Εισαγωγή στηνυπέρταση

Η υπέρταση αποτελεί τη σημαντικότερη γνωστή αιτίααναπηρίας και πρώιμου θανάτου στη ΜεγάληΒρετανία από εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακήπροσβολή και καρδιαγγειακή νόσο. Στη ΜεγάληΒρετανία, ένας στους τρεις ενήλικες πάσχει απόυπέρταση και καθημερινά 350 άτομα υφίστανταιαποτρέψιμο εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακήπροσβολή λόγω της συγκεκριμένης κατάστασης.

B L O O D P R E S S U R E U K

Τι είναι η αρτηριακή πίεση;Όταν η καρδιά πάλλεται, προωθεί αίμα σε όλο το σώμα, για να του προσφέρειτην ενέργεια και το οξυγόνο που χρειάζεται. Καθώς το αίμα κυκλοφορεί,πιέζει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων. Η δύναμη με την οποία το αίμαπιέζει τα τοιχώματα είναι η αρτηριακή πίεση.

Η αρτηριακή πίεση δεν γίνεται συνήθως αισθητή ή αντιληπτή. Ο μοναδικόςτρόπος να μάθετε ποια είναι η αρτηριακή σας πίεση, είναι να τη μετρήσετε.

Η αρτηριακή πίεση μετριέται σε «χιλιοστά στήλης υδραργύρου» (mmHg). Όταν γίνεται μέτρηση της αρτηριακής πίεσής σας, αυτή αναγράφεται με δύο νούμερα. Για παράδειγμα, αν η τιμή σας είναι 120/80mmHg, τότε η αρτηριακή σας πίεση είναι «120 μεγάλη και 80 μικρή».

Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η σημασία των διαφόρων τιμών.

1

Ε ι σ α γ ω γ ή σ τ η ν υ π έ ρ τ α σ η

Τιμή αρτηριακής Τι σημαίνει Τι πρέπει να κάνετεπίεσης

Λιγότερο από 120/80 Είστε υγιής και η Ακολουθήστε έναν υγιεινόαρτηριακή πίεσή σας τρόπο ζωής, για ναείναι φυσιολογική διατηρήσετε την αρτηριακή

πίεσή σας σε αυτό το επίπεδο

Μεταξύ 121/81 και Η αρτηριακή πίεσή σας Επιλέξτε έναν πιο139/89 είναι λίγο μεγαλύτερη υγιεινό τρόπο ζωής

απʼ ό,τι θα έπρεπε και θαπρέπει να προσπαθήσετενα τη μειώσετε

140/90 ή μεγαλύτερη Έχετε υπέρταση Αλλάξτε τον τρόπο ζωής εκσιπΕ .ςασ νώκιρεμ αμητσάιδ εσ( φθείτε το γιατρό

οτ ή)νωδάμοδβε νοσηλευτή σας και πάρτετα φάρμακα που ενδέχεται να σας χορηγήσουν

Τι είναι η υπέρταση;Αν η τιμή της αρτηριακής σας πίεσης είναι σταθερά 140/90 ή μεγαλύτερη σεδιάστημα μερικών εβδομάδων, πιθανώς να πάσχετε από υπέρταση. Ηαρτηριακή σας πίεση ενδέχεται επίσης να είναι υψηλή, αν έστω και ένας απότους δύο αριθμούς είναι μεγαλύτερος απʼ ό,τι θα έπρεπε.

Συνήθως, η υπέρταση δεν έχει ενδείξεις ή συμπτώματα και, κατά συνέπεια, ομοναδικός τρόπος για να μάθετε αν έχετε υπέρταση είναι να μετρήσετε τηναρτηριακή σας πίεση. Ωστόσο, μία και μόνη υψηλή τιμή μέτρησης δενσημαίνει απαραίτητα ότι έχετε υπέρταση. Η αρτηριακή σας πίεση μπορεί ναεπηρεάζεται από πολλούς παράγοντες κατά τη διάρκεια της ημέρας και, έτσι,θα πρέπει να ελέγξετε αν παραμένει σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικόδιάστημα.

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζετε αν έχετε υπέρταση;Αν η αρτηριακή σας πίεση είναι πολύ υψηλή, η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγείασας επιβαρύνονται περισσότερο. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή ηεπιπρόσθετη καταπόνηση μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον οργανισμό σας,με επακόλουθο κίνδυνο για προβλήματα υγείας.

