laudato si page17-7-2015 2nd Edition -...
Transcript of laudato si page17-7-2015 2nd Edition -...
3
4
GG#pIII D≈S°w
apJhpc : ^m. B≥{Uqkv ta°m´pIpt∂¬ .... .........................5
BapJ]T\߃1. \ΩpsS s]mXp`h\amb `qanbpsS \∑bv°v _nj∏v am¿ tPmk^v I√dßm´v ................. 14
2. e£yw ]pXnb Hcp PohnXssien _nj∏v am¿ tPmk^v I√dßm´v ................. 21
hnip≤ {^m≥knkv AkoknbpsS krjvSnIfpsS Io¿Ø\w ................................. 26
BapJw : Atß°p kvXpXn ......................................................... 28
A≤ymbw 1\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\v kw`hn°p∂Xv ........................ 38
1. aen\oIcWhpw ImemhÿmhyXnbm\hpw ....................... 39
2. Pe{]iv\w .......................................................................................... 44
3. ssPhsshhn[yßfpsS \miw ................................................. 46
4. a\pjyPohnXØns‚ \nehmcØf¿®bpw kaqlØns‚ XI¿®bpw ...................................... 51
5. BtKmfXe AkaXz߃......................................................... 54
6. Zp¿_eamb {]XnIcW߃ .................................................... 58
7. hyXykvXm`n{]mb߃ ............................................................... 62
A≤ymbw 2krjvSnbpsS kphntijw .................................................... 64
1 hnizmkw \evIp∂ shfn®w ....................................................... 64
2 ss__nƒ hnhcWßfnse ⁄m\w ................................... 65
3 {]]©amIp∂ clkyw ............................................................... 73
4 krjvSnbpsS GIkzcXbn¬ Hmtcm krjvSnbpsSbpw ktμiw ............. 77
5 BtKmf sFIyw .............................................................................. 80
6 hkvXp°fpsS s]mXpe£yw ..................................................... 82
7 CutimbpsS ISm£w................................................................... 84
A≤ymbw 3]mcnÿnXnI {]Xnk‘nIƒ°p≈ am\pjnI ImcW߃ ................................. 88
1 kmt¶XnIhnZy ˛ k¿Ki‡nbpw IcpØpw ....................... 88
5
2 kmt¶XnI {]h¿Ø\ amXrIbpsS BtKmfhym]\w............. 91
3 B[p\nI a\pjytI{μhmZØns‚ sh√phnfnIfpw ̂ eßfpw ................. 97
A≤ymbw 4ka{K]cnÿnXn imkv{Xw ................................................... 111
1 kmºØnI kmaqlnI ]cnÿnXnimkv{Xw ...................... 111
2 kmwkv°mcnI ]cnÿnXnimkv{Xw....................................... 115
3 A\pZn\PohnXØnse ]cnÿnXnimkv{Xw ...................... 117
4 s]mXp\∑sb∂ XXzw ................................................................ 122
5 XeapdIƒ°nSbnse \oXn ........................................................ 123
A≤ymbw 5kao]\Øns‚bpw \S]SnbpsSbpw am¿KtcJ .............. 127
1 ]cnÿnXnsb°pdn®p≈ A¥¿tZiob Iq´mbvabnse kwhmZw ......................... 1272 tZiobhpw {]mtZinIhpamb ]pXnb \b߃°pth≠nbp≈ kwhmZw ................. 135
3 Xocpam\ßsfSp°p∂Xnse kwhmZhpw kpXmcyXbpw ........ 139
4 a\pjykm£mXv°mcØn\pth≠nbp≈ kwhmZØn¬ cmjv{Sobhpw kºZvLS\bpw ....... 142
5 aXhpw imkv{Xhpw XΩnep≈ kwhmZw ............................. 149
A≤ymbw 6]cnÿnXn hnZym`ymkhpw BflobXbpw ..................... 152
1 Hcp ]pXnb PohnX{IaØnte°v ............................................. 152
2 a\pjyhwihpw ]cnÿnXnbpw XΩnep≈ DSºSnsb°pdn®p≈ hnZym`ymkw............... 155
3 ]mcnÿnXnI am\km¥cw ....................................................... 160
4 B\μhpw kam[m\hpw .............................................................. 163
5 ]ckv]c kvt\lhpw cmjv{Sob kvt\lhpw ..................... 167
6 IuZminI ASbmfßfpw hn{iaØns‚ BtLmjhpw ......... 169
7 ]cnip≤ {XnXzhpw krjvSnIƒ XΩnep≈ _‘hpw ... 173
8 k¿hkrjvSnIfpsSbpw cm⁄n .............................................. 175
9 kqcy\∏pdw ....................................................................................... 176
\ΩpsS `qan°p th≠n-bp≈ {]m¿∞\.............................. 177
krjvSntbmsSmØp≈ {InkvXob {]m¿∞\ ................... 178 Ipdn∏pIƒ . ........................................................................................180
6
apJhpc
{^m≥knkv am¿]m∏mbpsS ]pXnb Nm{InIteJ\w 2015
Pq¨ 18˛mw XobXn {]kn≤oIrXambn. ]cnÿnXnsb
kw_‘n®p≈ Cu {]t_m[\w temIwapgph≥ Gsd
\mfpIfmbn henb {]Xo£tbmsS ImØncp∂XmWv.
Ct°mfPn AYhm ]cnÿnXnimkv{Xw C∂v FhnsSbpw apJy
N¿®mhnjbamWt√m.
ssZhw krjvSn® Cu {]]©w ImØpkq£n°m≥
a\pjy\p≈ ISasb°pdn®p ""lcnX]m∏m'' F∂dnbs∏´ncp∂,
_\UnIvSv ]Xn\mdma≥ \nc¥cw \sΩ A\p-kva-cn-∏n-®p-sIm-
≠n-cp-∂p. At±lØns‚ ]n≥Kman F∂ \nebn¬, {^m≥knkv
am¿]m∏m Xncpk`bn¬ XpScp∂ ss«lnI {]t_m[\Øns‚
ss\c¥cyw hy‡am°p∂XmWv Cu Nm{InIteJ\w. Ccp
]m∏mamcpsSbpw ho£WØn¬ ssZhw krjvSn® Cu
{]]©tØmSpw AXnep≈ kIeXnt\mSpw _‘s∏SpØn
am{Xta a\pjymkvXnXzØns‚ A¿∞w a\ nem°m\mhq.
hnip≤ tPm¨ t]mƒ am¿]m∏mbpw CtX Imcyw \sΩ
Bh¿Øn®v Hm¿Ωn∏n®ncp∂p.
hnip≤ {^m≥knkv AkoknbpsS hgntb
2013 am¿®v 13 \v tPm¿Pv acntbm _¿tKmfntbm
am¿]m∏mbmbn Xncs™Sp°s∏´t∏mƒ kzoIcn®
""{^m≥knkv'' F∂ \mawXs∂ At±lØn\p krjvS-{]-]-©-
tØm-Sp≈ lrZssbIyw hy‡am°p∂XmWv. Akoknbnse
hnip≤ {^m≥knkv ]cnÿnXnimkv{XØns‚ a[y-ÿ-\m-bm-
Wt√m Adnbs∏Sp∂Xv. am¿]m∏m F∂ \nebn¬ ]c-ky-am-
b¿∏n® BZy ]cnip≤ Ip¿_m\ at[y {^m≥knkv ]m∏m
C{]Imcw Blzm\w sNbvXp: “\ap°v Cu krjvS{]]©Øns‚
kwc£IcmImw. {]]©Øn¬ BteJ\w sNøs∏´ncn°p∂
ssZhnI]≤Xn ImØpkq£n°mw. \apt°mtcmcpØ¿°pw
]ckv]chpw {]IrXnbpsSbpw Imhev°mcmImw.”
7
hnip≤{KŸ shfn®Øn¬
krjvS{]]©w apgphs\bpw kwc£n°m\p≈
a\pjys‚ ISasb°pdn®p 2013 Pq¨ 5 \v temI]cnÿnXn
Zn\Øn¬ am¿]m∏m C{]Imcw A\pkvacn∏n®p: ""DØ-c-hm-Zn-
Xz-tØmsS Cu {]IrXnsb IrjnsNbvXpw ImØp]cn]men®pw
sIm≠v F√m a\pjy¿°pw hmktbmKyamb Hcp ]dp-Zo-k-bm°n
cq]m¥cs∏SpØphm\p≈ a\pjys‚ ISa ssZhnI]≤XnbpsS
`mKamWv''. ""`qanbn¬ \nd™v AXns\ IogS°phn≥'' (Dev]
1,28) F∂p a\pjyt\mSp Iev∏n® ssZhw, GZ≥tXm´w
IrjnsNøm\pw kwc£n°m\pamWt√m a\pjys\
AhnsSbm°nbXv (Dev] 2,15). am¿]m∏m Iq´nt®¿Øp:
""hnkvabtØmsS {]]©sØ t\m°n°mWm\pw AXn¬
{]Xn[z\n°p∂ ssZhnIkzcw {ihn°m\pw AXnse sNdpXpw
hepXpamb clkyßsf°pdn®p [ym\n°m\pw \ap°n∂p
kaban√. {]IrXnbnse ssZhnI ASbmf߃ ImWm\pw
tIƒ°m\pw km[n°mØh¿ ssZhØn¬\n∂p Xs∂
AI∂pt]mIp∂p''. aqey߃°p hneIev∏n°mØ kºZv
hyhÿsb \ninXambn hna¿in°p∂ ]m∏mbpsS A`n{]mb
Øn¬, C∂p Imcy߃ \n¿Wbn°p∂Xp a\pjy\√; adn®v,
]WamWv.
a\pjyalXzhpw DØchmZnXzhpw
{^m≥knkv am¿]m∏m _\UnIvSv am¿]m∏mbpsS
NphSp]nSn®v, ]cnÿnXnsb a\pjy]cnÿnXnimkv{Xhpambn
(human ecology) _‘s∏SpØnbmWv AhXcn∏n°p∂Xv.
Hmtcm a\pjyhy‡nsb°pdn®pw, {]tXyIn®p Zcn{Zsc°pdn®v,
{i≤bp≈hcmbncn°m\pw ""hens®dnb¬'' kwkvImcsØ
Xs∂ hens®dn™v, sFIyZm¿Vykwkv°mcsØ t{]m’m-
ln-∏n-°m\pw am¿]m∏m k∑\ p≈ kIe a\pjyscbpw
Blzm\w sNøp∂p. ]cnÿnXnkwc£Ww Hcn°epw a\pjy
hy‡nXzØnt\m alXzØnt\m lm\n hcpØns°m≠mIcpXv
F∂pw am¿]m∏m ap∂dnbn∏p \evIp∂p≠v. krjvSnbv°p
aIpSambmWp ssZhw a\pjys\ krjvSn®ncn°p∂Xv. ]t£,
Ahsb NqjWwsNøm≥ a\pjy\hImian√; IrjnsNøm\pw
kwc£n°m\pw am{Xtabp≈p.
8
{]hmNIi_vZØn¬
Hcp a\pjy]cnÿnXn (human ecology) bpw {]IrXn
]cnÿnXn (enviornmental ecology) bpw XΩnep≈ At`Zyamb
_‘sØ°pdn®p _\UnIvSv am¿]m∏m kXyØn¬ kvt\lw
(51) F∂ Nm{InIteJ\Øn¬ C{]Imcw Du∂n∏d™p:
""{]IrXnbpsS A[x]X\w a\pjy kwkv°mcsØ _m[n°pw.
a\pjy]cnÿnXn BZcn°s∏Sp∂ kaqlØn¬ {]Ir-Xn-kw-
_-‘-amb ]cnÿnXnbpw am\n-°-s∏Spw kaqlØns‚
BtcmKyw {]IrXnbpambp≈ _‘sØ B{i-bn-®m-Wn-cn-°p-
∂Xv... hy‡nbpsS alXzsØ l\n°p∂ GXp kwKXnbpw
]cnÿnXnsb XI¿°pIbpw kaqlsØ \in∏n°pIbpw
sNøpw''. {^m≥knkv ]m∏m 2014 P\phcn 13 \v hØn°m≥
\bX{¥⁄tcmSp kwkmcn® thfbn¬, {]IrXnhn`hßsf
AXym¿ØntbmsS NqjWw sNøp∂Xp {]IrXnbpsS
k¥penXmhÿ \in∏n°psa∂pw {]IrXnt£m-`-߃°p-
t]mepw ImcWamIpsa∂pw kqNn∏n®p. Cu {]hmNIi_vZw
Nm{InIteJ\ØnepS\ofw {ihn°mw.
bmYm¿∞ysØ°pdn®p≈ ka{Kho£Ww
Cu Nm{InIteJ\w a\pjys\ Ahs‚ ka{KXbn¬
AhtemI\w sNøp∂p≠v. ]cnÿnXn kwc£WØn¬
Aew`mhw ]pe¿Øp∂hsc ̨ ss{IkvXhcpƒs∏sSbp≈hsc
˛ ]m∏m Ip‰s∏SpØp∂p. ""]cnÿnXnkwc£WØn\p
Zo¿Lho£Ww BhiyamWv... s]s´∂p em`ap≠m°m≥
B{Kln°p∂h¿°p ]cnÿnXn kwc£WØn¬ bYm¿∞
Xmev]cyap≠mhn√''(36). Cu `qan hfsc°mew \ne-\n¬°p-
sa∂pw Ct∏mƒ H∂pw kw`hn°pIbns√∂pap≈ apS¥≥
\ymbßsf ]m∏m X≈n°fbp∂p. CXv Aew-`m-h-Øn-e-[n-jvTn-
X-amb at\m`mhamWv (59, 161). AtX kabw ]cnÿnXnkwc-
£Ww ]Whpw t]cpap≠m°m\p≈ am¿Kambn ImWp-∂-h-cp-
≠v. ]cnÿnXn {]m[m\yap≈ {]tZi߃ kwc£n°ms\∂
hymtP\ kmºØnI `oa∑m¿ Ch ÿnXn sNøp∂ cmjv{S-ß-
fn¬ CSs]S¬ \SØp∂p. BatkmWns\ A¥m-cm-jv{S-kz-
Ømbn {]Jym]n°m\p≈ \n¿t±iw _lpcmjv{SIº\nIfpsS
9
kmºØnI Xmev]cysØ kwc£n°m≥ am{Xap≈XmWv (38).
CXp kqNn∏n°p∂Xv ]cnÿnXn hnjbßfn¬ hyXykvX
Xmev]cy°m¿ D≠mImsa∂pw HmtcmcpØcpw X߃°n-jvS-
ap≈ hn[Øn¬ hnjbsØ kao]nt®°msa∂pamWv.
]m∏mXs∂ FgpXnbXpt]mse, ""C°mcy߃ N¿®-sN-øp-
tºmƒ AXnkq£vaamb k¥pe\w ]ment°≠Xp≠v” (38).Cu Nm{InIteJ\sØ th≠hn[w a\knem°m≥ Xmsg-
t®¿°p∂ hkvXpXIƒ klmbIamtb°mw.
1. FhnsSsb√mw {]IrXnkwc£WØns‚ Bh-iy-I-X-sb-°p-
dn®p kqNn∏n°p∂pthm AhnsSsb√mw AXns\°mƒ
i‡ambn a\pjykwc£WØns‚ BhiyIXsb°pdn®p
{^m≥knkv ]m∏m kwkmcn°p∂p≠v. Nne¿ sNøp∂Xp
t]mse, a\pjys\ ad∂p≈ ]cnÿnXn hmZsØ At±lw
A\pIqen°p∂n√. `qanbpsS \nehnfntbmsSm∏w Zcn{ZcpsS
\nehnfnbpw tIƒ°m\nSbmIpwhn[w \oXnbpsS hnjbßsf
Dƒt®¿°mØ ]cnÿnXnimkv{Xkao]\w kXyk‘a√
F∂t±lw IcpXp∂p (49). a\pjys\ Hcp hy‡nbmbn
ImWWsa∂pw hkvXphmbn XcwXmgvØcpsX∂pw FgpXm≥
At±lw aSn°p∂n√. ""F√m PohnIsfbpw Htc XeØn¬
{]XnjvTn°mt\m a\pjys‚ khntijaqeyw... A]l-cn-
°mt\m Dt±iyan√... Nnet∏msg¶nepw a\pjyhy‡nbpsS
k¿hmZcWobX \ntj[n°p∂ Zp»mTy߃ D≠mImdp≠v.
F√ma\pjycpw Hcpt]mse ]¶psIm≈p∂ a\pjyalXzsØ
kwc£n°p∂Xns\°mƒ a‰p PohPmeßsf ]cn-]m-en-°p-
∂-Xn¬ AXnXo£vWX ImWn°p∂hcp≠v. \sΩ IqSpX¬
[m¿anItcmjw sIm≈nt°≠Xv GXm\pwt]¿ a‰p-≈-h-sc-
°mƒ tIa∑mcmbn Nabp∂Xp aqeap≠mIp∂ hº≥ Ak-a-
Xz-ß-fmWv'' (90). ""\ΩpsS ktlmZcßtfmSv B¿{ZXbpw
klm\p`qXnbpw ]cnKW\bpw Cs√¶n¬ {]IrXntbmSv \ap-
°p-s≠∂p `mhn°p∂ Bgtadnb Iq´mbva hmkvX-h-am-bn-cn-
°n√'' (91).
2. ]cnÿnXnimkv{Xkw_‘nbmb Nm{InIteJ\w am{Xambn
CXns\ HXp°n\ndpØp∂Xv DNnXa√. s]mXpkaqlØns‚
PohnXsØ kw_‘n°p∂ \nch[n [m¿anIhnjb߃
CXn¬ N¿®sNøs∏Sp∂p≠v. Zcn{ZcpsS \nehnfn Cu
10
Nm{InIteJ\Ønse kam¥c {]tabamsW∂p apºp
kqNn∏n®pht√m. {]mtbmKnIXmhmZhpw hens®dnb¬
kwkv°mchpw (122˛123), kmt¶XnIhnZymta[mhnXzhpw (102,114)
CXnepS\ofw ]cma¿in°s∏Sp∂p≠v. ItºmfkºZvLS\bpw
s]m≈bmb cmjv{Sob\ne]mSpIfpw hna¿in°s∏Sp∂p≠v.
sXmgnens\ kwc£nt°≠Xns‚ BhiyIX (124,129)
_tbmsSIvt\mfPn (130,136) ]cnWmahmZØns‚ A]cym]vXX
(81) {`qWlXy (50,117,120) am[yaßfpsS \∑bpw Zpxkzm[o\hpw
(47) ]m¿∏nSan√mbva (152) \KcßfpsS ho¿∏pap´¬ (44,147˛151)
XpSßn s]mXpkaqlw N¿®sNtø≠ \nch[n [m¿Ωn-I-hn-
j-b-߃ CXn¬ CSw]nSn®n´p≠v.
3. s]mXpkaqlsØ A`nkwt_m[\ sNøp∂XpsIm≠v
ssZhimkv{Xw CXn¬ {]Xn]mZn®n´ns√∂p IcptX≠Xn√.
krjvSnbpsS ssZhimkv{Xw ka{Kambn c≠ma[ymbØn¬
{]tXyIw AhXcn∏n®ncn°p∂p. Nm{InIteJ\ØnepS\ofw
Cu ssZhimkv{XNn¥m[mc ImWm\mIpw. ss{IkvXh
BflobXbpw (216˛232, 125˛126) Bcm[m\{IassZhimkv{Xhpw
(233˛237) bpKm¥ssZhimkv{Xhpsa√mw AXXns‚
ÿm\Øp≠v.
{]mtbmKnIPohnXØn¬
Cu Nm{InIteJ\w A\pZn\PohnXØnte°p≈
lrZblmcnbmb Nne \n¿t±i߃ \evIp∂Xp {it≤bamWv.
1. ssZhhpambp≈ _‘Øn¬ \apt°mtcmcpØ¿°pw
hy‡n]cambn CjvSs∏´ Nne ÿeßfp≠mImw (\Ωƒ
P\n®p hf¿∂tXm, sNdp∏Imew Nnehgn®tXm, {]IrXn
kuμcyØm¬ \sΩ {]tXyIamwhn[w BI¿jn®tXm Bb
ÿe߃). ae\ncItfm, \o¿®mepItfm, ]p¬taSpItfm
BImaXv. B ÿeßfnte°p≈ aS°bm{X \jvSs∏´pt]mb
B¥cmwiw hos≠Sp°m\p≈ Ahkcamtb°mw (84).
2. Xs‚ ]nXmhn\m¬ krjvSn°s∏´ ]Zm¿∞hpambn Cutim
\nc¥c kº¿°Ønte¿s∏Sp∂ {]hrØnbmbncp∂p
AhnSpsØ A[zm\hpw sXmgnepw. I¿jI≥, Iev∏Wn°mc≥,
sI´nSw ]Wnbp∂h≥ F∂p XpSßn A[zm\n°p∂
11
F√mhscbpw t{]m’mln∏n°pIbpw Bizkn∏n°pIbpw
sNøp∂ Hcp Z¿i\amWnXv.
3. `£n®p Xo¿°m\mhp∂{X am{Xw ]mIwsNøp∂Xpw
s]mXpKXmKXkwhn[m\w D]tbmKn°p∂Xpw Hcp ÿe-
tØ°p bm{XsNøp∂h¿ ]e hml\߃ Hgnhm°n, H∂n¬
bm{XsNøm≥ ioen°p∂Xpw A\mhiyambn sXfn™p
InS°p∂ sshZypXshfn®w sISpØp∂Xpsa√mw \Ωƒ
]cnioent°≠ Imcyßfmbn ]m∏m AhXcn∏n°p∂p (211).
4. Pohs\ kvt\ln°m\pw _lpam\n°m\pw hkvXp°ƒ
IrXyambn D]tbmKn°m\pw ipNnXzhpw Nn´bpw ]Tn°m\pw
\Ωƒ ]cnioen°p∂Xp IpSpw_ØnemsW∂p ]m∏m
Hm¿an∏n°p∂p. AXn\m¬, IpSpw_sØ AhKWn°m≥ ]mSn√
(213).
5. ""B¥cnI acp`qanIƒ AXnhnimeambXpsIm≠mWv
_mlyacp`qanIƒ hfcp∂Xv'' (217). AXn\m¬, {]Ir-Xn-bp-am-
bp≈ kulrZw, kwKoXw, Ie, tkh\w, kplrZv_‘߃
F∂nh hnIkn∏n°pIbpw (223) \nc¥camb _lfØnepw
RcºpIsf hen®papdp°p∂ tImemleßfnepw\n∂v
Db¿sØgpt∂ev°pIbpw thWw (225).
6. BlmcØn\p apºpw ]nºpw \Ωƒ ssZhØn\p IrX-⁄-
X-b¿∏n-°p-∂-Xn-\mbn \nev°p∂ at\mlcamb ]mc-º-cy-Øn-
te°p aSßWw. \ΩpsS Poh≥ ssZhØnemWv B{i-bn-®n-cn-
°p-∂-sX∂v CXp \sΩ Hm¿Ωn∏n°p∂p (227).
7 . hnip≤ Ip¿_m\b¿∏WØns‚ A¿∞sØbpw
{]k‡nsbbpwIpdn®p ]Tn∏n°p∂ ]m∏m I¿Ømhns‚
ZnhkØn¬ hnip≤ Ip¿_m\bn¬ ]s¶Spt°≠Xns‚
BhiyIX hy‡am°p∂pap≠v (237).
k`m]nXm°∑mcpsS ]mXbn¬
ka{Khpw hnip≤{KŸm[njvTnXhpamb Hcp {]]-©-
Z¿i\w ]uckvXyk`m]nXm°∑mcpsS khn-ti-j-X-bm-Wv.
{]IrXnbpsS t\¿°p≈ a\pjys‚ kao]\w A¤p-X-Øn-
s‚bpw hnkvabØnt‚Xpambncn°Wsa∂v A{^mØkpw
At{]w ]nXmhpw ]Tn∏n®p. thZ]pkvXIw t]mseXs∂
12
krjvS{]]©hpw ssZhsØ Nq≠n°mWn°p∂ km£n-I-
fmWv (At{]w, ]dpZokmKoX߃, 5,2). {]]©w apgph\nepw
ssZhØns‚ {]XoIßfpw {]Xncq]ßfpw Z¿in®ncp∂ am¿
At{]ans‚ ho£WØn¬, krjvS temIØns\mcp IuZm-in-
I-am-\-ap≠v (hnizmkKoX߃, 4,9). ]m]whgn \jvSs∏´ncp∂
{Iaw krjvSnIfn¬ ]p\xÿm]n®Xp aninlmbmWv. {^m≥knkv
Akoknbv°p \q‰m≠pIƒ°p aptº, ka{K]cnÿnXn
imkv{XsØ°pdn®p k`m]nXmhpw thZ]mcwKX\pamb
At{]w ]nXmhv hy‡amb `mjbn¬ ]Tn∏n®ncp∂p. Ch-cp-sS-
sb√mw kzm[o\w Cu ]pXnb Nm{InIteJ\Øn¬ ZriyamWv.
ssZhsØ kvXpXn°p∂ {]]©tØmSptN¿∂v
Cu Nm{InIteJ\Øns‚ t]cv (Atß°p kvXpXn)
Xs∂ krjvS{]]©Øns‚ AkvXnXze£yw hy‡-am-°p-∂-
Xm-Wv. krjvSn°s∏´sX√mw \ne\nev°p∂Xp ssZhalXzØn
\mbmWv. XßfpsS AkvXnXzwsIm≠v Ahsb√mw ssZhsØ
kvXpXn®psImt≠bncn°p∂p. kotdm˛ae_m¿ k`bpsS
{]`mX bma{]m¿∞\bnse (k{]m) k¶o¿Ø\ßfnepw
KoXßfnepw {]m¿∞\Ifnepw \Ωƒ ImWp∂Xv Cu
BibamWv. DZmlcWØn\v, RmbdmgvNIfnse kvXpXnKoXw
Bcw`n°p∂Xn{]ImcamWv:
k¿hNcmNc krjvSnItf,
Acnbat\m⁄ \`kvXeta,
I¿Ømhmw ]ctam∂Xs\
hmgvØn∏mSn \an®nSphn≥...
km[mcW Znhkßfnse {]mcw`{]m¿∞\ CXnepw
{it≤bamWv: ""I¿Ømth, krjvSnIsf√mw Aßsb
kvXpXn®mcm[n°p∂p. F¥psIms≠∂m¬ Aßv Ahsb
krjvSn®p. A¤pXIcambn ]cn]men®psIm≠ncn°pIbpw
sNøp∂p. krjvSnIƒ°p ImcW`qX\pw RßfpsS
kwc£I\pamb I¿Ømth, ]nXmhpw ]p{X\pw ]cnip≤m
flmhpamb k¿thizcm, Ft∂°pw, BtΩ≥''.
\μn\nd™ lrZbtØmsS
]uckvXyhnZym]oTØnse Nne A≤ym]I˛
hnZym¿∞nIƒ°p \ΩpsS s]mXp`h\amb `qantbmSpw
13
{]]©kw_‘amb hnjbßtfmSpap≈ IcpX¬ am{Xa√
Cu ]cn`mjbv°p ]n∂nep≈Xv. D∂XhnZym]oTßfn¬\n∂p
Xncpk` ""_p≤n]camb t{]jnX{]hrØn'' {]Xo-£n-°p-∂p-
s≠∂pw ""ssZhnIimkv{X߃ Xo£vWambn ]cn-t]m-jn-∏n-
°m\pw hnZym¿∞nIsf IqSpX¬ Bgamb ]T\Øn\p t{]cn-
∏n-°m\pw'' (c≠mw hØn°m≥ Iu¨kn¬ {]amWtcJIƒ,
{InkvXobhnZym`ymksØ kw_‘n®p≈ {]Jym]\w, 11)
A≤ym]I¿°p ISabps≠∂pap≈ t_m[yhpw Cu ]cn-{i-a-
Øn\p ]n∂nep≠v. IqSmsX, Cu hnjbw sF—nIa√mØn\m¬,
hnizmknIƒ am{Xa√, k∑akp≈ kIe a\pjycpw Cu
Nm{InIteJ\w ]Tn°Wsa∂pap≈ am¿]m∏mbpsS
B{Klhpw, km[n°p∂nStØmfw Bƒ°mcn¬ CsXØn°pI
F∂ e£ytØmsS, efnX`mjbnem°m≥ \n¿_‘n°p∂p.
Nm{InIteJ\w ]pdØndßn ]ns‰ZnhkwXs∂ Cu
ss«lnI{]t_m[\w aebmfnIƒ°p ]cn-N-b-s∏-Sp -Øn-
s°m≠p Zo]nIZn\]{XØn¬ {]kn≤oIcn® Xs‚
B[nImcnI ]T\߃ BapJØn¬ tN¿°p∂Xn\p kΩXn®
am¿ tPmk^v I√dßm´p]nXmhn\p lrZbw\nd™ \μn.
aebmf]cn`mj {]kn≤oIcn°p∂Xn\p≈ A\phmZw
hØn°m\n¬ (Libreria Editrice Vaticana) \n∂p t\SnØ∂ tam¨.
t]mƒ ]≈Øn\pw {]kn≤oIcWw Gs‰SpØ ]uckvXy
hnZym]oTØns‚ {]kn≤oIcWhn`mKØn\pw (OIRSI)UbdIvS¿ t]mfn aWnbm´®\pw {]n‚nwKpw hnXcWhpw
\n¿hln°p∂ ]mem sk‚ v tXmakv {]kn\pw Bflm¿∞amb
IrX⁄X.
BwKteb`mjbn¬\n∂p aebmfØnte°p ]cn`mj-s∏-
Sp-Øm≥ klmbn®hcpsS t]cpIƒ {]mcw`Øn¬ \evIn-bn-´p-
≠-t√m. Ah¿t°mtcmcpØ¿°pw {]tXyIn®v, IsøgpØp{]Xn
BZy¥w hmbn®v aqehpambn HØpt]mIp∂p≠v F∂p-d-∏p-h-
cp-Øm-\mbn Ft∂msSm∏w Zo¿L aWn°qdpIƒ sNehgn®
tPmk^v ]mdbv°e®\pw lrZbØns‚ `mjbn¬ \μn.
`wKnbmbn ssS∏psNbvXp klmbn® Uo°≥amcmb tPmk^v
]ø∏≈nbv°pw B‚Wn X´n¬Ipcphnfbv°pw, {_tZgvkv amXyp
Ipcnipwaq´n¬, tXmakv hmgbn¬, h¿°n Imhmen∏mS≥, tPm¿Pv
s]m∂whcn°bn¬, sk_mÃy≥ Ffw]pcbnSØn¬, amXyp
14
amdm´pIfw F∂nh¿°pw AssIXhamb IrX⁄X.
`mjm]cambn klmbn® amXyp Be∏m´ptaSbn¬ A®\pw
sk_mÃy≥ apXpπm°e®\pw hfsctbsd \μn.
\ΩpsS s]mXp`h\amb `qansbbpw
\ΩpsS ktlmZcscbpw
hcpwXeapdIsfbpwIpdn®p
IcpXepw ]cnKW\bpap≈hcmbn Pohn®v
ssZhsØ alXzs∏SpØm≥ \ap°p km[n°s´.
ssZhta, Atß°p kvXpXn !
^m. B≥{Uqkv
ta°m´pIpt∂¬
Pqsse 14, 2015
15
\ΩpsS s]mXp`h\amb
`qanbpsS \∑bv°v
_nj]v am¿ tPmk^v I√dßm´v
temIw {]Xo£m]q¿hw ImØncp∂ {^m≥knkv
am¿]m∏bpsS ]pXnb Nm{InIteJ\Øns‚ t]cmWp Laudatosi (euZmsØm kn ˛ Praise be to you - Atß°p kvXpXn-bm-
bn-cn-°-s´). LS F∂ Npcps°gpØn¬ Bbncn°pw Adn-b-s∏-Sp-
∂-Xv. Laudato si mi Signore: Praise be to you, my Lord. ""Fs‚
I¿Ømth, \n\°p kvXpXnbmbncn°s´'' F∂mWp Nm{InI
teJ\Øns‚ XpS°w. {^m≥knkv AkoknbpsS kqcy-
Io¿Ø\w F∂ {]m¿Y\bn¬ \n∂mWnXv. ""Rßsf
]cnc£n°pIbpw `cn°pIbpw R߃°pth≠n kar≤amb
\nd`wKnbp≈ ^e߃ \evIpIbpw sNøp∂ \ΩpsS
ktlmZcnbmb `qanbneqsS, Fs‚ I¿Ømth, \n\°p
kvXpXn'' F∂mWv B {]m¿Y\bn¬ ]dbp∂Xv. 246
\ºdpIfp≈, Bdv A[ymb߃ ASßp∂, hn]peamb Hcp
]T\amWv Cu Nm{InIteJ\w.
ImeL´Øns‚ Bhiyw a\knem°n hfsc
k¶o¿Whpw F∂m¬ AhktcmNnXhpamb hnjbamWp
]m∏m AhXcn∏n°p∂Xv. Cu Nm{InIteJ\Øns‚ ImX¬
\ap°ptijw hcp∂h¿°pth≠n, Ct∏mƒ hf¿∂p
sIm≠ncn°p∂ Ip´nIƒ°pth≠n, GXp XcØnep≈ Hcp
temIamWp \Ωƒ sImSp°m\ncn°p∂Xv (160) F∂XmWv.
\ΩpsS s]mXp`h\amb `qantbmSp \Ωƒ ImWn°p∂
]cnKW\ F¥mWv? CXp ]cnÿnXnhnjbw am{Xambn
ImWcpXv. ]cnÿnXn Hcp H‰s∏´ Xp≠mbn \Ωn¬\n∂p
amdn\nev°p∂ Imcya√.
\ΩpsS Pohs\°pdn®pw \ΩpsS AkvXnXzsØ
°pdn®pamWp hmkvXhØn¬ ChnsS Nn¥n°p∂Xv. Cu
temIØnse \ΩpsS Pohs‚ A¿∞w F¥mWv? \ΩpsS
16
{]bXv\ßfpsS A¿∞w F¥mWv? `qan°p \sΩs°m≠v
F¥mWv Bhiyw? Cu hnjbßsf°pdn®p Kuchambn \Ωƒ
Nn¥n°p∂ns√¶n¬ ]cnÿnXnimkv{XsØ°pdn®p≈ \ΩpsS
]T\w Imcyamb {]XnIcW߃ krjvSn°pIbn√ F∂p ]m∏m
]dbp∂p (160).
PohPmeßfn¬ ]cnXÿnXnIfpsS kzm[o\i‡nsb
°pdn®p {]Xn]mZn°p∂ imkv{XamWv ]cnÿnXnhn⁄m\obw
(ecology). CXv Oikos (Hmbvt°mkv = hoSv) F∂ {Ko°paqeØn¬
\n∂phcp∂p. PohPmeßfpsS hoSns\°pdn®p≈
imkv{XamWnXv. \Ωƒ `qanbn¬\n∂p≈ s]mSnbmsW∂pw
(Dev] 2,7), icocw krjvSn°s∏´Xp `uanI ]Zm¿Yßfn¬
\n∂msW∂pw ChnSsØ hmbphmWp \mw izkn°p∂sX∂pw
ChnSsØ PeØn¬\n∂mWp \ap°p Poh\pw Dt∑jhpw
hf¿®bpw e`n°p∂sX∂pw \mw ad∂pIfbp∂p (2).
hncq]am°s∏´ `qan
AantXm]tbmKwhgnbpw Zpcp]tbmKwhgnbpw ̀ qan C∂p
hncq]am°s∏´ncn°p∂p. `qanbn¬ Dt]£n°s∏´hcpsS
FÆw IqSp∂p. Chsc {i≤n°Wsa∂p am¿]m∏ i‡ambn
Hm¿as∏SpØp∂p. hy‡nIfpw IpSpw_ßfpw, {]mtZinI
kaqlßfpw, cmPyßfpw, A¥¿tZiob Iq´mbvaIfpw Hcp
]cnÿnXn am\km¥cØn\v (ecological conversion) hnt[b
amIWsa∂p ]m∏m ]dbp∂p. hnip≤\mb tPm¨ t]mƒ
c≠mas‚ hm°pIfmWnh. \ΩpsS s]mXp`h\tØmSp≈
IcpXen\pth≠n ]m∏m F√mhtcbpw £Wn°p∂p.
\ΩpsS `uanI`h\sØ°pdn®p≈ IcpX¬ h¿[n®p
hcp∂p≠v F∂pw ]m∏m ]dbp∂p (19). Cu Nm{InIteJ\w
Hcp apJy[mc sh´nØpd°p∂p≠v. \ΩpsS s]mXp`h\
\n¿amWØn\v Hcpan®p tPmen sNøm≥ a\pjyh¿KØn\v
C\nbpw Ignbpw (13). F√mw \jvSs∏´n´n√. a\pjy¿°v C\nbpw
CSs]Sm≥ Ignbpw. DZya߃ Xncn®dnbm≥ Hcp ]pXnb XpS°w
BhiyamWv (205).
{^m≥knkv ]m∏m hnip≤\mb tPm¨ t]mƒ ]m∏msb
A\pkvacn°p∂p: ss{IkvXh¿ hnizmkØns‚ G‰hpw
ASpØ `mKambn´mWp krjvSntbmSpw {]IrXntbmSpw
17
krjvSmhnt\mSpap≈ DØchmZnXzsØ ImWp∂Xv.
{^m≥knkv ]m∏mbpsS e£yw \ΩpsS s]mXp`h\sØ°pdn®v
F√m a\pjycpambn´pw temIw apgph\pambn´pw kw`mjWw
\SØpI F∂XmWv (3). Cu Nm{InIteJ\w apgph\pw Cu
Nn¥ \nd™p\nev°p∂p. a‰p k`Ifpw aXßfpw Ct°mfPn
]T\hnjbam°nbn´p≠v. tIm¨Ãm‚nt\m∏nfnse FIyp
sa\n°¬ ]m{Xob¿°okv _¿ØtemantbmbpsS Nn¥Iƒ
CXn¬ tN¿Øn´p≠v (8˛9); AXpt]mse imkv{X⁄cpsSbpw
XØzimkv{X⁄cpsSbpw ssZhimkv{X⁄cpsSbpw
Nn¥Ifpw.
Nm{InIteJ\Ønse {][m\Nn¥Iƒ
`qan \ΩpsS s]mXp`h\amWv; F√m hoSpIfnepw
Iemebßfnepw s]mXpthZnIfnepw CXnt\°pdn®p
kwkmcn°Ww. Cu `h\Ønse ]mhs∏´hcpw _elo\cpw,
Cu `h\Ønse F√m PohPmeßfpw XΩn¬ _‘ap≠v.
ka{K]cnÿnXnhnPvRm\obØns‚ BhiyIX, ]mcn-ÿn-
XnIam\km¥cw, ]cnÿnXnhnZym`ymkw, ]cnÿnXn
BflobX XpSßnb {]tbmKssienIƒ {][m\amIp∂p.
Hcp Zcn{Z]£ (Pro poor ˛ ]mhs∏´h¿°pw ]m¿izh-
Xv°-cn-°-s∏-´-h¿°pw A\pIqeamb) ]cnÿnXn hn⁄m
\obhpw ]mcnÿnXnI\oXnsb°pdn®p≈ ]T\hpamWnXv.
"F√mw hens®dnbmw' F∂ kwkvImcØns‚ t]mcmbvabpw
Hcp ]pXnb PohnXssien°p≈ \n¿tZißfpw CXn¬
FSpØpImWn°p∂p. Hcp kmt¶XnIhnZy sIm≠ph∂
Xn∑Isf as‰mcp kmt¶XnIhnZysIm≠p am‰nsbSp°m≥
km[ya√. a\pjya\kns‚ [m¿anIhpw Bflobhpamb
am\km¥cØneqsS am{Xta AXp km[n°q.
sF—nIa√
Cu Nm{InIteJ\Øn\p ap≥Ime Nm{InIteJ\ßsf
°mƒ F¥p {]tXyIXbp≠v F∂p tNmZnt®°mw. Hcp
hnizmkn°p {]IrXntbmSp≈ kao]\w sF—nIw (optional ˛\ap°v Bhiyaps≠¶n¬ FSp°mw, As√¶n¬ hn´pIfbmw)
A√ F∂p ]Tn∏n°p∂p. k`m]T\Øns‚ {][m\ `mKambn
]m∏m FSpØncn°pIbmWnXv. \ap°p th≠mØsX√mw
18
]pdtØ°p hens®dnbmw F∂ \ne]mSns\ am¿]m∏
hna¿in°p∂p. \ΩpsS Bhiy߃ t\m°msX AanXambn
GXp Imcyhpw D]tbmKn°p∂Xns\bpw [q¿Ø-Sn-°p-∂-Xn-
s\bpw ]mgvs®ehpIƒ hcpØp∂Xns\bpw hfsc Kuch
_p≤ntbmsSbmWp ]m∏m ImWp∂Xv.
a\pjys\ hf¿ØpIbpw Ahs\ ip{iqjn°pIbpw
sNøp∂nStØmfw kmt¶XnIhnZybpw ]Whpw \√XmWv.
]t£, Npcp°wNnesc am{Xw AXnkº∂cpw henb Hcp
hn`mKsØ Zcn{Zcpam°p∂ kwhn[m\Ønte°v FØptºmƒ
AXp henb Xn∑bmWv. \m\mhn[ ASnaØØnte°v AXp
\bn°pw. C∂sØ kmºØnI CS]mSpIƒ kºØv
F√mhcnepw FØp∂ps≠∂v Dd∏m°p∂n√. Zmcn{ZyØn¬
\n∂p P\ßsf Itc‰m≥ km[n°p∂n√.
Zmcn{ZyØns‚ aqeImcWw ]m∏m At\zjn°p∂p.
t^mkn¬ C‘\ßfpsS AanXamb D]tbmKsØ
FXn¿°p∂p. ]mdIƒ°p≈n¬ \q‰m≠pIfmbn ASn™p
InS∂p ineo`qXamIp∂ AXn{]mNo\ ImesØ PohnI
fpsStbm kkyßfpsStbm AhinjvSßfmWp t^mkn¬.
AXmbXp I¬°cn, s]t{Smfnbw apXembh. Cu km[mcW
Du¿Pw Hcp]nSn P\XIsf Zmcn{ZyØn¬\n∂p IcIb‰nbn´p≠v.
CØcw t^mknepIfpsS AanX D]tbmKwaqew
A¥co£sØ aen\s∏SpØnb h≥InS cmjv{S߃ AXns‚
D]tbmKw Ipdbv°Wsa∂p ]m∏m ka¿Yn°p∂p. a‰p
kwhn[m\߃ (]mcºtcyXc Du¿Pw) Is≠ØWw.
DZmlcWw:˛ Im‰n¬\nt∂m kqcy{]ImiØn¬\nt∂m Du¿Pw
kºmZn°pI. ]t£, AXp sNethdnbXmWv. C°mcyØn¬
henb sFIyZm¿Vyw thWw.
]¶phbv°Ww
kº∂cmjv{S߃ XßfpsS kºØv ]¶phbv°Ww.
F¶n¬ am{Xta ]nt∂m°cmjv{S߃°p ]mcºtcyXc
Du¿PØnte°p hcm\mhq. AXn\p aqe[\w apS°Ww.
Im¿jnI taJeIsf°pdn®p≈ t{ijvTamb ImgvN
∏mSpIƒ ]m∏m apt∂m´p hbv°p∂p≠v. kzcan√msXbpw
19
i‡nbn√msXbpw Ct∏mƒ HXpßn°gnbp∂ I¿jIcpsS
kzcambn ]m∏m amdpIbmWv. Hcp I¿jI_m¶ns‚ kzcamWv
129, 164 F∂o JWvUnIIfn¬ apfßp∂Xv. Im¿jntImXv]∂
ßfpsS DXv]mZ\coXnbn¬Øs∂ am‰whcWw. CXnte°p
hnthI]q¿hw IS∂ph∂v Aevamb¿ t\XrXzw sImSp°Ww.
imkv{Xhnjbßfnte°p ]m∏m IS∂n´p≠v. sIankv{Sn
]Tn® Hcp hy‡n F∂ \nebn¬ ]m∏m imkv{XPvRtcmSp≈
ASp∏w D]tbmKs∏SpØnbn´p≠v.
]WtØmSp≈ Bcm[\
kºZvLS\sb°pdn®v Gsd ]d™n´p≠v. ]m∏m
[\imkv{Xkn≤m¥w ]Tn∏n°pIb√ a\pjyalXzw
am‰n°fbp∂ A]ISIcamb kºZvLS\sb°pdn®p
]dbpIbmWp sNøp∂Xv. ]WtØmSp≈ AanXhy{KX F√m
Img vN∏mSpIsfbpw _elo\am°p∂p. XSp°m\pw
sISpØm\pw ]‰mØ A·nbmbn ]WtØmSp≈ Cu Bcm[\
\nev°p∂p. C∂sØ BtKmf kºZvLS\ henb Hcp hn`mKw
P\Xbv°v D]Imcs∏Sp∂n√ F∂pam{Xa√, D]{ZhIcw
IqSnbmWv. AXp [mcmfw ]Ww Dev]mZn∏n°ptºmgpw
AXntesd Zcn{Zcscbpw ]m¿izhXvIcn°s∏´hscbpw
krjvSn°p∂p≠v.
]m∏mbpsS Gsd {it≤bamb Nn¥ BtKmfXm]\sØ
°pdn®mWv. temIØnep≈ F√m PohPmeßfpw XΩnep≈
_‘Øn\p ]m∏m Du∂¬ sImSp°p∂p. icnbmbn
am\pjnIambn´p≈Xv H∂pw k`bpsS ]cnKW\bv°p ]pdØ√
F∂p ]m∏m ]Tn∏n°pIbmWv. krjvStemIsØ°pdn®pw
]mhs∏´hsc°pdn®pw D≈ IcpXepw DØchmZnXzhpw
]m∏mbpsS ssZhimkv{XØns‚ ImXemWv. Imemhÿm
hyXnbm\w shdpsamcp kn≤m¥a√. F√mhcpw AXns‚
ZpcnX^ew A\p`hn®dn™psIm≠ncn°p∂p.
e£yw am\knIhnπhw
temIa\xkm£nbn¬ hnπhhpw am\km¥chpw
krjvSn°pIbmWp ]m∏m. {]IrXnsb°pdn®pw A\p_‘
hnjbßsf°pdn®pw Zo¿Lambn {]Xn]mZn°p∂ ]m∏m
ssZhimkv{Xhnjbßsf Aev]wt]mepw AhKWn°pIb√.
20
henb Hcp ssZhimkv{Xam‰w sIm≠phcp∂pan√. Hcp ]pXnb
ssienbneqsS hn]peamb Hcp kZkns\ ap∂n¬°≠p
sIm≠mWv Cu Nm{InIteJ\w Xbmdm°nbncn°p∂Xv.
a\pjyalXzsØ BZcn®v
kzm`mhnI kao]\ßsfbpw \nbaßsfbpw A{][m\
ßfm°p∂n√. a\pjyalXzsØ BZcn®psIm≠p [m¿anI
aqeyßfn¬ Du∂n\n∂psIm≠p ]m∏m apt∂m´pIpXn°pI
bmWv. Cu temIamIp∂ `h\sØ BZcn®psIm≠p≈
IpXn∏mWnXv. tPmen C√mØhcpsSbpw hoSn√mØhcpsSbpw
BtcmKyan√mØhcpsSbpw FÆw Ipdbv°m\p≈ [m¿anI
DØchmZnXzamIp∂ ZWvUn¬ Du∂n\n∂psIm≠mWp ]m∏m
kwkmcn°p∂Xv.
kº∂cmjv{S߃ kºØv ]¶phbv°Ww F∂
[m¿anIZm¿i\nIXbpsS h‡mhmWp ]m∏m. ]¶phbv°m≥
a\kn√mØ kºZvLS\ henb hn\miw hnXbv°p∂p≠v.
Pehpw Du¿Phpw AantXm]tbmKw aqew \jvSamIp∂Xp
XSbWw. temIw apgph\pw Fb¿ I≠oj≥ sNøWw F∂
hy{KX th≠.
am{¥nI t^m¿apebn√
kºØv Fßs\ ]¶phbv°Ww F∂Xns\°pdn®p≈
am{¥nI t^m¿apesbm∂pw ]m∏mbpsS ssIhian√. F√m
a\pjy¿°pw BhiyØn\p≈ ]Whpw \√ `£Whpw
ip≤Pehpw ip≤hmbphpw In´Ww F∂ ImgvN∏mSmWp
]m∏mbpsS Nn¥IfpsS C‘\ambn \n¬°p∂Xv. IqSpX¬
kºmZn°Ww F∂ Nn¥ shSn™p IqSpX¬ sImSp°Ww
F∂ kphntijam¿KØnte°p IS∂phcWw.
Zcn{Zsc°pdn®pw `mhnsb°pdn®pap≈ Hm¿a Hcphs\
kzX{¥\m°pw. Zcn{Z\n¬ \nt£]n°p∂h≥ kz¿KØnemWp
\nt£]n°p∂Xv. AXv Bcpw Ih¿s∂Sp°pIbn√. ]m∏m
\n¿tZin°p∂ ]mcnÿnXnI am\km¥cw ssZhimkv{X
Øns‚ ImX¬ Xs∂bmWv. F\n°ptijw hcp∂h¿°mbn
Rm≥ hn´n´pt]mIp∂ temIØns‚ KpWta∑sb°pdn®mWp
]m∏m hy{KXImWn°p∂Xv.
21
Cu Nm{InI teJ\Øns‚ ssZhimkv{X]chpw
AP]me\]chpw Bflobhpamb ImgvN∏mSpIƒ hfsc
Bgambn´p≈Xpw ]T\hnjbamt°≠XpamWv. ]mcnÿnXnI
hnjbßfn¬am{Xw HXp°nbm¬ CXns‚ Bghpw hym]vXnbpw
KpWta∑Ifpw \mw ImWmsX t]mhpIbmbncn°pw.
]m∏mbpsS hm°pIƒ: ""ss{IkvXh¿ {XntbI ssZhØn¬,
{XnXzmflI Iq´mbvabn¬, hnizkn°p∂hcmWv. AXns‚
A¿Yw {XnXzw AXns‚ ASbmfw F√m krjvSnIfnt∑epw
Nm¿Ønbn´p≠v F∂XmWv'' (239).
AkoknbpsS Nn¥Ifn¬
Cu Nm{InIteJ\w hmbn®pIgnbptºmƒ AanXmthi
°mc\mb Hcp {]IrXnhmZnbmbn ]m∏msb sX‰n≤cn°cpXv.
ka{K]cnÿnXnimkv{XØns‚ h‡mhmb {^m≥knkv
AkoknbpsS Nn¥IfnemWp ]m∏m thcpd∏n®ncn°p∂Xv.
CXns‚ NphSp]nSn®p k`m]nXm°∑mcpsS ImeL´Ønte°p
\Ωƒ bm{XsNøp∂Xpw ̂ e{]ZamWv. am¿ At{]w, A{^mØv,
\¿sk, CctWhqkv, ¢a‚ v, \n\nthbnse Cklm°v,
{IntkmkvtXmw, BKkvXnt\mkv, Awt{_mkv, tPm¨ Uajo≥
XpSßnb henb ]nXm°∑m¿ F√mhcpw {]IrXnkvt\lnIfpw
{]IrXnbpw ssZhimkv{Xhpw XΩnep≈ _‘w BgØn¬
]T\hnjbam°nbhcpamWv. Cu taJebpambn Cu
Nm{InIteJ\sØ Iq´nap´n°pI \ΩpsS AP]me\]camb
ZuXyambncn°Ww.
22
e£yw ]pXnb Hcp PohnXssien
_nj]v am¿ tPmk^v I√dßm´v
Bdv A[ymbßfmWp "euZmsØm kn' F∂ Nm{InI
teJ\Øn\p≈Xv.
1. \ΩpsS s]mXp`h\Øn\v F¥p kw`hn°p∂p?
`qan°v F¥p kw`hn°p∂p F∂p hniIe\w sNøp∂
H∂mw A[ymbw ]cnÿnXnhn⁄m\obw kw_‘n®
B\pImenI imkv{Xob]T\߃ \ncØp∂p. {]IrXnbpsS
hnem]sØ {i≤n°p∂p. Hmtcm hy‡nbpw CXp {i≤n°pIbpw
]cnlmcam¿K߃ ImWpIbpw sNøWw (19). C∂sØ
]mcnÿnXnI {]Xnk‘nIsf \∂mbn AhXcn∏n°p∂p (15).
A¥co£aen\oIcWhpw ImemhÿmhyXnbm\hpw:
]mcnÿnXnIhpw kmaqlnIhpw kmºØnIhpw cmjv{Sobhpw
hn`hw ]¶phbv°p∂Xpamb At\Iw LSI߃ tN¿∂ Hcp
BtKmf {]iv\amWp Imemhÿm hyXnbm\w (25). Imemhÿ
Hcp s]mXpImcyamWv, F√mh¿°pw th≠nbmWv (23). G‰hpw
]mhs∏´h¿°mWv CXns‚ Zqjyhi߃ IqSpX¬
A\p`hs∏SpI. kmºØnI˛cmjv{Sob _eap≈ kº∂
cmPy߃ CXp ad®phbv°pIbmWv (26). \Ωƒ au\w
]men°ptºmƒ \ΩpsS km[mcW ktlmZcßfpsS
t\¿°p≈ DØchmZnXzw \mw ad°pIbmWv.
ip≤Pew : ASnÿm\]chpw km¿h{XnIhpamb Hcp
AhImiamWp ip≤Pew IpSn°pI F∂Xv. a\pjys‚
\ne\nev]n\pw a‰p a\pjymhImi߃ DW¿Øp∂Xn\pw
CXmhiyamWv. ]mhs∏´h¿°v Cu AhImiw
\ntj[n°ptºmƒ AhcpsS a\pjyalXzsØ \mw
\ntj[n°pIbmWv (30).
ssPhsshhn[y\jvSw: Hmtcm h¿jhpw Bbnc°W°n\p
kky߃°pw arK߃°pw hwi\miw D≠mIp∂p (33).
23
a\pjyPohs‚ KpWw \jvSs∏SpIbpw kaqlw
On∂`n∂amhpIbpw sNøp∂p. ImemhÿmhyXnbm\w
kw`hn°p∂Xn¬ kº∂cmjv{S߃°p {]tXyI DØc
hmZnXzap≠v. Hcp A¥¿tZiob [m¿anINn¥ cq]s∏SpØWw.
C∂sØ G‰hpw henb IS_m[yX ]mcnÿnXnI ISamWv
(51) . CXnt\msS√mw D≈ temI{]XnIcWw Aev]w
_elo\amWv F∂Xt{X {^m≥knkv am¿]m∏bpsS \ne]mSv.
Hcp Xm≥t]mcnamhmZhpw CsXm∂pw kmcan√ Fs∂mcp
Nn¥bpw kº∂h¿KØn\nSbnep≠v.
2. krjvSnbpsS kphntijw
thZ]pkvXIØn¬ Du∂n\n∂psIm≠p blqZ˛
ss{IkvXh ]mcºcyßfneqsS bm{XsNbvXp a\pjy
h¿KØn\p krjvSPmeßfpsStaep≈ henb DØc
hmZnXzØnte°pw ]m∏m FØn°p∂p. kzm`mhnI {]IrXn
Hcp s]mXp\∑bmWv; a\pjyh¿KØns‚ kºØmWv,
HmtcmcpØcpsSbpw DØchmZnXzamWv (95).
\sΩ c£n°p∂ ssZhwXs∂bmWp temIw krjvSn
®Xpw. Ch c≠pw XΩn¬ At`Zy_‘ap≠v. a\pjyh¿Khpw
a‰p PohPmeßfpw XΩnep≈ _‘w kq£n°Ww. ]m]amWp
Xmfw sX‰n®Xv. a\pjyPoh≥ ssZhtØmSpw Ab¬°mc
t\mSpw `qantbmSpw G‰hpw _‘s∏´ H∂mWv. Cu aqhtcmSp
ap≈ _‘w hnt—Zn°s∏´p Ign™p. AXmWp ]m]w (66).
a\pjy\v GZ≥tXm´w IrjnsNøm\pw kwc£n°m\p
ap≈ NpaXebmWp ssZhw \¬InbXv. (Dev] 2,15). F√m
PohPmeßfpsSbpw ssZthm∑pJamb bm{X a\pjycneqsS
bmWv (83). GXp PohntbmSpap≈ {IqcX a\pjyalXzØn\v
FXncmWv (92). \ΩpsS ktlmZcßfpsS t\¿°p≈
kvt\lhpw XmXv]cyhpw ]cnKW\bpw Ipd™m¬ {]IrXn
bnse a‰p PohPmeßtfmSp≈ Iq´mbva hmkvXhamIp∂n√
(91). D∞nXs‚ km∂n[yw temIw apgph\nepap≠v.
3. ]mcnÿnXnIkwL¿jØns‚ am\pjnIthcpIƒ
Zm¿i\nI ho£WßtfmsSbpw imkv{XØns‚
klmbtØmsSbpw {]iv\ßfpsS thcpIfnte°p ]m∏m
\oßp∂p. kmt¶XnIhnZy temI]ptcmKXn°v Gsd
24
klmbn®n´p≠v. ]t£, Cu taJebn¬, Adnhpw kºØpw
a‰p hn`hßfpap≈h¿ km[mcW°mcs‚ta¬ B[n]Xyw
\SØp∂p≠v (104). kmt¶XnI hnZysIm≠p ]mhs∏´hsc
apdns∏SpØnbn´p≠v. AXp kmºØnI taJesbbpw
cmjv{SobPohnXsØbpw Iogvs∏SpØnbn´p≠v; As√¶n¬
Ahbv°pta¬ `cWw \SØp∂p.
a\pjycpsS kzm¿Yt{]cnXamb kao]\߃ hfcp∂p.
a‰p a\pjytcmSp≈ DØchmZnXzØn¬\n∂v HmSn adbp∂p.
D]tbmKn°pI, Fdn™p IfbpI F∂ Nn¥ _es∏Sp∂p.
Ip´nIsf Zpcp]tbmKn°pI, hm¿[IyØn¬ FØnbhsc
Dt]£n°pI, Ip´nIsf X´ns°m≠pt]mhpI XpSßnbh
sb√mw CXns‚ ^eamWv (114). ^e`qbnjvTamb `qanbpsS
knwl`mKhpw kº∂¿ IpØIbmbn hbv°p∂p. X∑qew
hnimehpw F√mhscbpw Dƒs°m≈p∂Xpamb N¿®Iƒ
DcpØncnbWsa∂p ]m∏m B{Kln°p∂p (135).
4. kºq¿W ]cnÿnXn
Cu Nm{InIteJ\Øns‚ D∂w ka{K]cnÿnXnbmWv.
\oXn°pth≠nbp≈ Hcp ]pXnb amXrIbmWnXv. CXp ̀ qanbn¬
a\pjys‚ X\Xmb ÿm\hpw a\pjy\p Np‰p]mSpItfmSp≈
_‘hpw Dƒs∏Sp∂p. \Ωn¬\n∂p th¿s]´p _‘an√msX
\nev°p∂ Hcp bmYm¿Yyambn {]IrXnsb ImWcpXv (139).
am\sshIyØn\pw kmaqlnI_‘߃°pw FXncmb
Hmtcm \o°hpw ]cnÿnXnsb D]{Zhn°p∂XmWv (142).
kmaqlnIÿm]\ßfpsS BtcmKyw, {]IrXnbpsS BtcmKy
amWv. {]IrXnsb°pdn®p≈ hniIe\w a\pjyt\bpw
IpSpw_tØbpw tPmen sNøp∂ ÿm]\ßtfbpw am‰n
\n¿Øns°m≠mhcpXv. am\pjnI ]cnÿnXn s]mXp\∑
bn¬\n∂v Ahn`mPyamWv (156).
C∂p temIØn¬ A\oXn hfcpIbpw At\I¿°v
ASnÿm\kuIcy߃ \ntj[n°s∏SpIbpw sNøp∂p.
CØcpWØn¬ s]mXp\∑bv°mbn {]h¿Øn°pI F∂p
]d™m¬ kaqlØnse Gddhpw ]mhs∏´hcpsS ]£w
tNcpI F∂t{X (158). `mhn Xeapdbv°p hmktbmKyamb
Hcp hoSv a\kn¬ ImWpI F∂Xns‚ A¿Yhpw CXmWv.
25
kXyw {]tLmjn°p∂ Iq´Øn¬ ]mhs∏´hcpsS
Iq´pImc\pw {]tLmjI\pw Bbncn°Ww \mw F√mhcpw.
s_\UnIvSv ]Xn\mdma≥ am¿]m∏bpw am\pjnI ]cnÿnXnsb
°pdn®p hniZambn ]Tn∏n®n´p≠v. a\pjycpsS tI{μÿm\w
\jvSs∏SpØmsX {]IrXnsb kwc£n°Ww F∂ Nn¥
bmWXv. \ΩpsS icoc߃ ssZhØns‚ kΩm\ambn \Ωƒ
IcpXWw. \ΩpsS s]mXp`h\Øn¬\n∂p e`n®XpamWXv.
\ΩpsS icocØnt∑¬ A\nb{¥nXamb A[nImcw \ap°p≠v
F∂p IcpXp∂Xp PohPmeßfpsSta¬ A\nb{¥nXamb
A[nImcap≠v F∂p ]dbp∂Xpt]msebmWv.
5. kao]\ßfpw {]mtbmKnIam¿Kßfpw
\Ωƒ F¥psNøWw, F¥p sNøm≥ Ignbpw F∂Xnte
°p≈ ImgvN∏mSpIfmWnhnsS. ]T\w am{Xw t]mcm,
kw`mjWßfpw {]mtbmKnIam¿Kßfpw Is≠ØWw. Hmtcm
hy‡nbpw ]¶phbv°Ww. CXv A¥¿tZiob \bßsf°mƒ
H´pw sNdpX√. CXp kzbw \ioIcWØn¬\n∂p \sΩ
c£n°pw (163). {]iv\߃ Gsdbp≠v. imkv{Xhnjbßfpw
cmjv{Sobhnjbßfpw Ffp∏Øn¬ ]cnlcn®p kahmbØn¬
FØm≥ ]‰pw F∂p IcpXp∂n√. F√mhcpw kw`mjWØn¬
G¿s∏SWw. GsX¶nepw Hcp ap≥hn[nbpsStbm BibØn
s‚tbm ]pdtI t]mIcpXv (188).
B[p\nI D®tImSn ktΩf\ßsf am¿]m∏
hna¿in°p∂p. cmjv{Sob tNcnXncnhpaqew {]IrXnsb°pdn®p
^e{]Zhpw Imcy£ahpamb Xocpam\ßfnte°v FØm≥
Ahbv°p km[n®n√ F∂XmWp ]m∏mbpsS \nco£Ww (166).
ASnb¥c kmlNcyßfn¬ Xocpam\saSp°m≥
km[n°mØ A[nImcØns‚ km[pXsbØs∂ ]m∏m
hna¿in°p∂p≠v. `cWIqS߃ temI\∑bv°pth≠n
sFIyZm¿Vyw {]ISn∏n°pIbpw Xocpam\߃ FSp°pIbpw
thWw (174). _nkn\kv i‡nsIm≠pam{Xw {]IrXnsb
\ap°p kwc£n°m\mhn√. kXyk‘hpw kpXmcyhpw
a\xkm£n°p tbmPn°p∂Xpamb coXnbn¬ Xocpam\saSp
°Ww. ka{KhnIk\hpw F√m a\pjycpsSbpw hf¿®bpw
e£ywhbv°Ww (185).
26
AgnaXn temIhym]IamIp∂p. ]m∏m Db¿Øp∂ G‰hpw
henb tNmZy߃ `cWm[nImcnItfmSmWv. AhcpsS
t\´ßfpw Ct∏mgsØ Bhiyßfpw am{Xw t\m°nbm¬
t]mcm (181) . Ah¿°p ss[cyaps≠¶n¬ AhcpsS
ssZhZØamb alXzw ad°cpXv. AXnt∑¬ \nkzm¿Yamb
Hcp DØchmZnXzw {]Imin∏n°s´ (181).
6. ]mcnÿnXnI hnZym`ymkhpw BflobXbpw
Hcp ]mcnÿnXnI am\km¥cØnte°p am¿]m∏
Ghscbpw £Wn°p∂p. kmwkvImcnI AcmPIXzØns‚
thcpIƒ Bgap≈hbmWv. \ΩpsS kz`mhhpw {]h¿Ø\
ßfpw am‰nsbSp°pI Ffp∏a√. AXn\p \nc¥c ]cnioe\w
thWat{X. Dt±iyip≤n C√msXbpw icnbmb ]cnioe\hpw
]T\hpw C√msXbpw am‰ßƒ Akm[yamWv. F√m
hnZym`ymkÿm]\ßfpw CXn¬ ]¶mfnIfmhWw. (213).
]pXnb Hcp PohnXssienbmWp e£yw (203). AXp kzImcy,
cmjv{Sob, kmºØnI hnZKv[cn¬ kΩ¿Zw sNepØWw.
hyhkmbw \SØp∂ coXnIƒ°p am‰w hcpØWw.
AhcpsS DXv]mZ\ coXnIƒ ]cntim[nt°≠Xmbn´p≠v (206).
A{Iaw, NqjWw, kzm¿YX F∂nhbn¬\n∂p amdn\n¬°Ww.
CXpw ka{K]cnÿnXnbpsS Dƒ°mºmWv. ssZhw X∂
IgnhpIsf icnbmb coXnbn¬ D]tbmKs∏SpØns°m≠p
IqSpX¬ krjvSn]cXbnte°pw Imcy£aXbnte°pw
FØnb hnip≤cpsS ({^m≥knkv Akokn, s_\UnIvSv,
sXtck, hmgvØs∏´ Nmƒkv sZ ̂ pt°m) amXrIIƒ am¿]m∏
FSpØpImWn°p∂p: ]cnip≤ {XnXzØnep≈ Iq´mbvabn
emWp ]m∏m Nm{InIteJ\w Ahkm\n∏n°p∂Xpw
Iq´nbnW°p∂Xpw (238˛240). F√m krjvSnIfpsSbpw aIpSamb
]cnip≤ adnbsØ {]tXyIw kvacn°p∂p (241˛2).
27
hnip≤ {^m≥knkv A oknbpsS
krjvSn-I-fpsS Io¿Ø\w
(kqcy-Io¿Ø\w)
atlm-∂-X-t\, k¿Δ-i-‡-t\, \√ I¿Ømth,
kvXpXn-Ifpw al-Xzhpw _lp-am-\hpw
F√m hmgvhpw \n\-°p-≈-Xm-Ip-∂p.
D∂-X-t\, Ah \nt‚-Xp -am-{X-am-Ip∂p.
\ns‚ \maw D®-cn-°m≥ a¿Xy-cn-sem-cp--h\pw tbmKy-\√.
Fs‚ I¿Øm-th,
\ns‚ k¿Δ-kr-jvSn-I-fm¬
hnin-jym, tkmZ-c≥ kqcy-\m¬
\o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
]I-emb Ah-\n-eqsS
R߃°p \o shfn-®-ta-Ip∂p.
Ah≥ kpμ-c\pw
D÷ze Im¥n-bm¬ IXn-cp-Iƒ hoip-thm\pw
atlm-∂-X-\mb \ns‚ kmZriyw t]dp-thm-\p-am-Ip-∂p.
tkmZcn N{μ-\mepw Xmc-ß-fmepw
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
D÷zehpw A\¿Lhpw ca-Wo-b-hp-ambn
kz¿K-Øn¬ \ob-hsb sa\™p.
tkmZ-c≥ Im‰n-\m¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
taLm-hr-Xhpw {]im-¥-hp-amb hmbphneqsSbpw
\ns‚ krjvSn-Isf \o \ne-\n¿Øp∂
Ime-t`-Z-ß-fneqsSbpw \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
D]-tbm-Kybpw hn\o-Xbpw
Aaq-eybpw ]cn-ip-≤-bp-amb
tkmZcn Pe-Øm¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
28
Cc-hns\ \o {]`m-a-b-am-°p∂
tkmZ-c≥ A·n-bm¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
Ah≥ Ag-Ip-‰-h\pw D√m-k-hm\pw
Icp-Ø\pw i‡-\p-at√m.
Rßsf Xmßp-Ibpw \nb-{¥n-°p-Ibpw sNøp∂
tkmZcn `qan amXm-hn-\m¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
h¿W-a-e-cp-Iƒ°pw sNSn-Iƒ°psam∏w
Ahƒ hnhn[ ^e-߃ ]pd-s∏-Sp-hn-°p∂p.
\ns‚ kvt\l-sØ{]Xn am∏p \¬Ip-Ibpw
tcmK-Zp-cn-X-߃ t]dp-Ibpw sNøp-∂-h-cn-eqsS
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
kam-[m-\-Øn¬ \ne-\n¬°p-∂-h¿ A\p-Kr-lo-X¿.
D∂-Xt\, \o Ahsc Inco-S-a-Wn-bn-°p∂p.
Rß-fpsS tkmZcn ac-W-Øm¬
I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
Poh-\p≈Xns\m∂pw Ah-fn¬\n∂p c£-bn√.
Nmhp-tZm-j-Øn¬ acn-°p-∂-h¿°p ZpcnXw.
\ns‚ Xncp-ln-X-Øn¬
acWw Is≠-Øp-∂h¿ A\p-Kr-lo-X¿.
c≠mw acWw Ahsc ]cn-t°-¬∏n°n√
Fs‚ I¿Øm-hns\ kvXpXn-°-pIbpw
hmgvØp-Ibpw Ah\p \μn ]d-bp-Ibpw sNøpI.
henb hn\-b-tØmsS Ahn-SpsØ ip{iq-jn-°pI.
29
Atß°p kvXpXn-
1. ""Fs‚ I¿Ømth, Atß°p kvXpXn-bm-bn-cn-°s´''
at\m-l-c-amb Cu kvtXm{X-Ko-X-ØneqsS hn. {^m≥kokv
Akokn \ΩpsS s]m-Xp-`-h-\w \tΩmsSmØp Po-hn-°p-∂
ktlm-Z-cnsbt∏msebpw \sΩ ]pW-cm-\mbn Ic-߃ hnS¿Øn-
]nSn®n-cn-°p∂ at\mlcn-bmb AΩ-sb-t∏msebpw BsW∂p
\sΩ Hm¿Ω-s∏-Sp-Øp-∂p. ""Fs‚ I¿Ømth, Rß-fpsS ktlm-
Z-cnbpw amXmhpw Rß-sf ]cn-]m-en-°p-∂-h-fpw `cn-°p-∂-hfpw
h¿Wm-`-amb ]pjv]-ßfpw kky-ßfpwsIm≠p ^ew \evIp-
∂-h-fpamb `qan-bneqsS Atß°p kvXpXn-bm-bn-cn-°s´.''1
2. ssZhw {]-Ir-Xn-°p \evInbncn°p∂ hn`hßsf \mw
\ncp -Ø-c-hm-Zn -Xz -]-c -ambn D]-tbm-Kn -°p-Ibpw Zp¿hn-\n -
tbmKwsNøp-Ibpw sNbvXXphgn Ahƒt°‰ £X-߃
\nanØw C∂v Cu ktlm-Zcn \tΩmSp \n-e-hn-fn-°p-I-bm-Wv.
kz¥w CjvS-{]-Imcw {]-Ir-Xnsb sIm≈bSn°m≥ A[n-Im-c-
ap≈ {]`p-°∑mcpw bP-am-\∑m-cp-ambn \mw \sΩØs∂
ImWm≥ XpS-ßn-bn-cn-°p-∂p. ]m]-Øm¬ apdn-s∏´ \ΩpsS lrZ-
b-ß-fnse lnwk aÆn-epw, Pe-Ønepw, hmbp-hnepw, Pohs‚
F√m cq]-ß-fnepw ImW-s∏-Sp∂ tcmK-e-£-W-ß-fn¬ {]Xn-
^-en-°p-∂p. t{Zmln°s∏SpIbpw Dt]£n°s∏SpIbpw
sNøp∂ \ΩpsS Zcn{Z¿°nSbn¬Øs∂bmWv ]oUn∏n°s∏Sp
Ibpw XcninSs∏SpIbpw sNøp∂ Cu `qanbpw. Ahƒ
""Cu‰pt\mh\p`hn°pIbpw'' s\Spho¿∏nSpIbpw sNøp∂Xv
AXpsIm≠mWv (tdmam 8,22). \ΩƒXs∂bpw ̀ qan-bnse shdpw
s]mSnbmsW∂pw, \ΩpsS icocw AhfpsS [mXp°fm¬
\n¿ΩnXamsW∂pw, \Ωƒ AhfpsS hmbp izkn°pIbpw
AhfpsS PeØn¬\n∂p Poh\pw t]mjWhpw kzoIcn°pI
bpw sNøp∂psh∂pw \Ωƒ ad-∂p-t]m-bn-cn-°p-∂p (Dev] 2,7).
Cu temIØnep≈ F√mw \tΩmSp _‘s∏´ncn°p∂p
3. Aº-Xntesd -h¿j-߃°papºv, temIw BW-h-{]-
Xn-k-‘n-bpsS h°n¬ FØn-b-t∏mƒ hn. tbml-∂m≥ 23˛ma≥
am¿]m∏, bp≤sØ X≈n-∏-d™Xns\m∏w kam-[m-\-Øn-\mbn
30
Blzm\w sNbvXpsIm≠v, Hcp Nm{In-I-te-J\w ]pds∏Sphn®p.
""ItØm-en°mtemI-w apgphs\bpw k∑\- p≈ kIe
kv{Xo]pcp-j≥am-scbpw'' kwt_m-[\ sNbvXpsIm≠p≈
Xmbncp∂p `qan-bn¬ kam-[m\w F∂ B Nm{InIteJ\w.
C∂p \Ωƒ BtKm-f-]-cn-ÿnXntimjWw A`n-ap-Jo-I-cn-°p-
tºmƒ, Cu {Kl-Øn¬ Pohn-°p∂ F√m hy‡n-I-sfbpw A`n-
kw-t_m-[-\ -sN-øm≥ Rm≥ B{K-ln-°p-∂p. XpS¿t{]jnX
\hoIcWsØ t{]m’mln∏n°m\mbn Xncpk`-bnse AwK-
߃°p kphn-ti-j-Øns‚ B\μw F∂ ss«lnImlzm-\-w
Rm≥ FgpXpIbp≠mbn. F∂m¬, Cu -Nm-{In-I-te-J-\-Øn¬,
\ΩpsS s]mXp-̀ -h-\-sØ-∏‰n F√m P\-ßfpambn kwhZn-°m≥
Rm≥ B{K-ln-°p-∂p.
4. ̀ qan-bn¬ kam-[m\w F∂ Nm{In-I-te-J\w {]kn-≤o-I-
cn®v F´p h¿jw Ign™t∏mƒ, 1971 ¬ hmgvØ-s∏´ t]mƒ
Bdm-a≥ ]m∏m ]-cn-ÿnXn{]iv\sØ a\p-jys‚ A\n-b-{¥n-
X-amb {]h¿Ø-\-ß-fpsS ""Zpc¥-^-e-sa∂p'' hnti-jn-∏n®p.
""hnth-I-c-ln-X-amb {]IrXnNqjWwaqew a\pjy≥ {]IrXnsb
\in-∏n-°pIbpw AtX \miØns‚ Cc-bmbnØocp-Ibpw
sNøp∂p.''2 kam\amb A`n{]mbw sFIycmjv{Sk`bpsS
`£yIm¿jnI kanXnbnepw At±lw ]¶phbv°pIbp≠mbn.
""hyhkmb kwkv°mcØnse hnkvt^mS\waqew Hcp ]cn
ÿnXnZpc¥Øn\p'' km[yXbps≠∂p At±lw ap∂dnbn∏p
\evIn.""a\pjys‚ PohnXssienbn¬ kaqe ]cnh¿Ø\
Øns‚ ASnb¥ncamb BhiyIX''At±lw Du∂n]d™p.
""AXykm[mcWamb imkv{Xapt∂‰ßƒ, AXnhnkvabIc
ßfmb kmt¶XnI ssh`h߃, A¤pXs∏SpØp∂ kmº
ØnI ]ptcmKXn F∂nh bYm¿∞amb kmaqly˛[m¿anI
]ptcmKXnbm¬ A\pbm{X sNøs∏Sp∂ns√¶n¬, Ah
\n›bambpw a\pjy\p sIWnbmbnØocpw.''3
5. hn. tPm¨ t]mƒ c≠m-a≥ Cu hnjbØn¬ AXoh
Xev]c\mbncp∂p. a\p-jy≥ ""XXv£W D]-tbm-Kw, D]-t`mKw
F∂n-h-b-√msX as‰m-c¿∞hpw {]Ir-Xn-bn¬ ImWp-∂Xmbn
tXm∂p∂n-√''4 F∂p Xs‚ BZy Nm{In-I-te-J-\-Øn¬Øs∂
At±lw ap∂-dn-bn∏p \¬In-bn-cp∂p. CXn\p ]n∂mse, BtKm-
31
Atß°p kvXpXn
f-X-e-Øn¬ ]mcn-ÿn-XnI- am\-km-¥-c-Øn\ v (ecological con-version) At±lw Blzm\w sNbvXp5. ""icnbmb am\p-jn-I-]-
cn-ÿn-Xn-°p -th≠ [m¿anIkmlNcy߃ kwc-£n-°p-∂-
Xn\p'' Imcyamsbm∂pw CXphsc sNbvXn´ns√∂v At±lw
Nq≠n°m´n.6 am\pjnI]cn-ÿn-XnbpsS -\miw AXo-h-Ku-c-h-
ap-≈-Xmbncn°p∂Xv, ssZhw temIsØ a\pjy\p `c-taev∏n-
®n-cn-°p-∂-XpsIm≠pam{Xa√, a\p-jy≥Xs∂bpw F√mhn[
XcwXmgvØepIfn¬\n∂pw kwc-£n-°-s∏-tS≠ ssZh-Zm-\-
ambXpsIm≠pIqSnbm-Wv. \ΩpsS temIsØ kwc£n°m\pw
sa®s∏SpØm\pap≈ GsXmcp bXv\hpw ""a\pjys‚ Pohn-X-
ssien, DXv]m-Z-co-Xn, D]-t`m-K-k{ºZmbw, C∂p kaq-lßsf
\nb{¥n°p∂ -A[n-ImcLS\Iƒ F∂n-h-bnse kaqe]cn-
h¿Ø\w A\nhmcyam°p∂p.''7 icn-bmb am\-h-hn-I-k-\-Øn\v
Hcp [m¿anI kz`mh-ap-≠v. a\p-jy-hy-‡n-tbm-Sp≈ kam-Zchpw
Np‰pap≈ temItØmSp≈ ]cnKW\bpw AXv Bhiys∏Sp∂p.
ssZhw ""{IaoIcn® {]]©hyhÿbn¬ Hmtcm PohnbpsSbpw
kz`mh{]IrXnbpw PohnIƒ XΩnep≈ ]cvk]_‘hpw
IW°nseSp°Ww.''8 A{]Imcw bmYm¿∞ysØ cq]m¥c
s∏SpØm\p≈ a\pjyssh`hw ssZhØns‚ khntijZm\
amb kIe krjvSnItfmSpw tbmPn®p t]mIWw.9
6. AXp-t]mse, Fs‚ ap≥Kman _\-UnIvSv ]Xn\mdma≥
""BtKmfkºZvhyh-ÿ-bpsS t]mcm-bva-Isf C√m-Xm-°m\pw
]cn-ÿn-XntbmSp≈ BZchv Dd∏phcpØm≥ sIev]n√mØ hnI-
k-\ amXr-I-Isf Xncp-Øm-\p-ap≈''10 \n¿t±iw aptºm´p h®p.
""{]Ir-Xn-bm-Ip∂ ]pkvX-Iw GIhpw Ahn-`m-Py-hp-ambXn
\mepw'', AXn¬ ]cn-ÿnXn, Poh≥, ssewKn-I-X, IpSpw-_w,
kmaq-ly-_-‘-߃ XpSßn FÆ-a‰ Imcy-ß-fp≈Xn\mepw,
AXns‚ GsX¶nepsamcp hiwam{Xw th¿Xncn®p hni-I-e\w
sNøm-\m-hn-s√∂v At±lw Nq≠n-°m-´n.- ""{]Ir-Xn-bpsS A]-
Nbw a\p-jy-k-lh¿-ØnXzsØ cq]s∏SpØp∂ kmwkv°m-
chp-ambn At`Zyambn _‘-s∏-́ mWncn°p∂Xv-v.''11 \ΩpsS DØ-
c-hm-Zn-Xz-c-ln-X-amb {]hrØn-I-fmWp kzm`mhnI ]cnÿnXn
bn¬ Kuchamb \mi-ap-≠m-°n-b-sX∂ hkvXpX AwKo-I-cn-
°m≥ _\UnIvSv am¿]m∏m B-h-iy-s∏-´p. kmaqly]cnÿnXn
bv°pw kmcamb ]cn°p ]‰nbn´p≠v. \ΩpsS PohnXsØ
32
\bn°m≥ tIhekXy-ß-sfm-∂p-an-s√-∂pw AXn-\m¬ a\p-jy-
kzm-X{¥yw ]cn[nIfn√mØXm-sW-∂p-ap≈ Nn¥bmWv Cu
c≠p Xn∑Iƒ°pw ImcWw. ""X\n°pth≠nØs∂ krjvSn
°p∂ Hcp kzmX{¥yw am{Xa√ a\pjy≥ F∂ Imcyw \Ωƒ
ad-∂ncn°p∂p-. a\p-jy\p Xs∂-Øs∂ krjvSn-°m\mhn√.
