oaed enotita02...

28
ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥ ΟΑΕ∆ ΟΑΕ∆ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενική και εξελικτική ψυχολογία, ψυχολογία του εφήβου

Transcript of oaed enotita02...

  • ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

    ΑΘΗΝΩΝ

    Γενική και εξελικτική ψυχολογία,ψυχολογία του εφήβου

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Wilhelm WundtWilliam JamesHerman Ebbinghaus

    Ψυχολογία είναι η µελέτη του τρόπουλειτουργίας του νου

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    1879 Πρώτο ψυχολογικό εργαστήριοWilhelm Wundt

    1895 Ανάπτυξη ψυχαναλυτικής θεωρίαςSigmund Freud, Joseph Breuer

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Οι κυριότεροι θεωρητικοίπροσανατολισµοί

    η ψυχοδυναµική/ ψυχαναλυτική θεωρίαη συµπεριφορική/ γνωσιακή θεωρίαη ανθρωπιστική/ υπαρξιακή θεωρίαη συστηµική θεωρίατο ιατρικό ή βιολογικό µοντέλο

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Οι θεωρίες των χαρακτηριστικώνGordon W. Allport, Hans J. Eysenck, Raymond B.

    Cattell

    οι άνθρωποι συµπεριφέρονται µε ορισµένουςτρόπους λόγω κάποιων γενικώνπροδιαθέσεων, των λεγόµενωνχαρακτηριστικώνοι άνθρωποι έχουν γενικές προδιαθέσεις νααντιδρούν µε συγκεκριµένους τρόπους και ηπροσωπικότητα είναι ιεραρχικά οργανωµένη.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Allport

    Λιγότερο καταφανείς, γενικευµένες καιµόνιµες προδιαθέσεις

    Προδιαθέσεις πουκαλύπτουν ένα πιοπεριορισµένο φάσµακαταστάσεωνΠχ. τιµιότητα, καλοσύνη, διεκδικητικότητα

    Εξέχουσα, διάχυτηπροδιάθεση: κάθεπράξη έχει τις ρίζεςτης στην επίδρασήτηςΠχ. αυταρχικήπροσωπικότητα, σαδιστής κτλ

    Χαρακτηριστικάδευτερεύουσαςπροδιάθεσης

    Κεντρικάχαρακτηριστικά

    Πρωτεύονταχαρακτηριστικά

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Allport

    Το χαρακτηριστικό εκφράζει ό, τι κάνει γενικάένα άτοµο σε πολλές περιστάσεις, όχι αυτόπου θα κάνει σε µια µεµονωµένη περίσταση.Η έννοια του χαρακτηριστικού εξηγεί τησταθερότητα στη συµπεριφορά, ενώ ηαναγνώριση της σηµασίας της περίστασηςεξηγεί τη µεταβλητότητα της συµπεριφοράς.

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Eysenck

    Οι βασικές διαστάσεις της προσωπικότητας:εσωστρέφεια- εξωστρέφειαο νευρωτισµόςο ψυχωτισµός

    Οι ατοµικές διαφορέςστα χαρακτηριστικά έχουν βιολογική και

    γενετική (κληρονοµική) βάση

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Cattell1η διάκριση

    Λιγότεροκαταφανείς, γενικευµένες καιµόνιµεςπροδιαθέσεις

    Προδιαθέσεις πουκαλύπτουν έναπιο περιορισµένοφάσµακαταστάσεων Πχ. τιµιότητα, καλοσύνη, διεκδικητικότητα

    ∆εξιότητες καιικανότητες πουεπιτρέπουν στοάτοµο ναλειτουργείαποτελεσµατικάΠχ. ευφυΐα

    ∆υναµικάχαρακτηριστικά

    Χαρακτηριστικάτηςιδιοσυγκρασίας

    Χαρακτηριστικάικανοτήτων

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Cattell2η διάκριση

    Συµπεριφορές πουµεταβάλλονταισυγκροτώντας µια ενιαία, ανεξάρτητη διάσταση τηςπροσωπικότητας.

    Συµπεριφορές πουφαινοµενικά ταιριάζουναλλά στην ουσία δεν έχουνκοινό αίτιο

    Πηγαίαχαρακτηριστικά

    Επιφανειακάχαρακτηριστικά

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Θεραπεία της συµπεριφοράς(1950 -1960)

    κατευθύνσεις µέσα στα πλαίσια της θεραπείαςσυµπεριφοράς: ο ριζοσπαστικός συµπεριφορισµόςη θεωρία της κοινωνικής µάθησηςη γνωσιακή- συµπεριφορική θεωρία

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    ∆ιαφορά των κατευθύνσεων:η σηµασία που δίνουν σε γνωστικές παραµέτρους, όπως τα γνωστικά σχήµατα και οι δηλώσεις τουατόµου για τον εαυτό του.

