Lab Crop Entomology 1

Δρ. Πέτρος ΔάμοςΦλώρινα 2010

[email protected]

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας‐ Παράρτημα ΦλώριναςΣχολή Τεχνολογίας ΓεωπονίαςΤμήμα Φυτικής Παραγωγής

Εργαστήριο Ειδικής Εντομολογίας Φυτών μεγάλης καλλιέργειαςκαι Αποθηκευμένων προϊόντων

I. I. ΈντομαΈντομα χειμερινώνχειμερινών σιτηρώνσιτηρών

1. Aelia rostrata (Hemiptera: Pentatomidae)2. Eurygaster maura (Hemiptera: Pentatomidae)3. Zabrus tenebrionides (Coleoptera: Carabidae)4. Lema melanopus (Coleoptera: Carabidae)5. Limothrips ceralis (Thysanoptera: Thrypidae)6. Sitobion avenae (Hemiptera: Aphididae)7. Cnephasia pumicana (Lepidoptera: Tortricidae)8. Chlorops taeniopus (Diptera: Chloropidae)9. Macrosiphum avenae (Hemiptera: Aphididae)

Aelia rostrata (Hemiptera: Pentatomidae)

Ενήλικα και ανήλικα στάδια:

•Πράσινο (ανήλικα) - κίτρινο χρώμα (ενήλικα)

• Τριγωνικός θυρεός (δεν καλύπτει τα έλυτρα)

• Ημιμετάβολο (ανήλικα στάδια παρόμοια μορφολογία)

ΈντομαΈντομα χειμερινώνχειμερινών σιτηρώνσιτηρών ΜορφολογίαΜορφολογία

Αβγά:

•Βαρελόμορφα

•Κίτρινα προς κόκκινακατά την εξέλιξη

•Εναπόθεση κατάομάδες


•Γενεές: 1/έτος

•Διαχείμαση: δασικά, ποώδη φυτά

Αυτοφυή βλάστηση,

συνήθως εκτός του αγροτεμαχίου

•Δραστηριοποίηση: άνοιξη

•Ζημιά: Μύζηση χυμών κατά την

τροφική δραστηριότητα

Στα στελέχη αρχικά και ακολούθως στουςσπόρους

•Ευαίσθητο στάδιο: στάδιο του γάλακτος, ητροφική δραστηριθότητα δημιουργεί ‘λοισβούς’σπόρους

ΈντομαΈντομα χειμερινώνχειμερινών σιτηρώνσιτηρών ΒιολογίαΒιολογία


•Ζημιά: Μύζηση χυμών κατά την

τροφική δραστηριότητα

Στα στελέχη αρχικά και ακολούθως

στους σπόρους


Ευαίσθητο στάδιο: στάδιο του γάλακτος

Συμπτώματα: - λευκά άγανα-‘λισβοί’ σπόροι

(χάνουν το περιεχόμενό τουςλόγω μύζησηςτου εσωτερικού τους)


Eurigaster maura (Hemiptera: Pentatomidae)

Ενήλικα και ανήλικα στάδια:

• Καφέ –γκρίζο

•Σώμα στρογγυλόμορφο

• Ημιμετάβολο (ανήλικα στάδια παρόμοια μορφολογία)

ΈντομαΈντομα χειμερινώνχειμερινών σιτηρώνσιτηρών ΒιολογίαΒιολογία -- ΖημιάΖημιά


•Διαχείμαση: δασικά, ποώδη φυτά

Αυτοφυή βλάστηση,

συνήθως εκτός του αγροτεμαχίου

•Δραστηριοποίηση: άνοιξη – μετανάστευσηστο εσωτερικό του αγρού

•Ζημιά: Μύζηση χυμών στην φιλική επιφάνεια, δημιουργεί αρχικά κόκκινες κηλίδες που στηνσυνέχει αποκολλούνται και παρατηρούνταιακανόνιστες τρύπες

•Στο ξεστάχυασμα προκαλούν νύγματα σουςκόκκους υποβαθμίζοντας την εμπορική αξίατους

Eurigaster maura (Hemiptera: Pentatomidae)


Lema melanopus (Coleoptera: Chrysomelidae)

Ενήλικα :

