ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Public · 12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ...
Transcript of ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Public · 12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ...
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 15
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 19
ΜΕΡΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 23
Εισαγωγή 24
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2009 26
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ 29
13 Πλαίσιο ΔΛΠ 30
131 Ορισμός 30
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων 30
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές 30
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των
οικονομικών καταστάσεων 31
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων
(ορισμοί) 32
136 Αναγνώριση των στοιχείων των
οικονομικών καταστάσεων 33
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των
οικονομικών καταστάσεων 33
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ 34
15 Αναφορά των βασικών σημείων κάθε ΔΛΠ 36
ΜΕΡΟΣ 2 ΚΥΡΙΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΠ amp ΔΛΠ 85
Εισαγωγή 86
21 Κύριες διαφορές των ΔΛΠ απο τα ΕΛΠ 87
211 Οικονομικές καταστάσεις και πληροφορίες
που παρέχουν 87
8 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
212 Διαφορετική λογιστική αντιμετώπιση θεμάτων 89
22 Πάγια στοιχεία (ενσώματες ακινητοποιήσεις) 93
221 Εισαγωγή 93
222 Παράδειγμα Νο 1 96
223 Παράδειγμα Νο 2 98
224 Περίπτωση Νο 2Α 100
225 Παράδειγμα Νο 3 102
226 Παράδειγμα Νο 4 104
227 Παράδειγμα Νο 5 108
228 Τροποποίηση ωφέλιμης ζωής ή εύλογης αξίας
των παγίων 113
23 Άυλα στοιχεία minus λογαριασμοί πολυετούς απόσβεσης 115
24 Προβλέψεις 119
241 Εισαγωγή 119
242 Παράδειγμα 120
243 Λοιπές πληροφορίες 121
244 Αντιμετώπιση για τη μετάβαση στα ΔΛΠ 121
245 Παραλλαγή του Παραδείγματος
(Χρησιμοποίηση μέρους της πρόβλεψης
κατά το Χ3) 124
25 Αναβαλλόμενοι φόροι (deferred taxes) 126
251 Εισαγωγή 126
252 Παράδειγμα 1 129
253 Παράδειγμα 2 134
254 Παράδειγμα 3 137
255 Εναλλακτικοί υπολογισμοί αναβαλλόμενων
φόρων 141
256 Χειρισμός των φορολογικά μεταφερόμενων
ζημιών 142
26 Συμμετοχές και χρεόγραφα ndash ενοποίηση 144
261 Χρεόγραφα 144
262 Ενοποίηση 145
ΜΕΡΟΣ 3 Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΑΠΟ ΕΛΠ ΣΕ ΔΛΠ 155
Εισαγωγή 156
Γενικά σχόλια για τα παραδείγματα 157
31 Ολοκληρωμένο παράδειγμα πρώτης χρήσης (2005) 158
311 Εισαγωγική αναφορά στην τεχνική
της μετατροπής σε ΔΛΠ 158
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 9
312 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2005 163
313 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
Αrsquo χρήσης (2005) 165
314 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 168
32 Ολοκληρωμένο παράδειγμα δεύτερης χρήσης (2006) 173
321 Εισαγωγική αναφορά 173
322 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2006 174
323 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
Βrsquo χρήσης (2006) 177
324 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 191
325 Συμπεράσματα 193
33 Ολοκληρωμένο παράδειγμα τρίτης χρήσης (2007) 195
331 Εισαγωγική αναφορά 195
332 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2007 195
333 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
χρήσης 2007 198
334 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 206
335 Συμπεράσματα 208
34 Ολοκληρωμένο παράδειγμα τέταρτης χρήσης (2008)
(για εξάσκηση των αναγνωστών) 210
341 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2008 210
342 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
χρήσης 2008 212
343 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 214
344 Συμπεράσματα 216
35 Συμφωνία λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo 217
351 Εισαγωγική αναφορά 217
352 Απλοποιημένο παράδειγμα Αrsquo 218
353 Βάσεις δεύτερης και επόμενων προσαρμογών 225
354 Αποτελέσματα εις νέον έναρξης = παρελθόν
περιόδου 227
10 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
355 Περίπτωση μεταγενέστερης πώλησης παγίου 228
356 Συμπεράσματα 232
ΜΕΡΟΣ 4 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 233
Εισαγωγή 234
41 Σχέδιο δράσης των επιχειρήσεων για τη μετάβαση
στα ΔΛΠ 235
411 Εισαγωγική αναφορά στο σχέδιο δράσης 235
412 Βήματα σχεδίου δράσης 236
413 Εφαρμογή του σχεδίου δράσης 242
Παράρτημα 41Ι Ερωτηματολόγιο εντοπισμού
προσαρμογών για τα ΔΛΠ 243
Παράρτημα 41ΙΙ (αρχικό) σχέδιο δράσης
μετάβασης στα ΔΛΠ 245
414 Απαιτούμενες δυνατότητες μηχανογράφησης 246
42 Οι laquoεκτιμήσεις της διοίκησηςraquo και η σημαντικότητά
τους στα διεθνή λογιστικά πρότυπα 250
421 Εισαγωγική αναφορά στις εκτιμήσεις
της διοίκησης 250
422 Ανάγκες για διενέργεια εκτιμήσεων
της διοίκησης 251
423 Τεκμηρίωση των εκτιμήσεων της διοίκησης 252
424 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
εκτιμήσεων 254
425 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
προθέσεων της διοίκησης amp επιτρεπομένων
εναλλακτικών λογιστικών χειρισμών 257
43 Τρόπος τήρησης των λογιστικών βιβλίων 259
431 Εγκύκλιος του υπουργείου οικονομίας amp
οικονομικών για την εφαρμογή των ΔΛΠ
(ΠΟΛ 1025) 260
432 Εγκύκλιος για εφαρμογή ΔΛΠ 261
44 Ο ρόλος των ελεγκτών στην εφαρμογή των ΔΛΠ 273
441 Εισαγωγή 273
442 Ο ρόλος του εσωτερικού ελεγκτή 273
443 Ο ρόλος του εξωτερικού (ορκωτού) ελεγκτή 279
444 Συνεργασία εσωτερικών
και εξωτερικών ελεγκτών 280
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11
45 Η ανάλυση των κατά ΔΛΠ οικονομικών καταστάσεων 283
451 Εισαγωγή 283
452 Ατομικές οικονομικές καταστάσεις
κατά τα ΔΛΠ 284
453 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 291
454 Αξιολόγηση των παρατηρήσεων των ελεγκτών 292
455 Αριθμητικό παράδειγμα 294
456 Ανάλυση με αριθμοδείκτες 297
457 Επίδραση απο τις μεταβολές στα
βασικά μεγέθη 300
458 Σημεία ιδιαίτερης προσοχής 302
46 Τα δέκα συνήθη σφάλματα στην εφαρμογή των ΔΛΠ 304
461 Χρησιμοποίηση μη επικαιροποιημένης
έκδοσης των ΔΛΠ 305
462 Εσφαλμένος υπολογισμός αποσβέσεων 305
463 Σφάλματα κοστολόγησης 306
464 Εσφαλμένες μεταβολές σε χαρτοφυλάκια
χρεογράφων 307
465 Εσφαλμένος υπολογισμός των αναβαλλόμενων
φόρων 308
466 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι χειρισμός
της υπεραξίας 309
467 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι παρουσίαση
των δικαιωμάτων μειοψηφίας 311
468 Ασυμφωνία ή πλασματική συμφωνία
λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo και
χρησιμοποίηση λογαριασμών ευκολίας για
τακτοποίηση των διαφορών 311
469 Διαφορετική αντιμετώπιση απο διαφορετικές
εταιρείες του ομίλου 313
4610 Παράθεση μη απαιτούμενων πληροφοριών
ήκαι μη παράθεση απαιτούμενων πληροφοριών
στις σημειώσεις 314
12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Παράρτημα Ι - ΕΡΕΥΝΕΣ GRANT THORTON 315
Grant Thornton (2009 amp 2006) Αποτελέσματα έρευνας
2009 για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις
εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις 316
Ταυτότητα της έρευνας (2009) 316
Περιεχόμενο της έρευνας 316
Πηγές της έρευνας 321
Βασικά Συμπεράσματα 322
Ταξινόμηση των εκθέσεων ελέγχου για
τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2008 326
Εκθέσεις ελέγχου 31122008 326
Κυριότερες παρατηρήσεις 327
Περιπτώσεις θεμάτων έμφασης 327
Περιπτώσεις θεμάτων εξαίρεσης 329
Grant Thornton (2006) Αποτελέσματα έρευνας 2006
για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις εισηγμένες
στο ΧΑ επιχειρήσεις 330
Πληροφορίες για την έρευνα 330
Βασικές διαπιστώσεις 331
Βασικά συμπεράσματα 332
Θέματα κυρίως γνωστοποιήσεων 332
Λοιπά θέματα 334
Επιπτώσεις εφαρμογής ΔΠΧΠ στο σύνολο