    Κοινά σηµεία:Το άτοµο µαθαίνει τη µη οµαλή συµπεριφορά µε τιςίδιες διαδικασίες µάθησης που αποκτά και τηφυσιολογική συµπεριφορά.Η ψυχοπαθολογία µπορεί να επηρεαστεί απόβιολογικούς και γενετικούς παράγοντες όµως κατάκύριο λόγο οι διαταραχές αποκτώνται από το άτοµοµέσω των βασικών αρχών µάθησης, όπως είναι ηθετική ενίσχυση και η τιµωρία.Εστίαση στην επιστηµονική µελέτη της ανθρώπινηςσυµπεριφοράς και ψυχοπαθολογίας. Αποφεύγονται οιυποκειµενικές έννοιες.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ριζοσπαστικός συµπεριφορισµόςB. F. Skinner

    η συµπεριφορά ελέγχεται αποκλειστικά απόπεριβαλλοντικούς παράγοντεςαν µια συµπεριφορά αµείβεται είναι πιο πιθανό ναεπανεµφανιστείαν µια συµπεριφορά τιµωρείται είναι λιγότερο πιθανόνα επαναληφθείαπορρίπτεται η σηµασία των ψυχικών ή υποκειµενικώνδιαστάσεων ως αίτιο που προκαλεί µια συµπεριφορά

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Συµπεριφορισµός βασισµένος στηναρχή ερέθισµα- αντίδραση (Ε-Α)

    Pavlov, Guthrie, Hull, Wolpe

    η οµαλή και η αποκλίνουσα συµπεριφοράακολουθούν τις αρχές της κλασικής ήσυντελεστικής θεωρίας της µάθησηςστην ερµηνεία της συµπεριφοράς δέχονταιυποθετικές ενδιάµεσες µεταβλητές (πχ, φόβος, άγχος). Τεχνική: συστηµατική απευαισθητοποίηση

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Θεωρία της κοινωνικής µάθησηςBandura

    η συµπεριφορά σε αρκετές περιπτώσεις καθορίζεταιαπό τις αρχές της συντελεστικής ή της κλασικήςεξάρτησης. Η επιρροή του περιβάλλοντος ασκείται µέσωγνωστικών διαδικασιών, που διαµορφώνονται από τιςµαθησιακές εµπειρίες του παρελθόντοςΜάθηση µέσω µίµησης προτύπων (δεν απαιτείταιάµεση ενίσχυση της συµπεριφοράς, τα πρότυπαενισχύονται µέσω της παρατήρησης ενός άλλουπροσώπου)

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Θεωρία της κοινωνικής µάθησηςBandura

    Αυτοαποτελεσµατικότητα (η πίστη του ατόµου ότι οιπράξεις του θα οδηγήσουν σε κάποιο συγκεκριµένοαποτέλεσµα)Η ψυχοπαθολογία οφείλεται εν µέρει στη χαµηλήαίσθηση αυτοαποτελεσµατικότητας και στις αρνητικέςπροσδοκίες των ατόµων για την κατάληξη τωνενεργειών τους.Τεχνικές: εκπαίδευση στη διεκδικητικότητα, ανάπτυξηκοινωνικών δεξιοτήτων

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γνωσιακή – συµπεριφορική θεωρίαA. Beck

    δίνει έµφαση στις γνωστικές διεργασίες, οι οποίεςµεσολαβούν µεταξύ ερεθίσµατος και συµπεριφοράςοι υποκειµενικές ερµηνείες των εµπειριών αποτελούνστόχο για τροποποίησηοι γνωστικές λειτουργίες καθορίζουν τα συναισθήµατακαι τις συµπεριφορέςΤεχνικές: γνωστική αναδόµηση (αντικατάσταση των µηλογικών και αρνητικών απόψεων –γνωσιών- για τονεαυτό του.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ορισµός της Ψυχολογίας

    «Η Ψυχολογία είναι η επιστήµη πουασχολείται µε τις διεργασίες του νου καιτις εκδηλώσεις τους στην ανθρώπινη

    συµπεριφορά»

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Κλάδοι της Ψυχολογίας

    η γνωστική ψυχολογίαη ψυχοφυσιολογίαη κοινωνική ψυχολογίαη εξελικτική (ή αναπτυξιακή) ψυχολογίαη συγκριτική ψυχολογίαη ψυχοµετρία

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Εξελικτική ψυχολογία

    εξετάζει τις µεταβολές, οι οποίες συµβαίνουνστην ψυχική ζωή του ανθρώπου µε τηνπάροδο της ηλικίας από τη σύλληψη ως τοθάνατοκύριο έργο του κλάδου αυτού είναι νακαθορίσει το είδος και τη φύση των µεταβολώνστις διάφορες περιόδους της ζωής και ναεντοπίσει τους παράγοντες που δηµιουργούντις µεταβολές αυτές.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Φάσεις της εξέλιξης

    Ανάπτυξη – σύλληψη ως πλήρη διαµόρφωση καιενεργοποίηση των ψυχοσωµατικών ιδιοτήτων (20οπερίπου έτος)Ωριµότητα – ο ψυχοσωµατικός οργανισµόςπαρουσιάζει στη δοµή και στη λειτουργικότητα µιαπληρότητα και τη µέγιστη απόδοση (21 ως 35 έτος). Ενέλιξη (ή φθίση) – οι διάφορες βιολογικές και ψυχικέςλειτουργίες παρουσιάζουν βαθµιαία κάµψη καιελάττωση (35ο έτος ως την έσχατη γεροντική ηλικία)

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Σύλληψη

    Η ανάπτυξη αρχίζει µε τη γονιµοποίηση. Πιθανές ανωµαλίες:καθυστέρηση του µοριδίου να ενσφηνωθεί στηµήτραελλιπής προετοιµασία της µήτραςεξωµήτρια σύλληψη

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Σύλληψη

    Καθορίζονται οι κληρονοµικές καταβολές, το φύλο και οαριθµός των κυηµάτων.

