. K. µπούγιας Νανάκος . K. -...

9
- 1 - ∆ιαδικτυακή πλατφόρμα για τη διεξαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων Ηλεκτρικών Μηχανών και Ηλεκτρονικών Ισχύος Ι. K. Κομπούγιας, Α. Χ. Νανάκος, Ν. Π. Φίλιππας, Ε. K. Τατάκης Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών Εργαστήριο Ηλεκτρομηχανικής Μετατροπής Ενέργειας 26504 Ρίο-Πάτρα, Ελλάδα Τηλ. +30.2610.996412, fax +30.2610.997362 e-mail: [email protected], [email protected], [email protected], [email protected] Περίληψη Σε μία διαρκώς εξελισσόμενη κοινωνία, με ολοένα και περισσότερες καινούργιες ανάγκες, το επίπεδο της εκπαίδευσης πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις ώστε να παρέχει στους εκπαιδευόμενους μεγαλύτερο αριθμό γνώσεων και με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Η ανάγκη για βελτίωση είναι εμφανής και τα συμβατικά μέσα προς το σκοπό αυτό είναι μερικές φορές ανεπαρκή. Πολύτιμος αρωγός στην προσπάθεια βελτίωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών, όπως η πληροφορική και το διαδίκτυο. Σε αυτή την εργασία παρουσιάζεται μία σύγχρονη μέθοδος διεξαγωγής των εργαστηριακών ασκήσεων στα μαθήματα των ηλεκτρικών μηχανών και των ηλεκτρονικών ισχύος, βασισμένη σε μία διαδικτυακή πλατφόρμα. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες θα πρέπει να ενσωματώσουν τα νέα επιτεύγματα, ως προς την κατεύθυνση της αρτιότερης και αποτελεσματικότερης διδακτικής διαδικασίας. Στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών σημαντικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία κατέχει η διεκπεραίωση εργαστηριακών ασκήσεων, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να κατανοήσουν στην πράξη τα διδάγματα της θεωρίας. Η εισαγωγή λοιπόν της πληροφορικής και των πολυμέσων για τη διεξαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων στις ηλεκτρικές μηχανές, στα ηλεκτρονικά ισχύος και γενικά στα ηλεκτρικά κινητήρια συστήματα, έχει ως σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης προς τους φοιτητές. Έτσι, όχι μόνο εξοικειώνονται με αλληλοσχετιζόμενα αντικείμενα όπως μηχανές, έλεγχος, αυτοματοποίηση διαδικασιών και μετρήσεων, πληροφορική, αλλά, ταυτόχρονα, μειώνεται ο διδακτικός φόρτος και εξοικονομείται πολύτιμος χρόνος για το διδακτικό προσωπικό, που μπορεί ν'αφιερωθεί σε ερευνητικούς σκοπούς. Για το σκοπό αυτό δεν θα πρέπει να αγνοηθεί η δυνατότητα που παρέχει η σημερινή τεχνολογία για την εξαποστάσεως εκτέλεση των εργαστηριακών ασκήσεων, παρέχοντας, αφ' ενός μεν ευκολότερη πρόσβαση σε όλους, αφ΄ ετέρου δε νέους ορίζοντες στη δια βίου εκπαίδευση. Στην εργασία αυτή θα παρουσιασθεί μία διαδικασία διεξαγωγής εργαστηριακών ασκήσεων, που ενσωματώνει τις νέες τεχνολογίες των πολυμέσων και της πληροφορικής. 2. Η ΚΛΑΣΣΙΚΗ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Μέχρι σήμερα, οι φοιτητές του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών διεξάγουν τις εργαστηριακές ασκήσεις στις ηλεκτρικές μηχανές και στα ηλεκτρονικά ισχύος μέσα στο χώρο του πανεπιστημίου, πάνω σε πάγκους, εκτελώντας μόνοι τους τις απαραίτητες συνδεσμολογίες και καταγράφοντας χειρόγραφα τις μετρήσεις των οργάνων. Όλη αυτή η διαδικασία προσφέρει πολύτιμη γνώση και εμπειρία πάνω στο υπό πειραματισμό θέμα επιτρέποντας στους φοιτητές να κατανοήσουν τις βασικές αρχές της μελέτης τους και να αποκτήσουν μία ισχυρή γνωστική βάση ώστε να είναι σε θέση να αναπτύξουν τις δικές τους θέσεις και απόψεις. Για τη διεξαγωγή μιας εργαστηριακής άσκησης ακολουθείται η συμβατική, κλασική διαδικασία που περιλαμβάνει τέσσερα βασικά βήματα. Εξέταση της θεωρίας από τον επιβλέποντα καθώς και επίλυση αποριών Πραγματοποίηση από την ομάδα των φοιτητών των ζητούμενων συνδεσμολογιών και επαλήθευση αυτών από των επιβλέποντα. Έναρξη της λειτουργίας του κυκλώματος και καταγραφή των μετρήσεων από τους φοιτητές. Επεξεργασία και ερμηνεία των μετρήσεων από τους φοιτητές μετά από την διεξαγωγή του πειράματος. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα μειονεκτήματα στην πρακτική αυτή, που ακολουθείται:

Transcript of . K. µπούγιας Νανάκος . K. -...

