ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣ ;ΑΣ11lyk-irakl.ira.sch.gr/autosch/joomla371/attachments/article/172... ·...

108

Transcript of ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣ ;ΑΣ11lyk-irakl.ira.sch.gr/autosch/joomla371/attachments/article/172... ·...

  • 2

    ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

    ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Β

    ΒΙΤΣΑΞΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΑΝΕΤΑΚΗ ΣΟΦΙΑ

    ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ ΑΓΓΕΛΑ ΘΕΜΕΛΗ ΕΙΡΗΝΗ

    ΚΑΤΣΟΥΛΙΕΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΥΚΙΑΣ ΚΩΣΤΑΣ

    ΚΑΜΠΑΝΟΥ ΕΥΑ ΣΙΣΚΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ

    ΟΜΑΔΑ Γ ΟΜΑΔΑ Δ

    ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΑΛΑΝΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

    ΚΑΡΑΛΗ ΜΑΡΙΑ ΑΒΒΑΝΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

    ΚΑΤΣΗΛΑΚΗ ΣΟΦΙΑ ΔΙΑΜΑΝΤΑΡΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ

    ΓΕΝΙΤΣΑΡΙΔΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΑΒΒΑΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

    ΟΜΑΔΑ Ε ΟΜΑΔΑ ΣΤ

    ΑΝΤΩΝΑΚΗ ΣΟΦΙΑ ΒΟΛΟΣΥΡΑΚΗ ΜΑΡΙΑ

    ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΒΕΛΟΓΛΟΥ ΔΑΝΔΑΛΗ ΑΝΝΑ

    ΚΡΙΘΙΝΑΚΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΕΝΔΡΙΣΤΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΔΗΜΟΥ ΟΛΓΑ ΖΕΡΒΑΚΑΚΗ ΕΥΣΕΒΙΑ

  • 3

    ΠΕΡΙΛΗΨΗ

    Στο μάθημα του Project της Β Λυκείου ασχοληθήκαμε με κάποια νησιά της Ελλάδας και

    ειδικότερα με τα μοναστήρια που υπάρχουν σε αυτά.

    Αρχικά χωριστήκαμε σε ομάδες και η κάθε ομάδα ανέλαβε να ασχοληθεί με δύο ελληνικά

    νησιά. Η εργασία περιλάμβανε κάποιες γενικές πληροφορίες (έκταση πληθυσμός σημαντικά

    αξιοθέατα, οικονομία και ιστορία ) έτσι ώστε να έχουμε μια επαρκή εικόνα για κάθε νησί.

    Συγκεκριμένα ασχοληθήκαμε με τα ιερά προσκυνήματα, μοναστήρια και εκκλησίες ,γνωρίσαμε

    μέσα από την ενασχόλησή μας την ιστορία του κάθε μοναστηριού ,την συμβολή του στις

    δύσκολες στιγμές του έθνους, τα ιερά κειμήλια που υπάρχουν σε αυτά και τις θαυματουργικές

    εικόνες.

    Τα νησιά με τα οποία ασχοληθήκαμε είναι :

    Ρόδος -Μυτιλήνη(Α ομάδα)

    Τήνος-Χίος(Β ομάδα)

    Μήλος -Νάξος (Γ ομάδα),

    Μύκονος-Κέρκυρα (Δ Ομάδα),

    Κεφαλονιά-Ίος (Ε Ομάδα),

    Σαντορίνη- Κρήτη ( ΣΤ ομάδα)

  • 4

    Περιεχόμενα ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ........................................................................................................................................ 2

    ΠΕΡΙΛΗΨΗ ..................................................................................................................................................... 3

    ΡΟΔΟΣ ........................................................................................................................................................... 7

    ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ-ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ:....................................................................................................... 11

    1.ΞΩΚΚΛΗΣΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ............................................................................................................. 11

    2.ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΤΟΥ ΠΑΝΟΡΜΙΤΗ .............................................................. 11

    3.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΙΑΔΕΝΗΣ.......................................................................................................... 12

    4.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΡΧΑΓΓΕΛΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΘΑΡΡΙΟΥ ........................................................................................ 13

    5.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΣΑΜΠΙΚΑΣ ......................................................................................................... 16

    6.Η Ιερά Μονή Αγίου Νεκταρίου Κρυονερίου στη Ρόδο ............................................................................ 19

    .................................................................................................................................................................... 19

    ΜΥΤΙΛΗΝΗ .................................................................................................................................................. 21

    Μοναστήρια Μυτιλήνης ............................................................................................................................. 22

    2) Ιερά Μονή του Αγίου Ραφαήλ ................................................................................................................ 23

    4) Ιερά Μονή Ιωάννου Θεολόγου Υψηλού Αντισσας. ................................................................................ 26

    4)Ιερά μονή Λειμώνος ................................................................................................................................ 27

    5)Ιερός Ναός Παναγίας της Πέτρας ............................................................................................................ 28

    6)Ιερός Ναός Αγ. Θεράποντος στη Μυτιλήνη ............................................................................................ 28

    ΤΗΝΟΣ ......................................................................................................................................................... 29

    1.Το µοναστήρι της «Κυρίας των Αγγέλων» ............................................................................................... 30

    στο Κεχροβούνι Τήνου ................................................................................................................................ 30

    2.Το Μοναστήρι της Ιεράς Καρδίας του Ιησού στο Ξώµπουργο ................................................................ 31

    3.Μονή Καταπολιανής ................................................................................................................................ 32

    4.Μονή Αγίου Φραγκίσκου......................................................................................................................... 33

    5.Ο Ιερός Ναός της Ευαγγελιστρίας της Τήνου ή Παναγία της Τήνου ....................................................... 34

    ΧΙΟΣ ............................................................................................................................................................. 36

    1.Νέα Μονή ................................................................................................................................................ 37

    2.Μονή Μουνδών ....................................................................................................................................... 38

    3.Μονή Μυρσινιδίου. ................................................................................................................................. 39

    4.Παναγία Βοήθεια ..................................................................................................................................... 40

    5.Μονή Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης .................................................................................................... 40

    6.Ιερά μονή Αγίας Μαρκέλλας ................................................................................................................... 41

  • 5

    ΜΗΛΟΣ ........................................................................................................................................................ 43

    1.MONH ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ............................................................................................................................ 47

    2.Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος ή Σιδεριανός ................................................................................................ 47

    Παλαιοχριστιανικές Κατακόμβες ................................................................................................................ 48

    ΝΑΞΟΣ ......................................................................................................................................................... 50

    1.Μονη Φωτοδότου Χριστού ...................................................................................................................... 51

    2.Παναγία Αγροκοιλιώτισσα....................................................................................................................... 52

    3.Ιερά μονή Αγιου Ιωάννου του Χρυσοστόμου .......................................................................................... 53

    ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ................................................................................................................................................... 54

    ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΡΟΣΙΑΝΗ .................................................................................................................................... 54

    ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΗ ............................................................................................................................. 55

    Ι. Ν. ΑΓΙΟΥ ΜΑΜΑ ....................................................................................................................................... 55

    Παναγία Μυρτιδιώτισσα ............................................................................................................................ 56

    ΜΥΚΟΝΟΣ ................................................................................................................................................... 57

    ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΞΩΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΜΥΚΟΝΟΥ ........................................................................................ 58

    1.ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΟΥΡΛΙΑΝΗΣ ........................................................................................................................... 60

    2.ΜΟΝΗ ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ............................................................................................................................ 60

    Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ- ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ .............................................................................. 61

    ΠΑΡΑΠΟΡΤΙΑΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ......................................................................................................................... 62

    ΚΕΡΚΥΡΑ ...................................................................................................................................................... 63

    1.ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΛΑΧΕΡΝΩΝ ...................................................................................................... 64

    2.Μονή Παλαιοκαστρίτσας ......................................................................................................................... 65

    3.ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ........................................................................................................ 66

    4.ΙΕΡΗ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ..................................................................................................................... 67

    5.ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΟΥΡΑΜΑΔΩΝ................................................................................................... 67

    5.ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΙΑΣΟΝΟΣ ΚΑΙ ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΥ ................................................................................... 68

    ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ........................................................................................................................... 68

    ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ................................................................................................................................................ 69

    1)Η Παναγία η Φιδιώτισσα ......................................................................................................................... 71

    2)Μονή κηπουραίων................................................................................................................................... 71

    3)Μονή Αγίου Ανδρέα ................................................................................................................................ 72

    4)Μονή Άτρου ............................................................................................................................................. 73

    5) Ιερά Μονή και σπήλαιο του Αγίου Γερασίμου ....................................................................................... 73

  • 6

    ΙΟΣ ............................................................................................................................................................... 75

    1.Η μονή του Πύργου ................................................................................................................................. 76

    2.Η μονή Αγίου Ιωάννου Καλάμου ............................................................................................................. 77