    Συνήθεις ανωµαλίες:το σύνδροµο Down (τρισωµία στο 21ο ζεύγοςχρωµοσωµάτων)σύνδροµο Turner (απουσία χρωµοσώµατος Υ από το23ο ζεύγος στα άρρενα)σύνδροµο Klinefelter (παρουσία ενός επιπλέον Χχρωµοσώµατος στο 23ο ζεύγος στα άρρενα)

    Συνήθη σφάλµατα στο µεταβολισµό είναι η PKU, ηγαλακτοξαιµία και η αναυτωτική ιδιωτεία.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Σύλληψη

    Τρόποι πρόληψης:α) γενετική καθοδήγηση, καθορίζεται ηπιθανότητα ζευγαριού να αποκτήσει παιδί µεγενετική ανωµαλία µε βάση το γενεαλογικόδένδρο του ζευγαριού και τους νόµους τηςκληρονοµικότητας

    β) προγεννητική διάγνωση, µε ιατρικές µεθόδουςγίνεται διάγνωση ανωµαλιών από τις πρώτεςεβδοµάδες της κύησης.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ενδοµήτρια και περιγεννητική περίοδος

    Κίνδυνοι κατά την κύησηΜολυσµατικές και χρόνιες ασθένειες της µητέραςΛήψη φαρµάκωνΛήψη χηµικών ουσιών (κάπνισµα, οινοπνευµατώδηποτά, ναρκωτικά)ΑκτινοβολίεςΑσυµφωνία Rh του αίµατοςΚακή διατροφήΣυναισθηµατικές διαταραχέςΑνωµαλίες ενδοκρινών αδένων και τραύµατα τηςεγκύου

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ενδοµήτρια και περιγεννητικήπερίοδος

    Κίνδυνοι κατά τον τοκετό∆υσκολία εξόδου του παιδιού από το µητρικόκόλποΠαρατεταµένη καθυστέρηση της πρώτηςαναπνοήςΠρόωρος τοκετός

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Στάση ως προς την εγκυµοσύνη

    Όσο πιο θετική είναι η στάση της µητέρας τόσοπιο ήπιες είναι οι διάφορες ενοχλήσεις τηςεγκυµοσύνηςλιγότερες οι επιπλοκές στον τοκετόκαλύτερη η προσαρµογή του νεογέννητουθετικότερη η σχέση παιδιού και µητέρας

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Στάση της µέλλουσας µητέρας -τρεις διαδοχικές διαφοροποιήσεις

    Α’ τρίµηνο- ενδιαφέρον για αλλαγές που συµβαίνουνστον εαυτό της. Θαυµασµός και φόβος για αλλαγές πουσυµβαίνουν στο σώµα της. Περίοδος αυξηµένουεγωκεντρισµού.Β’ τρίµηνο- νιώθει τα πρώτα σκιρτήµατα. Το παιδίαποτελεί πλέον µια αντικειµενική πραγµατικότητα. Μεγαλύτερη ασχολία µε το παιδί και λιγότερο µε τονεαυτό της. Το «εγώ» της προηγούµενης φάσης γίνεται«αυτό».Γ’ τρίµηνο- προετοιµασία για τοκετό. Φόβος για την υγείακαι αρτιµέλεια του παιδιού και για τους πόνους τουτοκετού. Το «εγώ» και το «αυτό» τώρα γίνονται «εµείς».

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Πιθανές στάσεις πατέρων προς τηνεγκυµοσύνη

    ο ναρκισσιστικός-εγωκεντρικός τύπος : παιδί= απειλήγια προσωπική τους ευδαιµονία. Στη σκέψη ότι πρέπεινα αναλάβουν νέους ρόλους και ευθύνες νιώθουν δέος. Νοµίζουν ότι έχουν παγιδευτεί. ο τύπος του φιλόδοξου και προσηλωµένου στηνεπαγγελµατική σταδιοδροµία: παιδί: εµπόδιο στηνυλοποίηση των στόχων του για επαγγελµατική ανέλιξη. Μένει έξω από τις νέες εξελίξεις.ο τύπος του οικογενειάρχη: παιδί και πατρότητα: έναςαπό τους βασικούς σκοπούς της ζωής. Συµµετέχειενεργά και µαζί µε τη σύζυγο κάνουν όνειρα για τοπαιδί και το µέλλον του.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Βρεφική ηλικία –βιοσωµατική ανάπτυξη

    Η αύξηση ακολουθεί τις δύο βασικέςκατευθύνσεις «από άνω προς τα κάτω» και

    «από το κέντρο προς την περιφέρεια».

