Latin Grammar part 1 - booster.gr Φροντιστηρια ... Grammar part 1.pdf ·...

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ

1


Β΄ - Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

Επιµέλεια : Κουρδή Άννα ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ


2


3

ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΛΑΓΙΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΕΥΘΥ Κατά την µετατροπή πλαγίου λόγου σε ευθύ τα ειδικά απαρέµφατα και οι κατηγορηµατικές µετοχές µετατρέπονται σε κύριες προτάσεις κρίσεως µε οριστική . Τα τελικά απαρέµφατα και οι βουλητικές προτάσεις σε κύριες προτάσεις επιθυµίας µε :

- προστακτική ή µε - προτρεπτική υποτακτική ή µε - αποτρεπτική υποτακτική ή µε - απαγόρευση

Οι πλάγιες ερωτηµατικές προτάσεις µετατρέπονται σε ευθείες ερωτήσεις µε - οριστική ( πραγµατικό ) - υποτακτική ( απορηµατική )

1. Marito persaepe interrogabat : “ Quid agit puer ?” Πλάγια ερώτηση → σε ευθεία ερώτηση Σε ευθεία ερώτηση χρησιµοποιούµε οριστική ενεστώτα (« agit » ) Η υποτακτική παρατατικού ( « ageret » ) που υπήρχε στην πλάγια ερωτηµατική πρόταση δικαιολογούνταν εξαιτίας της εξάρτησής της από την µετοχή « interroganti » , η οποία εξαρτιόταν από ρήµα ιστορικού χρόνου ( «respondebat » παρατατικός ) και δήλωνε το σύγχρονο στο παρελθόν.

2. Arria milites orabat, ut simul imponeretur (µάθηµα 23) Arria milites orabat : “ Simul imponar” Βουλητική πρόταση → σε κύρια πρόταση επιθυµίας : προτρεπτική υποτακτική Επειδή δεν υπάρχει τύπος της πορστακτικής για το α’ ενικό πρόσωπο χρησιµοποιούµε την υποτακτική ( προτρεπτική υποτακτική ) ή Arria milites orabat : « Milites imponite me simul » Βουλητική πρόταση → σε κύρια πρόταση επιθυµίας : προστακτική Στην πρόταση αυτή έχουµε ενεργητική σύνταξη αφού δηλώνεται το υποκείµενο που θα ενεργήσει .

3. Cum ei ab ostio quaerenti Ennium ancilla dixisset eum domi non esse , Nasica sensit illam domini iussu et illum esse (µάθηµα 24)

4. Nasica sensit illam domini iusu id dixisse et illum intus esse (µάθηµα 24). 5. Accipe nunc quid postea Nasica fecerit (µάθηµα 24) 6. Exclamavit Nasica se domi non esse (µάθηµα 24) 7. Visne scire quid Nasica responderit? (µάθηµα 24) 8. “ Interogo vos ” inquit “ quando hanc ficum decerpatam esse putetis ex arbore” (µάθηµα

25)


4

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ….. Πρώτης κλίσης poeta-ae = ποιητής (αρσε.) terra-ae = γη epistula-ae = επιστολή quaerela-ae = παράπονο fortuna-ae = τύχη incola-ae = κάτοικος (αρσε.) cura-ae = φροντίδα miseria-ae = δυστυχία iniuria-ae = αδικία amica-ae = φίλη patria-ae = πατρίδα regina-ae = Βασίλισσα forma-ae = οµορφιά ora-ae = ακτή belua-ae = κήτος hostia-ae = σφαγίο puella-ae = κορίτσι hasta-ae = δόρυ concordia-ae = οµόνοια avaritia-ae = πλεονεξία justitia-ae = δικαιοσύνη audacia-ae = τόλµη amicital-ae = φιλία sapientia-ae = σοφία gloria-ae = δόξα inopia-ae = έλλεψη silva-ae = δάσος pudicitia-ae = τιµή femina-ae = γυναίκα lacrima-ae = δάκρυ lupa-ae = λύκαινα porta-ae = πύλη victoria-ae = νίκη filiola-ae = κορούλα sententia-ae = άποψη ira-ae = οργή tragula-ae = ακόντιο magistra-ae = δασκάλα provincia-ae = επαρχία fiducia-ae = εµπιστοσύνη stella –ae = αστέρι pugna-ae = µάχη agricultura-ae = γεωργία fuga –ae = φυγή causa –ae = αιτία via –ae = δρόµος

spelunca –ae = σπηλιά cauda-ae = ουρά elava-ae = ρόπαλο diaeta-ae = θερινή κατοικία turba-ae = πλήθος pecunia-ae = χρήµατα praeda-ae = λεία navicula-ae = πλοιάριο ancilla-ae = υπηρέτρια ianua-ae = πόρτα curia-ae = βουλευτήριο prudentia-ae = σύνεση patientia-ae = υποµονή constantia-ae = καρτερία tragoedia-ae = τραγωδία littera-ae = γράµµα αλφ. custodia-ae = φυλακή diligentia-ae = επιµέλεια pera-ae = εργασία luxuria-ae = πολυτέλεια familia-ae = οικογένεια memoria-ae = υστεροφηµία dextra-ae = δεξί χέρι gratia-ae = συµφιλίωση matertera-ae = θεία mora-ae = χρονοτριβή luna-ae = σελήνη senecta-ae = γηρατειά benevolentia-ae = καλή θέληση cerva-ae = ελάφι malevolentia-ae = κακοβουλία cera-ae = κερί ΟΝΟΜΑΤΑ Α’ ΚΛΙΣΗΣ Hispania-ae = Ισπάνια Trebia-ae ( αρσ.) = Τρεβίας ( ποτάµι ) Cannearum = Κάννες Persa-ae = Πέρσης Athenae-ae = Αθήνα Caligula-ae = Καλιγούλας Adrea-ae = Αρδέα Asia-ae = Ασία Aenea-ae = Αινείας Anchises-ae = Αγχίσης Geryones-ae = Γυρυόνης Phidias-ae = Φειδίας Cassiope-es(ae) = Κασσιόπη ΑΡΣΕΝΙΚΑ ∆εύτερης κλίσης Α. Σύµφωνα µε το « dominus-i »


5

filius-ii = γιος natus-i = γιός ventus-i = άνεµος deus-i = θεός calseus-i = παπούτσι locus –i = τόπος servus – i = δούλος stilus-i = γραφίδα maritus – i = σύζυγος triumphus-i = θρίαµβος sommus-i = ύπνος gladius-i = ξίφος fluvius-i = ποτάµι oculus-i = µάτι murus – i = τοίχος paedagogus-i = παιδαγωγός corvus-i = κοράκι marcenarius-ii = εργάτης catillus-i = πιάτο philosophus – i = φιλόσοφος cultellus-i = µαχαιράκι dolus-i = δόλος socius-ii = σύντροφος pontus-i = θάλασσα scopulus-i = βράχος annus-i = έτος animus –i = ψυχή legatus – i = λεγεωνάριος modus-i = τρόπος catellus-i = σκυλάκι adversarius-ii = εχθρός caseus-i = τυρι humerus – i = αριθµός cibus – i = τροφή ficus-i = σύκο ( θηλυκό ) amicus-i = φίλος fugitivus-i = φυγάς sestertius-ii = είδος νοµίσµατος focus-i = φωτιά tyrannus-i = τύραννος mundus-i = κόσµος elephantus-i = ελέφαντας Β. Σύµφωνα µε το « puer-i » vir-i = άντρας vesper-i = βράδυ socer-i = πεθερός Γ. Σύµφωνα µε το « liber-bri » ager-agri = αγρός liber- libri = βιβλίο

aper-apri = κάπρος magister-stri = δάσκαλος minister-stri = δάσκαλος minister-stri = υπηρέτης culter- cultri = µαχαίρι ΟΥ∆ΕΤΕΡΑ ∆εύτερης κλίσης beneficium-ii = ευεργεσία periculum- i = κίνδυνος bellum-i = πόλεµος ingenium-ii = πνεύµα monumentium-i = µνηµείο templum-i = ναός fundamentum-i = θεµέλιο consilium-ii = σκέψη frumentum-i = δηµητριακά verbum-i = λόγος venabulum-i = λόγχη imperium-ii = εξουσία delictum-i = έγκληµα caelum-i = ουρανός regnum-i = βασίλειο lavinium-ii = Λαβίνιο saguntum-i = Σαγούντο osculum-i = φιλί dictum-i = λόγος monstrum-i = θέαµα somnium-ii = όνειρο supplicium-ii = τιµωρία studium-ii = σπουδή proelium-ii = µάχη ephippium-ii = σέλλα vinum-i = κρασί pilum-i = ακόντιο tergum-i = νώτα (τα) signum-i = σηµαία fatum-i = µοίρα tabernaculum-i = σκηνή testamentum-i = µαρτυρία vestigium-ii = ίχνος ferrum-i = σίδερο indicium-ii = απόδειξη oraculum-i = µαντείο officium-ii = καθήκον solarium-ii = λιακωτό velum-i = κουρτίνα exilium-ii = εξορία aurum-i = χρυσάφι factum-i = πράξη cubiculum-i = κρεβατοκάµαρα