Page 1: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 1 -

∆ιαδικτυακή πλατφόρµα για τη διεξαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων Ηλεκτρικών Μηχανών και Ηλεκτρονικών Ισχύος

Ι. K. Κοµπούγιας, Α. Χ. Νανάκος, Ν. Π. Φίλιππας, Ε. K. Τατάκης

Πανεπιστήµιο Πατρών

Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών Εργαστήριο Ηλεκτροµηχανικής Μετατροπής Ενέργειας

26504 Ρίο-Πάτρα, Ελλάδα Τηλ. +30.2610.996412, fax +30.2610.997362

e-mail: [email protected], [email protected], [email protected], [email protected]

Περίληψη – Σε µία διαρκώς εξελισσόµενη κοινωνία, µε ολοένα και περισσότερες καινούργιες ανάγκες, το επίπεδο της εκπαίδευσης πρέπει να προσαρµοστεί στις νέες απαιτήσεις ώστε να παρέχει στους εκπαιδευόµενους µεγαλύτερο αριθµό γνώσεων και µε πιο αποτελεσµατικό τρόπο. Η ανάγκη για βελτίωση είναι εµφανής και τα συµβατικά µέσα προς το σκοπό αυτό είναι µερικές φορές ανεπαρκή. Πολύτιµος αρωγός στην προσπάθεια βελτίωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η εκµετάλλευση των νέων τεχνολογιών, όπως η πληροφορική και το διαδίκτυο. Σε αυτή την εργασία παρουσιάζεται µία σύγχρονη µέθοδος διεξαγωγής των εργαστηριακών ασκήσεων στα µαθήµατα των ηλεκτρικών µηχανών και των ηλεκτρονικών ισχύος, βασισµένη σε µία διαδικτυακή πλατφόρµα. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες θα πρέπει να ενσωµατώσουν τα νέα επιτεύγµατα, ως προς την κατεύθυνση της αρτιότερης και αποτελεσµατικότερης διδακτικής διαδικασίας. Στο Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστηµίου Πατρών σηµαντικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία κατέχει η διεκπεραίωση εργαστηριακών ασκήσεων, ώστε οι εκπαιδευόµενοι να κατανοήσουν στην πράξη τα διδάγµατα της θεωρίας. Η εισαγωγή λοιπόν της πληροφορικής και των πολυµέσων για τη διεξαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων στις ηλεκτρικές µηχανές, στα ηλεκτρονικά ισχύος και γενικά στα ηλεκτρικά κινητήρια συστήµατα, έχει ως σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόµενης εκπαίδευσης προς τους φοιτητές. Έτσι, όχι µόνο εξοικειώνονται µε αλληλοσχετιζόµενα αντικείµενα όπως µηχανές, έλεγχος, αυτοµατοποίηση διαδικασιών και µετρήσεων, πληροφορική, αλλά, ταυτόχρονα, µειώνεται ο διδακτικός φόρτος και εξοικονοµείται πολύτιµος χρόνος για το διδακτικό προσωπικό, που µπορεί ν'αφιερωθεί σε ερευνητικούς σκοπούς. Για το σκοπό αυτό δεν θα πρέπει να αγνοηθεί η δυνατότητα που παρέχει η σηµερινή τεχνολογία για την εξ’ αποστάσεως εκτέλεση των εργαστηριακών ασκήσεων, παρέχοντας, αφ' ενός µεν ευκολότερη πρόσβαση σε όλους, αφ΄ ετέρου δε νέους ορίζοντες στη δια βίου εκπαίδευση. Στην εργασία αυτή θα παρουσιασθεί µία διαδικασία διεξαγωγής εργαστηριακών ασκήσεων, που ενσωµατώνει τις νέες τεχνολογίες των πολυµέσων και της πληροφορικής. 2. Η ΚΛΑΣΣΙΚΗ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Μέχρι σήµερα, οι φοιτητές του Τµήµατος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστηµίου Πατρών διεξάγουν τις εργαστηριακές ασκήσεις στις ηλεκτρικές µηχανές και στα ηλεκτρονικά ισχύος µέσα στο χώρο του πανεπιστηµίου, πάνω σε πάγκους, εκτελώντας µόνοι τους τις απαραίτητες συνδεσµολογίες και καταγράφοντας χειρόγραφα τις µετρήσεις των οργάνων. Όλη αυτή η διαδικασία προσφέρει πολύτιµη γνώση και εµπειρία πάνω στο υπό πειραµατισµό θέµα επιτρέποντας στους φοιτητές να κατανοήσουν τις βασικές αρχές της µελέτης τους και να αποκτήσουν µία ισχυρή γνωστική βάση ώστε να είναι σε θέση να αναπτύξουν τις δικές τους θέσεις και απόψεις. Για τη διεξαγωγή µιας εργαστηριακής άσκησης ακολουθείται η συµβατική, κλασική διαδικασία που περιλαµβάνει τέσσερα βασικά βήµατα.

• Εξέταση της θεωρίας από τον επιβλέποντα καθώς και επίλυση αποριών • Πραγµατοποίηση από την οµάδα των φοιτητών των ζητούµενων συνδεσµολογιών και επαλήθευση αυτών από

των επιβλέποντα. • Έναρξη της λειτουργίας του κυκλώµατος και καταγραφή των µετρήσεων από τους φοιτητές. • Επεξεργασία και ερµηνεία των µετρήσεων από τους φοιτητές µετά από την διεξαγωγή του πειράµατος.

Ωστόσο, υπάρχουν ορισµένα µειονεκτήµατα στην πρακτική αυτή, που ακολουθείται:

Page 2: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 2 -

1. Με τον ολοένα αυξανόµενο αριθµό των φοιτητών οι απαιτήσεις σε διδακτικό προσωπικό είναι µεγαλύτερες και µερικές φορές είναι δύσκολο να βρεθεί ο απαραίτητος χρόνος και χώρος για την διεξαγωγή των εργαστηρίων.

2. Κατά τη διεξαγωγή της άσκησης παρατηρείται σηµαντική ανάλωση χρόνου, από το φοιτητή, για την

κατασκευή των απαιτούµενων συνδεσµολογιών ώστε να συγκροτηθεί η πειραµατική διάταξη, αλλά και από τον επιβλέποντα, ο οποίος πρέπει να πραγµατοποιήσει τους ελέγχους προς αποφυγή τυχόν σφαλµάτων.

