ΔΟΓΜΑΤΑ ΣΞ - army.grarmy.gr/sites/default/files/d1_dogma_stratoy.pdf ·...

ΓΕΝΙΚΟΕΠΙΤΕΛΕΙΟΣΤΡΑΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΔΟΓΜΑΤΟΣ/1

Δ 1

ΔΟΓΜΑΤΑ ΣΞ

ΔΟΓΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΞΗΡΑΣ

ΑΘΗΝΑ,ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ2014 ΤΥΠΟΓΡ.ΕΛΛΗΝΙΚΟΥΣΤΡΑΤΟΥ

ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΟΓΜΑΤΟΣ

ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΟΓΜΑΤΟΣ

Δ 1

ΔΟΓΜΑΣΤΡΑΤΟΥ ΞΗΡΑΣ

Δ 1

ΔΟΓΜΑΣΤΡΑΤΟΥ ΞΗΡΑΣ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

ΠΡΟΣ : ΤΥΕΣ ΓΕΝΙΚΟΕΠΙΤΕΛΕΙΟΣΤΡΑΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΔΟΓΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑ1ο Τηλεφ.2127ΚΟΙΝ. : ΓΕΣ/ΔΕΚΠ-ΔΕΝΔΗΣ Φ.310/8/297298 ΓΕΣ/ΔΕΠΛΗ-ΔΥΠΟΣΤΗ Σ.75 ΓΕΣ/ΔΙΔΟ/1 Αθήνα,19Φεβ14

ΑΠΟΦΑΣΗΈγκριση κύρωσης και εκτύπωσης Δ 1 «Δόγμα ΣΞ»

Έχονταςυπόψη:

α. Τις διατάξεις τουάρθρου17,παράγραφος1β τουΝ.2292/1995«ΟργάνωσηκαιΛειτουργίαΥπουργείουΕθνικήςΆμυνας,ΔιοίκησηκαιΈλεγχοςτωνΕνόπλωνΔυνάμεωνκαιάλλεςδιατάξεις»(ΦΕΚ35/15-2-1995τ.Α΄).

β. ΤονΚανονισμόΟργάνωσηςκαιΛειτουργίαςτουΓενικούΕπιτελεί-ουΣτρατού(ΣΚ3-12).

γ. Τηνυπ΄αριθ.13Απόφασητης3ηςΣυνεδρίασης/04Φεβρουαρίου2014τουΑνωτάτουΣτρατιωτικούΣυμβουλίου(ΑΣΣ).

δ. ΤονΣΚ40-5/2010/ΓΕΣ/ΔΕΚΠ(ΣτρατιωτικάΔημοσιεύματα).

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

1. Τηνκύρωσητου Δ1«ΔόγμαΣΞ»καιθέτουμεαυτόσεεφαρμογήαπότηςυπογραφήςτου.

2. ΤηνεκτύπωσητουΔόγματοςαπότοΤΥΕΣσε1000συνολικάαντίτυ-παδιαστάσεων17,5Χ25εκ.σεχαρτίΣΑΤΙΝΕΑ΄(70Χ100/70γρ.),μεεξώφυλ-λομπρίστολ(70Χ100/200γρ.),χρώματοςκίτρινουκαιβιβλιοδεσίατετράδιοκαιμεέγχρωμηεκτύπωση,όπουαυτόαπαιτείται.

3. ΤηνεπίβλεψηκαιορθήεκτύπωσηστοΓΕΣ/ΔΙΔΟ,τοοποίοναπροω-θήσειτοσχέδιοτουΔόγματοςσεέντυπηκαιηλεκτρονικήμορφήστοΤΥΕΣ.

4. ΒαθμόςΑσφαλείας:«Αδιαβάθμητο».

5. ΤηνκατάργησητουΣΚ31-1«ΤοΣτρατιωτικόΔόγματουΣΞ»τοοποίονακαταστραφεί,απότηνέκδοσητουκυρουμένου,σύμφωναμετιςπροβλεπό-μενεςδιαδικασίες.

6. ΔιανομήμεμέριμνατουΤΥΕΣ/Β΄ΔΝΣΗ,όπωςστοΠαράρτημα«Α».

7. ΗδαπάνηεκτύπωσηςκαιβιβλιοδέτησηςθαβαρύνειτοΓΕΣ/ΔΥΠΟΣΤΗ.

8. Διευκρινήσεις και συμπληρωματικές οδηγίες τεχνικής φύσης, πουτυχόναπαιτηθούν,ναδοθούναπότοΓΕΣ/ΔΙΔΟ(τηλεφ.3670-3674).

9. Προτεραιότηταεκτύπωσης«Α».

-2-

10. Μετά το τέλος της ηλεκτρονικής επεξεργασίας από το ΤΥΕΣ, το ΓΕΣ/ΔΙΔΟναπαραλάβειτοΔόγμασεηλεκτρονικήμορφή(��),τοοποίονααπο-��),τοοποίονααπο-),τοοποίονααπο-στείλειστοΓΕΣ/ΔΕΠΛΗ,μεσκοπότηδημιουργίαηλεκτρονικούαρχείουκαι τηδημοσίευσήτουστοδιαδίκτυομετάτηνέγκρισήτουαπότοΓΕΣ/ΔΙΠΑ.

11. ΤηνκαταχώρισηστονΣΚ40-5μεταπαραπάνωστοιχεία.

12. Το ΓΕΣ/ΔΕΝΔΗΣ να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες προς τοΤΥΕΣ.

ΑντγοςΑθανάσιοςΤσέλιος ΑκριβέςΑντίγραφο ΑρχηγόςΓΕΣ

ΤαξχοςΑθανάσιοςΓάβρογος ΓΕΣ/ΔΙΔΟ/Δντης

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

«Α» ΠίνακαςΔιανομήςΔ1«ΔόγμαΣΞ»

ΓΕΝΙΚΟΕΠΙΤΕΛΕΙΟΣΤΡΑΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΔΟΓΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑ1ο 19Φεβ14ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ«Α»ΣΤΗΔΓΗΦ.310/8/297298/Σ.75

ΠΙΝΑΚΑΣΔΙΑΝΟΜΗΣ Δ 1 «ΔΟΓΜΑ ΣΞ»

Α/Α ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΤΙΤΥΠΩΝ Α/Α ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΑΝΤΙΤΥΠΩΝ

1. ΣΓΥΕΘΑ 5 36. 95-98ΑΔΤΕ ΑΠΟ52. ΣΓΑΝΥΕΘΑ 5 37. ΔΥΒ 53. ΣΓΥΦΕΘΑ 5 38. 5ΤΑΞΠΖ 54. ΥΠΕΘΑ/ΓΔΠΕΑΔΣ-ΓΔΟΣΥ ΑΠΟ5 39. 9-29Μ/ΠΤΑΞΠΖ ΑΠΟ55. ΓΕΕΘΑ/ΕΓΑ 10 40. 3-7-30-31Μ/ΚΤΑΞ ΑΠΟ56. ΓΕΕΘΑ/ΚΕΜΕΤ 10 41. 33-34-50Μ/ΚΤΑΞ ΑΠΟ57. ΓΕΕΘΑ/ΔΙΔΔΟ 20 42. 32ΤΑΞΠ/Ν 58. ΓΕΣ/ΕΓΑ 10 43. 71Α/ΜΤΑΞ 59. ΓΕΝ-ΓΕΑ/ΕΓΑ ΑΠΟ5 44. 1ΤΑΞΚΔ-ΑΛ 510. ΓΕΣ/ΕΓΓΕΠΣ 5 45. ΧΧΙ-XXIIIΤΘΤ ΑΠΟ511. ΓΕΣ/ΕΓΑ΄-Β΄Υ ΑΠΟ5 46. XXIV-XXVΤΘΤ ΑΠΟ512. ΓΕΣ/ΔΑ΄Κ-ΔΒ΄Κ-ΔΓ΄Κ-ΔΔ΄Κ ΑΠΟ5 47. 1ηΤΑΞΑΣ 513. ΓΕΣ/ΔΑΣΠ-ΔΙΠΑ-ΔΕΠΙΧ ΑΠΟ5 48. IVTAΞΥΠ 514. ΓΕΣ/ΔΙΣΧΕΑ-ΔΕΝΔΗΣ-ΔΟΡ ΑΠΟ5 49. 79-80-96ΑΔΤΕ ΑΠΟ515. ΓΕΣ/ΔΕΚΠ-ΔΕΣ-ΔΙΜΣΠΡΟ ΑΠΟ5 50. 88ΣΔΙ 516. ΓΕΣ/ΔΥΔΜ-ΔΥΠΟ-ΔΟΘ ΑΠΟ5 51. 13ΔΕΕ 517. ΓΕΣ/ΔΥΠΟΣΤΗ 5 52. 10-15ΣΠ ΑΠΟ518. ΓΕΣ/ΔΙΔΟ 40 53. ΣΕΘΑ-ΑΔΙΣΠΟ ΑΠΟ519. ΓΕΣ/ΔΠΖ-ΔΙΤ-ΔΠΒ-ΔΜΧ ΑΠΟ5 54. ΔΙΣΧΠΛΗ 520. ΓΕΣ/ΔΔΒ-ΔΑΣ-ΔΕΔ-ΔΣΝ ΑΠΟ5 55. ΣΔΙΕΠ 521. ΓΕΣ/ΔΤΧ-ΔΕΜ-ΔΥΠ-ΔΥΓ ΑΠΟ5 56. ΣΣΕ 522. ΓΕΣ/ΔΕΠΛΗ-ΔΓΕ-ΔΟΙ ΑΠΟ5 57. ΣΜΥ 523. ΓΕΣ/ΔΕΛΟΕ-ΔΣΛ-ΔΤΔ ΑΠΟ5 58. ΣΣΞΓ-ΣΠΗΥ ΑΠΟ524. ΓΕΣ/ΔΠΠ-ΔΙΣ-ΔΜΠ-ΔΜΣ ΑΠΟ5 59. ΣΕΟΕΔ 525. ΓΕΣ/ΔΓΜΥ-ΓΘΡ-ΥΣΑ ΑΠΟ5 60. ΣΠΖ-ΣΤΘ-ΣΠΒ-ΣΜΧ ΑΠΟ526. 1ηΣΤΡΑΤΙΑ 10 61. ΣΔΒ-ΣΑΣ-ΣΤΕΑΤΧ ΑΠΟ527. Γ΄-Δ΄ΣΣ ΑΠΟ10 62. ΣΤΕΑΜΧ 528. ΑΣΔΕΝ 10 63. ΣΑ/ΚΕΕΜ-ΣΕΥ-ΣΧΟ ΑΠΟ5

Α-2

Α/Α ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΤΙΤΥΠΩΝ Α/Α ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΑΝΤΙΤΥΠΩΝ

29. ΑΣΔΥΣ 10 64. ΣΑΕΠ-ΣΣΛ ΑΠΟ530. ΜΕΡΥΠ 5 65. ΚΕΤΘ-ΚΕΠΒ-ΚΕΜΧ ΑΠΟ531. ΙΜΠ 5 66. ΚΕΔΒ-ΚΕΕΔ-ΚΕΣΝ ΑΠΟ532. ΙΙ-ΧΙΙ-ΧVΙΜ/ΚΜΠ ΑΠΟ5 67. ΚΕΤΧ-ΚΕΥΠ-ΚΕΥΓ ΑΠΟ533. ΔΙΚΕ(ΙVΜΠ 5 68. ΚΕΑΠ 534. ΧΧΤΘΜ 5 69. ΤΥΕΣ(ΑΠΟΘΕΜΑ) 25535. 8Μ/ΠΤΑΞ 5

ΑντγοςΙωάννηςΗλιόπουλος ΑκριβέςΑντίγραφο ΑΎ/ΓΕΣ

ΤαξχοςΑθανάσιοςΓάβρογος ΓΕΣ/ΔΙΔΟ/Δντης

ΠΙΝΑΚΑΣΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΓΩΝ

Α/Α

ΑριθμόςκαιΗμερομηνίαΔιαταγής

Τροποποίησης

ΗμερομηνίαΚαταχώρισης

ΚαταχώρισετηνΤροποποίηση

Βαθμός Ονοματεπώνυμο Μονογραφή

Οδηγίες:

1. Οι μεταβολέςστοπαρόνδόγμα επιφέρονται μόνο κατόπιν διαταγήςτουΓΕΣ/ΔΙΔΟ.

2. Δίπλαστηθέσηκάθεμεταβολήςκαιστοπεριθώριοτηςσελίδας,ανα-γράφεταιτοκεφαλαίοΤκαιοα/ατηςτροποποίησης(π.χ.Τ1,Τ2κ.ο.κ.).

3. Στον παραπάνω πίνακα καταχωρείται κάθε σχετική διαταγή, για ναεπιβεβαιωθείηεγγραφήτηςτροποποίησης.

ΔΟΓΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΞΗΡΑΣ Δ 1

ΠΙΝΑΚΑΣΣΥΝΤΜΗΣΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Ή ΤΙΤΛΩΝ

Α/Α ΣΥΝΤΜΗΣΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣΟΡΟΣΗ΄ΤΙΤΛΟΣ ΠΑΡ/ΣΕΙΣ

1. ΑΠΕ ΑνανεώσιµεςΠηγέςΕνέργειας

2. ΔΔ ΔομήΔυνάμεων

3. ΕΘΣΜ ΕθνικάΣυμφέροντα

4. ΕΘΣΣ ΕθνικήΣτρατιωτικήΣτρατηγική

5. ΕΘΣΥΣΥ ΕθνικόΣύστημαΣυναγερμού

6. ΕΚΕ ΕθνικοίΚανόνεςΕμπλοκής

7. ΕΠΜ ΕνοποιημένοΠεδίοΜάχης

8. ΕΣΕΑ ΕπιχειρησιακοίΣτόχοιΕθνικήςΆμυνας

9. ΕΥΕ ΕπιχειρήσειςΥποστήριξηςΕιρήνης

10. ΜΑ ΜέτροΑποτελεσματικότητας

11. ΜΕ ΜέτροΕπίδοσης

12. ΜΕΣ ΜείζωνΕπιχειρησιακόςΣχηματισμός

13. Ο/Σ ΟπλικόΣύστημα

14. ΠΕΑ ΠολιτικήΕθνικήςΆμυνας

15. ΣΔΕ ΣύστημαΔιοίκησηςκαιΕλέγχου

16. ΣΧΚ ΣύστημαΧειρισμούΚρίσεων

ΠΙΝΑΚΑΣΣΥΝΤΜΗΣΕΩΝ ΞΕΝΩΝ ΟΡΩΝ Ή ΤΙΤΛΩΝ

Α/Α ΣΥΝΤΜΗΣΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣΟΡΟΣΗ΄ΤΙΤΛΟΣ ΠΑΡ/ΣΕΙΣ

1. C2 Comman�an�Control

2. FIR FlightIn�ormationRegion

3. UAV Unmanne�AerialVehicle


ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΤΜΗΜΑ Σελίδα

1. ΕισαγωγικόΣημείωμα.............................................................. 1 2. ΔόγμαΣΞ................................................................................. 3 3. Όραμα-Στόχοι-Κατευθύνσεις................................................. 7 4. ΙσχύονΘεσμικόΠλαίσιο........................................................... 10

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΓΕΝΙΚΑ

5. ΤοΠαρόνκαιτοΜέλλοντουΣΞ............................................... 13 6. ΣτρατόςΞηράςκαιΚοινωνία..................................................... 14 7. ΤοΣτρατιωτικόΕπάγγελμα-ΗΣτρατιωτικήΠαιδεία................. 16

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΒΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

8. ΟΣΞΜέσαστηΡοήτηςΕλληνικήςΙστορίας........................... 19 9. ΔιδάγματααπότοΠαρελθόν.................................................... 26 10. ΣύγχρονηΕλληνικήΣτρατιωτικήΣκέψη.................................... 26

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΓΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

11. ΣύγχρονοΕπιχειρησιακόΠεριβάλλον....................................... 31 12. ΦάσματωνΕπιχειρήσεων........................................................ 32 13. ΟιΦάσειςτηςΚρίσηςκαιηΔιαχείρισηΑυτών.......................... 33

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ

14. ΔιαχείρισηΑνθρώπινουΔυναμικού........................................... 35 15. ΣτρατιωτικέςΠληροφορίες........................................................ 36


ΤΜΗΜΑ Σελίδα

16. ΕπιχειρήσειςΣΞ........................................................................ 37 17. ΥποστήριξηΔΜ......................................................................... 39 18. Πολιτική&ΟργάνωσηΣΞ......................................................... 41 19. Διοίκηση&Έλεγχος.................................................................. 41 20. Εκπαίδευση............................................................................... 45

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΟΡΙΣΜΟΙ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

21. Ορισµοί..................................................................................... 51 22. Βιβλιογραφία............................................................................. 53

-1-


ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΤΜΗΜΑ 1ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Διανύουμε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από ρευστότητα καιαστάθεια, τη συνέχιση ιστορικών, εθνοτικών, θρησκευτικών, πολιτιστι-κών, φυλετικών, ενεργειακών, επισιτιστικών συγκρούσεων, την έντασητωνασύμμετρωναπειλών,τηνιλιγγιώδηανάπτυξητηςτεχνολογίαςιδιαί-τεραστουςτομείςτηςτηλεπικοινωνίαςκαιτωνπληροφοριών,τηναναζή-τηση,εκμετάλλευσηκαιδιασφάλισητωνενεργειακώνπόρων,τηνεμφάνι-σηνέωναπειλώνσχετικώνμετηνπεριβαλλοντικήασφάλεια,τονκυβερ-νοπόλεμο, τη διαφοροποίηση της κοινωνικής δομής εξαιτίας των νέωνμεταναστευτικώνρευμάτων,αλλάκυρίωςαπότηνδιεθνήχρηματοοικονο-μικήκαιδημοσιονομικήκρίση,τόσοσεπεριφερειακόόσοκαισεπαγκό-σμιοεπίπεδο.

Υπότοπρίσμααυτό,καλούμαστεναδιαμορφώσουμεένασύνολοστρατιωτικώνδυνατοτήτων,πουθαεξασφαλίσουντηναπαραίτητηικανό-τηταδιαχείρισηςτωνπιθανώνκρίσεων,θαπροάγουντησταθερότηταστηλειτουργίατουΣτρατούΞηράς(ΣΞ)καιθαδιασφαλίσουντηναποτελεσμα-τικότητάτουστηνάμυνακαιασφάλειατηςΧώρας.

ΟΣΞ,εκφράζονταςτηχερσαίαδιάστασητηςστρατιωτικής ισχύοςστοδιακλαδικόπλαίσιο,οφείλειναδιαθέτειτηκατάλληληΔομήΔυνάμε-ωνκαιΔιοίκησης,εξοπλισμόκαιτηνκατάλληληεκπαίδευση,αφενόςγιατησχεδίασηκαιδιεξαγωγήτωναναγκαίωνχερσαίωνεπιχειρήσεωνκαιαφε-τέρου,γιαναανταποκρίνεταιστιςαπαιτήσειςτουρόλουτου,ωςπυλώναςτουπαράγοντατηςεθνικήςαμυντικήςισχύος,τόσοσεδιακλαδικόόσοκαισεπολυεθνικόεπίπεδο.

Ηεφαρμογήτωνανωτέρω,πιθανόννααπαιτήσειτηναναθεώρηση:

■ τωνΔογμάτων,τηςοργάνωσης,τηςεπιχειρησιακήςκαιτακτι-κήςσχεδίασης,τωνεγχειριδίωνεκστρατείαςκαικανονισμώναλλάκαιτωνδιαδικασιώνλειτουργίαςτουστρατούμας.

■ τηςσχεδίασηςκαιυλοποίησηςτηςστρατιωτικήςπαιδείαςκαιεκπαίδευσης.

■ τουπροτύπου,καθώςκαιτηςμεθοδολογίαςδιαμόρφωσηςκαιανάπτυξηςτωνηγετώντουΣΞ.

■ τωνπρογραμμάτωνεξοπλισμώνκαιυποδομώντουστρατού.

-2-


■ του συστήματος διαχείρισης των διαθεσίμων πόρων και τηςαξιοποίησηςτουανθρώπινουδυναμικού.

Είναι αναγκαίο να ξανασυστηθούμε με το αφετήριον έρμα, τηνπαράδοσημας,αποθησαυρίζονταςτοαπαιτούμενουλικό,γιατηναναβί-ωσημιαςεθνικήςστρατιωτικήςσκέψης,ηοποίαθαπρέπειναπρυτανεύειστουςµηχανισµούςσχεδιασµού,λήψηςαποφάσεων,υλοποίησης και ανα-τροφοδότησης των πάσης φύσεως διαδικασιών του ΣΞ. Συνεπώς θα πρέ-πει να διασφαλίσουμε τη Λειτουργικότητα, την Παραγωγικότητα, την Απο-δοτικότητα και κυρίως την Αποτελεσματικότητα που πρέπει να έχει ο Στρα-τός μας.

Αδράνειες,δυσκαμψίεςκαιγραφειοκρατικέςαγκυλώσειςπρέπειναπαραμεριστούν.Οιαπαιτήσειςτουμέλλοντος,καθιστούναδήριτητηνανά-γκηγιαηγέτεςμευψηλόφρόνημα,ενσυνείδητηπειθαρχία,όραμα,Πίστηκαιαφοσίωσηστοκαθήκον.

Η υψηλή ποιότητα και πιστοποιημένη επαγγελματική επάρκειατουπροσωπικούμας,θαεπιτευχθείμέσωτηςσυνεχούςκαισυστηματι-κήςμελέτης,εκπαίδευσηςκαιαξιολόγησηςδιατηρώνταςτοαξιόμαχοτουστρατούμαςστουψηλότεροδυνατόεπίπεδο,έχονταςυπόψηότι:

«οποιαδήποτε ενέργεια μας, αν δεν εκπορεύεται, θα πρέπει να συμφωνεί με το Δόγμα.»

-3-


ΤΜΗΜΑ 2ΔΟΓΜΑ ΣΞ

1. Γενικά

α. Η επιτυχία στη διεξαγωγή των επιχειρήσεων για τον ΣΞ είναιάρρηκτασυνδεδεμένημετονβαθμόυλοποίησηςτωνπροθέσεων,τωνκατευθύν-σεωνκαιτουοράματοςτουΑρχηγού,αλλάκαιμετηναποτελεσματικότητατωνδυνάμεώντουστηνεπίτευξητωντεθέντωνΑντικειμενικώνΣκοπών(ΑΝΣΚ).