6

ostium-ii = πόρτα ponum-i = καρπός pretium-ii = τιµή nihilum-i = τίποτα exemplum-i = παράδειγµα oleum-i = λάδι solacium-ii = παρηγοριά adiumentum-i = βοήθεια flagitium-ii = όνειδος stipendium-ii = µισθός ludicium-ii = δικαστήριο ornamentum-i = στολίδι praesidium-ii = στήριγµα vestibulum-i = είσοδος donum-i = δώρο liternum-i = Λιτέρνο aerarium-ii = ∆ηµ.Ταµείο tributum-i = φόρος scamnum-i = σκαµνί auxilium-ii = βοήθεια sacellum-i = µικρός ναός propositum-i = σκοπός matrimonium-ii = γάµος simulacrum-i = άγαλµα amentum-i = ιµάντας mendacium-ii = ψέµα ΑΡΣΕΝΙΚΑ Τρίτης κλίσης fons-fontis = πηγή interpres-pretis = ερµηνευτής iudex-icis = δικαστής miles-itis = στρατιώτης hostis –is = εχθρός ( ΕΞΑΙΡΕΣΗ ) speculator-oris = ανιχνευτής collis –is = λόφος ( ΕΞ ) mons-montis = βουνό ( ΕΞ ) rex-regis = βασιλιάς pater-patris = πατέρας dolor-oris = πόνος, οργή consul-lis = ύπατος finis-is = τέλος (ΕΞ ) victor-oris = νικητής sutor-oris = παπουτσής labor-oris = µόχθος accusator-oris = κατήγορος honor-oris = τιµή adulescens-entis = νεαρός scriptor-oris = συγγραφέας ardor-oris = πάθος praedo-onis = ληστής ( ΕΞ) postis-is = φύλλο πόρτας ( ΕΞ )

sequester-stris = µεσολαβητής furor-oris = µανία mos-moris = έθιµο dux-ducis = αρχηγός elephas-antis = ελέφαντας terror-oris = τρόµος imperator-oris = στρατηγός homo-inis = άνθρωπος timor-oris = φόβος princeps-ipis = ηγεµόνας pudor-oris = ντροπή pastor-oris = βοσκός carcer-eris = φυλακή rumor-oris = θόρυβος dictator-oris = δικτάτορας mensis-is = µήνας ( ΕΞ ) augur-uris = οιωνοσκόπος senex-senis = γέρος sermo-onis = λόγος ordo-inis = τάξη ( ΕΞ ) proditor-oris = προδότης desertor-oris = λιποτάκτης tonsor-oris = µανικιουρίστας unguis-is = νύχι ( ΕΞ ) clamor-oris = κραυγή amor-oris = αγάπη bos-bovis = βόδι grex-gregis = κοπάδι ( ΕΞ ) insidiator-oris = συνωµότης commilito-onis = συστρατιώτης praeceptor-oris = δάσκαλος ΘΗΛΥΚΑ Τρίτης κλίσης cogitano-onis = σκέψη venatio-onis = κυνήγι uxor-oris = σύζυγος ( ΕΞ ) gens-gentis = γένος clades-is = καταστροφή nox-noctis = νύχτα ratio-onis = φύση pellis-is = δέρµα nex-necis = θάνατος potestas-atis = δύναµη cohors-cohortis = κοόρτη vox-vocis = φωνή Gravitas-atis = σοβαρότητα Suavitas-atis = γλυκύτητα Recuperatio-onis = επανάκτηση Salutatio-onis = χαιρετισµός Avis-is = πουλί Gratulatio-onis = συγχαρητήρια


7

Suspicio-onis = υποψία Laus-laudis = έπαινος Pietas-atis = ευσέβεια Felicitas-atis = ευτυχία Cupiditas-atis = επιθυµία Salus-utis = σωτηρία Vetustas-atis = αρχαιότητα Imago-inis = εικόνα Honestas-atis = τιµή, δόξα Dimicatio-onis = αγώνας Libido-inis = πάθος Suboles-is = απόγονοι Dignitas-atis = κύρος Stabilitas-atis = σταθερότητα Plebs-plebis = πληβείοι Dos-dotis = προίκα ( ΕΞ ) Frugalitas-atis = ολιγάρκεια Paupertas-atis = φτώχεια Legatio-onis = πρεσβεία Necessitas-atis = ανάγκη Soror-oris = αδελφή ( ΕΞ ) Sedes-is = θέση Voluntas-atis = θέληση Antiquitas-atis = αρχαιότητα Coniuratio-onis = συνωµοσία Coniunx-gis = σύζυγος ( ο,η ) Servitus-utis = σκλαβιά Caritas-atis = αγάπη nutrix-icis = τροφός valetudo-atis = ωφέλεια vestis-is = φόρεµα pulchritudo-inis = οµορφιά disputatio-ionis = διαφωνία simulatio-onis = υποκρισία turris-is = πύργος ornatrix-icis = κοµµώτρια mentio-onis = µνεία admiratio-onis = θαυµασµός ΚΥΡΙΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ Γ’ ΚΛΙΣΗΣ Caesar-aris = Καίσαρ Cicero-onis = Κικέρων Patro-onis = Πάτρων Plato-onis = Πλάτων Zeno-onis = Ζήνων Lemovices-um = Λεµοβίκες Hercules-is = Ηρακλής Ceryon-onis = Γηρυόνης Hannibal-alis = Αννίβας Vercingetorix-igis = Βερκιγγετόριγας Tiveris-is = Τίβερης

Samnites-ium = Σαµνίτες ΚΥΡΙΑ ΘΗΛΥΚΑ Γ’ ΚΛΙΣΗΣ Dido-onis = ∆ιδώ Neapolis-is = Νεάπολη Carthago-inis = Καρχηδών Alpes-ium = Άλπεις ΟΥ∆ΕΤΕΡΑ Τρίτης κλίσης rete-is = δίχτυ vulnus-eris = τραύµα ……… = όνοµα omen-inis = οιωνός caput-it is = κεφάλι lac-lactis = γάλα flumen-inis = ποτάµι genus-eris = γένος corpus-oris = σώµα ius-iuris = δίκαιο funus-eris = κηδεία discrimen-inis = κίνδυνος scelus-eris = έγκληµα dedecus-oris = όνειδος certamen-inis = αγώνας aes-aeris = χαλκός rus-ruris = αγρός pondus-eris = βάρος ebur-oris = ελεφαντόδοντο marmor-oris = µάρµαρο (ΕΞ) agmen-inis = άγηµα pectus-oris = καρδιά , στήθος numen-inis = χρόνος ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Τέταρτης κλίσης Exercitus-us = στρατός Motus-us = κίνηση Status-us = στάση Aditus-us = προσέγγιση Metus-us = φόβος Complexus-us = αγκαλιά Magistratus-us = άρχοντες, αρχές Usus-us = χρήση Equitatus-us = ιππικό Vultus-us = πρόσωπο Mugitus-us = µουγκρητό Casus-us = τυχαίο γεγονός Coetus-us = συνάθροιση Senatus-us = Σύγκλητος