Ah\v Bflmhpw C—m-i-‡n-bp-ap-≠v. H∏w Ah\p \evI-s∏´
Hcp kz`m-h-{]-Ir-Xn-bp-ap-≠v.''12 \mam-Wv F√m-‰n-s‚bpw Ah-km-
\ -hm-s°-¶n¬, F√mw \ΩpsS am{Xw kz¥ambn IcpXn
\map]tbmKn°psa∂pw Cßs\bp≈nSØp a‰p krjvSnIƒ
t{Zmln°s∏Sp∂psh∂pw \Ωƒ Xncn®dnbm≥ ss]Xr-I-hm’-
ey-tØmsS At±lw \sΩ \n¿_‘n°p∂p. ""\ap°paosX
as‰m-∂p-an-s√∂p hnNm-cn-°p-Ibpw \sΩ-b-√msX as‰m-∂n-s\bpw
ImWm≥ Ign-bm-Xn-cn-°p-Ibpw sNøp-tºmƒ \Ωƒ krjvSn-Isf
Zpcp-]-tbmKw sNøm-\m-cw-`n-°p-∂p.''13
Htc Nn¥bn¬ sF-Iy-s∏-́ v
7. am¿∏m-∏m-am-cpsS apI-fn¬ I≠ {]kvXm-h-\-I-fn-¬ {]Xn-
^-en-°p-∂Xv At\Iw imkv{X-⁄-cp-sSbpw XXz-Nn-¥-I-cp-
sSbpw ssZh-im-kv{X-⁄-cp-sSbpw ]uc-hn-̀ m-K-ß-fp-sSbpw Z¿i-
\-ß-fmWv. Ah-sb√mw Cu hnj-b-Øn¬ k`-bpsS Nn¥m-[m-
csb kº-∂-am-°n-bn-´p-≠v. ItØm-en-°m-k-`bv°p ]pdsa a‰p
k`-Ifpw CX-c-ss{I-kvX-h-k-aq-l-ßfpw a‰p aX-߃X-s∂bpw
\msa√mhscbpw BIpes∏SpØp∂ {]iv\ßsf∏‰n
Bgtadnb DXvIWvT {]I-Sn-∏n-°p-Ibpw hnetbdnb Nn¥Iƒ
]¶phbv°pIbpw sNbvXn´p≠v. DZm-l-c-WØn\v, \Ωfpambn
kºq¿Wkss -̀Iy-Øns‚ {]Xymi ]¶p-h-bv°p∂ FIypsa\n
°¬ ]m{Xn-bm¿°o-kv _¿Ø-tem-antbmbpsS {]kvXm-h-\-Isf
Nq≠n-°m-Wn-°m≥ Rm\m-{K-ln-°p-∂p.
8. ""\mtam-tcm-cp-Øcpw sNdnb tXmXnemsW¶nepw, ]cn-
ÿnXn\miØn\p ImcW°mcmIp∂XpsIm≠v'' `qansb
t{Zmln®Xns\°pdn®v A\pX]nt°≠Xps≠∂v ]m{Xn-
bm¿°okv _¿Ø-tem-antbm Hm¿as∏SpØnbn´p≠v. ""krjvSn
sb \in-∏n-°p-∂-Xnepw hncq-]-am-°p-∂-Xnepw \mtamtcm-cp-
Ø¿°pw sNdptXm heptXm Bb ]¶p-s≠∂'' hkvXpX
AwKoIcnt°≠Xp≠v.14 krjvSn-s°-Xn-cmbn \Ωƒ sNbvX
33
Atß°p kvXpXn
]m]-߃ AwKo-I-cn-°m≥ Bh¿Øn®mhiys∏´psIm≠v
At±lw \sΩ \n¿_‘n°p∂p. ""Fs¥∂m¬, a\p-jy≥ ssZh-
Øns‚ krjvSn-bnse ssPh-ssh-hn-[ysØ \in-∏n-®Xpw Imem-
hÿbv°p hyXn-bm\w hcpØn `qan-bpsS ka-{K-Xsb C√m-
Xm-°n-bXpw `qanbn¬\n∂p kzm`m-hnI h\߃ XpS®p\o°n-
bXpw NXp∏p \ne-߃ \in-∏n-®Xpw `qan-bnse Pehpw aÆpw
hmbphpw Poh\pw Zpjn-∏n-®-Xp-sa-√m-sa√mw ]m]am-Wv.''15
ImcWw, ""krjvS-{]-]-©-Øn-s\-Xn-cm-bp≈ AXn{Iaw \ap-s°-
Xn-scbpw ssZh-Øn-s\-Xn-sc-bp-ap≈ ]m]-am-Wv.''16
9. AtXkabwXs∂, kmt¶-Xn-I-hn-Zybv°p]cn, a\p-
jys‚ am\-km-¥-c-Øn-eqsSbm-Wp ]cnÿnXn{]iv\ßfpsS ]-
cn-lm-c-sa∂p [z\n∏n®psIm≠p ]cn-ÿn-Xn-{]-iv\-Øns‚ [m¿Ωn-
I, Bflob thcp-I-fn-te°pw ]m{Xn-bm¿°okv {i≤ £Wn-
°p-∂p-≠v. As√-¶n¬ \Ωƒ tcmK-e-£-W-ßsf am{Xw
NnIn’n°p∂hcmIpw. D]-t`m-K-Øn\p ]Icw XymKw, AXym-
{K-l-Øn\p ]Icw DZm-c-X, ]mgm-°-en\p ]Icw ]¶p-sh-bv°¬,
Dt]£n°p-∂-Xn\p ]Icw Zm\w \evIens‚ Acq]nbp≈
Xm]kssien F∂nh ioen-°m≥ At±lw DZvt_m-[n-∏n-°p-
∂p. ""Rm\m-{K-ln-°p-∂-Xn¬\n∂v ssZh-Øns‚ temI-Øn\v
Bh-iy-ap-≈-Xn-te°v {ItaW Xncn-bp∂ kvt\l-Øns‚
ssien-bmWnXv. CXp ̀ b-Øn¬\n∂pw AXym-{K-l-Øn¬\n∂pw
\n¿_‘t{]cWbn¬\n∂p-ap≈ tamN-\-am-Wv.''17 ""BtKm-f-X-
e-Øn¬ ssZh-tØmSpw Abev°m-tcmSpw ]¶p-h-®p -Po-hn-°m-
\p≈ Iq´mbvabpsS Hcp IqZmibmbn temIsØ kzoIcn°m≥
{InkvXym\nIƒ F∂ \nebn¬ \Ωƒ hnfn°s∏´ncn°p∂p.
ssZhØns‚ krjvSnbmIp∂ Xp∂-en-√mØ hkv{XØns‚
Hmtcm Cgbnepw, \ΩpsS {KlØnse G‰hpw \nkm-c-amb
a¨Xcnbn¬t∏mepw ssZhhpw a\pjy\pw I≠pap´p∂p''18
F∂XmWp \ΩpsS hn\oXamb t_m[yw.
Ako-kn-bnse hn. {^m≥knkv
10. tdmanse sa{Xm-\mbn sXc-s™-Sp-°-s∏-́ -t∏m-ƒ Fs‚
{]tNm-Z-\hpw am¿KZ¿inbpambn BcpsS t]cp kzoIcn®pthm,
t{]cWm\n¿`chpw BI¿jIhpamb B hy‡n-XzsØ°pdn®p
34
kqNn -∏n -°msX Cu Nm{In -I -te-J\w Fgp -Xm\mhn√.
Zp¿_ehn`mKßtfmSp≈ IcpXens‚bpw ka{Kamb
]cnÿnXn Aht_m[w B\μtØmsSbpw ]cma¿∞X
tbmsSbpw Pohn°p∂Xns‚bpw DØtamZmlcWamWv hn.
{^m≥knkv F∂p Rm≥ hnizkn°p∂p. ]cn-ÿnXntaJ-e-bn¬
]Tn-°p-Ibpw {]h¿Øn-°p-Ibpw sNøp-∂-h¿°p {]tXyI a≤y-
ÿ-\mWt±-lw. Ass{I-kvX-h¿t]mepw At±-lsØ Gsd
kvt\ln-°p-∂p. ssZh-Øns‚ kIe krjvSnIsf°pdn®pw
{]tXyIn®p Zcn-{Z¿, _lnjvIrX¿ F∂nhsc°pdn®pw At±-
l-Øn\p khntij ]cnKW\bp≠mbncp∂p. At±lw
F√mhscbpw kvt\ln®p; Xs‚ B\-μ-Øn-s‚bpw DZm-c-amb
kzbwZm\-Øn-s‚bpw \njvI]S-X-bp-sSbpw t]cn¬ At±lw
hfscb[nIw kvt\ln-°-s∏-Sp-Ibpw sNbvXp. emfnXy-Ønepw,
ssZh-tØmSpw {]Ir-Xn-tbmSpw a‰p-≈-h-tcmSpw Xt∂m-Sp-X-
s∂bpap≈ hnkvabIcamb tbmPn-∏nepw Pohn® anÃn°pw
Xo¿∞m-S-I\pambncp∂p At±lw. {]Ir-XntbmSp≈ IcpXepw
Zcn-{ZtcmSp≈ \oXnbpw kaq-l-tØm-Sp≈ {]Xn_≤Xbpw B¥-
cnIkam-[m\hpw XΩnep≈ _‘w F{Xam{Xw Ahn`mPy
amsW∂v At±lw \ap°p ImWn®pXcp∂p.
11. a\pjy\mbncn°pI F∂Xns‚ A¥kØbnte°p
\sΩ FØn°p∂Xpw KWn-X-im-kv{X-Øn-t‚bpw Poh-im-kv{X-
Øn-t‚bpw `mjsb AXnibn°p∂Xpamb Xeßfnte°p≈
(categories) XpdhnbmWv ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw Bhiy
s∏Sp∂sX∂p {^m≥knkv \ap°p ImWn®pXcp∂p. \Ωƒ Hcp
hy‡n-tbmSp kvt\l-Øn-em-Iptºmƒ kw`hn°p∂Xpt]mse,
kqcy-s\tbm N{μ-s\tbm sNdpPohn-I-sftbm I≠-t∏msg√mw,
Xs‚ kvXpXnIo¿Ø\ßfn¬ ]¶ptNcm≥ krjvSn-I-sf-sb√mw
£Wn-®psIm≠v At±lw B\-μ-Km\ame-]n®ncp∂p. At±lw
F√m krjvSn-tfmSpw kwk¿KØn¬ Ign™p. ]q°-tfmSp
t]mepw ssZh-h-N\w {]tLm-jn-°p-Ibpw, Ah¿°p hnti-j-
_p-≤n-bp-≠m-bn-cp-∂m¬ F∂-Xp-t]mse, ""ssZh-sØ kvXpXn-
°p-hm≥ Ahsb £Wn-°p-Ibpw sNbvXn-cp-∂p.''19 X\n°p Np‰p-
ap≈ -temI-tØmSv At±-l-Øn-\p-≠m-bn-cp∂ {]XnIcWw
_u≤n-ImkzmZ\Øn\pw kmº-Øn-I IW°pIq´epIƒ°pw
35
Atß°p kvXpXn
D]cnbmbncp∂p. ImcWw, At±-l-Øn\v Hmtcm krjvSn-bpw
kvt\l-®-c-Sm¬ Xt∂mSp _‘n-°-s∏´ ktlm-Zcn Xs∂-bm-
bn-cp-∂p. AXp-sIm-≠mWv, AkvXn-Xz-ap≈ F√m‰ns\°pdn®pw
IcpXep≈h\mbncn°m\p≈ Dƒhnfn At±-l-Øn\\p-`-h-s∏-
´-Xv. At±-l-Øns‚ injy-\mb hn. s_m\-sh-©dns‚
A`n{]mbØn¬, ""F√m-‰n-s‚bpw BZy DdhnSsØ-°p-dn®p≈
Nn¥bn¬\n∂v, AKm-[-amb `‡n-bm¬ \nd™v, At±lw
G‰hpw \nkm-c-amb krjvSn-sb-t∏mepw "ktlm-Zcm/ktlmZco'
F∂v A`n-kw-t_m-[\ sNbvXn -cp -∂p.''20 C{]Imcap≈
t_m≤ysØ N]-e-amb Imev]\nIX F∂p ap{ZIpØn Fgp-
Xn-Ø-≈m-\m-hn-√. ImcWw, \ΩpsS s]cp-am‰ssiensb
\n¿Wbn°p∂ Xnc-s™-Sp-∏p-I-sf Cu t_m[yw kzm[o-\n-°p-
∂p≠v. {]Ir-Xnsbbpw ]cn-ÿn-Xn-sbbpw CØ-c-Øn-ep≈ ̀ bm-
Z-c-ß-tfmsS \Ωƒ kao-]n-°p-∂n-s√-¶n¬, temI-tØm-Sp≈
_‘-Øn¬ \Ωƒ kmtlm-Z-cy-Øn-s‚bpw kuμ-cy-Øn-s‚bpw
`mj D]-tbm-Kn-°p-∂n-s√-¶n¬, \ΩpsS at\m-`mhw bP-am-\-∑m-
cp-tSXpw D]-t`m-‡m-°-fp-tSXpw a\xkm£nbn√mØ -Nq-j-I-∑m-
cp-tS-Xp-am-bn-Øo-cpw. adn®v, AkvXn-Xz-ap≈ F√m-‰n-t\mSpw
At`Zyambn \Ωƒ sFIys∏´ncn°p∂psh∂p \ap -
°\p`hs∏Sp∂p-s≠-¶n¬, kzm`mhnIambnØs∂ kwba\hpw
IcpXepw \Ωn¬ Dd-sh-Sp-°pw. hn. {^m≥kn-kns‚ Zmcn-{Zyhpw
X]-ivN-cy-Ifpw k\ym-k-Øns‚ shdpw A-e-¶m-c-ß-fm-bn-cp-∂n-
√; AXn-epw ASn-ÿm-\-]-c-amb H∂m-bn-cp-∂p: bmsXm∂ns\bpw
D]-tbm-Kn-®pXt≈≠Xpw \nb{¥nt°≠Xpamb shdpsamcp
hkvXp-hmbn XcwXmgvØp∂Xn\p≈ hnk-Ω-XamWXv.
12. AXnep]cn, ssZhØns‚ A\-¥-\-∑bpw kuμ-cyhpw
{]Xn^en∏n°p∂Xpw \tΩmSp kwhZn°p∂Xpamb {]uV
Kw`ocamb Hcp ]pkvX-I-ambn {]Ir-Xnsb ImWm\mWv,
XncpenJnXØns‚ ssNX\yØn¬, hn. {^m≥knkv \sΩ
£Wn-°p-∂Xv. ""krjvSn -I-fpsS alXzØnepw kuμ-cy-
Ønepw\n∂v Ah-bpsS {kjvSm-hns\ \ap°dn-bm≥ km[n°pw''
(⁄m\w 13,5). \n›ba-mbpw, ""Ahn-SpsØ A\-¥-i-‡nbpw
ssZh-Xzhpw krjvS-h-kvXp-°-fn-eqsS temI-Øns‚ Bcw`w
apX¬ kv]jvS-am-°s∏´n--´p-≠v'' (tdma 1, 20). C°m-c-W-Øm¬,
36
Xs‚ B{i-tamZym\Øns‚ Hcp `mKw IrjnsNømsX th¿Xn-
cn-®n-Sm≥ {^m≥knkv Bh-iy-s∏-´n-cp-∂p. AhnsS kzm`m-hn-I-
ambn Im´psNSn-Ifpw ]q°fpw D≠m-Ip-∂Xn\pw, AXp ImWp-
∂-h¿ CXpt]msemcp kuμcyw krjvSn® ssZhØn¶te°v
lrZbapb¿Øn kvXpXn°p∂Xn\pw th≠nbmbncp∂p CXv.21
temIw ]cn-l-cn-°-s∏-tS≠ Hcp {]iv\-sa∂Xnt\°mƒ, IrX-
⁄-X-tbm-sS [ym\nt°≠ Hcp B\μcl-ky-amWv.
Fs‚ A`y¿∞\
13. \ΩpsS s]mXp`h-\sØ kwc-£n-°m\p≈ ASn-b-
¥cZuXyØns‚ `mKamWv kpÿn-chpw ka-{K-hp-amb hnI-
k\w tXSm≥ a\p-jy-a-lm-Ip-Spw-_sØ Xømdm°pI F∂Xv.
ImcWw, kwKXnIƒ°p am‰whcmsa∂p \ap°dnbmw. {kjvSmhv
\sΩ Dt]-£n-°p-∂n-√. Ahn-Sp∂v Xs‚ kvt\l-]≤Xn
Hcn°epw ]n≥h-en-°p-Itbm \sΩ krjvSn-®-Xn¬ ]cn-X-]n-
°p-Itbm sNøp-∂n-√. \ΩpsS s]mXp`h-\-w ]SpØpb¿Øm≥
H∂n®p {]h¿Øn°m≥ C\nbpw a\p-jy-h¿KØn\mhpw. CØ-
cp-W-Øn¬ \ΩpsS s]mXp`h-\-Øns‚ kwc-£-W-Øn-\mbn
\m\mhn[-Øn¬ bXv\n-°p∂ At\-I¿°p \μnb¿∏n-°m\pw
Ahsc t{]m’m-ln-∏n-°m\pw Rm\m-{K-ln-°p-∂p. temIØnse
G‰hpw Zcn{ZcpsS PohnØXn\pta¬ `hn® ]cn-ÿnXntimj-
W-Øns‚ Zpc-¥-̂ -e-ß-ƒ AI‰m\p≈ A£o-W-]-cn-{i-a-Øn¬
G¿s∏-´n-cn-°p-∂-h¿ {]tXyI A`n-\-μ\w A¿ln-°p-∂p. bph-
P-\-߃ am‰w Bhiys∏Sp∂p. ]cn-ÿn-Xn-{]Xn-k-‘n-sbbpw
Xg-b-s∏-́ -h-cpsS t¢i-ß-sfbpwIpdn®p Nn¥bn√mØ Hcmƒ°p
tim`-\-amb `mhn ]Wn-Xp-b¿Øm\mhpsa∂v AhImis∏Sm≥
Fßs\ Ign-bp-sa-∂mWv Ah-cpsS tNmZyw.
14. AXn-\m¬, \ΩpsS {Kl-Øns‚ `mhnsb \Ωƒ
Fßs\ cq]-s∏-Sp -Øp∂p F∂Xns\∏‰n Hcp ]pXnb
kwhmZØn\p ASnb¥ncambn Rm≥ Blzm\wsNøp∂p. F√m-
h-sc-bp-apƒs∏-Sp-Øn-s°m≠p≈ Hcp N¿®-bmWp \ap-°m-
hiyw. ImcWw, \Ωƒ A`naqJnIcn°p∂ ]mc-nÿn-Xn-I-sh-
√p-hn-fn-Ifpw Ah-bpsS am\p-jn-I-th-cp-Ifpw \sΩ-sb-√m-h-scbpw
_m[n-°p-∂-Xm-Wv. BtKm-f-]-cn-ÿnXn {]ÿm-\-߃ KWyamb
hf¿® ssIhcn®n-´p-≠v. Cu sh√p-hn-fn-I-sf-°p-dn-®p≈ Ah-
37
Atß°p kvXpXn
t_m[w krjvSn°p∂Xn¬ apgp-Ip∂ A\h[n kwL-S-\-Ifpw
ÿm]n°s∏´n-´p -≠v. F∂m¬, ]cn-ÿnXn{]iv\-߃°p
{]mtbm-KnI ]cn-lmcw Is≠-Øp-∂-Xn\p≈ ]e ]cn-{i-a-ßfpw,
i‡-amb FXn¿∏paqew am{X-a√, henb XmXv]-cy-an-√mbva
sIm≠pIqSn ^-eaWn™n´ns√∂Xp ZpxJIcamWv. hnizm-
knIfn¬ Nnecpƒs∏sS XSkat\m`mh߃ ]pe¿Ønhcp∂
hcn¬, {]iv\sØ \ntj[n°p∂h¿ apX¬ ]mcnÿnXnI
{]iv\ßtfmSp \nkw-KX ]pe¿Øp∂h¿, Be-kyw\nanØw
\njv{Inbcmbncn°p∂h¿, kmt¶-Xn -I -hn -Zy - \evIp∂
]cnlmcßfn¬ A‘-ambn hnizkn°p∂h¿ hscbp-≠v. \ap-
s°mcp ]pXnb BtKmssfIyw Bh-iy-am-bn-cn-°p-∂p. Z£n-
Wm-{^n°-bnse sa{Xm-∑m¿ {]kvXm-hn-®-Xp-t]mse, ""ssZh-
Øns‚ krjvSn-bn¬ a\p-jys‚ Zpcp-]-tbm-K-Øm¬ h∂p-t]mb
\miw ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\v Hmtcm-cp-Ø-cp-sSbpw Ign-hp-Ifpw ̀ mK-
`m-Kn-Xzhpw Bh-iy-am-Wv.'' 22 ssZh-Øns‚ D]-I-c-W-߃ F∂
\ne-bn¬ \mtamtcmcpØ¿°pw \ΩpsS kwkvImcw, A\p-`-h-
k-º-Øv, Ign-hv, `mK-`m-KnXzw F∂n-hbneqsS {]]©Øns‚
kwc-£-W-Øn\p kl-I-cn-°m≥ Ign-bpw.
15. k -̀bpsS kmaq-lnI{]t_m-[\ k©-b-tØmSp tN¿°-
s∏-Sp∂ Cu Nm{In-te-J\w, \Ωƒ C∂p t\cn-Sp∂ sh√p-hn-fn-
bpsS Blzm\hpw ASn -b-¥-c -kz -`m -hhpw hep∏hpw
a\ nem°m≥ klm-b-I--am-Ip-sa∂p Rm≥ {]Xo£n°p∂p.
C∂sØ ]cn-ÿn-Xn -{]-Xn -k-‘n-bp-sS hnhn[ hi-߃
Npcp°ambn hnebncpØns°m≠v Bcw`n°m-\mWv Rm≥ B{K-
ln-°p-∂-Xv. C∂p \ap°p e`y-am-bn-cn-°p∂ G‰hpw sa®s∏´
imkv{Xob Kth-j-W-^-e-ßfpsS ASnÿm\ØnemWv CXp
sNøp∂Xv. ]cnÿnXn{]Xnk‘nbpsS hnhn[ am\߃ \sΩ
Bgambn kv]¿in°p∂Xn\pw XpS¿∂phcp∂ [m¿an-Ihpw
Bflo-b -hp -amb bm{Xbv°v bYm¿∞amb ASn -Ø-d -
bmIp∂Xn\pw AXp \sΩ klmbn°pw. ]cn-ÿn-Xn-tbm-Sp≈
\ΩpsS {]Xn_≤X IqSp -X¬ bp‡nbp‡am°m\mbn
blqZss{IkvX-h-]m-c-º-cy-Ønse Nne XØzß-fmWp XpS¿∂p
]cnKWn°p∂-Xv. AXn-s\-Øp-S¿∂v Ct∏m-gsØ kml-N-cy-
ß-fpsS ASn-thcv Is≠-Øm-\p≈ ]cn-{i-a-amWv Rm≥ \S-Øp-
38
∂-Xv . Cu temI-Øn¬ a\p -jys‚ khn -ti-j-amb
ÿm\sØbpw Np‰p]mSpItfmSp≈ _‘sØbpw a\- n-em-
°p-Ibpw BZ-cn-°p-Ibpw sNøp∂ Hcp ]cn-ÿnXnkao-]-\w
cq]oIcn°m≥ klmbn°p∂ XcØn¬ tcmK-e-£-W-
ßtfmsSm∏w ASn-ÿm-\-Im-c-W-ßfpw AhnsS ]cn-tim-[n-°-
s∏Spw. Cu hnNn-¥-\-ß-fpsS shfn-®-Øn¬, hy‡nIsf∂
\nebn¬ \msa-√m-hscbpw Dƒs°m-≈p-∂Xpw A¥m-cm-jv{S-\-
b-ßsf _m[n-°p-∂-Xpamb N¿®-Iƒ°pw {]h¿Ø-\-߃°p-
ap≈ Hcp s]mXpam¿K-tc-J \n¿t±-in-°m\pw -Rm\m{K-ln-°p-
∂p. icn-bmb {]tNm-Z-\-hp-w hnZym`ymkhpan-√msX am‰w Akm-
≤y-am-sW∂dnbmhp∂XpsIm≠v, Ah-km-\`mKØv, -ss{IkvX-
h- B-flob A\p-`-h-ß-fpsS \n[n-bn¬\n∂p am\p-jn-I-hn-I-k-
\-Øn-\p≈ GXm\pw {]tNm-Z-\m-fl-I-amb \n¿t±-i-߃ \¬Ip-
∂-Xpam-Wv.
16. Hmtcm A≤ym-b-Øn\pw AXn-t‚-Xmb hnj-bhpw
{]tXy-I-k-ao-]-\hpw Ds≠-¶nepw apºp N¿® sNbvX ]e {][m-
\-hn-j-b-ßfpw ]p\x-]-cn-tim-[n-°-s∏-t´-°mw. Nm{In-I-te-J\w
apt∂m-´p-t]m-Ipw-tXmdpw ]e-hn-j-b-ßfnepw Cu Bh¿Ø\w
It≠-°mw. DZm-l-c-W-ambn, Zcn-{Zcpw `qanbpsS Zp¿_-e-Xbpw
XΩn-ep≈ _‘w, temI-Øn-se kIeXpw XΩnep≈ ]c-kv]c
B{ibXzsØ°pdn®p≈ Aht_m[w, kmt¶-Xn-I-hn-Zy-
bn¬\n∂p-Zv`qXamIp∂ ]pXnb amXr-I-I-sfbpw A[n-Im-c-L-S-
\-I-sfbpwIpdn -®p≈ -hn -a¿i\w, kºZvhyh-ÿ-sbbpw
]ptcmKXnsbbpw a\- n-em-°p-∂-Xn-\p≈ \ho\ am¿K-߃,
Hmtcm krjvSn°pap≈ -X\-Xmb aqeyw, ]cn-ÿnXnimkv{X-
Øns‚ am\p-jn-I- A¿∞w, kXyk‘hpw kv]jvShp-amb
kwhmZw, {]mtZ-inI˛A¥m-cmjv{S \bcq]o-I-c -W-Øn-
ep≠mtI≠ Kuchamb DØ-c -hm -ZnXzw, hen -s®-dn -
b¬kwkvImcw, Hcp ]pXnb Pohn-X-ssi-en--°p≈ Blzm\w
XpSßnb hnjbßsfms° Rm≥ IqsS-°qsS ]cm-a¿in-t®-
°mw. Cu {]iv\ßsfm∂pw Hcn°¬ am{Xw N¿®
sNbvXXpsIm≠mbn√; Ah ]p\-c-h-X-cn-∏n-°-s∏-Sp-Ibpw kºp-
jvS-am-°-s∏-Sp-Ibpw sNøpw.
39
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
A≤ymbw 1
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
17. a\pjys‚bpw temIØns‚bpw Ahÿsb°pdn®p≈
ssZhimkv{X]chpw XØzNn¥m]chpamb hnNn¥\߃,
a\pjyNcn{XØn¬ CXphsc kw`hn®n´p≈Xn¬\n∂p
hyXykvXamb h¿Øam\ImesØ°pdn®p≈ Hcp \hamb
hniIe\Øn¬ A[njvTnXas√¶n¬, Aaq¿Øhpw aSp∏p
tXm∂n°p∂Xpamtb°mw. AXn\m¬, \Ωƒ ̀ mKambncn°p∂
Cu temIØn¬ hnizmkØn\p \evIm≥ km[n°p∂ {]tNm
Z\ßsfbpw t{]m’ml\ßsfbpwIpdn®p Nn¥n°p∂Xn\p
apºv, \ΩpsS s]mXp`h\Øn\v F¥p kw`hn°p∂p
F∂Xnte°v {i≤ Xncn°m≥ Rm≥ B{Kln°p∂p.
18. a\pjys\bpw `qansbbpw _m[n°p∂ io{L
KXnbnep≈ am‰ßƒ Ahs‚ tPmenbpsSbpw PohnXØn
s‚bpw thKX h¿≤n∏n°p∂p≠v (Rapidification). F√m k¶o¿W
kwhn[m\ßfpsSbpw {]h¿Ø\Øns‚ `mKamWp
am‰sa¶nepw, a\pjys‚ {]h¿Ø\ßfpsS hnIk\Øn
ep≠mb thKX, kmh[m\Ønep≈ ssPh]cnWmaØn¬
\n∂p hfsc hyXykvXamWv. AXnepap]cn, \nc¥chpw
{ZpXKXnbnep≈Xpamb Cu am‰ßƒ a\pjys‚ kpÿnchpw
ka{Khpamb hnIk\tam s]mXp\∑tbm e£ywh®p≈hb√
Xm\pw. am‰w A`nImayamWv; F∂m¬ AXp temIØnt\m
Hcp henb hn`mKw P\ßfpsS PohnX\nehmcØnt\m
D]{ZhIcamIptºmƒ AXv DXvIWvT P\n∏n°p∂p.
19. a\pjys‚ ]ptcmKXnbnepw Ahs‚ ssh`hßfnepw
IÆS®p hnizkn®ncp∂ ImeØn\ptijw, C∂p kaqlw
Ahsb hna¿i\_p≤ntbmsS ho£n°m≥ XpSßnbn´p≠v.
]cnÿnXnsb°pdn®p h¿≤n® Aht_m[hpw {]IrXnsb
kwc£n°p∂Xn¬ henb Xmev]cyhpw C∂p {]ISamWv.
\ΩpsS {KlØn\p kw`hn°p∂hsb°pdn®v Bflm¿∞X
40
bp≈sX¶nepw \ncmim`cnXamb Bi¶ hfcp∂p≠v. \sΩ
\nc¥cw ieys∏SpØp∂Xpw F∂m¬ Zo¿LImetØ°p
\ap°v Hfn®phbv°m\mhmØXpamb {]iv\߃ Npcp°
amsbm∂p hniIe\w sNømw. Pn⁄mksb Xr]vXns∏SpØm
t\m hnhc߃ tiJcn°mt\m th≠nb√ CXv. adn®v, \ΩpsS
Cu temIØn\p kw`hn°p∂hsb°pdn®p≈ \odp∂
Aht_m[w \ΩpsSXs∂ kl\Øns‚ `mKam°m\pw
AXphgn C°mcyØn¬ \apt°mtcmcpØ¿°pw F¥psNøm≥
Ignbpsa∂p Is≠Øm\pamWv.
I. aen\oIcWhpw Imemhÿm hyXnbm\hpw
aen\oIcWw, amen\yw, hens®dnb¬ kwkv°mcw
20. ]e aen\oIcWßfpw a\pjys‚ A\pZn\
PohnXm\p`hØns‚Xs∂ `mKamWv. aen\oIrXamb
kmlNcyßfn¬ Pohn°p∂h¿°v, {]tXyIn®v ]mhs∏´
a\pjy¿°v, AXp \nch[n BtcmKy{]iv\߃°pw, At\Im
bncßfpsS AImearXyphn\pw ImcWamhpIbpw sNøp∂p.
]mNIw sNøm\pw XWp∏I‰p∂Xn\p sI´nS߃ NqSm°m\p
ambn C‘\w D]tbmKn°p∂Xpaqew DXv]mZn∏n°s∏Sp∂
]pI a\pjysc tcmKnIfm°p∂p. AXpt]mseXs∂, hml\
ßfn¬\n∂pw hyhkmbtI{μßfn¬\n∂pw ]pdØphcp∂
]pIbpw, hf߃, IoS\min\nIƒ, If\min\nIƒ F∂nh
bpsS D]tbmKwaqeap≠mIp∂ aen\oIcWhpw F√mhtcbpw
_m[n°p∂p≠v. kmt¶XnIhnZybmWv (technology) Cu
{]iv\߃°p≈ GI ]cnlmcambn IW°m°s∏Sp∂Xv.
F∂m¬ AXp I®hSXmev]cyßtfmSp _‘s∏´ncn°p∂
Xn\m¬, {]IrXnbnse hyXykvX ssPhhyhÿIƒ XΩnep≈
clkymflIamb _‘w Is≠Øp∂Xn¬ ]cmPbs∏Sp∂p.
X∑qew, Hcp {]iv\Øn\p≈ ]cnlmcw a‰p ]e {]iv\߃°p
ImcWamIp∂p.
21 . hnhn[ ÿeßfn¬ \nt£]n°s∏Sp∂
amen\ymhinjvSßfn¬\n∂p≠mIp∂ aen\oIcWhpw
IW°nseSpt°≠Xp≠v. hoSpIƒ, I®hSÿe߃,
\n¿amW˛]p\cp≤mcWtaJeIƒ, Bip]{XnIƒ, CeIvt{Sm
41
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
WnIv hymhkmbtI{μ߃ XpSßn \nch[nbnSßfn¬\n∂p
h¿jwtXmdpw \qdpIW°n\p aney¨ S¨ amen\y߃
hnk¿Pn°s∏Sp∂p≠v. Ah cq£ hnjmwiap≈hbpw
ssPhnIambn hnLSn∏n°m≥ km[ya√mØhbpamWv. \ΩpsS
s]mXp`h\amb Cu `qan C∂v Hcp Nh‰pIq\bmbn
amdnbncn°p∂p. Hcn°¬ at\mlcßfmbncp∂ `q{]tZi߃
C∂p amen\y°qºmcßfmbn amdnt∏msb∂p ]ebnSßfnepw
{]mbambh¿ hne]n°p∂p. \Kcßfnepw IrjnbnSßfnepw
D]tbmKn°s∏Sp∂ cmkhkvXp°fpw hyhkmbnI amen\y
ßfpw AhnSßfnse PohPmeßfn¬ ASn™pIqSp∂Xn\p
ImcWamIp∂p. a\pjys‚ BtcmKyw hos≠Sp°m\mhmØ
hn[w A]ISs∏´pIgnbptºmƒ am{XamWv Fs¥¶nepw
\S]SnIfp≠mIp∂Xv.
22. Cu {]iv\߃ hens®dnb¬ kwkv°mchpambn
At`Zyambn _‘s∏´mWncn°p∂Xv. hkvXp°sf hfsc
thKØn¬ amen\yßfm°n XcwXmgvØp∂ Cu at\m`mhw
kaqlØn¬ ]m¿izhXv°cn°s∏´ncn°p∂hscbmWp
IqSpX¬ _m[n°p∂Xv. DZmlcWØn\v, \Ωƒ DXv∏mZn∏n
°p∂ ISemkn¬ knwl`mKhpw ]p\cp]tbmKn°msX
hens®dnbs∏SpIbmWv. kzm`mhnI BhmkhyhÿbpsS
{]h¿Ø\ssien amXrIm]camWv F∂wKoIcn°m≥
\ap°nt∏mgpw _p≤nap´mWv. kky߃ aqeIßsf kwtbm
Pn∏n®v kky`p°pIsf t]m‰p∂p. AhbmIs´. amwk`p°p
Iƒ°v BlmcambnØocpIbpw sNøp∂p. amwk`p°pIƒ
kmcamb Afhn¬ ssPhamen\y߃ Dev∏mZn∏n°pIbpw
kkyXeapdIfpsS hf¿®bv°p klmbIamhpIbpw sNøp∂p.
F∂m¬, \ΩpsS hyhkmbirwJebn¬ DXv]mZ\Øns‚bpw
D]t`mKØns‚bpw N{Iw ]q¿ØnbmIptºmgpw amen\yßfpw
Dt]mXv∏∂ßfpw ]p\cp]tbmKn°mt\m BKncWw
sNømt\m Ignhp≈ am¿K߃ hnIkn∏ns®Sp°m\mbn´n√.
DXv]mZ\Øns‚ Hcp ]q¿WirwJe cq]oIcn°mt\m, Ct∏mg
sØbpw `mhnbnsebpw XeapdIƒ°pth≠n hn`h߃
kwc£n°mt\m \ap°nXphsc Ign™n´n√. ]p\xNw{IaW
£aa√mØ hn`hßfpsS D]tbmKw \nb{¥n°pI, D]tbmKn
42
°p∂h Xs∂bpw ]p\cp]tbmKn°pI XpSßnb Imcy߃
\S∏n¬ hcptØ≠XmWv. Cu coXnbnep≈ Hcp \o°w
am{XamWv C∂p temIsØ apgph≥ _m[n®ncn°p∂
hens®dnb¬ kwkv°mcØn\v Hcp adpacp∂v. C°mcyØn¬
hfsc \n mcamb ]ptcmKXntb \Ωƒ CXphsc
ssIhcn®n´p≈p.
Imemhÿ ̨ \ΩpsS s]mXpapX¬
23. Imemhÿ F√mh¿°pw th≠nbp≈Xpw
F√mhscbpw _m[n°p∂XpamWv. BtKmfXeØn¬,
a\pjyPohnXØns‚ ASnÿm\ Bhiyßfpambn CgtN¿∂n
cn°p∂ Hcp k¶o¿W hyhÿnXnbmWnXv. B[nImcnIamb
imkv{Xob]T\߃ kqNn∏n°p∂X\pkcn®p \mant∏mƒ
ImemhÿbpsS A]ISIcamb Xm]\Øn\p km£yw
hln°pIbmWv. AXns‚ ^eambn Cu \mfpIfn¬Øs∂
ISense Pe\nc∏v XpS¿®bmbn Db¿∂psIm≠ncn°p∂p.
A¥co£Øns‚ Cu Xm]\w hfsc Kuchamb Imemhÿm
hyXnbm\ßfpw {]Xnk‘nIfpw krjvSn°p∂p≠v, Hmtcm
{]tXyI kμ¿`Øns‚bpw ]n∂nep≈ ImcWw imkv{Xob
ambn Nq≠n°mWn°m\mhns√¶nepw. Cu BtKmfXm]\sØ
t\cnSp∂Xn\mbn PohnXssienbnepw DXv]mZ\Ønepw
D]t`mKØnepw am‰w hcpØm≥ a\pjy≥ {i≤n°Ww. BtKmf
Xm]\Øn\p a‰p]e ImcW߃ (A·n]¿hX kvt^mS\w,
`qan°p≠mIp∂ am‰ßƒ) Ds≠¶nepw imkv{Xob]T\ßf\p
kcn®p a\pjys‚ {]h¿Ø\ ^eambp≠mIp∂ lcnXKrl
hmXIßfpsS (green house gases: Im¿_¨ssU HmIvsskUv,
aotY≥, ss\{SP≥ HmIvsskUv) km{μoIcWw aqeamWv
BtKmfXm]\w C{Xbpw Dbcp∂Xv. ̀ qanbpsS A¥co£Øn¬
hym]n®ncn°p∂ Cu hmXI߃, kqcyIncW߃ `qanbn¬
hym]n°p∂Xns\ XSbp∂p. temIhym]I Du¿÷hyhÿ
bpsS tI{μamb inem{ZhyØns‚ (Fossil fuel) h¿≤n®
tXmXnep≈ D]tbmKØne[njvTnXamb hnIk\ amXrI Cu
Ahÿ IqSpX¬ KpcpXcam°p∂p. Irjnbmhiy߃
°mbp≈ h\\ioIcWhpw aÆns‚ amdnb coXnbnep≈
D]tbmKßfpw \n¿WmbI LSIßfmWv .
43
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
24. Im¿_¨ BhrØn (carbon cycle) sbbpw Cu Xm]\w
_m[n°p∂p≠v. CsXmcp hnjahrØw krjvSn®v C∂sØ
Ahÿsb IqSpX¬ hjfm°p∂p. NqSp≈ {]tZißfnse
IpSnsh≈Øns‚ e`yXsbbpw Irjn DXv]mZ\sØbpw CXp
_m[n°pIbpw ̀ qanbpsS ssPhsshhn[yØns‚ (biodiversity)hn\miØn\p ImcWamIpIbpw sNøp∂p. {[ph{]tZiß
fnsebpw Db¿∂ taJeIfnsebpw lna]mfnbpcpI¬ aotY≥
hmXIØns‚ {]kcWØn\p ImcWamIp∂p. Dd™
Im¿_¨ an{inX hkvXp°fpsS {Zhn°¬ Im¿_¨ssU
HmIvsskUns‚ DZza\Øn\p Ifsamcp°p∂p. Imemhÿm
hyXnbm\sØ eLqIcnt°≠ DjvWtaJemh\ßfpsS
\mihpw {]iv\Øns‚ Kuchw h¿≤n∏n°p∂p. Im¿_¨ssU
HmIvsskUp aqeap≠mIp∂ aen\oIcWw kap{ZØns‚
AæoIcWw h¿≤n∏n°pIbpw kap{ZØnep≈ `£yirwJe
bv°v BLmXtaev]n°pIbpw sNøp∂p.
Ct∏mgsØ Ahÿ XpS¿∂m¬ Akm[mcWamb
ImemhÿmhyXnbm\Øn\pw ]cnÿnXn kwhn[m\Øns‚
A\\ykm[mcWamb \ioIcWØn\pw XXv^eambp≠m
Ip∂ {]XymLmX߃°pw Cu \q‰m≠n¬Xs∂ \Ωƒ
km£yw hlnt°≠n hcpw. ISense Peapb¿∂m¬ AXv
AXoh KpcpXcamb kmlNcyßfnte°v \sΩ FØn°pw.
ImcWw, temIP\XbpsS 1/4 `mKhpw Pohn°p∂Xp
Xoc{]tZißfnemWv. \ΩpsS henb ]´Wßfn¬ an°hbpw
\ZoXocßfnepamWv.
25. ImemhÿmhyXnbm\w Hcp BtKmf {]iv\amWv.
]mcnÿnXnI, kmaqlnI, kmºØnI, cmjv{Snb taJe
Itfbpw km[\ßfpsS hnXcWtØbpw CXp Kuchambn
_m[n°pw. C∂p a\pjy≥ A`napJnIcn°p∂ hensbmcp
sh√phnfnsb CXp {]Xn\n[m\w sNøp∂p. hcpw ZiIßfn¬
CXns‚ BLmXw G‰hpw IqSpX¬ Gev°p∂Xp hnIkzc
cmPyßfmWv. BtKmfXm]\hpambn _‘s∏´ {]Xn`mk߃
\ne\nev°p∂ ÿeßfnemWp Zcn{Z¿ IqSpXepw Pohn
°p∂Xv. ]cnÿnXn˛{]IrXn hn`hßfpambn _‘s∏´p≈
Irjn, ao≥]nSpØw, h\hn`htiJcWw XpSßnbhsb
44
B{ibn®mWv C°q´cpsS D]Poh\wXs∂. Imemhÿm
hyXnbm\tØmSp s]mcpØs∏Sm\pw {]IrXn Zpc¥ßsf
t\cnSm\pw Ah¿°p thsd kmºØnI am¿§ßtfm hn`h
ßtfm C√. kmaqlykpc£m kwhn[m\ßfpw ChcpsS
klmbØns\Ømdn√. DZmlcWambn, Imemhÿbnep≠m
Ip∂ am‰ßsf AXnPohn°m\mhmØ arKßfpw kkyßfpw
Iq´tØmsS IpSnbndßpw. CXpaqew XßfpsS D]Poh\am¿§w
A]ISØnemIp∂ ]mhs∏´h¿ X߃°p≈sX√mw hn´p
t]£n®p t]mtI≠nhcp∂XpsIm≠v AhcpsSbpw Ip´nIfp
sSbpw `mhn A\n›nXXzØnemIp∂p. {]IrXntimjWw (en-vironmental degradation) aqeap≠mIp∂ Zmcn{ZyØn¬\n∂p
c£s]Sm\mbn ]emb\w sNtø≠nhcp∂hcpsS FÆw
kwJymXoXambn h¿≤n°pIbmWv. A¥mcmjv{S]cambn
Ah¿ A`bm¿∞nIfmbn AwKoIcn°s∏Sp∂n√. Ah¿°p
≠mbncp∂ PohnXkmlNcy߃ \jvSs∏´p F∂p am{Xa√,
Ah¿°p \nba]camb kpc£nXXzw e`n°p∂pan√. C∂pw
h¿≤n®phcp∂ C{]Imcap≈hcpsS ZpcnXßtfmSp \ap°p
s]mXpth DZmko\ at\m`mhamWp≈Xv F∂ hkvXpX Gsd
Zp:JIcamWv.
26 . IqSpX¬ hn`h߃ ssIhiap≈hcpsSbpw
kmºØnI˛cmjv{Sob A[nImc߃ Iømfp∂hcpsSbpw
{i≤apgph≥ Cu {]iv\ßsf ad®phbv°mt\m CXns‚
e£Wßsf Hfn®phbv°mt\m BWv. Imemhÿmam‰Øns‚
]cnWnX^eßsf eLqIcn®p ImWn°m\mWv C°q´¿
{ian°p∂Xv. F∂ncp∂mepw CXns‚ e£Wßsf√mwXs∂
hnc¬ Nq≠p∂Xv, Cu coXnbnep≈ DXv]mZ\hpw D]t`mKhpw
XpS¿∂m¬, ÿnXn IqSpX¬ tamiamIpw F∂mWv. hcp∂
Iptd h¿jtØ°v Im¿_¨ssU HmIvsskUpw AXp
t]mep≈ a‰p aen\oIcW ImcWamb BknUpIfpw ]pdw
X≈s∏Sp∂Xns‚ AfhpIpdbv°m\mbn ]≤XnIƒ cq]oIcn
t°≠Xv G‰hpw Kuchamb BhiyamWv. DZmlcWambn,
inem{ZhyØn\p ]Icw ]p\cp]tbmK km[yXbp≈ Du¿P
DdhnS߃ Is≠ØWw. BtKmfXeØn¬ ip≤hpw ]p\cp]
tbmK{]Zhpamb Du¿Pw hfsc Xp—amWv. sa®s∏´ kw`cW
Øn\p≈ kmt¶XnI hnZyIƒ Is≠tØ≠nbncn°p∂p. Nne
45
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
cmPy߃, sNdnb Afhnse¶nepw ]cnKW\m¿lamb
]ptcmKXn Cu cwKØp ssIhcn®n´p≠v. hfsc°pd®pam{Xw
Du¿Phpw AkwkvIrXhkvXp°fpw D]tbmKn°p∂
DXv]mZ\coXnIfnepw DXv]∂ßfpsS hnXcWØnepw
Du¿Ptijn sa®s∏SpØp∂ \n¿ΩmW{]h¿Ø\ßfnepw
sI´nSßfpsS ]p\cp≤mcW {]{InbIfnepw apX¬
apS°p≠mIp∂p≠v. ]t£, Cu \√ ssienIsfm∂pw Ct∏mgpw
km[mcWambn´n√.
II. Pe{]iv\w
27. C∂sØ kmlNcyØns‚ a‰p kqN\Iƒ {]IrXn
hn`hßfpsS \ioIcWhpambn _‘s∏´hbmWv.
apsºmcn°epan√mØ coXnbnep≈ ]mgm°¬ioehpw
hens®dnb¬ kwkv°mchpw apJap{Zbm°nbncn°p∂
hnIknX cmjv{Sßfnsebpw kº∂ kaqlßfnsebpw
C∂sØ coXnbnep≈ D]t`mKw XpS¿∂psIm≠pt]mIm≥
km[n°pIbns√∂p \ap°dnbmw. `qanbnse {]IrXn
hn`hßfpsS hn\ntbmKw A\phZ\obambp≈ F√m
AXn¿ØnIsfbpw ewLn®ncn°ps∂¶nepw Zmcn{Zyw F∂
{]iv\w ]cnlcn°m≥ \ap°nXphsc km[n®n´n√.
28. ip≤amb IpSnsh≈w henb {]m[m\ya¿ln°p∂
hnjbamWv. ImcWw, `qanbnepw PeØnepap≈ ssPhhyh
ÿnXnbpsS kwc£WØn\pw a\pjyPohnXØn\pw AXv
Hgn®pIqSm\mhmØXmWv. icnbmb BtcmKyØn\pw
Irjn°pw hyhkmbØn\pw ip≤Pe t{kmX pIƒ Bhiy
amWv. ÿmbnbmb Pet{kmX pIƒ \ap°p≠mbncp∂p.
F∂m¬ C∂v, ]e ÿeßfnepw e`yambXnt\°mƒ IqSpX¬
Pew Bhiyambn hcp∂p. KpcpXchpw Zqchym]Ihpamb
A\¥c^e߃ CXn\p≠v. ip≤PehnXcWsØ B{ibn®p
Ignbp∂ Nne henb ]´Wßfn¬ Zu¿e`yw A\p`hs∏´
kμ¿`ßfn¬ t\m´°pdhp\nanØw \njv]£coXnbnep≈
PehnXcWw km[yamImsX h∂n´p≠v. PeZmcn{Zyw G‰hpw
IqSpX¬ A\p`hs∏Sp∂Xv B{^n°bnemWv. AhnsS
hensbmcp hn`mKw P\߃°pw IpSn°m≥ ip≤Pew e`ya√;
hcƒ® Irjnhn`ßfpsS DXv]mZ\sØ _m[n°p∂pap≠v. Nne
46
cmPyßfn¬ Nne {]tZißfn¬ Pew kar≤ambps≠¶nepw
a‰p Nne ÿeßfn¬ PeZu¿e`yw A\p`hs∏Sp∂p≠v.
29. ]mhs∏´h\p e`n°p∂ PeØns‚ KpW\nehmc
amWp as‰mcp {][m\ {]iv\w. kq£vamWpPohnIfpw
hnjen]vXamb cmkhkvXp°fpw Ie¿∂, ip≤a√mØ
PeØns‚ D]tbmKwhgn Zn\w{]Xn F{Xtbm t]cmWp acW
s∏Sp∂Xpw Pekw_‘amb tcmK߃°v CcbmIp∂Xpw.
A]cym]vXamb ipNnXz]cn]me\hpw PehnXcWhpw
aqeap≠mIp∂ hbdpISn, tImfd XpSßnb tcmK߃ F{Xtbm
Ip´nIfpsS kl\Øn\pw acWØn\pw ImcWamIp∂p.
th≠{X \nbaßfpw \nb{¥Wßfpan√msX Nne cmPyßfn¬
\SØp∂ J\\w, Irjn, hymhkmbnI{]h¿Ø\w XpSßnbh
`qK¿`Pet{kmX pIsf aen\s∏SpØp∂p≠v. CXp
hymhkmbnI amen\yØns‚ {]iv\w am{Xa√. temIØns‚
hnhn[ `mKßfnep]tbmKn°p∂ cmkhkvXp°fpw hkv{X
ßfnepw a‰pap≈ amen\y\n¿am¿P\Øn\p≈ hkvXp°fpw
\ΩpsS \ZnIfnte°pw XSmIßfnte°pw ISente°pamWv
HgpInsbØp∂Xv.
30. e`yamb PeØns‚ KpW\nehmcw ÿncambn XmWp
sIm≠ncn°ptºmgpw, temIØns‚ Nne`mKßfn¬ Pe
Zu¿e`yw A\p`hs∏Sptºmgpw, D≈ PesØ Itºmf
\nba߃°p hnt[bam°n kzImcyhXv°cn°m\p≈
{]hWX h¿≤n®phcp∂p≠v. F∂m¬, a\pjys‚ \ne\nev]n
\pw a‰p a\pjymhImißfpsS \n¿hlWØn\pap≈
Ahiyhyhÿ F∂ \nebn¬ ip≤Pee`yX ASnÿm\
]chpw km¿h{XnIhpamb Hcp a\pjymhImiamWv. IpSnsh≈w
e`n°mØ ]mhs∏´ht\mSp \ap°p Kuchamsbmcp kmaqlnI
IS∏mSp≠v. ImcWw, A\ym[o\s∏SpØm\mhmØ alØz
Øn\p tbmPn® Hcp PohnXØn\p≈ AhImiamWh¿°p
\ntj[n°s∏Sp∂Xv. ip≤PehnXcWØn\pw iqNoIcW
{]{InbIƒ°pambn ̂ ≠p kzcq]n°p∂Xphgn ̀ mKnIambn Cu
kmaqlnI ISw ho´m≥ \ap°p km[nt®°pw. hnIknX
cmPyßfn¬ am{Xa√, Pew kpe`ambp≈ hnIkzc cmPy
ßfnepw Pew ]mgm°s∏Sp∂p≠v. henb AkaXzw
47
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
\ne\nev°p∂ ]›mØeØnepw CØcw s]cpam‰Øns‚
KuchsØ°pdn®p≈ Aht_m[an√mbva Cu ip≤Pe
{]Xnk‘n ̀ mKnIambn hnZym`ymk]chpw kwkvImcnIhpamb
Hcp hnjbamsW∂p shfnhm°p∂p.
31. PeØns‚ henbtXmXnep≈ Zu¿e`yw `£W
km[\ßfpsSbpw a‰p]e DXv]∂ßfpsSbpw DXv]mZ\s®ehv
Db¿Øpw. ASnb¥c \S]SnIƒ kzoIcn®ns√¶n¬ hfsc
Kuchamb PeZu¿e`yw DSs\ t\cntS≠nhcpsa∂p ]e
]T\ßfpw ap∂dnbn∏p \evIp∂p≠v. ]mcnÿnXnImLmXw
iXtImSn P\ßsf _m[n°pw. Pe\nb{¥Ww cmPym¥c
I®hS°mcpsS ssIbnembm¬ Cu ImeL´Ønse alm
kwL¿j߃°pXs∂ AsXmcp {][m\ ImcWambnØo
cpIbpw sNøpw.
III. ssPhsshhn[yßfpsS \miw
32. kmºØnI ˛ hymhkmbnI ˛ DXv∏mZ\taJe
Ifnep≈ Zo¿Lho£Wan√mØ kao]\coXnIƒaqew
`qanbpsS hn`h߃ h≥tXmXn¬ sIm≈sNøs∏Sp∂p≠v.
h\\ioIcWØneqsSbpw ac߃ apdn®p\o°p∂XneqsSbpw
kw`hn°p∂ hwi\miwaqew `mhnbn¬ a\pjycpsS
BlmcØn\p am{Xa√, tcmK߃ kpJam°p∂Xn\pw
a‰p]tbmK߃°pw th≠nhcp∂ kp{][m\ hn`hßfmWp
\jvSamIp∂Xv. hcpw\mfpIfn¬ a\pjys‚ Bhiy߃°pw
]cnÿnXn{]iv\ßsf \nb{¥n°p∂Xn\pw Bhiyamb
hn`h߃ hyXykvXßfmb kky˛PohPmeßfpsS
P\nXILSIßfn¬ ASßnbn´p≠v.
33. hyXykvX PohPmeßsf `mhnbn¬ D]tbmK
km[yXbp≈ ""hn`h߃'' am{Xambn I≠m¬ t]mcm;
Ahbv°v Ahbn¬Øs∂ Hcp aqeyw Ds≠∂Imcyw ad°cpXv.
Hmtcm h¿jhpw Bbnc°W°n\p sNSnIfpw PohPmeßfpw
Cu temIØp\n∂pw A{]Xy£amIp∂p≠v. Ah
Fs∂t∂bv°pambn \jvSs∏Sp∂XpsIm≠v Ahsb°pdn
®dnbm≥ \ap°mhpIbn√; Ahsb ImWm\p≈ ̀ mKyw \ΩpsS
Ip™p߃°p≠mhpIbpan√. Chbn¬ `qcn`mKhpw
48
A\yw\n∂pt]mIp∂Xv a\pjys‚ {]h¿Ø\߃
ImcWamWv. \Ωƒaqew Bbnc°W°n\p PohPme߃°v
AhbpsS AkvXnXzwsIm≠v ssZhsØ alØzs∏SpØmt\m
AhbpsS ktμiw \ap°p \evImt\m km[n°msX t]mIp∂p;
\ap°v AXn\p≈ AhImian√.
34. s]mXpth F√mbnSØpw ImWs∏´ncp∂
]£nIfpsSbpw DcKßfpsSbpw hwi\mitØ°pdn®p≈
AdnhpXs∂ \sΩ Gsd AkzÿXs∏SpØntb°mw.
]cnÿnXnhyhÿbpsS kpKaamb {]h¿Ø\Øn\p Iq¨
(fungi), IS¬kky߃ (Algae), ]pgp°ƒ, IoS߃, CgP¥p
°ƒ XpSßnb AkwJyw sNdpPohnIfpsS km∂n[yw Bhiy
amWv. Hmtcm ÿeØns‚bpw k¥penXmhÿ \ne\n¿Øp∂
Xn\p sNdpKWw PohnIfpsS ]¶v, Ah A{Xbv°p ImWs∏Sp
∂hbs√¶nepw, hfsc \n¿WmbIamWv. `uahyhÿ
(geosystem) A]ISIcamb k‘nbnseØptºmƒ a\pjy≥
CSs]SpIXs∂ thWw. ]t£, Cu ImeL´ßfn¬ {]IrXn
bnep≈ a\pjys‚ CSs]SepIƒ XpSscØpSscbmIp∂p≠v.
AXns‚ ]cnWnX^eambn henb {]iv\߃ DSseSp°p∂p.
Cu {]iv\߃ ho≠pw IqSpX¬ CSs]SepIƒ Bhiyam°n
Øo¿°p∂p. am\pjnI CSs]SepIƒ C{]Imcw A]IS
km[yX h¿≤n∏n°p∂p. {]iv\]cnlmcm¿∞ap≈ a\pjys‚
Cu CSs]SepIƒ Hcp hnjahrØw Xo¿°pIbpw ]et∏mgpw
kmlNcysØ hjfm°pIbpw sNøp∂p. DZmlcWØn\v,
IoS\min\nIfpsS h¿≤n® D]tbmKw Irjnsb klmbn°p
s∂¶nepw \nch[n ]£nIfpsSbpw IoSßfpsSbpw \mi
Øn\p ImcWamIp∂p. ChbpsS Xntcm[m\w ]cnlcn°p∂
Xn\p≈ kmt¶XnI]≤XnIƒ a‰p {]iv\ßfnte°p \bn
°p∂p. a\pjy\n¿ΩnX {]iv\߃°p ]cnlmcw ImWp∂Xn
\mbn imkv{X⁄cpw F≥Pn\ob¿amcpw \SØp∂ \nXm¥
]cn{iaßsf \ap°p «mLn°mw.
35. GsX¶nepw ]≤Xnaqeap≠mIp∂ ]cnÿnXn
BLmXsØ hnebncpØptºmƒ, km[mcWbmbn AXv aÆv,
Pew, hmbp F∂nhbn¬ sNepØp∂ kz[o\sØ°pdn®mWv
Gdnb ]¶v Bƒ°mcpw BIpecmIp∂Xv. ssPhsshhn[yØn
49
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
t∑¬ Ahbv°p≈ kzm[o\sØ°pdn®p Kuchamb ]T\߃
\S°mdn√. kkyßfpsSbpw P¥p°fpsSbpw Nne hwißfpsS
Xs∂bpw \miw {i≤n°s∏tS≠ Hcp Imcyas√∂pt≠m?
h≥]mXIƒ, XSbWIƒ, ]pXnb tXm´ßƒ F∂nhbpsS
\n¿ΩmWw, Nne {]tZi߃ thensI´n th¿Xncn°¬, kam\
hnIk\ {]h¿Ø\߃ F∂nhaqew ]mcnÿnXnI
BhmkhyhÿIƒ P\hmktI{μßfmbnØocmdp≠v.
Nnet∏msgms° arKßfpsS sskzcyk©mctam tZimS\tam
km[n°mØ hn[Øn¬ Ah XSkamhmdpap≠v. XXv^eambn
Nne PohPme߃ hwi\mi`ojWn t\cnSp∂p. Cu
]≤XnbpsS BLmX߃ Ipdbv°p∂ h\yPohn CS\mgn
t]mep≈ _Z¬ am¿K߃ D≠v. F∂m¬ AØcØnep≈
Zo¿Lho£Whpw ]cnKW\bpw an° cmPy߃°pan√. Nne
P¥ph¿Kßsf hmWnPytaJebn¬ ]camh[n D]tbmK
s∏SpØptºmgpw AhbpsS {]XypXv]mZ\ {IasØ°pdn®p
]T\w \SØmdn√. AXp sNbvXncps∂¶n¬ AhbpsS FÆw
Ipdbepw ]cnÿnXnbpsS Ak¥penXmhÿbpw XSbmambn
cp∂p.
36. ]cnÿnXn kwc£WØn\p Zo¿Lho£Ww
BhiyamWv. Ffp∏Ønepw Ignbp∂{X s]s´∂pw em`
ap≠m°m\m{Kln°p∂h¿°p ]cnÿnXn kwc£WØn¬
bmYm¿∞ XmXv]cyap≠mhn√. AØcw kzm¿∞ \ne]mSpIƒ
aqeap≠mIp∂ \jvSØns‚ hne Ahbn¬\n∂p≈
[\em`tØ°mƒ hepXmWv. Nne hwi߃ \in°pItbm
kmcambn t{Zmln°s∏SpItbm sNøp∂nSØp≠mIp∂
\jvS߃ Xn´s∏SpØm\mhmØhbmWv. ]cnkvYnXn
hn\miØns‚ h≥hne Ct∏mgsØbpw `mhnXeapdbnsebpw
a‰p a\pjyscs°m≠p sImSp∏n®v kmcamb em`w sImømw
F∂p Nn¥n°p∂h¿°p am{Xta CØcw A\oXnIƒs°Xntc
\ni_vZcmbncn°m≥ Ignbq.
37 Nne cmjv{S߃ ssPhkt¶X߃ Icbnepw
ISenepw Xo¿Øv AhbpsS kzm`mhnI X\na XI¿°p∂
am\pjnI CSs]SepIƒ°p \nb{¥W߃ G¿s∏SpØn
bn´p≠v. CXv Cu cwKØv A¿∞hØmb Hcp ]ptcmKXnbmbn
50
IW°m°mw. ssPhsshhn[y kwc£WsØ∏‰nbp≈
hnZKv[cpsS A`n{]mb{]Imcw khntij {i≤ \evtI≠Xv
Pohnh¿K߃ IqSpXep≈nSØmWv. H∏w, NnebnSßfn¬
am{Xw ImWs∏Sp∂hbv°pw A]q¿hhpw Ac£nXhpamb
hbv°pw {]tXyI IcpX¬ \¬IWw. BtKmf Bhmkhyhÿ
bv°p a¿Ω{][m\ambXn\m¬ kwc£n°s∏tS≠ {]tXyI
{]tZißfpw XÆo¿ØSßfpsS km∂n≤yØm¬ AXn{][m\
ambn KWn°s∏tS≠ {]tZißfpap≠mImw. ImcWw, Ch
CXc Pohs‚ \ne\nev]n\v A\nhmcyamWv.
38 . Nne DZmlc߃ Nq≠n°m´nbm¬, ssPh
sshhn[yßfm¬ kº∂amb `qanbpsS izmktImißfmb
Batkm¨, tImwtKm \ZoXSßfpw a™p]mfnIfpw `qK¿`
Pe\n[nIfpap≠v. Chsb√mw `qanbv°mIam\hpw `mhn
a\pjy¿°pw F{X {][m\s∏´XmsW∂p \ap°dnbmw. DjvW
taJem ag°mSpIfn¬ AXnk¶o¿Whpw C∂pw ]q¿Wambn
a\ nem°m\mhmØXpamb ssPh sshhn[yßfp≠v. Cu
h\߃ Fcn™p XocpItbm \in∏n°s∏SpItbm sNøp
tºmƒ GXm\pw h¿j߃°p≈n¬ At\Iw Pohnh¿K߃
C√mXmhpIbpw AhnSw Dujc`qanbmbnØocpIbpw sNøpw.
C°mcy߃ N¿® sNøptºmƒ AXnkq£vaamb k¥pe\w
]ment°≠Xp≠v. Fs¥∂m¬ CØcw {]tZi߃
kwc£n°ms\∂ hymtP\ BtKmf kmºØnI `oa∑m¿°v
Ch ÿnXnsNøp∂ cmjv{SßfpsS ]cam[nImcsØ A´nadn
°m\mhpsa∂ hkvXpX I≠ns√∂p \Sn°m\mhn√. bYm¿∞
Øn¬ ""BatkmWns\ A¥mcmjv{SkzØmbn {]Jym]n°m
\p≈ \n¿tZiw Db¿∂n´p≠v. CXv A¥mcmjv{S Iº\nIfpsS
kmºØnI XmXv]cysØ kwc£n°m≥ am{Xap≈XmW.v''24
AtXkabw ]e A¥mcmjv{S GP≥knIfpsSbpw kmaqly
kwLS\IfpsSbpw A¿∏Wt_m[sØ {]Io¿Øn°mXncn
°m\mhn√. Ah s]mXpP\{i≤sb CØcw hnjbßfnte°v
BI¿jn°pIbpw {InbmflI klIcWw \evIpIbpw
sNøp∂p. Htcm k¿°mcpw AXmXp cmPysØ ]cnÿnXn
hn`h߃ kwc£n°p∂ ZuXyw kzbta \n¿hln°p∂p
sh∂p icnbmb am¿KØneqsS Dd∏phcpØpIbt{X Ah¿
51
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
sNøp∂Xv. C°mcyØn¬ Ah¿°p {]tZinItam A¥¿t±io
btam Bb I]SXmXv]cyßfn√.
39. I\ymh\ßfpsS ÿm\Øv HtcXcw hr£ß
fp≈ tXm´ßƒ h®p]nSn∏n°p∂ coXnbpsS BLmXßsf
°pdn®pw th≠{X KthjW߃ \S∂n´n√. ]pXnb Xcw
Pohnh¿K߃ tNt°dp∂Xn\v CØcw tXm´ßƒ A\p
tbmPya√. NXp∏p\ne߃ Ic`qanbmbn am‰s∏Sptºmƒ
BZyap≠mbncp∂ alm ssPhsshhn[y߃ A{]-Xy-£-am-
Ip-∂p. Nne Xoc{]tZißfn¬ I≠¬°mSpIfnse Bhmk
hyhÿ \in®\nebnembXv DXv°WvTbpfhm°p∂p≠v.
40. kap{Zw Pek©bamsW∂p am{Xa√, Ahbn¬
\ap°dnbmØ At\IiXw Pohh¿Kßfps≠∂p \ap°p
ad°mXncn°mw. \ZnIƒ, XSmI߃, IS¬ XpSßnbh
P\kwJybpsS hensbmcp iXam\sØ t]m‰p∂p. Ahbpw
A\nb{¥nXamb a’y_‘\Øns‚ CcIfmhpIbpw
AXphgn Nne h¿KßfpsS \ne\n¬∏p kmcambn
_m[n°s∏SpIbpw sNøp∂p. NneXcw a’yßsf sXc™p
th´bmSptºmƒ H∏w ]mgm°nsbdnbp∂ A\yPohnIsf
°pdn®p≈ tNmZyßfpw Db¿∂pXs∂ \nev°p∂p. `ojWn
t\cnSp∂ Nne PePohPme߃°pt\sc \msa∂pw
IÆS®nt´bp≈p. Pekkyßfpw ]mbepIfpw DZmlcW
ßfmWv. kap{ZØnse BlmcirwLebn¬ Ah
{][m\s∏´XmsW∂p am{Xa√, \Ωƒ `£WØn\p
]tbmKs∏SpØp∂ ]eXpw \ne\nev∏n\v BXy¥nIambn
Ahsb B{ibn°pIbpw sNøp∂p≠v.
41 DjvWtaJemkap{Zßfnepw AhtbmSp
tN¿∂pInS°p∂ kap{Zßfnepw ImWs∏Sp∂ ]hng∏p‰pIsf
Icbn¬ ImWs∏Sp∂ almh\ßtfmSp Xpe\w sNømhp∂
XmWv. ImcWw, Ah Zie£°W°n\p Pohnh¿K߃°p
]m¿∏nSamWv. a’y߃, R≠pIƒ, Nn∏nh¿K߃, a‰p
kq£vaPohnIƒ F∂nh CXn¬s∏Sp∂p. `qanbnse ]e
]hng∏p‰pIfpw DujcXbntem £bmhÿbntem BWv.
""ISense A¤pXtemIsØ \ndtam Poht\m C√mØ
ih∏dºpIfm°nbXmcmWv?''25 Cu {]Xn`mkØn\p {][m\
52
ImcWw h\\ioIcWw, GIhnfIrjncoXn, hyhkmb
amen\y߃, kbss\Upw ssU\man‰pw D]tbmKn®p≈
\ioIcW ao≥]nSpØk{ºZmb߃ F∂nhbmep≈
aen\oIcWw ISenseØnt®¿∂XmWv. ISens‚ Xm]\ne
Dbcp∂Xv Cu {]iv\sØ hjfm°p∂p. C°mcy߃
kqNn∏n°p∂Xp a\pjy≥ {]IrXnbn¬ \SØp∂
GsXmcnSs]Sepw, DS≥ {]Xy£as√¶n¬Øs∂bpw,
{]XymLmX߃ krjvSnt®°msa∂mWv. hn`hßfpsS
NneXcw NqjW߃°p I\Ø hne \evtI≠nhcpw.
Hcp]t£, ISens‚ ASnØt´mfsaØp∂ A[:]X\w
Xs∂bmImaXv.
42. Bhmk hyhÿIsf IqSpX¬ \∂mbn a\-kn-em-
°p -∂-Xn\pw ]cnÿnXnbnse am‰ßƒ°nSbm°p∂
LSIßsf°pdn®p ]cym]vXamwhn[w hniIe\w sNøp∂
Xn\pw klmbIamhp∂ KthjW߃ t{]m’mln∏n°Ø°
hn[Øn¬ IqSpX¬ aqe[\w sNehgn°s∏SWw. F√m
krjvSnIfpw ]ckv]cw _‘s∏´ncn°p∂Xn\m¬ Hmtcm∂pw
kvt\lmZchpItfmsS ]cn]men°s∏SWw. Fs¥∂m¬, \mapw
krjvSnIfmbXn\m¬ ]ckv]cw B{ibn®mWp \ne\nev°p
∂Xv. Hmtcm taJebpw Cu IpSpw_Øns‚ NpaXebn¬
s∏´XmWv. Hmtcm ÿesØbpw Pohh¿KßfpsS IrXyX
bm¿∂ ]´nI Xømdm°p∂Xn\pw hwi\mi`ojWn t\cnSp∂
h¿KßfpsS kwc£WØn\pw ]cnNcWØn\pw Bhiyamb
]≤XnIƒ cq]Iev]\ sNøp∂Xn\pap≈ kwcw`߃ \Ωƒ
Gs‰Spt°≠nbncn°p∂p.
IV. a\pjyPohnXØns‚ \nehmcØf¿®bpw
kaqlØns‚ XI¿®bpw
43. a\pjy\pw {]]©Ønse krjvSnIfpsS `mKamWv.
Ah\p Pohn°m\pw B\μn°m\pap≈ AhImihpw khntij
alXzhpap≠v. AXn\m¬ ]cnÿnXn\miw, B[p\nI
hnIk\amXrIIƒ, hens®dnb¬ kwkv°mcw F∂nh
P\]ZßfpsS PohnXØn¬ sNepØp∂ kzm[o\ßsf
AhKWn®pIqSm.
53
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
44. DZmlcWØn\v, C∂p ]e \KcßfpsSbpw hf¿®
BtcmKyIcamb PohnXØn\p]Icn°mØ coXnbn¬
A\p]mXclnXhpw Xmfw sX‰nbXpamsW∂p \ap°dnbmw.
hnjhmXIßfmep≈ aen\oIcWw am{Xa√, \Kc
tImele߃, bm{XmkuIcyßfpsS A]cym]vXX,
t\{Xaen\oIcWw, i_vZaen\oIcWw F∂nhbpw CXn\p
ImcWßfmWv. ]e \Kcßfpw Du¿÷hpw sh≈hpw
]mgm°p∂, Imcy£aXbn√mØ ̀ oa≥ sI´nS߃ am{XamWv.
ChtbmSp tN¿Øp ]pXpXmbn \n¿Ωn°p∂ hkXnIƒt]mepw
CSpßnbXpw Aet¶mes∏´Xpw ]®∏p≈ Hcp Xp≠p `qan
t]mepan√mØXpamWv. {]IrXnbpambn t\cn´p≈ kIe
kº¿°ßfpw \ntj[n°s∏´p kna‚ns‚bpw Smdns‚bpw
Nn√ns‚bpw temlØns‚bpw {]fbØn¬ apßnØmgm\p≈
X√ a\pjyPohoXw.
45. NnebnSßfn¬, {Kmaßfntem \Kcßfntem BIs´,
{]IrXncaWobamb ÿe߃ ]ecpw kzImcy kzØmbn
IøS°nh®ncn°p∂Xn\m¬ a‰p≈h¿°v AhntS°p
{]thi\w \ntj[n°s∏Sp∂p. a‰nSßfn¬ Ir{Xna
im¥Xbv°pth≠n ""lcnX''Np‰p]mSpIƒ Xo¿Øv A\y¿°p
{]thi\w \ntj[n°p∂p. ]et∏mgpw \KcßfpsS ""kpc£nX
`mKßfn¬'' kpμcamb ]®XpcpØpIƒ ]cn]men°s∏Sp∂Xp
ImWmw. F∂m¬, AtX \KcØns‚ Ccp≠ {]m¥{]tZi
߃°pw AhnsS hkn°p∂ ]pd¥≈s∏´h¿°pw Ch
A\yamWv.
46. BtKmfam‰Øns‚ kmaqlyhi߃ \nch[nbmWv.
sXmgn¬ taJebnse b{¥hXv°cWw, H‰s∏S¬, Du¿PØn
s‚bpw a‰p tkh\ßfpsSbpw Ak¥penXamb hnXcWhpw
D]t`mKhpw, kaqlØnse XI¿®Iƒ, h¿≤n®phcp∂ A{Ia
߃, ]pXnbXcw kmaqlnI Itø‰ßƒ, IS∂pIb‰ßƒ,
bphP\ßfpsS h¿≤n® ab°pacp∂p]tbmKw XpSßn
kzXz\jvSwhsc CXnepƒs∏Sp∂p. Ign™ c≠p \q‰m≠p
Ifnse hf¿® ka{K hnIk\Øntet°m PohnXta∑
h¿≤n∏n°p∂Xntet°m FØnt®¿∂ns√∂Xns‚ kqN\
IfmWnh. kmaqly s]mcpØØns‚bpw DZv{KY\Øns‚bpw
54
sI´pIƒ \ni_Zvambn s]m´nØIcp∂ bYm¿∞ kmaqlnIm
[:]X\Øns‚ e£Wßfpw Chbn¬ NneXp kqNn∏n°p∂p.
47. AXnep]cn am[yaßfpw UnPn‰¬ temIhpw ap°nepw
aqebnepwhsc k¿Δ{X km∂n≤yadnbn°ptºmƒ AhbpsS
kzm[o\w, hnthI]q¿Δw Pohn°p∂Xn¬\n∂pw BgØn¬
Nn¥n°p∂Xn¬\n∂pw DZmcambn kvt\ln°p∂Xn¬\n∂pw
a\pjys\ XSt™°mw. hnhce`yXbpsS I\Ø`mcØn¬
AXns‚ H®∏mSns‚bpw sskzct°Sns‚bpw a[yØn¬,
Ign™ ImesØ alm⁄m\nIfpsS i_vZw tIƒ°s∏SmsX
t]mIm\p≈ A]ISkm[yXbpw hepXmWv. am[ya߃
\ΩpsS B¥cnI\nt£]߃°p `ojWnbmImsX, Ahsb
kmwkv°mcnI hf¿®bpsS DdhnSam°n am‰m≥ bXv\߃
BhiyamWv. {ItaW `mctadnb NpaSpw Bib°pg∏
hpambnØo¿∂v HcpXcw NnØaen\oIcWØn\nSbm°p∂
shdpw hnhckamlcWØns‚ ^ea√ bmYm¿∞ ⁄m\w.
adn®v, BXva]cntim[\bpsSbpw CXc hy‡nIfpambp≈
DZmcamb I≠pap´ens‚bpw kwhmZØns‚bpw ^eamWXv.
a‰p≈hcpambp≈ bYm¿∞_‘߃, Ahbpƒs°m≈p∂
kIe sh√phnfnItfmSpwIqsS, C∂v C‚¿s\‰p _‘߃°p
hgnamdnbncn°p∂p. AXn¬ \ΩpsS CjvSm\njvS߃
°\pkcn®p≈ hy‡nIsfam{Xw sXcs™Sp°pIbpw
A√mØhsc Hgnhm°pIbpw sNøp∂XpsIm≠v HcpXcw
Ir{Xna hnImcamWp t]mjn∏n°s∏Sp∂Xv. a\pjytcmSpw
{]IrXntbmSp≈ _‘sØ°mƒ D]IcWßtfmSpw
AhbpsS {]IS\]cXtbmSp≈ A`n\nthiw am{XamWhnsS
{][m\w. Adnhpw kvt\lhpw ]¶phbv°m≥ am[ya߃
klmbn°mdps≠∂Xp hmkvXhamWv. F¶nepw, an°t∏mgpw
Ah \sΩ A]cs‚ thZ\ItfmSpw DXvIWvTItfmSpw
kt¥mjßtfmSpw sshhn[yam¿∂ AhcpsS PohnXm\p`hß
tfmSpw t\cn´p _‘s∏Sm\\phZn°mØ adbmbn h¿Øn
°p∂p. C°mcWØm¬, am[yaßfpsS hnkvabam¿∂
km[yXIsf°pdn®v Aht_m[ap≈hcmIp∂Øns\m∏w
hy‡n_‘߃°pta¬ Ah hogvØp∂ hnjmZmflIamb
ISpØ AkwXr]vXntbbpw lm\nIcamb GIm¥Xtbbpw
Ipdn®pIqSn \Ωƒ PmKcqIcmIWw.
55
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
V. BtKmfXe AkaXz߃
48. a\pjys‚ ]cnÿnXnbpw {]IrXnbpsS ]cnÿnXnbpw
Hcpan®mWv A[x]Xn°p∂Xv. am\pjnIhpw kmaqlyhpamb
A[x]X\Øns‚ ImcW߃ ]Tn°msX ]cnÿnXn\miØn
s\Xnsc s]mcpXm≥ \ap°mhn√. bYm¿∞Øn¬ {]IrXnbpsS
Po¿WXbpw kaqlØns‚ Po¿WXbpw Cu {KlØnse
G‰hpw apdnthev∏n°s∏Smhp∂ BfpIsfbmWp k¿hYm
_m[n°p∂Xv: ""A\pZn\ PohnXØnse A\p`hßfpw
imkv{XobKthjWßfpw Hcpt]mse hnc¬Nq≠p∂Xv
]cnÿnXnbpsStaep≈ GXp IS∂pIb‰Øns‚bpw G‰hpw
`oIcamb Zqjy߃ _m[n°p∂Xv Atßb‰w Zcn{Zcmbhsc
bmWv'' F∂mWv.26 DZmlcWØn\v, A\nb{¥nXamb h≥InS
a’y_‘\w lm\nIcamIp∂Xv, \jvSs∏Sp∂ hn`h߃°p
]Icw Is≠Øm\mhmØ sNdpInS a’ysØmgnemfnIƒ
°mWv. Peaen\oIcWw khntijambn _m[n°p∂Xv
Ip∏nsh≈w hmßm≥ IgnbmØ Zcn{ZscbmWv; IS¬
\nc∏pbcp∂ {]Xn`mkw _m[n°p∂Xv t]mIm≥ as‰mcnS
an√mØ XoctZihmknIsfbmWv. ]e ]mhs∏´hcpsSbpw
Poh≥ AImeØn¬ s]menbp∂Xns‚ ]n∂nepw `£y£ma
ap≈nSsØ kwL¿ßƒ°p ]n∂nepw a‰t\Iw {]iv\߃°p
]n∂nepw Cu Ak¥penXmhÿbpsS kzm[o\w ImWmw.
CØcw {]iv\߃ BtKmfN¿®Iƒ°p th≠{X
hnjbo`hn®n´n√.27
49. s]mXphmbn ]d™m¬, ]m¿izhXvIcn°s∏´hsc
{]tXyIw _m[n°p∂ {]iv\ßsf°pdn®p≈ Aht_m[
Øn\p XSkambn \nev°p∂ bmsXm∂pw Xs∂bn√. F∂n´pw
temIP\kwJybnse _lp`qcn]£hpw tImSn°W°n\p
hcp∂ C°q´cmWv. A¥mcmjv{S kmºØnI cmjv{Sob
N¿®Ifn¬ CubnsSbmbn Ah¿ ]cma¿in°s∏Smdp≠v.
F∂mepw, AhcpsS {]iv\߃ Hcn°epw apJyAP≠bpsS
`mKamImdn√; Ah ssIImcyw sNøs∏Sp∂Xv Hcp
ho≠phnNmcsa∂ \nebntem, ISa \ndth‰ms\∂ a´ntem,
{][m\yw Ipd™sX∂p [z\n∏n°p∂ XcØntem BWv.
