AYURVEDA ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΠΡΑΚΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ NATUROPATHY ΑΡΩΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

®Holistic LifeΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ & ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

explore THE ALTERNATIVE

ΤΕΥΧΟΣ 63 / ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

SPECIAL REPORTΟΙ ΚΡΥΦΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΩΝ ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ

NUTRITIONΑΣΒΕΣΤΙΟ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ

ΚΙΡΣΟΙ & ΦΛΕΒΙΤΙΔΑHEALTH & HEALING

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ

ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Η οδοντιατρική περίθαλψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

ΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΔΙΝΟΥΝ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΜΑΣ

SAFEΗ Ελληνική κρίση και ο πόλεμος κατά της Ελληνικής διατροφής

Εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση της εμμηνόπαυσης>>

2 Holistic Life

Holistic Life 3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ 63 • Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2014

Στο τεύχος συνεργάστηκαν οι:Βιολέττα Αννίνου, Γιάννης Μαρούδας, Ελένη Μπόρση, Α. Σπίριτου - Κοντίδου, Νίκος Παπαντώνης.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγω-γή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή δια-σκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γρα-πτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληρο-φορίες που παρέχονται δεν μπορούν να αντικατα-στήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας.

HOLISTIC LIFEΙSSN 1790-1510Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563τηλ./fax: 210 9811753Εκδότης - Ιδιοκτήτης: Γεράσιμος ΚατραμάδοςΜέλος των ΕΔΙΠΤ, ΕΜΜΑ, FIPPholisticlife.gr - etra.gr holisticlifenews@gmail.com - info@etra.gr

Υπεύθυνη ύλης: Βάλλυ ΚαλοζούμηΔημοσιογραφική ομάδα: Γεράσιμος Κατραμάδος, Πέτρος ΑργυρίουΔιαφήμιση: Γεράσιμος ΚατραμάδοςΦωτογραφία: i-stock

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΑθήνα: 20€ - Υπόλοιπη Ελλάδα: 25€

Επιστημονικοί συνεργάτες:Μάριος Δημόπουλος (Διατροφολογία)Μαίρη Ζώρζου (Κλινική Αρωματοθεραπεία)Κων/νος Κωνσταντόπουλος (Ομοιοπαθητική)Κων/νος Λιάτσικος (Naturopathy)Κασάνδρα Μουγιάκου (Βιοσυντονισμός)Λύσανδρος Μυγιάκης (Ομοιοπαθητική)Μ. Παπαδημητρίου - Βοulenger (Οστεοπ/τική)Γιώργος Παντούλας (Οστεοπαθητική)Εμ. Παπαμιχάλης (Π.Κ.Ι.)Κων/νος Πίσιος (Ομοιοπαθητική)Θεανώ Ρέντζη (Ομοιοπαθητική)Μηνάς Ρηγάτος (Ομοιοπαθητική) Νίκος Ρωτσιάμης (Ομοιοπαθητική)Ε. Καραμάνη - Σκαρπαθάκη (Χειροπρακτική)Σταύρος Σκαρπαθάκης (Χειροπρακτική)Γεράσιμος Στουραΐτης (Ομοιοπαθητική)Αλέξανδρος Τηλικίδης (Π.Κ.Ι.)Παρασκευή Φωτάκη (Π.Κ.Ι.)

Hyptis crenata

explore THE ALTERNATIVE

Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι ένα παραδο-σιακό φάρμακο που χρησιμοποιείται στη Νότια

Αμερική για χιλιάδες χρόνια, είναι εξίσου αποτελε-σματικό με ένα παυσίπονο, ως φάρμακο.Όπως ανακάλυψαν ερευνητές από το πανεπιστή-μιο του Νιουκάστλ στη Μ.Βρετανία, η βραζιλιάνικη μέντα (Hyptis crenata), η οποία συνήθως πίνεται ως τσάι, είναι εξίσου αποτελεσματική με το βασισμένο στην ασπιρίνη παυσίπονο Indometacin, και χωρίς τις πιθανές παρενέργειες, όπως η αιμορραγία στο στομάχι.Η μέντα χρησιμοποιείται ευρέως στην Νότια Αμερι-κή. Τα φύλλα της βράζονται σε νερό για 30 λεπτά και αφήνεται να κρυώσει, προτού χρησιμοποιηθεί ως αφέψημα όπως το τσάι.

Παραδοσιακό γιατρικό είναι το ίδιο ισχυρό

όσο και ένα συμβατικό παυσίπονο

(Brazilian Mint)

Πηγή: 2nd International Symposium on Medicinal and Nutraceutical Plants, New Delhi, India, November 24, 2009.

Όταν άρχισα ν’ αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, μπόρεσα να

καταλάβω ότι ο συναισθηματικός πόνος και η θλίψη απλώς με προει-δοποιούσαν να μη ζω κόντρα στην αλήθεια μου. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε Αυθεντικότητα.Όταν άρχισα ν’ αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα σε πόσο δύσκολη θέση ερχόταν κάποιος με το να του επιβάλλω τις επιθυμίες μου, παρότι ήξερα ότι ούτε ήταν κα-τάλληλη η στιγμή ούτε ο άνθρωπος ήταν έτοιμος, ακόμα κι αν αυτός ο άνθρωπος ήμουν εγώ. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε Αυτοεκτίμηση.Όταν άρχισα ν’ αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα να λαχταρώ μια άλλη ζωή και μπόρεσα να δω ότι τα πάντα γύρω μου με προκαλού-σαν να μεγαλώσω. Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε Ωριμότητα.

Kim McMillan

12THE AYURVEDIC WAY 12 Αγιουρβέδα & Κυκλοφορικό σύστημα

14 ΤΤΤΤTRADITIONAL CHINESE MEDICINE

14 Κατάθλιψη: Μία δυσάρεστη κατάσταση αλλά και μια ευκαιρία για αλλαγή

16HOMEOPATHY 16 Φάρμακό σου η τροφή σου. Μύθος ή

πραγματικότητα; 17 Η Ομοιοπαθητική στην αντιμετώπιση της

υπερίδρωσης 18 Ομοιοπαθητική οδοντιατρική και εγκυμοσύνη 20 Θεραπεία βιοσυντονισμού & παραδοσιακή

Ομοιοπαθητική

22HEALTH AND HEALING 22 Ακμή ενηλίκων 46 Κιρσοί & Φλεβίτιδα

26NUTRITION 26 Ασβέστιο: Οι πηγές, η χρησιμότητά του και οι

συνδυασμοί για την καλύτερη απορρόφησή του 30 Εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση της

εμμηνόπαυσης 32 Διατροφή: Σύμμαχος στην πρόληψη και

θεραπεία ασθενειών 41 Η υγεία των ματιών έρχεται τρώγοντας σωστά

και υγιεινά

34SPECIAL REPORT 34 Οι κρυφές αιτίες των οφθαλμικών ασθενειών

42AROMATHERAPY 42 Αντιμετώπιση των οφθαλμικών παθήσεων με τη βοήθεια της Αρωματοθεραπείας & της

Αλχημικής Ιατρικής

44CHIROPRACTIC 44 Υγεία του εγκεφαλικού φλοιού & Χειροπρακτική

20BIORESONANCE THERAPY 20 Θεραπεία βιοσυντονισμού & παραδοσιακή

Ομοιοπαθητική 50 Μικροκυκλοφορικό & Ρυθμιστής

Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας

51SAFE 51 Η σημασία ενός καλού ύπνου 52 Η Ελληνική κρίση και ο πόλεμος κατά της

Ελληνικής διατροφής

56SPIRIT MATTERS 56 Η έννοια της εκπαίδευσης του ατόμου μέσα από

την Εσσαϊκή Σοφία

4 Holistic Life

Μαθήματα - Σεμινάρια - Ομιλίες

Σεμινάρια (Φθινόπωρο 2014)27/9: «Η Ομοιοπαθητική στην Οφθαλμολογία». 4/10: «Η Ομοιοπαθητική στα Μυοσκελετικά». 11/10: «Η Ομοιοπαθητική στη Δερματολογία». 25/10: «Η Ομοιοπαθητική στην Ογκολογία». 1/11: «Η Ομοιοπαθητική στην Ουρολογία - Νε-φρολογία». 8/11: «Η Ομοιοπαθητική στην Γαστρεντερολο-γία». Η παρουσίαση αυτών των σεμιναρίων γίνεται με μια καθαρά νοσολογική προσέγγιση. Θα αναφερ-θούν τα χρησιμότερα ομοιοπαθητικά φάρμακα κατά ασθένεια και οι τρόποι χορήγησής τους σύμ-φωνα με αποτελεσματικά πρωτόκολλα διεθνώς γνωστών δασκάλων της Ομοιοπαθητικής. Για έγκαιρη κράτηση καλέστε άμεσα στα τηλέφωνα: 210-76 43 963 και 6978-87 59 28. Θέσεις πολύ πε-ριορισμένες. Το σεμινάρια αυτά γίνονται και μέσω Skype ® για άτομα από όλη την Ελλάδα και σε ώρες που τα εξυπηρετούν.

Νέες Υπηρεσίες Skype για εξυπηρέτηση του κοινού από όλη την Ελλάδα.

1. Συνεδρίες Ομοιοπαθητικής «Σήμερα κιόλας ή αύριο» στον Πολυχώρο αλλά και μέσω Skype.

2. Συνεδρίες Εναλλακτικών Θεραπειών «Σήμερα κιόλας ή αύριο».

3. «Σεμινάρια Ομοιοπαθητικής στο Skype» με τον

Λύσανδρο Μυγιάκη (πεντάωρα πακέτα μάθη-σης για να μάθετε αποκλειστικά αυτά που σας ενδιαφέρουν).

4. Σεμινάρια Skype για Ομοιοπαθητική στα μυο-σκελετικά, στα δερματολογικά προβλήματα, στον καρκίνο.

5. «Τα καλύτερα tips Ομοιοπαθητικής από όλο τον κόσμο» για Ομοιοπαθητική συνταγογράφηση επιπέδου. Δια βίου συνεχιζόμενη εκπαίδευση τώρα μέσω Skype.

6. «Ομοιοπαθητική σε ιατρούς ειδικοτήτων». Μέσω Skype μαθαίνετε τα ζητήματα της ειδικό-τητάς σας.

7. Εκπαίδευση «Όλα σε ένα». Τριετές πλήρες πρό-γραμμα εκμάθησης Ομοιοπαθητικής και εναλλα-κτικών θεραπειών (ανθοϊάματα, άλατα Σούσλερ, γεμμοθεραπεία, συμπληρώματα διατροφής, Drainage, αποτοξίνωση, βοτανοθεραπεία) για τον αυριανό ολιστικό ιατρό ή θεραπευτή. Το κα-λύτερο ίσως πρόγραμμα σε παροχές και σχέση αξίας-κόστους (value-cost) στην Ευρώπη.

8. Σεμινάρια Skype:διατροφικά συμπληρώματα.9. Σεμινάρια Skype για Γεμμοθεραπεία.10.Σεμινάρια Skype για Ανθοϊάματα Bach, Σκωτίας,

Αυστραλίας, Gurudas. Πληροφορίες: τηλ. 210-7643963, 6978 875928 www.altersimilia.grr

ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΚΕΝΤΡΟΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ

Σεμινάριο με θέμα: «Ομοιοπαθητική σε δύσκολες γυναικολογικές διαταραχές»

από τον Dr Pawan Pareek M.D. (Hom) Αθήνα, 18 και 19 Οκτωβρίου 2014

ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

Δωρεάν Ομοιοπαθητική Εκπαίδευση.Δωρεάν πλήρη Εκπαίδευση στην Ομοιοπαθητική Πιστοποιημένη με Δίπλωμα από την Ευρωπαϊκή Επι-τροπή Ομοιοπαθητικής (European Committee for Homeopathy, E.C.H), για γιατρούς, οδοντιάτρους, κτη-νιάτρους, φαρμακοποιούς και φοιτητές των αντίστοιχων Σχολών. Για βιολόγους, ψυχολόγους και παρα-ϊατρικά επαγγέλματα παρέχεται επίσης δωρεάν πλήρης σειρά εισαγωγικών-ενημερωτικών σεμιναρίων και Πιστοποιητικό Παρακολούθησης. Συντονιστής Εκπαίδευσης: Βαγγέλης Ζαφειρίου, Ψυχίατρος, Μέλος Δ.Σ. Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Μέ-λος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της European Committee for Homeopathy, E.C.H.Πληροφορίες: 210 7222284, 6975425842, 6932981719http://homeopathyingreece.gr

Τον Οκτώβριο του 2014 θα επισκεφθεί την Ελλά-δα, προσκεκλημένος του Ιπποκράτειου Κέντρου Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, o διεθνούς φήμης αναγνωρισμένος Ομοιοπαθητικός Dr Pawan Pareek. Θα είναι ο βασικός ομιλητής σε σεμινάριο που διοργανώνει το Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσι-κής Ομοιοπαθητικής, με τίτλο: «Ομοιοπαθητική σε δύσκολες γυναικολογικές διαταραχές» το Σάββατο 18 και την Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 (Σάββατο, 10.00πμ – 5.00μμ / Κυριακή, 10.00πμ – 2.30μμ) στο «Eν Αθήναις» Ιάκχου 19, 11854 Γκάζι - Βοτανι-κός – Στάση ΜΕΤΡΟ: Κεραμεικός. (Θα υπάρχει μετάφραση στα Ελληνικά).Πληροφορίες και Δηλώσεις συμμετοχής: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής στα τηλέφωνα 6945977575 και 2796022102 (Θεανώ Ρέντζη-Στουραΐτη).

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Holistic Life 5

6 Holistic Life

NATURAL HEALTH SCIENCEΣεμινάρια

4/10: Αντιμετώπιση της Αρθρίτιδας με φυσικούς τρόπους4 & 5/10: Trager Psychophysical Integration4 & 5/10: Διατροφικά Συμπληρώματα11 & 12/10: Καλιφορνέζικη Μάλαξη11 & 12 /10: Ρεφλεξολογία για την Οικογένεια13/10 – 10/1: Λεμφικό Προσώπου15/10– 17/12: Αισθητική άνω και κάτω άκρων18 & 19/10: Ηχομασάζ - 1o level29/10– 21/1: Νευρομυϊκή Μάλαξη30/10– 15/1: Αρωματοθεραπεία για επαγγελματίες υγείας1 & 2/11: Sport Massage8 & 9/11: Αρχαία Ελληνική Ιπποκρατική Μάλαξη8 & 9/11: Ινδική Μάλαξη και Ινδική Μάλαξη Κεφαλής20/11: – 15/1: Σουηδική Μάλαξη22 & 23/11: Σεμινάριο Φυσιοπαθητικής Διατροφολογίας και Αποτοξίνωσης29 & 30/11: Foot Spa29 & 30/11: Πρόληψη χρόνιων παθήσεων με φυσικές μεθόδους29/11 – 15/12: Θεραπευτικά Πρωτόκολλα με τον ΗλεκτροβελονισμόΠληροφορίες: τηλ: 210 9837344, 210 9825025www.nhs.gr

Μαθήματα - Σεμινάρια - Ομιλίες

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Τα πέντε Πνεύματα της Κινέζικης Ιατρικής (Shen, Hun, Po, Yi, Zhi) με την Anastacia White

Σάββατο και την Κυριακή 25 & 26 Οκτωβρίου 2014, 16:00 – 21:00

Φέτος η Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής και Παραδοσια-κής Κινέζικης Ιατρικής θα φιλοξενήσει για 3η φορά την διαπρεπή καθηγήτρια Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρι-κής και συνεργάτιδα του Giovanni Maciocia, Anastacia White. Η Anastacia θα διδάξει ένα διήμερο σεμινάριο το Σαββατοκύριακο 25 & 26 Οκτωβρίου 2014, με θέμα: “Τα πέντε Πνεύματα της Κινέζικης Ιατρικής (Shen, Hun, Po, Yi, Zhi) – η καρδιά της Κινέζικης Ιατρικής” Τα 5 Πνεύματα της Κινέζικης Ιατρικής: Shen, Hun, Yi, Po και Zhi αντιπροσωπεύουν πέντε διαφορετικές πτυχές του ανθρώπινου ψυχο-πνευματικού κόσμου. Στο νέο αυτό σεμινάριο της Anastacia White, οι συμμετέχοντες καλούνται να βιώσουν ένα ταξίδι ανακάλυψης του εαυτού μέσα από τα πέντε Πνεύματα, τα οποία παρουσιάζονται ως θείες δυνάμεις ή θεότητες.Τόπος: Σωκράτους 24, Κηφισιά, Το σεμινάριο θα διδαχθεί στα αγγλικά, με άμεση ελληνική μετάφρασηΓια περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες:www.eemedicinewisdom.com και www.giovanni-maciocia.comτηλ. 210 8010111, info@akadimia.gr

ΔΕΝΤΡΟ KUNG FUΜαθήματα Εσωτερικού Kung Fu

Σειρές μαθημάτων Εσωτερικού Kung Fu για την νέα σεζόν:- Περισσός, So7: Παρασκευές, 17:30 - 19:00 & 19:30 - 21:00 Έναρξη: Παρασκευή 5 Σεπτέμβρη- Βάρη, Tai Nui Kung Fu Φιλοσοφική Ένωση Το Δέντρο Της Ζωής: Σάββατα, 10:00 - 12:00 Έναρξη: Σάββατο, 6 Σεπτέμβρη - Ν. Ηράκλειο, Σχολή χορού Two dots: Δευτέρες, 20:00 - 21:30 Έναρξη: Δευτέρα 22 Σεπτέμβρη - Μαραθώνας [Camping Marathon Beach]: Kung Fu ‘on the beach’ Για τον Σεπτέμβρη, κάθε Σάββατο στις 17:30 Πληροφορίες: τηλ. 6977906228 - e-mail: dentrokungfu@gmail.comfacebook: Dentro Kungfu

Holistic Life 7

8 Holistic Life

Το παγωμένο τσάι προκαλεί πέτρες στα νεφρά - ωστόσο το ζεστό τσάι δεν δημιουργεί πρόβλημα

Το παγωμένο τσάι - το αγαπημένο ποτό του καλοκαιριού - προκαλεί πέτρες στα νεφρά. Το τσάι είναι πλούσιο σε οξαλικά, ένα βασικό χημικό που βοηθά

το σχηματισμό των λίθων, ένα κοινό πρόβλημα στο ουροποιητικό σύστημα που επηρεάζει περίπου το 10 τοις εκατό του πληθυσμού.Οι άνθρωποι που έχουν την τάση να σχηματίζουν πέτρες στα νεφρά θα πρέπει να σταματήσουν να πίνουν παγωμένο τσάι αμέσως, προειδοποιούν οι ερευνη-τές από το Loyola University Stritch School of Medicine του Σικάγου, οι οποίοι έκαναν την ανακάλυψη. Αν και οι πέτρες στα νεφρά σχηματίζονται συνήθως επειδή δεν πίνετε αρκετά υγρά, το παγωμένο τσάι είναι ένα ποτό που πρέπει να αποφεύγετε. Αντ ‘αυτού, πιείτε νερό ή λεμονάδα. Περιέργως, το ζεστό τσάι δεν έχει το ίδιο αποτέλεσμα, ακόμα κι αν είναι εξίσου πλούσιο σε οξαλικά. Προφα-νώς, δεν πίνουμε αρκετό ζεστό τσάι για να προκληθεί το πρόβλημα.(Πηγή: Loyola University Medical Centre, August 2nd, 2012).

Πέντε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας

Εστιάζοντας στις καλύτερες θεραπείες για την άνοια, υπάρχουν πέντε εύ-κολες αλλαγές του τρόπου ζωής που μπορείτε να κάνετε σήμερα για να

μειώσετε τον κίνδυνο. Ακόμη και αν υιοθετήσετε τις τέσσερις από τις πέντε συμβουλές για αλλαγές στον τρόπο ζωής όταν έχετε άνοια, θα επιβραδυνθεί ο ρυθμός της κατά 60 τοις εκατό, όπως ανακάλυψαν ερευνητές. Οι «μαγικές πέντε αλλαγές» είναι: τακτική άσκηση, αποχή από το κάπνισμα, διατήρηση χα-μηλού σωματικού βάρους, υγιεινή διατροφή και κατανάλωση μόνο μέτριων ποσοτήτων αλκοόλ. Η πιο σημαντική από τις πέντε είναι η τακτική άσκηση, υποστηρίζουν οι ερευ-νητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ. Επίσης θα μειώ-σουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επει-σοδίου κατά 70 τοις εκατό σε σύγκριση με κάποιον που δεν έχει υιοθετήσει αυτές τις αλλαγές. “Οι υγιεινές συνήθειες - έχουν μια πολύ πιο ευεργετική επίδραση από οποια-δήποτε ιατρική θεραπεία”, αναφέρει ο επικεφαλής ερευνητής Πήτερ Έλγουντ. Αν και οι επιλογές του τρόπου ζωής είναι προφανείς και γνωστές, μόλις 1 ανά τοις εκατό των ενηλίκων στην Ουαλία ακολουθεί και τις πέντε, και 5 τοις εκατό του πληθυσμού της χώρας - που ανέρχεται σε περίπου 240.000 άτομα - δεν υιοθετεί καμία από αυτές.(Πηγή: PLoS ONE, 2013; 8: e81877)

Το μητρικό γάλα ίσως είναι ο μεγαλύτερος μαχητής του καρκίνου

Όλοι γνωρίζουμε ότι το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή για το βρέφος. Πρόσφατα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι θα μπορούσε επίσης να είναι

ένας από τους καλύτερους μαχητές του καρκίνου, τελικά. Το ανθρώπινο γάλα περιέχει μια φυσική ουσία που φαίνεται να σκοτώνει 40 διαφορετικούς τύπους καρκίνου. Το μαγικό συστατικό που είναι γνωστό ως Hamlet (ανθρώπινη άλφα-λακταλβουμίνη) γίνεται θανατηφόρο για τα καρκινικά κύτταρα. Σε μία δοκιμή, τα άτομα με καρκίνο της ουροδόχου κύστης άρχισαν να εκκρίνουν τα νεκρά κύτταρα του καρκίνου μετά τη λήψη της ουσίας, η οποία περιλαμβάνει μια πρωτεΐνη και ένα λιπαρό οξύ. Αλλά οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, που έκαναν την ανακάλυψη δεν είναι σίγουροι αν το Hamlet εμφανίζεται φυσικά στο ίδιο το γάλα, ή αν παράγεται όταν το γάλα αναμιγνύεται με το οξύ στο στομάχι ενός μωρού. (Πηγή: PLoS ONE, 2010; 5: e9384).

Ο χυμός του καρπουζιού αντιστρέφει αθηρο-σκλήρωση ή σκλήρυνση των αρτηριών. Έχει θε-τικά αποτελέσματα μετά από μόλις οκτώ εβδομά-δες, λένε οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Κεντάκι.

To ξέρατε ότι...

Holistic Life 9

10 Holistic Life

Δεν είναι ποτέ πολύ αργά για να ξεκινήσετε την άσκηση, ακόμα και αν είστε συνταξιούχοι

Δεν είναι ποτέ πολύ αργά για να ξεκινήσετε την άσκηση. Ακόμα και άν-θρωποι που δεν έχουν ασκηθεί ποτέ μέχρι που έφτασαν τα 60 τους, μπορούν ακόμα να επωφεληθούν και να απολαύσουν υγιή γηρατειά,

σύμφωνα με όσα έχει διαπιστώσει μια νέα μελέτη. Η μελέτη, από ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου, αξιολόγησε την υγεία 3.454 ενήλικων με μέσο όρο ηλικίας τα 64 για μια περίοδο οκτώ ετών. Η παρατεταμένη και συ-χνή σωματική δραστηριότητα για τέσσερα χρόνια αύξησε κατά επτά φορές τις πιθανότητες υγιών, απαλλαγμένων από ασθένειες γερατειών σε σύγκριση με κάποιον που είναι σωματικά αδρανής. Ούτε φαίνεται να πειράζει αν ξεκινήσετε την άσκηση αργά. Οι συμμετέχοντες που ξεκίνησαν την άσκηση μόνο κατά την έναρξη της μελέτης - αλλά δεν ασκούνταν πριν - ήταν ακόμη τρεις φορές πιο πιθανό να είναι «υγιείς ηλικιωμένοι» μέχρι το τέλος της μελέτης σε σύγκριση με όσους δεν ασκούνταν στη διάρκεια της μελέτης. Η άσκηση δεν βοηθά μόνο στο να αποκρούσει τις συνήθεις χρόνιες ασθένειες του γήρατος, αλλά μας κρα-τά επίσης σε πολύ καλή νοητική υγεία. Όσοι αθλούνται τακτικά διατηρούν καλή μνήμη, και είναι σε θέση να έχουν δραστήρια κοινωνική ζωή. Και η άσκηση δεν χρειάζεται να είναι υπερβολική ή τακτική. Εκείνοι που έκαναν μέτρια έως έντο-νη άσκηση τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα κατά την έναρξη της μελέτης ήταν τέσσερις φορές πιο πιθανό να ταξινομηθούν στους «υγιείς ηλικιωμένους» οκτώ χρόνια αργότερα. Το κλειδί, λένε οι ερευνητές, καιείναι λίγο συχνά όταν πρόκειται για άσκηση. (Πηγή: British Journal of Sports Medicine, 2013, doi: 10.1136/bjsports-2013-092993)

Τέσσερα προειδοποιητικά σημάδια της καρδιακής προσβολής μέχρι και ένα μήνα πριν συμβείΜια ξαφνική καρδιακή προσβολή μπορεί να μην είναι και τόσο ξαφνική

τελικά, καθώς, στην πραγματικότητα, περισσότερο από το 50% των αν-θρώπων που έχουν υποστεί μια καρδιακή προσβολή είχαν ένα από τα τέσσερα προειδοποιητικά σημάδια μέχρι ένα μήνα πριν. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι πόνοι στο στήθος και η δύσπνοια, η ζάλη, η λιποθυμία ή η ταχυπαλμία είναι άλλα προειδοποιητικά σημάδια. Και είναι αρκετά κοινό να αντιμετωπίσε-τε ένα ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα μέχρι ένα μήνα πριν από την πραγματική καρδιακή προσβολή, λένε οι ερευνητές από το καρδιολογικό ινστι-τούτο Cedars -Sinai στο Λος Άντζελες. Έκαναν την ανακάλυψη όταν ερευνού-σαν τις εμπειρίες 567 ανδρών που είχαν επιζήσει από καρδιακή προσβολή. Από αυτούς, το 53 τοις εκατό είχε υποστεί ένα από τα προειδοποιητικά συμπτώματα μέχρι ένα μήνα πριν, αν και μερικές φορές τα πρώτα σημάδια ήταν μόλις μία ώρα πριν από την ίδια την προσβολή. Σε κάθε περίπτωση, οι ερευνητές προει-δοποιούν, να ζητήσετε άμεση βοήθεια: μόλις το 9 τοις εκατό όσον υποφέρουν από μια καρδιακή προσβολή έξω από το νοσοκομείο επιβιώνουν για να πουν την ιστορία. (Πηγή: Proceedings of the American Heart Association scientific sessions, November 19, 2013).

Ο βελονισμός ανακουφίζει πραγματικά τον πόνο και είναι ουσιαστικά μια εναλλακτική λύση στην κωδεΐνη

Θα μπορούσε ο βελονισμός να συνταγογραφείται από τους γιατρούς των ΗΠΑ για την ανακούφιση από τον πόνο; Θα μπορούσε να συμβεί, σύμ-

φωνα με μια νέα μελέτη που διαπίστωσε ότι λειτουργεί σε παιδιά που είχαν αφαιρέσει τις αμυγδαλές τους. Επιλογές των γιατρών περιορίστηκαν νωρίτερα αυτό το έτος όταν ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) απαγόρευσε τη χρήση της κωδεΐνης σε παιδιά που είχαν κάνει αμυγδαλεκτομή όταν βρέθη-κε ότι το φάρμακο είχε επιπλοκές. Όμως ο Δρ Τζέις Όκι, ένας παιδίατρος ΩΡΛ χειρουργός στο Σαν Ντιέγκο, έχει πραγματοποιήσει μια μελέτη για την επιτυχή χρήση του βελονισμού σε ομάδα 31 παιδιών, ηλικίας από δύο έως 17 ετών, μετά από αμυγδαλεκτομή. Τα επίπεδα πόνου έπεσαν εντυπωσιακά μόλις 15 λεπτά μετά από το βελονισμό, και η ανακούφιση από τον πόνο διήρκεσε σχεδόν τρεις ημέρες μετά. Δεν ήταν μεγάλη είδηση για τον Δρ Όκι που λέει ότι έκανε χρήση του βελονισμού για χρόνια, και ακόμα μάλιστα πριν από την απαγόρευση της κωδεΐνης. Μια παλαιότερη μελέτη στο Χάρβαρντ έφτασε σε παρόμοια συμπε-ράσματα: Οι ερευνητές βρήκαν ότι ο βελονισμός μειώνει τον πόνο στα παιδιά μετά από χειρουργική επέμβαση στο αυτί. (Πηγή: International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology, 2013; 77: 2058)

Holistic Life 11

12 Holistic Life

Αγιουρβέδα & Κυκλοφορικό σύστημα

The Ayurvedic way

Το Αγιουρβεδικό μασάζ εφαρμόζεται σε όλο το σώμα με την συνοδεία φυτικών ελαίων που θεωρούνται πολύ ευεργετικά για την τόνωση του δέρματος.Η Αγιουρβεδική μάλαξη δρα χαλαρωτικά και θεραπευτικά. Βοηθάει στην διατήρηση αλλά και στην επανα-φορά της ισορροπίας του ανθρώπου σε όλα τα επίπεδα (σωματικό, πνευματικό, ψυχολογικό). Με συχνή και συστηματική εφαρμο-γή του, το Αγιουρβεδικό μασάζ τονώνει το κυκλοφορικό και λεμφικό σύστημα.

Γράφει η Dr Deepa Apté

Η Dr Deepa Apté δίνει συμβουλές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με το κυκλοφορικό σύστημα

Τα κρύα χέρια και πόδια ως αποτέλε-σμα κακού κυκλοφορικού συστήμα-τος θεωρούνται ανισορροπία vata,

που είναι συνδυασμός αιθέρα και αέρα. Έχει έλλειψη των στοιχείων της φωτιάς και του νερού, και έτσι έχει ψυχρές και ξηρές ποιότητες. Αν τα χέρια σας είναι κρύα και ξηρά, το αγιουρβεδικό σύστημα διάγνω-σης τα θεωρεί ως μία αλλαγή vata στο σώμα σας, και σκοπός είναι η αύξηση της ζέστης και της θερμότητας.Διατροφή:• Αποφύγετε τις κρύες τροφές, ειδικά το πρωί και

αργά το βράδυ, όταν η θερμοκρασία είναι συνή-θως χαμηλότερη. Αντικαταστήστε τις με θερμά θρεπτικά στοιχεία, όπως το κουάκερ για πρωινό και οι σούπες και τα ραγού για τα κύρια γεύματα.

• Συμπεριλάβετε θερμαντικά μπαχαρικά όπως ο κουρκουμάς, η κανέλα, το κάρδαμο και το σκόρδο, είτε σε φαγητά είτε ως βοτανικά αφεψήματα. Το τσάι με τζίντζερ και λεμόνι είναι εξαιρετικό στο να θερμαίνει το σώμα και να βελτιώνει την κυκλοφο-ρία.

• Συμπεριλάβετε υγιεινά έλαια στα γεύματα, όπως

ελαιόλαδο και σησαμέλαιο. Αποφύγετε τις κρύες και ξηρές τροφές όπως οι σαλάτες, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι. Οι τελευταίοι καλό είναι να μουλιά-ζουν σε ζεστό νερό ή γάλα πριν φαγωθούν, καθώς αυτό θα βοηθήσει στη θρέψη του σώματος και τη βελτίωση του κυκλοφορικού. Να αποφεύγετε το κρύο γιαούρτι, τα τυριά και το παγωτό, ειδικά το βράδυ.

Βότανα:• Το Turmeric (κουρκουμάς) λαμβανόμενο δύο φο-

ρές καθημερινά σε μορφή κάψουλας είναι πολύ καλό για τη βελτίωση του κυκλοφορικού και τη θέρμανση των χεριών και των ποδιών.

• Το Chyawanaprash, ένα βοτανικό συμπλήρωμα διατροφής για χορτοφάγους, όταν λαμβάνεται σε ζεστό νερό θα βοηθήσει σε τέτοιες καταστάσεις.

• Το Tulsi, ο ιερός βασιλικός, είτε λαμβανόμενο κα-θημερινά ως βοτανικό αφέψημα ή σε κάψουλες, μπορεί επίσης να βοηθήσει σε προβλήματα του κυκλοφορικού συστήματος.

Μασάζ• Τα μασάζ ποδιών με αγιουρβεδικά έλαια όπως το

σησαμέλαιο, είναι πολύ ευεργετικά στο να ζεσταί-νουν τα κρύα άκρα.

• Το μασάζ abhyanga για όλο το σώμα, είναι επίσης καλό για το κυκλοφορικό σύστημα. Η κατεύθυνση

των κινήσεων (χτυπημάτων ή πιέσεων) θα πρέπει να είναι μακριά από την καρδιά καθώς αυτό θα βο-ηθήσει στη βελτίωση του κυκλοφορικού. Τα μασάζ που ακολουθούνται από υγρούς ατμούς θα βοηθή-σουν στη βελτίωση αυτής της κατάστασης.

• Το udvartana, το αγιουρβεδικό μασάζ απολέπισης με βότανα, το οποίο χρησιμοποιεί ζεστά έλαια, εί-ναι επίσης γνωστό ότι βελτιώνει το κυκλοφορικό.

• Το Hridaya basti, η αγιουρβεδική θεραπεία με έλαια για την καρδιά, είναι επίσης πολύ ευεργετική τεχνική για την εξισορρόπηση του κυκλοφορικού.

Γιόγκα:• Εξασκηθείτε στο χαιρετισμό στον ήλιο. • Οι αναπνευστικές ασκήσεις μπορούν να βελτιώ-

σουν το κακό κυκλοφορικό. Ιδανικές επιλογές είναι η αναπνοή της φωτιάς (bhastrika) ή η καθαριστική αναπνευστική άσκηση (kapalabhati).

• Μετά τη γιόγκα κάνετε είτε ένα ζεστό ντους ή απο-φύγετε ξαφνικές αλλαγές από ζεστό σε κρύο ή από κρύο σε ζεστό περιβάλλον.

Η Dr Deepa Apté είναι διαπιστευμένη ιατρός της ινδικής ιατρικής, καθηγήτρια γιόγκα και θεραπεύτρια αγιουρ-βέδα. Κάνει συχνά διαλέξεις για την αγιουρβέδα και τη γιόγκα και διευθύνει το δικό της ιατρείο στο Λονδίνο (ayurvedapura.com)

BOTANICA: τηλ. 2310 238880www.botanica.gr

WHOLISTIC TURMERICαπό την Pukka

Το Wholistic Turmeric αποτε-λεί μία συγκέντρωση από τα καλύτερα μέρη ολόκληρης της ρίζας κουρκούμης, τα οποία συλλέχθηκαν από γό-νιμα οργανικά εδάφη. Αυτή η φόρμουλα ευρέος φάσμα-τος περιέχει στον υψηλότερο οργανική βαθμό, βιώσιμες καλλιέργειες βοτάνων, προσε-κτικά επιλεγμένες για να σας δώσουν το πλήρες δυναμικό της φύσης.

Holistic Life 13

14 Holistic Life

Traditional Chinese Medicine

Η κατάθλιψη μπορεί να προσβάλλει όλα τα άτομα ανεξαρτήτως γένους, ηλικίας και κοινωνικού επιπέδου. Τα 2/3 των ενηλίκων θα προσβληθούν κάποια στιγμή στη ζωή τους από κατάθλιψη, η οποία θα διαταράξει τους ρυθμούς της καθημερινότητάς τους. Οι γυναίκες προσβάλλονται δύο φορές συχνότερα από τους άνδρες. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις ορμονικές μεταβολές που παρου-σιάζονται κατά την διάρκεια του κύκλου τους ή της εμμηνόπαυσης ή κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή ακόμα και μετά την γέννηση του παιδιού τους.

Γράφει ο Εμμανουήλ Παπαμιχάλης LicAc, BSc (Hons) in Acupuncture, LicTuiNa, Βελονιστής Θεραπευτής (www.nafsikos.com)

Κατάθλιψη: Μια δυσάρεστη κατάσταση αλλά και μια ευκαιρία για αλλαγή

Οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να υποφέρουν από κατάθλιψη από ότι οι άνδρες και προσβάλλεται τουλάχιστον το 10% του πληθυσμού. Ο όρος κατάθλιψη αναφέρεται στη

κατάσταση εκείνη στην οποία ο παθών αναπτύσσει ένα συναίσθημα θλίψης, απελπισίας και μελαγχολίας, στο οποίο παραμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μπορεί να εκδηλώνει δυσπιστία σε οτιδήποτε μπο-ρεί να αλλάξει θετικά τη ζωή του, αδιαφορία για συμμετοχή σε κοινω-νικές δραστηριότητες, ευερεθιστότητα, απόδραση από την πραγματι-κότητα, προβλήματα συγκέντρωσης και μνήμης, ψυχαναγκαστική συ-μπεριφορά ακόμα και πόνους στο σώμα χωρίς κάποια εμφανή αιτία.

Άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με την κατάθλιψη είναι διατροφικές διαταρα-χές όπως υπερφαγία, βουλιμία ή ανορεξία, προβλήματα με τον ύπνο όπως αϋπνία ή υπνηλία, υπερβολική κούραση χωρίς προφανή λόγο, απουσία ερωτικής επιθυμί-

ας, κρίσεις πανικού, επεισόδια μανίας (διπολική διαταραχή) και σε σοβαρές περι-πτώσεις ακόμα και σκέψεις αυτοκτονίας.Το συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται στη νόσο της κατάθλιψης μέσα από τη θεω-ρία της κινέζικης ιατρικής και τη θεραπεία αυτής με το βελονισμό. Η κατάθλιψη μπορεί να συμβεί μετά από προσωπική απογοήτευση, χωρισμό, απώλεια αγαπη-μένου προσώπου, αποτυχία στον εργασιακό χώρο ή απόλυση, μετά από τραυμα-τική εμπειρία, ατύχημα ή χειρουργική επέμβαση, σοβαρή ασθένεια.Ακόμα μπορεί να σχετίζεται και με καταπίεση στο κοινωνικό περιβάλλον ή στην σεξουαλική έκφραση. Η υγιής έκφραση του εαυτού μέσα από τη δημιουργικότη-τα αλλά και σεξουαλικότητα σχετίζεται με το Συκώτι και τη Χοληδόχο Κύστη. Αυτά τα δύο όργανα είναι υπεύθυνα για την ομαλή ροή της ενέργειας, του αίματος αλλά και των συναισθημάτων. Διευκολύνουν την ανάπτυξη του ανθρώπου σωματικά αλλά και ψυχολογικά, καθώς του επιτρέπουν να μπορεί να οραματίζεται τη ζωή του, να εκφράζει τις επιθυμίες της Καρδιάς του και να πραγματοποιεί τα όνειρα του με το να είναι αποφασιστικός και αφοσιωμένος στο σκοπό του. Οποιοδήποτε είδος συναισθηματικής καταπίεσης αργά ή γρήγορα επηρεάζει ενεργειακά αυτά τα δύο όργανα. Το Συκώτι ειδικά είναι το βασικό όργανο στο οποίο επικεντρώνε-ται η θεραπεία του βελονισμού για την κατάθλιψη.Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει κάποιος εμφανής λόγος, τα αίτια θα πρέπει να αναζητηθούν σε συμπεριφορές όπου ο ασθενής έχει υιοθετήσει από την εμβρυ-ϊκή ή παιδική ηλικία. Η συναισθηματική κατάσταση της εγκυμονούσας μητέρας επηρεάζει άμεσα το έμβρυο καθώς και το οικογενειακό περιβάλλον, κυρίως στα πρώτα χρόνια του παιδιού. Η κατάθλιψη μπορεί να αναπτυχθεί κατά την περίοδο της εφηβείας ή ακόμα και πολύ αργότερα.Μία από τις συχνότερες περιπτώσεις κατάθλιψης προέρχεται από την καταπίεση του θυμού. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η δημιουργικότητα, ανάπτυξη και έκφραση σχετίζονται με το Συκώτι. Όταν ο άνθρωπος αισθάνεται ότι δεν μπο-ρεί να εκδηλώσει τις παραπάνω ποιότητες τότε η ίδια ενέργεια που τον ωθεί να εκφράσει τον εαυτό του μετατρέπεται σε θυμό. Ο θυμός σε φυσιολογική εξω-τερίκευση και ισορροπημένη διαχείριση βοηθά τον άνθρωπο να υπερκεράσει εμπόδια και να προχωρήσει μπροστά τη ζωή του. Όταν όμως ο θυμός δεν εκδη-λώνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, η ενέργεια αυτή στρέφεται προς τα μέσα, όπου σταδιακά γίνεται στάσιμη. Καθώς το άτομο βιώνει αυτή τη στασιμότητα της ενέργειας στο σώμα του, αντίστοιχα την αισθάνεται και ψυχικά ως αδυναμία στο να αλλάξει τη ζωή του, κάτι που οδηγεί σε απογοήτευση, παραίτηση και αδράνεια. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος ο οποίος επίσης μπορεί να περιέχει και συναισθήματα ενοχής, χαμηλής αυτοεκτίμησης αλλά ακόμα και εσωτερικευμένης επιθετικότητας που επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Σε πολλές περιπτώσεις η καταπίεση και απώθηση αυτών των ενεργειών είναι τόσο μεγάλη όπου ο άνθρωπος αδυνατεί να θυμηθεί και να έρθει σε επαφή με τα γεγονότα και καταστάσεις που του προκάλεσαν το θυμό.Αυτού του είδους η κατάθλιψη βελτιώνεται με έντονη σωματική άσκηση (τρέξιμο, κολύμπι κλπ.) η οποία κινεί τη στάσιμη ενέργεια,·όμως επιστρέφει όταν ο ασθενής σταματήσει την άσκηση, καθώς τα αίτια (καταπιεσμένος θυμός) εξακολουθούν να τροφοδοτούν τα δυσάρεστα συμπτώματα. Ακόμα καλύτερα αποτελέσματα φέρνει οποιοσδήποτε τρόπος που του επιτρέπει να εκφραστεί δημιουργικά (ζω-γραφική, τραγούδι, κηπουρική κλπ.). Ο βελονισμός συνήθως έχει αρκετά γρήγορα αποτελέσματα σε αυτές τις περιπτώσεις καθώς έχει την ικανότητα να κινεί την ενέργεια σε ολόκληρο το σύστημα με αποτέλεσμα ο θεραπευόμενος να νιώθει άμεσα αυτή την αλλαγή στο σώμα του αλλά και ψυχικά. Ιδιαίτερη προσοχή χρειά-ζεται να δοθεί στη θεραπεία και των αιτιών (δυσκολία έκφρασης και θυμός).Η επιλόχια κατάθλιψη εμφανίζεται μετά τη γέννα. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να υπάρχει κάποιος ψυχολογικός παράγοντας, όπως αυξημένες ευθύνες της μητέ-ρας οι οποίες δημιουργούν μία αίσθηση ασφυξίας και καταπίεσης των δικών της ‘θέλω’. Όταν δεν υπάρχει κάποια τέτοια αιτία η εξήγηση που δίνει η κινέζικη ιατρι-κή βρίσκεται στην απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια του τοκετού ή γενική εξα-

Holistic Life 15

Ο βελονισμός βοηθά στην κατάθλιψη

Οι άνθρωποι με κατάθλιψη μπορούν να βοηθηθούν τόσο από τον βελο-νισμό όσο και από την ψυχοθεραπεία και περισσότερο σε σχέση με την

απλή φαρμακευτική θεραπεία, τουλάχιστον για μερικούς μήνες, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα.Η μελέτη έδειξε ότι περίπου ένας στους τρεις ασθενείς δεν εμφάνιζε κατάθλιψη έπειτα από τρεις μήνες βελονισμού ή ψυχοθεραπείας, σε σχέση με έναν στους πέντε που είχε βελτίωση μόνο με αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Προηγούμενες μελέτες σχετικά με την επίδραση του βελονισμού στην κατάθλιψη είχαν δώσει ασαφή ευρήματα, αλλά η νέα έρευνα δείχνει ότι ο βελονισμός μπορεί να έχει αισθητό αποτέλεσμα σε μερικούς ανθρώπους.Οι ερευνητές του Τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Γιορκ με επικεφαλής τον Χιου ΜακΦέρσον, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «PLoS Medicine»«Όσοι άνθρωποι έχουν κατάθλιψη και έχουν δοκιμάσει διάφορες φαρμακευ-τικές επιλογές, αλλά, παρ’ όλ’ αυτά, δεν έχουν δει τη βελτίωση που θα ήθελαν, θα έπρεπε να δοκιμάσουν τον βελονισμό ή την ψυχοθεραπεία, που πλέον απο-δεικνύεται ότι είναι κλινικά αποτελεσματικές επιλογές» δήλωσε ο ΜακΦέρσον.Πηγή: ΑΠΕ

σθένηση του οργανισμού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και τοκετού. Το αίμα συνδέεται άμεσα με την υγιή συναισθηματική κατάσταση του ανθρώπου καθώς και πολλές εργασίες που πραγματοποιεί ο νους όπως τη συγκέντρω-ση και τη μνήμη. Ανεπάρκεια ή στασιμότητα της ροής του αίματος μπορεί να οδηγήσει και σε συμπτώματα κατάθλιψης. Εδώ η θεραπεία θα επικεντρωθεί περισσότερο στην ενδυνάμωση των οργάνων εκείνων τα οποία παράγουν το αίμα παράλληλα με την ομαλοποίηση της ροής της ενέργειας και του αίματος σε ολόκληρο το σώμα.Η εποχιακή κατάθλιψη αφορά κυρίως το φθινόπωρο. Η φθινοπωρινή κατάθλι-ψη μπορεί να σχετίζεται με την επιστροφή στην ‘καθημερινότητα’ μετά από το καλοκαιρινό διάλειμμα αλλά δε θα πρέπει να παραληφθεί και ένας άλλος παράγοντας ο οποίος προκαλεί αυτή. Με την αρχή της άνοιξης η ενέργεια στη φύση αρχίζει να βγαίνει προς τα έξω, τα λουλούδια ανθίζουν, τα ζώα γίνονται πιο ενεργητικά και ζευγαρώνουν, η θερμοκρασία ανεβαίνει, ο ήλιος γίνεται πιο φωτεινός. Αντίστοιχα και για τον άνθρωπο, η εποχή της άνοιξης και του κα-λοκαιριού είναι περίοδοι όπου φυσιολογικά γίνεται περισσότερο εξωστρεφής, κοινωνικός και δραστήριος. Αντίστροφα, το φθινόπωρο στη φύση η ενέργεια αρχίζει να μπαίνει προς τα μέσα για να καταλήξουμε στο χειμώνα όπου η αδρά-νεια είναι πιο εμφανής. Αυτή είναι μια φυσιολογική κυκλική πορεία που ακο-λουθεί η φύση για τη συντήρηση και ανανέωσή της.Όπως στη φύση, έτσι και στον άνθρωπο, η γέννηση που φέρνει η άνοιξη ακο-λουθείται από την κορύφωση των δραστηριοτήτων του καλοκαιριού, την πε-ρισυλλογή του χρήσιμου και εγκατάλειψη του παλιού που δεν εξυπηρετεί κα-νένα πλέον σκοπό κατά τη διάρκεια του φθινόπωρου, την επιστροφή μέσα στο κέντρο το χειμώνα από όπου θα ξεπηδήσουν καινούργια δυναμικά, τα οποία θα αναζητήσουν την εκδήλωσή τους την ερχόμενη άνοιξη. Με αυτό τον τρόπο λειτουργεί η φύση, μέσα από το θάνατο του παλιού έρχεται το καινούργιο· τα φύλλα που έπεσαν το φθινόπωρο θα γίνουν το λίπασμα για να ανθίσει ένας σπόρος την άνοιξη. Αυτό που βιώνει υποσυνείδητα ο άνθρωπος το φθινόπω-ρο, αλλά και το χειμώνα, είναι αυτός ο θάνατος του παλιού μέσα του, ο οποίος θα δημιουργήσει τον κατάλληλο χώρο για να μπορέσει να δεχτεί τις νέες ενέρ-γειες της άνοιξης.Κάθε συναίσθημα πραγματοποιεί συγκεκριμένες εργασίες, όπως αναφέρθηκε και για το θυμό· αντίστοιχα η θλίψη βοηθά τον άνθρωπο να κόψει τους δεσμούς που τον κρατούν στο παρελθόν, είναι το φυσιολογικό στάδιο το οποίο περνάει όταν έχει χάσει κάτι που αγαπά, όπως ο θάνατος ενός κοντινού του προσώπου ή ένας χωρισμός. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να δεχτεί το νέο στη ζωή του και να προχωρήσει μπροστά. Το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν υπάρχει εμμονή στο φαινόμενο της απώλειας και φόβος του νέου ή υποσυνείδητη άρνηση του γεγονότος. Τα όργανα τα οποία συνδέονται με το συναίσθημα της θλίψης εί-ναι τα Πνευμόνια και το Παχύ Έντερο. Κάθε εισπνοή που παίρνει ο άνθρωπος ακολουθείται από μία εκπνοή για να μπορέσει να ζήσει, έτσι αντίστοιχα και το φαγητό το οποίο καταναλώνει πρέπει να αποβληθεί για να συνεχιστεί ο κύκλος της συντήρησης και ανανέωσης του σώματος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο βελονισμός μπορεί να επιτρέψει στον θεραπευόμενο να περάσει ομαλά μέσα από το φυσιολογικό αυτό πένθος, εξισορροπώντας την ενέργεια κυρίως σε αυτά τα δύο όργανα.Βλέπουμε λοιπόν ότι παντού στη φύση, έτσι και στον άνθρωπο, υπάρχει το φαι-νόμενο της γέννησης όπως και αυτό του θανάτου. Χωρίς το ένα δεν υπάρχει το άλλο, και η εκδήλωση του ενός φέρνει αναπόφευκτα το άλλο. Το ποτάμι της Ζωής πηγαίνει πάντα μπροστά και ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρε-ση αφού ταξιδεύει μέσα σε αυτό. Ας δούμε την κατάθλιψη ως την κατάσταση εκείνη στην οποία ο άνθρωπος μπορεί να γίνει συνειδητός των φορτίων που κουβαλάει από το παρελθόν, έτσι ώστε αφήνοντας τα να μπορέσει να πραγμα-τοποιήσει τη δική του εσωτερική άνοιξη.

16 Holistic Life

Homeopathy ΤΤΤΤΤ ΤΤΤΤΤ

H Ομοιοπαθητική, από τις λέξεις “όμοιον” και “πάθος”, είναι μια μέθοδος εναλλακτικής ιατρικής που επινοήθηκε το 1796 από τον Σά-μουελ Χάνεμαν (Samuel Hahnemann), με βάση το αξίωμα πως «τα όμοια θεραπεύονται με τα όμοια» (similia similibus curantur), σύμ-φωνα με το οποίο η θεραπεία μιας ασθένειας μπορεί να επιτευχθεί με χρήση φαρμακευτικών ουσιών που είναι ικανές να προκαλέσουν τα συμπτώματα αυτής της ασθένειας, όταν χορηγηθούν σε έναν υγιή οργανισμό.

Ο Ιπποκράτης το 400 π.Χ. δίδασκε μέσα απ’ τον πασίγνωστο αφορισμό του ότι: «Φάρ-μακό σας ας γίνει η τροφή σας και η τροφή σας ας γίνει φάρμακό σας». Αν και για τους περισσότερους αυτή η δήλωση εξισώνει την τροφή με το φάρμακο, αυτό

δεν είναι ακριβές. Όπως εξηγεί παρακάτω στο κείμενό του, συμβουλεύει τους ιατρούς πως πρέπει να γνωρίζουν τον ρόλο που παίζουν όλα τα συστατικά που συνθέτουν τη διατροφή και, κυρίως, ποια είναι η δύναμη που έχει το καθένα, προερχόμενο αυτούσιο από τη φύση και ποια δύναμη αποκτά μετά την επεξεργασία από τον άνθρωπο.

Απόσπασμα από το βιβλίο “Essence ομοιοπαθητικών φαρμάκων από φίδια” του Δρ. Κωνσταντίνου Πίσιου

Φάρμακό σου η τροφή σου! Μύθος η πραγματικότητα;

Έτσι έλεγε: «Πρέπει να γνωρίζει κανείς, πώς μπορεί να μειώσει την δύναμη που έχει δώσει η φύση στις ισχυρές ουσίες και πώς να προσθέτει με την επεξεργασία δύνα-μη στις ανίσχυρες, ανάλογα πάντοτε με την περίσταση.»Και μας δίνει και παραδείγματα.«Αν θέλεις να βράσεις αξεφλούδιστο κριθάρι, το αφέψη-μα είναι ισχυρό καθαρτικό» -Αύξηση δύναμης τροφής.«Όταν καβουρδιστεί, η υγρή και η καθαρτική ιδιότητα αναστέλλονται από τη φωτιά» - Μείωση δύναμης τρο-φής.Από όλα αυτά, φαίνεται ότι γνώριζε ότι η τροφή μπο-ρεί να μεταμορφωθεί μέσω της ανθρώπινης επεξερ-

γασίας από τροφή σε φάρμακο, ώστε να μπορεί να θεραπεύει.Το όνομα «φάρμακο» δόθηκε κατά πάσα πιθανότητα γιατί οι πρώτες ουσίες που θεράπευαν εντυπωσιακά ήταν τα δηλητήρια των φιδιών. Αυτά είχαν, όμως, όχι μόνο την ιδιότητα να θεραπεύουν αλλά και να φαρμα-κώνουν = δηλητηριάζουν. Στους μεταγενέστερους αι-ώνες, μετά τον Ιπποκράτη, εκτός από τη λέξη φάρμα-κο, κάθε φυσικό προϊόν που μπορούσε να θεραπεύει, ονομάστηκε από τον Διοσκουρίδη, δρόγη. Αυτό το αναφέρει στα βιβλία του «Περί ύλης Ιατρικής», το 70 - 77 μ.Χ., μιλώντας για τη θεραπευτική δράση της δρό-

γης Galanthus nivalis ως βελτιωτική της μνήμης. Έτσι η λέξη drug, όπως λέγεται το φάρμακο στα αγγλοσα-ξονικά, δεν είναι ξένη λέξη αλλά ελληνική. Έναν αιώνα αργότερα, ο Γαληνός, μιλώντας για το φάρμακο, συμπληρώνει τον Ιπποκράτη και τον Διο-σκουρίδη και το ορίζει ως κάθε ουσία που δεν εξομοι-ώνεται από τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά επιδρά σε αυτόν, μεταβάλλοντας μία ή περισσότερες από τις πρωταρχικές ποιότητες θερμότητα, υγρότητα, ψυ-χρότητα, ξηρότητα, που τον συγκροτούν. Προσδιορί-ζει αντίστοιχα και την τροφή λέγοντας ότι είναι οποι-αδήποτε ουσία που εξομοιώνεται με τον ανθρώπινο οργανισμό και συμβάλει στην αύξησή του.Εν συνεχεία εξηγεί για το φάρμακο το εξής: καθώς παραμένει αναλλοίωτο στο ανθρώπινο σώμα, μπο-ρεί είτε να ωφελήσει είτε να βλάψει, και στη δεύτερη αυτή περίπτωση ονομάζεται δηλητήριο.Τα φάρμακα τα χωρίζει σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα απλά φάρμακα και τα σύνθετα φάρμακα. Ονομά-ζει απλά τα φάρμακα που είναι ουσίες «αυτοφυείς», δηλαδή βρίσκονται στη φυσική τους κατάσταση και συλλέγονται ελεύθερα από τη φύση. Αντίθετα, τα σύνθετα φάρμακα είναι φαρμακευτικά σκευάσματα που παρασκευάζονται από την ανάμειξη δύο ή περισ-σοτέρων φαρμακευτικών ουσιών.Πρόσφατα, με αφορμή την ανακάλυψη ενός ναυαγι-σμένου ελληνικού πλοίου στα ανοιχτά της Τοσκάνης, οι Αμερικανοί αρχαιοβοτανολόγοι μπόρεσαν, για πρώ-τη φορά, να μελετήσουν τα φαρμακευτικά σκευάσμα-τα που χρησιμοποιούσαν εκείνη την εποχή. Το πλοίο το οποίο ναυάγησε το 130 π.Χ., μετέφερε γυαλικά και φάρμακα από τη Συρία, που τα περισσότερα δεν είχαν επηρεαστεί καθόλου από το νερό. Οι αναλύσεις DNA έδειξαν ότι κάθε χάπι ήταν ένα μείγμα από τουλάχι-στον δέκα διαφορετικά εκχυλίσματα φυτών, όπως ο ιβίσκος, το σέλινο, το άγριο κρεμμύδι, τα βαλανίδια, το λάχανο, το ήμερο τριφύλλι, η αχίλλεια κ.ά. Μία πιο πρόσφατη έρευνα έφερε στο φως μία αρχαία βιομηχανική μονάδα χρονολογούμενη μεταξύ 2350 και 1850 π.Χ. στον Πύργο της Κύπρου. Σε σύνθετες εγκαταστάσεις, περίπου 4000 τ.μ, γινόταν επεξεργα-σία μεταξιού, χαλκού, ελαιόλαδου, αρωμάτων, κρα-σιού, κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, χρωμάτων καθώς και φαρμάκων!Στηριζόμενοι στα ευρήματα θεωρείται ότι ανακάλυ-ψαν: 1. το αρχαιότερο μετάξι στον κόσμο (αρχαιότερο και

από τα κινέζικα)2. το πρώτο εργαστήριο αρωματοποιίας στον κόσμο 3. στοιχεία που συνδέουν την επεξεργασία των με-

τάλλων με ελαιόλαδο (καύση ελαίου για υψηλή θερμοκρασία)

4. ελαιοτριβείο5. μονάδα επεξεργασίας κλωστοϋφαντουργίας (έβα-

φαν με πορφύρα 1500 χρόνια πριν από τους Φοίνι-κες)

6. μονάδα παραγωγής κρασιού7. εργαστήριο παρασκευής φαρμάκων.Τέλος, βρεθήκαν ίχνη από φαρμάκα, όπως το όπιο, η σκαμμωνία, η εφεδρίνη κ.α.Έτσι, ενισχύεται και επιβεβαιώνεται μέσα από αδιά-ψευστα ευρήματα η πρωτοπορία των Ελλήνων στην ιατρική και τη φαρμακευτική καθώς και η ύπαρξη θε-ραπειών με τη χρήση υλών από τη φύση που ονομά-στηκαν φάρμακα.

Holistic Life 17

Γράφει ο Λύσανδρος Μυγιάκης Ομοιοπαθητικός (Diploma British Institute of Homeopathy), διευθύνων στον Πολυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών - www.altersimilia.gr

Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα. (Σελίδες: 1300)

Λ. ΜΥΓΙΑΚΗ: «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ»

Το απαραίτητο βιβλίο που έλειπε εδώ και 35 χρόνια. Δέκα χρόνια έρευνα και υπεύθυνη συγγραφή. Χιλιάδες λήμματα (rubrics) συμπτωμάτων παρουσιασμένα πλήρως στην ελ-ληνική γλώσσα (και με την αγγλική τους ονομασία). Αλφαβητική κατάταξη για εύκολη ανεύρεση του συμπτώματος και των φαρμάκων. Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπλη-ρωματικά φάρμακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες των Kent και Roberts για ζητήματα ανάλυσης του περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδαστές και μελετη-τές της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα σεμινάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυγιάκη. Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CD-ROMs Ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα. (Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!)Πληροφορίες: Εκδόσεις ALTER-SIMILIA τηλ. 210 7643963, 6978875928 - www.altersimilia.gr

Έκπτωση 15% για περιορισμένο αριθμό αντιτύπων (5 βιβλία)!

Όταν ξεκίνησα - μέσα στον Αύγουστο - να γράφω αυτό το κείμενο, αναρωτήθηκα μήπως θα δημοσιευόταν κάπως αργά σε

σχέση με το θέμα του. Ωστόσο αφενός ότι το κα-λοκαίρι πλέον στην πατρίδα μας διαρκεί περισσό-τερο από παλιά, όσο και το γεγονός ότι τα άτομα που υποφέρουν από υπερίδρωση υποφέρουν όλο το έτος, με έκαναν να συνεχίσω να γράφω. Η υπερίδρωση είναι η υπερβολική εφίδρωση που μπορεί να είναι γενικευμένη ή και τοπική. Σε οποια-δήποτε όμως περίπτωση είναι αρκετά βασανιστική και πολλές φορές αποτελεί και κοινωνικό πρόβλη-μα στα άτομα που πάσχουν από αυτήν. Το stress μπορεί να είναι ένας ισχυρός αιτιολογικός παρά-γοντας στην εστιακή εφίδρωση της παλάμης της πατούσας ή της μασχάλης. Εδώ η επίδραση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος επάνω στους ιδρωτοποιούς αδένες είναι πράγματι πολύ πραγ-ματική. Αυτές οι εφιδρώσεις είναι πολύ ενοχλητι-κές και επίμονες. Φαντασθείτε για μια μόνο στιγμή το πρόβλημα του ανθρώπου που δεν μπορεί να σας σφίξει το χέρι σε χειραψία επειδή αυτό μονί-μως στάζει από ιδρώτα.Από την άλλη μεριά, η διάχυτη σε όλο το σώμα εφί-δρωση συνήθως είναι ιδιοπαθής όμως επίσης μπο-ρεί να οφείλεται και σε ορμονολογικούς λόγους, σε κάποια λοίμωξη, σε μια κακοήθη νόσο ή απλά στην εμμηνόπαυση, για τα προβλήματα της οποί-ας η Ομοιοπαθητική είναι βέβαια ό,τι καλύτερο. Οι ορμονολογικοί λόγοι αφορούν τον υπερθυρεοειδι-σμό, την υπογλυκαιμία, την υπερβολική λειτουργία της υπόφυσης, την εγκυμοσύνη κλπ. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και ότι διάφορα χημικά φάρμακα έχουν ως παρενέργειά τους την υπερβολική εφίδρωση. Αυτά συχνά είναι τα αντι-καταθλιπτικά, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, η καφεΐνη, η θεοφυλίνη κλπ. Άλλες αιτίες είναι η νευροπάθεια του αυτόνομου νευρικού συστήματος, το σύνδρομο του καρκινο-ειδούς, κάποια κάκωση ή ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος κλπ.

Η νυκτερινή γενικευμένη εφίδρωση αρκετά συχνά είναι καλοήθης και έχει σχέση με το άγχος παρόλο που κάποτε μπορεί να σχετίζεται και με κακοήθεις νόσους (λευχαιμία είτε λέμφωμα), με φυματίωση, με ενδοκαρδίτιδα κλπ. Η Ομοιοπαθητική ασχολείται αναλυτικότατα με το ζήτημα της εφίδρωσης και δεν υπάρχει περίπτωση να ληφθεί ένα πλήρες ιστορικό του ασθενούς χωρίς αυτός να ερωτηθεί σχετικά με το εάν ιδρώνει, πού και πόσο πολύ. Τα μεγάλα βιβλία-λεξικά της Ομοι-οπαθητικής, τα λεγόμενα Repertories, αφιερώνουν ένα ολόκληρο κεφάλαιο με αρκετές σελίδες για το ζήτημα της εφίδρωσης. Εκεί βρίσκουμε λήμματα, όπως Perspiration, Profuse (άφθονη εφίδρωση) με δεκάδες φάρμακα και πάρα πολλές λεπτομέρειες, όπως: άφθονη εφίδρωση την νύκτα, σε παιδιά, μόνο κατά τον ύπνο, όταν είναι ξυπνητός, εξαντλη-τική, κατά την εμμηνόπαυση, περιοδική, όταν ξυ-πνάει ,κ.ά. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια του ιδρώτα αφο-ρά την οσμή του (Perspiration, Odor). Δεκάδες οσμές περιγράφονται με τα ομοιοπαθητικά φάρ-μακά τους μέσα στο Repertory και για αυτό το ζήτημα. Επίσης ο ιδρώτας μπορεί να είναι κολλώ-δης δηλαδή να κολλάει (Perspiration, Clammy ή και Sticky), να εμφανίζεται κατά το άγχος (Perspiration, Anxiety during), να είναι κρύος (Perspiration, Cold), ή και θερμός (Perspiration, Hot), να είναι ελαιώ-δης (Perspiration, oily), να βάφει τα εσώρουχα (Perspiration, Staining the linen), να αφορά συγκε-κριμένα μέρη του σώματος (Perspiration, single parts) και πολλές άλλες λεπτομέρειες. Η θεραπεία του προβλήματος συχνά θα γίνει μετά από μια πλήρη λήψη του ιστορικού του ασθενούς προκειμένου να του χορηγηθεί το λεγόμενο ιδιο-συγκρασιακό του ομοιοπαθητικό φάρμακο. Είναι το φάρμακο εκείνο που θα εξισορροπήσει τον ορ-γανισμό του και συχνά θα εξαλείψει το πρόβλημα της υπερβολικής εφίδρωσης. Εάν – για παράδειγμα - η αιτία της υπερίδρωσης είναι το μεγάλο άγχος, θα το διώξει καθώς και το πρόβλημα του ιδρώτα.

Αντιμετώπιση της υπερίδρωσης με την Ομοιοπαθητική

18 Holistic Life

Γράφει ο Μηνάς Ρηγάτος, Χειρ. οδοντίατρος, ειδικευμένος στο Παρίσι στην Ομοιοπαθητική - Εμφυτευματολογία - Περιοδοντολογία- www.homeodentist.gr

Homeopathy ΤΤΤΤΤ ΤΤΤΤΤ

Η εγκυμοσύνη, είναι μια περίοδος ιδιαίτερα απαιτητική, για τον οργανισμό της γυναίκας. Οι αλλαγές είναι πολλές και τo γυναικείο σώμα καλείται να επιτελέσει ένα έργο γοητευτικό αλλά και δύσκολο. Όλα, σχεδόν, τα όργανα, υφίστανται τροποποιήσεις, μεγάλες ή μικρές, που οφείλονται στις ενδοκρινολογικές και βιοχημικές μεταβολές που προστάζει η φύση, για να σχηματιστεί και να επιβιώσει ο οργανισμός του εμβρύου. Ένα πεδίο που επιβαρύνεται ιδιαιτέρως από την κύηση είναι το οδοντιατρικό. Πολλές γυναίκες, βλέπουν ξαφνικά τα ούλα τους να πρήζονται, να κοκκινίζουν, να αιμορραγούν, υπό πίεση ή και αυτόματα.

Οι γυναίκες που θα φέρουν στον κόσμο το παιδί τους έχουν συχνά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ανάγκη οδοντιατρικής περίθαλψης. Το έμβρυο, που αναπτύσσεται με τη βοήθεια του οργανισμού της μητέρας του, επιφέρει κατά τη διάρκεια της κύησης μικρές

ή μεγάλες αλλαγές στον οργανισμό της. Ο ολιστικός οδοντίατρος πρέπει να τις λάβει υπόψη του κατά τη διενέργεια των οδοντιατρικών εργασιών, ώστε να προφυλάξει τη μέλλουσα μητέρα και το έμβρυο από πιθανές παρενέργειες και επιπλοκές.

Η οδοντιατρική περίθαλψη κατά τη διάρκεια της κύησης - Α΄μέρος

Ομοιοπαθητική Οδοντιατρική & Εγκυμοσύνη

Στη συνέχεια θα απαντήσουμε με σαφήνεια στα ερω-τήματα που απασχολούν μια γυναίκα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αφορούν την ασφαλή οδοντια-τρική της περίθαλψη. 1. Είναι οι ακτινογραφίες οδόντων ασφαλείς για την έγκυο και το έμβρυο;Οι ψηφιακές ακτινογραφίες που γίνονται στο οδοντια-τρείο και ονομάζονται οπισθοφατνιακές, θεωρούνται ασφαλείς όταν η λήψη τους γίνεται με τον ενδεδειγμέ-νο τρόπο. Ο λαιμός και ο θώρακας της εγκύου πρέπει να καλύπτονται με ειδική ακτινοπροστατευτική ποδιά μολύβδου ώστε η ακτινοβολία να μην απορροφηθεί από τον κορμό. Οι οπισθοφατνικακές ακτινογραφίες που γίνονται χω-ρίς τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας πρέπει να απο-φεύγονται, κυρίως πριν την 20η βδομάδα της κύησης. Αν παρ’όλα αυτά είναι ανάγκη να γίνουν, πρέπει απα-ραίτητα να γίνεται χρήση της ποδιάς ακτινοπροστασί-ας από μόλυβδο. Οι πανοραμικές και οι αξονικές τομογραφίες των γνάθων πρέπει να αποφεύγονται τους πρώτους 5

μήνες της κύησης και πάντα η λήψη τους να γίνεται με την κατάλληλη ακτινοπροστατευτική ποδιά. Αν είναι απαραίτητο, μερικές δόσεις του κατάλληλου ομοιοπαθητικού φαρμάκου θα βοηθήσουν στην εξουδετέρωση της ακτινοβολίας. 2. Κινδυνεύει η μητέρα να χάσει τα δόντια της από τερηδόνα κατά την κύηση;Βλέπουμε συχνά μητέρες μετά την εγκυμοσύνη να έχουν τερηδονισμένα δόντια. Η πιο συχνή αιτία είναι οι εμετοί* της εγκυμοσύνης που κάνουν το στοματικό περιβάλλον όξινο, με συνέπεια την καταστροφή του σμάλτου των δοντιών. Η παραμέληση της στοματικής υγιεινής και η κατανάλωση τροφών με βάση τη ζάχα-ρη και το άμυλο βοηθούν στη επιδείνωση του προ-βλήματος. Για να αποφύγουμε την αυξημένη εμφάνι-ση τερηδόνας κατά τη διάρκεια της κύησης αλλά και μετά, θα πρέπει να διδάξουμε τις υποψήφιες μητέρες να βουρτσίζουν σωστά τα δόντια τους – τρεις φορές την ημέρα με ηλεκτρική οδοντόβουρτσα καλής ποι-ότητας. Η οδοντόκρεμα εκλογής πρέπει να περιέχει 3200ppm

φθοριούχο νάτριο (NaF) στα συστατικά της οδοντό-κρεμας. Οδοντόκρεμες με αμίνες του φθορίου είναι επίσης κατάλληλες. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί από την έγκυο να μην καταπίνει έστω και ελάχιστη ποσότητα από την οδοντόκρεμα αυτή γιατί το φθοριούχο νάτριο δεν εί-ναι εντελώς αθώο αν απορροφηθεί από το έμβρυο. Αμέσως μετά τους εμέτους πρέπει να μασάμε ειδικές τσίχλες κατά της τερηδόνας που επαναφέρουν σε λίγα λεπτά την οξύτητα του στόματος στο φυσιολογικό και πωλούνται στα φαρμακεία. *Ομοιοπαθητικά φάρμακα όπως τα Ipecac, nux-vomica, cocculus, tabacum, petroleum, sepia, latrodectus mac-tans, lobelia inflata κ.α. είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την καταπολέμηση της ναυτίας των εγκύων. 3. Δεν πρέπει για κανένα λόγο να αφαιρούνται εμ-φράξεις από αμάλγαμα (μαύρα σφραγγίσματα) καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης, και κυρίως τις πρώτες 20 βδομάδες. Η Αμερικανική Εταιρεία κατά του Αυτισμού έχει αποφανθεί το 2010 ότι τα βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος είναι μία από τις αιτί-ες εμφάνισης αυτισμού στα παιδιά. Ο υδράργυρος που εκλύεται από την αφαίρεση των μαύρων σφραγι-σμάτων μπορεί να προκαλέσει νευρολογικές βλάβες στο έμβρυο.Η αφαίρεση εμφράξεων από αμάλγαμα επιτρέπεται μόνο αν ο οδοντίατρος τις αφαιρεί σεβόμενος το προ-τεινόμενο πρωτόκολλο της σουηδικής οδοντιατρικής ομοσπονδίας και του Ι.Α.Ο.Μ.Τ.(Διεθνής ακαδημία το-ξικολογίας της στοματικής κοιλότητας).Σκοπός αυτού του πρωτοκόλλου είναι η αφαίρεση των μαύρων σφραγισμάτων με ασφάλεια και γίνεται με τη χρήση ελαστικού απομονωτήρα, χρήση πανί-σχυρης αναρρόφησης με ειδικά άκρα, ειδικά εργα-λεία κοπής που με τη βοήθεια άφθονου κατεονισμού νερού αποφεύγεται η υπερθέρμανση των μαύρων σφραγισμάτων κατά τη διάρκεια της αφαίρεσής τους. Μόνο τότε οι κίνδυνοι δηλητηρίασης του εμβρύου μειώνονται στο ελάχιστο. Εννοείται ότι η αφαίρεση των εμφράξεων πρέπει να γίνεται όταν κρίνεται εντε-λώς απαραίτητη. 4. Προτιμούμε τη χορήγηση αναισθητικού χωρίς αδρεναλίνη5. Προτιμούμε να χρησιμοποιούμε φάρμακα κλά-σης επικινδυνότητας-Α, δηλαδή ελάχιστης επικιν-δυνότητας, όπως αυτό έχει οριστεί από την αμερικα-νική επιτροπή υγείας. Σαν αντιβίωση, το Αmoxil συνή-θως αρκεί. Σαν παυσίπονα, η παρακεταμόλη (depon, panadol) θεωρείται ασφαλής. Αντιφλεγμονώδη και συνήθh παυσίπονα όπως τα ponstan, niflamol, mesu-lid, lonarid, nifluril πρέπει να λαμβάνονται για μικρό χρονικό διάστημα λίγων ημερών και μόνο όταν είναι εντελώς απαραίτητα. 6. Οι συνήθεις οδοντιατρικές εργασίες όπως σφραγίσματα, γέφυρες, καθαρισμός από την τρυ-γία (πέτρα) μπορούν να γίνουν χωρίς κίνδυνο για την έγκυο, αν ο οδοντίατρος ακολουθεί όσα γράψαμε παραπάνω. (Συνέχεια στο επόμενο τεύχος)

Holistic Life 19

www.homeodentist.gr

20 Holistic Life

Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός - Παθολόγος

Bioresonance therapy

Το ανθρώπινο σώμα εκπέμπει σε συγκεκριμένες συχνότητες του ηλεκτρομαγνη-τικού του πεδίου. Οι οποιεσδήποτε δυσλειτουργίες ή παθολογίες στο ανθρώπινο οργανισμό αλλάζουν τις τιμές των συχνοτήτων αυτών. Ο βιοσυντονισμός επιδρά σε προληπτικό καθώς και σε θεραπευτικό επίπεδο ενδυναμώνοντας τις υγιείς συ-χνότητες στον οργανισμό και αποδυναμώνοντας τις παθολογικές.

Θεραπεία Βιοσυντονισμού &Παραδοσιακή Ομοιοπαθητική

Οι χρόνιες παθήσεις αποτελούν μια τεράστια πρόκληση για τον κάθε θεραπευτή. Μαζί με την αύξηση της καταναλωτικής ευημερίας,

παρατηρείται μια ραγδαία αύξηση στον αριθμό των χρόνιων ασθενειών. Αυτή η εκφυλιστική τάση της υγείας των ανθρώπων συμπεριλαμβάνει όλο και μικρότερες ηλικιακές ομάδες, και φυσικά, όλο και περισσότερα παιδιά. Είναι ένα τίμημα που πλη-ρώνουμε για τη μόλυνση του περιβάλλοντος και τη χρήση χημικών ουσιών στην τροφή μας. Το άγχος της καθημερινότητας, οι εθισμοί, οι κακές διατρο-φικές συνήθειες, η έλλειψη φυσικής άσκησης, οι επιβαρυντικές ακτινοβολίες που δεχόμαστε υπο-θάλπουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Είναι ει-ρωνικό ότι η φαινομενική βελτίωση της ποιότητας της ζωής κάθε άλλο παρά αυτό είναι. Γιατί μπορεί ο μέσος όρος της αναμενόμενης διάρκειας της ζωής να έχει αυξηθεί, αλλά το ίδιο ισχύει και για τον αριθ-μό των ανθρώπων που ακολουθούν μακροχρόνιες φαρμακευτικές αγωγές (Χάπια για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της καρδιακής λειτουργίας, της χοληστερόλης, της λειτουργίας του θυρεοειδή αδένα, του άγχους, της αϋπνίας κ.α.).Σαφώς, η κλασσική ιατρική είναι αποτελεσματική, αλλά κυρίως στα οξέα περιστατικά. Στον αυξανό-μενο αριθμό των χρόνιων παθήσεων περιορίζεται στο να προσφέρει ανακούφιση. Στα ιατρικά βιβλία, οι χρόνιες παθήσεις περιγράφονται ως «αγνώστου αιτιολογίας» ή «ιδιοπαθείς». Η φαρμακευτική αγω-γή που συστήνεται αποτελεί συνδυασμό σκευα-σμάτων. Η αγωγή αυτή μετριάζει τα συμπτώματα, προσπαθεί να επιβραδύνει την περαιτέρω εξέλιξη της εκφυλιστικής πορείας της ασθένειας, δεν προ-σφέρει όμως μόνιμη λύση, αυτό που λαϊκά ονομά-ζεται «γιατρειά».Παράλληλα, αυξάνεται και ο αριθμός των ανθρώ-πων που κατανοούν ότι τα χημικά φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιούνται με μέτρο και σύνεση. Οι ασθε-νείς ρωτούν τον γιατρό τους για τις ανεπιθύμητες παρενέργειες των σκευασμάτων που τους συντα-γογραφεί. Έτσι, παρατηρείται μια μεγάλη αλλαγή. Οι χρόνιοι ασθενείς στρέφονται προς τις εναλλα-κτικές θεραπείες, ελπίζοντας να βρουν λύση στα προβλήματά τους με ηπιότερους τρόπους που δεν προκαλούν αρνητικές συνέπειες στην κατάσταση της υγείας τους. Και θέλουν να αντιμετωπίζονται ως μεμονωμένα και εξ’ ολοκλήρου ξεχωριστά άτο-μα, με πολύπλοκα συστήματα που αλληλοεπηρεά-ζονται, αλλά και με συναισθήματα. Αυτό υποδηλώ-νει ο όρος «ολιστική ιατρική». Οι λέξεις κλειδιά είναι: λύση + ηπιότεροι τρόποι + ολιστικά. Ο εναλλακτικός θεραπευτής μέσα από τη δουλειά του προσπαθεί να προσφέρει αυτό ακρι-βώς. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές μέθοδοι που λειτουργούν με διαφορετικούς τρόπους, έχοντας ως κοινό παρανομαστή την ενδυνάμωση των μη-χανισμών αυτό-ρύθμισης του οργανισμού. Σε δύ-

σκολα περιστατικά, για την γρηγορότερη και κα-λύτερη επίτευξη αυτού του στόχου, είναι σκόπιμη η συνεργασία δύο ή και περισσότερων θεραπευτι-κών προσεγγίσεων. Είναι φρόνιμο ο κάθε θεραπευ-τής να γνωρίζει πώς λειτουργούν και τι μπορούν να προσφέρουν άλλες μορφές θεραπείας, πέρα της δικής του μεθόδου. Οι θεραπευτές βρίσκονται σε μια συνεχή αναζή-τηση καλύτερων τρόπων αντιμετώπισης των δύ-σκολων περιστατικών. Το κύριο μέλημά τους είναι η προσφορά μόνιμης θεραπείας, ίασης, γιατρειάς. Αυτό ακριβώς προσδιορίζει ο όρος «θεραπευ-τής». Η κάθε θεραπευτική μέθοδος έχει τα δυνατά κι αδύνατα σημεία της. Εξυπακούεται, λοιπόν, ότι «παντρεύοντας» δύο μεθόδους μαζί μπορούμε να βοηθήσουμε καλύτερα τον δύσκολο ασθενή. Το καλύτερο παράδειγμα μιας αποτελεσματικής συ-νεργασίας είναι ο συνδυασμός ομοιοπαθητικής με βιοσυντονισμό. [Αναφέρομαι στη μέθοδο βιοσυ-ντονισμού] Η μέθοδος του βιοσυντονισμού και η παραδοσια-κή ομοιοπαθητική έχουν άλλωστε κοινές αρχές:1. Η ζωή δε διέπεται μόνο από υλιστικές αρχές.

Κάθε βιολογικό σύστημα έχει το δικό του ιδιαί-τερο μοτίβο ταλάντωσης, έχει ενεργειακή υπό-σταση.

2. Η εσωτερική λειτουργία του οργανισμού αποτε-λείται από ένα ολοκληρωμένο σύστημα.

3. Όλα τα συστήματα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, τόσο προς ανώτερα όσο και προς τα κατώτερα επίπεδα, ανεξάρτητα από το αν εμείς το αντι-λαμβανόμαστε.

4. Προσεγγίζοντας το ενεργειακό επίπεδο μέσω του πεδίου ταλάντωσης του κάθε οργανισμού, έχουμε πρόσβαση σε όλα τα βιολογικά υποσυ-στήματα, ιεραρχικά.

5. Μέσω των ταλαντώσεων μπορούμε να προσεγ-γίσουμε το ενεργειακό αλλά και το υλικό επί-πεδο. Επιφέρουμε θεραπευτικές αλλαγές στο σώμα, στο θυμικό (συναίσθημα) και στο νου (τρόπος σκέψης, πεποιθήσεις).

Κλινικό περιστατικόΑγόρι 2 ετών με ατοπική δερματίτιδα, η οποία εμ-φανίστηκε 3 μήνες μετά τον τελευταίο εμβολιασμό (Infanrix και Priorix).

Holistic Life 21

Άλλα συμπτώματα: δεν ήθελε να φάει φαγητό, κάτι που οι γιατροί θεωρούσαν ως διαταραγμένη σχέση μητέρας-παιδιού. Κατά συνέπεια, η μητέρα του τον θήλαζε μέχρι την ηλικία των 14 μηνών. Επίσης είχε πολλές λοιμώξεις. Τα κόπρα-νά του ήταν πάντα πολύ υδαρή. Εισήχθη στο νοσοκομείο όταν ήταν 14 μηνών λόγω συχνής διάρροιας και εμετού. Η μητέρα είχε υποστεί ένα αλλεργικό σοκ. Το παιδί ήταν αδύναμο, είχε ακραία έλλειψη σιδήρου, σταμάτησε να περπατά όταν ήταν 15 μηνών. Ζύγιζε μόλις 9 κιλά. Δεν μπορούσε να κοιμηθεί το βράδυ, είχε μετεωρισμό, ρέψιμο και φούσκωμα, κοιμόταν στηριζόμενος στους αγκώ-νες και τα γόνατα. Ιστορικό σύμφωνα με τον βιοσυντονισμό:• επιβάρυνση από τα εμβόλια Infanrix και Priorix• αλλεργία ή δυσανεξία στο σιτάρι.Θεραπεία βιοσυντονισμού: Απευαισθητοποίηση από το σιτάρι, εξισορρόπηση παρενεργειών από τα εμβό-λια Infanrix και Priorix. Ιστορικό σύμφωνα με την ομοιοπαθητική: Επιθέσεις οργής, ύπνος σε στάση στηριζόμενη στους αγκώνες και τα γόνατα, η αριστερή πλευρά ήταν πιο ασθενής. Ομοιοπαθητική θεραπεία: Lyc C1000. Ένα μήνα αργότερα το αγόρι ήταν πολύ καλύτερα, δεν είχε πια διάρροια, κοιμό-ταν σε όλες στάσεις, εξακολουθούσε να έχει επιθέσεις οργής στο σπίτι, ειδικά προς τη μητέρα του, έτρωγε μόνο πουτίγκα σοκολάτας στο σπίτι αλλά έτρωγε τα πάντα όταν τον τάιζε η νταντά του.Ιστορικό σύμφωνα με την ομοιοπαθητική: • Μαύρα στίγματα, ειδικά στους κοπτήρες, βήχας κυρίως μετά τα μεσάνυχτα, όξινες εκκρίσεις από τις περιοχές που είχε ατοπική δερματίτιδα στον αριστερό καρπό, οι οποίες του είχαν κάνει πληγές στο δέρμα, η κοιλιά διογκωμένη, απο-στροφή προς το φαγητό. • Σοβαρές εναλλαγές της διάθεσης, ακόμη και στο θεραπευτήριο (τη μία στιγ-μή γελούσε και την άλλη έκλαιγε δυνατά και στη συνέχεια γελούσε ξανά). Η επιθετικότητά του, όταν του φέρναμε αντιρρήσεις, ήταν ιδιαίτερα εντυπωσι-ακή και έδινε την εντύπωση ότι το έκανε για να ενοχλήσει τη μητέρα του. Από ομοιοπαθητική άποψη θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως «θέλει να ενοχλεί, να παρενοχλεί τους άλλους», ειδικά τη μητέρα του. Ομοιοπαθητική θεραπεία: Chin C1000 Τρεις εβδομάδες αργότερα όλα ήταν μια χαρά! Έτρωγε φαγητό - πήρε ένα κιλό - και τα πήγαινε καλά με τη μητέρα του. Οι εναλλαγές της διάθεσής του είχαν εξαφανιστεί. Σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά στα δύσκολα περιστατικά, η συνεργασία δύο ενεργειακών μεθόδων προσέγγισης δίνει καλύτερα αποτελέσματα. Η ομοιοπα-θητική θα βρει βοήθεια στη γρήγορη αντιμετώπιση των αλλεργικών ασθενών, των αυτo-άνοσων ασθενειών, των μυοσκελετικών παθήσεων, ακόμα και στην καλύτερη επιλογή του ομοιοπαθητικού σκευάσματος και της δυναμοποίησής του. Μετά από μόλις 2-3 εφαρμογές βιοσυντονισμού η πλειοψηφία των ασθε-νών αισθάνεται μείωση στα συμπτώματα της πάθησής τους. Ο βιοσυντονισμός θα βρει στην ομοιοπαθητική βοήθεια για στοχευμένη αλ-λαγή της ιδιοσυγκρασίας του ασθενή και του τρόπου αντιμετώπισης των προβλημάτων του. Ο βιοσυντονισμός καλύπτει και εκείνους του ασθενείς που δεν επιθυμούν να κάνουν «θυσίες» για να ακολουθήσουν την ομοιοπαθητική αγωγή (αποχή από τον καφέ, κ.ο.κ), καθώς κι εκείνους που ξεχνούν να πάρουν τα χαπάκια τους. Η ομοιοπαθητική ανοίγει το δρόμο στην πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση του δύσκολου ασθενή στον βιοσυντονισμό. Η ομοιοπαθητική θα βοηθηθεί από τη μέθοδο βιοσυντονισμού, στην ανίχνευση των αιτιών που προκαλούν τα συμπτώματα στον ασθενή και τον ακριβή προσδιορισμό του κα-τάλληλου ομοιοπαθητικού φαρμάκου. Στην Γερμανία, στην χώρα όπου κατασκευάζεται η συσκευή βιοσυντονισμού BICOM, ήδη 4.500 χιλιάδες ομοιοπαθητικοί γιατροί χρησιμοποιούν και τις δύο μεθόδους. Τελικά, αυτό που έχει σημασία είναι η συνεχής βελτίωση της ποιό-τητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στους ασθενείς, που ταλαιπωρούνται από μακροχρόνιες παθήσεις, έτσι ώστε τελικά να τους δοθεί μια ήπια, μη-επιθετική, ολιστική λύση στα προβλήματα τους.

ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΕΡΓΙΩΝ

Βιοσυντονισμός: Νέοι Ορίζοντες στην Αντιμετώπιση των Ασθενειών

Peter Schumacher, Μ.D.

Εκδόσεις ΒΙΟΑΝΑΠΛΑΣΙΣτηλ. 210 6427527 - http://www.euzin.com.gr

22 Holistic Life

Αν νομίζετε ότι η ακμή είναι απλά ένα εφηβικό πρόβλημα, είναι καλύτερα να το ξανασκεφτείτε. Η ακμή πιστεύεται ότι επηρεάζει μέχρι και 25 τοις εκατό των αν-δρών και το 50 τοις εκατό των γυναικών σε κάποια στιγμή στην ενήλικη ζωή

τους. Ακόμη και οι διάσημοι, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν τα καλύ-τερα προϊόντα ομορφιάς και μπορούν να έχουν πρόσβαση στους καλύτερους δερμα-τολόγους, δεν είναι απρόσβλητοι από παθήσεις του δέρματος. Η Victoria Beckham, η Cameron Diaz και η Katy Perry είναι μερικά μόνο από τα αστέρια που αντιμετωπίζουν την ακμή στην ενήλικη ζωή τους.

Health & Healing

Σύμφωνα με τον Dr Harald Gaier, φυσικοπαθητικό, ομοιοπαθητικό και βοτανολόγο, η πιο κοινή αιτία ακμής στις γυναίκες είναι η παρουσία κύστε-ων των ωοθηκών. Συνήθως συνδέεται με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Οι πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί να υπάρχουν χωρίς τα τυπικά συμπτώματα της υπερτρίχωσης, της στειρότητας και της ακανόνιστης περιόδου. Πράγματι, μπορεί να βρεθούν σε γυναίκες που έχουν συλλάβει και δεν έχουν υπερβολική τριχοφυΐα, σε υπογόνιμες γυναίκες που έχουν τακτικές περιόδους και σε εκείνες των οποίων οι ωοθήκες είναι μικρές ή κανονικού μεγέθους. Ελλείψει άλλων ύποπτων συμπτωμάτων, η ακμή που σχετίζεται με κύστεις των ωοθηκών μπορεί να διαγνωστεί με υπερήχους και εξετάσεις αίματος. Το βότανο Vitex agnus castus μπορεί να είναι χρήσιμο για την θεραπεία αυτού του είδους της ακμής.

Οι εναλλακτικές θεραπείες δίνουν λύσεις για το δέρμα μας

Ακμή ενηλίκων Από τη Joanna Evans

Ο λόγος που μερικοί άνθρωποι μαστίζονται από τα σπυράκια και άλλοι όχι, δεν έχει ακόμη κατανοηθεί πλήρως από τη συμβατική ιατρική, αλλά διάφοροι παράγοντες εικάζεται ότι παίζουν ρόλο, συμπεριλαμ-βανομένου του οικογενειακού ιστορικού, των ορμο-νικών αλλαγών και του άγχους. Επίσης, η απάντηση του γιατρού στο πρόβλημα είναι συνήθως η ίδια: μια τοπική κρέμα ή τζελ που περιέχουν ρετινοειδή, αντι-βιοτικά, υπεροξείδιο του βενζολίου ή αζελαϊκό οξύ, ή για πιο σοβαρές περιπτώσεις, λήψη αντιβιοτικών ή ρετινοειδών από το στόμα. Για τις γυναίκες, συνταγο-

γραφούνται συχνά αντισυλληπτικά χάπια.Εκτός από το να είναι συχνά αναποτελεσματικά, τα φάρμακα αυτά έχουν ένα πλήθος από δυσάρεστες παρενέργειες, που κυμαίνονται από μικρές αλλαγές του δέρματος, όπως ερυθρότητα, κάψιμο και απολέ-πιση (εξαιτίας των τοπικών εφαρμογών) έως ψυχολο-γικές και συστημικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανο-μένης της κατάθλιψης και της ηπατικής βλάβης (που συνδέονται με τα φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα).Έτσι, δεν είναι καθόλου έκπληξη ότι πολλοί πάσχο-

ντες από ακμή, καθώς και δερματολόγοι, αναζητούν καλύτερους τρόπους για να διαχειριστούν αυτή την οδυνηρή κατάσταση. Ευτυχώς, μια σειρά από αφάρ-μακες θεραπείες αποδεικνύονται χρήσιμα όπλα στην πάλη ενάντια στην ακμή.

Θεραπείες με βότανα• Θυμάρι. Οι τελευταίες έρευνες για την ακμή δεί-χνουν ότι το θυμάρι μπορεί να είναι καλύτερο στην καταπολέμηση των στιγμάτων της ακμής από τα τυ-ποποιημένα σκευάσματα. Ερευνητές από το μητρο-πολιτικό πανεπιστήμιο του Leeds δοκίμασαν πρό-σφατα στο εργαστήριο την επίδραση των βαμμάτων θυμαριού, καλέντουλας και μύρου στα βακτήρια Propionibacterium acnes που προκαλούν ακμή. Διαπί-στωσαν ότι, ενώ και τα τρία φυτικά σκευάσματα ήταν σε θέση να σκοτώσουν αυτά τα βακτήρια μετά την έκθεσή τους σε αυτά για πέντε λεπτά, το βάμμα θυ-μαριού ήταν το πιο αποτελεσματικό. Επιπλέον, η αντι-βακτηριακή επίδραση του θυμαριού ήταν περισσό-τερο ισχυρή από εκείνη των τυποποιημένων συγκε-ντρώσεων του υπεροξείδιο του βενζοϋλίου (benzoyl peroxide) - του δραστικού συστατικού σε κρέμες και τζελ ακμής. Ωστόσο, το βάμμα δεν δοκιμάστηκε στο ανθρώπινο δέρμα, και τα αποτελέσματα δεν έχουν ακόμα δημοσιευθεί. Όμως αυτές οι αρχικές διαπιστώ-σεις, οι οποίες παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο ετή-σιο συνέδριο του Συλλόγου Γενικής Μικροβιολογίας στο Δουβλίνο, δείχνουν ότι το θυμάρι μπορεί να δια-δραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των μελ-λοντικών θεραπειών της ακμής. Εάν είστε πρόθυμοι να δοκιμάσετε βάμμα θυμαριού στον εαυτό σας, είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο βο-τανολόγο.• Έλαιο τσαγιόδεντρου (tea tree). Προερχόμενο από το δέντρο της Αυστραλίας, Melaleuca alternifolia, το έλαιο tea tree είναι ένα άλλο φυσικό αντιβακτηρι-ακό που μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ακμής. Σε δοκιμές αποδείχθηκε ότι είναι εξίσου απο-τελεσματικό με το υπεροξείδιο του βενζοϋλίου. Σε ομάδα 124 ατόμων που έπασχαν από ήπια έως μέτρια ακμή, ένα τζελ με 5 τοις εκατό ελαίου tea tree βελτίω-σε εξίσου σημαντικά το πρόβλημα όσο και μία λοσιόν με 5 - τοις εκατό υπεροξείδιο του βενζοϋλίου. Το έλαιο tea tree, ωστόσο, είχε λιγότερες παρενέργειες (Med J Aust, 1990; 153 : 455-8). Πιο πρόσφατα, μια μελέτη σε 60 πάσχοντες από ακμή έδειξε ότι το τζελ με έλαιο tea tree ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό από το εικονικό φάρμακο στη μείωση του αριθμού και της σοβαρότη-τας των στιγμάτων (Indian J Dermatol Venereol Leprol , 2007; 73 : 22-5).• Αγιουρβεδικά βότανα. Μία Ινδική μελέτη που εξέ-τασε το αγιουρβεδικό βότανο guggul (Commiphora mukul) συγκριτικά με το αντιβιοτικό τετρακυκλίνη σε 20 άτομα με κυστική ακμή διαπίστωσε ότι, μετά από χορήγηση δύο φορές την ημέρα για τρεις μήνες, και οι δύο ομάδες θεραπείας είχαν παρόμοια, σημαντική μείωση των στιγμάτων. Ωστόσο, η ομάδα που λάμ-βανε guggul είχε καλύτερα αποτελέσματα ειδικά σε όσους είχαν ιδιαίτερα λιπαρό πρόσωπο (J Dermatol , 1994; 21: 729-31). Σε μια άλλη Ινδική μελέτη που χρησι-μοποίησε τόσο τοπικά όσο και από το στόμα αγιουρ-βεδικά φυτικά εκχυλίσματα Aloe barbadensis (Αλόη βέρα), Azardirachta indica (Νeem), Curcuma longa (κουρκουμά), Hemidesmus indicus (ινδική sarsparilla),

Holistic Life 23

24 Holistic Life

Terminalia Chebula (κίτρινο myrobalan) και Withania somnifera (Ashwaganda), όλa βρέθηκαν να λειτουργούν κατά της ακμής (J Ethnopharmacol, 2001; 78: 99-102).• Εκχύλισμα πράσινου τσαγιού. Αυτό το βότανο έχει κερδίσει την αναγνώριση και ως πιθανή θεραπεία της ακμής. Το πράσινο τσάι περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά και αντι- φλεγμονώδεις ενώσεις που ονομάζονται «κατεχίνες», όπως η επιγαλο-κατεχί-νη-3 - (EGCG), η οποία μπορεί να είναι ευεργετική για το δέρμα. Σε μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, ερευνητές μελέτησαν 20 ασθενείς με ακμή στους οποί-ους δόθηκε να εφαρμόσουν στο δέρμα τους μία λοσιόν με 2 τοις εκατό πράσινο τσάι, δύο φορές την ημέρα για έξι εβδομάδες. Τα προβλήματα ακμής μειώθηκαν περισσότερο από το μισό κατά τη διάρκεια της μελέτης. Η σοβαρότητα της ακμής βελτιώθηκε επίσης (J Drugs Dermatol, 2009; 8: 358-64).

Η διατροφή ως φάρμακο• Διατροφή. Παρά το γεγονός ότι η συνήθης άποψη είναι ότι η διατροφή δεν έχει να κάνει με την ακμή, όλο και περισσότερες ενδείξεις δείχνουν ότι οι τροφές με εξαι-ρετικά υψηλό γλυκαιμικό φορτίο, όπως τα επεξεργασμένα σνακ, η ραφιναρισμένη ζάχαρη κ.α, μπορούν να προάγουν ή να επιδεινώσουν την ακμή (Cutis, 2011; 88: 84-91). Σε μια μελέτη, οι πάσχοντες από ακμή μετά από μια δίαιτα με χαμηλό γλυκαι-μικό δείκτη για τρεις μήνες, παρατήρησαν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (Am J Clin Nutr, 2007; 86: 107-15). Άλλα στοιχεία δείχνουν ότι τα γαλακτοκομικά, κυρίως το αγελαδινό γάλα, συνδέονται με την ακμή (Skin Therapy Lett, 2010; 15: 1-2, 5). Μια στοχευμένη διατροφή με περιορισμούς στις εν λόγω τροφές μπορεί να είναι χρήσιμη για να καθοριστεί αν αυτά ή οποιαδήποτε άλλα τρόφιμα προκαλούν ή επιδεινώνουν το πρόβλημα.• Συμπληρώματα. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση συμπληρωμάτων ψευδαργύρου μπορεί να βελτιώσει την ακμή (Acta Derm Venereol, 1980; 60: 337 - 40). Ωστόσο, οι υψηλές δόσεις (έως 600mg/ημέρα) έχουν τη δυνατότητα να προκαλέ-σουν τοξικότητα (J Pediatr Hematol Oncol, 2002; 24 : 582-4), έτσι ώστε η λήψη ψευ-δαργύρου πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο υπό αυστηρή ιατρική παρακο-λούθηση. Άλλα συμπληρώματα που μπορούν να βοηθήσουν είναι το φολικό οξύ, το σελήνιο, το χρώμιο και τα ωμέγα - 3 λιπαρά οξέα (Med Hypotheses, 2007; 69: 1.080-4). Σε μια μικρή μελέτη μόλις πέντε ασθενών, ένα συμπλήρωμα ιχθυελαίου που περιείχε 250mg εικοσαπεντανοϊκού οξέος (ΕΡΑ, ένα ωμέγα - 3 λιπαρό οξύ), 3,75 mg γλυκο-νικού ψευδαργύρου, 50 mcg σελήνιου, 50mcg χρωμίου και 50mg EGCG από εκχύ-λισμα πράσινου τσαγιού, που λαμβανόταν τέσσερις φορές την ημέρα, φάνηκε να βελτιώνει την ακμή μετά από δύο μήνες (Lipids Health Dis, 2008; 7: 36).• Τοπική εφαρμογή βιταμινών. Μερικά θρεπτικά συστατικά μπορεί να είναι χρήσι-μα όταν εφαρμόζονται στο δέρμα. Το νικοτιναμίδιο, για παράδειγμα, έχει αντιφλεγ-μονώδεις δράσεις που μπορούν να βοηθήσουν στις φλεγμονώδεις καταστάσεις του δέρματος όπως η ακμή. Σε μια μελέτη σε 76 πάσχοντες ακμής, τοπικά εφαρμοζό-μενο τζελ με 4 τοις εκατό νικοτιναμίδιου ήταν πιο αποτελεσματικό από το τοπικό αντιβιοτικό κλινδαμυκίνη και η χρήση του δεν είχε τον κίνδυνο της βακτηριακής αντίστασης (Int J Dermatol , 1995; 34: 434 -7). Το νικοτιναμίδιο είναι διαθέσιμο χω-ρίς συνταγογράφηση ως Freederm gel. Οι βιταμίνες Α, C και Ε μπορούν επίσης να είναι χρήσιμες όταν χρησιμοποιούνται τοπικά, αν και απουσιάζουν κλινικές μελέτες (J Drugs Dermatol, 2008; 7 [7 suppl]: s2–6). Στην πραγματικότητα, η βιταμίνη Α έχει πολλές όμοιες ιδιότητες με τα ρετινοειδή φάρμακα για την ακμή.

Άλλες επιλογές• Θεραπεία με μπλε φως. Η έκθεση του δέρματος σε πηγή μπλε φωτός χαμηλής έντασης πιστεύεται ότι καταστρέφει τα βακτήρια P. acnes που προκαλούν ακμή. Σε μια μελέτη 60 εθελοντών, η θεραπεία με μπλε φως ήταν εξίσου αποτελεσματική με το υπεροξείδιο του βενζοϋλίου στη μείωση της ακμής, και είχε λιγότερες παρενέρ-γειες (An Bras Dermatol, 2009; 84: 463 - 8). Άλλα στοιχεία δείχνουν ότι ο συνδυασμός μπλε και κόκκινου φωτός μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικός από το μπλε φως μόνο (Br J Dermatol, 2000; 142: 973-8). Καθώς η θεραπεία με φως μπορεί να είναι μια ακριβή επιλογή, που απαιτεί τακτικές συνεδρίες για να είναι αποτελεσματική, υπάρ-χουν συσκευές οικιακής χρήσης που διατίθενται στην αγορά, όπως η Lumie Clear, καθιστώντας τη θεραπεία φωτός πιο προσιτή.• Βιοανάδραση και γνωσιακή απεικόνιση. Αυτές οι τεχνικές νου-σώματος, που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του στρες, δοκιμάστηκαν σε 30 ασθενείς με ακμή. Σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο ή με απουσία θεραπείας, εκείνοι που χρησιμοποίησαν βιοανάδραση και γνωσιακή απεικόνιση ανέφεραν σημαντική μείω-ση των βλαβών της ακμής μετά από 12 συνεδρίες. Εκείνοι που συνέχισαν να πρακτι-κή στο σπίτι μετά τη λήξη της δοκιμής διατήρησαν τη βελτίωσή τους, ενώ τα τυχόν οφέλη χάθηκαν σε αυτούς που σταμάτησαν (J Psychosom Res, 1983; 27 : 185 – 91).• Υπνοθεραπεία. Η ύπνωση που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα για τη θε-ραπεία διαφόρων δερματικών παθήσεων, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ακμής (Arch Dermatol , 2000; 136 : 393-9). Μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για την ακμή όπου τα σπυράκια ή τα μαύρα στίγματα έχουν πιεστεί με αποτέλεσμα το ξεφλούδισμα και το σχηματισμό ουλών (Am J Clin Hypn, 2004; 46 : 239-45). Αυτό το είδος ακμής πιστεύεται ότι σχετίζεται με υποκείμενη κατάθλιψη, άγχος ή άλλα συναι-σθηματικά προβλήματα.• Βελονισμός. Διάφορες μορφές του βελονισμού έχουν βρεθεί ότι βοηθούν στην αντιμετώπιση της ακμής (Dermatol Ther, 2003; 16: 87-92). Σε μια μελέτη, o ωτοβελο-νισμός σε συνδυασμό με βελονισμό στο σώμα ήταν αποτελεσματικός στο 96 τοις εκατό των περιπτώσεων (J Tradit Chin Med, 2008; 28: 18-20).

Holistic Life 25

26 Holistic Life

Nutrition

Το ασβέστιο αποτελεί το 1,5% του σωματικού βάρους. Ο μέσος ανδρικός σκελετός περιέχει 1.000-1.100 γραμμάρια ασβεστίου και ο μέσος γυναικείος σκελετός περιέχει 700-800 γραμμάρια. Το 99% του ασβεστίου βρίσκεται στα οστά και το 1% στα δόντια, το δέρμα και το αίμα. Στο αίμα, το 60% το ασβεστίου βρίσκεται στην ιοντική του μορφή, Ca++ το οποίο είναι και βιολογικά ενεργό και σε 40% βρίσκεται με τη μορφή λευκωμάτων.

Οι γιατροί μας λένε να παίρνουμε ασβέστιο από γάλα και τυρί για να έχουμε γερά οστά. Μάλιστα στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση δίνουν συμπληρώματα ασβεστίου. Ομοί-ως δίνουν συμπληρώματα ασβεστίου στα άτομα με οστεοπενία ή οστεοπόρωση. Πα-

λιότερα έδιναν μόνο ασβέστιο. Στη συνέχεια όμως ανακάλυψαν ότι όσες κάψουλες ασβεστίου και να έπαιρναν, το ασβέστιο θα ήταν άχρηστο, αν δεν έπαιρναν παράλληλα και βιταμίνη D. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο. Στην πραγματικότητα, ακόμα και αν λαμβάνουμε επαρκές ασβέστιο από τη διατροφή μας, χωρίς αρκετή ποσότητα βιταμίνης D, το σώμα δεν θα απορροφήσει το ασβέστιο σωστά. Έτσι οι γιατροί ησύχασαν. Αν πίνετε γάλα που περιέχει ασβέστιο και βιταμίνη D ή αν παίρνετε ταμπλέτες ασβεστίου και βιταμίνη D, το ασβέστιο θα απορροφάται από το έντερο. Ναι, αλλά πώς αξιοποιείται το ασβέστιο από το σώμα μετά την εντερική του απορρόφηση;

Ασβέστιο: Οι πηγές, η χρησιμότητά του και οι συνδυασμοί για την καλύτερη απορρόφησή του

Εδώ και χρόνια οι ειδικοί επιστήμονες ζητημάτων δι-ατροφής έχουν προειδοποιήσει ότι το ασβέστιο χω-ρίς μαγνήσιο και βιταμίνη Κ είναι άκρως επικίνδυνο και μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα και λίθους στα νεφρά. Από το 1998 ο γνωστός Αμερικανός γιατρός Dr. Robert Atkins είχε προειδοποιήσει: «Χωρίς αρκετό μαγνήσιο, κάθε επιπρόσθετο ασβέστιο που κατανα-λώνουμε θα τοποθετείται όχι στα οστά, αλλά κάπου αλλού, ίσως στα τοιχώματα των αρτηριών». Δυστυχώς οι γιατροί δεν έδωσαν σημασία. Τελευταίες όμως με-λέτες σόκαραν τον επιστημονικό κόσμο: Το ασβέστιο μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα!

Το ασβέστιο μπορεί να προκαλέσει έμφραγμαΟι γιατροί πιστεύουν ότι η χοληστερίνη είναι η αιτία για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, άποψη την οποία έχω ανατρέψει στο βιβλίο μου «Χοληστερίνη. Ένας σύγ-χρονος μύθος» (εκδ. Etra, 2011). Εκτός από τους πραγ-ματικούς λόγους καρδιαγγειακών που αναλύω στο βι-βλίο μου, υπάρχει και άλλη μια αιτία εμφράγματος: Το ασβέστιο! Το ασβέστιο για το οποίο μας προτρέπουν να πίνουμε γάλα μπορεί να βλάψει την καρδιά μας. Η υπερβολική κατανάλωση ασβεστίου μέσω του γάλα-κτος μπορεί να προκαλέσει ασβεστοποίηση και σπα-σμό των αρτηριών, κάτι που θεωρείται ότι αποτελεί

βασικό παράγοντα για την πρόκληση ισχαιμίας του μυοκαρδίου. Το ασβέστιο του γάλακτος επικάθεται στις αρτηρίες, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται «που-ρί», αθηρωματική πλάκα, οι αρτηρίες να φράζουν, κάτι που οδηγεί στο έμφραγμα. Ο λόγος που το ασβέ-στιο του γάλακτος μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα και καρδιαγγειακά είναι ότι στο γάλα λείπουν δύο βα-σικά συστατικά, το μαγνήσιο και η βιταμίνη Κ.Το μαγνήσιο διαλύει το ασβέστιο και έτσι το ασβέ-στιο δεν επικάθεται στις αρτηρίες. Για την πρόληψη και ίσως για την αντιστροφή της οστεοπόρωσης, το μαγνήσιο ίσως παίζει σημαντικότερο ρόλο από το ασβέστιο. Παρά το ότι το μαγνήσιο αποτελεί ένα μόνο μέρος του υλικού των οστών, παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο: συμβάλλει στην ισορροπημένη πα-ροχή ασβεστίου στο σώμα και αποτρέπει από το να αποβάλλεται. Οι επιστήμονες προχωρούν ακόμα πα-ραπέρα, λέγοντας ότι το πόσο πολύ ασβέστιο τρώμε είναι ισχυρότερος δείκτης της οστικής πυκνότητας από ό, τι το πόσο ασβέστιο καταναλώνουμε (1). Ο Αμερικανός γιατρός Michael Eades γράφει: «Υψηλά επίπεδα ασβεστίου μπορεί να αδυνατίσουν τα οστά και να τα κάνει πιο εύθραυστα. Η λήψη μεγάλων πο-σοτήτων ασβεστίου χωρίς μαγνήσιο θα προκαλέσει έλλειψη μαγνησίου, οδηγώντας στην ανάπτυξη πολ-λών ασθενειών που προκαλούνται από έλλειψη μα-γνησίου» (2). Το μαγνήσιο μεταξύ άλλων προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα, προφυλάσσει από καρδι-ακές αρρυθμίες και αποτρέπει τον σχηματισμό λίθων στα νεφρά.Η βιταμίνη Κ αποτρέπει το ασβέστιο να επικάθεται στις αρτηρίες σας. Η βιταμίνη Κ βρίσκεται στα πρά-σινα φυλλώδη λαχανικά, μπορείτε να τη βρείτε και σε καλά συμπληρώματα διατροφής. Δεν βρίσκεται όμως στο γάλα. Έτσι, το ασβέστιο του γάλακτος παρά το ότι έχει βιταμίνη D3 κάνει μεγαλύτερη ζημιά από ό, τι καλό. Το άπαχο γάλα δεν έχει βιταμίνη D3, άρα το ασβέστιο σε αυτό δεν έχει καμιά αξία, εκτός από το να επικάθεται στις αρτηρίες μας. Άρα και από αυτή την άποψη, το άπαχο γάλα είναι χειρότερο από το λιπα-ρό. Η βιταμίνη Κ υπάρχει σε διάφορες μορφές, όπως Κ1, Κ2, Κ3 και άλλες. Μερικές από αυτές είναι φυσικές, ενώ άλλες, όπως η Κ3 είναι συνθετικές. Το πιο άφθο-νο μέλος αυτής της οικογένειας είναι η βιταμίνη Κ1 ή phylloquinone. Αυτή βρίσκεται στα πράσινα φυτά και στα άλγη και συνδέεται με τη φωτοσύνθεση. Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το σπανάκι, το μπρό-κολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το λάχανο περι-έχουν βιταμίνη Κ1. Η βιταμίνη Κ2 ή menaquinone παράγεται από βακτήρια. Βρίσκεται επίσης σε μεγά-λες ποσότητες στο έντερό σας, αλλά δυστυχώς δεν απορροφάται από εκεί και φεύγει με τις κενώσεις. Η βιταμίνη Κ3 ή menadione είναι ένα συνθετικό χημικό που δρα ως προβιταμίνη και μετατρέπεται σε βιτα-μίνη από το σώμα. Η βιταμίνη Κ2 (που βρίσκεται σε καλά διατροφικά συμπληρώματα) είναι πιο αποτε-λεσματική από τη βιταμίνη Κ1 για την πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης. Πολλές ιαπωνικές μελέτες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη Κ2 αντιστρέφει

Γράφει ο Μάριος Δημόπουλος, Διατροφολόγος, Μέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition

Holistic Life 27

28 Holistic Life

Vitabiotics Osteocare Original Ένας μοναδικός συνδυασμός ασβεστίου, βιταμίνης D, μα-γνησίου και ψευδαργύρου. Το Osteocare Original Tablets παρέχει 400mg ανθρακικού ασβεστίου ανά ταμπλέτα, μορφή ασβεστίου που αποδίδει υψηλότερη ποσό-τητα στοιχειακού ασβεστίου από άλλες μορφές. Στη σύνθεση περιέχεται επίσης βιταμίνη D, η οποία είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου, μα-γνήσιο που αποτελεί δομικό συστατικό των οστών και εμπλέκεται στο μεταβολισμό και την απορρόφη-ση του ασβεστίου και ψευδάργυρο, ο οποίος σε συν-δυασμό με τη βιταμίνη D προάγει την επιμετάλλωση των οστών.(Douni Health products: τηλ. 2109941451, www.douni.gr)

Nature’s Plus Coral CalciumΦόρμουλα με ασβέ-στιο από α’ ποιότητας κοράλλι Οκινάουας, πλούσιο σε ιχνοστοι-χεία. Οικολογικός τρό-πος εξαγωγής, χωρίς καταστροφή ζωντανών κοραλλιών. Κάθε συνιστώμενη δόση περιέ-χει ασβέστιο 345mg (από κοράλλι από φύκι Lithothamnium corallioides και μέσω της υδρο-πονικής μεθόδου phytavail),και από σινάπι), Μαγνήσιο 183mg,Ψευδάργυρο (16mg), Σελή-νιο (30mg),Ιώδιο (150mg από Kelp), καθώς και Χαλκό, Μαγγάνιο, Βόριο, Βήτα-Καροτίνη,βιτ. C (70mg), βιτ. D (816 IU), βιτ.Ε (35 IU). Σύστημα DYNO-MINS για μέγιστη απορόφηση και βιοδι-αθεσιμότητα.(Apollonian Nutrition, τηλ. 210 6134604www.apolloniannutrition.gr)

εντελώς την οστική απώλεια και σε ορισμένες περι-πτώσεις αυξάνει την οστική μάζα σε ανθρώπους με οστεοπόρωση (3). Επτά ιαπωνικές δοκιμές έδειξαν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Κ2 προκαλούν 60% μεί-ωση σε κατάγματα της σπονδυλικής στήλης και 80% μείωση σε κατάγματα του γοφού (4). Ερευνητές στην Ολλανδία έδειξαν ότι η βιταμίνη Κ2 είναι τρεις φορές πιο αποτελεσματική από τη βιταμίνη Κ1 στην αύξηση της οστεοκαλσίνης, η οποία ελέγχει το κτίσιμο των οστών (5). Το να παίρνετε ασβέστιο χωρίς βιταμίνη Κ2 μπορεί να βλάψει την υγεία σας. Η βιταμίνη Κ2 ενερ-γοποιεί μια πρωτεϊνική ορμόνη που ονομάζεται οστε-οκλασίνη και παράγεται από τους οστεοβλάστες, η οποία χρειάζεται για να δένει το ασβέστιο στα οστά. Η οστεοκαλσίνη επίσης προλαμβάνει το ασβέστιο από το να επικάθεται στις αρτηρίες σας. Έτσι ενώ το ασβέ-στιο είναι καλό για τα οστά σας, δεν είναι καλό για τις αρτηρίες σας, οι οποίες ασβεστοποιούνται, εξού και ο όρος «σκλήρυνση των αρτηριών». Ένα μεγάλο μέρος της αρτηριακής πλάκας αποτελείται από αποθέματα ασβεστίου. Η βιταμίνη Κ προστατεύει τις αρτηρίες σας από το να ασβεστοποιηθούν, όταν υπάρχει παρουσία υψηλών επιπέδων ασβεστίου.Αυτό εξηγεί και γιατί ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπληρώματα ασβεστίου που χορηγούν οι γι-ατροί κατά της οστεοπόρωσης μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφράγματος. Για παράδειγμα, ο Dr. Marc Bolland του πανεπιστημίου Auckland μελετώντας 15 μελέτες βρήκε ότι τα συμπληρώματα ασβεστίου χω-ρίς βιταμίνη D αυξάνουν τον κίνδυνο για έμφραγμα κατά 30%. Τον Φεβρουάριο του 2013, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Internal Medicine βρήκε ότι ανάμεσα σε 388.229 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 50-71 που παρακολουθήθηκαν για 12 χρόνια, η λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου αύξησε τον κίνδυνο για θάνατο από καρδιαγγειακά 20% στους άνδρες, αλλά όχι στις γυναίκες, και ο αυξημένος κίνδυνος παρατηρήθηκε μόνο στους καπνιστές. Αντίθετα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2012 στο Osteoporosis International ανέφερε ότι σε 36.282 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη Women’s Health Initiative, αυτές που λάμβα-ναν συμπλήρωμα 1000mg ασβεστίου και 400IU βιτα-μίνης D δεν είχαν αύξηση στις καρδιακές προσβολές για επτά χρόνια που παρακολουθήθηκαν. Έτσι λοιπόν οι μελέτες είναι αντικρουόμενες και δεν έχουν κατα-λήξει στο αν τα συμπληρώματα ασβεστίου αυξάνουν τις πιθανότητες για έμφραγμα. Στην πραγματικότητα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι τα συμπληρώματα ασβε-στίου θα μείωναν τα καρδιαγγειακά, αφού είχε βρεθεί ότι το ασβέστιο μειώνει την πίεση και τον κίνδυνο για υπέρταση.Τελικά, αφού το ασβέστιο του γάλακτος ή τα συ-μπληρώματα ασβεστίου αυξάνουν τον κίνδυνο για

έμφραγμα, από πού θα παίρνετε το ασβέστιο, για να είστε ασφαλείς; Από φυτικές πηγές, και συγκεκριμένα από τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα οποία εκτός από ασβέστιο περιέχουν και μαγνήσιο και βιταμίνη K. Ναι, αλλά τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά δεν έχουν βιταμίνη D, που βοηθά στη απορρόφηση ασβεστίου. Μα η βιταμίνη D μάς δίνεται δωρεάν από τη φύση, από τον ήλιο, αλλά δυστυχώς πολλοί γιατροί μας έχουν εκφοβίσει ότι δεν πρέπει να μας βλέπει ο ήλιος. Βιταμίνη D υπάρχει και σε ορισμένες τροφές, αλλά η μεγαλύτερη πηγή είναι το μουρουνέλαιο. Επομένως μπορείτε να τρώτε αμύγδαλα, σουσάμι, ταχίνι, πρά-σινα φυλλώδη λαχανικά, μπρόκολο και λάχανο για το ασβέστιο και ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D3 αν είστε άνδρες ή ένα συμπλήρωμα ασβεστίου που εκτός από ασβέστιο να περιέχει βιταμίνη D3, μαγνήσιο και βιτα-μίνη K2, αν είστε γυναίκες. Οι γυναίκες χρειάζονται ένα τέτοιο συμπλήρωμα ασβεστίου κατά της οστεο-πόρωσης, οι άνδρες όχι.

Το ασβέστιο προκαλεί λίθους στα νεφράΥπερβολική λήψη ασβεστίου μπορεί να προκαλέσει τοξικά αποτελέσματα στο ανθρώπινο σώμα. Μελέτες δείχνουν ότι το υπερβολικό ασβέστιο συμβάλλει στον σχηματισμό λίθων στα νεφρά. Ο Dr. Philip Hanneman αναφέρει ότι οι λίθοι στα νεφρά βρίσκονται συχνά σε ανθρώπους που πίνουν αρκετό γάλα την ημέρα και δεν έχουν περαιτέρω ανάπτυξη λίθων μετά τη διακο-πή κατανάλωσης γάλακτος. Ο Dr. Prien, επίκουρος κα-θηγητής Ουρολογίας στο Boston University School of Medicine εξέτασε 1000 λίθους στα νεφρά και βρήκε ότι το 90% αυτών περιέχουν ασβέστιο. Ο εν λόγω επι-στήμονας πιστεύει ότι η κατανάλωση τροφών πολύ πλούσιων σε ασβέστιο όπως το γάλα και το τυρί μπο-ρεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας λίθων στα νεφρά. Το ότι το πολύ ασβέστιο προκαλεί λίθους στα νεφρά αποδεικνύεται και από μελέτες πληθυσμών που πίνουν νερό πλούσιο σε ασβέστιο. Σε περιοχές που πίνουν μαλακά νερά φτωχά σε μαγνήσιο και πλούσια σε ασβέστιο, όπως στη Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ, τα ποσοστά ουρολιθιάσεων είναι πολύ υψηλά. Αντίθετα

σε περιοχές που πίνουν σκληρό νερό πλούσιο σε μα-γνήσιο, τα ποσοστά ουρολιθιάσεων είναι πολύ χαμη-λά. Γνωρίζουμε ότι το μαγνήσιο διαλύει τους λίθους στα νεφρά και ότι είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία της νεφρο-λιθίασης. Το γάλα δεν περιέχει μαγνήσιο, άρα μεγάλη κατανάλωση γάλακτος μπορεί να οδηγήσει σε λίθους στα νεφρά. Δεδομένου ότι πολλοί άνθρωποι δεν λαμ-βάνουν αρκετό μαγνήσιο από τη διατροφή τους και δεδομένου ότι κανείς δεν μπορεί να ελέγξει αν το νερό που πίνει είναι πλούσιο σε μαγνήσιο ή όχι, συνετή θα ήταν η λήψη 300mg μαγνησίου σε μορφή διατροφι-κού συμπληρώματος. Το ίδιο ισχύει και για αυτούς που παίρνουν συμπληρώματα ασβεστίου. Ποτέ μην παίρνετε μόνο του το ασβέστιο. Πάντα να λαμβάνετε και μαγνήσιο. Αν λαμβάνετε 1000mg ασβεστίου, θα πρέπει να λαμβάνετε και 500mg μαγνησίου.ΣυμπέρασμαΠολλοί αναγνώστες ίσως πανικοβλήθηκαν και σχη-μάτισαν την εντύπωση ότι το ασβέστιο είναι κακό για το σώμα. Και όμως το ασβέστιο είναι σημαντικό. Ο Weston Price ήταν ένας οδοντίατρος και μελετητής δι-ατροφικών θεμάτων και τη δεκαετία του 1940 γύρισε όλο τον κόσμο, για να μελετήσει απομονωμένες φυ-λές που είχε ακούσει ότι είχαν τέλεια υγεία. Τα συμπε-ράσματά του τα έγραψε στο βιβλίο του “Nutrition and Physical Degeneration”. Αυτό που ανακάλυψε ο Price ήταν ότι οι λαοί αυτοί είχαν τέλειες οδοντοστοιχίες και δεν είχαν τερηδόνα ή ουλίτιδα παρά το ότι δεν κα-θάριζαν τα δόντια τους, και είχαν γενικά άριστη υγεία και ανοσία. Οι λαοί αυτοί έτρωγαν μεγάλες ποσότητες ασβεστίου (πολύ περισσότερες από τους ανθρώπους της δύσης). Τότε γιατί δεν τους πείραζε το πολύ ασβέ-στιο; Διότι η διατροφή τους περιείχε παράλληλα πολύ μεγάλες ποσότητες άλλων μεταλλικών στοιχείων (με-ταξύ των οποίων και μαγνήσιο) και βιταμινών, όπως η βιταμίνη D και η βιταμίνη Κ. Το ασβέστιο είναι πολύτι-μο για το σώμα, αρκεί να μην λαμβάνεται σε μεγάλες ποσότητες μόνο του, αλλά μαζί με επαρκείς ποσότη-τες βιταμίνης D3, βιταμίνης Κ και μαγνησίου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. Abraham G., et al., Journal of Nutritional Medicine, 3:49-58, 19912. Eades M.R, Eades M.D., The protein power lofeplan, 20003. Vermeer C., et al., Beyond deficiency: potential benefits of increased intakes of vitamin K for bone and vascular health, Eur J Nutr. 43(6):325-35, Dec. 20044. Cockayne S., et al., Vitamin K and the prevention of fractures: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials, Arch Intern Med, 26:166(12):1256-61, Jun 20065. Schurgers L.J., et al., Vitamin K-containing dietary supplements: comparison of synthetic vitamin K1 and natto-derived menaquinone-7, Blood, 109(8):3279-83, Apr. 20076. Price W., Nutrition and Physical Degeneration, 1th edition 1939, 6th edition 2004.

Αm Health: Calcium Magnesium, Zinc, SeleniumΤα τέσσερα μέταλλα είναι πολύ σημαντικά για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Προάγουν την απορρόφηση του σιδήρου, δυναμώνουν τα οστά και τα δόντια και μειώνουν τις φλεγμονές και τις κράμπες των μυών.Βοηθούν στη διέγερση του κεντρικού νευρικού συστήματος, αυξάνουν την αντίσταση στο στρες και ηρεμούν την κατάθλιψη. Σταθεροποιούν τη χοληστερόλη, διατηρούν την υγεία της καρδιάς και μειώνουν τα σημάδια γήρανσης. Ρυθμίζουν τις διαδικασίες μεταβολισμού και συμβάλλουν στη διατήρηση της μεταβολικής ακεραιότητας.(AM Health: τηλ. 210 5136008www.amhealth.biz)

Holistic Life 29

30 Holistic Life

Από την επιστημονική ομάδα της Metapharm

Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες είναι η εμμηνό-παυση. Είναι ένα αναπόφευκτο γεγονός που θα αντιμετωπίσουν όλες οι γυναίκες, και τα συμπτώματά της κυμαίνονται από δυσάρεστα και ενο-

χλητικά ως πολύ οδυνηρά. Η εμμηνόπαυση επιφέρει βαθιές αλλαγές στην πα-ραγωγή ορμονών και στην ισορροπία του σώματος μιας γυναίκας, ιδιαίτερα δε μείωση στην παραγωγή του οιστρογόνου - ορμόνη υπεύθυνη για τη ρύθμιση μεγάλου μέρους του αναπαραγωγικού κύκλου - και της προγεστερόνης που επίσης εμπλέκεται σε αυτή τη διαδικασία. Οι γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνό-παυση μεταξύ των ηλικιών 40 και 60, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις περί-που στα 50. Μερικές ασυνήθιστες συνθήκες μπορεί να την φέρουν πολύ νωρίς, καθώς επίσης και μερικοί τύποι γυναικολογικών χειρουργικών επεμβάσεων, όπως η υστερεκτομή με αφαίρεση ωοθηκών. Στις καπνίστριες έρχεται περίπου 2 χρόνια νωρίτερα από τις μη καπνίστριες. Οι σταδιακές μεταβολές στην παραγωγή ορμονών επηρεάζουν το αναπαραγω-γικό σύστημα, το οποίο και ρυθμίζουν πριν την εμμηνόπαυση. Όταν αρχίζουν, πολλές γυναίκες βιώνουν αλλαγές στους μηνιαίους κύκλους τους. Οι περίοδοι έρχονται νωρίτερα, ενίοτε δε, είναι πιο βαριές ή και παραλείπονται. Αυτά μπο-ρεί να αρχίσουν αρκετά χρόνια πριν την παύση. Εκτός από τις αλλαγές αυτές μπορεί να υπάρξουν και άλλες επιπτώσεις. Παρά το γεγονός ότι μερικές γυναί-κες δεν έχουν κανένα πρόβλημα, οι περισσότερες έχουν κάποιες δυσκολίες και σε ένα σημαντικό ποσοστό διαταράσσεται η φυσιολογική τους ζωή.Οι εξάψεις είναι πολύ συχνές, ιδιαίτερα τη νύχτα. Προκαλούν ξαφνική ερυθρό-τητα του προσώπου και του λαιμού που μπορεί να περιλαμβάνει και εφίδρωση. Παρόλο που διαρκούν μόνο λίγα λεπτά, πολλές γυναίκες αισθάνονται άβολα, ενώ όταν συμβαίνουν το βράδυ παρεμβαίνουν στον κύκλο του ύπνου και μπο-ρεί να προκαλέσουν χρόνια αϋπνία. Ο κολπικός ιστός έχει την τάση να εκλε-πτύνεται και χάνει την λιπαντική του ικανότητα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσφορία ή ακόμα και πραγματικό πόνο κατά τη συνουσία και να οδηγήσει στην αποφυγή του σεξ, σημαντικό μειονέκτημα για παντρεμένες γυναίκες με ευτυχισμένη σεξουαλική ζωή.Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης έχει διαφορετικές μορφές αλλά και με πολλά περιστατικά παρενεργειών. Η βοτανική εναλλακτική λύση συχνά αγνο-είται από τους γιατρούς και δεν είναι πλήρως κατανοητή από το ευρύ κοινό. Υπάρχει μια εναλλακτική λύση στα χημικά φάρμακα της ορμονικής υποκατά-στασης, που βασίζεται στην χρήση βοτάνων που χρησιμοποιούνται παραδοσι-ακά από διάφορες εθνότητες. Βότανα που χρησιμοποιούνται με επιτυχία στην εμμηνόπαυση για την ομαλοποίηση του ορμονικού συστήματος είναι:Pfaffia Paniculata: πρόκειται για παραδοσιακά χρησιμοποιούμενο φυτό στην περιοχή του Αμαζονίου και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία προβλημάτων εμ-μηνόπαυσης και για την αντιμετώπιση του προ-εμμηνορροϊκού συνδρόμου. Τα δραστικά συστατικά του είναι τα φυτο-οιστρογόνα σιτοστερόλη και στιγμαστε-ρόλη, τα οποία φέρονται ότι βελτιώνουν την ορμονική ισορροπία στις γυναίκες. Επίσης βελτιώνουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, αναστέλ-λουν καρκινικά κύτταρα, διευκολύνουν την κυτταρική οξυγόνωση και βοηθούν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα.Aloe Vera: έχει χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά ως ρυθμιστής του κύκλου, αν και είναι περισσότερο γνωστή για την θεραπεία εγκαυμάτων και για την ενυδάτω-ση του δέρματος. Είναι αποτελεσματική ως αναστολέας των όγκων και ως ενι-σχυτικό του ανοσοποιητικού συστήματος.Έλαιο Νυχτολούλουδου: όπως όλα τα λιπαρά οξέα, παίζει σημαντικό ρόλο στον οργανισμό, επηρεάζοντας την παραγωγή ορμονών, την υγεία του ανο-σοποιητικού και του καρδιαγγειακού συστήματος. Ρυθμίζει τη μεταφορά χο-ληστερόλης, τη διάσπαση και απομάκρυνσή της από τον οργανισμό και είναι απαραίτητο για τη φυσιολογική ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων και των νεύ-ρων. Οι εξαιρετικές αντιοξειδωτικές του ιδιότητες οφείλονται στη δυνατότητά του να δρα τόσο στη μεμβράνη των κυττάρων όσο και στο εσωτερικό τους. Επιπλέον μπορεί να αναγεννήσει και να επανακυκλώσει τόσο τα αντιοξειδωτι-κά που διαλύονται στο νερό (υδατοδιαλυτά), όσο και αυτά που δεν διαλύονται (λιποδιαλυτά).Siberian Ginseng: έχει προσαρμογόνες ιδιότητες, είναι καταπραϋντικό και χα-λαρωτικό και οδηγεί στην ομαλή λειτουργία του ύπνου.Atriplex Halimus: συμπεριλαμβάνεται στο σκεύασμα λόγω της μεγάλης συ-γκέντρωσης ιχνοστοιχείων σε φυσικές οργανικές μορφές, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα λείψουν οι θρεπτικές αυτές ουσίες από την εμμηνοπαυσιακή γυναίκα. Επίσης, βιολογικές ουσίες όπως η Βιταμίνη Ε, το Σελήνιο, η Βιταμίνη C και το Παντοθενικό οξύ έχει αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετική επίδραση στην εμμη-νόπαυση.Ένας τέτοιος συνδυασμός βοτάνων με προσθήκη βιταμινών και μετάλλων λει-τουργεί ως ορμονικός ρυθμιστής κατά των εμμηνορρυσιακών διαταραχών, κι-νητοποιώντας τις ορμονικές λειτουργίες.

Εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης

Holistic Life 31

32 Holistic Life

Πουθενά στην ιατρική δεν υπάρχει περισσότερη διαμάχη, προκατάληψη, σύγχυση και θρησκευτικός ζήλος από ότι στο ζήτημα της τροφικής αλλεργίας και ασθένειας. Οι συμβατικοί αλλεργιολόγοι και ανοσολόγοι γενικά περιορίζουν όλες τις αντιδράσεις ανάμεσα στις τροφές και το ανοσοποιητικό σύστημα στον Τύπο 1 υπερευαισθησίας, την αντίδραση με τη μεσολάβηση του IgE.

Nutrition

Οι ειδικοί της ολιστικής και εναλλακτικής ιατρικής έχουν αναγνωρίσει από παλιά τους πε-ριορισμούς αυτής της άποψης, όμως δεν έχουν καταφέρει να παράγουν ένα βιώσιμο εναλλακτικό κλινικό μοντέλο με το οποίο να εξετάζουν και να αξιολογούν παρεμβάσεις

βασισμένες σε πολύπλοκους διατροφικούς χειρισμούς.

Γράφει ο Mark Hyman, M.D.

Διατροφή: Σύμμαχος στην πρόληψη και θεραπεία ασθενειών

Πάντως, όλο και περισσότερες δημοσιεύσεις προβάλ-λουν τη δυνατότητα για πιο ήπιες αντιδράσεις ανάμε-σα στα έντερα, τις τροφές και τις ασθένειες. Παρά τους περιορισμούς των εργαλείων αξιολόγησης (ηλεκτρο-δερμικός έλεγχος) και την έλλειψη ομάδας ελέγχου, το μικρό μέγεθος δείγματος, την έλλειψη ενός καθιερω-μένου, επικυρωμένου εργαλείου αξιολόγησης για τη μέτρηση αποτελεσμάτων, ο Taylor και οι συνεργάτες του καταρρίπτουν μύθους σε αυτή την πιλοτική με-λέτη. Ενώ γνωρίζουν τους περιορισμούς της μεθο-δολογίας τους, οι συγγραφείς καταδεικνύουν ότι η αλλαγή του διαιτολογίου για να μειωθεί το αντιγονικό φορτίο συσχετίζεται με μείωση της σοβαρότητας των συμπτωμάτων σε μια ασθένεια που δεν έχει γνωστή συμβατική θεραπεία (πολλαπλή χημική ευαισθησία). Σίγουρα η συμβατική ιατρική έχει αναγνωρίσει ότι κάποιες τροφές βλάπτουν. Οι γιατροί έχουν συστήσει την αποφυγή συγκεκριμένων τροφών για τη θεραπεία συνηθισμένων ασθενειών. Δίαιτες χαμηλές σε λιπαρά για την πρόληψη καρδιαγγειακών ασθενειών, άνοστες δίαιτες για τη θεραπεία του έλκους, δίαιτες χαμηλές σε αλάτι για τη θεραπεία της υπέρτασης, όλες αυτές αποτελούσαν κάποτε ιατρικό δόγμα, ενώ τώρα θεω-ρούνται άχρηστες ή ακόμα και βλαβερές συμβουλές. Μολονότι η ιατρική έχει ασπαστεί αυτές τις ιδέες, έχει αντισταθεί στη λογική ότι αλλαγές στη διατροφή μπο-ρούν όχι μόνο να αποτρέψουν την ασθένεια, αλλά και να χρησιμοποιηθούν ως θεραπευτικό εργαλείο, συχνά

εκεί όπου δεν υπάρχει κανένα άλλο.Η ανάγκη να αξιολογηθεί κριτικά ο ρόλος της διατρο-φής ως θεραπευτικό εργαλείο στην ασθένεια είναι προφανής. Η ανάγκη για υγιεινή διατροφή έχει ανα-γνωριστεί στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών όπως καρδιαγγειακή ανεπάρκεια, διαβήτης, παχυσαρκία και καρκίνος.Η θεραπευτική δύναμη των τροφών είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητηΗ χρήση της διατροφικής θεραπείας στις ασθένειες σταματάει εδώ. Η χρήση της τροφής ως θεραπευτικό εργαλείο είναι μια τεράστια ανεξερεύνητη περιοχή της ιατρικής επιστήμης. Η δύναμη των τροφών ως φαρμάκων έγκειται στη συγκεκριμένη περιοχή όπου η τρέχουσα ιατρική πρακτική είναι πιο αδύναμη – στις χρόνιες ανίατες, ενδοκρινείς και εκφυλιστικές παθή-σεις που πλήττουν το μοντέρνο πολιτισμό. Πάντως, η αναδυόμενη επιστήμη της διατροφονο-μικής (nutrigenomics) τονίζει το σύνθετο ρόλο των μακροθρεπτικών, μικροθρεπτικών και φυτοχημικών στοιχείων στην αλλαγή των ενδοκρινών, ανοσοποιη-τικών και μεταβολικών αντιδράσεων οι οποίες ρυθμί-ζουν τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην υγεία και την ασθένεια. Οι μηχανισμοί με τους οποίους η τροφή δρα για να αλλάξει διαδικασίες έκφρασης των γονιδίων, να ρυθμίσει σύνθετα ανοσολογικά σήματα και να μετα-βάλλει τις ενδοκρινείς αντιδράσεις, διευκρινίζονται.Η παλιά ιδέα ότι η τροφή είναι απλώς ένα όχημα για

την παράδοση ενέργειας με τη μορφή θερμίδων δί-νει τη θέση της σε ένα νέο μοντέλο τροφής: τροφή ως πληροφορίες. Η επαναστατική μας προσαρμογή σε μια συγκεκριμένη δίαιτα έχει ίσως θέσει τις προϋ-ποθέσεις για την αλλαγή των σχεδίων έκφρασης των γονιδίων που προκαλεί τις ασθένειες, ενώ δεν στη-ρίζει την υγεία μέσα σε ένα άγνωστο τοπίο fast food φτωχού σε θρεπτική αξία, αυξανόμενου καθιστικού τρόπου ζωής και αδιάκοπου άγχους.Ο R.D. Laing είπε ότι «η παράνοια είναι η λογική απά-ντηση σε έναν παρανοϊκό κόσμο». Ίσως η ασθένεια να είναι η φυσιολογική απάντηση σε έναν άρρωστο κόσμο (και σε μια τοξική διατροφή). Ως ανθρώπινο είδος, κάποτε τρεφόμασταν με μια ποικίλη μη-επεξεργασμένη άγρια διατροφή αποτε-λούμενη από φυτικές και ζωικές τροφές πλούσιες σε φυτοθρεπτικές ουσίες, ίνες και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Τώρα, η μονότονη διατροφή μας προκαλεί διαφορε-τικές και νοσηρές διαδικασίες έκφρασης των γονιδί-ων. Το USDA στις ΗΠΑ αναφέρει ότι οι δέκα πρώτες τροφές που καταναλώνονται από τους Αμερικανούς είναι: • Πλήρες αγελαδινό γάλα • Γάλα με 2% λιπαρά • Επεξεργασμένο αμερικανικό τυρί • Λευκό ψωμί • Λευ-κό αλεύρι • Λευκά ψωμάκια • Επεξεργασμένη ζάχαρη• Αναψυκτικά τύπου Cola • Μοσχαρίσιος κιμάς.Όλες αυτές οι τροφές είναι ξένες ως προς το γονιδίω-μά μας το οποίο εξελίχθηκε πάνω σε μία Παλαιολιθική διατροφή. Αυτή η μονοδιάστατη διατροφή δημιουρ-γεί αλλαγές στις διαδικασίες γονιδιακής έκφρασης, οι οποίες οδηγούν σε ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της τροφικής αλλεργίας ή ευαισθησίας. Τα γαλακτοκομικά και η γλουτένη είναι δύο γενικά καλά αποδεκτά τροφικά αντιγόνα υπεύθυνα για μια σειρά σύνθετων διαταραχών που περιλαμβάνουν αυ-τοάνοσες ασθένειες, πεπτικές διαταραχές, ενδοκρι-νείς ανωμαλίες και νευρολογικές και συμπεριφορικές διαταραχές. Αυτά τα στοιχεία πρέπει να μπούν σε ένα νέο πλαίσιο σκέψης σχετικά με τη σύνδεση τροφής, ασθένειας και υγείας.Ενώ πολλά εμπόδια παραμένουν στο σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση και την ερμηνεία των ερευνών πάνω στην αλληλεπίδραση μεταξύ τροφής και υγείας, πρέ-πει να γίνει πεδίο άμεσης ερευνητικής προτεραιότη-τας.Η τροφή είναι ο μεγαλύτερός μας σύμμαχος στην πρόληψη και θεραπεία των ασθενειών και στην ανάρ-ρωση των ασθενών. Πρέπει να διαχωρίσουμε τη θρησκεία από την επιστήμη και να αξιολογήσουμε το ρόλο της τροφής ως φάρμακο, ειδικά σε χρόνιες ασθένειες στις οποίες οι τρέχουσες φαρμακολογικές προσεγγίσεις δεν επαρκούν. Η κλινική εμπειρία στη θεραπεία χρόνιων ασθενειών - όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), το IBD, οι ημικρανίες, οι αυτοάνοσες ασθένειες, το CFIDS, το FMS, το MCS, η ψωρίαση, το έκζεμα, η κνίδωση, η αρ-θρίτιδα, οι ασθένειες του αναπνευστικού, η νυκτερινή ενούρηση και η κυστίτιδα - με δίαιτες αποκλεισμού κάποιων τροφών πρέπει να μεταφραστεί σε πρωτό-κολλα ερευνών που διαφωτίζουν τις ατομικές δια-φορές ως απάντηση σε διατροφικά αντιγόνα και στη σχέση τους με ασθένειες. Αυτές η έρευνες θα παρά-γουν κρίσιμες νέες ιδέες πάνω στο ρόλο της τροφής ως δολοφόνου και της τροφής ως θεραπευτή.

Ο Mark Hyman, M.D., είναι αρχισυντάκτης του Alternative Therapies in Health and Medicine και ιατρικός συντάκτης του περιοδικού Alternative Medicine Magazine.

Holistic Life 33

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΑ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪOΝΤΩΝΑποκλειστική διάθεση στην Ελλάδα: BOTANICA ™ τηλ.: 2310 238880Καταστήματα: • Θεσ/νίκη : Αλ. Σβώλου 46, τηλ.: 2310 238224, • Πάτρα : Ρ. Φεραίου 37, τηλ.: 2610 220427

Η ε τ α ι ρ ε ί α β ι τ α μ ι ν ώ ν μ ε β ι ο λ ο γ ι κ ή κ α ρ δ ι ά

Ελέγξτε την ετικέτα των βιταμινών που παίρνετε καθημερινά και είναι πιθανό να δείτε πρόσθετα όπως το στεατικό μαγνήσιο ή το διοξείδιο του τιτανίου που χρησιμοποιούνται συχνά σε συμπληρώματα διατροφής ως

επιταχυντές της διαδικασίας παραγωγής ή ως χρωστικές. Επιλέγοντας μέσα από περισσότερα από 180 διατροφικά συμπληρώματα

της Viridian θα αποφύγετε αυτά τα πρόσθετα και καθώς πάνω από το 40% των προϊόντων της σειράς έχουν βιολογική πιστοποίηση, θα είστε

χαρούμενοι που κάνατε την αλλαγή.

www.botanica.gr

34 Holistic Life

Για οκτώ χρόνια, ο Chung-Jung Chiu, επιστήμο-νας από το Πανεπιστήμιο Tufts, έχει εργαστεί πάνω σε μια θεωρία που θα μπορούσε να αλλά-

ξει όλα όσα σκεφτόμαστε σχετικά με τη γήρανση και την υγεία των ματιών. Η έρευνα του Chiu αποκαλύ-πτει ότι η μείωση της όρασης σχετίζεται ελάχιστα με την ηλικία ενώ έχει μεγάλη σχέση με τη διατροφή. Η ποσότητα των επεξεργασμένων, υψηλής περιεκτικό-τητας σε ζάχαρη, τροφίμων που καταναλώνουμε, δεν επηρεάζει μόνο τη σιλουέτα μας˙ είναι πιθανό επίσης να συμβάλλει στην απώλεια της όρασής μας. Υπάρχει ωστόσο και η πρόληψη: μόνο μερικές αλλα-γές στον τρόπο ζωής, όπως η διατροφή χαμηλού γλυ-καιμικού δείκτη και η τακτική άσκηση, θα μπορούσαν να αποτρέψουν τα περισσότερα από τα οφθαλμικά προβλήματα, που για πολύ καιρό θεωρούταν ότι είναι μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης. Ένας από τους ιατρικούς μύθους είναι η αντίληψη ότι

η ασθένεια των ματιών είναι αναπόφευκτη συνέπεια της γήρανσης, όσο αναπόφευκτο είναι και το γκριζά-ρισμα των μαλλιών στα άτομα άνω των 50 ετών. Ένα μέτρο του πόσο ριζωμένη είναι αυτή η σκέψη μας είναι η ορολογία που χρησιμοποιείται από τη συμ-βατική ιατρική, η οποία σχετίζει με την μεγάλη ηλικία και τα γηρατειά την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και τον καταρράκτη, και θεωρεί ότι η διαβητική αμφιβλη-στροειδοπάθεια είναι μια σχεδόν αναπόφευκτη επι-πλοκή του διαβήτη. Προς το παρόν, η ιατρική μπορεί να προσφέρει μόνο χειρουργική επέμβαση για την αντικατάσταση των φακών σε πάσχοντες από καταρράκτη, και συνεχίζει να διερευνά εναλλακτικές λύσεις για την εκφύλιση χωράς κηλίδας και τη διαβητική αμφιβληστροειδοπά-θεια: από μεταμοσχεύσεις κυττάρων αμφιβληστροει-δούς, χειρουργική με λέιζερ και νέα φάρμακα, μέχρι τσιπ στο μάτι για την ενίσχυση της όρασης.

Special Report

Οι κρυφές αιτίες των οφθαλμικών ασθενειώνΝέα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι πολλές παθήσεις των ματιών σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να προκληθούν από κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών από την Lynne McTaggart

Ωστόσο η συνήθης άποψη δεν συμβαδίζει με τη δι-ατροφική έρευνα, η οποία τοποθετεί σταθερά την αιτία και των τριών αυτών παθήσεων στα προϊόντα της βιομηχανίας επεξεργασμένων τροφίμων. Ο Chiu, ο επικεφαλής επιστήμονας στο Αμερικανικό τμήμα γεωργίας Jean Mayer (USDA), στο ερευνητικό κέντρο για τη διατροφή για τη Γήρανση του Πανεπιστήμιου Tufts στη Βοστώνη, έχει συμμετάσχει σε πολλές μελέ-τες, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης μελέτης Nutrition and Vision project (Έρευνα για τη διατροφή και την όραση), μιας θυγατρικής μελέτης της μακράς συνεχιζόμενης Nurses’ Health Study. Ενώ εξέταζε ασθενείς που ανέπτυξαν καταρράκτη, διαβητική αμ-φιβληστροειδοπάθεια ή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, βρήκε ότι και οι τρεις ασθένειες είχαν ένα μόνο κοινό στοιχείο: διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένη ζάχα-ρη. Σε μια από τις πρώτες μελέτες του, ο Chiu προσέλαβε περίπου 400 νοσηλευτές στην περιοχή της Βοστώνης, ηλικίας μεταξύ 53 και 73 ετών, των οποίων οι διατρο-φικές συνήθειες παρακολουθούνταν από τη μελέτη Nurses’ Health Study για πάνω από 14 χρόνια. Στη συ-νέχεια, ο ίδιος και οι συνεργάτες του, αξιολόγησαν τα μάτια των συμμετεχόντων για αδιαφάνεια του φλοιού, με τη χρήση συστήματος ταξινόμησης Lens Opacity Classification System III (LOCS III). Οι ερευνητές ανα-κάλυψαν ότι τα άτομα με την υψηλότερα πρόσληψη υδατανθράκων (πάνω από 200g/ημέρα) είχαν δυόμι-σι φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σκιάσεις, συγκριτικά με εκείνους που κατανάλωναν λιγότερους υδατάνθρακες. Σε αυτή την περίπτωση, η ποιότητα των υδατανθρά-κων ήταν αδιάφορη˙ ο κύριος καθοριστικός παράγο-ντας της πρόωρης αδιαφάνειας του φλοιού του φα-κού ήταν η ποσότητα των υδατανθράκων που κατα-ναλώνονταν (και έτσι ένα μικρότερο ποσό από άλλα μακρο-θρεπτικά συστατικά, όπως οι πρωτεΐνες και τα λίπη).1

Τα ευρήματα του Chiu είχαν ενισχυθεί από μια αυ-στραλιανή μελέτη, όπου οι ερευνητές εξέτασαν σε βάθος τις διατροφικές συνήθειες περίπου 1.000 Αυ-στραλών ασθενών, ηλικίας 49 ετών και άνω, χωρίς ιστορικό καταρράκτη, μετά από πέντε και 10 έτη. Στη συνέχεια, τα μάτια των συμμετεχόντων καταγράφο-νταν φωτογραφικά και αξιολογούνταν σύμφωνα με ένα αποδεκτό πρότυπο για την αξιολόγηση της ανά-πτυξης καταρράκτη. Προέκυψε μία καταπληκτική σύνδεση: Μετά τον έλεγ-χο για παράγοντες όπως ο διαβήτης και η ηλικία, κάθε σημαντική αύξηση του γλυκαιμικού δείκτη (GI), ή της περιεχόμενης ζάχαρης των τροφίμων που καταναλώ-νονταν, προέβλεψε την συχνότητα εμφάνισης καταρ-ράκτη. Εκείνοι με τη μεγαλύτερη ένδειξη γλυκαιμικού δείκτη, οι οποίοι κατανάλωναν χαμηλής ποιότητας υδατάνθρακες, είχαν 77 τοις εκατό μεγαλύτερο κίν-δυνο ανάπτυξης καταρράκτη από εκείνους που κατα-νάλωναν τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.2 Ενώ η υπεργλυκαιμία, ή τα υψηλά επίπεδα σακχά-ρου στο αίμα, ανέκαθεν θεωρούταν παράγοντας κινδύνου, λίγοι επιστήμονες είχαν κάνει τη σύνδεση μεταξύ καταρράκτη και διατροφής πλούσιας σε επε-ξεργασμένους υδατάνθρακες. Με τη μελέτη τους, οι Αυστραλοί ερευνητές είχαν δείξει ότι η ποιότητα των υδατανθράκων που τρώμε παίζει σημαντικό ρόλο. Προηγουμένως, μια προηγούμενη μελέτη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard είχε φτάσει σε

Τα παλιότερα χρόνια τα ποσοστά μυωπίας ήταν μικρότερα στα παιδιά και τους ενήλικες. Επίσης, ορισμένες φορές τα παιδιά παρουσι-άζουν μυωπία η οποία στη συνέχεια εξαφανίζεται. Δεν υπάρχουν επαρκείς εξηγήσεις για το τι οδηγεί στην καλή όραση και τι προκαλεί τη μυωπία αλλά ενδεχομένως να υπάρχει σχέση με το πόσο μακριά βλέπουν τα μάτια και το αν εκτίθενται στο φυσικό ή στο τεχνητό φως. Σύμφωνα με μία νέα βρετανική μελέτη, τα παιδιά που παίζουν συχνά εκτός σπιτιού ίσως να αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης μυωπίας λόγω του φυσικού φωτός στο οποίο εκτίθενται.

Holistic Life 35

36 Holistic Life

παρόμοιο συμπέρασμα: ακόμη και σε μη-διαβητικούς, αναφέροντας ότι “ο καταρρά-κτης μπορεί να οφείλεται τουλάχιστον εν μέρει σε δυσανεξία στη γλυκόζη και αντίσταση στην ινσουλίνη”.3

Είναι γνωστό ότι οι διαβητικοί και εκείνοι που καταναλώνουν δίαιτες υψηλού γλυ-καιμικού δείκτη είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη καταρράκτη, επειδή τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα οδηγούν σε γλυκοζυλίωση – δέσμευση των σακχάρων στις πρωτεΐνες του φακού του ματιού, τροποποιώντας έτσι τη δομή τους – με απο-τέλεσμα ο φακός να γίνεται θολός και να δυσχεραίνεται η όραση. Οι πρωτεΐνες στο φακό του ματιού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες σε αυτό το είδος της βλάβης.4 Αλλά ακό-μα και σε άτομα που δεν πάσχουν από διαβήτη, αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν οξειδωτικό στρες και γλυκοζυλίωση σε όλο το σώμα. Στην πραγματικότητα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 49 με επίπεδο γλυκόζης πάνω από 108mg/dL (6mmol/L, εντός του εύρους του προ-διαβήτη) είχαν 79 τοις εκατό μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καταρράκτη κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, σε σχέση με εκείνους με επίπεδα γλυκόζης κάτω από 106mg/dL (5.9mmol/L).5 Επίσης, για κάθε αύξηση 18mg/dL (1mmol/L), ο κίνδυ-νος εμφάνισης καταρράκτη αυξάνεται έως 25 τοις εκατό. Ο Chiu και οι συνεργάτες του συνέχισαν με μια παρόμοια μελέτη με γυναίκες που διέτρεχαν κίνδυνο ανάπτυξης εκφύλισης ωχράς κηλίδας, χρησιμοποιώντας εθελό-ντριες από την ίδια ομάδα εθελοντών της μελέτης Nurses’ Health Study. Αυτή τη φορά μελέτησαν 500 περίπου γυναίκες της ίδιας ηλικίας χωρίς ιστορικό οφθαλμι-κών ασθενειών και εξέτασαν τον κίνδυνο που είχαν να αναπτύξουν εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Και πάλι, οι ερευνητές συνέκριναν τα αποτελέσματα με τις διατροφικές πλη-ροφορίες που συλλέγονταν για πάνω από μια δεκαετία στην Nurses’ Health Study, και πάλι υπήρξε σύνδεση με τις τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη. Εκείνες των οποίων οι διατροφικές συνήθειες ήταν υψηλότερου γλυκαιμικού δείκτη, είχαν σχεδόν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν ανωμαλίες στην περιοχή της ωχράς χρωστικής του ματιού, μια πρώιμη ένδειξη της ωχράς εκφύλισης.6

Όταν ο Chiu και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν την έρευνά τους, συμπεριλαμβάνο-ντας περισσότερους από 4.000 συμμετέχοντες - αυτή τη φορά τόσο άνδρες όσο και γυναίκες – που έλαβαν μέρος στη μελέτη σχετικά με τις ασθένειες των ματιών που σχετίζονται με την ηλικία (Age-Related Eye Disease Study -AREDS), ανακάλυψαν μία αύξηση 49 τοις εκατό του κινδύνου για πρόωρη εκφύλιση ωχράς κηλίδας σε άτομα με γλυκαιμικό δείκτη ψηλότερο από το μέσο όρο.7

Άλλες μελέτες δείχνουν ότι εκείνοι που βρίσκονται στο υψηλότερο πέμπτο του δια-τροφικού γλυκαιμικού δείκτη έχουν υψηλότερο κίνδυνο εξέλιξης σε προχωρημένη εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Στην πραγματικότητα, οι συγγραφείς της μελέτης AREDS υπολογίζουν ότι το ένα πέμπτο όλων των περιπτώσεων εκφύλισης ωχράς κηλίδας θα μπορούσε να εξαλειφθεί, αν οι ασθενείς κατανάλωναν μια δίαιτα χαμηλού γλυ-καιμικού δείκτη, Ακόμα και μικρές αλλαγές στον έλεγχο της κατανάλωσης επεξεργα-σμένων υδατανθράκων εξαλείφουν περίπου 100.000 περιπτώσεις εκφύλισης ωχράς κηλίδας μέσα σε πέντε χρόνια.7 Το έργο του Chiu έχει επιβεβαιωθεί από τη μελέτη Blue Mountains Eye Study με πάνω από 3.600 συμμετέχοντες, η οποία έδειξε ότι τα άτομα με διατροφικό γλυκαι-μικό δείκτη στο υψηλότερο τέταρτο είχαν αυξημένο κίνδυνο για πρόωρη εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ενώ εκείνοι που κατανάλωναν μεγαλύτερες ποσότητες φυτικών ινών δημητριακών και σπόρων είχαν μειωμένο κίνδυνο για ανωμαλίες του οφθαλμού που προαναγγέλουν πρώιμη έναρξη της εκφύλισης ωχράς κηλίδας.8 Τα στοιχεία ήταν σαφή ότι δεν είναι η συνολική πρόσληψη υδατανθράκων, αλλά μόνο τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη που αυξάνουν τον κίνδυνο. Άλλη έρευνα αποκαλύπτει ότι μια δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και έλεγχου του σακχάρου μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Σε μια μελέτη 1.441 ατόμων με διαβήτη τύπου 1 (ινσου-λινοεξαρτώμενος διαβήτης), εκείνοι που κρατούσαν το σάκχαρό τους υπό έλεγχο, μείωσαν τον κίνδυνο ανάπτυξης αμφιβληστροειδοπάθειας κατά 76 τοις εκατό κατά τη διάρκεια των έξι ετών και έξι μηνών που ακολούθησαν. Και εκείνοι που ήδη είχαν μια ήπια μορφή της πάθησης κατά την έναρξη της μελέτης ήταν σε θέση να μειώ-σουν την εξέλιξή της κατά 54 τοις εκατό, ακριβώς με την διατήρηση υπό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα τους.9

Όλες αυτές οι μελέτες δείχνουν ότι οι τρεις αυτές προϋποθέσεις έχουν ένα κοινό παράγοντας κινδύνου: επεξεργασμένα τρόφιμα που προκαλούν έντονη υπεργλυ-καιμία, ή υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Τώρα ο Chiu και οι συνεργάτες του πιστεύουν ότι γνωρίζουν το λόγο για τη σύνδεση. Το μάτι έχει έναν εξαιρετικά ενερ-γό μεταβολισμό που καθορίζεται όχι μόνο από τη γλυκόζη, αλλά επίσης και από το οξυγόνο. Στη θεωρία του Chiu, όταν τρώμε υπερβολική ζάχαρη, αυτό οδηγεί στην έκφραση των γονιδίων που σχετίζονται με υποξία (πολύ χαμηλά επίπεδα οξυγόνου) και καταλήγει να βομβαρδίζει το μάτι με πάρα πολλή ζάχαρη, ενώ στερεί από το μάτι το αναγκαίο οξυγόνο.10

Εκτός από τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, συνδέσεις έχουν γίνει επίσης με-ταξύ των ασθενειών των ματιών και του ύψους και του είδους των λιπών που κατα-ναλώνονται. Ερευνητές από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς με εκφύλιση ωχράς κηλίδας που καταναλώνουν υψηλά επίπεδα φυτι-κών λιπών, σχεδόν τετραπλασιάζουν τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου, ενώ η μεγάλη πρόσληψη επεξεργασμένων τροφίμων με κάθε είδους επεξεργασμένα λίπη (ζωικά, κορεσμένα, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λίπη) διπλασιάζουν τον κίνδυνο εξέ-λιξής του. Αυτό υποδηλώνει ότι υπερβολικά υψηλά επίπεδα ωμέγα-6 λιπαρών οξέ-ων, που βρίσκονται σε αφθονία στα περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, μπορεί να συμβάλουν στην οξειδωτική βλάβη που φαίνεται στις ασθένειες των ματιών, οι οποίες σχετίζονται με την ηλικία.11

Holistic Life 37

38 Holistic Life

Πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι άλλα είδη λιπών, όπως τα ψάρια και τα καρύδια, πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, μπορούν να προστατεύσουν ενάντια σε αυτές τις παθήσεις των ματιών ενόσω η πρόσληψη των συνήθων ωμέγα-6 λιπαρών οξέων είναι χαμηλή. Σε μία μελέτη, η κατανάλωση ψαριών τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα μείωσε τον κίνδυνο πρόω-ρης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας κατά 40 τοις εκατό σε άτομα ηλικίας άνω των 49 ετών, ενώ όσοι έτρωγαν ψάρι τρεις ή περισσότερες φορές την εβδομάδα μείω-σαν τον κίνδυνο της πρόωρης εκφύλισης κατά 75 τοις εκατό.12 Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι οι πλέον προστατευτικές επιδράσεις των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι από εκείνα που βρίσκο-νται στα ψάρια, τα οποία έχουν άφθονη συγκεντρώ-σεις DHA και EPA. Τα φυτικά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, από την άλλη πλευρά, είναι πλούσια σε α-λινολενικό οξύ.13

Εκτός από τα ψάρια, μια διατροφή πλούσια σε φρού-τα και λαχανικά μπορεί να προστατέψει από τις τρεις παθήσεις. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι η υψηλή πρόσληψη φρούτων (τουλάχιστον τρεις μερίδες την ημέρα) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εκφύλισης ωχράς κηλίδας και καταρράκτη κατά περίπου το ένα τρίτο, και να μειώσει τον κίνδυνο διαβητικής αμφι-βληστροειδοπάθειας περισσότερο από το μισό σε διαβήτη τύπου 2.14 Μία από τα πιο ισχυρές δίαιτες είναι η μεσογειακή

διατροφή που είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, ψάρια, φασόλια και ελαι-όλαδο. Ένας άλλος παράγοντας για τον κίνδυνο παθήσεων του ματιού, ο οποίος συχνά παραβλέπεται, είναι ο καθιστικός τρόπος ζωής. Οι άνθρωποι που ασκού-νται για μόλις επτά ώρες την εβδομάδα μειώνουν τον κίνδυνο εκφύλισης ωχράς κηλίδας κατά τα δύο τρίτα, ενώ το τρέξιμο ή και ακόμα και το ήπιο περπάτημα μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καταρρά-κτη.15 Μελέτες ατόμων με διαβητική αμφιβληστροει-δοπάθεια δείχνουν ότι είναι πιο πιθανή η εξέλιξη της νόσου σε περιπτώσεις έλλειψης άσκησης, σύμφωνα το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασίλειου και το Αμερικανικό Υπουργείο Υγείας.16 Τα αποδεικτικά στοιχεία που ανακαλύφθηκαν από τον Chiu και τους συνεργάτες του δείχνουν ότι ο καταρ-ράκτης, η εκφύλιση ωχράς κηλίδας και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια δεν είναι ασθένειες του γή-ρατος, αλλά ασθένειες της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής μας. Και οι τρεις είναι συγγενικές άλλων εκφυ-λιστικών ασθενειών όπως η υπέρταση, οι αγγειακές ασθένειες, το Αλτσχάιμερ και ο διαβήτης, και κάθε μία από αυτές τις παθήσεις παρουσιάζει ενδείξεις αυξη-μένης ομοκυστεΐνης, ενός αμινοξέος που προέρχεται από την κατανομή των πρωτεϊνών.17 Τα υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης προκαλούνται από ανεπαρκή επίπεδα των βιταμινών Β και του χρώμιου.18 Μολονότι τα φυσικά σάκχαρα και οι σπόροι περιέχουν

αρκετό χρώμιο για να υποστηρίξει το μεταβολισμό των τροφίμων με μεγάλη περιεκτικότητα σε υδατάν-θρακες, οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι βιταμίνες Β και το χρώμιο απομακρύνονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ραφιναρίσματος των σακχάρων και των επεξεργασμένων τροφίμων που σήμερα συνθέτουν την τυπική δυτική διατροφή μας. Ο καταρράκτης, η εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ακόμα και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια δεν είναι αναπόφευκτα χαρακτηριστικά της γήρανσης, αλλά ένα ακόμη σύμπτωμα του σύγχρονου δυτικού υποσι-τισμού. Μπορούν να προληφθούν, να σταματήσουν ή ακόμα και να αναστραφούν, υιοθετώντας μεσογειακή διατροφή που είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δη-μητριακά ολικής αλέσεως και ψάρια, περιορίζοντας τη ζάχαρη, προσθέτοντας τακτική άσκηση στην κα-θημερινή μας ζωή και λαμβάνοντας φυσικά συμπλη-ρώματα διατροφής. Όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι τα μάτια δεν είναι απλά ένα παράθυρο στην ψυχή μας, αλλά ένα παρά-θυρο στον τρόπο ζωής μας. Η πιο ισχυρή ιατρική συνταγή που μπορεί να συντα-γογραφηθεί για την πρόληψη όλων των παθήσεων του ματιού που σχετίζονται με την ηλικία αποτελείται από την απλή φράση: Μαγειρέψτε από το μηδέν, μη χρησιμοποιείτε έτοιμες τροφές.

Παθήσεις των ματιώνΚαθώς μεγαλώνουμε, είμαστε πιο επιρρεπείς σε δι-άφορα προβλήματα στα μάτια που ενδεχομένως να προκαλέσουν τύφλωση. Αυτά περιλαμβάνουν τα πα-ρακάτω: Καταρράκτης: θολότητα που αναπτύσσεται στον κρυσταλλοειδή φακό του οφθαλμού ή την κάψα του φακού. Ποικίλλοντας σε βαθμό, από μικρή έως πλή-ρη αδιαφάνεια που παρεμποδίζει τη διέλευση του φωτός, ο καταρράκτης είναι η κύρια αιτία τύφλωσης στις υπανάπτυκτες χώρες. Αυτή τη στιγμή, περίπου 11 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν καταρράκτη, όπως και ένας στους τρεις Βρετανούς. Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας: σταδιακή καταστροφή της ωχράς κηλίδας (η κεντρική χρωμα-τισμένη περιοχή του αμφιβληστροειδούς του ματι-ού) που οδηγεί σε απώλεια της λεπτομέρειας ευθεία μπροστά και της όρασης χρωμάτων που απαιτείται για δραστηριότητες όπως το διάβασμα και η οδήγη-ση. Η επίσημη διάγνωση της πάθησης έχει αυξηθεί κατά 30-40 τοις εκατό κατά τη διάρκεια των τελευ-ταίων δεκαετιών. Περίπου 500.000 άνθρωποι έχουν εκφύλιση ωχράς κηλίδας στο Ηνωμένο Βασίλειο, 11 εκατομμύρια στις ΗΠΑ, και τα τρία τέταρτα όλων των ανθρώπων στις βιομηχανικές χώρες άνω των 75 ετών. Η εκφύλιση ωχράς κηλίδας είναι η κύρια αιτία απώλει-ας της όρασης σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια: βλάβη στα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστρο-ειδούς που προκαλείται από το διαβήτη. Επί του πα-ρόντος, σύμφωνα με τους διάφορους οργανισμούς που ασχολούνται με την πάθηση αυτή, σχεδόν όλοι οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 θα αναπτύξουν κά-ποια μορφή αυτής της πάθησης μετά από 20 χρόνια, και περισσότερο από το ένα πέμπτο των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 έχουν ήδη διαγνωστεί ή πρόκειται να αναπτύξουν.

Συμπληρώματα για υγιή μάτιαΤα ακόλουθα συμπληρώματα έχει αποδειχθεί ότι δια-τηρούν την υγεία των ματιών. Συνδυασμοί καροτινοειδών που περιλαμβάνουν λουτεΐνη, μεσο-ζεαξανθίνη και ζεαξανθίνη, που όλα βρίσκονται σε αφθονία στο μάτι, μπορεί να βοηθή-σουν στην ελαχιστοποίηση της οξειδωτικής βλάβης Βιταμίνες Α, C και Ε είναι τα αντιοξειδωτικά που έχει αποδειχθεί ότι βοηθούν τα μάτια. Συνιστώμενη ημε-ρήσια δόση: 5000 IU βιταμίνης Α, 1-3g βιταμίνης C, 400 IU βιταμίνης ΕΈλαια ψαριών. Συνιστώμενη ημερήσια δόση: τουλά-χιστον 1.400mg EPA και 1.000mg DHA

+

Το ακόλουθο πρόγραμμα διατροφής και συ-μπληρωμάτων έχει αποδειχθεί ότι επιβραδύνει

ή και αποτρέπει τον σχηματισμό καταρράκτη, την εκφύλιση ωχράς κηλίδας και τη διαβητική αμφι-βληστροειδοπάθεια. Προτιμήστε τη μεσογειακή διατροφή είναι πλούσια σε φρέσκα, βιολογικά φρούτα και λαχα-νικά, ελαιόλαδο, όσπρια και ψάρια. Όποτε είναι δυνατόν, μαγειρεύετε φρέσκα τρόφιμα από το μηδέν. Καταναλώστε αρκετή πρωτεΐνη. Ο Βρετανός οφθαλμίατρος Dr Stanley Evans πέρασε 40 χρόνια μελετώντας τον καταρράκτη και άλλες παθήσεις των ματιών στους Αφρικανούς. Σε πολλές περι-πτώσεις, οι ασθενείς ήταν πολύ ελλιπείς σε πρω-τεΐνη. Ο Evans υποστήριζε συνήθως μια ελάχιστη πρόσληψη 70-80g/ημέρα. Σταματήστε το κάπνισμα. Δεν είναι μόνο κακό γενικά για την υγεία σας, αλλά είναι ιδιαίτερα κακό και για τα μάτια σας.1 Το κάδμιο στα τσιγάρα, το οποίο εγκαθίσταται στο φακό, είναι ίσως υπεύθυ-νο για τη βλάβη. Φάτε σπανάκι, κατσαρό λάχανο, μαγειρεμένα λαχανικά και λάχανο, τα οποία είναι όλα πλούσια σε λουτεΐνη, το πιο αποτελεσματικό αντιοξειδω-τικό καροτενοειδές για τα μάτια.2 ¨Άλλες τροφές πλούσιες σε λουτεΐνη είναι τα ακτινίδια, τα σταφύ-λια, το καλαμπόκι και ο κρόκος του αβγού. Καταναλώστε θαλασσινά. Καβούρια, αστακοί, γαρίδες, σολομός και άλλα θαλασσινά κόκκινου χρώματος είναι πλούσια σε ασταξανθίνη, ένα άλλο ισχυρό αντιοξειδωτικό. Μόλις 6mg/ημέρα μπορεί να βελτιώσουν την οπτική οξύτητα, υποστηρίζουν διάφορες ιαπωνικές μελέτες.3

Μπλε τροφές. Μπλε και μοβ φρούτα και λαχανι-κά, όπως τα βατόμουρα, τα μύρτιλλα, τα κόκκινα και μοβ σταφύλια και τα βατόμουρα περιέχουν ανθοκυανίνες, που φαίνεται να προωθούν την πα-ραγωγή μιας συγκεκριμένης χρωστικής του αμφι-βληστροειδούς, ζωτικής σημασίας για την όραση σε χαμηλό φως.4 Να πίνετε, αλλά να πίνετε με μέτρο. Στην αυ-στραλιανή μελέτη Blue Mountains Eye Study, εκεί-

νοι που κατανάλωναν ένα ή δύο ποτά την ημέρα μείωσαν τον κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη κατά 50 τοις εκατό σε σύγκριση με εκείνους που έπιναν περισσότερα από δύο ποτά την ημέρα ή απείχαν εντελώς από αυτό.5

Αποφύγετε την έκθεση σε μόλυβδο, ο οποίος έχει συνδεθεί με καταρράκτη.6 Φοράτε γυαλιά ηλίου. Μελέτες στην Ιαπωνία και σε άλλες χώρες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η έκθεση των ματιών σε υψηλά επίπεδα ηλιακού φωτός (και υπεριώδους ακτινοβολίας) έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα ποσοστά καταρράκτη.7 Ασκηθείτε. Η άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίν-δυνο όλων των προβλημάτων των ματιών, ακόμα και της μυωπίας. Σηκωθείτε από τον καναπέ σας και κινηθείτε. Αποφύγετε ορισμένα φάρμακα. Στατίνες, ασπι-ρίνη, στεροειδή, σουλφοναμίδες που βασίζονται πολλά φάρμακα, αντικαταθλιπτικά, αντιπηκτικά, αντιισταμινικά και αντιόξινα, όλα είναι γνωστό ότι προκαλούν προβλήματα στα μάτια. Τα μη-στερο-ειδή αντι-φλεγμονώδη φάρμακα, μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο καταρράκτη κατά 44 τοις εκατό, και τα αντιβιοτικά, το αντιψυχωτικό φαινοθειαζίνη, τα φάρμακα για τη ναυτία και τα αντιυπερτασικά όπως η βήτα-αναστολείς έχουν επίσης συσχετιστεί με την εκφύλιση ωχράς κηλί-δας.8 Επιπλέον, τα δύο τρίτα των ασθενών που έλα-βαν Viagra έχουν «μπλε όραση» για τουλάχιστον τέσσερις ώρες μετά τη λήψη του φαρμάκου.

