KΩΔ . 6772 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ...

ΣΥΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗ n ΓΡΑΦΕΙΑ: ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 10, 106 78 ΑΘΗΝΑ n ΤΗΛ. 210 3303.455 n ΧΡΟΝΟΣ 37ος n ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016- ΦΥΛΛΟ 137

K A Ρ Δ Ι Τ Σ Α Σ

KΩΔ. 6772

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Να διδαχθούμε από τους παλαιότερους τη ζωτική ορμή

«Στα χρόνια του Μπούχενβαλδ και του Άουσβιτς, ο Ματίς ζωγράφισε ταπιο χυμώδη και τα πιο ωμά, τα πιο γοητευτικά λουλούδια ή φρούταπου έγιναν ποτέ, λες και το θαύμα της ζωής, αυτό καθαυτό, βρήκε τον

τρόπο να συσπειρωθεί μέσα τους για πάντα. Γι' αυτό μιλάνε ακόμη σήμερα καλύ-τερα από την πιο μακάβρια πτωματογραφία της εποχής. ... Μια ολόκληρη φιλολογίαέκανε το λάθος στα χρόνια μας να παραβγεί με τα γεγονότα και να πλειοδοτήσειστη φρίκη εκεί που θα 'πρεπε να την αντισταθμίσει»

[Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά Χαρτιά, Ίκαρος, 1982, Αθήνα, σελ 294].

Καλή Χρονιάτο 2017!

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ - ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ

Κυριακή 5 Μαρτίου 2017, ώρα 11.00 Στα Γραφεία του Συλλόγου, Γλάδστωνος 10, Ομόνοια-Αθήνα

Σας γνωρίζουμε ότι σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί απαρτία την Κυριακή 5 Μαρτίου 2017, η επαναληπτική σύγκλησητης Γενικής Συνέλευσης θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 12 Μαρτίου 2017 στην αίθουσα εκδηλώσεωντης Εταιρείας Θεσσαλικών Μελετών, Αμερικής 17 (Κολωνάκι-Αθήνα) 4ος όροφος, ώρα 11.00.

Σας υπενθυμίζουμε ότι στην πρώτη σύγκληση, για το σχηματισμό απαρτίας απαιτείται η παρουσία του 1/3 τουλάχιστοντων ταμειακά τακτοποιημένων μελών, ενώ στη δεύτερη αρκεί η παρουσία οσωνδήποτε μελών, εκτός από τη λήψηαπόφασης για το θέμα με αρ. 5 περί τροποποίησης άρθρου του Καταστατικού, για την οποία απαιτείται σε κάθε περί-πτωση, είτε πρώτης σύγκλησης είτε επαναληπτικής, η παρουσία του 1/2 των ταμειακά τακτοποιημένων μελών για τοσχηματισμό της απαρτίας, για δε λήψη σχετικής απόφασης απαιτείται η πλειοψηφία των 3/4 των παρόντων.

Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Η Γενική ΓραμματέαςΛάμπρος Απ. Πυργιώτης Ισαβέλλα Γιδαράκου - Καφφέ

ΘΕΜΑΤΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ1. Απολογισμός των εργασιών του Δ.Σ.2. Απολογισμός της ταμειακής διαχείρισης και ισολο-

γισμός εσόδων-εξόδων από την Ε.Ε.

3. Έγκριση ταμειακής διαχείρισης και ισολογισμούεσόδων–εξόδων.

4. Απαλλαγή της Ε.Ε. και του Δ.Σ. από κάθε ευθύνη.5. Τροποποίηση του άρθρου 15 του Καταστατικού.

ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ-ΓΛΕΝΤΙ 2017Με το καλό στην κοπή της πατροπαράδοτης βασιλόπιτας

και στο γλέντι του Συλλόγου μας για το νέο έτος 2017

12 Φεβρουαρίου 2017, Κυριακή μεσημέρι ώρα 13.00

Τιμή €18 (με πλήρες μενού, κρασί και αναψυκτικά)

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πολιτιστικού Συλλόγου Καναλιωτών της Αθήνας

Λουίζης Ριανκούρ 75,Αθήνα 115 24 Σταθμός μετρό Πανόρμου

Τηλ.: 210 6925354

Διαβάστε την άποψη του εκδότη στη σελ. 2

Ταβέρνα εστιατόριο "Σουφάλα"

Περί της τροποποίησης του Καταστατικούτου Συλλόγου

Στη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης 2017 τωνμελών του Συλλόγου μας συμπεριλαμβάνεται ητροποποίηση του Καταστατικού του Συλλόγου σύμ-φωνα με όσα έχουν ήδη διατυπωθεί και συζητηθείστην Τακτική Γενική Συνέλευση της 6ης Μαρτίου2016 και όπως σχετικώς έχει αποφασίσει ομόφωνατο Διοικητικό Συμβούλιο στη συνεδρίασή του της28ης Μαρτίου 2016. Συγκεκριμένα προτείνεται ναπροστεθεί παράγραφος (πρώτη) στο άρθρο 15 τουΚαταστατικού (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' - ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΣΥΛ-ΛΟΓΟΥ), που να ορίζει ότι η θητεία των μεν Προ-έδρου και Ταμία του Διοικητικού Συμβουλίου ναμην υπερβαίνει τα έξι (6) συναπτά έτη ή τις τρειςσυναπτές θητείες, των δε λοιπών μελών τα δέκα(10) συναπτά έτη ή τις πέντε (5) συναπτές θητείες.Με βάση το σκεπτικό της πρότασης εκτιμάται ότιαυτός ο περιορισμός του αριθμού θητειών μπορείνα λειτουργήσει ως κίνητρο για την ανανέωση τωνδιοικητικών μελών του Συλλόγου με ενεργοποίησηκαι συμμετοχή στα όργανα άλλων και ιδιαίτερα νε-ότερων ατόμων.

Anne

lies,

Whit

e Tuli

ps an

d Ane

mon

es, H

enri M

atiss

e, 19

44, A

cade

my o

f Arts

, Hon

olulu,

htt

p://w

ww.he

nri-m

atiss

e.net/

paint

ings/e

d.htm

l

2 Tα Kαναλια Καρδιτσασ

η αποωη του εκδοτη

IΔΙΟΚΤΗΣΙΑΠολιτιστικός Σύλλογος Καναλιωτών Αθήνας

Γραφ.: Γλάδστωνος 10 - 106 78 ΑθήναΤηλ/.Fax: 210 33.03.455

email: [email protected]ΦΜ.: 998339380 - ΔΟΥ: Α’ Αθηνών

ΕΚΔΟΤΗΣΛάμπρος Πυργιώτης του Αποστόλου -

Πολιτιστικός Σύλλογος Καναλιωτών ΑθήναςΓραφ.: Γλάδστωνος 10 - 106 78 Αθήνα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣΙσαβέλλα Γιδαράκου-Καφφέ του Νικολάου

Λάμπρος Πυργιώτης του Αποστόλου

ΣΧΕΔΙΑΣΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣΕφη Φρεμεντίτη

Γραφίστρια

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ Γεώργιος Μπέκος του Παναγιώτη

Ανδρέα Παπανδρέου 9 - 151 27 ΜελίσσιαΤηλ.: 210 61.32.007 - 8 - Fax: 210 61.32.894

e-mail: [email protected]

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΑΘΗΝΑΣ

ΠεριεχόμεναΑΠΟΨΗ ..................................................ΣΕΛ. 2

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΑΠ’ ΤΟΝ

ΤΟΠΟ ΜΑΣ .................................ΣΕΛ. 3-4

ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΟΛΟ .............. ΣΕΛ. 5-6

ΝΕΑ ΘΕΣΣΑΛΙΚΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΩΝ ................................... ΣΕΛ. 7

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ .............. ΣΕΛ. 8-9

ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ..............ΣΕΛ. 10

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ.................................ΣΕΛ. 11

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ.....................ΣΕΛ. 12-13

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ..............................ΣΕΛ.14

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ.....................ΣΕΛ. 15-16

Να διδαχθούμε από τους παλαιότερους τη ζωτική ορμή*«Ημέρα στο χωριό αρχίζει με τον πρωινό

δροσερό αέρα να φέρνει τη μυρωδιάτου χόρτου και των αρωμάτων από τα

γύρω υψώματα και με τις χρυσαφένιες ακτίνες τουήλιου να θωπεύουν απαλά έμψυχα κι άψυχα αντικεί-μενα και να διαλύουν γρήγορα και βίαια το ελαφρύπέπλο της άχνης και της πρωινής ομίχλης, όταν αυτήτυλίγει τον περίγυρο. Πλημμυρίζουν έτσι οι ψυχέςτων κατοίκων από φως, αισιοδοξία κι αρώματα, τηνώρα που σπεύδουν στις δουλειές τους κι αφήνονταιστην αγκαλιά των ελπίδων του μέλλοντός τους».Ακόμα και «... όταν έξω το ξεροβόρι θρασομανούσεαδιάκοπα, το τζάκι πάσχιζε με την θαλπωρή του ναγλυκάνει την ατμόσφαιρα και ο φωτεινός κύκλος τηςλάμπας πετρελαίου έριχνε τις αδύναμες ανταύγειεςστο φτωχό και απέριττο σπίτι μας, τις μακρές αλλάκαι γλυκές αυτές νύχτες» [1].

Ξέχωρα από τη λογοτεχνική δεινότητα του Κανα-λιώτη Βασίλη Μπρακατσούλα, οι παραπάνω γραμμέςαποκαλύπτουν την ηχηρή κατάφαση στη ζωή των αν-θρώπων της γενιάς του, μιας γενιάς που έζησε τηνεφηβεία της μέσα στον πόλεμο. Μια ζωή γεμάτη αγω-νία έζησε η γενιά αυτή, που όλες οι προσπάθειέςτης, όμως, απέβλεπαν στην υπερνίκηση της αγωνίαςμε τη ζωή, στην αντιστάθμιση της σκιάς με το φως.Ολόφωτο μας παρουσιάζει λοιπόν το χωριό μας οΒασίλης Μπρακατσούλας, ολόφωτη και γλυκιά τηζωή σ' αυτό τις μέρες ακόμη και τις παγερές νύχτες,όχι σα νοσταλγική μνήμη υπνωτική, αλλά σαν προσ-δοκία για το μέλλον, σα γενναία μεταμορφωτική επέμ-βαση στις συνθήκες του παρόντος. Αυτό το φως τούέδωσε τη δύναμη, την ελπίδα και την αισιοδοξία γιατη ζωή. Όσο για το δικό μας παρόν, το 2017, αυτόαναμένεται πράγματι ακόμη δυσκολότερο από το χρό-νο που πέρασε. Οι οικονομικοί αναλυτές προβλέπουνμάλιστα ότι εφέτος ίσως το κατά κεφαλή εισόδηματου Έλληνα να πέσει κάτω από αυτό του τέλους τηςχιλιετίας που πανηγυρικά αποχαιρετίσαμε το 2000.Ωστόσο, συγκρίνεται η σημερινή αγωνία με τη φρίκητου πολέμου;

Ο Οδυσσέας Ελύτης το επισημαίνει ως εξής: «Σταχρόνια του Μπούχενβαλδ και του Άουσβιτς, ο Ματίςζωγράφισε τα πιο χυμώδη και τα πιο ωμά, τα πιογοητευτικά λουλούδια ή φρούτα που έγιναν ποτέ,λες και το θαύμα της ζωής, αυτό καθαυτό, βρήκε τον

τρόπο να συσπειρωθεί μέσα τους για πάντα. Γι' αυτόμιλάνε ακόμη σήμερα καλύτερα από την πιο μακά-βρια πτωματογραφία της εποχής. ... Μια ολόκληρηφιλολογία έκανε το λάθος στα χρόνια μας να παρα-βγεί με τα γεγονότα και να πλειοδοτήσει στη φρίκηεκεί που θα 'πρεπε να την αντισταθμίσει» [2].

Να κι ακόμη ένας τρόπος υπερνίκησης της αγωνίας,μια απάντηση στο υπαρξιακό πρόβλημα. Ο Περικλής(ή ο Θουκυδίδης) μας δίνει να καταλάβουμε στο με-γάλο επιτάφιο λόγο το πώς οι ελλείψεις, οι στερήσειςκι ο πόνος γέννησαν την ολοένα και εντονότερη λα-χτάρα των αρχαίων Αθηναίων για ομορφιά, για γιορ-τές, για λατρείες: «Ωστόσο και από τους κόπους φρον-τίσαμε να βρούμε όσο γινόταν πιο πολλές ξεκούρασεςστο πνεύμα, με το να κρατούμε τη συνήθεια να κά-νουμε αγώνες και θυσίες όλο το χρόνο μια πάνωστην άλλη, έπειτα και περιποιημένα σπιτικά για τονεαυτό του καθένας. Η ευχαρίστηση που μας δίνουναυτά κάθε μέρα διώχνει μακριά τη στενοχώρια» [3].

Και «οι Καναλιώτες εκείνα τα χρόνια τραγουδού-σαν, έπιναν και χόρευαν ασταμάτητα και αχόρταγα.Δημιουργούσαν με το τίποτα ατμόσφαιρα θορυβώδηκαι χαρούμενη, κορυβαντική» μας βεβαιώνει και πάλιο Βασίλης Μπρακατσούλας [1].

Η σημερινή απαισιοδοξία όμως με τρομάζει. Μετρομάζει το ότι αναζητούνται λύσεις που εκμηδενί-ζουν την ενδιάθετη αίσθηση για την ύπαρξή μας καιπου αντλούν χαρά από ένα είδος απουσίας: ισοδυνα-μούν με παραίτηση, με έλλειψη θάρρους, με απώλειατης ζωτικής μας ορμής. Με τρομάζει η απόρριψη τηςκατάφασης, της τέχνης του ζην σε ανθρώπινο επίπεδο.

Στην εισαγωγή του κλασικού για τον εικοστό αιώναέργου του, ο ιστορικός Έρικ Χομπσμπάουμ διαπιστώ-νει ότι: «Η καταστροφή του παρελθόντος, ή μάλλοντων κοινωνικών μηχανισμών που συνδέουν τη σύγ-χρονη εμπειρία μας με την εμπειρία των προηγούμε-νων γενιών, αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικάκαι αλλόκοτα φαινόμενα προς τα τέλη του αιώνα μας.Οι περισσότεροι νέοι σήμερα μεγαλώνουν σ’ ένα κλί-μα διαρκούς παρόντος, χωρίς καμία οργανική σχέσημε το δημόσιο παρελθόν της εποχής που ζουν» [4].

Η χαρά τού να βλέπεις το φως δεν είναι ούτε εύκο-λη ούτε χαρίζεται. Απαιτεί διδαχή. Απαιτεί ένα είδοςεπιστροφής που δεν κατακτάται χωρίς κόπο. Δεν βλέ-πω ωραιότερο και επιτακτικότερο καθήκον από τηναναζωπύρωση αυτής της επιθυμίας.

Λάμπρος Απ. ΠυργιώτηςΠρόεδρος Δ.Σ.

Συλλόγου Καναλιωτών της Αθήνας*Αφιερώνεται στον θείο μου Γιάννη.

[1] Βασίλης Μπρακατσούλας, Συνομιλία με το χρόνο, Αντ. Ν.Σάκκουλα Ε.Ε., 2016, Αθήνα, σελ. 13, 18, 24, 28, 29.

[2] Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά Χαρτιά, Ίκαρος, 1982, Αθήνα,σελ. 294.

[3] Ι.Θ. Κακριδής, Περικλέους Επιτάφιος (ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΙ 34-46), 10η έκδ., Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1996, Αθήνα, 38.

[4] Eric Hobsbawm, Η Εποχή των Άκρων - Ο Σύντομος ΕικοστόςΑιώνας 1914-1991, Θεμέλιο, 2006, Αθήνα, σελ. 16-17.

3Tα Kαναλια Καρδιτσασ

συγγραφεισ απ’ τον τοπο μασ

του Βασίλη Μπρακατσούλα

Κ υκλοφόρησε από τις εκδό-σεις «Γρηγόρη» το υπό τονπαραπάνω τίτλο βιβλίο τηςσυγχωριανής και εξαδέλ-

φης μου Ισαβέλλας Γιδαράκου, ομότι-μης καθηγήτριας του ΓεωπονικούΠανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Αγρο-τικής Οικονομίας και Ανάπτυξης, γνω-στής και από το εξαίρετο πνευματικότης πόνημα «Δομές της Ελληνικής Γε-ωργίας» και του οποίου έκανα χρήσησε δική μου εργασία για την ελληνικήγεωργία του δεύτερου μισού του 20ουαιώνα.

Είναι και η Ισαβέλλα μια ακόμα σο-βαρή επιστημονική μορφή ανάμεσα σεπολλούς άλλους και άλλες που λαμ-πρύνουν την εικόνα του χωριού μας.

Η Ισαβέλλα διέρχεται το υπόψη θέμααπό την ουσιαστική και ιστορική άπο-ψη. Αναφέρεται αρχικά στη γεωργικήπαραγωγή στην πρώτη της εμφάνιση,χιλιάδες χρόνια πριν τη χρονολογίαμας, και στη συνέχεια εξετάζει τις τρεις(3) γεωργικές επαναστάσεις που ση-μάδεψαν την πορεία και το περιεχό-μενο της γεωργίας, η οποία και τρο-φοδοτεί έκτοτε τα δισεκατομμύρια τωνκατοίκων της γης ανά τους αιώνες και

τις χιλιετιρίδες με γεωργικά αγαθά. Συγκεκριμένα σημειώνει την πρώτη

επανάσταση της νεολιθικής εποχής μεεπιτυχή στόχο τη συντήρηση και τηναυτοκατανάλωση των γεωργικών αγα-θών από τους ίδιους τους παραγω-γούς, τη δεύτερη των 18ου και 19ουαιώνων, που ολοκλήρωσε τη μετάβα-ση της γεωργίας συντήρησης σε γε-ωργία αγοράς και στα πλεονάσματα,και την τρίτη του 20ου αιώνα με τηνεκβιομηχάνιση και τη μεγιστοποίησητης παραγωγής τροφίμων, τον εκσυγ-χρονισμό των γεωργικών εκμεταλ-λεύσεων, τη μεταποίηση των γεωρ-γικών αγαθών και τη διάθεσή τουςστα συνεχώς αυξανόμενα δισεκα-τομμύρια ανθρώπων της γης.

Εκτίθεται επίσης ο παράγονταςτης αγροβιοτεχνολογίας, τονίζεταιο ρόλος του εθνικού κράτους στηνολοκλήρωση του αγροτροφικούσυστήματος και δεν παραλείπεταικαι η οικολογική όψη της γεωργι-κής παραγωγής.

Ιδιαίτερη μέριμνα αφιερώνειστα γεωργικά συστήματα του συ-νόλου του πλανήτη και καταγρά-φει, ακόμα, ενδιαφέρουσες όψειςσειράς εθνικών αγροτικών οικο-νομιών.

Ειδική και ενδιαφέρουσα έρευναπραγματοποιεί για τη γεωργία των ευ-ρωπαϊκών και άλλων άλλοτε σοσια-λιστικών χωρών, με προέχουσα αυτήτης Ρωσίας, πριν και μετά την κατάρ-ρευση των κοινωνικοοικονομικών συ-στημάτων τους και σε συνέχεια τη διά-

λυση των κολλεκτιβών και των κρα-

τικών αγροκτημάτων και τελικά τηδιαμόρφωση νέων αγροτικών μονά-δων σε όλες τις μετασοσιαλιστικέςαγροτικές οικονομίες αυτών των χω-ρών.

Το βιβλίο τέλος κοσμείται με στατι-στικά στοιχεία και αριθμούς, πίνακες,σχεδιαγράμματα και πλούσια συγχρονηβιβλιογραφία που υπογραμμίζει την

αυθεντικότητα και πρωτοτυ-πία του. Είναι δηλαδή πνευμα-τική εργασία και προσφορά, μεγλώσσα κατανοητή, διακριτήςακρίβειας και λογικής, χρήσιμηόχι μόνο για τους ειδικούς,τους γεωπόνους, οικονομολό-γους και πολιτικούς, αλλά καιγια τους απλούς ανθρώπους καιγια τους αγρότες που ασχολούν-ται και ενδιαφέρονται και πρέπεινα γνωρίζουν την ιστορία και τηδυναμική του παραγωγικού καιπρωτογενή αυτού τομέα προς τονοποίο προσβλέπουν οι άνθρωποιόλου του πλανήτη και ο οποίοςσυντέλεσε αποφασιστικά στηνεπιβίωσή τους και τη συμμετοχήτους στο τραπέζι της ζωής, αλλάκαι στην προώθηση της πολιτιστι-κής πορείας σύνολης της ανθρω-πότητας.

του Θωμά Ν. Ζήση Φιλολόγου και συγγραφέα

Θ ερμότατες και ειλικρινείς συγχαρητήριε;ςπροσρήσεις θα ήθελα να απευθύνω με τοπαρόν σημείωμά μου στην αγαπητή Ισαβέλλα

Ν. Γιδαράκου, ομότιμη καθηγήτρια του ΓεωπονικούΠανεπιστημίου Αθηνών και εκλεκτό τέκνο του χω-ριού μας, για το πρόσφατο βιβλίο της υπό τον τίτλο«Γεωργία και Γεωργικά Συστήματα στον κόσμο, σχ.17x24, σσ. 338, Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, Αθήνα 2016.

Πρόκειται για σύγγραμμα καθαρά επιστημονικό πουτηρεί όλες τις γνωστές προδιαγραφές παρόμοιωνσυγγραφών. Διαθέτει αριστοτεχνική κατάταξη τηςύλης και σαφήνεια νοημάτων, κριτική θεώρηση τωνδιάφορων γεωργικών συστημάτων που εφαρμόστη-καν ή εφαρμόζονται σήμερα ανά τον κόσμο, πλου-σιότατη βιβλιογραφία, ξενόγλωσση και ελληνική,άφθονους πίνακες, χάρτες και εικόνες, όλα στοιχείαεποπτικά και βοηθητικά των γραφομένων.

Όλο το πλούσιο υλικό του βιβλίου είναι διαρθρω-μένο, μετά την Εισαγωγή, σε επτά (7) συνολικά κε-φάλαια, με πολλές το καθένα επί μέρους ενότητες.Αποτελεί ως εκ τούτου, κατά τη γνώμη μου, άριστοβοήθημα, γιατί όχι και πρόσφορο εγχειρίδιο, για τουςφοιτητές των οικείων τμημάτων του Γεωπονικού Πα-νεπιστημίου και των συναφών ανά τη χώρα μας καιτις χώρες του εξωτερικού Σχολών. Όχι λιγότερο

όμως χρήσιμο είναι και για τον απλό αναγνώστη καιιδιαίτερα για όσους ασχολούνται με τη γεωργία, τηναρχέγονη αυτή απασχόληση, την καλλιέργεια δηλαδήτης ευλογημένης γης που παρέχει πλούσια την αντα-μοιβή της σ’ όσους με σεβασμό και όρεξη και με σύ-στημα την «γεωπονούν».

