IN VITRO 26

48
IN VITRO h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια διανεμεται δωρεαν h h ιουνιοσ 2011 h τ. 26 h Tι πρέπει να προσέχουν τα παιδιά στην παραλία h Πόσο θόρυβο αντέχουν τα αυτιά μας h Δείτε τον ήλιο με τα σωστά γυαλιά h Πώς θα μείνουμε για πάντα νέοι Καυτές απειλές σεξουαλιΚωσ μεταδιδομενα νοσηματα

description

INI VITRO 26

Transcript of IN VITRO 26

Page 1: IN VITRO 26

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h ιουνιοσ 2011 h τ. 26

h Tι πρέπει να προσέχουν τα παιδιά στην παραλία

h Πόσο θόρυβο αντέχουν τα αυτιά μας

h Δείτε τον ήλιο με τα σωστά γυαλιά

h Πώς θα μείνουμε για πάντα νέοι

Καυτές απειλέςσεξουαλιΚωσ

μεταδιδομενα νοσηματα

Page 2: IN VITRO 26
Page 3: IN VITRO 26
Page 4: IN VITRO 26

30

Η εγκυμοσύνη σε αριθμούςΠόσα κιλά πρόσθετο βάρος παίρνουν οι έγκυες; Ποιες ποσότητες ασβε-στίου, φολικού οξέος και φωσφόρου πρέπι να περιλαμβάνει η διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης; Πόσα λεπτά γυμναστικής ή περπατή-ματος απαιτούνται καθημερινά για καλή φυσική κατάσταση της μέλλου-σας μητέρας;

Οι παγίδες του sexΤο καλοκαίρι μπορεί να είναι η πιο ερωτική εποχή του έτους, όμως γι’ αυτόν ακρι-βώς τον λόγο μπορεί να αποδειχθεί και η πιο επικίνδυνη ως προς τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Η πληροφόρηση είναι αυτή που θα σας επιτρέψει να απολαμβάνετε τις ερωτικές στιγμές άφοβα παίρνοντας τα κατάλληλα μέτρα.

34Η αιμοδοσία είναι ζωήΑν κάποιος προσπαθούσε να δώσει τον ορισμό για το ποια είναι τα αγαθά της ζωής, οπωσ-δήποτε θα ξεκινούσε από το αίμα. Η αιμοδοσία είναι μία ευ-γενική πράξη που σώζει ζωές, γιατί το αίμα ούτε παράγεται ούτε αντικαθίσταται ούτε αγο-ράζεται. Μόνο προσφέρεται... Γνωρίστε όλες τις λεπτομέρειες της αιμοδοσίας, γιατί το αίμα είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορεί να κάνει κάποιος άνθρωπος σε κάποιον άλλο.

08 Η εξάντληση και τι την προκαλεί

10 Σωστή διατροφή για γερά παιδικά δόντια

11 Νέα θεραπεία για τη δισκοπάθεια

14 Υποχόνδριος με την υγιεινή διατροφή

15 Experience: «Η δωρεά οργάνων με έσωσε»

16 Τα «γραμμάτια» του δημοσίου για τα φάρμακα

19 Διαλείπουσα χωλότης

20 Αντιγήρανση: Ελιξήρια νεότητας

22 Ηealthy tips για τον καύσωνα

32 Νέα θεραπεία για το μεταστατικό μελάνωμα

35 Το κιτ των καλοκαιρινών διακοπών

36 Η δίαιτα των 40άρηδων

38 Μπάνια χωρίς κινδύνους για τα παιδιά

40 Τα μυστικά ενός υγιούς γάμου

42 Απολέπιση: Η αναγκαία φροντίδα

DELLA ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Α.Ε.Καφαντάρη 27, Αθήνα, 11631Τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

EΚδoΤΗΣ

Αντωνης ΔελλΑτoλΑς

ΓΕΝΙΚoΣ δΙΕυθυΝΤhΣ ΕΚδoΣΕΩΝ DELLA

ΒΑγγελης Β. ΠΑΠΑκωςτΑς

δΙΕυθυΝΤρΙΑ

Βικυ κΑρΑτζΑφερη

ΑρχΙΣυΝΤΑΚΤΗΣνικος ςτΑυρουλλΑκις

ΣυΝΕρΓAΤΕΣ: Ηλέκτρα Αλευρίτη, Αλέκα Κόγκα, Βασιλική Μανιάτη, Εμμανουήλ Σιγιολτζάκης, Μαρία Ορφανίδου

δΙΟρθΩΣΗ: Κώστας θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

ART DiREcToRΔημήτρης Λύρας

EΠΕΞΕρΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓρΑΦΙΑΣ Γιώργος Καπελούζος

ΕΜΠΟρΙΚΗ δΙΕυθυΝΣΗΜάρκος Δελατόλας

υΠΕυθυΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΕλένη Σαμπάνη[email protected]

υΠΕυθυΝΟΣ ΠΑρΑΓΩΓΗΣ - δΙΑΝΟΜΗΣΜάριος Φιλιππούσης

ΕΚΤυΠΩΣΗ: Τυποεκδοτική

ΦΩΤΟΓρΑΦΙΕΣ: shutterstock.com

Μηνιαία έκδοση για την υγεία

διανέμεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700, εσωτ. 311

Διαφήμιση210 6847222

4•in•vitro

IndexΙΟυΝΙΟΣ 2011

24

40Κβαντική ΙατρικήΗ λατινική λέξη kvantum ση-μαίνει την ποσότητα. Η κβαντι-κή θεωρία είναι η θεωρία της μελέτης των ποσοτήτων. Στην Ιατρική θεωρείται το μέλλον, αφού συμπεριλαμβάνει κάθε παράγοντα (και σε ποια ποσό-τητα) που μπορεί να επηρεά-σει την υγεία μας. Η ποσότητα αυτή μπορεί να προέρχεται από φως (φωτόνιο), από ηλε-κτρισμό (ηλεκτρόνιο), από βα-ρύτητα (γκραβιτόνιο) κ.ο.κ.

20Οι κίνδυνοι στα γήπεδα 5x5Η εκτόνωση ύστερα από μία κουραστική ημέρα είναι μέρος της ζωής. Σε ό,τι αφορά τους άνδρες, ο σύγχρονος τρόπος ζωής απαιτεί την κατάλληλη εκτόνωση, την οποία πολλοί βρίσκουν παίζοντας ένα δίτερ-μα στα μοντέρνα γήπεδα 5x5. Τα mini γήπεδα ποδοσφαίρου κρύβουν όμως και κινδύνους, καθώς τραυματισμοί και δερ-ματικά προβλήματα μπορεί να στείλουν τους ζωηρούς παίκτες στη... σέντρα.

28Κοσμάς ΗλιάδηςΤα επιτεύγματα της τελευ-ταίας 20ετίας στον τομέα της θωρακοχειρουργικής, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, έχουν αυξήσει σημαντικά τις ιατρικές επιτυχίες, επιτρέ-ποντας πλέον επεμβάσεις με τη λεγόμενη θωρακοσκο-πική μέθοδο (χωρίς τομές), ακόμα και σε νεογέννητα βρέφη. Για τα επιτεύγματα αυτά μιλάει στο iN ViTRo ο θωρακοχειρουργός Κοσμάς Ηλιάδης.

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

Page 5: IN VITRO 26
Page 6: IN VITRO 26

6•IN•VITRO

EditorialTης Βίκυς Καρατζαφέρη

Ο διεθνούς φήµης πε-τυχηµένος τεχνοκράτης Μπιλ Γκέιτς έχει δηλώσει ότι η τηλεόρα-ση δεν είναι η πραγµατική ζωή και ότι ο ίδιος επιτρέ-πει στα παιδιά του µόλις ένα µισάωρο κάθε Σαββατοκύρια-κο να βλέπουν τηλεόραση ή να σερφάρουν στο Διαδίκτυo

Μην πυροβολείτε την τηλεόραση

Στο εδώλιο του κατηγορουµένου βάζουν για άλλη µια φορά οι ερευνητές την τη-λεόραση. Αυτή τη φορά, επιστηµονική οµάδα της Σχολής Δηµόσιας Υγείας του Πανεπιστηµίου Χάρβαρντ υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι που κάθονται πολλές ώρες κάθε µέρα µπροστά από την τηλε-όραση αντιµετωπίζουν αυξηµένο κίνδυ-νο εµφάνισης διαβήτη και καρδιοπάθει-ας και γενικότερα πρόωρου θανάτου. Το όριο κινδύνου είναι οι 2-3 επιπλέον ώρες τηλεθέασης, οι οποίες εκτοξεύουν κατά 20% τον κίνδυνο για διαβήτη, κατά 15% τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια και κατά 13% για θάνατο από οποιαδήποτε αιτία.Η χαµογελαστή νοσοκόµα προσπάθησε να µετρήσει πόσες ώρες τηλεθέασης γράφει στο «κοντέρ» της σε εβδοµαδιαία βάση και διαπίστωσε µε ευχαρίστηση ότι οι διπλοβάρδιες στο νοσοκοµείο – λόγω έλ-λειψης προσωπικού – µε την παράλληλη ενασχόληση µε την οικογένεια και το σπίτι δεν της «επιτρέπουν» τέτοιες «παρασπον-δίες»… Πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που το «µαγικό γυαλί» έρχεται αντιµέτωπο µε τους «πολέµιούς» του. Οι αναφορές στις βλαβερές επιπτώσεις της µικρής οθόνης στη δηµόσια υγεία είναι συχνές. Παχυσαρ-κία, εµµονή, νευρικότητα, ανησυχία, δυ-σκολία στη συγκέντρωση, πρόβληµα στον ύπνο, είναι κάποια µόνο από τα «κακά» που αντιµετωπίζουν οι λεγόµενοι τηλεο-ρασόπληκτοι.Το καµπανάκι χτυπά ειδικά για τα παιδιά, καθώς αρκετοί γονείς θεωρούν την τηλε-όραση την ιδανική baby sitter και τα αφή-νουν να βλέπουν καθηµερινά µε τις ώρες. Η Αµερικανική Ακαδηµία Παιδιατρικής συνιστά τον περιορισµό της παρακολού-θησης τηλεόρασης, βίντεο και ταινιών και της χρήσης παιχνιδιών στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Συγκεκριµένα υποστηρίζει ότι δεν πρέπει τα παιδιά να ασχολούνται µε αυτά πάνω από 1-2 ώρες την ηµέρα το πολύ.Το κλείσιµο της τηλεόρασης και η ενα-σχόληση µε κάτι άλλο, ιδιαίτερα µε σωµατική άσκηση, µπορεί να σώσει δύο ανθρώπους στους χίλιους από διαβήτη και καρδιοπάθεια, σύµφωνα µε τους ειδι-κούς από το Πανεπιστήµιο του Χάρβαρντ. Όπως εξηγούν, το πρόβληµα δεν είναι

τελικά η ίδια η τηλεόραση, αλλά το γεγο-νός ότι εξαιτίας της οι άνθρωποι κάνουν καθιστική ζωή και καταντούν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, καθώς συνήθως τρώνε αν-θυγιεινά φαγητά ή µεγάλες ποσότη-τες την ώρα που παρακολουθούν το αγαπηµένο τους πρόγραµ-µα. Επιπλέον οι ίδιοι επιστή-µονες είπαν ότι ανάλογες κα-θιστικές συνήθειες, όπως το παίξιµο βιντεοπαιχνιδιών ή η πλοήγηση στο Διαδίκτυο µε τις ώρες µπροστά σε µια οθόνη υπολογιστή, είναι πιθανό να έχουν παρόµοιο αποτέλεσµα.Η χαµογελαστή νοσο-κόµα αναλογίστηκε όλους όσοι είναι ανα-γκασµένοι να περνούν µεγάλα χρονι-κά διαστήµατα στους νοσοκοµειακούς θα-λάµους ή, ακό-µη, εκείνους τους ηλι-κιω-µένους που βασανίζονται από πολλές ώρες µοναξιάς… Αν πιστέψουµε ότι, όντως, όλες αυτές οι έρευνες έχουν βάση, ποιος µπορεί να κατηγορήσει αυτούς τους ανθρώπους που «κολ-λάνε» µπροστά στους δέκτες τους «αγκαλιά» µε το τηλεχειριστήριο, πα-ρακολουθώντας όλα ανεξαιρέτως τα τηλεοπτικά προϊόντα; Εξάλλου υπάρχει πάντα και η άλλη πλευρά του νοµίσµατος. Εν προκειµέ-νω εκείνοι που λένε ότι, ανάλογα µε τη χρήση της τηλεόρασης και µε την ποιό-τητα της εκάστοτε εκποµπής, µπορεί η επιρροή να είναι θετική στην ανάπτυξη ενός παιδιού. Ή εκείνοι που εργάζονται στο συγκεκριµένο µέσο και ξέρουν από πρώτο χέρι ότι ακόµη και σε εποχή κρί-σης γίνονται και καλές τηλεοπτικές δου-λειές, που και ενηµερώνουν και ψυχαγω-γούν το κοινό, συνδυάζοντας το τερπνόν µετά του ωφελίµου. Σε κάθε περίπτωση ο τηλεθεατής έχει το αναφαίρετο δικαίωµα του ζάπινγκ.

Page 7: IN VITRO 26
Page 8: IN VITRO 26

8•in•vitro

WarningΙΟΥΝΙΟΣ 2011

ΕξάντλησηΤι είναι: Το υποκειμενικό αίσθημα κόπωσης που εκδηλώνεται ως μειωμένη αντοχή στην οποιαδήποτε προσπάθεια. Πρακτικά ο ασθενής κουράζεται πραγματοποιώ-ντας τις καθημερινές του δραστηριότητες.Δεν πρέπει να ανησυχούμε όταν: Δεν συνοδεύεται από πυρετό, απώλεια βάρους και διαταραχές των αιματολογικών εξετάσεων. Όταν έχει μικρή δι-άρκεια και υποχωρεί ύστερα από σωματική ανάπαυση.Πρέπει να ανησυχούμε όταν: Ισχύει κάτι από τα παραπάνω: πυρε-τός, απώλεια βάρους και διαταραχές στις εξετάσεις αίματος. Όταν δεν υποχωρεί με την ξεκούραση, αλλά αντιθέτως επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Γιατί νιώθω εξάντληση;Αναιμία: Η αναιμία οποιουδήποτε τύπου είναι το συνηθέστερο αίτιο της εξάντλησης. Στις νεαρές ηλικίες είναι συνήθως σιδη-ροπενική (απώλεια σιδήρου), ειδικά στις γυναίκες που χά-νουν πολύ αίμα στην περίοδό τους. Στις μεγαλύτερες ηλικί-ες μπορεί να οφείλεται σε πολλές αιματολογικές νόσους, όπως λέμφωμα, λευχαιμία, μεγαλοβλαστική αναιμία (αναιμία που οφείλεται σε ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 και/ή φυλλικού οξέως), μυελοδυσπλαστικά σύνδρο-μα (σοβαρά νοσήματα του μυελού των οστών) και κακοήθειες οποιουδήποτε τύπου. Απότομη πτώση του αιματοκρίτη σε τυχαίες εξετάσεις αίματος (π.χ. 5 μονάδες σε έναν μήνα) θα πρέπει πάντα να διερευνάται. Ιδιαίτερη προσοχή, επίσης, θα πρέπει να δείξουν και οι νεαροί χορτο-φάγοι, που μπορεί να εμφανίσουν αναιμία από ανεπάρκεια Β12.Διαταραχές θυρεοειδούς: Συνήθως στον υποθυρεοειδισμό. Προκαλείται εξάντληση γιατί οι θυρεοειδικές ορμόνες, οι οποίες συμμετέχουν στον μεταβολισμό (θυροξίνη και τριιωδοθυρονίνη), εκκρί-νονται σε ανεπαρκή ποσό-τητα. Τα συμπτώματα δεν είναι πάντα αντιληπτά από τον ασθενή και ο ασφαλέστερος τρόπος διάγνωσης είναι ο αι-ματολογικός έλεγχος.Μεταβολικές διαταραχές: Κυρίως ο σακχαρώδης διαβήτης, που εκδηλώνει, εκτός από εξάντληση, πολυδιψία, πολυουρία και πολυφαγία. Παρατηρείται εξάντληση γιατί ο οργανισμός δεν μπορεί να διαχειριστεί τη γλυκόζη των τροφών και καίει άλλες πηγές ενέργειας, κυρίως λίπη. Όπως και στον υποθυρεοειδισμό, τα συμπτώματα αρχικά μπορεί να είναι ήπια και η δι-άγνωση να αργήσει. Κι εδώ οι εξετάσεις αίματος θα δείξουν τι πραγματικά συμβαίνει.Ρευματικές παθήσεις: Όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώ-δης λύκος, αγγειίτιδες (αυτοάνοσες παθήσεις με κοινό χαρακτηριστικό τη φλεγμονή

στο τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων), ρευματική πολυμυαλγία, δερματομυοσίτι-δα και πολυμιοσίτιδα (αυτοάνοσες παθήσεις των γραμμωτών μυών). Εμφανίζεται

εξάντληση καθώς οι παραπάνω παθήσεις προσβάλλουν κυρίως αρθρώσεις και μύες και συχνά συνοδεύονται από αναιμία. Κάθε χρόνιος πόνος των αρθρώ-

σεων ή των μυών θα πρέπει να οδηγεί σε ρευματολόγο, γιατί η διάγνωση συχνά είναι περίπλοκη και πολλές φορές οι ρευματοπάθειες αλληλοεπι-

καλύπτονται.Χρόνια νοσήματα: Όπως η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, οι χρόνιες ηπα-

τοπάθειες, η καρδιακή ανεπάρκεια και οι κακοήθειες οποιουδήποτε τύπου (καρκίνοι). Παρατηρείται καταβολή λόγω των πολλών μετα-

βολικών διαταραχών που τις συνοδεύουν και της αναιμίας που, επίσης, συνυπάρχει.

Ψυχογενή αίτια: Όπως η κατάθλιψη. Είναι συχνό αίτιο εξάντλη-σης, αλλά οι ειδικοί καταλήγουν στη διάγνωση αφού πρώτα

αποκλείσουν όλες τις οργανικές αιτίες. Ο μηχανισμός που προκαλεί εξάντληση δεν είναι εξακριβωμένος και σχετίζε-

ται με τη φύση της νόσου.Αφυδάτωση: Παρατηρείται ιδιαίτερα σε νέους ανθρώ-

πους που αθλούνται και δεν πίνουν αρκετά υγρά αλλά και σε όσους ιδρώνουν πολύ. Έντονη σωματική

άσκηση, εφίδρωση και ανεπαρκής λήψη υγρών εί-ναι βασικές αιτίες εξάντλησης, ειδικά τους καλο-

καιρινούς μήνες.Φάρμακα - αλκοόλ: Αρκετά φάρμακα μπορεί

να προκαλέσουν αιματολογικές διαταραχές (αναιμία) ή ηλεκτρολυτικές (υποκαλιαιμία,

υπονατριαιμία), κυρίως όταν συνδυάζο-νται ή λαμβάνονται σε μεγάλες ποσό-

τητες (πολυφαρμακία). Το αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες αφυδατώνει τον

οργανισμό ενώ η χρόνια υπερκατα-νάλωσή του (αλκοολισμός) οδηγεί

σε πλήθος διαταραχών (ηπα-τοπάθεια, νευροτοξικότητα,

αναιμία κ.λπ.).Σύνδρομο χρόνιας κόπω-

σης: Μια όχι πολύ συχνή, αλλά υπαρκτή διαταρα-χή αγνώστου προελεύ-σεως, που χαρακτηρί-ζεται από εξουθενωτική

κόπωση, σωματικά αλλά και ψυχολογικά συμπτώματα. Πονοκέφαλος, πονόλαιμος, δυσκολία στη συγκέντρω-ση, αϋπνίες, αλλεργίες, αυξομειώσεις βάρους, νυχτερινές εφιδρώσεις, μυαλγίες είναι μερικά από τα συμπτώματα, τα οποία παρουσιάζουν συχνότερα οι γυναίκες μέσης ηλι-κίας και η διάγνωση της νόσου γίνεται αφού αποκλειστούν όλες οι προαναφερθείσες αιτίες. Οι θεραπευτικές προσπάθειες στοχεύουν στην αντιμετώπιση καθενός από τα συμπτώματα ξεχωριστά και οι ασθενείς, που γνωρίζουν την ιδιαιτερότητα της πάθη-σής τους, χρειάζεται να είναι ήρεμοι και συνεργάσιμοι.

Εξαντλούμαι…Πόσες φορές δεν έχουμε μονολογήσει όλοι μας επιστρέφοντας από τη δουλειά ότι είμαστε εξαντλημένοι και τίποτα δεν μπορεί να μας τονώσει, ότι δεν μπορούμε να «πάρουμε τα πόδια μας» και χρειάζεται να κοιμηθούμε μέρες για να συνέλθουμε… Η καταβολή, όπως είναι ο ιατρικός όρος της εξάντλησης, μπορεί πράγματι να οφείλεται σε μια δύσκολη μέρα στη δουλειά, μπορεί όμως και να υποκρύπτει σοβαρές διαταραχές και νόσους, γι’ αυτό μην την αγνοήσετε αν επιμένει.

•Η υπόταση, που μπορεί να προκαλέσει εξάντλη-

ση, οφείλεται σχεδόν πάντα σε φάρμακα, καθώς όσοι έχουν

σχετικά χαμηλή αρτηριακή πίεση (π.χ. συστολική πίεση 100-110 mm υδραργύρου) εκ φύσεως

είναι προσαρμοσμένοι να λειτουργούν μ’ αυτήν

χωρίς να παρουσιάζουν παθολογικά συμπτώματα.

•Στους ηλικιωμέ-νους το αίσθημα της δίψας είναι μειωμένο και η πιθανότητα αφυδάτωσης μεγάλη. Θα πρέπει να τους προ-σφέρετε

νερό,

σε λογικές ποσότητες και στιγ-

μές, ακόμη κι αν δεν το ζητήσουν.

•Αν αποκλειστούν τα παθολο-γικά και τα ψυχικά αίτια, αλλά

η εξάντληση παραμένει, τότε οφείλεται σ’ αυτό

που λέμε «υπερκό-πωση».

tips

Συνεργάστηκε ο Ευάγγελος Α. Πάλμος, ειδικός παθολόγος, επιστημονικός συνεργάτης «Βιοκλινικής»

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Page 9: IN VITRO 26

in•vitro•9

AdvertorialΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Συνεργάσθηκε ο Βασίλειος Βενιζέλος MD, Phill(UK) FACS, Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής & Κέντρου Μαστού, Νοσοκομείο ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ

ONCOTYPE DX®

Το τεστ των 21 γονιδίων Oncotype DX®

Οκαρκίνος του μαστού είναι ασθένεια που πλέον αντιμετω-πίζεται αποτελεσματικά και η θνησιμότητα τείνει να μειωθεί σε όλο τον κόσμο. Παρ’όλα

όμως τα ελπιδοφόρα μηνύματα, τα επιδη-μιολογικά στοιχεία στην Ευρώπη δείχνουν ότι 370.100 νέα κρούσματα καρκίνου του μαστού εμφανίστηκαν το 2004. Η πλειονό-τητα των νέο-διαγνωσθέντων ασθενών έχει αρνητικούς λεμφαδένες, και όγκους θετι-κούς για Υποδοχείς Οιστρογόνων (Estrogen Receptor, ER).Από την μελέτη των στατιστικών δεδομένων των ασθενών αυτών καταδείχθηκε ότι ένας μικρός αριθμός από αυτές τις γυναίκες θα υποτροπιάσει, παρόλο που έχει λάβει χη-μειοθεραπεία ενώ ένας σημαντικός αριθμός από αυτές τις ασθενείς δεν θα υποτροπιάσει, παρότι δεν θα έχει υποβληθεί σε συστηματι-κή θεραπεία. Παρατηρήθηκε, δηλαδή, στατι-στικό κενό, ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αποτελεσματικότητα από την εφαρ-μογή χημειοθεραπευτικής μεθόδου. Οι χρησιμοποιούμενοι μέχρι σήμερα δείκτες φαίνεται ότι, με τις πληροφορίες που δίνουν, δεν μπορούν να ταξινομήσουν τις ασθενείς σε εκείνες που δεν θα ωφεληθούν από την χημειοθεραπεία και σε αυτές που την χρει-άζονται. Για να συμπληρωθεί το κενό αυτό αναπτύχθηκε το τεστ Oncotype DX®. Πρό-κειται για ένα τεστ ελέγχου 21 γονιδίων, τα οποία εμπλέκονται στην βιολογία του καρ-κίνου του μαστού, που, ανάλογα με το απο-τέλεσμα του, μπορεί να προβλεφθεί ποια ασθενής θα έχει όφελος από την χημειοθε-ραπεία και κατά συνέπεια, ποια θα πρέπει να κάνει την συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά

Χημειοθεραπεία στον κακρκίνοτου μαστού: Ναι ή όχι;

και ποια δεν θα έχει όφελος και μπορεί να την αποφύγει.

Ένα χρήσιμο εργαλείο στη λήψη θεραπευτικών αποφάσεωνΤο Oncotype DX® σχεδιάστηκε και αναπτύ-χθηκε ως ένα αποδεκτό και χρήσιμο εργα-λείο στη λήψη θεραπευτικών αποφάσεων, σε ER θετικό καρκίνο του μαστού, με αρνη-τικούς λεμφαδένες και σε κάποιες περιπτώ-σεις με 1-3 θετικούς λεμφαδένες. Ουσιαστι-κά το τεστ «ποσοτικοποιεί» τη συμπεριφορά των 21 γονιδίων, μετρώντας τον “Βαθμό Υπο-τροπής” (ΒΥ) της ασθένειας, μετά από χει-ρουργείο αφαίρεσης του καρκινικού όγκου από τον μαστό.Από την ποσοτικοποίηση της έκφρασης των 21 γονιδίων προέκυψαν τρεις κατηγορίες ασθενών:

α Χαμηλού κινδύνου για υποτροπή στα 10 χρόνια μετά το χειρουργείο με Βαθμό Υποτροπής (Recurrence Score, RS) <18.

βΜεσαίου κινδύνου με Βαθμό Υποτροπής 18-30 και

γΥψηλού κινδύνου για υποτροπή με ΒΥ >31.

Τα ποσοστά των ασθενών που ταξινομήθη-καν στις τρεις κατηγορίες ήταν 51%, 22% και 27% αντίστοιχα. Έτσι, ο Βαθμός Υποτρο-πής (ΒΥ) αποδείχθηκε αξιόπιστος προγνωστι-κός δείκτης για την πιθανότητα μεταστάσεων στα 10 χρόνια μετά το χειρουργείο.

Η μέθοδοςΤο μεγάλο πρακτικό πλεονέκτημα αυτού του τεστ είναι ότι χρησιμοποιεί τον ιστό που αφαιρέθηκε από το μαστό κατά το αρχικό χειρουργείο εγκλεισμένο σε κύβο παραφί-νης. Αυτό το υλικό φυλάσσεται και υπάρχει για όλες τις ασθενείς διαθέσιμο. Επομένως το τεστ μπορεί να πραγματοποιηθεί, όταν τεθεί το ερώτημα της ποσοτικοποίησης του κινδύνου υποτροπής και επομένως το όφε-λος από την χημειοθεραπεία.

Για να διερευνηθεί σε βάθος η σχέση μεταξύ του ΒΥ και του οφέλους από τη χημειοθεραπεία, αναλύθηκαν τα δια-θέσιμα δείγματα σε κύβους παραφίνης των ασθενών, που είχαν λάβει μέρος στην τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη NSABP B-20. Ασθενείς με υψηλό ΒΥ είχαν το μεγαλύτερο όφελος από τη χημειοθεραπεία (Hazard Ratio [HR] 0.26). Στους ασθενείς με χαμηλό Βαθμό Υποτροπής (ΒΥ <18), δε φάνηκε κανένα επιπλέον όφελος από τη χημειοθερα-πεία. Όταν ο ΒΥ αναλύθηκε σαν μια συνεχής μεταβλητή, το όφελος από τη

χημειοθεραπεία φάνηκε να αυξάνει ση-μαντικά όσο αυξανόταν (και) ο Βαθμός Υποτροπής.Πρόσφατα αποτελέσματα δείχνουν επί-σης, την προγνωστική και προβλεπτική αξία του τέστ σε ασθενείς με θετικούς λεμφαδένες, σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, οι οποίες παίρνουν θεραπεία με αναστολείς της αρωματάσης. Σήμερα το τέστ έχει χρησιμοποιηθεί σε πάνω από 190.000 ασθενείς σε πε-ρισσότερες από 60 χώρες. Πρόσφατα έχουν παρουσιαστεί αρκετές μελέτες σχετικά με τη χρήση του Oncotype

DX®, στη λήψη σημαντικών κλινικών αποφάσεων. Στο 21%-44% των περι-πτώσεων, που το Oncotype DX® ήταν διαθέσιμο, ο θεράπων ιατρός άλλαξε την αρχική θεραπευτική στρατηγική. Η πιο συχνή αλλαγή ήταν αυτή από το σχήμα της χημειο–ορμονοθεραπείας σε ορμονοθεραπεία μόνο. Οι εγκυρότερες διεθνείς επιστημονι-κές εταιρίες (ASCO, ESMO, NCCN) και ομάδες εργασίας (St Gallen) έχουν ενσωματώσει το Oncotype DX® στις κατευθυντήριες οδηγίες για τον καρκί-νο του μαστού. Επίσης χρησιμοποιείται

ευρέως σε όλη την διεθνή επιστημονική κοινότητα για την λήψη θεραπευτικών αποφάσεων σε συγκεκριμένες ασθε-νείς, για τις οποίες, λόγω των βιολογι-κών χαρακτηριστικών του όγκου, δεν είναι απόλυτο ότι η χημειοθεραπεία θα δώσει κάποιο σημαντικό όφελος.

Συμπερασματικά, η ουσιώδης αξία του τεστ είναι ότι αναγνωρίζει ομάδες

ασθενών που δεν χρειάζεται να υπο-βληθούν στην διαδικασία της χημειοθε-ραπείας και επομένως, είναι πάρα πολύ χρήσιμο όπλο στην σύγχρονη αντιμετώ-

πιση του καρκίνου του μαστού.

Το τεστ είναι και προβλεπτικός δείκτης

Οι χρησιμο-ποιούμενοι μέχρι σήμε-ρα δείκτες φαίνεται

ότι, με τις πληροφορίες που δίνουν,

δεν μπορούν να ταξινο-μήσουν τις

ασθενείς σε εκείνες που δεν θα ωφε-ληθούν από την χημειο-

θεραπεία και σε αυτές που την χρειάζο-

νται.

Page 10: IN VITRO 26

Ο ρόλος της διατροφής στη στοματική υγεία των παιδιών είναι καταλυτι-κός. Όπως αναφέρθηκε στο πλαίσιο του 23ου Συνεδρίου της Διεθνούς Παιδοδοντιατρικής Ομοσπονδίας, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα,

η ισορροπημένη διατροφή καθώς και οι υγιεινές διατροφικές συνήθειες, με ποικιλία τροφών, συμβάλλουν, εκτός των άλλων, και στη σωστή ανάπτυξη και υγεία της στοματικής κοιλότητας και των δοντιών, ειδικά στην παιδι-κή ηλικία. Γι’ αυτό οι διατροφικές ανάγκες του παιδιού πρέπει να καλύπτονται επαρκώς, κυρίως με φρούτα και λαχανικά, θρεπτι-κά συστατικά, βιταμίνες και μέταλλα, χωρίς στερήσεις, αλλά με την εφαρμογή σωστών διατροφικών πρακτικών. Τα σάκχαρα της τροφής ενοχοποιούνται περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο θρεπτικό συστατικό για τη δημι-ουργία τερηδόνας. Τρόφιμα που ενοχοποιούνται περισσότερο είναι τα κράκερς, τα σνακ από πατάτα, τα δημητριακά, το ψωμί, τα γλυκά, τα μπισκότα, οι καραμέλες και οι τσί-χλες με ζάχαρη και τα φρούτα. Αντί-θετα, τρόφιμα με προστατευτική δράση είναι το τυρί, το κρέας, το ψάρι και τα πουλερικά, τα λαχανικά και οι κα-ραμέλες και τσίχλες χωρίς ζάχαρη.

10•in•vitro

ΕπίκαιραΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Ελλάδα Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Κάθε χρόνο μόνο στη χώρα μας διακινούνται

περίπου 500 εκατομμύρια συ-σκευασίες φαρμάκων. Από αυτά,

όπως προκύπτει από σχετική έρευνα και καταγραφή, το 10% καταλήγει στους

κάδους απορριμμάτων αχρησιμοποίητο ή ληγμένο. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει

σύστημα συλλογής και ασφαλούς διαχείρισης των φαρμάκων που πετάμε στα σκουπίδια επειδή έληξαν

ή επειδή δεν τα χρειαζόμαστε πλέον, με αποτέλεσμα οι ουσίες τους να παραμένουν για μεγάλο χρονικό διά-

στημα στον υδροφόρο ορίζοντα και στο υπέδαφος και να τα μολύνουν. Γι’ αυτό, με τη χορηγία της φαρμακευτικής εταιρεί-

ας Sanofi-Aventis, η Post Bank Green Institute (PBGI), θυγατρική εταιρεία του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, έρχεται με το πρόγραμμά

της «Χάπιend» να ευαισθητοποιήσει καταρχάς τους Αθηναίους, ώστε να πετούν από τις 8 Ιουνίου έως 31 Δεκεμβρίου 2011 τα φάρμακά τους με ασφάλεια σε επιλεγμένα σημεία της πόλης.

Απειλή τα

άχρηστα

φάρμακα

Σωστή

διατροφή γι

α γερά παιδικά

δόντια

UpDown

FACTS

>Η σωστή διατροφή, μαζί με συστημα-

τική εκπαίδευση σε ζητήματα στοματικής υγείας, ορθή χρήση φθοριούχων σκευα-σμάτων και τακτική παρακολούθηση από οδοντίατρο μπορούν

να εξασφαλίσουν υγιή χαμόγελα

για τα παι-διά.