8

Fructus-us = καρπός, κέρδος Ficus-us (θηλ.) = σύκο Eventus-us = έκβαση Cruciatus-us = βάσανα Risus-us = γέλιο Exitus-us = έκβαση Conspectus-us = θέα Domus-us ( θηλ.) = σπίτι ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Πέµπτης κλίσης Spes-ei = ελπίδα Species-ei = θέαµα Facies-ei = πρόσωπο Dies-ei = ηµέρα ( αρσενικό ) Res-ei = πράγµα Fides-ei = πίστη (µόνο ενικός Elfigies-ei = εικόνα Plebes-ei = πληβείοι ( µόνο ενικός ) Acies-ei = µάχη Materies-ei = ύλη ΟΝΟΜΑΤΑ « Pluralia tantum » (=µόνο στον πληθυντικό ) Πρωτόκλιτα Divitiae-arum = πλούτη Insidiae-arum = ενέδρα Tenebrae-arum = σκοτάδι Athenae-arum

Cannae-arum Belgae-arum ∆ευτερόκλιτα Arma-orum = όπλα Boni-orum = καλοί πολίτες Domestici-orum = οικιακοί δούλοι Galli-orum = Γαλάτες Germani-orum = Γερµανοί Arverni-orum = Αρβέρνοι Greeci-orum = Έλληνες Latini-orum = Λατίνοι Nervii-orum = Νέρβιοι Poeni-orum = Καρχηδόνιοι hiberna-orum = στρατόπεδο mala-orum = συµφορές liberi-orum = τέκνα superi-orum = θεοί Τριτόκλιτα Alpes-ium = Άλπεις fores-ium = πόρτα ( σπάνιο foris-is ) moenia-ium = τείχη pugillares-ium = πλάκες Samnites-ium = Σαµνίτες Lemovices-um = Λεµοβίκες

Ονόµατα που αλλάζουν σηµασία στον πληθυντικό

Πρωτόκλιτα copia-ae = αφθονία copiae-arum = στρατεύµατα littera-ae = γράµµα αλφ. litterae-arum = επιστολή-λογοτεχνία opera-ae = εργασία operae-arum = εργάτες fortuna-ae = τύχη fortunae-arum = περιουσία

∆ευτερόκλιτα

auxilium-ii = βοήθεια

auxilia-orum = βοηθητικό στράτευµα

castrum-I = φρούριο

castra-orum = στρατόπεδο

stipendium-ii = µισθός

stipendia-orum = θητεία

supplicium-ii = τιµωρία

supplicia-orum = λατρεία , προσευχές


9

Τριτόκλιτα

finis-is = όριο, τέλος

fines-ium = σύνορα χώρας

ops-opis = βοήθεια

opes-ium = δύναµη , πλούτη

pars-partis = τµήµα

partes-ium = πολιτική παράταξη

pater-tris = πατέρας patres-um = πατρίκιοι

Ονόµατα αφθονούντα ( abundantia) materia-ae (α’ κλίση) - materies-ei (ε’ κλίση ) plebs-plebis (γ’ κλίση ) - plebes-ei ( ε’ κλίση ) elephas-antis (γ’ κλίση ) - elephantus-i (β’ κλίση ) ficus-us (δ’ κλίση ) - ficus-i ( β’ κλίση ) Ονόµατα ετερογενή locus-i ( τόπος ) loca-orum ( τόποι ) ενώ loci-orum ( χωρία βιβλίου ) caelum-i ( ουρανός ) caeli-orum ( ουρανοί )

Ε Π Ι Θ Ε Τ Α Α. Σύµφωνα µε το «bonus-a-um» plenus-a-um = γεµάτος adversus-a-um = αντίξοος barbarus-a-um = βάρβαρος gelidus-a-um = παγωµένος unicus-a-um = µοναδικός novus-a-um = νέος superbus-a-um = περήφανος marinus-a-um = θαλάσσιος regius-a-um = βασιλικός pennatus-a-um = φτερωτός antiquus-a-um = αρχαίος magnificus-a-um = µεγαλόπρεπος parcus-a-um = φειδωλός infirmus-a-um = αδύναµος validus-a-um = δυνατός delectus-a-um = διαλεγµένος epicus-a-um = επικός clarus-a-um = ένδοξος secundus-a-um = δεύτερος ultimus-a-um = τελευταίος multus-a-um = πολύς bonus-a-um = καλός vacuus-a-um = άδειος

septimus-a-um = έβδοµος maestus-a-um = περίλυπος pavidus-a-um = έντροµος parvus-a-um = µικρός fortuitus-a-um = τυχαίος serenus-a-um = ξάστερος repentinus-a-um = ξαφνικός sollicitus-a-um = ταραγµένος horrendus-a-um = φρικτός squalidus-a-um = βρώµικος durus-a-um = σκληρός vietus-a-um = µαραµένος notus-a-um = γνωστός gratus-a-um = ευχάριστος severus-a-um = αυστηρός togatus-a-um = στην ειρήνη publicus-a-um = δηµόσιος ineptus-a-um = ανόητος salvus-a-um = σώος imperitus-a-um = άπειρος absoletus-a-um = ξεπερασµένος inauditus-a-um = πρωτάκουστος captivus-a-um = αιχµάλωτος suspectus-a-um = ύποπτος infidus-a-um = άπιστος


10

canus-a-um = ασπροµάλλης paucus-a-um = νεκρός frigitus-a-um = παγωµένος vivus-a-um = ζωντανός reliquus-a-um = υπόλοιπος posterus-a-um = επόµενος totus-a-um = ολόκληρος paulus-a-um = λίγος peritus-a-um = έµπειρος fessus-a-um = κουρασµένος fretus-a-um = ο έχων εµπιστοσύνη aversus-a-um = ανάποδος proximus-a-um = κοντινός confusus-a-um = µπερδεµένος infestus-a-um = εχθρικός pravus-a-um = διεστραµµένος cruentus-a-um = αιµατηρός trepidus-a-um = έντροµος obvius-a-um = ενάντιος immensus-a-um = τεράστιος aequus-a-um = ίσος sempiternus-a-um = αιώνιος siccus-a-um = στεγνός piscatorium-a-um = ψαράδικος nimius-a-um = υπερβολικός extremus-a-um = έσχατος festivus-a-um = πρόσχαρος longus-a-um = µακρύς dignus-a-um = άξιος paternus-a-um = πατρικός modestus-a-um = σεµνός studiosus-a-um = επιµελής sonorus-a-um = ηχηρός acerbus-a-um = άγουρος naturus-a-um = ώριµος summus-a-um = πολύ µεγάλος cupidus-a-um = ο επιθυµών armatus-a-um = στον πόλεµο sanctus-a-um = ιερός ligneus-a-um = ξύλινος supervacaneus-a-um= περιττός priscus-a-um = αρχαίος solus-a-um = µόνος honestus-a-um = τιµηµένος stultus-a-um = ανόητος immaturus-a-um = πρόωρος fidus-a-um = πιστός carus-a-um = αγαπητός calvus-a-um = φαλακρός

albus-a-um = λευκός temerarius-a-u = ασυλλόγιστος rectus-a-um = σωστός Β. Σύµφωνα µε το « Liber-a-um » Tener-a-um = τρυφερός Liber-a-um = ελεύθερος Miser-a-um = δυστυχής Γ. Σύµφωνα µε το « niger-gra-grum » Pulcher-prichra-pulchrum = ωραίος Sacer-sacra-sacrum = ιερός Integer-integra-integrum = υγιής ΕΠΙΘΕΤΑ Τρίτης κλίσης Α. Τρικατάληκτα σε –er-(e)ris-(e)-re Alacer-cris-cre = πρόθυµος Equester-stris-stre = ιππικός Celer-eris-ere = ταχύς Puter ( putris ) –is –e = σάπιος B. ∆ικατάληκτα σε –is, -e Omnis-is-e = όλος Cannensis-is-e = των Καννών Carthaginiensis-is-e = Καρχηδόνιος Tristis-is-e = θλιµµένος Liberaris-is-e = ελεύθερος Illustris-is-e = λαµπρός Similis-is-e = όµοιος Militaris-is-e = στρατιωτικός Turpis-is-e = αισχρός Incredibilis-is-e = απίστευτος Familiaris-is-e = γνωστός Communis-is-e = κοινός Nobilis-is-e = ευγενής Gravis-is-e = βαρύς Mirabilis-is-e = παράδοξος Innumerabilis-is-e = αµέτρητος Immortalis-is-e = αθάνατος Fortis-is-e = δυνατός Mortalis-is-e = θνητός Amabilis-is-e = αξιαγάπητος Anilis-is-e = γεροντικός Matronalis-is-e = γυναικείος Puellaris-is-e = κοριτσίστικος


