MANAGER ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ

Εξομολογήσεις - Διαπιστώσεις - Συμβουλές (για την επιχειρηματική ζωή και όχι μόνο)

Managerσε απόγνωση

Κώστας Σ ίδερης

Κώ

στα

ς Σ

ίδερ

ης Πρόκειται για επανέκδοση τού βιβλίου «Ο Θυμωμένος Manager» (2002),

συμπληρωμένη με πολλά και σημαντικά κεφάλαια. Μέσα από μία χαλαρή και εξομολογητική διήγηση περιστατικών και εμπειριών τού συγγραφέα, προκύ-

πτουν συμπεράσματα και συμβουλές, τόσο για θέματα που απασχολούν τις επιχειρή-σεις, όσο και για την ζωή γενικότερα.

Ο συγγραφέας απευθύνεται κυρίως σ’ όσους βρίσκονται στον χώρο των εταιρει-ών (σημερινούς και μελλοντικούς managers ή τους ίδιους τους επιχειρηματίες), αλλά και σε σπουδαστές Οικονομικών & Διοίκησης Επιχειρήσεων, που ενδιαφέρονται να μάθουν πώς είναι τα πράγματα από μέσα (κι όλοι γνωρίζουμε πόσο διαφορετική είναι η πράξη από την θεωρία...).

Έτσι, παρέχονται με γλαφυρό τρόπο διαπιστώσεις και συμβουλές για πολλά οργα-νωτικά και διαχειριστικά θέματα των εταιρειών, για την αποτίμησή τους, την προσέλ-κυση επενδυτών, την διοίκηση προσωπικού, το marketing και τις πωλήσεις, την γρα-πτή επικοινωνία, την καθημερινότητα των managers, τον επαγγελματισμό και πολλά ακόμα. Κι επειδή όποιος ασχολείται με τις επιχειρήσεις έχει και την ανθρώπινη πλευρά του, ο συγγραφέας παραθέτει την προσωπική του οπτική και για ευρύτερα θέματα, όπως η πατρίδα, το μεγάλωμα των παιδιών, η σχέση με την θρησκεία, οι ερωτικές σχέσεις στο χώρο εργασίας, η μόδα, η ψυχική ισορροπία, κλπ. Όλα αυτά «δένουν» αρ-μονικά σ’ ένα ενιαίο σύνολο, που καλύπτει όλα όσα συνήθως αφορούν έναν άνθρωπο των επιχειρήσεων.

Το εντελώς ιδιαίτερο και έντονα προσωπικό αυτό βιβλίο έχει την αξία τής συμπυ-κνωμένης εμπειρίας ενός διεισδυτικού παρατηρητή, που ξεκίνησε από χαμηλά και έζησε για πολλά χρόνια τις επιχειρήσεις από κάθε πλευρά τους. Ο τρόπος που ο συγ-γραφέας βλέπει τα πράγματα, δεν είναι για να υιοθετηθεί κατ’ ανάγκη από τον ανα-γνώστη, ούτε το βιβλίο επιχειρεί να παίξει τον ρόλο manual για κάθε θέμα που θίγει. Ωστόσο, είναι σίγουρο ότι στις σελίδες του θα βρείτε πολλά που δεν γνωρίζατε ή δεν είχατε σκεφτεί, αλλά και πολλά ερεθίσματα για την γενικότερη πορεία σας στη ζωή.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108

[email protected]. ocelotos. gr

Ειδικότερα, ως σύμβουλος επιχειρήσεων αναλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα έργων, όπως business plans, μελέτες βιωσιμό-τητας-εξυγίανσης, προσέλκυση επενδυ-τών, ελέγχους due diligence, αποτίμηση επιχειρήσεων, αναδιάρθρωση δανείων, διαγνωστικούς ελέγχους οργάνωσης, project management, budgeting & financial reporting, βελτίωση εμπορικής πολιτικής, αναμόρφωση οργανογράμμα-τος, ενδυνάμωση λειτουργιών όλων των τμημάτων, επιλογή και αξιολόγηση στε-λεχών, coaching επιχειρηματιών, κλπ.

Οι επιχειρήσεις με τις οποίες έχει ασχολη-θεί καλύπτουν σχεδόν κάθε κλάδο, όπως βιομηχανία τροφίμων, χονδρικό & λιανι-κό εμπόριο, εκτυπώσεις, ανακύκλωση, υπηρεσίες security, τεχνικά έργα, τηλε-φωνία, logistics, υδροηλεκτρικά έργα, web applications, ξενοδοχεία, κλπ. Ως σύμβουλος απευθύνεται κυρίως, αλλά όχι μόνο, σε ελληνικές επιχειρήσεις με-σαίου μεγέθους.

Ο Κώστας Σίδερης είναι οικονομολόγος επιχειρήσεων με εμπειρία 35 ετών. Μετά τις σπουδές του εργάστηκε σε διεθνή γρα-φεία ορκωτών ελεγκτών και αργότερα ανέλαβε διευθυντικές θέσεις (Financial Controller, Οικονομικός Δ/ντής, κλπ.) σε αρκετές ελληνικές και διεθνείς εταιρείες διαφόρων κλάδων. Συνέχισε με δική του επιχειρηματική δραστηριότητα για τρία έτη και τα τελευταία επτά χρόνια δραστη-ριοποιείται ως σύμβουλος, διευθύνοντας το γραφείο Aquamerit – Σύμβουλοι Επι-χειρήσεων (www.aquamerit.gr).

Στην διάρκεια αυτών των ετών, πέρα από την άσκηση οικονομικού management, ασχολήθηκε με ελέγχους κάθε τύπου, με την εξ’ αρχής οργάνωση νέων ή την ανα-διοργάνωση υφιστάμενων επιχειρήσεων, με εκκαθαρίσεις, πωλήσεις, συγχωνεύ-σεις, εξαγορές, κλπ.

