Monopatia Tis Elladas

Τα μονοπάτια της Ελλάδας

2

Για πέντε μήνες μας ακολουθήσατε σε μία μεγάλη προσπάθεια. Γίνατε συνοδοιπόροι μας σε μονοπάτια μοναδικά, ανακαλύπτοντας τη φυσική ομορφιά της Ελλάδας. Εμπλουτίσατε τις κοινές μας εμπειρίες με τις δικές σας προτάσεις σας. Μιλώντας για το ομορφότερο ή το πιο αγαπημένο σας μονοπάτι στο βουνό, πλάι στη θάλασσα, στη νησιωτική ή την ηπειρωτική Ελλάδα. Αναδεικνύοντας μονοπάτια με ιστορική σημασία ή ξεχωριστή ομορφιά, με εύκολη ή δύσκολη πρόσβαση, μονοπάτια που εξυπηρέτη-σαν τις ανάγκες ολόκληρων γενιών και τα οποία υπάρχουν ακόμα. Η μεγάλη συμμετοχή σ’ αυτή την κοινή προσπάθεια ζωντανεύει, μπροστά στα μάτια μας, την ιστορική μας κληρονομιά, κομμάτια του πολιτισμού μας που χαράσσουν ανε-ξίτηλα τη γεωγραφία της μνήμης και της γνώσης. Χάρτης μονοπατιών ανά νομό


3

Πίνακας Περιεχομένων Γεράνεια..........................................................................................................7 Ηραίο..............................................................................................................8 Πίσια...............................................................................................................9 Ε4 ................................................................................................................10 Λαγκαδά - Σταυρός ........................................................................................11 ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ .........................................................................12 Γέφυρα Μπανιά..............................................................................................13 Ε4 ................................................................................................................14 Θεοδώριανα - Καταρράκτες Σούδα .................................................................15 ΚΑΛΑΡΡΥΤΕΣ_ΣΥΡΑΚΟ....................................................................................17 Ο δρόμος για τους καταράκτες ........................................................................18 ΜΥΣΤΗΡΙΟ ....................................................................................................19 ΔΙΠΟΤΑΜΑΤΑ ................................................................................................20 Δεν γνωρίζω ..................................................................................................21 Δεν γνωρίζω ..................................................................................................22 Μονοπάτι 32..................................................................................................23 Φαράγγι Δημοσάρη ........................................................................................24 ΧΟΥΝΗ – ΣΦΕΝΔΑΛΗ .....................................................................................25 ΠΡΟΥΣΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ ..................................................................................26 Φαράγγι Γκούρας ...........................................................................................27 ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΡΕΚΑΣ .........................................................................................29 ΚΟΡΥΦΗ ΤΑΫΓΕΤΟΥ .......................................................................................30 ΑΡΧΑΙΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΙΡΡΑΣ-ΔΕΛΦΩΝ..............................................................32 Από την Χώρα της Τήνου έως τον Αρνάδο κυκλική διαδρομή ............................. 33 Βλαχιά – Πυξαριάς .........................................................................................36 Πύργος Κυκλική Διαδρομή ..............................................................................37 Ροδοχώρι - γεφύρι Τσιούκαρη .........................................................................39 Μόρφη - Γεφύρι Τσιούκας...............................................................................40 Θεογέφυρο....................................................................................................41 Καρυδιά-Χαρβάτα...........................................................................................42 Π.ΓΕΡΜΕΝΟ-ΒΙΛΙΑ .........................................................................................43 Στενά του Νέστου..........................................................................................44 ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΟΤΥΛΑΙΩΝ.................................................................................46 ΠΕΤΡΙΝΟ ΠΟΤΑΜΙ .........................................................................................48 ΦΑΡΑΓΓΙ .......................................................................................................49 Κορομηλιά-Πετρόστουγκα...............................................................................50 ΣΚΑΛΑ ΤΖΑΒΕΛΑΙΝΑΣ.....................................................................................51 Παλαιομονάστηρο Σφυρίδας ...........................................................................53 Φηρά – Οία ...................................................................................................54 Λιάκουρα.......................................................................................................55 Βυζαντινό μονοπάτι........................................................................................56 Μονοπάτια ορεινής Αίγινας..............................................................................57 Nυμφαίο .......................................................................................................58 ΥΔΑΤΑ ΣΤΥΓΟΣ..............................................................................................59 ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ-ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ................................................................................60 Δεν γνωρίζω ..................................................................................................61 Οδηγός για μονοπάτια στις Κυκλάδες ...............................................................62


4

Τα μονοπάτια της Ελιάς .................................................................................. 63 Τριάδα – Πετρογέφυρο .................................................................................. 64 ΦΑΡΑΓΓΙ ΣΚΕΠΑΣΜΕΝΟΥ................................................................................ 66 ΚΕΦΑΛΟΠΟΤΑΜΟΣ ........................................................................................ 72 Δεν γνωρίζω.................................................................................................. 73 ΚΑΤΑΡΑΚΤΕΣ................................................................................................. 74 ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΡΟΣ ΦΑΡΟ ΑΠΟΛΥΤΑΡΑΣ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ .................................... 75 Λειβαδίτης; ................................................................................................... 78 ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΔΑ............................................................................................ 79 E4 ................................................................................................................ 80 Φαράγγι Ενιπέα ............................................................................................. 81 Στρογγυλή - Λόφος Αγ Αικατερίνης ............................................................... 82 ΟΧΘΕΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΡΑΧΘΟΥ .......................................................................... 85 Τρίστομο-Αυλώνα (ΟΛ8) ................................................................................ 87 Μοναστήρι Αγ. Παντελεήμονα......................................................................... 88 Βυθός Αηλιάς................................................................................................. 90 Μονοπάτι Καστάνιτσας-Πραστού (Αρκαδίας) .................................................... 94 Το μονοπάτι του Ηρακλή ................................................................................ 96 Μονοπάτι των Αρκάδων Ποιμένων................................................................. 100 ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ ............................................................................................... 103 ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ "ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΟΞΥΛΙΘΙΩΤΙΣΣΑΣ" ....................................... 104 Λίμνες Φλέγγας - Αρκουδόρεμα..................................................................... 106 Καλόγηροι-Μαυροπούλι ................................................................................ 107 Μονοπάτι του Μπίλιοβο ................................................................................ 108 Για άτομα με ειδικές ανάγκες......................................................................... 110 ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ................................................................................................ 112 ΠΑΠΙΓΚΟ – ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΕΣ........................................................................... 114 ΝΕΣΤΟΣ ...................................................................................................... 115 ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ.................................................................. 116 Πάντα Βρέχει............................................................................................... 119 BOTANIKO MONOPATI................................................................................. 120 Ανατολικό - Δυτικό Παπαρούσι...................................................................... 121 E4 (Όλυμπος - Μύτικας) ............................................................................... 123 Μονή Μεγίστης Λαύρας ................................................................................ 126 ΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑ ............................................................................................. 127 Αυλώνα-Βρυκούντα (ΟΛ9) ............................................................................ 128 κομμάτι Ε9.................................................................................................. 130 Χαράδρα Κουβαρά ....................................................................................... 131 Γκιόζτεπες ................................................................................................... 132 ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΛΕΣΒΟΥ ............................................ 133 Σκεπασμένο ................................................................................................ 135 Σκάλα Σταμάτη............................................................................................ 136 ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΝ .......................................................................................... 138 Agrafa ........................................................................................................ 140 Μονή Προδρόμου ........................................................................................ 141 Παναγία κρυσφυγιώτισα ............................................................................... 142 ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓΑΛΗΣ ........................................................................................ 143 ΠΑΛΙΟ ΚΛΗΜΑ-ΛΟΥΤΡΑΚΙ/ΓΛΩΣΣΑ ............................................................... 145


5

ΝΕΟΥΡΔΕΣ .................................................................................................. 147 TO ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ, ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ ΤΟΥ «ΣΤΑΥΡΟΥ» .............. 148 ΔΙΓΑΛΕΤΟ ΑΙΝΟΥ ........................................................................................ 150 Κάτω από την Αρνη...................................................................................... 151 Ποτάμι ........................................................................................................ 153 ΠΑΛΑΙΟΒΡΑΧΑ ΓΟΥΛΙΝΑΣ............................................................................ 154 Παναγία Κεχριά ............................................................................................ 159 ΛΕΧΟΥΝΙ(ΝΙΚΟΤΣΑΡΑ) ................................................................................. 160 ΠΥΛΑΡΟΣ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ ............................................................................... 161 ΠΥΛΑΡΟΣ ΚΕΦ 2 .......................................................................................... 162 46 ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ ......... 163 Ανω - Κάτω Μέλπεια..................................................................................... 176 Αρμενιστής – Ράχες...................................................................................... 177 Σκιαδάδες (διάσελο - Ράχη - Αλαταριές) ......................................................... 178 Μπελόη ....................................................................................................... 181 Πάρνωνας - Στου Ψαρή το Πηγάδι................................................................. 182 Φαράγγι της Μέλισσας.................................................................................. 185 Μονοπάτια του ποταμού Λούσιου 148........................................................... 186 ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓΑΛΗΣ-ΔΙΡΦΥ .............................................................................. 190 ΛαγούΧάνι-Αλαγονία..................................................................................... 191 ΔΑΣΟΣ ΚΗΠΟΥΡΙΣΤΡΑΣ ................................................................................ 193 Καστάνιτσα-Πραστός.................................................................................... 195 ΜΙΚΡΟ ΠΑΠΙΓΚΟ-ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΑΣΤΡΑΚΑΣ-ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ.................................. 196 Εκκλησάκι Αγίου Νικολάου ............................................................................ 200 ΠΙΣΣΕΣ-ΠΙΣΩ ΜΕΡΙΑ .................................................................................... 202 Ε4 .............................................................................................................. 203 Αρτεμισία-Αγιώργης...................................................................................... 204 Κ.Λαβδανη-Μονη Μακρυαλεξη....................................................................... 207 Φαράγγι Αντρωνίου...................................................................................... 208 E4 - Βαρδούσια Όρη .................................................................................... 213 Πεδινό ........................................................................................................ 214 ΜΟΝΟΠΑΤΙ Α .............................................................................................. 215 Κ.Λαβδανη-Μονη Μακρυαλεξη....................................................................... 216 ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΛΕΣΒΟΥ ............................................ 217 ΕΥ3 Ποτιδάνεια-Τρίκορφα ............................................................................. 221 Κούπες........................................................................................................ 224 Φιλιππιάδα................................................................................................... 226 Μαριές ........................................................................................................ 227 ΚΕΡΑΣΟΒΟ – ΣΜΟΛΥΚΑΣ .............................................................................. 230 Κεραμωτό ................................................................................................... 231 Μαύρη σπηλιά ............................................................................................. 232 Δ.Δ. ΣΑΛΑΚΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΜΕΙΡΟΥ................................................................. 233 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - ΑΓ. ΜΑΡΙΝΑ - ΑΓ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ................. 235 ΣΠΗΛΑΙΟΥ .................................................................................................. 239 ANAΦΗ 179................................................................................................ 240 Σκήτη Αγίας Αννης ....................................................................................... 241 ΚΕΡΑΣΟΒΟ-ΣΜΟΛΥΚΑΣ................................................................................. 245 ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΑΥΡΗΣ ΣΠΗΛΙΑΣ.......................................................................... 246


6

Ηφαιστειακή χερσόνησο Μεθάνων................................................................. 247 ΦΑΡΑΓΓΙ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΓΓΙΤΗ ......................................................................... 252 Πριόνια – καταφύγιο Ζολώτα ........................................................................ 253 Σκάλα της κυρ Αλέξαινας ............................................................................. 254 ΚΕΦΑΛΑΡΙ................................................................................................... 256 ΡΕΚΑ .......................................................................................................... 257 ΠΑΛΙΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ...................................................................................... 258 Ανθοχώρι .................................................................................................... 259 Βρύναινα - Οροσειρά Όθρυς 192.................................................................. 260 Μονοπάτι προς το Φαράγγι Μαυρομάττι......................................................... 263 ΓΟΥΛΙΝΑ..................................................................................................... 264 E-65 ........................................................................................................... 265 ΙΘΑΚΗ 197................................................................................................. 266 E4 .............................................................................................................. 269 Χαράδρα Φλαμπουρίτσα ............................................................................... 270 Στα χνάρια της ιστορίας των Στύρων ............................................................. 271 Βοτανικό μονοπάτι ....................................................................................... 272 Μεγάλο Σεϊτάνι ............................................................................................ 273 Φαράγγι Βουραϊκού...................................................................................... 274 ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ................................................................................. 275 Μονοπάτι της Γραβάτας................................................................................ 276 Μονοπάτι προς Θεούλη ................................................................................ 277 Ανάβαση του Κέδρους.................................................................................. 278 Φαράγγι Ανακώλου ...................................................................................... 279 Βοϊδομάτης από γεφύρι Κλειδωνιάς μέχρι γεφύρι Αρίστης................................ 280 Προς Μοναστήρι Ταξιαρχών.......................................................................... 284 Φαράγγι Ανακώλου ...................................................................................... 286 Ταίναρο ...................................................................................................... 287 Το μονοπάτι των παλιών παγοποιών 218 ...................................................... 291 SOS Μέθανα 219 ........................................................................................ 292 Εκδρομή στην Παλαιοβράχα 220 .................................................................. 297 Νεροσυρτης ................................................................................................ 299 Μελιβοίας Αγιοκάμπου .................................................................................. 300 ΤΟΡΝΟΣ ..................................................................................................... 303 Βουνό Καστελλόριζου................................................................................... 306 Μονοπάτι Δελφών........................................................................................ 307 Kireas ......................................................................................................... 308 atoma me kinitika provlimata........................................................................ 310 Προς Ύδατα Στυγός 228.............................................................................. 311 Δ9.............................................................................................................. 312 ΜΕΣΟΡΟΠΗ-ΕΒΡΥΟΣ .................................................................................... 313 Αγ.Γεωργιος ................................................................................................ 314 Μουντακι Βερμίου........................................................................................ 315 ΟΣΚΟΒΡΥΣΗ ΜΕΣΟΡΟΠΗΣ........................................................................... 317 Mistras........................................................................................................ 318 Άνω στενή - Ράχη Συκά Σ2 ........................................................................... 319 Μονοπάτι Δρακότρυπας................................................................................ 320 Εξωχώρα-Ζήζο΄-Καμπί ................................................................................. 321


7

Γεράνεια Ν. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ (ΓΕΡΑΝΕΙΑ) Δημήτρης Μπέσιλας Πολύ ωραίο μονοπάτι στην ανατολική πλευρά των Γερανείων.


8

Ηραίο Ν. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ (ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙ) Δημήτρης Μπέσιλας Έχει πολύ ωραία αξιοθέατα, αρχαία και φτάνει έως τη θάλασσα.


9

Πίσια Ν. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ (ΓΕΡΑΝΕΙΑ) Δημήτρης Μπέσιλας Από το Ηραίο φτάνεις στην Περαχώρα . Μετά από λίγα χιλιόμετρα φτάνεις στο καταπράσινο χωριό Πίσια. Στο χωριό μπορείς να δεις και το λαογραφικό μουσείο Νικολόπουλου.


10

Ε4 Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΌΛΥΜΠΟΣ) Γιώργος Παρασκευόπουλος Ένα από τα πιό ενδιαφέροντα μονοπάτια της Ελλάδας,στον πλούσιο σε ιστορία και βλάστηση Όλυμπο. Η ανάβαση ξεκινάει απο το parking της θέσης "Γκορτσιά", σε υψόμετρο 1.160μ, 13χιλιόμετρα από το Λιτόχωρο.Με κανονικό βηματισμό, φτάνει κανείς σε 6 ώρες στο καταφύγιο του ΣΕΟ, σε υψόμετρο 2760μ., στο οροπέδιο των μουσών, μετά από διαδρομή σε πανέμορφα δάση οξιάς και ρόμπολου, αλλά και αλπικού τοπίου έχοντας - άν φυσικά το επιτρέπει ο καιρός -, θέα στην πεδιάδα της Kατερίνης και το Aιγαίο. Το τοπίο είναι εξαίρετης ομορφιάς όλο τον χρόνο,αλλα για αρχάριους ενδύκνυται η περίοδος Iουνίου-Σεπτεμβρίου.


11

Λαγκαδά - Σταυρός Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΑΜΟΡΓΟΣ) N P Περίπου δύο ώρες διαδρομής. Ένα πολύ όμορφο μονοπάτι όπως και τα περισσότερα της Αμοργού η οποία φημίζεται για τις διαδρομές της.


12

ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ (ΠΗΛΙΟ) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΩΝ ΚΕΝΤΑΥΡΩΝ ΔΕΝ ΦΩΤΙΖΕΤΑΙ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΑΚΤΙΝΕΣ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΝΑ ΤΟ ΦΩΤΙΣΟΥΝ.


13

Γέφυρα Μπανιά Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ (ΑΓΡΙΝΙΟ) ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΡΤΣΑΚΛΗΣ Βρίσκεται στη περιοχή ανάμεσα απο Αγρίνιο και τη Ναύπακτο μέσω της Μακρυνείας. Το γνωρίζουν πολλοί τουρίστες επειδή πρόκειται για την καλύτερη φυσική πίστα rafting στην Ευρώπη και δεν το ξέρουν οι Έλληνες. Στην επιλογή νομός βάλτε και την επιλογή Αιτωλοακαρνανία.


14

Ε4 Ν. ΧΑΝΙΩΝ (ΚΡΗΤΗ) ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΕΩΡΓΟΥΛΑΚΗΣ Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΛΟΥΤΡΟ (ΝΟΤΙΑ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ) ΜΕΧΡΙ ΜΑΡΜΑΡΑ (ΕΠΙΣΗΣ ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ) ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΜΕ ΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ! ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΕ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΒΡΑΧΩΔΟΥΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΑΣ! ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΕΥΚΟΛΑ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΥΤΡΟ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΦΤΑΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΑΒΑΚΙ ΑΠΟ ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΦΤΑΝΕΙ ΑΜΑΞΩΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ! ΣΤΑ ΜΑΡΜΑΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΕΙΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΝΙΣΕΙΣ ΜΕ ΜΙΑ ΤΑΒΕΡΝΟΥΛΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΕΚΕΙ ΝΑ ΕΡΘΕΙ TAXI-BOAT ΓΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ! ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ - 3 ΩΡΕΣ ΕΥΚΟΛΙΑ - ΔΥΣΚΟΛΙΑ = 3 ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΠΟΧΗ = ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ


15

Θεοδώριανα - Καταρράκτες Σούδα Ν. ΑΡΤΑΣ (ΘΕΟΔΩΡΙΑΝΑ ΑΡΤΑΣ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΣΕΛΟΥΡΗΣ Το Μονοπάτι Θεοδώριανα – Καταρράχτες (Σούδα) . Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων - Περιστερίου. Ένα εύκολο μονοπάτι με μεγάλη επισκεψιμότητα στην καρδιά των Τζουμέρκων λόγω των Καταρρακτών της Σούδας. Ξεκινάει από την πλατεία του χωριού με τον αιωνόβιο πλάτανο , ανηφορίζει τον δρόμο προς το πάνω μέρος του χωριού που βρίσκεται το σχολείο. Από το σχολείο συνεχίζουμε στον αριστερό δρόμο με την ομαλή ανηφόρα για 10 μέτρα και συναντάμε ένα σταυροδρόμι και μια πέτρινη βρύση. Από εδώ μπορούμε να επιλέξουμε να πάμε αριστερά που με την καθοδήγηση των πινακίδων θα μας οδηγήσει στον Ξενώνα Αλώνι , και από εκεί παίρνοντας την απότομη ανηφόρα με τον τσιμεντόδρομο , λίγο πιο πάνω στην επόμενη διασταύρωση στρίβουμε δεξιά και προχωρούμε σε ένα (σκληρό) χωματόδρομο οπότε σε 1,5 km στα αριστερά μας θα συναντήσουμε το σηματοδοτημένο και καλογραμμένο βασικό μονοπάτι. Το μονοπάτι που σε ένα μεγάλο μέρος του είναι και λιθόστρωτο , σε 25Ά μας οδηγεί μέσα σε σκιά από ώριμα έλατα και Ιτάμια και , δίπλα από αυλάκια με κρυστάλλινα νερά και μοναδική αύρα , στους Καταρράκτες των Θεοδωριάνων , που με την πτώση των νερών τους από τα 25 μέτρα κόβουν την ανάσα και δροσίζουν την ψυχή και το σώμα. Η άλλη διαδρομή αφορά και το παλιό μονοπάτι που συνεχίζει ευθεία μετά την διασταύρωση και την βρύση που συναντάμε λίγο πιο πάνω από το Σχολείο. Περνάει από τη περιοχή Βασιλική στον πάνω δρόμο και συνεχίζει παράλληλα με το αυλάκι. Όταν φτάνει στο δάσος στην θέση Καπαρέλι , περνάει απέναντι τον δρόμο και μπαίνει πάλι μέσα στο βασικό μονοπάτι. Το παλιό μονοπάτι είναι και αυτό σηματοδοτημένο.


16


17

ΚΑΛΑΡΡΥΤΕΣ_ΣΥΡΑΚΟ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΗΠΕΙΡΟΣ) ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΚΛΙΟΥΜΗΣ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΕΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΑΙΩΝΕΣ ΤΑ ΔΥΟ ΠΕΤΡΙΝΑ ΣΤΟΛΙΔΙΑ ΤΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ ΤΟΥΣ ΚΑΛΑΡΡΥΤΕΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΡΑΚΟ. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΜΕ ΚΑΠΟΙΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 1,5 ΩΡΑ. Η ΣΗΜΑΝΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΛΛΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΑΝΕΤΑΙ ΚΑΝΕΙΣ. ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΚΑΛΑΡΡΥΤΙΚΟΥ Ή ΧΡΟΥΣΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΓΕΦΥΡΑΚΙ. ΙΔΑΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ, ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ.


18

Ο δρόμος για τους καταράκτες Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ (ΒΑΡΒΑΡΑ) ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΗΓΑΣ Είναι ένα μονοπάτι που ξεκινάτε από τoν δρόμο που ενώνει την Ολυμπιάδα με την Βαρβάρα. Ξεκινώντας από Ολυμπιάδα και μετά από 3 Χλμ., περνώντας το κιόσκι στο ξέφωτο βρίσκουμε δεξιά μας ένα χωματόδρομο.Τον ακoλουθούμε για 2 περίπου χιλιόμετρα μέσα από υπέροχο τοπίο πηγαίνοντας συνέχεια αριστερά στις διακλαδώσεις. Μακάρι να είναι έτσι για πάντα. Το έχω ερωτευτεί αυτό το μέρος μάλλον και σεις όταν το δείτε.


19

ΜΥΣΤΗΡΙΟ Ν. ΚΙΛΚΙΣ (ΠΑΪΚΟ) ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΛΕΞΟΓΛΟΥ Το μονοπάτι ξεκινά από το χωριό Ελευθεροχώρι πριν τα Γιαννιτσά, όπου αφήνουμε και το όχημα για να περπατήσουμε στο Ρωμαϊκό μονοπάτι,το οποίο χρονολογείται από εκείνη την εποχή.Μετά από μία ώρα βγαίνουμε σε πλατώ, όπου υπάρχει πινακίδα για το μονοπάτι ΄΄Μυστήριο΄΄.Η πεζοπορία διαρκεί περίπου 3 ώρες, χωρίς το κομμάτι της κορυφής , με βαθμό δυσκολίας 2-3 (αν βγούμε στην κορυφή Γκόλα Τσούκα ο βαθμός δυσκολίας γίνεται 4 και οι συνολικές ώρες πεζοπορίας περίπου 5),Καταλληλότερες εποχές είναι η Άνοιξη και το Φθινόπωρο, αφού το υπέροχο αυτό μονοπάτι διασχίζει πυκνό δάσος οξιάς.


20

ΔΙΠΟΤΑΜΑΤΑ Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΝΗΣΟΣ ΑΝΔΡΟΣ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΕΝΤΕΣ Πρόκειται για φαράγγι δίδυμων χειμάρρων οι οποίοι συναντιώνται και εκβάλλουν σε παραλία. Αρχή μονοπατιού: Χωριό Βουνί Όρμου Κορθίου Τέλος μονοπατιού: Χωριό Συνετί Όρμου ΚορθίουΕυκολία πρόσβασης: Διασταυρώνεται με ασφάλτινο δρόμο κοντά στην αρχή του, και στο τέλος του. Χρόνος διαδρομής μονοπατιού: εκτίμηση 2-3 ώρες Διαβάθμιση δυσκολίας (1 εύκολο έως 5 δύσκολο): 2 - 3 Καταλληλότερη εποχή: Άνοιξη - Καλοκαίρι - Φθινόπωρο Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής: Παραδοσιακοί εγκαταλελειμένοι νερόμυλοι, με βοηθητικές εγκαταστάσεις άλεσης σιταριού, τοποθετημένοι ανά 100-200 μέτρα, οι οποίοι χρησιμοποιούν πρωτότυπες για την Ελλάδα μεθόδους λειτουργίας (Ταβλόμυλοι - οριζόντιοι μύλοι). Σε κατάσταση εγκατάλειψης. ΠΗΓΗ ΦΩΤΟ: Δήμος Κορθίου


21

Δεν γνωρίζω Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ (ΑΘΩΣ) Μιχάλης Μουτζίκος Το μονοπάτι ξεκινάει από τις Καρυές του Αγίου Όρους και καταλήγει στη μονή Σίμωνος Πέτρας. Ο χρόνος που απαιτείται είναι 3 ώρες, ο βαθμός δυσκολίας είναι 2 και η πιο κατάλληλη εποχή είναι η άνοιξη. Όσο για τα αξιοθέατα και τα ιστορικά στοιχεία του μέρους, όλο το Άγιο Όρος είναι ένα ιστορικό μέρος. Δυστυχώς όμως τον τελευταίο καιρό γίνεται συντονισμένη προσπάθεια να εξαλειφθούν τα μονοπάτια του Αγίου Όρους και να καταστραφεί μια παράδοση αιώνων.


22

Δεν γνωρίζω Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ) ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΑΙΑΦΑΣ Το μονοπάτι βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη στο δημοτικό διαμέρισμα Χορτιάτη του Δήμου Πεύκων.Ξεκινάει στο τέλος του χωριού όπου υπάρχει χώρος στάθμευσης.Μετά το καφέ ρέμβη και μετά απο 3.5 χιλιόμετρα (1.5 ώρα πεζοπορία), (δυσκολία στο 3) καταλήγει στο καταφύγιο του ΕΟΣ στα 1.000 μέτρα υψόμετρο.Είναι φανταστική διαδρομή μέσα απο οξιές και καστανιές. Η θέα είναι φανταστική προς την πλευρά των λιμνών και είναι ωραίο όλες τις εποχές. Συγκεκριμένα το τρέχω χρόνια με οποιαδήποτε καιρό (προτείνω αρχές Ιουνίου λόγω των αρωμάτων της καστανιάς).Δυστυχώς λίγοι Θεσσαλονικείς το επισκέπτονται αλλά αν είναι να το γεμίσουν σκουπίδια καλύτερα να είμαστε λίγοι.Μπορώ να αναφέρω και τα μονοπάτια του Ολύμπου που προπονούμαι και τρέχω αγώνες αλλά ας το κάνει κάποιος απο εκείνα τα μέρη, μπορώ να βάλω και άλλες φωτογραφίες αν θέλετε.Ευχαριστώ και συγχαρητήρια για την προσπάθεια.


23

Μονοπάτι 32 Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΛΟΥΒΗ Το Μονοπάτι 32 ξεκινά απ την Βυτίνα (Ε4) και παρέχει στον περιπατητή την δυνατότητα να περάσει κατεβαίνοντας το πράσινο φαράγγι του Λούσιου και να επισκεφτεί δυό παλαιά μοναστήρια και περνώντας από το χωριό Ζυγοβίτσι, τη Δημητσάνα, το φαράγγι του Λούσιου, την Καρύταινα, τα χωριά Λεοντάρι, Γεωργίτσι, τη Λαγκάδα στον Ταΰγετο, να περπατήσει στις πλαγιές του υψηλότερου βουνού της Πελοποννήσου του Ταΰγετου (2407 μ.), γνωστού από την αρχαιότητα, και να κατεβεί μέσω του καταφυγίου - φαραγγιού του Βίρου (8-10 ώρες πορεία) στην ακτή της θάλασσας της Καρδαμήλης, στον Μεσσηνιακό Κόλπο.


24

Φαράγγι Δημοσάρη Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΌΡΟΣ ΌΧΗ) Λευτέρης Σταύρακας Το μονοπάτι ξεκινάει από τη κορυφή του Όρους Όχη και καταλήγει στη παραλία του Καλιανού. Προσεγγίζεται σχετικά εύκολα από τη παραλία και πιο δύσκολα από τη κορυφή. Η συνολική διαδρομή είναι 5-6 ώρες ανάλογα με το ρυθμό βαδίσματος. Τέλη Άνοιξης και μέσα Φθινοπώρου οι καλύτερες εποχές. Μεγάλο μέρος του μονοπατιού βρίσκεται ουσιαστικά μέσα στο π. Δημοσάρη (ροή όλο το χρόνο) και το τοπίο είναι εκπληκτικό. Πυκνό δάσος από Πλατάνια και Βελανιδιές, πυκνή κάλλυψη με φτέρες και πλήθος άλλων ειδών χλωρίδας. Το τοπίο είναι τελείως διαφορετικό από αυτό της Νότιας Εύβοιας.


25

ΧΟΥΝΗ – ΣΦΕΝΔΑΛΗ Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ (ΠΑΡΝΗΘΑ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΙΑΡΕΛΗΣ ΑΡΧΗ ΘΡΑΚΟΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΜΕΤΟΧΙ ΠΑΡΝΗΘΑΣ - ΤΕΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΦΕΝΔΑΛΗΣ. ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΠΑΕΙ ΑΣΦΑΛΤΙΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, ΕΝΩ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟΣ ΠΟΥ ΣΕ ΒΓΑΖΕΙ ΣΤΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΣΦΑΝΔΑΛΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΕΚΕΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ. ΟΙ ΩΡΕΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΜΑΖΙ ΜΕ ΜΙΚΡΕΣ ΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ 6 με 7. ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 2 ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΟΥ ΠΕΡΠΑΤΙΕΤΑΙ ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ, ΜΟΝΟ ΚΑΠΟΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΒΑΘΜΟΥΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 3 ΕΑΝ ΕΧΕΙ ΠΟΛΥ ΧΙΟΝΙ. ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΡΕΜΑ ΤΗΣ ΧΟΥΝΗΣ. ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΕΧΕΙ ΠΕΥΚΑ ΚΑΙ ΚΟΥΜΑΡΙΕΣ, ΓΙΑ ΛΙΓΗ ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΜΜΕΝΟ ΕΛΑΤΟΔΑΣΟΣ (ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΙ ΕΠΑΘΕ Η ΠΑΡΝΗΘΑ). ΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΠΑΝΕΜΟΡΦΟ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΜΠΑΦΙ. ΜΕΤΑ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΗΓΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΜΟΛΑΣ ΜΕ ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ ΚΑΙ ΕΑΝ ΕΙΣΑΙ ΤΥΧΕΡΟΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΦΩΝΑΖΕΙΣ ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΔΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡΗΦΑΝΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΕΛΑΦΙΑ. ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ ΤΟ ΕΛΑΤΟΔΑΣΟΣ (ΠΕΡΝΟΝΤΑΣ ΑΡΚΕΤΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑ ΛΙΒΑΔΕΙΑ) ΔΙΝΕΙ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΤΙΣ ΚΟΥΜΑΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΕΥΚΑ (ΠΟΥ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΝΟΜΙΖΕΙΣ ΟΤΙ ΕΙΣΑΙ ΣΕ ΖΟΥΓΚΛΑ). ΠΡΙΝ ΦΤΑΣΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟ ΠΕΡΝΑΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΗΓΗ ΠΑΛΙΟΜΗΛΕΣΙ ΜΕ ΤΑ ΑΓΕΡΟΧΑ ΠΑΝΥΨΗΛΑ ΠΛΑΤΑΝΙΑ, ΦΤΑΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟ ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΟΜΟΡΦΟ, ΑΔΙΑΒΑΤΑ ΒΡΑΧΙΑ ΚΑΙ ΚΟΡΦΕΣ (ΣΟΥΦΛΕΡΙ, ΑΓΕΛΑΔΙΤΣΑ) ΥΨΟΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΜΑΣ. ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟ ΕΧΩ ΠΕΡΠΑΤΗΣΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΛΙΓΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΟΤΙ ΔΕΝ ΒΛΕΠΕΙΣ ΟΥΤΕ ΣΠΙΤΙΑ ΟΥΤΕ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΛΙΓΗ ΩΡΑ ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ ΝΟΜΙΖΕΙΣ ΟΤΙ ΕΙΣΑΙ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟ ΔΥΣΒΑΤΟ ΒΟΥΝΟ ΤΗΣ ΠΙΝΔΟΥ. ΟΙ ΠΗΓΕΣ, ΤΟ ΑΕΡΑΚΙ, Ο ΗΧΟΣ ΤΩΝ ΠΤΗΝΩΝ ΚΑΙ Η ΘΕΑ ΤΟΥΣ, ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΕΞΑΓΟΡΑΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΙΠΟΤΑ ΚΑΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ!!! ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΛΟΙΠΟΝ ΤΟ ΘΕΩΡΩ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ, ΓΙΑΤΙ ΕΧΕΙ ΕΠΙΒΙΩΣΕΙ ΕΝ ΕΤΕΙ 2008 ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ. ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΤΟ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΟΥΜΕ, ΕΓΩ ΤΟ ΚΑΝΩ ΗΔΗ ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ. ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ, ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΒΓΕΙ ΝΙΚΗΤΗΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΤΟ ΠΕΡΠΑΤΗΣΕΤΕ ΚΑΙ ΘΑ ΧΑΙΡΟΜΟΥΝ ΠΟΛΥ ΝΑ ΣΑΣ ΟΔΗΓΟΥΣΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΠΕΡΠΑΤΟΥΣΑΤΕ ΟΛΟΙ ΕΣΕΙΣ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΟΥ ΣΚΑΙ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙΞΕΙ ΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ


26

ΠΡΟΥΣΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΔΗΜΟΣ ΠΡΟΥΣΟΥ) Νικόλαος Ζαμπάρας Η Μονή Προυσού (ή Προυσσού, όπως επίσης αναφέρεται) είναι μοναστήρι του Νομού Ευρυτανίας. Βρίσκεται 31 χιλιόμετρα νότια του Καρπενησίου και 53 βορειοδυτικά του Αγρινίου, 2 χιλιόμετρα από το ομώνυμο χωριό, και αποτελεί πνευματικό και προσκυνηματικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Είναι χτισμένη σε ένα τοπίο επιβλητικό, σε απόκρημνη, βραχώδη περιοχή μεταξύ των βουνών Χελιδόνα, Καλιακούδα και της οροσειράς του Τυμφρηστού, η οποία είναι κατάφυτη από έλατα. Η Ιερά Μονή Προυσού είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου (στην Απόδοση της Κοίμησης).


27

Φαράγγι Γκούρας Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΙΑΣ) Βασίλης Αναστασόπουλος Το Φαράγγι της Γκούρας ξεκινά από τα πρανή του όρους Αρτοζήνος στα δυτικά του Μαινάλου. Το Φαράγγι τελειώνει στο Λαγκαδινό ρέμα και προσβάσεις σε αυτό υπάρχουν από τα χωριά Λυκούρεσι, Ψάρι, Λυσσαρέα, Όχθια, Κοκκινοράχη, Σέρβου. Τη στιγμή αυτή η πλέον κατάλληλη διαδρομή είναι από Ψάρι έως και Λυσσαρέα. Σύντομα όμως θα υπάρχει η δυνατότητα διάσχισης απ όλα τα όμορα χωριά. Η συνολική του διάρκεια από την αρχή μέχρι το τέλος του είναι περίπου σε 6-7 ώρες. Ο βαθμός δυσκολίας του είναι 2-3 και σε ένα σημείο στο ύψος περίπου της Κοκκινοράχης γίνεται 5. Από το Ψάρι έως τη Λυσσαρέα η διάσχιση γίνετι σε 2-2.30 περίπου ώρες και ο βαθμός δυσκολίας είναι 2-3. Όλες οι εποχές είναι κατάλληλες με την προυπόθεση να μην βρέχει. Το Φαράγγι της Γκούρας είναι καταφύγιο αγρίων ζώων και ειδικότερα του αγριόχοιρου. Η χλωρίδα επίσης είναι πολύ πλούσια με σπάνια βότανα.


28


29

ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΡΕΚΑΣ Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (ΑΜΦΙΣΣΑ) ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Το μονοπάτι της Ρεκάς ξεκινά από το χωριό Βίνιανη του Δήμου Άμφισσας, διασχίζει το βαθύ φαράγγι της Ρεκάς και καταλήγει μετά από πεζοπορία 10 περίπου ωρών στην κορυφή της Γκιώνας, Πυραμίδα. Η κατηφορική διαδρομή διαρκεί 8-9 ώρες. Ενδιαφέροντες ενδιάμεσοι σταθμοί είναι κυρίως οι εξής: Το καταφύγιο του πεζοπορικού Ομίλου Αθηνών, 1 ώρα πριν την κορυφή και η θέση "Μύλος", με πηγή περίπου 1 & 1/2 ώρα πριν από την έξοδο του μονοπατιού στη Βίνιανη. Το μονοπάτι διασχίζει ένα από τα πιο εντυπωσιακά και μεγάλα φαράγγια της Ελλάδας, είναι βατό και κατάφυτο από τα έλατα, μέσα δε σ αυτό ενδημούν σπάνια είδη της ελληνικής πανίδας, όπως το αγριοκάτσικο της Γκιώνας. Το φαράγγι της Ρεκάς αποτελούσε φημισμένο κλέφτικο λημέρι τα χρόνια της τουρκοκρατίας, σ' αυτό δε έλαβε χώρα η πρώτη μάχη της ελληνικής αντίστασης, το Σεπτέμβριο του 1942 (μου διαφεύγει η ακριβής ημερομηνία), όταν το μόλις σχηματισθέν αντάρτικο σώμα υπό τον Άρη Βελουχιώτη, με τη συμμετοχή των θρυλικών Νικηφόρου και Καραλίβανου, εξουδετέρωσε στη θέση "Μύλος" ένα ολόκληρο ιταλικό απόσπασμα (οι φίλοι της ελληνικής ιστορίας γνωρίζουν πολύ καλά τη σημασία της μάχης αυτής!). Λυπάμαι που δεν έχω αυτή τη στιγμή φωτογραφίες ή βίντεο να σας αποστείλω, αν πάντως ενδιαφερθείτε θα το φροντίσω αμέσως. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία!


30

ΚΟΡΥΦΗ ΤΑΫΓΕΤΟΥ Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΤΑΥΓΕΤΟΣ) Κατερίνα Βεκράκου Το μονοπάτι ξεκινάει απο το καταφύγιο του Ορειβατικού Σπάρτης στον Ταϋγετο στο οποίο φτάνει κανείς άνετα με αυτοκίνητο απο το χωριό Παλαιοπαναγιά Λακωνίας και καταλήγει στην υψηλότερη κορυφή του Ταυγέτου (2.408μ. με το όνομα Ταλετόν ή Πρ.Ηλίας). Η πεζοπορία για κάποιον αρχάριο θα διαρκέσει γύρω στις 4 με 5 ώρες με πολλές πολλές στάσεις. Το τοπίο είναι αλπικό και γι αυτό καλό θα είναι να προτιμήσει κανείς να ανέβει πολύ νωρίς το πρωί τους καλοκαιρινούς μήνες. Είθεισται την παραμονή του Πρ.Ηλία (19/07) να ανεβαίνει πάρα πολύς κόσμος, γιατί γίνεται λειτουργία στο υποτυπώδες εκκλησάκι που υπάρχει στην κορυφή. Ο σημαντικότερος λόγος ομως για τον οποίο ανεβαίνουν άνθρωποι ακόμα και απο την άκρη της γής ειναι για την παρατήρηση ενός ανεξήγητου φυσικού φαινομένου. Η κορυφή του Ταϋγετου σχηματίζει τέλεια πυραμίδα που όπως λέγεται είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα.Η πυραμίδα αυτή είναι το μοναδικό πράγμα απο όλη την κορυφογραμμή,που δημιουργέι σκιά στον κάμπο της Σπάρτης κατα τη δύση του ηλίου και το πιό θαυμαστό, την ανατολή,όταν αυτή η σκιά, δημιουργείται μέσα στη θάλασσα του Μεσσηνιακού κόλπου!!! Περιττό να αναφέρω τη μαγευτική θέα απο την κορυφή που σου δίνει τη δυνατότητα όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, να δείς μέχρι την Κρήτη...και την ακτογραμμή της Ν. Πελοποννήσου. Για να δεί λοιπόν κανείς αυτό το φαινόμενο και κατά την ανατολή και κατά τη δύση, συνηθίζεται η διανυκτέρευση στην κορυφή σε σκηνή και προσωπική μου άποψη, είναι η ανάβαση να γίνει την παραμονή του Πρ.Ηλία, όπου πλήθος κόσμου γίνεται μια συντροφιά παρακολουθώντας όλοι μαζί τη λειτουργία στις 2 τα μεσάνυκτα, τα απίστευτα χρώματα του ουρανού το χάραμα και το απίστευτο φαινόμενο το πρωί!


31


32

ΑΡΧΑΙΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΙΡΡΑΣ-ΔΕΛΦΩΝ Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ) ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΕΡΓΗΣ Δίπλα από την πόλη της Ιτέας βρίσκεται η κίρρα κάτω από την οποία κατά την αρχαιότητα βρισκόταν η αρχαία Κίρρα. Η αρχαία Κίρρα ήταν το επίνειο των Δελφών.Διατηρώνται τα ερέιπια από τις αποθήκες του λιμανιού, ερείπια από οικίες τις Κίρρας, τα θεμέλια από το αρχαίο τείχος, η βάση από τον φάρο και μέσα στη θάλασσα τα ερείπια από το λιμάνι. Από την Κίρρα ξεκινούσε μονοπάτι το οποίο ακολυθούσαν οι προσκυνητές για να φτάσουν στο φημισμένο ίερό μαντείο των Δελφών. Στις μέρες μας μπορεί να περπατηθεί αφού σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση.Έχει πρόσβαση σε αυτοκινητόδρομο. Η διαδρομή είναι αρκετά όμορφη δεδομένου ότι περνάει μέσα από τον φημισμένο ελαιώνα της Άμφισσας. Η διαδρομή διαρκεί 4-5 ώρες. Ακόμα και σήμερα σαν κατάληξη έχει τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών. Αν και από κάποιο σημείο και μετά είναι ανηφορικό, αξίζει η προσπάθεια.Στο τέλος η θέα από τους Δελφούς προς τον ελαιώνα, την Ιτέα, τη θάλασσα και στο βάθος το Γαλαξίδι, (ονομάζεται ΔΕΛΦΙΚΟ ΤΟΠΙΟ), θα αποζημιώσει όποιον το τολμήσει.


33

Από την Χώρα της Τήνου έως τον Αρνάδο κυκλική διαδρομή Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΤΗΝΟΣ) Karolos Merlin Η Διαδρομή ξεκινάει από την πλατεία με τους 2 φοίνικες στον παραλιακό δρόμο της χώρας. Με κατεύθυνση νοτιοανατολικά περάστε αριστερά από την εκκλησία του Αγίου Χρυσοστόμου μετά από 300μ στρίψτε Α περνώντας μπροστά από το ξενοδοχείο Αίολος. Ακολουθήστε τον παραλιακό δρόμο ανατολικά προς άγιο Φωκά. Θα περάστε δυο κάθετους δρόμους Α, ο ένας πριν από την ταβέρνα Γαλαξίας, ο άλλος πριν από την ταβέρνα Γιαλούσσα. Στον ορίζοντα φαίνεται το βρυόκαστρο προστατευόμενη τοποθεσία ενός νεολιθικού οικισμού. Τα νησιά απέναντι είναι αριστερά η Μύκονος, δεξιά η Δήλος και η Ρήνεια. Ύστερα από 890μ στρίβετε Α σε ένα μικρό τσιμεντοστρωμένο δρόμο μετά από έναν χαρακτηριστικό πετρόκτιστο τοίχο και πριν από ένα άχαρο διώροφο κτίριο. Ο δρόμος περνάει μπροστά από αμπελώνες έναν ελαιώνα και ένα μικρό εκκλησάκι Δ ένα από τα 2000 του νησιού. Το βουνό στο βάθος είναι ο Κέχρος. Και αριστερά του ξεχωρίζει ο γρανιτένιος όγκος του Εξωμβούργου. Ύστερα από 940μ θα φτάσετε στον κεντρικό δρόμο για το Πόρτο. Στρίβετε Α για 35μ και πάλι δεξιά ακολουθώντας και πάλι ένα μικρό δρομάκι σκιασμένο από κυπαρίσσια και πικροδάφνες. Σε 380μ θα βρεθείτε στο Parking του Μοναστηριού, περάστε το γεφυράκι και μπείτε στην δροσερή αυλή του. Στην πύλη υπάρχει τοιχογραφία της Αγίας Τριάδος με σπάνια απεικόνιση φωτοστέφανου σε σχήμα τριγώνου (η μονή είναι από το έτος 1000μχ περίπου). Αναζητήστε τον φύλακα θα σας δείξει ευχαρίστως το κρυφό σχολειό και την πολύ ωραία συλλογή από υπέρθυρα χαρακτηριστικά της τηνιακής τέχνης στην μαρμαρογλυπτική. Μονή Αγίας Τριάδας Τριαντάρος Βγαίνοντας από το μοναστήρι στρίβετε Δ ακολουθώντας το μονοπάτι παράλληλα με τον εξωτερικό τοίχο της Μονής. Ύστερα από ένα πλυσταριό και μετά από 80μ στρίβετε Α σε ένα χωματένιο δρομάκι. Εν συνέχεια σε τσιμεντένιο δρόμο περνώντας έναν Περιστεριώνα Α. 210μ μετά στο σημείο όπου ο δρόμος φεύγει δεξιά μπείτε Α και πάνω σε ένα μονοπάτι δίπλα σε ένα μετρητή ρεύματος. Αγνοήστε ένα μονοπάτι που έρχεται από Δ και ακολουθήστε την πεζούλα παράλληλα στο αγροτεμάχιο. Στρίβετε Δ (260μ) σε ένα καθαρό μονοπάτι, περνώντας από ένα πετρόχτιστο κελάκι με στρογγυλεμένη τοιχοποιία. Το μονοπάτι φαρδαίνει και συνεχίζει προς τα πάνω έως μια διασταύρωση (300μ) όπου πάτε Α, και πάλι Α στην επόμενη διασταύρωση (150μ). Στον τσιμεντένιο δρόμο στρίβετε Δ περνώντας δίπλα από μια μπλε πύλη Δ. 30μ πιο κάτω και πριν από έναν πέτρινο τοίχο στρίβετε Α σε ένα χορταριασμένο δρομάκι. Όταν φτάσετε στο χαμηλότερο σημείο και συναντήσετε την καγκελόπορτα (250μ) ανεβείτε Δ πάνω στο παλιό μονοπάτι που τραβερσάρει παράλληλα την κοιλάδα. Σε μια χαρακτηριστική Δεξιά στροφή του μονοπατιού (410μ) στρίβετε Δ συνεχίζοντας την πορεία σας παράλληλα με την κοιλάδα, κρατήστε την Α και αγνοήστε ένα καλντερίμι με πέτρινα σκαλιά από Δ. Στην επόμενη κατάφυτη με συκιές και σπάρτια, διασταύρωση συνεχίζετε ευθεία στα βήματα του παλιού μονοπατιού. Χαμηλή βλάστηση και κατεστραμμένα τμήματα του μονοπατιού θα δυσκολέψουνε λίγο την πορεία σας. Σε 250μ το μονοπάτι αρχίζει και ανηφορίζει πάλι περνώντας αριστερά από πέτρινα κελιά. Σύντομα κατηφορίζει ξανά


34

προς την κοίτη της κοιλάδας. Σε μια Διασταύρωση απέναντι από μια Μουριά (240μ) συνεχίζετε ευθεία αγνοώντας το μονοπάτι που κατεβαίνει από Δ. Στο κατεστραμμένο Κελάκι (65μ) πάρτε ανοδική πορεία Δ. Τριαντάρος Δυο Χωριά Ανεβείτε απότομα σκαλιά έως το μικρό εκκλησάκι των αγίων Αναργύρων Δ με την πολύ όμορφη και σκιερή αυλή του. Αφήνοντας το εκκλησάκι ανεβείτε στο τέρμα των σκαλιών και στο τσιμεντένιο δρόμο στρίψτε Α. Σύντομα θα συναντήσετε μια πηγή με μη πόσιμο νερό Δ. Συνεχίστε επί του δρόμου έως το σημείο όπου το μονοπάτι ανηφορίζει και πάλι Δ και το ακολουθείτε για να σας πάει στον κεντρικό δρόμο του Τριαντάρου (380μ από το εκκλησάκι). Στρίβετε Δ έως ότου συναντήσετε την ταβέρνα Λεύκες (στα 200μ) με την παραδοσιακή της κουζίνα (Ανοικτά Απρίλιο Οκτώβριο). Μια πολύ όμορφη πετρόκτιστη πηγή (το νερό είναι πόσιμο) δίπλα αντικατέστησε τις δυο τεράστιες λεύκες από όπου πήρε και η ταβέρνα το όνομα της. Επίσης τα μηχανήματα ενός παλαιού ελαιοτριβείου στολίζουν τον χώρο. Για να συνεχίσετε την διαδρομή ανεβείτε τα φαρδιά σκαλιά πίσω από την ταβέρνα και αριστερά από την πηγή. Για να διασχίσετε το επάνω τμήμα του χωριού στην πρώτη διασταύρωση που θα συναντήσετε στρίψτε Δ και πάνω (Αριστερά υπάρχουν χαρακτηριστικά σκαλιά κάτω από Μπαλκόνι). Στο Σπίτι με τα Υπέρθυρα, απέναντι, στρίβετε Δ περνώντας δίπλα από ξύλινη κολόνα του ΟΤΕ. Στρίψτε Α σε παλιό σκεπαστό δρομάκι και ανεβείτε τα σκαλιά μέχρι που να συναντήσετε τον πάνω πλακόστρωτο δρόμο του χωριού όπου πάτε Δ. Περάστε μια σειρά από Γκαράζ Α και ακολουθήστε τον δρόμο για άλλα 120μ και στρίψτε Α, ύστερα από ένα εκκλησάκι, σε ένα καλντερίμι με σκαλιά (340μ από την ταβέρνα). Ακολουθήστε το παλιό μονοπάτι για 120μ και στρίψτε Α. Διασχίστε το από μπουλντόζα κατεστραμμένο μονοπάτι (125μ) ώστε μετά από μερικά μέτρα να βρεθείτε στον κεντρικό δρόμο. Στρίβετε Α περνώντας από την ταμπέλα των Δυο Χωριών ώσπου να συναντήσετε μια από τις πολλές πηγές του χωριού στον δρόμο. Στην πηγή με τον πλάτανο (το νερό και εδώ είναι πόσιμο) ανεβείτε προς την πλατεία του χωριού τα φαρδιά σκαλιά. Περάστε έναν τηλεφωνικό θάλαμο και μια παιδική χαρά. Στην δροσερή πλατεία του χωριού υπάρχει ένα μικρό καφενείο και άλλες δυο πηγές. Στην μια από τις δυο απεικονίζετε η βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό. Δυο Χωριά Αρνάδος Χώρα Aπό την πλατεία του χωριού ανεβείτε τα σκαλιά αριστερά της πηγής και στην πρώτη διασταύρωση (10μ) στρίψτε Α και ανεβείτε τα σκαλιά. Ακολουθήστε το εν μέρη σκεπαστό σοκάκι και θα βρεθείτε σύντομα εκτός χωριού (255μ.). Το σοκάκι τελειώνει σε μονοπατάκι που καταλήγει σε σκαλιά Δ τα οποία ανεβαίνετε ως έναν δρόμο τον οποίο ακολουθείτε Α. Ύστερα από 235μ. ο δρόμος γίνεται ανηφορικός και σύντομα πάλι κατηφορικός (210μ.). Συνεχίζετε ως την διασταύρωση με δρόμο που έρχεται από κάτω (155μ.). Στρίβετε Δ και τον ακολουθείτε για 10 με 20μ μέχρι που να σας δοθεί η ευκαιρία να κατεβείτε Α στο μονοπάτι που βρίσκεται παράλληλα στον δρόμο. Το ακολουθείτε προς τα κάτω και στα 30μ. απέναντι από έναν περιστεριώνα στρίβετε Δ σε μονοπατάκι που ξεκινάει με φαρδιά τσιμεντένια σκαλιά. Στα δεξιά θα βρείτε μια πηγή με πόσιμο νερό συνεχίστε στο κατάφυτο μονοπάτι περνώντας από μια μακρόστενη στέρνα. Στα περίχωρα του Αρνάδου (270μ.) το μονοπάτι χωρίζει εσείς το ακολουθείτε Δ. Περάστε από δυο εκκλησάκια (100μ.). Στην επόμενη διχάλα (90μ.) στρίβετε κάτω αριστερά για να βρεθείτε σε μια μικρή πλατεία με πολύ όμορφη μαρμάρινη βρύση. Ακολουθείτε το σοκάκι Δ έως την διχάλα (85μ.) οπού πάτε και πάλι Δ μέχρι την πλατεία του χωριού με την εκκλησία της Αναλήψεως του Σωτήρος του 1908 αριστερά (πάλι 85μ.).


35

Στην συνέχεια ανεβείτε τα σκαλιά και κρατήστε πορεία δεξιά. Σύντομα θα φτάσετε στον χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Κατεβείτε ως τον κεντρικό δρόμο (270μ.) και στρίψτε Δ και θα φτάσετε σύντομα στην είσοδο της Μονής Κεχροβουνίου (360μ.) την οποία αξίζει να επισκεφθείτε. Για να συνεχίσετε την διαδρομή σας ακολουθήστε το μονοπάτι με τα άσπρα σκαλιά απέναντι από την είσοδο, προς ένα μικρό εκκλησάκι. Σε λίγο συναντάτε τον δρόμο (125μ.) τον οποίο διασχίζετε και κατεβαίνετε Α. Ύστερα από 55μ. και πριν από τα πρώτα σπίτια στρίβετε Δ σε παλιό μονοπάτι. Στην επόμενη διασταύρωση (150μ.) στρίβετε Α (προσοχή όχι κάτω δεξιά). Περνάτε κάτω από σπίτια και ύστερα από 170μ. συναντάτε μονοπάτι από αριστερά στρίβετε κάτω και Δ προς έναν περιστεριώνα. Στην επόμενη διασταύρωση (110μ.) πάτε Α (λίγο πάνω) και θα συναντήσετε υστέρα από 10μ μια μπλε ξύλινη πόρτα στα δεξιά την οποία ανοίγετε για να κατεβείτε στο προαύλιο της εκκλησίας. Στην συνέχεια κατεβείτε ευθεία κάτω τον δρόμο (70μ.) που έρχεται από αριστερά. Ο δρόμος καταλήγει σε παλιό μονοπάτι το οποίο ακολουθείτε. Ύστερα από 230μ. στην συμβολή με ένα μονοπάτι από αριστερά στρίβετε Δ. Σε λίγο βγαίνετε στον δρόμο (310μ.) στρίβετε Α και μετά το σπίτι με την πισίνα και πριν από την διασταύρωση Δ σε μονοπατάκι παράλληλο της μάνδρας. Διασχίστε τον δρόμο (120μ.) που θα συναντήσετε, στρίψτε Δ και αμέσως Α μετά από 20μ. σε μικρό τσιμεντοστρωμένο παράδρομο. Περάστε την εκκλησία δεξιά και συνεχίστε την κάθοδο σας. Στην πρώτη διασταύρωση (300μ.) με το χαρακτηριστικού τύπου αποθήκης κτίριο αριστερά, στρίβετε Δ σε παλιό μονοπάτι με φαρδιά σκαλιά. Ύστερα από 560μ. θα συναντήσετε έναν χωματόδρομο όπου πάτε Δ. Στην επόμενη διασταύρωση (180μ.) με τσιμεντοστρωμένο δρόμο συνεχίστε ευθεία κάτω. Ύστερα από 410μ. στην είσοδο του οικοπέδου με τον παλιό μύλο συνεχίστε Δ στην πορεία του παλιού μονοπατιού. Διασχίστε τον δρόμο (430μ.) και συνεχίστε ευθεία και κάτω. Σε λίγο θα βγείτε σε μεγάλη διασταύρωση (470μ.) με βενζινάδικο στρίβετε Δ για να πάτε στο κέντρο της πόλης.Βλαχιά – Πυξαριάς.