των εισηγμένων στο ΧΑ 335
Παράρτημα ΙΙ - SPIDER 2005 337
Ετήσιο δελτίο χρήσης SPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ ΑΕ 2005
(σύμφωνα με την απόφαση 73721522006 του ΔΣ
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) 338
Διαθεσιμότητα οικονομικών καταστάσεων 338
Παράρτημα 338
Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση
1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2005 338
Περιεχόμενα 339
Έκθεση διαχείρισης διοικητικού συμβουλίου 340
Προοπτικές για τη νέα χρονιά 341
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 342
Εταιρική διακυβέρνηση 342
Μερισματική πολιτική 343
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
8 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
212 Διαφορετική λογιστική αντιμετώπιση θεμάτων 89
22 Πάγια στοιχεία (ενσώματες ακινητοποιήσεις) 93
221 Εισαγωγή 93
222 Παράδειγμα Νο 1 96
223 Παράδειγμα Νο 2 98
224 Περίπτωση Νο 2Α 100
225 Παράδειγμα Νο 3 102
226 Παράδειγμα Νο 4 104
227 Παράδειγμα Νο 5 108
228 Τροποποίηση ωφέλιμης ζωής ή εύλογης αξίας
των παγίων 113
23 Άυλα στοιχεία minus λογαριασμοί πολυετούς απόσβεσης 115
24 Προβλέψεις 119
241 Εισαγωγή 119
242 Παράδειγμα 120
243 Λοιπές πληροφορίες 121
244 Αντιμετώπιση για τη μετάβαση στα ΔΛΠ 121
245 Παραλλαγή του Παραδείγματος
(Χρησιμοποίηση μέρους της πρόβλεψης
κατά το Χ3) 124
25 Αναβαλλόμενοι φόροι (deferred taxes) 126
251 Εισαγωγή 126
252 Παράδειγμα 1 129
253 Παράδειγμα 2 134
254 Παράδειγμα 3 137
255 Εναλλακτικοί υπολογισμοί αναβαλλόμενων
φόρων 141
256 Χειρισμός των φορολογικά μεταφερόμενων
ζημιών 142
26 Συμμετοχές και χρεόγραφα ndash ενοποίηση 144
261 Χρεόγραφα 144
262 Ενοποίηση 145
ΜΕΡΟΣ 3 Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΑΠΟ ΕΛΠ ΣΕ ΔΛΠ 155
Εισαγωγή 156
Γενικά σχόλια για τα παραδείγματα 157
31 Ολοκληρωμένο παράδειγμα πρώτης χρήσης (2005) 158
311 Εισαγωγική αναφορά στην τεχνική
της μετατροπής σε ΔΛΠ 158
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 9
312 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2005 163
313 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
Αrsquo χρήσης (2005) 165
314 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 168
32 Ολοκληρωμένο παράδειγμα δεύτερης χρήσης (2006) 173
321 Εισαγωγική αναφορά 173
322 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2006 174
323 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
Βrsquo χρήσης (2006) 177
324 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 191
325 Συμπεράσματα 193
33 Ολοκληρωμένο παράδειγμα τρίτης χρήσης (2007) 195
331 Εισαγωγική αναφορά 195
332 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2007 195
333 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
χρήσης 2007 198
334 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 206
335 Συμπεράσματα 208
34 Ολοκληρωμένο παράδειγμα τέταρτης χρήσης (2008)
(για εξάσκηση των αναγνωστών) 210
341 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2008 210
342 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
χρήσης 2008 212
343 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 214
344 Συμπεράσματα 216
35 Συμφωνία λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo 217
351 Εισαγωγική αναφορά 217
352 Απλοποιημένο παράδειγμα Αrsquo 218
353 Βάσεις δεύτερης και επόμενων προσαρμογών 225
354 Αποτελέσματα εις νέον έναρξης = παρελθόν
περιόδου 227
10 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
355 Περίπτωση μεταγενέστερης πώλησης παγίου 228
356 Συμπεράσματα 232
ΜΕΡΟΣ 4 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 233
Εισαγωγή 234
41 Σχέδιο δράσης των επιχειρήσεων για τη μετάβαση
στα ΔΛΠ 235
411 Εισαγωγική αναφορά στο σχέδιο δράσης 235
412 Βήματα σχεδίου δράσης 236
413 Εφαρμογή του σχεδίου δράσης 242
Παράρτημα 41Ι Ερωτηματολόγιο εντοπισμού
προσαρμογών για τα ΔΛΠ 243
Παράρτημα 41ΙΙ (αρχικό) σχέδιο δράσης
μετάβασης στα ΔΛΠ 245
414 Απαιτούμενες δυνατότητες μηχανογράφησης 246
42 Οι laquoεκτιμήσεις της διοίκησηςraquo και η σημαντικότητά
τους στα διεθνή λογιστικά πρότυπα 250
421 Εισαγωγική αναφορά στις εκτιμήσεις
της διοίκησης 250
422 Ανάγκες για διενέργεια εκτιμήσεων
της διοίκησης 251
423 Τεκμηρίωση των εκτιμήσεων της διοίκησης 252
424 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
εκτιμήσεων 254
425 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
προθέσεων της διοίκησης amp επιτρεπομένων
εναλλακτικών λογιστικών χειρισμών 257
43 Τρόπος τήρησης των λογιστικών βιβλίων 259
431 Εγκύκλιος του υπουργείου οικονομίας amp
οικονομικών για την εφαρμογή των ΔΛΠ
(ΠΟΛ 1025) 260
432 Εγκύκλιος για εφαρμογή ΔΛΠ 261
44 Ο ρόλος των ελεγκτών στην εφαρμογή των ΔΛΠ 273
441 Εισαγωγή 273
442 Ο ρόλος του εσωτερικού ελεγκτή 273
443 Ο ρόλος του εξωτερικού (ορκωτού) ελεγκτή 279
444 Συνεργασία εσωτερικών
και εξωτερικών ελεγκτών 280
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11
45 Η ανάλυση των κατά ΔΛΠ οικονομικών καταστάσεων 283
451 Εισαγωγή 283
452 Ατομικές οικονομικές καταστάσεις
κατά τα ΔΛΠ 284
453 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 291
454 Αξιολόγηση των παρατηρήσεων των ελεγκτών 292
455 Αριθμητικό παράδειγμα 294
456 Ανάλυση με αριθμοδείκτες 297
457 Επίδραση απο τις μεταβολές στα
βασικά μεγέθη 300
458 Σημεία ιδιαίτερης προσοχής 302
46 Τα δέκα συνήθη σφάλματα στην εφαρμογή των ΔΛΠ 304
461 Χρησιμοποίηση μη επικαιροποιημένης
έκδοσης των ΔΛΠ 305
462 Εσφαλμένος υπολογισμός αποσβέσεων 305
463 Σφάλματα κοστολόγησης 306
464 Εσφαλμένες μεταβολές σε χαρτοφυλάκια
χρεογράφων 307
465 Εσφαλμένος υπολογισμός των αναβαλλόμενων
φόρων 308
466 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι χειρισμός
της υπεραξίας 309
467 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι παρουσίαση
των δικαιωμάτων μειοψηφίας 311
468 Ασυμφωνία ή πλασματική συμφωνία
λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo και
χρησιμοποίηση λογαριασμών ευκολίας για
τακτοποίηση των διαφορών 311
469 Διαφορετική αντιμετώπιση απο διαφορετικές
εταιρείες του ομίλου 313
4610 Παράθεση μη απαιτούμενων πληροφοριών
ήκαι μη παράθεση απαιτούμενων πληροφοριών
στις σημειώσεις 314
12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Παράρτημα Ι - ΕΡΕΥΝΕΣ GRANT THORTON 315
Grant Thornton (2009 amp 2006) Αποτελέσματα έρευνας
2009 για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις
εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις 316
Ταυτότητα της έρευνας (2009) 316
Περιεχόμενο της έρευνας 316
Πηγές της έρευνας 321
Βασικά Συμπεράσματα 322
Ταξινόμηση των εκθέσεων ελέγχου για
τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2008 326
Εκθέσεις ελέγχου 31122008 326
Κυριότερες παρατηρήσεις 327
Περιπτώσεις θεμάτων έμφασης 327
Περιπτώσεις θεμάτων εξαίρεσης 329
Grant Thornton (2006) Αποτελέσματα έρευνας 2006
για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις εισηγμένες
στο ΧΑ επιχειρήσεις 330
Πληροφορίες για την έρευνα 330
Βασικές διαπιστώσεις 331
Βασικά συμπεράσματα 332
Θέματα κυρίως γνωστοποιήσεων 332
Λοιπά θέματα 334
Επιπτώσεις εφαρμογής ΔΠΧΠ στο σύνολο
των εισηγμένων στο ΧΑ 335
Παράρτημα ΙΙ - SPIDER 2005 337
Ετήσιο δελτίο χρήσης SPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ ΑΕ 2005
(σύμφωνα με την απόφαση 73721522006 του ΔΣ
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) 338
Διαθεσιμότητα οικονομικών καταστάσεων 338
Παράρτημα 338
Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση
1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2005 338
Περιεχόμενα 339
Έκθεση διαχείρισης διοικητικού συμβουλίου 340
Προοπτικές για τη νέα χρονιά 341
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 342
Εταιρική διακυβέρνηση 342