Συμβουλές για ερεθισμένα μάτια

Holistic Life 39

40 Holistic Life

Μια καλή βιταμίνη του συμπλέγματος Β όπως Β1, Β2, Β6 και Β12 Συνιστώμενη ημερήσια δόση: μια B-100 complexΦυλλικό οξύ Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 1.000 mcg Άλφα-λιποϊκό οξύ. Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 150 mg Χρώμιο. Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 200 mg Μαγνήσιο Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 400 mg

Ιστορίες επιτυχίας Ο Βρετανός οφθαλμίατρος Stanley Evans ανέπτυξε τη διατροφική προσέγγισή του στην αντιμετώπιση των προβλημάτων όρασης πάνω από 50 χρόνια, 17 εκ των οποίων δαπανήθηκαν στην Αφρική σε ένα εκτεταμέ-νο πρόγραμμα έρευνας για τα αίτια και την πρόληψη της τύφλωσης. Εδώ είναι μερικές περιπτώσεις από τις εκατοντάδες των ασθενών με καταρράκτη στη Βρετανία και την Αφρική που αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία από τον Δρ Evans, με διατροφική θεραπεία. Σε έναν 32χρονο άντρα είχε αρχίσει να αναπτύσ-σεται καταρράκτης τρεις εβδομάδες πριν από την πρώτη συνάντησή του με τον Evans. Η όρασή του στο δεξί μάτι είχε πέσει στο 20 τοις εκατό της κανονικής, ενώ η όραση στο αριστερό μάτι ήταν 200 τοις εκατό της κανονικής. Η αδιαφάνεια στον δεξιό οφθαλμό ήταν “γαλακτώ-δης” όπως τόσο συχνά συμβαίνει με την ταχεία ανά-πτυξη καταρράκτη. Μετά από τέσσερις εβδομάδες διατροφικής θεραπείας, η όραση στο αριστερό μάτι είχε βελτιωθεί στο 100 τοις εκατό της κανονικής. Το οφθαλμοσκόπιο αποκάλυψε ότι η όραση στο δεξί μάτι ήταν καθαρή. Ένας 80χρονος άντρας είχε πλήρη καταρράκτη σε κάθε μάτι, με αποτέλεσμα η όραση σε κάθε μάτι του ήταν το 10 τοις εκατό του φυσιολογικού. Δύο εβδομά-δες διατροφικής θεραπείας ανέβασαν την όραση σε κάθε μάτι στο 50 τοις εκατό της κανονικής. Ένας εξηντάχρονος άντρας μπορούσε να αχνοβλέ-πει με το δεξί του μάτι, ενώ το αριστερό του μάτι είχε 10 τοις εκατό της κανονικής όρασης. Πλήρης καταρράκτης κάλυπτε κάθε μάτι. Δύο εβδομάδων δι-ατροφικής θεραπείας έθεσε την οπτική οξύτητα στον δεξιό οφθαλμό έως 20 τοις εκατό της κανονικής και 30 τοις εκατό της κανονικής στον αριστερό οφθαλμό. Μία 55χρονη γυναίκα είχε όραση στο δεξί μάτι, που ήταν 60 τοις εκατό της κανονικής, και ήταν μόνο σε θέση να μετρήσει τα δάχτυλά της με το αριστερό μάτι. Το οφθαλμοσκόπιο αποκάλυψε μια κεντρική αδιαφάνεια στο δεξί μάτι, ενώ το αριστερό μάτι ήταν εντελώς θολωμένο. Μετά από ένα μήνα διατροφικής θεραπείας, η όραση στο δεξί μάτι είχε βελτιωθεί στο150 τοις εκατό του

φυσιολογικού (ακόμα μη φυσιολογική αλλά με μεγά-λη βελτίωση). Η όραση στο αριστερό μάτι είχε βελτι-ωθεί σε 15 τοις εκατό της κανονικής.

Αναφορές1 Am J Clin Nutr, 2005; 81: 1411–62 Am J Clin Nutr, 2007; 86: 1502–83 Int J Obes Relat Metab Disord, 2002; 26: 1588–954 J Diabetes Complications, 2009; 23: 343–8; Korean J Physiol Pharmacol, 2014; 18: 1–145 Acta Ophthalmologica, 2011; 89: e434-4386 Am J Clin Nutr, 2006; 83: 880–67 Am J Clin Nutr, 2007; 86: 180–88 Am J Clin Nutr, 2008; 88: 1104–109 N Engl J Med, 1993; 329: 977–8610 Prog Retin Eye Res, 2011; 30: 18–5311 Arch Ophthalmol, 2003; 121: 1728–3712 Arch Ophthalmol, 2006; 124: 981–622 Mol Aspects Med, 2012; 33: 318–7514 Arch Ophthalmol, 2004; 122: 883–92; BMC Ophthalmol, 2013; 13: 52; Epidemiology, 2013; 24: 204–1115 Invest Ophthalmol Vis Sci, 2013; 54: 3932–40; Med Sci Sports Exerc, 2013; 45: 1089–96

16 Chronic Illn, 2013; 9: 251–717 Ninger LJ. ‘Homocysteine as a risk factor for disease’. LE Magazine, 2006; www.google.com/lished+review+of+studies+homocysteine+and+degenerative+diseases18 Graefe’s Arch Clin Exp Ophthalmol, 2006; 244: 565–9Αντιμετωπίζοντας τις ασθένειες των ματιών1 Curr Eye Res, 2008; 33: 591–82 Biochemistry [Moscow], 2000; 65: 869–713 BMC Ophthalmol, 2007; 7: 34 Evid Based Complement Alternat Med, 2010; 7: 47–565 Klin Monbl Augenheilkd, 1981; 178: 386–96 Altern Med Rev, 2001; 6: 141–667 J Fr Ophtalmol, 1988; 11: 453–60; Bull Soc Ophtalmol Fr, 1988; 88: 173–4, 177–98 Presse Med, 1986; 15: 1556–8; Klin Monbl Augenhelkd, 1980; 177: 577–839 Panminerva Med, 2012; 54 [1 Suppl 4]: 11–6Συμβουλές για ερεθισμένα μάτια1 Arch Ophthalmol, 1997; 115: 1296–3032 Arch Ophthalmol, 2007; 125: 1225–323 Altern Med Rev, 2011; 16: 355–644 Photochem Photobiol, 2005; 81: 529–365 Am J Ophthalmol, 2010; 150: 434–40.e16 JAMA, 2004; 292: 2750–47 Invest Ophthalmol Vis Sci, 2003; 44: 4210–48 Ophthalmology, 1998; 105: 1751–8; Br J Ophthalmol, 2009; 93: 1210–4

+

Η λήψη υψηλών δόσεων ορισμένων συμπλη-ρωμάτων από το στόμα ή ως σταγόνες για τα

μάτια κατευθείαν στο μάτι, μπορεί να βοηθήσει να αντιστραφεί η βλάβη. Ψευδάργυρος. Ασθενείς με εκφύλιση ωχράς κηλί-δας, στους οποίους χορηγήθηκαν συμπληρώματα των 25mg δύο φορές την ημέρα, βελτίωσαν σημα-ντικά την όρασή τους.1 Οφθαλμικές σταγόνες που περιέχουν Ν-acetylcarnosine (NAC). Η καρνοσίνη είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που βοηθά να σταματήσει η γλυκοζυλίωση και να βελτιωθεί η όραση σε άτομα με καταρράκτη.2 Μια διαθέσιμη μορφή με εμπορι-κό σήμα με ένδειξη αποτελεσματικότητας είναι η Can-C. Μετά από έξι μήνες χρήσης Can-C δύο φορές την ημέρα, οι ασθενείς ανέφεραν ότι το 90 τοις εκατό που έλαβαν NAC στα μάτια βελτίωσαν την οπτική οξύτητα και 89 τοις εκατό βελτίωσε την ευαισθησία στην αντανάκλαση. Συνδυασμός βιταμινών. Ασθενείς με εκφύλιση ωχράς κηλίδας στους οποίους δόθηκαν βιταμίνες Α, C και Ε, β-καροτένιο, ψευδάργυρο, ταυρίνη, ΕΡΑ, DHA και χαλκός, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη έδειξαν σημαντικά βελτιωμένη οπτική οξύτητα σε σύγκρι-ση με placebo.3 Εκχύλισμα μύρτιλλου (blueberry). 200mg εκχυ-λίσματος Vaccinium myrtillus που χορηγήθηκε ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με βήτα-καροτίνη οδήγησε σε σημαντικές βελτιώσεις της νυχτερινής όρασης, ταχύτερη προσαρμογή στο σκοτάδι και ταχύτερη αποκατάσταση της όρασης μετά από

έντονο φως. Καθώς αναστέλλει την αγγειογένεση, είναι αποτελεσματικό ενάντια σε ασθένειες του αμφιβληστροειδούς που περιλαμβάνουν ανώμαλη ανάπτυξη.4 Μπορεί επίσης να μειώσει τη διαπερα-τότητα των αιμοφόρων αγγείων και τις αιμορραγί-ες του αμφιβληστροειδούς σε διαβητικούς.5 Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 180mg δύο φο-ρές την ημέρα, τυποποιημένου σε 25 τοις εκατό anthocyanosides6

Πυκνογενόλη - Pycnogenol (PCG). Αποτελούμε-νο από το φλοιό του γαλλικού πεύκου και εκχύλι-σμα σπόρων σταφυλιού (GSE) από σταφύλια Vitis vinifera, η PCG περιέχει φλαβονοειδή - θρεπτικά συστατικά που φαίνεται να βελτιώνουν τη νυχτερι-νή όραση.7

Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 150-300 mg Ginkgo biloba. Αυτό το βότανο μπορεί να αυξή-σει την παροχή αίματος στα μάτια σε ηλικιωμένους ασθενείς, και επιφέρει σημαντικές μακροπρόθε-σμες βελτιώσεις σε ασθενείς με γεροντική εκφύλι-ση της ωχράς κηλίδας.8

Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 120 mg Κουρκουμίνη. Σε ασθενείς με διαβητική αμφιβλη-στροειδοπάθεια που δόθηκε μια πατενταρισμένη μορφή της κουρκουμίνης, εμφανίστηκε σημαντικά λιγότερο πρήξιμο (οίδημα) και βελτίωση της ροής του αίματος στον αμφιβληστροειδή, καθώς και κα-λύτερη όραση.9

Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: 200 mg δύο φορές την ημέρα

Μπορεί να αντιστραφεί ασθένεια των ματιών;

A.Vogel EyedropsΚολλύριο με ευφράσια & υαλουρονικό οξύΤο κολλύριο της A.Vogel με ευ-φράσια και υαλουρονικό οξύ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της ξηρότητας, των ερεθισμών και της κούρασης στα μάτια. Το κολλύριο συμβάλλει στην ανακούφιση των παραπάνω συμπτωμάτων, στη λίπανση των ματιών και είναι κατάλληλο για

χρήση, ενώ κάνετε ταυτόχρονη χρήση φακών επα-φής. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, καθώς και για παιδιά άνω των 2 ετών. Χρησιμοποιήστε το κολλύριο εντός 12 εβδομάδων από το άνοιγμα. (ΙCP, τηλ: 210 9408880, www.avogel.gr)

Nature’s Plus BilberryΤο Bilberry (Μύρτιλος) είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό βότανο, ιδιαίτερα ευεργετικό για τα μά-τια και το κυκλοφορικό σύστη-μα. Βελτιώνει τη νυκτερινή όρα-ση, βοηθάει σε περιπτώσεις κό-πωσης των ματιών, προστατεύει από τον καταρράκτη, γλαύκωμα, εκφυλισμό της ωχρής κηλίδας,

αμφιβληστροειδοπάθεια διαβητικών. Είναι χρήσιμο για όσους δουλεύουν μπροστά στην οθόνη του κο-μπιούτερ για πολλές ώρες. Το bilberry ενισχύει τα τοιχώματα των αγγείων και είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση των αιμορροΐδων και των κιρσών. Προσφέρεται σε κάψουλες και σε σταγόνες. (Apollonian Nutrition τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr)

Βilberry and Eyebright από τη ViridianΒοτανικό συμπλήρωμα με μύρτιλλο με ευφράζια. Η ευφράζια χρησιμοποιείται από το Μεσαίωνα όπου αποτελούσε ένα δημοφιλές φυτικό καθαριστικό ματιών (για εξωτερική πλύση των

οφθαλμών). Βοηθά σε αμφιβληστροειδοπάθεια, εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστρο-ειδούς, καταρράκτη, αδύναμη όραση, για την προσαρμογή των ματιών στο φως (φωτοευαι-σθησία).BOTANICA: τηλ. 2310 238880www.botanica.gr

Holistic Life 41

Όλα είναι πολύ στενά συνδεδεμένα με την διατροφή και η μαγειρική θα πρέ-πει να είναι ο οδηγός ο οποίος κατευθύνει τις τροφές ούτως ώστε να συ-ντελέσουν στην άμυνα και στην προστασία του ανθρώπινου οργανισμού.

Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει ή συμβαίνει μόνο μερικώς˙ η κουζίνα πολύ συχνά προτιμά να ασχολείται μόνο με το φαίνεσθαι και να αφοσιώνεται μόνο στην τεχνική πλευρά που δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι δεν της ανήκει, αλλά είναι μόνο ένα μέρος της.Η υγεία των ματιών, όπως και όλων των άλλων οργάνων, εξαρτάται από την διατρο-φή και από τις βιταμίνες που βρίσκονται σε αυτήν. Η βιταμίνη Α και οι πρόδρομοί της (ιδιαιτέρως το βήτα καροτένιο) λαμβάνουν μέρος στο μηχανισμό της όρασης, ημέρα και νύκτα. Σε περίπτωση έλλειψής της, ένα από τα συμπτώματα είναι η νυκταλωπία, δηλαδή η αδυναμία του ματιού να προσαρμοστεί στο άπλετο φως της ημέρας, και η ξηροφθαλμία. Τέλος, αν η έλλει-ψη παραταθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, επέρχεται η τύφλωση. Τα καρότα, η κολοκύθα, το γάλα, τα αυγά, το συκώτι και τροφές ζωικής προέλευσης είναι πηγή βιταμίνης Α.Τα καροτενοϊδή είναι χρωστικές που χρωματίζουν τα λαχανικά με έντονα χρώματα: μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη, δυο ουσίες οι οποίες προ-στατεύουν τους οφθαλμούς από διάφορες ασθένειες. Η λουτεΐνη είναι γνωστή για τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες και είναι προστάτης της όρασης. Βρίσκεται στο σπανάκι, στα μπιζέλια και στο κουνουπίδι. Αντίστοιχα, η ζεαξανθίνη βρίσκεται στις πιπεριές, στο καλαμπόκι, στον κρόκο του αυγού, στο μάνγκο και στο σπανάκι. Η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει τύφλωση στους υπερήλικες. Η βιταμίνη Β2 είναι στενά συνδεδεμένη με την καλή λειτουργία της όρασης και τη διατήρηση της υγείας των ματιών: η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει καού-ρα, ευαισθησία στο φως, κνησμό, δάκρυσμα, μέχρι και παράλυση των μυών του οφθαλμού. Αυτή η βιταμίνη βρίσκεται στο συκώτι, στα δημητριακά, στη μαγιά και στα αυγά. Η βιταμίνη C κατέχει εξέχοντα ρόλο στην υγεία των ματιών. Είναι κυρίως αντιο-ξειδωτική, μαζί με την βιταμίνη Ε, το ασκορβικό οξύ προστατεύει τον οργανισμό από την επίθεση των ελευθέρων ριζών. Για αυτόν τον λόγο η βιταμίνη C μπορεί να προσφέρει ισχυρή βοήθεια στην πρόληψη μερικών εκφυλιστικών ασθενειών των οφθαλμών. Η βιταμίνη C είναι απαραίτητη στη θεραπεία του γλαυκώματος και μπο-ρεί να αποτρέψει τη σταδιακή μείωση της όρασης, εμποδίζοντας την «σκλήρυνση» του οφθαλμού. Επίσης χρησιμοποιείται για την πρόληψη των ελκών του κερατοει-δούς χιτώνα, και την εξαφάνιση των φλεγμονών. Την συναντάμε σε όλα τα λαχανι-κά, ιδιαιτέρως στα λεμόνια, στα εσπεριδοειδή γενικώς, στα φαρδύφυλλα λαχανικά, στις φράουλες, στις πιπεριές, στις ντομάτες και στο κουνουπίδι.Η βιταμίνη Ε, ή τοκοφερόλη έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες: γι’ αυτόν τον λόγο χρησιμοποιείται για την πρόληψη των προβλημάτων των οφθαλμών όπως ο κα-ταρράκτης και ο γεροντικός εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας. Επίσης, η βιταμίνη Ε έχει επιφέρει θετικά αποτελέσματα και στην ενδυνάμωση των οφθαλμικών μυών αλλά και στην πρόληψη της θολότητας. Η έλλειψη αυτής της βιταμίνης συμβάλει στην αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Η βιταμίνη Ε περιέχεται στο ηλιέλαιο, τα αμύγδαλα, τα καρύδια, το ελαιόλαδο, το βούτυρο, τα αυγά, το γάλα, τα δημητρι-ακά ολικής αλέσεως. Η πρόσληψη της σωστής ποσότητος βιταμινών είναι απαραίτητη και για τη σω-στή λειτουργία αλλά και για την υγεία των ματιών. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας υγρών μπορεί να αυξήσει την ενδοοφθαλμική πίεση, και επομένως πρέπει να αποφεύγεται. Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου και χαλκού μπορούν να αποτρέψουν τον εκφυ-λισμό της ωχράς κηλίδας. Ο ψευδάργυρος, είναι το πλουσιότερο ιχνοστοιχείο του οφθαλμού. Μια μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε το 1988 υποστηρίζει ότι η πρόσλη-ψη 100mg ψευδαργύρου δυο φορές την ημέρα μπορεί να επιβραδύνει τη νόσο. Προσοχή στην λήψη υψηλών ποσοτήτων ψευδαργύρου όμως γιατί μπορούν να εμποδίσουν την απορρόφηση άλλων μεταλλικών στοιχείων όπως, σιδήρου και χαλ-κού. Όλα τα συμπληρώματα διατροφής πρέπει να χορηγούνται μετά από συμβουλη ειδικού.

Γράφει η Ελένη Μπόρση, Ιατρός - Ειδικευμένη στην επιστήμη της διατροφής

Η υγεία των ματιών έρχεται τρώγοντας σωστά και υγιεινά

42 Holistic Life

Aromatherapy

Η Αρωματοθεραπεία σήμερα γνωρίζει μια αναγέννηση και όταν χρησιμοποιείται με γνώση και αγάπη, έχει εκπληκτικά αποτελέσμα-τα. Η Αρωματοθεραπεία έγινε γνωστή πριν από 5000 χρόνια, για μερικά χρόνια ξεχάστηκε από πολλούς και ο όρος χρησιμοποιείτο μόνο για ωραία αρώματα. Τα τελευταία χρόνια όμως ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον εμφανίστηκε για την αρχαία θεραπευτική αρω-ματική γνώση.

Γράφει η Μαρία Ζώρζου, Κλινική Αρωματοθεραπεύτρια - Αρωματολόγος

Το μάτι αν δεν ήταν ηλιακόΤον ήλιο να δει ποτέ δεν θα μπορούσεΗ ίδια του ΘΕΟΥ η δύναμη εντός μας αν δεν ήτανΝα μας μαγέψει πώς θα μπορούσε το Θεϊκό;

Μας έρχονται στο νου οι στίχοι του Γκαίτε όταν μελετάμε τον τρόπο που η Αλχημεία προσεγγίζει τις παθήσεις των οργάνων του

σώματος. Μια αστρολογικά προσανατολισμένη θερα-πευτική οδός χρησιμοποιεί σε όλες τις ασθένειες των οργάνων εκείνα τα ορυκτά και τα φυτά με θεραπευτι-κές ιδιότητες, τα οποία κατατάσσονται κοσμολογικά στο πληγέν όργανο. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των οφθαλμικών παθήσεων επιλέγονται όλες οι ηλια-κές ουσίες, καθώς το μάτι είναι διαμορφωμένο από τις ηλιακές δυνάμεις. Έτσι για τις ασθένειες των οφθαλμών οποιουδήποτε τύπου ενδείκνυνται από τα ορυκτά ο χρυσός και από τα φυτά ο crocus orient (κρόκος), η ευφρασία, η ruta graveolans (απήγανος) και το χελιδόνιο, για να αναφέ-ρουμε μερικά από τα βασικά ηλιακά συστατικά, εφό-σον η οφθαλμική πάθηση δεν είναι εκούσια και εξαρ-τώμενη κατά την έννοια του Rademacher, από αρχική ασθένεια των νεφρών. Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν, αντίθετα, θεραπευτικά μέσα των νεφρών σε συνδυασμό με τα ηλιακά μέσα. «Το βιβλίο της Φύσης» όπως έλεγε ο ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ ΜΠΟΜΠΑΣΤΟΥΣ ΦΟΝ ΧΟΧΕΝΧΑΙΜ , που είναι γνω-στός ως ΠΑΡΑΚΕΛΣΟΣ μπορεί να σου δώσει γνώση και θεραπευτικά συστατικά τόσο εάν μελετήσεις τις φυσικές ιδιότητες των ορυκτών και των μετάλλων

όσο και μέσα από τα ίδια τα φυτά και τα βότανα συν-δυασμένα με τους πλανήτες, Η φύση θα σου μεταδώ-σει τα μυστικά της, έλεγε, εάν η ψυχή και η καρδιά σου είναι ανοικτή.Η Κλινική αρωματοθεραπεία έχει να δώσει τη δική της προσέγγιση και τη δική της υποστήριξη θεραπευτικά για τις παθήσεις των οφθαλμών. Ειδικά σκευάσματα με βάση το χαμομήλι και ανθόνερα σε πλήρη δόνηση με τα αιθέρια έλαια, που ενδείκνυνται για συγκεκριμέ-νες παθήσεις, έχουν άριστα αποτελέσματα.Το Φασκόμηλο, είναι από τα αιθέρια έλαια που χρησι-μοποιούνται από αρχαιοτάτων χρόνων για τις οφθαλ-μικές παθήσεις. Χρησιμοποιείται ως καθαριστικό των ματιών και οι σπόροι του, έχουν χρησιμοποιηθεί από τις αρχές του 17ου αιώνα από κάποιους Ευρωπαίους βοτανολόγους για την απομάκρυνση ξένων αντι-κειμένων από τα μάτια. Οι σπόροι του φασκόμηλου περιέχουν μια κολλώδη ουσία που όταν ο σπόρος τοποθετηθεί μέσα στο μάτι μπορεί να προσκολληθεί στο ξένο αντικείμενο και έτσι αυτό εύκολα να απομα-κρυνθεί. Αυτή η πρακτική έχει εφαρμοστεί από τον Nichola Culpeper ο οποίος και αναφέρεται στο φυτό (Salvia sclarea), ως «σαφή- μάτι».Το Ιεροβότανο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να φωτίσει τα μάτια και να βελτιώσει την όραση. Έχει ευεργετικά αποτελέσματα και σε πολλές άλλες παθή-σεις που συνδέονται με τη γήρανση, όπως αναφέρει η Eliza Martinez.Το ανθόνερο θυμάρι έχει άριστα αποτελέσματα στο χαλάζιο ή κριθαράκι όπως συνήθως λέγεται. Επίσης στο δάκρυ μπορεί να χρησιμοποιηθούν σταγόνες χα-

μομηλιού και να ανακουφίσουν.Σε μια κινέζικη μελέτη, σε 24 ασθενείς των οποίων τα θυλάκια των βλεφαρίδων μολύνθηκαν με «ακάρεα βλεφαρίδων» (Demodex folliculorum) έγινε θεραπεία με αιθέριο έλαιο Tea tree μέσα σε κρέμα βάσης σε δι-άλυση 5%.Μετά την εφαρμογή, σε καθημερινή βάση και για 4 συνεχόμενες εβδομάδες, τα αποτελέσματα ήταν λιγότερη φαγούρα και λιγότερα ακάρεα. Δυο από τους 24 ασθενείς εμφάνισαν ελαφρύ ερεθισμό από την χρήση της αλοιφής.Συνδυαστικά, η αλχημική ιατρική (με τα σπαγειρικά μητρικά βάμματα) και η κλινική αρωματοθεραπεία με τα αιθέρια έλαια, τα ανθόνερα και τα αρωματοθερα-πευτικά της προϊόντα, όπου απαιτείται, μπορούν, όχι απλά να ανακουφίσουν, αλλά και να θεραπεύσουν.Συγκεκριμένα σπαγειρικά μητρικά βάμματα έχουν χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη και τη θεραπεία σε μια σειρά από οφθαλμικές παθήσεις όπως: γλαύκωμα, καταρράκτης, επιπεφυκίτιδα, εκφύλιση ωχράς κηλί-δας, σύνδρομο ξηρότητας στο μάτι, μειωμένη οπτική οξύτητα, κριθαράκι κ.α. Ενισχύουν και ρυθμίζουν τα «μάτια» και τα «αιθερικά μάτια», καθώς και την αντί-ληψη των ερεθισμάτων και της συνείδησης.Η ευεργετική επίδραση των σκευασμάτων δεν έχει να κάνει με τη δραστική ουσία αλλά με την ενεργειακή – συμπαντική δόνηση του σκευάσματος.Όλες οι θεραπείες που προτείνονται θα πρέπει να συ-στήνονται από επαγγελματίες αρωματοθεραπευτές, καθώς τα αιθέρια έλαια δεν πρέπει να χρησιμοποιού-νται αδιάλυτα και πάντοτε με την σύμφωνη γνώμη και συνεργασία του θεράποντος ιατρού.

Αντιμετώπιση των οφθαλμικών παθήσεων με τη βοήθεια της Αρωματοθεραπείας & της Αλχημικής Ιατρικής

Solunat No.12 Ophthalmik Ενισχύει και ρυθμίζει τα “μάτια” του σώματος και τα αιθερικά “μάτια”. Για όλες τις οφθαλμικές νόσους (συμπλη-ρώνεται με το SOLUNAT No.17 - Sanguisol)

Nurture Vision Eyedrops Ένα απαλό μείγμα από έλαια και αποσταγμένο νερό για κουρασμέ-να, κόκκινα μάτια. Ευεργετικό σε φλεγμονές των ματιών, όπως κρι-θαράκι, επιπεφυκίτιδα, κα. Ευερ-γετικό σε φλεγμονές των ματιών, όπως κριθαράκι, επιπεφυκίτιδα, κ.α.(Aura Vitae, τηλ. 210 3629669 www.auravitae.eu)

Holistic Life 43

44 Holistic Life

Chiropractic

Κάποιες από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί σήμερα η Χειροπρακτική είναι γνωστές από την εποχή του πατέρα της Ιατρικής, Ιπποκρά-τη, και εφαρμοζόταν από τους αρχαίους Έλληνες στα Ασκληπιεία. Παρόμοιες μεθόδους με χειρισμούς, που διαδίδονταν εμπειρικά από γενιά σε γενιά, συναντάμε σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς μέχρι και τον μεσαίωνα. Η συγκέντρωση και επιστημονική επεξεργα-σία τους αρχίζει στην Αμερική το 1895. Ιδρυτής της σύγχρονης Χειροπρακτικής, θεωρείται ο Καναδός θεραπευτής Ντάνιελ Ντέηβιντ Πάλμερ, ο οποίος έζησε και εργάστηκε στην Αϊόβα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου ίδρυσε την πρώτη Σχολή Χειροπρακτικής.

Γράφει η Ελένη Σκαρπαθάκη, Δρ Χειροπρακτικής

Υγεία του εγκεφαλικού φλοιού & Χειροπρακτική

Tα τελευταία χρόνια, είναι προφανές ότι τα οφέλη της Χειροπρακτικής επιστήμης αναγνωρίζονται όλο και περισσότερο και

δεν περιορίζονται μόνο στο σημείο που γίνε-ται η συγκεκριμένη ανάταξη όπως λέμε στην ορολογία της Χειροπρακτικής, αλλά έχουν και μεγάλο θεραπευτικό ρόλο στην ενεργοποίη-ση του κεντρικού νευρικού συστήματος. Ο εγκεφαλικός φλοιός, η φλοιώδης ουσία του εγκεφά-λου όπως τα βασικά γάγγλια, o θάλαμος και το μεταιχ-μιακό σύστημα (δηλαδή ένα σύστημα ανατομικών δομών που βρίσκονται μεταξύ του φλοιού του εγκε-φάλου και του υποθαλάμου και επηρεάζουν ποικιλία λειτουργιών όπως το συναίσθημα, η συμπεριφορά, τα κίνητρα, η μνήμη, η όσφρηση και άλλα) είναι δομές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες και επηρεάζουν τη στάση του σώματος, τον μυϊκό τόνο και φυσικά έχουν άμεση σχέση με τον πόνο.Τα προβλήματα στον εγκεφαλικό φλοιό είναι συνή-θως η αιτία των περισσοτέρων προβλημάτων που εμείς οι χειροπράκτες βοηθάμε καθημερινά. Υπάρ-χουν συγκεκριμένες τεχνικές που χρησιμοποιούμε για να βοηθήσουμε όταν υπάρχει δυσλειτουργία του εγκεφάλου, καθώς επίσης και όποιο άλλο πρόβλημα υπάρχει στις σπονδυλικές αρθρώσεις ή στις υπόλοι-πες αρθρώσεις του σώματός μας.Ακόμη, μπορεί να βοηθηθούν και προβλήματα του μυϊκού συστήματος, όπου προτρέπουμε τον πάσχο-ντα, αφού πρώτα προηγηθεί η ανάλογη χειροπρα-κτική αγωγή, να δυναμώσει το μυϊκό του σύστημα με ειδικές ασκήσεις για το συγκεκριμένο πρόβλημά

του, για να περιορίσουμε έτσι την περαιτέρω εξέλι-ξη. Κανείς δεν θα αμφισβητήσει ότι είναι σημαντικό να έχουμε γερό μυϊκό σύστημα. Με τον τρόπο αυτό ενδυναμώνουμε την αντίδρασή μας στη θεραπεία και εμποδίζουμε την επιδείνωσή μας.Αφού κατανοήσουμε και προβούμε σε μία θεραπεία ανάλογα με τη δυσλειτουργία του κεντρικού νευρο-λογικού προβλήματος του πάσχοντος, προσπαθούμε να μειώσουμε όσο γίνεται και τις ανεπιθύμητες παρε-νέργειες που μπορεί να προκληθούν από τη θεραπεία, όπως για παράδειγμα, πονεμένοι μύες, πονοκέφαλος, ίλιγγος, αντιδράσεις που μπορεί να είναι αποτέλεσμα υπέρβασης της νευρονικής μεταβολικής ικανότητας ή επιδείνωση του λειτουργικού προβλήματος μέσα στο κεντρικό νευρικό σύστημα.Υπάρχουν τεχνικές που μας βοηθούν να εκτιμήσουμε το υπάρχον πρόβλημα, γεγονός που μας διευκολύνει και μας καθοδηγεί στο πώς να προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε τη δυσλειτουργία στο φλοιό του εγκε-φάλου και να καταλάβουμε επίσης τους εθισμούς, που έχουν δημιουργήσει συναπτικούς δεσμούς και διαδρόμους στον εγκέφαλο. Με τον τρόπο αυτό βοη-θάμε όταν δεν υπάρχει καλή ισορροπία στις λειτουρ-γίες του εγκεφάλου, που οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε σε κάποιο βαθμό και κατανοούμε διάφορες καταστάσεις που έχουν σχέση με το φλοιό και τον υποφλοιό, όπως η κατάθλιψη, η δυστονία (η ανωμα-λία του τόνου των μυών), η δυσπραξία (η μερική απώ-λεια της ικανότητος εκτελέσεως συνδυασμένων κινή-σεων). Τα προαναφερθέντα προβλήματα πολύ συχνά βελτιώνονται με χειροπρακτική αγωγή.Όταν υπάρχει υπεξάρθρημα οπουδήποτε στη σπον-δυλική στήλη, η ζωτική ενέργεια μειώνεται, με αποτέ-

λεσμα την ασθένεια και τη δυστυχία. Κάθε ανθρώπινη ύπαρξη χρειάζεται να έχει ελεύθερη νευρική ροή της ενέργειας για να έχει υγεία και ευτυχία. Το πιο θαυμαστό όργανο στο σύμπαν είναι ο εγκέ-φαλός μας. Οι αρχαίοι Έλληνες πριν 2.500 χιλιάδες χρόνια κατάλαβαν ότι οι σκέψεις μας επηρεάζουν τις φυσικές παθήσεις. Τον 13ον αιώνα οι άνθρωποι άρχι-σαν να μελετούν την ανατομία του σώματος και στο τέλος του 19ου αιώνα προσπάθησαν να καταλάβουν πώς λειτουργεί αυτό το θαυμάσιο όργανο. Η επιστή-μη του εγκεφάλου είναι μια σύγχρονη επιστήμη, που τα τελευταία χρόνια μπορεί να δώσει απαντήσεις στις διάφορες ερωτήσεις για τον τρόπο με τον οποίο λει-τουργεί. Είναι εκπληκτικό πώς, ενώ είναι κλεισμένος μέσα στο κρανίο μας, μπορεί και στέλνει τις σκέψεις του στα αστέρια ή στο βυθό των ωκεανών. Είναι αρκετά πε-ρίπλοκος, οι λειτουργίες του επηρεάζουν τις κινήσεις μας, τις αντιδράσεις μας, τα συναισθήματά μας. Όσο προσπαθείς να καταλάβεις πώς λειτουργεί τόσο σε συγκλονίζει γιατί σε στέλνει σε ένα αποκαλυπτικό τα-ξίδι για να γνωρίσεις την ίδια την ύπαρξή σου. Όταν γεννιόμαστε έχουμε περίπου 125 δισεκατομμύ-ρια νευρικά κύτταρα, που είναι υπεύθυνα για τη λήψη πληροφοριών από τον εγκέφαλο και για την μετα-φορά των εντολών στα διάφορα μέρη του σώματός μας, δημιουργώντας έτσι διαδρομές που αποκαλούμε νευρικές οδούς. Συντονίζει συνεχώς αυτά που συμ-βαίνουν στο σώμα μας. Για τους λόγους αυτούς χρει-άζεται μια σπονδυλική στήλη ελεύθερη από υπεξαρ-θρήματα, για να μπορεί να ρέει ελεύθερα η νευρική ενέργεια.

Holistic Life 45

46 Holistic Life

Οι κιρσοί είναι διογκωμένες φλέβες που έχουν πρηστεί, γιατί το αίμα δεν ρέει σω-στά μέσα από αυτές. Μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε στο σώμα, αλλά οι φλέβες στα πόδια είναι αυτές που επηρεάζονται πιο συχνά, δεδομένου ότι πρέπει

να μεταφέρουν το αίμα και ενάντια στη βαρύτητα. Η αυξημένη πίεση του αίματος και οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί επίσης να προκαλέσουν το πρόβλημα, το οποίο εξηγεί και την υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης κιρσών στις γυναί-κες παρά στους άνδρες (Cochrane Database Syst Rev, 2007; 1: CD001066). Για πολλούς πάσχοντες, οι κιρσοί είναι απλά αισθητική ανησυχία. Άλλοι, ωστόσο, μπορεί να εμφανίσουν πόνο, ταχυπαλμία, κνησμό ή αίσθημα καύσου, τα οποία συνήθως επιδει-νώνονται με την παρατεταμένη ορθοστασία. Σπάνια, η φλεβίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά προβλήματα, όπως η μόλυνση, τα έλκη ποδιών και η θρόμβωση (Am Fam Physician, 2008; 78: 1289–94).

Η φλεβική ανεπάρκεια είναι από τις πιο συχνές παθήσεις των γυναικών σε ποσοστό 45-50% και των ανδρών σε ποσοστό 20-25%. Όπως έλεγαν και στην αρχαιότητα, η φλεβική ανεπάρκεια είναι το τίμημα της όρθιας στάσης του ανθρώπου σε αντίθεση με τα όντα του ζωϊκού βασιλείου. Τα παραπάνω ποσοστά αυξάνονται σε μεγάλο ποσοστό μετά την πέμπτη δεκαετία της ζωής. Η ενοχλητική πάθηση μπορεί να έχει τις βάσεις της στην κληρονομικότητα, ενώ συνδέεται και με ορμονικές διαταραχές. Και άλλοι παράγοντες ωστόσο, όπως η παχυσαρκία, η υπερβολικά καθιστική ζωή και η έντονη ορθοστασία συμβάλλουν στο πρόβλημα.

Health & HealingΤΤΤΤΤΤΤΤΤΤ

Θεραπεία των κιρσών Η συμβατική θεραπεία των κιρσών περιλαμβάνει μια σειρά από επιλογές -από κάλτσες συμπίεσης μέχρι χει-ρουργική επέμβαση και θεραπείες με λέιζερ. Οι κάλ-τσες συμπίεσης, οι οποίες συμπιέζουν σταθερά τα πό-δια για να βελτιωθεί η ροή του αίματος, είναι συνήθως ο πρώτος κύκλος δράσης, αλλά μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν είναι πιο αποτελεσματικές από την απλή ανάπαυση. (Cochrane Database Syst Rev,

Κιρσοί & ΦλεβίτιδαΑντιμετωπίστε το με φυσικούς τρόπους! από τη Joanna Evans

2007; 1: CD001066). Η χειρουργική επέμβαση, από την άλλη πλευρά, μπο-ρεί να μας απαλλάξει αποτελεσματικά από αυτές τις αντιαισθητικές φλέβες και να βοηθήσει στην ανακού-φιση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, οι κιρσοί μπορεί σταδιακά να επαναληφθούν μέσα από μια διαδικασία «νεοαγγείωσης» - αναγέννησης και διεύρυνσης των φλεβών - ακόμα και μετά από επιτυχή χειρουργική επέμβαση, ή μπορεί απλά να αναπτυχθούν σε άλλα

σημεία στα πόδια (BMJ 2006; 333: 287-92). Άλλες πιθα-νές επιπλοκές περιλαμβάνουν αιμορραγία, μώλωπες, μόλυνση, ουλές και βλάβη νεύρων. Υπάρχουν επίσης στοιχεία που δείχνουν ότι η χειρουργική επέμβαση για τη φλεβίτιδα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβω-σης (θρόμβοι στο αίμα) (BMJ, 1996; 312: 1158). Δύο νεότερες μέθοδοι είναι η θεραπεία με χρήση ρα-διοσυχνοτήτων και η θεραπεία με λέιζερ, οι οποίες χρησιμοποιούν τη θερμότητα για να καταπολεμήσουν τη φλεβίτιδα. Αυτές οι λιγότερο επεμβατικές τεχνικές φαίνεται να είναι τουλάχιστον εξίσου αποτελεσματι-κές με τη χειρουργική επέμβαση, αλλά με λιγότερους κινδύνους (J Vasc Surg 2009; 49: 230-9). Παρ ‘όλα αυτά, δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσο ασφαλείς και αποτελε-σματικές είναι οι θεραπείες αυτές μακροπρόθεσμα. Μια άλλη επιλογή είναι η σκληροθεραπεία, στην οποία εγχέονται χημικές ουσίες στους κιρσούς για να κάνουν τα τοιχώματά τους να καταρρεύσουν. Αυτό μπορεί να είναι αποτελεσματικό για τις μικρότερες κιρσώδεις φλέβες, αλλά ο κίνδυνος της νεοαγγείω-σης παραμένει υψηλός. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με την ανάπτυξη εν τω βάθει φλεβικής θρόμ-βωσης, οπτικών διαταραχών και εγκεφαλικού επει-σοδίου (Am Fam Physician, 2008; 78: 1289–94; J Neurol Neurosurg Psychiatry, 2010; 81: 582–3)

Holistic Life 47

ΟΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣΥΔΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΗ χρήση του νερού ως θεραπεία φαίνεται να λειτουργεί για τη φλεβίτιδα. Σε μια μελέτη 61 ασθενών, τρεισήμισι εβδομάδες υδροθεραπείας μείωσαν το πρήξι-μο των ποδιών και άλλα συμπτώματα των κιρσών (Vasa, 1991; 20: 147-52). Σε μια άλλη μελέτη, θεραπεία με ιαματικό υδρομασάζ ήταν επίσης αποτελεσμα-τική για τους ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (Minerva Cardioangiol, 2008; 56: 401-8).

ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑΑυτή η μορφή μάλαξης ποδιών μείωσε αποτελεσματικά τα συμπτώματα σε μια μελέτη 55 γυναικών με κιρσούς και πρήξιμο στα πόδια (Cochrane Database Syst Rev, 2007; 1: CD001066).

ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ Υπάρχουν αρκετές αποτελεσματικές θεραπείες με ομοιοπαθητικά φάρμακα για τη φλεβίτιδα, συμπεριλαμβανομένων των H. virginiana, Aristolochia clematis, Paeonia officinalis, Viburnum opulus και Ruta graveolens. Ωστόσο η ομοιοπαθη-τική θεραπεία εξατομικεύεται για κάθε ασθενή, οπότε θα πρέπει να συμβου-λευτείτε κάποιο ομοιοπαθητικό, ο οποίος μπορεί να συνταγογραφήσει το φάρ-μακο που βασίζεται στα δικά σας συμπτώματα και τη δική σας ιδιοσυγκρασία.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣΑνάμεσα στα πιο χρήσιμα συμπληρώματα είναι εκείνα που περιέχουν φλαβο-νοειδή, μερικά από τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση των αιμοφόρων αγγείων. • Τα Hydroxyethylrutoside (HR), ένα είδος φλαβονοειδών που προέρχονται από ρουτίνη (που βρίσκεται στο φαγόπυρο και τα σπαράγγια), βελτίωσε τη φλεβίτιδα σε μια ελεγχόμενη μελέτη εγκύων γυναικών (Zentralbl Gynakol, 1995; 117: 190-7). Τυπικά, η δόση είναι 1000mg HR καθημερινά, αλλά η αποτελεσμα-τικότητα μπορεί να αυξηθεί με συνδυασμό του συμπληρώματος με τοπική γέλη HR, που εφαρμόζεται δύο έως τρεις φορές την ημέρα (Angiology, 2008; 59 Suppl 1: 7S-13S). • Οι προανθοκυανιδίνες, τα φλαβονοειδή που βρίσκονται φυσικά στα μήλα, το φλοιό πεύκου, τα σταφύλια, τα μύρτιλλα και κάποια κόκκινα κρασιά, έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί επιτυχώς για τη θεραπεία των κιρσών. Μία απλή δόση προανθοκυανιδινών (150mg), βελτίωσε την κατάσταση των φλεβών στα πόδια σε άτομα με εκτεταμένους κιρσούς (Sem Hop, 1981; 57: 2009-13). • Το Daflon, ένας συνδυασμός των φλαβονοειδών διοσμίνης και εσπεριδίνης,

+

Tips για πρόληψηΟι ακόλουθες συμβουλές προσωπικής φροντίδας βοηθούν στην πρό-ληψη των κιρσών ή τουλάχιστον, στην αποφυγή επιδείνωσής τους. • Ασκηθείτε σε τακτική βάση για να βοηθήσετε το κυκλοφορικό σύ-

στημα. Ιδανική άσκηση αποτελεί το περπάτημα ή οτιδήποτε περιλαμ-βάνει κίνηση ποδιών.

• Μειώστε την καταπόνηση στα πόδια, αποφεύγοντας την πολύωρη ορθοστασία και την άρση βαριών αντικειμένων.

• Ανασηκώστε τα πόδια. Για να βελτιώσετε την κυκλοφορία, κάνετε μερικά μικρά διαλείμματα καθημερινά, για να ανεβάσετε τα πόδια σας πάνω από το επίπεδο της καρδιάς σας, όπως, για παράδειγμα, ξαπλώνοντας με τα πόδια σας πάνω σε τρία-τέσσερα μαξιλάρια.

• Μην σταυρώνετε τα πόδια όταν κάθεστε, καθώς αυτό μπορεί να ελαττώσει την κυκλοφορία προς τα πάνω πίσω στην καρδιά και να αυξήσει την πίεση στις φλέβες των ποδιών.

• Δοκιμάστε μασάζ και άλλες θεραπείες που αυξάνουν την κυκλοφο-ρία.

• Ελέγξτε το βάρος σας, καθώς το υπερβολικό βάρος και η παχυ-σαρκία συμβάλλουν στην ανάπτυξη φλεβίτιδας (Am Fam Physician, 2008;78: 1289-94).