Να υπεισέλθω, πέρα από τις γενικές αυτές απόψειςμου, σε λεπτομερέστερη κριτική του βιβλίου δεν είναιτης αρμοδιότητάς μου, ως μη ειδικού. Ωστόσο, για νακαταδειχθεί η χρησιμότητα του βιβλίου και στους μηειδικούς θα παραθέσω απ’ αυτό για τους απλούς ανα-γνώστες δύο παραγράφους που έχουν σχέση με ταπολυφημισμένα και νωπά ακόμη στη μνήμη μας«κολκχόζ» της γεωργικής παραγωγής της πρώην σο-σιαλιστικής Ρωσίας:

α’. Το κολκχόζ ήταν η βασική μονάδα παραγωγήςπου προέκυψε μετά την κολλεκτιβοποίηση των γε-ωργικών εκτάσεων των πρώην ιδιοκτητών γης. Απο-τελούσε συνεταιρισμό παραγωγής ο οποίος απαρτι-ζόταν από το σύνολο των αγροτικών οικογενειώνενός ή περισσότερων κατά περίπτωση χωριών.

β’. Η διαδικασία της κολλεκτιβοποίησης αντιμετώ-πισε σημαντικά προβλήματα. Η δημιουργία των κολκ-χόζ ήταν ένα εγχείρημα, η θεωρητική θεμελίωση καιοργάνωση του οποίου ήταν ασυμβίβαστη με την πραγ-ματικότητα για την κοινωνία της εποχής εκείνης, τηδιαθέσιμη τεχνολογία, το βιολογικό φυτικό και ζωικόκεφάλαιο και τα μέσα στελέχωσης που διέθεταν οι

μονάδες παραγωγής. Η νέα αγροτική δομή ήταν απρο-σάρμοστη προς το απαιτούμενο τεχνικό πρότυπο. Επι-νοήθηκε προτού δημιουργηθούν οι τεχνικοοικονομι-κές προϋποθέσεις ή τα κίνητρα. Η ρωσική γεωργίατην εποχή εκείνη μόλις έμπαινε στη φάση του εκσυγ-χρονισμού, στο στάδιο της γεωργίας αγοράς, και επι-διώχθηκε το πέρασμα στη φάση της γεωργικής εκ-βιομηχάνισης χωρίς επαρκή τεχνολογία και τεχνο-γνωσία, χωρίς βελτιωμένο βιολογικό υλικό για τιςτεράστιες εκτάσεις των καλλιεργειών και για τα με-γάλα βουστάσια που δημιουργήθηκαν και θα μπορού-σαν να είναι υψηλής αποδοτικότητας.

Εκφράζω και πάλι τα θερμότατα συγχαρητήριά μουστην αγαπητή Ισαβέλλα, που τη θυμάμαι μικρή ξανθήμαθητριούλα στη Δ΄ τάξη (Α΄ Λυκείου σήμερα) στοΦανάρι κατά το σχολικό έτος 1964-65, δέκα χρόνιαμετά την αποφοίτησή μου από το ίδιο σχολείο, στηνανατολική κεντρική αίθουσα της «εξάφυλλης», καθώςκαι την αδελφή της Ελευθερία στην ΣΤ΄ τάξη στη βο-ρινή αίθουσα, το γνωστό ψυγείο, άριστη μαθήτρια καισυναταξιολύχο σήμερα φιλόλογο καθηγήτρια, ενώ ομικρότερός τους κάπως συνεπώνυμος Ευάγγελος Λ.Γιδαράκος, η μεγάλη αδυναμία της γυνα/ίκας μου -φιλολόγου κι αυτής τότε στο Φανάρι - έγινε κι αυτόςπανεπιστημιακός καθηγητής στο Πολυτεχενείο τηςΚρήτης. Ευλογημένο Γυμνάσιο Φαναρίου, πόσους ανέ-δειξες στα γράμματα και στις επιστήμες!

ΙΣΑΒΕΛΛΑΣ ΓΙΔΑΡΑΚΟΥ

Γεωργία και Γεωργικά Συστήματα στον κόσμο

Έκφραση συγχαρητηρίων


συγγραφεισ απ’ τον τοπο μασ

Ε υχαριστώ πολύ τον συγχωριανό μας κο Χρή-στο Μαυρομμάτη για την καλοσύνη που είχε ναμου προσφέρει το πρόσφατο βιβλίο του, έκδο-

σης 2016. Το βιβλίο έχει το διπλό τίτλο «Σύλλογοςτων εν Βόλω Καναλιωτών Καρδίτσης - Ιστορική δια-δρομή και έκθεση Καναλιωτών συγγραφέων» και«Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Καναλίων Καρ-δίτσης - Ιστορία και έκθεση αντικειμένων του Μου-σείου».

Είναι ένα πολυσέλιδο βιβλίο 467 σελίδων μεγέθουςΑ4. Στο βιβλίο του ο κος Μαυρομμάτης παραθέτει τοιστορικό της ίδρυσης του Συλλόγου Καναλιωτών Καρ-δίτσας του Βόλου, τις δραστηριότητες του Συλλόγου,τα διοικητικά συμβούλια που διοίκησαν το Σύλλογοστη διαδρομή του χρόνου, εκθέτει το σημαντικό εκδο-τικό έργο του Συλλόγου με το βιβλίο ΤΑ ΚΑΝΑΛΙΑΚΑΡΔΙΤΣΗΣ (έκδοση 1976) και την ίδρυση του Ιστορι-κού και Λαογραφικού Μουσείου στο χωριό. Ακολουθείη αναφορά στους Καναλιώτες συγγραφείς, περιλαμ-βάνοντας σύντομο βιογραφικό και το συγγραφικό έργοτου καθενός. Το ιστορικό της ίδρυσης του Μουσείουκαι η περιγραφή των αντικειμένων του καταλαμβάνουνένα σημαντικό μέρος του βιβλίου (σελ. 166-237).

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ο κος Μαυρομμάτηςκαταγράφει τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Συλλό-γου Καναλιωτών του Βόλου (κοπή βασιλόπιτων, απο-κριάτικων χορών, επισκέψεων μελών του Συλλόγουστο χωριό, εκδρομές, οργάνωση αστροβραδιών κ.λπ.)που πραγματοποιήθηκαν από μια προγενέστερη εποχήέως πρόσφατα (1988-2012).

Πολύ μεγάλο τμήμα του δεύτερου μέρους καλύ-πτουν κείμενα που συνέταξε ο ίδιος με την ευκαρίαδιαφόρων θεμάτων, τα οποία έκρινε ενδιαφέρονταπρος σχολιασμό. Στο μέρος αυτό ενσωματώνει πλή-θος προσωπικών του κρίσεων, επικρίσεων και προ-τάσεων που κατά καιρούς έχει διατυπώσει για ζη-τήματα που αφορούν έργα και παρεμβάσεις στο χω-ριό ή και άλλα θέματα γενικής φύσης (π.χ. υγείας).Κάποια από αυτά τα κείμενα προκύπτει ότι απεστά-λησαν σε σχετικούς φορείς, ενώ πολλά δεν είναιεμφανές στον αναγνώστη αν και πού δημοσιεύτηκανή αν απεστάλησαν σε σχετικό παραλήπτη, καθώςαναγράφεται στο βιβλίο μόνο ο τόπος και ο χρόνοςσύνταξής τους.

Ακολουθεί ένα κεφάλαιο με ευχαριστήριες επι-στολές, με την ιδιότητα του προέδρου του Συλλόγου

Καναλιωτών Βόλου, προς άτομα που προέβησαν σεδωρεές προς το Σύλλογο ή προς το Ιστορικό και Λα-ογραφικό Μουσείο και προσωπικά επίσης κείμενατου ιδίου σχετικά με γιορτές και πανηγύρεις στο Βόλοή στο χωριό. Ένα ακόλουθο κεφάλαιο περιλαμβάνεικείμενα αναφορικά με τιμητικές εκδηλώσεις του Συλ-λόγου των Καναλιωτών Βόλου που πραγματοποι-ήθηκαν για συγχωριανούς μας με σημαντική συμβολήσε έργα υποδομών στο χωριό, διατήρησης της πολι-τισμικής κληρονομιάς κ.λπ.

Το βιβλίο κλείνει με κείμενα του ιδίου ή και άλλωνσυγχωριανών μας, που συντάχθηκαν για επικήδειουςαποχαιρετισμούς αγαπητών προσώπων της κοινό-τητας των Καναλιωτών του Βόλου ή άλλων συγχω-ριανών μας, μαζί με την παράθεση, τέλος, κάποιωνπροσωπικών θέσεων του ιδίου για θέματα του επι-στημονικού του αντικειμένου, της καπνοκαλλιέργει-ας, δημοσιοποιημένων σε αρμόδιες κρατικές υπη-ρεσίες.

Ισαβέλλα ΓιδαράκουΓενική Γραμματέας Δ.Σ. Συλλόγου

Καναλιωτών της Αθήνας

του Χρήστου Δ. Λιάκου

Με οχτώ ποιήματά της συμμετέχειη Καρδιτσιώτισσα Θεοδώρα Τσι-τσιπά, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. τηςΈνωσης Θεσσαλικών Σωμα-

τείων Αττικής «Η ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗ ΣΤΕΓΗ»και Μέλος Δ.Σ. - Υπεύθυνη Γραφείου Τύπουκαι Δημοσίων Σχέσεων της Εταιρείας Θεσ-σαλικών Μελετών, στη συλλεκτική έκδοσητου Ομίλου για την Ουνέσκο Τεχνών Λόγουκαι Επιστημών Ελλάδος, αφιερωμένη σεΣύγχρονους Έλληνες Ποιητές (έκδοση2015).

Για την έκδοση αυτή, η Πρόεδρος του Ομίλουγια την Ουνέσκο Κα Νίνα Διακοβασίλη γράφειστον πρόλογο του βιβλίου:

«Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες αυτού του ποι-ητικού λευκώματος και μυρίζοντας τις τυπω-μένες λέξεις στο χαρτί, θα αισθανθείς ότι όλοιοι ποιητές που συμμετέχουν μάζεψαν μέλι απότα άνθη της περισυλλογής.

Μέσα από τον πόνο της ψυχής τους γέννη-σαν στίχους. Μέσα από τη χαρά τους ξεπήδη-σαν ουράνιες σκέψεις και το ψιθύρισμα τωνωρών τους μετατράπηκε σε μουσική της σκέ-ψης.

Ορμές τυφλές, γεμάτες γνώσεις αποτυ-πώθηκαν και ξετύλιξαν τα μυστικά της καρ-διάς τους. Ύφαναν με νήματα παρμένα απ’την καρδιά τους τις λέξεις… Έσπειραν μετρυφεράδα και χαρά… τις στροφές. Ταξί-δεψαν στο ουράνιο τόξο και μετέτρεψαν τηφωνή του ανέμου σε τραγούδι γλυκύτεροκαι από την ίδια την αγάπη. Άπλωσαν κάτωαπό τον ήλιο την ψυχή τους και ονειρεύ-τηκαν… τις γαλήνιες νύχτες.Η ψυχική τουςδύναμη έγινε χείμαρρος που όρμησε στηθάλασσα της ποίησης, κουβαλώντας ταμυστικά των λόφων και τα τραγούδια τουδάσους.

Ο Όμιλος για την Ουνέσκο Τεχνών Λόγουκαι Επιστημών Ελλάδος εκκόλαψε την ιδέακαι πραγματοποίησε το όνειρο μιας λογοτε-χνικής συνάντησης ταλαντούχων νέων δημι-ουργών και καταξιωμένων μελών του Ομίλουμας. Αποτύπωσε αντιπροσωπευτικά ποιήματανεοελληνικής τεχνοτροπίας και σαν σμήνοςαγγέλων τα παραδίδει σε αιώνια πτήση».

Δεν είμαι ειδικός για να κρίνω την ποίησητης Θεοδώρας, αν και στο σύνολό τους τα οχτώποιήματα με εντυπωσίασαν. Η τιμή πάντως πουτης έγινε να παρουσιαστούν τα οχτώ ποιήματάτης στην ειδική αυτή έκδοση της Ουνέσκο είναιμια σημαντική αναγνώριση της αξίας της.

Επίσης, στον 5ο Πανελλήνιο ΛογοτεχνικόΔιαγωνισμό 2016, διοργάνωσης του Ομίλουγια την Ουνέσκο Τεχνών, Λόγου και ΕπιστημώνΕλλάδος, η Θεοδώρα διακρίθηκε με το Γ’ Βρα-βείο στην κατηγορία «Ποίηση».

Παραθέτω εδώ το ποίημά της που βραβεύ-θηκε:

Ο έρωταςΉρθε και φώλιασε ο έρωταςσαν τα αποδημητικά πουλιάταξίδεψε σε ψηλούς ουρανούςμέσα από αφύλακτες διαβάσειςσ ́ανυποψίαστα δέντρα βρήκε καταφύγιοκάτω από τους κέδρους κοιμήθηκεκαι το πρωί ξύπνησεπασίχαρηςκυρίαρχοςσε χώρες εύφορεςσε κοιλάδες ζεστές.Τραγούδησεπλύθηκε σε δροσερά νεράτον ήλιοφίλησεστο στόμα.

Ευχαριστίες για την προσφορά βιβλίου

Σύγχρονοι Έλληνες Ποιητές

Η Θεοδώρα Τσιτσιπά είναι Οικο-νομολόγος – Δημοσιογράφος καιδραστηριοποιείται αρκετά χρόνιαστην «ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗ ΣΤΕΓΗ» καιστην Εταιρεία Θεσσαλικών Μελε-τών. Την συγχαίρω θερμά και τηςεύχομαι μεγαλύτερες επιτυχίες τόσοστην ποίηση όσο και στις άλλες δρα-

στηριότητές της.

Από τα οχτώ ποιήματα της συμπατριώτισσας, που περι-λαμβανονται στη συλλεκτική έκδοσητου Ομίλου για την Ουνέσκο ΤεχνώνΛόγου και Επιστημών Ελλάδος, επέλεξα να παραθέσω ένα:

Στο δρόμο με τις λεύκες

Αγόρι τσιγγάνωνπροχωρούσες φορτωμένος καλάθιαστη μικρή άσφαλτοανάμεσα σε δυο χωριά.Αγόρι τσιγγάνωντα μάτια και το χρώμα σουτρέλαναν ένα μικρό κορίτσιστο δρόμο με τη βαριά ομίχληανάμεσα σε δυο χωριά.Τσιγγάνεπερπατώντας στο δρόμο με τις λεύκεςτα χώματα βογκούσαν ζέστηκάτω από τον χειμωνιάτικο πάγο.Ερωτεύτηκε τα βήματά σουκαι σ’ ακολούθησεμε την τσάντα φορτωμένη βιβλίαάγουρης μάθησης.Τσιγγάνικο αγόριανάμεσα σε δυο χωριά τυχερός να κουβαλάς καλάθιαανάμεσα σε δυο χωριά στο δρόμο με τη βαριά ομίχλη.Κι ήταν δεκατριώ χρονών.

Στην ιστοσελίδα της Ουνέσκο μπορείκανείς να διαβάσει και τα υπόλοιπα ποι-ήματα της Θεοδώρας.


νεα απο τον βολο

Επίσκεψη των Καναλιωτών Βόλου στο χωριό

του Αρτέμη ΧαλάτσηΠροέδρου του Συλλόγου Καναλιωτών Βόλου

Π ραγματοποιήθηκε την Κυ-ριακή 13 Νοεμβρίου 2016στο χωριό μας και συγκεκρι-μένα στον Προφήτη Ηλία μνη-

μόσυνο όλων των αποθανόντων μελώντου Συλλόγου μας καθώς επίσης καιδέηση υπέρ υγείας των ζώντων μελώντου Συλλόγου μας. Ο Σύλλογος μας,αφουγκραζόμενος για μια ακόμη φοράτην επιθυμία των μελών μας για συχνέςεπισκέψεις στη γενέτειρα μας, ναύλωσελεωφορείο και επικοινώνησε με όσουςπιο πολλούς Καναλιώτες του Βόλουμπορούσε. Αν και η συμμετοχή δεν ήτανη αναμενόμενη, όσοι συμμετείχαν αποζη-μιώθηκαν και με το παραπάνω. Από τημια ο καλός καιρός κι από την άλλη η εκ-πλήρωση ενός τάματος, που είναι η εν-θύμηση και το μνημόσυνο τωναποθανόντων μελών μας, επισφράγισαντην επιτυχία της επίσκεψής μας.

Όπως πάντα αναχωρήσαμε πρωί-πρωίαπό την πλατεία Δικαστηρίων στο Βόλο.Στις 9.00 ήμασταν στον Προφήτη Ηλία.Το χωριό είχε μάθει για την επίσκεψη μαςκαι είχε κατακλύσει από το πρωί το ναό.Ο ιερέας Νικόλαος Κόγιας χάρηκε για τηνεπίσκεψή μας και τα λόγια της λειτουρ-γίας έβγαιναν αβίαστα δυνατά και πιοψαλμωδικά από το στόμα του, θέλονταςκι εκείνος από τη μεριά του να μας ευχα-ριστήσει που άνθρωποι που ζουν μακριάαπό το χωριό - στο Βόλο- δεν ξεχνούνούτε το χωριό ούτε τους προγόνους τους.Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας μνη-μονεύθηκαν όλα τα ονόματα των αποθα-νόντων μελών του Συλλόγου μας και γιατο λόγο αυτό είχε δημιουργηθεί πολύπροσεκτικά εδώ και λίγο καιρό ειδικόςκατάλογος, τον οποίο ελέγξαμε πολλάκιςκι εμείς του Δ.Σ. αλλά και κάποιοι παλαι-ότεροι. Ακολούθησε και η δέηση υπέρυγείας των ζώντων μελών, έγινε αρτο-κλασία και μοιράστηκε άρτος σε όλο τοεκκλησίασμα. Στη συνέχεια ήπιαμε τονκαθιερωμένο καφέ δίπλα στην αίθουσα

εκδηλώσεων, «σχωρέσαμε» με το σιτα-ράκι γιαγιάδες και παππούδες και γευ-θήκαμε τις ωραίες πίττες, γλυκές κι αλ-μυρές, που είχαν φτιάξει οι γυναίκες τουΣυλλόγου μας. Δάκρυα χαράς και συγκί-νησης πλημμύρισαν την αίθουσα καθώςσυναντιόμασταν παλαιότεροι και νεότε-ροι, κάτοικοι του χωριού και κάτοικοιτου Βόλου, λέγοντας ο καθένας παλαιέςιστορίες και αναμνήσεις από τα παιδικάκαι τα μαθητικά χρόνια στο χωριό. Εμείςοι νεότεροι ακούγαμε συνεπαρμένοι. Κιόπως κάθε φορά, σε κάθε μας ταξίδι στοχωριό, ανακαλύψαμε νέους συγγενείς,μακρινά ξαδέλφια και θείους που τουςέχουμε ακούσει μόνο κατ’ όνομα.

Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το Μου-σείο μας, όπου μας ξενάγησε για ακόμημια φορά ο ακούραστος στυλοβάτης τουσυνταξιούχος δάσκαλος Αντώνης Λάσ-δας, βγάλαμε τις καθιερωμένες φωτο-γραφίες και προχωρήσαμε στο Πνευμα-τικό Κέντρο και στο Βακούφικο. Γεμάτοιενθουσιασμό κι ενέργεια καθίσαμε έπειταστην πλατεία, για καφέ, τσίπουρο κι έναμεζεδάκι!

Με γεμάτες «μπαταρίες» αναχωρήσα-με το απόγευμα στις 16.00 για την πόλημας το Βόλο, αναπολώντας στη διαδρομήτο χωριό μας που αφήσαμε πίσω και σχε-διάζοντας την επόμενη εκδρομή στη γε-νέτειρά μας τα Κανάλια. Όσοι δεν ακο-λούθησαν έχασαν.

Το ραντεβού μας ανανεώνεται σε λίγεςμέρες για το κόψιμο της βασιλόπιττας καιτο γλέντι την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου2017 στις 12:30 το μεσημέρι στο κέντρο«Το Καπηλειό του Βόλου» στα Παλιά, μεάφθονο φαγητό και ζωντανή μουσική.

Καλή χρονιά στους απανταχού Κανα-λιώτες και ιδιαίτερα σε εκείνους πουζουν πολύ μακριά μας, στην Αμερική καιτην Αυστραλία, και η επίσκεψή τους στοχωριό είναι πλέον πολύ δύσκολη.

1. Η επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμητων εκλιπόντων μελών του Συλλό-γου Καναλιωτών Βόλου στον Ι.Ν.Προφήτη ΗλίαΟ πατήρ Νικόλαος ευλογεί τους άρ-τους

2. Οι επισκέπτες στο Ιστορικό και Λα-ογραφικό Μουσείο, μπροστά στα εκ-θέματα

3. Ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Συλλόγου τουΒόλου Αρτέμης Χαλάτσης (από αρι-στερά στη φωτογραφία) με τον δά-σκαλο Αντώνη Λάσδα δίπλα του, τηνΓραμματέα Δ.Σ. Βιργινία Κέλλα καιτην Ταμία Νικολέττα Σερπιώτου

4. Οι Καναλιώτες του Βόλου στην πλα-τεία του χωριού

5. Ο Νικήτας Χαλάτσης και ο ΑντώνηςΛάσδας, συνταξιούχοι εκπαιδευτι-κοί, μπροστά στην είσοδο του πα-λαιού σχολείου του χωριού(σημερινού Μουσείου), όπου ο πατέ-ρας του πρώτου, Ξενοφών, δίδαξεεκατοντάδες μαθητές καθώς ήτανδάσκαλος από το 1916.

1

2

3

4 5


νεα απο τον βολο

της Ελένης ΧάνουΑναδημοσίευση από την Εφημερίδα «Ταχυδρόμος» Βόλου, 6.10.2016

Ο εκπαιδευτικός με την ευρύτερη σημασίατου – ως διδάσκαλος της κοινωνίας –τιμήθηκε στα πρόσωπα του δασκάλου

και λαογράφου Κώστα Λιάπη και του καθηγητήμαθηματικών και αστρονομίας Κώστα Μαυ-ρομμάτη. Τους εκπαιδευτικούς του νομού Μα-γνησίας, που δίνουν τη μάχη όχι μόνο μέσα στιςαίθουσες διδασκαλίας για τη μόρφωση τωνπαιδιών, την ανάδειξη των ταλέντων τους καιτη διαμόρφωση των χαρακτήρων τους, αλλάκαι εκτός αιθουσών εν μέσω οικονομικής κρί-σης για να στηρίξουν ηθικά και υλικά τους μα-θητές τους που δεν έχουν πλέον ούτε τααπαραίτητα, τίμησαν στις 5 Οκτωβρίου 2016 ηΈνωση Γονέων και Κηδεμόνων Πρωτοβάθ-μιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βόλου,σε συνεργασία με τη «Μαγνήτων Κιβωτός», τηΔιεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τοΓραφείο της Ευρωπαϊκής Αντιπροσωπείαςστην Ελλάδα, τα Γ.Α.Κ. - Αρχεία Ν. Μαγνησίαςκαι το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Βόλου.

«Τιμούμε τη συνολική τους προσφορά στοχώρο των γραμμάτων, των τεχνών και τηςεπιστήμης», ανέφερε ο αιρετός ΠΥΣΠΕ και δι-ευθυντής του 16ου Δημοτικού Σχολείου Βό-λου, κ. Φίλιππος Κωνσταντινίδης, για τους κ.κ.Λιάπη και Μαυρομμάτη, στη διάρκεια της εκ-δήλωσης που πραγματοποιήθηκε χθες το από-γευμα στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Βόλου,με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέ-ρας Εκπαιδευτικού.