Μερισματική πολιτική 343
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 9
312 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2005 163
313 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
Αrsquo χρήσης (2005) 165
314 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 168
32 Ολοκληρωμένο παράδειγμα δεύτερης χρήσης (2006) 173
321 Εισαγωγική αναφορά 173
322 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2006 174
323 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
Βrsquo χρήσης (2006) 177
324 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 191
325 Συμπεράσματα 193
33 Ολοκληρωμένο παράδειγμα τρίτης χρήσης (2007) 195
331 Εισαγωγική αναφορά 195
332 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2007 195
333 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
χρήσης 2007 198
334 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 206
335 Συμπεράσματα 208
34 Ολοκληρωμένο παράδειγμα τέταρτης χρήσης (2008)
(για εξάσκηση των αναγνωστών) 210
341 Δεδομένα αριθμητικού παραδείγματος
χρήσης 2008 210
342 Λογιστικές εγγραφές μετατροπής
χρήσης 2008 212
343 Κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων
με βάση τα ΔΛΠ 214
344 Συμπεράσματα 216
35 Συμφωνία λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo 217
351 Εισαγωγική αναφορά 217
352 Απλοποιημένο παράδειγμα Αrsquo 218
353 Βάσεις δεύτερης και επόμενων προσαρμογών 225
354 Αποτελέσματα εις νέον έναρξης = παρελθόν
περιόδου 227
10 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
355 Περίπτωση μεταγενέστερης πώλησης παγίου 228
356 Συμπεράσματα 232
ΜΕΡΟΣ 4 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 233
Εισαγωγή 234
41 Σχέδιο δράσης των επιχειρήσεων για τη μετάβαση
στα ΔΛΠ 235
411 Εισαγωγική αναφορά στο σχέδιο δράσης 235
412 Βήματα σχεδίου δράσης 236
413 Εφαρμογή του σχεδίου δράσης 242
Παράρτημα 41Ι Ερωτηματολόγιο εντοπισμού
προσαρμογών για τα ΔΛΠ 243
Παράρτημα 41ΙΙ (αρχικό) σχέδιο δράσης
μετάβασης στα ΔΛΠ 245
414 Απαιτούμενες δυνατότητες μηχανογράφησης 246
42 Οι laquoεκτιμήσεις της διοίκησηςraquo και η σημαντικότητά
τους στα διεθνή λογιστικά πρότυπα 250
421 Εισαγωγική αναφορά στις εκτιμήσεις
της διοίκησης 250
422 Ανάγκες για διενέργεια εκτιμήσεων
της διοίκησης 251
423 Τεκμηρίωση των εκτιμήσεων της διοίκησης 252
424 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
εκτιμήσεων 254
425 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
προθέσεων της διοίκησης amp επιτρεπομένων
εναλλακτικών λογιστικών χειρισμών 257
43 Τρόπος τήρησης των λογιστικών βιβλίων 259
431 Εγκύκλιος του υπουργείου οικονομίας amp
οικονομικών για την εφαρμογή των ΔΛΠ
(ΠΟΛ 1025) 260
432 Εγκύκλιος για εφαρμογή ΔΛΠ 261
44 Ο ρόλος των ελεγκτών στην εφαρμογή των ΔΛΠ 273
441 Εισαγωγή 273
442 Ο ρόλος του εσωτερικού ελεγκτή 273
443 Ο ρόλος του εξωτερικού (ορκωτού) ελεγκτή 279
444 Συνεργασία εσωτερικών
και εξωτερικών ελεγκτών 280
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11
45 Η ανάλυση των κατά ΔΛΠ οικονομικών καταστάσεων 283
451 Εισαγωγή 283
452 Ατομικές οικονομικές καταστάσεις
κατά τα ΔΛΠ 284
453 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 291
454 Αξιολόγηση των παρατηρήσεων των ελεγκτών 292
455 Αριθμητικό παράδειγμα 294
456 Ανάλυση με αριθμοδείκτες 297
457 Επίδραση απο τις μεταβολές στα
βασικά μεγέθη 300
458 Σημεία ιδιαίτερης προσοχής 302
46 Τα δέκα συνήθη σφάλματα στην εφαρμογή των ΔΛΠ 304
461 Χρησιμοποίηση μη επικαιροποιημένης
έκδοσης των ΔΛΠ 305
462 Εσφαλμένος υπολογισμός αποσβέσεων 305
463 Σφάλματα κοστολόγησης 306
464 Εσφαλμένες μεταβολές σε χαρτοφυλάκια
χρεογράφων 307
465 Εσφαλμένος υπολογισμός των αναβαλλόμενων
φόρων 308
466 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι χειρισμός
της υπεραξίας 309
467 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι παρουσίαση
των δικαιωμάτων μειοψηφίας 311
468 Ασυμφωνία ή πλασματική συμφωνία
λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo και
χρησιμοποίηση λογαριασμών ευκολίας για
τακτοποίηση των διαφορών 311
469 Διαφορετική αντιμετώπιση απο διαφορετικές
εταιρείες του ομίλου 313
4610 Παράθεση μη απαιτούμενων πληροφοριών
ήκαι μη παράθεση απαιτούμενων πληροφοριών
στις σημειώσεις 314
12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Παράρτημα Ι - ΕΡΕΥΝΕΣ GRANT THORTON 315
Grant Thornton (2009 amp 2006) Αποτελέσματα έρευνας
2009 για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις
εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις 316
Ταυτότητα της έρευνας (2009) 316
Περιεχόμενο της έρευνας 316
Πηγές της έρευνας 321
Βασικά Συμπεράσματα 322
Ταξινόμηση των εκθέσεων ελέγχου για
τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2008 326
Εκθέσεις ελέγχου 31122008 326
Κυριότερες παρατηρήσεις 327
Περιπτώσεις θεμάτων έμφασης 327
Περιπτώσεις θεμάτων εξαίρεσης 329
Grant Thornton (2006) Αποτελέσματα έρευνας 2006
για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις εισηγμένες
στο ΧΑ επιχειρήσεις 330
Πληροφορίες για την έρευνα 330
Βασικές διαπιστώσεις 331
Βασικά συμπεράσματα 332
Θέματα κυρίως γνωστοποιήσεων 332
Λοιπά θέματα 334
Επιπτώσεις εφαρμογής ΔΠΧΠ στο σύνολο
των εισηγμένων στο ΧΑ 335
Παράρτημα ΙΙ - SPIDER 2005 337
Ετήσιο δελτίο χρήσης SPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ ΑΕ 2005
(σύμφωνα με την απόφαση 73721522006 του ΔΣ
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) 338
Διαθεσιμότητα οικονομικών καταστάσεων 338
Παράρτημα 338
Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση
1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2005 338
Περιεχόμενα 339
Έκθεση διαχείρισης διοικητικού συμβουλίου 340
Προοπτικές για τη νέα χρονιά 341
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 342
Εταιρική διακυβέρνηση 342
Μερισματική πολιτική 343
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
10 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
355 Περίπτωση μεταγενέστερης πώλησης παγίου 228
356 Συμπεράσματα 232
ΜΕΡΟΣ 4 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 233
Εισαγωγή 234
41 Σχέδιο δράσης των επιχειρήσεων για τη μετάβαση
στα ΔΛΠ 235
411 Εισαγωγική αναφορά στο σχέδιο δράσης 235
412 Βήματα σχεδίου δράσης 236
413 Εφαρμογή του σχεδίου δράσης 242
Παράρτημα 41Ι Ερωτηματολόγιο εντοπισμού
προσαρμογών για τα ΔΛΠ 243
Παράρτημα 41ΙΙ (αρχικό) σχέδιο δράσης
μετάβασης στα ΔΛΠ 245
414 Απαιτούμενες δυνατότητες μηχανογράφησης 246
42 Οι laquoεκτιμήσεις της διοίκησηςraquo και η σημαντικότητά
τους στα διεθνή λογιστικά πρότυπα 250
421 Εισαγωγική αναφορά στις εκτιμήσεις
της διοίκησης 250
422 Ανάγκες για διενέργεια εκτιμήσεων
της διοίκησης 251
423 Τεκμηρίωση των εκτιμήσεων της διοίκησης 252
424 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
εκτιμήσεων 254
425 Ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων βάσει
προθέσεων της διοίκησης amp επιτρεπομένων
εναλλακτικών λογιστικών χειρισμών 257
43 Τρόπος τήρησης των λογιστικών βιβλίων 259
431 Εγκύκλιος του υπουργείου οικονομίας amp
οικονομικών για την εφαρμογή των ΔΛΠ
(ΠΟΛ 1025) 260
432 Εγκύκλιος για εφαρμογή ΔΛΠ 261
44 Ο ρόλος των ελεγκτών στην εφαρμογή των ΔΛΠ 273
441 Εισαγωγή 273
442 Ο ρόλος του εσωτερικού ελεγκτή 273
443 Ο ρόλος του εξωτερικού (ορκωτού) ελεγκτή 279
444 Συνεργασία εσωτερικών
και εξωτερικών ελεγκτών 280
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11
45 Η ανάλυση των κατά ΔΛΠ οικονομικών καταστάσεων 283
451 Εισαγωγή 283
452 Ατομικές οικονομικές καταστάσεις
κατά τα ΔΛΠ 284
453 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 291
454 Αξιολόγηση των παρατηρήσεων των ελεγκτών 292
455 Αριθμητικό παράδειγμα 294
456 Ανάλυση με αριθμοδείκτες 297
457 Επίδραση απο τις μεταβολές στα
