ΙΟΑΣ "Πάνος Μυλωνάς" Συμβουλές Οδικής Ασφάλειας - έναρξη σχολικής χρονιάς 2014-2015
Περιεχόμενα - media.public.gr · Το μενού έναρξη.....68 Τι είναι...
Transcript of Περιεχόμενα - media.public.gr · Το μενού έναρξη.....68 Τι είναι...
Περιεχόμενα
Μερος 1 Εισαγωγή στους υπολογιστές...................................... 11
Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στους υπολογιστές.............................................. 13
Οι πρώτες υπολογιστικές μηχανές .............................................15
Γενιές σύγχρονων υπολογιστών.................................................17
Κατηγορίες υπολογιστών ...........................................................21
Κεφάλαιο 2 Βασικές αρχές λειτουργίας του υπολογιστή ....................... 25
Αναπαράσταση των δεδομένων σε έναν υπολογιστή ................27
Ο ρόλος του λογισμικού.............................................................30
Κεφάλαιο 3 Τα μέρη του υπολογιστή ....................................................... 33
Τι περιέχει η κεντρική μονάδα ...................................................34
Μονάδες εισόδου........................................................................43
Μονάδες εξόδου .........................................................................49
Μόντεμ .......................................................................................54
Μέρος 2 Windows XP ................................................................... 57
Κεφάλαιο 4 Εργασία με τα Windows XP .................................................. 59
Το περιβάλλον των Windows XP ..............................................60
Χρήση του πληκτρολογίου.........................................................61
Χειρισμοί με το ποντίκι..............................................................63
3
Το μενού έναρξη .........................................................................68
Τι είναι τα παράθυρα..................................................................69
Εργασία με πολλά παράθυρα .....................................................78
Χειρισμός των πλαισίων διαλόγου.............................................81
Τερματισμός των Windows........................................................84
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ......................................................85
Κεφάλαιο 5 Τι περιέχει ο υπολογιστής .................................................... 87
Εξερεύνηση στα περιεχόμενα του υπολογιστή ..........................87
Εργασίες με αρχεία.....................................................................95
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................110
Πρακτική εξάσκηση .................................................................111
Κεφάλαιο 6 Βοηθήματα των Windows ................................................... 113
WordPad...................................................................................113
Αριθμομηχανή..........................................................................114
Ζωγραφική................................................................................115
Διασκέδαση και πολυμέσα.......................................................117
Λήψη βοήθειας στα Windows XP............................................124
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................125
Πρακτική εξάσκηση .................................................................125
Κεφάλαιο 7 Προχωρημένα θέματα στα Windows.................................. 127
Συντήρηση του συστήματός σας ..............................................127
Πίνακας Ελέγχου......................................................................134
Προσθαφαίρεση στοιχείων των Windows ...............................136
Επέκταση των δυνατοτήτων του υπολογιστή
με την εγκατάσταση νέων συσκευών ................................138
Κοινή χρήση υπολογιστή .........................................................142
Εργασία στο δίκτυο ..................................................................146
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................152
Πρακτική εξάσκηση .................................................................152
4 Περιεχόμενα
Μέρος 3 Microsoft Office – τα βασικά....................................... 153
Κεφάλαιο 8 Τεχνικές του Office............................................................... 155
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................169
Πρακτική εξάσκηση .................................................................170
Μέρος 4 Microsoft Word 2002.................................................... 171
Κεφάλαιο 9 Εισαγωγή στο Word 2002 ................................................... 173
Η οθόνη του Word....................................................................173
Δημιουργία νέου εγγράφου ......................................................177
Προσθήκη και διαγραφή κειμένου...........................................179
Πρώτα επιλογή, μετά εργασία..................................................179
Εύρεση και αντικατάσταση κειμένου.......................................182
Χρήση έτοιμου κειμένου..........................................................184
Μορφοποίηση με το Πινέλο Μορφοποίησης ...........................187
Προβολές του Word .................................................................189
Ταυτόχρονη εργασία σε πολλά έγγραφα..................................192
Προεπισκόπηση και εκτύπωση εγγράφων στο Word .............192
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................195
Πρακτική εξάσκηση .................................................................196
Κεφάλαιο 10 Βασικές μορφοποιήσεις κειμένων ..................................... 197
Μορφοποίηση χαρακτήρων......................................................197
Αλλαγή γραμματοσειράς και μεγέθους χαρακτήρων...............198
Μορφοποίηση με έντονη ή πλάγια γραφή
και με υπογράμμιση...........................................................200
Εκθέτες και δείκτες ..................................................................201
Εισαγωγή συμβόλων ................................................................203
Μορφοποίηση παραγράφων.....................................................204
Μεγέθυνση ...............................................................................205
Εμφάνιση και απόκρυψη του Χάρακα .....................................207
Περιεχόμενα 5
Χρήση στηλοθετών ..................................................................208
Επιλογή παραγράφων...............................................................211
Διάστιχο και αποστάσεις παραγράφων ....................................213
Στοίχιση παραγράφων ..............................................................214
Εσοχές και προεξοχές...............................................................214
Κουκκίδες και αρίθμηση ..........................................................217
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................218
Πρακτική εξάσκηση .................................................................219
Κεφάλαιο 11 Βασική διαμόρφωση σελίδων ............................................ 221
Μέγεθος σελίδας ......................................................................221
Προσανατολισμός σελίδας .......................................................222
Περιθώρια σελίδων ..................................................................223
Τοποθέτηση κειμένου σε στήλες..............................................224
Δημιουργία και χρήση ενοτήτων..............................................225
Σελιδοποίηση του εγγράφου ....................................................227
Κεφαλίδες και υποσέλιδα.........................................................228
