Ο ιδρυτής της Κωνσταντινούπολης ήταν ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος. Η πόλη αυτή πριν γίνει πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ονομαζόταν Βυζάντιο. Θεμελιώθηκε το 324μ.Χ. και εγκαινιάστηκε το 330 μ.Χ.

Οι σπουδαιότεροι ναοί της Πόλης ήταν: της Αγίας Σοφίας, της Αγίας Ευφημίας, της Αγίας Ειρήνης, των Αγίων Θεοδώρων, των Αγίων Αποστόλων, της Αγίας Θεοδοσίας, της Παναγίας Μουχλίου, της Παναγίας Παμμακαρίστου, των Αγίων Αρχαγγέλων, του Αγίου Στεφάνου των Βουλγάρων, της Παναγίας Βλαχερνών και της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής.

Τον 4ο αιώνα μ.Χ. ήταν χτισμένος στη θέση της Αγίας Σοφίας άλλος ναός, ο οποίος καταστράφηκε κατά τη Στάση του Νίκα το 532. Το κτίσιμο του νέου ναού αποφασίστηκε και δρομολογήθηκε από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον Α' το 532. Αρχιτέκτονες του ναού ήταν ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις και ο Ισίδωρος της Μιλήτου. Ο Ιουστινιανός ήθελε ο ναός να είναι πρωτότυπος, γι’ αυτό οι δύο αρχιτέκτονες, για να πρωτοτυπήσουν συνδύασαν την ορθογώνια βασιλική και τον περίκεντρο με τρούλο.

Ο ιστορικός Θεοφάνης και ο ανώνυμος χρονογράφος περιγράφουν τα εγκαίνια που τελέστηκαν στις 27 Δεκεμβρίου του 537. Τότε και σύμφωνα με το θρύλο, μόλις ο Ιουστινιανός αντίκρισε τελειωμένο το ναό προχώρησε μόνος μέχρι τον άμβωνα , εξέτεινε τα χέρια του προς τον ουρανό και ανέκραξε: "Δόξα τω θεώ τω καταξιώσαντί με τοιούτον έργον επιτελέσαι. Νενίκηκά σε Σολομών!", θέλοντας έτσι να εκφράσει το θαυμασμό του για το μνημείο το οποίο ήταν πιο θαυμαστό από τον Ναό του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα.

Τα σπουδαιότερα μοναστήρια της Πόλης είναι: του Στουδίου, της Χώρας, του Αγίου Γεωργίου του Μυρελαίου, του Αγίου Ιωάννη στον Τρούλο, του Χριστού Παντοκράτορα, του Χριστού Παντεπόπτη, του Χριστού Ακατάληπτου, της Παναχράντου και του Αγίου Ανδρέα εν τη κρίσει.

Το κυριότερο Κέντρο της εκκλ. υμνογραφίας και μουσικής κατά τις αρχές του 9ου αι. ήταν αναμφίβολα η Κων/πολη κι αυτό, γιατί τότε λειτουργούσε εκεί σε πλήρη ακμή η Μονή του Στουδίου. Η περίφημη αυτή Μονή κατέχει περίοπτη θέση, τόσο στη γενική ιστορία όσο και στην ιστορία της εκκλ. μουσικής, γιατί βασική απασχόληση των τροφίμων της ήταν η σύνταξη και μελοποίηση εκκλ. ασμάτων. Οφείλει την ονομασία της στον ιδρυτή της, το μεγιστάνα Στούδιο. Είναι επίσης γνωστή με το όνομα Μονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου εν τοις Στουδίου. Έπαιξε μεγάλο ρόλο κατά της εικονομαχίας και ήταν η πολυπληθέστερη όλων των Μονών της Βασιλεύουσας (αριθμούσε 700 μοναχούς). Η "ὑποτύπωσις" της Μονής, δηλαδή το Τυπικό της (που περιείχε τους νέους κανόνες που συντάχτηκαν από τους Στουδίτες υμνολόγους) αντικατέστησε την παλαιότερη υμνογραφία εισχωρώντας στην Ακολουθία της Εκκλησίας Κων/πόλεως και φτάνοντας ώς την Πτώση της Βασιλεύουσας.

Αυτό το Τυπικό υιοθετήθηκε και από τη Ρωσική Εκκλησία κατά τα μέσα του 11ου αι. Από καλλιτεχνική άποψη, σύμφωνα με τη γνώμη αρκετών ειδικών, τα έργα των Στουδιτών δεν ανήκουν στο κορυφαίο επίπεδο έμπνευσης, πρωτοτυπίας και τέχνης (όπως λόγου χάριν εκείνα του Ρωμανού, του Δαμασκηνού ή του Κοσμά) ούτε είναι απαλλαγμένα πλατυασμών, πομπώδους ύφους και εκζητημένης λεξιπλασίας` παρ’ όλα αυτά, με τους Στουδίτες η βυζ. υμνογραφία "ἔσχεν τὴν τελευταίαν ἀξίαν λόγου ἀναλαμπὴν αὐτῆς" (Γ. Ι. Παπαδόπουλος). Οι πιο διάσημοι μελωδοί της Μονής υπήρξαν οι: Θεόδωρος ο Στουδίτης, Ιωσήφ ο Θεσ/νίκης, Ανατόλιος ο Στουδίτης, Θεόκτιστος ο Στουδίτης, Κλήμης Στουδίτης, Κυπριανός Στουδίτης, Νικόλαος Στουδίτης, Πέτρος Στουδίτης, Συμεών Στουδίτης, Συμεών μοναχός, Στουδίτης Γαβριήλ, κ.ά. Η Μονή σωζόταν ως την παραμονή της Άλωσης.

Την πρωτοβουλία για την ίδρυση είχε ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄και ο θείος του καίσαρας Βάρδας. Σ’ αυτό δίδαξαν ο πατριάρχης Φώτιος,ο Κωνσταντίνος Κύριλλος και ο Λέων Φιλόσοφος ή Μαθηματικός, διάσημος επιστήμονας, που είχε προσκληθεί και από το χαλίφη Αλ Μανούν να διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Βαγδάτης.Τα μαθήματα γίνονταν στην ελληνική και στην έδρα της Φιλοσοφίας διδάσκονταν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς.Η σχολή ανέπτυξε μεγάλη πνευματική δραστηριότητα και προετοίμασε την αναβίωση των αρχαίων γραμμάτων επί Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου.

Οι Δήμοι ήταν αθλητικά σωματεία, που είχαν μέλη και οπαδούς πολίτες, που τους άρεζαν οι ιππικοί αγώνες. Από τα χρώματα των στολών και των λαβάρων τους, οι Δήμοι ονομάζονταν Πράσινοι, Βένετοι (Γαλάζιοι), Λευκοί και Κόκκινοι. Οι Δήμοι ήταν υπεύθυνοι για την οργάνωση των ιπποδρομιών στον Βυζαντινό Ιππόδρομο.

Οι συντεχνίες και ο Έπαρχος της Πόλης καθόριζαν από πριν το ωράριο εργασίας των εργαζόμενων, τους μισθούς τους, τις τιμές και τους τόπους πώλησης των προϊόντων . Απαγορευόταν η αποθήκευση των αγαθών, όταν υπήρχε έλλειψη στην αγορά, καθώς και η αύξηση των τιμών τους . Οι παραβάτες τιμωρούνταν, διαγράφονταν από τη συντεχνία και δεν μπορούσαν πια να ασκήσουν επάγγελμα.

Ο φόρος χτίστηκε κατά την ίδρυση του Βυζαντίου. Στο κέντρο του είχε στήλη, στην κορυφή της οποίας είχε τοποθετηθεί το άγαλμα του Μ.Κωνσταντίνου και ήταν διακοσμημένος με αρχαία αγάλματα.Είχε δύο μεγάλες πύλες καθώς και στοές.Στο βόρειο μέρος του βρισκόταν το κτίριο της Συγκλήτου με θολωτή οροφή.

Η ύδρευση της Κωνσταντινούπολης γινόταν από το υδραγωγείο που κατασκεύασε ο αυτοκράτορας Ουάλης τον 4ο αιώνα μ.Χ. Το νερό μεταφερόταν στην πόλη με μεγάλους αγωγούς και διοχετευόταν σε μεγάλες δεξαμενές (κινστέρνες) και από αυτές έφτανε στις δημόσιες κρήνες (βρύσες) και τα λουτρά, για να το χρησιμοποιήσουν οι κάτοικοι. Τον 6ο αιώνα μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός κατασκεύασε μια μεγάλη κινστέρνα, τη λεγόμενη Βασιλική κινστέρνα, που είχε διαστάσεις 140 x 70 μ. και ύψος 8 μ. Το οικοδόμημα στηριζόταν σε 336 κίονες.

Ομάδα Ιστορικών Μαρία Σ.Ελιάννα Κ.Μαρίνα Τ.Διαμαντούλα Π.Κυριακή Τ.Αναστασία Π.Αφροδίτη Μ.

Ε’2 1ου Δημοτικού Σχολείου Πλαγιαρίου