βασικά μεγέθη 300
458 Σημεία ιδιαίτερης προσοχής 302
46 Τα δέκα συνήθη σφάλματα στην εφαρμογή των ΔΛΠ 304
461 Χρησιμοποίηση μη επικαιροποιημένης
έκδοσης των ΔΛΠ 305
462 Εσφαλμένος υπολογισμός αποσβέσεων 305
463 Σφάλματα κοστολόγησης 306
464 Εσφαλμένες μεταβολές σε χαρτοφυλάκια
χρεογράφων 307
465 Εσφαλμένος υπολογισμός των αναβαλλόμενων
φόρων 308
466 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι χειρισμός
της υπεραξίας 309
467 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι παρουσίαση
των δικαιωμάτων μειοψηφίας 311
468 Ασυμφωνία ή πλασματική συμφωνία
λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo και
χρησιμοποίηση λογαριασμών ευκολίας για
τακτοποίηση των διαφορών 311
469 Διαφορετική αντιμετώπιση απο διαφορετικές
εταιρείες του ομίλου 313
4610 Παράθεση μη απαιτούμενων πληροφοριών
ήκαι μη παράθεση απαιτούμενων πληροφοριών
στις σημειώσεις 314
12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Παράρτημα Ι - ΕΡΕΥΝΕΣ GRANT THORTON 315
Grant Thornton (2009 amp 2006) Αποτελέσματα έρευνας
2009 για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις
εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις 316
Ταυτότητα της έρευνας (2009) 316
Περιεχόμενο της έρευνας 316
Πηγές της έρευνας 321
Βασικά Συμπεράσματα 322
Ταξινόμηση των εκθέσεων ελέγχου για
τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2008 326
Εκθέσεις ελέγχου 31122008 326
Κυριότερες παρατηρήσεις 327
Περιπτώσεις θεμάτων έμφασης 327
Περιπτώσεις θεμάτων εξαίρεσης 329
Grant Thornton (2006) Αποτελέσματα έρευνας 2006
για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις εισηγμένες
στο ΧΑ επιχειρήσεις 330
Πληροφορίες για την έρευνα 330
Βασικές διαπιστώσεις 331
Βασικά συμπεράσματα 332
Θέματα κυρίως γνωστοποιήσεων 332
Λοιπά θέματα 334
Επιπτώσεις εφαρμογής ΔΠΧΠ στο σύνολο
των εισηγμένων στο ΧΑ 335
Παράρτημα ΙΙ - SPIDER 2005 337
Ετήσιο δελτίο χρήσης SPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ ΑΕ 2005
(σύμφωνα με την απόφαση 73721522006 του ΔΣ
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) 338
Διαθεσιμότητα οικονομικών καταστάσεων 338
Παράρτημα 338
Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση
1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2005 338
Περιεχόμενα 339
Έκθεση διαχείρισης διοικητικού συμβουλίου 340
Προοπτικές για τη νέα χρονιά 341
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 342
Εταιρική διακυβέρνηση 342
Μερισματική πολιτική 343
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11
45 Η ανάλυση των κατά ΔΛΠ οικονομικών καταστάσεων 283
451 Εισαγωγή 283
452 Ατομικές οικονομικές καταστάσεις
κατά τα ΔΛΠ 284
453 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 291
454 Αξιολόγηση των παρατηρήσεων των ελεγκτών 292
455 Αριθμητικό παράδειγμα 294
456 Ανάλυση με αριθμοδείκτες 297
457 Επίδραση απο τις μεταβολές στα
βασικά μεγέθη 300
458 Σημεία ιδιαίτερης προσοχής 302
46 Τα δέκα συνήθη σφάλματα στην εφαρμογή των ΔΛΠ 304
461 Χρησιμοποίηση μη επικαιροποιημένης
έκδοσης των ΔΛΠ 305
462 Εσφαλμένος υπολογισμός αποσβέσεων 305
463 Σφάλματα κοστολόγησης 306
464 Εσφαλμένες μεταβολές σε χαρτοφυλάκια
χρεογράφων 307
465 Εσφαλμένος υπολογισμός των αναβαλλόμενων
φόρων 308
466 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι χειρισμός
της υπεραξίας 309
467 Εσφαλμένος υπολογισμός ήκαι παρουσίαση
των δικαιωμάτων μειοψηφίας 311
468 Ασυμφωνία ή πλασματική συμφωνία
λογαριασμού laquoαποτελέσματα εις νέονraquo και
χρησιμοποίηση λογαριασμών ευκολίας για
τακτοποίηση των διαφορών 311
469 Διαφορετική αντιμετώπιση απο διαφορετικές
εταιρείες του ομίλου 313
4610 Παράθεση μη απαιτούμενων πληροφοριών
ήκαι μη παράθεση απαιτούμενων πληροφοριών
στις σημειώσεις 314
12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Παράρτημα Ι - ΕΡΕΥΝΕΣ GRANT THORTON 315
Grant Thornton (2009 amp 2006) Αποτελέσματα έρευνας
2009 για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις
εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις 316
Ταυτότητα της έρευνας (2009) 316
Περιεχόμενο της έρευνας 316
Πηγές της έρευνας 321
Βασικά Συμπεράσματα 322
Ταξινόμηση των εκθέσεων ελέγχου για
τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2008 326
Εκθέσεις ελέγχου 31122008 326
Κυριότερες παρατηρήσεις 327
Περιπτώσεις θεμάτων έμφασης 327
Περιπτώσεις θεμάτων εξαίρεσης 329
Grant Thornton (2006) Αποτελέσματα έρευνας 2006
για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις εισηγμένες
στο ΧΑ επιχειρήσεις 330
Πληροφορίες για την έρευνα 330
Βασικές διαπιστώσεις 331
Βασικά συμπεράσματα 332
Θέματα κυρίως γνωστοποιήσεων 332
Λοιπά θέματα 334
Επιπτώσεις εφαρμογής ΔΠΧΠ στο σύνολο
των εισηγμένων στο ΧΑ 335
Παράρτημα ΙΙ - SPIDER 2005 337
Ετήσιο δελτίο χρήσης SPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ ΑΕ 2005
(σύμφωνα με την απόφαση 73721522006 του ΔΣ
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) 338
Διαθεσιμότητα οικονομικών καταστάσεων 338
Παράρτημα 338
Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση
1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2005 338
Περιεχόμενα 339
Έκθεση διαχείρισης διοικητικού συμβουλίου 340
Προοπτικές για τη νέα χρονιά 341
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 342
Εταιρική διακυβέρνηση 342
Μερισματική πολιτική 343
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
12 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Παράρτημα Ι - ΕΡΕΥΝΕΣ GRANT THORTON 315
Grant Thornton (2009 amp 2006) Αποτελέσματα έρευνας
2009 για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις
εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις 316
Ταυτότητα της έρευνας (2009) 316
Περιεχόμενο της έρευνας 316
Πηγές της έρευνας 321
Βασικά Συμπεράσματα 322
Ταξινόμηση των εκθέσεων ελέγχου για
τις οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2008 326
Εκθέσεις ελέγχου 31122008 326
Κυριότερες παρατηρήσεις 327
Περιπτώσεις θεμάτων έμφασης 327
Περιπτώσεις θεμάτων εξαίρεσης 329
Grant Thornton (2006) Αποτελέσματα έρευνας 2006
για τις επιπτώσεις εφαρμογής των ΔΠΧΠ στις εισηγμένες
στο ΧΑ επιχειρήσεις 330
Πληροφορίες για την έρευνα 330
Βασικές διαπιστώσεις 331
Βασικά συμπεράσματα 332
Θέματα κυρίως γνωστοποιήσεων 332
Λοιπά θέματα 334
Επιπτώσεις εφαρμογής ΔΠΧΠ στο σύνολο
των εισηγμένων στο ΧΑ 335
Παράρτημα ΙΙ - SPIDER 2005 337
Ετήσιο δελτίο χρήσης SPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ ΑΕ 2005
(σύμφωνα με την απόφαση 73721522006 του ΔΣ
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) 338
Διαθεσιμότητα οικονομικών καταστάσεων 338
Παράρτημα 338
Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση
1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου 2005 338
Περιεχόμενα 339
Έκθεση διαχείρισης διοικητικού συμβουλίου 340
Προοπτικές για τη νέα χρονιά 341
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 342
Εταιρική διακυβέρνηση 342
Μερισματική πολιτική 343
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13
Έκθεση ελέγχου ορκωτού ελεγκτή ndash λογιστή με
σύμφωνη γνώμη ndash έμφαση διόρθωσης ενδιάμεσων
καταστάσεων ndash ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 344
Προς τους Μετόχους της Ανώνυμης Εταιρείας
laquoSPIDER Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΚΑΙ ΥΙΟΙ AEraquo 344
1 Πληροφορίες για την εταιρεία 352
11 Γενικές πληροφορίες 352
12 Δραστηριότητες ndash Προϊόντα 354
2 Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων 356
3 Βασικές λογιστικές αρχές- Πολιτικές 357
31 Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 357
32 Βάση ενοποίησης 357
4 Διαχείριση κινδύνων 364
41 Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου 364
42 Κίνδυνος αγοράς 365
