Maritime Security Management - Roi For Roi · 2015. 3. 7. · Maritime Security Management 3 Για...

Liberty PressL

MaritimeSecurity

Management

του Σπύρού Μιχαήλ ΚύριαΚαΚή

Εγκληματολόγου - Security Manager - Συγγραφέα - τ. Ανωτ. Αξ/κού ΕΛ.ΑΣ. Επικεφαλής Στρατηγικών Σπουδών

Maritime Security Management

3

Για πτήση σε κακοκαιρία, υπάρχει μία αρχή, για τον πιλότο. «Κεφάλι μέσα και όργανα». Σε περίοδο, όπως αυτή που διανύουμε απαιτείται μία άλλη οπτι-κή. αυτή της βιομέριμνας. Βασίζεται στην αεροπορι-κή αρχή, που αναφέραμε. Με κύριο μέλημα την επι-βίωση και την προστασία από απώλειες. ή ανάγκη αυτή, σηματοδοτεί και την εξέλιξη τριών επιστημών. Της Μικροοικονομίας, της Εγκληματολογίας και του Management. Στην Μικροοικονομία θα μπορούσε να ονομασθεί «οικονομία της ασφάλειας». Στην Εγκληματολογία ως «Εφαρμοσμένη αντεγκληματι-κή τακτική της μέριμνας» και στο Management, ως «Security Management».

Και από τα τρία αυτά συνάγεται ότι προκειμένου ένα όλο, όπως η πλωτή πολιτεία, που είναι το πλοίο, να προστατευτεί αποτελεσματικά, από κάθε κίν-δυνο, ξεχωριστά, απαιτούνται πέντε συστήματα : Ένα σύστημα φυσικής ασφάλειας. Ένα σύστημα πληροφοριών. Ένα νομικό σύστημα. Ένα σύστημα διαδικασιών, πολιτικών και μεθόδων. Ένα σύστημα τεχνολογικό. Το ίδιο συμβαίνει και με την προστασία από το έγκλημα, δηλαδή από πράξεις, που συνιστούν

πειρατεία και που αποτελούν εξωτερική οικονομική επιβάρυνση, για το θαλάσσιο επιχειρηματία.προσπαθώντας όπως τα άρθρα μας, να έχουν πρα-κτική χρησιμότητα, να έχουν δηλαδή ένα ρόλο χρηστικών εργαλείων, επιλέξαμε παρουσιάσεις που αφορούν, στα δύο πρώτα συστήματα κατά λόγο αρ-μοδιότητας του γράφοντος.

Πρόκειται κατά σειρά, για: (1) Την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των ενόπλων συνοδών εμπορικών πλοίων.(2) Τον ηθικό κώδικα του επαγγέλματος. Ένα για το επιχειρησιακό προσωπικό και ένα για τους ομαδάρχες, ως first-line security managers. (3) περί πληροφοριών στο Security στη θάλασσα. (4) οικονομική κατασκοπεία των πειρατών. (5) αντιπληροφοριακή δράση αντιπειρατίας. (6) Σχεδιασμός security, για την ομάδα προστασίας. (7) Ειδικό σχέδιο για την αντιμετώπιση κρίσιμου πε-ριστατικού, ασφαλείας, εν πλω.

1. Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των ενόπλων συνοδών εμπορικών πλοίων .

1η ενότηταΗ ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των ενόπλων

συνοδών εμπορικών πλοίων


4

Επάγγελμα: «Φροντιστής Ασφαλείας Εμπορικού Πλοίου» ή «Ενισχύοντας την αυτοεκτίμηση του

ενόπλου φρουρού (ιδιώτη), εμπορικών πλοίων υπό ελληνική σημαία».

ύπάρχουν επαγγέλματα που κοινωνικά, γίνονται άμεσα αποδεκτά και επαγγέλματα, που εκλαμβά-νονται διαστρεβλωμένα. ή δήλωση επαγγέλματος, «γιατρός», εντυπωσιάζει. ή δήλωση «ομοιοπαθητι-κός ιατρός», δημιουργεί επιφυλακτικότητα, ακόμα, στους μη γνωρίζοντες. Το ίδιο και το επάγγελμα του υπευθύνου ασφαλείας. Στην καλύτερη περίπτωση, συγχέεται με τον μπράβο (μισθωτό παλικαρά για λογαριασμό άλλου- λεξικό Δημητράκου, σελ.852) ή με τον «γορίλλα» σωματοφύλακα. Και τα δύο, δη-λώνουν το μεγαλόσωμο άνδρα, που φοβίζει. ο τελευταίος προσδιορισμός, «γορίλας», είναι γαλ-λικό κατάλοιπο, στο λεξιλόγιό μας, από την επίση-μη επίσκεψη του Σάρλ ντε Γκώλ, στη χώρα μας, τον Μάιο του 1963. (Για την ιστορία, αναφέρεται ότι στη γαλλική, πέρασε σαν δάνειο, από την αφήγηση του Άνωνα, για τον περίπλου του, το 407 π.χ.).

Στη χειρότερη περίπτωση, τους αποδίδουν … «έν-στικτα φονέως και κακούργου», τους περιθωριοποι-ούν και τους ονομάζουν μισθοφόρους, όπως τους μισθοφόρους του 1965- 1968, στην αφρική, τους λεγόμενους «τρομερούς», (les affreux). πρόσφατα και σε αρκετά ΜΜΕ, ξεχώριζαν τίτλοι, όπως «Μισθοφόροι αλωνίζουν τον πειραιά», « Έλ-ληνες μισθοφόροι στη Σομαλία», «Μισθοφόροι στα ελληνικά πλοία» κ.α. Σε τηλεοπτική εκπομπή, παρουσίασης ρεπορτάζ για τους φρουρούς των πλοίων, υποβλήθηκαν ερωτήσεις του τύπου «αν σε ρωτήσει το παιδί σου… δηλαδή μπαμπά, η δουλειά σου είναι να πυροβολείς ανθρώπους…τι θα του απα-ντήσεις …». Συνειρμικά θυμήθηκα, παλαιά συνέ-ντευξη ακαδημαϊκού καθηγητή, που μιλώντας για το φαινόμενο των κοσμογονικών θα λέγαμε, αλλαγών στις χώρες της Κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, (1989, 1990), αναφέρθηκε και στο θέμα των πρώ-ην στρατιωτικών. Είπε ότι προσπαθούσαν να βρουν

εργασία, ως σωματοφύλακες σε επιχειρηματίες και εξέφρασε τη μεγαλύτερη απέχθεια, για ένα τέτοιο επάγγελμα.

Για να αποκαταστήσουμε λοιπόν τα πράγματα, χρησι-μοποίησα στο παρόν τον τίτλο: «Φροντιστής ασφα-λείας Εμπορικού πλοίου», για τον προσδιορισμό τού επαγγέλματος, που εξετάζουμε. Δεν ήταν φιλολο-γική η τοποθέτηση αλλά αποτέλεσμα έρευνας, με-θοδολογικής. πρώτα γραμματικής ερμηνείας. Του χειρότερου προσδιορισμού. «Μισθοφόρος». προέρχεται από το ρήμα μισθοφορέω –ώ, που σημαίνει υπηρετώ κάποιον άρχοντα, ως μισθοφό-ρος στρατιώτης (λεξικό Δημητράκου, εκδ. 1962, σελ.837). Με χαρακτήρα δηλαδή της υπηρεσίας όχι μόνο αμυντικό, αλλά και επιθετικό. Το τελευταίο βέ-βαια, δεν ισχύει για τους φρουρούς των εμπορικών πλοίων

Δεύτερον χρησιμοποιώντας ως (μεθοδολογικά) εργαλεία :α. Την οδηγία του Gabriel De Tarde (Γάλλου δικαστή, εγκληματολόγου και κοινωνιολόγου, 1843-1904), «…η κοινωνιολογική θεώρηση, πρέπει να αρχίσει από το άτομο και όχι από την ομάδα…».β. Τον συνδυασμό της με τον «ιδεότυπο», ως βα-σικού διαγνωστικού και αναλυτικού οργάνου (Max Weber, 1864-1920). γ. Την επισήμανση του ήράκλειτου, ότι το καθετί πρέπει να το εξετάζουμε σε συνάρτηση, με αυτό που δηλώνει, (νόμιμος επαγγελματίας, ύστερα από προϋποθέσεις κατάρτισης και κρατικής άδειας, Ν.4058/2012), με το αντίθετό του (ευκαιριακός μπράβος- <<γορίλας>>), αλλά και την παρανόησή του, (μισθοφόρος που θα εμπλακεί σε ένοπλες επι-χειρήσεις). Συνακόλουθα εξετάζοντας, το επάγγελμα του ένο-πλου ιδιώτη, συνοδού εμπορικών πλοίων, θα προ-σπαθήσουμε να ενισχύσουμε τον επαγγελματισμό και την αυτοεκτίμησή του.

Την έρευνά μας τη βασίζουμε στην εξέταση πέντε


5

παραμέτρων, που είναι :1. ο λόγος ύπαρξης του επαγγέλματος, (φιλοσοφική βάση).2. ή κοινωνική του διάσταση.3. ή ιστορική του αντίληψη.4. ή ύπαρξη ή όχι επιστημονικής βάσης.5. ή ευκαιρία καριέρας.

Οι ερωτήσεις μπορούν να διατυπωθούν ως εξής: Ερώτηση 1η: Υφίσταται φιλοσοφική βάση ή το συγκεκριμένο επάγγελμα είναι ένα «δευτερεύον όφελος» (κατά Μάρξ), από το έγκλημα της πειρατείας;Απάντηση: Το επάγγελμα σχετίζεται με τη διατήρηση ασφαλούς εξωτερικού περιβάλλοντος της εν «πλω κοινωνίας» (πλήρωμα, τυχόν άλλοι επιβαίνοντες, σχέσεις μεταξύ τους) και της «πλωτής πόλης» που είναι το πλοίο, (σκάφος, κατασκευές σε αυτό, μη-χανές, εξοπλισμός παντός είδους, μεταφερόμενα αγαθά, λειτουργίες, εργασίες, διαδικασίες). Σχετίζε-ται δηλαδή με τη διατήρηση «εξωτερικής» τάξης, αμυντικής αποτροπής ενεργειών από δόλο, εναντί-ον της «πλωτής πόλης». ή τάξη αυτή δεν έχει σχέ-ση με το συντηρητισμό, αλλά με τον ίδιο τον ορισμό της ζωής. ή ζωή είναι η δύναμη, που αντιστέκεται στους νόμους που κυβερνούν την άβια ύλη (Σταυ-ρόπουλος 1988:408,409). αποκρούει τη φθορά για τόσο χρόνο, που ένα άβιο θα έπεφτε σε κατάσταση «μέγιστης εντροπίας» (αταξίας κατά Σρέντιγκερ - 1887/1961-Βραβευμένος με Νόμπελ). προκειμένου ο ζωντανός οργανισμός, όπως είναι και η κοινωνία [σύμφωνα με το φιλόσοφο / κοινωνιολόγο χέρμπερτ Σπένσερ (1820-1903)], ή όπως μία επιχείρηση, ή μία «εν πλω κοινωνία», να αποφύγει την κατάσταση μέ-γιστης εντροπίας, πρέπει να «τρέφεται» συνεχώς με αρνητική εντροπία, δηλαδή με τάξη. Τάξη εσωτερικά ( εν προκειμένω έχει εφαρμογή ο Κ.Δ.Ν.Δ) και τάξη «εξωτερικά», προστασία από δό-λιες ενέργειες στην ανοικτή θάλασσα. αυτή η με-γαλειώδης κατάσταση της συμβολής της διατήρη-σης της ζωής, (προσώπων, δραστηριοτήτων), μέσω της διατήρησης της τάξης, αποτελεί τη φιλοσοφική

βάση του επαγγέλματος της ασφάλειας. Την ασφά-λεια θεωρεί, ως μια ουσιώδη λειτουργία μιας βιομη-χανικής επιχείρησης και ο ανρί Φαγιόλ (1916). ή απάντηση στο 1ο ερώτημα ικανοποιεί και το 2ο, που σχετίζεται με την κοινωνική διάσταση του επαγ-γέλματος. Διότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, να γνω-ρίζει κάποιος ότι είναι σε θέση να μειώνει το φόβο και την ανασφάλεια του άλλου. Και αυτό ακριβώς επιτελεί ο ένοπλος φρουρός, σε εμπορικά πλοία, που διαπλέουν θαλάσσιες περιοχές εκτεθειμένες σε κίνδυνο επιθέσεων, που συνιστούν πειρατεία. Μια ιδέα της κοινωνικής αυτής διάστασης, έδωσε ο πλά-τωνας, κάνοντας λόγο για την τάξη των φυλάκων, που την τοποθετούσε κάτω ακριβώς από την τάξη των αρχόντων.

Ερώτηση 3η: Υφίσταται ιστορική αντίληψη του επαγγέλματος; Συνδέεται δηλαδή με την εξέλιξη της κοινωνίας διαρκώς προς το συνθετότερο (κατά Ντυρκάιμ);Απάντηση: Άνθρωπος, κοινωνική ζωή, ανασφάλεια και ασφάλεια έχουν κοινή αρχή, σύμφωνα με αλή-θεια λογική και ιστορική. από την εποχή, που η ιστο-ρία υπονοείται (δηλαδή μαθαίνουμε γι’ αυτήν μέσα από μύθους και ποιήματα), κύριο μέλημα των κοινω-νιών ήταν, η διατήρηση ασφαλούς περιβάλλοντος. Τις εποχές εκείνες η κοινωνία ήταν αδρανής, γι’ αυτό και τα πρώτα μέτρα ασφαλείας ήταν ατομικά (ιδιωτι-κά). οι κάτοχοι κοπαδιών ανέθεταν τη φύλαξή τους σε έμπιστους δούλους, που τους θεωρούσαν μέλη των οικογενειών τους. Το ίδιο συνέβαινε και με την ασφάλεια των πλοίων, διότι η ληστεία και η πειρα-τεία ως «οικονομικές δραστηριότητες», προηγού-νται της γεωργίας.(αριστοτέλης «πολιτικά», ιστορι-κή Σχολή Καθηγητή Karl Bucher, Paul Gemahling, “Le grands economists” – 1954).ο Στράβων παρατηρεί «τους αρχαιοτάτους πλειν και κατά ληστείαν ή εμπορίαν», επιβεβαιώνοντας το Θουκυδίδη, αιώνες πριν, «οι γάρ Έλληνες το πάλαι ... επειδή ήρξαντο περαιούσαι ναυσί επ’ αλλήλους, ετράποντο προς ληστείαν». Με την εξέλιξη της ναυσιπλοΐας, αυξήθηκαν και οι


6

πράξεις πειρατείας. Τούτο διότι στην κοινωνική εξέ-λιξη, από το αρχικό της στάδιο και μέχρι την κλασική βιομηχανική κοινωνία (τέλος των μεγάλων διεθνών πολέμων στην Ευρώπη -πόλεμοι για τη διαδοχή στην ισπανία κ.λπ.), η εργασία ήταν υποτελής στον πόλε-μο. ( Σύμφωνα με τον χέρμπερτ Σπένσερ).

οι κρατούντες, παίρνουν μέτρα κατά της πειρατείας, ως βλάπτουσας το θαλάσσιο εμπόριο, όταν όμως κατευθύνεται εναντίον δικών τους συμφερόντων (Μίνωας κατά τον πλούταρχο, ρωμαίοι – ναυτικές επιχειρήσεις πομπήιου 67 – 66 π.χ., αγγλία 16ος μ.χ. αιώνας). από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι οι πειρατές χρησιμοποιούνται ως ιδιωτικοί καταδρομείς (μισθο-φόροι) σε ναυτικές επιχειρήσεις των ηγεμόνων. Μά-λιστα, σε όλη την ιστορική περίοδο, είχε καθιερωθεί ο βαθμός του «αρχίκλωπου» για τους αρχηγούς των πειρατών, που συντάσσονταν με τις τακτικές ναυτι-κές δυνάμεις. Στην εκστρατεία του Δημητρίου του πολιορκητή εναντίον της ρόδου (305 – 304 π.χ.), τα 350 πλοία του (200 πολεμικά και 150 μεταγωγι-κά),συνοδεύονταν από 1000 πειρατικά. Στους Βυζα-ντινούς χρόνους Βάνδαλοι πειρατές δρουν στη Δυτι-κή Μεσόγειο, μέχρι που νικήθηκαν από το Βελισάριο (534 μ.χ.).Επί Φραγκοκρατίας, η ιδιότητα του πειρατή περιβάλ-λεται με αίγλη και είναι κληρονομική. Φλαμανδοί πειρατές γίνονται ο φόβος της Βαλτικής, αλλά αντιμετωπίστηκαν από τη χανσεατική εμπορι-κή ένωση των Γερμανών εμπόρων, (ιδιωτικά μέτρα ασφαλείας). Το ίδιο έπραξαν και οι έμποροι του Τά-μεση. Το 1390 ξεκινά η προσπάθεια των οθωμανών για επιβολή στο αιγαίο, με τη βοήθεια των πειρατών, της Μπαρμπαριάς.

Το φαινόμενο των περιπλανώμενων κοινωνιών μι-σθοφόρων στο μεσαίωνα (καταλανική εταιρεία, Να-βαραίοι κ.ά) παρατηρείται και στους πειρατές, όταν Γάλλοι και ολλανδοί πειρατές κατέφυγαν στο νησί Τορτούγκα μαζί με επαγγελματίες κυνηγούς, που διατηρούσαν το κρέας καπνιστό (μπουκάν) και να το εκμεταλλευτούν εμπορικά. Σχημάτισαν λοιπόν την

«αδελφότητα της Τορτούγκα». ή Τορτούγκα έγινε καταφύγιο των απανταχού πειρατών, που σχημάτισαν «μία άλλη κοινωνία» με ιδιαίτερα ήθη. ο διασημότε-ρος των «μπουκανιέρων» ήταν ο χένρυ Μόργκαν, ειδικός στις αμφίβιες επιχειρήσεις, που κατέλαβε τον παναμά. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του Καποδίστρια με το που ήρθε στην Ελλάδα (17 ιανουαρίου 1828), ήταν η λεγόμενη αναρχία στο αιγαίο. Στις επιχειρήσεις εναντίον των πειρατών κα-ταστράφηκαν πολλά πλοία και ισοπεδώθηκε η Γραμ-βούσα, που ήταν όχι μόνο ορμητήριο, αλλά και έδρα επιμελητείας των πειρατών.

Όλη αυτήν την περίοδο, οι εφοπλιστές, λαμβάνοντας ιδιωτικά μέτρα ο προστασίας, εξοπλίζουν τα πλοία με έμβολα (πιστόνια). Μάλιστα εκπαίδευαν ειδική ομάδα να τα «ξεμπλοκάρει», μετά τον εμβολισμό του πειρατικού, ώστε να αποφύγει, το εμπορικό πλοίο, να παρασυρθεί από το εμβολισμένο πειρατι-κό, στο βυθό.Για να αποκρούσουν επιθέσεις, τα πληρώματα εκ-παιδεύονταν στην ξηρά, διότι η ναυμαχία με τους πειρατές εξελισσόταν σε πεζομαχία. Σε περίπτωση εντοπισμού προσέγγισης, από «ύποπτο»> πλοίο, το πλήρωμα φορούσε θώρακες και κράνη, έπαιρναν κοντά τους τις ασπίδες, δόρατα, ξίφη, μπαλτάδες, αλλά και μαχαίρια για τη συμπλοκή σώμα με σώμα, στην οποία κατέληγε η πεζομαχία.Τα πλοία εφοδιάστηκαν κατά καιρούς, με τόξα, (μά-λιστα το πλήρωμα εκπαιδευόταν συστηματικά σε ξηρά και θάλασσα και ο πλέον έμπειρος, που ήταν και ο επικεφαλής, έφερε τον τίτλο του τοξοάρχη). Με την πάροδο των ετών προστέθηκαν «σκευές» (ξύλινοι καταπέλτες που έριχναν πέτρες 10-15 οκά-δες) και εφοδιάστηκαν περί τον ιΕ’, αιώνα με «τζά-γκρες» (φορητά μακρόκανα όπλα), «τρομπόνια» (κοντύτερα από τις τζάγκρες), «σκλώπους» (κοντά εμπροσθογεμή όπλα), αλλά και μικρά κανόνια. Όταν τα εμπορικά ταξίδευαν μαζί και προσεγγίζο-νταν από πειρατικά, σχημάτιζαν το λεγόμενο σταυ-ρό, για να αποβούν σε «πλωτά φρούρια», και η


7

εξέλιξη της ναυμαχίας ήταν η πεζομαχία, πολλές φορές με «ρεσάλτο», των αμυνομένων. Γι΄αυτό και ο χαρακτήρας του Έλληνα πολεμιστή ήταν διττός. πεζομάχος και ναυμάχος. Τα ιδιωτικά μέτρα ασφαλείας, συνεχίστηκαν και πο-ρεύτηκαν ιστορικά, μαζί με τη δημόσια δύναμη της αστυνομίας, (αστυνομικά σώματα, λιμενικό σώμα, ακτοφυλακή), που εμφανίστηκαν πολύ αργότε-ρα. Σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς (Killinger 1975, Purpura 1990 κ.ά.) η δημιουργία των πραιτοριανών στη ρώμη, με απο-κλειστικά καθήκοντα ασφαλείας, περί τον α΄ π.χ., αιώνα, σηματοδοτεί την εμφάνιση της δη-μόσιας δύναμης της αστυνομίας. Άλλοι συγγραφείς (Hewitt 1965, Eldefonso 1968, Van Heerden 1976 κ.ά.) ανεβάζουν το όριο αυτό στην 3η δεκαετία του 1800, (1819-1829, συντονισμός διαδικασιών και δη-μιουργία οργανωμένου αστυνομικού σώματος στο λονδίνο, από τον σερ ρόμπερτ πηλ). Εμείς χρησι-μοποιούμε πιο σύνθετα κριτήρια, που είναι: Το φαι-νόμενο της «ώριμης» αστικοποίησης (πυκνότητα κατοικιών, χρήση σκληρών υλικών. ανάπτυξη βιοτε-χνίας και εμπορίου, κύρια θαλάσσιου). ή εμφάνιση της ανάγκης της δημόσιας τάξης. ή κωδικοποίηση συμπεριφορών με δύναμη καταναγκασμού (νόμοι). ή μεταβίβαση εξουσίας και αρμοδιοτήτων φύλαξης και αστυνόμευσης. ή ανταμοιβή με μισθό για τις πα-ρεχόμενες υπηρεσίες αστυνομίας / ασφάλειας και ο προβληματισμός για την εκπαίδευση των φυλάκων.

Ξεκινώντας από το τελευταίο, συναντάμε τον πλάτω-να (428-347 π.χ.). Στην πολιτεία του (Β 375c και 376 β,c), γίνεται λόγος για φύλαξη και διατήρηση της τάξης και για τα όρια των σχετικών εξουσιών, ώστε να μη θίγονται τα δικαιώματα των πολιτών (375 d,e και 376 α). Για την αγωγή και την επιστήμη των φυλάκων γίνονται αναφορές στην «πολιτεία» Γ και Δ. Τα υπόλοιπα στοιχεία καλύπτο-νται από τον αριστοτέλη (384-322 π.χ., «αθηναίων πολιτεία», xxiv).

Συμπερασματικά, το όριο της «αστυνομευόμενης

Κοινωνίας», τοποθετείται πολύ πιο πίσω (5ο π.χ. αιώνα) και στην αρχαία αθήνα. Τότε παράλληλα με τη δημόσια δύναμη υφίστανται και τα ιδιωτικά μέ-τρα, όπως αυτά που είχαν τα ασκληπιεία (ναοί για τη θεραπεία ασθενών), το Μαντείο των Δελφών (οι υπεύθυνοι ασφαλείας του, το 480 π.χ., οι Φύλακος και αυτόνοος, έσωσαν τον ιερό χώρο από περσικές διαρπαγές μετά τη μάχη των Θερμοπυλών). Για το θαλάσσιο εμπόριο, οι εφοπλιστές μισθώνουν τις υπηρεσίες πολεμιστών, προκειμένου να προστα-τεύσουν το πλοίο. Το πλοίο παρότι είναι κινητό, θεωρείται από την αρχαιότητα ως μεγάλης αξίας ακίνητο και πολλές φορές προσωποποιείται. οι θαλάσσιοι επιχειρηματίες παίρνουν ατομικά μέτρα προστασίας, από την αρχαιότητα. Συνάγονται από τον ιαμβογράφο ποιητή, της πάρου, αρχίλοχο, (725-650 π.χ., συμφ. με Εγκυκλ. λεξικό Ελευθερουδάκη, τ.2ος σελ.527) ότι, οι έμποροι στρατολογούσαν πο-λεμιστές στα πλοία τους, σε μια προσπάθεια να τα προστατέψουν από πειρατές. Τα ίδια συμπεραίνονται και από τον λυρικό ποιητή, αλκαίο (περί το 650 π.χ. σχετ. Εγκ. λεξικό Ελευθερουδάκη, τ. 1ος , σελ.790-791. ανατρέξτε παρακαλώ και μελέτες «Συλλόγου ιστορικών Ερευνών ΚορύΒαΝΤΕΣ»).

Ερώτηση 4η: Υφίσταται επιστημονική βάση του επαγγέλματος; Ή πρόκειται μόνο για τεχνική που ασκείται από πρακτικούς;Απάντηση: Το σύστημα γνώσεων που υπάρχει, κα-λύπτει βασικά το ερώτημα «πώς γίνεται κάτι», που αποδίδεται ως τεχνική. αυτό αφορά ένα μέρος των θεμάτων ασφαλείας. αναζητείται όμως πάντοτε και το γιατί και η απάντηση αυτή δίνεται από την επιστήμη. ή ασφάλεια/ security, είναι μια σφαίρα στην οποία συναντώνται πολλές επιστήμες. ή ανά-γκη κάνει την επιστήμη να παρεμβαίνει στην κάθε πραγματικότητα, ώστε νέες γνώσεις να εφαρμόζο-νται στην πράξη για το καλό του ανθρώπου. Είπαμε ότι στην πολιτεία Δ΄ του πλάτωνα, γίνεται λόγος για την επιστήμη των φυλάκων. Στην εποχή μας, την πρώτη «επιστημονική στέγη» της ασφάλειας έδωσε ο κλάδος της αντεγκληματικής πολιτικής


8

(κλάδος της επιστήμης της εγκληματολογίας). Το έγκλημα είναι το αποτέλεσμα μιας «χημικής αντί-δρασης», δύο ομάδων παραγόντων, ως ακολούθως: Ομάδα παραγόντων προδιάθεσης δράστη + ομάδα παραγόντων ευκαιρίας = εγκληματική πράξη. Σκο-πός του Security, είναι η απενεργοποίηση της δεύ-τερης ομάδας παραγόντων (ευκαιρίες), με μέτρα προστασίας και που θα εφαρμοστούν με τέχνη (μα-εστρία). ή ομάδα παραγόντων προδιάθεσης, από μόνη της δεν λειτουργεί. περί του εγκλήματος παίρνουμε εξηγήσεις από την εγκληματολογία, ενώ για την απενεργοποίηση της ομάδας παραγόντων ευκαιρίας, οι γνώσεις παρέχονται από το security management, που ήδη αποτελεί αυτοτελές γνωστικό αντικείμενο. Το security management ως πλαίσιο, όπου συναντώ-νται πολλές επιστήμες προσπαθεί να εξηγήσει τα διάφορα «γιατί» συνθέτοντας και παράγοντας νέα γνώση. Τα συμπεράσματα χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν το ‘‘πώς’’ της αντιμετώπισης (διεργασία security managing).

Ερώτηση 5η: Υπάρχουν ευκαιρίες καριέρας και ευρύτερη αποδοχή τού επαγγέλματος του «secu-rity»;Απάντηση: λέγοντας καριέρα, εννοούμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας, σε σχέση με τον κόσμο της εργασίας. ή εξέλιξη στην παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών ασφα-λείας και μάλιστα τις τελευταίες δεκαετίες ήταν ραγδαία. Τόσο ραγδαία που πρόβαλε η απαίτηση, να <<στεγασθεί>> σε δική του επιστήμη. Στις ήπα, Καναδά, αγγλία, Νότια αφρική έχουν ιδρυθεί πα-νεπιστημιακά τμήματα για να προετοιμάσουν κα-ταρτισμένους επιστήμονες, που θα καλύψουν τις ανάγκες της βιομηχανίας ιδιωτικής ασφάλειας, ως μεσαία και ανώτερα στελέχη και μάλιστα με πολύ καλές αμοιβές.

Δημιουργήθηκαν καριέρεςΓια τον ιδιωτικό τομέα της παροχής υπηρεσιών ασφα-λείας, ορόσημο (αποδοχής), αποτελεί

η 1η Σεπτεμβρίου 1987. Τότε υιοθετήθηκε από την Επιτροπή ύπουργών, η υπ’ αριθμόν 19 Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης. αφορά στην οργάνωση της πρόληψης της εγκληματικότητας και μεταξύ άλ-λων, οι κυβερνήσεις κλήθηκαν να αναπτύξουν ρυθ-μίσεις στο να ενθαρρύνουν τις εμπορικές – επαγ-γελματικές εταιρείες ασφάλειας και επίβλεψης να αναπτυχθούν.Βέβαια από την 10ετία του ’80 , οι αεροπορικές εταιρείες χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας, ως επιπλέον μέτρο ασφαλεί-ας, μέχρι που επισημοποιήθηκε, από τον Εθνικό Κα-νονισμό ασφάλειας πολιτικής αεροπορίας, (ΕΚαπα) αλλά και από το Νόμο 2518/97, όπως τροποποιήθηκε με το Ν.3707/08. ακολούθησαν ο Κώδικας I.S.P.S. (ασφάλεια πλοί-ων, λιμένων, λιμενικών εγκαταστάσεων σχετ. π.Δ. 56/2004 και Κανονισμός Ε.Κ. αριθμός 725/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31.03.2004), η οδηγία για την ασφάλεια Κρίσιμων ύποδομών (5 ιουνίου 2008).

Στη χώρα μας παρουσιάσθηκε μία ενδιαφέρουσα εξέ-λιξη με πρώτο το Νόμο1339/83 (ιδιώτες ως προσωπικό ασφαλείας Ν.π.Δ.Δ. και κοινωφελών οργανισμών). Στη συνέχεια και με υπόψη την οδηγία 19/87, που αναφέ-ραμε παραπάνω, ψηφίστηκε ο Νόμος 2518/97, που κα-θόριζε το πεδίο εφαρμογής της νέας επαγγελματικής δραστηριότητας security. ακολούθησαν οι συμπληρώ-σεις με επέκταση του πεδίου δραστηριοτήτων, αλλά και με εξουσιοδοτήσεις, με τους Νόμους 2801/2000, 3103/2003,3206/2003, ( που αφορά και τους ιδιωτι-κούς Ερευνητές) και τέλος η τροποποίηση με το Νόμο 3707/08, (που προβλέπει 11, πεδία δραστηριότητας). ο Νόμος 4058/2012, με το άρθρο 11, προσθέτει 12ο, πεδίο επαγγελματικής δραστηριότητας. αυτό των υπη-ρεσιών ασφαλείας από ένοπλους ιδιώτες φρουρούς, σε υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία.