>� Η διάβρωση της αδαμαντίνης των δοντιών στην παι-δική ηλικία αποδί-δεται σε πολλά αί-τια, που οδηγούν στην κυριαρχία των βακτηρίων που προκαλούν τερηδόνα. Τέτοια αίτια συμπεριλαμ-βάνουν το είδος και την υφή της τροφής, τη συχνό-τητα κατανάλωσης γευμάτων αλλά και τη γενετική προδιάθεση.

>�Η Ελληνική Παιδο-δοντική Εταιρεία έχει ως αποστολή την προώθηση της Παιδοδοντιατρι-κής στην Ελλάδα, με τη διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων και τη συνεργασία με άλλους φορείς με τους ίδιους στό-χους. Ιδρύθηκε το 1961 και αποτελεί μια από τις πλέον καταξιωμένες επιστημονικές εταιρείες στον ελλαδικό ιατρικό χώρο.

FACTS

>�Οι πρώτες χώ-ρες που έχουν ασχοληθεί με την αντιμετώπιση του προβλήματος και αναγνωρίζουν τα φαρμακευτικά σκευάσματα ως πιθανούς περι-βαλλοντικούς ρυπαντές είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και σε σημαντικό βαθμό η Αυστρα-λία.

ΕΙΠΑΝ

Ιωάννης Ζιώμας, Καθηγητής Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ

«Οι φαρμακευτικές ουσίες, αυτούσιες ή με-τασχηματισμένες, εισέρχονται στο βιολογικό μας κύκλο».

Page 11: IN VITRO 26

in•vitro•11ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Οκτώ στους δέκα ενήλικες βιώ-νουν μόνιμα ή περιστασιακά οδυνηρούς πόνους στη μέση, στον αυχένα ή σε κάποιο από τα άκρα, ως συνέπεια

τραυματισμών, απότομων κινήσεων και μη-χανικών βλαβών που καταστρέφουν τους μεσοσπονδύλιους δίσκους. Η χειρουργική αντιμετώπιση μιας τέτοιας βλάβης ήταν και παραμένει η βασική θεραπεία. Αλλά η εμπειρία από επώδυνα, με μακρά περίοδο ανάρρωσης ή ακόμη και αποτυχημένα χει-ρουργεία, κάνει τους περισσότερους ασθε-νείς να αρνούνται αυτού του είδους τη λύση. Τα καλά νέα είναι ότι, πλέον, υπάρ-χει η λεγόμενη δισκοπλαστική με έγχυση ενδοδισκικού gel, το οποίο εγχύεται μέσα

στον μεσοσπονδύλιο δίσκο, στην περιοχή της βλάβης. Το ενδοδισκικό gel τοποθετείται υπό ακτινο-σκοπική καθοδήγηση και με τοπική αναισθη-σία, με λεπτή βελόνα, μέσα στο μεσοσπον-δύλιο δίσκο, στην περιοχή που βρίσκεται ο κατεστραμμένος πηκτοειδής πυρήνας. Το υλικό, δρώντας με ωσμωτική πίεση, έχει την ιδιότητα να συγκεντρώνει πάλι τον πηκτοει-δή πυρήνα σε μια ενιαία μορφή. Έτσι, όλα τα αποσπασμένα τμήματά του – που έχουν δημιουργήσει κήλες – επαναδιοργανώνονται και τον επαναφέρουν, κατά το δυνατόν, στην αρχική του μορφή. Το αποτέλεσμα; Ένας νέος πηκτοειδής πυρήνας, σαφώς πολύ κα-λύτερος από τον κατεστραμμένο (δηλαδή με καλύτερες μηχανικές ιδιότητες).

Στη χώρα μας λειτουργεί η Εταιρεία Διάδοσης

Ιπποκρατείου Πνεύματος (EΔΙΠ), με στόχο τη

διάδοση και την εφαρμο-γή των αρχών της Ιπποκρα-τικής Διδα-σκαλίας και Ηθικής και

την ευαισθη-τοποίηση των νέων ιδιαίτε-ρα γιατρών.

Το πρόγραμμα απε-ξάρτησης ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ γιόρτασε τα 20ά γενέθλιά του, διοργανώνοντας ομαδική εικαστική έκθεση με θέμα το «ΣΠΙΤΙ». Εκατό καλλι-τέχνες «γιόρτασαν» μαζί του προσφέρο-ντας ως… δώρο το δικό τους έργο.

Με απόφαση του υπουργού Υγείας, τροποποιείται ο δι-ορισμός των μελών του Δ.Σ. του ΕΟΜ ως εξής: Πρόεδρος Δ.Σ.: Αναστάσιος Χατζής. Αναπληρωτής Πρόε-δρος Δ.Σ.: Δημήτριος Γάκης.

Το Πανεπιστημι-ακό Νοσοκομείο «AΤΤΙΚΟΝ» απέ-κτησε Ορθοπαιδικό Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης, χάρη στη γενναιόδωρη προσφορά της κας Σύλβιας Ιωάννου, από την Κύπρο.

Στην Ευρωπαϊκή Ημέρα για το Σκλη-ρόδερμα (29 Ιουνίου) ειδικοί από την Ελλη-νική Ρευματολογική Εταιρεία εξήγησαν ότι πρόκειται για μία σπάνια, χρόνια και επώδυνη ασθένεια, που συνήθως προ-σβάλλει γυναίκες ηλικίας 40-60 ετών.

Pharma Conference Στο Συνέδριο Pharma Conference 2011, το «παρών» έδωσε και ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος, αναφερόμενος στις πολιτικές που ακολουθεί το υπουργείο στον χώρο της υγείας, τόνισε ότι «μέσα στο 2010 πετύχαμε εξοικονόμηση 750 εκατομ-μύρια ευρώ, ποσό το οποίο φιλοδοξούμε να διπλασιάσουμε το 2011 και θέτουμε ως στό-χο το 2012 να είναι έτος σταθεροποίησης στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Την 1η Σεπτεμβρί-ου θα είναι σε πλήρη ανάπτυξη το σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας και θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία ο Ενιαίος Οργανισμός Πα-ροχής Υγείας».

Ευαισθητοποίηση για τον θυρεοειδήΗ Merck Serono, ένας κλάδος της Merck KGaA που εδρεύει στο Darmstadt της Γερμα-νίας, στήριξε για μια ακόμα φορά με επιτυ-χία μια ενημερωτική εκστρατεία, επικεντρω-μένη στις διαταραχές του θυρεοειδούς και ιδιαίτερα στις βρογχοκήλες και τους όζους. Η εκστρατεία, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της τρίτης Παγκόσμιας Εβδομάδας Ευαισθητοποίησης για τον Θυρεοειδή το 2011, συμπεριέλαβε εκπαιδευτικές δραστη-ριότητες και συζητήσεις για την ενημέρωση του κοινού, που οργάνωσαν οι θυγατρικές της εταιρείας σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ο HPV σχετίζεται και με καρκίνους του στόματος; «τΗ Συμμετοχή του γνωστού ιού HPV και σε καρκίνους της στοματικής κοιλότητας (στοματοφάρυγγα και λάρυγγα) αποδεικνύ-ουν ιατρικές έρευνες που διεξάγονται τα τελευταία χρόνια» ανέφερε η καθηγήτρια Στοματολογίας Αλεξάνδρα Σκλαβούνου, στο πλαίσιο του επετειακού συνεδρίου που έγινε για τα 100 χρόνια της Οδοντιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Βασικός αιτιολογικός παράγοντας για την πρόκληση καρκίνου στη στοματική κοιλότητα, τον στοματοφάρυγγα και τον λάρυγγα είναι, ως γνωστόν, το κάπνισμα και η μακροχρόνια χρήση αλκοόλ. Όμως η πα-ρατήρηση ότι η συχνότητα ανίχνευσης ιού HPV, κυρί-ως του ογκογόνου τύπου HPV 16, είναι 2-3 φορές υψηλότερη σε προκαρκινι-κές βλάβες, συγκριτικά με τον φυσιολογικό βλεννογόνο του στόματος, υποδηλώνει πι-θανότατη συμμετοχή του ιού στα πρώιμα στάδια της καρκινογένεσης.

FACTS

> H μέθοδος είναι απολύτως φιλική για τον ασθενή, καθώς η διαδικα-σία εφαρμογής της διαρκεί, κατά μέσο όρο, μόλις 20 λεπτά. Τα δε αποτελέσματα εμφανίζονται από το πρώτο ημίωρο και ολοκληρώνο-νται σε διάρκεια έως 5 εβδομά-δες.

ΕΙΠΑΝ

Νικόλαος Μπενάρδος,Ορθοπαιδικός Χει-ρουργός της σπον-δυλικής στήλης

«Πρόκειται για μέθο-δο μη χειρουργική, εντελώς αναίμακτη και ανώδυνη και – αν και καινούργια – εξαιρετικά αποτε-λεσματική».

Νέα θεραπεία για τη δισκοπάθεια

Page 12: IN VITRO 26

Πολύ κοντά στο ανδρικό αντισυλληπτικό χάπι φαίνεται να είναι ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, γεγονός που θα προσφέρει στους άνδρες τον

έλεγχο της γονιμότητάς τους.Σε αντίθεση με τα έως τώρα ανδρικά αντισυλληπτικά, τα οποία είναι ενέσιμα, περιέχουν στεροειδή και συνδέονται με παρενέργειες όπως η στυτική δυσλει-τουργία και η καρδιοπάθεια, το χάπι αυτό θα σταματά παροδικά την παραγωγή σπέρματος, χωρίς να προκα-λεί βλάβες στη γονιμότητα και χωρίς παρενέργειες.Τα μέλη της επιστημονικής ομάδας αναφέρουν ότι όλα πήγαν καλά με τα πειραματόζωα και αναμένουν τις περαιτέρω μελέτες για το πώς θα αντιδράσει και ο ανθρώπινος ορ-γανισμός. Παρατήρησαν, επίσης, ότι η παραγωγή σπέρματος επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα με τη διακοπή της χορήγησης του χαπιού.

12•in•vitro

ΕπίκαιραΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Κόσμος Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Απογοη-

τευτικός ήταν για

το 2010 ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για

τα σολάριουμ, αφού έδειξε ότι σε 10 κράτη - μέλη (Βέλγιο,

Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Γερμανία, Ουγγαρία, Λετονία, Ολλανδία και Πολωνία) ένα στα επτά μηχανήματα

τεχνητού μαυρίσματος παραβίαζε τα όρια UV ακτινοβολίας και οι καταναλωτές δεν ενημερώ-

νονταν σωστά για τη χρήση τους ούτε προειδοποι-ούνταν για πιθανούς κινδύνους.

Η Ε.Ε. ζήτησε να ενταθούν οι έλεγχοι ασφαλείας και κάλεσε τις βιομηχανίες να προετοιμάσουν μέχρι το τέλος

του 2011 εκπαιδευτικό υλικό για τους χειριστές και κώδικα δε-οντολογίας για το πώς πρέπει να παρέχονται οι υπηρεσίες τεχνη-

τού μαυρίσματος. Αν και ακόμη δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά δεδομένα για την επίδραση της χρήσης υπεριώδους ακτινοβολίας

για τεχνητό μαύρισμα, η Επιστημονική Επιτροπή θεωρεί πιθανό ότι η χρήση σολάριουμ, που χρησιμοποιούν είτε UVB ακτινοβολία, είτε UVA

ακτινοβολία, συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κακοήθους μελανώματος ή μελανώματος στα μάτια.

«Θα μας κάψει το

σολάριουμ»

Το ανδρικό

χάπι

UpDown

FACTS

>�Η UV ακτινοβολία ενός σολάριουμ δεν πρέπει να ξεπερνά τα 0,3 W/ανά τετρα-γωνικό μέτρο. Σε κάποια κράτη - μέλη της Ε.Ε. ακόμα και το 90% των σολάριουμ υπερέβαινε το όριο αυτό.

>�Ανήλικοι, άτομα με κρεατοελιές, μελά-νωμα ή ιστορικό με-λανώματος, όσοι εί-ναι ανοιχτόχρωμοι ή έχουν φακίδες καλό θα είναι να αποφεύ-γουν το σολάριουμ. Όσοι μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε μην ξεχάσετε να προστα-τέψετε τα μάτια σας.

FACTS

>�Το πρωτοποριακό σκεύ-ασμα πλήττει ουσιαστι-κά την ικανότητα του ανδρικού οργανισμού να μεταβολίζει τη βιτα-μίνη Α, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή σπέρματος.

>�Η λήψη του θα είναι πιθανότατα ίδια με το γυναικείο αντισυλληπτι-κό, δηλαδή καθημερι-νή, εξετάζεται, ωστόσο, η πιθανότητα δημιουρ-γίας μιας ισχυρότερης δόσης, έτσι ώστε το χάπι να λαμβάνεται μια φορά την εβδομάδα.

ΕΙΠΑΝ

Ντέμπρα Γουόλγκεμουθ, επικεφαλής της μελέτης, Ιατρικό

Κέντρο Πανεπιστημίου Κολούμπια

«Δεν επηρεάζονται τα επίπεδα της ορμόνης τεστοστερόνης, οι αλλαγές της οποίας

έχουν συνδεθεί με μεταβολές στα επίπεδα χοληστερόλης, την αύξηση

του κινδύνου καρδιακών ή εγκε-φαλικών επεισοδίων, τον πε-

ριορισμό της σεξουαλικής ορμής και την αύξηση

του βάρους».

Page 13: IN VITRO 26

in•vitro•13ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Περισσότερα αγόρια φαίνε-ται ότι γεννήθηκαν σε περι-οχές όπου είχαν πραγματο-ποιηθεί πυρηνικές δοκιμές και είχαν συμβεί ατυχήμα-

τα. Αυτό υποστηρίζουν Γερμανοί επιστήμο-νες θέτοντας, έτσι, θέμα γενετικής επίδρα-σης της ραδιενέργειας στον άνθρωπο.Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν μελετώντας στοιχεία δεκαετιών αλλά και τρεις περιπτώ-σεις έκθεσης ανθρώπων σε ραδιενέργεια. Την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όπου πραγμα-τοποιήθηκαν δοκιμές ατομικών βομβών, το ατύχημα του Τσέρνομπιλ αλλά και τη διαμονή κοντά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις. Την περίοδο από το 1964 έως το 1975, για παράδειγμα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες γεννήθηκαν περισσό-τερα αγόρια, γεγονός το οποίο θεωρούν συνέπεια της διασποράς ραδιενέργειας στην

ατμόσφαιρα του πλανήτη, από τις πυρηνικές δοκιμές που είχαν γίνει τις προηγούμενες δεκαετίες.Ανάλογη τάση παρατηρήθηκε και στην Ευρώ-πη, ιδιαίτερα στην ανατολική, αμέσως μετά το δυστύχημα στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας το 1987. Στην Αμερική, τονίζουν, δεν παρα-τηρήθηκε κάτι ανάλογο, λόγω της απόστα-σης. Στη Λευκορωσία, πάντως, που συνο-ρεύει με την Ουκρανία, γεννήθηκαν ακόμη περισσότερα αγόρια από ό,τι στη Γαλλία. Πε-ρισσότεροι αρσενικοί απόγονοι γεννήθηκαν επίσης και από γονείς οι οποίοι κατοικούσαν σε περιοχές κοντά σε πυρηνικούς σταθμούς στην Ελβετία και στη Γερμανία.Παραμένει, ωστόσο, άλυτο μυστήριο ο μηχα-νισμός που προκαλεί αυτή τη δυσαναλογία γεννήσεων και αναπάντητο το ερώτημα αν πρόκειται για αύξηση γεννήσεων των αγοριών ή μείωση των γεννήσεων των κοριτσιών.

Ο χυμός από ρόδι

ελαττώνει το εργασιακό

στρες καθώς μειώνει τον καρδιακό παλμό και κάνει τους

ανθρώπους να νιώθουν

καλύτερα για τη δου-

λειά τους. Επιπλέον σε μεσήλικες

επιβραδύνει τη συσ-

σώρευση λιπωδών κυτ-τάρων στην κοιλιά και χαμηλώνει

την αρτηρια-κή πίεση.

Ανθυγιεινή είναι η γόβα στιλέτο, υπο-στηρίζουν Βρετανοί ειδικοί, καθώς τα ψη-λοτάκουνα αλλάζουν τη στάση των αστρα-γάλων και του σώμα-τος, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται οστεοαρθρίτιδα.

Ο χαμένος ύπνος δεν μπορεί να αντικατα-σταθεί ούτε με ένα Σαββατοκύριακο «υπνοθεραπείας». Η χρόνια έλλειψη ύπνου συμβάλλει στην ελ-λειμματική προσοχή και μειώνει τα αντανα-κλαστικά. Χρειαζόμα-στε περίπου 8 ώρες νυχτερινού ύπνου.

Τρία γονίδια ευθύνο-νται για την ημικρανία των γυναικών, καθώς διαπιστώθηκε ότι η κληρονομιά ενός από αυτά αυξάνει τον κίν-δυνο να εμφανιστεί η πάθηση έως και 15%.

Ο πολύς καφές, μας κάνει να ακούμε πράγματα που δεν υπάρχουν. Η καφεΐνη και ο συνδυασμός της με το στρες αυξάνει τις πιθανότητες να εκδηλώσει ένα άτομο κάποιο ψυχωσικό σύ-μπτωμα, όπως το να ακούει κάτι που δεν υπάρχει.

Αυξομείωση βάρους; Κανένα πρόβλημαΠροτιμότερο είναι να ξαναπαίρνουμε τα κιλά που είχαμε χάσει παρά να μην τα χάνου-με καθόλου. Σ’ αυτό καταλήγουν Αμερικανοί επιστήμονες, που διαπίστωσαν οφέλη στην υγεία από τη γρήγορη απώλεια και ανάκτηση του σωματικού βάρους.Τα πειραματόζωα που υποβλήθηκαν σε εναλλαγές διαιτολογίων λίγων και πολλών λιπαρών έζησαν 25% περισσότερο από εκείνα που έτρωγαν μόνιμα στερημένα ή μόνιμα πλουσιοπάροχα. Είχαν, επίσης, καλύ-τερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα καθώς και χαμηλότερα επίπεδα ορισμένων επιβλαβών χημικών ουσιών του ανοσοποιητικού, που σχε-τίζονται με τον διαβήτη, την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο. Τα συμπεράσματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με αυτά προγενέστερων μελετών, που συσχέτιζαν την επαναλαμβανόμενη απώ-λεια και ανάκτηση βάρους με διπλάσιο κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού, διαβήτη και κατα-στολής του ανοσοποιητικού συστήματος.

Εξελίξεις για τονευροβλάστωμαΈνας νΈος ςυνδυαςμός χημειοθεραπει-ών σε μεγάλες δόσεις επιτρέπει την αύξη-ση του προσδόκιμου ζωής των παιδιών που πάσχουν από νευροβλάστωμα, ενός καρκίνου του νευρικού συστήματος πολύ διαδεδομένου στα παιδιά. Πρόκειται για χορήγηση αντικαρ-κινικών παραγόντων σε μεγάλες δόσεις, που δημιουργούν νέους κανόνες στην αντιμετώ-πιση του συγκεκριμένου καρκίνου, από τον οποίο μακροπρόθεσμα επιβιώνει μόνο το 30% των ασθενών. Οι ειδικοί είναι αισιόδοξοι και πιστεύουν ότι ο νέος αυτός συνδυασμός όχι μόνο θα βελτιώσει το ανοσοποιητικό σύστημα αλλά μπορεί να νικήσει και τη νόσο.

Stop στο γήραςΠροςΠάθεια να χειραγωγήσουν τα γηρατειά καταβάλλουν ερευνητές, οι οποίοι υποστηρί-ζουν ότι δεν πρόκειται απλά για μια παθητική φθορά των κυττάρων, αλλά για έναν ενεργό βιολογικό μηχανισμό.Η έρευνα συμπερι-λαμβάνει τα τελομερή (τα προστα-τευτικά τμήματα στις άκρες των χρωμοσωμάτων), τα οποία κονταίνουν με το πέρασμα του χρόνου και μαζί με αυτά μικραίνει και η ζωή, αλλά και το γονίδιο LMNA, το οποίο ελέγχει την παραγω-γή της τοξικής πρωτεΐνης προγηρίνης (μεταλλαγμένη μορφή μιας φυσιολογικής κυτταρικής πρωτεΐνης), ουσίας που παράγεται στα κύτταρα κάθε ανθρώπου.

FACTS

> Υπό φυσιολογικές συνθήκες οι γεν-νήσεις αγοριών σε σχέση με τις γεννήσεις κοριτσι-ών παρατηρού-νται σε αναλογία 105 προς 100. Σύμφωνα με τη γερμανική μελέ-τη, η αύξηση που σημειώθηκε λόγω της ραδιενέργει-ας ήταν μικρό-τερη του 1%, ποσοστό καθόλου αμελητέο, αφού η επίδραση φάνηκε να διαρκεί για αρ-κετά χρόνια.

Ραδιενέργεια υπέρ των αγοριών

ΕΙΠΑΝ

Χάγκεν Σερμπ,επικεφαλής του Helmholtz Zentrum Munchen

«Δεν γνωρίζουμε πόση ραδιενέργεια εκλύθηκε από τη Φουκουσίμα και πώς θα εξαπλω-θεί στον υπόλοιπο κόσμo. Μπορεί να περιοριστεί μόνο στην Ιαπωνία, αν όμως περάσει στο νερό και στον αέρα είναι πιθανό να δούμε μια παρό-μοια επίδραση και αλλού, ιδιαίτερα στη Δυτική Ακτή της Αμερικής».

Page 14: IN VITRO 26

Η νευρική ορθορεξία χαρακτηρί-ζεται από ακραία και άκαμπτη στάση σε σχέση με τις τροφές και απόλυ-τη αποφυ-γή τροφών που στην πραγμα-τικότητα μπορούν να κατανα-λωθούν με πιο αραιή συχνότη-τα, όπως για παρά-δειγμα τα γλυκά ή ένα γεύμα αυξημένο σε λιπα-ρά (π.χ. πίτσα).

Μήπως οι προτιμήσεις σας για την υγιεινή διατροφή ξεπέρασαν το μέτρο και πήραν κυρίαρχο ρόλο στη ζωή σας, τόσο που κατέ-

ληξαν σε εμμονή; Αν ναι, τότε μάθετε ότι πιθανόν να πάσχετε από μια ψυχολογική δια-ταραχή, βασανιστική όχι μόνο για σας, αλλά και για τον περίγυρό σας, που ονομάζεται νευρική ορθορεξία. Πρόκειται για πρόβλημα που ξεκινά συνήθως αθώα και ανώδυνα, από μια αρχική επιθυμία κάποιων να βελτιώσουν τις διατροφικές τους συνήθειες. O όρος νευρική ορθορεξία διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1997 από τον δρα Steven Bratman. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτόν, η νευ-ρική ορθορεξία είναι η μανία κατανάλωσης μόνο υγιεινών τροφών (κυρίως βιολογικών ή οργανικών) και η αποφυγή κατανάλωσης τροφών αυξημένων σε λιπαρά ή όσων περι-έχουν πρόσθετα ή συντηρητικά. Επίσης, ενώ στις διαταραχές λήψης τροφής (δηλαδή βου-λιμία και ανορεξία) οι ασθενείς ανησυχούν περισσότερο για την ποσότητα του φαγητού που καταναλώνουν, αντίθετα οι ορθορεκτικοί έχουν μεγαλύτερη εμμονή με την ποιότητα του φαγητού. Φυσικά πρέπει να επισημά-νουμε ότι με τον όρο νευρική ορθορεξία οι ειδικοί δεν αναφέρονται στην εφαρμογή ενός υγιεινού διαιτολογίου που θα είναι πλήρες σε θρεπτικά συστατικά, κάτι που άλλωστε είναι απολύτως αποδεκτό και προτεινόμενο

από τους διατροφολόγους, αλλά στο πόσο επιβλαβές είναι για κάποιον να έχει εμμονή με την υγιεινή διατροφή και πόσο λεπτή είναι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ μιας άτυπης διατροφικής διαταραχής και της ορθορεξίας. Ο προβληματισμός αυτός δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί, καθώς υπάρχουν αντικρου-όμενες απόψεις στη βιβλιογραφία. Μέχρι στιγμής, λοιπόν, η ορθορεξία δεν αναγνωρίζε-ται ως μια επίσημη διαταραχή λήψης τροφής. Ορισμένοι επιστήμονες την αντιμετωπίζουν ως έναν «ανεπίσημο δημοσιογραφικό όρο». Άλλοι, πάλι, ισχυρίζονται ότι απλώς είναι ένας περισσότερο κοινωνικά αποδεκτός όρος για να εκφράσουν τα ανορεκτικά άτομα τις δια-τροφικές τους συνήθειες ή ακόμα ένας τρό-πος προώθησης των βιολογικών προϊόντων. Όμως, σύμφωνα με το εγχειρίδιο ψυχιατρικών διαταραχών (DSM), για να μπορέσει να συ-μπεριληφθεί σε αυτό μια ψυχιατρική πάθηση, θα πρέπει να προκαλεί αρνητικές συνέπειες σε διαφορετικές πτυχές της ζωής του ατόμου. Αλλά το να τρέφεται κάποιος… υπερβολικά υγιεινά σε καμία περίπτωση δεν έχει αρνη-τικές συνέπειες στη ζωή του, έτσι δεν είναι; Ωστόσο, αν αξιολογηθεί το γεγονός ότι πολ-λές ανορεκτικές κοπέλες στην πραγματικότη-τα παρουσιάζουν ορθορεκτικά συμπτώματα (π.χ. εμμονή με τα βιολογικά προϊόντα ή κατα-νάλωση γιαουρτιών χωρίς χρωστικές ουσίες), τότε η ορθορεξία θα μπορούσε να αποτε-λεί πεποίθηση των ανορεκτικών ατόμων.

Οι ορθορεκτικοί έχουν περιγραφεί ως ψυχαναγκαστι-κές προσωπικότη-τες, που θέλουν να έχουν τον έλεγχο των καταστάσεων και να διατηρούν σε καλά επίπεδα την υγεία τους.

Στο πλαίσιο του ελέγχου της διατρο-φής τους συνηθί-ζουν να καταγρά-φουν αναλυτικά τι τροφές καταναλώ-νουν. Σχεδιάζουν τα γεύματά τους μέρες πριν, αφιερώνουν χρόνο για την προ-ετοιμασία και το μαγείρεμά τους και αρνούνται να φάνε σε άγνωστα εστια-τόρια.

Οι ορθορεκτικοί αισθάνονται καλά όταν στη διατροφή τους υπάρχουν οι επιτρεπτές - υγιεινές τροφές, ενώ αν καταναλώσουν τροφή που

περιέχει πρόσθετα, συντηρητικά ή χρώματα, αισθάνονται ιδιαίτερα άσχημα, νιώθουν τύψεις και ενοχές και ανησυχούν για την υγεία τους.

14•in•vitro

ΥποχόνδριοςΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Με την υγιεινή διατροφή

Χαρακτηριστικά των ορθορεκτικών > Είναι συνήθως ευαίσθητοι, με τάση να παρασύ-

ρονται εύκολα απ’ τους άλλους.

>� Γνωρίζουν την ετικέτα των περισσότερων τροφί-μων, ενώ οι γνώσεις τους σε θέματα διατροφής είναι θεαματικές.

> Ξεχωρίζουν με άνεση τις βλαβερές τροφές με όλες τις αρνητικές τους συνέπειες.

>� Ξέρουν όλα τα Ε (συντηρητικά και άλλα πρό-σθετα τροφίμων – πολλά από τα οποία είναι και ύποπτα για καρκινογένεση και άλλες ασθένει-ες).

> Δεν καταναλώνουν τίποτα αν δεν ξέρουν την προέλευσή του.

> Απορρίπτουν από τη διατροφή τους τα μεταλ-λαγμένα και κάθε λιπαρή τροφή.

> Ενημερώνονται για κάθε διατροφικό νέο.

> Καταναλώνουν υπερβολικά οποιαδήποτε φυσι-κή τροφή.

> Αποφεύγουν κάθε ρόφημα με ζάχαρη, ποτά, αναψυκτικά κ.ά.

> Πιστεύουν πως όσοι καταναλώνουν τα «βρόμι-κα» τρόφιμα θα πεθάνουν.

Αποφεύγουν�με�πάθος�•Τη ζάχαρη •Το αλάτι • Την καφεΐνη •Το αλκοόλ •Το σιτάρι •Το ζωικό λίπος •Τη σόγια •Το καλαμπό-κι •Τα γαλακτοκομικά προϊόντα

Μήπως�κινδυνεύετε�να�γίνετε�ορθορεκτικός;�O Δρ Steven Bratman έφτιαξε ένα test, στο οποίο όποιος απαντήσει με ειλικρίνεια, θα δι-απιστώσει αν κινδυνεύει να γίνει ή είναι ήδη ορθορεκτικός. Αν απαντήσετε θετικά στις πε-ρισσότερες ερωτήσεις, τότε είναι πολύ πιθανό να πάσχετε από ορθορεξία. Όσοι πιστεύετε πως υπάρχει η πιθανότητα να είσαστε ορθορεκτικοί, καλό είναι να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό διαιτολόγο:

1Περνάτε περισσότερες από τρεις ώρες την ημέ-ρα σκεπτόμενοι τη διατροφή σας;

2 Προγραμματίζετε τα γεύματά σας αρκετές ημέ-ρες νωρίτερα;

3 Πιο σημαντικό για σας είναι η θρεπτική αξία του γεύματός σας από τη γευστική του ευχα-ρίστηση;

4Άλλαξε ποιοτικά η ζωή σας με το που βελτιώ-σατε την ποιότητα της διατροφής σας;

5Νιώθετε περισσότερη αυτοπεποίθηση όταν τρώτε υγιεινά;

6 Σταματήσατε ήδη να καταναλώνετε τρόφιμα που απολαμβάνατε παλιότερα, προκειμένου να τρώτε σωστά και υγιεινά;

7 Οι διατροφικές σας συνήθειες δεν σας επιτρέ-πουν πια να τρώτε εύκολα έξω, κι έτσι απομα-κρυνθήκατε από φίλους και συγγενείς;

8Αισθάνεστε ενοχές όταν παραβιάζετε τη δίαι-τά σας;

9Αισθάνεστε καλά με τον εαυτό σας κι ότι έχετε τον πλήρη έλεγχο όταν τρώτε υγιεινά;

10Τελευταία γίνατε πιο αυστηροί με τον εαυ-τό σας;

Ούτε βουλιμικός ούτε ανορεκτικός, αλλά…�ορθορεκτικός�

Page 15: IN VITRO 26

Όταν αποφά-σισα να πάω στο Χέρφιλντ, είχα μαζί μου τρεις αποσκευ-ές: Τη θέληση για ζωή, την πίστη στον Θεό και το χέρι της μητέρας μου

Σε ηλικία 24 ετών υπέστην ξαφνικά πέντε απανω-τές ανακοπές καρδιάς, έπειτα από μια κοινή πνευ-μονία που είχα πάθει. Τότε, λοιπόν, διαγνώστηκε ότι είχα διατατική μυοκαρδιοπάθεια. Στην πάθηση αυτή, μεγαλώνει η καρδιά και δεν λειτουργεί σωστά το μυοκάρδιο, σχεδόν παραλύει η καρδιά ουσιαστικά.

Οι γιατροί μού είπαν ότι πεθαίνω, ότι δεν έχω καμιά ελπίδα… Ένιωσα να έρχεται το τέλος, σο-καρίστηκα. Μόνο ένας γιατρός μού μίλησε για μεταμόσχευση. «Μεταμόσχευση καρδιάς;» αναρω-τήθηκα. Μου φάνηκε αστείο γιατί μέχρι τότε δεν είχα ακούσει ότι μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Όταν ενημερώθηκα, πήρα ελπίδες και ύστερα από έναν μήνα αποφάσισα να φύγω για την Αγγλία – φυσι-κά στην Ελλάδα δεν γινόταν ανάλογη εγχείρηση. Αρχές Οκτώβρη συναντήθηκα με τον Γιακούμπ. Μου είπε ότι χρειαζόμουν καινούργια καρδιά και με παρέπεμψε στον κύριο Θεοδωρόπουλο. Από ’κεί και πέρα, με τη συμπαράσταση των γιατρών, γέμισα ελπίδες.

18 Φλεβάρη του ’89 στις 12 τα μεσάνυχτα. Η ημε-ρομηνία που άλλαξε τη ζωή μου. Η ώρα για την εγχείρηση είχε φτάσει. Όταν ξύπνησα στο δωμάτιο μετά την επέμβαση, δεν πονούσα πουθενά και υπέ-θεσα ότι η μεταμόσχευση δεν έγινε, ότι το μόσχευ-μα χάλασε ή κάτι τέτοιο. Τελικά, μόλις διαπίστωσα ότι όλα πήγαν καλά, σοκαρίστηκα που άκουγα την καρδιά μου να χτυπά κανονικά. Την άκουγα και δεν το πίστευα! Για κάποιον που ξέρει πώς χτυπά μια χα-λασμένη καρδιά, δεν μπορεί εύκολα να συνειδητο-ποιήσει πώς είναι να χτυπάει κανονικά.

Στην Αγγλία έκατσα μέχρι τον Ιούνιο για να γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις και έπειτα επέστρεψα στην Ελλάδα. Δούλεψα για κάποια χρόνια ως βρε-φοκόμος, αλλά σταμάτησα και πήρα αναπηρική σύ-νταξη γιατί ήταν επικίνδυνο να κολλήσω λοιμώξεις που θα έβλαπταν το μόσχευμα.

Νιώθω ευγνωμοσύνη στον Θεό και στον άνθρωπο που μου έδωσε την καρδιά του. Κατά τύχη, έμαθα ότι ήταν ένα κοριτσάκι 17 χρόνων που πέθανε από τροχαίο, όταν άνοιξα στα κρυφά τον ιατρικό μου φάκελο στο νοσοκομείο. Όταν περνάς μια τέτοια εμπειρία, διαπιστώνεις ότι κάτι που θεωρείς αυτο-νόητο σε ένα δευτερόλεπτο το έχεις χάσει. Εμένα, μου χτύπησε ένα καμπανάκι και μου είπε : «Έχεις μια δεύτερη ευκαιρία». Κι εγώ την άρπαξα.