43 Πιστωτικός κίνδυνος 365
44 Κίνδυνος ρευστότητας 366
45 Κίνδυνος καλής εκτέλεσης έργου 366
5 Σημειώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις 366
51 Ενσώματα πάγια στοιχεία του ενεργητικού 366
52 Υπεραξία 369
53 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις 369
54 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 370
55 Αποθέματα 370
56 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 371
57 Λοιπές απαιτήσεις 371
58 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 372
59 Μετοχικό Κεφάλαιο 372
510 Υπέρ το άρτιο 372
511 Λοιπά Αποθεματικά 373
512 Αποτελέσματα εις νέον 374
513 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού
λόγω εξόδου από την υπηρεσία 375
514 Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος 376
515 Τραπεζικός δανεισμός 376
516 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
517 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 377
518 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 377
519 Φόρος Εισοδήματος 378
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
14 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
6 Λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης 379
61 α Κύκλος εργασιών Ομίλου 379
61 β Κύκλος εργασιών Εταιρείας 380
62 Κόστος πωληθέντων 381
63 Παροχές στο προσωπικό 381
64 Έξοδα διαθέσεως 382
65 Έξοδα διοικήσεως 383
66 Άλλα έσοδα 383
67 Άλλα έξοδα 384
68 Χρηματοοικονομικά έσοδα και έξοδα 384
7 Ανάλυση προσαρμογών πρώτης εφαρμογής ΔΠΧΠ 385
71 Μεταβολές στα ίδια κεφάλαια 385
72 Μεταβολές στα αποτελέσματα 386
8 Σημειώσεις επί των προσαρμογών 386
81 Μετάθεση αναγνώρισης πληρωτέων
μερισμάτων στο χρόνο έγκρισής τους
από την ΓΣ 386
82 Τροποποίηση ισολογισμού έναρξης και
οικονομικών καταστάσεων συγκριτικής
χρήσης 387
9 Λοιπά στοιχεία 390
91 Ενδεχόμενες Απαιτήσεις ndash Υποχρεώσεις 390
92 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 390
93 Κέρδη ανά μετοχή 391
94 Γεγονότα μετά την ημερομηνία
του ισολογισμού391
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 395
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων ndash Διεθνών Προτύπων Χρη-
ματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΛΠΔΠΧΠ) από το 2003 είναι αναμφισβή-
τητα μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που έλαβαν χώρα στο πεδίο της
λογιστικής στη χώρα μας τα τελευταία τριάντα χρόνια
Η πρώτη σημαντική εξέλιξη ήταν η εκπόνηση και καθιέρωση του Ελληνικού
Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ) το οποίο τέθηκε σε προαιρετική εφαρμο-
γή το 1982 και σε υποχρεωτική το 1990 Το ΕΓΛΣ (παρότι σε μερικά του ση-
μεία δεν ακολούθησε τις laquoγενικώς παραδεκτέςraquo λογιστικές αρχές και κανό-
νες) συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Λογιστικής Τυποποίησης
με τον καθορισμό κανόνων σχετικών με την ενημέρωση των λογιστικών βι-
βλίων και με τη δομή και το περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων Σε
συνδυασμό με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Ανωνύμων
Εταιρειών στις Οδηγίες ΙV και VII της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αποτέλεσμα
ήταν η βελτίωση σε μεγάλο βαθμό της ποιότητας των δημοσιευμένων οικο-
νομικών καταστάσεων
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στον χώρο της λογιστικής στην Ελλάδα ήταν η
καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ η οποία ουσιαστικά άρχισε σταδιακά από το
1991 με την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσε-
ων που ήδη προέβλεπαν τα ΔΛΠΔΠΧΠ και συνεχίστηκε το 1997 με την υπο-
χρέωση κατάρτισης Κατάστασης Ταμειακών Ροών για τις εισηγμένες εταιρεί-
ες
Η καθιέρωση των ΔΛΠΔΠΧΠ στη χώρα μας έγινε με τον Ν 32292004 σε
συμμόρφωση με τον Κανονισμό 16062002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύμ-
φωνα με τον Ν 32292004 νομοθετήθηκε στη χώρα μας από το 2005 η υπο-
χρεωτική εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ για τις εισηγμένες επιχειρήσεις (σε ατο-
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
16 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
μικό και σε ενοποιημένο επίπεδο) και η προαιρετική εφαρμογή τους για τις
λοιπές επιχειρήσεις
Η εμπειρία από την πρώτη εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ στις εισηγμένες εται-
ρείες στην Ελλάδα το 2005 ήταν σημαντική γράφτηκαν αρκετά άρθρα οργα-
νώθηκαν ημερίδες κυκλοφόρησαν οδηγίες και διεξήχθησαν σχετικές μελέτες
Και βεβαίως άρχισε η διδασκαλία των ΔΛΠΔΠΧΠ τόσο σε προγράμματα ε-
παγγελματικής κατάρτισης όσο και σε προγράμματα οικονομικών πανεπι-
στημιακών σχολών
Στον παρόν σύγγραμμα προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε τόσο τα θεωρητι-
κά όσο και τα πρακτικά θέματα των ΔΛΠΔΠΧΠ τα οποία αντιμετωπίσαμε σε
εκπαιδευτικό ερευνητικό και σε εφαρμοσμένο επίπεδο Η διάρθρωση της ύ-
λης του συγγράμματος περιγράφεται παρακάτω ενώ σε αρκετά σημεία όλων
των κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις και ασκήσεις για την πρακτική εφαρ-
μογή των πληροφοριών που παρουσιάζονται
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα ΔΛΠΔΠΧΠ Σκοπός της εισαγω-
γής αυτής είναι μεταξύ άλλων η παρουσίαση (α) της βασικής φιλοσοφίας των
ΔΛΠΔΠΧΠ και των σημείων όπου υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ
των ΔΛΠΔΠΧΠ και του υφιστάμενου ελληνικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
και (β) των βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα στα ΔΛΠΔΠΧΠ εκείνα που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις πε-
ρισσότερες επιχειρήσεις
Στο δεύτερο μέρος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα (α) στον χειρισμό των παγίων
επειδή αφενός τα πάγια αποτελούν σημαντική διαφορά που εντοπίζεται κατά
τη μετατροπή και αφετέρου το θέμα έχει αρκετή πολυπλοκότητα και επηρεά-
ζει την εικόνα τόσο του ισολογισμού όσο και των αποτελεσμάτων χρήσης σε
βάθος χρόνου μετά την πρώτη εφαρμογή και (β) στον υπολογισμό και χειρι-
σμό των αναβαλλόμενων φόρων λόγω της φύσης του λογαριασμού και του
εύρους των σημείων όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ λογιστικών και φορο-
λογικών βάσεων που αποτελούν την αφετηρία των σχετικών υπολογισμών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατροπής
οικονομικών καταστάσεων (Ισολογισμού και Κατάστασης Αποτελεσμάτων
Χρήσης) από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Συγκεκριμένα το πρώτο παράδειγμα της
χρήσης 2005 (που αναπτύσσεται από πλευράς μεθοδολογίας με βάση συγκε-
κριμένη προσέγγιση) αφορά το πρώτο έτος εφαρμογής κατά την οποία
γίνεται η μετατροπή των υπολοίπων των κονδυλίωνλογαριασμών και των
οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠΔΠΧΠ Μάλιστα κρίθηκε σκόπι-
μο να είναι εύκολο το πρώτο παράδειγμα και να είναι ελάχιστες οι εγγραφές
που απαιτούνται στην περίπτωση της πρώτης εφαρμογής ώστε να γίνει κα-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 17
τανοητή η μορφή και η ανάπτυξη των φύλλων εργασίας για τη μετατροπή
Στη συνέχεια το παράδειγμα της χρήσης 2006 κρίθηκε σκόπιμο να είναι μέ-
σης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται στην περίπτωση του δεύ-
τερου έτους εφαρμογής να είναι σημαντικού εύρους ώστε να γίνει κατα-
νοητό μεγαλύτερο εύρος της εφαρμογής των ΔΛΠΔΠΧΠ Το τρίτο παράδειγ-
μα αφορά το τρίτο έτος εφαρμογής και κρίθηκε επίσης σκόπιμο να είναι
μέσης δυσκολίας με τις εγγραφές που απαιτούνται να είναι σημαντικού εύ-
ρους ώστε να γίνουν περισσότερο κατανοητές οι συνηθέστερες περιπτώσεις
που απασχολούν τις εταιρείες κατά την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ Τέλος
παρατίθεται η ανάπτυξη του παραδείγματος του τέταρτου έτους εφαρμο-