β. ΤοΔόγμαΣΞπεριέχειτησυσσωρευμένηστρατιωτικήγνώση,σχε-τικάμετοντρόποπουηΣτρατιωτικήΙσχύςδύναταιναχρησιμοποιηθείαποτελε-σματικάκαιενσωματώνειτιςδιαχρονικάδοκιμασμένεςαρχέςεπιτυχούςστρατι-ωτικήςδράσης,μετασύγχροναεπιχειρησιακάδιδάγματα.

γ. ΠρόκειταιγιατοθεμελιώδεςΔόγματουΣΞ,τοοποίοείναιεναρμο-νισμένομετιςπροβλέψειςτηςυφιστάμενηςνομοθεσίαςκαιτωνθεσμικώνκειμέ-νων,προσαρμοσμένοστιςσύγχρονεςαντιλήψειςκαιτεχνολογικέςεξελίξεις.Δια-μορφώνεταιμεορίζοντα5ετίας,οπότεκαιεξετάζεταιηαπαίτησηαναθεώρησήςτου.Σεκάθεπερίπτωσηεπανεκδίδεται/επικαιροποιείταικάθε10χρόνια.

δ. Μετηνεφαρμογήτουεπιδιώκεταιηοργάνωσηκαιλειτουργίατουστρατούμεστόχοτημεγιστοποίησητηςστρατηγικήςαποτελεσματικότητας,έτσιώστεναεξασφαλίζονταιοιΣτρατιωτικοίΣτρατηγικοίΑντικειμενικοίΣκοποί,όπωςαυτοίτίθενταιαπότηνΕθνικήΣτρατιωτικήΣτρατηγική(ΕΘΣΣ).

2. Αποστολή ΕΔ

Αποστολή τωνΕνόπλωνΔυνάμεων (ΕΔ) είναι νασυμβάλλουνστηναποτροπήκάθεμορφήςαπειλήςή / καιπρόκλησηςή / και ένοπλης επίθεσηςκατάτηςΧώραςμας,στηναποτελεσματικήαντιμετώπισηκαταστάσεωνκρίσηςκαιναδιεξάγουν,εάνηαποτροπήαποτύχει,τιςαπαιτούμενεςκατάπερίπτωσηεπιχειρήσεις,καθώςεπίσηςνασυμβάλλουνστηδιαφύλαξηκαιπροαγωγήστα-θερότηταςστονευρύτεροχώρογεωπολιτικούενδιαφέροντοςκαιστηνανταπό-κρισηστιςδιεθνείςυποχρεώσειςτηςχώρας,

με σκοπό

τηδιασφάλισητηςεδαφικήςακεραιότητας,τηςεθνικήςκυριαρχίας,τωνκυριαρχι-κώνδικαιωμάτων,τωναρμοδιοτήτωντηςΧώραςπουκαθορίζονταιαπόδιεθνείςσυμβάσειςήαποφάσειςδιεθνώνοργανισμώνκαιτηνπροάσπισητωνΕθνικώνΣυμφερόντων(ΕΘΣΜ).

3. Ορισμός Δόγματος / Ιεράρχηση Δόγματος

α. Δόγμαείναιένασύνολοθεμελιωδώναρχών,οιοποίεςδιέπουντιςενέργειεςτωνστρατιωτικώνδυνάμεωνήτμημάτωντους,προςυποστήριξητων

-4-


εθνικώνΑΝΣΚ.Αποτελείτοσημείοαναφοράςγιατηνανάπτυξηνέωνιδεώνκαιαντιλήψεων,προςαντιμετώπισητωνμελλοντικώναπαιτήσεωνκαιπροκλήσεων.Παρέχειεξουσία,αλλάαπαιτείκρίσηκατάτηνεφαρμογήτου.ΚάθεΔόγμασυνι-στάτοκορυφαίοκείμενοτηςεπιχειρησιακήςλειτουργίας,πουκατάπερίπτωσηεπιλαμβάνεται.

β. Η ιεράρχηση των Δογμάτων ΣΞ (Σχήμα 1) περιλαμβάνει τα«Θεμελιώδη»,«Βασικά»και«Εξειδικευμένα»Δόγματα.

Σχήμα1:ΙεράρχησηΔογμάτωνΣΞ

4. Σκοπός

Σκοπός του Δόγματος ΣΞ, είναι να καθορίσει ένα πλαίσιο εννοιών,αρχώνκαικατευθύνσεων,γιατο«ΠΩΣ»ηΣτρατιωτικήΙσχύςπρέπεινασχεδι-άζεται, αναπτύσσεται και χρησιμοποιείται αποτελεσματικά, προκειμένου μέσωτης πραγματοποίησης των στρατιωτικών (επιχειρησιακών - τακτικών) έργωνκαι αποστολών να επιτυγχάνονται οι ΑΝΣΚ, οι οποίοι συμβάλλουν στην επί-τευξητωνστόχωντηςΠολιτικήςΕθνικήςΆμυνας (ΠΕΑ), τηςΕΘΣΣκαιαυτώνπουκαθορίζονταιαπότηΣτοχοθεσίατωνΕΔ,προςυποστήριξητωνΕΘΣΜ.Το

-5-


παρόνΔόγμαπαρέχειτιςαρχέςμετιςοποίεςοΣΞ,ωςμέροςτωνΕΔτηςΧώρας,θαοργανωθείαποτελεσματικάγια ναυποστηρίξει τις επιδιώξεις τηςπολιτικήςηγεσίαςτηςΧώρας.

5. Επιδιώξεις Δόγματος

ΜετοπαρόνΔόγμαεπιδιώκεται:

α. Οπροσδιορισμός τωναπαιτούμενωνεπιχειρησιακώνδυνατοτή-τωνπουπρέπεινααναπτύξειοΣΞ,στοπλαίσιουλοποίησηςτωνΕπιχειρησια-κώνΣτόχωνΕθνικήςΆμυνας(ΕΣΕΑ),οιοποίεςθατουεπιτρέπουνναφέρειειςπέραςταΚύριαΕπιχειρησιακάΈργαπουτουέχουνανατεθεί,επιχειρώνταςείτεσεκλαδικόείτεσεδιακλαδικόπλαίσιο.

β. Ηανάπτυξηστρατηγικούπλαισίουαποτελεσματικήςχρησιμοποί-ησηςτωνδυνάμεωνκαιτηςστρατιωτικής ισχύοςτουΣΞ,γιατηνεπίτευξητωνΣτρατιωτικώνΣτρατηγικώνΑΝΣΚ.

6. Δοµή Δόγµατος

ΤοΔόγμαείναιδομημένοστηνεισαγωγήκαισεπέντεκεφάλαια,όπωςπαρακάτω:

α. ΣτοΚεφάλαιο Α,περιγράφεταιτοπαρόνκαιτομέλλοντουΣΞ.

β. ΣτοΚεφάλαιο Β,αναπτύσσεταιηελληνικήστρατιωτικήστρατηγι-κήσκέψη.

γ. ΣτοΚεφάλαιο Γ,περιγράφεταιτοπλαίσιοτωνεπιχειρήσεωνγιατονΣΞ.

ΑΝΑΠΤΥΞΗΑΝΑΠΤΥΞΗ

-6-


δ. ΣτοΚεφάλαιο Δ,περιγράφονταιοιβασικέςλειτουργίεςτουΔόγ-ματοςΣΞ.

ε. ΣτοΚεφάλαιο Ε,αναγράφονταιοιορισμοίκαιηβιβλιογραφίαπουαφορούνστοπαρόνΔόγμα.

7. Ισχύς - Εφαρμογή

ΤοπαρόνΔόγμα:

α. Φέρει τοντίτλο«Δόγμα Στρατού Ξηράς»,αριθμείταιως«Δ 1» καιπροέκυψεαπότηναναθεώρησητουΣτρατιωτικούΔόγματος(ΣΚ31-1).

β. Ωςβασικόθεσμικόκείμενο,βρίσκεταιστηνκορυφήτης ιεραρχί-ας τωνΔογμάτων τουΣΞ και αποτελεί σημείο αναφοράς για την έκδοση τωνυπολοίπωνΔογμάτων.Εφαρμόζεταισεπεριόδουςειρήνης,έντασης,κρίσηςκαιπολέμου.

γ. Εδράζεται στα καθοριζόμενα Διακλαδικά Δόγματα (ΔΔ), σταθεσμικάκείμενατηςΠΕΑκαιτηςΕΘΣΣ,καθώςκαιστοισχύοννομικόπλαίσιοκαιωςεκτούτου,οιαδήποτεσυναφήςτροποποίησήτους,επιβάλλειτηναναθεώρη-σήτουσεόσηκλίμακααπαιτείται.Επίσηςείναιδυνατόννααναθεωρηθεί,ώστεναενσωματωθούνσεαυτότυχόνδιδάγματα-συμπεράσματααπότηνεφαρμο-γήτουσεασκήσειςκαιεπιχειρήσεις.

δ. Ισχύει από λήψης, οπότε το παλαιό (ΣΚ 31-1 «Το ΣτρατιωτικόΔόγματουΣΞ»)παύειναισχύεικαινακαταστραφείόπωςπροβλέπεται.

8. Παράγοντες Διαμόρφωσης Δογμάτων

ΟιπαράγοντεςπουεπηρεάζουντηδιαμόρφωσητωνΔογμάτωντουΣΞκαλύπτουνέναευρύφάσμαδραστηριοτήτων,κειμένωνκαιεγχειριδίων,πουείναι:

α. ΗΑποστολήτουΣΞ.

β. ΤαΔιακλαδικάΔόγματα.

γ. Τα θεσμικά κείμενα, ήτοι το Σύνταγμα της Ελλάδος, η ΕθνικήΝομοθεσία, οι Διεθνείς Συνθήκεςπου έχει κυρώσει ηΧώρα, ηΠΕΑ, ηΕΘΣΣκ.λπ.

δ. ΤαΣυμμαχικάΔόγματα(ΝΑΤΟ,ΕΕ,κ.α.).

ε. ΤαΔόγματαάλλωνχωρών.

στ. Το ανθρώπινο δυναμικό και οι οικονομικές δυνατότητες τηςΧώρας.

ζ. Οι ηθικές δυνάμεις, η ιστορία, η παράδοση και οι αγώνες τουέθνους.

-7-


η. Οιδυνατότητεςπουπαρέχονταιαπότιςτεχνολογικέςεξελίξειςκαιιδίωςοιεφαρμογέςτεχνολογίαςεπικοινωνιώνκαιπληροφορικής.

θ. Τοδιεθνέςκαιπεριφερειακόπεριβάλλονασφάλειας,οινέεςαπει-λές,οιδιεθνείςΟργανισμοίκαιοιισχύουσεςδιεθνείςσυνθήκες.

ι. Ταδιδάγματα,τασυμπεράσματααπόεπιχειρήσειςκαιασκήσεις,ησυνεχήςμελέτη-έρευνατωνΕπιτελείωνκαιοιτεχνολογικέςεξελίξεις.

ΤΜΗΜΑ 3ΌΡΑΜΑ - ΣΤΟΧΟΙ - ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

1. Τοόραμάμαςείναιέναςαξιόμαχος,παραγωγικός,ποιοτικόςκαιλει-τουργικόςΣΞ,πουθααποτελείμίααποτρεπτικήκαιαναπαιτηθείαποτελεσματι-κήδύναμη,σταχέριατουΑνωτάτουΔιακλαδικούΔιοικητήήΑρχιστρατήγου,αξι-οποιώνταςτονσημαντικότεροπολλαπλασιαστήισχύοςπουδιαθέτει,τονπαρά-γονταάνθρωπο.

2. Στόχοςμαςείναιέναςστρατόςευέλικτος,αποφασιστικός,καινοτόμος,άρτια εξοπλισμένος, ταχυκίνητος και εκπαιδευμένος με υψηλή επιχειρησιακήετοιμότητα,πουθααποτελείαξιόπιστηδύναµηαποτροπήςκαιάµεσηςαντίδρα-σης,προσαρμοσμένοςστιςσύγχρονεςαπαιτήσειςάµυναςκαιασφάλειας,ικανόςναανταποκρίνεταιστιςδιεθνείςυποχρεώσειςτηςΧώρας,συμβάλλονταςπαράλ-ληλαστοκοινωνικόσύνολομέσωτηςκοινωνικήςπροσφοράς,χωρίςνααπομει-ώνεταιτοκύριοεπιχειρησιακότουέργο.Έναςστρατόςδεξιοτήτων,όπουηεξει-δίκευσηκαιηπείραθαπαίζουνπρωτεύονταρόλο.Κυρίωςόμως,έναςστρατός

ΥψηλόΦρόνιμα

Επαγγελματισμός

Πίστη στηναποστολή

ΕυέλικτοςΑξιόμαχος

ΑποφασιστικόςΠοιοτικός

ΚαινοτόμοςΛειτουργικός

ΠαραγωγικόςΕξοπλισμένος Ταχυκίνητος Εκπαιδευμένος

ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΕΣ

ΣύγχρονεςΑπαιτήσειςΑσφάλειας

ΥψηλήΕπιχειρησιακή

ΕτοιμότηταΑξιόπιστη Δύναμη

ΑποτροπήςΔύναμη Άμεσης

ΑντίδρασηςΚοινωνικήΠροσφορά-

ΚάλυψηΔιεθνών

Υποχρεώσεων

-8-


αποδοτικός,όπουτοπροσωπικότουδιακατέχεταιαπόυψηλόφρόνημα,επαγ-γελματισμόκαιπίστηστηναποστολήτου.

3. ΟικατευθύνσειςυλοποίησηςτωνστόχωνκαιανάδειξηςτουοράματοςγιατονΣΞ,περιλαμβάνουνκυρίωςταπαρακάτω:

α. Βραχυπρόθεσμα[ΒάθοςΥλοποίησηςέως5Έτη(2013-2017)]Οι στόχοι εστιάζουν στην υλοποίηση ενός ευέλικτου οργανωτι-

κούμοντέλουστηβάσητηςΔομήςΔυνάμεων2013-2027,στηναποκατάστασητηςισόρροπηςανάπτυξηςκατόπινυιοθέτησηςαυτής,στησυντήρησηκαιδιατή-ρησητηςδύναμηςκαιστηναποκατάστασητωνελλείψεωνκαιαδυναμιώνπουθαπροκύψουν.Θέσπισηπροδιαγραφώνκαικριτηρίωνγιατηντυποποίησηδια-δικασιών,μέσωνκαιυλικών,σεδιακλαδικόεπίπεδο.Σύνδεσητωνπανεπιστη-μιακώνεκπαιδευτικώνιδρυμάτωνμετιςΕΔκαιτονΣΞειδικότερα,γιαανάπτυ-ξητηςέρευναςκαιτεχνολογίαςσετομείςαμοιβαίουενδιαφέροντος.Μέριμναγιατοπροσωπικόκαιτιςοικογένειέςτου,εκπαίδευσηκαιεπιμόρφωσηστελεχώνμεέμφασηστηνανάπτυξηηγετών,εισαγωγήτωνβάσεωνγιαστρατηγικήσκέψη,προετοιμασίαγιατηνυλοποίησητωνμεσοπρόθεσμωνστόχων.

β. Μεσοπρόθεσμα[ΒάθοςΥλοποίησης5έως10Έτη(2018-2022)]Προσαρμογήτουοργανωτικούμοντέλουκαιτουτρόπουανάπτυ-

ξης των δυνάμεων στο επιχειρησιακό περιβάλλον και τις τρέχουσες απειλές,ανάπτυξη στρατηγικής σκέψης για αντιμετώπιση της απειλής, αναδιάρθρωσητωνδυνάμεωνκαιεξοπλιστικώνπρογραμμάτων(προμήθειατωναπαιτούμενωνμέσων και υλικών). Ανάπτυξη της διαλειτουργικότητας και διασυνδεσιμότηταςστηλειτουργίατουΣΞμετουςλοιπούςΚλάδους.Ανάπτυξηστρατιωτικώνπρο-γραμμάτωνσεσυνεργασίαμεπανεπιστημιακάεκπαιδευτικάιδρύματα.Προετοι-μασίαγιατηνυλοποίησητωνμακροπρόθεσμωνστόχων.Δημιουργίαπρογραμ-μάτωνμέριμναςπροσωπικού.

γ. Μακροπρόθεσμα [Βάθος Υλοποίησης 10 έως 15 Έτη (2023-2027)]

Ανάπτυξη νέων επιχειρησιακών ικανοτήτων για αντιμετώπισημελλοντικών επιχειρησιακών απειλών, υλοποίηση προβλέψεων στρατηγικήςσκέψηςμεεφαρμογήστησχεδίαση,στιςεπιχειρήσειςκαισταμελλοντικάσχέ-δια,πρόγραμμαανάπτυξηςηγετώντηςεπόμενης10ετίας,ενσωμάτωσηδυνατο-τήτωναυτοεκπαίδευσηςκαιδιαδικτυακήςεκπαίδευσηςπουαφορούνσταμεγά-λα εξοπλιστικά προγράμματα. Προετοιμασία για ανάπτυξη νέων στόχων (μεβάση το ίδιοπρότυποΒραχυπρόθεσμων,ΜεσοπρόθεσμωνκαιΜακροπρόθε-σμωνΑΝΣΚ).

4. Οι παραπάνω κατευθύνσεις υλοποίησης περιλαμβάνουν, χωρίς ναπεριορίζονταιμόνο,ταπαρακάτω:

-9-


α. ΔιαχείρισηΑνθρώπινουΔυναμικού-ΜέριμναΥπέρΠροσωπικού-ΑνάπτυξηΗγετών. (1) Χειρισμότουπροσωπικούμεσεβασμόστηνπροσωπικότη-τακαιτηνατομικήαξιοπρέπεια. (2) Ανάθεση ευθυνών στους υφισταμένους και επιδοκιμασίατηςπρωτοβουλίας. (3) Αξιολόγηση του έργου κάθε στελέχους, με αντικειμενικάθεσπισμένακριτήρια. (4) Κατάλληλη διαχείριση, αξιοποίηση και τοποθέτηση τουανθρώπινουδυναμικούσύμφωναμετοεπίπεδοεμπειρίαςκαιεξειδίκευσηςκαικαθιέρωση αποδεδειγμένα αξιοκρατικού συστήματος μεταθέσεων και σταδιο-δρομικούμοντέλου. (5) Δημιουργίακατάλληλωνσυνθηκώνπεριβάλλοντος εργασί-αςκαιμέριμναγιαταα τ ο μ ι κ ά - ο ι κ ο γ ε ν ε ι α κ ά προβλήματα. (6) Διαμόρφωση ηγετών - μαχητών με αίσθημα ενσυνείδητηςπειθαρχίας,προετοιμασμένωνσωματικά,ψυχικάκαιηθικάγιατηνεκπλήρωσητηςαποστολής. (7) Διαμόρφωση του γνωστικού πεδίου των στελεχών, ώστενα είναι δυνατόν σταδιακά να επεξεργάζεται, αξιολογείται, αναπροσαρμόζεταικαι υποστηρίζεται η εφαρμοζόμενηστρατιωτικήστρατηγικήμε επιστημονικούςόρους. (8) Συντήρησηυλικούκαιανάπτυξητεχνολογικώνεφαρμογών. (9) Αναβάθμισηστρατιωτικήςεκπαίδευσηςανάλογαμετοεπί-πεδοκαιτηνεμπειρίατωνΑξκώνκαιοπλιτώνκάθεκατηγορίας. (10) ΑνάπτυξηκαινοτόμουτακτικήςσκέψηςμεβάσηταισχύονταΔόγματακαικανονισμούς,τιςανάγκεςάμυναςτηςΧώρας,τηνανάλυσησχετικώνιστορικώνπαραδειγμάτωνκαιτυχόνδιδάγματααπόασκήσειςκαιεπιχειρήσεις.

β. Οργάνωση-ΑνάπτυξηΔυνάμεων (1) ΣτελέχωσητωνΜονάδωνανάλογαμετοβαθμόετοιμότηταςκαιεπαναπροσέγγισητουοργανωτικούμοντέλου,προκειμένουναεπιτευχθείηεπιζητούμενηποιοτικήυπεροχή. (2) Διάθεση-ΑνάπτυξηΔυνάμεωνσεσυντομότεροχρόνοκαιετοιμότηταγιαάμεσηεμπλοκή-εφαρμογήσχεδίων. (3) Ενάσκηση αποτελεσματικής διοίκησης και ελέγχου με τηνυιοθέτησηκατάλληλουΣυστήματοςΔιοίκησηςΕλέγχου(ΣΔΕ)γιατηνανάλυσηκαικατανόησητουεπιχειρησιακούπεριβάλλοντος,τηνυποστήριξητωνεπιχει-ρήσεωνκαιτηνεπίτευξηπληροφοριακήςυπεροχήςκαιακρίβειαςαποτελέσμα-τοςπλήγματος.

-10-


(4) Επαύξησητουεπιπέδουπροστασίαςδύναμηςκαιβαθμούεπιβιωσιμότηταςτωνδυνάμεων-μέσων.

γ. ΣυντήρησηΥποστήριξηΔυνάμεων-ΈρευνακαιΤεχνολογία (1) Εκσυγχρονισμός του συστήματος ΔΜ και βελτίωση τωνπαρεχόμενωνυπηρεσιών. (2) Ανάπτυξη-ΥποστήριξηΈρευνας&Τεχνολογίαςδραστηρι-οτήτωνκαιΔΜ,βελτίωσητηςδιαθεσιμότηταςτωνμέσων. (3) Αποτελεσματικήδιαχείρισηκαιεκμετάλλευσητωνδιατιθέμε-νωνπόρωνμειεράρχησητωνπροτεραιοτήτωνκαικαταπολέμησητηςγραφειο-κρατίας. (4) Ομογενοποίησητωνυλικώνστομεγαλύτεροδυνατόβαθμό,ώστεναεπιτευχθείστοδιακλαδικόπλαίσιοοικονομίακλίμακας.