• Αποφύγετε τα ψηλά τακούνια. Τα παπούτσια με μικρό τακούνι δου-λεύουν περισσότερο τους μύες της γάμπας, που είναι καλύτερο για τη ροή του αίματος στις φλέβες.

• Αποφύγετε τα πολύ στενά ρούχα γύρω από τη μέση, τα πόδια και την κοιλιά, καθώς μπορεί να μειώσουν τη ροή του αίματος.

• Προσέξτε τη διατροφή σας. Τα σκληρά κόπρανα και η δυσκοιλιό-τητα μπορεί να οδηγήσου σε φλεβίτιδα καθώς το σφίξιμο αυξάνει την πίεση στην κοιλιά που με τη σειρά της προκαλεί πίεση στα πόδια. Έτσι, είναι σημαντικό να καταναλώνετε αρκετές ποσότητες φυτικών ινών και υγρών. Οι τροφές που βοηθούν ειδικά σε περιπτώσεις φλε-βίτιδας περιλαμβάνουν μούρα, κεράσια, σταφύλια, φαγόπυρο και κρεμμύδια.

48 Holistic Life

+

A.Vogel Aesculaforce:Για κιρσούς, φλεβίτιδα, αιμορροΐδες, πρησμένα πόδιαΦλεβοτονωτικό από φρέσκια ιπποκαστα-νιά για την αντιμετώπιση κιρσών, φλεβίτι-δας, αιμορροΐδων και γενικά διαταραχές των φλεβών. Οι στυπτικές ταννίνες, φυτι-κές χρωστικές και σαπωνίνες του φυτού συνδυάζονται για να τονώσουν και να δυναμώσουν τα τοιχώματα των φλεβών, μειώνοντας τη διαπερατότητά τους. Καθώς τα προβλήματα των αγγείων επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, προτείνεται συνήθως η προληπτική χρήση του λίγο πριν την έναρξη των ζεστών μη-νών, με συνολική διάρκεια αγωγής τρεις έως τέσσερις μήνες.(ΙCP, τηλ: 210 9408880, www.avogel.gr)

έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικό στη χρόνια φλεβική ανεπάρ-κεια, μια κατάσταση που συνήθως σχετίζεται με κιρσούς. Σύμφωνα με μια αναφορά, η εκτενής λειτουργία της δράσης του για τις φλέβες, τα λεμφικά αγγεία και τη μικροκυκλοφορία, το καθιστούν θεραπεία επιλο-γής όχι μόνο για τα πρώτα στάδια της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας, αλλά και για τα πιο σοβαρά στάδια. (Angiology, 2001; 52 Suppl 1 : S49-56). • Η πυκνογενόλη (εκχύλισμα του φλοιού της θαλάσσιας πεύκης) μπο-ρεί να είναι ακόμη πιο αποτελεσματική από ό,τι το Daflon, σύμφωνα με μια μελέτη. Ιταλοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι, μετά από οκτώ εβδομά-δες καθημερινής χορήγησης 150 ή 300mg πυκνογενόλης, οι ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια βελτιώθηκαν περισσότερο από εκείνους που λάμβαναν 1000mg Daflon, καθημερινά (Clin Appl Thromb Hemost, 2006; 12: 205-12).

ΒΟΤΑΝΑ Τα φυτικά φάρμακα είναι μια δημοφιλής θεραπεία για τη φλεβίτιδα, και τα επόμενα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα. • Ιπποκαστανιά (Aesculus hippocastanum). Τα εκχυλίσματα από τους σπόρους του φυτού έχουν χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά για τη θερα-πεία ασθενών με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια και για να ανακουφίσουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με αυτή. Τέσσερις κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια και μία μελέτη σε ασθενείς με κιρσούς έδειξε ότι το εκχύλισμα ιπποκαστανιάς όταν λαμβάνεται είτε ως βάμμα ή σε δισκία, ή όταν εφαρμόζεται τοπικά σε μορφή τζελ, μπορεί να μειώσει τον πόνο και το πρήξιμο των ποδιών, καθώς και το αίσθημα βάρους και τον κνησμό (Adv Ther, 2006; 23: 179-90). Για καλύτερα αποτε-λέσματα, θα πρέπει να χρησιμοποιείται όσο το δυνατό νωρίτερα. (BMC Cardiovasc Disord, 2001; 1: 5; Doi: 10.1186/1471-2261-1-5). • Gotu kola (Centella asiatica). Αυτό φαίνεται να έχει ευεργετικό αποτέλε-σμα επί των συνδετικών ιστών σε κιρσώδεις φλέβες (Int J Clin Pharmacol Res, 1990; 10: 229-33). Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη, σύμφωνα με το «χρυσό κανόνα» της επιστημονικής αξιολόγησης, τιτλοδοτημένο εκχύλισμα Gotu Kola (60-120mg/ημέρα) ήταν αποτελεσματικό στη μείωση του οιδήματος των κάτω άκρων και του βάρους των ποδιών σε ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (Angiology, 1987; 38 : 46-50). • Butcher’s broom (Ruscus aculeatus). Λαμβανόμενο από το στόμα, το βότανο αυτό μπορεί να βελτιώσει το φλεβικό τόνος και την κακή κυκλο-φορία (Fortschr Med, 1989; 107: 52, 55-8). Σε μια ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη 148 γυναικών με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, σε εκεί-νες που λάμβαναν εκχύλισμα Butcher’s broom σημειώθηκαν σημαντικές βελτιώσεις στο πρήξιμο στα πόδια, καθώς και στο αίσθημα βαρους, την ένταση και το μυρμήγκιασμα (Arzneimittelforschung, 2002; 52: 243-50). Η δοσολογία για κάψουλες που τυποποιήθηκε για τις ρουσκογενίνες είναι 7-11mg, αν και ορισμένοι ειδικοί συνιστούν υψηλότερες δόσεις, από 16,5 έως 33mg ρουσκογενίνων τρεις φορές την ημέρα (Altern Med Rev, 2001; 6: 608-12). • Αμαμηλίδα (Hamamelis virginiana). Αυτό το βότανο είναι γνωστό για τις στυπτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του (Altern Med Rev, 2001; 6: 608-12), και, σε μορφή αλοιφής, συνιστάται από τη Γερμανική Επιτροπή Ε για τη φλεβίτιδα. Σημειώστε, ωστόσο, ότι μπορεί να χρειαστεί η αλοιφή να εφαρμοστεί τρεις ή περισσότερες φορές την ημέρα για αρκετές εβδο-μάδες πριν από οποιαδήποτε αισθητή βελτίωση. • Εκχύλισμα από κόκκινα φύλλα αμπέλου (vitis Folia viniferae). Ως πηγή φλαβονοειδών, το βότανο αυτό μπορεί να μειώσει το πρήξιμο των φλε-βών σε ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (Arzneimittelforschung, 2000; 50: 109-17). Μια άλλη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το εκ-χύλισμα των φύλλων κόκκινης αμπέλου δείχνει «ταχεία έναρξη δράσης και εξαιρετική αποτελεσματικότητα» στη θεραπεία της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας (Praxis [Bern 1994], 2006; 95: 187-90). Η συνήθης δόση είναι 360 - 720mg/ημέρα.

Οι ευρυαγγείες, γνωστές και ως ‘τη-λαγγειεκτασίες’ είναι μικρές ομάδες

ερυθρών ή πορφυρών φλεβών που είναι ορατές ακριβώς κάτω από το δέρμα. Η κληρονομικότητα, η εγκυμοσύνη και η πάροδος της ηλικίας είναι οι πιο κοινές αι-τίες (Am Fam Physician, 1992; 46: 827-37).Σε αντίθεση με τις κιρσώδεις φλέβες, οι ευρυαγγείες είναι ακίνδυνες και γενικά δεν προκαλούν ή πόνο ή ενόχληση. Μπο-ρούν, ωστόσο, ακόμα να αποτελούν με-γάλο πρόβλημα.Η σκληροθεραπεία περιλαμβάνει την έγχυση ενός χημικού παράγοντα, γνω-στού ως ‘sclerosant’ στις φλέβες που εμ-φανίζουν το πρόβλημα, κάνοντάς τις μη ορατές. Είναι αποτελεσματική κατά της ευρυαγγείας (Dermatol Surg, 2002; 28: 11-5; Dermatol Surg, 2005; 31: 631-5) ειδικά αν χρησιμοποιούνται κάλτσες συμπίεσης για μερικές εβδομάδες μετά (J Vasc Surg, 2007; 45: 1212-6). Ωστόσο, η διαδικασία έχει παρενέργειες, που περιλαμβάνουν οίδημα, πόνο, τοπικό κνησμό, φουσκά-λες και, συνήθως, υπέρχρωση (υπερμε-λάγχρωση, πιο σκούρα απόχρωση του δέρματος κατά μήκος της φλέβας που εφαρμόστηκε η θεραπεία) (Am Farm Physician, 1992; 46: 827-37). H υπέρχρωση αναφέρεται σε πάνω από 30% των ασθε-νών που ακολουθούν τη θεραπεία για ευρυαγγείες ή κιρσούς, ασχέτως από το sclerosant που χρησιμοποιήθηκε. Όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις, εξαφανί-ζεται μέσα σε έξι με 24 μήνες. Για κάποι-ους όμως, το πρόβλημα ίσως επιμείνει για πέντε περίπου χρόνια (J Dermatol Surg Oncol, 1987; 13: 547-50). Άλλες – αν και σπάνια – επιπλοκές είναι πιο σοβαρές και περιλαμβάνουν αλλεργικές αντιδράσεις, φλεβική θρόμβωση, θρομβοφλεβίτιδα (φλεγμονή των φλεβών) και νέκρωση του δερματικού ιστού (Am Fam Physician, 1992; 46: 827-37).Άλλη θεραπεία για ευρυαγγείες είναι η θεραπεία με Laser, που χρησιμοποιεί φως συχνότητας κοντά στο υπέρυθρο για να κάψει και να κλείσει τις φλέβες, αποβαί-νοντας σε εκκαθάριση. Διάφορα συστή-ματα Laser είναι αποτελεσματικά (Semin Cutan Med Surg, 2000; 19: 245-52) αν και δεν είναι τόσο καλά όσο η σκληροθερα-πεία, και μπορεί να προκαλέσουν φου-σκάλες, εφελκίδες και μακροπρόθεσμα ατροφικά σημάδια (Dermatol Surg, 2002;

28: 649-7; J Cutan Laser Ther, 1999; 1: 179)

Eναλλακτικές λύσειςΗ κρέμα βιταμίνης Κ θεωρείται ως μία απο-τελεσματική φυσική θεραπεία. Η τοπική χρήση βιταμίνης Κ ήταν αποτελεσματική στη μείωση των μελανών σημαδιών από το laser ή των ερυθρών ή πορφυρών δυ-σχρωμιών που προκαλούνται από την αι-μορραγία κάτω από το δέρμα (J Am Acad Dermatol, 2002; 47: 241-4; Dermatol Surg, 1999; 245: 942-4). Ωστόσο, δεν υπάρχουν δημοσιευμένες μελέτες που να δείχνουν ότι η βιταμίνη Κ μπορεί να μειώσει ή να εξαλείψει τις ευρυαγγείες. Παρ’ όλα αυτά, μία μελέτη εξέτασε τη δραστικότητα ενός φαρμακευτικού προ-ϊόντος με 5% βιταμίνη Κ (Dermal–K) σε 50 γυναίκες. Από αυτές, 3 είχαν μία σημα-ντική μείωση ή πλήρη ίαση των ευρυαγ-γειών τους σε 8-14 ημέρες, 17 είχαν μία σημαντική μείωση ή πλήρη ίαση σε 15-30 ημέρες, 26 είχαν μία σημαντική μείωση μέσα σε 31-46 ημέρες, 2 είχαν σημαντική μείωση μέσα σε 47-120 ημέρες και 2 δεν είδαν κανένα αποτέλεσμα, μετά από έξι μήνες. Δεν υπήρξε καμία βελτίωση με-ταξύ 50 γυναικών που χρησιμοποίησαν συγκριτικά μία κρέμα με aloe vera. Έτσι η κρέμα βιταμίνης Κ ίσως αξίζει μία δοκιμή, αλλά με προσοχή, καθώς δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί η ασφάλειά της για μακροχρόνια χρήση. Άλλα συστατικά που βρίσκονται σε κρέ-μες για τις ευρυαγγείες είναι εκχυλίσμα-τα από αγριοκαστανιά, κόκκινα φύλλα αμπελιού και ρούσκο (butcher’s broom). Αν και αυτά δεν έχουν μελετηθεί συγκε-κριμένα για τις ευρυαγγείες, ήταν απο-τελεσματικά – όταν χορηγήθηκαν από το στόμα – σε φλεβική ανεπάρκεια, μία σχετική κατάσταση όπου οι φλέβες δεν στέλνουν αρκετό αίμα από τα πόδια, πίσω στην καρδιά (Arch Dermatol, 1998; 134: 1356-60; Arzneim Forsch, 2000; 50: 109-17; Arzneim Forsch, 2002; 52: 243-50). Αυτά τα βότανα φαίνεται να δυναμώνουν τα αγγειακά τοιχώματα, αλλά το αν έχουν κάποια δράση στις ευρυαγγείες δεν είναι γνωστό με ακρίβεια. Τέλος, οι ευρυαγγείες μπορούν να καλυ-φθούν. Υπάρχουν make up σώματος με-γάλης διάρκειας (και κάποια αδιάβροχα) που είναι ειδικά σχεδιασμένα να καλύ-πτουν ευρυαγγείες και άλλα σημάδια.

Ευρυαγγείες: Πώς αντιμετωπίζονται;

MorEPA Platinum: Για υγιές κυκλοφορικό Αυξήστε τα ωμέγα-3 σας στη συνιστώμενη για την υγεία τιμή του 8-11%!Το MorEPA® Platinum παρέχει εκπληκτικά υψηλή ποσότητα 1100 mg ωμέγα-3 με 765 mg EPA και 240 mg DHA και επι-πλέον 7,5mcg βιταμίνη D3 ανά κάψουλα.Τα ωμέγα-3 διατηρούν ένα υγιές κυκλοφορικό σύστημα, ενώ η περιεκτικότητα σε EPA διατηρείται υψηλή προκειμένου να προάγει και τη ψυ-χική υγεία σας. Τα υψηλά σε EPA ιχθυέλαια ενισχύουν τη διάθεση και βοηθούν στη διατήρηση καθαρών αρτηριών, καθώς και τη φυσική κατάσταση και όλα τα τεράστια πλεονεκτήματα για να κρατάτε τα επίπεδά σας σε ωμέγα-3 πάνω από τη συνιστώμε-νη για την υγεία τιμή του 8% στον οργανισμό σας.(AM Health: τηλ. 210 5136008)

Holistic Life 49

50 Holistic Life

Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D. Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος- Δερματοχειρουργός - Aισθητική ιατρικήΕπιστημονικός σύμβουλος και αντιπρόσωπος της Bemer Group Int. Eλλάδας και Κύπρου

Φυσική αγγειακή θεραπεία Μικροκυκλοφορικό & Ρυθμιστής Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας

Η πολυδιάστατη δομή σήματος του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας, στηρίζοντας άμεσα την μικροκυκλοφορία και ολόκληρο

το κυκλοφορικό μας σύστημα, τονώνει και ανανεώνει ολόκληρο τον οργανισμό. Δύο 8λεπτα είναι αρκετά για ισορρόπηση των λειτουργιών του οργανισμού μας. Η φυσική αγγειακή θεραπεία με το ρυθμιστή ηλεκτρο-μαγνητικής ενέργειας, με φυσικά ερεθίσματα, παίζει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της ροής των ζω-τικής σημασίας βιολογικών διεργασιών, εξασφαλίζο-ντας στο αίμα και στα συστατικά του καλύτερη κατα-νομή. Στο ανθρώπινο σώμα διεκπεραιώνονται 21.000.000.000.000.000.000.000 (εικοσιένα εξάκις εκατομ-μύρια) μεταβολικές αντιδράσεις το δευτερόλεπτο και 500.000.000.000.000.000 = 500 τετράκις εκατομμύρια υποβαθμίσεις και αναγεννήσεις πρωτεϊνών ανά δευ-τερόλεπτο. Η εφαρμογή της τεχνολογίας του ρυθμι-στή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας βοηθά στη σωστή λειτουργία τους. Ρυθμίζει και ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνοντας έτσι την αντίστασή μας έναντι των λοιμώ-ξεων. Λόγω της παραγωγής των οστεοβλαστών και των πρωτεϊνών επισκευής, υποστηρίζει την επούλω-ση των πληγών, την επούλωση των οστών από κατάγ-ματα και αθλητικές κακώσεις.Αυξάνει την ικανότητα απόδοσης και μειώνει τον κίν-δυνο τραυματισμών κατά τη διάρκεια αθλητικών σπορ λόγω της αιμάτωσης και οξυγόνωσης των μυών. Δρα ως αντιοξειδωτικό, βοηθά στο μεταβολισμό των κυττάρων, αλκαλοποιεί τον οργανισμό, διαλύει τις ελεύθερες ρίζες, παράγει ντοπαμίνη, αυξάνει την ερυ-θροποιητίνη, δρα στο νευρικό σύστημα. Μειώνει τις συνέπειες του στρες. Βοηθά την αγγειοκίνηση δηλαδή στην κινητικότητα των αγγείων: σε φυσιολογικές περιπτώσεις έχουμε διαστολή και αγγειοκίνηση των αιμοφόρων αγγείων όπου υπάρχει ενδοθηλιακή απελευθέρωση NO και ενδοκυτταρική μείωση του επιπέδου ασβεστίου.Σε περιπτώσεις ασθενειών όπως ο διαβήτης ή η αρ-

τηριοσκλήρυνση, υπάρχει συστολή αλλά όχι αγγει-οκίνηση, ενδοθηλιακή δυσλειτουργία με ανεπαρκή απελευθέρωση NO, και απουσία ενδοκυτταρικής μεί-ωσης του επιπέδου ασβεστίου.Σε υγιές άτομο έχουμε μέχρι και 50 αγγειοκινήσεις τα 10 λεπτά σε Διαβητικό ή και άτομο με Αρτηριοσκλήρυνση έχουμε μόνο μία αγγειοκίνηση στα 10 λεπτά.Η χρήση της αγγειακής θεραπείας με το ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας δημιουργεί αυξημένη αγγειοκίνηση και διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, και έτσι θεραπεύει ή ακόμη προλαμβάνει τις επιπλο-κές διαφόρων ασθενειών!Στον άνθρωπο η κυκλοφορία των τριχοειδών αγγεί-ων, η μικροκυκλοφορία, πληροί βασικές προϋπο-θέσεις ζωτικής μεταφοράς: τροφοδοτεί με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά τους ιστούς και τα όργανα, διαθέτει μεταβολικά υποπροϊόντα και υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Η μικροκυκλοφορία είναι το μεγαλύτερο και το σημα-ντικότερο λειτουργικό εξάρτημα του κυκλοφορικού συστήματος και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την υγεία μας. Τα μικροαγγεία καλύπτουν το μεγαλύ-τερο μέρος του ανθρώπινου κυκλοφορικού συστή-ματος, κατέχοντας το 74%. Εάν τα βάλουμε σε ευθεία γραμμή το μήκος τους ανέρχεται στα 120 000 xιλιόμε-τρα. Αυτό αντιστοιχεί σε ΤΡΕΙΣ φορές την περίμετρο της γης! Τι προκαλεί η μειωμένη ή διαταραγμένη μικροκυκλο-φορία; Δημιουργεί έλλειψη Ο2 και μείωση της ενέργει-ας του κυττάρου της ΑΤΡ, εξασθένηση του ανοσοποι-ητικού συστήματος, αύξηση της ευαισθησίας έναντι των λοιμώξεων, ελάττωση της αντίστασης στις ελεύ-θερες ρίζες, μείωση της απόδοσης, μείωση της δια-δικασίας επούλωσης, σε τελική ανάλυση δημιουργία κυτταρικών διαταραχών, συμπτωμάτων/ ασθενειών. Η περιορισμένη ή ελαττωματική μικροκυκλοφορία οδηγεί σε ταχύτερη γήρανση των κυττάρων και είναι το αίτιο για την πρόκληση ασθενειών. Κλινικές μελέτες αποδεικνύουν εντυπωσιακά την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του ρυθμιστή

ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας χωρίς περιορισμούς και παρενέργειες.

ΒιβλιογραφίαBanzer, W. (2001) Good quality management of BEMER 3000 application – referring to a multi – centric study. In: Wolf A Kafka (editor), 2nd Int. World Congress Bio-Electro-Magnetic-Energy-Regulation, Emphyspace 2:24-6.Michaelis, H. (2001) The (placebo-controlled) effect of pulsed (BEMER 3000 typed) electromagnetic fields on human peripheral blood flow characteristics. In: Wolf A Kafka (editor), 2nd Int. World Congress Bio-Electro-Magnetic-Energy- Regulation, Emphyspace 2:29-31.The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Prof. Dr. med. Bruno Schmied, PD Dr. med. Sascha A. Mόller Department of Surgery Kantonsspital St. Gallen/Swizerland. The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Klopp, R. and Niemer, W. (2007);The effect of a pulsed electromagnetic field with special vasomotoric stimulation on a functional disorder in microcirculation. komplement.integr.med. 08, 47-53 summary: By treatment with BEMER plus system characteristics of microcirculation become decisively positive changed.Το BEMER και η σύνθεση πρωτεϊνών Kafka WA, Schόtze N, Walther M(2005).Klopp r (2008); The effect of different application time and different intensity levels within the flux density range of the used BEMER 3000 system on the amount of change in characteristics in microcirculation and the decay behavior. isbn 978-3-033-01464-0; p425-431 summary: Prolonged application time increases the amount of change in characteristics in microcirculation and prolongs the decay, changes of intensity cause different results.Klopp r (2008); Comparison between immediate effect of an electromagnetic BEMER-field and an electromagnetic BEMER plus-field on change of characteristics within the superficial microvessels network in the subcutis of elderly male volunteers.; isbn 978-3-033-01464-0; p454-455.

Holistic Life 51

Η σημασία ενός ήρεμου ύπνου Γράφει ο Γιάννης Μαρούδας

Στην εποχή μας ζούμε μέσα σε ένα σύννεφο ηλε-κτρομαγνητικών ακτινοβολιών από διάφορες πηγές όπως: από τις γραμμές του ηλεκτρικού

ρεύματος, τους μετασχηματιστές της ΔΕΗ, κεραίες βά-σης κινητής τηλεφωνίας, βάσεις ασύρματων τηλεφώ-νων αλλά και συσκευών καθημερινής χρήσης όπως τα κινητά τηλέφωνα, οι φορητοί υπολογιστές, τα tablets, τα ασύρματα τηλέφωνα, τα Wi-Fi router κλπ.Όλες αυτές, είναι πηγές παραγωγής ακτινοβολιών - χαμηλών συχνοτήτων (π.χ. γραμμές ρεύματος) ή υψηλών συχνοτήτων (π.χ. κινητά, Wi-Fi, tablet κλπ) που βρίσκονται γύρω μας, είτε το θέλουμε είτε όχι. Η έκθεσή μας σε αυτές όλο το εικοσιτετράωρο είναι σα-φώς βλαπτική για την υγεία μας και ιδιαίτερα κατά τις ώρες του ύπνου.Σε κυτταρικό επίπεδο, έρευνες δείχνουν ότι η παρα-πάνω εξωγενής ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία επη-ρεάζει την ευαίσθητη ισορροπία των κυττάρων. Τα κύτταρα χρησιμοποιούν πολύ χαμηλότερης ισχύος ηλεκτρικά σήματα του σώματος για να ρυθμίζουν τη λειτουργία τους κατά τη μέρα και κατά τις ώρες του ύπνου. Η εξωγενής ακτινοβολία βλάπτει τη λειτουρ-γία των κυττάρων και θεωρείται ύποπτη για βλάβες σε νευρολογικό, καρδιακό και αναπνευστικό επίπεδο. Επίσης μειώνει σημαντικά την παραγωγή μελατονίνης κατά τον ύπνο που επιδιορθώνει ελεύθερες ρίζες. Η μελατονίνη παράγεται στον εγκέφαλο κατά τις ώρες με σκοτάδι και αποτελεί σημαντικό βιοχημικό παρά-γοντα λειτουργιών του ύπνου αλλά και της μάθησης. Καθαρίζοντας τις ελεύθερες ρίζες, λειτουργεί ως αντι-οξειδωτικός και αντικαρκινικός παράγοντας, ενώ ταυ-τόχρονα επικουρεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Τέλος θεωρείται ότι δρα σαν φυσικός ανασταλτικός παρά-γοντας στον καρκίνο του στήθους.

Προτάσεις για την καλυτέρευση του περιβάλλοντος διαβίωσηςΑερίζετε καλά τους χώρους πρωινές ώρες.Απομακρύνετε πηγές που εκπέμπουν ακτινοβολία (όπως οι παραπάνω) από το Υ/Δ.Τοποθετήστε αυτόματο διακόπτη ELF ακτινοβολίας ΔΕΗ (NA7 Comfort της Gigahertz) στον πίνακα ρεύ-ματος, συνδεδεμένο με την ασφάλεια του Υ/Δ σας.Αν μετρήσετε ακτινοβολία χαμηλών ή υψηλών συχνο-τήτων πάνω από τα αυστηρά όρια SBM/IBN, μπορείτε να μονώσετε τους χώρους σας με ειδικά ακτινο-μονω-τικά προϊόντα όπως: χαλί, κουρτίνα, κουνουπιέρα, τα-πετσαρία, σήτα και φυσικά χρώμα (βαφή τοίχων) και φιλμ τζαμιών. Για συσκευές προτείνονται λύσεις όπως το Superbox κουτί για router, οι θήκες προστασίας ακτινοβολίας mobilepro και οι EMR SHIELD - πλάτες

προστασίας από την ακτινοβολία όλων των κινητών.(Πληροφορίες προϊόντων στο site: www.mobilepro.gr)

Ορια μετρήσεων υψηλών συχνοτήτων κατά SBM-2008

Υψηλότερες μετρήσεις (θέση Signal στο PEAK) Μη ύποπτα Μετρίως ύποπτα Ιδιαίτερα ύποπτα Εξαιρετικά (άκρως) ύποπτα

μW / m ² < 0,1 0,1 - 10 10 – 1.000 > 1.000Όρια μετρήσεων χαμηλών συχνοτήτων κατά IBN

Μη ύποπτα Μετρίως ύποπτα Μη ύποπτα Μετρίως ύποπταAC Safety: Electric: <= 2KHz: upto 1 V/m 1 - 10 V/m Magnetic: <= 2KHz: upto

20 nT 20 - 200

> 2KHz: upto 1 V/m > 1 V/m > 2KHz: upto 2 nT 2 - 20Όρια μετρήσεων χαμηλών συχνοτήτων κατά SBM-2008

AC Safety (SBM): Μη ύποπτα μετρίως ύποπτα ιδιαίτερα ύποπτα άκρως ύποπτα SBM-2008

σε V/m < 1 1 - 5 5 - 50 > 50

σε nT < 20 20 - 100 100 - 500 > 500

σε mG < 0,2 0,2 - 1 1 - 5 > 5

52 Holistic Life

Safe

Η ελληνική διατροφή και η βάση της βάλλεται σημαντικά: Η σταδιακή ιδιωτικοποίηση των εταιριών ύδρευσης θα έχει όχι μόνο οικονομικό αντίκτυπο στους πολίτες αλλά ενδέχεται οι συνέπειές της να πλήξουν και την αγροτική παραγωγή που θα έχει ακριβό-τερο και λιγότερο νερό για τις καλλιέργειές της.

Μέσα στην πολιτισμική της απορρόφηση από δυτικά παραδείγματα, η Ελλάδα κατάφερε να διασώσει κάποια από τα χαρακτηριστικά

της διατροφής της, μιας διατροφής με ρίζες χιλιάδων ετών. Και μπορεί τουλάχιστον σε αυτόν τον τομέα να άντεξε κάπως πολιτισμικά, η μετατροπή της σε αποι-κία χρέους όμως μέσω της «εθνικοποίησης» των οικο-νομικών σκανδάλων της ελληνικής ολιγαρχίας, απει-λεί άμεσα και τα τελευταία της υπολείμματα εθνικού πλούτου και ταυτότητας. Το πλιάτσικο από τους διεθνείς παράγοντες με άλλο-θι την διάσωση της ελληνικής οικονομίας, όταν στην πραγματικότητα πρόκειται για επιχείρηση πλουτι-σμού της κλεπτοκρατίας, στοχεύει όχι μόνο στον πάλαι πότε συσσωρευμένο πλούτο του μέσου πολίτη καθώς αυτόν τον έχει ήδη απομυζήσει, αλλά και σε κάτι που έχει πολύ μεγαλύτερη διάρκεια και αξία: Στις πλουτοπαραγωγικές πηγές αυτής της χώρας. Από τις σημαντικότερες πλουτοπαραγωγικές πηγές αυτής της χώρας είναι τα νερά της και τα διατροφικά προϊόντα της. Ό,τι από αυτά δεν μπορέσουν να υφαρ-πάξουν με την ευλογία των ντόπιων ομολόγων τους, οι διεθνείς ολιγάρχες του πλούτου θα τα αλλοιώσουν για να κάνουν το αντίθετο ακριβώς από ό,τι ισχυρί-ζονται ότι ήρθαν εδώ να κάνουν: Θα τα κάνουν μη ανταγωνιστικά ώστε να διατηρήσουν τα δικά τους ολιγοπώλια και να δημιουργήσουν καινούργια ολιγο-πώλια που θα εξαφανίσουν τα ελληνικά προϊόντα από τις προνομιούχες θέσεις τους στην εγχώρια αλλά και τη διεθνή αγορά που δικαιωματικά κατέχουν.

Ακολουθώντας λίγο πολύ τη δομή του αρχικού τμήμα-τος του βιβλίου, ας δούμε λοιπόν σε αυτό το παράρ-τημα ποιους διατροφικούς «εθνικούς θησαυρούς» εκχωρούμε ή έστω υπονομεύουμε για να μπορούν οι τραπεζίτες και οι εκλεκτοί τους να θησαυρίζουν, καταδικάζοντάς μας στο διηνεκές στη σκλαβιά του χρέους.

Νερό από τον τόπο σουΗ Ελλάδα έχει ανάμεσα σε πολλά άλλα συγκριτικά πλεονάσματα και ένα ακόμη: Το νερό της είναι σε μεγάλο βαθμό ανόθευτο, καθώς το δηλητήριο της εκβιομηχανοποίησης ήταν σχετικά περιορισμένο και λήφθηκε μόνον κατά τόπους. Αυτό το καλής ποιότη-τας νερό φυσικά και εποφθαλμιούν εταιρίες του εξω-τερικού. Και πώς επιδιώκουν να το κάνουν αυτό; Μα φυσικά μέσα από το ΤΑΙΠΕΔ, το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου.Το ΤΑΙΠΕΔ συστάθηκε την αποφράδα ημέρα της 1ης Ιουλίου του 2011 για να συγκεντρώσει ρευστότητα στα χρόνια της κρίσης, με προβλεπόμενη διάρκεια ύπαρξής του τα 6 χρόνια και δυνατότητα παράτασης της λειτουργίας του. Παρότι πρόσωπο δημοσίου, το ΤΑΙΠΕΔ έχει δείξει τις προθέσεις του από την αρχή. Άλλωστε και μόνο το όνομά του δηλώνει τον τρό-πο λειτουργίας του: Ο όρος «ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου» είναι από μόνος του ένα σκάνδαλο που «αποκληρώνει» τον πολίτη από το δικαίωμά του στη δημόσια περιουσία, καθώς εμμέσως πλην σαφώς

Η Ελληνική κρίση και ο πόλεμος κατά της Ελληνικής διατροφής(Μέρος 1) Γράφει o Πέτρος Αργυρίου (agriazwa.blogspot.com)

υποστηρίζει ότι η δημόσια περιουσία δεν είναι στην πραγματικότητα δημόσια αλλά ιδιωτική περιουσία του κράτους και ότι επομένως το κράτος μπορεί να συμπεριφέρεται στη δημόσια περιουσία σαν να ήταν δικιά του και να την κάνει ότι θέλει.Και αυτό κάνει. Ουσιαστικά το ΤΑΙΠΕΔ είναι ένα ενε-χυροδανειστήριο το οποίο φροντίζει να σκοτώσει τα ασημικά και τα χρυσαφικά σου και δεν πρόκειται να στα γυρίσει ποτέ πίσω ακόμη και αν φανείς συνεπείς στις υποχρεώσεις σου. Συγκεντρώνει την περιουσία του δημοσίου, την απαξιώνει και μετά την εκποιεί σε ιδιώτες!Στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται από το 2012 το 61,33% της ΕΥΔΑΠ, της Εταιρίας Ύδρευσης και Αποχέ-τευσης Πρωτεύουσας, καθώς το δημόσιο παραχώρη-σε στο ΤΑΙΠΕΔ σημαντικό ποσοστό της ΕΥΔΑΠ που το ίδιο κατείχε. Αλλά το ξεπούλημα των υπηρεσιών νε-ρού το ΤΑΙΠΕΔ δε σκέφτεται να το ξεκινήσει από την ΕΥΔΑΠ αλλά από την μικρότερη της ΕΥΑΘ, την Εται-ρία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης στην οποία η εταιρία Suez κατέχει σήμερα το 5,4% της και καραδοκεί να αρπάξει το πλειοψηφικό της πακέτο με τη βοήθεια του ΤΑΙΠΕΔ. Η υφαρπαγή της ΕΥΑΘ, αν τε-λικά επιτευχθεί, θα αποτελεί το πιλοτικό πρόγραμμα για το ξεπούλημα της ΕΥΔΑΠ. Και το ξεπούλημα δεν πρόκειται να σταματήσει στις υπηρεσίες νερού αλλά έχει αρχίσει να παίρνει εκείνα τα ακραία χαρακτηριστικά που οδήγησαν στο δράμα της Βολιβίας όπως το είδαμε στο αντίστοιχο κεφάλαιο του νερού. Γιατί οι εταιρίες-καρχαρίες δε θέλουν μόνο τις εταιρίες ύδρευσης, αλλά ως καρχαρίες που είναι θέλουν το ίδιο το νερό για να κολυμπούν στα πλούτη τους, βυθίζοντας λαούς σε απόγνωση. Μια τέτοια δυσοίωνη τροπή φαίνεται να προπαρα-σκευάζεται για τα νερά της Πελοποννήσου. Ήδη από το 2012, ο τότε (και δυστυχώς και νυν) περιφε-ρειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης, σύναψε υπό συνθήκες μυστικότητας σύμβαση με την ΕΥΔΑΠ που τότε περνούσε στη δικαιοδοσία του ΤΑΥΠΕΔ. Η σύμβαση φέρεται να προέβλεπε την διαχείριση των υδάτων της Πελοποννήσου και τη διενέργεια μελετών από την ΕΥΔΑΠ, ενώ απαγόρευε τη δημοσίευση στοι-χείων της σύμβασης και των σχετικών μελετών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της ΕΥΔΑΠ καθώς αυτά περιγρά-φονταν ως «πνευματική περιουσία» της ΕΥΔΑΠ.Η συμφωνία όπως περιγράφεται είναι μια «Παρά Φύση» συμφωνία, αφενός γιατί η ΕΥΔΑΠ δεν έχει δι-καιοδοσία στην περιοχή και αφετέρου γιατί ο χάρτης υδατικών πόρων μιας περιοχής δεν μπορεί να είναι «ιδιωτικός», ούτε πνευματική περιουσία κάποιου ιδι-ώτη.Σε βάθος του αυτού του ορίζοντα, αρχίζουμε να δια-κρίνουμε μαντατοφόρους κακών ειδήσεων. Αν μέχρι τη στιγμή που διαβάζετε αυτό το βιβλίο δεν έχει γίνει αλλαγή πολιτικού προσωπικού στην Ελλάδα και δεν έχει τεθεί το παλαιό πολιτικό προσωπικό προ των ευ-θυνών του, όχι μόνο για την επιχείρηση ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου μέσω του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και όλα τα οικονομικά του εγκλήματα, πολύ φοβάμαι πως θα έχει ενισχυθεί ο κίνδυνος να πούμε το νερό νεράκι.

Μας βγάλανε το λάδιΤο ελαιόλαδο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον αρ-χαίο πολιτισμό μας και η βάση της μεσογειακής δια-τροφής. Είναι επίσης έξοχο για το καρδιαγγειακό μας

Holistic Life 53

σύστημα αλλά και για το σκελετικό. Κάποιοι το χαρακτηρίζουν ως «χρυσό» της Μεσογείου. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο παραλληλισμός δεν είναι άστοχος. Το λάδι Lambda π.χ. που παράγεται στην Κρήτη πωλείται στο εξωτερικό έναντι 100 ευρώ το λίτρο! Αλλά αυτή είναι η εξαίρεση: παρότι όλο και μεγαλύτερο κομμάτι των αγορών στρέφονται στο ελαιόλαδο, στο σύνολό του το ελληνικό ελαιόλαδο είναι υπο-τιμημένο και κατέχει μικρό μέρος της παγκόσμιας αγοράς που θα μπορούσε να διεκδικήσει, με τα ιταλικά και ισπανικά ελαιόλαδα να κατέχουν το μερίδιο του λέοντος.Η κατά γενική ομολογία αποτυχημένη εμπορικά οδύσσεια του ελληνικού ελαι-όλαδου αποτελεί και ένα έξοχο παράδειγμα για να κατανοήσουμε στο σύνολο της την ελληνική οικονομική δεισιδαιμονία.Για να κατανοήσουμε καλύτερα το πλαίσιο, ας ξεκινήσουμε από ένα πρόσφατο στιγμιότυπο. Το 2013 αυξήθηκαν κατά 50% οι εξαγωγές του ελληνικού ελαιόλαδου. Η αύξη-ση αυτή χαιρετίστηκε από όλους με πομπώδεις τίτλους σαν να είχαμε ξαναπά-ρει την Ολυμπιάδα του 2004. Το 2013 είχαμε το «success story» του ελαιόλαδου που μπορεί και να ενέπνευ-σε τους δάκους του ΠΑΣΟΚ να μετονομάσουν το κόμμα τους σε Ελιά. Και όπως όλα τα «success story» της κρισιακής περιόδου, έτσι και το success story του ελαιόλαδου ήταν μια φούσκα: Η αύξηση των εξαγωγών δεν κατάφερε επιφέρει καλύτερη τοποθέτηση του ελληνικού ελαιόλαδου στις παγκόσμιες αγορές κι ακολουθήθηκε από απότομη μείωση των εξαγωγών.Τι είχε συμβεί; Η επιτυχία του 2013 ήταν καθαρά συγκυριακή: Το 2013 ήταν μια καλή χρονιά τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα για τους παραγωγούς ελαιόλαδου ενώ για τους κυρίαρχους της αγοράς, τους Ιταλούς και τους Ισπα-νούς ήταν κακή.Και τότε γιατί δε βελτιώθηκε η τοποθέτηση του ελληνικού ελαιόλαδου στην παγκόσμια αγορά ελαιόλαδου; Η απάντηση είναι η ίδια με αυτή που ίσχυε και για τις παρόμοιες συνθήκες του 2006: Οι Έλληνες παραγωγοί πούλησαν κοψοχρονιά, μαζικά και χύμα την παραγωγή τους στους Ιταλούς: Ο τυχοδιωκτισμός, η έλλειψη κεντρικού συντονισμού και σχεδιασμού και η παντελής αδιαφορία του κράτους βοήθησαν τους Ιταλούς να διατηρήσουν το μερίδιο της αγοράς τους απέναντι σε ένα πιθανό ανταγωνι-στή. Αντί να πρωταγωνιστήσουν σε μια ευνοϊκή για αυτά συγκυρία, τα ελληνικά ελαιόλαδα έγιναν ιταλική τσόντα.Αυτό θα πει αλληλεγγύη!Και η αλληλεγγύη δε σταματάει στις πρακτικές του 2013. Αντιθέτως: εδώ και χρόνια οι Ιταλοί όχι μόνο «σκούπιζαν» τα ελληνικά εξαιρετικά ελαιόλαδα σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές αλλά και τα νόθευαν με χαμηλότερης ποιότητας λά-δια για να τα επαναπατρήσουν νοθευμένα στην εσωτερική αγορά της Ελλάδας ως εξαιρετικά παρθένα ελληνικά ελαιόλαδα.Και αυτή την τακτική δεν την ακολουθούν μόνο οι Ιταλοί αλλά και οι Ισπανοί: Σε ανακοίνωσή του τον Μάιο του 2014, ο Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιόλα-δου και Ελαιουργείων Κρήτης κατήγγειλε τη νόθευση κρητικού ελαιόλαδου με ισπανικό ελαιόλαδο και την πώλησή του στη συνέχεια ως… Κρητικού! (http://www.agrotypos.gr/index.asp?mod=articles&ID=86096)Παρότι ο σύνδεσμος προτείνει στην πολιτεία συγκεκριμένη δέσμη μέτρων για την προστασία και των παραγωγών αλλά και των καταναλωτών, η απάντηση του Κράτους εν Κράτει υπό το άλλοθι του μνημονιακού καθεστώτος ήταν έμ-μεσα να παροτρύνει την αλλοίωση, τη νόθευση, την υπονόμευση και την υπο-βάθμιση του ελληνικού ελαιόλαδου: Έχοντας πληρώσει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε επιτελεία του ΟΟΣΑ, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης που στόχος του είναι να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ισχυρών έναντι στα συμφέροντα των αδυ-νάτων, η «Ελληνική» κυβέρνηση πήρε στα χέρια της μια έκθεση που υποτίθεται ότι γνωμοδοτούσε για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Και τι πρότεινε η έκθεση αυτή για το ελληνικό ελαιόλαδο; Πολύ απλά, την κατάργηση υπουργικής απόφασης που απαγόρευε την πρόσμειξη του ελληνικού ελαιό-λαδου με κατώτερα φυτικά λάδια. Με άλλα λόγια ο ΟΟΣΑ μας συμβούλευε να αυτοκαταστραφούμε ως ελαιοπαραγωγός χώρα. Και τον λαδώσαμε για να μας δώσει αυτή την καταστροφική συμβουλή για το ελαιόλαδό μας!

(Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Πέτρου Αργυρίου, “Παρά Φύση” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Etra).