N¿®Isf√mw Ahkm\n°ptºmgpw Zcn{ZcpsS ÿnXn
56
]gbcoXnbn¬Øs∂ XpScpw. hnZKv≤¿, A`n{]mbcq]oIcW
°m¿, hm¿Ømam[ya߃, A[nImctI{μ߃ F∂nh¿
Zcn{ZcpsS {]iv\ßfpambn t\cn´p≈ kº¿°Øn¬\n∂I∂p
hnZqcXbn¬, \KcØns‚ kp`n£Xbn¬ Ignbp∂Xp
sIm≠mWv C{]Imcw kw`hn°p∂Xv. Ah¿ Pohn°p∂Xpw
Nn¥n°p∂Xpw temIP\Xbn¬ _lp`qcn]£Øn\pw
FØn∏nSn°m\mhmØ{X XcØn¬, hnIk\Øns‚bpw
PohnX\nehmcØns‚bpw Db¿∂ \nebnepw kpJ{]Zamb
ÿm\ßfnepw \n∂psIm≠mWv. Nent∏msg¶nepw \ΩpsS
\Kc߃ Zcn{Zsc th¿Xncn°p∂Xpaqew Ahcpambn
t\cn´p≈ kº¿°tam I≠pap´tem C√mXmIp∂Xn\m¬,
a\xkm£n achn°p∂Xn\pw Nne bmYm¿∞yßsf
hnkvacn®psIm≠p≈ \njv]£a√mØ hniIe\Øn\pw
CSbmIp∂p. ""lcnX''{]`mjWßfpsS HmcwtN¿∂pw CØcw
at\m`mh߃ ImWmw. Hcp Imcyw \Ωƒ a\knem°Ww:
kXyk‘amb ]cnÿnXnimkv{Xkao]\w F∂psat∏mgpw
Hcp kmaqlnI kao]\amIWw; ̀ qanbpsS \nehnfntbmsSm∏w
Zcn{ZcpsS \nehnfnbpw tIƒ°m\nSbmIpwhn[w AXp
]cnÿnXn kwhmZßfn¬ \oXnbpsS hnjb߃
Dƒt®¿°Ww.
50. Zcn{ZcpsS {]iv\߃ Fßs\ ]cnlcn°msa∂pw
temIsØ Fßs\ sa®s∏SpØmsa∂pw Nn¥n°p∂Xn\p
]Icw, Nne¿°v P\\\nc°p Ipdbv°p∂Xn\p≈ \n¿t±iw
hbv°mt\bp≈q. Nne hnIkzccmPy߃ kmºØnIklmbw
e`n°m≥ P\\ \nb{¥W \b߃ (policies of reproductive health)cq]oIcn°Wsa∂ hyhÿt]mep≈ A¥mcmjv{SkΩ¿Zw
A\p`hn°p∂p≠v. ""P\km{μXbpw hn`he`yXbpw XΩnep≈
s]mcpØt°Sv hnIk\tØbpw {]IrXnbpsS \ne\nev°p∂
D]tbmKsØbpw kzm[o\nt®°msa¶nepw P\kwJym
h¿≤\hv ka{Khpw ]¶mfnØm[njvTnXhpamb hnIk\
tØmSp ]q¿Wambpw HØpt]mIp∂XmsW∂ hkvXpX
AwKoIcnt® ]‰q.'' 28 NnecpsS ]cn[nhn´ D]t`mKXrjWsb
ad®ph®v P\kwJymh¿≤\hns\ Ip‰s∏SpØp∂Xp bYm¿∞
{]iv\sØ A`napJoIcn°m\p≈ hnapJXsbbmWp ImWn
°p∂Xv. XßfpsS D]t`mKssienbpsS amen\y߃t]mepw
57
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
Xmßm≥ Cu {KlØn\p km[n°mØXpsIm≠v D]t`mKm
hImiw BtKmfhXv°cn°m\mhns√∂p hmZn°p∂ Hcp
\yq\]£w Ct∏mgsØ hnXcWk{ºZmb߃°p \nba
km[pXzw \evIm≥ {ian°p∂p. IqSmsX, Dev]mZn∏n°s∏´
`£W]Zm¿∞ßfpsS aq∂nsem∂p ]mgm°s∏SpIbmsW∂p
\ap°dnbmw. ""`£Ww ]mgm°n hens®dnbp∂Xp Zcn{Zs‚
taibn¬\n∂p tamjvSn°p∂Xn\p XpeyamWv.''29 F∂mepw,
tZiobXeØnepw BtKmfXeØnepw P\km{μXbnep≈
Ak¥penXmhÿ KuchØnseSp°Ww. ImcWw, h¿≤n®
D]t`mKwaqeap≠mIp∂ ]cnÿnXnaen\oIcWw, h¿≤n®
KXmKXw, amen\yDXv]mZ\w, hn`h\jvSw, PohnX\nehmc
NypXn F∂o {]iv\߃ {]mtZinIamb k¶o¿W kmlNcy
ßfnte°p \bn°p∂p.
51. AkaXzw hy‡n-Isf am{X-a√, cmjv{S -ß-ƒ
apgphs\bpw _m[n-°p-∂p. AXn-\m¬, A¥m-cm-jv{S-_-‘-ß-
fpsS Hcp \oXnimkv{Xw (ethics) cq]o-I-cn-°m≥ \Ωƒ \n¿_-
‘n-X-cm-Ip-∂p. BtKmfXeØn¬, sX°pw hS°pw XΩn¬ Hcp
bYm¿∞ ""]mcnÿnXnI ISw'' (ecological debt) \ne\nev∏p≠v.
Nne cmjv{S-߃ Zo¿L-Im-e-ambn {]Ir-Xn-hn-`-h-ß-ƒ A\p-]m-
X-c-ln-X-ambn D]tbmKn°p∂Xns‚ ^eambn cmjv{S߃°n-
S-bn¬ \ne-\nev°p-∂Xpw ]cnÿnXnsb _m[n°p∂Xpamb
hmWnPy Ak-¥p-en-Xm-h-ÿbpambn _‘s∏´XmWv Cu ISw.
hS-°p≈ hy-mh-km-bnI cmPy-ßfnse hn]-Wnsb Xr]vXns∏Sp-
Øm≥th≠n Akw-kvIrXhkvXp-°ƒ Ib-‰p-aXn sNøp-∂Xp
{]mtZ-in-I-amb t{Zmlw hcp-Øn-bn-´p≠v. kz¿W-L-\-\-
Ønep≠mIp∂ sa¿°p-dn-aqeap≈ aen-\o-I-cWhpw sNºp-L-
\-\-Øn¬ kw`hn°p∂ kƒ^¿ ssUHmIvssk-Up aqeap-≈
aen-\o-I-c-Whpw CXn\pZmlcWßfmWv. Ign™ c≠p \q‰m-
≠p-I-fmbn hmX-Im-h-in-jvS-߃ \nt£-]n-°p-∂-Xn\pth≠n
temI-saßpw D]-tbm-K-s∏-Sp-tØ-≠n-h∂ ]mcn-ÿn-XnI ÿe-
ß-fpsS IW-s°-Spt°≠Xv ASnb¥ncmhiyamWv. ImcWw,
F√m temI-cm -jv {S -ßsfbpw C∂p _m[n -°p∂ Hcp
{]iv\amWnXv. Nne kº∂ cmjv{S-ß-fnse h≥ D]-t`mKØns‚
^e-ambn D≠mb Xm]\w temI-Ønse G‰hpw Zcn{Z-
{]tZiß-fn¬ henb {]XymLmX߃ krjvSn -®n´p≠v.
58
B{^n°bn¬ Irjn\miØn\nSbm°nb Db¿∂ Xm]\ne
bv°pw hcƒ®bv°pw ImcWw as‰mcnSØpw At\zjnt°≠
Xn√. hnI-kzc cmPyß-fnte°p≈ Jcamen-\y-ßfpsSbpw hnj-
{Zm-h-I-ß-fp-sSbpw Ib-‰p-aXn hnX-®p-sIm-≠n-cn-°p∂ \mihpw
Ipds®m∂pa√. Ahn-I-knX cmPy-ß-fn¬ {]h¿Øn°p∂ Nne
Iº-\n-I-ƒ D≠m°p∂ aen-\o-I-cWw Ah¿ Hcn-°epw kz¥w
cmPyØv sNøm-\n-jvS-s∏-Sm-Ø-h-bm-Wv. ""-CØ-c-Øn-¬ {]h¿Øn-
°p∂Xv an°-hmdpw A¥m-cmjv{S Iº-\n-I-fm-sW∂p \ap-°-
dnbmw. hnI-knX cmjv{S-ß-sft∂m H∂mw temIcmjv{S-ß-
sft∂m IcpXs∏Sp∂nSØv Ah¿ Hcn-°epw sNøp-I-bn-√mØ
ImcyßfmWv C-hnsS sNøp-∂Xv. {]h¿Ø\w Ah-km-\n-∏n®v
]n≥hm-ßp-tºmƒ Cu cmPy-ß-fn¬ Ah¿ Ah-ti-jn-∏n-°p-∂Xv
ISpØ am\p-jnI ]mcn-ÿn-XnI _m[y-X-I-fm-Wv. AXm-bXv
sXmgn-en-√m-bva, ]cnXy‡ \K-c-߃, {]IrXnhn`-h-ß-fpsS
timjWw, h\\io-I-cWw, Irjn-bpsSbpw \mS≥ C\-ß-
fpsSbpw timjWw, Xpd∂pInS°p∂ K¿Ø߃, \nc-Ø-s∏´
ae-\n-c-Iƒ, aen-\-am°s∏´ \Zn-Iƒ. H∏w \ne\nev°mØ
GXm\pw kmaq-ly-{]-h¿Ø-\-ßfpw.''30
52. Zcn-{Z-cm-jv{S-ß-fpsS hntZ-i-I-S-߃, Ahsc \nb-{¥n-
°m-\p≈ am¿Kambn ]et∏mgpw D]tbmKn°mdp≠v. F∂m¬,
]mcn-ÿn-XnI IS-ßsf kw_-‘n-®n-S-tØmfw Cßs\ Hcp
\ne-]mSv kzoIcn®pImWp-∂n-√. PohaWvUeØns‚ G‰hpw
{][m-\-s∏´ kt¶-X-ßfp≈ hnI-kzc cmjv{S-߃ Xß-fp-sS-
Xs∂ h¿Ø-am-\-Im-e-sØbpw `mhn-Im-e-tØbpw \jvS
s∏SpØn-s°m≠v kº∂ cmjv{Sß-fpsS hnI-k-\-Øn\v ]e-
X-c-Øn¬ C‘-\-ambn Xocp-∂p-≠v. sX°p-̀ m-K-Øp≈ Zcn-{Z-cpsS
{]tZ-i-߃ hn`hkar≤hpw aen-\o-I-cWw G‰hpw Ipd-™-h-
bp-am-Wv. F∂m¬, ASn-ÿm\mh-iy-߃°p≈ hn`hßfp--
sSt]mepw DS-a-ÿm-h-Imiw Ah¿°p \ntj[n-°-s∏-´n-cn-°p-
∂p. CXn\p ImcWw LS-\m-]-c-ambn Xe Xncn™ Hcp ]‰w
hmWn-Py-_-‘-ßfpw DS-a-ÿ-X-IfpamWv. hnI-knXcmjv{S-߃
]p\cp]tbmK tbmKya√mØ Du¿PØns‚ D]t`mKw
]camh[n Ipd®psIm≠pw Zcn-{Z-cm-jv{S-ß-fnse kpÿnc hnI-
k\ ]≤-Xn-I-sfbpw \b-ß-sfbpw klm-bn-®p-sIm≠pw Cu
]mcnÿnXnI IS-w hot´-≠-Xm-Wv. G‰hpw Zcn-{Z-amb {]tZ-i-
59
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
ßfpw cmjv{S-ßfpw ]cnÿnXn BLmXw Ipd-bv°p∂ ]pXnb
am¿K߃ kzoI-cn-°p-hm≥ sIev]p≈-h-c-√. ImcWw, CXn-\m-
h-iy-amb hn`-h-ßtfm CXp \S∏n-em-°m-\p≈ kmº-ØnI
tijntbm Ah¿°n√. Imem-hÿmhyXn-bm-\sØ kw_-‘n-
®n-S-tØmfw hyXn-cn-‡-amb Npa-X-e-Iƒ \ap°ps≠-∂p \Ωƒ
a\- n-em--°-Ww. Ata-cn-°≥ sFIy-\m-Sp-I-fnse sa{Xm-∑m¿
]d™Xp-t]mse, ""_e-hm-∑m-cpsS Xmev]-cy-߃°v ASn-a-
s∏-´pt]mIp∂ Zcn-{Z-cp-sSbpw Zp¿_-ecp-sSbpw \n -lm-b-cp-
sSbpw Bh-iy-߃°p t\sc''31 henb {i≤ Xncnt°-≠Xm-
Wv. \Ωƒ Hscm‰ a\p-jy-Ip-Spw-_-am-sW∂ t_m[yw i‡n-
s∏-Sp-tØ-≠-Xp-≠v. ]n∂n-sem-fn-®n-cn-°m≥ klm-bn-°p∂ kmaq-
lycmjv{Sob AXn¿ØnItfm aXn¬s°´pItfm \ap°n√;
BtKmf \nkw-K-Xbv°v CS-hp-an-√.
VI. Zp¿_-e-amb {]Xn-I-c-W-߃
53. Cu kml-N-cy-߃aqew \ΩpsS ktlm-Z-cn-bmb ̀ qan,
temI-Ønse ]cn-Xy-‡-tcm-sSm∏w, hyXykvXamsbmcp ]mX
kzoIcn°Wsa∂p \tΩmSp \ne-hn-fn-®t]£n°p-∂p. Ign™
Ccp-∂qdp h¿j-߃°n-S-bn-¬ sNbvX-Xp-t]mse \ΩpsS s]mXp-
`-h-\-sØ \mw C{X-am{Xw apdn-s∏-Sp-Øp-Ibpw Zpcp-]-tbm-Kn-°p-
Ibpw sNbvX as‰mcp Ime-ap≠mbn´n√. F∂n´pw \ΩpsS ]nXm-
hmb ssZhw Xm\m-{K-ln® hn[-Øn¬ Cu {KlsØ B°n-
Øo¿°m-\p≈ D]IcW-ß-fmbn \sΩ sXc-s™-Sp-Øn-cn-°p-
∂p. AhnSpsØ kam-[m\ ]≤-Xn°pw kuμ-cy-Øn\pw
kºq¿W-Xbv°pw tbmPn®hn[-Øn¬ Ahn-Sp-∂-Xp -sN-bvXp.
Cu {]Xn-k-‘nsb t\cn-Sm≥ Bh-iy-amb Hcp kwkvImcw
\ap-°n-√ F∂-XmWp {]iv\w. C∂ns‚ Bh-iy-߃ \nd-th-
‰m-\mbn ]pXnb ]mXIƒ sXfn-°m\pw, `mhnXe-ap-d-ItfmSp
ap≥hn[n-bn-√msX, F√m-h-scbpw ]cn-K-Wn-°m\pw Ign-hpff Hcp
t\Xr-Xz-Øns‚ A`mhw \ap°p≠v. hy‡-amb AXn¿h-c-ºp-
Iƒ Xo¿°m\pw Bhm-k-hy-h-ÿ-I-fpsS kwc-£Ww Dd∏phcp-
Øm\pw Ign-hp≈ Hcp \oXn-\ymbhyh-ÿsb ÿm]n-°pI
F∂Xv A\n-hm-cy-am-Wv. As√-¶n¬ kmt¶XnI kmº-ØnI
kn≤m¥-ß-fn-¬ ÿm]n-°-s∏´ ]pXnb A[n-Imc tI{μ-߃
60
\ΩpsS cmjv{So-b-tØbpw kzmX-{¥y-tØbpw \oXn-\ym-b-
tØbpwt]mepw ]cm-P-b-s∏-Sp-Øn-tb-°mw.
54. BtKmf cmjv{Sob {]Xn-I-c-W-߃ F{X Zp¿_-e-am-
sW∂Xp {it≤-b-am-Wv. ]cn-ÿn-Xnsb°pdn-®p≈ BtKmf D®-
tIm-Sn-I-fpsS ]cm-Pbw hy‡am-°p-∂Xv \ΩpsS cmjv{So-bw,
k-º-Øn\pw kmt¶-XnI hnZy-Iƒ°pw \Ωƒ ASn-b-dhp h®p-
t]mbn F∂m-Wv. \n£n]vX XmXv]-cy-߃ \nc-h-[n-bmWv.
kmº-ØnIXmXv]-cy-߃ s]mXp-\-∑bpsS t]cn¬, kz¥w
XmXv]-cy-ßsf _m[n-°mØ Xc-Øn¬, hn-hc-ßsf Zpcp-]-tbm-
Kn-°p-∂p. A-∏m-sc-®n-X tcJ (Aparecida document) Cßs\
DZvt_m-[n-∏n-°p∂p. ""-Pohs‚ Dd-hn-S-ßsf hnth-N-\-_p-≤n-bn-
√msX XI¿Øp-I-f-bp∂ kmº-ØnI tNcn-I-fpsS XmXv]-cy-
߃ {]IrXn hn -̀h-ß-fpsSta¬ B[n-]Xyw ]pe¿Øm≥ A\p-
h-Zn-°-cp-Xv.''32 kº-Zvhy-h-ÿbpw kmt¶XnIhnZybpw XΩnep≈
Zpjn® kJyw AXns‚ {]Xy-£-Xm-Xv]-cy-߃°p \nc-°mØ
F√m-‰n-s\bpw ]m¿iz-h-XvI-cn-°p-∂-Xn¬ Ah-km-\n-°p-∂p.
XXv̂ -e-ambn \ap-°-tß-b‰w {]Xo£n°m-hp-∂Xv D]-cn-π-h-amb
hmNI Ik¿ØpIfpw a\p-jy-kvt\-l-Øns‚ Aßpanßpap≈
Nne {]hrØnIfpw ]cn-ÿnXnkvt\l-Øns‚ bm{¥nIamb
{]I-S-\-ßfpw am{X-am-Wv. AtXkabw, am‰w sIm≠p-h-cm-\p≈
kaq-l-Øn-\p-≈nse GsX-¶nepw {]ÿm\ß-fp-sS Bflm¿∞-
amb ]cn-{i-a-߃ Hcp iey-ambpw Hgn-hm-°-s∏-tS≠ Imev]\nI
hymtamlambpw Nn{Xo-I-cn-°-s∏-Sp-∂p.
55. Nne cmjv{S-߃ Agn-a-Xn-tbmSp s]mcp-Xm≥ ^e-h-
Ømb am¿§-߃ Bhn-jvI-cn-°p-∂-Xn¬ A¿∞]q¿W-amb
]ptcm-KXn {ItaW ssIh-cn--°p-∂p≠v. CØcw cmPy-ß-fn¬
Bfp-Iƒ°p h¿≤n®- tXm-Xn-ep≈ ]mcn-ÿn-XnI Ah-t_m-[-
ap≠v. F∂m¬ Xß-fpsS D]-t`m-K-Øns‚ hn\m-i-I-c-amb
ssien-Isf am‰p-∂-Xn¬ Ah¿ hnP-bn-®n-´n-√. Ah Ipd-bp-∂-
Xn-\p-]-Icw h¿≤n-®p-h-cp-∂-Xmbn ImW-s∏-Sp-∂p. -F-b¿I≠oj-
\n-ßns‚ D]-tbm-K-Ønepw tijn-bnepw h∂ h¿≤-\-hmWv
efn-X-am-sbmcp DZm-l-c-Ww. hym]m-c-Øn¬\n∂v DS-\Sn em`w
sImøp∂ hn]-Wn-Iƒ h¿≤n® Unam‚ v krjvSn-s®-Sp-°p-∂p.
]pd-sa-\n∂p \ΩpsS temIsØ \nco-£n-°p∂ Hcmƒ Bfl-
61
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
hn-\m-i-I-c-ambn Xocp∂ \ΩpsS Cu s]cp-am‰ssi-en-bn¬
hnkva-bn-®p-t]m-Im-\n-S-bp≠v.
56. AtX-k-abw kmº-Øn-I-i-‡n-Iƒ Ct∏m-gsØ
BtKmf kwhn-[m-\sØ \ymboI-cn-®p-sIm-t≠-bn-cn°pw. Cu
kwhn-[m-\-Øn¬ [\-t\-´hpw Dul-°-®-h-Shpw BWp {]Y-a-
ÿm-\-Øp -\n-ev°p-∂Xv. {]Ir-Xn-bnepw a\p-jym-¥- nepw Ch
sNep-Øp∂ kzm[o-\-ß-fpsS ]›m-Øew IW-°n-se-Sp-°-s∏-
Sp-t∂-bn-√. Chn-sS-bmWp ]cn-ÿn-Xn-bpsS A[:]X-\hpw a\p-
jys‚ [m¿ΩnI aqey-Nyp-Xnbpw XΩn¬ F{X AKm-[-ambn
_‘-s∏-´n-cn-°p-∂psh∂p \Ωƒ ImWp-∂-Xv. {i≤mhyXn
Ne\w \ΩpsS \oXnt_m[sØ XpS¿®-bmbn aμn∏n°p∂Xp
sIm≠v, bYm¿∞Øn¬ \mw hkn°p∂ Cu temIw F{X
]cn-an-Xhpw ss\a-jn-IhpamsW∂p ImWm≥-IgnbmØXn\m¬,
X߃ sNøp∂Xp sX‰msW∂v Ah¿°p tXm∂pt∂bn√.
XXv̂ eambn, ""]cn-ÿn-Xnbpw AXp-t]mse Zp¿_-e-ambsX¥pw
tZhXzw Iev∏n°s∏´ncn°p∂ hn]-Wn-bpsS XmXv]-cy-߃°p
apºn¬ \n -lm-b-am-Ip∂p. hn]-Wn-bpsS XmXv]cyw am{X-amWv
Chn-sS \nb-aw.''33
57. Nne- hn-`-h-߃ C√m-Xm-bn-°-gn-™m¬ ]pXnb bp≤-
߃°v Ifsam-cp-ßp-sa∂p \ap°p ap≥Iq´n ImWm≥ Ignbpw.
am\y-sa∂p tXm∂n-∏n-°p∂ Ah-Im-i-hm-Z-ß-fpsS adhnem--bn-
cn°pw bp≤w F∂p- am-{Xw. bp≤w F√m-bvt∏mgpw ]cn-ÿn-
Xn°pw P\-ßfpsS kmkv°m-cnIkº-Øn\pw Kuc-h-amb
t{Zmlw hcp-Øn-h-bv°p-∂p. ssPhm-bp-[-ßfpw AWzm-bp-[-ßfpw
D]-tbm-Kn-°-s∏-Sp-∂n-SØp {]Xn-k‘n AXn-cq-£-am-bn-cn-°pw.
""A¥m-cm-jv{S-\n-b-a-{]-Imcw cmkm-bp-[-ßtfm ssPhm-bp-[-
ßtfm _mIvSo-cnbtbm D]tbmKn-®p≈ bp≤w \ntcm-[n-°-s∏-
´n-cn-°p-I-bm-sW-¶nepw Kth-j-W-im-e-bn¬ {]Ir-Xn-bpsS ka-
Xp-e\w sX‰n-°m≥ Ign-bp-∂-Xcw Bbp-[-߃ hnI-kn-∏n-s®-
Sp-°p-∂-Xn-\p≈ \o°-߃ Ct∏mgpw \S-°p-∂p-sh-∂-XmWp
bmYm¿∞yw.''34 ]pXnb kwL¿j-߃ DS-se-Sp-°m-\p≈ km[y-
X-Isf ap≥°q-́ n-Im-Wm\pw AhbpsS Imc-W-߃°p ]cn-lmcw
Is≠-Øm\pw cmjv{Sobw IqSp-X¬ {i≤ sNep-tØ-≠n-bn-cn-
°p-∂p. F∂m¬ Cu bXv\-Øn\v G‰hpw IqSp-X¬ XS w
62
\nev°p-∂Xv AXn-i-‡-amb kmº-ØnI Xmev]-cy-ß-fmWv.
cmjv{Sob]≤-Xn-Iƒ°p hnim-e-amb ImgvN-∏mSp \jvS-s∏-Sp-∂-
Xmbn ImWp-∂p. Imcy߃ Cß-s\-bm-bn-cns° kμ¿t`mNnX
amb Xocp-am-\-sa-Sp-°m-\p≈ Ign-hn-√m-bva-bpsS t]cn¬am{Xw
Hm¿Ωn-°-s∏-Sm≥th≠n F¥n\v Hcmƒ A[n-Im-c-Øn¬ ISn®p
Xqß-Ww?
58. ]cn-ÿnXn kwc-£-W-Øns‚ \√ DZm-l-c-W-߃
Nne cmPy-ßfn¬ ImWm-dp-≠v. Zim-_vZ-ß-fmbn aen-\-s∏-́ ncp∂
\Zn-I-ƒ ipNn-bm-°-s∏-Sp-∂p, kzm`m-hnI h\-߃ ]p\x-ÿm-]n-
°-s∏-Sp-∂p, ]cn-ÿnXn ]p\-cp-÷o-h\ {]h¿Ø-\-ß-fpsS ̂ e-
ambn `q{]-IrXn at\m-l-c-am-°s∏Sp-∂p, at\m-l-c-amb sI´n-S-
߃ \n¿Ωn°s∏Sp-∂p, amen\yhnap‡ Du¿t÷m-Xv]m-Z-\-
Øn¬ _lp-Zqcw ap∂n-´p-I-gn-™p. IqSmsX, AhnSßfn¬
s]mXpKXm-KX kwhn-[m\w i‡n-s∏-Sp-Øn-bn-́ p-ap-≠v. Cu t\ -́
߃ BtKmf {]iv\-߃°p ]cn-lm--c-a√. F∂n-cp-∂mepw
X°ka-bØv th≠-Xp-t]mse CSs]Sm≥ a\p-jy\p Ign-bp-
sa∂v Ch hy‡-am-°p∂p. \ΩpsS F√m ]cn-an-Xn-Iƒ°p-≈nepw
DZm -c -X -bp -sSbpw sFIy-Øn -s‚bpw IcpXens‚bpw
{]Imi\߃ cq]w sIm≈p∂p. Fs¥-∂m¬, \mw kvt\l-
Øn-\mbn krjvSn-°-s∏-´n-cn-°p-∂p.
59. AtX kabwXs∂ I]-Shpw D]-cn-πh-hp-amb ]cn-
ÿnXn imkv{Xw Db¿∂p-h-cp-∂Xp \ap°p ImWm≥ Ign-bpw.
CXp kzbw kwXr-]vXn-bnepw Aew`mh-Ønepw A[njvTnX-
amb Hcp at\m-̀ m-h-am-Wv. [oc-amb Xocp-am\w Bh-iy-ap≈ henb
{]Xnk‘nIfpsS Ah-k-c-ß-fn-¬ km[m-cW kw`-hn-°m-dp-≈-
Xp-t]mse Imcy-߃ hy‡-a-√ Fs∂mcp \ymb-Øn\p \Ωƒ
hiwhZ-cm-Ip-∂p. aen-\o-I-c-W-Øn-s‚bpw Po¿Æ-X-bpsSbpw Nne
AS-bm-f-߃ ImWm-\p-s≠-∂-√msX Imcy-߃ A{X-ta¬ Kuc-
h-X-c-a-s√∂pw Cu {Klw C\nbpw hfsc°mew \ne-\nev°p-
sa∂pw CØ-c-°m¿ \ymb-hmZw \S-Øp-∂p. CØ-c-Øn-ep≈
Hgn™pamd¬ \ΩpsS Ct∏m-gsØ Pohn-X-ssi-enbpw DXv]m-
Z\ D]-t`m-K-co-Xn-Ifpw \n¿_m[w XpS-cp-∂-Xn-\p≈ \ymbambn
IW-°m-°p-∂p. aen\oIcWØns‚ ASbmf߃ ImWm≥ a\-
kp-h-bv°msX, Ahsb AwKo-I-cn-°m≥ Xøm-dm-hmsX, \n¿Wm-
63
\ΩpsS s]mXp-`-h-\-Øn\p kw`hn°p∂Xv
bI Xocp-am-\-߃ sshIn-∏n-°p-Ibpw H∂pw kw`-hn-°p-I-bn-
s√∂p \Sn-°p-Ibpw sNbvXpsIm≠v a\p-jy≥ kzb-hn-\m-i-Øn-
\p≈ Xn∑-Isf cq]-s∏-Sp-Øp-∂-p.
VII. hyXy-kvXm-̀ n-{]m-b-߃
60. Ct∏m-gsØ kml-N-cy-sØ-°p-dn®pw km[y-amb ]cn-
lm-c-ß-sf-°p-dn®pw hnhn[ kao-]-\-ß-fpw Nn¥m-[m-c-ßfpw Dcp-
Øn-cn-™n-´p-s≠∂p kΩXn°msX hø. Hc-‰Øv, ]ptcm-K-Xn-
bpsS sI´pIYsb ISpw]nSpØtØmsS Db¿Øn-°m-Wn-®psIm-
-≠v, ]pXnb kmt¶-XnIhnZy-bpsS {]tbm-K-Øm¬Xs∂,
[m¿ΩnI ]cn-K-W-\-bp-sStbm Bg-Øn-ep≈ am‰-Øns‚tbm
klmban-√msX, ]cn-ÿnXn {]iv\-߃ kzm`m-hn-I-ambn ]cn-
lcn-°-s∏-Sp-sa∂p {]N-cn-∏n-°p-∂ Hcp Iq´¿. adp-h-iØv, a\p-
jy-s\bpw Ahs‚ F√m {]h¿Ø-\-ß-sfbpw BtKmf Bhm-
k-hyh-ÿbv°ptaep≈ `oj-Wn-bmbn hne-bn-cp-Øp-∂-h¿.
XXv^-e-ambn Cu {Kl-Øn¬ a\pjykm∂n-[yw Ign-bp-∂{X
Ipd®p sIm≠p-h-c-W-sa∂pw F√m-Øcw I≠p-]n-Sp-Ø-ß-sfbpw
\ntcm[n-°-W-sa∂pw Ah¿ Bh-iy-s∏-Sp-∂p. Cu c≠p hncp≤
64
{[ph-߃°nSbn-emWp `mhn-bnse km[y-X-Iƒ cq]-s∏-tS-≠-
Xv; ImcWw, GXp ]cnlmcØn\pw Hcp hgnb√t√m D≈Xv-.
AXn-\m¬, kwhmZØneqsS ka-{K-amb ]cn-lmcØnseØm≥
klmbn°p∂ hnhn[ \n¿t±-i-߃ km[y-am-Wv.
61 . aq¿Øamb Nne {]iv\ -ßfn¬ IrXy -amb
Xo¿∏pIev∏n°m≥ k`bv°mhn√. hnZ -K v[¿°nSbnse
kXyk‘-amb kwhmZw, hyXykvX ho£-W-߃ am\n®p
sIm≠pXs∂, t{]m’m-ln-∏n-°-s∏-tS-≠-XmW∂v Ahƒ
°dnbmw. F∂m¬, \ΩpsS Cu s]mXp-`-h\w Kuc-h-amb
Po¿Wmhÿbn-te°p Iq∏pIpØpIbmsW∂p ImWm≥ Xpd-∂
a\t msSbp≈ t\m´w aXn. GXn\pw Hcp ]cnlmcam¿K
aps≠∂pw \ΩpsS Ime-Sn-Isf Zni-Xn-cn®phnSm\mIp--sa∂pw
{]iv\]-cn-lm-c-Øn-\mbn Ft∏mgpw Fs¥-¶n-ep-sams° sNøm≥
km[n°psa∂pw {]Xymi \ap°p a\ nem°nØcp∂p. {ZpX-
K-Xn-bp-ep≈ am‰hpw A[x-]-X-\-hpw \nanØw Imcy-߃
XI¿®bpsS h°nseØnbncn°p∂p. h≥tXm-Xn -ep≈
{]IrXnZpc-¥-ß-fnepw kmaqlnI kmº-ØnI {]Xn-k-‘n-I-
fnepw Cu ASbmf߃ Z¿in°m\mhpw. ImcWw, temI-Øns‚
{]iv\-߃ H‰-Xn-cn®p hni-Zo-I-cn-°mt\m hni-I-e\w sNømt\m
km[y-a-√. Nne {]tZi߃ henb A]IS-k-‘n-bnemWv.
F√m ap∂-dn -bn-∏p-Ifpw X≈n°f™mepw, a\p-jys‚
{]hrØnbpsS e£y-ß-sf°p-dn®p \mw Nn¥n-°m-Xm-bn-cn-°p-
∂Xn\m¬, Ct∏m-gsØ temI-kw-hn-[m\w kpÿn-c-a-s√∂p
hnhn[ ho£Wßfn¬\n∂p hy‡amWv. ""\ΩpsS {Kl-
Øns‚ hnhn-[-`m-K-ß-ƒ ]cn-tim-[\mhnt[bam°nbm¬
a\pjyhwiw ssZh-Øns‚ {]Xo-£-Isf \ncm-i-s∏-Sp-Øn-bncn-
°p-∂-Xmbn \nXcmw shfns∏-Spw.''35
65
krjvSn-bpsS kphn-tijw
A≤ymbw 2
krjvSn-bpsS kphn-tijw
62. k∑-\-kp≈ F√m-h-scbpw A`n-kw-t_m-[\ sNøp-
∂ Cu tcJ-bn¬ hnizm-knIfpsS -t_m-[y-ß-sf-°p-dn®p≈ Cu
A≤ymbw F¥n-\mWv? {kjvSmhv F∂ Bi-bsØ X≈n-°-
f-bp∂hcpw A{]-k-‡-sa∂p hmZn-°p-∂-hcpw cmjv{So-b-cw-
KØpw XXz-Nn-¥-I-cp-sS-bn-S-bnepw Gsd-bp-s≠∂v F\n-°-dn-bmw.
a\p-jy-hw-i-Øns‚ kºq¿W-hn-I-k-\-Øn\pw ka{K-]-cn-ÿn-
Xn°pw aX-߃ \¬Ip∂ Aaqeyamb kw`m-h-\-Isf Ch¿
bp‡nlo\sa∂p hnti-jn-∏n®p \ncm-I-cn-°p-∂p-ap-≠v. Nne¿
aX-ßsf KXy-¥-c-an-√msX D]kwkv°m-c-ambn Icp-Xp-∂p-.
kXym-t\z-j-W-Øn-\p≈ Ah-bpsS kao-]-\-co-Xn-Iƒ F{X-
Xs∂ hyXy-kvX-ß-fm-bn-cp-∂mepw aX-Øn\pw imkv{X-Øn\pw
XΩn¬ Bg-ta-dnb kw-hmZw km[y-am-Wv. AXv Ccp-Iq-´¿°pw
^e-{]-Z-am-Wp Xm-\pw.
I. hnizmkw \¬Ip∂ shfn®w
63. ]cn-ÿnXn{]iv\-ß-fnse k¶o¿Æ-X-Ifpw Ah-bpsS
hnhn[ Imc-W-ßfpw \mw I≠p-I-gn-™p. Ct∏mƒ Hcp Imcyw
hy‡-am -Wv . bmYm¿∞y-ßsf Hcp coXnbn¬am{Xw
hymJym\n°pIbpw -cq-]m¥c-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøp-∂Xn¬\n∂p
]cn-lm-c-am¿§-ß-fp-≠m-hn-√ F∂p \Ωƒ a\ nemt°≠Xp≠v.
hnhn[ P\-]-Z-ß-fpsS-bn-S-bn¬ \ne-\nev°p∂ kº-∂-amb
kwkv°m-cnI sshhn-[y-ß-sfbpw Ah-cpsS Iem-˛IhnXmcq-]-
ß-sfbpw Ah-cpsS B¥cnI PohnXsØbpw B[ym-fln-IX-
sbbpw kam-Z-cnt® aXn-bm-hq. \mw hcp-Øn-h® hn\-Isf ]cn-
l-cn-°p-∂-Xn\p tijn-bp≈ Hcp ]cn-ÿnXnimkv{X-amWv
\Ωƒ Bflm¿∞ambn cq]-s∏-Sp-Øm-\m-{K-ln-°p-∂-sX-¶n¬
imkv{X-Øns‚ bmsXmcp im-J-tbbpw hn⁄m\Øns‚
bmsXmcp cq]sØbpw ˛ aX-hpw AXns‚ khntij `mjbpw
Dƒs∏sS ̨ hn´pIfbm\mhn√. ItØm-en°mk` hnhn[ Nn¥m-
[m-c-I-tfmSp kwh-Zn-°m≥ Xpd-hn-bp-≈-Xm-I-bm¬ hnizm-k-
66
sØbpw bp‡n-sbbpw Hcp-an-∏n-°p∂ \nc-h[n ImgvN-∏m-Sp-
Iƒ°p cq]w sImSp-°m≥ Ahƒ°p Ign-™n-´p-≠v. kmaqly
{]iv\ßsf°pdn®p CØcØn¬ k` kwhZn®Xns‚
ka\zbamWp AhfpsS kmaq-ln-I-{]-t_m-[-\Øns‚ hnImkw
{]Xn\n[m\w sNøp∂Xv. ]pXnb sh√phnfnIƒ Gs‰SpØp
sIm≠v Cu {]t_m[\sØ kº∂amt°≠Xp≠v.
64. Cu Nm{In-I-te-J\w tamN-\-Øn-\p≈ hgn-Iƒ Hcp-an-
®p-tX-Sm≥ kIecpsamØp≈ kwhmZsØ t{]m’m-ln-∏n-°p-
∂p≠v. F∂n-cn-°nepw BZnapXte Rm\m{Kln°p∂Xv,
ss{IkvX-h¿°pw a‰p hnizm-kn-Iƒ°pw {]Ir-Xn-tbmSpw Xß-
fpsS Zp¿_ecmb IqS-∏n-d -∏p-I-tfmSpap≈ IcpXtemsS
Pohn°p∂Xn\v th≠{X {]tNm-Z\w \¬Im≥ hnizm-k-t_m-
[y-߃°p F{]Imcw Ign-bp-sa∂p Nq≠n°m´m\mWv. a\p-jy-
\mWv F∂-Xns‚ t]cn¬am{Xw Nnebmfp -Iƒ Xß-ƒ
`mKambncn°p∂ ]cn-ÿn-Xnsb kwc-£n-°p-tºmƒ, ""{InkvXym-
\n-I-ƒ krjvSn-I-ƒ°nS-bnse Xß-fpsS DØ-c-hm-Zn-Xzhpw {]Ir-
Xn-tbmSpw AXns‚ \mY-t\m-Sp-ap≈ Xß-fpsS IS-abpw Xß-
fpsS hnizm-k-Øns‚ Ahn-̀ m-Py-L-S-I-am-bn- ImWp-∂p.''36 hnizm-
kn-I-fmb \Ωƒ \ΩpsS t_m[y-Øn¬ \n∂p-cp-hm-Ip∂
{]Xn_≤XtbmsS ]cn -ÿn-Xn -kw_-‘-amb Imcy-߃
ssIImcyw sNøp-∂Xp a\p-jy-hw-i-Øn\pw temIw apgp-h-\p-X-
s∂bpw D]Imc{]ZamWv.
II. ss__nƒhnhcWßfnse ⁄m\w
65. krjvSn-bpsS ssZh-imkv{Xw apgph\pw Bh¿Øn
°msX Xs∂, a\p-jy\p {]]-©-hp-am-bp≈ _‘sØ kw_-
‘n®v ss__nƒhnh-c-W-߃ F¥p ]d-bp-∂p-sh∂p \ap°p
]cn-tim-[n-°mw. Dev∏-Øn-∏p-kvX-I-Øn¬ \¬In-bn-cn-°p∂
krjvSn-sb-°p-dn-®p≈ H∂mw hnh-c-W-Øn¬ ImWp-∂-Xp-t]mse,
a\p -jys\ krjvSn -°pI F∂Xv ssZhnI]≤XnbpsS
Ahn`mPyLSIamWv. ]pcp-j-s\bpw kv{Xosbbpw krjvSn®
tijw ""Xm≥ krjvSn-®-h-sb√mw hfsc \∂m-bn-cn-°p-∂p-sh∂p
ssZhw I≠p'' (Dev] 1, 31). Hmtcm ]pcp-j\pw kv{Xobpw kvt\l-
Øm¬ krjvSn-°-s∏-́ p-sh∂pw ssZh-Øns‚ Omb-bnepw kmZr-
iy-Ønepw krjvSn-°-s∏-´p-sh∂pw ss__nƒ ]Tn-∏n-°p-∂p
67
krjvSn-bpsS kphn-tijw
(Dev] 1, 26). CXv Hmtcm hy‡n-bp-sSbpw henb alXzsØ
kqNn-∏n-°p-∂p; ""a\p-jy≥ Hcp hkvXp-h-√, Hcp hy‡n-bm-Wv.
Ah-≥ Bfl-⁄m-\Øn\pw Bfl\njvTbv°pw kzbw
\evIns°m≠v A]ct\mSv Iq´mbvabnte°p {]thin°p∂
Xn\pw {]m]vXn-bp-≈-h-\p-am-Wv.''37 hn. tPm¨ t]mƒ c≠m-a≥
{]kvXm-hn®p: {kjvSm-hn\v Hmtcm a\p-jyt\mSp-a-p≈ khn-
tijkvt\lw ""Ah-\n¬/Ah-fn¬ A\¥amb alXzw
sNmcnbp-∂p.''38 a\p-jys‚ alXzw kwc-£n-°p-∂-Xn-\p-th≠n
PohnXw Dgn-™p-h-®n-cn-°p-∂-h¿°v Cu {]Xn_≤Xbv°p≈
\ymbw {InkvXob hnizm-k-Øn¬ Is≠-Øm\mhpw. Hmtcm a\p-
jy-hy-‡nbpw {]Xo£bv°p hIbn√mØXpw Ipg™p
adn™Xpamb Hchÿbn¬ Aßp-anßpw Ae-bp∂h\√ F∂
Dd-∏pXs∂ F{X tNtXm-l-c -am -Wv; a\pjy≥ shdpw
bmZr›nIXbm¬ `cn°s∏Sp∂ temI-Øntem Ime-N-{I-Øn-
s‚tbm P∑-N-{I-Øn-s‚tbm Bh¿Ø-\-ß-fntem hoWp-g-ep-
∂-h-\p-a-√. ""AΩ-bpsS DZ-c-Øn¬ Rm≥ \ns∂ Dcp-hm-°p-∂-
Xn-\p-aptº \ns∂ Rm\-dn™p'' (Psd 1,5). ssZh-Øns‚ lrZ-
b-Øn-emWv \mw Dcp-hm-°-s∏-´Xv F∂-Xn-\m¬ ""\mtam-tcm-cp-
Øcpw ssZh-Øns‚ Hcp Nn¥-bpsS ^e-am-Wv. \Ωƒ
B{Kln°s∏´hcmWv; \mtam-tcm-cp-Øcpw kvt\ln-°-s∏-´-h-
cm-Wv. \mtam-tcm-cp-Øcpw A\nhmcycp-am-Wv.''39
66. Dev∏-Øn-∏p-kvX-I-Ønse krjvSn-h-nh-c-W-߃ {]Xo-
I-߃ \nd™ IYm-`m-j-bn¬ a\p-jym-kvXnXz-sØ°pdn®pw
AXns‚ Ncn-{X]cXsb°pdn®pw Bg-ta-dnb {]t_m-[-\-߃
Dƒs°m≈p∂p. th¿]n-cn-°m-\m-hmØhn[w Cg-tN¿sØ-SpØ
aq∂v ASn-ÿm-\-_-‘-ß-fnemWv a\p-jy-Po-hnXw ASn-Ø-d-bn-
´n-cn-°p-∂-sX∂v Ah ]Tn-∏n-°p∂p: ssZh-hp-am-bp≈ _‘w,
ktlm-Z-c-cp-am-bp≈ _‘w, `qan-tbm-Spap-≈ _‘w. hnip≤
{KŸ{]Imcw, Cu aq∂p a¿a{][m\amb -_-‘-ßfpw \ap-°p-
≈nepw ]pd-tabpw XI¿∂p-t]m-bn-cn-°p∂p Cu XI¿®-bmWp
]m]w. a\pjy≥, krjvSn- F∂ \nebnep≈ ]cnanXnIƒ
AwKoIcn°m≥ XømdmImsX hcnIbpw ssZh-Øns‚ ÿm\w
ssIb-S-°m≥ {ian-°p-Ibpw sNøp∂-tXmsS, {kjvSm-hv, a\p-jy-
hwiw, a‰p krjvSn-Iƒ F∂nh XΩn-ep≈ Cu kzc-tN¿®bv°p
`wKw h∂p. XXv^-e-ambn `qan-ta¬ ""A[n-]-cm-bn-cn-°m\pw''
68
(Dev] 1,28) AXp ""Irjn-sNbvXp kwc-£n-°m\pw'' (Dev] 2,15)
\ap°p \evI-s∏´ Iev∏-\ hnI-e-am-°s∏´p. BZn-ap-Xte a\p-
jy\pw {]Ir-Xnbpw XΩn¬ \ne-\n∂ kzc-pa-bpsS _‘w
kwL¿j-Øn\p hgn-amdn (Dev] 3,17-˛19). hn. {^m≥knkv
A o n k¿Δ-Po-h-Pm-e-ß-tfmSpw sFIyØn¬ Pohn®Xv Cu
XI¿®-bp-sS kuJys∏SpØembn ImWp∂Xv F{X kmc-h-
ØmWv! hn. s_m\-sh-©dns‚ A`n{]mbØn¬: k¿ΔkrjvSn-
I-tfm-Sp-ap≈ km¿h{XnI cRvPn-∏n-eqsS hn. {^m≥knkv a\p-
jys‚ BZn-a-ss\¿Ω-ey-Øn-te°v Xncn-sI-sb-Øp-I-bm-bn-cp-
∂p.40 bp≤w, A{I-aw, Zpcp-]-tbm-Kw, G‰hpw Zp¿_ecmbhsc
Ah-K-Wn-°¬, {]Ir-Xn-bp-sS-ta-ep≈ AXn{Iaw F∂n-h-bn¬
shfns∏Sp∂ ]m]Øns‚- k¿h`oIcXbnepw hn-\m-i-i-‡n
bnepw\n∂p Xptemw hyXy-kvX-amb Hc-h-ÿ-bm-W-Xv.
67. \Ωƒ ssZh-a-√. Cu `qan \ap-°p-aptº Chn-sS-bp-
≠m-bn-cp∂p; \ap-°Xp \evI-s∏-´-Xm-Wv. Cu hkvXpX `qansb
""Iog-S-°pI'' (Dev] 1,28) F∂ {]tbmKwhgn A\n-b-{¥n-X-amb
{]Ir-Xn-Nq-j-W-Øn\p blq-Z-˛-ss{I-kvX-h-Nn-¥-Iƒ a\p-jys\
t{]m’mln∏n°p∂p F∂ Btcm-]-W-tØmSp {]Xn-I-cn-°m≥
\sΩ {]m]vXcm°p∂p. Xncpk` a\ nem°nbn´p≈
hymJym\Øn\p ISIhncp≤amWp apIfn¬I≠ Btcm]W
hnjbw. Nne-t∏m-sgms° \Ωƒ, {InkvXym-\n-Iƒ, hn. {KŸsØ
sX‰mbn hymJym-\n-®n-´p-≠m-Imsa¶nepw, {]kvXp-X-`mKw a\p-
jy≥ ssZhOmbbn¬ krjvSn°s∏´Xn\m¬ ka-kr-jvSn-I-fp-
sS-ta¬ ]pe¿Øp∂ k¿Δm-[n-]Xyw \ymboIcn°m\mbn D]-
tbm-Kn-°p-∂-Xns\ i‡-ambn FXn¿-t°-≠-Xm-Wv. {]kvXpX
ss__nƒ `mKw- AXns‚ kμ¿`Øn¬Øs∂ A\p-tbm-Py-
amb hymJym -\ -ssi-en -IfpsS klmbØm¬ hmbn°
s∏Sptºmƒ a\pjyt\mSv temIamIp∂ ]qt¥m´sØ ""DgpXp
kq£n°pI'' (till and keep: Dev] 2,15) F∂p am{XamWv
Bhiys∏Sp∂sX∂ hkvXpX hy‡amIpw. Cu ̀ qansb ""DgpXp
kq£n°pI'' F∂ {]-tbm-K-Øn¬ ""DgpIpI'' (till) F∂Xp Irjn-
sN-øp-∂-Xn-s\bpw the-sb-Sp-°p-∂-Xn-s\-bp-amWv A¿∞am°p
∂Xv. AtXkabw, ""kq£n-°pI'' (keep) F∂Xp IcpX¬,
kwc-£-Ww, ]cn]me\w, ta¬t\m´w F∂nh `qan-bp-sS-ta¬
D≠m-bn-cn-°-W-sa∂v A¿∞-am-°p-∂p. {]Ir-Xnbpw a\p-jy\pw
69
krjvSn-bpsS kphn-tijw
XΩn¬ ]c-kv]-c -D-Ø-c-hm-Zn-Xz-Øns‚ _‘-am-Wp-≈-sX∂p
Npcp-°w. GXp P\-]-Z-Øn\pw ̀ qan-bm-Ip∂ Cu alm-Zm-\-Øn¬
\n∂p \ne-\n¬∏n-\m-h-iy-ap-≈h FSp°mw; F∂m¬, Cu ̀ qansb
kwc-£n-°m\pw hcpw-X-e-ap-d-Iƒ°mbn AXns‚ ̂ e-]p-jvSnsb
Dd-∏p-h-cp-Øm-\p-ap≈ IS-a-bp-ap-≠v. ""`qan I¿Øm-hn-t‚-Xm-Wv''
(k¶o 24:1); ̀ qanbpw AXn-ep-≈-hbpw I¿Øm-hn-t‚-Xm-Wv (\nb
10,14). a\p-jy\p ̀ qan-ta¬ A]cnanXamb DS-a-ÿm-h-Im-i-an-s√∂p
ssZhw hy‡-am-°p-∂p. ""`qan Ft∂bv-°p-ambn hn¬°m≥
]mSn√; Fs¥-∂m¬, `qan Ft‚-Xm-Wv. \n߃ ]c-tZ-in-Ifpw
IpSn-In-S-∏p-Im-cp-amWv'' (tehy 25,23).
68. ssZh-Øns‚ `qan-tbmSp a\p-jy\p≈ DØ-c-hm-Zn-
XzØns‚ A¿∞w, _p≤nbpw Nn¥m-i-‡n-bp-ap-≈-h-s\∂ \ne-
bn¬ Ah≥ {]Ir-Xn-\n-b-a-ßsf BZ-cn-°m\pw Poh-Pm-e-
߃°nS-bn-ep≈ temeamb ka-Xp-en-Xm-h-ÿsb am\n-°m\pw
IS-s∏-´n-cn-°p-∂p F∂XmWv. Fs¥-∂m¬, ""Ahn-Sp∂p Iev∏n-
®p, Ah krjvSn-°-s∏-́ p. Ahsb Ahn-Sp∂v Ft∂°pw kpÿn-
c-am-°n. Ahbv°v AXn¿Øn \n›-bn®v Aew-L-\o-b-amb \nb-
ahpw \¬In'' (k¶o 148,5˛6). hn. {KŸ-Ønse \nb-a-߃ a\p-
jy¿°p XΩn¬X-Ωnep≈Xp am{Xa√, Ah¿°p a‰p
PohPmeßtfmSpap≈ _‘sØ°pdn®p khnkvXcw
{]Xn]mZn°p∂p. ""\ns‚ ktlm-Z-cs‚ Igp-Xtbm Imftbm hgn-
bn¬ hoWp InS-°p-∂-Xp-I-≠m¬ \o amdn-t∏m-Ip-Itbm klmbw
\nc-kn-°tbm sNø-cp-Xv... Ip™p-ß-fp-sStbm ap´-I-fp-sStbm-
ta¬ X≈-∏£n AS-bn-cn-°p∂ Hcp ]£n-°qSv hgn-b-cn-In-ep≈
GsX-¶nepw hr£-Øntem \netØm \o ImWm-\n-S-bm-bm¬,
Ip™p-ß-tfm-Sp-IqsS X≈sb FSp-°-cp-Xv'' (\nb 22,4˛6). CtX
coXn-bn¬, Ggmw Znh-ksØ hn{iaw a\p-jysc am{Xw
Dt±in®p≈X√; adn®v, ""\ns‚ Imfbpw Igp-Xbpw hn{i-an-°s´''
(]pd 23,12). a‰p-Po-h-Pm-e-ßfpsS-ta¬ ASn-t®¬∏n-°s∏Sp∂ a\p-
jy-taevt°m-bvabv°v ss__n-fn¬ CS-an-s√∂p hy‡-am-Wv.
69. {]Ir-Xn-hn-`-h-߃ Npa-X-em-t_m-[-tØmsS D]-tbm-
Kn-°p∂tXm-sSm∏wXs∂ k¿Δ-Po-h-Pm-e-߃°pw ssZh-Zr-jvSn-
bn¬ aqey-ap-s≠∂p AwKo-I-cn-°-Ibpw sNøm≥ \Ωƒ
hnfn°s∏´ncn°p∂p. ""Ah-bpsS km∂n-≤y-Øm¬Øs∂ Ah
ssZhsØ hmgvØp-Ibpw al-Xz-s∏-Sp-Øp-Ibpw sNøp-∂p.''41
Xo¿®-bmbpw ""I¿Ømhv Xs‚ krjvSn-I-fn¬ B\μw sIm≈p-
70
∂p'' (k¶o 104,31). krjvSn-Pm-e-sØbpw {]Ir-Xn-\n-b-a-ß-sfbpw
BZ-cn-°m≥ a\p-jy≥ Xs‚ ]Z-hn-bmepw hnti-j-_p-≤n-bmepw
hnfn-°-s∏-́ n-cn-°p-∂p. Imc-Ww, ""I¿Ømhv Xs‚ ⁄m\-Øm¬
`qansb ÿm]n®p'' (kp`m 3,19). a‰p krjvSn-Iƒ a\p-jy\p
kºq¿Æ-ambn Iogvs∏-´n-cn-°p-∂p-sht∂m Ahbv°v Ah-
bn¬Øs∂ aqey-an-s√t∂m Ahsb btYjvSw ssIImcyw
sNøm-sat∂m k` {]t_m-[n-∏n-°p-∂n-√. P¿a≥ sa{Xm≥am¿
Hcn-°¬ C{]-Imcw hy‡-am°n: a‰p krjvSn-Isf°pdn®p
Nn¥n°ptºmƒ, ""{]tbmP\sØ°mƒ ap≥KW\ AhbpsS
D◊bv°mWv''42. {Iaw sX‰nb a\p-jy-tI-{μ-hm-ZsØ ItØm-
en-°m-k-`-bpsS aX-t_m-[-\-{KŸw \nin-X-ambn hna¿in-°p-∂p-
≠v. ""Hmtcm krjvSn°pw AXn-t‚-Xmb \∑bpw ]q¿Æ-X-bp-ap-
≠v.... Hmtcm krjvSnbpw ssZh-Øm¬ B{K-ln-°-s∏-´-sX∂
\ne-bn¬ Ahn-SpsØ A\¥ \∑s-bbpw ⁄m\-sØbpw
AXnt‚Xmb coXnbn¬ -{]-Xn-^-en∏n°p∂p-. AXn-\m¬Øs∂
Hmtcm krjvSn-bp-sSbpw khn-tij\∑-tbbpw aqey-tØbpw a\p-
jy≥ BZ-cn-°Ww; {Ia-c-ln-X-amb D]-t`m-KsØ Hgn-hm-°p-Ibpw
thWw.''43
70. Imtb-s‚bpw Bt_-en-s‚bpw kw`-h-Øn¬ Akq-b-
bpsS ]nSn -bn -e-I-s∏´ Imtb≥ Xs‚ ktlm-Z -c -t\mSp
Atßb‰w A\oXn sNøp-∂Xp \Ωƒ ImWp-∂p. CtX-Øp-
S¿∂p Imtb\pw ssZh-hp-am-bp≈ _‘hpw Imtb\pw `qan-bp-
am-bp≈ _‘hpw XI-cp-Ibpw Ah≥ tZi-Øp-\n∂p \njvIm-
kn-X-\m-hp-Ibpw sNbvXp. ssZhhpw Imtb-\p-am-bp≈ kw`m-j-
W-Øn-¬ CXp hy‡-am-Wv. Ahn-Sp∂p tNmZn-°p∂p: ""\ns‚
ktlm-Z-c≥ Bt_¬ FhnsS?'' ""F\n-°-dn-™p-IqSm'' F∂mWv
Imtbs‚ adp-]-Sn. ssZhw XpScp∂p: ""\o F¥m-Wv sNbvXXv?
\ns‚ ktlm-Z-cs‚ c‡w `qan-bn¬ \n∂v Fs‚ t\¿°v \ne-
hn-fn-°p-∂p. `qan-bn¬ \o i]n-°-s∏-´-h-\m-bn-cn-°p∂p'' (Dev]
4,9˛11). Fs‚ kq£-Øn-t\ev∏n-°-s∏-´n-cn-°p∂ Abev°mc\p
ambn icnbmb _‘w ]pe¿Øp∂Xnepw hf¿Øp∂Xnepap≈
ISabn¬ ImWn°p∂ AhKW\ Ft∂mSpXs∂bpw
A]ct\mSpw ssZhtØmSpw {]]©tØmSpap≈ Fs‚
_‘sØ \in∏n°p∂p. Cu _‘-߃ Ah-K-Wn-°-s∏-Sp-I-
bm-sW-¶n¬, tZiØp \oXn hkn-°p-∂n-s√-¶n¬, Poh≥
71
krjvSn-bpsS kphn-tijw
Xs∂bpw A]ISØnemsW∂p ss__nƒ \sΩ A\pkvacn
∏n-°p-∂p. t\ml-sb-°p-dn-®p≈ hnh-c-W-Øn¬ \Ωƒ CXp
ImWp-∂p. \oXnbpw kam-[m-\hpw ]pe¿Øp-∂-Xn¬ \nc-¥cw
]cmPbs∏Sps∂¶n¬ a\p-jys\ ̀ qap-J-Øp-\n∂p XpS-®p-\o-°p-
sa∂p ssZhw ap∂-dn-bn∏p \¬Ip-∂p≠v. ""Poh-Pm-e-ß-sf-sb√mw
\in-∏n-°m≥ Rm≥ \n›-bn-®n-cn-°p-∂p. Ah¿aqew temIw
A[¿Ωw sIm≠p \nd-™n-cn-°p-∂p'' (Dev] 6,13). {]XoI
kº∂amb Cu ]pcm-X-\- hnh-c-W-߃, k¿Δw ]c-kv]-c-_-
‘n-X-am-bn-cn-°p∂psh∂pw Pohn-X-tØmSp≈ IcpX¬, {]Ir-
Xn-bp-am-bp≈ _‘w F∂nh \oXn, kmtlm-Z-cyw, a‰p≈h
tcmSp≈ hniz-kvXX F∂nhbpambn At`-Zy-ambn _‘-s∏-´n-
cn-°p-∂p F∂pap≈ t_m[yØn\p km£yw hln°p∂p.
71. ""`qan-bn¬ a\p-jys‚ ZpjvSX h¿≤n-®n-cn-°p∂p'' (Dev]
6,5) F∂pw ""`qap-JØp a\p-jys\ krjvSn-®-Xn¬ I¿Ømhv
]cn-X-]n®p'' (Dev] 6,6) F∂pw Fgp-X-s∏-´n-cn-°p-∂p-sh-¶nepw,
\oXn-am\pw \njvI-f-¶-\p-amb t\ml F∂-bm-fn-eqsS ssZhw
c£-bv°p≈ -hgn Xpd-°p-∂p. a\p-jy-hw-i-Øn\p ]pXn-sbmcp
XpS-°-Øn\p ssZhw Ah-kcw \¬In. {]Xymi ]p\xÿm]n
°m≥ Hcp \√ a\p-jy≥ aXn! {kjvSmhv {]Ir-Xn-bn¬ Ipdn®
Xmf-߃ hos≠-Sp-°p-∂-Xnepw Ahsb am\n-°p-∂Xn-ep-amWv
Cu \ho-I-cWw AS-ßn-bn-cn-°p-∂s-X∂p ss__nƒ ]mc-ºcyw
hy‡-am-°p-∂p. DZmlcWØ\v, km_-Øp\nbaw. Ggmw
Znhkw ssZhw F√m tPmen-Ifn¬\n∂pw hnc-an-®p. Hmtcm
GgmwZn\hpw hn{i-a-Øn-\mbn, km_Ømbn, am‰n-sh-bv°m≥
Ahn-Sp∂v C{km-tb-en-t\mSp Iev]n-®p (Dev] 2,2˛-3; ]pd 16,23;
20,10). AXp-t]mse Ggmw h¿jw C{km-tb-en\p km_-Øp-
h¿j-am-bn-cn-°-Ww. tZiw apgp-h-\p-ap≈ hn{i-a-h¿jw (tehy
25,1˛4). B h¿jw hnX-bv°m≥ ]mSn-s√∂p am{X-a-√, kz¥w
ho´p-Im-sc- t]m-‰m-\p-≈-Xp-am-{Xta sImbvsX-Sp-°mhp F∂p-
ap≠mbn-cp∂p (tehy 25,4˛6). AXn-ep-]cn Ggp km_-Øp-h¿j-
߃°p -tijap≈ Pq_n-en-h¿jw s]mXp Cfhns‚Xmbn BN-
cn-®n-cp-∂p. ""AXp tZiw apgp-h\pw, F√m tZi-hm-kn-Iƒ°pw
kzmX-{¥y-Øns‚ h¿j-am-bn-cn-°Ww'' (tehy 25,10). Cu \nb-
aw \nehn¬h∂Xv XΩn¬ØΩn-ep≈ _‘-ß-fnepw, the-
sb-Sp-°p-Ibpw Pohn-°p-Ibpw sNøp∂ `qan-bp-am-bp≈ _‘-
72
Ønepw h∂ ]mfn-®-Iƒ ]cn-l-cn-°m-\p≈ {ia-Øns‚ `mK-am-
bn-´m-Wv. AtXm-sSm∏wXs∂ `qanbpw AXns‚ ^e-]p-jvSnbpw
F√m-h¿°p-ap≈ Zm\-am-sW∂ AwKoIcn°em-bn-cp-∂p. `qan
Irjn-sN-bvXp -ImØp ]men-®p-t]m-∂-h¿ AXns‚ ^e-߃
a‰p-≈-h-cp-ambn, {]tXy-In®p Xß-fpsS at[y-bp≈ Zcn-{Z¿, hn[-
h-Iƒ, A\m-Y¿, ]c-tZ-in-Iƒ F∂n-h-cp-ambn ]¶p-sh-bv°m≥
IS-s∏-´n-cp-∂p. ""\n߃ [m\yw sImøp-tºmƒ hb-ens‚
AXn¿Øn Xo¿Øp sImbvsX-Sp-°-cp-Xv. sImbvØn-\p-tijw
Imem-s]-dp-°--pIbp-a-cp-Xv. ap¥n-cn-tØm-´-Ønse ^e-ßfpw
Xo¿Øp ]dn-°-cp-Xv. hoWp-In-S-°p∂ ]gw s]dp-°n-sb-Sp-°p-I-
bp-a-cp-Xv. ]mh-߃°pw ]c-tZ-in-Iƒ°p-ambn AXp \o°n-h-
bv°p-I'' (tehy 19,9˛-10).
72. {kjvSm-hmb ssZhsØ kvXpXn-°p-hm≥ k¶o¿Ø-\-
߃ \sΩ XpS¿®bmbn DZvt_m-[n-∏n-°p-∂p. ""Ahn-Sp∂p kap-
{Z-Øn-\p-ta¬ `qansb hncn-®p. Fs¥-∂m¬ Ahn-SpsØ
ImcpWyw A\-¥-amWv'' (k¶o 136,6). Cu kvXpXn-∏n¬ ]¶p-
tN-cm≥ k¿Δ-kr-jvSn-I-sfbpw Ah £Wn-°p-∂p. ""kqcy-N-{μ-
∑m-tc, Ahn-SpsØ kvXpXn-°p-hn≥. D∂-X-hm-\n-Sta, I¿Øm-
hns\ kvXpXn-°p-hn≥. BIm-i-Øn-\p-ta-ep≈ Pe-k-©-bw
I¿Øm-hns‚ \masØ kvXpXn-°-s´. Fs¥-∂m¬, Ahn-Sp∂p
Iev]n-®p. Ah krjvSn-°-s∏-´p'' (k¶o 148,3˛5). \Ωƒ ssZh-i-
‡n-bm¬ krjvSn-°-s∏-´-psh-∂XpsIm≠p am{Xa√, Ahn-Sp-
tØm-sSmØp Pohn-°p-Ibpw Ahn-SpsØ ]°¬ hkn-°p-Ibpw
sNøp-∂Xp-sIm-≠pamWp \Ωƒ Ahn-SpsØ Bcm-[n-°p-∂-Xv.
73. ]co-£-W-Im-e-ß-fn¬ {]]-©-{kjvSmhpw k¿h-i-‡-
\p-amb ssZhsØ [ym\n®p ]pXpi‡n- kw`cn-°p-hm≥ {]hm-
N-I-{K-Ÿ-߃ \sΩ £Wn-°p-∂p. ssZh-Øns‚ A\-¥-amb
i‡n, Ahn-SpsØ ss]Xr-I-amb B¿{Z-Xsb ad-®p-I-f-bp-∂-X-√.
Fs¥-∂m¬ Ahn-Sp-∂n¬ i‡nbpw kvt\lhpw tbmPn®ncn°p-
∂p. ssZhØns‚ A\-¥-i-‡naqew Ah\n -ep≈
hnizmkØm¬, Btcm-Ky-I-c-amb Bflo-bX ssZh-kvt\-l-
sØbpw Bcm-[-\-sbbpw kzmKXw sNøp-∂p. ss__n-fn¬
{]]-©-{k-jvSm-hmb ssZhw Xs∂-bmWp tamN-I\pw c£-I-
\p-ambn hcp-∂-Xv. ssZh-Øns‚ Cu c≠p {]h¿Ø-\-ßfpw
73
krjvSn-bpsS kphn-tijw
(krjvSn, c£) th¿s]-Sp-Øm-\m-hmØhn[w A{X-ta¬ H∂m-
bn -e-bn-®n-cn-°p-∂p. ""ssZh-amb I¿Øm-th, AßmWp i‡-
amb Icw-\o´n BIm-ihpw ̀ qanbpw krjvSn-®-Xv. H∂pw Atß°v
Akm-≤y-a-√.... Aß-bpsS P\-amb C{km-tb-ens\ AS-bm-f-
ß-fmepw A¤p-X-ß-fmepw Aßv CuPn]vXn¬\n∂p sIm≠p-
h∂p'' (sPd 32,17,21). ""I¿Ømhv \nXy-\mb ssZhhpw ̀ qan apgp-
h-s‚bpw {kjvSm-hp-am-Wv. Ahn-Sp∂v £oWn-°p-Itbm Xf-cp-
Itbm C√. Ahn-SpsØ a\ v A{Km-ly-am-Wv. Xf¿∂-h\v
AhnSp∂p _ew \¬Ip-∂p. Zp¿_-e\p i‡n ]I-cp-Ibpw
sNøp∂p'' (Gi 40,28-˛29).
74. _m_n-tem¨ {]hm-k-sØ-Øp-S¿∂v DS-se-SpØ
Bflob {]Xnk‘n ssZh-Øn-ep≈ Bg-ta-dnb hnizm-k-Øn-
te°p \bn-®p. Xß-fpsS XI¿∂ Ah-ÿ-bn¬ P\-Øn\p
{]Xymi ]I-cp-hm≥ k¿Δ-i-‡-\mb ssZh-Øns‚ krjvSn
ssh`-hsØ Ah¿ {]Y-a-ÿm-\Øp {]Xn-jvTn-®p. \q‰m-≠p-
Iƒ°n-∏pdw ]oU-\-Øns‚bpw t¢i-ß-fp-sSbpw as‰mcp bpK-
Øn¬, AXm-bXv tdmam-km-{amPyw k¿Δm-[n-]Xyw ASn-t®ev]n-
°m≥ {ian-®-t∏mƒ, hnizm-kn-Iƒ Bizm-khpw {]Xym-ibpw
Is≠-ØnbXpw k¿Δ-i-‡-\mb ssZh-Øn-em-Wv. ""k¿Δ-i-‡-
\mb I¿Ømth, Aß-bpsS {]hr-ØnIƒ hnkva-bm-h-l-am-
Wv''(shfn 15,3). C√m-bva-bn¬\n∂v Cu {]]-©sØ krjvSn®
ssZh-Øn\v Cu temI-Øn¬ CS-s]-Sm\pw F√m-Øcw Xn∑-I-
sfbpw adn-I-S-°m\pw Ignbpw. A\oXn A]-cm-Pn-X-a-√.
75. k¿Δ-i-‡\pw {kjvSm-hp-amb ssZhsØ ad-°p∂
Hcmflo-bX kzoImcya-√. Aßs\bm-Wp ̀ ua-i-‡n-Isf Bcm-
[n-°p-∂-Xnepw, ssZh-Øns‚ krjvSnsb Nhn-´n-b-cbv-°m-\p≈
kºq¿Æm-h-Im-i-ap-s≠∂p [cn-°p-∂-Xnepw ssZhØns‚
ÿm\w \Ωƒ X´nsbSp°p∂Xnepw sN∂-h-km-\n-°p-∂-Xv.
a\pjy≥ \nevt°-≠n-SØp \nev°-W-sa-¶n¬, ̀ qan-bpsStaep≈
k¿Δm-[n-]-Xy-hm-ZsØ Dt]-£n-°-W-sa-¶n¬, {kjvSmhpw DS-
b-h-\p-amb ]nXm-hn-s\-°p-dn®p ho≠pw \Ωƒ kwkm-cn-t°-
≠n-bn-cn-°p-∂p. As√-¶n¬ a\pjy≥ Xs‚ Xs∂ CjvSßfpw
N -́ßfpw bmYm¿∞y-Øn-\p-ta¬ ASn-t®ev∏n-®p-sIm-≠n-cn-°pw.
74
III. {]]-©-sa∂ c-lkyw
76. blqZ˛ss{IkvXh ]mc-º-cy-Øn¬ “krjvSn” F∂
]Z-Øn\p “{]IrXn” F∂-Xn-t\-°mƒ hnim-e-amb A¿∞-ap≠.v-
Hmtcm∂n\pw AXn-t‚Xmb A¿∞hpw aqey-hp-ap≈ ssZh-
Øns‚ kvt\l]≤Xnbpambn _‘-s∏-́ -XmWp “krjvSn”. a\p-
jy\p _p≤n-sIm≠p a\-kn-em-°m-hp-∂Xpw ]T-\-hn-t[-b-am-°m-
hp-∂Xpw \nb-{¥n-°m-hp-∂-Xp-amb Hcp kwhn-[m-\-amWp
“{]IrXn” F¶n¬, F√m‰ns‚bpw ]nXmhmbhs‚ Ic-ß-
fn¬\n∂p In´nbXpw, kvt\l-Øm¬ {]Im-in-X-amb Hcp
bmYm¿∞y-sa∂ \nebn¬ \msa-√m-h-scbpw BtKmf sFIy-
Øn-te°pw Iq´mbvabn-te°pw £Wn-°p-∂-Xp-am-b Zm\amWp
“krjvSn”.77. ""I¿Øm-hns‚ hN-\-Øm¬ BImiw krjvSn-°-s∏-
´p'' (k¶o 33,6). temIw kp\n-›n-X-amb Hcp (ssZhnI) Xocp-
am-\-Øn¬\n∂v DS-se-Sp-Ø-Xm-sW∂pw bmZr—nIXbpsS ^e-
a-s√∂pw ChnsS hy‡-am-Ip-∂p. CXp-X-s∂-bmWp {]]-©-
Øns‚ al-Xz-Øn\p \nZm\w. krjvSn-°p∂ hN\w F∂
{]tbmKw kzX-{¥-amb Xocp-am-\sØ {]Imin-∏n-°p-∂p. ssZh-
Øns‚ k¿hm-[n-Im-csØ kqNn-∏n-°mt\m i‡n sXfn-bn-
°mt\m kzbw Db¿Øn-°m-´mt\m D≈ Hcp {ia-Øns‚ ^e-
amb-√ {]]©w Bhn¿`hn®Xv. adn®v, kvt\l-Øns‚
{IaØnep≈XmWp krjvSn. k¿hkrjvS-h-kvXp-°-fn-sebpw
ASn-ÿm\ NmeIi‡n ssZh-Øns‚ kvt\l-am-Wv. ""F√m-‰n-
s\bpw Aßp kvt\ln-°p-∂p. Aßp krjvSn® H∂n-s\bpw
Aßp tZzjn-°p-∂n-√. tZzjn-s®-¶n¬ krjvSn-°p-am-bn-cp-∂n√''
(⁄m\w 11,24). Htcm krjvSn-bpw ]nXm-hns‚ B¿{Z-Xbv°p
hnj-b-am-Wv. Ahn-Sp∂v Ah-bvs°√mw temI-Øn¬ A\p-tbm-
Py-amb CSw \¬Ip-∂p. {]]-©-Ønse G‰hpw \nkm-c-amb
H∂ns‚ £Wn-I-Po-hnXwt]mepw Ahn-SpsØ kvt\l-Øn\p
hnj-b-am-Wv. AXns‚ ss\an-jnI Pnhn-X-Øn-\n-S-bnepw ssZhw
AXns\ Xs‚ kvt\lw sIm≠p s]mXnbp-∂p. alm-\mb hn.
t_kn¬, {kjvSm-hn-s\ “Af-h‰ \∑”44 F∂p hnti-jn-∏n-®p.
Umt‚ Aen-Kndn “kqcy-s\bpw \£-{X-ß-sfbpw Nen-∏n-°p∂
kvt\lw”45 F∂p {kjvSm-hns\ hnfn-®p. CXn≥{]-Imcw, a\p-
jy\p krjvSn-°-s∏-´-h-bn¬\n∂p ""ssZh-Øns‚ al-Xz-Øn-
75
krjvSn-bpsS kphn-tijw
te°pw Ahn-SpsØ kvt\lm¿{Z-amb Icp-W-bn-te°pw Db-
cm≥ Ign-bpw.''46
78. AtX-k-abw, blq-Z-˛-ss{I-kvX-h-Nn¥ {]Ir-Xn-k-¶-
ev]sØ Znhy]cnthjØn¬\n∂p hnap‡am°n. {]Ir-Xn-bpsS
{]m`-h-sØbpw hen-∏-sØbpw BZcn°ps∂¶nepw AXns\
ssZh-Xp-ey-ambn IW-°m-°nbn-√. Cu ImgvN-∏mSv {]Ir-Xn-tbm-
Sp≈ \ΩpsS DØ-c-hm-ZnXzw Ipd-bv°p-I-b-√, Iq´p-IbmWp sNøp-
∂-Xv. CXp a\p-jys‚ kzmX-{¥yhpw DØ-c-hm-Zn-Xzhpw FSp-
Øp-I-f-bp-I-b-√; adn®v, {]]-©-Øns‚ ̀ mK-sa-∂-\n-e-bn¬ Xß-
fpsS Ign-hp-Isf h¿≤n-∏n-°m\pw Aßs\ {]]-©-Øns‚
i‡nsb hnI-kn-∏n-°m\pw a\p-jy-\p≈ ISa Dd-∏n-°p-I-bm-
Wv. {]IrXnbpsS aqeyhpw AXns‚ Zu¿_eyhpw AtXm-sSm∏w
ssZhw \ap°p \evIn-bn-´p≈ Ign-hp-Ifpw AwKo-I-cn-°p-I-bm-
sW-¶n¬ A\n-b-{¥n-X-amb `uXn-I-]p-tcm-K-Xn-sb∂ ]pXnb
anØns\ \ap°v Ft∂-°p-ambn Dt]-£n-°m-\m-hpw. ssZhw
a\p-jy-kq-£-Øn-t\ev]n-®n-cn-°p-∂-Xv DS-™p-t]m-Im-hp∂ Hcp
temI-am-sW∂ Xncn-®-dnhv \ΩpsS A[n-Im-c-i-‡n-Isf t_m[-
]q¿Δw \nb-{¥n-°m\pw HXp-°n-\ndpØm\pw th≠-Xp-t]mse
hnI-kn-∏n-°m\pap≈ sh√p-hnfn Db¿Øp-∂p.
79. k¿Δhpw ssZhØns‚ k¿hmXnibXzØn-te-°p Xpd-
∂n-cn -°p-∂-Xpw, ]ckv]c kº¿°Ønencn°p∂Xpamb
kwhn[m\ßfm¬ cq]w{]m]n® Cu {]]©Øn¬ A\h[n
_‘ßfpw ]¶mfnØßfpw ZriyamWv. {]]©Øn¬
Npcpfgnbp∂-Xns‚ A¿∞hpw cl-kym-flIkuμ-cyhpw hni-
Zo-I-cn-°m≥ hnizmkw \sΩ klm-bn-°p∂p. Hcp-h-iØv \√
Imcyßsfbpw adphiØv ]pXnb tcmK-ßfpw kl-\-ßfpw
]cm-P-b-ßfpw IS-∂p-h-cp-tºmƒ Ahsbbpw _p≤n-]q¿Δw hne-
bn-cp-Øm-\p≈ kzmX{¥yw \ap-°p-≠v. a\pjyNcn-{X-Øn¬ \mS-
Io-b-Xbpw hnImchnt£m`hpw ap‰n \nev°p∂ kμ¿`-߃
krjvSn-°p-∂Xv Cu Ign-hm-Wv. H∂p-In¬ kzmX{¥yw, hf¿®,
c£, kvt\lw F∂nh ]qhn-Sp∂ kμ¿`-߃ As√-¶n¬
Po¿W-X-bp-sSbpw ]c-kv]-c-hn-\m-i-Øn-s‚bpw cwK-߃. k`-
bpsS {]hrØn {]IrXn kwc-£-W-Øns‚ IS-a-Isf Hm¿Ω-
76
s∏-Sp-ØpI am{X-a-√, ""a\p-jy-hw-isØ kzbw \in-°p-∂-
Xn¬\n∂p kwc£n°pIbpw thWw.''47
80. \tΩm-sSm∏w {]h¿Øn-°p∂ ssZhw, \ΩpsS kl-
I-c-WsØ apJ-hn-e-bvs°-Sp-°p∂ ssZhw, \Ωƒ sNbvXp-t]mb
Xn∑--bn¬\n∂pw \∑ -]p-d-s∏-Sp-hn-°m≥ Ign-bp-∂-h-\m-Wv.
""ssZhnI-a-\-kn-\-\p-tbm-Pyamb A\-¥-amb krjvSn-]-cX ]cn-
ip-≤m-cq-]n°ps≠∂p ]d-bmw. a\p-jys‚ sNbvXn-Iƒ sIm≠p-
≠m-Ip∂ Ipcp-°p-Iƒ ˛ Ah F{X k¶o¿Æ-am-bn-cp-∂mepw
kq£va-am-bn-cp-∂mepw ˛ Agn-°m≥ Ahn-SptØbv°dn-bmw.''48
]q¿WXbnse-Ønb Hcp temI-sØ-b√ ssZhw krjvSn-®-Xv;
hnI-k\w Bh-iy-ap≈ H∂ns\bm-Wv. C∂p \Ωƒ Xn∑-
sbt∂m A]m-b-sat∂m kl-\-sat∂m t]cp -hn-fn-°p∂
]eXpw bYm¿∞-Øn¬ ssZhw kzbw ]cnanXns∏SpØn
s°m≠p Xs‚ krjvSnI¿ΩØn¬ a\p-jys‚ kl-I-cWw
tXSp∂Xns‚ `mKamWv;49 P∑w \evIp∂Xnse thZ\bpsS
`mKamWv. Hcp krjvSn-bp-sSbpw kzmX-{¥ysØ l\n-°msX
Hmtcm krjvSn-bnepw t\cn´p k∂n-ln-X-\mIp∂ ssZhw, `uan-
I-Im-cy-ßfnep≈ \ymbamb kzbw\nb-{¥WmhImiØn\v50
ASnÿm\anSp∂p. Ahn-SpsØ km∂n[yw Hmtcm krjvSn-bp-
sSbpw \ne-\nev]pw hf¿®bpw Dd-∏p-h-cp-Øn-s°m≠p ""krjvSn-
bpsS {]hrØn XpS-cp-I-bm-Wv.''51 ssZhm-cq]n {]]-©sØ km[y-
X-IƒsIm≠p \nd-®n-cn-°p-∂Xn-\m¬, {]]©hkvXp°fpsS
D≈n¬\n∂p \ho\XIƒ P∑saSp°m\p≈ km[yXIfp≠v.
""{]IrXn ssZh-Øns‚ Hcp Iem-kr-jvSn-b-√msX as‰m-∂p-a-√.
Hmtcm-∂nepw AhnSpsØ Iem-hn-cp-Xns‚ ap{Z- ]-Xn-™n-cn-°p-
∂p. Hmtcm∂pw \nb-X-amb e£y-Øn-te°p \oßn-s°m-≠n-cn-
°p-Ibpw sNøp-∂p. kzbw Nen®v Hcp I∏-em-bn-Øo-cm-\p≈
ssh`hw XSn-°p-≈n¬ I∏¬∏Wn-°m-c≥ k∂n-th-in-∏n-®m-se-
∂-t]msebmWn-Xv.''52
81. ]cn -Wma{]{In -b AwKoIcn®m¬t∏mepw, a‰p
hyhÿIfnse ]cnWma amXrIIfn¬ Xr]vXn-I-c-ambn hni-
Zo-I-cn-°m-\m-hmØ Hcp X\na a\p-jy-\p-≠v. Xt∂mSpXs∂bpw
a‰p a\p-jy-tcmSpw ssZh-tØmSpw kw`mjWØnte¿s∏Sm≥
Hmtcm a\p-jy-\p-w X\-Xmb hy‡nXzhpw Ignhpap≠v. `uXn-I-
77
krjvSn-bpsS kphn-tijw
im-kv{X-Øn-s‚bpw Poh-im-kv{X-Øn-s‚bpw hni-Zo-I-c-W-߃°-
∏p-d-amWp a\p-jy-\p≈ Nn¥m-i-‡n, hmZ-K-Xn-Iƒ Ah-X-cn-∏n-
°m-\p≈ Ign-hv, \qX-\-I-≠p-]n-Sn-Ø-߃°p≈ {]Xn`, kw`-
hßsf hni-I-e\w sNøm-\p≈ tijn, Iem-ssh-̀ -hw, C\nbpw
Is≠-Øm-\p≈ \nc-h[n Ign-hp-Iƒ XpS-ßn-b-h. Ch a\p-jys‚
X\n-asb IqSp-X¬ hy‡-am-°p-∂p. ]Zm¿∞-]-c-amb {]]-©-
Øn¬ hy‡n-Xz-ap-≈ Hcp Pohn F∂-Xnse ]pXpa am{Xw-aXn
Cu {]]-©-Øn¬ ssZh-Øns‚ CS-s]-S¬ hy‡-am-°m≥.
