Σ Χ Ο Λ Ι Ο / Tου ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 • Eτος 1ο • Aρ. φύλλου 48 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y / f i n a n c i a l

Η Κύπρος που βγήκε στις αγορές μεδεκαετές ομόλογο πέρασε από τα υ-ψηλότερα κύματα και κάθε φορά πουπερνούσε ένα από αυτά, κοίταγε καιπίσω για να δει τις απώλειες που είχεσαν πάλαι ποτέ κέντρο υπηρεσιώνμε τη μορφή που όλοι ξέραμε. Η μορ-φή αυτή, του να επεκταθεί η χώραπέρα από τα στενά της γεωγραφικάπεριθώρια και να καταστεί depot,αλλά και διαμετακομιστικός σταθμόςγια όλα τα προϊόντα που πηγαίνουνπρος την καρδιά της Ευρώπης, ήτανόχι μόνο καλή σαν ιδέα αλλά ίσως ηκαλύτερη (τότε) που θα μπορούσενα περικλείει μια χώρα σαν τη δικήμας. Δεν πήγε όμως καλά ή νομίζαμεότι πήγαινε καλά, μέχρι που όλα ήρ-θαν ανάποδα. Διότι δεν είναι σοφόνα ισχυριστεί κανείς ότι τα κέρδηκαι εν γένει η ωφέλεια που δέσποζεπρο κουρέματος, προωθούνταν στηνέρευνα και την καινοτομία, την α-νάπτυξη της τεχνολογίας και εν γένειστην επένδυση ώστε πράγματι η Κύ-προς να καταστεί για τον εαυτό τηςκατ΄αρχήν σπουδαίο περιφερειακό

κέντρο. Σε αυτό το μοτίβο, όχι μόνοήρθαν και έφυγαν εταιρείες από τηχώρα κατά τα παρελθόντα έτη, αλλάκαι η όποια ιδιωτική πρωτοβουλίασυναντούσε εμπόδια που είτε τα ο-νομάσεις γραφειοκρατικά είτε τα ο-νομάσεις αναχρονιστικά, όπως καινα έχει, επί της ουσίας, τη δουλειάτους την έκαναν μην αφήνοντας ναγίνει η δουλειά. Πλέον η χώρα εφόσονμπαίνει σε μια νέα τροχιά, θα πρέπεινα πραγματώσει το ρόλο της ορθο-λογικά και για να συμβεί αυτό θαπρέπει ν’ απαντηθεί το ερώτημα:Ποιο είναι το νέο οικονομικό μοντέλοτης Κύπρου; Εφόσον αυτό που γνω-ρίζαμε δεν υπάρχει πια, σε τι επεν-δύουμε ώστε το μέλλον να μην επι-στρέψει σαν φάρσα του παρελθόντος.Προσωπικά θεωρώ πως είναι μονό-δρομος η τεχνολογική αναβάθμισητης κοινωνίας και της οικονομίας φυ-σικά μέσω της προώθησης νέων ι-δεών, αυτό που όλοι ευαγγελίζονταισαν καινοτομία αλλά μόνο επιδερμικά.Ακόμη και σε συνδυασμό με τις ευ-καιρίες που ανοίγονται στα πλαίσια

εύρεσης φυσικού αερίου, η επένδυσηστην τεχνολογία θα μπορούσε να εί-ναι ένας πυλώνας ανάπτυξης όπωςσυμβαίνει ανά το παγκόσμιο, δίνονταςμια νέα δυναμική στη χώρα. Είμαστεπεπεισμένοι ότι υπάρχουν νεαρά,φωτεινά, μυαλά στον τόπο μας καιεπίσης γνωρίζουμε ότι αφήνονται οιεπιστήμονες του μέλλοντος να δου-λέψουν στο εξωτερικό. Δεν είναι γε-ωγραφικός ο λόγος για τον οποίο ε-γκαταλείπεται η Κύπρος, αλλά λόγωέλλειψης υποδομών, οράματος καιπίστης εδώ μπορεί να αναπτυχθείένα διεθνές τεχνολογικό κέντρο σεόλα τα επίπεδα. Είναι λόγω ορισμένωνσε θέσεις που παίρνονται οι αποφά-σεις οι οποίοι δρουν ακόμη με το…διπλότυπο και τρομάζουν μπροστάστον υπολογιστή. Είναι, εν τέλει, μά-ταιο να περιμένουμε «επέκταση» τωνσυνόρων μας, όταν στην έρευνα καιτην καινοτομία θέτουμε εμείς οι ίδιοιόρια στις δυνατότητες της χώρας μαςκαι στο ποιο πράγματι είναι το νέοοικονομικό μοντέλο το οποίο ονει-ρευόμαστε όλοι.

Ποιο είναι το νέο οικονομικό μοντέλο της Κύπρου;

BIG BANG GOLD CERAMIC

Expertise Solutions Value

Cyprus Annual Review 2015

Available on our website www.pwcannualreview.com.cy

ΚΙΝΕΖΟΙ

Αγοράζουν με μετρητά ακίνητα στις ΗΠΑΤη μεγάλη ρευστότητά τους αποδεικνύουν καθημερινά οι Kινέζοι α-γοραστές κατοικιών στις ΗΠΑ. Οπως προκύπτει από σχετική έρευνα,το 46% των Kινέζων αγοραστών κατά τη διάρκεια των τελευταίων 17μηνών προτίμησε για τις πληρωμές του την καταβολή μετρητών καιμάλιστα αποπληρώνοντας το σύνολο της αξίας του ακινήτου. Kατά το12μηνο Μαρτίου 2013-Μαρτίου 2014, οι Κινέζοι επένδυσαν συνολι-κά 19,5 δισ. ευρώ για την αγορά κατοικιών στις ΗΠΑ. Σελ. 12

ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΓΚΙΡ

Στα 66 του έγινε viralΜερικά ποστ στο Facebook ήταν αρκετά για να κά-νουν τον Ρίτσαρντ Γκιρ περισσότερο συμπαθή α-πό όσο έχει υπάρξει στα σαράντα και πλέον χρό-νια της καριέρας του. Η φωτογραφία του 66χρο-νου ηθοποιού, μεταμφιεσμένου σε άστεγο στουςδρόμους της Νέας Υόρκης, μονοπώλησε τις συζη-τήσεις στα κοινωνικά δίκτυα και έγινε viral. Σελ. 18

ΝΤΕΜΠΟΡΑ ΟΥΙΝΣ-ΣΜΙΘ

Ετσι θα γίνει ανταγωνιστική η ΕλλάδαΗ Πρόεδρος του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας των ΗΠΑΝτέμπορα Ουίνς –Σμιθ τονίζει ότι η Ελλάδα θα γίνει ανταγω-νιστική μέσω επενδύσεων που φέρνουν οι μεταρρυθμίσεις.Σε συνέντευξη στην «Κ» η κυρία Ουίνς –Σμιθ προτρέπει τονεπιχειρηματικό κλάδο της χώρας να δημιουργήσει ΕλληνικόΣυμβούλιο Ανταγωνιστικότητας και δεσμεύεται προσωπικάνα το προωθήσει. Σελ. 16

0

20

40

60

80

100

0

100

200

300

400

500

0

0

0

0

0

1

2

3

4

Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

Γενικός Δείκτης 73,16

291,4

21/10 22/10 23/10 26/10 27/10

ΣΗΜΕΡΑ

Μετά τη λήξη του προγράμματος η επόμενη έκδοση χρέους1 δισ. ευρώ από το δεκαετές ομόλογο

Στα χνάρια άλλων χωρών που έτυχαν τα προη-γούμενα χρόνια διεθνούς στήριξης κινείταιη Κύπρος μετά την έκδοση δεκαετούς ομο-λόγου, μερικούς μήνες πριν την ολοκλήρωσητου προγράμματος στήριξης. Η έκδοση δε-καετούς χρέους με το οποίο αντλήθηκε έναδισ. ευρώ, αλλά κυρίως το μεγάλο επενδυτικόενδιαφέρον που καταγράφηκε, στέλνουν τοπρώτο μήνυμα ότι η χώρα μπορεί να σταθείστα πόδια της χωρίς τη στήριξη των επίσημωνπιστωτών της. Αναλυτές, πάντως, εκτιμούνότι το κόστος στο 4,25% είναι υψηλό, δεδο-μένων των συνθηκών που επικρατούν στιςδιεθνείς αγορές, αλλά και των θετικών οι-κονομικών εξελίξεων στο εσωτερικό. Σελ. 3

Νέο modus operandiστη συνεργασίαKύπρου και ΕλλάδαςΠρωτοβουλία Αθήνας για εγγυήσεις

Ποιοτικές αλλαγές στη συνεργασία Αθηνών– Λευκωσίας και διεύρυνση της ατζένταςπου τα αρμόδια Υπουργεία των δύο χωρώνθα συντονίζουν τις πολιτικές και δράσειςτους είναι ο απολογισμός από τις διήμερεςεπαφές του Έλληνα Υπουργού ΕξωτερικώνΝίκου Κοτζιά στην Κύπρο. Στις αποφάσειςτου διημέρου εντάσσονται και οι πρωτοβου-λίες της Αθήνας για τις εγγυήσεις. Σελ. 6

Νοέμβρη κλειδώνουν τα έξοδα υποψηφίων Απαιτούμενο και από GRECO

Μέχρι τις 19 του Νοέμβρη αναμένεται ναέχει ολοκληρωθεί στην ολομέλεια της Βουλήςη συζήτηση για τα έξοδα των υποψήφιωνβουλευτών. Βασικός ρόλος στην όλη διαδι-κασία αυτός της Ελεγκτικής Υπηρεσίαςκαθώς μέσα από τρία μονοπάτια θα γίνεταιο έλεγχος, ενώ προνοούνται σύμφωνα μεπληροφορίες και σχετικές ποινές. Σελ. 4

Τυραννισμένο το θέμα του leasingΠάει κι έρχεται εδώ και χρόνια

Από την εποχή που Υπoυργός Οικονομικώνήταν ο Κίκης Καζαμίας γίνονται προσπάθειεςγια να ψηφιστεί νομοθεσία που θα εκσυγ-χρονίζει τον θεσμό του leasing. Tα νομο-σχέδια που χρήζουν τροποποιήσεων, μάλι-στα, έφτασαν να εγκριθούν από το ΥπουργικόΣυμβούλιο προτού μπουν και πάλι στο ράφιγια μερικά χρόνια. Σελ. 9

ΚΥΠ

Ε

ΗΛΙΑΣ ΧΑΝΤΖΟΣ

Νέοι κανόνες στα προσωπικά δεδομένα

Τον αυτοπροσδιορι-σμό του καταναλωτήκαι τους επικείμενουςκανονισμούς της Ε.Ε.σε σχέση με τα προσω-πικά δεδομένα αναλύειο Ηλίας Χαντζός. Σε συ-νέντευξή του στην «Κ»,

ο Ανώτερος Διευθυντής στη Symantec ε-ξηγεί ότι μία χώρα, πληροφοριοκεντρική,οπωσδήποτε δίνει μεγαλύτερη σημασίαστα δεδομένα γιατί βλέπει την οικονομι-κή τους αξία. Σελ. 8

ΕΠΑ

Δυσκολίες στην είσπραξηπροστίμων 28 εκατ. ευρώ Προβλήματα και καθυστερήσεις παρου-σιάζονται όσον αφορά στα πρόστιμα, τα ο-ποία επιβάλλει η ΕΠΑ. Αν και ορισμένες ε-ταιρείες καταβάλλουν τμηματικά τις οφει-λές τους, ωστόσο, κάποιες άλλες έχουνπροχωρήσει σε προσφυγή στο Ανώτατο Δι-καστήριο. Σελ. 5

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Στα… «γυμνά» χνάρια του ΑΠΟΕΛΗ μοναδική κυπριακή ομάδα χωρίς κύριοχορηγό στη φανέλα είναι ο ΑΠΟΕΛ. Σταπέντε μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα,Premier League, Bundesliga, Serie A, LaLiga και Ligue 1, μόλις δέκα ομάδες βρί-σκονται στην ίδια θέση, έξι ιταλικές καιτέσσερις ισπανικές. Ανάμεσά τους κλαμπόπως η Σεβίλλη, η Βαλένθια, η Ρόμα και ηΛάτσιο. Σελ. 22

Μάχη στη Φρανκφούρτη με ΕΚΤ δίνει ο ΣυνεργατισμόςΠροσπάθεια να διαφοροποιηθούν τα ευρήματα SREP του Εποπτικού Μηχανισμού

Καθοριστικότατη για το τραπεζικό σύστηματης Κύπρου θα είναι η συνάντηση που θα έχειτην Παρασκευή αντιπροσωπεία της Συνεργα-τικής Κεντρικής Τράπεζας με τεχνοκράτες τουΕνιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, στα πλαίσιατης διαδικασίας διαρκούς αξιολόγησης τωνσυστημικών τραπεζών που έχει τεθεί σε ε-

φαρμογή μετά τη λειτουργία της ενιαίας επο-πτείας. Με τις παραδοχές που λαμβάνει υπόψητου ο ΕΕΜ, κατά τη διάρκεια της αξιολόγησηςSREP (Supervisory Review and EvaluationProcess) να κρίνονται ως ιδιαίτερα αυστηρές,επιχειρείται τόσο από τον Συνεργατισμό όσοκαι από την Κεντρική Τράπεζα να υπάρξουν

διαφοροποιήσεις ώστε να μην προκύψουν εκνέου ζητήματα κεφαλαίου για τις κυπριακέςσυστημικές τράπεζες. Ο Ανώτερος Λειτουργόςτης Κεντρικής Τράπεζας Γιάγκος Δημητρίουβρίσκεται ήδη στη Φρανκφούρτη, ενώ στελέχητου Συνεργατισμού θα μεταβούν τις επόμενεςμέρες. Σελ. 4

ANAΛΥΣΕΙΣPAUL KRUGMANΗ υπόγεια μάχη για τον έλεγχο τουχρηματοπιστωτικού συστήματος στις ΗΠΑ.

HUGO DIXON«Δίχτυ» ασφαλείας για τη Βρετανία η Ευρωπαϊκή Ενωση. Σελ. 5

Προθεσμία έως το τέλος ΝοεμβρίουΠροειδοποίηση του Βάλντις Ντομπρόβσκις στην Αθήνα

Εως το τέλος Νοεμβρίου έχει χρόνο η κυβέρνηση για να ολοκληρώσειεπιτυχώς τον πρώτο έλεγχο του προγράμματος και την ανακεφα-λαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, καθιστά σαφές ο αντιπρόεδροςτης Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις. Μάλιστα,θεωρεί ότι τα δύο αυτά ζητήματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, ενώκάνει λόγο για σταδιακή άρση των capital controls, εφόσον κλείσουνμε επιτυχία εντός του έτους. Σελ. 14

Ν.Δ.: στην τελική ευθεία με αιχμέςΦουντώνει η εσωκομματική μάχη για την προεδρία

Μπορεί και οι τέσσερις υποψήφιοι για την ηγεσία της Ν.Δ. να στρέφουντα βέλη τους προς την κυβέρνηση και τους χειρισμούς της, ωστόσο,είναι σαφές ότι την κύρια δύναμη πυρός την κρατούν για την εσωκομ-ματική μάχη. Καθώς το ενδεχόμενο ενός τηλεοπτικού ντιμπέιτ μεταξύτων τεσσάρων έχει μάλλον απορριφθεί, το ερώτημα που πλανάταιμεταξύ των βουλευτών και στελεχών του κόμματος είναι εάν θα υπάρξει,τουλάχιστον, μία πολιτική συζήτηση μεταξύ των διεκδικητών. Σελ. 14

Τεκτονικέςαλλαγές στηνΕυρώπη λόγωπροσφύγων

Oξύνεται το πρόβλημα των προσφύ-γων που καταφθάνουν στην Ευρώπηενώ οι ανάγκες τους μεγαλώνουν.Το πρόβλημα της έστω και προσω-ρινής στέγασής τους δεν έχει επιλυθείενώ προκύπτουν πολλά προβλήματαυγείας, βρεγμένων ρούχων κτλ. ΣτοΜπρετσίζε, στα σύνορα της Σλοβενίας,τουλάχιστον 500 πρόσφυγες έχουνπεράσει από την κλινική της πόληςτις τελευταίες 11 ημέρες. «Οι περισ-σότεροι ασθενείς έχουν λοιμώξειςτου αναπνευστικού, βήχα, πονόλαιμοκαι πυρετό, ενώ πολλά παιδιά έχουνδιάρροια και πυρετό», είπε η δρ Κα-ταλίν Ντεμπρετσένι. Χθες, ένα απότα τρένα που μετέφερε πρόσφυγεςαπό την Κροατία προς τη Σλοβενίαεπρόκειτο να περάσει τα σύνορα,αντί να αφήσει, όπως γινόταν έωςτώρα, τους πρόσφυγες στα χωράφιακοντά στα σύνορα, τα οποία προ-σπαθούσαν να διασχίσουν με ίδιαμέσα, συχνά διανυκτερεύοντας στούπαιθρο υπό βροχή και πολύ χαμηλέςθερμοκρασίες. «Δεν μπορούμε νακλείσουμε τον διακόπτη διά μαγείας»,είπε χθες η Γερμανίδα καγκελάριοςΑγκελα Μέρκελ. Σε πανευρωπαϊκόεπίπεδο, η προσφυγική κρίση κιν-δυνεύει να προξενήσει «τεκτονικέςαλλαγές στην Ε.Ε.», όπως δήλωσεο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμ-βουλίου Ντόναλντ Τουσκ.

01-OIK_COVER_OIK_01 27/10/15 21:59 Page 2

2 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ • Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ • Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Τα όσα φοβερά αποκαλύπτονται γιατην κατάθεση του Μιλτιάδη Νεοφύ-του, πρώην κολλητού του ΔημήτρηΧριστόφια, στην οποία σαφέστατα α-νέφερε ότι ο Βγενόπουλος επιχορή-γησε πλουσιοπάροχα την προεκλογι-κή του Χριστόφια, αφήνουν άναυ-δους πολλούς. Περισσότερο κάποι-ους στο ΑΚΕΛ...

Όπως μαθαίνω ήδη κάποιοι στην η-γεσία έχουν κτυπήσει καμπανάκι καιζητούν σενάρια αντιμετώπισης νέωνή και παρόμοιων αποκαλύψεων...

Δεν έχουν βεβαίως επιβεβαιωθεί οικαταγγελίες του Μιλτή, αλλά όπως εί-πε και ο Αβέρωφ-αλεπού, η τάτσα έ-μεινε...

Ο τέως Πρόεδρος, που δεν σήκωνεμύγα στο σπαθί του για θέματα ηθι-κής, χορηγιών, ουϊσκακιών κλπ, όλοκαι πιο συχνά εμπλέκεται από τονπρώην κολλητό του σε υποθέσειςδιαπλοκής. Μέχρι το προχθεσινό“δώρο” στα ονομαστήρια του Δημή-τρη...

Και να σκεφτεί κανείς ότι στο ΑΚΕΛέδιωξαν κακήν κακώς τον Κατσουρί-δη γιατί... έπινε ουϊσκάκια...

Απλό μέλος του κόμματος πάντως α-ναφώνησε προχθές, συζητώντας γιατο θέμα των αποκαλύψεων του Μιλ-τή: “ Όπως πάμε θα μας κάμουν με ταουϊσκάκια για να αντέχουμε...”

Από την πλευρά του Χριστόφια αλλάκαι του επίσημου ΑΚΕΛ δεν έχει ακό-μη λεχθεί κάτι επίσημα για την φοβε-ρή καταγγελία.  Ούτε μια δήλωση πέ-ραν των πληροφοριών ότι ο τέως θακινηθεί (ξανά) νομικά κατά του Μιλ-τή...

Σε άλλο τόπο μια τέτοια καταγγελίαθα σήμαινε πολιτικό σεισμό. Εδώ ού-τε ένα μικρό πολιτικό ταρακούνημαδεν φαίνεται να έχει προκαλέσει...

Μια που βρισκόμαστε στο χώρο τουΑΚΕΛ, σας ενημερώνω ότι η στήλη ε-πιβεβαιώνεται άλλη μια φορά. Το ε-πώνυμο Χριστόφιας, όπως γράψαμεπριν από αρκετές ημέρες, συζητείται

όλο και πιο έντονα για το ψηφοδέλ-τιο της Κερύνειας...

Διάλογος που διεξήχθη χθες μεταξύυψηλόβαθμων του ΔΗΣΥ, αφορούσετον ΥΠΟΙΚ Χάρη Γεωργιάδη. Όπωςμου είπε ωτακουστής, ο ένας εκ τωνστελεχών υποστήριξε ότι η εποχή εί-ναι η καλύτερη για να αποχωρήσει οΧάρης από την κυβέρνηση, με δάφ-νες, δόξα και τιμές προκειμένου ναεργαστεί για την εκλογή του ως βου-λευτή αλλά και σε θέση-κλειδί στοκόμμα...Το έτερο στέλεχος αντέταξε πως

μπορεί τα ομόλογα να τα πήγαν καλύ-τερα και από τις προσδοκίες του Χάρηαλλά σίγουρα θα έρθει καλύτερηστιγμή για θριαμβευτική αποχώρηση.Ερωτώμενο το στέλεχος ποια θα είναιαυτή η στιγμή απάντησε πολύ επεξη-γηματικά: Μόλις βγάλει την Κύπρο α-πό το μνημόνιο, γύρω στον Μάρτιο καιπολύ πιο κοντά στις εκλογές...

Έψαχνα χθες στο αρχείο μου για κά-ποια θέματα και έπεσα σε μια δήλω-ση της Αστυνομίας τον Απρίλιο του2015 ότι είναι έτοιμο το αίτημα δικα-στικής αρωγής προς την Ελλάδα με

στόχο την ανάκριση του Ανδρέα Βγε-νόπουλου...Ακόμα την αναμένει ο Κωστάκης...

Τον Απρίλιο του 2015 ο Ιωνάς Νικο-λάου διαβεβαίωνε : «Σίγουρα μεταξύαυτών που θα κληθούν είναι και ο κ.Βγενόπουλος, αφού ήταν ένας απότους σημαντικότερους παράγοντεςπου διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλοστο πού οδηγήθηκε η πρώην ΛαϊκήΤράπεζα»...

Η αλήθεια είναι πως τον κ. Βγενό-πουλο τον ακούμε να τοποθετείται

για τα θέματα της κυπριακής οικονο-μίας, τα σκάνδαλα και τις εις βάροςτου κατηγορίες μέσα από δελτία τύ-που που ο ίδιος εκδίδει, στο γνωστότου ύφος...Γράφοντας στα παλιά του τα παπού-τσια και την Κυπριακή Δημοκρατίακαι τα όργανά της...

Άφησε πολλούς ευχαριστημένους ηπροσέγγιση του έλληνα ΥΠΕΞ ΝίκουΚοτζιά στο Κυπριακό και οι ξεκάθα-ρες δηλώσεις του για πρόβλημα ει-σβολής-κατοχής, υπέρ του ευρωπαϊ-κού κεκτημένου και κατά των εγγυή-

σεων.  Ακόμα και τον Λιλλήκα έχεικερδίσει...

Επιτυχίες και αποδοχή σημειώνει ουπουργός Υγείας Γιώργος Παμπορί-δης. Ακόμα και στελέχη του ΑΚΕΛ έ-χουν εκφραστεί υπέρ του και σε ε-σωκομματικά πάνελ, μαθαίνω πωςτου πλέκουν το εγκώμιο!Εκείνο που ιδιαίτερα τους κέρδισεείναι η προσέγγιση του στις κατ’ ιδίανσυναντήσεις αλλά και η επιμονή τουνα προωθήσει το ΓεΣΥ “με όσο το δυ-νατό περισσότερες συμφωνημένεςπτυχές”... Πολύ καλά αποτελέσματα για έναν υ-πουργό που μπήκε στην κυβέρνησημε την τάτσα του συγκρουσιακού!

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι είχε άραγε στο μυαλότου ο πρόεδρος της Βουλής και τέωςπρόεδρος της ΕΔΕΚ Γιαννάκης Ομή-ρου, όταν τουίταρε, προχθές, την ρή-ση του Νίκου Καζαντζάκη: “Δεν ελπί-ζω τίποτα, δεν φοβούμαι τίποτα, εί-μαι λέφτερος”; 

ΚΟΥΪΖ: Ποιος υψηλόβαθμος του Α-ΚΕΛ αναφώνησε, όταν άκουσε τηνγνωστή δήλωση του Θηβαίου ότι μιαπενταμελής οικογένεια μπορεί νατρέφεται με παξιμάδια, “να μην τονξαναφέρουμε σε φεστιβάλ της Ε-ΔΟΝ!”;

Θα μας κάνουν με τα ουϊσκάκια;Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η&

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Α Ρ Ι Ο

Της ΓΑΒΡΙEΛΑΣ ΑΓΗΣΙΛAΟΥ

Ο Σερ Στέλιος Χατζηιωάννου απένειμε τηνΔευτέρα 26 Οκτωβρίου σε 31 δικοινοτικέςομάδες χρηματικό βραβείο ύψους €10.000στην κάθε μια, ενισχύοντας τη συνεργασίαΕλληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, οι ο-ποίοι συμβάλλουν στην ανάπτυξη δικοινοτι-κών σχέσεων στο νησί. Στόχος του φιλαν-θρωπικού έργου του Σερ Στέλιου είναι η ε-δραίωση της διαρκούς ειρήνης στο νησί. Μι-λώντας κατά την τελετή απονομής των Βρα-

βείων, που πραγματοποιήθηκε στην παρου-σία του Προέδρου της Δημοκρατίας ΝίκουΑναστασιάδη, στο Δικοινοτικό Καφέ τουStelios Philanthropic Foundation στην Πα-λιά Λευκωσία, ο Σερ Στέλιος Χατζηιωάννου,δήλωσε: «Το έργο μας είναι φιλανθρωπικόκαι όχι πολιτικό. Αυτός είναι ο δικός μουτρόπος για να προσφέρω στο νησί, απ’ όπουκατάγεται η οικογένειά μου. Και οι δύο γο-νείς μου γεννήθηκαν στο νησί. Το έργο αυτόείναι ένας τρόπος για να αποπληρώσω τοχρέος μου προς στην κοινωνία. Εργαζόμα-

στε τα τελευταία 7 χρόνια για τη διαρκή ει-ρήνη στην Κύπρο». O Πρόεδρος της Δημο-κρατίας Νίκος Αναστασιάδης τόνισε ότι ηΚυπριακή Δημοκρατία παραμένει προσηλω-μένη στην υποστήριξη δικοινοτικών πρωτο-βουλιών. Ο σημαντικός αριθμός αιτήσεωνπου δέχθηκε φέτος το Stelios PhilanthropicFoundation, πρόσθεσε, αποτελεί απόδειξητης αληθινής επιθυμίας του κυπριακού λα-ού, Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων, ναεπανεδραιώσουν και να προωθήσουν πε-ραιτέρω τους κοινωνικο-οικονομικούς δε-

σμούς και τη συνεργασία τους. Η παρουσίαμου εδώ σήμερα, υπογράμμισε ο ΠρόεδροςΑναστασιάδης, στέλλει ένα ξεκάθαρο μήνυ-μα, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παραμένειπραγματικά προσηλωμένη στην υποστήριξητέτοιων δικοινοτικών πρωτοβουλιών πουστηρίζουν τις προσπάθειές μας στο δια-πραγματευτικό τραπέζι και διαβεβαίωσε ότιτόσο η Κυβέρνηση όσο και ο ίδιος προσωπι-κά δεν θα φεισθούν προσπαθειών για ναπαρέχουν κάθε βοήθεια στην προώθησητέτοιων δικοινοτικών σκοπών.

Τελετή απονομής των Δικοινοτικών Βραβείων

Στο νοητό σταυροδρόμι της εξου-σίας της Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκι-νά την ανάβασή του από τον πάτοτου πηγαδιού των τειχών στην οδόΟμήρου που διαπερνά τον πολιτι-κό μας βουλευτικό πολιτισμό ε-ντός του παρηκμασμένου πολυπο-λιτισμικού κήπου, για να ανέβει μεκακουχίες ιερομάρτυρα τον Λόφοτης Σεβέρη, ξαποσταίνοντας γιαλίγο από τα πολεμικά παίγνια υπότο θλιμμένο βλέμμα του υπό από-κρυψη τις νύχτες Κυριάκου Μά-τση. Όταν όμως ο λόφος καταλη-φθεί, είτε συγκυριακά είτε από τα-κτική μαεστρία, τα λάφυρα είναιμεθυστικά.Τον κατήφορο της επι-στροφής στην οδό Ομήρου δεντον επέλεξε ποτέ κανείς.

«Εμείς δεν παίρνουμε χρήματα από πλούσιους, μόνο από τα μέλη μας».

O Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και οΣερ Στέλιος Χατζηιωάννου.

Πλήθος κόσμου, πρέσβεις, αξιωματούχοι και επιχειρηματίες παρευρέθη-καν στην τελετή απονομής των Δικοινοτικών Βραβείων.

Ο Σερ Στέλιος Χατζηιωάννουκαι ο Mehmet Harmanci έξω α-πό το Δικοινοτικό Καφέ στην ο-δό Ferah Street. Στιγμιότυπο από την πορεία ειρήνης.

Οι 31 νικήτριες ομάδες μαζί με τον Σερ  Στέλιο Χατζηιωάννου και τονΠρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη.

O Σερ  Στέλιος Χατζηιωάννου και ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης έξωαπό το Δικοινοτικό Καφέ στην οδό Παλιάς Ηλεκτρικής.

02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 27/10/15 22:56 Page 2

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Στα χνάρια άλλων χωρών που έτυχαντα προηγούμενα χρόνια διεθνούςστήριξης κινείται η Κύπρος μετάτην έκδοση δεκαετούς ομολόγουμερικούς μήνες πριν την ολοκλή-ρωση του προγράμματος στήριξης.

Η έκδοση δεκαετούς χρέους πριντη συμπλήρωση του προγράμματοςστήριξης με το οποίο αντλήθηκε 1δισ. ευρώ, αλλά κυρίως το μεγάλοεπενδυτικό ενδιαφέρον που κατα-γράφηκε, στέλνουν το πρώτο μή-νυμα ότι η χώρα μπορεί να σταθείστα πόδια της χωρίς τη στήριξη τωνεπίσημων πιστωτών της.

Αναλυτές, πάντως, εκτιμούν ότιτο κόστος της έκδοσης στο 4,25%

είναι υψηλό, δεδομένων των συν-θηκών που επικρατούν στις διεθνείςαγορές αλλά και των θετικών εξε-λίξεων στο εσωτερικό για την οι-κονομία. Εκτιμούν πως μια απόδοσητης τάξης του 3,9%-4% θα ήταν ε-φικτή.

Το νέο χρέος που λήγει το 2025(550 εκατ. ευρώ) και ταυτόχρονα ηανταλλαγή χρέους που έληγε το2019-2020 (450 εκατ. ευρώ) με νέο,συμβάλλει στην χρονική εξομάλυν-ση των λήξεων χρέους.

Σημειολογικά, η έκδοση από τημία δείχνει ότι η χώρα μπορεί να ε-πανέλθει στον παραδοσιακό τρόποεξυπηρέτησης του χρέους της καιαπό την άλλη ότι δημιουργεί το α-παραίτητο απόθεμα που τόσο τηςέλειψε τα προηγούμενα χρόνια ώστενα απορροφήσει τυχόν κραδασμούςστην οικονομία.

Οι πληροφορίες λένε πως στηνέκδοση συμμετείχαν και οι μεγάλεςκυπριακές τράπεζες, όπως είχε γρά-ψει η «Κ» τόσο με δικά τους χρήματαόσο και εκ μέρους πελατών τους.

Επιστέγασμα της προσπάθειας α-νάκτησης της εμπιστοσύνης, ανα-μένεται να είναι μία νέα έκδοσηχρέους πιθανότατα σε σύντομο διά-στημα μετά την ολοκλήρωση τουπρογράμματος στήριξης, η οποίαθα αποτελέσει το κερασάκι στηντούρτα για την επάνοδο στις αγορές.Αντίστοιχη κίνηση έκανε η Ιρλανδίατον Γενάρη του 2014, μερικές βδο-μάδες από την ολοκλήρωση τουπρογράμματος, όταν εξέδωσε δε-καετές χρέος και κατάφερε να συ-γκεντρώσει 3,7 δισ. ευρώ ενώ η ζή-τηση ανήλθε σε 14 δισεκατ. ευρώ.Το επιτόκιο ήταν στο 3,54%. Αντί-στοιχα, η Πορτογαλία δανείστηκετον Απρίλιο του 2014 ποσό 750 εκατ.ευρώ από τις διεθνείς αγορές μέσωδεκαετούς έκδοσης χρέους προσελ-κύοντας τριπλάσιο ενδιαφέρον.

Τελική απόδοση 3,57%Με τη νέα έκδοση το χρέος α-

νέρχεται στα 19,7 δισ. Ευρώ, ωστό-σο, θα μειωθεί κατά 1 δισ. ευρώ την1η Νοεμβρίου όταν θα αποπληρωθείσχετικό εξωτερικό χρέος που λήγει.Σύμφωνα με τη μεσοπρόθεσμηστρατηγική διαχείρισης του δημό-σιου χρέους που καλύπτει την πε-ρίοδο 2015-2019, το ΥΠΟΙΚ έχει θέ-σει κάποιους βασικούς στόχους, ό-πως η ομαλοποίηση του προφίλ λή-ξης του χρέους, η εξομάλυνση τουρίσκου με μείωση της έκθεσης σεσυναλλαγματικούς κινδύνους, η α-ντιμετώπιση χρηματοδοτικών ανα-γκών μέσω αύξησης των ρευστώνδιαθέσιμων πριν την έξοδο από τοπρόγραμμα και η ενίσχυση των σχέ-σεων με επενδυτές και παράλληλαη επέκταση της επενδυτικής βά-σης.

Ικανοποιημένο το ΓραφείοΤο Γραφείο Διαχείρισης Δημόσιου

Χρέους θεωρεί την έκδοση ιδιαίτεραπετυχημένη, αφού από 4,5% πουανακοινώθηκε ή έκδοση, μειώθηκεσταδιακά σε 4,25. Σημειώνει ακόμαπως το συνολικό βιβλίο προσφορώνξεπέρασε σε ύψος τα 3,35 δισ. ευρώ,κάτι το οποίο αποτελεί το μεγαλύ-

τερο ποσό προσφορών που εξασφά-λισε η Κυπριακή Δημοκρατία απότην επιστροφή της στις αγορές τονΙούνιο του 2014.

Σημειώνεται επίσης πως η εν λό-γω συναλλαγή είναι μόλις η δεύτερητου είδους της που έχει εκτελεστείστην Ευρώπη από κράτος και ητρίτη στην Ευρώπη συνολικά απόεκδότες ομολόγων. Με την μέθοδο

που χρησιμοποιήθηκε επιτεύχθηκεο στόχος της επίτευξης μεγαλύτερηςζήτησης για τη νέα έκδοση.

Παρά την μακρύτερη διάρκεια,εξηγεί το γραφείο, το εύρος (spread)στο νέο δεκαετές ομόλογο είναι ση-μαντικά μικρότερο από το αντίστοι-χο εύρος στο εφταετές ομόλογο πουεκδόθηκε εντός του τρέχοντος έ-τους.

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 3Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Λήξεις δημοσίου

χρέους μετά την1η Νοεμβρίου

(εκατ. ευρώ)

2.500

2.000

1.500

1.000

500

0

Νέα αύξηση στις καταθέσειςτον ΣεπτέμβριοΚαθαρή αύξηση για δεύτερο συνεχόμενο μήναπαρουσίασαν τον Σεπτέμβριο οι καταθέσειςστις τράπεζες. Συγκεκριμένα, παρουσίασανκαθαρή αύξηση 255,6 εκ. ευρώ, σε σύγκρισημε καθαρή αύξηση 440,0 εκ. ευρώ τον Αύ-γουστο 2015. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολήςανήλθε σε -0,7%, σε σύγκριση με -3,1% τονΑύγουστο 2015.Τα υπόλοιπα τωνκαταθέσεων τονΣεπτέμβριο 2015ανήλθαν στα 46,6δισ. Αύξηση πα-ρουσίασαν οι κα-ταθέσεις επιχειρή-σεων εσωτερικού(185 εκ. ευρώ) καιοι καταθέσεις ασφαλιστικών εταιρειών (77,7εκ. ευρώ). Οι καταθέσεις νοικοκυριών εσω-τερικού μειώθηκαν κατά 20,8 εκ. ευρώ. Οικαταθέσεις κατοίκων εκτός της ζώνης τουευρώ μειώθηκαν τον Σεπτέμβριο κατά 83,9εκ. ευρώ ενώ οι καταθέσεις κατοίκων της ευ-ρωζώνης αυξήθηκαν κατά 54,9 εκ. ευρώ.

Την ίδια ώρα, τα συνολικά δάνεια τον Σε-πτέμβριο παρουσίασαν καθαρή μείωση 163,3εκ. ευρώ, σε σύγκριση με καθαρή μείωση89,5 εκ ευρώ. τον Αύγουστο 2015. Η μεγαλύ-τερη μείωση αφορούσε δάνεια σε κατοίκουςεσωτερικού σε μία περίοδο που η αγορά α-ναζητά ρευστότητα. Τους τελευταίους τρειςμήνες, τα δάνεια προς κατοίκους εσωτερικούμειώθηκαν κατά περίπου 400 εκ. ευρώ. Η μεί-ωση προέρχεται τόσο από δάνεια σε επιχει-ρήσεις (43,5 εκ. ευρώ) όσο και από δάνεια σενοικοκυριά (74,1 εκ. ευρώ). Ο ετήσιος ρυθμόςμεταβολής των δανείων ανήλθε σε -2,5%, πα-ραμένοντας αμετάβλητος σε σχέση με τονΑύγουστο 2015. Τα υπόλοιπα των δανείωντον Σεπτέμβριο 2015 ανήλθαν στα 61,2 δισ.ευρώ. Ποσό 48,5 δισ. ευρώ αφορά δάνεια σεεγχώριους κατοίκους, 3,6 δισ. ευρώ δάνειασε κατοίκους χωρών της ευρωζώνης και δάνεια9 δισ. ευρώ δάνεια σε κατοίκους εκτός ευρω-ζώνης.

Μείωση 1 δισεκατ. λόγω αποπληρωμήςΜείωση λόγω ανταλλαγής (450 εκατ.)Αύξηση 1 δισεκατ. λόγω νέας έκδοσης

<<<<<<<

Κατά 255 εκ. ευρώεκ των οποίων τα 185 εκ. ευρώ αφορούν επιχει-ρήσεις.

«Τσιμπημένο» κόστος, θετικά μηνύματα από το νέο ομόλογοΦρέσκια ρευστότητα για μαξιλάρι και βελτίωση του προφίλ λήξης χρέους έφερε η δεκαετής έκδοση

<<<<<<<

Επόμενο βήμα η έκδοσηχρέους μετά τη λήξη τουπρογράμματος στήριξης.

Η πιστοληπτική ικανότητα της Κυ-πριακής Δημοκρατίας έχει αποκα-τασταθεί ήταν το σχόλιο του Υ-πουργού Οικονομικών Χάρη Γεωρ-γιάδη, ο οποίος σημείωσε ότι η έκ-δοση έγινε με το χαμηλότερο επι-τόκιο που εξασφάλισε ποτέ η Δη-μοκρατία για δεκαετές ομόλογο.«Δεν θα χρησιμοποιούσα τη λέξη‘οριστικά’, επειδή στην οικονομία,όπως έχουμε μάθει, δεν υπάρχειτίποτα οριστικό αν δεν υποστηρί-ζεται από μια συνετή και αξιόπιστηπολιτική. Αυτή την πολιτική που έ-χουμε χαράξει τα τελευταία δύοχρόνια και έχει συμβάλει στην α-

ποκατάσταση της αξιοπιστίας προςτην οικονομία της χώρας μας πρέ-πει βεβαίως να τη συνεχίσουμε».Σύμφωνα με τον υπουργό, 450 ε-κατ. ευρώ από το ένα δισεκατομ-μύριο ευρώ θα χρησιμοποιηθούναμέσως για ανταλλαγή ομολόγωνπου λήγουν την περίοδο 2019-2020, ενώ τα υπόλοιπα περίπου550 εκατ. ευρώ θα ενισχύσουν ταρευστά διαθέσιμα του κράτους καιθα υποβοηθήσουν τη διαχείρισητου δημόσιου χρέους για την αμέ-σως επόμενη περίοδο, την περίο-δο δηλαδή μετά την έξοδο της Κύ-πρου από το πρόγραμμα στήριξης.

Αποκατάσταση βλέπει ο ΧάρηςΚατανομή

κατά γεωγραφική προέλευση

Ηνωμένο Βασίλειο (61,5%)

Κύπρος (13,5%)

Υπόλοιπη Ευρωζώνη (7,5%)

Γερμανία (7%)

Ελβετία (3,5%)

Σκανδιναβικές χώρες (2,5%)

Υπεράκτιες ΗΠΑ (2,5%)

Άλλοι (2%)

03-OIK_POLITIKI_KATHI 27/10/15 22:42 Page 3

4 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Καθοριστικότατη για το τραπεζικό σύ-στημα της Κύπρου θα είναι η συνά-ντηση που θα έχει την Παρασκευή α-ντιπροσωπεία της Συνεργατικής Κε-ντρικής Τράπεζας με τεχνοκράτες τουΕνιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, σταπλαίσια της διαδικασίας διαρκούς α-ξιολόγησης των συστημικών τραπεζώνπου έχει τεθεί σε εφαρμογή μετά τηλειτουργία της ενιαίας εποπτείας.

Με τις παραδοχές που λαμβάνει υ-πόψη του ο ΕΕΜ, κατά τη διάρκεια τηςαξιολόγησης SREP (Supervisory Reviewand Evaluation Process) να κρίνονται

ως ιδιαίτερα αυστηρές, επιχειρείταιτόσο από τον Συνεργατισμό όσο καιαπό την Κεντρική Τράπεζα, να υπάρ-ξουν διαφοροποιήσεις ώστε να μηνπροκύψουν εκ νέου ζητήματα κεφα-λαίου για τις κυπριακές συστημικέςτράπεζες. Ο Ανώτερος Λειτουργός τηςΚεντρικής Τράπεζας Γιάγκος Δημητρίουβρίσκεται ήδη στη Φρανκφούρτη ενώτα στελέχη του Συνεργατισμού θα με-ταβούν τις επόμενες μέρες.

Η διαδικασία που ακολουθεί ο ΕΕΜ,για να εξετάσει τα δεδομένα των τρα-πεζών, διαχωρίζεται σε τέσσερις τομείς:επιχειρηματικό μοντέλο, εταιρική δια-κυβέρνηση και χειρισμός κινδύνων,αξιολόγηση των κινδύνων που μπορεί

να επηρεάσουν την επάρκεια κεφα-λαίων και κινδύνους ρευστότητας.

Όπως ενημερώθηκε η «Κ», με δε-δομένο ότι η κερδοφορία είναι μειω-μένη και σε μεγάλο βαθμό λογιστικήκαι το ποσοστό των προβλέψεων χα-μηλό, οι παραδοχές που χρησιμοποίησεο ΕΕΜ για την αρχική του αξιολόγηση,χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερα αυστη-ρές. Για παράδειγμα, για τα μη εξυπη-ρετούμενα δάνεια δεν υπολογίζει ταοποιαδήποτε επιτοκιακά έσοδα, ενώσύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα υ-πολογίζονται έσοδα για το μέρος τουδανείου που είναι καλυμμένο με εξα-σφάλιση.

Πάλι οι εκποιήσειςΜία άλλη παραδοχή που χρησιμο-

ποιούν κατά τη διάρκεια της άσκησηςοι τεχνοκράτες του Μηχανισμού, αφοράτη χρονική περίοδο που χρειάζεται ηδιαδικασία εκποίησης και την οποίαυπολογίζουν στα εφτά χρόνια. Με τηνέα νομοθεσία που διέπει το θέμα ναέχει ψηφιστεί, ο Συνεργατισμός θέτειτο επιχείρημα πως η περίοδος τωνεφτά ετών είναι ιδιαίτερα μεγάλη απότη στιγμή μάλιστα που στο νόμο κα-θορίζεται η χρονική διάρκεια της δια-δικασίας. Αντίστοιχο ζήτημα σε σχέσημε τις εκποιήσεις είχε τεθεί και κατάτην διάρκεια των τεστ αντοχής πουπροηγήθηκαν.

Όσον αφορά τον Συνεργατισμό, τογεγονός ότι λειτουργεί μέσω 18 Συ-νεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτωντα οποία υπάγονται στην ΚεντρικήΣυνεργατική Τράπεζα, κατά τον ΕΕΜ,αυξάνει τον κίνδυνο σε θέματα εται-ρικής διακυβέρνησης με τις αντίστοιχεςσυνέπειες στην κεφαλαιακή επάρκεια.

Η Κεντρική Συνεργατική ήδη απέ-στειλε τις θέσεις της σε σχέση με ταπροκαταρκτικά ευρήματα της άσκησης

τα οποία θα αναλύσει και στην Φραν-κφούρτη την Παρασκευή σε μία τελικήπροσπάθεια να διαφοροποιήσει το α-ποτέλεσμα της άσκησης. Σε περίπτωσηπου επιτευχθεί διαφοροποίηση τωνπαραδοχών, τότε αντίστοιχα θα δια-μορφωθούν και για τις άλλες συστη-μικές τράπεζες του τόπου. Υπενθυμί-ζεται πως ο Συνεργατισμός είχε τα κα-λύτερα αποτελέσματα από τις μεγάλεςκυπριακές τράπεζες που συμμετείχανστα τεστ αντοχής. Η άσκηση δίδει τοδικαίωμα στο επηρεαζόμενο ίδρυμανα σχολιάσει γραπτώς τα αποτελέσμα-τα, να υποβάλει τις ενστάσεις και τανομικά του επιχειρήματα και όπου κρι-θεί αναγκαίο να γίνουν επαφές ώστενα ληφθούν διορθωτικές αποφάσεις.

Παίρνει μέτραΠάντως, η Κεντρική Συνεργατική

λαμβάνει ήδη μέτρα για να διαφορο-ποιήσει το σκηνικό. Ο διορισμός τουοίκου Blackrock για να συμβάλει στηδιαμόρφωση της στρατηγικής για ταμη εξυπηρετούμενα δάνεια, η υποβολήπροσφορών που έκλεισε την Τρίτη σεσχέση με την εφαρμογή λογισμικούπρογράμματος αποκλειστικά για τοθέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείωνείναι μόνο μερικές από τις κινήσειςπου γίνονται. Την ίδια ώρα, δεν απο-κλείεται επίσπευση των διαδικασιώνπώλησης μη βασικών περιουσιακώνστοιχείων, αρκετά από τα οποία εκτι-μάται ότι θα πωληθούν πριν το τέλοςτου χρόνου. Στα ίδια πλαίσια πάντωςεμπίπτει και η συζήτηση που γίνεταιτο τελευταίο διάστημα σε σχέση μετον τρόπο λειτουργίας του Συνεργα-τισμού και συγκεκριμένα σε σχέση μετην ύπαρξη 18 ξεχωριστών οντοτήτωνυπό της Κεντρικής Συνεργατικής Τρά-πεζας. Η συγκεκριμένη δομή φαίνεταιπως αυξάνει τους κινδύνους για το ί-

δρυμα στα πλαίσια της άσκησης τουΕΕΜ.

Κρατούν αποστάσεις Αν και οι άλλες συστημικές τράπεζες

παραδέχονται πως αν κατορθώσουντα στελέχη του Συνεργατισμού να δια-μορφώσουν τις παραδοχές, θα έχει θε-τικό αντίκτυπο και στις δικές τους α-ξιολογήσεις, επί της ουσίας θεωρούνπως δεν είναι μόνο θέμα παραδοχώναλλά και χειρισμού των διαφόρων ζη-τημάτων που εντοπίζονται από την ά-σκηση καθώς ο κάθε οργανισμός δια-χειρίζεται με διαφορετικό τρόπο ταζητήματα που προκύπτουν.

Η άσκηση του ΕΕΜ καθορίζει τοπλαίσιο της αξιολόγησης μέσα από ταευρήματα αναλύσεων που διεξάγονταικαθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Οι α-σκήσεις γίνονται με γνώμονα τους κιν-δύνους που μπορεί να δημιουργηθούνκαι ταυτόχρονα ελέγχεται η συμμόρ-φωση σε σχέση με τις εποπτικές απαι-τήσεις. Πρόκειται τόσο για ποιοτικές

όσο και για ποσοτικές αναλύσεις. Τογεγονός ότι το πλαίσιο που χρησιμο-ποιείται είναι ιδιαίτερα αυστηρό, εν-δεχομένως να μην αφήνει ιδιαίτεραπεριθώρια διαπραγμάτευσης αφούλαμβάνει εκ των προτέρων υπόψη τυ-χόν διαφοροποιήσεις που θα προκύ-πτουν με το πέρασμα του χρόνου.

Εποπτικές δράσειςΑναλόγως των ευρημάτων του SREP,

ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός δύ-ναται να λάβει μία σειρά από εποπτικέςδράσεις οι οποίες μπορεί να περιλαμ-βάνουν εισηγήσεις για αύξηση κεφα-λαίου και ρευστότητας. Εισηγήσεις ε-πίσης μπορούν να γίνουν σε σχέση μεποιοτικά μέτρα που πρέπει να λάβειένα πιστωτικό ίδρυμα, όπως για πα-ράδειγμα για να μειώσει τους κινδύνουςπου δημιουργούνται λόγω διακυβέρ-νησης.

Ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτούν ταεπιχειρηματικά πλάνα και ο τρόποςπου μπορεί να επηρεάσουν τις ανάγκες

που διαφαίνονται μεσοπρόθεσμα. Πά-ντως, τα χρονοδιαγράμματα που τίθε-νται δεν αναμένεται να είναι τόσο αυ-στηρά όσο στα τεστ αντοχής.

Ο ρόλος της ΚεντρικήςΤα αρχικά ευρήματα της άσκησης

αποτέλεσαν ένα από τα σημαντικότεραθέματα που συζητήθηκαν στη συνά-ντηση Γιωρκάτζη-Αναστασιάδη-Γεωρ-γιάδη στο Προεδρικό Μέγαρο με δε-δομένο ότι το κράτος είναι ο μεγαλο-μέτοχος του οργανισμού μετά το 1,5δισεκατ. ευρώ που προήλθαν από τοπρόγραμμα στήριξης αλλά και λόγωτου 1 δισεκατ. ευρώ που υπάρχει δια-θέσιμο στο πρόγραμμα στήριξης γιακάλυψη κεφαλαιακών κενών σε τρα-πεζικά ιδρύματα. Όπως και κατά τηνπερίοδο των τεστ αντοχής, ο ρόλοςτης Κεντρικής στον καθορισμό τωνπαραδοχών αλλά και στην επεξήγησητων ιδιαιτεροτήτων του κυπριακούτραπεζικού συστήματος θα είναι κα-θοριστικός.