36

Βλαχιά – Πυξαριάς Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (Β. ΕΥΒΟΙΑ) Γιώργος Στρατογιαννάκης Η διαδρομή ξεκινάει από τα 130 μέτρα υψόμετρο στο χωριό Βλαχιά που ατενίζει το Αιγαίο έχοντας απέναντι τη Σκόπελο.Ο δρόμος ως εκεί είναι άσφαλτος, όπως και η αρχή του μονοπατιού για να ακολουθήσει αμαξιτός χωματόδρομος προς το υδραγωγείο, νότια του χωριού, έχοντας πίσω μας το Αιγαίο. Τα πεύκα και τα πυρνάρια αποτελούν τη πυκνόφυτη χλωρίδα του βουνού ως το τέλος του αμαξιτού, 1 ώρα περίπου μετά την αφετηρία. Δίπλα σε πηγή αρχίζει το ορεινό μονοπάτι με αιωνόβια έλατα που αναβιώνουν τους μύθους για τα μυστήρια του Κηρέα που εναλλάσσονται με πυξάρια, στα οποία οφείλει το όνομά του το βουνό. Απαιτούνται 2 ακόμη ώρες ανάβασης μέχρι την κορυφή μέτριας δυσκολίας. Το θέαμα του πράσινου με το μπλε της θάλασσας αποζημιώνει και τον πιο απαιτητικό φυσιολάτρη.


37

Πύργος Κυκλική Διαδρομή Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (TINOS) Karolos Merlin Απέναντι από τον χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων και την εξαιρετική μαρμάρινη στάση του λεωφορείου ανεβείτε το κεντρικό σοκάκι που περνάει Α από μια ταβέρνα. Αριστερά σας το μουσείο Τηνίων καλλιτεχνών και λίγο ποιο πάνω το σπίτι του καλλιτέχνη Γιαννούλη Χαλεπά επίσης μουσείο. Στο σημείο όπου στενεύει το σοκάκι συνεχίστε ευθεία περνώντας μπροστά από το καφενείο έως την διασταύρωση όπου και πάτε Δ προς την πλατεία του χωριού. Στα 200μ από τον χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων θα φτάσετε στην κεντρική πλατεία με τον 146 ετών πλάτανο και την πολύ όμορφη μαρμάρινη βρύση της. Πλήθος καφενεία θα σας υποδεχτούν μια στάση αξίζει ώστε απολαύσετε την μοναδική ατμόσφαιρα του Πύργου. Η διαδρομή προς τους Ανεμομύλους ξεκινάει Α από την μαρμάρινη βρύση της πλατείας (όχι πάνω τα σκαλοπάτια) ακολουθήστε το σοκάκι μέσα από το χωριό με κατεύθυνση βορειοανατολική, συνεχίστε ευθεία στο σημείο όπου υπάρχουν σοκάκια Α και Δ σας και περάστε κάτω από το σκεπαστό. Στα 230μ θα βρεθείτε εκτός χωριού σε ένα σπίτι με σκεπαστή από βράχια βεράντα. Το μονοπάτι γίνεται βραχώδες, Α σας τοιχίο που περιφράζει Αμυγδαλιές. Ύστερα από 130μ αγνοήστε μονοπάτι που έρχεται από Δ και συνεχίστε ευθεία για άλλα 40μ ως την επόμενη διασταύρωση όπου και στρίβετε Α προς το ποταμάκι. Στην κοίτη στρίβετε Α και αμέσως Δ στον πλάτανο. Ύστερα από 50μ στρίβετε Δ σε μονοπάτι απέναντι από μεγάλο κυπαρίσσι. Συνεχίζετε ανηφορικά προς την ράχη και στην διχάλα (160μ) στρίβετε Α περνώντας από χαλάσματα. Στα 50μ υπάρχει κατάφυτο μονοπάτι Δ που πηγαίνει προς δυο ερειπωμένους ανεμόμυλους οι τελευταίοι από μια σειρά μύλων που στόλιζαν κάποτε την ράχη. Στρίψτε Δ για να τους επισκεφθείτε. Η αρχιτεκτονική τους έχει μια ιδιαιτερότητα, από έξω έχουν σχήμα κυλινδρικό και μέσα κωνικό ώστε να μπορούν να αντιστέκονται στην δύναμη του αέρα. Επίσης από έξω υπάρχει επίπεδη επιφάνεια όπου και ευρισκόταν ζώο ζεμένο σε σχοινί για να γυρίζει την οροφή του μύλου ανάλογα με την κατεύθυνση του αέρα. Ανεμόμυλοι – Πάνορμος. Για να συνεχίσετε κατεβείτε για 30μ την ράχη περνώντας από πορτάκι μέχρι το επόμενο κελάκι με τσιμεντοστρωμένη σκεπή. Στα χαλάσματα ενός άλλο μύλου στρίψτε Δ και με κατεύθυνση ανατολική σε κατάφυτο μονοπάτι ανάμεσα σε τοίχους. Αγνοήστε μικρό μονοπάτι από Δ και συνεχίστε ευθεία μέχρι την επόμενη κύρια Διασταύρωση με μονοπάτι που ανεβαίνει από Α όπου συνεχίζετε και πάλι ευθεία (335μ από τους μύλους). Ρίξτε μια μάτια προς τα πίσω και θα δείτε ένα αμφιθέατρο που σχηματίζουν οι πεζούλες. Στην επόμενη φαρδιά διχάλα (80μ) στρίψτε Α και μετά από μερικά μέτρα Δ. Το μονοπάτι γίνετε κατηφορικό αγνοήστε μικρό και κατάφυτο μονοπατάκι Α ώστε μετά από 460μ να βρεθείτε και πάλι σε μια διχάλα όπου και πάτε Α προς τον Πάνορμο. Σύντομα θα βρεθείτε σε ένα σημείο με τριγωνική περίφραξη συνεχίστε Α την κάθοδο σας προς τα περίχωρα του Πάνορμου. Ύστερα από 390μ στα χνάρια της παλαιάς στράτας θα βγείτε σε έναν τσιμεντοστρωμένο δρόμο τον οποίο και κατεβαίνετε. Στα 85μ θα συναντήσετε άλλο δρομάκι Δ που καταλήγει σε σκαλιά τα οποία κατεβαίνετε μέχρι μια μικρή πλατεία με πικροδάφνες (100μ). Ακολουθήστε το


38

σοκάκι ως τον παραλιακό δρόμο με τα καφενεδάκια και τις ταβέρνες του. Εάν ακολουθήσετε τον παραλιακό δρόμο δεξιά μετά από ένα τέταρτο θα φτάσετε στην πολύ όμορφη και σκιερή παραλία Ρώχαρη. Εάν πάλι αποφασίσετε να καθίσετε για φαγητό συστήνουμε την ταβέρνα παλέτα. Επίσης πολύ ωραία παραλία είναι του Αγίου Αθανασίου 20 λεπτά δρόμος προς την άλλη κατεύθυνση. Ακολουθήστε την παραλία Α και στην συνέχεια τον χωματόδρομο προς το νησάκι Πλανήτης. Πάνορμος - Μονή Κυρα Ξένης Για να συνεχίσετε την διαδρομή ακολουθήστε τον κεντρικό δρόμο με την θάλασσα στα Δ προς τον Πύργο. Στα 300μ στρίψτε Δ σε χωματόδρομο προς μια συστάδα κυπαρισσιών. Ακολουθήστε τον χωματόδρομο αγνοώντας δρόμο από Δ (650μ). Ύστερα από 385μ, όπου ο δρόμος ανοίγει κρατήστε πορεία Δ ακολουθώντας τον άσπρο τοίχο. Στα 190μ θα βρείτε μια διασταύρωση Α με πεζοπορικό ταμπελλάκι εκεί συνεχίστε ευθεία. Αργότερα θα επιστρέψετε στο ίδιο σημείο για να πάτε στον Πύργο. Ακολουθήστε το ρέμα για άλλα 100μ και στρίψτε Δ σε μονοπάτι. Στην διχάλα (170μ) κρατήστε πορεία Δ. Σύντομα (145μ) θα συναντήσετε ένα μεγάλο λαξευμένο κομμάτι μαρμάρου ένδειξη συστηματικής εξόρυξης στα χωριά του βορά. Ανεβείτε το μονοπάτι Α ως την γέφυρα στο καταπράσινο από πικροδάφνες ποταμάκι (280μ). Ανεβείτε τα σκαλιά για να φτάσετε στο μοναστήρι. Για να συνεχίσετε την πορεία σας ως το χωριό του Μαρλά ακολουθήστε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο για ένα χιλιόμετρο ακόμα. Μονή Κυρα Ξένης – Πύργος. Για να επιστρέψετε στον Πύργο ακολουθήστε το μονοπάτι που μόλις ανεβήκατε ανάποδα για 775μ έως ότου συναντήσετε και πάλι την διασταύρωση με το πεζοπορικό ταμπελλάκι. Στρίψτε Δ για 320μ μέχρι που να συναντήσετε και πάλι την κοίτη του ποταμού όπου πάτε Α και αμέσως (40μ) Δ στο παλιό μονοπάτι προς Πύργο. Στα 375μ θα συναντήσετε μια γέφυρα με πλάτανο και πηγή. Αμέσως μετά το μονοπάτι αρχίζει να γίνεται ανηφορικό, ανεβείτε τα σκαλιά ως τον κεντρικό δρόμο στα τελευταία σπίτια του χωριού (290μ). Περάστε απέναντι και στρίψτε στο πρώτο σοκάκι Δ. Στην γωνιά της εκκλησίας με την χαρακτηριστική καμπάνα στρίψτε Α και αμέσως Δ. Κατεβείτε τα σκαλάκια και στρίψτε Α για να φτάσετε ύστερα από 235μ (από τον κεντρικό) σε μια πλατεία με καφενείο και μαγαζάκι. Συνεχίστε ευθεία, περνώντας μπροστά από την εκκλησία και στο τέρμα στρίψτε Δ κάτω από το σκεπαστό. Σύντομα θα βρεθείτε στο σοκάκι (Δ) που οδηγεί στην μαρμάρινη στάση του λεωφορείου.


39

Ροδοχώρι - γεφύρι Τσιούκαρη Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΟΙΟ) Νικόλαος Σταμκόπουλος Αρχή: Ροδοχώρι Κοζάνης Τέλος: Γεφύρι Τσιούκαρη Χρόνος διαδρομής μονοπατιού: 1 ώρα Διαβάθμιση δυσκολίας (1 εύκολο έως 5 δύσκολο) 1 Καταλληλότερη εποχή: Άνοιξη Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής: Γεφύρι Τσιούκαρη, μεταβυζαντινός ναός στο Ροδοχώρι. χάρτης: http://www.ecokoz.gr/rodoxwri.jpg πληροφορίες: http://www.ecokoz.gr/home/index.php?

http://www.ecokoz.gr/home/index.php


40

Μόρφη - Γεφύρι Τσιούκας Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΟΪΟ) Λουκάς Νίτσας Αρχή: Οικισμός Μόρφης Τέλος: Γεφύρι Τσιούκας Χρόνος διαδρομής μονοπατιού (σε ώρες) 1 ώρα Διαβάθμιση δυσκολίας (1 εύκολο έως 5 δύσκολο) 1 Καταλληλότερη εποχή: Άνοιξη Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής: Γεφύρι Μόρφης: http://www.ecokoz.gr/home/index.php?option=com_content&task=view&id=41&Itemid=56 Η Μόρφη απέχει οδικά περίπου μία ώρα από την Κοζάνη. Χάρτης: http://www.ecokoz.gr/morfi.jpg

http://www.ecokoz.gr/morfi.jpg


41

Θεογέφυρο Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΖΙΤΣΑ) Ευάγγελος κ. Οπως το λεει και το ονομα του γεφυρι φτιαγμενο απο θεο ειναι στιν ετηνικι ιωαννινων ηγουμενιτσας σε μια περιοχη που ο καλαμας ποτομας τρυπαει εναν μεγαλο βραχο και σχηματιζει κατι σαν γεφυρα μεσα σε κατι αιωνόβια πλατανια εκπληκτικης ομορφιας δυστυχος δε διαθετω φοτωγραφια του κριμα αλλα ακσιζει τον κοπο να το επισκεφθειτε.


42

Καρυδιά-Χαρβάτα Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΒΕΡΤΙΣΚΟΣ ΛΑΓΚΑΔΑ) Άγγελος Μήτσας Το μονοπάτι "Καρυδιά" βρίσκεται στην περιοχή Όσσας-Βερτίσκου, στον ορεινό όγκο του Βερτίσκου (Επαρχία Λαγκαδά). Ξεκινά από τον κεντρικό δρόμο Όσσας-Βερτίσκου, όπου στο μέσο της διαδρομής δεξιά ξεκινά εύκολος χωματόδρομος, ο οποίος οδηγεί στη θέση "Καρυδιά", μέσα σε δάσος από βελανιδιές, καστανιές και οξιές. Η διαδρομή είναι πανέμορφη και διαρκεί περίπου 2 ώρες. Στην ευρύτερη περιοχή μπορεί κανείς να επισκεφθεί τους παραδοσιακούς οικισμούς Όσσας και Βερτίσκου, τις εκκλησίες της Αγίας Κυράννας και των Ταξιαρχών στην Όσσα και του Αγίου Γεωργίου στον Βερτίσκο, καθώς και τον μεταβυζαντινό ναό του Αγίου Αθανασίου στην Χωρούδα. Πριν τον οικισμό της Όσσας μπορεί επίσης να επισκεφθεί τον βιολογικό αμπελώνα της Όσσας, του Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλου. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις από τους τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους, όπως ο "Πολιτιστικός Ιούνιος-Γιορτή Κερασιού Όσσας", από τον Σύλλογο Οσσαίων "Η Αγία Κυράννα" και το "Πολιτιστικό Καλοκαίρι" από τον Μορφωτικό Σύνδεσμο Βερτισκιωτών. Άλλη δασική διαδρομή, οδηγεί στον γραφικό Σοχό.


43

Π.ΓΕΡΜΕΝΟ-ΒΙΛΙΑ Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ (ΚΙΘΕΡΩΝΑΣ) ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΝΤΟΥΝΑΣ ΑΡΧΑΙΟΣ ΚΑΡΟΔΡΟΜΟΣ ΠΟΥ ΈΚΑΝΕ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΠΟ ΘΗΒΑ ΣΕ ΦΡΟΥΡΙΟ ΑΙΓΟΣΘΑΙΝΩΝ . ΣΥΝΤΗΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΙΛΙΩΤΕΣ ΠΡΙΝ ΓΙΝΕΙ Η ΝΕΑ ΧΑΡΑΞΗ ΑΣΦΑΛΤΟΥ . ΔΙΑΤΗΡΗΤΕ ΣΕ ΑΡΙΣΤΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΚΟΜΗ ΠΕΥΚΟΦΥΤΟ ΜΕ ΛΙΘΟΔΟΜΗ ΣΚΑΜΕΝΟΣ ΒΡΑΧΟΣ ΜΕ ΘΕΑ ΘΑΛΑΣΣΑ . ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΑΣΦΑΛΤΟ ΣΤΟΝ ΟΙΚΙΣΜΟ ΒΙΛΙΩΝ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΓΗ ΣΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΑΙΓΟΣΘΑΙΝΑ ΑΣΦΑΛΤΟ Ή ΠΑΡΑΛΑΓΗ ΣΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΑΙΓΟΣΘΑΙΝΩΝ ΑΣΦΑΛΤΟ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΔΕΜΕΝΟ ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΣΑ ΜΕ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΥΣ - ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΜΑΘΑΝ ΠΟΛΛΟΙ. ΕΙΝΑΙ ΠΟΡΕΙΑ 4-5 ΩΡΩΝ ΟΜΑΛΗ ΑΦΟΥ ΗΤΑΝ ΓΙΑ ΚΑΡΑ ΜΕ ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ 600ΜΕΤΡΑ ΔΗΛΑΔΗ 120ΜΕΤΡΑ ΤΗΝ ΩΡΑ . ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΧΩ ΠΟΛΛΕΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΣΥΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΤΟΠΙΟ . ΧΡΟΝΟΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΟΛΟ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΕ ΑΣΧΗΜΕΣ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΕΣΤΗ-ΚΡΥΟ.


44

Στενά του Νέστου Ν. ΞΑΝΘΗΣ (1ΧΜ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΞΟΤΕΣ) Θεόδωρος Λαζαρίδης Από το κέντρο του χωριού Κομνηνά ακολουθούμε το ασφαλτόδρομο που οδηγεί στο επάνω οικισμό του χωριού. Μετά τα τελευταία σπίτια του χωριού ο δρόμος γίνεται χωματόδρομος. Μόλις φτάσουμε στη ρεματιά συναντάμε την αρχή του μονοπατιού που έχει πινακίδα αριστερά. Το πλακόστρωτο και ευδιάκριτο μονοπάτι οδηγεί μετά από ώρα ανοδική πορεία στον ερειπωμένο οικισμό Κρωμνικό στα 500 μ. υψόμετρο. Για να φτάσουμε στο ποταμό Νέστο διασχίζουμε τα λιβάδια του οικισμού, ευθεία μπροστά μας, περνώντας δίπλα από το μισογκρεμισμένο σχολείο. Περνάμε από ένα μεγάλο πηγάδι και χαμηλότερα δίπλα από την βρύση που δεν έχει νερό όλο το χρόνο. Μετά τη βρύση, συναντάμε το καλντερίμι (παλιό καλοδιατηρημένο μονοπάτι) που συνεχώς κατηφορίζει. Σε περίπου μισή ώρα από το Κρωμνικό, βλέπουμε στα δεξιά μας το Νέστο. Το μονοπάτι κάνει ένα μεγάλο Ζήτα και γίνεται δύσβατο εξαιτίας της βλάστησης από πουρνάρια. Μόλις πέσουμε σε υψόμετρο περίπου 50 μέτρα πάνω από το ποτάμι το μονοπάτι σχεδόν χάνεται και συνεχίζουμε ευθεία προς τις σιδηροδρομικές γραμμές του τρένου. Στο σημείο συνάντησης με τις γραμμές υπάρχει ξύλινη πινακίδα με κατεύθυνση το κεντρικό μονοπάτι προς Γαλάνη, το οποίο συναντάμε πλάι στο ποτάμι στα 200 μέτρα πιο μπροστά. Εδώ υπάρχει πινακίδα και δεξιά στα 2 χλμ. υπάρχει πηγή. Εμείς ακολουθούμε το ευδιάκριτο μονοπάτι προς τα αριστερά και σε 4 χλμ. φτάνουμε στο πάρκινγκ στο χωριό Γαλάνη. Αυτό είναι και το πιο όμορφο τμήμα το μονοπατιού. Το κλασικό μονοπάτι των στενών του Νέστου. Ο χρόνος που απαιτείται για τη διάσχιση είναι περίπου 5 ώρες. Προσοχή! Αν ακολουθείτε την αντίθετη φορά είναι πιο δύσκολο να βρείτε το σωστό δρόμο. ΓιΥ αυτό μόλις φτάσετε στις γραμμές κατευθυνθείτε στην πινακίδα, και συνεχίστε πίσω της και κάθετα στις γραμμές του τραίνου. Βαθμός δυσκολίας 2 μέτριας δυσκολίας σε κάποια σημέια. Καταλληλότερη εποχή είναι την άνοιξη. Βαδίζουμε δίπλα σε σιδεροδρομικές γραμμές, που διασχίζει πάνω από 20 σπήλαια. Τα έργα τα έφτιαξαν Γάλλοι μηχανική.


45


46

ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΟΤΥΛΑΙΩΝ Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΚΥΜΗ ΕΥΒΟΙΑΣ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΟΤΥΛΑΙΩΝ Ξεκινάει από το τμήμα του δρόμου Ανδρονιάνοι – Κύμης Ευβοίας, στα 200 μέτρα αριστερά, μετά την διασταύρωση. Σε είκοσι λεπτά περίπου φθάνεις στην περιοχή «Μύλος του Σαντά» όπου καταλήγουν δύο ποτάμια και γίνονται ένα. Πάνω από δύο υπέροχα πέτρινα γεφύρια το ένα τοξωτό και το άλλο επίπεδο και με μισή ώρα διαδρομής μέσα στα ποτάμια φθάνεις στον πέτρινο οικισμό Δένδρα, πνιγμένο μέσα στο πράσινο. Από εκεί σε δυο ώρες περίπου, όλο ανάβαση, φθάνεις στο ελατοδάτος Καστροβαλά. Η διαδρομή μέσα στο ελατοδάσος, είναι υπέροχη, συναντάς δε αρκετές πηγές με νερό, «Μηλίτσα», «Γουργουλούπα», «Εφταός», «Βρωμονέρα». Κάθετα υπάρχουν αρκετά φαράγγια που μπορεί κάποιος να τα διασχίσει και να φθάσει στη θάλασσα, στο Αιγαίο Πέλαγος. Μετά την «Βρωμονέρα» και σε τρεις ώρες περίπου, όλο κατάβαση, φθάνεις στο Μετόχι των Διρφύων. Σε μισή ώρα βρίσκεσαι στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου για ένα υπέροχο μπάνιο. Είναι προσβάσιμο όλες τις εποχές του έτους. Η διαδρομή του έχει άγρια πανίδα και χλωρίδα, η οποία δεν έχει ταυτισθεί και ονομασθεί, υπάρχουν δε πλήθος αρωματικών φυτών: (ρίγανη, μέντα, τσάι, φασκόμηλο και πλήθος άλλων).


47


48

ΠΕΤΡΙΝΟ ΠΟΤΑΜΙ Ν. ΛΕΣΒΟΥ (ΛΕΣΒΟΣ) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΛΙΜΠΟΣ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΡΩΜΑΙΚΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ.


49

ΦΑΡΑΓΓΙ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΔΗΜΟΣ ΧΑΣΙΩΝ) ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΚΑΛΗΣ Το μονοπάτι κατασκευάσθηκε πρόσφατα και ξεκινάει απο τον Ξηρόκαμπο με τέρμα το Κακοπλεύρι σε υψ.900μ. Η υψομετρική διαβάθμιση φτάνει έως 1000μ.περίπου και έχει θέα έως και τα Μετέωρα με γυμνό μάτι.Είναι προσβάσιμο και απο τα 2 χωριά και η βλάστηση που επικρατεί είναι πυξάρι, μαύρη πεύκη, έλατο και κέδρος.Περπατιεται σε 2 έως 4 ώρες και κατά τη διαδρομή συναντάς φυσικές πηγές νερού καθώς και άγρια ζώα όπως ελάφια, ζαρκάδια, αλεπούδες, λύκους, αρκούδες.Καταλλη εποχη απο15/03 έως 30/10.Είναι εύκολο με μια μικρή καθοδήγηση καθώς όλη η περιοχή έχει μονοπάτια παλιά από τους βοσκούς οι οποίοι κατέβαιναν στον Ξηρόκαμπο για το χειμαδιό των κοπαδιών.


50

Κορομηλιά-Πετρόστουγκα Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΟΛΥΜΠΟΣ) Αριστειδης Αραβιδης Κορομηλιά - Πετρόστουγκα Διαδρομή 2,5 ώρες Εύκολο μονοπάτι Βαθμός δυσκολίας 1 Καταπράσινο την άνοιξη-καλοκαίρι.


51

ΣΚΑΛΑ ΤΖΑΒΕΛΑΙΝΑΣ Ν. ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΣΟΥΛΙ) ΜΑΡΙΑ ΜΠΑΛΛΑ Εκδρομή στη Σκάλα Τζαβαίλενας (Σούλι) Η διαδρομή ξεκινά από το χωριό Γλυκή, το οποίο απέχει 35χμ. από την Ηγουμενίτσα. Φτάνοντας στο χωριό στρίβετε δεξιά προς Πρέβεζα. Περνώντας την μεταλική γέφυρα στρίβετε αμέσως αριστερά και συνεχίζετε με το αυτοκίνητο για 1,5 χλμ ακόμα. Εκεί έχετε δύο επιλογές. Ή στρίβετε αριστερά προς τον ποταμό Αχέροντα και φτάνετε στις πρώτες πηγές του Αχέροντα, όπου στην θέση αυτή θα βρείτε μια πολύ όμορφη ταβερνούλα με μεγάλο χώρο στάθμευσης, οπότε αφήνετε εκεί το αυτοκίνητο για να συνεχίσετε με τα πόδια. Η άλλη σας επιλογή είναι να συνεχίσετε την ίδια διαδρομή που είχατε προς την Σκάλα Τζαβέλαινας οπότε η πρόσβαση με το αυτοκίνητο εκεί σταματά. Από κει και μετα αρχίζει η διαδρομή με τα πόδια από τη θέση Σκάλα της Τζαβέλαινας. Αρχικά κινείται στο ίδιο μονοπάτι με αυτό της διαδρομής Τρίκαστρο-Γλυκή και μέχρι τη διασταύρωση. Από εκεί, το μονοπάτι δεξιά οδηγεί στο Τρίκαστρο, ενώ η διαδρομή συνεχίζεται στο αριστερό μονοπάτι, που οδηγεί στη Σαμονίβα (οροπέδιο Σουλίου). Δέκα λεπτά μετά τη διασταύρωση, το μονοπάτι περνά από δύο γέφυρες, στο σημείο που ενώνεται ο Αχέροντας με το Τσαγκαριώτικο ρέμα. Η δεύτερη γέφυρα είναι παραδοσιακή τοξωτή πέτρινη, γνωστή με το όνομα Ντάλα. Το σημείο αυτό είναι από τα ωραιότερα του φαραγγιού. Κατά μήκος του ποταμού υπάρχουν μεγάλα πλατάνια, ενώ διασώζονται και τα ερείπια ενός παλιού νερόμυλου. Καθώς το μονοπάτι ανηφορίζει προς το οροπέδιο, η παρόχθια βλάστηση παραχωρεί τη θέση της σε ασφάκες, πουρνάρια και άλλα είδη μεσογειακών θαμνότοπων. Σε αρκετά σημεία υπάρχει χαμηλή βλάστηση με ρίγανη, θυμάρι και ασφάκα. Η δενδρώδης βλάστηση είναι αραιή, αποτελούμενη από φιλλύκια και βελανιδιές. Μόνο σε ένα σημείο της διαδρομής προς το τέλος της, 15 λεπτά πριν από τη Σαμονίβα, το μονοπάτι περνά μέσα από πυκνό δάσος με πλατάνια, φιλλύκια και αριές. Το μονοπάτι καταλήγει στο χωριό Σαμονίβα, το πρώτο από τα Σουλιοτοχώρια. Το τοπίο γύρω από τα χωριά του Σουλίου δεν παρουσιάζει βλάστηση. Μπορεί κανείς να παρατηρήσει σποραδικά ορισμένα φρύγανα. Η συγκεκριμένη διαδρομή μπορεί να πραγματοποιηθεί και αντίστροφα. Στο Σούλι μπορεί κανείς να φτάσει ακολουθώντας με αυτοκίνητο τον επαρχιακό δρόμο Γλυκής-Σουλίου (περίπου 30 λεπτά) και, αφού επισκεφθεί τα ιστορικά αξιοθέατα της περιοχής, μπορεί να ξεκινήσει την πεζοπορία από τη Σαμονίβα προς τη Γλυκή. Είναι μια σχετικά εύκολη διαδρομή, σε μερικά σημεία όμως, ειδικά αν κάνετε την διαδρομή μέσα από το ποτάμι γίνετε πολύ δύσκολη. Διάρκεια διαδρομής περίπου 2 ώρες.http://www.nthesprotias.com/routes.php


52


53

Παλαιομονάστηρο Σφυρίδας Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΜΑΓΟΥΛΙΑΝΑ) Αλέξανδρος Σαρής Τα ένα άκρο του μονοπατιού είναι μετά το χωριό Μαγούλιανα στον δρόμο προς Λάστα και συγκεκριμένα αμέσως μετά απο μία βρύση στα δεξιά του δρόμου. Το άλλο άκρο του μονοπατιόυ βρίσκεται στο μοναστήρι της Κερνίτσας λίγο μετά το χωριό Νυμφασία. Η πρόσβαση είναι εύκολη καθώς και από τις δύο πλευρές του μονοπατιού υπάρχει ασφάλτινος δρόμος αλλά και χωματόδρομος στην συνέχεια, για όσους θέλουν να μειώσουν λιγο ακόμα την διαδρομή. Ο χρόνος της διαδρομής είναι περίπου 1 ώρα. Η διαδρομή μπορεί να θεωρηθεί ιδαιτέρως βατή με βαθμό δυσκολίας 2. Η καταλληλότερη εποχή για την διαδρομή είναι η Άνοιξη όπου τα νερά είναι πολλά και ακούγονται σαν να πηγάζουν από παντού μές στο δάσος. Στην μέση περίπου της διαδρομής μέσα σε πυκνό ελατοδάσος βρίσκεται το παλαιομονάστηρο της Σφυρίδας. Είναι κτισμένο ενδιάμεσα των απότομων τοιχωμάτων πανύψηλου ασβεστολιθικού βράχου. Αποτελείται από ένα μικρό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και από ένα κελί που είναι η είσοδος στο ναό. Ο ναός είναι θολωτός και έχει σπάνιες αγιογραφίες του 12ου αιώνα. Στις 21 Απριλίου 1825 ο Ιμπραήμ πασάς έφτασε στη Σφυρίδα έκαψε το μοναστήρι και αποκεφάλισε τον ηγούμενο και τους μοναχούς. Κάτω από το ναό υπάρχει σπηλιά με πηγή που πολλοί προσκυνητές από τα γύρω χωριά στις 23 Αυγούστου τιμούν την εορτή.


54

Φηρά – Οία Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ) Μαρία Ισαακίδου Μιά από τις διαδρομές στην Σαντορίνη είναι από τα Φηρά στην Οία. Η απόσταση είναι 12 χιλιόμετρα και ξεκινώντας από τον πεζόδρομο / καλντέρα των Φηρών (2 λεπτά από το πάρκινγκ) ειναι περίπου 3-4 ώρες περπάτημα σε χαλαρότατο ρυθμό ή 2 ώρες σε γρήγορο ρυθμό. Θα έδινα 1 βαθμό δυσκολίας μιας και δεν έχει ιδιαίτερες ανηφοριές ούτε και ειναι κακοτράχαλος. Σε όλη την διαδρομή η θέα ειναι εκπληκτική! Η καταλληλότερη εποχή είναι η άνοιξη πού όλα είναι καταπράσινα. Αλλά μια ηλιόλουστη μέρα του χειμώνα και του φθινοπώρου ή πολύ νωρίς ένα καλοκαιρινό πρωινο δεν ειναι καθόλου κακή ιδέα!


55

Λιάκουρα Ν. ΒΟΙΩΤΙΑΣ (ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ) Ηλίας Ιακωβόπουλος Πρόκειται για κάποιο μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή του Παρνασσού τη Λιάκουρα. Εάν ο καιρός φέτος μας βοηθήσει θα ξεκινήσουμε μία πορεία προς τη υψηλότερη κορυφή του βουνού. Η καταληλότερη εποχή είναι το καλοκαίρι διότι οι θερμοκρασίες σχεδόν όλο το χρόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι αρκετά χαμηλές και ειδικά το χειμώνα όπου δεν υπάρχει πρόσβαση λόγω χιονιού, εκτός από φέτος. Η δυσκολία θα έλεγα ότι σε κάποια σημεία φτάνει το 2. Κατά τη γνώμη μου όλη η διαδρομή αξίζει και ειδικά το τέλος από όπου η ανατολή του ηλίου είναι εκπληκτική.


56

Βυζαντινό μονοπάτι Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΠΑΡΟΣ - ΛΕΥΚΕΣ) Χριστίνα Γιαννοπούλου Είναι το βυζαντινό μονοπάτι που ξεκινάει από το ορεινό χωριό των Λευκών και καταλήγει σε ένα άλλο χωριό στα Μάρμαρα. Είναι ένα μονοπάτι που ακολουθούσαν παλιά οι κάτοικοι των Λευκών για να κόψουν δρόμο και να κατέβουν προς την θάλασσα. Είναι πολύ εύκολο να περπατηθεί και η διαδρομή διαρκεί λίγο λιγότερο από μία ώρα. Βαθμός δυσκολίας για το καλοκαίρι αλλά όχι κατά την διάρκεια του μεσημεριού, θα ήταν 2. Η καταλληλότερη εποχή είναι την άνοιξη ή το φθινόπωρο, αλλά ακόμα και το καλοκαίρι είναι πολύ ωραία το απογευματάκι.


57

Μονοπάτια ορεινής Αίγινας Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ - ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ (ΑΙΓΙΝΑ) ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΑΛΤΕΖΟΣ Σήμανση μονοπατιών ορεινής Αίγινας Τα μονοπάτια στα νησιά μας χάνονται! Παράνομοι δρόμοι, εκτός σχεδίου δόμηση, εγκατάλειψη των παλιών πεζούλων και η αδιαφορία οδηγούν στην απώλεια μοναδικών πολιτιστικών θησαυρών που χρονολογούνται ακόμη και από τα μινωικά χρόνια. Και όμως το μέλλον τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το μέλλον μας. Σήμερα τα μονοπάτια αποτελούν ένα τουριστικό προϊόν ποιότητας, που αναζητά ο επισκέπτης σε κάθε μέρος. Το Πρόγραμμα για την Αειφόρο Ανάπτυξη στο Αιγαίο με την εθελοντική προσφορά του μέλους μας κ. Κώστα Ζαρόκωστα προχώρησε στην σήμανση των μονοπατιών της ορεινής Αίγινας, επιθυμώντας να συμβάλει στην ανάδειξή και στον ασφαλέστερο εντοπισμό τους από τους αυξανόμενους περιπατητές. Τη σήμανση στήριξαν το περιοδικό Ελληνικό Πανόραμα και η Περιβαλλοντική Ομάδα του Συλλόγου Υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας.


58

Nυμφαίο Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ (ΝΥΜΦΑΙΟ) ΓΩΓΩ ΧΡΟΝΗ Το χωριό Νυμφαίο είναι έξω από την Καστοριά.Το μονοπάτι αυτό είναι στο χωριό Νυμφαίο.Μπαίνοντας στο δάσος είδαμε τα πελώρια δέντρα που σκέπαζαν τον ήλιο.


59

ΥΔΑΤΑ ΣΤΥΓΟΣ Ν. ΑΧΑΪΑΣ (ΣΟΥΔΕΝΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ) ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ΑΠΛΑ ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ !!!!!


60

ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ-ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ) ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΑΙΑΦΑΣ Το μονοπάτι βρίσκεται στο ΔΔ Χορτιάτη του Δήμου Πεύκων.Ξεκινάει λίγο έξω απο το χωριό, ακριβώς πάνω από το καφέ όπου υπάρχει χώρος για να αφήσει κανείς το αυτοκίνητο. Είναι πάνω στον ασφαλτόδρομο που πηγαίνει στις κεραίες.Μετά απο 3.5 χιλιόμετρα σε μονοπάτι και περίπου 1.5 ώρα πεζοπορίας φτάνουμε στο καταφύγιο του ΕΟΣ στα 1.000 μέτρα υψόμετρο.Το τοπίο είναι πανέμορφο μέσα σε οξιές και καστανιές και ενδείκνυται για όλες τις εποχές.Η θέα είναι φανταστική προς τον κάμπο και τις λίμνες.Η δυσκολία του είναι στο 3 ενώ καλύτερη εποχή η άνοιξη λόγω των αρωμάτων των λουλουδιών και των δέντρων.


61

Δεν γνωρίζω Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - ΣΠΟΡΑΔΕΣ (ΠΗΛΙΟ) ΠΑΡΗΣ ΖΙΚΟΣ Το μονοπάτι αυτό ξεκινά από την Κορώπη Πηλίου, συνεχίζει μέσα από τις Μηλιές Πηλίου και τελικός προορισμός του είναι η Τσαγκαράδα. Η διαδρομή διαρκεί περίπου 5+ ωρες. Αν και υπάρχουν ταμπέλες που υποδεικνύουν την ύπαρξή του, και ο ορειβάτης εκπλήσεται απο τα καλντερίμια που ειναι στρωμένο, η πορεία του διακόπτεται λόγω έλλειψης καθαρισμού και συντήρησης.


62

Οδηγός για μονοπάτια στις Κυκλάδες Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ) ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΑΛΤΕΖΟΣ Τρίγλωσσος οδηγός για μονοπάτια στις Κυκλάδες Πρόκειται γιαμια εξαιρετική προσπάθεια που βοηθάει σημαντικά την ανάπτυξη του περιπατητικού τουρισμού στις Κυκλάδες. Δείτε σχετικά: http://www.cycladen.be/index.htm .

http://www.cycladen.be/index.htm


63

Τα μονοπάτια της Ελιάς Ν. ΛΕΣΒΟΥ (ΛΕΣΒΟΣ) ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΑΛΤΕΖΟΣ ΛΕΣΒΟΣ: "Τα μονοπάτια της Ελιάς"Πολύ ενδιαφέρουσα δράση που χρηματοδοτήθηκε από το Leader II και προωθεί τον περιπατητικό τουρισμό. http://www.etal-sa.gr/leader2-a3-gr.htm


64

Τριάδα – Πετρογέφυρο Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΟΙΟ) Νικόλαος Σταμκόπουλος Αρχή: Πλατεία οικισμού Τριάδας Ευκολία πρόσβασης: Ο οικισμός Τριάδας απέχει περίπου 1 ώρα με αυτοκίνητο από την πόλη της Κοζάνης. Χρόνος διαδρομής μονοπατιού (σε ώρες): Λιγότερο από 1 ώρα. Διαβάθμιση δυσκολίας (1 εύκολο έως 5 δύσκολο) : 1 Καταλληλότερη εποχή: Άνοιξη Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής:Πετρογέφυρο: http://www.ecokoz.gr/home/index.php?option=com_content&task=view&id=41&Itemid=56 Χάρτης:http://www.ecokoz.gr/triada.jpg


65


66

ΦΑΡΑΓΓΙ ΣΚΕΠΑΣΜΕΝΟΥ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΕΛΒΕΝΤΟ) ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΤΙΑΚΗΣ Πόσο ωραίοι είναι οι ήχοι της φύσης στο ξύπνημά της, λίγο πριν βγει ο ήλιος στο βουνό; Το φαράγγι του Σκεπασμένου βρίσκεται στο Βελβεντό Κοζάνης. Αρχέγονες πηγές κατεβαίνουν το βουνό και δροσίζουν την άγρια τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου. Η αρχή του, ενα εκκλησάκι ιδιαίτερα φιλόξενο πάνω απο το χωριό, στο οποίο φτάνει κανείς εύκολα με αυτοκίνητο, ακολουθώντας την περιφερειακή οδό και τη σημανση ή απλά ρωτώντας κάποιον χωρικό.Στη συνέχεια, ένα μονοπάτι πεζών με πανέμορφη θέα στη λίμνη, οδηγεί στην αρχή της περιπέτειας, σ' ένα χωρο διαμορφωμένο για τους εκδρομείς (ξύλινοι πάγκοι και τραπέζια). Από εκεί και πέρα λοιπόν αρχίζει η ανάβαση στο βουνο,σ ένα τοπίο όπου........ η λίμνη υποδέχεται τον καταρράκτη ή ο καταρράκτης την λίμνη;Θα το μάθουν μόνο οι πολύ τολμηροί, όσοι δηλαδή καταφέρουν και ανέβουν ακόμη πιο ψηλά απο εκεί που οδηγούν τα ειδικά συρματόσχοινα τα οποία υποβοηθούν την ανάβαση και φτάνουν μέχρις ορισμένου σημείου.Από εκεί και πανω το τοπίο αγριεύει και χρειάζεται κανείς αν όχι ορειβατικό εξοπλισμό, στοιχειώδεις γνώσεις ανάβασης η και.........αναρρίχησης!!! Πρόκειται για μονοπάτι κλιμακωτής δυσκολίας (όσο πιο ψηλά-τόσο πιο δύσκολα) και η διαδρομή μπορεί να διαρκέσει 2-5 ώρες, ανάλογα τις στάσεις οι οποίες αναμένονται αρκετές για τον θαυμασμό του τοπίου. Η καταλληλότερη εποχή ειναι αρχές Άνοιξης, στο πρώτο πρασίνισμα της φύσης όπου και το νερό είναι αρκετό λόγω του χειμώνα, κάνοντας τους καταρράκτες ακόμη πιο εντυπωσιακούς αλλα και τις λίμνες πιο γεμάτες. Στη μέση της διαδρομής περίπου, υπάρχει μια μικρή σπηλιά, κάτι σαν εσοχή στο βράχο στην οποία έβρισκαν καταφύγιο αντάρτες.Ωστόσο δεν υπάρχει κάτι που να καταμαρτυρεί την παρουσία τους. Επίσης σε κάποιο σημείο εύκολα προσβάσιμο υπάρχει μια "νεροφαγιά", σε ένα μεγάλο κομμάτι βράχου πάνω στον οποίο πέφτει σαν απο πάντα ενας καταρράκτης...Στο σημείο αυτό λοιπόν,σαν σπουδαίος αρχιτέκτονας, η φυση δημιούργησε μια φυσική μπανιέρα, η οποία απέκτησε ιστορική αξία, όταν μέσα σ' αυτή λούστηκε τη δροσιά του βουνού ο υπογράφων του κειμένου!!! :-)))) Καλή πεζοπορία!!!


67


68


69

ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΕΛΒΕΝΤΟ) ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΤΙΑΚΗΣ Το φαράγι του Αγ. Νικολάου βρίσκεται στο Βελβεντό, ανεβαίνοντας για το χωριό Καταφύγι και αριστερά στρίβοντας για το φαράγγι του Σκεπασμένου. Έχει μια μικρή ξυλινη ταμπελίτσα ανεβαίνοντας η οποία μας κατευθύνει δεξιά. Στην κορυφή της ανηφόρας παρατάμε το αμάξι ή παρκάρουμε τα αγαπητά ποδήλατα και....ξεκινάει η μαγική βόλτα. Η διαδρομή ειναι εύκολη με διαβάθμιση δυσκολίας 2 και δεν ειναι ιδιαίτερα μεγάλη, εκτός κι αν ακολουθήσει κανείς το νερό οπότε μπορεί να πάει αρκετά μέσα στο δάσος χωρίς όμως συγκεκριμένη διαδρομή. Ειδάλλως, απο το χώρο που αφήσαμε τα ποδήλατά μας κατεβαίνουνε το μονοπάτι, περνάμε πάνω από το ρέμα από ένα ξύλινο πανέμορφο γεφυράκι και συνεχίζουμε και πάλι ακολουθώντας το μονοπάτι προς τα πάνω, προς την κορυφή και τα δέντρα.Μετά από 10 λεπτά περπάτημα και ενώ φαίνεται η διαδρομή να τελειώνει, συναντάμε ένα μικρό εκκλησάκι.Στέκει εκεί ανάμεσα στα δέντρα και φαντάζει σα να υπήρχε εκεί πολύ πριν τον ιδιο τον....θεο!Εκεί λοιπόν είναι ένα καλό μέρος για πικ νικ και για ξεκούραση, παρέα με τα πουλια και το κελαρύσμα του νερού να μην σταματά να χαιδεύει ούτε λεπτό τα αυτιά μας. Ακολουθώντας το μονοπάτι βγάζει πάλι μέσα στο δάσος και η διαδρομή είναι παράλληλη με το νερό. Η καταλληλότερη εποχή για να επισκεφτεί κανείς το φαράγγι ειναι η Άνοιξη. Η διαμονή σε σκηνούλες είναι μια καλή ιδέα με σεβασμό πάντα στη φύση και εφοδιασμένοι με ρούχα ζεστά διότι το βράδυ έχει ψύχρα.Θα με θυμηθείτε και θα τσουγκρίσετε τα ποτήρια σας όταν κατά τη μία το βράδυ σηκωθεί το φεγγάρι πιο πάνω απο το βουνό και ξάφνου το απόλυτο σκοτάδι μετατραπεί σε μια ολοφώτιστη νυχτα...και για το καλύτερο, κατά τις 5-6 το πρωί όταν ξυπνάει η φύση θα εκπλαγείτε απο τους ήχους και το μεγαλείο.Θα ακούσετε τα δέντρα, το νερό, τα πουλιά και όλους τους κατοίκους του βουνού να σας φωναζουν ΚΑΛΗΜΕΡΑ!!!!


70


71


72

ΚΕΦΑΛΟΠΟΤΑΜΟΣ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΓΟΡΓΟΓΥΡΙ) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΝΝΙΟΣ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟ ΓΟΡΓΟΓΥΡΙ ΤΡΙΚΑΛΩΝ.ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΚΕΦΑΛΟΠΟΤΑΜΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΠΗΓΗ ΤΟΥ.Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΔΙΑΡΚΕΙ ΜΙΣΗ ΩΡΑ ΚΑΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΔΡΙΣΤΕΛΕΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΠΑΡΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ.


73

Δεν γνωρίζω Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΛΟΓΗΡΟΣ Ένα από τα 9 συνολικά σηματοδοτημένα μονοπάτια στην περιοχή. Ξεκινάει από το μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων του Πάρνωνα και καταλήγει στην κορυφή του βουνού στο εξωκλήσι της Ανάληψης, πάνω από το μοναστήρι (περίπου 1500 μέτρα υψόμετρο). Η πεζοπορία διαρκεί περίπου 2 ώρες. Η πρόσβαση είναι βατή με πολύ καλή σηματοδότηση. Διαβάθμιση δυσκολίας 2. Καταλληλότερη εποχή προσέγγισης η Άνοιξη ή το Φθινόπωρο. Η διαδρομή γίνεται εξ ολοκλήρου σε ελατόδασος. Σημαντικό αξιοθέατο το βυζαντινό μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων.


74

ΚΑΤΑΡΑΚΤΕΣ Ν. ΣΑΜΟΥ (ΠΟΤΑΜΙ ΚΑΡΛΟΒΑΣΟΥ) ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Υπέροχο μονοπάτι που γεμίζει το μάτι και ξεκουράζει την ψυχή. Από τους καταράκτες στο Ποτάμι στο Καρλόβασι έως το χωριό Τσουρλέοι. Εναλλακτικά για πιο εύκολη διαδρομή επιλέξτε το μονοπάτι πάνω από την παραλία Ποτάμι έως το χωριό Τσουρλέοι. Πυκνό πράσινο, δροσερά νερά, απίστευτης ομορφιάς λουλούδια, πολύχρωμες πεταλούδες και αν είστε τυχεροί μπορεί να συναντήσετε και το μοναδικό χαμαιλέοντα της Σάμου. Στα + της διαδρομής το εκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος του 13ου αιώνα.


75

ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΡΟΣ ΦΑΡΟ ΑΠΟΛΥΤΑΡΑΣ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ - ΚΥΘΗΡΑ (ΝΗΣΟΣ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ) ΣΤΡΑΤΟΣ ΧΑΡΧΑΛΑΚΗΣ Το μικρό και σχετικά απομακρυσμένο νησί των Αντικυθήρων βρίσκεται σε απόσταση 2 ωρών από τα Κύθηρα και 2 ωρών από την Κρήτη, ανήκει δε διοικητικά στο Νομό Αττικής και αποτελεί τμήμα της Επαρχίας Κυθήρων. Το χειμώνα κατοικείται από 30 κατοίκους και το καλοκαίρι ο πληθυσμός αγγίζει τους 500. Λόγω των έργων υποδομής που έγιναν την τελευταία δεκαετία, πολλοί Αντικυθήριοι της Αθήνας αλλά και του εξωτερικού (Αυστραλία, Αμερική) επισκευάζουν τα σπίτια τους με αποτέλεσμα να αυξάνεται το ενδιαφέρον για το νησί. Τα Αντικύθηρα διαθέτουν μόνον 3 παραλίες, ωστόσο είναι ένα νησί κατά βάση ορεινό και περιβαλλοντικά προστατευμένο (ακόμα!). Στο νησί έχει κατασκευαστεί εδώ και μερικά χρόνια ο πρώτος στην Ελλάδα και ένας από τους σημαντικότερους στην Ευρώπη Ορνιθολογικός Σταθμός (ο σταθμός θα εγκαινιαστεί επίσημα στις 3/9/08 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, σχετικά στο site: http://www.ornithologiki.gr/gr/osa/index.php). Παράλληλα, από το 2000 πραγματοποιούνται στα Αντικύθηρα αρχαιολογικές ανασκαφές, στην περιοχή της αρχαίας Αίγιλας, μιας πολύ καλά διατηρημένης πόλης του 4ου αιώνα π.Χ., με αξιόλογα ευρήματα. Ωστόσο, το νησί έχει γίνει παγκοσμίως γνωστό διότι εδώ (στο θαλάσσιο χώρο) βρέθηκαν το 1900 ο Έφηβος των Αντικυθήρων και περιβόητος Αστρολάβος. Το γεγονός ότι μέχρι το 1985 δεν υπήρχαν αμαξωτοί δρόμοι στα Αντικύθηρα συνετέλεσε ώστε να διατηρηθούν σε πολύ καλή κατάσταση όλα σχεδόν τα μονοπάτια του νησιόύ, πολλά από τα οποία χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα από κατοίκους και επισκέπτες. Ίσως το διασημότερο μονοπάτι του νησιού είναι αυτό που οδηγεί στον Φάρο της Απολυτάρας, στα νότια του νησιού. Ο Φάρος της Απολυτάρας, ένας από τους ομορφότερους και σημαντικότερους παραδοσιακούς πέτρινους φάρους της Ελλάδας, αποτελεί αρχιοτεκτονικό κόσμημα για το νησί. Κατασκευάστηκε το 1929 και εποπτευόταν από Φαροφύλακες μέχρι τη δεκαετία του 80. Μετά από 20 χρόνια ερήμωσης και εγκατάλειψης η Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού αποφάσισε να επανδρώσει ξανά το Φάρο το 2004 στέλνοντας πάλι 2 Φαροφύλακες, οι οποίοι, ωστόσο, αποχώρησαν πριν λίγους μήνες. Πάρα πολλοί κάτοικοι και επισκέπτες του νησιού πραγματοποιούν επίσκεψη στο Φάρο, περπατώντας σε ένα από τα 2 μονοπάτια που υπάρχουν. Το ένα ξεκινάει από την περιοχή "Διακούλι" και είναι μήκους περίπου 3 χλμ. Το δεύτερο ξεκινάει από τον οικισμό Κατσανεβιανά και είναι μήκους περίπου 3χλμ. Και τα 2 μονοπάτια χρησιμοποιούνταί επι δεκαετίες διότι δεν υπάρχει αμαξωτός δρόμος που να οδηγεί στον Φάρο. Ο περιπατητής έχει τη δυνατότητα να περπατήσει είτε δίπλα στη θάλασσα (από το μονοπάτι που ξεκινάει από τον οικισμό Κατσανεβιανά) είτε από την ενδοχώρα (από το άλλο μονοπάτι). Η βλάστηση είναι θαμνώδης (σκίνοι, θυμάρι), ενώ πριν φτάσει στο Φάρο υπάρχουν κέδροι. Η θέα από το σημείο "Γκρεμνάρα" κόβει την ανάσα. Ένας απότομος γκρεμός που οδηγεί στη θάλασσα βρίσκεται ακριβώς στα δεξιά του μονοπατιού, μετά την περιοχή Διακούλι. Και από τα δύο μονοπάτια, ο βαθμός δυσκολίας δεν είναι μεγάλος (2-3), ενώ όλες οι εποχές είναι κατάλληλες (πλην του χειμώνα). Η απόσταση από την αρχή των


76

μονοπατιών μέχρι τον Φάρο (όπου μπορεί κάποιος να κάνει μπάνιο σε έναν μικρό όρμο που υπάρχει εκεί) είναι περίπου 2 ώρες.


77


78

Λειβαδίτης; Ν. ΞΑΝΘΗΣ (ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ) Χαρά Ν. Πανέμορφο και σχετικά εύκολο μονοπάτι που στο τέλος σε ανταμείβει με τη θέα ενός πανέμορφου καταράκτη! Πηγαίνουμε με το αυτοκίνητο στο χωριό Λειβαδίτη, στο δήμο Στυρούπολης Ξάνθης. Προτείνω τη διαδρομή από Ζαρκαδιά, έχει έξοδο γι αυτή στην Εγνατία, Κεχρόκαμπο, Σταυρούπολη, Καρυόφυτο, Λειβαδίτη. Έχει αρκετές κορδέλες, βατές ωστόσο, αλλά είναι ώραία διαδρομή. Μετά το χωριό προχωρούμε λίγο ακόμη σε άσφαλτο και μετά σε λίγο χωματόδρομο μέχρι που φτάνουμε σε πλάτεμα όπου υπάρχει ένα κιόσκι και μία πηγή. Οι οδηγίες των ντόπιων θα φανούν χρήσιμες, ενώ υπάρχει και επαρκής σήμανση. Εφοδιαστείτε με νερό και με κάπιο μακρύ και γερό ξύλο, εάν δεν έχετε μπατόν. Υπάρχουν αρκετά ακουμπισμένα στην αρχή του μονοπατιού. Το μονοπάτι ξεκινάει ιδιαίτερα βατό και κατηφορικό. Όσο προχωρά κανείς το δάσος πυκνώνει, είναι πανέμορφο και έχει αρκετή δροσιά. Σε περίπου μισή ώρα φτάνουμε σε δύτερο κιόσκι, το οποίο είναι ιδανικό για στάση. Συνεχίζουμε και μετά από λιγότερο από μία ώρα περνάμε ένα γεφυράκι, προχωράμε το τελευταίο (3 λεπτά κομμάτι) και βρισκόμαστε ακριβώς απέναντι από τον καταρράκτη. Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο. Οι ώρες είναι κατά προσέγγιση, γιατί δυστυχώς δεν θυμάμαι ακριβώς. Γενικά είναι μία εύκολη διαδρομή με ιδιαίτερα όμορφη φύση και εντυπωσιακό πράσινο. Για εποχή προτείνω το καλοκαίρι, παρέχει πολύ δροσιά και είναι ωραία εναλλακτική, ενώ δεν στερείται νερού. Καλό περπάτημα!


79

ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΔΑ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (ΠΛΑΤΑΝΙΑ) ΓΙΩΤΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΠΑΝΕΜΟΡΦΟ ΜΕΡΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ. ΠΕΡΝΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΚΑΤΩ ΠΕΡΝΑΕΙ Ο ΠΟΤΑΜΟΣ, ΕΧΕΙ ΑΠΙΣΤΕΥΤΟΥΣ ΚΑΤΑΡΑΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑ ΠΑΝΕΜΟΡΦΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ. ΑΞΙΖΕΙ ΤΟΝ ΚΟΠΟ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΤΕΛΕΙΟ ΜΕΡΟΣ.