Αρίθμηση των σελίδων ............................................................229
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................230
Πρακτική εξάσκηση .................................................................231
Κεφάλαιο 12 Βασικές εργασίες με γραφικά ............................................. 233
Μορφοποίηση παραγράφων με περιγράμματα και σκίαση......233
Εισαγωγή και επεξεργασία Αυτόματων Σχημάτων .................241
Προσθήκη και επεξεργασία εντυπωσιακών τίτλων .................244
Εισαγωγή εικόνων....................................................................245
Αλλαγή μεγέθους και μετακίνηση γραφικών...........................248
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................251
Πρακτική εξάσκηση .................................................................251
6 Περιεχόμενα
Κεφάλαιο 13 Βασικές εργασίες με πίνακες.............................................. 253
Δημιουργία πίνακα ...................................................................254
Διαγραφή πίνακα......................................................................257
Προσθήκη γραμμής ή στήλης ..................................................258
Διαγραφή γραμμής ή στήλης....................................................259
Αλλαγή πλάτους στήλης ή ύψους γραμμής..............................260
Συγχώνευση και διαίρεση κελιών ............................................262
Καταχώριση δεδομένων στους πίνακες ...................................263
Μορφοποίηση, στοίχιση, και προσανατολισμός
του κειμένου ......................................................................263
Αυτόματη μορφοποίηση πινάκων ............................................265
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................266
Πρακτική εξάσκηση .................................................................267
Κεφάλαιο 14 Συγχώνευση αλληλογραφίας.............................................. 269
Η διαδικασία της συγχώνευσης................................................270
Άλλες εφαρμογές της συγχώνευσης αλληλογραφίας...............277
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................278
Πρακτική εξάσκηση .................................................................278
Κεφάλαιο 15 Βοήθεια στην εργασία σας με το Word.............................. 279
Ορθογραφικός έλεγχος και γλωσσικά εργαλεία.......................279
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................282
Πρακτική εξάσκηση .................................................................282
Κεφάλαιο 16 Προχωρημένα θέματα στο Word ........................................ 283
Διάρθρωση ...............................................................................283
Εργασία με μεγάλα έγγραφα ....................................................284
Ευρετήρια .................................................................................285
Εργασία με στυλ μορφοποίησης ..............................................286
Περιεχόμενα 7
Μέρος 5 Microsoft Excel 2002 ................................................... 289
Κεφάλαιο 17 Γνωριμία με το Excel 2002 .................................................. 291
Οι ιδιαιτερότητες του παραθύρου του Excel............................292
Κελιά και διευθύνσεις ..............................................................294
Σε ποιο κελί θα τοποθετηθούν τα δεδομένα; ...........................294
Καταχώριση δεδομένων ...........................................................295
Τι καταλαβαίνει το Excel από αυτά που καταχωρίζουμε ........296
Διόρθωση των περιεχομένων ενός κελιού ...............................297
Άλλοι τρόποι καταχώρισης στοιχείων .....................................298
Μετακίνηση μέσα στο φύλλο εργασίας ...................................301
Επιλογή πολλών κελιών ...........................................................303
Εργαλεία εντοπισμού δεδομένων.............................................304
Δημιουργία σχολίων.................................................................305
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................307
Πρακτική εξάσκηση .................................................................307
Κεφάλαιο 18 Μορφοποίηση ...................................................................... 309
Η γραμμή εργαλείων Μορφοποίησης ......................................309
Μορφοποίηση κελιών ..............................................................311
Αυτόματη Μορφοποίηση .........................................................317
Ρύθμιση στηλών και γραμμών .................................................318
Αναδιαμόρφωση του βιβλίου εργασίας....................................320
Σταθεροποίηση τμημάτων παραθύρου.....................................323
Διαμόρφωση σελίδας ...............................................................324
Προεπισκόπηση και εκτύπωση φύλλου εργασίας....................331
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................334
Πρακτική εξάσκηση .................................................................335
8 Περιεχόμενα
Κεφάλαιο 19 Τύποι και συναρτήσεις........................................................ 337
Συναρτήσεις..............................................................................338
Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων.........................................343
Απόλυτες και σχετικές αναφορές.............................................344
Ονόματα περιοχών ...................................................................346
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................348
Πρακτική εξάσκηση .................................................................348
Κεφάλαιο 20 Χειρισμός καταλόγων με δεδομένα.................................... 349
Λίγα λόγια για τους καταλόγους δεδομένων ...........................349
Ταξινόμηση δεδομένων............................................................350
Φιλτράρισμα δεδομένων ..........................................................353
Δημιουργία συγκεντρωτικών πινάκων.....................................358
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................362
Πρακτική εξάσκηση .................................................................363
Κεφάλαιο 21 Δημιουργία γραφημάτων .................................................... 365
Προετοιμασία του φύλλου εργασίας ........................................365
Δημιουργία γραφήματος ..........................................................366
Χειρισμός γραφήματος.............................................................369
Επιλογή στοιχείων σε γράφημα ...............................................371
Μορφοποίηση στοιχείων γραφήματος .....................................374
Τύποι γραφημάτων...................................................................375
Αποθήκευση της μορφοποίησης του γραφήματος ..................377
Επιλογές γραφήματος...............................................................379
Προσθήκη και αφαίρεση δεδομένων σε γράφημα ...................382
Φύλλα γραφημάτων..................................................................383
Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ....................................................384
Πρακτική εξάσκηση .................................................................385
Ευρετήριο......................................................................................................... 387
Περιεχόμενα 9
ΚΚεεφφ��λλααιιοο 55
Τι περι�χει ο υπολογιστ��
Αφού είδαμε τις βασικές τεχνικές εργασίας στα Windows, θα εξετάσουμε τώρα
λίγο πιο αναλυτικά τα περιεχόμενα του παραθύρου Ο Υπολογιστής μου, ώστε να κατανοήσετε τον τρόπο με τον οποίο τα Windows παρουσιάζουν τα περιε-
χόμενα του σκληρού σας δίσκου και των υπόλοιπων συσκευών αποθήκευσης.