Αν πάσχετε από υπέρταση και δεν τοελέγχετε, αυξάνεται ο κίνδυνοςκαρδιακής προσβολής ήεγκεφαλικού επεισοδίου. Ηυπέρταση μπορεί επίσης ναπροκαλέσεικαρδιαγγειακή καινεφρική νόσο, ενώσυνδέεται στενά καιμε ορισμένεςμορφές άνοιας.

B L O O D P R E S S U R E U K

2

3

Μερικά άλλα πράγματα που μπορούν να επηρεάσουν τηναρτηριακή πίεσηΗλικία: καθώς περνούν τα χρόνια, οι επιπτώσεις ενός ανθυγιεινού τρόπουζωής συσσωρεύονται και η αρτηριακή σας πίεση μπορεί να αυξηθεί.

Εθνική καταγωγή: άνθρωποι από αφροκαραϊβικές και νοτιοασιατικέςκοινότητες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για υπέρταση από άλλους.

Οικογενειακό ιστορικό: κινδυνεύετε περισσότερο αν άλλα μέλη τηςοικογένειάς σας πάσχουν ή έπασχαν από υπέρταση.

Ε ι σ α γ ω γ ή σ τ η ν υ π έ ρ τ α σ η

Τι προκαλεί την υπέρταση;Στους περισσότερους ανθρώπουςενδέχεται να μην υπάρχει μία και μόνη αιτίαγια την υπέρταση. Δεν γνωρίζουμε σε τιακριβώς οφείλεται η υπέρταση. Γνωρίζουμεόμως ότι ο τρόπος ζωής σας μπορεί νααυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισής της.Διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο αν:

καταναλώνετε πάρα πολύ αλάτι

δεν είστε αρκετά δραστήριοι

είστε υπέρβαροι ή

καταναλώνετε πάρα πολύ αλκοόλ.

Μερικοί άνθρωποιενδέχεται ναπάσχουν απόυπέρταση η οποίασυνδέεται με κάποιαάλλη παθολογικήκατάσταση, όπωςπροβλήματα με τουςνεφρούς. Στουςσυγκεκριμένουςανθρώπους, ηαντιμετώπιση τουιατρικούπροβλήματος μπορείνα μειώσει τηναρτηριακή πίεση σταφυσιολογικάεπίπεδα.

δεν καταναλώνετε αρκετά φρούτα και λαχανικά

Ένας υγιεινός τρόπος ζωής γιατη μείωση της αρτηριακής πίεσηςΑν η αρτηριακή σας πίεση είναι πολύ υψηλή, μπορείτε να ακολουθήσετε ένανπιο υγιεινό τρόπο ζωής που θα συμβάλλει στη μείωσή της. Οι παρακάτωαλλαγές στη διατροφή και τις δραστηριότητές σας μπορούν να έχουν μιαπραγματικά θετική επίδραση στην αρτηριακή πίεσή σας.

1 Να καταναλώνετε λιγότερο αλάτιΤο υπερβολικό αλάτι αυξάνει την αρτηριακή πίεση και, συνεπώς, είναισημαντικό να καταναλώνετε όσο λιγότερο γίνεται. Το περισσότερο από τοαλάτι που καταναλώνετε δεν είναι αυτό που προσθέτετε στο φαγητό σας,αλλά εκείνο που περιέχεται σε τροφές όπως το ψωμί, τα δημητριακά στοπρωινό και τα έτοιμα γεύματα.

Μην προσθέτετε αλάτι στο φαγητό σας όταν μαγειρεύετε ή στο τραπέζι.Όταν αγοράζετε τρόφιμα, ελέγχετε τις ετικέτες και, αν είναι δυνατόν,επιλέγετε τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι.

2 Να καταναλώνετε περισσότερα φρούτα και λαχανικάΗ κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συμβάλλει στη μείωση τηςαρτηριακής πίεσης. Οι ενήλικες θα πρέπει να καταναλώνουν καθημερινάτουλάχιστον πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών. Μία μερίδα αντιστοιχείσε 80 γραμμάρια ή ποσότητα ίση σχεδόν με το μέγεθος της γροθιάς σας.

Προσπαθήστε να καταναλώνετε μια ποικιλία από διάφορα φρούτα καιλαχανικά. Τα ξερά, κατεψυγμένα ή συσκευασμένα σε κονσέρβες φρούτα και

λαχανικά είναι μια χαρά, αλλά ελέγχετε αν έχουνπροσθήκη αλατιού, ζάχαρης ή λιπαρών.