Εκδόσεις ETRAτηλ. 210 9811753 - www.etra.gr

ÐÁÑÁ ÖÕÓÇÐÅÔÑÏÓ ÁÑÃÕÑÉÏÕ

ΠΩΣ Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΡΟΦΗΕΓΙΝΑΝ ΔΙΑΣΤΡΟΦΗ

54 Holistic Life

Ο Roland Plocher είναι ένας εν ζωή Γερμανός μηχανικός ο οποίος έχει κάνει μια πραγματικά μοναδική εφεύρεση: Έχει κατασκευάσει μια ειδική συσκευή με την οποία πετυχαίνει μια ιδιαίτερα πυκνή συσσώρευση της κοσμικής

ενέργειας (Οργόνης) και μέσω αυτής τη μόνιμη αντιγραφήτης συχνότηταςοποιασ-δήποτεουσίας σε μια άλλη ουσία. Η κατασκευή της συσκευής αυτής στηρίζεται πάνω στο συσσωρευτή οργόνης του Βίλχελμ Ράιχ και ενσωματώνει στοιχεία από το έργο του Νίκολας Τέσλα (μεταφορά πληροφορίας) και του Βίκτωρα Σαουμπέγκερ (ζωντανό νερό, ενεργοποίηση νερού μέσω στροβιλισμού).Χρησιμοποιώντας τη συσκευή αυτή, ο Ronald Plocher σχεδιάζει και παράγει διάφο-ρα προϊόντα που εφαρμόζονται σε διάφορους τομείς, όπως ενεργοποίηση νερού, προστασία από ακτινοβολίες, ενεργοποίηση τροφών, προσωπική φροντίδα, σκευά-σματα για γεωργία, κτηνοτροφία, περιβάλλον κλπ.Όσον αφορά στην προστασία από την ηλεκτρομαγνητική και γεωπαθητική ακτινοβολία έχει σχεδιάσει και δημιουργήσει τρία μοναδικά προϊόντα, που έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα στον τομέα της βιοενεργειακής προστασίας από τις ακτι-νοβολίες αυτές: Το μενταγιόν e-smog Plocher που προσφέρει προσωπική προστασία από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (κινητά και ασύρματα τηλέφωνα, θέσεις εργασίας, αυτοκίνητο κλπ.) και φοριέται κατάσαρκα ώστε να ακουμπάει στην περιοχή του ηλι-ακού πλέγματος. Ενισχύει το ενεργειακό πεδίο του ανθρώπου έτσι ώστε να ανταπε-ξέλθει στη βλαβερή επίδραση της ακτινοβολίας.

Η γωνία e-smog Plocher που προστατεύει από τα πεδία που παράγονται από τα εσωτερικά ηλεκτρικά κυκλώματα του σπιτιού και τοποθετείται πάνω στο καλώδιο ρεύματος στο ρολόι της ΔΕΗ. Και τέλος ο αρμονιστής βιοενέργειας Plocher που εναρμονίζει τα ηλεκτρομαγνη-τικά πεδία (από καλώδια ΔΕΗ, ασύρματα δίκτυα Wi-Fi, εκπομπές κεραιών κινητής τηλεφωνίας κλπ.), όπως και τα γεωπαθητικά πεδία (γήινα μαγνητικά πεδία, κόμβοι Hartman, υπόγεια νερά κλπ.) στο χώρο με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ο αρμονι-στής είναι ένα πανίσχυρο προϊόν που εκπέμπει διαρκώς φρέσκια ενέργεια και μετα-τρέπει την αρνητική αριστερόστροφη ακτινοβολία σε θετική δεξιόστροφη. Τα προϊόντα Plocher προσφέρουν αναζωογόνηση και ζωτικότητα, αυξάνουν το ενεργειακό επίπεδο του οργανισμού και βελτιώνουν την ποιότητα του ύπνου. Η δράση τους αποδεικνύεται με συσκευές βιοσυντονισμού, κινησιολογία και αυροφω-τογράφηση Kirlian. Επίσης η προσωπική αίσθηση του χρήστη των συσκευών αυτών αναφέρεται σχεδόν πάντα ως πάρα πολύ θετική. Η επίδραση των προϊόντων αυτών πάνω στη μείωση και εξάλειψη των αρνητικών συμπτωμάτων που προκαλούν οι ακτινοβολίες έχει μετρηθεί και τεκμηριωθεί εδώ και χρόνια από πλήθος ανεξάρτητων ερευνητών σε όλο τον κόσμο και έχει κριθεί ως άκρως αξιόπιστη και ιδιαίτερα αποτελεσματική.

Βιοενεργειακή προστασία από γεωπαθητική και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολίατου Νίκου Παπαντώνη MA, MSc - υπεύθυνου της εταιρίας EcoFuture

Στις αυροφωτογραφίες απεικονίζεται το ενεργειακό πεδίο του ίδιου ατόμου μιλώντας στο κινητό φορώντας το μενταγιόν Plocher και όχι, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο αυροφωτογράφησης GDV του κορυφαίου στον τομέα αυτό Ρώσου επιστήμονα Δρ. Κορότκωφ. Σημειώνεται ότι η μέθοδος αυροφωτογράφησης GDV είναι μια

αναγνωρισμένη μέθοδος διάγνωσης στη Ρωσία.

Holistic Life 55

Aσφαλής, μη τοξική και μη επεμβατική προσέγγιση για τη θεραπεία χρόνιων παθήσεων και πόνωνΔιέγερση κυτταρικής αναγέννησης και ανάπλαση κατεστραμμένων ιστών

Τα Χαμηλής Έντασης Λέιζερ εφαρμόζονται για πάνω από 40 χρόνια. Σή-μερα, χρησιμοποιούνται στην αναγεννητική ιατρική έχοντας θεαματικά αποτελέσματα, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία πολ-

λών παθήσεων, λόγω της μη επεμβατικής τους δράσης.Οι θεραπείες Χαμηλής Έντασης, είναι ξεκάθαρες και απλές στη χρήση, είτε από τον ιδιώτη στο σπίτι, είτε από γιατρούς, νοσηλευτές και άλλους επαγγελματίες σε ιατρεία και κλινικές.Oι θεραπείες συνδυάζουν με επιτυχία τα ισχυρά αποτελέσματα τεσσάρων θε-ραπευτικών μεθόδων:1. ΧαμηλήςΈντασης Λέιζερ. 2. Δίοδοι Φωτο-Εκπομπής (LEDs). 3. Μαγνητικά Πεδία. 4. Χαμηλής-Έντασης ΥπέρηχοςΞεχωριστά, η κάθε μία από αυτές τις μεθόδους έχει επιδείξει ευεργετικά απο-τελέσματα στην αναπαραγωγή των κυττάρων, φλεγμονές, ανακούφιση πόνου, και ανοσία σε ασθένειες σε περιπτώσεις με πολύ διαφορετικές υποκείμενες πα-θολογίες. Όταν συνδυάζονται δε, το συνολικό θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερο του αθροίσματος των μερών του. Ο κοινός παρονομαστής σε πρακτικά όλες τις ασθένειες, είναι η έλλειψη ενέρ-γειας του οργανισμού. Αντιμετωπίζοντας την, η μέθοδος με Χαμηλής Έντασης Λέιζερ υποβοηθά τη φυσική ικανότητα αυτο-ίασης του οργανισμού μας, τα κύτταρα ανανεώνονται και το σώμα μας ανακτά τις δυνάμεις του πολύ γρή-γορα.• Ενεργοποίηση των βλαστικών κυττάρων για την αναγέννησή τους μέσω του φωτός από το υπέρυθρο λέιζερ• Το φως του υπέρυθρου λέιζερ αυξάνει τα επίπεδα Τριφωσφορικής Αδε-νοσίνης (μόριο ΑΤΡ) στα κύτταρα. (Τα μόρια ΑΤΡ ενεργούν ως βραχυπρό-θεσμες “βιολογικές μπαταρίες”, οι οποίες διατηρούν την ενέργεια μέχρι να απαιτηθεί σε διάφορες βιολογικές διεργασίες)• Τα μαγνητικά πεδία διεγείρουν την κύρια διαδικασία του μεταβολισμού (παραγωγή/απελευθέρωση ενέργειας – σύνθεση ΑΤΡ)• Ο υπέρηχος βελτιώνει το μεταβολισμό, επιταχύνει τη διαδικασία πρωτεϊνι-κής σύνθεσης και τη δραστηριότητα των ενζύμων• Οι δίοδοι φωτο-εκμπομπής (LEDs) επιδρούν στα αισθητήρια νεύρα του δέρματος προκειμένου να ενεργοποιηθούν οι λειτουργίες των συστημάτων ανοσοποιητικού και ενδοκρινικού. Ταυτόχρονα, κινεί τη διαδικασία τοπικών και συστημικών αποκρίσεων κατά της νόσου μέσω των χημικών διαβιβα-στών (κυτοκίνες, ορμόνες)Οι κύριες θεραπευτικές δράσεις περιλαμβάνουν:• Διέγερση των κυτταρικών διεργασιών• Αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα• Διέγερση των βλαστικών κυττάρων προκειμένου να ξεκινήσει η αναγέν-νηση των ιστών• Βελτίωση του λεμφικού συστήματος βοηθώντας στην αποτοξίνωση• Αύξηση της περιεκτικότητας μεταφοράς του οξυγόνου στο αίμα για να υποβοηθηθεί η θεραπεία• Διέγερση των νευροπροστατευτικών επιδράσεων και αναγέννηση των νεύρων• Αύξηση της ροής του αίματος για τη μεταφορά των απαραίτητων ορμονών και θρεπτικών συστατικών, και αφαίρεση τοξινώνΤο εύρος των θεραπευτικών εφαρμογών είναι μεγάλο: ανακουφίζει τον πόνο και θεραπεύει μεγάλη γκάμα παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων και των νευ-ρολογικών ασθενειών, άλλων χρόνιων παθήσεων, εκφυλιστικών νόσων, χαμη-λό ανοσοποιητικό, και άλλα, όπως:• Αθλητικές κακώσεις και τραυματισμοί • Πόνο αρθρίτιδας & φλεγμονές • Πόνο στην πλάτη και το λαιμό • Μετεγχειρητική αποκατάσταση • Ημικρανίες και αυχενικό • Πληγές που «επιμένουν».Επίσης, η αναγεννητική δράση της συγκεκριμένης θεραπείας καθιστά δυνατή τη μη τοξική και μη επεμβατική θεραπεία πολλών χρόνιων ιατρικών παθήσεων: • Σκλήρυνση κατά πλάκας • Ινομυαλγία • Ιγμορίτιδα & άσθμα • Προβλήματα στο κυκλοφορικό • Ισχιαλγία & οσφυαλγία • Κυστίτιδα • Σπαστική κολίτιδα & πολλά άλλα.Οι χρήστες της θεραπείας επωφελούνται από μια μεγάλη ποικιλία αγωγών για γενική ευεξία και αντιγήρανση, καθώς επίσης και αγωγών που υποβοηθούν την αποτοξίνωση και την αναγέννηση των παρακάτω συστημάτων μας: • Νευρικό • Καρδιαγγειακό • Λεμφικό • Ενδοκρινικό • Εσωτερικά όργανα.Βελτιώνεται η ποιότητα της ζωής μας, γιατί φροντίζει ολιστικά την υγεία μας, χωρίς παρενέργειες και επεμβατικές ή τοξικές διαδικασίες!

56 Holistic Life

από τον Ολιβιέ ΜανιταράΜελέτη επάνω στις εσσαϊκές καταρτίσεις

Η έννοια της εκπαίδευσης μέσα στην εσσαϊκή παράδοση είναι επανα-στατική όχι μονάχα γιατί επιτρέπει

την αριστοτεχνία του εαυτού και του πε-πρωμένου, αλλά γιατί επίσης επιτρέπει να γεννηθεί μέσα σου μια αγγελική διάνοια. Πρόκειται για την πεμπτουσία της σφαιρι-κής εκπαίδευσης του ανθρώπινου όντος.Η εσσαϊκή διδασκαλία έρχεται σήμερα να τοποθετή-σει το εγχείρημα της οικουμενικής εκπαίδευσης του ατόμου για να μεταδώσει στις μελλοντικές γενιές μια άλλη επιλογή και ένα άλλο μονοπάτι που θα τους επι-τρέψει να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί την εισαγωγική σύνοψη της διδασκαλίας που μεταδόθηκε προφο-ρικά από τον Ολιβιέ Μανιταρά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2014 στο Εσσαϊκό Χωριό στη γη του Σφενδάμου («Γη του Σφενδάμου» είναι το εσσαϊκό όνο-μα που υποδεικνύει την περιοχή του Κεμπέκ στον Κανα-δά).Κάθε καλοκαίρι οι μαθητές της Εσσαϊκής Σοφίας συνη-θίζουν να συγκεντρώνονται για να εξυμνήσουν και να εορτάσουν τη ζωή. Είναι επίσης η ευκαιρία, για κάποι-ους, να εργαστούν στους εαυτούς τους, να περάσουν μυήσεις και να εργαστούν για το Θεό, τη γη και την ανθρωπότητα. Η διδασκαλία αυτού του καλοκαιριού λοιπόν, επικεντρώθηκε στον επαναπροσδιορισμό της οικουμενικής εκπαίδευσης του ανθρώπου μέσα από την κατάρτιση των 4 σωμάτων μέσα στο σώμα του ανθρώπου, μέσα από την αφύπνιση των 5 αισθήσε-ων μέσα στο μαγικό λεπτοφυές και τέλος, μέσα από το διάλογο με μια αγγελική διάνοια:«Για την εσσαϊκή σοφία, ο άνθρωπος δεν έρχεται επά-νω στη γη για να πεθάνει, αλλά για να θυμηθεί το ποιος είναι, για να πραγματώσει ένα έργο και να δημιουργεί για τον ίδιο ένα λεπτοφυές σώμα που θα του επιτρέ-ψει να διατηρήσει τη μνήμη του μετά το θάνατο, εξ ου και το εσσαϊκό απόφθεγμα «Η ζωή σου ας είναι πιο μεγάλη από το θάνατο».Συναντώντας την αγγελική διάνοια, ο μαθητής στην Εσσαϊκή Σοφία θα ξαναβρεί τελικά τη μνήμη της ψυ-χής του. Αυτή η μνήμη προηγείται της γέννησης του σώματος και της γήινης ζωής του.Φυσικά, η οικουμενική εκπαίδευση οδηγεί προς την εκλέπτυνση και την εξευγένιση του ατόμου. Έτσι, δρώντας πάνω στο άτομο μέσα στην ελευθερία, αυ-τόματα επιδρά στην κοινωνία και στη γη. Η ελευθερία είναι βασική αρχή εφόσον αφορά πάνω από όλα την εσωτερική αφύπνιση της συνείδησης και του είναι και όχι την κατήχηση. Είναι σημαντικό να υπογραμ-μίσουμε αυτό το σημείο διότι το βήμα δρασκελίζεται πολύ γρήγορα στο ζήτημα της εκπαίδευσης. Σήμερα, πολλοί είναι οι εκπαιδευτές και τα εκπαιδευτικά συ-

στήματα που ενώ έχουν τις καλύτερες προθέσεις του κόσμου και είναι πεπεισμένα και ειλικρινή, συσκοτίζο-νται τελικά μέσα στην κατήχηση και τον προγραμμα-τισμό.Το να εκπαιδεύεσαι συνίσταται στην ανεύρεση αυ-τής της ζωντανής μνήμης και αυτής της γνώσης που διαφωτίζουν τη γήινη ζωή. Αυτή η γνώση δεν είναι αφηρημένη διότι στοχεύει στην ανάδυση του έργου που ο μαθητής πρέπει να πραγματώσει επάνω στη γη. Αφυπνίζοντας την ανώτερη συνείδηση και ευαισθη-σία του «Αγγέλου», ο μαθητής θα λάβει εργαλεία όχι μονάχα για να εξατομικευτεί, να βρει την αληθινή του θέση και τον ρόλο του πάνω στη γη, αλλά επίσης για να γίνει αριστοτέχνης του πεπρωμένου του. Γι’ αυτό, ο άνθρωπος πρέπει να συνδεθεί εκ νέου με αυτό που εί-ναι αιώνια αληθινό, δηλαδή το βασίλειο της ζωντανής φύσης και τη μεγάλη της σοφίας. Η εσσαϊκή σοφία αυτό το αποκαλεί η «σχολή του Θεού Μητέρα».

Τα 4 σώματαΓια να μπει μέσα σε αυτή τη σχολή, ο μαθητής πρέπει πρώτα να μελετήσει και να περάσει τις εξετάσεις που απαρτίζουν τα 4 Σώματα. Πρόκειται για τα σώματα γης, νερού, αέρα και φωτιάς. Αυτά τα 4 σώματα είναι ένας εσωτερικός σύνδεσμος που ο μαθητής πρέπει να υφάνει εκ νέου με την ανιμιστική όψη της ζωής δηλα-δή με την ψυχή των πετρών, των φυτών, των ζώων και του σύμπαντος. Μέσα από αυτά τα 4 σώματα εμφανί-ζεται μέσα στο μαθητή ένα σώμα σοφίας και σταθε-ρότητας. Αυτό το στάδιο ολοκληρώνεται με τη λήψη του «Ονόματος της Μητέρας» που αποτελεί το στάδιο της δεύτερης γέννησης του ανθρώπου, στο οποίο ο άνθρωπος μαθαίνει την αποστολή της ψυχής επάνω στην Γη για την παρούσα ενσάρκωση.

Οι 5 αισθήσειςΈπειτα έρχεται το στάδιο της νηστείας των 5 Αισθή-σεων, κατά τη διάρκεια του οποίου ο μαθητής πρέπει να προσανατολίσει εκ νέου τις 5 αισθήσεις του και τα

λεπτοφυή του σώματα. Είναι μία ολόκληρη εργασία στον εαυτό και είναι για αυτό που μιλάμε για οικου-μενική και αληθινή εκπαίδευση. Οι 5 αισθήσεις- αφή, γεύση, όσφρηση, ακοή, όραση- είναι η ουσία ολόκλη-ρου του πολιτισμού και της αφύπνισης και οδηγούν είτε προς την ανώτερη διάνοια ή καταλήγουν να σβήσουν μέσα στο χονδροειδές και τη χυδαιότητα. Η αίσθηση της αφής για παράδειγμα έχει προγραμμα-τιστεί από έναν κόσμο που την έχει προσανατολίσει μόνο προς την θνητή της πλευρά. Έτσι, ο μαθητής αρ-χικά, πρέπει κυριολεκτικά να αναπρογραμματίσει την αφή του, σταματώντας να την χρησιμοποιεί όπως τον δίδαξε ο θνητός κόσμος να το κάνει. Η αίσθηση της αφής θα πρέπει λοιπόν να συνδεθεί με την ψυχή...

Ο όφις της σοφίαςΑπό τη στιγμή που το στάδιο των 5 αισθήσεων έχει ολοκληρωθεί, τελειώνει με μια εξέταση που η εσσα-ϊκή σοφία αποκαλεί ο «όφις της σοφίας». Πρόκειται για μια αρχαία γλώσσα της ανιμιστικής παράδοσης και πολιτισμού των πρώτων λαών. Στην μύηση αυτή ο άνθρωπος εξέρχεται της επιρροής του «όφη του πει-ρασμού» για να δεχτεί τη φώτιση και να συνδεθεί με την συμπαντική σοφία και τη στιγμιαία γνώση.

Η συμμαχία με την αγγελική διάνοιαΤο τρίτο στάδιο, της οικουμενικής εκπαίδευσης συνί-σταται στην εγκαθίδρυση της συμμαχίας με έναν Άγ-γελο, δηλαδή το διάλογο σε πλήρη συνείδηση με την ανώτερη θεϊκή διάνοια. Όταν ο άνθρωπος είναι σωστά εκπαιδευμένος τότε μπορεί να συναντήσει και να επικοινωνήσει με την ανώτερη διάνοια της ψυχής του, να ξαναβρεί τη μνή-μη της αθάνατης ζωής του και να εκπληρώσει έτσι το ατομικό του πεπρωμένο. Η συνάντηση αυτή δεν είναι εξωτερική αλλά εσωτερική. Μπορεί λοιπόν να περά-σει από αυτόν τον κόσμο όντας ευτυχισμένος, καθι-στώντας τους άλλους ευτυχισμένους και ζώντας μια ζωή πιο μεγάλη από το θάνατο, προετοιμάζοντας το επέκεινά του όντας ζωντανός. Αυτός είναι και ο στό-χος του εγχειρήματος «Οικουμενική Εκπαίδευση».

Ασφαλώς δεν είναι δυνατό μέσα από ένα απλό, γρα-πτό κείμενο να αναπαράγουμε την ιερή, επιβλητική, χαρούμενη, ατμόσφαιρα που βασίλευε όταν η διδα-σκαλία αυτή γέμιζε και ζωογονούσε το χώρο, ωστό-σο ο αληθινός αναζητητής μπορεί να εισπράξει ένα πρώτο μήνυμα που ίσως τον παροτρύνει να εμβαθύ-νει παραπάνω στον σκοπό της εσωτερικής του ανα-ζήτησης.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την οικου-μενική εκπαίδευση μέσα από τις εσσαϊκές καταρτί-σεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε με:VERTU ESSENIA ΟΙΚΟΣ ΕΣΣΑΙΚΗΣ ΣΟΦΙΑΣ

Spirit matters

«Να είσαι αληθινός, τίμιος, καθαρός, μην προφέρεις ποτέ λόγους που καθιστούν τον άλλο άρρωστο. Να είσαι στην υπηρεσία του θεϊκού. Να μοιράζεσαι αυτό που αγαπάς… μην με κλείνετε σε ένα κόσμο όπου θα ήμουν ο μόνος διδάσκων, σαν ένα είδος ανώτερου ανθρώπου. Όλοι έχουμε πράγματα να πούμε και ο κάθε μαθητής πρέπει να βρει την αληθινή του θέση ανάλογη των δυνατοτήτων του. Αυτό πρέπει να είναι δυναμικό και ποτέ αδύναμο. Έχουμε πολλά να κατανοήσουμε και για αυτό πρέπει να τα μασήσουμε, να τα χωνέψουμε και να τα μοιραστούμε με τον άλλον.» Olivier Manitara

Η έννοια της εκπαίδευσης του ατόμου μέσα από την Εσσαϊκή Σοφία

Holistic Life 57

58 Holistic Life

A.VOGEL ATROSAN Φυτικό παυσίπονο – αντιφλεγμο-νώδες από το φυτό αρπαγόφυτο (harpagophytum pro-cumbens). Aποτελεί ιδανική επιλογή για αθλητές και όλους όσους θέλουν να αποφύγουν ή να μειώσουν τη λήψη χημικών αντιφλεγμονωδών. Δεν παρουσιάζεται κατά τη χρή-ση του καμία παρενέργεια και δεν υπάρχει περιορισμός για μακρο-χρόνια χρήση. Μπορεί να συνδυ-αστεί εξαιρετικά και να λαμβάνεται ταυτόχρονα με σκευάσματα γλυκοσαμίνης. ΙCP, τηλ: 210 9408880, www.avogel.gr

A.VOGEL RHEUMA-GEL Φυτικό αναλγητικό, αντι-φλεγμονώδες, αντιοιδημα-τικό τζελ από εκχύλισμα φρέσκιας Άρνικας. Χρησι-μοποιείται με εξαιρετικά αποτελέσματα για τοπική θεραπεία σε μωλωπισμούς, διαστρέμματα, μυοσκελε-τικούς πόνους, ρευ-ματι-σμούς, δύσκαμπτες ή ερεθι-σμένες αρθρώσεις.

ΙCP, τηλ: 210 9408880, www.avogel.gr

Ω-λιπαρά Udo’s Oil 3•6•9 BlendΕξαιρετικά σημαντικό δομικό στοιχείο κάθε κυττάρου στον οργα-νισμό, τα Ω-λιπαρά Udo’s Oil 3•6•9 Blend είναι αναγκαία για τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, των αρθρώσεων και του πεπτικού συστή-ματος. Βοηθούν στη μείωση της LDL, των τριγλυκεριδίων, της πίεσης και στην αύξηση της HDL χοληστερίνης, ισορροπώντας ουσιαστικά το καρδιαγγειακό σύστημα. Απαραίτητα για την υγεία του δέρματος, θρέφουν την επιδερμίδα εκ των έσω, αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα. Είναι αναγκαία για την παραγωγή της σεροτονί-νης, βελτιώνουν τη διάθεση, τη συμπεριφορά και την κοινωνικότητα μειώνουν την κατάθλιψη και το στρες. Ιδανική αναλογία Ω-3 προς Ω-6 λιπαρών 2:1 αποκλειστικά από πιστοποιημένους βιολογικούς σπόρους φυτών (ΟΧΙ ΙΧΘΥΕΛΑΙΑ), με κυριότερο συστατικό το έλαιο λιναριού. Διατίθεται σε γυάλινες συσκευασίες 90 χορτοφα-γικές κάψουλες και υγρό 250ml που διατηρείται αποκλειστικά στο ψυγείο. MED MELON: τηλ. 2310 449 441,www.medmelon.gr

Holistic Life Ρεπορτάζ Αγοράς

ΠΕΙΤΕ ΝΑΙ ΣΤΑ ΟΣΠΡΙΑΤα φασόλια, όπως και άλλα όσπρια, λαχανικά, πλήρη δη-μητριακά, προϊόντα σόγιας κλπ., παρότι πολύ υγιεινά, μπορούν να προκαλέσουν δυσπεψία, φουσκώματα και αέρια.Το SAY YES TO BEANS, με το σύμπλεγμα ενζύμων Legumase και τα βότανα Γλυκύριζα, Τζίντζερ και σπέρματα Μαϊντανού που περιέχει, αποτελεί ένα φυσικό βοήθημα για μια καλή χώνεψη χωρίς τα παραπάνω προβλήματα. Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΚΑΦΕΣ από την QuestΤο Green Coffee της Quest πε-ριέχει τυποποιημένο εκχύλισμα από κόκκους πράσινου καφέ. Ο πράσινος καφές είναι μη κα-βουρδισμένος καφές, πλούσιος σε χλωρογενικό οξύ. Το χλω-ρογενικό οξύ ενισχύει τη χρη-σιμοποίηση του λίπους, έναντι των υδατανθράκων, για την πα-ραγωγή ενέργειας με αποτέλε-σμα την καύση του λίπους και να βοηθήσει στη ρύθμιση του βάρους μειώνοντας την απορ-ρόφηση της γλυκόζης από τον οργανισμό. Ο συνδυασμός χλωρογενικού οξέος και καφεΐνης στον πράσινο καφέ προάγει τη λιπόλυση και αυξάνει τη θερμογένεση, κάνουμε δηλαδή πε-ρισσότερες καύσεις.DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451www.douni.gr

ΦΥΣΙΚΟ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑαπό τη Nature’s PlusTo Fat busters είναι μια πρωτο-ποριακή βοτανική φόρμουλα, που ενσωματώνει τις τελευ-ταίες γνώσεις της επιστήμης και περιέχει συστατικά που όχι μόνο μειώνουν το σχηματισμό λίπους ή καίνε λίπος παράγο-ντας ενέργεια, αλλά, επιπλέον, μειώνουν το στρες και βελτιώνουν τη διάθεση, πράγμα ουσιώδους σημασίας για κάθε προσπάθεια αδυνατίσματος. Μερικά από τα συστατικά: Coleus forskohlii (παράγει ενέργεια, διαλύει τα λίπη, βελτι-ώνει τη διάθεση), Green tea (μειώνει τη μετατροπή των υδατανθράκων σε λίπος, προστατεύει από τις ελεύθερες ρίζες), Green Orange (παράγει ενέργεια, καταπολεμά την κατάθλιψη), Korean Ginseng (πα-ράγει ενέργεια, μειώνει το στρες. Υποαλλεργικό.Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

CHRISTIALEN EMULSIONΕνυδατικό γαλάκτωμα από τη FrezydermΕνυδατικό γαλάκτωμα σώματος για την καθημερινή περιποίηση και θρέ-ψη του δέρματος. Ενυδατώνει άμε-σα και σε βάθος την επιδερμίδα σας, αποκαθιστώντας το υδατικό ισοζύ-γιο, ενώ παράλληλα αποτελεί μια ασπίδα προστασίας από δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες. Με λε-πτόρρευστη και μη λιπαρή σύνθεση που δεν αφήνει ίχνη λιπαρότητας και σας επιτρέπει να ντυθείτε αμέσως. Απλώστε το στην επιδερμίδα σας μετά το ντους και ζήστε την εμπειρία της μεταξένιας επιδερμίδας. Κατάλληλο για όσους ακολουθούν ομοιοπαθητική αγωγήFREZYDERM: 210 5246900 www.frezyderm.com

ENERGY NOWΤόνωση… άμεσης δράσης!Έχεις ένα σημαντικό ρα-ντεβού και πρέπει να τα δώσεις όλα! Πώς όμως, με τις δυνάμεις σου να έχουν κάνει φτερά και την ψυχολογία σου κάτω από το μηδέν; Εκεί είναι που χρειάζεσαι το Energy Now. Το φυσικό, τονωτι-κό συμπλήρωμα διατρο-φής… άμεσης δράσης που τονώνει σώμα και διάθεση στη στιγμή, Ένας εκρηκτικός συνδυασμός ενέργειας χάρη στο Guarana και το Yerba Mate που περιέχει και κινητοποιούν τον οργανισμό, με φυσικό και αποτελεσματικό τρόπο, χωρίς να προκαλούν πα-ρενέργειες. Σε συνδυασμό με τις βιταμίνες Β6, Β12 και το πολύτιμο Q10, το Energy Now θα γίνει η… ατομική σου ενέργεια. POWER HEALTH: τηλ. 210 2821500, power@powerhealth.gr

ΑΝΑΒΡΑΖΟΝΤΑ ΔΙΣΚΙΑ ΜΑΓΝΗΣΙΟΥΗ… αντιστρές φυσική λύση!Αν νιώθετε ότι όλο και κάτι σας λείπει και το παραμικρό σάς χαλάει τη διάθεση, το πιο πιθα-νό είναι να σας… λείπει μαγνήσιο. Γι’ αυτό χρει-άζεστε τα αναβράζο-ντα δισκία Magnesium. Το μαγνήσιο είναι ένα πολύτιμο μέταλλο απα-ραίτητο για την ομαλή λειτουργία τού οργανι-σμού, έχει αντιστρές ιδι-ότητες, είναι ευεργετικό στις μυϊκές κράμπες και τους πόνους τής περιόδου, παίζει καθοριστικό ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση. Σημαντικό επίσης είναι ότι μειώνει τον κίνδυνο οστε-οπόρωσης, συμβάλλει στη βελτίωση του μεταβολι-σμού, αλλά και της διάθεσης, ενώ είναι απαραίτητο για την παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό.POWER HEALTH: τηλ. 210 2821500, power@powerhealth.gr

ΖΩΝΤΑΝΟ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΟ ΝΕΡΟ ΑΠΟ ΤΗ ΒΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ ΜΑΣΟ μοναδικός συνδυασμός του φίλτρου ενεργού άνθρακα Carbonit και του ενεργοποιη-τή-καταλύτη Plocher. Το από-λυτα φυσικό φίλτρο Carbonit (από κοκοφοίνικα) καθαρίζει το νερό από διάφορους μολυ-ντές, όπως χλώριο, βαρέα μέ-ταλλα, βακτήρια, παθογόνους οργανισμούς κλπ. Στη συνέ-χεια ο ενεργοποιητής-καταλύτης Plocher επιστρέφει στο νερό τη χαμένη του ενέργεια μετατρέποντας το ενεργειακά σε νερό πηγής! Μια μοναδική πρόταση για το πόσιμο νερό. ECO FUTURE: τηλ. 210 4224992www.ecofuture.gr

Holistic Life 59

PURE ELEMENTS - Serum με ισχυρές αντιρυτιδικές ιδιότητες! Υπέρ-συμπυκνωμένος όρος εξαι-ρετικής ποιότητας με αμυγδαλέ-λαιο & πολύτιμο εκχύλισμα λωτού. Ενεργοποιεί την κυτταρική αναγέν-νηση, μειώνει και λειαίνει τις ρυτί-δες, βελτιώνει την ελαστικότητα και την σύσφιγξη της επιδερμίδας. Ιδανικό για την ευαίσθητη περιοχή κάτω από τα μάτια. Χωρίς συντη-ρητικά, τεχνητά αρώματα ή ζωικά συστατικά.ORGANIC BRANDS: τηλ. 2310 220722www.organicbrands.gr

PURE ELEMENTS - Peeling προσώπου με σκόνη Ρυζιού, έλαιο Αργκάν, Αβοκάντο & Βούτυρο καριτέΥπέροχο φυσικό peeling προσώπου που αναζωο-γονεί την επιδερμίδα σε βάθος. Απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα, ενώ ταυ-τόχρονα θρέφει και ενυδα-τώνει με τα πολύτιμα βιο-λογικά έλαια που διαθέτει! Διατηρεί το πρόσωπο λα-μπερό, καθαρό και απαλό. Ένα απαραίτητο προϊόν για κάθε γυναίκα που θέλει να προετοιμάσει την επι-δερμίδα της για να δεχτεί την σωστή ενυδάτωση.ORGANIC BRANDS: τηλ. 2310 220722www.organicbrands.gr

ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΑΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ: DIAPHYTOLΤο Diaphytol δημιουργήθηκε για τις ιδιαίτερες ανά-γκες ομαλοποίησης του μεταβολισμού με σκοπό την αντιμετώπιση του μεταβο-λικού συνδρόμου και την υποστήριξη της διαχείρι-σης των σακχάρων του αίματος. Επηρεάζει θετι-κά τα επίπεδα σακχάρου του αίματος και μπορεί να προλάβει το διαβήτη ή να μειώσει τις βλαβερές επιπτώσεις του. Παράγε-ται από καθαρές φυσικές ουσίες, εκχυλίσματα φυ-τών, βιταμίνες, βιταμινοει-δή και ιχνοστοιχεία, σε μια κλινικά ελεγμένη σύνθεση και συνδυάζεται χωρίς πρόβλημα με διαβητικά φάρ-μακα.META-PHARM: τηλ. 2310 234768www.metapharm.gr

ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΜΩΡΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ

Δώστε στο παιδί σας την καλύτερη έναρξη στη ζωή με καθαρά και οργανικά προϊόντα περιποίησης, από την Green People. Είναι τα ηπιότερα προϊόντα που μπορείτε να βρείτε για το παιδί σας. Δεν περιέχουν Lanolin, πετροχημικά, parabens, SLS, SLES ή τεχνητά αρώματα που περιέχονται σε πολλά από τα σημερι-νά προϊόντα για μωρά και παιδιά. BOTANICA: τηλ. 2310 238880 www.botanica.gr

ΦΥΣΙΚΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΕ ΓΑΛΑ ΓΑΪΔΑΡΑΣ Το Γάλα Γαϊδάρας CLEOPATRA™ της Astra Medical Hellas S u p e r f o o d s ™ -AMHES είναι πλού-σιο σε βιταμίνες όπως είναι η βιταμί-νη C, η οποία είναι 60 φορές μεγαλύτερη από το αγελαδινό γάλα, Α, D, E και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Ταυτόχρονα, συν-δυάζει αυξημένη ποσότητα λακτόζης και λακτουλό-ζης, που συμβάλλουν στη φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού συστήματος, ενώ, το κύριο γνώρισμά του είναι η ενίσχυση της ομορφιάς. Πλούσιο σε πρω-τεΐνες, αμινοξέα και λιπαρά οξέα το Γάλα Γαϊδάρας CLEOPATRA™ θρέφει την επιδερμίδα εκ των έσω, την ενυδατώνει βαθιά και της δίνει λάμψη και ομορφιά. Ταυτόχρονα, ενισχύει την όψη των μαλλιών και των νυχιών και συνεισφέρει στην ενδυνάμωσή τους, μει-ώνοντας τη θαμπάδα και την ξηρότητα.ASTRA MEDICAL HELLAS SUPERFOODS™: τηλ: 210 2527584 www.superfoods.gr

YΠΟΔΕΧΤΕΙΤΕ ΤΗ ΝΕΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ECOLIFE KIDS!Mε τα Ecolife kids, είστε σίγουροι ότι τα παιδιά σας πίνουν καθαρό νερό, γιατί το μπουκαλάκι τους δεν είναι πλαστικό! Μι-κρό, ελαφρύ, με εύκολο άνοιγμα-κλείσιμο & υπέ-ροχα σχέδια, αποτελεί την ιδανικότερη λύση για το σχολείο ή την εκδρομή! Από ανοξείδωτο ατσάλι 304 (18/8 stainless steel) με πιστοποιητικά ποιό-τητας FDA & SGS. Μη τοξικά, χωρίς αλουμίνιο, BPA free. Θα τα βρείτε σε επιλεγμένα καταστήματα & στο site της εταιρείας LifeGreenLIFEGREEN: τηλ: 2107788885 - www.lifegreen.gr

ΛΑΔΙ ΑΠΟ ΦΥΤΡΟ ΣΤΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΟ, ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΜΑΛΛΙΑΘρεπτικό λάδι, πλούσιο σε βιταμί-νες Ε και F, για όλο το σώμα και το πρόσωπο, με πολλές προστατευ-τικές, θεραπευτικές και καταπρα-ϋντικές ιδιότητες. Προστατεύει τις ρίζες των μαλλιών, τα ζωντανεύει από την ταλαιπωρία των βαφών και της περμανάντ. Προφυλάσσει από τις ραγάδες της κοιλιάς και του στήθους, ιδίως στις έγκυες γυναίκες και επουλώνει τις ουλές μετά την εγχείρηση. Θεραπεύει την ξηροδερμία, τα ερεθίσματα από εγκαύματα και ανακουφίζει το έκζε-μα και την ψωρίαση. Μαλακώνει τα σκληρά σημεία του σώματος όπως αγκώνες και γόνατα. Μετά το μπά-νιο χρησιμοποιείται για μασάζ που βοηθάει στην εξα-φάνιση της κυταρίτιδας. Μαλακώνει επίσης τον ξηρό κόλπο κατά τη σεξουαλική επαφή. Χωρίς parabens.MATERNATURA: τηλ: 210 8235625, 210 8225976

ΧΥΜΟΣ & ΕΛΙΞΙΡΙΟ ΙΠΠΟΦΑΕΣΟ αγνός χυμός και το ελιξίριο ιπποφάες από την WELEDA είναι ένα εκ-χύλισμα από ώριμους καρπούς του θάμνου ιπ-ποφαούς, βιοδυναμικής καλλιέργειας. Θεωρεί-ται εξαιρετικά πλούσια πηγή φυσικής βιταμίνης C καθώς και αντιοξειδω-τικών (Β-καροτίνη, φλα-βονοειδή και βιταμίνης Ε). Δρα κατά των ελεύ-θερων ριζών, ενισχύει την φυσική άμυνα του οργανισμού και αποτε-λεί ιδανικός σύμμαχος του οργανισμού σε δύσκολες συνθήκες (κόπωση, κρυολόγημα, αδυναμία, άγχος, ανορεξία). Ιδανικό τονωτικό ρόφημα για αθλητές, μαθητές, εγκύους, διαβητικούς και για όσους αντιμετωπίζουν μια απαι-τητική καθημερινότητα. Για τους διαβητικούς ειδικό-τερα συνίσταται ο χυμός που δεν περιέχει καθόλου μέλι ή/και μαύρη ζάχαρη.ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΓΓΕΛΙΚΑ A.E.: τηλ.:2310 856233www.elovari.gr

Swiss Care HAIRGROW κατά της τριχόπτωσηςΗ αποτελεσματική λύση κατά της τριχόπτωσης, για πλούσια, πυκνά μαλλιά με υπέροχη, φυ-σική λάμψη! 3 Μοναδι-κά προϊόντα νέας γενιάς (δυναμωτικό σαμπου-άν, τονωτική λοσιόν και κάψουλες), με επιστη-μονικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, δίνουν επιτέλους λύση στο πρόβλημα της τριχόπτωσης τόσο στον άνδρα όσο και στην γυναίκα! Αναζωογονούν και θρέφουν τα μαλλιά σε κυτταρικό επίπεδο ενώ παράλληλα τονώ-νουν την ανάπτυξη των τριχών και την κυκλοφορία του αίματος στο δέρμα του κεφαλιού.ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΓΓΕΛΙΚΑ A.E.: τηλ.:2310 856233www.elovari.gr

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ & ΤΗΣ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑΣΤο Collagen Pro-Αctive της Collagen Power περιέχει Μα-γνήσιο, βιταμίνες Β1, Β2, Β5, Β6 και πυρίτιο. Ο μοναδικός συνδυασμός τους καταπο-λεμά την τριχόπτωση σε 2-3 εβδομάδες και δυναμώνει τα νύχια για να μη σπάνε και λυ-γίζουν. Βελτιώνει το δέρμα δί-νοντάς του λάμψη. Χάρη στην πόσιμη μορφή του είναι άμεσα απορροφήσιμο, δρα εσωτερι-κά για την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας και του λίπους, δίνοντας στο δέρμα ακόμα μεγαλύτερη ελαστικότητα και χαρίζοντας ακαταμάχητη όψη. Βοηθά στις πονεμένες αρθρώσεις, τα κόκαλα, στις ενοχλητικές κράμπες και το μεταβολισμό. Για άντρες και γυναίκες.COLLAGEN POWER, τηλ.: 213 0081 013www.collagenpower.grFacebook.com/DrinkCollagen

60 Holistic Life

ΤΗΝ HOLISTIC LIFE ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ 968 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ:

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ.

Αττική: Αθήνα: Εσσαίων Εκδόσεις -Βεΐκου 59, Κουκάκι ● Εκδόσεις Κέδρος, Έσοπτρο, Γενναδίου 3 ● Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Ιπποκράτους 16 ● Βιβλι-οπωλείο Πολιτεία, Ασκληπιού 1-3 ● Living Green, Χαριλάου Τρικούπη 33 & Ναυαρίνου ● Βιβλιοπωλείο Αιώνιος Ηνίοχος, Σόλωνος 97 ● Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24 ● Εκδόσεις Κρύων, Ιόφωτος 29 Ζωγράφου : Κύπρος, Μαικήνα 84 Κηφισιά: Τα σκαλάκια, Αργυροπούλου 9 Μαρούσι: Ιανός (Golden hall) Χαλκη-δόνα (Νεα): Il Piccolo, Βενιζέλου 29 Υπόλοιπη Ελλάδα: Θεσσαλονίκη: Ιανός, Πλ. Αριστοτέλους 7, Μεταμορφώσεως 24 (Καλαμαρ.), 25ης Μαρτίου 45 (Ντεπώ), Εμπορικο Cosmos ● Μπαρμπουνάκης, Αριστοτέλους 4 ● Βιβλιοπωλείο Ψάρας, Φιλικής Εταιρείας 39 Έδεσσα: Βιβλιοπωλείο Δ. Τουφεξής, Εγνατίας 17 Δράμα: Homeobooks, Πατρ. Ιωακείμ 4

Αιγάλεω: Entasis, Θηβών 357 Αθήνα: Gene Kelly, Λ. Συγγρού 5 ● Holmes Place, Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 (City Link) Βύρωνας: Kouros Fitness Club, Ανα-λήψεως 48 ● Byron Gym, Χειμάρας 19 Γλυφάδα: Iron Gym, Ανθέων 22 ● Gym Tonic, Λεωφ. Βουλιαγμένης 96 Ελληνικό:Aκαδημία Aikido, Θράκης 30 Ηλιού-πολη: Latin Show dance studio, Μ. Αντύπα 20 ● Άθλος, Ηρούς Κωνσταντοπού-λου 27 ● Sports club, Ποσειδώνος 20 ● City Ladies, Ρήγα Φεραίου 7 Καλλι-θέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Καρέας: Καισάρειον, Βρυούλων & Κλαζομενών Κρυονέρι:Αίαντας, Λεωφ. Κρυονερίου 53 Ν. Σμύρ-νη: Corpus Gym 1, Αγ. Σοφίας 13 ● Shape, Ελ Βενιζέλου 5Α ● Studio,Ιωνίας 1 ●Reflex Gym, Διγ. Ακρίτα 37 ● Εν Σώματι, Αρτάκης 135 ● Σύλλογος Ται Τσι, Θράκης 30 Παγκράτι: Pagratio Gym, Υμηττού 190 Πατήσια: Corpus Gym, Ιαλε-μού 48 Περιστέρι: Health & Fitness, Αγ. Ιερόθεου 46Β Π. Φάληρο: Υγεία & Δι-άπλαση, Μ. Μπότσαρη 26 ● Reaction Fitness club, Αγ. Βαρβάρας 102 ● Physical Gym, Ζησιμοπούλου 64 ● Peak Fitness, ζησιμοπούλου 68 ● Sportesse, Αγγελίδου 19 Χαλάνδρι: Health studio, Εθν. Αντιστάσεως 84 Κέρκυρα: Fitness & Fun, Εθν Οδός Παλιοκαστρίτσας (Αλυκές) Λάρισα: Escape Gym, Ραιδεστού 1 Χαλκίδα: Body Soul Health club, Αργυροκαστρίτου 4

Αττική: Αθήνα: ΔΗΩ, Αριστοτέλους 38 ● Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλά-δος, Λ. Βουλιαγμένης 159 Βάρη: Το δέντρο της Ζωής, Κ.Π. Λογοθέτη 4 Ίλιον: ΚΕΑΝ, Πατρόκλου 57 Πολύγωνο: Σύλλογος Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, Σπαθά-ρη 2 Εύβοια: Σύλλογος Ενεργειακής Συντονιστικής, Εθν. Αντιστάσεως 30 (Νέα Αρτάκη)Υπόλοιπη Ελλάδα:Θεσσαλονίκη: Σύλλ. Υποστηρικτών Προληπτικής Ιατρικής, Βενιζέλου 45 Λαρίσα: Κ.Ε.Π, Πλατύκαμπος Λάρισας Λεβίδι: Σύλλ. Ομοιο/ικών Ελλάδος Χανία: Δημοτική βιβλιοθήκη.