80

E4 Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΌΛΥΜΠΟΣ) Δημήτρης Ιωαννίδης Το κομμάτι του Ε4 που αρχίζει από το Λιτόχωρο (Μύλους) και μέχρι τη θέση Πριόνια. Ευκολία πρόσβασης μεγάλη καθώς το μονοπάτι αρχίζει στο τέλος του χωριού. Χρόνος χοντρικά 4 ώρες Διαβάθμιση δυσκολίας 3 Καταλληλότερη εποχή : Άνοιξη Αξιοθέατα : Μονή Αγ. Διονυσίου, Σπηλιά Αγ. Διονυσίου, Φράγμα ύδρευσης, Ενιππέας ποταμός


81

Φαράγγι Ενιπέα Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΟΛΥΜΠΟΣ) Σταύρος Χασαπίδης Από την περιοχή Μύλοι στο Λιτόχωρο ξεκινάει το φαράγγι του Ενιπέα και ακολουθεί το μονοπάτι Ε4, το οποίο καταλήγει στα Πριόνια σε υψόμετρο 1100 μέτρα μετά από περίπου 12 χιλιόμετρα. Το μονοπάτι είναι πολύ καλό στη χάραξη και η διαδρομή πανέμορφη μέσα από πυκνή βλάστηση δάσους οξιάς και δίπλα από την κοίτη του ποταμού Ενιπέα του οποίου το μονοπάτι διασχίζει πάνω απο 7 ξύλινα γεφύρια. Η διαδρομή περνάει από μία χαραχτηριστική ανοιχτή σπηλιά με πηγή, το Αγίασμα όπως επίσης και από το μοναστήρι του Αγ.Διονυσίου για να καταλήξει στα Πριόνια όπου και υπάρχει ασφαλτοστρωμένος δρόμος για επιστροφή στο Λιτόχωρο. Εναλλακτικά η επιστροφή μπορεί να γίνει απο το ίδιο μονοπάτι. Για την ανάβαση και ανάλογα με τη φυσική κατάσταση του καθενός και τον αριθμό των στάσεων θα χρειαστούν 3,5 με 5 ωρες. Η διαδρομή κινείται άλλοτε σε χωμάτινο μονοπάτι και άλλοτε πάνω σε σπασμένη και θρυμματισμένη πέτρα με βαθμό δυσκολίας 2 κυρίως λόγω των έντονων ανηφοροκατήφορων. Όλες τις εποχές η διαδρομή είναι εξίσου όμορφη. Καλό είναι η εκκίνηση να γίνει νωρίς το πρωί ώστε να γίνουν όλες οι απαραίτητες προβλέψεις ακόμα και για κάποια έκτακτη ανάγκη. Κινητά δεν πιάνουν αλλά συνήθως η διασταύρωση με άλλους πεζοπόρους είναι συχνή. Το νερό στη διαδρομή είναι πόσιμο. Την πρώτη Κυριακά κάθε Δεκεμβρίου πραγματοποιείται αγώνας ορεινού τρεξίματος 25 χιλιομέτρων στο μονοπάτι Λιτόχωρο-Πριόνια-Λιτόχωρο καθώς επίσης το μονοπάτι αποτελεί και τα 13 τελευταία χιλιομετρα του Olympus Marathon. Παρακαλούνται οι επισκέπτες να σεβαστούν την περιοχή και να την προστατέψουν. Ας μην αφήσουν κανένα "αναμνηστικό" σκουπίδι ενώ αν δουν κάποιο ας το περιμαζέψουν αφήνοντας το τοπίο ακριβώς όπως του αξίζει.


82

Στρογγυλή - Λόφος Αγ Αικατερίνης Ν. ΑΡΤΑΣ (Δ.Δ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΔΗΜΟΣ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΣΕΛΟΥΡΗΣ Ο Αμβρακικός Κόλπος είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερος υγροτόπους της Ευρώπη και περιλαμβάνεται στους 11 ελληνικούς υγροτόπους διεθνούς ενδιαφέροντος της Σύμβασης Ramsar. Το Εθνικό Πάρκο Αμβρακικού έχει έκταση 1.300 τετραγωνικών χιλιομέτρων περίπου . Περιλαμβάνει σύνθετα οικοσυστήματα και φιλοξενεί τον μεγαλύτερο καλαμιώνα των Βαλκανίων (στη λιμνοθάλασσα Ροδιάς). Επίσης, ο Αμβρακικός Κόλπος είναι από τις πιο πλούσιες σε είδη πουλιών περιοχές στην Ελλάδα. Σήμερα έχει 294 καταγραμμένα είδη συνολικού πληθυσμού άνω των 100.000 εκ των οποίων τα 101 είδη είναι σπάνια ή απειλούμενα και απαντώνται πλέον σε ελάχιστους ευρωπαϊκούς υδροβιότοπους. Στην περιοχή εντοπίζονται ακόμα 33 είδη ψαριών, 15 από τα οποία αλιεύονται (λαβράκια, κέφαλοι, γαρίδες, χέλια κλπ). Εκκίνηση της πεζοπορίας από το χωριό Στρογγυλή προχωρούμε μέχρι να συναρτήσουμε το Κέντρο Υγροτόπων Ροδιάς που εδρεύει στο παλαιό Σχολείο. Από το Κέντρο προχωράμε απέναντι στον ασφαλτόδρομο , μέχρι το μικρό αγκυροβόλιο της Στρογγυλής . Από εκεί συνεχίζουμε την πορεία μας δεξιά και κατόπιν στη διασταύρωση αριστερά , συνέχεια στην άσφαλτο και αρχίζουμε να ανηφορίζουμε τον λόφο της Αγ Αικατερίνης που βρίσκεται και το κοιμητήριο του χωριού . Από το χωριό περίπου 1 χλμ. Κατόπιν αφήνουμε στα αριστερά μας την Εκκλησία και το κοιμητήριο , και συνεχίζουμε την ανάβαση στο όμορφο λιθόστρωτο μονοπάτι ως την κορυφή του λόφου που βρίσκεται και το παρατηρητήριο για περίπου 800 μέτρα . Η θέα του Μεγαλύτερου καλαμιώνα των Βαλκανίων και ενώς μεγάλου μέρους του Βορειοδυτικού άκρου του Εθνικού Πάρκου Αμβρακικού με την πλούσια ορνιθοπανίδα θα αφήσει μοναδικές εικόνες στα μάτια και την Ψυχή . Σε 30 λεπτά από το χωριό. Κατάλληλη Εποχή : Όλο το έτος , αλλά καλύτερη περίοδος από Δεκέμβριο έως Ιούνιο.


83


84


85

ΟΧΘΕΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΡΑΧΘΟΥ Ν. ΑΡΤΑΣ (ΓΕΦΥΡΑ ΠΛΑΚΑΣ ΑΓΝΑΝΤΩΝ ΑΡΤΑΣ) ΦΛΟΥΔΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Το μονοπάτι ενώνει τη γέφυρα Μπέλευ 2ης επαρχιακής οδού Ιωαννίνων-Πραμάντων με το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας. Είναι εύκολα προσβάσιμο από τους επισκέπτες και συγκεκριμένα το μονοπάτι είναι συνέχεια του δρόμου της γέφυρας Μπέλευ. Το μήκος του μονοπατιού είναι περίπου 700μ και ο χρόνος που χρειάζεται κάποιος για να το διασχίσει άνέρχεται περίπου σε 15-20min. Η δυσκολία διάσχισης του μονοπατιού θεωρώ πως είναι μέτροια αλλά η άμεση επαφή με το θαύμα της φύσης κάνει τον επισκέπτη να ξεχνά οποιαδήποτε ενδεχόμενη δυσκολία. Όλες οι εποχές είναι ιδανικές για να κάνει καθένας από μας τον περίπατό του, να ακούει το κελάρυσμα των νερών του ποταμού Αράχθου και το θρόυσμα των φύλλων. Το γεφύρι της πλάκας είναι το μεγαλύτερο μονότοξο στα Βαλκάνια(40 μέτρα άνοιγμα και 20 μέτρα ύψος). Πέραν του ιστορικού γεφυριού υπάρχει το μνημείο οπου υπεγράφει η συνθήκη Ζέρβα-Βελουχιώτη στις 29-02-1944. Εκτός των παραπάνω θα προτείναμε τη συνέχιση της κατασκευής μονοπατιού και στην απέναντι όχθη του ποταμού ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να διασχίζει περιμετρικά το ποτάμι.


86


87

Τρίστομο-Αυλώνα (ΟΛ8) Ν. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ (ΒΟΡΕΙΑ ΚΑΡΠΑΘΟΣ) ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Μια γοητευτική διαδρομή (ΟΛ8) που οδηγεί στη βόρεια άκρη του νησιού. Η έλλειψη δρόμων και το εντυπωσιακό τοπίο της διαδρομής υποβάλλουν τον πεζοπόρο που νοιώθει ότι πράγματι απομακρύνεται από τον πολιτισμό και περπατά σε παρθένο μέρος. Για όποιον έρχεται από Αυλώνα είναι εντυπωσιακή η θέα καθώς φτάνει στο διάσελο-Στενό (Β. Καρπάθου – Σαρίας) πάνω από το Τρίστομο. Το ότι σε πολλά σημεία σώζεται το παλιό πετρόκτιστο καλντερίμι ομορφαίνει ακόμα περισσότερο τη διαδρομή. Ο πεζοπόρος που θα κάνει αυτή τη διαδρομή κανονικά θα πρέπει να ξαναγυρίσει από τον ίδιο δρόμο γεγονός που θα τον κουράσει. Η κατασκευή όμως της διαδρομής μεσω Ξυλόσκαλας (ΟΛ11) θα δώσει μια πολύ ωραία λύση για τους ικανούς πεζοπόρους οι οποίο θα μπορούν να κάνουν τη διαδρομή Διαφάνι – Τρίστομο - Αυλώνα – Διαφάνι μέσα σε μια μέρα. Τα χαρακτηριστικά του Μονοπατιού ΟΛ8 παραθέτονται παρακάτω: Κατηγορία: Απλή Πεζοπορία Διαδρομή: Διάσχιση Ομορφιά Διαδρομής: 4 Απόσταση: 8,44 Km Χρόνος, χωρίς στάσεις: 3h27’Συνολική κατεύθυνση πορείας: Ν. Δ. 210ο Υψομ. διαφορά ανάβασης: 460m Υψομ. Διαφορά κατάβασης: 180m Κλίση εδάφους + Χαμηλότερο σημείο: 0 m Ψηλότερο σημείο: 420m Βλάστηση: 2 Πόσιμο νερό στη διαδρομή: ΟΧΙ Κατάσταση εδάφους: Μονοπάτι 7,6 Km, χωματόδρομος 840m Δυσκολία διαδρομής: 2 Σήμανση σήμερα: Λίγα κόκκινα σημάδια (σε σύντομο χρονικό διάστημα θα τοποθετηθούν πινακίδες κατεύθυνσης, πληροφοριακές πινακίδες και χρωματισμός σήμανσης).


88

Μοναστήρι Αγ. Παντελεήμονα Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ (Ν.ΠΕΝΤΕΛΗ) Άρης Τζαμτζογλου Το μονοπάτι ξεκινά από Άνω Μελίσσια και καταλήγει μετά από πεζοπορία 1.5 ώρας σε μια διασταύρωση δρόμων. Αριστερά ο δρόμος οδηγεί στο μοναστήρι του Αγ.Παντελεήμονα ενώ δεξιά μετά από διαδρομή περίπου μισής ώρας οδηγεί στο ξωκλήσι του Αγ. Ιωάννη των Λατομείων. Πριν την μεγάλη φωτιά (καλοκαίρι 2007) το μονοπάτι βρισκόταν σε μια τοποθεσία με φυσική ομορφιά. Τώρα όμως το μονοπάτι θυμίζει κρανίου τόπου εξ αιτίας της φωτιάς και δεν είναι ιδανικό για όλους τους φυσιολάτρεις. Όμως η διαδρομή του μονοπατιού είναι κατάλληλη για πεζοπορία, ποδηλασία και αγώνες μοτοσυκλέττας.


89


90

Βυθός Αηλιάς Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΟΙΟ) Οικολογική Κίνηση Κοζάνης Η ορειβατική διαδρομή ξεκινά από το Βυθό και καταλήγει στον Προφήτη Ηλία, την υψηλότερη κορυφή του Βοΐου (1808m), διερχόμενη για 1,5 km στο τελικό της τμήμα από το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε6 και τις δύο σιδερένιες σκάλες. Στο μεγαλύτερο μέρος της διέρχεται από εκπληκτικά φυλλοβόλα δάση βελανιδιάς, καστανιάς και οξιάς, ακολουθώντας κατά μήκος την κορυφογραμμή της Μαύρης Ράχης (Μαυριάχα). Η θέα από τον Προφήτη Ηλία προς τις απόκρημνες πλαγιές του Βοΐου, την υπόλοιπη Πίνδο, τον Όλυμπο, τη Λίμνη της Καστοριάς, τα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας και τις πελώριες αλβανικές οροσειρές είναι μοναδική. Ένα μαγεμένο πανόραμα με καταπράσινες πλαγιές και χιονισμένες βουνοκορφές. Στα πλαίσια της διαδρομής εντάσσονται και οι εντυπωσιακοί Καταρράκτες του Σκοτωμένου Νερού, οι οποίοι αποτελούνται από την Κάτω Βάθρα, ύψους 25 μέτρων και την Άνω Βάθρα, ύψους 30 μέτρων. Ιδανικότερη εποχή για επίσκεψη στο Σκοτωμένο Νερό είναι η περίοδος Νοεμβρίου – Μαΐου. Μέχρι τώρα οι Καταρράκτες θεωρούνταν άγνωστοι και απροσπέλαστοι. Υπάρχει δυνατότητα επιστροφής από την ίδια διαδρομή, μιας και η κάθοδος είναι κατά πολύ συντομότερη και ευκολότερη, είτε από συντομότερα μονοπάτια που οδηγούν στον αυχένα Πενταλόφου (1h & 30Ά), στη Νέα Κοτύλη (3h & 30Ά, χωρίς επίσκεψη στο Παλιοκρημίνι) ή στο Μοναστήρι της Αγ. Τριάδας (2h & 30Ά). Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις στις οποίες δεν θα γίνει επιστροφή στο Βυθό, θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί αυτοκίνητο που θα μεταφέρει την ορειβατική ομάδα. Υπάρχει καλό σήμα κινητού τηλεφώνου σε όλη σχεδόν την περιοχή. Ο οικισμός του Βυθού απέχει μιάμιση ώρα οδικώς από την πόλη της Κοζάνης. Διαβάθμιση δυσκολίας (1 εύκολο έως 5 δύσκολο): 3 Χάρτης: http://www.ecokoz.gr/1.jpg

http://www.ecokoz.gr/1.jpg


91


92


93


94

Μονοπάτι Καστάνιτσας-Πραστού (Αρκαδίας) Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΕΠΑΡΧΙΑ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ-ΔΗΜΟΣ Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ) EYΓΕΝΙΑ XΑΡΜΑΝΤΑ Μονοπάτι Καστάνιτσας - Πραστού. Μοναδική εμπειρία απόδρασης για όλους. Στο τέλος του 2006 το Δασαρχείο Κυνουρίας ολοκλήρωσε τις εργασίες συντήρησης και διάνοιξης του μονοπατιού από Καστάνιτσα έως Πραστό μέσω του φαραγγιού της Μαζιάς . Ήταν ένα έργο που χρηματοδοτήθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ μέσω του προγράμματος ΕΠΕΡ και στα πλαίσια των παρεμβάσεων που προβλέπονται από το Οικολογικό Πάρκο Πάρνωνα – Μουστού. Το συγκεκριμένο μονοπάτι για εκατοντάδες χρόνια αποτελούσε τον σημαντικότερο δρόμο επικοινωνίας ανάμεσα στα δύο τσακονοχώρια του Πάρνωνα και μέχρι την δεκαετία του 1970, που άρχισαν να διανοίγονται οι αμαξιτοί δρόμοι, ήταν ο κρίκος επικοινωνίας για οικονομικές , κοινωνικές και πολιτιστικές συναλλαγές και ανταλλαγές ανάμεσα στους κατοίκους των δύο χωριών . Με το πέρασμα των χρόνων και με την αλλαγή των καθημερινών δεδομένων επικοινωνίας το μονοπάτι έκλεισε και έπαψε πια να χρησιμοποιείται. Τα τελευταία όμως χρόνια σε ολόκληρη τη χώρα και στην περιοχή μας άρχισε να εμφανίζεται ένα άλλο είδους τουρισμού – ο εναλλακτικός τουρισμός – που μοναδικό σκοπό έχει να ξαναφέρει τον άνθρωπο κοντά στην φύση. Οι πολλοί ορειβατικοί αλλά και οι περιπατητικοί Σύλλογοι που επισκέπτονται την περιοχή έδωσαν το ερέθισμα και μέσα από σωστό προγραμματισμό έγινε δυνατή η συντήρηση και η διάνοιξη του μονοπατιού αυτού. Κόπηκαν οι θάμνοι και οι κλάρες των δένδρων που είχαν κλείσει το μονοπάτι, απομακρύνθηκαν οι πέτρες και τα χώματα σε αρκετά σημεία, τοποθετήθηκαν ενημερωτικές πινακίδες αλλά και ξύλινα παγκάκια κατά μήκος όλου του μονοπατιού που το μήκος του φτάνει τα 4,5 χλμ. . Φτιάχτηκαν και μικρά πέτρινα σκαλοπάτια όπου το έδαφος ήταν απότομο ενώ σε δύο – τρία σημεία διαμορφώθηκαν χώροι για ξεκούραση αλλά και παρατήρηση της πλούσιας πανίδας και χλωρίδας που η φύση δώρισε απλόχερα στην περιοχή. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ευρύτερη περιοχή της Μαζιάς έχει κηρυχθεί από το Δασαρχείο Κυνουρίας και τον Κυνηγετικό Σύλλογο Άστρους ως καταφύγιο θηραμάτων. Μία σημαντική απόφαση που έδωσε την δυνατότητα να πολλαπλασιαστούν πολλά είδη πουλιών, ερπετών και ζώων και αρκεί να αναφέρουμε ότι στην περιοχή βρήκαν καταφύγιο και πολλαπλασιάσθηκαν και άγρια ζαρκάδια και σήμερα ο αριθμός τους ξεπερνάει τα 60 – 70. Σημαντική είναι και η χλωρίδα μια και πέρα από την καστανιά, το έλατο, το κέδρο , τα δεκάδες είδη θάμνων και φυτών, υπάρχουν πολλά σπάνια βότανα για τα οποία υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για έρευνα από την Φαρμακευτική Σχολή Αθηνών αλλά και από ξένα Πανεπιστήμια. Επίσης στην περιοχή υπάρχουν σημαντικά κτίσματα όπως νερόμυλοι, παλιές αγροικίες αλλά και το ιστορικό Μοναστήρι της Κοντολινάς. Εκείνο όμως που είναι μοναδικό με απίστευτες κρυμμένες ομορφιές είναι το φαράγγι της Μαζιάς που ξεκινάει από την περιοχή της Κοντολινάς και φτάνει μέχρι τα Διπόταμα. Το συντηρημένο μονοπάτι Καστάνιτσας – Πραστού εγκαινίασαν στις 4 Μαρτίου 2007 ο Σύλλογος Πεζοπόρων Τυρού με συμμετοχή 80 πεζοπόρων. Μέχρι σήμερα εκατοντάδες πεζοπόροι έχουν διαβεί το μονοπάτι και έχουν αποκτήσει μία


95

μοναδική εμπειρία. Η διαδρομή του μονοπατιού που ξεκινάει από την περιοχή Αγιώργη, ένα περίπου χιλιόμετρο πάνω από την Καστάνιτσα, διασχίζει στην αρχή του τμήμα του καστανεώνα και στη συνέχεια τμήματος δάσους με έλατα και κέδρα και κατηφορίζοντας φτάνει στο φαράγγι της Μαζιάς . Στην περιοχή υπάρχουν πολλά νερά αλλά και μισογκρεμισμένοι νερόμυλοι ενώ η συνέχεια του μονοπατιού γίνεται μέσα από θάμνους για να φτάσει στο τέλος του στο Ιστορικό Πραστό με την ιδιαίτερη μεσαιωνική του αρχιτεκτονική. Η συνολική διαδρομή χρονικά είναι περίπου με την επιστροφή 4,5 ώρες και όσοι μέχρι σήμερα το περπάτησαν έμειναν κατενθουσιασμένοι. Είναι μια άλλη πρόταση για αλλαγή του καθημερινού τρόπου ζωής που τουλάχιστον αξίζει το κόπο να το διαβούμε. Και να θυμόμαστε πάντα ότι στην φύση αφήνουμε μόνο τις πατημασιές.


96

Το μονοπάτι του Ηρακλή Ν. ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ (ΟΡΕΙΝΗ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑ) ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Το Μονοπάτι του Ηρακλή (διαδρομή ΑΝΩ ΧΩΡΑ – ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ). Απολαύστε μια πανέμορφη διαδρομή σε παραποτάμια βλάστηση. Περπατήστε μέσα στα έλατα, καστανιές, κέδρους, πουρνάρια, ιτιές και πλατάνια. Την άνοιξη θαυμάστε τις αγριοτριανταφυλλιές, τις ορχιδέες και τα πανέμορφα χρώματα από κάθε λογής αγριολούλουδα. Το καλοκαίρι γευτείτε τις νόστιμες αγριοφράουλες που θα βρείτε στο δρόμο σας και δροσιστείτε στα κρύα νερά του Κάκκαβου. Το φθινόπωρο θα έχετε την ευκαιρία να παρατηρήσετε εκατοντάδες ποικιλίες μανιταριών και το χειμώνα η όμορφη αγριάδα του φαραγγιού θα σας συναρπάσει. Το μονοπάτι ξεκινά από το κέντρο της Άνω Χώρας και κατηφορίζει για περίπου μία ώρα αργό περπάτημα. Στην διαδρομή το κόβουν δασικοί δρόμοι 4 φορές. Τις 3 πρώτες θα το βρείτε ακριβώς απέναντι ή λίγο πιο κάτω, την 4η ο δρόμος το καταστρέφει τελείως. Εάν δεν θέλετε να πάτε από το δρόμο, θα στρίψετε αριστερά και μετά από πενήντα βήματα πάλι αριστερά. Θα κατέβετε το πρώτο ρυάκι που θα συναντήσετε από την αριστερή όχθη μέχρι την συμβολή του με το Σινόρρεμα. Αυτό θα το κατέβετε από την δεξιά όχθη μέχρι το σημείο που συναντιέται με τον δρόμο. Εκεί θα δείτε δυτικά σας (αριστερά) έναν πέτρινο τοίχο. Θα πρέπει να τον ανεβείτε. Μέχρι εδώ μπορείτε να έρθετε και με το αυτοκίνητο από τον δρόμο (τουλάχιστον μέχρι κάποιο σημείο). Από εδώ η πορεία είναι εμφανής. Σε δύο σημεία θα χρειαστεί να κατεβείτε 30 με 40 βήματα κάπως απότομα αλλά ακίνδυνα. Αφού περάσετε το Πρεβετζόρεμα θα συναντήστε το παλιό πέτρινο γεφύρι του Κάκαβου. (Συνολική ώρα μέχρι εδώ: 1.45 λεπτά). Όλη η διαδρομή μέχρι εδώ είναι βασικά κατηφορική. Από εδώ, θα ακολουθήσετε το πλάι του φαραγγιού ελαφρά ανηφορικά για 25 λεπτά και μετά θα κατηφορίσετε για 15 λεπτά μέχρι την συμβολή του Κάκκαβου και του Μαϊρέματος. Θα περάσετε τις στάνες και τον παλιό νερόμυλο και μετά από 30 λεπτά ανηφόρα θα φτάσετε στην Αμπελακιώτισσα. Συνολική διαδρομή είναι 3 περίπου ώρες αργό περπάτημα. Το μονοπάτι χρησιμοποιούνταν επί δεκαετίες για την επικοινωνία μεταξύ των χωριών Άνω Χώρα – Αμπελακιώτισσα. Το γεφύρι του Κάκαβου χτίστηκε στα τέλη του προπερασμένου αιώνα. Ολόκληρο το γεφύρι είναι χτισμένο από πέτρα της περιοχής. Σαν συνδετικό υλικό χρησιμοποιήθηκε η μουρτζουλάνα, μείγμα άμμου και μιας ύλης αντίστοιχης με το σημερινό τσιμέντο. Από το λιθόστρωτο δρόμο του μονοπατιού περνούσαν ταξιδιώτες, αγωγιάτες με τα μουλάρια τους, πραματευτάδες, προσκυνητές του Μοναστηριού της Αμπελακιώτισσας. Την Κατοχή 3.000 Ιταλοί διέσχισαν το μονοπάτι διερχόμενοι από το Αγρίνιο και με κατεύθυνση την Άμφισσα. Για περισσότερες πληροφορίες για την διαδρομή, την προσβασιμότητα αλλά και τις καιρικές συνθήκες μπορείτε να έρθετε σε επικοινωνία με το Τοπικό Συμβούλιο Άνω Χώρας (Υπεύθυνος: Πατούχας Αθανάσιος τηλ: 6991199166)


97


98


99


100

Μονοπάτι των Αρκάδων Ποιμένων Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ) Φώτης Πάνας Το μονοπάτι βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του όρους Μαίναλο της μαγευτικής Αρκαδίας, 220 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 60 από την Τρίπολη στην κατεύθυνση προς Ολυμπία, έχει δε υψόμετρο 1300 μέτρων. Πρόκειται για μια απόσταση 8 χιλ. περίπου που διαγράφει μία κυκλική διαδρομή στην καρδιά του Βαλτεσινιώτικου ελατοδάσους με αφετηρία και τερματισμό το ίδιο το χωριό. Ενδιάμεσα ο διαβάτης συναντά κατάφυτες βουνοπλαγιές, γραφικές κορυφογραμμές, καταδεκτικές ρεματιές με αιωνόβια έλατα, και ξεπεζεύει για λίγο στη μαγευτική πηγή «της Γριάς το λιθάρι» που αποτελεί αιώνιο μνημείο της ζωής και της φύσης. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα του 1821, οδηγούσε τους αγωνιστές στα λημέρια τους διασφαλίζοντας την προστασία τους. Πρόκειται για καθαρά βουκολικό τοπίο έτσι όπως το ζωγράφισε ο Πουσέν και το περιέγραψαν οι αναγεννησιακοί ποιητές και λογοτέχνες. Η διάβαση είναι εύκολη όταν επικρατούν καλές καιρικές συνθήκες (βαθμός 2) και διαρκεί περίπου δύο ώρες. Στο χωριό Βαλτεσινίκο, όπου η φιλοξενία είναι έντονο χαρακτηριστικό των κατοίκων, κληρονομιά της αρχαίας Αρκαδίας και του Αρκαδικού ιδεώδους, βρίσκει κανείς όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για μια ευχάριστη απόδραση σε αρμονία ψυχής και σώματος.


101


102


103

ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΟΛΥΜΠΟΣ) ΔΗΜΟΣ ΔΙΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ ΟΛΥΜΠΟΥ ΑΦΕΤΗΡΙΑ: από το Δίον με αυτοκινητόδρομο έως τον Άγιο Κων/νο δίπλα στους καταρράκτες στο ρέμα Ουρλιά. Μονοπάτι για θέση Κορομηλιά Υψόμετρο: 1.000m Σήμανση: καλή Εντυπωσιακή βλάστηση έως το καταφύγιο Κορομηλιά Βαθμός δυσκολίας Α΄ Χρόνος 2,5 ώρες Τη διαδρομή ακολούθησαν και οι αρχαίοι Μακεδόνες για να θυσιάσουν στο Δία. Την ίδια διαδρομή ακολούθησαν και οι αθλητές του OLYMPUS MARATHON που γίνεται κάθε Ιούνιο.


104

ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ "ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΟΞΥΛΙΘΙΩΤΙΣΣΑΣ" Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΟΞΥΛΙΘΟΣ) #NAME? ΝΑΝΟΣ ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ "ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΟΞΥΛΙΘΙΩΤΙΣΣΑΣ" ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ "ΤΟΥΡΛΑΣ" ΤΟΥ ΟΞΥΛΙΘΟΥ ΕΥΒΟΙΑΣ ΣΤΟ ""ΣΒΗΣΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ"" ΤΟΥ ΟΞΥΛΙΘΟΥ. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: http://www.toyrla.blogspot.com + ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΑΝΟΣ Ευκολία πρόσβασης:ΝΑΙ. Χρόνος διαδρομής μονοπατιού:1 ΩΡΑ. Διαβάθμιση δυσκολίας: ΕΥΚΟΛΟ. Καταλληλότερη εποχή:ΟΛΕΣ. Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής: ΕΚΚΛΗΣΙΑ "ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΟΞΥΛΙΘΙΩΤΙΣΣΑΣ" ΟΠΟΥ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΟΞΥΛΙΘΟΥ, ΔΗΛΑΔΗ: ΟΞΥΣ - ΛΙΘΟΣ ,(Ο ΜΥΤΕΡΟΣ ΛΙΘΟΣ), ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ, ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΘΕΑ ΣΤΗΝ ΚΥΜΗ ΚΑΙ ΣΚΥΡΟ. Κ.Α. Ο Οξύλιθος , Τοπικό Διαμέρισμα του Δήμου Κύμης από το 1997, αποτελεί Κεφαλοχώρι όχι μόνο του συγκεκριμένου Δήμου, αλλά και ολόκληρης της Εύβοιας.Χτισμένος αμφιθεατρικά, στη νότια ελαιόφυτη πλάγια του οξυκόρυφου ομώνυμου λόφου, του οποίου το σχήμα δίνει το όνομα στο χωριό,<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p> Η γεωλογική σύσταση του λόφου από ηφαιστειογενή υλικά και το σχήμα του αποδεικνύουν ότι πρόκειται περί ηφαιστείου , το οποίο σύμφωνα με τους ιδικούς του χώρου , ήταν ενεργό κατά τους μεταλπικούς χρόνους. Άλλωστε το ηφαίστειο του Οξυλίθου , μαζί με τα ηφαίστεια της Λήμνου, της Ίμβρου, της Σαμοθράκης και των Φερρών σχηματίζουν τόξο παράλληλο με το ηφαιστειακό τόξο του νοτίου Αιγαίου και υπήρξαν εργαστήρια κατασκευής πολύτιμων ορυκτών πρώτων υλών , που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος από την Προϊστορία.<o:p></o:p> Το γραφικό Εκκλησάκι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου δηλαδή της «Παναγίας της Οξυλιθιώτισσας» , δεσπόζει στην κορυφή, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει τις γεωμορφές της στερεοποιημένης λάβας.<o:p></o:p> Από το Ιερό Προσκύνημα της «Παναγίας της Οξυλιθιώτισσας» η θέα απλώνεται μαγευτική. Μια θαυμαστή αρμονία χρωμάτων , ένας μοναδικός συνδυασμός βουνού και θάλασσας , μεταξύ γη και Ουρανού , εντυπωσιάζουν και τον ποιο απαιτητικό επισκέπτη και δεν είναι τυχαίο που έχει χαρακτηριστεί «ο Μιστράς της Εύβοιας».<o:p></o:p> Το Προσκύνημα της «Παναγίας της Οξυλιθιώτισσας» εορτάζει στις 25 Μαρτίου και στις 24 Αυγούστου κάθε έτους.<o:p></o:p> Τον Μάρτιο εορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και της παραμονή το βράδυ ,μετά την απόλυση του Εσπερινού, τελείτε η καθιερωμένη και εντυπωσιακή λιτανευτική πομπή της «Λαμπαδηφορίας» των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Οξυλίθου.<o:p></o:p> Τον Αύγου.


105


106

Λίμνες Φλέγγας - Αρκουδόρεμα Ν. ΓΡΕΒΕΝΩΝ (ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ-ΓΡΕΒΕΝΑ) Μιχάλης Ντάλας Το μονοπάτι ξεκινάει από τις λίμνες Φλέγγας κατηφορίζοντας προς το αρκουδόρεμα. Η διαδρομή είναι 2,5ώρες μέχρι το αρκουδόρεμα και συνεχίζει κατηφορικά και ζιγκ-ζαγκ για 5,5 ώρες προς τη Βωβούσα όπου και τελειώνει.


107

Καλόγηροι-Μαυροπούλι Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΕΛΑΤΗΣ-ΠΕΡΤΟΥΛΙΟΥ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ) ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΑΜΠΡΑΣ Τοποθεσία μονοπατιού: Ν. Τρικάλων Θεσσαλίας, Δήμος Αιθήκων, χωριό: Καλόγηροι. Αρχή μονοπατιού: Κέντρο-πλατεία του χωριού. (υψόμετρο περίπου 700 μ.) Τέλος μονοπατιού: Κορυφή Μαυροπούλι (υψόμετρο 1721 μ.) Χρόνος διαδρομής μέχρι την κορυφή: 3-4 ώρες (ανάλογα με την εποχή και τη φυσική κατάσταση). Βαθμός δυσκολίας: 2 προς το τέλος του μονοπατιού 3. Το μονοπάτι χρησιμοποιούσαν γιά χρόνια οι ντόπιοι κάτοικοι και είναι μοναδικής ομορφιάς. Υπάρχει πόσιμο νερό σ΄ολόκληρη τη διαδρομή. Πολλές εναλλαγές του τοπίου. Κατάλληλες όλες οι εποχές. Ο Χειμώνας απαιτεί ελάχιστη ορειβατική γνώση και καλή επικοινωνία με τους ντόπιους κατοίκους.


108

Μονοπάτι του Μπίλιοβο Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (ΜΑΝΗ, ΑΠΟ ΤΑ \ΣΩΤΗΡΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΛΤΟΜΙΡΑ) Νικόλαος Καραγκούνης Το μονοπάτι αρχίζει από τα περίχωρα των Σωτηριανίκων Αβίας και μετά από μία θαυμάσιου κάλλους διαδρομή μέσα από μία κατακόρυφη χαράδρα τελειώνει στα Αλτομιρά. Είναι εύκολα προσβάσιμο αφού μέχρι την αρχή του μονοπατιού πηγαίνει δρόμος. Υπάρχουν επίσης και ταμπέλες. ο χρόνος που χρειάζεται για να το διασχίσεις είναι περίπου 2-3 ώρες και ειναι και σχετικά εύκολο(2.5). Η καταλληλοτερη εποχή είναι η άνοιξη να μην έχει ούτε κρύο ούτε ζέστη.Μια σύντομη ιστορική αναδρομή απο το mani.org: Το 1904 άρχισε η κατασκευή του δρόμου Σωτηριάνικα - Αλτομιρά με λιθόστρωτο (καλντερίμι) που είναι το καλύτερο της περιοχής και ίσως από τα καλύτερα της χώρας. Έχει 75 στροφές που από αυτές οι 40 είναι κατασκευασμένες με φανταστική καλαισθησία. Κάποιος που γνωρίζει από πέτρα ίσως το χαρακτήριζε τεχνικό αλλά και αρχιτεκτονικό δημιούργημα. Οι τριάντα στροφές είναι κατασκευασμένες σε κλίση εδάφους εβδομήντα τοις εκατό περίπου. Το σημείο αυτό είναι το ονομαστό, για την εποχή, Μπίλιοβο. Όποιος ανέβει τον δρόμο αυτόν αισθάνεται δέος από την ανάβαση και τη θέα του τοπίου. Παρόλο που έχει εγκαταλειφθεί διατηρείται σε καλή κατάσταση. Ειδικότερα από τη θέση Ρίζα έως το Κάτω Ραχούλι, όπως λέγεται αυτό το σημείο, δεν έχει υποστεί καμμία φθορά. Από τις λίγες πληροφορίες που συγκεντρώσαμε βρίσκουμε ότι την χάραξη των σαράντα στροφών έκανε ο Μηχανικός της εποχής εκείνης Παναγιώτης Αφεντάκης και κατασκευαστές εργολάβοι ήταν τα αδέλφια Νικόλαος και Στασινός Σταυριανέας από τα Σωτηριάνικα. Οι πέτρες που έχουν χρησιμοποιηθεί τόσο για τις ξερολιθιές όσο και για το στρώσιμο του δρόμου είναι σχεδόν όλες πελεκημένες με τα εργαλεία της εποχής σφυρί και καλέμι.


109


110

Για άτομα με ειδικές ανάγκες Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΜΑΝΤΟΥΔΙ) Γεώργιος Παλιάτσος diadromi mantoudi prokopi (evia)tha borouse na gini ena monopati monadiko pagkosmios gia atoma me idikes anagkes(se karotsaki)k gia ilikiomenous.Ine 8 km xoris anifores k 100 tis 100 skia me panemorfa platania.Maresi to perpatima sto dasos k skeftome to filo mou kathilomenos sto karotsaki meta apo troxeo GIATI NA MI BORI K AFTOS NA APOLAFSI TI OREA FISI POU EXOUME STO MANTOUDI.Parakalo diskte endiaferon sta atoma me idikes anafkes.


111


112

ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ Ν. ΞΑΝΘΗΣ (ΟΡΕΙΝΟΣ ΟΓΚΟΣ ΞΑΝΘΗΣ) GEORFIOS KARGIOTIS ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΑΣΤΕ ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΜΕΣΩ ΚΑΡΥΟΦΥΤΟΥ ΦΤΑΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΑΣΤΕ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ. 4 ΚΜ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑ ΔΕΞΙΑ ΜΑΣ ΔΡΟΜΟ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟ.Ο ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟΣ ΓΙΑ ΕΠΙΒΑΤΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ. Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 2 ΚΜ. ΣΤΗΝ ΑΣΡΧΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΕΝΑ ΥΠΟΣΤΕΓΟ ΚΑΙ ΒΡΥΣΗ ΠΟΥ ΑΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΟΛΥ ΤΥΧΕΡΟΙ ΘΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΝΕΡΟ. ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΔΙΑΚΡΙΤΟ ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ ΚΑΤΑΡΑΚΤΕΣ. ΣΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΧΕΙ ΠΑΓΚΑΚΙΑ ΓΙΑ ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΚΑΘΟΔΟ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΣΤΕΓΑΣΤΡΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΒΡΟΧΗ. Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΙΝΑΙ ΜΑΓΕΥΤΙΚΗ ΟΛΟ ΤΟ ΧΡΟΝΟ. ΑΝ ΤΟ ΛΕΕΙ Η ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΠΟΥ Ο ΚΑΤΑΡΑΚΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΓΩΜΕΝΟΣ ΛΟΓΟ ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΙΑΘΕΤΙ 2 ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ ΤΟ ΕΝΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΕΟΣ ΞΑΝΘΗΣ.ΑΚΟΜΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΔΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΜΕ ΞΥΛΙΝΑ ΣΠΙΤΑΚΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΟΛΟ ΤΟ ΧΡΟΝΟ. ΣΕ ΑΠΟΣΤΑΣΗ 3 ΚΜ ΑΠΟ ΤΟ ΔΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΑΝΑΛΟΓΙΔΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ.


113


114

ΠΑΠΙΓΚΟ – ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΕΣ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΓΙΩΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΑΣΤΕ ΠΡΟΣ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΑΠΙΓΚΟ.ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΦΟΡΤΩΝΟΜΑΣΤΕ ΤΟ ΣΑΚΙΔΙΟ ΚΑΙ ΑΝΗΦΟΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΡΟΣ ΓΚΑΜΗΛΑ.Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΑΓΕΥΤΙΚΗ. ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΕΡΙΠΟΥ 2 ΜΕ 2.5 ΩΡΕΣ ΦΤΑΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΤΟΥ ΕΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ.Η ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ.ΚΑΘΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ 2 ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ 20 ΛΕΠΤΑ ΠΡΙΝ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΕΙΟ ΟΠΟΤΕ ΓΕΜΙΣΤΕ ΤΑ ΠΑΓΟΥΡΙΑ ΣΑΣ. ΜΕΤΑ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΕΙΟ ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΑΝΑΣΑ ΚΑΙ 20 ΛΕΠΤΩΝ ΚΑΙ ΞΑΝΑ ΑΝΗΦΟΡΑ.ΣΕ ΠΕΡΙΠΟΥ 40 ΛΕΠΤΑ ΜΕ ΜΙΑ ΩΡΑ ΑΝΗΦΟΡΙΑΣ ΦΤΑΝΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΕΣ.ΕΑΝ ΕΙΣΤΕ ΤΥΧΕΡΟΙ ΘΑ ΠΕΤΥΧΕΤΕ ΚΙ ΚΑΝΕΝΑ ΔΡΑΚΟ (ΣΑΛΑΜΑΝΔΡΑ Η ΟΠΟΙ ΖΕΙ ΣΤΙΣ ΛΙΜΝΕΣ). ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΕΠΟΧΗ ΕΙΝΑΙ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΚΑΙ ΑΝΟΙΞΗ. ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΑ ΤΙΣ ΚΟΛΥΜΠΗΘΡΕΣ ΠΡΙΝ ΤΟ ΠΑΠΙΓΚΟ ΝΑ ΦΑΤΕ ΧΟΡΤΟΠΙΤΑ - ΓΑΛΑΤΟΠΙΤΑ ΚΑΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ.


115

ΝΕΣΤΟΣ Ν. ΞΑΝΘΗΣ (ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΣΤΟΣ ΞΑΝΘΗ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΓΙΩΤΗΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΦΟΡΑ ΘΑΜΙΛΗΣΩ ΓΙΑ ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ.ΣΚΑΛΙΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΣΗ ΠΡΙΝ ΠΟΛΛΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ.ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΘΡΑΚΙΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΧΙΣΗ ΤΟΥ : ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΛΗ ΠΑΡΕΑ ΚΑΙ ΚΑΓΙΑΚ. Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΓΙΑ ΚΑΤΑΒΑΣΗ.ΕΧΕΙ ΒΑΘΜΟ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 2 ΚΑΙ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ.ΟΙ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΕΙΝΑΙ 2. Η ΜΙΑ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΙΒΕΡΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΤΗ ΓΑΛΑΝΗ. Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΙΒΕΡΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΜΕ ΤΑ ΚΑΓΙΑΚ.Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΙΑΝΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 4 ΩΡΕΣ.ΟΙ ΜΕΑΝΔΡΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΓΕΥΤΙΚΗ.ΕΑΝ ΕΙΣΤΕ ΤΥΧΕΡΟΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΤΕ ΚΑΙ ΑΓΡΙΑ ΑΛΟΓΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΔΡΟΣΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ. ΤΟ ΚΟΛΥΜΠΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΟ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΕΤΕ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ. ΕΝΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ.


116

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ Ν. ΡΕΘΥΜΝΟΥ (ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ) ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΝΙΔΑΣ - ΤΙΜΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ - ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΝΙΔΑΣ [31.08.2007]…ώρα 16:30 το μεσημέρι παρκάραμε τα αυτοκίνητα μας στο «περίπτερο» (ταβέρνα), στο οροπέδιο της Νίδας έξι άνδρες διψασμένοι για περιπέτεια στη φύση. Σκοπός μας να κατακτήσουμε την ψηλότερη κορυφή του Ψηλορείτη Τίμιος Σταυρός (υψ.2.456μ.), να παρεήσουμε το βράδυ εκεί και την επομένη να κατηφορίσουμε γυρνώντας στην σκληρή πραγματικότητα της καθημερινότητας. Ο Δημήτρης, οι Κωστήδες ο Κλεισθένης και ο Νικολής, φορτωμένοι όλοι με τα πλέον απαραίτητα (νερά, χειμωνιάτικα ρούχα, υπνόσακους, φακούς, φαγητό, κρασί, ρακή και το μαντολίνο) ανηφορήσαμε ακολουθώντας το ορατό μονοπάτι, αφήνοντας πίσω μας το Ιδαίο Άντρο(υψ. 1495 μ.) κάτω από τον καυτό ήλιο του μεσημεριού. Με κατεύθυνση αρχικά νοτιοανατολικά, στη συνέχεια δυτικά και πάντα ανηφορικά η κούραση πήρε θέση στα πρόσωπα μας, οι πρώτες σταγόνες ιδρώτα έτρεξαν στο «πέτρινο» Ψηλορείτη και άρχισαν οι πρώτες στάσεις ξεκούρασης, μιας και η ζόρικη διαδρομή στερείται σκιάς και νερού. Κίτρινες μεταλλικές μικρές σημαίες μας επιβεβαιώνουν ότι ακολουθούμε το μονοπάτι Ε4 δίνοντας μας δύναμη στο δύσκολο έργο που έχουμε αναλάβει. …ώρα19:00 τα μέλη της παρέας με την καλύτερη φυσική κατάσταση προπορεύονται «ανοίγοντας» τον ήσυχο δρόμο προς την κορυφή. Ησυχία! Ερημιά! «Ακούστε τις πέρδικες»...πιο πέρα πρόβατα και αγριοκάτσικα. «Να και μια πασχαλίτσα» Πολλές κορφές, αλλά η ψηλότερη πουθενά! Τοπίο ερημικό, μυστήριο, όμορφο …το ανηφορικό περπάτημα συνεχίζεται νοτιοδυτικά, τα σκονισμένα παπούτσια μας παλεύουν με τις κοφτερές πέτρες και τα χαράκια με τις λιγοστές αστιβίδες . Τα πνευμόνια μας ζορίζονται, αλλά γεμίζουν από οξυγόνο το οποίο λιγοστεύει όσο ανεβαίνουμε με αποτέλεσμα να λαχανιάζουμε συχνότερα. …ώρα 20:30. Η κορυφή! Ο ήλιος χάθηκε στα δυτικά της Κρήτης, το κρύο αισθητό «θάνατος» για τα ιδρωμένα κορμιά μας… «βγάλετε μρε τσι φακούς και προσεχτικά»..με αυτή την προϋπόθεση παλεύοντας εξουθενωμένοι μέσα στο σκοτίδι ανεβαίνοντας αργά τις τελευταίες πλαγιές «πιάσαμε» και την πιο ψηλή η οποία ήταν και ατελείωτη. Να και τα πρώτα φωτισμένα χωριά. Η καρδιά χτυπούσε ασταμάτητα, οι ανάσες η μια πάνω στην άλλη, στάσεις συχνές για λίγο νερό…ατελείωτο το μονοπάτι. …ώρα 21:00… «Εφτάξαμε κοπέλια!» Συναισθήματα χαράς, δικαίωσης, περιφάνειας…με ιδιαίτερη την αίσθηση της κούρασης, της δίψας και της πείνας. Εκεί μας περίμενε αγέρωχο το εκκλησάκι του Τίμιου Σταυρού, το ψηλότερο σημείο της Κρήτης με την ελληνική σημαία να κυματίζει δίπλα. Η θέα μοναδική, δεκάδες χωριά, ο κάμπος της Μεσαράς, το Άνω Μέρος, οι Μέλαμπες, τα Χανιά, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο, τα Λασιθιώτικα. Όλα μπροστά μας! Μόνο το φεγγάρι με το πολύτιμο φως του έλλειπε από την παρέα μας. Αφού ντυθήκαμε καλά ετοιμαστήκαμε για φαγητό, ξεκούραση και καλή παρέα… Βγάλαμε από τις τσάντες μας το κρασί, το κρέας (νοστιμότατα γουλίδια!) και την όρεξη μας, αφήνοντας την κούραση μας πάνω στο πέτρινο πάγκο που κάτσαμε έξω από την εκκλησία. …ώρα 22:00.. Η παρέα μας


117

αποκτά και έβδομο μέλος. «Να, το φεγγάρι!» «Την ώρα που στον ουρανό κάνει η σελήνη βόλτα, έρχεται ΅κεινη και χτυπά τση σκέψης μου τη πόρτα..» Αξέχαστες εικόνες στο Ψηλορείτη…Ο Μπέρκης κουρδίζει το μαντόλινο.. Μεταφερόμαστε μέσα στο πέτρινο μιτάτο, όπου ζεσταμένοι από το κρασί συνεχίζουμε την παρέα μας με μαντινάδες και ρακή. Το γλέντι παίρνει φωτιά…το μαντολίνο παίζει κι εμείς τραγουδάμε: «Ψηλή κορφή σε πάτησα και σΆ αποκαμαρώνω, για τσΆ ομορφιές πΆ αντίκρισα θα βγαίνω κάθε χρόνο ..» Αργά το βράδυ ικανοποιημένοι από την αξέχαστη βραδιά στη ψηλότερη κορυφή της Κρήτης, εξουθενωμένοι από την κούραση της ημέρας κάναμε τον καλύτερο ύπνο «μπαίνοντας» μέσα στους υπνόσακους που βαστούσαμε μαζί μας. [01.09.2007]…ώρα 05:30 το πρωί παρέα με την ψηφιακή μου μηχανή με προσοχή.


118


119

Πάντα Βρέχει Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ROSKA-DOLIANA) Γιάννης Μητρόπουλος Το φαράγγι Πάντα Βρέχει είναι μία από τις πιο εντυπωσιακές περιοχές της Ευρυτανίας, το οποίο σχηματίζεται από τα νερά του ορμητικού Κρικελοπόταμου. Εκεί που «Πάντα Βρέχει», οι καταρράκτες δεν σταματούν να κυλούν. Άλλοτε ορμητικά και άλλοτε γαλήνια, τα νερά του Κρικελλοπόταμου κάθε φορά «ζωγραφίζουν» ένα διαφορετικό σκηνικό για τους ορκισμένους fans του river trekking, ενώ αποκαλύπτουν στους αμύητους τα ανομολόγητα μυστικά της άγριας φύσης.


120

BOTANIKO MONOPATI Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ (YMHTTOS) Γιάννης Λογαράς TO SYGKEKRIMENO MONOPATI BRISKETAI STON YMHTTO (AISTHHTIKO DASOS KAISARIANHS), STH THESH "KALOPOYLA". PERNWNTAS TO KSYLINO KIOSKI KAI SYNEXIZONTAS OLO PANW, KAPOIA STIGMH YPARXEI ENA ANOIGMA OPOY PARKAREI KANEIS TO AYTOKINHTO TOY. EKEI SYNHTHWS BRISKETAI KAI OXHMA THS PYROSBESTIKHS. YPARXEI MIA MPARA. PERNAS TH MPARA KAI ARXIZEI ENA OMALO XWMATWDES MONOPATI TO OPOIO TO PERPATAEI ARKETOS KOSMOS. PERPATWNTAS EYTHEIA GIA PERIPOY 200 METRA, STA DEKSIA BLEPOYME ENA ANOIGMATAKI ME MIA EISODO KATHFORIKH. AYTO EINAI TO MONOPATI (BOTANIKO MONOPATI). PROSWPIKA TO TREXW (MOUNTAIN RUNNING). ODHGEI SE KATI ARXAIA EREIPIA EKKLHSIAS. TO TREXW OLO MET EPISTROFHS SE PERIPOY 1 WRA, DIOTI EINAI ANWMALO SE ARKETA SHMEIA. GIA TON PERIPATHTH OMWS EINAI MIA EYKAIRIA NA DEI OMORFES ENALLAGES LOYLOYDIWN, FYTWN KAI DENTRWN. O BATHMOS DYSKOLIAS EINAI STO 3 ME 4 ANALOGA BEBAIA TH FYSIKH KATASTASH TOY KATHENA. TO PROTEINW ANEPIFYLAKTA GIA PERPATHMA. DYNAMWNEI TA PODIA, TON KARDIAKO PALMO KAI GEMIZEIS OKSYGONO. H KATALLHLOTERH EPOXH NA TO DIASXISEIS EINAI TO FTHINOIPWRO H KAI XEIMWNA. EGW PROTIMW NA TO TREXW TO XEIMWNA KAI EIDIKA ME BROXOYLA. MYRIZEI TO XWMA, AXNIZEI TO STOMA KAI EINAI MAGEIA.


121

Ανατολικό - Δυτικό Παπαρούσι Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΠΑΠΑΡΟΥΣΙ) Παναγιώτης Βλασόπουλος Στο χωριό Παπαρούσι Ευρυτανίας στον Δήμο Καρπενησίου υπάρχει ένα ξεχασμένο λιθόστρωτο μονοπάτι που συνέδεε επί αιώνες τους δύο συνοικισμούς (Ανατολικό και Δυτικό Παπαρούσι). Το μονοπάτι ξεκινά από το Ανατολικό Παπαρούσι, δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, που χτίστηκε το 1885. Περνά μέσα από το ρέμα με τον καταρράκτη και τον παλιό νερόμυλο και από μια παλιά πηγή. Καταλήγει στο Δυτικό Παπαρούσι, στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου. Πρόκειται για μία περιοχή απείρου φυσικού κάλλους, με πυκνή βλάστηση και τρεχούμενο νερό. Σ όλη τη διαδρομή, ο επισκέπτης συναντά έλατα και μουριές. Σύμφωνα με τη παράδοση, οι μουριές μεταφέρθηκαν στην περιοχή από την Κωνσταντινούπολη. Από τα μούρα παράγεται το ντόπιο αλκοολούχο ποτό "μούρο", μοναδικό σε όλη την Ελλάδα. Ο επισκέπτης μπορεί να αφήσει το αυτοκίνητό του έξω από την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στο Ανατολικό Παπαρούσι. Από εκεί, κατηφορίζει προς το ρυάκι μέσω ενός παλιού λιθόστρωτου μονοπατιού. Στο ρυάκι, ο επισκέπτης συναντά τα χαλάσματα του μισογκρεμισμένου μύλου που μέχρι πριν 50 χρόνια εξυπηρετούσε το χωριό. Ο επισκέπτης μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες και ιστορίες για το μύλο από τους ηλικιωμένους χωριανούς. Εκεί μπορεί κανείς να δει και να θαυμάσει τη χειροποίητη μυλόπετρα, η οποία αποτελείται από πολλές σμιλεμένες πέτρες τέλεια δεμένες μεταξύ τους σε κυλινδρικό σχήμα. Μπορεί επίσης να παρακολουθήσει τη διαδρομή που ακολουθούσε το νερό για να μπεί στο μύλο και να κινήσει τη μυλόπετρα. Το μονοπάτι συνεχίζει με ανάβαση προς το Δυτικό Παπαρούσι. Η διάνοιξη όμως αμαξιτού δρόμου και η παύση των αγροτικών εργασιών οδήγησαν στην εγκατάλειψη του μονοπατιού. Η πρόσβαση στο μονοπάτι σήμερα εμποδίζεται από τα κλαδιά που έχουν αναπτυχθεί και από τα δεκάδες μικρά έλατα που αναφύονται μέσα από τις πέτρες, κάνοντας τη διαδρομή ακόμα πιο εντυπωσιακή. Ο χρόνος που απαιτείται για να διασχίσει κανείς το μονοπάτι είναι 30-45 λεπτά περίπου και ο βαθμός δυσκολίας του είναι 2.


