ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ ·...

12
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδρο ές διαδρομές ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ / ΤΕΧΝΕΣ / ΙΣΤΟΡΙΑ / ΒΙΒΛΙΑ / ΜΟΥΣΙΚΗ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ SOLOUP Ο ΠΛΑΤΑΝΙΑΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Α ότα οστάνια στα Από τα μποστάνια στα... “rooms for rent”

Transcript of ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ ·...

Page 1: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015

διαδρο έςδιαδρομέςΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ / ΤΕΧΝΕΣ / ΙΣΤΟΡΙΑ / ΒΙΒΛΙΑ / ΜΟΥΣΙΚΗ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ SOLOUP

Ο ΠΛΑΤΑΝΙΑΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Α ό τα οστάνια σταΑπό τα μποστάνια στα... “rooms for rent”

Page 2: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

διαδρομές ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ�ΕΚΔΟΣΗ26�Σεπτεμβρίου�20152/ 30

γιορ

τάζο

υνγι

ορτά

ζουν

27/9Καλλίστρατος,�

28/9Χαρίτος

29/9Κυριακός

1/10Ανανίας,

Θηρεσία

Ρωμανός

2/10Κυπριανός,

Κυπριανή

Ιουστίνη

δια

δρο

έςδι

αδρ

ομές

Εβδομαδιαίο ένθετο της εφημερίδας“Χανιώτικα νέα”

ΙΔΡΥΤΗΣ: Γιάννης�Γαρεδάκης

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΗΣ: Έλια�Κουμή

PEΠOPTAZ:Γιώργος�ΔρακάκηςΓιώργος�ΚώνσταςΓιάννης�Λυβιάκης�Δημήτρης�ΜαριδάκηςΜανώλης�ΜαρκαντωνάκηςΓιάννα�Μαρουλοσηφάκη�Μαρία�ΜυστακίδουΓιώργος�ΣταυριανουδάκηςΕλένη�Φουντουλάκη

ΣYNEPΓATEΣ:Δημήτρης�ΔαμασκηνόςBαγγέλης�KακατσάκηςΓιάννης�ΚαλογερόπουλοςΑσπασία�ΚοκολογιάννηΣάκης�ΚουβάτσοςΜανώλης�ΜανούσακαςΦανή�ΜαραγκάκηΜιχάλης�Χατζηδάκης

ΣΧΕΔΙΑΣΗ:Νίκος�Κοσμαδάκης

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ:Γεωργία�ΑδικημενάκηΔέσποινα�ΒάλλαΝίκη�ΞυφανταράκηΕλένη�Σταυρίδη�

ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Βαγγέλης�ΒεργανελάκηςΝεκτάριος�ΚακατσάκηςΑντώνης�Φραγκιαδάκης

editorial

σελσελ. 3 ~ Πολιτισ όςΠολιτισμός

σελσελ. 4 - 6 ~ Α ό τα οστάνιαΑπό τα μποστάνιασταστα... “rooms for rent”

σελσελ. 7 ~ Σερφαρίσ αταΣερφαρίσματα,ολιτισ όςπολιτισμός

σελσελ. 8 ~ Παιδότο οςΠαιδότοπος

σελσελ. 9 ~ Πολιτισ όςΠολιτισμός

σελσελ. 11 ~ Αφορ ή βιβλίαΑφορμή, βιβλία

σελσελ. 12 ~ Υγεία βόταναΥγεία & βότανα

εριεχό εναπεριεχόμενα

αατέλειωτα ξενοδοχεία, κοσμικέςπαραλίες, κλαμπ, ταβέρνες, καφε-τέριες, μηχανισμό που δουλεύει“ρολόι” θυμίζει τους καλοκαιρι-νούς μήνες η περιοχή του Πλατα-νιά. Ενας από τους κορυφαίουςτουριστικούς προορισμούς σε όλητην Ελλάδα, κινείται στον δρόμοτης ανάπτυξης και της ευμάρειαςμε μεγάλη επιτυχία τις τελευταίεςδεκαετίες. Το τίμημα, όπως διαπιστώνουμεστο νοσταλγικό σημερινό αφιέρω-μα των “διαδρομών”, είναι η αλ-λοίωση του φυσικού περιβάλλον-τος, αλλά και του χαρακτήρα τηςπεριοχής, που έχει απομείνει έναςΠλατανιάς… χωρίς πλατάνια.

[email protected]

Επιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧAΤΖΗΔΑΚΗΣ

Ιστορικός Τέχνης - Αρχαιολόγος

Humboldt Universität zu Berlin

[email protected]

οο

ΕΛΙΑ ΚΟΥΜΗ

ΦανταστικόΦανταστικόουσείομουσείο

ΝοΝο.480

Tiziano Vecellio, “Δανάη”, 1544 - 1546, Nάπολη, Eθνικό Μουσείο Καποντιμόντε.

Ακρίσιος, βασιλιάς του Αργους, απ’ τογάμο του με την Ευρυδίκη, απόκτησε μόνομια κόρη, τη Δανάη. Απελπισμένος που δεναποκτούσε γιο, ζήτησε τη συμβουλή τουμαντείου. Αλλά ο χρησμός τον βύθισε σε με-γάλη στεναχώρια, επειδή θα έπρεπε ναπάψει να ελπίζει πως θα αποκτούσε κάποιαμέρα γιο. Αντίθετα γιο θα αποκτούσε ηΔανάη, που θα γινόταν αιτία του θανάτουτου. Για να αποτρέψει το μοιραίο, ο Ακρί-σιος, μόλις γύρισε στο Αργος, κατασκεύασευπόγειο διαμέρισμα από χαλκό και έκλεισεμέσα τη Δανάη, μαζί με την παραμάνα της.Ομως τότε παρουσιάστηκε ο Δίας και ερω-τεύθηκε τη Δανάη. Για να φτάσει ως αυτήμεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή, που δια-περνάει τη στέγη και πέφτει στην αγκαλιάτης Δανάης. Ο Δίας λαμβάνει έπειτα τημορφή του και ενώνεται με την κόρη τουΑκρίσιου. Κι απ’ αυτή την ένωση η αιχμά-λωτη βασιλοπούλα αποκτάει ένα γιο, τονΠερσέα. Χάρη στην συμπαιγνία της παραμά-νας της, η Δανάη κατάφερε για πολύ καιρόνα κρύψει την κατάστασή της από τον πα-τέρα της. Ομως μια μέρα άκουσε ο Ακρίσιοςτα κλάματα και τις φωνές του παιδιού καιέτσι ανακάλυψε τα πάντα. Εσυρε τότε τηΔανάη μπρος στον βωμό του Διός και τηςζήτησε να φανερώσει το όνομα του εραστήτης. Η Δανάη αποκρίθηκε πως ήταν ο Δίας.Μα ο Ακρίσιος δεν ήθελε να το πιστέψει. Γιανα τιμωρήσει την κόρη του, κατασκεύασεμια κιβωτό και έκλεισε τη Δανάη και τοπαιδί μέσα και τους έριξε στη θάλασσα.Δαρμένη από τα κύματα η κιβωτός έφτασεστη Σέριφο όπου την έπιασε στα δίχτυα τουένας ψαράς ο Δίχτυς και ελευθέρωσε τουςέγκλειστους. Η Δανάη διηγήθηκε την περι-πέτειά τους στον ψαρά, που χωρίς δισταγμότους πήρε στην καλύβα του για να τουςφροντίσει. Μα ο αδερφός του ερωτεύτηκετη Δανάη και εκείνη υπέφερε τα πάνδεινα,ώσπου την ελευθέρωσε κάποια μέρα ο Περ-

σέας και την έστειλε στο Αργος, όπου έζησετην υπόλοιπή της ζωή.

Ο μεγάλος Βενετσιάνος ζωγράφος του16ου αιώνα Τισιανός θα εμπνευστεί από τομυθολογικό επεισόδιο αυτό, εικονογραφών-τας όπως είναι εύλογο την κορύφωση τουδράματος, τη στιγμή δηλαδή που ο Δίας με-ταμορφωμένος σε χρυσή βροχή εισβάλειστα ιδιαίτερα δώματα του αντικειμένου τουερωτικού του πόθου. Το θέμα με τις ερωτι-κές αναφορές του και τη δυνατότητα πουπροσέφερε για την απεικόνιση του γυμνούγυναικείου σώματος, θα πρέπει να ήταν ιδι-αίτερα αγαπητό στην επίδοξη πελατεία τουζωγράφου, αν κρίνει κανείς από τις αρκετέςπαραλλαγές στις οποίες μας έχει διασωθείμε κυριότερη αυτή στο μουσείο του Πράδοστη Μαδρίτη, όπου στην αρχική βασική σύν-θεση με την ξαπλωμένη γυμνή Δανάη προ-στίθεται και η κατά τις γραπτές πηγέςμνημονευθείσα παραμάνα, να συλλέγει μεένα ανοιχτό πανί τη χρυσή βροχή -η οποίαεν είδει εικαστικής συμβάσεως αποδίδεταιως βροχή από χρυσά νομίσματα- την προ-ερχόμενη από τον ουρανό. Στην εκδοχή τουπίνακα της Νεαπόλεως, ο οποίος προέρχε-ται όπως και η συντριπτική πλειοψηφία τωνεκθεμάτων του μουσείου του Καποντιμόντεαπό το κληροδότημα της οικογενείας τωνΦαρνέζε, η γριά θεραπαινίδα έχει αντικατα-σταθεί από έναν έρωτα, η στάση του οποίουμαρτυρά το σάστισμά του μπρος στο συμ-βάν που λαμβάνει χώρα ενώπιον του. Τοέργο που ο ζωγράφος πιθανότατα ξεκίνησεστη Ρώμη στα 1544-1545, ανήκει στηνόψιμη δημιουργική περίοδο του Τισιανού, ηοποία χαρακτηρίζεται κυρίως από τη ρήξητου ζωγράφου με την έντονη χρωματικήπλαστικότητα των νεανικών του έργων,προς χάριν μιας παλέτας σε τόνους ως επίτο πλείστον γήινους, με πινελιά άναρχη καιακανόνιστη που εμφανίζει έντονες επιρροέςαπό το ρεύμα του μανιερισμού.

σελσελ. 10 ~ΣυνέντευξηΣυνέντευξηε τονμε τον Soloup

Page 3: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

πολιτισμός 3/ 31ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

Σειρά εικαστικών δράσεων με τίτλο “Σπλάντζια- Πεδίο Δράσεων Σύγχρονης Τέχνης” θα πραγ-ματοποιηθούν σήμερα στις 8:30 μ.μ. στην πλα-τεία 1821, με στόχο την ανέλιξη της πλατείας σεπεδίο σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας τηνκαι την άμεση διαδραστική επαφή του κοινούμε τη σύγχρονη τέχνη.

Συναυλία αλληλεγγύης για τους πρόσφυ-γες με τους “Encore” και “Freak tones” αλλάκαι συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης θαπραγματοποιηθεί σήμερα στις 7:30 μ.μ. στηνπλατεία δίπλα στο Γιαλί Τζαμισί.

Στο σχετικό Δελτίο Τύπου το ΚοινωνικόΣτέκι - Στέκι Μεταναστών μεταξύ άλλωναναφέρει: «Ενώ η Ευρώπη σκληραίνει τηστάση της απέναντι στους πρόσφυγες, κλεί-νει τα σύνορα, υψώνει φράχτες και παρα-τάσσει στρατό απέναντι σε αμάχους, σεοικογένειες που προσπαθούν να ξεφύγουναπό τον πόλεμο, η αλληλεγγύη δυναμώνει.Παντού αλληλέγγυοι οργανώνονται για νασυνδράμουν τους πρόσφυγες, διαμαρτύρον-

ται ενάντια στην Ευρώπη - φρούριο, παρα-τάσσουν την ανθρωπιά στη βαρβαρότητα».

Οσον αφορά τα Χανιά, στο Δ.Τ. αναφέρεταιότι «η συμμετοχή του κόσμου στην καμπάνιαέμπρακτης αλληλεγγύης είναι συγκινητικήκαι ελπιδοφόρα. Καθημερινά πολλοί είναιαυτοί που φέρνουν είδη πρώτης ανάγκης στοΣτέκι και στην Terra Verde, που φροντίζουνγια την ταξινόμηση και τη συσκευασία τωνπροϊόντων, που διαθέτουν τον χρόνο, την τε-χνογνωσία και τα μεροκάματά τους στις δρά-σεις της καμπάνιας».

ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΓΙΑΛΙ ΤΖΑΜΙΣΙ

Συναυλία αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες

ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΣΠΛΑΝΤΖΙΑΣ

Δράσεις σύγχρονης τέχνηςΔράσεις σύγχρονης τέχνης

Ημερίδα για την προσφορά του ΕμμανουήλΚριαρά στα Γράμματα και στην Κρήτη θα πραγ-ματοποιηθεί σήμερα στο Πνευματικό ΚέντροΧανίων. Η πρωινή συνεδρία θα αρχίσει στις 10π.μ. με ομιλητές τους: Κομνηνή Πηδώνια, Αθα-νάσιο Καΐση, Μιχαήλ Πασχάλη, Σπύρο Κατσα-ραπίδη, Ελένη Κωβαίου.

Η απογευματινή συνεδρία θα αρχίσει στις 5:30μ.μ. με ομιλητές τους: Σταμάτη Αποστολάκη,Παναγιώτη Σκορδά, Ερατοσθένη Καψωμένο,Χριστόφορο Χαραλαμπάκη, Κώστα Μουτζούρη.

Στις 7:30 μ.μ. θα γίνει προβολή τηλεοπτικούντοκουμέντου από την τελευταία δημόσια εμ-φάνιση του Εμμανουήλ Κριαρά στην εκπομπή“ένα βιβλίο ένα ταξίδι” της Δημοτικής Τηλεόρα-σης Θεσσαλονίκης.

ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ

ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ

Επίσης, το θρησκευτικό μνημόσυνο του Εμμα-νουήλ Κριαρά θα τελεστεί αύριο στην Ευαγγε-λίστρια Στερνών, χοροστατούντος τουσεβασμιωτάτου αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρη-ναίου .

Ο σεβασμιότατος αρχιεπίσκοπος Κρήτης θαευλογήσει και τις εργασίες της ημερίδας για τονΕμμανουήλ Κριαρά, στο Πνευματικό Κέντρο Χα-νίων το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου.

Στο μνημόσυνο, το οποίο θα τελεστεί με τηφροντίδα της Τοπικής Κοινότητας και του Πο-λιτιστικού Συλλόγου Στερνών, θα συμμετά-σχουν το Δημοτικό Σχολείο Στερνών και τοΓυμνάσιο Ακρωτηρίου.

ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Ημερίδα για την προσφορά του Εμμανουήλ Κριαρά

σστην Αίθουσα Τέχνης ΣΤΟΑrt θα εγ-καινιαστεί η εικαστική έκθεση “Μονογρα-φίες V’ της Jan Liodaki σε επιμέλεια τουΙωάννη Ν. Αρχοντάκη. Διάρκεια 26.9 ως15.10. Ανοικτά καθημερινά 10 - 11μ.μ.Στον κεντρικό ελεύθερο χώρο της πλα-τείας θα παρουσιαστεί για μόνο ένα βράδυη γλυπτική εγκατάσταση “Το Πάρκο της3ης Διάστασης” με έργα από τους εικαστι-κούς δημιουργούς: Mαρία Αντωνάτου,Γιώργο Κοκοβλή, Γιάννη Κουτρούλη, Κου-τσαυτάκη Λένα, Ευαγγελία Λεργίου, Αλε-

ξάνδρα Μαράτη, Δημήτρη Μεράντζα, Ευ-τύχη Παλήκαρη, Χρυσούλα Σκεπετζή, Χρή-στο Σούλαρη, Rena Stollenwerk, AντώνηΤριανταφύλλου, Κατερίνα Τσεμπελή καιΠαναγιώτη Χαβιαρά. Επιμέλεια: ΙωάννηςΝ. Αρχοντάκης.Στον Βενετσιάνικο ναό του Αγίου Ρόκκου

θα κλείσει εορταστικά, με σύντομη ξενά-γηση από τον κεραμίστα Μανούσο Χαλ-κιαδάκη, η έκθεση σύγχρονης τέχνης“Θεωρίες C” σε επιμέλεια του Ιστορικούτης Τέχνης Κώστα Λάβδα. Συμμετέχουν οι

καλλιτέχνες: Χρήστος Κεχαγιόγλου, ΠάνοςΚουφός και Μανούσος Χαλκιαδάκης.Στην οθωμανική Υπόγεια Κρήνη τηςΣπλάντζιας θα κλείσει εορταστικά, με σύν-τομη ξενάγηση από τους εικαστικούς δη-μιουργούς Λαμπρινή Μποβιάτσου και ΑριΣτοΐδη, η έκθεση σύγχρονης τέχνης “Λου-τρικόν” σε επιμέλεια του Ιστορικού της Τέ-χνης δρ Θανάση Μουτσόπουλου.Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: ΛαμπρινήΜποβιάτσου και Άρις Στοΐδης. Οι τέσσερεις εκθέσεις στον χώρο της πλα-

τείας της Σπλάντζιας παρουσιάζονται σεξεχωριστούς και σημαντικούς για την ιστο-ρία της πλατείας χώρους, εντάσσονται στοπρόγραμμα “ΧΑΝΙaRT 2015 – ΕικαστικέςΔιαδρομές στον Νομό Χανίων” και συν-διοργανώνονται από την Περιφέρεια Κρή-της, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων,την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, την Αί-θουσα Τέχνης Στοά και το Μουσείο Σύγ-χρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον.Ολες οι δράσεις θα έχουν ελεύθερη εί-σοδο.

Page 4: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

αφιέρωμα4/ 32ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

Ο ΠΛΑΤΑΝΙΑΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Α ό τα οστάνιαΑπό τα μποστάνια σταστα... “rooms for rent”

ΓΙΩΡΓΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ πώς τα μποστάνια και τα περιβόλια έγιναν “rooms for rent” αρχικά και

μετά ξενοδοχεία; Ποιοι ήταν οι πρώτοι τουρίστες και γιατί επέλεξαν τον Πλα-

τανιά; Πώς επηρέασε την καθημερινότητα των κατοίκων η μετατροπή του σε υπ’

αριθμόν 1 τουριστικό θέρετρο; Πώς βλέπουν τον Πλατανιά που αγάπησαν πριν

από 30 - 35 χρόνια οι ξένοι φίλοι του σήμερα; Με τη βοήθεια κατοίκων και επι-

σκεπτών της περιοχής αναζητούμε το νήμα που συνδέει τον Πλατανιά του χθες

με το σήμερα. Ενα νήμα που περνά μέσα από τις δεκαετίες που άλλαξαν τον τόπο

και τους ανθρώπους του.

«Πάντα φιλόξενοι...ποτέ νεόπλουτοι»

«Υπάρχουν κάποιοι που μιλάνεγια νεόπλουτη αντίληψη τωνΠλατανιανών κ.λπ. Είναι αναλη-θές και ψεύτικο κάτι τέτοιο. Περι-στατικά τέτοια μπορεί ναυπάρχουν, όπως παντού, αλλά τοχωριό μας το χαρακτήριζε και εξα-κολουθεί να το χαρακτηρίζει η φι-λοξενία». Ο κ. ΤιμολέωνΦραγκάκης, πρόεδρος του Πολι-τιστικού Συλλόγου Πλατανιά καισυγγραφέας ενός εξαιρετικού βι-βλίου για την ιστορία της περιο-χής, έχει μελετήσει το παρελθόντου χωριού όσο κανένας άλλος τατελευταία χρόνια. Ο συνομιλητήςμας κάνει ιδιαίτερη μνεία στη «φι-λοξενία» που, πέρα από το φυσικότοπίο, ήταν αυτό που προσκα-λούσε τους ξένους τουρίστες. «Ο χωριανός καλούσε τον ξένοστο σπίτι του, σε μια κοινωνική εκδήλωση γι’ αυτό και υπάρ-χουν άνθρωποι που έρχονται εδώ και 30 - 40 χρόνια. Η φιλο-ξενία δεν χάθηκε, σίγουρα όχι. Μπορεί το χωριό νααλλοιώθηκε γιατί έπεσε πολύ τσιμέντο, έγιναν μεγάλες κατα-σκευές, όμως η φιλοξενία όχι».

ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ

Τον ρωτάμε για το ξέσπασμα του τουρισμού και τη διαμόρ-φωση του σύγχρονου Πλατανιά τη δεκαετία του ’80. «Κατ’αρχάς είναι σημαντικό να τονιστεί πως ο Πλατανιάς είχε πάντακίνηση. Και την περίοδο πριν τη χούντα, επειδή ήταν κοντά σταΧανιά και είχε τις φυσικές ομορφιές, ήταν πόλος έλξης γιατους Χανιώτες. Δεν υπήρχαν τότε Ι.Χ., αλλά με λεωφορεία οκόσμος ερχόταν και ειδικά την Καθαρά Δευτέρα επικρατούσετο αδιαχώρητο. Το χωριό είχε δύο μεγάλες ταβέρνες, τον“Πλάτανο” του Κουκούτση και τον “Μύλο του Κερατά”. Μπα-κάλικα, φούρνο, κρεοπωλείο, κουρείο, ραφείο, συν η θάλασσαφυσικά και βέβαια κοντά στα Χανιά. Τέλος πολύ πράσινο, νερά,πλατάνια». Οσο για την οικονομία του χωριού, βασιζόταν στηναγροτική παραγωγή. «Πάρα πολλά κηπευτικά, που με τρίκυ-κλα και φορτηγάκια μεταφέρονταν στα Χανιά. Οι κάτοικοι, σεγενικές γραμμές, είχαν χρήματα γιατί πέρα από τα κηπευτικά,είχαμε πολλές εξαγωγές εσπεριδοειδών στις τότε ανατολικέςχώρες που έφερναν πολύ καλά εισοδήματα, ενώ ακολούθη-σαν τα φυτώρια με τα λουλούδια και οι ελιές. Υπήρχε μία οι-κονομική υποδομή. Και οι άνθρωποι επένδυσαν στον τόποτους. Εφτιαξαν τα σπίτια τους, έφτιαξαν ξενοδοχεία, δωμάτια,δεν τα έδωσαν εκτός του Πλατανιά. Η τουριστική ανάπτυξηξεκίνησε με ένα δωματιάκι που διέθετε ο καθένας στο σπίτιτου. Μετά πήγαμε στα “rent rooms”. Θυμάμαι τον περίφημο“Ζορμπά”, ο Νικόλαος Αρβανίτης, είχε έναν στάβλο, πούλησετις αγελάδες και το έκανε... δωμάτιο. Ηταν περιζήτητος γιατί οιξένοι που έρχονταν ζητούσαν τον... Ζορμπά. Αρχισε να έρχεταιπερισσότερος κόσμος, να αυξάνονται οι απαιτήσεις του καιέτσι χρειάστηκαν καλύτερα δωμάτια, ενοικιαζόμενα και μετάτο ’83 να γίνονται τα ξενοδοχεία με πρωτεργάτη τότε τον Δη-μόπουλο».

Ο ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΑΣ ΚΑΙ Ο “ΜΥΛΟΣ”

Ζητάμε από τον κ. Φραγκάκη να θυμηθεί κάποια περιστατικάπου αφορούν την περιοχή. «Υπήρχε ένας χωροφύλακας από τηΣητεία. Αυστηρός πολύ. Αυτός, λοιπόν, την εποχή που πρωτο-ξεκίνησαν οι τουρίστριες να κάνουν μπάνιο στην παραλία γυ-μνόστηθες τις κυνηγούσε για να ντυθούν. Ηταν από τα...χαρακτηριστικά της εποχής. Επίσης αξίζει να αναφέρουμε τοπώς βγήκε το όνομα “Μύλος του Κερατά”. Ενας από τους ιδιο-κτήτες του, ο Δημήτρης ο Καβρός, ένας καλαμπουρτζής, άν-θρωπος της παρέας, που κάθε φορά που ερχόταν στα κέφιατου, έβαζε τα κέρατα στο κεφάλι. Ετσι και πήρε το όνομα“Μύλος του Κερατά”, που έχει μείνει ως τώρα» θυμάται.

Ο Τ. Φραγκάκης μιλά για τηφιλοξενία των Πλατανιανών.

Ο Πάνω Πλατανιάς δεκαετίες πίσω και σήμερα.

Το “Αυροφίλητο” κοντά στην πλατεία ωςκαφενείο και σήμερα ως εστιατόριο.

Page 5: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

αφιέρωμαΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015 5/ 33

Οι Γερμανοί εργάτες - τουρίστες

Τέλη δεκαετίας του ’70 και ομάδες νέων από τη Δυτική Ευ-ρώπη -Γερμανία, Βέλγιο, Γαλλία- καταφτάνουν στην “παρ-θένα” ακόμα τουριστικά Κρήτη. Ενθουσιάζονται από το τοπίοκαι τη φιλοξενία και παραμένουν και τον χειμώνα. Για τα προςτο ζην εργάζονται στο μάζεμα της ελιάς, των πορτοκαλιών,στα χωράφια. Ανάμεσα σε αυτούς η Μάργκοτ Σέμπερ, η ΧέικΖίμμερμαν και ο Ράινερ Ρότσερ από τη Γερμανία, όπως και ηφίλη τους Ελίν Φλάτβαλ από τη Νορβηγία, που τους συ-

ναντάμε στην αγαπημένη τους θέση στο “Αυροφίλητο” να πί-νουν ρετσίνα. Από το 1976 κάθε χρόνο επισκέπτονται τονΠλατανιά!

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΑ ΧΩΡΑΦΙΑ

«Τι θυμάμαι από τον Πλατανιά το 1976, όταν πρωτοήλθα;Ηταν ένα πολύ, πολύ, πολύ μικρό χωριό. Φαντάσου ότιυπήρχε και τότε ο “Μύλος του Κερατά” και μας φαίνονταντόσο μακριά να πάμε για φαγητό και σήμερα απλά είναι στη...μέση του χωριού» λέει η Χέικ. Ηρθε για διακοπές το καλο-καίρι του 1976 και επέστρεψε τους πρώτους μήνες του 1977.Εκτοτε για 5 χρόνια ερχόταν κάθε χειμώνα «για το μάζεματων πορτοκαλιών, στις ελιές, αλλά και στα χωράφια». Σκληρήδουλειά για γυναίκες; «Ηταν, αλλά ήμασταν πολύ νέες τότε»,συμπληρώνει η Μάργκοτ.

ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ

Οπως και σήμερα στις πλατείες έτσι και τότε οι αλλοδαποίΔυτικοευρωπαίοι όμως, περίμεναν στο καφενείο κάθε πρωίόπου ο κάθε αγρότης περνούσε και έπαιρνε το προσωπικόπου είχε ανάγκη. «Δουλεύαμε παράνομα φυσικά, ούτε άδειες,ούτε τίποτα. Καθόμασταν στο καφενείο και ποτέ δεν έμπαινανοι γυναίκες, περίμεναν απέξω, το ίδιο και τα παιδιά, μέσαμόνο άντρες και εμείς», αναφέρει η Μάργκοτ. Οσο για τη δια-μονή... δεν τη λες και λουξ. «Ενα δωματιάκι, δύο κρεβάτια, ταβασικά. Για να τηλεφωνήσεις στη Γερμανία; Υπήρχαν δύο τη-λέφωνα. Το ένα το είχε η μητέρα του κ. Τιμολέοντα Φραγ-κάκη, η Ελευθερία και ένα άλλο σε ένα μικρό μπακάλικο λίγοπιο κάτω. Οταν θέλαμε να τηλεφωνήσουμε στη Γερμανία,έπρεπε να γυρίζουμε το καντράν για ώρες... Ηταν προτιμό-τερο να στείλεις γράμμα!».

Αλλοι αλλοδαποί εκείνοι την εποχή στην περιοχή ήταν οιΑμερικανοί, στρατιωτικοί κυρίως από τη Βάση, αλλά και πολ-λοί “χίπις” που έμεναν σε καλύβες στο ποτάμι και στη θά-λασσα.

Ο χρόνος περνούσε αργά και ήσυχα. Οταν δεν εργάζοντανοι συνομιλητές μας λένε ότι κάθονταν στην παραλία ή τα κα-φενεία. Σπάνια θα πήγαιναν Χανιά καθώς τα μπαρ εκεί ήτανακριβά για την εποχή. «Οι άνθρωποι ήταν ωραίοι, η παραλίακαταπληκτική, θαυμάσιες οι ταβέρνες, περνούσαμε υπέροχα»μας εξηγεί η Ελίν και όλοι έχουν να θυμούνται τις γεύσεις τηςεποχής καθώς στα ταβερνεία του χωριού το φαγητό σερβί-ρονταν κατευθείαν από το τσουκάλι.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΧΡΗΜΑ - ΛΙΓΟΤΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

Πώς όμως βλέπουν σήμερα τον Πλατανιά οι άνθρωποι πουεδώ και 40 σχεδόν χρόνια δεν τον εγκαταλείπουν; «Εχουμεπάρα πολλούς φίλους, πολλούς γνωστούς. Υπάρχει ακόμα τοαίσθημα φιλοξενίας. Πολλοί από αυτούς έχουν έρθει και στασπίτια μας στη Γερμανία. Εχουμε μια διαφορετική σχέση» ανα-φέρει η Χέικ, ενώ η Μάργκοτ συμπληρώνει. «Δεν υπήρχε του-ρισμός, ξενοδοχεία, καταστήματα, μπαρ. Η ζωή ήταν πιοάνετη. Τώρα είναι πιο σκληρή! Μπορεί οι άνθρωποι τότε ναμην είχαν τις σημερινές ευκολίες, αλλά σήμερα όλο δου-λεύουν, πολύ άγχος και μπορεί να έχουν περισσότερα χρή-ματα, αλλά σίγουρα πολύ λιγότερο χρόνο».

«Συνεχίζουμε να ερχόμαστε κάθε χρόνο για να δούμε τι κά-νουν. Είτε τον Μάιο είτε τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.Μια φορά ήρθαμε Ιούλιο... αλλά δεν θα το ξανακάνουμε»λήγει την κουβέντα μας ο Ράινερ.

Από το 1976 κάθε χρόνο στον Πλατανιά η παρέα της φωτογραφίας.Νέοι έρχονταν για να εργαστούν στα χωράφια της περιοχής.

O χώρος δίπλα στον “Μύλο του Κερατά” πριναπό 30 χρόνια (κάτω) και σήμερα (αριστερά).

Η κάρτα του παλιού “Μύλου του Κερατά”.

Page 6: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

αφιέρωμα6/ 34ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

«Ο Πλατανιάς ήταν ένας παρά-δεισος. Ενα μεγάλο τμήμα του πο-ταμού Κερίτη διέσχιζε το χωριό κιέδινε κίνηση σε δύο νερόμυλους,ενώ μέσα από αυλάκια πότιζαν οιάνθρωποι τα χωράφια τους. Νεράπαντού και πολλά πλατάνια. Γι’αυτό και Πλατανιάς». Ο 53χρονοςΚυριάκος Λουραντάκης, ιδιοκτήτηςτης ιστορικού, φημισμένου μπαρ“Ουτοπία”, γυρίζει πίσω το ρολόιτου χρόνου για να θυμηθεί τονΠλατανιά που γνώρισε ως παιδί.Τον Πλατανιά ως ένα μικρό χωριό,γεμάτο πλατάνια, αγελάδες, μπο-στάνια και... αμμούτσες. Την εποχήεκείνη άρχισαν να κάνουν την εμ-φάνισή τους οι πρώτοι τουρίστες.“Τουρίστες - εργάτες” για την ακρί-βεια, όπως θα διευκρινίσει κατά τηδιάρκεια της κουβέντας μας...

ΕΝΑΣ (ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ) ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ

«Το χωριό πριν τη δεκαετία του ’70 ζούσε από τα χωράφια.Καλλιεργούσαν λαχανικά, τη φημισμένη πλατανιανή ντομάτα,ενώ η κινητήριος δύναμη στον κάμπο ήταν τα πορτοκάλια. Επί-σης, ήδη από τη δεκαετία του ’50 ήταν ανεπτυγμένη η παραγωγήγάλακτος από αγελάδες. Σχεδόν κάθε σπίτι είχε κι έναν στάβλοκαι μάλιστα υπήρχε συνεταιρισμός γάλακτος», σημειώνει ο κ.Λουραντάκης ανατρέχοντας στην προ-τουριστική περίοδο τουχωριού.

Λίγο αργότερα θα έρθει η “επανάσταση” των μουρέλων! «ΤοΚΕΓΕ είχε βγάλει μια πατέντα όπου έκοβαν τη ρίζα της παλιάςελιάς σε κύβους, έβαζαν τους κύβους σε θερμοκήπιο με άμμο κιόταν έβγαζε ένα “μάτι” ο κύβος, το φύτευαν σε ένα σακουλάκι.Αυτό το σακουλάκι εκείνη την εποχή έκανε 500 δραχμές!», τονί-ζει ο κ. Λουραντάκης και συμπληρώνει ότι αυτή η πατέντα υπήρξειδιαίτερα επικερδής, ενώ αμέτρητα είναι τα μουρέλα από τονΠλατανιά που φυτεύτηκαν τότε στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελ-λάδα, αλλά και την Παλαιστίνη, το Ισραήλ, την Τυνησία, μέχρι καιτην Κίνα!

Είναι ακόμα η εποχή που οι παραθαλάσσιες περιοχές αποκα-λούνταν απαξιωτικά “αμμούτσα” και δίνονταν “εκδικητικά” γιαπροίκα στους γαμπρούς καθώς η καλλιέργειά τους απαιτούσεπολύ μεγαλύτερες ποσότητες νερού. Αντίθετα ο κάμπος και οιπεριοχές κοντά στο ποτάμι άξιζαν μια περιουσία καθώς εξασφά-λιζαν το εύκολο και δωρεάν πότισμα των καλλιεργειών.

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ “ΕΦΑΓΕ” ΤΑ ΠΛΑΤΑΝΙΑ

Οι πρώτες σημαντικές αλλαγές στη φυσιογνωμία του χωριούθα έρθουν κατά τη διάρκεια της χούντας, όταν το καθεστώς τωνσυνταγματαρχών αποφασίζει να φέρει την ανάπτυξη στον Πλα-τανιά και το Μάλεμε. Οι μπουλντόζες πιάνουν δουλειά, ο δρόμοςτης παλιάς εθνικής διαπλατύνεται, διαμορφώνεται η πλατεία και

δημιουργούνται τα πρώτα πεζοδρόμια. Δεκάδες, ωστόσο, πλα-τάνια πέφτουν θύματα της... ανάπτυξης.

«Κόπηκαν πάνω από 70 πλατάνια στον κεντρικό δρόμο, κόπηκεόλη η ομορφιά του χωριού! Μεταξύ των δέντρων αυτών θυμά-μαι ένα τεράστιο πλατάνι έξω από το μαγαζί “Πλάτανος” όπουδύο άτομα δεν μπορούσαν να το αγκαλιάσουν», αναφέρει ο κ.Λουραντάκης. Οι αλλαγές αυτές σηματοδοτούν το πέρασμα τουΠλατανιά σε μια άλλη εποχή. Οι πρώτοι τουρίστες έκαναν τηνεμφάνισή τους και μαζί τους άρχισε πολύ δειλά να ανοίγεται μίανέα αγορά που έμελλε να σημαδέψει την ταυτότητα του Πλατα-νιά τα επόμενα χρόνια.

ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ - ΕΡΓΑΤΕΣ

Ωστόσο, οι πρώτοι ταξιδιώτες που φτάνουν στο χωριό προς τατέλη της δεκαετίας του ’60 δεν θυμίζουν σε τίποτα τους σημερι-νούς τουρίστες που επιζητούν και απολαμβάνουν τις ευκολίεςτων μεγάλων ξενοδοχείων. Στα Μάταλα ανθούν οι “χίπις”, ενώστον Πλατανιά καταφθάνουν νέοι άνθρωποι με ένα σακίδιο στονώμο που ταξιδεύουν για να γνωρίσουν τον κόσμο, συνδυάζον-τας τη δουλειά με την περιπέτεια: «Τότε υπήρχε ακόμα ο ψυχρόςπόλεμος και οι εργάτες που είχαμε ήταν Ευρωπαίοι, Γάλλοι, Αγ-γλοι, Βέλγοι, Ολλανδοί κ.ά. Αυτοί μάζευαν την παραγωγή, πορ-τοκάλια ή ελιές και τα χρήματα που έβγαζαν τα έτρωγαν στακαφενεία και τα μπαρ της εποχής», θυμάται ο κ. Λουραντάκης.Κάποιοι από αυτούς έμεναν σε καλύβες κοντά στο ποτάμι, ενώορισμένοι περνούσαν μήνες ολόκληρους στον Πλατανιά...

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΙ

Η περίοδος της τουριστικής αθωότητας στον Πλατανιά θαλάβει τέλος προς τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές του’80. «Τότε άρχισαν να έρχονται οργανωμένοι τουρίστες με τη“Star Tours” του Δημόπουλου και το χωριό άρχισε να στρέφεταιστον τουρισμό. Ο,τι χρήματα υπήρχαν από τα μουρέλα και τα χω-

ράφια έπεσαν εκεί. Αρχικά υπήρχαν τα “rooms for rent”, ο Ζορμ-πάς ο Αρβανίτης, ο Φουμάκης και η κυρία Αννα Βαρουξάκη.Μετά ξεκίνησαν τα επιπλωμένα διαμερίσματα, που επιδοτούνταναπό έναν αναπτυξιακό νόμο του ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια τα ξε-νοδοχεία», σημειώνει ο κ. Λουραντάκης.

Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1978, ο ίδιος ως εργαζόμενος θαυποδεχθεί τους πρώτους οργανωμένους τουρίστες που κατα-φθάνουν στο “Villa Platanias” και στο “Hotel Platanias”. Τοχωριό μπαίνει από τότε στην τροχιά της τουριστικής ανάπτυξης.Μετά τα πλατάνια που “εξαφανίστηκαν” για χάρη των υποδο-μών, έχουν σειρά οι καλαμιές που είχαν φυτευτεί για την προ-στασία των εσπεριδοειδών από τον βοριά. «Ξεριζώθηκαν ότανάρχισαν να χτίζονται ξενοδοχεία, τα πορτοκάλια είχαν αρχίσει ναπερνούν σε δεύτερη μοίρα».

Η “ΟΥΤΟΠΙΑ” ΤΩΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ

Ο κ. Λουραντάκης μετά από χρόνια δουλειάς στον τουριστικότομέα αποφασίζει το 1987 να δημιουργήσει τη δική του επιχεί-ρηση, το περίφημο μπαρ “Ουτοπία”, που για περίπου 15 χρόνιααποτελούσε σταθερό σημείο αναφοράς για όλα τα Χανιά στονχώρο της διασκέδασης.

«Το μαγαζί δημιουργήθηκε στον κήπο της μητέρας μου. Η “Ου-τοπία” συνδύαζε τις αναμνήσεις που είχα ως παιδί από τον χώροαυτό με τη δουλειά. Θυμάμαι να παίζω με τα χέλια και τις χελώ-νες στην αυλή. Ηθελα, λοιπόν, να μείνει αυτή η ομορφιά που χα-ρακτήριζε παλιά το χωριό. Να μείνουν το πράσινο και τα νερά»,εξηγεί ο κ. Λουραντάκης.

Τον ρωτάμε τι νομίζει ότι κέρδισε και τι έχασε ο Πλατανιάς μέσααπό τη ραγδαία τουριστική ανάπτυξη που γνώρισε: «Σίγουρα κερ-δίσαμε χρήματα, αλλά αλλοιώθηκε η φυσική ομορφιά του χω-ριού. Τα νερά θα έπρεπε να τρέχουν ακόμα μέσα στο χωριό καιτα πλατάνια ήταν λάθος που κόπηκαν», απαντά.

Ο Κ. Λουραντάκης μας μιλάγια τον Πλατανιά τωνπαιδικών και εφηβικών τουχρόνων.

«Ο Πλατανιάς που γνώρισα και αγάπησα»

Μέρος του χωριού με το σχολείο το 1972 και όπως είναι σήμερα.