11

Grandis-is-e = µεγάλος Mitis-is-e = γλυκός Mollis-is-e = µαλακός Singularis-is-e = µοναδικός Civilis-is-e = εµφύλιος Facilis-is-e = εύκολος Vilis-is-e = ευτελής Debilis-is-e = αδύναµος Memorabilis-is-e = αξιοµνηµόνευτο Stabilis-is-e = σταθερός Utilis-is-e = χρήσιµος Γ. Μονοκατάληκτα τριτόκλιτα επίθετα Ferox-ocis = άγριος Ingens-entis = πελώριος Iners-ertis = µαλθακός Princeps-ipis = ηγεµόνας Praesens-entis = τωρινός

Impudes-entis = αναιδής Praecox- praecocis = πρώιµος Recens-entis = πρόσφατος Par – paris = όµοιος Sapiens-entis = σοφός Exellens-entis = έξοχος ( µτχ ) Felix-icis = ευτυχής Locuples-pletis = πλούσιος Impotens-entis = ανίκανος Congruens-entis = σύµφωνος ( µτχ ) Praeceps-cipitis = αυτός που γκρεµοτσακίζεται Senex-senis = γέρος Insolens-entis = ασυνήθιστος Infelix-icis = δυστυχής Exsul ( exul )-is = εξόριστος Minax-acis = απειλητικός Inops-opis = ενδεής

ΚΛΙΣΗ ΤΟΥ INOPS = ενδεής

ΑΡΣΕΝ. ΘΗΛ. ΕΝΙΚΟΣ Inops Inopis Inopi Inopem Inops Inopi

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ Inopes Inopum Inopibus Inopes Inopes Inopibus

ΟΥ∆ΕΤΕΡΟ ΕΝΙΚΟΣ Inops Inopis Inopi Inops Inops Inopi

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ inopia inopum inopibus inopia inopia inopibus


12

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ των 30 Σχολικών µαθηµάτων

Μάθηµα 21ο immensus-a-um ∆εν σχηµατίζει aequus-a-um aequior-ior-ius aequissimus-a-um aeque-aequius-aequissime diu-diutius-diutissime Μάθηµα 22ο innumerabilis-is-e/immortalis-is-e

∆εν σχηµατίζουν

bonus-a-um melior-ior-ius oprimus-a-um rectus-a-um rectior-ior-ius rectissimus-a-um fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um magnus-a-um maior-ior-ius maximus-a-um mortalis-is-e/sempiternus-a-um


bene-melius-optime recte-rectius-rectissime fortiter-fortius-fortissime magno(o)pera-magis-maxime Μάθηµα 23ο siccus-a-um siccior-ior-ius siccissimus-a-um piscatorium-a-um ∆εν σχηµατίζει ingens-entis ingentior-ior-ius ingentissimus-a-um sicce-siccius-siccissime / bene-melius-optime libenter-libentius-libentissime diu-diutius-diutissime ingenter-ingentius-ingentissime Μάθηµα 24ο paucus-a-um paucior-ior-ius paucissimus-a-um apertus-a-um apertior-ior-ius apertissimus-a-um impudens-entis impudentior-ior-ius impudentissimus-a-um aperte-apertius-apertissime impudenter-impudentius-impudentissime


13

Μάθηµα 25ο praecox-ocis praecocior-ior-ius praecocissimus-a-um recens-entis recentior-ior-ius recentissimus-a-um exterus-a-um exterior-ior-ius extremus-a-um nimius-a-um ∆ε σχηµατίζει praecociter-praecocius-praecocissime recenter-recentius-recentissime extere-exterius-extreme/extime prope-propius-proxime Μάθηµα 26ο tristis-is-e tristior-ior-ius tristissimus-a-um parvus-a-um minor-or-us minimumus-a-um festivus-a-um festivior-ior-ius festivissimus-a-um amabilis-is-e amabilior-ior-ius amabilissimus-a-um longus-a-um longior-ior-ius lognissimus-a-um dingua-a-um dignios-ior-ius dignissimus-a-um anilis-ia-e/matronalis-is-e puellaris-is-e/paternus-a-um ∆εν σχηµατίζουν modestus-a-um modestior-ior-ius modestissimus-a-um studiosus-a-um ∆εν σχηµατίζει parcus-a-um parcior-ior-ius parcissimus-a-um novus-a-um recentior-ior-ius novissimus-a-um magis novus-a-um tristie-tristius-tristissime digne-dignius-dignissime / festive-festivius-festivissime amabiliter-amabilius-amabilissime longe-longius-lognissime / parce-parcius-parcissime non multum και paulum-minum-minimum modeste-modestius-modestissime amanter-amantius-amantissime intellegenter-intellegentius-intellegentissime satis-satius Μάθηµα 30ο fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um magnus-a-um maior-ior-ius maximus-a-um fortiter-fortius-fortissime magno(o)pera-magis-maxime libenter-libentius-libentissime Μάθηµα 31ο nobilis-is-e nobilior-ior-ius nobilissimus-a-um singularis-ia-e ∆εν σχηµατίζει fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um


14

nobiliter-nobilius-nobilissime fortiter-fortius-fortissime Μάθηµα 32ο plentus-a-um plenior-ior-ius plenissimus-a-um multi-ae-a plures-es-ra plurimi-ae-a fortis-is-e fortior-ior-ius fortissimus-a-um cupidus-a-um cupidior-ior-ius cupidissimus-a-um bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um excellens-entis exellentior-ior-ius excellentissimus-a-um parvus-a-um minor-or-us minimus-a-um plene-plenius-plenissime multum-plus-plurimum fortiter-fortius-fortissime cupide-cupidius-cupidissime bene-melius-optime excellenter-exellentius-excellentissime non multum/paulum-minus-minime Μάθηµα 33ο severus-a-um severior-ior-ius severissimus-a-um civilis-is-e civilior-ior-ius civilissimus-a-um multi-ae-a plures-es-ra plurimi-ae-a armatus-a-um/togatus-a-um ∆εν σχηµατίζουν severe-severius-severissime civiliter-(civilius-civilissime)/multum-plus-plurimum Μάθηµα 34ο clarus-a-um clarior-ior-ius clarissimus-a-um incredibilis-is-e ∆εν σχηµατίζει sanctus-a-um sanctior-ior-ius sanctissimus-a-um cupidus-a-um cupidior-ior-ius cupidissimus-a-um immortabilis-is-e ∆εν σχηµατίζει dexter-dextera-dexterum dexterior-ior-ius dextimus-a-um dexter-dextra-dextum clare-clarius-clarissime / sancte-sanctius-sanctissime dexter-dexterius-dextime Μάθηµα 35ο infelix-icis infelicior-ior-ius infelicissimus-a-um publicus-a-um ∆εν σχηµατίζει aequus-a-um aequior-ior-ius aequissimus-a-um