Μάχη παραδοχών για Συνεργατισμό Προσπάθεια για να διαφοροποιηθούν τα ευρήματα της άσκησης SREP του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού

<<<<<<<

Τη διαφοροποίηση τηςπαραδοχής σε σχέση μετον χρόνο εκποίησης πουυπολογίζεται στα εφτά χρό-νια, θα επιχειρήσει, ανά-μεσα σ’ άλλα, το κλιμάκιο.

Ο ΕΕΜ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μπορεί να κάνει διάφορες εισηγήσεις, από βελτίωση της διακυβέρνησης μέχρι αύξη-ση κεφαλαίου.

Του ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA

Μέχρι τις 19 του Νοέμβρη πρέπει ναέχει ολοκληρωθεί το νομοσχέδιο πουαφορά τα έξοδα των υποψηφίων βου-λευτών ώστε να είμαστε και συνεπείςμε τα όσα η GRECO του Συμβουλίουτης Ευρώπης ζητά από την Κύπρο. Στοπλαίσιο αυτό, τα χρονικά περιθώρια

είναι στενά και, ως εκ τούτου, μεγάλοβάρος πέφτει στο πώς θα κινηθεί καιη Ελεγκτική Υπηρεσία και συγκεκρι-μένα σε ποιους τομείς δραστηριότηταςθα γίνεται ο έλεγχος των υποψηφίωνβουλευτών. Σύμφωνα με τον κ. Λαμάρη,Πρόεδρο της Επιτροπής Εσωτερικών,που εξετάζει το θέμα «δεν γίνεται ναελέγχονται όλες οι εκλογές κατ΄ αρχήν,εννοώντας ότι είναι δύσκολο να γίνειέλεγχος για τις εκλογές των κοινοταρ-χών για παράδειγμα. Από εκεί και πέρα,θα γίνεται έλεγχος για τις διαφημίσεις,να υποχρεωθούν οι εταιρείες των πι-

νακίδων να στείλουν κατάσταση γιατους ποιους φιλοξένησαν και πόσα,το ίδιο και με τα ΜΜΕ και τις διαφη-μίσεις». Σε ερώτηση αν η Επιτροπή Ε-σωτερικών είναι σύμφωνη με αυτό τοεπίπεδο ελέγχου ο κ. Λαμάρης δήλωσεπως «είμαστε σύμφωνοι εφόσον αυτόείναι το επίπεδο ελέγχου που μπορείνα διενεργηθεί. Αντιλαμβανόμαστεότι το διαδίκτυο είναι ένα από τα σημείαπου δεν μπορούν να ελεγχθούν». Υ-πενθυμίζεται ότι το εν λόγω νομοσχέδιο

θα έπρεπε να ήταν έτοιμο από τον πε-ρασμένο Μάρτιο.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία Βασικό γρανάζι στην όλη διαδικασία

αναμένεται να είναι η Ελεγκτική Υπη-ρεσία η οποία έδωσε τη δική της γνω-μάτευση για το ζήτημα, πέραν του ότισήμερα υπάρχει ένα έντυπο που πρέπεινα συμπληρώνουν οι βουλευτές αναφο-ρικά με τα έξοδά τους. Είναι πρόδηλοαπό όλες τις πλευρές ότι η Ελεγκτική Υ-πηρεσία δεν μπορεί να ελέγχει τα πάντα,αλλά είναι σε θέση να ελέγχει τι λεφτάπλήρωσαν οι υποψήφιοι στην τηλεόρασηκαι το ραδιόφωνο εφόσον θα υπάρχεικαι συνεργασία με την Αρχή Ραδιοτη-λεόρασης. Θα υπάρχει, ως εκ τούτου,ένας δημόσιος φορέας που θα είναι σεθέση να πιστοποιεί προς την ελεγκτικήαντικειμενικά τις δαπάνες του υποψη-φίου. Δεύτερο σημείο ελέγχου, αλλά δυ-σκολότερο, είναι αυτό μέσω των παρόχωντηλεπικοινωνιών (κυρίως προς την α-ποστολή γραπτών μηνυμάτων) το οποίοόμως παρουσιάζει τεχνικές δυσκολίεςπου επί του παρόντος βρίσκονται υπόμελέτη ώστε να διαφανεί αν είναι εφικτόή όχι ενώ, τέλος, όπως δήλωσε και ο κ.Λαμάρης, θα γίνεται έλεγχος από τιςδιαφημιστικές πινακίδες εφόσον θα υ-ποχρεώνονται οι συγκεκριμένοι πάροχοινα δίνουν στοιχεία ως προς τη φιλοξενίαυποψηφίων βουλευτών και για συγκε-κριμένα χρονικά διαστήματα.

Του ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA

Σε μίτο της Αριάδνης εξελίσσεται ηυπόθεση με τον σκυβαλότοπο στηνΚόσιη μετά τη γνωμάτευση από τονΈφορο Κρατικών Ενισχύσεων ότιτυχόν τροποποίηση στη σύμβασηπου υπάρχει τώρα, αποτελεί θέμακρατικής ενίσχυσης.

Αύριο αναμένεται να συναντηθούνμε πρωτοβουλία του ΥΠΕΣ ΣωκράτηΧάσικου, ο Γενικός Εισαγγελέας, οΓενικός Ελεγκτής, η Γενική Λογίστριακαι ο Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων

για το ζήτημα, με σκοπό επί της ου-σίας να βρεθεί κοινός τόπος συνεν-νόησης.

Υπενθυμίζεται ότι προέκυψε δια-φωνία μεταξύ Γενικού Ελεγκτή καιΥΠΕΣ που αφορούσε το ποσό χρέω-σης ανά τόνο, η συμφωνία παραπέμ-φθηκε στην Κεντρική Επιτροπή Αλ-λαγών και Απαιτήσεων ενώ προέκυψεκαι η γνωμάτευση από τον ΈφοροΚρατικών Ενισχύσεων.

Ο ΥΠΕΣ κ. Χάσικος δήλωσε επίτου θέματος ότι όλες αυτές οι γνω-ματεύσεις και οι διαδικασίες αποτε-λούν τυπολατρίες και τόνισε ότι «οκόσμος θα συνεχίσει να πληρώνει

με σημερινές τιμές συμβολαίου μέχριςότου το θέμα πάει στην ΕυρωπαϊκήΕπιτροπή για έλεγχο και μέχρι να α-ποφανθεί η Επιτροπή».

Δυσκολίες για τον εργολάβοΣύμφωνα με τις πληροφορίες της

«Κ», το πρόβλημα, όπως παρουσιά-ζεται, αν και υπάρχει σαφώς μια με-γαλύτερη διάθεση για συνεννόησηαπό όλες τις πλευρές, δεν αποκλείεταικαθόλου να φτάσει στις Βρυξέλλεςκαι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμ-φωνα με αρμόδια πηγή επί του θέ-ματος, «αν μιλάμε για επέκταση (τηςσυμφωνίας) δεν μπορεί να γίνει ούτεγια έξι μήνες χωρίς να πάει Βρυξέλλες.Ο έφορος ήταν ξεκάθαρος». Η ίδιαπηγή πρόσθεσε μάλιστα πως αν ησυγκεκριμένη χρονική επέκταση ή-ταν μικρότερης διάρκειας, κυρίως ε-νός χρόνου και όχι παραπάνω, ίσωςαπό πλευράς δημοσίων συμβάσεωννα ήταν εντάξει.

«Ο έφορος είπε ξεκάθαρα πως ο-ποιαδήποτε τροποποίηση γίνει σεαυτή την σύμβαση τέτοιου τύπου,θεωρείται νέο μέτρο και οφείλεταιλοιπόν να το κοινοποιήσετε». Προ-κύπτει δε και η πιθανότητα, σύμφωναμε τις ίδιες πληροφορίες, να έρθει ηΕΕ και να γνωματεύσει προς την α-νάκτηση των 15εκατ., ευρώ που πήρετα προηγούμενα έξι χρόνια ο εργο-λάβος. Δεν είναι τόσο απλά λοιπόντα πράγματα για τον εργολάβο. «Ανβρούμε μια λύση που να είναι χωρίςεπέκταση της σύμβασης απλώς μεί-ωση της τιμής και εισαγωγή κάποιωνπρονοιών ώστε να είναι συμβατό μετα θέματα κρατικών εξουσιοδοτή-σεων έστω και από τώρα και στο εξής,τότε δεν θα χρειαστεί να πάμε στηνΕυρωπαϊκή Επιτροπή», κατέληξε ηίδια πηγή.

19 Νοεμβρίου «κλειδώνουν»τα έξοδα των βουλευτών30.000 ευρώ στον καθένα, αλλά συγκεκριμένα τα πεδία ελέγχου

<<<<<<<

Βασικό γρανάζι στην όληδιαδικασία αναμένεται ναείναι η Ελεγκτική Υπηρε-σία η οποία έδωσε τη δικήτης γνωμάτευση για το ζή-τημα.

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι απαιτούμενο και από την GRECO.

Οι ποινές Μέσα στα όσα αναμένεται να προ-νοεί και το εν λόγω νομοσχέδιο εί-ναι και οι λεγόμενες ποινές προςτους υποψηφίους που αργούν να υ-ποβάλουν τη σχετική έκθεση προςέλεγχο. Το ύψος του ποσού δεν έ-χει αποσαφηνιστεί ακόμη αλλάσύμφωνα με πληροφορίες θα είναιγύρω στα 500 ευρώ, με τη δυνατό-τητα προσαύξησης για κάθε ημέρακαθυστέρησης. Προνοείται και δεύ-τερο ποσό, που έχει να κάνει με τοπλαφόν (25.000 ευρώ συν 5.000για προσωπικά έξοδα) με τον ΓενικόΕλεγκτή να προετοιμάζει έκθεσηπρος τον Έφορο (ο διευθυντής τουΥπ. Εσωτερικών) και εκεί για να επι-βληθεί ανάλογα το πρόστιμο.

Το άρθρο 108 Αν τελικά το όλο ζήτημα πάει γιαγνωμάτευση από τη Γενική Διεύ-θυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊ-κής Επιτροπής, όπως γράφει και οέφορος στη σχετική επιστολή του,τότε η όποια απόφαση θα προκύψειαπό τις πρόνοιες του άρθρου 108της Επιτροπής. «Η παράταση τηςσύμβασης ως νέα ενίσχυση εκτιμά-ται ότι θα θεωρηθεί από τη ΓενικήΔιεύθυνση Ανταγωνισμού καθ’ ολο-κληρίαν ασύμβατη με την εσωτερι-κή αγορά εφόσον κριθεί ότι παρα-βιάζει τους κοινοτικούς κανόνεςτων δημοσίων συμβάσεων», ανα-φέρει η επιστολή.

Από Βρυξέλλες περνά η ΚόσιηΑύριο κρίσιμη συνάντηση για να βρεθεί κοινή συνισταμένη

<<<<<<<

Το πρόβλημα όπως παρου-σιάζεται, αν και υπάρχεισαφώς μια μεγαλύτερη διά-θεση για συνεννόηση απόόλες τις πλευρές, δεν απο-κλείεται καθόλου να φτάσειστις Βρυξέλλες και στηνΕυρωπαϊκή Επιτροπή.

Με πρωτοβουλία Χάσικου θα υπάρξειαύριο συνάντηση όλων των μερών γιαεξεύρεση κοινής συνισταμένης.

Υπό συγκεκριμένες προϋποθέσειςμια αναθέτουσα αρχή μπορεί να απο-κλείσει προσφοροδότες από τη συμ-μετοχή τους σε δημόσιο διαγωνισμό,δήλωσε η Πρόεδρος της ΑναθεωρητικήςΑρχής Προσφορών Έφη Παπαδοπού-λου. Μιλώντας ενώπιον της Κοινοβου-λευτικής Επιτροπής Οικονομικών, όπουεξετάστηκε ο προϋπολογισμός της Αρ-χής, η κ. Παπαδοπούλου είπε πως οιαναθέτουσες αρχές είναι υποχρεωμένεςνα αποκλείσουν προσφοροδότες ότανυπάρχει καταδικαστική απόφαση γιαορισμένα αδικήματα, όπως δωροδοκία,ξέπλυμα χρήματος και συμμετοχή σεεγκληματική οργάνωση.

Σημείωσε πως υπάρχουν άλλες κα-

τηγορίες μικρότερων παραπτωμάτων,που με βάση γνωμάτευση του ΓενικούΕισαγγελέα, επαφίεται στην διακριτικήεξουσία της κάθε αναθέτουσας αρχήςγια ένα δυνητικό αποκλεισμό εταιρειών,όπως είπε.

Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χα-ραλαμπίδου μίλησε για «φωτογραφι-κούς όρους» στους διαγωνισμούς τουδημοσίου, προσθέτοντας πως εταιρείεςπου είχαν εμπλοκή στις μίζες του ΣΑΠΑ«επανέρχονται λόγω του ότι το κράτοςαντί να τους καταδικάσει για τις μίζεςπου έδιναν, έμειναν στο απυρόβλητο».Η κ. Παπαδοπούλου είπε ότι η ζητή-θηκε από την Αρχή να εξετάσει γιασυγκεκριμένο διαγωνισμού αν ο απο-

κλεισμός συγκεκριμένων προσφορο-δοτών πληρούσε τις προϋποθέσειςτου νόμου και της σχετικής ευρωπαϊκήςοδηγίας.

Σε σχέση με το χρόνο εξέτασης προ-σφυγών κατά διαγωνισμών του δημο-σίου, η κ. Παπαδοπούλου είπε πωςπαίρνει γύρω στους τρεις με τέσσεριςμήνες. Από την πλευρά του, ο Προε-δρεύων της Επιτροπής είπε ότι «μετην τακτική που προκρίνεται για ναπιάσουμε έναν, βάλαμε τους άλλουςμάρτυρες κατηγορίας, αντί να τους τι-μωρούσαμε».

Ο προϋπολογισμός της Αρχής γιατο 2016 προνοεί έσοδα €400.000 καιδαπάνες €447.000.

Aποκλεισμός εταιρειών από δημόσιους διαγωνισμούς

04-OIK_POLITIKI_KATHI 27/10/15 22:23 Page 4

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ

Το πρόβλημα είσπραξης των προστίμων, πουέχουν επιβληθεί φέτος από την Επιτροπή Προ-στασίας Ανταγωνισμού και τα οποία φτάνουνμέχρι στιγμής σχεδόν τα 28 εκατ. ευρώ, ανα-δείχθηκε για άλλη μία φορά. Σε συζήτηση γιατον προϋπολογισμό της Επιτροπής ενώπιοντης Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών,αναφέρθηκε ότι παρόλο που τα πρόστιμα ε-πιβάλλονται, εντούτοις αφενός σημειώνεταικαθυστέρηση στην είσπραξή τους ενώ αφε-τέρου ενδέχεται να μην είναι καν εφικτή η κα-ταβολή τους από τους εμπλεκομένους. Αν καιμέχρι στιγμής, ορισμένες εταιρείες καταβάλλουντμηματικά τις οφειλές τους, ωστόσο, κάποιεςάλλες έχουν προχωρήσει σε προσφυγή των α-ποφάσεων της ΕΠΑ στο Ανώτατο Δικαστήριο,με αποτέλεσμα τα πρόστιμα να μην μπορούν

να εισπραχθούν. Για παράδειγμα από το πρό-στιμο 750.000 ευρώ, το οποίο έχει επιβληθείστη Hermes Airports, διαχειρίστρια εταιρείατων αεροδρομίων της Κυπριακής Δημοκρατίας,σχετικά με την αγορά παροχής υπηρεσιώνδιαχείρισης του αερολιμένα Λάρνακας και πιοσυγκεκριμένα με την αγορά παροχής υπηρεσιώνστάθμευσης οχημάτων στους επιβάτες του α-εροδρομίου, που ταξιδεύουν στο εξωτερικό,η εταιρεία κατέβαλε το ένα τρίτο, δηλαδή250.000 ευρώ, την ώρα που απομένει να κα-ταβληθεί 0,5 εκατ. ευρώ.

Οσον αφορά στα άλλα πρόστιμα, τα οποίαέχουν επιβληθεί, αυτά αφορούν υποθέσεις πα-ράβασης της νομοθεσίας της αγοράς ανταλ-λακτικών αυτοκινήτων, καθώς και της συν-δρομητικής τηλεόρασης. Για την υπόθεση τηςεπιβολής διοικητικού προστίμου στη Cyta, ηπρόεδρος της ΕΠΑ, Λουκία Χριστοδούλου, α-νέφερε ότι ο ημικρατικός οργανισμός συνεχίζεινα αποπληρώνει την οφειλή, αν και το πρόβλημαπου προκύπτει και το οποίο φαίνεται να προ-καλεί την καθυστέρηση στην αποπληρωμήείναι οι εγκρίσεις των προϋπολογισμών. Εξάλ-λου, για την επιβολή προστίμου στην DaimlerAG (μητρικής εταιρείας) και στην Cyprus ImportCorporation Ltd αντιπροσώπου των αυτοκι-νήτων Mercedes, εκκρεμεί η προσφυγή στοΑνώτατο Δικαστήριο.

Επανεξέταση υπόθεσης καυσίμωνΕν τω μεταξύ, υπό εξέταση βρίσκονται υ-

ποθέσεις σχετικά με ενδεχόμενες παραβιάσειςστην αγορά τηλεπικοινωνιών, σε δημόσιουςδιαγωνισμούς, καθώς και στην αγορά γάλακτος.Οσον αφορά στο πρόστιμο που είχε επιβληθείστον Παγκύπριο Οργανισμό Αγελαδοτρόφων(ΠΟΑ), όπως ανέφερε η πρόεδρος της ΕΠΑ,εκκρεμεί η προσφυγή του Οργανισμού στο Α-νώτατο Δικαστήριο.

Από την άλλη, υπό εξέταση βρίσκεται εδώκαι αρκετούς μήνες και για τα καύσιμα, όσοναφορά στην εισαγωγή, μεταφορά, αποθήκευση,διανομή και εμπορία τους, με την πρόεδρο τηςΕΠΑ να τονίζει ότι στα ερωτήματα της Επι-

τροπής έχουν ανταποκριθεί τόσο οι πρατηρι-ούχοι όσο και οι εταιρείες πετρελαιοειδών.Την ίδια ώρα, η Επιτροπή επιχειρεί να ανοίξειεκ νέου τον φάκελο παλαιότερης υπόθεσηςσχετικά με την επιβολή προστίμου 42 εκατ.ευρώ στις εταιρείες πετρελαιοειδών, η οποίαείχε τελικά χαθεί στο δικαστήριο. Στόχος τηςΕΠΑ είναι να επανεξεταστεί, να στοιχειοθετηθείκαι να καταχωρηθεί και πάλι στο δικαστήριοη υπόθεση, που είχε χαθεί σε διαδικαστικάθέματα.

Ελάφρυνση καταναλωτώνΤην εξεύρεση φόρμουλας για επιστροφή

μέρους των χρημάτων στους καταναλωτές,που φέρεται να έχουν κερδηθεί από εταιρείεςεις βάρος των καταναλωτών, ως αποζημίωσηγια ενδεχόμενη εξαπάτησή τους προκρίνει η

επιτροπή Οικονομικών της Βουλής. Ο βουλευτήςτου ΔΗΚΟ, Άγγελος Βότσης, τόνισε ότι, σύμ-φωνα με την ενημέρωση που έτυχε η κοινο-βουλευτική επιτροπή από την ΕΠΑ, τα χρήματααπό τα διοικητικά πρόστιμα που έχουν επι-βληθεί, καταλήγουν στην ενίσχυση των κρα-

τικών εσόδων. Όπως ανέφερε ο κ. Βότσης θαπρέπει να βρεθεί η φόρμουλα, ούτως ώστε τοκράτος να μπορεί να επιστρέψει τα χρήματαστους πολίτες, είτε μέσω αφαίρεσης ποσώναπό τη φορολογία είτε επιδοτώντας ένα μέροςτης τιμής του προϊόντος, για το οποίο οι κα-

ταναλωτές έχουν αποδεδειγμένα εξαπατηθεί,πληρώνοντας περισσότερα χρήματα από όσοθα έπρεπε. Ουσιαστικά, η κοινοβουλευτική ε-πιτροπή φαίνεται να προτείνει το εν λόγωμέτρο, υπό μορφή αποζημίωσης ή/και ελά-φρυνσης των καταναλωτών.

Πονοκέφαλος γιαΕΠΑ η είσπραξητων προστίμωνΝα ανοίξει εκ νέου τον φάκελο υπόθεσης προστίμου σε εταιρείες πετρελαιοειδών επιχειρεί η Επιτροπή

Η υπόγεια μάχη για τον έλεγχο τουχρηματοπιστωτικού συστήματος στις ΗΠΑ

Την περασμένη εβδομάδα οι υποψήφιοιγια το χρίσμα των Δημοκρατικών γιατην προεδρία των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντονκαι Μπέρνι Σάντερς, διαφώνησαν δη-μοσίως για το κανονιστικό πλαίσιο στηντραπεζική βιομηχανία. Σε αντίθεση μετους υποψηφίους των Ρεπουμπλικανών,η διαφωνία των Δημοκρατικών δεν α-φορούσε πόσες μεταρρυθμίσεις θα α-κυρώσουν αν εκλεγούν, αλλά πώς θακάνουν αυστηρότερο το κανονιστικόπλαίσιο. Για την ιστορία, καλύτερη ήτανη πρόταση της κ. Κλίντον ενώ ο κ. Σά-ντερς επικεντρώθηκε κυρίως στην επα-ναφορά του νόμου Glass-Steagall, ο ο-ποίος επέβαλλε τον διαχωρισμό των ε-μπορικών από τις επενδυτικές τράπεζες.Η άρση του εν λόγω νόμου ήταν όντωςλανθασμένη αλλά δεν ήταν αυτή η αιτίαγια την παγκόσμια χρηματοπιστωτικήκρίση, η οποία ξέσπασε εξαιτίας των λε-γόμενων «σκιωδών» τραπεζών όπως ηLehman Brothers. Η κ. Κλίντον δεσμεύ-τηκε να ακολουθήσει σκληρή γραμμήέναντι του χρηματοπιστωτικού τομέα,αλλά είναι αξιόπιστη η δέσμευσή της;Ή μήπως μόλις εκλεγεί θα επιστρέψειστις φιλικές προς τις τράπεζες πολιτικέςτης απορρύθμισης της δεκαετίας του1990; Αν κρίνουμε από τη στάση και τηχρηματοδότηση που δίνει η Wall Street,οι ίδιοι οι τραπεζίτες θεωρούν πως ο-ποιοσδήποτε Δημοκρατικός πρόεδροςθα προσπαθήσει στα σοβαρά να ελέγξειτις υπερβολές της τραπεζικής βιομηχα-

νίας. Και για αυτό κάνουν ό,τι μπορούνώστε να εκλέξουν έναν Ρεπουμπλικανόυποψήφιο. Βέβαια, υπήρχε μια εποχήόπου η Wall Street και οι Δημοκρατικοίτα πήγαιναν περίφημα, πράγμα που α-ντανακλούνταν και στις χρηματικέςπροσφορές για προεκλογικές εκστρατείες.Μετά όμως ξέσπασε η χρηματοπιστωτικήκρίση του 2008 και άλλαξαν όλα.

Πολλοί Φιλελεύθεροι αισθάνονταιότι η κυβέρνηση Ομπάμα ήταν υπερ-βολικά επιεικής απέναντι στον χρημα-τοπιστωτικό τομέα μετά το ξέσπασματης κρίσης. Στο κάτω κάτω οι απερίσκε-πτοι τραπεζίτες ήταν αυτοί που γονά-τισαν την οικονομία προκαλώντας τηναπόλυση εκατομμυρίων ανθρώπων καιτην πτώση της αγοράς ακινήτων. Στοτέλος διασώθηκαν οικονομικά οι τρά-πεζες, οι μεγάλες τράπεζες γλίτωσαν τηδιάσπαση και κανένας τραπεζίτης δενμπήκε φυλακή. Παρ’ όλα αυτά οι τρα-πεζίτες δεν ήταν ευγνώμονες που τηγλίτωσαν τόσο φθηνά. Ισως γιατί αυτοίοι άνθρωποι είναι τόσο πολύ συνηθι-σμένοι στο να τους υπερασπίζονται οιπολιτικοί, ώστε να θεωρούν ως ασυγ-χώρητη προσβολή ακόμη και ήπια επι-κριτικά σχόλια εναντίον τους. Επιπλέονο νόμος Dodd-Frank (νομοθετικό πλαίσιογια αποτελεσματικότερο έλεγχο και με-γαλύτερη διαφάνεια στον χρηματοπι-στωτικό τομέα, που ψηφίστηκε ως α-πάντηση στη χρηματοπιστωτική κρίσητο 2010) μπορεί να ήταν πολύ πιο ήπιος

απ’ όσο θα επιθυμούσαν πολλοί μεταρ-ρυθμιστές, ωστόσο εξακολουθεί να έχει«δόντια». Καλά νέα για τους φορολο-γουμένους και την οικονομία, ωστόσοοι τραπεζίτες είναι μνησίκακοι έναντιόσων περιορίζουν την ευχέρειά τους νατζογάρουν με τα λεφτά των άλλων. Οιμεγιστάνες του χρηματοπιστωτικού το-μέα ξεχωρίζουν μεταξύ της μικρής ομά-δας πλούσιων οικογενειών που κυριαρχείστην προεκλογική χρηματοδότηση υ-ποψηφίων και κομμάτων, μιας ομάδαςπου ψηφίζει κυρίως Ρεπουμπλικανούς.

Τα κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνουσυνήθιζαν να προσφέρουν την πλειο-νότητα της χρηματοδότησής τους στουςΔημοκρατικούς, αλλά από το 2010 καιμετά έχουν στραφεί σχεδόν πλήρωςστους Ρεπουμπλικανούς. Εξέλιξη πουαποτελεί ένδειξη ότι οι τραπεζίτες παίρ-νουν στα σοβαρά τις δεσμεύσεις τωνΔημοκρατικών περί ελέγχου των υπερ-βολών του χρηματοπιστωτικού συστή-ματος. Πράγμα που σημαίνει επίσης ότιαν νικήσει ένας Δημοκρατικός υποψή-φιος, δεν θα χρωστάει πολλά στη χρη-ματοπιστωτική βιομηχανία. Οποιοσδή-ποτε Δημοκρατικός είναι πιθανό ότι θαδιατηρήσει σε ισχύ τις μεταρρυθμίσειςτου 2010 και ότι θα προσπαθήσει να τιςκάνει αυστηρότερες όπου μπορεί. Ω-στόσο, σοβαρές νέες μεταρρυθμιστικέςπροσπάθειες δεν θα εφαρμοστούν μέχρινα ανακτήσουν οι Δημοκρατικοί τον έ-λεγχο του Κογκρέσου.

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Tου PAUL KRUGMAN / THE NEW YORK TIMES

«Δίχτυ» ασφαλείας για τη Βρετανία η Ε.Ε.Το βασικό συμπέρασμα από την ομιλία πουέδωσε την περασμένη εβδομάδα ο διοι-κητής της Τράπεζας της Αγγλίας, ΜαρκΚάρνεϊ, είναι πως η Ευρωπαϊκή Ενωση ε-νισχύει τον οικονομικό δυναμισμό τηςΒρετανίας, αν και της δημιουργεί προκλή-σεις στη χρηματοπιστωτική της σταθε-ρότητα. Το πρώτο επιχείρημα του Βρετανούκεντρικού τραπεζίτη είναι σωστό. Αντίθετα,το δεύτερο είναι λάθος. Μπορεί η Ε.Ε. ναδημιουργεί προκλήσεις στη Βρετανία, πα-ράλληλα, όμως, προσφέρει ευκαιρίες γιαμεγαλύτερη οικονομική σταθερότητα. Εάνη Βρετανία το αντιληφθεί, τότε η Ε.Ε μπορείνα παίξει θετικό ρόλο, απορροφώντας τιςεπιπτώσεις από κρίσεις. Η ένταξη της Βρε-τανίας στην Ε.Ε έχει συμβάλει στο να ε-ξελιχθεί η χώρα σε μια πιο ανοικτή οικο-νομία ως προς το εμπόριο και τις διασυν-δέσεις της με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκέςοικονομίες. Παράλληλα έχει βοηθήσει στηδιασπορά των επιπτώσεων από εγχώριεςκρίσεις, διότι οι κραδασμοί δεν περιορί-ζονται στα σύνορα της χώρας. Η έκθεσητης Βρετανίας στα ελαττώματα της Ε.Εέγινε προφανής λόγω της πρόσφατης κρί-σης χρέους στην Ευρωζώνη. Το 40% τωνβρετανικών εξαγωγών απορροφώνται απότην Ευρωζώνη. Οπότε υπήρξαν επιπτώσειςαπό την κρίση χρέους. Προκλήθηκαν, ε-πίσης, αλυσιδωτές αντιδράσεις στον χρη-ματοπιστωτικό τομέα. Οι βρετανικές τρά-πεζες υπέστησαν ζημίες από δάνεια σεκράτη-μέλη της Ευρωζώνης. Παράλληλα,οι τράπεζες της Ευρωζώνης μείωσαν τονδανεισμό τους στη Βρετανία, επιδεινώ-νοντας τις επιπτώσεις από την πιστωτική

κρίση. Ωστόσο, η Βρετανία ως κράτος-μέλος της Ε.Ε προσφέρει στις χρηματοοι-κονομικές εταιρείες της ένα «διαβατήριο»για να δραστηριοποιούνται στις υπόλοιπεςχώρες-μέλη. Είναι ένας από τους βασικούςλόγους που έχει αναπτυχθεί τόσο γρήγοραο βρετανικός τραπεζικός κλάδος κατά τηδιάρκεια της τελευταίας 25ετίας. Δημι-ουργήθηκε αφθονία και πλούτος. Ωστόσο,οι επιπτώσεις ήταν ιδιαίτερα έντονες απότην τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση.Η δυνατότητα της Βρετανίας να μοιραστείτις συνέπειες από μια κρίση με την υπό-λοιπη Ε.Ε. δεν έχει ακόμη γίνει πλήρως α-ντιληπτή από τους πολίτες της χώρας.Εάν, όμως, υπάρξει πτώση της εγχώριαςζήτησης στη Βρετανία, οι εταιρείες μπορούννα αντισταθμίσουν τις απώλειες από τιςυπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές και έτσι ναπεριορίσουν τις επιπτώσεις στα εγχώριαεισοδήματα και την απασχόληση. Η Ε.Ε.μπορεί να αποτελέσει μια «δεύτερη μη-χανή», όπως επισήμανε ο κ. Κάρνεϊ στηνομιλία του. Την ίδια στιγμή, οι Βρετανοίέχουν την εναλλακτική να στραφούν σταυπόλοιπα κράτη-μέλη για την εύρεση ερ-γασίας. Προς το παρόν, συμβαίνει το α-ντίθετο. Οι πολίτες της Ε.Ε αναζητούν α-πασχόληση στη Βρετανία επειδή η οικο-νομία διανύει μια περίοδο ανάπτυξης που«γεννά» θέσεις εργασίας. Στο μέλλον, όμως,μπορεί να ανατραπούν τα δεδομένα. Εναςάλλος παράγοντας που περιορίζει τις επι-πτώσεις μιας κρίσης είναι η ελεύθερη κί-νηση κεφαλαίων. Επειδή οι Βρετανοί δενέχουν αποταμιεύσει όλη την περιουσίατους στην εγχώρια αγορά, μετριάζεται η

οποιαδήποτε επίδραση στον πλούτο καιτα εισοδήματά τους. Η ενιαία αγορά τηςΕ.Ε. δεν είναι τέλεια. Οπότε η δυνατότητατης Βρετανίας να μοιραστεί τις επιπτώσειςαπό μια κρίση με την υπόλοιπη Ευρώπηδεν είναι ίδια με αυτήν της Καλιφόρνιαςσε σχέση με τις ΗΠΑ. Εν τούτοις, οι οικο-νομίες της Ε.Ε ενοποιούνται όλο και πιοπολύ λόγω, εν μέρει, των κινήτρων πουπροσφέρονται για τη σύγκλιση των αγορώνκεφαλαίου, του κλάδου ενέργειας και τηςεπέκτασης της ενιαίας αγοράς μέσω τουΔιαδικτύου. Οπότε, εάν η Βρετανία παρα-μείνει στην Ε.Ε θα ανακαλύψει πώς έχειστη διάθεση της ένα όλο και πιο αποτε-λεσματικό «σφουγγάρι» για την απορρό-φηση κρίσεων. Η Βρετανία ως κράτος-μέλος της Ε.Ε έχει γίνει πιο αποτελεσματικήστη λειτουργία της και δυναμική. Ενας α-κόμη παράγοντας που προάγει τη σταθε-ρότητα στη Βρετανία είναι η αποτελεσμα-τική εποπτεία του χρηματοπιστωτικούκλάδου. Παρόλα τα λάθη που έγιναν στηχρηματοπιστωτική κρίση από τη Βρετανίακαι την Ε.Ε., το Λονδίνο έπαιξε κομβικόρόλο στη δημιουργία κοινών κανόνων καικριτηρίων λόγω του μεγαλύτερου διεθνούςκύρους του. Ο κ. Κάρνεϊ καταλήγει στοσυμπέρασμα πως τα πλεονεκτήματα γιανα παραμείνει η Βρετανία στην Ε.Ε. υπερ-τερούν των μειονεκτημάτων. Αρκεί να κα-ταβάλει η Βρετανία προσπάθειες για τηβελτίωση των κανόνων εποπτείας τουχρηματοπιστωτικού κλάδου. Ετσι η πα-ραμονή της χώρας στην Ε.Ε. θα συμβάλειστην ενίσχυση της σταθερότητας και τουδυναμισμού της οικονομίας.

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του HUGO DIXON / THE NEW YORK TIMES

Αστικό το χρέος αν δεν εισπραχθείΑπαντώντας στις επικρίσεις των βου-λευτών για το πρόβλημα που υφίσταταιμε την είσπραξη των προστίμων, απόπλευράς ΕΠΑ σημειώθηκε ότι, σύμφωναμε το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, όταν ηΕπιτροπή επιβάλλει το πρόστιμο αλλάαυτό δεν καταβάλλεται, θα πρέπει να ει-σπραχτεί ως αστικό χρέος προς τη Δημο-κρατία. Όπως ανέφερε η πρόεδρος τηςΕΠΑ, Λουκία Χριστοδούλου, το έργο τηςΕπιτροπής ολοκληρώνεται με την επιβο-λή του προστίμου, καθώς αποστέλλονταιστη Γενική Εισαγγελία όλες οι αποφά-σεις, μαζί με τα αναγκαία έγγραφα, μεαποτέλεσμα το πρόστιμο να πρέπει ναεισπραχθεί πλέον ως αστικό χρέος. Με-τά την κατάθεση των στοιχείων στη Νομι-κή Υπηρεσία, πρέπει να προχωρήσει ηδιαδικασία και μέσω του Γενικού Λογι-στηρίου για να εισπράττονται τα χρήμα-τα.Κληθείσα να σχολιάσει από την κοινο-βουλευτική επιτροπή για το τι ισχύει γιαπαρόμοιες υποθέσεις στις υπόλοιπεςχώρες, η πρόεδρος της ΕΠΑ εξήγησε ότιαυτό που κυριαρχεί σε ευρωπαϊκό επί-πεδο είναι η δυσκολία στην είσπραξητου προστίμου, εξαιτίας της δυνατότηταςτου διοικουμένου να απευθυνθεί κατάτης απόφασης στα ανώτατα δικαστήριατης εκάστοτε ευρωπαϊκής χώρας. Πα-ράλληλα, χαρακτηρίζοντας ως ελλιπή τηστελέχωση της Επιτροπής και προκρίνο-ντας ως αναγκαία την ενίσχυσή της, έκα-νε λόγο για «πρακτικές δυσκολίες οι ο-ποίες προκύπτουν κυρίως κατά τη λήψημεγάλων αποφάσεων από πλευράς τηςΕΠΑ», όπως οι προδικαστικές ενστάσεις,οι οποίες φαίνεται να καθυστερούν τηνεφαρμογή των αποφάσεων. Εξάλλου, α-παντώντας στις επικρίσεις για χρονοβό-ρες διαδικασίες, η κ. Χριστοδούλου ση-μείωσε ότι για την εξέταση κάθε υπόθε-σης ακολουθείται μία συγκεκριμένη σει-ρά, κάνοντας λόγο για μεγάλη διαδικα-σία, την ώρα που λαμβάνεται υπόψη «ηπολυπλοκότητά της και ο αριθμός των ε-μπλεκόμενων παραβιαζόντων».

Αν και μέχρι στιγμής, ορισμένες εταιρείες καταβάλλουν τμηματικά τις οφειλές τους, ωστόσο, κάποιες άλλες έχουν προχωρήσει σε προσφυγή των αποφάσε-ων της ΕΠΑ στο Ανώτατο Δικαστήριο, ανέφερε η πρόεδρος της Επιτροπής, Λουκία Χριστοδούλου.

<<<<<<<

Επιστροφή χρημάτων σε κατανα-λωτές από τα πρόστιμα που επι-βάλλονται προτείνει η ΕπιτροπήΟικονομικών της Βουλής.

ΦΙΛ

ΙΠΠ

ΟΣ

ΧΡΗ

ΣΤΟΥ

05-OIK_POLITIKI_KATHI 27/10/15 22:22 Page 5

6 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

Της ΜΈΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΊΟΥ

Διεύρυνση της ατζέντας συνεργασίαςΑθηνών και Λευκωσίας και συντονι-σμός δράσεων για την από κοινού προ-βολή μιας συγκροτημένης εξωτερικήςπολιτικής που να αναδεικνύει τη γε-ωπολιτική σημασία των δύο χωρώνστην ευρύτερη περιοχή της ΑνατολικήςΜεσογείου, αλλά και διεθνώς ήταν τοαποτέλεσμα των επαφών του έλληναΥπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά,στην Κύπρο το διήμερο που πέρασε.Στη βάση αυτού του νέου modusoperandi στο οποίο κατέληξαν οι δύοχώρες, η συνεργασία Ελλάδας Κύπρουδεν θα εξαντλείται στο κυπριακό καιτα ζητήματα που εμπίπτουν στις δι-μερείς σχέσεις Ελλάδας – Κύπρου,αλλά θα περιλαμβάνει και τη μεταξύτους συνεννόηση για διεθνή και ευ-ρωπαϊκά θέματα και κυρίως την ανα-δίπλωση και την αποτελεσματική πα-ρουσία των δύο χωρών στην περιοχήμέσω της ενίσχυσης και επέκτασηςτων τριμερών τους συνεργασιών μεχώρες της Μέσης Ανατολή, έχονταςστην αιχμή του δόρατος τον τομέατης ενέργειας υπό τη μορφή της αξιο-ποίησης και διάθεσης στις ευρωπαϊκές

και διεθνείς αγορές των κοιτασμάτωνυδρογονανθράκων που έχουν εντοπι-στεί στην περιοχή. Εξερχόμενος τουΠροεδρικού Μεγάρου, αμέσως μετάτη συνάντηση του με τον Πρόεδροτης Δημοκρατίας, ο επικεφαλής τηςελληνικής διπλωματίας, Νίκος Κοτζιάς,έδωσε το στίγμα των όσων είχαν προη-γουμένως συζητηθεί, επισημαίνονταςπως η συνεργασία Κύπρου – Ελλάδαςκατά το τελευταίο διήμερο έχει κατα-στεί πιο ουσιαστική, λεπτομερής καιεξειδικευμένη. «Το γεγονός αυτό», τό-νισε ο Νίκος Κοτζιάς, «αποτελεί έναμεγάλο πρακτικό βήμα στη συνεργασίαανάμεσα στα δύο κράτη».

Σύμφωνα πάντως με πληροφορίεςτης «Κ», η διαπραγματευτική διαδικα-σία στο Kυπριακό κατά τους επόμενουςκρίσιμους μήνες απασχόλησε εκτενώς

τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον έλ-ληνα υπουργό Εξωτερικών στο πλαίσιοτης πέραν της μίας ώρας συνάντησηςπου είχαν χτες.

Όπως μεταφέρουν στην «Κ» οι ίδιεςπηγές, η Αθήνα ξεκαθάρισε τη θέσητης πως σε ό,τι μεν αφορά τα θέματαασφάλειας και εγγυήσεων θα διατη-ρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεωνσε στενή πάντα συνεργασία με τη Λευ-κωσία, ενώ σε όλα τα άλλα ζητήματαπου εμπίπτουν στην εσωτερική πτυχήτου Kυπριακού η Αθήνα στηρίζει χωρίςνα παρεμβαίνει στις αποφάσεις τηςΛευκωσίας.

Στις δηλώσεις του μετά τη συνά-ντηση και αφού επανέλαβε τη θέσητου ως θεμελιώδους σημασίας ζήτηματην κατάργηση των εγγυήσεων με τηνεπίλυση του Kυπριακού, τόνισε πωςόταν πριν μερικούς μήνες έθεσε γιαπρώτη φορά μετά από δεκαετίες τοζήτημα των εγγυήσεων και επανέφερετο Κυπριακό στο θεμέλιο του που είναιη παρουσία κατοχικών στρατευμάτωνστη μεγαλόνησο, πολλοί τον κοίταξανπαράξενα. “Σήμερα, θεωρείται ως έναζήτημα που πράγματι πρέπει να συ-ζητηθεί, πάρα πολλές διεθνείς δυνάμειςέχουν αποδεχθεί την άποψη που έ-

χουμε και εμείς, και βέβαια πριν απόόλα η Κυπριακή Δημοκρατία, και νομίζωαυτό το γεγονός δεν μπορεί να αφήσειανεπηρέαστη την Τουρκία”, επεσή-μανε. Απαντώντας δε σε σχετική ερώ-τηση, ο κ. Κοτζιάς αν;eφερε πως «έχειτην αίσθηση πως η Τουρκία λαμβάνειυπόψη το διεθνές περιβάλλον, το οποίοέχει αλλάξει από τότε που διατύπωσε

για πρώτη φορά τη θέση για τις εγ-γυήσεις».

Στις αναφορές του στο διεθνή πα-ράγοντα και το ρόλο του στην υπό ε-ξέλιξη διαπραγματευτική διαδικασίαστο Kυπριακό, ο έλληνας υπουργός ή-ταν αρκετά δηκτικός υποδεικνύονταςπως κάποιοι υποστηρίζουν αυτή τηδιαδικασία, μερικοί άλλοι βιάζονται

περισσότερο από ό,τι χρειάζεται καιμερικοί απλώς παρακολουθούν. Να υ-πενθυμίσουμε πως σύμφωνα με προη-γούμενο ρεπορτάζ της «Κ», ο κ. Κοτζιάςδεν έκρυψε τη δυσαρέσκεια του μεκάποιες από τις ενέργειες του ειδικούσυμβούλου του Γενικού Γραμματέατου ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, στοΚυπριακό.

Νέο modus operandiστην συνεργασίαKύπρου - ΕλλάδαςΣτην Αθήνα παραμένει η πρωτοβουλία των κινήσεων για την κατάργηση των εγγυήσεων

<<<<<<<

Η συνεργασία Κύπρου –Ελλάδας κατά το τελευταίοδιήμερο έχει καταστεί πιοουσιαστική, λεπτομερήςκαι εξειδικευμένη.

Η διευρυμένη ατζέντα συνεργασίας Αθηνών – Λευκωσίας δεν θα εξαντλείται στο Kυπριακό και στα ζητήματα διμερών σχέσεωντων δύο χωρών, αλλά θα περιλαμβάνει περιφερειακά και διεθνή ζητήματα που αφορούν τις δύο χώρες.

Του ΝΊΚΟΥ ΣΤΈΛΓΙΑ

Σε μια από τις πιο κρίσιμες εκλογικέςαναμετρήσεις της σύγχρονης ιστορίαςτης οδηγείται την Κυριακή η Τουρκία.Περισσότεροι από 54 εκατομμύρια ψη-φοφόροι πηγαίνουν στις κάλπες γιαδεύτερη φορά μέσα σε δυο μήνες, γιανα αναδείξουν τη νέα κυβέρνηση τουτόπου.

Οι πρόωρες εκλογές ήρθαν στο προ-σκήνιο της τουρκικής επικαιρότηταςμετά την κατάρρευση των συνομιλιώνανάμεσα στο Κόμμα Δικαιοσύνης καιΑνάπτυξης (ΑΚΡ) και το Ρεπουμπλι-κανικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΛΚ) για τον σχη-ματισμό της νέας κυβέρνησης συνερ-γασίας. Επι 30 ημέρες, τα δυο κόμματακατέβαλλαν προσπάθειες να έρθουνσε συνεννόηση για τον σχηματισμόμιας μεγάλης κυβέρνησης. Παρά ταελπιδοφόρα μηνύματα, τα οποία εξέ-πεμψαν οι ηγεσίες των δυο κομμάτωνστις αρχές των συνομιλιών, τελικά τοιδεολογικό χάσμα ανάμεσα στις δυοπαρατάξεις οδήγησε στην κατάρρευσητων συνομιλιών. Σύμφωνα με το ΡΤΚ,υπάρχει ένας άλλος παράγοντας, ο ο-ποίος διαδραμάτισε σημαντικό ρόλοσε αυτή την εξέλιξη. Ο Πρόεδρος ΡετζέπΤαγγίπ Ερντογάν, ο οποίος δεν επιθυμείνα δει το κόμμα, το οποίο τον οδήγησεστην προεδρία της χώρας πριν απόένα χρόνο, να συνεργάζεται με το ΡΤΚ,κατέβαλλε προσπάθειες για να απο-τύχουν οι συνομιλίες. Αυτό υπογραμ-μίζουν τα ηγετικά στελέχη του ΡΤΚ.

Η κυβέρνηση συνεργασίας ΑΚΡ-ΡΛΚ στόλιζε τα όνειρα του μεγάλουκεφαλαίου της Κωνσταντινούποληςκαι των δυτικών παραγόντων. Επίσης,εντός του ΑΚΡ, υπήρχαν ηγετικά στε-λέχη, τα οποία προσέγγιζαν θετικάαυτό το σενάριο. Ωστόσο, αμέσως μετάτις εκλογές του Ιουνίου, το Προεδρικόξεκαθάρισε ότι η συνεργασία του ΑΚΡμε τα κόμματα της αντιπολίτευσης δενέπρεπε να στηριχθεί πάνω σε όρους,τους οποίους επέβαλλε η αντιπολίτευ-ση. Συγκεκριμένα, το πάγιο αίτημα

της αντιπολίτευσης περί άμεσου πε-ριορισμού της ακτίνας δράσης τουΠροεδρικού στην πολιτική ζωή τηςχώρας, ήταν ένας όρος, ο οποίος δενέβρισκε εξαρχής σύμφωνο το Προε-δρικό. Έτσι, μετά την εξάντληση τηςχρονικής περιόδου, η οποία προβλέ-πεται από το τουρκικό σύνταγμα, μεσυνοπτικές διαδικασίες, το Προεδρικόοδήγησε την Τουρκία στις πρόωρεςβουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρί-ου.

Το Προεδρικό και το ΑΚΡ κατέβηκανστις εκλογές με το σύνθημα «μια ισχυρήΤουρκία χρειάζεται μονοκομματικήκυβέρνηση». Για το Προεδρικό καιπολλά στελέχη του ΑΚΡ, η μονοκομ-ματική κυβέρνηση έχει ιδιαίτερη ση-μασία. Σε περίπτωση που το ΑΚΡ κα-ταφέρει να εξασφαλίσει εκ νέου τηναυτοδυναμία στη νέα Βουλή, οι φάκελοιτης διαφθοράς θα παραμείνουν στοράφι. Ακόμη, θα περιοριστούν εκ νέουτα περιθώρια πολιτικών ελιγμών τηςαντιπολίτευσης, της οποίας το ηθικόέχει αναπτερωθεί το τελευταίο διά-στημα.

Πάντως, οι τελευταίες δημοσκοπή-σεις και σφυγμομετρήσεις δεν αφήνουνπολλά περιθώρια για το ΑΚΡ. Στηνπλειοψηφία τους, οι πρόσφατες έρευνεςδείχνουν ότι το ΑΚΡ διατηρεί τα πο-σοστά, τα οποία σημείωσε στις εκλογέςτου Ιουνίου. Το ΑΚΡ ενδέχεται να κα-

ταγράψει μικρή άνοδο στα ποσοστάτου. Ωστόσο, αυτή η μικρή άνοδος εν-δέχεται να μην είναι αρκετή για μιααυτοδύναμη κυβέρνηση.

Τα ίδια δεδομένα ισχύουν και γιατα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ταποσοστά του ΡΛΚ δεν καταγράφουναξιοσημείωτη αλλαγή. Μικρή πτώσηπαρατηρείται στα ποσοστά του Κόμ-ματος Εθνικιστικής Δράσης (ΚΕΔ). Πα-ρόλα αυτά, οι αναλυτές προβλέπουνότι στη νέα Βουλή, το ΡΛΚ και το ΚΕΔθα έχουν περίπου τον ίδιο αριθμόεδρών σε σχέση με την προηγούμενηΒουλή.

Μπορεί στο πολιτικό πεδίο, τουςτελευταίους έξι μήνες να μην άλλαξανπολλά για την Τουρκία, ωστόσο στοκοινωνικοοικονομικό και διπλωματικόπεδίο η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπημε σαρωτικές αλλαγές. Στο ανατολικόκομμάτι της Τουρκίας επικρατεί χάοςκαι συνθήκες πολιτικής ανωμαλίας.Οι δυνάμεις ασφαλείας συγκρούονταιμε το κουρδικό κίνημα. Την ίδια στιγμή,το Ισλαμικό Κράτος υψώνει το ανά-στημά του στους Κούρδους, στην τουρ-κική Αριστερά και φυσικά στο ίδιο, τοτουρκικό κράτος, με το οποίο μέχριπρωτίστως διατηρούσε οδούς επικοι-νωνίας και έμμεσης συνεργασίας. Οισυγκεκριμένες εξελίξεις επηρεάζουνμε αρνητικό τρόπο το ΔημοκρατικόΚόμμα των Λαών (ΔΚΛ). Εκατοντάδεςμέλη, δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοιτου κινήματος σήμερα βρίσκονταιπίσω από τα κάγκελα των τουρκικώνφυλακών. Το κόμμα δέχεται μεγάλεςπιέσεις από το τουρκικό κράτος. Πα-ρόλα αυτά, οι τελευταίες δημοσκοπή-σεις δείχνουν ότι το ΔΚΛ εισέρχεταιστην νέα εκλογική αναμέτρηση δια-τηρώντας τις δυνάμεις και τα ποσοστάτου.