• Στενόμακρο

• Προθώρακας σφαιρικός με χρώμα καφέ ανοιχτό

• Έλυτρα μαύρου χρώματος

• Πόδια καφέ με μαύρους ταρσούς


Lema melanopus (Coleoptera: Chrysomelidae)•Γενεές: 1/έτος

•Διαχείμαση: ως ενήλικο σε διάφοραπροφυλαγμένα σημεία (σχισμές δένδρωνκαι άλλα)

•Δραστηριοποίηση: άνοιξη (Απρίλιο)

•Τα ενήλικα εναποθέτουν 100-150 αβγάστην άνω επιφάνεια του φύλου και μέσαστα φύλλα του φυτού

ΈντομαΈντομα χειμερινώνχειμερινών σιτηρώνσιτηρών ΖημιάΖημιά

Lema melanopus (Coleoptera: Chrysomelidae)

•Ζημιά: Προκαλείται από ταενήλικα που κατατρώγουν ταφύλλα. Καταστρέφουν και τις δυοεπιδερμίδες σε αντίθεση με τιςπρονύμφες που αφήνουνανέπαφη την μια επιδερμίδα

• Συμπτώματα:

Λωρίδες στο έλασμα του φύλουκαι μεταξύ δυο συνεχόμενωννευρώσεων, συνήθως κάθετεςπρος τα νεύρα

•Καταπολέμηση: επίπαση ηψεκασμό κυρίως με OP


Zabrus tenebrioides (Coleoptera: Carabidae)



Προνύμφη :

• Κεφαλή και προθώρακας: Σκούρο Καφέ

• Κυρίως σώμα: Υπόλευκο

Ενήλικα :

• Μαύρο- μαυροκάστανο χρωματισμό

•Τα έλυτρα φέρουν μικρές αυλακώσεις



Ενήλικα :


• Διαχείμαση: ως προνύμφες στο έδαφος

• Δραστηριοποιούνται αρχές Σεπτεμβρίου καισυνεχίζουν και τις σχετικά ζεστές μέρες τουχειμώνα

•Σχηματίζουν χαρακτηριστική στοά

•Νυμφώνονται στο έδαφος από μέσα Απριλίουέως αρχές Μαΐου.

•Τα ενήλικά εμφανίζονται Ιούνιο και τρώγουντους σπόρους και είναι νυχτόβια, στηνσυνέχεια γίνονται ημερόβια και μεταναστεύουν

•Δραστηριοποίηση: Μάρτιο-Απρίλιο



Ζημιά :

• αρχικά από τις προνύμφες στοριζικό σύστημα (Σεπτέμβριος)

• Στη συνέχεια σχηματίζουν στοά καιτραβούν με χαρακτηριστικό τρόπο ταφύλλα εντός της στοάς ενώπαρατηρούνται τούφες διπασπαρτεςστον αγρό

Καταπολέμηση:

• αμειψισπορά (2-3 έτη)

• ψεκασμός των κηλίδων προσβολής

•Δραστική chloropyriphos (έγκριση)


Limothrips ceralum (Thysanoptera: Thripidae)

• Ενήλικα: Καστανοκίτρινοχρώμα

‘Σκουριάς’

Πτέρυγες με χαρακτηριστικούς‘θύσανους

• Ανήλικα στάδια: ανοιχτόχρωμα

‘Αχυρόχρωμο’ και με αντίστοιχαμορφολογικά χαρακτηριστικά μεενήλικα

• Πολύ μικρό μέγεθος (δύσκολαδιακρίνονται με γυμνό οφθαλμό)

• Αβγά ‘νευροειδούς’ σχήματος


Limothrips ceralum (Thysanoptera: Thripidae)

• Γενεές: 2/έτος)

• Διαχείμαση: Ως ενήλικο σεαυτοφυή βλάστηση καιυπολείμματα των καλλιεργειών

•Προσβολή:

• αρχικά προσβάλει τα φύλλαπροκαλώντας ‘έσχαρώσεις’ και

• αργότερα πριν το ξεστάχυασμαπροσβάλει τις ωοθήκες τωνανθέων

• και τους νεαρούς καρπούς

•γυμνή ράχη (άξονας)του στάχυ• Στοματικά μόρια:

‘ ξέοντος μυζητικού τύπου’

• Καταπολέμηση:

A. Καλλιεργητικά μέτρα

1. Χρήση πρώιμων και εύρωστων ποικιλιών

2. Αμειψισπορά

3. Απομάκρυνση και καταστροφή των υπολειμμάτωντων καλλιεργειών

Β. Χημική καταπολέμηση1. Είναι ουσιαστικά οικονομικά ασύμφορη

(Γ. Φυσικοί εχθροί)

• Δράση δευτερογενώνμεταβολιτών φυτών στην

•Αποτροπή είδη θριπών

•Προσέλκυση φυσικών εχθρών

II. II. ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου

• Ostrinia nubilalis (Lepidoptera: Pyralidae)

• Sesamia nonagrioides (Lepidoptera: Noctuidae)

• Leucania (Mythimna) unipuncta (Lepidoptera)

• Ropalosiphum maidis (Hemiptera: Aphididae)

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΜορφολογίαΜορφολογία

Ostrinia nubilalis (Lepidoptera: Pyralydae)

•Ενήλικα:

• Aρσενικά: μικρότερο σεμέγεθος και με πτέρυγεςσκουρόχρωμες με δυο κίτρινεςταινίες σχήματος ‘zig-zag’

•Θηλυκά: μεγαλύτερα σεμέγεθος και με ανοιχτόχρωμουχρώματος πτέρυγες – κίτρινες.



•Προνύμφες:

• Χρώμα υπόλευκο με έντονασκούρα κεφαλή στα πρώταστάδια της ανάπτυξης πουαργότερα αποκτά ρόδινοχρωματισμό

•Κατά μήκος του σώματοςφέρει ανοιχτοκόκκινεςγραμμές, ενώ σε κάθεδακτύλιο έχει 6 μικράκαστανά φυμάτια

• μέγεθος 25-30mm

•Αβγά:ομάδες 15-30 αβγών

με επίμηκες σχήμα

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΒιολογίαΒιολογία


•Διαχείμαση: ωςαναπτυγμένη προνύμφημέσα στα στελέχη τωνπροσβεβλημένων φυτών

•Γενεές: 3-4/έτος

•Την άνοιξη τα ενήλικαωοτοκούν στην κάτωεπιφάνεια των φύλωνωόπλακες

•Οι προνύμφες τρέφονταιστο εσωτερικό των στελεχώνκαι αργότερα στους σπαδικες

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΒιολογίαΒιολογία


Δραστική Ουσία

Imidacloprid (απολύμανση και επένδυση σπόρων)

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΠροσβολήΠροσβολή -- ΖημιάΖημιά


• Ζημιά:

•Καταστροφή των στελεχών

• Καταστροφή ταξιανθιών

• Σπάσιμο σπάδικα

•Καταπολέμηση:

•Καταστροφή των στελεχών τηςπρουγούμενης καλλιέργιας

•Χημική καταπολέμησης: κατά ενηλίκων

•Βιολογική καταπολέμηση

Δραστική Ουσία (με έγκριση απόminagric.gr)

Imidacloprid (απολύμανση και επένδυση σπόρων)

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΠροσβολήΠροσβολή -- ΖημιάΖημιά



A. Καλλιεργητικά μέτρα:

Καταστροφή των στελεχώντης προηγούμενηςκαλλιέργειας

B. Χημικά καταπολέμηση(παρακολούθησηπτήσεων):

• Χημική καταπολέμησης:κατά ενηλίκων

Γ. Βιολογική καταπολέμηση:Bacilus thuringiensis μεστόχο τις προνύμφες


Sesamia nonagrioides (Lepidoptera: Noctuidae)

•Ενήλικα:

• Έχουν θώρακα χνουδωτό

•Τα θηλυκά έχουν απλέςνηματοειδής κεραίες ενώ τααρσενικά αμφικτενοειδείς



•Προνύμφες:

• Σκούρα κεφαλική κάψα καιανοιχτόχρωμο σώμα

•Κατά μήκος του σώματοςυπάρχουν σκούρεςραβδώσεις

•Διακρίνονται τααναπνευστικά στίγματα

•Νύμφη

Αντιπροσωπευτικήολομετάβολου εντόμου

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΒιολογίαΒιολογία -- ΠροσβολήΠροσβολή


• Διαχείμαση: ως προνύμφητελευταίου σταδίου σταυπολείμματα τωνκαλλιεργειών, σπασμένουςσπάδικες κ.α.