(συνέχεια στο εσωτ. οπισθόφυλλο)

Ma

na

ge

r σ

ε α

πό

γν

ωση

3




5

Κάθε γνήσιο αντίγραφοφέρει την μονογραφή του συγγραφέα:

..................................................................

ISBN: 978-960-93-7978-6

Copyright© για την πρωτότυπη ελληνική έκδοση:Κώστας ΣίδερηςΕμμ. Λυκούδη 1, 11141 Αθήνα Απρίλιος 2016

Στοιχεία επικοινωνίας με τον συγγραφέα:e-mail: [email protected] ή [email protected] (www.aquamerit.gr) Τηλ: (+30) 210 2284706 ή (+30) 6937 184126

Κεντρική διάθεση:Εκδόσεις Οσελότος,Βατάτζη 55, 11473 Αθήνα Τηλ. 210 6431108www.ocelotos.gr

Εκτύπωση:Up Press ΜΕΠΕ,Ναυπλίου 80, 14452 Μεταμόρφωση Αττικής Τηλ. 210 2855223www.uppress.gr

Επιμέλεια εξωφύλλου:Κώστας Σίδερης

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομο-θεσίας (Ν.2121/1993) όπως ισχύει, καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδι-οκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο αναπαραγωγή, διασκευή, μετάφραση, αναμετάδωση, δανεισμός και η εν γένει εκμετάλλευση τού συνόλου ή μέρους τού έργου χωρίς έγγραφη άδεια τού συγγραφέα.

5

Στους ανώνυμους των ελληνικών επιχειρήσεων κάθε ιδιότητας (ιδιοκτήτες , στελέχη & απλούς

εργαζόμενους , πελάτες , προμηθευτές , επενδυτές , συμβούλους κλπ.) , που καθημερινά ταλαιπωρούν

ο ένας τον άλλον , σε μια αγορά που πιέζει ασφυκτικά όλους μαζί , σε μια χώρα που τιμωρεί

τους πάντες αδιακρίτως, σε μια ζωή που προβληματίζει τον καθέναν από εμάς .

7

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑγωγΙΚΟ ΣηΜΕΙωΜΑ .......................................................................... 9

ΜΕΡΟΣ Α’ (γραμμένο το 2002) 1. Δυο λόγια για ξεκίνημα. ..................................................................... 13 2. Τι είναι ο άνθρωπος; ........................................................................... 17 3. Σκέφτομαι και γράφω. ........................................................................ 23 4. Ώρα για meeting. ................................................................................ 31 5. Πιστεύω σ’ ένα Θεό πατέρα. ............................................................... 35 6. Management (γενικώς). .................................................................... 41 7. Πάμε για δουλειά, αλλά τι δουλειά; .................................................. 55 8. Άγχος – Ευτυχία – Ισορροπία. ............................................................ 65 9. Ντύνομαι της μόδας; ........................................................................... 7310. Ο Manager και το άλλο φύλο. ............................................................ 7911. Ο νέος Manager και η πείρα. .............................................................. 8512. Τι είναι η πατρίδα μου; ........................................................................ 9513. Εσωτερικές εταιρικές διαδικασίες. ..................................................10514. Ο Manager γονιός. ............................................................................11315. Χαζός είμαι ή χαζά με διοικούνε; .....................................................12116. Απομυθοποίηση τώρα! .....................................................................13917. Λίγα ακόμη πριν το φινάλε: ..............................................................145 •Ζώδια–Μάγισσες–Χαρτορίχτρες. ...............................................145 •Interviews.......................................................................................147 •ΟΠελάτηςκαιησύγχρονηεπιχείρηση. ........................................149 •ΟManagerσταγρανάζιατούσυστήματος. ...................................151 •ΟManagerκαιτασπουδαία...........................................................154 •Τσουπρολογίες. ..............................................................................156 •Ηθεωρίατήςσχετικότητας. ..........................................................15918. Τελειώματα – Συμπεράσματα. .........................................................167

Manager σε απόγνωση (Εξομολογήσεις - Διαπιστώσεις - Συμβουλές)

8 9

ΜΕΡΟΣ Β’ (γραμμένο το 2016) 1. Εισαγωγή στη νέα επικοινωνία μας. ................................................179 2. Εγώ θα κάνω την διαφορά! ..............................................................183 3. Πουλάω ό,τι θες. Σιγά το δύσκολο... ...............................................189 4. Το πρόβλημα με το marketing. ........................................................197 5. Μα όλο λάθη κάνω στην επιχείρησή μου; .......................................201 6. Ελληνική επιχειρηματικότητα – Ωρέ τι ‘ν τούτο; .............................209 7. Είμαι ρατσιστής ή όχι; Προοδευτικός ή συντηρητικός; ...................223 8. Πάμε για Check Up! ..........................................................................231 9. Να το πάρω αυτό το δάνειο ή μήπως όχι; ........................................24110. Socialmedia–Ηπλατείατουχωριού. ...........................................24711. Πόσο αξίζει η επιχείρησή μου; .........................................................25112. Έχω μια καταπληκτική ιδέα. Βρες μου λεφτά. ................................25713. Μα τόσο δύσκολη είναι η επικοινωνία και η συνεννόηση; .............26714. Ευτράπελα – Παράξενα. ...................................................................27515. Ο Manager και η τεχνολογία. ...........................................................28716. Ακούει κανείς; Μίλησε κάποιος; Τι έκανε λέει; ...............................29117. Άντε να αλλάξουμε. ..........................................................................30518. To be or not to be? ...........................................................................31319. Στερνή μου γνώση... .........................................................................32120. Τελευταίες κουβέντες. ......................................................................325

ΠΑΡΑΡΤηΜΑΤι είναι ο εσωτερικός έλεγχος. ................................................................329