ΣυμπεράσματαΑπό τη νομοθεσία (Ν. 3707/08 και 4058/12), δρο-μολογούνται οι διαδικασίες για τον εφοδιασμό με


9

άδειες εργασίας των ιδιωτικών φρουρών. Σύντομα θα περιληφθεί η νέα ειδικότητα και στο σχετικό επαγγελματικό περίγραμμα, (από τον Εθνικό Οργα-νισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού – Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π ).

Έχοντας απαντήσει στα 5 σταθερά ερωτήματα που αφορούν σε κάθε επάγγελμα, ενισχύεται ο τομέας των γνώσεων του κάθε ενδιαφερόμενου- ειδικού της ναυτικής ασφάλειας. Γνωρίζοντας το μήκος της ιστορικής διαδρομής του επαγγέλματος, τη φιλο-σοφική αλλά και την επιστημονική του διάσταση, η αυτοεκτίμησή του, μιας και δημιουργείται μία θετική αντίληψη (εικόνα στο μυαλό), για το επάγγελμά του. Η εικόνα αυτή επηρεάζει θετικά το σύστημα αξιών

και τις στάσεις τού ενδιαφερόμενου και ‘‘βγαίνει προς τα έξω’’. Τα αποτελέσματα των παραπάνω, θα είναι οι θετι-κές επιπτώσεις στις διαπροσωπικές σχέσεις και στις συνεργασίες, του συνοδού ασφαλείας εμπορικών πλοίων, ενώ αναπτύσσεται η υποκίνηση για μάθηση και βελτίωση των δεξιοτήτων του.

Για όλους τους λόγους αυτούς ο προσδιορισμός του επαγγέλματος αντί των παρεξηγήσιμων όρων ή του να απαντάμε περιφραστικά όπως «Σύμβουλος Ασφα-λείας αλλά που γνωρίζει και από όπλα» προτείνεται να είναι: «Φροντιστής Ασφαλείας Εμπορικού Πλοί-ου». Ένας τέτοιος επαγγελματίας χρειάζεται να έχει και ένα ηθικό κώδικα. Τον δημιουργήσαμε.

Ένα από τα κριτήρια ένδειξης σπουδαιότητας, ενός επαγγέλματος, είναι και η ύπαρξη αξιών, με βάση τις οποίες λειτουργεί. Για παράδειγμα, οι ιατροί έχουν

τον ιπποκράτειο όρκο. Το έργο των φυλάκων είναι σπουδαίο και η διαπίστωση αυτή έχει ιστορικό πα-ρελθόν. αναφέρεται από τον πλάτωνα στην πολιτεία

2η Ενότητα Κώδικας Επαγγελματικής Δεοντολογίας

«Φροντιστή Ασφαλείας Εμπορικού Πλοίου υπό Ελληνική Σημαία»


10

του, (Β,Γ,Δ «μέγιστον το των φυλάκων έργον… επι-μελείας και τέχνης δεόμενον»). Το θεμέλιο για την επιμέλεια και την τέχνη, είναι ο γραπτός Κώδικας Επαγγελματικής Δεοντολογίας της Ειδικότητας.

Όμως, οι «Φροντιστές ασφαλείας Εμπορικού πλοίου», δεν αναλαμβάνουν από μόνοι τους, τη συγκεκριμένη παροχή υπηρεσιών. Σύμφωνα με το Ν.4058/12, Μέρος α, άρθρο 2, παρ.1γ, αποτελούν προσωπικό ιΕπύα, (ιδιωτικής Εταιρείας παροχής ύπηρεσιών ασφαλείας). Επειδή η συγκεκριμένη παροχή υπηρεσιών, αποτε-λεί επέκταση και «ευκαιρία», για πολλές ιΕπύα, η δέσμη αξιών χρειάζεται πρώτα για αυτές και μετά για το προσωπικό, μέσω του οποίου θα παρέχουν τη συγκεκριμένη υπηρεσία ασφαλείας. πάνω σε αυτό έχουμε να παραθέσουμε, γενικά, τα ακόλουθα. οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών ασφαλείας, παί-ζουν σημαντικό ρόλο, στην προστασία μη κρατικών πελατών (αρκετές φορές και κρατικών), στην επι-κουρία της θεραπείας τρωτοτήτων, την επανόρθω-ση αδυναμιών, στον περιορισμό των απωλειών και πολλές φορές, στην ανάκτηση των απολεσθέντων. Καταβάλλουν προσπάθειες να προστατεύσουν πρό-σωπα, εγκαταστάσεις, διευκολύνσεις, χερσαίες, θα-λάσσιες και εναέριες μεταφορές, επιχειρηματικές δραστηριότητες και όχι μόνο, διότι έχουν προκύψει και συμβόλαια ασφαλείας διπλωματικών και σπανιό-τερα στρατιωτικών, δραστηριοτήτων (όχι στην Ευρώ-πη), οι τελευταίες, αφορούν την παροχή υπηρεσιών ασφαλείας, σε περιοχές όπου υφίσταται ενδεχόμε-νο ένοπλων συγκρούσεων ή μία τέτοια κατάσταση σοβεί, με αποτέλεσμα να υφίσταται πολυπλοκότητα περιβάλλοντος. οι υπηρεσίες, λοιπόν, που προσφέ-ρουν, έχουν τη δυναμική να προκαλέσουν θετικές αλλά και αρνητικές επιπτώσεις. Για πελάτες, εγγύς περιβάλλον ασφαλείας, τοπικούς πληθυσμούς. Με ένα προαπαιτούμενο. Να μην παραβιαστεί ο ορίζο-ντας των νομικών κανόνων της τοπικής και διεθνούς τάξης και εκείνος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. ή πολυπλοκότητα των καταστάσεων του σύγχρονου

κόσμου, από τη μια και η ανάπτυξη των ιδιωτικών Επιχειρήσεων παροχής ύπηρεσιών ασφαλείας, από την άλλη, θα μπορούσε να δημιουργήσει καταστά-σεις εντροπίας, στο όλο σύστημα. Έπρεπε λοιπόν αυτό, να εφοδιαστεί με αρνητική εντροπία. Δηλαδή με τάξη. αυτή η Τάξη επιδιώχθηκε να δημιουργη-θεί από το « Έγγραφο Μοντρέ» («The Montreux Document»). Ήταν το αποτέλεσμα μιας πρωτοβου-λίας της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και του ομοσπονδιακού ύπουργείου Εξωτερικών της Ελβετίας. Σημειώνεται ότι οι σχετικές εργασίες, ξε-κίνησαν τον ιανουάριο του 2006 και περατώθηκαν με τη δημοσίευση του εγγράφου, την 17 Σεπτεμβρίου 2008. ο πλήρης τίτλος είναι: « Έγ-γραφο Montreux για τις διεθνείς νομικές υποχρεώ-σεις και τις ορθές πρακτικές των κρατών, που σχετί-ζονται με λειτουργίες ιδιωτικών Εταιρειών παροχής Στρατιωτικών ύπηρεσιών και ύπηρεσιών ασφαλείας, κατά τις ένοπλες συγκρούσεις». παράγωγο του «Εγγράφου Montreux», αποτέλε-σε «ο Διεθνής Κώδικας Δεοντολογίας για τους παρόχους ιδιωτικών ύπηρεσιών ασφαλείας», (International Code of Conduct for Private Security Services Providers), εφεξής Κώδικας, που υπογρά-φτηκε στη Γενεύη, την 9 Νοεμβρίου 2010. Μέχρι τέλος του 2012 μετείχαν 554 εταιρείες, από 64 χώ-ρες.Όλες οι ιΕπύα, εφόσον επεκτείνονται σε τέτοιες δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων και η προστα-σία εμπορικών πλοίων, σε περιοχές εκτεθειμένες σε πράξεις που συνιστούν πειρατεία, είτε έχουν προσχωρήσει στην υπογραφή του Κώδικα είτε όχι , πρέπει να ακολουθήσουν τις αρχές της διεθνούς τάξης, οι οποίες έχουν ενσωματωθεί στον Κώδικα. αυτές αφορούν στο ότι δεν θα αναλαμβάνουν έργα που έρχονται σε αντίθεση με τον Κώδικα και ότι σε κρίσιμες καταστάσεις, που μπορούν να οδηγή-σουν σε περιστατικά άμυνας, κατευθύνουσα αρχή θα αποτελέσουν οι Βασικές αρχές του οήΕ, για τη χρήση Βίας και πυροβόλων Όπλων από Μέλη των Σωμάτων ασφαλείας (Κεφάλαιο F του Κώδικα SPECIFIC PRINCIPLES REGARDING THE CONDUCT OF


11

PERSONNEL, αρ. 28 και 29). Κατόπιν των όσων προαναφέρθηκαν, μπορούμε να σχηματίσουμε τον «Κώδικα Επαγγελματικής Δεο-ντολογίας» της ειδικότητας του Φροντιστή ασφαλεί-ας Εμπορικού πλοίου». πρόκειται για ένα επιμέρους Κώδικα, που παράγεται από τον «ήθικό Κώδικα»του ιδιωτικού προσωπικού παροχής ύπηρεσιών ασφα-λείας και αφορά όσους εργάζονται στον κλάδο. Ένας τέτοιος Κώδικας αποτελεί το «Σύνταγμα» ή τον Καταστατικό χάρτη της ειδικότητας. Κάθε πρόταση, που περιέχει, είναι και ο σχετικός τίτλος- επικεφαλίδα, του κάθε Κεφαλαίου, του κάθε εκπαιδευτικού αντικειμένου, του προσωπικού, που επιχειρεί στις ένοπλες συνοδείες εμπορικών πλοί-ων. αποτελείται από 4 κύρια σημεία, ως ακολούθως. Κώδικας Δεοντολογίας, «Φροντιστή ασφαλείας Εμπορικού πλοίου».

1. Παραδοχές - Καθορισμοί - Γενικές Υποχρεώσειςα. αναγνωρίζω τη σπουδαιότητα της συνεισφοράς μου, στην παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας, με την ιδιότητα του ιδιωτικού προσωπικού παροχής ύπηρεσιών ασφαλείας και την ειδικότητα, που φέρω, ως μέλος ομάδας ένοπλης συνοδείας εμπορικών πλοίων, υπό ελληνική σημαία.β. παραδέχομαι ότι, όπως επιβάλλεται, από τη σπου-δαιότητα των καθηκόντων μου, θα εκπληρώνω τις υποχρεώσεις του ρόλου μου, συμβάλλοντας, από τη θέση μου και με την ευθύνη, που μου ανατίθεται για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και ιδιοκτησίας, στο εμπορικό πλοίο, που θα διατεθώ ή εργάζομαι. Όλες τις υποχρεώσεις μου, θα τις εκπληρώσω, τη-ρώντας τους ελληνικούς νόμους και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, που αφορούν διεθνείς πλόες και σεβόμενος τα συνταγματικά δικαιώματα όλων, όσων με οποιαδήποτε ιδιότητα βρίσκονται στο πλοίο ή για οποιοδήποτε λόγο προσέλθουν στο χώρο του πλοίου και με ιδιαίτερη ευαισθησία, στα άτομα ευά-λωτων, κοινωνικά, ομάδων.γ. αναγνωρίζω ότι, πρέπει να επιδιώκω συνεχώς τη βέλ-τιστη εφαρμογή των όσων έχω εκπαιδευτεί και να μερι-μνώ για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στον το-

μέα, όπου έχω την ευθύνη ασφάλειας και προστασίας, από συμβάντα, που οφείλονται σε ανθρωπογενείς ή μη, κινδύνους. προς τούτο θα ενεργώ με επαγγελματισμό, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης προς τους συναδέλφους μου, σύμφωνα με τις εντολές τής επαγγελματικής μου ιεραρχίας και σε συνεργασία πάντα με τους αξι-ωματικούς του πλοίου και με τις αρχές.

2. Συμπεριφορά κατά τις δράσεις προληπτικής ασφάλειας.αποδέχομαι ότι:α. Ως ιδιωτικό προσωπικό παροχής υπηρεσιών ασφαλείας, θα εκτελώ τα καθήκοντα, που μου έχουν ανατεθεί στην παροχή υπηρεσιών εγγύτατης προ-ληπτικής ασφάλειας και προστασίας, των δικαιω-μάτων και των συμφερόντων της πλοιοκτήτριας ή διαχειρίστριας εταιρείας του πλοίου και των μελών του πληρώματος, των περιουσιακών τους στοιχείων, του εξοπλισμού και του φορτίου του πλοίου αλλά και την ακώλυτη εκτέλεση των εργασιών στο πλοίο, των δραστηριοτήτων, την προστασία της αλληλογραφίας και των πληροφοριών και των εμπιστευτικών στοι-χείων. β. Θα φροντίζω την ασφάλεια των προσερχόμενων, στο πλοίο προμηθευτών, συνεργατών, εκπροσώπων των αρχών. γ. Θα εκτελώ τα καθήκοντά μου, όπως ορίζουν, οι νό-μοι και οι διεθνείς συμβάσεις για τις θαλάσσιες με-ταφορές, για την προστασία των επιβαινόντων, από φυσικούς, τεχνολογικούς, φυσικοτεχνολογικούς, κινδύνους, καθώς και από εγκληματικές ενέργει-ες, εις βάρος των όσων έχω την ευθύνη ασφαλείας, ενεργώντας προληπτικά, χωρίς να εκθέσω τον εαυ-τό μου ή άλλους σε κίνδυνο και συνεργαζόμενος πλήρως με τις αρχές.δ. προσέτι διαβεβαιώνω για τα ακόλουθα:

(1) ουδέποτε θα αρνηθώ την εκτέλεση καθήκοντος ή θα εγκαταλείψω το καθήκον, χωρίς εύλογη αιτία, όπως και το ότι δεν θα εκτελώ τα καθήκοντά μου πλημμελώς ούτε θα προφασίζομαι διάφορες κατα-στάσεις, προκειμένου να αποφύγω την ανάληψη ή


12

εκτέλεση, καθηκόντων.

(2) Δεν θα εγκαταλείπω τη θέση μου, χωρίς άδεια ή χωρίς επαρκή δικαιολογία.

(3) Θα τηρώ το ωράριό μου.

(4) Δεν θα αναλαμβάνω τη διεκπεραίωση καθηκό-ντων ασφαλείας υπό την επήρεια οινοπνεύματος ούτε θα μεταφέρω οινοπνευματώδη ή άλλα ρυθ-μιστικά της διάθεσης στο πλοίο σύμφωνα και με το άρθρο 108 του Κ.Δ.Ν.Δ. ή παράνομο οπλισμό.

(5) Θα κατανοώ , τις εντολές και τις ειδικές οδηγίες, που μου έχουν δοθεί, σχετικά με τα καθήκοντά μου και θα ζητώ διευκρινίσεις για θέματα, που σχετίζο-νται με αυτές.

(6) Θα φροντίζω την άψογη εμφάνιση και παράστα-σή μου και εφόσον γίνεται χρήση στολής, θα φέρω την προβλεπόμενη στολή με τα μέσα προστασίας μου, όπως επιβάλλονται από τη νομοθεσία. προς δε, θα εμπνέω στο εργασιακό μου περιβάλλον, συναί-σθημα ασφαλείας και θετικές εντυπώσεις για εμένα και την επιχείρηση, που εκπροσωπώ.

(7) Θα φέρω μαζί μου την άδεια εργασίας μου και τα αποδεικτικά απασχόλησης, {δελτίο ταυτότητας εργαζομένου ως προσωπικό ασφαλείας, το ειδικό διακριτικό σήμα (κονκάρδα) και κάθε έγγραφο διε-θνούς αναγνώρισης}, που θα μου χορηγούνται αρ-μοδίως.

(8) Δεν θα χρησιμοποιώ κατά την άσκηση των δρα-στηριοτήτων μου, τίτλους, λέξεις ή φράσεις, σήματα σε στολή και εξοπλισμό, στην ελληνική ή σε άλλη γλώσσα, ικανές να παραπλανήσουν άλλους ότι, αντιπροσωπεύω δημόσια αρχή και ιδιαίτερα αστυ-νομική.

(9) Θα γνωρίζω τα καθήκοντα της θέσης μου, σύμ-φωνα με το σχέδιο ασφάλειας πλοίου.

(10) Θα χρησιμοποιώ τον εξοπλισμό ασφάλειας και τα μέσα προστασίας και επικοινωνίας, όπως προβλέ-πονται από τη σχετική νομοθεσία και θα ενεργώ τη βαθμονόμηση, της απόδοσής τους.

ή χρήση του εξοπλισμού από εμένα θα γίνεται, χω-ρίς να θίγω κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων μου, τα κάθε είδους κατοχυρωμένα δικαιώματα των ανθρώπων και δεν θα χρησιμοποιώ μέσα και μεθό-δους που μπορούν να προκαλέσουν ζημία, βλάβη, ενόχληση σε τρίτους ή να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια προσώπων. Επίσης δεν θα χρησιμοποιώ τον ατομικό του εξοπλισμό ή τον εξοπλισμό της θέ-σης μου, για προσωπικές υποθέσεις.

(11) Θα τηρώ τους κανόνες και τις αρχές, που αφο-ρούν στην οπλοφορία και τη χρήση του οπλισμού, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Θα επιδιώκω τη μείωση της ανάγκης του να χρησιμοποιηθούν κάθε είδους όπλα, χρησιμοποιώντας αμυντικά μέσα που μου έχουν διατεθεί, όπως, αντιβαλλιστικά κρά-νη, αλεξίσφαιρα γιλέκα, ασπίδες κ.ά.

(12) Θα ενεργώ πάντοτε με σκοπό την εξασφάλιση της ομαλής ροής των πραγμάτων και τη διαφύλαξη των νομίμων συμφερόντων της εταιρείας μου αλλά και αυτών στους οποίους η εταιρεία μου, με έχει τάξει για να προστατεύω τη ζωή και την περιουσία τους. (13) Θα τηρώ τους κανόνες και τις αρχές, που αφο-ρούν στην οπλοφορία και τη χρήση του οπλισμού, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία και τηρώντας τις διεθνώς παραδεδεγμένες από την πρακτική αρ-χές (Principles of the security handling of firearms), που είναι η ευθύνη, η ετοιμότητα, η ψυχραιμία, η εμπιστοσύνη και η ικανότητα. Σε περιπτώσεις, που συντρέχουν όλοι οι όροι για αμυντική ενέργεια για υπεράσπιση του εαυτού μου ή άλλου ή άλλων στο πλοίο από άδικη και παρούσα επίθεση, που στρέφε-ται εναντίον μας και η νόμιμη χρήση βίας πυροβό-λων όπλων είναι αναπόφευκτη, θα επιδείξω αυτο-συγκράτηση σε όλα τα στάδια της εμπλοκής. Στις


13

περιστάσεις αυτές, θα πρέπει κατ’ αρχάς να επιδείξω την ταυτότητά μου, μαζί με τα άλλα μέλη της ομά-δας και θα εκθέσουμε μία σαφή προειδοποίηση για την πρόθεση να χρησιμοποιηθούν πυροβόλα όπλα.

Τούτο θα πραγματοποιηθεί με την παροχή επαρ-κούς χρόνου προειδοποίησης, εκτός εάν αυτό θα έθετε αδικαιολόγητα εμένα και τους ανθρώπους που προστατεύω σε ιδιαίτερο κίνδυνο ζωής ή θα ήταν σαφώς ακατάλληλο ή μάταιο υπό τις συνθήκες του συμβάντος. προς δε ότι θα ενεργήσω, με τέτοιο τρόπο ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι ζημίες, με γνώ-μονα τη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής. Επίσης δεσμεύομαι ότι η χρήση, όπλων, θα είναι ανάλογη με τη σοβαρότητα του αδικήματος εναντίον μας και με διασφάλιση ότι, το συντομότερο δυνατόν, θα πα-ρέχεται ιατρική βοήθεια σε κάθε τραυματία ή άτομο που επλήγη.

(14) προσέτι βεβαιώνω ότι θα συντάσσομαι με τις αρχές της εταιρείας μου, που αποδεχόμενη τις διε-θνείς αρχές όσον αφορά την απαγόρευση χρήσης των πυροβόλων όπλων και πυρομαχικών, που προ-καλούν αδικαιολόγητη βλάβη και θα συμμορφώ-νομαι πλήρως για τη διασφάλιση των διαδικασιών αποθηκεύσεων των πυροβόλων όπλων, των πυρο-μαχικών, καθώς και των διαδικασιών διαχείρισης του οπλισμού και των πυρομαχικών και θα διευκολύνω τις διαδικασίες ελέγχου των όπλων, των πιστοποι-ητικών τους και των πυρομαχικών. Επίσης θα βεβαι-ώνομαι ότι όπλα και τα μέσα είναι καταγραμμένα και αδειοδοτημένα, από εθνικές αρχές.

(15) Θα συντάσσω ακριβή αναφορά κάθε φορά, που θα γίνεται χρήση των πυροβόλων όπλων κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μου και θα βεβαιώνομαι ότι οι συγγενείς ή στενοί φίλοι των προσβεβλημέ-νων ατόμων θα ενημερωθούν το συντομότερο δυ-νατόν, αρμοδίως. Δεν θα κάνω εν γνώσει μου, εσφαλμένη ή ψευδή αναφορά ή θα παραποιήσω οποιαδήποτε αναφορά μου ή οποιαδήποτε αρχεία.

(16) Εάν υπάρχει εύλογη δυνατότητα, δεν θα συμ-φωνήσω με εντολή προδήλως παράνομη, που η εκτέλεσή της θα προκαλέσει θάνατο ή τραυματι-σμούς, προσώπων.

(17) ουδέποτε θα ζητήσω ανταλλάγματα, προκει-μένου άμεσα είτε έμμεσα να παραβώ τη νομοθεσία ή διεθνείς συνθήκες.

(18) Θα με διακρίνει ευγένεια προς τα πρόσωπα με τα οποία έρχομαι σε επαφή κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μου, έστω και αν η συμπεριφορά τους είναι σκαιή και ουδέποτε θα κάνω υπέρβαση των καθηκόντων μου. Γνώμονα της συμπεριφοράς μου θα αποτελεί ο ανθρωπισμός και η φιλαλληλία και η προάσπιση των δικαιωμάτων και της αξίας του κάθε ανθρώπου.

(19) Θα προσπαθώ διαρκώς να βελτιώνω την επίδο-σή μου, στην εκτέλεση των καθηκόντων ασφαλεί-ας, αναζητώντας εκπαιδεύσεις και εκπαιδευτικές ευκαιρίες, που θα με προετοιμάζουν κατάλληλα, ώστε να μπορώ να προσαρμόζομαι στις εξελίξεις και να μπορώ να εκτελώ τα καθήκοντά μου καλύτερα, μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον

(20) Δεν θα δέχομαι ανταμοιβές και οφέλη, χωρίς να είναι σε γνώση του εργοδότη μου.

3. Συμπεριφορά κατά τη σύλληψη, εισβολέων Σε περίπτωση σύλληψης εισβολέως, επί του πλοί-ου, θα ενεργήσω χωρίς να εκτεθώ ή να εκθέσω άλλον σε κίνδυνο, τηρώντας τις διεθνείς οδηγί-ες και τη νομοθεσία της χώρας μου της οποίας το πλοίο αποτελεί έδαφος της επικράτειάς της όπου και αν βρίσκεται. Διαβεβαιώνω ότι κατά τη σύλληψη θα ενεργήσω με σύνεση και σταθερότητα, άψογη συμπεριφορά και αποφεύγοντας κάθε πράξη, που μπορεί να βλάψει την τιμή και την υπόληψή του. Δεν θα ενεργώ με γνώμονα τη φυλή, το γένος, σεξουαλι-κό προσανατολισμό, χρώμα, πολιτικά πιστεύω, ιδεο-λογία, θρησκεία, ούτε θα εμπλακώ σε βασανιστήρια


14

3η ΕνότηταΚώδικας Επαγγελματικής Δεοντολογίας

«Manager Ναυτικής Ασφάλειας».

για αποσπάσεις ομολογιών, ούτε θα επιδείξω σκαιή συμπεριφορά και είμαι απολύτως αντίθετος με σε-ξουαλικές παρενοχλήσεις, κακοποιήσεις, ασελγείς πράξεις, εμπόριο δούλων, εμπορία ανθρώπων, πορ-νογραφικού υλικού, ναρκωτικών, όπλων και πυρομα-χικών, ούτε θα εξαναγκάζω για εργασία με βία ή με απάτη ή θα προβώ στην αρπαγή προσώπων.

4. ΚαθομολόγησηΩς «Φροντιστής ασφαλείας Εμπορικού πλοίου», από της ανάληψης των καθηκόντων μου, θα σπουδάζω και θα τηρώ, όλα όσα περιλαμβάνονται στο Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας, καθομολογώντας το ακόλουθο: «Επαναβεβαιώνω όλα όσα αναφέρονται στο κείμενο του παρόντος Κώδικα και αρχή στην εκτέλεση των καθηκόντων μου, θα είναι ο σεβασμός των νόμων, των συναδέλφων των ανωτέρων μου και όσων εργάζονται στο πλοίο, αλλά και της αξίας του κάθε ανθρώπου. αναλαμβάνω τις υποχρεώσεις μου,

αποδεχόμενος κάθε δυσκολία της ειδικότητάς μου.

οι δράσεις μου θα διέπονται από επαγγελματισμό, με σεβασμό προς τους ιεραρχικά ανωτέρους μου, για το καλό του εαυτού μου, του εργοδότη μου τού κλάδου αλλά και της διεθνούς έννομης τάξης».

Επιλεγόμενα Το κείμενο, του Κώδικα, που δημοσιεύεται, παρα-δίδεται στη αξιόλογη κρίση του κάθε αποδέκτη. προτείνεται δε η υιοθέτησή του αρμοδίως και αυτή ακριβώς είναι η συνεισφορά της εφημερίδας μας, στα θέματα ασφαλείας (Security), των εμπορικών πλοίων.

Στο επόμενο φύλλο, θα συνεχίσουμε, με τον «Κώ-δικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας, του Security Manager», δηλαδή του ομαδάρχη και του αναπλη-ρωτή του, ως first-line security managers.


15

Εχουμε ξεκινήσει την παρουσίαση μιας «επτατεύχου», για την αντι- πειρατεία. Σκοπός μας, η λειτουργική συνεισφορά της Maritime Economies, στη ναυτική ασφάλεια (security). Στην 1η, ενότητά μας και σε πρώτο στάδιο υλοποίησης, του στόχου μας, ξεκινήσαμε από τη βάση. Την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης αυτών, που αποτελούν το επιχειρησιακό προσωπικό πρώτης γραμμής και που έχουν δεχθεί κριτικές και σχόλια, ενώ επαγγελματικά βρίσκονται, σε επίπεδο αυξημένου κινδύνου. προτεραιότητα, η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, των μελών της ομάδας ένοπλης συνοδείας, εμπορικών πλοίων, (υπό ελληνική σημαία). Και αυτό διαπραγματευτήκαμε. αναλυτικά. Μάλιστα προτείναμε να υιοθετηθεί ως τίτλος της ειδικότητας «Φροντιστής ασφαλείας Εμπορικού πλοίου» (υπό ελληνική σημαία). Στη 2η ενότητα, κατά λογική ακολουθία, συνεχίσαμε με τον Κώδικα επαγγελματικής δεοντολογίας, που αποτελεί το πλαίσιο γνώσεων και δράσεων του «φροντιστή». ή ναυτική ασφάλεια(security) όμως, και στο σύνολό της αποτελεί ένα πλέγμα, που ξεκινά από την ασφάλεια προσώπων και εγκαταστάσεων της ναυτικής εταιρείας, περιλαμβάνει την ασφάλεια πλοίου, προσώπων, εξοπλισμού, φορτίου, αλλά και τις δραστηριότητες των εργασιών στις διεπαφές του πλοίου, με άλλα πλοία και με λιμένες και λιμενικές εγκαταστάσεις.

Μέσα στο πλέγμα αυτό και πάντα όσον αφορά την ασφάλεια – security, τον λόγο τον έχουν οι υπεύθυνοι ασφαλείας. Στο λεγόμενο security, το αποτέλεσμα της προστασίας, εξαρτάται και από την προσωπικότητα του υπευθύνου ή των υπευθύνων γι’ αυτήν. Ένας κώδικας, μόνο για το επιχειρησιακό προσωπικό πρώτης γραμμής, θα ήταν επομένως, μία ατελής δική μας προσπάθεια, αν δεν λαβαίναμε υπόψη και τον κρίσιμο ρόλο του ομαδάρχη των φροντιστών και του αναπληρωτή του, του αξιωματικού ασφαλείας του πλοίου, (ααπ), του ύπεύθυνου ασφαλείας Εταιρείας (ύαΕ) και του ύπεύθυνου ασφάλεια λιμενικής Εγκατάστασης (ύαλΕ). ολοκληρώνοντας την έρευνά μας λοιπόν, διαπιστώσαμε ότι έπρεπε να ακολουθήσουμε το

αμερικανικό μοντέλο στον Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας. Με άλλα λόγια να δημιουργηθούν δύο Κώδικες ένα για το επιχειρησιακό προσωπικό, που τον έχουμε ήδη δημοσιεύσει και έναν για τους Managers στη ναυτική ασφάλεια – security.παρόλα αυτά θα μπορούσε κάποιος να αντιτείνει το γιατί για το Security, στη ναυτική ασφάλεια, να απαιτούνται δύο Κώδικες, αφού για τους αστυνομικούς (και ο λιμενικός, αστυνομικός, είναι) , ο Κώδικας είναι ένας. Επί τούτου σημειώνεται για ενημέρωσή σας ότι η Επιτροπή των ύπουργών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έκανε αποδεκτή, τη σχετική εισήγηση για τον λεγόμενο «European Code of Police Ethics», στις 19 Σεπτεμβρίου 2001. Στη χώρα μας, με το π.Δ. 254/2004 (ΦΕΚ 238/α), καθιερώθηκε, «ο Κώδικας Δεοντολογίας του αστυνομικού». ή απάντηση στο ερώτημά του γιατί δύο και όχι ένας Κώδικας, είναι το ότι σύμφωνα με τα πρότυπα των ή.π.α. (σχετ.. Ph.Purpura-Σπ.Κυριακάκης, ιΩΝ, 2005: 101,103), στην παροχή υπηρεσιών ασφαλείας από ιδιώτες, απαιτούνται δύο ηθικοί Κώδικες, λόγω της κρισιμότητας της θέσης τού Manger ασφαλείας και την πρόληψη μη ηθικών πρακτικών τού κατόχου της. ή κρισιμότητα συνίσταται στο ότι ο Security Man-ager, στη ναυτική ασφάλεια, είναι ο επαγγελματίας εκείνος, που σώζει καταστάσεις. που αντιλαμβάνεται τα προσερχόμενα. ο δημιουργός μέλλοντος. Για το λόγο αυτό χρειάζεται ένας ιδιαίτερος Κώδικας επαγγελματικής δεοντολογίας.Στην έννοια του Manager, εμπίπτουν όσοι διοικούν άλλους Managers, π.χ. ο ύπεύθυνος ασφάλειας Εταιρείας, που διορίζει και άλλους υπευθύνους στην εταιρεία, ανάλογα με τον αριθμό και τον τύπο των πλοίων της, (σημείο 11.1, α΄Μέρους, Κώδικα ISPS), αλλά και εκείνοι που ηγούνται σε επιχειρησιακό προσωπικό, χωρίς να προΐστανται, άλλων Managers. οι τελευταίοι είναι οι ομαδάρχες «Φροντιστών ασφαλείας εμπορικών πλοίων, υπό ελληνική σημαία» και οι αντικαταστάτες τους, όπως προσδιορίζονται από την παρ.1 του


16

αρ.6 του Ν.4058/12. Είναι επίσης ο αξιωματικός ασφαλείας του πλοίου για τα μέλη του πληρώματος, που τον βοηθούν, στις δραστηριότητες ασφαλείας, ο ύαλΕ ή ο αναπληρωτής του, για το προσωπικό ασφαλείας της λιμενικής Εγκατάστασης και ο επόπτης ασφαλείας «μαρίνας», για το προσωπικό ασφαλείας της.