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Βρεφική ηλικία –βιοσωµατική ανάπτυξη

    ΎπνοςΝεογέννητο- 80% του 24ωρουΌσο µεγαλώνει- µειώνεται

    ΦαγητόΝεογέννητο- κάθε 3 ώρες (8 φορές /24ωρο)Τέλος 1ου έτους- 3 κύρια γεύµατα + 2 µικρά ενδιάµεσαΈρευνες: τα παιδιά –που δεν έχουν κάποιο πρόβληµαυγείας- αν διαχειρίζονται µόνα τους το πόσο και πότε θαφάνε, διαµορφώνουν ένα πλήρες και ισορροπηµένοδιαιτολόγιο και δεν παρουσιάζουν προβλήµατα φαγητούστην περαιτέρω εξέλιξή τους.

    Κινητική ανάπτυξηΚινήσεις γενικές και µαζικές. Αντιδρά στα ερεθίσµατα µεόλο του το σώµα

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    3 Αντανακλαστικά

    Αντανακλαστικό BabinskiΑντανακλαστικό Moro∆αρβίνειο αντανακλαστικό

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γνωστική ανάπτυξη

    Κατά τη γέννηση: Λειτουργούν οι διάφορες αισθήσεις τουΑίσθηµα του πόνουΙκανότητα αντίληψης χώρουΕγγενής µηχανισµός οργάνωσης τωναντιληπτικών εµπειριών

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γνωστική ανάπτυξη

    Piaget- αισθησιοκινητική περίοδοςΓνωστική λειτουργία- στηρίζεται στις κατ’αίσθηση αντιλήψεις και στις ενέργειες πουµπορεί να κάνει το βρέφος επάνω στο ίδιο τουτο σώµα και στα πράγµατα που τοπεριβάλλουν. Στερείται χρόνου, χώρου και αντικειµένου.

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Τα 6 στάδιατης αισθησιοκινητικής περιόδου

    Άσκηση αντανακλαστικών (1ος µήνας) Πρωτογενείς ανακυκλωτικές αντιδράσεις (2ος και 3οςµήνας) ∆ευτερογενείς ανακυκλωτικές αντιδράσεις (4ος και 6οςµήνας) Συνδυασµός δευτερογενών ανακυκλωτικώναντιδράσεων και εφαρµογή τους στη λύσηπροβληµάτων (7ος και 11ος µήνας) Τριτογενείς ανακυκλωτικές αντιδράσεις (12ος ως 17οςµήνας) Επινόηση νέων µέσων µε εσωτερικούς νοητικούςσυνδυασµούς αισθησιοκινητικών σχηµάτων

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Μονιµότητα αντικειµένου

    Αρχίζει να ψάχνει ενεργά για ένα κρυµµένοαντικείµενο. Αρχίζει να έχει σαφή έννοιατου αντικειµένου.

    7-12 µήνες

    Αρχίζει να συντονίζει χέρι και µάτι. Οπότεκατορθώνει να συλλαµβάνει τα αντικείµεναπου βλέπει. Ακόµη όµως δεν αναζητάαντικείµενα έξω από το οπτικό του πεδίο.

    3-6 µήνες

    Κόσµος = µια σειρά από εξαφανιζόµενεςεικόνες, χωρίς µονιµότητα. ∆ιατηρεί απλάµια ευχάριστη εικόνα µε το να κοιτάζει ταπράγµατα, να ακούει τον ήχο τους

    2-3 µήνες

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Μονιµότητα αντικειµένου

    Παύει να ψάχνει σε όλα τα διαδοχικά σηµείατης µετατόπισης του αντικειµένου και τοαναζητά κατευθείαν στην τελευταία του θέση. Το υλικό αντικείµενο πλέον υπάρχειεσωτερικώς, ως πνευµατική εικόνα.

    2οεξάµηνο2ου έτους

    Αναζητά το αντικείµενο ακόµη και πολύαργότερα στο σηµείο που το είδε τελευταίαφορά. Αν όµως µετατοπίσουµε το αντικείµενοσε διάφορες θέσεις, δε θα το αναζητήσει στηντελευταία. Θα το ψάξει σε όλες τις θέσεις πουτο κρύψαµε διαδοχικά.

    1οεξάµηνο2ου έτους

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γλωσσικός τοµέας

    Τηλεγραφικός λόγος. Απλές προτάσεις µε δύοή τρεις λέξεις.

    2ο εξάµηνο2ου έτους

    Συγκριτικός λόγος. Οι πρώτες λέξεις (µαµά, µπαµπά, µαµ, ντα).

    Από τον11ο µήνα

    Ιδιόρρυθµες λέξεις6ο-8ο µήνα

    Βάβισµα – ψελλισµοί. ∆εν αποσκοπούν στηµεταβίβαση κάποιου µηνύµατος. Είναι έναφωνητικό παιχνίδι. Κορυφώνεται το 10ο µήνα.

    Από τον3ο µήνα

    άναρθρες φωνές και κλάµα1ο -2οµήνα

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Το βέλτιστο περιβάλλον για τη νοητικήκαι γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών

    εξασφαλίζει ποσότητα και ποικιλία ερεθισµάτωνη πολυπλοκότητα και η ποικιλία των ερεθισµάτων είναισύστοιχες προς το εκάστοτε επίπεδο µαθησιακήςωριµότητας του παιδιού.παρέχει τη δυνατότητα στο παιδί να επενεργεί πάνωστα πράγµατα και να τα χειρίζεται ελεύθερατο περιβάλλον δεν είναι αυστηρά οργανωµένο καιστατικό. Το παιδί νιώθει ότι ασκεί έλεγχο επάνω στοπεριβάλλον.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ψυχοκοινωνική ανάπτυξη

    ∆ιαθέτει τουλάχιστον 11 διαφορετικές συναισθηµατικέςαντιδράσεις.

