BONO CUM DEO.

C 0 &Λ Ρ Λ R A T I O

D V C I SINOPIS ET A VARI,

, Q_U A M,Gum confenfu adprobatione ^MflispmaFacultatir Philofophic*, in celcberrima

Λcademia Upjalienfi >Ρ R B S I D β

Μ. Μ ART|NO BRU NNERO,Gi'xc. ling. ProfdTore ordin.

Vublico exatnini fubmittitPETRUS 28 31 ΐϋ @ f) Angeim.

ad di>m & Martii Annoin Auditorio Guitav»

U Ρ S A L I jE

Sccudit Henrichs Cviio S.R.M, &Acad. Upfalienfis Bibliopola,

/jg

Textus.Valer. Max. 1. VI. cap. 4.

I^w(Scipio 7Emilianus)cw» Servius Sul-picius Galba > &Λurdim Cotta confules,in [enatη contenderent, adverfus Viria-

z# Hifpaniam mitteretur: magna interpatres confcriptos diffenfio eßet. omnibus cpuonamejusfententiaindinaretur expeBantibus: Neu¬trum inquit, mihimitti placet, alter nihilhabet, e/ϊ /kj&r. jiLque malam licentisimperii magiftram judicansinopiam Qf avariti-am. Quo diBo ut neuter inprovinciam mittere¬tur obtinuit.

Imperii Romani noti modo fub initium conditio tenuis &©bfcura, verum etiam poftquam incredibili felicitate , aliisaliisque populis fuba£fcis, vires majores fibi comparaflec, variavalde fortuna fuit. Ec quamvis interitum minantes caftis >

poftmodum omnes ita fuperavit, ut Romani nominis fplen-dorlatisfimc fit diffufus j nemo tarnen inficias iverit, ex illisfortun« iudibriis rempublicam interea plurimum cepiile detri-fnenti. Bella fingula gefta cum vicinis , qui rei Roman® incre-mentis invidebanr, timebantque Tibi commemorare nihil atti-net, nam fatis & multa > & nota illa jam pridem funt. Salteminfigniores lllas clades in prsefens revocare in memoriam fuffe-cerit; qu« quo erant graviores , eo majori funi documento ,

quam anceps fubinde fuerit magnitudinis Roman« fortuna.Inter omnes conftat Gallorum fevitiå quantum orbitatis & lu-

- A ttus

éhrs Romanis accefierit; qni tantnm abfnit homlnibn* parce-rent , uceciam jo domo? tettaq^e faevirent. A ha ab aliis illatadamnaraceoi-q·.!« iftortim temporum memoriam repetenu-bus obvia futit. Seco tum eit longo poft tempore» grave.Adefperationi, atqtie exitio proximrm bellum Punicrm fecun-dum ; In quo ab Annibale quantum toncuiia reiprblica fue-rit, quantusque Rc mx A per vicinsm Italiam extiteru ti-mor i argunaento eile poteft trepidatio poptili, extrema omniatimentis, cum excidiumA vaititatem urbi minitans fulmi-saret»

Jnnilml aiportas.-————Bellum au em cum Viriaro,cu jus tum ab a!iis,tum etiam a Va¬lerio Maximo fit mentio, etfi prioribus ittis «quäle noo fuit,värns ramen cladibus non caruit. Maxime autem Ducis aftutia& caliiditas Roraanos exercuit > qua non minus quam viribusnocfiit In tantum deniqj hoc bellum crevit, in variis R« manipr«toribus arms iis.miiTo conlule majoribusaufpiciis>vinbusqj»D ci hac tempeftate poteni obviam ire neceiTarimn duxerint.Qjia in re qua fuerint ienatns difceptationes} ita ut videmusdekr pfit Valerius, Λ pleniusexercendi caufa ingenii ccnfi-dcrari f orelt. In pra fens aurem prascipuc ratio' em j£milianiexpeudere libet, per qu*m obtinuit, ut nec Galb* „ nee Cot"

* dUd bcLum coiuramertar,

Tbtfa

"·>··>«#**

Thefis ϊ.

atis opinor conü:at, quanttim in utramqnepartera momenti in Rebus publicis, beilorumforruna, profpera vei ad erfa habeat. Sci-bcet qusedam imperia feiicitute armorurnpropaganrttr, & capm efferunt: aliarurfuscladibus minuuntur de randem intereunt.