Page 7: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

σσ Καιρικό και όχι μόνο!http://thevane.gawker.com

Φωτογραφίες από το διάστημα, από διάφορα σημεία τουπλανήτη και με διάφορα καιρικά φαινόμενα ως... φόντο. Αυτήείναι η ιδέα του συγκεκριμένου site που απευθύνεται στουςλάτρεις του καιρού -και όχι μόνο- και στόχο έχει να μαζεύειστοιχεία από blogs και sites που αφορούν τον καιρό και να ταπαρουσιάζει συγκεντρωμένα εδώ. Εκτός των άλλων θα βρείτεόλες τις νέες (αλλά και παλαιότερες) έρευνες που έχουν νακάνουν με τα καιρικά φαινόμενα, ενδιαφέροντα βίντεο και εν-σταντανέ που σπανίως “πιάνει” η κάμερα και ένα σωρό ακόμαπληροφορίες. Δείτε το.

Για μανούλεςwww.momtrends.com

Πώς επιβιώνει η σύχρονη μαμά που παράλληλα πρέπει ναείναι άψογη επαγγελματίας και σύζυγος; Ρίξτε μια ματιά σεμυστικά και τρικ μαμάδων που φαίνεται πως τα... καταφέρ-νουν όσο το δυνατόν καλύτερα μπορούν, δείτε τα απαραίτηταπου χρειάζεται να κουβαλάτε μαζί σας αν έχετε πιτσιρίκια -ήμωρά- διαβάστε τρικ για να κρατάτε αφοσιωμένα τα παιδιάσας, όταν ταξιδεύετε ή όταν πρέπει να πειστούν να κάτσουνήσυχα, για να ασχοληθείτε με κάτι δικό σας, δείτε συνταγέςπου φιλοδοξούν να τα πείσουν να φάνε φρούτα και λαχανικά,ανακαλύψτε γκάτζετ που κυκλοφορούν στην αγορά και έχουννα κάνουν με την ασφάλεια των μικρών σας και μπείτε σε μιακοινότητα, που θα “γνωρίσετε” καθημερινές μαμάδες, πουπροσπαθούν και πολλές φορές τα καταφέρνουν, να βγαίνουναλώβητες από την πιεστική τους καθημερινότητα.

Εξοπλισμός που... ξελασπώνειhttp://everydaycarry.com

Τρυπώστε στα άδυτα του Τζέιμς Μποντ. Ψαχουλέψτε στιςτσέπες των καλύτερων γκατζετάκηδων του κόσμου και ανα-καλύψτε αντικείμενα που θα σας κάνουν να τρίβετε τα μάτιασας! Εδώ, θα βρείτε μια τεράστια γκάμα αντικειμένων που όχιμόνο θα διευκολύνουν τη ζωή σας, αλλά παράλληλα θα σαςκάνουν να βγαίνετε ασπροπρόσωποι σε κάθε μικρή ή μεγάλη“δυσκολία” αντιμετωπίζετε. Από το πώς να ανοίξετε τη σφη-νωμένη κονσέρβα, μέχρι σούπερ πολυεργαλεία και όλος οεξοπλισμός... επιβίωσης που ζυγίζει ελάχιστα, αλλά ξεπερνάκάθε εμπόδιο. Το site έχει υμνηθεί από το techcrunch, το life-hacker και πολλά άλλα του είδους και αν κρύβετε μέσα σαςέναν Μαγκάιβερ, τότε θα το εκτιμήσετε στα σίγουρα.

σερφ ρίσ ατασερφ@ρίσματαΤης ΜΑΡΙΑΣ ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ

Το ετήσιο ελληνικό διαγωνιστικό φεστιβάλ ταινιώνμικρού μήκους “Micro μ”, διάρκειας μίας ημέραςθα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 3 Οκτωβρίου στις7:30 μ.μ. ταυτόχρονα σε δέκα πόλεις σε όλη την Ελ-λάδα αλλά και στο Παρίσι.

Το 3ο Κινηματογραφικό Πανόραμα“ΧΑΝΙΑ cine-Ιστορίες 2015” θα πραγμα-τοποιηθεί από 29 Οκτωβρίου έως 1ηΝοεμβρίου στο Πνευματικό Κέντρο Χα-νίων και αμέσως μετά θα ξεκινήσουν οιδραστηριότητες της εκπαιδευτικής δρά-σης “cine-Μαθήματα” που θα απλωθούνσε όλη τη σχολική χρονιά.

Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεταιότι τα τελευταία δέκα χρόνια «στις δύοδράσεις έχουν συμμετάσχει μέχρι σή-μερα περίπου 40.000 μαθητές και πε-ρισσότεροι από 10.000 ενήλικοι θεατές».

Επίσης, εκτός από τον σημαντικό παι-δαγωγικό χαρακτήρα τους, έχουν τα τε-λευταία 2 χρόνια και έντονο κοινωνικόχαρακτήρα καθώς στο πλαίσιο των προ-βόλων έχει υιοθετηθεί η ελεύθερη είσο-δος με κοινωνικό εισητήριο, μεαποτέλεσμα τη συγκέντρωση περίπου4,5 τόνων τροφίμων κάθε χρονιά, ταοποία μοιράζονται σε 11 κοινωνικέςδομές των Χανίων.

Τις επόμενες ημέρες θα ανοίξει ο δι-κτυακός τόπος http://cine-isto-ries2015.blogspot.gr/ για ενημέρωσηγύρω από το πρόγραμμα και τις δράσεις.

Το 3ο Διεθνές Πανόραμα Κινηματο-γράφου ΧΑΝΙΑ cine-Ιστορίες 2015 και ταcine-Μαθήματα 2015 - 2016 αποτελούνπαραγωγή της Πολιτιστικής ΕταιρείαςΚρήτης.

τα Χανιά η διοργάνωση θα φιλοξενηθεί στο στούντιο“Οξω Νου” και οι υπόλοιπες ελληνικές πόλεις είναι η Αθήνα,η Θεσσαλονίκη, η Ρόδος, η Πτολεμαΐδα, η Κέρκυρα, η Βέ-ροια, η Ξάνθη και το Ηράκλειο.

Το φεστιβάλ βασίζει την ιδιαιτερότητά του σε μια σημαν-τική καινοτομία: Την προβολή 15 ταινιών μικρού μήκους τηνίδια ημέρα και ώρα σε πολλές πόλεις ταυτόχρονα και τη“ζωντανή” αναμετάδοση των αποτελεσμάτων.

Οι 15 ταινίες του 5ου “Micro μ Festival” που θα διεκδική-σουν το έπαθλο αξίας 1,500 ευρώ, ευγενική προσφορά τηςRGB Studios, είναι:

1. Dolls του Εμμανουήλ Λεβεντέλη 2. EscapeShadows(from Athens) του Αντώνη Ροζάκη 3. For EverYoung του Σπύρου Χαραλάμπους 4. Killing My Girl τουΤάσου Γιαπουτζή 5. Pyramid του Γαλαξία Σπανού 6. TheBust του Μιχάλη Δημητρίου 7. The Gist of Magi της ΙσμήνηςΔασκαρόλη 8. XRATS του Γεώργιου Ευαγγελόπουλου 9. Αι-σθάνεσαι τυχερός; του Ευάγγελου Βροχίδη 10. Ανεπιθύμητοςτου Φοίβου Κοντογιάννη 11. Απαγωγή του Αντώνη Σωτηρό-πουλου 12. Για Πάντα του Νίκου Μανδαράκα 13. Καθημε-ρινή Εργάσιμη των Βαγγέλη Καραμαρίγου & Ζαχαρία

Μαυροειδή 14. Πέντε Τρόποι Να Πεθάνεις της Ντάινα Πα-παδάκης 15. Στ’Αλήθεια του Κωνσταντίνου Φραγκούλη.

Εισιτήριο: 7 €, προπώληση 6 €.

πολιτισμός 7/ 35ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΝΝΕΑ ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΕΙΣ

“Micro μ Festival”

ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ

Κινη ατογραφικό ανόρα αΚινηματογραφικό πανόραμα■ Με εκπαιδευτικό και κοινωνικό χαρακτήρα

ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΧΙΩΤΑΚΗ

Εκθεση ελεύθερου σχεδίου

Εκθεση των συμμετεχόντων του εργαστηρίου “Ελεύθεροσχέδιο εκ του φυσικού με γυμνό μοντέλο” θα λάβει χώρα αυτότο Σαββατοκύριακο στο παλιό και ατμοσφαιρικό νεοκλασικό(οικία Χιωτάκη) επί της οδού Ηρ. Πολυτεχνείου. Το θέμα τουεργαστηρίου φέτος ήταν “φως και σκιά” με έμφαση στησπουδή της φόρμας, την ελεύθερη σχηματοποίηση της σύν-θεσης και τις ποιότητες που διαμορφώνονται παρατηρώνταςτο φως.

Οι ώρες λειτουργίας της έκθεσης είναι 7 μ.μ. - 10 μ.μ. και τιςδύο μέρες.

ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ

Μουσική βραδιάμε το “Τριώνυμο”

Διασκευές Old time classic rock από δεκαετίες ’60 και’70 θα παρουσιάσει το μουσικό σχήμα “Τριώνυμο” σή-μερα στις 9:30 μ.μ. στο “Μεγάλο Ο”.

Σπύρος Κουτσορινάκης - κιθάρα φωνή.Σταμάτης Ζολινδάκης - μπάσο. Λευτέρης Κουκουράκης - τύμπανα φωνή.Είσοδος: 5 ευρώ.

Page 8: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

παιδότοπος

ΒΑΓΓΕΛΗΣ

Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

[email protected]

ΑΠΟ ΤΑ “ΜΑΝΤΑΤΑ” ΤΟΥ 4ου ΝΗΠΙΑγωγΕΙΟΥ ΚΙΣΑΜΟΥ

Παιχνιδοδη ιουργή αταΠαιχνιδοδημιουργήματα καικαι όχιόχι όνομόνοΚαλοί μου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!Διασκεδαστικός, πολύ διασκεδαστικός, ο σημερινός

«Παιδότοπος» καθώς φιλοξενεί τα παιγνιδοδημιουρ-γήματα που “αλίευσα” στα δύο τελευταία (με αριθμ.8 και 9) φύλλα της μοναδικής στο είδος της (το ξα-ναγράφω και σήμερα) εφημερίδας του 4ου Νηπια-γωγείου Κισάμου, τα οποία κυκλοφορήθηκαν την

περασμένη σχολική χρονιά και όχι μόνο.Διασκεδάστε μαθαίνοντας ή μάθετε διασκεδάζον-

τας μέσω “των Μαντάτων”, αν προτιμάτε, λοιπόν! Να’ναι καλά τόσο οι υπέροχες δασκάλες των παιδιών, ηΑννα Στεφανουδάκη, η Ευανθία Ελευθεριάδου, ηΙωάννα Κολοκυθά, η Αννα Μούντη και η ΑγγελικήΜεντάκη, όσο και η έχουσα την ευθύνη των παιχνι-

δοδημιουργημάτων ειδική συνεργάτης της εφημερί-δας νηπιαγωγός Κέλυ Νικολακάκη που φρόντισαν γι’αυτό!

Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

δάσκαλος

ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 20158/ 36

Πατατοκατασκευές...ΜΙΑ ΠΑΤΑΤΑ... ΜΑ ΤΙ ΠΑΤΑΤΑ! ΜΙΑ ΠΑΤΑ-

ΤΑ... ΠΑΙΧΝΙΔΙΑΡΙΚΙΑ

ΜΙΑ ΠΑΤΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΗΝ ΤΡΩΜΕ ΜΑ ΣΕ

ΧΟΡΤΑΙΝΕΙ ΑΠΟ ΧΑΡΑ..!

Τα παιδιά, μικρά και μεγάλα, μπορούν να φτιάξουν

τις δικές τους σφραγίδες από πατάτες με πολύ απλό τρό-

πο. Υστερα έχουν τη δυνατότητα να διακοσμήσουν με

αυτές κάρτες, σελίδες ζωγραφικής, χαρτόκουτες.

Ακόμα και μπλουζάκια, τζιν, υφασμάτινες τσάντες ή

πάνινα παπουτσάκια, όμως σε αυτές τις περιπτώσεις εί-

ναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε χρώματα που δε

ξεθωριάζουν.

ΠΑΤΑΤΟΣΦΡΑΓΙΔΕΣΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ:

• Ωμές πατάτες διαφόρων μεγεθών (ανάλογα με το σχέ-

διο και το μέγεθος που θα έχει η κάθε σφραγίδα μας).

• 1 κοφτερό μαχαιράκι

• Κουπ πατ με σχέδια της επιλογής σας (προαιρετικά)

• μολύβι

• Χρώματα όπως (τέμπερες, νερομπογιές, δαχτυλομπο-

γιές ή ανεξίτηλες μπογιές αν χρειάζεται) και ένα πλαστι-

κό ή χάρτινο πιάτο ή μπολάκι.

• Υλικά που θέλετε να απεικονίζουν τις σφραγίδες σας

(χαρτί Α4, χαρτόνι, εφημερίδες, χαρτόκουτα, παλιά ή και-

νούργια υφάσματα κ.λπ.).

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ:

Κόβουμε τις πατάτες στη μέση (συνήθως κατά πλάτος).

Για να φτιάξουμε μια σφραγίδα με το σχέδιο ενός κουπ

πατ, το πιέζουμε λίγο προς τα μέσα και χαράσσετε το σχή-

μα, κάτι που μπορεί να κάνει και το παιδί. Στη συνέχεια

αφαιρούμε με το μαχαιράκι το εξωτερικό κομμάτι της πα-

τάτας, ύστερα το κουπ πατ και είναι έτοιμη η σφραγίδα.

Διαφορετικά με ένα μαχαιράκι δίνουμε στις πατάτες απλά

σχέδια ή και πολύπλοκα, ανάλογα με το μεράκι μας ή ζη-

τάμε από τα παιδιά να χαράξουν με μολύβι το σχέδιο που

θα κόψουμε. Βουτάμε τη σφραγίδα μας στο χρώμα και

ύστερα στην επιφάνεια που θέλουμε και... καλή δια-

σκέδαση!