Σε κάθε περίπτωση, η νέα εκλογικήαναμέτρηση έχει μεγάλη σημασία γιατο μέλλον της Τουρκίας. Μια πύρρειανίκη του ΑΚΡ ενδέχεται να πυροδοτήσειαλυσιδωτές πολιτικές εξελίξεις στο ε-σωτερικό της χώρας.

Η Τουρκία στις κάλπες σε συνθήκες ανωμαλίαςΤο ΑΚΡ ενδέχεται να καταγράψει μικρή άνοδο στα ποσοστά του, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να του δώσει αυτοδυναμία

<<<<<<<

Σε περίπτωση που το ΑΚΡκαταφέρει να εξασφαλίσειεκ νέου την αυτοδυναμίαστη νέα Βουλή, οι φάκελοιτης διαφθοράς θα παρα-μείνουν στο ράφι. Ακόμη,θα περιοριστούν εκ νέου ταπεριθώρια πολιτικών ελιγ-μών της αντιπολίτευσης.

Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν, ο οποίος δεν επιθυμεί να δει το κόμμα, το οποίο τον οδήγησε στην προεδρία της χώρας πριναπό ένα χρόνο να συνεργάζεται με το ΡΤΚ, κατέβαλλε προσπάθειες για να αποτύχουν οι συνομιλίες.

Στόχο την ενίσχυση της κουλτούραςανταγωνισμού έχει συνέδριο με θέμα«Η προστασία του Ανταγωνισμούστην Κύπρο και την Ευρώπη», τοοποίο διοργανώνεται από το Πανεπι-στήμιο Κύπρου και την Επιτροπή Προ-στασίας του Ανταγωνισμού (ΕΠΑ). Τοσυνέδριο, το οποίο θα πραγματοποι-ηθεί την Παρασκευή, 30 Οκτωβρίου2015, θα λάβει χώρα στην Αίθουσα

Διαλέξεων Β108 στο κτήριο Συμβου-λίου – Συγκλήτου «Αναστάσιος Γ. Λε-βέντης» στην Πανεπιστημιούπολη(Λεωφόρος Πανεπιστημίου 1, Αγλα-ντζιά) μεταξύ των ωρών 15:00-18:30.Κύριος ομιλητής της εκδήλωσης θαείναι ο Bruno Lasserre, μέλος του Συμ-βουλίου Επικρατείας «Conseil d’Etat»,του Γαλλικού Ανώτατου ΔιοικητικούΔικαστηρίου (French supremeadministrative court) και πρόεδρος,από τον Ιούλιο του 2004, της ΓαλλικήςΕπιτροπής Προστασίας του Ανταγω-νισμού. Ο κ. Lasserre θα αναπτύξει

το θέμα «Competition policy beyondenforcement: how to foster complianceand spur reform through advocacy».

Με το εν λόγω συνέδριο εγκαινιά-ζεται η ευρύτερη συνεργασία μεταξύΠανεπιστημίου Κύπρου και ΕΠΑ, μεστόχο την προώθηση του δημόσιουδιαλόγου, την πληρέστερη ενημέρωσηκαι επαγγελματική κατάρτιση σε θέ-ματα προστασίας ανταγωνισμού καιτην επιστημονική συνεισφορά στη

διαμόρφωση ρυθμιστικής πολιτικής,την ώρα που η προώθηση και καλ-λιέργεια «κουλτούρας ανταγωνισμού»αποτελεί θεμελιώδη στόχο της Επι-τροπής. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου -και ιδιαίτερα τα Τμήματα Οικονομικώνκαι Νομικής- δηλώνει έτοιμο να συμ-βάλει στο έργο της Επιτροπής, σε ε-πίπεδο επιστημονικής έρευνας, διδα-σκαλίας και κατάρτισης, αλλά και μετην ενίσχυση του δημόσιου διαλόγου.Στο συγκεκριμένο συνέδριο αναμέ-νεται να τοποθετηθούν η πρόεδροςτης ΕΠΑ, Λουκία Χριστοδούλου, στοθέμα «Overview of EnforcementActivities of the Commission for theProtection of Competition of Cyprus»,οαναπληρωτής καθηγητής ΝικήταςΧατζημιχαήλ του Τμήματος Νομικήςστο θέμα «Private Law andcompetition policy», καθώς και ο α-ναπληρωτής καθηγητής ΣωφρόνηςΚληρίδης, τουΤμήματος Οικονομικών,με θέμα «Economic analysis andcompetition policy», ενώ χαιρετισμόθα απευθύνει ο Πρύτανης του Πανε-πιστημίου Κύπρου, καθηγητής Κων-σταντίνος Χριστοφίδης. Το συνέδριοθα πραγματοποιηθεί στην αγγλικήγλώσσα, ενώ για πληροφορίες, οι εν-διαφερόμενοι μπορούν να απευθύ-νονται στο 22894305 και για δηλώσειςσυμμετοχής στο 22894330.

Προστατεύοντας τον ανταγωνισμόστην Κύπρο και την Ευρώπη

Κύριος ομιλητής της εκδήλωσης θα εί-ναι ο Bruno Lasserre, μέλος του Συμ-βουλίου Επικρατείας «Conseil d’Etat»,του Γαλλικού Ανώτατου Διοικητικού Δι-καστηρίου.

<<<<<<<

Συνέδριο εγκαινιάζει τηνευρύτερη συνεργασία με-ταξύ Πανεπιστημίου Κύ-πρου και ΕΠΑ.

Περί τις 65.000 ενστάσεις από εταιρείεςγια διαγραφή τους καλείται να εξετάσειτο Γραφείο του Εφόρου Εταιρειών. Οαρμόδιος Έφορος έχει προχωρήσειστη διαγραφή 94.000 εταιρειών απότις συνολικά 250.000, εξαιτίας μη κα-ταχώρησης των ετήσιων εκθέσεωνκαι των οικονομικών καταστάσεων.Η κατάσταση που επικρατεί στο Γρα-φείο του Εφόρου Εταιρειών αναδεί-χθηκε σε συνεδρίαση της ΕπιτροπήςΕμπορίου της Βουλής, η οποία ασχο-λήθηκε με το θέμα των διαγραφών ε-ταιρειών και των ενστάσεων στη δια-γραφή τους. Οι ενστάσεις κατά τηςδιαγραφής εταιρειών έχουν υποβληθείστον Έφορο από τράπεζες, το τμήμαφορολογίας, καθώς και τις ίδιες τις ε-ταιρείες. Σύμφωνα με την βουλευτήΜαρία Κυριάκου, η οποία αναφέρθηκεστα σοβαρά προβλήματα του εν λόγωτμήματος, χρειάζονται έξι χρόνια γιατην ηλεκτρονική καταχώρηση στουςφακέλους των εταιρειών των ετήσιωνεκθέσεων. Η κ. Κυριακού σημείωσεως αναγκαία την ενίσχυση του τμή-ματος και την αναβάθμιση του τεχνο-λογικού εξοπλισμού του, με στόχο τηδιευκόλυνση του έργου των εξεταστών,καθώς επίσης και την αποφυγή τόσομεγάλων καθυστερήσεων. Εξάλλου,τόνισε ότι το τμήμα έχει κατακλυστείμε χιλιάδες ενστάσεις, για τις οποίεςκαλείται να λάβει την τελική του από-

φασηγια το κατά πόσο θα προχωρήσεισε διαγραφή της εταιρείας ή όχι, επι-σημαίνοντας ότι ορθότερη θα ήταν ηπιο έγκαιρη ειδοποίηση των ενδιαφε-ρόμενων εταιρειών για την κατάσταση,στην οποία βρίσκονται.

Αναγνωρίζοντας ως αιτία καθυστέ-ρησης της έγκαιρης υποβολής των ε-τήσιων εκθέσεων τα γεγονότα τουEurogroup του 2013, η βουλευτής είπεότι ενδεχομένως θα πρέπει να δοθείχρόνος στις εταιρίες για να μπορέσουννα ενημερώσουν τους λογαριασμούς

τους, εξηγώντας ταυτόχρονα ότι κά-ποιες εταιρείες δεν μπορούν να δια-γράφονται, νοουμένου ότι έχουν πε-ριουσιακά στοιχεία στο όνομα τους.Από την πλευρά του, ο Έφορος Εται-ρειών Σπύρος Κόκκινος τόνισε ότι τοτμήμα εφαρμόζει τη νομοθεσία του2003, διευκρινίζοντας ότι δεν είναιστόχος του τμήματος η διαγραφή τωνεταιρειών. Παράλληλα, ανέφερε ότιαπό τις συνολικά 65.000 ενστάσεις,υπάρχουν αρκετές διπλές ή τριπλέςενστάσεις για μία εταιρεία.

Αντιμέτωπος με περίπου 65.000ενστάσεις ο Eφορος Εταιρειών

Οι ενστάσεις κατά της διαγραφής εταιρειών έχουν υποβληθεί στο Γραφείο του Εφό-ρου Εταιρειών από τράπεζες, το τμήμα φορολογίας, καθώς και τις ίδιες τις εταιρείες.

06-OIK_POLITIKI_KATHI 27/10/15 22:23 Page 6

07-OIK_ECONOMIST_KATHI 27/10/15 17:48 Page 17

Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η8 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015

Β΄ ΜΕΡΟΣ

Όπως σημειώσαμε στο πρώτο μέροςτου άρθρου, το ίδιο υπουργείο παρα-δέχεται ότι ακόμα κι αν οι εισηγήσειςτου σε σχέση με το Νέο Μοντέλο Α-γοράς εφαρμοστούν, είναι αμφίβολοαν θα υπάρξει μείωση της τιμής τουηλεκτρικού ρεύματος.

Διαφαίνεται ότι ο απώτερος στόχοςείναι ο νομικός διαχωρισμός της ΑΗΚστις επιχειρηματικές της δραστηριό-τητες για να επιτευχθεί πιο εύκολαο στόχος της ιδιωτικοποίησης – εκ-ποίησης με επακόλουθο, πέραν τηςδημιουργίας ολιγοπωλίου, με τις α-νάλογες συνέπειες (άρθρο του υπο-φαινόμενου με τίτλο «επιπτώσεις ι-διωτικοποιήσεων και ο ρόλος του κρά-τους» δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στονΦιλελεύθερο, Πολίτη και Καθημερινήεπεξηγεί τις επιπτώσεις) λαμβάνονταςυπόψη τη διεθνή εμπειρία.

Με την επίκληση δήθεν του αντα-

γωνισμού (να σημειωθεί ότι οι εργα-ζόμενοι χαιρετίζουν τον υγιή αντα-γωνισμό) φαίνεται ότι κάποιους δεντους ενδιαφέρει η βιωσιμότητα τηςΑΗΚ. Την θέλουν διαμελισμένη, δεμένηπισθάγκωνα ακόμα και να απορροφάζημιές ούτως ώστε να καταστούν κερ-δοφόροι οι μελλοντικοί ανταγωνιστέςτης. Ενδιαφέρει μήπως και το πελα-τολόγιο, δηλαδή εμείς οι καταναλωτέςνα περάσουμε στις ορέξεις και τα χέριαενός ιδιώτη;

Ο μύθος περί του ότι στην Κύπροπληρώνουμε το ακριβότερο ρεύμαλόγω κόστους του προσωπικού έχεικαταρρεύσει. Με τη μείωση της τιμήςτων καυσίμων διεθνώς, πλήρως συμ-μορφωμένη με τις υποδείξεις της Ε-ποπτικής Αρχής (αλήθεια πόσες άλλεςεταιρείες συμμορφώθηκαν με τις υ-ποδείξεις των εποπτικών τους αρχώνγια μείωση της τιμής των αγαθών τους;),η ΑΗΚ μείωσε την τιμή του ηλεκτρικούρεύματος κατά 37,5% τα τρία τελευταία

έτη, παρά το γεγονός ότι πρόσφατα ηΚυβέρνηση επέβαλε επιπρόσθετη αύ-ξηση 30% στο υφιστάμενο τέλος πουκαταβάλλεται στο ελλειμματικό πλέονταμείο επιχορήγησης των ΑΠΕ. Ποιοάλλο αγαθό ευρείας κατανάλωσης είχετέτοια μείωση και μάλιστα άμεση;Αυτή τη στιγμή, η τιμή της κυπριακήςκιλοβατώρας βρίσκεται στη μέση τιμήτης κιλοβατώρας στην EE (πηγή«energy prices by type of user», έτος2015 στην ιστοσελίδα της Eurostat)με συγκριτικά μειονεκτήματα έναντιάλλων χωρών (δεν διαθέτουμε πυρη-νική ενέργεια με κόστος παραγωγήςκιλοβατώρας περίπου 5 σεντ, δεν εί-μαστε κοντά στις αγορές φυσικού αε-ρίου για να εξασφαλίσουμε φθηνή πα-ροχή, δεν έχουμε δική μας πρώτη ύληκαυσίμου, δεν έχουμε υδροηλεκτρικάπάρκα, δεν είμαστε συνδεδεμένοι μεάλλα δίκτυα κλπ). Αν είχαμε ενεργειακόσχεδιασμό και παίρναμε καλύτερεςδιαχρονικά πολιτικές αποφάσεις, τότε

η τιμή του ρεύματος θα ήταν ακόμαχαμηλότερη (άρθρο του υποφαινόμενουμε τίτλο «ενεργειακός σχεδιασμός στηνηλεκτροπαραγωγή» που δημοσιεύθηκεδιαδικτυακά στις εφημερίδες Φιλε-λεύθερος και Πολίτης επεξηγεί).

Διαπιστώνεται ότι με μία ΔημόσιαΚαθετοποιημένη ΑΗΚ, ρυθμιζόμενηαπό την ΡΑΕΚ και υπό τον έλεγχο καιεποπτεία της Κυβέρνησης και τηςΒουλής, λόγω της ιδιαιτερότητας τουηλεκτρικού μας συστήματος και τωνσυγκριτικών μειονεκτημάτων έναντιάλλων χωρών, που αναφέρθηκαν πιοπάνω, διασφαλίζεται η απρόσκοπτηπαροχή, καθώς και η άμεση ρύθμισηγια όσο το δυνατό χαμηλότερη τιμήτου ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι εκπρόσωποι των εργαζομένωνκαι οι εργαζόμενοι στην ΑΗΚ, γνω-ρίζουν ότι με αυτό το καθεστώς καιτις υποδομές που αυτή λειτουργεί, έχειλόγο ύπαρξης και χρησιμότητα για τονκυπριακό λαό. Αναμένουν ότι η μελέτη

που διεξάγει το Υπουργείο από ανε-ξάρτητο οίκο που ετοιμάζεται για τηβέλτιστη λειτουργία της ΑΗΚ, μεταξύάλλων, θα αναδεικνύει και θα λαμβάνειυπόψη τους κινδύνους και τις ιδιαιτε-ρότητες της χώρας μας, που αναφέρ-θηκαν πιο πάνω για να μην θεωρηθείκατευθυνόμενη και προκατειλημμέ-νη.

Η σύγκρουση με τους κύκλους πουθέλουν την ΑΗΚ διαμελισμένη και δε-μένη πισθάγκωνα, για να κερδοσκο-πούν τα υπό δημιουργία ολιγοπώλια, όπου δεν θα μπορεί πλέον κανέναςνα ελέγξει την τιμή του ηλεκτρικούρεύματος, πράγμα που συμβαίνει στοΗνωμένο Βασίλειο, είναι αναπόφευκτηκαι για αυτή δεν θα ευθύνονται οι ερ-γαζόμενοι.

Όσοι έχουν αρμοδιότητα επί τουθέματος θα πρέπει δημόσια να τοπο-θετηθούν σε αυτές τις μεθοδεύσεις.

Ο υπουργός Ενέργειας και Εμπορίουπου έδωσε όρκο για προστασία του

συντάγματος και του δημοσίου συμ-φέροντος ενώπιον του Προέδρου τηςΚυπριακής Δημοκρατίας, καλείται ναλάβει σοβαρά υπόψη τη διεθνή εμπειρίακαι την κυπριακή ιδιαιτερότητα στοντομέα του ηλεκτρισμού, που και ηίδια η EE αναγνωρίζει. Οι ενέργειεςκαι οι αποφάσεις του πρέπει να έχουνφάρο και πυξίδα το συμφέρον του Κύ-πριου καταναλωτή, την προστασίατου δημόσιου πλούτου και το μέλλοντης οικονομίας γενικότερα.

Οι βουλευτές, ως θεματοφύλακεςτου συντάγματος, πρέπει να ενημε-ρωθούν και έκαστος να αναλογιστείτις ευθύνες του όταν θα κληθεί να πά-ρει τελεσίδικες και καθοριστικές πλέοναποφάσεις που αφορούν το μέλλοντου Οργανισμού και του τομέα της η-λεκτρικής ενέργειας γενικότερα.

Ο Eρωτόκριτος Κατελάρης είναι ΑπόφοιτοςΑνώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου Υπάλλη-λος ΑΗΚ σε Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό.

Δημόσια ΑΗΚ ή ιδιωτικό μονοπώλιο ;Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του EΡΩΤΌΚΡΙΤΟΥ ΚΑΤΕΛAΡΗ

Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΡΟΥΣΣΟ

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η ζωήτων πολιτών έχει αλλάξει δραματικά.Πλέον η τεχνολογία έχει γίνει ανα-πόσπαστο κομμάτι της καθημερινό-τητας που πολλές φορές ξεπερνάειτα όρια της εξάρτησης και δημιουρ-γείται μία αλληλοϋποστηριζόμενη καιαλληλένδετη σχέση.

Η μορφή αυτής της σχέσης μετέ-τρεψε τον πολίτη σε καταναλωτή καιτην εταιρεία ή το δημόσιο φορέα σε«κατόχους» τεράστιων ποσοτήτωνπληροφοριών και δεδομένων. Σε συ-νέντευξή του στην «Κ» ο Ηλίας Χα-ντζός, Ανώτερος Διευθυντής στηSymantec και υπεύθυνος για τις Κυ-βερνητικές Σχέσεις και τα προγράμ-

ματα Public Affairs στις περιοχές Ευ-ρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική κα-θώς και για τις περιοχές της Ασίας,χώρες Ειρηνικού και Ιαπωνίας, εξηγείτην αξία των προσωπικών δεδομένων,πώς διαμορφώνονται οι νομοθεσίεςκαι πώς οι καταναλωτές δρουν εντόςτου πλαισίου συναλλαγής των πλη-ροφοριών τους.-Τι σημαίνουν ως όροι η «προστα-σία της ιδιωτικότητας» και η «προ-στασία των κρισίμων υποδομών»;

-Η προστασία της ιδιωτικότηταςέχει να κάνει με τον τρόπο με τον ο-ποίο προστατεύονται τα προσωπικάδεδομένα. Όχι απλά προστατεύονται,συνολικά κάποιος τα λαμβάνει, ταπροστατεύει, τα επεξεργάζεται καιτα χρησιμοποιεί. Αυτό έχει να κάνειείτε με τις κυβερνήσεις είτε με τον ι-διωτικό τομέα και κυρίως έχει με τονομοθετικό πλαίσιο, το οποίο υπάρχειστις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες γύρωαπό το πώς τα δεδομένα αυτά επε-ξεργάζονται. Είναι σημαντικό γιατίπλέον όλοι γνωρίζουν ότι τα προσω-

πικά δεδομένα έχουν οικονομική α-ξία.

Η ζωή μας λειτουργεί σε συνάρτησημε τη χρήση της τεχνολογίας, η προ-στασία των κρισίμων υποδομών έχεινα κάνει με τον τρόπο που θα προ-στατεύσουμε τις ηλεκτρονικές υπο-δομές και την ηλεκτρονική πληρο-φορία την οποία χρησιμοποιούν οι υ-ποδομές (οι εταιρείες, το δημόσιο),οι οποίες είναι κρίσιμες για τη λει-τουργία της οικονομίας και της κοι-νωνίας μας.-Ποιο είναι το επίπεδο προστασίαςστην Ευρώπη και σε άλλες χώρες;

-Το βασικό επίπεδο προστασίαςπου απολαμβάνει η ιδιωτικότητα σεδιάφορα μέρη του κόσμου είναι πολύδιαφορετικό, γιατί η κουλτούρα αλλάκαι το νομικό πλαίσιο κάθε κοινωνίαςδεν ταυτίζονται πάντα. Σε γενικέςγραμμές στην Ευρώπη, μπορούμε ναπούμε ότι έχουμε κοινό κανονιστικόπλαίσιο και πάνω – κάτω αντίστοιχεςαξίες όσον αφορά στον τρόπο πουπροστατεύονται τα προσωπικά δεδο-μένα. Υπάρχουν κάποιες χώρες πουίσως δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στησημασία των προσωπικών δεδομένωναλλά αυτό έχει να κάνει με τον τρόποπου έχει δομηθεί η ιστορία μίας συ-γκεκριμένης χώρας αλλά και η οικο-νομία τους. Μία χώρα, η οποία είναιπληροφοριοκεντρική, οπωσδήποτεδίνει μεγαλύτερη σημασία γιατί βλέπειτην οικονομική τους αξία.

Πιο αυστηρό πλαίσιο-Τι καλύπτει το πλαίσιο της ιδιω-τικότητας;

-Όταν δει κανείς την ιδιωτικότηταως αντικείμενο θεωρητικής συζήτη-σης, αυτή ανάγεται σε πολλά επίπεδα.Έχει να κάνει με τον πληροφοριακόαυτοπροσδιορισμό, δηλαδή τη δυνα-τότητα του χρήστη να πει πόσες πλη-ροφορίες θέλει να αποδεσμεύσει γιατον εαυτό του και δεν θέλει να γνω-στοποιήσει κάτι άλλο. Έχει να κάνειμε τις συναλλαγές μας με το δημόσιοκαι τον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα,έχει να κάνει με τον τρόπο η πληρο-φορία δεσμεύεται από τους διάφορουςφορείς και επεξεργάζεται. Εν τέλειέχει να κάνει και με το ρόλο του δη-μοσίου γενικότερα, γιατί ως γνωστόν,

το δημόσιο έχει ένα χαρακτήρα προ-στασίας της δημόσιας τάξης και α-σφάλειας, και για να το κάνει αυτόχρειάζεται πληροφορίες.-Ποιος είναι υπεύθυνος για την τή-ρηση των κανονισμών;

-Υπάρχουν οι αντίστοιχες αρμόδιεςαρχές στο κάθε κράτος μέλος της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες είναι υ-ποχρεωμένες να εφαρμόζουν το εθνικόπλαίσιο, το οποίο προέρχεται από ένακανονιστικό πλαίσιο που έχει συμ-φωνηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση το1995. Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπησυζητάμε την οδηγία, η οποία χρει-άζεται ξανά γράψιμο.

Για μένα το αναμενόμενο είναι ότιδεν μιλάμε για οδηγία υπό συζήτησηαλλά για κανονισμό. Με την προοπτικήνα πάμε σε ένα πολύ πιο ξεκάθαρο,πολύ πιο αυστηρό και απολύτως κοινόπλαίσιο. Ο κανονισμός ρυθμίζει τουςόρους, υπό τους οποίους οι εταιρείεςκαι το δημόσιο μπορούν να ζητήσουντα δεδομένα, να τα επεξεργαστούν,όπως επίσης και πώς μπορούν να ταχρησιμοποιήσουν.

Τα προσωπικάδεδομένα έχουν αξίαοικονομικήΠιο ξεκάθαροι οι επικείμενοι κανονισμοί της Ε. Ένωσης, αναφέρει ο Ηλίας Χαντζός

<<<<<<<

Μία χώρα, πληροφοριοκε-ντρική, οπωσδήποτε δίνειμεγαλύτερη σημασία σταδεδομένα γιατί βλέπει τηνοικονομική τους αξία.

«Ο κανονισμός ρυθμίζει τους όρους, υπό τους οποίους οι εταιρείες και το δημόσιο μπορούν να ζητήσουν τα δεδομένα, να τα επεξεργαστούν, όπως επίσης και πώς μπορούν νατα χρησιμοποιήσουν», επισημαίνει ο κ. Χαντζός.

-Ποιες είναι οι βασικές αρχές προ-στασίας δεδομένων;

-Η συλλογή των προσωπικών δε-δομένων πρέπει να γίνεται με διαφανήκαι νόμιμο τρόπο και κατ’ αρχήν ζη-τείται η συγκατάθεση του χρήστη .Δεύτερο, τα δεδομένα πρέπει να είναιακριβή και να διατηρούνται για τηνπερίοδο την οποία συλλέγονται. Τρίτο,από ένα σημείο και μετά να διαγρά-φονται όταν παρέλθει εύλογος χρόνος. Πρέπει να συλλέγονται για συγκε-κριμένο σκοπό και να δηλώνεται. Προ-φανώς η εταιρεία πρέπει να τα προ-στατεύσει (σ.σ. τα προσωπικά δεδο-μένα). Τέλος, ο καταναλωτής έχει δι-καίωμα πρόσβασης στα δεδομένα πουέχουν οι εταιρείες για αυτόν/αυτή.-Ποιες πρακτικές προτείνετε για τηβελτίωση των συνθηκών;

-Αν η κουβέντα γίνεται στη βάσητου πώς ένας καταναλωτής πρέπει ναπροστατεύσει την ιδιωτικότητά του,

τότε πρώτα από όλα πρέπει να κατα-λαβαίνει τι κάνει. Δίνουμε πληροφορίεςστα κοινωνικά δίκτυα που είναι προ-σωπικά δεδομένα, για παράδειγμα βλέ-πουμε κόσμο να δίνει την ημερομηνίαγέννησής του.

Αυτό είναι μία από τις τρεις ερω-τήσεις που κάνουν όταν επιβεβαιώνουντην ταυτότητά σου για την πιστωτικήκάρτα. Η πρώτη γραμμή άμυνας είμα-στε εμείς οι ίδιοι. Δεύτερο, είναι να υ-πάρχει ένα στοιχειώδες επίπεδο ασφα-λείας στα μηχανήματα που χρησιμο-ποιούν και να γίνονται οι αναβαθμίσειςτων λογισμικών. Τέλος, είναι το «σκέ-ψου πριν κάνεις κλικ».-Ποιο είναι το μέλλον της προστα-σίας των δεδομένων;

-Ο τομέας της πληροφορικής στα-διακά, επειδή γίνεται όλο και μεγαλύ-τερης στρατηγικής σημασίας και γιατην οικονομία και για την κοινωνία,μπαίνει σε ένα κανονιστικό πλαίσιο.

Η λογική που υπήρχε παλιά να αφή-σουμε το διαδίκτυο ελεύθερο, αρχίζεινα μπαίνει στο πλαίσιο είναι μεγάλη,είναι ώριμη και έχει αξία. Άρα πρέπειως ένα βαθμό να ρυθμιστεί. Αυτό ση-μαίνει ότι ο χώρος της τεχνολογίας θανομοπαρασκευαστεί γύρω από τρειςάξονες.

Προστασία προσωπικών δεδομένων,προστασία κρίσιμων υποδομών καιπροστασία καταναλωτή και από εκείκαι πέρα θα υπάρχουν οι κάθετες ρυθ-μίσεις που αφορούν συγκεκριμένο το-μέα, για παράδειγμα ηλεκτρονικό ε-μπόριο και κανόνες συναλλαγών. Ενώστα προσωπικά δεδομένα ξεκινήσαμενα μιλάμε με την προστασία του πολίτη,η νομοθεσία αφορά τώρα συνολικάτον κύκλο ζωής των δεδομένων. Τομέλλον των προσωπικών δεδομένωνείναι η ρύθμιση του κύκλου ζωής τους.Να ρυθμίσει, όχι μόνο τις συναλλαγέςτου χρήστη αλλά και τις εταιρείες.

Αξονες για ρύθμιση του διαδικτύου

08-OIK_POLITIKI_KATHI 27/10/15 22:25 Page 9

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 9Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ

Ποιες εταιρείες μπορούμε να θεωρούμευποδειγματικές; Ποια παραδείγματαπαγκόσμιων οργανισμών αξίζει να α-κολουθεί μια κυπριακή επιχείρηση;Τα ερωτήματα επανέρχονται στο προ-σκήνιο μετά το τεράστιο σκάνδαλοπου έχει εκθέσει μια εταιρεία ‘πέρανπάσης υποψίας’. Μια μάρκα που πολλοίθεωρούσαν ως τον κυριότερο εκφρα-στή όλων των καλών που περικλείειη έννοια ‘made in Germany’. Βλέπετε,υπήρξαν στο πρόσφατο παρελθόν καιάλλα σκάνδαλα που αφορούσαν γερ-μανικές επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικήπερίπτωση στην Ελλάδα το σκάνδαλοSiemens. Όμως, άλλο μια εταιρεία μεπωλήσεις σε άλλες επιχειρήσεις(business to business) και άλλο η ε-ταιρεία που προμηθεύει αυτοκίνηταπου απευθύνονται στον καθένα μας.

Άλλο ένα σκάνδαλο ενδεχόμενα‘στιγμιαίο’, όταν ένας αξιωματούχοςκαταφεύγει στη μίζα, για να κερδίσειένα συμβόλαιο, και άλλο ένα έγκλημα‘διαρκείας’, όπου ένα πλήθος εργαζο-μένων απασχολήθηκε προκειμένου

να κατασκευάσουν, ελέγξουν, εγκρί-νουν, εγκαταστήσουν και αποκρύψουνένα δόλιο λογισμικό. Επιπρόσθετα,είναι μεγάλη και η ηθική διάστασητου θέματος, όταν το software δημι-ουργούσε παραπλανητικές μετρήσειςτων εκπομπών ρύπων, αγνοώντας τιςεπιπτώσεις στο περιβάλλον και στηνποιότητα ζωής των πολιτών, οδηγών- πελατών και μη. Πόσο εύκολα ξεχά-στηκαν τόσες διακηρύξεις περί εται-ρικής κοινωνικής ευθύνης, με ένα σχέ-διο μεγιστοποίησης του κέρδους! Α-κόμη, διερωτάται ο αναγνώστης πούείχαν κρυφτεί τόσο καιρό (όσο διήρ-κεσε η κατασκευή και εφαρμογή τουλογισμικού εξαπάτησης) οι εσωτερικοίελεγκτές και οι υπεύθυνοι διαχείρισηςρίσκων της Volkswagen.

Ασφαλώς δεν μηδενίζουμε τις καλέςεταιρικές πρακτικές. Καλούμαστεόμως να επανεξετάσουμε το μοντέλοπρος μίμηση που συνήθισε να ακο-λουθεί η μέση κυπριακή επιχείρηση.Με το φακό της ανεξάρτητης έρευναςπαραθέτουμε μερικές κριτικές διαπι-

στώσεις και αντλούμε τα απαραίτηταδιδάγματα. Ίσως έφτασε η ώρα νασταματήσουμε να εκστασιαζόμαστεμπροστά στα επιχειρησιακά θαύματα.Ένα επιχειρησιακό θαύμα είναι στηνκαλύτερη περίπτωση σύντομης διάρ-κειας, μέχρι ένας ανταγωνιστής να σεαντιγράψει ή και ξεπεράσει. Στη χει-ρότερή του έκφραση, είναι προϊόν μα-ξιμαλιστικών, ίσως και ανάρμοστωντακτικών.

Τα σκάνδαλα φωτίζουν ένα μοντέλοισορροπημένης ανάπτυξης, σε δια-κριτή αντίθεση με την απόλυτη εστία-ση στη μεγιστοποίηση πωλήσεων καικέρδους. Το νέο μοντέλο αναδεικνύειτον ανθρώπινο παράγοντα, με το αρ-μόζον ήθος, σε ίση, αν όχι ανώτερησχέση με την τεχνολογική εξέλιξη. Οι

εργαζόμενοι εφαρμόζουν διαφανείςδιοικητικές πρακτικές, που επιτρέπουντο φρενάρισμα πριν από ύποπτα σχέ-δια για βρώμικα κέρδη. Στον τομέααυτό μια οικογενειακή επιχείρηση δενυστερεί έναντι του κολοσσού, αντίθετα,μπορεί να πλεονεκτεί, υπό την προϋ-πόθεση που ακολουθεί.

Οι κυπριακές επιχειρήσεις, στη συ-ντριπτική πλειονότητά τους οικογε-νειακές, γεννήθηκαν μικρές και επέ-τρεπαν στον ιδιοκτήτη να έχει ανά-μειξη και επίβλεψη σε κάθε τι, αφούο αριθμός των εργαζομένων ήταν πολύμικρός και διαχειρίσιμος από τον ένα– ηγέτη. Σήμερα, στη δεύτερη ή καιτρίτη γενιά ηγεσίας, και με αρκετούςεργαζόμενους διαμοιρασμένους σετμήματα και ειδικότητες, είναι εξαι-ρετικά δύσκολο στην οικογένεια ναασκήσει την στενή, λεπτομερή καθο-δήγηση που θα καθορίσει τον τρόπολειτουργίας. Η επιχείρηση τώρα έχειανάγκη συστήματα, διαδικασίες καιπρογράμματα, που διευκολύνουν τηροή των εργασιών, αλλά και καλλιερ-

γούν το ήθος και την αφοσίωση τουπροσωπικού.

Η κυπριακή επιχείρηση καλείταινα δώσει και πάλι τη δέουσα προσοχήστην ανάπτυξη και κινητοποίηση τωνεργαζομένων της. Είναι οι εργαζόμενοι,σε ομάδες έργου, που σηκώνουν τοβάρος των επιδόσεων, και χρειάζονταιεκπαίδευση σε σύγχρονες τεχνικές,που μπορούν να βελτιώσουν την α-ποτελεσματικότητά τους. Ένα καλάσχεδιασμένο πρόγραμμα training δενείναι πολυτέλεια και δεν ανήκει σε ε-ποχές που τα αποτελέσματα έρχονταιαπό μόνα τους. Χρειάζεται τώρα, ενμέσω κρίσης.

Η επιχείρηση που ενδιαφέρεται γιατη μακροβιότητά της καλείται να ε-γκαταλείψει το καθιερωμένο μοντέλομέτρησης επιδόσεων για σκοπούς μπό-νους των στελεχών, όπου τα στελέχηαμείβονται για τα αποτελέσματα τουτριμήνου, μετά το πέρας του τριμήνου.Αντ’ αυτού, ας γίνει ο υπολογισμόςγια να αποδοθεί το μπόνους με υστέ-ρηση μερικών τριμήνων, έτσι που να

μετρηθεί η σωρευτική επίδραση τωνενεργειών σε επόμενα τρίμηνα, να α-ποθαρρυνθούν μάνατζερ ευάλωτοιστο γρήγορο κέρδος και να μειωθείτο ρίσκο από εφήμερες ενέργειες.

Το σκάνδαλο της Volkswagen προ-σλαμβάνει άλλη μια διάσταση, όταναναλογιστεί κανείς το πείσμα με τοοποίο δυο κατ’ εξοχήν εκφραστές του«γερμανικού θαύματος», οι Μέρκελκαι Σόϊμπλε, τιμώρησαν το καλοκαίριπου μάς πέρασε την Ελλάδα, για τασφάλματά της. Με πόση σκληρότηταεπέβαλαν το δικό τους μοντέλο, ωςοδό διάσωσης. Πόσο σίγουροι μπο-ρούμε σήμερα να νοιώθουμε για τηνορθότητα εκείνων των επιλογών τουEurogroup; Και μη μου πείτε πως δεναισθάνεστε μια, έστω λεπτή, εκ τωνυστέρων, συμπάθεια για τον τότε Έλ-ληνα υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βα-ρουφάκη!

Ο Ξενοφών Χασάπης είναι Σύμβουλος καιΕκπαιδευτής Στελεχών Επιχειρήσεων.Xenophon.hasapis@gmail.com

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Από την εποχή που υπουργός Οικονο-μικών ήταν ο Κίκης Καζαμίας γίνονταιπροσπάθειες για να ψηφιστεί νομο-θεσία που θα εκσυγχρονίζει τον θεσμότου leasing, αλλιώς της χρηματοδοτικήςμίσθωσης.

Tα νομοσχέδια που χρήζουν τρο-ποποιήσεων, μάλιστα, έφτασαν να ε-γκριθούν από το Υπουργικό Συμβούλιοκαι να συζητηθούν στη Βουλή όπουδιαφάνηκε όμως πως έπρεπε να γίνειπεραιτέρω διαβούλευση μεταξύ τωνεμπλεκόμενων μερών και έτσι τα νο-μοσχέδια μπήκαν και πάλι στο ράφι.

Βέβαια, η συζήτηση στην ΕπιτροπήΟικονομικών της Βουλής έγινε δύοχρόνια μετά την έγκρισή τους από τοΥπουργικό και, όπως ήταν φυσικό,μετά από τόση καθυστέρηση και μετις εξελίξεις που προηγήθηκαν, τα νο-μοσχέδια έχρηζαν νέων τροποποιή-σεων κυρίως σε σχέση με θέματα ε-

ποπτείας. Για παράδειγμα, στην αρχικήπρόταση νόμου συμπεριλαμβανότανκαι η Υπηρεσία εποπτείας και ανάπτυ-ξης συνεργατικών εταιρειών.

Μεσολάβησε η περίοδος της οικο-νομικής κρίσης με αποτέλεσμα η προ-σοχή να στραφεί προς άλλες κατευ-θύνσεις και πλέον σήμερα το ζήτημαεπανέρχεται μετά την έγκρισή του τηνπερασμένη βδομάδα από το ΥπουργικόΣυμβούλιο.

Τα πέντε νομοσχέδια που αφορούντο leasing ουσιαστικά στοχεύουν στηδημιουργία νέου νομικού πλαισίου γιαεπέκταση των υπηρεσιών χρηματο-δοτικής μίσθωσης. Με τον τρόπο αυτόπροσφέρονται εναλλακτικές μέθοδοιχρηματοδότησης για απόκτηση στοι-χείων πάγιου κεφαλαίου. Σύμφωνα καιμε τα αναφερόμενα στην αιτιολογικήέκθεση που το συνοδεύει, το σχέδιονόμου επιδιώκει να παράσχει σε φυσικάπρόσωπα και επιχειρήσεις εναλλακτι-κούς τρόπους χρηματοδότησης, συμ-βάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη τουτομέα των υπηρεσιών χρηματοδοτικήςμίσθωσης και εν γένει του χρηματο-πιστωτικού τομέα και της κυπριακήςοικονομίας στο σύνολό της.

Πρόκειται για αρκετά περίπλοκονομοσχέδιο του οποίου οι βασικές πρό-νοιες ξεκαθαρίζουν τα εξής:

● τους οργανισμούς που δύνανταινα παρέχουν υπηρεσίες χρηματοδο-τικής μίσθωσης.

● τα είδη των δραστηριοτήτων πουεπιτρέπεται να ασκούν οι πάροχοι υ-πηρεσιών χρηματοδοτικής μίσθωσης.

● τις προϋποθέσεις αδειοδότησηςεταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσηςκαι τις κανονιστικές απαιτήσεις πουισχύουν για τους παρόχους των υπη-ρεσιών αυτών.

● τη μορφή και το περιεχόμενο τηςσύμβασης χρηματοδοτικών μισθώσε-ων.

● τους όρους και τη διαδικασία τηςαμοιβαίας αναγνώρισης των θυγατρι-κών εταιρειών πιστωτικών ιδρυμάτωνπου παρέχουν υπηρεσίες χρηματοδο-τικής μίσθωσης που εδρεύουν σε κρά-τος μέλος.

● την εποπτεία των παρόχων υπη-ρεσιών χρηματοδοτικής μίσθωσης,και

● τα εκτελεστικά μέτρα και τις ποι-νές.

Στη Βουλή βρίσκεται από το 2011πακέτο νομοθετικών κειμένων πουσυμπεριλαμβάνει τα νομοσχέδια πουαφορούν τις φορολογικές ρυθμίσειςτου Τμήματος Εσωτερικών Προσόδωνκαι του Τμήματος Κτηματολογίου καιΧωρομετρίας για παροχή κινήτρωνστους παρόχους και μισθωτές υπηρε-σιών μίσθωσης.

Περιλαμβάνονται επίσης τα ποιοκάτω νομοσχέδια:

● Ο περί Φορολογίας Κεφαλαιουχι-κών Κερδών (Τροποποιητικός) Νόμοςτου 2011.

● Ο περί Εκτάκτου Εισφοράς γιατην Άμυνα της Δημοκρατίας (Τροπο-ποιητικός) Νόμος του 2011.

● Ο περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Δια-κατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) (Τρο-ποποιητικός) Νόμος του 2011.

● Ο περί Κτηματολογικού και Χω-ρομετρικού Τμήματος (Τέλη και Δικαι-ώματα) (Τροποποιητικός) Νόμος του2011.

Πρόκειται για μία ρύθμιση που θαδιευκολύνει την οικονομική δραστη-ριότητα στη χώρα μας, σχολίασε ο Χά-ρης Γεωργιάδης αμέσως μετά την έ-γκρισή του από το Υπουργικό Συμβού-λιο και κάλεσε τη Βουλή να το εντάξειστις προτεραιότητές της, αφού καθο-ρίζει το πλαίσιο χρηματοδοτικής μί-σθωσης κι έτσι θα προσφέρονται νέεςευκαιρίες σε ένα αριθμό τομέων τηςοικονομίας.

Ικανοποίηση για την εξέλιξη εξέ-φρασε και το ΚΕΒΕ το οποίο θεωρείπως πρόκειται για ένα θεσμό που θασυμβάλει καθοριστικά στην αναζωο-γόνηση της κυπριακής οικονομίας. «Ηψήφιση του εν λόγω νομοσχεδίου ήτανπάγιο αίτημα του ΚΕΒΕ, αφού το leasingαποτελεί ένα σύγχρονο και συνεχώςδιευρυνόμενο τρόπο χρηματοδότησηςστοιχείων πάγιου ενεργητικού για τιςεπιχειρήσεις, καθώς βοηθά στην από-κτηση τέτοιων στοιχείων χωρίς να α-παιτείται η πλήρης χρηματοδότησήτους από ίδιους πόρους με την άμεσηκαταβολή της αγοραίας αξίας». Δεδο-μένης της στενότητας χρήματος πουπαρατηρείται και των δυσκολιών πουαντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στηνεξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότη-σης, σχολιάζει το Επιμελητήριο, η ψή-φιση του νομοσχεδίου θα συμβάλεισημαντικά στην απάμβλυνση αυτούτου προβλήματος, δημιουργώντας ταυ-τόχρονα και νέες προοπτικές για κίνησητης αγοράς. «Θεωρούμε ότι αυτές οινομοθετικές αλλαγές θα αποτελέσουνένα ακόμα βήμα για τη μεταρρύθμισητου μοντέλου της οικονομίας μας καιθα προσφέρουν νέες ευκαιρίες για ε-πιχειρηματικές δραστηριότητες». Όπωςκαι ο υπουργός έτσι και το ΚΕΒΕ καλείτη Βουλή να προχωρήσει άμεσα σεψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου.

<<<<<<<

Διδάγματα για τιςεπιχειρήσεις από το σκάν-δαλο της Volkswagen.

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ ΧΑΣΑΠΗ

Ποια πρότυπα να ακολουθήσουν οι κυπριακές επιχειρήσεις;

Χρονίζουν οι προσπάθειεςγια το θεσμότου leasingΟ εκσυγχρονισμός του πλαισίου μπορεί να φέρει ρευστότητα και μείωση του χρέους

Εκφράζοντας την άποψή της επί τουνομοσχεδίου, η Ευρωπαϊκή ΚεντρικήΤράπεζα σχολιάζει πως η χρηματοδο-τική μίσθωση είναι ένα εργαλείο το ο-ποίο έχει αποκτήσει βαρύτητα στηνΈνωση ως εναλλακτική μορφή τωνπαραδοσιακών χορηγήσεων προς κα-ταναλωτές, μικρομεσαίες και μεγάλεςεπιχειρήσεις, καθώς επιτρέπει, μεταξύάλλων, την απόκτηση ακίνητης περι-ουσίας μέσω της διενέργειας τμημα-τικών καταβολών. «Η πλημμελής λει-τουργία του κλάδου της χρηματοδο-τικής μίσθωσης λόγω ανεπάρκειας στηρύθμισή του μπορεί εν τέλει να ζημιώσεισοβαρά όχι μόνο τους πελάτες, αλλάκαι την οικονομία στο σύνολό της»,σχολιάζει χαρακτηριστικά.

Η ΕΚΤ θεωρεί ότι το καθήκον τηςΚεντρικής Τράπεζας της Κύπρου όσοναφορά την εποπτεία των εταιρειώνχρηματοδοτικής μίσθωσης βάσιμα μπο-ρεί να θεωρηθεί καθήκον κεντρικήςτράπεζας, υπό την έννοια ότι συμπλη-ρώνει τις υφιστάμενες αρμοδιότητεςόσον αφορά την τραπεζική εποπτεία.Το γεγονός ότι η άσκηση της νέας ε-ποπτικής αρμοδιότητας θα χρηματο-δοτείται από τα εποπτευόμενα πρόσωπα,υποστηρίζει η ΕΚΤ, έχει θετικό αντί-κτυπο στην οικονομική δυνατότητατης ΚΤΚ να την αναλάβει. Ωστόσο, ηΕΚΤ θεωρεί ότι το σχέδιο νόμου ενδέ-χεται να εγείρει χρηματοπιστωτικούςκινδύνους για την Κεντρική, διότι δενπεριορίζει την ευθύνη της, ως δημόσιαςαρχής, για ζημίες προκαλούμενες κατάτην άσκηση των νέων εποπτικών αρ-μοδιοτήτων της, κατά τρόπο ανάλογοεκείνου της ευθύνης της κατά την ά-σκηση των καθηκόντων της που αφο-ρούν την εποπτεία των τραπεζών. «Θαήταν λοιπόν χρήσιμο η ευθύνη της ΚΤΚβάσει του σχεδίου νόμου να ευθυγραμ-μιστεί με την ευθύνη της κατά την ά-σκηση των εποπτικών της εξουσιώνεπί των πιστωτικών ιδρυμάτων», σχο-λιάζει η ΕΚΤ δίδοντας επί της ουσίαςτο πράσινο φως για το νομοσχέδιο αφούδεν αναφέρει οποιεσδήποτε αλλαγέςπου εισηγείται να γίνουν.

Η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι το σχέδιονόμου μπορεί να διευκολύνει την ανα-

διάρθρωση του χρέους του ιδιωτικούτομέα προσφέροντας τη δυνατότηταμετατροπής στεγαστικών δανείων σεχρηματοδοτικές μισθώσεις ακινήτωνμέσω συναλλαγών αντίστροφης χρη-ματοδοτικής μίσθωσης, επηρεάζονταςδυνάμει την εξυγιαντική αναδιάρθρωσητων μη εξυπηρετούμενων δανείων στηνΚύπρο. Ενόψει τούτου είναι θετικό τογεγονός ότι οι δραστηριότητες χρημα-τοδοτικής μίσθωσης πρόκειται να υ-πόκεινται σε προληπτική εποπτεία, με-ταξύ άλλων προς αποσόβηση του ρυθ-μιστικού αρμπιτράζ. Πάντως, η ΕΚΤθεωρεί ότι κάποια στιγμή, και ιδίως σεπερίπτωση εμφάνισης κινδύνων συν-δεόμενων με το ρυθμιστικό αρμπιτράζή εκδήλωσης ανησυχιών για τη χρη-ματοπιστωτική σταθερότητα, θα ήτανχρήσιμο να καθοριστούν με σαφή καιρητό τρόπο όρια επί των απαιτήσεωνμόχλευσης και ρευστότητας αναφορικάμε τις νέες αυτές οντότητες.

Oπως εξηγεί ο συνέταιρος στηνKPMG Κύπρου, Τάσος Γιασεμίδης,υπάρχουν οι απλές χρηματοδοτικέςμισθώσεις και οι αντίστροφες χρη-ματοδοτικές μισθώσεις. Στις περι-πτώσεις των απλών χρηματοδοτικώνμισθώσεων, η επιχείρηση επιλέγειτον εξοπλισμό που χρειάζεται γιατην εκτέλεση των δραστηριοτήτωντης και συνάπτει συμφωνία με τονπάροχο χρηματοδοτικής μίσθωσης(εκμισθωτής) για απόκτησή του.

Ο εκμισθωτής προχωρεί στην α-γορά του συγκεκριμένου εξοπλισμού/περιουσιακού στοιχείου και το θέτειστη διάθεση του μισθωτή για κα-θορισμένη περίοδο μίσθωσης σε α-ντάλλαγμα τακτικών πληρωμών. Οισυγκεκριμένες πληρωμές κατά τηδιάρκεια της περιόδου μίσθωσηςκαλύπτουν το κόστος αγοράς τουεξοπλισμού και το κέρδος του εκ-μισθωτή, εξηγεί ο Τ. Γιασεμίδης.

Στη λήξη της περιόδου μίσθωσης,ανάλογα με τις πρόνοιες της σύμ-βασης μίσθωσης, το περιουσιακόστοιχείο μπορεί να περάσει υπό τηνιδιοκτησία του μισθωτή, συνήθωςμε την καταβολή ενός συμβολικούτιμήματος, ή να επιστραφεί στονεκμισθωτή. Αν και ο εκμισθωτήςέχει τη νόμιμη κυριότητα του περι-ουσιακού στοιχείου για τη διάρκειατης σύμβασης, ο μισθωτής έχει τοδικαίωμα να χρησιμοποιεί το αντι-κείμενο της μίσθωσης, να επωφε-λείται από όλα τα πλεονεκτήματαπου προκύπτουν, καθώς και να α-ναλαμβάνει όλους τους κινδύνουςκαι τα έξοδα που προκύπτουν απότην κυριότητα, παρά το γεγονός ότιδεν είναι ο νόμιμος ιδιοκτήτης.

Όσον αφορά τη δευτέρα περί-πτωση, ο συνέταιρος στην KPMGεξηγεί πώς η αντίστροφη χρηματο-δοτική μίσθωση αποτελεί μια μέθοδοη οποία δίνει τη δυνατότητα στιςεπιχειρήσεις, από τη μια, να διατη-ρήσουν το περιουσιακό στοιχείοστην παραγωγική διαδικασία (δη-λαδή να συνεχιστεί κανονικά η χρή-ση του) και, από την άλλη, να απο-δεσμεύσουν κεφάλαια και να ενι-

σχύσουν την προσπάθεια απομό-χλευσης. «Με τη συγκεκριμένη μέ-θοδο ο ιδιοκτήτης πωλεί το περιου-σιακό στοιχείο το οποίο του ανήκει,σε πάροχο υπηρεσιών χρηματοδο-τικής μίσθωσης (μισθωτή) και τηνίδια στιγμή υπογράφεται σύμβασημίσθωσης, σύμφωνα με την οποίατο ενοικιάζει / μισθώνει.