ή Τρίτη λοιπόν ενότητά μας, στο πλαίσιο της θεματικής που τέθηκε υπό την κρίση σας, παρατίθεται ακολούθως, συνοδευόμενη και αυτή τη φορά, με πρόταση υιοθέτησης.

ο ήθικός Κώδικας των Επαγγελματιών της ασφά-λειας, αποτέλεσε το πρώτο χρονολογικά, επίτευγ-μα της IPSA, (International Professional Security Association), ευθύς μετά την ίδρυσή της, στο ήνω-μένο Βασίλειο, το 1958. (περισσότερα E.Oliver-J.Wilson “Security”, Gower,1969, σελ.252).

Στις ή.π.α, δημιουργήθηκαν, όπως αναφέραμε, δύο Κώδικες. Ένας για το επιχειρησιακό προσωπικό και ένας για τους Διευθυντές ασφαλείας. Για τους τε-λευταίους, ελατήριος λόγος, ήταν η πρόληψη των μη ηθικών πρακτικών «λευκού περιλαίμιου».

Την 9 Νοεμβρίου 2010, όπως αναφέραμε και στο προ-ηγούμενο φύλο μας, υπογράφτηκε στη Γενεύη «ο Δι-εθνής Κώδικας Δεοντολογίας για τους παρόχους ιδι-ωτικών ύπηρεσιών ασφαλείας», (International Code of Conduct for Private Security Services Providers). Μέχρι τέλος του 2012 μετείχαν 554 εταιρείες, από 64 χώρες. ο Κώδικας αυτός υπήρξε ένα προϊόν, του «Εγγράφου Μοντρέ» («The Montreux Document»), μιας πρωτοβουλίας της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και του ομοσπονδιακού ύπουργεί-ου Εξωτερικών της Ελβετίας. οι σχετικές εργασίες, ξεκίνησαν τον ιανουάριο του 2006 και περατώθηκαν με τη δημοσίευση του εγ-γράφου, την 17 Σεπτεμβρίου 2008. ο πλήρης τίτλος είναι: « Έγγραφο Montreux για τις διεθνείς νομικές

υποχρεώσεις και τις ορθές πρακτικές των κρατών, που σχετίζονται με λειτουργίες ιδιωτικών Εταιρειών παροχής Στρατιωτικών ύπηρεσιών και ύπηρεσιών ασφαλείας, κατά τις ένοπλες συγκρούσεις».

Για το προσωπικό “Security”, στη χώρα μας, στοιχεία δεοντολογίας, ανιχνεύονται στο Ν.2518/97, όπως τα άρθρα του είχαν συμπληρωθεί, (με Ν. 2801/00, 3103/03, 3206/03) αντικαταστάθηκαν, με το Ν. 3707/2008, με υπόψη την προσθήκη του εδαφίου «ιβ»,(ένοπλη συνοδεία εμπορικών πλοίων, υπό ελ-ληνική σημαία) στην παρ.1, του αρ.1 Ν.2518/97, με το άρθρο 11, του Ν.4058/12. Επίσης στο πιστοποιημένο επαγγελματικό περίγραμ-μα του τ. Εθνικού Κέντρου πιστοποίησης (ΕΚΕπιΣ), τώρα τμήματος του Εθνικού οργανισμού πιστοποίη-σης προσόντων και Επαγγελματικού προσανατολι-σμού (Ε.ο.π.π.Ε.π).

ΚώδικαςΕπαγγελματικήςΔεοντολογίας, του «Manager Ναυτικής Ασφάλειας». Καθομολογήσεις

1. Γενικές Παραδοχές Καθορισμοί Έχοντας αποδεχθεί τη θέση και την ιδιότητα του «Manager Ναυτικής ασφάλειας», αποδέχομαι και τις συνελκόμενες υποχρεώσεις και ευθύνες και επαναβεβαιώνω και δέχομαι αναμφισβήτητα τον Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας «Φροντι-στή ασφαλείας Εμπορικού πλοίου, - υπό ελληνική σημαία», ως Κώδικα που αρμόζει στη φύση της διε-θνούς προστασίας του εμπορικού πλοίου.

Επιπλέον καθομολογώ ότι :α. οι όλες ενέργειες και η επαγγελματική μου συ-μπεριφορά θα είναι στο πλαίσιο που καθορίζουν οι Νόμοι, οι διεθνείς συμβάσεις , Κώδικες και Κανονι-σμοί και ότι τα ανθρώπινα Δικαιώματα αποτελούν για εμένα ορίζοντα, που δεν πρέπει να παραβιαστεί. Επί-σης ότι θα ενεργώ για την προστασία των προσώπων, των δικαιωμάτων και των συμφερόντων τους, των εγκαταστάσεων, των πλοίων, του εξοπλισμού, των


17

φορτίων, των διαδικασιών και των πληροφοριών, που έχω την ευθύνη, όπως πηγάζουν από τη νομοθεσία, τους κανονισμούς, τα πορίσματα των σχετικών με την εργασία μου, επιστημών και τα ήθη της παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας. β. Θα αναπτύσσω τις εποπτικές μου δεξιότητες, που σχετίζονται με το σχεδιασμό και τον έλεγχο, την ορ-γάνωση και την ανάπτυξη της απόδοσης του προσωπι-κού, που προΐσταμαι, με την κατάλληλη καθοδήγηση και την παρακίνηση, χρησιμοποιώντας προς τούτο την αποτελεσματική ακρόαση, τις συνεχείς ενημερώσεις της ομάδας, τη μείωση του άγχους και τη συμβουλευ-τική. γ. Θα είμαι αποτελεσματικός στα «καθήκοντα κλει-διά της εποπτείας», που συνίστανται στο να βελτι-ώνω την επίδοσή και την απόδοσή του προσωπικού, που προΐσταμαι, να χρησιμοποιώ την επανατροφο-δότηση- επαναενημέρωση και κατά τη διάρκεια της εκπλήρωσης των καθηκόντων τους, επιλύοντας και τυχόν προβλήματα της ομάδας. Επιπλέον θα ενσω-ματώνω τις προσδοκίες τους με τις απαιτήσεις της αποστολής, ανιχνεύοντας τρόπους βελτίωσης της επικοινωνίας, ενημερώνοντάς τους για τα καθημε-ρινά καθήκοντα και υποχρεώσεις και θα λαμβάνω υπόψη μου, στοιχεία των ιδιαίτερων ικανοτήτων τους, φροντίζοντας να τους προωθώ εκπαιδευτικά. δ. Στις εκπαιδεύσεις θα εφαρμόζω όλες τις μο-ντέρνες τεχνικές της εκπαίδευσης ενηλίκων στη συνεχιζόμενη κατάρτιση και στις επιμορφώσεις ασφαλείας, γνωρίζοντας ότι η εκπαίδευση έξω από το επίσημο περιβάλλον μίας ναυτικής σχολής ή σχο-λής ασφαλείας, αποτελεί πάντα ένα χαρακτηριστικό της ναυτικής εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε εκπαι-δευτικό αντικείμενο. Κατευθυντήρια αρχή στις εκπαιδεύσεις, θα αποτελεί η ηθική τής ασφάλειας και της προστασίας των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων. 2. Ειδικές Κατευθύνσεις ανά Ιδιότητα -Υποχρεώσειςα. Ως υπεύθυνος ασφάλειας εταιρείας για ένα ή περισσότερα εμπορικά πλοία θα συμβάλλω στην αύ-ξηση της ευαισθητοποίησης και επαγρύπνησης σχε-

τικά, με την ασφάλεια, εξασφαλίζοντας την επαρκή εκπαίδευση του προσωπικού, που είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια του κάθε πλοίου, με γυμνάσια και ασκήσεις σχετικά με την ασφάλεια του (κάθε) πλοί-ου αλλά και για τους υπευθύνους ασφαλείας της εταιρείας, που έχω διορίσει για τα διάφορα πλοία, σύμφωνα με το σημείο 11.1 του α΄Μέρους του Κώ-δικα ISPS. Θα διευκολύνω την αποτελεσματική επι-κοινωνία όλων, με τον αξιωματικό ασφάλειας του κάθε πλοίου και με τους κατά τόπους αξιωματικούς ασφαλείας λιμενικών εγκαταστάσεων αλλά και των αρμοδίων αρχών και των αναγνωρισμένων οργανι-σμών ασφαλείας για τις επαληθεύσεις ασφαλείας, του κάθε πλοίου σύμφωνα με το σημείο 11.6 του α΄Μέρους του Κώδικα ISPS, ενεργώντας κατά τα λοι-πά σύμφωνα με όσα ορίζονται όχι μόνο στο σημείο 11του α΄Μέρους του Κώδικα ISPS, αλλά και όσων ορίζονται σε άλλα σημεία του προαναφερθέντος Μέρους α΄.β. Ως Αξιωματικός Ασφάλειας Πλοίου θα τηρώ τους κανονισμούς των ειδικών μέτρων ενίσχυσης της ναυτικής ασφάλειας θα διατηρώ την εποπτεία της εφαρμογής τού σχεδίου ασφαλείας πλοίου, θα ενερ-γώ τακτικές επιθεωρήσεις ασφαλείας του πλοίου, ώστε να διασφαλίζεται η λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων ασφαλείας, υποβάλλοντας και προτάσεις για τροποποιήσεις τού σχεδίου ασφαλείας τού πλοί-ου και θα συνεργάζομαι προς τούτο αρμονικά με τον αρμόδιο υπεύθυνο ασφαλείας εταιρείας, τους σχετικούς υπευθύνους ασφαλείας λιμενικών εγκα-ταστάσεων στις διεπαφές πλοίου/λιμένα και με τις αρχές, μη παρεκκλίνοντας από την εφαρμογή των κατευθύνσεων του σημείου 12 του α΄Μέρους του Κώδικα ISPS αλλά και των λοιπών σημείων του ιδίου Μέρους και να μην παρεκκλίνω από τις υποχρεώ-σεις που επιβάλλονται από τα επίπεδα ασφαλείας στις προσεγγίσεις, του πλοίου σε λιμένες, σύμφωνα με τον Κώδικα ISPS. προς δε, θα τηρώ, τις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης για την Εκπαίδευση, την πι-στοποίηση και την εκτέλεση Φυλακών των ναυτικών (STCW 1978/1995) και του Διεθνούς Κώδικα ασφα-λούς Διαχείρισης (ISM code).


18

γ. Ως υπεύθυνος ασφαλείας λιμενικής εγκατάστασης θα επιδιώκω διαρκώς τη βελτίωση των γνώσεών μου, στα σημεία 15,16 και 18 του Β΄Μέρους του Κώδικα ISPS, σύμφωνα με την κατεύθυνση του σημείου 14 του α΄Μέρους του Κώδικα ISPS και θα συνεργάζομαι αρμονικά με τους αοα, τους αξιωματικούς ασφαλείας πλοίων και του αξιωματικούς ασφαλείας Εταιρειών αλλά και με τις αρχές, τηρώντας πιστά τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις, τους Κώδικες και τις Συστάσεις, όπως και τη σχετική εθνική νομοθεσία και κανονι-σμούς και θα εκπαιδεύω τα μέλη του προσωπικού της λιμενικής εγκατάστασης σχεδιάζοντας γυμνάσια και ασκήσεις σύμφωνα με τα σημεία 18.4,18.5,18.6 του Β΄ Μέρους του Κώδικα ISPS. δ. Ως επικεφαλής ασφαλείας «μαρίνας» και εφόσον «η μαρίνα», δέχεται διεθνείς πλόες και σκάφη, που υποχρεώνονται να συμμορφώνονται με τον Κώδικα ISPS, θα εφαρμόζω τις κατευθύνσεις και τις οδηγίες του Κώδικα, τούτου, προς δε θα συνεργάζομαι απο-τελεσματικά με τη Διοίκηση και τα στελέχη και το προ-σωπικό προστασίας της (safety), τις λιμενικές αρχές, την αστυνομία, τις υπηρεσίες διάσωσης, πυροσβεστικό Σώμα και Ε.Κ.α.Β, τον Ε.ο.Τ. και τις άλλες αρχές, αλλά και με τους υπευθύνους της ιδιωτικής Εταιρείας παρο-χής ύπηρεσιών ασφαλείας, (ιΕπύα), που έχει αναλάβει έργα ασφαλείας στη «μαρίνα», τηρώντας και αναθεω-ρώντας, ύστερα από δοκιμές σε γυμνάσια και ασκήσεις, τα επί μέρους σχέδια ασφαλείας, που αφορούν στην: εκκένωση χώρων, λόγω πυρκαγιάς σε εγκατάσταση ή σεισμό, τραυματισμό πελάτη, άνθρωπο στη θάλασσα, απειλή τρομοκρατικής ενέργειας, πυρκαγιά σε σκά-φος. ε. Ως επικεφαλής στοιχείου ή ομάδας φροντιστών ασφαλείας εμπορικού πλοίου υπό ελληνική σημαία διαβεβαιώνω ότι : Θα βεβαιώνομαι ότι κανένα μέλος της σχηματισμέ-νης ομάδας φροντιστών, ασφαλείας του πλοίου, έχει αναμειχθεί, σε παραβάσεις της εθνικής νομοθεσί-ας από δόλο για πράξη ή παράλειψη, ή σε διεθνή εγκλήματα, όπως εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ,εξαφανίσεις προσώπων, γενοκτονία, βασανισμούς, επιβολής εξαναγκαστι-

κής εργασίας, αρπαγής ομήρων, σεξουαλικής βίας ή βίας με προσανατολισμό το φύλο των θυμάτων, λαθρεμπορίου όπλων και ναρκωτικών, εμπορίας αν-θρώπων και δούλων, παιδικής εργασίας, δίκες εκτός συστήματος δικαιοσύνης, δολοφονίες , διακίνηση υλικού παιδικής πορνογραφίας, απάτες με οποιοδή-ποτε τρόπο. Θα απαιτώ όπως το προσωπικό μου ενεργεί εντός του νόμου, των διεθνών συμβάσεων και του σε-βασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι θα αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους, με τις αρχές τού ανθρωπισμού, χωρίς διακρίσεις.Θα μεριμνώ ώστε το προσωπικό μου να μην επικα-λείται διαταγές ανωτέρων ή προφάσεις υποχρεώσε-ων ή εξαιρετικές συνθήκες ή επικείμενη σύγκρουση ή ένοπλη σύγκρουση, για να δικαιολογήσει παράνο-μη πράξη του και δεν θα ζητήσει ανταλλάγματα, προκειμένου άμεσα είτε έμμεσα να παραβεί τη νο-μοθεσία ή διεθνείς συνθήκες.Σε περίπτωση που θα διαπιστωθεί εμπλοκή υποψη-φίου μέλους της ομάδας σε ένα από τα προαναφε-ρόμενα εγκλήματα θα τον αποκλείω από την ομάδα των φροντιστών του πλοίου. Θα είμαι υπεύθυνος για την πειθαρχία, εμφάνιση, παράσταση, εκπαίδευση και έλεγχο αλλά και την εν γένει διαβίωση των μελών της ομάδας και εφόσον γίνεται χρήση στολής, θα βεβαιώνομαι ότι θα φέρε-ται από τους υπόχρεους η προβλεπόμενη στολή με τα μέσα προστασίας τους, όπως επιβάλλονται από τη νομοθεσία και δεν θα χρησιμοποιούνται κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων της ομάδας τίτλοι, λέξεις ή φράσεις, σήματα σε στολή και εξοπλισμό, στην ελληνική ή σε άλλη γλώσσα, ικανές να παρα-πλανήσουν τρίτους ότι, αντιπροσωπεύει η ομάδα στο σύνολό της ή το κάθε μέλος, δημόσια αρχή και ιδιαίτερα αστυνομική.Θα επιβάλλω την πειθαρχία των μελών, σε όλες τις διαδικασίες για τον έλεγχο των όπλων, των πυρομαχι-κών και των εγγράφων τους και ότι γενικά θα συμμορ-φώνομαι εγώ και τα μέλη της ομάδας μου, πλήρως με την ελληνική νομοθεσία και τη νομοθεσία των χωρών, προσεγγίσεων του πλοίου.


19

Θα επιδιώκω τη μείωση της ανάγκης τού να χρησιμο-ποιηθούν κάθε είδους όπλα, ακόμη και σε κατάστα-ση κινδύνου προσβολής, χρησιμοποιώντας αμυντικά μέσα που έχουν διατεθεί, στην ομάδα όπως, αντι-βαλλιστικά κράνη, αλεξίσφαιρα γιλέκα, ασπίδες, αλλά και με τη χρήση εμποδίων, που θα είναι απο-τρεπτικά της πρόσβασης παρανόμων, στο πλοίο.

3. Συμπεριφορά κατά τις δράσειςπροληπτικής ασφάλειας, ανά ιδιότητα.α. Ως ΥΑΛΕ ή αναπληρωτής του ΥΑΛΕ ή υπεύθυνος ασφαλείας «μαρίνας»:Θα επεκτείνω τις γνώσεις μου γύρω από τις διεθνείς συμβάσεις, κώδικες και συστάσεις, που αφορούν στην ασφάλεια , κατανοώντας τις ευθύνες και τους τομείς δραστηριότητας άλλων οργανισμών ασφα-λείας.Θα βοηθώ το προσωπικό μου να κατανοήσει τις εργα-σίες και τις συνθήκες, που επικρατούν, στο χώρο του λιμένα ή της «μαρίνας». Θα εφαρμόζω τεχνικές καθοδήγησης για το προ-σωπικό μου και για τον τρόπο που θα περνά σε κα-τάσταση ετοιμότητας, σε καταστάσεις έκτακτης ανά-γκης συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών και της ανάπτυξης μέτρων ασφαλείας και των επιπέδων ασφαλείας. Θα χειρίζομαι αποτελεσματικά, κρίσιμες για την ασφάλεια πληροφορίες και τις σχετικές με την ασφάλεια επικοινωνίες. Θα εξασκώ τις δεξιότητές μου και θα εκπαιδεύω σχετικά, με την αναγνώριση, χωρίς διακρίσεις, των μοντέλων συμπεριφορών προσώπων, τα οποία μπο-ρούν να απειλήσουν την ασφάλεια και τις τεχνικές που χρησιμοποιούν για την παράκαμψη των μέτρων ασφαλείας και την αναγνώριση και τον εντοπισμό επικινδύνων αντικειμένων, ουσιών, μηχανισμών και όπλων.Θα αναπτύσσω γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες στις τεχνικές διαχείρισης πλήθους και τις σχετιζό-μενες με την ασφάλεια επικοινωνίες.Θα βρίσκομαι σε ετοιμότητα, προκειμένου να κα-τανοώ τη σημασία και τις επακόλουθες απαιτήσεις

των διαφόρων επιπέδων ασφαλείας.Θα εφαρμόζω τα προβλεπόμενα για τον έλεγχο των προσβάσεων στη λιμενική εγκατάσταση ή στη «μα-ρίνα» και στον έλεγχο ασφάλειας πληρωμάτων, επιβατών, χειραποσκευών, αποσκευών, φορτίου και ταχυδρομικού υλικού μετά από έγκριση της αρμό-διας λιμενικής αρχής, ή ελέγχους προσερχόμενων φιλάθλων ενόψει ναυταθλητικής εκδήλωσης. Θα ενεργώ στην περίπτωση επιβαλλόμενης ανάγκης, σωματικών ερευνών, με τη συναίνεση του ερευνώ-μενου προσώπου και μετά λεπτότητας, ευγενείας, και σεβασμού της τιμής και της αξιοπρέπειας του ερευνώμενου, την αυστηρή τήρηση των διαδικασιών έρευνας, που η νομοθεσία επιβάλλει αλλά και της ηθικής τάξης, με έρευνα του προσώπου από άτομο του ιδίου φύλου με το μέλος του πληρώματος, τον ταξιδιώτη ή το φίλαθλο και πάντα σε συνεργασία με τη δημόσια δύναμη.β. Ως επικεφαλής ή ως αντικαταστάτη επικεφαλής, στοιχείου ή ομάδας φροντιστών ασφαλείας εμπορικού πλοίου, υπό ελληνική σημαία, διαβεβαι-ώνω ότι θα: Ενεργώ σχετικά με τη φάσεις της ένοπλης εμπλο-κής, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία και τηρώ-ντας τις διεθνώς παραδεδεγμένες από την πρακτική αρχές (Principles of handling of firearms), που είναι η ευθύνη, η ετοιμότητα, η ψυχραιμία, η εμπιστοσύνη και η ικανότητα, αρχές που θα φροντίσω να ενστερ-νιστούν τα μέλη του στοιχείου ή της ομάδας των φροντιστών ασφαλείας του πλοίου, όπως επίσης και τις αρχές για τη χρήση Βίας και πυροβόλων Όπλων από Μέλη των Σωμάτων ασφαλείας του οήΕ(1990), που έχει υιοθετηθεί και από τον Διεθνή Κώδικα Δε-οντολογίας για τους παρόχους ιδιωτικών ύπηρεσιών ασφαλείας, σύμφωνα και με το έγγραφο Montreux, («The Montreux Document»).Σε περιπτώσεις, που συντρέχουν όλοι οι όροι για αμυντική ενέργεια για υπεράσπιση του εαυτού μου ή άλλου ή άλλων, από άδικη και παρούσα επίθεση, που στρέφεται εναντίον του πλοίου και των επιβαινό-ντων και η νόμιμη χρήση πυροβόλων όπλων είναι αναπόφευκτη, θα επιδείξω αυτοσυγκράτηση σε όλα


20

τα στάδια της εμπλοκής, ηγούμενος και καθοδηγώ-ντας την ομάδα μου, στις φάσεις εμπλοκής αρχής γενομένης από την ενδεχόμενη επαφή, μέχρις και της λήξης του περιστατικού.

Στις περιπτώσεις αυτές θα ακολουθηθούν όλα τα πρωτόκολλα εμπλοκής αρχής γενομένης της επίδειξης της ταυτότητά της ομάδας μου, και θα εκθέσω μία σαφή προειδοποίηση για την πρόθεση να χρησιμοποιηθούν πυροβόλα όπλα, που βάσει του νόμου φέρει η ομάδα. προς τούτο θα θέσω την ομάδα μου σε σχηματισμό και ακολούθως θα δώσω επαρκή χρόνο προειδοποίησης, εκτός εάν αυτό θα έθετε αδικαιολόγητα εμένα και τους ανθρώπους, που προστατεύω σε ιδιαίτερο κίνδυνο ζωής ή θα ήταν σαφώς ακατάλληλο ή μάταιο υπό τις συνθήκες τού συμβάντος.Σε περίπτωση κλιμάκωσης του επεισοδίου, που η χρήση των όπλων καθίσταται εκ των πραγμάτων ανα-πόφευκτος, θα διοικήσω το «πυρ», με πειθαρχία. πρώτο στάδιο θα είναι η προειδοποίηση, με βολή σε ασφαλή τομέα. Σε περαιτέρω κλιμάκωση διοίκηση του πυρός θα γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να ελα-χιστοποιηθούν οι ζημίες, με γνώμονα τη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής, μεριμνώντας άμεσα για ιατρι-κή βοήθεια σε κάθε τραυματία ή άτομο που επλήγη.Δεσμεύομαι επίσης ότι, μετά από ένα τέτοιο συμβάν θα αναφέρω, σχετικά, χωρίς χρονοτριβή και με κάθε ακρίβεια συντάσσοντας την προβλεπόμενη έκθε-ση, πάντοτε με την πρόταση, προς κάθε αρμόδιο να ειδοποιηθούν οι οικείοι των πληγέντων αλλά και οι ίδιοι οι άνθρωποι που επηρεάζονται από τη χρήση βίας και πυροβόλων όπλων ότι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μια ανεξάρτητη διαδικασία, συμπερι-λαμβανομένης της δικαστικής διαδικασίας, σύμφω-να με τον Κώδικα του οήΕ.Γενικά θα συμμορφώνομαι πλήρως με την ελληνι-κή νομοθεσία και τις αρχές για τη χρήση Βίας και πυροβόλων Όπλων από Μέλη των Σωμάτων ασφα-λείας του οήΕ(1990), που έχει υιοθετηθεί και από τον Διεθνή Κώδικα Δεοντολογίας για τους παρόχους ιδιωτικών ύπηρεσιών ασφαλείας,

4. Συμπεριφορά κατά τις συλλήψεις σε λιμενική εγκατάσταση, “μαρίνα” ή στο πλοίο.Ως ΥΑΛΕ, αναπληρωτής ΥΑΛΕ, ή υπεύθυνος ασφαλείας «μαρίνας», γνωρίζω ότι σε περίπτω-ση αυτοφώρου κακουργήματος ή πλημμελήματος το ιδιωτικό προσωπικό ασφαλείας της λιμενικής εγκατάστασης ή της μαρίνας, έχει όπως και κάθε πολίτης, το δικαίωμα σύλληψης του δράστη, και ότι θα πρέπει να ενεργήσουν, σύμφωνα με το άρθρο 275ΚπΔ, χωρίς όμως να εκτεθούν ή να εκθέσουν άλλο σε κίνδυνο, τηρώντας τις διατάξεις του Συ-ντάγματος και του άρθρου 279, του Κώδικα ποινικής Δικονομίας. πάντοτε θα επιτηρώ και θα συμβουλεύω το ανωτέρω προσωπικό ότι περιπτώσεως συντρε-χούσης, να ενεργούν με σύνεση και σταθερότητα, άψογη συμπεριφορά και αποφεύγοντας κάθε πρά-ξη, που μπορεί να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του συλλαμβανομένου και γενικά να προσβάλει την αξιοπρέπειά του.

Ως Α.Α.Π ή επικεφαλής ή ως αντικαταστάτης του επικεφαλής ομάδας φροντιστών ασφαλείας εμπορικού πλοίου, υπό ελληνική σημαία, σε πε-ρίπτωση ακινητοποίησης επιδρομέων σε πλοίο, επιβεβαιώνω κατ’ ουδένα λόγο, θα επιτρέψω βα-σανιστήρια για αποσπάσεις ομολογιών, ούτε σκαιή συμπεριφορά, σεξουαλική κακοποίηση, ασελγείς πράξεις, σεξουαλική παρενόχληση, εκμετάλλευση και κατάχρηση σε ασέλγεια και θα λάβω αυστηρά πειθαρχικά μέτρα, αναφέροντας παράλληλα αρμο-δίως, εναντίον όποιου συμπεριφερθεί σκαιώς, με γνώμονα τη φυλή, το γένος, σεξουαλικό προσανα-τολισμό, χρώμα, πολιτικά πιστεύω, ιδεολογία, θρη-σκεία.

5. Ενεργοποίηση των παραδοχών και βεβαιώσεων του Manager Ναυτικής Ασφάλειας (Security).οι δράσεις μου, όπως εκτέθηκαν ανωτέρω, αναλαμ-βάνω την ευθύνη ότι θα είναι πάντοτε εντός του νό-μου και σύμφωνα με το νόμο και όχι αντί του νόμου ή εναντίον του νόμου.


21

Ξεκινήσαμε την «επτάτευχο», για τη ναυτική ασφά-λεια και την ασφάλεια πλοίου, με τη στρατηγική τής παράθεσης, των θεμάτων μας, κατά σειρά σπουδαι-ότητας. Μετά τον καθορισμό των Κωδίκων Επαγγελματικής Δεοντολογίας, που συνιστούν και το πλαίσιο δράσης αλλά και τους περιορισμούς, στη δράση, των φρο-ντιστών ασφαλείας εμπορικού πλοίου αλλά και των Managers ναυτικής ασφαλείας, (ύπεύθυνους ασφά-λειας Εταιρείας, αξιωματικούς ασφάλειας πλοίου, ύπεύθυνους ασφάλειας λιμενικής Εγκατάστασης, ύπεύθυνους ασφαλείας «μαρίνων» και επικεφαλής ομάδων «φροντιστών ασφαλείας πλοίου»), το επό-μενο σε σπουδαιότητα θέμα μας αφορά στις πληρο-

φορίες ασφαλείας της εμπορικής ναυτιλίας.Διότι ναι μεν η πρώτη, από τις κύριες λειτουργίες των Managers και των Managers ναυτικής ασφαλεί-ας, είναι ο σχεδιασμός, αλλά αυτό, που δίνει ζωή στα σχέδια είναι οι πληροφορίες.

Οι Πληροφορίες Ναυτικής Ασφάλειας(Security)περιλαμβάνουν τα περί της προστασίας πληροφο-ριών Security, για τη θάλασσα. Κυρίως αυτών, που αν αποκαλυφθούν, θα διευκολύνουν επιχειρησιακά τις ένοπλες ενέργειες και φυσικά τις ενέργειες, που συνιστούν ασύμμετρες καταστάσεις. Μέσα το πλαί-σιο αυτό, περιλαμβάνεται και η << οικονομική κα-τασκοπεία>>, των πειρατών. Την ονομάζουμε έτσι,

4η ΕνότηταΠερί πληροφοριών στη Ναυτική Ασφάλεια

(Maritime Security Managing)


22

διότι το κίνητρο είναι κύρια οικονομικό. Επίσης η πληροφοριακή δράση των τρομοκρατών αλλά και η οργάνωση της αντιπληροφοριακής δράσης, ενάντια στην πειρατεία, στην ένοπλη επιδρομή, στην τρομο-κρατία και στην ασύμμετρη απειλή.