Εξερεύνηση στα περιεχόμενα του υπολογιστή
Ο σκληρός δίσκος του υπολογιστή σας είναι ο μόνιμος αποθηκευτικός χώρος
όπου φυλάσσονται τα δεδομένα. Με τον όρο μόνιμος εννοούμε ότι τα δεδομένα
που είναι αποθηκευμένα εκεί δε χάνονται όταν κλείνετε τον υπολογιστή. Από την άλλη, επειδή η ταχύτητα των σκληρών δίσκων δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη,
τα Windows αντιγράφουν προσωρινά από το σκληρό δίσκο του υπολογιστή στη
μνήμη (RAM) όποια δεδομένα χρειάζονται άμεσα. Η διαφορά όμως μεταξύ σκληρού δίσκου και μνήμης είναι ότι τα δεδομένα που υπάρχουν στη μνήμη
χάνονται μόλις κλείσετε τον υπολογιστή.
Έτσι, για να μπορείτε να διατηρήσετε τα δεδομένα σας πρέπει να τα αποθηκεύ-
σετε στο σκληρό σας δίσκο. Είναι όμως πολύ σημαντικό να κατανοήσετε πώς ακριβώς αποθηκεύονται αυτά τα δεδομένα, ώστε να μπορείτε εύκολα να τα ε-
ντοπίσετε όταν τα ξαναχρειαστείτε. Δε χρειάζεται να μάθετε, βέβαια, όλες τις
τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με την αποθήκευση — αρκεί απλώς να μάθετε καλά τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται τα αποθηκευμένα δεδομένα σας
από τα Windows.
Το εργαλείο που χρησιμοποιείτε για την "εξερεύνηση" του σκληρού σας δίσκου
(και του υπολογιστή σας γενικότερα) είναι το παράθυρο Ο Υπολογιστής μου. Μπορείτε βέβαια, εναλλακτικά, να χρησιμοποιήσετε και το πρόγραμμα Εξε-ρεύνηση των Windows, αλλά έτσι και αλλιώς τα δύο αυτά προγράμματα μοιά-
ζουν πολύ σε εμφάνιση και λειτουργία.
Το παράθυρο Ο Yπολογιστής μου
Για να εμφανίσετε το παράθυρο Ο Yπολογιστής μου, ανοίξτε το μενού έναρξη και επιλέξτε τη ομώνυμη διαταγή από το μενού. Θα εμφανιστεί ένα παράθυρο
φακέλου που μοιάζει με αυτό της επόμενης εικόνας.
Εικόνα 5.1 Το παράθυρο Ο Yπολογιστής μου.
Το παράθυρο αυτό, όπως και κάθε παράθυρο φακέλου, χωρίζεται σε δύο μέρη.
Το αριστερό τμήμα περιέχει διάφορα πλαίσια με επιλογές, μέσω των οποίων μπορείτε να εκτελέσετε κάποιες εργασίες συστήματος (Εργασίες συστήματος),
να μεταφερθείτε γρήγορα σε άλλες θέσεις του υπολογιστή (Άλλες θέσεις), ή να
δείτε λεπτομέρειες για τα στοιχεία που έχετε επιλέξει στο δεξιό τμήμα (Λεπτο-μέρειες). Το δεξιό τμήμα του παραθύρου Ο Yπολογιστής μου είναι χωρισμένο
σε διάφορες ενότητες, στις οποίες μπορείτε να βρείτε ταξινομημένους όλους
τους πόρους του συστήματός σας. Πιο αναλυτικά:
� Στην ενότητα Αποθηκευμένα αρχεία σε αυτόν τον υπολογιστή υπάρχουν φάκελοι με τα έγγραφα κάθε χρήστη που χρησιμοποιεί τον υπολογιστή, για
γρήγορη πρόσβαση.
� Η ενότητα Μονάδες σκληρών δίσκων περιέχει όλους τους σκληρούς δί-
σκους του υπολογιστή σας. Από εδώ θα ξεκινήσετε αν θέλετε να δείτε κά-ποιο αρχείο ή τα περιεχόμενα ενός φακέλου που βρίσκεται αποθηκευμένος
σε κάποιο δίσκο σας.
� Η ενότητα Συσκευές με αφαιρούμενους χώρους αποθήκευσης περιέχει ό-
λες τις μονάδες αφαιρούμενων μέσων του υπολογιστή σας. Συνήθως αυτές είναι η μονάδα δισκέτας 3,5 ιντσών (A), και μία ή περισσότερες μονάδες
CD-ROM.
88 Μέρος 2: Windows XP
� Αν διαθέτετε περιφερειακές συσκευές σαρωτών (σκάνερ) ή ψηφιακών φω-
τογραφικών μηχανών, στο παράθυρο Ο Yπολογιστής μου εμφανίζεται άλλη μια ενότητα με τίτλο Σαρωτές και ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, που
περιέχει τα στοιχεία αυτά.
� Σε περίπτωση που ο υπολογιστής είναι συνδεδεμένος σε δίκτυο, στην ενό-
τητα Δίσκοι δικτύου μπορείτε να δείτε τους πόρους του δικτύου στους ο-
ποίους έχετε πρόσβαση.
Ο πρώτος σκληρός δίσκος σας έχει πάντα για τον υπολογιστή το όνομα C:, ό-
πως μπορείτε να δείτε και στην οθόνη σας. Το όνομα αυτό εμφανίζεται μέσα σε
παρενθέσεις, δίπλα στο "χαϊδευτικό" όνομα που έδωσε στο δίσκο αυτός που τον ετοίμασε για λειτουργία (συνήθως, αυτός που έφτιαξε τον υπολογιστή σας). Δι-
πλοπατήστε στο εικονίδιο του δίσκου αυτού (στο δεξιό τμήμα του παραθύρου)
για να εμφανίσετε τα περιεχόμενά του, όπως φαίνεται στην επόμενη εικόνα.