Qitarctim ira fe habeant, dibgenter ea funtcuranda, qu&adbellum ex fentenoa conücienöum neceiTario reqiuruntnr , qui*bus negleäis, defperata res eile fölet. Nempé , non fine cau#fa beliicus apparatus corpor» humanocoufei ri foletr Illude-nim membro aliqno majori? nfus m"tilatum , vel nterit, velofficio fuo male fungitur. Et vi£toria excidere illi lolent» qnicurarum.dc inflrumentornm ad belliim pertinentium a partemaliquam petiorem omiferunt.

IL Quamvis varia fint ea , quse ad bellum requiruntur, u trpote: Pecunia (quam nervum bellt Cicero appellar) milites,arma , &c. partim tarnen hxc profutura funt, fi defueritfortisde induilriui imperator , cujus opera de confiüo prudenter ö-mnia adminiftrentur. Ducem fi bonum eile contingat» mul-tumid etiam cseteris.non onmino paribus ad bonam fpem va¬let. S' fecus die fit, militum illa multitudo corpus eft fwe Spin tu tad itragem quam defenfionem fui aptior. ItaLivius olimdeRomanii fenfit. Ductbus fciÜcet valtdiorem quam exercitu remRomattam <([c. Florus etiäm hoc nomine Hiipanos celebrat.Necdefunt exemplaafiaqu* idem firuient. Tbebani ante Ipa~minoadam natum , & pefi ejus meritum, alieno perpettio parue-runttmperio. Contra ea t quamdiu iüe prafut Retpublica , caputfuit totius Gracta Ut fimul ctim «pfo Duce ,eorum potentiamortam de extin&ata videri poflit. Ar Xerxis exercitui, etfiduceret Xerxes, Ducem tarnen defuifle cenfer Iuftinus. ut

egregta merito habeatur (ententia vetus apud Florum: tantiejfetKtireitm, quanti imperatorm.

A % III

Phiüp. S,

Curt. lib.* o. c. 6.Üb.2. c. J9.üb. 2.c. 17.§ 1 j.Nrpos inejus vita infiue.

üb.2. c. ro*üb.2. c, 18*

£Jpw»'. ' . -J. " 1

III. Mulca in imperatore reqtnrufttur, quf muneri fuobe-nc praeefle volet. Nam in hello fi usquatn » nihil temerécon-temnendum , in quo ia»pe ex minimis iniriis , maximi eventiispendent: & parva errata fi ftrenuus & vigilans fit hoflis, ma-guas fecum trahunt clades. Sed boni Ducis virtutes ρ lenefecenfere, & prudentiam imperatoriam, qtioad partes omnesdefcribere, mei non eft captus. Cicero in oratione pro lege

§.a8, Manilia in imperatore réquirit: Scientum rei mtlitaris , virtu-xtf^'Uurr* Um J & fcl'tcitAiem. Quibus fpecialiora qusedam addit in ora¬

tione pro C. Rabirioin fine. Quorum fi quid deeft, aliquid et-iam imperatoriis titulis deeffe exiftimandum eft.

IV. Talis igitur eligendus imperator , qm illis quibus opuseft pollet virtutibus. Quarurn quo pluribus caret, tanto minuscenfetur idoneus. Quod cum perpetuo eft obiervandumjtumUlis temporibus maxime, qiubus bella gravia incidunt. Prsefer-tim fi res ante alHi ftae, amoritatem prudentiamq; Ducis fingu-larem requirant: & fi rerror quem ante felicitas hqftis incuifit,animis militum hoc etiam pattoeximi debet. Ftfuiteatem-peftare illa ap,T-d Romanos ren sm freies, ut haec talia negligi©mnino non deberent. Non mirtim igitur , quod inrer patresdiftenfio fucric, ut fignificat nofter, nec vitio verti jfLmilianopoteft , quod adeurate in mores inquireret eorum , qui hujusbelb fummam fibi credi volebant.