ΤΜΗΜΑ 4ΙΣΧΥΟΝ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

1. Το νομικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του Υπουργεί-ουΕθνικήςΆμυνας,περιγράφεταιστοναντίστοιχοισχύονταΝόμο.Σύμφωναμεαυτόν,ηΕθνικήΆμυναπεριλαμβάνειτοσύνολοτωνλειτουργιώνκαιδραστηρι-οτήτωνπουαναπτύσσονταιαπότοΚράτος,μεσκοπότηνπροστασίατηςεδα-φικήςακεραιότητας,τηςεθνικήςανεξαρτησίαςκαικυριαρχίαςκαιτηςασφάλειαςτωνπολιτώνεναντίονοποιασδήποτεεξωτερικήςεπίθεσηςήαπειλής,καθώςκαιτηνυποστήριξητωνεθνικώνσυμφερόντων.

2. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο Αρχηγός των ΕΔ της ΧώραςπουτηδιοίκησήτουςασκείηΚυβέρνηση,όπωςορίζειονόμος,σύμφωναμετοάρθρο45τουΣυντάγματος.ΗΚυβέρνησηκαθορίζειτηνΠΕΑκαιασκείτηδιοί-κησητωνΕΔδιατουΥπουργούΕθνικήςΆμυνας(ΥΕΘΑ),πουδραστοπλαίσιοτουνόμουκαι τωνσχετικώναποφάσεωντουΥπουργικούΣυμβουλίουκαι τουΚυβερνητικούΣυμβουλίουΕξωτερικώνκαιΆμυνας(ΚΥΣΕΑ).

3. ΗΒουλήασκείκοινοβουλευτικόέλεγχοστιςΕΔδιατουΥΕΘΑ,οοποί-οςείναιυπεύθυνοςενώπιόντης.Κύριοόργανογιατηλήψηαποφάσεωνσεζητή-ματαπουαφορούντηνάσκησητηςπαραπάνωπολιτικήςκαιγενικάτηνΕθνικήΆμυνατηςΧώρας,είναιτοΚΥΣΕΑ.

4. Για την εφαρμογή της πολιτικής αυτής, η Κυβέρνηση διαθέτει κυρί-ωςτοΥπουργείοΕθνικήςΆμυνας(ΥΠΕΘΑ)καιτιςυπαγόμενεςσεαυτόΕΔτηςΧώρας, Στρατό Ξηράς (ΣΞ) - Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) - Πολεμική Αεροπορία(ΠΑ).ΟΑ/ΓΕΕΘΑυλοποιείτιςαποφάσειςτουΥΕΘΑκαιτουΣυμβουλίουΑρχη-γών ΓενικώνΕπιτελείων (ΣΑΓΕ) στοπλαίσιο των αρμοδιοτήτων του. Σε κάθεΚλάδοτωνΕΔπροΐσταταιοΑρχηγόςτουαντίστοιχουΓενικούΕπιτελείου(Α/ΓΕ),οοποίοςασκείτιςαρμοδιότητέςτουστοπλαίσιοτουισχύοντοςνόμου.

-11-


5. ΟΑ/ΓΕΕΘΑστοπλαίσιο των οδηγιών τουΥΕΘΑ, ασκεί τηνπλήρηδιοίκησηόλωντωνκλάδωντωνΕΔ.

6. ΟΑρχηγόςκάθεΓΕτωνΚλάδων,είναιυπεύθυνοςγιατηνάρτιαοργά-νωση,επάνδρωση,εξοπλισμό,εκπαίδευση,αξιολόγησηκαιπροπαρασκευήγιαπόλεμο,ετοιμότητακαιχρησιμοποίησητουΚλάδουτου,σύμφωναμετιςοδηγί-εςκαιδιαταγέςτουΥΕΘΑκαιτουΑ/ΓΕΕΘΑ.Εντάσσεταιστηναλυσίδατηςεπι-χειρησιακήςδιοίκησηςκαιασκείτηδιοικητικήδιοίκησητουΚλάδουτουστοπλαί-σιοτωνενιαίωνοδηγιώνκαιδιαταγώντουΑ/ΓΕΕΘΑ,αναλαμβάνονταςτιςαπο-στολέςκαιταέργαπουτουανατίθενταιαπόαυτόν.

ΣελίδαΣκόπιμα

Κενή

-13-


ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΓΕΝΙΚΑ

ΤΜΗΜΑ 5ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΣΞ

1. ΟΕλληνικόςΣτρατόςπολεµώνταςγενναία,στηριζόµενοςστηνοµοψυ-χίακαιστιςβασικέςιδέεςτουΕλληνικούΈθνουςγιαΕλευθερία,ΔηµοκρατίακαιΕθνικήΑνεξαρτησία,αψηφώνταςτηναριθµητικήυπεροχήτωναντιπάλωντουσεπροσωπικό,υλικάκαιµέσακατάφερεδιαχρονικάναεκπληρώσειτουςεθνικούςστόχους.

2. ΟΣΞσήµεραδιαθέτειτοναπαιτούµενοαριθµόστρατιωτικώνδυνάµε-ωνκαιυποδοµών,ώστεναυλοποιήσει ταανατεθέντα επιχειρησιακά έργαγιαεπίτευξη της αποστολής του και εκπλήρωση των Στρατιωτικών ΣτρατηγικώνΑΝΣΚ,στοπλαίσιοτηςΠΕΑκαιτηςΕΘΣΣ.

3. ΟΣΞαποτελούµενοςαπό τονΕνεργόστρατό, τηνΕθνοφυλακή καιτηνΕφεδρείαέχειτηδυνατότητανακινητοποιήσειεγκαίρωςκαικατάπερίπτωση,έναικανόαπόθεµαστρατιωτικώνδυνάµεων,ώστεναείναιδυνατόνναπραγµα-τοποιήσειταακόλουθα:

α. Διαφύλαξη και προαγωγή της ειρήνης και σταθερότητας στονευρύτεροχώρογεωπολιτικούενδιαφέροντος.

β. Αποτροπήπροκλήσεωνή/καιένοπληςεπίθεσης.

«Όταν αποφασίσαµε να κάµωµε την Επανάσταση, δεν εσυλλο-γισθήκαµε ούτε πόσοι είµεθα, ούτε πως δεν έχοµε άρµατα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιµος µας είπε «πού πάτε εδώ να πολεµήσετε µε σιταροκάραβα βατσέλα;», αλλά, ως µία βροχή, έπεσε σε όλους µας η επιθυµία της ελευθερίας µας και όλοι και οι κληρικοί και οι προεστοί, και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευµένοι, και οι έµποροι, µικροί και µεγάλοι, όλοι εσυµφωνή-σαµε εις αυτό το σκοπό και εκάµαµε την Επανάσταση».

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770 – 1843 μ.Χ.)Αγωνιστής 1821 – Αρχιστράτηγος

-14-


γ. Πρόγνωση,διαχείρισηκαιεπιτυχήαντιμετώπισηκρίσεων.

δ. Αντιμετώπιση γενικευμένης επίθεσης, διεξαγωγή και νικηφόροςτερµατισµόςγενικευµένηςσύρραξης.

4. ΗΧώραµας,γιατηδιασφάλισητηςεθνικήςκυριαρχίαςκαιτηςεδαφι-κήςακεραιότηταςαπαιτείταιναδιατηρείκαιστοµέλλοναµυντικέςδυνατότητεςοιοποίεςναικανοποιούναφενόςτιςαπαιτήσειςµιαςσυµβατικήςκαιαπροσδόκη-τηςαπειλής,ηοποίαείναιορατήωςπροςτηνύπαρξήτηςκαιιδιαίτερηωςπροςτασυνθετικάτηςστοιχείακαιαφετέρουτοενδεχόμενοεκδήλωσηςασύµµετρωναπειλών.Επιπλέονθασυνεχίσεινασυντηρείδυνάµειςκαιδοµέςεπαρκείς,αρχι-κάναανταποκριθούνστιςαπαιτήσειςτηςαποτροπής,στησυνέχειατηςαντιµε-τώπισηςμιαςήπερισσοτέρωνσηµειακώνκρίσεωνµετηµορφήθερµώνεπεισο-δίωνκαιτέλος,µίαςσυνολικήςεµπλοκής,σεπερίπτωσηδυσµενούςεξέλιξηςήκλιµάκωσηςτηςκρίσης.

5. ΟΣΞθαπρέπειναδιαθέτειολοκληρωµένοκαισυντονισµένοδιακλα-δικόσύστηµαδιοίκησηςκαιελέγχου,επιτήρησης,έγκαιρηςπροειδοποίησηςκαιπληροφοριών,ώστενααναλαµβάνει επιχειρήσεις τόσοσεκλαδικόόσοκαισεδιακλαδικόπεριβάλλον.ΟιµονάδεςτουΣΞθαπρέπειναείναιευέλικτες,µεορθήοργάνωση,εγκατεστηµένεςσεπολυδύναµαστρατόπεδα,μεδυνατότητεςεκτέ-λεσηςαποστολώνµικρήςκαιµεγάληςδιάρκειαςκαιβάθους,ενώηπλειοψηφίααυτώνναείναιπλήρωςστελεχωμένες.Εξοπλισµένεςµεμεγάληποικιλίαµέσων(σύγχρονα οπλικά συστήµατα, πυροµαχικά ακριβείας, προηγμένη τεχνολογίαεπικοινωνιών -πληροφορικής,δορυφορικάκαι γεωγραφικάσυστήματα, κ.λπ.)γιαναµπορούννααντεπεξέρχονταιστιςεπιχειρησιακέςαπαιτήσειςτουµελλοντι-κούπεδίουµάχηςπουθαείναιευµετάβλητο,απροσδόκητοκαιασαφές,ενώθαεξελίσσεταισεευρύτερογεωγραφικάεπιχειρησιακόχώρο.Ναδιαθέτουνταχυκι-νησία,επιβιωσιµότητακαιδυνατότηταπαρακολούθησηςτηςταχείαςδιεξαγωγήςτωνεπιχειρήσεων.

6. Η ικανοποίηση των παραπάνω απαιτήσεων προϋποθέτει ανάπτυξηδυνάµεωνοιοποίεςθαδιαθέτουνένασύστηµαεπιµόρφωσηςστελεχώνκαιανά-πτυξηςήδιαμόρφωσηςηγητόρων - αγωνιστώναντάξιων τωνπρογόνωνµας,ικανώννααντιληφθούντοπολιτικό,στρατηγικό, ιστορικόκαιπολιτιστικόπλαί-σιοενόςπερισσότεροπολυσύνθετουκαιπολύπλοκουκόσµου,σεσυνδυασµόµετηνκατανόησητηςφύσηςτουπολέµουστοπαρελθόν,στοπαρόνκαιτοµέλλον.

ΤΜΗΜΑ 6 ΣΤΡΑΤΟΣ ΞΗΡΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

1. ΟιΕΔαποτελούνθεσμότηςΠολιτείαςπουδραεντόςτουοριοθετημέ-νουαπότιςκείμενεςδιατάξειςνομικούπλαισίου(Σύνταγμα,ΕθνικήΝομοθεσία),µετορόλοτουςνακαθορίζεταισαφώςαπότηνΠΕΑκαιτηνΕΘΣΣ.

- 1 -


ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΤΜΗΜΑ 1ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Διανύουμε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από ρευστότητα και αστάθεια, τη συνέχιση ιστορικών, εθνοτικών, θρησκευτικών, πολιτιστι-κών, φυλετικών, ενεργειακών, επισιτιστικών συγκρούσεων, την ένταση των ασύμμετρων απειλών, την ιλιγγιώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας ιδιαί-τερα στους τομείς της τηλεπικοινωνίας και των πληροφοριών, την αναζή-τηση, εκμετάλλευση και διασφάλιση των ενεργειακών πόρων, την εμφάνι-ση νέων απειλών σχετικών με την περιβαλλοντική ασφάλεια, τον κυβερ-νοπόλεμο, τη διαφοροποίηση της κοινωνικής δομής εξαιτίας των νέων μεταναστευτικών ρευμάτων, αλλά κυρίως από την διεθνή χρηματοοικονο-μική και δημοσιονομική κρίση, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκό-σμιο επίπεδο.

Υπό το πρίσμα αυτό, καλούμαστε να διαμορφώσουμε ένα σύνολο στρατιωτικών δυνατοτήτων, που θα εξασφαλίσουν την απαραίτητη ικανό-τητα διαχείρισης των πιθανών κρίσεων, θα προάγουν τη σταθερότητα στη λειτουργία του Στρατού Ξηράς (ΣΞ) και θα διασφαλίσουν την αποτελεσμα-τικότητά του στην άμυνα και ασφάλεια της Χώρας.

Ο ΣΞ, εκφράζοντας τη χερσαία διάσταση της στρατιωτικής ισχύος στο διακλαδικό πλαίσιο, οφείλει να διαθέτει τη κατάλληλη Δομή Δυνάμε-ων και Διοίκησης, εξοπλισμό και την κατάλληλη εκπαίδευση, αφενός για τη σχεδίαση και διεξαγωγή των αναγκαίων χερσαίων επιχειρήσεων και αφε-τέρου, για να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του ρόλου του, ως πυλώνας του παράγοντα της εθνικής αμυντικής ισχύος, τόσο σε διακλαδικό όσο και σε πολυεθνικό επίπεδο.

Η εφαρμογή των ανωτέρω, πιθανόν να απαιτήσει την αναθεώρηση:

■ των Δογμάτων, της οργάνωσης, της επιχειρησιακής και τακτι-κής σχεδίασης, των εγχειριδίων εκστρατείας και κανονισμών αλλά και των διαδικασιών λειτουργίας του στρατού μας.

■ της σχεδίασης και υλοποίησης της στρατιωτικής παιδείας και εκπαίδευσης.

■ του προτύπου, καθώς και της μεθοδολογίας διαμόρφωσης και ανάπτυξης των ηγετών του ΣΞ.

■ των προγραμμάτων εξοπλισμών και υποδομών του στρατού.

- 2 -


■ του συστήματος διαχείρισης των διαθεσίμων πόρων και της αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού.

Είναι αναγκαίο να ξανασυστηθούμε με το αφετήριον έρμα, την παράδοση μας, αποθησαυρίζοντας το απαιτούμενο υλικό, για την αναβί-ωση μιας εθνικής στρατιωτικής σκέψης, η οποία θα πρέπει να πρυτανεύει στους µηχανισµούς σχεδιασµού, λήψης αποφάσεων, υλοποίησης και ανα-τροφοδότησης των πάσης φύσεως διαδικασιών του ΣΞ. Συνεπώς θα πρέ-πει να διασφαλίσουμε τη Λειτουργικότητα, την Παραγωγικότητα, την Απο-δοτικότητα και κυρίως την Αποτελεσματικότητα που πρέπει να έχει ο Στρα-τός μας.

Αδράνειες, δυσκαμψίες και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις πρέπει να παραμεριστούν. Οι απαιτήσεις του μέλλοντος, καθιστούν αδήριτη την ανά-γκη για ηγέτες με υψηλό φρόνημα, ενσυνείδητη πειθαρχία, όραμα, Πίστη και αφοσίωση στο καθήκον.

Η υψηλή ποιότητα και πιστοποιημένη επαγγελματική επάρκεια του προσωπικού μας, θα επιτευχθεί μέσω της συνεχούς και συστηματι-κής μελέτης, εκπαίδευσης και αξιολόγησης διατηρώντας το αξιόμαχο του στρατού μας στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, έχοντας υπόψη ότι:

«οποιαδήποτε ενέργεια μας, αν δεν εκπορεύεται, θα πρέπει να συμφωνεί με το Δόγμα.»

-17-


4. Οι στρατιωτικές αξίες αποτελούν το θεμέλιο στο οποίο βασίζεται ηστρατιωτική παιδεία (κουλτούρα) του θεσμού του στρατού. Διαμορφώνουν τηβάση για τις αρχές και τις διαδικασίεςτου. Κύρια προσπάθεια των ηγετών θαπρέπειναείναιηυιοθέτησηαπότοστρα-τιωτικό προσωπικό των αξιών αυτών,ώστεναενσωματωθούνσεένανπροσω-πικόκώδικακαιτοπροσωπικόναενερ-γεί σύμφωνα με αυτές. Η στρατιωτικήπαιδείατουστρατούβοηθάστονπροσδι-ορισμότωνορίωντηςαποδεκτήςσυμπε-ριφοράς.Βοηθάστονπροσδιορισμό του τρόπουμε τον οποίο τοπροσωπικόπροσεγγίζειταπροβλήματα,ξεχωρίζειτοσωστόαπότολάθοςκαιεξασφαλίζειτιςπροτεραιότητες.ΗπνευματικήκαλλιέργειατουπροσωπικούδιαμορφώνειταέθιμακαιτιςπαραδόσειςτουστρατούμέσααπότοΔόγμα,τιςΑρχές,τουςΚανο-νισμούςκαιγενικότερατηφιλοσοφίαπουκαθοδηγείτονθεσμότουστρατού.

Μιαπολυεπίπεδηστρατιωτικήπαιδεία είναι ένα ισχυρό εργαλείο ηγε-σίας,τοοποίοοιηγέτεςχρησιμοποιούν,προκειμένουνατουςβοηθήσεινακαθο-δηγήσουν τους υφισταμένους τους, ναυποστηρίξουντοόραμάτους,ναεκπλη-ρώσουν την αποστολή και να βελτιώ-σουν τον θεσμό του στρατού. Επίσης,ηστρατιωτικήπαιδείαδιαπλάθειτονστρατόκαιενισχύειτο«ηθικόκλίμα»πουείναιβασισμένοστιςστρατιωτικέςαξίεςκαιιδιαίτεραστοναμοιβαίοσεβασμό.

5. Σήμερα, με δεδομένη τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, τουςαπρόβλεπτουςκινδύνουςκαιαπειλέςκαιτουςνέουςρόλουςπουπροέκυψαν,ο

«Το διοικείν εστί προβλέπειν»

Αλκιβιάδης(450-404 π.Χ.)

«Μια σοφή σκέψηνικά πολλάς χείρας»

Ευριπίδης

(485-406 π.Χ.)

-18-


στρατιωτικόςηγέτηςβρίσκεταιανάμεσαστηνπαραδοσιακήδιεξαγωγήτουπολέ-μουκαιστανεότεραείδηπολυεπίπεδηςσύγκρουσηςπουεμφανίζονταιαπότονβιομηχανοποιημένοσύγχρονοκόσμο.Οστρατόςδενέχειάλληεπιλογήαπότονααντιμετωπίσει τηναλλαγή.Μιααλλαγήπουχαρακτηρίζεταιαπότηνεισροήνέωνατόμων,τηνυιοθέτησηνέωναποστολών,νέουεξοπλισμούαλλάκαιτηνεισαγωγήνέωνπληροφοριών.Οστρατόςθαπρέπεινααφομοιώνεικαιναπρο-σαρμόζεταιστιςαλλαγές,διατηρώντας τονπυρήνατωνπαραδόσεωνπουτονσυνδέουνμετοέθνος,τηνκληρονομιάκαιτιςαξίεςτου.

«Ου καταισχυνώ όπλα τα ιερά,ουδ’ εγκαταλείψω τον παραστάτην,

ότω αν στοιχίσω … »

Όρκος Αθηναίων Εφήβων(5ος αιώνας π.Χ.)

-19-


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΒΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

ΤΜΗΜΑ 8Ο ΣΞ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΡΟΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Ο ελληνικός τρόπος πολέμου απότηναρχαιότητα,αποτέλεσετονπυρήνατηςμεταγενέστερηςδυτικήςστρατιωτικήςπαρά-δοσης. Αφορά βασικές αξίες που προέκυ-ψαν από την απόσταξη των πολιτισμικών,πολιτικών και οικονομικών πρακτικών τηςπόλης - κράτους. Η Ελληνική ΣτρατιωτικήΣκέψηδιαμορφώνεταικαιδομείταιμέσααπόστοιχείαπουσυνθέτουντηνκουλτούρα,τιςδράσεις,τηψυχοσύνθεσηκαιτιςπροτεραιό-τητεςτηςελληνικήςκοινωνίας,ενώοιστρατιωτικέςαξίεςέχουνμοναδικόχαρα-κτήρα, ώστε να πετύχουν τους στόχους για τους οποίους σχεδιάστηκαν. ΤοΔόγμασυνδέειτηθεωρία,τηνιστορία,τηνεμπειρίακαιτηνπρακτική.Ηδιαμέ-σουτωναιώνωνεξέλιξητηςΕλληνικήςΣτρατιωτικήςΣκέψηςαποτυπώνεταιστοΔόγματουΕΣ,στηδιαδρομήτουαπότηνεπανάστασητου1821έωςσήμερα.

1. Ο ΕΣ από την Επανάσταση Μέχρι το 1897

α. Ηδημιουργίαενός τακτικούΕΣεντάσσεταιστηγενικότερηπρο-σπάθεια που άρχισε από την επανάσταση του 1821 και αποσκοπούσε στηναπόκτησηεκσυγχρονισμένωνκαιαποτελεσματικώνθεσμώναπότονεοσύστατοεθνικόκράτος.Οτακτικόςστρατόςακολούθησεκυρίωςγαλλικάπρότυπα,αλλάόπωςσυνέβηκαιμετουςπερισσότερουςνέουςθεσμούςτουελληνικούκράτους,ηεπιτυχίατηςμίμησηςνοθεύτηκεαπότηνντόπιαπαράδοσηπουαντιστρατευό-ταντηνεπιβολήδυτικώνσυστημάτων.

β. Ηπρώτησημαντικήπροσπάθειαγιατηστρατιωτικήανασυγκρό-τηση της Χώρας πραγματοποιήθηκε στην περίοδο του Ι. Καποδίστρια (1828-1831).Ο νέος κυβερνήτης έδωσεπνοήστη μέχρι τότε τελματώδη κατάστασητωντακτικώνκαιατάκτωνδυνάμεων.Οισοβαρότερες,όμως,προσπάθειεςτου19ου αιώνα για τηναναμόρφωση τουστρατούανήκουνστονΧ.Τρικούπη.Μεσειράμέτρωνκαινόμωνφρόντισεγιατονεξοπλισμότουστρατού,καθιέρωσετηνυποχρεωτικήθητεία,δημιούργησενέοοργανισμόκαιπέτυχεναυπάρχουνμόνι-μα30.000άνδρεςυπόταόπλα,ενώαναβίωσεκαιενίσχυσετονγαλλικόπροσα-νατολισμότουστρατού.Φρόντισειδιαίτεραγιατημόρφωσητωναξιωματικών,μετηναποστολήαρκετώνστοεξωτερικόκαιτηναναβάθμισητηςΣχολήςΕυελπί-δων.ΑπότηνεποχήτουΤρικούπηαρχίζεινασχηματίζεταιμιαηγετικήτάξηστον

-20-


στρατόμεαξιόλογηεπαγγελματικήκατάρτιση,πουθααρχίσειόμωςνααποδίδειστατέλητηςπρώτηςδεκαετίαςτου20ούαιώνα.