    Τέλος 2ουέτους

    Η γενική δυσφορία διαφοροποιείται σε θυµό και φόβο καιαργότερα σε ζήλεια. Παράλληλα διαφοροποιούνται ταθετικά συναισθήµατα σε προσκόλληση, θαυµασµό καιαφοσίωση

    6ο µήνα

    Η πρώτη διάκριση θετικών συναισθηµάτων, ως χαρά καιευχαρίστηση

    3ο µήνα

    ∆ιαφοροποίηση των πρώτων αρνητικώνσυναισθηµάτων, ως µια γενική δυσφορία

    1ο µήνα

    Εκδήλωση συναισθηµάτων µε ένα γενικό και ακαθόριστοτρόπο- µια γενική διέγερση ή ηρεµία

    Βρέφος

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Προσκόλληση

    ∆ιευρύνει τον κύκλο των προσώπωνπρος τα οποία δείχνει προσκόλληση.

    Πολυπροσωπικήπροσκόλληση(µετά το 12ο µήνα)

    ∆είχνει σαφή διαφορική επιλεκτικήπροσκόλληση προς ένα πρόσωπο, συνήθως τη µητέρα-τροφό. Άγχος προςξένα πρόσωπα.

    Μονοπροσωπικήπροσκόλληση(7ο µήνα)

    Παρουσιάζει αντιδράσειςπροσκόλλησης αδιακρίτως σε κάθεπρόσωπο

    Αδιαφοροποίητηπροσκόλληση(ως τον 5ο-6οµήνα)

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Το άγχος προς τα ξένα πρόσωπαΆγχος αποχωρισµού

    Έρευνες:Αν οι ανάγκες του παιδιού στη βρεφική ηλικίαικανοποιούνται πρόθυµα από τους ενήλικους, τηστιγµή που παρουσιάζονται, το παιδί θα σχηµατίσει µιαγενικευµένη στάση βασικής εµπιστοσύνης προς τουςάλλους και αισιοδοξίας για το µέλλον.

    Αν οι ενήλικες συστηµατικά δεν αναγνωρίζουν και δενικανοποιούν τις ανάγκες του παιδιού, τη στιγµή πουπαρουσιάζονται, το παιδί θα διαµορφώσει µιαγενικευµένη στάση δυσπιστίας και ανασφάλειας.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Νηπιακή ηλικία

    Βιοσωµατική ανάπτυξηΟ ρυθµός της ανάπτυξης επιβραδύνεται. Οι διαστάσειςτου σώµατος στο τέλος της νηπιακής ηλικίας έχουνυψηλή συνάφεια µε την τελική σωµατική διάπλαση.

    Ψυχοκινητική ανάπτυξηαπό αµφίπλευρη γίνεται ετερόπλευρηαπό µαζική γίνεται εξειδικευµένηαπό αντανακλαστική γίνεται σκόπιµη και τέλοςαυτόµατη

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Αδρή κινητικότητα

    Έλεγχος µυών- αυτόµατος, τρέχει µε άλλαπαιδιά σε ζεύγη, κάνει ποδηλασία µε δίκυκλο, προσαρµόζεται σε εµπόδια

    4ο έτος

    Ανεβοκατεβαίνει σκάλες όπως οι ενήλικοι, τρέχει µε µεγαλύτερη άνεση, επιταχύνει-επιβραδύνει, στρίβει σε απότοµες γωνίες, σταµατάει απότοµα, ισορροπεί στο ένα πόδι

    3ο έτος

    Ανεβοκατεβαίνει σκάλες µόνο του, στηριζόµενο στα πλάγια και βάζοντας και ταδυο πόδια στο κάθε σκαλοπάτι

    2ο έτος

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Λεπτή κινητικότητα

    Ζωγραφική:προσχηµατικό στάδιο («ορνιθοσκαλίσµατα» πουχρησιµοποιεί το παιδί ως συµβολικές αναπαραστάσειςγια κάτι που έχει σκεφτεί)πρώιµο σχηµατικό στάδιο (το παιδί επιχειρεί νααπεικονίσει κάτι που έχει δει, αλλά ατελώς)επεξεργασµένο σχηµατικό στάδιο (απεικονίζει πχ. ολόκληρο το ανθρώπινο σώµα)

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Λεπτή κινητικότητα

    Πλευρίωση(η σαφής προτίµηση κατά την εκτέλεση των διαφόρωνκινητικών ενεργειών του ενός ηµίσεος του σώµατος)

    1ο έτος: ακαθόριστη και εναλλασσόµενητέλος 1ου έτους: σαφής προτίµησητέλος 2ου έτους: εδραίωση

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Κύριος τρόπος βοήθειας του παιδιού νααποφεύγει τα ατυχήµατα είναι ο συνδυασµόςενθάρρυνσης για αυτονοµία και συγχρόνως οκαθορισµός ορίων µέσα στα οποία θα ασκεί

    την αυτονοµία του.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γνωστική ανάπτυξη