V. Paupertatem in horum altero obftare putabat. Nequein eo fimpiiciter falius eft. Homines plerumque 5 paupertateabborrent. maxime ditiores , quibus illa imprimis onus mife-rum v;detur di grave. Ad opes parandas pars maxima plus fe-re quam opus eft, prona voluntatefertur : maxime fi de cseteroaliqua emineat d gnitate , cui inprimis inimica efte pa»pertasfölet. Occafio etiam hos praecipue irritat > neceflitas fortiore

, telo cogit, contra Miam humana fragilitas, prarfertim in licen»tia mmiiim mfirma elt Quä; omnia A his fimilia» in hoc ne¬

gorio , iEmihanus habere in aniino poriiit.VI· Requircbat intcr alia Cicero jsi imperatore AHtoritaiem.

Qu«

Qiix ficut m omni magiilratu eil uecéfTaria , ita hic quam ma^ximc , ubi ejus defe&us nimiumquautum affert damni. Diml·»nuicur antem illa variis de caufis i quarum licet alias majoris,alix minoris fint momenti, intantum tamen omnes vitanda;funr, in quanruurt rei in imperio Tumme necefiariae aliquid de-trahunt. Inter alias quas hujus infiitiitr modus enumerare nonparitur , eft eriam paupertas ·, qua; licet per fe plane fit innoxia,tiec in fe damnari, vel inrer vitia eenferi debeat, tamenquia gerendis rebus fiepe impar eil» &' per eoruna per verfosmores , quibus nihil mfi lucrum dulce eib in contemptu eife »

& male audire csepit. Hinc illud Ovidii.dat cenfus honores,

tenfus amtctttas: pauper ubique jätet.Id ni fällor reipiciens Phormio, imperium in claffem Atheni-enfium recufavit, quod pauper & obxratus eflfet, nec fatispÄ<?am ,2autoritaris fe apud milices habiturum videret, ut tradit Paufa-nias in Atticis.

VIT Poftquam enim in tanto pretio opes efie cxperunt > utnihil fere charms haberent homines, nec acque de realiaef-ient iolljciti > fecundum vulgatum illud Horath:

quarttidu pecuniaprimum ,

virtus poft numtnos ·& omnia divitiis patere eil deprehenfum · ut idem quer i tuΓ 9

faftum eil ut lllarum plus quam jufto amore accenfi homines,npn content! fua forte > qu0vis modo divitiis opibusqj cumu-landis operam darent. Ätq'e adeö , fi alio ρ a dto cupitis nonpotirentur, fxpisfimc fcelenbus uti funt, & ru'li occafioni pt-percerunr, quin iUam ad quaeftum, privatamq: e rem äugen-dam nefarir convertereilt. Hinccxperuntilli quibus res mi¬nus ampla erat vdes haberi.illis autem magna nrgoiiacommit-ti qui amplioribus opibus erant mftru&i., Adjecit & confci«entia propriorum faöorum , improbitaris in aliis lufpici-©aem iWerdum juilo majorem. Quia enim auf ipfi e* pauper-tetcad cpcs per artes malas emerferant,aut cmerfiile plerosi i A j fci-

i

a

tili- r ι c♦

Sa! luft.in1 ugurtha.

fciebant, tadem via graiTari St eos, qui adhnc pauprres érant,fufpicabantur. Inde proverbii fidem inveiut iltud Si'ii: fceleriproclivistgcßas. Et poifet forte quis fic ^Ebanum capere , ubi deSocratein comcedia ab Ariftophaneexagitato italoquitur: Kalγ&ς βχλομΐνων μαΚλο) ii in παντός σνκοφχντyrxt τον ΣωχξάτνινtrzirzvjåvTUv ίκίινων, αυτόν ii ars'v»jtös αμχ ^ κατχξχτον οντχ , τtττχρχΑοξον ijv xqyvfiov λα/3 ev 4π' xiiVi vyt ei.