""Rm≥'' F∂pw ""\o'' F∂p-ap≈ hyXn-cn-‡X ]pe¿Øn XΩn¬
_‘-߃ cq]o-I-cn-°m-\p≈ khn-ti-j-Po-hn-X-hn-fn-bm-Wv
ssZhw a\p-jy\p \¬In-bn´p-≈-Xv. ss__nfnse krjvSn-bpsS
hnh-c-W-߃ \tΩm-Sm-h-iy-s∏-Sp-∂Xv, a\p-jys\ Hcp hy‡n-
bmbn ImWm-\mWv; a\p-jys\ Hcn-°epw hkvXp-hmbn Xcw-
Xm-gvØm-\m-hn-√.
82. CXn-\¿∞w, as‰√m Pohn-Ifpw a\p-jys‚ tkz—m-[n-
]-XyØn\v ASn-s∏-´p-In-S-t°≠ hkvXp-°-fm-sW-∂-√. {]Ir-
Xnsb em`-t\-´-߃°p≈ D]m-[n-bmbn am{Xw I≠m¬ kaq-
l-Øn¬ Kuc-h-amb {]Xym-Lm-X-ß-fp-≠m-Ipw. ""ssIøq-°p-≈-
h≥ Imcy-°m-c≥'' (might is right) F∂ ImgvN-∏mSv hen-sbmcp
hn`mKw P\-ß-sfbpw h≥tXm-Xn-ep≈ Ak-a-Xz-߃°pw A\o-
Xn-Iƒ°pw AXn-{I-a-߃°pw Cc-bm-°n-Øo¿Øn-´p≠v.
ImcWw, ChnsS hn`-h-߃ BZyw hcp-∂-h-s‚tbm AXn-_-e-
hm-s‚tbm ssII-fn¬am{Xw sN∂ptNcp∂p; tPXmhp k¿hw
ssIh-i-s∏-Sp-Øp-∂p. Cu coXn°p t\¿hn-]-co-X-amWv Cutim
hn`mh\w sNøp∂ kam-[m\w, kzcpa, \oXn, kmtlmZcyw
F∂n-h. ""hnPm-Xo-b-cp-sS ̀ c-W-I¿Øm-°ƒ Ah-cpsS ta¬ bP-
am-\Xzw ]pe¿Øp-∂-sh∂pw Ah-cp-sS {]am-Wn-Iƒ Ah-cp-sS-
ta¬ A[n-Imcw {]tbm-Kn-°-p∂p-sh∂pw \n߃°-dn-bm-a-t√m.
F∂m¬ \nß-fpsSbnS-bn¬ Aß-s\-bm-I-cp-Xv. \nß-fn¬ hen-
b-h≥ \nß-fpsS Zmk-\m-bn-cn-°Ww'' (aØm 20,25-˛26).
83. Cu {]]-©-Øns‚ Ahkm\ ̀ mK-t[bw D∞n-X-\mb
aninlm ssIh-cn® ssZhn-I-k-ºq¿W-X-bn-em-Wv. Ahn-Sp-∂mWv
F√m-‰n-s‚bpw kºq¿WX-bpsS Af-hp-tIm¬. 53 a\p-jy≥ a‰p-
Po-hn-Pm-e-ß-fp-sS-ta¬ ]pe¿Øp∂ \ncpØchmZ]camb tkz—m-
[n-]Xyw -\nckn°m≥ Hcp \ymbw IqSn-bp-≠v. a‰p krjvSn-I-
78
fpsS A¥n-a-e£yw \Ωn-e-√. Ah \tΩm-sSm∏hpw \Ωn-
eqsSbpw Ah-km-\ -kw-K-a-ÿm-\-amb ssZh-Øn-te°v {]bmWw
sNøp-∂p-sh-t∂-bp≈p. B AXn-`u-XnI kºq¿WX-bn-emWv
D∞n-X-\mb aninlm F√m-‰n-s\bpw Bt«-jn-°p-∂Xpw {]Im-
in-∏n-°p-∂-Xpw. _p≤nbpw kvt\lhpw \evI-s∏´ a\p-jy≥ ˛
anin-lm-bpsS ]q¿W-X-bn-te°v B\bn°s∏´ a\pjy≥ ˛
as‰√m PohnPmeßsfbpw {kjvSmhn¶te°p ssI]n-Sn®p \S-
Øm≥ IS-s∏-´h\mWv.
IV. krjvSn-bpsS GI-kz-c-Xbn¬ Hmtcm krjvSn-bp-sSbpw
ktμiw
84. a\p-jy≥am{Xw ssZh-Øns‚ Omb-bn¬ krjvSn-°-
s∏-´n-cn-°p-∂p-sh∂ hmZ-K-Xn-aqew a‰p krjvSn-I-fpsS Pohn-X-e-
£ysØ ImWmsX t]mI-cp-Xv. {]tbmP\clnXambn H∂p-an-
√. ]Zm¿∞-{]-]-©-am-I-am\w ssZh-Øns‚ A\-¥-amb kvt\l-
sØbpw hm’-ey-sØbpwIpdn-®mWp \tΩmSp kwkm-cn-°p-∂-
Xv. aÆv, sh≈w, ae-Iƒ ̨ F√mw ssZh-Øns‚ emf\ \nd™
Xtem-S-ep-I-fm-Wv. ssZh-hp-am-bp≈ \ΩpsS kulrZ-Øns‚
Ncn{Xw \ap-t°m-tcm-cp-Ø¿°pw hy‡n-]-c-ambn CjvSs∏´ Nne
{]tXy-I- ÿ-e-ß-fp-ambn _‘-s∏-´-Xm-Wv. \ap°p ad-°m-\m-
hmØ ]e -{]-tZ-i-ß-fp-ap-≠v. Ah-sb-°p-dn-®p≈ Hm¿Ω-Xs∂
\ap-t°sd \∑ sIm≠p-h-cp-∂p. ae-\n-c-Iƒ°-cn-In¬ P\n-®p-h-
f¿∂ Hcmƒ, As√-¶n¬ \o¿®m-ep -Iƒ°-cp -In -en -cp∂v
AXn¬\n∂pw Zml-a-I-‰n-bn-´p≈ Hcmƒ, AXp-a-s√-¶n¬ ]cn-k-
c -Øp≈ ssaXm-\ -ß-fn¬ Ifn®p\S-∂n -´p≈ Hcmƒ ˛
Ch¿s°ms° B ÿe-ß-fn-te-°p≈ Hcp aS°bm{X, \jvS-
s∏-´p-t]mb B¥-cmwiw hos≠-Sp-°m-\p≈ Ah-k-c-am-Wv.
85. ""{]]-©-Ønse At\-I-iXw krjvSn-I-fm-Ip∂ A£-
c-ß-fp-]-tbm-Kn®p ssZhw Aaq-ey-amb Hcp {KŸw cNn-®n-cn-°p-
∂p.''54 ssZhsØ shfn-s∏-Sp-Øp-∂-Xn¬\n∂v Hcp krjvSnbpw
amdn-\n¬°p-∂n-s√∂p Im\-U-bnse sa{Xm-∑m¿ Nq≠n-°m-´n-b-
Xv F{X icn-bmWv! ""at\m-l-c-amb {]Ir-Xn-Zr-iy-߃ apX¬
G‰hpw \nkm-c-amb Pohn-h-sc, {]Ir-Xn-bn-ep≈ F√mw \ne-
bv°mØ A¤p-Xm-Z-c-ß-fpsS Dd-hn-S-am-Wv. AXp ssZhnI-sh-
79
krjvSn-bpsS kphn-tijw
fn-]m-Sns‚ XpS¿®-X-s∂-b-s{X.''55 P∏m≥ sa{Xm-∑m-cm-I-s´,
Nnt¥m-±o-]-I-amb Cu \nco-£Ww \SØn: ""AkvXn-Xz-Øns‚
KoX-Øn¬ ]¶p-tN¿∂p ]mSp∂ Hmtcm Pohn-tbbpw kwth-Zn-
®-dn-bpIsb∂m¬ ssZh-Øns‚ kvt\l-Ønepw {]Xym-i-bnepw
B\-μn®p Pohn-°pI'' F∂m-W¿∞w.56 krjvSn-I-sf-°p-dn-®p≈
Cu [ym\w Hmtcm-∂n-eq-sSbpw ssZhw \¬Ip∂ ktμiw Is≠-
Øm≥ \sΩ klm-bn-°p-∂p. ""hnizm-kn-bmb Hcph\p
krjvSnsb°pdn®p≈ [ym\w Hcp ktμiw tIƒ°p-∂-Xp-t]m-
se-bm-Wv; sshcp≤ymflIhpw \ni-_vZhp-amb i_vZw tIƒ°p-
∂-Xp-t]m-se.''57 ""hn. {KŸ-ØneSßnbncn°p∂ shfn-]m-Sp-
Iƒs°m∏w kqtcym-Z-b-Ønepw kqcym-kvX-a-b-Ønepw ssZhnI
shfn]mSpIfps≠∂p'' \ap°p ]dbm≥ km[n°pw.58 Cu shfn-
]m-Sp-Isf \nco-£n-®m¬ a‰p krjvSn-I-fp-ambn \mw _‘-s∏´p
\nev°p-∂-psh∂p ImWm≥ \mw ]cn-io-en-°pw. ""temIsØ Ah-
X-cn-∏n-°p-∂-Xn-eqsS Rm≥ Fs∂-Øs∂ Ah-X-cn-∏n-°p-∂p.
temI-Øns‚ ]cn-ip-≤nsb Is≠-Øm≥ {ian-°p-∂-Xn-eqsS
Rm≥ Fs‚ Xs∂ hnip≤n tXSp-∂p.''59
86. {]]©w apgp-h\pw AXnse ]c-kv]-c-_-‘-ß-fn-eqsS
ssZh-Øns‚ A£-b-amb kºØv shfn-s∏-Sp-Øp-∂p. hn.
tXmakv AIzo-\mkv FgpXn: hyXy-kvX-Xbpw sshhn-[yhpw
""BZn-Im-c-W-am-b-hs‚ Xocp-am-\-Øn¬ \n∂phcp∂p;'' Fs¥-
∂m¬, ""Hcp ssZhn-I-kr-jvSn-bn-ep≈ Ipdhv as‰m-∂n-\m¬ \nI-
Ø-s∏-S-W-sa∂v Ahn-Sp∂v B{K-ln®p.''60 ""Hscm‰ krjvSn-°p -
X\n®p ssZh-Øns‚ kºq¿W \∑sb DNn-Xmw-hn[w {]Xn-^-
en-∏n-°pI km[y-a-√.''61 AXn-\m¬, hnhn[ _‘-ß-fpsS ]›m-
Ø-e-Øn¬thWw \mw sshhn-[ysØ hne-bn-cp-tØ-≠-Xv.
ssZh-]-≤-Xn-bpsS kmI-ey-Øn¬ \Ωƒ Hmtcm krjvSn-sb-°p-
dn®pw [ym\n-°p-∂Xv Ah-bpsS {]m[m\yw IqSp-X¬ a\-kn-em-
°m≥ \sΩ klm-bn-°pw.62 aX-t_m-[-\-{KŸw ]Tn-∏n-°p-∂p:
""ssZhw krjvSnIfpsS ]ckv]cm{ibXzw B{Kln°p∂p.
kqcy\pw N{μ\pw tIZmchr£hpw sNdpIpkpahpw IgpI\pw
sNdpIpcphnbpw: FÆa‰ ChbpsS sshhn[yØns‚bpw
AkaXzßfpsSbpw Zriy߃ hy‡am°p∂Xv, Hcp
krjvSnbpw kzbw ]cym]vXasömWv; ]ckv]cm{ibXz
80
an√msX krjvSnIƒ°p \ne\nev∏n√. ]ckv]cap≈
klmbØneqsS Ah ]q¿WXbnseØp∂p.''63
87. AkvXn-Xz-ap≈ F√m-‰nepw ssZhw {]Xn-^-en-°-
s∏Sps∂∂p ImWp-tºmƒ Ah-sb-{]Xn \ΩpsS A¥-cwKw
ssZhsØ al-Xz-s∏-Sp-Øp-Ibpw Ah-tbmSptN¿∂p ssZhsØ
Bcm-[n-°m≥ Xøm-sd-Sp-°p-Ibpw sNøpw. hn. {^m≥knkv A o-
n-bpsS KoX-Øn¬ Cu tNtXm-hn-Imcw at\m-l-c-ambn cq]w
sIm≠n-cn-°p-∂p:
Fs‚ I¿Øm-th,
\ns‚ k¿Δ-kr-jvSn-I-fm¬
hnin-jym, tkmZ-c≥ kqcy-\m¬
\o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
]I-emb Ah-\n-eqsS
R߃°p \o shfn-®-ta-Ip∂p
Ah≥ kpμ-c\pw
D÷ze Im¥n-bm¬ IXn-cp-Iƒ hoip-thm\pw
atlm-∂-X-\mb \ns‚ kmZriyw t]dp-thm-\p-am-Ip-∂p.
tkmZcn N{μ-\mepw Xmc-ß-fmepw
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
D÷zehpw A\¿Lhpw ca-Wo-b-hp-ambn
kz¿K-Øn¬ \ob-hsb sa\™p.
tkmZ-c≥ Im‰n-\m¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
taLm-hr-Xhpw {]im-¥-hp-amb hmbphneqsSbpw
\ns‚ krjvSn-Isf \o \ne-\n¿Øp∂
Ime-t`-Z-ß-fneqsSbpw \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
D]-tbm-Kybpw hn\o-Xbpw
Aaq-eybpw ]cn-ip-≤-bp-amb
tkmZcn Pe-Øm¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
Cc-hns\ \o {]`m-a-b-am-°p∂
tkmZ-c≥ A·n-bm¬
Fs‚ I¿Ømth, \o kvXpXn-°-s∏-Ss´!
Ah≥ Ag-Ip-‰-h\pw D√m-k-hm\pw
Icp-Ø\pw i‡-\p-at√m.64
81
krjvSn-bpsS kphn-tijw
88. {_ko-ense sa{Xm-∑m-¿ Nq≠n-°m-´n-b-Xp-t]mse,
{]IrXn apgp-h\pw ssZhsØ shfn-s∏-Sp-Øp-∂p-sh∂p am{X-a-
√, AXv Ahn-SpsØ km∂n-≤y-Øns‚ CS-hp-am-Wv. Pohn-∏n-
°p∂ dqlm Hmtcm Pohn-bnepw k∂n-ln-X-\m-bn-s°m≠v Ahn-
Sp-tØmSp _‘w ]pe¿Øm≥ \sΩ £Wn-°p-∂p.65 Cu km∂n-
[ym-h-t_m[w ""]mcn-ÿnXnI ]pWy-߃''66 ]cn-io-en-°m≥
\sΩ klm-bn-°p-∂p. ssZhhpw Cu `uXn-I-h-kvXp-°fpw
XΩn¬ AXn-_r-l-Ømb A¥-cap-s≠∂pw ssZh-Øn-ep≈
]q¿WX krjvS-h-kvXp-°ƒ°n-s√∂pw ad-°m≥ ]mSn-√. adn-
®p≈ ImgvN∏mSv krjvSn-Iƒ°v D]-Im-c-{]-Z-am-bn-cn-°n-√;
ImcWw, At∏mƒ Ah-bp-sS X\-Xpÿm-\hpw Ah-Im-i-ßfpw
\mw \ntj-[n-°p-Ibmhpw. Cu sNdp-h-kvXp-°-fn¬ \n∂v, Ah-
bvs°m-cn-°epw \¬Im-\m-hmØ h≥Im-cy-߃ Bh-iy-s∏-´p-
sIm-t≠-bn-cn°pw \Ωƒ.
V. BtKmf sFIyw
89. krjvS-h-kvXp-°ƒ°v DS-a-bn-√m-Xn-√. Fs¥-∂m¬,
""Poh-\p-≈-hsb kvt\ln-°p∂ I¿Ømth, Ah-sb√mw Aß-
bp-tS-Xm-Ip-∂p'' (⁄m\w 11,26). CXmWv, {]]-©-Øns‚ `mK-
sa∂ \ne-bn¬, Htc Hcp ]nXm-hn-\m-¬ AkvXn-Xz-Øn-te°p
sIm≠p-h-c-s∏´ \msa√mw AZr-iy-amb _‘-ß-fm¬ BtKmf
IpSpw-_-ambn cq]w sIm≠n-cn-°p-∂p-sh∂p ]d-bp-∂Xns‚
ImcWw. \msa-√m-h-scbpw ]cn-ip-≤hpw hm’-ey-]q¿Whpw hn\-
bm-\zn-X-hp-amb BZ-c-hm¬ \nd-bv°p∂ sFIy-t_m-[-am-Wn-Xv.
Rm\m-h¿Øn-°s´: ""ssZhw \sΩ Np‰pap≈ Cu temItØmSv
At`Zyambn tbmPn∏n®ncn°p∂Xn\m¬ aÆv acp-̀ q-an-bmbn amdp-
∂Xv tcmK-_m-[-t]m-sebpw hwi-\miw, s\m¥p-\o-dp∂ AwK-
`wKw t]msebpw \ap-°-\p-`-s∏-Sp-∂p.''67
90. F√m Pohn-I-sfbpw Htc Xe-Øn¬ {]Xn-jvTn-°mt\m
a\p -jys‚ khn-ti-j-aq -eyhpw AXn¬\n∂pfhm-Ip∂
_rlØmb DØ-c-hm-Zn-Xzhpw A]lcn°mt\m Dt±iyan√. ̀ qan-
bn¬ the-sb-Sp-°p-∂Xpw AXns\ Zp¿_eXbn¬ kwc£n°p-
∂Xpw Akm[y-am°p∂ hn[Øn¬ `qanbv°p ssZhnIX
Iev∏n°m\pw CXpsIm≠p-t±-in-°p-∂n-√. CØcw Bi-b-߃
\sΩ sh√phnfn°p∂ bmYm¿∞--ß-fn¬\n∂p \sΩ hyXn-N-
en-∏n-°p-Ibpw ]pXnb Ak¥penXmhÿIƒ krjvSn-°p-Ibpw
82
sNøpw.68 Nne-t∏m-sg-¶nepw a\p-jyhy‡nbpsS k¿hm
ZcWobX \ntj-[n-°p∂ Zpx»m-Ty-߃ D≠m-Im-dp-≠v. F√m
a\p-jycpw Hcpt]mse ]¶nSp∂ alXzsØ kwc-£n-°p-∂-Xn-
t\-°mƒ a‰p Poh-Pm-e-ßsf ]cn]men-°p-∂-Xn¬ AXn
Xo£vWX Im´p-∂-h-cpap-≠v. \n›bambpw, a‰p PohPme߃
\ncpØchmZnXz]cambn ssIImcyw sNøs∏SmXncn°m\mbn
\Ωƒ {i≤nt°≠Xp≠v. -]t£, \sΩ IqSpX¬ [m¿anI
tcmjw sIm≈nt°≠Xv, GXm\pw t]¿ a‰p-≈-h-tc-°mƒ
tIa∑m-cm-bn-®-a-bp-∂Xp aqeap≠mIp∂, hº≥ Ak-a-Xz-
ßfmWv. HcphiØv hf-sc-t∏¿ a\pjyalXzØn\p tNcmØ
ISpØ Zmcn-{Zy-Øn-em≠v, ]pdØpIS°m≥ hgnbn√msX
hoWpInS-°p-tºmƒ, adp-h-i-Øv Xß-fpsS kºØv F¥p-sN-
ø-W-sa-∂-dn-bmsX s]mß-®-Ønepw [q¿Ønepw Pohn-°p∂
At\-I-cp-s≠∂p ImWm≥ \ap°p IgnbWw. [q¿Øn¬
Pohn°p∂hcpsS km¶ev]nI A[oiXzw {]Z¿in∏n°p∂
Xns‚ `mKambn Ah¿ ]mgvhkvXp°ƒ hens®dnbp∂Xp
t]mse F√mhcpw sNøm≥ XpSßnbm¬ \ΩpsS {KlwXs∂
\int®t\. {]tbmKØn¬, a‰p-≈-h-tc-°mƒ IqSp-X¬ Ah-Im-
i-ß-tfm-sS-bmWp ]nd-∂-sX∂ a´n¬ ta∑ `mhn°p∂htcmSp
\Ωƒ Ct∏mgpw klnjvWp-X ]pe¿ØpI-bmWv.
91. \ΩpsS ktlm-Z-c-tcmSv B¿{Z-Xbpw klm-\p-`q-Xnbpw
]cn-K-W-\bpw Cs√-¶n¬ {]Ir-Xn-tbmSp \ap-°p-s≠∂p `mhn-
°p∂ Bg-ta-dnb Iq´mbva hmkvX-h-ambncn°n-√. A]cs\
Hgnhmt°≠h\mbn ImWp∂Xpw Zcn{Zsc AhKWn°p∂Xp
amb a\p-jy-°-S-Øn-t\mSp≈ \nkw-K-Xbpw hwi-\m-i-`o-j-Wn-
t\cnSp∂ Pohn-I-sf IS-Øns°m≠p t]mIp∂Xn-s\-Xnscbp≈
apd-hn-fnbpw Hcp-an-®p-t]m-hp-I-bn-√. Cu at\m`mhw ]cn-ÿn-Xn-
kw-c-£W bXv\-ß-fnep≈ hn´p-hogvN Xs∂bmWv. hn.
{^m≥knkns‚ KoX-Øn¬ a‰p krjvSn-I-sf-{]Xn ssZhsØ
hmgvØp -∂-Xn -t\m -sSm∏w Cß-s\bpw ImWp∂Xp
bmZr›nIa√: ""Aß-bpsS kvt\l-sØ-{]Xn am∏p\evIp∂
hcneqsS Aßp hmgvØ-s∏-S-s´. F√mw ]c-kv]-c-_-≤-am-Wv.''
Cß-s\, ]cn-ÿn-Xn-t{]aw kl-a-\p-jy-tcm-Sp≈ Bflm¿∞-
kvt\-l-tØmSpw kaq-l-Øn-se {]iv\-߃ ]cn-l-cn-°p-∂-Xn-
\p≈ AN©eamb {]Xn_≤XtbmSpw Ie-c-Ww.
83
krjvSn-bpsS kphn-tijw
92. IqSmsX, BtKmf Iq´mbvatbmSp \ΩpsS A¥cwKw
bYm¿∞-Øn¬ Xpd-hn-bp-≈-Xm-sW-¶n¬, Cu kmtlm-Z-
cyt_m[w Bscbpw H∂n-s\bpw Hgn-hm-°p-I-bn-√. kl-kr-
jvSn-I-tfmSv C∂p \Ωƒ ]pe¿Øp∂ \nkw-K-Xbpw {Iqc-Xbpw
\msf kl-a-\p-jy-tcm-Sp≈ s]cp-am-‰sØbpw _m[n°pw. \ap-
s°mcp lrZ-b-ta-bp-≈p. AXn\m¬, C∂v Hcp arK-tØmSp ImWn-
°p∂ ZpjvSX A[nIw sshImsX a‰p a\p-jy-tcm-Sp-ap≈ _‘-
Ønepw {]I-Sam-Imw. GXp Pohn-tbm-Sp-ap≈ {IqcX ""a\pjyal-
Xz-Øn\p ISIhncp≤amWv.''69 bmYm¿∞y-Øns‚ GsX-¶nepw
Hcp hiw Ah-K-Wn-®m¬ \ap°p ]q¿W-ambn kvt\ln°m
\mhn√. ""kam-[m\w, \oXn, krjvSn-I-fpsS kwc-£Ww ˛ Ch
aq∂pw H∂p as‰m∂n¬\n∂p th¿s]SpØm\mhmØhn[w
]ckv]cw _‘-s∏-´n-cn-°p-∂p. th¿s]SpØnbm¬ efn-X-
hXv°cWØnte°p≈ (reductionism) hogvNbmbncn°pw ̂ ew.''70
F√mw ]ckv]cw _‘s∏´ncn°p∂p. at\mlcamb Hcp
Xo¿∞mS\Øn¬, ssZhØn\v Hmtcm krjvSntbmSpap≈Xpw,
amXmhmb `qantbmSpw ktlmZcoktlmZc∑mcmb kqcy≥,
N{μ≥, ]pgIƒ XpSßnbhtbmSp \ap°p≈Xpamb hm’ey
]q¿hamb kvt\lØn¬ CgtN¿°s∏´ncn°p∂hcmWp
\Ωƒ.
VI. hkvXp-°-fp-sS s]mXp-e£yw
93. hnizm-kn-IfmsW¶nepw As√¶nepw, `qan AXy¥m
t]£nXamb Hcp s]mXpss]XrIamsW∂Xn\pw AXns‚
^e-߃ F√m-h¿°pw th≠n-bp-≈-Xm-sW∂Xn\pw c≠p ]£-
an√. hnizm-kn-Isf kw_-‘n®v CXv {kjvSm-hn-t\m-Sp≈ hniz-
kvX-X-bpsS Imcyw IqSn-bm-Wv. ImcWw, ssZhw temIsØ
F√mh¿°p-ambmWp krjvSn-®Xv. AXn-\m¬ ]cn-ÿn-Xn-im-
kv{X-]-c-amb GXv kao-]-\hpw Zcn-{Z-cp-sSbpw lX`mKycpsSbpw
auenImhImißsf IW°nseSp°p∂ kmaq-lnI ImgvN-∏mSv
\n¿_‘ambpw Dƒs°m-≈Ww. kzImcykzØns\ AXns‚
s]mXpe£yØn\p hnt[bam°n, F√mh¿°pw AXp]tbm
Kn°m\p≈ AhImiØn\p hn´psImSp°p∂ XXzw kmaqly
s]cpam‰®´Øns‚ kph¿W\nbahpw ""F√m kmaqly˛
[m¿anI {IaØns‚bpw BZnXXzhpamWv.'' 71 ss{IkvX-h-]m-c-
84
ºcyw kzIm-cy-kz-Ø-h-Im-isØ tIhetam AewL\obtam
Bbn Hcn-°epw IW-°m-°n-bn-´n√; adn®v kzIm-cy-kzØns‚
kmaq-ly-e-£y-sØ-∏‰n F∂pw Du∂n-∏-d-™n-´p-≠v. hn.
tPm¨t]mƒ c≠m-a≥ Cu {]t_m-[-\sØ i‡ambn
Bh¿Øn®v Ah-X-cn-∏n-°p∂p. ""ssZhw Cu `qansb a\p-jy-
hw-i-Øns‚ apgp-h≥, AXnse F√m AwKßfpsSbpw \ne-
\nev∏n-\p-th-≠n-bmWv \evIn-bncn°p∂Xv; Bscbpw Hgn-hm-
°msXbpw BtcmSpw {]tXyI aaXbn√msXbpw \evIn.''72 i‡-
amb hm°p-I-fm-Wn-h. At±lw XpS¿∂p: ""a\p-jym-h-Im-i-ßsf
˛hy‡n-]-ctam kmaq-ln-Itam, kmº-Øn-Itam cmjv{So-b]ctam,
cmjv{S-ßfpsStbm P\-XIfpsStbm BIs´˛am\n-°p-Itbm
hf¿Øp-Itbm sNømØ hnI-k\w a\p-tjymNnXa√.''73
At±lw hy‡am°n: ""k` Xo¿®-bmbpw \ymbamb kzIm-cy-
kz-Ø-h-Im-isØ kwc£n°p∂p. AtX hy‡-X-tbmsSXs∂,
F√m kzIm-cy-kz-Øn-t∑epw, GXp s]mXp-e-£y-Øn-\mbn
ssZhw Ah \ap°p \evInbncn°p∂pthm AXv \nd-th-‰Ø°
hn[w D]tbmKn°p-∂-Xn-\mbn, kaq-l-Øn\v Ah-Imim[n-Imcw
Ds≠∂p k` DZvt_m-[n-∏n-°p-Ibpw sNøp-∂p.''74 XXv^-e-ambn
""GXm\pw t]¿°v am{Xw A\p-Iq-e-ambn ssZh-Øns‚ Zm\-
߃ D]-tbm-Kn-°-s∏-Sp-∂Xv Ahn-SpsØ ]≤-Xn-bv°p tN¿∂X-
√.''75 Hcp hn`mKw a\p-jy-cpsS A\o-Xn-\n-d™ ssien-Iƒ Kuc-
h-ambn tNmZyw sNø-s∏-Sp-I-bm-Wn-hn-sS.76
94. [\n-I¿°pw Zcn-{Z¿°pw Htc aln-bm-Wp-≈-Xv. Fs¥-
∂m¬ ""ssZh-amWv Ah-cpsSsb√mw {kjvSmhv'' (kp`m 22,2).
""sNdnbhscbpw hen-b-h-scbpw Ahn-Sp∂v Xs∂-bmWp krjvSn-
®-Xv'' (⁄m\w 6,7). ""Ahn-Sp∂p ZpjvS-s‚bpw injvS-s‚bpwta¬
kqcys\ DZn-∏n-°p∂p'' (aØm 5,45). ]cm-tKz-bnse sa{Xm-∑m¿
Nq≠n-°m-´n-b-Xp-t]mse, CXn\p {]mtbm-Kn-I- A\¥c^eß-
fp-≠v. Ah¿ ]d™p: ""Hmtcm Irjohe\pw X\n-s°mcp hoSp-
h-bv°m\pw Xs‚ IpSpw-_sØ tPmen-sNbvXp t]m‰m\pw kpc-
£n-X-Po-hnXw \bn-°m\pw Bh-iy-am-b{X ̀ qan e`n-°m≥ kzm`m-
hn-Im-h-Im-i-ap-≠v. Cu AhImiw XØzØn¬ am{Xw t]mcm
{]tbmKØn¬ hcps∂∂pw Dd∏phcpØWw. {KmaoW P\-
Xbv°p kzØ-h-Imiw thW-sa∂p am{X-a-√, kmt¶-XnI hnZym-
85
krjvSn-bpsS kphn-tijw
`ymkw, hmbv]-Iƒ, C≥jz-d≥kv, hn]-Wn-ku-Icyw F∂n-hbpw
e`y-am-°-W-sa-∂m-Wv CXns‚ A¿∞w.''77
95. {]Ir-Xnbpw km`mhnI]cn-ÿn-Xnbpw s]mXpapXemWvv.
F√m a\p-jy-cp-sSbpw ss]Xr-I-kzØpw F√m-h-cp-sSbpw
DØchmZnXzhpamWv. \Ωƒ Fs¥-¶nepw kz¥-am-°p--∂Xv
as‰√mh-cpsSbpw \∑bv°pth≠n D]-tbm-Kn-°m-\m-Wv. Aßs\
sNøp-∂n-s√-¶n¬, a‰p-≈-h-cpsS AkvXn-XzsØ \ntj-[n-°p-∂-
Xp-hgn \mw \ΩpsS a\x-km-£nsb `mc-s∏-Sp-Øp-∂p. AXp
sIm≠mWv, ""temI-P-\-X-bpsS shdpw Ccp-]Xp iX-am\w am{Xw
hcp∂ Bfp-Iƒ tN¿∂p Zcn-{Z-cm-jv{S-߃°pw `mhn-X-e-ap-d-
Iƒ°pw Poh≥ ]nSn®p \n¿Øm-\m-h-iy-am-b-hsb sIm≈-b-Sn-
°p∂ coXnbn¬ D]-t`mKw \S-Øp-tºmƒ \o sIm√-cpXv F∂
{]amWØns‚ A¿∞sa¥msW∂p'' \yqkn-e‚nse sa{Xm-
∑m¿ tNmZn®Xv.78
VII. Cutim-bpsS I-Sm-£w
96. ssZhw ]nXmhmWv (aØm 11,25) F∂ ASnÿm\
kXysØ Du∂n∏d™psIm≠v Cutim hnip≤{KŸØnse
{kjvSmhmb ssZhØnep≈ hnizmksØ Db¿Øn°m´n.
ssZh-Øn\v kIe krjvSn-I-tfm-Sp-ap≈ ss]Xr-I-_‘w AwKo-
In-t®-‰p-]-d-bm≥, injy-∑m-cp-sam-Øp≈ kw`m-j-W-at[y,
Cutim Ahsc £Wn-®p. Hmtcm-cp-Øcpw ssZh-Zr-jvSn-bn¬
hne-s∏-´-h-cm-sW∂v Ahn-Sp∂v Aenhm¿∂ a\t msS Ahsc
Hm¿Ω-s∏-Sp-Øn. ""c≠p \mW-b-߃°v A©p-Ip-cp-hn-Iƒ
hn¬°-s∏-Sp-∂nt√? Ah-bn-sem-∂p-t]mepw ssZh-k-∂n-[n-bn¬
hnkva-cn-°-s∏-Sp-∂n√'' (eq° 12,6). ""BIm-i-Ønse ]£n-Isf
t\m°p-hn≥, Ah hnX-bv°p-∂n√ sImøp-∂n-√, If-∏p-c-bn¬
tiJ-cn-°p-∂p-an-√, F¶nepw \nß-fpsS kz¿§ob ]nXmhv
Ahsb Xo‰n-t∏m-‰p-∂p'' (aØm 6,26).
97. I¿Ømhv {]Ir-Xn-tbmSp hnkvabhpw hm’-eyhpw
\nd™ {i≤tbmsS \nc-¥cw ASp-Øn-S-]-gIn-bn-cp∂p. AXp-
sIm-≠mWv ̀ qan-bpsS kuμ-cy-Øn-te°v a‰p-≈-h-cpsS {i≤sb
Ahn-Sp -∂m-I¿jn-®-Xv. ]ekvXo\bneqsSbp≈ \nc¥c
k©mcØn\nSbn¬, an°-t∏mgpw Cutim Xs‚ ]nXmhv hnX®
86
kuμ-cysØ I≠v [ym\n-°p-Ibpw Ah-bn¬\n∂pw ssZhn-I-
k-tμiw {Kln-°m≥ injy-∑msc DZvt_m-[n-∏n-°p-Ibpw sNbvXn-
cp-∂p. ""\nß-fpsS IÆp-I-fp-b¿Øn t\m°p-hn≥; hb-ep-Iƒ
hnf™v sImbvØn\p ]mI-am-bn-cn-°p∂p'' (tbml 4,35). ""kz¿§-
cmPyw Hcp-h≥ Xs‚ hb-en¬ ]mInb ISp-Ip-a-Wn°v kZr-iy-
am-Wv. AXv F√m hnØp-I-tf-°mƒ sNdp-Xm-Wv. F∂m¬ hf¿∂p-
I-gn-bp-tºmƒ AXv F√m sNSn-I-tf-°mƒ hep-Xm-Wv'' (aØm
13,31-̨ 32).
98. Cutim krjvSn-Pm-e-hp-ambn Ft∏mgpw kzcp-a-bn¬
Ignbp∂XpI≠v a‰p-≈-h¿ hnkva-bn-®p: ""Ch≥ Bcv? Im‰pw
IS-epw-t]mepw Chs\ A\p-k-cn-°p-∂t√m!'' (aØm 8,27). temI-
Øn¬ \n∂p hn´p-\n¬°p∂ Hcp tbmKnbp-sStbm PohnX
Ønse B\μZmbIamb \∑-I-tfmSp i{XpX ]pe¿Øp∂ Hcm-
fp-sStbm at\m`mh-am-bn-cp-∂n√ Ahn-Sp-tØ-Xv. Xs∂-°p-
dn®pXs∂ Ahn-Sp∂v ]d™p: ""a\p-jy-]p-{X≥ ̀ £n-°p-∂-h\pw
]m\w sNøp-∂-h-\p-ambn h∂p. At∏mƒ Ah¿ ]d-bp-∂p, CXm,
aZy-]\pw t`mP-\-{]n-b\pw!'' (aØm 11,19). ico-c-sØbpw ]Zm¿∞-
sØbpw temI-hkvXp-°-sfbpw \nμn°p∂ XXz-im-kv{X-ß-
fn¬\n∂v Ahn-Sp∂v hn´p-\n-∂p. F∂n´pw ]nev°m-e-N-cn-{X-Øn¬,
A\m-tcm-Ky-I-c-amb Zzμ-Nn-¥-IfpsS kzm[o\Øn¬s∏´v
GXm\pw Nne ss{IkvX-h-Nn-¥-I-¿ kphn-ti-jsØ hncq-]-am-
°n. ssZhw Xs‚ inev]-sshZKv[yØm¬ krjvSn® ]Zm¿∞hp
ambn \nc¥cw kº¿°w ]pe¿Øns°m≠v Cutim kz¥w
ssIIƒsIm≠≤zm\n®p Pohn®p. Ahn-SpsØ Pohn-X-Øns‚
knwl-`m-Khpw Cu tPmen-°mbn am‰nh-®p-sIm≠v Ahn-Sp∂v
efn-X-PohnXw \bn-®p-sh-∂Xp {it≤-b-am-Wv. ]t£, CXmcnepw
BZchpW¿Ønbn√. ""Ch≥ adn-b-Øns‚ aI-\mb X®-\t√?''
(a¿t°m 6,3). CXphgn Ahn-Sp∂v a\p-jym-[zm-\sØ ]hn-{X-am-
°p-Ibpw am\-h-hn-I-k-\-Øn¬ Ahbv°v {]mapJyw Iev∏n-°p-
Ibpw sNbvXp. hn. tPm¨t]mƒ c≠m-a≥ ]Tn-∏n-®-Xp-t]mse,
""\ap°pth≠n {Iqin-°-s∏´ anin-lm-bp-am-bp≈ sFIy-Øn¬
sXmgn-ens‚ t¢i-߃ Gs‰-Sp-°p-tºmƒ, \mw Hcp hn[-Øn¬
a\p-jy-c-£-bv°p-th≠n ssZh-]p-{X-t\mSv kl-I-cn-°p-I-bmWv.''79
99. temI-sØ-°p-dn-®p≈ ss{IkvX-h-Z¿i-\-Øn¬ F√m
krjvSn-I-fp-sSbpw ̀ mKt[bw, Bcw`w apXte k∂nlnXambncn
87
krjvSn-bpsS kphn-tijw
°p∂ aninlm-c-l-ky-hp-ambn _‘-s∏-´-Xm-Wv. ""F√mw Ah-
\n-eq-sSbpw Ah-\p-th-≠nbpw krjvSn-°-s∏´p'' (sImtfm 1,16).80
tbml-∂ms‚ kphn-ti-j-Øns‚ BapJw-(tbml 1,1˛18) ssZh-
h-N-\-sa∂ \ne-bn¬ anin-lm-bpsS krjvSn]camb {]h¿Ø\w
hnh-cn-°p∂p. F∂m¬, BapJw XpScp∂p: CtX hN\w Xs∂
""amwk-ambn'' (tbml 1,14). ]cnip≤{XnXz-Ønse Hcmƒ krjvS-
{]-]-©-Øn-te°p {]th-in®v Ipcntimfw Xs‚ ̀ mK-t[bw AXn-
t\m-Spƒt®¿Øp. temIm-cw`w apXevt° khn-ti-j-amw-hn[w
a\p-jym-h-Xm-c-ØneqsS krjvS-{]-]-©-Øns‚ kzmX-{¥ysØ
l\n-°msXXs∂ AXn¬ ad-™n-cp∂v anin-lm-c-lkyw
{]h¿Øn-®p-sIm-t≠-bn-cn-°p-∂p.
100. a\p-jym-h-Xmcw sNbvX Cutim `qan-bp-ambn
]pe¿Ønb C{μnbtKmNcamb kvt\l-_-‘-߃ am{X-a√
]pXn-b-\n-b-a-Øn-ep-≈-Xv. al-Xz-]q¿Æ-\mbn Dbn¿Ø-ti-jhpw
Ahn-Sp∂v Xs‚ km¿Δ-{Xn-I- I¿ØrXzwhgn krjvSnapgph\nepw
k∂n-ln-X-\m-Wv. Fs¥-∂m¬ ""Ah-\n¬ k¿Δ-k-ºq¿Æ-Xbpw
\nh-kn-°m≥ Ahn-Sp∂p Xncp-a-\-km-bn. kz¿§-Ønepw `qan-
bnepap≈ F√m-‰n-s\bpw Ah≥ hgn Ahn-Sp∂p Xt∂mSp cay-
s∏-Sp-Øp-Ibpw Ah≥ Ipcn-in¬ Nn¥nb c‡w hgn kam-[m\w
ÿm]n-°p-Ibpw sNbvXp'' (sImtfm 1,19-˛20). ]p{X≥ k¿Δhpw
]nXm-hn\p Iømfn°p∂ ka-b-Øns‚ kam-]vXn-bnte°p
ZrjvSnIfpb¿Øm≥ CXp \sΩ t{]cn-∏n-°p-∂p. Aßs\
""ssZhw F√m-h¿°pw F√m-amIpw'' (1 tImdn 15,28). D∞n-X\mb
aninlm Xs‚ clkymflIXbn¬ temIØnse
krjvSnIsfsb√mw Xt∂mSp tN¿Øp]nSn°pIbpw bpKm¥-
88
k-ºq¿Æ-X-bn-te°p \bn-°p-Ibpw sNøp-∂Xn\m¬, Ah
{]IrXymbp≈ thjØn¬ am{Xa√ \ΩpsS apºn¬
\nesIm≈p∂Xv. Cutim Xs‚ ̀ uan-I-Po-hn-X-Im-eØp I≠p-
[ym-\n®p hnkvabn® hb¬∏q-°fpw ]£n-I-fp-sa√mw Ct∏mƒ
Ahn-SpsØ {]tim`nX km∂n-≤y-Øm¬ \nd-™n-cn-°p-∂p.
89
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
A≤ymbw 3
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈
am\p-jnI Imc-W-߃
101. ]cn-ÿnXn {]Xnk‘nIfpsS am\p-jnI DdhnSßsf
AwKoIcn°msX AXns‚ e£-W-ßsf hnhcn-°p-∂-Xne¿∞-
an-√. \ap°p Np‰p-ap≈ temI-Øn\p {]XnIqeamIpwhn[w a\p-
jy-Po-h-s\-°p-dn®pw Ahs‚ {]hr-Øn-I-sf-°p-dn-®p-ap≈ [mcW
h{Iambn-t∏m-bn-cn-°p-∂p. {i≤m-]q¿Δw \Ωƒ CXn-s\-°p-dn®v
]cn-Nn-¥\w \S-Ø-Ww. CØ-cp-W-Øn¬ C∂p {]_-e-amb -
km-t¶-XnI sshZKv[yØns‚ amXr-I-sb-°pdn®pw temI-Øn¬
a\p-jy-hy-‡n-IfpsSbpw Ahs‚ {]hr-Øn-I-fpsS ÿm\-
sØ°pdn®pw hn-Nn-¥\w sNøm≥ Rm\m-{K-ln-°p-∂p.
I. kmt¶-XnIhnZy ˛ k¿K-i-‡nbpw IcpØpw
102. kmt¶-XnI sshZKv[yw \sΩ B[p-\nI temI-Øns‚
\mev°-h-e-I-fn-se-Øn-®ncn°p-∂ Hcp bpK-am-Wn-Xv. Ign™ c≠p
\q‰m-≠nse am‰Øns‚ henb AebSnbpsS {]tbmP\
saSpØhcmWp \Ωƒ. Bhn-b-{¥-߃, sdbn¬th, sSe-{Kmw,
sshZyp-Xn, hml-\-߃, hnam-\-߃, cmk-hy-h-km-b-߃, B[p-
\nI sshZy-im-kv{Xw, hnhc-km-t¶-Xn-I-hn-Zy, UnPn-‰¬ hnπ-
hw, tdmt_m-´p-Iƒ, _tbm-sS-Ivt\m-fPn, \mt\m sSIvt\m-f-Pn
XpS-ßnbh Chbn¬s∏Sp∂p. ""ssZh-Zm-\-amb am\p-jnI k¿K-
i-‡n-bpsS Dev]-∂ßfmb imkv{Xhpw kmt¶-Xn-I-hn-Zybpw''81
hgn-bp-≠m-Ip∂ Cu hf¿®sb Bkz-Zn-°p-∂Xpw Ah Xpd-∂p
Xcp∂ A\-¥-km-[y-X-Iƒ°p-ap-ºn¬ A¤pXwIqdn-\n¬°p-
∂Xpw icn-X-s∂. D]-Im-c-{]-Z-amb e£y-߃°mbn {]Ir-Xnsb
]cn-h¿Øn-X-am-°pI F∂Xp am\h IpSpw-_-Øns‚ khn-ti-
j-X-bm-Wv. kmt¶-Xn-I-hn-Zy-Xs∂ ""hy‡-am-°p-∂Xv `uXnI
]c-nan-Xn-Isf adn-I-S-°m≥ a\p-jy\p {]tNm-Z\w ]I-cp∂ Hcp
B¥-cnI kwL¿j-sØ-bm-Wv.''82 a\pjysc tZmj-I-c-ambn
_m[n-®Xpw ]cn-an-X-s∏-Sp-Øn-b-Xp-amb FÆ-a‰ Xn∑-Isf {]Xn-
90
tcm-[n-°m≥ kmt¶-Xn-I-hn-Zy klm-bn-®n-´p-≠v. sshZy-cw-KØpw
b{¥-km-t¶-XnIhnZy taJ-e-bnepw Bi-b-hn-\n-ab cwKØpw
khn-ti-jambn D≠mb Cu ]ptcm-K-Xn-sb Fßs\ IrXm¿∞-
X-tbmsS hne-aXn°m-Xn-cn-°m-\m-hpw? kpÿnc hf-¿®-bv°m-
h-iy-amb am¿§-߃ kuIcys∏SpØnb At\Iw imkv{X-⁄-
cpsSbpw F≥Pn-\o-b¿am-cpsSbpw ]cn{ia-ßsf Fßs\ hnkva-
cn-°m-\m-hpw?
103. kmt¶-XnIimkv{Xw icn-bmb Znibn¬ apt∂-dn-bm¬
Km¿ln-Im-h-iy-߃ apX¬ _rl-Ømb KXm-KX kwhn-[m-\-
߃, ]me-߃, sI´n-S-߃, s]mXp-ÿm-]-\-߃ F∂n-ßs\
a\p-jy-Po -hnX\nehmcw sa®s∏SpØm-\p≈ H´-\h[n
am¿Kßsf \evIm-≥ Ign-bpw. Iebv°p cq]wsImSpØv a\p-
jys\ ]Zm¿∞--tem-I-Øp-\n∂pw kuμcyØns‚ temI-sØ-
Øn-bv°m\pw CXn\p km[n-°pw. hnam-\-Øns‚tbm Aw_-c-
Npw-_n-bmb ku[Øns‚tbm at\m-lm-cn-Xsb B¿°p \ntj-
[n-°m≥ Ignbpw? B[p-\nI kmt¶-Xn-I-hn-Zy-Isf D]-Im-c-s∏-
Sp-Øp-∂ Ie-bp-sSbpw kwKo-X-Øn-s‚bpw hne-tb-dnb Bhn-
jv°cn°epIfpw C{]Imcw Bhnjv°cn°s∏´ kuμcysØ
°pdn®p≈ [ym\hpw a\pjy\p am{Xw km[n°p∂ \n¿WmbI
IpXn∏v ssIhcn®ncn°p∂p.
104. AWp-i‡n, _tbm-sS-Ivt\m-fPn, hnhc-km-t¶-Xn-I-
hnZy, P\n-X-I-imkv{Xw XpSßn \Ωƒ kzmb-Ø-am-°nb ]e
Ign-hp-Ifpw \ap°p _rl-Ømb Hcp i‡nsb ]I¿∂p-X-∂n-
´p-s≠∂p \ma-dn-b-Ww. IqSp-X¬ hy‡-ambn ]d-™m¬ Cu
Adnhpw AXp-]-tbm-Kn-°m-\p≈ kmº-Øn-I- D-d-hn-S-ßfpw
e`n®h¿°v a\p-jy-hw-i-Øn\pw temI-w apgp-h\pwta¬ Hcp B[n-
]Xyw Xcp-∂p. Ct∂hsc am\-h-hw-i-Øn-\v AXns‚-ta¬ C{X-
am{Xw B[n-]Xyw D≠mbn´n√. F¶nepw, C∂nXv D]tbmKn°
s∏Sp∂ coXnh®pt\m°ptºmƒ, hnth-I-tØmsS CXp-]-tbm-
Kn-°-s∏-Sp-sa∂p bmsXmcpd∏pw C√. Ccp-]Xmw \q‰m-≠ns‚
a≤y-Øn¬ h¿jn-°-s∏´ AWpt_mw_p-Iƒ, As√-¶n¬
\mknkw, IΩyq-Wnkw, a‰v GIm-[n-]-Xy- `cWIqS߃ Zi-e-
£-°-W-°n\v Bfp-Isf sIm√m-\p-]-tbm-Kn® kmt¶-Xn-I-hn-
ZyIƒ, -AXn-ep-]cn B[p-\nI bp≤-ap-J-߃°p e`y-am-Ip∂
91
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
amcImbp-[-ti-J-c-߃ F∂nhsb-∏‰n Nn¥n°mXncn°m
\mhn√. BcpsS Ic-ß-fn-emWv Cu i‡n apgp-h≥ ÿnXnsNøp-
∂-Xv? CXn-s\mcp Ah-km\w D≠m-Ip-tam? Cu \io-I-cW i‡n
a\pjyIpeØnse Hcp sNdnb hn`mKØns‚ ssIh-i-ap-≠m-
bn-cn-°pI F∂Xv Atß-b‰w A]-I-S-I-c-amb Imcy-am-Wv.
105. ""i‡n-bpsS h¿≤-\hv F∂Xp ]ptcm-K-Xn-bpsS Xs∂
h¿≤-\-hm-sW∂pw kpc-£-bnepw D]-Im-c-£-a-X-bnepw kpÿn-
Xn-bnepw {]`m-h-Øn-ep-ap≈ Bg-s∏-S-em-sW∂pw kwkvIm-c-
Øns‚ apJy-[m-c-bntebv°p≈ ]pØ≥ aqey-ß-fpsS kzmwio-
I-cn-°-em-sW∂pw''83 hniz-kn-°p∂ Hcp {]h-WX I≠p-h-cp-
∂p-≠v. \∑-bpw kXyhpw kmt¶-XnI kmº-ØnI i‡nIfn¬
\n∂p kzm`mhnIambn s]bvXn-d-ßp-sa∂Xp bmYm¿∞yambn
Icp-Xp-∂-h-cp-ap-≠v. ""B[p-\nI a\p-jy≥ Du¿÷sØ icn-bmbn
hn\n-tbm-Kn-°m≥ ]cn-io-en-∏n-°-s∏-´n-´n√''84 F∂-XmWp
bmYm¿∞yw. ImcWw _rl-Ømb kmt¶-XnI hf¿®-bvs°m∏w
am\p-jnI DØ-c-hm-Zn-Xz-ß-fp-sStbm aqey-ß-fp-sStbm a\-km-
£n-bp-sStbm Xe-Øn¬ Hcp hf¿® D≠m-bn-´n-√. F√m Ime-
L-´-߃°pw AXns‚ ]cnan-XnIsf°p-dn®v Aev]-amb Ah-
t_m-[ta D≠m-bn-cp-∂p-≈q. C∂p \ap°p apºn-ep≈ sh√p-hn-
fn-I-fpsS Xo{hX {Kln°m≥ Ign-bm-sX ht∂°mw. ""a\p-jy≥
Ahs‚ i‡n AXp-]-tbm-Kn-t°-≠-Xp-t]mse D]-tbm-Kn-°m-
Øn-SØv Zn\w-{]Xn A]-I-S-km-[yX Gdn-s°m-≠n-cn-°p-∂p.
^eØn¬, i‡n IW°m°s∏Sp∂Xv kzmX{¥yØn¬ Xs∂
A¥¿eo\ambncn°p∂ DØchmZnXz]q¿Wamb sXcs™
Sp∏nt\mSv _‘s∏SpØnb√. ImcWw, AXns‚ \b߃
kzoIcn°s∏Sp∂Xv, D]tbmKØnt\m kpc£nXXzØnt\m
AXymhiysa∂ hymP ASnÿm\Øn¬ \n∂mWv.''85 F∂m¬,
a\p-jy≥ ]q¿W-ambn kzbw ]cym-]-vX\-√. \ΩpsS kzmX-
{¥ysØ kzm¿∞XmXv]cyw, A{Iaw, X¬£Wmhiy߃,
kpt_m-[-an-√mbva F∂o A‘-Im-c-i-‡n-Iƒ°v ASn-bd hbv°p-
tºmƒ AXn\p a߬ kw`-hn-°p-∂p. Cub¿∞-Øn¬ kZm
h¿[n-®p-sIm-≠n-cn-°p∂ Cu i‡n-°p-ap-ºn¬ AXns\ Fß-
s\ \nb-{¥n-°-W-sa-∂-dn-bmØ \mw A]-I-S-camwhn[w hnh-
kv{X-cmbn \n¬°p-I-bm-Wv. \ap°v D]-cn-π-h-am--b Nne bm{¥nI
{]h¿Ø-\-ß-fp≠v. F∂m¬ a\p-jy\v AXn¿h-c-ºp-Isf
92
Xo¿°m\pw ip≤-a-\-km-£n-bn¬ Bfl-\n-b-{¥Ww ]-Tn-∏n-
°m\pw Ign-bp∂ Hcp B≤ym-fln-I-Xtbm kwkvIm-ctam
\oXnim-kv{Xtam Ds≠∂v A-h-Im-i-s∏-Sm-\m-hn-√.
II. kmt¶-Xn-I-{]-h¿Ø\ amXr-I-bpsS BtKmfhym-]\w
106. am\-hn-IX kmt¶-Xn-I-hn-Zy-sbbpw AXns‚ hf¿®-
sbbpw hnth-N-\-an-√m-sXbpw GI-am\amXr-I-bp-ambn am{Xw
]c-nK-Wn-°p-∂nS-ØmWv ASn-ÿm\ {]iv\w. Cu amXr-I-bm-
Is´, Xs‚ bp‡n-k-l-amb \ymbm-\ym-b-\-S-]-Sn-I-ƒ D]tbmK
s∏-SpØn ]pd-sa-bp≈ Hcp hkvXphns\ {ItaW kao-]n®v AXn-
t∑¬ \nb{¥Ww t\Sp∂ I¿Ømhv (subject) F∂ k¶ev∏
Øn\p {]mapJyw \evIp∂p. ssIh-i-s∏-Sp-Ø-en-s‚bpw bPam\
XzØns‚bpw cq]m-¥-co-I-c-W-Øn‚bpw D]m-[n--bmbn amdn
°gn™ imkv{X-]-co-£W am¿K-ßsf√mw ÿm]ns®Sp°m
\mbn Cu I¿Ømhv F¥pw sNøpw. cq]clnXhpw F∂m¬
CjvSm\pkrXw cq]s∏SpØmhp∂Xpamb H∂ns‚ apºn¬
\nev°p∂ {]XoXnbmWv Cu I¿Ømhv \evIp∂Xv. Zo¿L-\m-
fp-I-fmbn {]IrXnXs∂ Hcp-°n-Ø-∂n-cn-°p∂ km[y-X-Iƒ°\p-
kr-X-ambn a\p-jy≥ AXn¬ \nc-¥-c-ambn CSs]´psIm-≠n-cn-
°p-∂p. Ipsd°mew apºphsc, CXp {]IrXnXs∂ Xs‚ Ic-
ß-fn-eqsS A\p-h-Zn-®p-X-∂n-cn-°p∂Xmbn I≠v a\pjy≥
kzoIcn®ncp∂p. F∂m-en∂v, CXn\p hncp-≤-ambn bmYm¿∞y-
ßsf Ah-K-Wn-®p-sIm≠v \ap°p ap≥]n-ep-≈-h-bn¬ \n∂p
]c-am-h[n Ih¿s∂-Sp-°m≥ \Ωƒ AhbpsSta¬ Ic-߃
hbv°p -∂p. {]]-©-h -kvXp -°fpw a\p -jycpw XΩn¬
kulrZ_‘a√ C∂p-≈-Xv. adn-s®mcp G‰p-ap´ens‚ Xe-Øn-
te-°nXp amdn-bn-cn-°p-∂p. A\¥hpw A\nb{¥nXhpamb
hf¿® ssIhcn°m≥ CXp klmbIambXn\m¬, kmº-Øn-
I-hn-Z-Kv[¿°pw kº-∂¿°pw kmt¶XnI ssh⁄m-\n-I¿°pw
CXp {]nb¶cambn amdp∂p. ̀ uaKrlsØ F√m ]cn-[n-Iƒ°p-
a-∏pdw sR°n-∏n-gn™v AXnse F√m hn`-h-ß-sfbpw kz¥-
am-°m≥ X°-hn[w `qan-bn¬ A{Xam{Xw A\-¥-amb Af-hn¬
Cu hn`-h-߃ Ds≠-∂p≈ [mc-W-bn-emWv CXp kw`-hn-°p-
∂-Xv. ""A\-¥-amb Af-hn¬ {]Ir-Xn-hn-`-h-ßfpw Du¿÷hpw
`qan-bn¬ Ds≠∂pw Ahsb hf-sc-thKw ]p\cp÷ohn∏n°m≥
93
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
Ignbpsa∂pw, kzm`mhnI {IasØ NqjWwsNøp∂Xns‚
BLmX߃ thKØn¬ XpS®p\o°msa∂pap≈'' [mcW
sX‰mWv.86
107. imkv{XØns‚bpw kmt¶XnIhnZyIfpsSbpw
ssienIfpw e£yßfpw, hy‡nIfpsS PohnXsØbpw kmaq-
lØns‚ {]hrØnIsfbpw cq]s∏-Sp-Øp-∂ Hcp hn⁄m\
imkv{X]camb amXrIbm°m\p≈ ˛ Nnet∏mƒ t_m[]q¿h
a√mØ˛{iaØn¬\n∂mWv C∂sØ temIØns‚ ]e
{]Xnk‘nIfpw DcpØncnbp∂sX∂p ]dbm≥ km[n°pw.
k¿h am\p-jnI˛kmaq-lnI bmYm¿∞y߃°ptaepap≈
ASnt®ev∏n°ens‚ ^e߃ ]cnÿnXnbpsS timjW
ØneqsSbmWp {]ISamIp∂Xv. a\p-jys‚ kmaq-lnI Pohn-X-
Øns‚ kakvX taJ-e-I-sfbpw _m-[n-°p∂ \yq\oIcW
Øns‚ (reductionism) Hc-S-bmfw am{X-am-Wn-Xv. kmt¶-XnIhnZy-
bpsS Cu DXv∏-∂-߃ \njv]£as√∂p \Ωƒ Adn™ncn
°Ww. adn®v, Nne A[nImcw Iømfp∂ NnecpsS hyh-ÿm-
]n-X- Xm-Xv]-cy{]Imcw, PohnX{Iaßsf \n¿Wbn°p∂Xpw
kmaqlykm[yXIsf cq]s∏SpØp∂Xpamb N´°qSpIsf
krjvSn°m≥ Cu Dev∏∂߃°p Ignbpw. shdpw t{]cIw
(instrumental) F∂ \nebn¬ am{Xw ImWs∏Sp∂ Nne
Xocpam\߃, bYm¿∞Øn¬ \Ωƒ ]SpØpb¿Øm≥
B{Kln°p∂Xv GXp XcØnep≈ kaqlamsW∂Xns\
°pdn®p≈ Xocpam\߃ Xs∂bmWv.
108. shdpsamcp D]IcWw F∂ \nebn¬, hyXykvXamb
Hcp kmwkvImcnI amXrI t{]m’mln∏n°mt\m as‰mcp
kmt¶XnIhnZy D]tbmKs∏SpØmt\m D≈ Bibw C∂v
ANn¥\obamWv. kmt¶XnIhnZybpsS hn`h߃ D]tbmKn
°msX Pohn°m≥ km[ya√mØhn[Ønepw, D]tbmKn®m¬,
AhbpsS B[n]Xyw \ΩpsSta¬ {]_eamIpw hn[Ønepw
kmt¶XnIhnZybpsS amXrI A{XI≠p taevt°mbva
ssIhcn®ncn°p∂p. BtKmfhXv°cn°m≥ tijnbp≈
kmt¶XnIhnZysb `mKnIambnt∏mepw B{ibn°msXbp≈
Hcp PohnXssien cq]s∏SpØp∂Xv kwkvImcØn\p
hncp≤ambn IcpXs∏Sp∂ XcØn¬ AhbpsS kzm[o\w
94
A{Xam{Xw h¿≤n®ncn°p∂p. F√m‰ns\bpw Xs‚ Ccpºp
IhNap≈ bp‡nbnte°v hen®Sp∏n°m\p≈ {]hWX
kmt¶XnI hnZybv°p≠v. ""A¥nahniIe\Øn¬, a\pjy
cminbpsS \∑bvt°m t£aØnt\m th≠nb√ kmt¶XnI
hnZy \oßp∂Xv, adn®v G‰hpw auenIm¿∞Øn¬ F√m‰ns‚
bpwta¬ A[nImcØn\pth≠nbmWv F∂v CXn\m¬ hebw
sNøs∏´ncn°p∂h¿°dnbmw.''87. XXv^eambn, ""a\pjy≥
{]IrXnbpsSbpw Xs‚Xs∂ {]IrXnbpsSbpw A\mhrXamb
Awi߃ ssIhis∏SpØp∂p''88. Xocpam\ßsfSp°m\p≈
\ΩpsS Ignhv, bYm¿∞ kzmX{¥yw, HmtcmcpØcpsSbpw
hyXncn‡amb krjvSn]cXbv°p≈ ÿm\w F∂nh
Npcpßp∂p.
109. kmt¶XnIhnZymamXrI kmºØnI˛cmjv{Sob
cwKßfnepw B[n]Xyw ]pe¿Øm\p≈ {]hWX ImWn
°p∂p. kºZvhyhÿ, kmt¶XnIhnZybpsS GsXmcp
]ptcmKXnsbbpw, a\pjy\n¬ AXp hcpØntb°mhp∂
Zpjn® kzm[o\Øns‚ i‡nsb°pdn®v H´pwXs∂ {i≤n
°msX, em`e£ytØmsS kzoIcn°p∂p. kºZvhyhÿsb
]Ws°mgp∏p IogS°p∂p. BtKmfkmºØnI{]Xnk‘n
\evInb ]mT߃ \Ωƒ CXphsc Dƒs°m≠n´n√. AXnepw
kmh[m\ØnemWp \Ωƒ ]cnÿnXntimjWØns‚
]mT߃ ]Tn°p∂Xv. Ct∏mgsØ kmºØnIimkv{Xhpw
kmt¶XnIhnZybpw F√m ]cnÿnXn{]iv\ßsfbpw
]cnlcn°psa∂p IcpXpIbpw BtKmfhni∏ns‚bpw
Zmcn{ZyØns‚bpw {]iv\߃ hn]WnbpsS hf¿®bm¬
]cnlcn°s∏Spsa∂p km[mcW `mjbn¬ hmZap∂bn
°pIbpw sNøp∂hcp≠v. Bcpw ]n¥pWbv°m≥ apXncmØXpw
kºZvhyhÿbpsS {]h¿Ø\Øn¬ IS∂phcm\njvS
s∏SmØXpamb Nne kmºØnI kn≤m¥ßsf∏‰n
CØc°m¿ Aew`mhw ]pe¿Øp∂p. AØcw kn≤m¥ßsf
Ah¿ hm°psIm≠p kzmKXw sNøp∂p≠mhn√; F∂m¬,
{]hrØnIfm¬ ]n¥pWbv°p∂p. Fs¥∂m¬, k¥penXamb
Dev]mZ\w, kºØns‚ sa®s∏´ hnXcWw, {]IrXntbmSpw
`mhnXeapdbpsS AhImißtfmSpap≈ ]cnKW\
F∂nhbn¬ Xmev]cyw ImWn°mXncn°ptºmƒ Ah¿
95
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
ap≥]d™ kmºØnI kn≤m¥ßsf ]n¥pWbv°pIbmWv.
AhcpsS s]cpam‰w I≠m¬, Ah¿°p ]camh[n em`ap≠m
°nbm¬ am{Xw aXnsb∂p tXm∂psa¶nepw, a\pjys‚
ka{KhnIk\hpw kmaqly]¶mfnØhpw Dd∏phcpØm≥
hn]Wnbv°mhn√.89 Zcn{Z¿°v ASnÿm\hn`hßfnte°p
{]thi\w \evIm≥ Ignbp∂ XcØnep≈ kmºØnI
ÿm]\ßfpw kmaqlykwcw`ßfpw hnIkn∏ns®Sp°p∂
Xn¬ \Ωƒ hfsc kmh[m\w \oßptºmgpw, ""am\pjnIXsb
ad°p∂ hn[Øn¬ XpS¿∂psIm≠ncn°p∂ AhImi
\ntj[ßtfmSv \ap°p tbmPn°m≥ ]‰mØ ssh]cnXyw
krjvSn°p∂ ]mgm°ens‚bpw D]t`mKØns‚bpw coXn
bnep≈ HcpXcw "AXnhnIk\'ap≠v.'90 \ΩpsS h¿Øam\
ImeØns‚ ]cmPbßfpsS ASnÿm\thcpIƒ Is≠Øp∂
Xn¬ \Ωƒ ]cmPbs∏Sp∂p. kmt¶XnI hnZybpsSbpw kmº
ØnI hf¿®bpsSbpw KXnbpw e£yhpw A¿∞hpw
kmaqlnI{]k‡nbpw a\knem°n AXp Is≠Øm≥ \ap°p
IgnbWw.
110. kmt¶XnIhnZybnse Hmtcm taJebnsebpw
{]tXyI sshZKv[yw B¿Pn°m\p≈ {iaw bmYm¿∞yßsf
]q¿Wambn a\knem°p∂Xp Zpjv°cam°p∂p. hn⁄m\
taJesb hyXykvX Xp≠pXp≠pIfmbn XcwXncn°p∂
ssien {]mtbmKnI D]tbmKØn\p klmbIamWv. F∂m¬
apgph≥ bmYm¿∞ysØbpw hkvXp°ƒXΩnep≈ _‘
sØbpw hnimeamb N{IhmfsØbpw hneaXn°p∂Xn¬
AXp tIm´w hcpØpIbpw Aßs\ Ahsb A{]k‡
am°pIbpw sNøp∂p. Cu bmYm¿∞yw B[p\nI temIØnse
AXnk¶o¿Wamb {]iv\߃, {]tXyIn®p ]cnÿnXnsbbpw
Zcn{Zscbpw kw_‘n°p∂h, ]cnlcn°m≥ ]cym]vXamb
am¿K߃ Is≠Øp∂Xp ZpjvIcam°p∂p. CØcw {]iv\
߃ Htcsbmcp ImgvN∏mSntem Hcp]‰w Xmev]cyßfntem
am{Xw \n∂psIm≠p ssIImcyw sNøm\mhn√. h≥ {]iv\
߃°p ]cnlmcw \n¿t±in°p∂ imkv{Xw a‰p hn⁄m\
taJeIƒ, {]tXyIn®p XXzimkv{Xhpw kmaqlnI\oXn
imkv{Xhpw, {]Zm\wsNøp∂ hnhcßsfbpw Xo¿®bmbpw
IW°nseSp°Ww; F∂m¬, C∂v CXp t\SnsbSp°m≥ A{X
96
Ffp∏ap≈ ioea√. am{Xa√, C°mcyØn¬ Hcph\v
B{ibn°mhp∂ icnbmb \oXnimkv{XtaJeIfpw C∂n√.
IqSmsX, kmt¶XnIhnZysb AkvXnXzØns‚ A¿∞w
a\knem°m\p≈ apJy Xmt°membn IW°m°ns°m≠v
PohnXsØ {ItaW AXns‚ kmlNcy߃°v ASnbd
hbv°pIbpw sNøp∂p. sXs‰¥msW∂p Nq≠n°mWn°p∂
]cnÿnXntimjWw, DXv°WvT, PohnXØns‚bpw Iq´mbva
bn¬ Ignbp∂Xns‚bpw e£yt_m[Øns‚ A`mhw XpSßnb
e£W߃ \Ωƒ A`oapJoIcn°p∂ {]mtbmKnI kmlNcy
Ønep≠v. ""Bibßsf°mƒ {][m\s∏´Xp bmYm¿∞yßfm
sW∂p'' \Ωƒ Hcn°¬IqSn ImWp∂p.91
111. kXzc{]iv\ßfmb aen\oIcWw, ]cnÿnXn
Po¿WX, {]IrXnhn`hßfpsS timjWw F∂nhtbmSp≈
`mKnIhpw ASnb¥nchpamb {]XnIcWßfpsS Hcp ]cºc
am{Xambn ]cnÿnXn kwkv°mcsØ Npcp°m\mhn√.
kmt¶XnIhnIk\amXrIbpsS B{IaWsØ {]Xntcm[n
°m≥ klmbn°p∂ XcØnep≈, hkvXpXIsf°pdn®p≈
Hcp \hho£Ww, Nn¥mssien, \b߃, hnZym`ymk]≤Xn,
PohnXssien, BflobX F∂nh BhiyamWv. adn®mbm¬,
DØaamb ]cnÿnXn kwcw`߃t]mepw BtKmfhXv°cW
Øns‚ bp‡nbn¬ IpSpßnt∏mIm\nSbp≠v. Db¿∂phcp∂
Hmtcm ]cnÿnXn {]iv\Øn\pw kmt¶XnI]cnlmcw am{Xw
tXSp∂Xv, bYm¿∞Øn¬ ]ckv]c_‘nXambhsb
th¿s]SpØp∂Xn\pw BtKmfkwhn[m\Øns‚ G‰hpw
BgtadnbXpw bYm¿∞hpamb {]iv\ßsf Xakv°cn°p∂
Xn\pw XpeyamWv.
112. F∂ncp∂mepw \ap°v \ΩpsS N{Ihmfßsf hnime
am°m≥ Ignbpw. kmt¶XnIimkv{XsØ \nb{¥n°m\pw
]cnanXs∏SpØm\pw Bhiyamb kzmX{¥yw \ap°p≠v;
IqSpX¬ BtcmKyIchpw am\pjnIhpw kmaqlnIhpw
ka{Khpamb as‰mcpXcw ]ptcmKXnbpsS tkh\Ønte°v
AXns\ \ntbmKn°m≥ Ignbpw. kmt¶XnIhnZymamXrIbpsS
B[n]XyØn¬\n∂p≈ hntamN\w Nnet∏mƒ kw`hn°m
dp≠v. sNdpInS Dev]mZIkwL߃ aen\oIcWw Ipd™
97
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
Dev]mZ\coXnIƒ kzoIcn°p∂Xpw D]t`mKØn\Sns∏SmØ
PohnXssienbpw hnt\mZßfpw kaqlw Xncs™Sp°p∂Xpw
DZmlcWßfmWv. a\pjys‚ aq¿Øamb {]iv\߃
]cnlcn°p∂Xnte°p kmt¶XnIhnZy apJyambpw \bn°
s∏Sptºmƒ, IqSpX¬ alXzØnepw Ipd™ kl\Ønepw
Pohn°m≥ Ahsc kXyambpw klmbn°p∂p. As√¶n¬,
kuμcyw krjvSn°m\pw BkzZn°m\pap≈ B{Klw,
kuμcyØnepw AXns\ Z¿in°p∂hcnepap≠mIp∂ HcpXcw
c£hgn \yq\oIcWsØ XcWwsNøm≥ km[n°p∂Xp
sIm≠v kmt¶XnIhnZybpsS B[n]XyØn¬\n∂p tamN\w
t\Sm\mhpw. kmt¶XnIhnZybm¬ `cn°s∏Sp∂ C∂sØ
kwkvImca≤yØn¬, ASbv°s∏´ hmXnen\p ]n∂n¬ aqS¬
a™v {ItaW hym]n°p∂Xpt]mse, Xosc {i≤n°s∏SmØ
XcØn¬, ]pXnb DZv{KY\Øn\mlzm\w sNøp∂ icnbmb
am\hnIX {]Xy£s∏Sp∂p≠v. CsXms°bmsW¶nepw,
hgßmØ {]Xntcm[Øn\p at[y Dbcp∂ bYm¿∞amb Cu
hmKvZm\߃ \ne\nev°ptam?
113 . P\߃ B\μ\n¿`camb Hcp `mhnbn¬
hnizkn°p∂Xmbn ImWs∏Sp∂ns√∂ bmYm¿∞yhpap≠v.
Ct∏mgsØ temIkmlNcyßsfbpw \ΩpsS kmt¶XnI
ssh`hsØbpw ASnÿm\am°p∂ sa®s∏´ `mhnbn¬
Ah¿°v A‘amb hnizmkan√. imkv{Xob˛kmt¶XnI
]ptcmKXnsb am\hnIXbpsSbpw Ncn{XØns‚bpw
]ptcmKXnbmbn ]cnKWn°m\mhns√∂ Aht_m[w
h¿[n®phcp∂p≠v. sa®s∏´ ̀ mhnbv°p≈ am¿Kw as‰hnsStbm
BsW∂ Aht_m[hpw h¿[n®phcp∂p≠v. kmt¶XnIhnZy
\ap°p h®p\o´p∂ km[yXIsf \nckn°m\√ CXv.
a\pjyhwiw Bgtadnb ]cnh¿Ø\Øn\p hnt[bam
bncn°p∂p. CSapdnbmØ ]pXpaIfpsS Ip∂pIqS¬, \sΩ Hcp
Znibnte°p hen®ngbv°p∂ HcpXcw Ir{XnaXzsØ
alXzhXv°cn°p∂p. PohnXØn¬ Hcp\nanjw\n∂v Bg߃
hos≠Sp°pI F∂Xp Zpjv°cambncn°p∂p. hmkvXphnZy Hcp
ImeL´Øns‚ ssNX\yØns‚ {]Xn^e\amsW¶n¬
C∂sØ \ΩpsS h≥ku[ßfpw hnckamb sI´nS\ncIfpw
]pXp]pØ≥ DXv∏∂ßfpsS \nc¥c {]fbhpw apSp∏n°p∂
98
hnckXbpap≈ BtKmfhXv°cn°s∏´ kmt¶XnIhnZybpsS
{]IS\ßfmWv. CXn\p IogSßmsX F√m‰ns‚bpw A¿∞
e£yßsf°pdn®p \ap°p hnkvabn®p sImt≠bncn°mw.
As√¶n¬ \Ωƒ Ct∏mgsØ kmlNcyßsf \ymboIcn
°pIbpw \ΩpsS iq\yXsb adnIS°m\pw bmYm¿∞yØn¬
\n∂v Hgn™p amdm\pap≈ ]pXnb hgnIƒ tXSpIbpw sNøpw.
114. Hcp i‡-amb kmwkvIm-cnI hnπ-h-Øns‚ A\n-hm-
cy--X-bmWv Ch hy-‡am-°p-∂-Xv. imkv{Xhpw kmt¶-Xn-I -an-
Ihpw \njv]£a√; GsXmcp {]{InbbpsSbpw BZy¥w
hyXykvXßfmb e£yßfpw km[yXIfpw D≠mhpIbpw
Ahbv°p hyXykvX cq]߃ kzoIcn°pIbpw sNømw.
inembpKØnte°p aSßWsa∂√ ]dbp∂Xv. ]t£, \Ωƒ
kmh[m\w \n∂v hyXykvXamb coXnbn¬ bmYm¿∞ysØ
t\m°nImtW≠Xp≠v. CXphsc D≠mbn´p≈ {InbmflIhpw
kpÿnchpamb ]ptcmKXnsb hneaXn°m≥ am{Xa√,
BUw_csØ°pdn®p≈ A\nb{¥nXamb \ΩpsS
anYyIfm¬ XqsØdnbs∏´ aqeyßfpw alØmb e£yßfpw
hos≠Sp°m\pamWnXv.
III. B[p-\nI a\pjytI{μhmZ-Øns‚ sh√p-hn-fn-Ifpw
^e-ßfpw
115. B[p-\nI a\pjytI{μhmZw bmYm¿∞y-߃°-∏pdw
kmt¶-Xn-I-Nn-¥-Iƒ°p hne-I¬∏n-®p-sIm≠v sshcp-≤ym-fl-I-
am-bn-Øo-cp-I-bmWv sNbvX-Xv. ImcWw, ""kmt¶-Xn-I-im-kv{X-
Øns‚ Nn¥m-[m-c-bn¬ {]IrXn kwth-Z-\-£-a-a-√mØ {Iatam,
hkvXpX-I-fpsS XWp-Øp-d™ cq]tam, D]-t`m-K-Øn\p am{X-
ambn "\evI-s∏´' Hcp hkvXp-thm, D]-Im-c-{]-Z-amb cq]-`m-h-
߃ \¬Ip-∂-Xn-\m-bp≈ Akw-kvIr-X-h-kvXpthm Bbn am{X-
am-Wv Icp-X-s∏-Sp-∂-Xv. Cu Imgv®-∏m-Sn¬ {]]©w F∂Xp
XnI™ A\m-ÿ-tbmsS hkvXp-°sf hen-s®-dn-bm-\p≈
shdpsamcp "CSw' am{X-am-Wv.''92 Aß-s\ Cu temI-Øns‚
B¥cnI alXzw Ah-K-Wn-°-s∏-´n-cn-°p∂p. Cu temI-Øn¬
a\p-jyhy‡nIƒ XßfpsS bYm¿∞ÿm\w Is≠-Øm≥
]cmPbs∏Sptºmƒ Ah¿ Xß-sf-Øs∂ sX‰n-≤-cn-°p-Ibpw
X߃s°-Xn-cmb {]hr-Øn-Ifn¬ sN∂p\nev°pIbpw sNøp-
99
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
∂p. ""ssZhØns‚ \∑\nd™ BZnae£ysØ BZcn®p
sIm≠p]tbmKn°m≥ a\pjy\p ̀ qansb \evInsb∂p am{Xa√,
a\pjy≥Xs∂bpw A]c¿°p≈ ssZhZm\amWv. AXpsIm≠v
Xs∂ BhcWwsNbvXncn°p∂ Xs‚ klPambXpw [m¿anI
hpamb LS\Isf Ah≥ BZcn°Ww.''93
116. B[p-\n-I-X- C∂v AXn-cp-I-hn™ a\p-jy-tI-{μ
hmZØm¬ {it≤bamWv. kmaq-ly_‘ßsf i‡ns∏SpØm
\p≈ bXv\ßfpsSbpw ]¶mfnØ [mcWIfpsSbpw hgnapS°n
as‰mcp thjØn¬ AXp \nesIm≈p∂p. bmYm¿∞yßsfbpw
Ahbpƒs°m≈p∂ ]cnanXnIsfbpw \ho\ho£WØn¬
ImtW≠ kabambncn°p∂p. CXp hy‡nIfpsSbpw kaql
Øns‚bpw BtcmKyIchpw ^e{]Zhpamb hnIk\Øn\p
BhiyamWv. {InkvXob \c-hw-i-im-kv{X-Øns‚ A]cym]vX
amb Ah-X-c-Ww- a\p-jy-hy-‡n-Ifpw {]]-©hpw XΩnep≈
_‘-sØ-°p-dn®v sX‰mb Nne [mc-W-Iƒ cq]-s∏-Sp-Øp-hm≥
Imc-W-am-bn-Øo¿∂n-´p-≠v. {]]-©-Øn-s‚-ta¬ bPam\Xzw
ÿm]n-°-W-sa∂pw {]Ir-Xn-kw-c-£Wsa∂Xv Zpx¿_-e-lr-Z-b-
cpsS am{Xw kwcw-`-amsW∂pw [cn°p∂ Hcp s{]man-Øn-bqkv
ho£Ww ]escbpw {Kkn-®n -cn -°p-∂p. ]Icw, \ap°p
{]]©Ønt∑ep≈ ""B[n-]Xyw'' F∂Xv DØ-c-hmZnXz
]q¿Wamb ImcyÿXbmsW∂ bmYm¿∞yw Xncn-®-dn-bWw.94
117. {]IrXn-bv°p-t\sc \Ωƒ \S-Øp∂ t{Zmlßsfbpw
\ΩpsS Xocp-am-\-߃°p ]-cnÿnXn°ptaep≈ B-Lm-X-
ßsfbpw \nb-{¥n-°p∂ Imcy-Øn¬ Aew`mhw ImWn°p
∂Xp Xs∂-bmWv {]IrXnbpsS LS\bnep≈ ktμisØ
\Ωƒ Dƒs°m-≈p-∂n√ F∂-Xn -s‚ ]ca{][m\amb
ASbmfw. Zcn-{Zhy-‡n-bpsSbpw a\pjy{`qW-Øns‚bpw `n∂-
ti-jn-bp≈ hy‡n-bpsSbpw aqeysØ bmYm¿∞y-Øns‚ ̀ mK-
ambn AwKoIcn°m≥ Ign-bmsX hcp-tºmƒ {]Ir-Xn-bpsS \ne-
hn-fnbpw tIƒ°m≥ \ap°p Ig-nbn√. ImcWw, F√mw ]c-kv]c
_≤-am-Wv. Hcp hy‡n bmYm¿∞y-ß-fn¬\n∂p kzbw tamN\w
{]Jym-]n-°p-Ibpw kºq¿W B[n-]-Xy-tØmsS s]cp-am-dp-Ibpw
sNøptºmƒ \ΩpsS Pohn -X -Øns‚ ASn -ÿm-\ -߃
XI¿∂Snbp∂p. ImcWw, ""ssZh-Øns‚ krjvSn-I¿a-tØmSp
100
kl-Im-cn-bm-hpI F∂ ZuXy-Øn\p ]Icw ssZh-Øn-s‚
ÿm\Øv kzbw {]Xn-jvTn-°p-∂Xp-hgn {]Ir-XnbpsS `mKØp
\n∂pXs∂ FXn¿∏n\nSbm°p∂p.''95
118. Hcp hiØv sNdpPohnIfn¬ bmsXm-cp-hn[ B¥cnI
aqey-ßfpw ImWmXncn-°p-Ibpw adphiØv a\pjyPoh-\n¬
khn-ti-j-aq-ey-ß-sfm∂pw ImWm-Xn-cn-°p-Ibpw sNøp∂ kmt¶-
XnI A[oi-Xzw Hcp hnLSnXam\-kn-Im-h-ÿ-bnte°p
\nc¥cw \bn°p∂p. F∂m¬ Hcp-h\p am\-h-hw-iØn¬\n∂v
AØ-c-Øn¬ th¿s]´p\nev°m≥ km[ya√. a\pjy_‘
ßfpsS \ho-I-cWan√msX {]IrXnbpam-bp≈ \ΩpsS _‘-
sØ ]p\cp-≤-cn-°m-\m-hn-√. ]cym]vXamb \c-hw-i-im-kv{Xw
IqSmsX ]cn-ÿnXnimkv{XØn\p {]k-‡n-bn-√. a\p-jy-hy-
‡nXzw ]eXnsem∂p am{Xamtbm, shdpw bmZrOnIXbpsStbm
hn[nbpsStbm DXv]-∂w am{X-amtbm I≠phcp∂nSØv, ""DØc
hmZnXzt_m[w £bn°pw''96. hgnsX‰n°s∏´ a\pjytI{μ
hmZw "ssPhtI{μhmZ'ØnseØWsa∂p \n¿_‘an√.
ImcWw, \nehnep≈ {]iv\ßsf ]cnlcn°m≥ IgnbmsX
]pXnbhsb krjvSn°p∂ Hck¥penXmhÿ kwPmXam
tb°mw. a\pjys‚ Adnhns‚bpw a\xkm£nbpsSbpw
kzmX{¥yØns‚bpw DØchmZnXzØns‚bpw khntij
IgnhpIsf AwKoIcn°pIbpw hneaXn°pIbpw sNømØnSØv
Ah\v Cu {]]©tØmSv DØchmZnXzw D≠mIWsa∂n√.
119. hgn- sX‰n°s∏´ a\pjytI{μhmZØns‚ \ncq-]-
W-߃ hy‡n-]-c-amb _‘-ß-fpsS {]m[m-\ysØ CIgvØn
°m´m≥ ]mSn√. C∂sØ ]mcn-ÿn-XnI {]Xnk‘n Hcp B[p-
\nI [m¿Ωn-I, kmwkvIm-cnI, Bflob {]Xn-k-‘n-bpsS sNdnb
ASbmfamsW-¶n¬ ASnÿm\]cambn hy‡n_‘ßfnse
apdnhpW°msX {]Ir-Xnbpw ]cn-ÿn-Xn-bp-am-bp≈ \ΩpsS
_‘-ß-fnse {]iv\-߃°p ]cn-lmcw Is≠-Øm≥ Ignbn√.
a\pjy¿°v a‰p krjvSn-I-fn¬\n∂p khn-ti-j-amb alXzw
Ds≠∂XmWp {InkvXobNn¥. CXv Hmtcm hy‡ntbmSpap≈
aXn∏pw a‰p≈htcmSp≈ _lpam\hpw Du´nbpd∏n°p∂p. Adn-
bm\pw kvt\ln-°m\pw kw`m-j-W-Øn-te¿s∏-Sm\pw Ign-bp-
∂-h\m-b A]-c-\n-te-°p≈ Xpd-hn-bmWp a\p-jy-hy-‡n-bpsS
101
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
kz`mhamlmflyØn\p \nZm\w. AXo{μob-X-e-Ønse A]-c-
\mb ssZh-tØm-Sp≈ Xpd-hn-sbbpw a‰p-≈-h-cn-te-°p≈ Xpd-
hn-bpsS kmaqlnIam\sØbpw Ah-K-Wn-°-cp-sX∂p krjvS
{]]-©-hpam-bp≈ icnbmb _‘w \tΩmSv Bh-iy-s∏-Sp-∂p.
]cn-ÿn-Xn-bp-am-bp≈ \ΩpsS _‘sØ Hcn-°epw a‰p-≈-h-cp-
amtbm ssZh-hp-amtbm D≈ _‘-Øn¬\n∂pw th¿s]SpØn
ImWm\mhn√. As√-¶n¬ CXv Hcp Xcw izmkwap´n-°p∂
A¥¿eo-\-X-bn¬ \sΩ _‘n-°p-∂, ]mcn-ÿn-XnI _‘-
Øns‚ ad-hn¬ kw`-hn-°p∂ shdpw Imev]-\nI hy‡n-am-
lmflyhmZ-ambn amdpw.
120. F√mw ]ckv]c_≤ambXpsIm≠v {]Ir-Xn-kw-c-
£W hmZ-K-Xn-Iƒ {`qW-l-Xy-bpsS \ymbo-I-c-W-ß-tfmSv
Aev]wt]mepw s]mcp-Ø-s∏-Sp-∂n-√. Hcp a\pjy{`qW-sØ
AsX{X-am{Xw Aku-Icy-ßfpw _p≤n-ap-´p-Ifpw P\n-∏n-°p-∂-
Xm-bmepw kwc-£n-°m≥ sa\s°Sm-sX, {]iv\-_m-[n-Xhpw
Akz-ÿhpw apdnthev°s∏Smhp∂Xpamb a‰p PohnIsf kwc-
£n-°-W-sa∂p \ap-s°-ßs\ Bflm¿∞ambn hmZn°m\mhpw?
""]pXp-Po-hs\ kzoIcn°m\p≈ kaq-l-Øns‚tbm hy‡n-bp-
sStbm kwth-Z\i‡n \jvS-s∏-Sp-tºmƒ, kaq-l-Øn\p hne-
tb-dn-b-Xmbn tXm∂ntb°mhp∂ kzoImcyXbpsS a‰p ]e
cq]ßfpw \in°pw.''97
121. kao] \q‰m-≠p-I-fnse sX‰mb hmZ-ßsf adn-I-S-
°m≥ DX-Ip-∂- Hcp kwt«-jWw \Ωƒ cq]-s∏-Sp-Ø-Ww.
Cutimanin-lm-bn¬\n∂p kzoI-cn-®- kXy-Øns‚ kº∂ Dd-
hn-S-ß-tfmSpw XßfpsSXs∂ X\n-a-tbmSpw hniz-kvXX ImWn-
®p -sIm≠pw amdnamdnhcp∂ Ncn{XkmlNcyßtfmSp
^e{]Zambn kwh-Zn®psIm≠pw {InkvXobX Cu {]iv\ßsf
°pdn®p≈ hnNn¥\w XpScp∂p. AXp-h-gn-bmbn ss{IkvXh
kaqlw AXns‚ \nXy\ho-\XzsØ shfn-s∏-Sp-Øp∂p.98
{]mtbm-KnI Bt]-£n-I-Xm-hmZw
122. Zni-sX-‰nb a\pjy-tI- {μhmZw - hgn -sX-‰nb
PohnXssien-bn-te°p \bn-°p-∂p. kphntijØns‚ B\μw
F∂ ss«lnI{]t_m[\Øn¬ Rm≥ ]cma¿in®Xpt]mse,
102
""XmXznI Bt]£nIXmhmZsØ°mƒ hfsc A]ISIc
amWv''99 C°meØns‚ apJap{Zbmbncn°p∂ {]mtbmKnI
Bt]£nIXmhmZw. a\pjy≥ Xs∂Øs∂ tI{μÿm\Øp
{]XnjvTn°ptºmƒ kXzckuIcyØn\p tIhe {]mapJyw
\evIpIbpw as‰√mw Bt]£nIambn ]n¥≈pIbpw sNøp∂p.
k¿hhym]nbmb kmt¶XnI A[oiXzw, A\nb{¥nXamb
a\pjyi‡nbpsS hocmcm[\ F∂nhtbmsSm∏w Hcphs‚
kXzc Xmev]cy߃°v D]Icn°mØXns\sb√mw
A{]k‡ambn ImWp∂ Hcp Bt]£nIXmhmZw Db¿∂p
hcp∂Xn¬ \Ωƒ hnkvabnt°≠Xn√. ChnsS hyXykvX
at\m`mh߃ ]ckv]cw t]mjn∏n°p∂p F∂ \ymbap≠v.
CXp ]cnÿnXn timjWØnte°pw kmaqlyPo¿WX
bnte°pw \bn°p∂p.
123. Hcp hy‡n as‰mcphs\ NqjWw sNøp∂Xpw
Ahsc shdpw hkvXp°fmbn IcpXn AhcpsSta¬ tPmen
ASnt®ev∏n°p∂Xpw ISwho´p∂Xphsc ASnas∏SpØn
hbv°p∂Xpsa√mw Bt]£nIXmkwkv°mcØnse
{IacmlnXyØns‚ ]cnWnX^e߃ Xs∂bmWv. CtX
Bt]£nIXmhmZamWv, Ip´nIfpsS ssewKnINqjWØn
te°pw XßfpsS Xmev]cy߃°v C\nsbmcn°epw
D]Icn°mØ htbmP\ßsf Dt]£n°p∂Xnte°pw
\bn°p∂Xv. hn]Wnbnse AZriyi‡nIƒ kºZvhyh
ÿsb \nb{¥n°s´; kaqlØnepw {]IrXnbneptaev°p∂
BLmXw AXns‚ ]m¿iz^ew am{XamWv F∂p]dbp∂
hcpsS am\knILS\bpw Cu XØzØn\p hnt[bs∏´n
cn°p∂p. \ΩpsS Xs∂ kXzc BhiyßfpsSbpw B{Klß
fpsSbpw ]q¿ØoIcWa√msX, a‰v BtcmKyIcamb XØz
ßtfm hkvXp\njvTamb kXywXs∂tbm C√mØ Ahÿ
bn¬ a\pjy°SØv, kwLSnXIp‰IrXyw, ab°pacp∂p
hym]mcw, hwi\mi`ojWn t\cnSp∂ PohnIfpsS hym]mcw
XpSßnbhbv°v GXp ]cn[n \n›bn°pw? CtX Bt]£nI
XmhmZØns‚ ASnÿm\ØnemWp Zcn{ZcpsS Ahbh߃
]p\¿hnev]\bv°mtbm ]co£W߃°mtbm hmßp∂Xn
s\bpw X߃ B{Kln°mØ Ip´nIsf amXm]nXm°ƒ
hns‰mgnhm°p∂Xns\bpw \ymboIcn°p∂Xv. Bhiytijw
103
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
hens®dnbpI F∂ CtX bp‡nbmWv th≠Xne[nIw
D]tbmKn°m\p≈ {IaclnXamb B{KlØneqsS
C{Xb[nIw amen\y߃ Dev]mZn∏n°p∂Xv. ]cnÿnXnsb
_m[n°p∂ {]iv\߃°p≈ aXnbmb ]cnlmcw cmjv{Sob
]ctam \nba]ctam am{XamsW∂p IcpXn°qSm. ImcWw,
kwkv°mcwXs∂ £bn°pIbpw hkvXp\njvTamb
kXyßtfm km¿h{XnI XXzßtfm Db¿Øn∏nSn°mXncn°p
Ibpw sNøptºmƒ, \nbaw ASnt®ev∏n°s∏Sp∂Xpw Hgnhm°
s∏tS≠Xpamb XS ambn ImWs∏t´°mw.
sXmgnens\ kwc£nt°≠Xns‚ BhiyIX
124. hnip≤ tPm¨ t]mƒ c≠ma≥ Xs‚ sXmgnens‚
amlmflyw (Laborem Exercens) F∂ Nm{InIteJ\ØneqsS
hnthI]q¿hw Nq≠nIm´nbXpt]mse, ]cnÿnXntbmSp≈
GsXmcp ka{Kkao]\hpw t]cp kqNn∏n°p∂Xpt]mse
Xs∂, a\pjys\ Hgnhm°mØXpw sXmgnens‚ aqeysØ
IW°nseSp°p∂Xpw Bbncn°Ww. krjvSnsb°pdn®p≈
ss__nƒ hnhcW{]Imcw ssZhw a\pjys\ Xm≥ krjvSn®
tXm´Ønem°nbXv (Dev] 2,15), AXns\ kwc£n°m≥ (keep)am{Xa√, ^e]pjvSam°m\pamWv (till). C{]Imcw sXmgnemfn
Ifpw hnZKv[tPmen°mcpw ""temIØns‚ LS\ \ne\n¿
Øp∂p'' ({]`m 38,34). krjvS{]]©sØ hnthI]q¿hw
hnIkn∏n°p∂XmWv AXnt\mSp IcpX¬ ]pe¿Øm\p≈
G‰hpw \√ am¿Kw. At∏mƒ Ahbn¬ ssZhwXs∂ \nthin
∏n®ncn°p∂ IgnhpIsf ]pdØpsIm≠phcm≥ AhnSpsØ
Icßfnse D]IcWßfmbn \Ωƒ amdp∂p. ""I¿Ømhv
`qanbn¬\n∂v Huj[߃ krjvSn®p; _p≤nbp≈h≥ Ahsb
AhKWn°pIbn√'' ({]`m 38,4).
125. X\n°p Np‰pap≈ temItØmSp a\pjy\p≈
icnbmb _‘sØ°pdn®v \Ωƒ hnNn¥\w \SØptºmƒ,
sXmgnens\°pdn®p≈ icnbmb [mcWbpsS Bhiyaps≠∂p
\Ωƒ ImWp∂p; a\pjy\pw hkvXp°fpw XΩnep≈ _‘
sØ°pdn®p kwkmcn°ptºmƒ, am\pjnI {]h¿Ø\ßfpsS
A¿∞e£yßsf°pdn®p≈ tNmZyapbcp∂p. ssIthebp
amtbm Im¿jnIthebpamtbm am{Xa√ CXp _‘s∏´ncn
°p∂Xv; {]XypX, \nehnep≈ bmYm¿∞ysØ sa®s∏Sp
104
Øp∂ GsXmcp {]hrØntbmSpw ˛ AXmbXv, Hcp kmaqlnI
dnt∏m¿´v Xømdm°p∂XpapX¬ GsX¶nepsamcp ]pXnb
kmt¶XnIhnZy hnIkn∏ns®Sp°p∂Xphscbp≈ GsXmcp
{]hrØntbmSpw ˛ _‘s∏´ncn°p∂p. F√m sXmgn¬cq]
߃°pw ]n∂n¬ \ap°p D≠mImhp∂Xpw D≠mtI≠Xpamb
_‘sØ°pdn®p≈ ImgvN∏mSp≠v. hnip≤ {^m≥knkv
Akoknbn¬ ImWs∏Sp∂, krjvSnsb°pdn®p≈ hnkvab
]q¿Wamb [ym\tØmsSm∏wXs∂, ss{IkvXh Bflob
]mcºcyØnepw sXmgnens‚ A¿∞sØ°pdn®p≈ kº
∂hpw kaXpenXhpamb Hcp hnIknX [mcW \ap°p Is≠
Ømw. DZmlcWØn\v, hmgvØs∏´ Nmƒkv sZ ^pt°mbp
sSbpw injy∑mcpsSbpw PohnXØnenXp ImWmw.
126. k∂ymkØns‚ alØmb ]mcºcyØnepw CXp
ImWmhp∂XmWv. Bcw`Øn¬, AXp temIØn¬\n∂p≈
Hcp ]emb\ambncp∂p; \KcßfpsS Po¿WXbn¬\n∂p≈
Hcp c£s]Sembncp∂p. ssZhsØ I≠pap´m\p≈ DØa
ÿew acp`qanbmsW∂ t_m≤yØn¬ k∂ymknIƒ
AhntS°p t]mbn. t\m¿knbmbnse hnip≤ _\UnIvSv Xs‚
k∂ymknItfmSp {]m¿∞\bpw Bflobhmb\bpw ssIthe
tbmSp tbmPn∏n®psIm≠v kaqlPohnXw \bn°m≥
Bhiys∏´p (ora et labora). A≤zm\w Bflobm¿∞ap≈
XmsW∂ ImgvN∏mSv hnπhmflIambncp∂p. tPmenbpw
[ym\hpw XΩnep≈ ]ckv]c {]h¿Ø\ØnemWp hy‡n]c
amb hf¿®bpw hnip≤oIcWhpw tXtS≠nbncp∂Xv. CØc
-Ønep≈ sXmgne\p`hw \sΩ {]IrXntbmSp IqSpX¬
BZchpw IcpXepap≈hcm°p∂p; CXv temItØmSp≈
\ΩpsS _‘sØ {]im¥Xbm¬ \ndbv°p∂p.
127. ""F√mhn[ kmºØnI kmaqlnIPohXØns‚bpw
DdhnShpw tI{μhpw e£yhpw a\pjy\mWv'' F∂p \ap°
dnbmw100. F∂ncp∂mepw, [ym\n°m\pw BZcn°m\pap≈
a\pjys‚ Ignhn\p Hcn°¬ tIm´wX´nbm¬, sXmgnens‚
A¿∞w sX‰n≤cn°s∏Sm≥ hfsc Ffp∏amWv. 101 a\pjy¿°v
""AhcpsS `mKt[bw sa®s∏SpØm\pw [m¿anIhf¿®sb
XzcnXs∏SpØm\pw Bflobkn≤nIsf hnIkn∏n°m\pap≈
Ignhv'' Ds≠∂p \mtam¿°Ww 102. krjvSn]cX, `mhn]≤Xn
105
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
Xømdm°¬, IgnhpIsf hnIkn∏n°¬, aqey߃Pohn°¬,
a‰p≈htcmSp _‘s∏S¬, ssZhsØ alXzs∏Spج
XpSßn PohnXØns‚ hnhn[ am\߃ XΩn¬ kº¿°Øn¬
hcp∂ sXmgnembncn°Ww hy‡nhnImkØns‚ icnbmb
]›mØew. C∂sØ BtKmfkaqlØns‚ bmYm¿∞y
Øn¬, hn]WnbpsSbpw kμnKv≤amb kmºØnI Nn¥
bpsSbpw Xmev]cy߃ F{X NpcpßnbXmbncp∂mepw,
""HmtcmcpØ¿°pw ÿncXbp≈ sXmgn¬ F∂ e£yØn\p
\nc¥cw {]mapJyw \evtI≠XmWv'' F∂v CXp hy‡am
°p∂p103.
128. sXmgnen\p≈ Hcp hnfntbmSpIqSnbmWp \Ωƒ
krjvSn°s∏´XpXs∂. a\pjytPmenbv°p ]Icambn IqSpX¬
kmt¶XnI ]ptcmKXnsb sIm≠phcp∂Xp a\pjyhwisØ
{]XnIqeambn _m[n°pw. sXmgn¬ A\nhmcyXbmWv; Cu
`qanbnse PohnXØns‚ A¿∞Øns‚ `mKamWv;
hf¿®bnte°pw a\pjyhnIk\Ønte°pw hy‡n]camb
kºq¿WXbnte°pap≈ ]mXbmWv. Zcn{Zsc AhcpsS
sRcp°Øn¬ kmºØnIambn klmbn°p∂Xv X¬°menI
]cnlmcambncn°Ww. hnimeamb e£yw, sXmgneneqsS
A¥km¿∂ PohnXØn\v Ahsc {]m]vXcm°pI F∂Xmbn
cn°Ww. F∂ncp∂mepw, a\pjy\p tPmen \jvSs∏Sp∂
hn[Ønep≈ b{¥hXv°cWØneqsS Dev]mZ\s®ehp
Ipdbv°p∂Xcw kmt¶XnI]ptcmKXnsbbmWp kmºØnI
hyhÿ A\pIqen°p∂Xv. \Ωƒ \aps°XncmbnØs∂
\nesIm≈p∂Xns‚ as‰mcpZmlcWamWnXv. sXmgn¬\jvSw,
kmaqlnI aqe[\Øns‚ h¿≤n® timjWwhgn kºZv
hyhÿbn¬ Zqjy^e߃ Dfhm°p∂p. GsXmcp kmaqly
PohnXØn\pw AXy¥mt]£nXamb ]ckv]chnizmk
_‘߃, B{ibXzw, \nbatØmSp≈ BZchv XpSßnb
hsb AXp _m[n°pIbpw sNøp∂p.104 a‰p hm°pIfn¬
]d™m¬, ""a\pjys‚ Zpc¥ßƒ kmºØnItaJebpsS
Zpc¥ßfmWv; kmºØnItaJebpsS Zpc¥ßƒ a\pjy
s‚Xpw.''105 {lkzIme kmºØnIt\´ßƒ e£ywh®p
a\pjytaJebn¬ \nt£]w \SØmXncn°p∂Xp
kaqlØn\p \∂√.
106
129 . sXmgn¬e`yX Dd∏phcpØm≥ Dev]mZ\
sshhn[ysØbpw {InbmflIhym]mcsØbpw A\pIqen°p∂
Hcp kºZvhyhÿsb t{]m’mln∏n°Ww. DZmlcWØn\v,
sNdnb Xp≠p `qanIƒ, ]gtØm´ßƒ, ]qt¥m´ßƒ F∂n
hnSßfntem \mbm´v, h\hn`hßfpsS tiJcWw, {]mtZinI
a’y_‘\w F∂o taJeIfntem BIs´, anXambn am{Xw
`qan D]tbmKn®pw G‰hpw Ipd®p amen\ywam{Xw D¬]mZn∏n®p
amWp sNdpInS ̀ t£ymXv]mZ\ kwhn[m\߃ temIØnse
Hcp henb ]¶p P\kaqlßsf Xo‰nt∏m‰p∂Xv. h≥InS
kºZvhyhÿIƒ, {]tXyIn®p Im¿jnItaJebnep≈h,
sNdpInS I¿jIcpsS `qan hnev°p∂Xnt\m, AhcpsS
]cºcmKX hnfIƒ Dt]£n°p∂Xnt\m CSbm°p∂p.
{]mtZinIhpw BtKmfhpamb hn]WntbmSp _‘s∏Sp∂Xp
ZpjvIcambXn\m¬, as‰mcp Dev]mZ\am¿Kw Is≠Øm\p≈
AhcpsS ]cn{iaw \njv^eamIp∂p. hnev]\bpsSbpw
KXmKXØns‚bpw ASnÿm\kuIcy߃ h≥InS
hym]mcØm¬ \nb{¥n°s∏Sp∂XpsIm≠pw CXp kw`hn
°mw. sNdpInS Dev]mZIscbpw hyXykvXamb Dev]mZ\
coXnIsfbpw ]n¥pWbv°m≥ i‡hpw hy‡hpamb \S]Sn
Iƒ kzoIcn°m\p≈ ISabpw AhImihpw ̀ cWm[nImcnIƒ
°p≠v. F√mh¿°pw ^e{]Zamb hn[Øn¬ {]tbmP\saSp
°m≥ Ignbp∂ kmºØnI kzmX{¥yw Dd∏phcpØp∂Xn\v,
h≥ kmºØnI i‡nIƒ°pw IqSpX¬ hn`h߃ ssIhi
ap≈h¿°pwta¬ CSbv°nsS \nb{¥W߃ G¿s∏SptØ≠n
ht∂°mw. Hcp hiØv, bYm¿∞ kmlNcy߃ Hcp henb
hn`mKw Bƒ°mcpsSbpw kmºØnIkzmX{¥yØnte°p≈
{]thi\w XSbptºmƒ, sXmgn¬ km[yXIƒ Npcpßn
s°m≠ncn°ptºmƒ, kmºØnI kzmX{¥yØn\pth≠n
apdhnfn Iq´p∂Xp cmjv{SobØns‚ hnesISpØp∂ I]S
`mjWamWv. hym]mcw kmºØntImev]mZ\Ønte°pw
\ΩpsS temIØns‚ sa®s∏Sente°pw \bn°p∂ amlmXvay
ap≈ Hcp hnfnbmWv. sXmgn¬ Ahkc߃ krjvSn°p∂Xp
s]mXp\∑bv°p sNøp∂ tkh\Øns‚ AhiyLSIambn
IW°m°n {]h¿Øn°ptºmƒ, B taJeIfn¬ hym]mcw
kar≤nbpsS ^e{]Zamb DdhnSamImw.
107
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
B[p-\nI ssPhkmt¶-Xn-I-hn-Zy-Iƒ
130. bp‡nbpsSbpw Adnhns‚bpw kn≤nIfp≈ a\pjy≥
{]IrXnbn¬\n∂v A\y\mbn am‰n\ndpØs∏tS≠h\s√∂p
a\pjys\°pdn®pw krjvSnsb°pdn®pw Rm\hXcn∏n®
XØzNn¥mssZhimkv{XZ¿i\ßfn¬\n∂p hy‡amWv.
a\pjyPohnXØn\p AXy¥mt]£nXamb kmlNcyßfn¬
kkyP¥pPmeßfn¬ CSs]SpI a\pjy\v A\phZ\ob
amsW¶n¬ ItØmen°mk`bpsS aXt_m[\{KŸw
]Tn∏n°p∂X\pkcn®v , arKßfnt∑ep≈ ]co£Ww
[m¿anIambn kzoImcyamIp∂Xv ""Ah bp‡nbv°ptN¿∂
]cn[nIƒ kq£n°pIbpw a\pjyPohnXßsf ]cn]men
°mt\m c£n°mt\m kw`mh\ \evIpIbpw sNøp∂psh¶n¬
am{XamWv.''106. aXt_m[\{KŸw a\pjym[nImcØn\p ]cn[n
Ifps≠∂p Xd∏n®p ]dbp∂p. ""arK߃°v A\mhiyambn
kl\tam acWtam D≠m°p∂Xp a\pjyamlmflyØn\p
hncp≤amb {]hrØnbmWv. '' 107 A{]Imcap≈ F√m
D]tbmKhpw ]co£Whpw krjvSnbpsS ka{KXtbmSv
aXmflIamb BZchv Bhiys∏Sp∂p.108
131. CØcpWØn¬ hn. tPm¨ t]mƒ c≠m-as‚ k¥p-
en-X-amb \ne]m-Sns\ Hm¿Ωn°pIbmWvv. ""ssZh-Øns‚ krjvSn-
I¿Ω-Øn¬ DØ-c-hm-Zn-Xz-tØmsS ]¶p-tN-cm-\p≈ a\p-jys‚
hnfn-bpsS alm-fly-Øns‚ sXfn-hmWv imkv{X-˛kmt¶-Xn-I
]ptcmKXnbpsS {]tbmP\߃'' F∂pd∏n®p ]d™t∏mƒ
Xs∂ ""BhmkhyhÿbpsS HcnSsØ am\pjnI
{]h¿Ø\ßfpsS ]cnWnX ^e߃ a‰nSßfn¬ F{]Imcw
_m[n°p∂psh∂p {i≤n°msX CSs]S¬ \SØn°qSm''109
F∂pw At±lw ]dbp∂p≠v. ""X∑m{XmPohimkv{XØns‚
XØzßfnepw {]tbmKßfnepw \n∂pfhmIp∂ {]tbmP\
ßsf Xncpk` hneaXn°p∂p'' F∂t±lw Nq≠n°m´n.
""A\p_‘imkv{XimJbmb P\nXIimkv{XsØbpw Irjn
bnepw hyhkmbØnepw''110 AXns‚ {]tbmKØn¬\n∂p≠mb
kXv^eßsfbpw hneaXn°ptºmƒXs∂, AXp ""Zqjy^e
߃ AhKWn®psIm≠p≈ hnthN\mclnXamb P\nXI
ssIISØepIfnte°p \bn°cpXv.''111 a\pjys‚ krjvSn
108
]cXsb ASn®a¿Øm\mhn√. Hcp IemImcs‚/IemImcnbpsS
krjvSn]cX D]tbmKn°p∂Xn¬\n∂v B hy‡nsb
XSbm\mhmØXpt]mse, imkv{Xkmt¶XnI ]ptcmKXn°p
D]Icn°p∂ {]tXyI kn≤nIfp≈hsc B kn≤nIfpsS˛ a‰p
≈hcpsS \∑bv°pth≠n ssZhw \evInb ˛ D]tbmKØn¬
\n∂p XSbm\mhn√. i‡nbpw A]ISkm[yXbpap≈ Cu
am\pjnI{]hrØnbpsS e£y߃, ]cnWnX^e߃,
kºq¿W]›mØew, [m¿anI]cn[n F∂nhsb°pdn®p \Ωƒ
XpS¿®mbn ]p\¿hnNmcw sNøWw.
132. ]Zm¿∞Øn¬ k∂nlnXambncn°p∂ km[yXIsf
NqjWwsNøp∂Xn\v ssPhkmt¶XnIhnZybp]tbmKn®v
P\nXIam‰w hcpØp∂, kkyP¥pPmeßfnep≈ a\pjys‚
CSs]Sens\ kw_‘n®nStØmfw, ]cnNn¥\Øn\p≈
icnbmb N´°qSv CXmWv. hnizmkw bp‡nbv°p \evIp∂
BZchv, kmºØnIXmev]cyßfm¬ kzm[o\n°s∏SmØ
KthjWØm¬, ssPhLS\, AXns‚ km[yXIƒ,
hyXnbm\߃ F∂nhsb°pdn®p Pohimkv{Xw \sΩ F¥p
]Tn∏n°ps∂∂p {i≤m]q¿hw ho£n°m≥ \sΩ £Wn
°p∂p. ""{]IrXnsb ssZhØns‚ krjvSn F∂ \nebn¬°≠v
AXns‚ X\Xp ]mXbnep≈ hnIk\Øn\v A\pIqeambXp
sNøp∂Xp am{XamWp \ymbamb CSs]S¬.''112.
133. P\n-X-I-am-‰-sØ-°p-dn®v (kky˛ P¥ptaJebn
embmepw sshZyimkv{X˛ Im¿jnI taJebnembmepw) Hcp
s]mXp hnebncpج \S-ØpI Zpjv°c-am-Wv. ImcWw, Ah
XΩn¬ _rl-Ømb hyXymkßfp≈XpsIm≠v {]tXyIw
{]tXy-I-ambn ]cm-a¿i-hn-j-b-am-tI-≠Xm-Wv. F√mbvt∏mgpw Cu
taJebnse A]ISkm[yXIƒ D]tbmKn°s∏Sp∂
kt¶Xw aqe-a-√, adn®v AhbpsS A\p-Nn-Xhpw AanXhpamb
{]tbm-KwaqeamWv. hmkvX-h-Øn¬ P\n-X-I-am‰w {]Ir-Xn-bn¬
Xs∂ kw`-hn-®n´p≠v, XpS-cp∂pap≠v. am\p-jnI CS-s]-S-ep-I-
fn-eq-sS-bp≈ P\nXIam‰-߃ Hcp B[p-\nI {]Xn-`m-k-hp-a-√.
BtKm-f-X-e-Øn¬ ]c-º-cm-K-X-ambn AwKo-I-cn-°-s∏-́ -Xmb arK-
ßsf sacp-°n-sb-Sp-°¬, k¶-ch¿KßfpsS D¬]mZ\w
XpSßnbh DZmlcWßfmWv. `£y[m\yßfpsS P\n-X-I-am-
109
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
‰-Øn-\m-bp-≈ imkv{Xob hnI-k\w Bcw-̀ n-°p-∂Xv, sNSn-bpsS
P\n-X-I-L-S-\-bn-¬ kzm`m-hn-I-ambn -am‰w hcp-Øp∂ _mIvSo-
cn-b-Isf Is≠-Øn-b-tXm-sS-bm-sW∂p \mw Hm¿-°-Ww. At\I
\q‰m-≠p-I-fn-eq-sS-bp≈ imkv{Xo-b-h-f¿®-bn¬\n∂p cq]w
sIm≠, B[p\nI kmt¶XnI]ptcmKXn hcpØnØo¿Ø
{ZpXKXnbnep≈ C∂sØ P\nXIam‰hpambn XmcXay
s∏SpØptºmƒ, {]Ir-Xn-bnse P\n-X-I-am-‰w hfsc kmh-
[m\amWp kw`hn°p∂Xv.
134. P\n-X-I-am‰w hcp-Ønb ̀ £y-[m-\y-ß-fpsS D]-tbmKw
a\p-jy-i-co-c-Øn\p lm\n-I-c-am-sW-∂-Xn\p hy‡-amb sXfn-
hp-Iƒ C√. Ch-bpsS D]-tbmKw Nne {]tZ-i-ß-fn¬ kmº-
Øn-I-h-f¿®-sIm-≠p-h-cp-hm\pw CXp-hgn {]iv\-ßsf ]cn-l-cn-
°m\pw km[n-®n-´p-≠v. F∂n-cp-∂mepw, Cu taJebn¬ \ne
\nev°p∂ {][m-\-s∏-´- Nne {]iv\-ß-sf- A-h-K-Wn-°m\mhn√.-
]e ÿe-ß-fnepw CØcw hnf-Iƒ {]NmcØnembtXmsS
hnf`qan GXm\pw DSaIfpsS ssIbn¬ tI{μoIcn°m\nSbmbn.
ImcWw, sNdpInS I¿jIcpsS {ItaWbp≈ ]n≥am‰sØ
XpS¿∂v DXv]m-Z-\-`qan Nne kº∂ DS-a-I-fpsS Iøn¬ tI{μo-
I-cn-°-s∏-´p. CØc°mcm¬ ""NqjWw sNøs∏´ Irjn-bn-S-
ß-fpsS \jvS-s∏-S¬aqeamWp sNdp-In-S-I¿j-I¿°p t\cn-́ p≈
DXv]m-Z-\-Øn¬\n∂p ]n∑m-td-≠n-h-∂Xv.''113. Ch-cn¬ sImSnb
IjvS-Xsb t\cn-´-h¿ XmXvIm-en-I -sXm-gn-em-fn-Ifmhp-Ibpw
\nch[n {KmaoWtPmen-°m¿ tPmen aXn-bm°n Zmcn{Zyw sImSn-
IpØn hmWn-cp∂ \K-c-{]-tZ-i-ß-fn-te°p IpSn-tb-dp-Ibpw
sNbvXp. CØcw hnf-I-fpsS hym]-\w, Ct∏mƒ As√-¶n¬
`mhn-bn¬, {]Ir-Xn-bpsS _lp-h¿WsØ \in-∏n-°p-Ibpw DXv]m-
Z-\-Øns‚ hyXy-kvX-X-Isf Ipd-bv°p-Ibpw {]mtZ-inI kº-
ZvL-S-\sb _m[n-°p-Ibpw sNøpw. hnhn[ cmPy-ß-fn¬ `£y-
[m-\y-ß-fpsS DXv]m-Z-\hpw Ah-bpsS Irjn°mh-iy-amb- h-
kvXp-°-fpsS \n¿an-Xn-bpw Npcp-°w -Nn-e¿ \nb-{¥n-°p∂
Ahÿ hf-cp-∂p≠v. {]Xypev]m-Z-\-ti-jn-bn-√mØ hnØpIƒ
DXv]m-Zn-∏n-°s∏Sp∂bnSßfn¬ B{i-bXzw hf-sc D-b¿∂ Xe-
Øn-te-s°-Øpw. AXns‚ ̂ eambn CØcw hnØp-Iƒ°mbn
sNdp-InS DXv]m-Z-I¿ h≥In-S-°msc B{i-bn-t°-≠-Xmbpw
hcp-∂p.
110
135. Xo¿®-bmbpw CØcw {]iv\-ßsf°pdn®p \nc¥c
Pm{KXbpw AhbpsS [m¿an-I-X-e-ß-sf--∏‰n {i≤bpap≠m
bncn°Ww. e`yamb F√m Adnhpw kw`cn°m\pw hnjbßsf
t]sc-Sp-Øp-]-cm-a¿in°m\pw tijnbp≈ hnim-ehpw DØ-c-
hm-ZnXz--]q¿Whpw imkv{Xo-bhpw kmaq-ln-I-hp-amb Hcp kwhm-
Zw \St°≠Xp≠v. Nne-b-h-k-c-ßfn-se-¶nepw kºq¿W-amb
hnh-c-߃ N¿®-bv°p -h-cm-dn-√. cmjv{Sob]ctam kmº-Øn-I-
]ctam Bi-b-]ctam Bb {]tXyI XmXv]-cy-Øns‚ t]cn¬
Nne-Xv Hgn-hm-°s∏Sp-∂p. C°mcWØm¬ hnhn[ {]iv\ßsf
°pdn®v, {]k-‡-amb hkvXp-X-Isf Dƒs∏Sp-Øn-s°m≠p≈,
k¥p-en-X-hpw- hn-th-I-]q¿h-hp-amb hnebncpج Zpjv°cam
Ip∂p. t\cnt´m A√m-sXtbm {]iv\w _m[n-®-h-cp-am-bn (I¿j-
I¿, D]-t`m-‡m-°ƒ, cmjv{Sobm[n-Im-cn-Iƒ, imkv{X-⁄¿,
hnØpXv]m-Z-I¿, aen-\-s∏´ Irjn-bn-S-߃°SpØv Xma-kn-°p-
∂-h¿ XpS-ßn-b-h¿) N¿®-Iƒ \S-tØ-≠Xv A\n-hm-cy-am-Wv.
AXp-hgn Ah-cpsS {]iv\-ßfpw BIpeXIfpw Adn-bm\pw
Ct∏mgsØbpw `mhnbnsebpw s]mXp\∑bv°v Bhiyamb
Xocpam\߃ FSp°p∂Xn\p ]cym-]vXhpw hniz-k-\o-b-hp-amb
hnhcw kamlcn°m\pw Ignbp∂p. CsXmcp k¶o¿Wamb ]cn-
ÿnXn {]iv\-am-Wv. CsX°pdn®v ]pXpshfn®w ]Icp∂Xn\p
klmbIamIp∂ KthjW߃°v BhiyIamb kmºØnI
]n¥pW \evIms\¶nepw Ignbp∂ Hcp ka{Kkao]\w
BhiyamWv.
111
]mcnÿn-XnI {]Xnk‘nbv°p≈ am\p-jnI Imc-W-߃
136. imkv{XobKth-j-W-߃°v Nne ]cn[nIƒ
\n›bn°Wsa∂p hmZn°p∂ Nne ]cnÿnXnkwLS\Iƒ
{]IrXnbpsS ka{KX kwc£n°ptºmƒ, CtX XØz߃
a\pjyPohnXØn\p _m[Iam°m≥ ]cmPbs∏Sp∂p. F√m
]cn[nIsfbpw ewLn°p∂ ]co£W߃ Poh\p≈
a\pjy{`qWßfn¬ \SØp∂Xns\ \ymboIcn°m\p≈ Hcp
{]hWX ImWp∂p≠v. Hcp a\pjyhy‡nbpsS A\ym[o\s∏Sp
Øm\mhmØ aqeyw AXns‚ hf¿®bpsS hnhn[ AhÿIsf
AXnibn°p∂XmsW∂p \Ωƒ ad°m≥ ]mSn√. AtX
coXnbn¬ kmt¶XnIhnZy {][m\s∏´ [m¿anI XØzßsf
AhKWn°ptºmƒ F√mw \nbam\pkrXambn KWn°p∂p.
Cu A≤ymbØn¬ I≠Xpt]mse, [m¿anIXbn¬\n∂p
th¿s]SpØs∏´ kmt¶XnIhnZy AXns‚ Xs∂ A[nImc
Øn\p ]cn[n \n¿Wbn°m≥ Ignhn√mØXmbnØocpw.
112
A≤ymbw 4
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
137. kI-eXpw ]c-kv]cw KmV-ambn _‘-s∏-´n-cn-°p-
∂-Xn-\mepw BtKmf{]-Xn-k-‘n-bpsS Htcm hihpw IW-°n-
se-Sp-°m≥ {]m]vX-amb Hcp Z¿i-\-Øn-te°v C∂ns‚ {]iv\-
߃ \sΩ £Wn-°p-∂-Xn-\mepw, am\p-jnI kmaq-lnI am\-
ßsf hy‡-ambn BZ-cn -°p∂ Hcp ka-{K -] -cn -
ÿnXnimkv{XØns‚ Nne LS-I-߃ \man-t∏mƒ ]cnKWn°-
W-sa∂p Rm≥ \n¿t±-in-°p-∂p.
I. kmº-ØnI kmaq-lnI ]cn-ÿnXn imkv{Xw
138. Poh-Pm-e-ßfpw Ah hnImkw {]m]n-°p∂ ]cn-
ÿn-Xnbpw XΩn-ep≈ _‘-sØ-°p-dn®mWp ]cn -ÿn-
Xnimkv{Xw ]T\w \S-Øp-∂Xv. Pohs‚bpw kaq-l-Øns‚bpw
\ne-\nev]n\v Bh-iy-amb kml-N-cy-ß-sfbpw Nne hnI-k\˛
DXv]m-Z\˛D]-t`mK amXr-I-Isf tNmZyw sNøm≥ Bhiy-amb
kXy-k-‘-X-sbbpw Ipdn-®p≈ hnNn-¥-\hpw kwhm-Zhpw CXv
A\n-hm-cy-am°p∂p. F{]-Im-c-am-Wv k-I-eXpw ]c-kv]cw _‘-
s∏-´n-cn-°p-∂p-sh-∂Xv th≠-{X FSp-Øp-Im-´pI Akm-[y-am-Wv.
ÿeIme-߃ H∂p at‰-Xn¬\n∂pw kzX-{¥-a-√. B‰-ßtfm
D]˛Bt‰m-anI LS-I-ßtfmt]mepw H‰-Xncn®p ]cnKWn°pI
hø. `qtKm-f-Øns‚ ssPh-cm-k˛`uXnIXe-߃ XΩn¬ _‘-
s∏-́ n-cn-°p-∂-Xp-t]mse, ssPh-h¿K-ßsf√mw Hcn-°epw ]q¿Æ-
ambn ]cy-th-jWw \S-Ømt\m a\-kn-em-°nsbSp°mt\m Ign-
bmØ Hcp irJ-e-bpsS `mK-am-Wv. \ΩpsS P\n-XIkwJy-bpsS
Hcp \√ `mKw ]e Pohn-Ifpw ]¶p-h-bv°p-∂p-≠v. hn⁄m\-
Øns‚ XcwXncnhpIfpw \pdpßdn-hp-IfpsS th¿Xncn°epIfpw
Ah bmYm¿∞y-Øns‚ hnime Z¿i-\-Øn-te°v ka-\z-bn-∏n-
°p-∂n-s√-¶n¬ bYm¿∞-Øn¬ A⁄-X-bpsS Hcp cq]-am-bn-
Øo-cm\nS-bp-≠v.
113
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
139. ]cn-ÿn-Xnsb°pdn®p kwkm-cn-°p-tºmƒ \mw
icn°pw A¿∞-am-°p-∂Xp {]Ir-Xnbpw AXn¬ hkn-°p∂
kaq-lhpw XΩn-ep≈ _‘-sØ-bm-Wv. \Ωn¬\n∂pw hn`n-∂-
amb H∂mtbm \mw Pohn-°p∂ shdpsamcp ÿe-amtbm {]Ir-
Xnsb ImWm≥ ]mSn-√. \mw {]Ir-Xn-bpsS `mK-am-Wv, \maXn¬
DƒtN¿∂n-cn-°p∂p. AXn-\m¬ {]Ir-Xn-bp-ambn ÿnc-k-º¿°-
Øn-em-Wp \Ωƒ. Hcp {]tZiw F¥p-sIm≠p aen-\-ambn F∂-
Xns‚ Imc-W-߃ Xncn-®-dn-bm≥ B kaq-l-Øns‚ {]h¿Ø-
\-߃, AXns‚ kmº-ØnIÿnXn, s]cpam‰-co-Xn-Iƒ, AXp
bmYm¿∞ysØ a\- n-em-°p∂ coXnIƒ F∂n-hsb°pdn-®p≈
]T\w BhiyamWv. h≥tXmXnep≈ am‰w kw`hn°p∂
Xn\m¬ {]iv\-Øns‚ Htcm `mK-Øns‚bpw IrXyhpw hI-Xn-
cn-®p-≈-Xp-amb DØcw \¬IpI km[y-a-√. {]IrXnkwhn-[m-\-
߃ XΩnepw kmaq-lnI kwhn-[m-\-߃ XΩn-epap≈
kº¿°-߃ ]cn-K-Wn-®p≈ hym]-I-amb ]cn-lmc߃ At\z-
jn-°p-I-bmWv k¿Δ{][m-\w. ]mcn-ÿn-XnIsa∂pw kmaq-ln-
I-sa∂pw c≠p hyXykvX {]Xn-k-‘n-If√ \Ωƒ A`n-ap-Jo-I-
cn-°p-∂-Xv; ]ns∂tbm kmaq-lnIhpw ]mcn-ÿn-Xn-I-hp-amb
Htcsbmcp k¶o¿Æ {]Xn-k-‘n-bm-Wv. {]iv\]cn-lm-c-Øn\p
th≠nbp≈ am¿K߃, Zmcn-{ZysØ FXn-cn-Sm\pw ]pd-w
X≈s∏ -́h-cpsS alXzw ]p\x-ÿm-]n-°m\pw AtXkabw ]cn-
ÿn-Xnsb kwc-£n-°m\pwth≠n-bp≈ Hcp ka-{K-amb kao-
]\w Bhiys∏S∂p.
140. Hcp {]tXyI ]≤XnbpsS ]mcn-ÿn-XnI {]Xym-
LmX߃ \n¿Wbn-°p-tºmƒ AXnse LSIß-fpsS FÆhpw
sshhn-[yhpw IW-°n-se-Sp-t°-≠-Xn-\m¬, Kth-j-I¿°v
AhcpsS ]ckv]chyhlmcw hf¿Øm\pw Ah¿°p
hnimeamb A°mZanI kzmX{¥yw Dd∏phcpØm\pambn,
Ahc¿ln-°p∂ {]m[m\yw Ah¿°p \evtI-≠Xv AXy¥m
t]£nXamWv. Bhmkhyhÿ (ecosystem) F∂dnbs∏Sp∂
IqSpX¬ henb LS-I-ß-fpsS \n¿Ωn-Xnbv°v hnhn[ krjvSn-
Iƒ Fßs\ ]c-kv]cw _‘-s∏-Sp∂p F∂-Xn-s\°pdn®p
]q¿hm-[nIw sa®-s∏´ Hcp [mcW XpS¿Kth-j-W-ß-ƒhgn
\ap°p e`n°Ww. \Ωƒ Cu BhmkhyhÿIsf IW-°n-
se-Sp-°p-∂Xv Ah F{X D]-tbm-K-{]-Z-amWv F∂v \n¿W-bn-
114
°m≥th≠n am{X-a-√. adn®v, Ah-bpsS D]-tbm-KØ-n¬\n∂p
kzX-{¥-amb Hcp B¥-cnIaqeyw Ahbv°v D≈-Xp-sIm-≠m-Wv.
Htcm Pohnbpw ssZh-Øns‚ krjvSn F∂ \ne-bn¬ \√Xpw
AXn¬Øs∂ {]iw-km¿l-hp-am-Wv; Hcp \n¿±njvS ÿeØp
\ne-\nev°p-Ibpw Hcp Bhmkhyhÿbmbn {]h¿Øn°p-Ibpw
sNøp∂ Pohn-I-fpsS tbmPn-∏ns‚ Imcy-Ønepw CXp icn-bm-
Wv. \Ωƒ ]e-t∏mgpw CXns\°pdn®p t_m[-hm∑mc--s√-¶nepw
\ΩpsS \ne\nev∏n\pth≠n Cu henb kwhn-[m-\-ßsf \Ωƒ
B{i-bn-°p-∂p. Im¿_¨ ssU HmIvssk-Uns\ hnL-Sn-∏n-
°p-∂-Xnepw sh≈w ip≤o-I-cn-°p-∂-Xnepw kmw{I-anItcmK-
ß-fpw hym[n-Ifpw \nb-{¥n-°p-∂-Xnepw aÆp cq]-s∏-Sp-Øp-∂-
Xnepw amen\yw C√m-Xm-°p-∂-Xnepw \Ωƒ Adn-bm-Xn-cn-°p-
∂tXm I≠ns√∂p \Sn°p∂tXm Bb a‰p ]e hgn-I-
fnepw BhmkhyhÿIƒ Fßs\-bmWp ]c-kv]cw
{]h¿Øn-°p-∂-sX∂p \Ωƒ Hm¿sØ-Sp-t°≠ Bh-iy-ta-bp-
≈q. Hcn-°¬ CtX-°p-dn®v Ah-t_m-[-ap-≠m-Ip-tºmƒ, \Ωƒ
Pohn-°p-Ibpw {]h¿Øn-°p-Ibpw sNøp-∂Xv \ΩpsS \ne-
\nev∏n\pw kn≤n-Iƒ°pw apºp≈Xpw \ap°p ap≥Iq-dmbn \¬I-
s∏-́ -Xp-amb Hcp bmYm¿∞y-Øns‚ ASnÿm-\-Øn-emWv F∂p
Xncn-®-dn-bp∂p. AXp-sIm≠p kpÿn-c-amb D]-tbm-K-sØ-°p-
dn®p kwkm-cn-°p-tºmƒ, Htcm BhmkhyhkvYbpsSbpw
]p\cp÷oh\Øn\p≈ tijnbv°v, AXns‚ {]tZia\pk
cn®pw khntijXb\pkcn®ap≈ ]cn-K-W\ \evIWw.
141. {]h-N-\-hn-t[-b-amb {]Xn-I-c-W-߃ Df-hm-°m\pw
\S-]-Sn-{I-a-߃ eLq-I-cn-°p-I, hne Ipd-bv°pI F∂o e£y-
ßtfmsS Nne tXmXp-I-ƒ G¿s∏-Sp-Øp-hm\pw kmº-ØnI
hf¿® {]h-WX ImWn-°p-∂p. CXp bmYm¿-∞y-Øns‚ hnime
ho£-W-Øn-te°v BI¿jn-°m≥ {]m]vX-amb Hcp ""kmº-
ØnI ]cn-ÿnXnimkv{Xw'' Bh-iys∏Sp∂p. hkvXpXm]-c-
ambn ]cn-ÿn-Xn-kw-c-£Ww ""hnI-k-\-{]-{In-b-bpsS Ahn-`m-
Py-L-S-Ihpw AXn¬\n∂pw th¿s∏-SpØn Nn¥n-°p-hm≥ Ign-
bm-Ø-Xp-am-Wv.''114 IqSp-X¬ ka-{Khpw DZv{KY\]chpamb Hcp
Z¿i-\-Øn\p kmº-Øn-I-imkv{Xw Dƒs∏-sSbp≈ hyXykvX
hn⁄m\ afi-eßsf H∂n-®p-sIm-≠p-h-cp-hm≥ ]cym-]vXamb
Hcp am\hnIX (humanism) \ap°v ASn-b-¥-c-ambn Bh-iy-ap≠v.
115
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
C∂p ]mcn-ÿn-XnI {]iv\-ß-fpsS hni-I-e\w am\p-jnIhpw
IpSpw-_-]-chpw sXmgn¬]-chpw \mK-cnI-]-›m-Ø-e-hp-ambn
_‘-s∏-´-Xp-amb hni-Ie-\-Øn¬\n∂pw th¿Xn-cn-°m-\m-hn-√.
hy‡n-Iƒ°p a‰p-≈-h-tcmSpw ]cn-ÿn-Xn-tbmSpap≈ _‘w
Fßs\ Bbn-cn-°-W-sa∂p \n›bn°p-∂, Ah¿°v Ah-tcmSp
Xs∂-bp≈ _‘hpw Cu hni-I-e-\-Øn¬ \n∂v Hgn-hm-°m-
\m-hn-√. BhmkhyhÿIfpw kmaq-ln-I-k-º¿°Øns‚
hnhn[ taJeIfpw XΩn-ep≈ ]c-kv]c_‘w ""kakvXw Awi-
tØ-°mƒ hep-Xm-Wv'' (the whole is greater than the part)115 F∂v
ho≠pw Nq≠n-Im-Wn-°p-∂p.
142. kI-eXpw ]c-kv]c _‘n-X-sa-¶n¬, kmaq-lnI
ÿm]-\-ß-ƒ ]cn-ÿnXnbnepw a\p-jy-Po-hs‚ KpW-ta-∑-bnepw
]cn-WnX ^e-ßfpf-hm-°pw. sFIy-Zm¿VyØn-s‚bpw ]uc-
ku-lr-Z-Øn-s‚bpw GsXmcp ewL-\hpw ]cn-ÿn-Xnsb apdn-
s∏-Sp-Øp-∂p.116 Cu A¿∞Øn¬, kmaq-ln-I-]-cn-ÿnXn Ahiyw
ÿm]-\-]-c-am-Wv. CXp {ItaW kaq-l-w apgp-h\nte°pw
hym]n°p-∂p; -A-Xm-bXv, kaqlØns‚ ASnÿm\ LSI-amb
IpSpw-_-Øn¬\n∂pw IqSpX¬ hnim-e-amb {]mtZ-inI, tZiob,
A¥¿tZ-iob kaq-l-ß-fn-te°v hym]n°p∂p. Hmtcm kaq-l-
]m-fn-°p-≈nepw Ah- XΩnepw, a\p-jy-_-‘-ßsf \nb-{¥n-
°m≥ ÿm]-\-߃ hnImkw {]m]n-°p-∂p. B ÿm]-\-ßsf
Zp¿_-e-s∏-Sp-Øp-∂Xv F¥p-X-s∂-bm-bmepw A\o-Xn,- A-{Iaw
kzmX{¥y\jvSw XpS-ßn-b \ntj-[m-fl-I {]Xym-Lm-X-߃ Df-
hm-°p-∂p. ]e cmPy-ß-fp-sSbpw ÿm]-\-]-c-amb ]cym-]vXX
Bt]-£n-I-ambn Xmgv∂ \ne-bn-ep-≈-XmWv. Cu kml-N-cy-
Øn¬\n∂pw em`-sa-Sp-°p-∂-h¿°v CXp {]tbm-P-\-I-c-am-bn-cn-
°p-tºmgpw Ahn-sS-bp≈ P\-߃°v CXv henb {]iv\-߃°p
Imc-W-am-Ip-∂p. cmPy-`c-W-Øn-em-bmepw ]uc-k-aq-l-Øns‚
hnhn[ \ne-I-fn-em-bmepw hy‡n-Iƒ XΩn-ep≈ _‘-ß-fn-
em-bmepw \nb-a-tØm-Sp≈ A\m-Z-chv k¿Δ-km[m-c-W-am-bn-s°m-
≠n-cn-°p-∂p.- \n-b-a-߃ \∂mbn cq]-I-ev]\ sNøs∏´mepw
Poh\‰ A£-c-ambn Ah-ti-jn -°p-∂p. Cß-s\-bp≈
kmlNcyß--fn¬ ]cn-ÿn-Xnsb kw_-‘n® \nb-a-\n¿am-Whpw
N´-ßfpw ^e-{]-Z-am-Ip-sa∂p \Ωƒ {]Xo-£n-t°-≠-Xpt≠m?
DZm-l-c-W-Øn\v, h\-kw-c-£-W-sØ-°p-dn®p hy‡-amb \nb-
116
a\n¿ΩmWw \S -Øn -bn -´p≈ cmPy -ßfn¬ \nb-a -߃
Bh¿Øn®p ewLn-°-s∏-Sp-∂Xp \niv_-Z-ambn t\m°n-
\n¬°p∂Xp \ap°v Ad-nhp-≈-XmWv. k¿tΔm-]cn, GsX-¶n-
ep-samcp ÿeØp kw -̀hn-°p-∂Xn\p as‰-hn-S-sb¶nepw kw`hn-
°p-∂-hsb t\cnt´m A√m-sXtbm kzm[o-\n-°m≥ Ignbpw. DZm-
l-c-W-Øn\v, kº∂kaq-l-ß-fnse h¿≤n® D]-t`mKw
Zcn{ZtaJeIfn¬\n∂p≈ hn`hßfpsS h¿≤n® Bhiy
IXsb krjvSn°p∂p. AhnsSbmIs´, XI¿∂ PohnXßfpw
aen-\-s∏´ kz`mhßfpw \in®psIm≠ncn°p∂ ]cnÿnXnbp
amWp≈Xv.
II. kmwkvImcnI ]cn-ÿnXnimkv{Xw
143. {]Ir-Xn-bmIp∂ ss]Xr-I-tØmsSm∏w ̀ ojWn t\cn-
´psIm≠n-cn-°p∂ Ncn-{X-]-chpw Iem-]-chpw kmkv°m-cn-I-hp-
amb as‰mcp ss]Xr-I-hpap-≠v. Cu ss]XrIw Htcm ÿe-Øn-
s‚bpw ]¶p-sh-bv°-s∏´ A\-\y-X-bpsS `mKhpw hmk-tbm-Ky-
amb \K-cw ]Wn-bm-\p≈ ASnØdbp-amWv. CXp tIhew
\Kc߃ s]mfn-®p-am-‰pIbpw, ]pdta ]cnÿnXntbmSv BZchp
s≠∂p tXm∂n∏n°p∂Xpw F∂m¬ H´pwXs∂ hmktbmKy
a√mØXpamb ]pXnb \K-c-߃ \n¿Ωn°p-Ibpw sNøp∂X√.
adn®v, Hmtcm {]tZ-iØns‚bpw bYm¿∞ A\\y-X Im-Øp-kq-
£n-°m≥ Ahn-SpsØ Ncn-{Xw, kwkv°m-cw, hmkvXp-hnZy Ch
kwtbm-Pn-∏n-t°-≠Xv Bh-iy-am-Wv. AXp-sIm≠v G‰hpw hnim-
e-amb A¿∞-Øn¬, a\p-jy-Ip-e-Øns‚ kmwkv°m-cn-I-\n-t£-
]-߃ kwc-£n-°pI F∂Xpw ]cn-ÿnXn hn⁄m-\o-b-Øn¬
Dƒs∏-Sp-∂p. Ipd-®p-IqSn IrXy-ambn ]d-™m¬, ]mcn-ÿn-XnI
{]iv\-߃ ]Tn°ptºmƒ, imkv{X-km-t¶XnI`mjbpw P\-ß-
fpsS `mjbpw XΩn-ep≈ kwhm-ZsØ A\p-Iq-en°pIbpw
{]mtZ-inI kwkv°m-c-߃°p henb {]m[m\yw \evI-pIbpw
sNøWw. kmwkv°mcsa∂Xp ̀ qX-Ime-Øp-\n∂p \ap°v Ah-
Im-i-ambn e`n®h- am{Xa√, adn®v, F√m‰nepap]cnbmbn,
kPohhpw Du¿Pkzehpw ]¶mfnØ]chpamb h¿Øam\Ime
bmYm¿∞yamWv. a\pjyIpehpw {]Ir-Xnbpw XΩn-ep≈
_‘sØ°p-dn-®v ]p\¿hnNmcw \SØptºmƒ Cu bmYm¿∞y
sØ Hgnhm°n \n¿Øm\pamhn√.
117
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
144. C∂sØ BtKm-f-h-XvIrXkºZvhyhÿbm¬
t{]m’m-ln∏n-°-s∏-Sp∂ a\p-jy-hw-i-sØ-°p-dn-®p≈ D]-t`m-
K-]-c-amb Hcp ImgvN-∏mSv, am\-h-Ip-e-Øns‚ ss]XrIkzØmb
kwkv°m-c-ßsf AXns‚ _rlØmb hyXn-c‡-Xsb C√m-
Xm-°p∂ Xc-Øn¬ Htc \ne-bn-em-°n-Xo¿°p-∂p. F√m {]iv\-
ßfpw sFIy-cq-]-ap≈ N´-ß-fn-eq-sStbm kmt¶-XnI CS-]m-Sp-
I-fn-eq-sStbm ]cn-l-cn-°m-\p≈ ]cn-{i-a-߃, ]cnlmcØn\v
kaq-l-Ønse F√m hy‡n-I-fp-sSbpw kPoh`mK`mKnXzw Bh-
iyap≈ {]mtZ-inI {]iv\-ß-fpsS k¶o¿WXIsf I≠ns√∂p
\Sn°p∂-Xn-te°v \-bn-°mw. ]pXn-b- {]-{Inb-Iƒ ]pd-Øp-\n∂pw
Cd-°p-aXn sNbvX N´-Iq-Sp-Iƒ°v F√m-bvt∏mgpw ]mI-amIn-√;
Ah {]mtZ-inI kwkv°m-c-Øn¬ Xs∂ Dd-∏n-°-s∏-tS≠Xv
Bh-iy-am-Wv. Pohn-Xhpw temIhpw Ne-\m-flI bmYm¿∞y-
ß-fm-bn-cn-°p-∂-Xp-t]mse, temI-Øn\p th≠n-bp≈ \ΩpsS
Icp-X¬ hg-°-ap-≈Xpw Ne-\m-fl-Ihpw Bbn-cn-°Ww. tIhew
kmt¶-Xn-I-amb ]cn-lm-c-߃, e£-W-ßsf am{Xw A`nap-Jo-
I-cn-°p-Ibpw IqSp-X¬ Kuc-h-amb ASn-ÿm\ {]iv\-ßsf Ah-
K-Wn-°p-Ibpw sNøpI-sb∂ A]-ISw t]dp-∂p. P\-X-I-fp-sSbpw
kwkv°m-c-ß-fp-sSbpw Ah-Im-i-ßsf am\n-t°-≠XmWv. Hcp
kmaqlnIkwLØns‚ hnImkØn\p≈ ap∂p]m[n CXmWv:
AXp cq]wsIm≈p∂Xv AXmXp {]mtZinI P\XbpsS X\Xp
kwkvImcØn\p≈n¬ \n∂psIm≠p≈ \nc¥camb kPoh
kº¿°whgnbmWv. Cu hkvXpX AwKoIcn°s∏tS≠Xp
amWv. PohnX KpW-ta∑ F∂ Bibw ]pd-sa-\n∂v ASn-t®¬∏n-
°m≥ Ign-bn-√. ImcWw, PohnXta∑ a\ nem°s∏tS≠Xv,
AXmXp kaq-l-Øns‚ X\Xmb {]Xo-I-ß-fp-sSbpw BNm-c-
ß-fp-sSbpw temI-Øp-\n-∂pw thWw.
145. ]cn-ÿn-Xn-bpsS NqjW-Øn-s‚bpw Xcw-Xm-gvØ-en-
s‚bpw Xo{hamb hnhn[ cq]-߃ {]mtZ-inI kaq-l-߃°p
Poh-k-‘m-c-W-Øn-\p≈ hI \evIp∂ hn`-h-ßsf D]-tbm-Kn-
®p-Xo¿°pI am{X-a√ kmwkvIm-cnI X\n-a-sbbpw Pohn-X-Øn-
s‚bpw kaq-l-Øn-s‚bpw A¿∞-sØ-°p-dn-®p≈ Ah-t_m-
[sØ Zo¿L-Im-e-ambn cq]-s∏-Sp-Ønb kmaq-lnI kwhn-[m-\-
ßsfbpw C√m-Xm-°p-Ibpw sNøp-∂p. Hcp kwkvIm-c-Øns‚
Xntcm-[m\w Hcp kky-h¿K-Øn-s‚tbm, Hcp P¥p-h¿§-Øn-
118
s‚tbm Xntcm-[m-\-tØm-ftam Hcp ]t£ AXn-te-sdtbm Kuc-
h-X-c-am-Wv. Hscm‰ DXv]mZ\cq]hpambn _‘s∏´p\nev°p∂
B[n]Xy Pohn-X-co-Xnsb ASn-t®¬∏n-°p∂Xv Bhmk
hyhÿsb XInSw a-dn-°p-∂-Xp-t]mseXs∂ D]-{Z-h-I-c--am-Wv.
146. Cu A¿∞-Øn¬, Xt±iob kaq-l-ß-tfmSpw Ah-
bpsS kmwkvIm-cnI ]mc-º-cy-ß-tfmSpw khn-ti-j-amb {i≤-
Im-Wn-t°-≠Xv AXy-¥m-t]-£n-X-am-Wv. XßfpsS `qansb
_m[n°p∂ XcØnep≈ \n¿t±i߃ aptºm´p hbv°
s∏Sptºmƒ, Ah¿ tIhew a‰p-≈-h¿°n-S-bnse Hcp \yq\-]-
£-a-√, ]ns∂tbm kwhm-Z-ß-fnse apJy ]¶p-Im-cmWv. Ahsc
kw_-‘n®p `qan shdpw Hcp hkvXph√. adn®v ssZh-Øn¬
\n∂pw AhnsS hn{iaw sIm≈p∂ Ah-cpsS ]q¿Δn-I-cn¬
\n∂pw Ah¿°p e`n® Hcp Zm\amWv. IqSmsX, Xß-fpsS
X\n-abpw aqey-ßfpw \ne-\n¿Øm≥ Ah¿ kº¿°w
]pe¿tØ≠ hnip≤ ÿe-hp-am-WXv. Xß-fpsS aÆn-em-bn-cn-
°p-tºmƒ AXn\v Ah¿ ]c-am-h[n IcpX¬ \evIp∂p. F∂n-
cp-∂mepw, temI-Øns‚ hnhn[ `mK-ß-fn¬ {]Ir-Xn-bp-sSbpw
kwkvIm-c-Øn-s‚bpw Xcw-Xm-gvج IW-°n-se-Sp-°msX \S-
Ø-s∏-Sp∂ Im¿jnI, J\\ kwcw-`-߃°v thZn-sbm-cp-°m≥
Xß-fpsS kz¥w ̀ qan ssIhn-Sm≥ Ah-cp-sS-ta¬ kΩ¿Zw sNep-
Ø-s∏-Sp-∂p.
III. A\p-Zn\ Pohn-X-Ønse ]cn-ÿnXnimkv{Xw
147. bYm¿∞ hnIk\w AS-ßn-bn-cn-°p-∂Xp a\pjy
Pohn-X-Øns‚ KpW-ta-∑-bn¬ Df-hm-Ip∂ ka-{K-]p-tcm-K-Xn-bn-
em-Wv. CXv P\-ß-fpsS PohnX]›m-Øew ]cn-K-Wn-t°-≠Xv
A\n-hm-cy-am-°n-Øo¿°p-∂p. \ΩpsS hnNm-c-hn-Imc {]h¿Ø\
hgn-Isf Cu ]›m-Ø-e-߃ kzm[o-\n-°p-∂p. \ΩpsS apdn-I-
fnepw hoSp-I-fnepw tPmen-ÿ-e-ß-fnepw Ab¬]-°-ß-fnepw
\ΩpsS X\nasb {]I-Sn-∏n-°p-∂-Xn-\p≈ Hcp am¿K-ambn ]cn-
ÿn-Xnsb \Ωƒ D]-tbm-Kn-°p-∂p. ]cnÿnXn-tbmSp \sΩ
s]mcp-Ø-s∏-Sp-Øm-\p≈ F√m {]b-Xv\-ßfpw \Ωƒ \S-Øp-
∂p. F∂m¬, Cu ]cnÿnXn {Ia-c-ln-Xtam Xmdp-amtdm i_vZ-
˛sshcq-]y-ßfm¬ \nd™tXm BIp-tºmƒ, CØcw Aan-
119
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
tXm±o]\Øn¬ \ap°v ka-{K-Xbpw kt¥m-jhpw D≈-h-
cmbncn°pI Ffp∏a√.
148. Np‰p-]m-Sp-I-fpsS {]Xn-Iq-e-̂ -e-߃ eLq-I-cn®pw {Ia-
cm-ln-Xy-Øn-s‚bpw A\n-›n-X-Xz-Øn-s‚bpw a[y-Øn¬ Xß-
fpsS Pohn-XsØ {Iao-I-cn-°m≥ ]Tn®pw ]cn-ÿn-Xn-bpsS ]cn-
an-Xn-I-tfmSv {]Xn-I-cn-°p∂ hy‡n-Ifpw kwL-ßfpw {]iw-
km¿l-amb k¿Km-fl-I-Xbpw HuZm-cyhpw {]Z¿in-∏n-°p-∂p.
DZml-c-W-ambn, Nne-ÿ-e-ß-fn¬ sI´n-S-ß-ƒ ]pdsa Po¿Wm-
h-ÿ-bn-em-sW-¶nepw, Ahn-SpsØ Bfp-Iƒ ̀ h-\-ß-fpsS Dƒh-
i-Øn\p henb {i≤ sImSp-°p-∂p; As√-¶n¬ a‰p-≈-h-cpsS
Zbm-hm-bv-]nepw kulr-Z-Ønepw kwXr]vXn Is≠-Øp-∂p.
]pdta A\-`n-e-j-Wo-b-ambn ImWs∏Sp∂ ]cnÿnXnsb
{]Imiam\am°m≥ Btcm-Ky-I-c-amb kmaq-lnI Pohn-X-Øn\p
Ignbpw. ]e-t∏mgpw At\Iw t¢i-߃°p \Sp-hnepw «mL-
\o-b-am-b- hn-[-Øn¬ ]cn-ÿnXnimkv{Xw {]mtbm-Kn-I-am-°p-∂Xp
]mh-s∏-´-hcmWv. sFIyZm¿Vy-Øn-s‚bpw Iq´m-bva-bp-sSbpw
iywJ-e -bn¬ _‘n-°-s∏--´psh∂v Icp -Xp∂ Htcm
hy‡nbpsSbpw B¥-cn-I-X-bv°p-th≠n, ]cn-ÿn-Xn-bpsS ]cn-
an-Xn-Iƒ ]cn-l-cn-°-s∏-Sp-s∂-¶n¬, ]pXnb kaq-l-߃ krjvSn-
°-s∏-Sp-s∂-¶n¬, KmVhpw Dujva-f-hpamb _‘߃ D≠m-
Ip-s∂-¶n¬, Bfp-Iƒ Xnßn-∏m¿°p∂Xpaqeap≠mIp∂
ho¿∏pap´ens\ adn-I-S-°m≥ Ignbpw. CØ-c-Øn¬ GsXmcp
ÿe-Øn\pw `qan-bnse \c-I-am-bn-cn-°p∂ Ah-ÿ-bn¬\n∂p
al-Xz-ap≈ Pohn-XØns‚ CS-am-bn-Øo-cm≥ Ignbpw.
149. sFIy-an -√mØXpw Xpd∂ ÿeßfn√mØXpw
DZv{KY\Øn\p km[yXbn√mØXpamb CS-ßfn¬ A\p-`-s∏-
Sp∂ sImSnb Zmcn-{Zyw, Ip-‰hmfn kwL-S-\-I-fpsS {Iqc{]h¿Ø-
\-߃°pw NqjW-Øn\pw hgn-sX-fn-°pw. h≥\-K-c-ß-fnse
Aÿn-c-amb Ab¬]°-ß-fn¬ Aan-X-amb P\-Øn-c°ns‚bpw
]ckv]c ]cnNban√mbvabpsSbpw A\pZn\ A\p`hßfneqsS
IS∂pt]mIptºmƒ, D≠mIp∂ A\yXmt_m[w kmaq-lnI
hncp≤Xbv°pw A{I-a-Øn\pw P∑w \¬Ipw. F∂n-cp-∂mepw,
F√m-bvt∏mgpw kvt\lw-X-∂-bmWv IqSp-X¬ Icp-Øp-‰Xv
F∂pd∏n®p ]dbm≥ Rm\m{K-ln-°p-∂p. Cß-s\-bp≈ kml-
120
N-cy-ß-fn¬ P\-Øn-c-°ns\, Alw-`m-h-Øns‚ aXn¬sI-´p-Iƒ
XI¿°p-Ibpw kzm¿∞-X-bpsS then-s°-́ p-Iƒ adn-I-S-°p-Ibpw
sNøp∂ kaql A\p-`-h-Øn-te°v cq]m-¥-c-s∏-Sp-Øp∂ Iq´m-
bva-bp-sSbpw Hcp-a-bp-sSbpw _‘-߃ s\øm≥ ]ecpw sIev∏p-
≈-h-cm-Wv. kwLm-fl-Ic£-bpsS Cu A\p-`hw ]e-t∏mgpw
Hcp ku[-Øn-s‚tbm Ab¬]°-_-‘-Øn-s‚tbm sa®-s∏-Sp-
Ø-en\v Bh-iyamb krjvSn-]-c-amb Bi-b-߃°p P∑w
\¬Ip-∂p.117
150. a\p-jy≥ Pohn-°p∂ CShpw a\p-jy-kz-̀ m-hhpw XΩn-¬
]ckv]c_‘aps≠∂Xp hkvXpXbmWv. AXpsIm≠v sI´n-
S-߃, Np‰p]mSpIƒ, s]mXp-ÿ-e-߃, \K-c-߃ XpSßnbh
cq]-I-ev]\ sNøp-∂-h¿, Bfp-I-fpsS Nn¥m-{]-{In-b-I-sfbpw
{]Xo-I-`m-j-sbbpw {]h¿Ø-\-co-Xn-sbbpw a\-kn-em-°m≥
klm-bn-°p∂ Adnhns‚ hnhn[ imJIƒ D]-tbm-K-s∏-Sp-
ØWw. cq]-I-ev]-\-bpsS kuμcyw Bcm™m¬ am{Xwt]mcm;
adn®v, Bfp-I-fpsS Pohn-X-Kp-W-\n-e-hm-cw, ]cn-ÿn-Xn-tbm-Sp≈
Ah-cpsS s]mcp-Ø-s∏-S¬, I≠pap´epIƒ, ]c-kv]-c-klmb-w
F∂nßs\ a‰p XcØnep≈ kuμcyØn\p sNbvXpsImSp
°p∂ tkh\߃ IqSpX¬ hnes∏´hbmWv. \K-c-{]-tZ-i-ß-
fn¬ hkn-°m≥ t]mIp-∂-h-cpsS ImgvN-∏m-Sp-Isf Ft∏mgpw ]cn-
K-Wn-®p-sIm-≠p≈ \K-c-cq-]-I-ev]\ F{X-am{Xw {][m-\-s∏-´-
Xm-sW∂v Chn-sSbpw \Ωƒ Z¿in°p∂p.
151. \Ωƒ `mKambncn°p∂Xpw \sΩ Hcpan∏n°p∂Xp
amb \KcØn\p≈n¬, ""kz¥w ho´n¬ F∂ tXm∂¬'' \evIp
∂Xpw \ΩpsS thcpIsf°pdn®pw Cg]ncn°m\mhmØ
ASp∏sØ°pdn®pap≈ Ah-t_m-[w h¿≤-am-\-am-°p∂Xpamb
]®∏p≈ \mK-cn-I-`q-`m-K-ßfpw s]mXpÿeßfpw khn-ti-j-
{i-≤-bm-I¿jn°p∂ kvamcIßfpw kwc-£n-°-s∏-tS-≠Xv Bh-
iy-am-Wv. Hcp \KcØns‚ hnhn[ `mK-߃ \∂mbn kwtbm-
Pn-°-s∏-tS-≠XmWv. AXpt]mseXs∂ {][m\s∏´XmWv,
Ht∂m ct≠m Ab¬]°ßfnte°p am{Xw HXpßn°qSmsX,
\Kcw apgphs\bpw a‰mfpIfpambn ]¶phbv°p∂ HcnSambn
ImWØ° hn[Øn¬ AhnsS hkn°p∂h¿°v Hcp kakvX
Ah-t_m[w D≠mbncn°pI F∂Xv. \mK-cnI {KmaoW `qL-
121
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
S\Isf _m[n-°p∂ XcØnep≈ CS-s]-S-ep-Iƒ, hnhn-[-L-S-
I-߃tN¿∂v Hcp kºq¿WX Fßs\ cq]-s∏-Sp-∂p-sh-∂Xpw,
AXnse \nhm-kn-Iƒ Xß-fpsS Pohn-X-߃°mh-iy-amb ka-
{Khpw A¿∞-]q¿W-hp-amb Hcp N´°q-Smbn Fßs\ AXns\
ImWp∂psh∂Xpw IW-°n-se-Sp-t°-≠-Xm-Wv. At∏mƒ, a‰p-
≈-hsc C\nta¬ A]-cn-Nn-X-cm-bn- Im-WmsX \msa-√m-hcpw
\n¿Ωn-°m≥ ]cn-{i-an-°p∂ "\Ωƒ' F∂-Xns‚ `mK-ambn
ImWm≥ XpSßpw. CtX ImcWØm¬Øs∂, \mK-cn-I-{Km-
aoW ]›m-Ø-e-ß-fn¬, am\pjnI C-S-s]-S-ep-Iƒ kwPm-X-am-
°p∂ \nc¥c-amb am‰-ß-fn¬\n∂pw Ipd®p {]tZißsf
ImØp-kq-£n-°pIbpw kwc£n°pIbpw sNøp∂Xp klm-b-
I-c-am-Wv.
152. ]m¿∏nSan√mbva temIØns‚ ]e `mKßfnepw ˛
{KmaoW taJeIfnepw h≥ \Kcßfnepw ˛ hensbmcp
{]iv\amWv; cmjv{S_P‰pIƒ an°-t∏mgpw Bh-iy-am-b-Xns‚
sNdn-sbm-cwiw am{Xta e`y-am-°p-∂p-≈q. Zcn{Z¿°p am{Xa√,
kaqlØnse a‰pXc°m¿°pw Hcp hoSp kz¥am°pI
Zpjv°camWv. kz¥amsbmcp hoSp≠mbncn°p∂Xp hy‡n-a-
l-Xz-Øn\pw IpSpw_ßfpsS hf¿®bv°pw {][m\s∏´XmWv.
CXp a\pjy-]-cn-ÿnXnimkv{XØnse Hcp apJyhnjbamWv.
IpSn-ep-Iƒ [mcm-f-ap≈ XmXv°m-en-I-]-´-W-߃ Db¿∂p-h-∂n-
cn -°p∂ Nne ÿe-ßfn¬, Ahsb X®pSbv°pItbm
ÿm\{`wiw hcpØpItbm sNømsX, Np‰p]mSpIsf
hnIkn∏n°m≥ km[n°pw. A\m-tcm-Ky-I-c-amb tNcn-I-fntem
A]-I-S-I-c-amb hmS-I-s°-´n-S-ß-fntem ]mh-s∏-´-h¿ Pohn-°p-
tºmƒ, ""Ahsc am‰n-∏m¿∏n-t°-≠Xv AXym-h-iy-ambn hcp∂
kml-N-cy-ß-fn¬ Ah¿°p t¢i-߃°p-ta¬ t¢i-ß-fp-≠m-
Im-Xn-cn-t°-≠-Xn\p aXn-bmb hnhc߃ ap≥Iq´n \¬tI-
≠Xpw, am\y-amb Xma-k-ku-I-cy-߃ hmKvZm\w sNtø-≠Xpw
CXp-ambn t\cn´p _‘-s∏-´n-cn-°p∂ Bfp-Isf Cu {]{In-b-
bn¬ `mK-`m-°p-I-fm-t°-≠Xpw Bh-iy-am-Wv.''118. AtXkabw
Xs∂, XI¿∂p-t]mb Np‰p]mSpIsf ka-\z-bn-∏n®,v kulrZ\K-
c-am-°n -am-‰p-hm≥ k¿§m-fl-IX hn\n-tbm-Kn-t°-≠-Xp-≠v: ""ac-
hn-∏p-f-hm-°p∂ kwi-b-ßsf AXn-Po-hn-°p-Ibpw hyXy-kvX-
cm-b-hsc kwtbm-Pn-∏n-°p-Ibpw Cu DZv{KY-\sØØs∂ hnI-
122
k-\-Øns‚ \qX-\-L-S-I-am°n am‰p-Ibpw sNøp∂ \K-c-߃
F{X at\m-l-cßfmWv! hmkvXp-im-kv{X-]-c-amb cq]-I-ev]-\-
bn¬t]mepw BfpIsf XΩn¬ _‘n∏n°p∂Xpw Iq´ntbmPn
∏n°p∂Xpw AhcpsS ]ckv]c AwKo-ImcsØ -Du´nbpd∏n
°p∂Xpamb ÿe߃\nd™ \Kc߃ F{X BI¿jI
ßfmWv!''119.
153. \K-c -ßfnse Pohn -X--\n -e -hmcw AhnsSbp≈
KXmKXkwhn[m\ßfpambn _‘s∏´ncn°p∂p; AXmIs´,
D]-tbm-Kn-°p-∂-h¿°v ]e-t∏mgpw Gsd t¢i-߃ \evIp∂Xp
amWv. Ht∂m ct≠m t]¿°pth≠nam{Xw HmSp∂ ImdpIƒ,
\KcØn¬ KXm-K-X-°p-cp-°p-≠m-°p-Ibpw aen-\o-I-c-W-Øns‚
\ne Db¿Øp-Ibpw ]p\-cp-≤-cn-°-s∏-Sm\mhmØ Du¿÷w
henb Af-hn¬ D]-tbm-Kn®p Xo¿°pIbpw sNøp∂p. \mK-cn-
I-`q-L-S-\sb \in-∏n°pwhn[w IqSp-X¬ tdmUp-I-fp-sSbpw
]m¿°nwKv ÿe-ß-fp-sSbpw \n¿ΩmWw CXv A\n-hm-cy-am-°p-
∂p. s]mXp-K-Xm-KXØn\p ap≥K-W\ \evtI-≠-Xns‚ Bh-iy-
IX ]e --hnZKv[-cpw AwKo-I-cn-°p-∂-Xm-Wv. F∂ncp∂mepw, P\-
Øn-c°v, Aku-Icyw, ÿnc-X-bn-√mØ tkh-\-߃, kpc-£n-
X-Xz-an-√mbva Chbv°v BfpIsf hnt[bam°p∂ kwhn-[m-\-
ß-fn¬ kmc-amb sa®-s∏-Sp-Ø-ep-Iƒ hcp-Øp-∂n-s√-¶n¬ Bh-
iy-amb Nne \S-]-Sn-Iƒt]mepw kaq-l-Øn\v Ffp∏w kzoIm-
cy-am-I-W-sa-∂n-√.
154. a\p-jy-al-Xz-tØm-Sp≈ BZ-chv, ]e-t∏mgpw \mK-cn-I-
Po-hn-X-Øn¬ P\-ß-f-\p-̀ hn-t°-≠n-h-cp∂ {]iv\-I-ep-jn-X-amb
bmYm¿∞y-ß-fpambn kwL¿jØnemIp∂p. F∂m¬, CXp
\sΩ Nne {KmaoWP\kaql߃°v A\p`hnt°≠nhcp∂
]cnXy‡Xbpw AhKW\bpw I≠ns√∂p \Sn°p∂hcm
°cpXv. Cu {KmaoWP\X ASn-ÿm\tkh-\-߃ \ntj-[n-
°-s∏-´Xpw, Ah-Im-i-ßtfm IqSp-X¬ am\y-amb Hcp Pohn-X-
sØ-°p-dn-®p≈ {]Xo-£tbmt]mepw C√mØ ASn-a-Xz-]-c-amb
kml-N-cy-ß-fn-te°v Npcp-ß-s∏´ Ipd®p sXmgn-em-fn-Iƒ Dƒs∏-
Sp-∂-Xp-amWv.
155. am\-h -] -cn -ÿnXnimkv{Xw Bg-amb as‰mcp
bmYm¿∞y-w Dƒs°m≈p∂XmWv: a\pjyPohnXhpw \ap°p
123
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
klPambXpw IqSp-X¬ al-Ø-c-amb Hcp ]cn-ÿn-Xn-bpsS
krjvSn°v AXym-h-iy-ambXp-amb [m¿anI\nbahpw XΩnep≈
_‘amWXv. ""a\pjy≥ Xo¿®-bmbpw BZ-cn-t°-≠Xpw Xs‚
CjvS-a-\p-k-cn®v Ah\v Zpcp]-tbm-Kn-°m≥ Ign-bm-Ø-Xp-amb Hcp
{]IrXw Ah-\p-ap-≠v''120 F∂ hkvXp-Xsb ASn-ÿm-\-am°n,
_\-UnIvSv 16-˛ma≥ am¿∏m∏m ""a\p-jy]cnÿnXnimkv{X''
sØ°pdn®p kwkmcn®p. \ΩpsS icocwXs∂ ]cn-ÿn-Xn-
bpambpw a‰p Pohn-I-fp-ambpw \sΩ t\cn v́ _‘n-∏n-°p∂p F∂p
AwKoIcn®m¬ aXn-bm-Ipw. temIw apgp-h-s\bpw ]nXm-hmb
ssZh-Øn¬\n∂p≈ Zm\hpw \ΩpsS s]mXp `h-\-hp-ambn
AwKo-I-cn-°p-∂-Xn\v \ΩpsS ico-c-ßsf ssZhn-IZm-\-ambn
kzoI-cn-t°-≠Xv a¿Ω{][m-\-am-Wv. t\sc adn®v, \ΩpsS ico-
c-߃°p-ta¬ \ap°p k¿Δm-[n-]-Xy-ap≠v F∂ Nn¥ \ap-°p
krjvSn-bpsSta¬ k¿Δm-[n-]-Xy-ap≠v F∂ Nn¥-bn-te°v \bn-
°p-∂p. \ΩpsS ico-csØ AwKo-I-cn-°m≥ ]Tn-°pI, AXns\
kwc-£n-°p-I, ]q¿Æ-amb A¿∞-Øn¬ AXns\ _lp-am-\n-
°pI F∂n-h-sb√mw GsXmcp bYm¿∞- am-\p-jnI]cn-ÿn-
Xnimkv{X-Øn-s‚bpw ASnÿm\ LSIßfm-Wv. F∂n¬
\n∂pw hyXy-kvX-amb Hcm-fp-am-bp≈ I≠p-ap-́ -en¬ Rm≥ Fs∂
Xncn-®-dn-bm≥ {]m]vX-am-Ip-∂-Xn\p kz¥w ico-csØ AXns‚
kv{XoXz-Øntem ]pcp-jXz-Øntem hne-a-Xn-t°-≠Xv AXym-h-
iy-am-Wv. Cu coXn-bn¬ ssZhw krjvSn® a‰p ]pcp-j-s‚tbm
kv{Xobp-sStbm {]tXy-I-Zm-\-ß-sf kt¥m-j-tØmsS kzoI-cn-
°m\pw ]c-kv]-cw --t]m-jn∏n°m\pw \ap°p Ignbpw. ""Fßs\
A`n-ap-Jo-I-cn-°Wsa∂v Adnbm-Ø-Xn-\m¬ enwK-t`-ZsØ
C√mbva sNøm-\p≈''121 at\m-`mhw Btcm-Ky-I-c-a-√.
IV. s]mXp-\-∑-sb∂ XXzw
156. kmaq-lnI \oXnimkv{XØns‚ apJyhpw GIo-I-cn-
°p-∂-Xp-amb s]mXp-\-∑-sb∂ XXz-Øn¬\n∂pw am\p-jn-I-]-
cn-ÿnXnimkv{XsØ th¿s]-Sp-Øm-\m-hn-√. s]mXp\∑sb
∂m¬, ""kaq-ln-I-kw-L-ß-sfbpw AXn¬ AwK-ß-fmb hy‡n-
I-sfbpw Ah-bpsS km£m-XvIm-c-Øn-te°v Hcp ]cn[nhsc
kºq¿Æ-ambpw A\m-bm-k-ambpw {]th-in-°m≥ A\p-h-Zn-°p∂
kmaq-ln-I-Po-hn-Xkml-N-cy-ß-fpsS BsI-Øp-I-bmWv.''122.
124
157. ka-{K-hn-I-k\Øn\p≈ ASn-ÿm-\]chpw A\y-h-
XvI-cn-°m-\m-hm-Ø-Xp-amb Ah-Imißfp≈ a\p-jy-hy-‡n-
tbmSp≈ BZ-c-hmWp s]mXp-\-∑-bpsS ASn-ÿm-\-XXzw. k¥p-
en--XXzw D]-tbm-Kn-®psIm≠p kaq-l-Øns‚ BI-am-\-amb t£a-
Øn\pw CS-Ø-´n-ep≈ hnhn[ kwL-ß-fpsS hnI-k-\-Øn\pw
th≠h sNtø-≠Xpw CXns‚ Bh-iy-am-Wv. CØcw kwL-
ß-fn¬ {it≤-b-am-bXv kaq-l-Øns‚ ASn-ÿm\LSI-sa∂
\ne-bn¬ IpSpw-_-am-Wv. F√m‰n\pap]cnbmbn, kmaq-ln-I-k-
am-[m-\hpw, hnX-cW\oXn°p {]tXy-I-]-cn-K-W-\ -\evImsX
t\Sn-sb-Sp -°m≥ Ign-bm-ØXpw Nne {IaoIcWßfm¬
e`n°p∂-Xp-amb kpÿn-c-Xbpw kpc-£n-X-Xzhpw, s]mXp-\∑
A`n-e-jn-°p-∂p. CXp ewLn-°-s∏-Sp-tºm-sg√mw A{Iaw kw`-
hn-°p-∂p. kaqlw samØ-Ønepw, cmjv{Sw {]tXy-I-ambpw s]mXp-
\-∑sb {]Xn-tcm-[n-°m\pw t{]m’m-ln-∏n-°m\pw IS-s∏-´n-cn-
°p-∂p.
158. A\oXn h¿≤n-°p-Ibpw ASn-ÿm\ a\p-jym-h-Im-i-
߃ \ntj[n°-s∏-Sp-∂-h-cp-sSbpw D]-tbm-K-h-kvXp-°-fmbn Icp-
X-s∏-Sp-∂-h-cp-sSbpw kwJy s]cp-Ip-Ibpw sNøp∂ B\p-Im-
enI BtKmf kml-N-cy-Øn¬ s]mXp\∑-bpsS XXzw bp‡n-
k-l-ambpw A\n-hm-cy-ambpw sFIy-Zm¿Vy-Øn\pw \ΩpsS
ktlm-Z-c-cnse G‰hpw ]mh-s∏-́ -h¿°p ap≥K-W\ \evIn-s°m-
≠p≈ Xnc-s™-Sp-∏n\pap≈ £W-am-bn-Øo-cp∂p. Cu Xnc-
s™-Sp∏v, temI-h-kvXp-°-fpsS km¿h-{XnIe£y-Øns‚
A¿∞Xe߃ AwKoIcn°p∂XnemWv ASßnbncn°p∂Xv.
F∂m¬ kphn-ti-j-Øns‚ B\μw F∂ ss«lnImlzm\
Øn¬, Rm≥ ]cm-a¿in-®n-cn-°p-∂-Xp-t]mse123, as‰√m‰nep
ap]cnbmbn th≠Xv, hnizm-kn-I-sf∂ \ne-bn¬ \ΩpsS Bg-
amb t_m[y-ß-fpsS shfn-®-Øn¬ ]mh-s∏-´-h-cpsS henb al-
XzsØ hne-a-Xn-°pIbmWv. Cu Xnc-s™-Sp∏v bYm¿∞Øn¬
s]mXp\∑ ^e-{]-Z-ambn t\Sn-sb-S-pt°-≠-Xn\v AXy-¥m-t]-
£n-X-amb [m¿anI ISa-bm-sW∂p ImWm≥ \mw \ap°v Np‰pw
H∂p ItÆm-Sn-t°-≠-tX-bp-≈p.
V. Xe-ap-d-Iƒ°n-S-bnse \oXn
159. s]mXp-\-∑-sb∂ Bibw `mhn-X-e-ap-d-I-fn-te°pw
hym]n®p InS-°p∂p. \ΩpsS s]mXp `mK-t[-bsØ Ah-K-Wn-
125
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
°p-∂-Xp-sIm-≠p≈ lm\n-I-c-amb ^e-߃ Fs¥m-s°-bm-
sW∂v BtKm-f-km-º-ØnI {]Xn-k-‘n-Iƒ thZ\mP\Iamw
hn[w hy‡-am-°n. \ap°p ]ntº hcp-∂-hcpw B ^eßfn¬
\n∂v Hgn-hm-°-s∏-Sp-∂n-√. Xe-ap-d-Iƒ°n-S-bnse sFIy-
Zm¿VysØ am‰n\n¿Øn kpÿn-c-amb hnI-k-\-sØ-°p-dn®p
\ap°p kwkm-cn-°m-\m-hn-√. ̀ mhn-X-e-ap-d-Iƒ°p \Ωƒ ssIam-
dm≥ t]mIp∂ temI-Øns‚ Ah-ÿ-sb-°p-dn®p Nn¥n-°m≥
XpS-ßp-tºmƒ Imcy-߃ hyXy-kvX-ambn \Ωƒ t\m°n-
°mWpw. \ap°p kuP-\y-ambn e`n® Hcp Zm\-amWv Cu temI-
sa∂pw AXp a‰p-≈-h-cp-ambn ]¶p-sh-bvt°-≠-Xm-sW∂pw \Ωƒ
Xncn-®-dnbpw. temIw \ap°p ̀ c-ta¬∏n-°-s∏-´n-cn-°p-∂-Xn-\m¬,
Imcy-£-a-Xbpw DXv]m-Z-\-£-a-Xbpw ]q¿Æ-ambpw hy‡n-]-c-
amb t\´sØ am{Xw e£yw hbv°p∂ Xc-Øn¬ Xo¿Øpw
D]-t`m-K-]-c-amb am¿§-Øn-eqsS bmYm¿∞y-ßsf \ap°p Z¿in-
°m-\m-hn-√. Xe-ap-d-Iƒ°n-S-bn-se sFIy-Zm¿Vyw sF—n-I-a√;
\Ωƒ kzoI-cn-®n-cn-°p∂ Cu temIw \ap°p ]n∂mse hcp-
∂-h-cp-tS-Xp-Iq-Sn-bm-I-bm¬ CXp \oXnsb kw_-‘n-°p∂
ASnÿm-\-]-c-amb Hcp {]iv\-am-Wv. \oXn-bpsS Cu ISa AwKo-
I-cn-°-W-sa∂p t]m¿®p-Ko-knse sa{Xm-∑m¿ \sΩ Blzm\w
sNbvXp: ""kzoIcn°-ens‚ bp‡nbpsS `mK-amWv ]cn-ÿn-Xn.
ASp-Ø-Xn-te°p \n›ba-mbpw ssIamdm\mbn Hmtcm Xe-ap-
dbv°pw \evIs∏Sp∂ hmbv]- h-kvXp-hm-WnXv.''124. Cu hnim-e-
ho -£-W-w ka{Kamb Hcp ]cnÿnXnimkv{XØns‚
apJap{ZbmWv.
160. F{]-Im-c-ap≈ Hcp temI-amWp \ap°p ]ntº hcp-∂-
h¿°pw Ct∏mƒ hf¿∂p-h-cp∂ Ip™p-߃°pw \evIp-hm≥
\mw B{K-ln-°p-∂-Xv? CXp ]cn-ÿn-Xn-sb-am{Xw kw_-‘n-
°p∂ tNmZy-a√; L´w L´ambn kao-]n-t°≠ Hcp hnjbhp-
a√. F{]-Im-c-ap≈ Hcp temI-amWp \Ωƒ Ah-ti-jn-∏n-t°-
≠Xv F∂p \tΩm-Sp-Xs∂ tNmZn-°p-tºmƒ BZyw \Ωƒ Nn¥n-
°p-∂Xv, AXns‚ s]mXp-hmb Zni-sbbpw AXns‚ A¿∞-
sØbpw aqey-ß-sfbpw Ipdn-®m-Wv. CØcw Bg-ap≈ hnj-b-
ß-fp-ambn \Ωƒ a√nSp∂n-s√-¶n¬ ]cnÿnXntbm--Sp≈ \ΩpsS
]cnKW\ Imcy-amb ^e-߃ Df-hm-°p-sa∂v Rm≥ Icp-Xp-
∂n-√. F∂m¬, CØcw hnj-b-ßsf \Ωƒ ss[cy-]q¿hw
126
A`n-ap-Jo-I-cn-®m¬, a‰p Nne ap\-bp≈ tNmZy-ß-fn-te°p XSp-
°m-\m-hmØhn[w \bn-°-s∏-Spw: Cu temI-Øn¬ \ΩpsS Pohn-
X-Øns‚ e£y-sa-¥mWv? F¥p-sIm≠p \man-hnsS Bbn-cn-
°p∂p? \ΩpsS {]hrØn-I-fp-sSbpw A≤zm-\-ß-fp-sSbpw e£y-
sa-¥mWv? \sΩ-s°m≠p ̀ qan°v F¥v Bh-iy-am-Wp-≈Xv? AXn-
\m¬, `mhn-X-e-apd-I-sf-°p-dn®p \mw Icp-X-ep-≈-h-cm-bn-cn-°-W-
sa∂v shdpsX ]d-™-Xp-sIm≠pam{Xw H∂pw BIp-∂n-√. A]-
I-Sm-h-ÿ-bn-em-bn-cn-°p-∂Xp \ΩpsSXs∂ al-Xz-am-sW∂p
\Ωƒ a\-kn-em-°-Ww. hmk-tbm-Ky-amb Hcp {Klw `mhn-X-e-
ap-dbv°p \evIp-I-sb-∂Xp {]Y-ahpw {][m-\-hp-ambn \sΩ B{i-
bn-®n-cn-°p-∂p. Cu hnjbw \sΩ \mS-Io-b-ambn _m[n-°p∂
H∂m-Wv. ImcWw, `qan-bnse \ΩpsS hn{]hmkØns‚ BXy-
¥n-I- A¿∞-hp-ambn CXp _‘-s∏-´n-cn-°p-∂p.
161 . k¿h\misØ-°p -dn -®p≈ {]h-N -\ -ßsf
]cnlmktØmsStbm Ah-⁄-tbm-sStbm ImWm\mhn√.
\Ωƒ hcpwXe-ap-dbv°p ssIamdp∂Xp Ah-in-jvS-ßfpw
Xcnip`qanbpw amen-\y-ß-fp-am-bn-cn-°pw. D]-t`m-K\nc°v, amen-
\yw, ]mcn-ÿn-XnIam‰-߃ Ch-bpsS KXn-thKw `ua{K-l-
Øns‚ £a-Xsb hen-®p-ap-dp-°p-∂-Xn-\m¬ Aÿn-c-amb
\ΩpsS B\p-Im-enI PohnXcoXn, Ct∏mƒXs∂ temI-Øns‚
hnhn[ ̀ mK-ß-fn¬ CSbv°nsS kw -̀hn-®p-sIm-≠n-cn-°p∂, {]Ir-
Xn-Zp-c-¥-ßsf Xzcn-X-s∏-Sp-Øp-Itb D≈p. Ct∏mƒ D≈
Ak¥p-en-Xm-h-ÿ-bpsS {]Xym-Lm-X-߃ Ipd-bv°m≥, ChnsS
Ct∏mƒ \Ωƒ sNøp∂ \n¿Wm-b-I-amb CSs]SeneqsS
am{Xta km[n--°pIbp≈p. Zmcp-W-amb ]cn-WnX^e-߃ t\cn-
Sm≥ t]mIp-∂-h-tcmSp adp]Sn ]dbm≥ \ap°p≈ _m≤yXsb-
∏‰n ]cn-Nn-¥n-t°-≠Xv Bh-iy-am-Wv.
162. Cu sh√p-hnfn Kuch]q¿hw Gs‰-Sp-°m-\p≈
\ΩpsS _p≤n -ap´ v , ]cn -ÿnXnbpsS A[x -] -X -\sØ
XpS¿∂p≠mIp∂ [m¿anI kmwkvIm-cnI A[-x]-X-\-hp-ambn
Gsd _‘-s∏-́ n-cn-°p-∂p. DØ-cm-[p-\nI temI-Ønse BfpIƒ
A\n-b-{¥n-X-amb hy‡nhmZØns‚ A]ISØnemWv. \ΩpsS
kaq-l-Øns‚ \nch[n {]iv\-ßfpw kXzcXr-]vXn°pth≠n-
bp≈ hy‡ntI{μo-Ir-X- kwkvIm-c-hp-ambn _‘-s∏-´n-cn-°p-
∂p. IpSpw-_˛kmaqly-_‘ßfnse {]Xnk‘nIfpsSbpw A]-
127
ka{K]cn-ÿnXnimkv{Xw
cs\ AwKoIcn°m\p≈ sshjayØns‚bpw ImcyØn¬
\ap°nXp ImWm\mIpw. amXm-]n-Xm-°ƒ Bth-i-I-chpw ]mgm-
°p-∂-Xp-amb D]-t`m-K-Øn-te°p Nmbvhp≈-h-cm-sW-¶n¬, CXv
Ah-cpsS Ip´n-Isf _m[n-°p-w; kz¥-am-sbmcp hoSp Xc-s∏-Sp-
Øp-∂-Xpw Hcp IpSpw_w sI´n∏Sp°p∂Xpw Ah¿°p ZpjvI-c-
am-bn-Øo-cp-Ibpw sNøpw. F∂p Xs∂-bpa√, hcpwXe-ap-d-sb-
°p-dn®p Kuc-h-ambn Nn¥n-°m-\p≈ \ΩpsS Ign-hn-√mbva
C∂sØ \ΩpsS Xmev]-cy-ß-fpsS taJesb hnime-am-°p-
∂-Xn\pw hnI-k-\-Øn¬\n∂p Hgn-hm-°-s∏-´-h¿°p ]cn-K-W\
\¬Ip-∂-Xn\pap≈ \ΩpsS {]m]vXn-bn-√m-bva-bp-ambn _‘-s∏-
´n-cn-°p-∂p. `mhn-bnse Zcn-{Zsc am{X-a√, C∂sØ Zcn{Zscbpw
\Ωƒ Hm¿°Ww; Fs¥∂m¬, AhcpsS Cu `qan-bnse
PohnXw {lkzambXn\m¬ Ah¿°p ImØp-\nev]p XpS-cm≥
Ignbn√. AXp-sIm≠v, ""Xe-ap-d-Iƒ°n-S-bnse sF-Iy-Zm¿Vy-
sØ-°p-dn-®p≈ icn-bmb Ah-t_m-[-tØm-sSm∏w Xe-ap-d-Iƒ°p-
≈nse sFIy-Zm¿Vy-sØ-°p-dn-®p≈ \ho-I-cn-°-s∏´ Ah-
t_m[hpw ASn-b-¥n-c-amb [m¿anImh-iy-am-Wv.125
128
A≤ymbw 5
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw
am¿KtcJ
163. \mw A[n-h-kn-°p∂ {KlØns‚ hn≈epIfpw ]mcn-
ÿn-XnI A[x-]-X-\-Øns‚ Kl-\-amb am\p-jnIImc-W-ßfpw
Nq≠n-°m-Wn-®p-sIm≠v, \ΩpsS Ct∏m-gsØ Ahÿ hni-I-
e\w sNøp-hm-\mWp Rm≥ CXp-hsc ]cn-{i-an-®-Xv. bmYm¿∞y-
sØ°pdn®p≈ Cu ]cn-Nn-¥-\w-X-s∂, \b-Øn-epw a‰p {]h¿Ø-
\-ssi-en -bnepw hcp -tØ≠ am‰ -Øns‚ Bh-iy -I -X
hy‡am°nbn´p≠v. - F¶n-epw, \sΩ Ct∏mƒ hebw sNøp∂
kzbw-\m-i-Øns‚ Npgn-bn¬\n∂pw c£-s∏-Sp-∂-Xn\p \sΩ
klm-bn-°p∂ kwhm-Z-Øns‚ {][m-\-am¿K-߃ kw{K-l-ambn
Ah-X-cn-∏n-°m≥ \Ωƒ Ct∏mƒ {ian°p-∂p.
I. ]cn-ÿn-Xn-sb-°p-dn-®p≈ A¥¿t±-io-b -Iq-́ m-bva-bnse
kwhmZw
164. Ign™ \q‰m-≠ns‚ a[y-Im-e-L-´-Øns‚ Bcw-`w-ap-
X¬, [mcmfw {]Xn-k-‘nIsf AXn-Po-hn-®v, \ΩpsS {Klw Hcp
amXr-tZiam-sW∂pw a\p-jy-h¿Kw apgp-h\pw s]mXp-̀ -h-\-Øn¬
Pohn-°p∂ Hscm‰ P\-X-bmsW∂pap≈ t_m[yw hf¿∂p-sIm-
≠n-cn-°p∂p. \sΩ-sb√mw {Kkn-°p∂ Nne Pohn-X-ssi-en-I-
fp-sSbpw Dev]m-Z-\˛D]-t`m-K-co-Xn-I-fp-sSbpw Zqjy-̂ eßsf°p-
dn®p ]c-kv]-cm-{in-X-temIw \sΩ Ah-t_m-[-ap-≈-h-cm-°p-∂p.
am{X-a-√, Nne cmPy-ß-fpsS kzm¿∞-Xmev]cyßsf kwc-£n-
°p-∂-Xn\pth≠n-b-√, AXn-t\-°mƒ D]-cn-bmbn, BtKm-f-
Imgv®∏mSn¬\n∂pw ]cn-lm-c-߃ \n¿t±-in-°-s∏-Sp-∂ps≠∂v
Dd-∏p-h-cp-Øp-hm≥ CXp \sΩ t{]cn-∏n-°p-∂p. s]mXp-{I-a-tØm-
Sp-Iq-Snb Hcp temIw F∂ XXz-sØ-°p-dn®p Nn¥n-°m≥ ]c-
kv]-cm-{i-bXzw \sΩ IS-s∏-Sp-Øp-∂p. kmt¶-Xn-I-ambn hfsc
129
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
henb ]ptcm-KXn sIm≠p-h-cp-∂-Xn¬ {]tXy-I-amb ]¶p-h-ln®
A\-\y-amb Cu kma¿∞yw-X-s∂, temI-hym-]-I-ambn Kpcp-X-
c-amb ]mcn-ÿn-Xn-Ihpw kmaq-ln-I-amb {]iv\-߃ ssIImcyw
sNøp-∂-Xn\v ]cym-]vX-amb hgn-Iƒ Is≠-Øp-∂-Xn¬ ]cm-Pn-
X-am-sW∂v CXp-hsc sXfn-bn-®p. cmPy-ß-fpsS ̀ mK-Øp-\n-∂p≈
GI-]-£o-b-amb {]h¿Ø-\-߃hgn ]cn-l-cn-°m≥ km[n-
°mØ Kl-\-amb {]iv\-߃ kz¥-\n-e-bn¬ A`n-ap-Jo-I-cn-
°p-∂-Xn\v Hcp BtKmf A`n-{]m-b-k-a-\zbw AXy-¥m-t]-£n-
X-am-Wv. AØcsamcp A`n{]mbka\zbw, kpÿnchpw sshhn-
[y-]q¿Whpamb Irjn-co-Xn, ho≠pw D]-tbm-Kn-°m-hp-∂Xpw aen-
\o-I-cWw Ipd-hp-≈-Xp-amb Xc-Øn-ep≈ Du¿÷-Øns‚ hnI-
k-\w, Du¿÷-Øns‚ IqSpX¬ ^e{]Zamb D]-tbm-K-Øns‚
t{]m’m-l-\w, kap{Zhn`hßfpsSbpw h\hn`hßfpsSbpw Dd-
hn-S-ß-fpsS Imcy£aamb D]tbmKw, km¿h-{Xn-I- IpSnsh≈
e`yX Ch-bn-te°v \bn-°p-∂p.
165. amc-I-amb aen-\o-I-c-W-Øn\p Imc-W-amb t^mkn¬
C‘-\-ß-fpsS ˛ {]tXy-In-®v, I¬°-cn, s]t{Smfnbw FÆ,
Ipd™ Af-hn¬ {]Ir-Xn-hm-X-Iw F∂nhbpsS ̨ D]-tbm-KsØ
ASn-ÿm-\-s∏-Sp-Øn-bp≈ kmt¶-Xn-I-hnZy Xma-kw-hn\m
L´wL´ambn am‰n ]pXnbh Is≠tØ≠XmsW∂p \ap-°-
dn-bmw. Gh¿°pw Ic-K-X-amb, ]p\x-ÿm-]n-°m-hp∂ Du¿÷
Dd-hn-S-߃ hnI-kn-∏n-°p-∂-Xn¬ henb ]ptcm-KXn D≠m-bn-
s√-¶n¬, {lkz-Im-e-]-cn-lm-c-߃ Is≠-Øp-I-tbm, c≠p Xn∑-
I-fn¬ Ipd-™Xp sXc-s™-Sp-°p-Itbm sNøpI F∂Xp
\ymbamIpw. F∂m¬, Cu Du¿÷-]-cn -h¿Ø-\-Øn\p
sImSpt°≠nhcp∂ hnebpsS DØ-c-hm-Zn-XzsØ kw_-‘n®p
]cym-]vX-amb [mc-W-bn-se-Øm≥ A¥mcmjv{Skaq-l-Øn\v
C\nbpw Ign-™n-´n-√. C°-gn™ ]Xn-‰m-≠p-I-fn¬, ]cn-ÿn-
Xn-{]-iv\-߃ ]cn-K-W-\m¿l-amb s]mXp-kw-hm-Z-Øn\p Imc-
W-am-bn-Øo¿∂p. IqSm-sX, sshhn-[yhpw, {]Xn-⁄m-_-≤-hpw,
DZm-c-hp-amb ]uc-{]-Xn-I-c-W-߃°v CXp cq]w sImSp-Øn-´p-
≠v. \ΩpsS temIw A`n-ap-Jo-I-cn-°p∂ sh√p-hn-fn-I-tfmSp s]mcp-
Ø-s∏-Sp∂ coXn-bn¬ {]Xn-I-cn-°p∂Xn¬ cmjv{So-b, hym]m-c-
ta-J-e-Iƒ hfsc aμ-K-Xn-bn-em-Wv. Ncn-{X-Ønse G‰hpw \ncp-
Ø-c-hm-ZnXz]c-amb Ime-L´-ß-fn¬ H∂mbn hymh-km-bn-I-hn-
130
π-h-Øn-\p-ti-j-ap≈ Ime-L´w kvacn-°-s∏-Spw. F∂n-cp-∂m-epw,
Ccp-]-Øn-sbm∂mw \q‰m-≠ns‚ Bcw-`-Im-e-L-´-Øn-ep≈ a\p-
jykaqlw, Ime-L-´-Øns‚ Kuc-hm-h-l-amb DØ-c-hm-Zn-Xz-
߃ DZm-c-X-tbmsS Gs‰-Sp-Ø-Xns‚ t]cn¬ Hm¿Ωn-°-s∏Spw
F∂p {]Xo-£n-°p-hm≥ Imc-W-ap-≠v.
166. ]uc-k-aq-l-Ønse hnhn[ {]ÿm-\-ß-fpsS ]cn-{i-
a^eambn BtKm-f-X-e-Øn¬, ]mcn-ÿn-Xn-I-{]-ÿm-\-߃
Imcy-am-{X-{]-k-‡-amb apt∂-‰-߃ \S-Øn-bn-́ p-≠v. -Ah-sb√mw
ChnsS ]cma¿in°p-I-sb-∂-Xpw, Ah-cpsS kw`m-h-\-I-fpsS
Ncn{Xw AhtemI\w sNøp-I-sb-∂Xpw hfsc Akm-[y-amb
Imcy-am-Wv. F¶nepw, AhcpsS {]bXv\ßfpsS ̂ eambn, ]mcn-
ÿn-XnI hn-j-b-߃ h¿≤n®tXmXn¬ s]mXp-Im-cy-]-cn-]m-Sn-
I-fn¬ ÿm\w Is≠-Øp-∂-Xn\pw IqSpX¬ Zo¿L-ho£Wap≈
kao-]-\-߃ kzo-I-cn-°p-∂-Xn\pw Imc-W-am-bn-Øo¿∂p. F∂n-
cp-∂m-epw, ]cn-ÿn-Xnsb kw_-‘n®v ASp-Ø-bnsS Ign™
temI D®-tIm-Sn-Iƒ {]Xo-£n-®n-S-tØmfw hnPbw I≠n-√.
Fs¥∂m¬, cmjv{So-b- C—m-i-‡nbn√mbva -aqew ]cn-ÿn-
Xnsb kw_-‘n®v A¿∞-]q¿Æhpw ^e-{]-Z-hp-amb BtKm-f-
[m-c-W-bn-se-Øm≥ Ah¿°p km[n-®n√.
167. dntbm Un sP\o-tdm-bn¬h®v 1992 ¬ \S∂
`uaD®tImSn FSp-Øp-]-d-b-Ø-°-Xm-Wv. ""kpÿnc hnI-k-\-
Øn¬ tI{μ-]-cn-K-W\ a\p-jy-h¿§-Øn-\mWv'' F∂v AXp
{]Jym-]n-®p.126 1972 se tÃm°v tlmw {]Jym-]-\Øns‚ Nph-Sp-
]n-Sn-®v, `qan apgp-h-s‚-bpw ]mcn-ÿn-Xn-I-L-S\ kwc-£n-°m≥
A¥¿t±-in-b-k-l-I-cWw Cu ktΩ-f\w Bhiy-s∏-´p. IqSm-
sX, aen-\o-I-cWw \S-Øp∂ hy‡n AXns‚ DØchmZnXzw
Gs‰Sp°m\p≈ IS-∏m-Spw, \n¿±njvS ]≤-Xn-I-fp-sSbpw {]h¿Ø-
\-ß-fp-sSbpw ]mcn-ÿn-Xn-I- BLmXw \n¿Wbn-°p-hm-\p≈
Npa-X-ebpw ktΩ-f\w Nq≠n-°m-´n. lcnXKrlhmXIßfpsS
A¥-co-£-Øn-ep≈ tI{μo-I-cWw Ipd-bv°p-hm\pw AXp-hgn
BtKm-f-Xm-]-\-{]-h-W-Xsb Zp¿_-e-s∏-Sp-Øphm\pw ktΩ-f\w
e£yan´p. ssPh-ssh-hn -[y-sØ-°p-dn®v Hcp kwbp‡
[mcWbpw {]h¿Ø-\-]-≤-Xn-tbm-Sp-Iq-Snb Hcp Imcy-]-cn-]m-Snbpw
ktΩ-f\w {Ia-s∏-Sp-Øn. h\-ßsf kw_-‘n® XXz-߃
131
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
ktΩ-f\w {]Jym]n°p-Ibpw sNbvXp. Cu ktΩ-f\w bYm¿∞-
Øn¬ aptºm-´p≈ Hcp Nph-Sp-h-bv∏pw Cu ImeØn\p ap∂-dn-
bn∏p \evIp-∂-Xpambn-cp-∂p-sh-¶n-epw, CXns‚ Xocp-am-\-߃
Imcyambn \S-∏n-em-°s∏´n√. \nb-a-ew-L-\-Øn\p in£,
ImemImeßfnse AhtemI\w, ta¬t\m-´-Øn\v A\p-tbm-
Py-amb kwhn[m\w Ch-bpsS A`m-h-amWv Cu Ah-K-W-\bv°v
Imc-Ww. Cu ktΩ-f\w {]Jym-]n® \S-]-Sn-Iƒ Imcy-£-a-ambpw
Ffp-∏-Ønepw {]tbm-K-Øn¬ hcpØn-°m-Wp-hm≥ Ct∏mgpw
ImØn-cn-°p-∂p.
168. Cu cwKØp Nne {Inbm-flI A\p-`-h-ß-fp-ap-≠v.
DZmlcWØn\v, A]-I-S-km-≤yX \nd™ amen-\y-ß-sf-°p-
dn®p≈ t_bvk¬ I¨sh≥j≥ ]pds∏Sphn® {]kvXmh\,
AXn¬ ImWs∏Sp∂ am\ZWvU߃, \nb-{¥W߃
F∂nhbm¬ {it≤bamWv. IqSm-sX, hwi-\m-i-`o-jWn t\cn-
Sp∂ h\y-ar-K-ß-fp-sSbpw kky-Pm-e-ß-fp-sSbpw A¥¿t±-io-
b -hym -]m -csØ XS-bp∂ ktΩ-f -\w, \nbaewL\w
Is≠Øm\p≈ -k-μ¿i\w t{]m’m-ln-∏n-°p-∂p. Hmtkm¨
]mfn-bpsS kwc-£-WØn\mbp≈ hnb∂m I¨sh≥js‚
{ia^eambpw AXp \S∏n¬ hcpØm\p≈ tam¨{Sn-b¬ s]cp-
am-‰-®-´-Øn-eq-sSbpw AXns‚ t`Z-K-Xn-I-fn-eq-sSbpw Hmtkm¨
]mfn-bpsS inYn-eo-I-cWw F∂ {]iv\Øn\v Fsd°pd
]cnlmcamsb∂p tXm∂p∂p.
169. ssPh-ssh-hn-[y-Øns‚ kwc-£-Ww, acp-`q-an-h-Xv°-
c-W-hp-ambn _‘-s∏´ {]iv\-߃ F∂nhbn¬, Imcyamb
]ptcm-KXn D≠mbn´n√. Imem-h-ÿ-mhy-Xn-bm-\sØ kw_-‘n®v
apt∂-‰-߃ timN-\o-b-am-b -hn-[-Øn¬ Ipd-hm-Wv. lcnXKrl
hmXI߃ IpdbWsa¶n¬ G‰hpw i‡hpw G‰hpw IqSp-
X¬ aen-\o-I-cWw \S-Øp-∂-Xp-amb cmPy-ß-fpsS ̀ mK-Øp-\n∂v
kXy-k-‘-Xbpw ss[cyhpw DØ-c-hm-Zn-Xz-t_m-[hpw Bh-iy-
am-Wv. kpÿnc hnI-k-\-sØ-°p-dn-®p≈ sFIy-cm-jv{S-kw-L-S-
\-bpsS ktΩf\w, ""dntbm +20'' (dntbm Un sP\otdm 2012),-
hym]Iamb am\ßfp≈Xpw, F∂m¬ ^e{]m]vXnbnse
ØmØXpamb Hcp tcJ ]pd-Øn-d-°n. BtKm-f-s]m-Xp-\-∑-tb-
132
°mƒ kz¥w cmPy-Xm-Xv]-cy-߃°p {]m[m\yw sImSp°p∂
\ne]mSpaqew,- A¥¿t±-iob IqSn-bm-tem-N-\-Iƒ°p Imcy-am-
{X-{]-k-‡-amb ]ptcm-KXn D≠m-°m≥ Ign-™n-√. \Ωƒ
ad®phbv°p-hm≥ {ian-°p-∂-h-bpsS ]cn-Wn-X-^-e-߃ A\p-`-
hn-°p-∂-h¿, a\-km-£n-bp-sSbpw DØ-c-hm-Zn-Xz-t_m-[-Øn-s‚bpw
Cu ]cm-Pbw Hcn-°epw ad-°p-I-bn-√. Cu Nm{In-I-te-J\w
Xøm-dm-°-s∏-´p-sIm-≠n-cp∂ Ah-k-c-Øn¬t∏mepw, kwhmZw
Xo{h-am-bn-s°m-≠n-cn-°p-∂p. \Ωƒ hnizm-kn-Iƒ Ct∏mƒ \S-
°p∂ N¿®-I-fn¬\n∂pw {Inbm-fl-I-amb Hcp A\-¥-c-̂ -e-Øn-
\p-th≠n ssZh-tØmSv At]-£n-°p-∂-Xn¬ ]cm-P-b-s∏-S-cp-Xv.
\ΩpsS hnth-I-iq-\y-amb Ime-hn-fw-_-ß-fpsS ^e-߃ hcpw-
X-e-ap-d-Iƒ A\p-`-hn-°p-hm-\n-S-hc-cp-Xv.
170. aen-\o-I-cn-°-s∏´ hmX-I-Øns‚ ]pd-¥-≈¬ Ipd-bv°p-
∂-Xn-\p-X-Ip∂ Nne \b--߃, ]mcn-ÿn-Xn-I-sNehpIfpsS
A¥¿t±-io-b-h-Xv°-cWw Bh-iy-s∏-Sp∂p-≠v. IqSpX¬ hyh-
km-b--h-Xv°-cn-°-s∏-´n-cn-°p∂ cmPy-ß-tfmSp Xpe\w sNøp-
tºmƒ, amen-\y-ß-fpsS ]pd-¥-≈¬ Ipd-bv°p-I-sb-∂Xp hn`-
h-tijn Ipd™ cmPy-ßsf kw_-‘n®p hfsc `mc-ta-dnb
Hcp \ntbm-K-am-Wv. CXv Ah-cp-sS-ta¬ Npa-Øp-∂Xv A]m-b-
km-≤yX Df-hm-°pw. AØcw \nb{¥W-߃ hnI-k\w hfsc
Bh-iy-ap≈ cmPy-ß-fpsSta¬ ASn-t®-ev∏n-°p-∂Xv Ahsc
in£n-°p-∂-Xn\p Xpey-am-Wv. CXphgn, ]cn-ÿnXnkwc-£-W-
Øns‚ ad-hn¬ as‰mcp A\oXnIqSn ASnt®ev∏n°s∏Sp∂p.
Chn-sSbpw, Zcn-{Z-cmWv CXn\p hne-sIm-Sp-t°-≠n-h-cp-∂-Xv. CXv
Ah-cpsS kmº-Øn-I-ta-J-esb hf-sc-tbsd _m[n-°pw. Imem-
h-ÿ-mhy-Xn-bm-\-Øns‚ ]cnWnX^e-߃ hcm-\n-cn-°p∂ hf-
sc-°m-e-tØ°v A\p-`-h-s∏-Sp-sa-∂-Xn-\m¬, I¿i-\-amb am¿K-
߃ Ct∏mƒ kzoI-cn-®m-epw, hn -̀h-tijn Ipd™ cmPy-߃°v,
CXn -\p -aptº Df -hm -°-s∏´ BLmXßfpsS ^ew
eLqIcn°m≥ klmbw Bh-iy-ap-≠v. Cu kml-N-cy-Øn¬,
s]mXp-hmb, AtX-k-abw, hyXn-cn-‡-amb Hcp DØ-c-hm-Zn-Xz-
t_m-[-Øns‚ Bh-iy-ap-≠v. s_mfo-hn-bm-bnse sa{Xm-∑m¿
{]kvXm-hn-°p-∂-Xp-t]m-se, ""lcnXKrlhmXIßfpsS AXn-
am-{X-amb ]pd-¥-≈-¬ AhKWn®v, hyh-km-b-h-Xv°-c-W-Øn-
133
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
eqsS Db¿∂ \ne-bn¬ A`n-hr-≤n-bp-≠m-°nb cmPy-߃°v,
X߃hgn D≠mb {]iv\-߃°v ]cn-lmcw ImWp-hm-\p≈
henb DØ-c-hm-Zn-Xz-ap-≠v.''127
171. Im¿_¨ \nt£-]-߃ (carbon credits) hmßp-Ibpw
hnev°p-Ibpw sNøp∂ \b-X{¥w temIhym]Iamb Dul
°®hS-Øns‚ ]pXnb hyh-ÿ-I-fn-te°v \bn-°pw. F∂m¬,
AXp aen-\o-Ir-X-hm-X-I-Øns‚ ]pd-¥≈¬ Ipd-bv°m≥ klm-
bn-°n-√. Cu coXn, ]cn-ÿn-Xn-tbm-Sp≈ HcpXcw -{]-Xn--_≤X
F∂ \mSy-Øn¬ hf-sc-s∏-s´∂p \S-∏n-em-°m-hp∂ Hcp ]-cn-
lm-c-am¿K-ambn tXm∂p-sa-¶n-epw, Ct∏m-gsØ kml-Ncyw Bh-
iy-s∏-Sp-∂- Hcp kaqe-]-cn-h¿Ø\w hcp-Øm≥ CXv Hcp hn[-
Ønepw A\p-h-Zn-°p-∂n-√. CXp shdp-samcp AS-hp-\bw am{X-
am-Wv. Nne cmPy-ß-fp-sSbpw Nne hn`m-K-ß-fp-sSbpw Aan-X-
amb D]-t`mKw \ne-\n¿Øm≥ am{Xta Cu AS-hp-\bw D]-I-
cn-°q.
172. Zcn-{Z-cm-Py-ßsf kw_-‘n-®v, ISpØ Zmcn{Zyw
\n¿Ωm¿÷\w sNøp-I,- A-h-cpsS P\-ß-fpsS kmaq-ly-]p-tcm-
KXn h¿≤n-∏n-°pI Ch-bmbncn°Ww ap≥K-W-\m¿l-amb hnj-
b-߃. AtX-k-a-bw, Ah-cpsS P\-ß-fn¬ {]tXy-Im-\p-Iq-ey-
߃ A\p-`-hn-°p∂ Nne hn`m-K-ßfn¬ Bt£-]m¿l-am-b X-
c-Øn-ep≈ D]-t`m-K-ssi-enbps≠∂v AwKo-I-cn-°p-I-bpw, hfsc
^e-{]-Z-ambn Agn-a-Xn-tbmSp s]mcp-Xp-Ibpw sNø-Ww. AXp-
t]m-se-X-s∂, aen\oIcWw Ipd™ Du¿t÷m-ev]m-Z\coXnIƒ
hnIkn∏ns®Sp°m≥ Ah¿ ISs∏´ncn°p∂p. A{]-Imcw
sNøm≥ IgnbWsa¶n¬, `qan-bn¬ ISpØ aen-\o-I-c-Ww-
hcpØns°m≠pXs∂ henb ]ptcm-KXn t\Snb cmPy-ß-fpsS
klmbw Ah¿°v Bh-iy-am-Wv. kºp-jvS-amb kutcm¿÷-
Øns‚ {]tbm-P-\-sa-Sp-°-W-sa-¶n¬, [\-k-lm-b-Øn-s‚bpw
kmt¶-Xn-I-hn-Zy-bp-sSbpw Bh-iy-ap-≠v. CXp-h-gn, hnIkzccmPy-
߃°v, kmt¶-Xn-I-hn-Zy-bpsS ssIam-‰w, kmt¶-Xn-I-k-lm-bw,
kmº-ØnI Dd-hn-S-߃ F∂n-h-bn-te°v {]th-i\w e`n-°p-
∂p. F∂m¬, Ah-cpsS bYm¿∞ -km-l-N-cy-ßfpambn
Xpe\wsNøptºmƒ Bhiyambncn°p∂Xnepw hfsc Ipd™
tXmXn¬ am{Xta Ch e`n°p∂p≈p. F¥psIms≠∂m¬,
134
""ASnÿm\kuIcy߃ GXp kmlNcyØn\pth≠n cq]
Iev]\ sNøs∏´ncn°p∂pthm, AhnsS Ah XΩnep≈
s]mcpØw ]cym-]vX-amb coXn-bn¬ \n¿Wbn-°s∏´n-´n-√.''128
Imem-h-ÿ-mhy-Xn-bm-\-Øns‚ A]m-b-km-≤y-X-I-tfmSp Xpe\w
sNøp-tºmƒ, Ch-bpsS sNehv hf-sc-°p-d-hm-bn-cn -°pw.
Fßs\bmbncp∂mepw, Ch {]mY-an-I-ambn, P\-ß-ƒ XΩn-
ep≈ ZrV-_-‘sØ ASn-ÿm-\-s∏-Sp-Øn-bp≈ [m¿an-I -Xo-
cp-am\ßfmWv.
173. \S∏nem°mhp∂ A¥mcmjv{S DS-º-Sn-Iƒ ASn-b-
¥ncambn Bh-iy-am-Wv. Imc-Ww, {]mtZ-in-Im-[n-Im-cn-Iƒ ]e-
t∏mgpw ^e-{]-Z-amb CS-s]-S-en\p tijn-bp-≈-h-c-√. Hmtcm-cp-
Ø-cp-sSbpw ]c-am-[n-Im-csØ ]c-kv]cw am\n-°p-∂ -hn-[-Øn-
em-bn-cn-°Ww cmjv{S-߃ XΩn-ep≈ _‘-߃. F√m-h-scbpw
_m[n-°p∂ {]mtZ-in-I-Zp-c-¥-ßsf XS-bp-∂-Xn-\p-th≠ ]c-
kv]c AwKo-Ir-X-am¿K-߃ \S∏nem°m≥ cmjv{S-߃ Xøm-
dm-h-Ww. Akzo-Im-cy-amb {]hr-Øn-Iƒ XS-bp-∂-Xn\pw Npa-X-
e-Ifn¬ kΩ¿±-w sNep-Øp-∂-Xn\pw BtKm-f-X-e-Øn¬ hyh-
ÿm-]n-X-amb \nb-a-߃ Bh-iy-am-Wv. DZm-l-c-W-Øn-\v, kpi-
‡-cmb Iº-\n-Iƒ a‰p cmPyßfn¬ amen\y߃ \nt£]n°p
∂Xpw aen-\o-I-cn-°p∂ hyhkmb߃ ÿm]n°p∂Xpw
AkzoImcyamb \S]SnIfmWv.
174. kap-{Z-ß-fpsS `c-W-\n-b-{¥-W-co-Xn-sb-°p-dn-®p-IqSn
ChnsS \ap°p {]Xn-]m-Zn-°mw. A¥¿t±-io-bhpw {]mtZ-inI-
hp-amb ktΩ-f-\-߃ \S-°p-∂ps≠¶n¬Ø-s∂-bpw, \nb-a-Øn-
s‚bpw \nb-{¥-W-Øn-s‚bpw in£m-\-S -]-Sn -I-fp -sSbpw
kwhn[m\ßfpsS A`m-hhpw tNcnXncnhpw Cu ]cn-{i-a-
߃°p Xpc¶whbv°p∂p. kap{Z amen\yßfpsS -h¿≤n-®p-h-
cp∂ {]iv\hpw ]pdwISens‚ kwc-£-Whpw {]tXy-I-amb
sh√p-hnfn t\cn-Sp∂ taJ-e-I-fm-Wv. ""BtKm-f-s]mXp-ap-X¬''
F∂p- hn-fn-°-s∏-Sp-∂- F√m‰ns‚bpw `cWkwhn[m\Øn\p
s]mXp-hmb Hcp Icm¿ sIm≠p-h-cpI F∂-XmWv ^e-Øn¬
\ap°v ChnsS Bh-iyw.
175. BtKm-f-Xm-]-\-sa∂ {]Xn-`m-ksØ t\cn-Sm≥
Bhiyamb ASnÿm\-Xo-cp -am -\-߃ FSp°p∂-Xn -\p -
135
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
XS ambn \ne-sIm-≈p∂ AtX a\x-ÿn-Xn-X-s∂-bmWv Zmcn-{Zy
\n¿Ωm¿÷\w F∂ e£yw t\Sp-∂-Xn-\v FXncmbpw \ne-
sIm-≈p-∂-Xv. IqSp-X¬ DØ-c-hm-Zn-Xz-]q¿W-amb Hcp ka{K-k-
ao-]\w c≠p {]iv\-ß-sfbpw ssIImcyw sNøp-hm≥ Bh-iy-
am-Wv ̨ A¥-co-£- a-en-\o-I-c-W-Øns‚ Ipd-bv°¬, hfsc ]mh-
s∏´ cmPy -ß-fp -sSbpw {]tZiß-fp -sSbpw hnI-k-\w˛ --------------- ˛
]cºcmKXambn ssIam‰w sNø-s∏´ \√ `c-W-co-Xn-Iƒ \ne-
\n¿Øp-tºm-gpw, cm-jv{S-ß-fpsS A[n-Im-c-i‡n Zp¿_-e-am-Ip-
∂-Xn\v Ccp-]-Øn-sbm∂mw \q‰m≠p km£yw hln-°p-∂p.
AXn\pImcWw, cmPy߃°nSbn¬ \ne\nev°p∂ kmº-Øn-
ILSI߃, {]tXy-In-®v, _nkn\kv Iº-\n-Iƒ, cmjv{So
bØn\pta¬ B[n]Xyw]pe¿Øm≥ {ian°p∂XmWv. Cu
kml-N-cy-Øn¬, IqSpX¬ Dd∏p≈Xpw ^e{]Zambn kwL-Sn-
∏n°s∏Sp-∂-Xp-amb A¥¿t±-io-b- ÿm-]-\-߃ Bkq-{XWw
sNtø-≠Xv AXym-h-iy-am-Wv. Ahn-sS, tZiob Kh¨sa‚p-I-
fpsS ]£-]m-X-c-ln-X-amb AwKo-Im-cw-hgn \nb-an-°-s∏-Sp∂
`mc-hm-ln-Iƒ D≠m-bn-cn-°-Ww. IqSmsX, DØ-c-hp-Iƒ \S-∏n-
em-°m≥ Ah¿°v A[n-Im-chpw sImSp-Øn-cn-°-Ww. k`-bpsS
kmaq-ly-{]-t_m-[-\-Øns‚ XpS¿® F∂ \ne-bn¬, _\-UnIvSv
]Xn-\m-dm-a≥ am¿∏m∏ Dd-∏n-®p- ]-d-bp-∂Xpt]mse, ""BtKm-f-
km-º-Øn-I-ta-J-esb \nb-{¥-W-Øn¬ sIm≠p-h-cp-I, {]Xn-
k-‘n-bn¬s∏´pt]mb kºXvhyhÿ-Isf ]p\-cp-÷o-hn-
∏n°pI, Ct∏m-gsØ {]Xn-k-‘nIfpw AXns‚ ^e-ambn
cq]wsIm≈p∂ henb Ac-£n-Xm-h-ÿ-Ifpw hjfmImXncn
°m≥ IcpXseSp°pI, ka-{Khpw Ah-k-tcm-Nn-X-hp-amb \ncm-
bp-[o-I-c-Whpw `£y-kp-c-£bpw kam-[m-\hpw \S-∏n-em-°p-I,
]cn-ÿn-Xn-kw-c-£Ww Dd-∏p-h-cp-ØpI, IpSn-tb‰w \nb{¥n°pI
˛ Ch-sb√mw \S-∏n-em-°m≥, Fs‚ ap≥Km-an-bm-bn-cp∂ tPm¨
Ccp-]-Øn-aq-∂m-a≥ am¿∏m∏ Ipd-®p-h¿j-߃°p-apºp kqNn-
∏n-®n-cp-∂-Xp-t]m-se, \ap°mh-iy-ambncn°p∂Xv ]c-am¿∞-X-
bp≈ Hcp BtKmf- cm-jv{So-bm-[n-Imc kwhn[m\amWv.''129 \sΩ-
sb√mw _m[n°mhp∂ Kuc-hm -h -l-amb {]iv\ -߃
ap≥Iq´n°≠v BtKmf\b]cn]mSnIƒ hnIkn∏n°p∂Xn¬
\bX{¥Øn\p {]tXyI ÿm\ap≠v.
136
II. tZio-bhpw {]mtZ-inI-hp-amb ]pXnb \b-߃°p-th-
≠n-bp≈ kwhmZw
176. cmPy-߃°n-S-bn¬am{Xa√ hnP-bn-Itfm ]cm-Pn-Xtcm
D≈Xv, adn®v, hfsc Zcn-{Z-cmb cmPy-߃°p≈n¬Øs∂bp
ap≠v. A°m-c-W-Øm¬, hyXy-kvX-ß-fmb DØ-c-hm-Zn-Xz-߃
Xncn-®-dn-tb-≠Xv C∂ns‚ Hcm-h-iy-am-Wv. ]cn-ÿn-Xnsbbpw
kmº-Øn-IhnIk\sØbpw kw_‘n® {]iv\ßsf, cmPy-
߃ XΩn-ep≈ hyXym-k-ß-fpsS ASn-ÿm-\-Øn¬am{Xw kao-
]n-®m¬ t]mcm; tZio-bhpw {]mtZinIhp-amb Xe-ß-fnse \b-
ßsf°pdn®p≈ IqSpX¬ {i≤ Cu hnjb߃ Bhiys∏Sp
∂p≠v.
177. a\p-jys‚ Ign-hp-I-fpsS Zpcp-]-tbm-K-Øn-\p≈
bYm¿∞-km-[yXbp≈Xn\m¬, Xß-fpsS AXn-¿ØnIƒ
°p≈n¬ hy‡-amb ]≤-Xn-IfpsSbpw kl-I-c-WØns‚bpw
ta¬t\m-́ Øns‚bpw \S-∏n-em-°-en-s‚bpw DØ-c-hm-ZnXzw Ah-
K-Wn-°m≥ Hcp -cm-jv{S-Øn\pw km[ya-√. ]pXnb kmt¶-XnI
I≠p-]n-Sp-Ø-߃ CS-hn-SmsX \S°p-tºmƒ, Hcp kaq-l-Øn\v
AXns‚ `mhn-]-≤-Xn-Iƒ cq]-s∏-Sp-Øp-hm\pw `mhn kpc-£n-X-
am-°p-hm\pw Fßs\ km[n°pw? ta¬t\m-´-Øn-s‚bpw kl-
I-c-W-Øn-s‚bpw B[n-Im-cn-I-amb Hcp Dd-hnSw \nb-a-am-Wv.
s]mXp-\-∑-bpsS shfn-®-Øn¬ kzoIm-cy--amb am¿K-Z¿i-\-Øn-
\p-th≠ N´-߃ CXp \evIp-∂p. Btcm-Ky-ap-≈Xpw ]cn-]-
Izhpw ]cam-[n-Im-cap≈Xpamb Hcp kaq-l-Øn\p Npa-Øm-hp∂
]cn-[n-Iƒ Zo¿Lho£Ww, kpc-£n-X-Xzw, hyh-ÿm-]n-X-amb
N´-߃, Ah-k-tcm-Nn-X-amb \S-∏m-°¬, Agn-a-Xn-bpsS
\n¿am¿P\w, DXv]mZ\-{]-{In-b-bpsS B{K-ln-°mØ ]m¿iz-^-
e-ß-tfm-Sp≈ Imcy-£-a-amb {]Xn-I-c-Ww, ap≥Iq´n ImWm\m
hmØ A]-I-S-km-≤y-X-Iƒ \nd-™- taJ-e-I-fnse A\p-tbm-
Py-amb CS-s]-S¬ F∂nh-bp-ambn _‘-s∏-´n-cn-°p-∂p. _nkn-
\kv {]h¿Ø-\-߃ hgn-bp-≠m-Ip∂ aen-\o-I-c-W-Øns‚
tXmXv Ipd-bv°p-∂-Xp-ambn _‘-s∏´ \nb-a-kw-ln-X-Iƒ cq]w-
sIm-≈p-∂p-≠v. cmjv{So-b-]-chpw ÿm]-\-]-c-hp-amb N´-°q-Sp-
Iƒ \ne-\n-ev°p-∂Xv, sX‰mb k{ºZmbßsf Hgn-hm-°m≥
am{Xa√, G‰hpw anI® {]h¿Ø\coXnIsf t{]m’mln
137
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
∏n°m\pw ]pXnb ]cnlmc߃ tXSp∂Xn¬ {Inbm-fl-I-Xsb
DtØ-Pn -∏n -°p -hm\pw hy‡n-]-chpw kaq -l-]-c -hp -amb
kwc`ßsf t{]m’m-ln-∏n-°m\pw th≠nIqSnbmWv.
178. P\-X-bpsS D]-t`m-K-kw-kvIm-c-Øns‚ ]n¥p-W-tbmsS
kXzc^-e-߃ am{Xw tXSp∂ cmjv{Sobw {lkz-Im-e-h-f¿®
am{Xta t\Sp-I-bp-≈p. sXc-s™-Sp-∏pXmev]-cy-ß-fp≈Xn\m¬,
D]-t`m-K\nc°ns\ _m[n°p∂Xpw hntZi\nt£]Øn\p
A]ISkm[yX hcpØp∂Xpamb \nb{¥W߃ kzoIcn®v
s]mXpP\sØ Akzÿs∏SpØm≥ Hcp Kh¨sas‚pw
B{Kln°p∂n√. A[nImc cmjv{SobØns‚ {lkzZrjvSn Kh-
s◊‚ns‚ BI-am-\-ap≈ Imcy-]-cn-]m-Sn-bn¬ Zo¿L-Zr-jvSn-tbm-
Sp-Iq-sS-bp≈ ]mcn-ÿn-Xn-I-]-≤-Xn-Iƒ Dƒs°m-≈n-°m≥
t_m[]q¿hw Xma-kw -h-cpØpw. AXp-sIm≠v, ""ÿetØ-
°mfpw {]m[m\yap≈XmWp kabw'' F∂ XXzw \Ωƒ ad∂p
t]mIp∂p.130 A[n-Im-c-ÿm-\-ßsf apdp-sI-∏n-Sn-°p-∂-Xn-t\-
°mƒ ]≤-Xn-Iƒ°p cq]w sImSp-°p-∂-XmWv \sΩ kw_-‘n®v
Ft∏mgpw IqSp-X¬ ^e-{]-Zw. _p≤n-ap-t´-dnb ka-b-Øp-t]m-
epw, Zo¿L-Im-e-s]m-Xp-\-∑-sb-°p-dn®p Nn¥n-°p-Ibpw Db¿∂
XXz-Nn¥ apdp-sI-∏n-Sn-°p-Ibpw sNøptºmƒ, bYm¿∞- cm-Py-
X-{¥⁄XbmWv {]I-S-am-Ip-∂-Xv. cmjv{S-\n¿Ωm-W-sa∂ I¿Ω-
Øn¬ Cu ISa Gs‰Sp°pI F∂Xv cmjv{So-bm-[n-Im-cn-Iƒ°v
A{X Ffp-∏-ap≈ Imcy-a-√.
179. ]p\x -ÿm-]n -°m-hp∂ Du¿÷ Dd-hn -S -ß-sf
Ignbp∂{X D]tbmKn®v, {]mtZ-in-I -kz-bw-]-cym-]vX-Xbpw an®-
ap≈ Du¿÷-Øns‚ hnev]-\bpw Dd-∏m-°p-∂ kl-I-c-W- ÿm-
]-\-߃ Nne-bn-S-ß-fn¬ cq]-s∏-´n-´p-≠v. efn-X-amb Cu DZm-l-
c-Ww-Xs∂ sXfn-bn-°p-∂Xv, Ct∏mƒ \ne-\n-ev°p∂ temI-`-
c-W-{Iaw kz¥w DØ-c-hm-Zn-Xz-߃ Gs‰Sp°m≥ Ai-‡-
cmbncn°ptºmgpw, {]mtZ-in-I-hy-‡n-Iƒ°pw kaq-l-Øn\pw,
bYm¿∞ am‰w hcp-Øp-hm≥ km[n-°psa∂mWv. henb DØ-c-
hm-Zn-Xz-t_m-[w, Hcp Iq´m-bva-sb∂ i‡-amb Ah-t_m-[w,
a‰p-≈-hsc kwc-£n-°phm-\p≈ k∂-≤-X, {Inbm-fl-I-X-bpsS
ssNX\yw, tZi-tØm-Sp≈ AKm-[-amb kvt\lw F∂nh a‰p-
≈-hcn¬ P\n∏n°m≥ Ah¿°p Ignbpw. Xß-fpsS a°ƒ°pw
138
sIm®p-a-°ƒ°pw Ah¿ F¥mWp ssIamdm≥t]mIp∂Xv F∂-
Xn-s\°p-dn®v Ah¿°p Nn¥-bp-≠v. Cu aqey-߃ {][m-\-ambpw
Bg-Øn¬ thtcmSnbncn-°p-∂Xp Xt±ihmkn-Ifnem-Wv. Agn-
a-Xn-aqew, Nne ka-bØv, \nb-a-ß-fpsS \S-∏m-°¬ A]-cym-
]vX-ambXpsIm≠v, \n¿Wm-b-I-amb cmjv{So-b-\-S-]-Sn-Ifp≠m-
Ip∂Xn\p s]mXpP\-k-Ω¿±w BhiyamWv. IqSp-X¬ I¿i-\-
amb \nb-{¥-W-ß-fpw \S-]-Sn-Ifpw \nb-a-ßfpw cq]-s∏-
Sm≥th≠n, k¿°m-cn-X-c-kw-L-S-\-I-fn-eq-sSbpw a[y-h¿Øn-k-
aq-l-ß-fn-eq-sSbpw Kh-s◊‚n-s‚-ta¬ kaqlw kΩ¿±w sNe-
ØWw. tZio-bhpw {]mtZ-inIhpw \K-c-]-c-hp-amb cmjv{So-bm-
[n-Im-c-ßsf ]uc-∑m¿ \nb-{¥n-®n-s√-¶n¬, ]cn-ÿn-Xn°p kw -̀
hn-°p∂ tIm´-ßsf \nb-{¥n-°p-I- km-[y-a√. ]cn-ÿn-
Xnkw_‘amb Htc -\-b-ßsf ]n¥p-W-bv°p-hm≥ Ab¬°q-
´m-bva-Iƒ XΩn¬ [mcWbps≠¶n¬, {]mtZ-in-I-\n-b-a-
\n¿ΩmWw IqSp-X¬ ^e-{]-Z-am-Ipw.
180. Hmtcm cmPy-Øn\pw {]tZiØn\pw AXn-t‚-Xmb
{]iv\-ßfpw ]cn-[n-I-fp-ap-≈-Xp-sIm-≠v, sFI-cq-]y-ap≈
am¿Kßfn-√. {]Xn-_-≤-X-bv°pw AXns‚ kzoImcyXbv°pw
cq]wsImSp°p∂nStØmfwImew, cmjv{So-b-bm-Ym¿∞y-hmZw
]cnh¿Ø\hnt[bamb hyh-ÿ-Ifpw kmt¶-Xn-I-hn-Zy-I-fpw
Bhiys∏Sp-∂p≠v. AtX-k-a-bw, tZiobhpw {]mtZ-in-Ihpamb
-X-eßfn¬ Du¿÷-kw-c -£-W-Øn-\p≈ t{]m’m-l-\-
taJeIfn¬ C\nbpw hfsc°mcy߃ sNtø≠n-bn-cn-°p-∂p.
]c-am-h[n Du¿÷-Im-cy-£aXbp≈Xpw Ipd™tXmXn¬
Akw-kvIr-X-hkvXp°ƒ D]-tbm-Kn°p∂Xpamb hymh-km-bn-
tIm-ev]m-Z-\am¿Kßsf A\p-Iq-en -°pI, Du¿÷-ti-jn
Ipd™Xpw IqSp-X¬ aen-\o-I-cWw krjvSn-°p-∂-Xp-amb
DXv]∂ßsf hn]-Wn-bn¬\n∂pw ]n≥hen°pI,- K-Xm-K-X-kw-
hn-[m-\-߃ sa®-s∏-SpØpI, Du¿÷ D]-t`m-Khpw aen-\o-I-c-
Whpw Ipd-bv°pI F∂ e£y-tØm-sS-bp≈ \n¿Ωm-W-{]-
h¿Ø-\-ßfpw sI´n-S-ß-fpsS tISp-]mSp Xo¿°epw t{]m’m-
ln-∏n-°pI XpS-ßn-bh Ch-bn¬s∏-Sp-∂p. D]-t`m-K-coXnsb
hyXymks∏SpØpI, ]mgvhkvXp-°-fpsS \n¿am¿P\hpw ]p\-
cp-]-tbm-Khpw t{]m’m-ln-∏n-°p∂ kºZvhyhÿsb hnIkn
∏n°pI, Nne {]tXyI Pohn-h¿K-ßsf kwc-£n-°pI, sshhn-
[y-am¿∂ Irjn-co-Xnbpw hnf-I-fpsS amdn-am-dn-bp≈ D]-tbm-Khpw
139
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
\S-∏n-em-°pI XpS-ßn-b-h-bn-te°p {]mtZ-in-I-X-e-Øn-ep≈
cmjv{So-b-{]-h¿Ø-\-ßfpsS {i≤ Xncn-®p-hn-Sm≥ km[n°pw-.
{Kmaßfn¬ ASnÿm\kuIcytaJebnse \nt£]w, tZio-
b˛{]mtZ-inI Itºm-f-ß-fpsS anI® kwLm-S-\w, Pe-tk-N-\-
]-≤-XnIƒ, kpÿnc Im¿jnI kmt¶XnIhnZybpsS hnIk\w
F∂n-h-hgn Zcn-{ZtZiß-fnse Irjn-coXn sa®-s∏-Sp-Ømw. sNdp-
In-S -DXv]mZIcpsS Xmev]-cy-߃ kwc-£n-°Ø°hn[Øn¬
]pXnbXcw klIcW {]ÿm\ßfpw kmaqlnI kwLS\
Ifpw t{]m’mln∏n°mhp∂Xpw, AXphgn {]mtZ-in-I-]-cn-ÿn-
Xnsb \mi-Øn¬\n-∂pw- ]cnc£n-°mhp∂XpamWv. Xo¿®
bmbpw [mcmfw Imcy߃ \ap°p sNøm\mIpw.
181. Imem-h-ÿ-mhy-Xn-bm-\tØmSpw ]cn-ÿn-Xn-kw-c-£-
W-tØmSpw _‘-s∏´ \b-߃ k¿°mcpIƒ amdnamdnhcp-∂-
Xn-\-\p-k-cn®p am‰p-hm≥ km[n-°p-I-bn√ F∂-Xn-\m¬, XpS¿®
AXy-¥m-t]-£n-X-am-Wv. ^eap≠mIm≥ kabhpw kXzcamb
apX¬apS°pw BhiyamWv. Hscm‰ k¿°mcns‚ ImeØpXs∂
{]ISamb ^e߃ ImWm≥ km[n®ns√∂pw hcmw. AXp
sIm≠mWv, s]mXp-P-\-ß-fn¬\n∂pw ]uc-ÿm-]-\-ß-fn¬
\n∂pw kΩ¿±-ans√¶n¬, ASn-b-¥n-c ]cnlmc߃ ImtW≠
Ah-k-c-Øn¬t∏m-epw, cmjv{So-bm-[n-Im-cn-Iƒ CS-s]-Sm≥
Ft∏mgpw ssha-\kyw ImWn°p∂Xv. C°m-esØ kºZv
LS\sbbpw cmjv{So-b-sØbpw IogS°nbncn°p∂, {lkz-Im-
e-t\-´-ßfpw ^e-ßfpwam{Xw e£ywhbv°p∂ a\ÿnXnbp
ambn t]mcmSnsb¶n¬am{Xta ap≥]d™ DØ-c-hm-Zn-Xz-ßfpw
Ahbv°p \evtI≠nhcp∂ hnebpw Gs‰-Sp-°p-hm≥ cmjv{Sob
°m¿°p Ignbq. F∂m¬, Ah¿ ss[cy-im-en-I-fm-sW-¶n¬,
ssZhw Ah¿°p \evInb al-Xz-Øn\p km£yw hln-°p-Ibpw
\nkzm¿∞ DØ-c-hm-Zn-Xz-t_m-[-w sXfnbn°pIbpw sNøpw.
ÿm]-\-ßsf ]cn-jv°-cn-°p-hm\pw ]c-kv]-c-k-l-I-c-W-Øn¬
sIm≠p-t]m-Ip-hm\pw Ign-hp-≈Xpw, G‰hpw \√ k{ºZmb
ßsf t{]m’m-ln-∏n-°p∂Xpw, A\ym-b-amb kΩ¿±-ß-sfbpw
DtZym-K-ÿ-hr-μ-Øns‚ Be-ky-ß-sfbpw adn-I-S-°p-∂-Xp-amb,
Btcm-Ky-ap≈ Hcp cmjv{So-b-w hfscb[nIw Bhiyambncn
°p∂p. Hcp Imcyw IqSn Iq´n-t®¿°p-∂p. Ipeo-\-hpw DZmc-hp-
amb Hcp kaq-l-Øns‚ ASn-ÿm-\-sa-∂-\n-e-bn¬ ip{iq-j-sN-
140
øm≥, hninjvSamb e£y-ßtfm aqey-ßtfm bYm¿∞hpw
Bgap≈Xp-amb am\-hn-I-Xtbm C√m-sb-¶n¬, G‰hpw \√
kwhn[m\߃-t]mepw ]cm-P-b-s∏-Spw.
III. Xocp-am-\-sa-Sp-°p-∂-Xnse kwhmZhpw kpXm-cy-Xbpw
182. hym]m-c-kwcw`ß-fp-sSbpw ]≤-Xn-I-fp-sSbpw ]mcn-
ÿn-Xn-I- BLmXw \n¿Wbn°p∂Xn\v, BibkzmX{¥y
ap≈Xpw kpXm-cyhp-amb cmjv{So-b- {]-{In-b-Iƒ Bh-iyamWv.
AtX-k-a-bw, B\pIqey߃ ssI∏‰ns°m≠v, Hcp \n¿±n-jvS-
]-≤-Xn-bpsS bYm¿∞- ]m-cn-ÿn-Xn-I- BLmXw ad-®p-h-bv°p∂
AgnaXnbpsS cq]߃, km[mcWbmbn ]pdw-tam-Sn am{Xa-p≈
Icm-dp-I-fn-te-°mWp \bn-°p-∂Xv. CØcw Icm-dp-Iƒ bYm¿∞
hnh-c-߃ \evIpItbm ]q¿Wamb kwhmZw A\p-h-Zn-°p-
Itbm C√.
183. Hcp hym]mc\nt£]Øns‚ cq]oIcWØnt\m,
{]tXy-I-\-bw-, ]≤-Xn, ]cn-]m-Sn F∂nh-bp-sS \n¿t±iØnt\m
ti-j-am-h-cp-Xv ]mcn-ÿn-Xn-I -BLmX-Øns‚ hnebncpج.
CXv Bcw-̀ w-ap-X¬Øs∂, {]{In-b-bpsS ̀ mK-am-bn-cn-°-Ww. IqSm-
sX, CXp \S-∏n¬h-cp-tØ-≠-Xv, kmº-Øn-Ihpw cmjv{So-b-]-c-
hp-amb F√m kΩ¿±-ß-fn¬\n∂pw kzX-{¥-am-bpw, kpXm-cy-
am-bpw, ]ckv]c klIcWtØmsSbp-amhWw. CXv P\-ß-
fpsS imco-cn-Ihpw am\-kn-Ihp-amb Btcm-Kyw, {]mtZ-inI kº-
ZvL-S-\, s]mXp-kp-c-£ F∂nhbpsSta¬ hcpØmhp∂
BLmX-ß-sf°pdn®-pw sXmgn¬km-l-N-cy-ß-sf-°p-dn-®p-ap≈
]T-\-hp-ambn _‘-s∏-´n -cn -°Ww. CXphgn, km[yamb
kmlNcyßfpw, Zqjy^e߃ XncpØm≥ Bhiyamb
IqSpX¬ \nt£]ßfpw, ap≥Iq´n°≠psIm≠v kmº-Øn-I-h-
c-hp-Iƒ th≠Xpt]me Bkq{XWw sNøm≥ km[n°pw. hyXy-
kvX-ß-fmb kao-]-\-ßfpw, ]cn-lm-c-ß-fpw, CX-c-am¿K-ßfpw
\n¿t±-in-°m≥ Ign-hp≈ hnhn[ Hml-cn-°m¿°nSbn¬ A`n-
{]m-b-k-a-\zbw cq]o-I-cn-°-Ww. Cu ktΩ-f-\-ß-fn¬ {]mtZ-in-
I-P-\-Xbv°v Hcp {]tXy-I-ÿm\w sImSp-Øn-cn-°-Ww. Xß-fp-
sSbpw a°-fp-sSbpw ̀ mhn-sb-°p-dn®v Ah¿ D¬°WvTmIpecmWv.
AXn\m¬, kXzcamb kmº-Øn-I-Xm-Xv]-cy-ßsf AXnibn
°p∂ e-£y-߃ ]cn-K-Wn°m≥ Ah¿°p Ignbpw. XmXv]cy
141
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
ap≈ F√m I£nIfn¬\n∂pw N¿®sNbvXp hnIkn∏n°s∏´
\b߃°\pkrXambn ]cnÿnXnsb c£n°m≥ ""CS-s]-S-
ep-I-fpsS'' ssienbnep≈ Nn¥-Iƒ Ah-km-\n-∏n-t°-≠Xv
AXym-h-iy-am-Wv. AØcw ]≤-Xn-I-sf-°p-dn®pw Ah-bn¬ ad-
™n-cn-°p∂ A]-I-S-ß-sfbpw km≤y-X-I-sf-bpw-Ip-dn®pw a\-
n-em-°m≥ Cu XXv]-c-I-£n-I-fpsS ]¶m-fnØw A\n-hm-cy-am-
Wv. CXp {]mY-anI Xocp-am-\-ßfpsS ImcyØn¬am{X-a-√, hnhn[
XpS¿\-S-]-Sn-IfpsSbpw \nb{¥WßfpsSbpw ImcyØnepw
thWw. imkv{Xo-bhpw cmjv{So-b-]-c-hp-amb N¿®-Ifn¬ kXy-
k-‘-Xbpw \njv°]SXbpw Bh-iy-am-Wv; Hcp {]tXy-I-]-≤-
Xnsb \nbaw A\p-h-Zn-°p-∂p-t≠m C√tbm F∂ hn-j-b-Øn¬
am{Xambn Cu kXyk‘Xbpw \njv°]SXbpw HXp-ß-cp-Xv.
184. Ct∏mgsØbpw ̀ mhn-bnsebpw s]mXp-\-∑sb _m[n-
°p∂ XcØnep≈ ]mcn-ÿn-XnI A]-I-S-km-≤y-XIsf
t\cnSptºmƒ, Xocpam\ßsfSpt°≠Xv, ""km[yamb CXc
am¿Kßfnep≈ A]ISkm[yXbpw {]tbmP\ßfpw ap≥Iq´n
°≠p XmcXayw sNbvXpthWw.''131 {]Ir-Xn-hn-̀ -h-ß-fpsS henb
D]-t`m-Kw, h≥tXmXn-ep≈ ]pd-¥-≈¬ AYhm _ln¿K-a-\w,
-D-—n-jvS-ß-fpsS h¿≤-\hv, F∂nh Dƒs°m≈∂Xpw, `q{]Ir-
Xn°pw kwc-£nX Pohn-h¿KØns‚ hmk-ÿm-\-Øn\pw
s]mXp-ÿ-e-Øn\pw kmc-h-Ømb am‰-߃°nSb°mhp∂Xp
amb ]≤XnbpsS ImcyØnepw CtXhn[w sNtø≠XmWv. Nne
]≤-Xn-Iƒ, A]-cym-]vX-amb coXn-bn¬am{Xta hnebncpØ
s∏Sp∂p≈psh¶n¬, i_vZ-a-en-\o-I-c-Ww, ImgvN-∏m-Sns‚ aWvU-
e-߃ Npcp-߬, kmwkvImcn-I-aq-ey-ß-fpsS \jvSw, AWp-i-
‡n-bpsS D]-tbmKwaqe-ap≈ ^e-߃ XpS-ßn ap≥Iq´n
ImWm\mhmØ Nne hyXy-kvX-LS-Ißfp≈XpsIm≠v, Hcp
{]tZ-i-Øns‚ Pohn-X-\n-e-hm-csØ _m[n-°pw. {lkz-Im-e-t\-
´-߃°pw kzImcyXm-Xv]-cy-߃°pw {]m[m\yw sImSp-°p∂
D]-t`m-K-kw-kvIm-c-Øn\v, A\p-hmZ߃ kwLSn-∏n-°m\pw hnh-
c-߃ ad-®p-h-bv°m\pw hfsc Ffp-∏-am-Wv.
185. \n¿t±-in°-s∏-´n-cn-°p∂ Hcp kwcw-`-sØ-°p-dn-®p≈
GsXmcp N¿®-bn-epw, Ie¿∏n-√mØ ka-{K-hn-I-k-\sØ CXv
klm-bn-°p-tam, C√tbm F∂v Xncn®-dn-bm≥ Nne tNmZy-߃
tNmZn-t°-≠n-bn-cn-°p-∂p. CXpsIm≠v F¥p t\´ap≠mIpw?
142
F¥p-sIm≠v? FhnsS? Ft∏mƒ? Fßs\? B¿°p-th≠n?
Fs¥m-s°-bmWv A]-I-S-km-≤y-X-Iƒ? F¥p hne \evtI≠n
hcpw? Bcv, Fßs\ B sNe-hp-Iƒ hln°pw? CXn¬ Nne
tNmZy-߃°p IqSpX¬ {]m[m\yw sImSp-Øn-cn-°-Ww. DZm-l-
c-W-Øn-\v, sh≈w hfsc Zp¿e-`-ambXpw, F-∂m¬ AXy¥m
t]£nXhpamb Hcp hn`hamWv. a‰p a\p-jym-h-Im-i-ß-fpsS
\n¿Δ-l-WØn\p≈ ASn-ÿm-\-]-c-amb Hcp Ah-Im-i-hp-am-Wn-
Xv. Hcp {]tZ-isØ ]mcn-ÿn-Xn-I- BLmXØns‚ at‰sXmcp
hnebncpØent\°mfpw {]mapJyw e`nt°≠Xv Ahn-X¿°-
amb Cu hkvXpXbv°mWv.
186. 1992 se dntbm {]Jym-]\w ]d-bp-∂Xpt]mse,
""]cnlcn°m\mhmØtXm Kuc-hm-h-ltam Bb \mi-Øns‚
`oj-Wn- D≈nSØv, ]q¿W imkv{XobXo¿®bn√mbva HgnIgnhm
sbSpØv,'' ]cn-ÿn-Xn-timjWsØ XS-bp-∂, ""apX¬apS°pw
^eßfpw XΩnep≈ XmcXayw Dt]£n°m≥ ]mSn√.''132 Xß-
fpsS XmXv]-cy-ßsf {]Xn-tcm-[n-°m\pw A\n-tj-[y-amb sXfn-
hp-Iƒ tiJcn®p \evIm≥ IgnbmØhcpw G‰hpw {hWn-
XcmIm≥ km[yXbp≈hcpambhsc kwc-£n-°m≥ Cu
ap≥IcpX¬ XXzw klm-bn-°p-∂p. Hcp ]≤Xnhgn Kuc-hm-h-
lhpw ]cnlcn-°m-\m-hm-Ø-Xp-amb \miw D≠mImsa∂v
hkvXp\njvSamb hnhctiJcWw kqNn∏n°p∂psh¶n¬˛
AhnX¿°amb sXfnhpIƒ Cs√¶n¬t∏mepw ˛ B ]≤Xn
\ndp-Øn-h-bv°-Itbm ]cn-jvI-cn-°p-Itbm sNø-Ww. ChnsS
sXfn-hp-I-fpsS ̀ mcw t\sc Xncn®mWv. Fs¥∂m¬, ap≥]d™
kml-N-cy-Øn¬, \n¿t±-in-°-s∏-´ ]≤Xn ]cn-ÿn-Xnt°m
AhnsS h-kn-°p-∂-h¿t°m Kuc-h-amb Hcp lm\nbpw hcp-
Øp-I-bn√msb∂p hkvXp\njvSambpw bp‡ym\pkrXambpw
t_m≤y-s∏-Sp-ØWw.
187. Pohn-X-\n-e-hm-c-w sa®s∏SpØm≥ klmbn°p∂
GXp kmt¶-Xn-I -I-≠p-]n-Sp-Ø-ßsfbpw GXn¿°Wsa∂v
CXn\¿∞an√. F∂m¬, ]cnKWn°s∏tS≠ GI am\ZWvUw
em`w am{XamsW∂p- IcpXm\mhn√. ]pXnb kp{]-[m\ hnh-c-
߃ shfn-®-Øp-h-cp-tºmƒ, Xmev]cyap≈ F√mhscbpw
Dƒs∏SpØn-s°m≠v Hcp ]p\chtemI\Øn\p XømdmIWw.
143
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
\n¿±n-jvS-]-≤-Xn-bp-ambn apt∂m´p t]mIcpsXt∂m, AXns\
]cn-jv°-cn°Wsat∂m, hyXykvXamb Hcp -\n¿t±-iw ]cn-K-
Wn-°Wsat∂m D≈ Xocp-am-\-am-Imw AXns‚ A\-¥-c-^-ew.
188. hnim-e-amb A`n-{]m-b-k-a-\zbw Is≠-Øp-hm≥ _p≤n-
ap-´p≈ ]mcn-ÿn-XnI {]iv\-ßfpap≠v. cmjv{SbØn\p ]Icw
\nev°mt\m imkv{Xo-b-hnjbßfn¬ Xo¿∏pIev∏n°mt\m
k` B{Kln°p∂n√ F∂ Imcyw Rm≥ Bh¿Øn°s´.
F∂m¬, kXy-k-‘hpw Xpd-hn-bp-≈-Xp-amb Hcp kwhm-ZsØ
t{]m’m-ln-∏n-°p∂Xn¬ Rm≥ Xev]c\mWv. AXp-h-gn,
{]tXyI XmXv]-cy-ßtfm {]Xy-b-im-kv{X-ßtfm s]mXp-\-∑sb
ap≥hn[ntbmsS ImWp-I-bn-√.
IV. a\pjykm£mXv°mcØn\pth-≠n-bp≈ kwhmZ-
Øn¬ cmjv{So-bhpw kº-ZvL-S-\bpw
189. cmjv{Sobw Hcn-°epw kº-ZvL-S-\bv°v A[o\s∏´p
t]mIcpXv. AXp-t]m-se-Xs∂, kº-ZvL-S\ Hcn-°epw t\´w
am{Xw e£yam°p∂ kmt¶-Xn-IhnZyIfpsS B⁄-Iƒ°p
Iogvhg-ßpI-bp-a-cp-Xv. C∂v, s]mXp-\-∑sb apºn¬°-≠v, Pohn-
X-Øns‚, {]tXy-In®p a\p-jy-Po-hn-X-Øns‚, ip{iq-j-bv°p-
th≠n cmjv{So-bhpw kº-ZvL-S-\bpw Hcp Xpd∂ kwhmZØn-
te°v {]th-in-°p-∂Xv hfsc AXy-¥m-t]-£n-X-amb Imcy-am-
Wv. \nt£]_m¶pIƒ s]mXpP\Øn\p \jvSw hcp∂
XcØn¬ \n¿_‘_p≤ntbmsS, apgph≥ kwhn[m\sØbpw
]p\chtemI\w sNøm\pw \hoIcn°m\pap≈ Hcpd®
Xocpam\saSp°ptºmƒ, kºZvhyhÿbpsS ]cmam[nIm
csØ Du´nbpd∏n°pbmWp sNøp∂Xv. F∂m¬, Cu
k¿hm[nImcØn\mIs´, tim`\amb ̀ mhnbn√ F∂p am{Xa√,
\nehnep≈ {]Xnk‘nbv°v kmh[m\Ønep≈Xpw Nnethdn
bXpw {]Xy£Øn¬am{Xw ImWs∏Sp∂Xpamb Hcp ]cnlmcw
\evInbtijw, ]pXnb {]Xnk‘nIƒ°v AXp P∑w \evIp
Ibpw sNøpw. [m¿an-I-X-Xz-ß-fn¬ IqSp-X¬ {i≤ ]Xn-∏n-
°p∂Xpw Dul°®hSØns‚ kmºØnIk{ºZmbßsf
\nb{¥n°p∂Xpamb ]pXnb kº-ZvL-S-\sb hnI-kn-∏n-°m-
≥, 2007˛2008 se kmº-ØnI {]Xn-k‘n Ah-kcsamcp-°n.
F∂m¬, Cu {]Xnk-‘n-I-tfm-Sp≈ {]Xn-I-c -WØn¬,
144
temIsØ XpS¿∂pw `cn-®p-sIm-≠n-cn-°p-∂ Ime-l-c-W-s∏´
am\-Z-WvU-ß-sf-°p-dn®p≈ ]p\¿hn-Nn-¥\w Dƒs°m≈n®-n-√.
DXv]m-Z\w Ft∏mgpw bp‡n]q¿hIamIWsa∂n√. ImcWw,
hkvXp°fpsS bYm¿∞-hn-e-bv°v B\p]mXnIa√mØ Hcp
aqeyw Ahbv°p Iev∏n°p∂ kmºØnILSIßfpambn AXp
_‘s∏´ncn°p∂p. CXp an°-t∏mgpw Nne DXv]-∂-ß-fpsS
Aan-tXm-ev]m-Z-\-Øn-te°p \bn-°p-∂p. X∑qew, ]cn-ÿn-Xn-
bn¬ A\m-h-iy-amb BLmX߃ krjvSn°s∏SpIbpw {]mtZ-
in-I-k-º-ZvL-S-\-bn¬ Zqjy^e-ßfphmIpIbpw sNøp∂p.133
kmºØnI XI¿® DXv]mZ\ XI¿®IqSnbmWv. bYm¿∞-k-
º-ZvL-S-\-bpsS {]iv\߃ Du¿PkzeXtbmsS sNdpØp
\nev°s∏Sp∂n√. F∂m¬, DXv]m-Z-\-Øn¬ A`n-hr-≤nbpw
sshhn-[y-ßfpw sIm≠p-h-cp-∂Xpw, Iº-\n-Isf \∂mbn {]h
¿Øn-°m≥ klm-bn-°p-∂Xpw, sNdpInS CSØc hym]mc߃
hnIkn°p∂Xn\p klmbn°p∂Xpw, sXmgn¬ km[y-X-Iƒ
krjvSn-°p∂Xpw Cu -k-º-ZvL-S-\ Xs∂bmWv.
190. ""hne-bp-sSbpw em`-Øn-s‚bpw [\-]-c-amb IW-°p-
Iq-´-ep-I-fpsS ASn-ÿm-\-Øn¬am{Xw ]cn-ÿn-Xn-kw-c-£Ww
Dd-∏p-h-cp-Øm≥ km[n-°p-I-bn√ F∂ Imcyw Ft∏mgpw a\-
n¬ ImØp-kq-£n-°-Ww. ]cym-]vX-amb coXn-bn¬ Itºm-f-
i-‡n-Iƒ°v A`n-hr-≤n-s∏-Sp-Ømt\m kwc-£n-°mt\m Ign-
bmØ H∂mWp ]cn-ÿn-Xn.''134. hy‡n-I-fp-sSbpw Iº\n-Ifp-
sSbpw em`-Ønse h¿≤-\-hp-sIm-≠p-am{Xw {]iv\-߃ ]cn-
l-cn -°-s∏-Sp -sa∂ \nebn¬, Itºm-f-sØ-°p-dn -®p \ne
\nev°p∂ ambn-I-amb Bibw \Ωƒ Xnc-kvI-cn-t°-≠Xv Bh-
iy-am-Wv. em -̀h¿[\ F∂ Nn¥-am{Xw Xebv-°p-]n-Sn-®-h¿, ̀ mhn-
X-e-ap-dbv°pth≠n X߃ Ah-ti-jn-∏n-°p-∂ ]cn-ÿn-Xn-\m-
i-sØ°p-dn®p Kuchambn Nn¥n°psa∂v \ap°v {]Xo£n
°m\mhptam? em -̀sØ-°p-dn®v am{Xw k¶ev∏n-°p-∂n-SØv, {]Ir-
Xn-bpsS Xmf-{Iaw, AXns‚ £b-˛]p\-cp-÷o-h-\L´ßƒ,
am\pjnI CS-s]-S¬hgn Kuc-h-amw-hn[w Xmdp-am-dmImhp∂
BhmkhyhÿbpsS k¶o¿WX Ch-sb-°p-dn®v Nn¥-bp-≠m-
hn-√. IqSm-sX, ssPh-ssh-hn-[ysØ {][m-\-ambpw ]cn-K-Wn-
°p-∂Xp Nqj-W-Øn-\p-th-≠n- e`y-amb kmº-ØnI hn`hß
fpsS \nt£-]-am-bm-Wv. ssPhsshhn[yßfpsS bYm¿∞-aq-eyw,
145
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
hy‡n-Isfbpw kwkvIm-c-ßsfbpw kw_‘n®nStØmfw Ah-
bv°p≈ {]m[m\yw, ]mh-s∏´-h-cpsS D¬°WvTIfpw Bh-iy-
ßfpw F∂nh-sb-°p-dn®p Kuc-hm-h-l-amb Hcp Nn¥-bpw-
AhnsSbn-√.
191. Cu tNmZy-߃ Db¿Ø-s∏-Sptºm-sg-√mw, ]ptcm-K-
Xn-bp-sSbpw am\p-jn-I-hn-I-k-\-Øns‚bpw hgn-bn¬ XS w
\nev°m≥ bp‡n-c-ln-X-ambn ]cn-{i-an-°p-∂-h-cmWv Ah-sc∂v
a‰p-≈-hsc Ip‰-s∏-Sp-Øn-s°m≠v Nne¿ {]Xn-I-cn-°mdp≠v.
F∂m¬, DXv]m-ZØns‚bpw D]-t`m-K-Øn-s‚bpw Afhp Ipd-
bv°¬, Nne ka-b-ß-fn¬ as‰mcp Xc-Øn-ep≈ ]ptcm-K-Xn°pw
hnI-k-\-Øn\pw Imc-W-am-Ipsa∂pap≈ -t_m-[y-Øn¬ \Ωƒ
hf-tc-≠Xv Bh-iy-am-Wv. {]Ir-Xn-hn-`-h-ß-fpsS kpÿncamb
D]-tbmKw t{]m’m-ln-∏n-°m-\p≈ ]cn-{i-a-߃ ]Ww ]mgm-
°-e-√, AXn-t\-°mƒ D]-cn-bm-bn, a‰v CS-°mekmº-Øn-I-em-
`-߃ \evIm≥ Ign-bp∂ Hcp \nt£-]-am-Wv. hnim-e-amb Hcp
ImgvN-∏m-Sn¬ t\m°n-bm¬, Ipd™tXmXn¬ am{Xw ]cn-
ÿnXnsb kzm[o-\n-°p-∂, hfsc sshhn-[y-am¿∂Xpw \qX-\-
hp-amb DXv]m-Z-\-am¿K-߃ hfsc em`-I-c-sa∂v sXfn-bn-®n-´p-
s≠∂v \ap°p ImWmw. CXv hnhn[ km[y-X-I-fn-te-°p≈
Xpd-hn-bpsS hnj-b-am-Wv. Cu km[yXIfmIs´, a\pjys‚
{InbmflIXsbtbm ]ptcm-K-Xnsb°pdn®p≈ Ahs‚ Bib
ßsftbm -izmkw ap´n-°p∂n√. ]ns∂-tbm, ]pXnb ssIh-gn-
I-fn-te°v Cu Du¿÷sØ \bn-°p-IbmWp sNøp∂Xv.
192. DZm-l-c-W-Øn-\v, IqSp-X¬ {Inbm-fl-Ihpw \√ coXn-
bn¬ \bn-°-s∏-Sp-∂-Xp-amb DXv]m-Z-I-hn-I-k-\-Øns‚ am¿Kw,
D]-t`m-K-Ønse kmt¶-Xn-I-hn-Zy-bpsS Aan-X-amb \nt£-]hpw
a\p-jy-Ip-Spw-_w A`n-ap-Jo-I-cn-°p∂ Kuc-h-amb {]iv\-߃
]q¿Øo-I-cn-°p-∂-Xnse A]-cym-]vX-amb \nt£-]hpw XΩn¬
Ct∏m-gp≈ Ak¥penXmhÿ ]cn-l-cn-°m≥ klm-bn-°pw.
]p\-cp-]-tbmKw, \ho-I-c-Ww, ]p\x-]-cn-h¿Ø\w Chsb kw_-
‘n® _p≤n]q¿hpw em`-I-c-hp-amb hgn-Iƒ°v P∑w \evIm≥
CXn\p Ignbpw. IqSm-sX, \K-c-ß-fpsS Du¿÷- -£-aX sa®-
s∏-Sp-Øm\pw CXp klmbn°pw. krjvSn°m\pw \ho-I-cn-°m-
\p-ap≈ am\p-jn-I-ss\-]p-Wy-Øns‚ ]q¿Wkm-[yX Dd-∏p-\-
146
evIm≥ DXv]m-Z\-Ønse sshhn-[y-h-Xv°-cWØn\p Ignbpw.
AtX-k-a-bw, ]cn-ÿn-Xnsb kwc-£n-°m\pw IqSp-X¬ sXmgn¬
Dd-hn-S-߃ krjvSn-°m\pw AXn\p km[n°pw. \ΩpsS hfsc
Ipeo-\-amb am\p-jn-I- I-gn-hp-I-fpsS DNn-X-amb {]Im-i-\-amWv
AØcw {Inbm-fl-I-X. ImcWw, kpÿnchpw \oXn]q¿hIhp
amb hnIk\sØ, Pohn-X-ta∑sb-∂ hnim-e-amb Bi-b-
Øns‚ ]›m-Ø-e-Øn¬, _p≤n]q¿Δ-hpw ss[cy-]q¿Δ-hpw DØ-
c-hm-Zn-Xz-]q¿Δhpw t{]m’m-ln-∏n-°m≥ \Ωƒ ]cn{ian°pw.
adphiØv, ]pXnb D]-t`m-K-h-kvXp-°ƒ°pw s]s´-∂p≈ em`-
Øn-\pw-th-≠n-am{Xw {]IrXnsb sIm≈sNøm\p≈ \qX\
ssienIƒ I≠p]nSn°p∂Xv, am\p-jn-I-amb hm°p-I-fn¬∏-d-
™m¬, A\p-Nn-Xhpw {Inbm-fl-I-Xbn√mØXpw D]-cn-π-h-hp-
am-Wv.
193. Fßs\bmbncp∂mepw, Nne Imcy-ß-fn¬, kpÿnc
hnI-k\w hf¿®-bpsS ]pXn-b-co-Xn-Iƒ Ah-ew-_n-t°-≠n-h-
∂n´p≠v. a‰p Nne kwK-Xn-I-fn¬, ]e ]Xn-‰m-≠p-IƒsIm≠v,-
aXn-h-cm-Ø-Xpw \ncp-Ø-c-hm-Zn-Xz-]-c-hp-amb hf¿® D≠m-bn-´p-
s≠¶nepw, bp‡nklamb ]cn-[n-Iƒ \n›-bn®psIm≠p
hf¿®sb HXp°n\ndpØpIbpw th≠nh∂m¬ h√msX sshIn
t∏mIp∂Xn\papºv \ΩpsS Nne \S]SnIƒ ]n≥hen°pIbpw
thWw. ÿncambn D]t`mKw \SØpIbpw \in-∏n-°p-Ibpw
sNøp-∂-h-cpsS kz`mhw F{X-am{Xw A\p-NnX-am-sW∂p \ap-
°-dn-bmw. AtX-k-a-bw, a‰p-≈-h¿ Ah-cpsS a\p-jy-a-l-Xz-Øn\p
tN¿∂ hn[-Øn¬ Pohn-°m≥ Ign-hn-√m-Ø-h-cm-bn-cn-°p-∂p.
AXp-sIm-≠m-Wv, temIØns‚ Nne ÿe-ß-fn-¬ BtcmKyIc
amb hf¿®bp≠mIm≥th≠n AhntS°v hn`-h-߃ \evIm
\mbn, a‰pNne `mK-ß-fn¬ hf¿® Ipdbv°m\p≈ kabambn
F∂p ]d-bp-∂-Xv. _\UnIvSv ]Xn-\m-dm-a≥ am¿∏m∏ {]kvXm-
hn-°p-∂-Xp-t]m-se, ""XßfpsS Du¿÷ D]-tbmKw Ipd-®p-
sIm≠pw, Imcy-£-aX h¿≤n-∏n-®p-sIm-≠pw, kmt¶-Xn-I-ambn
apt∂-dnb kaq-l-߃ IqSp-X¬ anXXzap≈ Pohn-X-ssi-en-Iƒ
t{]m’m-ln-∏n-°m≥ Xøm-dm-bn-cn-°Ww.''135
194. ]ptcm-K-Xn-bpsS \ho-\-am-Xr-I-Iƒ cq]-s∏-Sp-∂-Xn-\p-
th≠n, ""BtKm-f-hn-I-k-\-Øns‚ amXr-I-Iƒ'' amt‰-≠Xv Bh-
147
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
iy-am-Wv;136 ""kº-ZvhyhÿbpsS sX‰mb {]h¿Ø-\-ßfpw
{]tbm-K-ßfpw Xncp-Øm\mbn, AXns‚ A¿∞-e£yßsf-°p-
dn®v DØ-c-hm-Zn-Xz-]q¿Æ-amb Hcp hnNn¥\w'' CXv A\n-hm-cy-
am-°n-Øo¿Øn-cn-°p-∂p.137 {]IrXnsb kmº-Øn-I-em`tØmsS
kwc-£-n°pItbm ]cnÿnXnsb ]ptcmKXntbmsSm∏w
]cn]men°pItbm sNøp∂XpsIm≠pam{Xw k¥p-en-X-mhÿ
kwPmXamhpIbn√. `mKnI\S]SnIƒ A\nhmcyamb Zpc-
¥sØ Aev]w Xma-kn-∏n-°p-∂p-sh-t∂-bp-≈q. efn-X-ambn ]d-
™m¬, ]ptcm-KXnsb°pdn®p≈ \ΩpsS Bi-bsØ ]p\¿
\n¿Δ-Nn-°pI F∂XmWv ChnSpsØ hnj-b-w. Bcw`Øn¬
Øs∂ ka-{K-amb Db¿∂ Pohn-X-\n-e-hm-chpw sa®-s∏´ Hcp
temIhpw km[yam°mØ km-º-Øn-I˛kmt¶XnI hnI-k-
\sØ ]ptcm-K-Xn-bmbn ]cn-K-Wn-°m-\m-hn-√. hmkvX-h-Øn¬,
an°t∏mgpw kmºØnIhf¿®bpsS a[yØn¬, BfpIfpsS
PohnX\nehmcw ]cn-ÿn-XntimjWw-, KpW-ta∑ Ipd™ ̀ £-
Ww, hn -̀hZmcn{Zyw F∂nhbm¬ Ipdbp∂XmbmWp ImWp∂Xv.
Cu kml-N-cy-Øn¬, kpÿnc hf¿®-sb-°p-dn-®p≈ kwkmcw,
km[m-c-W-bmbn {i≤ hyXnNen∏n°m-\pw, Hgn-I-gnhv ]d-bm-
\p-ap≈ Hcp am¿K-am-bn amdmdp≠v. ]cn-ÿn-Xn-bpsS aqey-ßfpw
`mj-Ifpw kmt¶XnIm[n]XyØns‚bpw kºØns‚bpw
ssienIfnte°v BKncWw sNøs∏Sp∂p. hym]mcØns‚
kmaq-ln-Ihpw ]mcn-ÿn-Xn-I-hp-amb DØ-c-hm-ZnXzw, an°t∏mgpw
{]XnOmb sa®s∏SpØp∂Xn\pw hn]W\w h¿≤n∏n°p∂
Xn\pap≈ am¿K-ß-fpsS \ncbnte°v Npcp-ßn-bn-cn°p∂p.
195. ]camh[n em`w F∂ XXzw, a‰p ]cn-K-W-\-I-fn¬
\ns∂√mw hn´v, kº-Zvhyhÿ F∂ k¶ev∏sØ°pdn®p≈
sX‰n≤mcWsb {]Xn-̂ -en∏n-°p-∂p. DXv]m-Z\w h¿≤n-°p-∂Xn-
\-\p-k-cn®v, `mhn-hn-`-h-ß-fpsStbm ]cn-ÿn-Xn-bpsStbm
BtcmKyw Aev]wt]mepw ]cnKWn-°s∏Sp-∂n√. h\w sh´n-
am -‰ - n IrjnsNøptºmƒ DXv]m-Z\w IqSp -∂p. F∂m¬,
AXnepƒt®¿∂ncn°p∂ acp-`q-an-h-Xv°-cWw, ssPh-ssh-hn-[y-
Øn\p kw -̀hn-°p∂ lm\n, aen-\o-I-c-W-h¿≤-\hv Ch-sbm∂pw
Bcpw IW-°n-se-Sp-°p-∂n-√. H‰-hm-°n¬∏-d-™m¬, Dƒs∏-´n-
cn-°p∂ hne-bpsS Hcw-iw-am{Xw IW-°p-Iq-´p-Ibpw {]Xn-^ew
148
sImSp-°p-Ibpw sNbvXp-sIm-≠mWp I®hS°m¿ AXn¬\n∂p
em`w sImøp-∂-Xv. ""]¶p-h-bv°-s∏-Sp∂ ]cn-ÿn-Xn-hn-̀ -h-ß-fpsS
D]-tbm-K-Øn\p kmº-Øn-Ihpw kmaq-ln-I-hp-ambn sImSp
t°≠nhcp∂ hne kpXm-cy-X-tbmsS AwKo-I-cn-°p-Ibpw, AXp
NqjWw sNbvX-h¿Øs∂ ˛ a‰p P\-ßtfm `mhn-X-e-ap-dtbm
A√ ̨ 138 AXns‚ DØ-c-hm-ZnXzw ]q¿Æ-ambpw Gs‰-Sp-°pIbpw
sNøp-tºmƒ am{XamWv,'' AXns\ [m¿an-I-amb {]hr-Øn-bmbn
IW-°m°mhp∂Xv. hn`-h-ßsf hoXn®p\evIp∂Xp Itºm-f-
ambmepw cmjv{S-Øns‚ tI{μm-kq-{X-W-ambmepw, C∂sØ Bh-
iy-ß-sf Xr]vXns∏SpØm≥ am{Xw DXIp∂ bmYm¿∞y-ß-
fpsS Hcp hniIe\w \evIm\mWp bp‡nNn¥ -{i-an-°p∂Xv.
196. cmjv{So-b-Øn\v F¥p kw`-hn-°p∂p? kaq-l-Øns‚
Hmtcm Xe-Ønepap≈ Ignhp-Isf hnI-kn-∏n-°p-hm-\p≈
kzmX{¥yw \evIp∂tXmsSm∏w, IqSpX¬ A[n-Imcw t]dp∂
hcn¬\n∂p s]mXp-\-∑-bv°p-th-≠n-bp≈ IqSpX¬ DØ-c-hm-Zn-
Xz-w Bh-iy-s∏-Sp-Ibpw sNøp∂ IogvLSIim‡oIcWXXzw
(principle of subsidiarity) \ap°p a\- n¬ kq£n-°mw. Nne kmº-
Øn-I-hn-̀ m-K-߃ cmjv{S-tØ-°mƒ D]-cn-bmb A[n-Imcw {]tbm-
Kn-°p∂p F∂XmWv C∂sØ Ahÿ. F∂m¬, cmjv{SX{¥w
IqSm-sX-bp≈ kmºØnIimkv{Xw \ymbo-I-cn-°m-\m-hn-√. Imc-
Ww, C∂sØ {]Xn-k-‘n-bpsS hnhn[ hi-ßsf ssIImcyw
sNøm≥ a‰p-h-gn-Iƒ kzoIcn-°p-∂Xv CXv Akm-[y-am-°p-∂p.
]cn-ÿn-XntbmSv Bflm¿∞-amb ]cn-K-W-\bn√mØ at\m-`m-
hhpw, kaq-l-Ønse G‰hpw {hWs∏Smhp∂ Aw-K-ßsf Ah
KWn°p∂ at\m`mhhpw H∂pXs∂bmWv. G¥psIm≠∂m¬,
""hnP-b-Øn\pw kzm{i-b-Xz-Øn\pw Du∂¬ sImSp-°p∂
C∂sØ amXr-I, Pohn-X-Øn¬ Ah-k-c-߃ Is≠-Øm≥
Ignhv Ipd-™-hcpw, Zp¿_-e-cpw, aμ-K-Xn-°m-cp-am-b-hsc klm-
bn -°m-\p≈ bXv\-Øn¬ ]Ww hn\ntbmKn°p∂Xns\
A\pIqen°p∂Xmbn tXm∂p∂n√.''139
197. {]Xn-k-‘n-bpsS hnhn[ hi-ßsf ssIImcyw
sNøm≥ Ignbp∂, \ho-\hpw ka-{Khpw ]ckv]cm{ibXz
ap≈Xp-amb kao-]-\-Øn\p Ign-hp-≈-Xpw, Zo¿L-Zr-jvSn-bp-≈-
Xp-amb cmjv{SX{¥amWv C∂p \ap-°m-h-iyw. an°-t∏m-gpw,
149
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
cmjv{Sobw t\cnSp∂ A]-Jym-Xn-°p-≈ -D-Ø-c-hm-ZnXzw cmjv{So-
b-Øn\pXs∂-bm-Wv. i‡-amb s]mXp-\-b-߃ \n¿Ωn-°p-∂-
Xn-ep≈ ]cm-P-bhpw Agn-a-XnbpamWv CXn\p ImcWw. cmjv{Sw
AXns‚ GsX¶nepsamcp {]tZiØp kz¥w DØchmZnXzw
\ndth‰msXhcptºmƒ, Nne hym]mc hn`mK߃, D]ImcnIƒ
F∂ hymtP\ apt∂m´p hcpIbpw bYm¿∞ A[n-Imcw {]tbm-
Kn-°p-Ibpw sNøpw. Nne \nb-a-ß-fn¬\n∂pw Xß-ƒ°v Hgn-
hp≈X-mbn Ah¿ IcpXpIbpw, a\p-jy-°-S-Øv, ab-°p-a-cp∂p
hym]m-cw, A{Iaw XpS-ßn-b kwL-Sn-X-Ip-‰-Ir-Xy-ßtfmSp
hn´phogvN sNøpIbpw sNøpw. ]n∂oSv Ah D∑qe\wsNøpI
ZpjvIcambncn°pw. cmPyX{¥w CØcØnep≈ Xe-Xn-cn™
\ymb-hmZsØ XI¿°m≥ {]m]vXnbn√mØXmWv F∂p kzbw
ImWn-°pIbpw ̂ e{]Za√mØ N¿®-I-fn¬ G¿s∏-Sp-∂Xv XpS-
cp-Ibpw sNøp-∂p-sh-¶n¬, a\p-jykaqlØns‚ {][m\ {]iv\-
߃ A`n-ap-Jo-I-cn-°p-∂Xp \Ωƒ Hgnhm°ns°mt≠bncn°pw.
bYm¿∞-am-‰-Øn-\p-th-≠n-bp≈ ]≤Xn Hcp ]p\¿hn-Nn-¥-\-{]-
{Inb Bh-iy-s∏-Sp-∂p. Cu ]≤Xnbn¬ Nne D]-cn-π-h-amb
]mcn-ÿn-XnI ]cn-K-W-\-Iƒ Dƒs∏-Sp-Øn-bm¬ am{Xw t]mcm,
Ct∏m-gsØ kwkvIm-cØn\p ]n∂nep≈ bp‡nsb tNmZyw
sNøpIbpw thWw. Btcm-Ky-ap≈ Hcp cmjv{Sobw, Cu sh√p-
hnfn Gs‰-Sp-°m≥ Ign-hp-≈-Xm-bn-cn-°-Ww.
198. Zmcn-{ZysØ°pdn®pw ]cn-ÿn-XntimjWsØ°pdn®pw
kwkmcn°ptºmƒ, cmjv{So-bhpw kº-ZvL-S-\bpw ]c-kv]cw
Ip‰-s∏-Sp-Øm≥ {]h-WX ImWn-°p-∂p. Ah¿ s]mXp-\-∑sb
e£yw h®p≈ ]c-kv]-c-{]-h¿Ø-\-ssi-en-Iƒ Is≠-Øp-Ibpw
Xß-fpsS kz¥w sX‰p-Iƒ AwKo-I-cn-°p-Ibpw sNøp-sa∂p
{]Xo-£n-°mw. Nne¿ kmº-ØnI t\´-Øn¬ am{Xw {i≤ ]Xn-
∏n-°p-tºmƒ, a‰p Nne¿ XßfpsS A[n-Imcw h¿≤n∏n-°mt\m
AXn-t\mSp H´ntN¿∂p \nev°mt\m am{Xw -{i-an-°ptºmƒ,
\ap°p apºn¬ Ah-ti-jn-°p-∂Xp Ie-l-ß-tfm hymPamb I-
cm-dp-Itfm am{XamWv. Cßs\bp≈ IcmdpIfn¬ c≠p hn`m-K-
ßfpw ]cn-ÿn-Xn-bpsS ]cn-]m-e-\bpw apdns∏Smhp∂hsc kwc-
£n-°-epw -Ah-km-\w am{XamWp ]cnKWn°p∂Xv. Chn-sS-
bpw, ""sFIyw ̀ n∂Xsb°mƒ t{ijvTamWv'' F∂ XXzw F{X
icn-bmWv F∂v \Ωƒ a\- n-em-°p∂p.140
150
V. aXhpw imkv{Xhpw XΩn-ep≈ kwhmZw
199. Poh-s\-°p-dn®pw Poh-Pm-e-߃°nSbnep≈ ]c-kv]-
c-{]-h¿Ø-\sØ°pdn®pw, bmYm¿∞yw apgp-hs\°pdn®pw ]cn-
]q¿W hniZoIcW-w {]mtbm-KnIimkv{Xw \evIp∂p F∂v
ka¿∞n-°m-\m-hn-√. CXn-s‚-Xs∂ {]h¿Ø-\-{Iaw \n›-bn-
®n-cn-°p∂ ]cn-[n-I-fpsS ewL-\-amIpw CXv. imkv{X-Øns‚
]cn-an-Xn-Iƒ°p-≈n¬\n-∂p-sIm≠pam{Xw \Ωƒ Nn¥n-®m¬,
kuμ-cy-t_m-[w, Imhy-km-ln-Xyw, hkvXp-°-fpsS BXy-¥n-I-
amb A¿∞hpw e£yhpw a\- n-em-°m-\p≈ Nn¥-bpsS Ign-
hv141 Ch-sbm∂pw Ahn-sS-bp-≠m-hn-√. Rm≥ Iq´n-t®¿°m\m
{Kln°p-∂p, ""aX-]-c-ambn aqey-ap≈ Iem-kmlnXykr-jvSn-Iƒ
Hmtcm Ime-L-´-Ønepw A¿∞-h-ØmWv F∂p sXfn-bn-®n-´p-
≠v. ]pXnb N{I-hm-f-߃ Xpd-°m-\p≈ kpZo¿L-amb tijn
Ch-bv°p≠v. aX-hn-izm-k-Øns‚ ]›m-Ø-e-Øn¬ cq]w-sIm≠p
F∂ Imc-W-Øm¬am{Xw Nne {KŸß-sf _ln-jvI-cn-°p-∂Xp
bp‡n-k-l--amtWm?''142 F√m kml-N-cy-ß-fn¬\n∂pw AI-∂p-
\n-∂v, ]q¿Æ-ambpw Aaq¿Ø-am-bmWp [m¿an-I-X-Xz-߃ Ah-
sb-Øs∂ Ah-X-cn-∏n-°p-∂Xv F∂p Nn¥n-°p∂Xp XnI®pw
_meni-am-Wv. s]mXp-kw-hm-Z-Øn¬ Ahbv°p ÿm\an√mØ
-hn-[-Øn¬, Ah aX-]-c-amb ̀ mj-bv°p-≈n¬ ad-™p- In-S-°p-I-
bmWv F∂-X√ hkvXp-X. bp‡n-sIm≠p a\- n-em-°m≥ km[n-
°p∂ \oXn-X-Xz-߃ hnhn[ thj-ßfn¬ ho≠pw {]Xy-£-
s∏-Smw; aX-]-c-ambXpƒs∏sS hnhn[ `mj-I-fn¬ {]I-Sn∏n-°-
s∏-Sp-Ibpw sNømw.
200. a\p-jy-hw-i-Øn\v AXns‚ ZnimkqNn \jvSs∏Sp
Itbm, sFIy-Øn¬ Pohn-°m\pw XymK-߃ A\p-jvTn-°m\pw
a‰p-≈-htcmSp \∂mbn s]cpamdm\pw \sΩ klm-bn-°p-∂
henb e£y-t_m-[-ß-ƒ ssItamiw hcnItbm sNøpIbmsW
¶n¬, \ΩpsS temI-Øns‚ Kuc-h-amb {]iv\-߃ ]cn-l-cn-
°m≥ imkv{Xw aptºm´phbv°p∂ kmt¶-Xn-I-]cnlmc-߃
Ai-‡-ß-fm-Wv. hnizm-kn-Iƒ°p Xs∂bpw, XßfpsS {]hr-
Øn-Iƒ hnizmkØn\p hn-cp-≤-am-bn-cn-°msX, AXnt\mSp ka-
RvP-k-amb coXn-bn¬ Pohn-°m≥ X߃ sh√p-hn-fn-°-s∏-Sp-
∂-Xmbn Ft∏mgpw A\p-`-h-s∏-SWw. ssZh-Øns‚ Ir]tbmSv
Ft∏mgpw Xpd-hn-bp-≈-h-cm-bn-cn-°p-hm\pw kvt\lw, \oXn, kam-
151
kao]-\-Øn-s‚bpw \S-]-Sn-bpsSbpw am¿KtcJ
[m\w Ch-sb-°p-dn®p X߃°p≈ Bg-ap≈ t_m[y-ß-
fn¬\n∂pw {]tNmZ\w CS-hn-SmsX kzoI-cn-°phm\pw Ah¿
t{]m’m-ln-∏n-°-s∏-tS-≠Xv Bh-iy-am-Wv. Nnet∏msg¶nepw,
\ΩpsSXs∂ XXzßsf°pdn®p \ap°p≈ sX‰mb [mcW
{]Ir-Xn-tbmSv tami-ambn s]cp-am-dp-∂-Xns\ \ymbo-I-cn-°p-I-
tbm, krjvSn-bp-sS-ta¬ GIm-[n-]Xyw ASn-t®-ev∏n-°p-Itbm
bp≤w, A\oXn, A{I-a-{]-hr-Øn-Iƒ Ch-bn¬ G¿s∏-Sp-Itbm
sNøp-∂-Xn-te°v \sΩ \bn-®m¬, A{]-Imcw sNbvXXp-h-gn,
kwc-£n-°m\pw ]cn-]m-en-°m-\p-ambn \Ωƒ hnfn-°-s∏-´n-cn-
°p∂ ⁄m\-Øns‚ \n[n-I-tfmSp \Ωƒ Ahn-iz-kvX-cm-bn-
cp∂p F∂v \Ωƒ hnizm-kn-Iƒ AwKo-I-cn-°-Ww. hyXykvX
Ime-L-´-ß-fnse kmwkvIm-cn-I-]-cn-an-Xn-Iƒ, [m¿an-Ihpw
B≤ym-fln-I-hp-amb Cu \n[n-I-sf°p-dn-®p≈ Ah-t_m-[sØ
_m[n-®n´p--≠v. F¶n-epw, Ah-bpsS Dd-hn-S-ß-fn-te°v \nc¥cw
aS-ßns°m≠v, C∂ns‚ Bh-iy-ß-tfmSp {]Xn-I-cn-°m≥ aX-
߃ k¿Δ-k-÷-am-Ipw.
201. `qan-bn¬ Pohn-°p∂ `qcn-`mKw P\-ßfpw hnizm-kn-
I-fm-sW∂mWv G‰p]dbp∂p. CXv {]Ir-Xn-bpsS kwc-£-Ww,
Zcn{Zsc ]cn]men°¬, _lp-am-\-Øn-s‚bpw kmtlm-Z-cy-Øn-
s‚bpw IÆn-I-fpsS cq]o-I-cWw F∂nhbv°p-th≠n kwhmZ-
152
Øn-te¿s∏-Sm≥ aXßsf t{]cn-∏n-°-Ww. Xß-fp-sS-Xs∂ ̀ mj-
I-fn¬ AS-bv°-s∏-´p-In-S-°p-hm-\p≈ {]h-WX Hmtcm- imkv{X
imJbv°pw D≈-Xp-sIm-≠v, hnhn[ imkv{X-߃°n-S-bn-ep≈
kwhmZhpw AXp-t]m-se-Xs∂ Bh-iy-am-Wv. Hcp {]tXyI
taJebnep≈ hn-⁄m\w B¿÷n-°¬ (specialization) HcpXcw
H‰-s∏-S-en -te-°pw, XßfpsS Adn-hns‚ taJ-e-IfmWp
]caambsX∂ AhImihmZØn-te°pw \bn-°pw. ]cn-ÿn-
Xn{]iv\-߃ ̂ e-{]-Z-ambn A`n-ap-Jo-I-cn-°p-∂-Xn¬\n∂pw CXp
\sΩ XS-bp-∂p. {]Xy-b-im-kv{X-]-c-ambn Imcyamb -hy-Xym-k-
߃ C√mØ hnhn[ ]cn-ÿn-Xn{]ÿm-\-߃ XΩn¬ Xpd-hn-
bp-≈Xpw BZ-c-thm-Sp-Iq-Sn-b-Xp-amb kwhmZhpw Bh-iy-am-Wv.
]cn-ÿn-Xn-- {]-Xn-k-‘n-bpsS KpcpXzw Bh-iy-s∏-Sp -∂Xv,
\msa√mhcpw s]mXp-\-∑-bn-te°v e£yw hbv°Ww F∂m-
Wv. ""bmYm¿∞y-ß-fmWv Bi-b-ß-tf-°mƒ t{ijvTw''143
F∂Xv Ft∏mgpw a\- n¬ kq£n-®p-sIm-≠v, £a, Bfl-
\nb{¥Ww, alm-a-\-kvIX F∂nh Bh-iy-s∏-Sp∂ kw`m-j-
W-am¿K߃ Ah-ew-_n-°-Ww.
153
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
A≤ymbw 6
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw
B≤ym-fln-I-Xbpw
202. F√mw am‰Øn\p hnt[bamWv. ]t£, Ch-bvs°√mw
D]-cn-bmbn am‰w Bh-iy-am-bn-cn-°p∂Xp a\pjyhwi-Øn-\m-
Wv. \ΩpsS s]mXp-hmb Dev∏-Øn-tbbpw ]ckv]c_‘
sØbpw F√m-h-cp-ambn ]¶p-h-bv-°s∏-tS≠ `mhn-tbbpwIpdn-
®p≈ Ah-t_m[w \ap-°v C√m-Xm-bn-cn-°p-∂p. Cu ASn-ÿm\
Ah-t_m[w ]pXnb t_m[y-ß-fp-sSbpw at\m`mh-ß-fp-sSbpw
Pohn-X-{I-a-ß-fp-sSbpw hnIm-k-Øn\p \sΩ {]m]vX-cm-°pw.
kmwkvIm-cn-Ihpw B≤ym-fln-Ihpw hnZym-`ym-k-]-c-hp-amb
At\Iw sh√p-hn-fn-Iƒ \ΩpsS apºn¬ Dbcp-∂p-≠v. \ho-I-c-
W-Øns‚ kpZo¿L-amb ]mXbnte°v CdßnØncn°m≥ Ch
\tΩmSv Bh-iy-s∏-Sp-∂p.
I. Hcp ]pXnb Pohn-X-{I-a-Øn-te°v
203. Dev∏-∂-߃ hn‰-gn-°m-\p≈ hy{KXbn¬ ]c-am-h[n
D]-t`m-KsØ t{]m’mln∏n-°p∂ {]h-WX hn]-Wn-I-fn¬ D≈-
Xn-\m¬, A\m-h-iy-amb hmß-ep-I-fp-sSbpw Nne-hgn°ep-I-fp-
sSbpw Npg-en-°m‰n¬ a\p-jy≥ Ffp-∏-Øn¬ IpSpßnt∏m
tb°mw. kmt¶-XnI kmº-Øn-I amXrI hy‡nIsf Fßs\
_m[n-°msa∂Xns‚ Hcp DZm-l-c-W-amWv \n¿_-‘nX D]-t`m-
Kw. t\csØXs∂ sdmamt\m K¿Zo\n CXv ap≥Iq´n I≠n-cp-
∂p: ""b{¥w D]tbmKn®p≈ DXv]mZ\Øns‚bpw Aaq¿Øamb
]≤XnIfpsS hyqlØns‚bpw amXrIIfm¬ Xs‚ta¬
ASnt®ev∏n°s∏Sp∂ D]IcWßfpw kmt¶XnIhnZyIfpw
a\pjy≥ Nn¥miq\y\mbn kzoIcn°p∂p; AXp PohnXØns‚
Xs∂ `mKambn amdp∂p. Ahs‚ Cu s]mcpØs∏S¬ bp‡n
154
klhpw \oXoIcn°mhp∂XpamsW∂v Ipd™tXm IqSnbtXm
Bb tXmXn¬ Ah≥ IcpXp∂p.''144 D]t`mKØn\p≈
km¶ev]nIkzmX{¥yw X߃°p≈nStØmfw Imew X߃
kzX{¥cmsW∂p hnizkn°p∂Xnte°v Cu amXrI a\p-jysc
\bn-°p-∂p. F∂m¬, bYm¿∞Øn¬ kzX{¥cmbncn°p∂Xv
kmº-Øn-Ihpw [\-]-c-hp-amb A[n-Imcw ssIøm-fn-bn-cp∂ Hcp
\yq\-]£w am{XamWv. Cu Bi-b-°p-g-∏-ß-fpsS \Sp-hn¬
\nev°p∂ DØ-cm-[p-\nI a\p-jy≥, am¿K\n¿t±-i-߃ \evIm≥
Ignhp≈ Hcp ]pXnb kzbm-h-t_m[w t\Sn-sb-Sp-Øn´n-√. Cu
hy‡n-Xz-an-√m-bva-bmWv DXvI-WvT-I-fpsS Dd-hn-Sw. \ap°p
[mcmfw am¿K-ßfpw Igºn√mØ GXm\pw e£y-ß-fp-amWp
≈-Xv.
204. \ne-hn-ep≈ BtKmf A¥-co£w Aÿn-c-X-bp-sSbpw
A\n-›n-X-Xz-Øn-s‚Xpamb hnIm-c-ß-fmWv Df-hm-°p-∂-Xv.
CXmWv Ime-{I-taW ""Iq´mb kzm¿∞-X-bp-sSbpw hnf-\n-e''am-
Ip-∂-Xv.145 Ft∏mƒ a\p-jy≥ X∂nte°p tI-{μoIcn°s∏´
h\pw Xpd-hn-bn-√m-Ø-h-\p-am-Ip∂pthm, AhnsS Zpcm-{Klw
h¿≤n-°p∂p. F{X-tØmfw Hcphs‚ lrZbw iq\y-am-Ip∂pthm,
A{X-tØmfw Aht\m/Ahtfm km[-\-߃ hmßn°q´p-Ibpw
kz¥-am-°p-Ibpw D]tbmKn°p-Ibpw sNøp∂Xv Hgnhm°m\m
hmsX hcp∂p. ]t£, bmYm¿∞y-߃ ASn-t®¬∏n-°p∂ ]cn-
[n-Isf AwKo-I-cn-°pI F∂Xv ChnsS Gsd-°psd Akm-[y-
ambn hcp-∂p. Cu N{I-hm-f-Øn¬ s]mXp\∑sb-∏-‰n-bp≈
Ie¿∏n-√mØ [mc-Wbpw A{]-Xy-£-am-bn-s°m-≠n-cn-°p-∂p.
Cu at\m-̀ mhw IqSp-X¬ {]Ncn°pw-tXmdpw kmaq-lnI BZ¿i-
߃ Ah hy‡n-]-c-amb Bh-iy-ß-fp-ambn Iq´n-ap-´m-Xn-cn-°p-
tºmƒ am{Xta Ah _lp-am-\n-X-ß-fm-Ip-I-bp-≈p. AXp-sIm≠v,
\ΩpsS BIpeX amc-I-amb Imem-hÿm`oj-Wn-I-fn¬ am{Xw
HXpßn \n¬t°≠ H∂√. adn®v, kmaq-lnI Aÿn-c-X-aq-e-ap-
≠m-Ip∂ Zpc-¥-ß-fpsS {]Xym-Lm-X-ß-fn-te°pw {i≤- Xn-cn-
°-Ww. D]-t`mKPohn-X-tØmSp≈ ASßmØ A`n\nthiw
a‰m¿°pw AwKoIcn°m\mhmØhn[w hfcp∂ Ah-ÿ-bp-≠m-
bm¬ AXv A{I-a-Øn-te°pw XI¿®-bn-te-bv°pta \bn-°q.
155
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
205. Cßs\sbm°bmsW¶nepw, F√mw CXp-hsc \jvS-
s∏-́ n-́ n√. a\p-jy¿°p G‰hpw \nIr-jvS-am-b-h-bv°p≈ km[yX
bp≈t∏mgpw, Ah¿°p am\knI kmaqlnI sI´p]mSpIƒ
Ds≠¶nepw, ho≠pw \∑- Xn-c-s™-Sp-°p-∂-Xn-eq-sSbpw Hcp
]pXnb XpS°w Ipdn°p-∂-Xn-eq-sSbpw, X߃°p]cnbmbn
Dbcm\p≈ Ignhp≠v. \sΩØs∂ kXyk‘ambn
Z¿in°m\pw \Ωnse Bg-ta-dnb AXr]vXn AwKoIcn°m\pw
bYm¿∞amb kzmX-{¥y-Øns‚ ]pXp-h-gn-Ifn¬ {]thin°p∂
Xn\pw \ap°p km[n°pw. \∑, kXyw, kuμcyw F∂nhbnte
°p≈ Xpdhnsbtbm, \ΩpsS lrZbßfn¬ {]h¿Ø\
\ncXambncn°p∂ ssZhIr]tbmSp {]XnIcn°m\p≈ Ignhn
s\tbm ]q¿Wambpw ASn-®-a¿Øm≥ Hcp kwhn[m\Øn\pw
Ignbn√. temIsaßpap≈htcmSv \ΩpsS Cu alXzw ad-∂p-
I-f -b-cpsX∂v Rm≥ A`y¿∞n-°p-∂p. B¿°pw CXp
\Ωn¬\n∂pw FSp-Øp-am-‰m-\p≈ Ah-Im-ihpan√.
206. PohnX {Ia-Øn-ep-≠m-Ip∂ am‰-Øn\p cmjv{Sobhpw
kmaq-ln-Ihpw kmº-Øn-I-hp-amb A[n-Imcw ssIøm-fp-∂-h-
cn¬ Btcm-Ky-]-c-amb kΩ¿±w sNep-Øm≥ sIev]p≠v. CXmWv
D]-t`m-IvXr {]ÿm-\-߃ Nne Dev∏-∂-߃ _ln-jvI-cn-°p-
∂-Xn-eqsS ssIhcn°p∂Xv. {]Ir-Xn-bn¬ Ah¿ Ah-ti-jn-∏n-
°p∂ Imev∏m-Sp-Ifpw XßfpsS Dev∏m-Z-\coXnIfpw ]cn-K-
Wn°m≥ Iº\nIsf \n¿_‘n-®p-sIm≠p hym]mcssienIsf
am‰nadn°p∂Xn¬ CØcw {]ÿm\߃ hnP-b-n°p∂p. kmaq-
lnIkΩ¿±w XßfpsS kºmZysØ _m[n-°ptºmƒ hyXy-
ÿ-amb D¬∏m -Z -\ -am¿K߃ Is≠Øm≥ hym]mc
kwhn[m\߃ \n¿_‘nXcmbnØocp∂p. D]-t`m-IvXm-hns‚
`mK-Øp-\n-∂p≈ kmaq-lnI {]Xn-_-≤X-bpsS henb Bh-iy-
I-X-bm-Wv CXp hy‡am°p∂Xv. ""hmßpI F∂Xp kmº-
ØnI {]{In-bb√; adn®v, Ft∏mgpw Hcp [m¿ΩnI {]{In-b-bm-
Wv.'' 146 C∂v, H‰-hm-°n¬, ""]cn -ÿn-XntimjWØns‚
{]iv\߃ \ΩpsS Pohn-X-ssiensb hne-bn-cp-Øm≥ \sΩ
sh√p-hn-fn-°p-∂p.''147
207. `ua{]amWw (earth charter) kzbw\miØns‚ Hcp
ImeL´sØ hn´pt]£n®v ]pXn-sbmcp XpS-°-an-Sm≥ \tΩmSv
Bh-iy-s∏-´p; ]t£, CXp kzmb-Ø-am-°m-\p≈ ka{K Ah-
156
t_m[w hnI-kn-∏n-s®-Sp-°m≥ \ap-°n-Xp-h-scbpw km[n-®n-´n-√.
[ocamb B sh√phnfn {]Xn[z\n∏n°m≥ Rm\m{Kln°p∂p:
""Ncn-{X-Øn¬ Hcn-°epw kw`hn®n´n√mØXpt]mse, s]mXp
`mK-t[bw Hcp ]p-Xnb XpS-°-Øn-\mbn \sΩ amSn-hn-fn-°p-∂p.
Poht\mSp≈ ]pXnb BZ-chv, kpkvYn-cX t\Sn-sb-Sp-°m-\p≈
ZrV-{]-Xn-⁄-, kam-[m-\-Øn\pw \oXn-°p-wth-≠n-bp≈ ka-
cØns‚ XzcnXs∏Spج, Pohn-X-Øns‚ B\μ]q-¿h-amb
BtLm-jw- F∂nhbptSXmbn \ΩpsS ImeL´w Hm¿Ωn-°-
s∏-S-s´.''148
208. kzXz-Øn¬\n∂pw ]pd-Øp-I-S∂p a‰p-≈-h-cn-te°p
t]mIm≥ \Ω-sf-t∏mgpw Ign-hp-≈-h-cmWv. \Ω-fnXp sNømØ
]£w a‰p krjvS-h-kvXp-°fpsS bYm¿∞-aq-eyw AwKo-I-cn-
°s∏Sp-I-bn-√; a‰p-≈-h¿°p-th≠n hkvXp-°ƒ kq£n-°p∂
Imcy-Øn¬ \Ωƒ Icp-X¬ hbv°p-∂n-√; a‰p≈h-cpsS kl-
\tam \ΩpsS Np‰p-]m-Sp-I-fpsS A[-x]-X\tam Hgn-hm-°m≥
\ap°pta¬Øs∂ ]cn-[n-Iƒ \n›bn°m≥ \Ωƒ ]cm-P-b-
s∏-́ p-t]m-Ip-∂p. \ΩpsS ktlm-Zcoktlm-Z-c-∑m¿°pw kz`mhnI-
]cn-ÿn-Xnbv°pw bYm¿∞Øn¬ IcpX¬ \evIm≥ \Ωƒ
B{Kln-°p-s∂-¶n¬, a‰p-≈-h-tcm-Sp≈ \nkzm¿∞-amb ]cn-K-
W-\bpw kztI-{μo-Ir-Xhpw F√mw X∂n-te°v kzmwioI-cn-°p-
∂-Xp-amb F√m cq]ß-fp-sSbpw \ncm-I-cWhpw A\n-hm-cy-am-
Wv. Cu at\m-`m-h-߃, \ΩpsS Hmtcm {]hrØnbpw hy‡n]c
amb Xocpam\hpw \ap°p Np‰pap≈ temIØn\pta¬ sNep
Øp∂ kzm[o\sØ AhtemI\w sNøp∂Xn\p≈ [m¿anI
Iev]\Ifpambn \sΩ ka-⁄-k-s∏-Sp -Øp-∂p. hy‡n
tI{μoIrXhmZw adn-I-S-°m≥ \ap°p km[n-°p-I-bm-sW-¶n¬,
\n›-b-ambpw hyXy-kvX-amb Hcp PohnXssien hnI-kn∏ns®Sp
°p∂Xn\pw A¿∞-]q¿W-amb kmaqlnI am‰-߃ sIm≠p-h-
cp-∂-Xn\pw \ap°p Ignbpw.
II. a\p-jy-hw-ihpw ]cn-ÿn-Xnbpw XΩn-ep≈ DS-º-Sn-sb-
°p-dn-®p≈ hnZym-̀ ymkw
209. C∂sØ kmwkvIm-cn -I˛]cn -ÿnXn-- {]Xn -k-
‘nsb∏‰n-bp≈ Ah-t_m[w \sΩ ]pXnb ioe-ß-fn-te°p
\bn-°Ww. Ct∏mgsØ \ΩpsS ]ptcmKXnbpw km[-\-ß-fp-
sSbpw kpJ-ß-fp-sSbpw tiJ-c-Whpw a\pjylrZ-b-Øn\v
157
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
A¿∞hpw kt¥m-jhpw \evIm≥ ]cym-]vX-a-√. F∂ncp∂mepw,
Itºmfw AhcpsS apºn¬ {]Z¿in∏n°p∂hsb Dt]£n°m≥
Ah¿°p a\ phcp∂n√. D]-t`mKioe-ß-fn¬ ka-{K-amb am‰-
߃ hcpØp∂ cmPy-ß-fn¬, bph-P-\-߃°v {]Ir-Xnsb
°pdn®p≈ kq£va-t_m-[hpw DZmcamb ssNX\yhpap≠v. Ah-
cn¬ ]ecpw {]IrXnkwc£WØn\p {]iwk\obamb ]cn-
{i-a-ßfpw \S-Øp-∂p-≠v. AtXkabwXs∂, Ah¿ hf¿∂p
h∂Xv a‰p ioe-ß-fpsS hnIm-k-Øn\p _p≤n-ap´p krjvSn-°p-
∂, AXncpIhn™ D]-t`mKkwkvIm-c-Øn-s‚bpw kar-≤n-bp-
sSbpw Np‰p]mSn-em-Wv. hnZym-`ym-k-]-c-amb sh√phnfnbmWv
ChnsS \mw A`n-ap-Jo-I-cn-°p-∂-Xv.
210. ]cn-ÿnXnhnZym`ymkw AXns‚ e£y-߃ hfsc
hnim-e-am°nbn´p≠v. XpS-°-Øn¬ AXp imkv{X kw_-
‘nbmb hnh-c-ß-fnepw a\xkm-£n-bpsS D≤m-c-W-Ønepw ]cn-
ÿn-Xn-bnse A]mb km[y-X-Iƒ Hgn-hm-°p-∂-Xnepw tI{μo-
I-cn-®mbncps∂¶n¬, Ct∏mƒ AXp {]tbmP\-at\m`mhØn¬
ASnbpd®ncn°p∂ B[p-\nIcoXn-bpsS ""anØp-Isf'' hna¿i\
hnt[-b-am°m\p≈ {]hWX {]ISn∏n°p∂p (hy -‡n-
tI{μoIrXhmZw, ]cn-[n-I-fn-√mØ ]ptcm-K-Xn, InS-a-’-cw, D]-
t`m-K-kw-kvIm-cw, {Ia-c-ln-X-amb hn]-Wn). ]cn-ÿnXn k¥p-
e-\m-h-ÿ-bpsS hnhn[ Xe-ßsf ]p\-xÿm-]n-°p-∂-Xn\pw
\tΩm-Sp-X-s∂bpw, a‰p-≈-h-tcmSpw, {]Ir-Xn-tbm-Spw, a‰p krjvS-
h-kvXp-°-tfmSpw, ssZh-tØm-Sp-ap≈ tbmPn∏v hos≠Sp°p-∂-
Xn-\p-ap≈ hgn-Iƒ tXSp-Ibpw sNøp-∂p. ]cn-ÿnXnhnZym`ymkw,
]cn-ÿnXn[m¿anIXbv°v Bgtadnb A¿∞w \evIp∂ AXo-
{μnb bmYm¿∞yØnte°p≈ FSp-Øp-Nm´w IqSp-X¬ kpK-a-
am-°-Ww. ]cn-ÿnXn[m¿anIXsb IqSp-X-¬ hnI-kn-∏n-°m≥
Ign-bp-∂-hcpw, ^e-{]-Z-amb t_m[\hn-Zy-bn-eqsS P\-ßsf
sFIy-Ønepw DØ-c-hm-ZnXzt_m[-Ønepw klm-\p-`q-Xn-bnepw
hf-¿Øm≥ klm-bn-°p∂hcpamb hnZy`ymk{]h¿ØIsc
CXv Bh-iy-s∏-Sp-∂p.
211 . ]cnÿnXn Aht_m[ap≈ ]uc∑msc
cq]s∏SpØpI F∂ e£ytØmsSbp≈ ]cnÿnXnhnZym
`ymkw Nnet∏msg¶nepw hnhc߃ ssIamdpI F∂Xn¬
am{Xw HXpßn\nev°pIbpw \√ ioe߃ P\n∏n°p∂Xn¬
]cmPbs∏SpIbpw sNbvXn´p≠v. s]cp-am‰Zqjy-Øn\p ISn-™m-
158
Wn-Sm≥ \nb-a-ßfpw am¿K\n¿tZ-i-ßfpw Ah \S∏nem°m
\p≈ ^e{]Zamb am¿Kßfpw D≠mbXpsIm≠pam{Xambn√.
\nb-a-߃ A¿∞]q¿Whpw \ne\nev°p∂Xpamb ^e-߃
Df-hm-°Wsa¶n¬, kaq-l-Ønse ̀ qcn-̀ mKw AwK-߃°pw Ah
AwKo-I-cn-°m-\p≈ t{]cW \evIpIbpw hy‡n-]-c-ambn {]Xn-
I-cn-°p∂hn[-Øn¬ Ahsc ]cn-h¿Ø\hnt[-b-am-t°-≠-Xp-
am-Wv. kZvKp-W-ß-fpsS t]mj-W-Øn-eqsS am{Xta a\p-jy¿
]cn-ÿn-Xn-tbm-Sp≈ \nkzm¿∞{]Xn-_-≤X Gs‰-Sp-°p-I-bp-≈p.
Hcmƒ°p IqSp-X¬ (sshZypXn) D]-tbm-Kn-°m\pw sNe-hm-
°m\pw tijn-bp-≠m-bn-cns°, (apdnIƒ) Ipd®pam{Xw NqSm-°p-
Ibpw IqSpX¬ Iºnfnhkv{X-߃ D]-tbm-Kn -°p-Ibpw
sNbvXm¬ AXp {]Ir-Xnsb kwc-£n-°m-\p-X-Ip∂ Xc-Øn-
ep≈ Abm-fpsS t_m≤y-ß-sfbpw at\m-`m-h-ß-sf-bp-amWp
shfnhm°p-∂Xv. A\pZn\PohnXØnse sNdnb {]hrØnIfn
eqsS krjvSn°p apgph≥ IcpX¬ \evIpI F∂ ISabv°v Hcp
amlmflyap≠v. hnZym-̀ ymkØn\p Pohn-Xssienbn¬ bYm¿∞
am‰ßƒ hcpØm≥ km[n°psa∂Xp hnkvabIcamb kwKXn
bmWv. \ap°p Np‰pap≈ temIsØ t\cn´pw A¿∞]q¿Wamb
hn[Ønepw kzm[o\n°p∂ {]h¿Ø\ssienIsf t{]m’m
ln∏n°m≥ ]cnÿnXnhnZym-`ymkØn\p Ignbpw. DZmlcW
Øn\v, πmÃn-°ns‚bpw t]∏-dn-s‚bpw D]-tbmKw Hgn-hm-°p-
∂Xv, Pe-Øns‚ D]-t`mKw Ipd-bv°p-∂Xv, N∏p-N-h-dp-Iƒ Xcw-
Xn -cn -°p -∂-Xv , `£n®pXo¿°m\mhp∂{Xam{Xw ]mIw
sNøp∂Xv, a‰p Poh-Pm-e-ß-tfmSp IcpX¬ ImWn-°p-∂-Xv, s]mXp-
K-Xm-KX kwhn-[m-\-ß-ƒ D]-tbm-Kn°p∂Xv, ]e¿ tN¿∂v Hcp
Im¿ D]tbmKn°p∂ k{ºZmbw (car pooling), ac-߃ \´p-]n-
Sn-∏n-°p-∂-Xv, A\m-h-iy-amb shfn®w sISpØp-∂Xv, CXp-t]m-
ep≈ a‰\h[n ioe߃hgn Cu DØ-c-hm-Zn-Xz-t_m[w hf¿Øn-
sb-Sp-°mw. a\p-jy-\nse G‰hpw anI®Xns\ ]pdØp sIm≠p-
h-cm≥ Ign-bp∂ HuZm-cy-]q¿Whpw hnetbdnbXpamb krjvSn-
]-c-X-bm-Wv Chbnse√mw {]Xn^en°p∂Xv. Nne -h-kvXp-°ƒ
s]s´∂v Fdn™pIfbp∂Xn\p ]Icw ho≠pw D]tbmKn
°p∂Xv, icnbmb ImcWØns‚ t]cn¬ AXp sNøptºmƒ,
AXv ]p\-cp-]-tbm-Kn-°p-tºmƒ AXv kvt\l-Øns‚ {]I-S-\hpw
\ΩpsS al-Xz-Øns‚ Ah-X-c-W-hp-ambnØocpw.
159
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
212. Cu {]b-Xv\-ß-sfm∂pw temIsØ am‰m≥
t]mIp-∂n√ F∂p \Ωƒ Hcn-°epw Nn¥n-°-cp-Xv. \ap-°-⁄m-
X-am-sW-¶nepw AXp kaq-l-Øn\p D]-Im-c-{]-Z-am-bn-cn-°pw.
Fs¥∂m¬, CXv HcpXcw \∑ P\n∏n°p∂p≠v; ]pdta ImWm-
\ns√¶nepw CXv hym]- n®psIm≠ncn°p∂p. AXnepw
D]cnbmbn AØcw {]h¿Ø\߃ \ΩpsS Bflm-̀ n-am-\sØ
]p\-xÿm-]n-°pw; CXp \sΩ IqSp-X¬ ]q¿Æ-X-tbmsS Pohn-
°p-∂-Xn\pw `qan-bnse Cu PohnXw Pohn°Ø°XmsW∂p
a\- n-em-°p-∂-Xn\pw klm-bn-°pw.
213. ]cn-ÿnXnhnZym-`ymkw ]e Xe-ß-fn¬ \S-Øm≥
km[n°pw: kvIqfn-epw, IpSpw-_-Øn-epw, am[y-a-ß-fn-epw, aX-
t_m-[-\-Ønepw Chbv°p ]pdta Fhn-sSbpw CXp km[y-am-
Wv. \√ hnZym-`ym-kw sNdp∏ambncn°ptºmƒXs∂ AXns‚
hnØpIƒ \Ωn¬ hnXbv°pIbpw Pohn-X-Imew apgp-h\pw AXp
^ew NqSn \n¬°pIbpw sNøpw. F∂ncp∂mepw, ChnsS IpSpw-
_-Øns‚ henb {]m[m-\ysØ Du∂n-∏-dbm≥ Rm\m{Kln°p-
∂p. ImcWw, ""Ahn-sS-bmWv ssZh-Øns‚ alm-Zm-\-amb Poh≥
{]tXy-Iambn kzmKXw sNø-s∏SpIbpw, apºn-ep≈ \nc-h-[n-
bmb A{I-a-ß-fn¬\n∂pw kwc-£n-°-s∏-Sp-Ibpw a\p-jys‚
bYm¿∞ hf¿® t]mjn-°-s∏-Sp-Ibpw sNøp-∂Xv. ac-W-kw-
kvIm-c-Øns‚ Cu Ime-L-́ -Øn¬ IpSpw-_-amWp Poh-kw-kvIm-
c-Øns‚ lrZ-bw.''149 IpSpw-_-Øn¬h®mWp \Ωƒ BZy-ambn
Pohs\ kvt\ln-°m\pw _lp-am-\n-°m-\pw, hkvXp-°ƒ IrXy-
ambn D]-tbm-Kn-°m-\pw, ipNn-Xzhpw, Nn´bpw ]Tn-°m\pw
{]mtZinI Bhmkhyhÿsb _lp-am-\n-°m\pw krjvS-h-
kvXp-°sf IcpXtemsS ]men°-m\pw ]Tn-°p-∂-Xv. ]Iz-amb
hy‡n-Xz-tØmsS hf-cm≥ {]m]vX-cm-°p∂ Hcp ka{K]cn-io-
e\w IpSpw-_-Øn¬\n∂pw \Ωƒ kzoI-cn-°p-∂p. Ah-Im-i-
ambn Bhiys∏SmsX, Ffn-a-tbmsS tNmZn-°m-\pw, \ap°p
\evI-s∏-´-Xn-s\-tbm¿Øv Bflm¿∞-amb IrX-⁄-X-tbmsS
""\μn'' F∂p ]dbm\pw, \ΩpsS A{I-aW kz`m-h-sØ-bpw,
Zpcm-{K-l-sØbpw \nb-{¥n-°p-hm\pw a‰p-≈-h-tcmSp sNbvX
t{Zml-߃°v £a tNmZn-°m\pw IpSpw_w \ap°p ]cn-io-
e\w \evIp-∂p. Cß-s\-bp≈ lrZ-b-Øns‚ \nd-hn¬\n∂p
hcp∂ efn-X-amb BwKyßfpw {]Xn-I-c-W-ßfpw Hcp ]¶p-h-
160
bv°-ens‚ kwkvIm-chpw Np‰p-]m-Sp-I-tfm-Sp≈ _lp-am-\hpw
\Ωn¬ krjvSn-°m≥ klm-b-I-c-am-Wv.
214. cmjv{Sob ÿm]-\-ßfpw \nc-h-[n-bmb a‰p kmaq-
lnI kwLS\Ifpw P\-ß-fn¬ Cu Ah-t_m[w hf¿Øm≥
IS-s∏-´n-cn-°p-∂p, k`bpw Aßs\Xs∂. ]cn-ÿnXn hnZym-
`ym-k-Øn¬ F√m {InkvXobk-aq-l-߃°pw \n¿Wm-bI ̀ mK-
ap-≠v. \ΩpsS skan-\m-cn-Ifpw cq]o-I-cW`h-\-ßfpw, DØ-c-
hm-ZnXz]q¿W-amb emfn-Xyhpw ssZh-Øns‚ temI-tØm-Sp≈
IrX-⁄Xm\n¿`-c-amb [ym\hpw, ]mh-s∏-´-hs‚ Bh-iy-ß-
tfm-Sp≈ ]cn-K-W-\bpw ]cn-ÿnXnkwc-£-Whpw hf¿Øp-hm-
\p-X-Ip∂ ]cn-io-e\w \evIpsa∂p Rm≥ {]Xym-in-°p-∂p. A]-
ISkm[yX hfsc IqSp-X-embXn-\m¬ {]Ir-Xn-bn¬ ASn-t®¬∏n-
°p∂ \mi-߃°v in£ Npa-Øp-hm≥ A[n-Im-c-ap≈ ÿm]-
\-߃ \ap-°m-h-iy-am-Wv. ]s£, AtXkabw Bfl-kw-b-a-
\w, a‰p-≈-h-cn¬\n∂pw ]Tn-°m-\p≈ a\ v XpS-ßnb hy‡n-
]-c-amb KpW-ßfpw \ap-°m-h-iy-am-Wv.
215. Cu kml-N-cy-Øn¬, ""\√ kuμcyimkv{X
hnZym`ym-khpw ]cn-ÿn-Xn-bpsS Btcm-Ky-]-c-amb kwc-£-
Whpw XΩn-ep≈ _‘w Ah-K-Wn-°m-hp-∂-X√.''150. kuμcyw
I≠mkz-Zn-°m\pw AXns\ A`n-\-μn-°m\pw ]Tn-°p-∂-Xn-eqsS
kzm¿∞X \nd™ {]mtbm-KnIhmZsØ X≈n-°-f-bm\pw
\Ωƒ ]Tn-°pw. at\m-l-c-am-b-hsb AwKo-I-cn-°m≥ ]Tn-®n-´n-
√mØ- Hcmƒ as‰√m‰ns\bpw a\xkm£n°pØn√msX
D]tbmKn°mt\m Zpcp]tbmKn°mt\m D≈ Hcp hkvXphmbn
am{Xw ImWp∂psh¶n¬ \Ωƒ AXn¬ B›cys∏tS≠Xn√.
Bg-amb am‰w sIm≠p-hcm≥ \Ωƒ B{Kln°p∂psh¶n¬,
Nne am\-kn-Im-h-ÿ-Iƒ bYm¿∞-Øn¬ \ΩpsS kz`m-hsØ
kzm[o-\n-°p-sa∂p \mw Xncn-®-dn-b-Ww. a\p-jy-s\bpw Poh-
s\bpw kaq-l-sØbpw {]Ir-Xn-bp-am-bp≈ _‘-sØ-bpw-]‰n
Hcp ]pXnb Nn¥-[m-csb t{]m’m-ln-∏n-°p-∂n-s√-¶n¬, hnZym-
`ymkcwKsØ \ΩpsS ]cn-{i-a-߃ ^e-{]-Z-a-√m-ØXpw A]-
cym-]vX-hp-am-bn-Øo-cpw. As√-¶n¬, am[y-a-ß-fp-sSbpw hn]-Wn-
bnse ̂ e-{]-Z-amb {]h¿Ø-\-ß-fp-sSbpw klm-b-tØmsS D]-
t`mKkwkvIm-c-Øns‚ amXr-I-Iƒ hf¿∂psImt≠bncn°pw.
161
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
III. ]mcnÿnXnI am\km¥cw
216. ss{IkvXh B≤ymflnIXbpsS kº∂amb
ss]XrIØn\v, Ccp]Xp \q‰m≠pIfnse hy‡n]chpw
kmaqlnIhpamb A\p`hßfpsS ^e߃°v, a\pjyhwi
Øns‚ \hoIcWØn\p≈ hne]nSn® kw`mh\Iƒ \evIm≥
Ignbpw. ChnsS, \ΩpsS hnizmkt_m≤yßfn¬ ASnbpd®
]cnÿnXn BflobXbv°p≈ GXm\pw \n¿t±i߃
ss{IkvXh¿°p \evIm≥ Rm≥ B{Kln°p∂p. Fs¥∂m¬,
kphntij {]t_m[\߃°p \ΩpsS Nn¥mssienIfnepw
hnImcØnepw PohnXØnepw t\cn´p≈ ]cnWnX^eßfp≠v.
Bibßtfm k¶ev]ßtfm AhXcn∏n°pI F∂Xnt\
°mƒ Rm≥ B{Kln°p∂Xv, hnizmkt_m≤yßfn¬
ASnbpd® ]cnÿnXn BflobXbv°v \ΩpsS temIsØ
kwc£n°p∂Xn\p≈ i‡amb A`n\nthiw \Ωn¬
P\n∏n°m≥ Fßs\ Ignbpw F∂p hy‡am°p∂Xn\mWv.
C{X D∂Xamb Hcp {]Xn_≤X, kn≤m¥ßƒsIm≠pam{Xw
t]mjn∏n°s∏SpIbn√. adn®v, \sΩ {]tNmZn∏n°m≥
Ignhp≈ Hcp BflobX, ""\ΩpsS hy‡n]chpw kmaplnI
hpamb {]hrØnIƒ°v A¿∞hpw e£yt_m[hpw t{]m’m
l\hpw t]mjWhpw \evIp∂ Hcpƒt{]cW F∂nhbpw
BhiyamWv.''151. ss{IkvXh¿ an°t∏mgpw ssZhw k`bpsS
ta¬ h¿jn® Bflob\n[n th≠Xpt]mse kzmwioIcn
°pItbm hnIkn∏n°pItbm sNbvXn´ns√∂p kΩXnt®
aXnbmIq. icocØn¬\nt∂m {]IrXnbn¬\nt∂m temI
bmYm¿∞yßfn¬\nt∂m th¿s]´ Hcp BflobPohnXan√;
adn®v, Ahbnepw AhtbmSpIqsSbpw \ap°p Np‰pap≈
F√mØnt\mSpap≈ Iq´mbvabnepap≈ PohnXamWXv.
217. ""B¥cnI acp`qanIƒ AXnhnimeambXpsIm≠mWp
_mlyacp`qanIƒ hfcp∂Xv.'' 152 C°mcWØm¬, ]cnÿnX
{]Xnk‘n Bgtadnb B¥cnI]cnh¿Ø\Øn\p≈ Hcm
lzm\w IqSnbmWv. A¿∏Wt_m[hpw {]m¿∞\mcq]nbpap≈
GXm\pw Nne ss{IkvXh¿ bmYm¿∞yt_m[Øns‚bpw
{]mtbmKnIhmZØns‚bpw t]cn¬ ]cnÿnXn kwc£WsØ
\nμn°p∂p. a‰pNne¿ \njv{InbcmWv; Ah¿ AhcpsS
162
ioe߃ am‰m≥ Xømd√mØXpsIm≠v ]cnÿnXn kwc£W
tØmSp apJwXncn®p \nev°p∂p. Ch¿s°√mw ""]cnÿnXn
am\km¥cw'' (ecological conversion) Bhiyambncn°p∂p.
CXphgn Cutimaninlmbpambp≈ AhcpsS I≠pap´ens‚
kzm[o\w Np‰pap≈ temItØmSp≈ _‘Øn¬ {]ISamIpw.
ssZhØns‚ IcthebpsS kwc£Isc∂ \nebnep≈
\ΩpsS hnfn ]pWyPohnXØn\v AXy¥mt]£nXamWv;
\ΩpsS {InkvXobm\p`hØns‚ sF—nItam, A{][m\tam
Bb hia√Xv.
218. hnip≤ {^m≥knkv Akoknsb°pdnt®m¿°ptºmƒ,
krjvSntbmSp≈ BtcmKyIcamb _‘w \ΩpsS hy‡n
]camb am\km¥cØns‚ Hcp am\amsW∂p \Ωƒ
Xncn®dnbp∂p. AXp \ΩpsS sX‰pIƒ, ]m]߃, hogvNIƒ,
]cmPb߃ F∂nh AwKoIcn°p∂Xn¬ Dƒs°m≈p∂p;
lrZb]q¿hamb A\pXm]Ønte°pw am‰Øn\p≈ B{Kl
Ønte°pw AXp \sΩ \bn°pIbpw sNøp∂p. Bkvt{Xen
bmbnse sa{Xm∑m¿ ""krjvSnbpambp≈ A\pcRvP\Øn\v
AØcsamcp am\km¥cØns‚ {]m[m\yw hy‡am°n;
A\pcRvP\w km[yam°p∂Xn\p \Ωƒ \ΩpsS PohnXßsf
]cntim[n°pIbpw \ΩpsS {]hrØnbmepw Dt]£bmepw
ssZhØns‚ krjvSnbv°p sNbvX t{Zml߃ AwKo
Icn°pIbpw thWw. \Ωƒ am\km\¥cm\p`hØnte°pw
lrZb]cnh¿Ø\Ønte°pw hcWw.''153
219. F∂ncp∂mepw, hy‡nIfpsS `mKØp\n∂p≈
sa®s∏S¬sIm≠pam{Xw \ΩpsS temIw C∂p t\cnSp∂
AXoh k¶o¿Wamb kmlNcyw ]cnlcn°m\mhpIbn√.
H‰s∏´ hy‡nIƒ°p {]mtbmKnIhmZØn¬\n∂p c£s∏Sm
\p≈ Ignhpw kzmX{¥yhpw \jvSs∏´pt]mtb°mw. XXv^e
ambn, kmaqlnItam ]mcnÿnXnItam Bb Aht_m[an√mØ
A[m¿anI D]t`mKØn\v CcbmbnØo¿s∂∂pw hcmw.
kmaqlnI {]iv\߃ ssIImcyw sNøs∏tS≠Xv, H‰s∏´Xpw
hy‡n]chpamb \∑{]hrØnIƒ tN¿Øph®psIm≠pam{X
a√; adn®v, Iq´mbvabpsS irwLeIƒ cq]s∏SpØns°m≠p
amWv. Cu ZuXyw a\pjy\n¬\n∂p henb DØchmZnXz߃
{]Xo£n°p∂p. Cu DØchmZnXz߃ hy‡n]camb
163
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
ap≥ssIsbSp°p∂XneqsSam{Xw t\Sm\mhn√; kzm¿∞]c
ambn hf¿Øs∏´ a\pjycpsS Iq´mb bXv\wt]mepw
C°mcyØn¬ ̂ e{]Za√. ""temIsØ ̀ cn°pI F∂ ZuXyw,
ap≥]d™Xn¬\n∂p hyXykvXamb Hcp at\m`mhØn¬\n∂p
am{Xw kwPmXamIp∂, sshZKv[yßfpsS tbmPn∏pw t\´ß
fpsS Hcpabpw Bhiys∏Sp∂p.''154 Zo¿LImew \ne\nev°p∂
am‰w sIm≠phcm≥ Bhiyamb ]cnÿnXn am\km¥cw Hcp
kaql am\km¥cwXs∂bmWv.
220. Cu am\km¥cw DZmcamb IcpX¬ hf¿Øp∂Xpw
B¿{ZX \nd™Xpamb hnhn[ at\m`mh߃ Bhiys∏Sp∂p.
CXnte‰hpw {][m\s∏´Xv, temIw ssZhØns‚ Hcp
kvt\lZm\amsW∂pw AhnSpsØ DZmcX \ΩpsS BflXymK
ØneqsSbpw kXv{]hrØnIfneqsSbpw _lfßfn√msX
A\pIcn°p∂Xn\p \Ωƒ hnfn°s∏´ncn°p∂p F∂pw
AwKoIcn°p∂, IrX⁄XbpsSbpw kuP\yZm\w kzoIcn
°p∂Xns‚bpw at\m`mhamWv. ""\ns‚ heØpssI sNøp∂
sXs¥∂v CSXpssI AdnbmXncn°s´... clkyØn¬
ImWp∂ ]nXmhp \n\°p {]Xn^ew \evIpw.'' (aØm 6,3˛4).
\Ωƒ a‰p krjvSnIfn¬\n∂p th¿s]´p\nev°p∂hcs√∂pw
adn®v, DXvIrjvSamb Hcp BtKmfIq´mbvabn¬ kwtbmPn∏n
°s∏´hcmsW∂pap≈ Aht_m[hpw CXpƒs°m≈p∂p.
hnizmknIƒ F∂ \nebn¬ \Ωƒ temIsØ ]pdta\n∂√,
]nXmhv \sΩ F√m krjvSnItfmSpambp≈ _‘Øn¬
H∂n®p tN¿Øncn°p∂psh∂ Aht_m[tØmsS D≈n¬
\n∂p t\m°n°mWp∂p. \ΩpsS hy‡n]chpw ssZhZØhp
ambp≈ IgnhpIsf hnIkn∏n°p∂Xphgn, ]cnÿnXn
am\km¥cØn\p \Ωn¬ IqSpX¬ {InbmflIXbpsS {]tNm
Z\w krjvSn°m≥ Ignbpw. IqSmsX, temIØns‚ {]iv\߃
]cnlcn°p∂Xn\pw \sΩØs∂ ssZhØn\p ""hnip≤hpw
kzoImcyhpamb Hcp kPoh_enbmbn A¿∏n°p∂Xn\pap≈''
(tdmam 12,1) D’mlw kwPmXam°p∂Xn\pw ]cnÿnXn
am\km¥cØn\p Ignbpw. \ΩpsS ta[mhnXzsØ \Ωƒ
a\ nem°p∂Xv hy‡n]cab alXzØnt\m DØchmZnXz
clnXamb B[n]XyØnt\m D≈ \ymbambn´√, adn®v,
164
\ΩpsS hnizmkØn¬\n∂pw DXv`qXamIp∂Xpw Kuchamb
DØchmZnXzw Dƒs°m≈p∂Xpamb khntij IgnhmbmWv.
221. Cu Nm{In-Ite-J-\Øns‚ Bcw-`-Øn¬ hnI-kn-∏n-
®n-cn-°p∂ \ΩpsS hnizm-k-Øns‚ hnhn[ t_m[y-߃ Cu
am\km¥cØns‚ A¿∞sØ IqSp-X¬ kº-∂-am-°pw. Hmtcm
krjvS-h-kvXp-hn\pw ssZh-sØ- Aev]amsb¶nepw {]Xn^en∏n
°m\pw \tΩmSv Hcp ktμiw ]¶p-h-bv°m-\p-ap≠v F∂ Ah
t_m[w CXnep≠v. ]cn-{Xm-W]≤-Xn-bpsS `mK-ambn aninlm
Cu `uXn-I-tem-I-sØ X∂nte°v kzoIcn®ncn°p∂psh∂
Dd∏pw D∞n-X-\mb AhnSp∂v Ct∏mƒ Hmtcm-h-kvXp-hnepw
Bg-ambn k∂n-ln-X-\m-sW∂pw Xs‚ hm’eywsIm≠hsb
hebw sNøp-∂p-s≠-∂pw, Ahs‚ {]Im-iw Ah-bn-te-°m-gv∂n-
d-ßp-∂p-sh∂pap≈ Ah-t_m[hpw Ch-bn-epƒs°m-≈p-∂p. Ch-
tbm-sSm∏w, ssZh-amWv Cu temIsØ krjvSn-®-sX-∂ Xn-cn-
®-dn-hpw- Hcp {Iahpw Du¿÷-kz-e-Xbpw Ch-bv°p-≈n¬ ap{Zn-X-
am-sW∂pap≈Xp a\p-jy\v Ah-K-Wn-°m-\-h-Im-i-an-√. BIm-
i-Ønse ]£n-I-sf-°p-dn®v Cutim ]d-bp-∂Xv kphn-ti-j-
Øn¬ \Ωƒ hmbn-°p-∂p. ""Ah-bn-sem-∂p-t]mepw ssZh-k-
∂n-[n-bn¬ hnkva-cn-°-s∏-Sp-I-bn√.'' (eq°m 12,6). A-ßs\
sb¶n¬ \ap-°-hsb D]{Zhn°mt\m Ah-tbmSv A]-a-cym-Z -
Im-́ p-hmt\m Fßs\ km[n-°pw? XßfpsS am\km¥cØns‚
Cu hi-ß-sf√mw Xncn-®-dn™v Pohn-°p-hm≥ Rm≥ F√m
{InkvXym-\n-I-tfmSpw Bh-iy-s∏-Sp-∂p. \Ωƒ kzoI-cn®ncn°p∂
Ir]-bpsS {]Im-ihpw i‡nbpw a‰p krjvSn-ItfmSpw Np‰p-ap-
ff temItØmSpap≈ \ΩpsS _‘ßfn¬ {]ISamIs´. CXp-
h-gn-, Ako-kn-bnse hn. {^m≥knkv {]tim`nXambn km£m-
XvI-cn®, F√m krjvSnItfmSpap≈ DZm-Ø-kmtlm-Z-cyw
t]mjn∏n°m≥ \ap°p Ignbpw.
IV. B\μhpw kam[m\hpw
222. {InkvXob Bflo-bX PohnX\nehmcsØ°pdn®p
hn`n∂amsbmcp [mcW \n¿t±-in -°p-Ibpw {]hmNI\p
tN¿∂Xpw [ym\mflIhpamb Hcp PohnXssiensb t{]m’m
ln∏n°pIbpw sNøp∂p. D]t`mKtØmSp≈ ISpØ
165
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
A`n\nthiØn¬\n∂p kzX{¥ambXpw Bg-amb B\-μ-
Øn\p Ignhp‰Xpamb Hcp PohnXssienbmWXv. thZ]pkvXI
Ønse∂t]mse hnhn[ aX-]m-c-º-cy-ßfnepw ImWp∂ Hcp
]pcm-X\ ]mTw \Ωƒ kzoI-cn-t°-≠n-bn-cn-°p-∂p. ""Aev]-ap-
≈Xv A[n-I-amWv''- F∂ (less is more) t_m[y-am-W-Xv. \qX\
D]-t`m-K-h-kvXp-°-fpsS ÿnc-_m-lpeyw lrZ-bsØ kw{`-an-
∏n-°p-Ibpw Hmtcm h-kvXphns\bpw Htcm \nan-jsØbpw Bkz-
Zn-°p-∂-Xn¬\n∂p \sΩ XS-bp-Ibpw sNøpw. F{X-sN-dp-Xm-bn-
cp-∂mepw Htcm bmYm¿∞y-Øn\pw apºn¬ {]im-¥-ambn k∂n-
ln-X-am-Ip∂Xv, [mc-W-bp-sSbpw sshb-‡nI km£m-XvIm-c-
Øn-s‚bpw hnim-e-amb N{I-hm-f-ß-fn-te°v \sΩ Xpdhnbp≈
hcm-°-p∂p. anX-Xz-Øns‚bpw D≈XpsIm≠p Xr]vXns∏Sp∂
at\m`mhØns‚bpw ap{Zt]dp∂ Hcp hf¿®-bmWv {InkvXob
BflobX \n¿t±-in-°p-∂-Xv. CXp \sΩ sNdnb bmYm¿∞y
߃°p-ap-ºn¬ \nev°m\pw Ahsb {]iw-kn-°m\pw A\p-h-
Zn-°p-∂Xpw, PohnXw h®p-\o-´p∂ Ah-k-c-ß-sf-°p-dn®p \μn-
bp-≈-hcpw, kz¥-am-bp-≈-h-bn¬\n∂p Bflob hnc‡n
{]m]n®hcpw, -\ap°n√mØhsb Hm¿Øv ZpxJn°mØhcpam°n-
Øo¿°p∂ emfn-Xy-Øn-te-°p≈ Xncn-®p-t]m-°-m-Wv. B[n-]-
Xy-Øns‚ at\m`mhhpw kpJmk‡nbpw- Hgn-hm-°-W-sa∂v CXv
kqNn-∏n-°p-∂p.
223. C{]-Im-c-ap≈ im¥X kzX-{¥-ambpw t_m[-]q¿Δ-
I-ambpw Pohn-°-s∏-Sp-tºmƒ hntam-N\w e`n-°p-∂p. Cu im¥X
\ne-hmcw Ipd™ Pohn-Xtam, Xo£-W-X-bn-√mØ Pohn-Xtam
A√ adn®v, Po-hnXw AXns‚ kºq¿W-X-bn¬ Pohn-°p∂ Hcp
ssien-bm-Wv. hmkvX-h-Øn¬, Pohn-X-Øns‚ Htcm\nan-jhpw
\∂mbn Bkz-Zn-°p-∂-h¿, X߃°n√m-Ø-hsb tXSn-s°m≠v
Aßp-anßpw ]c°w]mbp∂-h-c-√. Htcm hy‡n-tbbpw Hmtcm
hkvXp-hn-s\bpw ASp-Ø-dn™p a\-kn-em-°m≥ Ah¿°dnbmw.
G‰hpw efnXamb Imcy-ß-tfmSpt]mepw Fßs\ _‘s∏Sm
sa∂pw B\-μn-°msa∂pw A\p-`-hn-®-dn-bp-Ibpw sNøp-∂-h-cm-
Wh¿. ]q¿ØoIcn°s∏SmØ B{Kl߃ hn´pIfbp∂
Xn\pw XßfpsS A`n\nthißfpw Xf¿®Ifpw Ipdbv°p∂
Xn\pw Ignbp∂hcmWh¿. D≈-Xp-sIm≠p Xr]vXns∏Sp∂
Ah¿°p [mcmfw Pohn-°m≥ Ign-bp-∂p. {]tXy-In®v, {]Ir-Xn-
166
bp-am-bp≈ kulr-Zw, kwKo-Xw, Ie, tkh-\w, kplr-Zv_-‘-
߃, Ign-hp-Iƒ hnI-kn-∏n-°¬ F∂nßs\ kt¥mjØns‚
a‰phgnIƒ Ah¿ Is≠Øp∂p. \sΩ sNdp-Xm-°p∂ Nne Bh-
iy-߃ ]cn-an-X-s∏-Sp-tØ-≠Xv Fß-s\-sb-∂-d-nbp-I-bpw,
PohnXw h®p-\o-´p∂ \nch[n km[y-X-I-fn-te°v Xpd-hn-bp-≠m-
bn-cn-°pIbpw sNøp∂-Xm-Wp kt¥m-jw.
224. Ign™ \q‰m≠n¬ im¥-Xbpw hn\-bhpw th≠-{X
-hn-e-a-Xn-°-s∏-´n-cp-∂n√. F∂n-cp-∂mepw, hy‡n-Po-hn-X-Ønepw
kmaq-ly-Po-hn-X-Ønepw Cu ]pWyßfn¬ GsX-¶n-ep-sam∂p
\jvS-s∏-Sp-tºmƒ, {]IrXnbnepƒs∏sS, \nc-h-[n- A-k-¥p-en-
Xm-h-ÿ-Iƒ DS-se-Sp-°p-∂p. AXp-sIm-≠mWv, Bhm-k-hy-hÿ-
I-fpsS ka-{K-X-sb-°p-dn®p am{Xw N¿®-sN-bvXm¬ t]mcm F∂p
\Ωƒ ]d-bp-∂-Xv. a\p-jy-Pohs‚ ka-{KX-sb-°p-dn®pw F√m
\√ -aq-ey-ßfpw Hcp-an-∏n-°p-Ibpw hf¿Øp-Ibpw sNtø-≠-Xns‚
Bh-iy-I-X-sb-°p-dn®pw kwkm-cn-°m-\p≈ B¿P-hXzw \Ωƒ
{]I-Sn-∏n-°-Ww. Hcn-°¬ \ΩpsS hn\bw \jvS-s∏Sptºmƒ,
F√m-‰n-s‚bpwtaep≈ ]cn-[n-bn-√mØ A[oiXzØm¬ ASna
bm°s∏SpIbpw sNøptºmƒ, \Ωƒ kaq-l-sØbpw ]cnÿn
Xn-sbbpw D]-{Z-hn-°p∂ Ah-ÿ-bn¬ A\n-hm-cy-ambpw FØn-
s∏-Spw. Xm≥t]mcnabn¬ Pohn°pItbm, ssZhsØ Pohn-X-
ß-fn¬\n∂p ]pdw-X-≈p-Itbm, Ahn-Sp-tØ-bv°p-]-Icw \sΩ
Øs∂ ÿm]n-°p-Itbm, Fs‚ CjvSm-\n-jvS-߃°-\p-kr-X-
ambn sX‰pw icnbpw Rm≥Xs∂ Xocp-am-\n-°p-sa∂p Nn¥n°p
Itbm sNøptºmƒ, CØcØnep≈ BtcmKyIcamb hn\-
bhpw kt¥m-j-I-c-amb im¥-Xbpw hf¿Øp-I-sb-fp-∏-a-√.
225. adp-h-iØv, Xt∂m-Sp-Xs∂ kam-[m-\-Øn-em-ImØ Hcp
hy‡n°pw im¥hpw kwXr-]vXn-Zm-b-I-hp-amb PohnXw \bn-
°pI km[y-a-√. kam-[m-\-sa-∂m¬ bp≤-an-√m-bva -am-{X-a-s√∂p
a\- n-em-°p∂Xn-emWv icn-bmb Bflo-b-[m-c-W- Ip-Sn-sIm-≈p-
∂-Xv. B¥-cnI kam-[m\w ]cn-ÿnXnbpw s]mXp\∑-bpw kwc-
£n°p∂Xpambn -At`Zy-ambn _‘-s∏-´n-cn-°p-∂p. Fs¥-
∂m¬, B¥-cnI kam-[m\w icnbmbn Pohn®m¬, k¥p-enX-
amb Pohn-X-ssi-en-bnepw PohnX-Øns‚ A¿∞sØ°p-dn-®p≈
hnkva-b-Ønepw AXp {]Xn-^-en-°p-w. {]IrXn kvt\l-Øns‚
hNkpIfm¬ \nd-™n-cn-°p-∂p. ]t£, \nc-¥-c-amb _l-f-
167
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
Ønepw \ne-bv°m-ØXpw Rc-ºp-Isf hen-®p-ap-dp-°p-∂-Xp-amb
tImem-l-e-ß-fnepw {]I-S-\-X-ev]-c-X-bnepw hoWp-In-S-°p∂
\ap°v AsX-ßs\ tIƒ°m-\m-Ipw? [mcmfw Bfp-Iƒ C∂v
Bgtadnb Ak¥penXmhÿ A\p`hn°p∂p≠v. AXp
Ahsc D∑mZw ]nSns]´Xpt]mep≈ {]h¿Ø-\-ß-fnte°p
\bn°pIbpw XXv^eambn Xnc°n¬ apgpIp∂hcm°pIbpw
sNøp∂p. Ah¿ Np‰p-ap≈ F√m-‰n-t\mSpw ]cp-°≥ ssien-
bn¬ CS -s]-Sp -∂Xn\nSbm°pIbpw sNøp∂p. Ah¿
]cnÿnXnsb ssIImcyw sNøp∂ coXn-bnepw Cu ]cp-°≥
kz`mhw {]Xy-£-s∏-Sp-∂p. ka-{K-amb ]cn-ÿnXnimkv{Xw
ASßnbncn°p∂Xv, krjvSn-bp-ambp≈ im¥-amb sFIyw
hos≠Sp°p∂Xn\p-th≠n kabw am‰n-h-bv°p-∂-Xn-em-Wv.
\ΩpsS PohnXssien--sbbpw Bi-b-ß-sfbpwIpdn®v hne-bn-
cp-ج \S-Øp-∂Xnepw, \ap°nSbn¬ Pohn°pIbpw \sΩ
hebw sNøpIbpw sNøp∂ {kjvSm-hns\ [ym\n-°p∂Xnep
amWv CXv ASßnbncn°p∂Xv. Ahn-SpsØ km∂n[yw ""Hfn-
®p-h-bv°-s∏-tS-≠-X-√. adn®v, Is≠-Ø-s∏-tS-≠Xpw Xpd-°-s∏-
tS-≠-Xp-am-Wv.''155
226. \Ωƒ Pohn-XsØ im¥-amb Pm{K-X-bn¬ kao-]n-
°p∂ lrZ-b-Øns‚ at\m-`m-h-sØ-°p-dn-®mWp kwkm-cn-°p-
∂-Xv. kw -̀hn-°m≥ t]mIp-∂Xv Fs¥∂p Nn¥n-°msX \ΩpsS
PohnXw ]q¿W-ambpw a‰p≈h¿°p kao-]-ÿ-am°p∂Xnepw
Hmtcm \nan-jhpw AXns‚ kºq¿W-X-bn¬ Pohn-°m≥th≠n
ssZhw X∂ Zm\-ambn kzoIcn°p∂XnepamWv Cu lrZ-b-
`mhw ASßnbncn°p∂Xv. Cutim hb-ense en√n-I-sfbpw
BIm-i-Ønse ]d-h-I-sfbpwIpdn-®v [ym\n-°m-\mbn \sΩ- £-
Wn-®-t∏mgpw, [\n-I-\mb bphm-hns‚ AkzÿXIƒ°nSbn¬
""Ahs\ kvt\l-tØmsS ISm-£n-®-t∏mgpw'' (a¿t°mkv 10,21)
Cu at\m`mhamWp ]Tn-∏n-®-Xv. Ahn-Sp∂v F√m-h¿°pw F√m-
Øn\pw kao-]-ÿ-\m-bn-cp-∂p. A{]Imcw, \sΩ A¥kmc
an√mØhcpw hn\miImcnIfpw, imTy-_p-≤n-bp≈ D]-t`m-‡m-
°-fpam-°p∂ A\mtcmKyIcamb DXvIWvTbn¬\n∂pw tamNn-
X-cm-°m-≥ Ahn-Sp∂p ImWn-®-am¿§w CXm-bn-cp-∂p.
227. Blm-c-Øn\p apºpw ]nºpw \Ωƒ ssZh-Øn\p
IrX-⁄-X-b¿∏n-°m-\mbn \n¬°p-∂Xv Cu at\m-`m-h-Øns‚
168
DØ-a-\n-Z¿i-\-am-Wv. at\m-l-c-amb Cu ]mc-º-cy-Øn-te°p
aSßm≥ F√m hnizm-kn-I-tfmSpw Rm≥ A`y¿∞n-°p-∂p. IrX-
⁄-X-bpsS B \nan-j-߃, F{X sNdp-Xm-bn-cp-∂mepw, \ΩpsS
Poh≥ ssZhØn-em-{i-bn-®m-Wn-cn-°p-∂-sX∂p \sΩ Hm¿Ω-s∏-
Sp-Øp-∂p; krjvSn-I-fm-Ip∂ Zm\-sØ-{]Xn Ahn-Sp-tØm-Sp
\ap°p≈ \μnbpsS hnImcsØ i‡ns∏SpØp∂p; Cu hn`-
h-ß-sfm-cp-°p-∂-Xn-\p-th≠n ]mSp-s]-´-hsc \Ωƒ AwKo-I-cn-
°p-∂p. Atßb‰w Bh-iy-ß-fn-em-bn-cn-°p-∂-h-tcm-Sp≈
sFIyw \Ωƒ Dd-∏p-sIm-Sp-°p-Ibpw sNøp-∂p.
V. ]c-kv]c kvt\lhpw cmjv{Sob kvt\lhpw
228. Hcp-an®p hkn-°m\pw Iq´mbvabnembncn°m\pw Ign-
hp≈ PohnXssien-bpsS ̀ mK-amWp {]IrXntbmSp≈ IcpX¬.
ssZhw \Ωp-sS-sb√mw ]nXm-hm-sW∂pw, Aßs\ \Ωƒ
ktlm-Zcoktlm-Z-c-ß-fm-sW∂pw Cutim \sΩ Hm¿Ω-s∏-Sp-
Øn. ktlm-Z-c-kvt\lw Ft∏mgpw D]m[nIfn√mØXmbn
cn°pw. a‰p-≈-h¿ \ap°p sNbvXpX∂tXm sNøm-\n-cn-°p-∂-
tXm Bbhbv°p ]IcwsImSp°p∂X√ AXv. AXp-sIm-≠mWv,
i{Xp-°sf kvt\ln-°m≥ \ap°p Ign-bp-∂-Xv. CtX \ncp-]m-
[nIkvt\l-amWv Im‰v, kqcy≥, taL-߃ XpS-ßn-bh, F{X-
Xs∂ \ΩpsS \nb-{¥-W-Øn-\-∏p-d-am-bn-cp-∂mepw, Ahsb
kvt\ln-°m\pw AwKo-I-cn-°m\pw \sΩ t{]cn-∏n-°p-∂-Xv.
Cub¿∞-Øn¬, \ap°p ""hniz-km-tlm-Z-cy-'' (universal fraternity)sØ-∏‰n kwkm-cn-°m-\m-Ipw.
229. \ap°p ]ckv]cw Bh-iy-ap≠v; temI-Øns‚bpw
a‰p-≈-h-cpsSbpw Imcy-Øn¬ \ap°p Xpey DØ-c-hm-Zn-ØXzap-
≠v; \∑bpw am\y-Xbpw D≈-h-cm-bn-cn-°pI F∂Xp aqeyap≈
XmWv; Cu t_m[y߃ \Ωƒ hos≠-Sp-°-Ww. Ak∑m¿Kn-
IXbpw [m¿Ωn-I-X, \∑, hnizmkw, kXy-k-‘X F∂n-htbm
Sp≈ ]cnlmkhpw \ap°mhiyØne[nIambn Ign™p.
emLh _p≤ntbmsSbp≈ -D-]-cn-π-h-X Ct∂-hsc Hcp \∑bpw
sIm≠p-h-∂n-´n-s√∂ bmYm¿∞yw AwKoIcn°m≥ kabambn.
kmaqlyPohn-X-Øns‚ ASnØdIƒ {Zhn®pXpS-ßp-∂Xns‚
A\¥c ̂ e߃ hncp≤ Xmev]-cy-ßsf{]Xn-bp≈ bp≤-߃,
]pXnb cq]-`m-h-ß-fn-ep≈ A{I-a-ßfpw arKo-b-Xbpw-, {]IrXn
169
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
tbmSp≈ bYm¿∞ IcpXens‚ hf¿®-bv°p≈ XS-k-߃
F∂n-h-bm-Wv.
230. enkyq-hnse hn. t{Xkym kvt\l-Øns‚ Ipdp-°p-
hgn ]cn-io-en-°m\pw, A\p-I-ºm¿{Z-amb Hcp hmt°m ]p©n-
cntbm, kam-[m-\hpw kulr-Zhpw hnX-bv°m≥ tijnbp≈
Hcp sNdnb BwKy-tam-t]mepw ]mgm-°-mXncn°m\pw \sΩ
£Wn-°p-∂p. A{I-a-Øns‚bpw NqjW-Øn-s‚bpw kzm¿∞-
X-bp-sSbpw bp‡n-\ym-b-߃°p ]q¿Whn-cm-a-an-Sp∂ A\p-Zn-
\-Po-hn-X-Ønse efn-X-amb sNdp-{]-I-S-\-߃s°m-≠p-amWp ka-
{K-amb ]cn-ÿnXnimkv{Xw cq]-s∏-Sp-∂-Xv. Npcp-°-Øn¬, D]-
t`m-Kw-sIm≠p ho¿∏p-ap-´p∂ Hcp temIw F√m cq]-Øn-ep-ap≈
Poh-s\bpw D]-{Z-hn-°p∂ temI-am-bn-cn-°pw.
231. ]c-kv]c IcpXens‚ sNdnb {]I-S-\-ß-fn-eqsS Ihn-
s™m-gp-Ip∂ kvt\lw ]uc-kvt\-ltam cmjv{Snb kvt\ltam
BImw. IqSp-X¬ sa®-s∏´ Hcp temIw ]Sp-Øp-b¿Øm-\p≈
Hmtcm {]h¿Ø-\-Ønepw Cu kvt\lw {]I-S-am-Ip-∂p. kaq-l-
tØm-Sp≈ kvt\lhpw s]mXp\-∑-tbm-Sp≈ {]Xn-_-≤-Xbpw
AKm-[-amb D]-hn-bpsS anI® {]I-S-\-ß-fm-Wv. Cu D]-hn-bm-
Is´ hy‡n-Iƒ XΩn-ep≈ _‘sØ am{X-a√, ""cmjv{Snb
kmaq-lnI kmº-ØnI _‘-ß-sfbpw a‰p hnim-e-amb _‘-
ß-sfbpw _m[n-°p∂ H∂m-Wv.''156. AXp-sIm-≠mWv, k` temI-
Øn\p apºn¬ ""kvt\l-kw-kvImcw''157 F∂ Bibw h®-Xv.
bYm¿∞ hnI-k-\-Øns‚ Xmt°m¬ kmaqly kvt\l-am-Wv.
""Cu kaq-lsØ IqSp-X¬ am\-hnI aqey-߃ D≈-Xm-°p-∂-
Xn-\v, a\p-jy-hy-‡n°v IqSp-X¬ tbmPn-®-Xm-°p-∂-Xn\v, kaq-
l-Pn-hn-X-Ønse ̨ cmjv{So-b-, -km-º-ØnI, kmw-kvIm-cnI aWvU-
e-ß-fnse ˛ kvt\l-Øn\p ]pXn-sbmcp aqeyw sImSp-°-Ww.
Cu kvt\lw F√m {]h¿Ø-\-ß-fp-sSbpw kpÿn-chpw G‰hpw
D∂-Xhp-amb am\-Z-WvU-am-I-Ww.''158 Cu ]›mØeØn¬,
A\pZn\PohnXØnse {]m[m\yap≈ sNdnb ASbmfßtfm
sSm∏w, ]cnÿnXntimjWw XSbp∂Xn\p≈ h≥InS]≤Xn
Iƒ cq]s∏SpØm\pw, kaqlØn¬ apgph≥ hym]nt°≠
""IcpXens‚ kwkvImcw'' t{]m’mln∏n°m\pw kmaqly
kvt\lw \sΩ Nen∏n°p∂p. Cu kmaqlykwhn[m\Øn¬,
170
a‰p≈htcmSv CSs]Sm≥ ssZhw \sΩ hnfn°ptºmƒ, CXpw
BflobXbpsS `mKamsW∂pw, ]ckvt\lØns‚ {]hrØn
bmsW∂pw, AØcØn¬ \sΩ ]IzaXnIfm°pIbpw hnip≤o
Incn°pIbpw sNøp∂ ImcyamsW∂pw \Ωƒ Xncn®cnbWw.
232. cmjv{SobPohn-X-Øn¬ t\cn´v CSs]Sm≥ F√m
hcpw hnfn-°-s∏-´n-´n-√. s]mXp\∑sb t{]m’m-ln-∏n-°m-\pw,
kzm`m-hn-Itam \mK-cn-Itam Bb ]cn-ÿn-Xnsb kwc-£n-
°m\pambn {]h¿Øn®psIm≠ncn°p∂ AkwJyw ÿm]-\-
ß-fm¬ C∂sØ kaqlw kº-∂-am-Wv. s]mXpÿe-߃ (Hcp
sI´n-Sw, \o¿®mepIƒ, Ah-K-Wn-°-s∏´ kvamc-Iw, {]Ir-Xn-Zr-
iyw, Hcp NXzcw) kI-e-cp-sSbpw kz¥-am-sW-∂p-ff t_m[y-
tØmsS kwc-£n-°m\pw ]p\-ÿm-]n-°m-\pw, hf¿Øp-hm\pw
at\m-l-c-am-°m-\p-ap≈ DZy-aw Nne¿ \SØp∂Xv CXn\p
ZmlcWamWv. Cu Iq´mbvabpsS {]h¿Ø-\߃°p Np‰p-ambn
_‘-߃ hnImkw {]m]n-°p-Itbm, \jvSs∏´ _‘߃
hos≠-Sp-°-s∏SpItbm sNøpw; Aßs\ Hcp ]pXnb kaql
LS\ cq]-s∏-Spw. Cßs\ D]-t`m-K-kw-kvIm-c-w IpØnhbv°p∂
\nkw-K-X-bn¬\n∂pw ]pdØp IS-°m≥ Hcp kaq-l-Øn\p km[n-
°pw. CØcw {]h¿Ø\߃, ]n∂oSv Hm¿an°s∏tS≠Xpw
ssIam‰w sNøs∏tS≠Xpamb Hcp IYtbmsSm∏w, ]¶p-h-bv°-
s∏´ Hcp X\-Xm-fl-I-Xsb hf¿Øn-sb-Sp-°p-∂p. C{]Imcw,
ssZhw \sΩ `c-taev∏n® s]mXp`h-\-Øn-emWp \Ωƒ hkn-
°p-∂-Xv F∂ sFIymht_m[w ]pe¿Øp∂tXmsSm∏w,
temIsØbpw AXnse Zcn-{Z--cpsS PohnX-\n-e-hm-csØbpw ]‰n
IcpXtemsS h¿Øn°m\pw \ap°p Ignbpw.
VI. IuZminI ASbmfßfpw hn{iaØns‚ BtLmjhpw
233. {]IrXn AXns\ ]q¿Wam°p∂ ssZhØn¬ Npcp-
f-gn-b-s∏-Sp-∂p. Ce-I-fn-epw, ae-ap-I-fnepw, a™p-Xp-≈n-bnepw Hcp
]mh-s∏-́ -hs‚ apJ-Øp-sa-√mw ssZhnIamb cl-kym-hn-jvI-cWw
\ap°p ImWm≥ km[n°pw.159 Bflm-hnse ssZhnI {]hrØn-
Iƒ Xncn-®-dn-bm≥ F√m-‰n-s‚bpw ]pdw-tam-Sn-I-fn¬\n∂p D≈-
d-I-fnte°p sNs∂-ØpI F∂-Xp-am-{X-a-√, F√m hkvXp-°-fnepw
ssZh-sØ Is≠ØpI F∂Xpw amXrIm]camWv. hn. s_m\-
sh-©-dns‚ A`n-{]m-b-Øn¬, ""\ΩpsS lrZ-b-Øn¬ ssZhIr]-
171
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
bpsS {]h¿Ø\w IqSp-Xembn \ap°\p`hs∏Sptºmgpw a‰p
krjvSnIfn¬ ssZhsØ Is≠Øm≥ \Ωƒ IqSpX¬
]Tn°ptºmgpw [ym\w Bgs∏Sp∂p.''160
234. Ipcn-ins‚ hnip≤ tbml-∂m≥ ]Tn∏n®Xpt]mse,
""Cu temI-Ønse bmYm¿∞y-ß-fnepw A\p-̀ -h-ß-fnepw k∂n-
ln-X-am-bn-cn-°p∂ F√m \∑-Ifpw, ssZhØn¬ A\¥ambpw
]q¿Wambpw k∂n-ln-X-am-Wv; DXvIrjvSamb Cu Hmtcm
bmYm¿∞yØnepw ssZhkm∂n≤yap≠v.''161 AXn\p ImcWw,
Cu temI-Ønse ]cnanXnbp≈ hkvXp°sf√mw bYm¿∞
Øn¬ ssZhambXpsIm≠√; adn®v, Xm]-k-\mb a\p-jy≥
ssZhhpw k¿hPoh-Pm-e-ßfpw XΩnep≈ D‰_‘w A\p`hn
°pIbpw F√mw ssZhnIambn IcpXpIbpw sNøp∂Xp
sIm≠mWv.162 Hcp ae-bpsS apºn¬ ]I®p \nev°p∂ a\pjy\v
ssZhm-\p-`-h-Øn¬\n∂p AXns\ th¿-s]-Sp-Øm≥ km[n-°p-
I-bn-√. B¥cnIambn A\p`hn® hnkvabw ssZh-Øn-\mbn
ka¿∏n-t°-≠-Xm-sW∂p ]n∂o-S-h≥ Xncn-®-dn-bp∂p; ""]¿hX
߃ D∂XßfmWv. AXp-t]mseXs∂ Ah kar-≤-amWv,
hnim-e-hpw, at\m-l-c-hpw, Ir]-\n-d-™-Xpw, sXfn-a-bm¿∂Xpw
kpK-‘-ap-≈-Xp-am-Wv. Fs‚ {]nb-s∏-´-h≥ F\n°v F¥mtWm
AXpt]mse-bm-Wv Cu aeIfpw. GIm-¥-Xmgvhmc-߃ \ni-
_vZ-am-Wv, kt¥mjw \evIp-∂-Xm-Wv, Ipfn¿Ωbp≈Xpw
XWteIp∂Xpw ip≤-Pew Hgp-Ip-∂-Xp-am-Wv; Ah-bpsS hyXy-
kvX-ß-fmb tXm∏pIfpw ]£n-I-fpsS a[p-ckwKoXhpw Ah
kar≤amb hnt\mZw \evIp∂p; Fs‚ C{μn-b-߃°p [mcmfw
D√m-khpw kt¥m-jhpw {]Zm\w sNøp-∂p. Ah-bpsS \ni-
_vZ-Xbpw GIm-¥-Xbpw \sΩ hn{i-an-°m\pw Du¿÷-kz-e-cm-
Im\pw klm-bn-°p-∂p. Fs‚ {]nbs∏´h≥ F\n°v F¥mtWm
AXpt]msebmWv Cu Xmgvhmc-ßfpw.''163
235. ssZhw {]Ir-Xn-sb kzoIcn®v AXn-kzm-̀ m-hn-I- Poh≥
{]Zm\w sNøm\p≈ am≤yaambn khntijcoXnbn¬ AXns\
Db¿Øp∂XmWp IqZm-i-Iƒ. ssZhm-cm-[-bn-eqsS as‰mcp Xe
Øn¬\n∂psIm≠v temI-sØ ]pevIp-hm≥ \Ωƒ hnfn°s∏´n
cn°p∂p. Pew, FÆ, Xobv, \nd-߃ XpS-ßn-b-h-sb F√mw
Ah-bpsS {]XoImflIi‡n-tbm-Sp-Iq-Sn-Øs∂ kzoIcn®v
\ΩpsS kvXpXn-bpsS {]hrØn-bn¬ Dƒt®¿Øn-cn-°p-∂p. A\p-
172
{K-ln-°p∂ Icw ssZh-kvt\-l-Øns‚ Hcp]I-c-Whpw Pohn-X-
bm-{X-bn¬ \sΩ A\p-[m-h\w sNøp-∂- Cutimanin-lm-bpsS
kl-hm-k-Øns‚ {]Xn-^-e-\hpamWv. amtam-Zo-km-th-f-bn¬
inip-hns‚ ico-c-Øn-t∑¬ Hgn-°s∏Sp∂ Pew ]pXp-Po-hs‚
{]Xo-I-am-Wv. ssZhsØ I≠pap´pI F∂m¬ temI-Øn¬
\n∂p≈ Hfn-t®m-´tam {]Ir-Xn-tbmSp ]pdwXncn™p\nev°tem
A√. ]uckvXy ss{IkvXh k -̀bpsS B≤ym-fln-I-X-bn¬ CXp
{]tXyIn®pw hy‡-am-Wv. ""]uckvXyk`-bn¬ G‰-hp-a-[nIw
CjvS-s∏-Sp -∂Xpw ssZhnssIIysØbpw cq]m¥cs∏´
am\pjnIXsbbpw {]Imin∏n°m≥ D]tbmKn°p∂Xpamb
"kuμcyw' F∂ hm°v k¿h{X ImWs∏Sp∂p; ssZhmeb
Øns‚ BIrXnbnepw AXn\p≈nse kzc-߃, \nd-߃, {]Im-
i-w, ]cnafw, F∂nhbnepw ImWs∏Sp∂p.''164. ss{IkvX-hsc
kw_-‘n®v krjvS{]]-©-Ønse F√m Poh-Pme-ßfpw Ah-
X-cn® hN-\-ØnemWv Ah-bpsS bYm¿∞ km£m-Xv°mcw
Is≠-Øp-∂Xv. ImcWw, ssZh-]p-{X≥ Cu `uXnI {]]-©-
Øns‚ Hcp`mKw X∂nte°v Dƒt®¿ØpsIm≠v cq]m-¥-co-I-c-
W-Øn\p≈ Hcp hnØv AXn¬ ]mIn. ""{InkvXobX ]Zm¿∞
sØ X≈n-∏-d-bp-∂n-√. AXn-ep-]-cn-bmbn, imco-cn-I-X AXns‚
F√m aqey-ß-tfm-sSbpw Bcm-[-\m-{I-am-\p-jvTm-\-ß-fn¬
]cnKWn°s∏Sp∂p. Aßs\, a\pjyicocw ]cn-ip-≤m-cq]n
bpsS Be-b-sa∂ \nebnep≈ AXns‚ B¥cnI {]IrXn
bn¬ shfns∏SpØs∏SpIbpw temI-c-£-bv°p-th≠n Hcp
icocw kzoI-cn® \ΩpsS I¿Øm-hotimanin-lm-bpambn sFIy-
s∏SpIbpw sNøp∂p.''165
236. hnip≤ Ip¿_m\bnemWp krjvShkvXp°sf√mw
AXns‚ G‰hpw D∂Xamb alXzw ssIhcn°p∂Xv. kv]¿i
thZyamb hn[Øn¬ kzbw shfns∏SpØm\m{Kln°p∂
ssZhIr] ]caamb {]Imi\w Is≠ØnbXv ssZhwXs∂
a\pjy\mbXnepw Xs‚ krjvSnIƒ°p `£Wambn kzbw
\evInbXnepamWv. a\pjymhXmcw F∂ clkyØns‚
]catImSnbn¬, I¿Ømhv Hcp ]Zm¿∞iIewhgn \ΩpsS
B¥cnI Bgßfnte°v Cdßm≥ Xømdmbn. AhnSp∂p
hcp∂Xp apIfn¬\n∂√ ̨ D≈n¬ \n∂mWv ̨ Cu temIØn¬
\Ωƒ AhnSpsØ Is≠tØ≠Xn\mWv. ]cnip≤ Ip¿_m\
bn¬ kºq¿WXbp≠v; CXp {]]©Øns‚ PohtI{μamWv,
173
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
IcIhns™mgpIp∂ kvt\lØns‚bpw A£bPohs‚bpw
ImXemWv. ]cnip≤ Ip¿_m\bn¬ k∂nlnX\mbncn°p∂
]p{Xt\mSp tbmPn®psIm≠p {]]©w apgph≥ ssZhØn\p
\μn ]dbp∂p. ]cnip≤ Ip¿_m\ Xs∂bpw hnizkvt\l
Øns‚ {]hrØnbmWv; ""AsX, hnizkvt\lØns‚... Fs¥
∂m¬, ]cnip≤ Ip¿_m\ Hcp {Kma{]tZisØ Ffnb _en
]oTØn¬ BtLmjn°s∏Sptºmƒt]mepw, Hcp hn[Øn¬
AXp temIØns‚ _en]oTØnt∑emWv A¿∏n°s∏Sp
∂Xv.'' 166 hnip≤ Ip¿_m\ kz¿KsØbpw `qansbbpw
tbmPn∏n°p∂p; AXv F√m krjvSnIsfbpw Bt«jn°pIbpw
AhbpsS D≈n¬ {]thin°pIbpw sNøp∂p. ssZhØns‚
Icßfn¬\n∂p AÿnXzw {]m]n® {]]©w GIhpw
A\pKrloXhpamb Bcm[\bneqsS AhnSpsØ ]°te°p
aSßp∂p; ZnhyImcpWy A∏Øn¬, ""kr„n ssZhoIcW
Ønte°v, kz¿Kobhnhmlhncp∂nte°v, {kjvSmhnt\mSp
Xs∂bp≈ H∂n®ptNcente°v D∑pJambncn°p∂p.''167.
C{]Imcw, ]cnip≤ Ip¿_m\ ]cnÿnXnsb°pdn®p≈ \ΩpsS
IcpXen\v {]tNmZ\Øns‚bpw {]ImiØns‚bpw DdhnSamWv.
AXp \sΩ F√m krjvSnIfpsSbpw Imcyÿ∑mcmIm≥ hgn
\SØp∂p.
237. RmbdmgvN \Ωƒ ]cnip≤ Ip¿_m\bn¬ ]s¶Sp
°p∂Xn\p {]tXyI {]m[m\yap≠v. blqZcpsS km_Øp
t]meXs∂ RmbdmgvNbpw, ssZhtØmSpw \tΩmSpXs∂bpw
a‰p≈htcmSpw temItØmSpw \ap°p≈ _‘ßsf kuJy
s∏SpØm≥ Dt±in®p≈ ZnhkamWv. RmbdmgvN D∞m\Øns‚
Zn\amWv; ]pXnb krjvSnbpsS ""BZyZnhk''amWv; Cu
krjvSnbpsS BZy^e߃ I¿Ømhns‚ D∞m\w sNbvX
am\pjnIXbpw F√m krjvS bmYm¿∞yßfpsSbpw Ahkm\
cq]m¥cØns‚ A®mchpamWv. AXp ""ssZhØnep≈
a\pjys‚ \nXyhn{iasØ'' {]Jym]n°p∂p.168 C{]Imcw,
ss{IkvXh BflobX hn{iaØns‚bpw BtLmjØns‚bpw
aqeysØ Dƒt®¿°p∂p. [ym\mflIamb hn{iasØ A\m
hiysa∂pw \njv^esa∂pw hneIpd®p ImWm\p≈ Hcp
{]hWX \ap°p≠v; F∂menXv, sXmgnens\ kw_‘n®
G‰hpw {][m\s∏´ A¿∞sØ C√mXm°p∂Xn\p XpeyamWv.
174
\Ωƒ hnfn°s∏´ncn°p∂Xv \ΩpsS sXmgnen¬ kzoImcyX
bpsSbpw kuP\yZm\Øns‚bpw am\߃IqSn Dƒs∏SpØm
\mWv. AXmIs´, shdpw \njv{InbXza√ Xm\pw; adn®v, the
sNøp∂Xns‚ as‰mcp cq]amWv. \ΩpsS A¥xkØsbØs∂
cq]oIcn°p∂ Hcp am¿Kw. AXp a\pjy{]hrØnsb iq\yamb
{]h¿Ø\Xzc BIp∂Xn¬\n∂p kwc£n°p∂p. AXp
as‰√m‰n\pw {]XnIqeamIØ°hn[Øn¬ Ah\hs‚
t\´wam{Xw tXSp∂ ISn™mWn√mØ, AXym{Klw, GIm¥X
F∂nhbn¬\n∂pw \sΩ kwc£n°p∂p. BgvNhn{iasØ
°pdn®p≈ \nbaw Ggmw ZnhksØ tPmen \ntcm[n®n´p≠v.
""\ns‚ Imfbpw IgpXbpw hn{ian°s´. \ns‚ ZmknbpsS
]p{X\pw ]ctZinbpw £oWw Xo¿°s´.'' (]pd 23,12). hn{iaw
\ΩpsS IÆpIsf hnimeamb Nn{XØnte°p Xpd°pIbpw
a‰p≈hcpsS AhImißsf°pdn®p h¿≤n® kwthZ\£aX
\evIpIbpw sNøp∂p. Aßs\, ]cnip≤ Ip¿_m\bn¬
tI{μoIrXamb hn{iaØns‚ Znhkw BgvNapgph\nepw {]`
hnXdpIbpw {]IrXntbmSpw Zcn{ZtcmSpw \ap°p≈ IcpXens\
{]tNmZn∏n°pIbpw sNøp∂p.
VII. ]cnip≤ {XnXzhpw krjvSnIƒ XΩnep≈ _‘hpw
238. ]nXmhv F√m‰ns‚bpw BXy¥nI DdhnSamWv.
AkvXnXzap≈ F√m‰ns‚bpw kvt\lap≈, kzbw shfns∏Sp
Øp∂ ASnØdbpamWv. AhnSpsØ {]Xn—mbbmb ]p{X\m¬
F√mw krjvSn°s∏´p. ]p{X≥ adnbØns‚ DZcØn¬ Dcphmb
t∏mƒ Xs∂Øs∂ Cu temItØmSv Dƒt®¿Øp. kvt\l
Øns‚ A\¥ _‘amb ]cnip≤mcq]n ]pXnb hgnIƒ cq]
s∏SpØns°m≠pw \sΩ {]tNmZn∏n®psIm≠pw {]]©Øns‚
D≈ns‚bp≈n¬ k∂nlnX\mWv. aq∂mfpIfpw GI ssZhnI
kØbnemWp {]]©w krjvSn®Xv; HmtcmcpØcpw Ahc
hcpsS hy‡n khntijXIƒ°\pkrXambn krjvSnI¿Ωw
\n¿hln®p. XXv^eambn, ""{]]©sØ AXns‚ k¿h alna
bnepw kuμcyØnepw hnkvabtØmsS \Ωƒ [ym\n°ptºmƒ
]cnip≤ {XnXzsØ hmgvØWw.''169.
239. ss{IkvXhsc kw_‘n®v, {XnssXzI Iq´mbvabmb
GIssZhØnep≈ hnizmkw ]cnip≤ {XnXzØns‚ ap{Z F√m
175
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
krjvSnIfpsSbpwta¬ Ds≠∂p≈Xns‚ sXfnhmWv. hnip≤
s_m\sh©dns‚ A`n{]mbØn¬, BZn]m]Øn\p apºp≈
a\pjy≥, ""ssZhw {XnXzamsW∂p≈Xn\v Hmtcm krjvSnbpw
Fßs\ km£yw hln°p∂p'' F∂p I≠ncp∂p. ""{]IrXn
bmIp∂ ]pkvXIw a\pjy\p apºn¬ Xpd∂ncn°pIbpw, \ΩpsS
IÆpIƒ A‘ImcmhrXamImXncn°pIbpw sNbvXncp∂
t∏mƒ,''170 ]cnip≤ {XnXzØns‚ {]Xn^e\w {]IrXnbnepS
\ofw Xncn®dnbs∏´ncp∂p. {^m≥knkvI≥ kaqlØn¬s∏´
Cu hnip≤≥ \sΩ ]Tn∏n°p∂Xv, ""Hmtcm krjvSnbpw AXn\p
≈n¬Øs∂ ]cnip≤ {XnXzØns‚ LS\ kwhln°p∂p''
F∂mWv. a\pjyho£Ww C{Xb[nIw ̀ mKnIhpw Ccp≠Xpw
Zp¿_ehpa√mbncps∂¶n¬ H‰t\m´Øn¬Xs∂ ZrjvSntKmNc
amIØ°hn[w Cu ap{Z A{Xam{Xw bYm¿∞amWv. C{]Imcw,
{XnXzmflI Xmt°m¬ (trinitarian key) D]tbmKn®p bmYm¿∞y
sØ hmbn°m≥ {ian°m\p≈ sh√phnfn At±lw Nq≠n
°mWn°p∂p.
240. {XnXzØnse hy‡nXz߃ ]cvkv]cw klhkn
°p∂ _‘ßfmWv (subsistent relations). ssZhnIamXrIbn¬
krjvSn°s∏´ncn°p∂ temIhpw _‘ßfpsS Hcp irwLe
bmWv. krjvSnIƒ ssZhØnte°p Nmbvhp≈hbmWv; AXp
t]mseXs∂, Hmtcm Pohnbpw as‰m∂nte°p Nmbvhp≈
Xmbncn°pI bp‡amWv. AXn\m¬, {]]©ØnepS\ofw
kpÿnchpw ]ckv]cw CgtN¿∂ncn°p∂Xpw clkymflI
hpamb _‘߃ F{XthWsa¶nepw Is≠Øm\mhpw.171
CXp \sΩ {]tNmZn∏n°p∂Xv krjvSnIƒ°nSbn¬ \ne
\nev°p∂ hnhn[ßfmb _‘ßsf°pdn®v A¤pXw Iqdm≥
am{Xa√, \ΩpsSXs∂ km£mXvImcØns‚ Xmt°m¬
Is≠Øm\pamWv. a\pjyhy‡n ssZhtØmSpw a‰p≈htcmSpw
a‰p krjvSnItfmSpw Iq´mbvabn¬ Pohn°m\mbn X\n°p
]pdtØ°p IS∂psIm≠v, _‘ßfn¬ G¿s∏Sp∂Xns‚
A\p]mXa\pkcn®v, IqSpX¬ hfcpIbpw, IqSpX¬ ]IzX
{]m]n°pIbpw, IpSpX¬ hnip≤oIcn°s∏SpIbpw sNøp∂p.
C{]Imcw, Ah¿ krjvSn°s∏´t∏mƒ ssZhw Ahcn¬
\nt£]n® {XnXzØns‚ Ne\mflIX Ah¿ XßfpsS
kz¥am°nØo¿°p∂p. F√mw ]ckv]c_≤amWv; CXp \sΩ
176
]cnip≤ {XnXzØns‚ ZnhyclkyØn¬\n∂v DdhsbSp°p∂
BtKmssfIyØns‚ BflobX hf¿ØnsbSp°m≥
£Wn°p∂p.
VIII. k¿hkrjvSnIfpsSbpw cm⁄n
241. Cutimsb IcpXtemsS hf¿Ønb AΩbmb adnbw
apdnth‰ Cu temIsØ°pdn®v Ct∏mƒ amXrklPamb
hm’eytØmsSbpw s\mºctØmsSbpw IcpX¬ ]pe¿
Øp∂p. AhfpsS apdnth‰ lrZbw CutimbpsS acWØn¬
hne]n®Xpt]mse, {Iqin°s∏´ Zcn{Zscbpw a\pjys‚
B[n]XyØm¬ aen\am°s∏´ Cu temIØnse krjvSn
Isfbpw{]Xn Ahƒ Ct∏mƒ thZ\n°p∂p. kºq¿Wambn
cq]m¥cs∏´v Ahƒ Ct∏mƒ CutimtbmsSm∏w Pohn°p
Ibpw k¿hkrjvSnIfpw AhfpsS kuμcysØ {]Io¿Øn
°pIbpw sNøp∂p. ""Ahƒ kqcys\ DSbmSbm°nb kv{Xo
bmWv. ]mZ߃°Snbn¬ N{μ≥ \n∂ncp∂p. inckn¬ ]{¥≠p
\£{X߃sIm≠p≈ IncoShpw'' (shfn 12,1). kz¿KØnte°v
FSp°s∏´ Ahƒ k¿hkrjvSnIfpsSbpw amXmhpw
cm⁄nbpamWv. D∞nX\mb aninlmtbmsSmØv, AhfpsS
alXzoIrXamb icocØn¬, krjvSnbpsS Hcp `mKw AXns‚
kuμcy]q¿WXbnseØnbncn°p∂p. Ahƒ CutimbpsS
PohnXwapgph≥ Xs‚ lrZbØn¬ kw{Kln°pIbpw (eq°m
2,19.51) Ct∏mƒ F√m‰ns‚bpw A¿∞w {Kln°pIbpw
sNøp∂p. AXn\m¬, Cu temIsØ ⁄m\ZrjvSntbmsS
t\m°n°mWm≥ \sΩ {]m]vXcm°p∂Xn\v AhtfmSp
bmNn°mw.
242. \{kØnse Xncp°pSpw_Øn¬ adnbtØmsSm∏w
hnip≤ butk∏ns\ \ap°p ImWmw. Xs‚ A≤zm\hpw
DZmcX \nd™ km∂n≤yhpwhgn At±lw adnbsØbpw
Cutimsbbpw IcpXtemsS kwc£n®p. CuPn]vXnte°p≈
]emb\ØneqsS Ahsc \oXnclnXcpsS AXn{Iaßfn¬
\n∂p c£n®p. kphntijw hnip≤ butk∏ns\ \oXnam\pw
ITn\m≤zm\nbpw i‡\pambmWv AhXcn∏n°p∂Xv. ]t£,
At±lw henb B¿{ZXbpw {]ISn∏n°p∂p≠v. AXp
_elo\cpsS ASbmfa√, bYm¿∞ _ehm∑mcpsS apJap{Z
177
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
bmWv. Ah¿ bmYm¿∞ysØ°pdn®p kºq¿W Aht_m[
ap≈hcpw kvt\ln°m\pw hn\btØmsS ip{iqjn°m\pw
Xømdp≈hcpamWv. AXpsIm≠mWv At±lw Xncpk`bpsS
Imh¬°mc\mbn {]Jym]n°s∏´Xv. Fßs\bmWp IcpX¬
]pe¿tØ≠sX∂v At±lhpw \sΩ ]Tn∏n°p∂p; ssZhw
\sΩ Gev∏n®ncn°p∂ temIsØ DZmcXtbmSpw AenthmSpw
IqSn kwc£n°p∂Xn\mbn A≤zm\n°phm≥ \ap°p
{]tNmZ\w \evIm≥ At±lØn\mIpw.
IX. kqcy\∏pdw
243. Ahkm\w \msa√mhcpw ssZhØns‚ A\¥ kuμ
cysØ apJmapJw ImWpw (1 tImdn 13,12). Ahkm\n°mØ
kºq¿WXbn¬ \tΩmsSm∏w ]¶p]‰m\ncn°p∂ {]]©
Øns‚ clkysØ hnkvabtØmSpw kt¥mjtØmSpwIqsS
a\ nem°pw. Ct∏mƒXs∂ \Ωƒ \nXybpsS km_Ønte°v
(sabbath of eternity) ˛ ]pXnb Hm¿«ante°v, kz¿KØnse
\ΩpsS s]mXp`h\Ønte°v ̨ bm{X sNbvXpsIm≠ncn°pI
bmWv. Cutim ]dbp∂p: ""kIeXpw Rm≥ \hoIcn°p∂p.''
(shfn 21, 5). Hmtcm krjvSnbpw {]`m]q¿Wambn cq]m¥c
s∏Sp∂Xns‚bpw, AXXn\v AhImis∏´ ÿm\w
kzoIcn°p∂Xns‚bpw, Ft∂°pambn hntamNn∏n°s∏Sp∂
km[pa\pjy¿°p kt¥mjw {]Zm\w sNøp∂Xnt‚Xpamb
hnkvabØn¬ ]¶ptNcp∂ A\p`hambncn°pw \nXyPoh≥.
244. CXn\nSbn¬, \ap°p `ctaev∏n°s∏´ncn°p∂ Cu
`h\Øns‚ DØchmZnXztaev°m≥ \Ωƒ Hcpan°p∂Xv,
ChnsS AkvXnXzap≈ F√m hkvXp°fpw kz¿Kobhncp∂n¬
kzoIcn°s∏Spsa∂v Adn™psIm≠mWv. F√m krjvSn
ItfmSpsam∏w \Ωƒ Cu `qanbneqsS ssZhsØ tXSn bm{X
sNøpIbmWv. ImcWw, ""temIØn\v Hcmcw`aps≠¶n¬, AXp
krjvSn°s∏´XmsW¶n¬, BcmWnXn\v Bcw`w \evInb
sX∂pw, BcmWnXns‚ {kjvSmhv F∂pw \Ωƒ BcmbWw.''172
Km\ame]n®psIm≠p \ap°p aptºm´p \oßmw. Cu {]]©
sØ{]Xnbp≈ \ΩpsS t¢ißfpw BIpeXbpw {]XymibpsS
B\μw Hcn°epw \Ωn¬\n∂v FSpØp IfbmXncn°s´.
178
245. DZmcamb {]Xn_≤Xbnte°pw \ap°p≈
k¿hhpw AhnSptØ°p ka¿∏n°p∂Xnte°pw \sΩ
£Wn°p∂ ssZhw \ΩpsS am¿KØn¬ Dd®p\nev°m\p≈
i‡nbpw {]Imihpw \evIp∂p. \sΩ hfscb[nIw
kvt\ln°p∂ Pohs‚ \mY≥ Cu temIØns‚ lrZbØn¬
kZm k∂nlnX \mWv. AhnSp∂p \sΩ Dt]£n°p∂n√;
\sΩ X\n®m°p∂p an√; ImcWw, AhnSp∂p Xs∂Øs∂
\ΩpsS Cu `qantbmS v Fs∂t∂°pambn
sFIys∏SpØnbncn°p∂p. ]pXnb hgnIƒ Is≠Øm≥
AhnSpsØ kvt\lw \nc¥cw \sΩ \n¿_‘n °p∂p. Ah\p
kvXpXn!
246. kt¥mjIchpw F∂m¬ AkzkvYXs∏SpØpamb
Cu kpZo¿LhnNn¥\Øns‚ A¥yØn¬, \ap°p c≠p
{]m¿∞\Iƒ \SØmw. BZytØXv, F√m‰ns‚bpw {kjvSm
hmb ssZhØn¬ hnizkn°p∂ F√mhcpsamØp ]¶phbv°m
hp∂XmWv. c≠matØXv, CutimbpsS kphntijØm¬
\ΩpsS apºn¬ hbv°s∏´ncn°p∂ krjvSntbmSp≈ {]Xn
_≤X Gs‰Sp°p∂Xn\p {]tNmZ\w e`n°m≥ ss{IkvXhcmb
\Ωƒ \SØp∂ bmN\bmWv.
\ΩpsS ̀ qan°p th≠n-bp≈ {]m¿∞\
k¿Δ-i-‡-\mb ssZh-ta, Aßp {]]©w apgp-h-\nepw,
AhnSpsØ G‰hpw sNdnb krjvSn-I-fnepw k∂n-ln-X-\m-W-
t√m. \ne-\nev°p∂ kI-e-Xn-s\bpw Aen-hp≈ lrZ-b-Øm¬
Aßp ]pW-c-p∂p. AhnSpsØ kvt\l-Øns‚ i‡n Rß-
fn¬ h¿jn-°-W-ta. Aßs\ R߃ Po-hs\bpw kuμ-cy-
sØbpw kwc-£n-°s´. Bscbpw D]-{Z-hn-°msX ktlm-Zco
ktlm-Z-c-∑m-sc-t∏mse Pohn-°p-hm≥ kam-[m-\-Øm¬ Rßsf
\nd-bv°-W-ta. ]mhs∏´hcpsS ssZhta, Aß-bpsS apºn¬
Aaq-ey-cm-b-hcpw F∂m¬, `qan-bn¬ hnkva-cn-°-s∏-´-hcpw
Dt]£n°s∏´hcpambhsc c£n°m≥ Aßp Rßsf klm-
bn-°-Wta. Rß-fpsS Pohn-X-ßsf kuJys∏SpØWta. AXp-
hgn R߃ temIsØ Im¿∂p-Xn-∂p-∂-h-cm-ImsX kwc-£n-
°p-∂-hcpw, amen\yhpw \mihpw hnXbv°p∂hcmImsX
kuμcyw hnXbv°p∂hcmIs´. Xß-fpsS kzm¿∞ em`Øn\p-
th≠n Cu `qan-sbbpw ]mh-s∏-´-h-scbpw Cc-bm-°p-∂-h-cpsS
179
]cn-ÿnXnhnZym-̀ ym-khpw B≤ym-fln-I-Xbpw
lrZ-b-ßsf kv]¿in-°-W-ta.
Atß \nXy-{]-Im-i-Øn-te-°p≈ Rß-fpsS {]bm-W-
Øn¬, hnkvabØmepw [ym\m-fl-I-X-bmepw R߃ \nd-b-
s∏-Sm\pw, Htcm krjvSn-bp-ambn Bg-ambn sFIy-s∏-´n-cn-°p∂p
F∂p Xncn-®-dn-bm-\pw-th≠n Hmtcm hkvXp-hn-s‚bpw aqeyw
Is≠-Øp-hm≥ Rßsf ]Tn-∏n-°-W-ta. Hmtcm Znh-khpw Rß-
tfm-sSm-Øm-bn-cn-°p-∂-Xn-s\-tbm¿Øp R߃ Atß°p \μn
]d-bp-∂p. \oXn°pw kvt\l-Øn\pw kam-[m-\Øn\pwth≠n-
bp≈ t]mcm-´-Øn¬ Rßsf ss[cy-s∏-Sp-Ø-Wta F∂v
R߃ {]m¿∞n-°p-∂p.
krjvSntbmsSmØp≈ {InkvXob {]m¿∞\
]nXmth, k¿hkrjvSnItfmSpsamØp R߃ Aßsb
kvXpXn°p∂p. AßbpsS k¿hi‡nbp≈ Icßfn¬\n∂v
Ah cq]wsIm≠p. Ah AßbptSXmWv; AßbpsS
km∂n≤yØmepw IcpWm¿{Z kvt\lØmepw Ah
\nd™ncn°p∂p. Atß°p kvXpXn!
Cutimtb, ssZh]p{Xm, Aßbm¬ k¿hw krjvSn
°s∏´p. RßfpsS AΩbmb adnbØns‚ DZcØn¬ Aßv
Dcphmbn. Aßv Cu `qanbpsS `mKamhpIbpw Cu temIsØ
a\pjys‚ IÆpIƒsIm≠p ImWpIbpw sNbvXp. C∂v
AßbpsS D∞m\alXzØn¬ Aßv F√m krjvSnIfnepw
Pohn°p∂p. Atß°p kvXpXn!
]cniq≤dqlmtb, AßbpsS {]ImiØm¬ Aßv Cu
temIsØ ]nXmhns‚ kvt\lØnte°p \bn°p∂p.
Cu‰pt\mthmsS s\Spho¿∏nSp∂ krjvSntbmsSmØp
Ncn°pIbpw sNøp∂p. Aßv RßfpsS lrZbØn¬
hkn°pIbpw \√Xp sNøm≥ Rßsf t{]tNmZn∏n°pIbpw
sNøp∂p. Atß°p kvXpXn!
{XnssXzI ssZhta, A\¥kvt\lØns‚ hnkvabIc
amb Iq´mbvatb, {]]©Øns‚ kuμcyØn¬ AhnSpsØ
[ym\n°m≥ Rßsf ]Tn∏n®mepw. Fs¥∂m¬, F√mw
Aßsb°pdn®p `mjn°p∂p. Aßp krjvSn® F√m‰n\pw
th≠n Io¿Ø\hpw IrX⁄Xbpw Rßfn¬ DW¿ØWta.
D◊bmb F√m‰nt\mSpap≈ Bgtadnb sFIyw A\p`hn
180
°m\p≈ Ir] \evIWta.
kvt\lØns‚ ssZhta, Cu `qanbnep≈ F√m
krjvSn Iƒ°pw AßbpsS kvt\lØns‚ NmepIƒ F∂
\nebn¬, Cu temIØn¬ R߃°p≈ ÿm\w ImWn®p
XcWta. Fs¥∂m¬, AßbpsS ZrjvSnbn¬ Ahbn¬
H∂pt]mepw hnkvacn°s∏Sp∂n√. A[nImchpw kºØpw
Iømfp∂hsc {]Imin∏n°Wta. AXphgn \nkwKXbpsS
]m]w Ah¿ Hgnhm°s´; s]mXp\∑sb Ah¿ kvt\ln°s´.
Zp¿_esc Ah¿ t]mjn∏n°s´. R߃ Pohn°p∂ Cu
temIsØ Ah¿ IcpXtemsS Im°s´. Zcn{Zcpw `qanbpw
\nehnfn°p∂p. I¿Ømth, AßbpsS IcpØmepw
{]ImiØmepw Aßp Rßsf {Kkn°Wta. F√m
Pohs\bpw kwc£n°m≥ Rßsf klmbn°Wta. sa®s∏´
`mhn°mbn, AßbpsS \oXnbpsSbpw kam[m\Øns‚bpw
kvt\lØns‚bpw kuμcyØns‚bpw cmPyØns‚
BKa\Øn\mbn R߃ Hcpßs´. Atß°p kvXpXn!
BtΩ≥.
tdmanse hnip≤ ]t{Xmkns‚ _knen°mbn¬ h®v
2015 sabv 24 \v ]¥°pkvXmØncp\mƒZn\Øn¬ Fs‚ ]m∏m
ÿm\mtcmlWØns‚ aq∂mw h¿jw \evIs∏´Xv.
{^m≥knkv ]m∏m
181
Ipdn∏pIƒ
1. Canticle of the Creatures, in Francis of Assisi: Early Documents,vol. 1, New York-London-Manila, 1999, 113-114.
2. Apostolic Letter Octogesima Adveniens (14 May 1971), 21: AAS63 (1971), 416-417.
3. Address to FAO on the 25th Anniversary of its Institution (16November 1970), 4: AAS 62 (1970), 833.
4. Encyclical Letter Redemptor Hominis (4 March 1979), 15: AAS71 (1979), 287.
5. Cf. Catechesis (17 January 2001), 4: Insegnamenti 41/1 (2001),179.
6. Encyclical Letter Centesimus Annus (1 May 1991), 38: AAS 83(1991), 841.
7. Ibid., 58: AAS 83 (1991), p. 863.
8. JOHN PAUL II, Encyclical Letter Sollicitudo Rei Socialis (30December 1987), 34: AAS 80 (1988), 559.
9. Cf. ID., Encyclical Letter Centesimus Annus (1 May 1991), 37:AAS 83 (1991), 840.
10. Address to the Diplomatic Corps Accredited to the Holy See (8January 2007): AAS 99 (2007), 73.
11. Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June 2009), 51: AAS101 (2009), 687.
12. Address to the Bundestag, Berlin (22 September 2011): AAS103 (2011), 664.
13. Address to the Clergy of the Diocese of Bolzano-Bressanone (6August 2008): AAS 100 (2008), 634.
14. Message for the Day of Prayer for the Protection of Creation (1September 2012).
182
15. Address in Santa Barbara, California (8 November 1997); cf.JOHN CHRYSSAVGIS, On Earth as in Heaven: Ecological Visionand Initiatives of Ecumenical Patriarch Bartholomew, Bronx, NewYork, 2012.
16. Ibid.
17. Lecture at the Monastery of Utstein, Norway (23 June 2003).
18. ”Global Responsibility and Ecological Sustainability”, ClosingRemarks, Halki Summit I, Istanbul (20 June 2012).
19. THOMAS OF CELANO, The Life of Saint Francis, I, 29, 81:in Francis of Assisi: Early Documents, vol. 1, New York-London-Manila, 1999, 251.
20. The Major Legend of Saint Francis, VIII, 6, in Francis of Assisi:Early Documents, vol. 2, New York-London-Manila, 2000, 590.
21. Cf. THOMAS OF CELANO, The Remembrance of the Desire of aSoul, II, 124, 165, in Francis of Assisi: Early Documents, vol. 2,New York-London-Manila, 2000, 354.
22. SOUTHERN AFRICAN CATHOLIC BISHOPS’CONFERENCE, Pastoral Statement on the EnvironmentalCrisis (5 September 1999).
23. Cf. Greeting to the Staff of FAO (20 November 2014): AAS 106(2014), 985.
24. FIFTH GENERAL CONFERENCE OF THE LATIN AMERICAN ANDCARIBBEAN BISHOPS, Aparecida Document (29 June 2007),86.
25. CATHOLIC BISHOPS’ CONFERENCE OF THE PHILIPPINES,Pastoral Letter What is Happening to our Beautiful Land? (29January 1988).
26. BOLIVIAN BISHOPS’ CONFERENCE, Pastoral Letter on theEnvironment and Human Development in Bolivia El universo, donde Dios para la vida (23 March 2012), 17.
27. Cf. GERMAN BISHOPS’ CONFERENCE, Commission for SocialIssues, Der Klimawandel: Brennpunktglobaler, intergenerationellerund ökologischerGerechtigkeit (September 2006), 28-30.
183
28. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE ANDPEACE, Compendium of the Social Doctrine of the Church, 483.
29. Catechesis (5 June 2013): Insegnamenti 1/1 (2013), 280.
30. BISHOPS OF THE PATAGONIA-COMAHUE REGION(ARGENTINA), Christmas Message (December 2009), 2.
31. UNITED STATES CONFERENCE OF CATHOLICBISHOPS, Global Climate Change: A Plea for Dialogue, Prudenceand the Common Good (15 June 2001).
32. FIFTH GENERAL CONFERENCE OF THE LATIN AMERICANAND CARIBBEAN BISHOPS, Aparecida Document (29 June2007), 471.
33. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),56: AAS 105 (2013), 1043.
34. JOHN PAUL II, Message for the 1990 World Day of Peace, 12:AAS 82 (1990), 154.
35. ID., Catechesis (17 January 2001), 3: Insegnamenti 24/1 (2001),178.
36. JOHN PAUL II, Message for the 1990 World Day of Peace, 15:AAS 82 (1990), 156.
37. Catechism of the Catholic Church, 357.
38. Angelus in Osnabrück (Germany) with the disabled, 16 November1980: Insegnamenti 3/2 (1980), 1232.
39. BENEDICT XVI, Homily for the Solemn Inauguration of the PetrineMinistry (24 April 2005): AAS 97 (2005), 711.
40. Cf. BONAVENTURE, The Major Legend of Saint Francis, VIII, 1,in Francis of Assisi: Early Documents, vol. 2, New York-London-Manila, 2000, 586.
41. Catechism of the Catholic Church, 2416.
42. GERMAN BISHOPS’ CONFERENCE, Zukunft der Schöpfung –Zukunft der Menschheit. Einklärung derDeutschenBischofskonferenzzuFragen der Umwelt und derEnergieversorgung, (1980), II, 2.
184
43. Catechism of the Catholic Church, 339.
44. Hom. inHexaemeron, I, 2, 10: PG 29, 9.
45. The Divine Comedy, Paradiso, Canto XXXIII, 145.
46. BENEDICT XVI, Catechesis (9 November 2005),3: Insegnamenti 1 (2005), 768.
47. ID., Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June 2009), 51: AAS101 (2009), 687.
48. JOHN PAUL II, Catechesis (24 April 1991), 6: Insegnamenti 14(1991), 856.
49. The Catechism explains that God wished to create a world whichis “journeying towards its ultimate perfection”, and that this impliesthe presence of imperfection and physical evil; cf. Catechism ofthe Catholic Church, 310.
50. Cf. SECOND VATICAN ECUMENICAL COUNCIL, PastoralConstitution on the Church in the Modern World Gaudium et Spes,36.
51. THOMAS AQUINAS, Summa Theologiae, I, q. 104, art. 1 ad 4.
52. ID., InoctolibrosPhysicorumAristotelisexpositio, Lib. II, lectio 14.
53. Against this horizon we can set the contribution of FrTeilhard deChardin; cf. PAUL VI, Address in a Chemical and PharmaceuticalPlant (24 February 1966): Insegnamenti 4 (1966), 992-993; JOHNPAUL II, Letter to the Reverend George Coyne (1 June1988): Insegnamenti 11/2 (1988), 1715; BENEDICT XVI, Homilyfor the Celebration of Vespers in Aosta (24 July2009): Insegnamenti 5/2 (2009), 60.
54. JOHN PAUL II, Catechesis (30 January 2002),6: Insegnamenti 25/1 (2002), 140.
55. CANADIAN CONFERENCE OF CATHOLIC BISHOPS, SOCIALAFFAIRS COMMISSION, Pastoral Letter You Love All thatExists… All Things are Yours, God, Lover of Life” (4 October2003),1.
56. CATHOLIC BISHOPS’ CONFERENCE OF JAPAN, Reverencefor Life. A Message for the Twenty-First Century (1 January 2000),89.
185
57. JOHN PAUL II, Catechesis (26 January 2000), 5: Insegnamenti 23/1 (2000), 123.
58. ID., Catechesis (2 August 2000), 3: Insegnamenti 23/2 (2000),112.
59. PAUL RICOEUR, Philosophie de la Volonté, t. II: FinitudeetCulpabilité, Paris, 2009, 216.
60. Summa Theologiae, I, q. 47, art. 1.
61. Ibid.
62. Cf. ibid., art. 2, ad 1; art. 3.
63. Catechism of the Catholic Church, 340.
64. Canticle of the Creatures, in Francis of Assisi: Early Documents,New York-London-Manila, 1999, 113-114.
65. Cf. NATIONAL CONFERENCE OF THE BISHOPS OFBRAZIL, AIgreja e a QuestãoEcológica, 1992, 53-54.
66. Ibid., 61.
67. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),215: AAS 105 (2013), 1109.
68. Cf. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 14: AAS 101 (2009), 650.
69. Catechism of the Catholic Church, 2418.
70. CONFERENCE OF DOMINICAN BISHOPS, Pastoral Letter Sobrela relacióndel hombre con la naturaleza (21 January 1987).
71. JOHN PAUL II, Encyclical Letter Laborem Exercens (14September 1981), 19: AAS 73 (1981), 626.
72. Encyclical Letter Centesimus Annus (1 May 1991), 31: AAS 83(1991), 831.
73. Encyclical Letter Sollicitudo Rei Socialis (30 December 1987), 33:AAS 80 (1988), 557.
74. Address to Indigenous and Rural People, Cuilapán, Mexico (29January 1979), 6: AAS 71 (1979), 209.
186
75. Homily at Mass for Farmers, Recife, Brazil (7 July 1980): AAS 72(1980): AAS 72 (1980), 926.
76. Cf. Message for the 1990 World Day of Peace, 8: AAS 82 (1990),152.
77. PARAGUAYAN BISHOPS’ CONFERENCE, Pastoral Letter Elcampesinoparaguayo y la tierra (12 June 1983), 2, 4, d.
78. NEW ZEALAND CATHOLIC BISHOPS CONFER-ENCE, Statement on Environmental Issues (1 September 2006).
79. Encyclical Letter Laborem Exercens (14 September 1981), 27:AAS 73 (1981), 645.
80. Hence Saint Justin could speak of “seeds of the Word” in theworld; cf. II Apologia 8, 1-2; 13, 3-6: PG 6, 457-458, 467.
81. JOHN PAUL II, Address to Scientists and Representatives of theUnited Nations University, Hiroshima (25 February 1981), 3: AAS73 (1981), 422.
82. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 69: AAS 101 (2009), 702.
83. ROMANO GUARDINI, Das Ende der Neuzeit, 9th ed., Würzburg,1965, 87 (English: The End of the Modern World, Wilmington,1998, 82).
84. Ibid.
85. Ibid., 87-88 (The End of the Modern World, 83).
86. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE ANDPEACE, Compendium of the Social Doctrine of the Church, 462.
87. ROMANO GUARDINI, Das Ende der Neuzeit, 63-64 (The End ofthe Modern World, 56).
88. Ibid., 64 (The End of the Modern World, 56).
89. Cf. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 35: AAS 101 (2009), 671.
90. Ibid., 22: p. 657.
91. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),231: AAS 105 (2013), 1114.
187
92. ROMANO GUARDINI, Das Ende der Neuzeit, 63 (The End of theModern World, 55).
93. JOHN PAUL II, Encyclical Letter Centesimus Annus (1 May 1991),38: AAS 83 (1991), 841.
94. Cf. Love for Creation. An Asian Response to the Ecological Crisis,Declaration of the Colloquium sponsored by the Federation ofAsian Bishops’ Conferences (Tagatay, 31 January-5 February1993), 3.3.2.
95. JOHN PAUL II, Encyclical Letter CentesimusAnnus (1 May 1991),37: AAS 83 (1991), 840.
96. BENEDICT XVI, Message for the 2010 World Day of Peace, 2:AAS 102 (2010), 41.
97. ID., Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June 2009), 28: AAS101 (2009), 663.
98. Cf. VINCENT OF LERINS, CommonitoriumPrimum, ch. 23: PL50, 688: “Utannis scilicet consolidetur, dilatetur tempore,sublimeturaetate”.
99. No. 80: AAS 105 (2013), 1053.
100. SECOND VATICAN ECUMENICAL COUNCIL, PastoralConstitution on the Church in the Modern World Gaudium et Spes,63.
101. Cf. JOHN PAUL II, Encyclical Letter CentesimusAnnus (1 May1991), 37: AAS 83 (1991), 840.
102. PAUL VI, Encyclical Letter PopulorumProgressio (26 March1967), 34: AAS 59 (1967), 274.
103. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 32: AAS 101 (2009), 666.
104. Ibid.
105. Ibid.
106. Catechism of the Catholic Church, 2417.
107. Ibid., 2418.
108. Ibid., 2415.
188
109. Message for the 1990 World Day of Peace, 6: AAS 82 (1990),150.
110. Address to the Pontifical Academy of Sciences (3 October 1981),3: Insegnamenti 4/2 (1981), 333.
111. Message for the 1990 World Day of Peace, 7: AAS 82 (1990),151.
112. JOHN PAUL II, Address to the 35th General Assembly of the WorldMedical Association (29 October 1983), 6: AAS 76 (1984), 394.
113. EPISCOPAL COMMISSION FOR PASTORAL CONCERNS INARGENTINA, Unatierraparatodos (June 2005), 19.
114. Rio Declaration on Environment and Development (14 June 1992),Principle 4.
115. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),237: AAS 105 (2013), 1116.
116. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 51: AAS 101 (2009), 687.
117. Some authors have emphasized the values frequently found, forexample, in the villas, chabolas or favelas of Latin America: cf.JUAN CARLOS SCANNONE, S.J., “La irrupción del pobre y lalógica de la gratuidad”, in JUAN CARLOS SCANNONE andMARCELO PERINE (eds.), Irrupción del pobre yquehacerfilosófico. Haciaunanuevaraciona- lidad, Buenos Aires,1993, 225-230.
118. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE ANDPEACE, Compendium of the Social Doctrine of the Church, 482.
119. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),210: AAS 105 (2013), 1107.
120. Address to the German Bundestag, Berlin (22 September 2011):AAS 103 (2011), 668.
121. Catechesis (15 April 2015): L’Osservatore Romano, 16 April2015, p. 8.
122. SECOND VATICAN ECUMENICAL COUNCIL, PastoralConstitution on the Church in the Modern World Gaudium etSpes, 26.
189
123. Cf. Nos. 186-201: AAS 105 (2013), 1098-1105.
124 PORTUGUESE BISHOPS’ CONFERENCE, PastoralLetter ResponsabilidadeSolidáriapeloBemComum (15 September2003), 20.
125. BENEDICT XVI, Message for the 2010 World Day of Peace, 8:AAS 102 (2010), 45.
126. Rio Declaration on Environment and Development (14 June 1992),Principle 1.
127. BOLIVIAN BISHOPS’ CONFERENCE, Pastoral Letter on theEnvironment and Human Development in Bolivia El universo, donde Dios para la vida (March 2012), 86.
128. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE AND PEACE, Energy,Justice and Peace, IV, 1, Vatican City (2014), 53.
129. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 67: AAS 101 (2009).
130. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),222: AAS 105 (2013), 1111.
131. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE ANDPEACE, Compendium of the Social Doctrine of the Church, 469.
132. Rio Declaration on the Environment and Development (14 June1992), Principle 15.
133. Cf. MEXICAN BISHOPS’ CONFERENCE, EPISCOPALCOMMISSION FOR PASTORAL AND SOCIALCONCERNS, Jesucristo, vida y esperanza de los indígenas ecampesinos (14 January 2008).
134. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE ANDPEACE, Compendium of the Social Doctrine of the Church, 470.
135. Message for the 2010 World Day of Peace, 9: AAS 102 (2010),46.
136. Ibid.
137. Ibid., 5: p. 43.
138. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 50: AAS 101 (2009), 686.
190
139. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),209: AAS 105 (2013), 1107.
140. Ibid., 228: AAS 105 (2013), 1113.
141. Cf. Encyclical Letter Lumen Fidei (29 June 2013), 34: AAS 105(2013), 577: “Nor is the light of faith, joined to the truth of love,extraneous to the material world, for love is always lived out inbody and spirit; the light of faith is an incarnate light radiatingfrom the luminous life of Jesus. It also illumines the materialworld, trusts its inherent order, and knows that it calls us to anever widening path of harmony and understanding. The gaze ofscience thus benefits from faith: faith encourages the scientist toremain constantly open to reality in all its inexhaustible richness.Faith awakens the critical sense by preventing research frombeing satisfied with its own formulae and helps it to realize thatnature is always greater. By stimulating wonder before the profoundmystery of creation, faith broadens the horizons of reason toshed greater light on the world which discloses itself to scientificinvestigation”.
142. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),256: AAS 105 (2013), 1123.
143. Ibid., 231: p. 1114.
144. ROMANO GUARDINI, Das Ende der Neuzeit, 9th edition,Würzburg, 1965, 66-67 (English: The End of the Modern World,Wilmington, 1998, 60).
145. JOHN PAUL II, Message for the 1990 World Day of Peace, 1:AAS 82 (1990), 147.
146. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009), 66: AAS 101 (2009), 699.
147. ID., Message for the 2010 World Day of Peace, 11: AAS 102(2010), 48.
148. Earth Charter, The Hague (29 June 2000).
149. JOHN PAUL II, Encyclical Letter Centesimus Annus (1 May 1991),39: AAS 83 (1991), 842.
150. ID., Message for the 1990 World Day of Peace, 14: AAS 82(1990), 155.
191
151. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 Nov 2013), 261: AAS105 (2013), 1124.
152. BENEDICT XVI, Homily for the Solemn Inauguration of the PetrineMinistry (24 April 2005): AAS 97 (2005), 710.
153. AUSTRALIAN CATHOLIC BISHOPS’ CONFERENCE, A NewEarth – The Environmental Challenge (2002).
154. ROMANO GUARDINI, Das Ende der Neuzeit, 72 (The End ofthe Modern World¸ 65-66).
155. Apostolic Exhortation Evangelii Gaudium (24 November 2013),71: AAS 105 (2013), 1050.
156. BENEDICT XVI, Encyclical Letter Caritas in Veritate (29 June2009) 2: AAS 101 (2009), 642.
157. PAUL VI, Message for the 1977 World Day of Peace: AAS 68(1976), 709.
158. PONTIFICAL COUNCIL FOR JUSTICE ANDPEACE, Compendium of the Social Doctrine of the Church, 582.
159. The spiritual writer Ali al-Khawas stresses from his own experiencethe need not to put too much distance between the creatures ofthe world and the interior experience of God. As he puts it:“Prejudice should not have us criticize those who seek ecstasyin music or poetry. There is a subtle mystery in each of themovements and sounds of this world. The initiate will capturewhat is being said when the wind blows, the trees sway, waterflows, flies buzz, doors creak, birds sing, or in the sound of stringsor flutes, the sighs of the sick, the groans of the afflicted...” (EVADE VITRAY-MEYEROVITCH [ed.], Anthologie du soufisme, Paris1978, 200).
160. In II Sent., 23, 2, 3.
161. CánticoEspiritual, XIV, 5.
162. Ibid.
163. Ibid., XIV, 6-7.
164. JOHN PAUL II, Apostolic Letter Orientale Lumen (2 May 1995),11: AAS 87 (1995), 757.
192
165. Ibid.
166. ID., Encyclical Letter Ecclesia de Eucharistia (17 April 2003), 8:AAS 95 (2003), 438.
167. BENEDICT XVI, Homily for the Mass of Corpus Domini (15 June2006): AAS 98 (2006), 513.
168. Catechism of the Catholic Church, 2175.
169. JOHN PAUL II, Catechesis (2 August 2000), 4: Insegnamenti 23/2 (2000), 112.
170. Quaest. Disp. de Myst. Trinitatis, 1, 2 concl.
171. Cf. THOMAS AQUINAS, Summa Theologiae, I, q. 11, art. 3; q.21, art.1, ad 3; q. 47, art. 3.
172. BASIL THE GREAT, Hom.in Hexaemeron, I, 2, 6: PG 29, 8.
193
OIRSI PublicationsRecent Books
384. Michael Naickamparampil, -A Retreat Companion: Vol. I (Mathew1-13) Kottayam, 2013.
385. Geevarghese Chediath, ae-¶c ItØm-en-°m-k`, tIm´bw, 2013386. John Moolan, ssZhm-e-b-Ønse ssZhm-\p-̀ hw: kotdm ae-_m¿ k`,
tIm´bw, 2014.387. Paul Vellarackal, -Methodology of Scientific Research, Kottayam,
2014.388. Varghese Kodickal, IpSpw_ B≤ym-fln-IX: {]m¿∞\mNn¥-Iƒ,
tIm´bw, 2014.389. John Moolan, Liturgy of the Hours (Divine Praise) Syro- Malabar
Church, Kottayam, 2014.390. John Malieckal (Translation), h¿Ø-am-\-∏p-kvXIw (]mtd-Ωm-°¬
tKmh¿Æ-tZm¿), tIm´bw, 2014.391. Michael Naickamparampil, -A Retreat Companion: Vol.2 (Mathew
14-28) Kottayam, 2014.392. Michael Naickamparampil, -kz¿§cmPy-Øns‚ kZvhm¿Ø, hnip≤
aØmbnbpsS ̀ mjyw, tIm´bw, 2014.393. Josy Puthiaparampil, ]cn-ip≤ {XnXzw Hcp [ym\m-flI Z¿i\w,
tIm´bw, 2014.394. Dominic Vechoor, The Sacrament of Reconciliation: Learning from
the East and the West, Kottayam, 2014.395. Scaria Kanniyakonil, Dominic Vechoor, Anto Cheranthuruthy,
The Pastoral Challenges of Marriage and Family: Responses FromIndia, Kottayam, 2015.
396. Johnson Vadakkumcherry, ed., One Body One Spirit: an EcumenicalConcern, Kottayam, 2015.
397. Michael Naickamparampil, The Biblical Basis of Consecrated Life(English), Kottayam, 2015.
398. James Puliurumpil, Arnose Pathiri: A Pioneer Indologist, Kottayam,2015.
399. Michael Naickamparampil, -ka¿∏nXPohnXw hnip≤{KŸØn¬,
tIm´bw, 2015.400. Andrews Mekkattukunnel, ed., -Atß°p kvXpXn, tIm´bw, 2015.
194