    Οι Εκκλησίες της Ίου ................................................................................................................................... 77

    ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ................................................................................................................................................. 79

    1.Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία ....................................................................................................................... 80

    2.Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Ημεροβιγλίου Θήρας ................................................................................. 82

    3.Ιερός Ναός Αγίας Τριάδας ....................................................................................................................... 83

    Θεοτοκάκι ................................................................................................................................................... 83

    Ο Ιερός Ναός της Παναγίας της Πλατσανής ............................................................................................... 84

    ΚΡΗΤΗ ......................................................................................................................................................... 86

    ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ................................................................................................................................... 87

    Ιερά Μονή Πρέβελης .................................................................................................................................. 87

    2.ΜΟΝΗ ΑΡΚΑΔΙΟΥ ..................................................................................................................................... 89

    3.ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ............................................................................................................................. 89

    ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ .................................................................................................................................... 90

    4.ΜΟΝΗ ΣΑΒΑΤΙΑΝΩΝ ................................................................................................................................ 93

    5.Το μοναστήρι της Κεράς της Καρδιώτισσας ............................................................................................ 94

    6.ΜΟΝΗ ΑΓΚΑΡΑΘΟΥ ................................................................................................................................. 95

    7.ΜΟΝΗ ΓΟΡΓΟΛΑΙΝΙ .................................................................................................................................. 95

    8.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΛΙΑΝΗΣ ............................................................................................................................ 96

    9.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΒΡΟΝΤΙΣΙΟΥ ......................................................................................................................... 96

    ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ ......................................................................................................................................... 98

    1.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΛΩΝ ............................................................................................ 98

    2.ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΣΚΑΛΙΤΙΣΣΑΣ ..................................................................................................................... 100

    ΝΟΜΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ .................................................................................................................................. 101

    1.ΜΟΝΉ ΤΟΠΛΟΥ ..................................................................................................................................... 101

    2.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ................................................................................................................ 103

    ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ........................................................................................................................................... 107

  • 7

    ΡΟΔΟΣ

  • 8

    ΙΣΤΟΡΙΑ:

    ΡΩΜΑΪΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:

    Με την άνοδο της Ρώμης, η Ρόδος έχασε την ανεξαρτησία της, αλλά διατήρησε την αίγλη της, ως

    σημαντικό κέντρου εμπορίου, τεχνών και επιστημών, μέχρι το 42 π.Χ. Από τον 2ο αιώνα μ.Χ.

    αναπτύχθηκε μία δραστήρια χριστιανική κοινότητα. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Απόστολος Παύλος

    δίδαξε και θεμελίωσε την καινούργια θρησκεία στο νησί. Τον 6ο αι. μ.Χ. η τεράστια ελληνιστική πόλη

    συρρικνώθηκε γύρω από το μεγάλο λιμάνι, τη Βυζαντινή ακρόπολη, και το «Κάστρον». Οι χαράξεις των

    αρχαίων οδών διατηρήθηκαν (οδός Ιπποτών, Σωκράτους, Πυθαγόρα, Αγ. Φανουρίου κ.α.)

    ΙΠΠΟΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:

    Tο 1309 μ.Χ, η Ρόδος περιήλθε στα χέρια των Ιπποτών του τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ.

    Η αναγέννηση της Ρόδου σε όλους τους τομείς, από το εμπόριο ως τις τέχνες και τα γράμματα,

    διήρκεσε 200 έτη περίπου. Το πρωτοβυζαντινό «Κάστρον» ονομάστηκε Κολλάκιο (Collachium) και

    περιλάμβανε το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, το ναό του Άγιου Ιωάννη, τα καταλύματα των

    «γλωσσών» των Ιπποτών, το Νοσοκομείο και το Οπλοστάσιο. Το μεγαλύτερο μέρος του οικισμού

    αποτελούσε η πόλη (Burgum). Ο σταδιακός εκσυγχρονισμός των οχυρώσεων, με εσωτερικά τείχη,

    πλατειά τάφρο, περίδρομο, επάλξεις και σε ορισμένα σημεία προτείχισμα έγινε με βάση την

    δυτικοευρωπαϊκή αντίληψη μηχανικής και αρχιτεκτονικής. Η ροδιακή αρχιτεκτονική υιοθέτησε

    δυτικοευρωπαϊκά, υστερογοτθικά και αναγεννησιακά στοιχεία. Το υλικό δομής ήταν κατεξοχήν ο

    τοπικός πωρόλιθος.

    ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:

    Οι Οθωμανοί κατέκτησαν το νησί το 1522. Η Ρόδος μετατράπηκε σε επαρχιακή πόλη της οθωμανικής

    αυτοκρατορίας για τέσσερις περίπου αιώνες. Στους Έλληνες κατοίκους επιβλήθηκε να ζήσουν σε

    οικιστικούς πυρήνες έξω από την μεσαιωνική πόλη, στα «μαράσια», ενώ οι κατοικίες των Ελλήνων και

    των Ιπποτών εντός των τειχών χρησιμοποιήθηκαν για την στέγαση του μουσουλμανικού πληθυσμού. Οι

    περισσότερες εκκλησίες της πόλης μετατράπηκαν σε τζαμιά, ενώ ανεγέρθηκαν νέα τεμένη, λουτρά και

    δημόσιες κρήνες. Το σύνολο των μεσαιωνικών οχυρώσεων της πόλης διατηρήθηκε σχεδόν ανέπαφο, με

    τακτική συντήρηση.

    ΙΤΑΛΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:

    Το 1912, η Ιταλία κατέλαβε την Ρόδο. Άσκησε αποικιοκρατική πολιτική και επεδίωξε τον εξιταλισμό των

    νήσων. Με γνώμονα την προπαγάνδα της Ιταλίας να θεωρηθεί ο φυσικός διάδοχος των Ιπποτών του

    Αγίου Ιωάννη, έγιναν ανασκαφές που αποκάλυψαν σημαντικά αρχαία μνημεία και οργανώθηκαν

    εκτεταμένες αναστηλώσεις των μεσαιωνικών μνημείων, με αποκορύφωμα την ανακατασκευή του

    παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου και την ανέγερση του ναού του Αγίου Ιωάννη στο Μανδράκι της

    νέας πόλης, αντίγραφο του ναού του Αγίου Ιωάννη των Ιπποτών που καταστράφηκε το 1856 από

    έκρηξη. Με ιταλικό διάταγμα του 1929, η Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και τα κοιμητήρια γύρω από την

    τάφρο χαρακτηρίστηκαν ως «μνημειακή ζώνη».

    UNESCO:

    Το 1947, η Ρόδος και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκαν επίσημα με την Ελλάδα. Το 1948

    μεσαιωνικά και νεότερα κτίρια εντός και εκτός των τειχών χαρακτηρίστηκαν ως «ιστορικά διατηρητέα

  • 9

    μνημεία». Σταδιακά, η Ρόδος έγινε ένας από τους δημοφιλέστερους ανά τον κόσμο τουριστικούς

    προορισμούς. Το 1960, με υπουργική απόφαση, όλη η Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, με τα τείχη και την

    μνημειακή ζώνη γύρω από αυτά, κηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημειακό συγκρότημα. Το 1988

    ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO.

    ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

    Διαγόρας ο Ρόδιος

    Ο Διαγόρας από τη Ρόδο είναι ένας από τους διασημότερους αρχαίους Έλληνες Ολυμπιονίκες στο

    αγώνισμα της πυγμαχίας όπου υπήρξε ανίκητος, όχι μόνο στους Ολυμπιακούς αγώνες του 464, αλλά

    και σε οποιοδήποτε πανελλήνιο αγώνα έλαβε μέρος και για αυτό το λόγο ονομάστηκε από τους

    σύγχρονους του ως περιδιονίκης.

    Αλέξανδρος Διάκος

    Ο Έλληνας Ήρωας Αλέξανδρος Διάκος γεννήθηκε το 1911 στη Χάλκη και πήγε στο Γυμνάσιο στη Ρόδο.

    Μεγάλωσε μέσα στην ιταλική κατοχή αλλά γαλουχήθηκε με τα ιδανικά της Ελευθερίας και ο άσβηστος

    πόθος του ήταν να δει τα Δωδεκάνησα ελεύθερα και ενωμένα με την Μητέρα Ελλάδα. Από μικρή

    ηλικία ο Αλέξανδρος αντιδρούσε στις ιταλικές διαταγές και απαγορεύσεις, αντιδρούσε στην ιταλική

    κατοχή. Αυτός ήταν ο σημαντικότερος λόγος που τον οδήγησε στην Αθήνα και στη Στρατιωτική Σχολή

    Ευέλπιδων όπου αποφοίτησε το 1934 ως Ανθυπολοχαγός του πεζικού.

    Καλλιπάτειρα

  • 10

    Η Καλλιπάτειρα ήταν κόρη του Διαγόρα του Ρόδιου του διάσημου Ολυμπιονίκη της αρχαιότητας.