Πατατοοογλαστρούλα

ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ:

• Μια μεγάλη πατάτα

• Βαμβάκι ή χώμα

• Ματάκια έτοιμα για κατασκευές ή καλύτερα από χαρ-

τί, αυτοκόλλητα

• Ανεξίτηλο μαρκαδόρο

• Κόλλα

• Μαχαίρι και κουτάλι

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ:

Κόβουμε μια φέτα

από τις δύο άκρες

της πατάτας έτσι

ώστε να είναι στα-

θερή και με ένα κου-

τάλι σκάβουμε την

κορυφή της έτσι

ώστε να δημιουργή-

σουμε έναν εσωτε-

ρικό χώρο που θα

προσθέσουμε το

βαμβάκι ή το χώμα

και τα σποράκια από

φασολάκια, φακές

κ.λπ. Κολλάμε μπρο-

στά από την πατάτα

τα ματάκια και ζω-

γραφίζουμε το υπό-

λοιπο πρόσωπο. Το-

ποθετήστε την και-

νούργια σας γλάστρα

σε ένα παράθυρο και περίπου σε μια εβδομάδα θα έχει

αποκτήσει μαλλάκια...!

ΚΑΣΤΡΑΚΙΑ ΑΠΟ ΑΜΜΟΠΟΥ... ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ!

ΥΛΙΚΑ:

4 φλιτζάνια άμμο

2 φλιτζάνια καλαμποκάλευρο

2 φλιτζάνια νερό

κάποιο παλιό κατσαρόλι

Κοχύλια και πετρούλες για διακόσμηση

1 κομμάτι χαρτόκουτα ή σκληρό χαρτόνι για

βάση

1 μπολ με νερό.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:

Ανακατεύουμε

την άμμο και το

καλαμποκάλευρο

σε ένα παλιό κα-

τσαρόλι όπου προ-

σθέτουμε το νερό.

Ζεσταίνουμε το

μίγμα σε χαμηλή

θερμοκρασία και

το ανακατεύουμε

με κάποιο ξυλάκι μέχρι να πάρει τη μορφή παχιάς λάσπης.

Στη συνέχεια βάζουμε το μίγμα αυτό σε ένα άλλο μπολ

ώστε να παγώσει. Οταν είναι έτοιμο το δίνουμε στο παι-

δί μας για να το πλάσει πάνω σε κάποια εφημερίδα και

του εξηγούμε ότι μπορεί να σχηματίσει ένα κάστρο έχον-

τας ως βάση την χαρτόκουτα. Οπότε στεγνώνει το μίγμα

μπορεί να βρέχει τα χεράκια του με νερό για να συνεχί-

σει (από το μπολ με το νερό που θα του έχουμε δώσει).

Πριν η άμμος στεγνώσει μπορεί να διακοσμήσει το κάστρο

με κοχυλάκια.

ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΝΗΜΗΣ ΜΕ ΚΟΧΥΛΙΑ

ΥΛΙΚΑ:

Κοχύλια

Μαρκαδόρο

2 ίδιες σειρές αυ-

τοκόλλητων.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:

Γυρίζουμε τα κο-

χύλια από την

ανάποδη πλευρά

και στη συνέχεια τους δίνουμε τα αυτοκόλλητα για να τα

κολλήσουν σε αυτά καλλιεργώντας συγχρόνως τη λεπτή

τους κινητικότητα. Γυρίζουμε από την άλλη μεριά τα κο-

χύλια τοποθετώντας τα σε σειρές και το παιχνίδι μνήμης

είναι έτοιμο. Τα παιδιά γυρίζουν δυο κοχύλια και προ-

σπαθούν να συγκρατήσουν στη μνήμη τους τις εικόνες που

βλέπουν, τα αναποδογυρίζουν και πάλι μέχρι να δουν κά-

ποιο που το είχαν συναντήσει και πιο πριν. Τότε το ανα-

ζητούν και μόλις βρουν το ζευγάρι τα αφήνουν από την

πλευρά που είναι οι εικόνες. Κάθε φορά γυρίζουν μέχρι

δύο κοχύλια για να δουν τις εικόνες τους. Σκοπός είναι

να βρουν όλες τις εικόνες. Αντί για αυτοκόλλητα τα παι-

διά θα μπορούσαν να είχαν σχηματίσει σε δυάδες κοχυ-

λιών γράμματα ή αριθμούς.

Αινίγματα Οποιοι έρχονται καιπάνε, απ’ το χέρι τηνκρατάνε.

Τι είναι;

Γλωσσοδέτες

Ο παπάς ο παχύς, έφαγε παχιά φακή.Γιατί παπά παχύ έφαγες παχιά φακή;

Γριά δεν είναι, καμπούρα έχει άνδρας δεν είναι, μουστάκια έχειστο παράθυρο κάθεται, τέσσερα πόδια έχεικαι όλα τα προσέχει.

Τι είναι;

Σφυρίζει, βουίζει, βογκάει, τρίζειτον ακούς μα δεν τον βλέπεις.

Τι είναι;

Page 9: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

πολιτισμός 9/ 37ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

ττο βιβλίο θα παρουσιάσει ο κ.Χάρης Στρατιδάκης, συγγραφέας καισχολικός σύμβουλος 2ης ΠεριφέρειαςΔημοτ. Εκπαίδευσης Χανίων.

Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοί-νωση του Δήμου Χανίων: «Τη βιβλιο-παρουσίαση θα ακολουθήσει μουσικήεκδήλωση με παραδοσιακό κέρασμααπό τους Πολιτιστικούς Συλλόγους καιτις Τοπικές Κοινότητες της Δ.Ε. Κερα-μειών προς τιμή του Α. Πλυμάκη γιατην προσφορά του ως μέλος της Ενω-σης Δημοσιογράφων ΣυγγραφέωνΤουρισμού και ως επιτίμου πρόεδρουτου ΕΟΣ Χανίων».

Την εκδήλωση διοργανώνουν η Πε-ριφέρεια Κρήτης και ο Δήμος Χανίωνσε συνεργασία με την Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ.- Κ.Α.Μ., τον Ορειβατικό Σύλλογο Χα-νίων και τους Πολιτιστικούς Συλλό-γους της Δ.Ε. Κεραμειών.

Αναχώρηση: 5:30 μ.μ. από τον κεν-τρικό σταθμό του ΚΤΕΛ Χανίων ΑΕ.

Επιστροφή: 10 μ.μ. από την Πλατυ-βόλα Κεραμειών.

Η μεταφορά με το ΚΤΕΛ Χανίων ΑΕθα γίνει δωρεάν.

ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΣΕ ΔΙΚΤΑΜΟ

ΚΑΙ ΨΥΧΡΟ ΠΗΓΑΔΙ

Επίσης, όπως επισημαίνει ο ΔήμοςΧανίων, λόγω του αυξημένου ενδια-φέροντος για συμμετοχή στις εκδρο-μές, που θα πραγματοποιηθούν στις26 & 27 Σεπτεμβρίου 2015, στο πλαί-σιο του ειδικού αφιερώματος τουΔήμου “Το Κρητικό Τοπίο - Μαδάρα -Κούμοι - Μιτάτα”, με την ευκαιρία τηςΠαγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού.

Υπενθυμίζεται ότι το Σάββατο 26 Σε-πτεμβρίου, στις 8.30, θα πραγματοποι-ηθεί διάσχιση του Φαραγγιού τουΔικτάμου και την Κυριακή 27 Σεπτεμ-βρίου στις 9.30 πεζοπορία σε ΨυχρόΠηγάδι - Χαλασέ - Κούμο ΠαπάΠέρου. Δωρεάν μεταφορά με ΚΤΕΛ.

ΣΤΗΝ ΚΑΝΤΑΝΟ

Τέλος τη Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου,στις 7μ.μ. θα γίνει παραδοσιακή γιορτή

στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΔήμουΚαντάνου - Σελίνου, στον κεντρικόδρόμο με παραδοσιακό κέρασμα εδε-σμάτων. Επίσης θα υπάρξει μουσικήκαι χορός από τους τοπικούς πολιτι-στικούς συλλόγους της επαρχίας Σελί-νου. Θα υπάρχει σταντ μεπιστοποιημένα παραδοσιακά προϊόνταόχι προς πώληση, αλλά για να γνωρί-σουν οι τουρίστες τα τοπικά προϊόνταπου παράγει ο τόπος.

Τιμητική εκδήλωση - παρουσίαση του βιβλίου του Αντώνη Πλυμάκημε τίτλο “Κούμοι - μιτάτα και βοσκοί στα Λευκά Ορη και Ψηλορεί-τη” θα πραγματοποιηθεί αύριο στις 6:30 μ.μ. στον οικισμό ΣπηλιάραΠλατυβόλα Κεραμειών.

ΣΤΑ ΚΕΡΑΜEΙΑ

Τι ητική εκδήλωση αρουσίασηΤιμητική εκδήλωση - παρουσίασηβιβλίου του Αντώνη Πλυ άκηβιβλίου του Αντώνη Πλυμάκη

■ Εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ

Εκδηλώσεις για την τρίτη ηλικία

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα τρίτης ηλικίας, το Δη-μοτικό Γηροκομείο Χανίων διοργανώνει διήμερο εκδηλώ-σεων που θα πραγματοποιηθούν στην αίθουσαεκδηλώσεων του ιδρύματος την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίουκαι την Πέμπτη 1η Οκτωβρίου στις 6:30 μ.μ.

Την Τετάρτη οι ηλικιωμένοι θα συνυπάρξουν με μαθητέςτου 10ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων για μια παράστασηκαραγκιόζη με τον Νίκο Μπλαζάκη, ενώ την Πέμπτη θαπραγματοποιηθεί ομιλία με θέμα: “Τρίτη ηλικία: Το φως τουχθες, φάρος του αύριο” από τη φιλόλογο - δημοσιογράφοΒίκυ Κόλλια και θα ακολουθήσει μουσική βραδιά με την μει-κτή χορωδία και ορχήστρα Ι.Ν.Ευαγγελίστριας Χαλέπας. Δι-ευθύνει ο Γιάννης Ν. Περάκης.

Επίσης ο Δημοτικός Οργανισμός Κοινωνικής Πολιτικής&Παιδείας (Δ.Ο.ΚΟΙ.Π.Π.) του Δήμου Χανίων διοργανώνειτιμητική εκδήλωση “Γηράσκω εν δράσει” με αφορμή τηνπαγκόσμια ημέρα τρίτης ηλικίας, την Παρασκευή 2 Οκτω-βρίου και ώρα 7 μ.μ. στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων.

ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Συνέδριο για τα τοπωνύμιατης Κρήτης

Συνέδριο για τα τοπωνύμια της Κρήτης διοργανώνει ηΙστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτηςτην Παρασκευή 2, το Σάββατο 3 και την Κυριακή 4 Οκτω-βρίου στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων. Το συνέδριο είναιαφιερωμένο στη μνήμη του Γεωργίου Ν. Χατζιδάκι.

Την κήρυξη της έναρξης των εργασιών του Συνεδρίου θακάνει ο περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης,την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου στις 5:30 μ.μ.

ΣΤΟΝ ΜΑΚΡΥ ΤΟΙΧΟ

Αγιασμός στο Εργαστήρι Αγιογραφίας

Ο αγιασμός και η έναρξη των μαθημάτων της νέας σπου-δαστικής χρονιάς του Εργαστηρίου Αγιογραφίας θα γίνεισήμερα στις 6:30 μ.μ. στον χώρο του εργαστηρίου, Πολιτι-στικό Στέκι τ. Δήμου Ν. Κυδωνίας, στον Μακρύ Τοίχο.

ΣΤΑ ΚΑΘΙΑΝΑ

Πνευματικό μνημόσυνοΜιχάλη Καπετανάκη

Πνευματικό μνημόσυνο του δασκάλου Μιχάλη Γεωργ. Κα-πετανάκη οργανώνουν αύριο Κυριακή στις 11 π.μ. στο Πο-λιτιστικό Κέντρο Καθιανών οι μαθητές του.

Στο σχετικό Δ.Τ. οι μαθητές αναφέρουν: «Οταν το έργοκάποιων δασκάλων ριζώνει τόσο βαθιά στην ψυχή και στοννου των μαθητών, τότε είναι βέβαιον ότι η ανάμνησή τουςμένει πάντα ζωντανή και επίκαιρη. Δεν ξεχνιούνται εύκολαη προσφορά, ο μόχθος για να διδάξουν, να μορφώσουν καινα βάλουν τα θεμέλια της αυριανής κοινωνίας».

ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ

Επετειακές εκδηλώσεις για τη γενοκτονία στη ΜικρασίαΕπετειακές εκδηλώσεις εθνικής τιμής και μνήμης για τα 93 χρόνια από τη γενοκτονία των Ελλήνων της Μ.

Ασίας από το Τουρκικό κράτος, θα πραγματοποιηθούν στα Χανιά. Την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου και ώρα 7:30μ.μ. στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων θα γίνει συναυλία με τίτλο: “Σμύρνη Πατρίδα της καρδιάς μας.... 93 χρό-νια μετά” από τη χορωδία της Αδελφότητας Μικρασιατών. Μαέστρος - Χοράρχης: Γεωργία Ρακοπούλου.

Γίνονται δεκτά τρόφιμα μακράς διαρκείας για την ενίσχυση των συσσιτίων της Μητροπόλεώς μας.Την Κυριακή 4 Οκτωβρίου και ώρα 6 μ.μ. στο Μνημείο αφιερωμένο στα θύματα της Γενοκτονίας των Ελ-

λήνων της Μ. Ασίας (στη συμβολή των οδών Κισάμου & Μάρκου Μπότσαρη) θα ψαλεί επιμνημόσυνη δέησηκαι θα γίνει κατάθεση στεφάνων.