Με αυτό τον τρόπο ο ιδιοκτήτηςενισχύει τη ρευστότητά του (ή μει-ώνει το ύψος του δανεισμού του),διότι λαμβάνει το αντίτιμο της πώ-λησης και συνεχίζει να χρησιμοποιείτο περιουσιακό στοιχείο στις επι-χειρηματικές του δραστηριότητες(έναντι των τακτικών πληρωμώνπρος τον εκμισθωτή). Σημειώνεταιότι κατά τη λήξη της σύμβασης μί-σθωσης η κυριότητα του στοιχείουαυτού, όπως περιγράφηκε πιο πάνω,μπορεί να επανέλθει στον αρχικόιδιοκτήτη.

<<<<<<

Γιασεμίδης: Μπορούν να αποδεσμευτούν κεφάλαιακαι να συμβάλουν στη διαδικασία απομόχλευσης.

Χρηματοδοτικές μισθώσεις Η τοποθέτηση της ΕΚΤ

Είναι η δεύτερη φορά που το Υπουργικό Συμβούλιο καλείται να εκσυγχρονίσει το συγκεκριμένο πλαίσιο χρηματοδότησης και πλέον ο λόγος είναι στη Βουλή.

<<<<<<<

Ο ιδιοκτήτης ενισχύει τη ρευστότητά του, διότι λαμβάνει το αντίτιμοτης πώλησης και συνεχί-ζει να χρησιμοποιεί το περιουσιακό στοιχείο στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.

<<<<<<<

Το γεγονός ότι η άσκηση της νέας εποπτικής αρμο-διότητας θα χρηματοδοτείταιαπό τα εποπτευόμενα πρό-σωπα, υποστηρίζει η ΕΚΤ, έχει θετικό αντίκτυπο στηνοικονομική δυνατότητα της ΚΤΚ να την αναλάβει.

09-OIK_POLITIKI_KATHI 27/10/15 22:03 Page 9

10 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Δ Ι Ε Θ Ν Η

Γενικευμένη άνοδο μετοχών αργε-ντίνικων, αλλά και ξένων εταιρειώνπου δραστηριοποιούνται στην Αρ-γεντινή, καθώς και των ομολόγωντης χώρας έχει προκαλέσει η προσ-δοκία των επενδυτών για στροφήτου Μπουένος Αϊρες σε μια πολιτικήπιο φιλική προς τις επιχειρήσεις. Τοράλι είχε αρχίσει από την Παρασκευήεν αναμονή των εκλογών της Κυρια-κής, αλλά η ευφορία των επενδυτώνέχει ενταθεί μετά το εκλογικό απο-τέλεσμα που αυξάνει τις πιθανότητεςνα αναδειχθεί πρόεδρος της χώραςστις επαναληπτικές ο φιλικός προςτον επιχειρηματικό κόσμο ΜαουρίσιοΜάκρι.

Πρόκειται για τον δήμαρχο τουΜπουένος Αϊρες, τον οποίο οι επεν-δυτές θεωρούν ικανότερο για να δι-ευθετήσει τη μακροχρόνια διαμάχημε όσους πιστωτές διεκδικούν τηναποπληρωμή των ομολόγων τουςστο ακέραιο και οδήγησαν τη χώρασε δεύτερη πτώχευση το 2014, αλλάκαι για να ανακόψει τον καλπάζονταπληθωρισμό του 26%, να τονώσειτην ανάπτυξη και να προσελκύσειξένα κεφάλαια. Στην προεκλογικήτου εκστρατεία έχει ταχθεί υπέρ τηςάρσης των ελέγχων στις κινήσειςκεφαλαίων και της συμφωνίας μετους πιστωτές που δεν έχουν συναι-νέσει στο «κούρεμα» των ομολόγωντους. Η Αργεντινή αντιμετωπίζειτην πτώση των τιμών στις σημαντι-κότερες εξαγωγές της και βλέπει τοδημοσιονομικό και το εμπορικό τηςέλλειμμα να διευρύνονται και το νό-μισμά της σε συνεχή υποχώρηση.

Ο αντίπαλός του, Ντάνιελ Σιόλι,που πρόσκειται στην απερχόμενηπρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες Κίρ-χνερ, ήρθε μεν πρώτος στις εκλογέςτης Κυριακής αλλά με προβάδισμασαφώς μικρότερο από αυτό που έ-διναν οι δημοσκοπήσεις. Υπάρχουν,οπότε, περιθώρια επιτυχίας για τονΜάκρι. Ετσι, τα ομόλογα δολαρίουτου Μπουένος Αϊρες που λήγουν το2033 σημείωσαν χθες άνοδο, έφθα-σαν τα 110,3 σεντς το δολάριο, ενώσύμφωνα με στοιχεία της JPMorganChase & Co. το spread των αργεντί-νικων ομολόγων έναντι των ομολό-γων του αμερικανικού δημοσίου υ-ποχώρησε κατά 0,32% καταγράφο-ντας τη μεγαλύτερη μείωση μεταξύτων αναδυόμενων αγορών.

Την ίδια στιγμή, ο δείκτης Mervalτου χρηματιστηρίου του ΜπουένοςΑϊρες σημείωνε άνοδο 6,5% ωθού-μενος από τα θεαματικά κέρδη τουτραπεζικού κλάδου αλλά και απότη σημαντική άνοδο των ενεργει-ακών εταιρειών. Η μετοχή της τρά-πεζας Banco Macro εκτινάχθηκεκατά 24,3%, της Grupo FinancieroGalicia κατά 20,6% και της BancoFrances 18,2%. Εξίσου θεαματικήήταν η άνοδος των μετοχών ενερ-γειακών, με την Pampa Energia νασημειώνει άνοδο 16,9%, τηνTransportadora de Gas del Sur15,5%, την Telecom 14,4% και τηνYPF 13,7%. Εξάλλου το αργεντίνικοπέσο κυμαινόταν χθες ανοδικά ε-νισχυόμενο κατά 2,6%.

Σε κατ’ αρχήν συμφωνία για την αύξησητου ανωτάτου ορίου δημοσίου χρέουςτων ΗΠΑ και σε μικρή αύξηση των δα-πανών τα επόμενα δύο χρόνια κατέ-ληξαν η κυβέρνηση Ομπάμα και οι η-γέτες του Κογκρέσου τα ξημερώματατης Τρίτης. Η νέα συμφωνία θα πρέπεινα ψηφιστεί σήμερα ώστε να αποτρα-πούν η τεχνική χρεοκοπία των ΗΠΑστις 3 Νοεμβρίου και η επακόλουθημερική άρση λειτουργίας της αμερι-κανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησηςτον Δεκέμβριο.

Η νέα συμφωνία αποτελεί νίκη τωνΔημοκρατικών καθώς περιλαμβάνειτην άρση των ορίων δαπανών γιατην επόμενη διετία που είχαν επιβάλειοι Ρεπουμπλικανοί το 2013, αύξησητων δαπανών κατά 1% τα επόμεναδύο χρόνια, περικοπές σε ορισμέναπρογράμματα κοινωνικής πρόνοιαςκαι συμφωνία για αύξηση του ανω-

τάτου ορίου του χρέους έως το 2017. Η συμφωνία προβλέπει την αύξηση

των ομοσπονδιακών δαπανών κατά80 δισ. δολάρια τα επόμενα δύο χρόνια(και την αύξηση των πολεμικών δα-πανών εκτός προϋπολογισμού κατά32 δισ. δολάρια). Η αύξηση θα αντι-σταθμιστεί από περικοπές στα προ-γράμματα φαρμακευτικής περίθαλψηςκαι κοινωνικής ασφάλισης αλλά καιαπό άλλα προγράμματα και πηγές,όπως είναι η πώληση πετρελαίου απότα στρατηγικά αποθέματα της χώρας.Η ενίσχυση των δαπανών κατά 80 δισ.δολάρια αποτελεί αύξηση της τάξωςτου 1% κάθε έτος για τον συνολικούύψους 4 τρισ. δολαρίων αμερικανικόπροϋπολογισμό. Η συμφωνία περιλαμ-βάνει τη χρηματοδότηση της ομοσπον-

διακής κυβέρνησης έως τα τέλη Σε-πτεμβρίου του 2017 και την άρση τουορίου χρέους, κάτι που θα επιτρέψειστο υπουργείο Οικονομικών να δανεί-ζεται από τις αγορές έως τον Μάρτιοτου 2017.

Από την άλλη πλευρά, οι Ρεπουμπλι-κανοί μπορούν να ισχυριστούν ότι πέ-τυχαν να παραμείνουν σε ισχύ τα όριαδαπανών στο δεκαετές οικονομικόπρόγραμμα της κυβέρνησης. Με τονυπουργό Οικονομικών Τζακ Λιου ναπροειδοποιεί πως αν δεν αυξηθεί τοόριο δανεισμού, τότε οι ΗΠΑ θα χρε-οκοπήσουν στις 3 Νοεμβρίου και τηνκυβέρνηση να έχει εξασφαλίσει πόρουςγια να λειτουργήσει έως τις 11 Δεκεμ-βρίου, οι ηγέτες των Ρεπουμπλικανώνπαραδέχτηκαν ότι θα αναγκαστούν

να αυξήσουν με τον έναν ή τον άλλοντρόπο το όριο χρέους των ΗΠΑ. Ισωςτο σημαντικότερο κέρδος να είναι ηκήρυξη ανακωχής μεταξύ των Ρεπου-μπλικανών που ελέγχουν το Κογκρέσοκαι της κυβέρνησης Ομπάμα ύστερααπό χρόνια μαχών γύρω από τον προ-ϋπολογισμό. Η αντιπαράθεση είχε κο-ρυφωθεί με τον περιορισμό λειτουργίαςτης ομοσπονδιακής κυβέρνησης τονΟκτώβριο του 2013 για 16 ημέρες ε-ξαιτίας της άρνησης των Ρεπουμπλι-κανών να αυξήσουν το ανώτατο όριοχρέους και να ψηφίσουν τον προϋπο-λογισμό του 2014. Κατά τους NewYork Times η νέα συμφωνία «απελευ-θερώνει τον κ. Ομπάμα από μάχες γιατον προϋπολογισμό καθώς προσπαθείνα διασφαλίσει την κληρονομιά του

στο υπόλοιπο της θητείας του καιπροσφέρει μια καθαρή αρχή στον κ.Ράιαν ως πρόεδρο της Βουλής (τωνΑντιπροσώπων) και στους Ρεπουμπλι-κανούς που προσπαθούν να πείσουντους ψηφοφόρους ότι μπορούν να α-ποτελέσουν αποτελεσματική κυβερ-νητική πλειοψηφία». Η σύγκρουσητου 2013 είχε λήξη με νίκη των Δη-μοκρατικών και σχεδόν άτακτη υπο-χώρηση των Ρεπουμπλικανών, οι ο-ποίοι μάλλον δεν είχαν καταφέρει ναπείσουν τους πολίτες ότι καλώς είχαναναγκάσει την κυβέρνηση να περιο-ρίσει σημαντικά τη λειτουργία τηςπροχωρώντας σε απολύσεις προσω-πικού και δραστική περικοπή των δα-πανών, μέτρα που έπληξαν και τη γε-νικότερη οικονομία.

Συμφωνία Ομπάμα - Κογκρέσουγια το ανώτατο ύψος χρέουςAποτελεί νίκη των Δημοκρατικών, καθώς περιλαμβάνει άρση των ορίων δαπανών έως το 2017

Το σημαντικότερο κέρδος για τον πρόεδρο Ομπάμα είναι η κήρυξη ανακωχής μεταξύ των Ρεπουμπλικανών που ελέγχουν τοΚογκρέσο και της κυβέρνησης ύστερα από χρόνια μαχών γύρω από τον προϋπολογισμό.

O Μαουρίσιο Μάκρι, δήμαρχος τουΜπουένος Αϊρες, θεωρείται φιλικότε-ρος προς τον επιχειρηματικό κόσμο.

<<<<<<<

Η συμφωνία θα πρέπει ναψηφιστεί σήμερα ώστε να αποτραπούν η τεχνική χρεο-κοπία των ΗΠΑ και η επακό-λουθη μερική άρση λειτουρ-γίας της αμερικανικής ομο-σπονδιακής κυβέρνησης.

Η προοπτική αλλαγήςκυβέρνησης στην Αργεντινήενθουσιάζει τις αγορές

<<<<<<

Ο υποψήφιος πρόεδροςΜάκρι έχει ταχθεί υπέρτης άρσης των ελέγχων στις κινήσεις κεφαλαίωνκαι της συμφωνίας με πι-στωτές που δεν δέχονται«κούρεμα» ομολόγων.

10-OIK_DIETHNH_KATHI 27/10/15 22:06 Page 10

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν Η

Η εκμετάλλευση εκτάσεων με κοιτάσματα πετρελαίου στηνπολιτεία Τέξας των ΗΠΑ περιλαμβάνεται στα άμεσα σχέδιατης κινεζικής Yantai Xinchao Industry Co., καταβάλλονταςτο τίμημα του 1,3 δισ. δολαρίων ή 1,17 δισ. ευρώ. Μάλιστα,η συναλλαγή αυτή έχει λάβει την έγκριση της αμερικανικήςεπιτροπής διεθνών επενδύσεων, η οποία στο παρελθόνέχει μπλοκάρει απόπειρες εξαγοράς αμερικανικών εταιρειώναπό κινεζικές, υποστηρίζοντας πως αφορούσαν κλάδουςστρατηγικής σημασίας για τη χώρα. Από τις αρχές τουέτους, όμως, η αμερικανική πετρελαϊκή βιομηχανία έχειδεχθεί πλήγμα από την απότομη πτώση των τιμών του

πετρελαίου στις διεθνείς αγορέςκαι αρκετές εταιρείες ακυρώνουνσχέδια επέκτασης των δραστηριο-τήτων τους.

Σύμφωνα με έγγραφα που κατα-τέθηκαν στο χρηματιστήριο τηςΣαγκάης, η Yantai Xinchao Industryανακοίνωσε πως τα κοιτάσματαπετρελαίου των δήμων του Χάου-αρντ και του Μπόρντεν θα εξαγο-ραστούν από τις πετρελαϊκές εται-ρείες Tall City Exploration καιPlymouth Petroleum, που διατη-ρούν την έδρα τους στη Νεβάδα.

Δημοσίευμα της Wall Street Journal σχολιάζει πως κινεζικέςεταιρείες του ενεργειακού κλάδου επιδιώκουν εδώ καικαιρό να αναπτύξουν δραστηριότητα στις ΗΠΑ λόγω του«σταθερού πλαισίου για την εξερεύνηση και παραγωγήπετρελαίου». Προσθέτει, ωστόσο, πως οι περιορισμοί τωνΗΠΑ στις επενδύσεις από κινεζικές εταιρείες σε στρατηγικάευαίσθητους τομείς για τη χώρα μέχρι σήμερα σημαίνουνπως οι σημερινές επενδύσεις από την Κίνα είναι ήδη ε-τεροχρονισμένες και περιορισμένες.

Παράλληλα, οι κινεζικές εταιρείες ήδη συναντούνεμπόδια στην εγχώρια οικονομία για την εξερεύνηση καιπαραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθιστώνταςαδύνατη την οποιαδήποτε επιχειρηματική κίνηση. Κρατικοίκολοσσοί ήδη κυριαρχούν στον εγχώριο ενεργειακό κλάδοτης Κίνας και έτσι δεν υπάρχουν αξιόλογα περιθώρια γιαεπενδύσεις από ιδιωτικές εταιρείες. Παρ’ όλα αυτά, τοΠεκίνο έχει δεσμευθεί πως θα προχωρήσει στις απαραίτητεςμεταρρυθμίσεις για να μπορέσουν να δραστηριοποιηθούνπερισσότερο ιδιωτικές εταιρείες στον ενεργειακό κλάδοτης χώρας.

THE NEW YORK TIMES

Τα κοιτάσματα πετρελαίου των δήμων του Χάουαρντ καιτου Μπόρντεν θα αξιοποιήσει η κινεζική Yantai XinchaoIndustry Co.

<<<<<<

Η αμερικανικήεπιτροπή διεθνών επεν-δύσεων έδωσε το «πράσινοφως» στη συμ-φωνία ύψους1,17 δισ. ευρώ.

Τέσσερις πρώην τραπεζίτες στηνΙσπανία και πέντε ακόμη υψηλό-βαθμα στελέχη τραπεζών στηνΙσλανδία καταδικάστηκαν σε δια-φορετικές ποινές φυλάκισης τηνπερασμένη Πέμπτη, 22 Οκτωβρί-ου. Τα αδικήματα που τους έφερανενώπιον της δικαιοσύνης ήτανδιαφορετικά. Ολα, όμως, συνδέ-ονταν με τη χρηματοπιστωτικήκρίση και συνέδραμαν σε αυτήν.Eτσι στην περίπτωση της Ισλαν-δίας, οι τελευταίοι πέντε ανεβά-ζουν τον αριθμό των καταδικα-σμένων τραπεζιτών σε 26 υψη-λόβαθμα στελέχη και το άθροισματων ποινών τους σε 74 χρόνιακάθειρξης ενώ στην Ισπανία κα-

ταδικάστηκαν πέρυσι πολλά υ-ψηλόβαθμα στελέχη της τράπεζαςCaixa Penedes. Την ίδια στιγμή,όμως, πολιτικοί και οικονομικοίαναλυτές υπογραμμίζουν τη δια-φορά με τις ΗΠΑ όπου επισημαί-νουν ότι δεν έχει ακόμη φυλακι-σθεί ούτε ένας τραπεζίτης, ενώείναι απογοητευτικά μικρός ακόμηκαι ο αριθμός των διευθυνόντωνσυμβούλων που διώκονται.

Στην Ισπανία, άλλωστε, είναιπολύ πιθανόν να μην εκτίσουνπραγματικά την ποινή των δύοετών κάθειρξης που επεβλήθηστους πρώην τραπεζίτες της το-πικής τράπεζας NοvaCaixaGalicia,

καθώς κανείς τους δεν έχει πα-ρελθόν με τη δικαιοσύνη. Εχουνκαι οι τέσσερις καθαρό ποινικόμητρώο. Αν μπορέσουν να απο-καταστήσουν κατά τρόπο νόμιμοκαι διαφανή τα 19 εκατ. ευρώ πουχάθηκαν, ενδέχεται να αφεθούνελεύθεροι με μια αποζημίωση ύ-ψους 75.000 ευρώ έκαστος. Κα-

ταδικάστηκαν και οι τέσσερις ε-πειδή προσέφεραν στους εαυτούςτους τα λεγόμενα «χρυσά αλεξί-πτωτα» ακόμη κι όταν το τραπε-ζικό σύστημα της χώρας ήτανστα πρόθυρα κατάρρευσης. Τα«χρυσά αλεξίπτωτα» ήταν οι προ-κλητικά υψηλές αποζημιώσειςπου δεσμεύονταν τράπεζες ή άλ-

λες εταιρείες να καταβάλουν σεδιευθυντικά στελέχη τους στηνπερίπτωση απόλυσής τους ακόμηκι όταν αυτή οφείλεται σε εξαγοράτης εταιρείας.

Η υπόθεση των συγκεκριμένωνστελεχών, πάντως, αφορά τηνκατάρρευση των ημικρατικώντοπικών ταμιευτηρίων, των γνω-

στών ως cajas, που βρέθηκαν στηδίνη της τραπεζικής κρίσης στηνΙσπανία από το 2008 ώς το 2013.Τους επόμενους μήνες αναμένε-ται, άλλωστε, να εκδικαστούν διά-φορες αγωγές κατά τραπεζικώνστελεχών, ενώ βρίσκεται σε εξέ-λιξη εκτεταμένη δικαστική έρευναγύρω από τις συνθήκες υπό τιςοποίες εισήχθη στο χρηματιστή-ριο η ισπανική τράπεζα Bankia.

Η χώρα που διακρίνεται, πά-ντως, για τον τρόπο που αντιμε-τώπισε την τραπεζική κρίση είναιη Ισλανδία όπου οι τελευταίοι πέ-ντε τραπεζίτες καταδικάστηκανγια κατάχρηση, χειραγώγηση τηςαγοράς και απιστία. Πρόκειται γιαπρώην στελέχη των δύο μεγαλύ-τερων τραπεζών της Ισλανδίας,των Landsbankinn και Kaupbing,και οι περισσότεροι καταδικάστη-καν σε κάθειρξη από δύο ώς πέντεέτη. Οι ποινές αυτές ίσως δεν η-χούν αρκετά σκληρές αν σκεφτείκανείς τα δεινά που γνώρισε ηχώρα όταν έσκασε η φούσκα τουτραπεζικού της συστήματος. ΣτηνΙσλανδία, όμως, η νομοθεσία προ-βλέπει ως μέγιστη ποινή για οι-κονομικά εγκλήματα την κάθειρξηέξι ετών αλλά τώρα το ΑνώτατοΔικαστήριο της χώρας εξετάζειτην προοπτική να επεκτείνει τοόριο. Οι δίκες και οι καταδίκεςτων υπεύθυνων για την τραπεζικήκρίση της Ισλανδίας είναι, άλλω-στε, προϊόν επίμονων προσπα-θειών του Ολαφουρ Χάουτσον,του ειδικού εισαγγελέα για τηνκαταπολέμηση του οικονομικούεγκλήματος στον οποίο ανέθεσετην υπόθεση η κυβέρνηση τωνΣοσιαλιστών το 2009, όταν ανέ-λαβε λίγους μήνες μετά την κα-τάρρευση του τραπεζικού συστή-ματος της χώρας.

<<<<<<

Στην Ισλανδία ο αριθμός των τραπεζι-τών και υψηλόβαθμωνστελεχών που βρίσκο-νται υπό κράτηση έχειανέβει στα 26 άτομα.

Επενδυτικοί κολοσσοί «μπαίνουν» στη βρετανική αγορά φοιτητικών εστιώνΙδιαίτερα μεγάλη ζήτηση παρα-τηρείται όσον αφορά τις επενδύ-σεις στη βρετανική αγορά φοι-τητικής στέγης από δισεκατομ-μυριούχους και μεγάλους χρημα-τοπιστωτικούς κολοσσούς ή συ-νταξιοδοτικά ταμεία, όπως ο Ρώ-σος Μιχαήλ Φρίντμαν, η GoldmanSachs και το Pension PlanInvestment Board (CPPIB) τουΚαναδά. Η ζωηρή ζήτηση έχει ε-κτινάξει τις επενδύσεις σε επί-πεδα-ρεκόρ. Τους πρώτους εννέαμήνες του 2015 οι επενδυτές α-πέκτησαν περιουσιακά στοιχείαύψους 6,5 δισ. δολαρίων, σύμφω-να με τον κτηματομεσιτικό όμιλοτης Savills. Τα στοιχεία αυτά πα-ρουσιάζουν ενδιαφέρον, επειδήυπάρχει πολύ έντονη ζήτηση γιαφοιτητική στέγη στο Λονδίνο απόφοιτητές άλλων χωρών, που σπου-δάζουν εκεί. Ο ανταγωνισμός γιαφοιτητικά καταλύματα καθίσταται

εντονότερος και τα ενοίκια εκτι-νάσσονται. Είναι η πρώτη φορά,όπως αναφέρει το ειδησεογραφικόπρακτορείο Bloomberg, κατά τηνοποία η αξία στις επενδύσεις φοι-τητικών καταλυμάτων στη Βρε-τανία υπερβαίνει εκείνη των ΗΠΑ.Στο εννεάμηνο του 2015, στηναμερικανική αγορά δαπανήθηκαν

3 δισ. δολάρια για τα ίδια ακίνητα,όταν το αντίστοιχο ποσό στη Βρε-τανία ήταν 6,5 δισ. δολάρια.

ΖήτησηΚατά τον Μάρκους Ρόμπερτ, δι-

ευθυντή επενδύσεων φοιτητικήςστέγης και ανάπτυξης στη Savills,«εκείνοι οι οποίοι οδηγούν τις ε-πενδύσεις στα φοιτητικά καταλύ-ματα και επηρεάζουν δραστικά καιτη διαμόρφωση των τιμών των α-ντίστοιχων ακινήτων στη Βρετανίαείναι επενδυτές από τη Βόρεια Α-μερική, τη Μέση Ανατολή και τηΡωσία». Ο κ. Ρόμπερτς εκτιμά ότιθα επιταθεί σε παγκόσμιο επίπεδοο ανταγωνισμός για ακίνητα φοι-τητικής χρήσης σε συνδυασμό μετο ότι οι ευκαιρίες για επενδύσειςστο Λονδίνο και τη Βρετανία, γε-νικότερα, θα έχουν ως αποτέλεσμανα συμπιεστούν περαιτέρω οι α-ποδόσεις σε βραχυπρόθεσμο ορί-

ζοντα. Μία σοβαρή επένδυση, ηοποία αποδείχθηκε και η μεγαλύ-τερη στη συγκεκριμένη αγορά φέ-τος, ύψους 1,7 δισ. δολαρίων, έγινεαπό το καναδικό συνταξιοδοτικόταμείο CPPIB, το οποίο αγόρασετο σύμπλεγμα κατοικιών LibertyLiving. Επιπροσθέτως, ο Ρώσος με-γιστάνας Μιχαήλ Φρίντμαν απέ-κτησε διαμέσου του ομίλου τουLetterOne Treasury Services τοσυγκρότημα Pure Student Livingαπό τον όμιλο Carlyle αντί 770εκατ. δολαρίων.

Τέλος, η κοινοπραξία μεταξύτου χρηματοπιστωτικού κολοσσούτης Goldman Sachs και του κτη-ματομεσιτικού ομίλου GreystarReal Estate Partners κατέβαλε 770εκατ. δολάρια για την απόκτησητου χαρτοφυλακίου φοιτητικώνκαταλυμάτων της KnightsbridgeStudent Living.

BLOΟMBERG

<<<<<<

Η μεγαλύτερη επένδυση που πραγματοποιήθηκε φέτος ήταν της τάξεως του 1,7 δισ. δολ. και υλοποιήθηκε από το καναδικό συνταξιοδοτικό ταμείο CPPIB.

Τον θρόνο της επανέκτησε ηToyota Motor στη διεθνή αγοράαυτοκινήτων ως η κορυφαία ε-ταιρεία στις πωλήσεις την περίο-δο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου με7,49 εκατ. οχήματα, παραμερί-ζοντας τη Volkswagen με 7,43 ε-κατ. οχήματα. H γερμανική αυ-τοκινητοβιομηχανία, η οποία δέ-χεται διαδοχικά πλήγματα μετάτο σκάνδαλο της παραποίησηςτων στοιχείων για τις εκπομπέςρύπων, είχε εξοβελίσει από την

κορυφαία θέση την ιαπωνική α-νταγωνίστριά της κατά το πρώτοεξάμηνο του 2015. Εξαιτίας τουσκανδάλου είχαν απολυθεί υψη-λόβαθμα στελέχη και συγκεκρι-μένα μηχανικοί από τους βρα-χίονες των σημάτων Audi καιPorsche.

Υπό το πρίσμα αυτό προσελή-φθη ο πρώην διευθύνων σύμβου-λος της Opel –μονάδας τηςGeneral Motors– Τόμας Σέντραν,για να αναλάβει υπεύθυνος στρα-τηγικής του ομίλου, ενώ πρόσφα-τα η Κριστίνε Χόχμαν-Ντένχαρντανέλαβε το τμήμα εναρμόνισηςπρος τους κανόνες της αυτοκί-νησης. Η κ. Χόχμαν-Ντένχαρντ

κατά το παρελθόν είχε διατελέσειστέλεχος της Daimler.

Πέραν τούτου, με τα δεδομέναεννεαμήνου του τρέχοντος έτουςη Toyota πούλησε στη διεθνήαγορά 7,49 εκατομμύρια αυτο-κίνητα, ενώ η δεύτερηVolkswagen πούλησε 7,43 εκα-τομμύρια. Από τα σχεδόν 7,5 ε-κατομμύρια οχήματα της Toyota,περίπου τα 5,85 εκατομμύριαδιατέθηκαν εκτός Ιαπωνίας. Στοπρώτο εξάμηνο του 2015 η κα-

τάσταση ήταν διαφοροποιημέ-νη, καθώς η Volkswagen είχεδιαθέσει στην παγκόσμια αγορά5,04 εκατ. αυτοκίνητα και ηToyota ελάχιστα λιγότερα, καισυγκεκριμένα 5,02 εκατ. αυτο-κίνητα. Η αντιστροφή ρόλων τοδιάστημα του 9μήνου ίσως α-ποβεί η κορυφή του παγόβουνουγια τη Vokswagen, η οποία προ-σφάτως παραδέχθηκε πως χει-ραγωγούσε τα αποτελέσματαστις δοκιμές των εκπομπών ρύ-

πων, έχοντας τοποθετήσει «έ-ξυπνο» λογισμικό στα πετρελαι-οκίνητα οχήματά της σε ΗΠΑκαι Ευρώπη. Ακόμη, όμως, δενέχει υπάρξει σοβαρή επίπτωσητων πωλήσεων. Στην αγορά τωνΗνωμένων Πολιτειών, συγκε-κριμένα, καθώς και στην ευρω-παϊκή, οι πωλήσεις των αυτοκι-νήτων του γερμανικού ομίλου(στον οποίο ανήκουν και τα σή-ματα Audi, Skoda και Seat) αυ-ξήθηκαν, ακόμη και μέσα στον

Σεπτέμβριο, οπότε είχε ξεσπάσειτο σκάνδαλο. Στην Ευρώπη οιπωλήσεις αυξήθηκαν 3,8% καιστις ΗΠΑ 7,3%, κυρίως λόγω τουότι η μεγάλη δημοσιότητα μετο θέμα των ρύπων συνέπεσεμε δύο εβδομάδες μόνο από ε-κείνες της περιόδου αναφοράς.

ΒραζιλίαΜιλώντας, όμως, για την πε-

ρίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίουσυνολικά οι πωλήσεις ελαττώ-θηκαν, επειδή υπήρξε επιβρά-δυνση στις αγορές της Βραζιλίας(-33,4%) και της Κίνας (-5,2%).Στη δε αγορά της Ρωσίας ασκού-νται πάρα πολύ έντονες πιέσειςλόγω των κυρώσεων εις βάροςτης και της δραστικής υποχώρη-σης του ρουβλίου κατά 37,6%.Αναφορικά με τη Volkswagen,οι αναλυτές προβλέπουν ότι τοτελευταίο τρίμηνο του έτους, ηζημία θα είναι πολύ πιο εκτετα-μένη, εφόσον το κόστος από τοσκάνδαλο θα είναι μετρήσιμο,καθώς και το κόστος αποκατά-στασης της ζημίας για τους οδη-γούς και άλλους θιγομένους. Οπωςαναφέρουν σε σχετικό δημοσί-ευμά τους οι Financial Times, oγερμανικός κολοσσός της αυτο-κινητοβιομηχανίας βρίσκεται α-ντιμέτωπος με υψηλά πρόστιμα,δαπάνες αποκατάστασης οχη-μάτων και αγωγές. Εξ ου και «πα-γώνει» μαζικές επενδύσεις 1 δισ.δολαρίων στο κομβικό σήμα τηςVolkswagen.

REUTERS, BLOOMBERG, A.P.

<<<<<<

Η ιαπωνική εταιρεία εκτόπισε από την πρώτη θέση, με βάση τις πωλήσεις, τη γερμα-νική Volkswagen.

Παγκόσμια πρωτιά σε πωλήσεις οχημάτων για την Toyota

Αρκετά στελέχη ισλανδικών τραπεζών κατέληξαν στη φυλακή εξαιτίας τωνχειρισμών τους στην κρίση που ξέσπασε το 2008. Πολύ κοντά στη φυλακήβρέθηκε και ο τότε πρωθυπουργός, Γκέιρ Χάρντε.

Ποινές φυλάκισης για στελέχη τραπεζών σε Ισλανδία και ΙσπανίαΚαταδικάστηκαν για διαφορετικά αδικήματα, αλλά όλα σχετίζονται με την χρηματοπιστωτική κρίση

Το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου η Toyota πούλησε στη διεθνή αγορά 7,49 εκατομμύρια αυτοκίνητα, ενώ η δεύτερη Volkswagen πούλησε 7,43 εκατομμύρια.

AFP

H μεγάλη ζήτηση στέγης από ξέ-νους φοιτητές στη Βρετανία έχειεκτοξεύσει τα ενοίκια στις εστίες.

Το ενδεχόμενο να έχει ε-μπλακεί ο όμιλος τηςDeutsche Bank σε παραβία-ση των κυρώσεων της Δύ-σης εις βάρος της Ρωσίας ε-ξαιτίας της ουκρανικής κρί-σης εξετάζουν οι αρμόδιεςαμερικανικές αρχές. Ουσια-στικά επεκτείνουν την έ-ρευνα, η οποία είχε ξεκινή-σει με τη θυγατρική τηςDeutsche Bank στη Μόσχα.Αυτή αφορά συναλλαγές α-ξίας έως και 6 δισεκατομμυ-ρίων δολαρίων και η όλη υ-πόθεση συνιστά μία από τιςπρώτες σχετικά με πιθανήπαραβίαση των δυτικών κυ-ρώσεων στη Ρωσία. Οι αρ-μόδιες Αρχές των ΗΠΑ –οιοποίες εμπλέκονται και λό-γω ανάμειξης Αμερικανούπρώην στελέχους της D.B.–ζητούν από αυτήν λεπτομε-ρή στοιχεία για ενδεχόμε-νες συναλλαγές με στόχο τοξέπλυμα χρήματος από πε-λάτες της στη Ρωσία.

REUTERS

Ερευνες για ξέπλυμα χρήματοςστη Ρωσία

Κινέζοι ψάχνουνστο Τέξαςγια πετρέλαιο

Αυξήθηκανοι αγοραπωλησίες κατοικιών στην Ισπανία Δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται πλέον η ανάκαμψη τηςαγοράς κατοικίας της Ισπανίας, καθώς οι αγοραπωλησίεςαυξήθηκαν κατά 14% κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντοςέτους, έναντι αύξησης κατά 4,4% κατά τους πρώτους τρειςμήνες, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία που δη-μοσιοποίησε πρόσφατα το υπουργείο Δημοσίων Εργων τηςχώρας της Ιβηρικής Χερσονήσου. Ενδεικτικό της θετικήςεικόνας της κτηματαγοράς είναι το γεγονός ότι οι πωλήσειςκατοικιών αυξάνονται επί έξι διαδοχικά τρίμηνα, δηλαδήσυνολικά από τις αρχές του 2014 μέχρι και τον φετινό Ιούνιο.Μάλιστα, το φετινό δεύτερο τρίμηνο σηματοδότησε και τιςπερισσότερες πράξεις από το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010,ενώ το 12,5% των πωλήσεων αφορά νεόδμητες κατασκευές.Ασφαλώς η αγορά έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει, καθώςο αριθμός των αγοραπωλησιών παραμένει χαμηλότεροςκατά 58% σε σχέση με το απόγειο της αγοράς, που είχε κα-ταγραφεί το 2006. Παρ’ όλα αυτά, η ενίσχυση των πωλήσεωνσυνιστά θετική εξέλιξη, με τα σχετικά στοιχεία να επιβεβαι-ώνονται και από την ένωση συμβολαιογράφων της χώρας,βάσει των οποίων προκύπτει ετήσια αύξηση των πωλήσεωνκατά 11% τον φετινό Ιούλιο, σε σχέση με τον αντίστοιχομήνα του προηγούμενου έτους. Σημαντικό ρόλο στην ανά-καμψη της αγοράς κατοικίας στην Ισπανία διαδραματίζεικαι η επιστροφή των ξένων αγοραστών σε μεγάλους αριθμούς,με τους Βρετανούς να ηγούνται, καταλαμβάνοντας μερίδιοτης τάξεως του 20% επί του συνόλου των αγοραπωλησιώνπου πραγματοποιούνται από ξένους. Σε απόλυτα μεγέθη, οιξένοι απέκτησαν πάνω από 42.000 κατοικίες τον τελευταίοχρόνο. Συνολικά, οι ξένοι που κατοικούν μόνιμα στην Ισπανίαήταν υπεύθυνοι για το 17,2% των συναλλαγών κατοικίαςκατά το δεύτερο τρίμηνο, ενώ ένα επιπλέον 5% των πράξεωναφορά ξένους που αποκτούν για πρώτη φορά ακίνητο στηνΙσπανία. Οι περισσότεροι ξένοι αγοραστές κινούνται προςτην περιοχή του Αλικάντε (4.141 συναλλαγές), ενώ ακολουθούνη Μάλαγα (2.517 συναλλαγές), η Βαρκελώνη (1.470) και ηΜαδρίτη (1.173 συναλλαγές). Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφήτων Βρετανών στην αγορά της Ισπανίας σηματοδοτεί μιαλίαν θετική εξέλιξη, καθώς η ίδια ομάδα αγοραστών τροφο-δότησε σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του κλάδου κατά ταχρόνια που προηγήθηκαν της οικονομικής κρίσης. Η αυξημένηζήτηση από τους Βρετανούς αποδίδεται στην ανάκαμψητης βρετανικής οικονομίας και στην ευνοϊκή συναλλαγματικήισοτιμία, ένεκα της υποχώρησης του ευρώ σε σχέση με τηστερλίνα.

11-OIK_DIETHNH_KATHI 27/10/15 22:36 Page 11

12 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Δ Ι Ε Θ Ν Η

Οι κραδασμοί από την επιβράδυνσητων αναδυόμενων οικονομιών προ-εξάρχουσας της Κίνας, η πτώσητων τιμών των εμπορευμάτων καιη αβεβαιότητα που περιβάλλει τηνπαγκόσμια οικονομία ρίχνουν τησκιά τους στις προοπτικές ανάπτυ-ξης της Ευρώπης, που, ωστόσο,συνεχίζει την εύθραυστη ανάκαμ-ψή της. Στη διαπίστωση αυτή κα-ταλήγει η Παγκόσμια Τράπεζα σεσχετική έκθεσή της που δόθηκεχθες στη δημοσιότητα και συνέ-πεσε με την είδηση ότι η ατμομη-χανή της ευρωπαϊκής οικονομίας,η Γερμανία, επιβραδύνθηκε τοτρίτο τρίμηνο του έτους.

Αν και η γερμανική κυβέρνησηαναθεωρεί επί τα χείρω τις προ-βλέψεις της για ανάπτυξη το 2015στο 1,7% από το 1,8%, για το σύ-νολο της Ε.Ε., η Παγκόσμια Τράπεζαπροεξοφλεί ανάπτυξη 1,9% για φέ-τος. Στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή

οικονομία κατεγράφη, άλλωστε, ε-πιδείνωση της επιχειρηματικής ε-μπιστοσύνης τον Οκτώβριο. Οπωςεπισημαίνει η Παγκόσμια Τράπεζα,η ανάκαμψη στην Ευρώπη στηρί-ζεται από την άκρως αναπτυξιακήπολιτική της ΕΚΤ και τη συνεπα-κόλουθη υποτίμηση του ευρώ συ-νολικά κατά 12% έναντι του δολα-ρίου που, όπως τονίζει, έχει ανα-βαθμίσει την ανταγωνιστικότητατης Ευρώπης. Υπογραμμίζει, ωστό-σο, πως προϋπόθεση για μια βιώ-σιμη ανάπτυξη είναι η αύξηση τωνεπενδύσεων, για τις οποίες διαπι-στώνει με ανησυχία ότι παραμένουν12% κάτω από τα προ της παγκό-σμιας κρίσης επίπεδα. Την ίδιαστιγμή κι ενώ στο Πεκίνο αρχίζειτο συνέδριο της πολιτικής ηγεσίαςτης χώρας με επίκεντρο τη μεταρ-ρύθμιση της κινεζικής οικονομίαςπου έχει επιβραδυνθεί στο 6,9%,η Παγκόσμια Τράπεζα διαπιστώνει

πως ένα μέρος της Ανατολικής Ευ-ρώπης, και συγκεκριμένα η Ρωσίακαι οι γειτονικές της χώρες όπωςκαι οι χώρες του Καυκάσου και τηςΚεντρική Ασίας, θα καταγράψουνφέτος συρρίκνωση των οικονομιώντους κατά 1%. Τη μεγαλύτερη συρ-ρίκνωση ανάμεσα στις χώρες τηςπεριοχής διαπιστώνει στη Ρωσία,που εκτιμά πως φέτος θα δει τηνοικονομία της να συρρικνώνεταικατά 3,8% και το 2016 κατά ακόμη

0,6%. Ως κύριες αιτίες αναφέρειτην πτώση των τιμών των εμπο-ρευμάτων και κατά κύριο λόγο τουπετρελαίου, αλλά και τους γεωπο-λιτικούς κινδύνους που ρίχνουνβαριά σκιά στις προοπτικές της ευ-ρύτερης περιοχής. Στην Τουρκία,αντίθετα, η πολιτική αστάθεια δενδείχνει να έχει το βαρύ τίμημαστην οικονομία καθώς η ανάπτυξήτης αναμένεται να επιταχυνθεί φέ-τος στο 3,2% από το 2,9% του 2014.

Η Ελλάδα έχασε μία δεκαετίαΗ Ελλάδα γνώρισε πολύ μεγαλύ-

τερη συρρίκνωση από άλλες οικο-νομίες και όπως επισημαίνει η Πα-γκόσμια Τράπεζα, η ελληνική οικο-νομία οπισθοδρόμησε τουλάχιστονμια δεκαετία. Η συνολική μείωσητου ελληνικού ΑΕΠ από το 2008 έωςκαι το 2013 φθάνει σχεδόν στο 26%:το ΑΕΠ το 2012 ήταν αντίστοιχο μεεκείνο του έτους 2000. Είχαν προη-

γηθεί έξι συναπτά έτη με μείωσητου ΑΕΠ κατά 4% ετησίως. Η Πα-γκόσμια Τράπεζα αναφέρεται καιστο σύντομο διάλειμμα ανάπτυξηςπου γνώρισε η ελληνική οικονομίατο περασμένο έτος. Υπενθυμίζει, ω-στόσο, πως η αβεβαιότητα για τησύναψη νέας συμφωνίας με τουςδανειστές και οι συνεπακόλουθοι έ-λεγχοι στις κινήσεις κεφαλαίου είχανως αποτέλεσμα να διολισθήσει εκνέου η χώρα στην ύφεση. Διαπιστώ-νει επίσης πως η μείωση του εισο-δήματος των ελληνικών νοικοκυριώνήταν διπλάσια της υποχώρησης τουΑΕΠ. Την περίοδο 2010-12, οπότετο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδαςυποχώρησε κατά μέσον όρο 7%, τοδιαθέσιμο κατά κεφαλήν εισόδηματων νοικοκυριών μειωνόταν κατά14% ετησίως. Το αποτέλεσμα ήταννα αυξηθεί από το 2% στο 8% το πο-σοστό των Ελλήνων που ζουν κάτωαπό το όριο της φτώχειας.

Κινεζικό φρένο στην ευρωπαϊκή ανάπτυξηΗ επιβράδυνση στην Ασία και η πτώση τιμών εμπορευμάτων επηρεάζουν πλέον την Ευρώπη

Η οικονομία της Ιαπωνίας έχει συρρικνωθείτόσες φορές τα τελευταία χρόνια ώστε έχειαρχίσει να χάνεται το νόημα της ύφεσης. Ανμια οικονομία συρρικνώνεται σχεδόν τόσοσυχνά όσο αναπτύσσεται, τι σημαίνει μιαμοναδική περίοδος ύφεσης για τη γενικότερηκατάστασή της; Μετά τη συρρίκνωση τουδευτέρου τριμήνου, υπάρχουν ενδείξεις ότιενδέχεται να συρρικνώθηκε και στη διάρκειατου τρίτου, εν μέρει εξαιτίας της επιβράδυνσηςτης κινεζικής οικονομίας. Οι οικονομολόγοιπροβλέπουν ότι η ύφεση θα είναι ήπια καιβραχυχρόνια, ωστόσο το βαθύτερο δίδαγμαφαντάζει περισσότερο προβληματικό: Σχεδόντρία χρόνια μετά την άνοδο του πρωθυπουρ-γού Σίνζο Αμπε στην εξουσία με την υπόσχεσηνα θέσει τέρμα στην οικονομική στασιμότητα,η αποφασιστική ρήξη με το παρελθόν εξα-κολουθεί να φαντάζει μακρινή. Οι μαζικέςαγορές κρατικών ομολόγων από την Τράπεζατης Ιαπωνίας (BoJ) έπαιξαν κομβικό ρόλοστην πολιτική που ακολούθησε ο κ. Αμπε,αν και πέρυσι η ατυχής αύξηση του φόρουεπί των πωλήσεων (σ.σ. ένα είδος ΦΠΑ) καιφέτος η επιβράδυνση της Κίνας έχουν πε-

ριορίσει την απο-τελεσματικότητατων μαζικών αγο-ρών ομολόγων α-πό την BoJ. Ομωςοι ειδικοί επιμέ-νουν ότι το θεμε-λιώδες πρόβλημαείναι πως δεν α-ναπτύσσεται, ού-τως ή άλλως, η ια-πωνική οικονομία.Μία από τις λίγεςσαφείς επιτυχίεςτου προγράμμα-τος Αμπε ήταν ηάνοδος των ιαπω-

νικών μετοχών. Αλλοι τομείς της ιαπωνικήςοικονομίας φαίνονται όμως λιγότερο δυνατοί.Ενας από τους βασικούς στόχους, η δημι-ουργία ισχυρής και βιώσιμης ανόδου των τι-μών καταναλωτή, «παραμένει φευγαλέος»λέει ο κ. Ναοχίκο Μπάμπα, επικεφαλής οι-κονομολόγος της Goldman Sachs για την Ια-πωνία, όπως και η αύξηση των εισοδημάτωνκαι η απάλειψη κανονιστικών εμποδίων γιατο επιχειρείν. Υποτίθεται ότι η επίτευξη προ-όδου σε όλους αυτούς τους τομείς θα ενίσχυετον μεταβολισμό της ιαπωνικής οικονομίαςκαι μαζί την αναπτυξιακή προοπτική της. Ηκεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας διαδραμάτισεσημαντικότερο ρόλο από αυτόν που της α-ναλογούσε σε αυτή την προσπάθεια. Υπότον πρόεδρό της, Χαρουχίκο Κουρόντα, α-κολουθεί στρατηγική «ποσοτικής χαλάρωσης»(σ.σ. μαζικές αγορές ομολόγων) παρόμοια μεαυτήν που υιοθέτησε η αμερικανική ομο-σπονδιακή τράπεζα μετά την παγκόσμιαχρηματοπιστωτική κρίση. Η συνεδρίαση τηςΤράπεζας της Ιαπωνίας αυτή την εβδομάδα(σ.σ. Παρασκευή) συμπίπτει με την ανακοί-νωση των εξαμηνιαίων προβλέψεων για τηνανάπτυξη και τον πληθωρισμό, προβλέψειςπου είναι πιθανό να φανερώσουν αυξημένηαπαισιοδοξία. Πέρυσι ο κ. Κουρόντα συνδύασεχρονικά τη δημοσίευση των προβλέψεων μετην ανακοίνωση νέων μέτρων στήριξης τηςοικονομίας, αιφνιδιάζοντας τους επενδυτές.Σήμερα ο κ. Κουρόντα προσπαθεί να μηνκαλλιεργήσει μεγάλες προσδοκίες, επιμένο-ντας ότι είναι επαρκής η νομισματική πολιτικήτης τράπεζας.

Η οικονομική ομάδα του κ. Αμπε, η οποίασυνήθως υποστηρίζει ανοιχτά την ανάληψηδράσης από την κεντρική τράπεζα, αυτή τηφορά εμφανίζεται ύποπτα μετρημένη. «ΗΤράπεζα της Ιαπωνίας ενδέχεται να μη χα-λαρώσει σύντομα την πολιτική της», δήλωσεο υπουργός Οικονομικών Τάρο Ασο μιλώνταςστην ιαπωνική δημόσια τηλεόραση (NHK).Ο κ. Αμπε εξακολουθεί να δίνει φιλόδοξες υ-ποσχέσεις. Τον προηγούμενο μήνα έθεσεως στόχο την αύξηση του ιαπωνικού ονομα-στικού ΑΕΠ στα 600 τρισ. γιεν έως το 2020ή λίγο μετά. Πρόκειται για αύξηση της τάξεωςτου 20% από το σημερινό επίπεδο. Ο κ. Αμπεδεν διευκρίνισε πώς μια οικονομία που δενέχει καταφέρει να αναπτυχθεί εδώ και δύοδεκαετίες θα καταφέρει να επεκταθεί κατάπερίπου 20% σε μόλις πέντε χρόνια. Οι τολ-μηρές ανακοινώσεις είναι το σήμα κατατεθέντης οικονομικής πολιτικής Αμπε, τμήμα τηςπροσπάθειας να αλλάξει η «αποπληθωριστικήνοοτροπία» της Ιαπωνίας, όπως το έθεσε οκ. Κουρόντα. Ομως, μετά τρία χρόνια με φτω-χά, κυρίως, αποτελέσματα, πολλοί αρχίζουννα αμφισβητούν την αρχιτεκτονική της οι-κονομικής πολιτικής Αμπε, περιλαμβανομένηςτης οικονομικής ελίτ.

<<<<<<

Παρά τις διαρκείςπροσπάθειες τουπρωθυπου ργούΣίνζο Αμπε, η ιαπωνική οικο-νομία αδυνατεί να μπει σε τροχιά διαρκούς και σταθερής ανάπτυξης.

Tο χρόνιοπρόβλημα

της Ιαπωνίας

Eνώ στο Πεκίνο αρχίζει το συνέδριο της πολιτικής ηγεσίας της χώρας με επίκεντρο τη μεταρρύθμιση της κινεζικής οικονομίας που έχει επιβραδυνθεί στο 6,9%, η διεθνής οικονομία έχει αρχίσεινα νιώθει τις πρώτες συνέπειες από την κόπωση της κινεζικής οικονομίας.