8 9

ΕΙΣΑγωγΙΚΟ ΣηΜΕΙωΜΑ

Τ ο βιβλίο αυτό γράφτηκε σε δύο διαφορετικές χρονικές στιγμές. Το πρώτο μέρος γράφτηκε και εκδόθηκε αυτοτελώς το 2002 (με τίτ-λο «Ο Θυμωμένος Manager»), ενώ το δεύτερο γράφτηκε στην αρχή

τού2016.Ηαρχικήσκέψηήτανναξαναγράψωτοπρώτομέροςενσωμα-τώνοντάς το ομαλά μέσα στο δεύτερο και πιο σύγχρονο, ώστε να προκύ-ψειέναενιαίοκείμενοχωρίςτιςαναπόφευκτεςεπαναλήψειςκαιδιαφορέςύφους. Τελικά αποφάσισα να το αφήσω όπως ήταν και το αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο με δύο διακριτά τμήματα, γραμμένα σε δύο εποχές με σημαντι-κές διαφορές, τόσο αντικειμενικά, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Τότε η οικονομία ήταν σε άνοδο, ενώ τώρα σε ελεύθερη πτώση. Τότε ήμουν πιο νέος και με ελπίδες, ενώ τώρα προχωράω προς το τέλος τής επαγγελμα-τικής μου ζωής, με επαληθευμένες τις ανησυχίες μου και χωρίς ιδιαίτερη προοπτική. Προφανώς αυτά έχουν επηρεάσει το ύφος και το περιεχόμε-νο των δύο μερών, παρόλο που προσπάθησα να το αποφύγω. Κατέληξα, όμως, ότι θα είναι πιο χρήσιμο για τον αναγνώστη το να δει πώς σκέφτεται κάποιος σε τόσο διαφορετικές συνθήκες. Έτσι, το πρώτο μέρος είναι πιο ελαφρύ, προσωπικό και αφορά πιο πολύ τα στελέχη, ενώ το δεύτερο πιο μεστό, επαγγελματικό κι απευθύνεται κυρίως σε ιδιοκτήτες μικρο-μεσαί-ων επιχειρήσεων.

Και τα δύο τμήματα γράφτηκαν μέσα σε 2-3 εβδομάδες και κάτω από μία εσωτερική παρόρμηση. Ο βασικός μου στόχος είναι να διευρύνω την οπτική (για τα επιχειρηματικά και όχι μόνο) όσων βρίσκονται ήδη, ή επιδι-ώκουν να βρεθούν, μέσα σε επιχειρήσεις, σαν ιδιοκτήτες, managers ή και απλοί εργαζόμενοι. Όπως και να ‘χει, αυτό το βιβλίο δεν γράφτηκε για να γίνει ένα manual περί management ή επιχειρηματικότητας. Έχει, όμως, την συσσωρευμένη εμπειρία κάποιου που έζησε χρόνια σ’ αυτό το περι-βάλλον (και συνεχίζει, βέβαια) και πιστεύω ότι θα είναι χρήσιμο σ’ όσους κινούνται σ’ αυτόν τον χώρο, γιατί περιλαμβάνει πράγματα που δεν υπάρ-χουν σε κανένα εγχειρίδιο. Διαπιστώσεις και συμβουλές, λοιπόν. Απολαύ-στε τις, κι ό,τι σας μείνει καλό θα είναι...

Κώστας ΣίδερηςΑθήνα, Μάρτιος 2016

11

ΜΕΡΟΣ Α’(γραμμένοτο 2002)

13

A1. ΔΥΟ ΛΟγΙΑ γΙΑ ΞΕΚΙΝηΜΑ.

Ηζωή είναι ένας ανεμοστρόβιλος που φυσάει, φυσάει και σε πάει όπου θέλει. Εμένα η ζωή με έκανε οικονομικό manager. Κι επειδή έφτασα αισίως τα 45 μου, νομίζω ότι το θέμα τού πού θα καταλή-

ξω έχει πια οριστικά και αμετάκλητα κριθεί.

Κρίμα, πολύ κρίμα! Θα μπορούσε να με κάνει έναν τέλειο drummer, όπως άλλωστε ξεκίνησα κάποτε να γίνω. Ακόμη και σήμερα, όπου σταθώ κι όπου βρεθώ, μόλις ακούσω την μουσική τής αρεσκείας μου (που, όπως φαντά-ζεστε, είναι άκρως ρυθμική) βαράω τα δάχτυλά μου πάνω στο τραπέζι, στο πλυντήριο, στο τιμόνι ή τον ουρανό τού αυτοκινήτου, και όπου αλ-λού βρω, έχοντας φαντασιώσεις ότι είμαι πάνω στην σκηνή και δίνω ρέ-στα. Έχω αντιληφθεί, ότι όσοι με βλέπουν, μάλλον με γύφτο που βαράει το ντέφι του με παρομοιάζουν, παρά με great performer. Αυτό, όμως, δε με πτοεί καθόλου.

Θα μπορούσε, πάλι, η ζωή να με κάνει κιθαρίστα, όπως επίσης ξεκίνησα να γίνω, και να ρίχνω ακόμη και τώρα τα σόλα μου, μέσα από σκληρούς παραμορφωτές, χαλώντας κόσμο (γιατί, δηλαδή, ο Μικ Τζάγκερ τι περισ-σότερο έχει;).

Θα μπορούσε, ακόμη, να με κάνει ζωγράφο, με την τρέλα στο μάτι και την κουλτούραallover.Ακόμηκαιτώρασταβαρετάmeetings(δηλ.το90%


14 15

του συνόλου) με πιάνουν να ζωγραφίζω αλογάκια, δεντράκια, το μικρό σπίτι στο λιβάδι, και άλλα τέτοια, την ώρα που αγορεύει σοβαρός-σοβα-ρός κάποιος, μη συνειδητοποιώντας ότι έχει βγει εκτός θέματος. Αρκετή κλίση είχα, και έχω ακόμη, στα γεωμετρικά σχήματα, από τα οποία έχω κά-νει χιλιάδες στην ζωή μου, πολλά απ’ αυτά μέσα σε ανούσιες συναντήσεις.