122


123

E4 (Όλυμπος - Μύτικας) Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΌΛΥΜΠΟΣ) dimdom για το In Nomine Portal Αυτά που ξεχάσαμε: περιήγηση στα μονοπάτια του Ολύμπου Το πρωί της Δευτέρας ήταν αρκετά ζεστό. Όχι όμως υπερβολικά ζεστό για Ιούλιο μήνα. Ένας καφές, φρυγανιές με μέλι, λίγη συζήτηση και ορισμένες τελευταίες λεπτομέρειες αποτέλεσαν τις πρώτες επιλογές της ημέρας. Αμέσως μετά, φόρτωμα του εξοπλισμού στο αυτοκίνητο και αναχώρηση για τα Πριόνια στα οποία φτάσαμε 20 λεπτά μετά. Ήδη βρισκόμασταν χωρίς να κάνουμε απολύτως τίποτα στα 1100 μέτρα υψόμετρο. Από αυτό το σημείο κατεβαίνει το Ε4 μονοπάτι προς το Λιτόχωρο ή από την αντίθετη μεριά, συνεχίζει προς το εσωτερικό του Ιερού Βουνού. Σάκκοι επΆ ώμου, μπαστουνάκια ανά χείρας, έλεγχος φακών, σφίξιμο κορδονιών, ένα αστείο στα γρήγορα και η ανάβαση ξεκίνησε. Μπαίνοντας στο μονοπάτι που θα μας οδηγούσε στην απόλυτη Ελληνική κορυφή, στο δεξί μας χέρι ήταν παραταγμένα τα μουλάρια και τα γαϊδούρια φορτωμένα τις προμήθειες που από το ίδιο μονοπάτι κάθε μέρα, εφοδιάζουν τα καταφύγια των κορυφών. Τα προσπεράσαμε και βάλαμε στοίχημα ότι δεν θα επιτρέπαμε να μας προσπεράσουν. Τόσα ξέραμε… Τα πρώτα τρία χιλιόμετρα της ανηφορικής διαδρομής (ή η πρώτη ώρα αν προτιμάτε) ήταν εύκολα. Μικρή κλίση και τοπία βγαλμένα από παραμύθια. Δροσιά, σκιές, ησυχία, μόνο οι ήχοι του αρχαίου δάσους, βελούδινες πατημασιές πάνω σε παχιά στρώματα φύλλων. Το μονοπάτι περιποιημένο, καθαρισμένο, με λεπτομερή σηματοδότηση και με όλες τις φυλές του κόσμου να περπατούν στην πορεία του, εκτός από Έλληνες... Στο σημείο της πρώτης ανάπαυλας πήραμε πληροφορίες από αυτούς που κατέβαιναν: αρχίζει η ανηφόρα, στενεύει το μονοπάτι, στα επόμενα τρία χιλιόμετρα θα φτάναμε τον στόχο της ημέρας, ήτοι το καταφύγιο «Αγαπητός», αλλά έπρεπε σε αυτή την απόσταση να ανεβούμε περίπου 600 μέτρα (υψομετρική διαφορά)… Αφού φωτογραφίσαμε τον απώτερο σκοπό μας, που ήδη είχε αρχίσει να φαίνεται στο βάθος της προοπτικής μας (Μύτικας, αριστερά του η Σκάλα και δεξιά το Στεφάνι και το Οροπέδιο των Μουσών), συνεχίσαμε την ανάβαση. Τα ψηλά δέντρα άρχισαν να αραιώνουν, οι σκιώδεις περιοχές να ελαττώνονται και ο Ήλιος μας έλουζε όλο και πιο έντονα, όλο και από πιο κοντά. Ιδρωμένοι, κουρασμένοι, διψασμένοι συνεχίζαμε να ανεβαίνουμε τον δρόμο μας, ο οποίος πλέον είχε περισσότερα σκαλιά και ρίζες παρά ίσιωμα. Αυτά τα θυμηθήκαμε εκ των υστέρων, διότι την στιγμή που ανεβαίναμε, οι εναλλαγές της θέας και των μορφών του βουνού γέμιζαν τόσο πολύ το Νου και την όραση που δεν έμενε χώρος για να σκεφτούμε τις μικρές μας, μπροστά στην απεραντοσύνη του Βουνού, ανάγκες και αδυναμίες. Μαύρα πεύκα μας χάριζαν την σκιά τους στα πολλά μικρά μας διαλείμματα και μας έδιναν τις ανάσες που χρειαζόμασταν για να τραβήξουμε φωτογραφίες. Ανεβαίναμε, χωρίς να μιλάμε πια, από την κούραση αλλά και από την δίψα. Το νερό μας είχε τελειώσει προ πολλού και από στεγνά στόματα, δύσκολα βγαίνουν λέξεις. Το Βουνό μας λυπήθηκε και μάζεψε τα σύννεφά του από πάνω μας. Και μέσα στην σκιά του, βρήκαμε την δύναμη να φτάσουμε μέχρι την πύλη του καταφυγίου. Μετά από συνολική πορεία τριών και μισής ωρών είχαμε ανέβει άλλα 1000 μέτρα. Βρισκόμασταν στην θαλπωρή του καταφυγίου «Αγαπητός»,


124

σε υψόμετρο 2100 μέτρων, από πάνω μας φάνταζαν μεγαλόπρεπες οι Κορυφές των Θεών, ένα γεράκι μας χαιρέτησε (ή μπορεί απλώς να αδιαφόρησε) από την κορυφή μίας οξιάς, μία μαύρη αλεπού κρύφτηκε πίσω από ένα τεράστιο κορμό, ο κόσμος κάτω φαινόταν πολύ μικρός και απέραντος, οι χιονούρες θα έπρεπε να περιμένουν την άλλη ημέρα για να τις δούμε, ο Ήλιος έδυσε, η γεννήτρια του καταφυγίου έσβησε στις 10:00 το βράδυ και μέσα στην απόλυτη ησυχία κοιμηθήκαμε ικανοποιημένοι αλλά και ανήσυχοι για το εγχείρημα της επόμενης ανατολής. Όταν κοιμάσαι στις δέκα το βράδυ, ξυπνάς πολύ εύκολα και στις έξι το πρωί. Και παρά την κούραση της προηγούμενης ημέρας, το σώμα, μπροστά στην προσμονή της Κορυφής, δεν θυμόταν.


125


126

Μονή Μεγίστης Λαύρας Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ (ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ) Κωνσταντίνος Διαμάντης Με εντυπωσίασε περισσότερο από κάθε άλλο μονοπάτι που βάδισα το μονοπάτι από τη Μονή Μεγίστης Λαύρας ως τη Σκήτη της Αγίας Αννας. Το απόλαυσα με πολλές στάσεις 7 ώρες διαδρομή. Ταχείς περιπατητές χωρίς στάσεις 4-5 ώρες. Οι στάσεις σε κάνουν να δένεσαι με τον τόπο και να ρουφάς την εναλλάγή που παρουσιάζει η φύση. Ξεκινάς από το επίπεδο της θάλασσας και η βλάστηση εντελώς διαφορετική από εκείνη που συναντάς όπως βαδίζεις προς τα ψηλότερα. Καστανιές και τοπίο βορεινό υγρό ακόμη και το καλοκαίρι με πλούσια καθάρια νερά. Στη πορεία βρίσκεις και αγναντεύεις άλλες σκήτες μέσα στη πλούσια βλάστηση. Καθώς ανεβαίνεις οι πλαγιές γίνονται κακοτράχαλες και μια ώρα πριν φτάσεις στην Αγία Αννα είναι το μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή του Αθω. Θα είναι μια από τις επόμενες τράμπες μου στο Αγιο Όρος μόνος ή στις 19 Αυγούστου που είναι του Σωτήρος (με το παλιό ημερολόγιο) με όλους τους άλλους. Αγαπητοί μου, άλλο είναι να το περιγράφω και άλλο να βιώνεις το μεγαλείο της Φύσης και το Ιερό του χώρου. Κάποιες λεπτομέρειες που αγγίζουν τον κάθε επισκέπτη χωριστά και τον ανεβάζουν πνευματικά δεν αναφέρονται εδώ. Ο επισκέπτης θα πρέπει να αφεθεί στο χώρο απαλλαγμένος από κινητά και άλλες σκέψεις που αφορούν την καθημερινότητα εξω από το χώρο του Αγίου Όρους. Πάρε ένα σάκο (το δανείστηκα από τον κ. Δ. Παρούση) και ξεκίνα για το Όρος, οργανώσου και ένας καλός φίλος για παρέα και να μοιράζεσαι τις εικόνες δεν βλάπτει. Καλό ταξίδι.


127

ΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΧΟΥΔΕΤΣΙ) ΕΙΡΗΝΗ ΚΟΝΤΑΞΑΚΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ.ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΧΟΥΔΕΤΣΙ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΧΩΡΙΟ, ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ. ΔΙΑΣΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ, ΠΕΡΠΑΤΑΣ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΡΙΑΚΙ ΚΑΙ ΣΕ ΠΕΡΙΤΡΙΓΥΡΙΖΟΥΝ ΠΑΝΙΨΗΛΑ ΔΕΝΔΡΑ. Ο ΔΗΜΟΣ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΕ ΤΟΠΟΘΕΤΩΝΤΑΣ ΞΥΛΙΝΑ ΣΚΑΛΟΠΑΤΙΑ, ΓΕΦΥΡΟΥΛΕΣ, ΠΑΓΚΑΚΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΟΜΟΡΦΕΣ ΠΙΝΕΛΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΔΥΚΝΕΙΟΥΝ ΤΙΣ ΟΜΟΡΦΙΕΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ. ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑΣ. ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΓΡΑΦΙΚΟ ΕΠΙΣΗΣ, ΕΚΕΙ ΖΟΥΝ ΔΥΟ ΜΟΝΑΧΕΣ. ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ 15 - 20 ΛΕΠΤΑ. ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 2. ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΑΝΟΙΞΗ - ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ. ΠΟΛΥ ΕΥΚΟΛΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ. ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ ΕΩΣ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΛΟ ΧΩΡΙΟ.ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΝ ΕΧΩ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ, ΘΑ ΦΡΟΝΤΙΣΩ ΝΑ ΣΑΣ ΣΤΕΙΛΩ ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΜΕΡΕΣ.


128

Αυλώνα-Βρυκούντα (ΟΛ9) Ν. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ (ΒΟΡΕΙΑ ΚΑΡΠΑΘΟΣ) ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Από την Αυλώνα με τη διαδρομή (ΟΛ9) ο πεζοπόρος θα επισκεφτεί μια από τις πιο ωραίες τοποθεσίες του νησιού, την Αρχαία Βρυκούντα. Η διαδρομή, μετά από λίγο χωματόδρομο στην αρχή κοντά στην Αυλώνα, στο μεγαλύτερο τμήμα της είναι καλοχτισμένο καλντερίμι. Xρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα και διασταυρώνεται με άλλα μονοπάτια που οδηγούν στις τοποθεσίες Εμπολάς, Νίσια και Επισκοπάς. Και εδώ η έλλειψη δρόμων καθιστά ακόμα πιο υποβλητική μια επίσκεψη που αφήνει μια μοναδική εικόνα στον επισκέπτη που ειδικά γοητεύεται από τις αρχαιότητες. Οι υπόσκαφοι τάφοι, τα κυκλώπεια τείχη αλλά και το υπόγειο εκκλησάκι του Αη Γιάννη αφήνουν μια αλησμόνητη εντύπωση. Μια διαδρομή που πρέπει να διαφυλαχθεί διότι αποτελεί πραγματικό μουσείο. Τα Βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά της διαδρομής (ΟΛ9) είναι: Κατηγορία: Απλή Πεζοπορία Διαδρομή: Διάσχιση Ομορφιά Διαδρομής: **** Απόσταση: 4,14 Km Μέσος Χρόνος διάσχισης: 1h 25min Συνολική κατεύθυνση πορείας: 0 Υψομετρική διαφορά ανάβασης: 10 m Υψομετρική Διαφορά κατάβασης: 290 m Κλίση εδάφους: + Χαμηλότερο σημείο: 20 m Ψηλότερο σημείο: 300 m Βλάστηση: * Πόσιμο νερό στη διαδρομή: ΟΧΙ Κατάσταση εδάφους: Μονοπάτι-3,58 Km, χωματόδρομος-560 Km Δυσκολία διαδρομής: ** Σήμανση σήμερα: Κόκκινα σημάδια (Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα τοποθετηθούν πινακίδες κατεύθυνσης, πληροφόρησης και ερμηνείας περιβάλλοντος).


129


130

κομμάτι Ε9 Ν. ΓΡΕΒΕΝΩΝ (ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ) νικος κασσάνδρας Einai to komati apo peribolh grebenwn eiserxese apo thn eisodo tou e8nikou drymou pou briskete peripou 3 -4 apo to xwrio kai akolou8eis to monopati E9 paralhla me to potami (arkoudorema)meta apo 1 20lepta arxhzeis kai anebaineis pros thn limnh flega apo kei kai pera h synexizeis mexri thn limnh biko aoou h epistrefeis apo to idio monopati kai bgeneis apo thn 2 e3odo pou se bgazei sto xwrio krania konta sta trikala arketo perpathma apisteyth fysh kai mia ampyreia teleia prosbashmo kata to hmish kai me oxhma 4x4 mono.


131

Χαράδρα Κουβαρά Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΔΟΛΟ, ΠΩΓΩΝΙΟΥ) Ιωάννης Φωτόπουλος Στην χαράδρα του Κουβαρά υπάρχουν διάφορα μονοπάτια. 1. Από κάτω μέρος του Χωρίου εώς τις "ΒΡΥΣΕΣ", όπου υπάρχουν φυσικές "πισίνες" για μια δροσερή βουτιά. 30 λεπτά περίπου κατάβαση και άλλα 30 ανάβαση.Εύκολο μονοπάτι (1 δυσκολία). Καταλληλότερη εποχή το καλοκαίρι. 2. Από το σημείο "ΤΣΟΥΜΠΑΡΙ" , πριν το χωρίο, μέχρι και το χωρό της Πωγωνιανής, περνώντας κάθετα την χαράδρα από το πέτρινο γεφύρι. Εύκολο μονοπάτι (1 δυσκολία). Καταλληλότερη εποχή το καλοκαίρι. www.dolo.gr .

http://www.dolo.gr/


132

Γκιόζτεπες Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΔΡΕΠΑΝΟ ΚΟΖΑΝΗΣ) Δημήτρης Παπαγγελής Παλιά στο Τσακερλί (Περιοχή του Δρεπάνου ακριβώς στη ρίζα του βουνού Γκιόζτεπες) υπήρχε ένα μονοπάτι το οποίο χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για χρόνια για να πάνε στο μοναδικό πηγάδι της περιοχής. Το μονοπάτι αυτό δυστυχώς σήμερα είναι εξαιρετικά δύσβατο. Ο πατέρας μου με τον παππού μου προσπάθησαν πριν από χρόνια να το προσεγγίσουν αλλα χωρίς επιτυχία. Αν μπορούσατε να το βρείτε και να το αναδείξετε θα το εκτιμούσα πολύ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ


133

ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΛΕΣΒΟΥ Ν. ΛΕΣΒΟΥ (ΛΕΣΒΟΣ) ΕΤΑΛ Α.Ε. ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΕΣΒΟΥ Α.Ε. ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΛΕΣΒΟΥ Η εξερεύνηση του νησιού μας, της Λέσβου, επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για τους επισκέπτες του. Πέρα από την κλασσική ομορφιά που προσφέρει σε όσους επιδιώκουν τις διακοπές στις παράκτιες περιοχές του και την έντονη καλοκαιρινή ζωή η Λέσβος έχει ένα κρυμμένο θησαυρό που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια να τον ανακαλύψει κανείς. Το θαυμάσιο περιβάλλον της ενδοχώρας, τις ορεινές, ημιορεινές και αγροτικές διαδρομές της, τα πλούσια δάση της, τους υδροβιότους, τα παραδοσιακά της χωριά που συντηρούν ακόμη ένα τρόπο ζωής που έχει πλέον ξεχαστεί στα αστικά κέντρα. Το τοπικό πρόγραμμα της κοινοτικής πρωτοβουλίας LEADER+: Λέσβος «Ο κόσμος μας σε ανάπτυξη», έχει μελετήσει και αναδείξει σε διαδρομές, σε συνεργασία με τους Δήμους του νησιού μας και ειδικούς επιστήμονες, περιβαλλοντολόγους, τοπογράφους κ.α. 18 πανέμορφα μονοπάτια στο νησί μας τα οποία μπορούν πλέον να περιηγηθούν επισκέπτες και κάτοικοι. Φιλοδοξία του σχεδίου αποτελεί ο στόχος να αναδειχθεί το νησί μας ως προορισμός περιηγητικού-περιπατητικού τουρισμού, αναδεικνύοντας έτσι τη μοναδικότητα της φύσης ενός νησιού που συνδυάζει με αρμονία το βουνό και τη θάλασσα. Το Σχέδιο των περιπατητικών διαδρομών σχεδιάστηκε με προσοχή και μελέτη ώστε να μην υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση που να αλλοιώνει το περιβάλλον, σχεδιάστηκε με κριτήρια που αναδεικνύουν το αγροτικό τοπίο τα χαρακτηριστικά του και την ιδιαίτερη ταυτότητα κάθε μικροπεριοχής όπως: Οικοτουρισμός – Προστατευμένες περιοχές – Υγροβιότοποι – NATURA 2000 Περιοχές με ειδικό ενδιαφέρον – Γεωλογικά φαινόμενα – (Απολιθωμένο Δάσος) Τοπική παράδοση και κουλτούρα – Θρησκευτικό ενδιαφέρον – Τέχνη – Πολιτισμός Αγροτική παράδοση – η καλλιέργεια και παράδοση της «ΕΛΙΑΣ-ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ» Ορεινές περιοχές – Μεσογειακό τοπίο – Δάση – Ελαιώνες – Πευκοδάση – Καστανιώνες Σήμερα στη Λέσβο ξεδιπλώνεται το Δίκτυο Περιπατητικών Διαδρομών από της Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου – ΕΤΑΛ Α.Ε., μέσω της Κ.Π. LEADER, σε συνεργασία με τους Δήμους του νησιού. Ένα σχέδιο ανάπτυξης 18 μονοπατιών που καλύπτουν όλο το νησί με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής. Μετά από την αναγνώριση και την προσεκτική καταγραφή δεκάδων διαδρομών επελέγησαν αυτές, οι οποίες μπορούν να δώσουν προς τα έξω τον χαρακτήρα, την ταυτότητα του νησιού μας, μια ταυτότητα μοναδική, που τη βλέπουμε στη φύση, στους ανθρώπους στο καταλυτικό φως του Βόρειου Αιγαίου. Πολύ σύντομα μέσα από ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα προβολής του δικτύου μέσω της ΤΕΔΚ Ν. Λέσβου σε συνεργασία με την ΕΤΑΛ Α.Ε. εκδίδονται οι σχετικοί χάρτες, ενημερωτικά φυλλάδια και ένας οδηγός που θα διατίθενται από τους Δήμους, και από τα Κεντρικά σημεία εισόδου του Νησιού μας με σκοπό να διευκολύνουν την προσβασιμότητα και αναγνωσιμότητα των μονοπατιών χρησιμοποιώντας και νέες τεχνολογίες π.χ. πλήρη καταγραφή με συστήματα GPS και GIS. Το σύνολο των πληροφοριών αυτών θα αναρτηθούν και στην ιστοσελίδα της ΕΤΑΛ Α.Ε. (www.etal-sa.gr) Επισκεφθείτε λοιπόν τα πανέμορφα δάση μας, τους


134

καστανιώνες, τα μονοπάτια της ελιάς, της παραδοσιακής κτηνοτροφίας, περπατήστε και εσείς στο πλακόστρωτο της «πατουμένης», στα βήματα της χάρης της Παναγίας της Αγιάσου τον Δεκαπενταύγουστο, μαζί με τους χιλιάδες άλλους προσκυνητές, χαρείτε τα δροσερά νερά των κόλπων της Γέρας και της Καλλονής κάτω από την σκιά των ατελείωτων ελαιώνων, γνωρίστε την μοναδικότητα της φύσης του απολιθωμένου δάσους, το αγέρωχο κάστρο του Μολύβου, παρατηρήστε τα σπάνια πουλιά στους υγροβιότοπους, περιδιαβείτε τα παραδοσιακά χωρία, ξαποστάστε στα παραδοσιακά καφενεία, αναζωογονηθείτε στις ιαματικές πηγές, και μαζί σας, πάρτε την ανάμνηση και την ικανοποίηση των γεύσεων και των αισθήσεων που τόσο απλόχερα το νησί χαρίζει στους επισκέπτες του.Φθινόπωρο λοιπόν στη Λέσβο αλλά και άνοιξη, και χειμώνα, και καλοκαίρι, γιατί σας αξίζει.


135

Σκεπασμένο Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ (ΒΕΛΒΕΝΤΟ) Αριστείδης Μισαηλίδης Στα ριζά των δυτικών Πιερίων και στην είσοδο του ρέματος της Λάφιστας (ή αλλιώς Λαφόρεμα), το οποίο ξεκινάει από το Καταφύγι και χύνεται στη Λίμνη Αλιάκμονα-Πολυφύτου, 2,5 χλμ. από το Βελβεντό, βρίσκεται το Φαράγγι των εννιά πιερίδων μουσών, ή αλλιώς ... το «Σκεπασμένο». Η περιοχή βαπτίστηκε έτσι από ένα σημείο όπου το ρέμα σκεπάζεται από τη γη. Το «Σκεπασμένο» αποτελεί ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με τους καταρράκτες και τις φυσικές λιμνούλες, τους πλατανεώνες, τις παγωμένες πηγές, την πλούσια βλάστηση, τους εντυπωσιακούς βράχους ... κι έχει ταυτιστεί απόλυτα στη συνείδηση των βελβεντινών και των επισκεπτών με το Βελβεντό. Από το ξύλινο «παρατηρητήριο», πρόσφατα διαμορφωμένο, μπορεί κανείς να απολαύσει τη θέα του πρώτου τριπλού καταρράκτη, ύψους 25μ. Υπάρχει ειδική έκταση – πάρκο, που διαμορφώθηκε έτσι ώστε να μπορεί να υποδεχτεί ακόμα κι εκδηλώσεις ή συναυλίες. Ο επισκέπτης μπορεί να κατέβει τον καταρράκτη από ένα μονοπάτι ειδικής δυσκολίας, αναζητώντας το πέρας του. Για τους εραστές των «extreme sports», η κατάβαση μπορεί να γίνει με σκοινιά και μέσα από τον ίδιο τον καταρράκτη. Από την περιοχή του πάρκου, ο επισκέπτης έχει επίσης τη δυνατότητα να προχωρήσει στην κορυφή (κοίτη) του φαραγγιού, ψηλά από τον πρώτο καταρράκτη, συναντώντας μικρές φυσικές λίμνες, σκεπασμένες από αιωνόβια πλατάνια και άλλα αυτοφυή δέντρα. Κάπου εκεί θα ανακαλύψει και την πίστα χορού, διαμορφωμένη κατά τη δεκαετία του Ά50 από τους παλιότερους Βελβεντινούς για να διασκεδάζουν με τις παρέες τους. Οι πιο τολμηροί επισκέπτες μπορούν να συνεχίσουν την ανάβαση στο Φαράγγι, ακολουθώντας το παλιό μονοπάτι προς το Καταφύγι. Η διαδρομή αυτή, πέρα από τη μαγεία της ανάβασης, κρύβει μικρές εκπλήξεις, δέκα ακόμα καταρράκτες, μικρούς και μεγαλύτερους, περίπου είκοσι λιμνούλες αλλά και λείψανα παλιών νερόμυλων.


136

Σκάλα Σταμάτη Ν. ΑΡΤΑΣ (ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ ΝΟΜΟΥ ΑΡΤΑΣ) ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ Το μονοπάτι αρχίζει απο την Αγ.Παρασκευή Καταρράκτη και κατευθύνεται προς το ερειπωμένο εκκλησάκι της παλιάς Αγ.Παρασκευής , διερχομενο απο πανέμορφη ρεματιά με πολλα νερα. Μεχρι το σημειο αυτό χρησιμοποιείται απο τους βοσκούς . Απο εκει ξεκινά μονοπάτι που πηγαίνει ψηλά και συνεχίζει παραλληλα στην κορυφογραμμή σε υψόμετρο 1900μ ακολουθόντας τα ζωνάρια . Θεωρείται απο τις συναρπαστικότερες ορειβατικές διαδρομές της πατρίδος μας . Ο βαθμός δυσκολίας ειναι 4 , διοτι βαδίζουμε τον περισσότερο χρόνο ( 8 ώρες και 30 ) στο χείλος των γκρεμών . Το μονοπάτι τερματίζει στους καταρράκτες . Το μονοπάτι εχρησιμοποειτο και συντηρειτο μέχρι το 1998-9 απο τους καταρρακτιώτες βοσκους που ανέβαζαν τα κοπαδια τους στα οροπέδια των Τζουμέρκων . Τωρα ειναι ασυντήρητο ,γιατί έγινε δρόμος για τα οροπέδια και δεν χρησιμοποιείται . Μονον πεζοποροι παιρνουν και το απολαμβάνουν . Επειδη το μονοπάτι ήδη σε ορισμενα σημεία που είναι κτισμένο με πέτρες έχει αρχίσει να αποσυντίθεται νομίζω οτι καθε χρόνο οταν λιώνουν τα χιόνια και αυτό γίνεται επισκέψιμο για να αποφύγουμε ατυχήματα και να γίνει προσβάσιμο σε περισσότερο κόσμο , καλο θα ήταν να χρηματοδιτείται η συντήρηση του.


137


138

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΝ Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΝ ΔΗΜΟΥ ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΜΑΡΤΖΗΣ Η δική μου πρόταση για μια καλοκαιρινή εκδρομή είναι στον Πάρνωνα σε μια από της ομορφότερες γωνιές του, την Κυνουρία. Ξεκινώντας από το Λεωνίδιο με το αμάξι μας μετά από 17km φτάνουμε στο Παλαιοχώρι όπου και το αφήνουμε. Ξεκινάμε από την πλατεία του Παλαιοχώριου σε υψόμετρο 850μ. και κατευθυνόμαστε προς τον ξενώνα του χωριού. Αφού θαυμάσουμε το πανέμορφο αρχοντικό που χρησιμοποιείτε ως ξενώνας κατευθυνόμαστε προς το δασός με τα τεράστια αιωνόβια μαύρα έλατα τις καρυδιές που φυτρώνουν δίπλα από κάθε πηγή από τις καστανιές και τους κέδρους που μας μεθούν με το άρωμα τους. Μετά από 2km περίπου συναντάμε μια διασταύρωση και στριβούμε προς τα δεξιά ακλουθώντας την ταμπέλα που λέει προς Πλατανάκι. Ο δρόμος είναι ελαφρά ανηφορικός έως πολύ ανηφορικός σε κάποια σημεία του με πάρα πολλές στροφές που δεν μας κουράζουν αλλά μας δίνουν την ευκαιρία να θαυμάζουμε το παρθένο τοπίο από όλες τις κατευθύνσεις. Μετά από 5km περίπου συναντάμε την Κουφοβρύση μέσα σε ένα ειδυλλιακό τοπίο γεμάτο καρυδιές σε υψόμετρο 1100μ. μην αμελήσετε να ποιείτε νερό από εκεί είναι το ποιο χωνευτικό νερό που έχω συναντήσει ποτέ, όσο και αν έχετε φάει ένα ποτηράκι κρυστάλλινο νερό από την πηγή σε 20λεπτα θα σας κάνει να πεινάτε σαν λύκοι. Πίσω από την πηγή μπορούμε να θαυμάσουμε τις ψηλότερες κορυφές του Πάρνωνα γεμάτες τσάι ρίγανη και θυμάρι μιας και το μεγάλο υψόμετρο δεν επιτρέπει να φυτρώνουν ούτε έλατα. Ακολουθούμε το μονοπάτι μας και μετά από 4km φτάνουμε στο όμορφο μικρό παραδοσιακό πετροχτιστό και ξεχασμένο από τον χρόνο χωριό Πλατανάκι, εκεί μπορούμε να δροσιστούμε από την πηγή στην πλατεία του χωριού με το νερό να Αναβλύζει μέσα από τρεις μαρμάρινες κεφαλές λεόντων. Αφού πάρουμε τις ανάσες μας και ξεκουραστούμε ξεκινάμε πάλι την διαδρομή μας . Βγαίνοντας από το Πλατανάκι ακλουθούμε την ταμπέλα προς Αι Βασίλη. 10 λεπτά μετά συναντάμε πάνω στον δρόμο μας έναν μικρό καταρράκτη που σας συνιστώ να χώσετε το κεφάλι σας μέσα να σας δροσίσει. Σε 20 λεπτά φτάνουμε στο χωριό Άγιος Βασίλειος με τα τεράστια πλατανιά στην πλατεία του και μια ταβέρνα με καταπληκτικό ντόπιο αρνάκι και πεντανόστιμη ντομάτα από Ελληνικό σπόρο χωρίς λιπάσματα και φάρμακα. Σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να δοκιμάσετε τις λιχουδιές της ταβέρνας του Σούντα με τις τιμές να φαίνονται εξωπραγματικά χαμηλές για εμάς τους Αθηναίους και να τελειώσετε με παραδοσιακό πρόβιο γιαούρτι φτιαγμένο στο πήλινο από τον ίδιο, στολισμένο με γλυκό κυδώνι από πάνω που φτιάχνει η γυναίκα του (θα με θυμηθείτε εκείνη την ώρα είμαι σίγουρος). Αφού κάνουμε μια βόλτα στο χωριό να χωνέψουμε βγαίνουμε από το χωριό και ακολουθούμε την ταμπέλα προς Παλαιοχώρι 7km μετά θα συναντήσουμε το εγκαταλελειμμένο αλλά καλοσυντηρημένο καστρομοναστήρο των Ταξιαρχών που καταστράφηκε και πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ. Ακπλουθώντας το μονοπατάκι στην κάτω πλευρά του θα βρούμε μια ακόμα πηγή που δίπλα τις φυτρώνουν πεντανόστιμα βατόμουρα που σίγουρα θα σας βάψουν τα χέρια και τα χίλια σας. Μετά από 15 λεπτά έχουμε φτάσει και πάλι στο


139

Παλαιοχώρι την αφετηρία την εκδρομής μας εκεί έχει αρκετά καφενεία και ταβέρνες στην μεγάλη του πλατεία που μπορούμε να περάσουμε την ώρα μας μέχρι να νυστάξουμε και να πάμε για ύπνο στον πανέμορφο ξενώνα του χωριού. Διαβάθμιση δυσκολίας: 3 Χρόνος διαδρομής μονοπατιού: +/- 5 με 7 ώρες.


140

Agrafa Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ) KATERINA ΚΡΥΩΝΗ Το μονοπατι ξεκινα απο το χωριο Κρεντη περιπου μια ωρα εξω απο το Καρπενησι.Εναι μια αποσταση 40 χλμ μεχρι τα Αγραφα,περνα μεσα απο το χωριο Μοναστηρακι με πολυ ομορφους καταρρακτες. Εχει θεα στο ποταμι αχελωος που κοβει την ανασα μεσα απο μεγαλο υψομετρο και βραχια. Μπορειτε να πατε και με το αυτοκινητο αλλα θελει προσοχη.


141

Μονή Προδρόμου Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΛΟΥΣΙΟΣ) Ελένη Τσιντώνη Προσπερνώντας την Καρυταινα, κατευθυνόμαστε προς το χωριό Ατσίχολος. Από εκεί χωματόδρομος κατευθύνεται στις οχθες του ποταμού Λούσιου (μέσα από ποιμνιοστάσια), όπου και αρχίζει το μονοπάτι. Σημεία έναρξης είναι τα ερείπια μιας αρχαίας πόλης (διακρίνονται λουτρά και μωσαϊκά) και το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγ. Ανδρέα. Προορισμός η Μονή Αγ. Ιωάννη Προδρόμου. Το μονοπάτι είναι σημειωμένο με κόκκινα σημάδια, είτε από προσκόπους είτε από περιπατητικές ομάδες. Η διαδρομή διαρκεί μία ή μιαμιση ώρα και ο βαθμός δυσκολίας δεν είναι ανώτερος του 2. Το μονοπάτι εκτείνεται στην αριστερή οχθη του ποταμού, ο οποίος όταν δε διακρίνεται, κάνει αισθητή την παρουσία του με τον ήχο των νερών του. Στα 4/5 της διαδρομής το μονοπάτι καταλήγει σε ένα παλιό κτίσμα (υδραγωγείο ή πλυσταριό), θαμμένο μέσα στα βρύα και πολύ γραφικό. Σ αυτό το σημείο διασχίζουμε το ποτάμι μέσω γεφυριού κι αρχίζει το δυσκολότερο κομμάτι της διαδρομής εξαιτίας της έντονης κλίσης του εδάφους. Στο τέλος βρίσκεται η Μονή Προδρόμου, μια ξύλινη κατασκευή κρεμασμένη απ τα βράχια. Στο αρχονταρίκι της Μονής πάντα προσφέρεται καφές και παξιμάδια για τους οδοιπόρους!


142

Παναγία κρυσφυγιώτισα Ν. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ (ΔΕΡΒΕΝΙ-ΕΥΡΩΣΤΙΝΗ) ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΦΙΛΤΙΚΑΚΗ Ενα πανέμορφο μονοπάτι που δεν μπορώ να το περιγράψω. Ο βαθμος δυσκολίας του είναι 1-2 Διαδρομή με εξερεύνηση συνολικά περίπου 2 ώρες. Από Αθήνα η διαδρομή είναι περίπου 2 -2 1/2 ώρες.


143

ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓΑΛΗΣ Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΥΒΟΙΑ) ΑΓΓΕΛΟΣ ΔΟΜΕΤΙΟΣ Φαράγγι Αγάλης - Καταφύγιο Μ. Νικολάου (Μονοπάτι Α1) Διάρκεια: 6ώρες Έναρξη διαδρομής: χωριό Άγιος Αθανάσιος Προορισμός: καταφύγιο Μ.Νικολάου Είδος μονοπατιού: πεζοπορία Υψομετρική διαφορά : 600 μέτρα Βαθμός δυσκολίας : 1 ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Αγαλλίαση αισθάνεσαι διασχίζοντας το φαράγγι της Αγάλης, ακολουθώντας αντίθετα το ρεύμα του ποταμού και αντικρίζοντας τις απόκρημνες πλαγιές με την άγρια βλάστηση ή τους γυμνούς βράχους με τα ποικίλα και τα πανέμορφα χρώματα.Βέβαια,το όνομα του φαραγγιού δεν προέρχεται από το ρήμα αγαλλιάζω, αλλά από το δύσβατο του περάσματος που ανάγκαζε ανθρώπους και ζώα να διαβαίνουν με προσοχή και «αγάλι-αγάλι»!Το φαράγγι της Αγάλης βρίσκεται τριάντα χιλιόμετρα περίπου από την Χαλκίδα, στο Δ.Δ Πάλιουρα.Φτάνοντας στο διπλανό χωριό τον Άγιο Αθανάσιο, το διασχίζουμε προς την πλευρά της Δίρφυς μέχρι το γήπεδο. Εκεί αφήνουμε το αυτοκίνητο και συνεχίζουμε με τα πόδια. Στα πεντακόσια μέτρα είναι η είσοδος του φαραγγιού. Ακολουθούμε αντίθετα τη ροή του ποταμού μέσα σε ένα πανέμορφο τοπίο και το θέαμα συναρπάζει.Απόκρημνοι βράχοι με ποικίλους χρωματισμούς εναλλάσσονται με καταπράσινες πλαγιές άγριας βλάστησης.Μετά ένα χιλιόμετρο από την είσοδο βρισκόμαστε μπροστά σε δύο διαφορετικά φαράγγια που στην κοίτη τους κυλούν δύο ποτάμια και ενώνουν τα νερά σ' αυτό ακριβώς το σημείο. Το αριστερό συνεχίζεται για τρία χιλιόμετρα και σε πολλά σημεία το νερό γίνεται βαθύ, ενώ σχηματίζονται συνεχώς μικροί καταρράκτες. Στο τέλος της διαδρομής συναντάμε και τη σπηλιά «Βοιδοκλέφτρα».Το δεξί είναι πολύ δύσβατο και συνεχίζεται για άλλα δύο χιλιόμετρα φτάνοντας στη μέση περίπου της Δίρφυς, από όπου και πηγάζει. Από τα νερά της Αγάλης υδρεύονται μερικώς τα γύρω χωριά. ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΝΑΒΑΣΗΣ Η πορεία του μονοπατιού ξεκινάει από το γήπεδο του χωριού Άγιος Αθανάσιος στην είσοδο του οποίου υπάρχουν βρύσες με άφθονα νερά. Η διαδρομή μέσα στο φαράγγι είναι εντυπωσιακή. Κατά τους θερινούς και φθινοπωρινούς μήνες, το ποταμάκι είναι ξερό ενώ την άνοιξη, στο φαράγγι κυλάει ολοκάθαρο νερό που σχηματίζει όμορφους μικρούς καταρράκτες. Μετά μία ώρα περπάτημα, το μονοπάτι αφήνει το φαράγγι, διασχίζει πυκνό δάσος ελάτης και φθάνει στην πηγή «Κράτια». Στη συνέχεια ακολουθείτε για μισή ώρα περίπου τον δασικό δρόμο που έρχεται από το χωριό Λούτσα. Προσπερνάτε μια μικρή εγκατάσταση για τα κοπάδια και αρχίζετε να ανεβαίνετε προς τα αριστερά. Σε λίγο σταματάει ο δρόμος, συνεχίζει ανηφορική πορεία με αρκετή κλίση και κατόπιν κατευθύνεστε δεξιά. Όταν, από μια ράχη, φανεί το καταφύγιο αρχίζετε να κατεβαίνετε από κακοτράχαλη πλαγιά μέχρι την πηγή «Βλίτο» που απέχει περί τα 15 λεπτά από το διάσελο «Λειρή», στη βάση της Δίρφης. Από εδώ δεξιά, η πρόσβαση στο καταφύγιο είναι εύκολη. ΔΙΑΜΟΝΗ Άνετη και ευχάριστη διαμόνη κοντά στο μονοπάτι προσφέρουν οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και τα καταλύματα στην περιοχή της Στενής,του δήμου Διρφύων. http://www.hotelsline.gr/root/newhotel/show.asp?pid=4422 ΑΛΛΕΣ


144

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Θα σας μείνει σίγουρα αξέχαστη μια επίσκεψη στις πανέμορφες παραλιές της περιοχής.Άγρια ομορφιά,παρθένο τοπίο και κρυστάλλινα νερά χαρακτηρίζουν τις παραλίες στην βορειοανατολική πλευρά του όρους Δίρφυς,στην πλευρά του Αιγαίου.Πετάλη,Βύθουρη,Ακτή,Χιλιαδού και πολλοί αλλοι μικροί κολπίσκοι σας περιμένουν να τους εξερευνήσετε. ΦΑΓΗΤΟ Γευστικούς τοπικούς μεζέδες σε προσιτές τιμές θα βρείτε στις ταβέρνες του χωριού Πάλιουρας,Άγιος Αθανάσιος καθώς και στη Στενή. ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ http://www.geocities.com/linospapa/dirfys/main.html ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ www.dirfys.gr http://www.in.gr/agro/_spor/Evia/Evia4.asp ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ.


145

ΠΑΛΙΟ ΚΛΗΜΑ-ΛΟΥΤΡΑΚΙ/ΓΛΩΣΣΑ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - ΣΠΟΡΑΔΕΣ (ΣΚΟΠΕΛΟΣ) GoSkopelos.com Team Το μονοπάτι είναι ένα από τα πολλά που έχει η Σκόπελος! Από το χωριό Παλιό Κλήμα προς το Λουτράκι (το δεύτερο λιμάνι του νησιού γνωστό και σαν Γλώσσα). Αρχή – Τέλος μονοπατιού: Παλιό Κλήμα προς το Λουτράκι Χρόνος διαδρομής μονοπατιού: περίπου μισή ώρα. Καταλληλότερη εποχή: Μάϊος, Ιούνιος, Σεπτέμβριος μεταξύ 19:30 με 20:00 ή λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα... Διαβάθμιση δυσκολίας: 2 Αξιοθέατα: Απίθανη θέα στο Λουτράκι, τη Σκιάθο ίσως και Πήλιο με καθαρό καιρό... Περισσότερες πληροφορίες στο www.goskopelos.com και www.goskiathos.com .

http://www.goskiathos.com/


146


147

ΝΕΟΥΡΔΕΣ Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΔΟΜΙΑΝΟΙ) ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΚΑΒΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ UPLOAD ΚΑΠΟΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΙΔΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΟΥΣ ΚΑΘΩΣ ΞΕΤΥΛΙΓΕΤΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΕΛΑΤΟΔΑΣΟΣ Κ ΔΑΣΟΣ ΑΠΟ ΠΛΑΤΑΝΙΑ.ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΝΕΡΟΜΥΛΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ Κ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ ΝΕΟΥΡΔΕΣ ΑΠ ΟΠΟΥ ΥΔΡΕΥΕΤΑΙ Κ ΤΟ ΧΩΡΙΟ.ΣΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΥΝΑΝΤΩΝΤΑΙ Κ ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΝΤΑΝΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΞΥΛΙΝΟΙ ΚΑΔΟΙ ΠΟΥ ΕΠΛΕΝΑΝ ΤΑ ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΙΣ ΚΟΥΒΕΡΤΕΣ.Ο ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΤΡΙΟΣ 2 Κ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΜΟΝΟ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ.ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ ΩΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ.


148

TO ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ, ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ ΤΟΥ «ΣΤΑΥΡΟΥ» Ν. ΚΕΡΚΥΡΑΣ (STAVROS - KOMIANATA) Π.Σ. ΑΡΙΩΝ Mayropoylos ΜΙΑ ΑΠO ΤΙΣ ΟΜΟΡΦOΤΕΡΕΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΙΕΡΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΟΥ «ΣΤΑΥΡΟΥ». AΠΟ ΠΑΛΙΑ ΟΙ ΕΥΣΕΒΕΙΣ ΣΤΑΥΡΙΩΤΕΣ ΕΠΑΙΡΝΑΝ ΤΑ ΕΞΑΠΤΕΡΙΓΑ ΤΙΣ ΙΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ, ΤΑ ΛΑΒΑΡΑ ΤΟΥΣ... ΚΑΙ ΒΑΔΙΖΑΝ ΠΑΝΩ ΣΕ ΑΥΤΌ ΤΟ ΙΕΡΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ, ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΟΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΤΩΧΙΚΟ ΞΩΚΛΗΣΙ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ΤΩΝ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΕΩΝ! AΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΜΠΕΛΙΑ ΤΟΥΣ, ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ, ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΛΙΕΣ, ΣΤΙΣ ΓΡΑΒΕΣ, ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΚΗΠΟΥΣ ΤΟΥΣ, ΣΤΟ ΚΑΜΠΟ, ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΗΓΑΙΝΑΝ, ΟΙ ΠΙΟ ΠΟΛΛΟΙ. ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ EΞΩPAΪΣTIKOΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΑΡΙΩΝ». Σταυρός / Δήμος Aχιλλείων. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Αρίων«, στα πλαίσια Κοινοτικού επιδοτούμενου προγράμματος, καταμέτρησε, πρόβαλε, οργάνωσε περιηγήσεις - ξεναγήσεις - εκδρομές και αναβίωσε προσκύνηματικές πορείες προς τον Παντοκράτορα. Φωτογραφίσαμε για σας, ανά 50 μέτρα, τη διαδρομή (πήγαινε - έλα). Ελπίζουμε με αυτό τον τρόπο ο επισκέπτης του διαδικτύου να σχηματίσει μία πρώτη ιδέα για το τί θα συναντήσει αν αποφασίσει να το βαδίσει. Πάντως, η πραγματική ομορφιά του μονοπατιού δεν μπορεί να αποτυπωθεί σε αυτή τη φωτογραφική καταμέτρηση... Την Κυριακή των Μυροφόρων στο βουνο του Σταυρου Ο εορτασμός Του Παντοκράτορα είναι την άνοιξη, την Κυριακή των Μυροφόρων. Με ευκαιρία τη λεγόμενη «Πασχαλινή Λειτουργία των Μυροφόρων» γίνεται μεγάλη Λιτανεία που σε αυτή (ευτυχώς ακόμα) συμμετέχει (εκ παραδόσεως) όλο το χωριό! προς τον «Παντοκράτορα του Δήμου» Ο «Aρίων», παρά τη βροχερή ημέρα, πραγματοποίησε, έστω και με λίγους τολμηρούς, την περιπατητική διαδρομή που είχε προγραμματίσει, στο βουνό του Σταυρού, από το «Ξάγναντο» προς τον «Παντοκράτορα του Δήμου»! Το βρεγμένο τοπίο, τα σύννεφα και η ομίχλη έδιναν μία παραμυθένια - ποιητική ατμόσφαιρα. από ψηλά αγναντεύαμε τον ανταριασμένο ελαιόκαμπο και τα απέναντι βουνά του Αγ, Mατθαίου, της Παύλιανης, του Γαρούνα και των Αγ. Δέκα... Νότια η λίμνη Κορισίων, η «άγριοθάλασσα. του Χαλικούνα... και προς τα (ΝΑ) ανατολικά τα Mοραΐτικα, τα Eπισκοπιανά, η Στρογγυλή και τα Κορνάτα. Η εμπειρία ενός περιπάτου στο βουνό κάτω από βροχερό ουρανό είναι μοναδική ...όσο και να σας φαίνεται ακραίο σαν τόλμημα. Η βροχή είχε κάνει πιο λαμπερούς τους βράχους, πιο πράσινο το τοπίο και η βρεγμένη γη μύριζε υπέροχα. Όσοι ασχολούνται με τη φωτογράφηση τοπίου, ή με την βιντεοσκόπηση, την επόμενη φορά δεν θα πρέπει να χάσουν την ευκαιρία... Ο Σύλλογος «Αρίων»... θα το ξανακάνει! Ελπίζουμε, την επόμενη φορά, να μη φοβηθείτε τη βροχή και να σας έχουμε μαζί μας... Δε θα χάσετε σας το εγγυόμαστε! ................................... Aπό το «Ξάγναντο» (στα Δαφνάτα του Σταυρού), στα Κομιανάτα, και απο εκεί προς τον «Παντοκράτορα του Δήμου»! Μονοπάτι βατό. Διαβάθμιση δυσκολίας 2-4 Καταλληλότερη εποχή Μαιος - Σεπτεμβριος Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής. Φυση. Τοποιο. Ελαιοκαμπος. Κεντρικη Κερκυρα Θρυλος «Καμενης Γραβας» - ...Πειρατές εμφανίστηκαν στην περιοχή, οι κάτοικοι του χωριού κρύφτηκαν σε μία σπηλιά... αλλά μία «γριά» (που


149

την έλεγαν «Μαρο - Μαρίτσα») τους πρόδωσε, με αποτέλεσμα οι πειρατές να τους κάψουν εκεί μέσα.


150

ΔΙΓΑΛΕΤΟ ΑΙΝΟΥ Ν. ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ (ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ) ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΣΙΦΝΙΟΣ Το Μονοπάτι Διαγαλέτο Αίνου βρίσκεται στο καταπράσινο βουνό της Κεφαλλονιάς.Δημιουργήθηκε πριν 5 χρόνια περίπου με την υποστήριξη της Ε.Ε. Η αρχή του μονοπατιού είναι στα Πηγάδια και καταλήγει σε υψόμετρο 1600 μέτρων. Η πρόσβαση είναι εύκολη αφου υπάρχει δυνατότητα να φτάσεις με αυτοκίνητο μέχρι την αρχή του. Η διαδρομή διαρκεί περίπου 3 ώρες και είναι μέτριας δυσκολίας (επίπεδο 3).Υπάρχουν αρκετά δένδρα πεσμένα και έχουν καταστραφεί σε αρκετά σημεία τα κάγκελα που καθοδηγούν τον πεζοπόρο. Το δάσος αποτελείται αποκλειστικά απο μαύρη ελάτη ,που φύεται μόνο εκεί. Καταλληλότερη εποχή είναι Άνοιξη μέχρι και Φθινόπωρο .


151

Κάτω από την Αρνη Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΑΝΔΡΟΣ - ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΝΗ) ΚΩΣΤΑΣ - ΒΙΒΗ ΚΟΛΛΙΑΣ - ΒΛΑΧΟΥ Φθάνοντας στο καταπληκτικό νησί της Άνδρου εντοπίσαμε ένα μαγευτικό μέρος κάτω από το χωριό Αρνη. Δεν νομίζω ότι είναι ακριβώς μονοπάτι για αυτό άλλωστε και δε θυμαμαι να είδα και όνομα.Ένα ποτάμι λοιπόν το οποίο διασχίζοντας το με τα πόδια ανακαλύπτεις αμέτρητες πεταλούδες σε καταπληκτικά χρώματα, ένα πράσινο τοπίο το οποίο δεν φαντάζεσαι ότι υπάρχει σε αυτό το νησί. Βέβαια οι εκπλήξεις δεν κρύβονται και μιλάω για μικρά φίδια τα οποία όμως φαίνονται ακίνδυνα, αλλά και ένα σωρό σαυράκια. Το νερό που κυλάει είναι "κρύσταλλο" και ευχαριστιέσαι ναι περπατάς μέσα σε αυτό. Αξίζει πραγματικά να επισκεφτείτε αυτό μέρος αν βρεθείτε στην Άνδρο. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο Μπατσί σε ένα αρμόδιο κατάστημα για τους τουριστικούς χώρους της Άνδρου.