Α Ν Α Λ Υ Σ ΗΤου JONATHAN SOBLE / THE NEW YORK TIMES

Τη μεγάλη ρευστότητά τους αποδει-κνύουν καθημερινά οι Κινέζοι α-γοραστές κατοικιών στις ΗΠΑ, κα-θώς, όπως προκύπτει από σχετικήκοινή έρευνα της RealtyTrac καιτης Ethnic Technologies, το 46%των Κινέζων αγοραστών, κατά τηδιάρκεια των τελευταίων 17 μηνώνκαι μέχρι τον Μάιο του τρέχοντοςέτους, προτίμησε για τις πληρωμέςτου την καταβολή μετρητών καιμάλιστα αποπληρώνοντας το σύ-νολο της αξίας. Πρόκειται για υπερ-τριπλάσιο μέγεθος σε σχέση με ό-σους πλήρωναν μετρητοίς πριν απόδέκα χρόνια και συγκεκριμένα το2005. Πάντως, συνολικά οι Κινέζοικαταλαμβάνουν τη δεύτερη θέσηστο σύνολο των ξένων αγοραστώνκατοικιών μετρητοίς, με μερίδιο18%, ενώ την πρωτοκαθεδρία κα-ταλαμβάνουν οι αγοραστές ισπα-νόφωνης προέλευσης, το μερίδιοτων οποίων αγγίζει το 43%.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης τοότι οι αγοραστές μετρητοίς αποτε-λούν πλέον το 33% των συνολικώναγοραπωλησιών στην αμερικανικήαγορά κατοικίας, έναντι 20% το2005. Η έρευνα αξιολόγησε συνο-λικά 10 εκατ. καταγεγραμμένες α-γοραπωλησίες κατοικιών κατά την

περίοδο 2014-2015 και τις συνέκρινεμε το 2005. Αυτό που προκύπτειείναι ότι οι αγοραστές μετρητοίςδιαδραματίζουν έναν αισθητά με-γαλύτερο ρόλο στην αγορά κατοι-κίας σε σχέση με πριν από δέκαχρόνια, ιδίως όσοι προέρχονταιαπό την Κίνα.

Ταυτόχρονα, οι ξένοι αυτοί αγο-ραστές συνετέλεσαν στην επιτά-χυνση της αύξησης των τιμών πώ-λησης στις ΗΠΑ. Είναι χαρακτηρι-στικό ότι η μέση αξία των κατοικιώναυξήθηκε κατά 3,3% τον τελευταίοχρόνο και ανέρχεται σε 160.000 ευ-ρώ, το υψηλότερο επίπεδο από ταμέσα του 2008, ενώ προβλέπεταιπεραιτέρω αύξησή τους κατά 2,2%το 2016. Μεταξύ των ξένων αγορα-στών, τη μεγαλύτερη αύξηση κα-ταγράφουν οι ομιλούντες κινεζικά,

καθώς ενίσχυσαν το μερίδιό τουςκατά 9% την τελευταία δεκαετία.Είναι χαρακτηριστικό ότι συνολικάκατά το 12μηνο Μαρτίου 2013-Μαρ-τίου 2014, οι Κινέζοι επένδυσαν συ-νολικά 19,5 δισ. ευρώ για την αγοράκατοικιών στις ΗΠΑ, ποσό υψηλό-τερο κατά 72% σε σχέση με τονπροηγούμενο χρόνο. Μάλιστα, σύμ-φωνα με τα σχετικά στοιχεία τηςεθνικής ένωσης μεσιτών των ΗΠΑ(NAR), οι εν λόγω αγοραστές στρέ-φονται κυρίως σε υψηλής ποιότηταςκαι ακριβές κατοικίες, των οποίωνη μέση αξία αγγίζει τα 422.500 ευρώ.Συνολικά δε οι αγοραστές από τηνΑσία είναι υπεύθυνοι για πάνω απότο 1/3 των αγορών ακινήτων απόξένους στις ΗΠΑ.

Πόλεις της δυτικής ακτής της χώ-ρας, που είναι και εγγύτερα προςτην Κίνα, όπως για παράδειγμα τοΣιάτλ, που είναι η πιο κοντινή με-γάλη πόλη για να ταξιδέψει κανείςαπό το Πεκίνο, συγκεντρώνουν με-γάλο ενδιαφέρον, καθώς, όπως το-νίζουν τοπικοί μεσίτες, οι Κινέζοιείναι υπεύθυνοι σχεδόν για το 50%των συναλλαγών στις ακριβότερεςσυνοικίες της πόλης, ενώ το 75%των σχετικών αγοραπωλησιώνπραγματοποιούνται με μετρητά.

Μεταξύ των ξένων αγοραστών, τη μεγαλύτερη αύξηση καταγράφουν οι ομιλού-ντες κινεζικά, καθώς ενίσχυσαν το μερίδιό τους κατά 9% την τελευταία δεκαετία.Είναι χαρακτηριστικό ότι συνολικά κατά το 12μηνο Μαρτίου 2013-Μαρτίου 2014,οι Κινέζοι επένδυσαν συνολικά 19,5 δισ. ευρώ για την αγορά κατοικιών στις ΗΠΑ.

Με μετρητά αγοράζουν οι Κινέζοι ακίνητα στις ΗΠΑ<<<<<<

Οι Κινέζοι καταλαμβά-νουν τη δεύτερη θέση μεταξύ των ξένωναγοραστών κατοικιώντoiς μετρητοίς, μετά τους ισπανόφωνους.

<<<<<<

Η ανάκαμψη στην Ευρώπη στηρίζεται από την πολιτική της ΕΚΤ και την υποτί μησητου ευρώ κατά 12% έναντιτου δολαρίου, τονίζει η Παγκόσμια Τράπεζα.

12-OIK_DIETHNH_KATHI 27/10/15 22:08 Page 12

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 13Δ Ι Ε Θ Ν Η

Η Ρωσία αναζητεί πολιτική λύσηΣυνεργάζεται με την Αίγυπτο στην προσπάθεια σχηματισμού αντιπροσωπείας της συριακής αντιπολίτευσης

Εναν μήνα μετά την έναρξη των α-εροπορικών βομβαρδισμών τηςστη Συρία και μία εβδομάδα ύστερααπό την αιφνιδιαστική επίσκεψητου προέδρου Μπασάρ Ασαντ στηΜόσχα, η Ρωσία κλιμακώνει τιςπροσπάθειές της στο διπλωματικόεπίπεδο για την προώθηση πολι-τικής λύσης στο συριακό πρόβλη-μα. Οπως ανακοίνωσε χθες ο Ρώσοςυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λα-βρόφ, η χώρα του συνεργάζεταιμε την Αίγυπτο στην προσπάθειασχηματισμού αντιπροσωπείας τηςσυριακής αντιπολίτευσης, η οποίαθα μπορούσε να λάβει μέρος σεμελλοντικές διαπραγματεύσεις γιατην επιδιωκόμενη πολιτική λύση.«Είχαμε συναντήσεις με εκπρο-σώπους ομάδων της αντιπολίτευ-σης στη Μόσχα, ενώ και η Αίγυ-πτος οργάνωσε συναντήσεις με

άλλες ομάδες της αντιπολίτευσηςστο Κάιρο. Βρισκόμαστε σε επαφήμε την Αίγυπτο, προκειμένου ναενώσουμε τις προσπάθειές μας,με στόχο τον σχηματισμό μιας α-ντιπροσωπευτικής διαπραγματευ-τικής ομάδας της αντιπολίτευσης»,δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικήςδιπλωματίας.

Το άνοιγμα της Μόσχας προςτη συριακή αντιπολίτευση απέ-κτησε νέα δυναμική το περασμένοΣάββατο, όταν ο Σεργκέι Λαβρόφδήλωσε για πρώτη φορά ότι η χώρατου είναι διατεθειμένη να βοηθήσειστρατιωτικά και τον Ελεύθερο Συ-ριακό Στρατό (FSA) στον αγώνατου εναντίον των τζιχαντιστών.Η δήλωση Λαβρόφ ερμηνεύθηκεως αλλαγή πολιτικής, δεδομένουότι ο FSA –χαλαρός συνασπισμόςένοπλων αντικαθεστωτικών ορ-γανώσεων– υποστηρίζεται απότις ΗΠΑ και τους συμμάχους τουςκαι έχει ως στόχο την ανατροπήτου προέδρου Μπασάρ Ασαντ. Α-κολούθησε η αποκάλυψη του Ρώ-σου υφυπουργού Εξωτερικών Μι-

χαήλ Μπογκντάνοφ ότι αντιπρο-σωπείες αντικαθεστωτικών πουμιλούσαν εξ ονόματος του FSA έ-χουν ήδη επισκεφθεί τη Μόσχαγια διαβουλεύσεις.

Τις πληροφορίες της ρωσικής

πλευράς περί επαφών με τον FSAδιέψευσαν σε δυτικά πρακτορείαειδήσεων στελέχη της ένοπλης,συριακής αντιπολίτευσης. Επανερ-χόμενος στο θέμα, κατόπιν ερώ-τησης δημοσιογράφου, ο εκπρό-σωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντι-μίτρι Πεσκόφ παραπονέθηκε ότι«υπάρχει έλλειψη αλληλεπίδρασηςμε τους (Δυτικούς) εταίρους μας,η οποία θα βοηθούσε να προσδιο-ρίσουμε τις μετριοπαθείς δυνάμειςτης αντιπολίτευσης, με τις οποίεςθα μπορούσαμε να συνεργαστούμεστην καταπολέμηση της τρομο-κρατίας».

Εξ άλλου, ο εκπρόσωπος του προ-έδρου Πούτιν απέφυγε να απαντή-σει σε ρεπορτάζ Δυτικών μέσων ε-νημέρωσης, τα οποία, επικαλού-μενα ανώνυμους Ρώσους αξιωμα-τούχους, έφεραν τη Μόσχα να ε-πεξεργάζεται σχέδιο ειρήνευσηςστη Συρία, το οποίο θα προβλέπειρωσικές εγγυήσεις στον πρόεδροΑσαντ, έτσι ώστε ο τελευταίος ναπεισθεί να μη λάβει μέρος στις προ-εδρικές εκλογές. Ωστόσο, ο Ντιμίτρι

Πεσκόφ επιβεβαίωσε ότι η χώρατου εργάζεται για την προώθησησχεδίου ειρήνευσης, προσθέτονταςότι η Ρωσία καλωσορίζει τη συμ-μετοχή και άλλων χωρών σ’ αυτήτην προσπάθεια.

Στο μεταξύ, το ρωσικό υπουργείοΑμυνας ανακοίνωσε χθες ότι έναςΡώσος σμηνίτης αυτοκτόνησε στηναεροπορική βάση Χαμεϊμίμ, στηΣυρία, πιθανολογώντας ότι οδη-γήθηκε στο διάβημα λόγω ερωτικήςαπογοήτευσης. Πρόκειται για τονπρώτο Ρώσο στρατευμένο που πε-θαίνει στη Συρία από την έναρξητης ρωσικής, αεροπορικής επέμ-βασης. Οι γονείς του 19χρονουσμηνία, Αλεξάντερ και ΣβετλάναΚοστένκο, δήλωσαν στο πρακτο-ρείο Reuters ότι δεν πιστεύουν τηνεκδοχή της αυτοκτονίας. Ο θάνατοςτου Κοστένκο είχε δημοσιοποιηθείμία ημέρα νωρίτερα από Ρώσουςμπλόγκερ, μέσω Διαδικτύου.

Στην Τουρκία, ο πρωθυπουργόςΑχμέτ Νταβούτογλου ανακοίνωσεότι ο τουρκικός στρατός έπληξεθέσεις των Κούρδων μαχητών ε-

ντός συριακού εδάφους δύο φορές.«Είχαμε προειδοποιήσει το PYD(κόμμα των Κούρδων της Συρίας)να μην περάσει την κόκκινη γραμ-μή που έχουμε χαράξει, δυτικάτου Ευφράτη», δήλωσε ο Νταβού-τογλου. Νωρίτερα, ο πρόεδροςΤαγίπ Ερντογάν είχε εκφράσειτην οργή του για την προσπάθειατων Κούρδων «να καταλάβουν ο-λόκληρη τη βόρεια Συρία», μετάτην ένταξη της πόλης Τελ Αμπιά-ντ, την οποία κατέλαβαν τον Ι-ούνιο, στην «αυτόνομη αρχή» πουέχουν δημιουργήσει στον συριακόΒορρά. Σοκ προκάλεσε, τέλος, ηαποκάλυψη Σύρων ακτιβιστώνότι οι τζιχαντιστές του ΙσλαμικούΚράτους έδεσαν τρεις αιχμαλώ-τους σε κολόνες του αρχαιολογι-κού χώρου της Παλμύρας και στησυνέχεια τους ανατίναξαν. Το Ι-σλαμικό Κράτος κατέλαβε τηνΠαλμύρα τον περασμένο Μάιοκαι από τότε έχει καταστρέψειπολλούς αρχαιολογικούς θησαυ-ρούς της αρχαίας πόλης.

AFP, REUTERS

<<<<<<

Στην Τουρκία, ο πρωθυ-πουργός Αχμέτ Νταβού-τογλου ανακοίνωσε ότι ο τουρκικός στρατός έπληξε θέσεις των Κούρδων εντός Συρίας.

Την οργή του Πεκίνου έχει προκα-λέσει η διέλευση αμερικανικού α-ντιτορπιλικού πλοίου σε κοντινήαπόσταση από τα τεχνητά νησιάΣπάρτλι της Κίνας στη Νότια ΣινικήΘάλασσα. Η χθεσινή κίνηση τουπολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ α-ποτελεί σημαντική πρόκληση γιατην κινεζική πλευρά, η οποία έχειεπιβάλει μονομερώς τα δώδεκαναυτικά μίλια ως όριο προσέγγισης

των νησιών. Κινέζοι αξιωματούχοιείχαν θέσει το αμερικανικό πλοίουπό παρακολούθηση. Αξιωματού-χος του αμερικανικού υπουργείουΑμυνας υποστήριξε ότι το USSLassen κινήθηκε μέσα στο όριοτων δώδεκα ναυτικών μιλίων απότον Υφαλο Σούμπι. Η επιχείρησητου αμερικανικού ναυτικού φέρεταινα διήρκεσε μερικές ώρες. Πρό-κειται για την πρώτη από τις α-σκήσεις για τον έλεγχο της ελευ-θερίας της ναυσιπλοΐας, με στόχο

τη διερεύνηση των κινεζικών ε-δαφικών διεκδικήσεων. Σύμφωναμε ανακοίνωση του υπουργείου Α-μυνας της Κίνας, το USS Lassenδέχθηκε προειδοποιήσεις από ένακινεζικό αντιτορπιλικό και ένα πο-λεμικό πλοίο περιπολίας «όπως ε-πιτάσσει ο νόμος». Η ανακοίνωσηπρόσθετε ότι ο κινεζικός στρατόςθα λάμβανε όλα τα απαραίτητα μέ-τρα υπέρ της εθνικής ασφάλειας.Η αμερικανική περιπολία χαρα-κτηρίστηκε «πράξη εξαναγκαστική

για να στρατιωτικοποιηθεί η πε-ριοχή της Νότιας Σινικής Θάλασ-σας» και κατάχρηση της ελευθερίαςτης ναυσιπλοΐας υπό τη διεθνή νο-μοθεσία.

Ο Κινέζος υφυπουργός Εξωτε-ρικών, Ζανγκ Γεσουί, κάλεσε σεσυνάντηση τον πρέσβη των ΗΠΑστην Κίνα, Μαξ Μπάουκους, εκ-φράζοντας τη δυσαρέσκειά τουγια την «εξαιρετικά ανεύθυνη» α-μερικανική περιπολία. Το κινεζικόΥΠΕΞ είχε νωρίτερα ανακοινώσει

ότι το αμερικανικό πλοίο βρισκότανπαράνομα στα ύδατα των νησιώνΣπάρτλι, χωρίς την άδεια της κι-νεζικής κυβέρνησης. Ο εκπρόσω-πος του ΥΠΕΞ, Λιου Κανγκ, προ-ειδοποίησε κατά την ημερήσια ε-νημέρωση ότι σε περίπτωση πουοι ΗΠΑ συνεχίσουν να δημιουρ-γούν εντάσεις στην περιοχή, ηΚίνα μπορεί να χρειασθεί να ενι-σχύσει τις ικανότητες άμυνάς της.«Η Κίνα ελπίζει να χρησιμοποιήσειειρηνικά μέσα για να επιλύσει όλες

τις διαφωνίες, αλλά εάν χρειαστείνα απαντήσει, ο χρόνος, η μέθοδοςκαι ο ρυθμός της απάντησης θαείναι ανάλογος με τις επιθυμίεςκαι τις ανάγκες της», είπε ο ίδιος.

Η αμερικανική πλευρά, ωστόσο,σχεδιάζει την πραγματοποίηση ε-πιπρόσθετων περιπολιών τις επό-μενες εβδομάδες στην ευρύτερηπεριοχή του Βιετνάμ, των Φιλιππί-νων και των νησιών Σπάρτλι. Ο εκ-πρόσωπος του Λευκού Οίκου, ΤζοςΕρνεστ, ανέφερε ότι η Ουάσιγκτονέχει ξεκαθαρίσει στην Κίνα την κα-θοριστική σημασία της ελεύθερηςκίνησης του εμπορίου στη ΝότιαΣινική Θάλασσα, από όπου μετα-φέρονται αγαθά ετήσιας συνολικήςαξίας που ξεπερνά τα πέντε τρισε-κατομμύρια. Διεκδικήσεις στη συ-γκεκριμένη περιοχή διατηρούν, ε-πίσης, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνεςκαι η Ταϊβάν. «Η αμερικανική διέ-λευση από τα διαμφισβητούμεναύδατα υποδηλώνει ότι υπάρχουνκανόνες σχετικά με την ελευθερίατης ναυσιπλοΐας και ότι οι ασκήσειςδεν αλλάζουν την πραγματικότηταστην περιοχή», σχολίασε ο πρόεδροςτων Φιλιππίνων, Μπενίνο Ακίνο.

Η απόφαση του αμερικανικούναυτικού να συνεχίσει τις περιπο-λίες στη Νότια Σινική Θάλασσαμέσα στους επόμενους μήνες μπο-ρεί να οδηγήσει σε περαιτέρω τρι-βές στις διμερείς σχέσεις Ουάσι-γκτον και Πεκίνου.

REUTERS

Περπατώντας ανάμεσα στα χαλά-σματα ενός εμφυλίου πολέμου χω-ρίς τέλος, στη Δαμασκό.

Η περίφημη Αψίδα του Θριάμβου, στον αρχαιολογικό χώρο της Παλμύρας, σε καλύτερες εποχές. Οι τζιχαντιστές εκτέλεσαν άλλους τρεις αιχμαλώτουςτους, αφού προηγουμένως τούς έδεσαν σε κολόνες και τους ανατίναξαν.

AFP

Συλλήψεις υπόπτων ISISστην ΤουρκίαΣτην προσαγωγή δεκάδων υπόπτων για συμμετοχήσε τουρκικό πυρήνα του «Ισλαμικού Κράτους» προ-χώρησε την Τρίτη η τουρκική αστυνομία, ύστερααπό επιδρομές σε σπίτια στην Κωνσταντινούποληκαι σε άλλες πόλεις, όπως ανέφερε το τοπικό ειδη-σεογραφικό πρακτορείο Ντογκάν. Την ίδια στιγμή,ο τουρκικός στρατός ανακοίνωσε τη σύλληψη δε-καεπτά ενόπλων που επιχείρησαν να περάσουν απότην Τουρκία στη Συρία. Τη Δευτέρα, η αστυνομίαείχε εισέλθει αιφνιδιαστικά σε περισσότερα από δώ-δεκα σπίτια στην πόλη Ντιγιάρμπακιρ. Κατά τη συ-μπλοκή σκοτώθηκαν επτά ένοπλοι άνδρες και προ-σήχθησαν δώδεκα.

Η βομβιστική επίθεση αυτού του μήνα σε συγκέ-ντρωση στην Αγκυρα έχει προκαλέσει κύμα επιχει-ρήσεων των τουρκικών Αρχών ενάντια σε υπόπτους,που φέρονται να διατηρούν διασυνδέσεις με την εξ-τρεμιστική οργάνωση. «Μετη χθεσινή επιχείρηση α-ποτρέψαμε μία μεγαλύτερηεπίθεση από αυτή στην Α-γκυρα. Ανώτατα στελέχητου τουρκικού πυρήνα του“Ισλαμικού Κράτους” σκο-τώθηκαν κατά τη διάρκειάτης», δήλωσε ανώνυμοςΤούρκος αξιωματούχος α-σφαλείας, προσθέτονταςότι ανάμεσα στους νεκρούςήταν και ένας βομβιστήςαυτοκτονίας.

Η αστυνομία συνέλαβε στην Κωνσταντινούπολη21 άτομα από τα οποία τα επτά ήταν παιδιά. Στο Ικόνιοπροσήχθησαν τριάντα ύποπτοι, ενώ ακόμη είκοσισυνελήφθησαν στην ανατολική επαρχία του Κοτζάελι.Σύμφωνα με τις τουρκικές Αρχές, κατά την επιχείρησητης Δευτέρας στο Ντιγιάρμπακιρ έχασαν τη ζωή τουςδύο αστυνομικοί, οι οποίοι υποστηρίζεται ότι δέχθηκανεπίθεση από έναν άνδρα ζωσμένο με εκρηκτικά.Αρχικά, αξιωματούχοι της αστυνομίας είχαν αναφέρειότι οι δύο αστυνομικοί σκοτώθηκαν λόγω εκρηκτικούμηχανισμού - παγίδας, που είχε τοποθετηθεί στηνπόρτα του σπιτιού.

Την Τρίτη, ωστόσο, ο κυβερνήτης της επαρχίας δι-ευκρίνισε ότι «δύο αστυνομικοί έγιναν μάρτυρες καιπέντε μέλη των δυνάμεων ασφαλείας τραυματίσθηκαν,επειδή ένας βομβιστής αυτοκτονίας ανατινάχθηκε».Στα σπίτια των υπόπτων εντοπίσθηκαν υλικά για κα-τασκευή βόμβας και όπλα, τα οποία κατασχέθηκαν.Αγνωστο παραμένει εάν ο βομβιστής αυτοκτονίαςβρισκόταν ανάμεσα στους υπόπτους για πιθανή πραγ-ματοποίηση επίθεσης.

A.P., REUTERS

Σχέδιο για την ειρήνευση στη Συρία με τη συνέργειαπέντε κρατών που διαδραματίζουν κομβικό ρόλο(ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Ιράν)προτείνει, με άρθρο του στους New York Times, οπρώην πρόεδρος της Αμερικής Τζίμι Κάρτερ.

Οπως αναφέρει, δαπάνησε πάρα πολλές ώρες μετον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ Ασαντ, σε αλλεπάλληλεςσυναντήσεις του, τα τελευταία χρόνια με αντικείμενοτην ανίχνευση δρόμων για τον τερματισμό του εμ-φυλίου πολέμου. Οι συ-ναντήσεις έγιναν σεσυνεννόηση με την α-μερικανική κυβέρνηση,καθώς οι ΗΠΑ είχανδιακόψει τις διπλωμα-τικές σχέσεις τους μετη Συρία. Τον περασμέ-νο Μάιο, ο Τζίμι Κάρτερεπισκέφθηκε τη Μό-σχα, όπου συναντήθη-κε με τον Ρώσο πρόε-δρο.

«Ο Πούτιν μου είπεότι η μόνη πραγματικήελπίδα τερματισμού της κρίσης θα ήταν να συνερ-γαστούν ΗΠΑ και Ρωσία με Τουρκία, Σαουδική Αραβίακαι Ιράν. Κατά την εκτίμησή του, όλες οι αντιμαχόμενεςπλευρές στη Συρία, εξαιρουμένου του Ισλαμικού Κρά-τους, θα δεχθούν μια πρόταση που θα υπογράφεταιαπό τρεις υποστηρικτές της αντιπολίτευσης και δύουποστηρικτές του Ασαντ».

Μετά τη ρωσική επέμβαση στη Συρία, ο πρώηνπρόεδρος θεωρεί αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε την προ-ώθηση της συνεργασίας των πέντε κρατών.

«Η συμμετοχή Ρωσίας και Ιράν είναι αναγκαία»,τονίζει. «Η μόνη μέχρι στιγμής παραχώρηση τουΑσαντ ήταν για τα χημικά του όπλα, και έγινε δυνατήδιότι του ασκήθηκε πίεση από Ρωσία και Ιράν. ΟΑσαντ δεν θα σταματήσει τον πόλεμο επειδή του τοζητάει η Δύση, αλλά μόνο αν του το ζητήσουν οι σύμ-μαχοί του».

«Πρόκληση» η διέλευση του αμερικανικού αντιτορπιλικού

<<<<<<

Κινέζοι αξιωματούχοι είχαν θέσει το πλοίο υπό παρακολούθηση, αν και οι ΗΠΑ διατείνο-νται ότι κινήθηκε μέσα στο όριο των 12 ναυτικώνμιλίων από τη Νότια Σινική Θάλασσα.

<<<<<<

Ο πρώην πρόεδροςτης Αμερικής προ-τείνει τη συνέργειαΗΠΑ, Ρωσίας, Τουρκίας, Σαουδι-κής Αραβίας και Ιράν για επίλυση του Συριακού.

Φωτογραφία αρχείου δείχνει το USS Lassen σε σχηματισμό με κορεατικό πολεμικό πλοίο σε κοινή άσκηση.

<<<<<<

Επιδρομές σε σπίτια στηνΚωνσταντινούπο-λη και σε άλλεςτουρκικές πό-λεις, επιχειρούν οι Αρχές.

«Σχέδιο συνεργασίαςπέντε κρατών προτείνειο Τζίμι Κάρτερ

13-OIK_ELLADA_KATHI 27/10/15 21:59 Page 13

14 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015E Λ Λ Α Δ Α

Συνέντευξη στον ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ

Εως το τέλος Νοεμβρίου έχει χρόνο ηκυβέρνηση για να ολοκληρώσει επι-τυχώς τον πρώτο έλεγχο του προγράμ-ματος και την ανακεφαλαιοποίησητων ελληνικών τραπεζών, καθιστά σα-φές ο αντιπρόεδρος της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις.Μάλιστα, θεωρεί ότι τα δύο αυτά ζη-τήματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα,ενώ κάνει λόγο για σταδιακή άρσητων capital controls, εφόσον κλείσουνμε επιτυχία εντός του έτους.

Παράλληλα, ο κ. Ντομπρόβσκις στέλ-νει μέσω της «Κ» μήνυμα στην Αθήναότι η Κομισιόν παρακολουθεί στενά τηδιαδικασία επιλογής του νέου ΓενικούΓραμματέα Δημοσίων Εσόδων που θαπρέπει να γίνει με απόλυτα διαφανήτρόπο, ενώ καθιστά σαφές ότι το Grexitδεν υπάρχει στο τραπέζι, μόνο όσο ε-φαρμόζεται το πρόγραμμα.– Ο Γερμανός υπουργός Οικονομι-κών, κ. Σόιμπλε, δήλωσε προσφάτωςότι οι 15 από τους 18 υπουργούς Οι-κονομικών της Ευρωζώνης συμφω-νούσαν με το σχέδιό του για προ-σωρινή έξοδο της Ελλάδας από τοευρώ. Πιστεύετε ότι το σενάριο τουGrexit μπορεί να επιστρέψει στοτραπέζι;

– Θα έλεγα ότι αν ξέρουμε ότι το ελ-ληνικό πρόγραμμα είναι εντός τροχιάς,τότε είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει λόγοςνα ξεκινήσουμε να συζητάμε το Grexitξανά. Οπως ξέρετε, η Ευρωπαϊκή Επι-τροπή έχει επιμείνει κατά τη διάρκειαόλων των διαπραγματεύσεων ότι η κα-λύτερη λύση για την Ελλάδα, καθώςκαι για τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης,είναι η Ελλάδα να παραμείνει στη Ζώνητου Ευρώ και να κάνει τις απαραίτητεςπροσαρμογές και διαρθρωτικές μεταρ-ρυθμίσεις, ώστε να είναι σε θέση ναεπιστρέψει σε οικονομική ανάπτυξη.Και σε αυτό ακριβώς είναι που επικε-ντρώθηκαν οι συζητήσεις κατά την ε-πίσκεψή μου. Να διαβεβαιώσουμε ότιτο πρόγραμμα του ESM είναι εντόςτροχιάς και επίσης να συζητήσουμεάλλους τρόπους για το πώς μπορούμενα στηρίξουμε την ανάπτυξη στην Ελ-λάδα, μέσω των διαρθρωτικών ταμείων,της τεχνικής βοήθειας και άλλων ερ-γαλείων.

– Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουνότι υπάρχουν καθυστερήσεις απότην ελληνική πλευρά στην εφαρμογήτου προγράμματος. Ποιο είναι τονέο χρονοδιάγραμμα για την υλο-ποίηση των προαπαιτούμενων μέ-τρων και την ολοκλήρωση του πρώ-του ελέγχου;

– Κατά τη διάρκεια των συζητήσεωνμε την κυβέρνηση, τον πρωθυπουργό,κ. Τσίπρα, τον υπουργό Οικονομικών,κ. Τσακαλώτο, υπήρχε καθαρή κατα-νόηση και δέσμευση από την κυβέρ-νηση να εργαστεί όσο πιο γρήγορακαι όσο πιο έντονα γίνεται για την ε-πιτυχημένη ολοκλήρωση του πρώτουελέγχου και με στόχο αυτό να γίνειεντός Νοεμβρίου. Βέβαια, υπάρχειαρκετή δουλειά που πρέπει να γίνει,αλλά δουλεύουμε εντατικά με τις ελ-

ληνικές αρχές και συμφωνήσαμε ότιη καθυστέρηση του ελέγχου δεν είναιπρος το συμφέρον κανενός. Για διά-φορους λόγους: Πρώτον, η επιτυχήςολοκλήρωση του πρώτου ελέγχου θαστείλει σημάδι εμπιστοσύνης στουςΕλληνες, στις άλλες χώρες της Ευρω-ζώνης και τους πιθανούς επενδυτέςότι τα πράγματα έχουν επιστρέψει ε-ντός τροχιάς, ότι η χρηματοπιστωτικήσταθερότητα έχει αποκατασταθείστην Ελλάδα και ότι υπάρχουν οι προ-ϋποθέσεις για επιστροφή στην ανά-πτυξη και τη δημιουργία θέσεων ερ-

γασίας. Επίσης, η ολοκλήρωση τουπρώτου ελέγχου συνδέεται και με τηνανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών,η οποία έχουμε συμφωνήσει ότι πρέπεινα γίνει έγκαιρα και σε κάθε περί-πτωση εντός έτους.– Θεωρείτε ότι το θέμα της ανακε-φαλαιοποίησης των τραπεζών θαπρέπει να αποσυνδεθεί από την ο-λοκλήρωση του πρώτου ελέγχου;

– Αν διαβάσετε το κείμενο συμπε-ρασμάτων του Eurogroup, θα δείτεότι η ανακεφαλαιοποίηση των τρα-πεζών θα πρέπει να γίνει μετά την ο-

λοκλήρωση του πρώτου ελέγχου, αλλάόχι αργότερα από τις 15 Νοεμβρίου.Το Eurogroup συνδέει αυτά τα δύοθέματα και πιστεύω υπάρχει λόγοςγι’ αυτό. Αν ανακεφαλαιοποιείς τιςτράπεζες, το κάνεις με στόχο και τησταδιακή άρση των περιορισμώνστην κίνηση κεφαλαίων (capitalcontrols). Και αν το κάνεις αυτό καιδιαπιστώσεις ότι το πρόγραμμα είναιεκτός τροχιάς, τότε δημιουργείς επι-πλέον προβλήματα στον τραπεζικόκλάδο. Ετσι, για να αποκατασταθείη χρηματοπιστωτική σταθερότητα,

χρειάζεται πραγματικά να έχεις καιτις δύο παραμέτρους. Πρέπει να έχειςτο πρόγραμμα εντός τροχιάς και ναέχεις ολοκληρώσει την ανακεφαλαι-οποίηση. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι απόοικονομικής άποψης τα δύο αυτά ζη-τήματα είναι συνδεδεμένα. Να επι-σημάνω ξανά, ότι υπάρχει κατανόησηκαι καθαρή δέσμευση της κυβέρνησηςνα μην καθυστερήσει τον πρώτο έ-λεγχο και να εργαστεί εντατικά γιανα τον ολοκληρώσει επιτυχώς.– Ωστόσο, η προθεσμία της 15ηςΝοεμβρίου δεν είναι πλέον ένας ρε-αλιστικός στόχος.

– Γι’ αυτό και έδωσα έμφαση ότι ηπρόθεση είναι να γίνουν εντός τουΝοεμβρίου και δεν έδωσα συγκεκρι-μένη ημερομηνία.– Σχετικά με την υπόθεση της κ.

Σαββαΐδου. Ποια είναι η γνώμη σαςκαι πώς η αποπομπή της επιδράστην ανεξαρτησία της Γενικής Γραμ-ματείας Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ);

– Σίγουρα είναι ένα θέμα στο οποίοδίνουμε έμφαση και συζητήθηκε κατάτη διάρκεια της επίσκεψής μου. Υ-πάρχει ανάγκη να ενδυναμωθεί η α-νεξαρτησία της Γενικής Γραμματείας.Δεν θα πρέπει να υπάρχει πολιτικήπαρέμβαση ή πολιτική πίεση σε ό,τιαφορά τη Γενική Γραμματεία. Ανα-φορικά με τη συγκεκριμένη υπόθεση,δεν μπορούμε να τη σχολιάσουμε,

δεδομένου ότι έχει παρέμβει η Δικαι-οσύνη. Η έμφασή μας είναι ότι υπάρχειανάγκη να δημιουργηθεί ένα πλαίσιοεντός του οποίου οι φορολογικέςαρχές και η Γενική Γραμματεία μπο-ρούν να λειτουργήσουν ανεξάρτητα.Επίσης, δίνουμε έμφαση στην ανοικτήκαι διαφανή διαδικασία για την επι-λογή του νέου γενικού γραμματέα.– Υποθέτοντας ότι ο πρώτος έλεγχοςολοκληρώνεται επιτυχώς και ξεκινάειη συζήτηση για την περαιτέρω ελά-φρυνση του ελληνικού χρέους, πι-στεύετε προσωπικά ότι θα πρέπεινα αποφασιστεί «πάγωμα» των επι-τοκίων δανεισμού της Ελλάδας απότον EFSF και τον ESM;

– Τώρα κοιτάζουμε τις διάφορες ε-πιλογές για το πώς θα μπορούσαμε νααντιμετωπίσουμε το θέμα, σεβόμενοιτα όρια που έχει θέσει το Eurogroup,δηλαδή χωρίς να γίνει «κούρεμα» στοονομαστικό χρέος. Υπάρχουν τρόποινα αντιμετωπιστεί μέσω των λήξεων,των επιτοκίων, των περιόδων χάριτος.Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε όλες αυτέςτις επιλογές.– Αρα δεν αποκλείετε και αυτή τηνεπιλογή;

– Φυσικά δεν αποκλείουμε ως πι-θανότητα να δούμε τα επιτόκια, αλλάστο τέλος της ημέρας επαφίεται στουςπιστωτές να αποφασίσουν τι είναιαποδεκτό και τι όχι. Δεν είναι η Κο-μισιόν πιστωτής της Ελλάδας, αλλάοι άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Επί-σης, να επισημάνω τους όρους τουχρέους. Η Ελλάδα απολαμβάνει με-γάλες περιόδους λήξεων, χαμηλά ε-πιτόκια για 30 χρόνια, περιόδους χά-ριτος για τόκους και κεφάλαια για το2020 και 2022 αντίστοιχα. Ετσι, ανκαι έχει μακράν τον υψηλότερο λόγοχρέους προς ΑΕΠ, το καθαρό κόστοςεξυπηρέτησης του χρέους είναι κοντάστο 4% του ΑΕΠ, το οποίο είναι χα-μηλότερο από το αντίστοιχο της Ι-ταλίας ή της Πορτογαλίας. Συνεπώς,δεν πρέπει να δει κανείς μόνο τονλόγο χρέους/ΑΕΠ, αλλά και τους όρουςτου χρέους. Και αυτό ακριβώς κά-νουμε. Τα συμπεράσματα τουEurogroup αναφέρουν ξεκάθαρα ότιείναι έτοιμο να επιστρέψει σε αυτότο θέμα, μετά την ολοκλήρωση τουπρώτου ελέγχου.

«Εχετε χρόνο έως το τέλος Νοεμβρίου»Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις τονίζει στην «Κ» ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανακεφαλαιοποίηση

“Αν ξέρουμε ότι το ελληνικόπρόγραμμα είναι εντός τροχιάς, τότε είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει λόγος να ξεκινήσουμε να συζητάμε το Grexit ξανά. Υπήρχε καθαρή κατανόησηκαι δέσμευση από την κυβέρνηση να εργαστείόσο πιο γρήγορα γίνεται.

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δεν αποκλείειτο «πάγωμα» των επιτοκίων δανεισμού από τον EFSF και τον ESM.

AFP

“Υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθεί ένα πλαίσιοεντός του οποίου οι φορολογικές αρχές και η Γενική Γραμματεία να μπορούν να λειτουργήσουν ανεξάρτητα. Δίνουμε έμφαση στην ανοικτή και διαφανή διαδικασία για την επιλογή του νέου γενικού γραμματέα.

Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ

Την ανάγκη να δοθεί περισσότερη ευελιξία στο Σύμ-φωνο Σταθερότητας για τα κράτη-μέλη «που κάνουντα περισσότερα για την αντιμετώπιση της προσφυ-γικής κρίσης», ζήτησε ο πρόεδρος της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, μιλώντας χθες στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η χαλάρωση στο ΣύμφωνοΣταθερότητας, όμως, δεν αφορά την Ελλάδα, καθώςη χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα προσαρμογής καιακολουθεί διαφορετικούς οικονομικούς κανόνεςαπό τα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Παρ’ όλα αυτά, στιςΒρυξέλλες και στο Βερολίνο δεν είναι λίγοι αυτοίπου αναμένουν ότι η ελληνική πλευρά θα ζητήσειανταλλάγματα τόσο ως προς τη χαλάρωση των όρωντης αξιολόγησης όσο, ίσως, και για την ελάφρυνσητου χρέους εξαιτίας του μεγάλου βάρους που επω-μίζεται στην προσφυγική κρίση.

Αλλωστε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έθεσετο θέμα κατά την προχθεσινή του συνάντηση στηνΑθήνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής ΕπιτροπήςΒάλντις Ντομπρόβσκις.Χθες, εξάλλου, η γερμανικήεφημερίδα Die Welt εκτί-μησε πως η όξυνση της προ-σφυγικής κρίσης δίνει πε-ριθώρια ευελιξίας και πολι-τικής διαπραγμάτευσηςστην ελληνική κυβέρνηση,επισημαίνοντας ότι «οι πρό-σφυγες είναι το νέο μέσοπίεσης του Αλέξη Τσίπρα». Οπως παρατηρεί η εφη-μερίδα, «πριν από λίγες εβδομάδες η ελληνική κυ-βέρνηση βρισκόταν ακόμη με την πλάτη στον τοίχο.Ωστόσο, ο άνεμος άλλαξε τώρα. Διότι η Ε.Ε. και ιδίωςη Γερμανία χρειάζονται την Αθήνα στην προσφυγικήκρίση».

Ο κ. Γιούνκερ στην ομιλία του επισήμανε ακόμηότι από τη μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων πουείχε αποφασίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μόλις 700έχουν τακτοποιηθεί, κάτι που δείχνει ότι «η Ε.Ε. δενείναι σε καλή κατάσταση». Τόνισε δε ότι οι πρόσφυγεςπου έρχονται στην Ευρώπη έχουν δικαιώματα αλλάκαι υποχρεώσεις, γι’ αυτό είναι υποχρεωμένοι να δί-νουν τα στοιχεία τους και να συμμετέχουν στη δια-δικασία καταγραφής τους.

Οσον αφορά την Αγκυρα και τον ρόλο που θα δια-δραματίσει στην επίλυση της κρίσης, ανέφερε πως«πρέπει να συνεργαστούμε με την Τουρκία, αλλά υ-πάρχουν πολύ διστακτικά κράτη-μέλη» και συνέχισε:«Η Τουρκία χρειάζεται 3 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσειτην κρίση, ενώ ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. προβλέπειμόνο 500 εκατ. Τα υπόλοιπα πρέπει να βρεθούν απότα κράτη-μέλη. Είτε μας αρέσει είτε όχι, πρέπει νακαταλήξουμε σε μια συμφωνία με την Τουρκία».

Τέλος, απένειμε εύσημα στον κ. Αλέξη Τσίπρα πουδεσμεύτηκε να βρει 30.000 θέσεις για τους πρόσφυγεςκαι άλλες 20.000 με τη βοήθεια της Υπάτης Αρμοστείαςκαι συνεχάρη για τη σημαντική δουλειά του και τοναρμόδιο επίτροπο Δημήτρη Αβραμόπουλο.

«Λάιτ» ΣύμφωνοΣταθερότηταςλόγω προσφύγων

<<<<<<

Πρότεινε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ– Η χαλάρωσηδεν αφορά την Ελλάδα.

«Μαύρη τρύπα» στον έλεγχο του «πόθεν έσχες» των βουλευτώνΤου ΓΙΩΡΓΟΥ Σ. ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ

Εκρηκτικές διαστάσεις προσλαμβάνει,με αφορμή την υπόθεση «προβλη-ματικών πόθεν έσχες» δύο κυβερ-νητικών στελεχών, το ευρύτερο ζή-τημα διαφάνειας περί τα οικονομικάτων πολιτικών: οι τελευταίες εξελίξειςαναδεικνύουν, πέραν των σημαντι-κότατων καθυστερήσεων στη δη-μοσιοποίηση των δηλώσεων περι-ουσιακής κατάστασης νυν και πρώηνβουλευτών, πολλά αναπάντητα ε-ρωτήματα και «μαύρες τρύπες» στοσύστημα ελέγχου των δηλώσεωναυτών από την αρμόδια επιτροπήτης Βουλής. Ως γνωστόν, η τελευταίαφορά που δημοσιοποιήθηκαν οι δη-λώσεις «πόθεν έσχες» των μελώντου Κοινοβουλίου ήταν τον Δεκέμ-βριο του 2013 (χρήση 2011). Ο νυνπρόεδρος της Επιτροπής κ. Γ. Βα-ρεμένος μιλώντας με εκπροσώπουςτου Τύπου ανέφερε ότι επιχειρείταισύντομα να δημοσιοποιηθούν οι

δηλώσεις για τη χρήση 2012. Τι έ-χουν απογίνει, όμως, οι δηλώσειςγια τη χρήση 2013 (που υποβλήθη-καν πέρυσι) και λογικά θα έπρεπεεπίσης να έχουν ελεγχθεί; Κοινο-βουλευτικός παράγοντας έδωσε α-νεπισήμως την ακόλουθη εξήγηση:«Δεν έχει γίνει έλεγχος από τουςορκωτούς λογιστές επειδή είχε λήξειη σύμβαση ανάθεσης έργου πουείχε μαζί τους η Βουλή και αυτό θαγίνει (δηλαδή η νέα ανάθεση) άμεσα,στο επόμενο χρονικό διάστημα».

Εδώ είναι, ακριβώς, που εγείρεταιτο πρώτο μείζον ερώτημα: Πώς εί-ναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό,δηλαδή οι ορκωτοί λογιστές ναμην είχαν σύμβαση ελέγχου τωνδηλώσεων των πολιτικών για τοοικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013)και ο επίσημος προϋπολογισμόςτου Κοινοβουλίου να έχει εγγράψεικονδύλια πολλών χιλιάδων ευρώστα τέλη του περασμένου έτους;Στον σχετικό κωδικό «ΚΑ 871 – Α-

μοιβές φυσικών προσώπων» έχειεγγραφεί συνολικό κονδύλι ύψους1.100.000 ευρώ και για τον προα-ναφερθέντα σκοπό.

Την τελευταία περίοδο και μά-λιστα από τις ημέρες πριν από τιςεκλογές, όταν η επιτροπή της Βου-λής λειτουργούσε με πρόεδρο τηνκ. Δέσποινα Χαραλαμπίδου, δια-πιστώθηκε –βάσει της παγίως α-νεπίσημου χαρακτήρα πληροφό-ρησης– ότι ένας αριθμός εκ των(νέων) βουλευτών που έκαναν δη-

λώσεις μετά τις εκλογές του περα-σμένου Ιανουαρίου, θα έπρεπε ναυποβάλουν νέες, επειδή άλλαξε ονόμος και εκείνοι είχαν υποβάλειέντυπα με βάση τον προηγούμενο.Αν ισχύει τα περί λήξεως της σύμ-βασης με τους ορκωτούς λογιστέςαπό το προηγούμενο έτος, πώς καιαπό ποιον διαπιστώθηκε φέτος αυ-τό το «λάθος»;

Ως γνωστόν, ο εν λόγω «έλεγχος»γίνεται ετησίως σε δύο επίπεδα:Πρώτα ελέγχει η ομάδα ορκωτώνλογιστών τις δηλώσεις και αμέσωςμετά, με βάση τα όποια ευρήματααυτής της διαδικασίας, αναλαμβάνειη Επιτροπή Ελέγχου (είχε μόνο πο-λιτικά πρόσωπα, τώρα πλέον είναιμέλη της και δικαστικοί λειτουργοί)είτε να καλέσει τους υπόχρεουςγια διευκρινίσεις –όταν διαπιστώ-νεται κάθε είδους πρόβλημα– ή ναπαραπέμψει στη Δικαιοσύνη υπο-θέσεις εξόχως προβληματικές. Πέ-ραν της αρχικώς καταγραφείσας σο-

βαρής ασάφειας ως προς το αν καιπότε σταμάτησε ο έλεγχος από τουςορκωτούς λογιστές, υπάρχει σειράαναπάντητων ερωτημάτων και στοαμιγώς πολιτικό επίπεδο.

Πρώτον, γιατί την επτάμηνη πε-ρίοδο προεδρίας της κ. Ζωής Κων-σταντοπούλου, η αρμόδια επιτροπήτης Βουλής συγκλήθηκε για πρώτηφορά τον Αύγουστο, δηλαδή μεσχεδόν επτά μήνες καθυστέρησησε σχέση με τη σύγκληση της νέαςΒουλής;

Δεύτερον, τι έχουν απογίνει προ-βληματικές υποθέσεις που ανα-δείχθηκαν από την προ τριετίαςδημοσιοποίηση των πια πολύ πα-λαιών δηλώσεων;

Τρίτον, τι απέγινε ο –υψηλούκόστους– επανέλεγχος των δηλώ-σεων πολιτικών που άσκησαν κυ-βερνητική εξουσία από το 1974;Επισήμως δηλώνεται ότι έχει ολο-κληρωθεί, αλλά τα αποτελέσματάτου δεν έχουν δημοσιοποιηθεί.

<<<<<<

Δεν έχει γίνει έλεγχος από τους ορκωτούς λογι-στές για τη χρήση του2013, παρότι στον προϋ-πολογισμό της Βουλής είχε εγγραφεί κονδύλι για την αμοιβή τους.

Νέα Δημοκρατία: στην τελική ευθεία με αιχμέςΚριτική στον Τζιτζικώστα άσκησαν οι συνυποψήφιοι για την ηγεσία, Μητσοτάκης και Γεωργιάδης

Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ

Μπορεί και οι τέσσερις υποψήφιοιγια την ηγεσία της Ν.Δ. να στρέ-φουν τα βέλη τους προς την κυ-βέρνηση και τους χειρισμούς της,ωστόσο είναι σαφές ότι την κύριαδύναμη πυρός την κρατούν για τηνεσωκομματική μάχη. Καθώς το εν-δεχόμενο ενός τηλεοπτικού ντι-μπέιτ μεταξύ των τεσσάρων έχειμάλλον απορριφθεί, το ερώτημαπου πλανάται μεταξύ των βουλευ-τών και στελεχών του κόμματοςείναι εάν θα υπάρξει, τουλάχιστον,μία πολιτική συζήτηση μεταξύ τωνδιεκδικητών και αν αυτή θα μπο-ρούσε να διεξαχθεί στο θέατρο τηςΚ.Ο. του κόμματος ή στο πλαίσιομίας ή δύο προσυνδιασκέψεων σεΑθήνα και Θεσσαλονίκη.

Ηδη, πάντως, η εικόνα που ε-πιδιώκουν να οικοδομήσουν γιατις υποψηφιότητές τους οι τέσσεριςείναι σαφής. Ο κ. Μεϊμαράκης ε-πιμένει αντιπολιτευτικά και χθεςεξαπέλυσε επίθεση στην κυβέρ-νηση για το ζήτημα της πρώτηςκατοικίας (σ.σ. «ο κ. Τσίπρας έχεικοροϊδέψει τους Ελληνες»), ενώ,δεδομένης της εμπλοκής της α-ξιολόγησης, ζήτησε να αποσυν-δεθεί από τη διαδικασία ανακε-

φαλαιοποίησης των τραπεζών. «Ηανικανότητα, η ανεπάρκεια, οι συ-νεχείς παλινωδίες της κυβέρνησηςδημιουργούν μεγάλα προβλήματαστην οικονομία και την κοινωνία,καλλιεργούν αστάθεια, καθυστε-ρούν την αξιολόγηση και έτσι βά-ζουν σε κίνδυνο την ανακεφαλαι-οποίηση των τραπεζών», ανέφερε.Ο κ. Μεϊμαράκης χθες είχε σειράσυναντήσεων με κομματικά στε-λέχη στο πολιτικό του γραφείοστη Θεσσαλονίκη, ενώ επέλεξενα παρακολουθήσει τη σημερινήπαρέλαση στις Σέρρες, την έδρατου «καραμανλισμού».

Τη δική του ατζέντα ξεδιπλώνει

και ο κ. Τζιτζικώστας, ο οποίος μετάτην κριτική προς Σαμαρά, Μεϊμα-ράκη και Μπακογιάννη προχώρησεχθες σε πρόταση «ενσωμάτωσης»(σ.σ. τρόπον τινά και αποστράτευ-σης) των έμπειρων στελεχών του

κόμματος. Μιλώντας στον ΣΚΑΪ,προανήγγειλε ότι, εφόσον εκλεγεί,θα συγκροτήσει «Επιτροπή Σοφών»,στην οποία θα συμμετέχουν οι δια-τελέσαντες πρωθυπουργοί, αρχηγοίκαι υπουργοί Εξωτερικών της Ν.Δ.Η «Επιτροπή» θα έχει συμβουλευ-τικό χαρακτήρα και, όπως είπε οκ. Τζιτζικώστας, «δεν είναι δυνατόνσε σημαντικές επιλογές να μηνπροστρέχουμε στην ίδια μας τηνιστορία και στους ανθρώπους πουέχουν συμβάλει τόσο».

Ωστόσο, οι προτάσεις του περι-φερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίαςπροκαλούν και την αντίδραση τωνσυνυποψηφίων του. Ο κ. Κυρ. Μη-

τσοτάκης απάντησε (Βήμα fm 99,5)στη θέση του κ. Τζιτζικώστα περίορισμού δύο αντιπροέδρων, έναςεκ των οποίων θα τον αναπληρώνειστη Βουλή. «Είναι άλλο το αξίωματου αντιπροέδρου και άλλο το α-ξίωμα του επικεφαλής της Κ.Ο.Πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτεςότι υπάρχει θεσμικό ζήτημα το ο-ποίο έχει να κάνει με το γεγονόςότι σε ένα κοινοβουλευτικό σύστη-μα τα προνόμια του επικεφαλήςτης Κ.Ο. ταυτίζονται με το αξίωματου προέδρου του κόμματος», ε-πεσήμανε.