Τέλος, αν δεν είχα γίνει ένας μέτριος οικονομικός, θα μπορούσα κάλλι-σταναείχαγίνειέναςπολύκαλόςψυχολόγος.Ακόμηδιατηρώ–καιμετονκαιρό επαυξάνω- την ικανότητα που έχω, με το που βλέπω κάποιον για πρώτηφορά,νατουκάνωεπίτόπουμια‘ψυχολογικήτομογραφία’ηοποία,όπως έχει δείξει η ιστορία, σπανιότατα απέχει από την αλήθεια. ‘Very good judge of characters!’, όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Άγγλο-Σάξονες.

Όμωςόοοχι!Ηζωήήθελεναμεκάνειοικονομολόγο(γιατηνακρίβεια,ήταν ο μπαμπάς μου και όχι η ζωή – θα σας εξηγήσω σε λίγο). Και με τον όρο αυτόν δεν εννοώ αυτό που έλεγε η θεία μου «ο Κωστάκης είναι πολύ οικονομολόγος-παιδί», κάτι το οποίο ταιριάζει περισσότερο σε τσιφούτη παρά σε manager. Όταν κάποτε, πολύ αργότερα, με ρώτησε η θεία μου τι ακριβώςείναιο ‘οικονομολόγος’,δενμπόρεσαναμην τηςαποκαλύψωτο αληθινό νόημα: «είναι αυτός που όλη την μέρα μετράει τα λεφτά των άλλων και στο τέλος τού μήνα παίρνει τρεις κι εξήντα για τον κόπο του». Προβληματίστηκε,αλλάδενείμαισίγουροςότιτελικάκατάλαβε.Ητρα-γωδία είναι ότι, κι εγώ που κατάλαβα, δεν μπόρεσα ποτέ να το αλλάξω!

Δεν ξέρω αν θυμάστε την περίφημη ατάκα του Bill Clinton προς τον αντι-πρόεδρό του: «It’s the economy stupid»; Έ, ακριβώς αυτό ήταν και το μο-τίβο στην προσπάθεια για επαγγελματικό προσανατολισμό που μου έκανε πριν 30 χρόνια ο πατέρας μου, ίσως, μόνο, με λίγο μεγαλύτερη έμφαση στο stupid... Κι έτσι, σιγά – σιγά, εγώ και τα οικονομικά γίναμε όπως ο Βοσκό-πουλος και η Γκερέκου. Όλη μέρα την περνάμε αγκαλιά. Δεν είμαι ξετρελα-μένος με την εξέλιξη, αλλά το χειρότερο είναι ότι μάλλον ούτε ο εταιρικός κόσμος, που με υφίσταται, είναι.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά πέρασαν τα χρόνια, άλλαξα ήδη 10 εργοδότες, ανέβη-κα κάπως την ιεραρχία, αν και μέσα από πολύ κόπο και δάκρυ, και αφού

14 15

μετάαπόόλααυτάέγινασοφός,σκέφτηκανασαςαποκαλύψωμερικάαπότα μυστικά για τον κόσμο και την ζωή όπως τα είδα μέχρι τώρα. Αυτό το βιβλίο, δηλαδή, είναι κάτι αντίστοιχο με το κόκκινο βιβλιαράκι με τις σκέ-ψειςτούΜάο,αντοθυμάστε.Θαπρέπεινατοσυμβουλεύεστεάπαξημε-ρησίως, τουλάχιστον!

Θα μου πείτε «γιατί δεν περίμενες, χρυσέ μου, να μάθεις κι άλλα και να μας τα πεις όλα μαζί στη σύνταξη;». Ο λόγος είναι ότι, στην πραγματικότητα, ο πρωταρχικός μου στόχος είναι απλώς να φτιάξω ένα νέο τύπο βιογραφι-κού για να παρουσιάζω στους επόμενους 10 εργοδότες μου. Το κλασσικό CV των 2-3 σελίδων δεν φτάνει πια.

Διότι -πέστε μου αν έχω άδικο- τι ζητά ο κάθε εργοδότης; Μόνο να δει τι πτυχία έχεις, πόσες γλώσσες ξέρεις και τι δουλειές έχεις κάνει; Αν έφτα-νεαυτό,δενθαυπήρχανοιχιλιάδεςλάθοςπροσλήψειςπουταλαιπωρούν,ομοίως, εταιρείες και εργαζομένους, και φτιάχνουν το σκηνικό για χιλι-άδες μικρά δράματα κάθε μέρα. Το ζητούμενο είναι να καταλάβεις τι σόι άνθρωποςείναιουποψήφιοςκιανθαδέσειστηνομάδα.Σωστό;Κιάλλω-στε,αυτόδενπροσπαθούνόλοινακάνουνσταinterviews,είτεαπόμό-νοιτους,είτεμετηνβοήθεια‘ψυχομετρικών’τεστ;Ναψυχανεμιστούντονυποψήφιοδενψάχνουν;Έλοιπόν,εγώαποφάσισαναμηνκρύβομαιπιασταinterviews,βαρέθηκαναπροσποιούμαικαιθακάνωμιακαικαλήτονκόπο. Θα παρουσιάσω τον εαυτό μου σε ένα βιβλίο με 150 εξομολογητι-κές σελίδες, θα το μοιράζω, κι όποιος θέλει ας καταλάβει ό,τι νομίζει. Όχι, θα κάτσω να σκάσω!

Έτσιλοιπόν,θασαςταπωόλαχωρίςψευτο-ντροπές.Τινομίζωγιατονάν-θρωπο και την πορεία του στην ζωή, για το management, για τις γκόμε-νες στην δουλειά, για την χρήση τής γλώσσας, για τα συνήθη λάθη των managers αλλά και τα γρανάζια στα οποία είναι εγκλωβισμένοι, για το ντύσιμο και γενικότερα την εμφάνιση, για τις κλίκες και τον φαβοριτισμό, για το πώς βλέπω την πατρίδα μου, για την απομυθοποίηση των μεγάλων ηγετών, την εντροπία που κρύβεται σ’ όλα τα συστήματα, για τον σύντροφο ζωήςτούανθρώπουκαιταπαιδιάτου,γιατηνευτυχίακαιτοvσκοπότήςζωής, για το άγχος, την θρησκεία, την κοινή λογική, για την μεταβίβαση

A1. Δυο λόγια για ξεκίνημα.


16 17

πείρας, τον επαγγελματικό προσανατολισμό, την διοίκηση προσωπικού, κλπ.Όλααυτάαπόκάποιονπουξεκίνησεγιακαλλιτέχνηςήψυχολόγοςκαι η ζωή τού έβαλε ένα laptop στο χέρι και τον έκανε να ασχολείται όλη μέρα με νούμερα και projects.

Πάμελοιπόν, χύμα, όπως έρχονται οι σκέψειςστο ταλαιπωρημένομουμυαλό, χωρίς κάποια ιεραρχική δομή, χωρίς όλα αυτά να συνιστούν κά-ποια ιδιαίτερη θεωρία και χωρίς να θέλω σώνει και καλά να σας οδηγήσω στο τέλος σε κάποιο συγκλονιστικό και επαναστατικό συμπέρασμα! Ή, με άλλα λόγια, ‘enjoy the ride’. Μην περιμένετε κιόλας να βγείτε άλλοι άν-θρωποι μετά από λίγες σελίδες!

16 17

A2. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡωΠΟΣ;

Ξύπνησα, λοιπόν, προχθές και δεν με χώραγε ο τόπος. Είχα δύο ώρες που, μέσα στον ύπνο μου, τριγύριζαν στο μυαλό μου αυτά που σας έλεγα πιο πάνω. Γυρίζω στην γυναίκα μου και της πετάω πρωί–πρωί

τηναποκάλυψη:

- Λίλη μου, θα γράψω ένα βιβλίο.

- Αλήθεια, ε; Με τι θέμα και για ποιο λόγο;

- Το θέμα μάλλον θα είναι «τι είναι ο άνθρωπος;», «τι είναι ο manager;», ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Όσο για τον λόγο, υποθέτω ότι το γράψι-μο θα είναι ένας εναλλακτικός τρόπος για να ξεπεράσω την κρίση των 40, που με γυροφέρνει εδώ και καιρό όπως ξέρεις.

- Έ, τι είναι ο άνθρωπος αγάπη μου; Ένα πουφ είναι! Σήμερα είναι κι αύριο δενείναι!Αυτάθαγράψειςστονκόσμο;Sparemeplease!Καλύτεραναβρεις γκόμενα, χρυσέ μου. Έτσι κάνουν όλοι στην ηλικία σου!

Θεέ μου! Τόσο κυνικές πια είναι οι γυναίκες; Ή μήπως, απλοϊκά μεν, έπια-σε το νόημα δε; Θα το σκεφτώ τώρα μαζί σας. Πάντως, αν κάποια από σας ψάχνεται,δενθα‘τανκακόναμουκάνειένατηλέφωνο.Έτερονεκάτερον.

Πέστε μου, λοιπόν κι εσείς, που το ‘χετε μελετήσει το θέμα. Τι είμαστε; Απλώς ζώα με νοημοσύνη; Και το συναίσθημα και τα όνειρα και ο πόνος ή η ευτυχία που μπορούμε να αισθανθούμε; Δεν μας διαφοροποιούν; Και τι ζητάμε για να ικανοποιηθούμε; Μόνο φαΐ και σεξ; Και τι φαΐ; Ό,τι να ‘ναι,


18 19

ή μήπως με όλα τα συμπαρομαρτούντα; Και τι σεξ; Σκυλίσιο ή με όλα τα κορδελάκια; Κι αν μας ενδιαφέρει μόνο το καλό, έστω, φαΐ και το καλό σεξ, τότε την τέχνη τι την θέλουμε; Κι αν πράγματι την θέλουμε, πώς γίνε-ται να αναγνωρίζουμε την καλή τέχνη πάντα όταν είναι αργά και ο καλλι-τέχνης έχει πεθάνει;

Κι αν, τέλος πάντων, είμαστε στ’ αλήθεια γεμάτοι τέχνη, συναίσθημα και όλα τα ευγενικά, τότε πώς μπορούμε παράλληλα να είμαστε σκληροί; Και δεν μιλάω μόνο για καιρό πολέμου, όπως οι Γερμανοί στον τελευταίο πό-λεμο, που σκότωναν Εβραίους -και όχι μόνο- σαν να ήταν μύγες, και αμέ-σως μετά μπορούσαν να απαγγείλουν ένα ποίημα, ή να θαυμάσουν έναν πίνακαπουμόλιςείχανκλέψει.Μιλάωγιατηνκαθημερινήσκληρότητα,στους δρόμους, απέναντι στον γείτονα, σ’ έναν ανάπηρο, στον συνάδελφο, πολλές φορές ακόμη και στα παιδιά μας τα ίδια!

Άραγε διαφέρουν οι άνθρωποι από χώρα σε χώρα ή από μια περιοχή τού πλανήτησεάλλη;Εκπρώτηςόψεωςίσωςναι,γιατίέχουνδιαμορφώσειδι-αφορετικά έθιμα, ντύνονται και μιλάνε αλλιώς και έχουν διαφορετική φά-τσα και ύφος. Όμως το θέμα αυτό το έχω μελετήσει και μπορώ να σας δια-βεβαιώσω ότι οι βασικές αρχές και αξίες του ανθρώπου είναι πάντα οι ίδιες, και μάλιστα όχι μόνο ανάμεσα σε περιοχές, αλλά και ανάμεσα σε εποχές.

Μπορεί τα γούστα περί ωραίου να αλλάζουν, αλλά παντού υπάρχει η αγά-πη γι’ αυτό, παντού υπάρχει η αίσθηση τού δικαίου και του φιλότιμου, πα-ντού τιμάται ο έρωτας, παντού οι άνθρωποι σπεύδουν να δημιουργούν και να εφευρίσκουν, παντού υπάρχει η έννοια τής ομάδας και η ανάγκη τής συντροφικότητας, παντού υπάρχει η έννοια τής πατρίδας και του ηρωι-σμού, παντού υπάρχει ο ίδιος φόβος για το άγνωστο, η περιέργεια για το καινούργιο, η τιμιότητα, η φιλία, η αξιοπρέπεια, η διχόνοια, η συσπείρωση μπροστά στον κοινό κίνδυνο, κλπ.

Και για να μη σας ταλαιπωρώ -ακόμη δεν αρχίσαμε- με ατέλειωτα ερω-τήματα, πιστεύω ότι κατά βάση οι άνθρωποι είναι ίδιοι και είναι λίγο απ’ όλα. Καθένας μας, αρχαίος ή σύγχρονος, έλληνας, κινέζος ή εσκιμώος, έχει μέσα του όλες τις αποχρώσεις όλων των ενστίκτων και συναισθημά-

18 19

των. Όλοι μπορούν να είναι καλοί και κάτω από κάποιες συνθήκες κακοί. Όλοι μπορεί να είναι οι χειρότεροι εκμεταλλευτές και σταλινικοί καταπι-εστές και σε κάποια άλλη στιγμή να δουν ένα λουλούδι και να βάλουν τα κλάματα.

Και παράλληλα μ’ όλα αυτά, ας μην ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος είναι και επί ξύλου κρεμάμενος. Κινδυνεύει παντού και συνεχώς από αρρώστιες, ατυ-χήματα, εγκληματικές ενέργειες. Κι ακόμη κι αν τα ξεπεράσει κι αυτά, πόσο χρόνο έχει για να ζήσει; Τα ενεργά του χρόνια είναι μόλις 3-4 δεκαετίες. Προς τι, λοιπόν, όλη η ταλαιπωρία τής σωστής ανατροφής, της εκπαίδευ-σης, της επαγγελματικής αποκατάστασης; «Προς τι το μίσος και ο αλλη-λοσπαραγμός», που έλεγε και μια παλιά ελληνική ταινία; Μήπως η λαϊκή σοφία το έθεσε κατά τον καλύτερο τρόπο λέγοντας «Ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε κι ό,τι αρπάξει ο κώλος μας»;

Βαριά τα ερωτήματα! Κάποιοι καταφεύγουν στην θρησκεία για να πάρουν εξήγηση ή έστω να απαλύνουν την αγωνία τους (βλ. Κεφάλαιο 5 «Πι-στεύω σ’ ένα Θεό, πατέρα»). Κάποιοι άλλοι (και είναι δυστυχώς οι περισ-σότεροι) είναι τόσο απορροφημένοι στο κυνήγι τής επιβίωσης, που δεν έχουν καν την πολυτέλεια να ασχοληθούν με τέτοια ερωτήματα. Εγώ πά-ντως που ασχολήθηκα, απλώς προσπαθώ να ακολουθώ την μέση πορεία, δηλαδήναμηνοδηγούμαισεακραίεςσκέψειςκαιενέργειες,ούτεπροςτηνμεριά τής εξόδου από τον μάταιο τούτο κόσμο, ούτε της απόλυτης παρά-δοσης, του «δεν υπάρχει κανένα νόημα πια» και του αργού σβησίματος.

Ακολουθώ την στάση που λέει «δεν ξέρω πώς και γιατί βρέθηκα εδώ, για όσο όμως θα είμαι μαζί σας, θα προσπαθώ να μην είμαι ρεμάλι και βάρος, κι ακόμη θα προσπαθώ στις συναλλαγές μου να είμαι τίμιος και σωστός». Δεν ξέρω πού πάει αυτό το τρένο, δεν υπάρχει οδηγός για να ρωτήσω, αλλά τι να κάνω; Να πηδήξω έξω; Δεν νομίζω. Θα ακολουθήσω στα στενά όρια που μου επιτρέπονται.

Και είναι πράγματι στενά τα όρια. Πάρτε την περίπτωσή μου. Μετά τον γάμο μου, σκέφτηκα πολύ για το αν θα ήταν σωστό να κάνω παιδιά ή θα ήταν προτιμότερο (για την ακρίβεια, τιμιότερο) να μην τοποθετήσω πάνω

A2. Τι είναι ο άνθρωπος;


20 21

σ’ αυτό το τρελό τρένο κι άλλους, χωρίς την θέλησή τους, την στιγμή που εγώ ο ίδιος είμαι ακόμη με την απορία στο πρόσωπο. Από την μία με πίεζε το ένστικτο (διάβαζε «Λίλη») και από την άλλη η λογική. Στο τέλος, ως συνήθως, κέρδισε το ένστικτο.

Και πού είναι τα στενά όρια, θα μου πείτε; Μα, είναι στην υποχρέωση που έχω πια να είμαι υγιής και με σώας τας φρένας, να ανέχομαι τις δυσκολίες τής ζωής και να δουλεύω, για την οικογένεια πια, και όχι για μένα. Ανα-γκάστηκα να γίνω καλός manager για να μπορέσω να έχω μισθό που θα μουεπιτρέψειναζήσωμεαξιοπρέπειαταπαιδιάμου.Και,σαςμιλάωμεαπόλυτη ειλικρίνεια, αισθάνομαι πολύ άσχημα που είμαι υποχρεωμένος να κάνω καριέρα και δεν θα μπορέσω να χαλαρώσω αν κάποια στιγμή με κουράσει η πίεση. Μ’ αρέσει η δουλειά, αισθάνομαι καλά με την επαγγελ-ματική μου καταξίωση και πρόοδο, είμαι πλήρως ενταγμένος (πια), όταν όμως σκέφτομαι ότι δεν θα μπορούσα να ακολουθήσω άλλον δρόμο, δεν θα μπορούσα να χαλαρώσω και να κάνω μόνο τα χόμπι μου, αισθάνομαι αιχμάλωτος.

Γιατί, πέστε μου. Θα ήταν σωστό να το παίζω φρικιό, και να στέλνω τα παι-διά μου στο δημόσιο δημοτικό τής άθλιας περιοχής μου, όπου θα μάθαιναν περισσότερα αλβανικά από ελληνικά; Θα ήμουν σωστός οικογενειάρχης, αν το έπαιζα ελεύθερος κι ωραίος, κι όταν μας έβρισκε μια συμφορά υγεί-ας, θα έβγαινα στα παράθυρα των καναλιών ζητιανεύοντας για να σωθώ; Κι όπως έχετε σίγουρα καταλάβει κι εσείς, η εποχή που έλεγαν οι παππού-δες μας ότι τα παιδιά είναι ευλογία (προφανώς γιατί ήταν τζάμπα εργατικά χέρια για το χωράφι), και ότι, όπως βάζουμε τσουκάλι για όλους, θα βγά-λουμε φαΐ και σ’ ένα ακόμη πιάτο, πέρασε ανεπιστρεπτί. Το σημερινό παιδί για να μεγαλώσει με ισορροπία και να μην μετανιώσεις αργότερα που το ‘κανες, θέλει το δικό του δωμάτιο στο σπίτι, θέλει τον χώρο του στο αυτο-κίνητο, θέλει αξιοπρεπή ρούχα και θέλει και αρκετή εκπαίδευση και γλώσ-σες για να μπορέσει να σταθεί αργότερα μόνο του και να μην χρειαστεί να τσαπίζει στα χωράφια.

Περίεργη η ζωή αδέρφια, με τους καταναγκασμούς της, αλλά και με τα ωραία της (που δυστυχώς είναι λίγα και στιγμιαία), και με τις συνεχείς εκ-

20 21

πλήξεις και εναλλαγές της. Ξέρετε, πολλές φορές, όταν σκέφτομαι τα πε-ρίεργα και αναπάντεχα τής ζωής, θυμάμαι αυτήν την άτυχη κοπέλα, την Γκινάκη, που καθόταν ήρεμα και με απόλυτη ασφάλεια στον καναπέ της και έβλεπε τηλεόραση, όταν μπήκε από τον φωταγωγό της ο κυνηγημέ-νος κακοποιός (Σορίν Ματέϊ) με την χειροβομβίδα στο χέρι, η οποία τελι-κάέσκασεκατάλάθοςκαισκότωσετηνανυποψίαστηκοπέλα.Τώρα,πια,μετά την 11η Σεπτεμβρίου, σκέφτομαι και τους εκατοντάδες ή χιλιάδες top managers, και όχι μόνο, με την ιστορία που ο καθένας τους κουβάλαγε, και που όλα αυτά κόπηκαν σε μια στιγμή στα Twin Towers της Νέας Υόρ-κης. Πώς μπορούν τόσα χρόνια προσπάθειας, ελπίδας και επένδυσης να χάνονται τόσο εύκολα;

Τι είναι τελικά ο άνθρωπος; Μήπως έχει δίκιο η Λίλη να λέει ότι είναι ένα πουφ και μήπως δεν χρειάζεται να είσαι πια και τόσο φιλόσοφος για να το καταλάβεις; Μήπως είναι κάποιος που απλά μπαίνει σ’ ένα σκοτεινό τούνελ, δεν ξέρει πόσο μακρύ είναι, δεν ξέρει τι εμπόδια θα αντιμετωπί-σει μπροστά του, κι όμως είναι προγραμματισμένος (καταδικασμένος, θα ‘λεγα) να το διασχίσει;

Τέλος πάντων! Μου φαίνεται ότι το βάρυνα πολύ το κλίμα, ακόμη δεν αρ-χίσαμε. Είπαμε, να σας κάνω τις εξομολογήσεις και τις διαπιστώσεις μου αλλά σε πιο πρακτικά θέματα τής ζωής (όπως, κι ό,τι κι αν είναι αυτή). Άλλωστε,σύμφωναμετονπιοβασικόκανόνατήςψυχολογίας,δενέχεινόημα να αναλύουμε και πολύ–πολύ κάτι που δεν μπορούμε να αλλάξου-με. Το μόνο που είναι πραγματικά απαραίτητο, είναι να έχουμε καταλάβει το πώς είναι στημένο το σκάκι τής ζωής, ή με άλλα λόγια το σκηνικό στο οποίο καλούμαστε να παίξουμε τον ρόλο μας, και να προσπαθήσουμε να παίξουμε όσο καλύτερα και αξιοπρεπέστερα μπορούμε.

Στην συνέχεια ίσως διαφανεί ο τρόπος που εγώ βλέπω την ζωή. Δεν είναι γιανατονκοπιάρετε,αλλάαπλώςγιαναδείτεμιαακόμηάποψη,μέχριναβγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα.

A2. Τι είναι ο άνθρωπος;




Κώ

στα

ς Σ

ίδερ

ης Πρόκειται για επανέκδοση τού βιβλίου «Ο Θυμωμένος Manager» (2002),

συμπληρωμένη με πολλά και σημαντικά κεφάλαια. Μέσα από μία χαλαρή και εξομολογητική διήγηση περιστατικών και εμπειριών τού συγγραφέα, προκύ-

πτουν συμπεράσματα και συμβουλές, τόσο για θέματα που απασχολούν τις επιχειρή-σεις, όσο και για την ζωή γενικότερα.

Ο συγγραφέας απευθύνεται κυρίως σ’ όσους βρίσκονται στον χώρο των εταιρει-ών (σημερινούς και μελλοντικούς managers ή τους ίδιους τους επιχειρηματίες), αλλά και σε σπουδαστές Οικονομικών & Διοίκησης Επιχειρήσεων, που ενδιαφέρονται να μάθουν πώς είναι τα πράγματα από μέσα (κι όλοι γνωρίζουμε πόσο διαφορετική είναι η πράξη από την θεωρία...).

Έτσι, παρέχονται με γλαφυρό τρόπο διαπιστώσεις και συμβουλές για πολλά οργα-νωτικά και διαχειριστικά θέματα των εταιρειών, για την αποτίμησή τους, την προσέλ-κυση επενδυτών, την διοίκηση προσωπικού, το marketing και τις πωλήσεις, την γρα-πτή επικοινωνία, την καθημερινότητα των managers, τον επαγγελματισμό και πολλά ακόμα. Κι επειδή όποιος ασχολείται με τις επιχειρήσεις έχει και την ανθρώπινη πλευρά του, ο συγγραφέας παραθέτει την προσωπική του οπτική και για ευρύτερα θέματα, όπως η πατρίδα, το μεγάλωμα των παιδιών, η σχέση με την θρησκεία, οι ερωτικές σχέσεις στο χώρο εργασίας, η μόδα, η ψυχική ισορροπία, κλπ. Όλα αυτά «δένουν» αρ-μονικά σ’ ένα ενιαίο σύνολο, που καλύπτει όλα όσα συνήθως αφορούν έναν άνθρωπο των επιχειρήσεων.

Το εντελώς ιδιαίτερο και έντονα προσωπικό αυτό βιβλίο έχει την αξία τής συμπυ-κνωμένης εμπειρίας ενός διεισδυτικού παρατηρητή, που ξεκίνησε από χαμηλά και έζησε για πολλά χρόνια τις επιχειρήσεις από κάθε πλευρά τους. Ο τρόπος που ο συγ-γραφέας βλέπει τα πράγματα, δεν είναι για να υιοθετηθεί κατ’ ανάγκη από τον ανα-γνώστη, ούτε το βιβλίο επιχειρεί να παίξει τον ρόλο manual για κάθε θέμα που θίγει. Ωστόσο, είναι σίγουρο ότι στις σελίδες του θα βρείτε πολλά που δεν γνωρίζατε ή δεν είχατε σκεφτεί, αλλά και πολλά ερεθίσματα για την γενικότερη πορεία σας στη ζωή.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108

[email protected]. ocelotos. gr

Ειδικότερα, ως σύμβουλος επιχειρήσεων αναλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα έργων, όπως business plans, μελέτες βιωσιμό-τητας-εξυγίανσης, προσέλκυση επενδυ-τών, ελέγχους due diligence, αποτίμηση επιχειρήσεων, αναδιάρθρωση δανείων, διαγνωστικούς ελέγχους οργάνωσης, project management, budgeting & financial reporting, βελτίωση εμπορικής πολιτικής, αναμόρφωση οργανογράμμα-τος, ενδυνάμωση λειτουργιών όλων των τμημάτων, επιλογή και αξιολόγηση στε-λεχών, coaching επιχειρηματιών, κλπ.

Οι επιχειρήσεις με τις οποίες έχει ασχολη-θεί καλύπτουν σχεδόν κάθε κλάδο, όπως βιομηχανία τροφίμων, χονδρικό & λιανι-κό εμπόριο, εκτυπώσεις, ανακύκλωση, υπηρεσίες security, τεχνικά έργα, τηλε-φωνία, logistics, υδροηλεκτρικά έργα, web applications, ξενοδοχεία, κλπ. Ως σύμβουλος απευθύνεται κυρίως, αλλά όχι μόνο, σε ελληνικές επιχειρήσεις με-σαίου μεγέθους.

Ο Κώστας Σίδερης είναι οικονομολόγος επιχειρήσεων με εμπειρία 35 ετών. Μετά τις σπουδές του εργάστηκε σε διεθνή γρα-φεία ορκωτών ελεγκτών και αργότερα ανέλαβε διευθυντικές θέσεις (Financial Controller, Οικονομικός Δ/ντής, κλπ.) σε αρκετές ελληνικές και διεθνείς εταιρείες διαφόρων κλάδων. Συνέχισε με δική του επιχειρηματική δραστηριότητα για τρία έτη και τα τελευταία επτά χρόνια δραστη-ριοποιείται ως σύμβουλος, διευθύνοντας το γραφείο Aquamerit – Σύμβουλοι Επι-χειρήσεων (www.aquamerit.gr).

Στην διάρκεια αυτών των ετών, πέρα από την άσκηση οικονομικού management, ασχολήθηκε με ελέγχους κάθε τύπου, με την εξ’ αρχής οργάνωση νέων ή την ανα-διοργάνωση υφιστάμενων επιχειρήσεων, με εκκαθαρίσεις, πωλήσεις, συγχωνεύ-σεις, εξαγορές, κλπ.

(συνέχεια στο εσωτ. οπισθόφυλλο)M

an

ag

er

σε

απ

όγ

νω

ση

MANAGER ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ

Documents

Transcript of MANAGER ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