3. Παρατηρείται σηµαντική ανάλωση χρόνου από τους φοιτητές για καταγραφή των µετρήσεων. Επίσης η

επεξεργασία των µετρήσεων πραγµατοποιείται κατ' οίκον, µε αποτέλεσµα να µην υπάρχει άµεση εποπτεία ή δυνατότητα επανάληψης µιας µέτρησης, που θα µπορούσαν να προσφέρουν σηµαντικά στην καλύτερη κατανόηση του αντικειµένου.

4. Ο αριθµός των φοιτητών ανά εργαστηριακή άσκηση είναι µεγάλος, µ' αποτέλεσµα να µην υπάρχει συνεχής

ενεργός συµµετοχή από όλους τους φοιτητές στην όλη διεξαγωγή της άσκησης.

5. Τέλος, σηµαντική είναι η οικονοµική επιβάρυνση λόγω φθορών και καταστροφής µετρητικών οργάνων, καλωδίων και άλλων συσκευών, αλλά και χρονική επιβάρυνση για επισκευή ή αντικατάσταση αυτών. Επίσης, στα συγκεκριµένα αντικείµενα, υπάρχουν κίνδυνοι για την ασφάλεια των ατόµων, προερχόµενοι από τη άµεση επαφή τους µε υψηλές τάσεις και ρεύµατα.

Με βάση τα παραπάνω γίνεται εύκολα κατανοητό ότι, για να διατηρηθεί ένα υψηλό, ποιοτικά, επίπεδο διδασκαλίας σε τόσο βασικά µαθήµατα για τους νέους ηλεκτρολόγους µηχανικούς, απαιτείται εξαιρετικά επίπονη προσπάθεια από το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό, η οποία, πολλές φορές αποβαίνει σε βάρος άλλων δραστηριοτήτων και κυρίως του ερευνητικού τους έργου. Στην κατεύθυνση επίλυσης των προβληµάτων αυτών αναπτύχθηκε µία πλατφόρµα, µέσω τις οποίας εκτελούνται οι εργαστηριακές ασκήσεις είτε από απόσταση, µε τη χρήση του διαδικτύου, είτε εντός του χώρου διεξαγωγής των εργαστηριακών ασκήσεων. Βασική φιλοσοφία της µεθόδου αυτής είναι ότι όλα τα εργαστηριακά όργανα έχουν µεταφερθεί από τον πάγκο πειραµάτων στην οθόνη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, ο οποίος εκτελεί και τις διάφορες διαδικασίες, πάντα υπό τις εντολές του χρήστη, ώστε να διεξαχθεί το πείραµα στο σύνολό του. 3. Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Στην κατεύθυνση εκσυγχρονισµού της παραπάνω κλασικής διαδικασίας διεξαγωγής εργαστηριακών ασκήσεων, είναι απαραίτητη η υλοποίηση ενός συστήµατος αυτοµατοποίησης της διαδικασίας λήψης µετρήσεων. Το σύστηµα αυτό που είναι υπεύθυνο για τη συλλογή δεδοµένων και για τον εποπτικό έλεγχο της εκτέλεσης της άσκησης αποτελείται από τα εξής επιµέρους τµήµατα[1, 2]:

• Προσωπικός υπολογιστής. • Αισθητήρες/ Μετρητικές διατάξεις. • ∆ιαµόρφωση σήµατος. • Κάρτα συλλογής δεδοµένων. • Λογισµικό. • ∆ιατάξεις αυτοµατισµού ( Ηλεκτρονόµοι) και διάφορες συσκευές (τροφοδοτικά).

Στη συνέχεια παρουσιάζονται και αναπτύσσονται ξεχωριστά τα έξι βασικά τµήµατα ενός συστήµατος συλλογής δεδοµένων και εποπτικού ελέγχου, όπως φαίνεται στο Σχήµα 1.

1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ

Το πιο βασικό στοιχείο ενός συστήµατος συλλογής δεδοµένων που ουσιαστικά αποτελεί το µέσο ελέγχου και το συνδετικό κρίκο µεταξύ ατόµου και υλικού είναι ο προσωπικός υπολογιστής. Σε αυτόν τον υπολογιστή είναι εγκατεστηµένες οι κάρτες συλλογής δεδοµένων καθώς και το λογισµικό το οποίο είναι και ο συντονιστής του υλικού. Εκτός από την χρήση των εγκατεστηµένων καρτών, γίνεται και εκµετάλλευση των ήδη υπαρχόντων περιφερειακών όπως οι σειριακές θύρες για τον έλεγχο άλλων συσκευών. Μέσα από την οθόνη ο χρήστης µπορεί να παρατηρεί της αλλαγές που πραγµατοποιούνται, να λαµβάνει µετρήσεις και γενικά να επικοινωνεί µε το σύστηµα. Ο υπολογιστής αυτός λειτουργεί και ως διαδικτυακός εξυπηρετητής για την πρόσβαση από µακριά µέσω του διαδικτύου.

Page 3: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 3 -

Σχήµα 1. Απαιτούµενα τµήµατα για την ανάπτυξη ενός συστήµατος συλλογής δεδοµένων και εποπτικού ελέγχου[6].

2) ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ/ ΜΕΤΡΗΤΙΚΕΣ ∆ΙΑΤΑΞΕΙΣ

Οι αισθητήρες ουσιαστικά αποτελούν το πρώτο στάδιο λήψης µετρήσεων, αφού µετασχηµατίζουν ένα φυσικό φαινόµενο σε ηλεκτρικό σήµα. Οι αισθητήρες αυτοί µπορεί να είναι διατάξεις µέτρησης τάσεων και ρευµάτων, ροπόµετρα, µετρητές στροφών και µετρητές θερµοκρασίας.