    Περίοδος προσυλλογιστικής σκέψης:προεννοιολογική σκέψη (3ο και 4ο έτος)διαισθητική σκέψη (5ο και 6ο έτος)

    Αρχίζει η συµβολική λειτουργία- ανακλητική µνήµη- συµβολικό παιχνίδι

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Χαρακτηριστικά σκέψης

    Επικεντρώνεται σε ένα µόνο χαρακτηριστικό κάθεφορά. Προσκολλάται σε µία µόνο διάσταση τουπροβλήµατος

    Σκέψη µηαναστρέψιµη

    Αντιλαµβάνεται και ερµηνεύει τα αντικειµενικάφαινόµενα αποκλειστικά και µόνο µε βάση τηνπροσωπική, τη δική του σκοπιά. ∆ύο είδη: Άµεσος -Έµµεσος εγωκεντρισµός

    Εγωκεντρικήσκέψη

    Αποτελούν αυθαίρετες κρίσεις κατ’ αναλογία απόπροέννοια σε προέννοια, χωρίς επαρκή λογικόσύνδεσµο

    Μεταγωγικοίσυλλογισµοί

    ∆ίνει στις λέξεις που χρησιµοποιεί αφελείς σηµασίεςστηριζόµενο σε συγκεκριµένους, µονοµερείς, αντιληπτικούς σχηµατισµούς και αυθαίρετες γενικεύσεις

    Προέννοιες

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    3 βασικές λειτουργίες

    η ικανότητα να σχηµατίζει λογικές κατηγορίεςη ικανότητα να διακρίνει σχέσειςη ικανότητα να χειρίζεται αριθµητικές έννοιες

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    ΈννοιεςΑτοµικές διαφορές ως προς τις έννοιες:στο βαθµό εγκυρότητας της έννοιας (προσωπικό-ιδιωτικό περιεχόµενο/ λιγότερο εγωκεντρικές/ κοινωνικοποίησή τους)κατά πόσο η έννοια είναι διαθέσιµη και αξιοποιήσιµη ωςόργανο της σκέψης ( κατά πόσο την επικαλείται και τηχρησιµοποιεί αυθόρµητα στην επίλυση προβληµάτων)

    Οργάνωση εννοιώνοριζόντια: έννοιες µε ίση περιεκτικότητα, οµοιότητεςαντικειµένωνκάθετη: έννοιες που βαθµιαία γίνονται πιο περιεκτικές, οµοιότητες εννοιών

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γλώσσα

    Αυθόρµητα επικαλείται και χρησιµοποιείγλωσσικά στηρίγµατα στη λύση προβληµάτων

    7ο έτος

    Μπορεί να µη τις παράγει αυθόρµητα όµως τιςαξιοποιεί στη λύση του προβλήµατος. Έχειανεπάρκεια αυθόρµητης παραγωγής τωνλέξεων

    5ο έτος

    ∆εν µπορεί να παράγει αυθόρµητα λέξεις και νατις χρησιµοποιήσει, ακόµα κι αν του τιςδώσουµε εκείνη τη στιγµή

    3ο έτος

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Αξιολόγηση νοηµοσύνης

    WPPSIBinet-Simonσχεδιασµό άντρα ή γυναίκα της Goodenough κ.α.

    Οι µετρήσεις της νοηµοσύνης κατά την προσχολική ηλικίαδεν παρουσιάζουν µεγάλη διαχρονική σταθερότητα.

    Μεγαλύτερη διαχρονική σταθερότητα παρουσιάζουν ταχαµηλά νοητικά πηλίκα.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Προσχολική ηλικία: αντιληπτικός ρεαλισµός

    Η προσοχή του παιδιού παραµένει στα κυρίαρχαεξωτερικά χαρακτηριστικά του ερεθίσµατος καιστις άµεσες/ περιορισµένες σχέσεις τους χωρίςνα ανοίγεται στις προηγούµενες εµπειρίες τουκαι στις εσωτερικές βαθύτερες σχέσεις τους.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Γλωσσική ανάπτυξη

    Βελτιώνεται ουσιαστικά ο λόγος από τηβρεφική ηλικία. Λόγος πλουσιότερος, πιο κατανοητόςΚαλύτερη άρθρωσηΠιο πολύπλοκη γραµµατική δοµή

    Στο 4ο έτος χρησιµοποιεί πλήρεις προτάσειςόπως οι ενήλικες

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Εγωκεντρικός λόγοςΤο παιδί περιορίζεται στις δικές του µόνο απόψεις όχιλόγω εγωιστικής διάθεσης αλλά γιατί οι νοητικές τουλειτουργίες δεν είναι επαρκώς ευέλικτες για να τουεπιτρέψουν να λαµβάνει υπόψη του τις εµπειρίες τουάλλου.