    Έμεινε γνωστή στην ιστορία ως η πρώτη γυναίκα που αψήφησε τις απαγορεύσεις και το άβατο της

    Ολυμπίας για τις γυναίκες, ώστε να μπορέσει να παρακολουθήσει τον γιό της τον Πεισίροδο να

    αγωνίζεται. Οι κανονισμοί των ολυμπιακών αγώνων όριζαν ότι απαγορεύονταν στις γυναίκες να

    παρακολουθούν τους γυμνικούς αγώνες. Η τιμωρία για τις γυναίκες που τολμούσαν να παραβιάσουν

    το άβατο, ήταν ο θάνατος. Ο νόμος όριζε ότι οι γυναίκες που θα τον αψηφούσαν, θα ρίχνονταν στο

    γκρεμό στο βουνό Τυπαίο.

    Πολιούχος Άγιος: Άγιος Κωνσταντίνος ο Υδραίος

    Βιογραφία του Αγίου: Ο Άγιος Κωνσταντίνος γεννήθηκε στην Ύδρα και ο πατέρας του ονομαζόταν

    Μιχαήλ, η δε μητέρα του Μαρίνα. Δεκαοκτώ χρονών έφυγε από την Ύδρα και πήγε στη Ρόδο, κοντά

    στον Τούρκο ηγεμόνα Χασάν Καπετάν. Εκεί ο Κωνσταντίνος παρασύρθηκε και έξισλαμίστηκε, με το

    όνομα Χασάν και για τρία χρόνια απολάμβανε μεγάλες τιμές. Αργότερα όμως, συναισθάνθηκε το

    ολίσθημα του και άρχισε να μετανοεί. Έκανε ελεημοσύνες και έκλαψε πικρά. Τελικά, για να εξιλεωθεί

    αποφάσισε να μαρτυρήσει. Βρήκε λοιπόν κάποιο πνευματικό, εξομολογήθηκε και ζήτησε την ευχή του

    να μαρτυρήσει. Ο πνευματικός του όμως τον απέτρεψε, διότι φοβήθηκε το νεαρό της ηλικίας του. Ο

    Κωνσταντίνος έκανε υπακοή, εγκατέλειψε τη Ρόδο και πήγε στην πόλη Κρίμι, κατόπιν στην

    Κωνσταντινούπολη και από 'κει στο Άγιον Όρος. Στην Μονή Ιβήρων, προετοιμάστηκε για το μαρτύριο

    και αφού πήρε την ευχή των πατέρων ήλθε στη Ρόδο. Εκεί, παρουσιάστηκε στον ηγεμόνα και με

    θάρρος ομολόγησε τον Χριστό. Τα βασανιστήρια που ακολούθησαν ήταν φρικτά. Τελικά τον

    απαγχόνισαν στις 14 Νοεμβρίου 1800 μ.Χ. Σήμερα στη γενέτειρα του την Ύδρα, υπάρχει λαμπρότατος

    Ναός στο όνομα του, όπου βρίσκεται και το ιερό του λείψανο.

  • 11

    ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ-ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ:

    1.ΞΩΚΚΛΗΣΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

    Στο λόφο όπου βρισκόταν η αρχαία Ακρόπολη της Ρόδου, βρίσκεται ένα μικρό ξωκκλήσι αφιερωμένο

    τον Άγιο Νικόλαο.

    Μια διακριτική πινακίδα καλυμμένη από φυλλωσιές, σε οδηγεί σε κάποια σκαλάκια που και αυτά με τη

    σειρά τους σε οδηγούν σε μια “όαση” μέσα στην πόλη. Η ατμόσφαιρα που δημιουργείται στο χώρο

    από την ηρεμία και το πράσινο σε κάνει να αισθάνεσαι δέος και κατάνυξη μπροστά στον σπηλαιώδη

    ναό .

    Ο χώρος αποτελούσε στάνη όταν το 1947 βρέθηκε εκεί μια Εικόνα του Αγίου Νικολάου και γρήγορα με

    την βοήθεια των πιστών , η στάνη μετατράπηκε σε ένα κατανυκτικό εκκλησάκι μέσα στους βράχους.

    Εξοικειωμένοι με το απόκρυφο αλλά πολυφημισμένο ξωκκλήσι οι Ρόδιοι, επισκέπτονται συχνά τον

    Άγιο, φροντίζουν το σπίτι του και προσκυνούν με ευλάβεια.

    2.ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΤΟΥ ΠΑΝΟΡΜΙΤΗ

    Στην περιοχή κάτω πέτρες κάπου ανάμεσα στις βραχώδεις πλαγιές, υπάρχει μια μικρή σπηλιά, που έχει

    μετατραπεί σε προσκύνημα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη, πολιούχος της Σύμης, προστάτης

    της Δωδεκανήσου και παραστάτης των ναυτικών και των σφουγγαράδων .Σύμφωνα με τις τοπικές

    μαρτυρίες κάποιος κάτοικος του νησιού πριν πολλά χρόνια και ανήμερα της γιορτής των Ταξιαρχών,

  • 12

    κάνοντας ένα περίπατο στις κάτω πέτρες είδε στη θάλασσα κάτι να επιπλέει. Το πιάνει και είχε μέσα

    μια εικονίτσα του Πανορμίτη και κάποια μικρά λαδάκια. Εκείνος το θεώρησε σημάδι από τον

    Αρχάγγελο και ένιωσε την ανάγκη να κάνει κάτι.

    Έτσι έφτιαξε στον κεντρικό δρόμο απάνω σχεδόν ένα μικρό πρόχειρο καντηλάκι. Μια μέρα που άναβε

    το καντήλι, του έπεσε κάτι και κατρακύλησε στους βράχους. Στην προσπάθεια του να το βρει, το

    ανακάλυψε μέσα σε αυτή τη σπηλιά, η οποία ήταν καλυμμένη από δέντρα και πέτρες. Έκτοτε αυτή η

    σπηλιά είναι το σπίτι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη στη Ρόδο.

    3.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΙΑΔΕΝΗΣ

    Λίγο πιο έξω από το χωριό Απολακκιά και πηγαίνοντας προς το χωριό Κατταβιά, ανεβαίνει κανείς στο

    βουνό Σκιάδι. Στην κορυφή του βουνού βρίσκεται η Ιερά Μονή της Παναγίας Σκιαδενής που

    προστατεύει από ψηλά τα χωριά της Ρόδου.

  • 13

    Για την ονομασία του της Παναγίας αλλά και του βουνού, υπάρχουν δυο εκδοχές. Η πρώτη δηλώνει ότι

    το μέρος που είναι χτισμένο το μοναστήρι, ακόμα και το πρωί που ανατέλλει ο ήλιος δε φωτίζεται

    αμέσως και παραμένει σκιαδερό (σκιερό). Η δεύτερη εκδοχή, αφορά το σχήμα του βουνού αν το

    κοιτάξει κανείς από μακριά και την ομοιότητα του με σκιάδιον , δηλαδή ένα πυραμιδοειδές καπέλο.

    Η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης του μοναστηριού δεν είναι γνωστή. Ημερομηνίες που έμειναν

    χαραγμένες στο Ιερό Βήμα σηματοδοτούν η μία την κτίση του το 1200 ενώ η άλλη σηματοδοτεί το

    θεμελίωση του κύριου ναού το 1777. Βέβαιο είναι ότι το μοναστήρι συντηρήθηκε και αποπερατώθηκε

    στα χρόνια του σεβάσμιου ηγούμενου από την Κατταβιά Ιγνατίου Ζαννετίδη, με την ολοκλήρωση των

    έργων το 1861.

    Η παράδοση αναφέρει ότι μέσα στο δάσος ζούσαν δυο τρεις μοναχοί από το Βάτι ή την Κατταβιά, σε

    ένα κτίριο που είχαν ονομάσει “Ασκηταργό”, περίπου 300 μέτρα από τη Μονή. Οι μοναχοί αυτοί

    λοιπόν, έβλεπαν ένα μεγάλο φως και όταν πλησίασαν ένα βράδυ, ανακάλυψαν την εικόνα της

    Παναγίας. Με ευλάβεια την μετέφεραν στο Ασκηταργό τους, μα το επόμενο πρωί η εικόνα είχε

    εξαφανιστεί. Όταν την αναζήτησαν, τη βρήκαν στο ίδιο σημείο, όπου την είχαν ανακαλύψει. Έτσι

    κατάλαβαν ότι η Παναγία επιθυμούσε να μείνει εκεί και έχτισαν τη Μονή προς τιμήν της.