15

felix-icis felicior-ior-ius felicissimus-a-um infeliciter-infelicius-infelicissime aeque-……-aequissime feliciter-felicius-felicissime Μάθηµα 36ο magnus-a-um maior-ior-ius maximus-a-um facilis-is-e facilior-ior-ius facillimus-a-um ligneus-a-um/supervacaneus-a-um


magno(o)pera-magis-maxime facilis-facilius-facillime inepte-ineptius-ineptissime Μάθηµα 37ο salvus-a-um ∆εν σχηµατίζει civilis-is-e civilior-ior-ius civilissimus-a-um miser-a-um miserior-ior-ius miserrimus-a-um ferox-ocis ferocior-ior-ius ferocissimus-a-um impotens-….. impotentior-ior-ius impotentissimus-a-um civiliter-(civilius-civilissime) misere-miserius-miserrime ferociter-ferocius-ferocissime impotenter-improtentius-impotentissime Μάθηµα 38ο priscus-a-um/nuptialis-is-e ∆εν σχηµατίζουν lognus-a-um lugnior-ior-ius lognissimus-a-um logne-lognius-lognissime libenter-libentius-libentissime multum-plus-plurimum Μάθηµα 39ο imperitus-a-um imperitior-ior-ius imperitissimus-a-um praeceps-praecipitis ∆εν σχηµατίζει vilis-is-e vilior-ior-ius vilissimus-a-um bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um integer-gra-grum integrior-ior-ius integerrimus-a-um debilis-is-e debilior-ior-ius ----- memorabilis-is-e memorabilior-ior-ius ----- imperite-imperitius-imperitissime viliter-vilius-vilissime


16

bene-melius-optime integre-integrius-integerrime Μάθηµα 40ο celer-ris-re celerior-ior-ius celerimus-a-um senex-senis senior-ior-ius ----- infirmus-a-um infirmior-ior-ius infirmissimus-a-um celeriter-celerius-celerrime infirme-infirmius-infirmissime Μάθηµα 41ο antiquus-a-um antiquior-ior-ius antiquissimus-a-um prae prior-ior-ius primus-a-um ineptus-a-um ineptior-ior-ius ineptissimus-a-um honestus-a-um honestior-ior-ius honestissimus-a-um bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um modestus-a-um modestior-ior-ius modestissimus-a-um insolens-entis insolentior-ior-ius insolentissimus-a-um inauditus-a-um ∆εν σχηµατίζει multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a antique-antiquius-antiquissime prae-prius-primum/primo plane-planius-planissime dilucide-dilucidius-dilucidissime inepte-ineptius-ineptissime honeste-honestius-honestissime bene-melius-optime modeste-modestius-modestissime insolenter-insolentius-insolentissime multum-plus-plurimum Μάθηµα 42ο mollis-is-e mollior-ior-ius mollissimus-a-um multi-ae-a plures-es-a plurimi-ae-a improbus-a-um improbior-ior-ius improbissimus-a-um imperitus-a-um imperitior-ior-ius imperitissimus-a-um crudelis-is-e crudelior-ior-ius crudelissimus-a-um stultus-a-um stultior-ior-ius stultissimus-a-um molliter-mollius-mollissime multum-plus-plurimum improbe-improbius-improbissime imperite-imperitius-imperitissime crudeliter-crudelius-crudelissime regie-magis regie-maxime regie stulte-stultius-stultissime


17

Μάθηµα 43ο caprivus-a-um ∆εν σχηµατίζει lognus-a-um lognior-ior-ius lognissimus-a-um infelix-icis infelicior-ior-ius infelicissimus-a-um prae prior-ior-ius primus-a-um infestus-a-um infestior-ior-ius infestissimus-a-um minax-acis minacior-ior-ius minacissimus-a-um liber-a-um liberior-ior-ius liberrimus-a-um miser-a-um miserior-ior-ius miserrimus-a-um immaturus-a-um ∆εν σχηµατίζει logne-lognius-lognissime infeliciter-infelicius-infelicissime prae-prius-primum/primo infeste-infestius-infestissime minaciter-minacius-minacissime libere-liberius-liberrime misere-miserius-miserrime Μάθηµα 44ο stalilis-is-e stabilior-ior-ius stabilissimus-a-um suspectus-a-um ∆εν σχηµατίζει sollicitus-a-um sollicitior-ior-ius sollicitissimus-a-um inops-inopis fidus-a-um fidior-ior-ius fidissimus-a-um infidus-a-um ∆εν σχηµατίζει stabiliter-stabilius-stabilissime sollicite-sollicitius-sollicitissime fide-fidius-fidissime Μάθηµα 45ο

celer-ris-re celerior-ior-ius celerrimus-a-um celeriter-celerius-celerrime Μάθηµα 46ο communis-is-e communior-ior-ius communissimus-a-um bonus-a-um melior-ior-ius optimus-a-um sapiens-entis sapientior-ior-ius sapientissimus-a-um carus-a-um carior-ior-ius carissimus-a-um communiter-communius-communissime bene-melius-optime


18

sapienter-sapientius-sapientissime care-carius-carissime multum-plus-plurimum magno(o)pera-magis-maxime Μάθηµα 47ο canus-a-um ∆εν σχηµατίζει calvus-a-um ∆εν σχηµατίζει mature-maturius-maturissime και maturrime secrete και secreto – secretius- ------- Μάθηµα 48ο albus-a-um/eximius-a-um ∆εν σχηµατίζουν utilis-is-e utilior-ior-ius utilissimus-a-um durus-a-durum durior-ior-ius durissimus-a-um posterus-a-um posterior-ior-ius postremus-a-um

postumus-a-um magnus-a-um maior-ior-ius maximus-a-um utiliter-utilius-utilissime dure και durite-durius-durissime postere-posterius-postreme και postume magno(o)pera-magis-maxime Μάθηµα 49ο tonsorius-a-um ∆εν σχηµατίζει temerarius-a-um magis temerarius maxime temerarius certus-a-um certior-ior-ius certissimus-a-um aequus-a-um aequior-ior-ius aequissimus-a-um temerarie-magis temerarie-maxime temerarie certe-certius-certissime aeque-aequius-aequissime secreto και secrete-secretius-secretissime Μάθηµα 50ο magnus-a-um maior-ior-ius maximus-a-um malus-a-um peior-ior-ius pessimus-a-um gravis-is-e gravior-ior-ius gravissimus-a-um magno(o)pere-magis-maxime male-peius-pessime graviter-granius-gravissime aeque-aequius-aequissime satis-satius- -----


19


20

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΡΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΣΥΖΥΓΙΑ

Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ amo-amavi-amatum-amare= αγαπώ exulo = είµαι εξοριστος scriptito = γράφω συχνά desidero = επιθυµώ deploro = θρηνώ narro = αφηγούµαι excrucio = βασανίζω repugno = αντιµάχοµαι oppugno = πολιορκώ expugno = κυριεύω navigo = πλέω turbo = ταράσσω porto = µεταφέρω fundo = θεµελιώνω renarro = ξανααφηγούµαι expiro = ξεψυχάω comparo = συγκρίνω adligo = δένω advolo = σπεύω libero = ελευθερώνω certo = αγωνίζοµαι curo = φροντίζω propulso = απωθώ paro = ετοιµάζω consulto = φροντίζω honoro = τιµώ servo = φυλάω conloco = εγκαθιστώ hiemo = ξεχειµωνιάζω impero = διατάζω importo = µεταφέρω advento = πλησιάζω nuntio = αναγγέλλω perpetro = διαπράττω interrogo = ρωτώ cogito = σκέφτοµαι enoto = σηµειώνω adporto = µεταφέρω do-dedi-datum-dare = δίνω sto-steti-statum-stare= στέκοµαι lavo-lavi-lautum(lavatum)-lavare = πλένοµαι

envestigo = ερευνώ specto = κοιτάζω laudo = επαινώ pugno = µάχοµαι fugo = τρέπω σε φυγή administro = διαχειρίζοµαι revoco = ανοίγω erro = περιπλανιέµαι concito = ξεσηκώνω appelo = ονοµάζω supero = νικώ profligo = κατατροπώνω revoco = ανακαλώ dimico = αγωνίζοµαι reporto = κερδίζω νίκη disputo = διαπραγµατεύοµαι existimo = νοµίζω excito = ξυπνώ inclamo = φωνάζω somnio = ονειρεύοµαι confirmo = επιβεβαιώνω creo = εκλέγω effemino = εκθηλύνω appropinquo = πλησιάζω occupo = καταλαµβάνω praedico = διακηρύσσω obsigno = υπογράφω perturbo = ταράσσω coniuro = συνωµοτώ strangulo = στραγγαλίζω vulnero = τραυµατίζω saluto = χαιρετίζω penso = ζυγίζω rogo = παρακαλώ puto = νοµίζω spero = ελπίζω aegroto = είµαι άρρωστος ignoro = αγνοώ intro = µπαίνω simulo = προσποιούµαι oro = παρακαλώ impetro = κατορθώνω exclamo = αναφωνώ lectito = διαβάζω συχνά praeterequito = περνώ έφιππος incito = παρακινώ deporto = µεταφέρω spolio = απογυµνώνω multo = τιµωρώ conformo = διαπλάθω