    Περιλαµβάνει 3 µορφές:Επανάληψη: επαναλαµβάνει τις λέξεις κάποιου άλλουΜονόλογο: µιλάει κανονικά, χωρίς να είναι παρώνάλλος στον ίδιο χώρο να το ακούειΣυλλογικό µονόλογο: παιδιά που βρίσκονται στον ίδιοχώρο οµιλούν κανονικά χωρίς να καταβάλλουν καµιάπροσπάθεια να γίνουν κατανοητά

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    κοινωνικοποιηµένος λόγος

    7ο έτοςδιαδικασία ανταλλαγής µηνυµάτων µε άλλαπρόσωπα µέσω ερωτήσεων και απαντήσεων, διατύπωσης σχολίων στα όσα λέει κάποιος, παροχής πληροφοριών που έχουν σχέση µε τοσυζητούµενο θέµα

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ψυχοκοινωνική ανάπτυξη

    ∆ύο αναπτυξιακές κρίσεις:18ο µήνα ως 3ο έτος: αυτονοµία ή αµφιβολία

    (έλεγχο σφιγκτήρων)3ο ως το 6ο έτος: πρωτοβουλία ή ενοχή

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ο ρόλος του φύλου

    3ο έτος: γνωρίζει τις λέξεις «αγόρι» - «κορίτσι» και τιςχρησιµοποιεί σωστά. Η διάκριση όµως του φύλουγίνεται µε βάση εξωτερικά επιφανειακά χαρακτηριστικά(ενδυµασία, κόµµωση, οµιλία)3ο-4ο έτος: πιστεύει ότι µπορεί να αλλάξει το φύλο, αλλάζοντας τα εξωτερικά χαρακτηριστικά5ο-6ο έτος: αρχίζει να κατακτά τη µονιµότητα τηςέννοιας του φύλου, όταν η διάκριση γίνεται µε βάση ταανατοµικά χαρακτηριστικά

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Οικειοποίηση του ρόλου του φύλου

    Ψυχαναλυτική σχολή: ο ρόλος του φύλου είναι µέροςτου Υπερεγώ. Αποκτάται γύρω στο 4ο έτος µέσω τηςταύτισης µε το γονέα του ίδιου φύλουΣυµπεριφορική σχολή – κοινωνική µάθηση: αποκτάταιµέσω της ενίσχυσης και της µίµησης προτύπωνΓνωστική κατεύθυνση: ο ρόλος του φύλου είναι µιαέννοια, ένα εσωτερικό νοητικό κατασκεύασµα. Οσχηµατισµός της ακολουθεί τη γενική πορεία πουακολουθεί η ανάπτυξη άλλων εννοιών (προέννοια, κατηγοριοποιήσεις µε βάση συγκεκριµένα εξωτερικάχαρακτηριστικά, κατηγοριοποιήσεις µε βάσηλειτουργικές σχέσεις κτλ)

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Κοινωνικό παιχνίδι

    2ο έτος: µοναχικό παιχνίδι3ο έτος: παράλληλο παιχνίδι4ο έτος: συντροφικό παιχνίδι

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    3 κοινωνικοί τύποι παιδιών

    Το κοινωνικά τυφλό παιδί: το παιδί αυτό και όταν είναιανάµεσα σε άλλα παιδιά συµπεριφέρεται σαν να µηνυπάρχει κανένας γύρω τουΤο κοινωνικά εξαρτηµένο παιδί: διεγείρεται ή νιώθεισυστολή, όταν βρίσκεται µε άλλα παιδιά, ησυµπεριφορά του καθορίζεται εξολοκλήρου από τηνπαρουσία των άλλωνΤο κοινωνικά ανεξάρτητο παιδί: συναισθάνεται τηνπαρουσία των άλλων και αντιδρά σε αυτούς, αλλάνιώθει ελεύθερο απέναντι στην οµάδα να κάνει τις δικέςτου επιλογές

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    3 είδη – βαθµίδες του παιδικούπαιχνιδιού

    Το παιχνίδι άσκησης (2 πρώτα χρόνια): επαναλαµβάνειπολλές φορές µια δραστηριότηταΤο συµβολικό παιχνίδι (νηπιακή ηλικία,3ο ως 6ο έτος): ελεύθερη επέκταση χειρισµού αντικειµένων, συναισθηµάτων, εµπειριών µε τρόπο συµβολικό. Επιφανειακή συνεργασία µελών της οµάδας. Παράλληλο και συντροφικό παιχνίδιΤο κοινωνικό παιχνίδι (7ο έτος και ύστερα): οργανωµένη δραστηριότητα µε σαφή επιδιωκόµενοστόχο και κανόνες δράσης και συνεργασίας

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Παιδική επιθετικότητα –παιδικοί φόβοι

    Οι κυριότερες αλλαγές που έχουν παρατηρηθεί στην επιθετικότητα µετην πάροδο της ηλικίας είναι οι εξής:η συχνότητα και η ένταση των επιθετικών ενεργειών µειώνεταισηµαντικά µε την πάροδο της ηλικίαςτα αγόρια παρουσιάζουν περισσότερη επιθετικότητα από ό,τι τακορίτσια. Η διαφορά αυτή είναι µεγαλύτερη στις µεγαλύτερεςηλικίεςστα µικρότερα παιδιά η επιθετικότητα είναι συντελεστικής µορφής, ενώ στα µεγαλύτερα παιδιά είναι εχθρικής µορφήςο τρόπος έκφρασης της επιθετικής συµπεριφοράς διαφοροποιείταιµε την πάροδο της ηλικίαςτόσο το είδος όσο και η ένταση της επιθετικής συµπεριφοράςπαραµένουν σε όλες τις ηλικίες συγκριτικώς σταθερά µόνο στααγόρια. Στα κορίτσια παραµένει σχετικά σταθερό ένα άλλοχαρακτηριστικό της προσωπικότητας, η εξάρτηση