Το μότο μου στη ζωή είναι «μην το βάζεις κάτω». Με πίστη, ελπίδα, κουράγιο και αλληλεγγύη στον συνάνθρωπο πρέπει να πορευόμαστε. Όλοι μου λένε, πώς αντέχεις με τόσα «χαστούκια» που σου έχει φέρει η ζωή… Εγώ τους λέω πως η ζωή είναι μια ανηφόρα. Όταν έχεις κάποιους ανθρώπους δίπλα σου, η κορυφή φαίνεται πιο κοντά… Εγώ ήθελα να ΖΗΣΩ.

Υπάρχει προκατάληψη για τη δωρεά οργάνων. Η πολιτεία πρέπει να ενημερώσει για τον εγκεφαλικό θάνατο και οι συγγενείς να δίνουν τα όργανα του εγκεφαλικά νεκρού. Από έναν εγκεφαλικά νεκρό, μπορούν να ζήσουν εννέα άτομα. Στο Χέρφιλντ υπήρχε μια επιγραφή από θρησκευτικό σωματείο που έλεγε: «Μην κρατάς τα όργανά σου για τους ουρανούς. Οι ουρανοί γνωρίζουν ότι τα χρειαζόμα-στε εδώ».

Ιωαννα Λεβαντη

«Η δωρεά οργάνων με έσωσε»

Η κ. Ιωάννα Λεβαντή είναι η μακροβιότερη μεταμοσχευθείσα καρδιάς στην Ελλάδα. Χειρουργήθηκε στο Χέρφιλντ το 1989 και ανήκει σε κείνους που ξέρουν από πρώτο χέρι τη σημασία της δωρεάς οργάνων.

in•vitro•15ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

ΕxperienceΕμπιστευτικά

Page 16: IN VITRO 26

16•in•vitro ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Σύμφωνα με τα επίσημα

στοιχεία των φαρ-

μακευτικών εταιρειών,

το συνολικό ανεξόφλητο

χρέος του δημοσί-ου στις

31.3.2011 ήταν 834

εκατομμύρια ευρώ και αφορά σε υποχρεώ-σεις ολό-

κληρου του νοσοκομεια-κού δικτύου της χώρας,

Πολιτική υγείαςΓράφει ο Νίκος ΣταυρουλλάκιςΟι φαρμακευτικές εταιρείες σε νευρική κρίση

Τα «γραμμάτια» του δημοσίου για τα φάρμακα

Χρέη του δημοσίου προς τις φαρμακευτικές εταιρείες, ύψους 834 εκατομμυρίων ευρώ, για αγορές φαρμάκων και σκευασμάτων από τα

κρατικά νοσοκομεία, που εκκρεμούν από την 1η Ιουλίου 2007 (εδώ και τέσσερα χρόνια) και παραμένουν ανεξόφλητα, παρά τις εκ-κλήσεις των επίσημων φορέων των φαρμα-κευτικών εταιρειών και βιομηχανιών προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, καλείται να τακτοποιήσει άμεσα η ελληνική πολιτεία. Όπως εξηγούν εκπρόσωποι των ενώσε-ων των φαρμακευτικών εταιρειών και των φαρμακοβιομηχανιών, ελληνικών και ξέ-νων, το ύψος του ανεξόφλητου ποσού, η κατάσταση της οικονομίας και η σοβαρή πιθανότητα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, εξέλιξη που υποχρεωτικά θα τινά-ξει στον αέρα τους προϋπολογισμούς και τους οικονομικούς προγραμματισμούς των εταιρειών, δικαιολογεί την ανησυχία στον χώρο της διάθεσης φαρμάκου και επιτείνει την ανάγκη για «άμεση» καταβολή, έστω, κάποιου μέρους από το συνολικό ποσό,

αλλιώς «απειλούνται» σοβαρές ελλείψεις σημαντικών φαρμάκων από την ελληνική αγορά...Το διάστημα των τεσσάρων χρόνων του χρέ-ους από πλευράς χειρισμού χωρίζεται σε τρεις περιόδους:

1 Για τα χρέη που αντιστοιχούν στο διάστη-μα 1η Ιουλίου 2007 έως 31η Δεκεμβρίου 2009, η πολιτεία κατέφυγε στη γνωστή μέθοδο των ομολόγων, προκειμένου να μεταθέσει τις υποχρεώσεις της στο μέλλον. Το ποσό που «μαζεύτηκε» στο διάστημα αυτού του ενάμιση χρόνου έχει αντικατασταθεί με άτοκα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, εξοφλητέα σε τρεις καταληκτικές ημερομηνίες (23.12.11, 23.12.12 και 23.12.13).

2 Από τα χρέη που βεβαιώθηκαν ολόκληρο το 2010 (αγγίζουν το 1 δισ. ευρώ) έχει καταβληθεί μόλις το 1/3.

3 Από τα χρέη του 2011 (υπολογίζονται στα 192 εκατ. ευρώ) έχει πληρωθεί μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό (1% - 2%).

Σημειώνεται ότι το συνολικό χρέος για το 2010 και το 2011 αγγίζει τα 1,2 δισ. ευρώ (1.194 δισ. ευρώ).

Η σημερινή κατάσταση σε αριθμούςη ανησυχία παραμένει στις φαρμακευτικές εταιρείες για τα χρέη των νοσοκομείων από το 2007. Η «λύση» των άτοκων ομολόγων για τα χρέη 2007-2009, σύμφωνα με εκτιμήσεις στε-λεχών της φαρμακοβιομηχανίας, θεωρείται επισφαλής, αφού σε περίπτωση «εκποίησής» τους από τις εταιρείες, με στόχο την ταχεία συγκέντρωση ρευστού, το ποσό ενδέχεται να αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 50% της ονομαστικής τους αξίας. «Αυτή είναι η κατάσταση», λένε στελέχη των εταιρειών στο «In Vitro», «αφού, στην παρούσα φάση, η δια-πραγμάτευση των συγκεκριμένων ομολόγων στην πραγματική αγορά παρουσιάζει συνεχώς πτωτική πορεία». Πράγματι, στις αρχές της κρίσης ξεκίνησαν με εκπτώσεις γύρω στο 55%, για να εκτιμώνται σήμερα στο 35%-40% της αξίας τους. Ήδη ορισμένες εταιρείες προ-χώρησαν σε εξαργύρωση των ατόκων ομολό-γων που κατείχαν, χάνοντας σημαντικό μέρος της αξίας τους.Ο παράγοντας αυτός λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψιν και στα διεθνή οικονομικά κέντρα που εποπτεύουν την κατάσταση στη χώρα μας. Το γεγονός, δηλαδή, ότι η ισχύς των ελληνικών ομολόγων, με δεδομένη την οικονομική κρί-ση, συνεχώς μειώνεται, δημιουργεί προϋπο-θέσεις για αύξηση των πιέσεων των κύκλων που έχουν ταχθεί υπέρ της αναδιάρθρωσης. Η πτωτική τάση των ελληνικών ομολόγων, τονί-ζουν διεθνείς οικονομικοί παράγοντες, αντα-νακλά την ολοένα και αυξανόμενη ανησυχία ότι η Ελλάδα (τελικά) θα αναγκαστεί να ανα-διαρθρώσει το συνολικό χρέος της, παρά τις επίσημες διαψεύσεις Αθηνών και Βρυξελλών.Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία των φαρμακευτικών εταιρειών, το συνολι-κό ανεξόφλητο χρέος του δημοσίου στις 31.3.2011 ήταν 834 εκατομμύρια ευρώ και αφορά σε υποχρεώσεις ολόκληρου του νοσοκομειακού δικτύου της χώρας, δηλα-δή των δημόσιων νοσοκομείων που είναι ενταγμένα στο ΕΣΥ, των νοσοκομείων με καθεστώς ΝΠΙΔ, των νοσοκομείων του ΙΚΑ, των στρατιωτικών νοσοκομείων, των νοσο-κομείων των δικαστικών φυλακών και του ΙΦΕΤ (Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας).Έπειτα από σειρά επαφών των επιχειρηματι-κών Ενώσεων με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, στα τέλη Μαΐου φάνηκε κάποιο φως στον ορίζοντα, με διαβεβαιώσεις εκ μέρους υψηλόβαθμων παραγόντων του υπουργείου για την καταβολή μέρους της συνολικής υπο-χρέωσης (μερική ρύθμιση της εκκρεμότητας). Όμως αυτό συνέβη μόνο όταν το πρόβλημα ξεπέρασε τα σύνορα της χώρας, ενώ μέχρι σήμερα οι διαβεβαιώσεις δεν έχουν επιβε-βαιωθεί στην πράξη. Χαρακτηριστικό του κλίματος είναι εκτεταμένο δημοσίευμα των «Financial Times» του Λονδίνου (24.5.2011), που προκάλεσε σοβαρές δονήσεις στα αρμό-δια κυβερνητικά κλιμάκια.

Page 17: IN VITRO 26

in•vitro•17ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

ΕΙΠΑΝ

Διονύσιος Φιλιώτης Πρόεδρος Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ)

«Στη σημερινή, άνευ προηγουμένου δύσκολη κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μας, το υπουργείο Υγείας κάνει τεράστιες προσπάθειες να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του προς τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις.

Οι τελευταίες ενδείξεις δείχνουν ότι σύντομα θα υπάρξει κάποιο θετικό αποτέλεσμα».

Μάρκος Ολλανδέζος Γεν. Δ/ντής Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανιών (ΠΕΦ)

«Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουν φθάσει στα όριά τους και δεν μπορούν να υποστούν περαιτέρω πίεση, ενώ και η φαρμακευτική αγορά στο σύνολό της οδηγείται σε πλήρη αποδιάρθρωση, γεγονός με ανυπολόγιστες συνέπειες για την πρόσβαση των ασθενών

στις φαρμακοθεραπείες και την εξασφάλιση της επάρκειας της αγοράς».

Κακή εικόνα«H ελληνική κυβέρνηση καθυστερεί αισθητά τις πληρωμές προς τις φαρμακευ-τικές εταιρείες, λίγους μήνες μετά την αναδιάρθρωση των χρεών, που έφθασαν τα 5,4 δισ. ευρώ, αυξάνοντας τις αμφιβολίες για την ασφάλεια των νοσηλευο-μένων στα νοσοκομεία. Ταυτόχρονα, η κατάσταση αποκαλύπτει την κρίση ρευ-στότητας που αντιμετωπίζει το κράτος», ανέφερε το σχετικό δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας, κινητοποιώντας την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, που βρίσκεται στο στόχαστρο, έστω και εάν οι «δια-ταραχές» στην εξεύρεση πόρων φαίνεται ότι ξεκινούν από το υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, μόλις το 30% από τα 1,2 δισ. ευρώ των χρεών των νοσοκομείων από την αρχή του 2010 έχει καταβληθεί, ενώ από το χρέος του 2011 μόνο το 1% έχει πληρωθεί. Σε επιστολές που απέστει-λε πρόσφατα ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Εταιρει-ών Ελλάδος (ΣΦΕΕ) στους υπουργούς Οικονομι-κών και Υγείας, αλλά και στον διοικητή του ΙΚΑ Ροβέρτο Σπυρό-πουλο (11.5.2011), τονίζεται ότι «η κα-τάσταση είναι δρα-ματική», ενώ δια-τυπώνεται ανοικτά η προειδοποίηση ότι «είναι θέμα χρόνου να εμφα-νιστούν ελλείψεις στα φάρμακα».Ήδη έχουν παρα-τηρηθεί ελλεί-ψεις σε ορισμένα σημαντικά σκευ-άσματα, ενώ άλλα προϊόντα, που χρη-σιμοποιούνται κυρί-ως σε χειρουργεία, βρίσκονται σε περιο-ρισμένες ποσότητες, με αποτέλεσμα να αναβάλ-λονται προγραμματισμέ-νες εγχειρήσεις.

ΑισιοδοξίαΤελικά, η «έκρυθμη» κατάσταση στον χώρο του φαρμάκου, τα δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο, οι συνεχείς παραστάσεις και διαμαρτυρίες των φαρμακοβιομηχανιών προς τους αρμόδιους κυβερνητικούς κύκλους, αλλά και ο κοινωνικός αντίκτυπος από την πιθανότητα έλλειψης βασικών φαρμακευτικών υλικών, κινητοποίησε την κυβέρνηση, που υπόσχεται τώρα ότι θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις των νοσοκομείων και μάλι-

στα άμεσα.Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στα μέσα Μαΐου στο υπουργείο Υγείας (δύο ακριβώς ημέρες μετά το δημοσίευμα

των «Financial Times»), εκφράσθηκαν ρητές διαβεβαι-ώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου ότι

εξασφαλίστηκε ποσό ικανό να καλύψει μεγά-λο μέρος της εκκρεμότητας. Σύμφωνα με

πληροφορίες, το ποσό που «βρέθηκε» ανέρχεται στα 900 εκατ. ευρώ, με

το οποίο θα καλυφθούν τα χρέη των δημόσιων νοσοκομείων

για το πρώτο 9μηνο του 2010 και το πρώτο 3μηνο

του 2011.Πάντως, ο γ.γ. του υπουργείου Υγείας

κ. Πολύζος, σε επα-φές του με ορισμένα

στελέχη των φαρ-μακοβιομηχανιών, επέμεινε πως οι σημειούμενες καθυστερήσεις οφείλονται στην προσπά-θεια «αναδιορ-γάνωσης του συστήματος πληρωμών», η οποία προβλέ-πει την υιοθέ-τηση αυστηρών

κανονισμών, προκειμένου να

υπάρξει έλεγχος των δημοσίων

δαπανών. Η ίδια πηγή διαβεβαίω-

νε πρόσφατα ότι «η διαδικασία επιταχύνε-

ται» και ότι οι οφειλές που εκκρεμούν θα έχουν

τακτοποιηθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2011.

Τα αναλυτικά στοιχείαΣτις επιστολές του ΣΦΕΕ που έχει στη διάθεσή του το «In Vitro» εκφράζεται ανοικτά η «ανησυχία», αλλά και η «αγωνία» των εταιρειών «για τη συνεχιζόμενη συσσώρευ-ση χρεών στα νοσοκομεία», ενώ ήδη έχει υποβληθεί προς τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς 20σέλιδη αναλυ-τική έκθεση του Συνδέσμου, με τα ποσά που οφείλει κάθε νοσοκομείο ή φορέας υγείας σε ολόκληρη την επικράτεια. Η κατάσταση, όπως περιγράφεται, έχει ως εξής: Στο διάστημα από 1.1.2010 έως 31.3.2011 το συνολικό

ύψος των πωλήσεων φαρμάκων προς τα δημόσια νοσο-κομεία ήταν 1.194 δισ. ευρώ, από τα οποία, μέχρι τον πε-ρασμένο μήνα (Μάιο) είχαν εξοφληθεί μόλις τα 360 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, το 70% του ποσού παραμένει ανεξόφλητο.Από το συνολικό χρέος των 1,2 δισ., το 1 δισ. ευρώ αφορά πωλήσεις φαρμάκων μόνο μέσα στο 2010. Από το ποσό αυτό έχουν εξοφληθεί μόνο τα 358 εκατ. ευρώ, ενώ 644 εκατ. ευρώ (ποσοστό 65%) παραμένει ανεξόφλητο. Σε ό,τι αφορά το 2011, στο πρώτο τρίμηνο, οι πωλήσεις των φαρ-

μακευτικών εταιρειών προς τα δημόσια νοσοκομεία ανήλ-θαν στα 192 εκατ. ευρώ, από τα οποία έχουν εξοφληθεί μόλις τα 2,15 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι έχει «τακτοποι-ηθεί» μόλις το 1,12% των βεβαιωμένων τιμολογίων. Και όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι οι δαπάνες των κρατικών νοσοκομείων το τρέχον έτος έχουν περιοριστεί σε ποσοστό 20%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα (πρώτο τρίμηνο) του 2010, εξ αιτίας των δραστικών περικοπών, λόγω κρί-σης.

Page 18: IN VITRO 26

Στη χώρα μας, τα γυαλιά

ηλίου είναι απαραίτητα

καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ιδίως από τις

11 το πρωί μέχρι τις 4 το απόγευ-μα. Επίσης, ύστερα από

2 με 2,5 χρό-νια πρέπει ν’ αγοράζουμε καινούρια, καθώς με τον χρόνο

αλλοιώνεται η ποιότητα των φακών

τους.

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Γράφει η Mαρία Ορφανίδου

Απαραίτητα για τα παιδιά Σήμερα, τα μάτια πρέπει οπωσδήποτε να προστατεύονται από την παιδική κιόλας ηλικία, καθώς η ηλιακή ακτινοβολία δρα αθροιστικά. Τα σωστά παιδικά γυαλιά ηλίου πρέπει:

> Να έχουν φακούς 100% απορροφητικούς στην υπεριώδη ακτινοβολία.

> Να είναι κατασκευασμένα από οργανικά υλικά (πλαστικά), για να αποφεύγονται έτσι ατυχήματα από πιθανή θραύση τους.

> Να είναι πάντα άριστης οπτικής ποιότητας.

> Ο σκελετός τους να είναι ελαφρύς και φτι-αγμένος από αντιαλλεργικά υλικά.

> Να ταιριάζουν απόλυτα στο πρόσωπο του παιδιού, έχοντας το σωστό μέγεθος για κάθε ηλικία.

Το χρώμα των φακών Ένα και μόνο ζευγάρι γυαλιών ηλίου δεν μπορεί να καλύψει όλες μας τις ανάγκες για ποιοτική όραση κάτω από τον ήλιο. Αν θέλε-τε, λοιπόν, ένα ζευγάρι γυαλιά για πολλές χρήσεις, τότε διαλέξτε ένα μέτριας φωτεινό-τητας. Ειδικότερα:

> Οι γκρι φακοί φιλτράρουν αποτελεσματι-κά τις έντονες λάμψεις και το δυνατό φως.

> Οι κίτρινοι και οι χρυσοί μειώνουν την ένταση του μπλε φωτός και είναι κατάλλη-λοι για χειμερινά σπορ, όταν δεν υπάρ-χουν, όμως, χιόνια.

> Οι φακοί σε αποχρώσεις του καφέ και του γκρι είναι κατάλληλοι για πολλές χρήσεις.

> Οι πράσινοι περιορίζουν τις λάμψεις και το μπλε φως.

Ποτέ χωρίς γυαλιάΥπάρχοΥν περιπτώσεις ανθρώπων που πρέ-πει να φοράνε οπωσδήποτε γυαλιά ηλίου. Συγκεκριμένα, όσοι:

> Λόγω επαγγέλματος εκτίθενται πολύ στον ήλιο.

> Έχουν δυστροφίες του αμφιβλη-στροειδή ή πάσχουν από χρόνια αλλεργική επιπεφυκίτιδα ή ξηροφθαλμία.

> Έχουν υποβληθεί σε εγχείρηση καταρρά-κτη και τοποθέτηση ενδοφακού, ακόμα κι αν ο ενδοφακός είναι απορροφητικός στην υπεριώδη ακτινοβο-λία.

> Φοράνε φακούς επαφής, ακόμα κι αν αυτοί απορρο-φούν την υπεριώδη ακτινοβο-λία.

Γυαλιά ηλίου

Συνεργάστηκε ο Στ. Μυλόβας, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Οπτικών και Οπτομετρών

Σήμερα έχει γίνει πια συνεί-δηση σε όλους πως τα γυαλιά

ηλίου δεν είναι μόδα, αλλά ανάγκη. Κι αυτό, επειδή οι περιβαλλοντικές συνθήκες είναι τέτοιες, που δεν μας επιτρέπουν πια επιπολαιότητες με την υγεία μας και ειδικότερα με την υγεία των μα-τιών μας. Παράδειγμα η UV-B ακτινοβολία, κατά το μεγαλύτερο μέρος της απορροφάται από τον κερα-τοειδή χιτώνα και τον κρυσταλλοειδή φακό των μα-τιών, δημιουργώντας έτσι βλάβες στους ιστούς. Όσο για την ακτινοβολία UV-A, αυτή μπορεί να προκαλέ-σει σοβαρές βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, εφόσον μπορεί και εισχωρεί βαθύτερα στα μάτια.

Ποια γυαλιά προστατεύουνΈτσι, λοιπόν, καθώς οι ακτίνες του ήλιου κατευθύ-νονται στη γη αφιλτράριστες λόγω της μείωση του όζοντος στην ατμόσφαιρα, επιβάλλεται η χρήση, όχι απλών, αλλά απορροφητικών γυαλιών ηλίου. Γυαλι-ών, δηλαδή, που ν’ απορροφούν ή ν’ αντανακλούν προς τα έξω τις βλαπτικές ακτινοβολίες. Συγκεκρι-μένα:● Να είναι πολύ καλής ποιότητας.● Να έχουν καθαρότητα και ομοιογένεια υλικού.● Να μην παραμορφώνουν τα είδωλα. ● Να έχουν διαφάνεια.

● Το υλικό τους να μένει αμετάβλητο στις διάφο-ρες συνθήκες.

● Να μην περιορίζουν σημαντικά το ορατό φάσμα.● Να μην προκαλούν καμιά διαταραχή στην όρα-

ση.● Να έχουν σκελετό από υλικό που να μην ερεθίζει

ή να προκαλεί αλλεργίες στο δέρμα.● Η αγορά τους να γίνεται από ειδικά καταστήματα

οπτικών. Γιατί υπάρχουν και οι «μαϊμούδες», που κυκλοφορούν σε χαμηλές τιμές, είναι κακής ποιό-τητας και εισάγονται χωρίς έλεγχο.

Το γνωρίζατε; ● Οι κρυστάλλινοι φακοί δεν χαράζονται, ενώ οι

πλαστικοί γρατσουνίζονται πιο εύκολα.● Το χρώμα των φακών δεν επηρεάζει τον βαθμό

προστασίας. ● Τα καταστήματα οπτικών διαθέτουν μηχάνημα

μέτρησης της απορροφητικότητας των γυαλιών ηλίου.

Κοιτάξτε τον... στα μάτια!

Page 19: IN VITRO 26

Εξετάσεις που μας

δίνουν πε-ρισσότερες

πληροφορίες για το είδος της βλάβης, το ποσοστό στένωσης, την έκταση αλλά και το είδος της

αθηρωματι-κής πλάκας

είναι η ψηφιακή εν-δοαρτηριακή αγγειογρα-

φία, η μαγνη-τική αγγειο-γραφία και η αξονική αγ-γειογραφία

της κοιλιακής αορτής, των

λαγονίων αρτηριών και των αρτηρι-ών των κάτω

άκρων.

Τρόποι θεραπείας της διαλείπουσας χωλότηταςΕίναι σαφέσ ότι πρέπει να γίνει έλεγχος του προβλήματος με τα «εργαλεία» που έχουν στα χέρια τους οι ειδικοί, ώστε να υπάρχει ακρι-βής γνώση του περιστατικού, προκειμένου να ληφθεί η σωστή απόφαση για τον έλεγχο της εξέλιξης της νόσου όσο και της θεραπευτικής της αντιμετώπισης. Επίσης είναι γνωστό ότι η αθηρομάτωση είναι μια «πολυεστιακή νόσος», δηλαδή είναι σπάνιο να δημιουργούνται αθηρω-ματικές πλάκες που προκαλούν στένωση στις αρτηρίες των κάτω άκρων και να μην υπάρχουν στενώσεις στις αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά (στεφανιαίες αρτηρίες), τις κα-ρωτίδες αρτηρίες, που τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο, ή αρτηρίες άλλων ζωτικών οργάνων, π.χ. νεφρικές αρτηρίες.Γι’ αυτό, πέρα από τον έλεγχο των αρτηριών των κάτω άκρων, όταν υπάρχει διαλείπουσα χωλότης θα πρέπει να γίνεται ένας γενικότερος έλεγχος των αρτηριών του ανθρώπινου σώματος. Ποιοι είναι, όμως, οι τρόποι θεραπείας;

Συντηρητική αγωγή, που περιλαμβάνει φαρ-μακευτική αγωγή, άσκηση και αλλαγή τρόπου ζωής. Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει φάρμακα διαφόρων κατηγοριών όπως: αντι-αιμοπεταλιακά, αιμορεολογικά και φάρμακα για τον έλεγχο νόσων που συνυπάρχουν, όπως υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης κ.τ.λ. Απαι-τείται τακτική και ελεγχόμενη άσκηση, π.χ. περπάτημα και αλλαγή τρόπου ζωής, δηλαδή διακοπή του καπνίσματος, έλεγχος του σωμα-τικού βάρους (απώλεια βάρους σε περίπτω-ση παχυσαρκίας), υγιεινή διατροφή κ.τ.λ. Θα πρέπει να τονιστεί, εξάλλου, ότι η σταθερή άσκηση αυξάνει τη δυνατότητα βάδισης χωρίς την εμφάνιση πόνου, μειώνει τη θνητότητα από καρδιοαγγειακά επεισόδια και βελτιώνει την ποιότητα ζωής.

Επεμβατική θεραπεία: είναι η αγγειοπλαστική, που εκτελείται συνήθως υπό τοπική αναισθη-σία και κατά την οποία εισάγεται εντός του στενωμένου τμήματος της αρτηρίας ένα «μπα-λονάκι», με τη διάταση του οποίου επιτυγχάνε-ται και η διάνοιξη του αυλού της αρτηρίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, που κρίνεται ωφέλιμο, εισάγεται και ένας μεταλλικός ενδονάρθηκας (stent) ώστε να είναι πλέον αποτελεσματική η επέμβαση.

Αρτηριακή παράκαμψη (by pass): είναι χει-ρουργική θεραπεία κατά την οποία το αποφραγ-μένο τμήμα της αρτηρίας παρακάμπτεται με την τοποθέτηση ενός μοσχεύματος είτε από τον ίδιο άνθρωπο (φλέβα) είτε συνθετικό. Η θεραπεία αυτή, λόγω της βαρύτητάς της και των δυνητι-κών επιπλοκών, έχει θέση κυρίως στη διάσωση του σκέλους (όταν, δηλαδή, το άκρο απειλείται με ακρωτηριασμό, λόγω βαριάς ισχαιμίας).Η συντηρητική αγωγή θα πρέπει να εφαρμόζε-ται συνολικά σε όλες τις περιπτώσεις, ενώ οι επεμβατικές μέθοδοι θα πρέπει να εφαρμόζο-νται στις σοβαρές περιπτώσεις.

Διαλείπουσα χωλότης είναι η αδυ-ναμία συνεχούς βάδισης πέραν ενός ορίου, λόγω πόνου στα κάτω άκρα (γλουτούς, μηρούς ή γάμπες), ο οποίος εξαφανίζεται

σε μερικά λεπτά μόλις σταματήσει η βάδιση και οφείλεται σε ελάττωση της αιματικής ροής προς τα κάτω άκρα.Σε ξεκούραση και ηρεμία η ποσότητα του αίματος που φθάνει στα κάτω άκρα είναι αρ-κετή για την αιμάτωσή τους, ενώ κατά τη βά-διση οι απαιτήσεις για αίμα και οξυγόνο είναι αυξημένες και σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν προκαλείται ο πόνος.

Τι την προκαλείΗ πλέον συχνή αιτία είναι η αθηρομάτωση, η οποία προκαλεί στένωση ή και απόφραξη των αρτηριών από την κοιλιακή αορτή και πιο περιφερικά (λαγονίων και αρτηριών των κάτω άκρων).Παράγοντες που προδιαθέτουν στην ανάπτυ-ξη της αρτηριοσκλήρυνσης είναι η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπερχοληστερι-ναιμία, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, καθώς και η κληρονομική προδιάθεση. Σπανίως, σε νεότερες ηλικίες, διαλείπουσα χωλότη-τα είναι δυνατόν να προκαλέσουν παθήσεις των αρτηριών που ονομάζονται αγγειίτιδες.

Άλλες παθήσεις που προκαλούν παρόμοια συμπτωματολογία είναι νευρολογικές ή και μυοσκελετικές, με χαρακτηριστικό τους ότι απαιτούν πολύ περισσότερο χρόνο ανάπαυ-σης για να καλμάρει ο πόνος.

Πώς διαγιγνώσκεταιΤο πρόβλημα διαγιγνώσκεται αρχικά με το ιατρικό ιστορικό, που περιλαμβάνει λεπτομε-ρή περιγραφή των συμπτωμάτων. Επιπλέον με την κλινική εξέταση από τον γιατρό, κατά την οποία συνήθως παρατηρείται απουσία

σφύξεων σε μία ή περισσότερες από τις αρτηρίες των κάτω άκρων. Επιβεβαίωση γίνε-ται με την κλινική εξέταση, με χρήση

υπερήχων (Doopler) και με τη μέτρηση ενός δείκτη, του λεγόμενου σφυροβραχιόνιου. Εφόσον ο δείκτης αυτός είναι κατώτερος του φυσιολογικού, η αιμάτωση των κάτω άκρων είναι μειωμένη και ανάλογη με το ποσοστό του δείκτη. Περισσότερες πληροφορίες για την κατάσταση των αρτηριών αλλά και για τη ροή του αίματος εντός αυτών μπορεί να δώ-σει ο έγχρωμος υπέρηχος (triplex).

Αθηρωμάτωση είναι η δημιουργία πλάκας στα τοιχώματα των αρτηρι-ών, που προκαλεί σταδιακή νέκρω-ση του εσωτερικού τους χιτώνα

Σωτήριος ο έλεγχος των αρτηριών

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη Διαλείπουσα χωλότης

in•vitro•19ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Συνεργάστηκε ο κ. Νικόλαος Ιωάννου, Διευθυντής Α’ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής, Ευρωκλινική Αθηνών

Page 20: IN VITRO 26

(Α)σθενές φύλο20•in•vitro ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Ποδόσφαιρο 5χ5 Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Συνεργάστηκαν ο Νίκος Ρούσσος, ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, επιμελητής Α’ Ασκληπιείο Βούλας, και ο Μάρκος Αϊβαλιώτης, MD, PhD -

επιστημονικός υπεύθυνος Δερματολογικού Τμήματος «Ιασώ General».

Εκδορές και εγκαύματα τριβής δεν απαιτούν τη διακοπή του παιχνιδιού παρά μόνο περιδέσεις

και εφαρμο-γή πάγου.

Το υλικό των αθλητικών

στολών, από την άλλη, μπορεί να γίνει ενο-χλητικό

λόγω ζέστης και ιδρώ-τα, οπότε

συνιστάται η χρήση στο-λής από μη ερεθιστικό ύφασμα. o

σύγχρονος τρόπος ζωής κάνει τους άνδρες να περνούν λίγο χρόνο με την οικογένειά τους και ακόμα λιγότερο με τους φίλους τους. Επειδή όμως οι

παλιές αγάπες δύσκολα ξεχνιούνται και μέσα σ’ αυτές, εκτός από την ανδροπαρέα, είναι και η ασπρόμαυρη θεά, τα mini γήπεδα ποδο-σφαίρου έχουν γίνει τόπος συνάθροισης για πολλούς κυρίους που εκτονώνονται, διασκεδά-ζουν και βέβαια αθλούνται. Για να παραμείνουν όμως όλα αυτά ιδανικά και να μη δει κανείς την κόκκινη κάρτα, χρειάζεται προσοχή στον αγώνα και κατάλληλη προετοιμασία, καθώς τραυματι-σμοί και δερματικά προβλήματα μπορεί να τους στείλουν στη σέντρα.

Θλάσεις, οι συνήθεις ύποπτοιΗ κάκωση των μυών (μυϊκή θλάση) είναι μία πολύ συχνή και παρεξηγημένη κάκωση, γιατί αν υποεκτιμηθεί και υποθεραπευθεί, υποτροπιά-ζει. Μπορεί να προκύψει από άμεσο χτύπημα (κόντρα στο πόδι του αντιπάλου ή σε ακλόνητο εμπόδιο), από απότομη και έντονη σύσπαση (κίνηση με το πόδι να έχει κολλήσει στο έδα-φος) ακόμα και από μεγάλη διάταση του μυός (γλίστρημα στο τεχνητό χόρτο) και ευθύνεται το

ανεπαρκές ζέσταμα, η ελλιπής μυϊκή εξάσκηση ή μια ευαισθησία λόγω παλαιότερης κάκωσης.Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία αιματώμα-τος, το οποίο θα πρέπει άμεσα να περιοριστεί βάζοντας πάγο και επιδένοντας την περιοχή. Κύριο σύμπτωμα της μυϊκής θλάσης είναι ο οξύς πόνος σε κάθε προσπάθεια σύσπασης του μυός και ο τραυματίας θα πρέπει να αποσύρεται για να αποφύγει την περίπτωση μια μερική ρήξη να μετατραπεί σε πλήρη.

Τραυματισμοί αρθρώσεωνΆσκηση πίεσης με όλο το βάρος του σώματος σε μια άρθρωση ανέτοιμη να την υποστηρίξει προκαλεί τον τραυματισμό της (διάστρεμμα, κά-ταγμα) και συνήθως προκύπτει από κακή γνώση του αθλήματος, ανεπαρκή προπόνηση και ακα-τάλληλο εξοπλισμό. Στο διάστρεμμα η άρθρωση διογκώνεται, πονά και η κίνηση δυσχεραίνεται. Το κάταγμα είναι λιγότερο συχνό στο 5x5 αλλά ιδιαίτερα επώδυνο και παρατηρείται διόγκωση, αδυναμία κίνησης και παραμόρφωση. Θα πρέπει και στις δύο περιπτώσεις να εφαρμο-στεί άμεσα πάγος, το τραυματισμένο μέλος να τοποθετηθεί σε ανάρροπη θέση και ο τραυματί-ας να μεταφερθεί σε νοσοκομείο για περαιτέρω έλεγχο.

Ο ήλιος του καλοκαιριούΤα γήπεδα 5x5 συχνά λειτουργούν σε ώρες με έντονη ηλιοφάνεια και συνήθως είναι υπαίθρια. Εκτός από τον αυτονόητο κίνδυ-νο αφυδάτωσης και θερμοπληξίας, ειδικά τώρα το καλοκαίρι, μπορεί να προκύψουν ηλιακά εγκαύματα, δεδομένου ότι με τον ιδρώτα ακυρώνεται σε μεγάλο ποσοστό η προστατευτική δράση των αντηλιακών. Τα επαναλαμβανόμενα ηλιακά εγκαύματα είναι μία κακή παρακαταθήκη για το δέρμα και προδιαθέτουν σημαντικά στη φωτογήρανση και την καρκινογένεση του δέρματος. Οι ασφαλείς ώρες είναι νωρίς το πρωί, αργά το απόγευμα ή το βράδυ, ενώ τα αντηλιακά είναι απαραίτητα παρότι μειώνεται η δράση τους λόγω των συνθηκών της άθλησης.

Το πολύπαθο δέρμαΟι πΤυχές του δέρματος και κυρίως στο σημείο όπου ο μηρός συναντά το σώμα (μη-ρογεννητικές πτυχές) υφίστανται τη διαρκή επίδραση της θερμότητας, της τριβής αλλά και του ιδρώτα, αυξάνοντας την πιθανό-τητα εκδήλωσης δερματικής φλεγμονής (παράτριμμα). Η φλεγμονή αυτή χαρακτη-ρίζεται από κοκκινίλα και πιθανώς αίσθημα κνησμού, εμφανίζεται συχνότερα σε υπέρ-βαρα άτομα και δεν είναι σπάνιες οι φορές που επιπλέκεται και με μυκητίαση (από το ζυμομύκητα candida albicans ή από δερμα-τόφυτα). Η αντιμετώπιση γίνεται με χρήση ειδικών τοπικών σκευασμάτων, κρέμες επουλωτι-κές ή με ήπια στεροειδή σε συνδυασμό με αντιμυκητιασικές ουσίες, ενώ ιδιαίτερη προ-σοχή θα πρέπει να υπάρχει στους κανόνες τοπικής υγιεινής. Η πολύωρη ή η καθημερινή χρήση κλει-στών αθλητικών παπουτσιών σε συνδυασμό με τη θερμότητα και τον ιδρώτα ευνοούν την ανάπτυξη «athlet’s foot», τη μυκητίαση που προσβάλλει μεσοδακτύλιες πτυχές των κάτω άκρων, συνήθως μεταξύ 4ου και 5ου και οφείλεται σε δερματόφυτα (οι μύκητες που προσβάλλουν συχνότερα τον άνθρω-πο και βρίσκονται μεταξύ άλλων και στο χώμα). Για την αντιμετώπισή τους προτείνεται η χρήση τοπικών αντιμυκητιασικών ουσιών και ο περιορισμός της χρήσης των αθλητικών παπουτσι-ών, ενώ ουσιαστικό ρόλο κι εδώ παίζει η τήρηση κανόνων τοπικής υγιει-νής. Απαραίτητη είναι, τέλος, η χρήση σαγιονά-ρας ή κάτι αντίστοιχου στις ντουζιέρες και τα αποδυτή-ρια προς αποφυγή επαφής με μύκητες που συχνάζουν στο υγρό στοιχείο.

Αρχίζει το ματς

Page 21: IN VITRO 26

ΑντιγήρανσηΓια πάντα νέοι

in•vitro•21ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Συνεργάστηκαν ο Αναστάσιος Σπαντιδέας, παθολόγος, διδάκτωρ ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, και η Κάλλια Θ. Γιαννιτσοπούλου, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος, MSc, MBA, SRD

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Η υπερ-βολική

έκθεση στις υπεριώδεις

ακτινοβολίες UVA και UVB, το κάπνισμα,

η αφυδά-τωση και οι διατροφικές καταχρήσεις

επιβαρύ-νουν τον

οργανισμό και οδηγούν μακροπρό-θεσμα στη

γήρανση του δέρματος.

Βάλτε την άσκηση στη ζωή σαςΗ γυμναστική επιδρά στη διατήρηση όλων των συστημάτων του οργανισμού σε άριστη κατάσταση, ενώ παράλληλα δημιουργεί ασπίδα προστασίας σε νοσήματα γηρατειών. Τα γυμναστήρια και η κάθε είδους οργανωμένη άσκηση είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος όχι, όμως, ο μόνος. Ένας βραδινός περίπατος ή μια βόλτα με το ποδήλατο κρατούν σε φόρμα οργανισμούς και σώματα χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Άνθρωποι, όμως, που δεν γυμνάζονταν στο παρελθόν ή έχουν παραπάνω κιλά, καλό είναι να επιλέγουν δραστηριότητες που δεν προκαλούν σοβαρές καταπονήσεις. Η ήπια κολύμβηση είναι η ιδανική άσκηση για όλους.Η πνευματική άσκηση, από την άλλη, βο-ηθάει στη διατήρηση καλών νοητικών λει-τουργιών, που είναι το αντίβαρο της άνοιας και του Αλτσχάιμερ. Επιτραπέζια παιχνίδια και σταυρόλεξα βοηθούν το μυαλό να μην σκουριάσει, ενώ η συναναστροφή με χα-ρούμενους ανθρώπους χαρίζει και σε μας καλή διάθεση. Η ομορφιά, άλλωστε, πηγά-ζει από μέσα μας.

Όχι πια στρεςτο υπερβολικό στρεσ έχει κατηγορηθεί για πλήθος άσχημων καταστάσεων, ακόμη και για θανάτους. Ο αγχωτικός τρόπος ζωής σίγουρα δεν βοηθά στην καλή λειτουργία του οργανισμού, τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. Αντίθετα το λίγο και λογικό άγχος βοηθάει στην εγρήγορση και στην καλύτερη απόδοση του οργανισμού μας δρώντας παραγωγικά. Το στρες φθείρει σχεδόν όλα τα όργανα προκαλώντας πρόωρη γήρανση και εξάντληση, καταστρέφοντας κυρίως το καρδιαγγειακό αλλά και το νευρικό μας σύστημα οδηγώντας σε καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια.

Καθημερινές συνήθειεςο επαρκήσ και απολαυστικός ύπνος χαρίζει χρόνια, ενώ οι συχνές αποδράσεις στη φύση ανανεώνουν και αναζωογονούν. Το «είμαι όσο αισθάνομαι» φαίνεται πως ισχύει καθώς οι ειδικοί προτείνουν να πιστεύουμε στον εαυτό μας και στα «νιάτα» μας οποιαδήποτε ηλικία κι αν διάγουμε, να σκεφτόμαστε αισιόδοξα, να απολαμβάνουμε τις χαρές της ζωής, να γελάμε με την καρδιά μας και να μην κρατάμε μέσα μας όλα όσα μας απασχολούν. Οι συζητήσεις, άλλωστε, με τους αγαπημένους μας φίλους θεωρούνται ως η καλύτερη ψυχανάλυση.

«Να ’χα τα νιάτα σου» αναφω-νούσε ο Δημήτρης Χορν ως Ανδρέας στην ταινία «Αλί-μονο στους νέους», όπου ο ήρωας δεν δίστασε να

πουλήσει την ψυχή του στον διάβολο προκει-μένου να αποκτήσει και πάλι τη νεότητά του, τα καλά της οποίας διαπίστωσε αργά. Είναι συχνό φαινόμενο άνθρωποι που έχουν περάσει το κατώφλι της μέσης ηλικίας να αναζητούν τα αιώνια νιάτα. Τα χρόνια, είναι αλήθεια, δεν γυρίζουν πίσω, υπάρχουν όμως πολλοί τρόποι να δείχνουμε, να αισθανόμαστε αλλά και να διατηρήσουμε τον οργανισμό μας όσο γίνεται νεότερο.

Περί ορέξεωςΗ πλούσια σε θρεπτική αξία διατροφή εξα-σφαλίζει στον οργανισμό όσα χρειάζεται για να συντηρηθεί, ενώ επιβραδύνει τα σημάδια γήρανσης στην επιδερμίδα. Τα συστατικά που θα πρέπει να λαμβάνονται είναι:Νερό. Χρειάζονται 6-10 ποτήρια ημερησίως για να διατηρήσει η επιδερμίδα την απαραίτητη υγρασία καθώς μεγαλώνοντας αφυδατώνεται, γίνεται πιο θαμπή και εύθραυστη και έτσι σχηματίζο-νται ευκολότερα ρυτίδες. Στη θέση του νερού, μπορούμε να βάλουμε εναλλακτικά ένα ποτήρι χυμό, γάλα ή πράσινο τσάι.

Βιταμίνες B1 και B2. Παίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας των κυττά-ρων και η έλλειψή τους μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα. Η Β1 βρίσκεται σε εμπλουτισμένα δημητριακά, στο χοιρινό κρέας, στα φιστίκια, στον αρακά και στα φασόλια. Η Β2 βρίσκεται στα γαλακτοκομικά, στο κρέας, στο ψάρι, στο μπρόκολο και στο σπανάκι. Βιταμίνη Α. Διαδραματίζει σοβαρό ρόλο στον κύκλο ζωής των κυττάρων του δέρματος. Έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει ξηροδερ-μία και ρυτίδες. Πηγές βιταμίνης Α είναι οι ζωικές τροφές (αυγά, συκώτι, μοσχάρι, κο-τόπουλο) αλλά και κάποιες φυτικές (καρότο, μπρόκολο).Bιταμίνη C, σίδηρος και χαλκός. Απαραίτη-τα για τη σύνθεση κολλαγόνου, μια σημαντική δομική πρωτεΐνη, και η έλλειψή τους οδηγεί σε καθυστέρηση ίασης του δέρματος. Η βιταμίνη C βρίσκεται στις πιπεριές, στις φράουλες και στα εσπεριδοειδή, ενώ ο σίδηρος στο κόκκινο και στο λευκό κρέας και στα όσπρια. Ο χαλκός βρίσκεται σε πληθώρα τροφών και η έλλειψή του είναι σπάνια.Βιταμίνη E. Προστατεύει τις κυτταρικές μεμ-βράνες και τα λιπαρά οξέα του δέρματος. Η επιδερμίδα μπορεί να βοηθηθεί όχι μόνο με κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Ε (ψωμί, ελαιόλαδο, κρέας, αυγά και συκώτι), αλλά και με τοπική εφαρμογή της.

Ελιξήρια νεότητας

Page 22: IN VITRO 26

22•IN•VITRO

Ηealthy tipsΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Για το γυμναστήριο

gΕάν παίρνετε φάρµακα για χρόνια νοσή-µατα (όπως διουρητικά, αντιχολινερ-γικά, ψυχο-φάρµακα,

ορµονούχα), θα πρέπει

να συµβου-λευτείτε τον θεράποντα γιατρό σας

για την ενδεχόµενη

ελάττωση της δοσολογίας.

ood+Φορέστε τα κατάλληλα ρούχα τις ζεστές µέρες του καλοκαι-

ριού. Η ενδυµασία πρέπει να είναι άνετη, ανοιχτόχρωµη και ελα-φριά, ενώ η χρήση καπέλου και γυαλιών ηλίου είναι απαραίτητη κατά την παραµονή σε υπαίθριο χώρο.

+Όταν είστε σε εξωτερικούς χώρους, και ειδικά το µεσηµέρι, προσπαθήστε

να παραµένετε σε σκιερό και δροσερό µέρος ή, εάν αυτό δεν είναι εφικτό, να φοράτε τουλάχιστον κάποιο καπέλο.

+Ðñïãñáììáôßóôå ôéò åñãáóßåò óáò óå õðáßèñéï ÷þñï åêôüò ÷ñüíïõ

èåñìïêñáóéáêÞò áé÷ìÞò. Ãåíéêüôåñá, ìåéþóôå ôéò Üóêïðåò ìåôáêéíÞóåéò.

+Καταναλώστε ελαφρά και μικρά γεύματα, με έμφαση σε φρούτα, λαχανικά και άφθονα υγρά (νερό, χυμούς) στη δι-

άρκεια των πιο ζεστών ημερών. Παράλληλα, περιορίστε τα λιπα-ρά και τα οινοπνευματώδη ποτά.

+Να κάνετε πολ-λά δροσερά ντους

κατά τη διάρκεια της ημέρας και να τοποθε-τείτε ψυχρά επιθέματα στο μέτωπο, τον λαιμό κ.α.

+Κατά τη διάρκεια της µέρας πρέπει να φροντί-

σετε το δωµάτιο ή το σπίτι να είναι ερµητικά κλειστό, αφού προηγουµένως έχει µείνει ανοιχτό κατά τη δι-άρκεια της νύχτας, όταν δεν υπάρχει κλιµατιστικός µηχα-νισµός.

+Οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να μεταφέρο-νται σε δροσερές περιοχές, αν υπάρχει

δυνατότητα, και παράλληλα να αποφεύγουν το ζεστό και υγρό περιβάλλον.

+Τα βρέφη και τα παιδιά πρέπει να είναι ντυ-µένα ελαφρά, µε ελεύθερα τα χέρια και τα

πόδια. Επίσης, όταν κάνει ζέστη, πρέπει, εκτός από το γάλα, να τους προσφέρετε επιπλέον υγρά, όπως νερό, χαµοµήλι και χυµούς φρούτων.

Ηealthy tipsΓια το γυμναστήριοΓια το γυμναστήριο

g+Φορέστε τα κατάλληλα ρούχα τις ζεστές µέρες του καλοκαι-

ριού. Η ενδυµασία πρέπει να είναι άνετη, ανοιχτόχρωµη και ελα-

ìåéþóôå ôéò Üóêïðåò ìåôáêéíÞóåéò.

+Καταναλώστε ελαφρά και μικρά γεύματα, με έμφαση σε

το ζεστό και υγρό περιβάλλον.

πόδια. Επίσης, όταν κάνει ζέστη, πρέπει, εκτός από το γάλα, να τους προσφέρετε επιπλέον υγρά, όπως νερό, χαµοµήλι και χυµούς φρούτων.

Page 23: IN VITRO 26

IN•VITRO•23ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Τα πολύωρα ταξίδια µε διάφορα

µέσα συγκοι-νωνίας κατά τη διάρκεια των ωρών µεγάλης

ζέστης, καλό θα ήταν να τα αποφεύ-γετε. Ειδικά η κατάσταση στα λεωφο-

ρεία είναι τις περισσότε-ρες φορές

αποπνικτική και δεν εν-δείκνυται.bad

-Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα µαξιλάρια σας. Εάν έχουν καιρό να ανανεωθούν,

είναι εστίες µικροβίων και οδηγούν πολλές φορές σε δερµατικές αλλεργίες και άλλα προβλήµατα υγείας.

-Ìçí åãêáôáëåß-ðåôå ôá çëéêé-

ùìÝíá Üôïìá ôçò ïéêïãÝíåéÜò óáò, óå ðåñßðôùóç èå-ñéíþí äéáêïðþí Þ Üëëçò ìáêñü÷ñï-íçò áðïõóßáò áðü ôï óðßôé, êáèþò áíÞêïõí óôéò ïìÜ-äåò õøçëïý êéíäý-íïõ.

-Αποφύγετε τη βαριά σωµατική άσκηση ή την έντονη σωµατική

εργασία, ιδιαίτερα σε χώρους µε υψηλή θερµοκρασία, άπνοια και µεγάλη υγρα-σία. Άλλωστε, το γυµνα-στήριο µπορεί να περιµέ-νει λίγο καιρό, µέχρι να περάσει ο καύσωνας…

-Αποφύγετε το βάδι-σμα για πολλή ώρα και

το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο. Το πιο πιθανό είναι να εξαντλήσετε τον οργανισμό σας.

-Μην το παρακάνετε με τη χρήση του κλιματιστικού μηχανήματος ή του

ανεμιστήρα. Δεν είναι καλό ούτε για το περιβάλλον ούτε και για τον οργανισμό σας όταν γίνεται υπερβολικό.

-Μην ξεχνάτε να φρεσκάρετε τις γνώ-σεις σας για τις πρώτες βοήθειες,

καθώς είναι πολύ πιθανό να βρεθείτε µπροστά σε κάποιο περιστατικό θερµο-πληξίας. Σε αυτή την περίπτωση, συνί-σταται η πλήρης έκδυση από τα ρούχα, η τοποθέτηση παγοκύστεων στις µασχάλες και το κρύο νερό.

-Μην εκτίθεστε στο ηλιακό φως, κυρίως τις θερµές ώρες της ηµέρας (12 π.µ. - 4 µ.µ.). Το πιο πιθανό εί-

ναι να βλάψετε την υγεία σας, ειδικά αν ανήκετε στις λεγόµενες «ευπαθείς» οµάδες.

-Αποφύγε-τε την ηλιο-

θεραπεία και παράλληλα παραµείνετε σε σκιερά και δροσερά µέρη αποφεύγοντας τους χώρους όπου επικρα-τεί συνωστι-σµός.

Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα Μην παραλείπετε να αλλάζετε τα σεντόνια και τα

Page 24: IN VITRO 26

24•in•vitro

Cover StoryΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ)

Συνεργάστηκαν οι Ηλέκτρα Νικολαΐδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», Άρτεμις Τσίτσικα,

Λέκτορας Παιδιατρικής-Εφηβικής Παιδιατρικής Επιστημονική Υπεύθυνος Μονάδας Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) Β’ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων «Π & A Κυριακού».

Οι «παγίδες» τουΤ

ο καλοκαίρι είναι για πολλούς η εποχή των πειρα-σμών… Είναι ίσως η πιο ερωτική εποχή, που ευνοεί τη σύναψη σχέσεων, συνήθως περιστασιακών και, δυστυ-χώς, παρά τις επισημάνσεις των ειδικών για ασφαλές σεξ, κάποιοι εξακολουθούν να φλερτάρουν με τον κίν-

δυνο της δημόσιας υγείας. Έτσι αλλάζουν συχνά σεξουαλικούς συ-ντρόφους και επιμένουν να «ξεχνάνε» τους τρόπους προφύλαξης, εθελοτυφλώντας μπροστά στις «παγίδες» της ελεύθερης σεξουαλι-κής επαφής. Αποτέλεσμα; Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήμα-τα (ΣΜΝ) και οι ανεπιθύμητες κυήσεις να φθάνουν στο peak τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα και με επίσημα στοιχεία που προκύπτουν από επιστημονικές μελέτες, κάθε Σεπτέμβριο παρατηρείται αύξηση στα ΣΜΝ της τάξης του 25-30%, ενώ οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες αυξάνονται κατά 15%. Από τις «παγίδες» αυτές δεν ξεφεύγουν, βε-βαίως, ούτε οι έφηβοι, οι οποίοι, ούτως ή άλλως, θέλουν να εκφρά-σουν τη σεξουαλικότητά τους και πειραματίζονται με το σεξ ήδη από νεαρές ηλικίες. Σύμφωνα, εξάλλου, με το Κέντρο Πρόληψης και Ελέγ-χου Νοσημάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες σχεδόν τα μισά κρούσματα ΣΜΝ το χρόνο αφορούν σε άτομα ηλικίας από 15 έως 24 χρόνων.

Τα ΣΜΝ είναι μία μεγάλη κατηγορία νοσημάτων, που οφείλονται σε παθογόνους μικροοργανισμούς. Προκαλούνται από ιούς (HIV/AIDS, ηπατίτιδα, οξυτενή κονδυλώματα, έρπης γεννητικών οργάνων), βακτήρια (σύφιλη, γονόρροια), πρωτόζωα (τριχομονάδες) ή μύκη-τες. Κάποια από αυτά μεταδίδονται αποκλειστικά μέσω σεξουαλι-κής επαφής, άλλα μπορεί να τα μεταδώσει η μολυσμένη έγκυος στο έμβρυο, κάποια μεταδίδονται μέσα από την κοινή χρήση αιχμηρών αντικειμένων στα οποία υπάρχει μολυσμένο αίμα (όπως, για παρά-δειγμα, σύριγγες, ξυραφάκια) και άλλα με μετάγγιση αίματος ή πα-ραγώγων του.

Έρπης Γεννητικών Οργάνων Υπάρχουν δύο ιοί: ο τύπος 1 που εμφανίζεται στα χείλη (επιχείλιος έρπης) και ο τύπος 2 που εμφανίζεται στα γεννητικά όργανα. Πάντως με στοματογεννητική επαφή μπορούν να με-ταδοθούν ο τύπος 1 στα γεννητικά όργανα ή ο τύπος 2 στα χείλη αντίστοιχα. Όταν κάποιος έχει προσβληθεί από τον ιό, τα συμπτώματα και οι εξάρσεις συνήθως εμφανίζονται, όταν πέφτει η άμυνα του οργανισμού (για παράδειγμα αν ο ασθενής πέρασε μία ίωση ή αν έχει έντονο στρες). Ακόμη και στη φάση που δεν υπάρχουν συμπτώματα, ο ιός συνεχίζει να υφί-σταται και μπορεί να μεταδοθεί στον / στη σύντροφο. Για να διαπιστωθεί η μόλυνση από τον ιό, λαμβάνεται δείγμα από το εξάνθημα ή πραγματοποιούνται ειδικές εξετάσεις αίματος.

Τα σημάδια:Μικρές, φυσαλίδες ή ανοιχτές πληγές (έλκη) στα γεννητικά όργανα τον πρωκτό και στις παρακείμενες περιοχές /πόνος ή φαγούρα γύρω από την περιοχή των γεννητικών οργά-νων, των εσωτερικών των μηρών ή των γλουτών / διογκωμένοι λεμφαδένες στο λαιμό ή στη βουβωνική χώρα / πόνοι στους μυς και στις αρθρώσεις / πονοκέφαλος / πόνος κατά την ούρηση.

Αντιμετώπιση:Δεν υπάρχει ίαση, αλλά υπάρχουν χάπια τα οποία επιταχύνουν τον «κύκλο» που κάνει ο έρ-πης μέχρι να περάσει το επεισόδιο και ανακουφίζουν από τα συμπτώματα. Κάποιες φορές τα συμπτώματα υποτροπιάζουν. Σε αυτή την περίπτωση ο γιατρός χορηγεί κατασταλτική αγωγή, προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των υποτροπών.

Σύφιλη Κάποιοι τη θεωρούσαν «ξεχασμένη» αλλά δυστυχώς υπάρχει ακόμη. Είναι ενδεικτικό ότι το 1982 καταγράφηκαν στην Ελλάδα 400 νέα κρούσματα. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 ο ετή-σιος αριθμός νέων κρουσμάτων ελαχιστοποιήθηκε (1 - 3). Μία δεκαετία αργότερα, έφτασαν τα 60 έως 70, ενώ το 2009 εκτινάχθηκαν στα 500. Αν μία γυναίκα σκοπεύει να μείνει έγκυος, ή έστω και αν μείνει ξαφνικά έγκυος, πρέπει να κάνει προληπτικά εξετάσεις για σύφιλη, καθώς αν δε θεραπευτεί άμεσα, μπορεί να προκληθούν πολύ σοβαρά προβλήματα στο μωρό.

Τα σημάδια στους ενήλικες:Πρωτοπαθή ανώδυνα έλκη που εμφανίζονται για περίπου δύο εβδομάδες στο σημείο της μόλυνσης και στη συνέχεια μπορεί να εξαφανιστούν ακόμη και χωρίς θεραπεία / μετά την επούλωση εμφανίζονται συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης και εξανθήματα / μετά από αρκετά χρόνια εμφανίζονται σοβαρές ασθένειες, όπως τύφλωση, καρδιοπάθειες, ανα-πηρίες.

Στα βρέφη: Εξάνθημα αποτελούμενο από πομφόλυγες (φουσκάλες), κυρίως στις παλάμες και τα πέλμα-τα, βλάβες στο ήπαρ και το σπλήνα, αλωπεκία, ωτίτιδα, λαρυγγίτιδα, βλάβες στα οστά και το νευρικό σύστημα, σε μεγαλύτερη ηλικία, βλάβες στα μάτια (ακόμη και τύφλωση) και στα αυτιά (ακόμη και κώφωση).

Αντιμετώπιση:Σε αντίθεση με τον HPV και τον έρπητα, η σύφιλη θεραπεύεται πλήρως. Θεραπεία αποτελεί η ενέσιμη πενικιλλίνη και, εφόσον πραγματοποιηθεί, δε μένει κανένα κατάλοιπο της ασθέ-νειας. Εξαιρετικά σημαντικό, όμως, είναι να κάνουν θεραπεία και οι δύο σύντροφοι ταυτό-χρονα, έχουν δεν έχουν συμπτώματα.

Τα συχνότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι:HPV λοίμωξηΈρπης Γεννητικών ΟργάνωνΣύφιλη Βλεννόρροια Χλαμύδια Ηπατίτιδα Β (HBV)

Page 25: IN VITRO 26

in•vitro•25ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Περισσότερες πληροφορίες για το ΣΜΝ στη σελίδα 45

Οι «παγίδες» του

Βλεννόρροια (Γονοκοκκική Ουρηθρίτιδα/Τραχηλίτιδα) Είναι γνωστή και ως γονόρροια. Πρόκειται για λοίμωξη που προκαλείται από το μικρόβιο του γονόκοκκου neisserria gonorrheae, το οποίο ζει σε υγρές και ζεστές περιοχές του σώματος. Τα συμπτώματα της ασθένειας εμφανίζονται μέσα σε διάστημα από 2 έως 21 ημέρες μετά τη σεξουαλική επαφή.

Τα σημάδια στις γυναίκες:Κιτρινωπή ή πρασινωπή έκκριση από τον κόλπο / φαγούρα ή πόνος κατά την ούρηση / πό-νος κατά την περίοδο / πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς / πόνος κατά τη διάρκεια της συ-νουσίας / πόνος στις αρθρώσεις (κυρίως στα γόνατα και το ισχίο).

Στους άνδρες: Γαλακτώδης έκκριση από το πέος /φαγούρα ή πόνος κατά την ούρηση.

Αντιμετώπιση:Η εξέταση γίνεται με λήψη δείγματος υγρών και καλλιέργεια. Όπως και η σύφιλη, έτσι και η βλεννόρροια θεραπεύεται εντελώς με αντιβιοτικά. Εφόσον αντιμετωπιστεί έγκαιρα δεν αφήνει κανένα πρόβλημα. Και στην περίπτωση της βλεννόρροιας, όμως, είναι απαραίτητο να κάνουν τη θεραπεία και οι δύο σύντροφοι ταυτόχρονα, ακόμη και αν κάποιος από τους δύο δεν παρουσιάζει συμπτώματα.

Χλαμύδια (Χλαμυδιακή Ουρηθρίτιδα/ Τραχηλίτιδα)Τα χλαμύδια είναι μικροβιακή λοίμωξη από τα βακτήρια Chlamydia trachomatis, τα οποία ζουν στο σπέρμα και στα κολπικά υγρά και έχουν σοβαρές επιπλοκές. Στις γυναίκες μπορεί να προκαλέσουν σαλπιγγίτιδα με κίνδυνο στείρωσης, φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, πρω-κτίτιδα, εξωμήτρια κύηση, μπορεί να προκαλέσει επιπεφυκίτιδα ή πνευμονία στο νεογέννη-το βρέφος, υπογονιμότητα και στους άνδρες ουρηθρίτιδα, φλεγμονή και πόνο κοντά στους όρχεις, στειρότητα.

Τα σημάδια:Εκκριση από τον κόλπο / από το πέος / πόνος στο ορθό και αυξημένες εκκρίσεις /φαγούρα ή πόνος κατά την ούρηση / πόνος ή κράμπες στο κάτω μέρος της κοιλιάς / πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς / πόνος κατά τη διάρκεια της συνουσίας.

Αντιμετώπιση:Η διάγνωση για τα χλαμύδια γίνεται με κλινική εξέταση και ειδικό εργαστηριακό έλεγχο των εκκρίσεων στο μικροσκόπιο. Η θεραπεία για τα χλαμύδια περιλαμβάνει λήψη αντιβιοτικών, τα οποία εκριζώνουν το βακτήριο μετά από 1-3 εβδομάδες. Η θεραπεία, ωστόσο, θα πρέπει να εφαρμοστεί και στον ερωτικό σύντροφο προκείμενου να εξαλειφθεί το ενδεχόμενο επα-ναμόλυνσης.

Ηπατίτιδα ΒΗ ηπατίτιδα Β αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας. Από τα δύο δισεκατομμύρια ανθρώπους που έχουν μολυνθεί παγκοσμίως, περισσότεροι από 350 εκατομμύρια έχουν χρόνια λοίμωξη. Υπάρχουν πολλές ειδικές εξετάσεις που δείχνουν εάν έχετε ηπατίτιδα Β (π.χ. αυστραλιανό αντιγόνο HΒsAg) και πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα (οξεία ή χρόνια, απλός φορέας ή πάσχων από ενεργό ηπατίτιδα). Εάν ο ιός της ηπατίτιδας Β παραμείνει περισσότερο από 6 μήνες στον οργανισμό, η ηπατίτιδα γίνεται χρόνια και μπο-ρεί να καταλήξει σε κίρρρωση. Στην περίπτωση της χρόνιας ηπατίτιδας, ο γιατρός ίσως σας ζητήσει να κάνετε βιοψία ήπατος.

Τα σημάδια:Τα πρώτα συμπτώματα της νόσου εμφανίζονται 2-3 μήνες μετά την επαφή με τον ιό. Κατα-βολή / ατονία /ανορεξία / εμετός / πυρετός / ελαφρύς πόνος στην κοιλιά / ίκτερος (κιτρίνι-σμα του δέρματος και του λευκού τμήματος των ματιών)

Αντιμετώπιση:Το εμβόλιο και η θεραπεία της ηπατίτιδας Β χορηγείται δωρεάν στους ασφαλισμένους. Στη θεραπευτική προσέγγιση της χρόνιας ηπατίτιδας Β, βασικός στόχος είναι η επίτευξη της λεγόμενης μακροχρόνιας ιολογικής ύφεσης. Για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της χρόνιας ηπατίτιδας Β χρησιμοποιούνται ή η ιντερφερόνη ή και από του στόματος αντιικά φάρμακα.

HPV (Human Papilloma Virus) / Ιός των Ανθρωπίνων ΘηλωμάτωνΟ συγκεκριμένος ιός έχει πολλούς διαφορετικούς υπότυπους (πάνω από 100). Η χρόνια λοίμωξη με μερικούς υπότυπους συνδέεται με την εμφάνιση καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας. Το ανησυχητικό είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις ο εν λόγω ιός δεν εκδηλώνεται κλινικά. Δηλαδή ο ασθενής μπορεί να μην εμφανίζει συμπτώματα.

Τα σημάδια:Εμφάνιση κονδυλωμάτων (μικρά εξογκώματα στο χρώμα του δέρματος, που μοιάζουν με κρεατοελιές) στα γεννητικά όργανα ή στον πρωκτό /αλλοιώσεις στο Τεστ Παπανικολάου.

Αντιμετώπιση:Στην περίπτωση του HPV ο ιός δεν μπορεί να θεραπευτεί, αυτό που θεραπεύεται είναι τα συμπτώματά του. Δηλαδή, ο γιατρός είτε με ειδικές τοπικές κρέμες, είτε με καυτηριασμό, καταστρέφει τα κονδυλώματα, τα οποία, ωστόσο, μπορεί να επανεμφανιστούν στο 30% των περιπτώσεων.

Page 26: IN VITRO 26

26•in•vitro

Cover StoryΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ)

πρεπει να γνωριζετε...

1o

2o

3o

4o

Τα ΣΜΝ δεν κάνουν διά-κριση φύλου, ηλικίας ή σεξουαλικής προτίμησης.

Οι πιθανότητες εκδή-λωσης ΣΜΝ αυξάνονται όσο μεγαλώνει ο αριθ-μός των ερωτικών συ-ντρόφων.

Η χρήση προφυλακτικού είναι απαραίτητη, ακό-μη κι αν κάνετε έρωτα με το ίδιο άτομο. Όταν τα αγοράζετε τσεκάρετε την ημερομηνία λήξης τους και διατηρήστε τα σε δροσερό μέρος.

Το παθητικό πρωκτικό σεξ είναι περισσότερο επικίνδυνο, καθώς τυχόν βλάβες και μικροτραυ-ματισμοί στην περιοχή γίνονται πύλες εισόδου των μικροοργανισμών στο αίμα.

Τα εμβόλια για τον Ιό των Ανθρωπίνων Θηλω-μάτων (HPV), τα οποία έχουν πλέον ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, έχουν προφυλακτικό και όχι θεραπευτικό χαρακτή-ρα.

5o

Η εφηβεία είναι η ηλικία που το σώμα «ξυπνάει» και η σεξουαλικότητα εκφράζεται πιο έντονα από κάθε άλλη περίοδο της ζωής, ως έκφρα-

ση της ορμονικής «έκρηξης». Μία ανεύθυνη σεξουαλική συμπεριφορά πολλές φορές ευ-θύνεται για την πρόκληση μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.Αμερικανικές μελέτες δείχνουν ότι η πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής ζωής των εφήβων οδηγεί σε σχολική αποτυχία, πολλούς σεξου-αλικούς συντρόφους, μη ασφαλή σεξουαλική δραστηριότητα, βίαιη σεξουαλική συμπεριφο-ρά και άλλες συμπεριφορές υψηλού κινδύνου. Πολλοί έφηβοι προτιμούν άλλους τρόπους επα-φής, εκτός της διεισδυτικής (στοματικό σεξ, κολπική επαφή χωρίς πλήρη διείσδυση κ.λπ.), θεωρώντας εσφαλμένα ότι έτσι δεν εκθέτουν τον εαυτό τους σε κινδύνους. Η έγκαιρη και σωστή ενημέρωση έχουν σαν αποτέλεσμα την καθιέρωση συνηθειών που προστατεύουν τον έφηβο από την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και τα ΣΜΝ. Σύμφωνα, εξάλλου, με στοιχεία από τις ΗΠΑ οι έφηβοι συνήθως περιμένουν έναν ολόκληρο χρόνο μετά την έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας προκειμένου να αναζητήσουν αποτελεσματική προστασία και αντισύλληψη, με αποτέλεσμα 50% των ανεπιθύμητων κυήσε-

Από την πλευρά των εφήβων

ων να προκύπτουν το πρώτο εξάμηνο μετά την πρώτη σεξουαλική επαφή. Σε μελέτη δύο με-γάλων μαιευτηρίων στην Ελλάδα διαπιστώθη-κε ότι το 9% των γεννήσεων ήταν από έφηβες μητέρες.Η εφηβική κύηση είναι υψηλού κινδύνου με επιπτώσεις στην υγεία της μητέρας και του παι-διού και υψηλά ποσοστά αυτόματης αποβολής (9-14%). Περίπου μισές από τις εφηβικές εγκυ-μοσύνες καταλήγουν σε άμβλωση, συχνά κάτω από μυστικές και σκοτεινές συνθήκες, με συνε-πακόλουθα για τη μελλοντική γονιμότητα των

εφήβων και σημαντι-κές αρνητικές επιδρά-σεις στην ψυχοκοινωνι-κή τους ανάπτυξη. Παράλληλα τα ΣΜΝ μπορεί να απειλήσουν την υγεία, τη λειτουρ-

γικότητα, τη μελλοντική γονιμότητα, αλλά και την ίδια τη ζωή ενός εφήβου. Έτσι, εκτός από την εκπαίδευση στη χρήση προφυλακτικού σε κάθε σεξουαλική επαφή, είναι σημαντική και η εφαρμογή προγραμμάτων δευτερογενούς πρό-ληψης σε σεξουαλικά δραστήριους εφήβους (έλεγχος με τεστ Παπανικολάου ετησίως, ανί-χνευση δυνητικά ασυμπτωματικών παθογόνων π.χ. χλαμύδια, γονόκοκκος ετησίως, και ανά-λογα με την επιδημιολογία της κάθε περιοχής).

Οι έφηβοι αναζητούν αποτελε-σματική προστασία και αντισύλ-ληψη ένα χρόνο μετά την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής

Page 27: IN VITRO 26

in•vitro•27ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Από την πλευρά των εφήβων

Ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV αποτελεί σημαντικό όπλο πρωτογενούς πρόληψης των σοβαρών μορφών του πιο συχνού ΣΜΝ.

Επείγουσα αντισύλληψη: σημείο – κλειδίΗ χρήση επείγουσας αντισύλληψης διασφαλί-ζει το δικαίωμα επιλογής στην αναπαραγωγή και στον οικογενειακό προγραμματισμό και μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη μείωση των αμβλώσεων στη χώρα μας. Το χάπι «εκτά-κτου ανάγκης» είναι ασφαλές και μπορεί να αποτρέψει την κύηση, ακόμη και αν η γυναίκα το λάβει έως και πέντε ημέρες μετά τη σεξουα-λική πράξη.Αν και έχουν εκφραστεί ανησυχίες για το αν η γνώση για την επείγουσα αντισύλλη-ψη μπορεί να οδηγήσει σε ανεύθυνη σεξουα-λική συμπεριφορά και ελάττωση της χρήσης ασφαλών αντισυλληπτικών μέσων, υπάρχουν τουλάχιστον επτά μελέτες που αποδεικνύ-ουν το αντίθετο.Η επείγουσα αντισύλληψη στοχεύει στην αναστολή της ωορρηξίας ή στη μη εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Συνεπώς δεν αποτελεί μέθοδο άμβλωσης. Η έμμηνος ρύση επανέρχεται μέσα σε επτά ημέρες από την αναμενόμενη ημερομηνία. Συ-νιστάται αποχή τις πρώτες δύο εβδομάδες μετά τη χρήση επείγουσας αντισύλληψης, καθώς και έλεγχος για εγκυμοσύνη και ΣΜΝ στο τέλος της περιόδου των δύο αυτών εβδομάδων.

Κατερίνα Καραγιάννη Ψυχολόγος, Msc Health Psychology, Συνεργάτης Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτού-του

Ήλιος, θάλασσα, ανανέωση, καλή διάθεση, λίγο ποτό παραπάνω και οι άμυνες μειώνονται, οι αναστολές πέφτουν και το αποτέλεσμα είναι να γινόμαστε όλο και πιο επιρρεπείς στον έρωτα. Οι καλοκαιρινές διακοπές, μας δίνουν τη δυνατότητα να αλλάξουμε παραστάσεις, να πάμε σε καινούργια μέρη, αλλά και να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας με νέους ανθρώπους, γεγονός που συχνά μας φέρνει πιο κοντά. Παράλληλα οι περισσότεροι, το καλοκαίρι, επιδιώκουν να αναπληρώσουν τον «χαμένο» χρόνο της μειωμένης σεξουαλικότητας του χειμώνα, αφήνοντας στην άκρη τα άγχη και τους ρόλους της καθημερινότητας, που τους μπλοκάρουν και τους πιέζουν. Για τους περισσότερους άντρες το καλοκαίρι είναι περίοδος εκτόνωσης και αποτελεί ιδανική εποχή για ερωτικές

περιπέτειες. Όσον αφορά στις γυναίκες τα πράγματα φαίνεται πως έχουν αλλάξει. Έρευνες του Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου περασμένων ετών, έδειξαν πως οι γυναίκες έβλεπαν τις περιστασιακές σχέσεις σαν μια ευκαιρία για να εξελιχθούν αυτές σε μόνιμες. Σήμερα ο αριθμός των γυναικών που επιδιώκουν απλά μια καλοκαιρινή ερωτική περιπέτεια, που δεν θα τους στερήσει τίποτα από την ελευθερία τους, συνεχώς αυξάνεται.Το σημαντικό για τους ανθρώπους που επιλέγουν να ζήσουν μια καλοκαιρινή ερωτική περιπέτεια είναι να ξέρουν τι θέλουν και τι ικανοποίηση παίρνουν από αυτή τη διαδικασία, έχοντας πάντα στο μυαλό τους ότι πρέπει να έχουν υπεύθυνη σεξουαλική συμπεριφορά για την αποφυγή κινδύνων για την υγεία τους. Αξιολογώντας, εξάλλου, τις πιθανότητες που μπορεί να έχει μια τέτοια περιπέτεια να εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό, προστατεύουμε τον εαυτό μας, έτσι ώστε να μη βρεθούμε ξαφνικά προ εκπλήξεως, εάν αυτή τελειώσει άδοξα.

Η ερωτική διάθεση του καλοκαιριού

Page 28: IN VITRO 26

28•in•vitro

ΣυνέντευξηΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Θωρακοσκοπική χειρουργική Στον Νίκο Σταυρουλλάκι

Στα εντυπωσιακά βήματα της Ιατρικής στον τομέα της χει-ρουργικής θώρακος αναφέρε-ται ο διευθυντής της Θωρα-κοχειρουργικής κλινικής του

θεραπευτηρίου «Υγεία», Κοσμάς Ηλιάδης, σημειώνοντας ότι τα επιτεύγματα της τελευ-ταίας 20ετίας, με τη βοήθεια της τεχνολογί-ας, έχουν αυξήσει σημαντικά τις επιτυχίες, καθώς έχουν επιτρέψει επεμβάσεις με τη λεγόμενη θωρακοσκοπική μέθοδο (χωρίς τομές), σε άλλοτεβαριές επεμβάσεις, ακό-μα και σε νεογέννητα βρέφη.Μια τέτοια επέμβαση πραγματοποίησε ο ίδιος πρόσφατα σε ένα παιδάκι 17 μηνών, το οποίο δύο μόλις μέρες μετά την επέμβα-ση βρισκόταν ασφαλές στο σπίτι του, στην αγκαλιά της μητέρας του. «Από το 1910 που πραγματοποιήθηκε η πρώτη θωρακοσκό-πηση με αναμμένο κερί, ως πηγή φωτι-σμού, μέχρι τη σύγχρονη χρήση ρομπότ στη χειρουργική έχουν συντελεστεί άλματα» αναφέρει χαρακτηριστικά. Στο ερώτημα εάν είναι φυσιολογικό το «τρακ» πριν από μία σημαντική επέμβαση, απαντά: «Αλίμονο εάν ο χειρουργός δεν έχει τρακ»...

Κύριε Ηλιάδη, κατά την κυριολεκτική σημα-σία της ελληνικής λέξης, «θώρακας» δηλώ-νει προστασία. Στο ανθρώπινο σώμα, προ-φανώς, μιλούμε για τον ανθεκτικό κλωβό, που προστατεύει ευαίσθητα όργανα. Πόσο «εύκολη» υπόθεση είναι για τον θωρακο-χειρουργό η διάρρηξη αυτού του σκληρού κελύφους;Έχετε δίκιο και ως προς τον όρο και ως προς τη δυσκολία. Οι τρόποι είναι δύο: ή να κό-ψει κανείς τα οστά, ειδικότερα το στέρ-νο, που είναι το μπροστινό κόκαλο και να φθάσει στο εσωτερικό (πρόκειται κυρίως για εγχειρήσεις καρδιάς), ή να πάει από το πλάι ανάμεσα στις πλευρές, κόβοντας μυς που συνδέουν τις πλευρές μεταξύ τους και χωρίς να «σπάσει» πλευρές να εισχωρήσει στη θωρακική κοιλότητα και να χειρουργή-σει τον πνεύμονα, τον οισοφάγο ή τα άλλα όργανα που βρίσκονται στη θωρακική κοι-λότητα. Υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις και στους δύο τομείς.

Σε ποιες περιπτώσεις ασθενειών παρεμ-βαίνει ο θωρακοχειρουργός; Λόγω της εξαιρετικής εξειδίκευσης ενεργεί μόνος

Βάζω τον εαυτό μου στη θέση του ασθενή

ΚοΣμΑΣ ΗλιΑδΗΣ

Διευθυντής της Θωρακοχειρουργι-κής Κλινικής Θερα-πευτηρίου ΥΓΕΙΑ

Page 29: IN VITRO 26

του ή επεµβαίνει όταν άλλες ειδικότητες αδυνατούν;Γίνονται επεµβάσεις αποκλειστικά από τον θωρακοχειρουργό, που αφορούν στα όρ-γανα που βρίσκονται µέσα στον θώρακα. Άλλες επεµβάσεις γίνονται συνδυασµένα µε άλλες ειδικότητες. Επεµβάσεις στη σπονδυ-λική στήλη γίνονται µαζί µε νευροχειρουργό ή και ορθοπεδικό. Μιλούµε για επεµβάσεις που χρειάζεται οµάδα χειρουργών, για να υπάρχει η καλύτερη δυνατή αντιµετώπιση. Άλλες επεµβάσεις σε περιοχές γειτνιάσε-ως µε την κοιλιά γίνονται σε συνεργασία µε γενικό χειρουργό. Σε άλλες υπάρχει συνεργασία µε πλαστικό χειρουργό, όπως επεµβάσεις µαστεκτοµών. Τέλος, υπάρχουν επεµβάσεις που γίνονται σε παιδιά από παιδοχειρουργούς µε τη συνεργασία θωρα-κοχειρουργών. Για το καλό της έκβασης του ασθενούς πρέπει να µη διστάζει κανείς τις συνεργασίες.

Να πούµε εδώ ότι πριν από µερικούς µήνες χειρουργήσατε ένα βρέφος 17 µηνών στον θώρακα. Με τα σύγχρονα µέσα είναι εφικτές επεµβάσεις ακόµα και σε βρέφη. Μιλήστε µας για αυτή τη σπουδαία στιγµή.Το παιδάκι αυτό είχε µία συγγενή πάθη-ση. Συγκεκριµένα είχε κατεστραµµένο τον ένα λοβό του πνεύµονα και αυτό θα του δηµιουργούσε προβλήµατα σε όλη του τη ζωή, µε πνευµονίες, αποστήµατα και άλλες επιπλοκές. Έγινε επέµβαση κατά την οποία αφαιρέσαµε το µέσο λοβό, µαζί µε παιδο-χειρουργό, χωρίς να ανοίξουµε τον θώρακα, θωρακοσκοπικά όπως λέµε. Το παιδάκι σε δύο µέρες ήταν στην αγκαλιά της µητέρας του, χωρίς να έχει κανένα τραύµα ψυχολο-γικό ή σωµατικό. Η επέµβαση έγινε πραγµα-τικά ανώδυνα αρκετά ακίνδυνα και ειρηνικά θα έλεγα... Όταν µεγαλώσει µε το καλό, µόνο µία µικρή ουλή θα του θυµίζει ότι κάτι συνέβη στη ζωή του, χωρίς καµία άλλη επί-πτωση.

Έχετε πλέον στη διάθεσή σας σύγχρονες µε-θόδους. Μιλήστε µας γι’ αυτές...Επειδή η επέµβαση στον θώρακα αφορά οστέινα τµήµατα - δεν είναι όπως η κοιλία που είναι µαλακή και επιτρέπει στον γιατρό να επεκτείνει τις τοµές του - είναι επίπονη, υπάρχουν, όµως, εξελίξεις που έχουν βοη-θήσει στον περιορισµό των συνεπειών της επέµβασης. Από την κλασική θωρακοτοµή,

έχουµε περάσει στη θωρακοσκοπική µέθο-δο, στην οποία δεν υπάρχει τοµή και έτσι ο πόνος είναι πολύ λιγότερος. Η θωρακοσκο-πική χειρουργική είναι σήµερα η σηµαντικό-τερη εξέλιξη στην ειδικότητά µας. Η πλειο-νότητα των επεµβάσεων µπορεί να γίνει και θωρακοσκοπικά. Από παθήσεις του υπεζω-κότα του πνεύµονα, του οισοφάγου και του περικαρδίου Υπάρχουν νεότερες εξελίξεις και στη ροµποτική χειρουργική.

Ποια η συµβολή της τεχνολογίας και ποια προβλήµατα έλυσε ή επιχειρεί να λύσει; Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν βοηθήσει πάρα πολύ τη θωρακοχειρουργική. Με τη βοήθεια του αναισθησιολόγου ο χειρουρ-γός µπορεί να επεµβαίνει στον ένα πνεύµο-να, χωρίς αυτός ο πνεύµονας να αναπνέει (αναπνέει µόνο ο άλλος, στον οποίο δεν επεµβαίνουµε).Επιπλέον έχουν κατασκευασθεί εργαλεία που είναι εργονοµικά σχεδιασµένα έτσι, ώστε να µπορούµε να κάνουµε διάφορες εργασίες µέσα στον θώρακα χωρίς να τον «ανοίγουµε». Συνήθως αυτό γίνεται µέσα από δύο ή τρεις οπές. Αρχικά µπαίνει µία κάµερα, ακολούθως µπαίνουν δυο - τρία εργαλεία, µέσω των οποίων γίνεται όλη η διαδικασία. Ουσιαστικά η κάµερα άνοιξε την πόρτα της θωρακοσκοπικής (όπως µαρ-τυρεί και η λέξη) επεµβατικής µεθόδου. Σήµερα βρίσκονται σε εφαρµογή πολλά τεχνικά µέσα, όπως και η ροµποτική, αρκεί καθένας να τα χρησιµοποιεί µε φειδώ. Η σωστή χρήση της τεχνολογίας αποτελεί πρόκληση για τον θωρακοχειρουργό και απαιτεί προσεκτική αξιολόγηση των δεδο-µένων.

Πότε ξεκίνησαν όλα αυτά; Πότε προσδιορί-ζεται χρονικά η απαρχή αυτής της επαναστα-τικής µεθόδου;Η πρώτη θωρακοσκόπηση έγινε το 1910 από τον Σουηδό γιατρό Jacobeus. Υπήρξε στη συνέχεια απόσυρση της τεχνικής και αργότερα, τη δεκαετία του ‘80, όταν ανα-πτύχθηκε η τεχνολογία, επανήλθε για να λάβει µέσα σε µία δεκαετία αυτή την έκτα-ση. Ο Jacobeus δεν είχε, βέβαια, κάµερα. Είχε ένα κερί, µε το οποίο φωτίζοντας µέσα από ένα σωλήνα, που είχε εφαρµόσει στον θώρακα, προσπαθούσε να δει τι υπάρχει µέσα... Η ιδέα του να «σκοπήσω» µέσα στον θώρακα υπήρχε από τότε και διαµόρφωσε

εν συνεχεία την αναγκαιότητα µιας τέτοιας µεθόδου.Υπήρξε, παράλληλα, εξέλιξη και σε άλλα ζητήµατα. Για παράδειγµα, πώς µπορεί να βγει ένα µεγάλο κοµµάτι πνεύ-µονα µέσα από µία οπή; Υπάρχουν σήµερα ειδικά σακίδια που µπορούν να δεχθούν συµπιεσµένα τµήµατα πνεύµονα, που εν συνεχεία βγαίνουν µέσα από την οπή που έχουµε ανοίξει. Τα πρώτα χρόνια, προσπα-θούσαµε να δώσουµε τεχνικές λύσεις στα προβλήµατα αυτά επινοώντας τεχνικές. Χρησιµοποιήθηκαν ακόµα και αποστειρω-µένα προφυλακτικά, µέσα στα οποία τοπο-θετούσαµε τα τµήµατα που αφαιρούσαµε...

Η «ροµποτική» είναι ένα ακόµα σύγχρονο, εντυπωσιακό «εργαλείο». Σε ποιες περι-πτώσεις ενδείκνυται η χρήση του ροµπότ στη χειρουργική, γιατί υπάρχουν περιπτώ-σεις που µπορεί να προκληθεί ζηµιά;Σωστά το επισηµαίνετε. Η ροµποτική εφαρµόζεται και στην Ελλάδα. Η όλη δι-άταξη υπάρχει και στο δικό µας νοσοκο-µείο και τη χρησιµοποιούµε. Το βασικό πλεονέκτηµα της µεθόδου είναι ότι ο βραχίονας του ροµπότ στην απόληξή του (3-4 εκατοστά) έχει τη δυνατότητα κίνη-σης σχεδόν 360 µοιρών, όπως ο ανθρώ-πινος καρπός, παρέχοντας µεγάλο εύρος χειρισµών.Είναι, όµως, µία µέθοδος που έχει και ορι-σµένα µειονεκτήµατα, καθώς ο χειρουρ-γός δεν έχει επαφή µε τον ασθενή. Μπορεί η επέµβαση να γίνεται στην Ελλάδα (αν κάποιος τοποθετήσει τα εργαλεία στο ροµπότ), αλλά τους χειρισµούς να κάνει γιατρός στην Αµερική. Όµως επειδή δεν πιάνει τα εργαλεία στα χέρια του, δεν έχει τη δυνατότητα αφής. Δεν µπορεί να «αι-σθανθεί» το όργανο που χειρουργεί. Δεν µπορεί, δηλαδή, να καταλάβει την «αντοχή» των ιστών, δεν έχει έλεγχο στη «δύναµη» που εφαρµόζει το µηχάνηµα. Σίγουρα οι εξελίξεις και εδώ θα είναι στο µέλλον σηµα-ντικές. Ποια είναι η κατάσταση στη χώρα µας; Υπάρχουν σηµαντικά οφέλη οικονοµικά και πρακτικά από τη χρήση των νέων αυτών µε-θόδων;Στην Ελλάδα όλα αυτά έχουν ξεκινήσει θωρακοχειρουργικά τη δεκαετία του ‘90. Στο νοσοκοµείο µας πάνω από το 50% των επεµβάσεων γίνεται θωρακοσκοπικά. Στη

χώρα µας µε τη νησιωτική διαµόρφωση έχουµε οφέλη και ως προς το κόστος. Αν λάβει κανείς υπόψη του την παραµονή στο νοσοκοµείο, το διάστηµα αποκατάστα-σης του ασθενούς, την απουσία από την εργασία, την παραµονή του ίδιου και των συγγενών στην Αθήνα, το τελικό κόστος από το χειρουργείο µε τα υλικά είναι πάρα πολύ µικρό. Στη ροµποτική ανεβαίνει φυ-σικά πολύ.

Εξ ορισµού βρίσκεστε ενώπιον σύνθετων προβληµάτων. Τι οφείλει να πει ο θωρακο-χειρουργός στον ασθενή του; Ποια η σχέση γιατρού - ασθενή;Στην Αγγλία αυτό που διδαχθήκαµε είναι ότι, αν θες να κάνεις κάτι καλό σε έναν ασθενή, να βάλεις τον εαυτό σου στη θέση του και να κάνεις ό,τι θα ήθελες να σου κάνουν. Αυτό ως φιλοσοφία πρέπει νοµίζω να διέπει τις πράξεις µας και ως προς το χειρουργικό µέρος και ως προς το ανθρω-πιστικό κατά την επαφή µας µε τον ασθενή. Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, οπότε χρειάζεται να του πούµε ένα σηµαντικό µέ-ρος της αλήθειας και η προσέγγιση πρέπει να είναι απολύτως «ανθρώπινη».

Βλέποντας τους πνεύµονες εκ των έσω, προσυπογράφετε την καµπάνια κατά του καπνίσµατος;Το 96% των καρκίνων του πνεύµονα είναι καπνιστές. Η αντικαπνιστική καµπάνια είναι σωστή, γιατί τους άλλους πιθανούς γενε-σιουργούς παράγοντες, όπως τη µόλυνση του περιβάλλοντος, την ακτινοβολία από διάφορες αιτίες (κινητά κ.λπ.) ή την κληρο-νοµικότητα δεν µπορούµε να τους επηρεά-σουµε. Δεν πρόκειται για υστερία, αλλά για πρακτική σκέψη.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να ρωτήσω: Αισθά-νεστε τρακ πριν από κάθε επέµβαση; Και µόνο η σκέψη ότι αναφερόµαστε σε όργανα ευγενή, που βρίσκονται µέσα στον θώρακα και προστατεύονται από τον θω-ρακικό κλωβό, πραγµατικά πολύτιµα για τη ζωή, δηµιουργεί δέος σε γιατρούς και ασθενείς. Άρα όταν επεµβαίνει κανείς σε αυτά τα όργανα, φυσιολογικά υπάρχει αυτό που λέµε «τρακ». Αλίµονο εάν δεν είχαµε. Νοµίζω αυτό είναι ενισχυµένο στον θωρα-κοχειρουργό, λόγω της σοβαρότητας των καταστάσεων που αντιµετωπίζει.

IN•VITRO•29ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

«Από την κλασική θωρακοτοµή, έχουµε περάσει στη

θωρακοσκοπική µέθοδο, στην οποία δεν υπάρχει τοµή και έτσι ο πόνος είναι πολύ λιγότερος.

Η θωρακοσκοπική χειρουργική είναι σήµερα η σηµαντικότερη

εξέλιξη».

«Στην Αγγλία αυτό που διδαχθήκαµε είναι ότι αν θες να κάνεις κάτι καλό σε έναν ασθενή

είναι να βάλεις τον εαυτό σου στη θέση του και να κάνεις ό,τι θα ήθελες να σου κάνουν. Αυτό ως φιλοσοφία πρέπει νοµίζω να

διέπει τις πράξεις µας».

«Κάναµε επέµβαση σε 17µηνο βρέφος κατά την οποία αφαιρέσαµε

τον µέσο λοβό, µαζί µε παιδοχειρουργό, χωρίς να ανοίξουµε

τον θώρακα. Το παιδάκι σε δύο µέρες ήταν στην αγκαλιά

της µητέρας του».

«Το 96% των καρκίνων του πνεύµονα είναι καπνιστές. Το αντικαπνιστικό µήνυµα είναι

σωστό, γιατί τους άλλους πιθανούς γενεσιουργούς παράγοντες δεν

µπορούµε να τους επηρεάσουµε».

Page 30: IN VITRO 26

30•in•vitro

ReviewΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Τα «νούμερα» της εγκυμοσύνης

Συνεργάστηκε ο κ. Χάρης Χηνιάδης, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

της υγείας πριν και μετά τη σύλληψη

1.000 mg ασβεστίου την ημέρα για γερά δόντια και ισορροπία στον οργανισμό

Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία των κυττάρων, τη συστολή των μυών, την πήξη του αίματος, τον σχηματισμό γερών δοντιών κ.ά. Από τη στιγμή, λοιπόν, που ετοιμάζεστε να γίνετε μητέρα αλλά και στην περίοδο της εγκυμοσύνης, θα πρέπει να προσλαμβάνετε τουλά-χιστον 1.000 mg ασβεστίου σε καθημερινή βάση ή να καταναλώνετε καθημερινά δύο μερίδες γαλακτοκομικών (δύο ποτήρια γάλα, ένα κεσέ γιαούρτι, 80 γραμμάρια σκληρό κίτρινο τυρί). Το ασβέστιο συμβάλλει στην καλή υγεία των δοντιών και, παράλληλα, εξασφαλίζει φυσιολογική σκελετική ανάπτυξη στο έμβρυο. Επιπλέον η υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο στο καθημε-ρινό διαιτολόγιο μπορεί να εμποδίσει μια πιθανή αύξηση της πίεσης του αίματος, που προκα-λείται μερικές φορές στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

400 mg φολικό οξύ καθημερινά, πριν και μετά τη σύλληψη

Το φολικό οξύ είναι απαραίτητο για τον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και του DNA. Επί-σης βοηθά τον οργανισμό να ανταποκριθεί στην αύξηση της μήτρας, στη δημιουργία του πλακού-ντα και πάνω απ’ όλα στον σχηματισμό και την ανάπτυξη τόσο των οστών όσο και του κεντρικού νευρικού συστήματος του εμβρύου. Σύμφωνα με πρόσφατη διεθνή μελέτη, ένα συμπλήρωμα φολι-κού οξέως των 400 mg καθημερινά σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και πριν από αυτήν, μπορεί να μειώσει κατά 60-70% τον κίνδυνο να γεννηθεί ένα μωρό με σκελετικά προβλήματα και ταυτόχρονα μπορεί να προλάβει νευρικές ανεπάρκειες του εμβρύου (αυτό ισχύει μέχρι την 16η εβδομάδα της κύησης, μετά δεν χρειάζεται). Οι υποψήφιες μητέρες μπορούν να πάρουν φολικό οξύ και μέσα από τη διατροφή τους. Για παράδειγμα τα σκουρόχρωμα λαχανικά, τα ξερά φασόλια, ορισμένα δημητριακά, τα φρούτα και κάποια είδη ξηρών καρπών, θεωρούνται οι καλύτερες πηγές φολικού οξέως. Όσο για τον χυμό του πορτοκαλιού και το σταρένιο ψωμί, μπορούν να καταναλώνο-νται άφοβα, καθώς αποτελούν βασικές πηγές του εν λόγω θρεπτικού συστατικού.

200 γραμ. ψάρια την εβδομάδα για έξυπνα μωρά

Οι μέλλουσες μητέρες που θέλουν να αποκτήσουν έξυπνα παιδιά πρέπει να τρώνε απαραίτητα πριν από τη σύλληψη αλλά και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης 200 γραμμάρια ψάρια την εβδομάδα, αναφέρουν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, αφού έπειτα από μελέτες διαπίστωσαν πως τα μωρά των ψαροφάγων μητέρων έχουν μεγαλύτερη αντίληψη, είναι πιο κοινωνικά και λένε περισσότερες λέξεις στην ηλικία των 15 μηνών, από ό,τι αυτά των γυναικών που δεν συνήθιζαν να τρώνε ψάρια πριν και κατά την κύηση. Ο λόγος ότι τα ψάρια και ιδιαίτερα τα λιπαρά (όπως για παράδειγμα οι σαρδέλες, ο γαύρος, ο κολιός και λιγότερο ο σολομός, λόγω της περιεκτικότητάς του σε μόλυβδο) περιέχουν μεγάλες ποσότητες ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, τα οποία παίζουν ρόλο - κλειδί στη ρύθμιση των κυτταρικών λειτουργιών του εμβρύου, αλλά και στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του. Επίσης, σύμφωνα με μελέτη από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, τα λιπαρά ψάρια διατηρούν ακμαίο το ηθικό της εγκύου και κάνουν την επιδερμίδα της να λάμπει.

12-14 κιλά επιπλέον βάρος στην εγκυμοσύνη

Ένα από τα πιο βασικά πράγματα που πρέπει να προσέξουν όλες οι γυναίκες που προετοιμάζονται να γίνουν μητέρες είναι το βάρος, το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στη σωστή εξέλιξη της εγκυμοσύνης. Η σταδιακή αύξηση αυτού του βάρους συνήθως είναι 1,5 με 2 κιλά το πρώτο τρίμηνο, 4-5 κιλά το δεύτερο τρίμηνο και 6-7 κιλά το τρίτο τρίμηνο. Εννέα κιλά είναι περίπου το βάρος του εμβρύου, μαζί με τον πλακούντα και τα μεσοκυτταρικά υγρά. Το υπόλοιπο βάρος, μέχρι τα 12 κιλά, είναι απόθεμα σε λίπος, που θεωρείται απαραίτητο για την περίοδο του θηλασμού… Σύμφωνα με τους ειδικούς, όταν η έγκυος δεν παίρνει το κανονικό βάρος, αλλά και όταν το βάρος της μένει στάσιμο, χρειάζεται κλινική εξέταση για να διαπιστωθεί πού οφείλεται αυτό και να αλλάξει η διατροφή της.

Οι αριθμοί

Στις μέρες μας οι περισσότερες γυναίκες που επιθυ-μούν να γίνουν μητέρες φροντίζουν να προετοιμά-σουν τον οργανισμό τους πριν από τη σύλληψη, ώστε και να αυξήσουν τις πιθανότητες για μία εγκυμοσύνη και, αφού το επιτύχουν αυτό, να υπάρχει μία καλή εξέλιξη για τις ίδιες όσο και για τα μωρά τους. Σε όλη αυτή την πορεία οι γυναίκες διαβάζουν πολλά, αλλά ακούνε ακόμη περισσότερα, με αποτέλεσμα συχνά να επικρατεί σύγχυση. Σε κάθε περίπτωση μόνο ο γυναι-κολόγος μπορεί να δώσει σαφείς απαντήσεις για την κάθε γυναίκα ξεχωριστά.Οι αριθμοί που «συντροφεύουν» τις γυναίκες σε αυτή τη γλυκιά και εναγώνια «πορεία» προς τη μητρότητα είναι οι ακόλουθοι:

Page 31: IN VITRO 26

in•vitro•31ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Δύο είναι τα κρίσιμα βήματα για

τη σύλληψη. H γυναίκα

πρέπει να έχει ωορρηξία, δη-λαδή πρέπει

να ελευθερώ-νει ένα ώριμο ωάριο από μία

από τις δυο ωοθήκες της, και ο σύντρο-φός της πρέ-πει να μπορεί να εκσπερμα-τώνει δεκάδες εκατομμύρια ώριμα σπερ-ματοζωάρια με την απαι-

τούμενη κινητικότητα.

30 λεπτά καθημερινά για χαλάρωση

Όσο η εγκυμοσύνη προχωράει τόσο οι μέλλουσες μητέρες νιώθουν την ανάγκη για τη λεγόμενη μεση-μεριανή σιέστα. Τις ξεκουράζει, ξεπρήζει τα άκρα τους και δίνει ενέργεια για το υπόλοιπο της ημέρας. Αν, παρ’ όλ’ αυτά, η σιέστα είναι «απαγορευτική» λόγω επαγγελματικών ή άλλων αναγκών, οι ειδικοί προτείνουν στις εγκύους να κάνουν καθημερινά ένα μικρό διάλειμμα, κλείνοντας τα μάτια έστω και για πέντε λεπτά. Ακόμη καλύτερα είναι να «μεταφερθούν» νοητά σε κάποιο όμορφο και ευχάριστο μέ-ρος (για παράδειγμα σε μια παραλία, σε έναν ανθισμένο κήπο κ.τ.λ.) και να απολαύσουν τη χαλαρωτι-κή αίσθηση που θα τις κατακλύσει…

10 λεπτά φροντίδα στήθους για τον θηλασμό

Η ευαίσθητη αυτή περιοχή του γυναικείου σώματος είναι η πρώτη που «δέχεται» τα μηνύματα της εγκυμοσύνης. Εν όψει του θηλασμού οι Βρετανοί ειδικοί προτείνουν συγκεκριμένα προληπτικά μέτρα. Πλύσιμο του στήθους καθημερινά με ζεστό νερό και σαπούνι.Ειδική κρέμα για την περιο-χή της θηλής, ώστε η επιδερμίδα να παραμείνει απαλή και λεία.Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, ψευδάργυρο, βιταμίνες της ομάδας Β και βιταμίνη C, που προστατεύουν το κολλαγόνο και ενι-σχύουν την ελαστικότητα των ιστών του στήθους.

15 λεπτά ζωηρό περπάτημα την ημέρα

Όλες οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι το ζωηρό βάδισμα είναι ο καλύτερος τρόπος για τόνω-ση του μυϊκού και του αναπνευστικού συστήματος, ενίσχυση της μνήμης και της αυτοσυ-γκέντρωσης. Επιπλέον το περπάτημα πριν, στη διάρκεια, αλλά και μετά την εγκυμοσύνη διατηρεί υγιή την καρδιά και αυξάνει δραστικά τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης, που αποτελεί ανεξάρτητο καρδιαγγειακό παράγοντα.

9 λεπτά καθημερινό βούρτσισμα στα δόντια

Σε κάθε εγκυμοσύνη ένα δόντι χαμένο έλεγαν οι παλιοί… Η σωστή φροντίδα των δοντι-ών και των ούλων είναι απαραίτητη στην εγκυμοσύνη, καθώς συχνά τα δόντια χαλάνε τη συγκεκριμένη περίοδο και τα ούλα ματώνουν… Εννέα λεπτά είναι ο χρόνος που χρειάζε-ται να αφιερώνετε καθημερινά στα δόντια σας (και αντιστοιχεί περίπου σε τρία βουρτσί-σματα).

25 βαθμούς ο δείκτης της αντιηλιακής προστασίας

Ο ήλιος είναι πηγή ζωής, αλλά η έκθεση σε αυτόν πρέπει να γίνεται με μέτρο και προσοχή, κυρίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε αυτή την ευαίσθητη φάση ο ήλιος, λόγω της μεγάλης παραγωγής οιστρογόνων, μπορεί να προκαλέσει σε κάποιες γυναίκες τη λεγό-μενη μάσκα της εγκυμοσύνης, που δεν είναι άλλη από τις καφέ πανάδες στο μέτωπο, στα μάγουλα και στους κροτάφους. Σύμφωνα με τις συστάσεις της Ελληνικής Δερματο-λογικής Εταιρείας, χρησιμοποιείτε πάντα αντιηλιακή κρέμα προσώπου με υψηλό δεί-κτη προστασίας (25 ή και μεγαλύτερο) και αποφεύγετε την ηλιοθεραπεία.

25% η πιθανότητα να συλλάβετε, σε κάθε κύκλο

Το γεγονός ότι έχετε κάνει έρωτα στις γόνιμες ημέρες σας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα μείνετε έγκυος. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Νew Engiand Journal of Μedicine, οι πιθανότητες να συλλάβετε σε κάθε κύκλο είναι 25%. Επομένως, το αν θα μεί-νετε ή όχι έγκυος με την πρώτη ή τη δεύτερη προσπάθεια είναι θέμα τύχης και πολλών άλλων παραγόντων. Γι’ αυτό δεν πρέπει να απογοητεύεστε και να κυριεύεστε από άγχος, αν οι προσπά-θειές σας δεν καρποφορήσουν αμέσως. Οι πραγματικές πιθανότητες, εξηγούν Έλληνες ειδικοί, εί-ναι 6-7% σε κάθε επαφή στη γόνιμη ημέρα. Με τη σπερματέγχυση είναι 15-18% και με την εξωσωμα-τική γονιμοποίηση 40-47%. Η περίοδος των γόνιμων ημερών έχει «επίκεντρο» την 14η μέρα πριν την επόμενη περίοδο, δηλαδή σε κύκλο 30 ημερών, την 16η μέρα.

Page 32: IN VITRO 26

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Αναμένεται νέο φάρμακο για τον λύκοΗ Επιτροπή Φαρμακευτικών Προϊ-

όντων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων γνω-μοδότησε θετικά για την κυκλοφορία σκευά-σματος με τη δραστική ουσία μπελιμουμάμπη, που προορίζεται ως συμπληρωματική θεραπεία σε ενήλικες ασθενείς με ενεργό θετικό για αυτοαντισώματα συστηματικό ερυθηματώδη λύκο και υψηλό βαθμό δραστηριότητας της νόσου παρά τη λήψη κλασικής θεραπείας. Είναι το πρώτο σε μία νέα κατηγορία φαρμάκων, που ονομάζονται ειδικοί αναστολείς του BLyS, στην οποία ανήκει και η μπελιμουμάμπη. Τον περα-σμένο Μάρτιο έλαβε έγκριση από τον Αμερικα-νικό Οργανισμό Φαρμάκων.

Νέες ουσίες για την αποφυγή εμφράγματοςΑγωγή που συνδυάζει δύο καταξιω-

μένες αντιαιμοπεταλιακές ουσίες, την κλοπιδογρέλη 75mg και το ακετυλοσαλικυλικό Οξύ (ΑΣ0) 100mg προορίζεται για την προστα-σία ασθενών με οξέα στεφανιαία σύνδρομα ή ασθενών που έχουν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου, και στόχο έχει την αποφυγή νέου επεισοδίου ή καρδιακού συμβάντος. Επειδή ορισμένοι ασθενείς είναι αναγκασμέ-νοι να ακολουθούν για μεγάλα χρονικά δια-στήματα αγωγές με πολλά φάρμακα, με κίνδυνο διακοπής τους, η κυκλοφορία του εν λόγω στα-θερού συνδυασμού αναμένεται να τους συμμορ-φώσει, διασφαλίζοντας εμμέσως μεγαλύτερο όφελος και προστασία από τη θεραπεία.

Προστασία νεφρών και καρδιάςΑσθενείς με χρόνια νεφρική νόσο και σακχαρώδη διαβήτη τύπου

2 μπορούν να προφυλάξουν τη νεφρική και καρδιαγγειακή τους λειτουργία λαμβάνοντας συμπληρωματική θεραπεία με παρικαλσιτόλη. Υψηλά επίπεδα πρωτεϊνών στα ούρα (λευκωματουρία) διαβητικών που λαμβά-νουν κλασική θεραπεία (με αναστολέα ΜΕΑ / αναστολέα ΑΤ) υποδεικνύουν αυξημένο κίνδυ-νο εμφάνισης καρδιαγγειακών και νεφρικών επιπλοκών και η μείωση της λευκωματουρίας ενδέχεται να είναι σημαντική για τη μείωση του κινδύνου των επιπλοκών αυτών. Η χορήγηση παρικαλσιτόλης μείωσε, επίσης, την υπολειπό-μενη λευκωματουρία σε ασθενείς με διαβητική νεφροπάθεια τύπου 2.

Ενθαρρυντικά είναι τα απο-

τελέσματα κλι-νικών δοκιμών

για εμβόλιο κατά της

μηνιγγίτιδας Β. Οι δοκιμές

έδειξαν ότι μπορεί να

προσφέρει 80% προστα-

σία ενάντια στα περίπου

1.000 στελέχη του μηνιγγι-

τιδόκοκκου Β και, επιπλέον, η δράση του

φάνηκε να μην επηρεάζεται

από άλλα εμβόλια.

Μια νέα εξατομικευμένη θεραπεία, που ανακοινώθηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO), σε συνδυασμό με νέο διαγνωστικό τεστ, δίνει ελπίδα σε όσους αντιμετωπίζουν μεταστατικό μελάνωμα. Με τη χορήγηση της ουσίας βεμουραφενίμπη οι ερευνητές πιστεύουν ότι θα εμποδίσουν τη δράση της μεταλλαγμένης πρωτεΐνης BRAF V600, που εντοπίζεται περίπου στις μισές περιπτώσεις μελανωμάτων και στο 8% των συμπαγών όγκων. Η μελέτη έδειξε ότι ο κίνδυνος θανάτου μειώθηκε κατά 63% στους ασθενείς που έλαβαν βεμουραφενίμπη, σε σύγκριση με

εκείνους που έλαβαν χημειοθεραπεία, και επιπλέον μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου κατά 74%, σε σύγκριση με την κλασική θεραπεία. Ενθαρρυντικό, επί-σης, είναι το ότι η ουσία αυτή οδήγησε και σε σημαντική συρρίκνωση του όγκου. Παράλληλα, ένα υπό διερεύνηση διαγνωστι-κό τεστ κατέστησε εφικτή τη γρήγορη και ακριβή αναγνώριση των ασθενών με θετικό στη μετάλλαξη BRAF V600 μεταστατικό μελάνωμα. Το εν λόγω τεστ, σε συνδυασμό με τη στοχευμένη θεραπεία, αποτελεί απτό παράδειγμα για το πώς η εξατομικευμένη θεραπεία αποτελεί, πλέον, πραγματικότητα για τους ασθενείς.

Νέα θεραπεία για το μεταστατικό μελάνωμα

Ποιοτικά χρόνια για όσους πάσχουν από GISTΜε βάση όσα παρουσιάστηκαν στο 47ο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO), η 3ετής θε-ραπεία με ιματινίμπη μπορεί να βελτιώσει το διάστημα επιβίωσης, χωρίς υποτροπή, ασθενών με στρωματικό όγκο του γαστρε-ντερικού (GIST) θετικό στην πρωτεΐνη ΚΙΤ (η παθολογική μορφή της οποίας οδηγεί σε ανεξέλεγκτη ανάπτυξη καρκινικών κυτ-τάρων), έπειτα από χειρουργική εξαίρεση. Οι στρωματικοί όγκοι του γαστρεντερικού είναι ένας σπάνιος και απειλητικός για τη ζωή καρκίνος της γαστρεντερικής οδού, αναπτύσσεται στο στομάχι ή το λεπτό έντερο και ο κίνδυνος υποτροπής υπάρχει ακόμη και μετά την ολοκληρωτική εξαίρε-ση των πρωτοπαθών GIST.

Αυτοΐαση καρδιάςΑσθενείς με έμφραγμα θα αυτοθεραπεύ-ουν την καρδιά τους με ένα χάπι, υποστη-ρίζουν ερευνητές που με την ενεργοποίη-ση μιας πρωτεΐνης φαίνεται ότι εντόπισαν την ικανότητα αυτοΐασης της καρδιάς. Στο επίκεντρο της αγωγής ήταν τα προγονι-κά κύτταρα του επικαρδίου, που στην εμβρυϊκή ηλικία μετασχηματίζονται και δημιουργούν όλα τα είδη των ιστών και στους ενήλικες βρίσκονται σε ύπνωση. Χρησιμοποιώντας την πρωτεΐνη θυμοσίνη βήτα 4 πέτυχαν να τα ξυπνήσουν ώστε να ανασυνθέσουν νέα καρδιακά κύτταρα και μύες, να βελτιώσουν κατά 25% την άντλη-ση του αίματος και να μειώσουν σημαντι-κά τις ζημιές στον ουλώδη ιστό από ένα έμφραγμα.

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Page 33: IN VITRO 26

Μικροτσίπ δείχνει το DNAΓρηΓορότερη και πιο προσιτή αναμένεται ναι γίνει η ανάλυση DNA με τη χρήση ενός μικροτσίπ και οι ερευνητές ευελπιστούν ότι θα οδηγήσει σε καλύτερες εξατομικευμέ-νες θεραπείες, αλλά και σε πιο αποτελε-σματική αντιμετώπιση των λοιμώξεων. Τα γενετικά τεστ, αν και χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στην ιατρική, βοηθώντας στις διαγνώσεις αλλά και στις θεραπείες, είναι αρκετά ακριβά και χρονοβόρα, καθώς τα αποτελέσματα των εξετάσεων μπορεί να προκύψουν έπειτα από αρκετές εβδομάδες.Η νέα συσκευή θα δίνει αποτελέσματα μέσα σε μερικές μόνο ώρες – συγκεκριμένα οι δημιουργοί της δηλώνουν ότι η ανάγνωση της αλληλουχίας του DNA θα γίνεται σε δυο ώρες. Το γεγονός αυτό, τονίζουν, θα κάνει τη χρήση της ευρεία και είναι πιθανό να τη συναντήσουμε και στη γενική ιατρική. Η επιτάχυνση της διαδικασίας της ανάλυσης του DNA θα βοηθήσει, επίσης, στο μέλλον στην καλύτερη αντιμετώπιση των λοιμωδών επιδημιών. Παράδειγμα, η πρόσφατη επιδη-μία του βακτηρίου E.coli στη Γερμανία, στην οποία χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά οι τεχνικές της σύγχρονης βιολογίας, της γενετικής, της ρομποτικής και της πληροφο-ρικής για την ταυτοποίηση του μολυσματικού στελέχους.

Απεικονιστική τεχνική από το… μέλλον για το ΑλτσχάιμερΑυστρΑλοί και Αμερικανοί επιστήμονες τελειοποίησαν μια μη επεμβατική, διαγνω-στική, απεικονιστική τεχνική, που μετρά τη μεταβολική δραστηριότητα των κυττάρων στο ανθρώπινο σώμα και, όπως υποστηρί-ζουν, μπορεί να προβλέψει την εμφάνιση της νευροεκφυλιστικής νόσου ακόμη και δέκα χρόνια πριν από την εκδήλωση των συμπτω-μάτων. Ο συγκεκριμένος τύπος τομογραφίας αποτυπώνει τη συσσώρευση πλακών πρω-τεΐνης β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, πρω-τεΐνης που έχει συνδεθεί με την εμφάνιση άνοιας. Βρετανοί επιστήμονες, παράλληλα, οι οποίοι ανέπτυσσαν θεραπείες για τη νόσο των τρελών αγελάδων, ανακάλυψαν τυχαία ότι δύο αντισώματα μπορεί να εμποδίσουν την εκδήλωση Αλτσχάιμερ. Πρόκειται για τα αντισώματα ICSM 18 και 35 που μελετώνται εδώ και καιρό για την αντιμετώπιση της Κρό-ιτσφελτ - Γιάκομπ και η πιθανή σύνδεσή τους με την αντιμετώπιση του Αλτσχάιμερ οδήγη-σε τους επιστήμονες σε έναν αγώνα δρόμου, o οποίος κατέληξε στη διαπίστωση ότι τα αντισώματα αυτά μπλοκάρουν την καταστρε-πτική επίδραση που έχει η εναπόθεση του β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Οι εξελίξεις αυτές είναι πιθανό να φέρουν αποτελεσματι-

Μία σού-περ κόλλα

καταργεί την ανάγκη επέμ-βασης στον

εγκέφαλο σε περίπτωση

ανευρύσμα-τος. Η κόλλα

«γεμίζει» εσωτερικά τα ανευρύσματα

σώζοντας χιλιάδες

ζωές, καθώς δεν μπορεί να διαφύγει από το ανεύ-

ρυσμα και παράλληλα δεν μπορεί

να μπει αίμα μέσα σε

αυτό. Έτσι δεν υπάρχει

κίνδυνος αιμορραγίας.

Science

Το πράσινο φως για την κυκλο-φορία ενός βιονικού ματιού, που θα μπορεί να αντικατα-στήσει εν μέρει την όραση, έδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Πρόκειται για έναν τεχνητό ηλεκτρονικό αμφιβληστροειδή, που προορίζεται για αν-θρώπους που έχουν χάσει την όρασή τους εξαιτίας της μελαγχρωστικής αμφιβληστρο-πάθειας, μιας εξαιρετικά σπάνιας εκφυ-λιστικής και ανίατης ασθένειας, που προ-σβάλλει περίπου 1 στους 4.000 ανθρώπους και συχνά δεν γίνεται έγκαιρα αντιληπτή από τους οφθαλμίατρους.Χαρακτηριστικό της πάθησης είναι η κα-ταστροφή των κυττάρων που βρίσκονται στον αμφιβληστροειδή χιτώνα στο πίσω μέρος του ματιού και υποδέχονται το φως. Προσβάλλει κυρίως τα κύτταρα με τα οποία διακρίνουμε το άσπρο και το μαύρο, αλλά κάποιες φορές μπορεί να καταστρέψει και τα κύτταρα που χρησιμοποιούνται για την όραση έγχρωμων ερεθισμάτων. Η φθορά αυτή οδηγεί τελικά στην τύφλωση.Βρετανοί επιστήμονες επινόησαν τον τε-χνητό αμφιβληστροειδή Argus II Retinal Prosthesis System, μια κάμερα τοποθετη-

μένη επάνω σε μαύρα γυαλιά που στέλνει μηνύματα σε εξήντα ηλεκτρόδια, τα οποία συνδέονται με τα οπτικά νεύρα που είναι υπεύθυνα για τη μετάδοση των μηνυμάτων του φωτός από τον αμφιβληστροειδή προς τα κέντρα όρασης του εγκεφάλου. Τα ηλεκτρό-δια, που στο μεταξύ θα έχουν εμφυτευτεί χειρουργικά στο μάτι του ασθενούς, μετα-φράζουν τα σήματα σε ηλεκτρικά κύματα, τα οποία, μέσω των υγιών νεύρων που έχουν απομείνει στον αμφιβληστροειδή, φθάνουν στον εγκέφαλο. Έτσι ο ασθενής λαμβάνει πληροφορίες για την εικόνα που κατέγραψε αρχικά η κάμερα.Πιο συγκεκριμένα, θα μπορεί να διακρίνει το φως και τα ογκώδη αντικείμενα, να αντιλαμ-βάνεται την κίνηση και τα χρώματα, αμυδρά τα περιγράμματα των αντικειμένων, και σε κάποιες περιπτώσεις να ξεχωρίζει, ακόμα και να διαβάζει τα μεγάλα γράμματα σε μια οθόνη ηλεκτρονικού υπολογιστή.Το όλο εγχείρημα στηρίχθηκε στη δοκιμή του σε τριάντα τυφλούς εθελοντές, εκ των οποίων οι δέκα σήμερα βλέπουν, κι αν όλα πάνε καλά, θα είναι μια μεγάλη προσφορά της επιστήμης και της τεχνολογίας στους πάσχοντες.

Αμερικανοί ερευνητές είδαν λέξεις να σχη-ματίζονται στον ανθρώπινο εγκέφαλο τοπο-θετώντας μια συστοιχία 64 ηλεκτροδίων στο κρανίο επιληπτικών ατόμων. Αρχικός σκοπός ήταν να δουν τι συμβαίνει και προκαλούνται επιληπτικές κρίσεις. Τα ηλεκτρόδια, ωστό-σο, ήλεγχαν τις περιοχές του εγκεφάλου που ευθύνονται για την ομιλία και οι οποίες παράγουν τα 40 φωνήματα της αγγλικής

γλώσσας.Διαπιστώθηκε ότι καθένα από αυτά συνδέεται με ένα σήμα στον εγκέφαλο και το επιβεβαίωσαν κάνοντας τεστ με τέσσερις συγκεκριμένους ήχους, οι οποίοι οδήγησαν σε τέσσερα μοναδικά σήματα. Αν και οι ήχοι αυτοί δεν είναι αρκετοί για τον σχηματισμό προτάσεων, νέες μελέτες ίσως οδηγήσουν ανθρώπους που ζουν στη σιωπή, να επικοι-νωνήσουν.

«Σιωπηροί» ήχοι

in•vitro•33ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Τεχνολογία

Με μια νέα ματιάΓράφει η Αλέκα Κόγκα

Page 34: IN VITRO 26

34•in•vitro ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

ΡεπορτάζΓράφει η Μαρία ΟρφανίδουΕθελοντική Αιμοδοσία

Πολλοί διστάζουν

να προσφέ-ρουν αίμα, ακόμα κι αν πρόκειται να βοηθήσουν

δικό τους άνθρωπο, γιατί συνή-

θως φοβού-νται. Όμως

ο φόβος αυτός είναι αδικαιολό-γητος, γιατί η αφαίρεση

μικρής ποσό-τητας αίμα-τος από τον οργανισμό

είναι τελείως ακίνδυνη.

Συνεργάστηκε η Εθνική Υπηρεσία Αιμοδοσίας

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή η εθελοντική αιμοδοσία πε-ριορίζεται σχεδόν στο μισό, παρόλο που οι ανάγκες σε αίμα αυξάνονται ιδιαίτερα,

εξαιτίας των ατυχημάτων στον δρόμο και τη θάλασσα. Επιπλέον, εκτός από τους τραυμα-τίες, υπάρχουν και οι 2.500 - 3.000 άνθρω-ποι που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία, υποβάλλονται πολύ συχνά σε μεταγγίσεις και οι ανάγκες τους για αίμα «δεν κάνουν ποτέ διακοπές»… Μοριακός έλεγχοςΠρώτιστη υποχρέωση σε κάθε μετάγγιση είναι το αίμα να είναι ασφαλές, απαλλαγμέ-νο από λοιμογόνους παράγοντες. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια εφαρμοζόταν ο λεγόμενος «ορολογικός» έλεγχος (έλεγχος στον ορό) κάθε μονάδας αίματος. Ο έλεγχος αυτός γι-νόταν για την ανίχνευση ηπατίτιδας Β, C, σύ-φιλης, HIV1, 2 και στους ανθρώπινους ρετρο-ϊούς HTLV-1 και HTLV-II. Με τη μέθοδο αυτή, η εξασφάλιση έναντι των ιών HIV, HCV και HBV γινόταν μόνο με την ανίχνευση αντιγόνων του ιού ή αντισωμάτων έναντι του ιού.Η ανίχνευση, όμως, μιας μολυσμένης μονά-δας αίματος με τον τρόπο αυτό ήταν δυνατή μετά την παρέλευση μεγάλου χρονικού δια-

στήματος (έως και 2-3 μήνες μετά τη μόλυν-ση), δημιουργώντας τη γνωστή και επικίνδυ-νη «περίοδο του ανοικτού παραθύρου». Με την εφαρμογή σύγχρονων Μεθόδων Μορια-κής Διάγνωσης (ΝΑΤ) για HIV-1, HCV, HBV έχει μειωθεί δραστικά η περίοδος «παραθύρου». Η ανίχνευση του γενετικού υλικού (RNA ή DNA) του κάθε ιού γίνεται άμεσα, με πολύ μεγάλη ευαισθησία και εξειδίκευση.

Πώς γίνεται η αιμοδοσία; Πρώτα απ’ όλα, λαμβάνεται το ιστορικό του αιμοδότη και ελέγχεται η πίεση του αίματός

του, ώστε να διαπι-στωθεί εάν τυχόν εί-ναι αναιμικός. Η αι-μοληψία διαρκεί 5-6 λεπτά και ο πόνος δεν είναι μεγαλύτε-ρος από εκείνον τον στιγμιαίο πόνο που

προκαλεί μια ενδοφλέβια ένεση. Μετά την αιμοληψία, ο δότης μένει για άλλα 10 λεπτά ξαπλωμένος, γιατί τόσο χρόνο χρειάζεται ο οργανισμός για να αναπληρώσει τον όγκο του αίματος που του έλειψε και πίνει γάλα ή πορτοκαλάδα. Καλό είναι μετά την αιμοδοσία για μία ώρα να αποφεύγεται το κάπνισμα, η βαριά σωματική εργασία και η οδήγηση αυ-τοκινήτου.

Τι απαγορεύει την αιμοδοσία;Η γυναίκα αιμοδότΗς δεν πρέπει να έχει τα έμμηνά της ή να βρίσκεται στο πρώτο 6μηνο ύστερα από τοκετό και γαλουχία. Γενικότερα, ορισμένα νοσήματα ή παθολο-γικές καταστάσεις, όπως ηπατίτιδα, AIDS, ελονοσία, υπέρταση, διαβήτης, καρδιακά νοσήματα, τοξικομανία, αλκοολισμός κ.ά., απαγορεύουν την αιμοδοσία. Ακριβώς επειδή για τις παραπάνω νόσους δεν υπάρχουν εύ-χρηστες και γρήγορες εξετάσεις, θα πρέπει ο αιμοδότης να αναφέρει στο προσωπικό της αιμοδοσίας τυχόν συμπτώματα που έχει αντι-ληφθεί. Η ποσότητα που λαμβάνεται με τελεί-ως ακίνδυνο τρόπο δεν ξεπερνά τα 350 γρ., που είναι το 1/20 της ποσότητας του αίματος που έχει ο άνθρωπος. Η συχνότητα με την οποία μπορεί ένας αιμοδότης να δίνει αίμα είναι κάθε τρεις ή τέσσερις μήνες. Συνήθως οι τακτικοί, συνειδητοί αιμοδότες δίνουν αίμα τρεις φορές τον χρόνο. Το αίμα που δίνει ένας αιμοδότης μπορεί να διατηρηθεί μέχρι 21 μέ-ρες, πάντοτε μέσα σε ειδικό ψυγείο.

Πώς μπορεί να εξοικονομηθεί αίμα διεθνώς έχει γίνει αποδεκτό ότι το ½ του πληθυσμού μιας χώρας μπορεί να προσφέ-ρει αίμα. Επομένως, στη χώρα μας υπάρχουν περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι ικανοί να γίνουν αιμοδότες. Αυτό μεταφράζεται στο ότι θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν 500 χιλιάδες φιάλες αίμα τον χρόνο, εάν προσέ-φεραν έστω κι 1 μόνο στους 10 ικανούς για αιμοληψία από 1 φιάλη τον χρόνο ή 2 στους 10 από 1 φιάλη κάθε δυο χρόνια ή 5 στους 10 από 1 φιάλη κάθε 5 χρόνια ή αν όλοι οι ικανοί για αιμοδοσία προσέφεραν από 1 φιάλη κάθε 10 χρόνια.

Κέντρα Αιμοδοσίαςκέντρα αιμοδοςίας υπάρ-χουν σε ολόκληρη τη χώρα. Τα κέντρα αυτά αναλόγως της υποδομής και των δυνατο-τήτων τους κατατάσσονται σε κέντρα Α’ Τάξεως και Β’ Τάξεως. Όλα τα νοσοκο-μεία της χώρας διαθέτουν Κέντρα Αιμοδοσίας, ενώ υπάρχουν και Κινητές Μο-νάδες στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Κέντρα αιμοδο-σίας διαθέτουν και οι Ένοπλες Δυνάμεις. Τα περισσότερα Κέντρα Αιμοδοσίας είναι ανοιχτά και το από-γευμα.

Κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει αιμοδότης, εφόσον είναι υγιής και έχει ηλικία μεταξύ 18 και 62 ετών.

Δώστε… ζωή με το αίμα σας

Page 35: IN VITRO 26

Πρώτες βοήθειες

IN•VITRO•35ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Αρχή από τα βασικάΈχουμε, πλέον, κατανοήσει ότι η αντη-λιακή προστασία είναι επιβεβλημένη, όχι μόνο κατά τη διάρκεια των διακο-πών, αλλά και για όλη την καλοκαιρινή περίοδο. Θα πρέπει, λοιπόν, σίγουρα στις αποσκευές μας να έχουμε αντηλιακά κατάλληλα για κάθε δέρμα και για κάθε ηλικία. Η επιλογή γίνεται κυρίως με γνώ-μονα τους υψηλούς δείκτες προστασίας, καθώς η φωτογήρανση είναι η πιο βασική αιτία γήρανσης και η προστασία από την ακτινοβολία απαραίτητη. Για τα παιδιά θα πρέπει να προμηθευτούμε παιδικά αντη-λιακά, που να ταιριάζουν ακριβώς στην ηλικία τους.Εάν κάποιος ταξιδιώτης υποφέρει από ναυτία, είτε ταξιδέψει με πλοίο είτε με αυτοκίνητο, καλό θα είναι στο φαρμακείο που ετοιμάζει να προσθέσει ειδικά φάρ-μακα για τη ναυτία, τα οποία θα πρέπει να λάβει μία ώρα πριν ξεκινήσει το ταξίδι.

Βουνό ή θάλασσα;Όπου κι αν καταλήξουμε, σίγουρα θα χρειαστούμε κάποια κρέμα ή σπρέι για το ηλιακό έγκαυμα, καθώς ο δυνατός καλο-καιρινός ήλιος είναι παντού απειλητικός. Απαραίτητη είναι μια συσκευασία με δια-φόρων μεγεθών προστατευτικά επιθέ-ματα (τύπου hansaplast), απλούς αλλά και ελαστικούς επιδέσμους, βαμβάκι και γάζες για την περίπτωση ενός μικροτραυ-ματισμού, οινόπνευμα και, φυσικά, βάμμα ιωδίου. Εκτός από τα παυσίπονα, που όλοι έχουμε «ξεχασμένα» στην τσάντα μας, θυμηθείτε να πάρετε μαζί σας αντιπυρετικά και αντι-διαρροϊκά σκευάσματα, γιατί ποτέ κανείς δεν ξέρει τι τον περιμένει μακριά από το σπίτι του!Ορισμένοι λάτρεις του βουνού και των απόμακρων περιοχών του έχουν μαζί τους και αντιοφικό ορό, ωστόσο πολλοί υπο-στηρίζουν ότι είναι υπερβολικό, καθώς τα δηλητηριώδη φίδια στην Ελλάδα δεν είναι πολλά και μια περίπτωση δαγκώμα-τος φιδιού μπορεί να αντιμετωπιστεί στο νοσοκομείο.

ΤσιμπήματαΤα κουνούπια μάς περιμένουν στην εξοχή και τα τσιμπήματά τους συχνά γίνονται αφόρητα. Τα εντομοαπωθητικά είναι απα-ραίτητα, όχι μόνο για τον χώρο όπου έχου-με εγκατασταθεί, αλλά και για το σώμα μας. Επιλέξτε κάποια λοσιόν ή κρέμα από αυτές που κυκλοφορούν στα φαρμακεία και χρησιμοποιήστε τη σε όλα τα εμφανή σημεία του σώματός σας πριν από τη βρα-δινή έξοδο. Καλό θα είναι να υπάρχει και μια κορτιζονούχα κρέμα με αντιβίωση, που θα την εφαρμόσουμε στο σημείο του τσιμπήματος για μεγαλύτερη ανακούφιση. Αμμωνία ή τα διάφορα στικ που κυκλοφο-ρούν στο εμπόριο είναι χρήσιμα τόσο στη θάλασσα όσο και στο βουνό, για την αντι-μετώπιση τσιμπημάτων.Αν ο προορισμός μας δεν είναι κοντά σε Κέντρο Υγείας ή φαρμακείο, θα ήταν καλό να έχουμε μαζί μας μια ένεση κορτιζόνης, για την αντιμετώπιση τυχόν αλλεργικού σοκ, που μπορεί να προέλθει από κάποιο τσίμπημα μέλισσας αλλά και από κάποια άλλη περίπτωση αλλεργίας.

Ομάδες υψηλού κινδύνουΕίναι αυτονόητο ότι το φαρμακευτικό υλι-κό που χρειαζόμαστε στις διακοπές εξαρ-τάται από τις καθημερινές μας ανάγκες και τα προβλήματα υγείας που ενδεχο-μένως αντιμετωπίζουμε, για παράδειγμα αν πάσχουμε από σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση ή καρδιοαναπνευστικά νοσήμα-τα. Αν, λόγου χάρη, κάποιος αντιμετωπίζει χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια, καλό θα ήταν, αν πάει στο βουνό, να έχει μαζί του και οξυγόνο, εάν, δε, πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, να έχει όλα τα απα-ραίτητα για την αντιμετώπιση ενός υπο-γλυκαιμικού σοκ. Αν μαζί μας έχουμε παιδιά, το πρώτο μέ-λημά μας είναι η αντιμετώπιση κάποιου πυρετού, διάρροιας, προβλήματος με το στομάχι ή ακόμα και ηλίασης. Θα πρέπει να έχουμε στο φαρμακείο σκευάσματα που αντιμετωπίζουν τέτοιες έκτακτες κα-ταστάσεις και αφορούν παιδιά.

Το κιτ των καλοκαιρινών διακοπών

Συνεργάστηκε ο Κώστας Λουράντος, Πρόεδρος Φαρµακευτικού Συλλόγου Αττικής

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Μαγιό και καπέλα πήραµε, ρούχα για τις βόλτες και εξοπλισµό για πεζοπορίες επίσης. Βιβλία, χάρτες, χρήµατα και πολλά cd είναι έτοιµα να µπουν στις βαλίτσες. Το κιτ µε τα φάρµακα το φτιάξαµε; Γιατί µπορεί σχεδόν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας να υπάρχει κι ένα φαρµακείο, καλό όµως είναι να έχουµε µαζί µας υλικά πρώτων βοηθειών και βασικά φαρµακευτικά σκευάσµατα, έτσι ώστε να αντιµετωπίσουµε έκτακτες ανάγκες και να µην αγωνιούµε για το τι θα µας συµβεί σε περίπτωση µικροατυχήµατος…

Page 36: IN VITRO 26

Ηηλικία των 40 αποτελεί κατά κάποιον τρόπο ορό-σημο αυτών των δύο δε-καετιών που ονομάζουμε «μέση ηλικία». Δεν είναι

λίγες οι φορές, άλλωστε, που χρησιμοποι-ούμε τον όρο «μεσήλικας» για τα άτομα αυτής της ηλικίας, όρος που έχει μάλλον αρνητική χροιά, αν και δεν θα έπρεπε. Κατ’ ουσία, σημαίνει πως ένας άνθρωπος είναι στη μέση του εκτιμώμενου προσδό-κιμου ζωής του. Τα 40 είναι η ηλικία που οι φθορές αρχίζουν σιγά - σιγά να βαραίνουν το ανθρώπινο σώμα και να γίνονται πιο εμφανείς και αντιληπτές. Παρ’ όλ’ αυτά, ο τρόπος και ο ρυθμός με τον οποίο γερνάει ο κάθε άνθρωπος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Αναμφισβήτητα, ένας από αυ-τούς είναι η διατροφή. Μια διατροφή στα 40 θα πρέπει να εξα-σφαλίζει εκείνα τα θρεπτικά συστατικά

που θα προστατεύσουν τον οργανισμό από τις φθορές αυτές. Κάποιος που ξεκινάει να προσέχει τη διατροφή του στα 40 πρέπει να φροντίσει όχι για τα σημάδια εκείνα που έρχονται φυσιολογικά, αλλά να εξετάσει και την ποιότητα της μέχρι τώρα ζωής του, που μπορεί να λειτουργεί επιβαρυντικά. Η κακής ποιότητας διατροφή (αποκλεισμός τροφών από το διαιτολόγιο, ακατάστατα γεύματα, υπερφαγίες) και συνήθειες όπως το κάπνισμα, η συστηματική υπερκατανά-λωση αλκοόλ και ο κακός ύπνος μπορούν να επιταχύνουν τον ρυθμό γήρανσης του οργανισμού. Απ’ την άλλη πλευρά, το «σπάσιμο» του δέρματος και η τριχόπτωση, η μειωμένη αποδοτικότητα, η κόπωση των μυών και η μικρή απώλεια των αισθήσεων είναι συ-μπτώματα που πολλές φορές κάνουν την εμφάνισή τους από τη δεκαετία των 40, με ή χωρίς καταχρήσεις.

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

36•in•vitro

Η δίαιταΙΟΥΝΙΟΣ 2011

των

40άρ

ηδω

ν

Τι 30, τι 40, τι 50…

Συνεργάστηκε η κα Μαίρη Μιχελή, Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Επιστημονική Συνεργάτις medNutrition

Ενδεικτικό διαιτολόγιο Πρωινό

• Νιφάδες βρώμης με ημιάπαχο γάλα και μούραΔεκατιανό

• ΒερίκοκαΜεσηΜεριανό

• Γαλοπούλα ψητή, καστανό ρύζι (με πάπρικα) και μπρόκολοαΠογευΜατινό

• Παστέλι μελάτοΒραΔινό

• Σαλάτα με σπανάκι, μαρούλι romaine, τόνο, σως γιαουρτιού (2% λιπαρά) με σκόρ-δο και λιναρόσπορο

Τips > Ω-3 λιπαρά οξέα δεν έχουν μόνο τα ψάρια

αλλά και οι ξηροί καρποί. Υπάρχουν, επί-σης, τρόφιμα εμπλουτισμένα με ω-3, όπως π.χ. μαργαρίνες και αρτοσκευάσματα.

> Ενισχύστε τη διατροφή σας με βότανα πλούσια σε σίδηρο, όπως το θυμάρι και το τσάι του βουνού.

> Το κόκκινο πιπέρι (πάπρικα) μπορεί να συνεισφέρει στην πρόσληψη καροτενο-ειδών. Το ίδιο και οι καυτερές πιπεριές (τσίλι). Μπορεί να προστίθενται σε μικρή ποσότητα στα φαγητά, αλλά μην αγνοείτε την προσφορά τους.

> Το σκόρδο είναι πλούσιο σε μαγγάνιο και περιέχει επίσης μικρή ποσότητα ω-3 λιπα-ρών οξέων, γι’ αυτό προσθέστε το όπου μπορείτε.

> Όλα τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, γι’ αυτό δεν πρέπει να λείπουν από τη δια-τροφή σας. Δοκιμάστε τα με διαφορετι-κούς τρόπους, μέχρι να βρείτε αυτόν που σας αρέσει.

> Η σόγια και τα τυριά σόγιας tofu και tempeh είναι πλούσια σε πολλά συστα-τικά, που είναι χρήσιμα στη δίαιτα των 40άρηδων (μαγγάνιο, χαλκός, τρυπτοφά-νη κ.ά.).

> Προσθέστε στις σαλάτες σας λιναρό-σπορο, που είναι πλούσιος σε ω-3 λιπαρά οξέα, μαγγάνιο και φυτικές ίνες.

Page 37: IN VITRO 26

in•vitro•37ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Καταναλώ-νετε αλκοόλ

πάντα με μέτρο. Ωστό-

σο, προτι-μήστε την

μπύρα, που είναι πηγή μαγνησίου, σεληνίου,

βιοτίνης και βιταμινών

του συμπλέγ-ματος Β.

Τι χρειάζονται τα 40;Η διατροφή στα 40 είναι εξίσου σημαντική και στα δύο φύλα, τόσο για την παρούσα φάση της ζωής τους όσο και για τα χρόνια που θα ακολουθή-σουν. Ο ανθρώπινος οργανισμός στην ηλικία αυτή χρειάζεται πολύ περισσότερο προστασία των κυτ-τάρων του από τα τοξικά στοιχεία του περιβάλλο-ντος, όπως είναι, για παράδειγμα, οι ελεύθερες ρί-ζες. Γι’ αυτό τον λόγο χρειάζονται αντιοξειδωτικές ουσίες όπως το σελήνιο, το αμινοξύ κυστεΐνη και τα καροτενοειδή, που προστατεύουν τα κύτταρα από τις φθορές, όπως και πλήθος άλλων βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Μια άλλη ανάγκη που παρουσιάζεται είναι αυτή της προστασίας του δέρματος και του τριχωτού της κεφαλής, τα οποία αρχίζουν σταδιακά να προδί-δουν… τα χρόνια του ατόμου. Γι’ αυτό κρίνεται απα-ραίτητη η πρόσληψη βιοτίνης (βιταμίνης Β7), σιδή-ρου, χαλκού, μαγγανίου, σεληνίου και ω-3 λιπαρών οξέων, που δρουν προστατευτικά στο δέρμα και το τριχωτό της κεφαλής.Παρότι η μέση ηλικία θα λέγαμε ότι είναι το σημείο καμπής του ανθρώπου, στις μέρες μας συναντάμε όλο και συχνότερα νέους γονείς ηλικίας άνω των 40. Έτσι υπάρχει μεγάλη ανάγκη «φροντίδας» του αναπαραγωγικού συστήματος, το οποίο μέσω της διατροφής μπορεί να προστατευθεί με συστατικά όπως τα καροτενοειδή, το μαγγάνιο και ο ψευδάρ-γυρος, τα οποία εμπλέκονται στη σύνθεση των φυλετικών ορμονών, του DNA και του RNA αλλά και στη λειτουργία των γεννητικών οργάνων.Αυτό που, σίγουρα, δεν θα πρέπει να παραλεί-ψουμε να αναφέρουμε είναι ότι το υπερβάλλον βάρος – και πολύ περισσότερο η παχυσαρκία – μπορεί να συντηρεί ή να υποβοηθά άλλες κατα-στάσεις που δυσχεραίνουν την υγεία του ατόμου. Έτσι πρέπει να δοθεί σημασία και στον έλεγχο του βάρους, που τείνει να παίρνει την ανιούσα μετά την ηλικία των 40. Τροφές που βοηθούν στον έλεγχο του σωματικού βάρους είναι αυτές που περιέχουν φυτικές ίνες, το αμινοξύ τρυπτοφάνη (που επηρεάζει την όρεξη) αλλά και ο χαλκός, που σχετίζεται με την καλή λειτουργία του θυρε-οειδή αδένα.

Πηγές θρεπτικών συστατικών

>Καροτενοειδή: καρότα, γλυκοπατάτες, σπανά-κι, ντομάτα

>Βιοτίνη: παντζαρόφυλλα, ντομάτες, καρότα, κρεμμύδια, μπύρα

>Ασβέστιο: γιαούρτι, σαρδέλες, σουσάμι, γάλα, σπανάκι, καρύδια

>Χαλκός: συκώτι, σουσάμι, μανιτάρια, κάσιους, κριθάρι, σόγια

>Κυστεΐνη: πουλερικά, γιαούρτι, ασπράδι αυγού, σκόρδο, κρεμμύδια, βρώμη

>�Φυτικές ίνες: όλα τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια, αλλά ιδιαίτερα το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τα παντζαρόφυλλα και τα μούρα

>Σίδηρος: όλα τα κρέατα, σόγια, φακές, σπανάκι, σουσάμι, θυμάρι και τσάι του βουνού

>Μαγνήσιο: πασατέμπος, σπανάκι, παντζαρό-φυλλα, σόγια, σολωμός, σουσάμι, γλώσσα

>Μαγγάνιο: ανανάς, καστανό ρύζι, σπανάκι, σί-καλη, σόγια, βρώμη, σκόρδο

>Ω-3 λιπαρά οξέα: σολωμός, λιναρόσπορος, σου-σάμι, καρύδια, σαρδέλες, σόγια, σκόρδο

>�Σελήνιο: μπακαλιάρος, γαρίδες, λυθρίνι, τόνος, γλώσσα, συκώτι, σολωμός, βρώμη, κριθάρι

5 τρόφιμα must για τους 40άρηδες

Σπανάκι 41 kcal / φλιτζάνι (180 γρ.) κάλυψη Συνι-στώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης (ΣΗΠ): μαγγάνιο 84%, μαγνήσιο 40%, σίδηρος 35%, α-καροτένιο 25%, ασβέστιο 25%, χαλκός 15%.

Σουσάμι 206 kcal / φλιτζανιού (36 γρ.) κάλυψη ΣΗΠ:

χαλκός 74%, μαγγάνιο 44%,

τρυπτοφάνη 37%, ασβέστιο 35%, μαγνήσιο 31%,

σίδηρος 30%, κυστεΐνη 30%,

φυτικές ίνες 17%.

Σολωμός 261 kcal / 113 γρ. κάλυψη ΣΗΠ: τρυπτοφάνη 103%, ω-3 λιπαρά οξέα 87%, σελήνιο 76%, κυστεΐνη 75%, μαγνήσιο 34%.

Βρώμη 147 kcal / 1 φλιτζάνι (234 γρ.) κάλυψη ΣΗΠ:

μαγγάνιο 68%, κυστεΐνη 36%, σελήνιο 27%,

τρυπτοφάνη 25%, φυτικές ίνες 16%.

Παντζαρόφυλλα 35 kcal / 1 φλιτζάνι (145 γρ.) κάλυψη ΣΗΠ: μαγνήσιο 37%, μαγγάνιο 29%, σίδηρος 22%, φυτικές ίνες 15%, χαλκός 15%, ασβέστιο 10%, τρυπτοφάνη 9%.

Page 38: IN VITRO 26

38•in•vitro ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Γράφει η Αλέκα ΚόγκαΤα SOS της παραλίας

Συνεργάστηκε ο κ. Παναγιώτης Σπυρίδης, αναπληρωτής καθηγητής παιδιατρικής, Διευθυντής της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

Baby boom

Τα παιδιά θα πρέπει να

κολυμπάνε πριν από τις 11:00 ή μετά τις

16:00, οπό-τε η δύναμη

του ήλιου είναι περιο-ρισμένη, να έχουν περά-σει τουλά-χιστον δύο ώρες από τη λήψη

τροφής και τρεις αν

πρόκειται να κάνουν

σπορ.

Ο σιωπηλός πνιγμόςΟ ΠαγκόσμιΟσ Οργανισμόσ Υγείασ εκτιμά ότι ετησίως χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό 8 στους 100.000 ανθρώπους. Το 40% αυτών αφορά σε παιδιά μικρότερα των 5 ετών, ενώ σε μερικές πολι-τείες των ΗΠΑ και στην Αυστραλία ο πνιγμός είναι η πρώτη αιτία θανάτου μεταξύ των ατυχημάτων σε παιδιά 1-4 ετών. Ο αριθμός αυτός είναι μεγα-λύτερος αν προστεθούν και οι περιπτώσεις παρ’ ολίγον πνιγμού που τελικά καταλήγουν στη μονάδα εντατική θεραπείας. Ο πνιγμός είναι «σιωπηλός» και αυτό κάνει δυσκολότερη τη διάσωση. Το παιδί βυθίζεται και βγαίνει από το νερό χωρίς να ζητήσει βοήθεια, ενώ συχνά οι κινήσεις πανικού ενός παι-διού που πνίγεται θεωρούνται μέρος ενός παιχνι-διού. Η επίβλεψη των παιδιών είναι επιβεβλημένη, ενώ τα «μπρατσάκια» θεωρούνται ασφαλέστερα των σωσιβίων.

Για την τσάντααΠαραίτητΟ αξεσΟΥάρ είναι τα γυαλιά ηλίου που θα πρέπει να είναι απορροφητικά, ελαφρά, άθραυ-στα και αγορασμένα από καταστήματα οπτικών ειδών. Τα παιδιά μέχρι 18 ετών παίρνουν το 80% του συνόλου της υπεριώδους ακτινοβολίας που θα λάβουν σε όλη τη ζωή τους και τα μάτια τους πρέ-πει να προστατεύονται με ιδιαίτερη επιμέλεια. Ζη-μιογόνος, ωστόσο, είναι η πλάγια ακτινοβολία που αντανακλάται από την άμμο, τις πέτρες, το νερό κ.ά. και προκαλεί εύκολα ζάλη. Για το λόγο αυτό έφηβοι που κάνουν σκι, ιστιοσανίδα, ποδήλατο και άλλα θαλάσσια σπορ, όπου το πλάγιο περιβάλλον αλλάζει ταχύτατα, πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με γυαλιά κάθετης πόλωσης (Pollaroid), που είναι ιδιαίτερα ευεργετικά. Η χρήση αντηλιακών είναι η αμέσως επόμενη φροντίδα. Παιδιά μικρότερα των 5 ετών πρέπει να προστατεύονται με αντηλιακά, που περιέχουν φυσικές αντανακλαστικές ουσίες (μέταλλα), που συνήθως έχουν δείκτη προστασίας 25 και όχι με απορροφητικά της υπεριώδους ακτι-νοβολίας, που είναι χημικά φίλτρα και δείκτη 50 και συχνά προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις στο ευαίσθητο παιδικό δέρμα.

Περιβάλλον με παγίδεςη Παραλία έχει κινδύνους και αυτοί προέρχονται από έντομα, γυαλιά, σίδερα, καρφιά, αιχμηρές πέ-τρες. Τα παιδιά θα πρέπει να φορούν πλαστικά πέ-διλα με σκληρό πέλμα και οι γονείς να έχουν στην τσάντα τους κάποια κρέμα που να αντιμετωπίζει τα τσιμπήματα. Τσιμπήματα κουνουπιών και ψύλλων αντιμετωπίζονται με λοσιόν καλαμίνης που ανακου-φίζει τη φαγούρα. Σε τσίμπημα μέλισσας πρέπει να αφαιρέσουμε άμεσα το κεντρί με ένα τσιμπιδάκι ή με τα νύχια μας. Στη συνέχεια τοποθετούμε πάγο, κρύα κομπρέσα ή στικ αμμωνίας. Σε περίπτωση τσι-μπήματος από τσούχτρα θα πρέπει αρχικά να αφαι-ρέσουμε τυχόν κολλημένα πλοκάμια στο δέρμα του παιδιού, όχι, όμως, με γυμνά χέρια. Μια κορτιζο-νούχα κρέμα θα ανακουφίσει το παιδί από το τσού-ξιμο και τη φαγούρα, όπως επίσης και ο πάγος.

Οι καλοκαιρινοί μήνες είναι για τα παιδιά συνώνυμοι με το παιχνίδι, την ανεμελιά και τις διακοπές. Τα σχολεία κλεί-νουν και οι γονείς βρίσκουν

χρόνο για να απολαύσουν με τα παιδιά τους την εξοχή και τη θάλασσα. Οι κίνδυ-νοι, ωστόσο, κάθε άλλο παρά απέχουν από την καλοκαιρινή ραστώνη. Γι’ αυτό, πριν ετοιμάσουμε βαλίτσες, καλό είναι να θυμη-θούμε τι μας περιμένει κάτω απ’ τον καυτό ήλιο και να προετοιμαστούμε κατάλληλα. Υψηλές θερμοκρασίεςΗ υψηλή θερμοκρασία και η παρατεταμένη έκθεση σε αυτήν οδηγεί σε ανεξέλεγκτη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος και από ένα σημείο και πάνω παύει να λειτουρ-γεί ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός. Αν και τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευπα-θή στις υψηλές θερμοκρασίες, διότι δεν έχουν επαρκείς

Μπάνια χωρίς κινδύνουςθερμορυθμιστικούς μηχανισμούς (κυρίως στις ηλικίες κάτω των τεσσάρων ετών), εν τούτοις μόνο το 4% των θανάτων από θερ-μοπληξία αφορά παιδιά, καθώς οι γονείς είναι ευαισθητοποιημένοι και φροντίζουν να μη φθάσουν σε μη αναστρέψιμο σημείο. Απώλεια ζωής από θερμότητα συναντάμε κυρίως σε παιδιά ξεχασμένα σε κλειστά αυτοκίνητα.Αν υπάρξει θερμοπληξία παρατηρείται ιδρώτας, λιποθυμικά επεισόδια (μετά από απότομη έγερση, επίμονη άσκηση ή αυτόματα) κυρίως σε κορίτσια εφηβικής ηλικίας, μυϊκές κράμπες, εξάντληση και παραισθήσεις.Τα μικρά παιδιά πρέπει να αποφεύγουν την παρατεταμένη έκθεση σε θερμότητα, να μην ασκούνται υπό δυσμενείς συνθήκες, να λαμβάνουν συχνά δροσερά ποτά και να φορούν ελαφριά ρούχα.

Page 39: IN VITRO 26

in•vitro•39ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

ΨυχολογίαΓάμος

Το μεγάλο μυστικό

του αιώνιου έρωτα είναι να προσπα-θήσουμε να διατηρήσου-με – με νύχια και με δόντια – εκείνο τον

ενθουσιασμό του πρώτου καιρού, που

έκανε την καρδιά μας

να χτυπά πιο δυνατά όταν ακούγαμε τα βήματά του ή το γέλιο της.

Συνεργάστηκε η Άννα Κόντου, Ψυχολόγος

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Οι δυσκολίες του γάμου γίνονται πιο έντονες γύρω στα 50, τότε που το ζευγάρι νιώθει μια γενική κατάπτωση του οργανισμού

Πολύτιμα μυστικά 1. Χειρονομίες αγάπης Σε αυτό το πεδίο, τα παντρεμένα ζευγάρια δυσκολεύονται αρκετά. Τι κρίμα, όμως, αφού για να διαρκέσει ο έρωτας πρέπει να δείχνουμε την τρυφερότητά μας και δημό-σια, να δηλώνουμε ανοιχτά πως είμαστε ερωτευμένοι και ότι δεν ντρεπόμαστε κα-θόλου γι’ αυτό. Μαγικές συνταγές, βέβαια, δεν υπάρχουν, γιατί κάθε ζευγάρι δρα και αντιδρά δια-φορετικά από τα υπόλοιπα. Εκείνοι που το αποτελούν είναι και οι μόνοι που ξέρουν ποιες χειρονομίες εμπεριέχουν το μυστικό για να πουν στον άλλον: «Σε σκέφτομαι, μου λείπεις, σε θέλω, θα ήθελα να ήμουν πλάι σου». Μπορεί να είναι ένα πειρακτι-κό κλείσιμο του ματιού μέσα στη φασαρία μιας γιορτής, ένα ελαφρύ άγγιγμα των χε-ριών καθώς περνά ο ένας δίπλα στον άλλο, ένα ελαφρύ χτυπηματάκι σε μια στιγμή οι-κειότητας, ένα γρήγορο και φευγαλέο φιλί στην πιο ανέλπιστη στιγμή. Ή η ετοιμασία του αγαπημένου του φαγητού, ένα μασάζ έπειτα από μια κουραστική μέρα, το πιάσι-μο του χεριού ή το χάϊδεμα των μαλλιών σε στιγμές έντασης…

2. Δωράκια έρωτα Κάθε πράγμα που δωρίζουμε εμπεριέχει ένα μήνυμα, άσχετα με το αν είναι ασυ-νείδητο. Γενικά θεωρείται μια απόδειξη έρωτα αυτό το δωράκι, που δεν κοστίζει πολλά χρήματα, αλλά που απαιτεί μια προ-σπάθεια από τη μεριά του δωρητή. Άλλο χαρακτηριστικό αυτού του τύπου δώρων είναι το ότι προσφέρονται σε «άσχετες» ημερομηνίες και αποτελούν πάντα μια έκ-πληξη γι’ αυτόν που το δέχεται.Είναι αλήθεια ότι σε όλους μας αρέσει να θυμάται το ταίρι μας τη μέρα των γενεθλί-ων μας ή την ημερομηνία της επετείου του γάμου μας. Ποιος, όμως, μπορεί να θυμώ-σει με κάποιον σύζυγο που, παρόλο που δεν θυμάται καμιά από αυτές τις μέρες, εί-ναι ικανός να εμφανιστεί μια οποιαδήποτε βαρετή Δευτέρα με ένα μπουκάλι κρασί, σοκολάτες ή οποιαδήποτε άλλη λιχουδιά;

3. Ποτέ δεν είναι αργά Πολλοί από μας έχουμε προσαρμόσει την καθημερινή μας ζωή σε έναν ρυθμό τόσο ταχύ, τόσο γεμάτο από υποχρεώσεις και στερημένο από τρυφερές στιγμές, που μας φαίνεται αδύνατο να πισωγυρίσου-με. Ωστόσο, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μας λείπουν εκείνοι οι τρελοί περίπα-τοι στο πάρκο με το φως του φεγγαριού, μέσα στην παγωνιά ή εκείνα τα πρώτα ραντεβού, στα οποία η νευρικότητα μας έκανε να λέμε κάθε λογής ανοησία. Γιατί η άνεση και η ασφάλεια, η καθημερινή ρουτίνα εξαφανίζουν – μέρα με τη μέρα – τις μικρές λεπτομέρειες, τις τρυφερές χειρονομίες, τα λόγια αγάπης, τις τρέλες… Και, δυστυχώς, ελάχιστοι είναι εκείνοι που καταλαβαίνουν έγκαιρα ότι αυτές ο λεπτο-μέρειες είναι πολύ πιο σημαντικές από όσο φαίνονται με μια πρώτη ματιά.

Τα περισσότερα παραμύθια, οι αισθηματικές ταινίες και τα βιβλία με τις ρομαντικές υπο-θέσεις τελειώνουν συνήθως με τον γάμο των πρωταγωνιστών

και με την πασίγνωστη φράση: «Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Ο γάμος, όμως, δεν είναι ο σκοπός του έρωτα ή στην περίπτωση που είναι, πρόκειται για έναν σκοπό πρόσκαιρο, στον οποίο φτάνει το ζευ-γάρι με την καρδιά ανοιχτή, για να περάσει μετά στο πιο δύσκολο κομμάτι του «δρό-μου», τη συμβίωση.Πολλοί ερωτευμένοι συγχέουν τον γάμο με ένα είδος «ασφάλειας ζωής», που τους εξα-σφαλίζει την αγάπη του άλλου. Κι αυτό γιατί κατά βάθος, παρόλο που λίγοι είναι αυτοί που τολμούν να το ομολογήσουν ανοιχτά, το γαμήλιο «ναι» τους κάνει να αφήσουν έναν στεναγμό ανακούφισης: «Επιτέλους, είναι δικός μου πια!», «είναι δικιά μου!».

Το μεγάλο λάθοςΑυτό το είδος, όμως, ηρεμίας που κατακλύ-ζει πολλά ζευγάρια, τα κάνει να επαναπαύ-ονται στις δάφνες τους και να παύουν να παλεύουν για να διατηρήσουν αναμμένη τη φλόγα του έρωτα. Έχουν βιώσει την περίοδο του αρραβώνα σαν μια περίοδο κατάκτησης, στην οποία οι φροντίδες, η τρυφερότητα και οι μικρές λεπτομέρειες ήταν αναγκαίες για να αποκτήσουν το αγαπημένο πρόσωπο. Από τη στιγμή, όμως, που πετυχαίνουν τον σκοπό τους, πιστεύουν πως δεν είναι πια απαραίτη-τα όλα αυτά. Κι εδώ βρίσκεται το λάθος! Οι ειδικοί με δυσκολία προσδιορίζουν σε τι

συνίστανται αυτές οι μικρολεπτομέρειες, που καταφέρνουν να διατηρούν ζωντανό τον ενθουσιασμό του ζευγαριού. Αυτό που κά-ποιους τους ξετρελαίνει, σε άλλους θα φανεί γελοίο και ίσως και ξεπερασμένο. Το σημα-ντικό, όμως, σε αυτή την περίπτωση είναι η ουσία και όχι η μορφή, που θα εξαρτηθεί στο μέλλον από τα κοινά βιώματα και των δύο συζύγων.

Γύρω στα 50Οι δυσκολίες του γάμου γίνονται πιο έντονες στην «ηλικία της κρίσης». Δηλαδή γύρω στα 50, τότε που άνδρες και γυναίκες νιώθουν μια γενική κατάπτωση του οργανισμού, κα-θώς η δραστηριότητα των αδένων επιβραδύ-

νεται.Η μεν γυναίκα βλέπει την περίο-δό της να γίνεται σπάνια και τέλος να εξαφανίζεται και φαντάζεται πως έτσι

έχει χάσει τη «θηλυκότητά» της, ενώ στην πραγματικότητα έχει χάσει μόνο την αναπα-ραγωγική της ικανότητα. Ο άνδρας πάλι απ’ τη μεριά του δέχεται δύσκολα ή αρνείται να γεράσει. Και τότε το ζευγάρι, μαζί ή χωρι-στά, αρχίζει να νιώθει θλίψη ή μελαγχολία, σαν σημάδια που αναγγέλλουν την παρακμή τους, αντί να επιδοθούν σε δραστηριότητες, στην ανανέωση του ερωτικού πάθους τους και στην ανύψωσή του σε άλλα επίπεδα. Τα δράματα που επέρχονται τότε είναι εκδη-λώσεις της ανισορροπίας του καθένα ή του ζευγαριού συνολικά.

Τα μυστικά του υγιούς γάμου

Page 40: IN VITRO 26

40•in•vitro

ΕναλλακτικάΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Κβαντική ιατρική Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η Κβαντική Θεραπεύτρια Χρυσούλα Τριανταφύλλου

Η Κβαντι-κή Ιατρική στηρίζεται στη χωρίς

φάρμακα μη επεμβατική θεραπεία, την οποία χρησιμο-

ποιούν και οι ειδικοί της παρα-δοσιακής

εναλλακτικής ιατρικής.

Αν και έχει τις ρίζες της στην πανάρ-χαια Ολιστική Θεραπευτική, ονομά-ζεται «ιατρική της 3ης χιλιετίας».Ο λόγος για την κβαντική ιατρική, που θα μπορούσε να λέγεται και

ενεργειακή ιατρική, αφού στηρίζεται τόσο για τη διάγνωση όσο και για τη θεραπεία στην κβάντουμ ενέργεια (κβάντο είναι ο τεχνικός όρος που δείχνει την ποσότητα ενέργειας), η οποία συμμετέχει στις διαδικασίες των λειτουργιών που επιτελεί. Η ποσό-τητα αυτή μπορεί να προέρχεται από φως (φωτό-νιο), από ηλεκτρισμό (ηλεκτρόνιο), από βαρύτητα (γκραβιτόνιο) κ.ο.κ. Επίσης, η κβάντουμ ενέργεια δεσπόζει σε κάθε βιολογική λειτουργία, όπως και σε κάθε φυσική μεταβολή. Έτσι, η σκέψη μας, οι καθημερινές μας δραστηριότητες, η ανάπτυξη του σώματός μας και η θεραπεία των ασθενειών μας δεν είναι τίποτε άλλο από ενεργειακές ή αλλιώς κβαντικές διαδικασίες.

Ανταλλαγή ενέργειαςΣτην κβαντική ιατρική υπάρχουν νόμοι και αρχές που καθορίζουν την εκδήλωση μιας νόσου ή μιας σειράς νόσων σε έναν άνθρωπο, καθώς και τη θε-ραπεία τους.Σύμφωνα με την ιατρική αυτή, λοιπόν, το αν-θρώπινο ον, από τη στιγμή που γεννιέται, ζει στο δυναμικό περιβάλλον του πλανήτη Γη (δυναμικό πεδίο), που επηρεάζει και επηρεάζεται από αυτό συνεχώς, με πολλούς τρόπους και γι’ αυτό είναι υποχρεωμένο να προσαρμόζεται αδιάκοπα, ώστε να διατηρεί την ισορροπία του δυναμικού του πε-δίου, δηλαδή την υγεία του. Το δυναμικό επίπεδο του κάθε ατόμου ελέγχει το νευροενδοκρινικό και ανοσοποιητικό του σύστημα, από τις αντιδρά-σεις του οποίου εξαρτάται η κατάσταση υγείας του οργανισμού. Υπάρχει, όμως, και μια συνεχής ανταλλαγή ενέργειας του ανθρώπου με το περι-βάλλον του, υπό διάφορες μορφές. Κάθε φορά που αναπνέουμε π.χ. τον αέρα της ατμόσφαιρας, που πίνουμε νερό, που λαμβάνουμε τροφή, που δεχόμαστε το φως του ήλιου, αντλούμε ενέργεια, την οποία μετά τη χρησιμοποίησή της την επιστρέ-φουμε υπό τη μορφή μεταβολιτών ή αποβλήτων, πάλι στο περιβάλλον, συμπληρώνοντας έναν κύ-κλο ανταλλαγής.

Ο ρόλος της βιοενέργειαςΗ κβαντική ιατρική εξετάζει και θεραπεύει τον άνθρωπο αναγνωρίζοντας σε αυτόν τρία επίπεδα ύπαρξης (διανοητικό - συγκινησιακό - σωματικό), υποστηρίζοντας παράλληλα ότι στη ζωή τον διατη-ρεί η λεγόμενη βιοενέργεια, η οποία προέρχεται από τα κύτταρά του, και κυριαρχεί σε ολόκληρο τον οργανισμό του. Η ενέργεια αυτή μπορεί να πα-ράγει δράση ακόμα και από απόσταση. Επιπλέον, η κατάσταση του δυναμικού πεδίου του κάθε αν-θρώπου, που χαρακτηρίζεται και ως βιοενέργεια, θεωρείται υπεύθυνη για την υγεία ή την αρρώστια του.

Πώς γίνεται η εξέτασηΗ κβαντική διαγνωστική, που αποτελεί το πρώτο σκέλος της κβαντικής ιατρικής (το δεύτερο είναι η κβαντική θεραπευτική), στην πράξη εφαρμόζεται με μια μικρή φορητή συσκευή και έναν ηλεκτρονι-κό υπολογιστή. Ο ασθενής κάθεται απέναντι από τη φορητή αυτή συσκευή, η οποία είναι συνδεδε-μένη με 6 ηλεκτρόδια. Κατά τη διάρκεια της εξέ-τασης, τα ηλεκτρόδια αυτά τοποθετούνται σε έξι ενεργές δερματικές ζώνες (στο σώμα) του ασθενή και του διοχετεύουν εξαιρετικά χαμηλής ενέργει-ας ηλεκτρομαγνητικά (χιλιοστομετρικά) κύματα, που, στην προκειμένη περίπτωση, βοηθούν (εκπέ-μποντας σήματα) στη σωστή διάγνωση. Η εξέταση κρατά από 30 έως 120 δευτερόλεπτα και βασίζε-ται στη μέτρηση των ηλεκτρικών ρευμάτων που δι-αρρέουν το σώμα, του οποίου η γενική κατάσταση εκτυπώνεται σε προσομοιώματα μέσα στην οθόνη του υπολογιστή. Τα προσομοιώματα απεικονίζουν σε χρωματική κλίμακα τον βαθμό της ενεργειακής απόκλισης στις λειτουργίες και τους ιστούς του σώματος. Η μέτρηση αυτή, που δίνει τις πληροφο-ρίες για την κατάσταση των οργάνων, είναι ανώδυ-νη και ασφαλής για τον ασθενή. Η διαγνωστική εφαρμογή της κβαντικής ιατρι-κής μπορεί να δώσει ακριβείς πληροφορίες για το σύνολο του οργανισμού και τις πολύπλοκες λειτουργίες του. Μπορεί επίσης να ελέγξει την πρόοδο μιας οποιαδήποτε θεραπείας, αλλά και να αποκαταστήσει πολλά παθολογικά και ψυχοσωμα-τικά προβλήματα.

Σύμφωνα με την κβαντική ιατρική, η ασθένεια δεν μπορεί να εξαλειφθεί μόνο με υλιστικές μεθόδους (χημικά φάρμακα), για τον απλό λόγο ότι η προέλευσή της δεν είναι μόνο βιο-χημική, αλλά και ενεργειακή. Γι’ αυτό και πρε-σβεύει ότι η φαρμακευτική αγωγή, που κυρίως χρησιμοποιείται από την κλασική ιατρική, δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια προσωρινή ανακούφιση, αν δεν έχει στο μεταξύ απομα-

κρυνθεί η ουσιαστική αιτία για την εμφάνιση του συμπτώματος. Η κβαντική ιατρική μέχρι στιγμής στην Ελλάδα εφαρμόζεται μόνο σε ιδι-ωτικό επίπεδο. Αντίθετα στην Αμερική και κυρίως στη Γερμα-νία είναι ευρέως διαδεδομένη και εφαρμόζε-ται, εκτός από τον ιδιωτικό τομέα, στα περισ-σότερα κρατικά νοσοκομεία, πολυκλινικές και κέντρα ανάρρωσης.

Διαφορές με την κλασική ιατρική

Η ιατρική της 3ης χιλιετίας

Page 41: IN VITRO 26

Business mail

ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 IN•VITRO•41

ΠροτείνουμεΙατρικές σελίδες

To In Vitro και σε ηλεκτρονική μορφήΠλέον µπορείτε να διαβάσετε το In Vitro και µέσω διαδικτύου. H δι-αδικασία είναι πολύ απλή. Πληκτρολογήστε την παρακάτω διεύθυν-ση issuu.com/invitromagazine και θα εµφανιστούν στην οθόνη σας όλα τα τεύχη του περιοδικού. Πατώντας στο εξώφυλλο του ενός θα µπορέσετε να το ανοίξετε και να το ξεφυλλίσετε σε πραγµατικό χρόνο. Aν θέλετε µπορείτε να το κατεβάσετε σε µορφή PDF στην επιφάνεια του υπολογιστή σας. Έτσι δηµιουργείτε το προσωπικό σας αρχείο από τεύχη του In Vitro. Προσοχή όµως διότι απαγορεύε-ται η αναπαραγωγή και αναδηµοσίευση των θεµάτων του περιοδι-κού.

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΝΙΚΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ Ιωάννης Λύρας, Πλαστικός Χειρουργός

Η φυσική ανάγκη του ανθρώπου για ένα σώµα χωρίς ατέλειες είναι σχεδόν ενστι-κτώδης. Στη Βραζιλία, χώρα των χρωµάτων, των αντιθέσεων, της αρµονίας, της «σάµπα» και των όµορφων σω-µάτων, υπάρχει ίσως ένα µυστικό, το µυστικό της βραζιλιάνικης οµορφιάς. Το µυστικό αυτής της φυσικής ή δηµιουργηµένης από τους πλαστικούς χειρουργούς οµορφιάς ξεδιπλώνεται και αποκα-λύπτεται στους Έλληνες αναγνώστες µε τρόπο απλό και ανεπιτήδευτο στις σελίδες του βιβλίου του πλαστικού χειρουργού και επίτιµου προξένου της Βραζιλίας δρα Ιωάννη Λύρα «Το µυστικό της βραζιλιάνικης οµορφιάς» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καύκας.

ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΠΛΕ Ιστορίες στα όρια ζωής και θανάτουΘανάσης Δρίτσας

Η έκφραση «κωδικός µπλε» αποτελεί αναγγε-λία καρδιακής ανακοπής στο νοσοκοµείο, κάτι σαν SOS που χρησιµοποιούν οι γιατροί, σε περίπτωση που η καρδιά κάποιου ασθενή σε θάλαµο νο-σηλείας σταµατήσει να χτυπά. Το βιβλίο του καρδιο-λόγου στο Ωνάσειο Θανάση Δρίτσα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος, αποτελεί συλλογή πέντε ιστοριών, µε την κεντρική «Κωδικός µπλε» να δανείζει το όνοµά της σε ολόκληρο το έργο.Βιβλίο και µε οικολογική ευαισθησία, όπως δηλώνει και η αυτο-τελής ιστορία «Ο φόνος του φεγγαριού», µε την οποία ξεκινά το βιβλίο.

αρµονίας, της «σάµπα» και των όµορφων σω-

Τράπεζα λιπώδους ιστού από την CRYO-SAVEΟ Όµιλος Cryo-Save, η µεγαλύτερη τράπεζα φύλαξης Βλαστικών Κυττάρων της Ευρώπης (έχει αναλάβει τη φύ-λαξη άνω των 190.000 δειγµάτων βλαστικών κυττάρων αίµατος του οµφάλιου λώρου, ιστού του οµφάλιου λώρου από νεογέννητα και λιπώδη ιστό ενηλίκων), ανακοίνωσε πρόσφατα ότι είναι έτοιµη (µέσα στο 3ο τρίµηνο του 2011) να διαθέσει στην αγορά την υπηρεσία Cryo-Lip® µέσω της θυγατρικής της «Cryo-Save USA», µε έδρα το Ντελαγουέ-αρ των ΗΠΑ.Η υπηρεσία Cryo-Lip® επιτρέπει σε ενήλικες την αποθήκευ-ση βλαστικών κυττάρων από τον λιπώδη ιστό που εξάγεται, ενώ υποβάλλονται σε άλλες χειρουργικές επεµβάσεις. Δείγ-µατα λιπώδους ιστού (λίπος) συλλέγονται από κλινικές, και στη συνέχεια αναλύονται η ποιότητα και η ποσότητα των βλα-στικών κυττάρων που περιέχονται σ’ αυτά, επεξεργάζονται και κρυοσυντηρούνται. Το λίπος είναι η πλουσιότερη πηγή ενήλικων µεσεγχυµατικών βλαστικών κυττάρων (τα επονοµαζόµενα λιπώδη µεσεγχυ-µατικά βλαστικά κύτταρα που προέρχονται από τον λιπώδη ιστό ή ASCs - Adipose/derived Stem Cells) του ανθρώπινου σώµατος. Η υπηρεσία Cryo-Lip® απαιτεί λιγότερα από 50 ml λιπώδους ιστού, τα οποία µπορούν εύκολα να συλλεχθούν. Τα ASCs θεωρούνται τα δοµικά στοιχεία της αναγεννητικής ιατρικής (Yoshimura 2008), µια θεωρία που υποστηρίζεται σε δηµοσιεύσεις µε σηµαντικά θετικά αποτελέσµατα σε ασθε-νείς µε οξεία και χρόνια καρδιακή ισχαιµία.

Νέες εγκαταστάσεις για την DEMO ΑΒΕΕΗ DEMO ΑΒΕΕ εγκαινίασε το Σάββατο 4 Ιουνίου το νέο κέντρο διανοµής στη Θέρµη Θεσσαλονίκης εµβαδού 5.000 τ.µ. Πρόκειται για την ολοκλήρωση ενός πενταετούς επενδυτικού πλάνου ύψους 40 εκατ. ευρώ. Στο νέο κτίριο στεγάζονται οι νέες αποθήκες της εταιρείας, καθώς, επίσης, και τα γραφεία ιατρικής ενηµέρωσης Βόρειας Ελλάδας. Το νέο κέντρο διανοµής θα εξυπηρετεί σε πρώτη φάση τη γεωγραφική περιοχή της Ηπεί-ρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Με προσωπικό που ξεπερνά τα 30 άτοµα στη Βόρεια Ελλάδα η DEMO έχει θέσει σαν στόχο την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών των καλύτερων επιλογών στον φαρµακευτι-κό/νοσοκοµειακό τοµέα στην ευρύτερη περιοχή.

Συγχώνευση «ALAPIS φαρµακαποθήκη» µε την «PHARMAGORA»Τη συγχώνευση µε απορρόφηση της «ALAPIS ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ» από την «PHARMAGORA», µε βάση τα οικονοµικά τους στοιχεία (ισολογισµούς) της 31-12-2010, ανακοίνωσε η εταιρεία Alapis.Το µετοχικό κεφάλαιο της απορροφώσας εταιρείας µε την επωνυµία «PHARMAGORA», που ανέρχεται σε 12.681.353,60 ευρώ, αυξάνεται λόγω της συγχώνευσης κατά το ποσό του µετοχικού κεφαλαίου της απορ-ροφώµενης εταιρείας µε την επωνυµία «ALAPIS ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ», που ανέρχεται σε 60.000 ευρώ, και θα ανέλθει µετά τη συγχώνευση συνολικά σε 12.741.353,60 ευρώ, διαιρούµενο σε 15.926.692 ανώνυµες µετοχές ονοµαστικής αξίας 0,80 ευρώ εκάστης.Με την ολοκλήρωση της συγχώνευσης, θα εκδοθούν από την απορροφώσα εταιρεία οι νέοι τίτλοι µετοχών, οι οποίοι θα ανταλλαγούν µε τις µετοχές που κατέχουν οι µέτοχοι των απορροφώµενων εταιρειών.

σηλείας σταµατήσει να χτυπά. Το βιβλίο του καρδιο-

Page 42: IN VITRO 26

42•in•vitro

ΟμορφιάΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Πριν από την ηλιοθεραπεία Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η Εμμανουέλα Κοκωνάκη, Αισθητικός

Διαλέξατε το μαγιό σας, αγοράσατε κι ένα ψάθινο καπέλο κι είστε πανέτοιμες να εκ-δράμετε στις παραλίες… Από δέρμα, όμως, πώς πάτε; Το φροντίσατε κατάλληλα, αφού για μια καλή εμφάνιση δεν αρκούν μόνο τα ωραία ρούχα, αλλά κυρίως μια φροντισμέ-νη επιδερμίδα στις λεπτομέρειες, κυρίως τώρα που καίει ο ήλιος;

ΑπολέπισηΠρόκειται για μια αναγκαία φροντίδα του δέρματος τώρα το καλοκαίρι. Ευερ-γετική για την επιδερμίδα, η φροντίδα

αυτή είναι γνωστή στις γυναίκες από την αρχαιότητα, τότε που άλειφαν το σώμα

τους με αιθέρια έλαια για να λάμπει και να ευωδιάζει. Όμως και η ελαφρόπετρα, ένα

σκληρό σφουγγάρι ή το σαπούνι είναι μέσα που προτιμούν ακόμα και σήμερα πολλές γυναίκες.

Πόσες φορές;Η επιδερμίδα στο σώμα και στο

πρόσωπο χρειάζεται απολέπιση 1 με 2 φορές την εβδομάδα. Κι αυτό γιατί, καθώς το δέρμα ανανεώνει

καθημερινά τα κύτταρά του δημι-ουργώντας συνεχώς νέα, παράγει

συγχρόνως και νεκρά, που επικάθονται στην επιφάνεια της επιδερ-μίδας και την κάνουν να

δείχνει θαμπή και τραχιά. Όσο, μάλιστα, μεγαλώνου-

με, η διαδικασία ανανέω-σης των κυττάρων μειώνεται,

οπότε επιβάλλεται συχνότερη απολέπιση για να αφήνει την επιδερμίδα μας λεία, λαμπε-ρή και αναζωογονημένη.

Πότε;Η ώρα του μπάνιου είναι

η καλύτερη στιγμή για απολέπιση. Αν

Tips

Αλλάξτε… δέρμαθέλετε να δείτε την επιδερμίδα σας να λάμπει ύστερα από ένα ζεστό χαλαρωτικό μπάνιο, αφήστε τους ζεστούς υδρατμούς να πλημμυ-ρίσουν τον χώρο, σαν να βρισκόσασταν μέσα σε ένα χαμάμ… Χαλαρώστε και περιμένετε λίγη ώρα, ώστε να διασταλούν οι πόροι της επιδερμίδας. Μετά, κάντε απολέπιση στο σώμα και στο πρόσωπο.

Πώς;Κάντε μασάζ με τα χέρια ή με το σφουγγάρι, επιμένοντας ιδιαίτερα σε γάμπες, φτέρνες, γόνατα και αγκώνες, στα σημεία δηλαδή εκεί-να που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ξηρότητα. Αρχίστε από τα πόδια και συνεχίστε αργά προς τα πάνω, με επαναλαμβανόμενες κυκλικές κινήσεις. Μην τρίβετε με δύναμη. Επιμείνετε στους γλουτούς και στους μηρούς, κυρίως αν πρόκειται στη συνέχεια να χρησιμοποιήσετε κάποιο αδυνατιστικό ή συσφιγκτικό προϊόν.

Επιμείνετε περισσότεροΑν το δέρμα στους αγκώνες σας είναι άγριο, τότε χρειάζεται δυο με τρία σκραμπ (γκομάζ) σε διάρκεια μερικών ημερών και, στη συνέ-χεια, μασάζ με μια πολύ ενυδατική κρέμα έως ότου αυτή απορροφηθεί τελείως. Ύστερα, αρκεί ένα σκραμπ κάθε βδομάδα και η χρήση ενός γαλακτώματος σώματος καθημερινά για να διατηρείται το δέρμα απαλό. Να θυμάστε πως, αν προηγουμένως δεν κάνετε γκομάζ, η ενυδατική κρέμα δεν ωφελεί, γιατί, ναι μεν μαλακώνει προσωρινά το δέρμα, δεν διεισδύ-ει όμως σε βάθος.

Απαλές κινήσειςΠροσέξτε να μην τρίβετε το πρόσωπό σας δυ-νατά, ιδιαίτερα αν έχετε ευαίσθητη επιδερμί-δα. Βάλτε μια μικρή ποσότητα από το προϊόν στα δάχτυλά σας και κάντε απαλό μασάζ για λίγη ώρα με κυκλικές κινήσεις σε πρόσωπο, λαιμό και ντεκολτέ. Ξεβγάλετε πολύ καλά με χλιαρό νερό, πλύνετε το πρόσωπό σας και μετά απλώστε τον ορό περιποίησης και την ενυδατική σας κρέμα.

Η πιο εύκολη, ανώδυνη και αποτελεσμα-τική απολέ-πιση γίνεται με τα ειδικά προϊόντα της σύγχρονης

κοσμετολογί-ας: εκείνους τους μικρό-

κοκκους που απομακρύ-νουν απλά

και ανώδυνα τα νεκρά κύτ-ταρα από την επιδερμίδα.

Τρία μέρη μαγειρικής σόδας μ’ ένα νερού και τέλος ξέβγαλμα με άφθονο νερό: η καλύτερη απολέ-πιση!

Η απολέπιση δεν πρέπει να παραλεί-πεται, ειδικότερα αν η επιδερμίδα σας είναι λιπαρή.

Τα προϊόντα απολέπι-σης είναι κατάλληλα για δέρματα ανθε-κτικά και ελαφρώς λιπαρά, αλλά όχι αν υπάρχει ακμή στην πλάτη.

Το σκληρό γάντι προ-σφέρεται για όλες τις επιδερμίδες, εκτός από όσες είναι ξηρές και αφυδατωμένες.

Το ξηρό δέρμα προ-τιμά προϊόντα απο-λέπισης σε μορφή κρέμας. Αντίθετα, το λιπαρό αγαπά τα τζελ.

Αποφεύγετε την περιοχή των ματιών κι επιμείνετε στα «δύσκολα» σημεία (μύτη, μέτωπο, πι-γούνι), καθώς έχουν εντονότερη τάση λιπαρότητας.

Αν έχετε ευρυαγ-γείες, αποφύγετε την απολέπιση στα σημεία όπου έχουν εμφανιστεί.

Η απολέπιση δρα επιφανειακά. Συνε-πώς δεν αντικαθιστά τις μάσκες για βαθύ καθαρισμό. Απλώς οι δυο αυτές φροντίδες αλληλοσυμπληρώ-νονται.

Page 43: IN VITRO 26

Μasque Εxfoliant, Desincrstant, Clarifiant 3 σε 1 από τη σειρά Cauterets, CALENICΜια υποαλλεργική µάσκα απολέπισης που απορροφά την περίσσεια σµήγµατος, απε-λευθερώνει το δέρµα από τα νεκρά κύτταρα και αποσυµφορίζει τους πόρους. Κι όλα αυτά χάρη στη σύνθεσή της (νερό cauterets 10% και hamamelis, άργιλος, D-πανθενόλη κ.ά.). Χρησιµοποιήστε τη µία µε δύο φορές την εβδοµάδα, σε όλο το πρόσωπο, εκτός από την περιοχή γύρω από τα µάτια. Ύστερα από 5΄ κάντε µασάζ µε τα δάχτυλα και κατόπιν ξε-πλύνετε µε άφθονο νερό.

Τζελ, µάσκες και κρέµες απολέπισης για το σπίτι που θα

αναζωογονήσουν την επιδερµί-δα σας και θα προετοιµάσουν το

δέρµα σας για να δεχτεί ακίνδυνα και ανεµπόδιστα τα… χάδια του

ήλιου.

IN•VITRO•43

ShoppingΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Εαρινή συμφωνία

Τζελ, µάσκες και κρέµες απολέπισης για το σπίτι που θα

αναζωογονήσουν την επιδερµί-δα σας και θα προετοιµάσουν το

δέρµα σας για να δεχτεί ακίνδυνα και ανεµπόδιστα τα… χάδια του

ήλιου.

απολέπισης για το σπίτι που θα αναζωογονήσουν την επιδερµί-

δα σας και θα προετοιµάσουν το δέρµα σας για να δεχτεί ακίνδυνα

και ανεµπόδιστα τα… χάδια του ήλιου.

beauty

Gommage Moussant Tonifiant, ELANCYLΈνα προϊόν 2 σε 1 που συνδυάζει διαφορε-τικού µεγέθους µικρόκοκκoυς απολέπισης και καθαρό εκχύλισµα κισσού – που τονώ-νουν το δέρµα και αποµακρύνουν τα νεκρά κύτταρα που του δίνουν θαµπή όψη. Χρη-σιµοποιώντας το προϊόν αυτό δύο µε τρεις φορές την εβδοµάδα, θα γίνει το δέρµα σας απαλό και ταυτόχρονα θα προετοιµα-στεί να δεχθεί καλύτερα τα συστατικά των υπόλοιπων προϊόντων φροντίδας.

Shea Ultra Rich Face Scrub, L’ OCCITANEΈνα scrub ειδικά σχεδιασµένο για να απο-λεπίζει απαλά το ξηρό / πολύ ξηρό δέρµα. Οι λεπτοί κόκκοι του από αλεσµένο τσόφλι καρυδιού, βοηθούν στην αποτελεσµατική αποµάκρυνση των νεκρών κυττάρων και των ακαθαρσιών. Η κρεµώδης βάση του, εµπλου-τισµένη µε βούτυρο shea (10%) και εκχύλισµα κάστανου, βοηθά το δέρµα να διατηρήσει τα φυσικά του επίπεδα υγρασίας. Δεν περιέχει συνθετικές χρωστικές, χηµικά αντηλιακά φίλ-τρα, ορυκτέλαια, σιλικόνη, parabens κ.λπ.

Exfoliance Clarte, LANCOMEΠρόκειται για ένα δροσερό τζελ απολέπισης, µε στρογγυλεµένους κόκκους, που δεν τραυ-µατίζουν την επιδερµίδα. Αποµακρύνει απαλά τα νεκρά κύτταρα της επιδερµίδας φωτίζο-ντας παράλληλα το πρόσωπο. Περιέχει ανανά και παπάγια για φυσική ενίσχυση λάµψης. Εφαρµόζεται σε νωπή, καθαρή επιδερµίδα µε κυκλικές κινήσεις και ξεβγάζεται.

Mousse Crème Nettoyante et Demaquillante, SISLEYΈνα προϊόν απολέπισης, κατάλληλο για κάθε τύπο δέρµατος, που επιτρέπει τον βαθύ και πλήρη καθαρισµό του δέρµατος, αποφράσσει τους πόρους και βοηθά στην αφαίρεση ακαθαρσιών. Επιπλέον διεγεί-ρει τη µικροκυκλοφορία και προετοιµάζει τέλεια το δέρµα για θεραπείες προσώπου. Εφαρµόζεται µε µια απαλή και ευλύγιστη βούρτσα µε κυκλικό µασάζ σε πρόσωπο, λαιµό και ντεκολτέ.

Clarifying Lotion, CLINIQUEΝέα σύνθεση, µε ειδικούς παράγοντες που κάνουν την απολέπιση πιο άνετη στο σηµερι-νό περιβάλλον. Διατίθενται σε 4 τύπους, για ξηρές και πολύ ξηρές επιδερµίδες, για µει-κτές προς ξηρές, για µεικτές προς λιπαρές και για λιπαρές επιδερµίδες. Επιπλέον, το προϊόν αυτό έχει εµπλουτιστεί µε υδατικούς παράγο-ντες (όπως υαλουρονικό οξύ, γλυκερίνη και tehalose), για να κάνουν την απολέπιση πιο άνετη και να διατηρούν / ενδυναµώνουν την υδρολιπιδική ασπίδα της επιδερµίδας.

Smoothing Body Scrub, CLARINS Μία περιποίηση απολέπισης που µειώνει τη θαµπή εµφάνιση και χαρίζει στο δέρµα τα πιο αποτελεσµατικά φυτικά συστατικά όπως: φυσική πούδρα bamboo για απαλή απολέπιση, εκχυλίσµατα µιµόζας tenuiflora και shea για ανακούφιση και προστασία. Και το σπουδαιότερο; Κάνει πιο αποτελε-σµατική τη δράση των άλλων προϊόντων περιποίησης του σώµατος.

beautyBody Energy Scrub-orange and ginger, APIVITAScrub µε φυσι-κούς κόκκους που αφαιρεί τις ακα-θαρσίες και τα νε-κρά κύτταρα, ενυ-δατώνει, ρυθµίζει την έκκριση σµήγ-µατος, ενισχύει τη µικροκυκλοφορία και την αποβολή των τοξινών του δέρµατος κι ετοι-µάζει την επιδερµί-δα να υπο-δεχτεί τα υπόλοιπα προϊόντα φροντί-δας.

Page 44: IN VITRO 26

44•IN•VITRO

ΣημειώσειςΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Δεν πρέπει να ξεχάσω...

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Νοσοκοµείο Αιγινήτειο, Βασ. Σοφίας 72 > Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ. Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθηνών) Μεσογείων 154, Χολαργός > Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµη-τσάνης 7, Αµπελό κηποι > Ερρίκος Ντυ-νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ-κινικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλεξάνδρας 171> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊκό», Αγ. Θωµά 17> Μαιευ-τήριο Αθηνών «Έλενα Βενιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2 > Γενικό Νοσοκο-µείο Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυθρός Σταυρός), Αθανασάκη 1> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σω-τηρiα», Μεσογείων 152 > Αρεταίειο Νοσοκοµείο, Βασ. Σοφίας 76 > Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευαγγελισµός», Υψηλάντου 45 > Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλαΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδείας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5 > Οφθαλµια-τρείο Αθηνών, Σίνα & Πανεπιστηµίου 26, > Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός > Doctors’ Hospital, Κε-φαλληνίας 26 > ΝΕΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ, Αστυ-

δάµαντος 83, Τηλ.: 210 7228511

ΠΕΙΡΑΙΆΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσο-κοµείο Πειραιά «Τζάνειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΐΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΆΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρχου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου 1 Ν. Φά-ληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΎΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΊΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΊΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου Δηµ. 3

ΜΕΛΊΣΣΙΑ> 1ο Νοσοκοµείο ΙΚΑ “Η Πεντέλη” (Πα-παδηµητρίου), Τέρµα Ζαΐµη> Γ.Ν.Μ. Αµ.

Φλέµιγκ, 25ης Μαρτίου 4, ΒΟΎΛΑ > Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βού-λας», Βασ. Παύλου 1

ΝOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

ΕΥΚΑΡΠΊΑ> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου ΘεσσαλονΙκη > ΑΧΕΠΑ, Κυριακίδη Στ. 1 > Γ. Γεννηµατάς, Εθνικής Αµύνης και Αγ. Δηµητρίου 41 > Λοιµωδών, Λα-µπράκη Γρ. 13 > ΕΚΑΒ, Πλαταιών 26 > Ιπποκράτειο, Παπαναστασίου Αλ. 49 > Γ. Ν. Αγ. Δηµήτριος, Ζωγράφου 2

ΚΑΛΑΜΑΡΙΆ> Α. Νοµαρχιακό Αγ. Παύλος, Αντιστά-σεως 161

ΧΟΡΤΙΑΤΗ> Γ. Ν. Παπανικολάου

IKA> Πλατεία Αττικής: Τσουδερού 61, > Περιστέρι: Β. Αλεξάνδρου 105, > Πατήσια: Ιωάννου Δροσοπούλου 157, > Αλεξάνδρας: Πανόρµου & Κα-ρύστου 7, > Νέος Κόσµος: Μάχης Ανα-λάτου & Λαγουµιτζή, > Πειραιάς: Αγ. Κωνσταντίνου 1 .ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων 117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορό-

πουλος Σωτήρης Δευ τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μιαούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλαος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχι-κό, > Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη, > Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµόνοια > Λένα Τριανταφύλλη Μπα-κάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά > Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δί-πλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα, > Βλάχος Παντελής Θεοτοκο πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER), > Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι, > Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη µίου 6, Αθήνα, > Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυτεχνεί-ου 37, Πειραιάς, > Λαζαρίδου-Παπαδο-πούλου Ευγενία Τραλέων 61, Γαλάτσι, > Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδάρη 37, Περιστέρι, > Μαραγκού Βασιλεί-ου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα, > Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη, > Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι, > Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας 146Β & Λουκάρε-ως, Αµπελόκηποι, > Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενιζέλου 126, Ν. Ερυθραία, > Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσογεί-ων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρα-σκευή, >Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα > Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι,

> Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγελική Περικλέους 11, Μαρούσι > Μπακογιάν-νη Πολυξένη, Δωδεκανήσου 39, Άλιµος > Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΊΤΕ ΕΠΊΣΗΣ:> Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθη-νών, Μικράς Ασίας 75, Γουδί> Διαγνωστικό κέντρο «ΔΙΑΓΝΩΣΗ» (υποκατάστηµα Λεωφόρου Αλεξάν-δρας) Λ. Αλεξάνδρας 166, Αθήνα> Holmes Place Athens, Εµπορικό Κέντρο “City Link” Βουκουρεστίου & Σταδίου 4> Ηolmes Place Μαρούσι, Εµπορικό κέ-ντρο “Αίθριο” Αγ. Κωνσταντίνου 40> GymTonic: Λεωφόρος Βουλιαγµένης 96, Γλυφάδα> Hercules: Εθνικής Αντιστάσεως 33, Νέα Ερυθραία> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας 46, Αθήνα> Press & Tabac - Εµπορικό κέντρο “THE MALL“ - Μαρούσι> Εµπορικό κατάστηµα Public Καρα-γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συντάγµα-τος, Αθήνα.

Πού θα μας βρίσκετε...

Ç óåëßäá

áõôÞ óáò áíÞêåé.

Óôåßëôå ìáò ìéêñÜ

ìõóôéêÜ ðïõ óáò

âïçèïýí íá æåßôå

ðéï õãéåéíÜ

[email protected]

Για τα εγκαύµατα από την

ηλιοθεραπεία, πάντα κάνω

ένα δροσερό µπάνιο και προ-

σθέτω µισό ποτήρι άµυλο

καλαµποκιού, βρόµη ή µα-

γειρική σόδα στο νερό, για

να ανακουφιστώ.Β.Γ.

Τώρα το καλοκαίρι που

ιδρώνουµε πολύ και λε-

κιάζουν τα ρούχα µας, ο

καλύτερος τρόπος για να

τα καθαρίζω είναι το τρί-

ψιµο µε µείγµα αραιωµέ-

νου ξιδιού ή αραιωµένου

µε νερό χυµού λεµονιού.Μ.Χ.

Οι αργοπορηµένοι που δεν έχουν

«σηκώσει» ακόµα τα χαλιά και

δεν προτίθενται να τα πλύνουν,

πρέπει πρώτα να τα σκουπίσουν

πολύ καλά. Κατόπιν, για µεγαλύ-

τερη προστασία, εγώ τα τοποθετώ

σε υφασµάτινη θήκη, στην οποία

βάζω καµφορά τυλιγµένη σε ύφα-

σµα ή χαρτί. Α.Κ.

Σκορπώντας λίγη σόδα σε χώρους όπως το γκα-ράζ του σπιτιού µου όπου υποπτεύοµαι ότι µπαί-νουν ποντίκια, πάντα τα αποµακρύνει. Βέβαια, δεν ξεχνώ ύστερα από λίγες µέρες να βάζω ηλε-κτρική σκούπα και να τη µαζεύω. Α.Θ.

Το καλύτερο καθαριστικό για να αφαιρεθούν τα σηµάδια από τις σόλες των παπουτσιών στο ξύλι-νο πάτωµά µου είναι το τσάι. Το αφήνω να κρυώ-σει, έπειτα το ρίχνω σε ένα πανάκι και καθαρίζω!Χ.Κ.

Page 45: IN VITRO 26

ΧρηστικάΙΟΥΝΙΟΣ 2011

ΚΕΝΤΡΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ AIDSΑΘΗΝΑ> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS ΝΟΤΙΟΥ ΕΛΛΑ-

ΔΟΣ - Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας / Λεωφ. Αλεξάν-δρας 196, Αμπελόκηποι, Αθήνα / Τηλ. 210.6447941, 210.6467473 / Τηλ & Fax. 210.6444870.

> ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ ΠΕ-ΡΙΠΤΩΣΕΩΝ AIDS ΠΓΝΑ “ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ” / Οδός Υψηλάντου 45-47, 106 76 Κολωνάκι,Αθήνα / Τηλ. 210.7220001, 210.7211022, 210.7248312 / Fax. 210.7211022.

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑ-ΔΙΔΟΜΕΝΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ & AIDS - Νοσοκομείο Αφροδισίων & Δερματικών Νοσημάτων “ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ” / Οδός Ι. Δραγούμη 5, 116 21 Ιλίσσια, Αθήνα / Τηλ. 210.7243579, 210.7239611 / Fax. 010 7211122.

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΡΕΤΡΟΪΩΝ (ΕΚΑΡ) - Ερ-γαστήριο Υγιεινής & Επιδημιολογίας - Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών / Οδός Μ. Ασίας 75, 115 27 Γουδί, Αθήνα / Τηλ. & Fax. 010 7719725 / Fax. 010 7486382. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛ-ΛΑΔΟΣ - Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) - Σχολή Επιστημών Υγείας - Ιατρικό Τμήμα Εργα-στήριο Μικροβιολογίας / 540 06 Θεσσαλονίκη / Τηλ. 2310.999061, 2310.999081 / Fax. 2310.999149.

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ-ΔΟΣ - Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο “ΑΧΕΠΑ”, Οδός Στίλπωνος Κυριακίδη 1, ΤΚ 54636, Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310.991347, 2310.992718.ΠΑΤΡΑ

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών “Ο ΑΓ. ΑΝΔΡΕΑΣ” / Οδός Τσερτίδου 1, 263 35 Ρίο, Πάτρα, Πελοπόννησος / Τηλ 2610.227974-6 / Fax 2610.622227. ΙΩΑΝΝΙΝΑ

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων - Τομέας Παθο-λογίας - Ανοσολογικό Εργαστήριο / 451 10 Ιωάννινα, Ήπειρος / Τηλ. 26510.97608 / Fax. 26510.45944. ΗΡΑΚΛΕΙΟ

> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS ΚΡΗΤΗΣ - Πε-ριφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης “ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ & ΠΑΝΑΝΕΙΟ”/ Λεωφ. Κνωσσού, 710 21 Ηράκλειο, Κρήτη / Τηλ. 2810.237524, 2810.239502 / Fax 2810.214459. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ

> ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ AIDS - ΙΚΑ Αλεξανδρούπολης / Λεωφ. Μάκρης 29, 681 00 Αλεξανδρούπολη, Θράκη / Τηλ. 25510.20403, 25510.26810, 25510.26355 / Fax. 25510.26213.

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑΑΘΗΝΑ

> Ανδρέας Συγγρός – Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Αθήνας – Β’ Δερματολογική Κλινική / Οδός Ι. Δραγούμη 5, 161 21 Καισαριανή, Αθήνα / τηλ. Κέντρο 210.7240666, 210.7239611-14, 210.7210839 210.7249021.

> Υγεία – Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρο Αθη-νών – Δερματολογική Κλινική / Λεωφ. Κηφισίας και Ερυθρού Σταυρού 4, 151 23 Φιλοθέη, Αθήνα / τηλ 210.6867557.

> Μεταξά – Γενικό Περιφερειακό Αντικαρκινικό Νο-σοκομείο Πειραιά – Δερματολογική Κλινική / Οδός Μπότσαρη 51, 185 37 Πειραιάς / τηλ. 210.4284444.

> ΓΝΑ – 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας / Δερμα-τολογική Κλινική / Οδός Κατεχάκη 3, 115 25 Αθήνα / τηλ. 210.7463399.

> Αγία Βαρβάρα – Γενικό Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής (πρώην Λοιμωδών Νοσημάτων) – Δερματολογική Κλινική / Οδός Δωδεκανήσου 1, 123 51 Αγ. Βαρ-βάρα, Αιγάλεω / τηλ. 210.5301100, 210.5445955, 210.5613566

> ΙΚΑ – Ιατρικό Κέντρο Αθηνών – Δερματολογική Κλι-νική / Οδός Διστόμου 5-7, 151 25 Μαρούσι, Αθήνα / τηλ. 210.6862391.

> ΝΙΜΤΣ – Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μετοχικού Ταμείου Στρατού – Δερματολογική Κλινική / Οδός Μονής Πε-τράκη 10-12, 115 21 Κολωνάκι, Αθήνα / τηλ. Κέντρο: 210.7288001-30, 210.7288109, 210.7214141 – 49.

> ΝΝΑ – Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών – Δερματολογι-κή Κλινική / Οδός Δεινοκράτους 70, 115 21 Κολωνά-κι, Αθήνα / τηλ. 210.7261000.

> ΓΣΝΑ – 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών / Δερματολογική Κλινική / Λεωφ. Μεσογείων και Κατεχάκη 1, 115 25 Αθήνα / τηλ. 210.7494000, 210.7494842.

> ΙΑΣΩ-General – Θεραπευτήριο – Δερματολογική Κλινική / Λεωφ. Μεσογείων 264, 155 62 Χολαργός, Αθήνα / τηλ. Κέντρο: 210 650 2000, 210.6523420.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

> ΝΑΔΝ – Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νό-σων Θεσσαλονίκης – Πανεπιστημιακή Δερματολογι-κή Κλινική / Οδός Δελφών 124, 546 43 Θεσσαλονίκη / τηλ. 2313-308800, 210. 2310.830127

> ΝΑΔΝ – Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Θεσσαλονίκης – Κρατική Δερματολογική Κλι-νική / Οδός Δελφών 124, 546 43 Θεσσαλονίκη / τηλ. 2313.308800, , 2310.886395

> ΓΣΝΕ – 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Εκπαι-δεύσεως – Δερματολογική Κλινική / Νέα Περιφερει-ακή οδός, 564 29 Νέα Ευκαρπία, Θεσσαλονίκη / τηλ. 2310.249300, 2310.381000

> ΟΜΙΛΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ – Ιατρικό Διαβαλκανι-κό Κέντρο Θεσσαλονίκης – Δερματολογική Κλινική / Οδός Ασκληπιού 10, (12ο χλμ. οδού Θεσσαλονίκης-Αερ. “Μακεδονία”) 57001 Πυλαία, Θεσσαλονίκη / τηλ. 2310.400000

ΚΕΝΤΡΑ ΜΟΡΙΑΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ> ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ (ΕΚΕΑ), Τηλ.

210.2410100, Φαξ. 210.2410119

> Εθνικό Κέντρο Παρασκευής Παραγώγων Αίμα-τος (ΕΚΠΠΑ) του ΕΚΕΑ, Τηλ. 210.2410165, Φαξ. 210.2410109

> Κέντρο Μοριακού Ελέγχου (ΚΜΕ) του ΕΚΕΑ, Τηλ. 210.2410168, Φαξ. 210.2410169

> Εθνικό Κέντρο Αναφοράς και Συντονισμού Αιμο-δοσίας (ΕΚΑΣΑ) του ΕΚΕΑ., Τηλ. 210.2410168, Φαξ. 210.2410169

> ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ «ΛΑΪΚΟ», Τηλ. 210.7456503, Φαξ. 210.7779774

> ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ «Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ», Τηλ. 210.7768483, Φαξ. 210.7796209

> ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣ-ΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «ΑΧΕΠΑ», Τηλ. 2310.993403, Φαξ. 2310.993401

> ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝ-ΔΡΟΥΠΟΛΗΣ, Τηλ. 25510.75026, Φαξ. 25510.75020

> ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΩΑΝ-ΝΙΝΩΝ «ΔΟΥΡΟΥΤΗΣ», Τηλ. 26510.99456, Φαξ. 26510.99459

> ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ «ΚΟΥΤΛΙΜΠΑ-ΝΕΙΟ-ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΕΙΟ», Τηλ. 2410.560210, Φαξ. 2410.538020

> ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ, Τηλ. 2610.999669, Φαξ. 2610.991991

> ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΚΡΗΤΗΣ) «ΒΕ-ΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ», Τηλ. 2810.368480 Φαξ. 2810.368330

Page 46: IN VITRO 26

46•IN•VITRO

Last pageΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Ο ανθρώπινος οργανισμός

Λευκό αιµοσφαίριο

Ένα λευκό αιµοσφαίριο ή λευκοκύτταρο φαίνεται εδώ πε-ριστοιχισµένο από βακτήρια που µπορούν να προκαλέσουν δοθιήνες (καλόγερους) και τροφική δηλητηρίαση. Αυτός ο τύπος λευκών αιµοσφαιρίων βρίσκεται σε όλους τους ιστούς

του σώµατος και όχι µόνο στο αίµα. Καταστρέφει παθογόνους µικροοργανισµούς, όπως τα βακτήρια, περιβάλλοντάς τα και «χωνεύοντάς» τα µε ένζυµα.

[µικροφωτογραφία από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο σάρωσης]

Page 47: IN VITRO 26
Page 48: IN VITRO 26