Στο α΄Μέρους του Κώδικα ISPS και ιδιαίτερα στα ση-μεία, 8 (αξιολόγηση ασφαλείας πλοίου), 9 (Σχέδιο ασφαλείας πλοίου), 11.1 (για τον υπεύθυνο ασφα-λείας εταιρείας), 12.6 (για τον αξιωματικό ασφα-λείας πλοίου), 16.11, (για την ασφάλεια πληροφο-ριών, όσον αφορά στο σχέδιο ασφαλείας λιμενικής εγκατάστασης), αναδύεται ο κρίσιμος ρόλος των πληροφοριών ναυτικής ασφάλειας. ή κρισιμότητα αυτή αναβλύζει και από το Β΄ Μέρος του Κώδικα ISPS. αφορά στα σημεία 9, ( «επίπεδο ασφαλείας 2»), 13.11, (για την εκπαίδευση τα γυμνάσια και τις ασκήσεις, σχετικά με την ασφάλεια πλοίου), 15, (αξιολόγηση ασφαλείας λιμενικής εγκατάστασης), καθώς και στο 18.11, (για την εκπαίδευση τα γυμνά-σια και τις ασκήσεις, σχετικά με την ασφάλεια λιμε-νικής εγκατάστασης).

Σε κάθε περίσταση και σε κάθε πρόβλημα δηλαδή, ο Manager, ναυτικής ασφάλειας, έρχεται αντιμέτω-πος με κρίσιμα ερωτήματα, που ζητούν απαντήσεις, (προκειμένου να μετατραπούν σε σχέδια, εντολές και σε επιχειρησιακές ενέργειες). Τα κρίσιμα αυτά ερωτήματα και η διεργασία, που υποκινούν, θα μπο-ρούσε να αποδοθεί με την εξής μαθηματική αλλη-γορία.

Απάντηση = Κρίσιμα Ερωτήματα/(διά)/ Διαθέσιμες γνώσεις. Όλες οι γνώσεις επιστρατεύονται για να αντιμετω-πίσουν τον «Εισβολέα- Κρίσιμη Κατάσταση/ Ερώ-τημα». οι διαθέσιμες γνώσεις, ενισχύονται με τις πληροφορίες.

Τί σημαίνει όμως πληροφορία;Σύμφωνα με τον Κλώντ ΄Ελγουντ Σάννον, (1916 – 2001), γνωστό και ως « πατέρα τής θεωρίας των

πληροφοριών και της κρυπτογραφίας», πληροφορία είναι κάθε στοιχείο, που μας μειώνει την αβεβαιότη-τα, σε δεδομένο ζήτημα, που μας απασχολεί. πράγματι η μείωση της αβεβαιότητας, είναι βασική, για όλους εμάς, που είμαστε, στον κλάδο ή στη βι-ομηχανία, της ιδιωτικής παροχής υπηρεσιών ασφα-λείας, διότι μας μειώνει την υποκειμενική αντίληψη, της απειλής, (κάθε φορά).

ο Σάννον, θεμελίωσε στη δεκαετία του ‘40, τη θεω-ρία της πληροφορίας και ανέδειξε την πληροφορία σε μετρήσιμο μέγεθος. Έθεσε έτσι τα θεμέλια για τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα και βοήθησε να αναπτυ-χθεί, η σημερινή Κοινωνία της πληροφορίας.

πίστευε, λοιπόν ότι, η πληροφορία δεν διέφερε από οποιοδήποτε άλλο φυσικό μέγεθος και συνεπώς ήταν δυνατή η μέτρησή της. Εφάρμοσε τα αποτελέ-σματα των ερευνών, που αναφέραμε αλλά και την εμπειρία του στην κρυπτογραφία, για να αναπτύξει ένα μοντέλο που θα απλοποιούσε την πληροφορία. Συνακόλουθα, πρότεινε ένα σύστημα από δυνατό-τητες επιλογής “ναι/όχι”, που μπορούσε να αντιπρο-σωπεύεται από ένα δυαδικό κώδικα δηλ. το 0 και το 1. Εισήγαγε επίσης την προσθήκη στην πληροφορία, μιας σειράς από ειδικούς Κώδικες Διόρθωσης Σφάλ-ματος (Error Correction Codes), με στόχο το ξεδιά-λεγμα των στοιχείων ανά περίσταση και τη «μείωση του θορύβου». Το 1948, δημοσίευσε μαζί με τον Warren Weaνer εργασία με τίτλο “A Mathematical Theory of Communication”. Ήταν η πρώτη ολοκλη-ρωμένη μαθηματική θεμελίωση, της «Θεωρίας της πληροφορίας».

ο όρος πληροφορία είναι σύνθετος. Σχηματίζεται από τις λέξεις «φέρω» και «πλήρης».ή σύνθεση αυτή φέρει πιο πολύ, προς το Intelli-gence, παρά προς το information, αφού ετυμολογι-κά σημαίνει φέρω (προς γνώση άλλου), κάθε τι που μπορεί να γεμίσει αυτό που είναι άδειο, το κενό δη-λαδή που έχουμε και μάλιστα κατά τρόπο που να μην επιδέχεται κάτι άλλο επιπλέον. πλήρως. Για να μην


23

επιδέχεται λοιπόν, συμπλήρωμα, σημαίνει ότι δια-λέξαμε τα σωστά στοιχεία, για να γεμίσουμε το κενό που είχαμε και το οποίο μας δημιουργούσε αβεβαιό-τητα. Για να γίνει αυτό μπορεί να χρησιμοποιήσουμε ένα μεγάλος αριθμός στοιχείων information. ο όρος είναι information, είναι δάνειο της αγγλικής γλώσ-σας, από τη λατινική λέξη informare, που σημαίνει «δίνω μορφή» (15ος αιώνας).

Τα υπόλοιπα που μένουν, λοιπόν, από τα στοιχεία, που χρησιμοποιήθηκαν ως information, για να παρα-χθούν Intelligence, χαρακτηρίζονται από πολλούς συγγραφείς «σκουπίδια» ή ακόμη και «θόρυβος». Φυσικά αυτό συμβαίνει για τη συγκεκριμένη κάθε φορά περίπτωση, διότι αυτά τα ίδια στοιχεία, που χαρακτηρίζονται για μία περίσταση «θόρυβος ή σκουπίδια», να αποτελούν Intelligence, άλλης πε-ρίπτωσης.

ή πληροφορία είναι το μέτρο της τάξης και της ορ-γάνωσης ή με άλλα λόγια αντικατοπτρίζει το «βη-ματισμό» της εξέλιξης. ή τάξη και η οργάνωση, δεν είναι αντικειμενικές ιδιότητες, αλλά εξαρτώνται από το βαθμό, που γίνονται αντιληπτές. ή πληροφορία ορίζεται ως η αντίστροφη έννοια της εντροπίας, που μειώνει την αβεβαιότητα, που μπορεί να μας οδηγή-σει σε αταξία. ή αύξηση της πληροφορίας συνεπά-γεται αύξηση της οργάνωσης (ή ελάττωση της αταξί-ας), επομένως αρνητική εντροπία και απομάκρυνση της κατάστασης χάους. οι πληροφορίες intelligence, είναι ουσιώδη στοιχεία στη ναυτική ασφάλεια και δι-αποτίζει όλα τα θέματα.

ή σημαντικότητα των πληροφοριών στη ναυτική ασφάλεια, αποδεικνύεται από τη ‘‘φόρμουλα’’, που ανέπτυξε ο καθηγητής Van der WESTHUIZEN του πανεπιστημίου UNISA Νότιας αφρικής, το 1990, για την τρωτότητα των στόχων (και στη ναυτιλία). ή ‘‘φόρμουλα’’ αυτή περιέχει ένα σημαντικό όρο, πού αφορά την συναίσθηση ασφάλειας του προσωπικού, συνεπώς της εταιρικής κουλτούρας ασφαλείας, στη ναυτική εταιρεία. ο βαθμός τής συναίσθησης αυτής,

είναι που συνδέεται άρρηκτα με τη συλλογή πλη-ροφοριών, το χειρισμό τους και την εκμετάλλευσή τους, στην προστασία, αλλά και με την εκπαίδευση.

Η ‘‘φόρμουλα’’ έχει ως εξής:Τ = Α x ΥΜΑ / ΣυΑ.Όπου: Τ = ΤρωτότηταΑ = απειλή κατά της ασφάλειας (ναυτικής εταιρείας. εμπορικού πλοίου, λιμένα και λιμενικών εγκαταστά-σεων)x = ΕπίΥΜΑ = ύφιστάμενα Μέτρα, για την ύποστήριξη της ασφάλειας.ΣυΑ = Συναίσθηση ασφάλειας. Σχηματίζεται από την κατανόηση των πληροφοριών και την επιχειρησιακή τους εκμετάλλευση, (αφού έτσι, μειώνουν την αβε-βαιότητα) και από τη συνεχιζόμενη κατάρτιση και επιμόρφωση, του προσωπικού.Όσο μεγαλύτερη η Συα, τόσο το αποτέλεσμα (πηλί-κο) μικραίνει και συνακόλουθα μικραίνει και ο βαθ-μός της τρωτότητας.

Τί αφορά όμως η διαχείριση ευαίσθητων πληροφοριών ασφαλείας αλλά και των σχετικών με την ασφάλεια επικοινωνιών, όπου παραπέμπει, η οδηγία του σημεί-ου 9, α΄Μέρους του Κώδικα ISPS λαμβανομένων των κατευθύνσεων, που παρέχονται, στο Β΄Μέρος, του Κώδικα. (13.1.11).

αφορά τις πληροφορίες, εκείνες, που έχουν να κάνουν με μυστικά τα οποία, αν γίνουν γνωστά, θα πληγούν ουσιαστικά τα συμφέροντα της ναυτικής εταιρείας, του πλοίου της λιμενικής εγκατάστασης ή της «μαρίνας». αφορά επίσης, το σύνολο των τεχνικών και των μεθόδων που εφαρμόζονται, στη συλλογή πληροφοριών, από κακόβουλους, που γί-νονται με ένα τρόπο μυστικό ή με «επιθέσεις πρό-φασης», (αφού επιδιώκεται η απόκτηση μυστικών). Για το λόγο αυτό, το σύνολο των δράσεων (συλλογής αλλά θα λέγαμε και της προστασίας τών δικών μας πληροφοριών) τοποθετείται κάτω από κοινό τίτ-λο. αυτόν, της «Μυστικής Δράσης». Το θέμα είναι


24

πολύ μεγάλο. Σκεφθείτε ότι μόνο για τις πειρατικές προσβολές και όχι για άλλες (λιμενική εγκατάστα-ση, μαρίνα, ναυτική εταιρεία), έχει βάσιμα πλέον, εκτιμηθεί και επιβεβαιώνεται από την έρευνα, ότι, οι πειρατές χρησιμοποιούν ένα εκτεταμένο δίκτυο πληροφοριών, σε πλήθος λιμανιών ανά τον κόσμο και οι πληροφορίες αυτές, μεταφέρονται στα επι-χειρησιακά κέντρα. παρόλο, που τα τελευταία δεν είναι οργανωμένα επιτελεία, εν τούτοις είναι απο-τελεσματικά στην εκμετάλλευση πληροφοριών, χωρίς κάποια εκπαίδευση στη μυστική δράση, από ότι φαίνεται. ο παράγοντας αυτός, το να μην ακολου-θούν στη συλλογή πληροφοριών παραδεδεγμένους κανόνες «της μυστικής δράσης», τους δίνει το πλε-ονέκτημα του απρόβλεπτου, που δυσκολεύει τους επαγγελματίες, στην «αντιπληροφοριακή δράση». Και όμως, παρά την έλλειψη εκπαίδευσης στη «μυ-στική δράση», όχι όμως και στους υπολογιστές, οι πειρατές εφαρμόζουν όλες τις τεχνικές της. Το ίδιο κάνουν και οι τρομοκράτες. Τέτοιες είναι: α. OSInt (Open Sources Intelligence). Δηλαδή πληροφορίες από ανοικτές πηγές, που δημοσι-εύουν έρευνες για λιμάνια, <<μαρίνες>>, πλοία, κίνηση αγορών, αφιερώματα σε λιμένες, λιμένες-καταφύγια, εγκαταστάσεις τους, <<μαρίνες>>, πλοία, συνεντεύξεις, βιογραφικά, αναφορά στα μέτρα ασφαλείας των πλοίων, συνέ-δρια, βιβλιοθήκες κλπ, από όπου απομονώνονται οι παράγραφοι που ενδιαφέρουν. β. AskInt (Ask for Intelligence), με ερωτήσεις φαι-νομενικά αθώες. Έτσι εξηγείται, το ότι σε συγκε-κριμένη περίπτωση πειρατείας και ενώ οι πειρατές έπιασαν αιχμάλωτο μέλος του πληρώματος και θε-ατροποιώντας το δράμα του αιχμαλώτου, τον περιέ-φεραν, με το πιστόλι στο κεφάλι. αφού ενέσπειραν τον τρόμο, ζήτησαν από το πλήρωμα όλο να παρα-ταχθεί.Τότε κάλεσαν ονομαστικά ένα μέλος του πληρώμα-τος, να κάνει ένα βήμα μπροστά. (Τους ήταν γνωστό μόνο το όνομα και ότι αποτελούσε, μέλος του πλη-ρώματος του συγκεκριμένου πλοίου). οι πειρατές

απειλώντας τους όλους, ζήτησαν και τα χρυσαφι-κά, που είχε αγοράσει το συγκεκριμένο μέλος του πληρώματος. Ένα άλλο παράδειγμα αποτελεί προ-κήρυξη της 17 Νοέμβρη, για την περίπτωση Γουέλς (επεξηγητικό κείμενο), «…μάθαμε …με ένα απλό κόλπο…που δεν θα το αποκαλύψουμε τώρα…».γ. ImInt (Ιmagery Intalligence). οι πληροφορίες αρύονται από εικόνες. Κάποτε κάποιοι παρακολουθώντας προσεκτικά το σχήμα ενός πλοί-ου και βγάζοντας φωτογραφίες από μεγάλη απόστα-ση, ανακάλυψαν την προηγούμενη ταυτότητα του πλοίου και όλο του το ιστορικό, με τη βοήθεια σχε-τικής επετηρίδας. δ. HumInt (Human Intelligence). χρησιμοποιείται συνήθως η τακτική του «δούρειου ίππου». Άτομα, που διασυνδέονται με πειρατικές ομάδες, επιδι-ώκουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε οποιοδήποτε πλοίο και σε οποιοδήποτε λιμάνι , του κόσμου. Διεισ-δύουν σε συνεργεία ξηράς και έχουν «μάτια, αυ-τιά και μυαλό ανοικτά». οι πληροφορίες συρρέουν στα επιχειρησιακά κέντρα, όπου γίνεται εκτεταμένη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. ύπάρχουν άτομα εκεί, με σπουδές στο εξωτερικό, που ανακαλύπτουν τις μυστικές λειτουργίες, οποιωνδήποτε λειτουργι-κών συστημάτων των υπολογιστών. προσπαθούν να ανακαλύψουν τα “κενά” στα συστήματα υπολογιστών καθώς και τους λόγους ύπαρξης αυτών των “κενών” και να διασπάσουν τα συστήματα προστασίας, για να έχουν πρόσβαση σε ζωτικές πληροφορίες. ύπάρχουν επίσης, περιπτώσεις ναυτολόγησης ως με-λών πληρωμάτων, των ίδιων των πειρατών, προκειμέ-νου να διευκολύνουν εντοπισμό και πρόσβαση, στο πλοίο στόχο, των συντρόφων τους.ε. Sig Int (Signal Intelligence). ύπάρχουν υποψίες και για τέτοιες υποκλοπές. Ίσως από οργανισμούς που έχουν μία τέτοια δυνατότητα και διάκεινται φιλικά, προς συγκεκριμένα πειρατικά κέντρα. οι τεχνικές, που αναφέρθηκαν, περιλαμβάνουν και αυτές μία σειρά ελιγμών. Ως τέτοιοι έχουν αναγνω-ριστεί αυτοί : «Της Ψευδούς Σημαίας», «Της Τεχνι-κής Δελφών», «Του Κατάσκοπου Επιχειρηματία», «Του λάσου», «Του Επιπλέον Επιθετικού Βήμα-


25

τος», «Της ανιχνευτικής ράβδου», «Της Επίθεσης των χιλίων Μελισσών», «Τα παιχνίδια με το Εγώ», «Της Ψευδεπίθεσης», «Των επιθέσεων πρόφασης». οι ελιγμοί αυτοί και μόνο, θα μπορούσαν να αποτε-λέσουν, το περιεχόμενο ενός ειδικού σεμιναρίου ή μιας μεταπτυχιακής διατριβής.

οι στόχοι λοιπόν, όσων επιβουλεύονται τη ναυτική ασφάλεια, έχουν να κάνουν με πληροφοριακή επί-θεση, στα σχέδια ασφαλείας, στις διαδικασίες και στα μέσα ασφαλείας, αλλά και σε πληροφορίες που έχουν να κάνουν με τον επαγγελματισμό, την εκπαί-δευση, τα αμυντικά μέσα, το άγχος και το φόβο, των επιφορτισμένων με την ασφάλεια. Επίσης με τα επί-πεδα και τα πρωτόκολλα ασφαλείας, που ακολου-θούνται σε καταστάσεις κρίσιμες, τα χρονοδιαγράμ-ματα κινήσεων και πορειών και τις εκάστοτε θέσεις (πλόες αλλά και χρησιμοποιούμενοι χάρτες), τις εκτιμήσεις τρωτοτήτων εξοπλισμού, αφού αναζητή-σουν τις σχετικές προδιαγραφές.Άλλοι στόχοι είναι η πληροφόρηση για το επίπεδο εκ-παίδευσης των φροντιστών ασφαλείας του εμπορικού πλοίου- στόχου, τα ευαίσθητα σημεία του πλοίου το από ποια σημεία, μπορεί να επιχειρηθεί πρόσβαση. ή πληροφοριακή δράση, μπορεί ακόμη να βάζει στό-χους, προκειμένου να γίνουν γνωστές πληροφορίες για τον εξοπλισμό ατομικής θωράκισης των φροντι-στών ασφαλείας, για τον τρόπο ανάπτυξης δεξιοτή-των επιβίωσης ως ομήρων, για το επίπεδο των γνώσε-ών τους σε σχέση με τις περιοχές πλόων, τη γνώση, από πλευράς πληρώματος και φροντιστών ασφα-λείας, των τρόπων ενεργείας των δραστών, (modes operandi), παρανόμων πράξεων στη θάλασσα και ιδίως πράξεων, που συνιστούν, πειρατεία, τρομοκρα-τία, ένοπλη επιδρομή, αρπαγή ( απαγωγή πλοίου και πληρώματος) κ.ά. με σκοπό να παραλλάξουν τον τρόπο δράσης τους. ανάλογα, βέβαια, ισχύουν και για τη ναυτική εταιρεία, τη λιμενική εγκατάσταση και τη «μαρίνα».

Οι Security Managers ναυτικής ασφάλειαςαναγκαία συνθήκη για να λειτουργήσουν οι Security

Managers, στη ναυτική ασφάλεια και όχι μόνο, είναι η ύπαρξη πέντε συστημάτων. πρόκειται για τα εξής: Νομικό: (Νομοθεσία που αφορά στην ασφάλεια π.χ.Ν.3622/07 Ενίσχυση της ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων και άλλες διατάξεις, Κώδικας Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου, Κώ-δικας ιSPS, κ.ά.).Ελέγχου: (Μακρά ανίχνευση, φύλακες και περιπο-λούσες φυλάξεις, ομάδα «φροντιστών ασφαλείας, εμπορικού πλοίου», τήρηση διαδικασιών ασφαλεί-ας, φωτισμός κ.ά.).Τεχνολογικό σύστημα: (Συνδυασμός της πληροφο- (Συνδυασμός της πληροφο-ρικής και των τηλεπικοινωνιών, χρήσιμες, για την επιχείρηση, τεχνολογίες νέας γενιάς κ.ά.).Σύστημα κανόνων, διαδικασιών και πολιτικών: (προ-γράμματα ασφαλείας, σχέδια ασφαλείας κ.ά.).Σύστημα πληροφοριών (και μεθόδων ανάλυσης και εκμετάλλευσης των πληροφοριών αυτών στρατηγι-κά, τακτικά, επιχειρησιακά).

Ως «Σύστημα», ορίζεται ένας αριθμός ανεξαρτήτων ολοτήτων, που σχηματίζουν ένα όλο, διεπομένων από την κυβερνητική, που αποτελεί ένα υποσύνο-λο, της επιστήμης των συστημάτων. Για το σύστημα πληροφοριών εννοούμε, ότι οι ανεξάρτητες ολό-τητες που το απαρτίζουν είναι οι άνθρωποι, ειδικοί (experts) και αρμόδιοι-εξουσιοδοτημένοι, χρήστες, (end users), μονάδες hardware (μονάδες εισα-γωγής στοιχείων, εξωτερικής αποθήκευσης κλπ), software (λειτουργικά συστήματα, προγράμματα κλπ), διαδικασίες επεξεργασίας, αποθήκευσης και επαναενημέρωσης/ανανέωσης, των πληροφοριών), καθώς επίσης και η υποβοηθητική χρήση υπηρεσι-ών, όπως το cloud computing (πληροφορική ως υπη-ρεσία και όχι ως προϊόν), σε σχέση c4i.(Command –Control- Communication- Coordination), σε κατά-σταση integration. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον υπογράφοντα, η χρήση του όρου integration, δεν αποδίδει την πλήρη δυναμική αυτού, που πραγματι-κά εννοείται. ο πιο δόκιμος όρος είναι «σύναλμα».Ένα Σύστημα πληροφοριών Security Management, που θα το ονομάζαμε SMIS (Security Management


26

Intelligence System), υποστηρίζει τις αποφάσεις σε επίπεδο: Στρατηγικό, (ποιος ο αντικειμενικός Σκοπός και τι πρέπει να γίνει). Σε επιτελικό-τακτικό, (Με ποιο τρόπο θα κινητοποιήσουμε τους διάφορους πόρους και πως θα συνδυάσουμε την εκμετάλλευσή τους, ώστε με κλιμακωτές ενέργειες, πετυχαίνοντας επιμέ-ρους στόχους, να φθάσουμε στον αντικειμενικό Σκο-πό), σε επιχειρησιακό επίπεδο (με ποιούς θα γίνουν οι ενέργειες επί του πεδίου και με ποιο τρόπο θα δρά-σει το επιχειρησιακό προσωπικό, ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα). Βασική υποδομή, αποτελεί η δημιουργία ενός «γρα-φείου μελετών». Στη ναυτική εταιρεία, στο λιμένα (και για τις λιμε-νικές εγκαταστάσεις, που περιλαμβάνει) και στη <<μαρίνα>>. αυτό θα είναι υπεύθυνο για την αντί-δραση στην πληροφοριακή δράση, των κακόβου-λων. Θα είναι επίσης υπεύθυνο και για τα σχέδια προστασίας, των πληροφοριών. Τα σχέδια προστασί-ας πληροφοριών είναι οκτώ (8) και είναι επιπλέον των τεσσάρων βασικών σχεδίων ασφαλείας.

Τα οκτώ σχέδια αυτά είναι: α. ο Κανονισμός λειτουργίας και Εξουσιοδοτήσεων, ενός ειδικού «Γραφείου Μελετών» και ενός ειδι-κού αρχείου. πρόκειται για Κανονισμό οργάνωσης. β. ο Κανονισμός – οδηγία, Intelligence Management, που είναι διαφορετικός από τον πρώτο και αφορά δέ-σμη οδηγιών ασφαλείας, (βήμα προς βήμα), για τον όλο χειρισμό των πληροφοριών. γ. ή «χάρτα πληροφοριών», όπου πρόβλεψη και δημιουργική φαντασία, αποτελούν τους αναγκαίους όρους, για να ορισθούν «οι περιοχές αναζήτησης πληροφοριών». αυτή αποτελεί, ένα διαρκές συνο-

πτικό αρχείο.δ. Το Γενικό Σχέδιο αναζήτησης Νοημόνων πληροφοριών (Γ.Σ.α.Ν.π.), με καθοδηγητικό οδηγό, τη «χάρτα πληροφοριών». ε. Το Ειδικό Σ.α.Ν.π. (Ε. Σ.α.Ν.π.). πρόκειται για Σ.α.Ν.π. ανά «Τομέα ή περιοχή Δράσης». Είναι ένα «window», του Γ.Σ.α.Ν.π.στ. Το «D – Σ.α.Ν.π.». από το αρχικό του Detachment (απόσπασμα) και τη βραχυγραφία Σ.α.Ν.π. αφορά τόσο το Γ.Σ.α.Ν.π. όσο και τα Ε.Σ.α.Ν.π. για εργασίες ανά περίσταση, διότι τα Γ.Σ.α.Ν.π. και Ε.Σ.α.Ν.π, ου-δέποτε «βγαίνουν», από το «Γραφείο Μελετών». ζ. Το «Ε. α. α», για την εκτέλεση αποστολών ή απο-, για την εκτέλεση αποστολών ή απο-στολής αναζήτησης. οδηγίες για έρευνα και αναφο-ρές αποτελεσμάτων.η. Τέλος, το «Ειδ.Ε.α.π.» δηλαδή αυτό που αφορά τις Ειδικές Εντολές αναζήτησης πληροφοριών. Για την υλοποίησή τους, «κινητοποιούνται», οι Short Time Intelligence Experts, (S.T.IN.EX).

Ένας S.T.IN.EX, πρέπει να ακολουθεί τέσσερις βασικούς κανόνες. οι κανόνες αυτοί είναι οι ίδιοι, που πρέπει να ακο-λουθεί και ένας πράκτορας επιπέδου.

Πρόκειται για τους εξής: • Να ανακαλύπτει πού θα βρει, τις πολύτιμες πλη-ροφορίες. • Να τις αποκτήσει.• Να αποκομίσει αποδείξεις, μαζί με τις πληροφορί-ες, χωρίς να τον υποπτευθεί κανείς.• Να μεταφέρει πληροφορίες και αποδείξεις με τη λιγότερη καθυστέρηση, αρμοδίως και με ποιοτική αναφορά, που δεν θα αφήνει κενά.


27

Για την ασφάλεια της ναυτικής εταιρείας, του λιμέ-να, της λιμενικής εγκατάστασης, του υδατοδρομίου, της «Μαρίνας», του πλοίου, της κινητής μονάδας γεώτρησης, ανοιχτής θάλασσας.Συνεχίζουμε, με την ακόλουθη ενότητα, της σει-ράς των παρουσιάσεων της «επτατεύχου», που ξεκινήσαμε από το 26ο φύλλο μας. Σκοπός μας, η λειτουργική συνεισφορά της εφημερίδας Maritime Economies, στη ναυτική ασφάλεια (security).

Όταν κάνουμε λόγο για Management γενικά, για Security Management ειδικά και για Maritime Security Management, ιδιαίτερα, το πρώτο που έρ-χεται στο μυαλό, είναι οι 4 κύριες και οι 6 πρόσθετες λειτουργίες, του Management. αυτές είναι ακριβώς οι ίδιες, τόσο για το Γενικό Management, όσο και για το Security Management και τον κλάδο του, το

Maritime Security Management.

Κατά συνέπεια, ο νους μας, πάει αυτόματα στο σχεδι-ασμό. Τούτο, διότι ο σχεδιασμός, είναι το εναρκτήριο λάκτισμα, στο «ματς», που λέγεται management και που για την περίπτωσή μας είναι, ο αγώνας τής προστασίας τής Ναυτικής Εταιρείας. Για την επιβίω-σή της πρώτα και την ανάπτυξή της μετά, μέσα στο επιχειρηματικό και κοινωνικό περιβάλλον αλλά και στο ευρύτερο περιβάλλον της ναυτιλίας, που από τη φύση της (της εμπορικής ναυτιλίας), το περιβάλλον αυτό είναι διεθνές και περικλείει όλες τις κατηγορί-ες των κινδύνων.

Συνεπώς αφορά τα μέσα της, δηλαδή τα πλοία αλλά και τις υποδομές, που διευκολύνουν τη διαχείρισή τους και που εξυπηρετούν το θαλάσσιο εμπόριο,

5η ΕνότηταΑνάπτυξη Σχεδίων Ασφάλειας

στο Maritime Security Management


28

και τις διεπαφές των πλοίων με αυτές. Συνακόλου-θα αφορά και την ασφάλεια λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων αλλά και υδατοδρομίων, (Για τα τε-λευταία σχετικό, το σχέδιο-ακόμα- νομοθετήματος, για την αδειοδότηση και λειτουργία αεροδρομίων επί υδάτινων επιφανειών-αύΕ- ή ύδατοδρόμια, αρ.5 παρ.2,εδ. (θ) και (ι), του σχεδίου, που επιβάλλουν όπως στον σχετικό φάκελο που θα υποβληθεί-τεχνικός φάκελος-, να περιλαμβάνονται πρόγραμμα ασφαλείας υδατοδρομίου και Σχέδιο αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων –Σ.α.Ε.Κ). Επίσης αφορά τις κινητές μονάδες γεώτρησης, ανοιχτής θάλασσας (Κανονισμός 2, 1.1.3 Κώδικα ISPS) και τις «Μαρίνες», (άρθρο 31α παρ. 4 εδ.στ’ Ν. 2160/1993, «μέτρα ασφάλειας και προστασίας, σκαφών και χρηστών λιμένα»).

Στη θεωρία του management, (αρχές του management-Σχεδιασμός), υπάρχουν τουλάχιστον 5 θεματικές ενότητες, που αφορούν, σε αυτόν, (στον σχεδιασμό). Τα σχετικά κεφάλαια εκτείνονται, από τον χειρισμό των πληροφοριών, χρήσιμων στο να διαμορφωθούν οι στόχοι, μέχρι στους καθ’ έκαστο επίπεδο management σχεδιασμούς και στα χρονικά πλαίσια, που το κάθε είδος σχεδιασμού, επιβάλλεται να καλύπτει.

Όλα ξεκινάνε από τη διαμόρφωση των στόχων. Τι θέλουμε δηλαδή, να πετύχουμε. Και ακολουθεί η προσπάθεια απάντησης στο ερώτημα. Το Maritime Security, διευκολύνει την ανάπτυξη και την επιτυχία των στόχων μας ;Ενισχύει για το σκοπό αυτό το πε-ριβάλλον ασφαλείας, το οποίο πάντοτε ευνοεί τη γονιμότητα στην ανάπτυξη των ναυτιλιακών δρα-στηριοτήτων;. Μήπως δίνει και ώθηση στην ανά-πτυξη, άρα χρησιμεύει και ως εργαλείο ανάπτυξης και ευημερίας; (Σχετ. Ζίλ ανρί Φαγιόλ,1841-1925, «αdministration generale et industrielle»).

οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, προκύπτουν με τη διαπίστωση των τρωτοτήτων κατά τη διάρκεια αξιολογήσεων ασφαλείας. Του κτιρίου της ναυτικής

εταιρείας, του κάθε πλοίου, ή της κινητής μονάδας γεώτρησης ανοικτής θάλασσας, των λιμένων, των λιμενικών εγκαταστάσεων, στις οποίες θα μπορού-σαμε να περιλάβουμε, γενικά, όπως αναφέραμε και τα υδατοδρόμια και τις «Μαρίνες», των οποίων οι σχετικές ρυθμίσεις, για την ασφάλεια αναφέρθηκαν παραπάνω.

Όσον αφορά στην ασφάλεια πλοίων, λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων, η σχετική πρόβλεψη γίνεται και από το Π.Δ.56/2004, (κύρωση Κώδικα ISPS) και από το άρθρο 7, του Ν.3622/2007, ως ακολούθως:α. Για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τους λιμένες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 του N.3622/07, εκπονούνται μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας είτε από την Ενιαία αρμόδια αρχή είτε από εξουσιοδοτημένους προς τούτο α.ο.α.. Κατά την εκπόνηση μελετών αυτών, λαμβάνονται υπ’ όψιν οι απαιτήσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 15.3 και 15.4 του μέρους Β του ίδιου Κώδικα ISPS, όσον αφορά στις λιμενικές εγκαταστάσεις και στο παράρτημα ι της οδηγίας, όσον αφορά στους λιμέ-νες και η οποία οδηγία έχει μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο, σύμφωνα με τα κεκανονισμένα. β. οι μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας λιμένα, λαμ-βάνουν επιπλέον υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες των διάφορων τμημάτων κάθε λιμένα, καθώς και των παρακείμενων περιοχών του, εάν οι περιοχές αυτές έχουν επίπτωση στην ασφάλειά του. Επίσης λαμβά-νουν υπ’ όψιν τις εγκεκριμένες αξιολογήσεις ασφά-λειας των επί μέρους λιμενικών εγκαταστάσεων εντός των ορίων του εν λόγω λιμένα. (Σχετικά και τα σημεία 15 και 16 των υποχρεωτικών απαιτήσεων του Κεφαλαίου χι-2, της SOLAS). γ. Για την ασφάλεια πλοίου, αλλά και για τις πλωτές εξέδρες (μονάδες) γεώτρησης, ανοικτής θάλασσας, σχετικά είναι τα σημεία 8 και 9 των υποχρεωτικών απαιτήσεων του Κεφαλαίου χι-2, της SOLAS, για την αξιολόγηση ασφαλείας πλοίου, (ως υποχρεωτικής δι-


29

αδικασίας και βασικού και αναπόσπαστου μέρους της διαδικασίας εκπόνησης και ενημέρωσης, του σχεδίου ασφάλειας πλοίου), με την έννοια του Κανονισμού 2 (1.1) και το Σχέδιο ασφαλείας πλοίου αντίστοιχα.Για τη ίδια τη ναυτική εταιρεία, ο ISPS φαίνεται να <<σιωπά>> και ορθώς, διότι αντικειμενικός του σκο-πός, είναι η ασφάλεια – Security, του πλοίου και οι διε-παφές του με άλλο ή άλλα πλοία και με τις λιμενικές εγκαταστάσεις. ύποθέτει βάσιμα ότι για την ασφάλεια προσώπων και εγκαταστάσεων της εταιρείας, υφί-σταται άλλη νομοθεσία, (πράγματι), και αποδέχεται το αυτονόητο. Ότι δηλαδή ο κάθε ενδιαφερόμενος θα καταφύγει στο συγκεκριμένο υφιστάμενο πλαίσιο Security.

Το ρόλο του Security Manager, της Ναυτικής Εταιρεί-ας, θα μπορούσε να έχει ο ύαΕ, αφού νομιμοποιείται, από τα εδάφια 11.2.5 και 11.2.8, του Σημείου 11 του α’ Μέρους του ISPS.αυτά έχουν γενική διατύπωση και αυτό ακριβώς είναι που προτρέπει σε μία ευρεία ερμηνεία τους, για τα θέματα που διαπραγματευόμαστε, με το παρόν. Συ-γκεκριμένα αναφέρονται:Σημείο 11.2.5. «προγραμματίζει, (σ.σ. ο υπεύθυνος ασφαλείας ναυτιλιακής εταιρείας), εσωτερικούς ελέγχους και επανεξετάσεις των σχε-τικών με την ασφάλεια δραστηριοτήτων». ( ή οδηγία ΔΕΝ περιορίζει την λειτουργία αυτή για το πλοίο, παρόλο, που αυτό εννοεί).Σημείο 11.2.8. «συμβάλει στην αύξηση της ευαι-σθητοποίησης και επαγρύπνησης σχετικά με την ασφάλεια». (ομοίως ως άνω, σχόλιο). Το τελευταίο περιλαμβάνει πάρα πολλά. Έλεγχο τρωτότητας εγκαταστάσεων, προσώπων και δραστηριοτήτων τους και στη συνέχεια κατάρτιση σχεδίων ασφαλεί-ας και προστασίας.

Για την «ομάδα φροντιστών ασφαλείας εμπορικού πλοίου», (υπό ελληνική σημαία), υπεύθυνη για την ανάπτυξη ενός βασικού σχεδίου, είναι η ιΕπύα, σύμ-φωνα με το Ν.4058/12 άρ. 2 παρ.1 εδ. γ΄ και παρ.2 του ιδίου αρ. 2 και το αρ.11, του ιδίου Ν.4058, σε συν-

δυασμό με το αρ. 1 του Ν. 2518/97, όπως έχει αντικατασταθεί με το αρ. 1 του Ν.3707/08 και ιδίως τα αναφερόμενα στο αρ. 1, παρ.1, εδ. η («εκπόνηση μελετών και σχεδιασμό μέ-τρων για την ασφαλή πραγματοποίηση των δραστη-ριοτήτων του εδ. ιβ, δηλαδή αυτού που προστίθεται με το αρ. 11 του Ν.4058/12 («ύπηρεσίες ασφαλείας, από ένοπλους ιδιώτες φρουρούς σε υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία…») και κατά περίπτωση του εδ. ια, του Ν.3707/08, της παρ.1, του αρ. 1, του Ν.3707/08. Δηλαδή την εκπόνηση μελετών και σχε-διασμού συστημάτων ασφαλείας, αναφορικά με την εγκατάσταση, συντήρηση και παρακολούθηση λει-τουργίας μηχανημάτων και συστημάτων ασφαλείας και συναγερμού αλλά και κέντρου λήψης, έλεγχου και διαβίβασης σημάτων συναγερμού, αν υποθέ-σουμε ότι και τέτοια συστήματα θα αναλάβει για τα πλοία και τις κινητές μονάδες γεώτρησης, ανοικτής θάλασσας, η ιΕπύα, που θα συνάψει τη σχετική σύμ-βαση, με τον πλοιοκτήτη ή τον διαχειριστή πλοίου, σύμφωνα με το αρ.2, παρ.1γ του Ν.4058/12, υπό τις προϋποθέσεις, του αρ.1, του ιδίου Νόμου.

Στην περίπτωση λοιπόν της ιΕπύα, στόχος της θα είναι η επιβίωση στο «χώρο» και η περαιτέρω ανά-πτυξη .Ίσως με τη βοήθεια ενός re-engineering, με απώτερο σκοπό να κατακτήσει ηγετικό μερίδιο στην αγορά, στη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Συμπέρασμα. χρειάζεται να αναπτύξει ένα πρόγραμ-μα, που θα στηρίζεται σε δύο πυλώνες προσπαθει-ών, που ο καθένας τους θα στοχεύει, σε ένα δικό του στόχο.

Άρα οι στόχοι είναι δύο: Πρώτο. H επιχειρηματική επιβίωση και το συνεπαγό-μενά της, η συνεχής ανάπτυξη. χαρακτηρίζουμε ως συνεπαγόμενο τη συνεχή ανάπτυξη και δεν κάνουμε λόγο για σταθερότητα, διότι η σταθερότητα δεν είναι ποτέ σταθερή. Εξελίσσεται και αυτό είναι αξίωμα, είτε με θετικό πρόσημο (πρόοδος) είτε αρνητικά. Δεύτερο. ή προσφορά υπηρεσιών security, σε εμπο-ρικά πλοία, όχι απλά αξιόπιστων (όρος ‘’ ξύλινης


30

γλώσσας’’) αλλά τέτοιων, που να γοητεύουν τον πλοιοκτήτη ή τον διαχειριστή του πλοίου αλλά και όλο το πλήρωμα, στην κυριολεξία και να του απο-βούν οι συγκεκριμένες υπηρεσίες ασφαλείας, απα-ραίτητος όρος. Και τα δύο, αποτελούν τα κύρια στοιχεία ενός ολο-κληρωμένου προγράμματος ανάπτυξης ,που το πρώτο βήμα, με το οποίο αρχίζει η ‘’πορεία των χι-λίων χιλιομέτρων ‘’, θα είναι ο διπλός σχεδιασμός. ο επιχειρηματικός (μικροοικονομικός) και αυτός της ασφαλείας.αν πρόκειται για νέα ιΕπύα, δεν θα γίνει re-engineering, αλλά η αρχή και η μετέπειτα πορεία, θα ακολουθήσει τις ίδιες συντεταγμένες, που προσδιο-ρίσαμε για μια ήδη λειτουργούσα στον κλάδο, ιΕπύα, προσπαθώντας όμως να καινοτομήσει στην ασφαλή συνοδεία, εμπορικών πλοίων και στη προστασία κι-νητών μονάδων γεώτρησης, ανοικτής θάλασσας.Στην περίπτωση, που κάποια ναυτιλιακή εταιρεία, δημιουργήσει δικό της αυτοτελές εσωτερικό τμήμα ασφαλείας (in house security ,με πλήρη διάρθρω-ση, δηλ. Τμήμα που διαθέτει Διευθυντή ασφαλείας ή supreme Security Manager, (Δηλαδή τον πρώτο ύ.α.Ε.), Security Managers 1ης γραμμής, (τους άλ-λους Y.A.E. με βάση το σημείο11.1, του α΄Μέρους του Κώδικα ISPS) και Επιχειρησιακό προσωπικό, (μι-κρό αριθμό, για τη φύλαξη χερσαίων περιουσιακών στοιχείων εταιρείας), ο σχεδιασμός, πάλι θα είναι δι-πλός. ο πρώτος αποσκοπεί στη δημιουργία περιβάλ-λοντος ασφαλείας, με την έννοια της δημιουργίας ατμόσφαιρας προστασίας, φυσικά και ψυχολογικά, για πρόσωπα και για περιουσιακά στοιχεία, από πα-ντός είδους κινδύνους. ο δεύτερος, σκοπεύει στο να βρεθούν λύσεις (τρόποι), που το I. H. S. (D) {In House Security Department}, - Τμήμα εσωτ. ασφαλείας-, θα συμβάλ-λει στην ανάπτυξη της Ναυτικής εταιρείας, συνδρά-μοντας στην πραγματοποίηση των προσδοκιών του top management, με τη συνεχή βελτίωση συνθηκών ασφάλειας και προστασίας, ώστε όλες οι άλλες ερ-γασίες να διεξάγονται ακώλυτα και να μην διαταρα-

χθούν από οποιαδήποτε κρίση.

ή συμβολή στην επιχειρηματική ανάπτυξη πραγ-ματοποιείται, σε ένα πρώτο βήμα, με την έγκαιρη αντίληψη των προσερχόμενων προβλημάτων και ευκαιριών και την έγκαιρη ενημέρωση του Top Management. Για την περίπτωση της συνδυαστικής λύσης, δηλαδή στην προσφυγή σε εξωτερικό προμηθευτή ή συνεργάτη υπηρεσιών ασφαλείας (ιΕπύα), για τα επιχειρησιακά ζητήματα (ένα από αυτά είναι και η ένοπλη συνοδεία του εμπο-ρικού πλοίου ή η ασφάλεια της πλωτής μονάδας γεώτρησης, ανοικτής θάλασσας), αλλά με την ίδια την εταιρεία να διατηρεί το «υψηλό» management της ασφαλείας, πάλι επιβάλλεται η δημιουργία ενός Γραφείου security management. Το γραφείο αυτό θα έχει την ευθύνη επίτευξης συμβατότητας της ασφά-λειας, αλλά και πάλι την ευθύνη του διπλού σχεδι-ασμού με επιπλέον αποστολή, στο να ενσωματώνει στην εταιρική κουλτούρα το προσωπικό του εξωτερι-κού προμηθευτή, (ιΕπύα).Σε όσες περιπτώσεις, αναφερθήκαμε θα πρέπει να γί-νουν τα σωστά πράγματα και όχι στο να γίνουν τυπικά τα πράγματα με το σωστό τρόπο. Διότι τότε στην καλύ-τερη περίπτωση, θα υπάρξει απλά επάρκεια αλλά όχι αποτελεσματικότητα. Και η απλή επάρκεια , εύκολα διολισθαίνει στην ανεπάρκεια. Τότε θα συμβεί αυτό που είπε ο Ζαν πωλ Σάρτρ. «ή ανεπάρκεια θα λούσει το μηδέν». ή αποτελεσματικότητα επιτυγχάνεται, ξεκινώντας με την εφαρμογή του κανόνα 3-4-5. Δηλαδή 3 πράγ-ματα που πρέπει να αναπτύξω, 4 πράγματα που πρέ-πει να μάθω, 5 ερωτήσεις κλειδιά για να ξεκινήσω το σχεδιασμό. Ξεκινώντας από τη βάση, δηλ. τα 4 πράγματα που πρέπει να μάθω, αναφέρουμε ότι αυτά είναι : πρώτο: ή γνώση του εσωτερικού περιβάλλοντος της ναυτικής εταιρείας, του λιμένα, της λιμενικής εγκα-τάστασης, του υδατοδρομίου, της «Μαρίνας», του πλοίου, της πλωτής εξέδρας γεώτρησης, ανοικτής θάλασσας.Δεύτερο: ή γνώση του εξωτερικού περιβάλλοντος.


31

Συνίσταται στη γνώση της ευρύτερης (γεωγραφικά) περιοχής αλλά και των δραστηριοτήτων και φαινο-μένων σε αυτές. Το έγκλημα π.χ., είναι ένα φαινόμε-νο. Για τα δύο πρώτα, η αξιολόγηση ασφαλείας και η μελέτη τρωτότητας, αποτελούν το βασικό εργαλείο.Τρίτο: ανάλυση των λειτουργικών δυναμικών ,που αναπτύσσονται μεταξύ των δύο προηγούμενων, πε-ριβαλλόντων (εσωτερικού-εξωτερικού). Τέταρτο: Γνώση της κύριας νομοθεσίας πλαίσιο, αλλά και της κύριας επιπρόσθετης που επιβάλλει συμμορφώσεις.

Τα τρία πράγματα που πρέπει να αναπτύξω είναι : πρώτο. Σκέφτομαι όπως ο πλοιοκτήτης ή όπως ο διαχειριστής του πλοίου και όπως …ο κακόβουλος, που μπορεί να απειλήσει πρόσωπα και περιουσιακά στοιχεία της ναυτικής εταιρείας. αναγνωρίζω προ-βλήματα και ευκαιρίες. αυτά αποτελούν,τον σκληρό πυρήνα, του σχεδιασμού. Μια τέτοια γνώση βοηθά στη στοχοθεσία, που έλκει δυναμικά το σχεδιασμό.Δεύτερο. Να αναπτύξω τον ορίζοντά μου τόσο, ώστε κάνοντας τη λεγόμενη θέαση από ψηλά (helicopter view), να μπορώ να κάνω ελιγμό και να μετατρέψω το πρόβλημα σε ευκαιρία. αυτό συνιστά πολιτικό ελιγμό, στο πλαίσιο της ναυτικής εταιρείας.Τρίτο. Να θωρακίσω το ‘’τσαγανό’’ που διαθέτω, ώστε να μπορώ να εφαρμόσω, τα σχέδια που θα εκπονή-σω, ιδίως, τα παράγωγα.

Τα 5 βήματα που αφορούν στο σχεδιασμό, είναι: Πρώτον. Τι πρέπει να γίνει. ποιος ο αντικειμενικός μας, σκοπός. (αυτό αντιστοιχεί στον μακροπρόθε-σμο-στρατηγικό σχεδιασμό). Δεύτερον. Με τι ελιγμούς (τρόπους), θα κάνω αυτά, που θα εκπληρώσουν τον αντικειμενικό σκοπό. Να επιτευχθούν δηλαδή έναν προς έναν οι στόχοι, ώστε να εκπληρωθεί ο αντικειμενικός σκοπός με το προσωπικό και τους άλλους πόρους, που διατίθενται (αντιστοιχεί στο επιτελικό-τακτικό σχεδιασμό).Τρίτον. ποιους (ποια πρόσωπα), θα εμπλέξω στους τρόπους, που θα χρησιμοποιήσω προκειμένου να επιτύχω αυτά, που πρέπει να γίνουν και ποια μέσα

θα δοθούν, στην κάθε ομάδα ανθρώπων (αντιστοιχεί στον επιχειρησιακό σχεδιασμό ), ώστε να επιτευ-χθούν στόχοι και αντικειμενικός σκοπός.Τέταρτο. ποιος είναι ο τρόπος της δράσης τού προ-σωπικού τού προηγούμενου τρίτου σημείου, επί του πεδίου. Ώστε να αποφευχθούν προβλήματα μέσα στην κρίση ή μέσα στο πρόβλημα ή ακόμη να προληφθούν λαθεμένες κινήσεις, που μπορούν να ακυρώσουν την ευκαιρία. (πρόκειται για τα παράγω-γα σχέδια). Πέμπτο. Τι θα πρέπει να καταγράψω, ώστε τα σχέδια να είναι πλήρη και ακριβή και τι επίσης θα καταγρα-φεί, ώστε να υπάρχει η εμπειρία αρχειοθετημένη. ή καταγεγραμμένη εμπειρία, θα χρησιμοποιηθεί σε εκπαιδευτικές ενημερώσεις του προσωπικού ασφα-λείας και στο λοιπό προσωπικό της ναυτικής εταιρεί-ας, του λιμένα, της εγκατάστασης κλπ, που με αυτόν τον τρόπο αναβιβάζεται σε ‘’μανθάνοντα οργανισμό ‘’. πρόκειται για μία ιδιαίτερα χρήσιμη ιδιότητα, που συμβάλλει στην ανάπτυξη. οι διαδικασίες του πέ-μπτου σημείου αντιστοιχούν στη δημιουργία των παραρτημάτων των παραγώγων σχεδίων.

πριν δούμε τον τρόπο, με τον οποίο συντάσσονται πρακτικά τα διάφορα σχέδια ασφαλείας, (στις επό-μενες παρουσιάσεις) και για να κλείσουμε το κάπως θεωρητικό, παρόν 5ο Μέρος, θα αναφερθούμε στα βήματα, που κάνουμε στη διαδικασία σχεδιασμού, για την οποία αναφερθή-καμε, μόλις προηγούμενα. Επίσης θα γνωρίσουμε τα εμπόδια, που δυσκολεύουν τον δρόμο, προς ένα αποτελεσματικό σχεδιασμό αλλά και τα εργαλεία, με τα οποία ξεπερνάμε τα εμπόδια και μας είναι χρήσιμα σε κάθε σχεδιασμό.

Τα βασικά βήματα στη διαδικασία του σχεδιασμού είναι οκτώ (8) και έχουν ως ακολούθως: Πρώτα απ’ όλα απαιτείται γνώση. Γνώση δια μέσου έρευνας και πληροφοριών μας, για τις ευκαιρίες ή τα προβλήματα, που υπάρχουν. αμέσως μετά σχη- σχη-ματοποιούμε τις επιδιώξεις μας. αυτό θα δώσει κα-τεύθυνση στο στρατηγικό σχεδιασμό, που θα θεμε-


32

λιώσει τον τακτικό-επιτελικό σχεδιασμό. Τι θέλουμε δηλ. να εκπληρώσουμε και μέχρι πότε.Τρίτο βήμα μας αποτελεί το να καταλήξουμε στα μέσα, που θα χρησιμοποιήσουμε. που θα γίνει τι, ποιά μέσα έχουμε στη διάθεσή μας, σε ποιο χρόνο, ποιος θα μας βοηθήσει, τι πληροφορίες διαθέτουμε και τι χρειάζεται να ερευνήσουμε, περαιτέρω.Στη συνέχεια περνάμε στο τέταρτο βήμα, κατά το οποίο διερωτώμεθα, ως προς τις εναλλακτικές επι-λογές, που έχουμε και ‘’που υπόσχονται’’, εκπλήρω-ση των σκοπών μας. Το πέμπτο βήμα συνίσταται στην κατάρτιση προσχε-δίων δράσης, με γνώμονα το καλύτερο αποτέλεσμα, με το μικρότερο κόστος. Το παράδειγμα, που ανα-φέρθηκε προηγούμενα, ταιριάζει και εδώ.Το έκτο βήμα έχει να κάνει με την επιλογή του κα-λύτερου προσχεδίου, που ταιριάζει πιο πολύ στις επιδιώξεις μας. Μπορεί να μην είναι αυτό, με το μι-μην είναι αυτό, με το μι- είναι αυτό, με το μι-κρότερο κόστος. Εμείς όμως θα το επιλέξουμε, για να περάσουμε αμέσως μετά στο έβδομο βήμα.Έβδομο βήμα, ο σχηματισμός υποστηρικτικών σχε-δίων Δηλ. για να επιτύχουμε αυτό που θέλουμε, ίσως να χρειαστεί να κάνουμε και κάτι άλλο. παρά-δειγμα. «Κλείνεται» η συμφωνία με ιΕπύα. ύποστη-ρικτικό σχέδιο στην περίπτωση αυτή, είναι το σχέδιο εξοικείωσης των φροντιστών ασφαλείας εμπορικού πλοίου, με το συγκεκριμένο εμπορικό πλοίο. παρόλο που ο σχεδιασμός αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο, του Security Management και του Maritime Security Management, είναι σημαντικό να πούμε ότι, ένας ικανός αριθμός Security Managers, αποφεύγει το σχεδιασμό. Τούτο επειδή «σκοντάφτει» σε εμπό-δια, που τους φαίνονται αξεπέραστα. αυτά αφορούν στο σύνθετο και δυναμικό εξωτερικό περιβάλλον, που απαιτεί έρευνα προκειμένου, να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό, όλες οι παράμετροι, που απαιτούνται. Άλλος λόγος, είναι η μη πλήρης γνώ-ση του εσωτερικού περιβάλλοντος, (της ναυτικής εταιρείας, του λιμένα, της λιμενικής εγκατάστασης, του υδατοδρομίου, της «Μαρίνας», του πλοίου, της πλωτής εξέδρας γεώτρησης, ανοικτής θάλασσας).Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν, η δύναμη

αντίστασης στις επερχόμενες αλλαγές, η αδυναμία του να σχηματισθούν σκοποί και στόχοι και η δικαιο-λογία ότι ο σχεδιασμός απαιτεί επιπλέον χρόνο και έξοδα.Έχοντας υπόψη τα εμπόδια, εύκολα μπορού-με να προσδιορίσουμε τα πρώτα εργαλεία μας, για το σχεδιασμό. αυτά έχουν να κάνουν με την πρόβλε-ψη. πρόβλεψη προβλημάτων, εξόδων, προσόδων, πρόβλεψη της τεχνολογικής προόδου και στον το-μέα ασφαλείας και το πώς αυτή μπορεί να μας δώσει πλεονέκτημα ανταγωνιστικό. Επίσης η, οικονομική πρόβλεψη και πρόβλεψη της αγοράς, η οποία μπο-ρεί να επηρεαστεί από την νομοθεσία. Δεύτερο εργαλείο είναι ο προϋπολογισμός (Budgeting). Βοηθά τους security managers να συ-ντονίσουν τους πόρους με τα σχέδια, ενώ δίνεται μια ξεκάθαρη εικόνα για καλύτερες πρακτικές, του πώς θα χρησιμοποιηθούν δηλαδή καλύτερα, οι διατιθέ-μενοι πόροι. Τρίτο εργαλείο μας είναι η δρομολόγηση, των όσων σχεδιάστηκαν και ο τακτικός έλεγχος της ολοκλή-ρωσης των καθηκόντων που ανατέθηκαν, μέσα στις χρονικές προθεσμίες που τέθηκαν. ο έλεγχος γίνεται συνήθως, με δύο δοκιμασμένους τρόπους. Το χάρτη Gantt και την τεχνική αξιολόγησης και αναθεώρησης προγράμματος Pert ( ακρωνύμιο των λέξεων Program Evaluation and Review Technique). O χάρτης Gantt χρησιμοποιείται για τον έλεγχο ερ-γασιών, από πλευράς προθεσμιών, για την πραγμα-τοποίηση ενός στόχου, που αλυσιδωτά, θα οδηγήσει στην εκπλήρωση μέρους του αντικειμενικού Σκοπού ,σε ορισμένο πάντα χρόνο. Την τεχνική Pert, τη χρη-σιμοποιούμε για το έλεγχο επίτευξης καθηκόντων που εκπληρώνονται συγχρόνως, αλλά σε αλληλοε-πίδραση, προκειμένου να επιτευχθεί ένας στόχος.

Δραστηριότητες, γεγονότα, χρόνος, κρίσιμο χρονικό μονοπάτι μέχρι το στόχο και τον αντικειμενικό σκοπό αλλά και κόστη, αποτελούν συνθετικά στοιχεία κλει-διά, για την τεχνική Pert.Τα εργαλεία που αναφέρ-θηκαν, αποτελούν και τα βοηθήματα των security managers, να αντιπαρέλθουν τα εμπόδια και ιδίως την «αντίσταση στις αλλαγές».


33

Επτά αυτοτελείς ενότητες, για την ασφάλεια της ναυτικής εταιρείας, του λιμένα, της λιμενικής εγκα-τάστασης, του ναυπηγείου, του υδατοδρομίου, της «Μαρίνας», του πλοίου, της κινητής μονάδας γεώ-τρησης, ανοιχτής θάλασσας. Συνεχίζουμε, με την ακό-λουθη 6η ενότητα, της σειράς των παρουσιάσεων της «επτατεύχου», που ξεκινήσαμε από το 26ο φύλλο μας. Σκοπός μας, η λειτουργική συνεισφορά τής εφη-μερίδας Maritime Economies, στη ναυτική ασφάλεια (security αλλά και safety). Στο σχεδιασμό ασφαλείας τού Security Management, γενικά, διακρίνουμε δύο κατηγορίες σχεδίων. Το θεμελιώδες ή standing plan, που είναι το Master Plan και τα παράγωγα – λειτουργικά σχέδια. Το Master Plan, στοχεύει να εκπληρώσει τον αντικειμενικό σκοπό (αΝΣΚ), της ασφάλειας, που εί-ναι η δημιουργία περιβάλλοντος απαλλαγμένου από επιπτώσεις φυσικών κινδύνων και κινδύνων WAECUP (Waste, Accidents, Errors,Crime, Unethical Practices), ώστε μέσα στο περιβάλλον αυτό, να είναι ακώλυτη η ανάπτυξη της ναυτικής εταιρείας, της λιμενικής εγκα-τάστασης και κατ’ επέκταση του λιμένα, της «μαρίνας», του ναυπηγείου και των εγκαταστάσεων δεξαμενισμού, του υδατοδρομίου, του πλοίου και της «MODU». Δίνει την απάντηση στο «τι κάνουμε». αφορά και τα δύο μέρη του Κεφαλαίου χι, της SOLAS. Το χι-1, (safety) και το χι-2, (security). Τα παράγωγα σχέδια είναι διτ-τού χαρακτήρα. 1ο Επιτελικού/Τακτικού, «πώς κάνω, αυτά που πρέπει για την αποτελεσματική ασφάλεια». 2ο Επιχειρησιακού, (Με ποιους θα υλοποιηθούν και με ποιο τρόπο θα λειτουργήσουν οι επιχειρησιακοί αυτοί, στην επίτευξη των επιμέρους στόχων της ασφάλειας, ώστε να επιτευχθεί ο αντικειμενικός σκοπός της). Τα παράγωγα είναι : Το Σχέδιο αντιμετώπισης Εκτά-

κτων Καταστάσεων (Σ.α.Ε.Κ), (safety), ο Εσωτερικός Κανονισμός πολιτικής Άμυνας, (ΕΚπα) (security) και το Εγχειρίδιο Διαχείρισης προβλημάτων και Κρίσεων, (security) . Το Σ.α.Ε.Κ, μπορούμε να πούμε ότι εξυπη-ρετεί το Μέρος χι-1, του Κεφαλαίου χι, της SOLAS, ενώ το ΕΚπα και το Εγχειρίδιο Διαχείρισης προβλημάτων και Κρίσεων, εξυπηρετούν το Μέρος χι-2, του ίδιου Κεφαλαίου τής Διεθνούς Σύμβασης. Το Εγχειρίδιο Δια-χείρισης προβλημάτων και Κρίσεων, περιλαμβάνει και τα «ναυτικά σχέδια ασφαλείας», που είναι το Σχέδιο ασφαλείας λιμενικής Εγκατάστασης, (ΣαλΕ), του ναυ-πηγείου και των εγκαταστάσεων δεξαμενισμού, της «Μαρίνας», του ύδατοδρομίου και το Σχέδιο ασφαλεί-ας πλοίου και MODU, (Σαπ). Τα «ναυτικά σχέδια ασφα-λείας - security», ενσωματώνουν και τα λεγόμενα σχέδια αξιολόγησης της ασφαλείας. Συγκροτούν τα σχέδια του Maritime Security Management, κλάδου της επιστήμης τού Security Management.

1. Maritime SECURITY MASTER PLAN αφορά τη ναυτική εταιρεία, τη λιμενική εγκατάσταση, το ναυπηγείο και των εγκαταστάσεων δεξαμενισμού, τη «Μαρίνα», το ύδατοδρόμιο. Είναι το Σύνταγμα, των σχεδίων. Συντίθεται από: α. Το Εξώφυλλο. περιλαμβάνει τα στοιχεία του φορέα, όπως αναφέραμε, παραπάνω, το χρόνο σύνταξης και την ένδειξη «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ».β. Τη σελίδα «ενσωματωμένης σύμπτυξης». Συντάσ-σεται, με τη λογική τής «παραθυροποίησης» των ή/ύ, για γρήγορη επισκόπηση.γ. Τον πίνακα αναθεωρήσεων σημείων, του σχεδίου.δ. Τον πίνακα βραχυγραφιών και επεξηγήσεων.

6η Ενότητα Maritime Security Management.