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Τα κύρια άµεσα περιβαλλοντικά αίτιαπου διεγείρουν επιθετικές συµπεριφορές

    συγκρούσεις για θέµατα καθηµερινήςφροντίδας του παιδιούσυγκρούσεις για απαγορευτικές εντολές τωνγονέωνπροβλήµατα διαπροσωπικών σχέσεων

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Οι γονείς των οποίων τα παιδιά έχουνµεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν επιθετικά

    όσοι χρησιµοποιούν οι ίδιοι αυστηρές ποινές, είναι οι ίδιοι επιθετικοίόσοι δείχνουν µεγάλη ανοχή στηνεπιθετικότητα του παιδιού, το αφήνουνελεύθερο να εκδηλώνει τις επιθετικές τουενέργειες.

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Φόβοι

    Ως προς τους φόβους φαίνεται ότι δεν υπάρχουν εγγενείςενστικτώδεις φόβοι ειδικώς για ορισµένα συγκεκριµέναερεθίσµατα αλλά µια γενική προδιάθεση και ικανότητανα αντιδρούµε στο άγνωστο, στο ασυνήθιστο, στοαπροσδόκητο.

    Οι ειδικοί φόβοι είναι επίκτητοι και έχουν ως πηγή:Την άµεση εµπειρία του παιδιού µε το φοβικό ερέθισµαΤην τοποχρονική συνεξάρτησηΤην παρατήρηση και µίµηση προτύπωνΤη µετατόπιση

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Τρόποι για να βοηθήσουµε τα παιδιάνα αντιµετωπίζουν τους φόβους τους

    ενθαρρύνουµε το παιδί να κάνει διάλογο µε τον εαυτό του για τουςφόβους τουδιδάσκουµε στο παιδί τεχνικές για να αντιµετωπίζει το ίδιο ευθέως ταφοβικά ερεθίσµαταδίνουµε ευκαιρίες στο παιδί να γνωρίσει το φοβικό ερέθισµα ενώπαράλληλα νιώθει ασφαλέςεξηγούµε και διαβεβαιώνουµε ότι το φοβικό ερέθισµα δεν είναιεπικίνδυνοδίνουµε ευκαιρίες στο παιδί να παρατηρεί παραδείγµατα θαρραλέαςαντιµετώπισης φοβικών ερεθισµάτων από συνοµηλίκους τουχρησιµοποιούµε την τοποχρονική συνεξάρτηση ως µέσο για νασυνδέσουµε το φοβικό ερέθισµα µε ευχάριστα συναισθήµαταενισχύουµε το αυτοσυναίσθηµα του παιδιού, ενθαρρύνοντας την τάσητου για αυτάρκεια και αυτονοµίαελέγχουµε τους δικούς µας αδικαιολόγητους φόβους

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Επιδράσεις της οικογένειας

    Η οικογένεια σε σχέση µε το παιδί έχει αναλάβει4 τουλάχιστον λειτουργίες:

    1) τη φροντίδα και ικανοποίηση των βιολογικώναναγκών

    2) τη φροντίδα για την κοινωνικοποίηση του παιδιού3) τη φροντίδα για την οικοδόµηση υγιούςπροσωπικότητας, την ενίσχυση και τη διατήρηση τηςσυναισθηµατική ισορροπίας

    4) τη φροντίδα για την ανάπτυξη και την ενίσχυση τωνγνωστικών ικανοτήτων

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    δύο οµάδες παραγόντων διαµορφώνουν τοψυχολογικό κλίµα της οικογένειας

    οι κοινωνιολογικοί παράγοντες (σύνθεση τηςοικογένειας, σειρά γέννησης του παιδιού, µορφωτικό-οικονοµικό επίπεδο των γονέων)ψυχολογικοί παράγοντες (προσωπικότητα τωνγονέων, συµπεριφορά των γονέων, ενδοοικογενειακές σχέσεις)

  • __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Συνάφεια ανάµεσα στη συµπεριφορά γονέωνκαι στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού

    Αναπτύσσουν συναισθήµατα πικρίας, αποστροφή προς τους άλλους και επιθετικότητα

    Εχθρότητα καιαυστηρό έλεγχο--σκληροί, βίαιοι

    Ταύτιση µε οµάδες συνοµηλίκων, γι’ αυτό ησυµπεριφορά τους κρίνεται από το είδος αυτών

    Αυτονοµία καιεχθρότητα--αδιάφοροι

    Τυραννική συµπεριφορά, εγωιστική στάση, περιορισµένες κοινωνικές επαφές

    Στοργή και έλεγχο--υπερπροστατευτικοί

    Συναισθηµατική σταθερότητα, κοινωνικότητα, φιλική διάθεση,έφεση για µάθηση, ενισχυµένοαυτοσυναίσθηµα

    Στοργή και αυτονοµία

    ΠαιδιάΓονείς

    __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥΤΟΥ ΟΑΕ∆ΟΑΕ∆

    ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ

    ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

    ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ

    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

    Ιδανικοί γονείς

    έχουν στοργήενθαρρύνουν την αυτονοµία και την αυτ