Εικόνα 5.2 Τα περιεχόμενα του δίσκου C.
Παρατηρήστε ότι τώρα που εγκαταλείψατε το κεντρικό παράθυρο του στοιχεί-ου Ο Yπολογιστής μου, αυτό που βλέπετε στην οθόνη σας είναι ένα τυπικό πα-
ράθυρο φακέλου. Στο δεξιό τμήμα του παραθύρου εμφανίζονται τα περιεχόμε-
να του δίσκου σας, που εξαρτώνται προφανώς από το είδος και το πλήθος των προγραμμάτων που έχετε εγκαταστήσει στον υπολογιστή σας. Τα διάφορα
στοιχεία εμφανίζονται ως εικονίδια, και για κάθε τύπο στοιχείου υπάρχει δια-
φορετικό είδος εικονιδίου ώστε να μπορείτε να διακρίνετε τι είναι το κάθε τι.
Ένα πολύ σημαντικό είδος εικονιδίου είναι το εικονίδιο του φακέλου, που βλέ-πετε στα αριστερά αυτής της παραγράφου. Μπορείτε να φανταστείτε το σκληρό
σας δίσκο σαν μια μεγάλη βιβλιοθήκη, όπως αυτές που έχετε στο γραφείο σας.
Μέσα στη βιβλιοθήκη αυτή υπάρχουν διάφοροι μεγάλοι φάκελοι, καθώς και
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 89
διάσπαρτα χαρτιά (έγγραφα). Ο κάθε φάκελος περιέχει, με τη σειρά του, άλλους
φακέλους και αρχεία — τα οποία, για να τα δείτε, πρέπει πρώτα να ανοίξετε τον
αντίστοιχο φάκελο διπλοπατώντας στο εικονίδιό του.
Φυλλομέτρηση αρχείων και φακέλων
Για να μπορέσετε να εντοπίσετε το αρχείο ή το φάκελο που θέλετε, συνήθως χρειάζεται να περιπλανηθείτε λίγο μέσα στα περιεχόμενα του παραθύρου Ο Yπολογιστής μου. Ευτυχώς, το παράθυρο αυτό διαθέτει όλα τα απαραίτητα χει-
ριστήρια για την περιπλάνησή σας, ώστε να μπορείτε εύκολα και γρήγορα να
φτάσετε μέχρι και στην πιο μακρινή γωνιά του συστήματός σας.
Όπως αναφέραμε και στην προηγούμενη ενότητα, για να ανοίξετε ένα φάκελο
αρκεί απλώς να διπλοπατήσετε σε αυτόν — τα Windows θα εμφανίσουν αυτό-
ματα τα περιεχόμενά του στο δεξιό τμήμα του παραθύρου. Επιπλέον, αν έχετε ενεργοποιημένη τη γραμμή Διευθύνσεων, κάθε φορά που ανοίγετε κάποιο φά-
κελο τα Windows εμφανίζουν σε αυτή την πλήρη διαδρομή που ακολουθήσατε
για να φτάσετε στο σημείο αυτό — δηλαδή, τα ονόματα όλων των δίσκων και φακέλων όπου ανήκει ιεραρχικά ο φάκελός σας. Έτσι, μπορείτε να γνωρίζετε
οποιαδήποτε στιγμή τη θέση ακριβώς όπου βρίσκεστε.
Αν κατά την περιπλάνηση αυτή θελήσετε να επιστρέψετε στο αμέσως ανώτερο
επίπεδο στην ιεραρχία των φακέλων, πατήστε στο κουμπί Επάνω στη γραμμή εργαλείων. Με το κουμπί αυτό "κλείνετε" τον τρέχοντα υποφάκελο και εμφανί-
ζετε τον αμέσως ανώτερό του.
Εικόνα 5.3 Με το κουμπί Επάνω μπορείτε να ανέβετε ένα επίπεδο στην ιεραρχία
των φακέλων.
90 Μέρος 2: Windows XP
Συμβουλή: Αν θέλετε, μπορείτε να μειώσετε το χώρο που καταλαμβάνει η γραμμή
εργαλείων στο παράθυρο Ο Yπολογιστής μου: ανοίξτε το μενού Προβολή, δείξτε
στην επιλογή Γραμμές εργαλείων, και πατήστε στη διαταγή Προσαρμογή. Κατό-
πιν ανοίξτε το πλαίσιο καταλόγου Επιλογές κειμένου, και επιλέξτε Χωρίς ετικέτες
κειμένου. Σε αυτή την περίπτωση, για να δείτε ποιο είναι το όνομα κάθε κουμπιού,
απλώς τοποθετήστε το δείκτη του ποντικιού πάνω σε αυτό και αφήστε το ποντίκι α-
κίνητο για λίγο. Θα εμφανιστεί μια Συμβουλή οθόνης με το όνομα του κουμπιού.
Καθώς εξετάζετε τα περιεχόμενα των δίσκων και των φακέλων του υπολογιστή
σας, ίσως θελήσετε να επιστρέψετε σε κάποιον από τους φακέλους που βλέπατε
προηγουμένως. Στην περίπτωση αυτή θα σας φανούν πολύ χρήσιμα και τα κου-μπιά Πίσω και Εμπρός της γραμμής εργαλείων. Με το κουμπί Πίσω (το επάνω
αριστερό κουμπί της γραμμής εργαλείων), επιστρέφετε στο φάκελο τον οποίο
βλέπατε προηγουμένως. Όταν πατάτε στο κουμπί αυτό, γίνεται επίσης διαθέσι-μο το κουμπί Εμπρός με το οποίο μπορείτε να "ακυρώσετε" την οπισθοδρόμη-
ση.