Τις εκδηλώσεις διοργανώνουν η Ιερά Μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου, η Περιφέρεια Κρήτης - Πε-ριφερειακή Ενότητα Χανίων, ο Δήμος Χανίων, η Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδας και η Αδελ-φότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων “Ο Αγιος Πολύκαρπος”.

Page 10: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

ααποστολή δύσκολη, αλλά και συναρπαστική,όπως παραδέχεται μιλώντας στις “διαδρομές”,οι οποίες επικοινώνησαν μαζί του με αφορμήτην παρουσία και τη συμμετοχή στην ημερίδαπου διοργανώνεται σήμερα στο Κέντρο Αρχι-τεκτονικής Μεσογείου με τίτλο «Χίλια μύριανήματα: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κόμικς, Ψυχολο-γία με αφορμή το “Αϊβαλί”».

Το graphic novel “Αϊβαλί” που δημιουρ-γήσατε γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Αν,όπως λένε, η μαγεία της λογοτεχνίας βρί-σκεται στο γεγονός ότι ο αναγνώστηςφτιάχνει τις δικές του εικόνες καθώς δια-βάζει μια ιστορία, η γοητεία των graphicnovels πού κρύβεται;

Οποιοδήποτε κείμενο της λογοτεχνίας μαςπαρέχει τη δυνατότητα ως αναγνώστες ναφανταζόμαστε τις εικόνες που περιγρά-φονται. Ο αναγνώστης και ο συγγραφέαςδηλαδή γίνονται συνένοχοι καθώς ο πρώ-τος αναπλάθει -με τις δικές του εμπειρίες-αυτό που περιγράφει ο δεύτερος. Από τηνάλλη, όταν προσθέτουμε πληροφορία καιεικόνα στο κείμενο κινούμαστε προς τηναντίθετη κατεύθυνση. Περιορίζουμε τηφαντασία του αναγνώστη, αλλά ταυτό-χρονα εμπλουτίζουμε τον λόγο με στοιχείαπου θα ήταν αδύνατο να τα είχαμε σε ένακείμενο. Πέρα από τα κλασικά εικονογρα-φημένα που περίπου εικονογραφείται ό,τιγράφει το κείμενο, η μοντέρνα προσέγγισητων graphic novels μπορεί να αποδώσειπολύ δυνατές αναγνωστικές συγκινήσεις.Για παράδειγμα στο “Αϊβαλί” το σκίτσομπορεί να είναι πιο λαϊκότροπο, πιο ρεαλι-στικό ή πιο καρτουνίστικο προσφέροντάςμας οπτικές χροιές που δεν θα μπορού-σαμε να τις είχαμε σε ένα απλό κείμενο.

Η σκηνή των κόμικ στην Ελλάδα έχεικάνει βήματα τις τελευταίες δεκαετίες.Ωστόσο, έχω την αίσθηση ότι ακόμα δενχαίρει της αναγνώρισης που της αξίζει. Ηδική σας άποψη;

Τα κόμικ είναι έτσι κι αλλιώς μια από τιςνεότερες τέχνες καθώς μιλάμε για μια“ενήλικη” ζωή γύρω στα 40 χρόνια. Τα 40όμως χρόνια αυτά είναι αρκετά για να ωρι-μάσει η ιδέα των κόμικ στο κοινό καθώςπέρα από τη δική τους ντόπια ιστορίαυπάρχει και η παγκόσμια ιστορία τους.Αποδεικνύεται δε ότι είναι ένα μέσο έκ-φρασης αρκετά δημοφιλές ειδικά σε νεό-τερες ηλικίες. Νομίζω λοιπόν ότι έχειφτάσει η στιγμή της αναγνώρισης. Εγώτουλάχιστον αυτό που εισπράττω με το

“Αϊβαλί” είναι μια αποδοχή από ένα ευρύ-τερο κοινό από το κοινό των κόμικς. Επί-σης, με καλούν συχνά σε πανεπιστήμια,γίνονται αναλύσεις από ειδικούς κ.λπ., άρακαι οι ειδικοί αποδέχονται την πραγματι-κότητα των κόμικς, ενώ με την απήχησηπου είχε το “Αϊβαλί” τα κόμικς μπήκαν γιαπρώτη φορά στο Μουσείο Μπενάκη καιάλλους αντίστοιχους χώρους. Και βέβαιαδεν είναι μόνο το “Αϊβαλί”, θα έρθουν κιάλλα κόμικς και graphic novels από εδώκαι πέρα. Συνεπώς νομίζω ότι έχουμε φτά-σει σε ένα επίπεδο ωριμότητας και απο-δοχής από το ευρύτερο κοινό.

Εργάζεστε ως γελοιογράφος στο “Πον-τίκι”. Η εποχή των μνημονίων είναι προ-νομιακή για έναν γελοιογράφο υπό την

έννοια ότι ζούμε έντονες καταστάσεις, μεπολλούς αρνητικούς και θετικούς πρωτα-γωνιστές;

Δεν θα το έλεγα, σίγουρα πάντως είναι μιαπολύπλοκη περίοδος και αρκετά δύσκοληγια τη γελοιογραφία. Κι αυτό γιατί, παρότιδίνει ερεθίσματα, αν παρατηρήσει κανείςτο πώς πιάνουν την επικαιρότητα οι σκι-τσογράφοι για πρώτη φορά θα δει πάραπολλές διαφορές. Βλέπεις, δηλαδή, δια-φορετικές ματιές και μάλιστα με ιδιαίτερηένταση. Παλαιότερα το να κριτικάρεις τηνεξουσία ήταν κάτι πιο μονοδιάστατο, ενώτώρα υπάρχει μια πολυδιάσπαση της γε-λοιογραφίας ανάλογη με την πολιτική πο-λυδιάσπαση.

Συχνά με αφορμή διάφορα περιστατικά

γίνεται λόγος για τα όρια της γελοι-ογραφίας και της σάτιρας. Πού μπαί-νουν -αν μπαίνουν- κατά τη γνώμη σαςαυτά τα όρια;

Οταν μιλάμε για ελευθερία του λόγου εν-νοούμε να μην λογοκρίνεται ο λόγος καιειδικότερα ο αιχμηρός λόγος της γελοι-ογραφίας. Από την άλλη, με το τι κάνεις χι-ούμορ σε μια ελεύθερη κοινωνία,σχετίζεται με τα όρια που πρέπει να βάζειστον εαυτό του ο σκιτσογράφος. Δεν μπο-ρείς για παράδειγμα να παίζεις με τον θά-νατο των ανθρώπων ή με τα ιερά και όσιακάποιων άλλων. Αυτό σημαίνει ότι η γε-λοιογραφία πρέπει να έχει μέσα της σεέναν βαθμό τον αυτοσαρκασμό. Δηλαδή,ως χριστιανός ορθόδοξος μπορώ να κάνωσάτιρα απέναντι στη θρησκεία μου, ωςκάτι που αποτελεί κομμάτι του εαυτούμου, αλλά υπάρχει πρόβλημα όταν κάνωαστεία με τη θρησκεία κάποιου άλλου.Εδώ μπαίνει και το θέμα ως προς το“Charlie Hebdo” και τους μουσουλμάνουςή -σε άλλες περιπτώσεις- με τους Εβραί-ους και γενικότερα με τα ιερά και όσια κά-ποιων άλλων. Θεωρώ, λοιπόν, ότι τα όριαδεν πρέπει να μπαίνουν από τη λογοκρι-σία, αλλά από τις πολιτισμικές αξίες μιαςκοινωνίας και την αυτοκριτική του σκιτσο-γράφου.

Κάποιοι λένε ότι το δράμα κατοικεί μέσαστην κωμωδία και συχνά βλέπουμε γε-λοιογραφίες που ισορροπούν ανάμεσασε αυτά τα δύο στοιχεία. Πώς μπορεί κα-νείς να συνδυάζει την τραγική όψη τηςζωής με την αποστολή να προκαλέσει τογέλιο στον αναγνώστη;

Η πολιτική γελοιογραφία δεν βγάζει πάνταγέλιο, αλλά όταν βγάζει είναι εξαιρετική.Τις περισσότερες φορές είναι απλώς οσυνδυασμός κάποιων στοιχείων της επι-καιρότητας με μια τελείως άλλη οπτικήγια ό,τι μάς συμβαίνει ως κοινωνία. Εδώταιριάζει το “μια εικόνα - χίλιες λέξεις”καθώς ο γελοιογράφος μπορεί να συμπυ-κνώσει με ένα σκίτσο το ρεπορτάζ μιαςολόκληρης σελίδας. Ωστόσο, αυτό δενβγάζει κατά ανάγκη πάντα γέλιο, χωρίς βέ-βαια να σημαίνει ότι αυτές είναι κακές γε-λοιογραφίες. Οταν όμως τυχαίνει μιαγελοιογραφία να προκαλέσει και το αβία-στο γέλιο στον αναγνώστη, τότε μιλάμεγια μια θεϊκή γελοιογραφία. Είναι σαν νασυνωμοτεί το σύμπαν της πολιτικής επι-καιρότητας με το τέχνασμα του σκιτσο-γράφου. Αυτός είναι πάντα ο στόχοςαπλώς δεν είναι πάντα επιτεύξιμος.

Σε μια ελεύθερη κοινωνία ο σκιτσογράφος πρέπει να βάζει ο ίδιος όρια στη σάτιρα και τα όρια αυτά ορίζονται από τα ιερά καιόσια των άλλων, αλλά και τον αυτοσαρκασμό του ίδιου του δημιουργού. Αυτό επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο σκιτσογράφος –γελοιογράφος Αντώνης Νικολόπουλος, γνωστός στο ευρύ κοινό ως Soloup. O Soloup, που πρόσφατα μάγεψε κοινό και κριτι-κούς με το graphic novel “Αϊβαλί”, δίνει τακτικά το στίγμα του στον πολιτικό Τύπο ως γελοιογράφος, σχολιάζοντας με την πένατου την επικαιρότητα.

Επιστημονική ημερίδα

Να σημειώσουμε ότι οι εκδηλώσεις που γίνον-ται στο πλαίσιο της έκθεσης “Από τα Χανιά στοΑϊβαλί: Ένα ταξίδι στον χρόνο” που συνδιοργα-νώνουν οι: Δήμος Χανίων, Κοινωφελής Επιχεί-ρηση Πολιτισμού και Περιβάλλοντος ΔήμουΧανίων - Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου καιΣύνδεσμος Φιλολόγων Νομού Χανίων, ολοκλη-ρώνονται σήμερα με την επιστημονική ημερίδαπου πραγματοποιείται στο Κέντρο Αρχιτεκτονι-κής της Μεσογείου. Η ημερίδα έχει ως τίτλο ημε-ρίδα: “Χίλια μύρια νήματα: Ιστορία, Λογοτεχνία,Κόμικς, Ψυχολογία με αφορμή το Αϊβαλί” και το

πρόγραμμα έχει ως εξής:Πρώτη συνεδρία: Λογοτεχνία / Κόμικ• 5μ.μ. – 5.20μ.μ.: “Η αφήγηση μιας αφήγησης:

το Αϊβαλί στο μουσείο Μπενάκη”, Αννα Βακον-τίου, φοιτήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσωνκαι Πολιτισμού, Πάντειο Πανεπιστήμιο.

• 5.20 – 5.40μ.μ.: “Η ιστορία της Ελλάδας μέσααπό τα κόμικς της. Όρια και προϋποθέσεις”, Δη-μήτρης Μποκής, κοινωνιολόγος-ερευνητής.

• 5.40 – 6μ.μ.: “Αναπαραστάσεις της πατρίδας:από το Αϊβαλί του Κόντογλου στο Αϊβαλί του Σο-λούπ”, Κέλη Δασκαλά, διδάσκουσα Νεοελληνι-κής Λογοτεχνίας, Ελληνικό ΑνοικτόΠανεπιστήμιο.

• 6 – 6.20μ.μ.: ‘Το 1922 στην ελληνική πεζο-γραφία. Κείμενα και αναθεωρήσεις”, Αγγέλα Κα-στρινάκη, καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίαςστο Πανεπιστήμιο Κρήτης – πεζογράφος.

• 6.20 – 6.45μ.μ.: Συζήτηση.• 6. 45 – 7μ.μ.: Διάλειμμα – καφές.Δεύτερη συνεδρία: Ιστορία / Ψυχολογία• 7 – 7.20μ.μ.: “Τα τελευταία χρόνια της παρα-

μονής των Μουσουλμάνων στην Κρήτη και ηαναχώρησή τους για την Τουρκία”, Νίκος Αν-δριώτης, ιστορικός.

• 7.20 – 7.40μ.μ.: “Οι Τουρκοκρητικοί του χθεςκαι του σήμερα”, Κωστής Κεφαλάκης, δάσκαλος– ερευνητής.

• 7.40 – 7.50μ.μ.: “Μνήμες και βιώματα από τηΜικρασία, ψυχής πατρίδα”, Στέλλα Γκοζάνη -Χαριτάκη, πρόεδρος της Αδελφότητας Μικρα-σιατών Ν. Χανίων «Ο Άγιος Πολύκαρπος»

• 7.50 – 8.20μ.μ.: “Με τον Διωγμό του 1922στην ψυχή μας”, Λίμπυ Τατά Αρσέλ, συγγραφέας- ομότιμη καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας, Πα-νεπιστήμιο Κοπεγχάγης

• 8.20 – 8.40μ.μ.: “Πολλαπλές αφηγήσεις στοgraphic novel Αϊβαλί”, Soloúp/ Αντώνης Νικο-λόπουλος, σκιτσογράφος - διδάκτωρ ΤΠΤΕ τουΠανεπιστημίου Αιγαίου

• 8.40 – 9μ.μ.: Συζήτηση.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ SOLOUP

Ορια της σάτιρας τα ιερά και όσια των άλλων«Ορια της σάτιρας τα ιερά και όσια των άλλων»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ

[email protected]

συνέντευξη10/ 38ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

Στην ολιτική«Στην πολιτικήγελοιογραφίαγελοιογραφία

ταιριάζει το ίαταιριάζει το “μίαεικόνα χίλιεςεικόνα - χίλιεςλέξεις καθώςλέξεις” καθώς

ο γελοιογράφοςο γελοιογράφοςορεί ναμπορεί να

συ υκνώσεισυμπυκνώσει ε ένα σκίτσομε ένα σκίτσο το ρε ορτάζτο ρεπορτάζ

ίας ολόκληρηςμίας ολόκληρηςσελίδαςσελίδας»

Page 11: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

βιβλίαβιβλία

Θέλω ναΘέλω να

σε τρο άξωσε τρομάξωΜαρία ΜηλιαράΕκδότης: Κέδρος

Από το πλου-σιόσπιτο τηςΒιέννης όπουμ ε γ ά λ ω σ εμέχρι το μικρόπέτρινο σπίτι σεένα χωριό τηςδυτικής Μάνης,η Ελένη, ακο-λουθώντας αν-τ ί σ τ ρ ο φ η

πορεία απ’ αυτήν του παππού και τουπατέρα της, πραγματοποιεί το πιο δύ-σκολο ταξίδι, μέσα στους κινδύνους καιστις καταστροφές που προκαλεί ο πιοανελέητος πόλεμος που γνώρισε η αν-θρωπότητα.Έχοντας μέχρι τότε βολευτεί στη ρου-τίνα μιας άνετης καθημερινότητας, θαδιαβεί τα μονοπάτια της αγωνίας καιτου φόβου όταν καταλάβει ότι ο μόνοςτρόπος για να σωθούν η μονάκριβηκόρη της, ο γαμπρός της και ο πολυα-γαπημένος της εγγονός είναι να πάρειτο παιδί και να δραπετεύσουν από τηνΑυστρία.Με καινούργια ταυτότητα, άγνωστηακόμη και στους δικούς της, θα εγκα-τασταθεί με τον εγγονό της στηνΠάτρα και θα παλέψει για την επιβίωσημέσα στην Κατοχή χωρίς να γνωρίζειτίποτα για την τύχη των δικών της.

ΤριλοβίτεςΤριλοβίτεςBreece d'J. PancakeΕκδότης: Μεταίχμιο

Τα δώδεκα διη-γήματα τουΜπρις Ντ' Τζ.Πάνκεϊκ αποτυ-πώνουν αριστο-τεχνικά τοαφιλόξενο φυ-σικό περιβάλ-λον και τιςαντιξοότητεςτης ζωής στη

γενέτειρά του, τη Δυτική Βιρτζίνια. Οιήρωές του είναι αγρότες, ανθρακωρύ-χοι, ξεπεσμένοι πυγμάχοι, νέοι πουασφυκτιούν στην ύπαιθρο, άνθρωποιεγκλωβισμένοι που ξεσπούν σε πράξειςτυφλής βίας. Ο μελαγχολικός κόσμοςτου αποδίδεται με λιτή και κοφτήγλώσσα, που συχνά διανθίζεται με λυ-ρισμό και σαρκαστικό χιούμορ.

ΠερισσότεροΠερισσότερο

αί ααίμαJo NesboΕκδότης: Μεταίχμιο

Μια ηλιόλου-στη νύχτα κα-λοκαιριού στονπ α γ ω μ έ ν οβορρά, έναςάνδρας κατα-φθάνει σ' έναλ α π ω ν έ ζ ι κ οχωριό κουβα-λώντας μιαδ ε ρ μ ά τ ι ν η

τσάντα, ένα πιστόλι κι ένα τσαντάκι γε-μάτο χαρτονομίσματα. Το όνομά τουείναι Ουλφ. Ή μπορεί και να μην είναι.Είναι πληρωμένος δολοφόνος. Ή μπο-ρεί και να μην είναι. Θα συναντήσει μιαπανέμορφη γυναίκα που μπορεί ναείναι ή και να μην είναι χήρα, έναν ιε-ροκήρυκα που μπορεί να πιστεύει ή καινα μην πιστεύει στον Θεό, τον τρελότου χωριού που μπορεί να είναι ή καινα μην είναι διάνοια, έναν τάρανδο πουμπορεί να είναι ή να μην είναι καλός οι-ωνός. Ο Ουλφ ισχυρίζεται ότι έχειέρθει στο χωριό για κυνήγι. Όμως ούτεη σεζόν είναι σωστή, ούτε για κυνηγόςμοιάζει, ούτε τουφέκι κουβαλάει.Επειδή αυτή τη φορά το θύμα είναι οίδιος. Τον κυνηγούν γιατί δεν έκανεσωστά τη δουλειά του στο Όσλο. Γιατίσκεφτόταν παραπάνω απ' ό,τι έπρεπε.Γιατί δεν μπορούσε να τραβήξει τησκανδάλη. Η συνέχεια του μπεστ σέλερΑίμα στο χιόνι καλεί τον αναγνώστη ναλύσει ένα ιδιότυπο σταυρόλεξο.

καλά εσύ...καλά, εσύσκοτώθηκεςσκοτώθηκεςνωρίςνωρίς ε ετειακή έκδοση(επετειακή έκδοση)

Χρόνης ΜίσσιοςΕκδότης: Γράμματα

Η επετειακή έκ-δοση αυτούτου βιβλίου,που έμελλε ναα π ο δ ε ι χ τ ε ί«προφητικό»,προλογίζεταιαπό τον ΓιάννηΜακριδάκη καισυνοδεύεταιαπό κείμενα

των: Μανώλη Αναγνωστάκη, ΤάσουΒουρνά, Ανάστου Παπαπέτρου, Αγγε-λικής Κώττη, Γιώργου Σκούρτη, Άγγε-λου Ελεφάντη, Κώστα Μπαλάσκα,Χρήστου Γ. Λάζου, Βασίλη Ραφαηλίδη,Μιχάλη Μόσχου, Ροζέ Μιλιέξ.Ακριβώς τριάντα χρόνια πριν, ο ΧρόνηςΜίσσιος έγραφε: «Τους νεκρούς μας τους θυμόμαστε,βέβαια, δε λέω, αλλά σαν νεκρούς, όχισαν εκφραστές των μεγάλων οραμά-των, του ονείρου της ανθρωπότητας.Έτσι, και όταν τους θυμόμαστε, είναι σανα τους σκοτώνουμε δυο φορές, είναισα να τους βάζουμε στο κρεβάτι τουΠροκρούστη για να τους φέρουμε σταμέτρα της σημερινής αριστεράς». «Εκείνο που μ’ εξοργίζει κυριολεκτικά,είναι η ανθρώπινη ποιότητά μας, η αν-θρώπινη πορεία μας… Σήμερα βέβαιαόλοι έχουν αποκατασταθεί, και οι πε-ρισσότεροι είναι στο κόμμα, αντάμα μετους χτεσινούς διώκτες και βασανιστέςτους. Τι να πεις... Ολόκληρη η αριστεράπρέπει να περάσει από ψυχιατρείο…Μωρέ, καμιά φορά λέω, καλά που δενικήσαμε...»

Aφορμή

Ο Νικήτας επιστρέφει από τηνΚέρκυρα στην Αθήνα μετά τηνκαλοκαιρινή του άδεια. Πριν μπειστο καράβι θα μιλήσει στο τηλέ-φωνο με την Ιωάννα, την κοπέλατου: να κοιμηθείς εσύ, θα της πει,μην με περιμένεις, θα φτάσωαργά. Φτάνοντας θα τη βρει στοσαλόνι του σπιτιού τους δολο-φονημένη. Ο χρόνος σταματάγια λίγο, καθώς εκείνος στέκεταιδίπλα στο άψυχο σώμα αδυνα-τώντας να συνειδητοποιήσει τοπώς και κυρίως το γιατί, στα-ματά μόνο για λίγο όμως, πριναρχίσει να επιταχύνει και να πα-ρασύρεται σε μια πορεία δίχωςεπιστροφή, πριν τον κατακλύσειη ανάγκη για εκδίκηση. Βλέπον-τας την αστυνομία να κλείνει τηνυπόθεση βιαστικά, αποφασίζεινα πάρει τον νόμο στα χέρια του.Το ένα δέκατο του 8, σε πρώτηανάγνωση, είναι ένα μυθιστό-ρημα για την εκδίκηση, για τηνανάγκη απόδοσης δικαιοσύνηςσε έναν κόσμο όπου βασιλεύει ηαδικία, είναι όμως και ένα μυθι-στόρημα για τη σημερινή Αθήνα,τον σημερινό κόσμο της κρίσης,της εργασιακής ανασφάλειας,της φτώχειας και της αβεβαιότη-τας.

Σε όλη μου τη ζωή αισθά-νομαι υποτιμημένος, όχι,βέβαια, από τους φίλουςκαι τους δικούς μου ανθρώ-πους, μην με παρεξηγήσεις,δεν θεωρώ πως είμαι κανέ-νας σπουδαίος. Απλάνιώθω να βρίσκομαι απέ-ναντι σε έναν κόσμο που μευποτιμά από τα πρώτα δέκαλεπτά που τον γνωρίζω. Ε,και τώρα αυτό νιώθω να μεπνίγει. Καταλαβαίνεις;Πόσο πιο πολύ να σε υποτι-μήσουν, όταν μπορούν ναμπουν στο σπίτι σου, νασκοτώσουν την φίλη σου,να το κουκουλώσουν οιμπάτσοι και να συνεχίσουννα κάνουν τις δουλειές

τους σαν να μην τρέχει μία.Και όταν κράταγα το όπλοκαι τους καθάριζα, μετά τοαρχικό σοκ, ένιωθα να σκο-τώνω και λίγο αυτή τηνυποτίμηση ή κάποια από ταμικρά της πλοκάμια. Γιααυτό θα συνεχίσω. Χάρηκαπου τους ξέκανα. Και θα ξε-κάνω κι άλλους, όσους πιοπολλούς προλάβω.

Στο τέλος της ανάγνωσης, καιανάμεσα στα υπόλοιπα συναι-σθήματα, ακούσιες οι σκέψεις:εγώ θα το έκανα εκείνο έτσι ήαλλιώς. Όχι μόνο με αφορμήαυτό το μυθιστόρημα, αλλά σχε-δόν με το κάθε ένα. Σκέψεις πουακροβατούν ανάμεσα στον γό-νιμο και στον στείρο απαξιωτικόμονόλογο, και βοηθούν, ενίοτε,να γίνει μια δεύτερη ανάγνωση,μια ακόμα προσέγγιση, στηνπροσπάθεια να κατανοηθούν ήνα γίνουν απλώς αποδεκτά τακίνητρα και οι προθέσεις τουσυγγραφέα. Αναλογιζόμουν τησχεδόν ακαριαία μετάβαση τουήρωα από το πένθος στην εκδί-κηση, και αρχικά με ξένιζε. Εγώδεν θα το έκανα έτσι, σκεφτό-μουν. Βρισκόμουν στην πλευράτου συγγραφέα, εκείνου την επι-λογή έκρινα. Ύστερα όμως, καιίσως τυχαία, μετατόπισα τοβάρος από τον συγγραφέα στονήρωα, εκείνος άλλωστε ένιωσετην ανάγκη για εκδίκηση, αδια-φορώντας για τον λογοτεχνικόχρόνο του πένθους, του κοινώςαποδεκτού πένθους, της σιωπήςκαι της οδύνης. Κανείς δεν μπο-ρεί να κρίνει την αντίδραση ενόςανθρώπου απέναντι στη φρίκη,ή μάλλον μπορεί, απλώς όχι μεόρους λογοτεχνικούς.

Σημαντικό και καθοριστικόρόλο στο μυθιστόρημα παίζει ημουσική, κάθε κεφάλαιο φέρειως τίτλο το όνομα κάποιου τρα-γουδιού. Η μουσική αποτελεί τομοναδικό καταφύγιο για τον Νι-κήτα σε έναν κόσμο που καταρ-

ρέει.Το ένα δέκατο του 8 διαθέτει

τις αρετές ενός μυθιστορήματοςπου θέτει τον ρεαλισμό και τηδράση σε πρώτο πλάνο, και ταμειονεκτήματα βέβαια, ανάλογαμε τις προσλαμβάνουσες και τοαναγνωστικό γούστο. Η γλώσσαδιαθέτει μια προφορικότητα πουεξυπηρετεί τις ανάγκες, η εξέ-λιξη της πλοκής είναι ταχύτατηαποτυπώνοντας ικανοποιητικάτόσο τον ψυχικό κόσμο τουήρωα, όσο και το περιβάλλονστο οποίο διαδραματίζεται ηιστορία. Στα αξιοσημείωτα τουμυθιστορήματος η απεικόνισητης Αθήνας από τον Βασίλη Αλε-ξάκη, που φανερώνει έναν άν-θρωπο που γνωρίζει καλά τουςδρόμους και τις εντάσεις τηςπρωτεύουσας, και δεν τις φαν-τάζεται απλώς καθισμένος στηνκαρέκλα μπροστά από τον υπο-λογιστή του.

Η ρεαλιστική πρόσληψη τουμυθιστορήματος αποτελεί τη μίαόψη, μία μόνο ανάγνωση τηςιστορίας, και ίσως σε κάποιο επί-πεδο αυτό να αποτελεί και κά-ποια από τις επιδιώξεις τουσυγγραφέα· η άλλη είναι να κρύ-ψει μια παραβολή πίσω από τολουτρό αίματος και τον καταιγι-στικό ρυθμό της πλοκής.

ΓιΑννης ΚΑλοΓΕροΠουλος

[email protected] • no14me.blogspot.gr/

Το ένα δέκατο τουΤο ένα δέκατο του 8 » Βα.(σίλης) Αλ.(εξάκης) (εκδόσεις Κινούμενοι Τόποι)

πολιτισμός 11/ 39ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

Η ιστορία του ελληνικού βιβλίουΗ ιστορία του ελληνικού βιβλίου και της ελληνικής τυ ογραφίαςκαι της ελληνικής τυπογραφίας » Στη βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ωνάση

ΑΠΕ – ΜΠΕ » Την ηλεκτρονική της τεκμηρίωση θαπαρουσιάσει εντός των προσεχών ημερών η ΕλληνικήΒιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ωνάση, που βασίζεταιστην ομότιτλη συλλογή του Κωνσταντίνου Σπ. Στάι-κου. Η βιβλιοθήκη είναι επισκέψιμη στο κτήριο του Ιδρύ-ματος Ωνάση, λεωφ. Αμαλίας 56, κοντά στου Μα-κρυγιάννη και την Ακρόπολη και φιλοξενεί βιβλίατα οποία αποτελούν προϊόν αποκλειστικά της ελ-ληνικής εκδοτικής δραστηριότητας, από το τέλοςτου 15ου αιώνα μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του19ου αιώνα (οι γλώσσες, βεβαίως, στις οποίεςέχουν τυπωθεί τα βιβλία είναι πολλές).

Page 12: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 26 Σεπτεμβρίου 2015 διαδ έ διαδ έ · ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑ Επίσης, το θρησκευτικ^ ‘νη‘^συνο

θονται και από τη σκόνη τους γίνεται το θαυμάσιοαυτό αφέψημα, που «ευφραίνει και το στόμα καιτην ψυχή», όπως έλεγαν οι παλιοί. Και γνώριζανμε την απλοϊκή τους σοφία ότι και στο σώμα προ-σφέρει θαυμαστά οφέλη.

Το «Σαλέπι» στα τουρκικά σημαίνει «όρχεις τηςαλεπούς» και είναι φημισμένο σαν αφροδισιακόσκεύασμα.

Στην Κρήτη το βότανο το αποκαλούν Τσιτσέκι ήΧιαλέπι. Οι χωρικοί το χρησιμοποιούσαν για τιςθεραπευτικές του ιδιότητες.

«Τσι πατάτες του Τσιτσεκιού επλύνανε καιύστερα τσι βράζανε λίγο και τσι ξεραίνανε. Ύστερατις έκοβαν φέτες και τις άλεθαν στο χερόμυλο.Εκοσκινίζανε τη σκόνη και την εβράζανε με μέλι ήμε ζάχαρη και πίνανε Χιαλέπι, για ζέστη ή για τοβήχα».

Οι Τούρκοι που το πούλαγαν στο νησί, το απο-καλούσαν «χιαλέπ καϊνάρ». Το αρωμάτιζαν μεσκόνη που την αποκαλούσαν τζεντζεφίλι (πιπε-ρόρριζα), από την οποία οι Τούρκοι έκαναν μια λε-μονάδα, το τζιτζιμπύρι, που το έπιναν οιχανούμισσες, όταν βγαίνανε από το χαμάμι. ΤοΤσιτσέκι το έτρωγαν οι άνδρες ωμό, για να γεν-νούν οι γυναίκες τους «ασιρνικά κοπέλια».

Συστατικά - χαρακτήραςΟι κόνδυλοι είναι πλούσιοι σε βλεννώδεις ου-

σίες και άμυλο. Περιέχουν μέχρι 15% πρωτεΐνες.Περιέχει ακόμη ζάχαρα 9-10%, σίδηρο, χαλκό,κάλιο, πηκτίνες, φυτικές ίνες, στυπτικές ουσίες,οργανικά οξέα με κυριότερο το σαλικυλικό, βιτα-μίνες C,Β1, Β12, Β3, φολικό οξύ.

Το σαλέπι περιέχει τραγακανθίνη, αραβίνη καιπολύ άμυλο, διαλύεται εύκολα στο ζεστόνερό και δημιουργεί ένα υγρό βλεν-νώδες και πολύ πηχτό ως ουσία δεπολύ ευκολοχώνευτη θρεπτική καιωφέλιμη.

Ανθιση – χρησιμοποιούμεναμέρη - συλλογή

Ανθίζει τον Μάιο και τον Ιούνιο.Για θεραπευτικούς σκοπούςχρησιμοποιούνται οι βολβοί, οιοποίοι είναι γεμάτοι κατά τηνεποχή της ανθοφορίας. Συλλέ-γονται Ιούνιο και Ιούλιο. Οι βολ-βοί μετά την πλύση πρέπει ναζεματίζονται ή να βράζουν λίγογια να αποβάλουν το αιθέριοέλαιο που έχουν και το οποίο τουςπροσδίδει γεύση τσουχτερή και λίγοπικρή. Επειδή η χρήση του σαλεπιού απαι-τεί το ξερίζωμά του, χρειάζεται ιδιαίτερηπροσοχή στη συλλογή του. Όταν το συλλέ-γουμε προσπαθούμε να μη μαζεύουμε όλα ταφυτά που θα εντοπίσουμε σε μια περιοχή, διότι ηαπληστία μπορεί να οδηγήσει στην εξαφάνιση τουείδους και έτσι αφενός μεν κάνουμε κακό στο φυ-σικό περιβάλλον του βουνού μας, αφετέρου δενθα έχουμε τη δυνατότητα να το βρούμε άλλη χρο-νιά.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξειςΤο βότανο δρα ως μαλακτικό, δυναμωτικό, ευ-

κολοχώνευτο, στομαχικό, καταπραϋντικό, αναλη-πτικό, θερμαντικό και αντιδιαρροϊκό. Τις ίδιεςθεραπευτικές ιδιότητες έχουν και τα είδη Στικτός,Γραπτός, Ουρά του λαγού και Εύοσμος.

Είναι ωφέλιμο βότανο (εξ αιτίας μιας κολλώ-δους ουσίας που περιέχει, της βασσαρίνης) σε κα-τάρρους των πνευμόνων, σε διάρροια καιδυσεντερία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τηνπρόληψη του κρυολογήματος και της γρίπηςκαθώς και σαν μαλακτικό κατά του βήχα και όλωντων παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος,του στομάχου και του εντέρου. Λόγω της υψηλήςτου τιμής, δεν χρησιμοποιείται [πολύ σήμερα. Οικόνδυλοι του ORCHIS και του OPHRYS χρησι-μοποιούνται στη σύνθεση Γαληνικών παιδιατρι-κών ιδιοσκευασμάτων. Στις χώρες της Ανατολήςφτιάχνουν ροφήματα και ζελέδες, που δίνονταιστους αναρρωνύοντες. Το ρόφημα του σαλεπιούείναι αντιδιαρροϊκό.

Παρασκευή και δοσολογίαΠαρασκευάζεται ως αφέψημα. Για δύο ποτήρια

ροφήματος, προσθέτουμε 1 κουταλάκι σκόνη και2 γαρίφαλα. Ανακατεύουμε συνεχώς το ρόφημακαθ’ όλη τη διάρκεια του ψησίματος, μέχρι ναφουσκώσει (σαν τον ελληνικό καφέ). Δεν το αφή-νουμε να βράσει. Προσθέτουμε κανέλα και πιπε-ρόριζα σε σκόνη και το πίνουμε ζεστό! Σερβίρουμετο ρόφημα με μέλι ή ζάχαρη.

ΠροφυλάξειςΔεν αναφέρονται πα-ρ ε ν έ ρ -γειες.

Στη χώρα μας υπάρχουν 23 είδη και η κοινήτους ονομασία είναι Σερνικοβότανο και Σαλέπι.Σε ορισμένες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίαςτο βότανο ονομάζεται Μονοκλήσι (μόνο για τηνεκκλησία) γιατί στολίζει περιμετρικά τις μαλάθες(πανέρια) των διαφόρων γλυκισμάτων που προ-σφέρονται την πεντηκοστή στη μνήμη των νε-κρών.

Φύεται σε όλη την Ευρώπη και είναι διαδεδο-μένο σε δάση φυλλοβόλων δέντρων, στα φτωχάλιβάδια και τις στέπες. Πολυετής πόα, με κονδύ-λους. Στέλεχος όρθιο, ύψους 30 εκατοστών.Φύλλα μακρουλά, πλατιά, σαρκώδη, ενίοτε μεκαστανές κηλίδες. Άνθη σε στάχυ, αρκετά μεγάλα,πορφυρά, περισσότερο ή λιγότερο βαθύχρωμα.Το φυτό φέρει ριζικό σύστημα το οποίο χαρακτη-ρίζεται απ’ την ύπαρξη δύο κονδύλων που μοι-άζουν με όρχεις. Σε κάποιες περιπτώσεις τοσχήμα των δύο αυτών κονδύλων μπορεί να είναισφαιρικό, ενώ κάποτε μπορεί να είναι και παλμο-ειδές. Ο ένας απ’ τους δύο κονδύλους είναι σπογ-γώδης ρικνός και μαραμένος, ως ένα κενόσακίδιο. Απ’ αυτόν βλασταίνει ο ανθοφόρος βλα-στός. Ο άλλος κόνδυλος είναι σαρκώδης, συμπα-γής, στιλπνός και λείος και προέρχεται όπως καιο ανθοφόρος βλαστός απ’ τον προηγούμενο. Οκόνδυλος αυτός φέρει εις το άνω μέρος τουοφθαλμόν, απ’ την ανάπτυξη του οποίου τον επό-μενο χρόνο προέρχεται το καινούργιο φυτό. ΟΔιοσκουρίδης μάλιστα αναφέρει ότι ο συμπαγήςκαι ευτραφής κόνδυλος είναι ο αρρενογόνος, ενώο μαραμένος είναι ο θηλυγόνος «και περί ταύτηςδε ιστορείται την μεν μείζονα ρίζαν, υπό ανδρώνεσθιομένην, αρρενογόνον είναι, την δε ελάττοναυπό γυναικών θηλυγόνον».

Στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στη Θεσσαλία καιΉπειρο, οι κόνδυλοι αυτοί αφού πλυθούν καλάκαι ξεραθούν, αλέθονται και αποτελούν το γνω-στό σαλέπι, το οποίο βράζεται με ζάχαρη ή μέλικαι είναι ένα από τα συνηθισμένα θερμαντικάποτά του λαού τον χειμώνα.

Είναι φυτό που προστατεύεται σχεδόν σε όλητην Ευρώπη και επομένως απαγορεύεται η συλ-λογή του. Το βότανο που κυκλοφορεί προέρχεταιαπό τη Μικρά Ασία.

Ιστορικά στοιχείαΑναφέρεται στη μυθολογία και το χρησιμοποι-

ούσαν οι μεγάλοι Ελληνες γιατροί ΙπποκράτηςΑσκληπιός και Γαληνός και το περιγράφει ο πα-τέρας της βοτανικής Θεόφραστος.

Κατά τη μυθολογία, ο Όρχις ήταν γιος μιας νύμ-φης και ενός Σάτυρου, που καταδικάστηκε ναγίνει φυτό επειδή βίασε μια ιέρεια στη διάρκειατων Βακχικών μυστηρίων. Ο Θεόφραστος ήταν οπρώτος που αναφέρθηκε στην αρχαιότητα για τιςορχιδέες και τους έδωσε την ονομασία τους απότο σχήμα του βολβού τους. Το σαλέπι είναι γνω-στό σαν βότανο από τον Ασκληπιό και τον Ιππο-κράτη. Βγαίνει από το σπόρο άγριας ορχιδέας καιεικάζεται πως το πήρανε οι Μικρασιάτες μαζί τουςόταν φύγανε. Από αυτούς το έμαθαν οι Τούρκοι,ενώ πολλοί από εμάς πιστεύουμε πως είναι τουρ-κικό ρόφημα.

Του αποδίδονταν ιδιότητες αφροδισιακές, γι’αυτό και πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως Σερνι-κοβότανο. Το βότανο που χάριζε στις γυναίκεςαρσενικά παιδιά! Στις ρίζες αυτού του φυτού ανα-πτύσσονται κόνδυλοι που αποξηραίνονται, αλέ-

υγεία - βότανα12/ 40ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ26 Σεπτεμβρίου 2015

Επιμέλεια:

ΣΑΚΗΣ ΚΟΥΒΑΤΣΟΣ

[email protected]

ηηBιότοπος - περιγραφή

λατινική ονομασία του βοτάνου είναι ORCHIS mascula (Όρ-χις ο άρρην). Ανήκει στην οικογένεια των Ορχειοειδών η οποίααπαριθμεί περισσότερα από 15.000 είδη, τα οποία κατατάσσονταισε 400 περίπου γένη. Οι ορχιδέες ζουν σ’ όλα τα μήκη και τα πλά-τη του κόσμου.

Y.Γ: Όλα τα προηγούμενα άρθρα της στήλης μπορούμε να τα βρούμε στη διεύθυνση www.herb.gr. Επίσης αν κάποιος φίλος αναγνώστης γνωρίζει οποιαδήποτε θεραπευτική ιδιότητα βοτάνου του τόπου μας που δεν είναι ευ-ρέως γνωστή ή έχει κάποιο ερώτημα μπορεί να το απευθύνει στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected]

Ορχις ο άρρηνΟρχις ο άρρην