ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 19 Μαρτίου 2016

διαδρο έςδιαδρομέςΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ / ΤΕΧΝΕΣ / ΙΣΤΟΡΙΑ / ΒΙΒΛΙΑ / ΜΟΥΣΙΚΗ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΡΩ ΒΑΜΒΟΥΝΑΚΗ

ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Τεχνίτες του χρυσούΤεχνίτες του χρυσού

διαδρομές ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ�ΕΚΔΟΣΗ

19�Μαρτίου�20162/ 30γι

ορτά

ζουν

γιορ

τάζο

υν

19/3

Χρύσανθος,

Χρυσάνθη,

Θεόδωρος,

Θεοδώρα

20/3

Κλώντια,

Ροδιανός,

Λωξάνδρα,

Ρωξάνη

22/3

Δρόσος

25/3

Ευάγγελος,

Ευαγγελία

editorial

σελσελ. 3 ~ Πολιτισ όςΠολιτισμός

σελσελ. 4 - 5 ~ Τεχνίτες του χρυσούΤεχνίτες του χρυσού

σελσελ. 6 ~ Πολιτισ όςΠολιτισμός,Σερφαρίσ αταΣερφαρίσματα

σελσελ. 7 ~ Εικαστικά“Εικαστικάα οτυ ώ ατααποτυπώματα”

σελσελ. 8 ~ Παιδότο οςΠαιδότοπος

σελσελ. 9 - 10 ~Πολιτισ ός Αφορ ήΠολιτισμός, Αφορμή,

Bιβλίαιβλία

σελσελ. 11 ~Συνέντευξη ετηΜάρωΣυνέντευξη με τη ΜάρωΒα βουνάκηΒαμβουνάκη

σελσελ. 12 ~ Υγεία βόταναΥγεία & βότανα

εριεχό εναπεριεχόμενα

ττη χανιώτικη παράδοση στο χρυ-σό κόσμημα αναζητούν οι σημε-ρινές “διαδρομές” μέσα από τιςμαρτυρίες παλιών χρυσοχόων, οιοποίοι αποκαλύπτουν κάποιααπό τα μυστικά της τέχνης τους,μιλούν για το μεράκι και το πά-θος που χαρακτήριζε τους παλι-ούς τεχνίτες ενώ ταυτόχρονα πε-ριγράφουν την ιστορία των τε-λευταίων δεκαετιών αλλά και τιςδυσκολίες της δουλειάς τους.

diadromes@haniotika-nea.gr

ΝοΝο.505

Επιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧAΤΖΗΔΑΚΗΣ

Ιστορικός Τέχνης - Αρχαιολόγος

Humboldt Universität zu Berlin

lastjudgment1540@hotmail.com

σστο βορρά, σε δύο μίλια απόσταση από τηναρχοντική πόλη Γόρτυνα, βρίσκεται αυτόπου διατείνονται σήμερα, ότι είναι ο Λαβύ-ρινθος. Η είσοδος είναι δύσκολη στην πρό-σβαση, έπειτα γίνεται πλατύτερη. Υπάρχειπρος τ’ ανατολικά ένας πρώτος διάδρομοςδιακοσίων βημάτων. Ενας άλλος στη βο-ρεινή κατεύθυνση, μοιάζει να μην έχειτέλος. Αυτό τουλάχιστον λένε οι ντόπιοι.Βλέπουμε εκεί πολλές στοές, που μπερ-δεύονται η μία με την άλλη και οι οποίεςφθάνουν και πάλι στο σημείο απ’ όπου ξε-κινούν. Χίλια πεντακόσια βήματα από την εί-σοδο, διακρίνεται μια πηγή, στο πλάι τηςοποίας βρίσκεται ένα μικρό τέλμα σκεπα-σμένο από καλάμια, με μια πέτρινη κοιλό-τητα αριστερά.

Πάνω από το νερό υπάρχει ένα μακρύ πέ-ρασμα, που λίγοι, ή μάλλον κανείς, δεν θαδιακινδύνευε να το διατρέξει. Τα σημάδιακαι τα ονόματα των επισκεπτών είναι χα-ραγμένα παντού. Υπάρχουν επίσης, πολλέςνυχτερίδες. Είναι πολύ επικίνδυνο να ακο-λουθεί κανείς αυτές τις στοές, γιατί καμιάφορά τεράστιοι όγκοι πέτρας, που κρέμον-ται από ψηλά, πέφτουν και φράζουν το πέ-ρασμα. Εσύ, Νικόλαέ μου (αναφέρεται στονΦλωρεντινό ουμανιστή Niccolo Niccoli,στον οποίο ο Buondelmonti θα αφιερώσειτην πραγματεία του), που όλα τα ξέρεις, δενθα πιστέψεις ότι πρόκειται πραγματικά γιατο Λαβύρινθο. Οι πέτρες που βγαίνουν απόεδώ, μοιάζουν με τις πέτρες της αρχαίαςπολιτείας. Σε διάφορα σημεία του νησιούβρίσκει κανείς τέτοιες υπόγειες στοές. Πρό-κειται για λατομεία. Σ’ ολόκληρο το νησί,αναζήτησα για χάρη σου, μια τεχνητή κατα-σκευή που να ονομάζεται Λαβύρινθος, αλλάδεν τη βρήκα πουθενά».

Ανάμεσα στους πρώιμους περιηγητές τηςΚρήτης, ο φλωρεντινός ιερέας Χριστόφο-ρος Μπουονντελμόντι (Christoforo Buon-delmonti) που έζησε και έδρασε κατά τοπρώτο μισό του 15ου αιώνα, κατέχει δι-καιωματικά μια περίοπτη θέση. Πολυσχιδήςπροσωπικότητα με έντονα γεωγραφικά,ιστορικά, εθνολογικά, φυσιοδιφικά, λαο-

γραφικά και αρχαιολογικά ενδιαφέροντα, οΜπουονντελμόντι χρωστά την υστεροφημίατου στα δύο πρωτοποριακά για την εποχήτου συγγραφικά του πονήματα, τον “Ατ-λαντα των νήσων του Αρχιπελάγους” (LiberInsularum Archipelagi, 1420), μια τόσοκαρτογραφική, όσο και γλαφυρά περιγρα-φική, διεξοδική σπουδή πάνω στο σύνολοτων αιγαιοπελαγίτικων νήσων και την πε-ριώνυμη “Περιγραφή της νήσου Κρήτης”(Descriptio Insulae Cretae, 1417).

Η κρητική πραγματεία, το χρονικά προγε-νέστερο οδοιπορικό (Itinerarium) του Φλω-ρεντινού περιηγητή θα αποτελέσειαπαύγασμα της πολύμηνης περιδιάβασήςτου στη μεγαλόνησο κάνοντας χρήση πλω-τών, αλλά και πλέον συμβατικών μέσων(όνος), που του επέτρεψαν όχι μόνο τηνεξερεύνηση των παράκτιων κέντρων, αλλάκαι τη διείσδυση στη για την εποχή που μι-λάμε πιο απρόσιτη -και με γνώμωνα τηναποτυχημένη Κρητική Επανάσταση στα1366 για έναν περιηγητή ιταλικής καταγω-γής όχι απαραίτητα φιλόξενη- κρητική εν-δοχώρα. Εξοπλισμένος με ένα αντίτυπο της“Γεωγραφίας” του Πτολεμαίου ως συμβου-λευτικό εγχειρίδιο, ο Μπουονντελμόντι θαριχθεί με σφοδρό πάθος και ακάματο ζήλοστην περιπέτεια της προσωπικής του ανα-κάλυψης της μυθικής νήσου των “ΕκατόΠόλεων”, αν και ενίοτε έμελλε να διαψευ-σθεί τόσο στις προσδοκίες του, ώστε ναφθάσει στο σημείο να ασκήσει δριμύα επί-θεση ενάντια στους σύγχρονούς του Κρητι-κούς, προσάπτοντάς τους εγκληματικήπαραμέληση των αρχαιοτήτων του νησιούκαι παντελή έλλειψη ευαισθησίας πάνω σεθέματα διατήρησης και σεβασμού της αρ-χαίας πολιτιστικής κληρονομιάς. Χαρακτη-ριστικό είναι το παράδειγμα των κατοίκωντου αρχαίου Φοίνικα (σημερινή τοποθεσίαΛουτρό), οι οποίοι θα δεχτούν τα πύριναβέλη της πέννας του φλωρεντινού ιερέα,για το γεγονός ότι είχαν μετατρέψει αρχαίεςμαρμάρινες σαρκοφάγους σε ταΐστρες τωνγουρουνιών τους!

(Συνεχίζεται την επόμενη εβδομάδα)

ΕΛΙΑ ΚΟΥΜΗ

Φα

ντα

στικ

όου

σείο

Φα

ντα

στικ

ό μ

ουσε

ίοΧριστόφορος Μπουονντελμόντι (Christoforo Buondelmonti), “O Λαβύρινθος στη Γόρτυνα τηςΚρήτης”, Εικονογράφηση από την πραγματεία “Descriptio Insulae Cretae”, 1417, Φλωρεντία,

Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη, Ms. Plut. 29.42.3.

«

Η θεατρική ομάδα “Σκηνή Χωρίς Ορια”,με αφορμή την παγκόσμια μέρα της ποί-ησης παρουσιάζει την παράσταση: “Εκεί σεβρίσκει η ποίηση” σήμερα Σάββατο στις9μ.μ. και αύριο Κυριακή στις 7μ.μ. και στις9μ.μ. στο θέατρο Βλησίδης.

Ανθρωποι μέσα στην καθημερινότητάτους “συναντούν” Έλληνες ποιητές και κι-

νούνται, δονούνται, παίζουν, συγκρούονται,δημιουργούν με αφορμή τα ποιήματά τους.

Πρόκειται για μια παράσταση σε αφηγη-ματική γραμμή, που όταν ο πεζός λόγοςαδυνατεί να περιγράψει συναισθήματα, τηνσκυτάλη παίρνει η ποίηση...

Τα περισσότερα μέλης της “Σκηνής ΧωρίςΟρια” υπήρξαν σπουδαστές της πειραματι-

κής σκηνής ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ.Η Στέλλα Σκορδαρά είναι σκηνοθέτις,

ηθοποιός, δασκάλα θεατρικού παιχνιδιού,απόφοιτος της σχολής Καζάκου, και το με-ταπτυχιακό της, από τη σχολή Jaques Le-cock στο Παρίσι, αφορά το σωματικόθέατρο.

Είσοδος ελεύθερη.Για όσους θεατές επιθυμούν να συνει-

σφέρουν, στην είσοδο του θεάτρου θαυπάρχει κουτί ενίσχυσης του “Ορίζοντα”.

Συνδιοργάνωση: Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ - Κ.Α.Μ.

Ποιητική βραδιά στην αίθουσα της Δημοτικής Βι-βλιοθήκης, (Υψηλαντών 30), διοργανώνουν ο ΔήμοςΧανίων και η Δημοτική Βιβλιοθήκη σε συνεργασίαμε τον Κύκλο των Ποιητών τη Δευτέρα 21 Μαρτίου,Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, στις 7:30μ.μ., με θέμα:“Ένα ποίημα για τους πρόσφυγες”.

ποιήματά τους θα διαβάσουν οι Χανιώτες ποιητές: Μαρι-νέλλα Βλαχάκη, Ιωάννα Γαλανάκη, Ελί Ναΐμ Γαττάς, Γρηγό-ρης Γεωργουδάκης, Νίκη Ζαχαριουδάκη, ΛεωνίδαςΚακάρογλου, Βαγγέλης Κακατσάκης, Ρούλα Καστρινάκη,Γιώργος Κρητικάκης, Ελένη Μαρινάκη, Νεκταρία Μενδρινού,Πηνελόπη Ντουντουλάκη, Ειρήνη Πούλου, Γιάννης Φίλης,Κωνσταντίνος Φίσερ.

Θα διαβαστούν επίσης ποιήματα των: Γιώργη Μανουσάκη,Κώστα Χιωτάκη, Βικτωρίας Θεοδώρου και Αλέξη Ζερβάνου.

Συμμετέχει η ηθοποιός Δέσποινα Πολλαναγνωστάκη. Ο μουσικός Γιάννης Κατσικανδαράκης θα ερμηνεύσει

δικές του συνθέσεις στο πιάνο. Στον χώρο θα λειτουργήσει έκθεση φωτογραφίας του

Μιχάλη Καλαϊτζάκη με θέμα τους πρόσφυγες.Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Υπατης Αρμοστείας

για τους πρόσφυγες του ΟΗΕ. Την ίδια ημέρα και ώρα θαγίνουν παρόμοιες εκδηλώσεις σε 28 πόλεις της Ελλάδας.

πολιτισμός 3/ 31 ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ “ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΛΗΣΙΔΗΣ”

Εκεί σε βρίσκει η οίησηΕκεί σε βρίσκει η ποίηση...

ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΧΑΝΙΩΝ

Ενα οίη α για“Ενα ποίημα για τους ρόσφυγεςτους πρόσφυγες”

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα τηςποίησης, σήμερα Σάββατο στο ΚέντροΠαιδικής Δημιουργίας Αγίου Ιωάννη απότις 10π.μ. μέχρι τις 12μ. θα πραγματο-ποιηθεί πρόγραμμα με θέμα: Άνοιξη καιποίηση πάνε χέρι - χέρι. “Την Άνοιξη ανδεν την βρεις την φτιάχνεις” Οδυσσέας

Ελύτης. Θα πραγματοποιηθεί εργαστή-ριο με τίτλο: “Θέλω να μου πεις ένα πα-ραμύθι”.

Τα παιδιά με τη βοήθεια της συγγρα-φέως παιδικών βιβλίων ΑργυρώςΝτουσάκη και της εμψυχώτριας ΕιρήνηςΠούλου, δημιουργούν το δικό τους ποί-

ημα-παραμύθι. Συνοδεύει με το ακορν-τεόν της η μουσικός Ζωή Κολλάρου.Συντονίστρια η νηπιαγωγός Καραμπι-νάκη Ζέφη.

ΣΤΟ Κ.Α.Μ.

Αστικές ποιητικέςπερι-διαβάσειςΜε αφορμή τη Μέρα της Ποίησης και στο πλαίσιο της θεματι-κής “ποίηση και πόλη”, η Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ.-Κ.Α.Μ. και ο Σύνδε-σμος Φιλολόγων Νομού Χανίων πραγματοποιούν ποιητικήβραδιά με τίτλο “Αστικές ποιητικές περι-διαβάσεις” αύριο Κυ-ριακή και ώρα 8μ.μ. στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου. Το ποιητικό αναλόγιο περιλαμβάνει μια σειρά από ποιητικέςπερι-διαβάσεις Ελλήνων και ξένων ποιητών σε δρόμους πό-λεων· μια καλειδοσκοπική θέαση του αστικού τοπίου καθώςγίνεται ποίηση μέσα από απαγγελία ποιημάτων και μουσική. Συμμετέχουν στο ποιητικό αναλόγιο: Ανθούλα Μαρινάκη, Νε-κτάριος Ξανθουδάκης, Νίκος Σωτηρόπουλος, Μαρία Φουράκη.Μουσική: Νίκος Σωτηρόπουλος.Συνδιοργάνωση: Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ. - Κ.Α.Μ., Σύνδεσμος Φιλολό-γων Ν. Χανίων, Δήμος Χανίων.

ΜΕ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΛΕΚΚΑ

Ιστορίες τραγουδιώνγια φωνή και πιάνο“Ιστορίες τραγουδιών για φωνή και πιάνο” τραγούδια ορόσηματου Μάνου Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπου-λου, Γιάννη Σπάθα, Μάνου Τρανταλίδη, Βάσως Αλλαγιάννη καιάλλων σπουδαίων συνθετών, που μέσα στον χρόνο δεν αλ-λοιώθηκε, δε χάθηκε η μαγεία τους θα ερμηνεύσει ο ΒασίληςΛέκκας αύριο Κυριακή στις 9:30μ.μ. στο “Βυρσοδεψείο”.Μαζί του στο πιάνο ο Γιώργος Σαλτάρης.Κρατήσεις τηλ.: 6989851306 και 2821050569.

Εκδήλωση για την Ημέρα Ποίησης στο Κ.Π.Δ. Αγίου Ιωάννη

ΣΤΟ ΣΤΟΥΝΤΙΟ “ΟΝ”

“Το έργο”Την θεατρική παράσταση “Το έργο” θα παρουσιάσει η θεα-τρική ομάδα “Ξένοι” σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή στις9:30μ.μ. στο στούντιο “Οξω Νου”.Οπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο Τύπου της ομάδας,«“Το έργο” προέκυψε ως αναγκαιότητα αλλά κάλυψε πολλέςανάγκες. Είναι αποτέλεσμα πειράματος ως προς τη δράσηκαι είναι εμπνευσμένο κατά ένα μέρος του από κείμενα τουΑζίζ Νεσίν στο βιβλίο “Ο καφές και η δημοκρατία”.Τα χρήματα από το αντίτιμο των εισιτηρίων θα χρησιμοποι-ηθούν κατά ένα μέρος για την κάλυψη των εξόδων της πα-ράστασης (ενοικίαση θεάτρου κ.λπ.), ενώ τα υπόλοιπα-ταπερισσότερα ελπίζουμε, θα διατεθούν για τις ανάγκες τωνπροσφύγων που φτάνουν στην χώρα μας».Σκηνοθεσία, κείμενα: Πλατσιδάκη Ρόδω.Ηθοποιοί: Ανδρεσάκης Γιώργος, Ζαμπετάκη Ελπίδα, ΛίχουΝτέμη, Παπαδόπουλος Γιώργος, Πλατσιδάκη Ρόδω.Φώτα, ήχος: Μπαλαντίνου Μαρία.Βίντεο, μοντάζ: Κρομμυδάκης Γιάννης.Αφίσα, πρόγραμμα: Βιδάλης Γιώργος, Σπυριδάκης Μίνως.Σκίτσο: Σπυριδάκης Μίνως.Τηλ. κρατήσεων 28210 45585.Γενική είσοδος: 7 ευρώ.

ΣΤΟ “ΜΙΚΡΟ ΚΑΡΑΒΙ”

Παρουσίαση βιβλίουτης Πέλας ΣουλτάτουΤο μυθιστόρημα τηςΠέλας Σουλτάτου“Ανκόρ” θα παρουσιαστείτη Δευτέρα 21 Μαρτίου,στις 7:30 το απόγευμα,στον χώρο του βιβλιο-πωλείου “Μικρό Κα-ράβι” (Δασκαλογιάννη59, Σπλάντζια).Με τη συγγραφέα θασυνομιλήσει η φιλόλο-γος, Κωνσταντίνα Γε-ωργαντά.Την εκδήλωση διοργα-νώνουν οι εκδόσειςΚαστανιώτη και το βι-βλιοπωλείο “ΜικρόΚαράβι”.

οο

αφιέρωμα4/ 32ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Τεχνίτες του χρυσούΤεχνίτες του χρυσού

ΓΙΩΡΓΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΣ

,τι έπιαναν στα χέρια τουςήταν... χρυσός! Δουλευτέςτου πολύτιμου μέταλλου,αληθινοί τεχνίτες και μα-στόροι οι χρυσοχόοι τωνΧανίων είχαν φτιάξει γιαχρόνια τη δική τους σχο-λή ακολουθώντας μια πα-ράδοση αιώνων.Πραγματικοί καλλιτέχνεςτης εποχής τους, αναπο-λούν πολλές φορές το πα-ρελθόν, όταν η χρυσο-χοΐα δεν ήταν τόσο βιο-μηχανοποιημένη όσο σή-μερα.

Από το χειροποίητο στο... lazer

Aπό παιδί - μαθητής στα ερ-γαστήρια της Θεσσαλονίκηςκαι στα Χανιά από το 1954 ο κ.Γιώργος Μητσκολάβας έναςαπό τους παλαιότερους εν ζωήτεχνίτες κοσμήματος στηνπόλη μας.

«Πρωτοδούλεψα ως μαθη-τής στη Θεσσαλονίκη σε ένανΑρμένη που είχε εργαστήριστην Εγνατίας, ενώ στα Χανιάήλθα το 1954.

Τότε τα εργαστήρια χρυσο-χοΐας που λειτουργούσαν ήταναρκετά μέσα στην παλιά πόλη.Δούλεψα στον Γιώργο Βενάκηδίπλα στην παλιά “μπουγάτσα”του Ιορδάνη στην οδό Ποτιέ»,θυμάται ο συνομιλητής μας.

Εκείνη την εποχή τα μηχανή-ματα ήταν ελάχιστα και όλη ηκατασκευή γινόταν στο χέρι ήμε τεχνικές που χρησιμοποι-ούνταν αιώνες πριν.

«Δούλεψα με κόκκαλα σου-πιάς! Το αφήναμε να ξεραθεί,το κόβαμε στη μέση και τοχρησιμοποιούσαμε για χυτή-ριο, επειδή είναι ανθεκτικό ωςκόκκαλο για την κατασκευήβέρων και δαχτυλιδιών.

Το σουπιοκόκκαλο δεν τοέκαιγε ο χρυσός, έτσι δίναμετο σχήμα που θέλαμε και στησυνέχεια δούλευε η λίμα γιανα το διαμορφώσουμε όπωςέπρεπε. Δεν υπήρχαν τότε...lazer και άλλα σύγχρονα συ-στήματα. Επίσης δούλεψα καισε καλούπια χωμάτινα, τα“παντέπια”. Οι “χυτόπρεσσες”που διευκόλυναν τη δουλειάμας βγήκαν στα τέλη δεκαε-τίας του ’50 και στις αρχές του

’60» λέει ο κ. Γιώργος.Παράλληλα μας δείχνει τη

διαδικασία πιστοποίησης τηςαξίας του χρυσού με τη λυδίαλίθο, μια πανάρχαια αλλάπολύ αξιόπιστη μέθοδο μέτρη-σης των καρατιών του χρυσού.Το τρίψιμο του χρυσού πάνωστη λυδία λίθο, η χρήση κά-ποιων υλικών προκειμένου ναδιαπιστωθεί αν ο χρυσός είναι14, 18, 24 καράτια ήταν μιαμέθοδος που χρησιμοποιούν-ταν για χρόνια από τους τεχνί-τες.

Μια άλλη εργασία ήταν ηαξιοποίηση των σκουπιδιών,των ρινισμάτων που συγκεν-

τρώνονταν από την επεξεργα-σία του χρυσού που αν μα-ζεύονταν για μεγάλο χρονικόδιάστημα 1-2 χρόνια μπορού-σαν να δώσουν μια καλή πο-σότητα του πολύτιμουμετάλου.

«Κάθε φορά που σκουπίζαμετου πάγκους και το πάτωμαδεν πετούσαμε τα σκουπίδια.Μετά από ένα χρόνο συγκεν-τρώναμε τη ποσότητα αυτή τηβάζαμε στο ακουαφόρτε, τηβράζαμε και την ρίχναμε σεένα τσουβάλι ώστε να φύγουντα νερά και χώματα και ναστραγγίσουν το ασήμι και οχρυσός» εξηγεί ο κ. Γιώργος.

ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η χρήση υδροχλωρικών καιάλλων χημικών ουσιών έκανετη δουλειά του τεχνίτη πολύανθυγιεινή και δεν είναι λίγοιεκείνοι που για χρόνια μετάαντιμετώπιζαν σοβαρά προ-βλήματα υγείας. Ηταν έναμέρος της σκληρής δουλειάςτης εποχής.

«Θυμάμαι χαρακτηριστικά ταλεγόμενα “μπάνια”. Μεγάλαδοχεία, μπανιέρες όπου κά-ναμε τις επαργυρώσεις και τιςεπιχρυσώσεις. Φτιαγμένα απόξύλο, μέσα είχαν πίσσα.

Βάζαμε εκεί νερό, διαλυμένοασήμι και στη συνέχεια τοπο-

θετούσαμε το αντικείμενο πουθέλαμε να επαργυρώσουμε.Παράλληλα κάναμε και χρήσηηλεκτρικού ρεύματος για να

δέσει καλύτερα το υλικό πάνωστο κόσμημα» καταλήγει ο κ.Γιώργος.

Ο κ. Γ. Μητσκολάβας από τους παλιότερους τεχνίτες χρυσοχόουςμας δείχνει πώς πιστοποιούνταν τα καράτια του χρυσού

με τη χρήση της λυδίας λίθου.

Εργαλεία απαραίτητα για τη δουλειά του τεχνίτη της παλιάς εποχής.

Eνα από τα παλιότερα εργα-στήρια των Χανίων ήταν αυτότης οικογένειας Γαρoυφαλάκη.Μέρος των μηχανημάτων πουχρονολογούνται στις αρχέςτου 20ου και στον 19ο αιώναπαραμένουν ζωντανά και σεκαλή κατάσταση όπως μας ταδείχνει η κα Ευαγγελία Γαρου-φαλάκη. «Ο πεθερός μου, Ανί-κητος Γαρουφαλάκης ήταναπό τους παλιότερους τεχνίτεςκαι τη δουλειά συνέχισε και οσύζυγος μου Μανώλης» μαςεξηγεί. Πρέσες που λειτουρ-γούν με τα χέρια, καλέμια κάθεείδους και μεγέθους, χυτήριαμικρά και μεγαλύτερα είναι με-ρικά από τα αντικείμενα πουπαραμένουν στην ιδιοκτησίατης οικογένειας.

