Παρουσίασης Πτυχιακής Εργασίας:

Ποιότητα ζωής ασθενών με Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργιάς με αιμοκάθαρση και περιτοναϊκή κάθαρση.

Φοιτήτρια: ΛΟΥΝΤΜΙΛΑ ΜΠΟΡΟKΟΒΑ

ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΗΣΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Σκοπός της έρευνας:

οι επιπτώσεις των βασικών θεραπειών της ΧΝΑ σε όλους τους κύριους τομείς της ποιότητας ζωής

(σωματικό, ψυχολογικό και κοινωνικό τομέα) .

Επιδημιολογία

• Διεθνώς: 26.000.000 ανθρώπων πάσχουν από ΧΝΑ

- Αύξηση 7% ετησίως (Νεφρολογικό Κέντρο Πληροφοριών,2007),

• Κύπρος : 10% των ενηλίκων του πληθυσμού πάσχουν από μορφή νεφρικής ανεπάρκειας (Δέλτας& Παπαγρηγορίου 2010).

Ανατομία-Φυσιολογία Νεφρού:

Βασικές λειτουργίες των νεφρών:

• Ρυθμιστική

• Απεκκριτική

• Ενδοκρινική και Μεταβολική

Ορισμός ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ • χαρακτηρίζεται μια σωματική

ασθένεια βάσει της χρονικής της διάρκειας, το βαθμό σοβαρότητας της, την επίδραση, την οποία επιφέρει στην λειτουργικότητα του ατόμου και της ανάγκης που δημιουργεί για διαρκή φροντίδα από τις υπηρεσίες υγείας (Ασημόπουλος, 2005).

Ορισμός ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (ΧΝΑ)

• Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια είναι το κλινικό σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από βαθμιαία και αύξηση, μη αναστρέψιμη και μείωση της νεφρικής λειτουργίας. (Νεφρολογικό Κέντρο Πληροφοριών , 2007).

ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΧΝΑ

• ο σακχαροδιαβήτης,

• η σπειραματονεφρίτιδα (φλεγμονή των φίλτρων των νεφρών)

• η υπέρταση (υψηλή πίεση αίματος).

Στάδια της ΧΝΑΣΤΑΔΙΑ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ (GFR) [2, 3]= ρυθμός σπειραματικής διήθησης

1Ο νεφρική βλάβη με μειωμένο ή αυξημένο GFR > 90 ml/min/1,73 m

2Ο μικρή μείωση του GFR: 60 - 89 ml/min/1,73 m2

3Ο μέτρια μείωση του GFR: 30 - 59 ml/min/1,73 m2

4Ο :σημαντική μείωση του GFR: 15 - 29 ml/min/1,73 m2

5Ο νεφρική ανεπάρκεια - με τιμή του GFR < 15 ml/min/1,73 m2

(Καρανικόλα,2009)

Μορφές Θεραπείας:

• χρόνια περιοδική αιμοκάθαρση με τεχνητό νεφρό

• συνεχής περιτοναϊκή κάθαρση

• μεταμόσχευση νεφρών

Επιπτώσεις :

• πεπτικό σύστημα

• νευρικό σύστημα

• ανοσοποιητικό σύστημα

• αναπαραγωγικό σύστημα

Στόχοι έρευνας:

• Επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ασθενών• Παράγοντες με θετική συμβολή

στην ποιότητα ζωής των ασθενών• Προβλήματα που υποβαθμίζουν

την ποιότητα ζωής των ασθενών

Μεθοδολογία

Ποσοτική Ποιοτικήέρευνα έρευνα

Αναζήτηση επιστημονικών άρθρων

Λέξεις κλειδιά:• νεφρική ανεπάρκεια, αιμοκάθαρση,

περιτοναϊκή κάθαρση, αντίδραση ασθενούς, συμπτώματα, ποιότητα ζωής, ευεξία.

• chronic kidney failure, haemodialysis, peritoneal dialysis, patient response, symptoms, quality of life and well-being.

Αναζήτηση επιστημονικών άρθρων

επιλέχθηκαν 18 επιστημονικά άρθρα

Κριτήρια Εισαγωγής Κριτήρια Αποκλεισμού

Χρονολογία εισαγωγής (2000-σήμερα)

Πιλοτικές μελέτες

Τίτλος, περιεχόμενο (Λέξεις κλειδιά)

Χρονολογία διεξαγωγής της έρευνας (πριν το 2000)

Ενήλικες Συμμετέχοντες Αδύνατη προσβασιμότητα άρθρου

Προσβασιμότητα στο άρθρο Μη αξιολογημένες έρευνες από επιστημονική επιτροπή

Ηθικά Ζητήματα:• ενημέρωση και συγκατάθεση ασθενούς

• έγκριση Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής

• αναγνωρισμένες κλίμακες μέτρησης

• λογοκλοπή και βιβλιογραφικές αναφορές

Ορισμός Ποιότητας Ζωής

• Η ευρύτερη έννοια «υγεία» δηλώνει όχι μόνο την έλλειψη νόσου ή αναπηρίας, αλλά την πλήρη φυσική, ψυχική και κοινωνική ευεξία του ατόμου (Σαρρής και συν. 2001 ).