3) ∆ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΗΜΑΤΩΝ

Τα ηλεκτρικά σήµατα που παράγονται από τις µετρητικές διατάξεις για να διαβιβαστούν στην κάρτα συλλογής δεδοµένων πρέπει να υποστούν µία επεξεργασία. Η επεξεργασία αυτή περιλαµβάνει την αποµόνωση και την προσαρµογή των µετρούµενων σηµάτων στις απαιτήσεις της κάρτας συλλογής δεδοµένων. Βέβαια µπορεί να είναι απαραίτητη και η ενίσχυση των σηµάτων από την κάρτα προς τις άλλες συσκευές που ελέγχει.

4) ΚΑΡΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ.

Η κάρτα συλλογής δεδοµένων περιλαµβάνει κάποιες θύρες εισόδου και εξόδου ώστε να είναι δυνατή η αποστολή και η λήψη σηµάτων. Ο αριθµός, το είδος και η ακρίβεια των θυρών αυτών χαρακτηρίζουν την εκάστοτε κάρτα συλλογής δεδοµένων. Βέβαια µία κάρτα τέτοιου είδους µπορεί να περιλαµβάνει και άλλες µονάδες όπως απαριθµητές και χρονιστές. Οι θύρες εισόδου και εξόδου µπορεί να είναι είτε ψηφιακές είτε αναλογικές. Από τα αναλογικά κανάλια εισόδου µία κάρτα δέχεται αναλογικές τάσεις, οι οποίες εκφράζουν τα υπό µέτρηση µεγέθη. Για να διαβαστεί το αναλογικό µέγεθος από τον υπολογιστή µετατρέπεται σε ψηφιακό σήµα από ένα µετατροπέα αναλογικού σε ψηφιακό, ο οποίος χαρακτηρίζεται από τον αριθµό καναλιών, τον αριθµό δειγµατοληψίας, το εύρος τάσεως και την ανάλυση. Τα αναλογικά κανάλια εξόδου είναι απαραίτητα για την παροχή σηµάτων αναφοράς µεταβλητού πλάτους ή για τον έλεγχου περιφερειακών συσκευών όπως τροφοδοτικών. Οι ψηφιακές είσοδοι/ έξοδοι χρησιµοποιούνται για έλεγχο διαδικασιών, για την παραγωγή συνθηκών δοκιµής και για επικοινωνία µε περιφερειακά συστήµατα.

Page 4: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 4 -

5) ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ

Το λογισµικό είναι απαραίτητο για τον προγραµµατισµό των καρτών συλλογής δεδοµένων, τη λήψη, άµεση καταγραφή, επεξεργασία και ανάλυση των πειραµατικών µετρήσεων µε δυνατότητα γραφικής παρουσίασης αυτών και τον αυτόµατο έλεγχο των επιµέρους τµηµάτων της εργαστηριακής άσκησης. Επίσης µέσω του λογισµικού γίνεται δυνατή και η επικοινωνία µέσω του διαδικτύου. Οι απαιτήσεις από το χρησιµοποιούµενο λογισµικό είναι:

∆ηµιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού προς το χρήστη.

Πρόγραµµα άµεσης καταγραφής, επεξεργασίας και ανάλυσης των πειραµατικών µετρήσεων.

∆υνατότητες γραφικής παρουσίασης και εκτύπωσης των πειραµατικών µετρήσεων.

∆υνατότητες αναζήτησης της θεωρίας επί της οποίας βασίζεται η εργαστηριακή άσκηση.

Ύπαρξη βιβλιοθήκης οργάνων µέτρησης.

∆υνατότητα σχεδιασµού της συνδεσµολογίας της πειραµατικής διάταξης στην οθόνη του υπολογιστή και έλεγχος της ορθότητας µέσω του λογισµικού.

Καθοδήγηση και αξιολόγηση του φοιτητή σε όλα τα στάδια εκτέλεσης της εργαστηριακής άσκησης.

Συµβατότητα µε κάρτες συλλογής δεδοµένων.

∆υνατότητα εκτέλεσης µέσω διαδικτύου.

∆υνατότητα χρήσης των περιφερειακών του υπολογιστή (σειριακή θύρα) από το ίδιο λογισµικό.

Για τους παραπάνω λόγους επιλέχθηκε προς χρήση το λογισµικό LABVIEW. Ειδικότερα το LABVIEW είναι ένα σύστηµα γραφικού προγραµµατισµού για συλλογή, έλεγχο, ανάλυση και παρουσίαση δεδοµένων. Η προγραµµατιστική µεθοδολογία του έγκειται στο γεγονός ότι ο χρήστης συνθέτει µέσω γραφικών, κοµµάτια λογισµικού, τα οποία ονοµάζονται εικονικά όργανα. ∆ηλαδή ο χρήστης χτίζει εικονικά όργανα για να συλλέξει δεδοµένα από κάρτες και προγραµµατιζόµενα όργανα και µετά το LABVIEW αναλύει τα δεδοµένα και παρουσιάζει τα αποτελέσµατα µέσω ενός γραφικού περιβάλλοντος χρήστη.

6) ∆ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ.