γής για περαιτέρω εξάσκηση των αναγνωστών
Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θέματα που ndashαν και
δεν είναι αυστηρώς λογιστικάndash σχετίζονται με την εφαρμογή των ΔΛΠΔΠΧΠ
και κάποια από αυτά με την πρώτη εφαρμογή τους Τα θέματα αυτά αφορούν
(α) το σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (β) τις εκτιμήσεις της
διοίκησης (γ) την εγκύκλιο των φορολογικών αρχών σχετικά με την τήρηση
των λογιστικών βιβλίων για όσες εταιρείες εφαρμόζουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ (δ) το
έργο των ελεγκτών σχετικά με τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠ (ε) την ανάλυση
των κατά ΔΛΠΔΠΧΠ οικονομικών καταστάσεων και (στ) τον laquoδεκάλογο
σφαλμάτων προς αποφυγή κατά τη μετάβαση στα ΔΛΠΔΠΧΠraquo
Σε παράρτημα παρουσιάζονται οι οικονομικές καταστάσεις της εισηγμένης
εταιρείας laquoSPIDER ndash Ν ΠΕΤΣΙΟΣ ΑΕraquo κατά τα ΔΛΠΔΠΧΠ της 31122005
αποτελέσματα ερευνών παρουσιάσεις ομιλιών και θέσεων σε συνέδρια κλπ
Το παρόν σύγγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο βοήθημα για την
κατανόηση τόσο των θεωρητικών δομών όσο και της εφαρμογής των
ΔΛΠΔΠΧΠ Απευθύνεται όχι μόνο σε σπουδαστές που διδάσκονται τα
ΔΛΠΔΠΧΠ αλλά και σε επαγγελματίες λογιστές οι οποίοι θα ήθελαν να απο-
κτήσουν την υποδομή των απαραίτητων γνώσεων προκειμένου να τις χρησι-
μοποιήσουν Και για τον λόγο αυτό πέρα από τις απαραίτητες θεωρητικές
αναφορές το κείμενο περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα εφαρμογής
Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σύγγραμμά μας να αποτελέσει ένα λιθαράκι στη
γνώση της κατάρτισης και του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων και
να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ορθή χρηματοοικονομική πληροφόρηση
Γιάννης Φίλος
Απόστολος Αποστόλου
Αθήνα Μάρτιος 2010
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ
(Εξάσκηση των αναγνωστών)
Επίσης για εξάσκηση των αναγνωστών παρατίθενται στο παρόν σύγγραμμα
αρκετές ερωτήσεις και ασκήσεις που αφορούν όλα τα Μέρη του βιβλίου και
αφορούν τα κατωτέρω επιμέρους θέματα
ΜΕΡΟΣ 1
Ερώτηση 11 Λογιστικές παραδοχές 31
Ερώτηση 12 Στοιχεία ενεργητικού (προϋποθέσεις) 32
Ερώτηση 13 Υποχρεώσεις (προϋποθέσεις) 33
Ερώτηση 14 Το μέρισμα (ως έσοδο ή έξοδο) 33
Ερώτηση 15 Χρηματοοικονομικές γνώσεις στα ΔΛΠ 35
Ερώτηση 16 Αποτελεσματικοί λογαριασμοί
(περίπτωση financial leasing) 51
ΜΕΡΟΣ 2
Ερώτηση 21 100
Άσκηση 21 Δομή οικονομικών καταστάσεων 89
Άσκηση 22 Διαφορά αποσβέσεων 95
Άσκηση 23 Χειρισμός παγίου 98
Άσκηση 24 Αναβαλλόμενοι φόροι 98
Άσκηση 25 Χειρισμός παγίου (αποκτηθέντος σε τυχαία ημερομηνία) 100
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
20 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Άσκηση 26 Αναβαλλόμενοι φόροι 102
Άσκηση 27 Εκτίμηση ηλικίας παγίου 104
Άσκηση 28 Χειρισμός παγίου στην επόμενη χρήση 107
Άσκηση 29 Χρήση εκτιμητή 107
Άσκηση 210 Εμφάνιση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
και επίπτωση στα ίδια κεφάλαια 112
Άσκηση 211 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) μελλοντικές
επιδράσεις 112
Άσκηση 212 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) λογιστικές εγγραφές
κατά ΔΛΠ 112
Άσκηση 213 Χειρισμός στα βιβλία του εκμισθωτή (lessor) 112
Άσκηση 214 Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και μεταβατικοί
λογαριασμοί 112
Άσκηση 215 Αναβαλλόμενοι φόροι (και έξοδα πολυετούς απόσβεσης) 117
Άσκηση 216 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης 118
Άσκηση 217 Αναβαλλόμενοι φόροι (και προβλέψεις) 121
Άσκηση 218 Προβλέψεις και παραποίηση οικονομικών καταστάσεων 124
Άσκηση 219 Προβλέψεις και συντηρητικότητα 125
Άσκηση 220 Αναβαλλόμενοι φόροι και ωφέλιμη ζωή 133
Άσκηση 221 Εκτίμηση ωφέλιμης ζωής παγίου 136
Άσκηση 222 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 136
Άσκηση 223 Αναβαλλόμενοι φόροι και αποθέματα λήξης 136
Άσκηση 224 Φορολογικά αναγνωριζόμενη ζημία
(και μεταβολή φορολ συντελεστή) 143
Άσκηση 225 Πώληση χρεογράφων 145
ΜΕΡΟΣ 3
Ερώτηση 31 Μετατροπή οικονομικών καταστάσεων από ΕΛΠ σε ΔΛΠ 157
Ερώτηση 32 Μεταβολή φορολογικού συντελεστή 170
Ερώτηση 33 Κέρδη μετά από φόρο 172
Ερώτηση 34 Κατάρτιση Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 172
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ndash ΑΣΚΗΣΕΩΝ 21
Ερώτηση 35 Εγγραφή για το σύνολο της πρόβλεψης 186
Ερώτηση 36 Αντιμετώπιση ΦΠΑ 187
Ερώτηση 37 Εγγραφή κατά το χρόνο πώλησης του παγίου 230
Ερώτηση 38 Εξέταση λοιπών εγγραφών 232
Άσκηση 31 Τοκοχρεωλυτικός πίνακας 182
Άσκηση 32 Ολοκλήρωση ανάλυσης Αναβαλλόμενων Φόρων 190
Άσκηση 33 Κίνηση λογαριασμού lsquoαποτελέσματα εις νέονrsquo 192
Άσκηση 34 198
ΜΕΡΟΣ 4
Ερώτηση 41 Ελεγκτική Επιτροπή 237
Ερώτηση 42 Αποτελέσματα κατά κλάδο 238
Ερώτηση 43 Εκτίμηση επισφαλών απαιτήσεων 244
Ερώτηση 44 Πρόβλεψη για φορολογικές περαιώσεις 244
Ερώτηση 45 Στοιχεία lsquoΣημειώσεωνrsquo 244
Ερώτηση 46 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 47 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Επιχειρηματικό σχέδιο 251
Ερώτηση 48 Εκτιμήσεις της διοίκησης - Βασιμότητα 251
Ερώτηση 49 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Μεταβολή 252
Ερώτηση 410 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αναβίωση παγίου 252
Ερώτηση 411 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Αποσπάσματα Πρακτικών 254
Ερώτηση 412 Εκτιμήσεις της διοίκησης ndash Ταμειακές ροές 254
Ερώτηση 413 Αλλαγή της διοίκησης 258
Ερώτηση 414 Αναλαμβανόμενοι κίνδυνοι 258
Άσκηση 41 Ανάπτυξη σεναρίων 255
Άσκηση 42 306
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΜΕΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
24 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
Εισαγωγή Σε αυτό το Μέρος γίνεται μια εισαγωγή στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
(ΔΛΠ) Σκοπός της εισαγωγής αυτής είναι η παρουσίαση (και η κατανόηση
από τους αναγνώστες) των εξής σημείων
bull Μίας κατάστασης με τα ΔΛΠ που ισχύουν κατά το 2009
bull Mίας συνοπτικής αναφοράς της διαδικασίας έκδοσης των ΔΛΠ
bull Tου πλαισίου των ΔΛΠ
bull Tης βασικής φιλοσοφίας των ΔΛΠ και των σημείων όπου υπάρχει ση-
μαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ΔΛΠ και του υφιστάμενου ελλη-
νικού λογιστικού πλαισίου (ΕΛΠ)
bull Tων βασικών σημείων κάθε ισχύοντος προτύπου δίνοντας μεγαλύτε-
ρη βαρύτητα σε εκείνα τα ΔΛΠ που έχουν ευρύτερη εφαρμογή στις
περισσότερες επιχειρήσεις
Προϋπόθεση για την ευχερή παρακολούθηση είναι η ύπαρξη κάποιων βασι-
κών λογιστικών γνώσεων από τους αναγνώστες που σχετίζονται κυρίως με
τη φύση των οικονομικών καταστάσεων τους τίτλους λογαριασμών και τη
σύνδεση μεταξύ ισολογισμού και κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης
Ορισμένα βασικά σημεία για τα ΔΛΠ είναι τα εξής
bull Τα ΔΛΠ και τα ΔΠΧΠ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληρο-
φόρησης International Financial Reporting Standards ndash IFRS) έχουν
την ίδια βαρύτητα Είναι και τα δύο υποχρεωτικής εφαρμογής Η μόνη
διαφορά τους είναι αυτή του χρόνου της αρχικής έκδοσής τους Τα
ΔΛΠ άρχισαν από τη δεκαετία του 1970 ενώ τα ΔΠΧΠ άρχισαν να εκ-
δίδονται την τελευταία δεκαετία όταν είχε ήδη αποφασιστεί η μετο-
νομασία των Προτύπων από laquoΛογιστικάraquo σε laquoΧρηματοοικονομικής
Πληροφόρησηςraquo
bull Σημειώστε ότι με τη συντομογραφία ΔΛΠ στο παρόν σύγγραμμα εν-
νοούμε τόσο τα ΔΛΠ όσο και τα ΔΠΧΠ
bull Τα ΔΛΠ εκδόθηκαν με ενιαία συνεχή αρίθμηση Κάποια από αυτά ό-
μως στην πορεία καταργήθηκαν ενσωματωμένα σε επόμενα ΔΛΠ (ή
πιο πρόσφατα σε ΔΠΧΠ)
bull Η διαδικασία ανάπτυξης κάποιου προτύπου προβλέπει συγκεκριμένα