«Αυτή τη μέρα γιορτάζουν οι δάσκαλοι μετην ευρύτερη έννοια του όρου, ως διδάσκαλοιτης κοινωνίας. Ο εκπαιδευτικός είναι μια πο-λύπλευρη έννοια. Δεν πρέπει να περιορίζεταιστους τέσσερις τοίχους διδασκαλίας αλλά ναέχει ευρύτερη επικοινωνία με την κοινωνίαμέσα από τον πολιτισμό, την τοπική ιστορία, τηλαογραφία» ανέφερε ο κ. Κώστας Λιάπης, οοποίος υπηρέτησε ως δάσκαλος στις αίθουσεςδιδασκαλίας από το 1959 έως το 1987 και τηλαογραφία επί 60 συνεχόμενα χρόνια, από το1955. Ακόμη και σήμερα κάνει μάθημα στασχολεία, προσκεκλημένος δασκάλων για να

μιλήσει για την τοπική ιστορία και τη λαογραφίαστους μαθητές.

Στη σημασία της καλής σχέσης μεταξύ κα-θηγητή και μαθητών για να γίνεται σωστά τομάθημα εστίασε από την πλευρά του ο συντα-ξιούχος καθηγητής μαθηματικών κ. ΚώσταςΜαυρομμάτης. Ο ίδιος στα χρόνια που υπηρέ-τησε στο σχολείο δεν ήταν ούτε αυστηρός ούτεπολύ ελαστικός. «Δίδασκα και απαιτούσα απότους μαθητές να είναι συνεπείς στα μαθήματάτους. Πάνω απ’ όλα όμως με ενδιέφερε ναυπάρχει σχέση αλληλοσεβασμού και αλληλο-κατανόησης» είπε χαρακτηριστικά. Ο κ. Μαυ-

ρομμάτης υπηρέτησε στην εκπαίδευσης απότο 1960 έως το 1995. Επί 27 χρόνια δίδασκεστο 1ο Γενικό Λύκειο Βόλου, το οποίο επί τωνημερών του απέκτησε και το πρώτο τηλεσκό-πιο στο πλαίσιο του μαθήματος της αστρονο-μίας. Διδάσκει ακόμη και σήμερα, από άλλομετερίζι, στην Εταιρεία Αστρονομίας και Δια-στήματος Βόλου, που ιδρύθηκε το 1990.

Στο σύγχρονο ρόλο του εκπαιδευτικού ανα-φέρθηκε ο κ. Κωνσταντινίδης. «Οι εκπαιδευ-τικοί είναι θεματοφύλακες της μάθησης, με-ταδίδουν γνώσεις, αξίες και δεξιότητες, ανα-δεικνύουν τις ελπίδες και τα ταλέντα των νέωνκαι τους βοηθούν να εξελιχθούν σε παραγω-γικούς πολίτες.

Πολύ συχνά το έργο των εκπαιδευτικών δεναναγνωρίζεται και δεν λαμβάνει στήριξη πουαξίζει, ιδίως στην εποχή της οικονομικής κρί-σης, η οποία πάντως δεν θα πρέπει να αφή-σουμε να επηρεάσει την εκπαίδευση ή τη συ-νοχή του ελληνικού λαού. Σήμερα υπάρχουνπολλά προβλήματα στις οικογένειες και ο δά-σκαλος, πέρα από παιδαγωγός, έχει να δια-χειριστεί και την ένταση που βιώνει η οικογέ-νεια, να αφουγκραστεί τα προβλήματα και νακρατήσει ισορροπίες μέσα στην τάξη. Σήμεραο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει κι άλλους ρό-λους, να στηρίξει την ελληνική οικογένεια καινα ενώσει την ελληνική κοινωνία», είπε χα-ρακτηριστικά ο κ. Κωνσταντινίδης, αναφερό-μενος σε εκπαιδευτικούς που μέσα στα σχολείαφροντίζουν όχι μόνο για τη μόρφωση των παι-διών αλλά και για την εξασφάλιση των απα-ραίτητων στους μαθητές τους, όπως τρόφιμακαι ρούχα.

ΚΩΣΤΑΣ ΛΙaΠΗΣ ΚΑΙ ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΜΜaΤΗΣ

Τιμήθηκαν για την προσφορά τους

ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΝΑΛΙΩΤΩΝ ΒΟΛΟΥ

Ο Σύλλογος του Βόλου προσκαλεί όλους τους Καναλιώτες του Βόλου και τους φίλους τους, την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2017 στις 12:30 το μεσημέρι, στην ετήσια εκδήλωση κοπής της βασιλόπιτας

και στον καθιερωμένο ετήσιο χορό που θα πραγματοποιηθούν στο κέντρο

ΤΟ ΚΑΠΗΛΕΙΟ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥΣυνταματάρχη Παπακυριαζή Ιωάννη 16-18 κ΄ Πυράσσου, Παλαιά Βόλου, τηλ. 2421038883

Τιμή 14 ευρώ κατ΄ άτομο με πλήρες μενού (σαλάτα, ορεκτικό, κυρίως πιάτο, γλυκό, αναψυκτικά-κρασί) και ζωντανή μουσική

Ο τιμηθείς συγχωριανός μας κ. Μαυρομμάτης (δεύτερος από δεξιά στη φωτογραφία) με τον κ. Λιάπη και τους συντελεστές της εκδήλωσης

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο

Εκλέχτηκε το νέο Δι-οικητικό Συμβούλιοτης Εταιρείας Θεσσα-λικών Μελετών(Ε.ΘΕ.Μ.), από τις αρ-χαιρεσίες που πραγμα-τοποιήθηκαν στην

Εκλογοαπολογιστική Συνέλευση της 7ης Δε-κεμβρίου 2016 και το οποίο θα εκπροσωπήσειτον φορέα για την τριετία 2017-2019. Το νεο-

κλεγέν Δ.Σ. συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής:

Πρόεδρος: Ιωάννης ΚαλλέςΑντιπρόεδρος: Μαρία ΠαπαμάρκουΓενικός Γραμματέας: Φώτης ΓιαννούλαςΑναπληρωτής Γραμματέας:Γρηγόριος ΔρόσοςΤαμίας:Ανθούλα ΑναγνωστοπούλουΥπ/νη Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσε-ων: Θεοδώρα Τσιτσιπά

Μέλη (αλφαβητικά):Δοντάς Απόστολος

Ζησούλη ΜαρίαΛέκκα ΦωτεινήΜπαρμπούτης Αναστάσιος (Τάσος)Μπατρακούλης ΘεόδωροςΠολυμέρου-Καμηλάκη ΑικατερίνηΣοφολόγης ΔημήτριοςΣπανού ΜαρίαΦασλής Χρήστος

Αναπληρωματικά μέλη (κατά σειρά εκλογής):Ρουσιάκης ΣωτήρηςΒαϊόπουλος Ιωάννης

Εξελεγκτική Επιτροπή:Γιώργος Κουτσιμπογιώργος (Πρόεδρος)Αθανάσιος Καραγιώργος, μέλοςΣοφία-Ευγενία Καραγιάννη, μέλος

Για το Δ.Σ. της Εταιρείας Θεσσαλικών Μελετών (Ε.ΘΕ.Μ.)Ιωάννης Καλλές, ΠρόεδροςΘεοδώρα Τσιτσιπά, Μέλος Δ.Σ. - Υπ/νη Γρ. Τύπου κ' Δημοσίων Σχέσεων Τηλέφωνα: 2109570591, 6972261408E-mail: [email protected], [email protected]

Εκλογές της Εταιρείας Θεσσαλικών Μελετών (Ε.ΘΕ.Μ.)


νεα θεσσαλικων συλλογων

Τα 135 χρόνια από την απελευθέρωση τηςΘεσσαλίας τίμησαν οι Θεσσαλοί της Αττικής

Τ α εκατόν τριάντα πέντε χρόνια από τηναπελευθέρωση της Θεσσαλίας τίμη-σαν οι Θεσσαλοί της Αττικής στην εκ-δήλωση που διοργάνωσε, στο

πλαίσιο των καταστατικών δεσμεύσεων του,το δευτεροβάθμιο όργανο των ΘεσσαλικώνΣυλλόγων Αττικής, η Ένωση ΘεσσαλικώνΣωματείων Αττικής «Η Πανθεσσαλική Στέγη».

Την Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2016 πραγμα-τοποιήθηκε στον Ι.Ν. Αγίας Αικατερίνης στηνΠλάκα πανηγυρική δοξολογία και επιμνημό-συνη δέηση και ακολούθησε ο χαιρετισμός τουΠροέδρου της Πανθεσσαλικής Στέγης ΔροςΣτέφανου Κούτρα, η εκφώνηση του πανηγυ-ρικού από την Αντιπεριφερειάρχη ΠεριφέρειαςΘεσσαλίας κα Δωροθέα Κολυνδρίνη, πομπήπαραδοσιακού αγήματος και των παρευρισκό-μενων προς την πλατεία Συντάγματος και κα-τάθεση στεφάνων στο μνημείο του ΆγνωστουΣτρατιώτη. Στο τιμητικό άγημα έλαβαν μέρος,ντυμένοι με παραδοσιακές θεσσαλικές φορε-σιές, μέλη από τους παρακάτω συλλόγους:Καρδιτσιωτών Αττικής «Ο Άγιος Θωμάς»,Θεσσαλών Χαΐδαρίου «Η Θεσσαλική Γη, Θεσ-σαλών Θριασίου Πεδίου, Θεσσαλών Άνω Λιο-σίων «Ο Ρήγας Φεραίος», Θεσσαλών ΔήμουΑχαρνών, Θεσσαλών Νομού Φλώρινας. Πα-ρέστη η Φιλαρμονική του Δήμου Αθηναίων. Ηεκδήλωση έκλεισε επίσημα με σιγή ενός λε-πτού και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.

Υπεύθυνος τελετάρχης εκ μέρους της Παν-θεσσαλικής Στέγης είχε οριστεί ο κος ΑχιλλέαςΝτούλιας. Το συντονισμό των αγήματος είχε οΓεν. Γραμματέας κος Λάζαρος Καραούλης.

Ο Πρόεδρος της Πανθεσσαλικής Στέγης ΔρΣτέφανος Κούτρας τόνισε επ ́ευκαιρία της εκ-δήλωσης ότι: «Ο εορτασμός των εθνικών επε-τείων αναδεικνύει την πνευματική ωριμότητα ενόςλαού. Τιμούμε τους αγώνες όλων εκείνων χάριντων οποίων σκεπτόμαστε σήμερα ελεύθερα. Σή-μερα συνεχίζουμε τους αγώνες αυτούς με τηνευχή και την ελπίδα η Θεσσαλία να προκόψειόπως της αξίζει. Ευχαριστώ τις Θεσσαλές και τουςΘεσσαλούς για τη μαζική συμμετοχή τους».

Η Αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας, Καθη-

γήτρια Φιλολογίας, κα Δωροθέα Κολυνδρίνηεκφωνώντας τον πανηγυρικό λόγο επισήμανεμεταξύ άλλων τα παρακάτω: «Εορτάζουμε τηναπελευθέρωση της Θεσσαλίας που έγινε στις2 Ιουλίου 1881, μετά από πολλούς αιματο-βαμμένους αγώνες στα βουνά της Θεσσαλίας,τον Όλυμπο, τον Κίσαβο, τα Χάσια, τα Άγραφα,το Πήλιο και στα Μετέωρα με την πολύτιμησυμβολή της Εκκλησίας της Ελλάδας και τωνΜοναχών, μία απελευθέρωση που άργησε πά-νω από πενήντα χρόνια σε σύγκριση με τηνυπόλοιπη Ελλάδα και ολοκληρώθηκε έπειτααπό κοπιώδεις διπλωματικές διαβουλεύσεις.Η Ελληνική και η Οθωμανική Κυβέρνηση κάτωαπό την ασφυκτική πίεση των ξένων χωρώνυπέγραψαν στις 20 Ιουνίου του 1881 συνθήκη,βάση της οποίας η Θεσσαλία και η Άρτα εν-

σωματώνονταν στο Ελληνικό Βασίλειο. Τα νέαεδάφη είχαν έκταση 13.300 τ. χλμ και πληθυ-σμό περίπου 285.000 ανθρώπους. Στον κάμποοι αγροτικοί πληθυσμοί, γνωστοί ως «καραγ-κούνηδες» στις περιοχές Τρικάλων και Καρ-δίτσας και ως «κατζανάδες» στην πεδιάδα τωνΦαρσάλων, ήταν κυρίως κολίγοι και παρα-κεντέδες (αγωγιάτες και τεχνίτες) στα τσιφλί-κια. Οι ομάδες νομάδων κτηνοτρόφων Σαρα-κατσαναίων, Βλάχων και Αρβανιτοβλάχωνοδηγούσαν τα τεράστια κοπάδια τους στις εύ-φορες πεδιάδες της Θεσσαλίας. Μετά την απε-λευθέρωσή της, η Θεσσαλία έπαιξε σημαντικόρόλο στα γράμματα μέσω σημαντικών λογο-τεχνών, ποιητών και πεζογράφων, ενώ αρκε-τοί ήταν αυτοί που υμνούσαν την απαράμιλληφυσική της ομορφιά και το πλούσιο μυθολο-

γικό – ιστορικό παρελθόν. Η θεσσαλιώτικηιστορία μας μένει ζωντανή μέσα από τις παρα-δόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, που ως ΠεριφέρειαΘεσσαλίας συμβάλλουμε στη διατήρησή τουςμε τη συνδιοργάνωση εκδηλώσεων με Συλ-λόγους της Θεσσαλίας και με την οικονομικήμας στήριξη, όπως και με τη χρηματοδότησηέργων που αναδεικνύουν τον πλούσιο πολιτι-σμό μας και την ιστορία μας».

Χαιρετισμό απέστειλε ο πρόεδρος της Παγ-κόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών «ΟΑσκληπιός» κος Γεώργιος Βόμπρας, αναφέ-ροντας μεταξύ άλλων: «Τέτοιες εκδηλώσειςπου τονώνουν και τονίζουν τον πατριωτισμόκαι κάνουν σαφή αναφορά στη νεώτερη ιστο-ρία μας, κρίνονται ως απολύτως αναγκαίες γιατην καλλιέργεια της εθνικής μας συνείδησης.Η ελευθερία δεν είναι δικαίωμα, είναι καθήκον.Η ελεύθερη Θεσσαλία, η ελεύθερη Ελλάδα,που οι νέοι μας και όχι μόνο θεωρούν δεδο-μένη, δε θα υπήρχαν εάν δεν είχε καταβληθείο ανάλογος φόρος αίματος».

Η Πανθεσσαλική Στέγη ευχαριστεί θερμάόλους τους Θεσσαλούς και φίλους της Θεσ-σαλίας που τίμησαν με την παρουσία τους τηνεκδήλωση, τους εθελοντές που βοήθησαν στηδιοργάνωση καθώς και τα μέλη των Συλλό-γων που έλαβαν μέρος στο τιμητικό άγημα,ντυμένοι με παραδοσιακές θεσσαλικές φορε-σιές. Ιδιαίτερα ευχαριστεί για την συμβολή τους:τον Πατέρα Μάξιμο και την επιτροπή Ιερού Να-ού Αγίας Αικατερίνης, την Φιλαρμονική τουΔήμου Αθηναίων, την Τροχαία Αθηνών για τηδιευθέτηση της κυκλοφορίας, την ΠεριφέρειαΑττικής, τον Σύλλογο Θεσσαλών Νομού Φλώ-ρινας, οι οποίοι ταξίδεψαν από την Βόρεια Ελ-λάδα για να βρίσκονται στην εκδήλωση, τη δη-μόσια τηλεόραση της ΕΡΤ και τη δημοσιογράφοκα Αγγελική Χαλιασού για την τηλεοπτική κά-λυψη της επετείου, καθώς και την ΘεοδώραΤσιτσιπά για τη φωτογραφική κάλυψη.

Διοργανωτές και συμμετέχοντες κατέληξανσε γνωστό θεσσαλικό μεζεδοπωλείο, όπουγιόρτασαν με τα δέοντα παραδοσιακά εδέσματακαι θεσσαλικά τραγούδια την 135η επέτειο.

Εκλογές της «ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ»Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο

Εκλέχτηκε το νέο Δι-οικητικό Συμβούλιοτης Ένωσης Θεσσα-λικών Σωματείων

Αττικής «Η Πανθεσ-σαλική Στέγη», από τις

αρχαιρεσίες που πραγμα-τοποιήθηκαν στην ΕκλογοαπολογιστικήΣυνέλευση της 25ης Οκτωβρίου 2016και το οποίο θα εκπροσωπήσει την Ένω-ση για την τριετία 2017-2019. Το Δ.Σ.,ανανεωμένο κατά τα δύο τρίτα, συγκρο-τήθηκε σε σώμα ως εξής:

Πρόεδρος: Στέφανος ΚούτραςΑντιπρόεδρος: Θεοδώρα ΤσιτσιπάΓενικός Γραμματέας: Λάζαρος Καρα-ούληςΕιδική Γραμματέας: Μαριάνθη Τσιακα-τούρα

Ταμίας: Κώστας ΤσιώραςΈφορος Μελετών κ' Προγραμματισμού: Μαρία ΒλόντζουΈφορος Πανθεσσαλικής Στέγης: Αχιλ-λέας Ντούλιας

Μέλη (αλφαβητικά): Βασιλάρας ΒασίληςΓαϊτάνης ΑπόστολοςΖαφειρόπουλος ΑπόστολοςΚουτσιμπογιώργος ΓιώργοςΛιάκος ΧρήστοςΣτάμου ΑπόστολοςΣτυλόπουλος ΕπαμεινώνδαςΤσεσμελή Ελένη

Αναπληρωματικά μέλη (κατά σειράεκλογής):Χριστίνα Σαξώνη Ηλίας Φουστέρης Ηλίας Σκύφτας

Εξελεγκτική Επιτροπή (αλφαβητικά):Κρύου ΖωήΜπαλατσούκας ΘωμάςΣακκάς Αθανάσιος

Ειδικότερα καθήκοντα έχουν ανατε-θεί ως εξής:Απόστολος Γαϊτάνης, Υπεύθυνος Απο-δήμου ΕλληνισμούΕπαμεινώνδας Στυλόπουλος, Υπεύθυ-νος Νομικών ΘεμάτωνΘεοδώρα Τσιτσιπά, Υπεύθυνη ΓραφείουΤύπου και Δημοσίων ΣχέσεωνΑπόστολος Ζαφειρόπουλος, Υπεύθυ-νος Οργανωτικών Θεμάτων

Για το Δ.Σ. της«ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ»

Στέφανος Κούτρας, ΠρόεδροςΘεοδώρα Τσιτσιπά, Αντιπρόεδρος,Υπ/νη Γραφείου Τύπου κ' Δημοσίων

Σχέσεων Τηλέφωνα: 2109570591, 6972261408E-mail:[email protected]

Ευχόμαστε καλή επιτυχία στονέο, ανανεωμένο, ΔιοικητικόΣυμβούλιο της «ΠανθεσσαλικήςΣτέγης» και μια εποικοδομητικήσυνεργασία μαζί του. Ιδιαίτεραευχόμαστε για τον δικό μας, τονΧρήστο Δημ. Λιάκο, επί σειράετών Ταμία του Συλλόγου μας,τον οποίο και συγχαίρουμε γιατην εκλογή του στο Συμβούλιοτης «Πανθεσσαλικής Στέγης».

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Καναλιωτών της Αθήνας

Εικόνααπό τηνπομπήπρος τηνπλατείαΣυντάγ-ματος

Η εκφώνηση του πανηγυ-ρικού από την κα Κολυν-δρίνη. Στο κέντρο ο κος

Κούτρας και δίπλα του, οτελετάρχης της εκδήλω-σης κος Αχιλλέας Ντού-

λιας, Πρόεδρος τουΕκπολιτιστικού Συλλό-

γου των Απανταχού Λου-τριωτών Καρδίτσας


δραστηριοτητεσ του συλλογου μασ

Με την ευκαιρία της σημερινής συ-νάντησης, που αφορμή της είναι η πρό-σφατη έκδοση του αυτοβιογραφικού βι-βλίου του αγαπητού συγχωριανού μαςΒασίλη Μπρακατσούλα, θα ήθελα νααναφερθώ κυρίως στο «λόγο» που εκ-φέρεται από τον Βασίλη στο βιβλίο, γιατον τρόπο δηλαδή με τον οποίο αναπο-λεί και καταγράφει την πορεία της ζωήςτου. Μια καταγραφή που ξεδιπλώνεταιστο βιβλίο βήμα-βήμα, από τα παιδικάτου χρόνια στη γενέθλια γη, στην ανα-ζήτηση στη συνέχεια του ονείρου τηςεπιτυχίας μέσα από τις πανεπιστημιακέςσπουδές και την καθιέρωσή του ως μα-χόμενου δικηγόρου, τη ζωή του ως πο-λιτικού προσώπου στο πεδίο της αρι-στεράς με τις διακυνδυνεύσεις που τησυνόδευσαν, τη μετέπειτα, σε καλύτε-ρους γι αυτόν καιρούς, συμμετοχή καιδράση του στην άσκηση της εξουσίας,καταλήγοντας στο σήμερα με την αφιέ-ρωσή του πια στην άλλη μεγάλη τουαγάπη, τη συγγραφή, την οποία ωστόσουπηρέτησε ταυτόχρονα από πολύ νωρίςστη ζωή του. Ο λόγος του Βασίλη σ’ αυτήτην ειλικρινή και ευχάριστη στην ανά-γνωσή της αυτοβιογραφία είναι νομίζωαποκαλυπτικός των συναισθημάτων καιτων αξιών με τις οποίες πολιτεύτηκε καιπολιτεύεται στη ζωή του.

Για τον Βασίλη είχα πάντα μια διαμορ-φωμένη ιδιαίτερα ευμενή εικόνα ως αν-θρώπου με καλοσύνη, οξυδέρκεια, ερ-γατικού, ιδεολόγου και ατόμου που εκ-δηλώνει έμπρακτα το ενδιαφέρον για τοκαλό του τόπου του.

Στο βιβλίο ανακαλύπτει κανείς την εκ-πληκτική ικανότητά του να γυρίζει στοχρόνο πίσω με τρόπο που να ανακαλείμε αξιοζήλευτη λεπτομέρεια γεγονόταπου συνέβησαν δεκαετίες πριν σαν νασυνέβησαν χθες, με ενθύμηση πλήθουςατόμων με τα οποία έπλεξε φιλίες, έδρα-σε ως πολιτικό πρόσωπο, συνεργάστηκεαπό θέσεις ευθύνης σε δημόσια αξιώ-ματα, δίνοντας ταυτόχρονα σημαντικέςπληροφορίες στον αναγνώστη για τη δι-κή του πορεία ζωής αλλά και για πράγ-ματα και γεγονότα που χαρακτήριζαν την

ευρύτερη κοινωνική, οικονομική και πο-λιτική εικόνα της κάθε συγκεκριμένηςεποχής.