Παράγοντες που επηρεάζουν την Ποιότητα Ζωής των ασθενών με ΧΝΑ

• φαρμακευτική αγωγή• ιατρικές νοσηλείες• θεραπεία• επιπτώσεις στην υγεία• διατροφή

Τομείς που επηρεάζει η ΧΝΑ:

• Σωματικός τομέας• Συναισθηματικός τομέας•Κοινωνικός τομέας

ΑποτελέσματαΤομέας: Συγγραφείς:

Σωματικός: κόπωση, εξάντληση, ναυτία, ανορεξία, απώλεια βάρους, σεξουαλική δυσλειτουργία.

Ginieri-Coccossis, M., Theofilou, P., Synodinou, C., Tomaras, V. and Soldatos, C. (2005).Hedayati, SS., Bosworth, HB., Briley, LP., Sloane, RJ, Pieper, CF., Kimmel, PL., Szczech, LA. (2008)Παπαδημητρίου, Μ., Γκότση, Α., Κατσαρού, Ε., Καραβατσέλου, Β., Μαρνέρας, Χ. (2000)

Συναισθηματικός: μη επαρκής ικανοποίηση/ευτυχία, χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, κατάθλιψη, αυτοκτονικός ιδεασμός.

Abraham, S. & Ramachandran, A. (2012),Malmstrom, RK., Roine, PR., Heikkila, A., Rasanen, P., Sintonen,H., Muroma-Karttunen, R.and Honkanen, E. (2008)Chih-Ken Chen, M.D., Yi-Chieh Tsai, B.S., Heng-Jung Hsu, I-Wen, WuChiao-Yin Sun, Chia-Chi Chou, Chin-Chan Lee, Chi-Ren Tsai, M.D. Mai-Szu Wu, Liang-Jen Wang, (2010), Θεοφίλου, Π., Παναγιωτάκη, Ε. (2010)Θεοφίλου, Α. Π. (2011)Κουτσοπούλου–Σοφικίτη, Ε. Β.Κελέση Σταυροπούλου, ‐Ν. Μ., Βλάχου, Δ. Ε., Φασόη Μπαρκά, Γ. Γ. (2009), ‐

Κοινωνικός: ανεργία, αλλαγή επαγγέλματος, περιορισμοί στην ψυχαγωγία ,οικονομική δυσχέρεια.

Καϊτελίδου, Δ., Λιαρόπουλος, Λ., Σίσκου, Ο., Θεοδώρου, Μ., Ζηρογιάννης, Π., Μανιαδάκης, Ν., Παπακωνσταντίνου, Β., Πρεζεράκος, Π. (2007), Θεοφίλου, Α. Π. (2011)

Παράγοντες Θετικής και Αρνητικής συμβολής στην ποιότητα ζωής των ασθενών με ΧΝΑ

ΘΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΡΝΗΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Ατομική ψυχολογική υποστήριξη

χαμηλό μορφωτικό επίπεδο

στήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον

μη δημιουργία οικογένειας

Οικονομική άνεση Περιορισμοί στην ψυχαγωγία

επαγγελματική απασχόληση Περιορισμοί στην διατροφή

απώλεια εργασιακής απασχόλησης

Ο Ρόλος του Νοσηλευτή

• εκπαίδευση

• ψυχολογική υποστήριξη

• ενημέρωση οικογένειας

• συνεργασία

Εισηγήσεις

• διατροφική καθοδήγηση• πρόληψη• ιδιωτικές μονάδες στήριξης για νεφροπαθείς• σύλλογοι συγκέντρωσης νεφροπαθών• ενημέρωση/ενδυνάμωση της οικογένειας• κρατική στήριξη στην εξεύρεση εργασίας• περαιτέρω ερευνητική δράση

Βιβλιογραφία:

• Ασημόπουλος, Χ. (2005). Χρόνια Νοσήματα: Ψυχοκοι-νωνικές επιπτώσεις της χρόνιας σωματικής ασθένειας στο παιδί και την οικογένεια. Διαθέσιμo: http://www.childmentalhealth.gr/Wce5e8875faf92.htm

[10/4/13]

• Δέλτας, Κ. & Παπαγρηγορίου, Λ. (2010), Γενετική των κληρονομικών νεφροπαθειών με ιδιαίτερη έμφαση στις κυστικές νόσους και διερεύνηση μοριακών παθογενετικών μηχανισμών (Πολυκυστική Νόσος των Νεφρών, Κυστική Μυελική Νόσος των Νεφρών), Arch Pathol & Lab Med , 134:569-582.

Βιβλιογραφία:• Καρανικόλα, Μ. (2009), Νεφρολογική Νοσηλευτική,

Ιατρικές Εκδόσεις : Λάγος Δημήτριος.

• Νεφρολογικό κέντρο πληροφοριών (2007). Επιλογές Θεραπείας Νεφρικής Ανεπάρκειας: Κάνοντας τη Σωστή Επιλογή, Διαθέσιμο: http://www.renalresource.com/pdf/KFTO_Greek.pdf [21.2.2014].

• Σαρρής, Μ. (2001), Κοινωνιολογία της υγείας και ποιότητα ζωής, Εκδόσεις Παπαζήσης, Αθήνα.

Σας ευχαριστώ!