στάδια και εμπλοκή συγκεκριμένων οργάνων και φορέων με δημόσια
διαβούλευση Στο πλαίσιο αυτό εκδίδονται laquoΣχέδιαraquo (exposure drafts)
πριν την ολοκλήρωση των προτύπων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 25
bull Συμπληρωματικές του κειμένου των Προτύπων είναι και οι Διερμηνεί-
ες των προτύπων που εκδίδονται από το ίδιο όργανο που εκδίδει τα
ΔΛΠΔΠΧΠ
bull Οι τοπικές αρχές (άρα και οι ελληνικές) δεν μπορούν να δίνουν οδηγίες
ή να ερμηνεύουν τα ΔΛΠ Μπορούν όμως να εκδίδουν οδηγίες για την
τήρηση των λογιστικών βιβλίων και τον υπολογισμό της φορολογητέ-
ας ύλης
Σε κάποια σημεία του κεφαλαίου υπάρχουν και ορισμένα ερωτήματα για
εξάσκηση των αναγνωστών Κάποια από αυτά τα ερωτήματα απαντώνται με
βάση το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου ενώ κάποια άλλα απαιτούν γενι-
κότερες γνώσεις λογιστικής ή να ανατρέξει ο αναγνώστης στο κείμενο των
ΔΛΠ
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
26 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
11 Κατάσταση ΔΛΠΔΠΧΠ σε ισχύ κατά το 2010
ΔΛΠ Σελ
1 Presentation of Financial
Statements
Παρουσίαση των οικονομικών
καταστάσεων
37
2 Inventories Αποθέματα 40
7 Statement of Cash Flows Κατάσταση ταμειακών ροών 42
8 Accounting Policies
Changes in Accounting
Estimates and Errors
Λογιστικές πολιτικές μεταβολές
των λογιστικών εκτιμήσεων και
λάθη
43
10 Events after the Reporting
Period
Γεγονότα μετά την ημερομηνία
ισολογισμού
44
11 Construction Contracts Συμβάσεις κατασκευής έργων 45
12 Income taxes Φόροι εισοδήματος 47
16 Property Plant and
Equipment
Ενσώματες ακινητοποιήσεις 48
17 Leases Μισθώσεις 49
18 Revenue Έσοδα 51
19 Employee Benefits Παροχές σε εργαζόμενους 53
20 Accounting for
Government Grants and
Disclosure of Government
Assistance
Λογιστική κρατικών
επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση
της κρατικής υποστήριξης
54
21 The Effects of Changes in
Foreign Exchange Rates
Οι επιδράσεις των μεταβολών στις
τιμές συναλλάγματος
56
23 Borrowing Costs Κόστος δανεισμού 58
24 Related Party Disclosures Γνωστοποιήσεις συνδεμένων
μερών
60
26 Accounting and Reporting
by Retirement Benefit
Plans
Λογιστικός χειρισμός και
παρουσίαση των προγραμμάτων
παροχών αποχώρησης
61
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 27
ΔΛΠ Σελ
27 Consolidated and Separate
Financial Statements
Ενοποιημένες και ιδιαίτερες
οικονομικές καταστάσεις
62
28 Investment in Associates Επενδύσεις σε συγγενείς
επιχειρήσεις
64
29 Financial reporting in
Hyperinflationary
Economies
Η χρηματοοικονομική
πληροφόρηση σε
υπερπληθωριστικές οικονομίες
65
31 Interests in Joint Ventures Δικαιώματα σε κοινοπραξίες 66
32 Financial Instruments
Presentation
Χρηματοοικονομικά μέσα
Παρουσίαση
67
33 Earnings per Share Κέρδη ανά μετοχή 68
34 Interim Financial
Reporting
Ενδιάμεση χρηματοοικονομική
πληροφόρηση
69
36 Impairment of Assets Απομείωση αξίας περιουσιακών
στοιχείων
71
37 Provisions Contingent
Liabilities and Contingent
Assets
Προβλέψεις ενδεχόμενες
υποχρεώσεις και ενδεχόμενα
περουσιακά στοιχεία
72
38 Intangible Assets Άυλα περιουσιακά στοιχεία 73
39 Financial Instruments
Recognition and
Measurement
Χρηματοοικονομικά μέσα
Αναγνώριση και επιμέτρηση
75
40 Investment Property Επενδύσεις σε ακίνητα 76
41 Agriculture Γεωργία 77
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
28 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
ΔΠΧΠ Σελ
1 First-time Adoption of
IFRS
Πρώτη υιοθέτηση των ΔΠΧΠ 78
2 Share-based Payment Πληρωμές βασιζόμενες σε
συμμετοχικούς τίτλους
78
3 Business Combinations Συνενώσεις επιχειρήσεων 80
4 Insurance Contracts Ασφαλιστήρια συμβόλαια 80
5 Non-current Assets Held
for Sale and
Discontinued Operations
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά
στοιχεία που κατέχονται για
πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες
81
6 Exploration for and
Evaluation of Mineral
Resources
Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών
πόρων
81
7 Financial Instruments
Disclosures
Χρηματοοικονομικά μέσα
Γνωστοποιήσεις
82
8 Operating Segments Λειτουργικοί τομείς 83
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 29
12 Διαδικασία έκδοσης των ΔΛΠ Τα απαιτούμενα βήματα για την έκδοση ενός ΔΛΠ είναι τα εξής
1 Γίνεται πρόταση του SAC ώστε το θέμα να μπει στις προτεραιότητες
του IASB (International Accounting Standards Board Συμβούλιο Διε-
θνών Λογιστικών Προτύπων)
2 Γίνεται μια διερεύνηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
μιας έκδοσης Προτύπου επί του συγκεκριμένου θέματος
3 Εκδίδεται ένα κείμενο διαλόγου (discussion paper) ώστε να εκτιμη-
θούν οι πρώτες αντιδράσεις
4 Εκδίδεται Σχέδιο Προτύπου (exposure draft) και καλούνται τα ενδια-
φερόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους μέχρι μια ορισμένη
ημερομηνία
5 Εκδίδεται το Πρότυπο με αναφορά σχετικά με τον χρόνο έναρξης της
ισχύος του (συνήθως ενθαρρύνεται η ενωρίτερη εφαρμογή του)
Μετά την έκδοση του Προτύπου το Συμβούλιο εξετάζει τυχόν αδυναμίες ή
προβλήματα εφαρμογής Ανάλογα με τα θέματα που προκύπτουν μπορεί να
απαιτηθεί είτε διευκρίνιση σε Διερμηνεία ή ίσως και αναθεώρηση του Προτύ-
που
Στη συνήθη περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις των μελών του
Συμβουλίου όπως πχ αν διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις (dissenting
opinions) από μειοψηφούντα μέλη του Συμβουλίου τότε αυτές παρατίθενται
σε ξεχωριστό κεφάλαιο του Προτύπου και αποτελούν χρήσιμο υλικό για τα
επιχειρήματα που αναπτύσσονται πάνω στο εξεταζόμενο θέμα
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
30 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
13 Πλαίσιο ΔΛΠ
131 Ορισμός
Το Πλαίσιο των ΔΛΠ είναι ένα εισαγωγικό κείμενο που εκδίδεται από την
ΕΔΛΠ (Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την ετοιμασία και την
παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων Περιλαμβάνει τις γενικά αποδε-
κτές λογιστικές αρχές και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζονται τα
ΔΛΠ Αναφέρεται κυρίως
bull στις οικονομικές καταστάσεις και τα στοιχεία τους
bull στην αναγνώριση αυτών των στοιχείων και
bull στην επιμέτρηση αυτών των στοιχείων
132 Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων
Κατά το Πλαίσιο σκοπός των οικονομικών καταστάσεων είναι η παροχή
πληροφόρησης για τη χρηματοοικονομική κατάσταση μιας οντότητας Οι κα-
ταστάσεις αυτές είναι χρήσιμες σε διάφορους χρήστες για να λαμβάνουν οι-
κονομικές αποφάσεις
Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων περιλαμβάνει
1 Κατάσταση οικονομικής θέσης (statement of financial position)
2 Κατάσταση συνολικών εσόδων (total comprehensive income state-
ment)
3 Κατάσταση ταμειακών ροών (cash flow statement)
4 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων (statement of changes in eq-
uity) και
5 Σημειώσεις (notes)
Σημειώστε ότι και στα ελεγκτικά πρότυπα γίνεται αντίστοιχη αναφορά
στους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων η συμπεριφορά των οποίων
καθορίζει μεταξύ άλλων τις ανάγκες τους για οικονομική πληροφόρηση και το
επίπεδο σημαντικότητας των μεγεθών και της πληροφόρησης
133 Βασικές λογιστικές παραδοχές
Οι Βασικές λογιστικές παραδοχές δηλαδή οι θεμελιώδεις προϋποθέσεις που
διέπουν την ετοιμασία και την παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων
κατά τα ΔΛΠ είναι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 31
1 Η βάση δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων και η χρονική συσχέτιση
τους (και όχι η ταμειακή βάση)
2 Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα (going concern)
3 Η σημαντικότητα (materiality)
4 Η συνέπεια (consistency)
5 Η παροχή συγκριτικής πληροφόρησης