Εικόνα 5.4 Τα κουμπιά Πίσω και Εμπρός σάς επιτρέπουν να μεταφερθείτε σε
φακέλους που είχατε επισκεφθεί προηγουμένως.
Τα κουμπιά Πίσω και Εμπρός δουλεύουν παρόμοια με τα αντίστοιχα κουμπιά που υπάρχουν στα προγράμματα φυλλομέτρησης ιστοσελίδων, όπως ο Internet
Explorer. Έτσι χρησιμοποιείτε την ίδια διαδικασία για τη φυλλομέτρηση ιστο-
σελίδων και την εξέταση φακέλων του δίσκου, γεγονός που αναμφισβήτητα
βοηθάει πολύ στην εκμάθηση της μεθόδου εργασίας.
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 91
Συμβουλή: Παρατηρήστε επίσης ότι, αν αφήσετε για λίγο το δείκτη του ποντικιού
πάνω σε ένα από τα κουμπιά αυτά, δίπλα στο όνομα του κουμπιού θα εμφανιστεί
και ο φάκελος όπου θα μεταφερθείτε αν το πατήσετε, και έτσι δε χρειάζεται να απο-
μνημονεύετε τα βήματα που κάνετε.
Δημιουργία φακέλων και αρχείων
Εκτός από τους φακέλους και τα αρχεία που υπάρχουν ήδη στον υπολογιστή σας, μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να δημιουργείτε και πρόσθετους φακέλους
(για οργάνωση των αρχείων) ή πρόσθετα αρχεία. Συνήθως δημιουργείτε τους
νέους φακέλους μέσα από κάποιο παράθυρο φακέλου — αλλά για τα νέα αρ-χεία τις περισσότερες φορές πρώτα ετοιμάζετε τα περιεχόμενά τους μέσα από
κάποιο εξειδικευμένο πρόγραμμα (όπως το Microsoft Word ή το Microsoft
Excel) και μετά τα αποθηκεύετε σε συγκεκριμένη θέση του σκληρού δίσκου
σας.
Για να δημιουργήσετε ένα νέο φάκελο, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
1. Εμφανίστε τα περιεχόμενα του φακέλου, στο εσωτερικό του οποίου θέλετε
να δημιουργηθεί ο νέος.
Αν θέλετε να δημιουργήσετε ένα νέο φάκελο στο ανώτατο επίπεδο του δί-
σκου σας, εμφανίστε απλώς τα περιεχόμενα του δίσκου.
2. Πατήστε με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού στο εσωτερικό του φακέλου,
για να εμφανίσετε ένα μενού συντόμευσης.
Αυτό το μενού συντόμευσης περιέχει διαταγές που μπορούν να χρησιμο-
ποιηθούν σε φακέλους, επειδή πατήσατε στο εσωτερικό ενός παραθύρου
φακέλου.
3. Δείξτε στη διαταγή Δημιουργία και επιλέξτε από το πλευρικό υπομενού τη
διαταγή Φάκελος (Εικόνα 5.5).
Θα δημιουργηθεί ένας νέος υποφάκελος στο εσωτερικό του φακέλου σας.
4. Πληκτρολογήστε το όνομα του φακέλου και πατήστε Enter για να το επικυ-
ρώσετε.
Για πληροφορίες σχετικά με τη δημιουργία εγγράφων (αρχείων), δείτε την ενό-
τητα "Δημιουργία νέου εγγράφου" στη σελίδα 177.
92 Μέρος 2: Windows XP
Εικόνα 5.5 Δημιουργία νέου φακέλου.
Εξερεύνηση CD-ROM και φορμάρισμα δισκετών
Οι περισσότεροι δίσκοι CD-ROM που κυκλοφορούν στην αγορά διαθέτουν ένα πρόγραμμα αυτόματης εκτέλεσης, το οποίο εκτελείται όταν τοποθετείτε το CD-
ROM στη μονάδα, καθώς και όποτε διπλοπατάτε στο εικονίδιο της μονάδας
CD-ROM. Αφού όμως δεν μπορείτε να διπλοπατήσετε στο εικονίδιο της μονά-δας χωρίς να ξεκινήσει την εκτέλεσή του το πρόγραμμα αυτό, πώς γίνεται να
εξερευνήσετε τα περιεχόμενα του δίσκου;
Η απάντηση είναι πολύ απλή: αντί να διπλοπατήσετε στο εικονίδιο του CD-
ROM, πατήστε με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού σε αυτό και επιλέξτε τη δια-ταγή Εξερεύνηση από το μενού συντόμευσης (Εικόνα 5.6). Με τον τρόπο αυ-
τόν, αντί να ξεκινήσει το αυτόματα εκτελούμενο πρόγραμμα, θα εμφανιστεί ένα
παράθυρο φακέλου με τα περιεχόμενα του CD-ROM.
Σημείωση: Η μέθοδος αυτή είναι επίσης χρήσιμη όταν θέλετε να εξετάσετε τα
περιεχόμενα ενός CD-ROM (για παράδειγμα ενός CD-ROM που συμπεριλαμ-
βανόταν σε κάποιο περιοδικό), πριν αποφασίσετε αν θέλετε να το εγκαταστήσε-
τε. Να θυμάστε πάντα ότι όσο περισσότερα προγράμματα εγκαθιστάτε τόσο πε-
ρισσότερο γεμίζετε το δίσκο σας, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις επιβαρύνετε
και τη λειτουργία του υπολογιστή σας. Γι' αυτό, μια καλή λύση είναι πρώτα να
ελέγχετε τα περιεχόμενα του CD-ROM και μετά να προχωρείτε στην εγκατάστα-
ση.