    Στην ασημοστόλιστη εικόνα της Παναγίας Σκιαδενής, το πέρασμα του χρόνου άφησε μια έντονη

    σκοτεινιά, μα παρόλα αυτά η Παναγία έχει τα πιο έντονα, γλυκά και ζωντανά χαρακτηριστικά. Με την

    εκφραστική παρουσία της προσελκύει πιστούς από όλη τη Ρόδο αλλά και τη Χάλκη. Στο δεξί μάγουλο

    της Παναγίας υπάρχει μια ανοιχτή πληγή με το αίμα ξερό, ενώ επάνω από το δεξιό ώμο της είναι

    γραμμένα τα ακόλουθα: “ΑΥΤΟΣ Ο ΧΙΤ ΝΑΣ ΗΡΓΥΡΩΘΕΙ Κ (ΑΙ ΕΠΙΧΡΥΣΩΘΗ ΤΗ ΦΙΛΟΠΟΝΩ ΔΑΠΑΝΗ ΤΟΥ

    ΠΑΝΟΣΙΟΛΟΓ (ΓΙΟΤΑΤΟΥ) ΑΡΧΙΜΑΝ (ΔΡΙΤΟΥ) Κ. ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΝ ΤΩ ΣΩΤΗΡΙΩ 1886”.

    4.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΡΧΑΓΓΕΛΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΘΑΡΡΙΟΥ

    Όσον αφορά στην ετυμολογία της λέξεως Θάρ(ρ)ι, υπάρχουν διάφορες εκδοχές, εκ των οποίων τρεις

    είναι οι επικρατέστερες: α) είναι προελληνική, όπως αρκετά τοπωνύμια της Ρόδου που σχετίζονται

    συνήθως με αρχαίες θέσεις, β) αποτελεί εξέλιξη της λέξης λιθάρι, ερμηνεία που συνδέεται με την

  • 14

    ύπαρξη δύο μεγαλιθικών μνημείων τύπου menhir και dolmen στα βορειοδυτικά της μονής, και γ)

    προέρχεται από την προστακτική του ενεστώτα του αρχαίου ρήματος θαρρῶ/θαρσῶ

  • 15

    εκτείνεται στο σύνολο του ναού, ενώ η τελευταία χρονολογούμενη στον 18ο αι. περιορίζεται στη νότια

    κεραία του σταυρού.

    Οι τοιχογραφίες της τελευταίας αυτής φάσης αποδίδονται στο χρωστήρα του Συμαίου αγιογράφου

    Γρηγορίου. Μεταξύ αυτών, ιδιαίτερης μνείας χρήζει η αποσπασματική παράσταση του προστάτη αγίου

    της μονής που επιγράφεται «[Ο ΑΡΧΩΝ ΜΙΧΑ]ΗΛ Ο ΘΑΡΙΝΟΣ» και δεσπόζει στο μέτωπο του νότιου

    τοίχου.

    Μπροστά από την παράσταση βρίσκεται τοποθετημένο περίτεχνο προσκυνητάρι, το οποίο φιλοξενεί

    την εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ως ψυχοπομπού, φιλοτεχνημένη το 1849 από τον Πάτμιο

    καλλιτέχνη Λεόντιο Καλογερά. Όμοιας διακόσμησης και τεχνικής με το προσκυνητάρι είναι το

    ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού φιλοτεχνημένο στα 1756.

    Η ύπαρξη μοναστικής κοινότητας στο Θάρρι κατά το 13ο αι. παρότι έμμεση, θεωρείται σχεδόν βέβαιη.

    Ωστόσο, ο παλαιότερος γνωστός ηγούμενός της είναι ο ιερομόναχος Γρηγόριος, κεκοιμημένος κατά το

    έτος 1473, που παριστάνεται στο τύμπανο του βόρειου σκέλους του ναού να δέεται γονυπετής

    μπροστά στην ένθρονη Παναγία του Ευαγγελισμού.

    Η Ιερά Μονή Θαρρίου έως και τις αρχές του 20ου αι. σημείωσε διαχρονική λειτουργία και παρουσία

    στη θρησκευτική, κοινωνική και οικονομική ζωή του νησιού. Τελευταίος ηγούμενος της μονής υπήρξε ο

    Ιγνάτιος, ο οποίος κοιμήθηκε το 1916. Έκτοτε, η μονή περιήλθε σε παρακμή και εγκαταλείφθηκε. Η

    αναβίωσή της ξεκίνησε το 1989, όταν την ηγουμενεία της ανέλαβε ο Αρχιμανδρίτης και νυν

    Μητροπολίτης Νέας Ζηλανδίας, Αμφιλόχιος Τσούκος.Η μονή σήμερα είναι ανδρώα με ηγούμενο τον

    Αρχιμανδρίτη Νεκτάριο Πόκια.

    Παρεκκλήσια

    Αγίου Ελευθερίου, Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Αγίου Νεκταρίου.

    Κειμήλια

    Σε μία καλαίσθητη έκθεση που φιλοξενείται στον αύλιο χώρο της Ιεράς Μονής παρουσιάζονται ιερά,

    αργυρά κυρίως, σκεύη άμεσα συνδεδεμένα με το θρησκευτικό βίο, όπως Άγια Δισκοπότηρα και

    Δισκάρια, σταυροί αγιασμού και λιτανείας, κανδήλες, θυμιατά, βημόθυρα και εξαπτέρυγα. Επιπλέον,

    εκτίθενται άμφια και εκκλησιαστικά υφάσματα, καθώς και λειτουργικά βιβλία, μεταξύ των οποίων

    αργυρεπένδυτα Ευαγγέλια, αλλά και μηνιαία και κώδικες της μονής. Αρκετές είναι και οι ξύλινες

    φορητές εικόνες.

    Μεταξύ των σημαντικότερων, ωστόσο, κειμηλίων συγκαταλέγεται ένα αντικείμενο άμεσα συνδεδεμένο

    με την ιστορία του ναού και τις λαϊκές παραδόσεις που αφορούν στην ίδρυσή του. Πρόκειται για ένα

    μετάλλινο αγαλματίδιο μικρού μεγέθους, το οποίο βρισκόταν αναρτημένο στον πολυέλαιο του

    καθολικού. Το αγαλμάτιο θεωρείται ότι αφορά μικρογραφικό ομοίωμα της άρρωστης βασιλοπούλας

    που θεραπεύτηκε θαυματουργικά και σε ανταπόδοση της ίασής της έκτισε το ναό που σήμερα

    αποτελεί το καθολικό της μονής. Το αντικείμενο αυτό εκτίθεται σε περίοπτη θέση πλησίον της εισόδου

    του εκθεσιακού χώρου.

    Με αφορμή τον κατάγραφο ναό με αγιογραφίες που εκτείνονται χρονικά από τον 12ο έως τον 18ο αι.,

    το μουσείο της μονής περιλαμβάνει επίσης διαμορφωμένους χώρους, στους οποίους ο επισκέπτης

  • 16

    καλείται να μυηθεί στην τέχνη της τοιχογραφίας μέσα από μία πορεία στο χρόνο, στο χώρο και στην

    τεχνογνωσία.

    5.ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΣΑΜΠΙΚΑΣ Το προσωνύμιο ‘Τσαμπίκα’ θεωρείται ότι ετυμολογικά προέρχεται από τη λέξη ‘σαμβύκη’, είδος

    πλοίου, όπως μας παραδίδει ο Ησύχιος, καθώς γεωφυσικά το ύψωμα ομοιάζει με πλεούμενο. Κατά την

    άποψη άλλων μελετητών, το επίθετο που ακολουθεί την Παναγία συνδέεται με τη λέξη της τοπικής

    διαλέκτου του Αρχαγγέλου ‘τσάμπα’ που σημαίνει σπίθα, σπινθήρας, φλόγα και σχετίζεται με τη

    θρησκευτική παράδοση εύρεσης της εικόνας.

    Κατά την παράδοση, κάποτε ένας βοσκός παρατήρησε ότι στην κορυφή του όρους που σήμερα

    βρίσκεται η μονή, έκαιγε μία φλόγα. Ανεβαίνοντας στο βουνό με συγχωριανούς του για να εξακριβώσει

    τι συνέβαινε, αντίκρισε επάνω στο κυπαρίσσι την ασημένια εικόνα της Παναγίας και μπροστά της

    αναμμένο καντήλι.

    Η ιστορία θέλει την εικόνα να είχε χαθεί από τη Μονή της Παναγίας του Κύκκου της Κύπρου, όπου και

    φυλασσόταν. Επίτροποι από την Κύπρο ήρθαν στον Αρχάγγελο και αναγνωρίζοντας την εικόνα ως δική

    τους, την μετέφεραν στην αρχική της κάτοχο. Παρόλο που οι μοναχοί την επανέφεραν τρεις φορές στο

    μοναστήρι της Κύπρου, η εικόνα επέστρεφε θαυματουργικά στο βουνό του Αρχαγγέλου. Προς τιμήν της

    Θεοτόκου, στο σημείο εύρεσης της εικόνας οικοδομήθηκε μικρός ναός.. Ωστόσο, για λόγους

    ασφαλείας, η εικόνα φυλάσσεται στον ομώνυμο ναό της Παναγίας της Κάτω.