Περιφερειακές διατάξεις, όπως βοηθητικά ρελέ ή ρελέ ισχύος, για την υλοποίηση διαφόρων συνδεσµολογιών, βηµατικοί κινητήρες και τροφοδοτικά για τον έλεγχο και τη τροφοδοσία βοηθητικών διατάξεων. 4. ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ∆ΙΑ∆ΙΚΤΥΑΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ Ως παράδειγµα, στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται µία εργαστηριακή άσκηση που αναβαθµίστηκε. Η εργαστηριακή αυτή άσκηση αφορά µία εξαπαλµική γέφυρα µε θυρίστορ [3]. Η γέφυρα αυτή ανορθώνει την τριφασική εναλλασσόµενη τάση τροφοδοσίας και παράγει συνεχή τάση µεταβλητού πλάτους. Στην έξοδο συνδέεται το φορτίο ώστε να µελετηθεί η λειτουργία της γέφυρας. Για το σκοπό αυτό το φορτίο µπορεί να επιλεχθεί µεταξύ, καθαρά ωµικού, ωµικού µε επαγωγή για εξοµάλυνση του ρεύµατος ή κινητήρα συνεχούς ρεύµατος. Στην περίπτωση που το φορτίο είναι κινητήρας συνεχούς ρεύµατος συνδέεται µηχανικά στον άξονα του µία γεννήτρια η οποία παρέχει ισχύ σε µία σταθερή αντίσταση. Με αυτό τον τρόπο και αλλάζοντας το ρεύµα της διέγερσης της γεννήτριας είναι δυνατή η µηχανική φόρτιση του κινητήρα σε όποιο επίπεδο αυτή είναι επιθυµητή. Η γέφυρα µπορεί να λειτουργήσει µε δύο τρόπους, σε κλειστό ή ανοιχτό βρόχο. Έτσι εάν επιλεχθεί κλειστός βρόχος, ένας ελεγκτής PID αναλαµβάνει, αλλάζοντας κατάλληλα την τάση του τυµπάνου του κινητήρα, να διατηρήσει τον αριθµό στροφών στην επιθυµητή τιµή αναφοράς. Ο φοιτητής, µεταβάλλοντας είτε το φορτίο του κινητήρα είτε τον αριθµό στροφών αναφοράς, έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει τις ενέργειες του ελεγκτή και να µελετήσει τα µεταβατικά φαινόµενα. Στον ανοιχτό βρόχο η τιµή αναφοράς είναι η γωνία έναυσης των θυρίστορ. Επειδή δεν υπάρχει ανάδραση οποιαδήποτε µεταβολή στο φορτίο του κινητήρα έχει άµεση επίδραση στις στροφές του. Η µονάδα ελέγχου της λειτουργίας του µετατροπέα, η υλοποίηση του βρόχου και οι µονάδες επικοινωνίας µετατροπέα – χρήστη εξυπηρετούνται από τον µικροελεγκτή 80C196KC. Όλες οι συνδεσµολογίες επιτυγχάνονται χειροκίνητα και οι µετρήσεις λαµβάνονται από συµβατικό παλµογράφο. Η ανάπτυξη και κατασκευή του συστήµατος ολοκληρώθηκε στο Εργαστήριο Ηλεκτροµηχανικής Μετατροπής

Page 5: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 5 -

Ενέργειας του Πανεπιστηµίου Πατρών. Για την κατασκευή ήταν απαραίτητη η υλοποίηση ενός τριφασικού µετατροπέα έξι παλµών, η χρήση ενός προγράµµατος ελέγχου από προσωπικό υπολογιστή και η ανάπτυξη µίας διάταξης, που έχει ως στόχο τη συλλογή δεδοµένων και την επιλογή, µέσω ηλεκτρονόµων, των κατάλληλων διατάξεων ισχύος οι οποίες θα πρέπει να συνδεθούν κάθε φορά µε το υπό µελέτη σύστηµα. Στο Σχήµα 2 παρουσιάζεται το γενικό διάγραµµα της διάταξης που αναπτύχθηκε και κατασκευάσθηκε.

Σχήµα 2. ∆ιάγραµµα της τοπολογίας της εργαστηριακής άσκησης. Για την αναβάθµιση της διαδικασίας αυτής [4] χρησιµοποιήθηκαν ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής PC και µία κάρτα συλλογής δεδοµένων (DAQ) [5] της National Instruments (PCI-6024E), σε συνεργασία µε µία ειδική κατασκευή [6, 7] η οποία, εκτελεί αυτόµατα τις απαραίτητες συνδέσεις και προσαρµόζει τα σήµατα στις απαιτήσεις της κάρτας συλλογής δεδοµένων (DAQ). Ο µετατροπέας αποτελείται από την εξαπαλµική γέφυρα µε θυρίστορ για την παλµοδότηση των οποίων και τον συγχρονισµό τους µε το δίκτυο χρησιµοποιείται ο µικροελεγκτής 80C196KC της INTEL. Ο υπολογιστής επικοινωνεί µε το µικροελεγκτή µέσω σειριακής θύρας και του παρέχει τα απαραίτητα δεδοµένα που απαιτούνται για τη λειτουργία της γέφυρας. Η επικοινωνία είναι αµφίπλευρη, ο µετατροπέας ενηµερώνει τον υπολογιστή για την τρέχουσα κατάσταση του καθώς και για τις στροφές του κινητήρα, ενώ ο υπολογιστής παρέχει εντολές και πληροφορίες στον µετατροπέα απαραίτητες για την διεξαγωγή του πειράµατος. Το σύστηµα αυτό είναι συνδεµένο στο διαδίκτυο και µέσω ενός διαδικτυακού εξυπηρετητή [8, 9] µπορεί να προσπελαστεί από παντού. Τα µετρούµενα µεγέθη έπειτα από την απαιτούµενη προσαρµογή οδηγούνται στις αναλογικές εισόδους της κάρτας συλλογής δεδοµένων. Η κάρτα αυτή διαθέτει και κάποιες ψηφιακές εξόδους οι οποίες έπειτα από κατάλληλη ενίσχυση ελέγχουν τους παρακάτω ηλεκτρονόµους: α) ο ηλεκτρονόµος της τριφασικής παροχής ο οποίος συνδέει τον µετατροπέα µε το δίκτυο. β) ο µεταγωγικός ηλεκτρονόµος ο οποίος επιλέγει το φορτίο του µετατροπέα (κινητήρας ή αντίσταση). γ) ο ηλεκτρονόµος του πηνίου ο οποίος συνδέει το πηνίο σε σειρά µε την αντίσταση. Τέλος η κάρτα συλλογής δεδοµένων διαθέτει και δύο αναλογικές εξόδους η µία εκ των οποίων χρησιµοποιείται στον έλεγχο του DC τροφοδοτικού. Το τροφοδοτικό αυτό έχει ως σκοπό την, κατόπιν εντολής, µεταβολή της τάσης του πηνίου διέγερσης της γεννήτριας MG, ώστε να είναι δυνατή η µεταβολή του µηχανικού φορτίου του κινητήρα συνεχούς ρεύµατος M.

