In Canticum canticorum · PDF fileIn Canticum canticorum...
136
Ερευνητικό έργο: ∆ΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ. Χρηματοδότηση: ΚΠ Interreg ΙΙΙΑ (ETΠΑ 75%, Εθν. πόροι 25%). Εργαστήριο ∆ιαχείρισης Πολιτισμικής Κληρονομιάς, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab . Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006. Επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση του υλικού με αναφορά στην πηγή προέλευσής του. 1 In Canticum canticorum ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΝΥΣΣΗΣ ΕΞΗΓΗΣΙΣ ΤΟΥ ΑΙΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΙΣΜΑΤΩΝ Πρόλογος Τῇ σεμνοπρεπεστάτῃ Ὀλυμπιάδι Γρηγόριος ἐπίσκοπος Νύσσης ἐν κυρίῳ χαίρειν. Ἀπεδεξάμην ὡς πρέπουσαν τῷ σεμνῷ σου βίῳ καὶ τῇ καθαρᾷ σου ψυχῇ τὴν περὶ τοῦ Ἄισματος τῶν Ἀισμάτων σπουδήν, ἣν καὶ κατὰ πρόσωπον καὶ διὰ γραμμάτων ἡμῖν ἐπέθου, ὥστε διὰ τῆς καταλλήλου θεωρίας φανερωθῆναι τὴν ἐγκεκρυμμένην τοῖς ῥητοῖς φιλοσοφίαν τῆς προχείρου κατὰ 6.4 τὴν λέξιν ἐμφάσεως ἐν ταῖς ἀκηράτοις ἐννοίαις κεκαθαρ μένην. διὸ προθύμως ἐδεξάμην τὴν περὶ τούτου φροντίδα, οὐχ ὡς σοί τι χρησιμεύσων εἰς τὸ σὸν ἦθος (πέπεισμαι γάρ σου καθαρεύειν τὸν τῆς ψυχῆς ὀφθαλμὸν ἀπὸ πάσης ἐμπαθοῦς τε καὶ ῥυπώσης ἐννοίας καὶ πρὸς τὴν ἀκήρατον χάριν διὰ τῶν θείων τούτων ῥητῶν ἀπαραποδίστως βλέπειν), ἀλλ' ἐφ' ᾧτε τοῖς σαρκωδεστέροις χειραγωγίαν τινὰ γενέσθαι πρὸς τὴν πνευματικήν τε καὶ ἄϋλον τῆς ψυχῆς κατάστασιν, πρὸς ἣν ἄγει τὸ βιβλίον τοῦτο διὰ τῆς ἐγκεκρυμμένης αὐτῷ σοφίας. ἐπειδὴ δέ τισι τῶν ἐκκλησιαστικῶν παρίστασθαι τῇ λέξει τῆς ἁγίας γραφῆς διὰ πάντων δοκεῖ καὶ τὸ δι' αἰνιγμάτων τε καὶ ὑπονοιῶν εἰρῆσθαί τι παρ' αὐτῆς εἰς ὠφέλειαν ἡμῶν οὐ συντίθενται, ἀναγκαῖον ἡγοῦμαι πρῶτον περὶ τούτων τοῖς τὰ τοιαῦτα ἡμῖν ἐγκαλοῦσιν ἀπολογήσασθαι, ὅτι οὐδὲν ἀπὸ τρόπου γίνεται παρ' ἡμῶν ἐν τῷ σπουδάζειν ἡμᾶς παντοίως θηρεύειν ἐκ τῆς θεοπνεύστου γραφῆς τὸ ὠφέλιμον· ὥστε εἰ μὲν ὠφελοίη τι καὶ ἡ λέξις ὡς εἴρηται νοουμένη, ἔχειν ἐξ ἑτοίμου τὸ σπουδαζόμενον, εἰ δέ τι μετὰ 6.5 ἐπικρύψεως ἐν ὑπονοίαις τισὶ καὶ αἰνίγμασιν εἰρημένον ἀργὸν εἰς ὠφέλειαν εἴη κατὰ τὸ πρόχειρον νόημα, τοὺς τοιούτους λόγους ἀναστρέφειν, καθὼς ὑφηγεῖται ὁ διὰ τῶν Παροιμιῶν ἡμᾶς παιδεύων λόγος, εἰς τὸ νοῆσαι ἢ ὡς παραβολὴν τὸ λεγόμενον ἢ ὡς σκοτεινὸν λόγον ἢ ὡς ῥῆσιν σοφῶν ἢ ὥς τι τῶν αἰνιγμάτων. ὧν τὴν διὰ τῆς ἀναγωγῆς θεωρίαν εἴτε τροπολογίαν εἴτε ἀλληγορίαν εἴτε τι ἄλλο τις ὀνομάζειν ἐθέλοι, οὐδὲν περὶ τοῦ ὀνόματος διοισόμεθα, μόνον εἰ τῶν ἐπωφελῶν ἔχοιτο νοημάτων· καὶ γὰρ ὁ μέγας ἀπόστολος πνευματικὸν εἶναι λέγων τὸν νόμον, ἐμπεριλαμβάνων δὲ τῷ ὀνόματι τοῦ νόμου καὶ τὰ ἱστορικὰ διηγήματα, ὡς πᾶσαν τὴν θεόπνευστον γραφὴν νόμον εἶναι τοῖς ἐντυγχάνουσιν, οὐ μόνον διὰ τῶν φανερῶν παραγγελμάτων ἀλλὰ καὶ διὰ τῶν ἱστορικῶν διηγημάτων παιδεύουσαν πρός τε γνῶσιν τῶν μυστηρίων καὶ πρὸς καθαρὰν πολιτείαν τοὺς ἐπιστατικῶς ἐπαΐοντας, κέχρηται μὲν τῇ ἐξηγήσει κατὰ τὸ ἀρέσκον αὐτῷ πρὸς τὸ ὠφέλιμον βλέπων, οὐ φροντίζει δὲ τοῦ ὀνό ματος, ᾧ χρὴ κατονομάζεσθαι τὸ εἶδος τῆς ἐξηγήσεως· ἀλλὰ νῦν μὲν ἀλλάσσειν φησὶ τὴν φωνήν, μέλλων μετάγειν τὴν ἱστορίαν εἰς ἔνδειξιν τῆς περὶ τῶν διαθηκῶν οἰκονομίας, 6.6 εἶτα μνησθεὶς τῶν δύο τοῦ Ἀβραὰμ τέκνων, τῶν ἔκ τε τῆς παιδίσκης καὶ τῆς ἐλευθέρας αὐτῷ γεγονότων, ἀλλη γορίαν ὀνομάζει τὴν περὶ αὐτῶν θεωρίαν, πάλιν δὲ πράγματά τινα διηγησάμενος τῆς ἱστορίας φησὶν ὅτι Τυπικῶς μὲν συνέβαινεν ἐκείνοις, ἐγράφη δὲ πρὸς νουθεσίαν ἡμῶν. καὶ πάλιν τὸ μὴ δεῖν κημοῦσθαι τὸν ἀλοῶντα βοῦν εἰπὼν προσέ θηκεν ὅτι Οὐ μέλει τῷ θεῷ περὶ τῶν βοῶν, ἀλλ' ὅτι ∆ι' ἡμᾶς πάντως ἐγράφη. ἔστι δὲ ὅπου τὴν ἀμυδροτέραν κατα νόησιν καὶ τὴν ἐκ μέρους γνῶσιν ἔσοπτρον ὀνομάζει καὶ αἴνιγμα. καὶ πάλιν τὴν ἀπὸ τῶν σωματικῶν πρὸς τὰ νοητὰ μετάστασιν πρὸς κύριον ἐπιστροφὴν λέγει καὶ κα λύμματος περιαίρεσιν. ἐν πᾶσι δὲ τούτοις τοῖς
Transcript of In Canticum canticorum · PDF fileIn Canticum canticorum...
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
1
In Canticum canticorum
.
, , 6.4 . , ( ), ' ' , . ' ' , , ' , , 6.5 , , , . , , , , , , , , , , 6.6 , , , , . , ' ' . . .
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
2
, ' , , 6.7 . , , , , , , , ( ), . , , 6.8 , , , , , , , , , ' , , , ' , , , , , 6.9 . , , , . , ' , ' , , , , , , , , , , , , , . 6.10 , . , ,
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
3
, ' , ' , ' , , , , , , . , , . , 6.11 , , , . ' ' , , , ' 6.12 , , , , , , , , . , , , , , , , , , . 6.13 . , , . ' ' , ' , ' , ' , ,
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
4
, ' . , .
6.14 , , , ,
.
, , . . , . , , , 6.15 , . , , ' , . . , . , 6.16 . , , . ( , ' , ), , ' , ' . . , , ' , . , , 6.17 , ,
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
5
, , , , , . , . 6.18 ( , ' ), , ' ' . . , , , . , , 6.19 . . , . , . , , . , 6.20 . . . , . . , , , , , . ' . ' .
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
6
, . , , , , ' 6.21 , . , , , . , ' , , . , ' 6.22 ( ), , , . , , ' , 6.23 . , . , , . , . , ' . , , , 6.24 . , , , ( , , ,
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
7
, , , , ), . . . ' , ' , , , ' 6.25 , . , ' ' . , , . , 6.26 , . , . , , . , . , . , ' 6.27 , , , , . ' ( ) , , , , , , . , , .
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
8
. 6.28 , ' . ' , , . , , , , , . , 6.29 . . , ' , , . , , , , , 6.30 , , , , . , , , ' ( ) , 6.31 , , '
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
9
, , , . , , , , , 6.32 , , , . , , . , , . , , . , , , 6.33 . . , . . ' , . , ' , . , . . , ' . 6.34 , , , . , . . , . ,
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
10
. 6.35 . , , , . . ' . ' . . . , 6.36 , ' , . ' , , ' . , , ' . , , , , ' , , ' 6.37 . , , , , . , , , . , , ' , , ' , , , , 6.38 , . , , , . . , , , '
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
11
( ), , , , , , , , 6.39 . ' . , , ( ) . , , . , . , , . ' , , ( ), , ' , 6.40 . . , ( ), ' , , , . . , ' . ( 6.41 ) , , ' , . , , .
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
.
12
, , ' 6.42 , . , . . , , , . .
, , , .
,
, . , , 6.43 , , ' . , , . , , , , , , 6.44 , , , , , , , , . , . . , , . . , , , , 6.45 , ' , ' , , ' ,
: . : Interreg (ET 75%, . 25%).
, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab. , , 2006.