•Προσβολή - Ζημιά

Από τις προνύμφες, αρχικάστα στελέχη και αργότεραστους σπάδικες

Δραστικές Ουσίες με έγγριση στη χώρα μας(minagric.gr 2010)

Bacillus thuringiensis var. kurstaki (ABTS‐351)

Bacillus thuringiensis var. kurstaki (EG‐2348)

Bacillus thuringiensis var. kurstaki (GC‐91)

Bacillus thuringiensis var. kurstaki (PB‐54)

Bacillus Thuringiensis var. Kurstaki (SA‐11)

Cypermethrin

Deltamethrin

Indoxacarb

Phosmet

ΈντομαΈντομα ΑραβοσίτουΑραβοσίτου ΚαταπολέμησηΚαταπολέμηση



A. Καλλιεργητικά μέτρα:

Καταστροφή των στελεχώντης προηγούμενηςκαλλιέργειας

B. Χημικά καταπολέμηση(παρακολούθησηπτήσεων):

• Χημική καταπολέμησης:κατά ενηλίκων

Γ. Βιολογική καταπολέμηση:Bacilus thuringiensis μεστόχο τις προνύμφες


Ropalosiphum maidis (Hemiptera: Aphididae)

•Χρωματισμός:

Γενικά όλα τα στάδια έχουνανοιχτόχρωμο – πράσινοχρωματισμό

•Σίφωνες: κοντοί-διογκωμένοι καιμαύρου χρώματος

•Προσβολή Ζημιά:

• Μύζηση χυμών συνήθωςστην νεαρή βλάστηση

•Ανάπτυξη δευτερογενώςκαπνιάς

Σιελογόνοι αδένεςκαι τροφικόςσωλήνας

Κάτωχείλος(Labium)

ΔιαφοροποιημέναΣτοματικά μόριαδιάτρησης και μύζησης

Κάτωχείλος

Προβοσκίς

Γαστρικόςαγωγός

Στοματικά μόρια αφίδων

• Έχουν Πολύπλοκο βιολογικόκύκλο που χαρακτηρίζεται από:

α) εναλλαγή έμφυλων καιπαρθενογενετικών γενεών

β) παρουσία άπτερων καιπτερωτών ατόμων

γ) εναλλαγή ξενιστών

Γενικά για την βιολογία των αφίδων:

ΒιβλιογραφίαΔεληγιωργίδης Π. 2008. Σημειώσεις Ειδικής Εντομολογίας Φυτών μεγάλης καλλιέργειας και Αποθηκευμένωνπροιόντων. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας –Παράρτημα Φλώρινας. Σχολή ΤεχνολογίαςΓεωπονίας, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής

Σταμόπουλος Δ. 1999. Έντομα αποθηκών μεγάλων καλλιεργειών και λαχανικών. Εκδόσεις Ζήτη

Ευρύτερη βιβλιογραφία

Anonymous 1995. Pest management Guide for field crops, Virginia Cooperative Extention Publ. 450-516.Damos, P. and M. Savopoulou-Soultani. 2010a. Population dynamics of Anarsia lineatella in relation to crop damage and development of Economic Injury Levels. J. Appl. Entοmol. 134: 105-115.Damos, P. and M. Savopoulou-Soultani. 2010b. Development and evaluation of models in forecasting moth phenology of major lepidopterous peach pest complex for Integrated Pest Management. J. Crop. Prot. 29: 1190-1199.Higley, L.G., and L.P. Pedigo. 1996. The EIL Concept. In : Economic Thresholds for Integrated Pest Management. University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska.Stamopoulos D. Damos P. and G. Karagianidou 2007. Bioactivity of five monoterpenoids on Tribolium Confusum duVal. Journal of Stored Products Research. 43, 571-577

Lab Crop Entomology 1

Documents

Transcript of Lab Crop Entomology 1