4

B L O O D P R E S S U R E U K

3 Να καταναλώνετε λιγότερο αλκοόλΑν καταναλώνετε πολύ μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, η αρτηριακή σας πίεση θααυξηθεί με την πάροδο του χρόνου. Τα τρέχοντα συνιστώμενα όρια είναι 14μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα για τους άνδρες και 14 για τις γυναίκες. Μίαμονάδα αντιστοιχεί σχεδόν σε μια μικρή βαρελίσια μπύρα (300 ml) ή μια μικρήκούπα μηλίτη, ένα μικρό ποτήρι κρασί ή μία μεζούρα για τα ποτά στο μπαρ.

Αν τηρείτε τα συνιστώμενα όρια για το αλκοόλ, αυτό θα σας βοηθήσει νακρατήσετε την αρτηριακή σας πίεση σε χαμηλά επίπεδα.

4 Να διατηρείτε ένα υγιές σωματικό βάροςΗ απώλεια βάρους, εφόσον είναι απαραίτητη, θα συμβάλει στη μείωση τηςαρτηριακής σας πίεσης και θα ελαττώσει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας.Ο καλύτερος τρόπος για να χάσετε βάρος είναι να επιλέγετε τρόφιμα μελιγότερα λιπαρά και λιγότερες θερμίδες και να αυξήσετε παράλληλα τη φυσικήσας δραστηριότητα. Αυτό μπορείτε να το επιτύχετε χωρίς να κάνετε δίαιτα.

Θέστε στον εαυτό σας ρεαλιστικούς στόχους. Κάντε μικρές αλλαγές στηδιατροφή σας και στα επίπεδα δραστηριότητάς σας τις οποίες θα μπορέσετενα κρατήσετε για όλη σας τη ζωή.

5 Να γίνετε πιο δραστήριοι30 λεπτά μέτριας άσκησης πέντε φορές τηνεβδομάδα μπορούν να κρατήσουν την καρδιά σαςυγιή και να μειώσουν την αρτηριακή πίεση. Αν δενμπορείτε να βρείτε 30 λεπτά την ημέρα, μια μικρήαύξηση της φυσικής δραστηριότητας μπορείεπίσης να βοηθήσει.

Σκεφτείτε τρόπους για να γίνετεπερισσότερο δραστήριοι σε καθημερινήβάση. Οποιαδήποτε δραστηριότητα σαςκάνει να ζεσταθείτε και σας αφήνει μεελαφρώς κομμένη την ανάσα είναιιδανική.

Ε ι σ α γ ω γ ή σ τ η ν υ π έ ρ τ α σ η

5

Φάρμακα για την υπέρτασηΗ αλλαγή στη διατροφή και η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας μπορούνπραγματικά να σας βοηθήσουν να ελέγξετε την αρτηριακή σας πίεση, αλλάπιθανώς να μην αρκούν για να τη μειώσουν αρκετά από μόνες τους. Για ναμειώσετε την αρτηριακή σας πίεση ακόμη περισσότερο, ίσως χρειαστεί ναπάρετε φάρμακα.

Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα φαρμάκων για την υπέρταση. Τα περισσότερα απόαυτά διακρίνονται σε τέσσερις βασικούς τύπους:

τους αναστολείς ACE

τους αποκλειστές υποδοχέων αγγειοτενσίνης

τους αποκλειστές διαύλων ασβεστίουτα διουρητικά θειαζίδης.

Υπάρχουν και άλλοι διαθέσιμοι τύποιφαρμάκων, αλλά σήμερα ως επί τοπλείστον χρησιμοποιούνται αυτοί οιτέσσερις.

Πώς να βρείτε το κατάλληλο φάρμακο για σαςΚάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και ορισμένοι τύποι φαρμάκων έχουνπιο αποτελεσματική δράση ανάλογα με το άτομο. Κάτι που έχει αποτέλεσμαγια ένα φίλο ή συγγενή μπορεί να μη λειτουργήσει το ίδιο αποτελεσματικάκαι για σας.

Ορισμένοι άνθρωποι ανακαλύπτουν ότι ένα φάρμακο από μόνο του δενμειώνει αρκετά την αρτηριακή πίεσή τους. Κάθε τύπος φαρμάκου δρα σεδιαφορετικά συστήματα του οργανισμού και έτσι όταν λαμβάνετεπερισσότερα από ένα φάρμακα η επίδραση στην αρτηριακή πίεση θα είναιπολλαπλή.

6

B L O O D P R E S S U R E U K

Οι γιατροί διαθέτουνκατευθυντήριες οδηγίεςπου τους βοηθούν νααποφασίσουν τι φάρμακοθα χρησιμοποιήσουν,αλλά μπορεί να πάρεικαιρό μέχρι να βρουν τοσωστό φάρμακο για σας.

Βέλτιστη αξιοποίηση τηςφαρμακευτικής αγωγής

Η υπέρταση δεν θεραπεύεται και ανπρέπει να πάρετε φάρμακα, ίσως ναχρειαστεί να τα παίρνετε εφʼ όρου ζωής.Αν διακόψετε την αγωγή, η αρτηριακήσας πίεση θα αυξηθεί και πάλι.

Είναι πολύ σημαντικό να συνεχίζετε ναπαίρνετε τα φάρμακά σας, ακόμη κι αναισθάνεστε καλά. Διατηρώντας τηναρτηριακή σας πίεση χαμηλή,προστατεύετε την καρδιά και τααιμοφόρα αγγεία σας από τυχόν βλάβεςκαι παθήσεις.

Συνεργασία με το γιατρό ήτο νοσηλευτή

Ο γιατρός ή ο νοσηλευτής σας θα θέλει να σας επανεξετάσει σχετικάσύντομα μετά την έναρξη της νέας φαρμακευτικής αγωγής. Αυτό γίνεται γιανα βεβαιωθεί ότι η αγωγή έχει καλά αποτελέσματα για σας και ότι δενυπάρχουν παρενέργειες.

Αν ξεκινήσατε να παίρνετε ένα νέο φάρμακο και έχετε αρχίσει να αισθάνεστεδιαφορετικά, μπορείτε να ελέγξετε τον κατάλογο με τις παρενέργειες στοφυλλάδιο που το συνοδεύει. Ωστόσο, ίσως είναι προτιμότερο να μιλήσετε στογιατρό, το νοσηλευτή ή το φαρμακοποιό σας. Αυτοί είναι ειδικοί στα φάρμακα

και θα μπορέσουν να σας συμβουλέψουν ανάλογα.

Αν έχετε παρενέργειες από κάποιο φάρμακο, ο γιατρός ή ονοσηλευτής σας μπορεί να αλλάξει τη δόση ή να δοκιμάσει

ένα άλλο φάρμακο που ενδέχεται να έχει καλύτερααποτελέσματα για σας.

Ε ι σ α γ ω γ ή σ τ η ν υ π έ ρ τ α σ η

Βάλτε τα φάρμακά σαςστην καθημερινή σαςρουτίνα: αποκτήστε τησυνήθεια να ταπαίρνετε την ίδια ώρακάθε μέρα. Έτσι, θαέχετε το μεγαλύτεροδυνατό όφελος.

7

Μέτρηση της αρτηριακήςπίεσης στο σπίτιΊσως σας φανεί χρήσιμο να μπορείτε να μετράτε την πίεσή σας στο σπίτι,ανάμεσα στα ραντεβού σας με το γιατρό ή το νοσηλευτή σας. Αυτή μπορείνα είναι μια πραγματικά χρήσιμη πρακτική που θα σας βοηθήσει να ελέγξετετην αρτηριακή πίεση στην καθημερινή σας ζωή.

Μιλήστε με το γιατρό ή το νοσηλευτή σας σχετικά με τη μέτρηση τηςαρτηριακής πίεσης στο σπίτι. Ίσως να θέλουν να ξέρουν πού κυμαίνεται ηαρτηριακή πίεσή σας όταν δεν βρίσκεστε στην κλινική.

ΠιεσόμετραΑν σκέφτεστε να μετράτε τηναρτηριακή πίεσή σας στο σπίτι,είναι σημαντικό να επιλέξετε τοκατάλληλο πιεσόμετρο. Ταπιεσόμετρα που προσαρμόζονται στομπράτσο παρέχουν συνήθως πιοακριβείς και σταθερές μετρήσεις.

Όποιο πιεσόμετρο κι αν επιλέξετε,βεβαιωθείτε ότι είναι «κλινικάελεγμένο». Αυτό σημαίνει ότι έχειυποβληθεί σε δοκιμές και παρέχειαξιόπιστα αποτελέσματα.

Πώς και πότε να μετράτε την αρτηριακή πίεσή σαςΖητήστε από το γιατρό ή το νοσηλευτή σας να σας συμβουλέψουν πόσοσυχνά θα πρέπει να ελέγχετε την πίεσή σας. Μια καλή ιδέα είναι να κάνετετακτικές μετρήσεις στην αρχή και πιο αραιές στη συνέχεια.

Προσπαθήστε να μετράτε την αρτηριακή σας πίεση την ίδια ώρα κάθε μέρα,όταν το σώμα σας είναι χαλαρό. Προσπαθήστε να βεβαιωθείτε ότι κάνετεσυγκρίσεις υπό παρόμοιες συνθήκες.