Εις ό,τι αφορά το ενδεχόμενοπου αφήνει ανοικτό ο κ. Τζιτζικώ-στας, οι αντιπρόεδροι να επιλεγούνμεταξύ των συνυποψηφίων του, οκ. Γεωργιάδης απάντησε: «Δεν κα-τεβαίνω σε αυτήν την εκλογικήμάχη για να γίνω αντιπρόεδροςτου κ. Τζιτζικώστα, αλλά για ναγίνω αρχηγός της Ν.Δ.», ενώ κα-τηγόρησε τον περιφερειάρχη ότι«δεν ήταν εξαιρετικά παρών» στηνεκλογική μάχη του Ιανουαρίου.Στο πλευρό Γεωργιάδη τάχθηκε,με δήλωσή του, ο κ. Π. Ψωμιάδης,και μένει να φανεί αν αυτή η στή-ριξη διασφαλίζει στον βουλευτή ε-ρείσματα στην περιοχή της Κε-ντρικής Μακεδονίας.

<<<<<<

Τα πυρά του κατά τηςκυβέρνησης έστρεψε ο κ. Μεϊμαράκης, ανα-φέροντας πως κινδυνεύ-ει η ανακεφαλαιοποίη-ση των τραπεζών.

Σαφή μηνύματα ότι παραμένει έναςυπολογίσιμος «παίκτης» της ευρω-παϊκής Κεντροδεξιάς αποστέλλει οπρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σα-μαράς. Μετά την ομιλία της περασμέ-νης εβδομάδας, στο πλαίσιο του Συ-νεδρίου του ΕΛΚ στη Μαδρίτη, η ο-ποία και έδωσε αφορμή για πολλα-πλές ερμηνείες, το βράδυ της Δευτέ-ρας ο κ. Σαμαράς συναντήθηκε μετον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βλ.

Ντομπρόφσκις στην Αθήνα.Μετά τις συναντήσεις του με τονπρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τουςΕυκλείδη Τσακαλώτο, Γιώργο Σταθά-κη και Γιώργο Κατρούγκαλο, ο κ. Ντο-μπρόφσκις συνέφαγε με τον κ. Α-ντώνη Σαμαρά σε κεντρικό ξενοδο-χείο της πρωτεύουσας.Η συνάντηση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέ-ρον, καθώς ο κ. Ντομπρόφσκις περι-λαμβάνεται στον στενό πυρήνα των

κέντρων λήψης αποφάσεων τωνΒρυξελλών, ενώ πραγματοποιήθηκεσε μία συγκυρία κατά την οποία η κυ-βέρνηση των κ. Τσίπρα και Καμμένουεπιδιώκει να κλείσει την πρώτη αξιο-λόγηση που θα ανοίξει τον δρόμο καιγια την ανακεφαλαιοποίηση των τρα-πεζών. Παράλληλα επιβεβαιώνει καιτα ερείσματα που εξακολουθεί ναδιατηρεί στο πολιτικό προσωπικό τηςΕυρωπαϊκής Ενωσης ο κ. Σαμαράς.

Δείπνο στον Ντομπρόβσκις παρέθεσε ο Αντ. Σαμαράς

14-OIK_ELLADA_KATHI 27/10/15 22:00 Page 14

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 15Ε Λ Λ Α Δ Α

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ

«Μαγνήτη» για τους επενδυτές υ-ψηλού κινδύνου, τα γνωστά hedgefunds και distressed funds, απο-τελεί η «θάλασσα» των μη εξυπη-ρετούμενων δανείων, ύψους πε-ρίπου 100 δισ. ευρώ, που έχει σχη-ματιστεί έπειτα από επτά χρόνιαμεγάλης ύφεσης. Οπως εκτιμούναναλυτές, τα «κόκκινα» δάνειαμπορεί να αποφέρουν πολύ με-γάλες αποδόσεις στους επενδυτές,ενώ οι τράπεζες θα μπορούσαν ναανακτήσουν ένα αξιόλογο μέροςτων «κόκκινων» δανείων. Το τε-λευταίο διάστημα έχουν πυκνώσειοι επισκέψεις στην Αθήνα διαχει-ριστών και εκπροσώπων χαρτο-φυλακίων υψηλού κινδύνου, οι ο-ποίοι προσπαθούν να εντοπίσουντις ευκαιρίες που διαμορφώνονταιενόψει των νομοθετικών αλλαγώνπου θα καταστήσουν πιο ευέλικτηκαι ταχεία την ανάκτηση απαιτή-σεων, δηλαδή δανείων που βρί-σκονται σε καθυστέρηση, αλλάκαι της δημιουργίας σχετικής α-γοράς όπου θα μπορούν να αγο-ράζονται και να πωλούνται μη ε-ξυπηρετούμενα δάνεια.

Τις τελευταίες εβδομάδες έχουνπεράσει από την Ελλάδα εκπρό-σωποι πολλών χαρτοφυλακίων,όπως η Apollo Management, ηFortress, η Baubost, η StrategicValue, η Third Point, το KKR, ηYork Capital Management, ηCerberus, η Paulson & Co, ηDromeus Capital, κ.ά. Πολλές απόαυτές τις εταιρείες έχουν ήδηπραγματοποιήσει σημαντικές κι-νήσεις στη χώρα μας. Τα παρα-πάνω χαρτοφυλάκια ενδιαφέρο-νται κυρίως για επιχειρήσεις οιοποίες μπορούν να καταστούνβιώσιμες και κερδοφόρες αν α-ποκτήσουν μια πιο αποτελεσμα-τική διοίκηση και περιορίσουντον τραπεζικό δανεισμό. Η βασικήιδέα είναι οι επενδυτές να βάλουν«φρέσκα» κεφάλαια σε υπερχρε-ωμένες εταιρείες και σε αντάλ-λαγμα οι τράπεζες να αποδεχθούν

ένα γενναίο «κούρεμα» των δα-νείων, ώστε να καταστούν βιώ-σιμες. Μεγάλο ενδιαφέρον υπάρ-χει για τον τομέα του τουρισμού,τόσο για ξενοδοχειακές επιχει-ρήσεις όσο και μεμονωμένα ξε-νοδοχεία. Ευκαιρίες εντοπίζονταισε πολλούς άλλους κλάδους, κα-θώς έπειτα από επτά χρόνια βα-θιάς ύφεσης, ακόμα και «κανονι-κά» περιουσιακά στοιχεία (ομό-

λογα, μετοχές, ακίνητα κ.ά.) έχουνχάσει πολύ μεγάλο μέρος της αξίαςτους. Εκατοντάδες εταιρείες α-δυνατούν να συνεχίσουν τη λει-τουργία τους λόγω του υπερδα-νεισμού. Με τα τελευταία στοιχείατης ΤτΕ τα μη εξυπηρετούμεναδάνεια διαμορφώνονται στο 51,3%στην καταναλωτική πίστη, στο35,60% στα στεγαστικά, στο 39,8%στα επιχειρηματικά δάνεια, στο

63% στα δάνεια προς ελεύθερουςεπαγγελματίες και πολύ μικρές ε-πιχειρήσεις και στο 54% στα δά-νεια προς μικρές και μεσαίες ε-πιχειρήσεις.

Μεγάλες ευκαιρίες για μεγάλακέρδη εκτιμάται ότι υπάρχουν καιστον τομέα των δανείων προς νοι-κοκυριά. Εκεί οι τράπεζες θα μπο-ρούσαν να δημιουργήσουν χαρ-τοφυλάκια με δάνεια μη συνερ-γάσιμων δανειοληπτών και να ταπουλήσουν σε τρίτους, οι οποίοιθα τα αποκτήσουν στο 10% - 20%της ονομαστικής τους αξίας καιθα προσπαθήσουν να ανακτήσουνόσα περισσότερα μπορούν. Στε-λέχη τραπεζών σημειώνουν ότιυπάρχει μεγάλος προβληματισμόςγια το αν θα πρέπει να πουληθούντέτοια δάνεια, καθώς εκτιμούν ότιοι τράπεζες θα μπορούσαν, μετάτη διαμόρφωση του νέου νομο-θετικού πλαισίου, να ανακτήσουναυτόνομα σημαντικό τμήμα των«κόκκινων» δανείων. Οπως ση-μειώνουν, ήδη καταγράφεται με-γαλύτερη κινητικότητα σε δανει-ολήπτες που ζητούν να ρυθμιστείδάνειο που μέχρι τώρα δεν εξυ-πηρετούν, καθώς διαβλέπουν τιςεπερχόμενες αλλαγές και έχουναντιληφθεί ότι οι προσδοκίες γιαένα οριζόντιο «κούρεμα» δεν α-νταποκρίνονται στην πραγματι-κότητα. Οι τράπεζες σημειώνουνότι θα πρέπει να προστατευτούνοι πραγματικά ασθενέστερες κοι-νωνικές ομάδες, ωστόσο για τουςυπόλοιπους δανειολήπτες, οι ο-ποίοι έχουν τη δυνατότητα αλλάδεν εξυπηρετούν τις υποχρεώσειςτους, θα πρέπει να δοθεί μεγαλύ-τερη ευελιξία στις τράπεζες γιατην αντιμετώπισή τους.

Το πώς θα αντιμετωπιστεί τοζήτημα των «κόκκινων» δανείωνείναι κρίσιμο και για την ανακε-φαλαιοποίηση, καθώς αν γίνει μετρόπο που δεν θα τραυματίσειτην κεφαλαιακή βάση των τρα-πεζών, θα επιταχύνει την ανά-καμψή τους και κατ’ επέκτασητης οικονομίας.

Στο μικροσκόπιο των hedge funds μη εξυπηρετούμενα δάνεια 100 δισ.Tα επισφαλή δάνεια είναι 51,3% στα καταναλωτικά, 35,6% στα στεγαστικά, 39,8% στα επιχειρηματικά

Διολίσθηση εσόδων από διαπραγμάτευσηομολόγων στις τράπεζες των ΗΠΑΤης ΖΩΡΖΕΤ ΖΟΛΩΤΑ

Η μεγάλη πτώση των εσόδων από τη διαπραγμάτευση ομο-λόγων, νομισμάτων και εμπορευμάτων που ανακοινώθηκεαπό τους κολοσσούς της Wall Street για το τρίτο τρίμηνοαπεικονίζει τους φόβους για τις διαστάσεις που μπορεί ναλάβει η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος από την επι-βράδυνση της Κίνας μαζί με την επικείμενη αύξηση των α-μερικανικών επιτοκίων.

Η νευρικότητα και η αβεβαιότητα που επικράτησαν στιςδιεθνείς αγορές οδήγησαν σε διψήφια διολίσθηση τωνεσόδων από τη διαπραγμάτευση ομολόγων στις πέντε ι-σχυρότερες τράπεζες των ΗΠΑ, καθώς οι μεγάλοι διαχειριστέςκεφαλαίων και τα κεφάλαια αντιστάθμισης του επενδυτικούκινδύνου (hedge funds) που συναλλάσσονται με αυτές α-ποφάσισαν να μειώσουν την έκθεσή τους κάτω από τις υ-φιστάμενες ευμετάβλητες συνθήκες. Τα έσοδα από τη δια-πραγμάτευση ομολόγων, νομισμάτων και εμπορευμάτωντης Morgan Stanley υποχώρησαν το προηγούμενο τρίμηνοκατά 42%, της Goldman Sachs κατά 27%, της Citigroupκατά 16% και των JPMorgan και Bank of America κατά 11%,όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BusinessInsider.

«Οταν όλοι λένε “περιορίζω τον κίνδυνο”, κανείς δεν ε-πικοινωνεί με την Goldman Sachs», δηλώνει ο ΜπρίνανΧόκεν, τραπεζικός αναλυτής στη UBS, προσθέτοντας ότι«όταν είναι καλή η επενδυτική διάθεση και τα κεφάλαια α-ντιστάθμισης κινδύνου παρουσιάζουν καλές αποδόσεις,τότε και τα αποτελέσματα της Goldman Sachs είναι λίαν ι-κανοποιητικά». Παράγοντες της αγοράς αποδίδουν την υ-ποχώρηση των συνολικών κερδών της Goldman Sachs πάνωαπό ένα τρίτο, στο 1,43 δισ. δολάρια, από πέρυσι, στο γεγονόςότι ο διευθύνων σύμβουλος, Λόιντ Μπλάκφεϊν, δεν έχει δια-φοροποιηθεί από τις αγορές κεφαλαίου όπως έχουν πράξειοι υπόλοιπες αμερικανικές τράπεζες μετά τη χρηματοπι-στωτική κρίση του 2008.

Σε ιδιαίτερα δεινή θέση βρέθηκε, όμως, και η MorganStanley επειδή το ένα τρίτο των εσόδων από την επενδυτικήτραπεζική προέρχεται από τίτλους σταθερού εισοδήματος,μια κατηγορία που ενσωματώνει τη διαπραγμάτευση κρατικώνκαι εταιρικών ομολόγων. Συνολικά τα κέρδη της MorganStanley υποχώρησαν κατά 40% στο ένα δισ. δολάρια, μεσυνολική πτώση των εσόδων κατά 13% από την επενδυτικήτραπεζική και ειδικότερα την υποχώρηση των εκδόσεωνσε μετοχές και ομόλογα. Εξαίρεση ήταν η Citigroup πουπαρουσίασε αύξηση κερδών στο 1,28 δολάριο ανά μετοχή,αλλά λόγω της μείωσης των νομικών δαπανών της.

Aυτά τα οικονομικά αποτελέσματα παραπέμπουν σε μιαπερίοδο νευρικότητας των αγορών κατά την οποία οι επεν-δυτές τηρούν στάση αναμονής ως προς τις μακροοικονομικέςεξελίξεις. Με τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξηνα έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω και τις κεντρικέςτράπεζες να έχουν εξαντλήσει το οπλοστάσιό τους για τηνκαταπολέμηση του χαμηλού πληθωρισμού, το επενδυτικότοπίο παραμένει ομιχλώδες για τους επενδυτές.

<<<<<<

Μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για τον τομέατου τουρισμού, τόσο για ξενοδοχειακές επι-χειρήσεις όσο και μεμο-νωμένα ξενοδοχεία.

15-OIK_ELLADA_KATHI 27/10/15 22:10 Page 15

16 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Ε Λ Λ Α Δ Α

Συνέντευξη στην ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΩΚΟΥ

Την πρώτη φορά που η πρόεδρος τουΣυμβουλίου Ανταγωνιστικότητας τωνΗΠΑ Ντέμπορα Ουίνς - Σμιθ προώ-θησε ένα μνημόνιο συνεργασίας μετην Ελλάδα ήταν το 1978, ως εκπρό-σωπος του National ScienceFoundation, για συνεργασία στον το-μέα των επιστημών και της τεχνολο-γίας. Ηταν η πρώτη μιας σειράς απόπρωτοβουλίες που «δεν έλαβαν σάρκακαι οστά», όπως το θέτει: ακολούθησεμία συμφωνία με το υπουργείο Ανά-πτυξης το 2008, η οποία ξεχάστηκεόταν ξέσπασε η κρίση, αλλά και μία

πρόσφατη προσπάθεια με το Ελλη-νοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητή-ριο στα τέλη του 2014, η οποία δενξεκίνησε ποτέ λόγω των εκλογών καιόσων ακολούθησαν.

Η κ. Ουίνς - Σμιθ, ωστόσο, επιμένει.Στη συνέντευξή της στην «Κ», προ-τρέπει τον επιχειρηματικό κλάδο τηςχώρας να δημιουργήσει ένα ελληνικόΣυμβούλιο Ανταγωνιστικότητας: «Νο-μίζω ότι ο ιδιωτικός τομέας πρέπεινα ηγηθεί της προσπάθειας, να μηνπεριμένει από το κράτος αλλά να τοπραγματοποιήσει... Θα ήταν φαντα-στικό για την Ελλάδα και δεσμεύομαιπροσωπικά να βοηθήσω να προχω-ρήσει, καθώς και να φέρουμε την Ελ-λάδα στο παγκόσμιο δίκτυο των συμ-

βουλίων ανταγωνιστικότητας». Ο ορ-γανισμός του οποίου προεδρεύει, ε-ξάλλου, ήταν ιδιωτικής πρωτοβουλίαςκαι παραμένει ιδιωτικός – αν και συ-νεργάζεται στενά με την αμερικανικήκυβέρνηση.

«Κλειδί» οι μεταρρυθμίσειςΗ ίδια δεν έχει ψευδαισθήσεις σχε-

τικά με τους περιορισμούς της χώρας:«Νομίζω ότι μπορούμε να έχουμε πολ-λές συνεργασίες για να τονώσουμετις επενδύσεις και να απελευθερώ-σουμε τις επιχειρηματικές δυνατότη-τες της Ελλάδας, αλλά δεν έχω πολλέςπροσδοκίες ότι μπορούν να αποκτή-σουν κλίμακα αν δεν γίνουν οι μεταρ-ρυθμίσεις. Υπάρχει πολύς ανταγωνι-σμός σε ολόκληρο τον κόσμο για ε-πενδύσεις υψηλής αξίας, για τους κα-λύτερους ανθρώπους... Υπάρχουν κά-ποιες λίγες δραστηριότητες που έχουνμοναδική αξία στην Ελλάδα, αλλάκατά τα άλλα γιατί να πάει κανείς ε-κεί;». Πιστεύει ότι πρέπει να καθορι-σθεί «μία ατζέντα τού τι πρέπει ναγίνει στο φορολογικό, δημοσιονομικόκαι εποπτικό περιβάλλον στην Ελλάδα,διότι αυτοί είναι οι βραχνάδες. «Ανδεν υπάρξει μία δέσμευση για τις με-ταρρυθμίσεις, δεν είμαι αισιόδοξη καιένα συμβούλιο θα βοηθούσε προς αυ-τήν την κατεύθυνση».

Οπως προσθέτει, διπλωματικά, σεό,τι αφορά τις ΗΠΑ, «η διμερής συ-νεργασία με την Ελλάδα δεν είναι με-γάλο μέρος τού τι κάνουμε διεθνώς»(το Συμβούλιο έχει κυρίως συνεργασίαμε οικονομίες όπου οι αμερικανικέςεταιρείες έχουν μεγάλη παρουσία,στην Ασία, στη Βραζιλία, στην Ινδία).Τονίζει όμως ότι «λόγω του προσωπικούτης ενδιαφέροντος και της αγάπης τηςγια τη χώρα», χάρηκε όταν η ηγεσίατου Ελληνοαμερικανικού ΕμπορικούΕπιμελητηρίου την προσέγγισε το πε-ρασμένο έτος για να αναβιώσει τηνιδέα ενός Συμβουλίου Ανταγωνιστι-κότητας. Κατά την επίσκεψή της στηνΕλλάδα, θυμάται, «υπήρχε μεγάλο εν-

διαφέρον και κατανόηση στον ιδιωτικόκλάδο της σημασίας μιας τέτοιας πρω-τοβουλίας, ωστόσο όλοι είχαν την ε-ντύπωση ότι θα είναι δύσκολο. Η πα-ρότρυνση που τους έδωσα είναι ότιδεν χρειάζεστε την έγκριση ή την υ-ποστήριξη της κυβέρνησης για να δη-μιουργήσετε ένα συμβούλιο ανταγω-νιστικότητας, κάντε το μόνοι σας. Ε-νώστε τις ηγεσίες εταιρειών από όλουςτους κλάδους που επιδεικνύουν επι-χειρηματικά εχέγγυα, αλλά και μία δέ-σμευση στη χώρα. Εντοπίστε έναν πυ-ρήνα ανθρώπων, ανοιχτείτε στα πα-νεπιστήμια, αναζητήστε κάποιους η-γέτες του εργατικού κινήματος που

θέλουν να δουν τα πράγματα διαφο-ρετικά και φτιάξτε έναν ικανό πυρήνακοινωνικών εταίρων ώστε να ξεκινή-σετε. Και τότε προσεγγίστε και τηνκυβέρνηση, αντί να περιμένετε να η-γηθεί η κυβέρνηση».

Χρήσιμο εργαλείο«Η δύναμη ενός τέτοιου οργάνου

είναι ότι κάθε ζήτημα που είναι δύ-σκολο και σημαντικό, αν το δει κανείςαπό τη σκοπιά της ανταγωνιστικότη-τας, επιτρέπει να δημιουργείς πρόοδομε έναν τρόπο που δεν είναι απειλη-τικός», τονίζει η κ. Ντέμπορα Ουίνς -Σμιθ. Μιλώντας με βάση την εμπειρίατης, εκτιμά ότι αυτό προσδίδει στονοργανισμό του οποίου προΐσταται με-

γάλη επιρροή έναντι και της κυβέρ-νησης και των επιμέρους συμφερό-ντων: «Η ανταγωνιστικότητα ως πλαί-σιο σου επιτρέπει να τέμνεις δύσκολαζητήματα, όπως η φορολογική ή η ρυθ-μιστική πολιτική και να έχεις τη συ-στημική προσέγγιση ώστε να κατα-νοήσεις ποια είναι τα πιο σημαντικάθέματα που πρέπει να προχωρήσουναν ο τελικός στόχος είναι η αύξησητης παραγωγικότητας και άρα της α-νάπτυξης και του βιοτικού επιπέδου– διότι αυτή είναι η δική μας αποστολήστα 30 χρόνια της λειτουργίας μας».

Το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότηταςτων ΗΠΑ ήταν το πρώτο που δημι-ούργησε ένα δείκτη ανταγωνιστικό-τητας, στηριζόμενο στη μεθοδολογίατου καθηγητή του Χάρβαρντ ΜάικλΠόρτερ, ενός εκ των δημιουργών του.Η ίδια μεθοδολογία υιοθετήθηκε απότο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμγια τον δικό του δείκτη, αλλά η κ. Ου-ίνς-Σμιθ προβληματίζεται από την αυ-ξανόμενη εξάρτηση του τελευταίουαπό δημοσκοπικές έρευνες. «Εχουμεαποκωδικοποιήσει το ανθρώπινο γο-νίδιο, αλλά όχι τι κάνει μία χώρα α-νταγωνιστική. Και πρέπει να το κάνειςμε βάση τα δεδομένα και την πραγ-ματικότητα, όχι τις εντυπώσεις», λέει.Γι’ αυτό και είναι ενθουσιασμένη μετον «αποκωδικοποιητή ανταγωνιστι-κότητας» που έχει δημιουργήσει ηΠαγκόσμια Ομοσπονδία ΣυμβουλίωνΑνταγωνιστικότητας, «διότι με βάσηαυτόν μπορείς να χαράξεις έναν οδικόχάρτη για το τι πρέπει να κάνεις στοδικό σου περιβάλλον». Πρόκειται γιαμία πλατφόρμα ανάλυσης οικονομικώνδεδομένων, οργανωμένων σε επτάπυλώνες ανταγωνιστικότητας. «Μπο-ρείς να δεις πού βρίσκεσαι μεταξύτων εταίρων σου ως προς το μέγεθος,τον πληθυσμό και άλλους παράγοντες.Στην Ελλάδα θα έβλεπες, λοιπόν, τηνοικονομική ύφεση και την ανεργία,αλλά, επίσης, την υψηλή ποιότητατου εργατικού δυναμικού». (Πράγματι,μία γρήγορη έρευνα στον αποκωδι-

κοποιητή δείχνει ότι το ταλέντο στηνΕλλάδα είναι ανάλογο εκείνων τηςΓαλλίας, της Ισπανίας, του Ισραήλ καιτου Καναδά.)

Περιθώρια συνεργασιώνΟσο για πιθανές συνεργασίες, υπάρ-

χουν ήδη προτεινόμενοι τομείς σταπροηγούμενα μνημόνια συνεργασίας,όπως η καινοτομία νέας γενιάς, στηνοποία θα μπορούσε να συνεισφέρειμία σειρά προέδρων και πρυτάνεωνπανεπιστημίων που είναι μέλη του. Ο-πως επισημαίνει, πολλοί από αυτούς

είναι Ελληνες πρώτης γενιάς. «Και έναςτομέας που δεν αναφέραμε είναι ηναυτιλία, που είναι εξαιρετικά αντα-γωνιστική. Θα ήθελα να δω περισσό-τερο φιλανθρωπικό έργο από αυτόντoν τρομερά επιτυχημένο κλάδο, όχιμόνο στα μουσεία μας, που τα λατρεύωκαθώς είμαι αρχαιολόγος, αλλά να βοη-θούν ενεργά τη χώρα να αναπτυχθείκαι να είναι ανταγωνιστική. Ελπίζωνα βρεθούν δύο-τρεις εφοπλιστές πουθα βοηθήσουν στη δημιουργία ενόςΣυμβουλίου Ανταγωνιστικότητας στηνΕλλάδα».

Η χώρα θα γίνει ανταγωνιστική μέσω επενδύσεων που φέρνουν οι μεταρρυθμίσειςΗ πρόεδρος του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας των ΗΠΑ μιλάει στην «Κ»

“Ενώστε τις ηγεσίες εταιρειώνόλων των κλάδων, εντοπίστεανθρώπους, ανοιχτείτε σταπανεπιστήμια, αναζητήστεηγέτες και φτιάξτε πυρήνακοινωνικών εταίρων.

“Ο ελληνικός επιχειρηματι-κός κόσμος πρέπει να δημιουργήσει ένα συμβού-λιο ανταγωνιστικότητας και να μην αναμένει κρατικές πρωτοβουλίες.

«Εχουμε αποκωδικοποιήσει το ανθρώπινο γονίδιο, αλλά όχι το τι κάνει μία χώρα α-νταγωνιστική. Και πρέπει να το κάνεις με βάση τα δεδομένα και την πραγματικότητα,όχι τις εντυπώσεις», τονίζει στην «Κ» η κ. Ουίνς - Σμιθ.

16-OIK_ELLADA_KATHI 27/10/15 22:04 Page 16

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 17Ε Λ Λ Α Δ Α

Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ

Η γεωπολιτική αποσταθεροποίησηστην ευρύτερη περιοχή της NA Με-σογείου αποτελεί τη μόνη παράμε-τρο που μπορεί να ενισχύσει τηνελληνική κρουαζιέρα βραχυπρόθε-σμα. Οι ανεπαρκείς λιμενικές υπο-δομές, αρχής γενομένης από τονΠειραιά, και η απουσία συγκροτη-μένου εθνικού σχεδίου ανάπτυξηςτου κλάδου -ειδικά στο homeporting- αποστερεί από την εθνικήοικονομία σημαντικά δυνητικά ο-φέλη, τόσο σε συνάλλαγμα και κα-ταναλωτική δαπάνη όσο και σε θέ-σεις εργασίας και δημόσια έσοδα.

Αυτό προκύπτει αβίαστα από ταστοιχεία που δείχνουν πως, ενώ ηχώρα είναι τρίτη στην Ευρώπη όσοναφορά τον συνολικό αριθμό των ε-πιβατών κρουαζιέρας, είναι μόλις8η όσον αφορά τα συνολικά έσοδαπου εισπράττει από τους επιβάτες.Με μερίδιο 14,1% βρίσκεται πολύκοντά στη 2η Ισπανία που ελέγχειτο 16,9%. Ομως τα συνολικά έσοδακατά την τελευταία χρήση (2014)ήταν μόλις 506 εκατ. ευρώ, όταν ηΙσπανία εισέπραξε άνω του 1,2 δισ.ευρώ. Η Ιταλία που διατηρεί τηνπρωτοκαθεδρία της ευρωπαϊκής α-γοράς, με μερίδιο 21,3%, έβαλε σταταμεία της 4,6 δισ. ευρώ.

Τα δεδομένα αυτά προκύπτουναπό την ετήσια έκθεση «Contributionof Cruise Tourism to the Economiesof Europe 2015 Edition» του ΔιεθνούςΟργανισμού Κρουαζιέρας (CruiseLines International Association ήCLIA).Και δημιουργούν εύλογη αντί-φαση με την ωραιοποιημένη εικόνατων υπερσύγχρονων μεγάλων κρου-αζιερόπλοιων που καταφθάνουν σταλιμάνια του Πειραιά, της Θεσσαλο-

νίκης και των ελληνικών νησιών, ηοποία προβάλλεται συχνά για λόγουςδημοσίων σχέσεων και επικοινω-νίας.

Η αλήθεια είναι ότι η βιομηχανίατης κρουαζιέρας στην Ελλάδα βαίνειμειούμενη από το 2011 και μετά,τόσο σε επίπεδο επιβατών όσο καισε επίπεδο εσόδων. Το 2014 τα έσοδαεμφανίζουν, σύμφωνα με την CLIA,υποχώρηση 11,8% και οι θέσεις ερ-γασίας στον κλάδο προσμετρούνταισε μόλις 10.136. Πολλοί υποστηρί-ζουν πως τα δεδομένα του 2011 ήτανιδιαίτερα θετικά εξαιτίας του οφέλουςπου αποκόμισε η χώρα από τα γε-γονότα σε χώρες όπως η Λιβύη, ηΑλγερία και η Αίγυπτος. Και έχουνσε μεγάλο βαθμό δίκιο, σημειώνουνοικονομικοί παρατηρητές, οι οποίοιπροσθέτουν όμως ότι η θετική αυτήστρέβλωση απέκρυψε την ανάγκηγια αναβάθμιση των υποδομών καιβελτίωση του συνολικού προϊόντος.Παράλληλα αποδίδουν στις αλλε-πάλληλες αναβολές της ιδιωτικοποί-ησης του ΟΛΠ αλλά και του ΟΛΘτην επενδυτική στασιμότητα σε υ-ποδομές και υπηρεσίες. Πρόσθεταζητήματα όπως ακριβά σε ορισμένεςπεριπτώσεις τιμολόγια υπηρεσιώνεπιβαρύνουν περαιτέρω την εικόνα,αναφέρουν παράγοντες ξένων εται-ρειών.

Και όλα αυτά σε ένα διεθνές πε-ριβάλλον που χαρακτηρίζεται απότην ωριμότητα της ανάπτυξης τηςευρωπαϊκής αγοράς, τη συνεχή ι-σχυροποίηση της αμερικανικής α-γοράς, που παραμένει μακράν η με-

γαλύτερη, και τη ραγδαία αναπτυσ-σόμενη ασιατική. Τα στοιχεία γιατην ελληνική κρουαζιέρα κατά τοπρώτο εξάμηνο της τρέχουσας χρή-σης από την Τράπεζα της Ελλάδοςδεν δείχνουν βελτίωση σε σχέση μετην περυσινή χρονιά. Οι συνολικέςεισπράξεις από ξένους επιβάτες πα-ρέμειναν αμετάβλητες στα επίπεδατων 154 εκατ. ευρώ, όσες δηλαδήκαι το πρώτο εξάμηνο του 2014. Καιαυτό, παρά το γεγονός ότι αυξήθηκανοι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων σε ελ-ληνικά λιμάνια κατά 15% περίπου.Και αυτό, διότι οι αριθμοί των επι-βαινόντων σε αυτά τα πλοία παρέ-μειναν ουσιαστικά αμετάβλητοι, ενώαντιθέτως μειώθηκαν οι διανυκτε-ρεύσεις τους εκτός κρουαζιερόπλοι-ων. Κάτι που μαρτυρά το πρόβλημαότι η Ελλάδα παραμένει προορισμόςδιερχομένων και όχι κέντρο homeporting.

Μια κάποια αισιοδοξία πάντωςδίνουν τα τελευταία στοιχεία απότον Πειραιά. Ο Οργανισμός ΛιμένοςΠειραιώς δηλώνει πως τα μεγέθη έ-χουν βελτιωθεί στο εννεάμηνο. Χα-ρακτηρίζει «ιδιαίτερα αυξημένη τηνκίνηση των home porting επιβατών»και επικαλούμενος τα προσωρινάστοιχεία του εννεαμήνου μιλάει για16% αύξηση σε σχέση με το αντί-στοιχο περυσινό διάστημα του 2014.Εξέλιξη, που πολλοί πάντως αποδί-δουν στην κλιμάκωση της έντασηςστην Τουρκία λόγω πολιτικής αβε-βαιότητας και των γεγονότων στηΣυρία που αναδρομολόγησε πλοίααπό την απέναντι πλευρά.

Οι παραγγελίες για νέα μεγάλα κρουα-ζιερόπλοια σε ναυπηγεία ανά τον κόσμοείναι αυτή την περίοδο οι περισσότερεςστην Ιστορία, σύμφωνα με τον ναυλο-μεσιτικό οίκο Clarkson’s Research. Πε-ρισσότερα από 40 μεγάλα κρουαζιερό-πλοια με μέση χωρητικότητα 3.200 ε-πιβατών ναυπηγούνται ή θα ναυπηγη-θούν και θα παραδοθούν τα επόμεναλίγα χρόνια. Λίγα από αυτά θα έλθουνστην Ανατολική Μεσόγειο. Τα περισ-σότερα εκτιμάται ότι θα κατευθυνθούνστην κυρίαρχη αγορά της Αμερικής αλλάκαι στην αναδυομένη ασιατική.

Σύμφωνα με την Clarkson’s, η βρα-χυπρόθεσμη ανάπτυξη της κρουαζιέραςείναι στενά συνδεδεμένη με τις αυξο-μειώσεις των δυτικών οικονομιών, μετην Κίνα να παίζει όμως ολοένα και πιοσημαντικό ρόλο.

Η μεγάλη πρόκληση που έχουν να α-ντιμετωπίσουν οι εταιρείες είναι να δώ-σουν στη νέα αυτή επενδυτική φάσηστέρεη βάση, καθώς άλλες δύο φορές,από το 2000 και μετά, καταγράφηκε α-πότομη αύξηση στις παραγγελίες κρου-αζιερόπλοιων -συνολικά άνω των 100.000κλινών- και ακολούθησε απότομη πτώσηλόγω της οικονομικής επιβράδυνσηςτων δυτικών οικονομιών (Ευρώπη καιΒ. Αμερική).

Η ισχυρή σύνδεση των συγκεκριμένωναγορών-κλειδιών για την κρουαζιέρα έ-γκειται στο γεγονός ότι παραμένουν οιβασικές ήπειροι προέλευσης των επι-βατών. Μόνο το 2014 οι επιβάτες που

προέρχονταν από τη Βόρεια Αμερικήκαι την Ευρώπη αντιπροσώπευαν το55% και 29% της παγκόσμιας αγοράςτων 22 εκατομμυρίων.

Περισσότεροι από ένα εκατομμύριοΚινέζοι τουρίστες επέλεξαν για πρώτηφορά την κρουαζιέρα ως μέσο διακοπών,ενώ το 2014 ο αριθμός των κρουαζιερό-πλοιων που είχαν ως έδρα κινεζικά λι-μάνια αυξήθηκε κατά 9% και ανήλθανσε απόλυτο αριθμό τα 366, ενώ ακόμα100 κρουαζιερόπλοια έφτασαν σε κάποιοκινεζικό λιμάνι κατά τη διάρκεια τουχρόνου, αύξηση της τάξης του 41%. Ε-ταιρείες κρουαζιέρας πιστεύουν ότι μπο-ρούν να πετύχουν ακόμα μεγαλύτερηαύξηση στη ζήτηση των υπηρεσιώντους στην κινεζική αγορά, καθώς ακόμαδεν έχουν έρθει σε επαφή με τη συντρι-πτική πλειονότητα των μεσαίων στρω-μάτων της χώρας, γεγονός που δίνει τε-ράστιες προοπτικές για τις επόμενεςχρονιές.

Τα μεγέθη της ελληνικής αγοράς πά-ντως δεν είναι ευκαταφρόνητα. Το πρό-βλημα είναι μήπως χάσει την ευκαιρία

να πολλαπλασιάσει τα έσοδά της και ναενισχύσει περαιτέρω την ελληνική οι-κονομία και την απασχόληση. H Τράπεζατης Ελλάδος διεξάγει τα τελευταία τέσ-σερα χρόνια ειδική έρευνα στον τομέατης κρουαζιέρας. Ακολουθώντας μια συ-γκεκριμένη πια μεθοδολογία από τονΙανουάριο έως και τον Ιούνιο φέτος, συ-γκέντρωσε λεπτομερή στοιχεία από 16ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαντο 84,4% των συνολικών αφίξεων κρου-αζιερόπλοιων στη χώρα. Σύμφωνα μεαυτά τα δεδομένα, κατά το πρώτο εξά-μηνο της φετινής χρονιάς καταγράφηκαν1.490 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων έναντι1.289 αφίξεων το αντίστοιχο διάστηματου 2014, με 1.626.000 εξόδους επιβατώνέναντι 1.599.000 την αντίστοιχη περίοδοτου 2014. Από την έρευνα προέκυψε ότιτο 91,6% των επισκεπτών ήταν διερχό-μενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσοόρο πραγματοποίησαν 1,9 στάσεις σεελληνικά λιμάνια, όσες και τον Ιανουά-ριο-Ιούνιο 2014. Οχι δηλαδή home portεπισκέπτες.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου του2015, οι συνολικές εισπράξεις από τα-ξιδιώτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά0,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχηπερίοδο του 2014 και ανήλθαν στα 154,8εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 19,5 εκατ.ευρώ συμπεριλαμβάνονταν στα κατα-γραφόμενα στοιχεία από την ΕρευναΣυνόρων, καθώς αφορούσαν ταξιδιώτεςπου αναχώρησαν από την Ελλάδα (lastport), ενώ 135,3 εκατ. ευρώ αντιπρο-

σωπεύουν πρόσθετα έσοδα που κατα-γράφονται στη συμπληρωματική έρευ-να. Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς ει-σπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνιτου Πειραιά, με συμμετοχή 41,5% επίτου συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι τηςΚέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνηςμε 13,3% και 9,7% των εισπράξεων α-ντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λι-μένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύ-πτουν το 86,4% των συνολικών εισπρά-ξεων από κρουαζιέρες και το 82,7% τωνσυνολικών αφίξεων επιβατών.

Οι συνολικοί επισκέπτες κρουαζιέραςστο εξάμηνο εκτιμώνται από την Τράπεζατης Ελλάδος σε 843 χιλ. ταξιδιώτες, πα-ρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,7% σε σχέ-ση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014,ενώ οι συνολικές διανυκτερεύσεις πουπραγματοποίησαν αυτοί οι επισκέπτεςεκτός κρουαζιερόπλοιων εκτιμώνται σε1.212 χιλ., μειωμένες κατά 5,3% σε σχέσημε την ίδια περίοδο πέρυσι. Σημειώνεταιότι οι διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιε-ρόπλοιου παρουσίασαν πτωτική τάση.

Σύμφωνα με την Ενωση Ελλήνων Ε-φοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φο-ρέων Ναυτιλίας, το μεγαλύτερο έκτακτοπρόβλημα που ανέκυψε φέτος για τηνελληνική κρουαζιέρα δεν ήταν τα capitalcontrols αλλά οι αυξημένες προσφυγικέςκαι μεταναστευτικές ροές. Το πρόβλημαμε τους μετανάστες ήταν και είναι τοπιο σοβαρό θέμα για τον τουρισμό στανησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τωνΔωδεκανήσων.

Στάσιμο το πρώτο εξάμηνο για την ελληνική αγορά

Και το στοίχημα της κρουαζιέρας χάνει η Ελλάδα Αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητές της – Σανίδα σωτηρίας από το 2010 και μετά, τα γεωπολιτικά γεγονότα στη ΝΑ Μεσόγειο

<<<<<<

Το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα παραμένει προ-ορισμός διερχομένων καιόχι κέντρο home porting,λιμάνια δηλαδή από τα οποία να ξεκινούν και να κα ταλήγουν οι πλόες.

<<<<<<

Τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 0,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδοτου 2014 και ανήλθαν στα 154,8 εκατ. ευρώ.

Το νέο management του ΟΛΠπεριμένει αυξημένη κίνηση τοεπόμενο έτος. Ωστόσο αυτή ηπροσδοκία βασίζεται σε περι-στασιακές συνθήκες που πλήτ-τουν τις γύρω αγορές και ειδικάτην Τουρκία. Ο ΟΛΠ δηλώνειπως «από το φετινό καλοκαίριμεγάλες εταιρείες κρουαζιέραςεπανασχεδίασαν τα δρομολόγιάτους αυξάνοντας τις αποβιβά-σεις - επιβιβάσεις στο λιμάνιτου Πειραιά αντί του λιμανιούτης Κωνσταντινούπολης, κάτιπου αναμένεται να συνεχιστείκαι το 2016». Οπως μάλιστα α-ναφέρει σε πρόσφατη συνά-ντηση στελεχών της εισηγμέ-νης με εκπροσώπους τηςCarnival Cruise, οριστικοποιή-θηκαν οι λεπτομέρειες για τιςπροσεγγίσεις του νεότευκτουκρουαζιερόπλοιου «CarnivalVista» για το καλοκαίρι του2016. Ομως αυτό δεν είναι παράένα μόνον πλοίο, που από μόνοτου δεν μπορεί να αλλάξει ριζι-κά την εικόνα. Οι δυνατότητεςπου έχει ο Πειραιάς να φιλοξε-νήσει τέτοιου μεγέθους πλοίαείναι πεπερασμένη από τις υπο-δομές του λιμανιού καθώς η πο-λυδιαφημισμένη εδώ και τρίαχρόνια επένδυση για την κατα-σκευή νέων προβλητών παρα-μένει στο σημείο εκκίνησης. Ηεπικείμενη ιδιωτικοποίηση απο-τελεί έναν από τους λόγους πουη αγορά εκτιμά πως δεν επέ-τρεψε την προώθηση αυτώντων σχεδίων, αφού ο νέος βασι-κός μέτοχος θα κληθεί να ανα-πτύξει την κρουαζιέρα στοπλαίσιο των δεσμεύσεων πουθα αναλάβει. Οι προσφορές τωνυποψηφίων επενδυτών για τηνεξαγορά του πλειοψηφικού πα-κέτου του ΟΛΠ θα αξιολογη-θούν άλλωστε και από ταbusiness plans που θα υποβά-λουν.

Αισιοδοξούνστον ΟΛΠ

Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΣΟΥΝΗ

Στην κορυφή της λίστας μεταξύ τωνκαλύτερων Resorts της Ευρώπης βρί-σκεται το ξενοδοχείο Canaves OiaSantorini, στην Οία της Σαντορίνης.Ειδικότερα, η πολυτελής ξενοδοχειακήμονάδα της Σαντορίνης κατέλαβε τηνπρώτη θέση στη λίστα με τα 30 κορυ-φαία Resorts στην Ευρώπη, που δη-μοσιοποίησε το Conde Nast Traveller,το δημοφιλέστερο ταξιδιωτικό περιο-δικό σε παγκόσμιο επίπεδο.

Παράλληλα, το Canaves Oia Santoriniπεριλήφθηκε και στη λίστα με τα 100κορυφαία ξενοδοχεία και Resorts στονκόσμο, καταλαμβάνοντας την 34η θέση.Προκειμένου να καταρτιστούν οι λίστες,ελήφθησαν υπόψη οι κριτικές των α-ναγνωστών του περιοδικού. Η μονάδασυγκέντρωσε συνολικά 95.713 βαθμούς.Επιπλέον, το TripAdvisor, μεγαλύτεροςδιαδικτυακός ταξιδιωτικός τόπος πα-γκοσμίως, περιέλαβε τη μονάδα τηςΣαντορίνης στη λίστα με τα 25 κορυφαία

ξενοδοχεία στην Ελλάδα για το 2015.Με βάση τις κριτικές των χρηστών τουιστότοπου, το ξενοδοχείο κατέλαβε τηνπέμπτη θέση στη σχετική κατάταξη.

Η πεντάστερη μονάδα βρίσκεται σεένα από τα υψηλότερα σημεία της Σα-ντορίνης. Σμιλεμένες στους λευκούςβράχους παραδοσιακές κάναβες (οι-νοποιεία) του 17ου αιώνα έχουν με-τατραπεί σε φιλοτεχνημένες σουίτεςπου συνδυάζουν τη σύγχρονη αισθη-τική με το παραδοσιακό στοιχείο.Μετά την ανακαίνιση το 2014, οι σύγ-χρονες εγκαταστάσεις του ξενοδοχείουπεριλαμβάνουν μία μεγάλη πισίνα με

μπαρ κάτω από το νερό και με πανο-ραμική θέα στην Καλντέρα και το η-φαίστειο. Το ξενοδοχείο δίνει ιδιαίτερηβαρύτητα στην παροχή υψηλού επι-πέδου υπηρεσιών, ενώ έχει εστιάσειστην ανάπτυξη θεματικών προϊόντων,

όπως για παράδειγμα στον γαμήλιοτουρισμό που αναπτύσσεται με ταχείςρυθμούς σε παγκόσμιο επίπεδο.

Με βάση το Conde Nast Traveller,άλλα τέσσερα ελληνικά ξενοδοχεία,εκτός από το Canaves Oia Santorini,

περιλαμβάνονται στη σχετική λίστα. Αναλυτικά, την 3η θέση κατέλαβε

το ξενοδοχείο Perivolas στην Οία τηςΣαντορίνης με 94.085 βαθμούς, τη13η θέση το ξενοδοχείο Mystique(Luxury Collection), επίσης, στη Σα-

ντορίνη με 88.628 βαθμούς, την 24ηθέση το ξενοδοχείο Βlue Palace Resortand Spa (Luxury Collection) στην Ε-λούντα της Κρήτης με 86.208 βαθμούςκαι την 30ή θέση το ξενοδοχείοMykonos Grand Hotel Resort στη Μύ-κονο με 82.015 βαθμούς.

Στη λίστα του Conde Nast Travellerμε τις 100 κορυφαίες ξενοδοχειακέςμονάδες και Resorts στον κόσμο κα-ταγράφεται άλλη μία ελληνική παρου-σία, του ξενοδοχείου Perivolas πουκατέλαβε την 84η θέση. Τη πρώτηθέση στην παγκόσμια λίστα κατέλαβετο Singita Grumeti στην Τανζανία με99.745 βαθμούς, τη δεύτερη θέση τοThe Lodge and Spa at Brush GreekRanch στις ΗΠΑ, την τρίτη θέση τοBushmans Kloof Wilderness Reserveand Wellness Retreat στη Νότια Α-φρική με 98.945 βαθμούς, την τέταρτηθέση το ΙTC Βharat (Luxury Collection)στην Ινδία με 98.319 βαθμούς και τηνπέμπτη θέση το Portrait Roma στηνΙταλία με 98.009 βαθμούς.

Κορυφαίο resort της Ευρώπης αναδείχθηκε το Canaves Oia Santorini<<<<<<

Εκτός από το Canaves OiaSantorini, τέσσερα ακόμηελληνικά ξενοδοχεία περι-λαμβάνονται στη λίστα τουConde Nast Traveller.

Η πεντάστερη μονάδα τουCanaves OiaSantorini βρίσκεταισε ένα από τα υψη-λότερα σημεία τηςΣαντορίνης. Σμιλε-μένες στους λευ-κούς βράχους, πα-ραδοσιακές κάνα-βες (οινοποιεία) του17ου αιώνα έχουνμετατραπεί σε φι-λοτεχνημένες σουί-τες που συνδυά-ζουν τη σύγχρονηαισθητική με το πα-ραδοσιακό στοιχείο.

17-OIK_ELLADA_KATHI 27/10/15 22:04 Page 17

18 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Π Ρ Ο Σ Ω Π Α

Ο 40χρονος Μπράντλεϊ Κούπερ, ο πιοσέξι άντρας σύμφωνα με το περιοδικόPeople το 2011, είναι το νέο αστέριστον ουρανό του Χόλιγουντ. Αυτόςκαι ο Μάθιου Μακόναχι (που είχε κα-λύτερη τύχη στα Οσκαρ) επανέφεραντην αρρενωπότητα στην πρώτη γραμμήτου σταρ σίστεμ. Γεννήθηκε στη Φι-λαδέλφεια (ο πατέρας του ήταν χρη-ματιστής της Merrill Lynch), τέλειωσεμε άριστα το Πανεπιστήμιο της Τζορ-τζτάουν, όπου έμαθε άπταιστα Γαλλικά(το διαπιστώνουμε στη σημερινή τουταινία), κι έκανε σπουδές θεάτρου. Το1999, το τηλεοπτικό «Sex and the City»τον έφερε ως ηθοποιό στο χώρο τουθεάματος.

Αναγνωρίσιμος στο ευρύ κοινό έγινετο 2009 χάρη στo «The Hangover»,που ανανέωσε την κωμωδία φέρνονταςστο προσκήνιο τον άνδρα και τα προ-βλήματά του όταν κλείνει ο κύκλοςτης ανέμελης εργένικης ζωής. Το με-γάλο του ταλέντο αποκαλύφθηκε στιςταινίες του Ντέιβιντ Ο’ Ράσελ «Οδηγόςαισιοδοξίας» και «Οδηγός διαπλοκής»,αλλά και στον «Ελεύθερο σκοπευτή»του Κλιντ Ιστγουντ, που πέρυσι έ-σπασε ταμεία. Γι’ αυτές τις τρεις ταινίες

προτάθηκε για Οσκαρ. Στον φετινό«Σεφ που έπαιζε με τη φωτιά», ο Κού-περ ενσαρκώνει έναν σεφ με δύο α-στέρια Michelin, που «γκρεμίστηκε»λίγο πριν από την κορυφή εξαιτίαςτου ναρκισσισμού του και της τρελήςφιλοδοξίας του. Του δίδεται, όμως,μια ευκαιρία να επανακάμψει. Το πε-

ριβάλλον στην ταινία τού ήταν αρκετάοικείο, λέει ο ίδιος. «Μαγείρευα με τηγιαγιά μου όταν ήμουν παιδί. Κατα-γόμαστε από την Ιταλία και η κουζίναήταν στο επίκεντρο της ζωής μας.Εχω δουλέψει σερβιτόρος σε ένα ελ-ληνικό εστιατόριο και αρχάριος μά-γειρας σε ένα ιταλικό».

Μπράντλεϊ Κούπερ

Θα πάρει, επιτέλους, το Οσκαρ;Η δυναμική κοκκινομάλλα Ιρλανδέζατου Χόλιγουντ, Μορίν Ο’ Χάρα, ήτανδιάσημη όχι μόνο για τα πράσινα μάτιατης. Η καριέρα της ήταν μεγάλη καιαν και ποτέ δεν πήρε Οσκαρ, ευτύχησενα χαρεί την αναγνώριση της προ-σφοράς της το 2014, στα βραβεία τηςΑκαδημίας. Η Μορίν Ο’ Χάρα, που πέ-θανε στα 95 της χρόνια, είναι κομμάτιτης χρυσής εποχής του Χόλιγουντστις δεκαετίες του ’40 και του ’50, ανκαι από την πρώτη της κινηματογρα-φική εμφάνιση σε ηλικία μόλις 19ετών ξεχώρισε. Ηταν η κινηματογρα-φική μεταφορά του μυθιστορήματοςτης Δάφνης ντι Μωριέ «Η ταβέρνατης Τζαμάικα» (1939), όπου η νεαρήΜορίν στάθηκε επάξια δίπλα στονσπουδαίο ηθοποιό Τσαρλς Λότον.Ηταν ο Λότον, άλλωστε, που την ξε-χώρισε όταν την είδε στα δοκιμαστικάτων Elstree Studios του Λονδίνου,όπου είχε πάει ως ταλέντο από τη θε-ατρική σκηνή του Δουβλίνου.

Η Μορίν Ο’ Χάρα ήταν αγέρωχηστις συναναστροφές της. Ο Τζον Γου-έιν, που ήταν συμπρωταγωνιστής τηςστον «Ησυχο άνθρωπο» (1952) τουΤζον Φορντ, είχε πει για τη Μορίν ότι

ήταν «σπουδαίος τύπος». Ο Φορντ,επίσης Ιρλανδός, είχε γοητευτεί απότον συνδυασμό σκληράδας και πάθουςστον χαρακτήρα της Μορίν Ο’ Χάρακαι της είχε προσφέρει ρόλο στην ε-πίσης μεγάλη επιτυχία «How Greenwas My Valley» (1942), το κλασικόέργο της Ουαλλίας, που βασιζόταν σε

ένα κοσμαγάπητο, τότε, μυθιστόρημα.Η Μορίν Ο’ Χάρα, εκτός από τους ε-ξωτικούς και μυστηριώδεις ρόλους,έπαιξε και σε ταινίες που έπρεπε ναείναι γυναίκα και σύζυγος. Σταρ της20th Centurty-Fox, έμεινε στην ιστο-ρία του σινεμά και στο πάνθεον τουΧόλιγουντ.

Μορίν Ο’ Χάρα

Πάθος και άσβεστος δυναμισμός

Της ΤΑΣΟYΛΑΣ ΕΠΤΑΚΟIΛΗ

Ενας σοβαρός τραυματισμός στα γόνατατου στέρησε τη δυνατότητα να ολο-κληρώσει την καριέρα του ως ποδο-σφαιριστής. Επαιζε στη Molde, ομάδατης Α΄ Εθνικής στη Νορβηγία. Ηταν κα-λός; «Μάλλον ναι», λέει. «Αλλά κάθεφορά που έβαζα γκολ, αντί να αγκαλιάσωτον συμπαίκτη που μου είχε κάνει τηνπάσα, έτρεχα να πάρω την μπάλα καινα τη φιλήσω. Είχα δει τον Πελέ νακάνει το ίδιο! Ολοι στην ομάδα πρέπεινα με μισούσαν...» Τελικά, αφού έκανεένα σωρό δουλειές -ταξιτζής, εργάτηςσε εργοστάσιο, οικονομικός αναλυτής,έμελλε να... σκοράρει σε ένα πεδίο πουποτέ δεν φανταζόταν: τη συγγραφή.

Το τηλεφωνικό ραντεβού μας είχεκλειστεί για νωρίς το πρωί. Από το προη-γούμενο βράδυ, το στομάχι μου είχεσφιχτεί από το άγχος. Οχι μόνο γιατίθα μιλούσα με τον αδιαμφισβήτητοσταρ της σύγχρονης αστυνομικής λο-γοτεχνίας, που τα βιβλία του έχουν με-ταφραστεί σε 40 γλώσσες και έχουνπουλήσει περισσότερα από 25 εκατομ-μύρια αντίτυπα. Αλλά και γιατί θα είχατην ευκαιρία να μάθω περισσότερα γιαέναν από τους πιο αγαπημένους μου«χάρτινους» ήρωες, από τον δημιουργότου. Ο επιθεωρητής Χάρι Χόλε -«προ-φέρεται Χούλε στη γλώσσα μου», δι-ευκρινίζει ο Τζο Νέσμπο- είναι πρώηναλκοολικός, μονόχνοτος, δύσκολοςστην επικοινωνία, αγενής, αυτοκατα-στροφικός. Ολες οι σχέσεις του είναιπροβληματικές. Τότε, τι στο καλό τονκάνει τόσο ενδιαφέροντα; Γιατί, ειδικάοι γυναίκες, τον λατρεύουν; Μάλλον ε-πειδή νομίζουν ότι μπορούν να τον αλ-λάξουν με τη δύναμη της αγάπης. Καινα τον σώσουν.- Θα σωθεί ο Χάρι Χόλε, κύριε Νέσμπο;

- Από μια γυναίκα; Δύσκολο, δεδο-μένου πως έχει πια «καεί»: ό,τι έχει α-γαπήσει το έχει χάσει και ό,τι ακουμπάεικαταρρέει. Δεν το αποκλείω, όμως. Αυτόπου θεωρώ απίθανο είναι να αλλάξει.- Αν ήταν υπαρκτό πρόσωπο, θα μπο-ρούσε να είναι φίλος σας;

- Ναι, γιατί όχι; Οχι βέβαια από αυτούςμε τους οποίους βλέπεσαι και επικοι-νωνείς κάθε μέρα, αλλά από εκείνουςπου ξέρεις πως, αν τους χρειαστείς, θαείναι εκεί. Κι ας μην τους έχεις συνα-ντήσει -ή ακόμα και μιλήσει- για μήνες.- Θα τον ξανασυναντήσουμε σε μυ-θιστόρημά σας;

- Δεν έχω ακόμα κλείσει τους λογα-ριασμούς μου με τον Χάρι. Σίγουρα θαγράψω τουλάχιστον ένα ακόμη βιβλίογια εκείνον. Απλώς δεν ξέρω πότε.- Εχετε πει πως την τέχνη της αφή-γησης τη μάθατε από τον πατέρασας, που κάθε βράδυ έλεγε ιστορίεςσ’ εσάς και στα αδέλφια σας όταν ή-σασταν παιδιά. Τι θέμα είχαν αυτέςοι ιστορίες;

- Τα παιδικά του χρόνια στο Μπρού-κλιν, την εφηβεία του σε μια φάρμα στηΝορβηγία - τέτοια πράγματα. Αλλά με-γάλη πρωταγωνίστρια των αφηγήσεώντου ήταν η γιαγιά μου, η Σέλμα.- Σέλμα, όπως η κόρη σας; Για να τηςδώσετε το όνομά της, πρέπει να τηναγαπούσατε πολύ.

- Πράγματι, ήταν σπουδαία. Εφυγεμετανάστρια στις ΗΠΑ στα 16 της χρό-νια, επέστρεψε στη Νορβηγία στα 38.Ερωτεύτηκε παράφορα τον παππούμου, που ήταν 23 ετών, και παντρεύ-

τηκαν. Ηταν μια γυναίκα κούγκαρ γιατην εποχή της! Τη θυμάμαι ντυμένημε μακριά πολύχρωμα ρούχα, με έντονομακιγιάζ και τεράστια σκουλαρίκια.Είχε απίστευτο χιούμορ. Εκανε πάρτιπου άφηναν εποχή. Εφερνε επαγγελ-ματία πιανίστα για να ψυχαγωγήσειτους καλεσμένους της, αλλά, δυστυχώς,ήθελε να τραγουδάει και η ίδια. Καιήταν τρομερά κακόφωνη. Ολοι όμωςτη χειροκροτούσαν. «Πες μας άλλο ένατραγούδι, Σέλμα», της φώναζαν. Δεντολμούσαν να της πουν την αλήθειαγια το φάλτσο της. - Η κόρη σας έχει διαβάσει τα βιβλίασας;

- Μόνο τα παιδικά μου. Είναι μόνοδεκαέξι ετών, άλλωστε. Υπάρχουν άλλα,πιο χρήσιμα αναγνώσματα για την ηλικίατης. Αλλά και η μητέρα μου, που έχειπεράσει σχεδόν όλη της τη ζωή μέσαστα βιβλία -ήταν βιβλιοθηκονόμος-, δενέχει διαβάσει ούτε ένα. - Σας έχει εξηγήσει γιατί;

- Φυσικά. Δεν αντέχει, λέει, να διαβάζει

για φόνους και σεξουαλικά εγκλήματαόταν τα έχει «γεννήσει» ο γιος της. Φαί-νεται πως στα 55 μου, είμαι ακόμα τομικρό της αγόρι... (Γέλια)- Το Οσλο είναι στην πραγματικότητατόσο σκοτεινό και επικίνδυνο όσοστα βιβλία σας;

- Οχι. Είναι μια όμορφη και ήσυχηπόλη. Εχει, βέβαια, και τις σκοτεινέςπλευρές της. Και σ’ αυτές εστιάζω -καμιά φορά, τις μεγεθύνω κιόλας γιατις ανάγκες της πλοκής. - Θεωρείτε ότι το παρακάνατε με τηβία σε κάποια βιβλία σας;

- Ναι, ειδικά στη «Λεοπάρδαλη», υ-περέβαλα. Το έχω μετανιώσει. Αν μπο-ρούσα να την ξαναγράψω, θα έσβηνααρκετές παραγράφους. Ξέρετε, έναςΦινλανδός σχεδιαστής έχει πει πως ο-τιδήποτε είναι περιττό σε ένα σπίτιαργά ή γρήγορα θα δείχνει άσχημο. Τοίδιο συμβαίνει και στα γραπτά μας.- Τις κριτικές τις λαμβάνετε υπόψησας;

- Ναι, αν δεν είναι υμνητικές, αν δενπροέρχονται από ανθρώπους που μένουνεκστατικοί απέναντί μου. Γιατί σ’ αυτήτην περίπτωση δεν έχω τίποτα να μάθω.Αν αρχίσεις να πιστεύεις στο δικό σουhype, είναι σίγουρο ότι θα πέφτεις ξανάκαι ξανά στην παγίδα να επαναλαμβάνειςτον εαυτό σου.- Το 2005, όταν κυκλοφόρησε το πρώ-το βιβλίο σας μεταφρασμένο στα Αγ-γλικά, όλοι μιλούσαν για τον «νέοΣτιγκ Λάρσον». Υπάρχει ο «νέος Νέ-σμπο» σήμερα;

- Δεν ξέρω (γέλια), εσείς πείτε μου.

- Εγώ προτιμώ τον... ήδη υπάρχονταΝέσμπο.

- Χαίρομαι που το ακούω! Αλλά δενμπορώ να απαντήσω στην ερώτησήσας, γιατί δεν διαβάζω καθόλου σύγ-χρονη αστυνομική λογοτεχνία.- Πώς γράφετε τα βιβλία σας; Πάνωσε ένα σκελετό; Ακολουθείτε την έ-μπνευση της στιγμής;

- Τα σχεδιάζω εκ των προτέρων μελεπτομέρεια. Μπορεί να περάσω καιέξι μήνες φτιάχνοντας το σκελετό. Θέλωπριν καθίσω για να γράψω το πρώτοκεφάλαιο, να έχω γνωρίσει καλά τουςχαρακτήρες, να κατέχω την ιστορία. - Συζητάτε με δικούς σας ανθρώπουςτην πλοκή των μυθιστορημάτων σας;

- Οχι. Το σύμπαν των βιβλίων μουβρίσκεται σε ένα δωμάτιο όπου κανέναςάλλος εκτός από μένα δεν έχει πρόσβαση. - Παίζετε ακόμα ποδόσφαιρο;

- Οχι, αλλά παρακολουθώ. Ειδικάόταν παίζει η Molde, η Τότεναμ ή η Ε-θνική Βραζιλίας.- Σε μια Κιβωτό βιβλίων, ποιο βιβλίοσας θα επιλέγατε να σώσετε;

- Α, αυτό είναι δύσκολο. Μάλλοντον «Κοκκινολαίμη». Γιατί βασίζεταιστην ιστορία του πατέρα μου, πουστον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πολέμησεεθελοντής στο πλευρό των Γερμανώνστο Ανατολικό Μέτωπο, κοντά στοΛένινγκραντ. Το έμαθα όταν ήμουν15 ετών. Σοκαρίστηκα, δεν ήθελα νατο πιστέψω. Εχασα τη γη κάτω από ταπόδια μου.- Ντρέπεστε μέχρι σήμερα γι’ αυτό;

- Οχι, γιατί ευτυχώς, μέχρι το 1994που πέθανε από καρκίνο, συζητήσαμεπολύ με τον πατέρα μου γι’ αυτό. Τονκατάλαβα: ήταν 18 ετών και έπρεπε ναεπιλέξει ανάμεσα στον Στάλιν και τονΧίτλερ. Διάλεξε τον δεύτερο. Θεώρησεότι οι Σοβιετικοί απειλούσαν περισσό-τερο την πατρίδα του από τους Γερμα-νούς. Για να καταλάβεις την ιστορία,πρέπει να δεις τα γεγονότα με τη ματιάτων ανθρώπων που τα έζησαν. Αυτό έ-κανα κι εγώ. Οχι, λοιπόν, δεν ντρέπομαιγια τον πατέρα μου. Ομως τον λυπάμαιγια τη λάθος απόφασή του και το «βάρος»που έπρεπε να κουβαλάει εξαιτίας τηςστην υπόλοιπη ζωή του. Μετά το τέλοςτου πολέμου, τιμωρήθηκε με τριετή φυ-λάκιση. Οταν βγήκε, δυσκολεύτηκεπολύ να βρει δουλειά. Ηταν έντιμος άν-θρωπος. Πάλεψε σκληρά να εξασφαλίσειμια καλή ζωή σ’ εμένα και στους δύοαδελφούς μου.- Τι σημαίνει επιτυχία για σας; Ναείστε πλούσιος ή διάσημος;

- Ή μήπως και τα δύο; (Γέλια). Αστει-εύομαι. Αυτό που έχει σημασία είναινα ολοκληρώσεις ένα έργο σου -πνευ-ματικό εν προκειμένω- και μέσω αυτούνα επικοινωνήσεις με όσο το δυνατόνπερισσότερους ανθρώπους. Είμαι ευ-τυχής που το έχω καταφέρει. Και αυτόδεν έχει να κάνει μόνο με το ταλέντο.Είναι αναγκαία συνθήκη, αλλά όχι ικανή.Χρειάζεσαι και τύχη. Κυκλοφορούν α-μέτρητα βιβλία, καλύτερα από τα δικάμου, που φτάνουν στα χέρια ελάχιστωναναγνωστών. - Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας σεδέκα χρόνια;

- Δεν σκέφτομαι το απώτερο μέλλον.Μόνο το αύριο, το ταξίδι μου στην Ελ-λάδα. Ανυπομονώ να βρεθώ στην αγα-πημένη μου Κάλυμνο και να περάσωμερικές εβδομάδες κάνοντας αναρρί-χηση!

Ρίτσαρντ Γκιρ

Εγινε viral στα 66 του

Η Μορίν Ο’ Χάρα την εποχή της ακμής, στη δεκαετία του 1950.Για την ερμηνεία του στον «Οδηγό διαπλοκής» ο Κούπερ είχε προταθεί για Οσκαρ.

Οταν στις αρχές Οκτωβρίου η φω-τογραφία του -μεταμφιεσμένου σεάστεγο στους δρόμους της ΝέαςΥόρκης- ανέβηκε στο Facebook, τοόνομά του μονοπώλησε τις συζητή-σεις στα κοινωνικά δίκτυα, έγινεviral, έστειλε κόσμο και κοσμάκηστο YouTube να βλέπει και να ξα-ναβλέπει την κλασική πια σκηνή μετο κολιέ από το «Pretty Woman».Είχε καιρό να απασχολήσει την ε-πικαιρότητα ο Ρίτσαρντ Γκιρ - ίσωςη τελευταία φορά ήταν το 2013 λόγωτων εξαιρετικών κριτικών που είχεαποσπάσει για την ερμηνεία τουστο «Αλλοθι» του Νίκολας Τζαρέκι.Ομως τις τελευταίες εβδομάδες, οιχρήστες του Facebook βλέπουν ναεμφανίζονται στο timeline τους διά-φορα «τσιτάτα» του πάλαι ποτέ ω-ραιότερου -σύμφωνα με το περιοδικόPeople- άνδρα στη Γη, που τον πε-ρασμένο Αύγουστο έκλεισε τα 66.

Ολα προέρχονται από τον ίδιο λο-γαριασμό: ένα fanpage που έστησεομάδα θαυμαστών του. Το γεγονόςότι δεν πρόκειται για την «επίσημη»σελίδα του ηθοποιού διόλου δεν τοέλαβαν υπόψη τους όσοι διέδωσανμε ταχύτητα φωτός την «είδηση» ότιο Αμερικανός ηθοποιός δημοσιοποί-ησε μέσω Facebook την εμπειρία

που βίωσε ως άστεγος για λίγες ώρεςστους δρόμους του Μανχάταν. Στηνπραγματικότητα, η φωτογραφία προ-έρχεται από τα γυρίσματα της νέαςτου ταινίας «Time Out of Mind», πουέχει αφήσει παγερά αδιάφορο τοκοινό - όπως προδίδει η πορεία τηςστο box office. Οσο για την προσω-πική γραπτή του «μαρτυρία» που τησυνοδεύει, αποτελεί το ρεζουμέ ο-ρισμένων εκ των όσων συνέβησανστη διάρκεια των γυρισμάτων πριναπό περίπου ενάμιση χρόνο. Και δεντα είπε ποτέ ο ίδιος.

Μερικά ποστ ήταν ωστόσο αρ-κετά για να τον κάνουν λίγο παρα-πάνω συμπαθή από όσο έχει υπάρξειστα 40 και πλέον χρόνια της καριέραςτου. Δευτερότοκος γιος ενός ασφα-λιστή και μιας νοικοκυράς με πέντεπαιδιά, ο Γκιρ παράτησε τις σπουδέςτου στη Φιλοσοφία για να ασχοληθείμε την υποκριτική. Σε ηλικία 24ετών, θα πρωταγωνιστήσει στο θε-ατρικό μιούζικαλ «Grease» στο Λον-δίνο και πέντε χρόνια αργότερα θαγίνει ένας από τους πρώτους χολι-γουντιανούς σταρ που υποδύθηκανγκέι χαρακτήρα, αναλαμβάνονταςτο ρόλο ενός ομοφυλόφιλου, θύματοςτου Ολοκαυτώματος, στο «Bent» στοΜπρόντγουεϊ. Η διασημότητα θαέρθει το 1980 με το «Επάγγελμα: ζι-γκολό», ενώ θα ακολουθήσει το «Ι-πτάμενος και τζέντλεμαν» το 1982.Μεσολαβούν 8 χρόνια και 7 αδιά-φορες ταινίες μέχρι τον εμπορικόθρίαμβο του «Pretty Woman», τονοποίο θα εξαργυρώσει με σχετικάμέτριες επιλογές έως το «Chicago»,που θα του χαρίσει τη Χρυσή ΣφαίραΑνδρικής Ερμηνείας.

Εσωστρεφής και εγωκεντρικόςΕνα από τα πιο γνωστά αστεία ε-

σωτερικής κατανάλωσης μεταξύτων κινηματογραφικών συντακτώνείναι το πόσο... πληκτική μπορεί ναείναι μια συνέντευξη με τον Ρίτσαρντ

Γκιρ: τον περιγράφουν ως ψυχρό,εσωστρεφή, βαθιά εγωκεντρικό, λι-γομίλητο και συγχρόνως εμμονικόμε τις αρχές του βουδισμού - τον ο-ποίο ασπάστηκε τη δεκαετία του’70 και δεν υπάρχει στιγμή που μετον έναν ή τον άλλο τρόπο να μηδράττεται της ευκαιρίας να τον φέρειδυναμικά στην κουβέντα. Η δημο-σιογράφος των Financial Times Λού-σι Κελαγουέι είχε σχεδόν... σοκαρι-στεί όταν πριν από περίπου δύο χρό-νια τής είχε πει: «Από βουδιστικήσκοπιά μιλώντας, τα συναισθήματαδεν είναι αληθινά. Ως ηθοποιός, κα-τασκευάζω συναισθήματα. Είναικάτι σαν παιχνίδι. Το ίδιο συμβαίνεικαι στην πραγματική ζωή. Απλώςδεν το έχουμε συνειδητοποιήσει.Τα συναισθήματά μας μοιάζουν α-ληθινά επειδή πιστεύουμε στην ται-νία της ζωής μας από την οποία προ-έρχονται».

To κατά πόσο... αισθάνεται μόνοο ίδιος είναι φυσικά σε θέση να τογνωρίζει. Το περασμένο καλοκαίριαπολάμβανε τον μεσογειακό ήλιοστις παραλίες της Σικελίας αγκαλιάμε τη νέα σύντροφό του, την 32χρο-νη Ισπανίδα Αλεχάντρα Σίλβα. Στομεταξύ, η δικαστική διευθέτησητου διαζυγίου του με την επί 11 χρό-νια σύζυγό του και μητέρα του15χρονου γιου του Χόμερ, την ό-μορφη Κάρι Λόουελ του «Νόμος καιΤάξη», δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί,αν και δεν ζουν μαζί από το 2013.Ηταν ο δεύτερος γάμος του που έ-ληξε άδοξα. Ο πρώτος -και πολύ πιοσύντομος σε διάρκεια- ήταν με τηΣίντι Κρόφορντ το 1991: οι δρόμοιτους χώρισαν τέσσερα χρόνια αρ-γότερα, λίγους μήνες μετά τη δη-μοσίευση στους New York Timesμιας μίνι ανακοίνωσής τους εν είδειαγγελίας, στην οποία επιβεβαίωναντη «βαθιά αφοσίωσή» τους ο έναςστον άλλο...

ΑΛΕΞAΝΔΡΑ ΜΑΝΔΡAΚΟΥ

<<<<<<<

Μερικά ποστ στοFacebook ήταν αρκετάγια να τον κάνουν περισσότερο συμπαθή από όσο έχει υπάρξει στα σαράντα και πλέονχρόνια της καριέρας του!

Αστεγος στο Μανχάταν! Αλλά μόνογια τις ανάγκες του ρόλου του στη νέαταινία «Time Out of Mind».

Τζο Νέσμπο

O μεγάλος σταρ της σύγχρονηςαστυνομικής λογοτεχνίαςΟ 55χρονος Νορβηγός συγγραφέας, του οποίου τα βιβλία έχουν ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 25 εκατομμύρια αντίτυπα και έχουν μεταφραστεί σε 40 γλώσσες, μιλάει στην «Κ»

<<<<<<<

«Από τα βιβλία μου αγαπώπιο πολύ τον “Κοκκινο-λαίμη”. Γιατί βασίζεταιστην ιστορία του πατέραμου, που στον Β΄ Παγκό-σμιο Πόλεμο πολέμησε στοπλευρό των Γερμανών.»

O Τζο Νέσμπο, αφού έκανε ένα σωρό δουλειές -ταξιτζής, εργάτης, οικονομικός ανα-λυτής, έγινε ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της σύγχρονης αστυνομικής λογοτεχνίας.

18-OIK_PROSOPA_KATHI 27/10/15 22:11 Page 18

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 19ΤΑ Σ Ε Ι Σ

Ενοχο το κατεργασμένο κρέαςΜελέτη συμπέρανε ότι η ημερήσια κατανάλωση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου κατά 18%

Η κατανάλωση κατεργασμέ-νου κρέατος, όπως είναι ταλουκάνικα, το μπέικον, τολεγόμενο «κορν μπιφ» καιπολλά άλλα, μπορεί να αυ-ξήσει σημαντικά τον κίνδυνοεμφάνισης καρκίνου του πα-χέος εντέρου. Σε αυτό το συ-μπέρασμα κατέληξε έκθεσητης Παγκόσμιας ΟργάνωσηςΥγείας που είδε χθες τα φώτατης δημοσιότητας, σπέρνο-ντας τον τρόμο στους λάτρειςαυτών των εδεσμάτων. Αλλάδεν είναι μόνο τα σαλάμιακαι τα λουκάνικα που είναιεπικίνδυνα. Σύμφωνα με τηνίδια έκθεση, η κατανάλωσηκόκκινου κρέατος (βόειου,χοιρινού και αρνίσιου) ενδέ-χεται να προκαλέσει την εμ-φάνιση καρκίνου στο παχύέντερο, στον προστάτη καιστο πάγκρεας. Η έκθεση εκ-πονήθηκε από τη Διεθνή Υ-πηρεσία Αντικαρκινικής Ε-ρευνας της ΠΟΥ.

Για να καταλήξουν σε α-σφαλή συμπεράσματα, 22 ει-δικοί δημόσιας υγείας, ογκο-λόγοι, όπως και επιστήμονεςάλλων ειδικοτήτων, από δέκαχώρες, αξιολόγησαν εκ νέου800 έρευνες με αντικείμενο τον καρκίνο στονάνθρωπο, μελετώντας και συγκρίνοντας τα ε-πιδημιολογικά στοιχεία σχετικά με την κατα-νάλωση κατεργασμένου και κόκκινου κρέατος.Τα συμπεράσματα της έρευνας, τα οποία θαβοηθήσουν τις κυβερνήσεις των κρατών τουκόσμου να κάνουν διατροφικές συστάσειςπρος τους πολίτες, συνδέουν τον κίνδυνο εμ-φάνισης κάποιων μορφών καρκίνου με τηνποσότητα κρέατος που καταναλώνεται.

Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι η ημερήσιακατανάλωση 50 γραμμαρίων κατεργασμένουκρέατος αυξάνει τον κίνδυνο κατά 18%. «Γιαένα άτομο ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνουτου ορθού ή του παχέος εντέρου εξαιτίας τηςκατανάλωσης κατεργασμένων κρεάτων είναιπεριορισμένος, όμως αυξάνεται ανάλογα μετην ποσότητα του κρέατος που καταναλώθηκε»,εξηγεί ο Κουρτ Στράιφ, ένας από τους ειδικούςτης Διεθνούς Υπηρεσίας Αντικαρκινικής Ε-ρευνας. «Προφανώς, αν λάβει κανείς υπόψηπόσοι άνθρωποι καταναλώνουν σε καθημερινήβάση κατεργασμένα κρέατα, τα συμπεράσματατης έρευνας είναι πολύ σημαντικά για τη δη-μόσια υγεία». Ετσι, τα κατεργασμένα κρέατατοποθετούνται στην ομάδα 1 καρκινογόνων

ουσιών της διεθνούς υπηρε-σίας, μαζί με αυτές για τις ο-ποίες υπάρχουν «επαρκήστοιχεία» ότι προκαλούν καρ-κίνο. Αξίζει να σημειωθεί ότιστην ίδια κατηγορία έχουντοποθετηθεί ο καπνός και oαμίαντος. Το κόκκινο κρέαςτοποθετήθηκε στην κατηγο-ρία 2Α, όπου περιλαμβάνονταιουσίες «πιθανώς καρκινογό-νες» και υπάρχουν περιορι-σμένα στοιχεία που να τις συν-δέουν με αύξηση του κινδύνουεμφάνισης καρκίνου. Στηνίδια κατηγορία τοποθετήθηκεφέτος η γλυφοσάτη, η δρα-στική ουσία πολλών παρασι-τοκτόνων. Πάντως, η ΔιεθνήςΥπηρεσία Αντικαρκινικής Ε-ρευνας δεν κάνει ποτέ συγκρί-σεις του επιπέδου κινδύνουμεταξύ των διαφορετικών ου-σιών που περιλαμβάνονταιστην ίδια κατηγορία. Ετσι, επ’ουδενί δεν υποδεικνύει ότι ηκατανάλωση κόκκινου κρέα-τος είναι εξίσου επικίνδυνημε το κάπνισμα.

Οι κίνδυνοι που εγκυμονείτο κατεργασμένο, αλλά εν μέ-ρει και το κόκκινο κρέας, προ-έρχονται είτε από τη διαδι-

κασία κατεργασίας είτε εξαιτίας του τρόπουμαγειρέματός τους. Η προετοιμασία του κρέατοςσε πολύ υψηλές θερμοκρασίες ή σε άμεση ε-παφή με τη φλόγα μπορεί να παράγει αρκετούςτύπους καρκινογόνων ουσιών. Πάντως, η έκ-θεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας α-ναφέρει ότι δεν υπήρχαν αρκετά στοιχεία πουνα αποδεικνύουν κατά πόσο ο κίνδυνος εμ-φάνισης καρκίνου επηρεάζεται από τον τρόπομαγειρέματος ή κατά πόσο θα ήταν καλύτερονα καταναλώνεται το κόκκινο κρέας ωμό.

Αμεση, πάντως, υπήρξε η αντίδραση τουΒορειοαμερικανικού Ινστιτούτου Κρέατος,που αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι τα συ-μπεράσματα της υπηρεσίας αντικαρκινικήςέρευνας «δεν συνάδουν με την κοινή λογική».Ο Τιμ Κέι, καθηγητής του Πανεπιστημίου τηςΟξφόρδης, σε ανακοίνωση της μη κερδοσκο-πικής οργάνωσης Cancer Research U.K., ανα-φέρει ότι από καιρό ήταν γνωστή πιθανή δια-σύνδεση κατεργασμένων κρεάτων και καρκίνουτων εντέρων. «Ομως, το να φάει κανείς ένακομμάτι μπέικον δεν πρόκειται να προκαλέσειπολύ κακό. Η σωστή διατροφή βασίζεται στομέτρο».

AFP, A.P., REUTERS

<<<<<<

Ακόμη και η κατανάλωσηκόκκινου κρέατος ενδέχεται να προκαλέσει εμφάνιση καρκίνου στοπαχύ έντερο, στον προ-στάτη και στο πάγκρεας.

Γευστικό αλλά ανθυγιεινό το χάμπουργκερ, αφού εκτός από τον κίνδυνο του καρκί-νου ελλοχεύει και αυτός της παχυσαρκίας. Μια σωστή διατροφή, όπως η μεσογεια-κή, είναι η καλύτερη οδός για υγεία και ευεξία.

Πιθανώς καρκινογόνο το κόκκινοκρέας, λένε οι ειδικοί της ΠΟΥ.

Ο καφές ενάντιαστον στοματικό καρκίνοΗ συχνή κατανάλωση καφέ φαίνεται να μειώνει τονκίνδυνο για στοματικό καρκίνο, ιδίως στην Ευρώπη,σύμφωνα με μια νέα κινεζική επιδημιολογική μελέτη.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γινγκ Ζανγκ της ΣχολήςΣτοματολογίας του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Κίνας,που έκαναν τη σχετική δημοσίευση (μετα-ανάλυση) στοδιεθνές περιοδικό κλινικής και πειραματικής ιατρικής«International Journal of Clinical and ExperimentalMedicine», ανέλυσαν δεδομένα από 12 επιδημιολογικέςμελέτες, που αφορούσαν 4.037 περιπτώσεις καρκίνου

του στόματος και 1.872.231συμμετέχοντες συνολικά.Από τις μελέτες που ελή-φθησαν υπόψη, οι τρεις έ-γιναν στην Ιταλία, τρειςστις ΗΠΑ, δύο στη Βραζιλίακαι από μία στη Δανία, στηΝορβηγία, στην Ιαπωνίακαι στη Γαλλία. Σημαντικέςσυσχετίσεις βρέθηκαν μό-νο στις μελέτες που πραγ-ματοποιήθηκαν στην Ευ-ρώπη και όχι στις μελέτεςτης Αμερικής. Λόγω αυτού

του περιορισμού, τα αποτελέσματα ισχύουν για την Ευ-ρώπη, αλλά δεν μπορούν να επεκταθούν σε άλλους πλη-θυσμούς. Η νέα μελέτη συμπέρανε ότι η υψηλή κατανάλωσηκαφέ επιφέρει μείωση του κινδύνου εμφάνισης του καρ-κίνου του στόματος και μάλιστα φάνηκε ότι η συσχέτισηαυτή είναι σημαντική στην Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα,η έρευνα έδειξε ότι αυτοί που κατανάλωναν υψηλές πο-σότητες καφέ είχαν κατά μέσο όρο 30% μικρότεροκίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του στόματος, σε σχέσημε αυτούς που έκαναν τη μικρότερη κατανάλωση καφέ.Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο καφές περιέχει ποικιλίααπό βιολογικά ενεργά συστατικά, τα οποία μπορεί εν-δεχομένως να προστατεύουν από την ανάπτυξη ή τηνεξέλιξη του καρκίνου. ΑΠΕ

<<<<<<

Μελέτη δείχνει ότι η κατανάλωσή τουμειώνει τον κίνδυνοεμφάνισης της ασθένειας καιμάλιστα η συσχέτισηείναι σημαντική στην Ευρώπη.

O καφές περιέχει ποικιλία από βιολογικά ενεργά συστατικά,τα οποία μπορεί ενδεχομένως να προστατεύουν από την ανά-πτυξη ή την εξέλιξη του καρκίνου.

19-OIK_TASEIS_KATHI 27/10/15 22:08 Page 19

20 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Ξ Ε Ν Ε Σ Α Γ Ο Ρ Ε Σ

20-OIK_SYNALLAGMA.1_KATHI 27/10/15 22:20 Page 20

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 21Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α Γ Ο Ρ Α

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά ΕΛΗΤ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 1,430 1,480 1,443 -3,1 13.031 1,430 1,440 1,440 -1,37ΤΡΚΥ BANK OF CYPRUS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,163 0,167 0,165 0,4 1.610.183 0,165 0,167 0,166 -1,19ΔΗΕΠ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM) 0,334 0,350 ΛΕΠΕ LCP HOLDINGS AND INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,013 0,014 ΣΑΕΠ CYTRUSTEES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,195 0,203

Υπηρεσίες καταναλωτών ΛΟΥΗ LOUIS PLC (Σ) 0,034 0,035 0,034 -0,1 20.115 0,034 0,035 0,035 -2,78ΤΣΟΚ A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,032

Τεχνολογία ΛΟΤΖ LOGICOM PUBLIC LTD 0,713 0,713 0,713 -1,2 988 0,707 0,720 0,713 -1,66

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά ΓΟΥΛ WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC (Σ) 0,330 0,330 0,330 0,0 1.000 0,000 0,333 0,330 0,00ΚΚΟΜ K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,153 ΠΑΝΔ ΠΑΝΔΩΡΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,040 ΦΙΛΟ ΦΙΛΟΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,810 ΑΤΑΣ ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 1,010 1,090 ΚΟΣΑ ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,061 0,000 ΛΙΠΕ LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,040 ΜΙΝΕ ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,031 ΑΙΕΠ ΑΙΑΝΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,010 0,012 ΑΚΕΠ ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,039 ΑΠΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND PLC 0,116 0,132 ΒΕΝΤ CYVENTURE CAPITAL PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,106 ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM) 0,000 0,475 ΔΩΕΠ ΔΩΔΩΝΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,000 0,002 ΕΛΕΠ ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,012 ΕΛΛΗ ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,297 ΕΣΕΦ SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,075 ΙΝΕΠ INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,107 0,119 ΙΣΕΠ ΙΣΧΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,000 0,000 ΚΑΕΠ ΚΑΡΥΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,300 ΚΕΑΕ CPI HOLDINGS PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,270 ΠΡΟΠ A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,016 ΡΕΕΠ REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,000 0,000 ΤΖΕΠ JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,036 0,036 0,036 -0,8 5.000 0,000 0,039 0,036 -18,18ΤΟΕΠ ΤΟΞΟΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,036 ΦΑΣΤ UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,015 ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,000 0,000

Υπηρεσίες καταναλωτών ΒΙΖΝ VISION INTERNATIONAL PEOPLE GROUP PUBLIC LTD 0,000 0,270 ΕΡΜΕ ERMES DEPARTMENT STORES PLC 0,155 0,155 0,155 -0,5 3.480 0,000 0,155 0,155 -3,13ΙΟΑΝ CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD 0,000 0,024 ΛΙΝΑ PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,940 0,998 0,976 2,0 3.350 0,980 0,995 0,980 3,16ΜΑΠΑ MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 0,000 0,210 ΜΟΔΕ MODESTOU SOUND & VISION PUBLIC COMPANY LTD 0,001 0,010 ΝΤΙΜ Dimco Plc (AN) 0,060 0,065 ΠΙΕΡ PIERIDES HOLDINGS PLC (Σ) 0,000 0,060 ΣΤΣΔ CYPRUS TRADING CORPORATION PLC 0,335 0,360 ΚΡΟΝ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΤΥΠΟΥ ΚΡΟΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,000 ΑΓΡΟ “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΑΓΡΟΥ “”Η ΠΡΟΟΔΟΣ”“ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ “ 0,000 1,250 ΑΜΑΘ AMATHUS PUBLIC LTD 0,000 0,135 ΚΛΑΡ CLARIDGE PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,038 ΚΩΝΣ CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,000 ΛΕΠΤ LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,045 ΛΟΞΕ LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,000 0,326 ΝΤΟΔ DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,540 ΡΟΧΑ ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,045 ΣΑΛΑ SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,200 0,214 ΣΙΤΟ C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,049 ΣΤΑΔ STADEMOS HOTELS PLC 0,000 0,520 ΤΟΚΙ TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD 0,120 0,000 ΧΑΣΕ Ch. Charilaou Group Plc (Σ) 0,000 0,009

Βιομηχανίες ΒΑΣΙ G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD 0,000 0,000 ΝΤΙΑ DISPLAY ART PLC (Σ) 0,000 0,060 ΔΒΚΔ ΔΑΣΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,000 0,600 ΚΕΤΣ THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,380 0,385 ΚΥΘΡ K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,000 0,000 ΝΕΜΕ ΝΕΜΕΣΙΣ ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,000 0,130 ΤΣΙΒ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 1,300 1,360

Καταναλωτικά αγαθά ΡΟΛΑ ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,000 ΣΤΟ C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,025 ΑΝΠΑ A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES) ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,135 ΚΕΟ KEO PLC 0,600 0,600 0,600 2,0 1.340 0,570 0,600 0,600 3,45ΜΙΤΣ ΜΙΤΣΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,392 ΜΠΛΕ BLUE ISLAND PLC 0,000 0,235 ΡΕΝΟ ΦΑΡΜΑ ΡΕΝΟΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,001 0,003 ΦΡΟΥ ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,241 0,241 0,241 0,0 2.486 0,241 0,000 0,241 0,00

Βασικά υλικά ΛΟΡΔ LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 0,000 0,093

Τηλεπικοινωνίες ΠΤΕΛ Primetel Plc (Σ) 0,000 0,027

ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ

Χρηματοοικονομικά ΕΞΕΠ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,000 0,136 ΣΛΕΠ CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD (Σ) 0,002 0,003 ΤΔΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ (Σ) 0,000 0,468 ΤΕΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ (Σ) 0,000 0,720 ΤΚΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΕΣ (Σ) 0,000 1,800

Υπηρεσίες καταναλωτών ΣΙΦΛ CEILFLOOR PUBLIC COMPANY LTD (AN) 0,000 0,000 ΣΕΑΣ SEA STAR CAPITAL PLC 0,000 0,001

Βιομηχανίες ΣΑΙΠ CYPRINT PLC (AN) 0,000 0,000 ΦΙΛΑ PHIL. ANDREOU PUBLIC LTD (AN) 0,000 0,000 ΑΘΗΕ K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD (AN) 0,000 0,000 ΚΑΡ KARAOLIS GROUP PUBLIC LTD (AN) 0,000 0,017 ΤΡΑΝ L.P. TRANSBETON PUBLIC LTD (AN) 0,000 0,000 ΧΑΡΙ CHARILAOS APOSTOLIDES PUBLIC LTD (AN) 0,000 0,000

Καταναλωτικά αγαθά ΚΑΡΚ KARKOTIS MANUFACTURING & TRADING PUBLIC LTD (AN) 0,000 0,000

Τεχνολογία ΑΒΑΚ FIRSTDELOS GROUP PLC (AN) 0,000 0,000

ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ ΑΛΦΚ Alpha Bank Ltd - Χρεόγραφα 2013/2018 (Σ) 0,00 0,00 ΑΜΕΧ ΑΜΑΘΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (ΕΓΓΥΗΜΕΝΑ ΟΜΟΛΟΓΑ 2010-2015) 0,00 0,00 ΕΛΗΤΕ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD - BONDS 2016 96,00 97,00 ΕΤΜΑ1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 44,00 48,00 ΕΤΜΑ2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ – ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2 45,000 45,000 45,000 0,0 10.000 45,00 51,50 45,000 0,000ΚΥΠΡΕ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (Εγγυημένα Ομόλογα) (Σ) 0,00 0,00 ΚΥΠΡΕ2 ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (Εγγυημένα Ομόλογα) (Σ) 0,00 0,00

* Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει την αυξομείωση της μέσης σταθμικής τιμής σε σεντ από την προηγούμενη χρηματιστηριακή συνάντηση.** Στον υπολογισμό της μέσης σταθμικής τιμής συμπεριλαμβάνονται και η αξία και τα τεμάχια συναλλαγών που εκτελέστηκαν με τη μέθοδο ‘Απλή Προσυμφωνημένη Συναλλαγή’.Ειδική κατηγορία διαπραγμάτευσης: Στην Κατηγορία αυτή θα ταξινομούνται εταιρείες όταν ενδεχομένως θα συντρέχουν σοβαροί λόγοι μη πλήρους συμμόρφωσης τους με τη νομοθεσία και μη παροχής επαρκών στοιχείων /εχεγγύων προς τους επενδυτές.Αγορά ειδικών χαρακτηριστικών: ταξινομούνται εταιρείες οι οποίες έχουν: (α) δεν τηρούν τις υποχρεώσεις της διασποράς ή της εμπορευσιμότητας ή της χρηματιστηριακής αξίας της αγοράς στην οποία είναι εισηγμένες ή (β) παραλείπουν να εισαγάγουν στοΧρηματιστήριο μετοχές τους όπως προβλέπεται από το Άρθρο 129 των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων ή (γ) i. για τις οποίες επίκειται ουσιαστική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους ή ii. για τις οποίες επίκειται αντίστροφη εξαγορά ήiii. οι οποίες είναι επενδυτικοί οργανισμοί και επιζητούν την απαλλαγή τους από περιορισμό αναφορικά προς τις υποχρεώσεις τους.

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΩΔ. ΟΝΟΜΑ ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΑΝΩΤΑΤΗ ΜΕΣΗ ΔΙΑΦ.* ΤΙΤΛΟΙ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΙΜΗ % ΣΤΑΘΜ.** ΚΛΕΙΣ. ΜΕΤΑΒ.

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

21-OIK_XA-XAK_KATHI 27/10/15 22:31 Page 21

22 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015Α Θ Λ Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ

Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ

Από τις 14 ομάδες του Παγκύπριουπρωταθλήματος, οι 13 προωθούν στομπροστινό μέρος της φανέλας τουςδιάφορα προϊόντα της Cyta. ΑΕΚ καιΑΕΛ τη CytaVision, Άρης και Δόξα τηCytanet, Ανόρθωση, Νέα Σαλαμίνα καιΟμόνοια τη CytaMobile-Vodafone, ε-νώ… «σκέτο» Cyta έχουν Απόλλωνας,Αγία Νάπα, ΕΝΠ, Ερμής, Εθνικός καιΠάφος.

Η μοναδική ομάδα της Κύπρου πουδεν έχει κύριο χορηγό φανέλας για τοεγχώριο πρωτάθλημα είναι ο νταμπλού-χος ΑΠΟΕΛ. Στα ματς του EuropaLeague οι γαλαζοκίτρινοι έχουν συνάψεισυμφωνία ύψους 200.000 ευρώ με τηνΤράπεζα Κύπρου, όμως στο πρωτάθλη-μα η φανέλα παραμένει κενή.

Οι λόγοι έχουν να κάνουν με τιςοικονομικές απαιτήσεις της ομάδας,που μετά από το τέλος της συνεργα-

σίας με την ΜΤΝ, ψάχνει για νέα πα-ρόμοια συμφωνία, του ύψους των400.000 και πλέον ευρώ. Περισσότερα,όμως, για την προσπάθεια του ΑΠΟΕΛστο συγκεκριμένο κομμάτι, στο επό-μενο K Sports της «Καθημερινής»,που θα δημοσιευτεί την Κυριακή 1ηΝοεμβρίου…

Στην Κύπρο, το παράδειγμα τουΑΠΟΕΛ είναι μοναδικό. Τι συμβαίνειόμως στα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωτα-θλήματα όσον αφορά τις κύριες χο-ρηγίες στις φανέλες; Εξετάσαμε τηνκατάσταση στα πέντε μεγάλα πρω-ταθλήματα (Premier League,Bundesliga, Serie A, La Liga, Ligue1), αλλά και στην κοντινή σε μας ελ-ληνική Σούπερ Λίγκα.

Αξιοσημείωτο είναι πως μόνο σε Ι-ταλία και Ισπανία υπάρχουν σήμεραομάδες χωρίς κύριο χορηγό φανέλαςκαι όλες αυτές για οικονομικούς λόγους,παρόμοιους με αυτούς του ΑΠΟΕΛπου αναφέραμε πιο πάνω. Μάλιστα,εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι

από τις πιο πάνω ομάδες που δεν έχουνκύριο χορηγό, οι τρεις συμμετέχουνστους ομίλους του Champions League(Σεβίλλη, Βαλένθια, Ρόμα) και οι δύοστου Europa League (Λάτσιο, Φιορε-ντίνα).

Από τα πέντε μεγάλα ευρωπαϊκάπρωταθλήματα, λοιπόν, μόλις δέκα ο-μάδες δεν έχουν κύριο χορηγό στηφανέλα τους. Έξι από την Ιταλία (Ρόμα,Παλέρμο, Λάτσιο, Φιορεντίνα, Σα-μπντόρια, Τζένοα) και τέσσερις απότην Ισπανία (Σεβίλλη, Βαλένθια, Μπέτις,Μάλαγα). Σύμπτωση ή όχι, από τις πέ-ντε μεγάλες λίγκες, οι δύο αυτές χώρεςκτυπήθηκαν περισσότερο από την οι-κονομική κρίση…

Οι ιταλικέςΗ κακή οικονομική κατάσταση στην

Ιταλία θεωρείται ο κύριος λόγος πουέξι από τις είκοσι ομάδες της Serie Aδεν έχουν κύριο χορηγό (μέχρι τις 27Οκτωβρίου που γράφτηκε το θέμα αυ-τό). Άλλος λόγος που καταγράφεταιείναι η αγωνιστική κατάσταση της λί-γκας. Και οι έξι ομάδες βρίσκονταιαυτό το διάστημα στο ψάξιμο κύριουχορηγού, όμως δεν επιθυμούν να πω-λήσουν τη φανέλα τους για ποσό μι-κρότερο από την αξία του διαφημιζο-μένου χώρου.

Η Λάτσιο είναι χωρίς κύριο χορηγόστη φανέλα εδώ και οκτώ χρόνια (!),οπόταν ολοκληρώθηκε η συμφωνίατης ύψους 3 εκατ. ευρώ ετησίως μετην ασφαλιστική Ina Assitalia. Απότότε, η ομάδα της πρωτεύουσας έβαλεστη φανέλα της φιλανθρωπικά ιδρύ-ματα, όπως η UNICEF, το ίδρυμα«Gabriele Sandri», μια τοπική κλινικήτης Ρώμης, αλλά και τουριστική δια-φήμιση για την πόλη, γραμμένη μά-λιστα στα κινέζικα σε έναν αγώνα τουιταλικού σούπερ καπ στο Πεκίνο. Τοκαλοκαίρι του 2015 γνωστοποιήθηκεεπίσημα ότι το Αζερμπαϊτζάν έκανεπρόταση στους «Λατσιάλι», μια συμ-φωνία που τελικά δεν έκλεισε, ενώπρόσφατα προστέθηκε στο χορηγικόπακέτο της ομάδας η Renault, όχι όμωςστο μπροστινό μέρος της φανέλας, ανκαι ο πρόεδρος της ομάδας δεν απέ-κλεισε κάτι τέτοιο στο μέλλον.

Η Ρόμα, που συμμετέχει φέτος στοChampions League, μέχρι το 2013 είχεκύριο χορηγό τη Wind, πρόπερσι προ-έβαλε το ίδρυμα «Roma Cares» καιπέρσι δεν είχε τίποτα. Φέτος, η ομάδατου Τότι συζήτησε με την TurkishAirlines, όμως η αεροπορική εταιρείαπρόσφερε 5 εκατ. ευρώ, τη στιγμή πουοι Ρωμαίοι ζητούσαν τουλάχιστον 13

εκατ. ευρώ. Έτσι το ντιλ δεν προχώ-ρησε, με τη Ρόμα να συνεχίζει την α-ναζήτηση.

Η Φιορεντίνα, από την πλευρά της,φιγουράρει στη φανέλα της το ίδρυμα«Save the Children» που σκοπό έχειτη στήριξη παιδιών ανά τον κόσμοπου υποφέρουν σε εμπόλεμες ζώνες.Το ίδρυμα προσπαθεί να σώσει τη ζωή6 εκατομμυρίων παιδιών κάθε χρόνο,με όλα τα έσοδα από το ιταλικό σκέλος,να πηγαίνουν σε πρότζεκτ σε Αιθιοπία,Μοζαμβίκη, Μαλάουι, Αίγυπτο και Νε-πάλ.

Οι δύο ομάδες της Γένοβα, η Τζένοακαι η Σαμπντόρια, έχουν διάφορουςχορηγούς στο μανίκι και στην πλάτη,αλλά όχι μπροστά. Η Σαμπντόρια α-ντιθέτως έχει στο μπροστινό μέροςτην ασπίδα του Αγίου Γεωργίου, προ-στάτη άγιου της πόλης. Οι δύο ομάδεςείναι στο ψάξιμο, αλλά δεν βρίσκουνκάποια εταιρεία που να καλύπτει τιςαπαιτήσεις τους.

Τέλος, η Παλέρμο σύμφωνα με πρό-σφατο δημοσίευμα της La Repubblicaβρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία ύ-ψους 1,3 εκατ. ευρώ με χορηγό (δενδιέρρευσε το όνομα) και αναμένεταιπως αρχές Νοεμβρίου θα προστεθείτο λογότυπο στη φανέλα. Πάντως, τα1,3 εκατ. ευρώ είναι χαμηλό ποσό γιατην Ιταλία, αν θεωρήσουμε πως η νε-οφώτιστη Κάρπι παίρνει 700.000 ευρώ,

ενώ οι τοπ ομάδες της χώρας ξεπερνούντα 10 εκατ. ευρώ ετησίως.