6 Η σύνεση
7 Η θεώρηση της ουσίας έναντι του τύπου (substance over form)
8 Η πραγματική και δίκαιη παρουσίαση
Ερώτηση 11
Δώστε παραδείγματα με τα οποία να φαίνεται ότι κατανοείτε τις λογιστικές πα-
ραδοχές
(α) της βάσης δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων
(β) της σημαντικότητας και
(γ) της συνέπειας
134 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων
Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων είναι οι ιδιότητες
που τις κάνουν χρήσιμες Σύμφωνα με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά οι
οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι
bull κατανοητές (από τον μέσο αναγνώστη)
bull συναφείς και
bull αξιόπιστες
Η αξιοπιστία βασίζεται εν πολλοίς στο σύστημα εσωτερικού ελέγχου (con-
trols) της εταιρείας σχετικά με τη συγκέντρωση και την επεξεργασία των δε-
δομένων προκειμένου να καταρτιστούν οι οικονομικές καταστάσεις
Επειδή ο αναγνώστης των οικονομικών καταστάσεων δεν έχει ο ίδιος πρό-
σβαση στην εξέταση της αξιοπιστίας βασίζεται σημαντικά στη γνώμη του
ελεγκτή των οικονομικών καταστάσεων
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
32 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
135 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων (ορισμοί)
Στο Πλαίσιο των ΔΛΠ δίνονται οι κατωτέρω ορισμοί
bull Στοιχείο ενεργητικού είναι ένας πόρος που ελέγχεται από την οντό-
τητα ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος και η χρήση του
οποίου αναμένεται να οδηγήσει σε εισροή οφέλους στην οντότητα
bull Υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που προκύπτει από γεγο-
νότα του παρελθόντος ο διακανονισμός της οποίας θα προκαλέσει ε-
κροή πόρων που περικλείουν οικονομικά οφέλη
bull Ίδια κεφάλαια είναι το εναπομένον υπόλοιπο του ενεργητικού μιας
οντότητας μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεών της
bull Έσοδο είναι μια αύξηση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή μειώσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα την αύ-
ξηση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις αυξήσεις που προέρχονται
από συνεισφορές των μετόχων
bull Έξοδο είναι μια μείωση στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της
περιόδου με τη μορφή εκροών ή μειώσεων στα στοιχεία του ενεργη-
τικού ή αυξήσεων στις υποχρεώσεις που έχει σαν αποτέλεσμα τη μεί-
ωση των ιδίων κεφαλαίων με εξαίρεση τις διαθέσεις στους μετόχους
Οι ορισμοί αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται (να αναλύονται και να χρησι-
μοποιούνται ως κριτήρια) από τις διοικήσεις των εταιρειών για τον χαρακτη-
ρισμό στοιχείων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες
Ερώτηση 12
Εξετάστε αν τα εξής στοιχεία πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν
στοιχεία του ενεργητικού της εταιρείας Α
α) κτίριο ιδιοκτησίας του ιδιώτη Β που έχει μισθωθεί στην Α για περίοδο 30ετίας
β) κτίριο ιδιοκτησίας της Α που έχει μισθωθεί στην εταιρεία Γ για περίοδο
30ετίας και
γ) το ίδιο ανωτέρω κτίριο (β) αν είναι υποθηκευμένο σε τράπεζα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 33
Ερώτηση 13
Εξετάστε αν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν υποχρεώσεις της εταιρείας Α τα εξής στοιχεία
α) τα μελλοντικά μισθώματα που προκύπτουν από ένα μισθωτήριο συμβόλαιο
β) οι μελλοντικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνειο που έχει λάβει η Α και
γ) οι ρήτρες που εκτιμά ότι θα καταβάλει η Α για μη τήρηση όρων σύμβασης
136 Αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Η αναγνώριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων γίνεται με κύ-
ριες προϋποθέσεις
bull την πιθανότητα να υπάρξει εισροή ή εκροή προς ή από την οντότητα
bull τη δυνατότητα αξιόπιστης επιμέτρησης της αξίας τους (πχ στις περι-
πτώσεις αβεβαιοτήτων περί έκβασης υποθέσεων που βρίσκονται σε
δικαστική διαδικασία ή στις περιπτώσεις αμφισβητούμενων διεκδική-
σεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις κλπ)
137 Επιμέτρηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων
Χρησιμοποιούνται διάφορες βάσεις επιμέτρησης όπως
bull Ιστορικό κόστος (πχ το απόθεμα Χ αποκτήθηκε με κόστος euro10 που
μπορεί να είναι αποτιμημένο με μέση τιμή με FIFO ή με άλλη επιτρε-
πόμενη μέθοδο αποτίμησης)
bull Τρέχον κόστος (πχ το απόθεμα Χ έχει σήμερα κόστος απόκτησης
euro11)
bull Ρευστοποιήσιμη αξία (πχ το απόθεμα Χ αν θελήσω να το ρευστο-
ποιήσω σήμερα έχει αξία euro9)
bull Προεξοφλημένη αξία ήτοι η υπολογιζόμενη ως σημερινή αξία αν γνω-
ρίζω μια μελλοντική αξία (πχ το απόθεμα Χ έχει προεξοφλημένη αξία
euro102 εάν γνωρίζω ότι σε 1 χρόνο θα έχει αξία euro105 και το επιτόκιο
προεξόφλησης είναι περίπου 3)
Ερώτηση 14
Το μέρισμα μπορεί να αποτελεί laquoέσοδοraquo ή laquoέξοδοraquo στις οικονομικές υποχρεώ-
σεις Αν ναι σε ποιες περιπτώσεις
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
34 ΔΙΕΘΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ
14 Φιλοσοφία των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ Οι διαφορές μεταξύ των ΕΛΠ (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) και των ΔΛΠ
παρουσιάζονται στο Β Μέρος Θεωρείται όμως απαραίτητο πριν ο αναγνώ-
στης ασχοληθεί με τα βασικά σημεία κάθε Προτύπου (στη συνέχεια του πα-
ρόντος Α μέρους) να έχει μια συνοπτική εικόνα για τις σημαντικότερες δια-
φορές που έχουν τα ΔΛΠΔΠΧΠ από την ελληνική λογιστική νομοθεσία από
πλευράς φιλοσοφίας προσέγγισης
Οι διαφορές αυτές είναι
1 Φιλοσοφία laquoουσίας υπεράνω του τύπουraquo στα ΔΛΠ που έχουν επιδρά-
σεις
bull στην παρουσίαση των μισθωμένων με χρηματοδοτική μίσθωση πα-
γίων (financial leasing όπου ακόμη και αν η σύμβαση προβλέπει
παρακράτηση της κυριότητας από τον εκμισθωτή εντούτοις κατά
τα ΔΛΠ τα πάγια περιλαμβάνονται στα περιουσιακά στοιχεία του
μισθωτή ήτοι στο ενεργητικό του) και
bull στην αναγνώριση εσόδων σε σχέση με την έκδοση τιμολογίων (α-
κόμη και αν δεν εκδοθεί τιμολόγιο κατά τα ΔΛΠ μπορούν να κατα-
χωρηθούν έσοδα)
2 Ευρύτερη εφαρμογή εκτιμήσεων της διοίκησης όπως πχ
bull σε ωφέλιμες ζωές αποσβενόμενων στοιχείων
bull σε ύψος προβλέψεων
bull σε αναμενόμενα μελλοντικά οφέλη κλπ
3 Συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες
4 με εκτιμητή για εκτίμηση αξίας παγίων (η συνεργασία με εκτιμητή εί-
ναι κατrsquo επιλογή ndash βλέπε ΔΛΠ Νο 16)
bull με αναλογιστή για υπολογισμό πρόβλεψης παροχών στο προσωπι-
κό (η συνεργασία με αναλογιστή είναι υποχρεωτική ndash βλέπε ΔΛΠ
Νο 19)
5 Μεγαλύτερη χρήση χρηματοοικονομικών γνώσεων όπως πχ
bull ποσοτικοποίηση αναμενόμενων μελλοντικών οφελών
bull χρήση παρούσας αξίας
bull υπολογισμός και χρήση μέσων επιτοκίων δανεισμού
bull χαρακτηρισμός χρεογράφων κλπ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ amp ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΔΛΠ 35
6 Αναβαλλόμενοι φόροι
δηλαδή μεταφορά φορολογικού βάρους από μια χρονική περίοδο σε
μια άλλη επειδή συνήθως κάποιο έξοδο αναγνωρίζεται σε κάποια πε-
ρίοδο για λογιστικούς λόγους και σε διαφορετική περίοδο για φορο-
λογικούς λόγους (αναλυτική παρουσίαση στο Κεφάλαιο Β6) Ως απο-
τέλεσμα εμφανίζεται στοιχείο του ενεργητικού (αναβαλλόμενος φόρος
απαίτηση) ή του παθητικού (αναβαλλόμενος φόρος υποχρέωση)
7 Διαφοροποίηση επέκταση περιεχομένου οικονομικών καταστάσεων
bull Νέα οικονομική κατάσταση (Πίνακας Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαί-
ων)
bull Μεγάλο μέγεθος πληροφοριών στις Σημειώσεις (σε σχέση με το
Προσάρτημα)
Ερώτηση 15
Βρείτε σε ποια Πρότυπα (από την συνοπτική παρουσίαση που παρατίθεται στο
Κεφάλαιο Α5 παρακάτω) γίνεται άμεσα ή έμμεσα αναφορά στη χρήση χρημα-
τοοικονομικών γνώσεων (σημείο 4 ανωτέρω)