Page 6: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 6 -

5. Η ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Ο φοιτητής αρχικά συνδέεται µε το σύστηµα, πληκτρολογώντας τον κωδικό που έχει δοθεί στην οµάδα του, όπως φαίνεται στο Σχήµα 3. Έπειτα αρχίζει το πρώτο τµήµα της εργαστηριακής άσκησης, που είναι η θεωρητική εξέταση. Στο τµήµα αυτό ο φοιτητής καλείται να επιβεβαιώσει τις γνώσεις του απατώντας σε κάποιες ερωτήσεις θεωρίας πολλαπλών επιλογών. Ένα παράδειγµα τέτοιων ερωτήσεων θεωρίας παρουσιάζεται στο Σχήµα 4. Ο φοιτητής απαντάει σειριακά σε όλες τις ερωτήσεις που εµφανίζονται στην οθόνη του και τα αποτελέσµατα, των απαντήσεών του, του ανακοινώνονται στο τέλος της εξέτασης. Τα αποτελέσµατα αυτά αποθηκεύονται, µαζί µε άλλα στοιχεία όπως ηµεροµηνία και ώρα και στον κεντρικό υπολογιστή για την µετέπειτα αξιολόγηση του εξεταζόµενου φοιτητή. Όταν όλες οι ερωτήσεις απαντηθούν και έπειτα από την επιβεβαίωση του φοιτητή ξεκινάει το δεύτερο τµήµα της διεξαγωγής της εργαστηριακής άσκησης.

Στο τµήµα αυτό περιλαµβάνεται η εκτέλεση του πειράµατος και η λήψη µετρήσεων. Το παραπάνω σύστηµα λειτουργεί υπό τον έλεγχο του λογισµικού Labview [10]. Στην οθόνη ελέγχου, που φαίνεται στο Σχήµα 5, ο φοιτητής αρχικά, έχει τη δυνατότητα να επιλέξει το είδος του φορτίου που επιθυµεί. Οι επιλογές που έχει είναι ωµικό φορτίο, ωµικό µε επαγωγή εξοµάλυνσης και κινητήρας συνεχούς ρεύµατος. Πατώντας το πλήκτρο έναρξη το πείραµα ξεκινάει και το φορτίο που έχει επιλεχθεί συνδέεται αυτόµατα στην έξοδο της γέφυρας. Στην περίπτωση του ωµικού και ωµικού-επαγωγικού φορτίου η οθόνη ελέγχου είναι αυτή που παρουσιάζεται στο Σχήµα 5. Ο χρήστης µπορεί να επιλέξει όποια γωνία έναυσης επιθυµεί και να παρατηρήσει τις κυµατοµορφές στο διάγραµµα της οθόνης του.

Το διάγραµµα αυτό έχει τη δυνατότητα της ταυτόχρονης παρουσίασης δύο µεγεθών που µπορεί να είναι οι τάσεις ή τα ρεύµατα εισόδου και εξόδου και η τάση επάνω στο θυρίστορ. Οι κυµατοµορφές µπορούν να τροποποιηθούν όπως ακριβώς και σε ένα ψηφιακό παλµογράφο ώστε να υπάρχει µεγαλύτερη ακρίβεια στις µετρήσεις. Έτσι είναι δυνατή η

Σχήµα 3. Σύνδεση µε το σύστηµα.

Σχήµα 4. Οθόνη εξέτασης θεωρίας.

Σχήµα 6. Οθόνη ελέγχου κινητήρα συνεχούς ρεύµατος. Σχήµα 5. Οθόνη επιλογής φορτίου.

Σχήµα 6. Οθόνη ελέγχου κινητήρα συνεχούς ρεύµατος. Σχήµα 5. Οθόνη επιλογής φορτίου.

Page 7: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 7 -

αυξοµείωση του χρονικού διαστήµατος που παρουσιάζεται στο διάγραµµα και η αλλαγή του συντελεστή πλάτους των κυµατοµορφών. Αν επιλεγεί ως φορτίο ο κινητήρας συνεχούς ρεύµατος, τότε η οθόνη ελέγχου που εµφανίζεται είναι αυτή του Σχήµατος 6. Σε αυτή την περίπτωση επιπροσθέτως µε το διάγραµµα που εµφανιζόταν προηγουµένως εµφανίζεται και το διάγραµµα στροφών κινητήρα και γωνίας έναυσης. Επίσης εµφανίζεται ένα αναλογικό στροφόµετρο και ένα νέο πλαίσιο ελέγχου του ανοιχτού ή του κλειστού βρόχου. Στον ανοιχτό βρόχο οποιαδήποτε αλλαγή στο µηχανικό φορτίο ή στην γωνία έναυσης επιδρά άµεσα στις στροφές της µηχανής (σχήµα 6). Στον κλειστό βρόχο ο µικροελεγκτής διατηρεί τις πραγµατικές στροφές ίσες µε τις στροφές αναφοράς, παρέχοντας τη δυνατότητα δύο µεταβολών που θα οδηγήσουν στην πληρέστερη µελέτη των µεταβατικών καταστάσεων. Η πρώτη µεταβολή είναι η απότοµη αλλαγή στις στροφές αναφοράς, τα αποτελέσµατα της οποίας παρουσιάζονται στο Σχήµα 7. Στο Σχήµα 8 παρουσιάζεται η µεταβατική κατάσταση όταν µεταβάλλεται το µηχανικό φορτίο του άξονα του κινητήρα. Η παραπάνω διαδικασία για τη µελέτη των µεταβατικών καταστάσεων θα ήταν πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο να επιτευχθεί µε τη χρήση τυπικού παλµογράφου.