152


153

Ποτάμι Ν. ΣΑΜΟΥ (ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ) ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΓΚΟΥΒΑΤΣΟΥ Μία διαδρομή που ξεκινά από ενα εκκλησάκι του 16ου αιώνα και καταλήγει στους καταράκτες. Μία διαδρομή περίπου 2 ωρών σχετικά δύσκολη δίπλα στο ποτάμι κυριολεκτικά μεσα στη φύση.Καταλληλότερη εποχή άνοιξη και καλοκαίρι


154

ΠΑΛΑΙΟΒΡΑΧΑ ΓΟΥΛΙΝΑΣ Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ (ΠΑΛΑΙΟΒΡΑΧΑ) Δημήτρης Καρυστιανός Το Μονοπάτι "ΠΑΛΑΙΟΒΡΑΧΑ - ΓΟΥΛΙΝΑΣ " (Αγία Παρασκευή - Μύλος Μπαρτσώκα - Κοίτη Τσιρλιά - Άγιος Νικόλαος). Η παρουσίαση του Μονοπατιού Παλαιοβράχας - Γουλινά έγινε σε συνεργασία του Συλλόγου Απανταχού Παλαιοβραχινών και του κ. Στουρνάρα σε μια προσπάθεια ανάδειξης του φυσικού πλούτου της Παλαιοβράχας. Α΄ Tο χωριό ΠΑΛΑΙΟΒΡΑΧΑ Η Παλαιοβράχα βρίσκεται στη δυτική Φθιώτιδα και είναι Δ.Δ. του Δήμου Σπερχειάδας. Για να πάμε στη Παλαιοβράχα θα πρέπει να ανηφορίσουμε το δρόμο Λαμίας - Καρπενησίου, περνώντας τη Μακρακώμη στα 4χλμ. περίπου υπάρχει πινακίδα προς Παλαιοβράχα αριστερά. Κοιτάζοντας προς την κατεύθυνση της πινακίδας και ψηλά θα παρατηρήσουμε τον καταπράσινο ορεινό όγκο του "Γουλινά" (υψόμετρο 1.459m) ο οποίος οροθετείται από την Οίτη στα ανατολικά και την οροσειρά των Βαρδουσίων νότια και βορειοδυτικά από την οροσειρά της Γραμμένης Οξιάς και βόρεια μπροστά του να ξεδιπλώνεται η κοιλάδα του Σπερχειού. Χαρακτηριστικό του Γουλινά είναι το ηφαίστειο το οποίο εξερράγη πριν από 1.000 χρόνια περίπου, διακρίνεται ο κρατήρας στη κορυφή του, με τη λάβα που ξεχείλισε και έχει πλημμυρίσει την κοιλάδα του Σπερχειού. Το ηφαιστειογενές αυτό τοπίο είναι καταπράσινο και οι ντόπιοι το ονομάζουν "Τσιρλιά". Δίπλα από τον Τσιρλιά και βόρεια σε απόσταση 2χλμ. από τη διασταύρωση υπάρχει το όμορφο χωριό Παλαιοβράχα, βυθισμένο μέσα στο πράσινο, με πέτρινα παραδοσιακά σπίτια και ανάμεσά τους ξεπροβάλει το καμπαναριό της παλιάς εκκλησίας της Παναγίας (Κοίμησης της Θεοτόκου). Γύρω από την όμορφη πλατεία με τα πλατάνια, όπου υπάρχουν παραδοσιακά καφενεία και ωραία ταβερνάκια. Η Παλαιοβράχα είναι γνωστή από τα παλαιά χρόνια για τα αμπέλια της και το ωραίο κρασί και τσίπουρο που έβγαζε, το οποίο ήταν το καλύτερο της περιοχής και το πιο φημισμένο. Επίσης είναι γνωστή για τις ιαματικές πηγές της που βρίσκονται στη θέση "Αμπλα" δίπλα στο Σπερχειό ποταμό. Σήμερα έχουν εκσυγχρονιστεί, έχουν κατασκευαστεί και λειτουργούν υπαίθριες πισίνες με αποδυτήρια και μπαρ. Οι ντόπιοι και οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής απολαμβάνουν τα ιαματικά τους λουτρά σ΄ ένα όμορφο φυσικό περιβάλλον. Σε παρακείμενο χώρο όπου κυριαρχούν οι επιβλητικές φιγούρες από παμπάλαια πλατάνια υπάρχει παραδοσιακή ταβέρνα. Στην ακμή της η Παλαιοβράχα είχε 1.800 κατοίκους περίπου, υπήρχε έντονη κοινωνική ζωή, είχε Τριθέσιο Δημοτικό Σχολείο (150 μαθητές) και ιατρείο. Υπήρξε αφετηρία του ξεκινήματος της Εθνικής Αντίστασης. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο το μεταναστευτικό κύμα και η αστυφιλία δεν άφησε ανεπηρέαστη την Παλαιοβράχα. Οι λιγοστοί κάτοικοι παρέμειναν στο χωριό Άνα φυλάσσουν Θερμοπύλες και αυτοί ηλικιωμένοι με τα περισσότερα σπίτια κλειστά. Σήμερα οι κάτοικοι έχουν επιστρέψει, έχουν ανακαινίσει τα παλιά τους σπίτια και μαζί μ΄ αυτούς αρκετοί φίλοι από την Αθήνα λάτρεις της Φύσης . Το καλοκαίρι σφύζει από ζωή και η πλατεία του χωριού κατακλύζεται από ανθρώπους. Έντονη είναι η παρουσία των μικρών παιδιών με τα ξεφωνητά τους και των νέων ανθρώπων με τις εκδηλώσεις που διοργανώνουν. Στην Παλαιοβράχα δραστηριοποιούνται ο Πολιτιστικός Σύλλογος Απανταχού


155

Παλιοβραχινών και ο Σύλλογος Νέων Παλαιοβράχας ο Γουλινάς, σκοπός των οποίων είναι το αντάμωμα και σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των Παλαιοβραχινών και των φίλων του χωριού καθώς και η διατήρηση των εθίμων, των παραδόσεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Κύριος όμως στόχος και σκοπός όλων των κατοίκων είναι η διατήρηση, η διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής Γουλινά Παλαιοβράχας και η ανάδειξη της οικολογικής σημασίας αυτού. Β΄ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ "ΓΟΥΛΙΝΑ" Η περιβαλλοντική και οικολογική σημασία του Γουλινά είναι τεράστια διότι : α) Ο Γουλινάς είναι πλούσιος σε χλωρίδα και πανίδα. β) Γειτνιάζει άμεσα, συνδέει και αποτελεί συνέχεια των δύο οικολογικών περιοχών διεθνούς σημασίας: Την προστατευμένη περιοχή της κοιλάδας του Σπερχειού που είναι ενταγμένη στο δίκτυο NATURA 2000 και τον Εθνικό Δρυμό της Οίτης. γ) Στον δασικό πυρήνα του Γουλινά με αφετηρία την Παλαιοβράχα ξεκινούν διάφορα μονοπάτια οικολογικού ενδιαφέροντος με σημαντικότερο τη διαδρομή: «Αγια Παρασκευή - Μύλος Μπαρτσώκα Άγιος Νικόλαος», η οποία είναι μέσα σε περιοχή που απαγορεύεται το κυνήγι και συνδέει τις δυο παραπάνω προστατευμένες περιοχές. Γ΄ Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ "ΠΑΛΑΙΒΡΑΧΑ - ΓΟΥΛΙΝΑ" (Αγία Παρασκευή - Μύλος Μπαρτσώκα - Κοίτη Τσιρλιά - Άγιος Νικόλαος) Η αφετηρία του μονοπατιού είναι το εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής σε απόσταση 150m. (υψόμετρο 420m.) από την Πλατεία της Παλαιοβράχας. Η διαδρομή του μονοπατιού χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα, ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας, το περιβαλλοντικό και οικολογικό ενδιαφέρον. 1ο Τμήμα: Αγ. Παρασκευή - Παράκαμψη Δασικού Δρόμου Βαθμός Δυσκολίας: 1 - Απόσταση: 1.800m. - Υψόμετρο: 420m. Ξεκινάμε από την Αγ. Παρασκευή και κατευθυνόμαστε ανατολικά ακολουθώντας τον Δασικό Δρόμο προς Προφήτη Ηλία, αφήνοντας πίσω μας τα τελευταία σπίτια της Παλαιοβράχας με τις αυλές τους και τα οπορωφόρα δένδρα τους (συκιές, ροδιές, κερασιές, καρυδιές κ.λ.π.). Στα 200 μέτρα περνάμε το Μέγα Ρέμα με πυκνή βλάστηση, τα πανύψηλα πλατάνια και το νερό του που τρέχει καθ όλη την διάρκεια του έτους συντηρώντας το οικοσύστημα πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα. Σε αυτό το σημείο τα βράδια της άνοιξης και στις αρχές του καλοκαιριού τα αηδόνια δίνουν συναυλία με το κελάηδισμά τους. Συνεχίζοντας την διαδρομή στο δασικό δρόμο ανάμεσα στη πυκνή βλάστηση από δρυς, βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου η θέα είναι καταπληκτική. Βλέπουμε το Βελούχι, την Οροσειρά του Τυμφρηστού, της Ότρυς, πολλά χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας (Αγ. Γεώργιος, Βίτωλη, Μακρακώμη, Καστρί κ.λ.π.) και την Παλαιοβράχα βυθισμένα μέσα στο πράσινο και μπροστά μας να απλώνεται η Κοιλάδα του Σπερχειού. 2ο Τμήμα: Παράκαμψη Δασικού Δρόμου - Μύλος Μπαρτσώκα Βαθμός Δυσκολίας: 2 - Απόσταση: 800m. - Υψόμετρο: 480m. Αφήνουμε τον Δασικό Δρόμο και μπαίνουμε αριστερά στο δάσος ακολουθώντας το μονοπάτι για τον Μύλο Μπαρτσώκα με νοτιοανατολική κατεύθυνση. Το μονοπάτι σ' αυτό το σημείο είναι αρκετά στενό και μονό ο ένας πίσω από τον άλλο μπορεί να περπατάει. Η βλάστηση είναι πυκνή και το μονοπάτι είναι καλυμμένο από δένδρα. Στο ενδιάμεσο της διαδρομής στον αυχένα του λόφου φτάνουμε σε ένα ξέφωτο. Από εδώ κοιτώντας νοτιοδυτικά μπορούμε να διακρίνουμε τον κρατήρα του ηφαιστείου και τη ροή της κάποτε πυρακτωμένης λάβας κάτω από τα πόδια μας, το λεγόμενο ρέμα του Τσιρλιά, που ξεχείλισε την εποχή της έκρηξης στην κοιλάδα του Σπερχειού. Συνεχίζοντας την διαδρομή κατηφορίζουμε και φθάνουμε σε ένα πλατώ δίπλα στη κοίτη του Τσιρλιά, όπου βρίσκονται τα ερείπια του Μύλου Μπαρτσώκα


156

κάτω από τα ψηλά πλατάνια. Διακρίνεται ο μυλαύλακας και η θολωτή απορροή του Μύλου και μπροστά μια αλάνα που κάποτε ήταν ο κήπος του μυλώνα. Σύμφωνα με μαρτυρίες των ντόπιων ήταν ο πρώτος και παλαιότερος μύλος και σταμάτησε να λειτουργεί πριν περίπου 50 χρόνια. Πρόκειται για ένα φανταστικό τοπίο απόλυτης ηρεμίας και ομορφιάς. Όνειρο του πολιτιστικού συλλόγου είναι να γίνει αναπαλαίωση του κτηρίου και διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου ως τόπου αναψυχής που να συνδέει την ιστορία με την ομορφιά της φύσης. 3ο Τμήμα: Διάσχιση της Κοίτης του Τσιρλιά Βαθμός Δυσκολίας: 3 - Απόσταση: 1.200m. - Υψόμετρο: 580m. Η Κοίτη του Τσιρλιά έχει δημιουργήσει ένα οικοσύστημα με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Είναι καλυμμένη με υδροφόρα φυτά και όποτε χάνεται το νερό που κυλά ανάμεσα τους εμφανίζονται τα ηφαιστειογενή πετρώματα. Τα πετρώματα αυτά είναι κράματα διαφόρων ορυκτών με μεγάλο γεωλογικό ενδιαφέρον. Στην πορεία παρατηρούμε ίχνη διαφόρων άγριων ζώων (αγριογούρουνα, αλεπούδες, λαγοί κ.λ.π.) και ποικιλία πουλιών που ανάλογα με την εποχή βρίσκουν καταφύγιο εδώ όπως αγριοπερίστερα, μπεκάτσες και πέρδικες. Καλή ιδέα θα ήταν να γυρίσουμε το βλέμμα μας και προς τον ουρανό και μάλλον θα δούμε πως δεν είμαστε μόνοι μας, κάποιο γεράκι ή αετός θα μας επιτηρεί από ψηλά, ενοχλημένο που δεν σεβόμαστε την ησυχία του. Συνεχίζοντας στη διαδρομή μας φθάνουμε σ' ένα καταρράκτη με πόσιμο νερό όπου μπορούμε να ξεκουραστούμε και να ανεφοδιαστούμε νερό. 4ο Τμήμα: Κοίτη του Τσιρλιά - Αγ. Νικόλαος Βαθμός Δυσκολίας: 3 Απόσταση: 1.500m. Υψόμετρο: 580m. Από υψόμετρο 580 μέτρων μέσα από την κοίτη του ποταμού στρίβουμε στο μονοπάτι για Αγ. Νικόλαο με νοτιοανατολική κατεύθυνση για να περπατήσουμε το τελευταίο κομμάτι της διαδρομής, μήκους περίπου 1.500m., το οποίο είναι και το πιο δύσκολο αν αναλογιστεί κανείς ότι σ' αυτό το 1,5χλμ θα έχουμε ανέβει από τα 580m. στα 870m. υψόμετρο. Στην αρχή το μονοπάτι και μέχρι να απομακρυνθεί αρκετά από την κοίτη του ρέματος ακολουθεί μια οφιοειδή ανηφορική διαδρομή κάτω από υπεραιωνόβια πουρνάρια και βελανιδιές που σε κουράζει και σε κάνει να ψάχνεις ευκαιρίες για ξεκούραση τι καλύτερη δικαιολογία από το σταμάτημα για λίγες φωτογραφίες στην καταπράσινη χαράδρα ή χαμηλά εκεί που καταλήγει ο Τσιρλιάς και ενώνεται με τον Σπερχειό. Ανεβαίνοντας πιο πάνω συναντάμε περισσότερες οστριές, αραιά κάδρα και έλατα και καθώς έχουμε καλύτερη θέα όλης της χαράδρας απ' την κορυφή του Γουλινά μέχρι το Σπερχειό αξίζει να σταθούμε και να χαζέψουμε το παιχνίδι που κάνει το φως με τις μορφές, τις καμπύλες και το σχήμα των βουνών. Σιγά σιγά τα δένδρα αραιώνουν, οι σκιώδεις περιοχές φεύγουν και περνάμε στις λάκες κάτω από τον Αγ. Νικόλαο που είναι καταπράσινες την άνοιξη μέχρι νωρίς το καλοκαίρι. Εδώ αν έρθουμε την κατάλληλη εποχή, είναι καλό σημείο για να μαζέψουμε ρίγανη και να θαυμάσουμε τις αγριοτριανταφυλλιές που όταν είναι ανθισμένες προσφέρουν ένα πολύ όμορφο θέαμα. Φθάσαμε στο ξωκλήσι, όπου κάτω από τα πλατάνια και τις καρυδιές μπορεί κανείς να ξεκουραστεί και να θαυμάσει την θέα. Χαμηλά κάτω μας εκτείνεται η κοιλάδα του Σπερχειού, στα δυτικά δεσπόζει ο ορεινός όγκος του Τυμφρηστού με το Βελούχι να ξεχωρίζει και να επιβάλλεται στην κορυφή του. Πίσω μας το πλάτωμα με τις αγριοκορομηλιές αρχίζει να ανεβαίνει απότομα και καταλήγει σε κορυφή κατάφυτη από έλατα. Από τον Αγ. Νικόλαο περνάει αγροτικός δρόμος κατάλληλος για αυτοκίνητα 4x4 και μπορείς να κατευθυνθείς δυτικά να γυρίσεις στην Παλαιοβράχα ή να πας προς την Άνω Φτέρη ή αν πας ανατολικά να φθάσεις στην Άνω Καλλιθέα και να κατέβεις στη Σπερχειάδα. Και οι δύο διαδρομές είναι πανέμορφες με πανοραμική θέα όλης της κοιλάδας του Σπερχειού. Ακόμα: Για πιο προχωρημένους (Βαθμός Δυσκολίας: 3-4) από την


157

κορυφή με τα έλατα πάνω από τον Αγ. Νικόλαο ξεκινάει μονοπάτι που σε βγάζει πιο ψηλά ανάμεσα σε αραιά κέδρα στην κορυφογραμμή του Γουλινά για να περάσεις στην συνέχεια στην αλπική ζώνη όπου δεν υπάρχει βλάστηση παρά μόνο κοφτερές πέτρας και χαλίκια. Ακολουθώντας την κορυφογραμμή και έχοντας αντιμετωπίσεις την έντονη κλίση εδάφους φθάνουμε στην κορυφή του Γουλινά (υψόμετρο 1.459m.) όπου μπορείς να δεις νότια τα Βαρδούσια και ανατολικά την Εθνικό Δρυμό Οίτης. Δύσκολο κομμάτι που διαρκεί περίπου 2 ώρες αλλά αξίζει τον κόπο για αυτούς που μπορούν και θέλουν να δοκιμάσουν τις αντοχές τους και να νιώσουν για λίγο ότι μπαίνουν σε άλλο κόσμο, όπου δεν κυριαρχούν ανθρώπινα μέτρα και όρια αλλά ο νόμος της φύσης. Η παρουσίαση του Μονοπατιού Παλαιοβράχας - Γουλινά έγινε σε συνεργασία του Συλλόγου Απανταχού Παλαιοβραχινών και του κ. Στουρνάρα σε μια προσπάθεια ανάδειξης του φυσικού πλούτου της Παλαιοβράχας. ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ - ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ πτυχ. ΑΣΕΤΕΜ/ΣΕΛΕΤΕ - ΕΚΠ/ΚΟΣ (Ο κ. Στουρνάρας Βασίλειος έχει εμπειρία πάνω σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, επιμόρφωση και παρακολούθηση αρκετών σεμιναρίων - ημερίδων που αφορούν το περιβάλλον και την Περιβαλλοντική Εκπ/ση. Ως Μηχανολόγος έχει συντάξει μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για βιομηχανικούς χώρους, έχει πραγματοποιήσει αρκετά προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπ/σης με ομάδες μαθητών και διάφορες παρουσιάσεις, είναι ΟΡΕΙΒΑΤΗΣ, μέλος του Ορειβατικού Ομίλου Λαμίας και Ομίλου Φίλων του Δάσους). ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ: Παπαγεωργίου Αλέξανδρος - Μπαλάφας Θανάσης


158


159

Παναγία Κεχριά Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - ΣΠΟΡΑΔΕΣ (ΣΚΙΑΘΟΣ) ΔΑΦΝΗ ΠΟΛΥΖΟΥ Το μονοπάτι αρχίζει από την παραλία της Κεχριάς (ΒΔ της Σκιάθου) και καταλήγει στο μοναστήρι της Παναγίας Κεχριάς. Μεγάλη ευκολία πρόσβασης (ο δρόμος από την πόλη της Σκιάθου έως την παραλία της Κεχριάς γίνεται εύκολα με αυτοκίνητο). Χρόνος διαδρομής 1 ώρα. Διαβάθμιση δυσκολίας 2. Καταλλήλότερη εποχή καλοκαίρι-φθινόπωρο. Ανηφορική διαδρομή μέσα από ρεματιές με παλιούς νερόμυλους και φτέρες.Το μοναστήρι είναι χτισμένο μέσα σε μια ωραία κοιλάδα ανάμεσα σε ελιές και πεύκα. Σώζεται μόνο το καθολικό με ξυλόγλυπτο εικονοστάσι και τοιχογραφίες που καλύπτουν όλο το ναό (18ος αι.).


160

ΛΕΧΟΥΝΙ(ΝΙΚΟΤΣΑΡΑ) Ν. ΞΑΝΘΗΣ (ΣΚΙΑΘΟΣ) ΔΑΦΝΗ ΠΟΛΥΖΟΥ Από το μοναστήρι της Παναγίας Ευαγγελίστριας έως τον όρμο Λεχούνι (Νικοτσάρα) ΒΑ της Σκιαθου. Μεγάλη ευκολία πρόσβασης (στο μοναστήρι φτάνουμε με αυτοκίνητο-άσφαλτος). Χρόνος διαδρομής μονοπατιού 20 λεπτά. Διαβάθμιση δυσκολίας 1-κατάβαση. Καταλληλότερη εποχή καλοκαίρι-φθινόπωρο. Η κοινοβιακή μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου(1806) είναι χτισμένη μέσα στο πράσινο, στον μυχό του ρέματος του Λεχουνιού και πλάι στις πηγές του, κάτω από την ψηλότερη κορυφή της Σκιάθου, την Καραφλυτζανάκα. Το μοναστήρι έπαιξε σημαντικό ρόλο τόσο κατά τη διάρκεια προεπαναστατικών κινημάτων, όσο και κατά την επανάσταση του 1821 εναντίον των Τούρκων. Του Λεχουνιού το ρέμα ήταν το ορμητήριο του περίφημου πειρατή Νικοτσάρα, ο οποίος προσχώρησε στην επανάσταση δίνοντας γενναίες μάχες εναντίον των Τούρκων. Όταν έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη μάχη του Λιτόχωρου σε ηλικία 33 ετών, οι οπλαρχηγοί και τα παλικάρια του τον έθαψαν, σύμφωνα με επιθυμία του, στου Λεχουνιού το ρέμα.


161

ΠΥΛΑΡΟΣ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ Ν. ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ (ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΑΡΕΩΝ) Kων/νος Κοτσιλίνης Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΥΝΔΕΕΙ ΤΑ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΑΤΑ, ΕΝΑ ΔΕΙΓΜΑ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΟΡΟΣ ΑΓΙΑ ΔΥΝΑΤΗ, ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ ΤΗΣ ΠΥΛΑΡΟΥ, ΤΑ ΜΑΚΡΥΩΤΙΚΑ.


162

ΠΥΛΑΡΟΣ ΚΕΦ 2 Ν. ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ (ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΑΡΕΩΝ) Kων/νος Kοτσιλίνης Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΥΝΔΕΕΙ ΤΑ ΔΥΟ ΚΥΡΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΥΛΑΡΕΩΝ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΠ΄ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ. ΞΕΚΙΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΙΚΟ ΑΓΚΥΡΟΒΟΛΙΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΕΥΦΗΜΙΑΣ ΘΑ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΕΜΟΡΦΗ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΥΡΤΟΥ ΔΙΑΣΧΙΧΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΔΥΝΑΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΛΟΝ ΟΡΟΥΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΠΕΡΙΠΟΥ 3 ΩΡΕΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΠΟΥ ΚΑΛΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΜΑΡΚΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΑΚΡΥΩΤΙΚΩΝ.


163

46 ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (HTTP://WWW.EPIRUSSA.GR/PEMILEAS/DIADROMES.HTM) ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΑΛΤΕΖΟΣ ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΤΣΟΒΟΥ-ΓΡΕΒΕΝΩΝ 34. ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ- ΔΑΣΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ- ΜΕΤΣΟΒΟ 35. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙ- ΦΛΕΓΓΑ- ΑΥΤΙΑ 36. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΤΣΟΥΜΑ ΜΠΑΡΜΠΑ 37. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΣΩΝ. 38. ΣΜΙΞΗ ΑΩΟΥ- ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑΤΟΣ- ΦΡΑΓΜΑ ΥΗΕ ΠΗΓΩΝ ΑΩΟΥ 39. ΣΑΛΑΤΟΥΡΑ ΜΗΛΙΑΣ- ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ- ΑΥΧΕΝΑΣ ΦΛΕΓΓΑΣ- ΑΥΤΙΩΝ- ΤΕΧΝΗΤΗ ΛΙΜΝΗ ΥΗΕ ΠΗΓΩΝ ΑΩΟΥ 40. ΜΗΛΙΑ- ΣΑΛΑΤΟΥΡΑ ΜΗΛΙΑΣ- ΦΛΕΓΓΑ 41. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΜΗΛΙΑ 42. ΜΗΛΙΑ- ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ- ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ- ΒΟΒΟΥΣΑ 43. ΒΟΒΟΥΣΑ- ΑΥΓΟ 44. ΒΟΒΟΥΣΑ- ΔΙΣΤΡΑΤΟ 46. ΠΕΡΙΒΟΛΙ- ΑΥΓΟ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΖΑΓΟΡΙΟΥ 1. ΛΙΓΓΙΑΔΕΣ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΜΙΤΣΙΚΕΛΙΟΥ- ΔΙΚΟΡΦΟ 2. ΔΙΚΟΡΦΟ- ΚΗΠΟΙ 3. ΚΗΠΟΙ- ΚΟΥΚΟΥΛΙ 4. ΚΑΠΕΣΟΒΟ- ΣΚΑΛΑ ΒΡΑΔΕΤΟΥ- ΒΡΑΔΕΤΟ 5. ΒΡΑΔΕΤΟ- ΜΠΕΛΟΗ 6. ΒΡΑΔΕΤΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ 7. ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ 7Α. ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ- ΓΚΑΜΗΛΑ 7Β. ΝΕΓΑΔΕΣ-ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ 8. ΒΙΤΣΑ- ΣΚΑΛΑ ΒΙΤΣΑΣ- ΓΕΦΥΡΑ ΚΟΚΚΟΡΗ 9. ΔΙΛΟΦΟ- ΒΙΤΣΑ 10. ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ- ΑΝΩ ΠΕΔΙΝΑ 11. ΜΕΣΟΒΟΥΝΙ- ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ 12. ΚΛΕΙΔΩΝΙΑ- ΚΑΣΤΡΑΚΙ- ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ 14. ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ- Ι. Μ. ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΩΝ 15. ΕΛΑΤΗ- ΜΥΛΟΣ- ΑΓ. ΜΗΝΑΣ 17. ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ- ΒΙΚΟΣ 18. ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ- ΠΑΠΙΓΚΟ 19. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ 20. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΑΣΤΡΑΚΑ 21. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΓΚΑΜΗΛΑ 22. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΒΡΥΣΟΧΩΡΙ 23. ΒΡΥΣΟΧΩΡΙ- ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ 24. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΧΑΡΑΔΡΑ ΑΩΟΥ- ΣΚΑΜΝΕΛΙ 25. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΧΑΡΑΔΡΑ ΑΩΟΥ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ 30. ΛΑΙΣΤΑ- ΒΟΒΟΥΣΑ 31. ΦΡΑΓΓΑΔΕΣ- ΔΙΠΟΤΑΜΟ 32. ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ- ΑΓ. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ- ΔΟΛΙΑΝΗ 33. ΔΟΛΙΑΝΗ- Ι. Μ. ΒΟΥΤΣΑΣ- ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ 34. ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ- ΔΑΣΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ- ΜΕΤΣΟΒΟ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΟΝΙΤΣΑΣ 11. ΜΕΣΟΒΟΥΝΙ- ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ 12. ΚΛΕΙΔΩΝΙΑ- ΚΑΣΤΡΑΚΙ- ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ 24. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΧΑΡΑΔΡΑ ΑΩΟΥ- ΣΚΑΜΝΕΛΙ 25. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΧΑΡΑΔΡΑ ΑΩΟΥ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ 26. ΚΟΝΙΤΣΑ- Ι. Μ. ΣΤΟΜΙΟΥ ΧΑΡΑΔΡΑΣ ΑΩΟΥ 27. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΤΡΑΠΕΖΙΤΣΑ 28. ΠΑΛΙΟΣΕΛΙ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΣΜΟΛΙΚΑ- ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29. ΠΑΛΙΟΣΕΛΙ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΣΜΟΛΙΚΑ- ΚΟΡΥΦΗ ΣΜΟΛΙΚΑ ΜΠΟΓΔΑΝΙ- ΣΑΜΑΡΙΝΑ 45. ΔΙΣΤΡΑΤΟ-ΣΑΜΑΡΙΝΑ ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ Η προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας Πίνδου (στο εξής Π. Π. Β. Πίνδου) περιλαμβάνει την περιοχή Βίκου-Αώου που ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός το 1973, την περιοχή Βάλια-Κάλντα που ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός το 1966 και την μεταξύ τους περιοχή που υπαγόταν σε καθεστώς Εθνικού Δρυμού ως σήμερα. Έχει έκταση 2.500 τ. χλμ. Περίπου. Η δημιουργία της Π. Π. Β. Πίνδου με την ενοποίηση των τριών περιοχών εξασφαλίζει τη συνολική διαχείριση της περιοχής και την ολοκληρωμένη προστασία των ιδιαίτερων φυσικών χαρακτηριστικών της και της άγριας ζωής.


164

Στην Π. Π. της Β. Πίνδου, με εξαίρεση τις πολύ ορεινές περιοχές, υπάρχουν διάσπαρτοι 97 οικισμοί, οι κάτοικοι των οποίων χρησιμοποιούσαν, τόσο για τις καθημερινές ασχολίες τους όσο και για την επικοινωνία τους με άλλα χωριά και πόλεις της ευρύτερης περιοχής, ένα πολυσύνθετο και λειτουργικό δίκτυο μονοπατιών. Οι σημαντικές αλλαγές που σημειώθηκαν κατά τον 20ο αιώνα στον τρόπο και τα μέσα επικοινωνίας και μεταφοράς είχαν ως αποτέλεσμα πολλά από τα μονοπάτια αυτά να εγκαταλειφθούν και μερικώς ή ολικώς να καταστραφούν. Τις τελευταίες δεκαετίες έγινε αντιληπτή, αρχικά από τους ορειβατικούς συλλόγους αλλά και από την τοπική κοινωνία αργότερα, η ανάγκη διατήρησης αυτών των μονοπατιών για λόγους ιστορικούς αλλά και πρακτικούς. Σήμερα αρκετά μονοπάτια έχουν συντηρηθεί και σημανθεί, ώστε να είναι δυνατή η διέλευσή τους από πεζοπόρους και ορειβάτες. Η Π. Π. Β. Πίνδου διασχίζεται από δύο μονοπάτια μεγάλων διαδρομών. Το πρώτο, το εθνικό μονοπάτι «Ο3», κατευθύνεται από το νότο προς το βορρά και συνδέει επτά χωριά του Ζαγορίου και της Κόνιτσας περνώντας από τους ορεινούς όγκους του Μιτσικελίου, της Τύμφης, του Σμόλικα και της χαράδρας του Βίκου. Το δεύτερο, το διεθνές μονοπάτι «Ε6», κατευθύνεται από νοτιοανατολικά προς βόρεια, συνδέοντας πέντε οικισμούς του Μετσόβου και των Γρεβενών, περνώντας από τα όρη Λύγκου (Αρκουδόρεμα, Αυγό, Βάλια Κάλντα), τη Βασιλίτσα και τους πρόποδες του Σμόλικα. Τα μονοπάτια Ο3 και Ε6 συνδέονται μεταξύ τους με άλλα δύο μονοπάτια με κατεύθυνση δυτικοανατολική- τα οποία συνδέουν περιοχές της Τύμφης με τα όρη Λύγκου και το Μέτσοβο, αφού διασχίσουν το Ζαγόρι, και τα οποία στην πραγματικότητα αποτελούν τμήματα επιμέρους μονοπατιών, για αυτό και δε χαρακτηρίζονται από μια ενιαία σήμανση καθόλο το μήκος τους. Εκτός από τα παραπάνω υπάρχουν και πολλά άλλα μονοπάτια στην Π. Π. Β. Πίνδου που αποτελούν μέρος των δικτύων «Ζ» Ζαγόρι), «Ρ» (Πίχτειο δίκτυο Μετσόβου), «ΕΠΠΕΡ» (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον) ή άλλων δικτύων στην περιοχή της Κόνιτσας καθώς και γενικότερα στην περιοχή της Προστατευόμενης Περιοχής. Τέλος, υπάρχουν πολλά ακόμα μονοπάτια που διαθέτουν πρόχειρη σήμανση ή πολλές φορές και καθόλου. Επιστροφή στην αρχή ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ Στη συνέχεια προτείνονται 47 πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές στο Π. Π. Β. Πίνδου. Πρόκειται για μια συνοπτική περιγραφή τμημάτων των δύο μεγάλων μονοπατιών του εθνικού (Ο3) και του διεθνούς (Ε6) δικτύου και των συνδέσεών τους καθώς και για άλλα μονοπάτια της ευρύτερης περιοχής. Οι διαδρομές που δεν περιγράφονται στο χάρτη, λόγω του μεγάλου όγκου των πληροφοριών, δεν πρέπει να θεωρηθούν λιγότερο ενδιαφέρουσες. Για κάθε διαδρομή δίνονται πληροφορίες που θα βοηθήσουν τους ενδιαφερόμενους να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα της, πριν ξεκινήσουν. Πιο συγκεκριμένα: Το μήκος της διαδρομής σε χιλιόμετρα, κατά προσέγγιση. Στις περισσότερες διαδρομές δε λαμβάνονται υπόψη οι κλίσεις του εδάφους. Η διάρκεια της διαδρομής κατά προσέγγιση. Στις περιπτώσεις που το τέρμα δε συμπίπτει με την αφετηρία δεν έχει υπολογιστεί ο χρόνος επιστροφής. Η υψομετρική διαβάθμιση. Δίνεται το υψόμετρο στην αφετηρία και στο τέρμα. Εάν υπάρχουν σημαντικές διαβαθμίσεις στα ενδιάμεσα αναφέρεται ανάμεσα στα δύο προηγούμενα- το κατώτερο υψόμετρο. Ο τύπος της διαδρομής, η οποία μπορεί να είναι μονοπάτι, πρόχειρη δασική διάνοιξη, δασική οδός, ορεινή οδός, αγροτική οδός, επαρχιακή οδός, επαρχιακή ασφαλτοστρωμένη οδός ή εθνική οδός. Ο τύπος του κυρίου τμήματος της διαδρομής βρίσκεται εκτός παρένθεσης, ενώ σε παρένθεση δίνεται ο τύπος άλλων σημαντικού μήκους τμημάτων της διαδρομής. Η ειδική σήμανση που πιθανόν να


165

υπάρχει κατά της διάρκεια της διαδρομής (Ο3 Εθνικό μονοπάτι, Ε6 Διεθνές μονοπάτι, Ζ, Ρ, ΕΠΠΕΡ δίκτυα μονοπατιών) ή και άλλη σήμανση. Η σήμανση της διαδρομής, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από καλή και μέτρια έως πρόχειρη και ανύπαρκτη. Ικανότητες προσανατολισμού είναι απαραίτητες, ειδικά στις μεγάλες διαδρομές. Ο βαθμός δυσκολίας όπως προκύπτει από το μήκος της διαδρομής, την κλίση του εδάφους και την υψομετρική διαβάθμιση. Η κλίμακα αξιολόγησης που χρησιμοποιείται είναι η εξής: πολύ υψηλός, υψηλός, μέτριος, χαμηλός και πολύ χαμηλός βαθμός δυσκολίας. Η ύπαρξη πόσιμου νερού. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής πόσιμο νερό συναντάται από πολύ συχνά έως σπάνια και καθόλου. Συνιστάται στον πεζοπόρο να έχει πάντα μαζί του νερό καθώς είναι πιθανό ορισμένες από τις υπάρχουσες πηγές να έχουν στερέψει κατά τους θερινούς μήνες. Η βλάστηση κατά μήκος της διαδρομής. Τα χαρακτηριστικά είδη χλωρίδας κατά μήκος της διαδρομής. Τα χαρακτηριστικά είδη πανίδας που απαντώνται στη διαδρομή και στη γύρω περιοχή. Τα ενδιαφέροντα σημεία φυσικού ή /και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, που συναντάει ο πεζοπόρος κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Επιστροφή στην αρχή 1.ΛΙΓΓΙΑΔΕΣ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΜΙΤΣΙΚΕΛΙΟΥ- ΔΙΚΟΡΦΟ Αφετηρία: Λιγγιάδες. Τέρμα: Δίκορφο. Μήκος διαδρομής: 16 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 8 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 900μ.-1600μ.-100μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (δασική οδός). Ειδική σήμανση: Ο3. Σήμανση: από καλή έως μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (το υπόλοιπο χρονικό διάστημα απαιτείται ειδικός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: ποώδης, δασική (δάση κωνοφόρων και δάση οξιάς μόνο στα βόρεια). Πανίδα: χρυσαετός, ασπροπάρης. Ενδιαφέροντα σημεία: το όρος Μιτσικέλι, η θέα προς το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων στα νότια και προς το Κ. Ζαγόρι στα βόρεια. Παρατηρήσεις: λίγο ψηλότερα από το χωριό Λιγγιάδες, σε υψόμετρο 1400μ., υπάρχει το Ορειβατικό Καταφύγιο του ΕΟΣ Ιωαννίνων. Επιστροφή στην αρχή 2.ΔΙΚΟΡΦΟ- ΚΗΠΟΙ Αφετηρία: Δίκορφο. Τέρμα: Κήποι. Μήκος διαδρομής: 12 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1000μ.-800μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, επαρχιακή οδός, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ο3. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων ο ποταμός των Κήπων (Μπαγιώτικο ρέμα) ενδέχεται να μην είναι βατός. Ο οδοιπόρος ας αναζητήσει το γεφύρι που βρίσκεται στα ανατολικά και κατόπιν την επαρχιακή οδό στα βόρεια του ποταμού. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δρυοδάση. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι. Ενδιαφέροντα σημεία: τα πέτρινα γεφύρια και τα παραδοσιακά ξωκλήσια. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 3. ΚΗΠΟΙ-ΚΟΥΚΟΥΛΙ Αφετηρία: Κήποι. Τέρμα: Κουκούλι Μήκος διαδρομής: 2,5 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα και 15’. Υψομετρική διαβάθμιση: 800μ.-900μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (επαρχιακή οδός). Ειδική σήμανση: Ζ31. Σήμανση: πρόχειρη. Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους.


166

Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κέδροι. Πανίδα: αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες, γερακίνα, βραχοκιρκίνεζο. Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι Σελάτο ή Βικάκι, το γεφύρι Λαζαρίδη ή Κοντοδήμου, η σκάλα Κουκουλίου (καλντερίμι χτισμένο σε βράχια), τα ερείπια του Μύλου Λαζαρίδη. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 4. ΚΑΠΕΣΟΒΟ- ΣΚΑΛΑ ΒΡΑΔΕΤΟΥ- ΒΡΑΔΕΤΟ Αφετηρία: Καπέσοβο. Τέρμα: Βραδέτο. Μήκος διαδρομής: 3 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα και 45’. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.100μ.-1.340μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: δεν υπάρχει. Σήμανση: δεν υπάρχει. Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: γάβροι, κέδροι. Πανίδα: ασπροπάρης, βραχοκιρκίνεζο, σβαρνίστρα. Ενδιαφέροντα σημεία: η σκάλα Βραδέτου, τα πέτρινα γεφύρια, τα παραδοσιακά ξωκλήσια, το φαράγγι Μεζαριάς. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 5. ΒΡΑΔΕΤΟ- ΜΠΕΛΟΗ Αφετηρία: Βραδέτο. Τέρμα: θέση Μπελόη χαράδρας Βίκου. Μήκος διαδρομής: 2 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 50 λεπτά. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.340μ.-1.450μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (ορεινή οδός). Ειδική σήμανση: Ζ2. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: απαιτείται λίγη προσοχή στο τέρμα. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο έως το Δεκέμβριο. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: λιβάδια. Πανίδα: αρκούδα, χρυσαετός, ασπροπάρης. Ενδιαφέροντα σημεία: η θέα της χαράδρας του Βίκου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 6. ΒΡΑΔΕΤΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ Αφετηρία: Βραδέτο. Τέρμα: Δρακόλιμνη Τύμφης. Μήκος διαδρομής: 16 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 6 ώρες και 45’. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.340μ.-1.950μ.-1.750μ.-2.100μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (ορεινή οδός). Ειδική σήμανση: Ζ3, Ζ1, Ο3, άλλη σήμανση (κόκκινα σημάδια κ.α.). Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ δύσκολη. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το τέλος Μαΐου έως τέλος Οκτωβρίου (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: ποώδης. Πανίδα: αγριόγιδο, όρνιο, γυπαετός, χρυσαετός, αλπικός τρίτωνας. Ενδιαφέροντα σημεία: τα υπαλπικά λιβάδια, τα οροπέδια, οι μικρές λίμνες, οι ορθοπλαγιές, οι χαράδρες, η παρθένα φύση. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 7. ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ Αφετηρία: Τσεπέλοβο. Τέρμα: Δρακόλιμνη Τύμφης. Μήκος διαδρομής: 14 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 6,5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.080μ.-1.950μ.-1.750μ.-2.100μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ1, Ο3, άλλη σήμανση (κόκκινα σημάδια κ.α.). Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τέλος Μαΐου έως τέλος Οκτωβρίου (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: σπάνια. Βλάστηση: ποώδης. Πανίδα: αγριόγιδο, λύκος, όρνιο, γυπαετός, χρυσαετός, αλπικός τρίτωνας. Ενδιαφέροντα σημεία: τα υπαλπικά λιβάδια, τα οροπέδια, οι μικρές λίμνες, οι ορθοπλαγιές, οι χαράδρες, η παρθένα φύση. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 7Α. ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ- ΓΚΑΜΗΛΑ Αφετηρία: Τσεπέλοβο. Τέρμα: Γκαμήλα. Διάρκεια διαδρομής: 6.30 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.150μ.-2.497μ. Τύπος


167

διαδρομής: μονοπάτι. Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο. Πόσιμο νερό: σπάνια. Πανίδα: αγριόγιδο, λύκος, αετοί. Ενδιαφέροντα σημεία: αλπικά οροπέδια, λιβάδια, χαράδρες. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 7Β. ΝΕΓΑΔΕΣ-ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ Αφετηρία: Νεγάδες. Τέρμα: Τσεπέλοβο. Μήκος διαδρομής: 7 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 3 ώρες και 15 λεπτά. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.060μ.-1.200μ.-850μ.-1.080μ. Τύπος διαδρομής: δασική οδός, μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ13. Σήμανση: πρόχειρη και ελλιπής. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια έως καθόλου. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι, γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: τα δρυοδάση και τα δάση κωνοφόρων του Κεντρικού Ζαγορίου, τα πέτρινα γεφύρια του Τσεπελόβου, το φαράγγι Βικάκι. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 8. ΒΙΤΣΑ- ΣΚΑΛΑ ΒΙΤΣΑΣ- ΓΕΦΥΡΑ ΚΟΚΚΟΡΗ Αφετηρία: Βίτσα. Τέρμα: γέφυρα Κόκκορη (στην επαρχιακή οδό Ιωαννίνων-Κεντρικού Ζαγορίου). Μήκος διαδρομής: 3 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 880μ.-960μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ9, Ο3 (το δεύτερο ήμισυ). Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κέδρα. Πανίδα: αρκούδα, νυκτόβια και ημερόβια αρπακτικά πτηνά (ασπροπάρης, βραχοκιρκίνεζο κ.α.), σβαρνίστρα. Ενδιαφέροντα σημεία: η σκάλα Βίτσας (καλντερίμι χτισμένο στα βράχια), το γεφύρι του Μίσσιου, το γεφύρι του Κόκκορη, η χαράδρα του Βίκου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 9. ΔΙΛΟΦΟ- ΒΙΤΣΑ Αφετηρία: Δίλοφο. Τέρμα: Βίτσα. Μήκος διαδρομής: 3 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 880μ.-960μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ15. Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κέδροι. Πανίδα: αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: τα μικρά πέτρινα γεφύρια. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 10. ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ- ΑΝΩ ΠΕΔΙΝΑ Αφετηρία: Ελαφότοπος. Τέρμα: Άνω Πεδινά. Μήκος διαδρομής: 3 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα και 20. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.100μ.-960μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ5. Σήμανση: πρόχειρη έως και ανύπαρκτη. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται πολύ σπάνια. Βλάστηση: πουρνάρια, κέδρα. Πανίδα: ασπροπάρης, γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: βρύση παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 11. ΜΕΣΟΒΟΥΝΙ- ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ Αφετηρία: Μεσοβούνι. Τέρμα: Ύψωμα Προφήτη Ηλία. Μήκος διαδρομής: 1,5 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 45 λεπτά. Υψομετρική διαβάθμιση: 680μ.-920μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ14. Σήμανση: πρόχειρη και ελλιπής. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: δρυοδάση. Πανίδα: γερακίνα, λύκος. Ενδιαφέροντα σημεία: η θέα προς το Δυτικό Ζαγόρι (την κοιλάδα του Βοϊδομάτη, την κορυφή Αστράκα, την έξοδο του φαραγγιού του Βίκου), τα υπολείμματα του ιταλικού κοιμητηρίου (1940). Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 12. ΚΛΕΙΔΩΝΙΑ- ΚΑΣΤΡΑΚΙ- ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ Αφετηρία: Κλειδωνιά (πέτρινη γέφυρα στον ποταμό Βοϊδομάτη). Τέρμα: Άγιος Μηνάς. Μήκος διαδρομής: 4 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 3 ώρες και 15. Υψομετρική διαβάθμιση: 480μ.-800μ.-640μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ16. Σήμανση: από πρόχειρη έως ανύπαρκτη. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος


168

χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, πουρνάρια. Πανίδα: αγριογούρουνο, λύκος, χρυσαετός, ασπροπάρης. Ενδιαφέροντα σημεία: η γέφυρα του Βοϊδομάτη, το ξωκλήσι της Ευαγγελίστριας, η αρχαία οχύρωση «Καστράκι», η θέα προς το φαράγγι του Βοϊδομάτη και τους πύργους του Παπίγκου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 14. ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ- Ι. Μ. ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΩΝ Αφετηρία: Ασπράγγελοι. Τέρμα: Ι. Μ. Ασπραγγέλων. Μήκος διαδρομής: 3 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 980μ.-1.050μ.-850μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (ορεινός δρόμος). Ειδική σήμανση: Ζ17. Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, πουρνάρια. Πανίδα: γερακίνα, ασπροπάρης, βραχοκιρκίνεζο. Ενδιαφέροντα σημεία: η Ι. Μ. Ασπραγγέλων, η θέα προς το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων και τη λοφώδη ζώνη της ευρύτερης περιοχής της Ζίτσας. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 15. ΕΛΑΤΗ- ΜΥΛΟΣ- ΑΓ. ΜΗΝΑΣ Αφετηρία: Ελάτη. Τέρμα: ξωκλήσι Αγίου Μηνά. Μήκος διαδρομής: 2 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 960μ.-750μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ24. Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: τα πέτρινα γεφύρια, τα ερείπια ενός μύλου, το ξωκλήσι του Αγίου Μηνά. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 17. ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ- ΒΙΚΟΣ Αφετηρία: Μονοδέντρι. Τέρμα: Βίκος (οικισμός). Μήκος διαδρομής: 10 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 6 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.060μ.-550μ.-770μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ο3 εκτός από την αρχή και το τέλος της διαδρομής (είσοδος και έξοδος από το φαράγγι). Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: να αποφεύγεται η διάσχιση του φαραγγιού κατά την περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων ή κατακλυσμιαίων βροχών (γενικότερα συνιστάται προσεκτικό βάδισμα). Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (πιθανά και τους υπόλοιπους μήνες αν δεν έχουν προηγηθεί έντονες βροχοπτώσεις). Πόσιμο νερό: υπάρχει μόνο μία πηγή. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κρανιές κ.α. Πανίδα: αρκούδα, δρυοκολάπτες, ασπροπάρης, χρυσαετός, νυκτόβια αρπακτικά πτηνά, σβαρνίστρα, πέστροφα. Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι του Βίκου, οι πηγές του Βοϊδομάτη, η παρθένα φύση. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 18. ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ- ΠΑΠΙΓΚΟ Αφετηρία: Μονοδέντρι. Τέρμα: Πάπιγκο (Μικρό ή Μεγάλο). Μήκος διαδρομής: 12 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 7 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.060μ.-550μ.-1.000μ. Ειδική σήμανση: Ο3 εκτός από την αρχή της διαδρομής (είσοδος στο φαράγγι). Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: να αποφεύγεται η διάσχιση του φαραγγιού κατά την περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων ή κατακλυσμιαίων βροχών (γενικότερα συνιστάται προσεκτικό βάδισμα). Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως το Νοέμβριο (πιθανά και τους υπόλοιπους μήνες αν δεν έχουν προηγηθεί έντονες βροχοπτώσεις). Πόσιμο νερό: υπάρχουν δύο πηγές. Βλάστηση: βελανιδιές, γάβροι, κρανιές, φλαμουριές κ.α. Πανίδα: αρκούδα, δρυοκολάπτες, ασπροπάρης, χρυσαετός, νυκτόβια αρπακτικά πτηνά, σβαρνίστρα, πέστροφα. Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι του Βίκου, οι πηγές του Βοϊδομάτη, η παρθένα φύση. Παρατηρήσεις: σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων πιθανά η μοναδική δίοδος-έξοδος από το φαράγγι προς το Πάπιγκο να είναι αδιάβατη. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 19. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ Αφετηρία:


169

Πάπιγκο. Τέρμα: Δρακόλιμνη Τύμφης. Μήκος διαδρομής: 8 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4,5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.050μ.-2.100μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ο3 μέχρι το Ορειβατικό Καταφύγιο της ΕΟΟΑ και για μια μικρή απόσταση μετά από αυτό και στο υπόλοιπο τμήμα της διαδρομής, περιστασιακά, πρόχειρα κόκκινα σημάδια στα βράχια. Σήμανση: καλή στη διαδρομή του εθνικού μονοπατιού Ο3 και πρόχειρη στο υπόλοιπο τμήμα της διαδρομής. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το τέλος Μαΐου έως το τέλος Οκτωβρίου (τους υπόλοιπους μήνες απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται συχνά (υπάρχουν 5 πηγές). Βλάστηση: ποώδης. Πανίδα: αρπακτικά πτηνά (χρυσαετός, όρνιο, γυπαετός), αγριόγιδο, αλπικός τρίτωνας. Ενδιαφέροντα σημεία: το αλπικό τοπίο, τα οροπέδια, τα υπαλπικά λιβάδια, οι ορθοπλαγιές, οι υπαλπικές λίμνες, η παρθένα φύση. Παρατηρήσεις: η διαδρομή διέρχεται από το Ορειβατικό Καταφύγιο της ΕΟΟΑ, το οποίο λειτουργεί σε καθημερινή βάση από το τέλος Μαΐου έως το τέλος Οκτωβρίου (τους υπόλοιπους μήνες λειτουργεί κατόπιν συνεννόησης με τον ΕΟΣ Παπίγκου). Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 20. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΑΣΤΡΑΚΑ Αφετηρία: Πάπιγκο. Τέρμα: κορυφή Αστράκα. Μήκος διαδρομής: 5 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4,5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.050μ.-2.436μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ο3 στην αρχή της διαδρομής (για 1,5 ώρα περίπου) και στο υπόλοιπο τμήμα της, περιστασιακά, πρόχειρα κόκκινα σημάδια στα βράχια ή μικροί πέτρινοι πυργίσκοι. Σήμανση: καλή στην αρχή της διαδρομής (Ο3) και πρόχειρη στο υπόλοιπο τμήμα της. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το τέλος Μαΐου έως το τέλος Οκτωβρίου (τους υπόλοιπους μήνες απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: υπάρχει μόνο στην αρχή της διαδρομής. Βλάστηση: ποώδης. Πανίδα: αρπακτικά πτηνά (χρυσαετός, όρνιο, γυπαετός), σβαρνίστρα. Ενδιαφέροντα σημεία: το αλπικό τοπίο, οι ορθοπλαγιές, τα υπαλπικά οροπέδια, η παρθένα φύση. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 21. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΓΚΑΜΗΛΑ Αφετηρία: Πάπιγκο. Τέρμα: κορυφή Γκαμήλα. Μήκος διαδρομής: 10 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 6 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.050μ.-2.497μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ο3 στα πρώτα 2.000 μ. της διαδρομής (για 4 ώρες περίπου) και στο υπόλοιπο τμήμα της, περιστασιακά, πρόχειρα κόκκινα σημάδια στα βράχια ή μικροί πέτρινοι πυργίσκοι. Σήμανση: καλή στο εθνικό μονοπάτι Ο3 ) και πρόχειρη στο υπόλοιπο τμήμα της διαδρομής. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Ιούνιο έως το τέλος Οκτωβρίου ( το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται συχνά στο πρώτο μισό της διαδρομής (5 πηγές), ενώ δεν υπάρχει καθόλου στο υπόλοιπο τμήμα της. Βλάστηση: ποώδης. Πανίδα: αρπακτικά πτηνά (χρυσαετός, όρνιο, γυπαετός), αγριόγιδο. Ενδιαφέροντα σημεία: το αλπικό τοπίο, οι ορθοπλαγιές, τα υπαλπικά οροπέδια, η παρθένα φύση. Παρατηρήσεις: η διαδρομή διέρχεται από το Ορειβατικό Καταφύγιο της ΕΟΟΑ το οποίο λειτουργεί σε καθημερινή βάση από τα τέλη Μαΐου έως τα τέλη Οκτωβρίου (τους υπόλοιπους μήνες λειτουργεί κατόπιν συνεννόησης με τον ΕΟΣ Παπίγκου). Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 22. ΠΑΠΙΓΚΟ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΒΡΥΣΟΧΩΡΙ Αφετηρία: Πάπιγκο. Τέρμα: Βρυσοχώρι. Μήκος διαδρομής: 16 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 12 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.050μ.-2.300μ.-990μ. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: πιθανή κατολίσθηση στη μοναδική διάβαση από τα οροπέδια στις βόρειες πλαγιές της Τύμφης (πέρασμα Καρτερού). Σε περίπτωση


170

βροχόπτωσης ο κίνδυνος είναι αυξημένος. Γενικά απαιτείται προσεκτικό βάδισμα. Τύπος διάβασης: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ο3. Σήμανση: καλή. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Ιούνιο έως το τέλος Οκτωβρίου ( το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: θα συναντήσετε 5 πηγές στο πρώτο τέταρτο της διαδρομής και μία στο τελευταίο τέταρτο της διαδρομής, ενώ στο υπόλοιπο τμήμα της δεν υπάρχει καθόλου πόσιμο νερό. Βλάστηση: ποώδης βλάστηση, δάση κωνοφόρων, οξιάς, δρυών, γάβρων κ.α. Πανίδα: αρπακτικά πτηνά (χρυσαετός, όρνιο, γυπαετός), αγριόγιδο, αρκούδα, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: το αλπικό τοπίο, τα υπαλπικά οροπέδια, οι ορθοπλαγιές, οι υπαλπικές παροδικές υδατοσυλλογές, η παρθένα φύση, η χαράδρα του Αώου. Παρατηρήσεις: η διαδρομή διέρχεται από το Ορειβατικό Καταφύγιο της ΕΟΟΑ το οποίο λειτουργεί σε καθημερινή βάση από τα τέλη Μαΐου έως τα τέλη Οκτωβρίου (τους υπόλοιπους μήνες λειτουργεί κατόπιν συνεννόησης με τον ΕΟΣ Παπίγκου). Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 23. ΒΡΥΣΟΧΩΡΙ- ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ Αφετηρία: Βρυσοχώρι. Τέρμα: Ι. Μ. Αγίας Τριάδας. Μήκος διαδρομής: 6,5 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους). Διάρκεια διαδρομής: 3 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 990μ.-1.240μ.-940μ. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ο3, ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο ως το Νοέμβριο (πιθανά και τους υπόλοιπους μήνες, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες). Πόσιμο νερό: συναντάται σχετικά συχνά. Βλάστηση: δάση κωνοφόρων, οξιάς και δρυός. Πανίδα: αρκούδα, ζαρκάδι, αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες και άλλα δασόβια πτηνά. Ενδιαφέροντα σημεία: η Ι. Μ. Αγ. Τριάδας, τα δάση κωνοφόρων και οξιάς. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 24. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΧΑΡΑΔΡΑ ΑΩΟΥ- ΣΚΑΜΝΕΛΙ Αφετηρία: Κόνιτσα (γέφυρα Αώου). Τέρμα: Σκαμνέλι. Μήκος διαδρομής: 21 χλμ. Μέση διάρκεια διαδρομής: 13 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 450μ.-2.200μ.-1.100μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (δασική οδός). Ειδική σήμανση: κίτρινο τετράγωνο με μαύρο πλαίσιο σε κίτρινο φόντο στην αρχή της διαδρομής (μέχρι και την Ι. Μ. Στομίου) και μαύρο τετράγωνο σε κίτρινο φόντο στο υπόλοιπο τμήμα της. Σήμανση: από μέτρια έως πρόχειρη. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο ( το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια (μόνο στην αρχή της διαδρομής). Βλάστηση: δρυοδάση, δάση κωνοφόρων και οξιάς. Πανίδα: αγριόγιδο, αγριογούρουνο, αγριόγατος, χρυσαετός, όρνιο, γυπαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: η γέφυρα της Κόνιτσας, η Ι. Μ. Στομίου, ο ποταμός Αώος, η χαράδρα Αώου, οι ορθοπλαγιές της Τύμφης, τα υπαλπικά λιβάδια. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 25. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΧΑΡΑΔΡΑ ΑΩΟΥ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΥΜΦΗΣ Αφετηρία: Κόνιτσα (γέφυρα Αώου). Τέρμα: Δρακόλιμνη Τύμφης. Μήκος διαδρομής: 12 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 7 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 450μ.-2.100μ. Τύπος διαδρομής: δασική οδός σε ένα μικρό τμήμα στην αρχή της διαδρομής και στη συνέχεια μονοπάτι. Ειδική σήμανση: μονοπάτια εκτός δικτύων. Σήμανση: από μέτρια έως πρόχειρη. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: πιθανός κίνδυνος από πτώση λίθων στη μοναδική διάβαση από τη χαράδρα προς τα οροπέδια (πέρασμα Νταβάλιστας). Σε περίπτωση βροχής ο κίνδυνος είναι αυξημένος). Γενικά απαιτείται προσεκτικό βάδισμα. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο (το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια (4 πηγές). Βλάστηση: δάση κωνοφόρων, δρυοδάση, υπαλπικά λιβάδια. Πανίδα:


171

αγριόγιδο, αγριογούρουνο, ζαρκάδι, αγριόγατος, αρκούδα, δρυοκολάπτης, αρπακτικά πτηνά. Ενδιαφέροντα σημεία: η γέφυρα της Κόνιτσας, η Ι. Μ. Στομίου, ο ποταμός Αώος, η χαράδρα Αώου, η υπαλπική λίμνη και τα οροπέδια. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 26. ΚΟΝΙΤΣΑ- Ι. Μ. ΣΤΟΜΙΟΥ ΧΑΡΑΔΡΑΣ ΑΩΟΥ Αφετηρία: Κόνιτσα (γέφυρα Αώου). Τέρμα: Ι. Μ. Στομίου. Μήκος διαδρομής: 6 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους). Διάρκεια διαδρομής: 2 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 450μ.-880μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: μονοπάτια εκτός δικτύων. Σήμανση: από καλή έως πρόχειρη. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: απαιτείται προσοχή σε περίπτωση που λόγω καταρρακτωδών βροχών το ποτάμι έχει σκεπάσει το μονοπάτι. Συνιστάται σε τέτοιες περιπτώσεις η χρήση του παλιού μονοπατιού. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια (υπάρχουν 2 πηγές). Βλάστηση: βελανιδιά, γάβρος, κρανιά. Πανίδα: αγριογούρουνο, ζαρκάδι, αγριόγατος, δρυοκολάπτης. Ενδιαφέροντα σημεία: η γέφυρα της Κόνιτσας, η Ι. Μ. Στομίου, ο ποταμός Αώος, η χαράδρα Αώου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 27. ΚΟΝΙΤΣΑ- ΤΡΑΠΕΖΙΤΣΑ Αφετηρία: Κόνιτσα (ξωκλήσι Αγ. Αθανασίου). Τέρμα: κορυφή Τραπεζίτσα. Μήκος διαδρομής: 5 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 990μ.-2.022μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: μονοπάτια εκτός δικτύων. Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Απρίλιο έως το Νοέμβριο ( το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια (μία μόνο πηγή). Βλάστηση: κυρίως δάση κωνοφόρων. Πανίδα: αγριόγιδο, χρυσαετός, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: η θέα της χαράδρας του Αώου, της Τύμφης, του Σμόλικα και του Γράμμου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 28. ΠΑΛΙΟΣΕΛΙ- ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΣΜΟΛΙΚΑ- ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Αφετηρία: Παλιοσέλι. Τέρμα: Αγ. Παρασκευή. Μήκος διαδρομής: 14 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 8 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-2.200μ.-1.050μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ο3. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο (το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δάση κωνοφόρων (κυρίως μαύρης πεύκης και ρόμπολου), δάση οξιάς, υπαλπικά λιβάδια. Πανίδα: αρκούδα, ζαρκάδι, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: τα ορεινά δάση, τα υπαλπικά οροπέδια, η υπαλπική λίμνη, η προσέγγιση στην κορυφή του Σμόλικα, η θέα προς την οροσειρά της Τύμφης. Παρατηρήσεις: η διαδρομή διέρχεται από το ορειβατικό καταφύγιο που βρίσκεται στα 1.600 μ. (θέση Νάνα). Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να πάρετε από τον Ορειβατικό Σύλλογο Παλαιοσελίου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 29. ΠΑΛΙΟΣΕΛΙ- ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΣΜΟΛΙΚΑ- ΚΟΡΥΦΗ ΣΜΟΛΙΚΑ ΜΠΟΓΔΑΝΙ- ΣΑΜΑΡΙΝΑ Αφετηρία: Παλιοσέλι. Τέρμα: Σαμαρίνα. Μήκος διαδρομής: 21 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση). Διάρκεια διαδρομής: 12 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-2.637μ.-1.400μ. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ο3 ως τη Δρακόλιμνη, ΕΠΠΕΡ σε όλη τη διαδρομή. Σήμανση: καλή. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο (το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός και ανάλογες γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δάση κωνοφόρων (κυρίως μαύρης πεύκης και ρόμπολου), δάση οξιάς, υπαλπικά λιβάδια. Πανίδα: αρκούδα, αγριόγιδο, αγριόγατος, χρυσαετός, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: τα ορεινά δάση, τα υπαλπικά οροπέδια, η υπαλπική λίμνη, οι μεγάλες


172

κορυφές (Σμόλικας, Μόσια), η θέα προς τα άλλα ορεινά συγκροτήματα της Β. Πίνδου. Παρατηρήσεις: η διαδρομή διέρχεται από το ορειβατικό καταφύγιο που βρίσκεται στα 1.600 μ. (θέση Νάνα). Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να πάρετε από τον Ορειβατικό Σύλλογο Παλαιοσελίου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 30. ΛΑΙΣΤΑ- ΒΟΒΟΥΣΑ Αφετηρία: Λάιστα. Τέρμα: Βοβούσα. Μήκος διαδρομής: 12 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.600μ.-1.000μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ζ19. Σήμανση: πρόχειρη. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Απρίλιο έως το Νοέμβριο (το υπόλοιπο διάστημα απαιτείται ειδικός χειμερινός εξοπλισμός). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δάση κωνοφόρων (μαύρης πεύκης, ελάτης) και οξιάς. Πανίδα: αγριογούρουνο, αρκούδα, αγριόγατος, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: τα δάση κωνοφόρων και οξιάς, η θέα προς την Τύμφη, το Αυγό και άλλες κορυφές της Β. Πίνδου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 31. ΦΡΑΓΓΑΔΕΣ- ΔΙΠΟΤΑΜΟ Αφετηρία: Φραγγάδες. Τέρμα: Διπόταμο. Μήκος διαδρομής: 6 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 3 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 960μ.-750μ.-840μ. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Τύπος διαδρομής: δασική οδός, μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ζ23. Σήμανση: πρόχειρη και ελλιπής. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια έως καθόλου. Βλάστηση: δρυοδάση. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες, γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: η γέφυρα του Θ. Πετσιώνη, η Ι. Μ. Αγ. Νικολάου Φραγγάδων, τα δρυοδάση. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 32. ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ- ΑΓ. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ- ΔΟΛΙΑΝΗ Αφετηρία: Λεπτοκαρυά. Τέρμα: Δόλιανη (Ν. Αμαρούσιο). Μήκος διαδρομής: 6 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους) Διάρκεια διαδρομής: 2 ώρες και 15. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.260μ.-920μ. Τύπος διαδρομής: πρόχειρη δασική διάνοιξη, δασική οδός, μονοπάτι. Ειδική σήμανση: ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: δεν υπάρχει. Βλάστηση: δρυοδάση και δάση μαύρης πεύκης. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: τα δρυοδάση, το ύψωμα Άγ. Χριστόφορος, η θέα προς τα δάση του Ζαγορίου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 33. ΔΟΛΙΑΝΗ- Ι. Μ. ΒΟΥΤΣΑΣ- ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ Αφετηρία: Δόλιανη. Τέρμα: Γρεβενίτι (Ν. Αμαρούσιο). Μήκος διαδρομής: 7 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους) Διάρκεια διαδρομής: 3 ώρες και 15. Υψομετρική διαβάθμιση: 920μ.-650μ.-1.000μ. Τύπος διαδρομής: πρόχειρη δασική διάνοιξη, δασική οδός, μονοπάτι. Ειδική σήμανση: ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: χαμηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δρυοδάση. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: τα δρυοδάση, ο ποταμός Βάρδας, το πέτρινο γεφύρι της Ι. Μ. Βουτσάς. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 34. ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ- ΔΑΣΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ- ΜΕΤΣΟΒΟ Αφετηρία: Γρεβενίτι. Τέρμα: Μέτσοβο. Μήκος διαδρομής: 22 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους) Διάρκεια διαδρομής: 8 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.500μ.-1.150μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, πρόχειρη δασική διάνοιξη, δασική οδός, επαρχιακή οδός. Ειδική σήμανση: ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός). Πόσιμο νερό: συναντάται σχετικά συχνά. Βλάστηση: δασική, λιβαδική, δάση οξιάς και μαύρης πεύκης. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, αγριόγατος, ζαρκάδι, γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: τα δάση οξιάς. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 35. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙ- ΦΛΕΓΓΑ- ΑΥΤΙΑ


173

Αφετηρία: Μέτσοβο (ξωκλήσι προφήτη Ηλία). Τέρμα: κορυφή Αυτιά. Μήκος διαδρομής: 15 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 5,5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.350μ.-2.157μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ρ1. Σήμανση: μέτρια. Βαθμός δυσκολίας: πολύ υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός και εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: λιβάδια, μαύρη πεύκη, ρόμπολο. Πανίδα: αρκούδα, λύκος, αγριόγιδο, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: το όρος Μαυροβούνι, οι κορυφές Αυτιά και Φλέγγα, η θέα προς τη Βάλια Κάλντα στα βόρεια και την Τεχνητή Λίμνη ΥΗΕ Πηγών Αώου στα νότια. Παρατηρήσεις: η διαδρομή διέρχεται από το ορειβατικό καταφύγιο του Δήμου Μετσόβου (περισσότερες πληροφορίες στο Δήμο Μετσόβου). Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 36. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΤΣΟΥΜΑ ΜΠΑΡΜΠΑ Αφετηρία: Μέτσοβο (θέση Καθρέπτης). Τέρμα: ύψωμα Τσούμα Μπάρμπα. Μήκος διαδρομής: 13 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 3 ώρες και 45. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.200μ.-1.502μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (εθνική οδός, δασική οδός). Ειδική σήμανση: Ρ2. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο έως το Νοέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός). Πόσιμο νερό: συναντάται συχνά. Βλάστηση: δάση οξιάς. Πανίδα: αρκούδα, λύκος, αγριογούρουνο, , ζαρκάδι, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: η θέα στην Τεχνητή Λίμνη ΥΗΕ Πηγών Αώου και στο όρος Μαυροβούνι, τα δάση οξιάς Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 37. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΣΩΝ. Αφετηρία: Μέτσοβο (κόμβος Μετσόβου στην εθνική οδό). Τέρμα: χιονοδρομικό κέντρο ΙΒΜΤ. Μήκος διαδρομής: 16 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.250μ.-1.500μ.-1.300μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ρ3. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός). Πόσιμο νερό: συναντάται συχνά. Βλάστηση: δάση οξιάς. Πανίδα: γερακίνα. Ενδιαφέροντα σημεία: το οροπέδιο Πολιτσών, η θέα στα γύρω βουνά, τα δάση οξιάς. Παρατηρήσεις: στην περιοχή υπάρχουν οι εγκαταστάσεις του χιονοδρομικού κέντρου ΙΒΜΤ. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 38. ΣΜΙΞΗ ΑΩΟΥ- ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑΤΟΣ- ΦΡΑΓΜΑ ΥΗΕ ΠΗΓΩΝ ΑΩΟΥ Αφετηρία: ένωση Αώου-Αρκουδορέματος. Τέρμα: φράγμα ΥΗΕ Πηγών Αώου. Μήκος διαδρομής: 12 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.350μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ρ5. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάσχιση του φαραγγιού. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο έως το Νοέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός). Πόσιμο νερό: συναντάται συχνά. Βλάστηση: δάση μαύρης πεύκης. Πανίδα: αρκούδα, αγριόγιδο, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: το φαράγγι του ποταμού Αώου, τα δάση μαύρης πεύκης, η θέα προς τις πλαγιές της Φλέγγας. Παρατηρήσεις: η αφετηρία βρίσκεται κοντά στη θέση ένωσης του ποταμού Αώου με το Αρκουδόρεμα (ένωση ρέματος Βαθύλακκου με Αώο), όπου και συνδέεται με το μονοπάτι Ε6, το οποίο όμως βρίσκεται στην απέναντι όχθη. Σε περιόδους έντονης βροχόπτωσης είναι πιθανό να μην είναι δυνατή η διάσχιση του φαραγγιού του Αώου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 39. ΣΑΛΑΤΟΥΡΑ ΜΗΛΙΑΣ- ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ- ΑΥΧΕΝΑΣ ΦΛΕΓΓΑΣ- ΑΥΤΙΩΝ- ΤΕΧΝΗΤΗ ΛΙΜΝΗ ΥΗΕ ΠΗΓΩΝ ΑΩΟΥ Αφετηρία: θέση Σαλατούρα Μηλιάς (διάσελο). Τέρμα: φράγμα ΥΗΕ Πηγών Αώου. Μήκος διαδρομής: 20 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 7 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.700μ.-1.950μ.-1.350μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός.