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 93
Εικόνα 5.6 Με αυτή τη διαταγή μπορείτε να βλέπετε τα περιεχόμενα ενός CD που
έχει διευθετηθεί για να εκτελείται αυτόματα.
Η εργασία με τις δισκέτες είναι παρόμοια με την εργασία με δίσκους: και εδώ
υπάρχουν φάκελοι και αρχεία τα οποία μπορείτε να εξερευνήσετε ή να χειρι-
στείτε με όποιον άλλον τρόπο θέλετε. Για να μπορέσετε όμως να χρησιμοποιή-σετε μια δισκέτα στον υπολογιστή σας, πρέπει προηγουμένως να τη φορμάρετε,
δηλαδή να τη διαμορφώσετε κατάλληλα ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για
αποθήκευση αρχείων. Οι περισσότερες (αλλά όχι όλες) από τις δισκέτες που θα βρείτε στην αγορά είναι ήδη φορμαρισμένες, αλλά και πάλι μπορεί να θελήσετε
κάποια στιγμή να φορμάρετε μια δισκέτα επειδή το φορμάρισμα την "καθαρί-
ζει" τελείως από τα περιεχόμενά της.
Για να φορμάρετε μια δισκέτα, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
1. Τοποθετήστε στη μονάδα δισκετών τη δισκέτα που θέλετε να φορμάρετε.
2. Ανοίξτε το παράθυρο Ο Υπολογιστής μου.
3. Πατήστε με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού στο εικονίδιο της μονάδας δι-σκετών (είναι αυτό που έχει την ένδειξη Α:), ώστε να εμφανίσετε το μενού
συντόμευσης.
4. Από το μενού συντόμευσης, επιλέξτε τη διαταγή Διαμόρφωση για να εμ-
φανίσετε το πλαίσιο διαλόγου που φαίνεται στην Εικόνα 5.7.
94 Μέρος 2: Windows XP
Εικόνα 5.7 Το πλαίσιο διαλόγου Διαμόρφωση.
5. Πατήστε στο κουμπί Εκκίνηση, και περιμένετε απλώς να τελειώσει το φορ-
μάρισμα της δισκέτας.
6. Όταν τελειώσει το φορμάρισμα, πατήστε στο κουμπί Κλείσιμο για να κλεί-
σετε το πλαίσιο διαλόγου Διαμόρφωση.
Εργασίες με αρχεία
Στις προηγούμενες ενότητες ασχοληθήκαμε με το θέμα της εξερεύνησης του δίσκου, δηλαδή την εξέταση των περιεχομένων (με άλλα λόγια, των αρχείων)
που είναι αποθηκευμένα στις διάφορες συσκευές αποθήκευσης του υπολογιστή
σας. Η εξερεύνηση αυτή όμως δε λέει από μόνη της και πολλά πράγματα, αν δε γνωρίζει κανείς πώς μπορεί να χειριστεί αυτά τα αρχεία — για παράδειγμα, να
τα αντιγράψει, να τα μετακινήσει, ή να τα διαγράψει.
Ένα μεγάλο πλεονέκτημα που παρέχουν τα Windows και τα προγράμματά τους
είναι η συνέπεια στην εκτέλεση παρόμοιων λειτουργιών. Αυτό σημαίνει ότι οι τεχνικές χειρισμού αρχείων που θα γνωρίσετε σε αυτό το κεφάλαιο δεν εφαρ-
μόζονται μόνο σε αρχεία αλλά ισχύουν σχεδόν ίδιες και για αντίστοιχες εργασί-
ες που πιθανώς θα θελήσετε να πραγματοποιήσετε και μέσα σε διάφορα προ-γράμματα — για παράδειγμα, αντιγραφή, μετακίνηση, ή διαγραφή κελιών στο
Excel, κειμένου στο Word, ή σχεδίων στα διάφορα σχεδιαστικά προγράμματα.
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 95
Έτσι ο χρήστης, εφόσον κατανοήσει αυτές τις τεχνικές, μπορεί πολύ πιο εύκολα
να χειριστεί οποιοδήποτε πρόγραμμα Windows.
Για να μπορέσουν να εκτελεστούν αυτές οι εργασίες, πρέπει πρώτα να έχετε ε-πιλέξει ένα ή περισσότερα στοιχεία (στην περίπτωσή μας, αρχεία του σκληρού
σας δίσκου). Αυτό είναι πολύ λογικό, επειδή ο υπολογιστής δεν είναι μάγος για
να μαντέψει τι θέλουμε να διαγράψει ή να αντιγράψει, και έτσι πρέπει να του δώσουμε αυτή την πληροφορία επιλέγοντας πρώτα το αντίστοιχο στοιχείο (ή τα
αντίστοιχα στοιχεία, αν θέλουμε ή ενέργεια να εφαρμοστεί σε πολλά). Στην ε-
νότητα "Χειρισμοί με το ποντίκι " (σελίδα 63), είχαμε αναφέρει ότι το πάτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο επιλέγετε στοιχεία του υπολογιστή σας. Με το πά-
τημα, όμως, επιλέγετε ένα μόνο στοιχείο κάθε φορά — έτσι, πρέπει πρώτα να
δούμε πώς γίνεται η επιλογή πολλών στοιχείων.