Όλες οι παραπάνω κυµατατοµορφές λαµβάνονται µε υψηλό ρυθµό δειγµάτων ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο πραγµατικές και να µπορούν να παρατηρηθούν ακόµη και οι ανώτερες αρµονικές. Επίσης δεν θα πρέπει να παραληφθεί το γεγονός της δυνατότητας της ανά πάσα στιγµής σύνδεσης και αποσύνδεσης της διόδου ελευθέρας διέλευσης και παρατηρήσεις των φαινοµένων που αυτή εισάγει στη λειτουργία της γέφυρας. Στα πλαίσια της προστασίας του εξοπλισµού από τυχόν λάθος χειρισµούς του φοιτητή, το λογισµικό του απαγορεύει να στείλει στο µετατροπέα τιµές της γωνίας έναυσης και των στροφών, που µπορεί να οδηγήσουν σε υψηλές τιµές ρευµάτων. Πέραν βέβαια της απαγόρευσης αυτής τον ενηµερώνει µέσω µηνύµατος για το τι έχει κάνει λάθος ώστε να το διορθώσει. Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί η δυνατότητα, ειδικά στις περιπτώσεις εκτέλεσης της άσκησης µέσω διαδικτύου, της λήψης εικόνας και ήχου του κινητήρα µέσω webcam ώστε ο χρήστης να αντιλαµβάνεται εντονότερα την αλληλεπίδρασή του µε το σύστηµα. 6. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Η παραπάνω µέθοδος προσφέρει τα ακόλουθα πλεονεκτήµατα:

1. Οι εργαστηριακές ασκήσεις εκτελούνται µε µειωµένη επιτήρηση αφού το ρόλο αυτό τον έχει επωµιστεί ο υπολογιστής. Επιπροσθέτως είναι αδύνατον να γίνει κακή χρήση του εξοπλισµού καθώς δεν υπάρχει πρόσβαση σε αυτόν και οι φοιτητές καθοδηγούνται από τον υπολογιστή.

2. Εφόσον οι µετρήσεις πραγµατοποιούνται µέσω ειδικών διατάξεων όλα τα αποτελέσµατα που απεικονίζονται

στην οθόνη του υπολογιστή είναι είτε ακριβή παλµογραφήµατα είτε µετρήσεις µέσης ή ενεργού τιµής. Έτσι τα συµπεράσµατα είναι περισσότερα και πιο ολοκληρωµένα.

Σχήµα 7. Μεταβολή στις στροφές αναφοράς. Σχήµα 8. Μεταβολή στο µηχανικό φορτίο.

Page 8: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 8 -

3. ∆εν υπάρχει ο οποιοσδήποτε κίνδυνος για ατύχηµα. Οι χρήστες βρίσκονται σε ασφαλή θέση ενώ εξοπλισµός

προστατεύεται από διατάξεις ασφαλείας ώστε να αποτραπούν τυχόν δυσλειτουργίες.

4. Οι φοιτητές έρχονται σε επαφή µε συσχετιζόµενα αντικείµενα όπως ηλεκτρικές µηχανές, ηλεκτρονικά ισχύος, έλεγχος, µετρήσεις και πληροφοριακά συστήµατα αποκτώντας πολύτιµη εµπειρία στο πως αυτά µπορούν να συνεργαστούν µεταξύ τους.

5. Καλύτερη ποιότητα διδασκαλίας, επειδή θα υπάρχει καθολική ενεργός συµµετοχή του σπουδαστή στην

διαδικασία διεξαγωγής της εργαστηριακής άσκησης, άµεση επεξεργασία και ανάλυση των µετρήσεων, ερµηνεία των αποτελεσµάτων και δυνατότητα επανάληψης κάποιων µετρήσεων, ακόµα και από χώρους που βρίσκονται εκτός του χώρου του εργαστηρίου.

6. Επικέντρωση του εκπαιδευόµενου στην κατανόηση του προς µελέτη αντικειµένου και στις χαρακτηριστικές

λειτουργίας του και όχι στην διεξαγωγή των καλωδιώσεων.

7. ∆ηµιουργούνται νέοι τοµείς έρευνας για διπλωµατικές εργασίες αλλά και διδακτορικές διατριβές.

8. ∆ηµιουργία σύγχρονων προϋποθέσεων για την πραγµατοποίηση της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης, ανταλλαγής πληροφοριών και µεταφοράς πειραµατικών αποτελεσµάτων σε πραγµατικό χρόνο, µε χρήση του διαδυκτίου. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται επέκταση στην εφαρµογή της δια βίου εκπαίδευσης Νέων ∆ιπλοµατούχων Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ενταγµένων στο σύστηµα παραγωγής (βιοµηχανικές µονάδες, µεταφορικά µέσα, ενεργειακές εγκαταστάσεις σε χώρους κοινής ωφέλειας κλπ) και γενικά όλων όσων ενδιαφέρονται για εκπαίδευση σε αντικείµενα αυτού του είδους, όπως απόφοιτοι ή σπουδαστές Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυµάτων, Τεχνικών Λυκείων ή άλλων ∆ηµόσιων ή Ιδιωτικών τεχνικών σχολών.