γ. ΗχώραπουεπηρέασεπερισσότεροτονΕΣτον19οαιώνα,ήτανηΓαλλία.Ηεπιλογήτηςγαλλικήςέναντι τηςγερμανικήςσχολήςθαεπηρεάσειβαθύτατατιςαντιλήψειςόχιμόνοτουστρατού,αλλάκαιτηςΠολιτείας.ΗΓαλ-λίαθαμεταδώσειστηνΕλλάδατοπνεύματης,σεθέματατόσοθεωρητικά,όσοκαιπρακτικά.Ωστόσο,ηγαλλικήσχολήείχεεπιφανειακόχαρακτήραστονστρα-τό.Στηδιαμάχημεταξύ«Γάλλων - μεταρρυθμιστών»και«Ελλήνων - συντηρητι-κών»,οιδεύτεροιεπικρατούν.Ότανόμως,τοπνεύματουάτακτουπολεμιστήθαηττηθείκατάκράτοςτο1897,οιπρώτοιθααναλάβουνβαθμιαίαταηνία.

2. Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897

α. Σε όλες τις συγκρούσεις του πολέμου αυτού (μάχη Συνόρων,Φαρσάλων, Βελεστίνου και Δομοκού), η τακτική που ακολούθησε ο ΕΣ ήταναυτήτηςπαθητικήςάμυνας,ήτης«ακριβούςαμύνης».Κατ΄αυτήν,οιδυνάμειςεγκαθιστούνταν αμυντικά σε προκαθορι-σμένεςθέσειςκαιαπόαυτές,διεξήγαντοναγώνα.Στηδιάταξηαυτή,οιπερισσότερεςμονάδεςτοποθετούντανστηνπρώτηγραμ-μή,σεβάροςτουβάθουςτηςάμυνας.Μεαυτήντημέθοδο,ηπαράταξηήτανπαντούανίσχυρη και αδυνατούσε να αντιμετωπί-σει ισχυρή κρούση του αντιπάλου.Επιθε-τικέςεπιχειρήσειςδενπροβλέπονταν,ούτεκαν αντεπιθέσεις. Οι τελευταίες άλλωστεθαήτανδύσκολοναπραγματοποιηθούντηστιγμήπουοιελληνικέςδυνάμειςδενήτανικανέςναεκτελέσουνελιγμούς.ΚατάτονΑλ.Μαζαράκη,ηάμυναπεριοχήςεπίευρέωςμετώπου,σεγραμμήκαιχωρίςκλιμάκωση,δημιουργούσεπροβλήματαευκαμψίας(αδυναμίαεκτέλεσηςελιγμών-αντεπιθέσεων)καιαμοιβαίαςυποστήριξηςτωνδυνάμεων.

β. Στον πόλεμο αυτόν, ήταν εμφανής η έλλειψη στρατηγικής εφε-δρείαςκαιημησχεδίασηκαιεκτέλεσηαντεπιθέσεωνσεόλεςτιςσυγκρούσεις.Οιαντεπιθέσειςδενεκτελούνταν,είτελόγωμηδιάθεσηςεπαρκώνδυνάμεωνγιατηνπραγματοποίησή τους (Βελεστίνο) είτε λόγω τοποθέτησης των εφεδρειώνσεδιασποράκαισεμεγάληαπόστασηαπότηναμυντικήτοποθεσία(Δομοκός).ΣτηνκαθοριστικήμάχητουΔομοκού,«απότους139ΛόχουςΠεζικού,οι60δενέριξανούτεέναφυσίγγιο»(Αλ.Μαζαράκης).Τοίδιοφαινόμενοσυνέβηκαιστοπυροβολικό.Μόνοοιμισέςπυροβολαρχίεςσυμμετείχανστημάχη,ενώοιάλλεςκρατήθηκαν σε εφεδρεία. Οχυρωματικά έργα υπήρχαν ελάχιστα στη μεθόριο.Στιςπροςταπίσωτοποθεσίες(Φαρσάλων-Δομοκού-Βελεστίνου)δενυπήρχεκαμίαπρόβλεψη,ούτεκανένασχέδιο.Οιελληνικέςδυνάμειςουσιαστικάεισέρ-χοντανστονπόλεμοχωρίςσχέδιαεπιχειρήσεωνκαιδιεξήγαντιςεπιχειρήσειςμε

-21-


πρόχειρουςαυτοσχεδιασμούς.Ζητήματαεφοδιασμού, επιστράτευσης,μεταφο-ρώνήδενείχαναπασχολήσεικαθόλουτηνηγεσίαήαντιμετωπίζοντανμεαδια-φορία.ΟστρατόςπολέμησεσταμέτωπατηςΘεσσαλίαςκαιτηςΗπείρουπολ-λέςφορέςχωρίςτροφήκαιΜονάδεςαναγκάστηκανναυποχωρήσουν,λόγωτηςπαντελούςέλλειψηςπυρομαχικών.

γ. Οιδιεθνώςαποδεκτοίκανόνεςτηςαμύνηςδενεφαρμόστηκαν.Ηευκαμψία,ηαμοιβαίαυποστήριξη,οσυντονισμόςμεταξύτωνδιαφόρωνόπλων,ηολόπλευρηάμυνακαιηκλιμάκωσηκατάβάθοςδενυλοποιήθηκανούτεστοι-χειωδώς.ΤοΔόγμα τηςάμυνας τουΕΣπροέβλεπεδυνάμειςαπόκρουσηςκαιασφαλείας,χωρίςόμωςναδίνονταισυγκεκριμένεςαποστολές,ενώοιαπαραίτη-τεςδυνάμειςεφεδρείαςήτανείδοςπολυτελείας.

δ. Ο πόλεμος του 1897 αποτέλεσε κρίσιμη καμπή στην ελληνικήστρατιωτικήιστορία.Ηκαταστροφικήήττα,επανέφερετηνΧώρακαιτονστρατότηςστηνπραγματικότητα.Αυτήντημίζερηκαιαναχρονιστικήπραγματικότητα,ηοποίαστηρίζοντανσεοργανώσειςκαιτακτικέςτουκλεφτοπολέμουκαιτηνπρο-χειρότητα,έπρεπεναανατρέψειοστρατόςγιαναεισέλθεισεμιανέαεποχή.Ηανάγκηουσιαστικούεκσυγχρονισμούκαιαναδιοργάνωσήςτου,έγινεπιοεπιτα-κτικήόσοποτέ.

3. Βαλκανικοί Πόλεμοι

α. Η συμμετοχή στουςΒαλκανικούς Πολέμους είναι ησημαντικότερη προσπάθεια τουΕλληνισμού για την εθνική απο-κατάσταση, μετά την Επανάστα-σητου1821.Μεθαυμαστήομοψυ-χία,ιδιοφυήπολιτικήκαιδιπλωμα-τική αντιμετώπιση, άρτια στρατιω-τικήπροετοιμασία,γενναιότητακαιαυτοθυσία, οι Έλληνες κατόρθω-σαν να ελευθερώσουν το μεγαλύ-τερο τμήμα του υπόδουλου Ελλη-νισμούκαιδιπλασίασαντηνΕλλη-νικήεπικράτεια.

β. ΗχρονικήπερίοδοςπριναπότηνκήρυξητωνΒαλκανικώνΠολέ-μωνήτανέναδιάστημαέντονηςπολεμικήςπροπαρασκευήςτουστρατού,ηοποίαυλοποιήθηκεαπότιςκυβερνήσειςτουΘεοτόκηκαιτουΒενιζέλου.Ιδιαίτεραμετάτοκίνηματου1909,ηΓαλλικήαποστολήπουκλήθηκεαπότηνΕλλάδα,ασχολή-θηκεσοβαράμετηβελτίωσητηςλειτουργίας,οργάνωσηςκαιεκπαίδευσηςτουΣΞ,ενώέγινανπροσπάθειεςεξοικείωσήςτου,μετιςνέεςμεθόδουςτουπολέμου(χρησιμοποίησηπυρώνκαιεδάφους,καλλιέργειαεπιθετικούπνεύματοςκ.λπ.).

-22-


γ. ΤοΔόγμακαιοπροσανατολισμόςτουστρατούείχεαλλάξειριζικάτηνπερίοδο1897-1912.Ηαρχήτηςπαθητικήςαμύνηςμετηγραμμικήπαρά-ταξητωνστρατευμάτωνχωρίςκαμίαιδέαελιγμού,πουείχεοδηγήσειστακατα-στρεπτικάαποτελέσματατου1897,αποτελούσεπλέονπαρελθόν.

δ. Στις επιθέσεις που εκδήλωσε ο στρατός χρησιμοποίησε κυρί-ως την τακτική της μετωπικής επίθεσης, συγκεντρώνοντας δυσανάλογαμεγά-λεςδυνάμειςσεσχετικάστενάμέτωπα,ενέργειεςπουπροκάλεσανσοβαρέςκαιαδικαιολόγητες απώλειες. Στις μάχες του Σαρανταπόρου, Γιαννιτσών και Κιλ-κίς-Λαχανά,αλλάκαιτωνΙωαννίνων,στηναρχικήφάσησυγκέντρωσετονόγκοτωνΜεραρχιώνσεγραμμικήδιάταξηκαιεκδήλωσεκατάμέτωποεπιθέσειςσεπεριορισμένα μέτωπα, που διέθεταν επιπλέον και ακάλυπτα εδάφη μπροστάτους.Οισχεδιασμοίπροέβλεπανυπερκεράσειςκαθώςκαιυπερκερωτικούςελιγ-μούς,αλλάοιδιατιθέμενεςδυνάμειςγιατηνεκπλήρωσητωναποστολώναυτώνήτανανεπαρκείςκαιαποσκοπούσανπερισσότεροστονακαλύπτουντηνκυρίακατάμέτωποπροσπάθεια,παράνασυμβάλλουναποφασιστικάστοεπιδιωκό-μενοαποτέλεσμα.Οινίκεςτουστρατούοφείλονται,κατάκύριολόγο,στιςπαρα-κινδυνευμένεςπρωτοβουλίεςμεμονωμένωνδιοικητών,πουενεργώνταςπέραντωνδιαταγών,εκτέλεσανεπιδέξιουςκαιαποφασιστικούςελιγμούς,σταπλευράήτανώτατουεχθρού.

4. Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

α. ΟΕΣστονΑ΄ΠαγκόσμιοΠόλεμο,κατάτηνπροοδευτικάαυξανό-μενησυμμετοχήτουστοΜακεδονικόΜέτωποκαικάτωαπότηστρατιωτικήεπί-βλεψητωνΑγγλογάλλων,αναπροσάρμοσεπλήρωςτοεπιθετικότουΔόγμαστη«λογικήτωνχαρακωμάτων».Οστρατόςτωνελιγμώνκαιτωνκινήσεων,όφειλεσεμικρόχρονικόδιάστημανααφομοιώσειτιςαμυντικέςτακτικές.Ημετάπτωσηαυτήείχεβαθύτατεςεπιπτώσεις,όχιμόνοστον«τρόποτουμάχεσθαι»,αλλάκαιστηψυχολογίατωνμαχητών.Οπόλεμοςτωνχαρακωμάτωνπουείχε«επιβληθείστουςεμπολέμους»,μεταμορφώνονταςτηνεπιθυμητέαστρατηγικήτης«καθυ-πόστασης»,σεστρατηγικήτης«ακινησίαςτωνορυγμάτων»,υπήρξεοθεμέλιοςλίθοςτηςνέαςτακτικήςτουΕΣ.Ηκατασκευήδαιδαλωδώνχαρακωμάτωνμάχηςκαιεπικοινωνιών,σημείωνστήριξης,θέσεωνπολυβόλωνκαιπυροβόλων,παρα-τηρητηρίων,ητοποθέτησησυρματοπλεγμάτωνκαιάλλωνεμποδίωνπουμονι-μοποιούσαν τη στατικότητα των δυνάμεων, ήταν τα χαρακτηριστικά της νέαςμορφήςτουπολέμου.

β. Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τηναλματώδη αύξηση των δυνατοτήτων του πυροβο-λικού, εγκαινιάζεταιηουσιαστικήέναρξητουπολέ-μουεξαποστάσεως,πουσυνεχώςθααναπτύσσε-ταιμεγιστοποιώντας το τρίπτυχοαπόσταση -ακρί-βεια-αποτελεσματικότητα.

-23-


5. Μικρασιατική Εκστρατεία

α. ΗεκστρατείατουΕΣστηΜ.Ασία,υπήρξεημεγαλύτερηπολεμι-κήπροσπάθειαπουανέλαβεποτέηΕλλάδα.Τοεύροςτουθεάτρουπολέμουκαιαντίστοιχατωναξόνωνεφοδιασμού, ταείδητωνεπιχειρήσεων,οι τακτικέςκαιοιστρατηγικέςπουεφαρμόστηκανγιαταδεδομένατηςεποχής,καταδεικνύουνανάγλυφατομέγεθοςαυτούτουεγχειρήματος.

β. ΣτηΜικρασιατικήΕκστρατεία,ο ΕΣ επανέλαβε σε γενικές γραμμές τιςτακτικέςπου εφάρμοσε κατά τουςΒαλκανι-κούςΠολέμους,σεμεγαλύτερηόμωςέκταση(από πλευράς δυνάμεων και γεωγραφικήςέκτασης).ΟαγώναςστηΜ.ΑσίαήτανέναςάθλοςτουπεζικούκαιτωνΜεραρχιών,πουενεργώντας τις περισσότερες φορές αυτο-βούλως,διέσχισαντομεγαλύτερομέροςτηςΤουρκίας.

γ. Η τακτικήπου χρησιμοποιήθηκε ήταν κατά κύριο λόγο η μετω-πική επίθεση υποστηριζόμενη από το πυροβολικό, χωρίς την ύπαρξη κατάλ-ληλης εφεδρείας για εκμετάλλευση των επιτυχιών.Οιπροσπάθειες κύκλωσηςκαιεγκλωβισμούτουεχθρικούστρατούπουσημειώθηκανδενείχαντοανάλο-γοβάθος, την ευρύτητα, αλλά και τον απαραίτητοσυντονισμόστην εκτέλεση.Επιπλέον,δενέγινεεκμετάλλευσητωνευκαιριώνκαταδίωξηςτουεχθρούπουπαρουσιάστηκαν,ώστεναμηνδοθείσεαυτόνχρόνοςγιαανασυγκρότηση.Ταπαραπάνω, είχανωςαποτέλεσμασεαρκετέςπεριπτώσεις την κατάληψη τωνγεωγραφικώναντικειμενικώνσκοπών,χωρίςωστόσοναεπιτευχθείηκαταστρο-φήκαιηαιχμαλωσίατουαντίπαλουστρατού.

δ. ΗσυνεχήςδιεύρυνσητουΜικρασιατικούμετώπου,αποτέλεσετηναχίλλειοπτέρνατηςΕλληνικήςΣτρατιάς,ηοποίαυπερτίμησετιςτακτικέςνίκεςκαιδυνατότητέςτηςαναλαμβάνονταςτηνεκστρατείαπροςΣαγγάριο,θέτονταςέτσιτηνεπίτευξηστρατηγικούσκοπού,οοποίοςήτανπέραντωνδιατιθέμενωνμέσωνκαιδυνάμεώντης.

6. Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

α. ΟηρωικόςαγώναςτηςΕλλάδαςκατάτονΒ΄ΠαγκόσμιοΠόλεμο,αποτελείαναμφισβήτηταμίααπότιςενδοξότερεςσελίδεςτηςελληνικήςιστορί-ας.Έχειόμωςκαιιστορικήσημασίαευρύτερη,καθώςεπηρέασεπολλαπλάτηνεξέλιξήτουκαισυνέβαλεκρίσιμαστηνέκβασήτου.

β. ΓιαπρώτηφοράοΕΣαντιμετώπισεστρατόμεγάληςευρωπαϊκήςδύναμηςπουχρησιμοποιούσενέατακτικήελιγμών,εφοδιασμένομεσύγχρονα

-24-


μέσακαιιδιαίτεραμεάρματαμάχηςκαιισχυρήαεροπορία,εναντίοντωνοποίωνηελληνικήάμυναδιέθετεεντελώςπεριορισμέναμέσα.

γ. Η τακτική του ΕΣστην περίοδο αυτή, που εφαρ-μόσθηκε τόσο κατά τον σχεδι-ασμό, όσο και κατά την εκτέλε-ση των επιχειρήσεων, μπορείνα χαρακτηριστεί ως συντηρητι-κήκαισυγκρατημένη.ΤοΔόγματου στρατού που είχε καθιερω-θείτηνεποχήεκείνηκαιτοοποίοεπηρέαζεκαικατηύθυνετιςσκέ-ψειςκαιτιςαποφάσειςτηςΕλληνικήςΗγεσίας,ήταν«πάντοτεεπίτωνκορυφώνκαιουδέποτεεπίτουαναπεπταμένουεδάφουςκαιτωνκοιλάδων».Ταπαραπά-νω,υπαγορεύονταναπόταπεριορισμέναμέσαπουδιέθετεοστρατός(παντελήςέλλειψημηχανοκίνητων-τεθωρακισμένων-αντιαρματικώνμέσωνκ.λπ.),αλλάκαιαπόταδιδάγματατηςκαταστροφικήςυποχώρησηςστηΜ.Ασία.

δ. ΗΕλληνικήδιοίκησηόμως,επέδειξεενεργητικότητακαιεκπόνη-σεεύκαμπτασχέδιαπροσαρμοσμέναστιςαπαιτήσειςτωνεκάστοτεκαταστάσε-ων.ΣτημάχητηςΠίνδου-Καλαμά,διεξήγαγεάμυναμεεπιθετικόπροσανατολι-σμό,ενώστημάχητηςΚορυτσάς,ημηεκμετάλλευσητηςεπιτυχίαςκαιηαδυνα-μίακαταδίωξηςτουεχθρούήταναποτέλεσματωνπεριορισμένωνδυνατοτήτωντουΕΣ.

ε. ΤοΕλληνικόΣτρατηγείοτηνεποχήαυτή,θαεφαρμόσειτηντακτι-κή της άμυνας επί οχυρωμένης τοποθεσίας, στη «Γραμμή των Οχυρών». ΗπαραπάνωγραμμήκατάτουςΓερμανούς,αποτελούσετο«χρυσόνμέσονόρον»τωνσυστημάτωνοχύρωσης(μεταξύτουγαλλικούσυστήματοςκαιτωναντιστοί-χωντωνάλλωνχωρών)και τοπιοκατάλληλογιαορεινάεδάφη.Η ισχύς τωνοχυρών,ηάριστηδιάταξήτουςκαιηπροσαρμογήτουςστοέδαφος,μαζίμετηνικανότητατωνπεριορισμένωνΕλληνικώνδυνάμεωνοιοποίεςταεπάνδρωσαν,είχεσαναποτέλεσματησθεναρήαντίστασηπουαντέταξανστηγερμανικήεπί-θεση.

7. Περίοδος Ψυχρού Πόλεμου Μέχρι το 1974

α. ΜετάτοτέλοςτουΒ΄Παγκοσμίουπολέμουκαιτηδημιουργίαδυοαμυντικών συνασπισμών (ΝΑΤΟ και Σύμφωνο Βαρσοβίας), αναπτύχθηκε τοδιπολικόσύστημαασφαλείας,τοοποίοδιατηρήθηκεγιασαράντα(40)περίπουχρόνια.

β. ΗδομήτωνΕλληνικώνΕΔκαιιδιαίτεραηδομήκαιδιάταξητουΣΞμέχριταμέσατηςδεκαετίαςτου’70,υπαγορευότανκατάβάσηαπότηνανάγκη

-25-


αντιμετώπισηςτηςαπειλήςαπότιςδυνάμειςτουΣυμφώνουτηςΒαρσοβίας,σεπερίπτωσηπολεμικήςεμπλοκήςστοπλαίσιοτουΝΑΤΟκαιείχεαμυντικήδιάταξη.

8. Περίοδος από το 1974 Μέχρι το 1990

Κατάτηνπερίοδοαυτή,ηΧώραμαςαντιμετώπιζεδύοαπειλές.ΣτηναπόΒορράαπειλή,προστέθηκεοεξΑνατολώνκίνδυνος.ΗΧώραμαςγιανααντιμετωπίσειτονέοπεριβάλλονασφαλείαςπουδημιουργήθηκε,αναγκάστηκενααναδιατάξειτονΣΞ.Έτσι,μετακινήθηκανστρατεύματασταανατολικάσύνο-ρακαιισχυροποιήθηκεηΕλληνοτουρκική(Ε/Τ)μεθόριος,ενώταυτόχρονασταβόρειαπαρέμεινανεκείνεςοιδυνάμεις,πουήταναπόλυτααναγκαίεςγιανααντι-μετωπίσουντοΣύμφωνοτηςΒαρσοβίας.

9. Περίοδος Μετά το 1990 Μέχρι Σήμερα

α. Οι σημαντικές μεταβολές πουπραγματοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετί-αςτου’90μετηνυπογραφήτηςσυνθήκηςμεί-ωσης τωνσυμβατικών εξοπλισμών, τη διάλυ-ση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, τις σοβα-ρέςπολιτικέςκαιοικονομικέςεξελίξειςσταΒαλ-κάνια και την Ανατολική Ευρώπη, οδήγησανστηναλλαγήτουπεριβάλλοντοςασφαλείαςκαιστηναλλαγήτηςμορφήςτωναπειλώνκατάτηςΧώραςμας.Επιπλέον,ησυμμετοχήτηςΧώραςμαςσεειρηνευτικέςαποστολέςδημιούργησετηνανάγκηγιαεναρμονισμότωνδομώνκαιδιαδικασιώνεπιχειρη-σιακήςσχεδίασηςκαιλειτουργίαςτουΣΞ,σύμφωναμεταδιεθνήπρότυπακαιδιαδικασίες.

β. ΤοΔόγματηςΧώρας,όπωςέχειδιαμορφωθεί,είναι«ΑΠΟΤΡΕ-ΠΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΜΥΝΤΙΚΟ»,τοοποίοβασίζεταιστηστρατηγική,επιχειρησιακήκαιτακτικήευελιξίατωνΕΔ.Απαιτείταισυνεπώς,οστρατηγικόςκαιεπιχειρησιακόςσχεδιασμόςναδιασφαλίζειτοπλεονέκτημαελιγμού.

«Έχοντας αυτούς για παράδειγμα καιξέροντας πως ευτυχία θα πει ελευθερία

και ελευθερία σημαίνει ανδρεία,δεν πρέπει να δειλιάζετε μπροστάστους κινδύνους του πολέμου.»

-26-


ΤΜΗΜΑ 9ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

1. Όλοιοιάνθρωποι έχουνσυνείδηση τουπαρελθόντος, τηςπεριόδουδηλαδήπουπροηγείταιτωνγεγονότωνπουείναιάµεσακαταγεγραµµέναστηνατοµικήτουςµνήµη.Ωςεκτούτου,τοπαρελθόναποτελείµιασταθερήδιάστασητηςανθρώπινηςσυνείδησης, ένααναπόφευκτοσυστατικό τωνθεσµών,αξιώνκαιάλλωνστοιχείωντηςανθρώπινηςκοινωνίας.

2. Ηαποκρυπτογράφησητουπαρελθόντοςκατέστησε ικανότονΕΣναδιορθώσει τις οργανωτικές και επιχειρησιακές αδυναµίες που εµφάνισε στονΕλληνοτουρκικόΠόλεµο του1897 και ναοδηγηθείστο έπος τωνΒαλκανικώνΠολέµων.Όταν έλειψανη εθνικήοµοψυχία,ηπολιτικήωριµότητακαιηαπαι-τούµενη στρατιωτική ευθύνη, το έθνος οδηγήθηκε σε οδυνηρές περιπέτειες,όπωςκατέδειξανηΜικρασιατικήΕκστρατείακαιηεισβολήτωνΤούρκωνστηνΚύπρο.

3. Έτσι, επιβεβαιώνεται ο παραπάνω ισχυρισµός: όταν το «δίδαγµα»αποτέλεσεπυξίδα για τηδιαμόρφωση τουπαρόντος και τουµέλλοντος, οΕΣυπήρξεοαδιαµφισβήτητοςνικητήςστουςαγώνεςτουέθνους.Ηκαλύτερηδυνα-τήαξιοποίησητουσυνόλουτωνδιδαγμάτωναπότοπαρελθόν,λαμβάνειχώρααφενόςμεν,μετηνεπισταμένημελέτητωνιστορικώνστοιχείωνκαιαφετέρου,μετηνταυτόχρονηκαλλιέργειασύγχρονωνιδεώνκαιαντιλήψεων,ικανώννααντα-πεξέλθουνστιςμελλοντικέςαπαιτήσειςκαιπροκλήσεις.Ωστόσο,απαιτείταιηόληδιαδικασία,γιατηνυποβοήθησητηςανάκλησηςκαιχρήσηςτωνδιδαγµάτων,ναακολουθείµιατυπολογίατόσοτωνµεθόδωνόσοκαιτωνδιαδικασιών,ηοποίαστηριζόµενηστοπλούσιοπαρελθόνµας,προάγειτηναξιοποίησητηςελληνικήςσκέψηςσεόλαταεπίπεδα.

ΤΜΗΜΑ 10ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

1. HΣτρατιωτικήΣκέψηείναιμιαπολύπλοκηδιαδικασίαάντλησηςπλη-ροφοριών, ιεράρχησης, ταξινόμησης ιδεώνκαι επιλογώνπουφέρνει κοντά ταεπιδιωκόμενααποτελέσματαμεταμέσακαιτουςτρόπουςγιατηνεπίτευξητωνστόχωναυτών.Ησύζευξημέσων,τρόπων(ιδεών)καισκοπών,διαμορφώνεταιυπότοπρίσμαενόςδιαρκώςμεταβαλλόμενουγεωπολιτικούπεριβάλλοντοςκαιαπειλών-προκλήσεωνπουαναπτύσσονταισεαυτό.

2. Ηπροσπάθεια γιαανάδειξησύγχρονουµοντέλουστρατιωτικήςσκέ-ψης,µέσααπόταδιδάγµατατηςελληνικήςιστορίας,δενπρέπειναπαραµείνειανεκπλήρωτη.Είναιαναγκαίονααναζητηθείστοπεριεχόµενοτηςιστορικήςµαςπορείαςτουλικόεκείνο,πουµπορείνακαταγραφείκαιµελετηθείωςστρατιωτι-κόςσχεδιασµός.Ηανάλυσητωνιστορικώνστοιχείωνκαιηεξαγωγήαντίστοιχων

-27-


διδαγµάτων,θαεπιτρέψειτηνεπικοινωνίαµετηδιαχρονικήελληνικήστρατιωτικήσύλληψη,τηναποδόµησητουχαρακτήρατωναγώνωντουέθνουςκαιτησαφέ-στερηκατανόησητουελληνικούηρωικούπνεύµατος.

3. ΗΕλληνικήΣτρατιωτικήΣκέψηθαπρέπειναπρυτανεύειστουςµηχα-νισµούς σχεδιασµού, λήψης αποφάσεων, υλοποίησης και ανατροφοδότησηςτωνδιαδικασιών.Αποτελείτονπαράγοντα,οοποίοςπροσανατολίζειτηδυναµι-κήτουοργανωτικούµαςσχήµατος.

4. Ηαδιάκριτηπρόσληψη,αφομοίωσηκαιεφαρμογήστρατηγικώνσκέψε-ων-σχεδίωναπόάλλεςΧώρες,έχειιστορικάαποδειχτείότιμπορείναείναιεπιζή-μιαγιατασυμφέροντάμας.Γιααυτό,πρέπειναδιαμορφωθείμιαΕλληνικήΣτρα-τιωτικήΣκέψη,ηοποίαναπηγάζειαπότονχαρακτήρακαιτηνιδιοσυγκρασίαμας,τηνιστορία,τηγεωγραφία,ταλάθη,τιςεμπειρίεςκαιτιςπαραδόσειςμας.Μετηδιαμόρφωσητηςελληνικήςσκέψης,θακαταστείδυνατήηαφομοίωσηκαιόχιηαντιγραφή-μετάφρασητωνσύγχρονωνστρατηγικώναπόψεων.

5. Πλέον των ανωτέρω, πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι, τα μεγάλασυντριπτικήςισχύοςστρατιωτικάεπιτεύγματατωνπρογόνωνμας,αλλάκαικάθεέθνους,ταοποίαδιαμόρφωναντιςεκάστοτεγεωπολιτικέςεξελίξεις,βασίστηκανκυρίωςστηνανάπτυξηκαιεπιτυχημένηεφαρμογήκαινοτομιώνστοεπίπεδοτηςστρατηγικής-τακτικήςκαιτηςτεχνολογίας.Ωςεκτούτου,πρωταρχικήπροϋπό-θεσηκαιταυτοχρόνωςμόνιμηεπιδίωξητηςΕλληνικήςΣτρατιωτικήςΣκέψηςπρέ-πεινααποτελείησυνεχήςανάπτυξηκαινοτομιών.

6. Στο παραπάνω πλαίσιο, ο ΣΞ ως βασικός συντελεστής των παρα-γόντων εθνικής ισχύος, πρέπει να συμβάλλει στην αντιστάθμιση των όποιωνποσοτικώνελλειμμάτων,μετηνανάπτυξηκαιετοιμότηταεφαρμογήςπλεονεκτη-μάτων,όχιτόσοσεποιοτικόπροσωπικό(όπουταπεριθώριαστενεύουνλόγωτηςάμβλυνσηςτωνδιαφορώνμετονεχθρόστηνεκπαίδευσηπουεπήλθεμετοχρόνο),αλλάσεκαινοτομίεςστοπεδίοτηςσύλληψηςκαιεκτέλεσηςτωνεπιχει-ρήσεωνσεστρατηγικό-επιχειρησιακό-τακτικόεπίπεδο,καθώςκαισεθέματαεξοπλισμών,μετησχεδίαση,υλοποίησηκαισυνεχήεξέλιξησυστήματοςανάπτυ-ξηςήενσωμάτωσηςτεχνολογιώναιχμήςσεΟ/Σ,αποσκοπώνταςστοναιφνιδια-σμό τουαντιπάλουκαι τηνπρόκλησησυντριπτικούπλήγματος τουηθικούκαιτηςδυνατότητάςτουγιαέναρξη,ήσυνέχισητωνεπιχειρήσεων.

7. ΠροϋποθέσειςΈκφρασηςΣύγχρονηςΕλληνικήςΣτρατιωτικήςΣκέψης

Η έκφραση μιας σωστής και ολοκληρωμένης Σύγχρονης ΕλληνικήςΣτρατιωτικήςΣκέψηςπροϋποθέτειταπαρακάτω:

α. Συγκριτικήμελέτη-κατανόηση-εμβάθυνσηστηδιεθνήβιβλιογρα-φίαπερίτηςΘεωρίαςτουΠολέμουκαιτηςγεωστρατηγικής.

-28-


β. Μελέτη-γνώσησεβάθοςτουγεωπολιτικούρόλουκαιτηςαξίαςτηςΧώρας.

γ. Εμπεριστατωμένησυγκριτικήανάλυση τηςΕλληνικής, ευρωπαϊ-κήςκαιδιεθνούςστρατιωτικήςιστορίας,υπότοπρίσματωνσύγχρονωνεπιχει-ρήσεων.

δ. Γνώσητωνχαρακτηριστικώνκαιτωνιδιαιτεροτήτωντηςγεωγρα-φικήςδιαμόρφωσηςτηςΧώρας.

ε. Αντίληψη των φυσικών, νοητικών και ψυχικών ικανοτήτων τουανθρώπινουδυναμικούτηςΧώρας.

στ. Συνεχή ενημέρωση επί των σύγχρονων οπλικών συστημάτων,γνώση των δυνατοτήτων - αδυναμιών τους, καθώς και του τρόπουπου αυτάδύνανταιναεπηρεάσουντημαχητικήισχύ.

ζ. Εξαγωγή συμπερασμάτων και διαμόρφωση ρεαλιστικής αντίλη-ψηςαπότημελέτη,ανάλυσητωνπαραπάνωπροϋποθέσεων.

8. Ανάπτυξη της ΣύγχρονηςΕλληνικής Στρατιωτικής Σκέψης στοπρο-σωπικότουΣΞ

Η Σύγχρονη Ελληνική Στρατιωτική Σκέψη απαιτεί τη συμμετοχή καιτωνστελεχών τουΣΞ (εν ενεργείακαι εναποστρατεία)πέραν τωναξιόλογωνΕλλήνωνδιεθνολόγων και στρατηγικώναναλυτών. Για την καθολικήσυμμετο-χήτωνστελεχώνπρέπειναδιαμορφωθείένασύστημαανάπτυξηςκαιέκφρασηςτηςΣτρατιωτικήςΣκέψηςτοοποίοθαξεκινάειαπότηνεισαγωγήστηΣΣΕκαιθασυνεχίζεταιμέχρικαιμετάτηναποστρατεία.Τοσύστημααυτόμπορείναπερι-λαμβάνειταπαρακάτω:

α. ΑναθεώρησηαπότηΔιεύθυνσηΙστορίαςΣτρατού(ΓΕΣ/ΔΙΣ)τωνεγχειριδίων της στρατιωτικής μας ιστορίας που διδάσκονται στις στρατιωτικέςπαραγωγικές σχολές, έτσιώστε ναπεριέχουν ιστορικάπαραδείγματαπου ναεπιβεβαιώνουνστηνπράξη τα εργαλεία τηςσύγχρονης επιχειρησιακής τέχνης(κέντραβάρους,αποφασιστικάσημείακ.λπ.).

β. ΕξέτασητηςΣτρατιωτικήςΓεωγραφίαςυπότοπρίσματωννέωνεπιχειρησιακώνδυνατοτήτων,τηςανάπτυξηςνέωνσυγκοινωνιακώνυποδομώνκαιτωντεχνολογικώνεξελίξεων.

γ. ΔιδασκαλίαστηΣΣΕτωναντικειμένωντηςΘεωρίαςΠολέμου,τηςΣτρατιωτικήςμαςΙστορίας,ΔιεθνώνΣχέσεωνμεεπικέντρωσηστογεωπολιτικόπεριβάλλοντηςΝοτιοανατολικήςΜεσογείουκαιΨυχοσύνθεση-προσωπικότητατουΈλληνα.Ανάθεσηεκπόνησηςπτυχιακήςμελέτηςστουςτεταρτοετείςμαθη-τέςσταπαραπάνωαντικείμενα.

-29-


δ. Λειτουργίαξεχωριστώνμεταπτυχιακώντμημάτων,σεσυνεργασίατηςΣΣΕμεάλλαπανεπιστήμια,μεέμφασηστηστρατιωτικήεπιστήμη.Συνεργα-σίαμεδιάφοραιδρύματαμεπαρεμφερήπροσανατολισμό.

ε. Διδασκαλία, εκπόνηση εργασιών και βιβλιοκριτική επιλεγμένωνβιβλίωναντιστοίχωναντικειμένωνστασχολείαεφαρμογήςτωνστελεχών.

στ. ΔιδασκαλίαστηΣΔΙΕΠτηςΣτρατιωτικήςΣτρατηγικής,σεσυνδυα-σμόμεεκπόνησηδιατριβώνκαθώςκαιδημιουργίαΈδραςΕλληνικήςΣτρατιωτι-κήςΣκέψης.ΚαθιέρωσηςΕτήσιαςΔιημερίδας,πουθαοργανώνειηΣΔΙΕΠυπότηναιγίδατουΓΕΣ,στηνοποίαθαγίνεταιπαρουσίασητωννέωναπόψεωναπόόλουςτουςεπιστημονικούςφορείςτηςΧώραςκαιθατυγχάνει τηςαντίστοιχηςπροβολής.

9. Με την εφαρμογή του παραπάνω συστήματος θα δημιουργηθεί μιασυνεχώςεξελισσόμενηδεξαμενήιδεώνπουθαλειτουργείωςχώροςάντλησηςεπιλογώντηςΣτρατιωτικήςΣτρατηγικής.

«Ο ισχυρός επιβάλλειό,τι του επιτρέπει η δύναμή του

και ο αδύναμος υποχωρείόσο του επιβάλλει η αδυναμία του»

Θουκυδίδης (460 - 398 π.Χ.)


Κενή

-31-


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΓΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΤΜΗΜΑ 11ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

1. Οιπαράμετροιπουσυνθέτουν τοσύγχρονο επιχειρησιακόπεριβάλ-λοντουΣΞπεριλαμβάνουντιςγνωστέςστρατιωτικέςπαραμέτρουςτωναντιπά-λωνδυνάμεων,τηςφυσικήςδιαμόρφωσηςτουεδάφουςκαιτωνκαιρικώνσυν-θηκώντουΘεάτρουΠολέμου(ΘΠ)καιεπεκτείνονταισεπαραμέτρουςπουαφο-ρούντιςνέεςτεχνολογίεςκαι τακτικές, τογεωστρατηγικόπεριβάλλονπουδια-μορφώνεταιαπόπολιτικούςσυσχετισμούς,εθνικούς,οικονομικούς,κοινωνικούς,νομικούς,ηθικούςκαιπεριβαλλοντικούςπαράγοντες,τιςεντάσειςκαιπεριφερει-ακέςσυγκρούσεις,τακαταρρέοντακαιασταθήκράτη,τηγενικήστάσηκαιδημο-γραφικήσύνθεσητουπληθυσμού,ταΜέσαΜαζικήςΕνημέρωσηςκαιέναναριθ-μόμηπαραδοσιακών,υπερεθνικώνκαιαπρόβλεπτωνπροκλήσεωνκαικινδύ-νων.

2. Οιυπερεθνικοίκίνδυνοικαιοιασύμμετρεςήυβριδικέςαπειλές,δημι-ουργούνταιαπότονθρησκευτικόφανατισμό,τηδιεθνήτρομοκρατία,τοδιεθνέςοργανωμένο έγκλημα, τηνανεξέλεγκτη λαθρομετανάστευση, τηδιασπορά τωνόπλωνμαζικήςκαταστροφήςκαθώςκαιτιςπεριβαλλοντικέςκαταστροφέςήκαιδολιοφθορές.Οιπληροφοριακέςεπιχειρήσειςκαιοιαπειλέςαπόσυστήματαπουβασίζονται στη χρήση του διαστήματος και του διαδικτύου (κυβερνοπόλεμος)συμπληρώνουντοτοπίοτωνσύγχρονωνασύμμετρωναπειλών.

3. Οιπαραπάνωπαράμετροισυνθέτουνέναπολύπλοκοκαι ιδιόμορφοσύγχρονοεπιχειρησιακόπεριβάλλον,τόσοσεστρατηγικόόσοκαισεεπιχειρησι-ακόκαιτακτικόεπίπεδο,ταξινομούναντίστοιχατιςαπειλέςκαιδημιουργούντηνέααντίληψητηςαπειλής,ηοποίαεκλαμβάνεταιωςοτιδήποτεθέτεισεκίνδυνοήαντιτίθεταισταΕΘΣΜ.

4. Στοπαραπάνωπολύπλοκοκαι ιδιόμορφοεπιχειρησιακόπεριβάλλονοΣΞ,ωςβασικόςσυντελεστήςτωνπαραγόντωνεθνικήςισχύοςκαλείται:

α. Νααναπτύξειδυνατότητεςγια τηναποτροπήκάθε ενδεχόμενηςαπειλήςκαιτηνεξάλειψήτηςσεπερίπτωσηεκδήλωσήςτης,ενεργοποιώνταςτονκατάλληλοαμυντικόμηχανισμό.

β. Ναεκτελέσειεπιχειρήσειςγιατηνπρόληψησύρραξηςπουδύνα-ται να προκληθεί από εξωτερική απειλή, τη διαχείριση εντάσεων κρίσεων, τησυμβολήστηναποτροπήπροκλήσεωνή/καιένοπληςεπίθεσηςπολέμου,τηναποτελεσματικήαντιμετώπισηκάθεμορφήςαπειλήςή επίθεσης, εφόσοναυτήεκδηλωθεί, καθώς και την επιτυχή διεξαγωγή πολέμου, εφόσον η αποτροπήαποτύχει.

-32-


γ. Ναδιεξάγειέναευρύφάσμαχερσαίωνεπιχειρήσεωνστοπλαίσιοδιακλαδικώνεπιχειρήσεων,ηαποτελεσματικότητατωνοποίωνεξαρτάταιαπότησυνεργασίαμεταξύτωνκλάδωντωνΕΔκαιαπαιτείτηνεμπέδωσητηςδιακλαδι-κότηταςστηδομήδιοίκησης-δομήδυνάμεων,στηνεπιχειρησιακήσχεδίασηκαιεκπαίδευση,καθώςκαιστηνυποστήριξησεθέματαΔΜ.

ΤΜΗΜΑ 12ΦΑΣΜΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

1. Οι επιχειρήσεις αποτελούν τον κύριο και πρωτεύονταπυλώναστονοποίοστηρίζεταιηεπίτευξητηςαποστολήςτουΣΞκαιηεκπλήρωσητηςΕΘΣΣκαιυποστηρίζονταιαπόόλεςτιςεπιμέρουςβασικέςλειτουργίεςτουΣΞ(Οργάνω-ση,ΔιαχείρισηΑνθρώπινουΔυναμικού,Εκπαίδευση,ΔιαχείρισηΠόρωνκ.λπ.).

2. Η οριοθέτηση των επιχειρήσεων στο σύγχρονο επιχειρησιακό περι-βάλλον,δύναταισυνοπτικάναπεριγραφείμεμορφέςεπιχειρήσεωνπουδιεξά-γονται:

α. Μεβάσητοεπίπεδοκαιτοντύποτηςαντιμετωπιζόμενηςαπειλής,σεπολεμικέςκαισεμηαποσκοπούσεςσεπόλεμοεπιχειρήσεις.

β. Στονχώρο,σεόλοτοβάθος,τοπλάτοςκαιτούψοςενόςΘΠήονομαζόμενοΕνοποιημένοΠεδίοΜάχης(ΕΠΜ).Οιδιάφορεςμορφέςτωνεπι-χειρήσεων,τιςοποίεςεκτελείοΣΞεμπεριέχονταιστουςόρουςεπιχειρήσειςσε«βάθος»,«άμεσεςήεγγύς»και«μετόπισθεν»,πουσχετίζονταιμεόλεςτιςκατη-γορίεςτωνεπιχειρήσεων.

γ. Στονχρόνο,οοποίοςεκτείνεταιαπότηνειρηνικήπερίοδο,στηνπερίοδοχαμηλήςέντασης-κρίσηςήπεριορισμένηςεπέμβασης,μέχριτηγενι-κευμένησύρραξηκαιτησταθεροποίησηήαποκλιμάκωση.

δ. Σεεθνικόόσοκαισεπολυεθνικόπλαίσιο,πουκυμαίνονταιαπότηλήψημέτρωντοπικήςασφάλειαςήτησυμμετοχήδυνάμεωνσεειρηνευτικέςαπο-στολές,μέχρικαισεευρείαςκλίμακαςπολεμικέςεπιχειρήσεις.

3. Ηκύριαδιάκρισητωνεπιχειρήσεωνγίνεταιμεβάσητονχρόνοεκτέλε-σήςτουςκαιεπιγραμματικάέχειωςεξής:

α. Επιχειρήσειςειρηνικήςπεριόδουπουπεριλαμβάνουνεπιτήρηση,πληροφορίες, μεθοριακά επεισόδια, ΔΜ, επίδειξη ισχύος, αποτροπή κ.λπ., μετιςυφιστάμενεςδυνάμεις,καθώςκαιΕπιχειρήσειςΥποστήριξηςΕιρήνης(ΕΥΕ),πουείναικατάκανόναΠολυεθνικέςΕπιχειρήσεις.

β. Επιχειρήσειςχαμηλήςέντασης-κρίσηςήπεριορισμένηςεπέμβα-σης,πουαφορούν: (1) Ανάπτυξη δυνατοτήτων (εθνοφυλακής - τοπικής εφεδρεί-ας-επιστράτευσης-μετακίνησηςμέρουςκρισίμωνΣχηματισμώνκαιΜονάδων

-33-


-ανάπτυξηςβασικούπλέγματοςΑ/Α,Α-Τάμυναςκ.λπ.),σύμφωναμετηνυφι-στάμενησχεδίασηκαιστοπλαίσιοτηςάμεσηςαντίδρασης. (2) Προώθησηδυνάμεωνπροληπτικώνεπιθετικώνεπιχειρήσε-ωνευρύτερηςήμεγάληςκλίμακας,αμυντικέςεπιχειρήσειςγια τηνεξασφάλισητηςεδαφικήςακεραιότητας,ΕιδικέςΕπιχειρήσεις,ΠληροφοριακέςΕπιχειρήσεις,κ.λπ.

γ. Επιχειρήσειςγενικευμένηςσύρραξης,πουαφορούντηνανάπτυ-ξημετοσύνολοτωνδυνατοτήτωνμας,επιτυγχάνονταςτοσημείοκορύφωσης.

δ. Επιχειρήσεις Σταθεροποίησης - Αποκλιμάκωσης, που αφορούντηνολοκλήρωσηκάθεμίαςαπότιςπαραπάνωμορφέςεπιχειρήσεων.

ΤΜΗΜΑ 13ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΥΤΩΝ

1. Οι Φάσεις της Κρίσης

α. Μίακατάστασηκρίσης,απότηδημιουργίατηςμέχρικαιτηναντιμε-τώπισήτης,διακρίνεταιαπόφάσεις,οιοποίεςείναιδυνατόνναδιαδέχονταιχρονι-κάημίατηνάλληήνααλληλοκαλύπτονταιήακόμακαιορισμένεςφάσειςναμηνυλοποιούνται,ανάλογαμετιςσυνθήκεςπουθαδιαμορφώνονταικάθεφορά.

β. Συνοπτικά μία κατάσταση κρίσης διακρίνεται στις παρακάτωφάσεις: (1) Στηδημιουργίαμίαςκατάστασης[έναγεγονόςήεπεισόδιο,τοοποίομπορείναείναιοιπαραβιάσειςτουεθνικούχώρου,οιπαραβάσειςτουFIR(FlightIn�ormationRegion),ηέμπρακτηαμφισβήτησητωννόμιμωνδικαιω-μάτωντηςΕλλάδαςγιαέρευνακαιδιάσωσηστοθαλάσσιοχώροπουαντιστοι-χείστοFIRΑθηνών,διάφοραεπεισόδιαστηνξηρά,θάλασσακαιαέρα,ηεκτέ-λεσημεγάλωναεροναυτικώνασκήσεωνήκατάστασηπουθαδιαμορφωθείστοδιπλωματικόπεδίο]πουείναιδυνατόνναδημιουργήσεικρίσηκαιστησυνέχειατηναξιολόγησήτης,γιαναεκτιμηθείανείναιδυνατόνναεπηρεάσειτηνεθνικήασφάλειαήτασυμφέροντατηςXώραςκαιναδιαπιστωθεί,εάνσυνιστάήμπορείστοάμεσομέλλονναεξελιχθείσεαπειλήκαιναοδηγήσειτηXώραμαςσεκρίση,μεάλληχώρα. (2) Στηνεκτίμησητηςκατάστασηςκρίσης,ηοποίαχαρακτηρί-ζεταιαπότηναυξημένηροήπληροφοριώνκαιτιςδιαδικασίεςεξέτασηςτωνδια-θεσίμωνεπιλογώνκαιτελικάπροσδιορίζεταιεάνυφίσταταιήόχικρίσηκαιαπο-φασίζεταιηαντιμετώπισήτηςμεήχωρίςστρατιωτικάμέτρα. (3) ΣτηδιαμόρφωσητωνΣτρατιωτικώνΤρόπωνΕνεργείαςκαιεπιλογήτουπροσφορότερου. (4) ΣτηλεπτομερήσχεδίασητουεπιλεγέντοςΣτρατιωτικούΤρό-πουΕνεργείαςκαιτηνεκτέλεσήτου.

-34-


2. Διαχείριση της Κρίσης

α. ΣεπερίπτωσηπρόκλησηςκαιαμφισβήτησηςτωνΕθνικώνήζωτι-κώνΕθνικώνΣυμφερόντων, οΣΞκατόπιναξιόπιστης εκτίμησης της κατάστα-σης,καλείταινακινητοποιήσειτονμηχανισμόάμεσηςαντίδρασηςμεαποφασι-στικότητακαιευελιξία,σεβαθμόανάλογοτηςεχθρικήςκινητοποίησης,χρησιμο-ποιώνταςτοφάσματωνεπιλογώναπόταμέτραΕτοιμότητας-ΔιαθεσιμότηταςτωνΔυνάμεωνΆμεσηςΑντίδρασης,τουσχεδίουΗΡΑΚΛΗΣ,τουΕθνικούΣυστή-ματοςΣυναγερμού(ΕΘΣΥΣΥ)καιτουςΕθνικούςΚανόνεςΕμπλοκής(ΕΚΕ),μεστόχοτηνεπίτευξητηςαποτροπήςκαιτηνανάπτυξηικανήςμαχητικήςισχύος.

β. Κινητοποίησηείναιηδιαδικασίατηςανάπτυξηςτωνστρατιωτικώνδυνατοτήτωνκαιτηςεπαύξησηςτηςετοιμότηταςαντίδρασης,πουπεριλαμβάνειδραστηριότητεςσχετικέςμε: (1) Τηνπροπαρασκευήδυνάμεωνγιαδιεξαγωγήεπιχειρήσεων. (2) Τονπροσδιορισμότηςέκτασηςτωνεπιχειρήσεων. (3) Τηνεπαύξησηκαιδιατήρησηυψηλήςετοιμότηταςδυνάμε-ωνκαιμέσων. (4) Την ενεργή διεξαγωγή επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομέ-νηςτηςδυνατότηταςυποστήριξηςτωνεπιχειρήσεωνεπίμακρόχρόνο. (5) Τηναναδίπλωσητωνδυνάμεωνμετάτοπέραςτωνεπιχει-ρήσεων.

γ. Η αποτελεσματική και έγκαιρη κινητοποίηση προϋποθέτει τηνοργάνωσητουΣυστήματοςΧειρισμούΚρίσεων(ΣΧΚ)μεσκοπό,τηνεξασφάλι-σητηςπολιτικήςκαιστρατιωτικήςετοιμότηταςκαιεπάρκειαςγιατηναντιμετώπι-σηπροκλήσεωνΑσφάλειας-Άμυνας,τηνπαροχήτωναπαιτούμενωνοδηγιώνπροςτουςΣτρατιωτικούςΔιοικητέςκαιτονπροσανατολισμότωνδυνάμεωντουΣΞ,γιατηνεπίτευξητηςανάπτυξηςπλήρουςμαχητικήςισχύος.

δ. ΟρυθμόςκινητοποίησηςτωνΚλάδωντουΠΝκαιΠΑδιαφέρεισημαντικάαπόαυτόντουΣΞ,στοιχείοτοοποίοκαθιστάεπιτακτικήτηνκωδικο-ποίησητωνενεργειώντωνΚλάδωνγιατηνεπιτυχήαντιμετώπισηκάθεκατάστα-σηςμεσυνδυασμένηδράσηκαι την εκδήλωσηάμεσων,κρίσιμωνχρονικάκαισυνδυασμένωνενεργειών.

-35-


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ

ΤΜΗΜΑ 14ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ

1. Οι ραγδαίες εξε-λίξεις στο ευρύτερο γεω-στρατηγικό περιβάλλονόπως αυτές διαμορφώνο-νται σήμερα, οι εξελίξειςστοντεχνολογικότομέα,οιπολιτικοστρατιωτικές συν-θήκεςκαιγενικότεραηνέαδυναμικήασφαλείας, καθι-στούναναγκαίατησυνεχήπροσαρμογή του ΣΞ στανέαδεδομένα.

2. Μέσασεέναραγδαίωςμεταβαλλόμενοπεριβάλλον,είναιαναγκαίαηδιαμόρφωσητηςβέλτιστηςδυνατήςΔομήςΔυνάμεων(ΔΔ),ώστενα ικανοποι-ούνταιοικατευθύνσειςτηςηγεσίαςόσοναφοράστηναντιμετώπισητηςαπειλήςκαιστηνεκπλήρωσητηςαποστολήςτουΣΞ.Μετηδομήαυτήθαδιασφαλίζεταιτοσύνολοτωναπαιτουμένωνποσοτικάκαιποιοτικά,ενεργώνκαιεπιστρατευ-ομένωνδυνάμεων(υλικούκαιπροσωπικού),γιατηναντιμετώπισητηςαπειλήςκαιτηνεκπλήρωσητηςαποστολήςτουςμεέναναποδεκτόβαθμόκινδύνου.

3. Το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί έναν σημαντικό συντελεστή εθνι-κήςισχύοςμεκαθοριστικόρόλοστηνεπιτυχίατωνεπιχειρήσεων.Ηαπόκτησηκαιδιατήρησηυψηλήςποιοτικήςστάθμηςανθρώπινουδυναμικούκαιμέσωνθαπρέπεινααποτελείβασικήεπιδίωξη,καθώςαντισταθμίζεταιηαριθμητικήυπε-ροχήτουαντιπάλουκαιβελτιώνεταιηαμυντικήμαςικανότηταστοπλαίσιοτωνυφιστάμενωνπεριορισμώνσεανθρώπινοδυναμικόκαιπόρους.

4. ΗβέλτιστηαξιοποίησητουανθρώπινουδυναμικούκαιτηςεφεδρείαςτουΣΞ,πρέπεινααποτελείέναναπότουςβασικότερουςστόχουςτουΣΞυλο-ποιούμενοςμέσααπότην:

α. Ανάπτυξηαξιοκρατικού,ανθρωποκεντρικούσυστήματοςδιαχείρισηςμόνιμουπροσωπικούμεανάλογητροποποίησητουυφιστάμενουνομικούπλαισίουεπιλογήςκαιεξέλιξήςτουκαιμεαναβάθμισητηςπαρεχόμενηςεκπαίδευσης.

β. Σεβασμόςστηδιαφορετικότητατωνφύλωνκαιτηνομικήτουςισό-τητα, ενθάρρυνσηγιασταδιοδρομικές ευκαιρίεςπουδενδιασυνδέονταιμε τονπαράγοντα φύλο και προώθηση μέτρων για την άρση τυχόν διακρίσεωνπουβασίζονταιστοφύλο.

«Τον Άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον ότι ανθρώπων άρχει.∆εύτερον ότι κατά νόμους άρχει.

Τρίτον ότι ουκ αεί άρχει.»

Αγάθων(450-400π.Χ.)

-36-


γ. Επίτευξη της ορθής αναλογίας μεταξύ στελεχών και στρατευσί-μων/εφέδρωνγιατηνεπιχειρησιακήαποτελεσματικότητατωνμονάδωνκαιβελ-τιστοποίησητηςλειτουργίαςτηςεπιστράτευσης,μεπλήρηαξιοποίησητωνδεξι-οτήτωνκαιλοιπώνικανοτήτωντουπροσωπικού.

δ. Αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στα στελέχη και τιςοικογένειέςτους,μεσκοπότηνανύψωσητουηθικούκαιτηνπροσήλωσήτουςστοέργοτηςυπηρεσίας.

ε. Βελτίωσητωνσυνθηκώνυγιεινήςκαιασφάλειαςτουπεριβάλλο-ντοςεργασίαςστονΣΞ,μεσκοπότημείωσητόσοτηςσυχνότηταςτωνατυχημά-τωνόσοκαιτωναπωλειώνυγείαςτουπροσωπικού.

ΤΜΗΜΑ 15ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. Οιστρατιωτικέςεπιχειρήσειςστοσύγχρονοεπιχειρησιακόπεριβάλλονείναιεξαιρετικάπολύπλοκεςκαιαπαιτούνκατάλληλεςεπιλογέςκαιπροσεκτικήσχεδίαση.ΗεπιβίωσημιαςδύναμηςκαιηεπικράτησήτηςστοΘέατροΕπιχειρή-σεωνείναιαποτέλεσμαόχιμόνοτηςποιοτικήςτηςυπεροχήςσεοπλικάσυστή-ματακαιπροσωπικό,αλλάκαιτηςκατάτοδυνατόνπληρέστερηςυποστήριξήςτης,μετιςαναγκαίεςπληροφορίες.

2. Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επιφέρει μεγάλοαντίκτυποσταΣΔΕστην περιοχή των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης και της δυνατότητάςτουςνασυλλέγουν,ναεπεξεργάζονταικαιναδιανέμουνπληροφορίες.Επιπλέ-ον,οιπαρούσεςτεχνολογίεςσυλλογήςπληροφοριώντουςδίνουντηδυνατότηταναέχουνπρόσβασησεπερισσότερες,λεπτομερέστερεςκαιακριβέστερεςπλη-ροφορίεςαπόότιείχανστοπαρελθόν.

3. Μετονόροπληροφορίαεννοούμεκάθεστοιχείο,πουθαμπορούσεμεκατάλληληεπεξεργασίανασυντελέσειστονασχηματιστεί,μιαευκρινήςεντύπω-ση,όσοναφοράτηνκατάστασητουεχθρούκαιτηνεπίδρασητηςπεριοχήςεπι-χειρήσεων.

4. Ησυνεχήςκαιαξιόπιστηλειτουργίατουκύκλουπληροφοριών(Διεύ-θυνση, Συλλογή, Επεξεργασία, Εκμετάλλευση) παρέχει τη δυνατότητα παρα-γωγής έγκαιρηςκαιαξιόπιστης εκτίμησηςστονΕπιχειρησιακόΔιοικητή, για τηθέση,τηδιάταξη,τιςδυνατότητες,τιςαδυναμίες,τηνοργάνωσηκαιτηνπιθανό-τερη τακτική τουαντιπάλου, καθώςκαι την επίδραση τουπεριβάλλοντος (και-ρού-εδάφους),στιςφίλιεςκαιεχθρικέςεπιχειρήσεις.

-37-


ΤΜΗΜΑ 16ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΞ

ΟιβασικοίπαράμετροιτουπυλώνατωνεπιχειρήσεωντουΣΞ,πληντηςΔιοίκησης και του Ελέγχου, ο οποίος αναπτύσσεται σε ξεχωριστό τμήμα τουκεφαλαίου,αναλύονταιόπωςπαρακάτω:

1. Σχεδίαση

α. Ηαποτελεσματικήσχεδίασηαπαιτείτηνέγκαιρηέκδοσησχεδίωνκαιδιαταγώνστουςυφισταμένους.Ότανκατανέμεταιοδιαθέσιμοςχρόνος,θαπρέπειοΔιοικητήςναεξασφαλίσειότιοιυφιστάμενοίτουθαέχουνικανόχρόνογια τη δική τους σχεδίαση και προπαρασκευή των ενεργειών τους. ΕπιδίωξηκάθεΔιοικητήείναινασχεδιάσειμεγνώμονατονδιατιθέμενοχρόνο,έστωκαιμεελλιπείςπληροφορίες,έχονταςτοηθικόσθένοςναλάβειάμεσααποφάσειςκαιναδράσειαποτελεσματικά.

β. Ησχεδίασηδεναποτελείάκαμπτομηχανισμόκαιπρέπειναεστι-άζειστοαποτέλεσμακαιόχιστηδιαδικασία.

γ. Η αποτελεσματική σχεδίαση παρέχει το πειθαρχημένο πλαίσιοπροσέγγισης και επίλυσης σύνθετων προβλημάτων. Το κριτήριο ενός καλούσχεδίουείναιτοκατάπόσονδιευκολύνειτηναποτελεσματικήενέργεια,όταναντι-μετωπίζονταιαπρόβλεπταγεγονότα.

2. Ετοιμότητα Αντίδρασης - Ανάπτυξη Πλήρους Μαχητικής Ισχύος

Οιδυνάμειςαπαιτείταιναείναισεθέσηναδιατηρούνταισευψηλάεπί-πεδαετοιμότητας,ώστεναεξασφαλίζεταιηάμεσηαντίδρασήτουςκαιηανάπτυ-ξηπλήρουςμαχητικήςισχύος,είτεσεπροκλητικέςκατάτηςχώραςενέργειεςσεπεριόδουςειρήνηςήέντασης-κρίσης,είτεστηνεπιτυχήαντιμετώπισητηςεπι-θετικήςπροσπάθειαςτουαντιπάλουκαιστηνπροσβολήκαιεξουδετέρωσητωνΚέντρωνΒάρουςτου,σεπερίοδοπολέμου.

3. Προστασία Δυνάμεων

α. Είναι η διαδικασίαπουσκοπό έχει τη διατήρηση της μαχητικήςισχύοςτωνανεπτυγμένωνδυνάμεων,μετηναντιμετώπισηαπειλώνπουπρο-έρχονταιαπότοναντίπαλο,απόφυσικούςκαιανθρώπινουςκινδύνουςαλλάκαιαπόαμοιβαίεςπαρεμβολές.Μετηνεφαρμογήτης,ελαχιστοποιούνταιήμετριά-ζονταιτααποτελέσματααπόαπειλές,όπωςεναέριαεπιθετικάσυστήματα,όπλαμαζικήςκαταστροφήςκαιπεριβαλλοντικοίκίνδυνοι.

β. Επιπρόσθετα,ηικανότητατωνδυνάμεωνναεπιβιώσουνεξαρτά-ταιαπότονκατάλληλοεξοπλισμό,τηρεαλιστικήεκπαίδευση,τηναμυντικήοργά-νωσηκαιαπόμίακαλάοργανωμένηκαιεστιασμένηστιςεπιχειρήσειςΔΜ.Για

-38-


τηναύξησητουβαθμούεπιβιωσιμότηταςτουπροσωπικούκαι τωνμέσων,θαπρέπειναλαμβάνονταιτααπαιτούμεναμέτραενεργήςκαιπαθητικήςάμυνας.

4. Ρυθμός

Ρυθμόςείναιοβαθμόςήηταχύτηταολοκλήρωσηςμιαςενέργειαςσχε-τικήςμετοναντίπαλο,μέσαστοτακτικόπεδίοτηςεμπλοκήςκαιμάχηςήανάμε-σασεμεγάλεςεπιχειρήσειςήμεάλλαλόγιαηικανότηταναεπιχειρούμεμεταχύ-τηταίδιαμεαυτήντουπροβλήματος.ΟΔιοικητήςτηςχερσαίαςδύναμηςεπιδι-ώκεινακυριαρχήσεισταγεγονότα,ναπαραμείνειαπρόβλεπτοςκαιναεπιχειρή-σειταχύτερααπότηνικανότητατουεχθρούνααντιδράσειαποτελεσματικά.Εάνοδικόςμαςρυθμόςυπερβαίνειτουαντιπάλου,τότεοαντίπαλοςμπορείναοδη-γηθείστοσημείοκορύφωσήςτου.Ορυθμόςσυχνάεξαρτάταιαπότηνποιότη-τατωνπροπαρασκευώνκαιτονσυγχρονισμόπρωτοβουλίαςκαιηθικού.Ορυθ-μόςπεριλαμβάνεικαιτηνικανότηταμιαςδύναμηςναδιεξάγειεπιχειρήσειςκαιναμεταπίπτειαπόμιαεπιχειρησιακήκατάστασηστηνάλλη.

5. Διαχείριση του Ενοποιημένου Πεδίου Μάχης (ΕΠΜ)

α. ΤοΕΠΜ,πουσυνιστά ηπεριοχή των επιχειρήσεων, απαιτεί τησυμμετοχήόλωντωνκλάδωντωνΕΔ(Διακλαδικότητα)καιθεωρείταιότιέχειέξιαλληλοκαλυπτόμενεςκαιαλληλοεπηρεαζόμενεςδιαστάσεις.Αυτέςείναιοιτρειςσυμβατικέςδιαστάσειςτηςεπιφάνειαςτηςγης,ήτοιηξηρά,ηθάλασσαμετονυποθαλάσσιοχώροκαιοαέραςμαζίμετοδιάστημα,καθώςκαιτοηλεκτρομα-γνητικόφάσμα,οχρόνοςκαιηπληροφορία.ΟιπαραπάνωδιαστάσειςπρέπειναλαμβάνονταισοβαράυπόψηαπότονΔιοικητή,ωςπαράμετροι,γιατηνεκπόνη-σητουεπιχειρησιακούτουσχεδίουκαιτηνεκτέλεσητωνεπιχειρήσεων.

β. Οι επιχειρήσεις διεξάγονται με την εμπλοκή των τριών κυρίωντμημάτων τηςδύναμης,ήτοι τουχερσαίου, τουναυτικούκαι τουαεροπορικούτμήματος,καθένααπόταοποίαεμπλέκεταισεόλεςήστιςπερισσότερεςδιαστά-σειςτουΕΠΜ.Οιστρατιωτικέςενέργειεςσυντονίζονταιστοπλαίσιοενόςκοινούσχεδίου,γι’αυτόθαπρέπειηεκτίμησηκαιησύνταξήτουναείναικοινή.

γ. Μέσαστο ενοποιημένοπεδίο της μάχης ενεργοποιείταιπλήθοςαλληλοκαλυπτομένωνστρατιωτικώνενεργειώνκαιλειτουργιών,οιοποίεςείναικοινέςγιαόλατατμήματατωνδυνάμεωνπουενεργούν.Αυτέςπεριλαμβάνουντηναναζήτησηκαιεπεξεργασίατωνπληροφοριών,τηνενάσκησητηςδιοίκησηςσεόλαταεπίπεδα,τηΔΜ,τηνεμπλοκήμετονελιγμόκαιτηνυποστήριξηπυρώνκαιτέλοςτηνενοποιημένηδιαδικασίατηςδιαχείρισηςτουπεδίουτηςμάχης.

6. Αποφασιστική Διεξαγωγή του Αγώνα με Μοναδικό Σκοπό τη «ΝΙΚΗ»

ΤοεπιθετικόπνεύμακαιηθέλησηγιατηνίκηπρέπειναδιέπουντοστράτευμααπότονΔιοικητήμέχριτοναπλόστρατιώτη,καθώςεμψυχώνουντο

-39-


προσωπικόναπροχωρήσεικάτωαπότιςπιοαντίξοεςσυνθήκες,ναέχειθάρροςκαιπαρρησίασεστιγμέςκόπωσηςκαικινδύνουκαιτελικάνασυντελείστηνεπί-τευξητουαποφασιστικούαποτελέσματοςκατάτηδιεξαγωγήτουαγώνα.

ΤΜΗΜΑ 17ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΔΜ

1. Με τον όρο Διοικητική Μέριμνα, εννοούμε την τεχνική της σχεδία-σης και εκτέλεσης των κινήσεων, καθώς και της συντήρησης των Δυνάμεων.Πιοσυγκεκριμένα,ΔΜείναιοτομέαςτωνστρατιωτικώνεπιχειρήσεωνπουέχεισχέσημε:

α. Την ανάπτυξη, απόκτηση, αποθήκευση, μετακίνηση, διανομή,συντήρηση,εκκένωσηκαιδιάθεσητουυλικού.

β. Τημετακίνηση,διακομιδήκαιυγειονομικήπερίθαλψητουπροσω-πικού.

γ. Τηναπόκτησηήκατασκευή,συντήρηση,λειτουργίακαιδιάθεσητωνεγκαταστάσεων.

δ. Τηναπόκτησηήπαροχήυπηρεσιών.

2. ΗΔΜαποτελεί βασικήπροϋπόθεση για τη ζωή ενός στρατεύματοςκαιείναιέναςαπότουςβασικούςπαράγοντεςγιατηνεπιτυχίακάθεεπιχείρησης.Κανέναςστρατόςδενμπορείναυπάρχεικαικανένασχέδιοδενμπορείναυλο-ποιηθεί,χωρίςτηνύπαρξηάρτιαςΔΜ.

3. Ιδιαίτερησημασίαπρέπειναδοθείστηλειτουργίατηςσυντήρησηςτουτεχνικού υλικού, η οποία συνεισφέρει σημαντικά στην εξοικονόμηση ζωτικώνοικονομικώνπόρων,καθόσον:

α. Εξασφαλίζειτηλειτουργικότητα-διαθεσιμότητακαικατ’επέκτασητηνπαράτασητουορίουζωήςαυτού.

β. Συμβάλλει στην αναβάθμιση των επιχειρησιακών - τεχνικώνχαρακτηριστικώντωνοπλικώνσυστημάτων(Ο/Σ).

4. Η ΔΜ επιδρά αποφασιστικά στο ηθικό και στη μαχητική αξία τουΣτρατεύματος.Σήμερα,πουοιανάγκες τουΣΞδιαρκώςαυξάνονταισεποσό-τητα,ποικιλίαυλικώνκαιεφοδίων,σεσυσχετισμόμετιςκαθημερινάαυξανόμε-νεςτεχνολογικέςεξελίξειςτωνοπλικώνσυστημάτων,οιμεγάλεςκαταναλώσειςεφοδίων,υλικών,καυσίμων,ανταλλακτικώνκαιπυρομαχικών,δημιουργούνγιατη ΔΜ πολύπλοκα προβλήματα, που απαιτούν τεράστια χρηματικά ποσά καικάνουντοοποιοδήποτεεπιχειρησιακόσχέδιοδέσμιοτωναδυναμιώντης.

5. ΗΔΜείναιμίαδιηνεκήςκαιατέρμωνηδιαδικασία,σεειρήνηκαιπόλε-μο,αποτελείδε ιδιαίτερασημαντικόπολλαπλασιαστή ισχύος,πουεξασφαλίζει

-40-


τησυντήρησητωνδυνάμεωνκαιμέσων,ενώαυξάνεικατακόρυφατοηθικότουστρατεύματος,μετηδημιουργίατηςβεβαιότηταςστομαχητή,ότιμπορείναυπο-λογίζεικάθεστιγμήκαιάμεσα,σεέναορθάδομημένο,αρμονικάκαιαδιάλειπταλειτουργούνσύστημαυποστήριξηςοποιασδήποτεανάγκηςτου.

6. Σεόλεςτιςπεριπτώσεις,ηΔΜπρέπεινασχεδιάζεταιμετρόπο,πουναανταποκρίνεταιπλήρωςστιςαπαιτήσειςΔΜτωνεπιχειρήσεων,υιοθετώνταςτιςπαρακάτωαρχές:

■ Πρόβλεψηκαιπροτεραιοποίησητωναπαιτήσεωντωνεπιχειρή-σεων.

■ Ευθύνη.

■ Εξουσία.

■ Συνεργασία.

■ ΕξασφάλισηεπάρκειαςκαιπαροχήςΔΜ.

■ Ευελιξία/Ευκαμψία.

■ Απλότητα.

■ Οικονομία.

■ ΔιαμόρφωσηεικόναςγιατηνεπικρατούσακατάστασηστηΔΜ.

■ Διαλειτουργικότητα.

■ Συνέργεια.

7. ΗανάπτυξητηςΔΜ,γιατηνυποστήριξητωνεπιχειρήσεων,πρέπειναέχειταπαρακάτωχαρακτηριστικά:

■ Ναείναισύγχρονηκαιεπίκαιρη.

■ Νααναπτύσσεταιγρήγορα,ευέλικτακαιαποτελεσματικά.

■ Ναείναισυντονισμένηκαιδιαλειτουργική.

■ Ναείναισαφώςπροσανατολισμένηστιςανάγκεςτωνεπιχειρή-σεων.

■ Ναείναιρεαλιστική.

■ Ναδιαθέτειυψηλήποιότητα.

■ Ναπαρέχεισυνεχήυποστήριξη.

■ ΝααξιοποιείτουςεπιτόπιουςπόρουςΔΜ.

8. Σεκάθεπερίπτωση,πρέπειναεπιδιώκεταιηδιακλαδικήσυνεργασία,τόσοστοντομέατωνπρομηθειών,προςεπίτευξηοικονομικούοφέλους,όσοκαι

-41-


στοντομέατηςυποστήριξης,μεσκοπότηνισόρροπηαύξησητηςεπιχειρησια-κήςετοιμότηταςόλωντωνκλάδωντωνΕΔ.

ΤΜΗΜΑ 18ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΞ

1. ΗπολιτικήτουΣΞσυνίσταταιστηνεπιτέλεσητηςθεσµικάκαθορισµέ-νηςκαιµέσαστογενικότεροπλαίσιοτηςαποστολήςτωνΕΔ,εθνικήςτουυπο-χρέωσης,ναδιατηρείάρτιατηνοργάνωση,τηνεπάνδρωση,τονεξοπλισµό,τηνεκπαίδευση, τους µηχανισµούς αξιολόγησης και προπαρασκευής για πόλεµο,καθώςκαιτηνετοιµότητάτου,σύµφωναµετιςοδηγίεςκαιδιαταγέςτηςΠολιτι-κήςΗγεσίαςκαιτουκ.Α/ΓΕΕΘΑ.

2. ΗσυνολικήεικόνατηςΔοµήςκαιτουoργανωτικούµοντέλουτουΣΞ,βασίζεταιστησύζευξη τηςΔοµήςΔιοίκησηςµε τηΔοµήΔυνάµεων,ωςάρρη-κτααλληλοεξαρτώµενωνλειτουργιών,µετιςοποίεςαποδίδονταιπληρέστερακαιαποκρυσταλλώνονται ουσιαστικότερα οι σχέσεις και τα επίπεδα διοίκησης καιδυνάµεων.

3. ΑυτόςοσχετικάπολυεπίπεδοςκαισπονδυλωτόςσχεδιασµόςτουΣΞ,είναιπροσαρµοσµένοςστιςεδαφικέςιδιαιτερότητεςτουελλαδικούθεάτρουεπι-χειρήσεων,ώστεοιχερσαίεςδυνάµειςναµπορούννααντιδράσουνάµεσα,νααµυνθούνστονεθνικόχώρο,ναεξασφαλίσουνσυγκεκριµένεςπεριοχέςκαιναυποστηρίξουναποτελεσµατικάτιςδυνάµειςπουεπιχειρούν.

4. Ηλειτουργίατουoργανωτικούµοντέλουεστιάζεταιστηναποστολήκαιέχειωςγνώµονατηνπροαγωγήτηςχρηστικότηταςκαιαποτελεσµατικότηταςτωνδυνάµεων.Ηεξειδίκευσητηςεκπαίδευσης,οισόρροποςεπιχειρησιακόςσχεδι-ασµόςκαιηεναρµόνισητωνεξοπλιστικώναναγκώνκαθώςκαιοπεριορισµόςτου«εύρουςδιοίκησηςκαιελέγχου»,συµβάλλουνστηδηµιουργίαενόςΣΞµει-ωµένουίχνους,απλού,ευέλικτουκαιµαχητικάισχυρού.

ΤΜΗΜΑ 19ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΕΛΕΓΧΟΣ

1. Γενικά

ΤοβασικόέργοτουΔιοικητήείναιηενάσκησητηςδιοίκησηςκαιελέγ-χου[Comman�&Control(C2)]τωνδυνάμεων,χρησιμοποιώνταςτηντέχνηκαιτηνεπιστήμητουπολέμου.ΗυποστήριξητηςδιοίκησηςεπιτρέπειστονΔιοικη-τήναεκπληρώσειτιςευθύνεςκαιαρμοδιότητεςτηςδιοίκησης,γιατηνεπίτευξητηςαποστολήςτουκαιτηνπροστασίατωνυφισταμένωντου.Επιπλέον,τουεπι-τρέπειναεπηρεάζειτιςενέργειεςτωνδυνάμεώντουκαιναεπιβάλειτηθέλησήτουστοναντίπαλο.

-42-


2. Ορισμός

Ηδιοίκησηκαιοέλεγχοςείναιηενάσκησητηςεξουσίαςκαιτηςδιεύ-θυνσης,απότονΔιοικητή,στιςδυνάμειςπουτουέχουνδιατεθεί,γιατηνεκπλή-ρωσημιαςαποστολής.ΟιΔιοικητέςεκτελούντιςλειτουργίες τηςδιοίκησηςκαιτουελέγχου,μέσωτουΣΔΕ.

3. ΣΔΕ

α. Το ΣΔΕ είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα που περιλαμβάνειδόγμα,διαδικασίες,δομή,προσωπικό,εξοπλισμό,μέσακαιεπικοινωνίες,πουπαρέχειστιςδιοικήσειςόλωντωνεπιπέδων,επίκαιρακαιεπαρκήδεδομέναγιατησχεδίαση,τηνκατεύθυνσηκαιτονέλεγχοτωνενεργειώντους.

β. Το επίκεντρο της διοίκησης και του ελέγχου είναι ο Διοικητής(Σχήμα Δ-1). Ο Διοικητής με το προσωπικό, τα μέσα, τις δυνατότητες και τιςκαθορισμένεςδιαδικασίες,αποτελείτοβασικόσυστατικότηςδιοίκησηςκαιτουελέγχου. Μέσα από τη διαχείριση της πληροφορίας, την κοινή επιχειρησιακήεικόνακαθώςκαιτηνεπιχειρησιακήδιαδικασία(σχεδίαση,προπαρασκευή,εκτέ-λεση,εκτίμηση),απευθύνεταιστιςΔυνάμειςμέσωδιαταγών,έχονταςωςαπώτε-ροσκοπότηνεκπλήρωσητηςαποστολής.

ΣχήμαΔ-1:Διοίκηση&Έλεγχος

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ

ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ

(αποτελεσματικότητα

Επιχειρησιακής

Διαδικασίας)

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑΔΙΟΙΚΗΣΗΣ& ΕΛΕΓΧΟΥ

ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΟΥ(Έλεγχος)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣΜΕΣΑΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

ΕΚΤΙ

ΜΗ

ΣΗ

ΕΚΤΙ

ΜΗ

ΣΗ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ

ΚΟΙΝΗΕΠΙΧ/ΚΗΕΙΚΟΝΑ

ΔΥ Ν Α Μ Ε Ι Σ

ΕΚΠΛΗΡΩΣΗΑΠΟΣΤΟΛΗΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

ΔΙΟΙΚΗΣΗΜΑΧΗΣ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

ΣΧΕΔΙΑ

ΣΗ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ

ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗΔΙΑΤΑΓΕΣ

-43-


4. Διοίκηση, Έλεγχος και Επικοινωνιακά Συστήματα

Περιλαμβάνει συστήματα επικοινωνιών, πληροφορικής, επιτήρησης[Ra�ars,Unmanne�AerialVehicle(UAV)]καικέντραεπιχειρήσεων-σταθμούςδιοίκησηςκαιδιακινείτιςπληροφορίεςμεταξύτωνδιοικήσεων,γιασκοπούςδιοί-κησηςκαιελέγχου.ToσύγχρονοΣΔΕ,εκμεταλλεύεταιτιςτεχνολογίεςτηςπληρο-φοριακήςεποχής,γιατηνενίσχυσητωνδυνατοτήτωνενάσκησηςτηςδιοίκησηςκαιτουελέγχου.Μετηνεκμετάλλευσήτου,διευκολύνεταικαιενισχύεταιηαπο-τελεσματικήδιοίκηση,επιτρέπονταςστουςΔιοικητέςτηνπαροχήτωναναγκαίωνπληροφοριώνστουςυφισταμένουςτους,ώστενααναπτύσσουνπειθαρχημένεςπρωτοβουλίες,εντόςτηςπρόθεσηςτουΔιοικητή.

5. Γενική Αντίληψη της Διοίκησης και του Ελέγχου

Προτιμητέα αντίληψη της διοίκησης και του ελέγχου, είναι αυτήτης αποκεντρωτικής διοίκησης - διοίκηση με βάση την αποστολή (MissionComman�).Πρακτικά,κανέναςΔιοικητήςδενβασίζεταισεαπόλυτασυγκεντρω-τικήήαποκεντρωτικήδιοίκηση.Οβαθμόςυιοθέτησηςτηςμιαςήτηςάλληςτεχνι-κήςδιοίκησης,εξαρτάταιαπόμιασειράπαραγόντων,όπως:

■ Ηφύσητηςενέργειαςήτηςαποστολής.

■ ΗποιότητατουεπιτελείουκαιτωνυφισταμένωνΔιοικητών.

■ Ηφύσηκαιοιδυνατότητεςτουεχθρού.

■ Ηποιότητακαιοιδυνατότητεςτωνδιατιθέμενωνμέσων.

6. Διοίκηση με Βάση την Αποστολή (Mission Command)

α. Ηδιοίκησημεβάσητηναποστολήείναιοαποτελεσματικότεροςτρόποςενάσκησηςδιοίκησης.Είναιμιαφιλοσοφίαδιοίκησηςμεσυγκεντρωτικήπρόθεσηκαιαποκεντρωτικήεκτέλεσηκαιείναι ιδιαίτερακατάλληληγιατοεπι-χειρησιακόπεριβάλλονπουχαρακτηρίζεταιαπόπολυπλοκότητα,αβεβαιότητα,χάοςκαιτονσυνεχώςμεταβαλλόμενοχαρακτήρατωνεπιχειρήσεων.

β. Ησυγκεκριμένηδιοίκησηαπαιτεί έναπεριβάλλον εμπιστοσύνηςκαιαμοιβαίαςκατανόησηςμεταξύτουΔιοικητήκαιτωνυφισταμένωντουΔιοικη-τώνόλωντωνκλιμακίωνδιοίκησης,ώστεοιτελευταίοινααναπτύσσουνπειθαρ-χημένηπρωτοβουλία,εντόςτηςπρόθεσηςτουπροϊστάμενουΔιοικητή,γιατηνεπιτυχήολοκλήρωσητωναποστολώνπουτουςανατέθηκαναπ΄αυτόν.

γ. Ηεπιτυχήςδιοίκησημεβάσητηναποστολήστηρίζεταισταεξήςστοιχεία:

ΠρόθεσητουΔιοικητή. ΠρωτοβουλίαΥφισταμένων. ΔιαταγέςΜάχης.

-44-


ΚατανομήΠόρων(Μέσων-Δυνατοτήτων-Δυνάμεων).

7. Διοίκηση του Πεδίου Μάχης (Battle Command)

α. Είναι η τέχνη και η επιστήμη κατανόησης της κατάστασης, τουοραματισμού,περιγραφής,διεύθυνσης,ηγεσίαςκαιαξιολόγησηςτωνεπιχειρή-σεωνγιατηνεκπλήρωσητηςαποστολής.

β. Ηλήψηαποφάσεωνκαιηηγεσίαείναιδύοπτυχέςτηςδιοίκησηςτουπεδίουμάχης.

γ. Διοίκηση τουπεδίου τηςμάχης είναι το επίκεντρο της επιχειρη-σιακήςδιαδικασίας,όπωςφαίνεταιστοσχήμα (ΣχήμαΔ-2).Οισχέσεις τηςμετιςδραστηριότητεςτηςεπιχειρησιακήςδιαδικασίαςείναιδυναμικές.Λαμβάνουνχώραταυτόχρονααλλάμεδιαφορετικήβαρύτητα,ανάλογαμετοστάδιοτηςεπι-χειρησιακήςδιαδικασίας.Γιαπαράδειγμα,κατάτησχεδίασηοΔιοικητήςεπικε-ντρώνεταιστονοραματισμόκαιτηνπεριγραφή,ενώκατάτηνεκτέλεση,εστιάζειστηδιεύθυνσηκαιεκτίμησηβελτιώνονταςμέσωτηςκαλύτερηςκατανόησηςτηςκατάστασης,τονοραματισμότου.

ΣχήμαΔ-2:ΔιοίκησητουΠεδίουΜάχηςκαιΕπιχειρησιακήΔιαδικασία

δ. Η αποτελεσματική διοίκηση τουπεδίου μάχης απαιτεί αποτελε-σματικές αποφάσεις (αποφάσειςπιο έγκαιρες και συχνότερααποτελεσματικέςαπόεκείνεςτουεχθρού).Ηεπίτευξητωνστρατηγικώνκαιεπιχειρησιακώναντι-κειμενικών σκοπών, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τακτική επιτυχία. Ηδιοίκηση τουπεδίουμάχηςκατά τηδιάρκειαεπιχειρήσεωντακτικούεπιπέδου,απαιτείκαλήγνώσηκαικατανόησητουδόγματος,τηνικανότητατουΔιοικητήνα

ΗΓΕΣΙΑ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Οραμα-τισμός

Περι-γραφή

Διεύ-θυνση

ΕΚΤΙ

ΜΗ

ΣΗ

ΕΚΤΙ

ΜΗ

ΣΗ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ

ΔΙΟΙΚΗΣΗΠΕΔΙΟΥΜΑΧΗΣ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

ΣΧΕΔΙΑ

ΣΗ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ

ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΕΔΙΟΥ ΜΑΧΗΣ

ΕΚΠΛ

ΗΡΩΣ

Η ΑΠ

ΟΣΤΟ

ΛΗΣ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΕΔΙΟΥ ΜΑΧΗΣ

-45-


μετατρέπειτηνπρόθεσητουπροϊστάμενουΔιοικητήσεαποτελεσματικήδράσηκαιπείραστηνεφαρμογήτηςτακτικής.ΟιΔιοικητέςτακτικούεπιπέδουενασκούνταχύτεραδιοίκησηκαιέλεγχο,ώστεναεπιτυγχάνουν,μετηνταχύτητακαιεγκυ-ρότητατωναποφάσεωντουςκαιτωνενεργειώντωντμημάτωντους,ανατροπήτηςδιαδικασίαςτουκύκλουαποφάσεωντουεχθρού.Αυτόπουπρέπειναγίνεικατανοητόείναιότι:

■ Οι«Στρατηγοί»είναιυπεύθυνοιγιατησυγκέντρωσηδυνά-μεωνσετόποκαιχρόνο.

■ Οι«ΣυνταγματάρχεςκαιΑντισυνταγματάρχες»Δκτέςείναιυπεύθυνοιγιατηδιεύθυνσητουαγώνα.

■ Οι«ΛοχαγοίκαιοιΛοχίες»είναιυπεύθυνοιγιατηδιεξαγω-γήτηςμάχης.

8. Μορφές της Διοίκησης

α. Οι προβλεπόμενες μορφές διοίκησης σε Διακλαδικό ΣύστημαΕπιχειρησιακήςΟργάνωσηςπουαναλύονταιστοΔιακλαδικόΔόγμαΔιοίκησηςκαιΕλέγχου,είναιοιπαρακάτω:

ΠλήρηςΔιοίκηση ΔιοικητικήΔιοίκηση ΕπιχειρησιακήΔιοίκηση ΔιοικητικόςΈλεγχος(ΔΕ) ΕπιχειρησιακόςΈλεγχος(ΕΕ) ΤακτικήΔιοίκηση(ΤΔ) ΤακτικόςΈλεγχος(ΤΕ)

β. Για την εξυπηρέτηση της επιμέρουςεσωτερικήςλειτουργίας τουΣΞ,είναιδυνατήηχρησιμοποίηση,κατάπερίπτωση,τωνπαρακάτωόρωνστοσύστηματηςδιοικητικήςκαιεπιχειρησιακήςοργάνωσης:

■ Οργανικός■ ΥπόΔιοίκηση(ΥΔ)■ Διάθεση

ΤΜΗΜΑ 20ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

1. Εκπαίδευσηείναιησυστηµατικήδιαδικασία,µέσωτηςοποίαςτοπρο-σωπικόαποκτάκαιβελτιώνειγνώσεις,αναπτύσσειδεξιότητες,καταρτίζεταιστιςαπαιτούµενεςτεχνικές-τακτικές-διαδικασίεςκαιευρύτερα,αναπτύσσειπνευµα-τικές,σωµατικέςκαιηθικέςδυνατότητεςκαιικανότητες,ώστεναεκπληρώσειτην

-46-


αποστολήκαιτοέργοπουέχειανατεθείστοεπίπεδοδιοίκησηςστοοποίοανή-κει.Ηεκπαίδευσηείναιαναπόσπαστασυνδεδεµένηµετηναξιολόγησήτης,ώστεοιοποιεσδήποτεπαρεκκλίσειςαπότααναµενόµεναεκπαιδευτικάαποτελέσµαταναδιορθώνονταιάµεσα.

2. Ηεκπαίδευσηαποτελεί,πέραντηςδιεξαγωγήςεπιχειρήσεων,τοκύριοέργοτουστρατού.Είναιηδραστηριότηταηοποίακαλύπτειτοµείζοντουχρόνου,ιδιαίτεραστοεπίπεδοτωνΜονάδων,ακόµηκαικατάτηδιάρκειατωνεπιχειρή-σεων.Στηνεκπαίδευσηισχύειηαυταπόδεικτηαλήθεια«εκπαιδεύσουόπωςθαπολεμήσεις».Ηεκπαίδευσηπρέπειναμιμείταιτηχαοτικήκαιαβέβαιηφύσητουαναμενόμενουεπιχειρησιακούπεριβάλλοντος.

3. Σκοπόςτηςστρατιωτικήςεκπαίδευσηςείναιηδηµιουργίαµέρουςτωναπαραίτητωνπροϋποθέσεωνγιατηνεπιτυχήδιεξαγωγήτωνεπιχειρήσεωνκαιτηνεπίτευξητηςνίκης.

4. Η στρατιωτική εκπαίδευση καλύπτει ένα ευρύ φάσµα δραστηριοτή-των,απότηνακαδηµαϊκήκαιθεωρητικήεκπαίδευση,ηοποίαπροετοιµάζειτοναξιωµατικόκαιτοστρατιώτη,άµεσαήέµµεσαπροςπόλεµο,µέχριτηνεπιχειρη-σιακήεκπαίδευση,ηοποίαπραγµατοποιείταιµετηνκαθηµερινήεκπαίδευσησεατοµικόκαιοµαδικόεπίπεδοσταστρατόπεδακαιµετηδιεξαγωγήασκήσεων.

5. Ηαπαίτησηηεκπαίδευσηναείναιµετρήσιµη,ώστεναµπορείνααξιο-λογείται,επιβάλειτηναναγνώρισηκαιθέσπισηαντικειµενικώνσκοπών,αλλάκαιΜέτρωνΑποτελεσματικότητας(ΜΑ)-ΜέτρωνΕπίδοσης(ΜΕ)αυτών.ΟγενικόςΑΝΣΚτηςεκπαίδευσηςείναιηπροετοιµασίαπροσωπικούκαιτµηµάτωνναανα-πτυχθούν,ναπολεµήσουνκαινακερδίσουνµάχες,οποιουδήποτεβαθµούέντα-σης,στοσύγχρονοεπιχειρησιακόπεριβάλλον,οποτεδήποτεαπαιτηθεί.Οιεπιµέ-ρουςΑΝΣΚτηςεκπαίδευσηςείναιοιπαρακάτω:

α. Ατοµική Εκπαίδευση (1) Ηανάπτυξηφυσικήςκαιψυχικήςαγωγήςτουπροσωπικού,προςαπόκτησητηςαπα-ραίτητηςσωµατικήςικανότηταςκαιψυχικήςαντοχής,πουθατοκαταστήσει«µαχητή»,ικανόναυπερβαίνειτα εµπόδιακαινααντιµετωπίζειαποτελεσµατικά τιςκακουχίες,τιςκαιρικέςσυνθήκες,τοστρεςτηςµάχηςκαιτιςενγένειδυσκολίεςτουπεδίουτηςµάχης. (2) Η στρατιωτική αγωγή, για τηδηµιουργίαµαχητήµευψηλάκίνητρακαιπειθαρχία,ικανόναλειτουργήσειστοπλαίσιοµιαςοµάδας. (3) Η υψηλού επιπέδου γνώσητης τακτικής και τεχνικής χρησιµοποίησης τωνΟ/Σ,µέσωνκαιυλικών.

-47-


β. Οµαδική ΕκπαίδευσηΜέσω της ομαδικής

εκπαίδευσηςκαθίσταταιδυνατήηπλή-ρης εξάσκηση του προσωπικού ωςµέλουςστοιχείων-οµάδωνστονοµα-δικό χειρισµό των οπλικών συστηµά-των και η ανάπτυξη της δυνατότηταςόλωντωνµελώνναεκτελούν,έστωκαιµερικώς, τα καθήκοντα των υπολοί-πων,προκειµένουναείναισεθέσηνααναπτύξουντοµέγιστοτηςισχύοςτωνΟ/Σκαιµέσων.Πέραντηςανάπτυξηςδεξιοτήτων,ηοµαδικήεκπαίδευσηείναιαυτήπουδηµιουργείσυνοχήεντόςτουετερόκλητου,προσωπικούπουαπαρτί-ζειτηνοµάδακαιδηµιουργεί«πνεύµαοµάδας».

γ. Συλλογική Εκπαίδευση Μονάδας - Ανεξάρτητης ΥποµονάδαςΗπλήρης εξάσκηση των Διοικήσεων και τµηµάτων,ώστε κάθε

Μονάδα–Ανεξ.Υποµονάδανα: (1) Εκπληρώσει αποτελεσµατικά την αποστολή της, σύµφω-ναµετασχέδια,τιςδιαταγέςεπιχειρησιακήςετοιµότηταςκαθώςκαιτηνπρόθε-σητουπροϊσταµένουΔιοικητή.Η«διοίκησημεβάσητηναποστολή»προϋποθέ-τειεκπαιδευµένουςηγήτορεςστακατώτερακλιµάκια,αυτάδηλαδήπουθαδιε-ξάγουντηµάχη,οιοποίοιαφούκατανοήσουντηνιδέαενεργείαςτουΔιοικητήθαµπορούν,αναπτύσσονταςπρωτοβουλίακαιαναγνωρίζονταςαµέσωςτατρωτάσηµείατουεχθρού,ναχρησιµοποιούντατµήµατάτουςσεέναδιαρκώςµεταβαλ-λόµενοπεριβάλλονγιατηνεπίτευξητηςτελικήςεπιθυµητήςκατάστασης,χωρίςνααπαιτείταιηεπέµβασητουπροϊσταµένουκλιµακίου.Οεθισµόςστηνανάλη-ψηπρωτοβουλίαςστηνειρήνη,οδηγείστηνανάληψηπρωτοβουλίαςκαιστιςεπι-χειρήσεις,ενώαναπτύσσειτηνκριτικήσκέψη. (2) Μεταπίπτει στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, µετά την είσοδοτωνεφέδρων,σεκατάστασηπλήρουςετοιµότηταςκαιυψηλήςµαχητικήςισχύ-ος,γιατηνεκπλήρωσητηςαποστολήςτης. (3) Ενεργήσει, κάτω από οποιεσδήποτε τακτικές συνθήκες,αναπτύσσοντας τοµέγιστο της ισχύος τηςγια τηνεκπλήρωσητηςαποστολήςτης. (4) Γνωρίζει τον ορθό τρόπο για τη συντήρηση υλικού καιµέσων,ώστεαυτάναείναιανάπάσαστιγµήδιαθέσιµακαιλειτουργικά.

6. Επιγραµµατικά, η εκπαίδευση θα πρέπει να εδράζεται πάνω σε 7πυλώνες:φυσικήκατάσταση-ψυχικήαντοχή-άριστηγνώσηειδικότητας-δυνα-τότηταεναλλαξιμότηταςκαθηκόντωνεντόςτηςομάδος/πληρώματος/στοιχεί-

-48-


ου-ύπαρξηπεριβάλλοντοςανάπτυξηςπρωτοβουλίας-γνώσηχρησιμοποίησηςπολλαπλασιαστώνισχύος-συντήρησημέσων.

7. Αρχές Εκπαίδευσης

α. ΗεκπαίδευσηαποτελείαποκλειστικήκαικύριαευθύνητωνΔιοι-κητών.Μετονόρο«Διοικητής»εννοείταιοΔιοικητήςοποιουδήποτεκλιµακίου,απόστοιχείο-πλήρωµα,µέχριτονΔκτήτουΣχηµατισµού.

β. Οφείλει να είναι προσαρµοσµένη στη µάχη, τόσο από άποψηαντικειµένων,ταοποίααπορρέουναπότηνκύριαεπιχειρησιακήαποστολήτουτµήµατος,όσοκαιαπόάποψηδηµιουργίας,ρεαλιστικώνσυνθηκώνπουεξοµοι-ώνουναυτέςτηςµάχης.

γ. Ναείναιπροσαρµοσµένηµετοδόγµακαι τους ισχύοντεςκανο-νισµούς-διαταγέςκαινασυµβαδίζειµετιςδιαδικασίες-τακτικέςκαιτεχνικέςπουαναγράφονταιστασχετικάεγχειρίδιαεκστρατείας.

δ. Ναείναισχεδιασµένηµεέµφασηστηναπόδοση,ώστεναπαρέ-χεταιηδυνατότηταγιασυνεχήπρακτικήεξάσκηση.

ε. Ναχρησιµοποιείτεχνικέςσυναγωνισµούµεταξύατόµων,τµηµά-τωνκαιναπροάγει τηνανάπτυξηπρωτοβουλίας,ώστεναεκµεταλλεύεται τονκαλώςεννοούµενοανταγωνισµόκαιναπαρακινείτουςεκπαιδευόµενους.

στ. Ναείναισυνεχήςγιαδιατήρησητων ικανοτήτωνκαιναπροβλέ-πειτηνεπανάληψητωνκρίσιµωνεκπαιδευτικώνδραστηριοτήτων,προκειμένουναδιατηρούνταιοιαποκτηθείσεςγνώσεις.

ζ. Η εκπαίδευσηαπό τα λάθη είναι ένασηµαντικό κοµµάτι αυτής,καθώς µια λανθασµένη ενέργεια που διορθώθηκε, έχει µεγαλύτερο αντίκτυποαπό πλήθος σωστών ενεργειών, οι οποίες περνούν συνήθως απαρατήρητες.Συνεπώς, τα εκπαιδευτικάπρογράµµαταπρέπει ναπαρέχουν τέτοια ευελιξία,ώστεναεπιτρέπονταιπαρεµβάσειςκαιδιορθώσειςτωνσφαλµάτων.

η. Η επιτυχία της ρεαλιστικής εκπαίδευσης συναρτάται µε τηνπαράλληληεκπαίδευσησταµέτραασφαλείας.Ηασφαλήςεκπαίδευσηαποτελείκαθήκονόλωντωνηγητόρων.Συμπερασματικά,πρέπειναδιεξάγεταιηεκτίμη-σηκινδύνου(RiskAssessment),ωςηπλέονολοκληρωμένημέθοδοςαντιμετώ-πισηςτουπροβλήματος,προτηςέναρξηςοποιασδήποτεεκπαίδευσης.

θ. Ηεκπαίδευσηπρέπειναστοχεύειστηντυποποίησηενεργειώνκαιστηνεπίτευξητουαυτοµατισµούπροςκέρδοςχρόνου.Ταεκπαιδευτικάεγχειρί-διαπαρέχουνπολύτιµαστοιχεία,πουοδηγούνστηντυποποίησηενεργειώνσεθέµατατακτικήςκαιτεχνικής.

ι. Ησκληρή,ρεαλιστικήκαιπρακτικήεκπαίδευσηπροκαλείτοενδι-αφέρονκαιπαρακινείτουςεκπαιδευόµενουςνατηνπαρακολουθήσουν.Οδηγό

-49-


-φάρο για τονπρογραμματισμό της εκπαίδευσης,αποτελεί η «ΑΠΟΣΤΟΛΗ».Ηπρόκλησηενδιαφέροντοςαποτελείτηνκύριαπροϋπόθεσηγιαεποικοδοµητι-κήεκπαίδευση,πουαναπτύσσειτιςικανότητεςτουπροσωπικούσεατοµικόκαισυλλογικόεπίπεδοκαιωςεκτούτου,συνιστάμόνιμηανησυχίατουΔιοικητήκαιοδηγόγιατησχεδίαση,οργάνωσηκαιδιεξαγωγήτηςεκπαίδευσης.

ια. Η αξιολόγηση της εκπαίδευσης κρίνεται ως επιτακτική, καθώςκάθεσύστημαπουδεναξιολογείται,μακροπρόθεσμακαθίσταταιαναποτελεσμα-τικό.Η διαδικασία της εκπαιδευτικής αξιολόγησης αποτελεί τονπροσδιορισμότου επιπέδου μάθησης και απόδοσης των εκπαιδευομένων αλλά και ολόκλη-ρουτουεκπαιδευτικούσυστήματοςκαιθαπρέπειναείναιτοεπιστέγασμα,κάθεεκπαιδευτικήςδραστηριότητας.


Κενή

-51-


ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΟΡΙΣΜΟΙ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΜΗΜΑ 21ΟΡΙΣΜΟΙ

ΓεωστρατηγικήΗμελέτη της επίδρασης τηςγεωγραφίας, τηςοικονομίαςκαι τωνδημο-

γραφικώνδεδομένωνστηνπολιτικήκαικυρίωςστιςδιεθνείςσχέσειςγιαστρα-τηγικούςλόγους.

Διακλαδικές ΕπιχειρήσειςΕίναι επιχειρήσεις οι οποίες διεξάγονται απόΔυνάμεις δύο τουλάχιστον

Κλάδων τωνΕΔ ή απόΔυνάμεις ενός Κλάδου με την υποστήριξη Δυνάμεωνάλλων Κλάδων, για την εκτέλεση μιας ειδικής ή μη, ευρείας ή περιορισμένηςέκτασηςαποστολής.

ΔιαλειτουργικότηταΗ ικανότητα συστημάτων, Μονάδων ή δυνάμεων να παρέχουν και να

δέχονταιυπηρεσίες,απόάλλασυστήματαΜονάδεςήδυνάμειςκαιναχρησιμο-ποιούντιςυπηρεσίεςπουανταλλάσσονταιμεαυτότοντρόπο,προκειμένουνακαθίστανταιικανέςναεπιχειρούναποτελεσματικάαπόκοινού.

Διαχείριση ΠόρωνΗδιοίκηση–αξιοποίησητωνπάσηςφύσεωνπόρωνμεσκοπότηνπρο-

σέλκυση,επιλογή,ανάπτυξη,αξιοποίησηκαιπροσαρμογήαυτώνστηδιαδικασίατηςσχεδίασηςώστεναεπιτευχθείοσκοπόςτωνεπιχειρήσεων.

Εθνικοί ΑΝΣΚΕίναιοιθεµελιώδειςεκείνοιαντικειμενικοίσκοποί /στόχοι, τουςοποίους

θέτειέναΚράτος,ηεκπλήρωσητωνοποίωνείναιαπαραίτητηγιατηνπροάσπι-σηκαιτηνπροαγωγήτωνΕθνικώνΣυμφερόντων.

Εθνική Στρατιωτική Στρατηγική Είναιητέχνηκαιηεπιστήµητηςαναπτύξεωςκαιτηςχρησιµοποίησηςτων

ΕΔενόςκράτουςπροςεκπλήρωσητωνΕθνικώνΑντικειµενικώνΣκοπών,κατάτηδιάρκειαειρήνης,κρίσηςκαιπολέµου.

-52-


Ένταση Είναι µία κατάσταση, η οποία περιλαµβάνει διπλωματικές ή πολιτικές

ενέργειες, συνδυαζόμενες µε στρατιωτικά συµβάντα ή καταστάσεις ή απειλήστρατιωτικώνενεργειών,πουαµφισβητούνταεθνικάκυριαρχικάδικαιώµαταήζωτικάσυµφέροντακαιηοποίαεπιβάλλειτηλήψηπροληπτικώνστρατιωτικώνμέτρωνκαιενεργειών,γιατηναποτροπήεξελίξεώςτουςσεκρίσηκαιτηνυπο-στήριξητωνεθνικώνσυμφερόντων.

Επιχειρησιακό ΠεριβάλλονΕίναιησύνθετηέννοιαπουπεριλαµβάνει τοσύνολοτωνσυνθηκώνκαι

καταστάσεωνοιοποίεςεπηρεάζουντηχρησιµοποίησητωνΕΔκαιεπιβαρύνουνστηλήψηαπόφασηςαπότηδιοίκηση.

ΚρίσηΕίναιεπεισόδιοήκατάστασηπουαπειλείτηχώραμας,καιειδικότερατην

ευημερίατωνπολιτών,τηνεδαφικήτηςακεραιότητα,τηνεθνικήανεξαρτησίακαιταεθνικάτηςσυμφέροντα.Εξελίσσεταιμεταχύτητακαιδημιουργείαπαίτησηπολιτι-κών,διπλωματικών,οικονομικώνκαιτέλοςστρατιωτικώνενεργειών,προκειμένουνααντιμετωπιστείεπιτυχώςκαιναεπιτευχθούνοιεθνικοίαντικειμενικοίσκοποί.

ΜετεξέλιξηΑποτελείτησυνεχήπροσαρμογήτωνΕΔγιατηναντιμετώπισητηςμετα-

βαλλόμενηςφύσης τωνστρατιωτικώναπειλώνκαιαναμετρήσεων,μέσωνέωνιδεών,δογμάτων,δυνατοτήτων,οργανωτικώνδομώνκαισκέψης.ΗΜετεξέλιξηεπιδιώκειτηνπραγματοποίησηαλλαγώνμερυθμούςπουμπορούννααπορρο-φηθούναπότοπροσωπικότωνΕΔ.

Πληροφοριακές Επιχειρήσεις Οι Πληροφοριακές Επιχειρήσεις είναι συντονισμένες επιχειρήσεις που

αναλαμβάνονται σε περίοδο ειρήνης / κρίσης ή πολέμου σε όλα τα επίπεδα(στρατηγικό, επιχειρησιακό, τακτικό)προς υποστήριξη εθνικών πολιτικών καιστρατιωτικών αντικειμενικών σκοπών με τις οποίες υπονομεύονται η θέλησηκαισυνοχήτουαντιπάλουκαιεπηρεάζεταιηδιαδικασίαλήψηςαπόφασήςτου,μετηνπροσβολήτωνπληροφοριών,τωνδιαδικασιώνπαραγωγήςτουςκαιτωνπληροφοριακώντουσυστημάτων,ενώπαράλληλαπροστατεύονταιτααντίστοι-χαφίλια.

-53-


Πολιτικοστρατιωτική Συνεργασία Η συνεργασία μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών αρχών σε Εθνικό ή

Νατοϊκόπλαίσιο για τηνπροστασίαμιας χώραςήμιαςπεριοχήςωςσυνόλουτόσοσεπερίοδοειρήνηςόσοκαισεπερίπτωσηπολέμου.

Προβολή ΙσχύοςΗ ικανότητα ενός έθνους να χρησιµοποιεί όλη ή µέρος της εθνικής του

ισχύος (πολιτική, οικονοµική, πληροφοριακή ή στρατιωτική), να αναπτύσσεικαιναδιατηρείγρήγορακαιαποτελεσµατικάδυνάµειςσεήαπόγεωγραφικούςχώρους ενδιαφέροντος, µε σκοπό την αντίδραση έναντι κρίσεων, τη συµβολήστηναποτροπήκαιτηνενίσχυσητηςπεριφερειακήςσταθερότητας.

Σημείο ΚορύφωσηςΕίναιτοσημείοτηςεπιχείρησης,πέραντουοποίουηδύναμηδενδύναται

νασυνεχίσειεπιτυχώςτιςεπιχειρήσεις.Έχειεφαρμογήστιςεπιθετικέςκαιαμυ-ντικέςεπιχειρήσεις.Στηνεπίθεσηείναιτοσημείοσετόποκαιχρόνο,στοοποίοη μαχητική ισχύς του επιτιθέμενου δεν ξεπερνά αυτήν του αμυνόμενου. Στηνάμυναείναιτοσημείοσετόποκαιχρόνο,στοοποίοημαχητικήισχύςτουαμυ-νόμενουδεντουεπιτρέπεινααναλάβειαντεπίθεσηήνααμυνθείεπιτυχώς.

Σύστημα Διοίκησης και ΕλέγχουΣύνολομέσων,μεθόδωνκαιδιαδικασιώνκαιανείναιαπαραίτητοπροσω-

πικούπουυποστηρίζουντουςΔιοικητέςκαιταΕπιτελείατους,στηνάσκησητηςΔιοίκησηςκαιτουΕλέγχουτωνΔυνάμεων.Οόροςείναιγενικόςκαιπεριλαμβά-νει ΣυστήματαΕπικοινωνιών,Πληροφορικής,Επιτήρησης (Ra�ars,UAVs) καιΚέντραΕπιχειρήσεων-ΣταθμούςΔιοίκησης.

Στρατιωτική Ισχύς Είναιτοστοιχείοτουεθνικούδυναµικούτοοποίοχρησιμοποιείταιγιατην

υπεράσπισητωνεθνικώνσυμφερόντωνκαιγενικάγιατηνυλοποίησητηςεθνι-κήςπολιτικήςµετηχρησιμοποίησηήτηναπειλήχρησιμοποίησηςβίας.

ΤΜΗΜΑ 22ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Νόμοι

α. Νόμοςυπ’αριθμ.2295/95«ΟργάνωσηκαιΛειτουργίαΥπουργεί-ουΕθνικήςΆμυνας,ΔιοίκησηκαιΈλεγχοςτωνΕνόπλωνΔυνάμεωνκαιΆλλεςΔιατάξεις»,όπωςαυτόςτροποποιήθηκε,συμπληρώθηκεκαιισχύεισήμερα.

-54-


β. Νόμοςυπ’αριθμ.3883/2010«ΥπηρεσιακήΕξέλιξηκαι ΙεραρχίατωνΣτελεχώντωνΕΔ-ΘέματαΔιοίκησηςτωνΕΔ,ΣτρατολογίαςκαιΣυναφείςΔιατάξεις».

2. ΘεσμικάΚείμενα

α. ΠΕΑ/2011.

β. ΕΘΣΣ/2012.

3. ΔιακλαδικάΔόγματα

α. ΣτρατιωτικόΣτρατηγικόΔόγμα.

β. ΔόγμαΔιακλαδικώνΕπιχειρήσεων.

γ. ΔόγμαΔιοίκησηςκαιΕλέγχουτωνΕΔσεΕιρήνη,ΚρίσηκαιΠόλε-μο.

δ. ΔόγμαΔΜγιατηνΥποστήριξητωνΔιακλαδικώνΕπιχειρήσεων.

4. ΣτρατιωτικοίΚανονισμοί

ΔΚ0-4/2006«ΚοινήΟρολογίαΕΔ».

ΔΟΓΜΑΤΑ ΣΞ - army.grarmy.gr/sites/default/files/d1_dogma_stratoy.pdf ·...

Documents

Transcript of ΔΟΓΜΑΤΑ ΣΞ - army.grarmy.gr/sites/default/files/d1_dogma_stratoy.pdf ·...