Η ικανότητά του αυτή, σκέφτηκα, είναιμια από τις αποδείξεις της οξύνοιας τουΒασίλη. Θα θυμίσω τις πρωτιές του απότα χρόνια των εγκύκλιων σπουδών του,και όχι από τις δικές του μόνο αναφορέςμέσα στο βιβλίο αλλά αντλώντας επίσηςαπό τη βιβλιοκρισία του Θωμά Ν. Ζήση

στο πρόσφατο φύλλο της εφημερίδαςμας (φ. 136) για το βιβλίο: όταν εμείςαρχίζαμε τις γυμνασιακές μας σπουδέςεκείνος τις είχε ήδη τελειώσει – ο Βα-σίλης με τις πρωτιές του αποτελούσεισχυρό κίνητρο για άμιλλα και παράδειγ-μα προς μίμηση, ήταν για μας το θεμι-στόκλειο «ουκ εα με καθεύδειν»!

Εκείνο όμως που μου προκάλεσε ιδι-αίτερη εντύπωση, έκπληξη θα μπορούσα

να πω, στην ιστόρηση του Βασίλη είναι ηέκδηλη καλοσύνη η οποία εκπέμπεταιαπό το λόγο του, μέσα από όλη την έκτασητων 270 σελίδων του βιβλίου. Το βλέ-πουμε στον τρόπο με τον οποίο εκφρά-ζεται για το χωριό, την αέναη όπως λέειαγάπη του, για την αγάπη με την οποίααναφέρεται στις συγγενικές οικογενει-ακές συντροφιές, στις μαθητικές και φι-λικές παρέες, στους δασκάλους του, σταακούσματά του από τους μεγαλύτερουςστην πλατεία του χωριού. Πολύ με γοή-τευαν, γράφει, οι συζητήσεις των γερόν-των και των ηλικιωμένων.... Ο λόγοςτους περιέκλειε ιστορικά διδάγματα,ηρωισμούς και πράξεις σοφίας... Οι παπ-πούδες μας με άλλα λόγια συμπύκνωνανγνώση, δύναμη, αντοχή, ελπίδα και πλού-τιζαν τους δικούς μας οραματισμούς καιτις γόνιμες αναζητήσεις μας.

Ο καλός λόγος είναι το κύριο χαρα-κτηριστικό στην περιήγησή του στα πε-ριστατικά που σημάδεψαν τη ζωή και τοέργο του και τα αγαθά αισθήματα ξεχει-λίζουν για τους ανθρώπους και για τουςτόπους που έζησε και υπηρέτησε, ως δι-κηγόρος στην πόλη της Καρδίτσας, ωςΠεριφερειάρχης στο Νότιο Αιγαίο, ωςΝομάρχης στη Μαγνησία και τα Ιωάννι-να. Οι Ηπειρώτες, γράφει, είναι αγνοί,εργατικοί, καλοί κουμανταδόροι, έξυ-πνοι, φιλοπάτριδες, ευγενικοί και ενερ-γητικοί.

Ιδεολόγος και οραματιστής ενός κα-λύτερου αύριου για τη σύνολη κοινωνία,αγωνίστηκε με πάθος από τα φοιτητικάτου χρόνια και αργότερα ως δικηγόροςκαι ως βουλευτής, αλλά δεν δίστασεεπίσης να δει με κριτική θεώρηση τιςαδικίες και τα λάθη παρατάξεων πουανήκουν και στο δικό του ιδεολογικό πι-στεύω και να μνημονεύσει την κριτικήτου στο βιβλίο.

Ήπιος και διαλακτικός στις κρίσειςτου προς τους άλλους, με σεβασμό στιςαπόψεις τους ακόμη και όταν δεν συμ-φωνούσε με αυτές. Περιγράφει αδράσκηνές από τη ζωή των βασάνων τουστους τόπους εκτοπισμού του με την ψυ-χική μεγαλοσύνη να μην κατονομάζει

Το πρωινό της Κυριακής 13 Νοεμβρίου 2016

με τον Βασίλη Μπρακατσούλα

Ο Βασίλης Μπρακατσούλας στην εκδήλωση

Τ ην Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2016 πραγματοποιήθηκε η αφιερωμένη στο συγ-χωριανό μας Βασίλη Μπρακατσούλα τιμητική εκδήλωση με την ευκαιρία τηςέκδοσης του τελευταίου του βιβλίου «Συνομιλία με το Χρόνο». Η εκδήλωση,όπως είχε ανακοινωθεί στο φύλλο της εφημερίδας 136, σελ.1, έγινε στον

πολυχώρο «Αλεξάνδρεια» (Σπάρτης 14, Πλ. Αμερικής, 10.30 π.μ.), ένα καλαίσθηταδιαμορφωμένο και διακοσμημένο χώρο από τον έλκοντα την καταγωγή του από τοχωριό μας κο Βασίλη Βλάχο, χώρο δεμένο με την τέχνη από παλαιότερες εποχές μιαςκαι αποτέλεσε το σπίτι όπου έζησε για πολλά χρόνια και ως το τέλος της ζωής του οσυγγραφέας Μ. Καραγάτσης.

Συγχωριανοί και φίλοι του Βασίλη Μπρακατσούλα, μαζί με τη σύζυγό του, τα παιδιάτου και τα αδέλφια του Βαγγέλη και Λυδία, αποτέλεσαν όλοι μαζί μια ζεστή και φιλικήσυντροφιά, που γέμισε τη μικρή αμφιθεατρική αίθουσα της εκδήλωσης. Παρευρέθηκανεπίσης από πλευράς εκπροσώπων συλλογικοτήτων, ο Πρόεδρος Δ.Σ. της ΈνωσηςΘεσσαλικών Σωματείων Αττικής «Η Πανθεσσαλική Στέγη» κος Στέφανος Κούτρας

και ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Συλλόγου των Απανταχού Καρδιτσιωτών κος ΚωνσταντίνοςΚουσαής, οι οποίοι απηύθυναν σχετικό χαιρετισμό.

Η κα Ισαβέλλα Γιδαράκου, Γενική Γραμματέας του Δ.Σ. του Συλλόγου, παρουσίασετο βιβλίο, εστιάζοντας στο θετικό λόγο που εκπέμπει ο συγγραφέας μέσα από τηναφήγηση καλών ημερών και δράσεών του από θέσεις εξουσίας στις οποίες υπηρέτησε,αλλά και δύσκολων ημερών σε τόπους εξορίας όπου βρέθηκε παλαιότερα λόγω τηςιδεολογικής του τοποθέτησης. Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου κος Λάμπρος Πυρ-γιώτης, υπό μορφή συνέντευξης, συνδιαλέχθηκε με τον κο Μπρακατσούλα αναζη-τώντας το μυστικό της ευδιαθεσίας και νηφαλιότητας της γενιάς του καθώς και τηδυνατότητα διδαχής τους στους νεότερους (σχετική η άποψη του εκδότη στη 2η σελίδατου παρόντος φύλλου). Ακολούθησε συζήτηση με ερωτήσεις προς τον κο Μπρακα-τσούλα και τοποθετήσεις σε θέματα της πολιτικής ζωής και της καθημερινής ζωήςτου ίδιου.

Παρατίθεται η παρουσίαση της κας Ισαβέλλας Γιδαράκου.

εκείνους που τον ταλαιπώρησαν επιχει-ρώντας να συντρίψουν την προσωπικό-τητα και την αξιοπρέπειά του. Προτιμάνα δώσει χώρο στη, με δεινότητα λογο-τέχνη, απεικόνιση του αφιλόξενου, ανε-μοδαρμένου τοπίου με τους ογκώδειςβράχους και την ανεμική βλάστηση τηςΜακρονήσου, σε μια συμβολική αδελ-φοσύνη με τις ταλαιπωρίες στις οποίεςυπόκειτο. Το «Ορκίζομαι να λησμονώ τιςέχθρες» του Αριστοτέλη στην ΑθηναίωνΠολιτεία ως πρόταγμα στο τρίτο κεφά-λαιο του βιβλίου του με τίτλο «Η ΕθνικήΑντίσταση» αποτελεί ένδειξη των αρχώνμε τις οποίες επέλεξε να πορεύεται στηζωή του. Η δίψα του για μάθηση και εδώαπαράμιλλη. Αυτοδιδάχτηκε στη Μακρό-νησο δυο ξένες γλώσσες, διαβάζονταςατέλειωτες ώρες ακόμη και μέσα στηνύχτα με το νυχτοκάντηλο.

Αλλά ήλθαν και οι καλές για εκείνονμέρες, με ανάδειξη σε δημόσια αξιώματακαι κυβερνητικές θέσεις, υπό την ιδιό-τητα του Νομάρχη Μαγνησίας και Ιωαν-νίνων και του Περιφερειάρχη Νοτίου Αι-γαίου, που ο Βασίλης αντιμετώπισε μεσυναίσθηση της βαθιάς ευθύνης πουπρέπει να έχει ένα πολιτικό πρόσωπο,την ενεργητικότητα που τον χαρακτήριζεπάντα και την προσπάθεια να επιτύχειστο έργο του, στο μέτρο του δυνατού πουκαθόριζε το μέγεθος των προβλημάτωνκαι η ανάπτυξη της καλής συνεργασίαςμε τους τοπικούς φορείς. Στο κεφάλαιοαυτό της πρώτης γνωριμίας του με τηνάσκηση της εξουσίας, αφού με ευαισθη-σία ψυχής πλέκει το εγκώμιο των φυ-σικών τοπίων των περιοχών, περιγρά-φει την πρακτική με την οποία ανέπτυξετη συνεργασία του με τους τοπικούς φο-ρείς και τους υπαλλήλους των σχετικώνυπηρεσιών, δίνοντας έμφαση στην καλ-λιέργεια ανθρώπινων σχέσεων, στο σε-βασμό της αντίθετης άποψης, στην ανα-ζήτηση συναινετικών λύσεων, στην ερ-γατικότητα και στη γρήγορη εφαρμογήτων αποφάσεων που προκρίνονταν.

Δεν γνωρίζω με ποια διαδικασία ήπώς επιλέγουν να ενημερώνονται οι νο-μάρχες και οι περιφερειάρχες για θέμα-τα των περιοχών ευθύνης τους για ταοποία πρέπει στη συνέχεια να προβούνσε παρεμβάσεις επίλυσής τους, αλλάδιαβάζοντας το αντίστοιχο κεφάλαιοδιαπίστωσα ότι ο Βασίλης «όργωσε»στην κυριολεξία τα χωριά και τα λαγκά-δια των Ιωαννίνων, τα χωριά και τα ερ-γοστάσια της Μαγνησίας, όλα τα νησιάτου Νοτίου Αιγαίου, για να έχει ίδια αν-τίληψη και αντικειμενική γνώση τωνπροβλημάτων, αλλά και την ευχέρεια ναπείθει για τις καλές προθέσεις της διοί-κησης. Έτσι είχε την ικανοποίηση νααποκομίζει ευμενείς κριτικές στο τέλοςτης θητείας του. Αναπολώντας, όπωςλέει, τα χρόνια «της γοητείας της προ-σφοράς» μέσα από αυτές τις θέσειςεξουσίας, ειλικρινής και αντικειμενικός,δεν παραλείπει να καταθέσει ότι μπορείνα διέπραξε παραλείψεις ή να πίκρανεανθρώπους, αλλά από αμέλεια ή κακήπληροφόρηση και οπωσδήποτε όχι απόέλλειψη καλής πρόθεσης.

Η δραστηριότητά του ως Γενικού Γραμ-ματέα του Υπουργείου Εργασίας την τε-τραετία 1996-2000 αποτελεί το επόμενοαξίωμά του ως υψηλόβαθμου δημόσιουλειτουργού, μέσα από το οποίο συνέβα-λε στην επιτέλεση σημαντικού έργουκαι στους νομούς της Θεσσαλίας και της

Καρδίτσας ιδιαίτερα. Σηματοδοτεί επίσηςτη λήξη της πολιτικής του δράσης καιτην ενασχόλησή του με τη συγγραφή,ενασχόληση που την άρχισε πολλά χρό-νια πριν, που είχε όμως στο εξής περισ-σότερο διαθέσιμο χρόνο να «χορτάσει»το διάβασμα και το γράψιμο. Ο Βασίληςέχει να επιδείξει από το 1979 (πρώτησυγγραφική έκδοση) έως σήμερα 25 τίτ-λους συγγραφών στο πεδίο της νομικήςεπιστήμης αλλά και της φιλοσοφίας καιάλλων ενδιαφερόντων.

Το βιβλίο του Βασίλη είναι ιστορία

μιας γεμάτης ζωής από αγαθές μνήμεςτης παιδικής ηλικίας στη γενέτειρα, απόσπουδές και επαγγελματικές επιτυχίες,από πολιτική δράση με διακινδυνεύσειςτης ζωής, αλλά και θετικές εναλλαγέςαπό το πέρασμα από υψηλά δημόσια καικυβερνητικά αξιώματα με σημαντικό έρ-γο που αναγνωρίστηκε από τους κατοί-κους των περιοχών όπου υπηρέτησε, απόταξίδια σε πάμπολλα μέρη του κόσμου,από πλούσια συγγραφική δραστηριότητα.Ο ίδιος νιώθει «ολόγιομος», όπως ση-μειώνει στο επίμετρο του βιβλίου.

Το βιβλίο ειναι ένα ευχάριστο ανά-γνωσμα μιας και ο Βασίλης κατέχει τηντέχνη του λόγου να το κάνει ένα σχεδόνλογοτεχνικό κείμενο, που και στις περι-γραφές ακόμη και των εποχών της δια-κινδύνευσης της ζωής του δεν παύει ναανακαλύπτει κανείς τη λυρικότητα τηςγραφής.

Του εύχομαι να είναι πάντα καλά, νααπολαμβάνει τη ζωή με την οικογένειάτου και τη συγγραφή και να είναι χαρού-μενος που έμεινε στη ζωή του ένα κα-λών προθέσεων μεγάλο παιδί.


δραστηριοτητεσ του συλλογου μασ

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση

Ο κος Χρήστος Λιάκος, Ταμίας του Δ.Σ. του Συλλόγου, υποβάλλει την ερώτησή του στον Βασίλη Μπρακατσούλα και δίπλα απ' αυτόν η παρουσιάστρια του βιβλίου κα Ισαβέλλα Γιδαράκου

(Η φωτογράφιση έγινε από την Άλκηστη Πυργιώτη του Λάμπρου


εκεινοι που εφυγαν

του Τριαντάφυλλου Δήμου

Στις 3-11-2016, ημέρα Πέμπτη, απε-βίωσε στην Αθήνα μια αξιοπρεπήςκαι σεβαστή κυρία, η Ευαγγελία

Ζήση, το γένος Δημητρίου Παπαδημητρίου(Κολοφωτιά), καθηγήτρια φιλολογίας, σεηλικία 79 ετών. Ο θάνατός της μας πί-κρανε όλους, συγγενείς και φίλους, μαςγέμισε θλίψη και πόνο. Πράγματι η απώ-λεια ενός ανθρώπου είναι γεγονός λυ-πηρό και τίποτε δεν μπορεί ναπαρηγορήσει κανέναν και ιδιαίτερα ταμέλη που συνδέονται με στενότερη συγ-γενική σχέση, όπως γονείς, παιδιά και σύ-ζυγοι.

Δεν μπορούμε βέβαια να βρούμε λόγιαπαρηγορίας όταν πρόκειται για γυναίκασύζυγο, γυναίκα μάνα, γυναίκα νοικοκυρά,γυναίκα που έδωσε στοργή και μόρφωσηστα παιδιά της και η οποία υπήρξε το κό-σμημα της οικογένειας, αφοσιωμένη ναπροσφέρει τα πάντα.

Μπορούμε όμως να απαλύνουμε τονπόνο τους, όταν το κοινωνικό μας χρέοςκαι αδελφικό μας καθήκον μας καλούν ναπαραστούμε και να συμπαρασταθούμεστους οικείους, τους συγγενείς και τουςφίλους, οι οποίοι έχουν χάσει αγαπητόπρόσωπο και το προπέμπουν από τον πα-ρόντα πρόσκαιρο βίο στην άλλη ζωή, τηνπέραν του τάφου, στην αιώνιο ζωή.

Η θανούσα ήταν παντρεμένη με τον συγ-χωριανό μας καθηγητή φιλολογίας ΘωμάΝ. Ζήση. Απέκτησαν δύο θαυμάσια παιδιά,τον Νικόλαο, πολιτικό μηχανικό και την

Λαμπρινή, καθηγήτρια φιλολογίας. Ευτύ-χησε επίσης να καμαρώσει και 4 εξαίρεταεγγόνια, την Αμαλία, τη Δήμητρα και ταδίδυμα Θωμά και Ευαγγελία.

Γεννήθηκε στο χωριό Κρανιά Καρδίτσαςτο έτος 1937. Μεγάλωσε στον ΠαλαμάΚαρδίτσας όπου υπηρετούσε ο πατέραςτης ως ιερέας. Τα πρώτα γράμματα έμαθεστην πόλη που μεγάλωσε. Αποφοίτησεαπό το Γυμνάσιο Παλαμά το έτος 1955.Ύστερα από εισαγωγικές εξετάσεις πέτυχεστη Φιλοσοφική Σχολή του ΠανεπιστημίουΑθηνών και έλαβε το πτυχίον της το έτος1961.

Υπηρέτησε αρχικά ως προσωρινή κα-θηγήτρια στα Γυμνασιακά παραρτήματαΦουρνά Ευρυτανίας και Υπάτης Φθιώτι-δος. Διορίστηκε ως δόκιμος καθηγήτρια

στο Γυμνάσιο Φαναρίου Καρδίτσης τονΑπρίλιο του 1963 και από τότε υπηρέτησεστα εξής σχολεία: Λύκειο Φαναρίου Καρ-δίτσας, Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων Καρδίτσας,Γυμνάσιο Καλαμακίου Αττικής και ΓυμνάσιοΧολαργού.

Εκπαιδευτικό Έργο–Κοινωνική προ-σφορά: Κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτι-κής της σταδιοδρομίας, εκτός από τα δι-δακτικά της καθήκοντα και τη γενικότερηδράση της που καλύπτει όλους τους τομείςτης σχολικής ζωής (ομιλίες, γιορτές, εκ-δρομές, συμμετοχή σε επιτροπές εξετά-σεων κ.λπ.), πραγματοποίησε κατά καιρούςπρος το κοινό των κωμοπόλεων που υπη-ρέτησε ομιλίες και διαλέξεις κοινωνικούκαι επιστημονικού χαρακτήρα και δημο-σίευσε στον τοπικό τύπο της Καρδίτσαςάρθρα αντίστοιχου περιεχομένου. ΣτηΦουρνά Ευρυτανίας ασχολήθηκε για πολύχρονικό διάστημα με την οργάνωση της«Σεραφειμείου Βιβλιοθήκης» και έλαβεενεργό μέρος στα μαθητικά συσσίτια, τασυντηρούμενα από το «Σύλλογο τωναπανταχού Φουρνιωτών». Πρωτοστάτησεκατά καιρούς στην παρουσίαση θεατρικώνέργων κοινωνικού περιεχομένου από μα-θητές σχολείων που υπηρέτησε. Επίσηςκατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τηςοργάνωσε σειρά μαθημάτων και συζητή-σεων με κυρίες, δεσποινίδες και μαθή-τριες των τελευταίων τάξεων πάνω σε θέ-ματα που αφορούσαν την ηλικία τους ήτον επαγγελματικό τους προσανατολισμό.Επίσης πραγματοποίησε διάλεξη στηνΠνευματική Εστία Χολαργού με θέμα «Η

επίδραση του παραδείγματος στην αγωγήτων νέων».

Άσκηση διευθυντικών καθηκόντων:Διατέλεσε Υποδιευθύντρια του 1ου Γυμνα-σίου Χολαργού για αρκετό χρονικό διά-στημα. Μετά την προαγωγή της στο βαθμότου Γυμνασιάρχη το 1983 τοποθετήθηκεκαι υπηρέτησε επί διετία στο ΓυμνάσιοΑγναντερού Καρδίτσας, απ' όπου μετατέ-θηκε στο 12ο Γυμνάσιο Πειραιώς όπουκαι υπηρέτησε κατά το έτος 1985-1986.Στη συνέχεια άσκησε επί 4 ακόμη σχολικάέτη διευθυντικά καθήκοντα στο ΓυμνάσιοΑρτέμιδας και στο 4ο Γυμνάσιο Χολαργούμέχρι το σχολικό έτος 1989-1990. Συν-ταξιοδοτήθηκε από το Λύκειο Γλυκών Νε-ρών Αττικής το 1994 ως Λυκειάρχης.

Διακρίθηκε για την σεμνότητά της, τηνευγένεια και την μετριοφροσύνη της.

Η νεκρώσιμη ακολουθία της κεκοιμη-μένης τελέστηκε στις 5-11-2016, ημέραΣάββατο, στον Ιερό Ναό του Προφήτη Ηλίατου χωριού μας, τα Κανάλια, όπου έγινεκαι η ταφή της.

Ας είναι μακαρία η οδός προς την αι-ωνιότητα. Ο Δικαιοκρίτης και Πολυέσπλα-χνος Θεός ας την πάρει μαζί του στα ου-ράνια σκηνώματα για να απολαύει εκεί μεπληρότητα τα πλούσια και αιώνια αγαθάτου «εν κόλποις Αβραάμ». Στο τελευταίοτης ταξίδι την συνόδευσε πολύς κόσμος.Καφές και παρηγορητικό γεύμα δόθηκανστην παρακείμενη αίθουσα τελετών τουΙερού Ναού Προφήτη Ηλία.

Αιωνία η μνήμη της


Σεμνός και ταπεινός άνθρωπος, υπο-δειγματικός χαρακτήρας με όνειραγια τη ζωή. Γεννήθηκε στο χωριό

μας τα Κανάλια στις 17-11-1927. Η πορείατης ζωής του υπήρξε υποδειγματική. Δια-κρινόταν για την πραότητα του χαρακτήρατου και την ευγένεια. Η πατρική του οικο-γένεια, εύπορη, ασχολείτο με την καπνο-καλλιέργεια. Αποτελείτο από τους γονείςτου Κων/νο και Ευανθία, τα αδέλφια τουΑγαθοκλή, Ευαγγελία και Αλέξανδρο. ΟΔημήτριος, επειδή διακρινόταν για την επι-μέλεια και φιλομάθεια, η οικογένειά τουείχε την επιθυμία να τον σπουδάσει, ναγίνει επιστήμων.

Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Φαναρίουτο έτος 1947. Ήταν συμμαθητής με τον συγ-χωριανό μας Δικηγόρο και Συγγραφέα Βα-σίλη Μπρακατσούλα, ο οποίος σε άρθροτου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδαΠρωϊνός Τύπος της Καρδίτσας στις 14-8-2012 με τον τίτλο «Η παρέα μας στο Γυ-μνάσιο», αφηγείται τα παρακάτω: ο Δημή-τριος Τσιώκος υπήρξε περίπτωση ταλαν-τούχου αλλά και άτυχου συνανθρώπου.Ήταν άνθρωπος σεμνός, μεθοδικός, είχεφιλολογικές και λογοτεχνικές γνώσειςαπό την πρώιμη ηλικία. Καλός συζητητής,νηφάλιος και δίχως να οργίζεται. Δεν τουέλειπε ποτέ και το χιούμορ. Έγραφε με τοχέρι εφημερίδες μαθητικές, καλλιγραφικά,με εμφάνιση και θεματολόγιο άψογο. Τηδιάβαζαν ακόμη και οι μεγάλοι σε ηλικία.Υπήρξε όμως άτυχος που δεν μπόρεσε νασπουδάσει. Πρόβλημα υγείας τον ανάγκασε

να φύγει από την Αθήνα το έτος 1948 γιατο χωριό. Μετά την αποθεραπεία του ερ-γάστηκε στην Αθήνα σε εταιρεία ως λογι-στής μέχρι το έτος 1969. Παντρεύτηκε ελ-ληνίδα καταγόμενη από τη Λήμνο, της οποί-ας ο αδελφός είχε εγκατασταθεί ως πολι-τικός μηχανικός στην Αμερική και ασχο-λείτο με οικοδομικές επιχειρήσεις. Αργό-τερα ο Δημήτριος, αφού δέχτηκε πρόσκλη-

ση, μετανάστευσε στην Αμερική και ηγή-θηκε του οικονομικού τμήματος των επι-χειρήσεων του κουνιάδου του. Απεβίωσεστις 20-4-2005 σε ηλικία 78 ετών. Αισθα-νόταν πολύ υπερήφανος διότι μαζί με τηνεξαίρετη σύζυγό του Σοφία απέκτησαν δύοθαυμάσιους γιους, τον Κων/νο, ο οποίοςακολούθησε τη Νομική Επιστήμη και ασκείτο επάγγελμα του δικηγόρου και τον Βα-σίλειο, ο οποίος σπούδασε και έγινε κα-θηγητής Σκηνοθεσίας. Τον απασχολούσεόμως η σκέψη της νοσταλγίας, αναπολών-τας πάντα το όμορφο χωριό μας, τα Κανά-λια όπου γεννήθηκε και αντίκρισε τις πρώ-τες ηλιαχτίδες που προβάλλουν από τονορίζοντα της ανατολής. Η σκέψη του πάνταμε πόνο ψυχής περιστρεφόταν στα παιδικάτου χρόνια και τώρα που βρισκόταν μακριάνοσταλγούσε την εποχή εκείνη.

Στα υπ' αριθμ. 12, 14, 15, 16, 25, 26φύλλα της εφημερίδος ΤΑ ΚΑΝΑΛΙΑ δη-μοσιεύθηκε η εργασία του ΔημητρίουΤσιώκου με τον τίτλο «Χωριό μου όμορ-φο». Με συγκίνηση θυμάται την απλή κιόμορφη εκείνη ζωή του χωριού και μας

αφηγείται: Εκείνα τα χρόνια για το χωριόμας ήταν δύσκολα και ασταμάτητος ο αγώ-νας για την επιβίωση. Ο ιδρώτας πότιζε ταπολύ δουλεμένα κορμιά και η σκληρή κα-θημερινή προσπάθεια, αγκαλιασμένη μετην αγωνία για το αύριο καθρεφτιζόταν στασκελετωμένα πρόσωπα. Η εργατικότητατων κατοίκων και ο καπνός στάθηκαν βα-σικοί συντελεστές που πάνω τους στηρίχ-θηκε το βάρος της επιβίωσης των κατοί-κων.

Ο αγαπητός συγχωριανός μας ΔημήτριοςΤσιώκος έβλεπε ευοίωνο το μέλλον γιατην πρόοδο του χωριού μας, πλην όμως ηακμάζουσα εκείνη εποχή είναι παρελθόνκαι το χωριό μας σήμερα δοκιμάζεται σεμια άλλη παρακμάζουσα εποχή.

Ο Δημήτριος Τσιώκος, ο οποίος με πολύαγάπη, πόνο και νοσταλγικότητα αφιέρωσετην εργασία του αυτή στο χωριό μας τα Κα-νάλια, θα αποτελεί παρακαταθήκη για τιςεπερχόμενες γενεές. Ο ίδιος ο συγγραφέ-ας, ο οποίος πραγματοποίησε το μεγάλοάλμα από το μικρό χωριό μας στη μεγάληΑμερική, θα μνημονεύεται εσαεί.

Αιωνία του η μνήμη

Η εργασία του Δημητρίου Τσιώκου ανα-δημοσιεύεται στο παρόν φύλλο τηςεφημερίδας, κατά παράκληση του κουΤριαντάφυλλου Δήμου, ως ένας φόροςτιμής στον αγωνιζόμενο Καναλιώτητων παλαιότερων εποχών, του σήμερα,αλλά και στον ίδιο το συγγραφέα της.

Η Επιτροπή της Εφημερίδας

Αφιέρωμα μνήμης στο συγχωριανό μας

Τσιώκο Δημήτριο του Κων/νου

Αποχαιρετισμός στην καθηγήτρια φιλολογίας Ευαγγελία Ζήση,το γένος Δημητρίου Παπαδημητρίου (Κολοφωτιά), κατοίκου Αθηνών


κοινωνικα


Στις 7 Οκτωβρίου, ημέρα Παρασκευή,του έτους 2016 έφυγε από την πρό-σκαιρη ζωή ο συγχωριανός μας Γε-

ώργιος Χριστοδούλου, δάσκαλος, σε ηλικία86 ετών. Γεννήθηκε το έτος 1930 στο χωριόμας Τα Κανάλια. Οι γονείς του ήταν αγρότεςκαι ασχολούνταν με την καλλιέργεια κα-πνού. Η κηδεία του εκλιπόντος έγινε στις 9-10-2016, ημέρα Κυριακή, στη Λάρισα όπουδιέμενε οικογενειακώς, στον Ιερό Ναό τουΑγίου Αχιλλείου, η δε ταφή του στα κοιμη-τήρια Αναστάσεως Κυρίου Λαρίσης. Την νε-κρώσιμη ακολουθία παρακολούθησε πάραπολύς κόσμος και ιδιαίτερα Καναλιώτες.Τον επικήδειο εκφώνησε ο υπογράφων τονπαρόντα αποχαιρετισμό Δήμου Τριαντάφυλ-λος, με τα παρακάτω λόγια:

Αλησμόνητε φίλτατε Γιώργο,είναι μεγάληη θλίψη και ο πόνος που μας προκάλεσε οαιφνίδιος θάνατός σου. Είναι πράγματι πολύθλιβερό γεγονός η απώλεια ενός συγγενούςκαι φιλικού προσώπου.

Μας συγκλόνισες, μας ράγισες τις καρ-διές μας.

Αποχωρίζομαι ύστερα από τόσα πολλάχρόνια φιλίας τον άνθρωπο που υπήρξε οσυνδετικός κρίκος αμοιβαίας εκτίμησης καιαγάπης. Μου είναι αδύνατον να το πιστέψω.Νιώθω τη μορφή σου να με προσμένει καρ-τερικά κάθε καλοκαίρι κάτω από τον μεγάλοσκιερό πλάτανο της όμορφης πλατείας του

χωριού μας. Αξέχαστο θα μείνει το φετεινόκαλοκαίρι, με την υποδειγματική μας παρέα,το χιούμορ, τις μικρές ιστορίες συγχωρια-νών μας. Περάσαμε πολύ ωραία. Το πε-πρωμένον όμως φυγείν αδύνατον. Άλλαιαι βουλαί ανθρώπων, άλλα δε Θεός κε-λεύει. Φίλτατε Γιώργο, είναι μεγάλη η απώ-λεια αλλά και το κενό που αφήνεις σε όλουςκαι ειδικότερα στην οικογένεια σου.

Αποφοίτησες από το Γυμνάσιο Φαναρίου,έδωσες εξετάσεις και πέτυχες στην Παιδα-γωγική Ακαδημία Λαρίσης. Τελειώνονταςτις σπουδές σου διορίστηκες δάσκαλος σεχωριό των Γρεβενών. Με την πάροδο λίγωνετών τοποθετήθηκες στο χωριό μας, όπουσυνυπηρέτησες με τη σύζυγό σου και μάλι-στα με το βαθμό του Διευθυντή. Μετατέθη-

κες αργότερα στη Λάρισα, απ’ όπου και συν-ταξιοδοτήθηκες.

Στο χωριό μας αγαπήθηκες ιδιαίτερα απότους μικρούς μαθητές σου στους οποίουςδίδαξες αγωγή και αγάπη προς τους συναν-θρώπους. Αγάπησες με πάθος το σχολείο.Υπήρξες ο δάσκαλος που είχες αγωνία γιατους μικρούς μαθητές, καταβάλλοντας κάθεδυνατή προσπάθεια να τους προετοιμάσεις,ιδιαίτερα όταν επρόκειτο να εισαχθούν στοΓυμνάσιο. Τότε πίστευες ότι πέτυχες την απο-στολή σου.

Ήσουνα άνθρωπος αισιόδοξος, σε διέ-κρινε το θάρρος και αντιμετώπιζες τα θέ-ματα με ψυχραιμία.

Φίλτατε Γιώργο, στο διάβα της ζωής σουχάραξες μία καλή πορεία, καταξιωμένοςεπιτέλεσες το καθήκον σου στο ακέραιονπρος την κοινωνίαν, δημιούργησες με τηνεξαίρετο σύζυγό σας κα. Αγορή μια θαυμά-

σια οικογένεια, αποκτήσατε δύο λαμπρά παι-διά τον Βάϊο, πολιτικό μηχανικό και τηνΕυανθία. Ευτύχησες να καμαρώσεις τα εγ-γόνια σου επιστήμονες και με καλή σταδιο-δρομία. Σήμερα είμαστε κοντά σου, συγγε-νείς, φίλοι και γνωστοί, να σε αποχαιρετί-σουμε και να σου πούμε το στερνό αντίο.Εκεί που θα πας στον κόσμο των αγγέλωνκαι θα συναντήσεις τους αείμνηστους φί-λους μας Απόστολο Λάσδα, Ιωάννη Παπα-νικολάου και Θεοδόσιο Μόσιαλο να τουςδώσεις πολλούς χαιρετισμούς.

Αντίο φίλτατε Γιώργο. Φεύγεις αθόρυβακαι πετάς στους ουρανούς. Η ψυχή σου θαεξακολουθεί να ζει μαζί με τις ψυχές τωνδικαίων και όλων των εκλεκτών του δι-καιοκρίτη Θεού.

Καλό Ταξίδι, καλό Παράδεισο. Το χώμαπου θα σε σκεπάσει να είναι ελαφρύ.

Αιωνία σου η μνήμη

Κοινωνικά νέα

Αποχαιρετισμός στο φίλο δάσκαλο Γεώργιο Χριστοδούλου

Στη μνήμη της Ευαγγελίας Θ. Ζήση δύο ποιήματα της Αικατερίνης Αγγέλη, φιλολόγου

Θανατοι7–10–2016: πέθανε στη Λάρισα όπου διέμενε ο δάσκαλος Γεώργιος Χριστοδούλου, ετών 86. 19-10-2016: πέθανε ο Περικλής Πιτσάβας. 31-10-2016: πέθανε η Όλγα, σύζυγος Αποστό-λου, Σδρόλια. 3-11-2016: πέθανε η Ευαγγελία,σύζυγος Θωμά, Ζήση. 24-11-2016: πέθανε η Μυρσίνη Αρκομάνη του Λάμπρου. 30-11-2016: πέθανε η Αντιγόνη, σύζυγος Βασιλείου, Θέου. 7-12-2016: πέθανε ο Νικόλαος Κολοβός. 26-12-2016: πέθανε και κηδεύτηκε στην Θεσσαλονίκη η Αγγελική, σύζυγος Ευαγ-γέλου, Κωσταβάρα. 31-12-2016: πέθανε ο Νικόλαος Αναστασόπου-λος. 18-01-2017: πέθανε στην Αθήνα πλήρεις ημε-ρών η Ευτυχία Κωτούλα -Γκιργκίζα του Αγαθο-κλή και κηδεύτηκε στις 20-1 στον ‘Αγιο Νικό-λαο Καρδίτσας.

16-9-2016: πέθανε ο Λάμπρος Αναστασίου(Καραούλης), ετών 96, αφού αισίως έκλει-σε τον κύκλο της ζωής του. Η κηδεία τουως επίσης και η ταφή του έγιναν στα Τρί-καλα, όπου και διέμεινε για πολλά χρόνια.Άφησε πίσω του τη γυναίκα του, τα δύοπαιδιά του, τον γαμπρό του, τον εγγονό του,εν ζωή αδερφούς τους Διονύση και Κώ-τσιο, και πολλές αναμνήσεις και διηγήσειςγια τον βομβαρδισμό στα Κανάλια. Ας είναιελαφρύ το χώμα που τον σκέπασε.

17-10-2016: κηδεύτηκε στον Βόλο ο Παύ-λος Χατζής, σύζυγος της ΚαναλιώτισσαςΑρετής Ρίζου. Στη νεκρώσιμη ακολουθίαέψαλλε και προέστη ο πρωτοσύγγελος τηςΙεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος και Αλ-μυρού π. Μάξιμος Παπαϊωάννου, που κα-τάγεται από τα Κανάλια. Πολλοί Καναλιώ-τες παρέστησαν στην εκκλησία και συνό-δευσαν τον αείμνηστο Παύλο στην τελευ-ταία του κατοικία. Ο Σύλλογος Καναλιω-τών Βόλου εκφράζει τα θερμά συλλυπη-τήρια στην οικογένειά του και σε όλουςτους συγγενείς του.

Συλλυπούμαστε βαθειά τις οικογένειές τους.

του Θωμά Ν. ΖήσηΦιλολόγου-Συγγραφέα

Νεοσύνθετον επιμνημόσυνον κοντάκιονεις την Υπεραγίαν Θεοτόκον , την ΕυαγγελίστριανΥπέρ αναπαύσεως της ψυχής της κεκοιμημένης δούλης του Θεού Ευαγγελίας (+3.11.2016)

Ήχος πλ. δ ́Τη ΥπερμάχωΥπεραγία και σεμνή Ευαγγελίστρια,Χριστόν Σωτήρα, τον Υιόν σου, καθικέτευεαναπαύσαι την σην δούλην Ευαγγελίαν.Εν βιότω και γαρ αύτη ηγωνίσατοεν προστάγματι Υιού σου του πορεύεσθαι.Τούτον ίλεων εκδυσώπει γενήσεσθαι.

Νεοσύνθετον κοντάκιον

ΕπιτυχιΕς

Ο Ηλίας Ζέκιος του Χρι-στόδουλου (Χρίστου) απο-φοίτησε από το Τμήμα Σχε-διασμού και ΤεχνολογίαςΞύλου και Επίπλου του ΤΕΙΘεσσαλίας λαμβάνοντας τοπτυχίο του στις 12-12-2016με ειδικότητα σχεδιαστή καιτεχνολόγου ξύλου και επί-πλου.

Καλή σταδιοδρομία Ηλία!

Όπως μας πληροφόρησεο δάσκαλος Αντώνης Λάσ-δας, την Κυριακή 18 Δεκεμ-βρίου 2016 τελέστηκε στονΙερό Μητροπολιτικό ΝαόΑγίων Κωνσταντίνου καιΕλένης Καρδίτσας μνημόσυ-νο για τους αποβιώσαντεςδασκάλους και νηπιαγωγούςτου νομού, μεταξύ, δε, αυ-τών και για τους αποβιώ-σαντες δασκάλους του χω-ριού μας:

Γεωργούλα ΑναστάσιοΓιαννακό ΛάμπροΘέο ΚωνσταντίνοΚαρακώστα ΔημήτριοΚατέρη ΣπυρίδωναΚυρίτση ΑρχοντήΚυρίτση ΘωμάΠαπαγεωργίου ΚωνσταντίνοΠαπανικολάου ΔημήτριοΠαπανικολάου ΙωάννηΠάσχο ΓεώργιοΠέτρου ΤιμολέονταΣπανού ΑγαθήΣωτήρη ΣωτήριοΤσιανάκα ΒικτωρίαΧαλάτση ΞενοφώνταΧριστοδούλου ΓεώργιοΨαλτοπούλου Καλλιόπη

Εν ριπήΚυλάει στο δρόμο της κάθε ζωήτην ιστορία γράφονταςόπως το ρόδι που είδα το πρωίολοστρόγγυλο ίδιο γησαν ήλιος ολόφλογο.Στη ροδιά του πάνω λησμονημένοστο χειμώνα του έμπαινεμαζί του και της γλάστρας μουαγκαλιά μου χρυσάνθεμοολανθισμένο-Ωραία που είμαι εδώ στο προσήλιοτραγουδούσε το ρόδικαι τους χυμούς μου βαθιάαιμάτινα κοκκινίζωδε θέλω ποτέ μου να φύγω !...Κάπου στο δειλινότα χρυσάνθεμα ανθοδέσμη δεμέναέλεγαν χρωματιστά «Σ’αγαπώ»γιορτινά σταλμένα.Και λίγο πριν το χειμώναμια δύναμη βροχήςτο ρόδι ώριμο στο βάρος τουτριαντάφυλλο άλικο άνοιξε καταγής.-Ματωμένο αυλάκι στην ιστορία της ζωής.Ποια γιορτή τα χρυσάνθεμα κόβει;

3/11/16

Η αυλή μικρή(Εμπνευσμένο από το συγγραφικό έργο του Θωμά Ν. Ζήση )

Στο μπαλκονάκι μας κοινήαπόμεινε έρημη και βουβή.Σφαλισμένα παράθυρα μετρημένα μάτια ξεθωριασμένα πια τι κι αν η θέα παραδεισένιαδε βλέπουν καθαρά...Αλλά ο αέρας ανάλαφροςσε αρμονία πάλλεται μυστικήμορμυρίζει γλυκύτατη αύρασε αναμνήσεις χορότο ίσο ήδιστον συντροφεύγει πηγή!

Με τη χαραυγήσκαλοπάτια σου ανεβαίνωστα επίπεδα δύναμηςμεθώ και σωπαίνω

κλίμακα που πάει στον ουρανόκυπαρισσιού κορυφήτρούλου σταυρός εξωκλησιού

Και η ψυχήκι αν βασίλεψαν πια τούτα τα μάτιαμορμυρίζει μαζί της η αύρακαι συνεχίζεται χορός διαπρυσίωςτο ίσο ήδιστον κρατάειτων Αγίων ο Υμνωδός.

12/12/16


αρθρογραφια

του Μήτσιου Κ. ΤσιώκουΝέα Υόρκη

Τ ην εποχή τη δική μας τη χαρακτηρίζειη ευκολία, η άνεση και η ταχύτητα. Μετην προϋπόθεση ότι μπορείς ανώ-δυνα ν' αποχτήσεις ότι με απλοχεριά

προσφέρει ο πολιτισμός, η ζωή έγινε πια ξε-κούραστη, πιο εύκολη αλλά και πιο ακριβή.

Οι καινοτομίες κι οι πρακτικές της εφαρμο-γές κάλυψαν όλους τους τομείς της ζωής κιέδωσαν απάντηση στα περισσότερα προβλή-ματα που απασχολούσαν τους ανθρώπους πριναπό τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο. Όμως μπο-ρεί κανείς αβίαστα να πει πως, πέρα από τονχρήσιμο και πρακτικά ωφέλιμο σκοπό τους,δημιούργησαν και μια τάση … «παχυδερμι-σμού» κι ίσως οκνηρίας.

Ακόμα ο πολιτισμός, παρόλο που με τις ανέ-σεις του έκανε πιο ξεκούραστη τη ζωή μας κιανέβασε ποιοτικά αυτό που λέμε «βιοτικό επί-πεδο», τραυμάτισε ανεπανόρθωτα τη ζωή τουχωριού και της στέρησε την απλότητα και τηχάρη που τη χαρακτήριζαν ως λίγα χρόνια πριν.Τη φόρτωσε με επιτήδευση και άγχος και πάεινα την εξομοιώσει με τη ζωή της πόλης και τατρωτά της.

Την απλή, ήρεμη και όμορφη εκείνη ζωήτου χωριού θυμόμαστε με συγκίνηση. Εκείνατα χρόνια (ακόμα και της περιόδου της ακμής)μόνο στην Αθήνα «δέναν τα σκυλιά με τα λου-κάνικα», όπως επιμένει να λέει ένα ρομαντικότραγούδι, για το χωριό μας ήταν δύσκολα χρό-νια κι ασταμάτητος ο αγώνας για την επιβίωση.Ο ιδρώτας πότιζε τα πολυδουλεμένα κορμιάκι η σκληρή καθημερινή προσπάθεια, αγκα-λιασμένη με την αγωνία για το αύριο, καθρε-φτιζόταν στα σκελετωμένα πρόσωπα.

Σ' αυτά τα ίδια πρόσωπα, κάποτε, πήρε τηθέση της κι έλαμψε η χαρά. ́ Αρχισαν ν' ανθί-ζουν οι ελπίδες, οι οραματισμοί να παίρνουν«σάρκα και οστά» και οι ενδόμυχες επιθυμίεςόλων για αλλαγή στο καλύτερο να βρίσκουντο δρόμο της πραγματοποίησης. Η επιμονή γιατην αλλαγή, η ασταμάτητη σκληρή επίμονη ερ-γασία όλης της οικογένειας και η αιματηρή οι-κονομία δημιούργησαν τα περιθώρια για μιακάποια αποταμίευση κι άνοιξαν το δρόμο τηςεπιτυχίας. Έτσι το «σήμερα» ήρθε καλύτεροαπό το «χθες».

Μια ατέλειωτη φάλαγγα από νέους ξεκίνησεαπό το χωριό για να …καταχτήσει τη ζωή!! Οισχετικοί πίνακες στο βιβλίο «Κανάλια Καρδί-τσης», (συλλογική έκδοση του ΚαναλιώτικουΣυλλόγου Βόλου 1976), δείχνουν την έκτασηκαι το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας που άρ-χισε πολύ παλιά και συνεχίζεται ως τις μέρεςμας με επιτυχία. Μια αναπροσαρμογή των πι-νάκων σ' επαγγελματική βάση, θα δείξει πιοπλήρη την εικόνα και θα υπογραμμίσει έντονεςΚαναλιώτικες παρουσίες στο δένδρο της κοι-νωνικής ιεραρχίας και δραστηριότητας.

Δεν πρέπει να το κρύψουμε: Πρόκειται γιαένα θαυμάσιο επίτευγμα, άξιο για προσοχή καιμίμηση. Ό,τι έγινε, το ξαναλέμε, με επίμονηαπόφαση και σκληρή και επίπονη εργασία όληςτης οικογένειας, με θυσίες και στερήσεις κάτωαπό συνθήκες απόλυτης λιτότητας, αγγίζει ταόρια του θαύματος! Δεν μένει παρά να ευχη-θούμε και να ελπίσουμε πως δεν είναι απλάτολμηροί μα έχουν κάποια βάση οι υπολογισμοίκαι οι προβλέψεις του θεολόγου καθηγητή κ.Γιάννη Κολοβού, πως «η παραγωγή»! επιστη-μόνων από τα Κανάλια (με βάση πάντα την ανα-λογία του πληθυσμού και τη χρονική διάρκεια)διεκδικεί τα πρωτεία σ' έκταση πολύ πιο με-γάλη κι από ολόκληρο το θεσσαλικό χώρο.