174

Ειδική σήμανση: Ρ6. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός και γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται σχετικά συχνά στο πρώτο ήμισυ της διαδρομής και σπάνια στο υπόλοιπο. Βλάστηση: λιβάδια, δάση οξιάς και μαύρης πεύκης, ρόμπολα. Πανίδα: αρκούδα, αγριόγιδο, αγριόγατος, δρυοκολάπτες, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: η Βάλια Κάλντα, το Αρκουδόρεμα, οι κορυφές Φλέγγα και Αυτιά, η θέα στην ευρύτερη περιοχή. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 40. ΜΗΛΙΑ- ΣΑΛΑΤΟΥΡΑ ΜΗΛΙΑΣ- ΦΛΕΓΓΑ Αφετηρία: Μηλιά. Τέρμα: κορυφή Φλέγγα. Μήκος διαδρομής: 15 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.100μ.-2.157μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ρ7, Ε6 (στην αρχή). Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός και γνώσεις ορειβασίας). Πόσιμο νερό: συναντάται συχνά. Βλάστηση: λιβάδια, δάση οξιάς και μαύρης πεύκης, ρόμπολα. Πανίδα: αρκούδα, λύγκας, αγριόγιδο, δρυοκολάπτες, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: το όρος Μαυροβούνι, η κορυφή Φλέγγα, η θέα προς τη Βάλια Κάλντα, την Τεχνητή Λίμνη ΥΗΕ Πηγών Αώου και την ευρύτερη περιοχή. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 41. ΜΕΤΣΟΒΟ- ΜΗΛΙΑ Αφετηρία: Μέτσοβο. Τέρμα: Μηλιά. Μήκος διαδρομής: 18 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 5,5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.200μ.-1.600μ.-1.100μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (δασική οδός). Ειδική σήμανση: Ε6. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο (τον υπόλοιπο χρόνο απαιτείται ειδικός εξοπλισμός). Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: λιβάδια, δάση οξιάς και μαύρης πεύκης, ρόμπολα. Πανίδα: αρκούδα, δρυοκολάπτες, χρυσαετός. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 42. ΜΗΛΙΑ- ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ- ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ- ΒΟΒΟΥΣΑ Αφετηρία: Μηλιά. Τέρμα: Βοβούσα. Μήκος διαδρομής: 23 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 12 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.140μ.-1.700μ.-1.000μ.. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ε6. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός (απαιτείται προσεκτικό βάδισμα). Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο έως το Νοέμβριο. Πόσιμο νερό: συναντάται σχετικά συχνά. Βλάστηση: δάση οξιάς και μαύρης πεύκης. Πανίδα: αρκούδα, αγριόγιδο, αγριόγατος, ζαρκάδι, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: η Βάλια Κάλντα, το Αρκουδόρεμα, ο Ποταμός Αώος. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 43. ΒΟΒΟΥΣΑ- ΑΥΓΟ Αφετηρία: Βοβούσα. Τέρμα: κορυφή Αυγό. Μήκος διαδρομής: 6 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 3,5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-2.157μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: δεν υπάρχει. Σήμανση: από πρόχειρη έως ανύπαρκτη. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: κίνδυνος κεραυνών στην κορυφή όταν έχει συννεφιά. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως το Νοέμβριο. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δάση οξιάς και μαύρης πεύκης, ρόμπολα. Πανίδα: αρκούδα, αγριόγιδο, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: η κορυφή Αυγό, η θέα προς τη χαράδρα του Αρκουδορέματος και την ευρύτερη περιοχή του όρους Λύγκος και της Β. Πίνδου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 44. ΒΟΒΟΥΣΑ- ΔΙΣΤΡΑΤΟ Αφετηρία: Βοβούσα. Τέρμα: Δίστρατο. Μήκος διαδρομής: 15 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους) Διάρκεια διαδρομής: 6 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.400μ.-1.000μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο έως το Δεκέμβριο. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δάση μαύρης πεύκης.


175

Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, αγριόγατος, ζαρκάδι, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: η χαράδρα του ποταμού Αώου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 45. ΔΙΣΤΡΑΤΟ-ΣΑΜΑΡΙΝΑ Αφετηρία: Δίστρατο. Τέρμα: Σαμαρίνα. Μήκος διαδρομής: 15 χλμ. (έχει υπολογιστεί η κλίση του εδάφους) Διάρκεια διαδρομής: 5 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.600μ.-1.500μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο έως το Δεκέμβριο. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: δάση μαύρης πεύκης. Πανίδα: αρκούδα, αγριογούρουνο, δρυοκολάπτες. Ενδιαφέροντα σημεία: η χαράδρα του Σαμαρινιώτικου ρέματος, η Ι. Μ. Αγ. Παρασκευής, η Ι. Μ. Μεταμόρφωσης του Σωτήρα. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 46. ΠΕΡΙΒΟΛΙ- ΑΥΓΟ Αφετηρία: Περιβόλι. Τέρμα: κορυφή Αυγό. Μήκος διαδρομής: 8 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.300μ.-2.157μ. Τύπος διαδρομής: δασική οδός, μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ε6 (κατά το πρώτο ήμισυ). Σήμανση: καλή στο πρώτο ήμισυ και ανύπαρκτη στο υπόλοιπο. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: κίνδυνος κεραυνών στην κορυφή όταν έχει συννεφιά. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: μαύρη πεύκη, οξιές, ρόμπολα. Πανίδα: αρκούδα, ζαρκάδι, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: η κορυφή Αυγό, η θέα προς τη χαράδρα του Αρκουδορέματος και την ευρύτερη περιοχή του όρους Λύγκος και της Β. Πίνδου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή 46. ΠΕΡΙΒΟΛΙ- ΑΥΓΟ Αφετηρία: Περιβόλι. Τέρμα: κορυφή Αυγό. Μήκος διαδρομής: 8 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 4 ώρες. Υψομετρική διαβάθμιση: 1.300μ.-2.157μ. Τύπος διαδρομής: δασική οδός, μονοπάτι. Ειδική σήμανση: Ε6 (κατά το πρώτο ήμισυ). Σήμανση: καλή στο πρώτο ήμισυ και ανύπαρκτη στο υπόλοιπο. Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: κίνδυνος κεραυνών στην κορυφή όταν έχει συννεφιά. Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο έως τον Οκτώβριο. Πόσιμο νερό: συναντάται σπάνια. Βλάστηση: μαύρη πεύκη, οξιές, ρόμπολα. Πανίδα: αρκούδα, ζαρκάδι, χρυσαετός. Ενδιαφέροντα σημεία: η κορυφή Αυγό, η θέα προς τη χαράδρα του Αρκουδορέματος και την ευρύτερη περιοχή του όρους Λύγκος και της Β. Πίνδου. Χάρτης Διαδρομών Επιστροφή στην αρχή.


176

Ανω - Κάτω Μέλπεια Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΑ) Χάρης Μασμανίδης Ξεκινώντας από τα 'Ανω Μέλπεια, κατεβαίνετε την χαράδρα μέχρι να φτάσετε στα Κάτω Μέλπεια.Είναι μια μικρή αλλά όμορφη διαδρομή.Ο κοντινότερος δρόμος απέχει 200 μέτρα και η διαβάθμιση της δυσκολίας βρίσκετε ανάμεσα στο 2 και στο 4. Περίπου στη μέση του μονοπατιού θα συναντίσετε ενα μικρό ριάκι όπου μπορείτε να ξεκουραστείτε.Η καταλληλότερη εποχή είναι το φθινόπορο όταν το ριάκι θα έχει νερό και τα πορτοκαλί φύλλα θα φτιάξουν μια πανέμορφη ατμόσφαιρα!


177

Αρμενιστής – Ράχες Ν. ΣΑΜΟΥ (ΙΚΑΡΙΑ) Γεωργία Β. Μονοπάτι στη βόρεια Ικαρία. Από το χωριό Αρμενιστής, στο χωριό Ράχες μέσα από το παρθένο δάσος και με θέα τη θάλασσα.


178

Σκιαδάδες (διάσελο - Ράχη - Αλαταριές) Ν. ΑΡΤΑΣ (ΑΡΤΑ) Σοφία Τάτση “Η αγαπημένη μου διαδρομή διασχίσει το χωριό Σκιαδάδες (Βουργαρελίου) του Νομού Άρτας το οποίο απέχει περίπου 67 χλμ από την πόλη της Άρτας και 9 χλμ από το Βουργαρέλι. Οι Σκιαδάδες είναι χτισμένες σε υψόμετρο 900 μέτρων μέσα σε δάσος από έλατα, πλατάνια, καρυδιές, καστανιές και άλλα δέντρα. Το οδοιπορικό μας ξεκινάει από το διάσελο (1,2 χλμ πριν το χωριό – διασταύρωση προς Σκιαδάδες από τον επαρχιακό δρόμο που ενώνει το Βουργαρέλι με την Κυψέλη). Ο δρόμος (στενός αλλά ασφαλτοστρωμένος) διασχίζει το ελατόδασος και οδηγεί στην πλατεία του χωριού, όπου δεσπόζει η Κατσαλία πηγή που χτίστηκε το 1927 από δωρεές κατοίκων. Εκεί γεμίζουμε το παγούρι μας με κρύο νερό από τις βρύσες για να συνεχίσουμε τη διαδρομή ανηφορίζοντας το δρομάκι δίπλα από την πλατεία. Μετά από λίγα μέτρα ομαλής ανηφόρας συναντάμε το μικρό μονοπάτι δίπλα από το στεφάνι - γκρεμό. Εκεί πρέπει να περπατήσουμε ο ένας πίσω από τον άλλο γιατί το πέρασμα είναι στενό και απαιτεί προσοχή, καλά παπούτσια και γκλίτσα. Το πέρασμα του γκρεμού μας οδηγεί σε μία μοναδικής ομορφιάς διαδρομή μέσα στο δάσος. Η «ράχη» θα φανεί μπροστά μας λίγα μέτρα μετά. Το βουνό των Τζουμέρκων στην πιο επιβλητική του μορφή κόβει την ανάσα, ενώ νότια διακρίνουμε τον Αμβρακικό κόλπο και στο βάθος την Λευκάδα. Αφού ξεκουραστούμε απολαμβάνοντας τη θέα ανηφορίζουμε προς Αλαταριές. Περνάμε δίπλα από τα σπίτια του χωριού και μπαίνουμε πάλι στο δάσος. Το μονοπάτι μας οδηγεί σε ένα ξέφωτο, όπου παλαιότερα οι τσοπάνηδες «αλατίζανε» τα γίδια και τα πρόβατα. Το «αλάτισμα» (του φαγητού τους) είναι απαραίτητο για την σωστή τους ανάπτυξη. Η όλη διαδρομή δεν διαρκεί περισσότερο από 1 ώρα και είναι συνολικά περίπου 2χλμ. Οι πιο τολμηροί μπορούν να συνεχίσουν διασχίζοντας το δάσος από τις Αλαταριες προς την περιοχή Τζούμα και στη συνέχεια προς διάσελο απ’ όπου και ξεκινήσαμε.”


179


180


181

Μπελόη Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΒΡΑΔΕΤΟ, Κ.ΖΑΓΟΡΙ) Γιωργος Μιστριωτης Απο το ψηλοτερο χωριο του Ζαγοριου, το καταπληκτικο Βραδετο (γνωστο και ως μπαλκονι του Ζαγοριου) ξεκιναει μια διαδρομη 2-3 χιλιομετρων περιπου. Το μονοπατι ως διαδρομη ειναι πολυ ευκολο αλλα ο προορισμος ειναι αυτος που σε αποζημειωνει, μιας και τιποτα στην διαδρομη των 35 λεπτων δεν προετοιμαζει τον οδοιπορο για την μαγεια που θα συναντησει στο τελος της διαδρομης. (βλ. σχετικη φωτο). Μια διαδρομη που προφανως ειναι καταλληλη για ολους και η θεα ειναι απλα ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ! Η αποσταση απο τα Ιωαννινα εως το Βραδετο ειναι 55 χιλιομετρα,ο δρομος πολυ καλος και η διαδρομη καταπληκτικη.Απαραιτητη σταση στο πανεμορφο γεφυρι του Κοκκορη.


182

Πάρνωνας - Στου Ψαρή το Πηγάδι Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ) Γεώργιος Σαμαρτζής Η δική μου πρόταση για μια εκδρομή είναι στον Πάρνωνα, σε μια από της ομορφότερες γωνιές του, την Κυνουρία. Ξεκινώντας από το Λεωνίδιο με το αμάξι μας μετά από 17km φτάνουμε στο Παλαιοχώρι όπου και το αφήνουμε. Ξεκινάμε από την πλατεία του Παλαιοχώριου σε υψόμετρο 850μ. και κατευθυνόμαστε προς τον ξενώνα του χωριού. Αφού θαυμάσουμε το πανέμορφο αρχοντικό που χρησιμοποιείτε ως ξενώνας κατευθυνόμαστε προς το δασός με τα τεράστια αιωνόβια μαύρα έλατα τις καρυδιές που φυτρώνουν δίπλα από κάθε πηγή από τις καστανιές και τους κέδρους που μας μεθούν με το άρωμα τους. Μετά από 2km περίπου συναντάμε μια διασταύρωση και στρίβουμε προς τα δεξιά ακολουθώντας την ταμπέλα που λέει προς Πλατανάκι. Ο δρόμος είναι ελαφρά ανηφορικός έως πολύ ανηφορικός σε κάποια σημεία του με πάρα πολλές στροφές που δεν μας κουράζουν αλλά μας δίνουν την ευκαιρία να θαυμάζουμε το παρθένο τοπίο από όλες τις κατευθύνσεις. Μετά από 5km περίπου συναντάμε την Κουφοβρύση μέσα σε ένα ειδυλλιακό τοπίο γεμάτο καρυδιές σε υψόμετρο 1100μ. μην αμελήσετε να ποιείτε νερό από εκεί είναι το ποιο χωνευτικό νερό που έχω συναντήσει ποτέ, όσο και αν έχετε φάει ένα ποτηράκι κρυστάλλινο νερό από την πηγή σε 20λεπτα θα σας κάνει να πεινάτε σαν λύκοι. Πίσω από την πηγή μπορούμε να θαυμάσουμε τις ψηλότερες κορυφές του Πάρνωνα γεμάτες τσάι ρίγανη και θυμάρι μιας και το μεγάλο υψόμετρο δεν επιτρέπει να φυτρώνουν ούτε έλατα. Ακολουθούμε το μονοπάτι μας και μετά από 4km φτάνουμε στο όμορφο μικρό παραδοσιακό πετροχτιστό και ξεχασμένο από τον χρόνο χωριό Πλατανάκι, εκεί μπορούμε να δροσιστούμε από την πηγή στην πλατεία του χωριού με το νερό να Αναβλύζει μέσα από τρεις μαρμάρινες κεφαλές λεόντων. Αφού πάρουμε τις ανάσες μας και ξεκουραστούμε ξεκινάμε πάλι την διαδρομή μας . Βγαίνοντας από το Πλατανάκι ακολουθούμε την ταμπέλα προς Αι Βασίλη. 10 λεπτά μετά συναντάμε πάνω στον δρόμο μας έναν μικρό καταρράκτη που σας συνιστώ να χώσετε το κεφάλι σας μέσα να σας δροσίσει. Σε 20 λεπτά φτάνουμε στο χωριό Άγιος Βασίλειος με τα τεράστια πλατάνια στην πλατεία του και μια ταβέρνα με καταπληκτικό ντόπιο αρνάκι και πεντανόστιμη ντομάτα από Ελληνικό σπόρο χωρίς λιπάσματα και φάρμακα. Σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να δοκιμάσετε τις λιχουδιές της ταβέρνας του Σούντα με τις τιμές να φαίνονται εξωπραγματικά χαμηλές για εμάς τους Αθηναίους και να τελειώσετε με παραδοσιακό πρόβειο γιαούρτι φτιαγμένο στο πήλινο από τον ίδιο, στολισμένο με γλυκό κυδώνι από πάνω που φτιάχνει η γυναίκα του (θα με θυμηθείτε εκείνη την ώρα είμαι σίγουρος). Αφού κάνουμε μια βόλτα στο χωριό να χωνέψουμε βγαίνουμε από το χωριό και ακολουθούμε την ταμπέλα προς Παλαιοχώρι 7km μετά θα συναντήσουμε το εγκαταλελειμμένο αλλά καλοσυντηρημένο καστρομοναστήρο των Ταξιαρχών που καταστράφηκε και πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ. Ακολουθώντας το μονοπατάκι στην κάτω πλευρά του θα βρούμε μια ακόμα πηγή που δίπλα τις φυτρώνουν πεντανόστιμα βατόμουρα που σίγουρα θα σας βάψουν τα χέρια και τα χίλια σας. Μετά από 15 λεπτά έχουμε φτάσει και πάλι στο Παλαιοχώρι την


183

αφετηρία την εκδρομής μας εκεί έχει αρκετά καφενεία και ταβέρνες στην μεγάλη του πλατεία που μπορούμε να περάσουμε την ώρα μας μέχρι να νυστάξουμε και να πάμε για ύπνο στον πανέμορφο ξενώνα του χωριού. Διαβάθμιση δυσκολίας: 3 Χρόνος διαδρομής μονοπατιού: +/- 5 με 7 ώρες.


184


185

Φαράγγι της Μέλισσας Ν. ΛΕΥΚΑΔΑΣ (ΔΗΜΟΣ ΣΦΑΚΙΩΤΩΝ) Σάκης Κλεισιάρης Στο δρόμο από την πόλη της Λευκάδας προς Καρυά περίπου στο 5ο χιλιόμετρο, λίγο πριν τα Λαζαράτα, υπάρχει μια δεξιά στροφή με μια ταμπέλα Φαράγγι της Μέλισσας . Ο δρόμος στην αρχή άσφαλτος, στη συνέχεια χωματόδρομος, ενώ στο τέλος κατεβαίνεις από το αυτοκίνητο (επιτέλους) για να μεταβείς στο φαράγγι. Πλήθος ερειπίων νερόμυλων κατά μήκος της διαδρομής, που χρονολογούνται πριν αιώνες... Ένα τοπίο που δεν θα περίμενε κανείς να βρεί στη Λευκάδα αλλά στην Ήπειρο. Εύκολο μονοπάτι, με μια διαδρομή όχι μεγάλη, περίπου 2-3 ώρες (με επιστροφή στο ίδιο σημείο). Για όλες τις εποχές του χρόνου.


186

Μονοπάτια του ποταμού Λούσιου 148 Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ) Κρινιώ Μαρούδα Υπάρχουν πολλά μονοπάτια που οδηγούν στο Λούσιο. Μπορεί κανείς να πάει με το αυτοκίνητο ως την Αρχαία Γόρτινα και από κει να τα εξερευνήσει περπατώντας. Το μονοπάτι οδηγεί στη Νεροτριβή(όπου το νερό είναι πόσιμο) κι έπειτα συνεχίζεται ως τη Μονή Προδρόμου και ενώνεται με το μονοπάτι της Μονής Φιλοσόφου. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής θα σηναντήσετε τους ορμητικούς καταράκτες και τα πέτρινα τοξοτά γεφύρια του Λούσιου καθώς θα απολαμβάνετε το υπέροχο κατάφυτο τοπίο . Ο βαθμός δυσκολίας είναι 1 με 2. Μην ξεχάσετε στο τέλος της πεζοπορίας σας να κάνετε μια βούτια στο παγωμένο ποτάμι για να δροσιστείτε!


187


188


189


190

ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓΑΛΗΣ-ΔΙΡΦΥ Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΕΥΒΟΙΑΣ) ΜΑΡΙΑ ΡΟΥΠΑΚΙΑ ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ, ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΗΣ ΑΓΑΛΗΣ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΓΗΠΕΔΟ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΣΤΕΝΗ ΕΥΒΟΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΔΙΡΦΥ. ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ 1 1/5 ΧΛΜ. ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΒΡΥΣΕΣ ΜΕ ΓΑΡΓΑΡΟ ΝΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΟΥΝΟ, ΤΡΑΠΕΖΑΚΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΞΑΠΟΣΤΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΠΕΖΟΠΟΡΟΙ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΓΕΦΥΡΟΥΛΕΣ! ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΙΟ ΑΓΡΙΟ, Η ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ!Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΔΙΡΦΗΣ, ΒΟΥΝΟ ΜΕ ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΣΤΑ 1443μ. ΚΟΝΤΑ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΤΗΣ ΔΙΡΦΥΣ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΘΕΑ! ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΔΙΡΦΥΣ ΜΕ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ, ΠΟΛΥ ΕΥΚΟΛΗ ΟΔΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ ΕΚΔΡΟΜΗ, ΔΙΑΜΟΝΗ, ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ! ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΙΑ ΠΑΡΕΑ ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΗ, ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΧΑΛΚΙΔΑΣ, ΜΕ ΕΝΕΡΓΗ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.


191

ΛαγούΧάνι-Αλαγονία Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (ΒΟΡΕΙΟΣ ΤΑΥΓΕΤΟΣ) Δημήτριος Καρνούσκος Με αφετηρία την Καλαμάτα, στο 18ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Καλαμάτας-Σπάρτης ακολουθούμε την πινακίδα που μας οδηγεί στο χωριό Νέδουσα. Λίγο μετά, προσπερνάμε ένα γεφύρι, και από το σημείο αυτό, το οποίο ονομάζεται Λαγού Χάνι, αρχίζουμε την πεζοπορία μας.Από το Λαγού Χάνι,βαδίζουμε στο δασικό δρόμο προς το χωριό Αλαγονία. Περπατάμε δίπλα στην κοίτη του ποταμού Νέδοντα και, μετά το εκκλησάκι, βρίσκουμε την αρχή του μονοπατιού. Το τοπίο είναι εκπληκτικό και το μονοπάτι μάς περνάει πάνω από τέσσερα πέτρινα γεφύρια, μνημεία μιας άλλης εποχής, την οποία έχουμε την τύχη να αισθανθούμε έστω και για λίγο.Το τοπίο είναι μοναδικό αφού κυριαρχεί η οργιώδης υδρόφιλη βλάστηση. Το μονοπάτι ανηφορίζει και μας οδηγεί στα πρώτα σπίτια της Αλαγονίας. Στο χωριό μπορούμε να φάμε και να ξεκουραστούμε. Επιστροφή στην Καλαμάτα με τη συγκοινωνία ή από την ίδια διαδρομή.Το μονοπάτι έχει βαθμό δυσκολίας 2. Η καταλληλότερη εποχή για να το περπατήσουμε είναι το φθινόπωρο αφού το 80% της διαδρομής καλύπτεται από πλατάνια και μακί, βλάστηση η οποία αποκτά ποικιλία χρωμάτων και αρωμάτων την εποχή αυτή.Ώρες πορείας: 2.30΄


192


193

ΔΑΣΟΣ ΚΗΠΟΥΡΙΣΤΡΑΣ Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ (ΠΕΡΙΟΧΗ ΒΑΡΒΑΡΑΣ-ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ) ΠΕΤΡΟΣ ΞΕΦΤΕΡΗΣ ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΒΡΙΣΚΟΥΜΕ ΤΟ ΔΑΣΙΚΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΩΡΟ ΘΕΑΣ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ.Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ,ΕΙΔΙΚΑ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΟΙ ΟΞΥΕΣ ΟΙ ΚΑΣΤΑΝΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΛΛΑ ΠΑΝΕΜΟΡΦΑ ΔΕΝΔΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΠΕΡΙΠΑΤΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΩΝΙΚΟ ΟΡΟΣ.ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΟΥ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ ΤΗΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΧΕΙΜΑΡΟΥ ΜΑΥΡΟΛΑΚΚΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΗΣ ΚΗΠΟΥΡΙΣΤΡΑΣ. ΕΧΕΙ ΒΑΘΜΟ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 3.ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΗΣ ΚΗΠΟΥΡΙΣΤΡΑΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΧΑΡΑΚΤΙΡΙΣΘΕΙ ΤΟΠΟΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΜΟΡΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΩ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ NATURA 2000 KAI CORINE .ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΑΡΧΙΖΕΙ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΩΡΟ ΘΕΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΜΕ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΔΙΑΣΧΙΖΕΤΕ ΤΟ ΔΑΣΙΚΟ ΔΡΟΜΟ ΘΑ ΒΡΕΘΕΙΤΕ ΣΕ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ.ΜΕΤΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΕ ΛΙΓΑ ΜΕΤΡΑ ΒΡΙΣΚΕΣΤΕ ΣΤΟ ΧΕΙΜΜΑΡΟ ΜΑΥΡΟΛΑΚΚΑ.ΠΗΓΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΘΕΤΗ ΜΕΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΘΑ ΒΡΕΘΕΙΤΕ ΣΕ ΕΝΑ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗ ΥΨΟΥΣ 10 ΜΕΤΡΩΝ.ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ.ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΚΟΜΗ ΕΝΑΣ ΠΙΟ ΚΑΤΩ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΟΡΑ ΤΟΥ ΧΕΙΜΑΡΡΟΥ!


194


195

Καστάνιτσα-Πραστός Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ (ΚΥΝΟΥΡΙΑ) Δάφνη Καψαμπέλη Μεταξύ των χωριών Καστάνιτσας και Πραστού, εύκολη πρόσβαση σε αμαξιτό δρόμο κυρίως από Καστάνιτσα. Περίπου 3 ώρες, βαθμός δυσκολίας 1-2 (ανάλογα με χωριό εκκκίνησης). Εποχή άνοιξη-φθινόπωρο. Διαδρομή μέσα από μαγευτικό δάσος, διασχίζει ρεματιά με νερόμυλους, και τα δύο χωριά παραδοσιακά με μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.


196

ΜΙΚΡΟ ΠΑΠΙΓΚΟ-ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΑΣΤΡΑΚΑΣ-ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΗΠΕΙΡΟΣ) ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Η ΑΝΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΠΑΠΙΓΚΟ, ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΤΗΣ ΑΣΤΡΑΚΑΣ, ΣΕ ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΠΕΡΙΠΟΥ 1950 ΜΕΤΡΩΝ, ΔΙΑΡΚΕΙ ΚΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 3,5 ΩΡΕΣ. Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΕ ΠΥΚΝΗ ΒΛΑΣΤΗΣΗ. ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΟΣΟ ΠΡΟΧΩΡΟΥΜΕ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ, ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΥΜΝΟ. ΣΤΗΝ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΘΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΤΕ ΚΑΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΗΓΕΣ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΟ ΣΑΣ ΜΕ ΠΑΓΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ. ΑΦΟΥ ΦΤΑΣΕΤΕ ΣΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΤΕ ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΩΡΑ, ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΤΟ ΔΙΑΣΕΛΟ, ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΤΕ ΣΤΗ ΘΡΥΛΙΚΗ ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ, ΣΕ ΥΨΟΜΕΤΡΟ 2000 ΜΕΤΡΩΝ ΠΕΡΙΠΟΥ. ΕΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΗ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ, ΜΗ ΔΥΣΤΑΣΕΤΕ ΝΑ ΡΙΞΕΤΕ ΜΙΑ ΒΟΥΤΙΑ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗΣ, ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΕΡΓΟΥΣ ΤΡΙΤΩΝΕΣ. Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ 4,5 ΩΡΩΝ ΕΙΝΑΙ ΜΑΓΕΥΤΙΚΗ, ΜΑ ΚΑΙ ΚΟΥΡΑΣΤΙΚΗ. ΘΑ ΣΤΑΘΕΙΤΕ ΔΙΠΛΑ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΦΗΜΕΣ ΠΟΡΤΕΣ , ΕΝΑ ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΘΙΚΟ ΘΑΥΜΑ. ΑΚΟΜΗ ΘΑ ΔΕΙΤΕ ΓΕΡΑΚΙΑ ΚΑΙ ΑΡΓΙΑ ΑΛΟΓΑ ΝΑ ΓΕΜΙΖΟΥΝ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΝ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΑΣ. ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΜΑΖΙ ΣΑΣ ΑΦΘΟΝΟ ΝΕΡΟ, ΚΑΛΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ, ΚΑΠΕΛΟ, ΓΥΑΛΥΑ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΑΣ. ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΘΑ ΕΧΕΤΕ ΜΙΑ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ ΘΕΑ. Η ΑΣΤΡΑΚΑ ΠΙΣΩ ΣΑΣ ΚΑΙ Η ΓΚΑΜΗΛΑ ΘΑ ΚΑΦΡΕΠΤΙΖΕΙ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ, ΕΝΩ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΑΣ ΘΑ ΥΨΩΝΕΤΑΙ Ο ΘΡΥΛΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΟΣ. ΤΕΛΟΣ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟΝΙΣΟΥΜΕ ΠΟΣΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΜΗ ΜΟΛΥΝΟΥΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΗ ΦΥΣΗ.


197


198


199


200

Εκκλησάκι Αγίου Νικολάου Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ (ΛΟΥΤΡΑΚΙ-ΑΡΙΔΑΙΑΣ) Ελένη Κατέβα Το χωριό βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω απο την Αριδαία κ πήρε την ονομασία του απο τα λουτρά για τα οποία κ φημίζεται. Μπαίνοντας ρωτήστε να σας πούν για το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου,το οποίο βρίσκεται στην άκρη του δάσους πάνω σε ένα ύψωμα. Η διαδρομή μέχρι εκεί είναι εύκολη καθώς έχει δρόμο κ μπορείς να πάς κ με το αυτοκίνητο...στο τέλος του δρόμου βγαίνεις σε κάτι σκαλιά,τα οποία αξίζει να ανεβείτε μιας κ η θέα απο κει πάνω δίπλα στο εκκλησάκι προσφέρουν απίστευτη ηρεμία κ χαλάρωση.... Αν πάλι σκέφτεστε την πεζοπορία κ θέλετε να αποφύγετε τα σκαλιά, δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε το δρομάκι δίπλα απο τα σκάλια που πάει μέσα στο δάσος. Η εικόνα ειναι μαγική με τα θερμά νερά που πηγάζουν απο το βουνό να σχηματίζουν ένα ρυάκι κ τα κλαδιά απο τα δέντρα να σε σκεπάζουν σαν ομπρέλα... Η αρχή του μονοπατιού γίνετε απο το εκκλησάκι κ τελειώνει οπου εσείς θέλετε... Το δάσος είναι στην άκρη του χωριού κ μπορείς να πάς κ με το αυτοκίνητο αφού έχει ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Η όλη διαδρομή απο το εκκλήσακι για μέσα στο δάσος δεν έχει καμμιά δυσκολία αφού έχει ένα μεγάλο μονοπάτι πλάι στο ρυάκι. Καταλληλότερη επόχη θα έλεγα οτι δεν υπάρχει καθώς κάθε στιγμή προσφέρει κ κάτι διαφορετικό. Αξίζει πολύ να ανεβείτε τα σκαλιά για το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου κ στη συνέχεια στη διαδρομή μέσα στο βουνό θα συναντήσετε ένα παρεκκλήσι που μέσα απο τα βράχια βγαίνει το αγίασμα. Μην ξεχάσετε να επισκευθείτε τα λουτρά του χωριού για τα οποία είναι και γνωστό.


201


202

ΠΙΣΣΕΣ-ΠΙΣΩ ΜΕΡΙΑ Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΚΕΑ(ΤΖΙΑ)) ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΜΑΡΓΕΛΗΣ Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΤΙΣ ΠΙΣΣΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΚΑΡΘΑΙΑΣ.ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΥΚΟΛΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΠΟ ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΜΕΝΟ ΔΡΟΜΟ(ΠΙΣΣΕΣ-ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ)ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 1. ΑΝΟΙΞΗ-ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΕΡΕΣ ΕΠΟΧΕΣ Ο ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΑΡΘΑΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΠΕΖΟΠΟΡΟΥΣ/ΟΡΕΙΒΑΤΕΣ. ΠΑΡΑ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΕΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΑ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΜΕ ISO,TO ANAΦΕΡΟΜΕΝΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΕΧΕΙ ΣΧΕΔΟΝ ΚΛΕΙΣΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΚΑΙ ΠΕΡΝΙΕΤΑΙ ΜΕ ΑΡΚΕΤΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑ.ΕΠΙΒΑΛΕΤΑΙ Ο ΑΜΕΣΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΜΑΡΓΕΛΗΣ ΑΡΧΗΓΟΣ ΑΝΑΒΑΣΕΩΝ ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΑΘΗΝΩΝ.


203

Ε4 Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ) Ευθύμιος Αυγέρης Η Κορομηλιά Καλαμπάκας βρίσκεται 9 χλμ. απο την κωμόπολη της Καλαμπάκας.Το χωριό έχει υψόμετρο 1150 μ.Απο το χωριό Διάβα ξεκινάει το διεθνές μονοπάτι Ε4 το οποιο διέρχεται μέσα απο το χωριό της Κορομηλιάς.Υπάρχει δυνατότητα ανάβασης τόσο με τα πόδια όσο και με αυτοκίνητο μέσω χωματόδρομου.Η διαδρομή με τα πόδια διαρκεί περίπου 4 ώρες μέχρι το χωριό.Από εκει ξεκινάει μια φανταστική διαδρομή μέσα απο ένα πυκνο δάσος με έλατα με κατεύθυνση σε μία απο της κορυφές του Κόζιακα.Μετά απο 3-4 ώρες περπάτημα βρίσκεσαι στα 1650 μ. στην κορυφή που οι χωριανοί αποκαλούν Σπανό.Η Θέα τόσο από το χωριό όσο και από το Σπανό ειναι φανταστικη.Στο πρώτο τμήμα της διαδρομής υπάρχουν πηγές νερού.Στην Κορομηλιά εφοδιαστείτε με αρκετό νερό γιατί μεχρι την κορυφή δεν υπάρχει.Το χωριό έχει κατοίκους μόνο το καλοκαίρι.Όποιος θελει περισσότερες πληροφορίες μπορεί να εποικοινωνίσει μαζί μου μέσω e-mail.


204

Αρτεμισία-Αγιώργης Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (ΒΟΡΕΙΟΣ ΤΑΥΓΕΤΟΣ) Δημήτριος Καρνούσκος Με αφετηρία την Καλαμάτα ακολουθούμε την εθνική οδό Καλαμάτας-Σπάρτης. Μετά από περίπου 40 λεπτά απολαυστικότατης διαδρομής μέσα από το «άγριο» φαράγγι του Νέδοντα φτάνουμε στο χωριό Αρτεμισία στο 23ο χμ. Διασχίζουμε τον οικισμό και αμέσως μετά την πινακίδα που δηλώνει το τέλος του, διακρίνουμε πινακίδα με ένδειξη: Άη Γιάννης Μελές. Μετά από 1χμ περίπου, αντικρίζουμε στα δεξιά μας την ιερά μονή Μελέ. Βρίσκεται σε υψόμετρο 800μ. και πρόκειται για ιστορικό μοναστήρι του Ταϋγέτου που λειτούργησε ως «κρυφό σχολειό» κατά την επανάσταση του 1821. Από το πλάτωμα του δρόμου ακριβώς μπροστά από την εκκλησία ξεκινά το μονοπάτι μας. Αρχικά διασχίζει μερικά λιοχώραφα, ύστερα το γνωστό μας μακί (κουμαριές, βελανιδιές κτλ.). Στο τελευταίο κομμάτι της διαδρομής μας το μονοπάτι μας οδηγεί μέσα σε ένα υπέροχο δάσος κεφαλληνιακής ελάτης και τελειώνει στο υπέροχο οροπέδιο του «Αγιώργη» και την ομώνυμη εκκλησία. Από εκεί απολαμβάνουμε υπέροχη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις: Μεσσηνιακός κόλπος, κορυφογραμμή Ταϋγέτου, φαράγγι Νέδοντα. Η περιοχή είναι ιδανική για υπαίθρια διανυκτέρευση. Η καταλληλότερη εποχή είναι η άνοιξη αφού το οροπέδιο είναι καλυμμένο από ένα καταπράσινο «χαλί» ανθέων και χλόης ενώ τα ανθισμένα έλατα προσδίδουν στην ατμόσφαιρα ένα κλασσικό μεθυστικό άρωμα βουνού. Η επιστροφή γίνεται από το ίδιο μονοπάτι. Ώρες πορείας 3:30 Επίπεδο δυσκολίας: 3


205


206


207

Κ.Λαβδανη-Μονη Μακρυαλεξη Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΕΠΑΡΧΙΑ ΠΩΓΩΝΙΟΥ-ΚΑΤΩ ΛΑΒΔΑΝΗ) ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ Το εν λογω μονoπατι ξεκιναει απο το χωριο Κ.Λαβδανη Πωγωνιου(60χμ βορειοδυτικα της πολης των Ιωαννινων), ενα χωριο παρα πολυ αραιοκατοικημενο που βρισκεται στα συνορα Ν.Ιωαννινων με Ν.Θεσπρωτιας και Αλβανιας.Περπατωντας αυτη την διαδρομη εχεις την ευκαιρια να ανεβεις το ορος Τσαμαντα η Μουργκανα μεχρι τα 1000μ περιπου μετρα απο την ανατολικη του πλευρα.Η φυση ειναι παρθενα και αποτελειται απο πολυ πυκνη και αδιαπεραστη βλαστηση.Η αρχη της διαδρομης ξεκιναει απο την εκκλησια Παναγια Λαμποβιστρα που βρισκεται στο κεντρο του χωριου(την βρισκεις μονο ρωτωντας αν βρεις καποιον)στα 300μ και καταληγει σε ενα απο τα παλαιοτερα και απειρης ομορφιας μοναστηρια της Ελλαδος την Παναγια του Μακρυαλεξη (7ος-9ος αιωνας μ.χ) στα 1000μ.Η διαδρομη διαρκει περιπου 2 ωρες και περιπου μεχρι τα μισα της εχει πολυ δυσκολη ανηφορα.Οταν βγεις στα 700μ ομως αρχιζει και γινεται ευκολη.Οταν φτασεις στο μοναστηρι εισαι μεσα στις καστανιες τις κρανιες και τις καρυδιες.Κοιτωντας Βορεια βλεπεις ολη την επαρχια Πωγωνιου μεχρι το ορος Νεμερτσικα,απεναντι(ανατολικα) βρισκεται το ορος Κασσιδιαρης και νοτιοανατολικα αγναντευεις μεχρι τα 60χμ αποσταση τον νομο Θεσπρωτιας.


208

Φαράγγι Αντρωνίου Ν. ΗΛΕΙΑΣ (Δ. ΛΑΣΙΩΝΟΣ ΑΝΤΡΩΝΙΟΥ) georgeos bantounas Tο πανέμορφο φαράγγι Αντρωνίου. Η διαδρομή είχε διάρκεια περίπου πέντε ώρες. www.antroni.gr .

http://www.antroni.gr/


209


210


211


212


213

E4 - Βαρδούσια Όρη Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (ΑΡΤΟΤΙΝΑ) Theodoros Lolos Το κομμάτι του πανευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 που διασχίζει τον ορεινό όγκο των Βαρδουσίων αποτελεί για μένα από τα πιο ενδιαφέροντα που έχω ποτέ περπατήσει. Υπάρχει εναλλαγή στο τοπίο που συναντά ο περιπατητής κατά μήκος της διαδρομής. Το μονοπάτι ξεκινά από το χωριό Αρτοτινα του Δήμου Βαρδουσίων και καταλήγει στο χωριό Αθανάσιος Διάκος. Το φθινόπωρο είναι η καλύτερη εποχή να επισκεφθεί καποιος την περιοχή.


214

Πεδινό Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (ΤΣΕΡΙΑ) ΒΛΑΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Αρχή απο το χωριό Πεδινό και τέλος στην Καλαμάτα.. Χρόνος διαδρομής 1,5 ώρες


215

ΜΟΝΟΠΑΤΙ Α Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΤΟΡΝΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΛΑΙΟΣ ΣΤΟ ΟΡΕΙΝΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΡΝΟΣ 35 ΧΛΜ. ΝΟΤΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΜΕ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΛΑΤΡΕΙΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ.ΟΠΩΣ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ Α.ΕΥΚΟΛΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ.ΜΗΚΟΣ 2,5 ΧΛΜ. ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΑΝΩ ΤΟΡΝΟΥ.ΠΕΡΝΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΡΕΜΑΤΙΕΣ ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ -ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ-ΓΕΦΥΡΙΑ-ΠΛΑΤΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΛΑΤΑ.ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟΝ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΔΡΟΜΟ.ΣΤΗΝ ΠΑΝΕΜΟΡΦΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΕΠΙΣΗΣ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΣΠΗΛΙΑ-ΤΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ(ΤΟ ΠΑΛΑΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ)ΝΕΡΟΜΥΛΟ ΚΑΙ ΕΝΑΠΑΛΑΙΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΓΕΦΥΡ.Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΘΑ ΣΑΣ ΓΟΗΤΕΥΣΕΙ !!


216

Κ.Λαβδανη-Μονη Μακρυαλεξη Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (Κ.ΛΑΒΔΑΝΗ) ΘΟΔΩΡΗΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ Κ.ΛΑΒΔΑΝΗ-ΜΟΝΗ ΜΑΚΡΥΑΛΕΞΗ ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ.


217

ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΛΕΣΒΟΥ Ν. ΛΕΣΒΟΥ (ΛΕΣΒΟΣ) ΕΤΑΛ Α.Ε. ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΕΣΒΟΥ Α.Ε. Όπως είπε ο μεγάλος Ελύτης μας..."Πουθενά σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου, ο Ήλιος και η Σελήνη δε συμβασιλεύουν τόσο αρμονικά...." Προστατεύοντας λοιπόν αυτό που η φύση μας χάρισε απλόχερα, και δίνοντας στο κόσμο μια κληρονομιά πολύτιμη και τόσο ακριβή που ο θεός... "έκοψε και φύσηξε μακριά ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους..."


218


219


220


221

ΕΥ3 Ποτιδάνεια-Τρίκορφα Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (ΔΗΜΟΣ ΕΥΠΑΛΙΟΥ) Θεόδωρος Μόραλης Η πεζοπορική διαδρομή ΕΥ3 Ποτιδάνεια-Τρίκορφα είναι μία απο τις 7 πεζοπορικές διαδρομές που υπάρχουν στον Δήμο Ευπαλίου Νομού Φωκίδος. ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ1: Σεργούλα - Παραλία Σεργούλας ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ2: Σεργούλα - Τρίκορφα ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ3: Τρίκορφα - Ποτιδάνεια ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ4: Τρίκορφα - Παλιόμυλος ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ5: Πύργος - Παλιόμυλος ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ6: Πύργος - Μαραθιάς ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΥ7: Πύργος - Σεργούλα Η πεζοπορική διαδρομή ΕΥ3 ξεκινά απο το χωριό Ποτιδάνια (800 μ.), διασταυρώνεται δύο φορές με δασικούς δρόμους περνάει απο το εξωκλήσι του Αγίου Κων/νου, συνεχίζει σε πυκνό δάσος ελάτης φτάνοντας σε γυμνή ράχη μέχρι να καταλήξει στη κορυφή του βουνού Τρικόρφου (1549 μ.). Πρόκειται για μια πολύ όμορφη διαδρομή με όμορφη θέα προς την Γκιώνα, τα Βαρδούσια και τον Κορινθιακό κόλπο απο το εξωκλήσι του Αγίου Κων/νου και την κορυφή. Είναι πολύ ευχάριστη καθώς στο μεγαλύτερο μέρος της κινείται μέσα σε πολύ όμορφο δάσος ελάτης και στο φυτώριο του δασαρχείου. ΕΥ3 ΑΡΧΗ : ΠΟΤΙΔΑΝΕΙΑ ΤΕΛΟΣ : ΚΟΡΥΦΗ ΤΡΙΚΟΡΦΑ ΜΗΚΟΣ : 5,2 ΧΙΛ. ΧΡΟΝΟΣ : 2 ώρ. 15 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ : ΟΡΕΙΝΗ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΟΜΟΡΦΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ : *** ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΔΙΑΔΡ0ΜΗΣ : ** ΥΨΟΜ. ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΝΑΒΑΣΗΣ : 758 μ. ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ : 850 μ. ΨΗΛΟΤΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ : 1549 μ. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΔΑΦΟΥΣ : ΜΟΝΟΠΑΤΙ 3850 μ., ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟΣ 900μ., ΑΣΦΑΛΤΟΣ 200 μ.


222


223


224

Κούπες Ν. ΚΙΛΚΙΣ (ΜΕΤΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΚΡΑ ΚΑΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΚΟΥΠΕΣ) Ιωάννης Παπαδημητρίου Ο δασικός δρόμος από το Σκρά περνάει μέσα από δρυοδάση και στη συνέχεια κατηφορίζει με απότομη κλίση και καταλήγει σ ένα μικρό ξέφωτο που θυμίζει κρατήρα ηφαιστείου. Σχεδόν από παντού υψώνονται κατακόρυφες ορθοπλαγιές. Πλάι στο ξέφωτο κυλάει ένα ρέμα με διάφανα νερά. Περνάμε πάνω από μια γέφυρα με κορμούς. Οι κορμοί στηρίζονται σε βαριές σιδερένιες ράγες. Είναι ότι απέμεινε από την παλιά συμμαχική σιδηροδρομική γραμμή. Πλατάνια, βλάστηση ζούγκλας, το μονοπάτι έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Ήχος νερού ακούγεται όλο και εντονότερα μέχρι που εμφανίζεται ο καταρράκτης του Σκρά. Μια μικρή σπηλιά σχηματίζεται στη ρίζα του βράχου ενώ λεπτοί σταλακτίτες κρέμονται απ την οροφή, που δεν σταματά ούτε ένα λεπτό να δακρύζει με κρυστάλλινες σταγόνες. Λίγο πιο κάτω βρίσκεται μία φυσική μικρή λίμνη με διάφανο γαλαζοπράσινο χρώμα, χαμένη πίσω από ένα σχεδόν αδιαπέραστο φράγμα από φουντουκιές, κισσούς και κληματσίδες. Ένας δεύτερος μεγαλύτερος καταρράκτης ακολουθεί. Η περιπλάνηση που σχεδόν μοιάζει με βεβήλωση, συνεχίζεται. Η κλίση του εδάφους ομαλοποιείται. Άφθονο γρασίδι και πλατάνια δημιουργούν ένα εκπληκτικό χώρο ανάμεσα στα ρέματα. Πιο κάτω όμως η φύση αγριεύει και πάλι. Το έδαφος γίνεται απόκρημνο, ένας δεύτερος καταρράκτης πέφτει με πάταγο πάνω από το ρέμα, που είμαστε υποχρεωμένοι να περάσουμε. Περισσότερες φωτογραφίες θα βρείτε στην ιστοσελίδα μου http://www.makednos.gr

http://www.makednos.gr/


225


226

Φιλιππιάδα Ν. ΠΡΕΒΕΖΑΣ (ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑ) Παναγιώτης Κακοσίμος Πιθανότατα δεν θα ικανοποιεί τα κριτήριά σας, αλλά αξίζει μια προσπάθεια ανάδειξης της περιοχής. Δεν είναι ακριβώς μονοπάτι αλλά είναι μια λίμνη, στην οποία μπορείς περπατώντας να κάνεις το γύρω της, από τη μια πλευρά έχει πρόσβαση, αλλά από το άλλο μισό όχι. Αυτό είναι ένα link από το google maps, έχει και φωτογραφίες από κάποιους που έχουν κάνει upload. http://maps.google.com/maps?ie=UTF8&t=h&lci=lmc:panoramio&ll=39.239898,20.851407&spn=0.017051,0.038624&z=15 και άλλες φωτογραφίες http://www.panoramio.com/photo/4423852 * Αρχή – Τέλος μονοπατιού (το γύρω της λίμνη Ζηρού) * Ευκολία πρόσβασης (κοντά στο δρόμο - χωμάτινος) * Χρόνος διαδρομής μονοπατιού (45 min. - 1 ώρα (μικρό μάλλον?)) * Διαβάθμιση δυσκολίας (2 ) * Καταλληλότερη εποχή (φθινόπωρο - άνοιξη) * Αξιοθέατα και ιστορικά στοιχεία διαδρομής (παλιά ήταν παιδότοπος όπου ζούσαν παιδιά αν δεν κάνω λάθος, χωρίς οικογένεια).