Oπως θυμάται η κα Ευαγγε-λία, αρχικά ο πεθερός και η οι-

κογένειά της λειτουργούσανγια χρόνια το εργαστήριο καιστη συνέχεια και το κατάστημαπώλησης. «Eφτιαχναν σχεδόντα πάντα, όλα χειροποίητα.Από κοσμήματα, βέρες, επαρ-γυρώσεις, επιχρυσώσεις, εκ-κλησιαστικά είδη, τασίματα γιατις εκκλησίες. Είχαμε πάραπολλούς ντόπιους πελάτεςπολύ πριν ξεκινήσει ο τουρι-σμός. Ηταν μια δουλειά πουέκαναν με πολύ μεράκι καιπάθος για αυτό και οι δουλειέςτους πραγματικά ξεχώριζαν.Ομως ήταν και πολύ ανθυγι-εινή και πολλές φορές επικίν-δυνη δουλειά» θυμάται η καΕυαγγελία.

αφιέρωμα 5/ 33 ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

Εργαλεία από το παρελθόν

«Κάθε κόσμημα που φτιά-χναμε ήταν και μοναδικό!Αφού όλα ήταν χειροποίηταπώς μπορούσε να φτιάξειςπάλι ακριβώς το ίδιο;

Αυτό έκανε και το κόσμηματης εποχής εκείνης πραγμα-τικά ξεχωριστό» μας λέει οσυνταξιούχος πλέον ΠαντελήςΤζέλεσης, που από την ηλικίατων 9 ετών ξεκίνησε να εργά-ζεται ως παραγιός σε εργα-στήριο χρυσοχοΐας.

«Ημουν στην Ε’ τάξη του Δη-μοτικού λίγο μετά τον πόλεμο.Εψαχνα να βρω δουλειά καιπερνώντας από τα “Παπλωμα-τάδικα” στη σημερινή οδόΜπετόλο έλεγα εκεί στους κα-ταστηματάρχες αν θέλουν πα-ραγιό. Με πήρε λοιπόν οΜίνωας Γαροφαλάκης έναςαπό τους τεχνίτες της εποχής.Τότε υπήρχαν πολλοί μαστό-ροι στα Χανιά: ο Καλογεράκης,ο Δασκαλάκης, ο Γλαμπεδά-

κης, ο Κωνσταντουδάκης, οΚαθαρός, παλιοί τεχνίτες, όλοιστον πάγκο! Υπήρχε μια παρά-δοση στο κόσμημα στην πόλητων Χανίων» εξηγεί ο παλιόςχρυσοχόος.

Η πρώτη ύλη εκείνης τηςεποχής προερχόταν πολλέςφορές από τους ίδιους τουςπελάτες που έφερναν χρυσέςλίρες στα εργαστήρια για ναμετατρέψουν το πολύτιμο μέ-ταλό τους σε κόσμημα.

«Είχαμε και τέτοιες περιπτώ-σεις πολλές. Λιώναμε τις λίρεςκαι στη συνέχεια το χρυσάφιτους το διαμορφώναμε για ναφτιάξουμε κυρίως σταυρούςπου είχαν ζήτηση τότε ή βρα-χιόλια. Συν τω χρόνω, όταν ηοικονομική κατάσταση άρχισενα βελτιώνεται, υπήρχε και με-γαλύτερη ζήτηση. Την εποχήεκείνη και με 160 δραχμέςέφτιαχνες ένα ζευγάρι απλέςβέρες, δεν υπήρχαν τα σημε-

ρινά σχέδια, και όλα στο χέρι!Οι μηχανές, οι χυτόπρεσσες, οιτόρνοι μπήκαν στη ζωή μαςμετά το 1960» αναφέρει ο κ.Τζέλεσης. Το 1962 ο κ. Παντε-λής έφυγε μετανάστης στηΓερμανία όπου και εργάστηκεστη διδασκαλία της τέχνης τουκοσμήματος και επέστρεψεστη συνέχεια πίσω στα Χανιά

όπου με τον καιρό έφτιαξε τοδικό του εργαστήριο.

Στα μέσα της δεκαετίας του’70 και για μια 15ετία περίπουήταν η καλύτερη εποχή για τοκόσμημα καθώς το ενδιαφέ-ρον αυξήθηκε, ξεκίνησε πιοδυναμικά και ο τουρισμός.Πλέον όμως η κρίση έχει πλή-ξει και αυτόν τον κλάδο.

«Τώρα ο κόσμος δεν αγορά-ζει χρυσό. Αντε να φτιάξεικαμία βέρα. Οι τουρίστες;Δράμα, ούτε αυτοί αφήνουνλεφτά! Δυστυχώς το επάγ-γελμά μας έχει περάσει σεχέρια ασχέτων. Υπάρχουν του-ριστικά καταστήματα που κά-νουν απλά εμπόριο καιπουλάνε ό,τι να ναι. Μέχρι και

πριν από 30 χρόνια είχαμε σω-ματείο με 38 μέλη, πολύ δρα-στήριο και όλοι αγαπημένοιμεταξύ μας.

Τώρα... δυστυχώς όποιοςμπορεί θα βγάλει τα μάτια τουάλλου» δηλώνει εμφανώςαπογοητευμένος ο συνομιλη-τής μας.

Οι Ανίκητος και Μανώλης Γαρουφαλάκης μπροστά στην είσοδοτου εργαστηρίου τους με δύο Γερμανίδες πελάτισσές τους

στις αρχές της δεκαετίας του ’70.

Ο Π. Τζέλεσης παιδί σε εργαστήριο χρυσοχοΐας του ΜίνωαΓαροφαλάκη στα 1950.

Μηχανήματα, όλα χειροκίνητα...

Η κα Ευαγγελία μας δείχνει ένα μέρος των αντικειμένωντων παλιών τεχνιτών.

Στο εργαστήριο από παιδί

Ο Παντελής Τζέλεσης την ώρα που “πυρώνει” ένα κομμάτι χρυσούγια να το προετοιμάσει για επεξεργασία.

Ο Νίκος Τζέλεσης με ένα από τα μηχανήματατης παλιάς εποχής.

πολιτισμός6/ 34ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

"Βλέπει" τα πάντα http://news.originalsignal.com

Eνα υπέροχο “εργαλείο” για τους δημοσιογράφους, αλλάκαι για όλους όσους ενδιαφέρονται επισταμένως για την επι-καιρότητα βρίσκεται σε αυτή τη διεύθυνση. Εδώ θα μαθαίνετεστη στιγμή όλα όσα συμβαίνουν στον πλανήτη, σε πραγμα-τικό χρόνο, όπως το μεταδίδουν δεκάδες ειδησεογραφικάπρακτορεία και sites. Πρόκειται για έναν πανίσχυρο “πανό-πτη” που συγκεντρώνει σε μία μόνο σελίδα τις κυριότερες ει-δήσεις σε τίτλους χρησιμοποιώντας ως πηγές έγκυρουςιστότοπους. Εσείς τώρα, μπορείτε κλικάροντας πάνω σε κάθεείδηση να τη διαβάσετε αυτούσια μεταφερόμενοι στο μέσοπου τη μετέδωσε. Υπάρχει κατηγοριοποίηση των ειδήσεων γιατη διευκόλυνση κάθε χρήστη, ενώ με μια πλάγια ματιά είστεπάντα ενημερωμένοι για όλα όσα γίνονται γύρω μας. Από τακαλύτερα του είδους.

Χειροποίητα!www.shophandmade.com

Είναι η τάση που ξαναθυμηθήκαμε εξαιτίας της κρίσης καικάνει παγκοσμίως θραύση: Απλοί άνθρωποι, φτιάχνουν αντι-κείμενα με τα χεράκια τους και στη συνέχεια πωλούν τις δη-μιουργίες τους μέσα από το διαδίκτυο. Χειροποίητακοσμήματα, πλεκτά, κεντήματα, κεριά, μαρμελάδες και διά-φορα ακόμα, μπαίνουν σε διαδικτυακά καταστήματα και δια-τίθενται σε όσους δεν θέλουν τυποποιημένες ιδέες, αλλάπρωτότυπες και “φρέσκες”. Στη διεύθυνση αυτή, μπορείτε καινα αγοράσετε -αν το επιθυμείτε- αλλά και να κάνετε λογα-ριασμό χρήστη και στη συνέχεια να δίνετε τις δικές σας δημι-ουργίες προς πώληση! Και ποιος ξέρει; Αν είστε πνεύμακαλλιτεχνικό και οι δημιουργίες σας “ιντριγκάρουν” όσους τιςδουν, μπορεί αυτό να είναι το ξεκίνημα μιας νέας καριέρας!

Μουσείο... καμένου φαγητούwww.burntfoodmuseum.com

Το διαδίκτυο φιλοξενεί τα πάντα! Ακόμα και πράγματα πουδεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πως μπορεί να υπάρχουν.Για παράδειγμα αυτό το site “οδηγεί” στο Μουσείο ΚαμένουΦαγητού! Τι είναι αυτό; Σύμφωνα με τον ιστότοπο, όλα ξεκί-νησαν το 1989, όταν η Ντέμπορα έβαλε να ζεστάνει φαγητό.Το τηλέφωνο χτύπησε, το θέμα την ενδιέφερε προφανώς πε-ρισσότερο από το μαγείρεμα και το φαγητό, κάηκε. Αυτό τοκάρβουνο, αντί να το πετάξει, η Ντέμπορα το χρησιμοποίησεως έκθεμα! Το πρώτο έκθεμα του “Μουσείου Καμένου Φαγη-τού”, το οποίο έκτοτε “εμπλούτιζε” με διάφορα εκθέματα. Και,όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, το διαδίκτυο έκανε“διάσημο” το Μουσείο!

σερφ ρίσ ατασερφ@ρίσματαΤης ΜΑΡΙΑΣ ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ

σστόχος των εκδηλώσεων του Ελληνο-Γαλλικού Συλλόγου, ήταν να υπογραμμί-σει τη σημασία της συνεργασίας τωνλαών, των πολιτισμικών ανταλλαγών,της ισότητας, της αυτονομίας καθώς καιτης διατήρησης και διάδοσης των γλωσ-σών του κόσμου.

Οπως ανέφερε στις “διαδρομές” ο γε-νικός πρόξενος της Γαλλίας «εδώ καιπολλά χρόνια οι δεσμοί της Ελλάδας μετη Γαλλία είναι πάρα πολύ στενοί. Ελ-πίζω, και είμαι σίγουρος ότι θα παραμεί-νουν δυνατοί για πολύ καιρό ακόμα».

Παράλληλα ο κ. Klockenbring τόνισεότι: «Οι Γάλλοι τουρίστες όσο πάει καιπληθαίνουν στην Ελλάδα. Υπάρχει μιαδυναμική και μια αγάπη για τη χώρα. Δεννομίζω ότι οι εξελίξεις με το προσφυγικόθα επηρεάσουν μακροπρόθεσμα τη δυ-ναμική αυτή. Εχουμε πολύ καλή εικόναγια τον τουρισμό προς την Ελλάδα».

Ο ίδιος εξήρε το έργο των Ελληνο-Γαλλικών Ινστιτούτων και Συλλόγωνόπως του Ελληνο-Γαλλικού Συλλόγου

Χανίων που διατηρούν ζωντανά όλααυτά που ενώνουν τις χώρες αυτέςόπως η κοινή γλώσσα επικοινωνίας (ταγαλλικά) αλλά και αξίες όπως η πολιτι-στική ποικιλομορφία, η ελευθερία και οσεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμά-των.

Το σημερινό πρόγραμμα της “Γιορτήςτης Γαλλοφωνίας” περιλαμβάνει έκθεσημε έργα μαθητών από τις 10π.μ. έως τη1μ.μ. στο Νεώριο Μόρο - ΙστιοπλοϊκόΟμιλο Χανίων, μουσική και γαλλικά τρα-γούδια από το Μουσικό Σχολείο Χανίων,face painting από τους σπουδαστές τηςσχολής Αισθητικής Τέχνης και Μακιγιάζτου ΙΕΚ ΚΕΚ ΔΕΛΤΑ.

Παράλληλα στον ίδιο χώρο στις 11π.μ.θα ξεκινήσει ο Μαραθώνιος Ανάγνωσηςγια τη Γαλλοφωνία με το ποιητικό έργοτου Jacques Prévert “Paroles”.

Αύριο Κυριακή θα πραγματοποιηθείBrunch à la Française (γαλλικό brunch)στο Serenissima Boutique Hôtel, στις11π.μ. κατόπιν κράτησης.

Οι Γάλλοι τουρίστες αγαπούν την Ελλάδα και υπάρχει μια δυναμικήόσον αφορά τον τουρισμό στην χώρα, επεσήμανε ο γενικός πρό-ξενος της Γαλλίας M. Thierry Klockenbring ο οποίος βρέθηκε σταΧανιά με αφορμή τις τοπικές εκδηλώσεις για τον θεσμό της Γαλ-λοφωνίας που διοργάνωσε ο Ελληνο-Γαλλικός Σύλλογος Χανίων.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΑΛΛΟΥ ΠΡΟΞΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΧΑΝΙΑ

Οι Γάλλοι ψηφίζουν ΕλλάδαΟι Γάλλοι “ψηφίζουν” Ελλάδα

ΑΠΟ ΤΟΥΣ “ΠΟΔΗΛΑΤΡΕΙΣ”

Κάλεσμα για συμμετοχήστο “Φεγγάρι στη ρόδα”

Συνάντηση όσων επιθυμούν να συμμετέχουν στην 9η διορ-γάνωση του “Φεγγάρι στη ρόδα” στις 21 Μαΐου, θα πραγμα-τοποιηθεί τη Δευτέρα 21 Μαρτίου στις 8:30μ.μ. στο “Ride”,στην Σπλάντζια, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση που έστει-λαν οι “Ποδηλάτρεις”.

ΣΤΟ “ΜΕΓΑΛΟ Ο”

Λαϊκά παραμύθιαΟ Πολυχώρος “ΜΕΓΑΛο Ο”, Γρηγορίου Ε’ 69, φιλοξενεί την

καταξιωμένη αφηγήτρια παραμυθιών Αγνή Στρουμπούλη καιδιοργανώνει τις Παραστάσεις - Αφηγήσεις Λαϊκών Παραμυ-θιών, για μικρούς και μεγάλους, με μουσική συνοδεία από τονΓιάννη Ψαριώτη “Το κουντουνάκι”, σήμερα Σάββατο και “Τοτσικαλάκι” αύριο Κυριακή στις 6μ.μ.

ΕΛΕΝΗ ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ

«Οι Γάλλοι τουρίστες όσο πάει καιπληθαίνουν στην Ελλάδα. Υπάρχει μιαδυναμική και μια αγάπη για τη χώρα»

ανέφερε ο γενικός πρόξενος της ΓαλλίαςM. Thierry Klockenbring.

Ο γενικός πρόξενος της Γαλλίας M. Thierry Klockenbring βρέθηκε στα Χανιά με αφορμή τις τοπικές εκδηλώσειςγια τον θεσμό της Γαλλοφωνίας που διοργάνωσε ο Ελληνο-Γαλλικός Σύλλογος Χανίων.

εε

πολιτισμός 7/ 35ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

ίναι κλισέ αλλά καιαλήθεια: Στην Ελλάδατων χιλίων προβλημά-των και της ανυπαρ-ξίας -διαχρονικά- ορ-γανωμένων δομών σεκάθε επίπεδο, ιστορίαγράφουν οι παρέες.

ΣΤΟΝ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟ ΟΜΙΛΟ ΧΑΝΙΩΝ - ΝΕΩΡΙΟ ΜΟΡΟ

Εικαστικά α οτυ ώ ατα“Εικαστικά αποτυπώματα”■ Μια εικαστική σκυταλοδρομία από μια παρέα που γράφει ιστορία...

Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για

παρέες καλλιτεχνών που η σπίθα της

δημιουργίας είναι συνυφασμένη με

την ίδια τους την ύπαρξη. Μια τέτοια

μεγάλη παρέα από 22 εικαστικούς

καλλιτέχνες, εγκαινιάζει την Τρίτη, 22

Μαρτίου, στις 8 το βράδυ στον Ιστιο-

πλοϊκό Ομιλο Χανίων - Νεώριο

Μόρο, μια πρωτότυπη καλλιτεχνική

“σκυταλοδρομία” με τίτλο “Εικαστι-

κά Αποτυπώματα”.

Πρόκειται για διαδοχικές εικαστικές

εκθέσεις που θα πραγματοποιηθούν

στον ίδιο χώρο και θα διαρκέσουν

έως τα μέσα Ιουλίου, στις οποίες οι

22 δημιουργοί, χωρισμένοι σε ομά-

δες, θα παρουσιάσουν τη δουλειά

τους δίνοντας ερεθίσματα στους φί-

λους των εικαστικών τεχνών για

έναν γόνιμο διάλογο γύρω από τα θέ-

ματα της τέχνης αλλά και -κυρίως-

προσφέροντας συγκινήσεις.

Η πρώτη ομάδα που θα μεταφέρει

την καλλιτεχνική σκυτάλη είναι οι ει-

καστικοί Ελένη Μανωλαράκη, Κατε-

ρίνα Τσεμπελή και Στέλιος Αλεξάκης

τους οποίους συνάντησαν οι “δια-

δρομές” και μίλησαν μαζί τους λίγο

πριν τα εγκαίνια της πρώτης έκθεσης.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ«Ολα ξεκίνησαν το 2015 όταν κάποιοι

εικαστικοί που ζούμε και εργαζόμα-

στε στα Χανιά δημιουργήσαμε ένα

ανοικτό καλλιτεχνικό στέκι και βρι-

σκόμασταν μια φορά την εβδομάδα,

ανταλλάσσοντας ιδέες ή συζητώντας

για συνεργασίες, συμπράξεις και ό,τι

άλλο δημιουργικό μπορεί να φέρει η

ελεύθερη επικοινωνία», εξήγησε η

Ελένη Μανωλαράκη και πρόσθεσε

ότι αυτή η συνύπαρξη και συνεργα-

σία μεταξύ καλλιτεχνών είναι πολύ-

τιμη για έναν δημιουργό καθώς του

δίνει τη δυνατότητα να μοιραστεί

προβληματισμούς με ανθρώπους

που κατέχουν την ίδια τέχνη, αλλά

και να τον βοηθήσει στην εξέλιξη της

δουλειάς του. Επίσης, ο καλλιτεχνι-

κός αυτός κύκλος -όπως διευκρίνισε-

φιλοδοξεί να ανοίξει ακόμα περισ-

σότερο και να συμπεριλάβει κι άλλες

τέχνες πέρα από τα εικαστικά, διευ-

ρύνοντας τις δράσεις του.

Η Κατερίνα Τσεμπελή αρχικά, όπως

μας είπε, είδε με επιφύλαξη τις συ-

ναντήσεις. Η αιτία ήταν κάποιες

παλαιότερες αρνητικές εμπειρίες που

είχε ζήσει: «Η διαφορά σε αυτή την

περίπτωση ήταν ότι η ομάδα δέθη-

κε σιγά - σιγά με φυσικό τρόπο κα-

θώς ο καθένας καλούσε ανθρώπους

που ήξερε», σχολίασε, ενώ αναφε-

ρόμενη στο δημιουργικό στοιχείο

που γενούν οι συναντήσεις της ομά-

δας σημείωσε: «Νομίζω ότι κάτω από

όλη την ευγένεια και την παρέα

υπάρχει πάντα και μια μικρή φιλο-

δοξία που ξυπνάει μέσα από τη συ-

νύπαρξη με άλλους καλλιτέχνες κι

αυτό σε κάνει να δουλέψεις τις αδυ-

ναμίες σου καθώς γνωρίζεις ότι τη

δουλειά σου θα τη δουν μάτια που ξέ-

ρουν».

Αραγε όμως ένας καλλιτέχνης κατα-

ξιώνεται μέσα από τα μάτια των συ-

ναδέλφων του ή του κοινού, τη ρω-

τάμε: «Νομίζω ότι είναι απαραίτητα

και τα δύο», απαντά.

Για το τρίτο μέλος της πρώτης ομά-

δας που θα παρουσιάσει τα έργα της

στα “Εικαστικά Αποτυπώματα”, Στέ-

λιο Αλεξάκη, η δημιουργία του καλ-

λιτεχνικού κύκλου αποτελεί αίτημα

των καιρών: «Η τέχνη είναι μια ομα-

δική υπόθεση και νομίζω ότι το εν-

διαφέρον σε αυτή την περίπτωση εί-

ναι ότι συναντηθήκαμε πολλοί καλ-

λιτέχνες και προσπαθούμε να οργα-

νωθούμε σε ομάδες», σημείωσε και

πρόσθεσε: «Αλλωστε είναι η εποχή

και οι συνθήκες που απαιτούν να λει-

τουργούμε ομαδικά και σε ένα κλίμα

ενότητας».

Η ΙΔΕΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΙΚΩΝΕΚΘΕΣΕΩΝ

Πώς όμως προέκυψε η “σκυταλο-

δρομία” των εικαστικών εκθέσεων

που αποτελεί το πρώτο εγχείρημα

της παρέας; «Επιλέξαμε αυτή τη μορ-

φή αφενός γιατί δίνεται καλύτερα το

στίγμα του κάθε καλλιτέχνη, αφού

μπορεί να παρουσιάσει στην έκθεση

περισσότερα από ένα έργα του, ενώ

παράλληλα θα προβάλλονται σε οθό-

νη κι άλλες δουλειές του, και αφετέ-

ρου γιατί αυτή η συνύπαρξη προ-

σφέρει τη δυνατότητα για να πραγ-

ματοποιηθούν κι άλλα καλλιτεχνικά

γεγονότα και να υπάρξουν κι άλλα

ερεθίσματα», εξήγησε η Ελένη Μα-

νωλαράκη.

Στο πλαίσιο αυτό -ανέφεραν οι 3 δη-

μιουργοί- στις 30 Μαρτίου στις 8 το

βράδυ στο Νεώριο Μόρο, θα πραγ-

ματοποιηθεί μια ανοιχτή συζήτηση

μεταξύ τους και με το κοινό γύρω

από θέματα της καλλιτεχνικής δημι-

ουργίας.

Δεν παρέλειψαν να αναφερθούν και

στον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο Χανίων που

φιλοξενεί την έκθεση δίνοντας την

ευκαιρία στους δημιουργούς να επι-

κοινωνήσουν την τέχνη τους και να

συναντήσουν το κοινό τους. «Είναι

πραγματικά ένας πολύ φιλόξενος

χώρος και μας έχει υποδεχθεί ζεστά.

Επίσης, η συνεργασία μας με την

Κάλλια Σωτηράκη και τη Μυρτώ

Κοντομυτάκη είναι πραγματικά δώρο

θεού για εμάς», σημείωσε σχετικά η

Κατερίνα Τσεμπελή. Από μέρους του

Ι.Ο.Χ. η υπεύθυνη του τμήματος πο-

λιτισμού Κάλλια Σωτηράκη και η

υπεύθυνη πολιτιστικών υποθέσεων

Μυρτώ Κοντομιτάκη τόνισαν ότι ο

Ιστιοπλοϊκός δεν θα μπορούσε να

μην καλωσορίσει με θέρμη μια τέτοια

διοργάνωση καθώς -όπως σχολία-

σαν- «αφενός έχουμε να κάνουμε με

δημιουργούς - καλλιτέχνες και αφε-

τέρου η ιδέα της εικαστικής αυτής

σκυταλοδρομίας και της παρουσία-

σης έργων κατά ομάδες αποτελεί

ένα πρωτότυπο εγχείρημα».

ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ

Το πρόγραμμα των εκθέσεων

Ο κύκλος εκθέσεων “ΕικαστικάΑποτυπώματα” εγκαινιάζεται τηνΤρίτη, 22 Μαρτίου, στις 8 τοβράδυ στον Ι.Ο.Χ. - Νεώριο Μόρομε την έκθεση των Αλεξάκη Στέ-λιου, Μανωλαράκη Ελένης καιΤσεμπελή Κατερίνας η οποία θαδιαρκέσει έως τις 31 Μαρτίου.

Θα ακολουθήσουν οι εκθέσειςτων:

• Ξενάκη Πέτρου, ΠερράκηΑγλαΐας και Ξενάκη Σοφίας - Μα-ρίας (από 4 έως 13 Απριλίου).

• Βολακάκη Ευαγγελίας, Δασκα-λάκη Κωστή, Αμπελικάκη Αυγήςκαι Αμπελικάκη Κωνσταντίνας (18έως 27 Απριλίου).

• Μποβιάτσου Λαμπρινής, Σκυ-λουράκη Μιράντας και ΧιωτάκηΑλίκης (9 έως 18 Μαΐου).

• Πετσούρα Σύλβιας, ΞενάκηΠαγώνας και Ελληνα Εηγιας (6έως 15 Ιουνίου).

• Πετράκη Αναστασίας, Μπρα-ουδάκη Ρένας και ΚουκουράκηΧριστίνας (20 με 29 Ιουνίου).

• Γιατρουδάκη Πόπης, Χατζη-δάκη Πέπης και Μαρινάκη Ελένης(4 έως 13 Ιουλίου).

Η θηλυκή παρουσία πρωταγωνιστεί στα έργα της Κατερίνας Τσεμπελή που θαπαρουσιαστούν στην έκθεση. Γυναικείες φιγούρες που καλύπτουν όλο το φάσματης καλλιτεχνικής πορείας της δημιουργού -από τα φοιτητικά της ακόμα χρόνιαμέχρι και σήμερα- δουλεμένες άλλοτε με λάδια και ακρυλικά κι άλλοτε με την

τεχνική της εγκαυστικής.

Από αριστερά οι εικαστικοί δημιουργοί Κ. Τσεμπελή, Ελένη Μανωλαράκηκαι Στέλιος Αλεξάκης με τις Μ. Κοντομιτάκη και Κ. Σωτηράκη

από το Τμήμα Πολιτισμού του Ι.Ο.Χ.

Τρεις εντελώς διαφορετικές πτυχές του εικαστικού του έργου πρόκειταινα παρουσιάσει ο Στέλιος Αλεξάκης: Μια σειρά έργων manga, που εκτέθηκεστο Τόκιο το 2010 και έχουν τυπωθεί σε μίνι κόμικ, έργα δουλεμένα με λάδια

που ζωγραφίζει εκ του φυσικού και ψηφιδωτά, συνθέτουν το δημιουργικό παζλτου Κρητικού καλλιτέχνη αποκαλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών τεχνικών

πάνω στις οποίες δουλεύει.

Η Ελένη Μανωλαράκη στην έκθεση πρόκειται να παρουσιάσει δουλειά τωντελευταίων χρόνων που είναι εμπνευσμένη από τη μετάβαση από την Αθήνα όπου

ζούσε μέχρι πρόσφατα στο χωριό της τα Μεσκλά. “Πρόκειται για έργα δουλεμένα μετέμπερα που δημιουργήθηκαν όταν επέστρεψα και αποτελούν εντυπώσεις από τη

φύση και τη νέα μου καθημερινότητα”, σημειώνει.

Ξημέρωμα

Η νύχτα περνά σιγανά,η φύση ξυπνά μυρωμένη.Χαρούμενες ώρες μηνάτ’ αστέρι της μέρας που βγαίνει.

Ολόδροσα χόρτα πιο κειθαρρείς πως κοιμούνται ακόμα.Το πρώτο πουλί, μουσικήαρχίζει κι αφήνει το χώμα.

Ψηλά στα ουράνια πετά και ψάλλει στην πλάση τριγύρω:Μας ήρθ’ η αυγή που σκορπάδροσιά και τραγούδι και μύρο.

Καλοί μου φίλοι,καλό Σαββατοκύριακο!Πέντε ποιήματα του και εκλεκτού συνεργάτη της εφημε-

ρίδας μας, καταξιωμένου ανά το πανελλήνιο συμπολίτημας, δασκάλου και συγγραφέα παιδικών βιβλίων ΒασίληΧαρωνίτη από τη βραβευμένη ποιητική του συλλογή“Καλημέρα στην Aνοιξη” (εκδ. “Δίπτυχο”, Αθήνα 1977)φιλοξενούνται στον σημερινό Παιδότοπο. Οι βάσεις γιανα πούνε τα παιδιά της Γ1 τάξης του 5ου Δημοτικού

Σχολείου Χανίων με τις υπέροχες ζωγραφιές τους τη δικήτους “καλημέρα” στην πιο όμορφη εποχή του χρόνου πουφτάνει επίσημα σε τρεις μέρες, ύστερα απ’ το σχετικό “μά-θημα”. Πολλά τα ευχαριστώ μου στη φίλη διευθύντρια του

Σχολείου Αγγελική Χριστοφή

και στις υπεύθυνες εκπαιδευτικούς, τη δασκάλα της ΤάξηςΕλένη Ιορδανίδου και τη δασκάλα Εικαστικών ΔώραΜακρή, που ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στην πρό-τασή μου... Πραγματικά υπέροχες όλες οι εμπνευσμένεςαπ’ τα ποιήματα ζωγραφιές των παιδιά κι όχι μόνο αυτέςπου χώρεσαν, μία από κάθε ποίημα.

Να ’ναι καλά, βέβαια, και ο Ποιητής μας που συνεχίζει ναμιλεί στις καρδιές και των σημερινών παιδιών!

Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, δάσκαλος

παιδότοπος

ΒΑΓΓΕΛΗΣ

Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

kakatsakis@sch.gr

Γ1 ΤΑΞΗ 5ου ΔΗΜ. ΣΧ. ΧΑΝΙΩΝ

Καλη έραΚαλημέρα στηνστην Aνοιξηνοιξη

8/ 36ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

Η Ανοιξη

Χαμογελούσα η Ανοιξηστολίστηκε με χάρη.Ντύθηκε δροσολούλουδακαι ζήτησε να πάρει

τον ήλιο τον πυρπολητήσύντροφο στον αγώνα.Θα πολεμήσουνε μαζίτον άγριο χειμώνα.

Περνούνε κάμπους και βουνάτις ράχες, τα λαγκάδια.Τους υποδέχονται πουλιά,τους χαιρετούν κοπάδια.

Ολο ανεβαίνουνε ψηλάμε γέλια, με τραγούδια.Χειμώνα δεν απάντησανΤον διώξαν τα λουλούδια.

Πέντε φύλλα

Πέντε φύλλα, δυο λουλούδιαψιθυρίζαν το βραδάκικι έσκυψε, σιγά, ν’ ακούσειτο δροσάτο τ’ αεράκι.

Για τον ήλιο μουρμουρίζανπου γλυκά τα χαιρετούσεκαι με τις χρυσές αχτίνες καληνύχτα τους μηνούσε.

Κι είχαν θλίψη φύλλα κι άνθηπου θα ’ρχόταν το σκοτάδι.Τότε φύσηξε τ’ αγέριμίλημα μαζί και χάδι:

Κοιμηθείτε! Δε θ’ αργήσειήλιος πάλι να φανεί.Αύριο θα ξημερώσειμια αυγή πιο φωτεινή.

Πρωινό Γλέντι

Το περιβόλι μας γελάκαι με τον ήλιο παίζειγύρω στο καταπράσινοτης πλάσης το τραπέζι.

Λαχταρισμένα τα πουλιάαρχίσανε τραγούδια.Τα μπουμπουκάκια ξύπνησανκαι γίνονται λουλούδια.

Αρχίζει γλέντι όμορφομέσα στο περιβόλικαι τρώνε μύρα κι ευωδιέςοι καλεσμένοι όλοι.

Κρασί! Φωνάζουν γελαστέςτου ήλιου οι αχτίδεςκι η ροδοδάφνη τις κερνάχρυσές δροσοσταλίδες.

Ανοιξιάτικο φως

Πάμε τον ήλιο να μαζέψουμεμ’ ένα κυκλάμιν’ ανθισμένονα πιούμε φως από πρωτόφαντο,από λουλούδι μυρωμένο.

Πρωί, πρωί θα ξεκινήσουμε.

Ελα κι εσύ, μικρό σπουργίτι, χαρά να φέρεις στη φωλίτσα σουκαι κελαηδίσματα στο σπίτι.

Ολο τον ήλιο που θα πάρουμεθα τον απλώσουμε το βράδυ,να διώξ’ η νύχτα τα σκοτάδια τηςμε τ’ αχτινόβολο το χάδι.

δδ

πολιτισμός 9/ 37ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

ΣΤΟ ΠΟΛ. ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ

Εορταστική εκδήλωσηΕορταστική εκδήλωση

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ “ΚΗΠΟ”

“Η Μεγάλη Εβδομάδα των παθών του 1821”

Ομιλία του φιλόλογου - συγγραφέα Σαράντου Καργάκουμε θέμα “Η μεγάλη εβδομάδα των παθών του 1821” θαπραγματοποιηθεί σήμερα Σάββατο στις 8μ.μ. στο ΙστορικόΚαφέ “Κήπος”.

ιήμερες εκδηλώ-σεις θα πραγματο-ποιηθούν στα Χα-νιά στο πλαίσιοτης επετείου των80 ετών από τονθάνατο του Ελευ-θερίου Βενιζέλου.

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΚΑΙ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΒΡΑΒΕΙΑ

Ε ετειακές εκδηλώσειςΕπετειακές εκδηλώσειςγια τον Ελευθέριο Βενιζέλογια τον Ελευθέριο Βενιζέλο■ Για τη συμπλήρωση 80 ετών από τον θάνατό του

Συγκεκριμένα, το Σάββατο26 Μαρτίου στις 7μ.μ., στην αί-θουσα “Σταύρος Σ. Νιάρχος”του Μεγάρου ΜητροπολίτηςΕιρηναίος Γαλανάκης, στη Χα-λέπα, θα γίνουν οι απονομέςτων βραβείων του ΙΔ’ Πανελ-λήνιου Μαθητικού Διαγωνι-σμού Δοκιμίου για τονΕλευθέριο Βενιζέλο, πουφέτος είχε θέμα “Η ΠροσωρινήΚυβέρνηση Θεσσαλονίκης(1916-1917) και ο ρόλος τηςστις εσωτερικές εξελίξεις”.

Την εκδήλωση οργανώνει τοΕθνικό Ιδρυμα Ερευνών καιΜελετών “Ελευθέριος Κ. Βενι-ζέλος” υπό την αιγίδα τουΥπουργείου Παιδείας, Ερευναςκαι Θρησκευμάτων. Στην εκδή-λωση θα παραστεί ο υφυ-πουργός Παιδείας ΘεοδόσηςΠελεγρίνης.

Τα βραβεία συνοδεύονταιαπό χρηματικά ποσά και απο-νέμονται στους:

i) Α’ βραβείο, Παρασκευή(Εβελίνα) Σούκου, Ιδιωτικό Γυ-μνάσιο Ώθηση, ii) Β’ βραβείο,

Χρήστος Τόλης, ΒαρβάκειοΠρότυπο Γυμνάσιο, iii) Γ’ βρα-βείο, Αικατερίνη Δασκαλοπού-λου, 2ο Ημερήσιο ΓυμνάσιοΕυκαρπίας, Θεσσαλονίκη.

Χορηγοί των μαθητικών βρα-βείων είναι:

i) Α’ βραβείο, Οικογένεια Κα-λογερή, στη μνήμη του Καπε-τάν Γιάννη Καλογερή, ii) Β’βραβείο, εφημερίδα “Χανιώ-τικα Νέα”, iii) Γ’ βραβείο, ΦαλήΒογιατζάκη, στη μνήμη του πα-τέρα της Γεωργίου Βογια-τζάκη.

Χορηγοί της εκδήλωσης είναιοι:

i) Αργυρώ Χανιωτάκη-Σμυρ-λάκη και Μιχάλης Σμυρλάκης,για την επέτειο των 10 ετώναπό τη βράβευση του γιου καιαδελφού τους Δημήτρη στονΔ’ Πανελλήνιο Μαθητικό Δια-γωνισμό για τον ΕλευθέριοΒενιζέλο και στη μνήμη του

Ιωσήφ Σμυρλάκη, συζύγου καιπατέρα τους.

ii) Σύλλογος “Φίλοι ΕθνικούΙδρύματος “Ελευθέριος Κ. Βε-νιζέλος”.

Ακόμη, εταίροι του Ιδρύμα-τος θα αναγορευτούν οΔήμος Μεταμόρφωσης, οΜίμης Ανδρουλάκης, συγγρα-φέας, πρ. βουλευτής, ο Σπυρί-δων Λιονάκης, δικηγόρος,αρχων νομοφύλαξ της Αγίαςτου Χριστού Μεγάλης Εκκλη-σίας, η Aleksandra Pećinar, δρΙστορίας, Πανεπιστήμιο τουΒελιγραδίου και ο Κωνσταντί-νος Τζωρτζάκης, κάτοικος πα-λιάς πόλης των Χανίων.

Tην Κυριακή 27 Μαρτίουστις 11:30π.μ., θα πραγματο-ποιηθεί στους Τάφους των Βε-νιζέλων, στον Προφήτη ΗλίαΧανίων το ετήσιο πολιτικόμνημόσυνο των Ελευθερίου &Σοφοκλή Βενιζέλου. Στο μνη-

μόσυνο, που συνδιοργανώ-νουν η Περιφερειακή ΕνότηταΧανίων, ο Δήμος Χανίων καιτο Εθνικό Ιδρυμα “ΕλευθέριοςΚ. Βενιζέλος”, ομιλητής θαείναι ο Μίμης Ανδρουλάκης,συγγραφέας, πρ. Βουλευτής.Χαιρετισμό θα απευθύνει εκμέρους του προέδρου της Κυ-πριακής Δημοκρατίας ο πρέ-σβης της Κύπρου στην ΑθήναΚυριάκος Κενεβέζος.

Πριν από το μνημόσυνο θατελεσθεί αρχιερατική θεία λει-τουργία στον Ιερό Ναό Προ-φήτη Ηλία. Την επιμνημόσυνηδέηση θα τελέσουν ο σεβα-σμιώτατος αρχιεπίσκοπος Κρή-της Ειρηναίος και οισεβασμιώτατοι μητροπολίτεςΑρκαλοχωρίου, Καστελίου καιΒιάννου Ανδρέας, Κισάμου καιΣελίνου Αμφιλόχιος και Κυδω-νίας και Αποκορώνου Δαμα-σκηνός.

Εορταστική εκδήλωση για τη μεγάλη διπλή γιορτή της 25ηςΜαρτίου οργανώνουν η Ιερά Μητρόπολη Κυδωνίας και Απο-κορώνου και το Γραφείο Νεότητος σε συνεργασία με τη παι-δική και νεανική χορωδία της Μητροπόλεώς μας, τηβυζαντινή χορωδία της Εκκλησιαστικής Πατριαρχικής ΣχολήςΚρήτης και την ενορία Ζωοδόχου Πηγής Μουρνιών. Η εκδή-λωση θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 21 Μαρτίου στις8μ.μ. στο Πολιτιστικό Κέντρο της Μητρόπολης.

Στο σχετικό δελτίο Τύπου αναφέρεται: «Ελάτε να τιμήσουμετη Μητέρα Θεοτόκο που έδωσε ελεύθερα και πρόθυμα τησυγκατάθεσή της για να πραγματοποιηθεί το σχέδιο της αγά-πης του Θεού χαρίζοντας σε ολόκληρο το ανθρώπινο γένοςτην Αθανασία της ψυχής.

Ελάτε όλοι μαζί να ζωντανέψουμε το παρελθόν ενθυμού-μενοι τα ιστορικά γεγονότα και τα μαρτυρικά εκείνα πρόσωπαπου με την ηρωική τους αντίσταση και την περήφανη αυτο-θυσία τους μας δώρισαν το ανεκτίμητο αγαθό της Ελευθε-ρίας, συμβάλλοντας στην ανάκτηση της εθνικής μαςαξιοπρέπειας».

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Συνέδριο ΠολιτιστικώνΚρητικών Σωματείων

Το πρώτο Συνέδριο Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείωνπραγματοποιείται έως αύριο Κυριακή στο Πολεμικό Μουσείο,στην Αθήνα.

Στο πλαίσιο του Συνεδρίου, που διοργανώνει η ΠανελλήνιαΟμοσπονδία Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων (Π.Ο.Π.Κ.Σ.),θα παρουσιαστούν θέματα που σχετίζονται με την κρητική πα-ράδοση, ενώ οι συμμετοχές ξεπερνούν ήδη τις 700.

Τις εκδηλώσεις θα πλαισιώσουν μουσικά δρώμενα, ενώ ει-δική αναφορά θα γίνει και στην κρητική κουζίνα.

ΣΤΗΝ Ο.Α.Κ.

Εορτασμός της Κυριακής της Ορθοδοξίας

Η Κυριακή της Ορθοδοξίας έχει καθιερωθεί από ετών ωςεπίσημη εορτή της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης (Ο.Α.Κ.) ωςευκαιρία προσευχής, πνευματικού προβληματισμού και δια-προσωπικής κοινωνίας.

Η φετινή εορτή αύριο Κυριακή έχει ιδιαίτερο χαρακτήραλόγω και της πρόσφατης απόφασης των Προκαθημένων,όπως η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίαςπραγματοποιηθεί στην Ο.Α.Κ. από 16-26 Ιουνίου τ.έ.

Οι εορταστικές εκδηλώσεις θα αρχίσουν με αρχιερατική θείαλειτουργία στην Ιερά Μονή Γωνιάς, προεξάρχοντος του σε-βασμιωτάτου μητροπολίτου Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλο-χίου και θα ακολουθήσει η λιτάνευση των ιερών εικόνων κατάτην συνήθη τάξιν της εορτής.

Στη συνέχεια θα γίνει η καθιερωμένη επίσημη εορτή τουΙδρύματος, με ομιλητή τον καταξιωμένο σκηνοθέτη ΙωάννηΣμαραγδή, με θέμα: “Οταν το Φως του Θεού ενεργοποιεί ταόνειρα...”.

Ο κ. Σμαραγδής με την παρουσία του στα Χανιά θα συμμε-τάσχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα του Ιδρύματος, καθώςκαι σε βιβλιοπαρουσίαση που διοργανώνει η Ο.Α.Κ. και η Διε-θνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (Δ.Ε.Φ.Ν.Κ.).

“Το σπαρακτικό της Κρήτης μοιρολόι” για τον θάνατο του Ελευθέριου Βενιζέλου, όπως αποτυπώθηκε στοφύλλο της 21ης Μαρτίου 1936 της εφημερίδας “Παρατηρητής” (αρχείο Μουσείου Τυπογραφίας).

ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ “ΚΥΔΩΝΙΑ”

Μουσική συνομιλίαμε τη Φένια Χρήστου

Η Εταιρεία Θεάτρου “Μνήμη” παρουσιάζει στο θέατρο Κυ-δωνία σήμερα Σάββατο και ώρα 9μ.μ., τη νέα ταλαντούχομουσικό Φένια Χρήστου σε ένα πρόγραμμα που συνδυάζειεπιλεγμένες συνθέσεις από τη μέχρι τώρα βραβευμένη πο-ρεία της, μια μουσική σπουδή πάνω στην ποίηση των Χα-νιωτών ποιητών Ελένης Μαρινάκη και Λεωνίδα Κακάρογλουκαθώς και τη συνοδεία στο πιάνο του ποιήματος του ΓιάννηΡίτσου “Η σονάτα του σεληνόφωτος” ερμηνευμένο επί σκη-νής από τον Μιχάλη Βιρβιδάκη.

ΣΤΟ “ΜΕΓΑΛΟ Ο”

Αφιέρωμα στον ΜανώληΧιώτη

Την Τετάρτη 23 Μαρτίου και ώρα 9:30μ.μ., ο Κώστας Απο-στολάτος (μπουζούκι), ο Κώστας Κουρκουνάκης (κιθάρα) καιη Βασιλική Μπουγά (τραγούδι) παρουσιάζουν στον πολυ-χώρο “Μεγάλο Ο”, Γρηγορίου Ε' 69, ένα μουσικό αφιέρωμαμε αφορμή τα 46 χρόνια απουσίας του μεγάλου συνθέτη καιδημιουργού Μανώλη Χιώτη.

Είσοδος: 4 ευρώ.

βιβλίαβιβλία

Γυ νόςΓυμνός

σε κοινή θέασε κοινή θέαΧρήστος ΝαούμΕκδόσεις: Καστανιώτης

Ο ποιητής μεταμορφώνεται σε αερόστατοκαι ανακαλύπτει την ερωμένη του σε χώραεξωτική. Η κυρία Μαίρη κυνηγάει ερωτικέςστιγμές στην Αίγυπτο, στην “αγκαλιά τουποταμού”. Το πλοίο “Μαριωρή” γίνεται αν-τικείμενο ερωτικού πόθου. Η Φελίντα Τσέ-

τουλα γοητεύεταιαπό άντρες που όχιμόνο επαγγέλλον-ται τον θάνατο,αλλά μπορεί και ναπεθάνουν.Ο Φλορίν και η Σο-ρίνα αναζητούνστην Ελλάδα τοόνειρο.Ο άρρωστος συγ-

γραφέας σκιαγραφεί το πορτρέτο της ανα-γνώστριάς του. Η Μπερτούλα Πεζικούπαραπαίει ανάμεσα στη φαντασία και τηνπραγματικότητα. Ο Αδάμ και η Εύα με δια-φορετική ματιά. Το λικέρ του θανάτου, τοτέρας και η πεντάμορφη, η πανσέληνος τουΑυγούστου και τα δεινά που αυτή μπορεί ναεπιφέρει.Διηγήματα για τον έρωτα και τον θάνατο,για ανθρώπους που προσπαθούν να ζων-τανέψουν τους έρωτές τους, για πρόσωπαπου βιώνουν το πάθος και την παραφοράξεπερνώντας τα όριά τους, φτάνονταςσυχνά μέχρι το τέλος.

Σε ακανόνιστοΣε ακανόνιστο

ρεύ αρεύμαΕφη ΒενιανάκηΕκδόσεις: Ψυχογιός

Ξημέρωμα μιας Κυριακής τουΜαρτίου, 2007. Δύο άγνωστες γυ-ναίκες συναντούνται με τηνέκλειψη της σελήνης. Η Ανθή,

πρώτη χο-ρεύτρια, καιη Μαρία,μ α θ ή τ ρ ι αλ υ κ ε ί ο υ ,που προ-ετοιμάζεταιγια τις Πα-νελλαδικέςεξετάσεις. Τι κοινόέχουν αυτέςοι γυναίκες;

Γιατί συνομιλούν επί μήνες σ’ έναδωμάτιο νοσοκομείου; Ξεδιπλώνοντας το παρελθόν τους,υφαίνουν λίγο - λίγο τον ιστό πουτις δένει με μυστικά και ψέματα,έρωτα και τρέλα, ζωή και απώλεια.Ποια θα καταφέρει να επιβιώσει σ’αυτό τον άνισο αγώνα; Το χρονικό μιας αυτοχειρίας όπουδεν υπάρχουν νικητές και ηττημέ-νοι.

Δεν εί αστεΔεν είμαστε

ο εαυτός αςο εαυτός μαςΤόμας ΜάθιουΕκδόσεις: Ωκεανός

Γεννημένη το 1941 στο Γούντσαϊντ τουΚουίνς, η Αϊλίν Τούμολτι μεγάλωσε φρον-τίζοντας τους αλκοολικούς γονείς της,ωστόσο πάντα ονειρευόταν μια καλύτερηζωή, μακριά από την ταραγμένη παιδική

ηλικία της. Οτανσυνάντησε τονΕντ Λίρι, έναν επι-στημονικό ερευ-νητή, που δενέμοιαζε με κανέ-ναν από τους άν-δρες που είχεγνωρίσει, η Αϊλίνπίστεψε ότι μαζίτου θα ζούσε τηνκοσμοπολίτ ικη

ζωή που λαχταρούσε.Μετά τον γάμο τους η Αϊλίν παρότρυνετον Εντ να θέλει περισσότερα: καταξιω-μένη δουλειά, διακεκριμένους συνεργάτες,ωραιότερο σπίτι σε καλύτερη περιοχή,αλλά καθώς περνούν τα χρόνια γίνεταιφανερό ότι η ολοένα μεγαλύτερη απρο-θυμία του απέναντι σε όλα αυτά οφείλεταιεν μέρει σε μια βαθιά ψυχολογική αλλαγή.Ακόμη και όταν η οικογένεια Λίρι ανεβαίνεικοινωνικά -αποκτώντας το μεγαλοπρεπέςσπίτι που πάντα λαχταρούσε η Αϊλίν- στηζωή τους εισέρχεται το αναπόφευκτο σκο-τάδι. Η Αϊλίν, ο Εντ και ο γιός τους, Κόνελ,προσπαθούν απεγνωσμένα να μείνουνενωμένοι συνεχίζοντας φυσιολογικά τηζωή τους και να συντηρήσουν -παρά τιςαντιξοότητες- τα ιδανικά που τρέφουν γιατο μέλλον τους.

Οργισ ένηΟργισμένη

ΠαρασκευήΠαρασκευήNicci FrenchΕκδόσεις: Διόπτρα

Οταν ανακαλύπτεται ένα πρησμένοκαι μελανιασμένο πτώμα να επι-πλέει στον ποταμό Τάμεση, η αστυ-νομία μπορεί τουλάχιστον να είναισίγουρη ότι η αναγνώριση του θύ-ματος δεν θα αποτελέσει πρό-βλημα. Γύρω από τον καρπό του

νεκρού αν-θ ρ ώ π ο υ ,υπάρχει ένανοσοκομει-ακό περι-κ ά ρ π ι ο .Επάνω του,είναι γραμ-μένο έναόνομα: δρΦ. Κλάιν.Όμως η ψυ-

χοθεραπεύτρια Φρίντα Κλάιν είναιολοζώντανη.Και καθώς δεν αργούν να βρεθούνστοιχεία που τη συνδέουν με το έγ-κλημα, καθίσταται η υπ’ αριθμόνένα ύποπτη!Μην έχοντας τη δυνατότητα να πεί-σει την αστυνομία για την αθωό-τητά της, η Φρίντα αναγκάζεται ναπάρει μία πολύ ριψοκίνδυνη από-φαση προκειμένου να μπορέσει ναενώσει όλα τα κομμάτια του απο-τρόπαιου παζλ και ν’ ανακαλύψειτην αλήθεια, πριν να είναι πολύαργά τόσο για την ίδια όσο και γιατους ανθρώπους που αγαπά.

Aφορμή

Ναι, κάτι ελευθερώθηκε εντός του, κάτι ξε-καθάρισε, κάτι έγινε διαυγές, και η πνευμα-τική του μυωπία, που σκίαζε οδυνηρά τησκακιστική του ενόραση, χάθηκε πια, εξαφα-νίστηκε.

Ο μικρός Λούζιν, με την έντονη δυσκολία προσαρ-μογής στο περιβάλλον, με αποκορύφωμα την απο-τυχημένη, απ’ όλες τις απόψεις, διαμονή του στοοικο- τροφείο, στο οποίο τον έστειλαν οι γονείς του,ώστε να λάβει την, κατ’ αυτούς, κατάλληλη παιδεία,ένιωσε ένα πρωτόγνωρο σκίρτημα όταν αντίκρισε ταασπρόμαυρα τετράγωνα της σκακιέρας. Μια σειράαπό συγκυρίες, και παρά τις απέλπιδες προσπάθειεςτων δικών του, θα αποκαλύψει το ταλέντο του στοσκάκι.

Ταλέντο, λέξη προικισμένη με ένα θετικό φορτίο,κατάσταση ζηλευτή και επιθυμητή, συνυφασμένη μεμια ζωή χαρισάμενη, εύκολη και λαμπερή. Από από-σταση τα πάντα μοιάζουν διαφορετικά απ’ ό,τι πραγ-ματικά είναι. Ευχή και κατάρα, οι δύο όψεις του ίδιουνομίσματος. Και ακριβώς αυτό το βάρος του ταλέν-του αποτελεί τον πυρήνα του προβληματισμού τουΝαμπόκοφ στο μυθιστόρημα αυτό: ο προικισμένοςΛούζιν που με τόση ευκολία κινεί τα πιόνια στη σκα-κιέρα, που διαθέτει μια ασύλληπτη ικανότητα ναμνημονεύει τις ακριβείς θέσεις τους σε μια παρτίδακαι να τη συνεχίζει μες στο κεφάλι του για μέρες, οπροικισμένος σκακιστής Λούζιν, που δυσκολεύεταιόμως στα πλέον απλά και καθημερινά, που αδυνατείνα φροντίσει ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό.

Ο αφηγητής πιάνει το νήμα από την αρχή, από ταπαιδικά χρόνια του Λούζιν. Και ενώ ακολουθεί μιαγραμμική χρονικά αφήγηση, ανά διαστήματα επιχει-ρεί άλματα στο μέλλον, κάνοντας μια περίφημηχρήση του συντελεσμένου μέλλοντα, τον οποίο ξαφ-νικά εγκαταλείπει για τον ενεστώτα, και έτσι από τημια παράγραφο στην άλλη ο μικρός Λούζιν μεγαλώ-νει, και το τώρα μετατρέπεται σε παρελθόν, για λίγεςπαραγράφους, πριν ο αφηγητής επιστρέψει ξανά στοσημείο που άφησε μετέωρη την εξιστόρηση τηςζωής του Λούζιν. Αν και ο προβολέας της αφήγησηςείναι στραμμένος στον Λούζιν, το φως είναι αρκετό,για να αποκαλύψει ένα μέρος του κόσμου στονοποίον κινείται ο ήρωας, δείχνοντας έτσι ακόμα πε-ρισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο ο Λούζιν αν-

τιλαμβάνεται τη ζωή, τις δυσκολίες που αντιμετωπί-ζει, τη δυσχέρειά του να εκφραστεί συναισθηματικά.

Στα περιθώρια της ιστορίας του Λούζιν, ο Ναμπό-κοφ βρίσκει πρόσφορο έδαφος να προσθέσει τιςαπαραίτητες για τον ίδιο πινελιές από τη ζωή τωνΡώσων εμιγκρέδων, τη ρωσική πραγματικότητα καιτον έρωτα, έναν έρωτα ιδιαίτερο όπως ο Λούζιν.

Το σκάκι αποτελεί στοιχείο αναπόσπαστο της ιστο-ρίας, αυτή η ύψιστη εγκεφαλική προσήλωση, παι-χνίδι που οι χρόνοι του μοιάζουν λογοτεχνικοί, μετους άπειρους συνδυασμούς και τις τακτικές εναλ-λαγές. Δίχως αυτό να σημαίνει πως δεν είναι κατάλ-ληλο για έναν αναγνώστη με ελάχιστη εξοικείωσημε το παιχνίδι, καθώς αυτό που πρωτίστως ενδιαφέ-ρει τον Ναμπόκοφ είναι η εμμονή. Και είναι αυτή ηεμμονή, στην οποία ο Λούζιν είναι αδύναμος να αν-τισταθεί, που κάνει τον ήρωα συμπαθή και δίνει τοέδαφος για να ταυτιστεί μαζί του ο αναγνώστης.

Μια σημαντική επανακυκλοφορία ενός σπουδαίουμυθιστορήματος.

Γιαννης ΚαλοΓεροπουλος

yannis.kalo@gmail.com • no14me.blogspot.gr/

Η ά υνα του ΛούζινΗ άμυνα του Λούζιν » Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ (μτφρ. Γιώργος Iκαρος Μπαμπασάκης,

εκδόσεις Μεταίχμιο)

ΣΤΙΣ “ΕΠΙΛΟΓΕΣ”

ΑφήγησηΑφήγησηαρα υθιώνπαραμυθιών

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αφήγη-σης, εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμεραΣάββατο στις 6:30μ.μ. στο βιβλιοπωλείο “Επι-λογές”, με αφηγητές που θα μας ταξιδέψουνμέσα από τα παραμύθια.

Θα παρουσιαστούν τα παραμύθια:“Το φεγγάρι με τις ευχές” και “Η κόρη που

έγινε πουλί” με αφηγητές τον Νίκο και τηνΕλευθερία Μπλαζάκη και “Η ιστορία του Γιόμο”με αφηγητές την ηθοποιό Βαλεντίνα Παπαδη-μητράκη και τον μουσικό Αλέξανδρο Ιερονυ-μίδη από το “Θέατρο του παπουτσιού πάνωστο δέντρο”.

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Η αγω ένη“Η παγωμένηριγκί ισσαπριγκίπισσα”

Η Παιδική Σκηνή Ροντίδη παρουσιάζει το αγαπημένοπαραμύθι των παιδιών, “Η Παγωμένη Πριγκίπισσα” σεθεατρική διασκευή, σήμερα Σάββατο και ώρες 12μ.5:30μ.μ. και 7μ.μ. στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων.

Η διασκευή - σκηνοθεσία είναι του Κώστα Μελίδη, ημουσική του Χάρη Γκατζόφλια, οι στίχοι της Αννας Μπα-λάσκα, η σκηνογραφία της Μάντυς Λάσχου, τα κοστού-μια και το make up artist της Ελένης Δημοπούλου, οιχορογραφίες της Aθηνάς Σιώτη.

Τους ρόλους ερμηνεύουν: Μαρία Χειμώνα, ΔέσποιναΤσαχουρίδου, Σωτηρία Αϊβαζίδη, Μελίνα Βαμπούλα, Μά-ριος Τσικές, Ζαχαρίας Γουέλα, Χριστίνα Ντούκα.

Γενική είσοδος 7€. Κρατήσεις 6944062928.

πολιτισμός10/ 38ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

ηηίδια πιστεύει ότι «η ζωή πάντα τραβάει τηνανηφόρα», ωστόσο «πάντα υπάρχει φως στοτούνελ». Αρκεί, «να γίνει ο κενός χώρος μέσαμας καινός και θα αλλάξουν όλα στην καρ-διά μας». Αλλωστε όπως μας λέει σε αυτήντην απολαυστική συζήτηση η Μάρω Βαμβου-νάκη, «η καρδιά είναι το κέντρο της ύπαρξης.Και όταν λέμε καρδιά δεν εννοούμε βέβαιαμονάχα το συναίσθημα αλλά εκείνη τη βαθιάσυναίσθηση και τη γνώση του τι όντως αξί-ζει».

Τα Χανιά, η γενέθλια πόλη φαίνεται νααποτελούν πάντα πηγή έμπνευσης...

Είναι τα Χανιά ζωντανά μέσα μου! Ταπράγματα που ζουν στα πιο βαθιά μας, μετον χρόνο, δυναμώνουν απίστευτα.Μετρά αντίστροφα ο καιρός στα ου-σιώδη, αντί να τα σβήνει, τα βάφει πιο έν-τονα, με αίμα πoρφυρό.

Γράφετε στο νέο σας μυθιστόρημα ότι«κάθε πόλη που ζούμε είναι η αντανά-κλασή μας, τα βιώματα μας, η προβολήτου προσώπου μας. Ο χαρακτήρας μαςκαι όσα σμίλεψε ο καιρός». Είναι τελικάη πόλη που επηρεάζει τους ανθρώπουςτης ή οι άνθρωποι που της δίνουν τα χα-ρακτηριστικά τους;

Ναι, τα Χανιά είναι ο πρωταγωνιστής στοβιβλίο, πάνω από όλους και όλα τα Χανιά!Με έκανε κομμάτια η νοσταλγία τους όσοτο έγραφα. Νομίζω πως η πόλη είναι τε-λικά εκείνη που επηρεάζει τους ανθρώ-πους της. Μια αρχέγονηεπιρροή σαν μερικό, αλλά δυ-νατό πεπρωμένο. Δεν της ξε-φεύγεις όσο και να φεύγειςμακριά, ιδίως τότε...

Υπάρχουν γωνιές που αγα-πάτε, άνθρωποι που ξεχωρί-ζετε, πράγματα πουνοσταλγείτε από τα Χανιά;

Μη μου ζητάτε να αναλύσωκάτι τέτοιο, είναι ένα σύμπανολάκαιρο, συνειδητό και υπο-συνείδητο, που με καθόρισε.Υπάρχουν θαμμένα στα Χανιάπρόσωπα που λάτρεψα. Τι ναπεριγράψω...

Η ιστορία του βιβλίου έχει νακάνει με αληθινά γεγονότα ήαποτελεί προϊόν μυθοπλασίας;

Η ιστορία του βιβλίου είναι εντελώς φαν-ταστική και, κατά κάποιο τραβηγμένοτρόπο, εμπνευσμένη από την Ανάστασητου Τολστόι. Εκείνες τις εποχές που ανα-φέρομαι συνέβαιναν εγκληματικές αδι-κίες από τις διαφορές στις κοινωνικέςτάξεις. Θα μου πείτε βέβαια: Και πότε οέρωτας δεν μπορεί να γίνει εγκληματίας;

Μιλάτε στο βιβλίο για τη δύναμη τηςβούλησης. Γράφετε πως «μπορείς να κά-νεις θαύματα άμα πιστεύεις υπερβολικάκαι χωρίς παραστρατήματα σε αυτό πουαποφάσισες να πιστεύεις». Τι θα παρο-τρύνατε τους νέους που οι προσδοκίεςτους τόσο δοκιμάζονται σ’ αυτήν τηνσκληρή για όνειρα εποχή;

Η ελευθερία της βούλησης είναι το ισχυ-ρότερο όπλο που μας χάρισε ο Θεός και

η φύση μας. Παρά τα βάρη, τα πεπρω-μένα, τα περιβάλλοντα, τους γονείς, τιςκοινωνικές συνθήκες, ο άνθρωπος έχειεξοπλισθεί με εξαίσια όπλα να γυρεύει τοθέλημά του. Εκείνο που τον εκφράζειαληθινά.Ολες τις εποχές της ιστορίας όπου είχαμεπεριόδους κρίσεων, τότε όμως, ειδικάτότε, ξεχώριζαν οι συγκροτημένες, οι ερ-γατικές, οι επίμονες ψυχές. Δεν γίνεται νααποφεύγουμε τα δύσκολα, είναι για τοκαλό μας τα δύσκολα αν όντως το θέ-λουμε και το αξίζουμε.

Παρακολουθείτε την Πολιτική; Πι-στεύετε ότι υπάρχει “φως στο τούνελ”αυτής της παρατεταμένης κρίσης;

Παρακολουθώ αρκετά και πιστεύω πωςναι, πάντα υπάρχει φως στο τούνελ.Η ζωή πάντα τραβάει την ανηφόρα! Θέ-

λουμε δεν θέλουμε, η ζωή θέλει να ζήσει.

Τα τελευταία χρόνια φαίνεται έναάνοιγμά σας προς έργα γύρω από τηνψυχολογία. Αλλωστε οι σπουδές σαςείναι στα Νομικά αλλά και στην Ψυχο-λογία. Η ηθική κρίση που περνάμε σή-μερα, μπορεί να μας φέρει πιο κοντάστον εαυτό μας και στους άλλους ή θαμας αποξενώσει;

Ιδίως μια κρίση, μια συμφορά, μας φέρ-νουν κοντά στους άλλους. Για να προ-στατευθούμε, να παρηγορηθούμε, ναδυναμώσουμε. Μα γι’ αυτό νομίζω συμ-βαίνουν τα ζόρικα, γιατί ο άνθρωποςέγινε υπερβολικά ατομιστής και έχασε τοδρόμο.Εκτός πορείας θα ακολουθήσουν οι μπε-λάδες και η σύγχυση. Ομως ο άνθρωποςείναι και ελεύθερος! Εχει απόλυτο δι-

καίωμα να καταστραφεί αν αυτό θέλει.Αυτή η μεγαλειώδης ελευθερία είναι καιο κίνδυνός μας, προσωπικά και συνολικά.

Προς το τέλος του βιβλίου σας, ηηρωίδα αναρωτιέται αν έζησε. Ζούμε σή-μερα ή απλά επιβιώνουμε;

Αλλος ζει, άλλος επιβιώνει, και άλλος νε-κρώνεται από νωρίς. Πάντα έτσι ήταν ταπράγματα και πάντα έτσι θα είναι. Καιστις “καλές μας εποχές” υπήρχε πολλήδυστυχία και ψυχοπάθεια.

Σε άλλο σημείο του βιβλίου γράφετε ότιείναι τόσα αυτά που αποθηκεύουμε στιςψυχές μας, «που ο νους αρνιέται ναμάθει άλλο, να δεκτεί κάτι καινούριο,πλημμύρισε, ξεχείλισε...». Να ’ναι από«κορεσμό συγκινήσεων, από άμυνα γιαλίγο περισσότερη επιβίωση, μια οικονο-μία στερνών αντοχών».Υπάρχει ακόμη λίγος χώρος μέσα μαςγια κάτι, νέο; Για περισσότερο συναί-σθημα, περισσότερη αγάπη, περισσότεροιδεαλισμό, αλληλεγγύη, ανιδιοτέλεια,προσφορά;

Αμέ! Πάρα πολύς άδειος, κενός χώροςυπάρχει μέσα μας! Ας γίνει ο κενός χώροςκαινός και θα αλλάξουν όλα στην καρδιάμας. Η καρδιά είναι το κέντρο της ύπαρ-ξης. Και όταν λέμε καρδιά δεν εννοούμεβέβαια μονάχα το συναίσθημα αλλάεκείνη τη βαθειά συναίσθηση και τηγνώση του τι όντως αξίζει.

Κλείνετε το βιβλίο μιλώντας για επιείκιαμε τον περασμένο εαυτό μας. «Ας είμα-στε καλοί με το παρελθόν», λέτε. «Επιεί-κεια και υπομονή με τα περασμένα».

Πόσο εύκολο ή δύσκολο εσω-τερικά, εντός μας, είναι αυτότο “έλεος” στο οποίο αναφέρε-στε;Οσο μεγαλώνω η έννοια του ελέ-ους έρχεται σαν φως και στο δικόμου τούνελ. Λέω: Φαντάσου οΘεός να ήταν μονάχα δίκαιος!...Ολοι καταδικασμένοι στα χάλιαμας θα ήμασταν. Ο Θεός είναιΘεός γιατί είναι σπλαχνικός καιελεήμων.

Τι διαβάζετε αυτήν την εποχή; Τελευταία διάβασα το “Κάτι παρά-ξενο στο νου μου” του εξαιρετικούΟρχάν Παμούκ. Μια αργή πεζοπο-ρία φτωχής ζωής σε νυχτερινούςδρόμους της Πόλης, σε ψυχές, σεδράματα, για να καταλήξει σε ένα

τέλος. Μια γραμμή στο τέλος που ότανέφτασα και τη διάβασα ήταν σα να μεχτύπησε σφαίρα και είπα: Αυτό το τέλοςδεν θα το ξεχάσω ποτέ!

Συγγραφικά, ετοιμάζετε κάτι καινούριο;Τίποτα δεν ετοιμάζω. Γενικά δεν ετοι-μάζω, αλλά ξάφνου κάτι γίνεται και μεσκουντάει μια ιστορία που ετοιμαζότανκρυφά για μένα.

Εχετε ποτέ σκεφτεί να επιστρέψετε μιαμέρα πίσω στην πατρίδα, στα Χανιά, μό-νιμα;

Ολο αυτό ονειρεύομαι, και όλο πιο δύ-σκολο γίνεται με τον καιρό... Και τα Χανιάμε τιμωρούν με τη σκληρότερη τιμωρίαπου σε τιμωρούν οι πατρίδες που άφη-σες: Με δύσκολη, πολύ δύσκολη νοσταλ-γία.

Είναι τα Χανιά ζωντανά έσα ου«Είναι τα Χανιά ζωντανά μέσα μου! Τα ράγ ατα ου ζουν στα ιο βαθιά αςΤα πράγματα που ζουν στα πιο βαθιά μας,

ε τον χρόνο δυνα ώνουν α ίστευταμε τον χρόνο, δυναμώνουν απίστευτα.Μετρά αντίστροφα ο καιρός στα ουσιώδηΜετρά αντίστροφα ο καιρός στα ουσιώδη,αντί να τα σβήνει τα βάφει ιο έντονααντί να τα σβήνει, τα βάφει πιο έντονα,

ε αί αμε αίμα πoρφυρόρφυρό»

ΜΑΡΩ ΒΑΜΒΟΥΝΑΚΗ:

Η καρδιά είναι το κέντρο της ύ αρξης«Η καρδιά είναι το κέντρο της ύπαρξης»

«Μια κρίση, μια συμφορά, μας φέρνουν κοντά στους άλλους. Για να προστατευθούμε, να παρηγορηθούμε, να δυναμώσουμε. Μαγι’ αυτό συμβαίνουν τα ζόρικα, γιατί ο άνθρωπος έγινε υπερβολικά ατομιστής και έχασε τον δρόμο...» λέει στις “διαδρομές” ηαγαπημένη Χανιώτισσα συγγραφέας Μάρω Βαμβουνάκη, η οποία πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο της μυθιστόρημα “Η Δικηγόρος”(εκδόσεις Ψυχογιός), μια ερωτική ιστορία που ξετυλίγεται από τα Χανιά μέχρι την Αθήνα ενώνοντας το παρελθόν με το παρόν.

συνέντευξη 11/ 39ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

ΕΛΕΝΗ

ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ

Θεραπευτικές ιδιότητεςκαι ενδείξεις

Σήμερα εκτιμάται ως θεραπευτικό βότανο γιατις βλεννογόνιες μεμβράνες και με στυπτικέςιδιότητες για το σταμάτημα της αιμορραγίας.

Δρα ως στυπτικό, τονωτικό, διουρητικό, επου-λωτικό και χολαγωγό.

Ρυθμίζει καταπληκτικά το ζάχαρο χωρίς να τορίχνει υπερβολικά και να προκαλεί υπογλυκαι-μίες.

Ανακουφίζει από τον πόνο και ρίχνει τον πυ-ρετό ενώ παρέχει και ανοσοενισχυτικές ιδιότη-τες.

Χρόνια οι βοτανολόγοι το συστήνουν για τηναντιμετώπιση κρυολογημάτων γρίπης καιάλλων παθήσεων. Οι παθήσεις στις οποίες συ-στήνεται είναι αυτές που προκαλούν πυρετό καιπόνους.

Υπάρχουν έρευνες που ισχυρίζονται ότι ενι-σχύει τα λευκά αιμοσφαίρια για την αντιμετώ-πιση των μικροβίων και είναι ισχυρότεροβότανο από την Εχινάκεια.

Ο συνδυασμός της στυπτικότητας και των πι-κρών στοιχείων κάνει το Αγριμόνιο ένα πολύ-τιμο ίαμα ιδιαίτερα όταν χρειάζεται στυπτικήδράση στο πεπτικό σύστημα. Είναι ειδικό ίαμαγια την παιδική διάρροια. Μπορεί να βοηθήσεισημαντικά σε περιπτώσεις βλεννώδους κολίτι-δας και αποτελεί πρώτη επιλογή μεταξύ τωνβοτάνων για την σκωληκοειδίτιδα.

Χρησιμοποιείται στην δυσπεψία. Ενδείκνυταιγια την ακράτεια ούρων και την κυστίτιδα. Σανγαργάρες είναι ωφέλιμο για την ανακούφισητου πονεμένου λαιμού και την λαρυγγίτιδα (γιααυτό λέγεται και φωνόχορτο). Σαν αλοιφήβοηθά στην επούλωση των τραυμάτων και τωνμωλώπων. Μπορεί να συνδυαστεί με άφυσαβότανα για τα προβλήματα της πέψης.

Θεωρείται πολύ αποτελεσματικό στους πό-νους της περιόδου. Ανακουφίζει σε βρογχίτιδεςή τραχειίτιδες, καταρροή, ενώ είναι εφιδρωτικόκαι μαλακώνει τον ξεραμένο λαιμό.

Παρασκευή και δοσολογίαΠαρασκευάζεται ως έγχυμα. Αδειάζουμε ένα

φλιτζάνι βραστό νερό πάνω σε 1-2 κουταλιέςτου τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε 10-

15 λεπτά. Το ρόφημα το πίνουμε τρεις φορέςτην ημέρα...

Προφυλάξεις:Πρέπει βέβαια να το αποφεύγουν όσοι έχουν

πρόβλημα δυσκοιλιότητας. Αλλά και όσοι δενέχουν πρόβλημα δυσκοιλιότητας αν πάρουν με-γαλύτερη ποσότητα από την συνιστώμενη δο-σολογία μπορεί να τους την προκαλέσει.

Η αγριμόνια είναι ένα πολύ καλό βότανο πουσυναντούμε σε όλα τα κλίματα. Μπορεί να καλ-λιεργηθεί παντού, αρκεί να είναι μέρος κάπωςυγρό και με ήλιο.

Το βρίσκουμε σε όλα τα εδάφη, κυρίως αργι-λώδη, σε μεγάλους φράκτες, στις άκρες τωνδρόμων, σε αναχώματα, σε πολύ λιαζόμενα ξέ-φωτα δασών και σε αδύνατα λιβάδια. Είναι πο-λυετές, ποώδες φυτό που φτάνει σε ύψος τα70 εκατοστά, με δυνατό ρίζωμα.Στέλεχος όρθιο, τριχωτό, μελίγες διακλαδώσεις. Βα-σικά φύλλα αντίθετα,διαταγμένα σε ρό-δακα. Κατάμήκος του στε-λέχους, ανα-πτύσσονταικατά απο-στάσεις ταφύλλα πουείναι ακανο-νίστως πτε-ρ ο ε ι δ ή .Aνθη μικρά,χρυσοκίτρινα,διατεταγμένασε επιμήκηβότρυ. Τα άνθηείναι ερμαφρόδιτα(έχουν και αρσενικά καιθηλυκά όργανα) και γονι-μοποιούνται από τις μέλισσεςκαι τις μύγες.

Οι καρποί του είναι τριχωτοί και κολλούν σταρούχα.

Ιστορικά στοιχεία Το αγριμόνιο πήρε το όνομά του -αγριμόνιο-

από τη λέξη “αγρός” και “μένω” δηλαδή αυτόπου μένει στους αγρούς - αγριμόνιο.

Από την αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν γιατην επούλωση πληγών, σε ασθένειες των μα-τιών, του συκωτιού ή και στο δάγκωμα φιδιών.Ενας πάπυρος που χρονολογείται πριν από 26αιώνες αναφέρει ότι το χρησιμοποιούσαν σεπαθήσεις των ματιών.

Επίσης, σύμφωνα με παλιά έγγραφα, προκα-λούσε βαθύ ύπνο όταν το έβαζαν κάτω από τομαξιλάρι.

Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος και ο Διοσκουρίδηςανάφεραν το βότανο αυτό που το χρησιμοποι-ούσαν για την θεραπεία του ήπατος. Ο Διο-σκουρίδης βάπτισε το αγριμόνιο “ευπατόριο”για να τιμήσει το βασιλιά του Πόντου Μιθρι-δάτη τον Ευπάτορα επειδή είχε πολλές γνώσεις

βοτανοθεραπευτικής. Η χρήση του στην Αγγλία

αναφέρεται από την εποχήτων Σαξώνων, για την

θεραπεία των πλη-γών. Στον 15ο

αιώνα αποτε-λούσε κύριο συ-στατικό του“νερού του αρ-κεβούζ ιου” ,ενός γιατρι-κού για πλη-γές απόπ υ ρ ο β ό λ οόπλο στο πεδίο

της μάχης.Η θεραπευτική

του δύναμη αποδί-δεται στην υψηλή

περιεκτικότητα του βο-τάνου σε πυρίτιο.

Συστατικά - χαρακτήραςΗ αγριμόνια περιέχει τανίνες, γλυκοσι-

δικά πικρά στοιχεία, νικοτινικό οξύ, πυριτικόοξύ, σίδηρο, βιταμίνες Β και Κ και αιθέριοέλαιο. Εχει δροσερό, ξηραντικό και έχει πικρήκαι στυφή γεύση.

Ανθιση - χρησιμοποιούμενα μέρη -συλλογή

Το φυτό ανθίζει τον Ιούνιο και συλλέγεται τηνεποχή της άνθισής του που διαρκεί έως τον Αύ-γουστο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμο-ποιούνται τα ξηρά αέρια μέρη. Οι σπόροι τουφυτού ωριμάζουν Αύγουστο και Σεπτέμβριο.

υγεία - βότανα12/ 40ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ19 Μαρτίου 2016

Επιμέλεια:

ΣΑΚΗΣ ΚΟΥΒΑΤΣΟΣ

info@herb.gr

ηηBιότοπος - περιγραφή

λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Agrimonia eupatoria(Αγριμόνια η ευπατόρια). Το συναντούμε και με την ονομασία φω-νόχορτο, ασπροζάκι, αγριμαία, ασπροξάνη. Ανήκει στην οικογέ-νεια των ροδοειδών (ανήκει στην οικογένεια της τριανταφυλλιάς).

Y.Γ: Όλα τα προηγούμενα άρθρα της στήλης μπορούμε να τα βρούμε στη διεύθυνση www.herb.gr. Επίσης αν κάποιος φίλος αναγνώστης γνωρίζει οποιαδήποτε θεραπευτική ιδιότητα βοτάνου του τόπου μας που δεν είναι ευρέως γνωστή ή έχει κάποιο ερώτημα μπορεί νατο απευθύνει στην ηλεκτρονική διεύθυνση skouvatsos11@gmail.com

Αγρι όνιοΑγριμόνιο