    Η Παναγία η Τσαμπίκα είναι ένα από τα επιφανέστερα και γνωστότερα προσκυνήματα προς τιμήν της

    Θεομήτορος στη Δωδεκάνησο. Στην κορυφή του ομώνυμου όρους ευδόκησε να καταστήσει φανερή τη

    μητρική πρόνοια και κηδεμονία της με τα αναρίθμητα θαύματα που επιτελεί σε όσα άτεκνα ζευγάρια

    με πίστη καταφεύγουν σε αυτήν επικαλούμενα τη βοήθειά της. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη

  • 17

    μεσιτεία της όταν γεννηθεί ένα παιδί, αναλόγως του φύλου, του δίνουν προς τιμήν της το όνομα

    Tσαμπίκα ή Tσαμπίκος.

    Για να προσεγγίσει κανείς το ναό και να προσκυνήσει τη θαυματουργή εικόνα πρέπει να περπατήσει

    έως την κορυφή του βουνού, ανεβαίνοντας τριακόσια σκαλοπάτια, καθώς η αμαξωτή οδός φθάνει

    μέχρι το μέσον περίπου της διαδρομής. Στο τέλος της επίμοχθης οδοιπορίας και αντικρίζοντας την

    εκκλησία ως άλλο καταφύγιο, ο προσκυνητής νιώθει να καταβάλλεται από δέος και κατάνυξη για τη

    μεγαλοσύνη της Θεοτόκου.

    Ο μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός δεν είναι σαφές πότε ανεγέρθηκε. Εικάζεται ότι οικοδομήθηκε

    κατά τον 17ο αι., δεδομένου ότι το τέμπλο, βάσει επιγραφής, φιλοτεχνήθηκε το 1693 με χορηγό τον

    ιερομόναχο Γαβριήλ. Οι επιφάνειες των τοίχων εσωτερικά διασώζουν αποσπασματικά διατηρημένες

    τοιχογραφίες των μεταβυζαντινών χρόνων. Σημαίνουσας σημασίας είναι η τοιχογραφία που παριστάνει

    την Παναγία Βρεφοκρατούσα και ένθρονη, η οποία βρίσκεται εντός τυφλού αψιδώματος, πιθανόν

    αρκοσολίου, στο μέσον σχεδόν της βόρειας πλευράς του ναού.

    Εκτός του κυρίως ναού και αμέσως νότια της εισόδου του βρίσκεται ένας μικρός χώρος, η ανατολική

    πλευρά του οποίου καλύπτεται από το ευμέγεθες μόνιμο ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι στο οποίο

    φιλοξενείται η θαυματουργή εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας στον τύπο της Παναγίας της

    Κυκκώτισσας. Μπροστά από την εικόνα βρίσκονται αναρτημένα και τοποθετημένα στο έδαφος πλήθος

    ταμάτων και αναθημάτων, ως αδιάψευστοι μάρτυρες της ‘διαμοιβής’ μεταξύ θείας βούλησης,

    μεσολάβησης και ευλογίας και ανθρώπινης επιθυμίας, πίστης, ευγνωμοσύνης και ευλάβειας. Καθώς η

    Παναγία Tσαμπίκα θεωρείται προστάτιδα της τεκνοποίησης, μεταξύ των αφιερώσεων περιλαμβάνονται

    και αρκετά ομοιώματα βρεφών από ζευγάρια που προσπαθούν να αποκτήσουν το πολυπόθητο παιδί

    και την ευλογία της μητρότητας ή της πατρότητας αντίστοιχα.

    Η Παναγιά η Τσαμπίκα τιμάται και λατρεύεται σε ακόμη ένα ναό, γνωστό και ως “Παναγία Τσαμπίκα η

    Κάτω ή Χαμηλή”. Ο νεότερος ναός οικοδομημένος περίπου 3χλμ. νοτιοανατολικά, σε ένα πλάτωμα επί

    του εθνικού οδικού άξονα Ρόδου-Λίνδου, κατασκευάστηκε προς εξυπηρέτηση και διευκόλυνση των

    προσκυνητών. Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, το καθολικό ανακαινίσθηκε το 1760 με χορηγό τον

    καθηγούμενο Χατζη-Γεράσιμο στον τύπο της μονόχωρης σταυροθολιακής βασιλικής δωδεκανησιακού

    τύπου με πρόναο.

    Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, έργο εξαιρετικής τέχνης πιθανόν του β’ μισό του 18ου αι., ακολουθεί

    την τυπική καθ’ ύψος τριμερή διαίρεση. Η δεσποτική εικόνα του Χριστού φαίνεται να έχει φιλοτεχνηθεί

    περί το 1886, ενώ του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, έργο του Μιχαήλ Συμαίου, στα 1885.

    Σε ξεχωριστό περίτεχνο ξύλινο προσκυνητάρι, στα νότια του τέμπλου και σε συνέχεια με αυτό,

    εκτίθεται σε προσκύνηση η εφέστιος θαυματουργή επαργυρωμένη εικόνα της Παναγίας της

    Τσαμπίκας. Μπροστά από την εικόνα βρίσκονται αναρτημένα τα τάματα των προσκυνητών ως δείγμα

    δημόσιας αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης για τη θετική έκβαση των υποθέσεών τους που συνήθως

    σχετίζονται με θέματα υπογονιμότητας. Αριστερά της, επί του νότιου τοίχου του ναού, δεσπόζει

    ευμέγεθες επιχρυσωμένο προσκυνητάρι με την εικόνα της Γενέθλιο της Θεοτόκου, του 1898, έργο του

    Νισύριου Παύλου Λαζάρου Κ(οντοβέρου).

    Η αρχική καμπάνα του κωδωνοτασίου που σήμερα εντοπίζεται στα νότια του καθολικού, κατά την

    παράδοση αφαιρέθηκε το 1944 από τους Γερμανούς, οι οποίοι κατέστρεψαν και τα κελιά της μονής

  • 18

    που οικοδομήθηκαν εκ νέου από τους κατοίκους των κοντινών οικισμών. Τα κτίρια στο βόρειο αύλειο

    χώρο χρησιμοποιούνται σήμερα ως βοηθητικοί χώροι, ενώ σε τμήμα τους φιλοξενείται το νεοσύστατο

    εκκλησιαστικό μουσείο.

    Παρότι σήμερα η μονή δεν έχει αδελφότητα εξακολουθεί να έχει έντονη παρουσία στο θρησκευτικό

    γίγνεσθαι ολόκληρου του νησιού.

    Κειμήλια

    Το σημαντικότερο κειμήλιο της Ιεράς Μονής της Παναγίας Τσαμπίκας είναι η εφέστιος ομώνυμη

    θαυματουργή εικόνα που η παράδοση θέλει να προέρχεται από την Ιερά Μονή της Παναγίας του

    Κύκκου της Κύπρου. Πρόκειται για μικρών διαστάσεων εικόνα που εκτίθεται σε φορητό ξυλόγλυπτο

    προσκυνητάρι στα νότια του τέμπλου του νεότερου ναού επ’ ονόματι της Θεοτόκου. Στο σύνολό της η

    φέρει αργυρή επένδυση από την οποία εξαιρούνται μόνο τα πρόσωπα των μορφών. Η Παναγία

    ιστορείται στον τύπο της Πλατυτέρας των Ουρανών, έναν από τους πλέον δημοφιλείς στη βυζαντινή

    εικονογραφία, του οποίου η ονοματοδοσία έχει ως έρεισμα τη Λειτουργία του Μ. Βασιλείου.

    Τα υπόλοιπα κειμήλια της Ιεράς Μονής Παναγίας Τσαμπίκας εκτίθενται σε έναν καλαίσθητο πρόσφατα

    εγκαινιασθέντα μουσειακό χώρο που φιλοξενείται στα βόρεια του ναού, στο κτιριακό συγκρότημα των

    παλαιών ‘οντάδων’. Στο μουσείο που στόχο έχει να παρουσιάσει σε ένα πολυπληθές και ετερόκλητο

    κοινό τη σχέση των πιστών και του νησιού με τη Μονή και την Κυρά του τόπου, παρουσιάζεται εύληπτα

    και μέσω σύγχρονων διαδραστικών εφαρμογών, η ιστορία και τα κειμήλια του προσκυνήματος,

    οργανωμένα σε δέκα θεματικές ενότητες.