Όσον αφορά τα µειονεκτήµατα, είναι προφανές ότι µία τέτοιου είδους µέθοδος για να είναι αποτελεσµατική απαιτεί σηµαντική υποδοµή και εξοπλισµό. Επίσης αφαιρεί από τους φοιτητές την επαφή και τριβή µε την εκτέλεση της συνδεσµολογίας και γενικά του πειράµατος, αφού δεν είναι σε άµεση επαφή µε τη διάταξη που χειρίζονται. Αυτό θα µπορούσε να θεωρηθεί ως σοβαρό µειονέκτηµα στο στάδιο εκπαίδευσης του νέου µηχανικού και γι’ αυτό θα πρέπει να διατηρηθεί µία ισορροπία µεταξύ του νέου και του παλιού τρόπου διεξαγωγής των ασκήσεων. Μια προοπτική για τη λύση του προβλήµατος αυτού, θα ήταν η εικονική εκτέλεση των συνδεσµολογιών (στην οθόνη του υπολογιστή) και η κατανόηση, ως αποτέλεσµα προσοµοίωσης, του τι µπορεί να προκληθεί από µία εσφαλµένη συνδεσµολογία. Πάντως, ο απόλυτος έλεγχος της διάταξης, οι λεπτοµερείς µετρήσεις και η δυνατότητα διεξαγωγής της άσκησης από παντού, συνθέτουν ένα ισχυρό εκπαιδευτικό σύνολο και προσφέρουν µία υψηλού επιπέδου εµπειρία στους µελλοντικούς µηχανικούς.

7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται µία πρότυπη µέθοδος διεξαγωγής εργαστηριακών πειραµάτων και τα πλεονεκτήµατά της. Από τη δοκιµή του συστήµατος παρατηρήθηκε σηµαντική βελτίωση του χρόνου διεξαγωγής της εργαστηριακής άσκησης. Επίσης λόγω δικλείδων ασφαλείας τόσο στο λογισµικό όσο και στο υλικό, προστατεύεται καλύτερα ο εξοπλισµός, αφού ο εσφαλµένος χειρισµός είναι αδύνατος. Το σύστηµα διαθέτει ένα ιδιαίτερα φιλικό και κατανοητό περιβάλλον χρήστη, που δίνει τη δυνατότητα εύκολης λήψης µετρήσεων ακριβείας και εξαγωγής συµπερασµάτων. Το γεγονός αυτό σε συνδυασµό µε τον τρόπο επεξεργασίας και απεικόνισης των µετρήσεων, διασφαλίζει την εµπέδωση της θεωρίας των µηχανών µέσω της πράξης και διεγείρει το ενδιαφέρον πάνω στο αντικείµενο µελέτης.

8. ΑΝΑΦΟΡΕΣ

[1] Ντάσιος Κωνσταντίνος, ∆ιπλωµατική εργασία “Αυτοµατοποιηµένη διαδικασία διεξαγωγής µετρήσεων των ηλεκτρικών µεγεθών ασύγχρονης µηχανής δακτυλιοφόρου δροµέα µε τη χρήση Η/Υ”, επιβλέπων Λεκ. Ε. Τατάκης, Πανεπιστήµιο Πατρών, Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Εργαστήριο Ηλεκτροµηχανικής Μετατροπής Ενέργειας, Νο 173, Ιούλιος 1999.

[2] Ντέντες Μιχαήλ, ∆ιπλωµατική εργασία “Αυτοµατοποιηµένη διαδικασία διεξαγωγής µετρήσεων των

ηλεκτροµηχανικών µεγεθών ασύγχρονης µηχανής δακτυλιοφόρου δροµέα µε τη χρήση Η/Υ”, επιβλέπων Λεκ. Ε. Τατάκης, Πανεπιστήµιο Πατρών, Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Εργαστήριο Ηλεκτροµηχανικής Μετατροπής Ενέργειας, Νο 173, Οκτώβριος 1999.

Page 9: . K. µπούγιας Νανάκος . K. - portal.tee.grportal.tee.gr/portal/page/portal/SCIENTIFIC_WORK/EKDILOSEIS_P... · 1) ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ Το πιο

- 9 -

[3] Νανάκος Αναστάσιος, ∆ιπλωµατική εργασία “Μελέτη και κατασκευή ανορθωτικής διάταξης ισχύος ελεγχόµενης

από µικροεπεξεργαστή για εργαστηριακούς σκοπούς” επιβλέπων Επικ. Καθ. Ε. Τατάκης, Πανεπιστήµιο Πατρών, Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Εργαστήριο Ηλεκτροµηχανικής Μετατροπής Ενέργειας, Νο 223, Φεβρουάριος 2005

[4] M.C. Dedes, E.C. Tatakis: “Implementation of a Supervisor Control and Data Acquisition System as an

Educational Tool for Teaching Electrical Machines Laboratory Exercises”, European Conference on Power Electronics and Applications (EPE'01), Gratz (Austria), August 27-29, 2001, p. DS3.10-12 (summary), paper on CD, Nr. PP01017.

[5] National Instruments, AT-MIO/AI E Series User Manual, May 1996 Edition. [6] LEM: product catalog, June 1991 Edition [7] Analog Devices, Internet Site: www.analog.com [8] N.M. Avouris, N.Tselios, E.C. Tatakis: “Computer-Assisted Teaching of Electrical Machines: Study and

Implementation of a Usability Evaluation Techniques”, E3rd InternationalSymposium on Advanced Electromechanical Motion Systems, p. 1015-1030, 8-9 July 1999, Patras, Creece.

[9] Ph. Lataire, G. Maggetto: “New Concepts in Teaching on Power Electronics Applications”, European Conference

on Power Electronics and Applications (EPE 87), p. 313-317, 1987, Grenoble, France. [10] Labview 7.0 User Manual, July 2004 Edition.