Η εργατικότητα των κατοίκων κι ο καπνόςστάθηκαν οι βασικοί συντελεστές που πάνωτους στηρίχτηκε το βάρος της επιτυχίας. Η ερ-

γατικότητα των κατοίκων, «… τότε είχε υπερβείτα όρια του δυνατού» γράφει στο βιβλίο ο κ.Αστέρης Κατέρης κι αλλού: «Ο καπνός συνε-τέλεσεν εις την ανύψωσιν του βιοτικού επι-πέδου των κατοίκων…» και «… συνέβαλανεις την αλματώδη ανύψωσιν της μικράς οικο-νομίας των». Ο καπνός όμως, σαν καλλιέργεια,είναι μια πολύ δύσκολη και κουραστική δου-λειά. Καλύπτει ή, για την ακρίβεια, κάλυπτετότε σχεδόν όλο το χρόνο η καλλιέργεια, συγ-κομιδή και στοιχειώδης επεξεργασία του πρινφτάσει στο εμπόριο. «Μακραίν(ει) κι)αι) τα χέ-ρια», λέγανε σαρκαστικά οι Καναλιώτες, υπο-νοώντας την εξουθενωτική κούραση πουέφερνε το αδιάκοπο νεροκουβάλημα με τουςγεμάτους γκαζοτενεκέδες στο καπνοφύτεμα.

Δείγμα από τη γεύση του (του καπνοφυτέ-ματος) δίνει το παρακάτω περιστατικό:

«Ξενοχωρίτης μεροκαματιάρης συμφώνη-σε να εργαστεί στο καπνοφύτεμα. Αμάθητοςκαθώς ήταν και υποχρεωμένος όλη την ώρανα σκύβει (διπλωμένος κυριολεκτικά στα δύο,«μι)ε) τούν(ον) κώλου)ο), τουν(ον) ανήφορο»)ενώ τα γουρουνοτσαρουχοφορεμένα πόδιατου «παλαμοδέρναν» στις «αμάζες» κουρά-στηκε γρήγορα. Η μέση του άρχισε να πονάειανυπόφορα. Για ν' ανακουφιστεί και ν' ανασάνειλίγο (από το πολύ σκύψιμο το αίμα του μαζεύ-τηκε στο κεφάλι), σηκώθηκε όρθιος και βλέ-ποντας πάνω στα βουνά ρώτησε:

–Έϊ, ποιό είνι(αι) (ε)κείνου(ο) του)ο) χου(ω)ριόι(ε)κεί πάν(ω);»,

–Τού(ο) Μπλάσδ(ο), του απαντήσανε.Κέρδισε έτσι λίγο χρόνο και ξανάσκυψε στη

δουλειά του. Ύστερ' από λίγο πάλι τα ίδια καιτα ίδια κι όσο περνούσε η ώρα και κουραζότανπιο πολύ τόσο και σταματούσε πιο συχνά καιξαναρωτούσε. Έμαθε έτσι (τα ήξερε όλα μαυποκρινόταν από ανάγκη για να κερδίζει χρόνο)την Πορτίτσα, το Μεσηνικόλα, το Βουνέσι, τοΜοναστήρι της Κορώνας, το Τσαρδάκι, τις βου-νοκορφές: Βουλγάρα, Νιάλα, Γκαβέλ και άλλα,μα εξάντλησε και την υπομονή του νοικοκύρηπου αναγκάστηκε να του πει:

–Άκου πατριώτ(η), σί(ε) πληρώνου(ω) γιανα κάν(ει)ς τη δ(ου)λειάμ(μου) κι όχ(ι) για νασι(ε) μάθου(ω) τη γεωγραφία των Αγράφων.

Μα είναι και μεγάλη και πολύπλευρη καιανεξάντλητη η ιστορία του καπνού. Είναι μπο-ρούμε να πούμε, από ένα σημείο κι ύστερα,

αυτή η ιστορία του χωριού. Το οδήγησε σε κα-λύτερες μέρες και σε μια από κάθε άποψηαξιοζήλευτη θέση. Δημιούργησε το «θαύμα»,αν θέλετε, μα σκόρπισε και πολλή οδύνη καισπαραγμό. Το καλούπιασμα (χωρική επεξερ-γασία τό ’λεγαν οι διαβασμένοι) σε συνδυασμόμε το χαμηλό βιοτικό επίπεδο και τη φτωχήδιατροφή, «έκλεισε» πολλά σπίτια που τ' αφά-νησαν κυριολεκτικά, η φυματίωση και οι πυ-ρετοί. Και τα δύο νεκροταφεία του χωριού κιιδιαίτερα το «Παληοχώραφο» που η (ο)Γιάνν(ης) του Ντίνου (Γιάννης Πάσχος), με τηβαθυστόχαστη και εύθυμη διάθεσή του, χαρα-κτήρισε σαν «άνευ τάξεων κοινωνία» γνώρι-σαν για χρόνια το αδιαχώρητο. Μεταπολεμικά,κι ύστερα φυσικά από το σταμάτημα του κα-λουπιάσματος, το «Παληοχώραφο» έπεσεστην αρπαξία, σχεδόν ερήμωσε σε τέτοιο μά-λιστα σημείο που η Αθηνά συζ. Κ. Γιαννακού(το γένος Χρ. Γεωργούλα) περνώντας καλο-καιρινή περίοδο απ' εκεί και βλέποντας τα λι-γοστά μνήματα είπε με τη γνωστή της αθυρο-στομία:

–Αχ πι(αι)δάκια μ)ου), (η (ο) κώλου(ο)ς μαςβγάν(ει) φου(ω)τιά απ(ό) του(ο) που(ο)λύ του(ο)ζόρ(ι). Δεν αδειάζου(ο)μι(ε) ούτι(ε) να πεθάνου-μι(ε).

Για τον απληροφόρητο αναγνώστη που δενέχει προσωπική εμπειρία από τη ζωή του χω-ριού στην πριν από τον πόλεμο περίοδο, εύλογαθα γεννηθεί η απορία:

–Γράφετε από τη μια για καλή ζωή, για επι-τυχία που άγγιξε τα όρια του θαύματος, κι απότην άλλη για δυστυχία, βάσανα και φτώχεια.Δεν είναι αυτό μια αντίφαση;

Νομίζω πως δεν είναι κι εξηγούμαι γιατί: Ηπερίοδος του μεσοπολέμου (1922-1939), ηπερίοδος της ακμής όπως τη λένε άλλοι, ήτανκαλή για τη ζωή και την οικονομία του χωριούαν την κρίνουμε με τα μέτρα εκείνης της εποχής.Μετά τον πόλεμο, στον καιρό μας, οι τεχνολο-γικές εξελίξεις έφεραν τόσες και τέτοιες ανα-στατώσεις ώστε οι άλλοτε θεωρούμενη «κα-λή» και «άνετη» ζωή, να μην είναι σήμερα ούτεμια απλά υποφερτή και παραδεκτή κατάσταση.

Ας μη γίνεται λόγος για οικονομική ευεξία.Δεν υπήρξε ποτέ. Η ζωή κυλούσε πάντα μέσασε φτώχεια και η διάκριση που μπορούσαμενα κάνουμε ήταν: περισσότερο ή λιγότερο φτω-χός. Η πρόοδος και η αλλαγή που συντελέ-

στηκαν, στην πλειονότητα των περιπτώσεωνήρθαν σαν αποτέλεσμα μακρόχρονης υπομο-νής, επιμονής για το καλύτερο, μόχθων, στε-ρήσεων και γενικά μιας ζωής που ποιοτικάεξαντλούσε τα έσχατα όρια της λιτότητας. Κάτωαπό τέτοιες συνθήκες και από μια παρόμοιακατάσταση έγινε η …αποταμίευση. Κόμποι χο-λής και ιδρώτα το αποταμίευμα και ένας σκο-πός που τα συγχωρούσε όλα: Έξοδος από τοαδιέξοδο. Αλλαγή της ζωής στο καλύτερο. Γιαένα ή δυο μέλη της οικογένειας στην αρχή, γιαπερισσότερα αργότερα.

Στις λίγες άλλωστε περιπτώσεις οικογε-νειών που οικονομικά ξεχώριζαν από το σύ-νολο, η αλλαγή ήταν ολοκληρωτική: Σταδιο-δρομία των αγοριών με σπουδές ανωτάτουεπιπέδου, αποκατάσταση των κοριτσιών στιςπολιτείες και, σε τελευταίο στάδιο, εγκατάστα-ση όλης της οικογένειας στην πόλη. Κάτι πουτότε ήταν «η ιδεωδέστερη» λύση αλλά καιάπιαστα όνειρα για τους πολλούς.

Αυτό ήταν η εξαίρεση. Ο κανόνας σκόπευεστο σπούδαγμα τουλάχιστον ενός αγοριού καιστην κατά το δυνατό καλή αποκατάσταση τωνκοριτσιών. Το σκοινί ήταν παρατεντωμένο, κα-τά τη λαϊκή έκφραση. Η ζώνη δεν έσφιγγε άλ-λο. Η «εκ των ενόντων» ικανοποίηση τωναναγκών για ντύσιμο και διατροφή είχε γίνειτότε αυτοσκοπός. Δούλευε ασταμάτητα όλο τοχειμώνα ο αργαλειός και οι γυναίκες με το λα-νάρισμα των μαλλιών, το γνέσιμο (με τη ρόκαή το τσικρίκι) και το πλέξιμο κάλυπταν όλες τιςυπόλοιπες ανάγκες της οικογένειας στα είδηενδυμασίας. Ο χειρόμυλος (του(ο) χειρόμ(υ)λο)κι η τσιούμα έβγαζαν φωτιές από τη χρήση καιτο μπλουγούρι είχε πάντα την πρώτη θέση στιςτροφές. Το λάδι (το κυριότερο από τα είδη βα-σικής διατροφής) το ξόδευαν με πολλή οικο-νομία. Η νοικοκυρά κοίταζε μια το φαγητό καιδυο τη μπουκάλα από φόβο μην κατεβεί πολύη στάθμη του λαδιού. Ήταν άλλωστε σε χρήσηκαι η αλάθητη «μέθοδος του αδραχτιού»!

Οι μεγάλοι δεν μπορεί παρά να τη θυμούνται:Η νοικοκυρά βουτούσε το αδράχτι στη μπου-κάλα με το λάδι κι ύστερα το τραβούσε απότομακαι το κρατούσε πάνω από τον τέντζερη με τοφαγητό που έβραζε στη φωτιά, για να στραγ-γίξει. Ξανάκανε αυτή την κίνηση δυο, τρεις,πέντε φορές κι αυτό ήταν όλο. Το φαγητόέπαιρνε την αρτυμή του.

ΤΑ χΡΟΝΙΑ ΠΟΥ ζΗΣΑΜΕΧωριό μου όμορφο



«Οι Καναλιώτες (sic) πάντως δεν εγκατα-λείπουν τον αγώνα των. Λιτοδίαιτοι, υπομο-νετικοί και άκαμπτοι, δουλεύουν αδιάκοπα καικερδίζουν το ψωμί των υπερήφανα. Βέβαιαμπορεί να κουράζωνται υπερβολικά εις τηνεργασία των, αλλά δεν κάμπτονται δεν απο-γοητεύονται…» κι αλλού: «Με αυτήν την ελ-πίδα (αποκατάστασης των παιδιών στις πόλεις)εργάζονται σκληρά, ανεχόμενοι ακόμη να ζουνυπό συνθήκας λιτής οικονομίας» (Το sic, η πα-ρένθεση κι η υπογράμμιση δικά μου).

Εκτός από τα παραπάνω που είναι οι διαπι-στώσεις του κ. Αστέρη Κατέρη, όπως τις εκ-θέτει στο βιβλίο «Κανάλια Καρδίτσης» και, δυ-στυχώς, αναφέρονται και στη σημερινή πραγ-ματικότητα, ενισχυτική των απόψεων μου είναικαι η σωρεία περιπτώσεων Καναλιωτών πουτους «ξετομάριασε» η τοκογλυφία της εποχής.Αξίζει ν' αναφερθούμε σ' ένα περιστατικό:

«Ο Κλεάνθης Μπάγιος, ή (ο) Καλιάν(η)ςόπως ήτανε γνωστότερος, τάφερνε δύσκολαμε τη φαμελιά του. Σπούδαζε το μεγάλο τουγυιό το Βασίλη κι είχε κι άλλα τέσσερα μικρό-τερα παιδιά να μεγαλώσει. Τόσα στόματα γιαέναν οικογενειάρχη ήταν και είναι μεγάλη υπό-θεση. Φτωχός καθώς ήταν με σχεδόν ανύ-παρκτη κτηματική περιουσία, αναγκάστηκε νακαταφύγει στο δανεισμό. Κυρίως για την απρό-σκοπτη σπουδή του Βασίλη. Η διάθεση η δικήτου, καθώς κι εκείνη της υπόλοιπης οικογέ-νειάς του, για στερήσεις ήταν δοκιμασμένη.«Μαθημένα τα βουνά από τα χιόνια» λέει σοφάο λαός μας.

Ο τοκογλύφος που προσφέρθηκε να τουδώσει τα χρήματα που ζητούσε, του παρουσίασεένα γραμμάτιο – τέρας! Με μεγάλο επιτόκιο,πρόβλεψη για ανατοκισμό και ειδική ρήτρα γιατην εξασφάλιση των χρημάτων του και μετά τοθάνατο του Κλεάνθη (αν πέθαινε πριν προλάβειή πριν μπορέσει να εξοφλήσει την οφειλή).

Η δουλειά βέβαια χάλασε. Οι άνθρωποι πουτους ζητήθηκε να υπογράψουν σαν μάρτυρεςδεν δέχτηκαν να το κάνουν. Ο Σαγκουντέλαςαρνήθηκε την υπογραφή του. Κι ο μακαρίτηςΒασίλης Κατέρης (του Φωτάκη ο πατέρας), μετη γνωστή του εντιμότητα και τον εκρηκτικότου χαρακτήρα, το ίδιο και κάτι παραπάνω: Δή-λωσε μπροστά στον κόσμο, στην πλατεία πωςμε κανένα τρόπο δεν δέχεται να κάνει κάτι πουκατά τη γνώμη του ισοδυναμούσε με έγκλημα!

Φταίει μόνο ο Καλιάν(η)ς που έβγαλε κακό

όνομα αφού και σε τούτη την περίπτωση πίεζετους υποψήφιους μάρτυρες (υπόγραψι(ε) (ε)σύκι(αι) τι σι(ε) μέλλ(ει).») αποφασισμένος όπωςφαίνεται να μην επιστρέψει την οφειλή; Η πε-ρίπτωσή του βέβαια δεν διέφερε από του πνιγ-μένου. Κι ο πνιιγμένος, μη έχοντας εκλογή λύ-σεων, από τα μαλλιά του πιάνεται.

Κι ο τοκογλύφος; Προσφέρουμε την καλύί-τερη υπηρεσία στην ξεχασμένη πια μνήμη τουμε το να μην αναφέρουμε τ' όνομά του. Δεν θαείχε άλλωστε και καμιά ξεχωριστή σημασία.Τα κίνητρα της συμπεριφοράς του ήταν ανά-λογα με το μίσος που πρέπει να ένοιωθε γιατους άλλους ανθρώπους. Ενεργώντας όπωςστην περίπτωση του Καλιάν(η) πολλαπλασίασετα πλούσια ελέη που του χάρισε ο Θεός καιάδειος από αισθήματα και μόνος (δεν αξιώθηκεαπογόνων) έκανε το καθετί για να βρει και στηδική του περίπτωση πλήρη επιβεβαίωση η σο-φή λαϊκή ρήση: «Ανεμομαζώματα, διαβολο-σκορπίσματα». «Ελθών γαρ ο θάνατος, πάνταταύτα εξηφάνισται».

Η τοκογλυφία βέβαια σαν φαινόμενο τηςεπαρχίας και του χωριού ήταν μεγάλο θέμα. Ημεγαλύτερη ίσως πληγή κι η κυριότερη αιτίαγια την ανασχετική τάση προόδου σ' όλουςτους τομείς της ζωής,θα πρέπει ν' αποτελέσειαντικείμενο ειδικής έρευνας, που θα φωτίσειάγνωστες πτυχές της μαρτυρικής ζωής τωνδουλευτάδων. Ακόμα και τώρα, ύστερα απότόσα χρόνια, οδηγεί σε θλιβερές σκέψεις καισυγκλονίζει κυριολεκτικά η διαπίστωση πωςτο επίσημο κράτος περιόριζε τις σχέσεις τουμε τον πολίτη μόνο στην καταδίωξη των χρε-ωφειλετών διαμαρτυρημένων γραμματίων! Ηάφιξη του οργάνου της τάξης με «διατεταγμένηυπηρεσία» στην πλατεία του χωριού αντί ναεμπνεύσει την εμπιστοσύνη σ' όλους, σκόρπιζετον πανικό κι έτρεπε σε φυγή όσους είχαν τηνατυχία να χρωστούν.

Αρκετά χρόνια πριν τον πόλεμο του 1940 ηζωή του χωριού είχε μπει σε καλύτερα μονο-πάτια. Είχαν γίνει μεθοδικές προσπάθειες απόπαντού, που καρποφόρησαν κι έδωσαν νέαδύναμη και κουράγιο. Κυκλοφόρησε και λίγοχρήμα κι όλα πήγαιναν καλά. Τότε ήταν πουλέγανε πως «η σακούλα» του κάθε Καναλιώτηέπιασε «φώλο»».

Οι μαγαζάτορες της Καρδίτσας κάθε Τετάρτηπρωί έβγαιναν από τα μαγαζιά τους και ρω-τούσαν: «Ε, τι γίνεται; Έρχονται Καναλιώτες

σήμερα; Ναι, Ε, τότε θάχουμε καλό παζάρι». Οκαπνός είχε περάσει. Ο κόπος πληρωνόταν.Ως και δυο γιατρούς είχε το χωριό για την πε-ρίθαλψη των κατοίκων του. Τους Ν. Ζούμποκαι Ν. Χριστοδούλου. Ήταν «ρογιασμένοι» ή«κοντότα», κι όλοι οι χωριανοί ήταν γραμμένοιή στον ένα ή στον άλλο ή και στους δυο. Κι οιδυο τους ήταν καλοί άνθρωποι, εξαίρετοι οι-κογενειάρχες και άριστοι επιστήμονες, σίγου-ροι για την επιστημοσύνη τους αλλά και πρό-θυμοι να παραδεχτούν και ν' αναγνωρίσουντυχόν επουσιώδη σφάλματά τους, όπως προ-κύπτει κι από τα παρακάτω περιστατικά:

Πριν από την ανακάλυψη και την κυκλοφο-ρία των εντομοκτόνων η ελονοσία ήταν μά-στιγα για το χωριό. Τσάκιζε κόκαλα. Οι περισ-σότεροι Καναλιώτες «θερμαίνονταν» μέρα πα-ρά μέρα με ρίγη και πυρετό και το κινίνο ήταντο μοναδικό φάρμακο για την καταπολέμησητου κακού. Κυκλοφορούσε, (το κινίνο) από τοΚρατικό Μονοπώλιο, σε σωληνάρια (των 10κουφέτων), που πάνω είχαν την ένδειξη: «πε-ριέχει δύο (2) κόκκους και …κάτι» και οι γιατροίπολεμούσαν με τη χρήση του να βάλουν σ'έλεγχο την αρρώστια.

–Να παίρνεις το κινίνο όπως σου έχω πεικαι σε λίγες μέρες θα σε ξαναδώ, είπε ο γιατρόςο Χριστοδούλου στον πελάτη του, το Σαγκουν-τέλα, που υπέφερε από τους πυρετούς.

Οι μέρες όμως περάσανε μα ο Σαγκουντέ-λας παραπονέθηκε στο γιατρό πως τα χάπιατα πήρε μα δεν είδε καμιά βελτίωση.

–Περίεργο, πολύ περίεργο, είπε ο γιατρός.Και πρόσθεσε με το βαθυστόχαστο ύφος του:

–Φαίνεται πως ή εγώ πρέπει να φκιάξω τογιατρικό μου δίπλωμα (χαρτ)αετό ή το σωλη-νάριο δεν περιέχει ούτε το …κάτι».

Και δικαιώθηκε στην πρόβλεψή του. Σε λίγοκαιρό ξέσπασε το μεγαλύτερο «σκάνδαλο τηςκινίνης» που κυκλοφορούσε νοθευμένη σεμεγάλο βαθμό (σωστό σκέτο ζαχαρωμένο ζυ-μάρι) και φυσικά ανίσχυρη να επηρεάσει τηνπορεία της αρρώστιας.

Σε άλλη εποχή, εκεί λίγο πριν τον πόλεμοτου 1940, ο Σακγουντέλας αρρώστησε μεοστεομυελίτιδα στο κόκαλο του κάτω σαγονι-ού, κοντά στο αριστερό αυτί και καθώς η αρ-ρώστια του εκείνη ήταν ασυνήθιστη και γιατους γιατρούς ακόμα εκείνη την εποχή, ταλαι-πώρησε αρκετά κι αυτούς κι εκείνον.

Ο Ζούμπιος ο γιατρός του δήλωσε από την

αρχή: Δεν μπορούμε να σου κάνουμε τίποταεδώ. Φρόντισε να πας στην Αθήνα που υπάρ-χουνε τα μέσα. Ο Χριστοδούλου φαίνεται πωςέκανε λάθος στη διάγνωσή του. Στο καφενείοπου τον ρωτήσανε οι χωριανοί: Γιατρέ πώςπάει ο Σαγκουντέλας; Μαθαίνουμε ότι είναιβαριά και πρήστηκε πολύ..

– Αυτό ήτανε δεν θα πρηστεί άλλο,απάντησε. Δηλαδή, μ' άλλα λόγια,

ξεγράψτε τον, θα πεθάνει.Η απόκριση του γιατρού σκόρπισε σ' όλους

λύπη, μ’ ανησύχησε ιδιαίτερα τους φίλους τουΣαγκουντέλα Κ. Καπασιώτη (αργότερα συγγέ-νεψαν) και Απόστολο Γεωργούλα, που έτρεξαναλαφιασμένοι εκείνη την ώρα να τον ιδούν.Τον βρήκανε βέβαια στο κρεβάτι και αρκετάεξαντλημένο από την πυορροούσα πληγή, μαη εμφάνισή του γενικά και η διάθεσή του γιασυζήτηση κ.λπ. δεν δικαιολογούσαν αυτά πουείπε ο γιατρός κι αυτό τους παραξένεψε. ΟΑποστόλης (ο Μπουλουγούρας) δεν βάσταξε,έσκυψε στ' αυτί του Καπασιώτη και του ψιθύ-ρισε:

–«Βρε, συ Κώτσιου(ο). Τι ήταν αυτά που μαςείπι(ε) η(ο) γιατρός; Ι(ε)τούτου(ο)ς φαίνι(ε)τι(αι)καλά».

Ο άρρωστος κάτι κατάλαβε και ρώτησε νατου πούν τι συμβαίνει.

Του είπανε ό,τι είχανε ακούσει.– Αφήστε τον σε μένα, του είπε γελών-

τας. Θα του δώσω ένα μάθημα να το θυμά-ται πάντα.

