LAS INCANTADAS

OΙ MΑΓΕΜΕΝΕΣΤΑ "ΕΛΓΙΝΕΙΑ ΤΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"

Με τη δημιουργία του νέου

Μουσείου της Ακρόπολης όλοι

μιλάμε για την επιστροφή  των

μαρμάρων του Παρθενώνα

στην Ελλάδα.

Ποιος όμως στ' αλήθεια ξέρει

για τα Ελγίνεια της

Θεσσαλονίκης; Ποιος ξέρει για

τις Incantadas;

Τα Ελγίνεια της Θεσσαλονίκης

Ας πάρουμε όμως τα

πράγματα 

από την αρχή…

…Σύμφωνα με ένα λαϊκό μύθο… κάπου στη σημερινή Ρωμαϊκή Αγορά της Θεσσαλονίκης…

… τον 4ο αι. π.Χ., στο παλάτι του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Θεσσαλονίκη γεννήθηκε ένας παράνομος έρωτας μεταξύ αυτού (του Μ.Αλεξάνδρου) και της γυναίκας του βασιλιά της Θράκης.

Η αρχή του μύθου…

Ο Θράκας βασιλιάς αντιλαμβάνεται το γεγονός και βάζει να κάνουν μάγια στον Αλέξανδρο. Ο Αλέξανδρος το πληροφορείται και εκείνο το βράδυ δεν βγαίνει από το δωμάτιό του για να τη συναντήσει.

Συνέχεια του μύθου…

Έτσι, η βασίλισσα

αποφασίζει η ίδια να

τον επισκεφθεί. Τα

μάγια όμως χτυπούν

και την ίδια και τη

συνοδεία της, με

αποτέλεσμα να

«μαρμαρώσουν» όλες.

Και το τέλος του μύθου…

Εμπνευσμένοι από το μύθο αυτό γλύπτες του 2ου αι. μ.Χ. δημιουργούν τις «Μαγεμένες», εννιά ανάγλυφες μορφές, ενσωματωμένες σε κιονοστοιχία, στο ύψος περίπου της Αρχαίας Αγοράς και δίπλα από τα Λουτρά «Παράδεισος».

Οι Μαγεμένες

Πρόκειται για

γλυπτά που μας

παραπέμπουν στη

λατρεία του

Διονύσου.

“Οι Καρυάτιδες της Θεσσαλονίκης”

Ας τις γνωρίσουμε…

Ο Διόνυσος με έναν πάνθηρα Η Φτερωτή Νίκη

Η Αύρα Η Αριάδνη

Η Λήδα Ο Γανυμήδης

Ο Διόσκουρος και μια Μαινάδα.

Χίλια διακόσια χρόνια μετά…

… στην Εβραϊκή συνοικία Rogos, στο σπίτι ενός πλούσιου Εβραίου υφασματέμπορα, του Λιάτσι Αρδίτη, εκεί που σήμερα είναι η Πλατεία Δικαστηρίων…

… θα βρεθεί ενσωματωμένο  ένα τμήμα από τις «Μαγεμένες» στη «Στοά των Ειδώλων», το σημαντικότερο και πιο όμορφο μνημείο της αρχαιότητας στη Θεσσαλονίκη!

Η Στοά των ειδώλων

Οι Χριστιανοί κάτοικοι της πόλης ονόμαζαν αυτά τα γλυπτά "είδωλα". Οι Ισπανοεβραίοι της Θεσσαλονίκης, από την άλλη, τα ονόμαζαν Las Incantadas, που στη σερφαδίτικη διάλεκτο σημαίνει «Οι Μαγεμένες».

Είδωλα ή Las Incantadas (= Οι Μαγεμένες)

Ο Εμανουέλ Μιλέρ, Γάλλος παλαιογράφος, ο άνθρωπος που θα τα μεταφέρει αργότερα στην πατρίδα του, αναφέρει σε μια επιστολή του:

"Ο ιδιοκτήτης, που μέσα στην αυλή  του βρίσκεται το μνημείο, έσπαζε από καιρό σε καιρό κομμάτια από τα μάρμαρα και τα πουλούσε στους τουρίστες".

Η πρώτη μερική καταστροφή των γλυπτών

Το 1864 ο Εμμανουέλ Μιλλέρ, αφού δωροδόκησε τις οθωμανικές αρχές, έβαλε να τεμαχίσουν την κιονοστοιχία με τις Μαγεμένες και προσπάθησε να μεταφέρει τα κομμάτια στο λιμάνι.

Τελικά, κατάφερε να πάρει μόνο οκτώ ανάγλυφα…

Η επιχείρηση λεηλασίας του μνημείου

Πήρε όμως μαζί του κι ένα κομμάτι ιστορίας αυτής της πόλης…«Κάποιες κόρες κοιτούν λυπημένα…Αδερφές τους που φύγαν στα ξένα…»

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της εποχής πάντως, όλοι οι κάτοικοι της περιοχής, ανεξαρτήτως εθνότητας, συγκρούστηκαν με τους Γάλλους στρατιώτες, που ήταν υπεύθυνοι για την ομαλή μεταφορά των αγαλμάτων στα πλοία!

Η αντίδραση των Θεσσαλονικέων

Ένα ακόμη μέρος από αυτό το μνημείο, τη «Στοά των ειδώλων», θα πουληθεί λίγο πριν το 1917 σε Άγγλους.

Κι ό,τι άλλο είχε απομείνει από αυτό θα ͐ρθει να το καταστρέψει και να το διαγράψει από τον χώρο και τη μνήμη της πόλης η μεγάλη πυρκαγιά του 1917. 

Τι απέγιναν τα υπόλοιπα τμήματα του μνημείου

Οι «Μαγεμένες» σήμερα εκτίθενται στο Μουσείο του Λούβρου. Στη Θεσσαλονίκη θα παραμείνουν μόνο οι θρύλοι…

Αν κάποτε επισκεφτείτε το Μουσείο του Λούβρου, μπορεί να «ακούσετε τις κραυγές τους…», να ακούσετε την επιθυμία τους να επιστρέψουν στην πατρίδα…

Οι Μαγεμένες στο Λούβρο

Μουσικό Σχολείο Κατερίνης

«Άκου τις κραυγές τους…»

«…Οι Μαγεμένες μακριά

πλέκουν θυσίες

σύμβολα ελληνικά…»

“ Άκου τις κραυγές τους…”

Μουσικό Γυμνάσιο - Λύκειο Κατερίνης