227

Μαριές Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ (ΜΑΡΙΕΣ - ΘΑΣΟΣ) Γιάννης Παπαδημητρίου Το μονοπάτι βρίσκεται στη Θάσο (το πράσινο νησί) και ξεκινάει από το χωριό Μαριές που βρίσκεται στη Δυτική πλευρά του νησιού. Φτάνετε με το αυτοκίνητό σας στο ορεινό χωριό Μαριές που απέχει από την παραλία γύρω στα 12 χλμ. Βγαίνετε από το χωριό πάντα με το αυτοκίνητό σας και παίρνετε τον χωματόδρομο για να το αφήσετε στη τεχνητή λίμνη των Μαριών. Από εκεί μπαίνετε μέσα στο ποτάμι για συναντήσετε τους καταρράκτες μετά από πεζοπορία (βαθμός δυσκολίας 1) 30 λεπτών. Μια πανέμορφη τοποθεσία με πλατάνια. Για όσους αντέχουν μπορούν να συνεχίσουν το μονοπάτι και να φθάσουν μέχρι την κορυφή στα 1.404 μέτρα, στο Υψάριο. Από εκεί μπορούν να κατεβούν και να βγουν στην Ανατολική μεριά της Θάσου στο χωριό Παναγία. Κατάλληλη εποχή είναι το φθινόπωρο, ανοιξη και στο τέλος του καλοκαιριού. Οσο για τον χειμώνα υπάρχει καταφύγιο στα 750 μέτρα περίπου. Θα σας δω εκεί. Γιάννης www.makednos.gr .

http://www.makednos.gr/


228


229


230

ΚΕΡΑΣΟΒΟ – ΣΜΟΛΥΚΑΣ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ) ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΑΤΣΙΟΣ Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΡΑΣΟΒΟ(ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ)ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΣΜΟΛΥΚΑ ΔΙΑΡΚΕΙ 3,5 ΩΡΕΣ.ΜΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΑΙ ΜΑΥΡΗ ΠΕΥΚΗ.ΕΚΕΙ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΚΑΤΣΚΗΝΩΣΕΙ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΠΗΓΗ ΠΟΥ ΤΡΕΧΕΙ ΑΦΘΟΝΟ ΚΡΥΟ ΝΕΡΟ.ΤΟ ΞΗΜΕΡΩΜΑ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΙΜΝΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΠΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙ 1.5ΩΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΔΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ.ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΓΙΤΙ ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΤΟ ΒΡΑΔΥ.ΕΙΝΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΟΥΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.


231

Κεραμωτό Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ - ΣΠΟΡΑΔΕΣ (ΓΛΩΣΣΑ ΣΚΟΠΕΛΟΥ) Γιώργος Μιχελής Η ποιοτική αξιολόγηση του μονοπατιού έχει χαρακτηριστεί ως εξαιρετική. Η απόσταση είναι 4.3 χλμ (1 ώρα και 30 λεπτά)Στο μονοπάτι αυτό βρίσκονται οι πιο πλούσιες παραποτάμιες συστάδες με μικτά δάση πλατάνων και αριών. Υπάρχει κι ένα μικρό έλος με ψαθιά (Typha sp.)Η πανίδα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, αφού συχνά παρατηρούνται και αρπακτικά (βαχοκιρκήνεζο,τσιχλογέρακο, σφηκιάρης). Στη παραλία έχουν παρατηρηθεί μεσογειακές φώκιες. Το μονοπάτι χρειάζεται καθαρισμό και η υποδομή του είναι ανεπαρκής. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γλώσσας (του οποίου τυγχάνω Πρόεδρος) έχει αναλάβει εκστρατεία καθαρισμού και ανάδειξης μονοπατιών στο νησί. Κάθε βοήθεια θα εκτιμηθεί δεόντως.


232

Μαύρη σπηλιά Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΠΡΟΥΣΣΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ) ΣΟΦΙΑ ΚΩΣΤΕΛΕΤΟΥ Γειά σας, είμαστε μια πολύ μεγάλη παρέα ανθρώπων με 4χ4 αυτοκίνητα και το χόμπυ μας είναι να γυρνάμε την Ελλάδα ανακαλύπτοντας τις άγνωστες πλευρές της.Μιάς λοιπόν και εγώ αναλαμβάνω για λογαριασμό όλων το ψάξιμο και την οργάνωση των εκδρομών μας θέλω να σας πώ για το μονοπάτι της Μαύρης Σπηλιάς. Το μονοπάτι ξεκινά λίγο πρίν την Μονή Προυσσού ακριβώς δίπλα στην μεγάλη σιδερένια στρατιωτική γέφυρα. Οδηγεί στη μαύρη σπηλιά όπου από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας και μετά συνήθηζαν να κρύβονται οι έλληνες από τους εκάστοτε εχθρούς.(Εκεί βρίσκεται και ότι απέμεινε από το χτίσιμο της σπηλιάς) Για να το περπατήσεις χρειάζεσαι περίπου 20 λεπτά (είναι σχεδόςν 850 μέτρα) Η διαδρομή σου περνά μέσα από μια βλάστηση ζούγκλας με το ποτάμι να τρέχει πλάι σου, τους καταράκτες , τα μικρά ξύλινα γεφύρια,και το νερό να ξεπηδάει θαρρείς μέσα από τους βράχους.Η δυσκολία του είναι 2 βαθμοί και η καταλληλότερη εποχή είναι η άνοιξη. Να πάτε. Γιατί η ζωή δεν μετριέται από τις αναπνοές που παίρνουμε, αλλά από τα μέρη και τις στιγμές που μας κόβουν την ανάσα.Σάν την μαύρη σπηλιά..


233

Δ.Δ. ΣΑΛΑΚΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΜΕΙΡΟΥ Ν. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ (Δ.Δ. ΣΑΛΑΚΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΜΕΙΡΟΥ) ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΑΜΠΟΥΝΙΑΡΗΣ Ρόδος, 19 Σεπτεμβρίου 2008 Στους πρόποδες του τρίτου ψηλότερου βουνού της Ρόδου με υψόμετρο 798μ. Προφήτη Ηλία, του Δ.Δ. Σαλάκου Δήμου Καμείρου και σε απόσταση 39χλμ. από την πόλη της Ρόδου από Νομαρχιακό οδικό δίκτυο, μπορεί να ανακαλύψει κανείς τις φυσικές ομορφιές δύο ξεχωριστών μονοπατιών. Το ένα ξεκινάει με κατεύθυνση την κορυφή του βουνού όπυ υπάρχουν τα φημισμένα ξενοδοχεία ¨΄Ελαφος¨ και ¨Ελαφίνα¨ με η βίλα Ντε Βέκι, κατασκευασμένα επί Ιταλοκρατίας, καθώς και το παρεκκλήσι του Προφήτη Ηλία. Το δεύτερο ξεκινάει από το ίδιο σχεδόν σημείο της περιοχής ¨Νύμφης¨ με αντίθετη κατεύθυνση, διασχίζοντας την κοιλάδα των Πεταλούδων της πηγής Νύμφης του χωριού Σαλάκου. Η πρόσβαση των εν λόγω μονοπατιών (Προφήτη Ηλία και κοιλάδας Πεταλούδων), χαρακτηρίζεται εύκολη, διότι ξεκινάει μέσα από τον οικισμό του χωριού και καταλήγει σε δημόσιους ασφαλτοστρωμένους δρόμους. Αν λάβουμε υπ όψιν μας ότι κάποιος που διανύει τα μονοπάτια επιθυμεί να κάνει στάσεις χαλάρωσης προκειμένου να απολαύσει τα τοπία και τα αξιοθέατα, είτε για λήψη φωτογραφιών κτλ, ο χρόνος που θα διαρκέσει ώστε να τα διανύσει από την μία άκρη ως την άλλη, ανέρχεται περίπου σε 40 έως 45 λεπτά της ώρας κατά μέσο όρο το καθένα. Ως προς την βατότητα, αν θέλαμε να δώσουμε ένα βαθμό δυσκολίας από το 1 έως το 5, θα τα βαθμολογούσαμε το μεν μονοπάτι του Προφήτη Ηλία με βαθμό 4 λόγω υψομέτρου, το δε μονοπάτι της κοιλάδας Νύμφης με βαθμό 2. Καταλληλότερη εποχή για να επισκεφθεί κανείς τα μονοπάτια, θεωρούμε ότι είναι από τους πρώτους μήνες της Άνοιξης έως και τους μήνες του Φθινοπώρου. Πολλά είναι τα αξιοθέατα και τα ιστορικά στοιχεία που θα άξιζε να προσέξει κανείς στις δύο διαδρομές. Ξεκινώντας από την αφετηρία που είναι η πηγή ¨Νύμφη¨, το όνομα της οποίας βασίζεται σε μία παραδοσιακή ιστορία που θα έχουμε την χρόνο και την ευκαιρία να σας περιγράψουμε από κοντά. Στην περιοχή φυτρώνει το σπάνιο λουλούδι «παιωνία ροδία», που φύεται μόνο στην περιοχή. Παράλληλα, αξιοθαύμαστη είναι η σπηλιά της Μακαρούνας , αξιοποιημένη στην άκρη του χωριού, ένα φυσικό σπήλαιο μέσα στο οποίο, την περίοδο των Χριστουγέννων, γίνεται ζωντανή αναπαράσταση της Θείας Γέννησης του Χριστού, με προσέλευση χιλιάδων επισκεπτών από τα γύρω χωριά και την πόλη της Ρόδου. Η Νύμφη και η κοιλάδα αποτελούν βιότοπο του είδους της πεταλούδας ¨Panaxia Quadripunctaria¨, ο πληθυσμός της οποίας είναι δυστυχώς ανεπαρκής επί του παρόντος, καθώς η κοιλάδα βρίσκεται σε στάδιο κατασκευής και αξιοποίησης, η οποία προσφέρεται όμως για περίπατους και στιγμές χαλάρωσης, αφού το μονοπάτι είναι αρκετά προσβάσιμο. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στην συγκεκριμένη κοιλάδα υπάρχουν αιωνόβια δέντρα τα λεγόμενα «Ζυδιές», ειδικά για τους χυμούς που θρέφονται οι πεταλούδες. Τα άφθονα νερά και η πυκνή βλάστηση συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο ομορφιάς και γαλήνης. Ανεβαίνοντας το βουνό, πρέπει να αναφέρουμε ότι στην περιοχή του Προφήτη Ηλία, έχουν καταμετρηθεί 115 είδη φυτών, τα 20 από τα οποία είναι σπάνια. Ο επισκέπτης, εκτός από τις μυρωδιές και


234

την πλούσια βλάστηση που υπάρχει τους μήνες της Άνοιξης, του δίνεται η ευκαιρία να απολαύσει σαν από αεροπλάνο εικόνα, την θέα του χωριού, μέχρι και τον βαθύ ορίζοντα της θάλασσας. Φτάνοντας προς την κορυφή αξιοπρόσεκτο είναι το μοναστήρι του Μιχαήλ Αρχαγγέλου που από καθολικό μετατράπηκε σε Ορθόδοξο. Εν συνεχεία…τα ελάφια Dama Dama και τα σπάνια Λάμα που υπάρχουν έξω από τα ξενοδοχεία ¨Ελαφος¨και ¨Ελαφίνα¨, αποτελούν και αυτά μία ξεχωριστή νότα ομορφιάς για το τοπίο. Τέλος, οι φυσιολάτρες και όσοι αρέσκονται στην πεζοπορία, θα ενθουσιαστούν από τις μοναδικές διαδρομές και τα κρυφά μονοπάτια ανάμεσα στο δάσος, που οδηγούν με τη σειρά τους σε μοναστήρια, πηγές και ξέφωτα με μοναδική ομορφιά. Σας επισυνάπτω μερικές φωτογραφίες από έναν περίπατο που πραγματοποίησα με μοναδικό συνοδοιπόρο μου, τον παππού


235

ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - ΑΓ. ΜΑΡΙΝΑ - ΑΓ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ (ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ) ΣΩΤΗΡΗΣ ΚΑΜΠΕΡΗΣ ΤΟ ΟΜΟΡΦΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ("ΤΖΟΥΡΤΖΙΑ" ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ), ΦΩΛΙΑΖΕΙ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΠΑΛΕΝΤΖΙΟΥ ΣΤΑ ΔΥΤΙΚΑ ΟΡΕΙΝΑ ΤΗΣ ΠΙΝΔΟΥ. Ο ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣΦΤΑΝΕΙ ΑΠΟ ΔΥΟ ΔΡΟΜΟΥΣ. ΕΙΤΕ ΔΙΑΣΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΥΛΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΦΗΣΕΙ Ο ΓΕΡΟ-ΚΟΖΙΑΚΑΣ (ΔΙΑΔΡΟΜΗ: " ΠΥΛΗ, ΕΛΑΤΗ, ΠΕΡΤΟΥΛΙ") ΕΙΤΕ ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΜΕ ΔΕΟΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΟΙΜΩΜΕΝΟΥΣ ΓΙΓΑΝΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΕΩΡΩΝ (ΔΙΑΔΡΟΜΗ: " ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ, ΜΟΥΡΓΚΑΝΙ, ΚΑΣΤΑΝΙΑ"). ΦΤΑΝΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ Η ΦΥΣΗ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΣΕ ΥΨΟΜΕΤΡΟ 800-1700Μ ΜΕ ΛΑΜΠΑΔΩΤΕΣ ΟΞΙΕΣ, ΠΕΡΗΦΑΝΑ ΕΛΑΤΑ, ΑΓΡΙΕΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΕΣ, ΚΑΙ ΑΙΩΝΟΒΙΟΥΣ ΠΛΑΤΑΝΟΥΣ, ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΒΑΘΥ ΜΠΛΕ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΠΟΥ ΑΓΓΑΛΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΠΛΑΣΗ ΕΝΩ Ο ΟΡΜΗΤΙΚΟΣ ΣΑΝ ΕΦΗΒΟΣ "ΑΣΠΡΟΣ-ΠΟΤΑΜΟΣ" ΣΜΙΓΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΑΧΕΛΩΟ ΣΤΟ ΝΟΤΟ. ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΡΥΣΗ "ΛΟΥΝΗ" ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΤΗΣ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ, ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΑΤΟΔΑΣΟΣ ΣΤΟ ΕΞΩΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΑΓ. ΜΑΡΙΝΑΣ, ΚΑΤΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΞΕΦΩΤΟ ΤΩΝ ΑΓ. ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ("ΚΑΠΡΕΤΣΙΑ") ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ. (ΔΥΣΚΟΛΙΑ: 3, ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 4 ΩΡΕΣ, ΙΔΑΝΙΚΟΙ ΜΗΝΕΣ: ΜΑΡΤΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ). ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΕΣ ΟΙ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΟΥ ΔΥΣΚΟΛΑ ΑΠΑΡΙΘΜΟΥΝΤΑΙ (ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΠΟΝΥΜΙΑ: ΚΑΤΑΡΑΚΤΗΣ, ΛΑΚΩΜΑ, ΤΣΟΥΚΑ, 5 ΠΥΡΓΟΙ, ΚΑΤΑΡΑΧΙΑΣ, ΛΕΩΡΔΑ, ΚΟΥΡΟΥΝΑ, ΑΒΥΡΟΣ ΑΛΕΚΟΥ, ΜΑΝΤΑΝΙΑ, ΤΡΙΑ ΠΟΤΑΜΙΑ, ΠΗΓΗ ΒΕΡΛΙΓΚΑ ΚΛΠ). ΑΞΙΟ-ΘΕΑΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΩΝ ΔΟΛΙΑΝΩΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ (ΒΥΖΑΝΤΙΟ - ΛΑΞΕΥΜΕΝΟΣ ΨΑΜΙΤΗΣ). ΤΕΛΟΣ ΦΙΛΟΞΕΝΗ ΔΙΑΜΟΝΗ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΟΙ ΚΑΛΟΣΥΝΑΤΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ, ΟΙ ΠΕΤΡΟΚΤΙΣΤΟΙ ΞΕΝΩΝΕΣ, ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ (ΠΕΣΤΡΟΦΑ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ). ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ.


236


237


238


239

ΣΠΗΛΑΙΟΥ Ν. ΣΕΡΡΩΝ (ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΤΑΛΗΣ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ ΕΧΕΙ ΜΗΚΟΣ 1 ΚΜ ΚΑΙ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ. Ο ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΠΕΔΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΑΜΟΡΦΟΜΕΝΟΣ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ. Η ΑΛΙΣΤΡΑΤΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ 50 ΚΛ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ ΚΑΙ 20 ΚΛ ΔΥΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΡΑΜΑ. ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΗς ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΑΠΟ ΤΟ 1998.


240

ANAΦΗ 179 Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ANAΦΗ) ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΑ - http://www.anafi.gr/monopatia.html

http://www.anafi.gr/monopatia.html


241

Σκήτη Αγίας Αννης Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ (ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ) Γιάννης Παπαδημητρίου Μονοπάτι ΜΟΝΟ για άνδρες Λέω μόνο για άνδρες γιατί βρίσκεται στο Αγιον Ορος και είναι κάτι ξεχωριστό καθότι απαρτίζεται από 3.000 σκαλοπάτια. Το μονοπάτι ξεκινάει από τη θάλασσα και οδηγεί στη σκήτη της Αγίας Αννης. Η εμπειρία είναι μοναδική και η θέα καταπληκτική γιατί πότε βρίσκεσαι μέσα σε δάσος με κρύα νερά να τρέχουν από παντού και πότε σε ξέφωτα που μπορείς να βγάλεις φωτογραφίες και νΆ απολαύσεις την άγρια φύση με την πλούσια βλάστηση του Αγίου Ορους. Λένε ότι υπάρχουν 1.500 είδη φυτών και λουλουδιών. Δυστυχώς δεν μπορώ να βάλω πάνω από 5 φωτογραφίες αλλά νομίζω ότι θα καταφέρω να δώσω μια σαφή εικόνα του μονοπατιού. Βέβαια όταν φθάσεις επάνω σε περιμένει κρύο νερό, τσίπουρο και καφές (κεράσματα των μοναχών) και εάν βρεθείς στο ηλιοβασίλεμα μπορείς να βγάλεις τις καλύτερες φωτογραφίες με φόντο τη Σιθωνία (το μεσαίο πόδι της Χαλκιδικής) και φυσικά τον Σταυρό που βλέπετε στη φωτογραφία που παραθέτω. Δυσκολία μονοπατιού 4. Καλύτερη εποχή όλο τον χρόνο εκτός από τους θερινούς μήνες. Καλό κουράγιο Απολαύστε το Γιάννης Παπαδημητρίου http://www.makednos.gr [email protected] .

mailto:[email protected]


242


243


244


245

ΚΕΡΑΣΟΒΟ-ΣΜΟΛΥΚΑΣ Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ) ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΑΤΣΙΟΣ ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΣΜΟΛΥΚΑ


246

ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΑΥΡΗΣ ΣΠΗΛΙΑΣ Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΠΡΟΥΣΟΣ) ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΕ ΑΠΟΤΟΜΟΥΣ ΒΡΑΧΟΥΣ, ΚΟΝΟΦΟΡΑ ΔΕΝΔΡΑ,ΜΙΚΡΟ ΠΟΤΑΜΙ,ΚΑΛΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ,ΣΠΗΛΙΑ (ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ )ΜΙΚΡΕΣ ΛΗΜΝΕΣ,ΚΑΤΑΡΑΚΤΕΣ,ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΥΣΚΟΛΑ ΜΕΡΗ ΜΕ ΣΥΡΜΑΤΟΣΧΟΙΝΟ ΤΟΠΟΘΕΤΗΜΕΝΟ ΑΠΟ ΟΡΕΙΒΑΤΕΣ. ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ 2ΚΜ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΡΟΥΣΟ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΑ ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΙΔΕΡΕΝΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΓΕΦΥΡΑ.ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 2-3.ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ 35-45 ΛΕΠΤΑ. ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΕΡΕΣ ΕΠΟΧΕΣ ΑΝΟΙΞΗ-ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ-ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΛΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΕΙΜΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗΣΑΣ ΓΙΑ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΒΟΗΘΕΙΑ. ΕΠΙΣΗΣ ΤΟΝΙΖΩ ΟΤΙ Η ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΙΣ ΛΙΓΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΕ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΜΟΛΥΝΣΗ.


247

Ηφαιστειακή χερσόνησο Μεθάνων Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ - ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ (ΤΡΟΙΖΗΝΙΑ) Τώβιας Σώρρος Μία αδικημένη περιοχή χρειάζεται την προσοχή μας! Τα Μέθανα βρίσκονται σε απόσταση 2 ωρών από το λιμάνι του Πειραιά. Και αν είναι κοντά από τα αστικά κέντρα, τα Μέθανα είναι ακόμα άγνωστα σε πολλούς Έλληνες και ξένους. Οι λίγοι που ξέρουν τα Μέθανα, πάντα τα θυμούνται σαν προορισμός για τους γέρους και μόνο για την λουτροθεραπεία. Έτσι τα Μέθανα έχουν βγάλει την φήμη πως είναι ένα μέρος μόνο για τους ηλικιωμένους. Η τουριστική εξέλιξη της υπόλοιπης Ελλάδας έχει περάσει από τα Μέθανα χωρίς να τα πειράξει. Τα τελευταία χρόνια ο Δήμος Μεθάνων νόμισε πως με πολλά τεχνικά έργα θα προλάβαινε να «αξιοποιήσει» τα Μέθανα με μία τσιμεντένια υποδομή και δρόμους. Όλα τα έργα πληρώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα θετικά αποτελέσματα για την τουριστική ανάπτυξη του τόπου είναι ελάχιστα. Αυτά που θα μπορούσαν να προβάλουν τα Μέθανα όχι μόνο στον ελληνικό τουρισμό κινδυνεύουν. Και αν τα Μέθανα έχουν χαρακτηριστεί σαν μέρος φυσικού καλός και ζώνη αρχαιολογικής προστασίας, τα τεχνικά, δήθεν αναπτυξιακά έργα του Δήμου βάζουν ακόμα σε μεγάλο κίνδυνο την λαογραφική και φυσική ομορφιά της χερσόνησο. Μία έξοδο από αυτόν τον λανθασμένο δρόμο της δήθεν ανάπτυξης είναι οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού.Χρόνια αυτό το θέμα είναι γνωστό στον Δήμο Μεθάνων, άλλα έργα με σεβασμό προς την τοπική λαογραφία και φύση δεν έγιναν. Οτι γίνεται, είναι για την προεκλογική εξυπηρέτηση τον ψηφοφόρων. Και αν αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό για την ελληνική πραγματικότητα, πρέπει να αναρωτηθεί ο καθένας, τι μέλλον αφήνουν για την νεολαία. Δεν υπάρχει πια καμία άλλη βιομηχανία στην Ελλάδα στην οποία τα παιδιά να βρούνε θέσεις εργασίας. Ο τουρισμός όμως είναι μία καλή πηγή εισοδήματος και ειδικά στα Μέθανα θα μπορούσε να λειτουργήσει 12 μήνες τον χρόνο. Το 2000 ξεκινήσαμε μαζί με μερικούς Μεθανιτές να καθαρίσουμε τα παλιά μονοπάτια και να ανοίξουμε καινούργιες διαδρομές στα όμορφα βουνά των Μεθάνων. Περίπου 60 χιλιόμετρα μπορούσε κάνεις να περπατήσει μέχρι το 2002. Η αδιαφορία του Δήμου Μεθάνων είχε σαν αποτέλεσμα να κλείσουν μερικές από τις ομορφότερες διαδρομές και άλλες πλακώθηκαν από δήθεν αγροτικούς δρόμους. Η κατάσταση είναι πως μόνο ένας που ξέρει πολύ καλά τα Μέθανα μπορεί χωρίς προβλήματα να βρει τις σωστές και ανοικτές διαδρομές. Το σύστημα των μονοπατιών Τον Ιούνιο 2000 ξεκίνησε ένα πρόγραμμα του ΕΟΤ για την δημιουργία και συντήρηση των μονοπατιών στα Μέθανα. Καθαρίσαμε τα παλιά πλακόστρωτα μονοπάτια και φτιάξαμε και απλά υπόστεγα. Κάθε διαδρομή πήρε ένα χρώμα για την σηματοδότηση σε ξύλινες πινακίδες. Αφού δεν εμπιστεύτηκα στις ξύλινες πινακίδες και την αντοχή τους στον χρόνο, έβαψα και τα βράχια με σημάδια. Έτσι υπάρχουν το ελάχιστον σημάδια οπού ο πεζοπόρος μπορεί να προσανατολιστεί. Μέχρι σήμερα έχουν ήδη κλείσει μερικές από τις ωραιότερες διαδρομές όπως το μονοπάτι από τον Άγιο Αθανάσιος προς την Κουνουπίτσα. Μελλοντικά και αυτές οι διαδρομές θα μπορούσαν να ξανά-ανοικτούν. Το πρόγραμμα του ΕΟΤ κανονικά απέτυχε, άλλα με την ιδιωτική πρωτοβουλία, μπορεί να γίνει μία δικτύωση μονοπατιών η οποία μπορεί να κάνει τα Μέθανα πιο ελκυστικά


248

σε ξένους και Έλληνες πεζοπόρους και με τις πολλές διαδρομές να μακρύνουμε την παραμονή των ξένων στα Μέθανα. Γιατί να αξιοποιηθούν τα μονοπάτια των Μεθάνων; Τα Μέθανα είναι χαρακτηρισμένα σαν περιοχή φυσικού κάλος και από αρχαιολογικά και γεωλογικά θέματα είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές της νότιας Ευρώπης. Η πλούσια πανίδα και οι εναλλακτικές τοποθεσίες των Μεθάνων μαζί με τα πολλά αξιοθέατα είναι ο καλύτερος πόλος έλξης για να έρθει ο επισκέπτης στα Μέθανα, γιατί τα Μέθανα δεν είναι μόνο τα λουτρά! Σε μία διαδρομή στα μονοπάτια των Μεθάνων κάνεις μπορεί εύκολα να συνδυάσει την γεωλογία των ηφαιστείων, τα αρχαιολογικά και την παραδοσιακή ζωή της χερσόνησο. Που αλλιώς θα βρει εύκολα ένα μέρος με περίπου 30 ηφαίστεια, 55 θέσεις αρχαίων ευρημάτων και πολλά παραδοσιακά χωριά; Και αφού τα Μέθανα είναι κοντά από την Αθήνα και τον Πειραιά είναι πολύ εύκολη η πρόσβαση στα Μέθανα. Αναρωτιέται κάνεις γιατί δεν εκμεταλλεύτηκε αύτη την δυνατότητα ο Δήμος Μεθάνων. Τα αξιοθέατα των Μεθάνων: Τα 30 ηφαίστεια - 55 αρχαιολογικές θέσεις - Μία σπάνια χλωρίδα και πανίδα - Παραδοσιακά χωριά - Μία πολύ εναλλακτική τοποθεσία - Τα δάση - Τα λουτρά των Μεθάνων Η κοκκινή διαδρομή Η πρώτη εκδρομή που μπορεί να κάνει ο επισκέφτης στα Μέθανα είναι η διαδρομή με την κόκκινη σηματοδότηση. Αφού δεν υπάρχει καμία πληροφόρηση του κοινού στο λιμάνι των Μεθάνων για το πώς και που να πάνε για την πεζοπορία, πρέπει να περιγράψω εδώ την αρχή. Μόλις θα έχετε φτάσει στην σκάλα του λιμανιού των Μεθάνων θα στρίψετε δεξιά και θα ανεβείτε τον πρώτον δρόμο αριστερά (εκεί που είναι τα ταξί), θα περάστε από το κτίριο του Δήμου Μεθάνων. Θα πάτε όλο κατ ευθείαν προς την Αγία Παρασκευή. Τα πρώτα 400 μέτρα στην άσφαλτο δεν είναι τόσο ελκυστικά, άλλα αφού δεν υπάρχει άλλη λύση... Θα φτάσετε σίγα-σίγα στα πρώτα σπίτια του οικισμού Αγίου Χαράλαμπου και θα βρείτε και λίγα από τα παλιότερα και ωραιότερα αγροτικά σπίτια. Θα ανεβείτε τον δρόμο προς την εκκλησία του Αγίου Χαράλαμπου και εκεί θα κατεβείτε στο ξερό ποταμάκι και απέναντί στο βουνό θα ξεκινήσει το μονοπάτι με την κόκκινη σηματοδότηση. [Κανονικά θα πήγαινε στην Πάνω Μούσκα και από εκεί στο ιστορικό ηφαίστειο. Αυτή η διαδρομή θα ήταν πολύ κουραστική και αφού στο τελευταίο μέρος του έχει κλείσει, θα ήταν δύσκολα να βρει κάνεις την Καμένη Χώρα και το ηφαίστειο της σε ένα λογικό χρονικό διάστημα. Έτσι συνδυάσουμε την κόκκινη διαδρομή μετά από τον Σταυρόλογγος με την κιτρίνη διαδρομή.] Αρχικά ανεβαίνετε σε πεζούλες με ελιές και σίγα-σίγα θα κερδίσετε ύψος. Στην κοιλάδα Χιρόμα θα δείτε πολλά παρατημένα αμπέλια και ερείπια από αγροτικά υπόστεγα. Η θέα προς την λουτρόπολη Μέθανα είναι τέλεια! Θα δείτε τον Σαρωνικό κόλπο και το γειτονικό νησί, την Καλαυρία και την ακτή της ανατολικής Πελοπόννησο. Η σηματοδότηση τις διαδρομής έγινε κυρίως με κόκκινα τετράγωνα στον βράχο. Σε περίπου μία ώρα θα φτάσετε σε ένα παραθεριστικό σπίτι και μετά από 200 μέτρα θα ανεβείτε έναν αγροτικό δρόμο μέχρι που θα συναντήσετε την άσφαλτο. Θα ακολουθήσετε τον δρόμο δεξιά μέχρι θα φτάσετε την κοιλάδα του Σταυρολόγγου. Η κοιλάδα Σταυρολόγγος (ΟΧΙ Στραβόλογγος!) Η κοιλάδα πήρε το όνομα μάλλον γιατί παλιά εκεί ήταν η διασταύρωση των σημαντικότερον μονοπατιών της χερσόνησο. Πριν υπήρχαν αμάξια στην χερσόνησο, κάνεις περπατούσε δεξιά προς την Κυψέλη, αριστερά προς τα Δριτσεϊκά και αν προχωρούσε κατ ευθείαν θα έφτανε στην Καμένη Χώρα η στην Κουνουπίτσα. Πολλοί Μεθανιτές είχαν τα αμπέλια εδώ πάνω στα βουνά και στην εποχή του τρύγος υπήρχε πολύ ζωή στα βουνά των Μεθάνων. Ακόμα σήμερα βρίσκουμε παντού πατητήρια και αγροκατοικίες. Όλα τα βουνά των Μεθάνων ήταν ένα μεγάλο χωράφι και αμπέλι. Και στην εποχή των πειρατών οι Μεθανιτές βρήκαν


249

εκεί πάνω ασφάλεια. Έτσι τα παλιότερα χωριά είχαν κτιστεί στα βουνά σε σημεία που δεν φαινόταν από την θάλασσα. Ο Σταυρολόγγος ήταν το κέντρο της χερσόνησο. Και σήμερα οι αγρότες φτιάχνουν καινούργια αμπέλια. Δυστυχώς πολλές φόρες με την βοήθεια της μπουλντόζας και καταστρέφουν ένα μέρος της τοποθεσίας. Ο Σταυρολόγγος είναι ένας από τους παλιότερους κρατήρες ηφαιστείων στην χερσόνησο. Μοιάζει με μία μικρογραφία της Σαντορίνης. Στην μέση της καλντέρας του βγήκε ένα μικρότερο ηφαίστειο σαν αυτό που έγινε το 2006 στο ινδονησιακό ηφαίστειο Κελούντ. Το ηφαίστειο Σταυρολόγγος δεν έχει μόνο γεωλογικό ενδιαφέρον άλλα την άνοιξη θα βρείτε εκεί άγρια τριαντάφυλλα και σπάνιες ορχιδέες. Και πάνω από την καλντέρα βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Αθανάσιου. Από εκεί θα μπορούσατε να περπατήσετε στην κιτρίνη διαδρομή και στην Κυψέλη και μέχρι το 2001 στην πράσινη διαδρομή μέχρι την Κουνουπίτσα (έχει κλείσει). Για να προχωρήσετε θα ακολουθήσετε πάλι την άσφαλτο μέχρι το τέρμα του δρόμου. Από τώρα θα περπατήσετε άνετα στον χωματένιο δρόμο για την Καμένη Χώρα. Αυτός ο δρόμος έχει ένα σοβαρό πρόβλημα. Κινδυνεύει να γίνει άσφαλτο. Ο Δήμος Μεθάνων πιστεύει πως για να έχει τουρισμό θα πρέπει να υπάρξει ο περιφερειακός δρόμος γύρο από την χερσόνησο, χωρίς να σκεφτεί κάνεις για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. Και ο αγροτικός δρόμος που ήδη υπάρχει είναι μία καταστροφή της τοποθεσίας των Μεθάνων, άλλα το ελάχιστον περπατείται και δεν φέρνει ακόμα τόση κίνηση με αμάξια. Από την στιγμή που θα ρίξει ο Δήμος την άσφαλτο, θα έχει τελειώσει το μέλλον των Μεθάνων στις ειδικές μορφές τουρισμού και η επιβάρυνση του περιβάλλον από τα αμάξια που άσκοπα θα περάσουν από εκεί μόνο να πάρουν ένα μάτι, θα είναι μεγάλη. Ξέρουμε πως ακόμα αρκετοί Έλληνες δεν προσέχουν την φωτιά και το καλοκαίρι θα κάψουν πυρκαγιές τα δάση που στολίζουν τα ηφαίστεια των Μεθάνων. Για την πεζοπορία δεν θα είναι για άλλο ελκυστικά τα Μέθανα με έναν τέτοιον δρόμο. Και ο πεζοπορικός τουρισμός έχει δείξει στο παρελθόν πως θα είχε συμφέρον για την τοπική οικονομία. Ο πεζοπόρος θα μείνει για μέρες στα Μέθανα και καταναλώνει στα Μέθανα. Όταν προχωράμε σε αυτόν τον αγροτικό δρόμο θα δούμε σύντομα την ηφαιστειακή οροσειρά των βόρειων Ηφαιστίων των Μεθάνων. Εκεί σε ένα ρήγμα έγιναν περίπου 7 ηφαίστεια και από αυτά ο Προφήτης Ηλίας είναι από τα υψηλότερα. Μετά από βροχές μπορείτε να βρείτε μαχαίρια από οψιδιανός που δείχνει πως εδώ ζούσαν κυνηγοί στην προϊστορική εποχή. Το ηφαιστειακό αυτό γυαλί δεν υπάρχει στην περιοχή του Σαρωνικού κόλπου και ήρθε με το προϊστορικό εμπορείο από την Μήλο. Όλα τα βουνά των Μεθάνων είναι γεμάτα από προϊστορικά ευρήματα και έτσι είναι λογικά που τα Μέθανα είναι μία ζώνη αρχαιολογικής προστασίας κατά τον ελληνικό νόμο. Παράξενα είναι που δεν τηρείται αυτός ο νόμος και επιτρέπονται σχέδια οδοποιίας εκεί στα βουνά των Μεθάνων... Σε λίγο θα περάσετε και από τις στέρνες οπού πρέπει να υπήρξαν και αρχαίοι τάφοι η κιόλας ένα αρχαίο ιερόν. Αυτά δείχνουν λείψανα από μαύρα κεραμικά κομμάτια που βρίσκονταί στην άκρη του δρόμου. Στην δυτική άκρη της κοιλάδας Μακρύλογγος θα κατεβείτε προς το παρατημένο χωριό «στέρνα του γαμπρού» και πριν θα στρίψτε σε ένα από τα ωραιότερα πλακόστρωτα μονοπάτια των Μεθάνων. Αυτό θα σας φέρει στα ερείπια του χ ωριού και στην εκκλησία του Σωτήριος. Μέχρι το 1834 υπήρχε εκεί ένα χωριό το οποίο έσβησε όταν δεν υπήρχε πια ο κίνδυνος για πειρατικών επιθέσεων. Το όνομα πήρε το μέρος από μία τραγική ιστορία. Κάποτε ένας γαμπρός ξεκίνησε από την Καμένη Χώρα για να πάρει την νύφη του από την Κάτω Μούσκα. Στον δρόμο προς εκεί διψούσε και προσπάθησε να πάρει νερό από μία παλιά στέρνα. Μάλλον γλίστρησε και έπεσε μέσα στην στέρνα και πνίγηκε. Από αύτη την


250

στιγμή πήρε ο τόπος το όνομα του «η στέρνα του γαμπρού». Σε αυτή την περιοχή κυριαρχεί το μεγάλο ηφαίστειο Μαλιά Βγέθι. Από την κορυφή του έχει κάνεις μία πολύ καλή θέα προς την Καμένη Χώρα, το ιστορικό ηφαίστειο και το ακρωτήρι Καρασοπαναγία. Η άνοδος στην κορυφή είναι πολύ δύσκολη γιατί έχει πυκνή βλάστηση και μόνο από το εκκλησάκι μπορείτε να τα προσπαθήσετε. Δεν υπάρχει μονοπάτι στην κορυφή. Γιαυτό προχωράμε την πεδιάδα μετά από την στέρνα γαμπρού. Ίσως θα συναντήσετε τον βοσκό τον Γιάννη Κοτσιά με το κοπάδι του. Μέχρι το 2000 ξεκινούσε εδώ ένα πολύ ωραίο μονοπάτι το οποίο οι μπουλντόζες του Δήμου Μεθάνων κατάστρεψαν. Τώρα πρέπει να ακολουθήσουμε τον καινούργιο (ακόμα) χωματένιο δρόμο που κόπηκε μέσα σε μία από τις πιο ωραίες τοποθεσίες της νότιας Ελλάδας. Ένα αδιόρθωτο έγκλημα κατά το φυσικό περιβάλλον. Που και πως πήρε ο Δήμος την άδεια για αυτό το έργο και αν υπήρχε καθόλου μία περιβαλλοντική μελέτη, δεν το ξέρει κανένας. Το αποτέλεσμα είναι φτωχό και για τους κάτοικους που ακόμα σήμερα δεν καταλαβαίνουν το κακό που τους έγινε. Οι ξένοι τώρα έρχονται με τα ενοικιασμένα αμάξια τους από τον Πόρο. Ανεβαίνουν χωρίς πληροφόρηση στο ιστορικό ηφαίστειο και φεύγουν γρήγορα. Δεν μένουν στα Μέθανα. Εκτός από καυσαέριο και σκουπίδια δεν αφήνουν τίποτα στα Μέθανα. Πριν υπήρχε ένα πολύ ωραίο μονοπάτι που ξεκίνησε και από την εκκλησία του χωριού Καμένη Χώρα, τον Άγιο Γιάννη και πέρασε από τα χωράφια . Μία πολύ ωραία διαδρομή και καλή εισαγωγή στην ηφαιστειακή χερσόνησο. Και δεν ήταν κάτι για να έρθει κάνεις μόνο για 2 ώρες. Ήταν ένας προορισμός που κράτησε τον ξένο στα Μέθανα. Τα πρώτα ξένα γκρουπ είχαν ενθουσιαστεί με αυτό το μέρος. Και σήμερα αξίζει να δει κάνεις το κέντρο του ιστορικού ηφαιστείου. Αυτό το ηφαίστειο είχε την τελευταία έκρηξη περίπου το 230 π.Χ. και σαν τοποθεσία και σαν μνημείο φυσικής ιστορίας αξίζει μία αυστηρή προστασία. Σε άλλα μέρη της Ευρώπης προστατεύονται τέτοια αξιοθέατα. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη να προστατεύουν οι Έλληνες και την φυσική κληρονομιά τους και να μην θυσιαστούν όλα σε μία δήθεν τουριστική αξιοποίηση! Ακόμα δεν είναι αργά για τα Μέθανα και ίσως η αξιοποίηση των μονοπατιών είναι μία λύση για μία υπεύθυνη μορφή τουριστικής ανάπτυξης των Μεθάνων. Ένα πρώτο σωστό βήμα ίσως. Και έμεις οι ξένοι φίλοι της Ελλάδας πάντα θα υποστηρήξουμε τέτοια μέρη ανεξάρτητα από τα διθέν συμφέροντα τοπικής πολιτικής... Η Ελλάδα αξίζει την προστασία από όλους - ξένους και Έλληνες! Φιλικά Τώβιας Σώρρος http://www.methana.com http://www.volcanodiscovery.com .

http://www.volcanodiscovery.com/


251


252

ΦΑΡΑΓΓΙ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΓΓΙΤΗ Ν. ΣΕΡΡΩΝ (ΑΛΙΣΤΡΑΤΗ ΣΕΡΡΩΝ) ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΤΑΛΗΣ ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΕΧΕΙ ΜΗΚΟΣ 8 km ΚΑΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΣΕΡΡΩΝ . ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΠΩΣ RAFTING, ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ, ΚΑΝΟΕ ΚΑΓΙΑΚ, ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ κ.α.


253

Πριόνια – καταφύγιο Ζολώτα Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ (ΟΛΥΜΠΟΣ) kostas sotiriadis μονοπατι από πριονια ολυμπου εως καταφυγιο ζολωτα


254

Σκάλα της κυρ Αλέξαινας Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΒΙΤΣΑ ΖΑΓΟΡΙΟΥ) ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΛΙΑΤΣΟΣ Η "Σκάλα της κυρ Αλέξαινας" η αλλιώς η "Σκάλα στο ποτάμι" είναι ένα παραδοσιακό γκαλντερίμι , αριστούργημα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, που ξεκινά από το "Μεσοχώρι", την πλατεία της Βίτσας, και διασχίζοντας το μεσαιωνικό τμήμα του Κάτω Μαχαλά του χωριού, ανάμεσα από πανάρχαια παραδοσιακά αρχοντικά, γκαλντερίμια και τη κεντρική εκκλησία της Παναγίας, περνά στη χαράδρα του Βίκου και φθάνει στη κοίτη της χαράδρας του Βίκου. Αποτελεί και τη φυσική είσοδο της χαράδρας προς τα γύρω χωριά του κεντρικού Ζαγορίου καθώς και τις πηγές του ποταμού Βοϊδομάτη, κάτω από τα χωριά Αρίστη και Πάπιγγο. Η σημερινή της μορφή, με τα καγκέλια, τους αρκάδες, τις λαξευμένες ποταμίσιες πέτρες, την οφείλει στην ευεργέτιδα της Βίτσας Ζαγορίου, Αγγελική Παπάζογλου, η οποία δημιούργησε ένα μοναδικό Κληροδότημα, από την περιουσία του συζύγου της Αλεξίου Παπάζογλου στα τέλη του 19ου αιώνα, με σκοπό να εκτελούται κοινωφελή έργα στη Βίτσα και στο Ζαγόρι. Η σκάλα αυτή της κυρ΄Αλέξαινας αποτελούσε το βασικό οδικό άξονα από τα μεσαιωνικά χρόνια έως το Β παγκόσμιο πόλεμο για τα χωριά του Ζαγορίου και του ταξιδεμένους Ζαγορίσιους, στο πολυθρύλητο ταξίδι τους από και προς τα ξένα. Μεγάλο τμήμα του μονοπατιού σκεπάζεται από αιωνόβια δέντρα της περιοχής ενώ η θέα της Χαράδρας του Βίκου είναι μοναδική. Υπάρχει σήμανση με πινακίδα από την πλατεία του χωριού, που οδηγεί τον περιπατητή μετά από μία άνετη 20-λεπτη πορεία στην κοίτη της χαράδρας και στο παραδοσιακό γεφύρι του Μίσιου. Σε δύο σημεία του μονοπατιού - καλντεριμιού - σκάλας υπάρχουν δύο αρχαία ξωκλήσια: των Ταξιαρχών , άριστα διατηρημένο, και του " Αη Νικόλα στο ποτάμι", χτισμένο σε ένα καγκέλι της σκάλας , ενταγμένο απόλυτα με τους βράχους και τη φύση με μια αριστουργηματική απλότητα. Από το τέλος του μονοπατιού ξεκινά η διάσχιση της χαράδρας του Βίκου καθώς και μικρά μονοπάτια προς τα χωριά: Κουκούλι, Καπέσσοβο και Κήπους Ζαγορίου. Το μονοπάτι αυτό είναι μοναδικό τόσο για την άριστη κατασκευή του πάνω στη χαράδρα του Βίκου όσο και για το φυσική ομορφιά της περιοχής, του Εθνικού Δρυμού Βίκου, καθώς και για τη μοναδική χλωρίδα και πανίδα του τόπου. Πλήθος αγρίων ζώων και πουλιών βρίσκουν καταφύγιο στη περιοχή αυτή δημιουργώντας ένα περιβάλλον για μια ονειρική πεζοπορία.


255


256

ΚΕΦΑΛΑΡΙ Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ) ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΕΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΜΕΡΟΣ ΜΕ ΑΝΕΠΑΝΑΛΕΙΠΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΑ ΝΕΡΑ


257

ΡΕΚΑ Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (ΦΩΚΙΔΑ - ΑΜΦΙΣΣΑ) ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟ ΛΟΓΟ, ΕΔΩ ΚΑΙ ΑΡΚΕΤΟ ΚΑΙΡΟ ΕΧΕΙ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΙΧΑ ΣΤΕΙΛΕΙ ΚΑΙ ΑΡΧΙΚΑ ΑΝΑΡΤΗΣΑΤΕ, ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΗΣ ΡΕΚΑΣ. ΘΑ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΣΑ ΝΑ ΤΟ ΕΠΑΝΑΦΕΡΕΤΕ.


258

ΠΑΛΙΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΜΕΣΑ ΜΑΝΗ) Θεόδωρος Γρηγοράκος ΣΤΗΝ ΜΑΝΗ ΓΕΝΙΚΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΣΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΑΛΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΟΔΙΚΟΙ ΚΟΜΒΟΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1970 ΠΕΡΙΠΟΥ ΠΟΥ ΑΝΟΙΞΑΝ ΟΙ ΑΜΑΞΙΤΟΙ ΔΡΟΜΟΙ... ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΜΟΥ ΤΣΙΚΑΛΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΥΝ ΤΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΜΟΥΝΤΑΝΙΣΤΙΚΑ - ΚΟΤΡΑΦΙ - ΤΣΙΚΑΛΙΑ - ΣΥΧΑΛΑΣΜΑΤΑ - ΞΕΡΟΛΑΚΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΧΩΡΙΑ ΟΠΩΣ Η ΒΑΘΕΙΑ,Η ΛΑΓΕΙΑ, ΤΑ ΑΛΙΚΑ.


259

Ανθοχώρι Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ (ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ) dimitris karaflos Το μονοπάτι του Ανθοχωρίου δίπλα στο ποτάμι οδηγεί σε φαράγγι, καταρράχτες, και στο τέλος καταλήγει σε μία αναπαλαιωμένη πέτρινη γέφυρα.


260

Βρύναινα - Οροσειρά Όθρυς 192 Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ (ΒΡΥΝΑΙΝΑ - ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΌΘΡΥΣ) Δήμος Σούρπης Το μονοπάτι βρίσκεται δίπλα από τη Βρύναινα, ορεινό χωριό του Δήμου Σούρπης ( www.sourpi.gov.gr ) Νομού Μαγνησίας. Η Βρύναινα φημίζεται για την υψηλής ποιότητας παραγωγή σε τσάι του βουνού (παράγει περισσότερο από το 85% της εγχώριας παραγωγής), σε ρίγανη και αρωματικά φυτά (φασκόμηλο, μέντα, μελισσόχορτο κ.α.). Τα ταβερνάκια της Βρύναινας είναι ξακουστά σε όλο το νομό καθώς σερβίρουν κρεατικά που παράγονται . Δίπλα από τη Βρύναινα υπάρχουν οι δύο Ιερές Μονές της Παναγίας Ξενιάς (Ανδρώα Άνω Ιερά Μονή και Γυναικεία Κάτω Ιερά Μονή). Στην περιοχή υπάρχουν αξιόλογα σπήλαια καθώς και πέτρινα γεφύρια.


261


262


263

Μονοπάτι προς το Φαράγγι Μαυρομάττι Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ (ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ - ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΌΘΡΥΣ) Δήμος Σούρπης Το μονοπάτι βρίσκεται στο Φαράγγι Μαυρομάττι, κοντά στο ορεινό χωριό Άγιος Ιωάννης του Δήμου Σούρπης ( www.sourpi.gov.gr ) Νομού Μαγνησίας. Το φαράγγι αποτελεί μνημείο εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς. Το επισκέπτονται τόσο Έλληνες όσο και ξένοι για καταρρίχηση (canyoning). Στο χωριό Άγιος Ιωάννης υπάρχει ξενώνας όπου μπορούν να διαμείνουν περιπατητές.


264

ΓΟΥΛΙΝΑ Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ (ΠΑΛΑΙΟΒΡΑΧΑ) dafni spil Για όσους αγαπουν τον περιπατο, την επαφη με τη φυση το μονοπατι αυτο προσφερεται..Ειναι μοναδικα τα συναισθηματα που δημιουργούνται..Μπορει κανεις να θαυμασει το μαγευτικο τοπιο, να αναπολησει, να ονειρευτει, να μοιραστει τη διαδρομη με φιλους..Διακρινεται για την απιστευτη ομορφια του την ανοιξη που ειναι ολα ανθισμενα και αποπνεουν μια αισθηση αναγεννησης.. Προκειται για ενα χαρακτηριστικο δειγμα της υπεροχης του χωριου συγκριτικα με τα αλλα της περιοχης, κατι που αποδεικνυεται απο την προτιμηση αρκετων επισκεπτων καθ ολη τη διαρκεια του χρονου.. Με το καλο να ερθετε οσοι ειστε λατρεις των φυσικων τοπιων και των εμπειριων που προσφερουν!! Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ (Δ.ΖΑΓΟΡΑΣ) ΑΛΚΗΣ ΓΕΩΡΓΟΥΔΗΣ ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ΕΙΜΑΙ ΔΙΕΤΕΡΑ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΣ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΔΙΚΣΗ ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. ΛΟΙΠΟΝΕΓΟ ΕΙΜΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΖΑΓΟΡΑ ΜΕΝΩ ΣΤΟ ΧΟΡΕΥΤΟ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΕΑ 2 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΕΧΩ ΕΝΑ ΞΕΝΩΝΑ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ,ΚΑΦΕ,ΜΠΑΡ. ΚΑΝΩ ΚΑΙ ΕΓΩ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΛΚΙΣΟΥΝ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΝΕ ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ Δ.ΖΑΓΟΡΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΕ ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΑΑ Ο Δ.ΖΑΓΟΡΑΣ ΤΑ ΑΓΝΟΙ. ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΤΟΥ ΤΟ ΕΠΙΣΙΜΑΝΩ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΧΟΥΝΕ ΑΛΑ ΠΡΑΓΑΜΑΤΑ ΠΡΩΤΕΡΕΟΤΗΤΑ. ΕΛΠΙΖΟ ΣΥΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΑΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΜΟΥ ΝΑ ΤΑ ΚΑΘΑΡΙΣΟΥΝΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ!!! ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ..


265

E-65 Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ (TIΘΟΡΕΑ) ΤΑΚΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΤΟ!!!ΑΞΙΖΕΙ...ΤΙΘΟΡΕΑ (ΒΕΛΙΤΣΑ) ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ-ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ.


266

ΙΘΑΚΗ 197 Ν. ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ (ΙΘΑΚΗ) ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΑΡΣΕΝΗΣ Η Ιθάκη και τα μονοπάτια της έχουν τη δυνατότητα να σας χαρίσουν χρώματα , να σας θυμίσουν μυρωδιές αλλά και να σας ξυπνήσουν μνήμες. Το νησί του Οδυσσέα υμνήθηκε όσο κανένας άλλος τόπος από τον Όμηρο, ενσαρκώνοντας με τη σειρά του τη νοσταλγία του γυρισμού, τον πόθο και την αγάπη για την πατρίδα. Ένα από τα πολλά ¨Ομηρικά ¨ μονοπάτια του νησιού, από το οποίο περπάτησε ο πολυμήχανος Οδυσσέας είναι αυτό που ξεκινάει από το Μαραθιά (Ελληνικό) και τερματίζει στον Αετό (Αλαλκομενές). Το μονοπάτι βρίσκεται κοντά στον αγροτικό δρόμο Μαραθιά και η αφετηρία του είναι περίπου 30 μέτρα από το δρόμο. Ο χρόνος διάβασης του μονοπατιού είναι 1 ώρα και 20 λεπτά. Όσον αφορά τη δυσκολία θα μπορούσαμε να το εντάξουμε κυρίως στο διάστημα <3>. Η καταλληλότερη εποχή που θα μπορούσε κάποιος να επισκεφθεί το μονοπάτι είναι το φθινόπωρο και ο χειμώνας. Τα αξιοθέατα της διαδρομής είναι πολλά , όπως πολλά είναι και τα αρχαιολογικά ευρήματα. Στην περιοχή του Μαραθιά ,( νότιο μέρος του νησιού), βρίσκεται η τοποθεσία Ελληνικό, όπου κατά τη Μυκηναϊκή περίοδο, υπήρχε οικισμός. Εδώ βρίσκονται οι σηκοί του Εύμαιου αλλά και η ¨Κόρακος Πέτρα¨, όπως μας διηγείται ο ΅Όμηρος. Επιπλέον συναντάμε την περίφημη σπηλιά του χοιροβοσκού που σύμφωνα με το επικό έργο, ήταν ο πρώτος άνθρωπος που συνάντησε ο Οδυσσέας όταν πάτησε το πόδι του στη μητρική γη μετά την πολύχρονη απουσία του, με σκοπό να πληροφορηθεί για τις συνθήκες που επικρατούσαν στο νησί. Διασχίζοντας το μονοπάτι από τη δεξιά πλευρά αξίζει να σταματήσουμε την πορεία μας για μερικά λεπτά για να απολαύσουμε από ψηλά τη μαγευτική θέα, αγναντεύοντας τα κρυστάλλινα νερά του νησιού. ( έχουμε τη δυνατότητα να αντικρίσουμε δύο παραλίες της Ιθάκης και συγκεκριμένα τα Καμίνια και το Σαρακήνικο, ένα μικρό νησάκι εν ονόματι Νησόπουλο καθώς και την πρωτεύουσα του νησιού, το Βαθύ.) Συνεχίζοντας την πεζοπορία θα ανακαλύψουμε ότι το έδαφος είναι πετρώδες και κατά τόπους δυσκολεύει, αλλά τα δέντρα και η πυκνή βλάστηση σίγουρα θα μας ανταμείψουν. Στα μισά της διαδρομής μπορούμε πλέον να αντικρίσουμε και την Κεφαλονιά η οποία ξεδιπλώνεται από την αριστερή πλέον πλευρά. Η θέα στο σημείο αυτό είναι ικανή να μας συνεπάρει και να μας κάνει να νιώσουμε σαν σύγχρονοι Οδυσσεύς. Έχουμε φθάσει πλέον στο τέλος της διαδρομής όπου και συναντάμε τον περίφημο αρχαιολογικό χώρο των Αλαλκομενών ( 8ος π.χ. αιώνας). Τα οικοδομικά λείψανα της πόλης είναι πολλά και καλύπτουν ολόκληρη την ανατολική πλαγιά του νησιού. Στην κορυφή του λόφου βρίσκεται η ακρόπολη η οποία περιβάλλεται από τα Κυκλώπεια τείχη. Ο αρχαιολόγος Ε. Σλήμαν πραγματοποίησε την πρώτη του ανασκαφή στο λόφο του Αετού, επίσης η Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή έφερε στο φως τη δεκαετία του 1930 το ιερό που ταυτίζεται με το ιερό του Απόλλωνα. Το μονοπάτι όμως δεν τελειώνει εδώ. Αξίζει να αναφέρω πως ο Οδυσσέας συνέχισε την πορεία του ακούραστος για άλλα 10 χλμ κατά μήκος της δυτικής πλευράς του νησιού, φθάνοντας έως τη σχολή του Ομήρου (Αγ. Αθανάσιος) όπου πιθανολογείται ότι εκεί βρίσκονται


267

και τα ανάκτορα του Οδυσσέα. Τελειώνοντας θα ήθελα να συμπληρώσω πως έχει καθιερωθεί από το 2008 ένας δρόμος αντοχής , ο λεγόμενος ¨Εύμαιος Δρόμος¨ που ξεκινά από το Μαραθιά και καταλήγει στη σχολή του Ομήρου. Ο δρόμος αυτός διεξάγεται το καλοκαίρι από τον αμαξιτό δρόμο όπου παίρνουν μέρος όχι μόνο αθλητές αλλά και απλοί περπατητές για να αποδείξουν ότι δεν ξεχνούν την ιστορία του νησιού, την ιστορία χιλιάδων χρόνων που ακόμα και τώρα κάνει όλους τους Έλληνες περήφανους.