Όταν την άλλη μέρα φάνηκε ο γιατρός γιατην τακτική του επίσκεψη στο Κουτσιουγκου-λέϊκο σπίτι, τον σταμάτησε στην πόρτα του δω-ματίου του:

– Δεν μου λες γιατρέ, αυτά έμαθες στο Πα-νεπιστήμιο κι έτσι σου λέει να φερθείς ο όρκοςτου Ιπποκράτη που έχεις δώσει; Να γυρίζειςστα καφενεία και να με ξεγράφεις από τη ζωήέτσι στο άψε – σβήσε; Κάνεις, λάθος, δεν θαπεθάνω.

Ο γιατρός «κοκάλωσε» στη θέση του, δενμπορούσε να πει τίποτα.

Ύστερα από χρόνια στη διάρκεια της κατοχής,όταν πια είχε φύγει από το χωριό και συνάντησετο Σαγκουντέλα στην Καρδίτσα, μέσα στο εμ-πορικό του Πλατανιά, γέλασε καλοκάγαθα καιτου είπε:

– Είδες παιδί μου τι μπορούμε να πάθουμεκαμιά φορά ακόμα κι εμείς οι γιατροί;.

Κ ατά τη φθινοπωρινή περίοδο λειτούργησε το καζάνι τσίπουρου του χωριούκαι παρά τη μικρή συγκομιδή λόγω καιρού, η παραγωγή σε τσίπουρο ήτανικανοποιητική. Εκείνη την περίοδο επισκέφθηκαν το χωριό μας και παραγω-

γοί από άλλα μέρη, επιλέγοντας το σύγχρονο αποστακτήριό μας. Η παρεΐστικη διά-θεση και το χιούμορ σίγουρα δε λείψανε ούτε φέτος.

Τις μέρες των Χριστουγέννων, την πλατεία μας ομόρφυνε το δέντρο που στολίστηκεμπροστά από τις βρύσες. Αυτό, σε συνδυασμό με τα στολισμένα καταστήματα τηςπλατείας, δημιούργησαν μια γιορτινή ατμόσφαιρα.

Μην παραλείπετε να περιηγείστε στον ιστότοπο του χωριού μας www.kanalia-karditsa.gr για να μαθαίνετε νέα και ν’ απολαμβάνετε άποψη της πλατείας κάθεστιγμή χάρη στη web camera.

Και ... λίγα νέα από τον Μορφωτικό και Εξωραϊστικό Σύλλογο Καναλίων


συνδρομεσ

ÏÍÏÌÁ Ποσό ÏÍÏÌÁ Ποσό ÏÍÏÌÁ Ποσό ÏÍÏÌÁ Ποσό

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

ÁÈÇÍÁ

ÁÊÑÉÂÏÓ ÁÈÁÍÁÓÉÏÓ

ê’ ÂÁËËÁ ÅËÅÍÇ 20

ÁÍÁÓÔÁÓÉÏÕ ÈùìÜ ÉÙÁÍÍÇÓ 50

ÃÉÁÍÍÁÊÏÕ ÓÔÅËËÁ 50

ÊÑÉÊÏÕ Âáó. ÐÅÔÑÁÊÁÊÇ

ÅÕÁÃÃÅËÉÁ 40

ËÁÐÏÕÓÇ ×ÁÑÉÊËÅÉÁ 20

ÌÐÁÑÔÆÏÊÁÓ Åð. ÃÅÙÑÃÉÏÓ 100

ÓÄÑÏËÉÁÓ Áóô. ÄÇÌÇÔÑÉÏÓ,

ÓÔÕËÉÁÍÏÓ ê’ ÅËÅÍÇ 30

ÓÄÑÏËÉÁÓ Êùí. ÄÇÌÇÔÑÉÏÓ 50

ÓÔÁÓÉÍÏÓ Äçì. ÍÉÊÏËÁÏÓ 50

ÓÔÕËÏÃÉÁÍÍÇ ÅËÐÉÄÁ,

ÁÈÇÍÁ ê’ ÂÁÓÉËÅÉÏÓ 100

Óôç ìíÞìç ôïõ óõæýãïõ

êáé ðáôÝñá ôïõò ÁÐÏÓÔÏËÏÕ

ËÉÁÊÏÓ ÃÅÙÑÃÉÏÓ

ê’ ËÉÁÊÏÕ-×ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ ÅÕÁÍÈÉÁ 100

Óôç ìíÞìç ôïõ ðáôÝñá ôïõò äáóêÜëïõ

ÃÅÙÑÃÉÏÕ ×ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ

ΒΟΛΟΣ

ÆÏÕÌÐÏÓ ÊËÅÁÑ×ÏÓ 30

ÊÁÔÅÑÇ-ÌÏÚÁÍÏÕ ÊÁËËÉÑÑÏÇ 20

ÊÏËÅÔÓÏÓ ÁÈÁÍÁÓÉÏÓ 20

ÊÏËÏÂÏÕ-ÌÁÕÑÏÌÌÁÔÇ ÓÏÖÉÁ 20

ÊÏÕÔÇÓ ÉÙÁÍÍÇÓ 20

ÍÔÑÅÃÊÁÓ ÍÉÊÏËÁÏÓ 20

ΚΑΡΔΙΤΣΑ

ÊÏËÏÂÏÓ Öùô. ×ÁÑÉËÁÏÓ 50

ËÁÓÄÁÓ ÁÍÔÙÍÉÏÓ 50

ÌÐÁÑÌÐÁÔÓÁËÏÓ ËÅÙÍÉÄÁÓ 50

ΚΑΝΑΛΙΑ

ÆÇÓÇ Æ. ÅÕÁÃÃÅËÉÁ 200

ÖÉÍÏÓ ×. ÈÙÌÁÓ 10

ΛΑΡΙΣΑ

ÔÅÔÔÁ-×ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ ÁÃÏÑÇ 100

Óôç ìíÞìç ôïõ óõæýãïõ ôçò äáóêÜëïõ

ÃÅÙÑÃÉÏÕ ×ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ

ΦΑΡΣΑΛΑ

ÓÁÊÊÁÓ Áðïóô. ÃÅÙÑÃÉÏÓ 20

ΤΡΙΚΑΛΑ

ÊÏËÏÂÏÕ-ÌÐÁÓÄÅÊÇ ÁÉÊÁÔÅÑÉÍÇ 20

ÍÔÁÏÕËÁÓ ×ÑÇÓÔÏÓ ê’ Á×ÉËËÅÁÓ 50

ÓÄÑÏËÉÁÓ ÊÙÍÓÔÁÍÔÉÍÏÓ 30

ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ

ËÁÓÄÁÓ ÄÇÌÏÓÈÅÍÇÓ 20

ËÉÁÊÏÓ ÁËÅÎÁÍÄÑÏÓ 20

ΛΟΙΠΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ

ΚΑΤΕΡΙΝΗ

ÓÄÑÏËÉÁÓ Áëåî. ÐÁÍÁÃÉÙÔÇÓ 20

ΚΟΖΑΝΗ

×ÁÚÄÏÓ ×áñ. ×ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÓ 100

ΧΑΛΚΙΔΑ

ÔÓÁÊÁÓ Á×ÉËËÅÁÓ ê’ ÖÙÔÅÉÍÇ 20

×ÁÑÁËÁÌÐÏÕÓ È. ÃÅÙÑÃÉÏÓ 20

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

ΚΑΝΑΔΑΣ

ËÁÐÏÕÓÇÓ ÄÇÌÇÔÑÉÏÓ 35

ΓΙΑ ΤΟΝ ΞΕΝΩΝΑ

ΑΘΗΝΑ

ÊÁÔÅÑÇ ÁËÅÎÁÍÄÑÁ 100

ËÁÓÄÁ ÂÁÃÉÁ 120

ΝΑΝΟΣ ΣΤΕΛΙΟΣ 240

ΒΟΛΟΣ

×ÑÉÓÔÏÄÏÕËÏÕ ÉÙÁÍÍÇÓ 50

ΚΑΝΑΛΙΑ

ÊÁÔÅÑÇÓ ÖÙÔÉÏÓ 50

ΓΙΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΒΑΣ. ΜΠΡΑΚΑΤΣΟΥΛΑ

ÁÈÇÍÁ

ÁÍÁÃÍÙÓÔÏÕ Åõáãã. ÂÁÚÏÓ 10

ÆÇÓÇ ÁÃÃÅËÉÊÇ 10

ÊÁÔÅÑÇÓ Áëåî ÐÁÍÁÃÉÙÔÇÓ 10

ÊÑÁÍÉÁ - ÊÁÑÐÉÄÁ ÍÅËËÇ 10

ÎÕÄÙÍÁÓ ÉÙÁÍÍÇÓ 10

ÐÁÐÁÆÁ×ÁÑÉÏÕ ÈÙÌÁÓ 10

ÐÁÐÁÍÉÊÏËÁÏÕ Áðïóô. ÓÙÔÇÑÉÏÓ 10

ÓÁÌÁÑÁÓ ÕØÇËÁÍÔÇÓ 10

ÓÁÍÉÄÁ - ÃÁËÏÕÓÇ ÁÉÊÁÔÅÑÉÍÇ 20

ÓÄÑÏËÉÁÓ Áóô. ÄÇÌÇÔÑÉÏÓ 10

σε ευρώ σε ευρώ σε ευρώ σε ευρώ

Κατά το δυνατόν σε κάθε φύλλο της εφημερίδας εσωκλείεται μία Ταχυ-δρομική Επιταγή των ΕΛΤΑ, που υπενθυμίζει στους αναγνώστες την κατα-βολή της όποιας επιθυμούν να προσφέρουν συνδρομής τους - σ’ εκείνουςπου την παρέλειψαν. Ασφαλώς δε συνιστά πρόσθετη απαίτηση γι’ αυτούς

που μας έχουν ήδη συνδράμει.

Η εφημερίδα μας εκδίδεται και αποστέλλεται ήδη και σε ηλεκτρονική μορφή.Οσοι επιθυμούν να την λαμβάνουν ηλεκτρονικά

παρακαλούνται να στείλουν το email τους στο Σύλλογο

Βιβλία, κατόπινπροσφοράς

του κου Βασίλη Μπρακατσούλα,διατίθενται από τον ςύλλογο της αθήνας προς €10 έκαστο

για την οικονομικήενίσχυσή του.

τον κο Βασίλη Μπρακατσούλαευχαριστούμε θερμά.

το Διοικητικό ςυμβούλιο του ςυλλόγου

∏ Û˘ÏÏfiÁË Ì·˜ ·˘Ù‹ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ :

� ∆ËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÙË˜ ∂∆ 3 «∫˘ÚÈ·Î‹ ÛÙÔ ÃˆÚÈfi» ÁÈ· Ù· ∫·Ó¿ÏÈ· 2:13’� ∆ËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÙË˜ ¡∂∆ «∂¯ÂÈ ÁÔ‡ÛÙÔ» ÌÂ ·ÊÈ¤ÚˆÌ·

ÛÙÔÓ ª¿ÌË ª·Î¿ÏË 1:24’� ∆Ë ÌÔ˘ÛÈÎ‹ ÂÎ‰‹ÏˆÛË ÁÈ· ÙÔÓ ª¿ÌË ª·Î¿ÏË

ÛÙÔ Cine ∫ÂÚ·ÌÂÈÎfi˜ 2:42’

√È ÂÎ‰ËÏÒÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ 1/1/2008 ¤ˆ˜ ÙÈ˜ 31/12/2009 ·fi ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ:

∫·Ù¤ÚË˜ ¡›ÎÔ˜ - ¶ÚfiÂ‰ÚÔ˜, °Î¤Ô˜ ∫ÒÛÙ·˜, ∑Ô‡ÌÔ˜ ¢ËÌ‹ÙÚË˜,∫·Ú·ÁÈ¿ÓÓË˜ ∫ÒÛÙ·˜, ª¤ÎÔ˜ ¶·Ó·ÁÈÒÙË˜, ¶˘ÚÁÈÒÙË˜ §¿ÌÚÔ˜ Î·È ∆ÛÈÚÒÓË˜ ∏Ï›·˜

∂˘¯·ÚÈÛÙÔ‡ÌÂ ÔÏ‡ fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ·ÊÈÏoÎÂÚ‰Ò˜‚Ô‹ıËÛ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂÎ‰ËÏÒÛÂˆÓ

∫Àƒπ∞∫∏ ™∆√ Ãøƒπ√

ñªÏÈ¿ÙÎ· ∫ÒÛÙ·ñ¢‹ÌÔ πıÒÌË˜ñ∞Ó·Ù˘ÍÈ·Î‹ ∫·Ú‰›ÙÛ·˜ñ ¡¿ÓÙÈ· ∫·Ú·ÁÈ¿ÓÓËñ ¡Ù·Ï¿Ú· µ·Û›ÏË

Î·È ÙËÓ ÔÚ¯‹ÛÙÚ· ÙÔ˘ñ∆Ô ÙÚ›Ô ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ Ì·˜

∫ˆÛÙÔ‡Ï· °Ï˘ÎÂÚ›·¶˘ÚÁÈÒÙË ªÂÁ·ÎÏ‹ ∫ˆÛÙÔ‡Ï· µ·Û›ÏË

ñÃÔÚÂ˘ÙÈÎfi Û˘ÁÎÚfiÙËÌ·«∫·Ú·ÁÎÔ‡Ó·»

ñ Î·È Ê˘ÛÈÎ¿ ÙËÓ ∂∆3

∂∫¶√ª¶∏ ∆∏™ ¡∂∆«∂Ã∂π °√À™∆√»

∂∫¢∏§ø™∏ª¶∞ª¶∏ ª¶∞∫∞§∏

ñCine ∫ÂÚ·ÌÂÈÎfi˜ñ∫·ÚÔ‡ÏÈ·˜ ∞∂µ∂ñ√ÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ∂ÚÁ·ÙÈÎ‹˜

∂ÛÙ›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙˆÓ ÂÈÛËÙËÚ›ˆÓ

ñ°ÈÒÚÁÔ˜ ∫ÔÓÙÔÁÈ¿ÓÓË˜ ªÔ˘ÛÈÎÔÏfiÁÔ˜

ñµ·Û›ÏË˜ ∆ÛÈÚÔÁÈ¿ÓÓË˜™ÎËÓÔÁÚ¿ÊÔ˜

ñ°ÈÒÚÁÔ˜ µÏÔ˘ÙÈ‰¤ÏË˜ ∏¯ËÙÈÎ‹ Î·È ÊˆÙÈÛÙÈÎ‹Î¿Ï˘„Ë

ñ∆Ô˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ ÙÚ·ÁÔ˘-‰ÈÛÙ¤˜, ÂÎ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Î·Ù¿ÁÔÓÙ·È·fi ÙËÓ ∫·Ú‰›ÙÛ·:

- §¿ÌÚÔ ∫·ÚÂÏ¿ - °ÈÒÚÁÔ ™·ÎÂÏÏ·Ú›Ô˘- ™ˆÙ‹ÚË ¶ÔÏ‡˙Ô - º›ÏÈÔ ¶Ï·ÎÈ¿ - ∏Ï›· ª·ÎÚ‹ Î·È ÙÔÓ ÎÔÓÙÔ¯ˆÚÈ·Ófi Ì·˜ - °ÈÒÚÁÔ ª·ÚÁ·Ú›ÙË. √ˆ˜ Â›ÛË˜ Î·È ÙÔ˘˜- ª·ÓÒÏË ∆Ô¿ÏË- ª¿ÌË ∆Û¤ÚÙÔ- ¡¿ÓÙÈ· ∫·Ú·ÁÈ¿ÓÓË- ∂ÈÚ‹ÓË ∆Ô˘Ì¿ÎË

¶ √ § π ∆ π ™ ∆ π ∫ √ ™ ™ À § § √ ° √ ™ ∫ ∞ ¡ ∞ § π ø ∆ ø ¡ ∆ ∏ ™ ∞ £ ∏ ¡ ∞ ™

««∫∫ÀÀƒƒππ∞∞∫∫

∏∏™™∆∆∞∞

∫∫∞∞¡¡∞∞§§ππ∞∞»» -- ªª¶¶∞∞ªª¶¶∏∏™™ ªª¶¶∞∞∫∫∞∞§§∏∏™™

........ .... ÁÁÁÁÚÚÚÚ¿¿¿¿ÊÊÊÊÙÙÙÙËËËËÎÎÎÎ····ÓÓÓÓ ÛÛÛÛÙÙÙÙ ËËËËÓÓÓÓ ÎÎÎÎ····ÚÚÚÚ ‰‰‰‰ ÈÈÈÈ¿¿¿¿ ÌÌÌÌ ···· ˜̃̃̃

¶ √ § π ∆ π ™ ∆ π ∫ √ ™ ™ À § § √ ° √ ™ ∫ ∞ ¡ ∞ § π ø ∆ ø ¡ ∆ ∏ ™ ∞ £ ∏ ¡ ∞ ™Ã √ ƒ ∏ ° √ ™ ∂ ∫ ¢ √ ™ ∏ ™ : ¢ ∏ ª √ ™ π £ ø ª ∏ ™ ∫ ∞ ƒ ¢ π ∆ ™ ∞ ™

KKAAƒƒ¢¢ππ∆∆™™∞∞™™

¶√

§π∆

π™∆

π∫√

™ ™

À§

§√

°√

™

∫∞

¡∞

§πø

∆ø

¡ ∆

∏™

∞£

∏¡

∞™

«∫Àƒ

π∞∫∏

™∆∞

∫∞¡∞§π∞»

- ª¶∞ª¶∏™

ª¶∞∫∞

§∏™

∏ ¤Î‰ÔÛË ·˘Ù‹ ·ÔÛÎÔÂ› ÛÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙË˜ ∂ÈÙÚÔ‹˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÂÚ¿ÙˆÛËÙÔ˘ ÍÂÓÒÓ· ÙˆÓ ··ÓÙ·¯Ô‡ ∫·Ó·ÏÈˆÙÒÓ

ñ ∫˘Ú›· ª‹ÏÈˆ ∆ÛÔ˘Î·Ï¿

CMYK

To συλλεκτικότριπλό DVD

διατίθεται προςενίσχυση της

λειτουργίας τουξενώνα «Λάμπρος Παπαγεωργίου»

στο χωριό.

Λογαριασμοί του Συλλόγου στην EFG Eurobank - Ergasias

Γενικός Λογαριασμός 0026.0180.90.0200285008Στο λογαριασμό αυτό καταθέτονται οι συνδρομές των μελών μας,

οι συνδρομές για την εφημερίδα και άλλες οικονομικές ενισχύσεις για το Σύλλογο.

Γενικός Λογαριασμός 0026.0222.1200010437Στο λογαριασμό αυτό καταθέτονται οι συνδρομές των μελών μας,

οι συνδρομές για την εφημερίδα και άλλεςοικονομικές ενισχύσεις για το Σύλλογο σε δολάρια USD.

Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Ξενώνα 0026.0222.86.0200669487Στο λογαριασμό αυτόν καταθέτονταιαποκλειστικά δωρεές

για τον Ξενώνα.

Κατά την κατάθεσή σας να δηλώνετε και τ’ όνομά σας για να εκδίδουμε τη σχετική απόδειξη.

ΕυγΕνικh προςφορaΤις άγιες ημέρες των Χριστουγέννων,

ο κος Κωνσταντίνος Δημ. Μαυράκης προσέφερε από δύο κιλά κρέας σε δέκα οικογένειες του χωριού μας.

Θερμώς τον ευχαριστούμε!

Ο Πρόεδρος της Κοινότητας ΚαναλίωνΧριστόδουλος (Χρίστος) Ζέκιος



του Υψηλάντη Σαμαρά

Στο χωριό μας, εκτός από τα ονό-ματα αγίων στην ονοματοδοσίασυναντούμε πολύ συχνά καιονόματα των αρχαίων Ελλήνων.

Αυτή είναι μια ιδιαιτερότητα που δείχνειπως στη συνείδηση των Καναλιωτών δενκυριαρχεί μόνο το θρησκευτικό συναί-σθημα αλλά και η αγάπη προς το αρχαίοελληνικό πνεύμα. Τα ονόματα των αρ-χαίων τα συναντούμε σε όλη τη ελληνικήεπικράτεια. Η συχνότητα όμως με τηνοποία εμφανίζονται στους συγχωριανούςμας πιστεύω ότι είναι πολύ μεγαλύτερη.Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι τα ονόματααυτά, παρά το ότι οι άνθρωποι του χωριούμας σε παλαιότερες εποχές λίγα γνώρι-ζαν από την αρχαία ιστορία και την ελλη-νική μυθολογία, δεν παραποιούνταν μευποκοριστικά ή αυτό συνέβαινε σε ελάχι-στες περιπτώσεις.

Αξίζει τον κόπο να αναφέρουμε κάποιααπό τα αρχαιοπρεπή ονόματα συγχωρια-νών μας, που ενδεχομένως μπορεί να μαςθυμίζουν και κάποια συγγενικά ή πολύ οι-κεία μας πρόσωπα. Εξυπακούεται πωςδεν εξαντλούν τον κατάλογο και ορισμέναέχουν ενδεχομένως παραλειφθεί.

Ανδρικά ονόματα με αλφαβητική σειρά:Αγαθοκλής, Άρης, Αριστείδης, Αριστόβου-λος, Αριστοκλής, Αριστόδουλος, Αριστο-μένης, Αριστοτέλης, Αρίστιππος, Αρτέ-μιος, Αχιλλέας, Δημόκριτος, Δημοσθένης,Διονύσιος, Επαμεινώνδας, Ερατοσθένης,Ερωτόκριτος (Βυζ.), Ευριπίδης, Ηρακλής,Θεμιστοκλής, Θρασύβουλος, Καλλίνικος,Κλέαρχος, Κλεόβουλος, Κλεόμβροτος,Κλεομένης, Λεωνίδας, Μιλτιάδης, Νεο-πτόλεμος, Νικήστρατος, Ξενοφών, Οδυσ-σέας, Ορέστης, Παυσανίας, Πελοπίδας,Περικλής, Πολύκαρπος, Πολυκράτης, Σό-λων, Σοφοκλής, Σωκράτης, Τιμολέων,Χαρίλαος.

Γυναικεία ονόματα με αλφαβητική σει-ρά: Αθηνά, Άλκηστις, Ανδρομάχη, Ανδριά-να, Ανδρονίκη, Αντιγόνη, Αντιόπη, Αρετή,Αριάδνη, Αριστέα, Άρτεμις, Αφροδίτη,Βιργινία, Γλυκερία (αρχ. Γλυκέρα), Δανάη,Δήμητρα, Δωροθέα, Έλλη, Ελπινίκη, Ερ-μιόνη, Ερωφίλη(βυζ.) Ευθυμία, Ευρυδίκη,Ευρύκλεια, Ευτέρπη, Ευτυχία, Ευφροσύ-

νη, Ηλέκτρα, Θάλεια, Ισμήνη, Ιφιγένεια,Καλλιθέα, Καλλιόπη, Καλλιρρόη, Κλεο-νίκη, Κλεοπάτρα (βυζ.), Κλυταιμνήστρα,Μελπομένη, Μερόπη, Ναυσικά, Νίκη,Ολυμπία, Ουρανία, Περσεφόνη, Πουλχε-ρία, Πολυξένη, Πολυτίμη, Ροδάνθη (βυζ.),Τερψιθέα, Φαίδρα, Χαρίκλεια (αρχαίο αρσ.Χαρικλής , θηλ. Χαρικλώ).