Μέρη ΧΙ-1 και Χ1-2, Κεφαλαίου ΧΙ, της SOLAS. Βασικό Σχέδιο Master Plan και τα παράγωγα

σχέδια ΣΑΕΚ και ΕΚΠΑ


34

π.χ. αΝΣΚ : αντικειμενικός Σκοπός.ISPS code: Διεθνής Κώδικας για την ασφάλεια πλοίου και λιμενικής Εγκατάστασης (Internatonal Ship and Port facility Security code), κά.ε. Τον λεπτομερή Πίνακα, Περιεχομένων.στ. Την Εισαγωγή. αναφέρονται τα περί νομιμοποιήσεως του συντάκτη του σχεδίου και τα «εργαλεία σχεδιασμού και υλοποίησης των σχεδίων». Τα τελευταία αφορούν στην πρόβλεψη, τo budgeting, τη Δρομολόγηση και στον Έλεγχο. Στη συνέχεια αναφέρονται τα Κεφάλαια, με τρόπο, που το ένα να προετοιμάζει το άλλο. Γίνεται επίσης αναφορά, στη βιβλιογραφία και στα παραρτή-ματα, αλλά και στα προσαρτήματα του κάθε παραρτή-ματος. Γίνεται μνεία του τρόπου υποστήριξης, των όσων παραθέτουμε, στο σχέδιο, (documentation). ή υποστή-ριξη γίνεται με τη βοήθεια δύο συστημάτων και με κα-τάλληλη σύνδεση, με τη βιβλιογραφία. Τα συστήματα αυτά είναι : Του χάρβαρντ, δηλ. παρενθετική αναφορά τής πηγής (όνομα, έκδοση, σελίδα). Tης λειψίας, δηλα-δή, παραπομπή με τη βοήθεια αριθμητικού δείκτη, σε ταυτάριθμη σημείωση, σε ειδική σελίδα σημειώσεων, στο τέλος του κάθε Κεφαλαίου.Τα Κεφάλαια(Κ), ακολουθούν, με αύξοντα αριθμό, όπως παρακάτω :Κ1 - Ορισμοί. Επεξηγούνται οι διάφοροι ορισμοί (πάντο-τε σε σχέση με τη ναυτική ασφάλεια safety & security και πάντοτε κατά αλφαβητική σειρά).π.χ. αρχείο Διαρκούς Σύνοψης, Κίνδυνος, πειρατεία, Τρομοκρατία κά.Κ2 - Παρούσα Κατάσταση- Αξιολόγηση. αναφέρονται τα χωροταξικά στοιχεία, των χώρων που θα προστατευ-θούν, με ό,τι περιλαμβάνουν, πρόσωπα, μέσα, δραστηρι-ότητες. Γίνεται αναφορά των σχετικών νομοθετημάτων και κανονισμώνΑ. Κύριων: π.χ. Ν. 3622/07, της νομοθεσίας ασφάλεια και ύγιεινής, που σύμφωνα με το Ν.3850/10 και ειδι-κά για τις θαλάσσιες μεταφορές, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του ν.δ. 187/1973 «περί Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου» (ΦΕΚ 216 α’), του ν. 3816/1958 «περί Κώδικα ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου» (ΦΕΚ 32 α’), του ν. 486/1976 «περί κυρώσεως της υπ’ αριθ. 134 Διεθνούς Συμβάσεως Εργασίας «περί προλήψεως των

εργατικών ατυχημάτων των ναυτικών» (ΦΕΚ 321 α’), του ν. 948/1979 «περί κυρώσεως της υπ’ αριθμ. 147 Διε-θνούς Συμβάσεως Εργασίας «περί ελαχίστων επιπέδων ασφαλείας των Εμπορικών πλοίων» (ΦΕΚ 167 α’), του ν. 1314/1983 «Για την κύρωση της διεθνούς σύμβασης «για πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών των ναυτικών, 1978» (ΦΕΚ 2 α’) και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτών εκδοθέντων προεδρι-κών διαταγμάτων. (τμήματά τους, επιλεκτικά, μπορούν να επισυναφθούν ,ως παραρτήματα, με σχετ. ένδειξη στο τέλος και μετά την παράθεση της βιβλιογραφίας).Β. Υποστηρικτικών. π.χ. ισχύουσα νομοθεσία πυροπρο-στασίας, ανά χρήση εγκατάστασης ή μέσου.Γ. Τα δεσμευτικά εταιρικά έγγραφα νομικού περιεχομένου. Κ.3 - Οι Κίνδυνοι, τα είδη τους και η κατάταξή τους.Το Κεφάλαιο αυτό αποτελείται από δύο τμήματα.Στο Πρώτο. αναφέρονται/καταγράφονται, περιληπτικά, όλα τα είδη των κινδύνων: φυσικών (Κοσμικοί κίνδυνοι, ατμοσφαιρικοί, γεωλογικοί, υδρολογικοί, βιολογικοί), τεχνολογικών, φυσικο-τεχνολογικών, αλλά και ανθρω-πογενών, κατά κατηγορία και αναλυτικά. π.χ. κλοπή γενικά, ληστεία, αρπαγή προσώπων, τρομοκρατία, πει-ρατεία, οικονομική κατασκοπεία ).Στο Δεύτερο. Γίνεται η κατάταξη των κινδύνων, κατά κατηγορία, όχι κατά ατομικότητα του κάθε κινδύνου. ή λεπτομερής ανάλυση γίνεται στα παράγωγα σχέδια.Λαμβάνονται υπ’ όψη οι εξής διαστάσεις:ή ταυτότητα, η συχνότητα και η πιθανότητα της κάθε κατηγορίας κινδύνων, σε συνδυασμό με τις πληρο-φορίες. ο βαθμός βαρύτητας, των πιθανών απωλει-ών. Το ποσοστό τού παράγοντα κατηγορίας κινδύνων, θα μας βοηθήσει στην κατανομή προτεραιοτήτων ως σημείο έναρξης του σχεδιασμού μας, με βάση στατι-στικά στοιχεία και το κυριότερο, πληροφορίες. ο υπολογισμός παράγοντα για κάθε κατηγορία κιν-δύνου, γίνεται ως εξής. Βαθμονομούμε την πιθανό-τητα και τον βαθμό απωλειών ως ακολούθως: Πιθανότητα Κατηγορίας Κινδύνου Βαθμός ΒλάβηςΣχεδόν Βέβαιη επέλευση Καταστροφική 4 4


35

πολύ πιθανή πολύ σοβαρή 3 3 πιθανή Σοβαρή

2 2αποδυναμωμένη πιθανότητα Ελαφρά 1 1

Ακολούθως δημιουργούμε τον ακόλουθο πίνακα:

Πιθανότητα ο υψηλότερος βαθμός κινδύνου είναι ο 16. προ-έρχεται από το γινόμενο 4 (ύψηλή πιθανότητα) x 4 (Καταστροφική Βλάβη) = 16. Τώρα αν μια κατηγορία βλάβης (π.χ. κλοπές αρχείων), που χαρακτηρίζε-ται σοβαρή (βαθμός βλάβης 2) και το ενδεχόμενο επέλευσής της να χαρακτηρίζεται ως πιθανό (βαθ-μός πιθανότητας 2), (βλ. σχήμα), τότε ο παράγοντας κινδύνου είναι 2 x 2 = 4. οπότε 16 : 4 = 4. Δηλαδή ο παράγοντας κινδύνου υπολογίζεται σε ποσοστά 100:4=25%. Στα παράγωγα σχέδια και στο αντίστοιχο τμήμα κατα-γράφουμε τους κινδύνους αναλυτικά. Εργαλείο μας σε αυτά, το ιστορικό, οι πληροφορίες, η στατιστική, η φαντασία και οι εκτιμήσεις. π.χ. στο Master Plan θα υπολογισθεί γενικά η ένοπλη ενέργεια εναντίον πλοίου. Στο εγχειρίδιο διαχείρισης κρισιγενών προ-βλημάτων και στο αντίστοιχο τμήμα, θα γίνει ανά-λυση, ως ακολούθως. πειρατική ενέργεια, ένοπλη επιδρομή, βολές κατά του σκάφους, πρόκληση ναυ-αγίου (αρ.277 του π.Κ.), επίθεση για αρπαγή προσώ-πων για τη ζήτηση λύτρων. Κ.4. - Οι “Σύμμαχοι”. Καταγράφονται οι αρχές και οι οργανισμοί, που θα μας συνδράμουν σε μία δύσκο-λη κατάσταση ή έκτακτη ανάγκη αλλά και εταιρείες

στην παροχή υπηρεσιών των οποίων, προσφεύγουμε, (ιΕπύα, εταιρεία ρυμουλκών, εταιρεία καθαρισμού θαλάσσιας ζώνης λιμενικής εγκατάστασης, υδατο-δρομίου ή «μαρίνας», τεχνικών εμπειρογνωμόνων κ.ά). Κ.5 - Η Κινητοποίηση του Προσωπικού και η Ομάδα Διαχείρισης Κρίσης. Το Κεφάλαιο αυτό, διαιρείται σε τρία τμήματα.Πρώτο Τμήμα: ορίζονται τα περί ομάδας Διαχείρισης των Κρίσεων. Σύσταση οργάνωση, αρμοδιότητες, σύ-στημα διαχείρισης, ανάλυσης και αποτίμησης της κρίσης.Καταχωρούνται οι βασικές κατευθύνσεις προς τον αρχηγό αλλά και στα μέλη της ομάδας Διαχείρισης Κρί-σεων, που είναι ο Νομικός Σύμβουλος, ο Συντονιστής, ο Διαχειριστής, ο Εκτελεστικός Γραμματέας. ο υπο-γράφων, προσθέτει και έναν υπεύθυνο σύνταξης, του πανοπτικού (αντικειμενικής πανοπτικής αναφοράς) και την ομάδα Ερευνητών ύποθέσεων. οι ερευνητές υπόθεσης, ένας για κάθε πτυχή της κρίσης, κάνει συ-γκεντρωτική αναφορά, προς τον συντάκτη του πανοπτι-κού εγγράφου. Δεύτερο Τμήμα: αφορά στο Κέντρο Διαχείρισης της Κρίσης. Τρίτο Τμήμα: περιλαμβάνει την οργάνωση του προ-σωπικού, σε ομάδες, με διάφορες ειδικότητες απο-στολής. π.χ. ανίχνευσης, διάσωσης, πυρασφαλείας κλπ. Κ.6 - Εξουσιοδοτήσεις. Tο κεφάλαιο αυτό, αποτε-λείται από τα ακόλουθα Τμήματα, με την τάξη, που ακολουθεί.6.1. Γίνεται αναφορά στα budgets. Capital Budget και Operational Budget και στον υπολογισμό απο-τελεσματικότητας του προγράμματος ασφαλείας με τη χρήση, μαθηματικών τύπων, που είναι γνωστοί στους Security Managers. π.χ. αποτέλεσμα προ-γράμματος ήR=AL+AR/C. Όπου AL=Avoided Losses, AR=Actual Retrievals, C= Total Program Cost. R=1= Break –even point. R>1=Successful program. 6.2. «Εξουσιοδοτεί» / «νομιμοποιεί», τη σύνταξη των παράγωγων σχεδίων, τις αναθέσεις σε αοα, τη


36

συγκρότηση σχεδίου ασφαλείας πλοίου, αμυντι-κού σχεδίου ομάδας φροντιστών ασφαλείας, σε συνεργασία με ιΕπύα, (Ν.4058/12), την προετοιμα-σία σχεδίου ανταπόκρισης επιχειρησιακής ομάδας ασφαλείας, σε περίπτωση απειλής του ιδίου του πλοιοκτήτη, της οικογενείας του, των κατοικιών του και των μετακινήσεων τους καθώς και των μέσων του, (αυτοκινήτων, θαλαμηγού, ελικοπτέρου, αερο-σκάφους) κλπ. 6.3. Κατευθύνει-εξουσιοδοτεί, τα των αναθεωρήσε-ων, ακόμη και του ιδίου του MASTER PLAN. 6.4. Κατευθύνει –εξουσιοδοτεί, για τη δια βίου μάθηση στην ασφάλεια. Σημαντικό σημείο είναι η ανάπτυξη ενδο-επιχειρηματικής κουλτούρας ασφα-λείας. ακολουθούν η Βιβλιογραφία και τα παραρτή-ματα, όπως αναφέραμε στην εισαγωγή, του MASTER PLAN.

2. Maritime CIVIL EMERGENCY PLAN ή ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ - Σ.Α.Ε.Κ.«Δει προ του κινδύνου τας παρασκευάς ποιείσθαι» (Αίσωπος). πρόκειται για το Σχέδιο, για το οποίο κάνει μνεία, το σχέδιο για τη νομοθετική ρύθμιση, των υδα-τοδρομίων, για την έκδοση άδειας λειτουργίας υδατοδρομίου, σε θαλάσσια επιφάνεια και που πρέπει να περιλαμβάνεται στον τεχνικό φάκελο, σχέδιο ασφαλείας και σχέδιο αντιμετώπισης έκτα-κτων καταστάσεων (αρ. 5, παρ. 2 εδ. «θ» και «ι», αντίστοιχα). Το Σ.α.Ε.Κ, μαζί με τον Εσωτερικό Κα-νονισμό πολιτικής Άμυνας, (ΕΚπα), αποτελούν τα δύο έγγραφα,τα οποία διαμορφώνουν και τις σχέσεις της ναυτικής Εταιρείας ή του Ομίλου, της λιμενικής εγκατάστασης, του ναυπηγείου (και των εγκαταστάσεων δεξαμενισμού πλοίων), της «Μαρίνας», του υδατοδρομίου, με τις Αρχές. Το πρώτο αφορά τις καταστάσεις εκείνες, που ο χει-ρισμός τους γίνεται ως επί το πλείστον, υπό την «ομπρέλα» της πολιτικής προστασίας, (π.π). Το δεύτερο, έχει να κάνει με την πολιτική Σχεδίαση Έκτακτης ανάγκης, (π.Σ.Ε.α). Σημειώνεται ότι π.π και π.Σ.Ε.α , έχουν θεσμική αυτοτέλεια.

Το Σ.α.Ε.Κ, όπως και τα άλλα σχέδια, της αρμοδιότη-τας του maritime security manager, δημιουργείται κατά εξουσιοδότηση, του Κεφαλαίου 6 του Master Plan, των αρ.662 και 663 του αστικού Κώδικα, του Ν.1568/85, του Ν.3850/10, και των παραπομπών, που κάνει για τις ναυτικές εργασίες, όπως αναφέρα-με, στο Master Plan. Δομή και Περιεχόμενο Ενοτήτων (ενδεικτικά), του Σ.Α.Ε.Κ.Εξώφυλλο, Εσωτερική σελίδα- διαβιβαστικό έγγραφο, (πρόκειται για το διαβιβαστικό έγγραφο, προς το Γραφείο του πλοιοκτήτη ή του προέδρου του ομίλου, και προς τις αρμόδιες αρχές), Πίνακες Βραχυγραφιών, Περιεχομένων και Αναθεωρήσεων. Συντάσσονται όπως ακριβώς το Master Plan, μόνο, που προσαρμόζεται ο τίτλος και τα λοιπά στοιχεία.Εισαγωγή. Δίνεται έμφαση στα εξής σημεία: Στο σκοπό του Σ.α.Ε.Κ., για τον φορέα. π.χ. Εκπλήρωση υποχρε-ώσεων και κοινωνικής ευθύνης. Διευκόλυνση για τη συμμόρφωσή της, με τις απαιτήσεις του Κράτους. ανα-φέρονται οι εξουσιοδοτήσεις του Κεφαλαίου 6 {Κ6(2) και Κ6 (3)}, του MASTER PLAN, για τη σύνταξη του παρόντος σχεδίου και δυνατότητα αναθεώρησής του, αντίστοιχα.Γίνεται λόγος, για την: • Eνίσχυση, δυνάμει του παρόντος σχεδίου, της εικόνας και της αξιοπιστίας του φορέα, προς τους εργαζομένους, συνεργάτες, γενικό κοινό, (καλή φήμη), διεθνώς. • Εξάσκηση του ανθρώπινου δυναμικού στη δράση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, κάτι που θα τους ωφελήσει και στην εν γένει ζωή τους.• Δυνατότητα άμεσης ανταπόκρισης και δυνατότητα ταχείας αποκατάστασης της λειτουργίας της ναυτικής εταιρείας, της λιμενικής εγκατάστασης, του ναυπηγεί-ου, της «Μαρίνας», του υδατοδρομίου κλπ, αν ο κίνδυ-νος επισυμβεί, όπως και περιορισμός των ζημιών και των καταστροφών. • προστασία από απώλειες, όπως αποφυγή προστί-μων και διοικητικών μέτρων, μείωση ασφαλίστρων.Κ.1ο. αναφέρεται ο συντονιστής και η ομάδα, που αναλαμβάνει την «παρακολούθηση», την ανάπτυ-


37

ξη, την εφαρμογή και την τροποποίηση του Σ.α.Ε.Κ. Στη συνέχεια, γίνεται διασύνδεση με το Κεφάλαίο 5, του MASTER PLAN (ομάδα Διαχείρισης Κρίσης, Κινη-τοποίηση προσωπικού). Αν ο όμιλος είναι μεγάλος, τότε οι ομάδες, που σχηματίζονται είναι οι ακόλουθες: α. ασφαλείας για πρόληψη έκνομων ενεργειών, όταν εκδηλωθεί η επικίνδυνη κατάσταση και ομάδα για περιπολούσα φύλαξηβ. Εκκένωσης εγκαταστάσεων γ. ομάδα διάσωσης δ. ανίχνευσης, που μπορεί να συνδράμει την προη-γούμενη ε. α’ Βοηθειών στ. απολύμανσης ζ .Ενεργητικής πυρασφάλειας η. ομάδα αποκατάστασης Βλαβών θ. ομάδα Διοικητικής Μέριμνας ι. ύποδοχής στους χώρους διασποράς. ο αριθμός των ομάδων και των μελών τής κάθε ομά-δας είναι θέμα πραγματικό, για τον κάθε φορέα..Κ 2ο. Η «γνωριμία», με τους κινδύνους των έκτακτων καταστάσεων.πρόκειται για τους λεγόμενους φυσικούς κινδύ-νους, τους τεχνολογικούς και του συνδυασμού τους, δηλαδή τους φυσικό-τεχνολογικούς. ( π.χ. Ναυάγιο Exxon Valdez, 24-3-1989, στην αλάσκα και τις εντεύθεν συνέπειες, μέχρι και στα παράγωγα των τραπεζών όπως το ΜπιΣΤρο). Γίνεται διασύνδεση, με το Κ3, πρώτο Τμήμα, του MASTER PLAN.K 3ο. Τα μέσα και οι συμμαχίες.περιέχει μνεία των capital και operational budgets, του εξοπλισμού και γίνεται διασύνδεση, με το Κεφά-λαιο 4, (Κ4), του Master Plan.Κ 4ο.Εκτίμηση πιθανότητας έκτακτης κατάστασης.ανατρέχουμε στο Κεφάλαιο 3, (Κ3), Δεύτερο τμήμα του MASTER PLAN και εργαζόμαστε, αναλόγως, για τον κάθε κίνδυνο αναλυτικά, που αφορά στο Σ.α.Ε.Κ. Το Κύριο Μέρος του Σ.α.Ε.Κ, (μετά το ΚΕΦ.4), «κλεί-νει» ,με τα ΕπιλΕΓοΜΕΝα, που αφορούν στη δια-σύνδεσή του, με το ΚΕΦ.6, (Κ.6.3) και (Κ6.4), του MASTER PLAN. (πρόβλεψη αναθεωρήσεων και εκ-παίδευση του προσωπικού).

Ειδικότερα για τη «μαρίνα», το ναυπηγείο, τις εγκαταστάσεις, δεξαμενισμού πλοίων και το ΑΥΕ. απαιτούνται τουλάχιστον, άλλα τέσσερα παράγωγα σχέδια ανταπόκρισης, ως ακολούθως:α. Σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Εκκένωση χώρων, λόγω πυρκαγιάς, σεισμού ή άλλης θεομηνίας.Πυρκαγιά. Βασικό ζήτημα, η ροή επικοινωνίας κατά την αναγγελία Κινδύνων. (ποιός ειδοποιεί ποιόν). πριν την πυρκαγιά - προληπτικά μέτρα, (πυροπρο-στασία). Κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς - μέτρα καταστολής, (πυρασφάλεια).Σεισμός. Κατά τη διάρκεια του σεισμού. Μετά το σει-σμό. (βλ.σχετ. κατωτέρω, παράρτημα ΣαΕΚ). β. Σχέδιο έκτακτης ανάγκης: Άνθρωπος στη θάλασσα. ακολουθούνται οι διαδικασίες, που προ-βλέπονται. γ. Σχέδιο έκτακτης ανάγκης: Τραυματισμός. ανα-λαμβάνει η ομάδα επιφυλακής και συντονισμού και ακολουθούνται τα κεκανονισμένα, όσον αφορά την ειδοποίηση αρμοδίων, την περίθαλψη, επαναφορά στην κανονικότητα, περίσωση φήμης κλπ.. δ. Σχέδιο έκτακτης ανάγκης: Πυρκαγιά σε πλοίο, Θαλαμηγό ή υδροπλάνο. ακολουθούνται οι διαδικα-σίες διάσωσης, που προβλέπονται, η απομάκρυνση του σκάφους ή του υδροπλάνου και η περαιτέρω μέριμνα, για ανθρώπους, πράγματα, εγκαταστάσεις, περιβάλλον. Τέλος και μετά τη βιβλιογραφία, παρατίθενται τα πα-ραρτήματα και τα προσαρτήματα. Δίδεται το ακόλου-θο παράδειγμα, ενδεικτικά.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 - Σεισμική ΔόνησηΤο Παράρτημα χωρίζεται στα εξής διακριτά μέρη.1. αρμοδιότητες και ύπευθυνότητα κατά χώρο. 2. Μήνυμα Εκκένωσης, μέσω μεγαφωνικών εγκατα-στάσεων.3. Άμεση ανταπόκριση προετοιμασίας .4. οδηγίες προφύλαξης κατά τη διάρκεια της δόνη-σης. 5. οδηγίες Ενεργειών, αμέσως μετά το σεισμό, όλων των ομάδων και αυτής της αποκατάστασης βλαβών. 6. αμεσος έλεγχος υπευθύνων, ανά περιοχή και


38

αναφορές προς συντονιστικό κέντρο.7. Στάδιο Εκκένωσης, ανά χώρο, με οδηγίες κατεύ-θυνσης των ευρισκομένων σε αυτούς, προς χώρους διασποράς. 8. Έλεγχος πλήρους εκκένωσης και έλεγχος δικτύ-ων παροχών- διασφάλιση εμπιστευτικών στοιχείων και αντικειμένων αξίας.9. πρώτος έλεγχος τυχόν ζημιών και πρώτη ανταπό-κριση προσωρινής αποκατάστασης.10. Διαχείριση της κατάστασης από ομάδα χειρισμού Κρίσεων-Άμεση Ενημέρωση των «συμμάχων» μας και έκκληση για βοήθεια και συνδρομή . ανακοινώσεις Επι-κοινωνία-Συνεργασία με αρχές.11. προστασία όλων των χώρων και περιμετρική προστασία με περιπολίες.12. ανάλυση της κρίσης. αξιολογήσεις. αποτίμη-ση της Κρίσης. αποφάσεις για πιθανές ενέργειες και βελτιώσεις. Συμπεράσματα. Ενσωμάτωση της Εμπειρίας στις μελλοντικές εκπαιδεύσεις. Φροντί-δα όσων υπέστησαν βλάβη. ύπολογισμός για όλα τα κόστη. Επικοινωνία με ΜΜΕ και δελτία τύπου. αναθε-ωρήσεις. Ευχαριστήρια Δώρα. Το παραρΤήΜα συνοδεύεται από ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΚΑΘΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΔΙΑΚΡΙΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ. Αυτά αφορούν χωριστά:Α. Μνημόνια ενεργειών.Β. ύπόμνηση καθηκόντων προς τον έχοντα το γενικό πρόσταγμα στην ανταπόκριση σε περίπτωση σει-σμού και στον αναπληρωτή του.Γ. Μνημόνια καθηκόντων επικεφαλής της κάθε ομά-δας ανταπόκρισης και του αναπληρωτή του. Δ. Εσωτερικά διαγράμματα όλων των εγκαταστάσεων, των οδών διαφυγής ,των τελικών εξόδων από τις εγκα-ταστάσεις τη σήμανση και τα τοπογραφικά των χώρων συγκέντρωσης μετά την εκκένωση.Ε. Σχεδιαγράμματα χώρων εργαλείων και εφοδίων.Διαγράμματα πινακίδων επισημάνσεων, πυροσβε-στήρων και των τροχήλατων, καθώς και φόρμες ελέγχου καλής κατάστασης και λειτουργίας αλλά και έντυπα αντικατάστασης πυροσβεστήρων, που δημιουργούν ερωτηματικά,ως προς την καλή λει-

τουργία τους.Ζ. Φόρμες συμπλήρωσης χρέωσης υλικών και εφο-δίων.Η. Μνημόνιο διασφάλισης κλειδιών Θ. λίστα ονομάτων του προσωπικού, με τα στοιχεία επικοινωνίας τους.Ι. Κατάλογοι όλων των ομάδων με τα μόνιμα και τα εθελοντικά μέλη τους, που πρέπει να διατηρούνται ενημερωμένοι.ΙΑ. χάρτες της ευρύτερης περιοχήςΙΒ. Μικρός κατάλογος με τα ονόματα και όλα τα στοι-χεία επικοινωνίας των συνδέσμων μας,με τις αρχές και τους εθελοντικούς οργανισμούς.ΙΓ. οδηγίες, προς τον αρχηγό τής ομάδας Διαχείρισης Κρίσης.

3. Maritime CIVIL DEFENSE PLAN ή ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ (Ε.Κ.Π.Α) ή ΣΧΕΔΙΟ ΠΑΜ/ Π.Σ.Ε.Α. H ναυτική εταιρεία, ο Όμιλος, η λιμενική εγκατάστα-ση, ναυπηγείο, των εγκαταστάσεων δεξαμενισμού περιλαμβανομένων, η «Μαρίνα» ή το ύδατοδρόμιο, αλλά και το πλοίο και η «MODU», για τα οποία έχου-με την ευθύνη του Maritime Security Management, δεν λειτουργούν, «εν κενώ». Είναι στοιχεία, πάνω στον «καμβά», των δραστηριοτήτων, της χώρας. Συνεπώς, είναι σε αλληλεξάρτηση και φυσικά, αλληλοεπηρεασμό, με όλα όσα αφορούν στη χώρα. (Σοβαρές καταστάσεις, μεσαίας ή μεγάλης κλίμα-κας, περιφερειακές αλλά και τοπικές διπλωματικές εντάσεις, εκδήλωση ασύμμετρων απειλών, εχθρο-πραξίες και πόλεμος).Εχθροπραξίες και πόλεμος, δεν διεξάγονται απο-κλειστικά, στα πεδία των μαχών και στους χώρους των ναυτικών πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και στα μετόπισθεν, όπου η συνδρομή της παλλαϊκής Άμυνας, θα μπορούσε να αποβεί και καθοριστική.οι έννοιες πολιτικές δυνάμεις και πολιτικός τομέας, αφορούν όλο το μη ένοπλο έμψυχο και άψυχο, δυ-ναμικό της χώρας και όλες τις δραστηριότητες, μέσα σε αυτήν.


39

Κύριοι άξονες, είναι μεταξύ άλλων: α) ο Ν.2641/98, που αφορά στην παλλαϊκή Άμυνα. β) Το π.Δ 133/1966 «περί διοικήσεως ,οργανώσεως και λειτουργίας της Σχολής π.Σ.Ε.α.».Το π.Δ. 133/66 , παραπέμπει και σε σχετικά νομοθετήματα.γ) Τα Σχέδια Δ/νσης παΜ-πΣΕα ύπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής πολιτικής.δ) Τα Σχέδια ύπουργείου προστασίας του πολίτη/αρχη-γείου λιμενικού Σώματος- Ελληνικής ακτοφυλακής /ΔιπαΜ-πΣΕα. ο Maritime Security Manager, έχει έτοιμο ένα ρεαλιστικό σχέδιο επίλυσης προβλημάτων πολι-τικής Άμυνας, πριν «ηχήσουν οι σειρήνες». ο βημα-τισμός, (αλγόριθμος), στη σχεδίαση, της πολιτικής άμυνας, ή στη σύνταξη ενός Εσωτερικού Κανονισμού πολιτικής Άμυνας, όπως συνήθως προσδιορίζεται, είναι, περίπου, ο ίδιος, όπως στο (Εξώφυλλο, χαρακτη-ρισμός εμπιστευτικότητας, το έγγραφο προς τους απο-δέκτες, πίνακας ενσωματωμένης σύμπτυξης, πίνακες: αναθεωρήσεων, Βραχυγραφιών – Επεξηγήσεων και αυτός των περιεχομένων). ή σειρά των Κεφαλαίων (Κ), του E.K.π.α, με πρώτη την Εισαγωγή.Η Εισαγωγή, συντάσσεται, όπως το αντίστοιχο μέρος του Σ.α.Ε.Κ. οπωσδήποτε όμως, θα περιέχει μνεία του Ν.2641/1998, περί παλλαϊκής Άμυνας. Επίσης θα γίνε-ται μνεία της εξουσιοδότησης, του Κεφαλαίου 6 του MASTER PLAN, (Κ.2) και (Κ.3), που αφορούν, στην κατάστρωση ΕΚπα και τη μελλοντική του αναθεώρηση.ακολουθούν τα Κεφάλαια, τα αναγκαία παραρτήματα και τα επισυναπτόμενα προσαρτήματα.Κ 1. αναφέρονται τα στοιχεία του φορέα. Το Κεφάλαιο συντάσσεται, με οδηγό τα όσα διαλαμβάνονται στο Κε-φάλαιο 1 του Σ.α.Ε.Κ.Επίσης αναφέρονται ονομαστικά, ο Maritime Security Manager ως «έχων το γενικό πρόσταγμα» με τον τίτ-λο του Διευθυντή. ο αρχηγός πολιτικής Άμυνας και ο ύπαρχηγός πολιτικής Άμυνας. Στη συνέχεια αναφέ-ρεται αριθμητικά το προσωπικό τού φορέα, (άνδρες, γυναίκες και σύνολο) και το προσωπικό που απαρτίζει το προσωπικό πολιτικής Άμυνας. Γίνεται μνεία της ορ-γάνωσης των ομάδων, για την π.α, όπως στο Σ.α.Ε.Κ.

Γίνεται κατάλληλη διασύνδεση, με τα σχετικά δύο παραρτήματα, που περιλαμβάνουν τις μόνιμες και τις εφεδρικές ομάδες, (κάθε κατηγορία σε χωριστό πα-ράρτημα), με τα στοιχεία του κάθε μέλους τής κάθε ομάδας, τη διεύθυνση, το μεταφορικό μέσο, που δια-θέτει και τα στοιχεία του, για άμεση επικοινωνία. Κάθε ένα από τα δύο παραρτήματα , συνοδεύεται από Τέσσε-ρα προσαρτήματα. Το πρώτο αφορά στο προβλεπόμενο προσωπικό, τις οδηγίες πάνω στον τρόπο που θα ενεργοποιηθεί και θα δράσει, η κάθε ομάδα, όταν οι περιστάσεις το απαι-τήσουν. Το δεύτερο αφορά στο προβλεπόμενο για την κάθε ομάδα υλικό. Το τρίτο, στα βιβλία, που πρέπει να τηρούνται ενήμερα και το τέταρτο αφορά, στις εκπαι-δεύσεις, στα γυμνάσια και στις ασκήσεις.

Κ.2. αναφέρονται τα: Καταφύγια. (Ύπαρξη ή μη, σε περιοχή εγγύς).ορύγματα. (Ύπαρξη ,δυνατότητες γρήγορης κατασκευ-ής).παρατηρητήριο. ( Ύπαρξη ή μη ή πρόθεση δημιουργί-ας). Συσκότιση. (Μέσα, εσωτερικός φωτισμός ασφαλεί-ας κ.λ.π.).παραλλαγή. (Τεχνικές, μέθοδοι, υλικά παραλλαγής).To Κεφάλαιο, συνδέεται με ειδικό παράρτημα οδηγιών, με επισυναπτόμενο, προσάρτημα με τα στοιχεία, την ειδικότητα εργασίας, τη διεύθυνση και τα στοιχεία επι-κοινωνίας, των εργαζομένων, που θα εκτελέσουν την παραλλαγή. προστασία προσωπικού και Μηχανημάτων κρίσιμων ζωνών. οργάνωση παροχής ύγειονομικών ύπηρεσιών. Διασυνδέεται με παραρτήματα και σχετιζόμενά προ-σαρτήματα ως εξής: παράρτημα 1ο Νοσηλευτικού προσωπικού, με προσάρτημα περί ύγειονομικού ύλι-κού. παράρτημα2ο, οδηγιών, με προσάρτημα ένδειξης των σχετικών εγχειριδίων, «οδηγών» και βιβλίων.Διοικητική Μέριμνα και Τροφοδοσία. Γίνεται μνεία, όλων όσων αφορούν, τα της Διοικητικής Μέριμνας.

Κ 3. Aφορά τις εκπαιδεύσεις του προσωπικού, που εμπλέκεται στην π.α. Είναι διαδικασία αρκετά επίπο-νη, αφού έχει να κάνει με την εξεύρεση κατάλληλων


40

χρονικών περιόδων, προσαρμοσμένων στις λειτουργι-κές ανάγκες του ομίλου της λιμενικής εγκατάστασης, της «Μαρίνας» ή του ύδατοδρόμιου. Άλλα ζητήματα, έχουν να κάνουν με την κατανομή των εκπαιδευομέ-νων σε τμήματα, την επιλογή των χώρων της εκπαίδευ-σης, τον αριθμό και το είδος των αναλωσίμων που θα απαιτηθούν, (θέμα operational budget), ποίοι θα είναι οι εκπαιδευτές, τι εκπαιδευτικό υλικό θα χορηγηθεί. από τα πλέον σοβαρά ζητήματα, είναι η επιλογή των εκπαι-δευτικών αντικειμένων και ο τρόπος της εκπαίδευσης (εκπαίδευση ενηλίκων και ατόμων ώριμης ηλικίας, που έχουν μαθησιακά χαρακτηριστικά, διαφορετικά από τον σπουδαστή και τον φοιτητή και η οποία εκπαίδευση, θα συνοδεύεται από πολλές δραστηριότητες και πρακτι-κές ασκήσεις).Τα κύρια σημεία -τίτλοι, εκπαιδευτικών αντικειμένων, θα μπορούσαν να είναι τα ακόλουθα.1. Ενημέρωση, για την π.α. ,γενικά. ή ιστορική εμπειρία. ατομική και ομαδική προστασία τού προσωπικού.2. Ναυτική εταιρεία, εμπορικά πλοία και πόλεμος. Κρί-σιμες υποδομές. λιμένες και λιμενικές εγκαταστάσεις, «Μαρίνες» και ύδατοδρόμια.3. παΜ στη χώρα μας. ή νομοθεσία για την παΜ. οργά-νωση –Διοίκηση. περί πολέμου και έκτακτων καταστά-σεων, σε αυτόν. Ναυτικός πόλεμος.4. ατομικός-πυρηνικός- Βιολογικός- χημικός πόλεμος. όπλα μαζικής καταστροφής. προστασία λιμένος, λιμενι-κών εγκαταστάσεων, «Μαρίνας», αύΕ και μέσων τους. 5. Εκρηκτικοί μηχανισμοί, βλήματα. Εκρήξεις –Τύποι – Εξέλιξη Εκρήξεων-αποτελέσματα-προστασία. περί εκρηκτικών μηχανισμών που δεν εξερράγησαν από μηχανική βλάβη ή που διασπείρονται, σκόπιμα. Επισή-μανση-αναγνώριση-Άμεσες ενέργειες6. Ψυχολογικές Επιχειρήσεις. Άμυνα στις προσπάθειες αυτές. περί της αξίας της παρατήρησης.7. παθητική και ενεργητική πυρασφάλεια.- Μέσα –Τα-κτικές. Βασικές ενέργειες, (και σε εγκλωβισμό). πρακτικές ασκήσεις κά.Κ4. περιλαμβάνει τα του απαιτουμένου εξοπλισμού, για τον εφοδιασμό τών ομάδων π.α. της Εταιρείας ή του ομίλου, της λιμενικής εγκατάστασης, της «Μαρίνας» ή το ύδατοδρομίου.

Οι κατηγορίες υλικού, που καταγράφονται είναι:1. Τα μέσα επικοινωνιών, Ενσύρματα και ασύρματα, οπτικά ηχητικά. Εγχειρίδια, με οδηγίες και κανόνες δι-αβιβάσεων.2. πυροσβεστικά μέσα και διατιθέμενα λοιπά υλικά, χρήσιμα στην πυρόσβεση.3. ύλικά διάσωσης. 4. Εξοπλισμός και υλικό πρώτων βοηθειών και ιατρο-φαρμακευτικής περίθαλψης. Τα διακρίνουμε σε δύο κατηγορίες .Μη αναλώσιμα και αναλώσιμα. 5. αναφέρονται τα μηχανήματα και τα οχήματα και οτι-δήποτε έχει σχέση με την ύπαρξη, διαθεσιμότητα και πρόσβαση στην προμήθεια καυσίμων ,σε κατάσταση ,κατά την οποία η π.α. έχει ενεργοποιηθεί6. αναφορά του έντυπου υλικού ,που αφορά στην π.α., όπως Νομοθεσία, Εγχειρίδια, Έγγραφα αρχών,τα οποία ταξινομούνται και διατηρούνται στο αρχείο ασφαλείας.

Κ 5. αφορά στην πραγματοποίηση ασκήσεων και γυ-μνασίων, στις αξιολογήσεις τους και στη συνολική αποτίμησή τους.

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑΓια όλες τις δραστηριότητες π.α. απαιτείται η τήρηση ημερολογίου ενεργειών, που τηρείται με ευθύνη του αρχηγού και του ύπαρχηγού π.α. και υπογράφεται από τον Maritime Security Manager. Με την ίδια τάξη και από τα ίδια πρόσωπα υπογράφονται και όλα τα Βιβλία των ομάδων και τα παραρτήματα και τα προσαρτήματα του Ε.Κ.π.α. προσωπικά συντάσσω μνημόνια ενεργειών και οδηγιών, προς τους Managers ασφαλείας. Μου έχουν πει ότι τέτοια μνημόνια, είναι επιπλέον κό-πος. ή σύνταξη τέτοιων μνημονίων, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μία εκδήλωση ορισμένων από τις κύρι-ες και κάποιων από τις βοηθητικές λειτουργίες του Management .Δηλ. οργάνωσης και ήγεσίας ( 2 από τις 4 Κύριες λειτουργίες) καθώς Συντονισμού, Επι-κοινωνίας, και ύποκίνησης (3 από τις 5 βοηθητικές λειτουργίες). ή υποκίνηση, εμπεριέχει προσδοκίες και οράματα. Και ο Security Manager, επιβάλλεται να είναι δημιουργός προσδοκιών, που εκφράζονται και μέσα από τα οράματα.


41

7η Ενότητα «Εγχειρίδιο Διαχείρισης Κρίσεων

και Κεφάλαιο ΧΙ-2 της SOLAS (ISPS code)»Maritime SECURITY HANDBOOK ή ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ή ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ MARITIME SE-CURITY.

πρόκειται για ένα σύστημα βέλτιστων πρακτικών στην αποτελεσματική ανταπόκριση σε προβλήμα-τα και κρίσιμα περιστατικά, ασφαλείας Security, σε ξηρά και θάλασσα.Συγκροτείται από Τέσσερα Μέρη. Το α’ ΜΕροΣ, εί-ναι το ΘΕΜΕλιΩΔΕΣ.

Το Β’ ΜΕΡΟΣ, το Λειτουργικό, το οποίο περιλαμβάνει δύο τμήματα. Το Πρώτο τμήμα, περιλαμβάνει τον επιχειρησια-κό σχεδιασμό ανταπόκρισης σε κρισιγενείς κα-ταστάσεις σε οποιοδήποτε στόχο ενδιαφέροντος και φυσικά μέσα και εγγύς χώρους της λιμενικής εγκατάστασης, του ναυπηγείου και των εγκατα-στάσεων δεξαμενισμού των πλοίων, της «μαρί-νας» και του υδατοδρόμιου. π.χ. παράπονα, φημολογία, εξωτερικά αιτήματα, θάνατος, κλοπή, ληστεία, αρπαγή προσώπου, απειλή βόμβας, δολοφονική απόπειρα στη δια-δρομή σπίτι-γραφείου, έκρηξη στα γραφεία της εταιρείας ή σε περιουσιακά στοιχεία, των φορέ-ων, στην ξηρά, πρόβλημα ασφαλείας σε εγγύς υποδομές, που εξυπηρετούν τα ανωτέρω, όπως συγκοινωνιακοί κόμβοι, μεταφορών ξηράς γενι-κότερα και σιδηροδρομικού δικτύου ειδικότερα. Το Δεύτερο Τμήμα, αφορά στα σχέδια, που προ-βλέπει ο Διεθνής Κώδικας ISPS. Δηλαδή τα σχέ-δια αξιολογήσεων αλλά και τα σχέδια ασφαλείας λιμενικής εγκατάστασης και πλοίου/MODU. Επί-σης το σχέδιο ασφαλείας υδατοδρομίου και το σχέδιο ανταπόκρισης της ομάδας «φροντιστών

ασφαλείας», εμπορικού πλοίου, σε πειρατική ή τρομοκρατική επίθεση.Το Γ΄ΜΕΡΟΣ, είναι το αξιολογικό-αποτιμητικό από την ανάλυση της κάθε κρίσης, κατά περίπτωση.Το Δ’ ΜΕΡΟΣ, αφορά στα παραρτήματα και στα συ-νημμένα σε αυτά προσαρτήματα. Αναλυτικότερα:Α΄ ΜΕΡΟΣ (Θεμελιώδες). ή δομή του, είναι όπως αυτή των Master Plan, Σ.α.Ε.Κ. και ΕΚπα. Τα Κεφάλαια, έχουν ως εξής. Κ1. ορισμοί και έννοιες σχετικά με τα προβλήμα-τα και τις κρίσεις, που θα δημιουργήσουν περι-στατικά, που αναφέρονται, στο Β΄ΜΕροΣ.Κ.2. Τα σχετικά με την ομάδα Διαχείρισης Κρίσης και την κινητοποίηση του προσωπικού.

Β΄ΜΕΡΟΣ (Λειτουργικό). Διακρίνεται σε δύο τμήματα, όπως προαναφέρα-με. ΠΡΩΤΟ ΤΜΗΜΑ- ΚΡΙΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΕΣ Κάθε περίσταση, που απαιτεί και ένα παράγωγο σχέδιο. Το καθένα από αυτά θα αποτελεί και ξε-χωριστό Κεφάλαιο, του λειτουργικού Μέρους, για ευκολία. ή βαρύτητα του κινδύνου, που διαπραγ-ματεύεται το κάθε Κεφάλαιο, από τα αναφερόμε-να παρακάτω, θα κλείνει με τον υπολογισμό τής βαρύτητας, του συγκεκριμένου κινδύνου σύμφω-να με τον πίνακα De Preez, Κεφάλαιο 3, (Κ3), Δεύτερο τμήμα του MASTER PLAN.Με κάθε Κεφάλαιο, μπορούν να διαπραγματευ-θούν θέματα όπως:Κρίση σχετική με τη ναυτιλιακή επιχειρηματική δραστηριότητα.παράπονα, φημολογία, αιτήματα, (από αρχές και από ΜΜΕ).Απεργία στη ναυτική εγκατάσταση με ταυτόχρονη


42

διαμαρτυρία και εκδηλώσεις αλληλεγγύης.Στην περίπτωση, αυτή υπάγεται και η παρεμπό-διση εισόδου, αποχώρησης, κατάπλου και από-πλου, παρεμπόδιση κίνησης στους κόμβους και στις υποδομές, μεταφορών, που έχουν άμεση σχέση στη ναυτική εγκατάσταση.Κρίση σχετικά με την επιχειρηματική δραστηριότητα, σε παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης και τη δυσκολία χρηματοδότησης.Κρίση σχετική με προσωπικό και συνεργάτες. Τροχαίο ατύχημα. πρόβλημα ύγείας. πρόβλημα υγείας σε αριθμό εργαζομένων ή επιβατών πλοί-ων.Κρίση σχετική με κοσμικές εκδηλώσεις.πρόκειται για εγκαίνια, εορτές επετείων της εται-ρείας, εκδηλώσεις, εγκαινίων πλοίου, καθελκύ-σεις κ.ά. Κάθε τέτοιο γεγονός πρέπει να θεωρεί-ται ως κρίσιμη κατάσταση.Τα επίσημα εγκαίνια, έχουν και ένα δυναμικό σκοπό. Δείχνουν στην πράξη του τι είναι ικανός ο φορέας (λιμένας και λιμενικές εγκαταστάσεις, «Μαρίνα», ναυπηγείο, υδατοδρόμιο, ή και το πλοίο, να προσφέρουν. Και όχι μόνο να επιδεί-ξουν, αλλά και να πείσουν, ότι συγκαταλέγονται στους leaders.ή συγκέντρωση μεγάλου πλήθους ατόμων, μετα-ξύ των οποίων και πολλοί VIPs, αλλά και οι πολ-λές δραστηριότητες, απαιτούν ένα πολυεπίπεδο ειδικό σχέδιο ασφαλείας.Επιτελικά οι χώροι θα διαιρεθούν, σε χώρους ευ-θύνης, οριζόντια και κάθετα.Κρίση σχετική με εγκαταστάσεις, που απαιτούν εκκένωση λόγω απειιλής τρομοκρατικής ενέργειας. (Για το σεισμό, πυρκαγιά, θεομηνία γενικά, διαπραγματεύεται, το ΣαΕΚ, όπως έχουμε αναφέρει). Το παρόν αφορά απειλητικό τηλεφώ-νημα για βομβιστική ενέργεια, έκρηξη εκρηκτι-κού ή εμπρηστικού μηχανισμού, αντιμετώπιση ραδιολογικών, Βιολογικών και χημικών Συμβά-ντων, («οξέα συμβάντα»), commandeering πλοί-ου μετά τον κατάπλου ή όντας έτοιμο να απο-

πλεύσει και commandeering υδροπλάνου, μετά την προσθαλάσσωση ή έτοιμο για ελιγμό αποθα-λάσσωσης. Κάθε περίπτωση θα εξετασθεί προ-σεκτικά με βάση, το ιστορικό, τις πληροφορίες, τις στατιστικές, την ανάλυση, τη φαντασία και τις εκτιμήσεις. Έκρηξη Βόμβας ή άλλου μηχανισμού. Σε εσωτε-ρικό χώρο. Σε εξωτερικό χώρο. (αναλυτικά κατά περίπτωση).Αντιμετώπιση Ραδιολογικών, Βιολογικών και Χημικών Συμβάντων,( «οξέα συμβάντα»).ή αντιμετώπιση της έκθεσης σε Τοξικές Βιομη-χανικές ουσίες (ΤΒο) ή σε χημικές πολεμικές ουσίες (χπο), βασίζεται στις ίδιες αρχές και σε αυτές ακριβώς θα βασιστεί και το παράγωγο σχέ-διο, που θα συντάξουμε. Οι αρχές είναι:

Γεωγραφικός προσδιορισμός. Άμεση Ειδοποίηση αρμοδίων πρώτης απόκρισης, απομάκρυνση προ-σβληθέντων από τις ουσίες. απομάκρυνση των ουσιών από τους προσβληθέντες. ύποστηρικτική θεραπεία, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα υποστή-ριξης ζωής και χορήγησης αντιδότου. (Βλ. σχετ. «οδηγός αντιμετώπισης Βιολογικών και χημικών Συμβάντων στο Νοσοκομείο, τ. Β΄ χημικοί και ρα-διολογικοί παράγοντες», Κέντρου Ελέγχου Ειδι-κών λοιμώξεων, Β’ Έκδοση, 2004).ο σχεδιασμός περιλαμβάνει και την προνοσοκο-μειακή αντιμετώπιση, σε στενή συνεργασία με τις ύπηρεσίες πρώτης απόκρισης (πυροσβεστική, Ελληνική αστυνομία, ΕΚαΒ) αν και θα υπάρξει συντονισμός και άλλων φορέων όπως ύπουργεί-ων, Γενικού χημείου, Κέντρου Ελέγχου Δηλητη-ριάσεων κ.ά. που συμμετέχουν στον οργανωτικό σχεδιασμό του Κράτους.Το φάσμα των συμβάντων περιλαμβάνει: Μεμο-νωμένο περιστατικό. πολλά θύματα. Συμβάν με μαζικές απώλειες. οι σχεδιαστικές δραστηριό-τητες περιλαμβάνουν από πλευράς αρχών και Φορέων, τον χειρισμό Συμβάντος, τη Διαλογή (ιε-ράρχηση διαδικασιών στον τόπο συμβάντος),την απολύμανση, Τα πρωτόκολλα ιατρικού χειρισμού


43

των διαδικασιών, τους χώρους υποδοχής των θυ-μάτων στα Νοσοκομεία, την Ψυχοσωματική και πνευματική υγεία.οι διαδικασίες εκκένωσης και υποδοχής είναι οι ίδιες, σε κάθε περίπτωση.Κρίση σχετική με εγκληματική ενέργεια. αφορά Ύποπτα δέματα και επιστολές, απειλές, Κλοπή, Ένοπλη ληστεία – ένοπλη επιδρομή, αρ-παγή προσώπων-ομηρία.Σημειώνεται ότι η διακοπή λειτουργίας κάμερας θεωρείται κρίσιμη κατάσταση πρόδρομο σημείο ληστείας ή ένοπλης επιδρομής.ε. Αρπαγή προσώπων-ομηρία.Συγκροτείται η ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων (οΔΚ). Ειδοποιούνται οι αρχές. προς το σκοπό, ενημέρωσης, αναφέρονται τα ακόλουθα:ύπάρχουν τέσσερις κατηγορίες απαγωγέων. οι Ερασιτέχνες. οι μανιακοί. οι φανατικοί θρησκευ-τικοί ή πολιτικοί. οι Επαγγελματίες. οι Ερασιτέχνες. Κάνουν τα σχέδια «στο γόνατο». Εντοπίζονται. Δεν έχουν όμως ψυχραιμία και για αυτό είναι και επικίνδυνοι. οι μανιακοί, είναι πα-ράλογοι και απροσέγγιστοι. Μπορούν να σκοτώσουν «κατά το κέφι τους». οι φανατικοί θρησκευτικοί ή πολιτικοί, είναι χειρό-τεροι από τους ερασιτέχνες αλλά και από τους επαγγελματίες. Μερικές φορές τα αιτήματα - αξιώσεις τους, είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν. παλεύουν για το σκοπό, κυνηγούν τη δόξα και πέ-ραν παντός άλλου, τη δημοσιότητα. Για χάρη τού σκοπού μπορούν να σκοτώσουν και να πεθάνουν. οι Επαγγελματίες. Τους αντιλαμβανόμαστε, από το σχέδιο, αφού «πετύχει η αρπαγή». Στο πρό-σωπο του ομήρου βλέπουν μια καλή επένδυση, επομένως θα διαφυλάξουν το «θησαυρό». Έχουν μειονέκτημα, αν «δουλέψουν», σε χώρα που δεν γνωρίζουν. Σε μια τέτοια περίπτωση έχουν τη νευρικότητα του χρόνου. Το περιβάλ-λον δεν τους είναι οικείο, με αποτέλεσμα να έχουν φοβερό άγχος. Θέλουν να «ξεμπλέξουν», γρήγορα και να φύγουν μακριά. αν όμως γίνουν

άστοχες κινήσεις, μπορεί να τους πιάσει πανικός να σπεύσουν να εξαφανιστούν, αφήνοντας πίσω τους το πτώμα τού ομήρου ή των ομήρων.προσοχή κανένας απαγωγέας δεν δείχνει οίκτο. Και αυτό είναι κανόνας. χωρίς εξαίρεση.Ένοπλη επίθεση στα γραφεία, ναυτικής εταιρείας ή του Ομίλου ή στις κατοικίες πλοιοκτήτη ή στελέχους στόχου. Αποβατική ληστρική επίθεση κατά παράλιων εγκαταστάσεων εξωτικών πολυτελών προορισμών.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ Β΄ΜΕΡΟΥΣ. ISPS code και MARITIME SECURITY PLANNINGΈνοπλη επίθεση εναντίον λιμένα, λιμενικής εγκατάστασης και δεξαμενής, «Μαρίνας», ναυπηγείου, εγκατάστασης δεξαμενισμού (μόνιμης ή πλωτής), ΑΥΕ.Βολές κατά πλοίου ή MODU.Βολές κατά υδροπλάνου.Επεισόδια σε ναυλωμένο πλοίο μεταφοράς φιλάθλων. Πριν τον απόπλου, εν πλώ, κατά ή μετά τον κατάπλου.Δολιοφθορά σε πλοίο, που ναυπηγείται ή μετασκευάζεται.Τρομοκρατική επιδρομική ενέργεια κατά πλοίου ή MODU.Ληστρική επιδρομή κατά πλοίου.Κατάληψη πλοίου εν πλώ και αρπαγή προσώπων.π.χ. Θ/Γ Silco, από μέλη τής οργάνωσης του Abu Nidhal. οι επιβαίνοντες κρατήθηκαν, ως όμηροι. Πειρατική επίθεση κατά πλοίου ή MODU.Για την κάθε περίπτωση αναπτύσσεται ιδιαίτερο Κεφάλαιο- Σχέδιο ανταπόκρισης, με βάση όσα εκτέθηκαν στο Master Plan. οι περιπτώσεις, που διαπραγματεύεται στο παρόν Τμήμα, περιλαμβά-νονται στα Σχέδια αξιολόγησης ασφαλείας, αλλά και στα ίδια τα σχέδια ασφαλείας του πλοίου, της «Modu». Επίσης στα Σχέδια αξιολόγησης ασφαλείας, αλλά και στα ίδια τα σχέδια ασφαλείας, της λιμενικής


44

εγκατάστασης, (που είναι παρόμοιο με αυτά του ναυπηγείου), της «Μαρίνας», και του ύδατοδρο-μίου. Στο παρόν, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά για τα υδατοδρόμια, παρ.5, παρακάτω. Επίσης γίνεται ιδιαίτερη αναφορά σε στοιχεία, που θα ληφθούν υπόψη, ανά περίσταση σχεδιασμού ανταπόκρι-σης, της «ομάδας φροντιστών ασφαλείας εμπο-ρικού πλοίου», (υπό ελληνική σημαία αν και όχι απαραίτητα, αφού οι διαδικασίες είναι σχεδόν ίδιες). παρ. 6 παρακάτω. Κατόπιν, όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, για το ΔΕύΤΕρο ΤΜήΜα Β΄ΜΕρούΣ, σχετικά με τα σχέ-δια που προβλέπονται από τον ISPS code, παρατί-θενται τα ακόλουθα.

1. Αξιολογήσεις ασφαλείας πλοίου και «Modu».ή αξιολόγηση ασφάλειας πλοίου και «Modu», αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας εκπόνησης και μετέπειτα τήρησης του σχεδίου ασφάλειας πλοίου ή της «Modu». ή αξιολόγηση γίνεται με επιτόπια επιθεώρηση ασφάλειας, (του πλοίου ή της «Modu»). Κατά τη διάρκειά της, εξετάζονται και εκτιμώνται τα ήδη υπάρχοντα μέτρα αλλά και οι διαδικασίες και οι λειτουργίες ασφάλειας. Επισημαίνονται τρωτότητες στα τμήματα και τις βασικές λειτουργίες του πλοίου, ή της «Modu», που χρήζουν προστασίας.

Σημειώνεται ότι, οι MODU θεωρούνται ως πο-ντοπόρα πλοία και η ασφάλειά τους υπόκειται στους κανόνες του σχετικού κώδικα («Κώδικας MODU»), του Διεθνούς Ναυτιλιακού οργανισμού (ιΜο). Για τις «Modu», αναφέρεται ότι υφίσταται ένας κατακερματισμός, του ρυθμιστικού πλαι-σίου. ή Ε.Ε., μετά την καταστροφή τής πλωτής εξέδρας στο Μεξικό την 20 απριλίου 2010, πρό-τεινε τη σύνταξη μιας συνεκτικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με το αρ.9 της πρότασης, ο φορέας εκ-μετάλλευσης καλείται να συντάξει έκθεση περί μεγάλων κινδύνων. Τα στοιχεία εξειδικεύει σχετι-κό παράρτημα.

Επανερχόμενοι στις αξιολογήσεις, πλοίου και «Modu», αναφέρουμε ότι προσδιορίζονται, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες, οι πιθανές απειλές και ο βαθμός πιθανότητας εκδήλωσής τους. Γίνεται κατάταξη κατά προτεραιότητα της βαρύτητας κινδύνου, (με εργαλείο τον πίνακα Du Preez και βαθμονόμηση κατά Walsh). Στη συνέ-χεια εστιαζόμαστε στις αδυναμίες, των πλοίου και «Modu», ανθρώπων σε αυτά, φορτίου, εξο-πλισμού, διαδικασιών, λειτουργιών. ή έκθεση αξιολόγησης ασφάλειας πλοίου ή της «Modu», τεκμηριώνεται, εγκρίνεται και φυλάσσεται από την εταιρεία, στο αρχείο της, όπου θα προσφεύ-γουμε για επανεξετάσεις.Σύμφωνα με το σημείο 8 του Β΄Μέρους του Κώ-δικα ISPS, ο ύαΕ είναι, αυτός που έχει τη σχετική ευθύνη και την τελική ευθύνη για τη διασφάλιση της ορθής εκτέλεσής τους.(Συμμόρφωση με τις διατάξεις του κεφαλαίου XI-2 και του Μέρους α΄ του κώδικα ISPS). Είναι δυνατόν, να ζητηθεί η γνώμη εμπειρογνω-μόνων, σχετικά με τη γνώση των υφισταμένων απειλών για την ασφάλεια. ο ύαΕ θα πρέπει για τη διενέργεια αξιολόγησης, να λάβει υπόψη του βάσει πληροφοριών: Του γενικού σχεδίου διαρ-ρύθμισης του πλοίου ή της «Modu», καθώς και θέματα σχετικά με τις ζώνες περιορισμένης πρόσβασης, των μεταβολών στην παλίρροια οι οποίες ενδέχεται να έχουν επίπτωση στην ευπά-θεια ή στην ασφάλεια του πλοίου ή της «Modu», των χώρων φορτίου και των ρυθμίσεων στοιβασί-ας, των θέσεων όπου αποθηκεύονται τα εφόδια και ο βασικός εξοπλισμός συντήρησης, έκτακτης ανάγκης και του εφεδρικού εξοπλισμού για τη δι-ατήρηση βασικών λειτουργιών, του αριθμού του προσωπικού κ.ά.

2. Σχέδιο ασφάλειας πλοίου και «Modu».Το σχέδιο μπορεί να τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή προστατευόμενο με διαδικασίες ι.Τ Security. Εκπονείται (δυνητικά) από α.ο.α σύμ-


45

φωνα με το σημείο 9, του α΄Μέρους του Κώδικα ISPS, με τους περιορισμούς, που προβλέπονται. Το σχέδιο «ευθυγραμμίζεται», σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του B’ Μέρους του Κώδικα ISPS, που κάνει και μνεία και για τις γλώσσες σύνταξης. Σύμφωνα με τα στοιχεία 4 έως 18, του σημείου 9, του α’ Μέρους του ISPS code, συντάσσονται και καταγράφονται : οι διαδικασίες αντιμετώπισης απειλών και ανταπόκρισης σε κρίσιμα περιστα-τικά, με ταυτόχρονη τη συνέχιση των κρίσιμων λειτουργιών τού πλοίου ή της «Modu» και των διασυνδέσεών τους.Καταγράφονται οι διαδικασίες που αφορούν:Στη συχνότητα δοκιμών ή βαθμονόμησης και στη διασφάλιση της επιθεώρησης των εξοπλισμών ασφαλείας, του πλοίου ή της «Modu». Γίνεται προσδιορισμός των θέσεων, με τα σημεία ενερ-γοποίησης του συστήματος συναγερμού και την ακολουθία διαδικασιών για τον περιορισμό των εσφαλμένων συναγερμών. αναφέρονται οι διαδι-κασίες εκκένωσης, σε περίπτωση, που απειλείται ή παραβιάζεται η ασφάλεια, οι διαδικασίες εκπαί-δευσης, γυμνασίων και ασκήσεων σχετιζόμενων με το σχέδιο και οι τρόποι προηγμένης αναφοράς συμβάντων ασφαλείας.Καταγράφονται οι βέλτιστες πρακτικές και στα τρία επίπεδα ασφαλείας σχετικά με κάθε δραστη-ριότητα, στο εμπορικό πλοίο ή στη «Modu», σύμ-φωνα με το σημείο 9, του Β΄Μέρους του Κώδικα ISPS. Σε σχετικό παράρτημα θα περιληφθούν τα στοιχεία του υπευθύνου ασφάλειας της εταιρεί-ας, στοιχείων επικοινωνίας επί 24ώρου βάσεως, τα στοιχεία του ααπ και τα στοιχεία του προσω-πικού τού πλοίου ή της «Modu», το οποίο είναι επιφορτισμένο με καθήκοντα ασφαλείας. Στο παράρτημα προσαρτώνται μνημόνια των καθηκό-ντων τους.

