kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

15
06/10/22 06/10/22 DANIS - KRISTALOGRAFI DANIS - KRISTALOGRAFI 1 c+ a + b + SISTEM KRISTALOGRAFI α α β β γ γ

description

Sistem kristalografi

Transcript of kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

Page 1: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 11

c+

a +

b +

SISTEM KRISTALOGRAFI

ααββ

γγ

Page 2: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 22

SISTEM KRISTALOGRAFISISTEM KRISTALOGRAFI

• Sumbu kristalografi adalah Sumbu kristalografi adalah suatu garis lurus yang dibuat suatu garis lurus yang dibuat melalui pusat kristalmelalui pusat kristal

• Sumbu a tegak lurus pada Sumbu a tegak lurus pada bidang kertas / papan tulis, bidang kertas / papan tulis, sumbu b arah horizontal, sumbu b arah horizontal, sumbu c arah vertikalsumbu c arah vertikal

• αα = sudut antara sumbu b dan = sudut antara sumbu b dan sumbu csumbu c ββ = sudut antara sumbu a dan= sudut antara sumbu a dan sumbu csumbu c γγ = sudut antara sumbu a dan = sudut antara sumbu a dan sumbu bsumbu b

c+

b+

a +

ββ αα

γγ

Page 3: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 33

PENENTUAN SISTEM KRISTALOGRAFIPENENTUAN SISTEM KRISTALOGRAFI

• Ada tujuh sistem Ada tujuh sistem kristalografi yang kristalografi yang didasarkan padadidasarkan pada : :

1. 1. JJumlah sumbu umlah sumbu kristalografikristalografi

2. 2. PPanjang sumbu anjang sumbu kristalografikristalografi

3. 3. LLetak / posisi sumbu etak / posisi sumbu kristalografikristalografi

4. 4. NNilai sumbu c (vertical / ilai sumbu c (vertical / principle axis)principle axis)

c+

b+

a +

ββ αα

γγ

Page 4: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 44

SISTEM REGULAR = KUBIK = ISOMETRIK SISTEM REGULAR = KUBIK = ISOMETRIK = TESSERAL = TESSULAR= TESSERAL = TESSULAR

• Ada tiga sumbu kristalografiAda tiga sumbu kristalografi a = b = ca = b = c• Sudut Sudut αα = = ββ = = γγ = 90 = 9000

• Sumbu-sumbu a, b, dan c Sumbu-sumbu a, b, dan c sama panjang ketiganya sama panjang ketiganya sering disebut sumbu asering disebut sumbu a

• Conto mineral : Conto mineral : Pirit FeSPirit FeS22

Intan CIntan CHalit NaClHalit NaClMagnetit FeMagnetit Fe33OO44

Galenit PbSGalenit PbSEmas AuEmas AuSfalerit ZnSSfalerit ZnS

c+

b+

a +

ααββ

γγ

Page 5: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 55

SISTEM TETRAGONALSISTEM TETRAGONAL

• Ada tiga sumbu kristalografiAda tiga sumbu kristalografi a = b a = b ≠≠ c c• Sudut Sudut αα = = ββ = = γγ = 90 = 9000

• Sumbu-sumbu a dan b sama Sumbu-sumbu a dan b sama panjang, keduanya sering panjang, keduanya sering disebut sumbu a atau sumbu disebut sumbu a atau sumbu laterallateral / / horizontal axishorizontal axis

• Sumbu c = Sumbu c = vertical vertical /p/principle rinciple axisaxis, mungkin lebih panjang , mungkin lebih panjang atau lebih pendek dari atau lebih pendek dari lateral lateral axisaxis

• Conto mineral : Conto mineral : Zirkon ZnSiOZirkon ZnSiO44

Kasiterit SnOKasiterit SnO22

Kalkopirit CuFeSKalkopirit CuFeS22 atau atau CuCu22S.FeS.Fe22SS33

Rutil TiORutil TiO22

Skelit CaWOSkelit CaWO44

c+

a +b+

ααββ

γγ

Page 6: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 66

SISTEM ORTHOROMBIK= RHOMBIK = SISTEM ORTHOROMBIK= RHOMBIK = PRISMATIKPRISMATIK

• Ada tiga sumbu kristalografiAda tiga sumbu kristalografi a a ≠≠ b b ≠≠ c c

• Sudut Sudut αα = = ββ = = γγ = 90 = 9000

• Conto mineral : Conto mineral : Olivin Olivin FeMgSiOFeMgSiO33

Gips Gips CaSOCaSO4.4.nHnH22OOAnhidrit Anhidrit CaSOCaSO44

Topaz Topaz AlAl22(F(F22SiOSiO44))Aragonit Aragonit CaCOCaCO33

Serusit Serusit PbCOPbCO33

Markasit FeSMarkasit FeS22

Arsenopirit FeAsSArsenopirit FeAsS

αα

a+

b+

c+

γγ

ββ

brachy

makro

Page 7: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 77

SISTEM MONOKLINIK = OBLIQUE = SISTEM MONOKLINIK = OBLIQUE = MONOSIMETRIKMONOSIMETRIK

• Ada tiga sumbu kristalografi Ada tiga sumbu kristalografi a a ≠ ≠ b b ≠≠ c c• Sudut Sudut αα = = γγ = 90 = 9000