Άλλα ονόματα όπως Βύρων, Ναπολέ-ων, Υψηλάντης, Βικτωρία, Ισαβέλλα, Κάρ-μεν κ.λπ. μας παραπέμπουν στη νεότερηελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία.

Όσο και να φαίνεται περίεργο σήμερα,το όνομα παλαιότερα το έδινε ο νονός χω-ρίς προσυννενόηση με τους γονείς τουπαιδιού πριν τη βάπτιση. Ο νονός όμωςείχε συνήθως και τις αυτοδεσμεύσεις του,μέσα από τα ήθη και έθιμα του τόπου. Τοπρώτο παιδί έπαιρνε το όνομα του παππούή της γιαγιάς από τον πατέρα, εκτός ανυπήρχε πρόωρος χαμός ατόμου από τηνοικογένεια οπότε έπαιρνε το όνομα τουθανόντος. Ούτε κουβέντα για το όνομααπό τους γονείς της μητέρας του παιδιού.

Κατά τη βάπτιση η νεολαία του χωριούπερίμενε να ακούσει το όνομα από το νο-νό. Μόλις άκουγε το όνομα, πήγαινε τρέ-χοντας στο σπίτι του παιδιού που βαπτι-ζόταν, και όποιο από τα παιδιά έφτανεπρώτο έπαιρνε τα «συγχαρίκια», έναπλούσιο δηλαδή χαρτζιλίκι. Με εμένα συ-νέβη το εξής περιστατικό: Επειδή ήμουνσίγουρος για το όνομα του παιδιού πουθα βαπτιζόταν, καθότι αγόρι και πρώτοπαιδί, δε θεώρησα σκόπιμο να πάω στηνεκκλησία και να τρέξω με κίνδυνο να μηβγω πρώτος. Έτσι κάθησα απέναντι απότο σπίτι και μόλις είδα τα παιδιά να κατη-φορίζουν τρέχοντας από τον ΠροφήτηΗλία, έτρεξα στο σπίτι να πάρω τα «συγ-χαρίκια», αλλά οι σπιτικοί μου είπαν: Τώ-ρα έφυγαν! Πότε έγινε η βάπτιση; Έτσιέφυγα ντροπιασμένος, ψάχνοντας να βρωπού έγινε το λάθος. Ίσως τα παιδιά πουκατηφόριζαν να μην είχαν σχέση με τηδιαδικασία της βάπτισης και να με παρα-πλάνησαν στην ολοκλήρωση του σχεδίουμου.

Η προτίμηση του φύλου ήταν εμφανής.Κάθε οικογένεια προτιμούσε να έχει αγό-ρια. Αν ερχόταν απανωτά αγόρια ήταν κα-μάρι και ευτυχία για την οικογένεια. Αν-

τίθετα ο ερχομός του κοριτσιού προκα-λούσε αρνητικά σχόλια. Αιτία του «κα-κού» ήταν η γυναίκα, κατηγορούμενη ως«θηλυκογέννα». Η επιθυμία να ήταν ταπαιδιά αγόρια ήταν τόσο έντονη που εκ-δηλωνόταν στην εκκλησία μετά την ολο-κλήρωση του μυστηρίου του γάμου ωςεξής: Χαιρετίζοντας και ευχόμενοι το ζεύ-γος κάποιοι συγγενείς ή φίλοι του ζεύ-γους, απευθυνόμενοι προς το γαμπρόαναφωνούσαν τρεις φορές: «πέντε αγό-ρια και μια τσούπρα». Αν ερχόταν απα-νωτά κορίτσια, τότε ένα από αυτά έπαιρνετο όνομα Αγορή ή Αγορίτσα, για να ακο-λουθήσει αγόρι. Εμφανής η μοιρολατρείακαι ο κομπογιανιτισμός με τα αρσενικο-βότανα. Η προίκα του κοριτσιού ήταν αυτήπου βάραινε στην οικογένεια και γι αυτόυπήρχε η προτίμηση προς το αρσενικόφύλο.

Τόσο μεγάλη ήταν η επιθυμία της από-κτησης αγοριού που τα αγόρια τα έλεγανπαιδιά και τα κορίτσια απλά κορίτσια.Μάλιστα συνέβη το εξής περιστατικό:Πηγαίνοντας η αδελφή μου Χαρίκλειαμαζί με τους γονείς μου προς την εκ-κλησία για την Ανάσταση, κάποιος συγ-χωριανός, ίσως εκ του πονηρού, ρωτάτον πατέρα μου:

-Βασίλη, δεν ήρθαν φέτος τα παιδιά;-Όχι, Θωμά, δεν μπόρεσαν να έρθουν.Η αδερφή μου, ακούγοντας τον διάλογο

λέει στον πατέρα μου:-Καλά, πατέρα, εγώ δεν είμαι παιδί σου;-Όχι, εσύ είσαι κορίτσι.Η γυναίκα όταν παντρευόταν αποκτούσε

και δεύτερο όνομα, με βάση το μικρό όνο-μα του συζύγου της, και καμιά φορά αυτότο όνομα γινόταν κυρίαρχο, όπως Γιώρ-γαινα, Κώσταινα, Μήτραινα ή Μήτσαινα,Βάγαινα κλπ. Αναφέρω την εξής ιστορία:Μόλις παντρεύτηκε κάποιος ονόματιΓιώργος (στην πραγματικότητα, για λό-γους διαφύλαξης της ανωνυμίας, πρό-κειται για άλλο μη κοινό όνομα), η γυναίκατου ονομάστηκε Γιώργαινα. Έλα όμως πουη Γιώργαινα είχε έντονη προσωπικότητα,ασυγκρίτως μεγαλύτερη του Γιώργου;Έτσι μετονομάστηκε στη συνέχεια ο Γιώρ-γος ως ο Γιώργος της Γιώργαινας.

Τα κορίτσια τα έλεγαν και «ξενογω-νιές». Όταν παντρεύονταν είχαν υποχρέ-

ωση να γηροκομήσουν τα πεθερικά τουςκαι όχι τους γονείς τους. Βέβαια, το «αίμανερό δεν γίνεται» και η παντρεμένη κόρη,διακριτικά και διπλωματικά, έβρισκε τοντρόπο να προσέχει και τους γονείς πουτην ανέθρεψαν.

Η ανδροκρατούμενη κοινωνία είχε καιτα γλωσσικά περίεργά της. Δεν υπήρχεστη γλώσσα των Καναλιωτών το αρσενι-κό άρθρο «ο» παρά μόνο το θηλυκό άρθρο«η». Έτσι αναφερόμενοι στους άνδρεςέλεγαν: «η Κώτσιους», «η Γιώργους», «ηΜήτσιους», κλπ. Το όλο πρόβλημα της το-πικής διαλέκτου έπρεπε να το λύσουν οιδάσκαλοι στο δημοτικό.

Κλείνοντας θα αναφέρω τη σχετική χι-ουμοριστική ιστορία. Την εποχή εκείνηήταν συνήθεια στην αρχή της πρώτηςώρας διδασκαλίας κάθε μέρας κάθε παι-δί να περιγράφει, να ιστορεί, ένα συμβάναπό την καθημερινή ζωή στο χωριό, ένα«νέο» όπως λεγόταν στη γλώσσα τωνδασκάλων και των μαθητών. Ήταν έναςκαλός τρόπος εξοικείωσης των μαθητώνμε την έκφραση λόγου. Στις μεγάλες τά-ξεις δε έπαιρνε τη μορφή μικρής αφήγη-σης που μπορούσε να αντιστοιχεί κάπωςσε μικρή «έκθεση ιδεών» για κάποιο θέ-μα που το παιδί επέλεγε να διηγηθεί.Τους καλούς μαθητές τους βοηθούσε αυ-τό πολύ στο να μάθουν να γράφουν κα-λές εκθέσεις. Στις μικρότερες τάξεις «τονέο» μπορούσε να είναι μια σύντομηφράση που επινοούσε ο μαθητής από τηζωή της οικογένειάς του έτσι για να ξε-περάσει το σκόπελο της ερώτησης τουδασκάλου σχετικά με «το νέο» που έχεινα πει. Η δασκάλα λοιπόν η κυρία ΒίκαΓιαννακού ρώτησε τους μαθητές να πούνετο «νέο» τους . Ο πρώτος μαθητής λέει:«Σήμερα η πατέρας μ΄ κι η μητέρα μ΄πή-γαν σιακάτ΄» (προς τα κάτω, δηλαδή σταχωράφια). Το ίδιο «νέο» επανέλαβε καιδεύτερος και τρίτος μαθητής. Σπάνια κά-ποιος μαθητής έλεγε: «Σήμερα η πατέραςμ΄ πήγε στην Καρδίτσα (σα να λέμε πήγεστο Παρίσι). Η δασκάλα προσπαθώνταςνα διορθώσει την έκφραση λέει: «Όχι,Κωστάκη, δε λέμε η πατέρας μ΄, αλλά οπατέρας μου». Την άλλη μέρα στο «νέο»του ο Κωστάκης λέει: «Σήμερα ο πατέραςμ΄ και ο μητέρα μ΄πήγαν σιακάτ΄».

Σχόλια και ιστορίες σχετικά με τα ονόματα και το φύλο

16 TA KANAΛΙΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ


του Χρήστου Δ. Λιάκου

ΠόλεμοςΤον Δεκαπενταύγουστο του 1943, όταν βομβαρδίστηκαν τα

Κανάλια, έτυχε να είμαστε στο χωριό. Ήμουν μικρό παιδί έξι χρο-νών τότε, αλλά θυμάμαι πολύ καλά τα γεγονότα. Όταν λοιπόνφάνηκαν τα πρώτα στούκας κατεβήκαμε όλοι μαζί στο κατώι,όπου φύλαγαν συνήθως τα ζώα. Μόλις τα αεροπλάνα έριχναντις βόμβες κι απομακρύνονταν για να πάρουν τη στροφή και ναξαναγυρίσουν, νομίζοντας ότι «αυτό ήταν, πάει πέρασε», πιανό-μασταν όλοι μαζί, εννέα άτομα κι επιχειρούσαμε να βγούμε έξωμε σκοπό είτε να κρυφτούμε κάτω από την «πλάκα» που άρχιζελίγο πιο πέρα από το σπίτι στα δεξιά, ή να πάμε προς Άι-Λια. Δενπρολαβαίναμε να φτάσουμε στην εξώπορτα και τα αεροπλάναείχαν κιόλας ξαναγυρίσει. Αυτό επαναλήφθηκε κάμποσες φορέςμέχρι να μας «αποχαιρετήσουν» οριστικά. Πάει, γλυτώσαμε πάλι.Επειδή όμως είχαμε πάντα το φόβο μη ξαναγυρίσουν, αποφασί-σαμε να φύγουμε από το χωριό εκτός από τον παππού και τον Τι-μολάκη, αν θυμάμαι καλά. Πήγαμε πίσω από τον Άι-Λια στα αμ-πέλια και τη μέρα λουφάζαμε κάτω από τα δέντρα από το φόβοτων αεροπλάνων που εμφανίζονταν συχνά, ενώ το βράδυ περ-πατούσαμε μέχρι που φτάσαμε στο χωριό Κερασιά. Εκεί μείναμελίγες μέρες και μετά γυρίσαμε στο σπίτι μας στην Καρδίτσα.

Κατά το βομβαρδισμό, όπως μάθαμε αργότερα, ο θείος μου οΠελοπίδας,

ο Τόμης (Νεοπτόλεμος Δήμου) κι ο Βαγγέλης Χατζόπουλος,φίλος τους, άρχισαν να κατηφορίζουν προς τα ντάμια για να γλυ-τώσουν. Φτάνοντας σ’ ένα σημείο έπρεπε να πηδήσουν από έναύψος για να μη τους δουν τα αεροπλάνα. Πήδησαν λοιπόν οι δύοκι έμεινε ο Πελοπίδας.

-«Πήδα Πελοπίδα. Θα μας δουν.» -«Θα σκοτωθώ, βρε αδελφέ» επέμενε ο Πελοπίδας. -«Σκοτώσου» του έλεγαν οι άλλοι.-«Ε, λοιπόν, σκοτώθηκα κι εγώ».Πήδησε κι έσπασε το χέρι του ή μήπως το πόδι του;Αυτά θυμάμαι από την περίοδο εκείνη.

Ειρηνικά χρόνιαΤα Κανάλια τα ζούσα τα καλοκαίρια όταν μ’ έστελναν οι γονείς

μου για καμιά δεκαπενταριά μέρες στον παππού. Αυτές ήταν οικαλύτερες μέρες της χρονιάς. Πολλές φορές τύχαινε να είμαιμαζί με τους φίλους και συμμαθητές μου Άρη Θέο, Τάκη (Κώστα)Χονδρομάρα (η μητέρα του ήταν Ντρέγκα) και Σάκη

Σ. Κωσταβάρα. Γυρίζαμε όλη τη μέρα, σε Βρωμόβρυση, Καρ-κατσιόλι, Αγίασμα, Άι-Λια, πλατεία, και περνούσαμε πολύ ωραία.Στις Καναλιώτικες παρέες, απ’ όσο θυμάμαι, ήταν ο ΣταύροςΣδρόλιας, όταν πήγαινα στην Πάσκα στο κτήμα του θείου μου Νί-κου Ζήση, όπου και δούλευε η οικογένεια Σδρόλια πριν φύγειγια την Αυστραλία, ο Κωστάκης Δήμου κι ο Κώστας Καραγιάννηςπου ήταν και γείτονας.

Θυμάμαι, μια φορά ο θείος μου ο Τιμολάκης μου έδωσε τογάιδαρο να πάω φαγητό και κάτι άλλα πράγματα (ρούχα κ.ά.) στακορίτσια (θείες Όλγα και Βικτωρία) που αρμάθιαζαν καπνό σταντάμια. .

-«Μπάρμπα δεν ξέρω το δρόμο», του λέω εγώ.-«Μη φοβάσαι», μου απαντάει, «θα σε πάει ο γάιδαρος».Ανέβηκα λοιπόν στο γάιδαρο - άλλο που δεν ήθελα - κι άρχισα

να κατηφορίζω από το σπίτι. Μόλις έφτασα στον ένα και μοναδικόδρόμο του χωριού κι έστριψα αριστερά για να πάρω την κατηφόρα,του ήρθε του γαϊδάρου να ξυστεί. Ίσα-ίσα που πρόλαβα να κατέβω,ή μάλλον να πέσω από το σαμάρι. Αφού ξύστηκε, τον πήρα απότα γκέμια και γύρισα στο σπίτι.

-«Γιατί γύρισες;», μου λέει ο Τιμολάκης.-«Το και το», του λέω.-«Άι παλιογόμαρο», λέει ο Τιμολάκης και με μια βίτσα άρχισε

να τον χτυπάει.Πήρα λοιπόν τα πράγματα κι άρχισα να κατηφορίζω με τα

πόδια. Κουτσά-στραβά βρήκα το ντάμι που αρμάθιαζαν τα κορίτσιακαι πήγα να τους παραδώσω τα πράγματα. Με περίμενε άλλη μιαέκπληξη. Ένα παλιόσκυλο ήρθε ύπουλα κοντά μου κι επιχείρησενα με δαγκώσει. Ευτυχώς που πρόλαβα και του έριξα τον μπόγο

με τα ρούχα. Άντε, σκέφθηκα, άλλο ξύλο θα φάει ο σκύλος μόλιςτον πετύχει ο Τιμολάκης.

Άλλο πράγμα που θυμάμαι από την εποχή εκείνη (1945-1950)ήταν οι δύο ομάδες στα Κανάλια, αυτή της πάνω γειτονιάς με αρ-χηγό νομίζω τον Μέγα Πυργιώτη κι η άλλη της κάτω. Ο πετρο-πόλεμος πήγαινε σύννεφο και πού και πού άνοιγε και κανένακεφάλι.

Για νερό, όπως θυμούνται οι παλιότεροι, εκείνα τα χρόνια πή-γαιναν όλοι στις βρύσες του χωριού (τα σπίτια δεν είχαν τρεχού-μενο, εκτός εάν κάποιοι είχαν πηγάδι). Έτσι λοιπόν η Όλγα κι ηΒικτωρία, που είχαν το καθήκον του νερού, φορτώνονταν ταγκιούμια και τα λαΐνια και κατηφόριζαν προς την πλατεία. Οιδρόμοι ήταν δύο. Ο μακρύτερος που παρέκαμπτε την εκκλησίακαι έπαιρνες τον κεντρικό δρόμο για την πλατεία και ο συντομό-τερος, που έπρεπε όμως να κατέβεις από την απότομη κατεβασιάπρος τον δρόμο που ήταν μπροστά στο σπίτι. Για να καταλάβετε,εγώ, για να κατεβώ ή να ανεβώ από εκεί, έπρεπε να το κάνωμπουσουλώντας. Τα κορίτσια όμως, φορτωμένα με το λαϊνι κιένα γκιούμι στο κεφάλι, ανεβοκατέβαιναν όρθιες και καμαρωτέςσαν αγριοκάτσικα.

Κολλητά στο σπίτι του παππού ήταν το σπίτι του αδελφού του,το οποίο επισκεπτόμουν συχνά, όπου ήταν και ο θείος μου ο Κώ-στας ο καντηλανάφτης, που τον συμπαθούσα και με συμπαθούσε.Κάθε φορά που ανέβαινα στα Κανάλια με περίμενε στην πλατείακι όταν έφευγα επίσης για να με ξεπροβοδίσει.

Ένα από τα καλύτερα φαγητά που τρώγαμε στον παππού ήτανη γαλατόπιτα, λίγο καπνισμένη από τα ξύλα κι όχι πολύ γλυκιά.Την έβαζαν στον νταβά και καθόμασταν σταυροπόδι γύρω-γύρωκαι την προσφαΐζαμε, για να χορτάσουμε, με ψωμί. Μερικέςφορές για να με περιποιηθούν σφάζανε καμιά κότα ή έψηνανλουκάνικο που φύλαγαν στο πιθάρι με τη «λίπα». Επίσης, σπάνιακανένα τρυγόνι που χτύπαγε ο Τιμολάκης. Ήταν άριστος κυνηγόςκαι δεν χαράμιζε τα φυσίγγια «αν και τα γέμιζε ο ίδιος», γι' αυτόκαι κυνηγούσε στα σίγουρα, στη καθίστρα, όπως λέγανε.

Ξέχασα να αναφέρω ότι το σπίτι του παππού ήταν διώροφο.Στο ισόγειο (κατώι) φύλαγαν τα ζώα (άλογο και γελάδια), στονπρώτο όροφο ήταν στο βάθος μια κουζίνα, το καθιστικό με τοτζάκι και το σαλόνι. Στον πάνω όροφο είχαν τον αργαλειό καιφύλαγαν τα «γεννήματα» (καλαμπόκι κυρίως). Εκεί επίσης ήτανκαι τα δίκανα του παππού, γι’ αυτό κι ήταν ο αγαπημένος μου χώ-

ρος. Ο παππούς, ξέροντας την αγάπη μου για τα όπλα και τουςσουγιάδες, έκρυβε στις «πολίτσες» που υπήρχαν στους τοίχουςμέσα κι έξω από το σπίτι κανένα άδειο φυσίγγι και κανένα «τσικί»για να τα βρίσκω.

Για ύπνο το βράδυ, για να με περιποιηθούν με βάζανε στο σα-λόνι. Έλα ντε όμως που αυτό ήταν πάνω από το κατώι με τα ζώακι όπως το χώριζε το ξύλινο πάτωμα με τους αρμούς, μύριζε. Τηδεύτερη μέρα βέβαια είχα συνηθίσει τη μυρωδιά.

Ο παππούς (μπάρμπα βήχας, όπως τον έλεγαν) μ’ έπαιρνε μαζίόταν ήταν να πάει στ’ αμπέλι. Στο δρόμο σταματούσε επίτηδεςκαι μου έλεγε:

-«Έλα Χρηστάκο να μου κόψεις λίγο καπνό για να στρίψω κα-νένα τσιγάρο». Άλλο που δεν ήθελα κι εγώ.

Από όλα αυτά τα χρόνια αυτό που μου έμεινε ήταν η μεγάληαγάπη που μου είχαν ο θείος Τιμολάκης κι οι θείες Όλγα και Βι-κτωρία. Τσακίζονταν κυριολεκτικά για να με περιποιηθούν. Ο Τι-μολάκης παντρεύτηκε αργότερα τη Φαίδρα Μπαρμπάτσαλου πουήταν γειτόνισσα, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά, τον Χρήστο,τον Αλέκο και τον αείμνηστο Θωμά. Η Όλγα παντρεύτηκε τονΝίκο Μαυράκη κι είχαν επίσης τρία παιδιά, τον Αρχοντή, το Χρήστοκαι την Εκάβη. Ο Πελοπίδας παντρεύτηκε στο Βόλο, όπου επίσηςέκανε έναν γιο το Χρήστο. Η Βικτωρία παντρεύτηκε στην Καρδίτσατο Θόδωρο Αντωνόπουλο κι είχε μαζί του δύο παιδιά, τον Χρήστοπου ζει στην Καρδίτσα και τον αείμνηστο Τάκη (Καπετάνιο) πουζούσε στο Βόλο.

Ο παππούς είχε έναν ακόμα γιο, εκτός από τον πατέρα μου, τονΕυκλείδη που ζούσε στην Αθήνα κι είχε δύο παιδιά, τον Χρήστοκαι την αείμνηστη Ελένη.

Ο επίλογος από τα καλά χρόνια που περνούσα στα Κανάλιαήταν ένα τραγικό γεγονός: Όταν ο παππούς μου, μεγάλος πια,έπεσε από το άλογο, που τον έσερνε με πιασμένο το πόδι τουστον αναβάτη, για πολλά μέτρα. Όταν τον έφεραν στο σπίτι εγώέλειπα στην Καρδίτσα αλλά ανέβηκα να τον δω. Ήταν τόσο πρη-σμένος που από φόβο ή από λύπηση δεν πλησίαζα. Κι έτσι μουέλεγε: «Έλα Χρηστάκο, ο παππούς είμαι, μη φοβάσαι.»

Άλλο σχετικό με τα Κανάλια τα χρόνια εκείνα, που ξέχασα επί-σης να αναφέρω, ήταν το ταξίδι που έκανα Καρδίτσα-Αθήνα μετο «γκαζοζέν» του πρωτοπόρου Καναλιώτη Κώστα Γατή. Πήγαινεβέβαια από τον Μπράλο σε δύο μέρες, με μία διανυκτέρευση σεΧάνι στο Μπράλο.

Παιδικές αναμνήσεις από το χωριό

Πίνακας σε λάδι του αδερφού μου Άρη Λιάκου, με θέμα του παλαιότερη όψη του οικισμού του χω-ριού μας από το σπίτι του παππού μας Χρήστου Λιάκου (του «μπάρμπα βήχα»). Ο πίνακας συμπερι-

λαμβάνεται στη συλλογή της Πινακοθήκης Καναλίων.

KΩΔ . 6772 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ...

Documents

Transcript of KΩΔ . 6772 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ...