in vitro january

48
IN VITRO h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια διανεμεται δωρεαν h h ιανουαριοσ 2011 h τ. 22 h Facebook: Παιδιά στα δίχτυα της δικτύωσης h Υγειονομική κρίση στο κέντρο της Αθήνας h Οι πρώτες βοήθειες για τον πονόλαιμο h Μικρόβια: Απρόσκλητοι επισκέπτες στο σπίτι μας Από τη θλίψη στην κατάθλιψη

description

in vitro january

Transcript of in vitro january

Page 1: in vitro january

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h ιανουαριοσ 2011 h τ. 22

h Facebook: Παιδιά στα δίχτυα της δικτύωσης

h Υγειονομική κρίση στο κέντρο της Αθήνας

h Οι πρώτες βοήθειες για τον πονόλαιμο

h Μικρόβια: Απρόσκλητοι επισκέπτες στο σπίτι μας

Από τη θλίψη στην κατάθλιψη

Page 2: in vitro january
Page 3: in vitro january
Page 4: in vitro january

30

Η Αθήνα νοσεί«Ξεχασμένες» ασθένειες, παλιοί γνώριμοι, επανεμφανίζονται στην καρ-διά της πρωτεύουσας. Καθημερινά καταγράφονται δεκάδες περιστατικά δερματοπαθειών, σεξουαλικά μεταδιδόμενων νόσων και άλλων λοιμω-δών νοσημάτων. Οι υγειονομικές αρχές «δείχνουν» τους μετανάστες, ως μία από τις βασικές αιτίες επανεμφάνισης των ασθενειών. Πώς θα νικήσει η πρωτεύουσα την πρωτοφανή υγειονομική κρίση που βιώνει το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Μη φοβάστε την κατάθλιψηΧαρακτηρίζεται ως η ασθένεια του 21ου αιώνα. Σύμφωνα με στοιχεία της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας, το 70% των Ελλήνων πολιτών βρίσκε-ται στα πρόθυρα κατάθλιψης. Ποια μέσα έχει σήμερα η επιστήμη για να προφυλά-ξει ή να θεραπεύσει την «ψυχή» μας;

38Στα δίχτυα του διαδικτύουΜπαινοβγαίνουν στο Ίντερνετ με απίστευτη ευκολία, κάνουν chat, παίζουν παιχνίδια, μι-λούν μία νέα, κωδικοποιημένη γλώσσα, ακαταλαβίστικη για τους γονείς. Πώς θα εκπαιδεύ-σουμε τα παιδιά ώστε να προ-στατεύονται από τις παγίδες του διαδικτύου;

18Γρίπη ή κρυολόγημα;Έχουν πολλά κοινά συμπτώ-ματα, κι όμως, είναι δύο δια-φορετικές παθήσεις. Πώς θα ξεχωρίσουμε τη γρίπη από το κοινό κρυολόγημα; Πώς θα βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να πολεμήσει τον ιό και και κυρίως πώς θα αναρρώ-σουμε το ταχύτερο δυνατόν;

08 Warning: Λούζομαι στον ιδρώτα

10 Ό, τι καπνίσατε, καπνίσατε

13 Νίκησε τον καρκίνο και έγινε 100

15 Η γυμνή αλήθεια της ψωρίασης

16 Δεν μπορώ να καταπιώ

18 «Μάχη» με τους ιούς

19 Πολύποδες & εκκολπώματα

20 Ανδρικές ορμόνες

21 Νεφροί: τα διυλιστήρια του σώματος

32 Νέα φάρμακα

33 Science: Νέο μαγνητικό χάπι

34 «Φτερά» στα πόδια

35 Οστεοαρθρίτιδα γόνατος

36 Διατροφή για τη μνήμη

39 Ψυχολογία: Πόση αυτοπεποίθηση έχεις;

40 Εναλλακτικά: Ρέικι

42 Ομορφιά: Για τα μάτια σας μόνο

DELLA ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Α.Ε.Λ. Κηφισίας 280, Χαλάνδρι, 15232Τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

EΚδoΤηΣ

Αντωνης ΔελλΑτoλΑς

ΓΕΝΙΚoΣ δΙΕΥθΥΝΤhΣ ΕΚδoΣΕΩΝ DELLA

ΒΑγγελης Β. ΠΑΠΑκωςτΑς

δΙΕΥθΥΝΤhΣ

ΜιχΑλης κεφΑλογιΑννηςΑρΧΙΣΥΝΤAΚΤηΣΘανάσης Τρομπούκης

ΒΟηθΟΣ ΑρΧΙΣΥΝΤAΚΤηΔήμητρα Τζούβελη

ΣΥΝΕρΓAΤΕΣ: Κατερίνα Βασιλείου, Βίκυ Καρατζαφέρη, δημήτρης Παπαντωνίου

δΙΟρθΩΣη: Κώστας θέος Μαρία Παπαρηγοπούλου

ART DiREcToRΔημήτρης Λύρας

EΠΕΞΕρΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓρΑΦΙΑΣ Γιώργος Καπελούζος

ΕΜΠΟρΙΚη δΙΕΥθΥΝΣηΜάρκος Δελατόλας

ΥΠΕΥθΥΝη ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΕλένη Σαμπάνη[email protected]

ΥΠΕΥθΥΝΟΣ ΠΑρΑΓΩΓηΣ - δΙΑΝΟΜηΣΜάριος Φιλιππούσης

ΕΚΤΥΠΩΣη: Τυποεκδοτική

ΦΩΤΟΓρΑΦΙΕΣ: shutterstock.com

Μηνιαία Εκδοση για την υγεία

διανέμεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700 εσωτ. 109

Διαφήμιση210 6847222

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

4•in•vitro

IndexΙΑΝΟΥΑρΙΟΣ 2011

22Ανθυγιεινές «παγίδες» στο σπίτιη επιλογή των επίπλων αλλά και των αξεσουάρ του σπιτιού δεν πρέπει να γίνεται μόνο με κριτήρια αισθητικής. Ορισμέ-να υλικά κρύβουν «τοξικούς κινδύνους», οι οποίοι απει-λούν την υγεία μας. διαβάστε πολύτιμες συμβουλές που θα σας κάνουν να αναθεωρήσε-τε τους κανόνες υγιεινής του σπιτιού σας.

24

28Συνέντευξη Ιωάννης Τούντας Ο πρόεδρος του Εθνικού Ορ-γανισμού Φαρμάκων αναφέ-ρεται στις αναγκαίες αλλαγές που ήδη πραγματοποιούνται με βασικό σκοπό τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Οι αλλαγές γίνονται εις βάρος των Ελλήνων ασθενών; Τι γίνε-ται με τα παράνομα σκευά-σματα που διακινούνται μέσω διαδικτύου;

Page 5: in vitro january
Page 6: in vitro january

Η τραγική ειρωνεία, σκέφτηκε ο υπεράν-θρωπος, είναι ότι οι Κρητικοί δίδαξαν ουσιαστικά όλο τον κόσµο πώς και τι να τρώει. Τι άλλαξε και από τα χλω-ρά κουκιά, τις αγκινά-ρες και τα σαλιγκάρια µε σάλτσα λεµόνι έφθαναν στο burger και το παγωτό της µηχανής; Η κακώς νο-ούµενη ευ-ζωία είναι η απάντηση, σύµφωνα µε τους επι-στήµονες.

και το γρήγορο, τηγανητό κατά κύριο λόγο, φαγητό τους στην Κρήτη. Η παγκοσµιο-ποίηση έδωσε την χαριστική βολή µε τα διεθνή ταχυφαγεία. Οι Κρητικοί, για να αντισταθούν στον αθέµιτο ανταγωνισµό, άρχισαν να φτιάχνουν σουβλάκια γίγας µε πολλές τηγανητές πατάτες σε λάδια αµ-φιβόλου ποιότητας, τυρόπιτες που καµία σχέση δεν είχαν µε τις παλιές παραδοσια-κές καθώς παρασκευάζονταν µε σφολιά-τες βουτηγµένες στο βούτυρο, σάντουιτς µε λουκάνικα και προµαγειρεµένα µπι-

φτέκια.

Η ΤΡΑΓΙΚΉ ΕΙΡΩΝΕΊΑ, σκέφτηκε ο υπεράνθρωπος, είναι ότι οι Κρητικοί δίδαξαν ουσιαστικά όλο τον κόσµο

πώς και τι να τρώει. Τι άλλαξε και από τα χλωρά κουκιά, τις αγκινάρες και τα

σαλιγκάρια µε σάλτσα λεµόνι έφθαναν στο burger και το παγωτό της µηχανής;

Η κακώς νοούµενη ευζωία είναι η απά-ντηση, σύµφωνα µε τους επιστήµονες. Μια βόλτα στα ορεινά χωριά της Κρήτης, ακόµα και σήµερα, µπορεί να πείσει και τους πλέον δύσπιστους ότι οι άνθρωποι που ζουν εκεί και έχουν περάσει τα 90 τους χρόνια είναι αδύνατοι, µε κορµοστα-σιά 50άρηδων.

ΌΜΩΣ, ΟΙ ΆΝΘΡΩΠΟΙ αυτοί έµαθαν να περπατούν από το ένα χωριό στο άλλο, διανύοντας καθηµερινά πάνω από 10 χιλι-όµετρα. Έτρωγαν τουλάχιστον τρεις φορές την εβδοµάδα όσπρια και άγρια χόρτα, χρησιµοποιώντας το ελαιόλαδο ως κάτι

πολύτιµο. Σήµερα, ένα λαδερό φαγητό φτιάχνεται στα περισσότερα µέρη

της Ελλάδας, µε ένα φλιτζάνι λάδι τουλάχιστον! Οι παλιοί

Κρητικοί έτρωγαν οφτό αρνί στους γάµους

και στις µεγάλες γιορτές. Σήµερα, σε ορισµένα χω-ριά το τρώνε για πρωινό.

ΜΑΘΑΊΝΟΥΝ στα παιδιά τους να οδηγούν από τα 13 και οι µετακινή-

σεις στο χωριό, από τη µια πλατιά στην άλλη, γίνονται µε αυτοκίνητο. Ένα παχύ παιδί θεωρείται ένα υγιές παιδί στην Κρήτη. Ένα παχύ παιδί στη Γαλλία θε-ωρείται ένα άρρωστο παιδί. Οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ξαναγυρίζουν στα φρούτα και τα λαχανικά ενώ οι Έλληνες πεισµατικά αρνούνται να δουν την αλήθεια. Ορισµέ-νοι, δίνουµε την αίσθηση ότι ζούµε πλέον µόνο για να τρώµε.

6•IN•VITRO

EditorialΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Tου Μιχάλη Κεφαλογιάννη

«Ξαφνικά, όλα τα ευρωπαϊ-κά media αποφάσισαν να ασχοληθούν µε την Κρή-τη. Όχι για καλό. Εδώ και ένα χρόνο µας δυσφη-

µούν ότι τα «φάγαµε», ότι δεν «έχουµε να φάµε» και τώρα ανακάλυψαν ότι…παχαί-νουµε! Προφανώς, ξέχασαν τους υπέρβα-ρους Γερµανούς, οι οποίοι πρωί, µεσηµέρι, βράδυ τρώνε λουκάνικα, και τους Βρετα-νούς που η περιφέρεια της µέσης τους ξε-περνά ακόµη και το ενάµισι µέτρο λόγω της µπύρας που καταναλώ-νουν».

Ο ΥΠΕΡΆΝΘΡΩΠΟΣ δεν συνηθίζει να «στή-νει αυτί» σε συζητήσεις τρίτων, αλλά ο κύριος που καθόταν προχθές δίπλα του σε ένα εστιατόριο ήταν έξω φρενών. Φώναζε τόσο πολύ που ήταν σα να διαδήλωνε. Ενώ έλεγε όλα τα παραπάνω, τσάκιζε µια χωρι-άτικη σαλάτα, η οποία «κολυµπούσε» στο λάδι, µια τηγανιά µε χοιρινό, ένα πιάτο µε τηγανητές πατάτες ενώ είχε κατεβάσει ένα µπουκάλι κρασί µόνος του.

ΤΟ ΘΈΜΑ για τον υπεράνθρωπο ήταν γνω-στό. Το είχε πάρει το µάτι του σε ένα ειδη-σιογραφικό site. Μια τετραµελής οικογέ-νεια 400 κιλών και βάλε παρουσιάζονταν τουλάχιστον ως αξιοπερίεργη σε µεγάλο και έγκυρο διεθνές τηλεοπτικό δίκτυο. Η οικογένεια αυτή ζει στην Κρήτη και αντι-προσωπεύει, σύµφωνα µε πρόσφατες µελέτες, την αλλαγή του τρόπου δια-τροφής τα τελευταία 50 χρόνια στο νησί. Οι κάτοικοι της Κρήτης είναι από τους πλέον παχύσαρκους Ευρωπαΐους, καθώς εκτιµάται ότι ζυγίζουν πλέον κατά µέσο όρο 20 κιλά περισσότερο από ό,τι στη δεκαετία του ’60.

Ο ΥΠΕΡΆΝΘΡΩΠΟΣ αναρωτήθηκε γιατί ο ευτραφής κύριος που καθόταν δίπλα του, διαµαρτύρονταν τόσο έντονα για µια σκλη-ρή πραγµατικότητα. Οι τηγανητές πατάτες και το χοιρινό που έτρωγε, σίγουρα δεν είναι η βάση της µεσογειακής- κρητικής διατροφής. Το ήξερε. Όµως, αυτή ήταν η επιλογή του. Όπως άλλωστε και πολλών άλλων Ελλήνων τα τελευταία χρόνια.

Η ΚΡΉΤΗ δεν γλίτωσε από την αλλοτρίωση των διατροφικών συνηθειών. Οι Γερµανοί, οι Άγγλοι, οι Ολλανδοί και άλλοι Βορειο-ευρωπαίοι, µαζί µε το µαγιό τους έφεραν

Ξεχάσαµε να τρώµε σωστά

Page 7: in vitro january

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία χαιρετίζει την πρόσφατη ανα-κοίνωση του Υπουργείου Υγείας, σχετικά µε την πλήρη εφαρµογή του

νόµου για την καθολική απαγόρευση του καπνίσµατος σε κλειστούς δηµόσι-ους χώρους, καθώς και την εντατικοποίηση των ελέγχων εκ µέρους των αρµόδιων

υπηρεσιών.

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία υποστηρίζει κάθε ενέργεια που αποσκοπεί στον περιορισμό της εξάπλωσης και των συνεπειών του καπνίσματος στη χώρα μας. Η Ελλάδα κατέχει σήµερα µια θλιβερή πρω-

τιά στα θέµατα καπνίσµατος, µε την υψηλότερη αναλογία καπνιστών στην Ευρώπη και µια από τις υψηλότερες σε όλο τον κόσµο. Για την αντιµετώπιση της θανατηφόρας αυτής επιδηµίας, απαιτείται συστράτευση και συντονισµένη προσπάθεια, εκ µέρους της Πολιτείας, της επιστηµονικής κοινότητας, των φορέων, αλλά και της κοινωνίας των πο-

λιτών.

Σε αυτή την κατεύθυνση, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία αναλαμβάνει συστηματικά πρωτοβουλίες για ενημέρωση του κοινού, εκπαίδευση επαγγελµατιών υγείας και υποστήριξη των ιατρείων διακοπής καπνίσµατος

που λειτουργούν στα περισσότερα νοσοκοµεία της χώρας και στα οποία µπορεί να απευθυνθεί κάθε καπνιστής για να διακόψει το κάπνισµα.

Στη διάρκεια του 2010, μια σειρά ενημερωτικών ενεργειών εκ μέρους της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρεί-ας και του Υπουργείου Υγείας, σε συνδυασµό µε την εφαρµογή του νόµου για την απαγόρευση του καπνίσµατος σε

κλειστούς δηµόσιους χώρους, είχαν ως αποτέλεσµα φέτος να αυξηθεί κατά περισσότερο από 50% η προσέλευση καπνιστών στα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσµατος σε σχέση µε το 2009. Αντίστοιχη αύξηση παρουσιάζει και ο αριθµός

των καπνιστών που δηλώνουν ότι σκοπεύουν να διακόψουν το κάπνισµα εντός του προσεχούς εξαµήνου, όπως έδει-ξε σχετική έρευνα.

Παράλληλα, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία ενισχύει τους επαγγελματίες εστίασης, οι οποίοι τηρούν το νόμο για την απαγόρευση του καπνίσματος σε εσωτερικούς χώρους. Συγκεκριµένα, έχει δηµιουργήσει στην ιστο-σελίδα της (www.hts.org.gr) ειδική ενότητα για την προβολή των επιχειρήσεων που σέβονται την υγεία των πελα-

τών τους, παρέχοντας ένα περιβάλλον χωρίς καπνό.

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία θεωρεί ότι οι ενέργειες των τελευταίων ετών έχουν συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της ευαισθητοποίησης των πολιτών ενάντια στο κάπνισμα. Η προσπάθεια αυτή δεν πρέπει τώρα να

ατονήσει, αντίθετα οφείλει να ενταθεί και διευρυνθεί.

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία στηρίζει ενεργά κάθε σχετική πρωτοβουλία και καλεί την Πολιτεία να συ-νεχίσει αποφασιστικά τις δράσεις της στο μέτωπο κατά του καπνίσματος. Καλεί ταυτόχρονα φορείς, επιχειρήσεις,

αλλά και πολίτες, να ενώσουν τις δυνάµεις τους ενάντια σε µια από τις πιο επικίνδυνες µάστιγες της εποχής µας.

Page 8: in vitro january

8•in•vitro

WarningΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ΥπεριδρωσίαΤι είναι: Η υπεριδρωσία, δηλαδή η έντονη εφίδρωση, είναι μια συχνή πάθηση των ιδρωτοποιών αδένων που εμφανίζεται στο 1% του πληθυ-σμού. Αφορά εξίσου άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, ωστόσο εκδηλώνεται συχνότερα σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Μπορεί να εμφανίζεται σε ολόκληρο το σώμα (γενικευμένη) ή να αφορά συγκεκριμένα σημεία του σώματος, συχνότερα τις παλάμες, τα πέλματα, τις μασχάλες και το πρόσωπο (εντοπισμένη). Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η υπεριδρωσία έχει επίπτωση στη ζωή και τον ψυχισμό του ανθρώπου που την εμφανίζει, καθώς πολλές φορές δυσχεραίνει τις κοινωνικές επαφές αλλά και τις κα-θημερινές δραστηριότητές του, ενώ λόγω της αυξημένης υγρασίας που προκαλεί, αυξάνει τον κίνδυνο να αναπτυ-χθούν βακτηρίδια στο δέρμα. Δεν πρέπει να ανησυχούμε: Σε συγκεκριμένες πε-ριπτώσεις, η υπεριδρωσία αποτελεί ένα σύμπτωμα που δεν εγείρει ανησυχίες. Τέτοιες περιπτώσεις εί-ναι όταν εμφανίζεται έπειτα από έντονη σωματι-κή άσκηση ή όταν η θερμοκρασία του περιβάλ-λοντος είναι αυξημένη. Πρέπει να ανησυχούμε: Όταν η έντονη εφίδρωση εκδηλώνεται σχεδόν καθημε-ρινά, χωρίς να έχει προηγηθεί σωματι-κή άσκηση και χωρίς να υπάρχει υψηλή θερμοκρασία στο περιβάλλον, ή όταν συνοδεύεται και από άλλα συμπτώ-ματα, τότε είναι πιθανό να εκδηλώ-νεται ως αποτέλεσμα μιας παθο-λογικής κατάστασης. Επίσης, η υπεριδρωσία είναι ανησυχητική όταν προκαλεί πολύ έντονη ενόχληση στον άνθρωπο που την εμφανίζει (π.χ. αισθά-νεται ντροπή όταν δίνει το χέρι του για να χαι-ρετίσει) ή γενικότερα όταν επηρεάζει την ποιότητα ζωής του ασθενούς.

Γιατί έχω έντονη εφίδρωση;Άγχος: Οι συγκινησιακοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα το άγχος, αποτελούν μια από τις πιο σημαντικές αιτίες για την εκδήλωση υπεριδρω-σίας. Ο μηχανισμός μέσω του οποίου το στρες προκαλεί έντονη εφίδρωση παραμένει άγνωστος, ωστόσο οι ειδικοί εικάζουν ότι πιθανώς διεγείρει την παραγωγή ιδρώτα από τους ιδρωτοποιούς αδένες. Θερμικό ερέθισμα: Παράγοντες όπως η αυξημένη θερμοκρασία του περι-βάλλοντος διαταράσσουν το θερμορυθμιστικό σύστημα του οργανισμού με

αποτέλεσμα να εκδηλώνεται έντονη εφίδρωση που εντοπίζεται σε συγκε-κριμένα σημεία του σώματος (εντοπισμένη υπεριδρωσία).

Κληρονομικότητα: Άνθρωποι με κληρονομικό ιστορικό (π.χ. μητέρα ή/και πατέρας που υποφέρουν από υπεριδρωσία) έχουν περισσότερες

πιθανότητες να εκδηλώσουν την πάθηση. Κατανάλωση φαγητού: Παρότι το είδος του γεύματος δεν επη-

ρεάζει την αυξημένη παραγωγή ιδρώτα από τους ιδρωτοποιούς αδένες, ωστόσο η υπερβολική κατανάλωση φαγητού μπορεί

να ευθύνεται για υπεριδρωσία, ειδικά σε άτομα που είναι πα-χύσαρκα.

Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία ευθύνεται για την υπερβο-λική λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων, γεγονός που

προκαλεί αυξημένη παραγωγή ιδρώτα από αυτούς τους αδένες.

Εμπύρετα νοσήματα: Τα νοσήματα που συνοδεύο-νται από πυρετό, κυρίως τα λοιμώδη, αυξάνουν

τη θερμοκρασία του σώματος με αποτέλεσμα να προκαλείται έντονη εφίδρωση.

Εμμηνόπαυση: Λόγω των μεταβολών που παρατηρούνται στα επίπεδα των ορμονών

(πτώση οιστρογόνων), συχνά ερεθίζονται οι ιδρωτοποιοί αδένες με αποτέλεσμα να

προκαλείται αυξημένη έκκριση ιδρώτα.Υπερθυρεοειδισμός: Σχεδόν σε όλους

τους ασθενείς με υπερθυρεοειδι-σμό παρατηρείται υπεριδρωσία ως

αποτέλεσμα των μεταβολών που προκαλεί η πάθηση στα επίπεδα

των θυρεοειδικών ορμονών. Σε αυτή την περίπτωση, η έντο-

νη εφίδρωση συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα,

όπως ταχυκαρδία, ευερε-θιστότητα, τρόμος στα

χέρια κ.τ.λ.Σακχαρώδης διαβή-της: Αν και όχι πά-ντα, ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να

εκδηλώνεται με υπερι-δρωσία λόγω των αλλαγών

που παρατηρούνται στα επίπεδα της ινσουλίνης, μιας ορμόνης που παρά-γεται στο πάγκρεας. Επίσης, αυξημένη εφίδρωση μπορεί να προκαλείται και στις περιπτώσεις υπογλυκαιμίας, μιας κατάστασης κατά την οποία τα επίπεδα της ινσουλίνης μειώνονται σε σημαντικό βαθμό. Έμφραγμα του μυοκαρδίου: Σε κάποιες περιπτώσεις, το έμφραγμα του μυοκαρδίου εκδηλώνεται και με υπεριδρωσία, η οποία συνοδεύεται πάντα από έντονο πόνο στο στήθος.

Λούζομαι στον ιδρώταΧέρια που «στάζουν» στον ιδρώτα, πουκάμισο με λεκέδες στην περιοχή της μασχάλης. Η έντονη εφίδρωση είναι μια κατάσταση που λίγο ως πολύ την έχουμε βιώσει όλοι και η οποία, εκτός του αισθητικού προβλήματος που προκαλεί, μπορεί να σχετίζεται με παθολογικές αιτίες, λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές.

• Σε αν-θρώπους με υπερι-

δρωσία λόγω έντονου στρες, βοηθητική είναι η χορήγηση ήπιων ηρεμιστικών για μικρό

χρονικό διάστημα.• Χρησιμοποιήστε αντιδρωτι-κά προϊόντα μετά το πλύσι-

μο και αφού έχετε σκου-πίσει καλά το δέρμα. Η έντονη εφίδρωση

αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με τοπικά παρά-

γωγα αλουμι-νίου.

• Η αλλατο-τοξίνη σε ενέσιμη μορφή χρησι-

μο-ποιείται

κυρίως για την υπερι-δρωσία στις παλάμες, τις

μασχάλες και το πρόσωπο. • Σε πάρα πολύ επίμονες πε-

ριπτώσεις υπεριδρωσίας, λύση δίνει το χειρουρ-

γείο.

tips

Συνεργάστηκε ο Αλέξανδρος Μπαλαμώτης, Δερματολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Γράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Page 9: in vitro january
Page 10: in vitro january

Νόμο – φάντασμα, χαρακτήριζαν οι πολίτες το νομοσχέδιο για την απαγόρευση του καπνίσματος, καθώς παρά την ομόφωνη ψήφισή του από τη Βουλή, ουδείς τον εφάρμοζε. Ο Ανδρέας Λοβέρδος,

μετά από μια μακρά περίοδο φημών περί οπισθοχώρησης του Υπουργεί-ου Υγείας ως προς την εφαρμογή του νόμου, ξεκαθάρισε ότι η νομο-θεσία θα εφαρμοστεί και μάλιστα η απαγόρευση του καπνίσματος θα είναι καθολική. Γι’ αυτόν τον λόγο ενίσχυσε τους φορείς που κάνουν ελέγχους με 800 επιπλέον άτομα του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας. Μάλιστα σε εβδομαδιαία βάση, οι ελεκτικοί μηχανισμοί θα ενημερώνουν για τους ελέγχους ανά περιοχή και θα δημοσιεύουν στατι-στικά στοιχεία. Με αυτόν τον τρόπο, σημειώνει ο Υπουργός, θα καταγράφεται ποιος κάνει ελέγχους και ποιος όχι. Σημειώνεται ότι τα νέα μέτρα ανακοινώθηκαν μία ημέρα μετά τη σύσκεψη υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού, κατά την οποία ο Γ. Παπανδρέου δεν δέχθηκε καμιά αλλαγή στο ισχύον νομοθετικό πλαί-σιο που θα αφήνει «παραθυράκια».

10•in•vitro

ΕπίκαιραΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Ελλάδα Γράφει ο Θανάσης Τρομπούκης

Περισσότερα από 7,3 εκα-τομμύρια

ευρώ ζημιώθηκε το ελληνικό δημόσιο από πέντε υποθέσεις

διαφθοράς ή παράνομων ενεργει-ών. Πρόκειται για υποθέσεις πλαστών

συνταγογραφήσεων και προμηθειών αναλώσιμων υλικών σε 4 μεγάλα νοσοκο-

μεία της χώρας: το Νοσοκομείο Αλεξανδρού-πολης, το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, το Νοσοκο-

μείο Καβάλας και το ΙΚΑ Αξιούπολης. Οι υποθέσεις αυτές έχουν ήδη σταλεί στις αρμόδιες Εισαγγελικές Αρ-

χές διότι υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν διαπραχθεί ποινικά αδικήματα. Οι υπόλοιπες υποθέσεις αφορούν σε ιατρικές

πράξεις και ιατρικά λάθη. Συνοπτικά το έτος 2010 ογδόντα από τα πορίσματα ελέγχου διαβιβάσθηκαν στις αρμόδιες Εισαγγελικές

Αρχές, ενώ 24 διαβιβάσθηκαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο μετά από τον καταλογισμό από τους Επιθεωρητές της ζημίας του Δημοσίου. Η συνολι-

κή καταλογισθείσα ζημία του Δημοσίου για τα πιο πάνω πορίσματα ανέρχε-ται στο ποσό των 7.332.866 €.

Βαρύ το κόστο

ς της δ

ιαφθοράς

Ό,τι καπνίσ

ατε, κ

απνίσατε

UpDown

FACTS

>�Σύμφωνα με τα τελευταία σοι-χεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛ-ΠΝΟ), από την πρώτη ημέρα εφαρμογής των νέων μέτρων κατά του καπνίσματος, η ειδική τηλεφωνική γραμμήπου λει-τουργεί έχει δεχτεί 492.518

κλήσεις, εκ των οποίων οι 11.252 αφορούν καταγγε-

λίες για παράβαση του νόμου.

>�Οι αρμόδιοι θα πρέπει κάθε εβδομάδα να αποστέλλουν στο κέντρο ενημέρωσης, επικοινω-νίας και αναφοράς (1142) τα αποτελέσματα των ελέγχων και των παραβάσεων.

FACTS

>�Στις εν λόγω υποθέσεις δεν συμπεριλαμβάνο-νται 72 πορίσμα-τα ελέγχου, 302 συμβάσεων μετα-ξύ της SIEMENS και Νοσοκομείων, τα οποία μετά την υποβολή τους από το ΣΕΥΥΠ στον Πρόεδρο της Εξεταστικής Επι-τροπής διαβιβά-σθηκαν από τον ίδιο στον Εισαγ-γελέα του Αρείου Πάγου.

>�Aπό τους ελέγ-χους στις κάρτες μετακίνησης ΑμεΑ που εκδίδο-νται σε συνεργα-σία με τα ΚΤΕΛ εξοικονομήθηκαν από επιστρο-φές περίπου 2.500.000.

ΕΙΠΑΝ

Ανδρέας Λοβέρδος«Σε ορισμένες περιπτώσεις δη-

μοτική αστυνομία δεν υπάρχει, ή έχει ελάχιστα μέλη, σε ορισμένες

περιπτώσεις, π.χ. λόγω δημοτικών εκλογών, οι δήμαρχοι ήταν απρό-θυμοι να δώσουν τις κατάλληλες

εντολές...»

Page 11: in vitro january

in•vitro•11ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα μας ταλαιπωρήσει η γρίπη H1N1, προειδοποιεί το ΚΕ-ΕΛΠΝΟ. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το στέλεχος H1N1 2009

αναμένεται να προσβάλει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ιδιαίτερα λόγω της έλλειψης ανοσίας σε ένα σημαντικό ακόμη ποσοστό του γενικού πληθυσμού της χώρας. Το ΚΕΕΛΠΝΟ τονίζει την ανάγκη συνέχισης του εμβολιασμού κατά προτεραιότητα των ομάδων του πληθυσμού με κίνδυνο εμφάνι-σης επιπλοκών από τη γρίπη, αλλά και του ια-τρονοσηλευτικού προσωπικού και οποιουδή-ποτε ατόμου επιθυμεί να εμβολιαστεί με το εποχικό εμβόλιο της γρίπης. Ομάδες υψηλού κινδύνου για τις οποίες συστήνεται ο αντιγρι-πικός εμβολιασμός με το εποχικό εμβόλιο της γρίπης:1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.2. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοι-ποί εργαζόμενοι).3. Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυ-ντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:

> Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες> Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές

διαταραχές.> Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη

εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας).> Μεταμόσχευση οργάνων.> Δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαι-

ρινοπάθειες).> Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολι-

κό νόσημα.> Χρόνια νεφροπάθεια.> Νευρομυϊκά νοσήματα.4. Έγκυες γυναίκες β΄ και γ΄ τριμήνου5. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη.6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκεί-μενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.7. Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων, λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.).

Το ποσό των 374.952.673

ευρώ από τον προϋπο-λογισμό που εγκρίθηκε με απόφαση του υπουργείου

Υγείας θα διατεθεί στα νοσοκομεία

του ΕΣΥ, προκειμένου να εξοφλή-σουν μέρος των χρεών

τους και τις οφειλές προς τους

προμηθευτές για τα έτη

2007-2008 και 2009 με ομόλογα του

ελληνικού Δημοσίου.

H Ευρωπαϊκή Επιτρο-πή Φαρμακευτικών Προϊόντων γνωμοδό-τησε θετικά για την έγκριση κυκλοφορίας της ουσίας καμπαζι-ταξέλης η οποία συ-στήνεται για ασθενείς με μεταστατικό ορμο-νοάντοχο καρκίνο του προστάτη.

Θετικά τα πρώτα αποτελέσματα του εμβολιασμού HPV. Οι επιστήμονες επι-βεβαιώνουν ότι μετά τη χορήγηση περίπου 70.000.000 δόσεων παγκοσμίως τα κρού-σματα του καρκίνου του τραχήλου της μή-τρας έχουν μειωθεί.

Σε σύγχρονη «μάστι-γα» αναδεικνύονται καθημερινά οι νεφρο-πάθειες, οι οποίες πλήττουν σήμερα 1.000.000 Έλληνες, δηλαδή το 10% του συνολικού πληθυ-σμού.

Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα της λειτουργίας του προ-γράμματος επείγου-σας ιατρικής βοήθειας από τις μοτοσικλέτες του ΕΚΑΒ. Από τα 460 περιστατικά στα οποία επενέβησαν, στα 249, ο χρόνος άφιξης κυμάνθηκε από 3 έως 8 λεπτά.

Αρνητική για τους πολίτες η λίστα Η αρνΗτική λίστα συνταγογράφησης δημι-ουργεί πολίτες δύο κατηγοριών υποστηρίζει ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, καθώς φάρμακα ευρείας κυκλοφορίας δεν θα αποζη-μιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Πρόκει-ται για αντιπυρετικά, αναλγητικά, αποχρεμπτι-κά, φάρμακα για την απώλεια βάρους και τη στυτική δυσλειτουργία και φάρμακα για τη δια-κοπή του καπνίσματος. Ο Πανελλήνιος Φαρμα-κευτικός Σύλλογος, σημειώνει ότι «με το μέτρο αυτό, πλήττονται κυρίως οι ασθενείς οι οποίοι δυσκολεύονται να πληρώσουν από την τσέπη τους τα φάρμακα τους. Η ελεύθερη πρόσβαση στην φαρμακευτική περίθαλψη αποτελεί προ-νόμιο όλων και όχι μόνο των εχόντων».

«Κρυφή» επιδημία η ηπατίτιδαστΗν Ελλάδα υπολογίζεται ότι νοσούν πε-ρίπου 300.000 άτομα με χρόνια ηπατίτιδα Β και 200.000 άτομα με χρόνια ηπατίτιδα C. Η είσοδος στη χώρα μας περισσοτέρων από 1.000.000 μεταναστών την τελευταία 20ετία από χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολι-κής Ευρώπης αλλά και από χώρες της Ασίας και Αφρικής, που αποτελούν ομάδες υψηλής συχνότητας για ηπατίτιδα B και C, έχει αυξήσει τους αριθμούς ασθενών με χρόνιες ηπατίτιδες B και C. Η απουσία συμπτωμάτων δεν οδηγεί τον ασθενή στον απαραίτητο διαγνωστικό έλεγχο, ενώ ταυτόχρονα το ήπαρ μπορεί να καταστρέφεται. Ήδη το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και το ελ-ληνικό ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ έχουν εκδόσει οδηγία για υποχρεωτική δήλωση και καταγραφή όλων των χρόνιων περιστατικών ηπατίτιδας Β και C.

Εξελίξεις στην αντιμετώπιση των εγκεφαλικώννέασ γΕνιάσ αντιπΗκτικά φάρμακα ρυθμί-ζουν την πηκτικότητα του αίματος στα επιθυμη-τά επίπεδα, σε ανθρώπους που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα φλαρμακα αυτά δεν αυξάνουν τον κίνδυνο αιμορραγιών, απαλ-λάσσοντας έτσι ασθενείς και γιατρούς από τη συνεχή παρακολούθηση της πηκτικότητας του αίματος. Ακρο-γωνιαίος λίθος στην πρόληψη των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων είναι η έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών, που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο, ώστε να ληφθούν προληπτικά μέτρα. Στους ασθενείς αυτούς συνίσταται η χορήγηση αντιπη-κτικής αγωγής, εκτός αν υπάρχει αντένδειξη (π.χ. έλκος στομάχου ή οποιαδήποτε αιμορραγική τάση).

FACTS

>Στην πρόσφατη βιβλιογραφία ανα-φέρεται επιπλέον η παχυσαρκία, ειδικότερα με ΒΜΙ>40, ως παρά-γοντας κινδύνου για σοβαρή νόσο από το στέλεχος Α(Η1Ν1)2009.

>Μέχρι και το τέλος Ιανουαρίου, 12 άτομα έχασαν τη ζωή τους από τον ιό της γρίπης Α (H1N1).

>Από την αρχή του έτους έχουν νο-σηλευθεί σε Μο-νάδες Εντατικής Θεραπείας 65 άτο-μα, εκ των οποίων 34 παραμένουν σε ΜΕΘ, καθώς πα-ρουσίασαν σοβα-ρές επιπλοκές.

Με τον Φεβρουάριο «έρχεται» και ο Η1Ν1

Κέντρα αναφοράς νέας γρίπης στη σελ. 45

Page 12: in vitro january

O μικρός Νίκολας Βόλκερ, 6 ετών, σώθηκε ως εκ θαύμα-τος από μια σπάνια γενετική ασθένεια, η οποία ωθού-σε το ανοσοποιητικό του σύστημα να επιτίθεται ενα-

ντίον του εντέρου του. Από την ηλικία των 2 ετών ο μικρός έβγαζε επώδυνα συρίγγια στο έντερο, με τους γιατρούς να ανησυχούν για τη ζωή του καθώς αδυνατούσαν να θέσουν διάγνωση. Η λύση βρέθηκε στο Ιατρικό Κο-λέγιο του Ουισκόνσιν. Οι γιατροί αποφάσισαν να αποκωδικοποιήσουν την ακολουθία των γονι-δίων του και ανακάλυψαν ότι μία μετάλλα-ξη ευθυνόταν για τη σπάνια ασθένεια. Η λύση ήταν απλή. Του μεταμόσχευσαν αίμα του ομφάλιου λώρου στον μυ-ελό των οστών. Πλέον ο Νίκολας έχει ένα «νέο» ανοσοποιητι-κό σύστημα, το οποίο δεν επιτίθεται εναντίον του εντέρου του, ωστόσο κανείς δεν γνωρί-ζει αν η θερα-πεία θα είναι οριστική.

12•in•vitrO

ΕπίκαιραΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Κόσμος Γράφει ο Θανάσης Τρομπούκης

Σε ποσο-στό 6% οι χειρουργοί

στις ΗΠΑ έχουν σκεφτεί το ενδεχόμενο να θέσουν τέρμα

στη ζωή τους. Η αιτία; Βιώνουν μεγάλο στρες, είναι εξουθενωμένοι

ή έχουν κάνει κάποιο σοβαρό ιατρικό λάθος τους τελευταίους μήνες.

Η έρευνα διεξήχθη από την Mayo Clinic στο Ρότσεστερ της Μινεσότα και τα αποτελέσματά

της έχουν θορυβήσει την επιστημονική κοινότητα, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό δεν αποκλίνει ση-

μαντικά από το αντίστοιχο του συνολικού αμερικανικού πληθυσμού. Ωστόσο, το ποσοστό των γιατρών που δηλώ-

νουν εξουθενωμένοι ή ότι έχουν σκεφτεί την αυτοκτονία είναι τριπλάσιο του γενικού πληθυσμού στις ηλικίες 55 - 64 ετών. Ακό-

μη, σύμφωνα με την έρευνα, από το σύνολο των προβληματισμένων ιατρών, μόλις το ένα τέταρτο ζήτησε επαγγελματική βοήθεια, καθώς οι περισσότεροι φοβούνταν το ενδεχόμενο να χάσουν την άδεια ασκήσεως του επαγγέλματός τους.

ΕΙΠΑΝ

Ο επικεφαλής της με-λέτης Tait Shanafelt«Από την έρευνα προκύπτει ότι υπάρ-χει μεγάλο στρες και εξουθένωση μεταξύ των Αμερικανών για-τρών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρές συνέπειες τόσο σε αυτούς όσο και στους ασθενείς».

Οι χειρουργο

ί θέλο

υν να...

αυτοκτο

νήσουν!

Τον έσωσε η

εξέτα

ση DNA

UpDown

FACTS

>�Η υπόθεση του μικρού Νίκολας δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επι-θεώρηση «Genetics and Medicine».

FACTS

>�Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, καταγράφηκαν περίπου 11 αυ-τοκτονίες ανά 100.000 Αμερικα-νούς το 2007.

>�Στο σώμα του Νίκο-λας υπάρχουν δύο γενετικοί κώδικες, ο ένας στο ανοσο-ποιητικό του σύστη-μα και ο άλλος, που περιέχει τη μετάλ-λαξη, στο υπόλοιπο σώμα του.

>�Το κόστος της εξέ-τασης που υποβλή-θηκε ήταν 75.000 δολάρια, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν πως το κόστος θα μειωθεί πολύ – στα 1.000 δολάρια ή και λιγότερο.

Page 13: in vitro january

IN•VITRO•13ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Από τη δεκαετία του ’50 η Βρετανίδα Έλεν ΜακΝτό-ναλντ έδινε µάχη µε τον καρκίνο, µία νόσο η οποία εµφανίστηκε στο σώµα της

όχι µία, αλλά πέντε φορές. Ωστόσο, η ίδια αποδείχθηκε η απόλυτη νικητής στη µάχη µε τον καρκίνο. Η Έλεν φέτος γιόρτασε τα 100ά της γενέθλια. Τα προβλήµατα µε την υγεία της άρχισαν στις αρχές της δεκαετίας του ’50, όταν παρουσίασε καρκίνο του µαστού και υπο-βλήθηκε σε διπλή µαστεκτοµή. Αργότερα διαγνώστηκε µε καρκίνο της χοληδόχου κύστεως, για τον οποίο και χειρουργήθηκε δύο φορές. Το 1963 η κυρία ΜακΝτόναλντ εκδήλωσε καρκίνο του παχέος εντέρου και η ζωή της κρεµόταν από µία κλωστή. Μάλιστα, όπως διηγείται η ίδια, οι συγγενείς της είχαν

φωνάξει ιερέα να την ευλογήσει, διότι πίστε-ψαν ότι πεθαίνει. Ο τελευταίος καρκίνος που αντιµετώπισε ήταν αυτός της µήτρας, για τον οποίο υποβλήθηκε σε υστερεκτοµή.Η κυρία ΜακΝτόναλντ γεννήθηκε το 1911, τη χρονιά που κατασκευάστηκε στη Μ. Βρε-τανία το πρώτο αυτοκινούµενο όχηµα. Σή-µερα, παρά την ηλικία της, είναι δραστήρια και συµµετέχει ενεργά στις δραστηριότη-τες ενός κλαµπ για ηλικιωµένους. Πηγαίνει βόλτες για ψώνια, µαγειρεύει, καθαρίζει τον χώρο της και συχνά απολαµβάνει λίγο κρασί. Για την ίδια, το µυστικό της µακροζω-ίας είναι η σκληρή δουλειά. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στην εφηµερίδα «Daily Mail»: «Να δουλεύετε πολύ και σκληρά µε τα χέρια σας. Επί 26 χρόνια έτριβα πατώ-µατα µε τα χέρια µου, πεσµένη στα γόνατα – αυτό πιστεύω µε κράτησε στη ζωή».

Μία 52χρονη Αµερικανίδα κατόρθωσε να µιλήσει για πρώτη φορά έπει-τα από 11

χρόνια, χάρη σε µια πρω-τοποριακή

µεταµόσχευ-ση λάρυγγα.

Είναι η πρώτη φορά που µεταµο-

σχεύονται ταυτοχρόνως τραχεία και

λάρυγγας και η δεύτερη

φορά που µε-ταµοσχεύεται

λάρυγγας.

Έρευνα έδειξε ότι ο καλύτερος τρόπος για να αντιµετωπίσουµε το hangover είναι να πάρουµε ασπιρίνη, αλλά όχι µε νερό, παρά µε καφέ. Ο συνδυασµός τους δρα κατά της αιθανόλης που παραµένει στον οργανισµό µετά τη µέθη.

Η άρνηση να συνδε-θούμε στο Ιντερ-νετ ενδεχοµένως αποτελεί δείγµα κατάθλιψης και όχι υγείας, όπως πολλοί πιστεύουν. Αυτό υπο-στηρίζουν ειδικοί από το Ίδρυµα Κοινωνικής και Προληπτικής Ια-τρικής του Πανεπιστη-µίου της Λωζάννης.

Κάθε φορά που ακού-με την αγαπημένη μας μουσική απε-λευθερώνεται στον εγκέφαλό µας η ντο-παµίνη, που προκαλεί το αίσθηµα ευχαρί-στησης. Η ίδια ουσία εκκρίνεται έπειτα από ένα καλό φαγητό, από τα ναρκωτικά και από τα χρήµατα.

Περνάτε πολλές ώρες την ημέρα κα-θιστοί; Οι µελέτες υποστηρίζουν ότι αυξάνετε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επι-πλοκών. Οι ειδικού συνιστούν να σηκω-νόµαστε και να περ-πατάµε, ακόµα και αν η απόσταση είναι µερικά µέτρα.

Αποτελεσµατικό εµβόλιο κατά του έρπηταΣΕ ΠΟΣΟΣΤΌ 55% είναι αποτελεσµατικό το εµ-βόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα σε άτοµα άνω των 60%. Αυτό καταδεικνύει έρευνα που δη-µοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Journal of the American Medical Association. Μάλιστα το εµβόλιο µειώνει τον κίνδυνο προσβολής του έρπητα όχι µόνο στους ηλικιωµένους µε καλή κατάσταση υγείας αλλά και σε όσους πάσχουν από χρόνια νοσήµατα. Το συγκεκριµένο εµβό-λιο έχει βγει στην αγορά από το 2006, αλλά µόλις 1 στους 10 Αµερικανούς το έχει κάνει.

Πρωινό, αλλά µε µέτροΓΕΡΜΑΝΙΚΉ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΈΡΕΥΝΑ καταρ-ρίπτει τη λαϊκή θυµοσοφία ότι το πρωί πρέπει να τρώµε σαν βασιλιάδες και µάλιστα έχουν αποδείξεις γι’ αυτό. Μελέτησαν 400 άτοµα επί 2 εβδοµάδες και διαπίστωσαν ότι όσοι έτρωγαν πλούσιο πρωινό δεν µείωναν την πρόσληψη τροφής στα επόµενα γεύµατα. Αντίθετα µε το πρωινό προσέθεταν θερµίδες στο ηµερήσιο διαιτολόγιό τους. Εκπρόσωπος της Βρετανικής Διαιτητικής Ένωσης επέµεινε πάντως ότι οι άνθρωποι που τρώνε πλούσιο πρωινό έχουν πιο ισορροπηµένη διατροφή σε σχέση µε όσους το παραλείπουν.

Το τσιγάρο «τρώει» τους άνδρες ΣΤΟ ΕΡΏΤΗΜΑ για ποιον λόγο οι άνδρες πεθαί-νουν νωρίτερα από τις γυναίκες, οι επιστή-µονες απαντούν: Το κάπνισµα είναι η βασική αιτία που κατά µέσο όρο οι άνδρες πεθαί-νουν νωρίτερα από τις γυναίκες στην Ευρώπη, σύµφωνα µε έρευνα. Μάλιστα, ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας επισηµαίνει ότι το χάσµα µεταξύ της υγείας των δύο φύλων αφορά κατά 40-60% τις ασθένειες που σχετίζονται µε το τσιγάρο στις περισσότερες χώρες. Εξαίρεση αποτελούν η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Δανία, όπου το ποσοστό είναι µικρότερο. Στην Ελλά-δα η διαφορετική ηλικία θανάτου ανδρών και γυναικών αποδίδεται κατά περίπου 56% στο τσιγάρο. Η µελέτη καταδεικνύει και την «ένοχη» σχέση αλκοόλ µε τους άνδρες, καθώς σε αυτό αποδίδεται το 20% της διαφο-ράς στην ηλικία θανάτου των δύο φύλων. Ο επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε: «Δεν υπάρχει απλώς µια βιολογική διαφορά µεταξύ ανδρών και γυναικών. Το γεγονός ότι το χάσµα µεταξύ των φύλων ποι-κίλλει µεταξύ των χωρών δείχνει ότι παίζουν ρόλο τα κοινωνικά αίτια και σε µεγάλο βαθµό το κάπνισµα».

Nίκησε τον καρκίνο και έγινε 100

FACTS

> H κυρία ΜακΝτό-ναλντ στη διάρ-κεια των πολέµων οδηγούσε γερα-νοφόρα καµιόνια, ενώ τα τελευταία 18 χρόνια ζει σε ένα γηροκοµείο.

ΕΙΠΑΝ

Έλεν ΜακΝτόναλντ «Τους είπα όµως ότι εγώ είµαι αγωνίστρια και ότι θα τα καταφέ-ρω. Και τα κατάφερα – χάρη και στους χει-ρουργούς που αφαι-ρούσαν κάθε φορά τον καρκίνο, όπου αυτός εµφανιζόταν. Ασφαλώς µε βοήθη-σε και η χηµειοθερα-πεία»

Page 14: in vitro january

Οι υγιείς άνθρω-ποι είναι συνήθως χαρούμε-νοι, αισιό-δοξοι και χαμογελα-στοί. Όταν κοιτάζουμε την ζωή με αισιοδοξία, αντιμετω-πίζουμε καλύτερα τις στρεσο-γόνες κατα-στάσεις και μειώνουμε τις πιθα-νότητες να μας «πάρει από κάτω».

Οταν μου ζήτησαν να γράψω για κάποιον που είναι υπο-χόνδριος με την απαισι-οδοξία, δηλαδή κάποιον που τα βλέπει όλα μαύρα,

ακόμη κι όταν δεν είναι, κατάλαβα ότι είμαι ο πλέον ακατάλληλος άνθρωπος για να το κάνω. Ακούω τελευταία όλους γύρω μου να αναπτύσσουν σενάρια καταστροφολογίας. Το ερώτημα που κυ-ριαρχεί είναι τι θα απογίνουμε. Και εγώ σκέφτομαι πάντα την αισιόδοξη πλευρά. Τι χειρότερο μπορεί να μας συμβεί; Και θυμάμαι τις γιαγιάδες μας που μας έλε-γαν πόσοι άνθρωποι πέθαιναν από την πείνα στην κατοχή και τους μετέφεραν με τα κάρα στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας. Η απαισιοδοξία, σύμφωνα με τους επιστή-μονες, δεν είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της προσωπικότητας, παρότι κάποιοι επι-σημαίνουν ότι σε διαφορετικές προσωπι-κότητες ανθρώπων υπάρχουν περισσό-τερα αισιόδοξα ή απαισιόδοξα στοιχεία. Επίσης, η χρονική περίοδος της ζωής μας μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο για

το αν είμαστε ή όχι απαισιόδοξοι. Τα βιώ-ματα είναι ένας άλλος παράγοντας που, σύμφωνα με κάποιες μελέτες, καταγρά-φονται στο υποσυνείδητο και μας κάνουν να κρίνουμε τα γεγονότα απαισιόδοξα. Για παράδειγμα, αν στο παρελθόν έχουμε βιώσει την απόρ-ριψη από μια φιλία, αντιμετωπίζουμε μια νέα με μεγαλύτερη επιφύλαξη και δεν είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι θα εξελι-χθεί σε μια δυνατή σχέση. Πολλές φορές η απαισιοδοξία μας σχε-τίζεται όχι με το παρελθόν αλλά με τις αρνητικές σκέψεις που κάνουμε για το μέλλον. Φαίνεται ότι υπάρχει μια κα-τηγορία ανθρώπων που αυτοβασανίζο-νται με το φόβο του αύριο. Πριν συμβεί ο,τιδήποτε, το μυαλό τους πάει στο κακό. Ενδιαφέρον, ωστόσο, παρουσιάζει και μια άλλη κατηγορία απαισιόδοξων, αυ-τών που απομονώνουν από κάθε τι, είτε αυτό είναι συζήτηση, είτε εικόνα, είτε κείμενο, αυτό που θα τους οδηγήσει σε μια αρνητική ερμηνεία των πραγμάτων, με αποτέλεσμα να βλέπουν πάντα το πο-τήρι μισοάδειο.

Κάθε φορά που κάνετε αρνητικές σκέψεις, προσπαθήστε να σκε-φτείτε αντίστροφα. Για παράδειγμα, αν γρά-φετε ένα βιογραφικό σημείωμα που δεν σας ικανοποιεί, σκεφτεί-τε ότι μπορείτε να το βελτιώσετε πριν το στείλετε αντί το «δεν μπορώ να κάνω κάτι καλύτερο».

Μην μονολογείτε και καταστροφολογείτε. Μην λογοκρίνετε τη διάθεσή σας και πη-γαίνετε σε ένα βραδινό κάλεσμα χωρίς να σκέ-φτεστε ότι θα βαρεθεί-τε ή ότι θα περάσετε απαρατήρητοι.

Ολλανδοί ερευνητές διαπίστωσαν σε έρευνα που έκαναν ότι όσοι είναι εκ φύσεως απαισιόδοξοι έχουν αυξημένες πιθανότητες να

πεθάνουν από στεφανιαία νόσο και άλλες αιτίες

14•in•vitro

ΥποχόνδριοςΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

...με την απαισιοδοξία

Οι πιο απαισιόδοξοι στην Ευρώπη Έχουμε τον ήλιο, τη θάλασσα, τον πρωινό ή απογευματινό καφέ αλλά εί-μαστε από τους πλέον απαισιόδοξους στην Ευρώπη. Οι περισσότεροι από εμάς δηλώνουν ότι κάνουν αρνητικές σκέψεις, κατατάσσοντάς μας ως λαό στην τρίτη χειρότερη θέση όσον αφο-ρά τα θετικά συναισθήματα μετά τους Ισπανούς και τους Βρετανούς. Σε έρευ-να του Ευρωβαρόμετρου, το 56% των Ελλήνων δηλώνουν απαισιόδοξοι και για αυτό εκτιμούν ότι φταίει η πιεσμέ-νη καθημερινή τους ρουτίνα. Οι λέξεις που χρησιμοποιούν 2 στους 10 Έλλη-νες για να περιγράψουν την καθημερι-νότητά τους είναι πίεση και κούραση. Την ίδια ώρα, ο μέσος ευρωπαϊκός όρος για τους ανθρώπους που εκφράζονται στην Γηραιά Ήπειρο με τις ίδιες λέξεις για να περιγράψουν τη ζωή τους είναι μόλις 12%. Λιγότεροι από τους μισούς αισθάνονται στη χώρα μας ευτυχία και ηρεμία, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι πάνω από 6 στους 10. Ως πιο αι-σιόδοξοι στην Ευρώπη εμφανίζονται οι κάτοικοι των Σκανδιναβικών χωρών, οι οποίοι σε ποσοστό 90% κάνουν σπάνια αρνητικές σκέψεις.

Τροχοπέδη η απαισιοδοξίαο χάουραντ Ζιν, Αμερινανός διανοού-μενος, δήλωσε για την απαισιοδοξία: «Η απαισιοδοξία ματαιώνει την προθυ-μία μας για δράση. Υπάρχει μια τάση να θεωρούμε πως αυτό που βλέπουμε στην παρούσα στιγμή είναι κι αυτό που θα συνεχίσουμε να βλέπουμε. Ξεχνά-με πόσο συχνά σε αυτόν τον αιώνα αιφνιδιαστήκαμε από τις αναπάντεχες καταρρεύσεις θεσμών, από εκπληκτικές αλλαγές στη σκέψη των ανθρώπων, από απρόσμενες εξεγέρσεις ενάντια σε τυ-ραννίες, από τη ταχεία καθίζηση συστη-μάτων εξουσίας που έμοιαζαν ανίκητα. Αν δούμε μόνο το χειρότερο, θα κατα-στρέψει την ικανότητα μας να κάνουμε οτιδήποτε. Αν θυμηθούμε τους τόπους και τους χρόνους- κι είναι τόσοι πολλοί- που οι άνθρωποι φέρθηκαν εκπληκτικά, αυτό θα μας δώσει την ενέργεια για να δράσουμε και τη δυνατότητα να στεί-λουμε τη σβούρα- τον κόσμο μας- σε μια διαφορετική κατεύθυνση».

(το απόσπασμα είναι από το ένθετο της ΚΥΡΙΑΚΑΤΙ-

ΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ, «ΕΠΤΑ»)

Το ποτήρι μισοάδειο…

Page 15: in vitro january

Η ψυχολο-γική μου κατάσταση ήταν άσχη-μη. Απέφευ-γα να λέω στους γύρω μου ότι έχω ψωρίαση. Δίσταζα να πάω στο κομμωτήριο ή την αισθη-τικό. Στη δουλειά μου ως ξενοδο-χοϋπάλλη-λος, όπου υποχρεωτικά φορούσα φούστα, με κοιτούσαν όλοι περίερ-γα. Και στις ερωτήσεις των συνα-δέλφων μου γιατί το δέρμα μου είχε αυτή τη μορφή, απα-ντούσα ότι έχω έκζεμα.

Διαγνώστηκα με ψωρίαση πριν από 11 χρόνια. Είναι το 2000 και μόλις έχω επιστρέψει από το ταξίδι του μέλιτος, όταν ένα σπυράκι που εμφα-νίζεται στο δέρμα μου με οδηγεί στον γιατρό. Όπως είναι φυσιολογικό, πιστεύω ότι η αιτία για αυτό το σπυράκι δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια τρίχα που έχει «γυρίσει» στο δέρμα μου λόγω του ξυρίσματος. Ούτε στιγμή δεν περνά από τη σκέψη μου αυτό που πρόκειται να ακολουθή-σει. Η διάγνωση του γιατρού έρχεται ως κεραυ-νός εν αιθρία στη ζωή μου. Έχω ψωρίαση. Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μου είναι η εικόνα ενός συμμαθητή μου που έπασχε από την ίδια ασθένεια. Και η πρώτη ερώτηση που κάνω στον γιατρό είναι εάν αυτό από το οποίο πάσχω είναι κολλητικό. Η αρνητική απάντησή του με καθησυχάζει, ωστόσο η σκέψη πως θα αντιμετωπίσω μια ασθένεια για την οποία γνω-ρίζω ελάχιστα με πανικοβάλλει. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, κόκκινες πλάκες με προσκολλημένα λέπια στην επιφά-νειά τους καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος του σώματός μου. Κοιτάω τον εαυτό μου στον κα-θρέφτη και σχεδόν τον σιχαίνομαι. Αισθάνομαι ντροπή απέναντι στον σύζυγό μου, ο οποίος μετά το πρώτο σοκ με στηρίζει λέγοντάς μου ότι θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα. Η ψυχολογική μου κατάσταση είναι άσχημη. Αποφεύγω να λέω στους γύρω μου ότι έχω ψω-ρίαση. Διστάζω να πάω στο κομμωτήριο ή την αισθητικό. Στη δουλειά μου ως ξενοδοχοϋπάλ-ληλος, όπου υποχρεωτικά φοράω φούστα, με κοιτούν όλοι περίεργα. Και στις ερωτήσεις των συναδέλφων μου γιατί το δέρμα μου έχει αυτή τη μορφή, απαντάω ότι έχω έκζεμα. Λίγους μήνες μετά, αναγκάζομαι να χάσω τη δουλειά μου λόγω της ψωρίασης. Βρίσκω άλλη εργασία, ωστόσο και εκεί τα πράγματα εξελίσ-σονται άσχημα. Η πάθησή μου λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας για την επαγγελματι-κή μου αναβάθμιση, με αποτέλεσμα να βιώσω για δεύτερη φορά την εμπειρία της απόλυσης. Αισθάνομαι ότι έχω φθάσει στα όρια μου. Κα-ταλαβαίνω ότι η πάθηση από την οποία πάσχω είναι πιο δυνατή από όλα τα φάρμακα που παίρ-νω. Ακραίες σκέψεις κυριαρχούν στο μυαλό μου, όπως να δώσω τέλος στη ζωή μου. Το μόνο που αισθάνομαι ότι μπορεί να μου δώσει δύ-ναμη και κουράγιο είναι να μιλήσω με έναν άν-θρωπο που βιώνει το ίδιο πρόβλημα με εμένα. Επισκέπτομαι το Σωματείο Υποστήριξης Ψω-ριασικών Ασθενών «Καλυψώ». Μέσα σε ένα πολύ φιλικό περιβάλλον, νιώθω ότι δεν είμαι μόνη. Οι συζητήσεις με άλλους ασθενείς «αγγί-ζουν» την ψυχή μου και η ψυχολογική υποστή-ριξη που μου παρέχεται με κάνει να αποδεχτώ την πάθησή μου. Μερικούς μήνες μετά την πρώτη επίσκεψη στο σωματείο, αισθάνομαι ότι η ζωή μου έχει αλλάξει. Δεν ντρέπομαι να πω ότι έχω ψωρίαση ούτε φοβάμαι να αντιμετωπί-σω όσα αυτή πρόκειται να φέρει στη ζωή μου. Σήμερα, 11 χρόνια μετά το πρώτο σοκ της δι-άγνωσης, έχω καταφέρει να προσαρμόσω την ψωρίαση στη ζωή μου και όχι τη ζωή μου στην ψωρίαση. Με τη συνεχή υποστήριξη της οικογέ-νειάς μου, με τη βοήθεια του «Καλυψώ» και την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή έχω καταφέρει να ελέγξω την ασθένεια, αλλά με την αποδοχή ότι πάσχω από ψωρίαση έχω κερδίσει ποιότητα στη ζωή μου.

Κατερινα ΚαραγΚιοζηΗ γυμνή αλήθεια της ψωρίασης

ΕxperienceΕμπιστευτικά

in•vitro•15ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Πληροφορίες για το Σωματείο Υποστήριξης Ψωριασικών Ασθενών «Καλυψώ»: www.kalipso.gr, τηλ: 210 7212002

Σε μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της ζωής της, λίγο μετά τον γάμο της, η Κατερίνα Καραγκιόζη διαγνώστηκε με ψωρίαση. Για αρκετά χρόνια έκρυβε από το περιβάλλον της το πρόβλημα που αντιμετώπιζε, ενώ εξαιτίας της πάθησης έχασε τη δουλειά της δυο φορές. Σήμερα, δεν ντρέπεται να πει ότι έχει ψωρίαση ούτε φοβάται να αντιμετωπίσει με σθένος τις αλλαγές που φέρνει στη ζωή της η πάθηση.

Page 16: in vitro january

16•in•vitro

ΡεπορτάζΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Πονόλαιμος Γράφει η Ελένη Τριανταφυλλίδη, Φαρμακοποιός

Δεν μπορώ να καταπιώ

«Πάλι με “γδέρνει” o λαιμός μου! Μετά θα αρχίσει να με πονάει, θα τον νιώθω ξερό! Θα κάνω τα γνωστά:

θα πίνω κανένα ζεστό ρόφημα και θα χρη-σιμοποιώ καραμέλες που “μαλακώνουν” το λαιμό». Αρκούν όμως τα παραπάνω μέτρα που υιοθετεί ο περισσότερος κόσμος για την αντιμετώπιση του πονόλαιμου; Πότε το αντιβιοτικό είναι πραγματικά απαραίτητο;Το αίσθημα του πονόλαιμου μπορεί να εί-ναι ιδιαίτερα επώδυνο, ενώ πολλές φορές συνοδεύεται και από καταρροή ή ρινική συμφόρηση («μπούκωμα»), φτάρνισμα, πυ-ρετό καθώς και από γενικευμένα άλγη και πόνους. Στις περιπτώσεις αυτές, μιλάμε για κρυολόγημα ή γρίπη. Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται κατά κανόνα σε ιούς, οι οποίοι εί-ναι ιδιαίτερα μεταδοτικοί και εξαπλώνονται γρήγορα, ιδίως κατά τη διάρκεια του χειμώ-να. Το σώμα μας δημιουργεί αντισώματα που καταστρέφουν τους ιούς που προκαλούν τα παραπάνω συμπτώματα, μια διαδικασία που διαρκεί περίπου μία εβδομάδα.

Πώς θα απαλύνετε τα συμπτώματα

> Περιορίστε τον ήπιο πόνο με ένα απλό αναλγητικό και τον έντονο πόνο με αντι-φλεγμονώδη.

> «Μαλακώστε» το λαιμό σας με ειδικές καραμέλες. Διαθέτουν θεραπευτική δράση, ενώ συγχρόνως ανακουφίζουν από τον πόνο. Στην αγορά κυκλοφορούν καραμέλες που διαθέτουν στη σύνθε-σή τους δραστικούς αντιμικροβιακούς παράγοντες, οι οποίοι καταπολεμούν ένα ευρύ φάσμα μικροοργανισμών που προκαλούν τις στοματικές λοιμώξεις και το αίσθημα πόνου στο λαιμό. Έτσι, σαν αποτέλεσμα της αντισηπτικής τους προ-στασίας, προσφέρουν και καταπραϋντι-κή δράση.

> Πίνετε ζεστά (και όχι καυτά) ροφήμα-τα, καθώς ενυδατώνουν και προκαλούν υπεραιμία στην περιοχή του λαιμού, με αποτέλεσμα να περιορίζουν τον πόνο. Επίσης, βοηθούν στη ρευστοποίηση τυ-χόν εκκρίσεων από τη μύτη ή το στόμα.

> Το ζεστό τσάι με μέλι και λεμόνι είναι ένας απλός τρόπος που προσφέρει απο-τελεσματική ανακούφιση από τον πονό-λαιμο.

> Καταναλώστε φρεσκοστυμμένους χυ-μούς πορτοκάλι. Το πορτοκάλι είναι φυ-σική πηγή βιταμίνης C, η οποία ως αντι-οξειδωτικός παράγοντας, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και βοηθά στην ανάρρωση. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι θα δείτε θεαματικά αποτελέσματα, αλλά σίγουρα θα σας ωφελήσει. Γι’ αυτό καλό θα είναι να συνεχίσετε να καταναλώνε-τε φυσικό χυμό πορτοκαλιού και αφού συνέλθετε.

> Φροντίστε να ντύνεστε καλά και να μην έχετε εκτεθειμένους στο κρύο τον θώ-ρακα και το λαιμό σας.

>Να κοιμάστε αρκετά και να τρέφεστε υγιεινά.

Τι να αποφύγετε

> Τα κρύα, καυτά ή πικάντικα φαγητά που μπορεί να ερεθίσουν το λαιμό σας περισ-σότερο.

> Να πίνετε ή να κάνετε μπουκώματα με αλκοόλ. Θα σας προσφέρουν πρόσκαιρη ανακούφιση, ενώ τα μπουκώματα ενδέ-χεται να προκαλέσουν χημικό έγκαυμα στην ήδη πάσχουσα περιοχή.

Πρέπει να πάρω αντιβίωση; Εάν και εφόσον τα συμπτώματα είναι ιδιαί-τερα έντονα και επίμονα, ο μόνος αρμόδιος να αποφασίσει ποια αντιβίωση θα πάρετε και για πόσο χρονικό διάστημα είναι ο για-τρός σας!

Πότε να τηλεφωνήσετε στον γιατρόΌταν ο πονόλαιμος δεν υποχωρεί και συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως βήχα, συνάχι, υψηλό πυρετό, δύσπνοια.

Εάν παρατηρήσετε ότι οι περιοχές δε-ξιά και αριστερά του λαιμού σας (λεμ-φαδένες) είναι πρησμένες.

Όταν οι αμυγδαλές σας πονούν πολύ και έχουν μαζέψει πύον (αμυγδαλίτι-δα).

Εάν βουλώνουν και πονούν τα αφτιά σας (ωτίτιδα), δεν μπορείτε να ανα-πνεύσετε καθόλου από τη μύτη και νιώθετε μεγάλο βάρος στην περιοχή (πιθανή ένδειξη ιγμορίτιδας).

Page 17: in vitro january
Page 18: in vitro january

Το κοινό κρυολόγημα περιγράφε-ται από τα χρόνια του Ιπποκράτη ακόμη. Οι ενήλικες

εμφανίζουν από δύο έως

τέσσερα κρυολογή-ματα ανά έτος και τα παιδιά

από έξι έως δέκα.

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Οι πρώτες βοήθειεςΥπάρχοΥν πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να νιώσουμε καλύτερα και στις δύο περιπτώσεις (γρίπη ή κρυολόγημα), με την προϋπόθεση να μην πάσχουμε παράλλη-λα από κάποια άλλη ασθένεια. Σε αυτή την περίπτωση η επαφή μας με τον γιατρό είναι η προτεραιότητα.Η ξεκούραση (στο σπίτι ιδανικά), ο ύπνος και τα πολλά υγρά ενισχύουν την άμυνα του ανοσοποιητικού μας συστήματος μπλοκάρο-ντας την κόπωση, που είναι σύμμαχος των ιών. Φρεσκοστυμμένα πορτοκάλια, αλλά και χαμομήλι, τίλιο ή άλλα ροφήματα είναι τονω-τικά και επιπλέον μαλακώνουν το βλεννογό-νο του λαιμού και τη μύτης, διευκολύνοντας την αποβολή των εκκρίσεων.Ένα αναλγητικό, αντισταμινικό ή αποσυμ-φορητικό φάρμακο, από αυτά που διατίθε-νται και χωρίς ιατρική συνταγή, βοηθά να νιώσουμε καλύτερα, ενόψει της επέλασης του ιού.

Όχι στα αντιβιοτικάΌσο για τα αντιβιοτικά φάρμακα, αυτά δεν είναι απαραίτητα, λένε οι ειδικοί, καθώς είναι αποτελεσματικά μόνο εναντίον βακτηριογενών λοιμώξεων και όχι ιογενών. Ωστόσο, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει κάποιο αντιβιοτικό, αν κρίνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για την ανάπτυξη μιας βακτηριογενούς επιπλοκής, όπως είναι η λεγόμενη βακτηριακή πνευμονία, ή αν ο ασθενής ανήκει στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες.

Tips> Oι σούπες με κοτόπουλο ή μοσχάρι είναι

ιδανική επιλογή για τους ασθενείς, καθώς συνδυάζουν την απαραίτητη λήψη υγρών με την πρόσληψη πρωτεϊνών από το κρέας ή το κοτόπουλο.

> Oι εισπνοές ατμού πάνω από μια λεκάνη με καυτό νερό συμβάλλουν στη ρευστοποί-ηση και στην αποβολή των εκκρίσεων ειδι-κά το βράδυ, επειδή βοηθούν τον ύπνο.

> Tα μη κορτιζονούχα αποσυμφορητικά σπρέι μπορούν να προσφέρουν ανακούφι-ση από τη ρινική συμφόρηση, αρκεί να μην χρησιμοποιούνται για περισσότερο από μία εβδομάδα, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να τα «συνηθίσει» ο οργανισμός και να προκληθεί φαρμακευτική ρινίτιδα.

> Tις ημέρες που ταλαιπωρείστε από γρίπη ή κρυολόγημα ξεχάστε το τσιγάρο. Οι ει-δικοί επισημαίνουν ότι στους καπνιστές ο κύκλος μιας αναπνευστικής ίωσης μπορεί να διαρκέσει τον διπλάσιο χρόνο από τον συνηθισμένο, που είναι 3-4 ημέρες, και να οδηγήσει σε έξαρση της χρόνιας βρογχί-τιδας.

Γρίπη vs κρυολογήματος

Συνεργάστηκε ο Γρηγόρης Παπαϊωάννου, Παθολόγος - Λοιμωξιολόγος

Το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη έχουν αρκετά κοινά συμπτώματα, γι’ αυτό και πολλοί άνθρω-ποι τα συγχέουν. Στην πραγματικότητα είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα. Τόσο η γρίπη όσο και το κρυολόγημα προσβάλλουν το ανα-

πνευστικό σύστημα, αλλά ο ιός που ευθύνεται δεν είναι ίδιος και στις δύο περιπτώσεις, ούτε, βέβαια, οι επιπτώσεις στην υγεία είναι οι ίδιες.

Το κοινό κρυολόγημαΤο κοινό κρυολόγημα προκαλείται από 200 διαφορετικούς ιούς, οι οποίοι μεταλλάσσονται ελαφρώς κάθε χρόνο – κάτι που αποτελεί τροχοπέδη για την παρασκευή εμβο-λίου. Οι ιοί αυτοί μεταδίδονται ταχύτατα με τα μολυσμέ-να σταγονίδια υγρού που παράγονται όταν βήχουμε ή όταν φταρνιζόμαστε. Αν σε αυτό προσθέσουμε την ελλιπή – ενίοτε κακή – υγιεινή και τον συγχρω-τισμό σε κλειστούς χώρους τώρα τον χειμώνα, εύκολα γίνεται αντιληπτό γιατί εκδηλώνουμε συμπτώματα πολύ συχνά αυτή την εποχή του χρόνου. Από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων περνούν περίπου δύο 24ωρα.Καταρροή, δακρυσμένα μάτια και βήχας είναι τα πρώτα καμπανάκια που «εξελίσσονται» σταδιακά. Ωστόσο οι περισσότεροι ενήλικες τα περνούν «στο πόδι», μιας και τα συμπτώματα υποχωρούν μετά από 4-5 μέρες. Η κύρια δια-φορά του κοινού κρυολογήματος από τις άλλες ιογενείς λοιμώξεις είναι ότι σπάνια οι ασθενείς ανεβάζουν θερμοκρασία πάνω από τους 38 βαθ-μούς Κελσίου.

Η γρίπηΥπάρχουν δύο κύριοι ιοί που προκαλούν γρίπη: ο ιός Α και ο ιός Β. Ο ιός της γρίπης Α προκαλεί πιο σοβαρή μορφή της νόσου, και αποτελεί την πιο συνήθη αιτία των επιδημιών, ενώ ο Β προκαλεί ηπιότερη μορφή της νόσου και εξάρ-σεις, οι οποίες συνήθως περιορίζονται σε μια γε-ωγραφική περιοχή. Με το πέρασμα των χρόνων οι ιοί μεταλλάσσονται ελαφρώς, και αυτό είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους παρα-σκευάζεται κάθε χρόνο διαφορετικό εμβόλιο γρίπης. Η γρίπη είναι μια λοίμωξη της μύτης, του λά-ρυγγα, των βρόγχων και των πνευμόνων. Και αυτή μεταδίδεται με τα μολυσμένα σταγονί-δια που παράγει ο βήχας και το φτάρνισμα, μόνο που εδώ τα συμπτώματα εμφανίζονται απότομα, ξαφνικά και, συχνά, ταυτόχρονα. Ο πυρε-τός τις περισσότερες φορές είναι υψηλός – πάνω από 38 βαθμούς Κελσίου. Συνήθως διαρκεί μέχρι τρεις ημέρες και «συνδυάζεται» με πόνους στους μυς, κυρίως της πλάτης, των χεριών και των ποδιών, καθώς και με αίσθημα εξάντλησης. Η ανάρρωση μπορεί να πάρει και δύο εβδομάδες.

«Μάχη» με τους ιούς

Page 19: in vitro january

in•vitro•19ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Συνεργάστηκε ο Λάζαρος Τουλούμης, Ειδικός Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος

Στη δεκαετία μεταξύ 30

- 40 χρόνων η συχνότητα των εκκολ-

πωμάτων εί-ναι κάτω από το 10% του

πληθυσμού, ενώ μεταξύ 50 - 60 ετών αυξάνει στο

40%, για να ανέλθει σε ποσοστό

>50% μετά τα 70 χρόνια.

Καλοήθη τα εκκολπώματαΤα εκκολπώμαΤα είναι συνηθισμένη καλο-ήθης πάθηση που η συχνότητά της αυξάνεται με την ηλικία. Πρόκειται για μικρά σακουλάκια (σαν μικρές φούσκες) που εξέχουν προς το έξω μέρος του εντέρου, επικοινωνώντας μέσω μιας μικρής οπής με τον αυλό του. Δεν εξελίσσονται σε καρκίνο και η ανεύρεσή τους σε μια κολο-νοσκόπηση δεν απαιτεί εγχείρηση. Κάποιες φορές, όμως, προκαλούν επιπλοκές και τότε μπορεί να χρειαστεί χειρουργείο (μόνο 1 στους 200 ανθρώπους με εκκολπώματα θα χρειασθεί χειρουργική επέμβαση). Τι είναι αυτές οι επι-πλοκές; Η οξεία φλεγμονή (εκκολπωματίτιδα) που εκδηλώνεται με πυρετό και κοιλιακό πόνο συχνότερα στην αριστερή μεριά της κοιλιάς, η αιμορραγία του εκκολπώματος, που συχνά είναι πολύ μεγάλη, και η διάτρηση (ρήξη) του εκκολ-πώματος που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμ-βαση, γιατί οδηγεί ταχύτατα σε περιτονίτιδα.

Ξεχάσαμε τις φυτικές ίνεςΒασικόσ παράγονΤασ για τη δημιουργία εκκολπωμάτων είναι η αύξηση των λεγόμενων ενδοκολικών πιέσεων στο έντερο, σαν αποτέ-λεσμα κινητικών διαταραχών, σε συνδυασμό με τη μείωση της αντίστασης των τοιχωμάτων λόγω της ηλικίας. Ειδικότερα, την αύξηση των ενδοκολικών πιέσεων ευνοεί η μείωση της πε-ριεκτικότητας της τροφής σε ίνες, πράγμα όλο και περισσότερο συνηθισμένο στις ανεπτυγμέ-νες χώρες (fast food).Ο λεγόμενος βαριούχος υποκλυσμός διπλής σκιαγράφησης με εμφύσηση αέρος είναι η εξέταση εκλογής, γιατί φαίνονται τα εκκολ-πώματα σε όλη τους την έκταση και αξιολο-γείται καλύτερα το μέγεθός τους. Η κολονο-σκόπηση επιφυλάσσεται για τις περιπτώσεις εκείνες που υπάρχει αμφιβολία ή πιθανότητα να συνυπάρχει και άλλη βλάβη μέσα στα εκ-κολπώματα (στένωση, πολύποδας, καρκίνος κ.ά.). Η ένδειξη είναι μεγαλύτερη όταν η εκκολπωμάτωση εκδηλώνεται με απώλεια αίματος. Η εκκολπωματίτιδα αντιμετωπίζεται συντη-ρητικά και συνήθως σε νοσοκομειακό περι-βάλλον (με ορούς, αντιβιοτικά, στέρηση της τροφής από το στόμα κ.τ.λ.) προκειμένου να αποφευχθούν οι σημαντικές επιπλοκές.

Η χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται:

> σε μεγάλες αιμορραγίες που απαιτούν επανειλημμένες μεταγγίσεις και θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς

> σε διάτρηση του εντέρου που οδηγεί σε περιτονίτιδα

> σε περιπτώσεις ειλεού

> σε υποτροπιάζουσες φλεγμονές που έχουν δημιουργήσει συρίγγια με γειτονικά όργανα

> σε περιπτώσεις που συνυπάρχουν όγκοι του εντέρου με τα εκκολπώματα

Πολύποδες και Εκκολπώματα

Οι πολύποδες του παχέος εντέ-ρου είναι μικρά, συνήθως κρεμαστά μορφώματα (όγκοι), καλοήθη τις περισσότερες φο-ρές, που αναπτύσσονται στην

εσωτερική επιφάνεια του εντέρου. Είναι συ-χνό φαινόμενο – αφορά στο 40% του πληθυ-σμού – και το μέγεθός τους αυξάνεται με την ηλικία, ιδιαίτερα σε ασθενείς με οικογενεια-κό ιστορικό σε πολύποδες και σε καρκίνο του παχέος εντέρου. Οι πολύποδες του παχέος εντέρου ταξινο-μούνται ανάλογα με το μέγεθός τους, την παρουσία ή όχι μίσχου (του μικρού τμήμα-τος που ενώνει τους πολύποδες με τον αυλό του εντέρου), αλλά κυρίως ανάλογα με τα ιστολογικά τους χαρακτηριστικά. Σε σχέση με το μέγεθός τους διακρίνονται σε μικρούς (<5χιλ.) και σε μεγάλους. Αυτοί με τη σειρά τους διακρίνονται σε έμμισχους (με μίσχο) και άμισχους (χωρίς μίσχο). Πέρα από την κληρονομικότητα, διάφοροι πα-ράγοντες (κυρίως εξωτερικοί) καθορίζουν την αρχική εμφάνιση του πολύποδα, την ανάπτυξή του και, τέλος, τη μετάπτωσή του σε καρκίνο.

Ένοχα συμπτώματα Οι περισσότεροι πολύποδες είναι ασυμπτω-ματικοί ή παρουσιάζουν μη ειδικά συμπτώμα-τα από το γαστρεντερικό σύστημα. Σιδηροπε-νική αναιμία, αδυναμία, ωχρότητα, απώλεια αίματος από το ορθό με τις κενώσεις, δυ-σκοιλιότητα, διάρροια, μετεωρισμός, μείωση της διαμέτρου των κοπράνων, κοιλιακά άλγη είναι μερικά από τα συμπτώματα που θέτουν υπόνοια ύπαρξης πολυπόδων ή κακοήθειας

στο παχύ έντερο και θα καθοδηγήσουν τον κλινικό γιατρό σε περαιτέρω έλεγχο. Με την κολονοσκόπηση μπορεί να γίνει διάγνωση σε ασθενή με υποψία (κλινική - εργαστηριακή) πολυπόδων παχέος εντέρου. Οι περισσότε-ροι πολύποδες μπορούν να αφαιρεθούν με το κολονοσκόπιο (ενδοσκοπική πολυποδε-κτομή). Μεγάλοι ή πολλαπλοί πολύποδες που δεν μπορούν να αφαιρεθούν ενδοσκο-πικά, συνήθως απαιτούν χειρουργική αφαί-ρεση.

Μέτρα πρόληψηςΤο Εθνικό Κέντρο Πληροφόρησης για τα Πε-

πτικά Νοσήματα των Ηνωμένων Πολιτειών αναφέρει, πάντως, ότι υπάρχουν τρόποι να μειώσει κάποιος τις πιθανότητες που έχει να αναπτύξει πολύ-ποδες στο έντερο και

συστήνει τα εξής:

>μειώστε την κατανάλωση τροφίμων με πολλά λιπαρά

>αυξήστε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών

>αποφύγετε το κάπνισμα και το αλκοόλ

>γυμναστείτε επί μισή ώρα τις περισσότε-ρες μέρες της εβδομάδας

>διατηρείτε σε υγιή επίπεδα το σωματικό σας βάρος

> καταναλώνετε τρόφιμα πλούσια σε ασβέ-στιο (π.χ. γάλα και γαλακτοκομικά προϊό-ντα, σαρδέλες με τα κόκαλα)

Σιδηροπενική αναιμία, αδυ-ναμία, ωχρότητα, απώλεια αίματος είναι συνήθη συ-μπτώματα των πολυπόδων

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Εχθρός η άγνοια

Page 20: in vitro january

(Α)σθενές φύλο20•in•vitro ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Ανδρικές ορμόνες Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Συνεργάστηκαν οι: Κατερίνα Σαλτίκη, Ενδοκρινολόγος, Επιστημονική Συνεργάτιδα Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Αναστασία Αθανασιάδου, Ειδικευόμενη Ενδοκρινολόγος

Προστασία και... προστάτης Είναι γνωστό ότι οι ανδρικές ορμόνες και κυ-ρίως η τεστοστερόνη συμμετέχουν στην αύξη-ση του μεγέθους του προστάτη. Ο ρόλος όμως της συγκεκριμένης ορμόνης στην ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη δεν έχει διασαφηνι-στεί ακόμη πλήρως. Για δεκαετίες υπήρχε η πεποίθηση ότι υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης στον άνδρα αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη ή τουλάχιστον βοη-θούν στην ανάπτυξη και εξέλιξή του. Πάνω σε αυτό βασίστηκε η περισσότερο διαδεδομένη θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη, ο ολικός ανδρογονικός αποκλεισμός, δηλα-δή η αναστολή της παραγωγής ή η εξουδε-τέρωση όσο περισσότερης τεστοστερόνης κυκλοφορεί στο ανδρικό σώμα, με στόχο την καταστολή, το «κοίμισμα» του καρκίνου. Αυτό φαίνεται να αλλάζει τελευταία. Για την ακρίβεια, η τεστοστερόνη φαίνεται όχι μόνο να μην προκαλεί την εξάπλωση του καρκίνου του προστάτη, αλλά αντίθετα να βελτιώνει αισθητά την ποιότητα ζωής μερικών τουλάχι-στον από τους ασθενείς που πάσχουν από το νόσημα αυτό. Παράλληλα, η τεστοστερόνη έχει ευεργετική δράση στο καρδιαγγειακό σύστημα μέσω της μείωσης της χοληστερόλης και αγγειοδιαστολής των στεφανιαίων αρτη-ριών αλλά και στον μεταβολισμό του οστού, καθώς αυξάνει την οστική μάζα.

Πότε χορηγείται η τεστοστερόνη Η τΕστοστΕρόνΗ πρέπει να χορηγείται ως θεραπεία υποκατάστασης όταν διαπιστώνε-ται ανεπάρκειά της. Ο στόχος της θερα-πείας ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία. Στα αγόρια με συγγενή ανεπάρκεια, η χορήγησή της είναι απαραίτητη για την πρόκληση της εφηβείας και την ανάπτυξη των χαρακτήρων του φύλου. Στους υπογοναδικούς ενήλικες, η χορήγηση τεστοστερόνης βελτιώνει την ποιότητα ζωής, τη μυϊκή δύναμη, την ενεργη-τικότητα και τη σεξουαλική δραστηριότητα. Δεν έχει όμως αποτελέσματα στην παραγω-γή σπερματοζωαρίων, γιατί η βλάβη στους όρχεις παραμένει. Ταυτόχρονα, βελτιώνει τον μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδί-ων, προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα και προλαμβάνει ή αντιμετωπίζει την οστε-οπόρωση. Στους ηλικιωμένους, η χορήγηση τεστοστερόνης ως θεραπεία ορμονικής υπο-κατάστασης δεν συστήνεται λόγω των παρε-νεργειών της, που είναι η υπερπλασία του προστάτη, η αύξηση του αριθμού ερυθρών αιμοσφαιρίων, η κατακράτηση υγρών και το σύνδρομο άπνοιας του ύπνου. Σε κάθε περί-πτωση, όλοι οι άνδρες που λαμβάνουν σκευ-άσματα τεστοστερόνης πρέπει, σύμφωνα με τους ειδικούς, να ελέγχουν τον προστάτη τους με αιματολογικές εξετάσεις και εξέτα-ση από ουρολόγο, αρχικά κάθε 3 μήνες και μετά ανάλογα με την ηλικία τους.

Πρόσφατα κυκλοφόρη-σε ενέσιμο σκεύασμα

που πετυχαί-νει σταθερά

επίπεδα τεστοστερό-νης για 3 μή-νες. Νεότε-ρες μορφές χορήγησης

είναι τα διαδερμικά επιθέματα (patches)

και το τζελ, που εφαρ-

μόζονται εύ-κολα, αλλά παρουσιά-ζουν μικρή πιθανότητα δερματικών αντιδράσε-

ων.

Οι ανδρικές ορμόνες ή αλλι-ώς ανδρογόνα είναι ορμό-νες οι οποίες στους άνδρες παράγονται σε μεγάλες πο-σότητες, κατά κύριο λόγο

από τους όρχεις. Από τις ανδρικές ορμόνες, η κυριότερη είναι η τεστοστερόνη, που με-τατρέπεται, σε διάφορους ιστούς, στην πιο ισχυρή διυδροτεστοστερόνη. Υπάρχουν όμως και άλλα, ασθενέστερα ανδρογόνα, που βρί-σκονται στον πυρήνα των κυττάρων και επη-ρεάζουν τη λειτουργία γονιδίων. Στην εμβρυική ζωή οι ορμόνες παίζουν καθο-ριστικό ρόλο στη διαφοροποίηση των γεννη-τικών οργάνων στο αγόρι. Μετέπειτα, στην εφηβεία, ευθύνονται για την ωρίμανση των οργάνων και την ανάπτυξη τριχοφυΐας, τη βάθυνση της φωνής, τη σπερματογένεση και τη σεξουαλική ικανότητα. «Τα ανδρογόνα όμως έχουν και άλλες δρά-σεις, όπως είναι η ανάπτυξη του μυϊκού συστήματος, η αύξηση της οστικής μάζας, η μικρότερη εναπόθεση λίπους στο σώμα, η προστασία από καρδιαγγειακά συμβάμα-τα και η παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων» επισημαίνει η ενδοκρινολόγος κυρία Κατερί-να Σαλτίκη. Στον άνδρα, η τεστοστερόνη είναι απαραί-τητη για την παραγωγή σπέρματος. Επίσης,

επηρεάζει τη σεξουαλική επιθυμία και τη στυτική λειτουργία αλλά και παράγοντες που δεν σχετίζονται άμεσα με το σεξ, όπως είναι η σεξουαλική διάθεση και η ενεργητικότητα. Παθολογικές καταστάσεις ή διάφοροι περι-βαλλοντικοί παράγοντες προκαλούν μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης οδηγώντας σε υπογοναδισμό. Η μείωση της τεστοστερό-νης μπορεί να οφείλεται στην προχωρημένη ηλικία, σε τραυματισμούς, ευνουχισμό, ακτι-νοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ενδοκρινείς πα-θήσεις, μολυσματικές ασθένειες, λήψη φαρ-μάκων και χρήση αλκοόλ. Εκτός όμως από τα επίκτητα, μπορεί να υπάρχουν και εκ γενετής αίτια, στα οποία περιλαμβάνονται χρωμοσωμι-κές ανωμαλίες ή κληρονομούμενες διαταρα-χές, όπως η μυοτονική δυστροφία. Όταν δεν διαπιστώνεται κανένα από τα παραπάνω αίτια, τότε πρόκειται για ιδιοπαθή υπογοναδισμό. Τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στον άν-δρα εκδηλώνονται με ελαττωμένη επιθυμία για σεξ, στυτική δυσλειτουργία, κακή ψυχο-λογική διάθεση και λιγότερη ενεργητικότη-τα, ενώ προκαλείται μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και γυναικομαστία. Η μα-κροχρόνια μείωση της τεστοστερόνης προκα-λεί επίσης απώλεια τριχών, μυϊκή αδυναμία, οστεοπόρωση, παχυσαρκία, ήπια αναιμία και μείωση του μεγέθους των όρχεων.

Η πρώτη εικόνα που έρχεται στο μυαλό

κάποιου όταν ακούει τη λέξη τεστοστερόνη έχει πιθανότατα να

κάνει με έναν άνδρα τύπου Σταλόνε. Η τεστοστερόνη, όμως, αφενός δεν είναι η μόνη

ανδρική ορμόνη, αφετέρου δεν ευθύνεται αποκλειστικά και μόνο για τα ανδρικά χαρακτηριστικά.

Η δύναμη του άνδρα

Page 21: in vitro january

Oι νεφροί είναι όργανα με πολ-λαπλές και σύνθετες λειτουρ-γίες. Είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση της απαραίτητης ισορροπίας στον οργανισμό

διαφόρων ουσιών όπως το νερό, το κάλιο, το νάτριο, τα υδρογονοκατιόντα. Συμβάλλουν στην αποβολή προϊόντων τόσο του ενδογε-νούς μεταβολισμού όσο και εξωγενών ουσι-ών όπως φάρμακα, περιβαλλοντικές τοξίνες. Επίσης εκκρίνουν παράγοντες όπως η ερυ-θροποιητίνη, που συμβάλλει στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων από το μυελό και στη σταθερότητα του αιματοκρίτη, η ρενίνη με ρόλο στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και η ενεργός βιταμίνη D, που σχετίζεται με το μεταβολισμό του ασβεστίου και του φω-σφόρου. Έτσι συμμετέχουν στην εξασφάλι-ση ενός περιβάλλοντος κατάλληλου για την επιβίωση των κυττάρων.

Σωτήρια η έγκαιρη διάγνωσηΤα τελευταία χρόνια η συχνότητα ανίχνευσης νεφρολογικών προβλημάτων έχει αυξηθεί. Υπολογίζεται ότι περίπου 8% του πληθυσμού στο δυτικό κόσμο έχει κάποια μορφή νεφρι-κής νόσου.Το υψηλό αυτό ποσοστό οφείλεται στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση ιατρών και ασθενών και στην αυξημένη επίπτωση νόσων όπως η υπέρταση και ο σακχαρώ-δης διαβήτης που είναι από τις συχνότερες αιτίες νεφροπάθειας. Γι’αυτό η έγκαιρη διάγνωση και η αποτελεσματική θεραπευ-τική τους αντιμετώπιση, όταν προκύπτουν, είναι σημαντικότατες για την αποφυγή ή την καθυστέρηση της ανάπτυξης νεφρικής νόσου.

Ο ρόλος της διατροφήςΕκτός από τις αιτίες, συζητείται ο ρόλος της διατροφής στην προστασία της νεφρικής λει-τουργίας. Όλοι οι παράγοντες που συμβάλ-λουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και γενικά στην καλή λειτουργία του καρδιαγγει-ακού συστήματος φαίνεται ότι έχουν το ρόλο τους και στη διατήρηση της υγείας των νε-φρών. Έτσι συνιστώνται μέτρα όπως ο περι-ορισμός στην κατανάλωση αλατιού, η δίαιτα με χαμηλά λιπαρά, χωρίς υπερκατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών και πλούσια σε φυτικές ίνες. Όλα αυτά σε συνδυασμό με ήπια σωμα-

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

ΑντιγήρανσηΝεφρός

in•vitrO•21ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Συνεργάστηκαν η Δήμητρα Μέντζα, Νεφρολόγος ([email protected]), και ο Αντώνης Λαγγουράνης, Παθολόγος – Νεφρολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρώην Διευθυντής Νεφρολογικού Τμήματος ΓΝΑ «Αλεξάνδρα» και της Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου Εξωνεφρικής Κάθαρσης και Μεταμοσχεύσεων.

τική άσκηση, απώλεια βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας, διακοπή καπνίσματος.

Νερό και νεφροίΌσον αφορά στην επιθυμητή πρόσληψη νε-ρού δεν υπάρχει κάποιος «χρυσός» κανόνας. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής, οι κλιματικές συνθήκες και τυχόν συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα σε άτομα με νεφρολιθίαση ή υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις συνιστά-ται αυξημένη κατανάλωση, ενώ σε άτομα με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια περιορισμένη. Η αυξημένη σωματική δραστηριότητα και το θερμό περιβάλλον οδηγούν σε μεγάλες απώ-λειες νερού και άρα πρέπει να συνδυάζονται με αυξημένη πρόσληψη. Κάτω από φυσιολο-γικές συνθήκες πάντως οι απώλειες σε νερό που προκύπτουν με τον ιδρώτα, την αναπνοή, τη διούρηση και τη λειτουργία του εντέρου, κυμαίνονται στα 2-2.5 λίτρα και θα πρέπει να αναπληρώνονται. Άρα μια καλή συμβουλή θα ήταν η λήψη περίπου 8 ποτηριών νερού χω-ρητικότητας 250ml. Θα πρέπει να συνυπολο-γίζονται σε αυτά και άλλα υγρά όπως καφές, τσάι, χυμοί ή και τρόφιμα με μεγάλη περιεκτι-κότητα σε νερό, π.χ. φρούτα.

Κινέζικα βόταναΕπειδή οι νεφροί μεταβολίζουν και αποβάλ-λουν περιβαλλοντικές τοξίνες μπορεί να παρατηρηθεί απευθείας βλάβη στους ίδιους τους νεφρούς, από την επίδραση της εκάστο-τε τοξίνης. Ένα τέτοιο παράδειγμα περιγρά-φηκε προ 20ετίας και είναι η νεφροπάθεια από κινέζικα βότανα ή αλλιώς νεφροπάθεια από αριστοχολικό οξύ. Πρόκειται για μια όχι τόσο συχνή μορφή νεφρικής νόσου, που οδη-γεί σχετικά γρήγορα σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Παρατηρήθηκε αρχικά στο Βέλγιο, σε γυναίκες που λάμβαναν σκευά-σματα από κινέζικα βότανα με σκοπό την απώλεια βάρους. Για την εμφάνιση της πάθη-σης έχουν ενοχοποιηθεί διάφορες ουσίες, που περιέχονται στα βότανα αυτά με κυρι-ότερη το αριστοχολικό οξύ. Τα παραπά-νω υπενθυμίζουν τη σημασία αποφυγής σκευασμάτων μη φαρμακολογικά ελεγ-μένων, των οποίων τα ακριβή συστατι-κά, τόσο σε είδος όσο και ποσότητα, δεν είναι πλήρως διευκρινισμένα και μπορεί να είναι δυνητικά επικίνδυνα.

Στην Ελλάδα σήμερα χιλι-άδες ασθε-

νείς υποβάλ-λονται στη λεγόμενη

εξωνεφρική κάθαρση (είτε με

τεχνητό νε-φρό είτε με περιτοναϊκή κάθαρση) ή έχουν υπο-βληθεί σε

μεταμόσχευ-ση νεφρού. Κάθε χρόνο διαπιστώνε-ται αύξηση

του αριθμού των νε-

φροπαθών περίπου κατά

200-300 περιστατικά.

Το διυλιστήριο του σώματος

Page 22: in vitro january

22•IN•VITRO

Ηealthy tipsΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Για υγιεινό σπίτι

goodΓια τον

καθαρισµό του σπιτιού, προτιµήστε

προϊόντα που δεν

είναι τοξικά. Εναλλακτικά, µπορείτε να χρησιµοποι-

ήσετε υγιεινά υλικά που έχετε στο

σπίτι, όπως σαπούνι,

νερό, ξύδι, αλάτι κ.ά.

+ Πείτε «ναι» στον τακτικό κα-θαρισµό των χαλιών ή των

µοκετών (ιδιαίτερα εάν αυτά κα-λύπτουν όλη την επιφάνεια του δαπέδου), των µαξιλαριών και των παπλωµάτων. Πρόκειται για σηµεία του σπιτιού όπου «συχνά-ζουν» διάφορα αλλεργιογόνα, όπως σκόνη και ακάρεα, καθώς και µικρόβια. + ÂÜëôå öõôÜ óôï óðßôé, êáèþò,

óýìöùíá ìå Ýñåõíåò, «êáôáâñï-÷èßæïõí» ôç ñýðáíóç ðïõ õðÜñ÷åé ìÝóá óå áõôü. Áðü ôçí åëéÜ êáé ôç ìáíüëéá Ýùò êáé èÜìíïõò üðùò ç öùôßíéá êáé ôï äéâïýñíï, ôá öõôÜ åóùôåñéêïý ÷þñïõ óõìâÜëëïõí óôï íá õðÜñ÷åé êáèáñÞ áôìüóöáéñá óôá äùìÜôéá ôïõ óðéôéïý.

+ Ένα πατάκι έξω από την πόρτα του σπιτιού προστατεύει από την

«είσοδο» στο σπίτι της σκόνης, των μικροβίων και των παρασίτων που υπάρχουν στα παπούτσια σας. Φρο-ντίστε να πλένετε τακτικά το πατάκι.

+ Τοποθετήστε τα σκουπίδια σε κλειστούς κάδους, ώστε να απο-

φύγετε τη µετάδοση παθογόνων µι-κροοργανισµών. Οι κάδοι καλό είναι να βρίσκονται εκτός κουζίνας και οπωσδήποτε µακριά από τα ντουλά-πια που αποθηκεύονται τα τρόφιµα. Επίσης, πρέπει να απολυµαίνονται µε ζεστό νερό και απολυµαντικό ανά τα-κτά χρονικά διαστήµατα.

+ Προτιµήστε τις γυάλινες συσκευ-ασίες ή αυτές που έχουν κατα-

σκευαστεί από ανοξείδωτο ατσάλι. Κι αυτό γιατί τα πλαστικά δοχεία περιέχουν µια ουσία που όταν έρθει σε επαφή µε όξινο ή ζεστό φαγητό διαρρέει στα τρόφιµα.

+ Ελέγξτε το υλικό κα-τασκευής των παιχνι-

διών που υπάρχουν στο παιδικό δωμάτιο. Προ-τιμήστε όσα είναι κατα-σκευασμένα από φυσικά υλικά (π.χ. ξύλο, μαλλί) και αποφύγετε εκείνα που έχουν κατασκευα-στεί από PVC, το οποίο έχει απαγορευτεί καθώς ενοχοποιείται για σοβαρά προβλήματα υγείας.

+ Επιλέξτε υφασμάτινη κουρτίνα μπά-νιου και πλύντε τη μια φορά τον μήνα

στο πλυντήριο ρούχων. Θυμηθείτε ότι τα μικρόβια «ελκύονται» περισσότερο από τις οργανικές ενώσεις που δημιουργούνται στις κουρτίνες που είναι κατασκευασμένες από πλαστικό.

+ Διατηρήστε καθαρή την κουζίνα, το δωµάτιο του σπιτιού που ευνοεί την ανά-

πτυξη µικροβίων. Πλύντε τους χώρους όπου αποθηκεύετε τα τρόφιµα (ντουλάπια, ψω-µιέρα κ.λπ.) ανά τακτά χρονικά διαστήµατα και αφήστε τα να στεγνώσουν καλά. Επίσης, καθαρίστε τον νεροχύτη από τα υπολείµ-µατα των τροφών και ανανεώστε τακτικά τα σφουγγαράκια που πλένετε τα πιάτα.

Page 23: in vitro january

IN•VITRO•23ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Μην αποθη-κεύετε για µε-γάλο χρονικό διάστηµα τα

βρόµικα ρού-χα στον κάδο απλύτων. Με αυτό τον τρό-πο µειώνετε κατά πολύ τις πιθανότητες ανάπτυξης

βακτηριδίων.

γάλο χρονικό διάστηµα τα

βρόµικα ρού-χα στον κάδο απλύτων. Με αυτό τον τρό-πο µειώνετε κατά πολύ τις πιθανότητες

βακτηριδίων. bad- Όταν καίγονται τα ξύλα μέσα

στο τζάκι, απελευθερώνονται σωματίδια τα οποία μολύνουν την ατμόσφαιρα του σπιτιού και μπο-ρεί να προκαλέσουν κρίσεις άσθματος και αλλεργίες σε παιδιά και ενήλικες. Τοπο-θετήστε μπροστά στο τζάκι τα ειδικά προστατευτικά και καθαρίστε την καμινάδα μια φορά τον χρόνο.

- Όταν βάφετε το σπί-τι, μη χρησιμοποιεί-

τε χρώματα που είναι υψηλής περιεκτικότητας σε VOC, τα

οποία είναι τοξικά και ενοχο-ποιούνται για προβλήματα υγείας. Στο τέλος του βαψί-ματος, αερίστε για αρκετή ώρα το σπίτι.

- Ôï êÜðíéóìá áðïôåëåß ìéá áðü ôéò óçìáíôéêüôåñåò áéôßåò ãéá ôç ñýðáíóç ôùí åóùôåñéêþí ÷þñùí. Ïé ïõóßåò ðïõ

ðáñÜãïíôáé áðü ôçí êáýóç ôïõ ôóéãÜñïõ ðáñáìÝíïõí óôïí ÷þñï, áêüìç êé áí êáðíßæåôå ìå áíïé÷ôü ðáñÜèõñï, ðñï-êáëþíôáò ðñïâëÞìáôá óôçí õãåßá. Ç ìüíç ëýóç ðïõ ðñï-óôáôåýåé åßíáé íá ìçí êáðíßæåôå åíôüò ôïõ óðéôéïý.

- Προσοχή στα αποσμητικά χώρου, καθώς το άρωμά τους μπορεί να ερεθίσει τους πνεύμονες και τη

μύτη και να προκαλέσει πονοκεφάλους. Προτιμήστε να αερίζετε καθημερινά τα δωμάτια του σπιτιού ή χρησιμοποιήστε αιθέρια έλαια και βάλτε λουλούδια στα δωμάτια.

- Αποφύγετε τα έπιπλα που περιέχουν φορµαλδεΰ-δη, ουσία που ενοχοποιείται για πλήθος προβλη-

µάτων, όπως δερµατίτιδες και αλλεργίες. Αντ’ αυτών προτιµήστε έπιπλα από µασίφ ξύλο, ιδιαίτερα εάν αυτά προορίζονται για το παιδικό δωµάτιο.

- Μην αµελείτε τον καθαρισµό των κουρτινών που υπάρχουν στο σπίτι. Πάνω σε αυτές επικάθονται ο

καπνός του τσιγάρου, η σκόνη και άλλα αλλεργιογό-να. Πλύντε τις κουρτίνες ανά τακτά χρονικά διαστή-µατα µε ζεστό νερό.

- Μην υποτιμάτε τον κίνδυνο που κρύβουν τα τηλεχειριστήρια (της

τηλεόρασης, του κλιματιστικού, του στερεοφωνικού συστήματος) αλλά και το ποντίκι ή το πληκτρο-λόγιο του ηλεκτρονικού υπολο-γιστή. Πάνω σε αυτά βρίσκονται πολλά μικρόβια, τα οποία μεταφέ-ρονται στον οργανισμό μέσω της τακτικής επαφής με τα χέρια. Μην ξεχνάτε να τα απολυμαίνετε μια φορά την εβδομάδα.

- Αποµακρύνετε την υγρασία από το σπίτι, γιατί µπορεί να προκαλέσει αλλεργίες. Αερίστε

καθηµερινά τα δωµάτια του σπιτιού, κυρίως την κουζίνα και το µπάνιο, όπου λόγω των υδρατµών αναπτύσσεται εύκολα υγρασία.

- Ìçí îå÷íÜôå íá êáèáñßæåôå ôáêôéêÜ ôéò ïéêïóõóêåõÝò. Ç çëåêôñéêÞ êïõæßíá, ôï

ðëõíôÞñéï ðéÜôùí êáé ôï øõãåßï áðáé-ôïýí óõ÷íü êáèáñéóìü, ôüóï åóùôåñéêÜ üóï êáé åîùôåñéêÜ (éäéáßôåñá óôá ÷åñïý-ëéá), êáèþò óõ÷íÜ ðÜíù Þ ìÝóá ó’ áõôÜ óõãêåíôñþíïíôáé ìéêñüâéá êáé ðáèïãüíïé ïñãáíéóìïß.

Page 24: in vitro january

24•in•vitro

Cover StoryΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Κατάθλιψη

Συνεργάστηκε η Μαρίνα Οικονόμου - Λαλιώτη, Επίκουρη Καθηγήτρια Ψυχιατρικής, Επιστημονικά Υπεύθυνη του Προγράμματος «Αντι-στίγμα» του Ερευνητικού

Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.).

Η κατάθλιψη εμφανίζεται ως η συχνότερη ψυχική διαταραχή και αναμένεται να παρουσιάσει δραματική αύξηση μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια. Οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν αυτήν την ψυχική νόσο ως την ασθένεια του 21ου αιώνα, ιδιαίτερα για τις αναπτυγμένες χώρες

του σύγχρονου δυτικού κόσμου. Σήμερα, κατέχει την 4η θέση από πλευράς απώλειας ζωής, πρόκλησης αναπηρίας και κοινωνικής δυσλειτουργίας. Οι προγνώσεις δείχνουν ότι μέχρι το έτος 2020 θα καταλάβει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως και την πρώτη στις δυτικές κοινωνίες.

Σύμφωνα με στοιχεία της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας, το 70% των Ελλήνων πολιτών βρίσκεται στα πρόθυρα κατάθλιψης.

κειται για μια νόσο πολυπαραγοντική, για την εκδήλωση της οποίας ευθύνονται βιο-λογικοί (γενετικοί, νευροχημικοί, νευρο-ενδοκρινικοί) και ψυχοκοινωνικοί (τύπος προσωπικότητας, οικογένεια, ψυχοπιεστι-κές καταστάσεις στα πρώτα χρόνια ζωής και στην ενήλικη ζωή) παράγοντες.Η έρευνα έχει αποκαλύψει ότι η κατάθλιψη έχει κληρονομική βάση και κάποιοι άνθρω-ποι κληρονομούν γονίδια που αυξάνουν την πιθανότητα να την εκδηλώσουν. Δεν εμ-φανίζουν όμως κατάθλιψη όλοι όσοι έχουν αυτό το κληρονομικό υπόβαθρο. Αντίθετα, πολλοί που δεν έχουν οικογενειακό ιστορι-κό έρχονται αντιμέτωποι με την κατάθλιψη. Έτσι, παρόλο που τα γονίδια είναι ένας πα-ράγοντας, δεν είναι η μοναδική αιτία.Ψυχοπιεστικά γεγονότα ζωής, για παρά-δειγμα ο θάνατος ενός μέλους της οικογέ-νειας ή ενός φίλου, μπορούν να οδηγήσουν κάποιον, πέρα από το φυσιολογικό πένθος, ακόμα και στην κατάθλιψη. Επιπρόσθετα, το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον παίζει συχνά σημαντικό ρόλο. Για κάποι-

ους εφήβους μια αρνητική, στρεσογόνος ατμόσφαιρα μέσα στην οικογένεια τους προκαλεί θλίψη και μπορεί να επηρεάσει την αυτοεκτίμησή τους και να οδηγήσει σε κατάθλιψη. Για κάποια παιδιά, οι μη εντο-πισμένες μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να εμποδίσουν τη σχολική επιτυχία, οι ορ-μονικές αλλαγές μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση, ή κάποια σωματική ασθένεια μπορεί να οδηγήσει σε αυτήν την ψυχι-κή διαταραχή. Ακόμη και η χρήση ουσιών μπορεί να δημιουργήσει χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο και να επηρεάζει τη διά-θεση. Το αλκοόλ και κάποιες ναρκωτικές ουσίες είναι γνωστό ότι έχουν καταθλιπτι-κές επιδράσεις. Οι αρνητικές κοινωνικές και προσωπικές επιπτώσεις της χρήσης ουσιών μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρή μελαγχολία και κατάθλιψη. Τέλος, κοινωνι-κές συνθήκες, όπως φτώχεια, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα ή έλλειψη στέ-γης, μπορούν να αυξήσουν για μερικούς ανθρώπους τις πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη.

Ηκατάθλιψη με την κοινή έννοια του όρου είναι η συναισθηματική κατάστα-ση που βρισκόμαστε, όταν είμαστε πεσμένοι, άκεφοι

ή μελαγχολικοί. Εκφράσεις της καθημερινής ζωής του τύπου: «έχω κατάθλιψη» ή «είμαι στις µαύρες µου», δεν αντικατοπτρίζουν την κατάσταση στην οποία αναφέρονται οι ειδι-κοί µε τον όρο «κατάθλιψη». Η κατάθλιψη, ως κλινική οντότητα και όχι ως σχήμα λόγου, είναι µια σοβαρή ασθένεια που διαρκεί για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες και επηρεάζει κυρίως το συναίσθημα, αλλά και τη σκέψη και τις σωματικές µας λειτουργίες. Μπορεί τα συµπτώµατά της να μοιάζουν µε αυτό που αποκαλούμε «πεσμέ-νη διάθεση» και «θλίψη», διαφέρουν όμως σημαντικά σε ένταση, σοβαρότητα και σε διάρκεια.

Τι οδηγεί στην κατάθλιψη;Δεν υπάρχει ένα και µοναδικό αίτιο που εξηγεί την εµφάνιση της κατάθλιψης. Πρό-

Βγάλ' το από μέσα σου

Page 25: in vitro january

in•vitro•25ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Γράφει η Κατερίνα Βασιλείου

Ιστοσελίδες για την κατάθλιψη στη σελίδα 45

Τα συμπτώματαΤα βασικά χαρακτηριστικά συμπτώματα που εμφανίζει κάποιος όταν πάσχει από κατάθλι-ψη είναι: καταθλιπτική διάθεση, σχεδόν κάθε μέρα, απώλεια του ενδιαφέροντος ή μείωση της ευχαρίστησης από δραστηριότητες που τον ευχαριστούσαν στο παρελθόν, μείωση ή αύξηση της όρεξης ή του βάρους, αϋπνία ή υπερυπνία σχεδόν καθημερινά, ψυχοκινητική ανησυχία ή επιβράδυνση, εύκολη κόπωση ή απώλεια της ενεργητικότητας, ιδέες ενοχής και αναξιότη-τας, δυσκολία στη συγκέντρωση, βραδύτητα στη σκέψη και δυσχέρεια στη λήψη αποφάσεων και, τέλος, επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή τάσεις αυτοκαταστροφής.Για να οριστικοποιηθεί η διάγνωση πρέπει τα συμπτώματα να είναι παρόντα συνεχώς για δεκα-πέντε τουλάχιστον ημέρες, να επηρεάζουν τη λει-τουργικότητα του ατόμου και να μην αποτελούν αντίδραση πένθους σε μια απώλεια. Επιπροσθέ-τως, θα πρέπει να αποκλεισθούν σωματικές νόσοι (π.χ. υποθυρεοειδισμός) ή η επίδραση κάποιων ουσιών ή φαρμάκων (π.χ. αντιυπερτασικά φάρμα-κα) που μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη.

Τύποι Καταθλιπτικών ΔιαταραχώνΗ κατάθλιψη κατηγοριοποιείται σύμφωνα με τρεις βασικές παραμέτρους. Πρώτη παράμετρος είναι, εάν η διαταραχή χαρακτηρίζεται πρωτοπα-θής ή δευτεροπαθής, δηλαδή εάν η κατάθλιψη εμφανίζεται εξαιτίας κάποιου άλλου παθολογικού νοσήματος, όπως η νόσος Πάρκινσον, ή ακόμα και ψυχιατρικού νοσήματος, π.χ. μια αγοραφοβική νεύρωση. Η πρακτική σημασία της ταξινόμησης αυτής είναι σημαντική, διότι συχνά η κατάθλιψη είναι η πρώτη εκδήλωση ενός άλλου νοσήματος που απαιτεί ειδική θεραπεία.Δεύτερο διαφοροποιητικό στοιχείο αποτελεί η σοβαρότητα κάθε μορφής κατάθλιψης από κλι-νική άποψη, οπότε και χωρίζεται σε σοβαρή, μέ-τρια και ελαφριά. Η κατηγοριοποίηση αυτή έχει να κάνει τόσο με πρακτικά θεραπευτικά θέματα (π.χ. είδος θεραπείας, ανάγκη νοσηλείας κ.λπ.) όσο και με την πρόγνωση. Στη σοβαρή μορφή ο ασθενής εμφανίζει όλα σχεδόν τα συμπτώματα και η κατάθλιψη έχει επηρεάσει σχεδόν όλες τις καθημερινές του δραστηριότητες, έτσι ώστε το επίπεδο λειτουργικότητας του ασθενή είναι ση-μαντικά μειωμένο. Σημαντικό ρόλο, τέλος, παίζει η κλινική εικόνα που εμφανίζουν τα άτομα με κατάθλιψη. Μερι-κές φορές όταν στην κλινική εικόνα κυριαρχούν κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα, η κατάθλιψη προσδιορίζεται με διάφορα ονόματα. Σε γενικές γραμμές αυτές οι ονομασίες ενδιαφέρουν περισ-σότερο τους ειδικούς, ψυχιάτρους και ερευνητές, παρά το μη ειδικό κοινό. Αυτές είναι: η μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, η ψυχωτική κατάθλιψη, η δυσθυμία, η άτυπη κατάθλιψη, η κατάθλιψη λοχείας και εμμηνόπαυσης και η γεροντική κατά-θλιψη.

Ερευνητές, με επικεφα-λής τον Dr. Srijan Sen, καθηγητή

Ψυχιατρικής στο Πανεπι-στήμιο του Μίσιγκαν,

έβαλαν στο μικροσκόπιο ένα συγκε-

κριμένο γονίδιο, το οποίο είναι επιφορτι-

σμένο με τη μεταφορά της σερο-τονίνης, χημικής

ουσίας που ρυθμίζει τη διάθεση, και συμπέραναν

ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην «πυροδό-τηση» της

κατάθλιψης.

Page 26: in vitro january

26•in•vitro

Cover StoryΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Κατάθλιψη

Η θεραπεία Μπορεί η κατάθλιψη να είναι µία σοβα-ρή ασθένεια, ωστόσο σήµερα αντιµετωπίζεται αποτελεσµατικά στην πλειονότητα των περιπτώ-σεων. Το πρώτο βήµα για τη θεραπεία είναι η επί-σκεψη σε έναν γιατρό. Αφού γίνει η διάγνωση, η θεραπεία περιλαµβάνει δύο στάδια. Τη θεραπεία των οξέων συµπτωµάτων και, στη συνέχεια, τη συνέχισή της προκειµένου να διατηρηθεί το θερα-πευτικό αποτέλεσµα. Η θεραπεία είναι σηµαντική όχι µόνο για την υποχώρηση ενός µεµονωµένου επεισοδίου το συντοµότερο δυνατό, αλλά και για να προληφθούν µελλοντικά επεισόδια. Πολλοί άνθρωποι που υπέ-στησαν ένα επεισόδιο κατάθλιψης παρουσιάζουν και άλλα επεισόδια, δηλαδή υποτροπιάζουν. Ο κίνδυνος υποτροπών αυξάνεται µε τον αριθµό και τη σοβαρότητα των προηγούµενων επεισοδίων. Έρευνες έδειξαν ότι ασθενείς που σταµατούν τη θεραπεία στο πρώτο στάδιο έχουν µεγάλη πιθα-νότητα υποτροπής µέσα στους επόµενους µήνες. Αντίθετα, αυτοί που συνεχίζουν τη θεραπεία και στο δεύτερο στάδιο αυξάνουν τις πιθανότητες µη υποτροπής και πλήρους ίασης. Οι κύριες θεραπείες για την κατάθλιψη, σήµερα, είναι οι βιολογικές θεραπείες, οι ψυχοθεραπείες και οι ψυχοκοινωνικές παρεµβάσεις. Η επιλογή της θεραπείας και η διάρκειά της εξαρτάται από την εκτίµηση του ειδικού για την κατάσταση του ατόµου που πάσχει.

Τα φάρμακαΥπάρχοΥν πολλά είδη αντικαταθλιπτικών φαρΜάκων. Ο µηχανισµός µε τον οποίο λειτουρ-γούν διαφέρει από φάρµακο σε φάρµακο, αλλά σε γενικές γραµµές τα αντικαταθλιπτικά επαναφέ-ρουν την ισορροπία των νευροµεταβιβαστών στον εγκέφαλο. Τα περισσότερα φάρµακα ενεργούν είτε στη νοραδρεναλίνη, είτε στη σεροτονίνη, είτε και στα δύο.Είναι δουλειά του γιατρού να επιλέξει το φάρµακο που πιστεύει ότι είναι καλύτερο για κάθε περί-πτωση ασθενούς. Παρ’ όλα αυτά, µερικές φορές κάποιο φάρµακο δεν έχει αποτέλεσµα και χρειά-ζεται να αντικατασταθεί µε κάποιο άλλο. Παρότι η αντικαταθλιπτική θεραπεία είναι εξαιρετικά απο-τελεσµατική, δεν µπορούµε από πριν να είµαστε σίγουροι ότι ένα φάρµακο θα λειτουργήσει σε ένα συγκεκριµένο ασθενή ή εάν θα χρειαστεί και η δο-κιµή κάποιου άλλου.Πλέον, κυκλοφορεί ένας µεγάλος αριθµός αντικα-ταθλιπτικών σκευασµάτων µε παρόµοια αποτελε-σµατικότητα αλλά διαφορετικό προφίλ ανεπιθύ-µητων παρενεργειών. Έτσι, ο γιατρός µπορεί να επιλέξει εκείνο το φάρµακο που µπορεί να ταιριά-ζει περισσότερο στον κάθε ασθενή, λαµβάνοντας υπόψη του τον τύπο της κατάθλιψης, την ηλικία του ασθενούς, τη συνύπαρξη άλλων νοσηµάτων, πιθανές προηγηθείσες θεραπείες κ.λπ. Τα αντικαταθλιπτικά φάρµακα χρειάζονται 3 µε 4 (ή και περισσότερο) εβδοµάδες συστηµατικής λή-ψης, ώστε να εµφανίσουν το πλήρες θεραπευτικό τους αποτέλεσµα, ακόµη και στην περίπτωση που παρουσιαστεί πρόσκαιρη βελτίωση το πολύ πρώι-µο διάστηµα. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι κανείς δεν θα πρέπει να διακόπτει τη λήψη αντικαταθλι-πτικής αγωγής χωρίς τη συµβουλή γιατρού.

Έξαρση παρουσιάζουν τα περιστα-τικά κατάθλιψης στους Έλληνες εξαιτίας της οικονοµικής ύφεσης

που περνάει η χώρα τον τελευταίο χρόνο. Σύµφωνα µε στοιχεία που προκύπτουν από τη Γραµµή Βοήθειας για την Κατάθλιψη (τηλ. 210-6515600) του Προγράµµατος «Αντι-στίγµα» του Ερευνητικού Πανεπι-στηµιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.), τους τελευταίους µήνες έχει παρατηρηθεί αυξηµένος αριθµός κλήσε-ων µε θεµατολογία σχετική µε οικονοµικά προβλήµατα και δυσκολίες στον τοµέα της εργασίας. Συγκεκριµένα, στο 27% των κλήσεων τα αιτήµατα για παροχή ψυχολογικής βοή-θειας συνδέονται µε την οικονοµική κρίση και τη δυσχερή κατάσταση που επικρατεί στον εργασιακό τοµέα. Από αυτά, το 41,8% σχετίζονται µε οικονοµικές δυσκολίες και χρέη, το 40,4% µε το φαινόµενο της ανερ-γίας, 10,9% συνδέονταν µε ανασφάλεια για το µέλλον στη δουλειά και 5,4% από συνταξιούχους µε περιεχόµενο τα νέα οι-κονοµικά µέτρα.Τα στοιχεία της Γραµµής Βοήθειας κατα-γράφουν ότι οι ψυχολογικές επιπτώσεις της οικονοµικής κρίσης πλήττουν περισσό-

τερο τους άντρες (65%) και την κατεξοχήν παραγωγική ηλικιακή οµάδα (30-45 ετών), άτοµα δηλαδή που κατά κανόνα έχουν να αντιµετωπίσουν πολλαπλές υποχρεώ-σεις, οικογενειακές κ.ά. Αλλά και άτοµα νεότερης ηλικίας (18-30 ετών) βλέπουν µε έντονο άγχος την έλλειψη επαγγελµατικών προοπτικών και τους όρους που προδια-γράφουν το εργασιακό τους µέλλον.

Οι ειδικοί ψυχι-κής υγείας αναφέ-ρουν ότι το αίσθηµα του θυµού και της αγανάκτησης λόγω κακής οικονοµικής κατάστασης συχνά εκτονώνεται µε οξυ-

θυµία ή απάθεια ανάλογα µε την προσω-πικότητα κάθε ατόµου. Στους Έλληνες, µάλιστα, έχουν παρατηρηθεί συναισθήµα-τα ενοχής και ντροπής σε σχέση µε πολίτες άλλων κρατών λόγω της πολύ άσχηµης εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό. Στην περίπτωση αυτή, βέβαια, «η θεραπεία της κρίσης» ξεφεύγει από τα χέρια των ειδικών ψυχικής υγείας. Παρ’ όλα αυτά, η θεραπεία της κατάθλιψης παραµένει υπόθεση των ει-δικών, και ειδικά των ψυχιάτρων.

Ντρέποµαι να χρωστάω

Οι Έλληνες αναφέρουν αισθήματα ενοχής και ντροπής σε σχέση με πολίτες άλλων κρατών.

Ένα στα δέκα άτομα θα

νοσήσει από κατάθλιψη

κάποια στιγμή στη

διάρκεια της ζωής του.

Υπολογίζε-ται ότι το

6% περίπου του γενικού πληθυσμού πάσχει από κατάθλιψη,

δηλαδή περισσότε-ροι από 350 εκατομμύρια

άνθρωποι σε όλο τον κόσμο και

550 χιλιάδες στη χώρα

μας.

Page 27: in vitro january

in•vitro•27ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ΜΥΘΟΣ: Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα προκαλούν εθισμό και αλλάζουν την προ-σωπικότητα.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Τα αντικαταθλιπτικά δεν προκα-λούν εξάρτηση και εθισμό, ούτε αλλάζουν την προσωπικότητα. Όταν η θεραπεία έχει ολοκληρωθεί, ο ασθενής, με την καθοδή-γηση του θεράποντος ιατρού, μπορεί να διακόψει τα φάρμακα χωρίς προβλήματα.

ΜΥΘΟΣ: Εάν κάποιος, που έχει κατάθλι-ψη, κάνει υπομονή και περιμένει, η νόσος θα περάσει.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η κατάθλιψη μπορεί να μην υποχωρήσει από μόνη της. Σε κάποιους ασθενείς διαρκεί χρόνια, εάν δεν αντιμε-τωπιστεί, ή μπορεί να οδηγήσει σε πολύ δυσάρεστα, ακόμα και για τη ζωή του ανθρώπου, αποτελέσματα. Η κατάθλιψη στις σοβαρότερες τουλάχιστον μορφές της είναι μια βιολογική νόσος που απαιτεί βιολογικά μέσα, δηλαδή κυρίως φάρμακα για να αντιμετωπιστεί.

ΜΥΘΟΣ: Μόνο οι ασθενείς με ιδέες αυτο-καταστροφής (αυτοκτονίας) χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η φαρμακευτική αγωγή δεν απευθύνεται μόνο στους ασθενείς με τάσεις αυτοκαταστροφής. Τα αντικαταθλι-πτικά μπορούν να βοηθήσουν όλους τους ανθρώπους που υποφέρουν να γίνουν καλά και να διαβιούν με τον τρόπο που επιθυμούν.

ΜΥΘΟΣ: Εάν κάποιος δεν καταφέρει να συνέλθει από την κατάθλιψη, αυτό σημαί-νει ότι είναι αδύναμος χαρακτήρας.

ΑΛΗΘΕΙΑ: Η κατάθλιψη δεν υποδηλώνει ότι κάποιος είναι αδύναμος χαρακτήρας. Αντιθέτως, σε κάποιες μορφές κατάθλι-ψης προσβάλλονται οι εξωστρεφείς, συμπαθείς, συνεπείς και δημιουργικοί άν-θρωποι, άτομα, δηλαδή, με σταθερή, υγιή και λειτουργική προσωπικότητα.

Μύθοι και αλήθειες

Η κατάθλιψΗ είναι μία δυσάρεστη κατά-σταση που συχνά απασχολεί ή και επηρε-άζει μέσα από ποικίλους τρόπους και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Πολλές φορές ο άνθρωπος που υποφέρει από κατάθλιψη πιστεύει ότι κουράζει, τα-λαιπωρεί ή και απογοητεύει την οικογένειά

του. Άλλες φορές οι συγγενείς, αγνοώντας τη νόσο και παρερμηνεύοντας τα συμπτώ-ματά της, νομίζουν ότι ο ασθενής δεν τους αγαπάει πλέον και αδιαφορεί για αυτούς. Άλλοτε τα μέλη της οικογένειας θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο για το πρόβλημα που ταλαιπωρεί τον άνθρωπό τους.

Είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η κατάθλιψη είναι ασθένεια, όπως τό-σες άλλες. Έτσι, λοιπόν, οι σωστές λύσεις και απαντή-σεις δίνονται από τους ειδικούς γιατρούς στους οποίους θα πρέπει να απευθυνθεί η οικογένεια μαζί με τον ασθενή.

Οι ειδικοί θα συζητήσουν μαζί τους, ώστε ολόκληρη η οικογένεια να ενημε-ρωθεί έγκυρα και διεξοδικά με στόχο να απαλλαχθούν από προκαταλήψεις και να μπορέσουν να συμπαρασταθούν αποτελε-σματικότερα στο πάσχον συγγενικό τους πρόσωπο.

Υπόθεση άκρως οικογενειακή

Συχνά πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται πως πάσχουν από κατάθλιψη. Ισχύει, όμως, κάτι τέτοιο ή απλά ο κόσμος μπερδεύει την κατάθλιψη με την απλή θλίψη; Κάντε το κουίζ ερωτήσεων για να διαπι-στώσετε τι ακριβώς σας συμβαίνει. Το παρακάτω ερωτηματολόγιο σε καμία περίπτωση δεν υποκαθι-στά την κλινική εξέταση από ειδικό.

Κουίζ: Έχετε κατάθλιψη;ΑποτελέσματαΕάν έχετε απαντήσει θετικά σε μία από τις δύο πρώτες ερωτήσεις, αλλά και σε άλλες τέσσε-ρις τουλάχιστον, θα πρέπει να ζητήσετε ιατρική συμβουλή. Ιδιαίτερα εάν βρίσκεστε σε αυτήν την κατάσταση για περισσότερο από δύο εβδο-μάδες. Εάν έχετε απαντήσει «Ναι» σε λιγότε-ρες από πέντε ερωτήσεις, αλλά τα συμπτώματα επηρεάζουν την καθημερινότητά σας, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό.

*Το παραπάνω διαγνωστικό τεστ βασίζεται στα κριτήρια ταξινόμησης της Αμερικάνικης Ψυχια-τρικής Ακαδημίας για τη διάγνωση της κατάθλι-ψης και χρησιμοποιείται επικουρικά με άλλα ερωτηματολόγια και στην Ελλάδα.

1 Έχετε καταθλιπτική διάθεση κατά το μεγαλύ-τερο διάστημα της ημέρας; Ναι £ Όχι £

2 Έχετε μειωμένη διάθεση για δραστηριότητες που συνηθίζετε να κάνετε ή αντλείται μειωμένη ευχαρίστηση από αυτές; Ναι £ Όχι £

3 Έχετε αύξηση ή μείωση του σωματικού σας βάρους τον τελευταίο μήνα της τάξεως του 5%; Ναι £ Όχι £

4 Εμφανίζετε διαταραχές ύπνου, έντονη αϋ-πνία ή υπνηλία; Ναι £ Όχι £

5 Έχετε έντονη κινητική ή ψυχολογική υπερέ-νταση ή επιβράδυνση; Ναι £ Όχι £

6 Αισθάνεστε κόπωση ή μείωση της ενεργητι-κότητάς σας; Ναι £ Όχι £

7 Νιώθετε ανάξιοι ή ότι δεν προσφέρετε πολ-λά στο κοινωνικό σας περιβάλλον; Ναι £ Όχι £

8 Έχετε μειωμένη ικανότητα αποφασιστικότη-τας, συγκέντρωσης ή σκέψης; Ναι £ Όχι £

9 Κάνετε επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανά-του ή έχετε αποπειραθεί να αυτοκτονήσετε; Ναι £ Όχι £

Page 28: in vitro january

Ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, καθηγητής Γιάννης Τούντας, αναφέρεται στην ανάγκη διαμόρφωσης εθνικής πολιτικής για το φάρμακο αλλά και στις αναγκαίες αλλαγές που ήδη πραγματοποιούνται στο χώρο, με βασικό σκοπό τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της κυβέρνησης που πρέπει να κερδηθεί, και μάλιστα μέσα στα ιδιαίτερα ασφυκτικά περιθώρια που ορίζονται από το μνημόνιο.

28•in•vitro

Συνέντευξηιανουαριοσ 2011

Φάρμακα Στον Δημήτρη Παπαντωνίου

Όχι εκπτώσεις στη θεραπεία

ΓιΑννης ΤοΥνΤΑς

Page 29: in vitro january

Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι που έχουν τε-θεί για την εξυγίανση του χώρου του φαρ-µάκου κατά τη «ΔΝΤ εποχή»; Οι αλλαγές που πραγµατοποιούνται στο χώρο του φαρµάκου, τον τελευταίο χρόνο και λόγω του µνηµονίου, δηλαδή λόγω των συσσωρευµένων πολυετών προβληµάτων, είναι σηµαντικές και αναγκαίες, ενώ ταυ-τόχρονα δηµιουργούν ευνοϊκές προϋποθέ-σεις για τη χάραξη ενιαίας και συνεκτικής πολιτικής για το φάρµακο.Οι περισσότερες από τις αλλαγές αφορούν τη µείωση της δηµόσιας φαρµακευτικής δα-πάνης, που είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο, ιδιαίτερα κατά την περίοδο 2005 - 2009. Για το σκοπό αυτό η πολιτεία προχώρησε πρώ-τα απ’ όλα στη σηµαντική µείωση των τιµών των φαρµάκων. Επειδή, όµως, η φαρµακευ-τική δαπάνη δεν εξαρτάται µόνο από τις τιµές, αλλά κυρίως από την κατανάλωση και δευτερευόντως από την υποκατάσταση, στο διάστηµα αυτό σχεδιάστηκαν και υλοποιού-νται και άλλα σηµαντικά µέτρα, όπως είναι η σύνταξη της θετικής και της αρνητικής λίστας αποζηµιούµενων φαρµάκων, η ηλε-κτρονική συνταγογράφηση, τα πρωτόκολλα συνταγογράφησης, η ενίσχυση των γενόση-µων φαρµάκων και άλλα.Όλα τα παραπάνω µέτρα διαµορφώνουν ένα νέο περιβάλλον, µέσα στο οποίο θα πρέπει να διαµορφωθεί µία Εθνική Πολιτική για το φάρµακο που θα στοχεύει, εκτός από τη συ-γκράτηση των δαπανών, στην εξασφάλιση της πρόσβασης στο αναγκαίο και ασφαλές φάρµακο, στην ανάπτυξη της έρευνας και στην ενθάρρυνση της καινοτοµίας.

Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι η αύ-ξηση της χρήσης γενόσηµων φαρµάκων στα νοσοκοµεία µέχρι και 50%. Τι απαντάτε σε όσους υποστηρίζουν ότι η προσπάθεια περιστολής της φαρµακευτικής δαπάνης θα αποβεί εις βάρος της πρόσβασης των ασθενών σε νέες θεραπείες;Τα γενόσηµα, δηλαδή φαρµακευτικές ουσίες οι οποίες είναι ουσιωδώς όµοιες µε πρωτότυπα φάρµακα που έχασαν την πατέντα τους (το προνόµιο να παρασκευ-άζονται µόνο από την εταιρεία που τα ανακάλυψε), είναι ουσίες οι οποίες έχουν συνταγογραφηθεί επί µακρόν και των οποί-ων γνωρίζουµε πολύ καλά τη δράση στον οργανισµό και τις ανεπιθύµητες ενέργειες.

Η χρήση των γενόσηµων φαρµάκων στη χώρα µας πρέπει να αυξηθεί γιατί το ση-µερινό τους µερίδιο στην αγορά, περίπου 16%, είναι από τα µικρότερα στην Ευρώπη. Τα γενόσηµα, εφόσον βέβαια έχουν ελεγ-χθεί και αξιολογηθεί σωστά, δεν στερούν από τον ασθενή την αναγκαία θεραπεία. Επειδή η τιµή τους είναι µειωµένη και χαµηλή, δεν σηµαίνει ότι µειώνεται η θε-ραπευτική τους αξία και η ασφάλειά τους, π.χ. ασπιρίνη, αµπικιλίνη. Τα φάρµακα αυτά είναι δοκιµασµένα στο χρόνο και άρα ασφαλή. Τα νέα φάρµακα, δηλαδή τα πρωτότυπα µε πατέντα, θα συνεχίζουν να προσφέρονται στους ασθενείς γιατί δεν έχουν υποκατάστατα.Η προσπάθεια λοιπόν µείωσης της φαρµακευτικής δαπάνης δεν θα στερεί τα νέα φάρµακα από τους ασθε-νείς, αλλά θα εξασφαλίζει µία χαµηλή τιµή και µία ορθολογική τους χρήση, όχι µόνο γιατί τα φάρµακα αυτά είναι ακριβά, αλλά και γιατί υπήρχε και υπάρχει κατάχρηση στη συνταγογράφησή τους.

Ποια είναι η θέση του ΕΟΦ απέναντι στον ισχυρισµό των ελληνικών φαρµακευτικών βιοµηχανιών ότι µπλοκάρεται η έγκαιρη κυκλοφορία γενόσηµων φαρµάκων λόγω γραφειοκρατίας;Οι φαρµακευτικές εταιρείες, και όχι µόνο οι ελληνικές, δικαιολογηµένα διαµαρτύ-ρονται για τη µεγάλη καθυστέρηση που παρουσιάζει η διαδικασία έγκρισης ή τρο-ποποίησης της άδειας κυκλοφορίας από τις υπηρεσίες του ΕΟΦ. Ο τρόπος που γινόταν η διαδικασία αυτή µέχρι πρόσφατα, απαι-τούσε πολύ χρόνο. Αυτό όµως αλλάζει, γιατί ένα από τα πρώτα έργα της νέας διοί-κησης του ΕΟΦ, ήταν να µηχανογραφήσει την όλη διαδικασία, γεγονός που άρχισε ήδη να αποδίδει, µε µείωση έως και 30% του χρόνου έγκρισης των τροποποιήσεων. Όταν θα ολοκληρωθεί το έργο της µηχα-νοργάνωσης εντός του 2011, η επίσπευση θα είναι πολύ µεγαλύτερη, ενώ ιδιαίτερη µέριµνα θα δοθεί για την έγκαιρη έγκριση των γενόσηµων µε ειδικές ρυθµίσεις που θα εξαγγείλουµε σύντοµα.

Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους πα-ρατηρούνται µεγάλες ελλείψεις, ακόµη και σε φάρµακα πρώτης ανάγκης, από τον περασµένο Σεπτέµβριο;

Οι βασικοί λόγοι των ελλείψεων είναι η υποτιµολόγιση των φαρµάκων. Όταν µει-ώνονται οι τιµές, παρουσιάζονται ελλεί-ψεις για δύο βασικούς λόγους. Οι χονδρέ-µποροι, αλλά και οι εταιρείες ορισµένες φορές, προτιµούν να τα εξάγουν σε χώρες µε υψηλότερες τιµές αντί να τα διαθέτουν στην εγχώρια αγορά, οι δε εταιρείες, άλ-λοτε φοβούµενες τις εξαγωγές και άλλοτε γιατί δεν θεωρούν συµφέρουσα πλέον τη µειωµένη τιµή, είτε αποσύρουν τα προϊό-ντα τους είτε τα διαθέτουν σε µειωµένες ποσότητες. Στο δε εξαγωγικό εµπόριο, συµµετέχουν παράνοµα και ορισµένα φαρµακεία, ενώ αρκετές φαρµακαποθή-κες δραστηριοποιούνται µόνο στον τοµέα αυτό. Θα ήταν προτιµότερο εάν η χώρα µας υιοθετούσε ένα διαφορετικό σύστη-µα τιµολόγησης µε δύο τιµές ανά φάρ-µακο. Μία τιµή για το ελεύθερο εµπόριο στη βάση του µέσου όρου της ευρωζώνης και µία ασφαλιστική τιµή αρκετά µικρότε-ρη. Με ένα τέτοιο σύστηµα, τα ταµεία θα εξοικονοµήσουν περισσότερα χρήµατα, χωρίς να υφιστάµεθα τις αρνητικές επιπτώ-σεις, ελλείψεις, αποσύρσεις, παράλληλες εξαγωγές, που προκαλούν οι υπερβολικές υποτιµολογήσεις.

Με ποιους τρόπους σκοπεύετε να αντιµε-τωπίσετε αυτές τις ελλείψεις;Από τον Σεπτέµβριο του 2010 ο ΕΟΦ διε-νεργεί συστηµατικούς αλλά και αιφνίδιους ελέγχους διακίνησης των προϊόντων που εµφανίζουν ελλείψεις, ιδιαίτερα των µο-ναδικών αναντικατάστατων, τόσο στις εται-ρείες - κατόχους άδειας κυκλοφορίας όσο και στις φαρµακαποθήκες. Τα αποτελέσµα-τα αυτών των ελέγχων έχουν τεκµηριώσει τις αποφάσεις που έλαβε ο ΕΟΦ για επιβο-λή κυρώσεων και απαγόρευση εξαγωγών.Συγκεκριµένα, ο ΕΟΦ έχει επιβάλει πρό-στιµα σε δύο εταιρείες, και µάλιστα σε µία από αυτές δύο φορές, τη δεύτερη µε το ανώτερο πρόστιµο που προβλέπεται, ύψους 44.000 ευρώ. Επιπλέον, ο ΕΟΦ αποφάσισε την προσω-ρινή επί δίµηνο απαγόρευση των παράλ-ληλων εξαγωγών 4 προϊόντων (MADOPAR, CELLCEPT, TEGRETON & SEROQUEL) µέχρι 30.11.2010 και µε νεότερη απόφαση τη συνέχιση της απαγόρευσης µόνο για το MADOPAR µέχρι τέλος του 2010.

Τα µέτρα αυτά δεν θεωρούνται επαρκή, γι’ αυτό και ο ΕΟΦ θα ζητήσει αυστηρότερη νοµοθεσία και σχεδιάζει νέους τρόπους ηλεκτρονικής παρακολούθησης της αγο-ράς φαρµάκου, ώστε να µπορεί να έχει ένα πάσα στιγµή µία πλήρη εικόνα της διακίνη-σης και κατανάλωσης του φαρµάκου και να εντοπίζει τις ελλείψεις και τις παρανοµίες µε την ταινία γνησιότητας.

Πώς θα εξαλείψετε τα φαινόµενα παράνο-µης χρήσης της ταινίας γνησιότητας;Σε ό,τι αφορά την ταινία γνησιότητας, το πρόβληµα παρουσιάζεται όταν σε συ-σκευασία που εξάγεται ή σε συσκευασία που πωλείται σε ιδιώτες χωρίς ασφαλιστι-κή αποζηµίωση, οι ταινίες αποκολλώνται και στη συνέχεια χρησιµοποιούνται για αποζηµίωση από τα ταµεία από παράνο-µα κυκλώµατα συνταγών και βιβλιαρίων. Για την αντιµετώπιση του προβλήµατος, ο ΕΟΦ έχει δροµολογήσει ένα µεγάλο πρό-γραµµα για την ηλεκτρονική σάρωση και καταγραφή της ταινίας γνησιότητας σε όλη τη διακίνησή της – εταιρείες - αποθήκες - φαρµακεία – και ταυτόχρονα σχεδιάζει νέες ταινίες γνησιότητας που θα αποτυπώ-νουν ανεξίτηλα το σειριακό αριθµό πάνω στη συσκευασία.

Ποιες είναι οι πολιτικές που έχουν αναπτυ-χθεί για την προστασία των καταναλωτών από σκευάσµατα που φτάνουν στην Ελλάδα από χώρες εκτός Ε.Ε. και τι ισχύει µε τη δια-κίνηση φαρµάκων µέσω Internet;Όλα τα φάρµακα που κυκλοφορούν στη χώρα µας έχουν άδεια κυκλοφορίας του ΕΟΦ, είναι δηλαδή ελεγµένα και πιστο-ποιηµένα, ανεξάρτητα από τη χώρα προ-έλευσής του. Πρόβληµα υπάρχει µε τη δυνατότητα παραγγελίας φαρµακευτικών ιδιοσκευασµάτων και άλλων συναφών προϊόντων µέσω Internet, για τα οποία δεν υπάρχει εγγύηση για την αποτελεσµατι-κότητά τους και κυρίως για την ασφάλειά τους. Το πρόβληµα αυτό είναι διεθνές και αναµένεται πρωτοβουλία από την Ε.Ε. Ο δε ΕΟΦ εκδίδει συχνά δελτία Τύπου για την ενηµέρωση των καταναλωτών όσον αφορά τους κινδύνους που διατρέχουν, ενώ πρό-κειται να προκηρύξει ένα διεθνή διαγωνι-σµό για την υλοποίηση πανελλαδικής εκ-στρατείας ενηµέρωσης των πολιτών.

IN•VITRO•29ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Η προσπάθεια µείωσης της φαρµακευτικής δαπάνης δεν θα στερεί τα νέα φάρµακα από τους

ασθενείς.

Οι φαρµακευτικές εταιρείες δικαι-ολογηµένα διαµαρτύρονται για τη µεγάλη καθυστέρηση έγκρισης ή

τροποποίησης της άδειας κυκλοφο-ρίας από τον ΕΟΦ.

Θα ήταν προτιµότερο η χώρα µας να υιοθετούσε ένα διαφορετικό

σύστηµα τιµολόγησης µε δύο τιµές ανά φάρµακο.

Στο εξαγωγικό εµπόριο, συµµετέχουν παράνοµα και

ορισµένα φαρµακεία... Ο ΕΟΦ θα ζητήσει αυστηρότερη νοµοθεσία.

Page 30: in vitro january

30•in•vitro

ReviewΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Υγειονομική παρέμβαση στην πόλη

Συνεργάστηκαν οι: Ευγενία Θάνου, Γενική Διευθύντρια «Γιατρών του Κόσμου», Νικήτας Κανάκης, Πρόεδρος «ΓτΚ», και Κωνσταντής Καμπουράκης, Επικεφαλής της «Act Up Hellas»,

Χρυσούλα Μπότση Επιστημονική Υπεύθυνη Προγραμμάτων ActUp Hellas.

Γράφει η Κατερίνα Βασιλείου

Η Ελλάδα με 11 εκα-τομμύρια πληθυσμό

φιλοξενεί 1,2 εκατομμύρια μετανάστες.

Πρόσφα-τα, η χώρα χαρακτηρί-

στηκε ως ένα κράτος, όπου

η φτώχεια αυξάνει

συνεχώς και το σύστημα

υγειονομικής περίθαλ-

ψης γίνεται ακόμη πιο

δυσπρόσιτο για άπορους, άστεγους και μετανάστες.

Η Αθήνα «νοσεί»

«Ξεχασμένες» ασθένειες επανεμφανίζονται στην καρδιά της πρωτεύουσας. Μολυσματικές νόσοι όπως η φυματίωση, η σύφιλη και η ηπατίτιδα παρουσιάζουν έντονη αύξηση. Καθημερινά καταγράφονται δεκάδες περιστατικά δερματοπαθειών, σεξουαλικά μεταδιδόμενες νόσοι και άλλα λοιμώδη νοσήματα, καθώς χιλιάδες οικονομικοί και πολιτικοί μετανάστες διαβιούν κάτω από άθλιες συνθήκες χωρίς τους στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής για μία αξιοπρεπή ανθρώπινη επιβίωση.

Η γενική κατάσταση στην πόλη αφορά σε ζητήματα τόσο χωροταξικά, υγειονομικά, όσο

και κοινωνικά. Η Αθήνα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή πόλη που σε αντίθεση με τις υπόλοιπες συγκεντρώνει το μεταναστευτικό ρεύμα στο κέντρο της. Στο ιστορικό κέντρο διακινούνται και συγκεντρώνονται νόμιμοι και παράνομοι μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, νόμιμα και παράνομα εκδιδόμενα άτομα, άστεγοι, ασυνόδευτα ανήλικα, χρήστες τοξικών ουσιών. Ο κ. Κωνσταντής Καμπουράκης, επικεφαλής της ActUp Hellas, δηλώνει με έμφαση στο «In Vitro» ότι «η κατάσταση έχει αποβεί εκρηκτική, καθώς όλος αυτός ο πληθυσμός προσπαθεί να επιβιώσει, ενώ γίνεται συνεχώς αντικείμενο εκμετάλλευσης διακινητών τοξικών ουσιών, διακινητών και εμπόρων ανθρώπων, προαγωγών και φορέων του οργανωμένου εγκλήματος». Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει από το προηγούμενο καλοκαίρι εντοπίσει την επικινδυνότητα που επισύρει η κατάσταση αυτή και γι’ αυτό τον λόγο προχώρησε σε συγκέντρωση όλων των φορέων (κυβερνητικών και μη κυβερνητικών) που ασχολούνται, στην προσπάθεια σύνταξης συγκεκριμένης πρότασης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του ιστορικού κέντρου. Ήδη έχει συνταχθεί πρόταση οικιστικών και αρχιτεκτονικών μεταρρυθμίσεων, αλλά τόσο κρατικοί, όσο και μη κρατικοί φορείς επιζητούν την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ώστε να δοθεί λύση στο πρόβλημα.

Αύξηση κρουσμάτωνΠρώτη στην αύξηση διεγνωσμένων κρουσμάτων έρχεται η φυματίωση, καθώς 800 με 1.000 είναι μόνο τα νέα περιστατικά φέτος σε όλη τη χώρα. Η ασθένεια που αποτελούσε πια παρελθόν, παρουσιάστηκε ξανά. Οι διαστάσεις που πήρε τα τελευταία χρόνια, και στην Αθήνα, είναι δραματικές και μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, «υπάρχουν κρούσματα ανθεκτικής φυματίωσης που αντιμετωπίζονται δύσκολα».Σύμφωνα με στοιχεία από το Αντιφυματικό Τμήμα του νοσοκομείου «Σωτηρία», φέτος καταγράφηκαν 400 νέα περιστατικά φυματίωσης στην Αττική με αναλογία δύο μετανάστες ανά έναν Έλληνα πολίτη. Οι αλλοδαποί προέρχονται κυρίως από χώρες της Ανατολής, όπως Πακιστάν, Μπαγκλαντές και χώρες της αφρικανικής ηπείρου. Συχνά είναι επίσης και τα περιστατικά ανθεκτικής και υπερανθεκτικής φυματίωσης από

ανθρώπους κρατών του πρώην ανατολικού μπλοκ.Στατιστικά, οι νοσούντες είναι φίλοι και συγκάτοικοι που διαμένουν στον ίδιο χώρο σε δύσκολες συνθήκες. Καθημερινά δεκάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας και κάθε προέλευσης σχηματίζουν ουρά από νωρίς το πρωί, στο ανοικτό Πολυϊατρείο των «Γιατρών του Κόσμου» που λειτουργεί στην οδό Σαπφούς, κοντά στην Ομόνοια. Μητέρες από το Πακιστάν με παιδιά που χρειάζονται εμβόλια, γυναίκες από την Αφρική με δύσκολη εγκυμοσύνη, νεαρά άτομα με σοβαρά λοιμώδη νοσήματα από το

Αφγανιστάν, τη Σομαλία και το Ιράκ που δεν έχουν άλλη πρόσβαση στην περίθαλψη.Από την επανεμφάνιση μολυσματικών νόσων δεν λείπουν ασθένειες, όπως η

ηπατίτιδα B, D και C, η HIV λοίμωξη, δερματοπάθειες καθώς και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Την ίδια στιγμή, στο κέντρο της πόλης παρατηρούνται φαινόμενα υποθρεψίας και υποσιτισμού σε άπορους πολίτες.

Στο κέντρο της Αθήνας παρατηρούνται φαινόμενα υποθρεψίας και υποσιτισμού σε άπορους πολίτες.

Page 31: in vitro january

in•vitro•31ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Συνεργασία είναι η λύση Αυτό που η κΑτάστΑση ΑπΑιτεί είναι σω-στή συνεργασία μη κρατικών φορέων και πο-λιτείας, ώστε να εντοπίζονται άμεσα και να ελέγχονται τα νέα κρούσματα μολυσματικών ασθενειών, τόσο για την αποφυγή της περαι-τέρω αύξησης τέτοιων περιστατικών, όσο και για την παροχή περίθαλψης σε όλους αυτούς τους ανασφάλιστους υπαρκτούς «νεοεισελ-θέντες» ασθενείς. Πού βρίσκεται, όμως, μία τέτοια λύση;Η απάντηση στο ερώτημα είναι δύσκολη και απαιτητική. Ωστόσο, από πλευράς μη κυ-βερνητικών οργανώσεων, πρώτον, κρίνεται αναγκαίο να αντιμετωπιστούν ριζικά οι παρά-γοντες που ευθύνονται τόσο για τη μετακίνη-ση πληθυσμών, όσο και για τη συσσώρευσή τους στο κέντρο. Δεύτερον, ένα πολύ σημα-ντικό πρόβλημα που πρέπει να βρει άμεση λύση είναι η χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα μετανάστευση. Η καλύτερη οργάνωση της διαδικασίας ασύλου γραφειοκρατικά και αν-θρωπιστικά μπορεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με το ποιοι από αυτούς δικαιούνται ασύλου.Επιπλέον, κάτι που σίγουρα θα βοηθήσει στη συνολική εξομάλυνση της υπάρχουσας κατάστασης είναι η ανίχνευση των θυμά-των trafficking και η παροχή αρωγής με τη βοήθεια των ΜΚΟ που μπορούν πρακτικά να συμμετάσχουν σε όλα τα επίπεδα του φαινο-μένου (εντοπισμός/αρωγή/ επανένταξη). Τέλος, η λειτουργία κινητών μονάδων υγείας στο κέντρο της Αθήνας και ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων (κυβερνη-τικών και μη κυβερνητικών) μπορεί να αντι-μετωπίσει τις υπάρχουσες ανάγκες με την αρωγή ενός πιο ευέλικτου θεσμικού πλαισί-ου, που θα διευκολύνει το έργο των ειδικών επιστημόνων.

Η κοινοτική αρωγήΗ Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει περισσότε-ρα χρήματα από την Ε.Ε. για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που έχει στο έδαφός της, χρήματα που μπορούν να διατεθούν σε υποδομές για διαμονή, νομιμοποίηση ή επιστροφή. Κάτι τέτοιο, όμως, βρίσκει εμπό-δια όπως η γραφειοκρατία στις διαδικασίες νομιμοποίησης των μεταναστών, προβλήμα-τα στην καταγραφή των εισερχομένων στη χώρα, η μη απορρόφηση των ποσών που ήδη έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε. για τη χώρα μας και – κυρίως – η έλλειψη πολιτικής βούλη-σης να υπάρξει ένα εξορθολογικό σχέδιο δράσης ανάμεσα σε πολιτεία και κοινωνι-κούς φορείς. Τα αναλυτικά στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν ότι κατά την περίοδο 2008 - 2011 η χώρα μας έλαβε χρηματοδότηση από την Ε.Ε. για το πρόγραμμα «Αλληλεγγύη και Διαχείριση των Μεταναστευτικών Ροών» από τέσσερα Κοινοτικά Ταμεία. Παρ’ όλ’ αυτά, κάνοντας ανάλυση των επίσημων στοιχεί-ων, η Ελλάδα έρχεται στις τελευταίες θέσεις απορρόφησης των χρημάτων που δικαιούται, σε σχέση με χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Γερμανία.

Όλες οι προσπάθειες πραγμα-τοποιούνται από την προσφορά και συνδρομή πολιτών και εκπροσώπων από πολλές ΜΚΟ

Με δεδομένη τη δυσκολία πρόσβα-σης στο εθνικό σύστημα υγείας και το οικονομικό κόστος παροχής ια-

τρικής βοήθειας για τα κύματα μεταναστών, σανίδα σωτηρίας αποτελούν τα ανοικτά ιατρεία που δημιουργούν και στελεχώνουν διάφορες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), όπως η Act Up (ΔράσεHELLAS), οι Γιατροί του Κόσμου (ΓτΚ) και η HellMSIC (Ελληνική Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων και Ανταλλαγών Φοιτητών Ιατρικής). Ο διπλα-σιασμός των περιστατικών μάλιστα οδηγεί στην επιστροφή ιατρών από αποστολές στο εξωτερικό για να καλυφθούν οι επείγουσες ανάγκες στην Αθήνα. Παράλληλα, ειδικά ιατρικά κλιμάκια, ήδη, επισκέπτονται συχνά τις δύσκολες γειτονιές της πρωτεύουσας, ώστε εθελοντές ιατροί, νοσοκόμοι και απλοί πολίτες να μπορέσουν να περιθάλψουν άμε-σα και να παράσχουν έμπρακτα βοήθεια.Οι ΜΚΟ, ήδη, από τον Νοέμβριο του 2010 έχουν καταθέσει αίτηση χρηματοδότησης στο ΚΕΕΛΠΝΟ με θέμα την άμεση παρέμβα-ση στο κέντρο της Αθήνας με στόχο ακριβώς την παροχή βοήθειας σε όποιους τη χρειάζο-νται.

Κρίσιμη και πολύπλοκη κατάστασηΌπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι εκπρό-σωποι των τριών ΜΚΟ, «με τις εκρηκτικές διαστάσεις των προβλημάτων του κόσμου που ζει στον δρόμο, αντιμετωπίζουμε πλέον μπροστά μας μία πολύ κρίσιμη, πολύπλοκη κατάσταση, για την οποία δεν έχουμε την πολυτέλεια να εθελοτυφλούμε άλλο και πρέπει να παρέμβουμε άμεσα και δρα-στικά». Και προσθέτουν ότι «δεν υπάρχει

συμμετοχή βάσει ενός ολοκληρωμένου προ-γράμματος από πλευράς κράτους και όλες οι προσπάθειες λειτουργούν και πραγματο-ποιούνται από την ανεξάντλητη προσφορά και συνδρομή πολιτών και εκπροσώπων από πολλές ΜΚΟ». Σημαντική είναι η προσφορά του πολυϊατρεί-ου των ΓτΚ. «Ο κόσμος που το επισκέπτεται έχει διπλασιαστεί. Οι εθελοντές και το προ-σωπικό έχουν φτάσει στα όρια της αντοχής», τονίζει ο κ. Νικήτας Κανάκης, πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου. «Η πρόσβαση των μεταναστών στα κρατικά νοσοκομεία δεν είναι εύκολη, καθώς υπάρχει δυσκολία μετά-φρασης. Επιπλέον, εάν δεν είναι νόμιμοι οι μετανάστες, γίνονται δεκτοί μόνο στην εφη-

μερία για έκτακτα περιστατικά». Η Act Up ως οργά-νωση που υλοποιεί δράσεις δρόμου από το 1997 αναφέρει ότι η σύνθεση των

ανθρώπων στον δρόμο έχει μεταβληθεί υπέρ των Αφγανών κυρίως από το Ιράν, Πακιστανών και Σομαλών, αλλά και γυναικών από τη Νιγη-ρία και την Αιθιοπία. Ένα άλλο χαρακτηριστι-κό, πλέον, είναι η άφιξη οικογενειών με μικρά παιδιά που διαβιούν στον δρόμο αβοήθη-τες. «Με έξοδα του ΚΕΕΛΠΝΟ στεγάσαμε 53 άτομα σε ξενοδοχείο του κέντρου, αλλά στην προσπάθειά μας να ελέγξουμε ιατρικά αυτό τον πληθυσμό (μεταξύ των οποίων: μια νεαρή έγκυο κοπέλα, θύματα βιασμού, υπερήλικες γυναίκες κ.λπ.), συναντήσαμε τη σταθερή άρνηση του κρατικού φορέα για κάτι τέτοιο», αναφέρει ο κ. Καμπουράκης.

Οι εθελοντές παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους

Έρευνα που εκπονήθηκε σε άστεγους μετανάστες

στην Ελλάδα στα μέσα της

δεκαετίας του ’90 κα-τέδειξε ότι: α) το 10%

ήταν φορείς του HBV, β)

ANT-HIV ανι-χνεύθηκαν

στο 6,3%, γ) συλλοίμωξη με HBV και HCV διαπι-

στώθηκε στο 1,2% και δ)

το 1,2% ήταν φορείς του

HIV.

Ιστοσελίδες για Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στη σελίδα 45

Page 32: in vitro january

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Υπνωτικό προκαλεί έλλειψη ισορροπίαςΟι ηλικιωμένοι που λαμβάνουν

ένα από τα πιο κοινά συνταγογρα-φούμενα υπνωτικά διατρέχουν πολύ μεγαλύ-τερο κίνδυνο για απώλεια της ισορροπίας τους και πτώση όταν σηκώνονται από το κρεβάτι. Σύμφωνα με νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο το 58% των ηλικιωμένων και το 27% των νέων ενηλίκων που έλαβαν την ουσία ζολπιδέμη παρουσίαζαν πρόβλημα ισορροπί-ας έως και δύο ώρες αφού σηκώνονταν από το κρεβάτι. «Θέλαμε να κατανοήσουμε τον κίν-δυνο από τη λήψη αυτού του υπνωτικού και να εκπαιδεύσουμε σχετικά τους ηλικιωμένους και αυτούς που τους φροντίζουν», εξηγεί η επικε-φαλής της μελέτης Κένεθ Ράιτ.

Επικίνδυνος συνδυασμόςΗ παράλληλη λήψη ευρέως χρη-σιμοποιούμενων αντιβιοτικών με

φάρμακα για την υπέρταση μπορεί να προκαλέσει υπόταση και σοκ σε ηλικιω-μένους ασθενείς, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε σε καναδική ιατρική επιθεώ-ρηση. Η έρευνα διεξήχθη με τη συμμετο-χή ηλικιωμένων που, από το 1994 έως το 2009, λάμβαναν θεραπεία με φάρμακα τα οποία συνήθως χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Οι ερευνητές είδαν ότι η ερυθρομι-κίνη αύξανε τον κίνδυνο για υπόταση κατά έξι φορές και η κλαριθρομικίνη κατά τέσσερις. Αντίθετα, ασφαλές με αντιυπερτασικά φάνηκε να είναι το αντιβιοτικό αζιθρομικίνη.

Πειραματικό φάρμακο εξαφανίζει το διπλοσάγονο Με στόχο την εξαφάνιση του

διπλοσάγονου η φαρμακευτική εταιρεία Bayer αρχίζει κλινικές δοκιμές ενός ενέσιμου φαρμάκου, το οποίο έχει τη δυνατότητα να συρρικνώνει το περιτ-τό λίπος που συσσωρεύεται στο συνήθως ενοχλητικό προγούλι. Η πειραματική ουσία ΑΤΧ- 101 προορίζεται για τη μείωση του τοπικού λίπους κάτω από το πηγούνι και ήδη δοκιμάζεται σε 720 άτομα σε Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ισπανία και Ιταλία. Για να ολοκληρωθεί η θεραπεία απαιτούνται 40 έως 70 μικροενέσεις του φαρμάκου, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά το 2014.

Ο ΕΟΦ ανακοινώνει ότι το προϊόν

RELACORE που διακι-νείται πα-

ράνομα ως συμπλήρωμα διατροφής και προορίζεται για απώλεια βάρους είναι

νοθευμένο με τη δραστική ουσία σιβου-

τραμίνη, η οποία έχει αποσυρθεί για λόγους ασφαλείας.

Φρένο στην εξάπλωση του μελανώματος βάζει ένα πειραματικό φάρμακο, αυξάνο-ντας παράλληλα τις πιθανότητες επιβίωσης σε ασθενείς που εμφανίζουν μεταστάσεις. Στις κλινικές δοκιμές που πραγματοποιή-θηκαν στο νοσοκομείο Royal Marsden του Λονδίνου, το φάρμακο, που προς το παρόν έχει την ονομασία RG7204, αποδείχθηκε ότι στοχεύει τη μετάλλαξη ενός γονιδίου που εντοπίζεται στις μισές από τις περιπτώσεις κακοήθους μελανώματος. Μέχρι σήμερα υπάρχουν σοβαρές ενδεί-ξεις ότι το χάπι θα μπορούσε να καθυστε-ρήσει την εξέλιξη του καρκίνου για έξι έως επτά μήνες, ενώ οι υπάρχουσες θεραπείες

επιτυγχάνουν κάτι τέτοιο μόνο για έναν έως δύο μήνες. Η πρόσφατη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 680 ασθενείς από όλο τον κόσμο, έδειξε ότι το 70% όσων έφεραν το μεταλλαγμένο γονίδιο εμφάνισαν τουλάχι-στον συρρίκνωση του όγκου τους. Προς το παρόν δεν έχει καταστεί δυνατή η εξέταση ασθενών για τον εντοπισμό της μετάλλαξης, ωστόσο η φαρμακευτική εταιρεία Roche, που πραγματοποιεί έρευνα για την ανάπτυξη ενός τεστ, το οποίο θα αναγνωρίζει όσους θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το φάρμα-κο, βρίσκεται σε συζητήσεις για την έγκριση χορήγησης του φαρμάκου σε ασθενείς με προχωρημένο στάδιο της νόσου.

Μπλόκο στην εξάπλωση του μελανώματος

Στατίνες όπως... καραμέλες Υπερβολικοί στη συνταγογράφηση στατινών αποδεικνύονται οι γιατροί, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ανασκόπησης 14 μελετών που πραγματοποίησαν ειδικοί από τη Σκωτία για τη συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων. Οι στατί-νες προστατεύουν από την υψηλή χοληστερόλη και τα καρδιαγγειακά, ωστόσο δεν φαίνεται να υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ότι προσφέρουν προστασία σε ανθρώπους που δεν αντιμετωπί-ζουν υψηλό κίνδυνο για καρδιαγγειακό επει-σόδιο, γεγονός που σημαίνει ότι πολλοί είναι εκείνοι που λαμβάνουν άσκοπα αυτά τα φάρ-μακα. Όπως επισημαίνει η επικεφαλής της με-λέτης Δρ Φιόνα Τέηλορ: «Αυτή η ανασκόπηση αναδεικνύει την άγνοιά μας για τις επιπτώσεις των στατινών σε ανθρώπους χωρίς βεβαρημένο ιστορικό. Η συνταγογράφηση σε αυτή την ομά-δα ασθενών θα πρέπει να γίνεται με προσοχή».

Πλήγμα στην ηπατίτιδα C Δύο πανίσχυρα φάρμακα που θα βοηθήσουν στην πλήρη ίαση από την ηπατίτιδα C αναμένε-ται να κυκλοφορήσουν σύντομα στην αμε-ρικανική αγορά. Η θεραπευτική αγωγή που χορηγείται σήμερα για την αντιμετώπιση της νόσου θεραπεύει μόνο το 40% των ασθενών και προκαλεί σοβαρές παρενέργειες. Νέες μελέτες όμως δείχνουν ότι προσθέτοντας ένα νέο φάρμακο στη θεραπευτική φαρέτρα, είτε την τελαπρεβίρη της φαρμακευτικής εταιρείας Vertex Pharamaceuticals είτε την μποσεπρεβί-ρη της Merck, τα ποσοστά επιτυχίας μπορούν να φτάσουν έως και 75%. Επίσης η θεραπεία μειώνεται στο μισό, δηλαδή στους έξι μήνες, γεγονός που περιορίζει και τις πιθανότητες παρενεργειών. Εντυπωσιακό είναι ότι ο ιός δεν ανιχνεύεται στον οργανισμό, έξι μήνες μετά.

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Page 33: in vitro january

3D χειρουργική... κλειδαρότρυπαςΗ λαπαροσκοπική χειρουργική ή αλλιώς και χειρουργική της κλειδαρότρυπας είναι γνωστή εδώ και χρόνια. Πρόσφατα, όμως, για πρώτη φορά, γιατροί από το Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ παρουσίασαν επέμβαση με τρισδιάστα-τες εικόνες από το εσωτερικό του σώματος του ασθενούς. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, οι 3D εικόνες που προβάλλονταν απευθείας σε ακροατήριο που φορούσε ειδικά γυαλιά, όπως στον κινηματογράφο, έδιναν στον χειρουργό καλύτερη αίσθηση του βάθους όταν χειριζόταν τα εργαλεία του μέσα στον ασθενή. Ωστόσο, οι επιφυλάξεις για την ασφάλεια των τρισδιάστα-των εικόνων δεν έχει μέχρι σήμερα επιτρέψει την ευρεία χρήση της τεχνικής. «Γενικά, θα περιμέναμε να έχουμε ένα πολύ μεγάλο πλεο-νέκτημα από τη χρήση αυτής της τεχνολογίας καθώς δίνει όλες τις πληροφορίες σε βάθος», λέει ο επικεφαλής της έρευνας Δρ Ντέιβιντ Γουίντριτζ. «Η αρνητική πλευρά είναι ότι η όλη διαδικασία χρησιμοποιεί τη στερέοψη, τη δυνα-τότητα δηλαδή του εγκεφάλου να δημιουργεί την αίσθηση του βάθους από τα οπτικά ερεθί-σματα. Το πρόβλημα λοιπόν είναι ότι τα μάτια, ενώ πρέπει να εστιάζουν στην οθόνη, φυσιο-λογικά θέλουν να εστιάζουν σε κάποιο σημείο της τρισδιάστατης εικόνας που αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλος». Η ερευνητική ομάδα πρόκει-ται τώρα να μελετήσει πότε ένας χειρουργός αποτυγχάνει να επικεντρώνει το βλέμμα του κατά τη διάρκεια επέμβασης τεσσάρων ή πέντε ωρών.

Αυτοκόλλητο κατά της ημικρανίαςΈνα νΈο όπλο κατά της ημικρανίας μπορεί να αποτελέσει το ηλεκτρονικό διαδερμικό επίθε-μα της εταιρείας Nu Pathe Inc., η οποία έλαβε ήδη το πράσινο φως από τον Αμερικανικό Ορ-γανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων να καταθέσει την αίτηση για έγκριση. Ενάμιση χρόνο πριν η εταιρεία είχε ανακοινώσει τα θετικά αποτελέ-σματα των κλινικών δοκιμών τρίτης φάσης του επιθέματος, που γρήγορα και σταθερά παρέχει την ουσία σουματριπτάνη στην κυκλοφορία του αίματος. Πρόκειται για επίθεμα μίας χρήσεως και μπορεί να δίνει μια εναλλακτική δυνα-τότητα θεραπείας σε πολλούς ασθενείς που πάσχουν από ημικρανίες, καθώς δεν υπάρχει η ανάγκη λήψης φαρμάκου από το στόμα και απορρόφησης από το γαστρεντερικό. Δεν εί-ναι λίγοι εκείνοι άλλωστε που καθυστερούν ή αποφεύγουν τη θεραπεία της ημικρανίας από το στόμα λόγω ναυτίας ή με τον φόβο ότι θα τους προκαλέσει εμετό. Επιπλέον, η μειωμένη γαστρική κινητικότητα κατά τη διάρκεια της ημικρανίας μπορεί να επηρεάσει την αποτελε-σματικότητα των θεραπειών από το στόμα. Το ηλεκτρονικό επίθεμα είναι δείγμα ελεγχόμε-νης τεχνολογίας που χρησιμοποιεί ηλεκτρικό ρεύμα από ενσωματωμένη μπαταρία ώστε η φαρμακευτική ουσία να μεταφέρεται μέσω του δέρματος.

Η πρώτη διαστοματική

ρομποτική επέμβαση

στην Ελλάδα πραγματο-ποιήθηκε

με επιτυχία στο Ιατρι-κό Κέντρο Αθηνών με

το ρομποτικό σύστημα Da Vinci Si H.D. Ο 52χρονος

ασθενής υποβλήθηκε σε αφαίρεση

μορφώμα-τος βάσεως γλώσσας και παρέμεινε

24 ώρες στο νοσοκομείο.

Science

Οι περισσότεροι ασθενείς όταν μπορούν να διαλέξουν μεταξύ ένεσης και χαπιού για τη λήψη μιας αγωγής είναι σχεδόν σί-γουρο ότι προτιμούν το χάπι.

Το πρόβλημα όμως με τη χορήγηση πολλών φαρμάκων από το στόμα είναι ότι συχνά ένα χάπι δεν μπορεί να διαλυθεί στο ακριβές ση-μείο της γαστρεντερικής οδού, εκεί δηλαδή όπου η ουσία μπορεί να απορροφηθεί και να περάσει στην κυκλοφορία του αίματος. Ένα νέο μαγνητικό σύστημα όμως με τη μορφή χαπιού, που ανέπτυξαν ερευνητές από το Πα-νεπιστήμιο Μπράουν, θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα, συγκρατώντας με ασφάλεια το χάπι στην ακριβή θέση του εντέρου, όπου πρέπει να βρίσκεται. Οι ερευνητές παρουσία-σαν πρόσφατα στην Εθνική Ακαδημία Επιστη-μών των Ηνωμένων Πολιτειών τα αποτελέσμα-τα της ακίνδυνης μεθόδου τους σε ποντίκια και τονίζουν ότι στο μέλλον η νέα τεχνολογία θα δώσει τη δυνατότητα παράλληλης χορήγη-σης πολλών φαρμάκων σε ασθενείς, ακόμη και σε εκείνους που πάσχουν από καρκίνο ή

διαβήτη. Το σύστημα απαρτίζεται από μια κά-ψουλα, που μοιάζει με τις γνωστές κάψουλες ζελατίνης και περιέχει έναν μικρό μαγνήτη, και από έναν εξωτερικό μαγνήτη που μπορεί με ακρίβεια να εντοπίζει και να ελκύει το χάπι ώστε να το κρατάει στη θέση του. Αν και το χάπι είναι αδιαφανές στις ακτίνες Χ, οι ερευ-νητές μπόρεσαν να το εντοπίσουν στα πειρα-ματόζωα κατά τη διάρκεια των μελετών τους. Το σύστημα δεν αποτελεί την πρώτη προσπά-θεια μαγνητικής καθοδήγησης χαπιού, είναι όμως η πρώτη φορά που ερευνητές μπορούν να ελέγξουν τη δύναμη που ασκείται σε ένα χάπι ώστε η χρήση του να είναι ασφαλής για τον οργανισμό. Για του λόγου το αληθές, ακό-μη και όταν το χάπι συγκρατήθηκε με μαγνήτη σε μία θέση για περισσότερες από 12 ώρες, η πίεση που εφαρμόστηκε στο τοίχωμα του εντέρου ήταν κατά πολύ μικρότερη από εκεί-νη που θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη. Το επόμενο βήμα της έρευνας είναι η έναρξη χορήγησης φαρμάκων με το μαγνητικό χάπι ώστε να ελεγχθεί ο βαθμός απορρόφησης των ουσιών.

παράθυρο στη νέα εποχή της τηλεδερ-ματολογίας ανοίγει το δερματοσκόπιο, που χωράει στην παλάμη και συνδέεται με κινητό τηλέφωνο. Το handyscope μετατρέ-πει το iPhone 3G και το iPhone 4 σε ένα ψηφιακό δερματοσκόπιο που επιτρέπει τη λήψη εικόνων υψηλής ευκρίνειας, αλλά και την αποθήκευσή τους. Αυτό που πρέπει να κάνει ο χρήστης είναι να το εφαρμόσει στο κινητό τηλέφωνο, να ανάψει το φως του και να ξεκινήσει τη σάρωση. Ο φακός τοποθετείται απευθείας πάνω στο δέρμα του ασθενούς, φωτίζοντάς το με πολωμένο

φως, ένα ιδιαίτερο είδος φωτός δηλαδή που κινείται σε παράλληλα επίπεδα κύματα. Με το πάτημα ενός κουμπιού οι εικόνες αιχμαλωτί-ζονται, ενώ μπορούν να προβληθούν έως και 20 φορές μεγεθυμένες. Η διαδικασία αυτή παρέχει πολύτιμα δεδομένα για το εάν ένας σπίλος είναι ακίνδυνος ή ύποπτος. Σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία, το όφε-λος από τη χρήση του δερματοσκοπίου είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού μπορεί να γίνεται αποστολή εικόνων σε όλο τον κόσμο, π.χ. για τη διασταύρωση απόψεων και με άλλους δερ-ματολόγους.

Δερματοσκόπιο... τσέπης

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

in•vitro•33ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Τεχνολογία και υγεία

Μαγνητικό χάπι

Page 34: in vitro january

34•in•vitro

ΡεπορτάζΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Κάτω άκρα

Εγκυμοσύνη Στην πρώτη φάΣη της εγκυμοσύνης το 30% των γυναικών αντιμετωπίζει προβλήματα στα πόδια, ενώ στα μεταγενέστερα στάδια το ποσο-στό αυτό αυξάνεται σε 70%. Κατά τη διάρκεια της κύησης, οι φλέβες μεταφέρουν περίπου 20% περισσότερο αίμα στο σώμα -ένα λίτρο δη-λαδή περισσότερο- με αποτέλεσμα το κυκλοφο-ρικό σύστημα και τα αγγεία να καταπονούνται περισσότερο τους εννέα μήνες της εγκυμοσύ-νης, αλλά και μετά. Οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν μπορεί να οδηγήσουν στη χαλάρω-ση των φλεβικών τοιχωμάτων, με αποτέλεσμα το αίμα να λιμνάζει στα πόδια.Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών στην περίοδο της εγκυμοσύνης: • Φορέστε ειδικές κάλτσες και ακουμπήστε τα

πόδια σας σε ψηλό σημείο.• Κάντε μασάζ στα σημεία που υποφέρετε από

κράμπες.• Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε κάλιο (π.χ.

μπανάνες).• Γυμναστείτε όσο μπορείτε.

Στην εργασίαΟ καθιΣτικόΣ τρόπΟΣ εργασίας ή αντίθετα η δουλειά που απαιτεί ορθοστασία καταπονεί σε σημαντικό βαθμό τα κάτω άκρα. Γι’ αυτό φρο-ντίστε να: • Περπατάτε στο χώρο τουλάχιστον κάθε ώρα• Κάνετε μερικές διατάσεις των ποδιών είτε σε

καθιστή θέση, όσοι περνάτε πολλή ώρα σε ένα γραφείο ή στις μετακινήσεις με αυτοκίνητο, είτε όρθιοι, όσοι έχετε επάγγελμα που απαιτεί ορθοστασία.

• Επιλέγετε άνετα ρούχα και παπούτσια, που δεν σας σφίγγουν και επιτρέπουν την ελευθε-ρία κινήσεων.

• Φοράτε ειδικές ελαστικές κάλτσες, εάν υπο-φέρετε από κιρσούς.

Στα ταξίδιατα πΟλύωρα ταξίδια επιβαρύνουν την υγεία των ποδιών, για αυτό καλό είναι να ακολουθήσε-τε τις παρακάτω συμβουλές: • Όρθιοι ή καθιστοί και με ενωμένες τις πτέρ-

νες, συσπάστε τις γάμπες σας ανασηκώνοντας τις πτέρνες και στηριζόμενοι στα δάκτυλα των ποδιών. Η άσκηση πρέπει να γίνεται δέκα συ-νεχόμενες φορές και με συχνές επαναλήψεις.

• Στις στάσεις, κάντε ένα γρήγορο βάδισμα για 150-200 μέτρα.

• Καθήστε ίσια, με τα δυο πόδια να ακουμπούν στο πάτωμα. Αποφύγετε το καμπούριασμα και το σταυροπόδι.

• Για τα πολύωρα ταξίδια με αεροπλάνο, φρο-ντίστε να σηκώνεστε και να περπατάτε όσο μπορείτε. Επίσης, μην πίνετε πολύ αλκοόλ, μην προσθέτετε πολύ αλάτι στο φαγητό και μη φοράτε στενά ρούχα.

• Μην αμελείτε την ενυδάτωση. Φροντίστε να έχετε πάντα μαζί σας ένα μπουκάλι νερό.

• Αποφύγετε την υπερβολική ζέστη ή το υπερ-βολικό κρύο. Οι ακραίες θερμοκρασίες δημι-ουργούν συμπτώματα στα πόδια.

Οσύγχρονος τρόπος ζωής επι-βαρύνει την υγεία των κάτω άκρων. Η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής δραστη-ριότητας, αλλά και ο καθιστι-

κός τρόπος εργασίας επηρεάζουν αρνητικά τη φλεβική κυκλοφορία, προκαλούν οίδημα (πρήξιμο) στα πόδια και ευθύνονται για ενο-χλητικά συμπτώματα όπως πόνο και αίσθημα βάρους. Εκτός από ειδικά φαρμακευτικά προ-ϊόντα που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος, υπάρχουν και απλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε εμείς οι ίδιοι ώστε να προασπίσουμε την υγεία των ποδιών μας.

ΔιατροφήΗ ανθυγιεινή διατροφή προκαλεί καταπόνη-ση στις φλέβες και τις αρτηρίες των ποδιών. Εάν θέλετε να έχετε υγιή κάτω άκρα, φροντί-στε να τρέφεστε υγιεινά:

> Μειώστε την ποσότητα των λιπαρών τρο-φών

> Αποφύγετε να προσθέτετε πολύ αλάτι στο φαγητό, καθώς προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης και απόφραξη των αρτηριών

> Καταναλώστε άφθονες φυτικές ίνες

> Υιοθετήστε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, με μεγάλη ποικιλία τροφών

>� Πείτε ναι στα τακτικά γεύματα, που συμ-βάλλουν στη σταθεροποίηση των επιπέ-δων του σακχάρου και τη διατήρηση της ενέργειας σε σταθερά επίπεδα.

>� Ενισχύστε τη διατροφή σας σε τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνη C, η οποία ισχυροποιεί τα τοιχώματα των φλεβών.

> Πίνετε άφθονο νερό (6-8 ποτήρια ημερη-σίως), αυξάνοντας την ποσότητα όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές ή εάν ζείτε σε θερμότερα κλίματα.

Άσκηση Ο δραστήριος τρόπος ζωής συμβάλλει στην υγεία των ποδιών, καθώς διευκολύνει την

επιστροφή της ροής του αίματος στην καρδιά. Η καλύτερη άθληση για τα πόδια είναι αυτή που δυναμώνει τους μυς χωρίς να καταπονεί το φλεβικό σύστημα, όπως πεζοπορία, κολύμβηση,

ποδήλατο, περπάτημα, τζόγκινγκ, γκολφ, σκι αντοχής, χορός, ιππασία. Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι όλα τα προγράμματα άσκησης πρέπει να περιλαμ-βάνουν σωστή προθέρμανση και αποθερα-πεία και να συνοδεύονται από αυξημένη κατανάλωση νερού.

Ορισμένες συνήθειες επηρε-άζουν αρνητικά τη φλεβική κυκλοφορία προκαλώντας πρήξιμο στα πόδια

Η εναλλαγή ζεστού και

κρύου νερού κάνει καλό

στις φλέβες των ποδιών. Επίσης, για

να τονώσετε την κυκλο-φορία του αίματος,

φροντίστε να ακουμπάτε ανά τακτά

χρονικά δι-αστήματα τα πόδια σας σε ένα ψηλό ση-μείο. Τέλος, μην ξεχνάτε ότι η παχυ-

σαρκία και τα περιττά κιλά αποτελούν επιβαρυντι-κούς παρά-γοντες για

την υγεία των ποδιών.

Συνεργάστηκαν οι Δημήτρης Μάρας, Αγγειοχειρουργός, Επιμελητής νοσοκομείου «Κοργιαλένειο – Μπενάκειο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού», Γιάννης Αγγελάκας, Αγγειοχειρουργός νοσοκομείου 417

ΝΙΜΤΣ, Παγώνα Γαλαρινιώτου, Ειδικός Παθολόγος ΙΚΑ Ταύρου, Άρης Γκόβας, Γενικός Ιατρός

Δώστε «φτερά» στα πόδια σαςΓράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Page 35: in vitro january

Ηοστεοαρθρίτιδα γόνατος αφορά στην καταστροφή του αρθρικού χόνδρου, του προστατευτικού δηλαδή εκείνου ιστού που ελαχι-

στοποιεί τις τριβές μεταξύ των οστών που σχη-ματίζουν την άρθρωση. Τα αίτια της πάθησης δεν είναι απολύτως ξεκαθαρισμένα, φαίνεται όμως ότι παράγοντες γενετικοί, κληρονομι-κοί και τραυματικοί ενέχονται σε αυτήν. Δυ-στυχώς, τις περισσότερες φορές η αρθρίτιδα επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου προκαλώντας δυσλειτουργία στην καθημε-ρινότητα του ατόμου που πάσχει, με σωρεία συμπτωμάτων, όπως πόνο, δυσκαμψία, παρα-μόρφωση, δυσχέρεια βάδισης ή και αστάθεια με αποτέλεσμα ο/η πάσχων/ουσα να περιορί-ζει σημαντικά τις δραστηριότητές του και να καθηλώνεται πολλές φορές στο σπίτι.

Καθυστερούν οι Έλληνες το χειρουργείο Στο αρχικό στάδιο της αρθρίτιδας βοηθά η χρήση φαρμακευτικών ουσιών, όπως αναλ-γητικά, αντιφλεγμονώδη, εμπλουτιστικά του χόνδρου καθώς και η φυσικοθεραπεία και οι ενδαρθρικές εγχύσεις. Σε προχωρη-μένο στάδιο ωστόσο η χειρουργική θερα-πεία αποτελεί μονόδρομο στο πρόβλημα. Η

Στις δυτικές αναπτυγμέ-νες κοινωνί-ες η οστε-

οαρθρίτιδα του γόνατος φαίνεται να λαμβάνει

μεγέθη επι-δημίας προ-σβάλλοντας 10 - 12% του πληθυσμού άνω των 50 - 55 ετών.

Ρεπορτάζin•vitro•35ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Οστεοαρθρίτιδα γόνατος

Ελλάδα είναι μία χώρα της Ευρώπης η οποία παρουσιάζει μεγάλη έξαρση της οστεοαρ-θρίτιδας του γόνατος. Παραδόξως οι Έλληνες πάσχοντες προσφεύγουν στη χειρουργική λύση πολύ καθυστερημένα σε σύγκριση με τους αντίστοιχους ασθενείς άλλων χωρών της Ευρώπης.Συνήθως η ελλιπής και πολλές φορές η κακή ενημέρωση σε συνδυασμό με αδικαιολόγη-τους φόβους και υπερβολές οδηγούν τους

πάσχοντες από οστεοαρθρίτιδα γόνατος να αναζητή-σουν τη χειρουργική λύση σε μεγάλη ηλι-κία, όταν έχουν ήδη ζήσει αρκετά χρόνια

κακής ποιότητας ζωής και δραστηριοτήτων και ενώ έχουν ήδη επωμισθεί κι άλλα προ-βλήματα υγείας. Η μέθοδος εκλογής για τη χειρουργική αντιμετώπιση της οστεοαρθρί-τιδας του γόνατος είναι η αρθροπλαστική, η εμφύτευση δηλαδή μιας πρόθεσης στην άρθρωση, η οποία αντικαθιστά τους φθαρ-μένους αρθρικούς χόνδρους. Η πρόθεση αποτελείται από κράμα μετάλλων και πολυ-αιθυλένιο και αποκαθιστά τη λειτουργικότη-τα του σκέλους.

Οι επεμβάσεις έχουν αλλάξειΟ πάσχων από οστεοαρθρίτιδα γόνατος μπορεί πλέον να επιλέξει από μία σειρά νέων τεχνικών αρθροπλαστικής και εμφύ-τευσής της σε συνάρτηση με τη φύση της πάθησής του, στοχεύοντας τα καλύτερα και ταχύτερα αποτελέσματα. Οι σύγχρονες επιλογές είναι οι εξής:

> Ολική αρθροπλαστική ελάχιστης επεμβατικότητας (MIK – minimally invasive knee). Με τη μέθοδο αυτή η τοποθέτηση της πρόθεσης γίνεται με ειδικό εξοπλισμό που επιτρέπει μικρή τομή δέρματος (8 - 10 εκ.) και ελάχιστη διατάραξη των μαλακών μορίων με απο-τέλεσμα την ταχύτερη κινητοποίηση του ασθενούς. Ειδικότερα, ο ασθενής παίρ-νει εξιτήριο σε 3-4 ημέρες, περπατά την επομένη της επέμβασης και εγκαταλεί-πει τα μέσα στήριξης (μπαστουνι, πα-τερίτσες) σε 10-14 ημέρες, ενώ με την παραδοσιακή μέθοδο ο χρόνος αυτός μπορεί να ξεπεράσει και τις 40 ημέρες. Επίσης, με τη νέα αυτή τεχνική ελαχι-στοποιείται η απώλεια αίματος καθώς και ο μετεγχειρητικός πόνος.

> Ολική αρθροπλαστική ελάχιστης επεμ-βατικότητας (MIK) με τη βοήθεια ρο-μποτικού συστήματος.

> Μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος ελάχιστης επεμβατικότητας. Με την τεχνική αυτή τοποθετείται μία πολύ μικρή πρόθεση στο φθαρμένο τμήμα του γόνατος (συνήθως το εσωτε-ρικό διαμέρισμα του γόνατος) με τομή δέρματος 6 εκ. Βασική προϋπόθεση αποτελεί ο εντοπισμός της φθοράς του γόνατος σε ένα από τα τρία διαμερίσμα-τά του (30% των περιπτώσεων οστεοαρ-θρίτιδας). Είναι μέθοδος κατάλληλη για νέους αλλά και ηλικιωμένους ασθενείς με πολλά προβλήματα υγείας. Η κινη-τοποίηση είναι άμεση με ελάχιστο πόνο και παραμονή στην κλινική για 2 ημέρες μόνο.

> Διπλή διαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος ελάχιστης επεμβατικότητας. Με την τεχνική αυτή αντικαθίστανται ένα διαμέρισμα του γόνατος και η αρ-θρική επιφάνεια της επιγονατίδας.

> Ολική αρθροπλαστική ελάχιστης επεμ-βατικότητας προσαρμοσμένη στην ανατομία του εκάστοτε ασθενούς. Ο ασθενής υποβάλλεται αρχικά σε μαγνη-τική τομογραφία του γόνατος, η οποία αναλύεται από ειδικά προγράμματα στον υπολογιστή προκειμένου να κατα-σκευαστεί η πρόθεση. Η τεχνική αυτή ελαχιστοποιεί το χειρουργικό χρόνο τοποθέτησης της πρόθεσης και επί του παρόντος είναι η πιο σύγχρονη και επα-ναστατική τεχνική εμφύτευσης ελάχι-στης επεμβατικότητας. Το μειονέκτημά της είναι το υψηλότερο κόστος, μέρος του οποίου καλείται να επωμισθεί ο ασθενής.

Οι Έλληνες πάσχοντες καθυστερούν το χειρουργείο σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους ασθενείς.

Λιγότερος πόνος, πιο γρήγορη ανάρρωση

Συνεργάστηκε ο Αθανάσιος Κουκάκης, Ορθοπαιδικός-Χειρουργός

Γράφει ο Θανάσης Τρομπούκης

Page 36: in vitro january

Πολλές έρευνες των τελευ-ταίων ετών δείχνουν ότι η σύσταση της διατροφής παίζει καίριο ρόλο και στην καλή κατάσταση της

μνήμης. Τα εγκεφαλικά κύτταρα χρειάζο-νται επαρκείς ποσότητες θρεπτικών συ-στατικών και συνεχή ανατροφοδότηση με ενέργεια για την ομαλή λειτουργία τους. Αρκεί να σκεφτούμε ότι τα κύτταρα του εγκεφάλου έχουν ενεργειακές ανάγκες που αντιστοιχούν στο 20% του βασικού μας μεταβολισμού! Για να καταφέρουμε, λοιπόν, να διατηρήσουμε τη μνήμη μας δυνατή και ακμαία, θα πρέπει το καθη-μερινό μας διαιτολόγιο να μας εφοδιάζει με συστατικά, που είναι βασικά για τη διατήρηση της σωστής πνευματικής λει-τουργίας. Πρώτοι στη λίστα είναι οι υδατάνθρακες (ψωμί, μακαρόνια, ρύζι, πατάτες, φρού-τα και χυμοί), που αποτελούν το βασικό

«καύσιμο» του εγκεφάλου, καθώς και τα ω-3 λιπαρά οξέα. Επιπλέον οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (ιδιαίτερα η Β6, η Β12 και το φυλλικό οξύ), οι οποίες συμ-βάλλουν στη μεταφορά των νευρικών ερε-θισμάτων και μπορούν να προσληφθούν από τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τους ξηρούς καρπούς, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια και τα πράσινα φυλλώ-δη λαχανικά. Οι βιταμίνες C (εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, πιπεριές) και Ε (ελαιόλαδο και διάφορα σπορέλαια) έχουν την ιδιότητα να επιβρα-δύνουν τη γήρανση των εγκεφαλικών κυτ-τάρων λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής τους δράσης. Τέλος, επαρκής θα πρέπει να είναι και η πρόσληψη σιδήρου (άπαχο κόκκινο κρέας, όσπρια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά), καθώς η έλλειψή του επηρεά-ζει αρνητικά τις νοητικές μας λειτουργίες, τη μνήμη και την ικανότητα συγκέντρω-σης.

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

36•in•vitro

Η δίαιταΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

...γι

α κα

λή μ

νήμη

Τροφές του εγκεφάλου

Συνεργάστηκε η Βίκυ Πυρογιάννη, κλινική διατροφολόγος

Το διαιτολόγιο της μνήμηςΠΡΩΙΝΟ

• 1 ποτήρι 100% φυσικός χυμός πορτοκάλι και 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης με λίγη μαλακή μαργαρίνη και μέλιΔΕΚΑΤΙΑΝΟ

• 1 φλιτζάνι στιγμιαίος καφές χωρίς ζάχαρη και γάλα και 2 μέτρια ακτινίδιαΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ

• 1 φιλέτο σολομού στη σχάρα, ½ φλιτζάνι καστανό ρύζι και μπρόκολο στον ατμό με λίγο ελαιόλαδοΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ

• 1 κεσεδάκι γιαούρτι 2% λιπαρά με 2 κ.σ. καρύδιαΒΡΑΔΙΝΟ

• Σαλάτα με ανάμεικτα πράσινα λαχανικά εποχής, στήθος κοτόπουλου, σταφίδες, κάσιους και λίγο ελαιόλαδο

Tips > Αποφύγετε τις ακραίες και στερητικές δίαιτες. Η

εφαρμογή τους μπορεί να οδηγήσει σε εξασθένιση της μνήμης, καθώς στερεί από τον οργανισμό βασι-κές βιταμίνες και μέταλλα που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου.

> Διατηρηθείτε ενυδατωμένοι. Αν και είναι μία παράμετρος που συχνά παραμελούμε, η επαρ-κής ενυδάτωση θα πρέπει να αποτελεί για εμάς πρώτο μέλημα. Εκτιμάται πως ακόμη και μία ήπια αφυδάτωση (της τάξης του 2-3% του σωματικού μας βάρους) προκαλεί έλλειψη συγκέντρωσης, αδύναμη μνήμη και μειωμένη απόδοση. Εκτός από την κλασική επιλογή του νερού, υγρά μπορούμε να προσλάβουμε και μέσω άλλων επιλογών, όπως το γάλα, ο καφές, το τσάι, oι χυμοί και τα αναψυκτικά.

> Ενδώστε στον «πειρασμό» της σοκολάτας. Υπάρ-χουν ενδείξεις ότι η κατανάλωση σοκολάτας αυ-ξάνει την παραγωγή ενδορφινών, ουσιών που βελ-τιώνουν τη διάθεσή μας και τονώνουν τη μνήμη. Προσοχή όμως στην ποσότητα!

> Απολαύστε τον καφέ σας. Εκτιμάται ότι ένα φλι-τζάνι στιγμιαίου καφέ περιέχει κατά μέσο όρο 70mg καφεΐνη, τη φυσική ουσία του καφέ που είναι υπεύθυνη για την τόνωση και τη βελτίωση της διάθεσής μας.

Page 37: in vitro january

in•vitro•37ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Επειδή στο ανθρώπινο

σώμα το ALA και το LA ανταγω-νίζονται για τον μεταβο-λισμό τους, προέκυψε

η ανάγκη να καθοριστεί μία ιδανική αναλογία

ω-6:ω-3 λι-παρών οξέων που προστα-τεύουν την καρδιαγγει-ακή υγεία.

Σύμφωνα με σύγχρονες εκτιμήσεις, ο βέλτιστος

λόγος ω-6:ω-3 κυμαίνεται

από 1:1 έως 4:1.

Παρότι η ευεργετική δράση των ω-3 λιπαρών οξέων στον οργανισμό είναι ευρέως

γνωστή, τα ω-6 λιπαρά, τα οποία επί-σης ανήκουν στην ομάδα των «καλών» πολυακόρεστων λιπαρών, δεν είναι τόσο αναγνωρισμένα. Τόσο τα ω-3 όσο και τα ω-6 λιπαρά οξέα είναι σημαντι-κά για τον οργανισμό μας, καθώς απο-τελούν συστατικά των κυτταρικών μας μεμβρανών. Παράλληλα προστατεύ-ουν το καρδιαγγειακό μας σύστημα, εμφανίζουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότη-τες και συμβάλλουν στον έλεγχο της φλεγμονής. Επιπροσθέτως μέσα από διεθνείς μελέτες διαρκώς αναδεικνύ-εται και η συνεισφορά τους στην πρό-ληψη της εμφάνισης ορισμένων μορ-φών καρκίνου. Το σώμα μας έχει την ικανότητα να παράγει τα λιπαρά οξέα που έχει ανάγκη, με εξαίρεση δύο, το λεγόμενο λινελαϊκό οξύ (LA), που ανή-κει στα ω-6 λιπαρά, και το λεγόμενο α-λινολεϊκό οξύ (ALA), της ομάδας των ω-3, γι’ αυτό και ονομάζονται «απα-ραίτητα» λιπαρά οξέα.

Tips > Η πρόσληψη ALA είναι απαραίτητη

σε καθημερινή βάση με σκοπό τη σύνθεση μέσα στο σώμα μας των λιπαρών οξέων EPA και DHA. Ωστόσο, επειδή η ενδογενής παραγωγή τους είναι περιορισμένη, θα πρέπει να τα προλαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας και στην προσχηματισμένη τους μορφή.

>�Μπορείτε να προσλάβετε EPA και DHA μέσω πηγών όπως είναι τα λιπαρά ψάρια (σκουμπρί, σαρδέλες, σολομός), τα θαλασσινά καθώς και εμπλουτισμένα τρόφιμα με ιχθυέλαια, όπως για παράδειγμα εμπλουτισμένοι χυμοί φρούτων. Όσον αφορά στο απαραίτητο α-λινολενικό οξύ, μπορούμε να το προσλάβουμε από τον λιναρόσπορο και το έλαιό του, το λινέλαιο, τις μαλακές μαργαρίνες καθώς και από το κραμβέλαιο.

>�Όσον αφορά στα ω-6 λιπαρά οξέα και κυρίως στο λινολεϊκό οξύ, το προσλαμβάνουμε ως επί το πλείστον από φυτικές πηγές, όπως είναι διάφορα σπορέλαια και η μαλακή μαργαρίνη.

Ω-3 και Ω-6 λιπαρά οξέα

Καρύδια�100γρ. 654 kcal 38 γρ. ω-6 λιπαρά οξέα (λινολεϊκό οξύ)9 γρ. ω-3 λιπαρά οξέα Αποτελούν από τις πιο σημαντικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων φυτικής προέλευσης Προσοχή όμως θα πρέπει να δώσετε στην ποσότητα που θα καταναλώσετε, καθώς τα καρύδια, όπως και όλοι οι ξηροί καρποί, έχουν αρκετά υψηλό θερμιδικό φορτίο.

Σκουμπρί��100γρ.262 kcal

0,15 γρ. ω-6 λιπαρά οξέα (λινολεϊκό οξύ)2,1 γρ. ω-3 λιπαρά οξέα

Αποτελεί από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα λιπαρά ψάρια και μας παρέχει, εκτός από ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, πρωτεΐνη υψηλής βιολο-

γικής αξίας, φώσφορο, βιταμίνη Β12 καθώς και το αντιοξειδωτικό στοιχείο σελήνιο.

Μαλακή�μαργαρίνη�100γρ./�1�κ.γ.716/ 37 kcal33,5/ 1,57 γρ. ω-6 λιπαρά οξέα (λινολεϊκό οξύ)1,1/ 0,05 γρ. ω-3 λιπαρά οξέαΗ μαλακή μαργαρίνη που παράγεται από λινέλαιο ή ηλιανθέ-λαιο μας εφοδιάζει με το απαραίτητο α-λινολενικό οξύ, το οποίο μετασχηματίζεται μέσα στο σώμα μας σε EPA και DHA, αποτελώ-ντας παράλληλα πολύ καλή πηγή και ω-6 λιπαρών οξέων.

Σπανάκι�100γρ.23 kcal

0,02 γρ. ω-6 λιπαρά οξέα (λινολεϊκό οξύ)0,138 γρ. ω-3 λιπαρά οξέα

Γνωστό ως ένα από τα πιο «δυναμωτικά» λαχανικά, το σπανάκι περιέ-χει βιταμίνη Κ, φυλλικό οξύ, φυτικής προέλευσης σίδηρο. βιταμίνη C, κάλιο, βιταμίνη Ε και πολύτιμα αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως φλα-

βοβοειδή και καροτενοειδή. Επιπλέον, αποτελεί σημαντική πηγή φυτι-κών ινών, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία του

εντέρου αλλά και τη ρύθμιση βασικών παραμέτρων της υγείας μας όπως είναι το λιπιδαιμικό προφίλ και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Ελαιόλαδο�100γρ./�1�κ.σ. 883/ 119 kcal9,2/ 1,25 γρ. ω-6 λιπαρά οξέα (λινολεϊκό οξύ)0,89/ 0,107 γρ. ω-3 λιπαρά οξέαΤο ελαιόλαδο περιέχει σημαντική ποσότητα λινελαϊκού οξέος, καθώς και πιο μικρές ποσότητες α-λινολενικού οξέος. Τα ω-3 και ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά του ελαιολάδου συνδυάζονται δυναμικά με τα «καλά» μονοακόρεστα λιπαρά στο οποίο είναι πλούσιο καθώς και με την πληθώρα αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχει, με κυρίαρχες τις πολυφαινόλες.

�Ιατρεία�Μνήμης�στη�σελίδα�45

Page 38: in vitro january

38•in•vitro ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Γράφει η Βίκυ ΚαρατζαφέρηΠαιδιά & Facebook

Συνεργάστηκε ο Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου ΑιγαίουBaby boom

Πρόσφατα το Facebook ενσωμάτωσε στη σελίδα

του το λεγό-μενο κουμπί

έκτακτης ανάγκης (panic

button), που, όταν χρεια-στεί, ειδο-

ποιεί το Child Exploitation and Online Protection

Centre (CEOP), το οποίο

προστατεύει τους ανή-

λικους στο Internet

Μπαινοβγαίνουν στο Ίντερ-νετ με απίστευτη ευκολία, κάνουν chat με φίλους αλλά και με αγνώστους, παίζουν παιχνίδια, ανανεώνουν το

προφίλ τους, μιλούν τη νέα, κωδικοποιημένη γλώσσα. Τα παιδιά της νέας εποχής δηλώνουν γοητευμένα με το Facebook, το πιο γνωστό κοι-νωνικό δίκτυο παγκοσμίως, καθώς το θεωρούν το πιο βολικό μέσο επικοινωνίας. Ένα ζήτημα, ωστόσο, που χρήζει συζήτησης είναι το κατά πόσο αυτή η συνήθεια έχει κινδύνους και οφέ-λη και ποιοι είναι οι κανόνες που διέπουν τη σωστή χρήση του.Αυτό που προβληματίζει τους ειδικούς είναι ότι το διαδικτυακό φλερτ ξεκινά, πλέον, ακόμη και από την ηλικία των 7 χρόνων, παρόλο που, επισήμως τουλάχιστον, για να φτιάξεις προφίλ στο Facebook πρέπει να έχεις κλείσει τα 18. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να είμαστε βέβαιοι ότι η πλοήγηση των παιδιών στον κυβερνοχώρο είναι ασφαλής; Ιδιαίτερα αν σκεφτούμε ότι τα διάφορα παιχνίδια αλλά και τα ψεύτικα προφίλ είναι το «δόλωμα» κάποιων παιδόφιλων ή ότι η διασπορά όλων αυτών των προσωπικών δεδο-μένων (με φωτογραφίες και εξατομικευμένες πληροφορίες για τον εκάστοτε ανήλικο χρήστη) είναι «λεία» στα χέρια κάποιων επιτήδειων για κάθε χρήση…

Τα δίχτυα της δικτύωσης

Η φιλία επαναπρο-σδιορίζεταιΜια ενδιαφέρουσα παρατήρηση των ειδικών είναι ότι οι χρήστες εφαρμο-γών όπως το Facebook, παρά τον μεγάλο αριθμό γνωριμιών που αναπτύσσουν, κα-ταλήγουν να επικοινωνούν κυρίως με φί-λους που έχουν στην αληθινή ζωή. Έρευ-να του 2007 έδειξε ότι οι διαδικτυακές φιλίες βελτιώνουν το αίσθημα ικανοποίη-σης από τη ζωή. Ωστόσο είναι γεγονός ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν γνωρίζοντας καλά την ηδονή του «social networking» και που είναι στο Facebook πάνω από πέντε ώρες την ημέρα, αποδίδουν στις πραγματικές τους ταυτότητες λιγότερη αξία σε σύγκριση με τις διαδικτυακές και δυσκολεύονται να λειτουργήσουν στον αληθινό κόσμο – κάτι που τους προκα-λεί στερητικά σύνδρομα, πληγώνει την αυτοεκτίμησή τους και, τελικά, προκα-λεί θλίψη. Είναι ενδεικτικό ότι ο πολύω-ρος χρήστης δίνει μεγαλύτερη σημασία σε μια κακή βαθμολογία στα ratings του Facebook, παρά σε μια αποδοκιμασία του δασκάλου ή των γονιών του.

Ερωτήσεις - κλειδιάσύΜφωνα Με τουσ ειδικούσ, οι βασι-κές ερωτήσεις που πρέπει να κάνουν οι γονείς στα παιδιά όσον αφορά τη χρήση του διαδικτύου, θα πρέπει να εστιάζουν στα πέντε παρακάτω βασικά σημεία:

Τι κάνουν οι φίλοι σου on-line στο διαδίκτυο;

Ποιες είναι οι καλύτερες ή πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες, ποιες δεν είναι και γιατί;

Ποια είναι η αγαπημένη σου ιστοσελίδα και τι κάνεις όταν σερφάρεις εκεί;

Ξέρεις τι είναι το «cyberbullying» (διαδικτυα-κό βίαιο πείραγμα);

Όταν είσαι συνδεδεμένος στο Facebook ή στο διαδίκτυο γενικά, έχεις δει κάτι περίερ-γο ή κάτι που σε έχει κάνει να νιώσεις άβολα;

Ο ρόλος των γονιώνΌλοι οι ειδικοί είναι κάθετοι: Ο υπολογιστής πρέπει να είναι αποκλειστικά σε κάποιον κοινόχρηστο χώρο και όχι στο δωμάτιο του παιδιού, ώστε να υπάρχει έλεγχος από τον γονέα όταν το παιδί είναι on-line. Απαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, είναι να έχουν οι γονείς «διαδικτυακή παιδεία», ώστε να δώσουν στα παιδιά να καταλάβουν, χωρίς αφορισμούς,

ότι το Ίντερνετ και εν προκειμένω το Facebook είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, βοηθάει να περά-σουμε ευχάριστα την ώρα μας παίζοντας ή ανταλλάσσοντας νέα

με φίλους, αλλά παράλληλα ενέχει κινδύνους. Όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, η ανάγκη για προ-σωπική ζωή θα αυξάνεται και οι γονείς πρέπει να είναι σε επιφυλακή.Το να πείσουν, οι γονείς τα παιδιά να μιλήσουν με ειλικρίνεια για το τι κάνουν στο Facebook είναι δύσκολο. Πολλά παιδιά φοβούνται ότι, αν πουν την αλήθεια, θα χάσουν τον υπολογιστή, την πρόσβαση στο Ίντερνετ και την επικοινω-νία με τους φίλους. Οπότε οι γονείς θα πρέπει να μην κρίνουν, να αντιδρούν υπερβολικά και να συγκρούονται με τα παιδιά τους.

Oι ειδικοί λένε: Ο υπολογι-στής πρέπει να είναι σε κά-ποιον κοινόχρηστο χώρο και όχι στο δωμάτιο του παιδιού

Page 39: in vitro january

in•vitro•39ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ΨυχολογίαΑυτοπεποίθηση

Πώς θα τονώσεις την εικόνα σουΤο πρώΤο βήμα είναι η αποδοχή του ίδιου μας του εαυτού. Να αναγνωρίσουμε τα ταλέντα, τις επιτυχίες και τις ικανότητές μας. Για να μπορέσουμε να αυξήσουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, θα πρέπει να έχουμε και κάποιες νίκες στο ενεργητι-κό μας – θέτοντας μικρούς στόχους τους οποίους επιτυγχάνουμε, χτίζουμε σιγά - σιγά την αυτοπεποίθησή μας και αρχίζου-με να πιστεύουμε ότι είμαστε ικανοί και για ακόμα πιο δύσκολους στόχους. Επόμενο βήμα είναι η θετική σκέψη. Δεν πρέπει να κατηγορούμε τον εαυτό μας για τα πάντα, γιατί κανείς δεν είναι τέλειος και αν δεν είμαστε κατάλληλοι γι’ αυτή τη δουλειά, τον φίλο ή τον σύντροφο, είμαστε χρήσιμοι και κατάλληλοι για κάποιον άλλον. Κάθε άνθρωπος έχει ένα ταλέντο σε κάτι. Η ενθάρρυνση και η αποδοχή ακόμη και σε πολύ μικρά πράγματα μας βοηθούν να αρ-χίσουμε να καταφέρνουμε τα μεγαλύτερα. Η αποδέσμευση από το τέλειο είναι το «κλειδί». Η σύγκριση με τους άλλους αν-θρώπους δεν βοηθάει. Κοιτάμε τα λάθη μέσα από τον καθρέφτη και όχι μέσα από μεγεθυντικό φακό. Όταν έχουμε ενδοιασμούς ή αμφιβολί-ες για κάτι, καλό είναι να το συζητάμε με άτομα των οποίων τη γνώμη εμπιστευό-μαστε.

Το «ταξίδι» της αυτογνωσίας αρχίζει νωρίςΤέλος, ένα άλλο σημαντικό σημείο της εν-δυνάμωσης του εγώ βρίσκεται στην αντιμε-τώπιση των παιδιών από την οικογένεια. Στο μυαλό του παιδιού η λέξη ΑΞΙΖΩ είναι: με αγαπούν και με αποδέχονται οι γονείς μου. Για ενίσχυση της αυτοπεποίθησης του παι-διού:

>�Χαρακτηρίζουμε τη συμπεριφορά του παιδιού και όχι το ίδιο το παιδί.

>�Αποφεύγουμε τα αρνητικά σχόλια για την επίδοσή του και δείχνουμε ότι έχουμε εμπιστοσύνη στις ικανότητές του.

>�Του�δίνουμε�πρωτοβουλίες και δεν το βοηθάμε σε πράγματα που μπορεί να κάνει μόνο του.

>�Το�βοηθάμε να δέχεται και κάποιες αδυναμίες του, ώστε να μάθει να αγα-πάει τον εαυτό του.

>�Το�αφήνουμε�να έχει άποψη για το τι θέλει να φάει, τι θέλει να φορέσει και άλλα, ώστε να αισθανθεί ότι είναι ενεργό μέλος της οικογένειας και να νιώσει χαρά και υπερηφάνεια, σημαντι-κά χαρακτηριστικά για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης.

Όταν κάποιος έχει αρνητική εικόνα για τον εαυτό του βλέπει το σκορ του στον πί-νακα της δημοφιλίας να πέ-φτει και αισθάνεται ότι δεν

αξίζει τίποτα. Πιστεύει ότι αν είχε άλλο σώμα, άλλη δουλειά, άλλες δεξιότητες η ζωή του θα ήταν καλύτερη και αδυνατεί να καταλάβει τη σπουδαιότητα που κρύ-βει ο καθένας μας ακριβώς επειδή είναι μοναδικός και δεν μοιάζει με κανέναν άλλο… Η αυτοπεποίθηση ίσως είναι το πιο σημα-ντικό εφόδιο για μια ήρεμη και καλή ζωή, είναι η στάση που επιτρέπει στους ανθρώ-πους να έχουν μια ρεαλιστική εικόνα του εαυτού τους και των καταστάσεων. Αυτοί που έχουν αυτοπεποίθηση, εμπιστεύονται τις ικανότητές τους, έχουν μια γενική αί-σθηση ελέγχου της ζωής τους και πιστεύ-ουν στην εκπλήρωση των στόχων τους. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης δεν έχει σχέση απαραίτητα με την έλλειψη ικανότητας, αλλά αντίθετα είναι συχνά αποτέλεσμα

της υπερβολικής έμφασης στις προσδοκί-ες των άλλων, όπως της οικογένειας, των φίλων, της κοινωνίας.Οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοπεποίθηση δεν εμπιστεύονται τις ικανότητές τους και εξαρτώνται πολύ από τη γνώμη των

άλλων. Αποφεύ-γουν την ανάλη-ψη ευθυνών και τις πρωτοβουλίες γιατί φοβούνται την αποτυχία. Δεν αποδέχονται τον εαυτό τους έτσι

όπως είναι και αισθάνονται ότι πρέπει να είναι πάντα ευπροσάρμοστοι και «καθώς πρέπει» για να γίνονται αποδεκτοί.Πάντως όσοι έχουν αρνητική αυτοεικόνα συνήθως «προγραμματίζονται» να λειτουρ-γούν με τον τρόπο αυτό από την παιδική τους ηλικία. Πιθανότατα έχουν υποστεί την αυστηρή κριτική και τις υπερβολικές απαι-τήσεις των γονιών ή την υπερπροστασία και την παρεμπόδιση της ανεξαρτησίας τους.

Συνεργάστηκε η Μαργαρίτα Λαμπρινοπούλου – Οικογενειακή Σύμβουλος - Ψυχοθεραπεύτρια

Γράφει η Βίκυ�Καρατζαφέρη

Η έλλειψη αυτοπεποίθησης είναι συχνά αποτέλεσμα της υπερβολικής έμφασης στις προσδοκίες των άλλων

Δεν αξίζω τίποτα!

Page 40: in vitro january

40•in•vitro

ΕναλλακτικάΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Ρέικι Γράφει η Κατερίνα Βασιλείου

Συνεργάστηκε η Διονυσία Κλαρινετατζή, δασκάλα Ρέικι.

Ταξίδεψε από το Κιότο της Ιαπωνίας και μετράει, σχεδόν, έναν αιώνα ζωής. Από τα μέσα της δεκαετίας

του ’70 το ρέικι πέρασε τα σύνορα του δυτικού κόσμου και ξεκίνησε την περιπλάνησή του με τελικό αποδέκτη όλους εκείνους που ψάχνουν μία εναλλακτική μέθοδο

φυσικής τόνωσης σώματος, ψυχής και νου με βάση την ενέργεια των χεριών.

ή ορθια θέση, εάν υπάρχει τέτοια ανάγκη. Κάποιος μπορεί να δώσει ρέικι και δίχως να ακουμπάει το σώμα απευθείας, κρατώντας τις παλάμες του σε μια απόσταση μερικών εκατοστών πάνω από το σώμα.Κατά τη συνεδρία τόσο το άτομο που δίνει όσο και το άτομο που δέχεται, μπορεί να νιώσει ζέστη ή κάψιμο στο άγγιγμα της

παλάμης. Μπορεί, επίσης, να αισθανθεί κρύο ή μούδιασμα, μυρμήγκιασμα και

ανατριχίλα. Είναι πιθανό πομπός και δέκτης να έχουν την ίδια αίσθηση.

ΑποτελέσματαΤο ρέικι αποτοξινώνει το σώμα και ενισχύει όλες τις φυσικές λειτουργίες του οργανισμού. Γεμίζει το άτομο με ζωτικότητα και καθαρή ενέργεια. Καθαρί-ζει τις αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματα και φέρνει αισιοδοξία. Λειτουργεί σε όλα τα επίπεδα: φυσικό, συ-ναισθηματικό, νοητικό, πνευ-ματικό και διοχετεύεται μέσω του χειροπρακτικού εκεί όπου

το έχουμε ανάγκη.

Η μέθοδος έχει ανακουφιστικά αποτελέσματα εκεί όπου υπάρχει

πόνος. Συχνά ο πόνος ελαττώνεται ή εξαφανίζεται. Πονοκέφαλοι και

ημικρανίες, πονόκοιλοι, πόνοι στον αυχένα, τα γόνατα, την πλάτη και τη

μέση, αντιδρούν πολύ καλά στην εφαρ-μογή της πρακτικής. Επιπρόσθετα, βοηθάει

στην καταπολέμηση του απλού κρυώματος.

Σε μεγαλύτερα και σοβαρότερα προβλήμα-τα, όπως καρδιοπάθειες, σκλήρυνση κατά πλάκας, διαβήτη και καρκίνο, το ρέικι είναι ορισμένες φορές δυναμωτικό και ανα-κουφιστικό σε συνδυασμό πάντοτε με τις συμβατικές ιατρικές μεθόδους. Μειώνει τις παρενέργειες από τη χρήση φαρμάκων, χη-μειοθεραπείας και ακτινοβολιών και ενισχύ-ει τα θετικά τους αποτελέσματα. Επιπλέον, βοηθάει και λειτουργεί συμπληρωματικά σε κάθε είδους ψυχοθεραπεία και ψυχανάλυ-ση. Ένας αυξανόμενος αριθμός γιατρών και ψυχολόγων μαθαίνουν ρέικι και το συνδυά-ζουν με τις δικές τους μεθόδους για καλύτε-ρα αποτελέσματα στους ασθενείς.

Πολύ σημαντικό είναι να ξεκαθαρίσουμε ότι οι πρακτικοί του ρέικι δεν εγγυώνται κανένα θεραπευτικό αποτέλεσμα για οποιαδήποτε μακροχρόνια ασθένεια.

Αποτελεί μια πανάρχαια ενερ-γειακή τέχνη που ανακαλύ-φτηκε εκ νέου για τον μοντέρ-νο πολιτισμό από τον Ιάπωνα Μικάο Ουσούι στις αρχές του

20ού αιώνα. To ρέικι είναι μια εναλλακτι-κή ολιστική θεραπεία για το σώμα, τον νου και το πνεύμα. Είναι μια ασφα-λής, απλή και φυσική θεραπευτι-κή τεχνική που χρησιμοποιεί τη μετάδοση ζωτικής ενέργειας με το άγγιγμα των χεριών. Σαν θεραπευτικό σύστημα είναι ευχάριστο, χαλαρωτικό και αναζωογονητικό. Είναι εύχρηστο και ιδιαίτερα εύκολο με αποτέλεσμα όλα τα άτομα να μπο-ρούν να το χρησιμοποι-ούν για αυτοθεραπεία ή να το εφαρμόσουν σε άλλα άτομα.

ΕκπαίδευσηΤο ρέικι μεταδίδεται από τον δάσκαλο στον εκπαιδευόμενο με τον συντονισμό, που είναι μια διαδικασία μεταβίβα-σης και σύνδεσης με την ενέργεια ρέικι και της ικα-νότητας διοχέτευσής της. Η εκπαίδευση στη μέθοδο αυτή γίνεται σε τρία επίπεδα, που αποκαλούνται βαθμοί. Σε κάθε βαθμό εκμάθησης η ενέργεια στις παλάμες του ατόμου που εκπαιδεύεται δυναμώνει και γίνεται πιο έντονη.

Κάνοντας μια συνεδρία Ο πρακτικός του ρέικι, δηλαδή αυτός που εφαρμόζει ενέργεια, ακουμπάει απαλά τα χέρια του σε κάποιες θέσεις στο σώμα του ατόμου. Το άτομο που δέχεται ρέικι ξαπλώ-νει έχοντας βγάλει ό,τι μεταλλικό έχει πάνω του (κέρματα, ρολόι, ζώνη και κοσμήματα) καθώς και τα παπούτσια. Οι ειδικοί συνι-στούν σε όσους δοκιμάζουν αυτή την τεχνική να πίνουν αρκετό νερό καθώς και να κάνουν ένα χλιαρό ντους πριν και μετά τις συνεδρίες. Το άτομο που δίνει ρέικι καλύπτει με τις παλάμες του όλα τα σημεία του σώματος: με πιο σημαντικά το κεφάλι, τον θώρακα, την κοιλιά, τα χέρια, τα πόδια και την πλά-τη. Σε κάθε σημείο αφήνει τα χέρια του για αρκετά λεπτά. Ολόκληρη η συνεδρία κρα-τάει από σαράντα λεπτά έως μιάμιση ώρα περίπου. Το άτομο μπορεί να έχει καθιστή

Η ενέργεια είναι στο χέρι μας

Page 41: in vitro january

Business mailΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Συνεργασία Ευρωκλινικής με EFG Εurolife ΑσφαλιστικήΣτη σύναψη συνεργασίας με την EFG Eurolife Ασφαλιστική προχώρησε ο Όμιλος Ευρωκλι-νικής, με στόχο την κάλυψη των αυξημένων αναγκών των ασφαλισμένων για υψηλής ποι-ότητας υπηρεσίες υγείας.Στο πλαίσιο της συνεργασίας, το σύνολο των ασφαλισμένων με Πρόγραμμα Νοσοκομει-ακής Περίθαλψης Premium της EFG Eurolife Ασφαλιστικής απολαμβάνει και αξιοποιεί σημαντικά προνόμια τόσο στην Ευρωκλινική Αθηνών όσο και στην Ευρωκλινική Παίδων

όπως:

>�Δωρεάν ιατρικές επισκέψεις στους εφη-μερεύοντες ιατρούς των εξωτερικών ιατρείων

>�Ετήσιο πλαφόν για Δωρεάν διαγνωστικές εξετάσεις για περιστατικά που θα κριθούν έκτακτα

>�Προνομιακές τιμές που απορρέουν από έκπτωση 50% σε περίπτωση που η αξία των διαγνωστικών εξετάσεων υπερβεί το ετήσιο πλαφόν

Συμμαχία�για�τον�διαβήτηΣε παγκόσμια στρατηγική συμφωνία για την ανάπτυξη νέων θεραπειών κατά του διαβήτη κατέληξαν οι φαρμακευτικές εταιρείες Boehringer Ingelheim και Eli Lilly. Όπως ανακοινώθηκε, η συμφωνία περιλαμβάνει την διάθεση μιας σειράς νέων φαρμάκων τα οποία βρίσκονται ήδη σε διάφορα στάδια ανάπτυξης. Ανάμεσά τους θα είναι δυο νέα αντιδιαβητικά χάπια, δύο ανάλογα ινσουλίνης ενώ η συμφωνία δεν αποκλείεται να επεκταθεί και στην

ανάπτυξη μονοκλωνικού αντισώματος. «Η συνεργασία αυτή θα αποτελέσει την πιο ισχυρή της φαρμακευτικής βιομηχανίας, όσον αφορά το διαβήτη», δήλωσε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Eli Lilly, John C. Lechleiter.Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Boehringer Ingelheim, Andreas Barne αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει η συγκεκριμένη συνεργασία για την εταιρεία, κατά την είσοδό της σε νέα θεραπευτικά πεδία.

Page 42: in vitro january

42•IN•VITRO

ΟμορφιάΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Βλέμμα Γράφει η Δήμητρα Τζούβελη

Συνεργάστηκαν οι: Γιάννης Πέρρος, Δερµατολόγος, Βέρα Φερεντούρου, Make up Artist

Με τη βοήθεια του µακιγιάζΤΟ ΜΑΚΙΓΙΆΖ µπορεί να σας χαρίσει όµορφο και φωτεινό βλέµµα, αρκεί να γίνεται σωστά. Η make up artist Βέρα Φερεντούρου συµβουλεύει:

> Επιλέξτε ένα κονσίλερ που να είναι στον ίδιο τόνο ή σε έναν τόνο πιο ανοιχτό από την επιδερµίδα σας. Εφαρµόστε το προϊόν µε πινέ-λο ή ταµποναριστά µε το δάκτυλο, ξεκινώντας από την εσωτερική πλευρά και καταλήγοντας στο εξωτερικό του µατιού.

> Για πιο λαμπερό αποτέλεσμα, χρησιµο-ποιήστε λευκό µολύβι στην κόγχη του µατιού. Θυµηθείτε ότι το eye liner και το smoky look «βαραίνουν» το βλέµµα.

> Οι ανοιχτόχρωμες, µπεζ ή ώχρα σκιές µατιών στο άνω κινητό βλέφαρο σε συνδυασµό µε µά-σκαρα και λευκό µολύβι χαρίζουν φωτεινό και ξεκούραστο βλέµµα.

> Η εφαρμογή μολυβιού στο εσωτερικό του µατιού τονίζει το βλέµµα, αλλά µικραίνει το σχήµα του µατιού, γι’ αυτό δεν ενδείκνυται σε άτοµα µε µικρά ή σχιστά µάτια.

> Εάν έχετε σκουρόχρωμη επιδερμίδα, χρησιµοποιήστε µάσκαρα σε µαύρο χρώµα. Σε αντίθετη περίπτωση, προτιµήστε µάσκαρα σε καφέ αποχρώσεις.

> Ελάχιστο γκλίτερ στην κόγχη του µατιού ή στην άκρη των βλεφάρων προσδίδει λάµψη στο βλέµµα.

> Για ομοιόμορφο αποτέλεσμα στο µακιγιάζ, κάντε ένα σύντοµο «πέρασµα» µε το ρουζ κάτω από την περιοχή του φρυδιού.

Η φύση ξέρειΚατά των μαύρων κύκλων: Κόψτε σε φέτες µια ωµή πατάτα και τοποθετήστε τις στα µάτια για 15 λεπτά της ώρας. Εναλλακτικά, µπορείτε να αντικα-ταστήσετε την πατάτα µε φέτες αγγουριού.Κατά του πρηξίματος: Αποθη-κεύστε στην κατάψυξη του ψυγείου φακε-λάκια από χαµο-µήλι ή τσάι που έχετε χρησιµοποι-ήσει. Πριν από τη χρήση, ξεπαγώστε τα και αφήστε τα σε θερµοκρασία δωµα-τίου και κατόπιν κάντε κοµπρέσες στην περιοχή των µατιών για 4-5 λεπτά.

Η καθηµε-ρινή ενυ-

δάτωση της επιδερµίδας γύρω από τα µάτια συµ-βάλλει στη διατήρηση

της ελαστικό-τητάς της, µε αποτέλεσµα να µειώνεται ο κίνδυνος εµφάνισης ρυτίδων.

Εκτός από τις ενυδατικές

κρέµες, φροντίστε να πίνετε

καθηµερινά άφθονο

νερό.

Ηπεριοχή των µατιών απο-τελεί την πλέον ευαίσθητη περιοχή ολόκληρου του σώµατος. Και αυτό γιατί το δέρµα γύρω από τα µάτια

είναι πολύ λεπτό, µε αποτέλεσµα η επιδερ-µίδα να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην απώλεια λάµψης αλλά και στον σχηµατι-σµό ρυτίδων και λεπτών γραµµών. Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεά-ζουν την ευαίσθητη περιοχή γύρω από τα µάτια είναι η ηλικία, καθώς µε την πάρο-δο του χρόνου αυξάνεται η ξηρότητα του δέρµατος µε αποτέλεσµα να εµφανίζονται λεπτές γραµµές και ρυτίδες, η ηλιακή ακτι-νοβολία, το κάπνισµα, αφού λόγω κακής αιµάτωσης το δέρµα δεν τρέφεται σωστά µε αποτέλεσµα να εµφανίζονται ρυτίδες και µαύροι κύκλοι. Επίσης, επιβαρυντικός είναι και ο τρόπος ζωής, καθώς οι λίγες ώρες ύπνου, η κούραση αλλά και η δια-τροφή ευθύνονται για προβλήµατα όπως σακούλες και µαύροι κύκλοι γύρω από τα µάτια.

Για λαμπερό βλέμμα Εάν θέλετε να αποκτήσετε και πάλι λαµπε-ρό και φωτεινό βλέµµα, ακολουθήστε τις παρακάτω συµβουλές:

> Διατηρήστε καθαρή την περιοχή γύρω από τα μάτια χρησιµοποιώντας ειδικά προϊόντα. Μην ξεχνάτε ότι το «τρίψιµο» της επιδερµίδας κατά τον καθαρισµό και η χρήση λοσιόν µπορούν να προκα-λέσουν ερεθισµούς στα µάτια.

> Ενυδατώστε την ευαίσθητη επιδερμίδα των ματιών µε κρέµες που είναι συµ-βατές στον τύπο του δέρµατός σας και

ανταποκρίνονται στις ανάγκες της επιδερµί-δας σας (π.χ. θρέψη, αντιρυτιδική προστα-σία κ.λπ.). Οι κρέµες αυτές περιποιούνται και προστατεύουν το δέρµα, ωστόσο µην

ξεχνάτε ότι καµία κρέµα δεν είναι θαυ-µατουργή.

> Προσέξτε τα προϊόντα μακιγιάζ που χρησιμοποιείτε. Τα µολύβια και η µάσκαρα µπορεί να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση σε άτοµα που είναι ευαίσθητα, γι’ αυτό καλό είναι να τα δοκιµάζεται πριν τα αγοράσετε.

> Κοιμηθείτε αρκετά και ενισχύστε τη δι-ατροφή σας µε βιταµίνες (π.χ. βιταµίνη C, που έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες), φρούτα και λαχανικά.

> Απευθυνθείτε σε έναν ειδικό προκει-µένου να σας κάνει εξειδικευµένες θεραπείες για την ευαίσθητη περιοχή γύρω από τα µάτια. Θυµηθείτε, επίσης, ότι το µασάζ είναι βοηθητικό σε περι-πτώσεις όπως το πρήξιµο των µατιών λόγω κούρασης (σακούλες).

> Προσοχή στον χειμώνα. Οι χαµηλές θερµοκρασίες της εποχής σε συνδυα-σµό µε τον ψυχρό αέρα αφυδατώνουν την περιοχή των µατιών και προκαλούν προβλήµατα όπως δερµατίτιδες.

Για τα μάτια σας μόνo

Ο κυριότερος παράγοντας που επηρεάζει την ευαίσθητη περιοχή γύρω από τα µάτια είναι η ηλικία

Page 43: in vitro january

Κρέµες για την ευαίσθητη περιοχή των µατιών και

προϊόντα µακιγιάζ που υπόσχονται να σας χαρίσουν

φωτεινό και λαµπερό βλέµµα.

Eye and Lip Contour Regenerating Cream, SHISEIDOΚρέµα για το περί-γραµµα των µατιών και των χειλιών από τη σειρά Future Solution LX. Η σύν-θεσή της βοηθά ώστε να ελαχιστοποι-ούνται οι ρυτίδες και οι µαύροι κύκλοι και το δέρµα να αποκτά λάµψη και ζωντάνια.

Concealer, KORRESΚονσίλερ για τα µάτια, που προσφέρει υψηλή κάλυψη, διάρκεια και φωτεινό αποτέλεσµα. Περιέχει έλαιο από άγριο τρι-αντάφυλλο, το οποίο έχει ενυδατικές και µαλακτικές ιδιότητες, ενώ εξασφαλίζει εύ-πλαστη υφή που είναι ιδανική για προϊόντα µακιγιάζ υψηλής κάλυψης.

IN•VITRO•43

ShoppingΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Για φωτεινό βλέμμα

Κρέμα ματιών, KORRESΚρέµα για τα µάτια µε αντιρυτιδική και συσφικτική δράση για ώριµες επιδερµίδες. Περιέχει εκχύλισµα από καρπούς σίκα-λης που βελτιώνουν τη χαλαρή όψης της επιδερµίδας, µαύρο σιτάρι που µειώνει το πρήξιµο των µατιών και ελιά που ενισχύει τη φυσική άµυνα του δέρµατος. Δερµατο-λογικά και οφθαλµολογικά ελεγµένη.

Κρέµες για την ευαίσθητη περιοχή των µατιών και

προϊόντα µακιγιάζ που υπόσχονται να σας χαρίσουν

φωτεινό και λαµπερό βλέµµα.υπόσχονται να σας χαρίσουν

φωτεινό και λαµπερό βλέµµα.beauty

AVST Eye Gel, ENVIRONΉπιο τζελ για την ευαίσθητη περιοχή των µατιών. Είναι πλούσιο σε βιταµίνες (Α, C, E, βήτα-καροτίνη, προβιταµίνη Β5), ενώ χάρη στην ειδική του σύνθεση βοηθά στην αποκατάσταση της υγρασίας και της ελαστικότητας, µε αποτέλεσµα να βελτι-ώνονται οι λεπτές ρυτίδες και το δέρµα γύρω από τα µάτια να γίνεται λείο και σφριγηλό.

Luminizing Satin Eye Color Trio, SHISEIDOΤριπλές σκιές µατιών σε µορφή compact. Με πλούσια, µε-ταξένια υφή που γλιστρά απαλά πάνω στα βλέφαρα και καθαρά χρώµατα που διαρκούν, χα-ρίζουν ένα έντονο και εντυπωσιακό βλέµµα. Διατίθενται σε επτά διαφορετι-κούς συνδυασµούς χρωµάτων.

Supermagnify Pink Petal, AVONΜάσκαρα για τα µάτια, που χαρίζει όγκο στις βλεφαρίδες, χωρίς να τις «σπάει» ή να αφήνει µουντζούρες. Με βουρτσά-κι που αποτελείται από 1.000 τρίχες, οι οποίες εξασφαλίζουν κάλυψη από άκρη σε άκρη, ακόµη και στις πιο µικρές βλε-φαρίδες.

χρωµάτων.

Mystikols, JANE IREDALEΠροϊόν µακιγιάζ για τα µάτια δυο όψεων. Από τη µια πλευρά έχει eyeliner σε µορ-φή υγρής πούδρας και από την άλλη περλέ highlighter σε µορφή υγρής πούδρας. Χρησιµο-ποιείται σαν eyeliner,

περίγραµµα µατιών ή σκιά, ενώ

µπορείτε να συνδυά-

σετε ή να ανα-µείξετε τα δυο

χρώµατα. Σε πέντε αποχρώσεις.

beauty2FX Mascara, ORIFLAMEΜάσκαρα µε δυο διαφορετικά βουρτσάκια στην ίδια συσκευασία. Το ένα είναι λεπτό για να ξεχωρίζει και να ενδυναµώνει τις βλε-φαρίδες και το άλλο είναι πιο χοντρό για να δίνει περισσότερο όγκο και να χαρίζει έντονο

βλέµµα. Προσφέρει µεγάλης διάρκει-ας αποτέλεσµα που δεν χρειάζεται

ανανέωση κατά τη διάρκεια της ηµέρας.

beauty

Κρέμα ματιών, KORRES

Page 44: in vitro january

44•IN•VITRO

ΣημειώσειςΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Δεν πρέπει να ξεχάσω...

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Νοσοκοµείο Αιγινήτειο, Βασ. Σοφίας 72 > Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ. Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθηνών) Μεσογείων 154, Χολαργός > Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµη-τσάνης 7, Αµπελό κηποι > Ερρίκος Ντυ-νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ-κινικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλεξάνδρας 171> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊκό», Αγ. Θωµά 17> Μαιευ-τήριο Αθηνών «Έλενα Βενιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2 > Γενικό Νοσοκο-µείο Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυθρός Σταυρός), Αθανασάκη 1> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σω-τηρiα», Μεσογείων 152 > Αρεταίειο Νοσοκοµείο, Βασ. Σοφίας 76 > Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευαγγελισµός», Υψηλάντου 45 > Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλαΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδείας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5 > Οφθαλµια-τρείο Αθηνών, Σίνα & Πανεπιστηµίου 26, > Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός > Doctors’ Hospital, Κε-φαλληνίας 26 > Ευρωκλινική Αθηνών,

Αθανα σιάδου 9, πάροδος Σούτσου > Ευρωκλινική Παίδων, Λεµεσού 39-41 & Αχαρνών 209, > ΝΕΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ, Αστυ-δάµαντος 83, Τηλ.: 210 7228511

ΠΕΙΡΑΙΆΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσο-κοµείο Πειραιά «Τζάνειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΐΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΆΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρχου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου 1 Ν. Φά-ληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΎΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΊΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΊΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου Δηµ. 3

ΜΕΛΊΣΣΙΑ> 1ο Νοσοκοµείο ΙΚΑ “Η Πεντέλη” (Πα-παδηµητρίου), Τέρµα Ζαΐµη> Γ.Ν.Μ. Αµ. Φλέµιγκ, 25ης Μαρτίου 4, ΒΟΎΛΑ > Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βού-λας», Βασ. Παύλου 1

ΝOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

ΕΥΚΑΡΠΊΑ> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου ΘεσσαλονΙκη > ΑΧΕΠΑ, Κυριακίδη Στ. 1 > Γ. Γεννηµατάς, Εθνικής Αµύνης και Αγ. Δηµητρίου 41 > Λοιµωδών, Λα-µπράκη Γρ. 13 > ΕΚΑΒ, Πλαταιών 26 > Ιπποκράτειο, Παπαναστασίου Αλ. 49 > Γ. Ν. Αγ. Δηµήτριος, Ζωγράφου 2

ΚΑΛΑΜΑΡΙΆ> Α. Νοµαρχιακό Αγ. Παύλος, Αντιστά-σεως 161

ΧΟΡΤΙΑΤΗ> Γ. Ν. Παπανικολάου

IKA> Πλατεία Αττικής: Τσουδερού 61, > Περιστέρι: Β. Αλεξάνδρου 105, > Πατήσια: Ιωάννου Δροσοπούλου 157, > Αλεξάνδρας: Πανόρµου & Κα-ρύστου 7, > Νέος Κόσµος: Μάχης Ανα-λάτου & Λαγουµιτζή, > Πειραιάς: Αγ. Κωνσταντίνου 1 .

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων 117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορό-πουλος Σωτήρης Δευ τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μιαούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλαος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχι-κό, > Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη, > Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµόνοια > Λένα Τριανταφύλλη Μπα-κάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά > Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δί-πλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα, > Βλάχος Παντελής Θεοτοκο πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER), > Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι, > Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη µίου 6, Αθήνα, > Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυτεχνεί-ου 37, Πειραιάς, > Λαζαρίδου-Παπαδο-πούλου Ευγενία Τραλέων 61, Γαλάτσι, > Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδάρη 37, Περιστέρι, > Μαραγκού Βασιλεί-ου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα, > Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη, > Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι, > Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας 146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκηποι, > Σταµατί-ου-Βέρου Μαρία Ε. Βενιζέλου 126, Ν. Ερυθραία, > Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσογείων 437 & Αγ. Παρασκευής,

Αγ. Παρασκευή, > Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι, > Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγελική Περικλέους 11, Μαρούσι > Μπακο-γιάννη Πολυξένη, Δωδεκανήσου 39, Άλιµος > Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγ-γέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΊΤΕ ΕΠΊΣΗΣ:> Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθη-νών, Μικράς Ασίας 75, Γουδί> Διαγνωστικό κέντρο «ΔΙΑΓΝΩΣΗ» (υποκατάστηµα Λεωφόρου Αλεξάν-δρας) Λ. Αλεξάνδρας 166, Αθήνα> Holmes Place Athens, Εµπορικό Κέντρο “City Link” Βουκουρεστίου & Σταδίου 4> Ηolmes Place Μαρούσι, Εµπορικό κέ-ντρο “Αίθριο” Αγ. Κωνσταντίνου 40> GymTonic: Λεωφόρος Βουλιαγµένης 96, Γλυφάδα> Hercules: Εθνικής Αντιστάσεως 33, Νέα Ερυθραία> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας 46, Αθήνα> Press & Tabac - Εµπορικό κέντρο “THE MALL“ - Μαρούσι> Εµπορικό κατάστηµα Public Καρα-γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συντάγµα-τος, Αθήνα.

Πού θα μας βρίσκετε...

Ç óåëßäá

áõôÞ óáò áíÞêåé.

Óôåßëôå ìáò ìéêñÜ

ìõóôéêÜ ðïõ óáò

âïçèïýí íá æåßôå

ðéï õãéåéíÜ

[email protected]

Αντιμετωπίζω προβλήματα με τον

ύπνο μου λόγω άγχους. Ο ειδικός

που επισκέφθηκα μου σύστησε, το

βράδυ να μην πηγαίνω στο υπνοδω-

μάτιο αν δεν αισθάνομαι ότι θέλω να

κοιμηθώ, διότι αγχώνομαι περισ-

σότερο μπαίνοντας σε έναν «φαύλο

κύκλο». Αυτή η συμβουλή με έχει

βοηθήσει αρκετά. Θ.Τ.

Σε περιόδους οικονοµικής κρίσης

καλό είναι να κάνουµε οικονοµία

και στα καθαριστικά. Ένα πολύ

αποτελεσµατικό καθαριστικό για

τα τζάµια και τα µάρµαρα το οποίο

µπορούµε να φτιάξουµε µόνοι είναι

το εξής: σε ζεστό νερό ρίχνουµε

µερικές κουταλιές µαγειρική σόδα

και ένα ποτήρι ξύδι. Ανακατεύουµε

καλά και έπειτα το βάζουµε σε βα-

ποριζατέρ. Σ.Τ.

Αντι να χρησιμοποιώ αποσυμφορητικά

μύτης κάνω πλύσεις με φυσιολογικό

ορό. Μου το σύστησε ο φαρμακοποιός

μου διότι αν χρησιμοποιώ αποσυμφο-

ρητικά για περισσότερο από 1 εβδο-

μάδα, μου είπε ότι υπάρχει ο κίνδυνος

να «βουλώνει» συνεχώς η μύτη μου.

Αποσυμφορητικά χρησιμοποιώ πια μόνο

όταν το συστήνει ο γιατρός μου. Α.Κ.

Κάθε φορά που έχω υψηλό πυρετό, ταυτόχρονα με την λήψη αντιπυρετικών κάνω το εξής: δεν είμαι ντυμμένος σαν «κρεμμύ-δι» αντίθετα, βγάζω τα ρούχα μου ώστε η θερμότητα του σώμα-τος να μην εγκλωβίζεται μεταξύ του δέρματος και όσων φοράω. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν είμαι εκτεθειμένος στο κρύο αλλά είμαι σκεπασμένος με μία κουβέρτα. Είναι μια συμβουλή που είχα ακούσει από έναν γιατρό στην τηλεόραση και με έχει βοηθή-σει πολύ. Ν.Μ.

Είµαι καπνιστής και µε ενοχλεί που τα δάκτυλά µου έχουν κιτρι-νίσει από τη νικοτίνη. Τελευταία όµως έχω µάθει ένα µυστικό που θα ήθελα να το µοιραστώ µε τους αναγνώστες σας. Τρίβω τα δάκτυλά µου σε ένα µικρό κοµµάτι ωµού κρέατος (στη συνέχεια το πετάω) και έπειτα σε λεµόνι. Το κίτρινο χρώµα του δέρµατος φεύγει αµέσως! Κ.Τ.

Page 45: in vitro january

ΧρηστικάΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Ιατρεία μνήμηςΑΤΤΙΚΗ> Γ.Ν. Αιγινήτειο Δ/νση: Βασιλίσ-

σης Σοφίας 72, Αθήνα Τηλ: 210 7289250

> Γ.Ν. «Γ. Γεννηματάς», Νευρο-λογική Κλινική Δ/νση: Μεσογεί-ων 154, Χολαργός Τηλ: 210 7474536

> Α’ Νοσοκομείο ΙΚΑ (Πρώην Παπαδηµητρίου) Δ/νση: Τέρ-µα Ζαϊµη, Μελίσσια Τηλ: 210 8106319

> Γ.Ν. «Λαϊκό» Δ/νση: Αγίου Θωµά 17, Γουδή Τηλ: 210 745 6000

> Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Δ/νση: Δεινοκράτους 70, Κο-λωνάκι Τηλ: 210 . 7261613

> Πανεπιστημιακό Γ. Ν. «Αττι-κόν» Δ/νση: Ρίµινι 1, Χαϊδάρι Τηλ: 210 5831100

> Γ.Ν. Σισμανόγλειο Δ/νση: Σι-σµανογλείου 1, Μαρούσι Τηλ: 210 8039273

> Δ.Θ.Κ.Α. «Υγεία» Δ/νση: Ερυ-θρού Σταυρού 4 & Κηφισίας, Μαρούσι Τηλ: 210 6867079

> Εταιρεία Νόσου Αlzheimer & Συναφών Διαταραχών Αθηνών Δ/νση: Μ. Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33, Αθήνα Τηλ: 210 7013271

> Κέντρο Alzheimer Ψυχογηρια-τρικής Εταιρείας «Ο ΝΕΣΤΩΡ»

Δ/νση: Ι. Δροσοπούλου 22, Κυ-ψέλη Τηλ. 210 8235050

> Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Πει-ραιά Δ/νση: Νοταρά 77, Πειραι-άς Τηλ. 210 4170546

> ΙΑΣΙΣ Δ/νση: Κριµαίας 73, Άνω Γλυφάδα, Τηλ: 210 9608020

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ > Γ.Ν. «Γεώργιος Παπανικολά-

ου» Δ/νση: Εξοχή Θεσσαλονί-κης Τηλ.: 2313 307000

> Γ.Ν. «Ιπποκράτειο» Δ/νση: Κωνσταντινουπόλεως 49, Θεσ-σαλονίκη Τηλ: 231 331 2000

> Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Δ/νση: Λαγκαδά 196, Σταυρούπο-λη Τηλ: 2310 647 100

Κατάθλιψη> http://www.epipsi.gr/

http://www.epipsi.gr/ (ΕΡΕΥ-ΝΗΤΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΙΝ-ΣΤΙΤΟΥΤΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ)

> http://www.epapsy.gr/ http://www.epapsy.gr/ (ΕΤΑΙ-ΡΕΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥ-ΞΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ)

> http://www.epsyka.gr/ http://www.epsyka.gr/ (ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ)

> http://www.hcmhr.gr/ http://www.hcmhr.gr/ (ΕΛΛΗ-ΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙ-

ΝΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ)> Τηλεφωνικές γραμμές

για την κατάθλιψηΓραµµή επικοινωνίας για την Κατάθλιψη- Πρόγραµµα κατά του Στίγµατος των Ψυχικών Διαταραχών «αντι-στίγµα» Ερευνητικού Πανεπιστηµιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.): 210- 6515600

Η υγεία σε κρίσηστην Αθήνα> http://www.actupathens.gr

www.actupathens.gr (Act Up ΔΡΑΣΕ Hellas)

> http://www.mdmgreece.gr http://www.mdmgreece.gr (Γιατροί του Κόσµου)

> http://www.iom.int http://www.iom.int (International Organization for Migration)

> http://www.gcim.org http://www.gcim.org (Global Commission on International Migration)

Facebook> Μονάδα Εφηβικής Υγείας Β’

Παιδιατρικής Κλινικής του Πα-

νεπιστηµίου Αθηνών> Παράρτημα του Νοσοκομείου

Παίδων «Π & Α. Κυριακού», Μεσογείων 24, 6ος όροφος («Πτέρυγα Ελένης Δαλακού-ρα»).

> www.youth-health.gre-mail: [email protected]Τηλέφωνα Γραµµατεία: 210 - 77 10 824 Υποδοχή: 213 - 200 98 04 Γυναικολογία: 213 - 200 98 05 Γραφείο: 213 - 200 98 07 Fax: 210 - 77 10 824

Κέντρα αναφοράς νέας γρίπης (µε βάση την ανακοίνωση του υπουργού υγείας)

> Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοι-μόξεων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τηλ:210-5212054 & στο τετραψήφιο 1135

ΑΤΤΙΚΗ> Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο

Αττικόν Δ/νση: Ρίµινι 1, Χαϊ-δάρι, Αθήνα Τηλ κέντρο: 210 5831000

> Γενικό Νοσοκομείο «Σωτηρία» Δ/νση: Μεσογείων 152, Αθήνα-Τηλ κέντρο:210 7763100

> Σισμανόγλειο Γενικό Νοσοκο-μείο Αττικής Δ/νση: Σισµανο-γλείου 1, Μαρούσι Τηλ κέντρο: 210 8039100

> Περιφερειακό Γενικό Νοσο-κομείο- Μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου» Δ/νση: Βενιζέλου 2, ΑµπελόκηποιΤηλ κέντρο: 210 6432220-23 & 6432320-2 & 6402000

> Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία» Δ/νση: Θηβών & Πα-παδιαµαντοπούλου, Γουδή Τηλ κέντρο: 210 7467000

> Μικροβιολογικό Εργαστήριο Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημί-ου Αθηνών Δ/νση: Μ. Ασίας 75, Γουδη Τηλ 210 7462011

> Ινστιτούτο Παστέρ Δ/νση: Βας. Σοφίας 127, Αθήνα, Τηλ: 210 6478800

ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ> Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσο-

κομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ Δ/νση: Στ. Κυριακίδη, Θεσ-σαλονίκη, Τηλ κέντρο: 2310 993110-1, 2310 993310

> Β’ Μικροβιολογικό Εργαστή-ριο Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Τηλ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ: 2310 999283,-9227,-9265,-9268,-9288,-9183

ΥΠΌΛΟΙΠΗ ΕΛΛΆΔΑ> Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο

Ιωαννίνων Δ/νση: Λεωφόρος

Σταύρος Νιάρχος, Ιωάννινα, Τηλ κέντρο: 26510 99111

> Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυ-ρας Δ/νση: Ιουλίας Ανδρεάδη 1, Κέρκυρα Τηλ κέντρο: 2661 360400, 2661 360500

> Πανεπιστημιακό Γενικό Νο-σοκομείο Λάρισας Δ/νση: Με-ζούρλο 1, Λάρισα, Τηλ κέντρο: 2410 61700

> Περιφερειακό Γενικό Πανε-πιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου Δ/νση: Οδός Ρίου, Πάτρα, Τηλ κέντρο: 2610 999111

> Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου Δ/νση: Άγιοι Απόστολοι, Ρόδος, Τηλ κέντρο: 2241 080000

> Πανεπιστημιακό Γενικό Νο-σοκομείο Ηρακλείου Κρήτης Τ.Θ.1352, Τηλ κέντρο: 2810 392111

> Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσο-κομείο Αλεξανδρούπολης Δ/νση: Δραγανά, Αλεξανρούπο-λη, Τηλ κέντρο: 2551 074000

(Να σηµειωθεί ότι σε οποιοδήπο-τε νοσοκοµείο µπορεί να απευ-θυνθεί κάποιος που θεωρεί ότι έχει τα συµπτώµατα, καθώς όλα τα νοσοκοµεία έχουν τις οδηγίες για να ανιχνεύσουν την κατάστα-ση και την απαραίτητη φαρµα-κευτική αγωγή. Αν η κατάσταση του θεωρηθεί σοβαρή τότε θα µεταφερθεί σε κάποιο από τα άνωθι νοσοκοµεία)

IN•VITRO•45

ΠροτείνουμεΙατρικές σελίδες

To In Vitro και σε ηλεκτρονική μορφήΠλέον µπορείτε να διαβάσετε το In Vitro και µέσω διαδικτύου. H δια-δικασία είναι πολύ απλή. Πληκτρολογήστε την παρακάτω διεύθυνση issuu.com/invitromagazine και θα εµφανιστούν στην οθόνη σας όλα τα τεύχη του περιοδικού. Πατώντας στο εξώφυλλο του ενός θα µπο-ρέσετε να το ανοίξετε και να το ξεφυλλίσετε σε πραγµατικό χρόνο. Aν θέλετε µπορείτε να το κατεβάσετε σε µορφή PDF στην επιφάνεια του υπολογιστή σας. Έτσι δηµιουργείτε το προσωπικό σας αρχείο από τεύ-χη του In Vitro. Προσοχή όµως διότι απαγορεύεται η αναπαραγωγή και αναδηµοσίευση των θεµάτων του περιοδικού.

Ψωμί & Αλάτι – The CookbookΟ σεφ Γιάννης Λουκάκος παρου-σιάζει περισσότερα από 50 πιάτα και πάνω από 120 συνταγές µαγει-ρικής. Με συµβουλές για βασικές τεχνικές και οδηγίες για την παρα-σκευή των συνταγών, ο γνωστός σεφ σας προσκαλεί να δηµιουρ-γήσετε πιάτα που καλύπτουν τις ανάγκες του καθηµερινού τραπεζιού αλλά και των ξεχωριστών περιστάσεων. ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΤΙΜΗ: 25,00 €

Πότε αξίζει να επιμένειςO επιχειρηµατίας Seth Godin δείχνει πώς να αναδύεσαι από τον «πυθµέ-να», βρίσκοντας το θάρρος για το επόµενο βήµα, αξιολογώντας τις καταστάσεις και θέτοντας προτεραι-ότητες. Γιατί αυτό που διακρίνει τους επιτυχηµένους ανθρώπους είναι η ευελιξία και όχι η άσκοπη επιµονή.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΡΙΤΙΚΗΤΙΜΗ: 10,00 €

Η μικρή καμηλοπάρδαλη που δεν έτρωγε το φαγητό τηςΠαραµύθι για παιδιά άνω των 3 ετών από την Έρη Ρίτσου. Η Νεφέλη είναι µια µικρή καµη-λοπάρδαλη που δεν µπορεί να κατεβάσει µπουκιά από τα φύλ-λα που της εξασφαλίζει η µαµά της. Ώσπου µια µέρα ένας µε-γάλος κίνδυνος θα την κάνει να καταλάβει πολλά πράγµατα και να αλλάξει… βιολί. ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΕΔΡΟΣΤΙΜΗ: 12,00 €

Δεν ήρθε και το τέλος του κόσμουΗ Joan Borysenkο δίνει χρήσιµες συµ-βουλές για να ξεπεράσουµε κάθε κρίση και αλλαγή και να προχωρή-σουµε σε ένα νέο µέλλον, που θα είναι θετικό για όλους. Σύµφωνα µε τη συγγραφέα, το µυστικό κρύβεται στην αφύπνιση για την ιδιοφυΐα που κρύβεται µέσα µας, µια ιδιοφυΐα που

είναι ικανή να αναδηµιουργήσει τον κόσµο. ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΔΙΟΠΤΡΑ ΤΙΜΗ: 12,00 €

Πότε αξίζει να επιμένειςO επιχειρηµατίας Seth Godin δείχνει πώς να αναδύεσαι από τον «πυθµέ-να», βρίσκοντας το θάρρος για το επόµενο βήµα, αξιολογώντας τις καταστάσεις και θέτοντας προτεραι-

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΡΙΤΙΚΗ

ανάγκες του καθηµερινού τραπεζιού αλλά και

Η μικρή καμηλοπάρδαλη που

Δεν ήρθε και το τέλος του κόσμουΗ Joan Borysenkο δίνει χρήσιµες συµ-βουλές για να ξεπεράσουµε κάθε κρίση και αλλαγή και να προχωρή-σουµε σε ένα νέο µέλλον, που θα είναι θετικό για όλους. Σύµφωνα µε τη συγγραφέα, το µυστικό κρύβεται στην αφύπνιση για την ιδιοφυΐα που κρύβεται µέσα µας, µια ιδιοφυΐα που

είναι ικανή να αναδηµιουργήσει τον κόσµο.

Page 46: in vitro january

46•IN•VITRO

Last pageΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Ο ανθρώπινος οργανισμός

Ρινικό επιθήλιο

Το επενδεδυµένο µε βλέννα επιθήλιο της µύτης πα-γιδεύει τα µόρια οσµών και οι σαν τρίχες δοµές που λέγονται βλεφαρίδες (κίτρινο) τις µεταφέρουν στο

οσφρητικό κέντρο στην κορυφή της ρινικής κοιλότη-τας. Μόνο 5% περίπου του ρινικού επιθηλίου ασχο-λείται άµεσα µε την αίσθηση της όσφρησης.

[Μικροφωτογραφία από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο σάρωσης]

Page 47: in vitro january
Page 48: in vitro january