268


269

E4 Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ (ΔΑΣΚΙΟ ΗΜΑΘΙΑΣ) Αθανασιος-Κονορ Στεφανοπουλος Χωριό ΡΙΖΩΜΑΤΑ-ΔΑΣΚΙΟ - Καταφύγιο ΣΕΟ Κοζάνης Νομός Ημαθίας Βαθμός δυσκολίας: Εύκολη Χρόνος διαδρομής: 7 ώρες Συνολική κατεύθυνση πορείας: 190° * Καταφύγιο ΣΕΟ Κοζάνης: προσφέρει ύπνο και φαγητό τα Σαββατοκύριακα. Τηλ. 0461 -25600 - 25909 (απογεύματα) ΥΨΟΜ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 600 Από την κεντρική πλατεία του χωριού Ριζώματα, όπου και η κοινότητα, ακολουθείτε τον δρόμο προς το υδραγωγείο. Από το υδραγωγείο ανηφορίζετε μέσα στο δάσος και σε 5 λεπτά συναντάτε δασικό, αλλά συνεχίζετε να ανηφορίζετε ακολουθώντας άλλο δασικό δρόμο αριστερά. Σε 30 λεπτά συναντάτε τον δασικό δρόμο (Ριζώματα -Καταφύγι). Συνεχίζετε στο δασικό και φτάνετε σε ένα εικονοστάσι. Από το εικονοστάσι ανηφορίζετε το μονοπάτι δίπλα σε ημιτελές χιονοδρομικό κέντρο. Η διαδρομή συνεχίζεται άλλοτε σε δρόμο, άλλοτε σε μονοπάτι και φτάνει σε μικρό πλάτωμα. Σε 15 λεπτά φτάνετε σε μεγάλο πλάτωμα όπου υπάρχουν κατασκηνώσεις προσκόπων. Συνεχίζετε τον δρόμο μέχρι που συναντάτε δασικό (Χωριό Καταφύγι - Καταφύγιο ΣΕΟ). Τον ακολουθείτε ανηφορίζοντας και φτάνετε. Πηγη πληροφοριων http://www.akalanthis.gr/E4-diadromes.htm

http://www.akalanthis.gr/E4-diadromes.htm

http://www.akalanthis.gr/E4-diadromes.htm


270

Χαράδρα Φλαμπουρίτσα Ν. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ (ΌΡΟΣ ΖΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ) Ευάγγελος Κανιάστας Εξαιρετικό μονοπάτι διάρκειας περίπου 4 ωρών μέσα στη Χαράδρα της Φλαμπουρίτσας παράλληλα στον ποταμό Συθα. Το μονοπάτι ξεκινάει σε ένα σημείο του Κεντρικού δρόμου πάνω από τα Άνω Τρίκαλα Κορινθίας κοντά στο πυροφυλάκειο που επιβλέπει τη Χαράδρα και καταλήγει στο οροπέδιο της Φλαμπουρίτσας μεταξύ Μικρής και Μεγάλης Ζήριας. Σε όλο το μήκος του είναι δασωμένο και ιδιαίτερα ομαλό (1) χωρίς μεγάλη υψομετρική διαφορά. Η περιοχή είναι καλυμμένη από εύρωστο δάσος Κεφαλληνιακής Ελάτης και Μαύρης Πεύκης και είναι χαρακτηρισμένη ως περιοχή NATURA λόγω των αρκετών ενδημικών αλλά και τοπικών ενδημικών φυτών που φιλοξενεί. Καταλληλότερη εποχή η αρχή του φθινοπώρου και μέσα με τέλη της Άνοιξης όπου έχουν ανθίσει τα περισσότερα αγριολούλουδα και έχουν λιώσει τα χιόνια. Να τονιστεί ότι η περιοχή χρειάζεται μεγαλύτερη φύλαξη από το δασαρχείο για τους λαθροκυνηγούς. Επισκέφτηκα το μονοπάτι αυτό πριν λίγες μέρες και άκουσα αρκετούς πυροβολισμούς από κυνηγούς σε μια περιοχή που υποτίθεται ότι είναι προστατευόμενη. Απαιτούνται περισσότεροι δασοφύλακες.


271

Στα χνάρια της ιστορίας των Στύρων Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΣΤΥΡΑ ΕΥΒΟΙΑΣ) ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΓΚΟΥΒΕΝΤΑΣ Μία διαδρομή περίπου 3 ωρών όπου κανείς βλέπει όλη την ιστορία των Στύρων. Ξεκινώντας από την πλατεία των Στύρων βλέπεις το σημερινό χωριό και πέρνοντας το μονοπάτι μέσα από το χωριό αρχίζεις την ξενάγηση στο χρόνο. Παλιά αρχοντικά αναπαλαιωμένα πάνω στο πετρόκτιστο καλντερίμι σε οδηγεί σ΄ένα πλατανότοπο , στη Μεγάλη Βρύση όπου θα δείς το πρώτο χειροκίνητο ελαιοτριβείο του 1896 με την μεγάλη βρύση όπου έπερνε νερό όλο το χωριό , τη μεγάλη στέρνα για να μαζεύει το νερό για άλλες χρήσεις και γενικά ένα τοπίο που γαληνεύει η ψυχή σου. Συνεχίζεις μέσα από μία ρεματιά που μαζεύει κάθε είδους πτηνού και μικρού ζώου, την διαδρομή βγαίνοντας από το χωριό και ακολουθείς το περπάτημα στην ιστορία. Αρχαία λατομεία όπου έφευγαν οι λαξευμένες κολόνες για τη Ρώμη ή Αθήνα , τα περίφημα δρακόσπιτα , το κάστρο των Στύρων όπου η θέα από εδώ είναι το κάτι άλλο . Βλέπεις Ευβοικό αλλά και Αιγαίο. Βλέπεις 4 χωριά και οικισμούς από ψηλά. Βλέπεις την διαδρομή τού Μαυρομιχάλη και το πύργο όπου έπεσε ηρωικά. Βλέπεις την διαδρομή των γερμανών για την μεγάλη μάχη στο Δίλησο. Αντιλαμβάνεται κανείς, συνδιαστικά, όλη την Ελληνική ιστορία σε μια διαδρομή μερικών χιλιομέτρων, τόσο κοντά στην Αθήνα, αλλά παράλληλα και τόσο μακριά, σε ένα μέρος αξιόλογο και μοναδικό, που θαρρείς ότι ο "πολιτισμός" έχει ξεχάσει να έρθει. - ευκολη διαδρομή, χωρις ιδιαίτερα εμπόδια, κατάλληλη εποχή, για φυσιολάτρες ή χειμερινή περίοδος, και για περιπατητές ανοιξη καλοκαίρι και φθινόπωρο


272

Βοτανικό μονοπάτι Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ - ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ (ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ) 5ο Δημ. Σχ. Χολαργού Σχολείο Το Βοτανικό μονοπάτι το έφτιαξε το 5ο Δ.Σ.Χολαργού το σχολικό έτος 2004-05 στα πλαίσια περιβαλλοντικού προγράμματος. Βρίσκεται στο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής. Αρχίζει από τη μονή Καισαριανής (όπου υπάρχει σήμανση) και φτάνει στην Καλοπούλα. Για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του σχολείου 5dim-cholarg.att.sch.gr.


273

Μεγάλο Σεϊτάνι Ν. ΣΑΜΟΥ (SAMOS) maria Kekkou Βρίσκεται στην δυτική Σάμο σε προστατευμένη περιοχή σε μια οργιώδη βλάστηση και καταλήγει σε κλειστό κόλπο με σπηλιές [μικρό και μεγάλο Σεϊτάνι] όπου γεννάει η μεσογειακή φώκια. Η πρόσβαση είναι εύκολη, το μονοπάτι ξεκινά εκεί που σταματά ο αυτοκινητόδρομος Νότια από το Καρλόβασι.


274

Φαράγγι Βουραϊκού Ν. ΑΧΑΪΑΣ (ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ) Κωνσταντίνος Φωκάς Εύκολη διαδρομή πάνω στις ράγες του οδοντωτού, δίπλα στο ποτάμι. Προτεινόμενη εποχή η Ανοιξη


275

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ (ΠΑΡΟΣ) ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΙΦΑΚΗΣ Είναι το βυζαντινό μονοπάτι που ξεκινάει από το ορεινό χωριό των Λευκών και καταλήγει σε ένα άλλο χωριό στα Μάρμαρα. Είναι ένα μονοπάτι που ακολουθούσαν παλιά οι κάτοικοι των Λευκών για να κόψουν δρόμο και να κατέβουν προς την θάλασσα. Είναι πολύ εύκολο να περπατηθεί και η διαδρομή διαρκεί λίγο λιγότερο από μία ώρα. Βαθμός δυσκολίας για το καλοκαίρι αλλά όχι κατά την διάρκεια του μεσημεριού, θα ήταν 2. Η καταλληλότερη εποχή είναι την άνοιξη ή το φθινόπωρο, αλλά ακόμα και το καλοκαίρι είναι πολύ ωραία το απογευματάκι.


276

Μονοπάτι της Γραβάτας Ν. ΗΛΕΙΑΣ (ΔΑΣΟΣ ΦΟΛΟΗΣ) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΟΥΚΟΥΛΑΣ Tρεις φιλοι ορειβατες ανυσηχοι πεζοποροι και νεο συνταξιουχοι απεφασισαν απο κοινου να πρωτοτυπησουν δημιουργωντας κατι εντελως νεο για τα ορειβατικα χρονικα.Η πρωτοτυπια τους αυτη εγκειται στο οτι καποια ατομα για πρωτη φορα τολμησαν να σηματοδοτησουν με γραβατες ενα ολοκληρο μονοπατι στο δασος της Φολοης. Το μονοπατι αυτο μεσα στον πυρινα του δρυοδασους της Φολοης ειναι ενα τμημα απο τις πολλες διακλαδωσεις που εχει το δρυοδασος, ειναι προσιτο για ολους και η πορεια του δε διαρκει μονο (2) δυο ωρες δυσκολια κατηγοριας (1) Η ιδεα της σηματοδοτησης με γραβατες προεκυψε απο μια προσφορα ( 300) γραβατων που αξιοποιηθηκαν κατ αυτο τον τροπο τοποθετοντας για σημαδια στο μονοπατι . Επισης ειναι κατι που συμβαινει για πρωτη φορα στον Ελλαδικο χωρο και ισως παγκοσμιως. Η διωρη αυτη πορεια ειναι μια εξαιρετικη διαδρομη μεσα στο δρυοδασος της φολοης που αρχιζει απο το εκκλησακι του Αγιου Γεωργιου στο δρομο για την Περσενα και ακολουθωντας τα σημαδια απο τις γραβατες για δυο ωρες μεχρι τις στανες στο δρομο για φολοη και κουμανη ιδανικη για ολες τις εποχες του χρονου ιδιως ανοιξης και φθινωπορου οπου τα φυλλα απο το δρυοδασος αρχιζουν να περνουν χρωμα κιτρινωπο μια μαγεια για να καταλαβη κανεις το μεγαλειο της φυσης .Υπαρχουν φωτο σε cd τις οποιες μπορω να σας στειλω μεσω ε-μαιλ Ευχαριστω Αντωνης Κουκουλας.


277

Μονοπάτι προς Θεούλη Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (DIMOS VARDOUSION) spiros apostolakopoulos Ena poli oreo monopati mesa se ena partheno topio apo elata.


278

Ανάβαση του Κέδρους Ν. ΡΕΘΥΜΝΟΥ (ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ) MIXALHS ΜΑΥΡΟΤΣΟΥΠΑΚΗΣ Απο τις καλυτερες αναβασεις για μοκρο ύψος με αναριχητικό πάρκο ικανό νασας ανεβάσει την αδρεναλίνη στα ύψη.


279

Φαράγγι Ανακώλου Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΞΗΡΟΚΑΜΠΙ) ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΟΥΚΟΓΙΑΝΝΗΣ Φαράγγι Ανακώλου,περιοχή NATURA και ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους , από τους πρόποδες του Ταϋγέτου προς την κορυφή του. Διασχίζεται από το χείμαρρο Ρασίνα, βατή διαδρομή με ΙΧ μέχρι τον παραδοσιακό οικισμό Κουμουστά και στη συνέχεια με 4Χ4 μέχρι το ορειβατικό καταφύγιο. Κατά την πορεία συναντάμε αρχαιολογικά μνημεία πηγές , μικρές φυσικές λίμνες(λούμπες) και μονοπάτια άριστα σηματοδοτημένα: 1. Ελληνικό Γεφύρι : μονότοξο, στην είσοδο του φαραγγιού, κτισμένο το 150 π.χ. , ίσως το μοναδικό σε χρήση στην Ευρώπη. 2. Κουμουστά-Μονή Γόλας, ώρα 1.15΄, δυσκολία 2, διαδρομή μέσα σε δάσος, συνδέει τον παραδοσιακό οικισμό Κουμουστάς και την Ιερά μονή Γόλας με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία. 3. Κουμουστά-Πενταυλοί - Ε4 : ώρες 3.00΄, δυσκολία 2 , διαδρομή μέσα σε δάσος και χειμάρρους μέχρι τις πηγές (Μάνα) του χειμάρρου Ρασίνα. 4. Κουμουστά-Ριχερό-Ορειβατικό Καταφύγιο-Ε4 : ώρες 3 , δυσκολία 3. Τα μονοπάτια συνδέονται μεταξύ τους και οι διαδρομές διαρκούν από 1.15 ώρες και πάνω. Πληροφορίες : www.dimosfaris.gr, 27310 35243


280

Βοϊδομάτης από γεφύρι Κλειδωνιάς μέχρι γεφύρι Αρίστης Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΒΙΚΟΥ - ΑΩΟΥ) Μαρία Νικολοπούλου Στον Εθνικό Δρυμό Βίκου - Αώου όπου βρίσκονται πολλά από τα παραδοσιακά Ζαγοροχώρια της Ηπείρου, συναντάμε και το μονοπάτι που εκτείνεται παράλληλα με τον ποταμό Βοϊδομάτη, ξεκινώντας από το γεφύρι της Κλειδωνιάς και καταλήγοντας στο γεφύρι της Αρίστης. Μπορούμε να διανύσουμε το μονοπάτι αυτό ξεκινώντας από όποιο από τα δύο σημεία θέλουμε, ενώ η πρόσβαση σ αυτά γίνεται εύκολα με το αυτοκίνητο. Στο παλιό πέτρινο γεφύρι της Κλειδωνιάς φθάνουμε οδικώς από την ασφαλτοστρωμένη παράκαμψη που βρίσκεται στην επαρχιακή οδό Κόνιτσας - Ιωαννίνων κοντά στη γέφυρα του Βοϊδομάτη (υπάρχει σχετική πινακίδα για το συγκεκριμένο γεφύρι), ενώ στο γεφύρι της Αρίστης φθάνουμε όταν φεύγοντας από το χωριό Αρίστη του Ζαγορίου, κατευθυνόμαστε προς τα χωριά Μεγάλο και το Μικρό Πάπιγκο. Αν η διαδρομή μας αρχίσει από το παλιό πέτρινο γεφύρι της Κλειδωνιάς ξεκινάμε ακολουθώντας το πέτρινο ανακατασκευασμένο καλντερίμι δίπλα στο ιστορικό γεφύρι και κινούμαστε με κατεύθυνση αντίθετη προς τη ροή του ποταμού. Η πεζοπορική αυτή διαδρομή διαρκεί περίπου 2 - 2,5 ώρες, είναι σχετικά εύκολη (βαθμός δυσκολίας 2) και η απόσταση είναι περίπου 5 χλμ. Πορευόμαστε συνεχώς μέσα σε ένα μοναδικό φυσικό τοπίο, μέσα σε φαράγγι, δίπλα στον ποταμό Βοϊδομάτη με τα γαλαζοπράσινα πεντακάθαρα νερά, κάτω από πλατάνια και πλούσια βλάστηση. Η καταλληλότερη εποχή είναι η άνοιξη, όταν το τοπίο είναι πράσινο και οι καιρικές συνθήκες ιδανικές. Ξεκινώντας από το παλιό πέτρινο γεφύρι της Κλειδωνιάς (χτίστηκε το 1853) θα συναντήσουμε στη διαδρομή μας το παλιό μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων (χρονολογείται από το 1658), την προϊστορική βραχοσκεπή "Κλειδί" όπου εντοπίστηκαν ίχνη ανθρώπινης παρουσίας, στην απέναντι όχθη το μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιώτισσας (το οποίο βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το γεφύρι της Αρίστης με κατεύθυνση προς το χωριό της Αρίστης και αξίζει να το επισκεφθούμε, συνεχίζοντας για λίγο τη διαδρομή μας) και τέλος το γεφύρι της Αρίστης που, αν και είναι κατασκευασμένο από τσιμέντο (αφού το παλιότερο πέτρινο κατάρρευσε και σώζεται μόνο μια μικρή καμάρα του στη θέση "παλαιογέφυρο"), βρίσκεται σε ένα μαγευτικό τοπίο. Αν θελήσουμε να ακολουθήσουμε την αντίστροφη πορεία, μόλις περάσουμε το γεφύρι της Αρίστης, θα αφήσουμε το αυτοκίνητο και θα περπατήσουμε για λίγο στην άσφαλτο με κατεύθυνση προς το Πάπιγκο. Σε μικρή απόσταση θα συναντήσουμε αριστερά μας χωματόδρομο με μπάρα που απαγορεύει τη διέλευση των αυτοκινήτων και πινακίδα προς Μοναστήρι Αγίων Αναργύρων. Η εμπειρία είναι ανεπανάληπτη και αξίζει πραγματικά να περπατήσει κάποιος στο μονοπάτι αυτό που για αιώνες συνέδεε τα Ζαγόρια με τις άλλες περιοχές. Συμβουλή από τους ντόπιους γέροντες : Ένα δροσερό ποδόλουτρο στα κρυστάλλινα νερά στην όχθη του Βοϊδομάτη είναι ό,τι πρέπει μετά από τη διαδρομή αυτή, για να "συνέλθουν" τα ταλαιπωρημένα πόδια μας ... Τέλος ας μην ξεχάσουμε ότι θα χρειαστεί είτε να επιστρέψουμε από την ίδια διαδρομή στο σημείο εκκίνησης, όπου


281

θα βρίσκεται και το όχημά μας, είτε ότι θα πρέπει να μας μεταφέρει κάποιος οδικώς πίσω.


282


283


284

Προς Μοναστήρι Ταξιαρχών Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ (ΖΑΓΟΡΑ - ΠΗΛΙΟ) Γιώργος Ξηραδάκης Αρχή μονοπατιού: Από το πάνω τμήμα του παλιού camping στο Χορευτό. Τέλος μονοπατιού: Εδώ έχετε δύο επιλογές, να κατευθυνθείτε προς Ζαγορά ή να επιστρέψετε στο Χορευτό. Ευκολία πρόσβασης: Το παλιό camping βρίσκεται στο τέλος της παραλιακής οδού του Χορευτού. Χρόνος διαδρομής μονοπατιού: Και προς τις δύο κατευθύνσεις περίπου 3 ώρες. Διαβάθμιση δυσκολίας: Αν προχωρίσετε προς Ζαγορά θα το βαθμολογούσα με 3 μιας και όλη η διαδρομή είναι ανηφορική. Αν πάλι κινηθείτε προς Χορευτό, 2 - 3 εφόσον το μονοπάτι από κάποιο σημείο και μετά κατηφορίζει ξανά προς την παραλία. Καταλληλότερη εποχή: Όλες τις εποχές (Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος, φυσικά). Το παλιό μοναστήρι των Ταξιαρχών θα σας περιμένει μετά το 1/3 περίπου του περιπάτου για να σας προσφέρει το ιδανικό μέρος για ξεκούραση. Η διαδρομή είναι φανταστική μιας και θα περάσετε μέσα από καλλιέργειες μήλων, αχλαδιών, ελιάς αλλά και πολλών άλλων. Επίσης ένα τμήμα της διαδρομής περνά μέσα από δάσος ποικίλης βλάστησης με έντονο στοιχείο την καστανιά. Στο διάβα σας θα περάσετε από καλντερίμια, χωματόδρομο καθώς και ένα μικρό τμήμα ασφάλτου (500μ.).


285


286

Φαράγγι Ανακώλου Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΞΗΡΟΚΑΜΠΙ) Αντώνης Δουκόγιαννης Σας_εστειλα_μια_περιγραφή_εχτές_για_το_ΦΑΡΑΓΓΙ_ΑΝΑΚΟΛΟΥ,_στο_Νομό_Λακωνία.__Για_κάποιο_λόγο_δεν_εχουν_βγεί_οι_φωτογραφίες(5). Το_κείμενο_εχει_µπαυλεςµανάμεσα_στις_λέξεις.__Πώς_μπορούμε_να_τα_βγάλουμε_αυτά. Παρακαλώ_εποικωνήστε_μαζί_μου_στο_6978440119_για_να_μου_πείτε_πως_μπορω_να_τροποποίσω_το_κείμενο_και_να_στείλω_φωτογραφίες.


287

Ταίναρο Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (ΤΑΙΝΑΡΟ_) Constantinos Hellasdog Ftanontas sto Akrotirio tou Tainarou, sto telos tou dromou mprosta mas briskote oi Piles tou Adi.Dio kommatia gis pou agkaliazoun komati 8allasas alla mesa sou kati sou leei pos auti i agkalia ine poli diaforetiki apo auti pou 8a nio8ame sini8os. Sta aristera mas enas misogkremismenos naos. To nekromanteio Poseidonos Tainarou. Mesa tou akoma ena komati tou bomou -pi8anos- kai arketoi episkeptes gia na kateunasoun ta pneumata ite gia prosopikes tous proseuxes pros to Theo exoun afisei prosopika tous antikeimena. To monopati pou odigei pros to exmiro akro tou Tainarou diagrafete epanw sto ipsoma kai ditika. To monopati pros to faro ine pros ta deksia -opos kitame pros tis Piles - Ekei mporoume na doume kai ena arxeo romaiko psifidoto. I diadromi den ine sxetikos eukoli. opos anagrafi kai pinakida i diadromi ine peripou 2 xiliometra mexri to psifidoto kai 5 mexri ton teliko mas proorismo alla ba8mologite me panw apo 3/5 kai xronos 45 lepta. Kataliloteri epoxi pi8anos ximonas, an kai bre8ika ekei kalokairines imeres Septembriou pisteuw oti enas gkrizos ouranos k ligo drosero aeraki mporei na se balei poio poli sto klima tis fisews tou merous autou.


288


289


290


291

Το μονοπάτι των παλιών παγοποιών 218 Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ_ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ) Μαρια Μάμαλη ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΕΞΠΡΕΣ& ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ Λεωφ. Κ. Καραμανλή 546 44 Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310869769, 2310869737 Fax. 2310869729 / Ε-mail: [email protected] ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΠΑΛΙΩΝ ΠΑΓΟΠΟΙΩΝ ΧΟΡΤΙΑΤΗ Ο Μύθος στα FM 93,4 σε συνεργασία με το κατασκηνωτικό κέντρο προσκόπων και την κίνηση πολιτών Χορτιάτη στα πλαίσια του προγράμματος περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και προστασίας των δασών σας καλεί όλους (και τον Τ/Σ ΣΚΑΙ) την Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2008 να γνωρίσετε το δάσος του Χορτιάτη σε ένα οδοιπορικό εκτός δρόμου στο μονοπάτι των παλιών παγοποιών. Στη διάρκεια της πεζοπορίας θα γίνει γνωριμία με την χλωρίδα, την πανίδα, τα παλιά παγοποιεία και τις πηγές του βουνού. Η πεζοπορία θα κλείσει με γεύμα εντελώς ΔΩΡΕΑΝ στο κατασκηνωτικό κέντρο προσκόπων. Σημείο συνάντησης την Κυριακή 2 Νοεμβρίου, στις 09:30 στην παλιά πλατεία του Χορτιάτη, στον πλάτανο. Περπατώντας στα χνάρια των παλιών παγοποιών, στείλτε κι εσείς το δικό σας μήνυμα για την διάσωση των δασών δηλώνοντας την συμμετοχή σας στο: 2310869737 μέχρι τις 29 Οκτωβρίου. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Μύθος στα FM 93,4.


292

SOS Μέθανα 219 Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ (ΜΕΘΑΝΑ) Ηλίας Ρίζος SOS ΜΕΘΑΝΑ Τα Μέθανα κινδυνεύουν από την άγνοια και την αδιαφορία καθώς συνεχώς σχεδιάζονται και υλοποιούνται έργα που υποβαθμίζουν/καταστρέφουν τα μονοπάτια, τα μνημεία, τη φύση, την ιστορία και τον πολιτισμό. Λίγα Λόγια για τα Μέθανα Είμαστε πολύ τυχεροί που στην εποχή μας υπάρχει ακόμα ένας τόπος όπως τα Μέθανα. Άραγε τα παιδιά μας θα νιώσουν ποτέ την ευτυχία να περιηγηθούν έναν μαγευτικό τόπο όπως αυτός? Τα Μέθανα αποτελούν μουσείο φυσικής ιστορίας, αρχαιολογίας και λαογραφίας ταυτόχρονα. Σε αυτό το μέρος μπορεί ο περιηγητής (και όχι τουρίστας) να αντικρύσει, να αγγίξει, να μυρίσει και να αφουγκραστεί το παρελθόν καθώς σε κάθε του βήμα εμφανίζονται σημάδια της ηφαιστειακής προέλευσης της χερσονήσου, της συνεχούς ανθρώπινης δραστηριότητας από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, της έντονης και ιδιόμορφης λαογραφίας των τοπικών κοινωνιών όπως επίσης και της σπάνιας χλωρίδας που συναντάται στην περιοχή. Τα Μέθανα είναι μοναδικά γιατί είναι πραγματικά ένα ξεχασμένο, εδώ και χρόνια, μέρος. Εκεί δε θα βρεις παραλίες, δε θα βρεις club, δε θα βρεις μεγάλα ξενοδοχεία. Ευτυχώς οι τουρίστες της ξάπλας, της κοιλιάς, της πολυτέλειας, της φασαρίας, του αυτοκινήτου, της... παρακμής, είναι απόντες. Εκεί θα βρεις πανάρχαια μονοπάτια, εμπορικούς δρόμους του παρελθόντος, χτισμένα πάνω στους επιβλητικούς ηφαιστειακούς κώνους, αρχαίους ναούς και οικισμούς, πλούσια μεσογειακή πανίδα, παραδοσιακά χωριά και λιγοστούς εναπομείναντες γέροντες, μάρτυρες μιας άλλης εποχής, πρόθυμους να σε εξυπηρετήσουν και να σε κεράσουν ό,τι τους βρίσκεται από την αυλή τους. Στα Μέθανα είναι το μόνο μέρος που έχω επισκεφτεί στη ζωή μου όπου οι κάτοικοι δεν αγαπάνε τον τόπο τους. Σε κοιτούν με απορία όταν τους λες ότι αγαπάς αυτό το μέρος και ότι τους θαυμάζεις για όλα αυτά που έχουν πετύχει εκεί οι πρόγονοί τους. Για αυτούς τα αρχαία σπίτια που κατοικούν δεν έχουν καμία απολύτως αξία, τα μοναδικά μονοπάτια που έχτισαν οι παππούδες τους δεν είναι τίποτα άλλο παρά μόνο κακές μνήμες, τα ηφαίστεια και η αρχαία ιστορία τους, τους είναι παντελώς άγνωστα και αδιάφορα. Το αποτέλεσμα είναι να χάνεται καθημερινά ένα μικρό μέρος από την ιστορία, τη φύση και την παράδοση. Για αυτό ευθύνεται η αδιαφορία, η άγνοια και η ανικανότητα ώστε να γίνει η διαχείριση, η διατήρηση, η ανάδειξη και εκμετάλλευση όλων αυτών των μοναδικών στοιχείων. Αντί για αυτό, κάθε φορά που επισκέπτομαι τον τόπο βρίσκω και μια καινούρια δυσάρεστη έκπληξη, έναν καινούριο δρόμο, ένα νέο άχρηστο έργο, μια καινούρια πληγή. Τα Μέθανα αντί να είναι παράδεισος εναλλακτικού τουρισμού, είναι ένας ξεχασμένος τόπος που αποκαλύπτουν τη γοητεία τους στους λιγοστούς, περίεργους, υπομονετικούς περιηγητές (όχι τουρίστες). Το Μονοπάτι Το μονοπάτι που θα περιγράψω, παρουσιάζει μεγάλη φυσική ομορφιά, γεωλογικό, αρχαιολογικό και λαογραφικό ενδιαφέρον. Είναι ένας αρχαίος δρόμος που ένωνε το ορεινό χωριό της παναγίτσας, εγκαταλειμμένο σήμερα, με το χωριό Μεγαλοχώρι. Το μονοπάτι είναι χτιστό καλντερίμι το οποίο ξεκινάει από το κέντρο του χωριού (Μεγαλοχώρι) και κινείται


293

δυτικά και ανηφορικά μέσα σε μια ηφαιστειακή κοιλάδα γεμάτη με αρχαίες πεζούλες για την καλλιέργεια της ελιάς, δημητριακών καθώς επίσης και οπωροφόρων δέντρων. Το μονοπάτι υποφέρει από την οργιώδη βλάστηση της περιοχής καθώς πολύ λίγοι είναι αυτή που το γνωρίζουν και το περπατάνε ακόμα. Παρόλα αυτά είναι σε όλη τη διαδρομή ευδιάκριτο καθώς είναι λιθόστρωτο και περιστοιχίζεται από τοιχία εκατέρωθεν. ΚαθΆ όλη τη διάρκεια της διαδρομής, ο περιπατητής μπορεί να απολαμβάνει τη θέα της Επιδαύρου απέναντι, των νερών του Σαρωνικού καθώς και του χωριού βαθύ των Μεθάνων με το μικρό λιμανάκι. Μετά από 1-2 ώρες, ο περιπατητής ξαφνικά βρίσκεται μέσα σε έναν αρχαίο ηφαιστειακό κρατήρα ο οποίος δε φαίνεται από πουθενά αλλού παρά μόνο από την ψηλότερη κορυφή της.


294


295


296


297

Εκδρομή στην Παλαιοβράχα 220 Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ (ΣΠΕΡΧΕΙΑΔΑ) Ηλίας Τραγγανίδας Η εταιρεία μας Mellon Technologies πραγματοποίησε εξόρμηση στην Παλαιοβράχα και το πανέμορφο βουνό της τον Γουλινά μετά από πρόσκληση του συνεργάτη μας Δημήτρη Καρυστιανού. Η περιγραφή της διαδρομής υπάρχει ήδη οπότε δεν θα την επαναλάβω. Περάσαμε υπέροχα και σε αυτό έπαιξε ρόλο τόσο το τοπίο όσο και οι παρέες που βρήκαμε στο χωριό αλλά και πάνω στο βουνό.


298


299

Νεροσυρτης Ν. ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ (ΝΕΡΟΣΥΡΤΗΣ (ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΤΙΕΩΝ)) g g νεροσυρτης google earth 38 40_41.47__ N, 21 40_08.23__ E


300

Μελιβοίας Αγιοκάμπου Ν. ΛΑΡΙΣΗΣ (ΑΓΙΟΚΑΜΠΟΣ) Κώστας Σπανός Εύκολο μονοπάτι με χαμηλό βαθμό δυσκολίας. Ξεκινάει από το χωριό της Παλαιάς Σωτηρίτσας του Δήμου Μελιβοίας και καταλήγει στην παραλία της Βελίκας στον Αγιόκαμπο Λάρισας. Η συνολική διαδρομή του μονοπατιού είναι 8,5 χιλιόμετρα και είναι όλο κατάβαση. Η διάρκειά του, με αργό ρυθμό είναι περίπου 2,5 με 3 ώρες. Μπορεί κανείς να το ανέβει κιόλας αντί να το κατέβει. Στην κατάβαση θα πρέπει να ανεβείτε με αυτοκίνητο ως το χωριό της Παλαιάς Σωτηρίτσας και να κατεβείτε και στη συνέχεια να γυρίσετε με άλλο όχημα να πάρετε πάλι το αυτοκίνητο που αφήσατε πίσω. Αυτό μπορείτε να το συνδυάσετε με ένα βραδινό γεύμα στο χωριό της Παλαιάς Σωτηρίτσας σε γραφικά ταβερνάκια στην πλατεία του χωριού. Στην κοσμοπολίτικη παραλία της Βελίκας Αγιοκάμπου των 12 χιλιομέτρων μήκους (παραλία στο Αιγαίο πέλαγος) στην οποία καταλήγει το μονοπάτι μπορείτε να κάνετε μπάνιο, να διανυκτερεύσεται στα ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα δωμάτια, να διασκεδάσετε στα μπαρ της περιοχής και να γευματίσετε στις ψαροταβέρνες. Η περιοχή προσφέρει και άλλες μικρές διαδρομές κοντινές στους πρόποδες του Κισσάβου στην Βόρεια πλευρά της ή στους πρόποδες του Πηλίου στη Νότια πλευρά της.


301


302


303

ΤΟΡΝΟΣ Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ (ΤΟΡΝΟΣ) rfkk koutruli Kαλημέρα και από μένα. Tόρνος είναι ένα μικρό χωριουδάκι μετά τον Προυσσό, του οποίου τα σπίτια δεν φαίνονται λόγω του ότι είναι χτισμένα στις πλαγιές του βουνού. Φτάνοντας στο χωριό και στην περιοχή Σπαρτιά, υπάρχει ένα μονοπάτι, όχι δύσβατο, περνόντας μέσα από τα έλατα , διασχίζοντας ένα πέτρινο γεφύρι και τον ποταμό από κάτω να ξεχυλίζει, στην ουσία περνάς απέναντι από το χωριό στην άλλη πλαγιά χωρίς να το έχεις καταλάβει, περπατόντας παράλληλα με τον ποταμό ανάμεσα στα πλατάνια. Μετά από μία ώρα φτάνεις σε μία σπηλιά, όπου εκεί κρυβόντουσαν οι χωρικοί στον πόλεμο. Αν θες μπορείς να βουτήξεις στα πεντακάθαρα μα παγωμένα νερά του ποταμού βλέποντας τις πέστροφες να ξεγλιστραν δίπλα σου.


304


305


306

Βουνό Καστελλόριζου Ν. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ (ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ) lyda modiano Το μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή του βουνού του νησιού, από το οποίο φαίνεται το νησί της κας Ρώ και φυσικά και η Τουρκία.


307

Μονοπάτι Δελφών Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ (ΔΕΛΦΟΥΣ) lyda modiano Το μονοπάτι ξεκινά από το χωριό Χρυσό και φθάνει μέχρι την Ιτέα. Είναι βατό, πεδινό και έχει πολύ όμορφη φύση ειδικά την Ανοιξη.


308

Kireas Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (MANTOUDI) georgios paliatsos prostheto k alles fotografies gia to monopati (atoma me kinitika provlimata)


309


310

atoma me kinitika provlimata Ν. ΕΥΒΟΊΑΣ (MANTOUDI) geogios paliatsos se afti ti perioxi eiparxei k to monadiko platano siamea


311

Προς Ύδατα Στυγός 228 Ν. ΑΧΑΪΑΣ (ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΟΥ ΚΡΑΘΙ) Απόστολος Βρανάς Η Στύξ ήταν η πηγή από την οποία έπιναν οι θεοί μας πριν ορκιστούν σε κάτι, ήταν μία από τις τρεις πύλες του Άδη και, αυτό που της εξασφάλισε τη διασημότητα στην Ιστορία, εκεί βάπτισε η Θέτις το γιό της Αχιλλέα καθιστώντας τον άτρωτο ... Σήμερα λέγεται Στύγα ή Ύδατα Στυγός και από τους ντόπιους έχω ακούσει κι άλλες ονομασίες, όπως Αθάνατο Νερό, Μαυρονέρι (γιατί ο βράχος ψηλά φαίνεται μαύρος από την υγρασία) και Στύγατα (εικάζω από σύμπτηξη των λέξεων Στύγα και Ύδατα). Αποτελεί μία από τις βασικές πηγές του ποταμού Κράθι. Η διαδρομή ξεκινάει από το χωριό Μεσορρούγι (του πρώην δήμου Νωνάκριδος, τώρα ενσωματωθέντος στο Δήμο Ακράτας) πάνω στα δυτικά πρανή του Χελμού στην κοιλάδα του Κράθι. (Το πρώτο τμήμα της διαδρομής μπορεί να γίνει και από το χωριό Σόλο, αν και δεν το έχω δοκιμάσει) Ακολουθούμε το χωματόδρομο που πηγαίνει νότια προς το βουνό, και μετά από δύο περίπου χιλιόμετρα στενεύει (τα αυτοκίνητα δεν μπορούν να συνεχίσουν πέραν αυτού του σημείου) και μετά από άλλο ένα χιλιόμετρο ανεβαίνει λίγο απότομα δεξιά. Κάνει κάποια ζιγκ-ζαγκ ανηφορικά αλλά σε βατό δρόμο και μετά ξανασυνεχίζει με μία γενικά νότια κατεύθυνση. Μετά από περίπου τρία χιλιόμετρα, εμφανίζεται το δύσκολο σημείο της διαδρομής όπου το μονοπάτι στενεύει πάρα πολύ, είναι σε πλάγια κλίση και γίνεται πολύ γλυστερό για κάπου εκατό μέτρα. Μετά από αυτό, φτάνει σε ένα βράχο λίγο ψηλό από τον οποίο πρέπει κανείς να καταρριχηθεί για να φτάσει στην πηγή όπου "τελέστηκε" η βάπτιση/θωράκιση του Αχιλλέα. Η επιστροφή γίνεται από την ίδια διαδρομή πίσω στο Μεσορρούγι (ή στο Σόλο). Ο πηγαιμός διαρκεί περίπου 2 30_ με 3 ώρες και η επιστροφή περίπου 2 με 2 30_, καθότι είναι ευκολότερη. Διαβάθμιση δυσκολίας: 3 με 4 Η καλύτερη εποχή είναι προχωρημένη άνοιξη (πιο πριν μπορεί να έχει χιόνι) ή καλοκαίρι και το ιδανικό είναι να ξυπνήσουμε πριν τα χαράματα για να δούμε ανατολή (σχετικά αργά καθότι σκιάζεται η διαδρομή από το απένατι βουνό) κατά τη διαδρομή του πηγαιμού. Η πρόσβαση στο Μεσορρούγι είναι από την Εθνική Οδό Αθηνών - Πατρών, έξοδο Ακρατάς. Ακολουθούμε τις πινακίδες για Ζαρούχλα νότια πάνω στο βουνό, περνάμε μέσα από τα χωριά Βαλιμή και Αγρίδι και δύο με τρία χιλιόμετρα μετά το Αγρίδι φτάνουμε στη διασταύρωση για Περιστέρα και Μεσορρούγι. Απόσταση Μεσορρούγι - ακράτα περίπου 35 χλμ.


312

Δ9 Ν. ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΔΗΜΟ ΜΑΡΓΑΡΙΤΙΟΥ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ) Φωτιος Σκανδαλης Το μονοπατι Δ9 βρισκεται στη Θεσπρωτια και συγκεκριμενα απο το χωριο Πυργι Δημου Μαργαριτιου μεχρι την διακλαδωση προς Παργα.Ειναι προσβασιμο και σε ολη την διαδρομη ο επισκεπτης μπορει να παρατηρεί την πανίδα και την χλωριδα του υδροβιοτοπου Καλοδικιου.Το μονοπατι ειναι διπλα.Συντομα ο Εμπορικος Συλλογος Δημου Μαργαριτιου θα τοποθετησει πινακιδες στην αρχη και στο τελος του μονοπατιου.www.e-margariti.gr .


313

ΜΕΣΟΡΟΠΗ-ΕΒΡΥΟΣ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ (ΜΕΣΟΡΟΠΗ) ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΤΣΟΜΠΑΝΗΣ http://picasaweb.google.gr/karatsompanis/200708#526136806641791350 Ξεκινωντας απο το χωριο Μεσοροπι παρα πολυ ευκολα φτανεις στο μερος που λεγεται εβρυος μια λιμνουλα που τα νερα πηγαζουν απο το Παγγαιο. Η διαδρομη απλη με εναλλαγες στο τοπιο τα πουρναρια τα πλατανια η ριγανη καθως και οι μυρουδιες απο το τσαι που βρισκεται αρκετα πιο ψηλα ειναι η συντροφια σου στην σχετικα μικρη διαδρομη. Πιστευω οτι ειναι διαδρομη για χαλαρη βολτα με τα παιδια ακομη και με καροτσακι Η Μεσοροπη βρισκεται 30 λεπτα μακρια απο την Καβαλα και περιπου 1,30 απο Θεσσαλονικη


314

Αγ.Γεωργιος Ν. ΚΕΡΚΥΡΑΣ (ΒΑΤΟΣ) spiros grammenos ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΒΑΤΟΣ ΠΡΟΣ ΚΕΛΛΙΑ -ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΤΡΙΒΟΥΜΕ ΔΕΞΙΑ 1500 ΜΕΤΡΑ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟΣ. ΒΓΑΙΝΟΥΜΕ ΣΕ ΕΝΑ ΦΥΣΙΚΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΚΟΙΤΩΝΤΑΣ ΔΥΤΙΚΑ .ΑΠΟ ΕΚΕΙ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΡΑΤΟ ΚΑΙ ΑΠΟΤΟΜΟ.ΘΕΑ ΠΟΥ ΚΟΒΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΣΑ.ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΝΑΒΑΣΗΣ 1.30 ΩΡΕΣ


315

Μουντακι Βερμίου Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ (ΒΕΡΜΙΟ ΝΑΟΥΣΑ) Δημοσθένης Πίτος Το μονοπάτι αυτό του βερμίου βρίσκεται στην περιοχή της Νάουσας . Η προσέγγιση του μονοπατιού γίνεται από το πάρκο του Αγίου Νικολάου Νάουσας . Ξεκινάμε λοιπόν από το μονοπάτι που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στις πηγές , από εκεί ανηφορίζουμε για 2΄ και βρισκόμαστε στο χωματόδρομο που οδηγεί στο καταφύγιο θηραμάτων , στο δεξί μας χέρι βρίσκεται η είσοδος στο μονοπάτι ( υπάρχει και ταμπέλα που μας κατευθύνει στο καταφύγιο Μουντακί ). Το μονοπάτι είναι αρκετά ανηφορικό στα πρώτα μέτρα του και πολύ καλά σηματοδοτημένο . Στα 20 -30 ΄υπάρχει μια διασταύρωση , το μονοπάτι χωρίζεται στα δύο , από Βόρεια συνεχίζει για Μουντάκι μέσω Μαυρόλακου , ενώ από Νότια συνεχίζει προς Μουντάκι μέσω Σελιώτικου ρέματος . Συνεχίζω τη περιγραφή του μονοπατιού μέσω Σελίωτκου ρέματος . Ακολουθούμε τη πορεία του μονοπατιού μέσα από πυκνό δάσος πλατύφυλλων , σε 30 ΄ είμαστε στο Σελιώτικο ρέμα , σε μια περιοχή με πολύ όμορφη θέα , και στο βάθος το σελιώτικο ρέμα , όπου έχει νερό μόνο όταν λιώνουν τα χιόνια . Το μονοπάτι συνεχίζει σε μια πολύ όμορφη βραχώδη πλαγιά για 40 ΄περίπου , στη συνέχεια μπαίνουμε σε δάσος οξιάς και σε 20 ΄βρισκόμαστε στο πρώτο δασικό δρόμο , από εκεί ακολουθούμε τα κόκκινα σημάδια και στα 10 μέτρα αριστερά από την έξοδο του μονοπατιού στο χωματόδρομο ανηφορίζουμε πάλι μέσα στο μονοπάτι . Το δάσος εδώ είναι μεικτό μαύρης πεύκης με οξιές . Ακολουθούμε τα σημάδια και σε 30΄ περίπου βρισκόμαστε στο δεύτερο χωματόδρομο στα 1400 μ , συνεχίζουμε να περπατάμε στο χωματόδρομο προς τα δεξιά , οπου σε 10΄ βρίσκεται το καταφύγιο στο Μουντάκι , καθώς και μια καλύβα των δασεργατών . Το καταφύγιο βρίσκεται σε υψόμετρο 1500μ. από εδώ μπορούμε να συνεχίσουμε προς τη κορυφές του βουνού συνεχίζοντας Βόρεια το χωματόδρομο και παρακάμπτοντας αριστερά στο σημείο που τελειώνει η δασοκάλυψη . Οπωσδήποτε να έχετε νερό μαζί σας καθώς δεν υπάρχει πηγή στο μονοπάτι . Το μονοπάτι αυτό το χρησιμοποιούσαν οι δασεργάτες του Βερμίου για πολλά χρόνια για να κατεβάζουν με τα μουλάρια τη ξυλεία από τις πλαγιές του βουνού στη Νάουσα . Η αξία του μονοπατιού βρίσκεται στο γεγονός ότι ο περιπατητής μπορεί να θαυμάσει έναν μεγάλο αριθμό από σπάνια φυτά του Βερμίου . Στις βραχώδεις πλαγιές του σελιώτικου ρέματος φύονται αρκετά Βαλκανικά και Ελληνικά ενδημικά φυτά . Ξεχωρίζουν η Ramonda nathaliae , Lilium chalcedonicum , Colchicum doerfleri , Stachys iva και πολά άλλα σπάνια και ιδιαίτερης ομορφιάς φυτά . Στη περιοχή του μονοπατιού είναι πολύ πιθανόν να συναντήσετε ζαρκάδια , αγριογούρουνα , λαγούς και άλλα΄ μικρότερα ζώα του δάσους . Διάρκεια μονοπατιού : 3.30 _ ώρες Βαθμός δυσκολίας : 2 Καταλληλότερη εποχή : Απρίλιος -Ιούνιος , Οκτόβριος – Δεκέμβριος.


316


317

ΟΣΚΟΒΡΥΣΗ ΜΕΣΟΡΟΠΗΣ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ (ΜΕΣΟΡΟΠΗ ΠΑΓΓΑΙΟΥ ΟΡΟΥΣ) ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Π Ε Ρ Ι Φ Ε Ρ Ε Ι Α ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ Δ Α Σ Α Ρ Χ Ε Ι Ο Κ Α Β Α Λ Α Σ Ταχ. Δ/νση : Τέρμα Αργυροκάστρου Πληροφορίες : Γρ. Δασάρχη Τηλ :2510461861 Fax: 2510 247043 Email : [email protected] ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΗΣ ΒΟΣΚΟΒΡΥΣΗΣ ΠΑΓΓΑΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ Το μονοπάτι μήκους 5.100 μέτρων ακολουθεί μια διαδρομή άγριας ομορφιάς και οδηγεί μέσα από τις κατάφυτες πλαγιές του Παγγαίου Όρους στο ποτάμιο σπήλαιο της Μεσορρόπης. Ακολουθεί παράλληλα το ρέμα της "Βοσκόβρυσης" για να οδηγήσει τελικώς τον περιπατητή στην πηγή του, το ποτάμιο σπήλαιο. Τα άφθονα νερά του ρέματος και ο εντυπωσιακός του ήχος συνοδεύουν τον επισκέπτη σχεδόν σ_ όλη τη διαδρομή, μέσα από πλήθος εναλλαγών στο τοπίο και στη βλάστηση ενεργοποιώντας έτσι όλες τις αισθήσεις του. Το σπήλαιο βρίσκεται στη βάση ενός εντυπωσιακού συμπλέγματος από βράχια ανταμείβοντας τον επισκέπτη όχι μόνο με τον εσωτερικό του διάκοσμο, αλλά και με το επιβλητικό της θέσης του και με την πανοραμική του θέα. Η προσέγγιση του μονοπατιού γίνεται εύκολα περνώντας μέσα από το γραφικό ορεινό χωριό της Μεσορρόπης, το οποίο βρίσκεται στην παλιά επαρχιακή οδό Καβάλας-Θεσ/νίκης. Ο λάτρης της φύσης θα ανταμειφθεί με τον καλύτερο τρόπο αφού οι δραστηριότητες που τον εκφράζουν, όπως η λήψη φωτογραφιών, η παρατήρηση άγριας πανίδας, εδώ απαντώνται με τον καλύτερο τρόπο. Αλλά και ο απλός επισκέπτης θα μπορέσει μέσα από αυτή την ανάβαση να έχει την καλύτερη πρώτη επαφή με τη φύση αφήνοντας πίσω για λίγο την καθημερινότητα και το θόρυβο της πόλης. Η μεγάλη υψομετρική διαφορά που υπάρχει από την αρχή μέχρι το τέλος του μονοπατιού δημιουργούν ποικιλία τόσο στη σύνθεση της βλάστησης, όσο και στη γεωμορφολογία, συνθέτοντας έτσι ποικιλομορφία το τοπίο. Η συνεχής ροή του ρέματος της «Βοσκόβρυσης» δίνει μια πολυδιάστατη αίσθηση στον περιπατητή. Ξεκινώντας από την αρχή του μονοπατιού το ρέμα είναι ο άξονας που οδηγεί το βλέμμα του επισκέπτη στο εστιακό τοπίο, που δημιουργούν οι γεωλογικοί σχηματισμοί πάνω από το σπήλαιο και οι οποίοι συνθέτουν ταυτόχρονα ένα τοπίο χαρακτηριστικών μορφών. Ο επισκέπτης εισερχόμενος στη ρεματιά θα συναντήσει μία ποικιλία τοπίων όπως το περικλειόμενο, το στεγασμένο αλλά και το τοπίο λεπτομερειών που δημιουργεί η πυκνή και ποικίλη δασική βλάστηση. Φτάνοντας στον προορισμό του ο περιπατητής ανταμείβεται περίσσεια για την προσπάθειά του αντικρίζοντας ένα πανόραμα της Πιερίας κοιλάδας, του Στρυμωνικού κόλπου, της Χαλκιδικής και της κορυφής του όρους Άθω. Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι λόγω της υψομετρικής διαφοράς οι καιρικές συνθήκες αλλάζουν εύκολα, δημιουργώντας έτσι και στοιχεία του εφήμερου τοπίου. Ο Δασάρχης Καβάλας Ιωάννης Καπετανγιάννης Δασολόγος με Α΄ βαθμό


318

Mistras Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ (LAKONIA) constantinos Hellasdog 6 xiliometra apo tin Sparti me autokinito mporeis na ftaseis sto Mistra k na anakalipsis ena magiko kosmo me tragiki istoria apo ta bizantina xronia. Ta monopatia mesa sto Mistra se odigoun se arketes ekllisies, sto kastro to frourio kai idietera sto taksidi mesa sto xrono oste na parebre8is kai sto simio opou steutike basilias o teleuteos Autokratoras tou Byzantiou. Ta monopatia den ine toso disbata alla xriazete kalo ipodima kai prosoxi. mias kai arketa apo ta platia skalopatia pou aiones prin nio8an ta bimata basilewn,alogon kai tou aplou laou, meta apo toses xiliadex ronia kai episkepseis oi petres ine stroggilemenes alou apotomes enalages edafous opote 8elei prosoxi. kai apetite arketos xronos oste na ta perpatiseis ola ta monopatia.mias kai ligo i 8ea,ligo to taksidi sto xrono,oi anifories kai i katastasi ton monopation pisteuw ena 3wro kata meso oro ine arketa sfigmeno xroniko peri8orio kai i ba8mologia tis diadromis kata ti gnomi mou me 3/5 protinomeni epoxi Septembrios.opou oute i zesti 8a katabalei tin pezoporia oute to entono fos 8a mas sterisei tin 8ea. Aksizei na dite to simio pou steutike o teleuteos autokratoras. tis bizantines eklisies.to simio pou martirise o Mitropolitis Ananias Lampardis ( 1769 ) to mousio me diafora eurimata aptis anaskafes. opos kosmimata biblia kai rouxismo tis epoxis.


319

Άνω στενή - Ράχη Συκά Σ2 Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ (ΣΤΕΝΗ ΕΥΒΟΙΑΣ) Αναστάσιος Μυλωνάς Το μονοπάτι ξεκινά στην άνω Στενή απέναντι από την βρύση του Γιατρού, πίσω από τις ταβέρνες. Κατεβαίνετε κάτω στο ποταμάκι και μετά από 100 μέτρα περίπου υπάρχουν κατατοπιστικές ταμπέλες και το μονοπάτι ξεκινά με πολύ καλή χάραξη. Είναι μια διαδρομή δύο (με γρήγορο βηματισμό) με τρεις ώρες (χαλαρό βηματισμό). Βαθμός δυσκολίας : 1. Περνά μέσα από πανέμορφο δάσος όπου μπερδεύονται πλατάνια, έλατα, καστανιές και λίγες οξιές. Στο δάσος θα συναντήσετε πουλιά, έντομα, μανιτάρια, και αυτήν την εποχή κάστανα που μπορείτε να μαζέψετε από το έδαφος. Προς το τέλος της διαδρομής και λίγο πριν το καταφύγιο έχετε πανέμορφη θέα του δάσους που ανεβήκατε και από την άλλη, του βόρειου Ευβοϊκού. Είναι ένα μονοπάτι που θα σας ανταμείψει με την μαγευτική του ομορφιά Οι καταλληλότερες εποχές είναι η Άνοιξη και το Φθηνόπορο. Και για τους πιο έμπειρους ο Χειμώνας με κατάλληλο εξοπλισμό για το χιόνι. Και μην ξεχνάμε. Πάντα να ενημερωνόμαστε για τον καιρό πριν ξεκινήσουμε μια διαδρομή στο βουνό, να ενημερώνουμε κάποιον γνωστό πού έχουμε πάει, πια διαδρομή θα ακολουθήσουμε και πότε θα επιστρέψουμε, και τέλος ποτέ ! να μην πηγαίνουμε μόνοι μας. Καλές διαδρομές στα πανέμορφα μονοπάτια των βουνών μας. Και το σκουπίδι το βάζουμε στον σάκο μας για να το πετάξουμε σε έναν κάδο όταν επιστρέψουμε στην πόλη.


320

Μονοπάτι Δρακότρυπας Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ (ΔΡΑΚΟΤΡΥΠΑ) Κωστας Λαζος Γεια σας, Ειμαι αντιπροεδρος του ΜΕΣ Δρακοτρυπας η Αναπλαση. θελω να σας προτείνω το μονοπάτι που οδηγεί στο σπηλαιο της Δρακότρυπας.Το χωριο μας απεκτησε και την ονομασια του απο το σπήλαιο αυτο.Πανέμορφα τοπία,μαγευτική ομορφιά,τα επιβλητικά βουνα των Αγράφων κανουν το μονοπάτι σίγουρα ενδιαφέρον. εαν θα θέλατε να μάθετε περισσότερα δείτε στο www.drakotrypa.gr Θα χαρώ πολύ εαν ακούσω νέα σας. Κωνσταντινος Λαζος


321

Εξωχώρα-Ζήζο΄-Καμπί Ν. ΖΑΚΥΝΘΟΥ (ΖΑΚΥΝΘΟΣ) Σταμάτης Μοσχούς Ενα πανέμορφο μονοπάτι στα βουνά της Ζακύνθου !!!

Monopatia Tis Elladas

Documents

Transcript of Monopatia Tis Elladas