Επιλογή πολλών στοιχείων
Για να επιλέξετε περισσότερα από ένα στοιχεία, χρησιμοποιείτε το ποντίκι σε
συνδυασμό με τα δύο τροποποιητικά πλήκτρα Ctrl και Shift. Ενώ μόνο του το ποντίκι εκτελεί απλή επιλογή, με τα δύο αυτά πλήκτρα μετατρέπεται σε εργα-
λείο πολλαπλής επιλογής, ως εξής:
� Για να επιλέξετε πολλά "γειτονικά" στοιχεία (στοιχεία που φαίνονται στην
οθόνη το ένα δίπλα στο άλλο), πατάτε στο πρώτο από αυτά, πατάτε και κρατάτε πατημένο το πλήκτρο Shift, και μετά πατάτε στο τελευταίο από τα
στοιχεία που θέλετε να επιλέξετε (Εικόνα 5.8).
Εναλλακτικά, μπορείτε να σχηματίσετε με πατημένο το πλήκτρο του ποντι-
κιού ένα ορθογώνιο που να περιβάλλει τα στοιχεία αυτά. Αυτό είναι πιο γρήγορο όταν θέλετε να επιλέξετε δύο-τρία στοιχεία, αλλά δεν είναι καθό-
λου βολικό όταν θέλετε να επιλέξετε πραγματικά πολλά στοιχεία. Στην πε-
ρίπτωση αυτή, καλύτερα να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο με το πλήκτρο
Shift.
� Για να επιλέξετε πολλά "μεμονωμένα" (μη γειτονικά) στοιχεία, πατάτε σε
οποιοδήποτε από αυτά, πατάτε και κρατάτε πατημένο το πλήκτρο Ctrl, και
μετά πατάτε σε καθένα από τα υπόλοιπα στοιχεία που θέλετε να επιλέξετε
(Εικόνα 5.9).
Αφού επιλέξετε τα στοιχεία, αυτά συμπεριφέρονται πλέον σαν μία ομάδα —
δηλαδή, όποια διαταγή και αν δώσετε αυτή θα εφαρμοστεί σε όλα τα στοιχεία
της ομάδας.
96 Μέρος 2: Windows XP
Εικόνα 5.8 Επιλογή γειτονικών αρχείων σε ένα παράθυρο.
Εικόνα 5.9 Επιλογή διάσπαρτων στοιχείων σε ένα παράθυρο.
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 97
Συμβουλή: Αυτή η λειτουργία της "ομάδας" δημιουργεί μερικές εξαιρετικά ενδιαφέ-
ρουσες δυνατότητες. Για παράδειγμα, για να ανοίξετε πολλά αρχεία μαζί, μπορείτε
απλώς να τα επιλέξετε και να πατήσετε το πλήκτρο Enter (που ισοδυναμεί με τη δια-
ταγή Άνοιγμα). Όπως θα διαπιστώσετε, αυτό είναι πολύ πιο γρήγορο από το να
ανοίγετε τα αρχεία ένα-ένα.
Μετακίνηση στοιχείων
Κάποιες φορές, θα διαπιστώσετε εκ των υστέρων ότι η θέση όπου έχετε τοπο-θετήσει κάποιο αρχείο δεν είναι η πιο ενδεδειγμένη, και θα θελήσετε να μετακι-
νήσετε το αρχείο σε κάποια άλλη θέση. Τα Windows παρέχουν τρεις μεθόδους
για τη μετακίνηση στοιχείων — με το ποντίκι, με διαταγές μενού, και με το τμήμα Εργασίες αρχείων και φακέλων. Ο λόγος που σας παρέχουν αυτή την
ευελιξία είναι για να μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να χρησιμοποιείτε τη μέθο-
δο που σας βολεύει ανάλογα με την περίπτωση, ώστε να εξοικονομείτε χρόνο.
Μετακίνηση αρχείων με το ποντίκι
Η μέθοδος της μετακίνησης αρχείων (ή, γενικότερα, στοιχείων) με το ποντίκι,
που ονομάζεται μεταφορά και απόθεση, έχει το πλεονέκτημα ότι είναι εξαιρετι-
κά γρήγορος και απλός — το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να σύρετε τα στοιχεία από την προέλευση στον προορισμό τους. Όμως, όπως ίσως να κατα-
λάβατε ακόμη και από αυτήν τη σύντομη περιγραφή, η μέθοδος αυτή έχει την
προαπαίτηση να είναι ορατή και η προέλευση και ο προορισμός, και αυτό μπο-ρεί να απαιτεί κάποια προκαταρκτική δουλειά τακτοποίησης. Για να δείτε πώς
δουλεύει αυτή η μέθοδος, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
1. Τακτοποιήστε πρώτα τα παράθυρα των φακέλων προέλευσης και προορι-
σμού του αρχείου, ώστε να είναι και τα δύο ταυτόχρονα ορατά στην οθόνη.
Ο πιο εύκολος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να πατήσετε με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού σε ένα κενό σημείο της γραμμής εργασιών και να
επιλέξετε τη διαταγή Κατακόρυφη παράθεση παραθύρων.
2. Επιλέξτε το αρχείο ή τα αρχεία που θέλετε να μετακινήσετε.
3. Με πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού, σύρετε τα επιλεγμένα
αρχεία στο φάκελο προορισμού.
Παρατηρήστε ότι, καθώς σύρετε, εμφανίζεται ένα κινούμενο "είδωλο" του
στοιχείου που μετακινείτε, όπως φαίνεται στην Εικόνα 5.10.
98 Μέρος 2: Windows XP
Εικόνα 5.10 Μετακίνηση στοιχείων με το ποντίκι.
4. Όταν το είδωλο φτάσει στο σημείο που θέλετε, αφήστε το πλήκτρο του πο-
ντικιού.
Δεν έχει σημασία η ακριβής θέση — αρκεί το σημείο προορισμού να βρί-
σκεται μέσα στον επιθυμητό φάκελο. Όπως θα παρατηρήσετε, το αρχείο θα
εξαφανιστεί από τον αρχικό φάκελο και θα εμφανιστεί στο φάκελο προορι-
σμού.