3. Αξιολόγηση ασφάλειας, λιμένα, λιμενικής εγκατάστασης, ναυπηγείου, (περιλαμβάνονται οι μόνιμες και οι πλωτές δεξαμενές, δεξαμενισμού πλοίου), «μαρίνας», «υδατοδρομίου».

Για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τους λιμένες, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τού άρθρου 3 του N.3622/07, εκπονούνται μελέτες αξιολόγη-σης ασφάλειας είτε από την Ενιαία αρμόδια αρχή είτε από εξουσιοδοτημένους προς τούτο α.ο.α. Κατά την εκπόνηση των μελετών αυτών, λαμβά-νονται υπ’ όψιν οι απαιτήσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 15.3 και 15.4 του μέρους Β’ του ίδιου Κώδικα ISPS, όσον αφορά στις λιμενικές εγκαταστάσεις και στο παράρτημα ι της οδηγίας, όσον αφορά στους λιμένες και η οποία οδηγία έχει μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο, σύμφωνα με τα κεκανονισμένα. οι μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας λιμένα, λαμ-βάνουν επιπλέον υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες των διάφορων τμημάτων κάθε λιμένα, καθώς και των παρακείμενων περιοχών του, εάν οι περιοχές αυ-τές έχουν επίπτωση στην ασφάλειά του. Επίσης λαμβάνουν υπ’ όψιν τις εγκεκριμένες αξιολογή-σεις ασφάλειας των επί μέρους λιμενικών εγκα-ταστάσεων εντός των ορίων του εν λόγω λιμένα. Και αυτή η αξιολόγηση, όπως της ανάλογης του πλοίου, αποτελεί βασικό και αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας ανάπτυξης του σχεδίου ασφάλει-ας λιμενικής εγκατάστασης, ναυπηγείου, περι-λαμβανομένων και των εγκαταστάσεων δεξαμε-νισμού πλοίου, (μόνιμες ή πλωτές δεξαμενές), «μαρίνας», «υδατοδρομίου», με βάση όσα ορί-ζονται, στο α΄Μέρος του κώδικα ISPS.

4.Σχέδιο ασφαλείας λιμένα, λιμενικής εγκατάστασης, ναυπηγείου, (περιλαμβάνονται οι μόνιμες και οι πλωτές δεξαμενές, δεξαμενισμού πλοίου) και ανάλογα για τη «μαρίνα» και το «υδατοδρόμιο».Για κάθε εγκατάσταση εκπονείται με βάση την αξιολόγηση ασφάλειας, ένα σχέδιο ασφαλείας. Με τον ίδιο τρόπο, μπορούμε να εκπονήσουμε σχέδιο ασφαλείας για το ναυπηγείο, και τις εγκα-ταστάσεις δεξαμενισμού, τη «μαρίνα» και το «υδατοδρόμιο» και για τις σχετικές διασυνδέσεις τους. Το σχέδιο προβλέπει τρία επίπεδα ασφάλει-


46

ας, όπως ορίζεται στο α΄Μέρος του κώδικα ISPS και εγκρίνεται από το συμβαλλόμενο κράτος στην επικράτεια του οποίου, βρίσκεται η λιμενι-κή εγκατάσταση ή το ναυπηγείο (και ανάλογα η «μαρίνα» και το «υδατοδρόμιο»). ανάλογα την περίπτωση, μπορεί να συνδέεται με το γενικότε-ρο σχέδιο ασφάλειας λιμένα ή να συνδυάζεται με οποιοδήποτε άλλο σχέδιο ή σχέδια λιμένα έκτακτης ανάγκης, ή να αποτελεί μέρος τους. Τα σχέδια αυτά εκπονούνται, στη γλώσσα που προβλέπεται λαμβανομένων υπόψη των κατευ-θύνσεων, που παρέχονται στο B Μέρος του κώδι-κα ISPS. απαιτείται η κάλυψη των ακόλουθων θεμάτων, τουλάχιστον (σύμφωνα με το σημείο 16.3) του α΄ Μέρους του κώδικα ISPS.α. Μέτρων, ελέγχου προσβάσεων, για την πρόλη-ψη μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης στη λιμενι-κή εγκατάσταση, στο ναυπηγείο και στα υπάρχο-ντα πλοία ή σε πλοία προσδεμένα στη λιμενική εγκατάσταση ή στη «μαρίνα» και σε Θ/Γ σκάφη προσορμισμένα σε αυτή ή στα υδατοδρόμια και στα προσδεμένα αμφίβια αεροσκάφη. β. Διαδικασιών αντιμετώπισης απειλών για την ασφάλεια ή παραβιάσεων της ασφάλειας, συμπε-ριλαμβανομένων διαδικασιών, για τη διατήρηση κρίσιμων λειτουργιών της λιμενικής εγκατάστα-σης ή του ναυπηγείου ή της διασύνδεσης πλοίου/λιμένα, των πληροφοριών και των επικοινωνιών αλλά και των σχετικών για τη «μαρίνα» και το υδατοδρόμιο. Επίσης των διαδικασιών ανταπό-κρισης σε περιστατικά ασφαλείας, σε κρισιγενή προβλήματα και σε κρίσεις, καθώς και τις διαδι-κασίες ανταπόκρισης σε περίπτωση ενεργοποίη-σης του συστήματος προειδοποίησης ασφάλειας.γ. αναφέρονται οι διαδικασίες των τριών επιπέ-δων ασφαλείας, για κάθε διαδικασία χωριστά, σύμφωνα με το σημείο 16 του Β΄Μέρους του κώδικα ISPS και οι διαδικασίες εκπαίδευσης, γυμνασίων και ασκήσεων σχετιζόμενων με το σχέδιο και τις διαδικασίες που προβλέπονται στο σημείο 18 του Β΄Μέρους του κώδικα ISPS. Επίσης

αυτές, που αφορούν στη συχνότητα δοκιμών ή βαθμονόμησης του εξοπλισμού ασφάλειας και στον προσδιορισμό των θέσεων, όπου υπάρχουν σημεία ενεργοποίησης του συστήματος συναγερ-μού και την ακολουθία διαδικασιών για τον περιο-ρισμό των εσφαλμένων συναγερμών. Σε παράρτημα, περιλαμβάνονται τα στοιχεία των υπευθύνων και του προσωπικού ασφαλείας, με μνεία των καθηκόντων τους.

5. Ειδικά για το Υδατοδρόμιο (ΑΥΕ), στην αξιολόγηση και στον σχεδιασμό ασφαλείας, λαμβάνονται υπόψη τα κατωτέρω:Aναφέρονται σε χρόνο μέλλοντα, διότι δεν έχουν ακόμη (Μάρτιος 2013), ολοκληρωθεί οι σχετικές νομικές ρυθμίσεις. Ένα αύΕ, διαθέτει την «περιοχή κίνησης», που θα αποτελείται από τις περιοχές ελιγμών, δηλαδή μέρη που θα χρησιμοποιούνται για την από-προσ-υδάτωση και υδατοδρόμηση, καθώς και τον ελλι-μενισμό των ειδικών αεροσκαφών. περιλαμβάνει επίσης τα αναγκαία κτίρια και τον εξοπλισμό, τις τυχόν υφιστάμενες άλλες λιμενικές εγκαταστά-σεις, τις θέσεις ελλιμενισμού και πρόσδεσης των αεροσκαφών, την εναλλακτική περιοχή ελιγμών, πλωτές προβλήτες, πυροσβεστικά μέσα, επιπλέ-ουσες σημάνσεις και, φυσικά, σκάφη ταχύπλοα για την παροχή πρώτων βοηθειών καθώς και δι-ευκολύνσεις επιβατών, φορτίου και εφοδιασμού (καύσιμα κ.ά.).Τα αεροσκάφη που εξυπηρετούνται από τα αύΕ είναι αεροπλάνα, ελικόπτερα, γυροπλάνα, αμφί-βια, καθώς και υπερελαφρά αεροσκάφη (υπερε-λαφρές πτητικές αεραθλητικές μηχανές ύπαΜ) με ειδικότητα υδροπλάνου – αμφίβιου (ύπαΜ τριών αξόνων, ύπαΜ μετατόπισης κέντρου βά-ρους, στροφειόπτερα και αυτόγυρα), που έχουν την τεχνική δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν και αεροδρόμια και υδατοδρόμια. Για τη λειτουργία ενός αύΕ, θα απαιτηθούν προ-γράμματα, σχέδια και εγχειρίδια, μεταξύ των οποίων και αυτά της αντιμετώπισης Έκτακτων


47

αναγκών και, φυσικά, Security.Το τελευταίο θα περιέχει μέτρα, διαδικασίες, συστάσεις και καλύ-τερες πρακτικές για την αποτελεσματική ασφά-λεια των προσώπων, των εγκαταστάσεων και των μεταφερόμενων πραγμάτων.Επειδή στις έννοιες του ΕΚαπα, ως αεροδρόμιο νοείται κάθε καθορισμένη χερσαία ή υδάτινη πε-ριοχή, που προορίζεται για εξυπηρέτηση αερομε-ταφορών και ως αερολιμένες κάθε αεροδρόμιο (μη στρατιωτικό), που με τις εγκαταστάσεις και τις υπηρεσίες του έχει ως σκοπό την εξυπηρέτη-ση αεροσκαφών, επιβίβαση, αποβίβαση επιβατών και τη διακίνηση αγαθών, συνάγεται ότι ο ΕΚαπα, θα έχει εφαρμογή και στα υδροδρόμια.οι φορείς, που θα εμπλέκονται, θα είναι το υδα-τοδρόμιο, η υπηρεσία ελέγχου της περιοχής αε-ροναυτιλιακά, οι αερομεταφορείς, τα εγκριμένα μεταφορικά γραφεία, οι γνωστοί και οι συμβε-βλημένοι αποστολείς φορτίου, οι ταχυδρομικοί φορείς, οι φορείς εφοδιασμού και καθαρισμού αεροσκαφών και εξυπηρέτησης, καθώς και οι ιΕπύα αερομεταφορών με υδροπλάνα ή αμφίβια αεροσκάφη. Τα αύΕ, συνιστούν ένα χώρο που θα έλεγα παραστατικά ότι συνενώνονται ο ΕΚαπα, ο ISPS και ο ΕΚΒα. οπωσδήποτε θα δημιουργηθεί και Επιτροπή ασφάλειας ύδατοδρόμιου. οι εμπλεκόμενες Κρατικές αρχές στον τομέα της ασφάλειας θα είναι: α) ή ύπηρεσία πολιτικής αεροπορίας (για το Εθνι-κό πρόγραμμα ασφάλειας, μέρος του οποίου εί-ναι ο ΕΚαπα). β) Το λιμενικό Σώμα/Ελληνική ακτοφυλακή και η Ελληνική αστυνομία (και οι δύο, εκτός των εκ της φύσης τους καθ’ ύλην αρμοδιοτήτων, θα διαπιστώνουν και την κατοχή ή όχι των προβλε-πόμενων αδειών και για το προσωπικό ιδιωτικής ασφάλειας). γ) ή αεροπορική αρχή, που θα ασκεί και ιδιότη-τες αερολιμενάρχη στο υδατοδρόμιο, στο πλαίσιο άσκησης κρατικής εξουσίας σύμφωνα με την αε-ροπορική νομοθεσία. δ) Το ΓΕΕΘα για την περίπτωση εκτάκτων ανα-

γκών. ε) ή ύπηρεσία Τελωνείων.ορισμένοι φορείς (υδατοδρόμιο, αερομεταφο-ρείς, οι εγκεκριμένοι από την ύπα ταχυδρομικοί φορείς και μεταφορικά γραφεία), θα υποχρεω-θούν να εκπονήσουν, να τροποποιούν ανάλογα με τις νέες ανάγκες και να εφαρμόζουν πρό-γραμμα ασφάλειας.Άλλοι φορείς πάλι, όπως αυτοί του εφοδιασμού, καθαρισμού αεροσκαφών κ.λπ., θα υποχρεωθούν να εφαρμόζουν διαδικασίες ασφάλειας.Όσον αφορά στο Νομικό πλαίσιο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει εφαρμογή το σχετικό Διεθνές και Εθνικό Δίκαιο. Εάν όμως υποθέσουμε ότι ένα υδατοδρόμιο δημιουργείται ή ορίζεται εντός Ζώ-νης λιμένα, τότε θα προσεγγίσουμε το θέμα και από πλευράς λιμενικής εγκατάστασης, σύμφωνα και με το άρθρο 10 του Ν. 3622/2007 και φυσι-κά, ως συνέπεια του ορισμού τής παραγράφου 10 του άρθρου 2. Δηλαδή ως καθοριζόμενος χώρος δημόσιας ή ιδιωτικής χρήσης, που περιλαμβάνει αγκυροβόλια, προβλήτες και ζώνες προσέγγισης από τη θάλασσα. Επομένως θα έχουμε και εφαρμογή: α. Της ύα 4434.1/08, προϋποθέσεις και διενέργεια ελέγ-χων ασφαλείας από ιΕπύα. Δηλαδή, φύλαξη (στατική και με περίπολα), έλεγχος πρόσβασης, έλεγχος ασφαλείας με έλεγχο ατόμων, χειρα-ποσκευών, αποσκευών, φορτίων ταχυδρομείου, εφοδίων και αποθεμάτων (παράρτημα στην ως άνω ύπουργική απόφαση).β. Της 4442.20/01/2010 20-4-2010 απόφασης ύπουργού οικονομίας, ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, για την εκπόνηση σχετικών μελετών ασφαλείας (αρ. 8), καλυπτόμενου και του κρι-τήριου της εμπιστευτικότητας, (αρ. 9 της απόφα-σης), με σχετική εξουσιοδότηση ΕΚΒα, προς το προσωπικό και τους συνεργάτες του αοα.Θα πρέπει λοιπόν να οργανωθούν δακτύλιοι προ-στασίας σε βάθος, με διαίρεση του υδατοδρόμιου σε ελεγχόμενες και μη ελεγχόμενες περιοχές.ο έλεγχος πρόσβασης θα αφορά εκτός από τον


48

έλεγχο ταυτότητας - ή και της αναγνωριστικής ταυτότητας ασφαλείας - όλα τα λοιπά έγγραφα πιστοποίησης δικαιώματος πρόσβασης διαμέσου ειδικών τεχνικών ελέγχου και άλλων διαδικασιών ασφαλείας.Θα γίνεται επίσης έλεγχος ασφαλείας (screening) σε επιβάτες, πληρώματα, προσωπικό, συνεργά-τες, επισκέπτες, αποσκευές, ταχυδρομείο, εφό-δια και φορτία.Θα εφαρμόζονται οι διατάξεις, του ΕΚαπα και του Κώδικα ISPS.

6. Σχεδιασμός security, για την ομάδα φροντιστών Εμπορικού Πλοίου, υπό ελληνική ή άλλη σημαία. Στοιχεία που θα ληφθούν υπόψη στο Ειδικό σχέδιο για την αντιμετώπιση κρίσιμου περιστατικού, ασφαλείας, εν πλω.α.Προλεγόμενα.Κάποτε είχα διαβάσει ένα ποίημα, ναυτικού, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ο Εφοπλιστής». Είχε την επικεφαλίδα «Τι να του πεις του στερια-νού…».Στεριανή είναι και η προέλευση, των περισσοτέ-ρων, που επιθυμούν να ασχοληθούν ως φροντι-στές ασφαλείας, εμπορικού πλοίου. Και σε αυ-τούς υφίσταται μια επιφύλαξη προς τα θαλάσσια μέσα μεταφοράς, ακόμη και με τα πλωτά μέσα περιήγησης-διασκέδασης σε Κέντρο πόλης. π.χ. Σηκουάνα, Τάμεση, Νείλο. Επομένως ο σχεδιασμός ασφαλείας, πρέπει να λάβει υπόψη και αυτό το στοιχείο και να προβλέψει τα της εξοικείωσης, με τη διαβίωση στο πλοίο ή και στη «MODU» .β. Διαβίωση φροντιστών ασφαλείας στο εμπορικό πλοίο και στη «MODU».ή εφαρμογή πολλών κανόνων ασφαλείας στη θαλάσ-σια μεταφορά και στη θάλασσα γενικά, δεν εξαρτώνται από τους φροντιστές ασφαλείας, αλλά από το πλήρω-μα. ο σχεδιασμός λοιπόν ασφαλείας του πλοίου ή της «MODU» και για το σημείο «εκπαίδευση, ασκήσεις και γυμνάσια», πρέπει να περιλαμβάνει και τη διάσταση της εξοικείωσης φροντιστών ασφαλείας με το πλήρω-

μα και την εργασία και τις συνθήκες στο κάθε συγκε-κριμένο πλοίο, την ασφάλεια και υγιεινή πληρώματος, τα εργατικά ατυχήματα και τις συνέπειες ατυχημάτων στο πλοίο και την πρόληψη αλλά και τους παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση ατυχημάτων και στην προαγωγή τής ασφάλειας και της υγιεινής στην εργα-σία. Άνθρωπος στη θάλασσα, πυρκαγιά, εγκατάλειψη, πλοίου, αφορούν τομείς, που πρέπει να αναπτύσσο-νται, με λεπτομέρεια. Όπως και θέματα, που αφορούν στη διαβίωση φροντιστών ασφαλείας σε ταξίδια σε παγωμένα νερά και σε θερμά νερά και τις σχετικές συνθήκες, καθώς και σε περιόδους θαλασσοταραχής. περιλαμβάνονται θέματα όπως: ενημέρωση για την ασφαλή κίνηση σε σκάλες σταθερές και φορητές, την πρόληψη ατυχημάτων κατά την επιβίβαση και αποβίβα-ση, τη φόρτωση και την εκφόρτωση, τα απαγορευμένα είδη εισαγωγής στο πλοίο (MODU), τα έκτακτα περιστα-τικά, (διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος-προστασία από κινδύνους ηλεκτρικού ρεύματος στο πλοίο, ασθένεια, τραυματισμός), φαρμακείο και φάρμακα, μεταδοτικές ασθένειες και το συνεπακόλουθο της απομόνωσης, γενικές γνώσεις νοσηλείας.γ. Αμυντικός σχεδιασμός πρόληψης ενόπλων εγκλημάτων, με απευθείας ενέργεια κατά του εμπορικού πλοίου. αφορά τους «φροντιστές ασφαλείας εμπορικού πλοί-ου».

Θα περιλαμβάνει τα εξής τμήματα. (1) Oμάδα φροντιστών ασφαλείας και το minimum, των απαιτήσεων. Σύνθεση προσώπων και υποστήριξη από ένα αποτελεσματικό σύστημα διοίκησης, πληρο-φοριών και διαχείρισης. Εργασία και συνεργασίες, σε κανονική περίοδο και σε ουδέτερες καταστάσεις. Κανονική παρουσία. Εκπαί-δευση για προετοιμασία για: πληροφορίες. Κίνδυνο. Command, Control and Coordination. Δεξιότητες για την κατάλληλη εκμετάλλευση, του εξοπλισμού προστασί-ας. ολοκληρωμένη ομάδα προστασίας «στενού χώρου».χρήση εξοπλισμού.(2) αντιμετώπιση καταστάσεων, που δεν εγκυμονούν


49

κίνδυνο απώλειας. (3) προετοιμασία για τα στάδια ανταπόκρισης σε ξαφ-νική επίθεση και κλιμάκωση της κατάστασης. Τρόποι αντίδρασης, στο stress. Φάση ετοιμότητας για μια πετυχημένη αντίδραση. προετοιμασία συναισθηματι-κή και επιχειρησιακή, στο τι θα δουν και θα βιώσουν. Επιτυχημένη αντίδραση, μέχρι τη λήξη επεισοδίου. Ενημέρωση για το τι θα ακολουθήσει, (αφενημέρωση, επιστροφή στην κανονικότητα, ανάλυση, αξιολόγηση, περαιτέρω ενέργειες, αποκαταστάσεις). (4) αρχές για τη χρήση Βίας και πυροβόλων Όπλων από Μέλη των Σωμάτων ασφαλείας τού οήΕ(1990), που έχει υιοθετηθεί και από τον Διεθνή Κώδικα Δε-οντολογίας για τους παρόχους ιδιωτικών ύπηρεσιών ασφαλείας, σύμφωνα και με το έγγραφο Montreux. ή άμυνα. Νόμος 3169/2003, “περί χρήσεως Όπλων από αστυνομικούς” (για την ομάδα φροντιστών εμπορικού πλοίου, υπό ελληνική σημαία).(5) Φάσεις της ένοπλης εμπλοκής, προειδοποιήσεις κώδικας δεοντολογίας για την περίπτωση χρήσης όπλων ή ακινητοποίησης επιδρομέων.(6) οπλομηχανήματα, σύστημα τροφοδοσίας, εξαρτή-ματα, είδη σκοπευτικών οργάνων. ρυθμίσεις στις σκο-πεύσεις ανά αποστάσεις. Εκρηκτικά και γεμίσματα και αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί και εμπρηστικοί μηχανισμοί και γεμίσματα. πυροδοτικοί μηχανισμοί. πυρηνικά. (7) πληροφορίες, που μας είναι αναγκαίες και αφο-ρούν στον «έτερο παίκτη στο παιχνίδι της ασφάλειας». Σύστημα C.E.C.A.E.D. (Collection- Evaluation- Collation- Analysis- Estimation- Dissemination) (8) Modes operandi, επιδρομέων, ελιγμοί, αντελιγμοί πλοίου πληρώματος, φροντιστών ασφαλείας. χαρα-κτηριστικά τής πειρατικής επίθεσης. χαρακτηριστικά τής τρομοκρατικής επίθεσης. Επισήμανση σημείων «εισπήδησης – ρεσάλτου».(9) οργάνωση αμυντικών θέσεων. Έλεγχος ομαδάρχη. προπαρασκευή. Στάδια προειδοποίησης. Διεξαγωγή εχθρικής επίθεσης. Εχθρικά πυρά. πιθανή επίθεση από άλλα σημεία αλλά και από αέρα. πρόνοια για αε-ράμυνα.παράγοντες που επηρεάζουν την άμυνα και την αντί-σταση.

Διαδοχικές ενέργειες αποστολής.(Μελέτη αποστολής, χάρτης, εκτίμηση κατάστασης, προκαταρκτικό σχέδιο, τροποποιήσεις, αναγνωρίσεις και πληροφορίες που θα βοηθήσουν στις τροποποιήσεις. ύπολογισμός ώρας κρούσης, πρώτο και τελευταίο φώς ημέρας . χαρακτη-ριστικά χώρου άμυνας. (10) Διεξαγωγή άμυνας ημέρα και νύκτα και σε δυσμε-νείς καιρικές συνθήκες. ή ομάδα στο χώρο αμυντικών ενεργειών μάχης. Διαταγές. Επικοινωνία. αναπλήρωση αναλώσιμων πυρομαχικών και υγειονομικού υλικού. αλληλοεπικαλύψεις.Ευκολία βολής. Συμπτύξεις. Τραυματισμοί. απώλεια υλικού. Καταναλώσεις αμυντικών μέσων.(11) Ενδείξεις: Επίθεσης- ενίσχυσης επιτιθεμένων χρησιμοποίησης βαρύτερου οπλισμού,(είδη). Ενδείξεις επιβράδυνσης- σύμπτυξης- ήττας-υποχώρησης- εγκατάλειψης, αναδιάταξης.(12) ύποστήριξη κινδυνεύοντος πλοίου από φίλια πλοία ή ελικόπτερα. Επικοινωνία. Σήματα με βραχίο-νες.(13) Ενέργειες μετά το περιστατικό. αναφορές. Σύντα-ξη εκθέσεων. Επαναφορά στην κανονικότητα. ανάλυ-ση. αξιολογήσεις. αποτίμηση. περαιτέρω ενέργειες. αποκαταστάσεις.

Γ’ ΜΕΡΟΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ.ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΟ – ΑΠΟΤΙΜΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ.Διακρίνεται σε τρία κεφάλαια. Τις ενέργειες μετά την κρίση, την ανάλυση και την αποτίμηση της κρίσης.Ενέργειες Μετά τo κρίσιμο περιστατικό.Ευθύς μετά το πέρας του κρίσιμου προβλήματος, ο Maritime Security Manager, σε στενή συνεργασία με την «κορυφή τής πυραμίδας» (εταιρείας, ομίλου, λιμέ-να, λιμενικής εγκατάστασης, «Μαρίνας», ναυπηγείου, υδατοδρόμιου ή και πλοίου), ελέγχουν από πλευράς ποιότητας τις διαδικασίες, που ακολουθήθηκαν, καθώς και αν ακολουθήθηκαν όλες οι διαδικασίες.Σχεδιάζουν και προβαίνουν σε αξιολόγηση ενεργειών και στάσεων. αναθεωρούν, το Εγχειρίδιο Διαχείρισης Κρίσεων, στα σημεία που απαιτείται.Συνεχίζουν την επικοινωνία, (π.χ. με τα ΜΜΕ), και κα-νονίζουν συνέντευξη τύπου ή και αποστολή προς δη-


50

μοσίευση, δελτίου τύπου. ύπολογίζονται επακριβώς τα κόστη από την κρίση, τις απώλειες από τις συνέπειες και κανονίζουν τα των συνεργασιών με την ή τις ασφα-λιστικές εταιρίες. Κανονίζουν τα της φροντίδας, όσων υπέστησαν βλάβη. αρχίζουν να σχεδιάζουν μετεκπαι-δεύσεις και επιμορφώσεις, στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης, στο Security.Ανάλυση Της Κρίσηςή ανάλυση της κατάστασης, βοηθά την τήρηση λεπτο-μερών στοιχείων. Στο σημείο αυτό θα πρότεινα όπως ο κάθε Maritime Security Manager, να αρχίσει να τηρεί είτε σε βιβλίο είτε ηλεκτρονικά, ένα αρχείο Διαρκούς Συνοπτικού ιστορικού, της Επιχείρησης ή του οργανι-σμού, όσον αφορά τους κινδύνους και τα προβλήματα. αυτό θα βοηθήσει στην επιβίωση και στην ανάπτυξη του φορέα. ή ανάλυση αφορά : περιγραφή της Κατάστασης πριν και κατά τη διάρκεια.οι τυχόν επιπτώσεις, στα περιουσιακά στοιχεία του φο-ρέα, του κύκλου εργασιών του, στο όνομα και στο κύ-ρος του, στην εικόνα του και στο περιβάλλον, καθώς και το αν το θέμα έγινε γνωστό.Ξέρετε, στο marketing της κρίσης, ισχύει το «πλεονέ-κτημα της πρωτιάς», όπως στις αερομαχίες και στην αντιμετώπιση της πειρατείας. Στις δύο τελευταίες, «όποιος δει πρώτος κερδίζει», έτσι και στο marketing της κρίσης, όποιος πει την άποψή του πρώτος, κερδί-ζει.Αποτίμηση Της Κρίσης αποφασίζεται ο χρόνος, που θα πραγματοποιηθεί, το ποιοί θα εμπλακούν, η μορφή και το μέγεθος της ανα-φοράς και οι αποδέκτες της.Συνακόλουθα: • Διευκολύνονται οι διαδικασίες αποτίμησης, με προϊ-δέαση όσων θα εμπλακούν σε αυτήν.• Συγκεντρώνονται ποσοτικά στοιχεία, (με ερωτηματο-λόγια), καθώς και ποιοτικά (ατομικές συνεντεύξεις).• Ελέγχονται διαδικασίες και μηχανισμοί αντιμετωπίσε-ως προβλημάτων και κρίσεων.• Καταγράφονται οι αντιδράσεις από κοινωνικές ομά-δες και από την Κυβέρνηση.• αναφέρεται η έκταση κάλυψης από τα ΜΜΕ.

• λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με πιθανές βελτι-

ώσεις διαδικασιών ή τροποποιήσεις σε στρατηγικό,

επιτελικό και επιχειρησιακό επίπεδο. Επίσης αποφα-

σίζονται και ενέργειες, όπως εκπαίδευση υπευθύνων

ενημερώσεων (spokespersons), ομάδων επιχειρησι-

ακής αντίδρασης, ενίσχυση με νέα μέλη της ομάδας

Διαχείρισης Κρίσεων ή όχι, καθώς και ποιοί θα είναι οι

αποδέκτες των συμπερασμάτων τής αποτίμησης.

• Τίθενται χρονικά όρια ολοκλήρωσης κάθε δράσης,

που θα αναληφθεί.

Δ’ ΜΕΡΟΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ.(ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ)Τα παραρτήματα αφορούν, είτε σε συγκεκριμένες οδη-

γίες προς πρόσωπα είτε σε λίστες με τίτλους υπηρεσι-

ών και άλλων φορέων, καθώς και προσώπων, με πλήρη

τα στοιχεία επικοινωνίας τους, καθώς και στη νομοθε-

σία, σε παραστάσεις, χάρτες, τοπογραφικά, σκαριφήμα-

τα, φωτογραφίες. Τα προσαρτήματα, αφορούν υποστη-

ρικτικά στοιχεία κάθε παραρτήματος.

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑή αποτελεσματική ανάπτυξη και εφαρμογή, σχεδίων

maritime security, απαιτεί από τον Maritime Security

Manager, να έχει γνώσεις και φαντασία μην πω μέχρι

του σημείου της μεταφυσικής της φαντασίας, «τσα-

γανό», αλλά και ένα άλλο χαρακτηριστικό. Να

μην αιφνιδιάζεται και να έχει την ικανότητα να

αντιδράσει «εύκαμπτα», κατά τη έκφραση του

ΣΕΕΚΤ. Της ψυχραιμότερης στρατιωτικής διάνοι-

ας ,των τελευταίων εκατό ετών. πλέον τούτων,

οι ευγενείς τρόποι, το «διπλωματικό τάκτ», στην

ανάπτυξη ισχυρών δεσμών συνεργασίας, με

τους «συμμάχους» και η διαρκής ενημέρωση

και εμβάθυνση, επί όλων όσων μπορεί να σχετί-

ζονται με τη ναυτική ασφάλεια αλλά και τη δια

μέσου αυτής ανάπτυξη, να τον αναδεικνύουν σε

«στοχαστή σε επιφυλακή».

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣΜεγαριώτης ιωάννης

[email protected]

ΚΕΙΜΕΝΑΣπύρος Μιχαήλ Κυριακάκης

ΕΚΔΟΤΗΣΠολίτης Διονύσης

[email protected]

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣΜεγαριώτης Ιωάννης

[email protected]

ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣΔελιδάκης Νικόλαος

[email protected]

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥΠάνος Γερμανός

[email protected]

Διονυσίου Σολωμού 4, Αγ. Παρασκευή Τ.Κ. 153 41Τηλ.: 211 4111 623-4 Fax: 211 4111 628

Maritime Security Management - Roi For Roi · 2015. 3. 7. · Maritime Security Management 3 Για...

Documents

Transcript of Maritime Security Management - Roi For Roi · 2015. 3. 7. · Maritime Security Management 3 Για...