    Η έκθεση, με πυρήνα τα τάματα (κυρίως πλακίδια και πιττάρια) και τις δωρεές που απηχούν λαϊκές

    δοξασίες, βιώματα και παραδόσεις, παρακολουθεί μέσα από τις ενότητες ‘νομίσματα’, ‘έντυπα και

    χειρόγραφα’, ‘εκκλησιαστική χρυσοκεντητική’, ‘εικόνα στο ροδιακό χώρο’, ‘ξυλογλυπτική’,

    ‘μεταλλοτεχνία’, ‘κεραμική’, ‘υαλοτεχνία’ και ‘λιθογλυπτική’, την πρόσληψη της εκάστοτε τέχνης και

    την ένταξή της στην τοπική πολιτιστική κληρονομιά.

    Στην πλειονότητά τους τα εκθέματα χρονολογούνται μεταξύ 17ου και 19ου αι., ενώ αρκετά είναι τα

    χρονολογημένα στους 14ο, 15ο και 16ο αι., κυρίως παλαίτυπα και φορητές εικόνες. Δεν λείπουν

    ωστόσο και τα αρχαιότερα αντικείμενα. Ανεξάρτητα από τη χρονολόγησή τους, στο σύνολό τους τα

    εκθέματα παρουσιάζουν μεγάλη αρχαιολογική, λαογραφική και ιστορική αξία.

    Οι φορητές ξύλινες εικόνες καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα της συλλογής του μουσείου και

    εκπροσωπούν κάθε κατηγορία. Πρόκειται ουσιαστικά για εικόνες τέμπλου, προσκυνήσεως και εικόνες

    διαφόρων μεγεθών για ιδιωτική λατρευτική χρήση. Από πλευράς θεματολογίου, καλύπτουν σχεδόν όλη

    την κλίμακα της ορθόδοξης δογματικής ιεραρχίας.

    Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συλλογή εντύπων και χειρογράφων. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει

    λειτουργικά βιβλία, όπως Ευαγγέλια και Ψαλτήρια, αρκετά από τα οποία έχουν τυπωθεί στη Βενετία.

    Επίσης, σπάνια χειρόγραφα και παλαίτυπα, όπως το Άξιον Εστί στην αραβική γραφή, ωδές στον

    τελευταίο σουλτάνο που γνώρισε η Ρόδος, τον Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ κ.ά.

    Όσον αφορά στον τομέα της μεταλλοτεχνίας, στο μουσείο εκτίθενται μία σειρά από εκκλησιαστικά,

    αργυρά κυρίως, σκεύη, συνδεδεμένα με την τέλεση της Θείας Λειτουργίας, αλλά και διαφόρων

  • 19

    ιεροπραξιών και ιεροτελεστιών, όπως Άγια Δισκοπότηρα και Δισκάρια, σταυροί ευλογίας, αγιασμού και

    λιτανείας, κανδήλες, θυμιατά, κολυμβήθρα, μανουάλια, εξαπτέρυγα, λαβίδες κ.ά.

    Αρκετά είναι επίσης τα εκκλησιαστικά υφάσματα και τα άμφια, μεταξύ των οποίων και μία αρχιερατική

    μήτρα. Σε μικρότερες, αλλά εξίσου ενδιαφέρουσες ενότητες παρουσιάζονται κεραμικά και γυάλινα

    αντικείμενα, καθώς και αξιόλογα δείγματα λιθογλυπτικής. Σε ξεχωριστή, τέλος, ενότητα εκτίθεται η

    συλλογή νομισμάτων της μονής που εκτείνεται χρονικά από την εποχή του Δημητρίου του

    επονομαζόμενου Πολιορκητή έως και τον προηγούμενο αιώνα.

    6.Η Ιερά Μονή Αγίου Νεκταρίου Κρυονερίου στη Ρόδο

    Ιστορία Μονής

    Το 1966 στη θέση όπου σήμερα βρίσκεται η μονή κτίστηκε από τους Κυριάκο Κωστομοίρη και τη

    σύζυγό του Δέσποινα, το γένος Χατζηγεωργίου, ένα μικρό εξωκκλήσι από ευγνωμοσύνη προς τον Άγιο

    Νεκτάριο, ο οποίος θεράπευσε θαυματουργικά το γιο τους Τσαμπίκο που έπασχε από πολιομυελίτιδα.

    Με θαυμαστό τρόπο ιστορήθηκε η εικόνα του Αγίου από τον μοναχό Μιχαήλ Καυσοκαλυβίτη,

    αντίγραφο της οποίας διατηρείται στη Μονή.

    Η αθρόα προσέλευση των πιστών, εξαιτίας των πολλών θαυμάτων του Αγίου, οδήγησε στην απόφαση

    κατεδάφισης του μικρού εξωκκλησίου και την οικοδόμηση στη θέση του το 1970 νέας μεγαλοπρεπούς

    εκκλησίας στον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο. Ο νέος ναός αποτελεί και το

    καθολικό της Ιεράς Μονής, τα εγκαίνια του οποίου πραγματοποιήθηκαν το 1974 από τον Μητροπολίτη

    Ρόδου Σπυρίδωνα.

    Ταυτόχρονα με το καθολικό οικοδομήθηκαν στα νότια δύο πτέρυγες κελιών, και διαμορφώθηκε ο

    περιβάλλων χώρος. Χαρακτηριστική είναι η εξαίρετης ομορφιάς κρήνη της κεντρικής εισόδου με τους

  • 20

    πολλαπλούς κρουνούς από τους οποίους ρέει άφθονο πόσιμο δροσερό νερό που πηγάζει από τις

    φυσικές πηγές του βουνού Μεσόβουνο, στους πρόποδες του οποίου βρίσκεται η μονή.

    Στα νεόδμητα κελιά εγκαταστάθηκαν δύο μοναχές και διορίστηκε εφημέριος για την εξυπηρέτηση των

    λατρευτικών αναγκών. Μετά την κοίμησή τους η μονή παρέμεινε για ένα μικρό διάστημα χωρίς

    αδελφότητα. Το 2012, με φροντίδα του Μητροπολίτη Ρόδου κ.κ. Κυρίλλου, εγκαταστάθηκαν στο χώρο

    δύο αδελφές. Έκτοτε, η μονή συνεχίζει τη λειτουργία της ως χώρος μοναστικής ασκήσεως και

    προσκυνηματικού προορισμού στο νησί της Ρόδου.

    Κειμήλια

    Στην Ιερά Μονή φυλάσσεται μέρος των ιερών λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου.

  • 21

    ΜΥΤΙΛΗΝΗ

  • 22

    ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΑΓΙΟΣ: ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ

    Ο Άγιος Θεόδωρος ο Βυζάντιος σώζει τη Μυτιλήνη από την πανώλη (πανούλκα)

    Ο Άγιος Θεόδωρος ο Βυζάντιος ανήκει στη χορεία των Νεομαρτύρων Αγίων. Μαρτύρησε υπέρ Χριστού

    του Θεού στη Μυτιλήνη την 17η Φεβρουαρίου του 1795, σε ηλικία 21 έτους. Μετά από τους

    βασανισμούς των Τούρκων και την μαρτυρική τελευτή του, ενταφιάσθηκε εντός μιας Εκκλησίας της

    Μυτιλήνης, καλουμένης Παναγίας Χρυσομαλλούσας.

    Το σεπτό Λείψανο του Αγίου Θεοδώρου, επί μητροπολίτου Μυτιλήνης Ιερεμίου (1798), μετέπειτα

    Οικουμενικού Πατριάρχου, μετεφέρθη εν αγνοία των τουρκικών αρχών, καί εναπετέθη ευλαβώς στην

    κρύπτη του Ιερού Βήματος του Μητροπολιτικού ναού, όπου παρέμεινε επί 34 έτη, δηλαδή μέχρι του

    έτους 1832…

    Μοναστήρια Μυτιλήνης

    1)Παναγία της Αγιάσου.

    Ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα στην Ελλάδα. Η εικόνα της Παναγίας που κρατάει τον Χριστό

    (Βρεφοκρατούσα), δημιουργήθηκε από τον Ευαγγελιστή Λουκά με μαστίχα και κερί και μεταφέρθηκε

    από την Ιερουσαλήμ στην Αγίασο από τον καλόγερο Αγάθωνα από την Έφεσο, το 803 μ.Χ. Πλήθος

    προσκυνητών συρρέει τον Δεκαπενταύγουστο για να προσκυνήσει την Θαυματουργό εικόνα.

    Ιερά κειμήλια της μονής α) Ό Σταυρός με το τεμάχιο τιμίου Ξύλου πού έφερε Ό Αγαθών. Είναι μικρός ασημένιος Σταυρός διαστάσεων 6X3 εκατοστών, πού έχει στο κέντρο τεμάχιο τιμίου Ξύλου. Για

    να χρησιμοποιείται ευχερέστερα κατά τις ήμερες των εορτών της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14

    Σεπτεμβρίου) και της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως κατά τη θεία λειτουργία και την προσκύνηση

  • 23

    των Χριστιανών, ο μικρός αυτός Σταυρός τοποθετήθηκε στο κέντρο μεγαλύτερου Σταυρού στολισμένου

    με σμάλτο και με κατάλληλη επίσης σμαλτοποίκιλτη βάση σε ειδικό δίσκο, όπως φαίνεται στην εικόνα

    του όπισθεν εξωφύλλου όπου διακρίνεται στο μέσον ο Σταυρός του Αγάθωνα.