ββ ≠ 90 ≠ 9000

• Sumbu a, dan c membuat Sumbu a, dan c membuat sudut miring, sumbu b tegak sudut miring, sumbu b tegak lurus sumbu a dan sumbu clurus sumbu a dan sumbu c

• Conto mineral : Conto mineral : • HornblendeHornblende • Augit Augit MgFeCaAlSiOMgFeCaAlSiO33

• OrthoklasOrthoklas KAlSiKAlSi33OO88

• Titanit CaTiSiOTitanit CaTiSiO55

a+

c+

b+γγ

ββ αα

Page 8: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 88

SISTEM TRIKLINIK = ANORTIKSISTEM TRIKLINIK = ANORTIK

• Ada tiga sumbu kristalografi Ada tiga sumbu kristalografi a a ≠ ≠ b b ≠≠ c c

• Sudut Sudut αα ≠ ≠ γγ ≠ ≠ ββ ≠ ≠ 909000

• Sumbu a, b, dan c saling Sumbu a, b, dan c saling berpotongan dan membuat berpotongan dan membuat sudut miring tidak sama sudut miring tidak sama besarbesar

• Conto mineral : Conto mineral :

PlagioklasPlagioklas CaNaAlSiCaNaAlSi33OO88

(Anortit-Albit)(Anortit-Albit)

a+ b+

c+

ββ

γγ

αα

Page 9: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 99

SISTEM HEXAGONALSISTEM HEXAGONAL

• Ada empat sumbu Ada empat sumbu kristalografi a = b = d kristalografi a = b = d ≠≠ c c

• ββ1= 1= ββ2 = 2 = ββ3 = 903 = 9000

• Sumbu-sumbu a, b, dan d Sumbu-sumbu a, b, dan d terletak dalam bidang terletak dalam bidang horizontal dan membentuk horizontal dan membentuk sudut 120sudut 12000. .

• Sumbu-sumbu a, b, dan d Sumbu-sumbu a, b, dan d sama panjang sering sama panjang sering disebut sumbu a = lateral disebut sumbu a = lateral = horizontal dan sumbu c = horizontal dan sumbu c mungkin lebih mungkin lebih panjang/lebih pendek dari panjang/lebih pendek dari sumbu asumbu a

• Conto mineral : Conto mineral : Kuarsa SiO2Kuarsa SiO2 Kalsit CaCO3Kalsit CaCO3 Dolomit MgCaCO3Dolomit MgCaCO3 Zinkit ZnO Zinkit ZnO

a+

d+

b+

c+

ββ11 ββ22ββ33

Page 10: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 1010

SISTEM TRIGONAL = RHOMBOHEDRALSISTEM TRIGONAL = RHOMBOHEDRAL

• Sama dengan Sistem Hexagonal, Sama dengan Sistem Hexagonal, perbedaannya ialah pada perbedaannya ialah pada Hexagonal sumbu c bernilai 6, Hexagonal sumbu c bernilai 6, pada Trigonal sumbu c bernilai 3pada Trigonal sumbu c bernilai 3

• Conto mineral : Conto mineral :

• Kuarsa SiO2Kuarsa SiO2

• Kalsit CaCO3Kalsit CaCO3

• Dolomit MgCaCODolomit MgCaCO33

• Zinkit ZnO Zinkit ZnO

a+

d+b+

c+

Page 11: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

54321Sampai minggu depan

Terima kasihC. Danisworo

04/19/2304/19/23 C. Danisworo UPN 2009C. Danisworo UPN 2009

Page 12: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 1212

c+

a +

b +

SISTEM REGULAR

Page 13: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 1313

c+

a +

b +

SISTEM TETRAGONAL

Page 14: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 1414

c+

a +

b +

SISTEM 0RTHORHOMBIK

Page 15: kristalografi Sistem Kristalografi (h10) 2010

04/19/2304/19/23 DANIS - KRISTALOGRAFIDANIS - KRISTALOGRAFI 1515

SISTEM REGULAR