Οι ισπανικέςΣτην Ισπανία, η «φούσκα» των α-

κινήτων προκάλεσε προβλήματα στοντραπεζικό κλάδο και έφερε μεγάλο α-ριθμό εξώσεων ανθρώπων. Η οικονο-μική κρίση στην Ιβηρική χώρα «ανά-γκασε» πολλές από τις τράπεζες -πουκάποτε αποτελούσαν το μεγαλύτερομέρος των κύριων χορηγών στη LaLiga- να αποσυρθούν από το ποδό-σφαιρο. Έτσι, πολλές από τις ομάδεςστράφηκαν στην ασιατική αγορά γιακύριες χορηγίες, όπου το ισπανικό πο-δόσφαιρο βρίσκεται ψηλά σε δημοτι-κότητα.

Η ψηλή αξία των φανέλων των ο-μάδων, λόγω αυτής της προβολής, ώ-θησε τέσσερις ομάδες αυτή την στιγμήνα μην προχωρήσουν σε ντιλ κύριαςχορηγίας, ανάμεσα τους και η κάτοχοςτου Europa League, Σεβίλλη. Η ομάδατης Ανδαλουσίας δέχθηκε πριν απόμερικές εβδομάδες πρόταση από τοΥπουργείο Τουρισμού του Ισραήλ γιαχορηγία ύψους 5 εκατ. ευρώ, όμως α-ποφάσισαν να απορρίψουν την πρό-ταση για πολιτικούς λόγους. Πολλοίοπαδοί της ομάδας βλέπουν θετικάτην Παλαιστινιακή πλευρά, ενώ λόγωτης ψηλής δημοτικότητας του ισπα-νικού ποδοσφαίρου στις αραβικές χώ-

ρες, μια τέτοια συμφωνία θα έφερνεπερισσότερα προβλήματα απ΄ ότι θε-τικά στην ομάδα.

Η άλλη ισπανική ομάδα τουChampions League που είναι χωρίς κύ-ριο χορηγό είναι η Βαλένθια. Η νέαπρόεδρος της ομάδας, η Λέι Χουν Τσαναπό τη Σιγκαπούρη, διόρισε το καλο-καίρι υπεύθυνο του τμήματος μάρκε-τινγκ τον Πίτερ Ντρέιπερ, ο οποίος ερ-γάστηκε για πάνω από μια δεκαετίαστη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Η κ.Τσαν απέρριψε διάφορες προσφορές,αφού δεν αποδέχεται οποιαδήποτεσυμφωνία κάτω από 12 εκατ. ευρώ ε-τησίως, όσα λαμβάνει και η ΑτλέτικοΜαδρίτης. Πριν από μερικούς μήνες,η Βαλένθια απέρριψε πρόταση από τηνTurkish Airlines, λόγω της πενταετούςδέσμευσης που ζητούσαν οι Τούρκοι.

Η άλλη ομάδα της Σεβίλλης, η Μπέτις,σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τοπικόΤύπο στις 25 Οκτωβρίου, βρίσκεται κο-ντά σε συμφωνία με ασιατική εταιρεία,άγνωστων λοιπών στοιχείων.

Τέλος, η Μάλαγα πλήρωνε τα τε-λευταία τέσσερα χρόνια 1,5 εκατ. ευρώετησίως στη UNICEF, όμως η συγκε-κριμένη συμφωνία έληξε το καλοκαίρι.Από τότε, η επίσης ομάδα της Ανδα-λουσίας ψάχνει χορηγό, με τον πήχηνα έχει τεθεί στο ένα εκατομμύριοευρώ, αφού η φανέλα της ομάδας κο-στολογείται στα 3 εκατ. ευρώ.

Δέκα μεγάλακλαμπ στα...«γυμνά» χνάριατου ΑΠΟΕΛXωρίς κύριο χορηγό στη φανέλα είναι ομάδεςόπως οι Σεβίλλη, Βαλένθια, Ρόμα και Λάτσιο

<<<<<<<

Με τις ισπανικές τράπεζεςνα αποσύρονται από το ποδόσφαιρο, οι ομάδεςστράφηκαν στην ασιατικήαγορά για κύριες χορηγίες,όπου το ισπανικό ποδόσφαιρο βρίσκεται ψηλά σε δημοτικότητα.

Η Ελλάδα και οι άλλοι «μεγάλοι»

Στην Ελλάδα και οι δεκαέξι ομά-δες της Σούπερ Λίγκα έχουν κύ-ριο χορηγό στο μπροστινό μέροςτης φανέλας, στοιχηματική εται-ρεία! Οι δέκα συνεργάζονται μετον ΟΠΑΠ (ανάμεσά τους Πανα-θηναϊκός και ΑΕΚ), οι πέντε με τοStoihiman (μεταξύ των οποίων Ο-λυμπιακός και Αστέρας), ενώ οΠΑΟΚ ανήκει στο «δυναμικό» τηςSportingbet.Στοιχηματικό είναι το τρεντ καιστην Αγγλία, όπου οκτώ από τις εί-κοσι ομάδες της Premier Leagueχορηγούνται από στοιχηματικές ε-ταιρείες και μάλιστα οι περισσότε-ρες από τις εταιρείες δεν είναι οιγνωστές «μεγάλες», αλλά έχουνέδρα την Ασία. Δεν προκαλεί, πά-ντως, αυτό έκπληξη, αφού το αγ-γλικό πρωτάθλημα λατρεύεται στησυγκεκριμένη ήπειρο.Στη Γαλλία, αρκετές ομάδες χορη-γούνται από τοπικές εταιρείες, α-πό καζίνο μέχρι υπεραγορές, ενώστη Γερμανία είναι οι αυτοκινητο-βιομηχανίες που ρίχνουν τα «δί-χτυά» τους στις ομάδες.

Η Λάτσιο είναι χωρίς κύριο χορηγό στη φανέλα εδώ και οκτώ χρόνια. Το καλοκαίριδέχθηκε πρόταση από το Αζερμπαϊτζάν, χωρίς να κλείσει το ντιλ.

Η νέα πρόεδρος της Βαλένθια δεν αποδέχεται οποιαδήποτε συμφωνία κάτω από 12 εκατ. ευρώ ετησίως, όσα δηλαδή λαμβάνει και η Ατλέτικο Μαδρίτης.

Η φανέλα του ΑΠΟΕΛ παραμένει κενή, αφού οι πρωταθλητές ψάχνουν για συμφωνία ύψους 400.000 και πλέον ευρώ.

Η Ρόμα ζητάει τουλάχιστον 13 εκατ. ευρώ ετησίως για την χορηγία της φανέλας τηςενώ η Φιορεντίνα προβάλλει το ίδρυμα «Save the Children».

Ελαφρά υποχώρηση του ντόπινγκΜείωση άνω του 10% εμφάνισαν το2014 τα θετικά δείγματα από ελέγχουςαθλητών για απαγορευμένες ουσίες σεαπόλυτους αριθμούς, παρά την αύξησητων ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν,σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία πουδημοσίευσε ο Παγκόσμιος Οργανισμόςκατά του Ντόπινγκ (WADA).

Συγκεκριμένα εντοπίστηκαν ίχνηαπαγορευμένων ουσιών σε πάνω από3.800 δείγματα από ένα σύνολο 283.304ελέγχων την περυσινή χρονιά σε όλοτον κόσμο. Η μείωση κατά 10% τωνδειγμάτων αντιστρέφει την τάση αύ-ξησης που είχε διαφανεί το 2013 σεσχέση με το 2012, καθώς τότε είχε ση-μειωθεί άνοδος κατά 10%. Επίσης μει-ώθηκε ο αριθμός των δειγμάτων ελέγ-χου που χρήζουν περαιτέρω διερεύ-νησης.

Ο WADA αποδίδει εν μέρει την πτώσηστην εφαρμογή του βιολογικού διαβα-τηρίου των αθλητών, εξηγώντας ότικάποιες «ανωμαλίες» στα επίπεδα τωνδειγμάτων ούρων και αίματος οφείλο-νται στα χαρακτηριστικά του οργανι-σμού του αθλητή και όχι σε ουσίες πουέχει προσλάβει.

Τα 283.304 δείγματα ελήφθησαν το2014 από τις αθλητικές ομοσπονδίεςκαι τις εθνικές υπηρεσίες κατά του ντό-πινγκ και παραδόθηκαν στα 32 πιστο-ποιημένα εργαστήρια του WADA ανάτον κόσμο προς ανάλυση. Το 2013 είχανληφθεί 269.878 δείγματα.

Υποπτα χαρακτηρίστηκαν 3.866 δείγ-ματα ούρων ή αίματος, δηλαδή ποσοστό1,36% των δειγμάτων που ελήφθησανκαθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Το ποδόσφαιρο ήταν το άθλημα μετη διεξαγωγή των περισσότερων ελέγ-χων, που ανήλθαν σε 31.242 πέρυσι.Ωστόσο, μόνο 144 δείγματα βρέθηκανθετικά, δηλαδή ποσοστό 0,46%. Ακο-λούθησαν σε αριθμό δειγμάτων ο στίβος

με 25.830 δείγματα, η ποδηλασία(22.471) και ο υγρός στίβος (12.120). Ω-στόσο, τα υψηλότερα ποσοστά θετικώνδειγμάτων εμφανίστηκαν στην άρσηβαρών (1,9%), στην ιππασία (1,8%) καιστο... γκολφ (1,6%). Βεβαίως, εκτός ο-λυμπιακών και παραολυμπιακών αθλη-μάτων τα κάθε άλλο παρά ζηλευτά πρω-τεία κρατά το μπόντι μπίλντινγκ με13,7% των δειγμάτων να βγαίνουν θε-τικά σε χρήση απαγορευμένων ουσιών.

Απαγορευμένες ουσίες εντοπίστηκανακόμη στα δείγματα από αθλήματα

που δεν περιμένει κανείς να είναι δια-δεδομένο το ντόπινγκ, όπως το μπριτζκαι τα... βελάκια («νταρτς»)!

Ο παγκόσμιος χάρτης του ντόπινγκκαι των ελέγχων δείχνει ότι τους πε-ρισσότερους ελέγχους διεξήγαγαν οιΚινέζοι, αλλά μόνο το 0,4% των 13.180δειγμάτων βρέθηκε θετικό. Ακολού-θησαν οι Ρώσοι με 12.556 ελέγχους καιοι Γερμανοί με 9.073.

Στον αντίποδα, η Επιτροπή κατά τουΝτόπινγκ στην Τζαμάικα διεξήγαγεπέρσι μόλις 347 ελέγχους χωρίς να βρειούτε ένα δείγμα θετικό... Το αρνητικόρεκόρ το έχει όμως το Εθνικό Κέντροκατά του Ντόπινγκ της Ουκρανίας, πουέκανε μόλις δύο ελέγχους, και το έναδείγμα βρέθηκε θετικό.

Τα αναβολικά στεροειδή πήραν τημερίδα του λέοντος (48%) μεταξύ τωναπαγορευμένων ουσιών που ανιχνεύ-θηκαν στα δείγματα των αθλητών κατάτο 2014. Ακολούθησαν τα διεγερτικά

(15%) και οι ουσίες-μάσκες (13%) πουσκοπό έχουν να καλύπτουν τα ίχνη άλ-λων, ισχυρότερων ουσιών.

Η διευθύντρια του Βρετανικού Ορ-γανισμού κατά του Ντόπινγκ, ΝικόλΣάπστεντ, δήλωσε πως «τα αναλυτικάμας ευρήματα καταδεικνύουν διεύρυνσηστη χρήση στεροειδών, που για μένααποτελεί ένδειξη για αύξηση σε ευρύτεροκομμάτι της κοινωνίας. Πρόκειται γιακάτι πάνω στο οποίο θα ασχοληθούμεμε το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα γιανα βοηθήσουμε, διότι δεν είναι μόνοθέμα του αθλητισμού ή του ντοπαρί-σματος».

Προσφάτως κάποιοι έχουν ισχυριστείότι το ντόπινγκ είναι πολύ πιο διαδε-δομένο από ό,τι δείχνουν τα στοιχείατου WADA, ιδιαιτέρως στον στίβο. Τονπερασμένο Δεκέμβριο ένα γερμανικότηλεοπτικό ντοκιμαντέρ ανέφερε ότιτο 99% των Ρώσων αθλητών έχει λάβειαπαγορευμένες ουσίες.

Ο γενικός διευθυντής του WADA, Ντέι-βιντ Χάουμαν, δήλωσε προ μερικών ε-βδομάδων στο BBC ότι η εκτίμηση τουοργανισμού για το μέγεθος της παραβα-τικότητας ποικίλλει ανά άθλημα: «Κά-νουμε κάποιες εκτιμήσεις με βάση έρευ-νες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.Οι χρήστες είναι πολύ περισσότεροι απόό,τι θα φανταζόμασταν, πάνω από 10%.Αυτό είναι ανησυχητικό διότι το σύστημαπιάνει πολύ μικρότερο αριθμό από αυτόν.Οχι σε όλα τα αθλήματα, σε κάποια α-θλήματα», είπε.

Ο Χάμις Κόφι, επικεφαλής του τμή-ματος ελέγχων του Βρετανικού Οργα-νισμού κατά του Ντόπινγκ, προσθέτειότι «σκοπός μας είναι να μην εστιάζουμετόσο πολύ στους αριθμούς, παρά στηνποιότητα των ελέγχων, κι εκεί βρίσκονταικαι οι προσπάθειές μας που βασίζονταισε πληροφορίες».

BBC

<<<<<<<

Μειώθηκαν τα θετικά δείγματα το 2014 - Στην Αρση Βαρών τα περισσότερα κρούσματα.

22-OIK_ATHLITISMOS_KATHI 27/10/15 22:13 Page 22

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 23g e e k . c o m . c y

Αφού κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να βά-λουμε περισσότερη τεχνολογία στην τσέπημας, δηλαδή στο κινητό μας τηλέφωνο, συ-νειδητοποιήσαμε ότι δεν έχουμε την πει-θαρχία να του αντισταθούμε. Έγινε προ-έκταση του χεριού μας, κάλυψε όλο τον ε-λεύθερο χρόνο μας, τα κοινωνικά δίκτυακαι οι ειδοποιήσεις τους πήραν τη θέσητης πραγματικής μας ζωής και τώρα θέλουμενα αποσυνδεθούμε, χωρίς βέβαια να το κα-ταφέρνουμε.

Όμως, οι πάντα πρωτοπόροι και διορα-τικοί τεχνολογικοί μάνατζερ βρήκαν τηναπάντηση και πάλι, και αυτή είναι λίγη τε-χνολογία ακόμη. Τον Σεπτέμβριο βγήκεστην αγορά το τηλέφωνο MP01 της ελβε-τικής εταιρείας Punkt και αναμένονται με-ρικά ακόμη μοντέλα άλλων εταιρειών. Ποιοείναι το ατού τους; Υπόσχονται να μας δώ-σουν πίσω τη ζωή μας! Πώς; Με τις... α-πούσες λειτουργίες τους.

Το MP01 είναι ένα κομψό, μικρό, εύχρη-στο κινητό με πλήκτρα (!) και όχι οθόνηαφής, που διαθέτει μόνο τις απολύτως α-παραίτητες λειτουργίες: πραγματοποίησηκλήσεων και αποστολή γραπτών μηνυμά-των.

Μπορεί να αποθηκεύσει μέχρι 3.000 ε-παφές και διαθέτει ένα ημερολόγιο για ρα-ντεβού και υποχρεώσεις, ενώ μπορεί νασυνδεθεί με USB και να λάβει αυτές τις ε-παφές μέσω υπολογιστή, καθώς και να «α-δερφοποιηθεί» με το smartphone μας, ώστενα δέχεται κλήσεις προωθημένες από αυτό- να λειτουργούν με την ίδια κάρτα SIMδηλαδή.

Όσο για την μπαταρία του; Ταsmartphones αντέχουν με το ζόρι μία μέρααν χρησιμοποιούνται εντατικά. Συχνά σεπροδίδουν πάνω που χρειάζεται να κάνειςτο πιο σημαντικό τηλεφώνημα! Το MP01μάς γυρίζει σε εκείνες τις εποχές που ξε-χνούσαμε επί μέρες να φορτίσουμε τη συ-σκευή μας.

Εν ολίγοις, πρόκειται γι’ αυτό που απο-καλεί ο CEO της Punkt, Πίτερ Νέμπι: ένα«απογευματινό τηλέφωνο» ή «τηλέφωνοδιακοπών».

Το smartphone μου είναι το γραφείομου, αλλά, όταν το απόγευμα γυρίζω στοσπίτι, κρατώ μόνο το MP01. Αν χρειαστείνα δεχθώ ή να κάνω κάποιο τηλεφώνημα,δεν θα παρασυρθώ από τις δεκάδες ειδο-ποιήσεις που θα έχουν συσσωρευτεί στοsmartphone, δεν θα μπω στον πειρασμόνα “συνδεθώ”. Αν δεν είσαι αρκετά πει-θαρχημένος, το smartphone μπορεί να σεκάνει να σπαταλήσεις όλη τη μέρα χωρίςνα το καταλάβεις. Το MP01 σού δίνει πίσωτη ζωή σου».

Την ανάγκη που περιγράφει ο Νέμπιτην είχαν εντοπίσει κι άλλοι. Από τον Ιούνιο,

η Nokia έχει βγάλει στην αγορά μια νέαεκδοχή του Nokia 105, με τις απολύτως α-παραίτητες λειτουργίες.

Θα ακολουθήσει το πρότζεκτ που υπο-στηρίχθηκε από την ιντερνετική πλατφόρμαχρηματοδότησης για επίδοξους επιχειρη-ματίες, Kickstarter, το Light Phone, πουέχει το μέγεθος πιστωτικής κάρτας, χωράεισε πορτοφόλι και κάνει μόνο κλήσεις. Αλλάκαι το Janus One, ένα επίσης χρηματοδο-τούμενο από το Kickstarter τηλέφωνο.

«Νομίζω ότι συνειδητοποιούμε πια πόσοανόητοι μοιάζουμε κοιτώντας μια οθόνηόλη μέρα», λέει ο σχεδιαστής του MP01,Τζάσπερ Μόρισον. «Πλην αυτού, ταsmartphones διαρκώς μεγαλώνουν σε μέ-γεθος και γίνεται δύσκολο το να τα κου-βαλάς.

Βέβαια, είμαστε ρεαλιστές. Ξέρουμε ότιδεν θα αντικαταστήσουμε τα έξυπνα τη-λέφωνα. Όμως, όσο αυτά μεγαλώνουν καιγίνονται ολοένα και πιο απαιτητικά στηχρήση, θα μένει χώρος για κάτι μικρό, απλόκαι εύχρηστο».

Καλά όλα αυτά. Οπως «σου δίνει πίσωτη ζωή σου» μιλούν στην καρδιά του σύγ-χρονου, μονίμως συνδεδεμένου ανθρώπουπου μετατρέπεται σε δούλο της τεχνολογίας.Όμως χρειαζόμαστε στ’ αλήθεια ένα κινητόόπως το MP01;

Όταν μάλιστα πωλείται στην κάθε άλλοπαρά ευκαταφρόνητη τιμή των 295 ευρώ;Στην πραγματικότητα, αυτό που κάνει μπο-ρεί να το κάνει και το smartphone μας:αρκεί να βρούμε τη... δύναμη να κλείσουμετη σύνδεσή του με το Διαδίκτυο.

Τ. Sedran: Έτοιμος να σβήσει τις φωτιές«Χρυσή» μετεγγραφή από το ευρωπαϊκό τμή-μα της General Motors, θεωρεί πως έκανε ηVW, που ρίχνει το βάρος της άμεσης ανάκαμ-ψης μετά το σκάνδαλο με τους ντίζελ κινητή-ρες, στον εμπειρογνώμονα Thomas Sedran, οοποίος αναλαμβάνει χρέη επικεφαλής στρα-τηγικής της αυτοκινητοβιομηχανίας από την 1ηΝοεμβρίου. Πρόκειται για το δεύτερο άτομοπου προσλαμβάνεται από την εταιρεία μέσασε ένα μήνα μετά τον Matthias Mueller, το νέοCEO της VW.

Παπαδόπουλος στηθέση Μοναστηριώτηστο Δ.Σ. της AlphaΣτο διορισμό του Κωνσταντίνου Παπαδόπου-λου στη θέση του ανεξάρτητου μη εκτελεστι-κού συμβούλου σε αντικατάσταση του ΙωάννηΜοναστηριώτη, προχώρησε το Δ.Σ. της AlphaBank, στο πλαίσιο αναδόμησης του Διοικητι-κού Συμβουλίου προς συμμόρφωση με τιςσχετικές πρόνοιες του κανονιστικού πλαισίου.Ο κ. Παπαδόπουλος, κάτοχος πτυχίου Οικο-νομικής κατευθύνσεως από το LSE, διαθέτειπολυετή εμπειρία στους τομείς των χρηματο-οικονομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών καιτης παροχής ελεγκτικών υπηρεσιών.

Etihad Airways:Μεταξύ τωνδημοφιλέστερωνεργοδοτών στην ΕΜΕΑΣτην 20η θέση, στην κατηγορία των 100 δη-μοφιλέστερων εργοδοτών για την περιοχή τηςΕΜΕΑ (Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική),κατά το 2015, κατατάσσεται η Etihad Airways,σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε τοLinkedIn. Ο εθνικός αερομεταφορέας των Η-νωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) κατέλαβεμία από τις κορυφαίες 25 θέσεις για την πε-ριοχή της ΕΜΕΑ, παράλληλα με αξιόλογες ε-ταιρείες όπως η Google, η Apple και ηUnilever, ενώ βρέθηκε πιο μπροστά από πα-γκόσμια brand, όπως Nike, Burberry και τοTwitter.

Νέο showroom για τηΜΙΝΙ στη ΛευκωσίαΝέος εντυπωσιακός εκθεσιακός χώρος τηςΜΙΝΙ δημιουργήθηκε στη Λευκωσία, με στό-χο να ενθουσιάσει όσους τον επισκέπτονται,δημιουργώντας τους το συναίσθημα ότι βρί-σκονται ανάμεσα σε φίλους. Ιδιοκτήτες ΜΙΝΙαλλά και φίλοι και θαυμαστές του θρυλικούαυτοκίνητου, είχαν την ευκαιρία να βιώσουναπό κοντά την εμπειρία του ανακαινισμένουshowroom της ΜΙΝΙ στην πρωτεύουσα, όπουθα στεγάζεται όλη η γκάμα αυτοκινήτων καιlifestyle accessories της ΜΙΝΙ. Την ίδια ώρα,μια ΜΙΝΙ έκπληξη περίμενε τους παρευρι-σκομένους που είχαν την ευκαιρία να δουν α-πό κοντά πρώτοι το εντυπωσιακό MINIClubman, το οποίο άφησε τις καλύτερες ε-ντυπώσεις.

InFocus

Ολόκληρος υπολογιστής σε ένα... στικάκιΤο Kangaroo, κόντρα στην μόδα των PC-on-a-stick όπου ολόκληρος υπολογιστής μπαίνειμέσα σε ένα στικάκι και λειτουργεί σε οποια-δήποτε τηλεόραση, δημιούργησε ένα gadgetμε μπαταρία, που του προσφέρει αυτονομίακαθώς μπορεί να λειτουργεί συνδεδεμένομε ένα iPad. Με ενσωματωμένο dock με μίαθύμα HDMI και δύο USB, ενώ χρησιμοποιείεπεξεργαστή Αtom X5, μνήμη 2GB RAM και32GB επέκταση σε αποθηκευτικό χώρο. Αυ-τό που ωστόσο είναι το πιο σημαντικό, είναιπως το κόστος του δεν θα ξεπερνά τα 100δολάρια, σημαντικά φθηνότερο από τα αντί-στοιχα sticks που υπάρχουν αυτή την στιγμήστην αγορά.

Bell Pro Star

Προστασία κρανίου και εγκεφάλου Το νέο κράνος της εταιρείας Bell διαθέτειμία νέα τεχνολογία η οποία πέρα από το κρα-νίο, προστατεύει και τον εγκέφαλο. Με έναδυνατό κέλυφος και μια εσωτερική επένδυ-ση αποτελούμενη από τρία στρώματα, τα οποία αντέχουν το κα-θένα και διαφορετικής έντασης χτύπημα, τονέο κράνος σύμφωνα με τα τεστ μειώνει σεσημαντικό βαθμό την ένταση που φθάνειστον ανθρώπινο εγκέφαλο, καθώς επιτρέπειστο κεφάλι να αλλάζει θέση μέσα στο κράνοςκαι να διαχέει πιο ομαλά την δύναμη του χτυ-πήματος.

Samsung

Galaxy On5: Νέοentry level μοντέλοΣτην «αποκάλυψη» δύο νέων smartphonesπροχώρησε η κορεατική Samsung, ανάμεσαστα οποία βρίσκεται το On5, το οποίο ξεχω-ρίζει τόσο για τα προηγμένα του χαρακτηρι-στικά όσο και για την εξαιρετική του εμφά-νιση. Με το κόστος του να μην ξεπερνά τα200 δολάρια, το νέο έξυπνο κινητό βρίσκε-ται στην άνω πλευρά της entry level κατηγο-ρίας. Θυμίζοντας αρκετά την σειρά Α της ε-ταιρείας, είναι κατασκευασμένο από πλα-στικό και συνθετικό δέρμα, ενώ διαθέτει ο-θόνη 5 ιντσών HD, τετραπύρηνο επεξεργα-στή Exynos 3475 στα 1.3GHz Cortex-A7 καιμνήμη RAM 1.5GB. Με κάμερα 8 Megapixelπίσω και 5 Megapixel μπροστά, χωρητικότη-τα 8GB επεκτάσιμη και σύνδεση LTE, αποτε-λεί μια αξιόλογη επιλογή, η οποία παραμέ-νει ωστόσο άγνωστο αν θα κυκλοφορήσεικαι εκτός Κίνας.

TP-LINK

Ιντερνετ μέσα από το ρεύμαΚάθε ηλεκτρική πρίζα σε υποδοχή σύνδεσηςστο οικιακό δίκτυο μετατρέπει το AV1200 τηςTP-LINK, ένα από τα «φρέσκα» προϊόντα τηςεταιρείας, το οποίο αξιοποιεί την ηλεκτρικήεγκατάσταση του σπιτιού για να προσφέρειπρόσβαση στο Διαδίκτυο από οποιοδήποτεδωμάτιο. Μπορεί να επεκτείνει το δίκτυο Ι-ντερνετ έως και 300 μέτρα με ταχύτητες έως1.200 Mbps.

MARKET PLACE

<<<<<<<

Ένα «πρωτόγονο» κινητό τη-λέφωνο, που διαθέτει μόνο τιςβασικές λειτουργίες, υπόσχε-ται να μας «δώσει πίσω τηζωή μας».

Tον κώδωνα του κινδύνου για τις δυνατό-τητες της σύγχρονης ιατρικής επιστήμηςέκρουσε πρόσφατα Αυστραλός ερευνητής,ο οποίος σε άρθρο του, το οποίο δημοσι-εύθηκε στο περιοδικό Nature, αναφέρειότι πολύ σύντομα οι επιστήμονες θα έχουντη δυνατότητα να παράγουν έμβρυα τριώνή τεσσάρων εβδομάδων, χρησιμοποιώνταςως πρώτη ύλη τα λεγόμενα αδιαφοροποίητακύτταρα, δηλαδή τα εμβρυϊκά βλαστοκύτ-ταρα.

Ο καθηγητής Μάρτιν Πέρα, του Πανε-πιστημίου της Μελβούρνης, επισήμανε ότιη ομάδα του πραγματοποίησε πειράματαμε τα οποία αποδεικνύεται ότι είναι δυνατήη από του μηδενός παρασκευή εμβρύου,το οποίο αναπτύσσεται καθώς τα αδιαφο-ροποίητα κύτταρα μπορούν να μιμηθούντο σχέδιο ανάπτυξης ενός εμβρύου πουβρίσκεται στη μήτρα.

Επί του παρόντος, αξίζει να σημειωθείότι η ομάδα του δρος Πέρα πειραματίζεταιμόνο με ρεζοπιθήκους και δεν πρόκειταινα προχωρήσει σε άλλα είδη παρά μόνονόταν η κοινωνία δώσει σαφείς απαντήσειςστα καυτά ερωτήματα που εγείρονται.Πέραν όμως της προσπάθειας δημιουργίαςζωής στο εργαστήριο, διεθνής ερευνητικήομάδα πραγματοποίησε ένα σημαντικό βή-μα για την κατανόηση της διαδικασίας τουγήρατος.

Η ομάδα υπό τον Φρεντ Κέιτζ, επικεφα-λής του Εργαστηρίου Γενετικής στο Ινστι-τούτο Βιολογικών Σπουδών Σαλκ, προχώ-ρησε στη δημιουργία κυττάρων που ήδηπαρουσίαζαν τις φθορές του γήρατος, χρη-σιμοποιώντας ως «πρώτη ύλη» δερματικάκύτταρα που ελήφθησαν από ηλικιωμένουςασθενείς.

Η πρωτοτυπία του εγχειρήματος έγκειταιστο ότι οι ερευνητές δεν χρειάστηκε ναγυρίσουν τους δείκτες του βιολογικού ρο-

λογιού των κυττάρων έτσι ώστε να γίνουνβλαστοκύτταρα. Χάρη στην πρωτοποριακήτεχνική που εφάρμοσαν, κατάφεραν ναδημιουργήσουν κύτταρα παρόμοια με αυτάπου ήδη υπάρχουν στον εγκέφαλο ενός η-λικιωμένου ανθρώπου. Σύμφωνα με τουςερευνητές, το παράδοξο εκ πρώτης όψεωςεπίτευγμά τους πρόκειται να βοηθήσειτους επιστήμονες που ασχολούνται με νευ-ροεκφυλιστικές παθήσεις της τρίτης ηλικίας,όπως είναι η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσοςτου Πάρκινσον.

«Αυτό που καταφέραμε μας δίνει τη δυ-νατότητα να διατηρούμε σε κυτταρικό ε-πίπεδο τα χαρακτηριστικά της προχωρη-μένης ηλικίας, καθιστώντας ευκολότερητη μελέτη των συνεπειών της γήρανσης

στον εγκέφαλο», δήλωσε ο δρ Κέιτζ.Οι επιστήμονες έκαναν τη σχετική δημο-σίευση στην επιστημονική επιθεώρηση«Cell Stem Cell». Μέχρι σήμερα, αξίζει νασημειωθεί ότι οι επιστήμονες χρησιμοποι-ούσαν πειραματόζωα προκειμένου να με-λετήσουν τις βιολογικές συνέπειες της γή-ρανσης στον εγκέφαλο. Πιο πρόσφατα, α-ξιοποίησαν για την έρευνά τους βλαστο-κύτταρα (που ενίοτε προέρχονται από τονεπαναπρογραμματισμό δερματικών κυτ-τάρων).

Η τεχνική αυτή όμως είχε σημαντικούςπεριορισμούς, καθώς τα εγκεφαλικά κύτταραπου λαμβάνονται με τη συγκεκριμένη μέ-θοδο δεν διαθέτουν τις ιδιότητες των ηλι-κιωμένων εγκεφαλικών κυττάρων.

Δημιουργία εμβρύων στο εργαστήριο

Ιδού ο ανταγωνιστής του smartphone

23-OIK_TECH_NEW_KATHI 27/10/15 22:21 Page 23

AΓOPEΣ & EΠENΔYΣEIΣΤετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015

Find out how EY is helping global organizations design and execute strategies that make accelerated sustainable growth achievable. ey.com/advisory #BetterQuestions

Accelerated growth?Sustainable growth?

© 2

015

Erns

t & Y

oung

Cyp

rus

Lim

ited.

All

Rig

hts

Rese

rved

.O

ΔΗ

ΚΤ

ΗΣ

OΧΙ ΜOΝΟ ΣΤΗΝ ΕΙΡHΝΗΠαράκληση όπως επιστολές που κατέθεσε στη Βουλή κοινοποιηθούν «σε όλους τουςΑρχηγούς Κομμάτων για την πλήρη ενημέρωσή τους για το θέμα», απηύθυνε ο υπουργόςΣυγκοινωνιών Μάριος Δημητριάδης.Οι επιστολές αφορούσαν απαντήσεις της Διευθύντριας του Τμήματος Δημοσίων Έργων προςτον Γενικό Ελεγκτή σε σχέση με το διαγωνισμό για τη βελτίωση της λεωφόρου Περνέρα στοΠαραλίμνι. Υπενθυμίζεται ότι ο Ελεγκτής είχε εκφράσει διαφωνίες σε σχέση με τους όρουςτου διαγωνισμού. «Επιθυμώ να αναφερθώ στο πιο πάνω θέμα και να σας επισυνάψω γιασκοπούς διαφάνειας, όλες τις σχετικές απαντητικές επιστολές της Διευθύντριας του ΤμήματοςΔημοσίων Έργων προς τον Γενικό Ελεγκτή, οι επιστολές του οποίου κοινοποιήθηκαν μόνοστην κ. Ειρήνη Χαραλαμπίδου, βουλευτή του ΑΚΕΛ», αναφέρει με νόημα ο υπουργός.

ΠΡΟΒΟΛH ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦEΡΟΝΤις τελευταίες μέρες παρατηρείται μίαεπικοινωνιακή έξαρση από μερίδαασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίεςσύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ»επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τιςασφαλιστικές της Ελληνικής Τράπεζας.Πάντως, αν η κατάληξη του διαγωνισμούέχει σχέση με το ποια εταιρεία προβάλλεταιπερισσότερο, τότε η απάντηση είναι εύκολη.Ίδωμεν.

ΠAΛΙ ΤΟ ΑEΡΙΟΤην ευκαιρία της συνάντησής τουμε τον υπουργό Ενέργειας άδραξεο Γιώργος Λιλλήγκαζ για ναεπαναφέρει το ζήτημα τηςπώλησης φυσικού αερίου.Φρόντισε βέβαια, να αποσείσει τιςευθύνες από τον υπουργό, οοποίος από τη δική του πλευράαπέφυγε να απαντήσει. Κράτα μενα σε κρατώ…

EΤΟΙΜΕΣ; Ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειώνχαιρετίζει την έγκριση του νομοσχεδίου που θαεπιβάλει τις πρόνοιες της ΟδηγίαςΦερεγγυότητα ΙΙ και στην Κύπρο. Αναφέρειμάλιστα πως οι ασφαλιστικές είναι έτοιμες απόκαιρό. Βέβαια, όταν λέμε έτοιμες τι εννοούμε;Έτοιμες να εναρμονιστούν με τις πρόνοιες;Έτοιμες να πωληθούν; Έτοιμες νασυγχωνευθούν; Για ό,τι κι αν είναι έτοιμεςπάντως, ο χρόνος τελειώνει.

Α Ρ Θ Ρ Ο

Το σύστημα στην Κύπρο είναι τόσο σαθρό καιδιάτρητο που αμέσως μόλις διαρρεύσει έναθέμα, ξέρουμε και την πηγή της διαρροής.Ακόμα και αν δεν την ξέρουμε καταλήγουμεσυμπερασματικά στο ποιος είναι πίσω από τηδιαρροή, γιατί το έκανε και ποια συμφέρονταθέλει να διαφυλάξει.

Η κυπριακή πολιτεία έχει καταντήσει σανμία σειρά του Φώσκολου που προβάλλεται για13η συνεχόμενη σειρά αναμασώντας την ίδιαιστορία συνεχώς από την αρχή. Αποτέλεσμα,αντί να ασχολούμαστε με την ουσία κάποιωνθεμάτων, να ασχολούμαστε με το ποιος καιγιατί τα διέρρευσε. Και όχι αδίκως.

Όταν ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας βγαίνειστα ραδιόφωνα για να πει πως «εγώ δεν» καιότι θα ζητήσει να ερευνηθεί το θέμα, τι να πε-ριμένει ο απλός πολίτης; Απόμεινε η μέρα πουθα δηλώσει ότι αυτός διέρρευσε στοιχεία. Ηαναφορά στον Γενικό Εισαγγελέα δεν είναιπροσωπική, ούτε στα πλαίσια πολέμου.

Αλλά επειδή αποτελεί ένα από τους σημα-ντικότερους θεσμούς του τόπου και ως τέτοιοςπρέπει να συμπεριφέρεται. Από μάρτυρας κα-τηγορίας σε δίκη στο Κακουργιοδικείο, μέχριτις παρεμβάσεις του στα ερτζιανά και τα ρα-βασάκια που ανταλλάζει με τον Πρόεδρο τηςΔημοκρατίας, δικαίως οι πολίτες έχουν μειώσει

σημαντικά την εκτί-μησή τους προς τονίδιο τον θεσμό, όπωςαποδεικνύει και δη-μοσκόπηση της «Κ».

Ο προηγούμενοςΓενικός ΕισαγγελέαςΠέτρος Κληρίδηςστην αρχή απέφευγεόπως ο διάβολος το

λιβάνι τις δημόσιες παρεμβάσεις. Μάλιστα, έφερε ως παράδειγμα τον αντί-

στοιχό του στην Αγγλία, ο οποίος, όπως είπε,τοποθετήθηκε μόνο δύο φορές δημόσια. Ηπρώτη αφορούσε την περίπτωση του γνωστούμοντέλου Κέιτ Μος, όταν είχε συλληφθεί μεναρκωτικά. Για τη δεύτερη μην ρωτάτε, δεντη θυμάμαι, κόλλησα στην Κέιτ. Βέβαια και οΠέτρος αργότερα εισήλθε στο επικοινωνιακόπαιχνίδι με συχνές παρεμβάσεις στα μέσα ε-πικοινωνίας.

Ο κόσμος έχει βαρεθεί να ακούει δηλώσειςκαι υποσχέσεις. Έχει κουραστεί να ακούει γιατο μαχαίρι που θα φτάσει στο κόκκαλο αλλάμοιάζει περισσότερο με μαχαίρι βουτύρου. Απότη μία οι τράπεζες μουρμουρούν ότι δεν τις α-φήνουν να αγιάσουν με τα όσα βλέπουν συνεχώςτο φως της δημοσιότητας και από την άλλη,όμως, πολύ λίγα έχουν γίνει ως προς την από-δοση ευθυνών ή έστω για ξεκαθάρισμα τουσκηνικού.

Η κάθαρση δεν σημαίνει μόνο την φυλάκισηκάποιων. Κάθαρση μπορεί να είναι και η ξε-κάθαρη και δίκαιη απεικόνιση του τι πραγματικάέγινε για να φτάσει η κυπριακή οικονομία στηνκατάσταση του 2013. Αν αποδεικνύεται (πουδεν είναι δύσκολο) πως κάποιος ήταν βλάκαςή ηλίθιος ή άσχετος και τα έκανε σαν τα μούτρατου, το ζητούμενο δεν είναι να πάει φυλακήως να ήταν εγκληματίας. Το ζητούμενο είναινα καταγραφεί η έλλειψη ικανοτήτων του συ-γκεκριμένου προσώπου και να του αποδοθούνοι ευθύνες που του αναλογούν.

Δυστυχώς, ούτε αυτό το απλό δεν γίνεται.Βλέπουμε τα ίδια άτομα που υπήρξαν μέροςτης προηγούμενης κατάστασης να παρεμβαί-νουν, να κατηγορούν άλλους ακόμα και να κά-νουν εισηγήσεις. Και έχεις και ένα Πρόεδροτης Δημοκρατίας τόσο φανατικό της ανακύ-κλωσης που θα μπορούσαν να τον εκλέξουνως επίτιμο πρόεδρο της Green Dot.

Ίσως όμως αν αποδοθούν ευθύνες, ακόμακαι μη ποινικές, να φανεί πλήρως η γύμνια τουπολιτικού συστήματος. Του τρόπου που γίνονταιοι διορισμοί και του τρόπου που επιλέγονταιοι άριστοι των αρίστων διαχρονικά.

<<<<<<<

Το μαχαίρι τουβουτύρου δενμπορεί να φτάσειστο κόκκαλο.

Ο βασιλιάς είναι φαφλατάς

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Με αρνητικό πρόσημο έκλεισετην Τρίτη το κυπριακό χρη-ματιστήριο, καθώς ο γενικόςδείκτης του ΧΑΚ κατέγραψεμικρές απώλειες σε ποσοστό0,49%, κλείνοντας στις 73,19μονάδες.

Πτωτικά κινήθηκαν επί-

σης ο δείκτης FTSE/CySE 20,υποχωρώντας κατά 0,47%στις 42,09 μονάδες, καθώςκαι η κύρια αγορά και οι ε-πενδυτικές, σημειώνονταςπτώση 0,93% και 0,17% α-ντίστοιχα. Από την άλλη, μεάνοδο 0,43% έκλεισε η εναλ-λακτική αγορά, ενώ ο δείκτης

των ξενοδοχείων παρέμεινεαμετάβλητος.

Ο ημερήσιος όγκος συναλ-λαγών διαμορφώθηκε στα295.902,93 ευρώ, με την Τρά-πεζα Κύπρου να συγκεντρώ-νει την πλειοψηφία του τζί-ρου, δηλαδή 265.490,10 ευρώ,υποχωρώντας κατά 1,19%στο 0,166 ευρώ.

Ακολούθησαν οι μετοχέςτης Ελληνικής Τράπεζας μεόγκο 18.801,80, πτώση 1,37%και τιμή κλεισίματος το 1,44ευρώ, της Πετρολίνα με3.270,01 ευρώ, άνοδο 3,16%και τιμή 0,98 ευρώ, της ΚΕΟμε 804 ευρώ και αύξηση3,45% στο 0,60 ευρώ, όπωςεπίσης και της Logicom μεόγκο 704,45 ευρώ και ζημιές1,66% και τη μετοχή να κλεί-νει στο 0,713 ευρώ.

Από τις συναλλαγές πουέτυχαν διαπραγμάτευσης, 2κινήθηκαν ανοδικά, 6 καθο-δικά, 2 παρέμειναν αμετά-βλητες, ενώ 80 μετοχές δενέτυχαν διαπραγμάτευσης,την ώρα που ο συνολικός α-ριθμός των συναλλαγών α-νήλθε στις 107.

Με απώλειες 0,49%έκλεισε το ΧΑΚ

<<<<<<<

Ο ημερήσιος όγκοςσυναλλαγών διαμορφώθηκε στα 295.902,93 ευρώ, με την Τράπεζα Κύπρου να συγκε-ντρώνει 265.490,10 ευρώ.

Σοβαρότατες απώλειες επωμίζονταιχιλιάδες μικροεπενδυτές στις Η-νωμένες Πολιτείες από επενδύσειςτους σε ενεργειακά σχέδια εξαιτίαςτης δραστικής κάμψης των τιμώντου πετρελαίου και των παράτολ-μων κινήσεων των χρηματιστών.Τα σχετικά στοιχεία, που βασίζο-νται σε έρευνα της FactSheet, α-ναφέρει το ειδησεογραφικό πρα-κτορείο Αssociated Press, επιση-μαίνοντας ότι σε κάθε 10 δολάριαπου επενδύονταν στην ενέργεια,τα 8 δολάρια σήμερα έχουν εξα-νεμιστεί. Κι αυτό σημαίνει πως οι-κογένειες, οι οποίες τοποθέτησανεκεί τις οικονομίες και τις αποτα-μιεύσεις τους, έχουν καταστραφεί.Ορισμένοι, μάλιστα, έχουν κινηθείκαι δικαστικά κατά των χρηματο-οικονομικών συμβούλων και χρη-ματιστών. Από τη δική τους πλευράοι αναλυτές, οι οποίοι ειδικεύονταιστον κλάδο της ενέργειας, ισχυ-ρίζονται ότι οι συγκεκριμένες ε-πενδύσεις πάντα ενέχουν το στοι-χείο του υψηλού ρίσκου.

ΠροϊστορίαΟταν οι αποδόσεις των ομολό-

γων ήταν αδιάφορες για τους ε-πενδυτές, οι χρηματοοικονομικοίσύμβουλοι και οι χρηματομεσίτεςτους δελέασαν και τους παρου-σίασαν ως καλύτερη επιλογή τηνενέργεια. Με τον τρόπο αυτό πεί-σθηκαν ότι η τοποθέτηση των α-ποταμιεύσεών τους σε έργα με-ταφοράς και αποθήκευσης πετρε-λαίου, καθώς και σε συνεργασίεςγεώτρησης, θα τους απέφερανπαχυλές αποδόσεις. Ως αποτέλε-σμα, οι μεσάζοντες στην όλη δια-δικασία, τράπεζες και χρηματο-μεσίτες, αποκόμισαν πολύ μεγάλακέρδη. Σύμφωνα με το AssociatedPress, την τελευταία χρονιά νοι-κοκυριά και επενδυτές έχουν δρα-

στικές απώλειες της τάξης των20 δισ. δολαρίων από ενεργειακάέργα, τα οποία είχαν εισαχθεί στοχρηματιστήριο.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στα ποσάτων 20 δισ. δολαρίων δεν συνυ-πολογίζονται οι απώλειες 37 δισ.δολαρίων σε ομόλογα, που οι κοι-νοπραξίες των ενεργειακών έργωνπούλησαν την πενταετία 2010-2014. Οπως επισημαίνει τοAssociated Press, πολλοί από τουςτίτλους αυτούς διατέθηκαν μόλις

στο ήμισυ της αξίας τους. Εκτόςτων υπολογισμών των 20 δισ. δο-λαρίων βρίσκονται και οι ζημίεςαπό ενεργειακές κοινοπραξίες, οιοποίες δεν έχουν εισαχθεί στο χρη-ματιστήριο. Οσοι μεμονωμένοι ε-πενδυτές και νοικοκυριά στις ΗΠΑτοποθέτησαν τις οικονομίες τουςσε έργα μεταφοράς και αποθήκευ-σης πετρελαίου υπέστησαν απώ-λειες, αλλά τις επαχθέστερες είχανόσοι προτίμησαν τα έργα γεώτρη-σης. «Εάν είχες στόχο να προστα-

τεύσεις τις αποταμιεύσεις σου,τότε οι εταιρείες παραγωγής πε-τρελαίου και φυσικού αερίου δενσου αρμόζουν», επισημαίνει ο α-ναλυτής ενέργειας στη R.W. Baird,Ιθαν Μπέλαμι. «Ανέκαθεν ήταν ε-πενδύσεις υψηλού κινδύνου».

Ο βασικός λόγος, ο οποίος σχε-τίζεται με τις πολύ μεγάλες ζημίες,είναι η πτώση στις τιμές του μαύ-ρου χρυσού. Πέραν τούτου, όμως,πολλές ενεργειακές κοινοπραξίεςείχαν ήδη επωμιστεί υψηλά δάνειακαι διέτρεχαν σοβαρό κίνδυνο, α-κόμα κι όταν το πετρέλαιο είχεδιπλάσια τιμή. Αυτό ερμηνεύεταιως εξής: είτε ότι επενδυτές καινοικοκυριά ήταν απρόσεχτοι, ε-πιδιώκοντας σταθερά εισοδήματα,είτε ότι οι χρηματομεσίτες και οιτράπεζες ήταν πολύ απερίσκεπτοι,κυνηγώντας παχυλές προμήθειες,είτε ένας συνδυασμός. Οι ενερ-γειακές κοινοπραξίες μπορούν νααποφύγουν κάποια φορολογία,μετακυλίοντας όλα όσα κερδίσουνστους επενδυτές τους. Αυτό εξηγείκαι το γιατί συνήθως προσκολ-λώνται στην αποθήκευση και με-ταφορά πετρελαίου, δραστηριό-τητα χωρίς ενδιαφέρον αλλά μεσταθερή εισροή ρευστού. Με τημείωση των επιτοκίων από τη Fedσε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, ηαπόδοση των ομολόγων υποχώ-ρησε. Η ζήτηση για πιο κερδοφό-ρες επιλογές έφερε στο προσκήνιοτις ενεργειακές συνεργασίες, ενώειδικά τα έργα γεώτρησης εξα-σφάλιζαν απόδοση 6%. Τράπεζεςκαι χρηματομεσίτες πωλούσανμετοχές και ομόλογα των έργωντις καλές εποχές, αλλά, όταν ητιμή του μαύρου χρυσού κατα-κρημνίστηκε, οι κοινοπραξίες δενείχαν κάποιο «μαξιλάρι» να θω-ρακίσουν τις δραστηριότητές τους.

BLOOMBERG, A.P.

Επένδυσαν σε πετρέλαιο, έχασαν τα λεφτά τουςΜεγάλες ζημίες για Αμερικανούς μικροεπενδυτές, τεράστια κέρδη από προμήθειες για χρηματιστές

<<<<<<

«Για κάθε 10 δολάριαπου επενδύθηκανστον κλάδο της ενέρ-γειας τα τελευταίαχρόνια, τα 8 έχουν χαθεί», υποστηρίζειστην έρευνά της η FactSheet.

Μικρή πτώση στις ευρωπαϊκές αγορέςΠτωτικά κινούνταν οι χρηματιστη-ριακοί δείκτες στην Ευρώπη κατά τιςαπογευματινές συναλλαγές χθες. Τοευρώ δεν είχε σημαντική μεταβολήέναντι του δολαρίου στο 1,1050 δολ.έπειτα από δήλωση του ανώτατουοικονομολόγου της ΕΚΤ Πέτερ Πρετπως «δεν υπάρχουν ταμπού στην ε-πίτευξη του στόχου του πληθωρι-σμού». Οι επενδυτές είχαν στρέψειτην προσοχή τους στη συνεδρίασητης Ομοσπονδιακής Τράπεζας τωνΗΠΑ (Fed), καθώς και στην ανακοί-νωση των αποτελεσμάτων της Apple.Το πετρέλαιο είχε απώλειες λόγω α-

νησυχιών των επενδυτών για τη ροήτων προμηθειών και τη ζήτηση. Τοαργό Ν. Υόρκης είχε κάμψη 1% στα43,45 δολάρια το βαρέλι και το Brentυποχώρησε στα 47,17 δολάρια το βα-ρέλι. Ειδικότερα, στην Ευρώπη, πέραν

των μακροοικονομικών ανησυχιών,το επενδυτικό κλίμα επηρεάστηκεκαι από τον μεγαλύτερο όμιλο χημι-κών της Γηραιάς Ηπείρου, την BASF,η οποία προειδοποίησε για μειωμένακέρδη λόγω πιέσεων στις αναδυόμενεςοικονομίες. Η τιμή της μετοχής τηςαπώλεσε 3% της αξίας της. Ο πανευ-ρωπαϊκός δείκτης Eurostoxx 600 στιςαπογευματινές συναλλαγές εμφάνιζεαπώλειες 0,8%, ενώ στο Λονδίνο οFTSE 100 είχε κάμψη 0,46%, στο Πα-ρίσι ο CAC 40 μία πτώση 0,7% και0,56% ο DAX στη Φρανκφούρτη.

BLOOMBERG

<<<<<<

Το επενδυτικό κλίμαστην Ευρώπη επηρεά-στηκε από την προειδο-ποίηση της BASF γιαχαμηλότερα κέρδη.

Οι επενδυτές είχαν στρέψει την προσοχή τους στη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), κα-θώς και στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Apple.

24-OIK_AGORES_KATHI 27/10/15 22:19 Page 24