    β) Ή εικόνα του Χρίστου στο τέμπλο του ναού. Όταν κάηκε ο ναός κατά το έτος 1812, κάηκε και ή

    εικόνα του Χρίστου, πού είχε τοποθετηθεί στο τέμπλο του ναού. Ό αείμνηστος Μητροπολίτης Ιάκωβος

    ο από Δυρραχίου "θέλοντας να έχει ο ναός του Ιερού Προσκυνήματος στο τέμπλο του εικόνα του

    Κυρίου ανάλογη περίπου με την εικόνα της Παναγίας αρχαιολογικής αξίας παραχώρησε και μετέφερε

    και τοποθέτησε στο ναό του Προσκυνήματος την εικόνα του ΙΕ' αιώνα του Μητροπολιτικού

    αγροκτήματος "Δαμάνδριον".

    γ) Άγια Λείψανα. Σε μεγάλη σχετικά αργυρή λειψανοθήκη με καλλιτεχνικές διακοσμήσεις,

    φυλάσσονται τμήματα ιερών λειψάνων των αγίων Διονυσίου, Στυλιανού, Τρύφωνα, Μιχαήλ Επισκόπου

    Συνάδων και άλλων αγίων.

    δ) Ιερά Ευαγγέλια. Ευαγγέλιο μεγάλου σχήματος επιχρυσωμένο με θαυμάσιες και ιστορικές

    επιγραφές, έντυπο του 1791.

    — Ευαγγέλιο χειρόγραφο διαστάσεων (0,15X0,10), στο όποιο έχουν βρεθεί ραμμένα δύο φύλλα

    μεμβράνινου χειρογράφου ευαγγελίου, κατά πάσαν πιθανότητα εκείνου πού έφερε ό Αγαθών.

    — Ιερό Ευαγγέλιο διαστάσεων (0,14X0,10) χειρόγραφο, αχρονολόγητο.

    — Ιερό Ευαγγέλιο με επίχρυσες πλάκες, σμάλτα, έντυπο Βενετίας του έτους 1752.

    ε) Ιερά Σκεύη. Έξη (6) Άγια Δισκοπότηρα με θαυμάσιες διακοσμήσεις, δώρα Πατριαρχών, Αρχιερέων

    και άλλων ευσεβών, οκτώ (8) σταυροί Αγιασμού με ξυλόγλυπτες και ωραίες διακοσμήσεις, αρτοφόρια,

    επίχρυσες "κιβωτοί" λιβανοθήκες για μεγάλες λιτανείες, θυμιατήρια, δύο ποιμαντορικές ράβδοι,

    εξαπτέρυγα, παλαιές ιστορικές κανδήλες με αξιόλογες επιγραφές, ιερά αντιμήνσια και αλλά.

    2) Ιερά Μονή του Αγίου Ραφαήλ

  • 24

    Ο Άγιος Ραφαήλ ύστερα από επανειλημμένες εμφανίσεις στα όνειρα ενός πιστού, του αποκάλυψε την

    ιστορία του μαρτυρίου του κι έτσι «φανερώθηκε» η κρυφή ιστορία του Μοναστηριού του Καρυώνα,

    που βρίσκεται ανάμεσα στους ελαιώνες της Θερμής. Τα κόκαλά του βρέθηκαν στον τόπο που υπέδειξε,

    καθώς και τα κόκαλα του Διακόνου Νικολάου και της μικρής Ειρήνης που έγιναν μάρτυρες μαζί μ’

    εκείνον στα χέρια των Τούρκων το 1463.

    Σήμερα το μοναστήρι που ανακατασκευάστηκε στη μνήμη των Αγίων Μαρτύρων, Ραφαήλ, Νικολάου

    και Ειρήνης, αναπτύχθηκε σε μία μεγάλης έκτασης μοναστική κοινότητα. Βρίσκεται στον λόφο Καρυές

    στη Θερμή και είναι γυναικεία Μονή

    Ιερά λείψανα του Αγίου Ραφαήλ

    Ο μόνιμος πνευματικός θησαυρός του Μοναστηριού είναι τεμάχια των χαριτοβρύτων λειψάνων των

    νεοφανών Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, που φυλάσσονται σε καλαίσθητη λειψανοθήκη

    και εκτίθενται μονίμως καθημερινά σε προσκύνηση. Τίμιο λείψανο του αγίου Ραφαήλ είναι

    τοποθετημένο και στην ιερά εικόνα. Μετά την Αγία Τράπεζα (την καρδιά του Μοναστηριού) τα ιερά

    μαρτυρικά λείψανα των Αγίων μας (οι πνεύμονες του Μοναστηριού) μας τροφοδοτούν με το ''οξυγόνο''

    του παραδείγματος, της υπομονής, της θυσίας, της αναστημένης ύπαρξης, των χαρίτων και των

    θαυμάτων των Αγίων μας. Όλα τα ιερά λείψανα των νεοφανών Αγίων και τα ιερά κειμήλια

    ανευρέθηκαν κατά τα έτη 1959-62. Τον Σεπτέμβριο του 1962 ιδρύθηκε το Μοναστήρι του αγίου

    Ραφαήλ στη Λέσβο, και το 1964 εγκαταστάθηκαν εκεί σε μόνιμες εγκαταστάσεις οι δυο πρώτες

    Μοναχές, η ηγουμένη Ευγενία και η μοναχή Παρθενία (μακαριστές πλέον). Οι δύο αυτές πρώτες

    Μοναχές παρέλαβαν τα ιερά λείψανα από τους χωρικούς που είδαν τους Αγίους, που έκαναν τις

    ανασκαφές, που τα βρήκαν και τα τιμούσαν τόσα χρόνια.

    3) Μονή του Ταξιάρχη Μανταμάδου.

  • 25

    Στο Μανταμάδο της Λέσβου βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα του νησιού, η Ιερά

    Μονή του Ταξιάρχη, του Αρχιστράτηγου του Θεού και Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που προστατεύει το

    ανθρώπινο γένος και χαρίζει ελπίδα στους πιστούς χριστιανούς.

    H εικόνα του Ταξιάρχη είναι μοναδική στον ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο, καθώς είναι ανάγλυφη!

    Σύμφωνα με την παράδοση, γύρω στα 1100 μ.Χ. υπήρχε στο σημείο τούτο ένα ανδρικό μοναστήρι προς

    τιμήν των Αρχαγγέλων. Οι πειρατές που λυμαίνονταν το Αιγαίο έμαθαν ότι εκεί υπήρχε πολύς πλούτος

    και μια νύχτα μπήκαν με σχοινιά από τα τείχη και έσφαξαν όλους τους μοναχούς.

    Mέσα στο Ιερό Άγιο Bήμα του ναού, μαζί με τον λειτουργούντα ιερέα, βρισκόταν και ένα

    καλογεροπαίδι, ο δόκιμος Γαβριήλ, που κατόρθωσε να ανεβεί στη σκεπή και να κρυφτεί. Αυτό το

    αντιλήφθηκαν οι πειρατές και έβαλαν σκάλες για να τον πιάσουν. Αλλά η στέγη μετατράπηκε σε μια

    φουρτουνιασμένη θάλασσα και στο μέσον, πανύψηλος και αγριωπός, με σπαθί στο χέρι που πετούσε

    αστραπές εμφανίστηκε ο Ταξιάρχης έτοιμος να τους επιτεθεί! Πανικόβλητοι οι πειρατές τράπηκαν σε

    άτακτη φυγή προς τη θάλασσα, αφήνοντας όλα τα λάφυρά τους στην αυλή του μοναστηριού.

    O δόκιμος μοναχός, όταν αντίκρισε σφαγμένους τους μοναχούς, συνέλαβε τη θεόπνευστη ιδέα να

    συγκεντρώσει το αίμα τους, να το αναμείξει με χώμα, να φτιάξει πηλό και να ιστορήσει τη μορφή του

    Αρχαγγέλου Mιχαήλ, όπως την είδε πάνω στη σκεπή κατά τη θαυμαστή παρουσία του. Άρχισε λοιπόν

    να πλάθει την εικόνα του Ταξιάρχη ανάγλυφη, δίνοντάς της τη μορφή που είδε. Ήταν όμως τόσο

    αφοσιωμένος ώστε δεν πρόσεξε ότι ο πηλός τελείωνε… Έτσι τελείωσε το πρόσωπό του και το υπόλοιπο

    σώμα του το έφτιαξε αναγκαστικά πολύ μικρό, δυσανάλογο και ασύμμετρο.