Η μέτρηση της πίεσης στο σπίτι δεν είναι για όλους. Αν νομίζετε ότι έτσιαγχώνεστε περισσότερο για την αρτηριακή πίεσή σας, μιλήστε στο γιατρό ήτο νοσηλευτή σας.

8

B L O O D P R E S S U R E U K

Όταν μου μέτρησαν την αρτηριακήπίεση, η ιατρικός σύμβουλος μεκοίταξε με ένα βλέμμα γεμάτοέκπληξη και ανησυχία. «Νομίζω ότιπρέπει να επισκεφθείς τον παθολόγοσου αμέσωςτώρα», μου είπε.

«Δεν είχα ιδέα»: η ιστορία του Τομ

Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχαιδέα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.Ήμουν 62 χρονών, ένοιωθα μια χαράκαι προσπαθούσα να κάνω ό,τι έκαναόταν ήμουν 30 χρόνια νεότερος.Εντάξει, είχα λίγα παραπανίσια κιλά,αλλά ποιος δεν έχει;

«Μα, νιώθω μια χαρά», είπα. «Ναι»,μου εξήγησε, «γιʼ αυτό τηναποκαλούν σιωπηλό δολοφόνο».

Θα ήταν απλώς ένας συνηθισμένος έλεγχος της αρτηριακήςπίεσης. Ετοιμαζόμασταν για μια ενημερωτική εκδήλωση μεθέμα την αρτηριακή πίεση και μου ζήτησαν να ελέγξω πρώτατη δική μου.

Ε ι σ α γ ω γ ή σ τ η ν υ π έ ρ τ α σ η

Σχετικά με αυτό το έντυποΑν πάσχετε από υπέρταση, αυτό το έντυπο είναι για σας. Γράφτηκε για να σαςπαράσχει βασικές πληροφορίες σχετικά με την αρτηριακή πίεση και για το πώςνα μάθετε να ζείτε με την υπέρταση. Καταπιάνεται με τα εξής θέματα:

τι πραγματικά σημαίνει υπέρτασηποιοι πάσχουν από υπέρταση και γιατίαλλαγές στον τρόπο ζωής για μείωση της αρτηριακής πίεσηςφάρμακα για την υπέρταση

Αυτό το έντυπο γράφτηκε με τη βοήθεια ανθρώπων που πάσχουν απόυπέρταση και επαγγελματιών που είναι ειδικοί στο συγκεκριμένο τομέα.Σχεδιάστηκε έτσι ώστε να σας παράσχει τις απαραίτητες πληροφορίες και νακάνετε τις σωστές επιλογές.

Πληροφορίες για το σύλλογο “Blood Pressure UK”Ο σύλλογος για την αρτηριακή πίεση “Blood Pressure UK” είναι ηβρετανική κοινωφελής οργάνωση που εργάζεται για τη μείωση τηςαρτηριακής πίεσης των πολιτών, προκειμένου να αποτραπεί η αναπηρία και οπρώιμος θάνατος από εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή προσβολή καικαρδιαγγειακή νόσο. Επιτυγχάνουμε το σκοπό μας παρέχοντας αυξημένηενημέρωση σχετικά με τη σημαντική θέση που κατέχει η υπέρταση στοευρύτερο κοινό, τις ομάδες κινδύνου και τους επαγγελματίες στον τομέα τηςυγείας. Βοηθάμε και υποστηρίζουμε τα άτομα που ζουν με τη συγκεκριμένηκατάσταση και εκείνα που κινδυνεύουν να την παρουσιάσουν. Μέσα από τιςεκστρατείες μας, δίνουμε φωνή στα άτομα με υπέρταση, προκειμένου ναδιασφαλίσουμε ότι θα δεχτούν την καλύτερη δυνατή φροντίδα.

Ο σύλλογος για την αρτηριακή πίεση “Blood Pressure UK” είναικαταχωρημένη κοινωφελής οργάνωση και βασίζεται σε δωρεές για νασυνεχίσει το έργο του. Θα σας ήμασταν ευγνώμονες για κάθε δωρεά πουμπορείτε να κάνετε, προκειμένου να καλύψουμε το κόστος παραγωγής για τοσυγκεκριμένο έντυπο.

Registered charity number: 1058944 Company number: 03251531

Blood Pressure UK Wolfson Institute Charterhouse Square London EC1M 6BQwww.bloodpressureuk.org✆ +44 020 7882 6255/6218