21

propago = διαιωνίζω sano = θεραπεύω consecro = αφιερώνω funero = κηδεύω clamo = φωνάζω explico = εξηγώ conservo = σώζω vitupero = επικρίνω voco = καλώ insto-institi-instare = ασκώ πίεση (µτχ.Μέλλοντα : instaturus-a-um) reseco-resecui-resectum-resecare = κόβω ceno = δειπνώ expecto = περιµένω iudico = κρίνω dissimulo = προσποιούµαι dubito = αµφιβάλλω obiurgo = µαλώνω insto-institi- --- - instare = ασκώ πίεση µτχ. Μέλλοντα : ( instaturus-a-um) reseco-resecui-resectum-resecare = κόβω


22

ΡΗΜΑΤΑ ∆ΕΥΤΕΡΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ habeo-habui-habitum-habere = έχω urgeo-ursi- ----- - urgere = στέλνω noceo-nocui-nocitum-nocere = βλάπτω respondeo-spondi-sponsum-spondere = απαντώ placeo-placui-placitum-placere = αρέσω moveo-movi-motum-movere = κινώ video-vidi-visum-videre = βλέπω stupeo-stupui- ----- - stupere = θαµπώνοµαι deleo-delevi-deletum-delere = σκοτώνω taneo-tanui-tentum-tenere = κρατώ possideo-possedi-possessum-possidere = κατέχω studeo-studui- ----- - studere = σπουδάζω foveo-fovi-fotum-fovere = περιβάλλω µε αγάπη iaceo-iacus-iacitum-iacere = κείµαι contineo-tinui-tentum-continere = στερεώνω iubeo-iussi-iussum-iubere = διατάσσω ramaneo-mansi-mansum-remanere = παραµένω admoneo-monui-monitum-admonere = συµβουλεύω caveo-cavi-cautum-cavere = φυλάγοµαι debeo-debui-debitum-debere = οφείλω rideo-risi-risum-ridere = γελώ sedeo-sedi-sessum-sedere = κάθοµαι valeo-valui- ----- - valere = υγιαίνω licet-licuit-licitum est-licere = επιτρέπεται comleo-complevi-completum-complere = συµπληρώνω appareo-apparui-apparitum-apparere = εµφανίζοµαι amoveo-amovi-amotum-amovere = αποµακρύνω prohibeo-hibui-hibitum-prohibere = εµποδίζω exterreo-terrui-territum-exterrere = τροµοκρατώ lateo-latui- ----- - latere = κρύβοµαι pareo-parui-paritum-parere = υπακούω cohibeo-hibui-cohibitum-cohibere = συγκρατώ impleo-implevi-impletum-implere = συµπληρώνω inhaereo-haesi-haesum-inhaerere = προσκολιέµµαι paenitet-paenituit- ----- - paenitere = µετανοιώνω doceo-docui-docitum-docere = µαθαίνω mereo-merui-meritum-merere = αξίζω abstineo-timui-tentum-tinere = απέχω permoveo-movi-motum-movere = παρακινώ assideo-assedi-assesum-assidere = κάθοµαι δίπλα praebeo-praebui-praebitum-praebere = παρέχω pertineo-tinui-tentum-pertinere = αφορώ persedeo-sedi-sessum-persedere = κάθοµαι πολύ ώρα circumsedeo-sedi-sessum-sedere = περικυκλώνω taceo-tacui-tacitum-tacere = σωπαίνω immineo- ----- - imminere = πλησιάζω απειλητικά maneo-mansi-mansum-manere = (περί)µένω persuadeo-suasi-suasum-perseadere = πείθω


23

provideo-vidi-visum-providere = προνοώ canseo-censui-censum-censere = πιστεύω decet-decuit- ----- - decere = αρµόζει deterreo-terrui-territum-deterrere = αποθαρρύνω obtineo-tinui-tentum-obtinere = πετυχαίνω ΡΗΜΑΤΑ ΤΡΙΤΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ cepio-cepi-captum-capere = πιάνω perdo-perdidi-perditum-perdere = χάνω laedo-laesi-laesum-laedere = βλάπτω interficio-feci-fectum-interficere = σκοτώνω extrahi-extraxi-extractum-extrahere = βγάζω adimo-ademi-ademptum-adomere = αφαιρώ deligo-delegi-delectum-deligere = εκλέγω constituo-stitui-stitutum-constituere = αποφασίζω gero-gessi-gestum-gerere = διεξάγω contundo-contudi-contusum-condundere = συντρίβω impono-posui-positum-imponere = επιβάλλω condo-condidi-conditum-condere = χτίζω fero-tuli-latum-ferre = φέρνω tranfero-tyli-latum-ferre = µεταφέρω pario-peperi-partum-parere = γεννώ claudo-clausi-clausum-claudere = κλείνω restituo-restitui-restitutum-restituere = αποκαθιστώ accipio-accepi-acceptum-accipere = δέχοµαι seiungo-seiunxi-seiunctum-seiungere = χωρίζω compono-posui-positum-componere = συνθηκολογώ cupio-cupivi-cupitum-cupere = επιθυµώ obtingit-obtigit - --- - obtingere = τυχαίνει curro-cucurri-cursum-currere = τρέχω animadverto-verti-versum-animadvertere = παρατηρώ accidit-accidit- --- - accidere = συµβαίνει dico-dixi-dictum-decere = λέω praesumo-sumpi-sumptum-praesumere = προγεύοµαι deficio-defeci-defectum-deficere = χάνοµαι invado-invasi-invasum-invadere = εισχωρώ amitto-amisi-amissum-amittere = χάνω mitto-misi-missum-mittere = στέλνω vinco-vici-victum-vincere = νικώ confugio-fugi- --- - confugere = καταφεύγω aspicio-aspexi-aspectum-aspicere = κοιτάζω concipio-concepi-conceptum-concipere = πιάνω concutio-concussi-concussum-concutere = συνταράζω adficio-adfeci-adfectum-adficere = περιβάλλω consisto-constiti- --- - consistere = συνίσταµαι sino-sivi-situm-sinere = επιτρέπω remollesco- --- - remelescere = γίνοµαι µαλθακός cerno-crevi-cretum-cernere = κρίνω verto-verti-versum-vertere = στρέφω


24

fugio-fugi-fugitum-fugere = φεύγω occuro-occuri(occucurri)-occursum-occurrere = επιτίθεµαι οccido-occidi-occisum-osidere = σκοτώνω comprehendo-prehendi-prehensum-prehendere = συλλαµβάνω refero-retuli-relatum-referre = παραδίδω discedo-cessi-cessum-discedere = αποχωρώ trado-tradidi-traditum-tradere = παραδίδω produco-duxi-ductum-producere = οδηγώ dedo-dedidi-deditum-dedere = παραδίδω proicio-ieci-iectum-proicere = ρίχνω, καταθέτω consido-sedi-sessum-considere = παίρνω θέση adduco-duxi-ductum-adducere = παρασύρω fingo-finxi-fictum-fingere = πλάθω abdo-abdidi-abditum-abdere = κρύβω reficio-refeci-refectum-reficere = ξεκουράζω traho-traxi-tractum-trahere = τραβώ pergo-perrexi-perrectum-pergere = κατευθύνοµαι confundo-fundi-fusum-confundere = συγχέω converto-verti-versum-convertere = γυρίζω πίσω expello-expuli-expulsum-expellere = διώχνω deprehendo-hendi-hensum-deprehendere = συλλαµβάνω excludo-exclusi-exclusum-excludere = κλείνω έξω recedo-recessi-recessum-recedere = αποσύροµαι prorepo-prorepsi-proreptum-prorepere = σέρνοµαι praetendo-tendi-tentum-praetendere = τεντώνω discurro-curri (cucurri)-cursum-discurrere = τρέχω εδώ adgnosco-gnovi-gnitum-adgnoscere = αναγνωρίζω defero-detyli-delatum-deferre = µεταφέρω everto-everti-eversum-evertere = καταστρέφω divido-divisi-divisum-dividere = µοιράζω interimo-emi-emptum-interimere = εξακολουθώ recipio-recepi-receptum-recipere = επανακτώ appendo-appendi-appensum-appendere = ζυγίζω repono-reposui-repositum-reponere = τοποθετώ consulo-consului-consultum-consulere = φροντίζω neglego-nehlexi-neglectum-neglegere = αδιαφορώ vivo-vixi-victum-vivere = ζω ago-egi-actum-agere = οδηγώ , κάνω sumo-sumpsi-sumptum-sumere = παίρνω prorumpo-rupi-ruptum-prorumpere = ξεσπώ ascendo-ascendi-ascensum-ascendere = ανεβαίνω …….. – duxi-ductum-conducere = νοικιάζω quaero-quaesivi-quaesitum-quaerere = ζητώ facio-feci-factum-facere = κάνω cognosco-cognovi-cognitum-cognoscere = γνωρίζω credo-credidi-creditum-credere = πιστεύω quiesco-quievi-quietum-quiescere = ησυχάζω afferno-attuli-alltum-affere = φέρνω ostendo-ostendi-ostent(s)um-ostentere = δείχνω decerpo-decerpsi-decerptum-decerpere = κόβω depono-deposui-depositum-deponere = αποβάλλω


25

scribo-scripsi-scriptum-scribere = γράφω diligo-dilexi-dilectum-diligere = αγαπώ ludo-lusi-lusum-ludere = παίζω lego-legi-lectum-legere = διαβάζω deverto-deverti-deversum-devertere = µένω gigno-genui-genitum-gignere = γεννώ quaeso- --- - quaesere = παρακαλώ deduco-deduxi-deductum-deducere = οδηγώ instituo-institui-institutum-instituere = διδάσκω emo-emi-emptum-emere = αγοράζω impendo-impendi-impensum-impendere = ξοδεύω disco-didici-discere = µαθαίνω obicio-obieci-obiectum-obicere = κατηγορώ suscipio-cepi-ceptum-suscipere = παραλαµβάνω edico-edixi-edictum-edicere = διατάζω lacesso-lacessivi-lacessitum-lacessere = προκαλώ transfigo-fixi-fixum-transfigere = διαπερνώ ruo-rui-rutum-ruere = ορµώ antacello- --- - --- - antacellere = ξεπερνώ κάποιον peto-petivi(petii)-petitum-petere = ζητώ accedo-accessi-accessum-accedere = πλησιάζω relinquo-reliqui-relictum-relinquere = αφήνω, κληροδοτώ propono-proposui-propositum-proponere = βάζω ως παράδειγµα colo-colui-cultum-colere = καλλιεργώ expeto-expetivi(expetii)-expetitum-expetere = επιδιώκω duco-duxi-ductum-ducere = θεωρώ parcello-culi-culsum-parcellere = ανατρέπω prosterno-stravi-stratum-prosternere = καταλύω comprimo-pressi-pressum-comprimere = χαλιναγωγώ diffluo-diffluxi-diffluctum-diffluere = διαρρέω abicio-abieci-abiectum-abicere = καταθέτω ( όπλα ) intromitto-misi-missum-intromitere = βάζω µέσα pono-posui-poritum-ponere = τοποθετώ confero-contuli-collatum-conferre = συγκεντρώνω fendo-fudi-fusum-fundere = χύνω desero-deserui-desertum-deserere = εγκαταλείπω exigo-exegi-exactum-exigere = εισπράττω contemno-tempsi-temptum-contemnere = περιφρονώ solvo-solvi-solutum-solvere = λύνω corrumpo-rupi-ruptum-corrumpere = διαφθείρω desisto-destiti- --- - desistere = σταµατώ reddo-reddidi-redditum-reddere = κάνω cogo-coegi-coactum-cogere = εξαναγκάζω cedo-cessi-cessum-cedere = παραχωρώ averto-averti-aversum-avertere = βγάζω από το δρόµο premo-pressi-pressum-premere = καταβάλλω ob(f)fero-obtuli-oblatum-ob(f)ferre = φέρνω efficio-effeci-effectum-efficere = κατορθώνω intellego-lexi-lectum-intellegere = καταλαβαίνω alo-alui-alitum(altum)-alere = τρέφω intendo-tendi-tent(s)um-intendere = κατευθύνοµαι


26

cado-cecidi-casum-cadere = πέφτω succurit-succurit-succursum-succurere = έρχεται στο µυαλό metuo-metui-metutum-metuere = φοβάµαι suspicio-pexi-pectum-suspicere = υποπτεύοµαι intercipio-cepi-ceptum-intercipere = αρπάζω κάτι conscribo-scripsi-scriptum-conscribere = γράφω adhaeresco-haesi-haesum-adhaerescere = προσκολλιέµαι conspicio-spexi-spectum-conspicere = βλέπω perlego-legi-lectum-perlegere = διαβάζω ως το τέλος rego-rexi-rectum-regere = κυβερνώ antepono-posui-positum-anteponere = βάζω κάτι πάνω από άλλο opprimo-pressi-pressum-opprimere = συλλαµβάνω induco-duxi-ductum-inducere = εισάγω extraho-traxi-tractum-extrahere = παρατείνω instinguo-stinxi-stinctum-instinguere = παρορµώ praecipio-cepi-ceptum-praecipere = καθοδηγώ emitto-emisi-emissum-emittere = αφήνω ελεύθερο admitto-admisi-admissum-admittere = δέχοµαι introrumpo-rupi-ruptum-introrumpere = εισβάλλω posco-poposci- --- - poscere = ζητώ praeripio-ripui-reptum-praeripere = αρπάζω contendo-tendi-tentum-contendere = φιλονικώ ΡΗΜΑΤΑ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ audio-audivi-auditum-audire = ακούω invenio-inveni-inventum-invenire = βρίσκω aperio-aperui-apertum-aperire = αποκαλύπτω punio-punivi-punitum-punire = τιµωρώ munio-munivi-munitum-munire = οχυρώνω nutrio-nutrivi-nutritum-nutrire = ανατρέφω transeo-ii-itum-transire = διέρχοµαι expedio-pedivi-peditum-expedire = απελευθερώνω radeo-ii-itum-ire = επιστρέφω pereo-ii-itum-perire = χάνοµαι venio-veni-ventum-venire = έρχοµαι desilio-desilui- --- - desilere = πηδώ κάτω sentio-sensi-sensum-sentire = καταλαβαίνω abeo-ii (ivi)-itum-abire = φεύγω stabilio-stabilivi-stabilitum-stabilire= στερεώνω servio-servivi-servitum-servire = υπηρετώ scio-scivi-scitum-scire = γνωρίζω vincio-vinxi-vinctum-vincire = δένω sybvenio-veni-ventum-subvenire = βοηθώ nequeo-nequii(ivi)---nequire = δεν µπορώ parvenio-veni-ventum-pervenire = φθάνω nescio-nescivi-nescitum-nescire = αγνοώ adeo-adii-aditum-adire = πλησιάζω intervenio-veni-ventum-intervenire= παρεµβαίνω dissentio-sensi-sensum-dissentire= διαφωνώ


27

ΑΠΟΘΕΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ Πρώτης συζυγίας proelior-proeliatus sum-proeliari = µάχοµαι arbitror-arbitratus sum-arbitrari = νοµίζω miseror-miseratus sum-miserari = θρηνώ conor-conatus sum-conari = προσπαθώ imitor-imitatus sum-imitari = µιµούµαι indignor-indignatus sum-indignari = αγανακτώ tutuo-tutatus sum-tutari = προστατεύω adminor-admiratus sum-admirari = θαυµάζω veneror-veneratus sum-venerari = λατρεύω osculor-osculatus sum-osculari = φιλώ miror-miratus sum-mirari = θαυµάζω minitor-minitatus sum-minitari = απειλώ populor-populatus sum-populari = λεηλατώ adhortor-adhortatus sum-adhortari= προτρέπω ∆εύτερης συζυγίας intueor-intuitus sum-intueri = κοιτάζω medeor- --- - mederi = γιατρεύω fateor-fassus sum-fateri = οµολογώ vereor-veritus sum-vereri = φοβάµαι audeo-ausus sum-audere = τολµώ (ηµιαπ.) Τρίτης συζυγίας queror-questus sum-queri = παραπονιέµαι consequor-consecutus sum-consequi = ακολουθώ egredior-egressus sum-egredi = βγαίνω complector-complexus sum-complecti = αγκαλιάζω nascor-natus sum-nasci = γεννιέµαι congredior-congressus sum-congredi = συγκρούοµαι dilabor-dilapsus sum-dilabi = καταρρέω obsequor-obsecutus sum-obsequi= κάνω το χατήρι utor-usus sum-uti = χρησιµοποιώ loquor-locutus sum-loqui = µιλώ consequor-consecutus sum-consequi = πετυχαίνω morior-mortuus sum-mori = πεθαίνω ingredior-ingressus sum-ingredi = εισβάλλω patior-passus sum-pati = υποµένω conloquor-conlucutus sum-conloqui = συζητώ elabor-elapsus sum-elabi = ξεγλυστρώ devertor-deverti-deversum-deverti= καταλύω (ηµ) + (απ) confido-confisus sum-confidere = εµπιστεύοµαι (ηµιαπ.)


28

Τέταρτης συζυγίας mentior-mentitus sum-mentiri = λέω ψέµατα orior-ortuus sum-oriri = ανατέλλω molior-molitus sum-moliri = µηχανεύοµαι experior-expertus sum-experiri = δοκιµάζω Ηµιαπ. Β’ Συζυγίας soleo-solitus sum-solere = συνηθίζω gaudeo-gavissus sum-gaudere = χαίροµαι

ΡΗΜΑΤΑ σε –io ( 3η Συζυγίας )

Στη Λατινική 15 ρήµατα αν και τελειώνουν σε –io ανήκουν στην 3η συζυγία . Το –io αυτό αποβάλλεται στις εξής περιπτώσεις : α) όταν ακολουθεί στον τύπο άλλο –i . β) όταν ακολουθεί στον τυπο –er γ) όταν ακολουθεί στον τύπο το –e το τελικό. Τα 15 ρήµατα σε –io είναι : capio-cepi-captum-capere cupio-cupivi-cupitum-cupere facio-feci-factum-facere fugio-fugi-(fugitum)-fugere fodio-fodio-fossum-fodere iacio-ieci-iactum-iacere pario-peperi-partum-papere quatio-(quassi)-quassum-quatere rapio-rapui-raptum-rapere specio-spexi-spectum-specere gradior-gressus sum-gressum-gradi marior-mortuus sum-mortuum-mori patior-passus sum-passum-pati ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ - 4 ρήµατα σχηµατίζουν το β’ ενικό πρόσωπο Προστακτικής Ενεστώτα χωρίς την κατάληξη -e facio → fac, fero → fer, dico → dic, duco → duk - Ο παραπάνω κανόνας ισχύει και για τα σύνθετα των ρηµάτων : fero, dico, duco. πχ edic, adduc. Τα σύνθετα όµως µε το facio διατηρούν το –e πχ interficio → interfice.


29

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ +

ΓΕΝΙΚΗ

ΡΗΜΑΤΑ +

ΓΕΝΙΚΗ

ΕΠΙΘΕΤ +

ΓΕΝΙΚΗ

ΕΠΙΡΡΗΜΑ +

ΓΕΝΙΚΗ

ΑΝΤΩΝΥΜΙ +

ΓΕΝΙΚΗ

1. Υποκειµ/κή 2. Αντικειµ/κή 3. Επεξηγηµ/κ 4. Κτητική 5. Ιδιότητες 6. ∆ιαιρετική

1. Αξίας 2. Εγκλήµατος 3. Ενδιαφ.πρ. 4. Αιτ.πρ. + γεν. πραγµ. 5. Αντικείµενο 6. Χαρακτηρ.γνωρ. 7. Γενικής αιτίας

1. Αντικειµεν. 2. ∆ιαιρετική

1. ∆ιαιρ. 1. ∆ιαιρετ.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ∆ΟΤΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΤΑ + ∆ΟΤΙΚΗ ΡΗΜΑΤΑ + ∆ΟΤΙΚΗ 1. ∆οτική αντικειµενική 1. Αντικείµενο

2. Έµµεσο αντικείµενο 3. ∆οτική προσωπική 4. ∆οτική του σκοπού / ∆οτ.

κατηγορηµατική του σκοπού ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ

1. ΡΗΜΑΤΑ + ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ α) Η απλή αιτιατική = αντικείµενο ρηµάτων ενεργητικών µεταβατικών β) Η διπλή αιτιατική = 1. η µία αντικείµενο

2. η άλλη κατηγορούµενο του αντικειµένου Ρήµατα που συντάσσονται µε 2 αιτιατικές είναι τα : 1. κλητικά → (voco, dico, nomino, apello, …) 2. εκλογής → ( saluto, creo, deligo,….) 3. δοξαστικά → ( puto, existimo, duco, indico, habeo, verto, …) 4. όσα σηµαίνουν « καθιστώ » → (facio, ago, effigit, reddo ) 5.όσα σηµαίνουν « έχω », « δίνω », « παίρνω », « γνωρίζω » → (habeo, do, invenio ) 2. AITIATIKH ως προσδιορισµός ( επιρρηµατικός ) α) αιτιατική του τόπου β) αιτιατική του χρόνου γ) αιτιατική του ποσού δ) αιτιατική της αναφοράς ε) αιτιατική επιφωνηµατική (o!, heu! )


30

ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ

1. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ + ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ α) Αφαιρετική της ιδιότητας Επιθετικός προσδιορισµός + αφαιρετική της ιδιότητας + ουσιαστικό Η αφαιρετική της ιδιότητας χρησιµοποιείται ως προσδιορισµός άλλου ουσιαστικού για να δηλωθεί κάποτε χαρακτηριστική ιδιότητά του. β) Αφαιρετική της ύλης Ουσιαστικά + αφαιρετική ύλης

2. ΕΠΙΘΕΤΑ / ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ + ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ α) Αφαιρετική της αποµάκρυνσης / χωρισµού Επιρρήµατα / επίθετα που σηµαίνουν αποµάκρυνση, χωρισµό, στέρηση, απαλλαγή + αφαιρετική της αποµάκρυνσης / χωρισµού β) Αφαιρετική της αναφοράς Επιρρήµατα / Επίθετα – λέξεις : dignus, indignus, par, similis, maior, minor + αφαιρετική της αναφοράς Συνήθεις αφαιρετικές της αναφοράς : natu nomine lege, iure aetate animo sententia genere specie… γ) Αφαιρετική συγκριτική Επιρρήµατα / Επίθετα συγκριτικά + αφαιρετική συγκριτική (ως β’ όρος σύγκρισης ) δ) Αφαιρετική της κοινωνίας ή συνοδείας Τα επίθετα ψυχικού πάθους (contentus, fretus, tristis …) και τα επίθετα refeetus onustus + αφαιρετική της κοινωνίας / συνοδείας ε) Αφαιρετική του οργάνου ή µέσου Επίθετα που σηµαίνουν : πλησµονή, αφθονία + αφαιρετική του µέσου / οργάνου (plenus, completus, refertus, onustus…)

Latin Grammar part 1 - booster.gr Φροντιστηρια ... Grammar part 1.pdf ·...

Documents

Transcript of Latin Grammar part 1 - booster.gr Φροντιστηρια ... Grammar part 1.pdf ·...