    Πέρασαν αιώνες. Το μοναστήρι ερειπώθηκε από τις αλλεπάλληλες επιδρομές των Αγαρηνών. Τον 18ο

    αιώνα ο μικρός παλαιός ναός αντικαταστάθηκε με νέο και μεγαλύτερο, μα η ανάγλυφη θαυματουργή

    εικόνα του αρχαγγέλου διασώθηκε ως τις μέρες μας, όπως ακριβώς τη φιλοτέχνησε ο δόκιμος Γαβριήλ

    διατηρώντας την πρώτη ζωντάνια της. Έχουν μάλιστα καταγραφεί μαρτυρίες πιστών πως η μορφή του

    Ταξιάρχη αλλάζει όψη φανερώνοντας τα συναισθήματά του απέναντι στον προσκυνητή.

  • 26

    4) Ιερά Μονή Ιωάννου Θεολόγου Υψηλού Αντισσας.

    Στο όρος Ορδυμνος, βρίσκεται η Ιστορική Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.

    H φρουριακή αρχιτεκτονική, με πολεμίστρες και οχυρωματικό πύργο, δημιουργεί την εντύπωση ενός

    μοναστηριού που στο πέρασμα των αιώνων αναγκάστηκε σε πολλές περιπτώσεις να αμυνθεί και

    προσέφερε καταφύγιο στους κατοίκους της γύρω περιοχής κατά τη διάρκεια επιδρομών.

    Tο μοναστήρι ήταν παλαιότερα γνωστό με την προσωνυμία “του Zήσυρος”, ονομασία που σχετίζεται με

    την επικρατέστερη παράδοση ως προς την ίδρυση της μονής κατά τον 7ο αιώνα, οπότε κάποιος Σύρος

    μοναχός, ο οποίος αναγκάστηκε να απομακρυνθεί από την πατρίδα του και τον τόπο ασκήσεώς του εξ

    αιτίας της καταλήψεως της Συρίας από τους Πέρσες και τους Άραβες, εγκαταστάθηκε στην κορυφή του

    βουνού. Aπό την έκφραση "ζη Σύρος", την οποία χρησιμοποιούσαν συχνά οι κάτοικοι για την κορυφή

    του βουνού, προήλθε και η αρχική ονομασία του μοναστηριού, αλλά και ο χαρακτηρισμός ολόκληρου

    του βουνού ως Ζησύρου ή Ζήσυρα.

    Tο 1967 το εσωτερικό του ναού καταστράφηκε από πυρκαγιά. Με την αποκατάστασή του,

    μετατράπηκε σε μονόκλιτη βασιλική (αντί της τρίκλιτης που υπήρχε μέχρι τότε) με ξύλινη οροφή και

    εσωτερικό θόλο. Στη δυτική του όψη σώζονται έγχρωμες πλάκες, οι λεγόμενες “ροδιακές”, με αξιόλογη

    διακόσμηση. H μονή διαθέτει αξιόλογη ιστορική βιβλιοθήκη, ο οποία περιλαμβάνει πενήντα εννέα

    χειρόγραφους κώδικες, δύο λειτουργικά ειλητάρια, κατάστιχα και δεκάδες παλαίτυπα βιβλία. Στο

    αρχείο της σώζονται πατριαρχικές και μητροπολιτικές επιστολές, φιρμάνια, πωλητήρια, διαθήκες,

    συμφωνητικά, αφιερωτήρια, διανεμητήρια και άλλα έγγραφα. Tο αρχαιότερο ίσως έκθεμα του

    μουσείου είναι επιτύμβιος πλάκα, η οποία προέρχεται από τα λείψανα γειτονικού βυζαντινού

    οικισμού. Διακρίνονται χαραγμένα δύο δάφνινα στεφάνια. Στο πρώτο υπάρχει η επιγραφή «O ΔHMOΣ»

    και στο δεύτερο «OI PΩMAIOI», ενώ στον ενδιάμεσο χώρο διακρίνονται οι λέξεις «ΠAMΦIΛE XPHΣTE».

    Σύμφωνα με κατά καιρούς μαρτυρίες, στις αρχές του 17ου αιώνα είχε δεκαπέντε μοναχούς, το 1860

    τριάντα μοναχούς και έξι ιερομονάχους, το 1905 τριάντα τέσσερεις, το 1928 είκοσι, ενώ σήμερα ζουν

    στη μονή δύο μοναχοί. Εορτάζει στις 8 Μαΐου.

  • 27

    4)Ιερά μονή Λειμώνος Φημισμένη για τις συλλογές και την πλούσια βιβλιοθήκη χειρογράφων προσελκύει τον προσκυνητή

    αλλά κι αυτόν που αναζητά σπάνια κειμήλια και έγγραφα. Η Μονή βρίσκεται κοντά στην Καλλονή.

    Ιδρύθηκε το 1526 από τον άγιο Ιγνάτιο Αγαλλιανό πάνω στα ερείπια βυζαντινού μοναστηριού και

    αφιερώθηκε στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Έκτοτε, έγινε τόπος ασκητισμού και λατρείας για όλη τη γύρω

    περιοχή. Ονομάστηκε Λειμώνος εξαιτίας του λιβαδιού (λειμώνα) στο οποίο είναι χτισμένη εδώ και

    περίπου πέντε αιώνες συνεχούς λειτουργίας. Φημισμένη για τις συλλογές και την πλούσια βιβλιοθήκη

    χειρογράφων προσελκύει τον προσκυνητή αλλά κι αυτόν που αναζητά σπάνια κειμήλια και έγγραφα. Η

    Μονή βρίσκεται κοντά στην Καλλονή. Ιδρύθηκε το 1526 από τον άγιο Ιγνάτιο Αγαλλιανό πάνω στα

    ερείπια βυζαντινού μοναστηριού και αφιερώθηκε στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Έκτοτε, έγινε τόπος

    ασκητισμού και λατρείας για όλη τη γύρω περιοχή. Ονομάστηκε Λειμώνος εξαιτίας του λιβαδιού

    (λειμώνα) στο οποίο είναι χτισμένη εδώ και περίπου πέντε αιώνες συνεχούς λειτουργίας. Φημισμένη

    για τις συλλογές και την πλούσια βιβλιοθήκη χειρογράφων προσελκύει τον προσκυνητή αλλά κι αυτόν

    που αναζητά σπάνια κειμήλια και έγγραφα. Η Μονή βρίσκεται κοντά στην Καλλονή. Ιδρύθηκε το 1526

    από τον άγιο Ιγνάτιο Αγαλλιανό πάνω στα ερείπια βυζαντινού μοναστηριού και αφιερώθηκε στον

    Αρχάγγελο Μιχαήλ. Έκτοτε, έγινε τόπος ασκητισμού και λατρείας για όλη τη γύρω περιοχή.

    Ονομάστηκε Λειμώνος εξαιτίας του λιβαδιού (λειμώνα) στο οποίο είναι χτισμένη εδώ και περίπου

    πέντε αιώνες συνεχούς λειτουργίας.

    Στο ιεροφυλάκιο της Μονής φυλάσσονται και λείψανα του αγίου Ιγνατίου και άλλων αγίων, καθώς και

    τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου, αλλά και τεμάχιο από την Τίμια Ζώνη της Παναγίας Εδώ μπορεί κανείς να

    θαυμάσει τις αξιόλογες τοιχογραφίες που κοσμούν το εσωτερικό του μοναστηριού και χρονολογούνται

    από τον 16ο-17ο αιώνα. Το τέμπλο του ναού είναι ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο και διέπετε από την

    τεχνοτροπία του οθωμανικού μπαρόκ. Η Μονή έχει στην κυριότητά της σπουδαιότατα εκκλησιαστικά

    κειμήλια, ενώ η βιβλιοθήκη της φιλοξενεί περίπου 5.000 βιβλία. Το καθολικό και ο γύρω αύλειος χώρος

    είναι άβατα για τις γυναίκες. Εξαίρεση αποτελεί η ημέρα της Πανηγύρεως του Αγίου Ιγνατίου στις 14

    Οκτωβρίου, οπότε και επιτρέπεται η είσοδός τους στην αυλή του καθολικού. Η Μονή Λειμώνος

    στεγάζει, επίσης, λαογραφικό και γεωλογικό μουσείο, λεσβιακό σπίτι και γηροκομείο.

  • 28

    5)Ιερός Ναός Παναγίας της Πέτρας

    Πάνω στο βράχο της Πέτρας με τα 110 σκαλιά, ευρίσκεται ο Ναός της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας.

    Εορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο.

    Ένα από τα ωραιότερα και πρωτότυπα θρησκευτικά μνημεία και προσκυνήματα, τα οποία έχει να

    επιδείξει όχι μόνο η κωμόπολη Πέτρα, αλλά και το νησί της Μυτιλήνης