Μετακίνηση στοιχείων με διαταγή
Η μέθοδος μετακίνησης στοιχείων με διαταγή απαιτεί κάπως περισσότερη δου-
λειά από μέρους σας αλλά, όπως θα διαπιστώσετε, έχει μερικά σημαντικά πλε-ονεκτήματα. Για να μετακινήσετε ένα στοιχείο το επιλέγετε, πατάτε στη διατα-
γή Αποκοπή, επιλέγετε τη θέση προορισμού, και διαλέγετε τη διαταγή Επικόλ-ληση.
Όπως θα παρατηρήσατε, η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει δύο φάσεις (και, αντί-στοιχα, δύο διαταγές). Το πρώτο πλεονέκτημά της είναι ότι αυτές οι δύο φάσεις
μπορούν να έχουν μια χρονική απόσταση — δηλαδή, να εκτελέσετε την αποκο-
πή τώρα και την επικόλληση μετά από 10 λεπτά, εφόσον βέβαια δεν έχετε εν-διάμεσα κάνει κάποια άλλη αποκοπή ή αντιγραφή. Το δεύτερο πλεονέκτημα εί-
ναι ότι, εφόσον εκτελέσετε την αποκοπή, μπορείτε να εκτελέσετε πολλές επι-
κολλήσεις, σε πολλά διαφορετικά σημεία.
Μετακίνηση στοιχείων με το τμήμα Εργασίες αρχείων και φακέλων
Τα Windows XP παρέχουν έναν ακόμη τρόπο για τη μετακίνηση στοιχείων. Αν
προσέξετε, στο αριστερό μέρος κάθε φακέλου υπάρχει μια περιοχή με τίτλο
Εργασίες αρχείων και φακέλων (Εικόνα 5.11). Στο τμήμα αυτό περιέχονται ε-πιλογές για τις πιο συνηθισμένες εργασίες που θα θελήσετε να κάνετε με αρχεία
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 99
και φακέλους που έχετε επιλέξει στο δεξιό τμήμα του φακέλου. Όσον αφορά τη
μετακίνηση, ακολουθήστε τα επόμενα βήματα:
Εικόνα 5.11 Η περιοχή Εργασίες αρχείων και φακέλων είναι νέο χαρακτηριστικό
των Windows XP.
1. Στο δεξιό τμήμα του φακέλου επιλέξτε πρώτα το αρχείο (ή τα αρχεία) που
θέλετε να μετακινήσετε με τον τρόπο που περιγράφηκε προηγουμένως.
2. Πατήστε στην επιλογή Μετακίνηση αυτού του στοιχείου (ή Μετακίνηση των επιλεγμένων στοιχείων, αν επιλέξατε πολλά αρχεία) από την περιοχή
Εργασίες αρχείων και φακέλων.
3. Στο πλαίσιο διαλόγου που θα εμφανιστεί (Εικόνα 5.12), εντοπίστε τη θέση
όπου θέλετε να μετακινήσετε το επιλεγμένο στοιχείο και πατήστε στο κου-
μπί Μετακίνηση.
Εικόνα 5.12 Το πλαίσιο διαλόγου Μετακίνηση στοιχείων.
100 Μέρος 2: Windows XP
Αντιγραφή στοιχείων
Μια από τις πιο συνηθισμένες ενέργειες που εκτελείτε με τα αρχεία είναι αναμ-φίβολα η αντιγραφή τους σε άλλες θέσεις του υπολογιστή σας — δηλαδή, σε
άλλες θέσεις του ίδιου δίσκου, σε άλλους δίσκους, σε δισκέτες, κ.λπ. Για την
αντιγραφή χρησιμοποιούνται οι δύο μέθοδοι που είδαμε και για τη μετακίνηση,
με μερικές μόνο μικρές διαφορές.
Αντιγραφή με το ποντίκι και με διαταγή
Για να ζητήσουμε από τα Windows να αντιγράψουν, και όχι απλώς να μετακι-
νήσουν, το στοιχείο σε μια άλλη θέση, πρέπει καθώς σύρουμε να κρατάμε πα-τημένο και το πλήκτρο Ctrl — με αυτόν τον τρόπο το πρωτότυπο αρχείο παρα-
μένει στη θέση του και εμφανίζεται ένα αντίγραφό του στη θέση προορισμού.
Το σημαντικό είναι ότι σε αυτή την περίπτωση τα Windows προσαρμόζουν κα-τάλληλα το δείκτη του ποντικιού καθώς σύρουμε, για να μας δείξουν ότι εκτε-
λούμε αντιγραφή και όχι μετακίνηση.
Εικόνα 5.13 Αντιγραφή στοιχείου με το ποντίκι.
Από την άλλη, για να εκτελέσουμε αντιγραφή στοιχείων χρησιμοποιώντας δια-ταγές μενού, πρέπει να επιλέξουμε τη διαταγή Αντιγραφή (αντί για τη διαταγή
Αποκοπή) στο πρώτο βήμα της διαδικασίας. Το δεύτερο τμήμα της διαδικασί-
ας, αυτό που αφορά τη διαταγή Επικόλληση, παραμένει αμετάβλητο και ισχύει
και εδώ το ότι μπορούμε να κάνουμε πολλές επικολλήσεις του αρχείου.
Αντιγραφή με το τμήμα Εργασίες αρχείων και φακέλων
Η αντιγραφή στοιχείων με το τμήμα Εργασίες αρχείων και φακέλων μοιάζει
πολύ με τη διαδικασία μετακίνησης που περιγράφηκε στην ενότητα "Μετακί-νηση στοιχείων με διαταγή" της σελίδας 99, με τη διαφορά ότι τώρα στο βήμα
Κεφάλαιο 5: Τι περιέχει ο υπολογιστής 101