VIII. Itaque cum pauperes uti dixi haberentur plerumqueoprm judo magis cupidi, qnoniam parum habebantipfi, Sc&pud eos omnia cum prctto credcrentur honeßa j non folvm apudRomanos, fed etiam apud alias gentes opum ratio habitafuit. Periculo enim iine dubio non carebat > ne fua· inopiae ine¬den volentes, pliis judo privatis comniodis fervirent. Habi-tumtamen temporis potius quam Romana inftituta refpeKis-fe aiiquis ΛΕ-miIianum crederet, cum i t non Aureliitm Cottatrt

l'b dif PauPerem > *ta nec avarum Galbam in Hifpaniatn mitti vohiic„I '17' 1' Latiori confideratione Scipio Ammiratus inopiam mmiam „

eaagnisviris »que periCulofam atquemagnas di vitias efle exi·ftimavit, idque exemplis multis oftenfum ivit» Etcautionehicopuseife& alii dicerent, ne fcilicet qui dignitare magni»fed in re minus lauta funt, vel proprer egeftatem rebus novisiludere incipiaiit, autobnimiasopes ioli potitts quamprimieße veiint.

IX. Hac de cauia multis falntare vifum fuit, in officiorummunerumque collatione, poft faéhim de necefläriis cuiquémuneri virtutibus Judicium, de facultatibus etiam difpice-re, ne vel reifamiliaris anguftia digniratem ordinis obftura-ret > vel de fide magiftratus riimium pauperis , dubirandioccafionem cives haberent. Metuendum Sc illud aliquibusvideri poterat, ne quiaipfeinops ex re'public£c damno parumcaperet detrimenti, de ejus falute juito minus föret folicittif.Ita etiam opes aliquando in imperio adeundoprjecipue fpefta-tas fuiffe cenfet Ariitoteles 5 Pol. c. f. vel ut alii diftingvunct, Sc lib, 4. cap/. alias 7. Et praeter alias caufas iupra traditas,

- 1 un»

«na erat, quare Γenf'.s o!;m Rom« inftitutus fuit. Nimiritraut de cujus« ueopibu judicis rn fieri poifet, & deindefinonampjius, faltem generali atiqua ratione earnm modus, in jureedeundi magiiiratus & eapiendis honor bris fpedaretur , ad-eoque majonb s vel minonbus, aut gravarenu r cives oneri-bus a itornarenturhonoribus. Idque Servium Tullium anteocnlos habt'ifle Livius teßatur. Ccufum enim inquit, tnftituit ^ ^ urem faluberrimam tanto futuro imperio : Ex quo belli pacisquemu c. 4ünta non virittm ut ante, fed pro habitupecuntarum fienut. QuodTullii confilium quid amplms in receflu hab eric, copiofcab ampltliimo SthefFeroeil: expofitum. Obfervaram & hanc Excrcit inh< usinilituri rarionem poßero tempore, idem Livius docet Liv. Vi.de T Flaminio Proconfule. A cenfu inquicns, maxime fena- 7"h·tum & iud'ues legit 3 potentiorernque eam partem civitatis fecit 3(ui **,c·*0·falv* & tranquilla omnia magis eßeexpediebat. Hoc enim pa&ofuturum pntabant. ut qiam fidelisftme negotia muniaque pu¬blica curarentur , fi curatorum res familiaris & pecuniaomnis»©biidis vitepignorisque lo^o apud rempiiblicam eilet. Atqueid non modo in mtinerib is civilibus

, verum etiam bellicisfuit©bfervatutn , tir ex dl der ratione f 'perius allegata patet.X. Q^amqnam an rem non negem inrerdum fieri non fineratione poiTe, utdivires pauperibuS »nadenndis magi (trab buspr*ferantur,pr» fertimubi srquales funtvirtntesj &inopia Du-ci vel alioqui viro magno conremptum adferrc poteft: quam-quam λ ver' m fit inopes aüquandom nere ίπο ad qtunfrimabuios fuiße : nihilo tarnen minus Dux inops, fi avaritise cri-minevacat, avaro omnino videturpr^ferendus Paupertasenim in fe viti-m non eft, & f«pe a caulis vttio oppofitis ör¬tum habere foler. Abdoloaymo probttas ßevt plerisque prontCurtius autor eft, paupertatü caufa fuit. Philofophi etiam vete* jjj, 4 fares» quod facerefortunatisrbs iecul sfacibus poturrunt, fpon*te pauperes fuernnt, ne cura eorum quibuscorpus eget, a fa*piénuar ftudiis diftrahtrenfur, verum ex^diti mdiqué ut ait La- Di>in. jn-ttantius 1mtutem ßquerentur, Demque fvlct paupertas non- ftit, 1.14 c,

nun- *«

lib.

auoquam ab i is proffcifci caufis, quae cufa 8c in duftria evifariaequeuftt, quod per incendia , naufragia, calamitares bellicas,&id genus alia faspius accidit. Idvero tanrum abeft utvitJOcniquam verti debeat, ut mifericordiarri potlus apud cordatosquosvis mereatur.

XI. Nec defunt eorum exempla, prifJs praefertim feculiss,qui licet inopes fuerint, tanta tarnen cum laude & abftinentia»domi forisque rempublicam adminiftrarunt. 8c tanras res pacebelloque geÖTerunt, ut ad omnem poiteritatem commendarimeruerinc Tales apud Romanos fuerunt phires,quorum non-nullos hic ipfe Valerius Maximus recenfet. In his Valerius Pii-blicolafuit: qui imagtnum quidemfuarum titulum ampltficavit(ytt-1V c*4* ba funt Valerii, ) patri monio tarnen ne quidem ad exequiarum im-penfam fujßtiente decesfit, ideoq-, pecuniapublica dutta funt. Moxiterum addit: non attinet ulteriore dijputatione tanti viripaitpevta-tem frutart; abunde cnim patet quid vivus pejfederit tcui tnortuo le-äus funebris & rogus defuit. His fimiiia feré funt qu* de a ttilioRegulo, Cn. Scipione, cietcrisque idem habet. 8c Graecorumaliquot tales fuifle iilentionon pneteritNepos. Utpote Ari-ftidem, qui in tanta paupertate decesfit, ut que cfferrctur vix relique'rit. unde faäum eß utfilia ejut de publito alerentur > & ex commu-ni arario dotibusdatis collocarentur. Cui haud difpar Epaminon-das, qui paupertatem adeofacilé perpejfut eß, ut de republtca nihilpräter gloriam ceperit. In hoc jEmilio Paulo haud diflimilis >

quem ex diti Macedonum gaza quam in aerarium in vexerat,nihil in domum fuam , praeter memoriam nominis fempiter-nam , intuliife Cicero teftatur. Quorum quemvis non eilquod exiitimemus plus non potuiflecorradere , cum 8c maxi-mis rebus praefuerint, nec defuerit occafio poteftate ad hanelicentiam abutendi.

XII. Opes antem quamvis ad bellum gerendwm reqniran-tnr > 8c inopia in tali caiu maximé officiat: tarnen id propricipfam D ucis perfonam non concernit t verum Rempublicam,Principemve > cujus aufpicio rem Dux ahquis gerit. Hujus

autem

Nepos inejus vica.

ilb.z.offic»€•32.

atffem privata inopia.fi de Cäftero virf"tibrs itrperatorüs iJleflcin^riiduSjnec in «publica malo more^omntsa nnrnmisfit se-ftmiatio, non magnopere officit, quando pubhcis impenfis nonpri vans bellum gerere, &crii inpubheo eft munere ,itidem expublico fuitenuri debet. Nec verendum femper, ne res angu-fta;llius auioricatiquiddetrahat. Reiarcir» idoprime poflet,iivimitc&fortibus fadis tali faltigio fe dignum oitendat. Nec eaeft virtutis mdole nt diu in obteuro lareat, fed potius ut faepi-lis exfplendefcar ,oculisq, hominum fe ingerat i quo fit, ut noniraro ante contemptos, ad alioruni usqi admirationem extollat.

XIII. Ävariti« vero & comra,qui hoc vitio fußt infedi»Indolemfiquis ditigentius perpendet, facile an madvertet,nihil iHo fardius . nihil illis homin>hus fceleftnis eile > quoremanimos dira habendiltbido occupavit. Qi« tantum abeft ut »Ii¬is falutari ter praeefie poifint, ut nec fibs ipßs rede canfulanr, f£quid veri dodrina fapienrum habet. Quare ut de frequente ex-perientia , & facris liter»s nihil dicara , tales nihil minus quamimperio aptos efle.opus forte, non fuerit probare.cum iilis pencomniainfint vicia, ä quibus imperantes.quam long»fliméabef-fe oportet. Quid enim avaritU qua er iminibus infinitis mpluata c;c 0fit>eft jummam cxpluem t Verbo valdc fignificante malorum omni- in pifoné.um radicem appellavit Apofioltis ι Tim, 6 » ι ς>· Nuliwu igttur Cic. üb. i.tetrius vitmm quam avaritia tprafertm in Principibus & rempubli- °-· c-zlttarn gubernantibus. Quaßui enim habere rempnibluam nan modo tur-fe eft ,fedfceleratum etiam & nefarwm*

XIV. Mutua imperantium parentiumque benevolentia,inter fundamenta eft, quibus nititurimperiifaius, & quodidetn eft, ea reipublic» felicitas, fine quo id quod elt, hoc eftrefpublica efte non poteft. Jam imperantes avari, per avanti-am , quantum poflunt ad (e rapiunt, alteri autem fua, impri-mis qu« ad vitam tolerendam neceiTana funt, ipgerrimc amit·tunt. Quo pado quamdiu res geritur,quid boni illam admini-ftrationem credemus pofie fequi, in qua populus nihil fibitutum, fed lua cwjysvis libidini expofita eile videc ? Et hoc

B cri-

o

in Hifpaninie».

Curt. MV,10.

crimen tanto magis eavendnm eft belli Duci> quod res illi fftcum mdiribus, q"i ut molliusloquar libertatem plerumque a-mant laxiorem. Eoqs maximis Ducibus femper ea res cur*fuit; unde & Tibi obfequenrisfimos per quxvis pericula& qnas-vis calamicates fuos imlires habebant. Nora eil Alexandri.Cs-farisaltorumq; in mili>esi*uosIiberalitas,&horufri vicilfim ergaDuces fnös obfervantia. Imo & Viriarui, contra quem exerci-tus jam mittendus erat, tanta fuifitia pr*dam divfit, reliqiiaq;qn« ad devmciendos militum animos rertinebant, diligentiatanta curavit, ut quamvis exercitus ejus ex plurium gentiumconilaret hominibus, nullus tarnen ab eo , tanto tempore Sctarn variis in cafibus deficeret j q.od tanquam rem fingularemdeiilomeriro Appianusnarrat.

XV. Contra quid litis Ducibus evenireputandum eil, quinon modo in prxdse portionera periedorum fociosnonad-mittunt, verum infuper ordinari sibpendus fraudant s Certevix aliud quod eerrra* expe&are poflint habent, quam feditio-nes , turbas , defediones . Λ exercitus ruinam. Cum enim et-iam ex ra pericnla, tale hominum fit ingenium > ut virtutemfice mercede raro & xgre amplectantur, quem credeirus invitx diivrimen grans fefe conieöurum ? pradertirri fi videritfndoresfuos, fangvinem fuum , alienac avaririsetantnmludi-brium elfe. Et quamquam fapientis fit multuro injnriarum pro¬prer patri« commodum devorare , raro tarnen ejusmodi ho-mines , pradertim jam exaeerbati, idcogitant, rariusopere'ipfo exeqvuntur. Neque ramen id contendo, femper prsedamin medio exponendam vulgo militum: aur in omni republica,antbelloomni >omniq; tempore neceiTarium efie, ex pnblicoilipendiamilit.bus numerare ; prxfertim deiinitatemporibus.Eit enimeum neceiiiias temporum, reipublicaz uf:-s & coniti-tutio, civium qui imperio parent obligatio, & belligerendiratio , djverfilm fvadent Iraque iila omnia hic exepio.

XV Ϊ Pr.rterea cum avar-jia nihil fit ne^as & s'pfa habendici'pidonuncjuam poilit expleri j quid tam miqviim exiiUman-

·" ' v: dum

/ κΒΜ···a

dum eil a quod non pätrare fflinebit ilie, qhem in omne fce-lus transverium prarcipitemque h«c vefaniaagit. Jniiiitabel-Ia, crndeles direptiones Sc c«des , fine d bio tales Duces fx-pe excitare non reformidanr. Pertmet huc exemplnm Craffi rQui Parthico mhians auro, fiedera ante perct ffa relcidir bel-lumque deprecanribus in ulitj quam impietarem fua, filii,totius denique exercitus clade luit. Norum dedecus illudsquod tempore belli Jrgunhini» Romans rnajeftati nonnul-lorum rapacifas attulif } qui vi&oriamipfamvenalemhaben-tes »data pecunia nfugam concedebant. Ex hisfacile appa-rere credo, å boni Ducis virtutibus longiifime abeiTe avarum :non item pauperem: quando jftx du« res inrer fe op-ponuntur, nec in eodem ut loquuntur PJhilofophi fubieö©conveuiunt> quod alias fieri facile poteil. Avaritia ergo Dn-cis, non-minus quam timiditas >n bello rem perdit: quod tumex iis , quse allata funr conftat 3 tum enam ex ec percipi poteil»quod Ducum virtures alias, ίΐ quae fuerint impedjatflc caligi-net uaii obducat. Quodde Calpurnio obfervavit Salluftjus.inCalpurnio , inqujt, conjule voftro, multa bon&que artes λnimi pag m..& corporis erant, qiiAS otnnes ayaritia pr&pediebat. Simile fuit 3*0#olim Romanorum de Μ Crallo judicium, teile Plutarchoinejus vita; adeoque übt divitiarum eupido animum occupayit, ne- ^ dcre'u'que dijciphna , nvque Arles bona, neque ingemum ullum fatts pol· bi. ordin?let.

XV ΙΪ · Qu« quamquam ita fe habeant, tarnen ubi de fuf-fragio iEmiüaoi quarrimr , qui in Düte avaritiam Sc pauperta-tem juxta sefbmare videtur, aliquid pr«rerea obfervandumeft. Vix ignoiabat vir gravifEmus» paupertatem per fe inno-xiam, avaritiam per fe exinalem eile, Sed quonism in hjpo-thefi ut vulgo loquimur» noninthefi ejus verfabatur delibe-ratio, non ille ilta n» de Sc ieoriim fpe&avit fed refpeüt etiamad conditionem temporam, Λingenia confulum, quorum pro-piorem notitiam eum habuilie, non eil credo cur dubi emus.Vidit puto paupertatem Cört«, autverius Cott« furtunam

Β % &

Sc mores, aliquid poft fe trahere, quod occafiotie iftiuspa»-pertatis publice nocerec*tu ad generale* m >rum regulas, fina·piieiter exigi Sc damnan h;te fefitemia non debeat. Quod Éfenihil tafe vidit, fed nudam rantumrelpexitinopiam, minusde dlo excifando, quam de teoenda verira e kboro. Galbaruenim quod fpe&ar > ira ipfum Appiamisdefcnbir: β F«.λβατΑκχυ'λλ» φίΚο-χ^νρΑΟίτωτΐξος w , οΑ/γχμ%υ τινχ της- Α«W vjf $(>&■·τι λ in3i£&y oAiyoi τοκ φίλοκ, τχ Aomx ii e erφετε ρ A^'sra ,

ρ^ύτοι ττλχτιωτχτος ω*o/xSti Ρωμαίων «λλ χ^' εκ τί? ΐΐξΦΗ φ/xirh»ντον iixAw&v faviopevQV τε ^ού εατίΟ^κίκτ* iix κίξάη (Vicquam in DucemeFeancur notam , ve! ex praßeedennbus colli-gi poffe exiftimo. Hsec ergo in j'udicio viri fapientis Galbamfacis removebant. Νeque tarnen ad Cottam admittendum (a-tis valebat ejus quamvis innötens panpertas , cum nee dinoresproriits deeffent ,qui a ft-fpicione avaritixitidem erant immu¬nes,

XVIII· Cseterum licet hoc *n negotio prüdester fitaferkjEmifratm», ratio tarnen ipfiuslquam,adeht valerius : tque mt*Um Hcentit tPtpcrümagifhaiH effe impum & avaritiAtn , vix folt-da eft»ft feparaeim iftae fpeéfcentur , uti )am di&um eft. Narrtβ m Dtiee aliquo conjun£foß fint, ut präster mopiam» etianiavarit ia faboret» jam res & ratio alia eft. Atqne ttim quiderafenfus faret, Cbttam opum cupidum effe: & mopiam einshane acuere cupiditatem. Galbam vero habere quidem opes,fed avarttiam ejus ©flfe in exptebdem. I ta forte hoc in loeo deIiis viris verum effe pocnit * alias (emper verum non eft. Natnut ftipra oftenfum eft, egreg'c inopes fä: pe fitere . qui nihil mi¬llus quam avart extirertinr Γ quos nee paupertas qua» adimt,nee avaritia qwt ab fuitf, ad fcelera cofnpellere potuit. Namfale quid per maUm magtfitam hoc loeo intell igi exiftimo. Hu¬manst enina naturs per fe magna eft adverfumdtirum hoe te·Inm infirmitas. it vtt virtus avarnia? oppoiita , eam adverf mhoc malum firmare folet t I ta dejicit eam pufillanimitas illaaaims, qn* probro fibi effe ducit, in re minut quam «qiwles

lauta

/ κmmmm

lauta effc. In tranfverfum vero eam rapit infana cum aliis incorradendis opibus xmulario, quaifomeseitavariti», vitiiquod re&itudinem illam animi, quac adverfus caecas opum cn-piditates lu&ari debebat, prorfus proilernit. Et impendio ma¬gis dominanttir peifimse h* magiitrac in litente imperio. QuSphrafi aliquid licenti* notari, nihil eil credo, cur ambigamus.Sen licens dicas quod aliis eil Ücentius * fen licere, id eil ve-nale efle imperium . feu figura quadam fermonis, liceri velli-citari dicas imperium > quando imperantes per abufum pote-flatis, fub fpecie aliqua juili» injufte aliquid ad fe attrahunt,malis artibus nefarios exercentes coaftomm aut turpium ob«fequiorum mercatus : aliquid quod ad lieeotiam pertineas di·eis. Vel quocunque fenfu alio, per basc verba congrue impe¬rium in licentia pofitum fignifieaveris. Sic enim locum ab in«terpretibus fere omiflum capere licet, paratus tarnen imo cu-pidus hicut alias eruditiores audire. Poflfenthic, imodebe-rent pl · ra addi, ego vero ingenii mei, & inilituti ratione he*bita , hic finem facio.

QUÄSTIONES.I· An bona (it illa reipublicv forma, in qua imperium tan-

tum eft penes divites, idque ob divitias, quomodocunque in-telligatur locis fupra citatis Ariftoteles ? Neg*

II. An femper & fimpliciter non expediat magiftratumcommittere viropauperi ? Negr.

III. An aliquisindicenda fententia s exemplo^milianivi-tia collegarum rede palam («teris perßringat ? Djft.