Αττική: Αγ. Ανάργυροι: Π. Μυλωνάς, Ευβοίας 4 Αγ. Βαρβάρα: Τρόπος του λέγειν, Προβελέγγιου 20 Αγ. Δημήτριος: Σχολή Αυτογνωσίας – Αλ. Ασημακοπούλου 9● Γ. Παντούλας, Αγ. Διονυσίου 4 ● Κέντρο Ιόχρουν Δικτύου, Εθνομαρτύρων 61 Αιγάλεω: Σ. Αθανασιάδου, Ηρακλείτου 55 ● Ανάπτυξη, Αγ. Μαρίνης 3● Β.Μωυσίδης, Ταϋγέτου 12 Άνω Πατήσια: Αιών, Αγίας Λαύρας 21 Άνω Πετράλωνα: Studio Yoga, Δρυόπων 20 Άνοιξη: Aqua Life, Αγ. Αθανασίου & Σουλίου 17 Αθήνα: Nysy Studios, Νίκης 25 ● Διαγνωστική έρευνα, Γ Σεπτεμβρίου 167 ● Tai chi Chuan, Πολυκλείτου 1 & Βύσσης ● Β. Αννίνου, Ευρυδάμαντος 18 ● Ι. Ζωιτάς, Χέυδεν 21●Κ. Πίσσιος, Ευνειδών 11 (Γκάζι)● Δ. Μαγκλάρα, Καυκάσου 142-144●Γ. Αργυρέας, Κορδιγκτώνος 33●Διώνειο θεραπευτικό κέντρο, Παρορίτη 2-4 ● Κ. Λιάτσικος, Καισαρείας 7-9●Bhavana, Αιόλου 43●Life up, Ιδρομενέως 112 ● Κ. Βάσσιας, Αριστοτέλους 130 ● Vitality, Παπαδιαμαντοπούλου 52 ● Ομακοείο Αθηνών, Αινίανος 6 ● Theano, Καλλιδρομιου 45 ● Μ.Παπαδημητρίου Boulenger, Ηροδότου 19 ● European Institute of Oriental Medicine, Ερμού 86, Πλ. Μοναστηρακίου ● Zen me, Σκουφά 73 ● Ε. Μουντάκη, Σκουφά 41, Κολωνάκι Αλσούπολη: Athens massage & Yoga Academy, Μητσαίων 19, Ακρόπολη Αλσούπολη: Pure joy, Κασταμονής 148 Αμπελόκηποι: Μιχαλάκη, Κηφισίας 38● Guru ram das ashram, Δημ. Σούτσου 48 ● Antimosking Health center, Κηφισίας 71 ● Be yourself, Κορινθίας 2 ● B. Γενίτσαρης, Βελεστίνου 19 Αργυρούπολη: Surya Bali Yoga, Εθν. Μακαρίου 113α ● Μ. Κοντογιώργη, Ζαλόγγου 5●Ε. Καραμάνη Σκαρπαθάκη, Κολοκοτρώνη 79 ● Ιωάννης Πολυακταρίδης, Θήρας 14 Αχαρνές: Ε. Μπόρση, Πάρνηθος 108 Βούλα: Ο. Κυριακού, Γ. Παπανδρέου 5 Βουλιαγμένη: Ε. Αγγελοπούλου, Θησεώς 30 Βύρωνας:Kouros, Αναλήψεως 48 ● Γαλάτσι: Zen me, Σκουφά 73 ● Β. Μαυρομάτης, Ανταίου 44 Γλυφάδα: Αλατοσπήλαιο, Λ. Βουλιαγμένης 85 ● Ναύς, Αλκιβιάδου 8 ● LXP Medical Clinics, Α. Μεταξά 34 ● My Pilates, Γούναρη 39 & Κωνσταντίνου Αθανάτου 1, (Άνω Γλυφάδα) ● Planet world, Αθ. Διάκου 24 ● The pilates room, Μετσόβου & Πατρών 55 ● Μηνάς Ρηγάτος, Σωκράτους 2 & Αγ. Νικολάου Ελευσίνα: Φωτοανέλιξις, Ερμού 88 Ελληνικό: Λ.Σκλαβενίτη, Ριζούντος 67 Ζωγράφου: Universal People, Δρυός 7 Ηλιούπολη: Δ. Παπαβασιλείου, Ιασωνίδου 46 (Ελληνικό) ● Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών, Περικλεόυς 2 Ηράκλειο: Π. Παπαδοκωτσόλη, Τζουμάγιας 6 Θησείο: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Αμφικτύονος 12 Ιλίσια: Ελληνική Ομοιοπαθητική Ιατρική, Παπαδιαμαντοπούλου 4 Καλλιθέα: Π. Φωτάκη, Ελ. Βενιζέλου 142 Κ. Χαλάνδρι: Shantom, Τριπόλεως 35Α & Ευβοίας Κηφισιά: Anima Mera, Δροσίνη 10 ● Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Σωκράτους 24 ● Mind & Body, Δροσίνη 5 ● Κέντρο Λωτός, Μακεδονίας 14 Κυψέλη: Φύσης Μέθοδοι, Ύδρας 24 Μαρούσι: Μ. Μελισσιώτη, Ρ.Φερραίου 19 ● Δ. Τσουκαλά, Βασ. Αλεξάνδρου 16Α ● Aesthetica, Αρμοδίου 8 & Π. Κυριακού Μέγαρα: Θανάσης Μπεκιάρης, 2οχλμ Λεωφ. Αλεποχωρίου Μεταμόρφωση: Νίκος Γεραμάνης, Δεληγιάννη 17 & Γ. Παπανδρέου Νέος

Κόσμος: Β. Αννίνου, Ευρυδάμαντος 18 Νέο Φάληρο: Bodynamic, Ελ. Βενιζέλου 6 Νέο Ψυχικό: Κέντρο Υγείας & Εναρμόνισης – Γρ. Ξενοπούλου 3Α ● Το φως, Αδριανείου 13 ● Ευζην, Λεωφ. Μεσογείων 259 ● The wellness spa, Λεωφ. Κηφισίας 164 Νίκαια: Πόπη Ρεμούνδου, Καραϊσκάκη 67 Νέα Ερυθρέα: HelpCure, Αναξαγόρα 13 Νέα Ιωνία: Ε. Λουσή, Αλαμάνας 7 Ν. Σμύρνη: Ι. Καραΐσκος, 25ης Μαρτίου 4 ● MRF Μάγνης Ξενοφών, Ελ. Βενιζέλου 112 ● Σπύρος Δημητράκουλας, Ιωνίας 6 Νέος Κόσμος: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, Λ. Βουλιαγμένης 159 ● Sitaram, Μίλωνος 14 Παγκράτι: Παγκράτιον. Υμμητού 271 Ν. Φιλαδέλφεια: Οδοντιατρείο Σ. Τσιτσοπούλου, Θεσσαλονίκης 63 Π.Φάληρο: Ε. Παπακωνσταντίνου, Αχιλλέως 7-9 Πατήσια: ●Δ. Σταυρακάκης, Ιωκωβίδου 12 Πειραιάς: Ομακοείο Πειραιώς, Καραΐσκου 122 ● Πεντέλη: Γεώργιος Λουκάς, Παπαφλέσσα 14 Περιστέρι: Ν. Ρωτσιάμης, Παρασκευοπούλου 6 ● Ρένα Σιώζου, Χρ. Σμύρνης 16 Πετρούπολη: Ιαθείην, Θράκης 138 ● Sharmila, Δωδεκανήσου 84 Πεύκη: Γ. Τσιρλής, Δημάρχου Τρυπιά 9 Πλατεία Βικτωρίας: Γ. Ζωιτάς, Χέυδεν 21 ● Κώστας Βάσιας, Αριστοτέλους 130 Π. Φάληρο: Κέντρο Ρεφλεξολογίας & Έρευνας, Αμφιτρίτης 28 ● Natural Health Science, Πανδρόσου 31 ● Natural Health Science, Λεωφ. Αμφιθέας 78 & Ανδρομάχης 8 ● Studio Pilates Κύκλος, Τερψιχώρης 15 Υμηττός: Ηλίου Χώρος, Λ. Ηλιουπόλεως 18 Χαϊδάρι: Έλενα Ζαβού, Σουκαντζίδη 11(Δάσος) ● Πρότυπο Ιατρικό κέντρο, Αγων. Στρατοπέδου39 Χαλάνδρι: Π. Χρυσικού, 25ης Μαρτίου 33● Κέντρο Θεραπείας «Υγείας Ύδωρ», Μεσσηνίας 2● Αρμονική Ζωή, Γρίβα 23 Χολαργός: Κέντρο ολιστικής, Μεσογείων 208 Ψυχικό: Μ. Κολυβάκη, Τζαβέλα 42ΑΥπόλοιπη Ελλάδα : Άργος:Ε. Γεωργίου, Διον. Σολωμού 2 Αρτα: Αντώνης Παπ-πάς, Σκουφά 148 Αρτέμιδα: Vitality Αγ. Γερασίμου 11 Βέροια: Ε. Ιωάννιδου, Μοραβα 26 Βόλος: Γ. Αργυροπούλου, 28ης Οκτωβρίου 41 Γιαννιτσά: Ε. Μπου-γούδη, ρεφλεξολόγος, Καράιτση 4 Γύθειο: Ευεξία, Πλ. Μαυρομιχάλη Δράμα: Studio yoga, Προφ. Ηλία 4 Ελευσίνα: Δημήτρης Καλιαντάς, Κελεού 32 Ζά-κυνθος: Α.Μπράτης, Αρχιεπισκ. Δημητρίου 1 Ηγουμενίτσα :Κυλικείο/Β’Ενιαίο Λύκειο(Λαδοχώρι) Θεσσαλονίκη: Σ.Πανάβογλου, Ερμού 73 ● Ίριδα, Μεκατούνη 29 ● Ι. Καραγκούνης, Μαντινείας 73 ● Ε. Δανιηλίδου, Ικτίνου 22 ● Λ. Ιωαννίδης, Απόλλωος 21 ● Κ. Οικονομίδης, Ανδριανουπόλεως 57 ● Foot Analysis, Πλούτω-νος 27 ● Enter Pilates, Εξαδακτύλου 4 ● Δ. Κατσουπάκης, Γαμβέττα 128 ● Anahata Yoga studio, Θεμ. Σοφούλη 107 (Καλαμαριά) ● Βήμα Υγείας, Εγνατία 119 ● Ίσις, Αγ. Σοφίας 39 ● Bico Life, Αγ. Κων/νου 82 (Εύοσμος) ● Σ. Καπανίδης, Πασαλίδη 53 (Καλαμαριά) ● Π. Yates, Ανοίξεως 3 ● Κέντρο βιοσυντονισμού Θ. Χασιώτη, Βας. Όλγας 164 ● Όμιλος Γουσού Αινείας (Ν. Μηχανιώνα) ● R. Smith, Κορυτσάς 20, Καλαμαριά ● Πηγή Ζωής, Μ. Μερκούρη & Αλλατίνη● Ιατρικό Διαβαλκανικό (Inn Roubino), Ασκληπιου 10 (Πυλαία) ● Τακίδης Ν., Ανθαίων 18Α (Περαία) ● Α, Φιλίππου, Χαλκέων 29 ● Life Therapy Academy, Αιγαίου 54 & Θερμαϊκού ● Ελλ. Ινστ. Κρανοϊερής Θεραπείας, Β. Αδαμίδου 16β ● Ομοιοπαθητική Εστία, Γ. Λαμπράκη 201 ● Iasis, Κύμης 19, Βυζάντιο, Καλαμαριά ● Ο.Ακτσουρίνα, Πολυ-τεχνιείου 3 (Θέρμη) ● Ν. Καρατσουϊράκης, Κρίτωνος 13 ● Μούμου Ε., Ορέστου 33 ● Armonia Yoga , Κέρκυρας 8, Καλαμαριά Κατερίνη: Κ. Φυτόπουλος, Νικο-μηδείας 74 ● Αικατερίνη Τσουκλή, Αγ. Λαύρας 37 Κέρκυρα: Γ. Μουζακίτης, Βε-λισσαρίου 40 Κοζάνη: Η πρόοδος, Μακρυγιάννη 7 Κρήτη: Χ. Υφαντής, Σφακίων 32Α(Χανιά) ● Εμμ. Πατεράκης, Σμύρνης 33 (Ηράκλειο) ● Εμμ. Πατεράκης, Λ. Κνωσσού 270, (Ηράκλειο) ● Μ. Καραβαλάκη, Νικ. Πλαστήρα 46 (Αγ. Νικόλαος) Λαμία: Ε. Τσιαγαρίδα, Καποδιστρίου 12 Λάρισα: Κοέν Ρασέλ, Ανθίμου Γαζή 1 ● Βασιλική Μακρίδη, Ρούβελτ 24 ● Εκπαιδευτήρια Μακρίδη, Ηπείρου 98 ● Δημ. Παπαστεργίου, Παπαναστασίου 98 ● Π. Κράχτης, Ηλιοδώρου 8 Λακώνία: Ι. Γκιουλέκα, 5ης Μαΐου 109 Λευκάδα: Νέκταρ & Αμβροσία, Δ. Καλυβιώτη 6 ● Α. Λεουτσέα, Βαλαωρίτου Αριστοτέλους 18 ● Ε. Τσερέ, Μελά Ιωάννη 22 Μεσολόγ-γι: Σαγήνη, ΠλώσταιναΝεράιδα:Σταυράκη Μ., σκοπάδων 7 Ναύπλιο: Ελικόνια, Μεθάνων 3 Ορεστιάδα: Simillimum, Κωνσταντινουπόλεως 202 Πάτρα: Κέντρο Εν. Θεραπειών, Η. Πολυτεχνείου 92 ● Hatha yoga & pilates studio, Κερύνειας 16●Λαδικός Ν., Κωστή Παλαμά 72β (έξω Αγυιά) ● Βιοανίχνευση, Σακελαρίου 4 ● Πτολεμαΐδα: Κέντρο ρεφλεξολογίας, Αδαμοπούλου 3Ρόδος: Κέντρο αποκα-τάστασης, Αλ. Παναγούλη 16 Τρίκαλα: Άκρων Ίαμα, Βύρωνος 12 ● Ομακοείο Τρικάλων, Κεφαλληνίας 21 ● Αρετή Γρηγορίου, Κρινιτσα 18 Χαλκίδα: Ι. Παύ-λου, Ελ. Βενιζέλου 43●Α. Βοκορόκου, Φαβιέρου 43 Χανιά: Χ. Μπιτζανάκη, Στρ. Τζανακάκη 21Χίος: Κ. Λυμνούδη, Αγ. Σπετσών 1 ● Ίριδα, Κουντουριώτη 36

Αττική: Αγία Παρασκευή: Ναραγιενα, Αιγαίου Πελάγους 85 Άγιοι Ανάργυροι: Θαλείν, Ζακύνθου 1 ● Παράδοση, Σοφ. Βενιζέλου 68 Αιγάλεω: Ζέα, Δημοκρατί-ας 10 ● Life Shop, Ιερά οδός 242 ● Ελιξήριο, Ιερά οδός 273 Αθήνα:Living Green, Χ. Τρικούπη 33 ● Aralus, Σοφοκλέους 17 ● Lacandona, Ηπίτου 4 ● Athinarom, Καπνικαρέας 19 ● Ζάχαρη & Αλάτι, Βαλτετσίου 47 ● I Love bio, Υψηλάντου 24 ● Ιπποκράτιος Διατροφή, Λ. Συγγρού 3 ● Γαίας Δώρα, Βαλαωρίτου 4, Κολωνάκι ● Το μήλο, Αιόλου 102 ● Κ. Φράγκου, Χατζηχρήστου 8 (Ακρόπολη) ● Βιοφώς, Πα-νεπιστημίου 58 ● Τέσσερις Εποχές, Νίκης 30 ● Health Food Store, Γέλωνος 1 & Δεινοκράτους, Κολωνάκι ● Οικοζήν, Εμμανουήλ Μπενάκη 26 ● Διατροφολογική Θεραπευτική, Πατησίων 24 ● Οικολόγοι Ελλάδας, Πανεπιστημίου 57 ● ITME, Μιχαλακοπούλου 145 ● Ακρίταμα, Μιχαήλ Νομικού 9 ● Εστρέλα, Δημητρίου Σούτσου 18 ● Kannabishop, Χαριλάου Τρικούπη 24 ● Βιολογικός Κύκλος, Ακα-δημίας 84 ● Άντα, Φιλελλήνων 2 ● Βίου Αγαθά, Β. Αλεξάνδρου 5 ● Άρκευθος, Γ Σεπτεμβρίου 83, Πλ. Βικτωρίας ● Το περιβόλι της Οικολογίας, Μεταξά 13-15, Εξάρχεια Αιγάλεω: Life Shop, Σμύρνης 12 & Θηβών 382 ● Άρκευθος, Μάρκου Μπότσαρη 25 ● Άλιμος: Kitchen Bar, Μαρίνα Αλίμου ● Τα δώρα της Φύσης, Πιν-δάρου 5 ● Αμπελόκηποι: Βανίλια-Κανέλα, Λ. Ριανκούρ 71-73 Άνω Πετράλω-να: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Αργυρούπολη: Παραδοσιακή Ολύμπου, Κύπρου 56●Δ. Κλείτσα, Δ. Ακρίτα 9 ● Μανουτα, Χρ. Σμύρνης 23 Αχαρναί: Εύα Αθανασι-άδη, Θερμοπηλών 4 Βάρη: Σπάσε το Ρόδι, Νάσσου 1Α Βούλα: Βιολογικό χωριό, Αγ. Ιωάννου 28 Βριλήσσια: Αγνή Γη, Λεωφ. Πεντέλης 104 Βύρωνας: Γεύσεις Ζωής, Χρ. Σμύρνης 57 Γέρακας: Bio Μελισσάνθη, Λ. Μαραθώνος 176●Therapy

shop, Λ. Μαραθώνος 139 Γαλάτσι: Θησαυρός Υγείας, Παπαφλέσσα 26 & Τραλ-λεών ● Αιντα Καρρά, Σκιάθου 136 Γλυφάδα: ● Βιολογική Αγορά, Δημ. Γούναρη 144 (Άνω Γκυφάδα) ● Kampos Biomarket, Αρτέμιδος 9 & Λαοδίκης, Πλ. Εσπερί-δων Γουδί: Levanda shop, Αερ. Παπαναστασίου 6 Δραπετσώνα: Στάση Ζωής Αγ. Παντελεήμονος 59 Δροσιά: Ταξιάρχης, Λεωφ. Δροσιάς Σταμάτας 60Ελληνικό: Λέων, Λ. Βουλιαγμένης 43-47 Ζωγράφου: Βιολογική αγορά, Ξενάρχου 1 ● Το μικρό πευκοδάσος, Αλ. Παναγούλη 25 ● Ηλιούπολη: Το φασολάκι, Σοφ.Βενιζέ-λου 32●Νέα Ζωή, Πρωτοπαπά 38 ● Μυρσίνη, Σοφ. Βενιζέλου 145Α Ηράκλειο: Bioart, Λ. Ηρακλείου 408●Biomarket, Λεωφ. Πλαπούτα 94 Θησείο: Παιώνια, Πουλοπούλου & Αμφικτίονος 12 Ίλιον: Προσγείων γεύσεις, Πάρκο Τρίτση ● Βιότευμα, Μενελαου 132 Ιλίσια: Αλόη, Παπαδιαμαντοπούλου 50 ● Βιολογική Αγορά, Ξενάρχου 1 Καισαριανή: Δρυάς, Ευφρονίου 69 ● MobilePro, Λυδίας 32 Καλλιθέα: Άρκευθος, Γρυπάρη 138 ● Πιπερόριζα, Δημητρακοπούλου, 87 Κερα-τσίνι: Βιοπαντοπωλείο, Λ. Σαλαμίνος 88 Κηφισιά: Ηλιοσταλα, Βασιλ. Όθωνος 41 ● Υγείας Χάριν, Γ. Δροσίνη 7 ● Βήμα, Χ.Τρικούπη 174 Κουκάκι: Αρτεμισία, Παρθενώνος 3 Κυψέλη: Βιολογική Κυψέλη, Aγ. Ζώνης 40 ● Μελισσάνθη, Καυ-κάσου 142 ● Σπ. Βάγιας, Σποράδων 38 ● Λαγονήσι: Ι.Μωραϊτόπουλος, Λεωφ. Καλυβίων 178 ● Βιοεστία, Πιπίνου & Παπαφλέσσα 34 Λαμία:Βιοζήν, Ροζάκη Αγγελή 51 Μαρούσι: «Βιο -Υγεία», Πλ. Ευτέρπης 3 Νέα Ερυθραία: Green Post, Τατοΐου 122 ● Prasino biomarket, Τατοΐου 122 Ν. Ηράκλειο: Θαλείν, Αγ. Νεκτα-ρίου 24 ● Μορφέας, Αλεξάνδρου Διάκου 11 Ν.Ιωνία: Βιόπολις, Λ. Ηρακλείου 295 & Αγ. Σοφίας ● Ηλιορροή, Αγ. Φωτεινής 6 ● Άρκευθος, Αγ. Φωτεινής 8 Ν. Κόσμος: Ciao Italia, Λ. Συγγρού 133 Ν. Σμύρνη: Εδέσματα, Ατταλείας 2 ● Βιο-λογικός Θησαυρος, Ομήρου 71 ● Ναραγιένα, Ιωνίας 49 & Σαρδεών ● Nature et Bio, Ελ .Βενιζέλου 51 Νέα Φιλαδέλφεια: Υγεία & Μακροζωία, Λ. Δεκελίας 99 ● Βιο-Αγαθόν, Πίνδου 16 Ν. Ψυχικό: Λωτός, Γλαύκου 14 ● The wellness spa, Λ. Κηφισίας 164 Π. Ψυχικό: Νέα Αγορά, 28ης Οκτωβρίου 3Πατήσια: Ακρίταμο, Μ. Νομικού 9 ● Δωροθέα, Πατησίων 203 ● Η φωνή της φύσης, Πατησίων 322 Πατήσια (Άνω): Το αλέτρι, Λεωφ. Ηρακλείου 31 Παγκράτι: Ciao Italia, Σπύρου Μερκούρη 4 ● Ε. Εξηνταβελώνη, Ευφρονίου 69 Π. Φάληρο: Κέδρος (βότανα), Λεωφ. Αγ. Βαρβάρας 109 ● Βιολογικός Κύκλος, Τρίτωνος 35-37 ● Βιολογικός Κύκλος, Αγ. Βαρβάρας 45 ● Βιόκηπος, Αχιλλέως 72 & Λεωφ. Αμφιθέας Πειραι-άς: Organics, Καραολή & Δημητρίου 27 ● Ozone Market, Ραιδεστού 225 &Σπάρ-της ● Μανδραγόρας, Δ. Γούναρη 14Α ● Βιοπαράδοση, Μ. Χατζηκυριάκου 112 Πεντέλη: Πεντελικό, Ερμού 2 Περιστέρι: Ηλίανθος, Παρασκευοπούλου & 25ης Μαρτίου Πόρτο Ράφτη: Ζεία, 36ο χλμ. λεωφ. Πόρτο Ράφτη ● Verde Natural, 37χλμ Λεωφ. Π. Ράφτη Σπάτα: Bioplus, Δημ.Χρ. Μπέκα 98 Φιλαδέλφεια: (Άνω) Βιο-οξυγόνο, Αγ. Τριάδος 7 Χαλάνδρι: Παν Άγαθον, Γρ. Γυφτοπουλου 14 ● Αμά-ραντο, Αριστοφάνους 33 & Θέτιδος 1 ● Αμάραντο, Αριστείδου 1 & Πεντέλης 34 ● Mondo biomarket, Αποστολοπούλου 59Β ● Κήπος Αγγέλων, Χίου 18 ● Prasino Biomarket, Λεωφ. Πεντέλης 97 Χολαργός: Βιολογικός Κύκλος, Περικλέους 20 ● Mystic Pizza, Σαρανταπόρου 1 ● Αικ. Λουκοπούλου, Μεσογείων 242 Ψυχικό: Α. Γρυλλάκη, 28ης Οκτωβρίου 4Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο: Με το Νι & με το Σίγμα, Μπαϊμπά 2 Αίγινα: Το Αρ-χονταρίκη, Σπ. Ρόδη 16 Αλεξανδρούπολη: Βιογαία, 14ης Μαΐου & Παλαιολόγου ● Δερμενούδη Αυγή, Ίωνος Δραγούμη 7 ● Η Παράδοση, Αίνου & Μαζαράκη ● Β. Κεπεσίδης, Ρόδου 13 Άνδρος: Ανδριακόν, Γαύριο Καραβοστάσι Άρτα: Δώρα της Γης, Βασ. Πύρρου 43 Βέροια: Θεού Δώρα, Μ. Αλεξάνδρου 37 ● Άρωμα ζωής, Εμ. Ζάχου 18● Βιοmamas, Μαυρομιχάλη 8 Βόλος: Άρωμα & Γέυση, Αλεξάνδρας 114 ● Βιοτροφή Πηλίου, 28ης Οκτωβρίου 38 ● Θ. Καραγιάννη, Αλεξάνδρας 159 ● Υγεία, 28ης Οκτωβρίου 159 ● Πράσινη Αγορά, Γ. Κάρταλη 97 Δράμα: Βιογεύσεις, Ηφαιστίωνος 12 ● Η Φύση, Εμμ. Παππά 2Α ● Η Φύση, Προύσσης 15 ● Ορεκτι-κό, Γ. Παπανδρέου 30 Ηράκλειο Κρήτης: Βότανα και Υγεία, Κατεχάκη 60 ● Το πράσινο καλάθι, Εθν. Αντιστάσεως 13 ● Biosante, Ανδρ. Παπανδρέου 5 Θεσσα-λονίκη: Επί της Γης, Ε. Αντίστασης 54 ● Vita4you, Γ, Γεννηματά 54Α, Καλαμαριά ● Green House, Μ. Καλίδου 108 (Καλαμαριά)●Π. Παναγιωτίδης, Σουμελά 35 ● Βοτανοπωλείο ο Νίκος, Κομνηνών 32 ● Lady Green, I. Ντεκά 7● Το Ελληνικόν, Βατικιώτου 28 ● Το Ελληνικόν, Σοφούλη 34, Καλαμαριά ● Μαλλιάρης παιδεία, Δ. Γούναρη 39 ● Το Βάλσαμο, Χαλκέων 16 ● Ζωή & Υγεία, Τσιμισκή 120 ● Ζωή & Υγεία, Καρδίτσας 8 ● Botanica, Αλ. Σβώλου 46 ● Tre Marie: Π.Π. Γερμανού 13 ● Greenday organic beauty salon, Π. Ιωακείμ 10 ● Το Κρίταμο, Κλεισούρας 8 ● Επι-στροφή στη φύση, Μεγ. Αλεξάνδρου 31, Εύοσμος ● Βιο Θυσαυρός, Αν. Θράκης 44, Τούμπα ● Εν Ζωή, Σόλωνος 36 ● Global Bionatura, Ελ. Βενιζέλου 104, Νεά-πολη ● Περί φύσεως, Επιδαύρου 9, Τούμπα ● Οι θυσαυροί της φύσης, Ναυπλίου 27, Κ. Τούμπα ● Ωμέγα 3, Αλ. Παραφεντίδου 13, Πυλαία● Καφές Ερκέκογλου, 28ης Οκτωβρίου 60, Καλοχώρι ● Ψίθυρος, Καρακάση 27 ● Ζωτικότις, Αγ. Δημη-τρίου 160 ● Ισις, Αγ. Σοφίας 39 ● Flora mama, Αλ. Παπαδιαμάντη 14 ● Σουσάμι άνοιξε, Ιουστινιανού 33 ● Λεβέντης, Κασσάνδρου 151 ● Μάνα Γη, Κίμωνος Βόγα 52 ● Εντελβάις, Λασσάνη 4 ● Βιολογικόν, Μιαούλη 27 ● Γαία, Π. Ιωακείμ 13 ● Ευζωϊα, Αλ. Σβώλου 6 ● Μάνα εξ ουρανού, Φιλιππουπόλεως 44, Αμπελόκηποι ● Βιοπωλείον, Φιλίππου 37, Περαία ● Οικολογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Μερκουρίου 10, Ντεπώ ● Μ. Σαβίδου, Μαυρομιχάλη 59, Πολίχνη ● Aqua Vero, Μακρυγιάννη 15, Ηλιούπολη ● Βιο Ζωή, Καραολή & Δημητρίου 175Β, Εύοσμος ● Το χοντρό μπιζέλι, Κ. Παλαμά 12Α, Φύλιρο● Το μαγαζάκι της Σοφίας, Εθν. Αντιστάσεως 88, Εύοσμος ● Βοτανολόγιον, Εθν. Αντιστάσεως 27, Αμπελόκηποι ● Ελλήνων γεύ-σεις, Γ. Αγγέλου 5, Χαριλάου ● Εστιατόριο Inn Roubino, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ασκληπιού 10, Πυλαία Θήβα: Ηλιακτίδα, Δημοκρίτου 6 Ιωάννι-να: Φύση & Ζωή, Φ. Τζαβέλλα 2 ● Φύση & Ζωή, Αρχ.Μακαρίου & Μπακογιάννη Καβάλα: Β. Κουλαξίζης, Ακρίτα 1 ● Πηγή Ζωής, Αμυντα 26 ● Bio bio, Βενιζέλου 45 Καλαμάτα: Το άνθος της Ζωής, Ψαρρών 148 ●Βοτανοπωλείο, Αριστομένους 109 ● Βοτανοπωλείο, Αμφειας 7 Κατερίνη: Bio Cafe Fresco, 25ης Μαρτίου 5 ● In Vivo, Εθν. Αντίστασης 15 Καρδίτσα: Πράσινη γωνιά, Διάκου 15●Το Βάλσα-μο, Δημοτική αγορά Ι (7) Καστοριά: Σπιτικό, Ορεστίων 25 Κέρκυρα: Φυσικές επιλογές, Λεωφ. Αλεξάνδρας 40Γ ● Οικοζωή, Ι. Θεοτόκη 104 ● Καφέ Κοχλίας, Ελευθερίας 16, Λιστόν Κεφαλονιά: Γ. Διακρούσης, Α. Τρίτση 21 ● Κ. Σταμούλης, Αντώνη Τρίτση 3 ● Ιοnian Eco, Χ. Ιγγλέτση 1 Κόρινθος: Ρίζα, Κολοκοτρώνη 45α (Λουτράκι) ●Αμάλθεια, Αδειμάντου 38 Κομοτηνή: Βιοπαράδοση, Κούλογλου 2-

Β Ι Β Λ Ι Ο Π Ω Λ Ε Ι Α ( 2 0 )

Γ Υ Μ Ν Α Σ Τ Η Ρ Ι Α ( 3 3 )

Σ ΥΛ Λ Ο Γ Ο Ι / Β Ι Β Λ Ι Ο Θ Η Κ Ε Σ ( 1 0 )

Ι ΑΤ Ρ Ε Ι Α / Σ Χ Ο Λ Ε Σ / Θ Ε Ρ. Κ Ε Ν Τ ΡΑ ( 1 9 5 )

Β Ι Ο Λ Ο Γ Ι Κ Α Κ ΑΤΑ Σ Τ Η Μ ΑΤΑ / c a f è ( 3 4 8 )

Holistic Life 61

4 Κρήτη: Οικολογικόν, Δημοκρατίας 9 (Ιεράπετρα) ● Λαμία: Φροντίδα plus Bio, Παλαμά 5 ● Βιόκυκλος, Α. Παπανδρέου 8 (Λασίθι) Λάρισα: Biosmart, 23ης Οκτωβρίου 13 ● Άρτεμις, Παναγούλη 50 ● Γκουντοβάς, Νικοτσαρά 6 ● Φύτρο, Μανδηλαρά 13 ● Πρόπολις, Παναγούλη 19 ● Βιόκηπος, Κουμουνδούρου 18 ● Το μέλι, Παπασταύρου 1 ● Το Ρόδι, Ηρώων Πολυτεχνείου 69 ● By Nature, Νικοτσά-ρα 7 Λευκάδα: Ο Πρίγκηπας, Ηρώων Πολυτεχνείου 32 Μεσσηνία: Ξενώνας Επο-χές, Αμπελιώνα, Πέτρα Μεσολλόγι: Κοχλίας, Λόρδου Βύρωνος Μυτιλήνη: Ρο-διά, Ερμού 35 ● Μυρτιά, Αγ.Θεράποντος 22 ● Μοναστιρλή Δωροθέα, Πιττάκου 9 Ναύπλιο: Χύμα & Τσουβαλάτα, Άργους 2●Βιοζην, Ροζάκη Αγγελή 51●Βιο...λογικό, Αρια Ναυπλίου Ξάνθη: Ν.Γκοροπας, Δαγκλή & Καραολή● Σ. Βαρσάμη, Πλάτωνος 10● Γαία, Δαγκλή 5 & Τσιμισκή Ορεστιάδα: Α. Γραμματή, Αναγεν-νήσεως 137 Πάτρα:Ecoshop, Θερμοπυλών 68 ● Olympico Cafe, Γοργοποτάμου & Ελευθερίας ●Μαλλιώρης, Βότση 26● Botanica, Ρήγα Φεραίου 37 ● Αγρίλι, Γούναρη 142 Πάρος: Bioshop, Παροικιά ● Λάμπρου Ιουλία, Παροικία, Πήλιο: Μίρρο, Πορταριά ● Ηλιαχτίδα, Ζαγορά, Ρήγα φερραίου 10 Πύργος: Ίαμα, 28ης Οκτωβρίου 50 ● Βιόκυκλος, Κοκκίνου 15 Ραφήνα: Βιολογικά Μάντζιος, Αντω-νιάδη 6 Ρέθυμνο: Βιολογική Κρήτης, Ελευθερίας 5 ● Άρκευθος, Μ.Μουσουρου 11 ● Βιότοπος, Καπεταν Λεμονια 4 ● Ευκαρπον, Ηγ.Γαβριήλ 4 ● Αμάλθεια, Οικ. Αγ. Δημήτριος ● Β. Πλεύρη, Ηγ. Γαβριήλ 26 ● Bio-rythm, Κ. Γιαμπουδάκη 32 Ρόδος: Ηλιόκηπος, Κορδιγκτώνος 49 ● Το πανέρι, Π. Μελά 17 ● Βιο-υγεία - Βιο οικολογία, 28ης Οκτωβρίου 18 Σάμος: Βιο-Σάμος, Καρλόβασι Σέρρες: Bioshop, Υψηλάντου 1 ● Βιοτροπο, Κωνσταντινουπόλεως 13 Σητεία: Βιοκύκλος, Αν. Πα-πανδρέου 5 ● Κρητών γη, Φουνταλίδου 29 Σύρος: Ευεξία, Σταματίου Πρωΐου 51 Τρίκαλα: Βιόκοσμος, Γλαδστώνος 13 ● ΜουσειοΓεύσεις , Στρ. Σαράφη 43 Τρί-πολη: Φυσικά, 28ης Οκτωβρίου 56 Χαλκίδα: Βάλσαμο, Ωρίωνος 31 ● Τσιριώτη Βασιλική, Νοταρά & Τομπάζη Χανιά: Κοιλάδα των Ρόδων, Σφακίων 32 ● Eco Forum, Δευκαλίωνα 5 ● Κτήμα Δασκαλάκη, Κυδωνίας 144 ● Γαία, Δημητρακάκη 2 ●Γαία, Πάροδος Λεωφ.Κ. Καραμανλή 86

Αττική Αγ. Ανάργυροι: Δ. Πανταζής, Ν. Πλαστήρα 102 ● Μαντζάκου Καρα-στατήρη Αναστασία, Κεφαλληνίας 98 Αγ. Αντώνιος: Τσέρτου Γιούλα,Βασ. Αλε-ξάνδρου 46 Αγ. Βαρβάρα: Γ. Σπανόπουλος, Ελ. Βενιζέλου 140 ● Δ. Διμε Σια Ο.Ε.,Μεσογείων 5 Αγ. Δημήτριος: Μήτσου Ευσ., Παπάγου 43 Αγ. Ελευθέριος: Στέφανος Κάγιος, Τσούντα 43 Αγ. Παρασκευή: Γ. Κούτση, Αγ. Ιωάννου 36●Π. Ρομπολά, Λεωφ. Μεσογείων 318 ● Ν. Χούντας, Μεσογείων 535 ● Μουζά Αικ., Αγίας Τριάδας 21 Αθήνα: Α.Μαράκη, Δεριγνύ 33 ● Π. Κασαρτζίδη, Πατησίων 167 ● Γ. Παλιογιάννης, Δροσοπούλου 187 ● Ό. Ταυροπούλου, Ιπποκράτους 143 ● Μ. Γραμμουστιάνου, Φραγκοπούλου 33 ● Δ. Γιατράς – Κερκύρας 31 (Κυψέ-λη) ●Κ.Νικολακόπουλος, Ιθάκης 32●Κ.Γιαννίου, Ηπείρου 25 (Μουσείο)●Ι.Λι-γνός, Κηφισίας 46 ● Χ.Καρκαζής, Κηφισίας 101 ● Ν. Πλύτας, Κηφισίας 125 ● Μ.Λεκατσά, Πατησίων 366 ● Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2(Πεδίον Άρεως) ● Ε. Παπαδοπούλου, Αριστοτέλους 91 ● Ζ. Ελευθεριάδη, Γ. Σεπτεμβρίου 4 ● Πετρο-γιάννης, Πανεπιστημίου 10 ● Μαρήβη Ζήση, Σόλωνος 22 ● Ά.Χατζοπούλου-Σ.Νικολάου, Σόλωνος 54 ● Καλύβα Βασ., Ηρακλείτου 4, Κολωνάκι ● Μ. Σι-σμανόγλου, Διον. Αρεοπαγίτου 10, Ακρόπολη ● Ν. Κουτέλης, Λένορμαν 249 ● Κ. Σπανίδου, Αχαρνών 189 ● Δρίβας Ιωάννης, 3ης Σεπτεμβρίου 72 ● Αγγελική Φιλίππου, Πατησίων 271 ● Γ. Κοντογιώργος, Μαρασλής 7 & Υψηλάντου, Ευαγ-γελισμός ● Ζάγκος –Βαΐδάκη Κλεισθένους 11, Ομόνοια ● Πάλογλου Ευγ., Πανε-πιστημίου 16, & Αμερικής (Στοά) ● Σακελάρης Νικ., Νίκης 3 ● Στελλάκη Π., Πλ. Μητροπόλεως 16 ● Καραμανώλης Ι., Σωκράτους 46 ● Κ. Μακρή, Φιλλελήνων 20& Κυδαθηναίων 15 ● Χ. Ερωτόκριτου, Ευαλκίδου 4 (Πλ. Αττικής) Αιγάλεω: Α. Μάυρου, Ν. Πλαστήρα 3 ● Βακαλοπούλου-Γιαγιάκου, Ιερά Οδός & Θηβών 374 Άλιμος: Παπά, Θουκιδίδου 29 ● Αγλ. Σιακάρα, Δ. Σούτσου 18, Πλ. Μαβίλη ● Α. Καζαντζιάν, Θεμιστοκλέους 62 Αμπελόκηποι: Μ. Αντωνάκη, Τριφυλλίας 37-39 ● Θ. Ερμίδου, Μεσογείων 217 ● Ραφτόπουλος Β., Πάγκα 22 ● Καλογερο-γιάννης, Πανόρμου 71-73 ● Σ.Αποστολοπούλου Μεσογείων 29 ● Α.Σακελλαρίου, Πουλίου 18& Λαμίας ● Κ.Αγγελής, Πανόρμου 46 & Αργολίδος 51 ● Μιχαλάκου Κ., Δημητσάνας 16 ● Ε.Ανανιάδης, Λαμψα 19 Ανάβυδσσος: Κ. Τσίτουρα, Αρι-στοτέλους 26-28 ● Σ. Κοριτσιάδης, Λ. Αναβύσσου 5 Άνοιξη: Περρωτή Καντούνα, Πλατεία Ανοίξεως Α. Πετράλωνα : Σελαμτζή Ουρ., Κοίλης 15 Αργυρούπολη: Α.Χαραλαμπίδης, Κρήτης 38 ● Τανδρίδης Στυλ., Λ. Κύπρου 77 ● Α. Λυμπερό-πουλος, 25ης Μαρτίου 18 ● Α.Ναούμ, Μ. Γερουλάνου 51 Βούλα: Ε. Τασιδήμου, Λεωφ. Βάρης 8 Βριλήσσια: Γ. Τσούτσιας, Ομήρου 2 ● Ζήσου Δάφνη, Λεωφ. Πε-ντέλης 7Α Βύρωνας: Ε. Κανελλοπούλου, Εμπεδοκλέους 94 ● Σ. Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου Γαλάτσι: Χ.Ιακωβίδου, Αγ. Γλυκερίας 35 Γέρακας: Ε.Ξανθάκου, Λ. Σπάτων 46 ● Ε. Μελισσάς, Κλεισθένους 243 ● Χονδρογιάννη Ειρήνη, Ηγουμε-νίτσας 2 Γλυφάδα: Σ. Νταλαούτης, Γούναρη 156 (Άνω) ● Α. Σκρέκα, Αττικής 9 ● Μ. Πανουτσοπούλου, Λαζαράκη 35 ● Α. Μπαρμπάτση, Γούναρη 1688 (Άνω)

● Ν. Μακρή, Γούναρη 112 ● Ε.Σάκκου, Α. Παπανδρέου 138 ● Σ. Αδαμοπούλου, Μεταξά & Γρ.Λαμπράκη 17 ● Μ. Μιχαλά – Σ. Κοκκάλας Λαζαράκη 3 ● Χρ. Που-λίδου, Ζαμάνου 47 ● Κατλής Ηλ., Γούναρη 227& Ηφαίστου ● Ε.Μορφοπούλου Λ. Βουλιαγμένης 85 Γουδί: Γ. Ντελούσια, 34ου Συντάγματος 38 ●Μ. Τριαντα-φύλλου, Γράμμου & Ζωγκου 24-26 ● Σπύρος Μόσχος, Ηφαιστίωνος 8 Δάφνη: Αναστασάκου - Παπαδοπούλου Βασιλική, Kανάρη 23 ● Παπαδοπούλου- Θεο-φιλοπούλου & ΣΙΑ, Ηπείρου 16 Δάσος Χαϊδαρίου: Ελ. Μπαρμπούνη, Ηρώων Πολυτεχνίου 59 ● Θ. Σακόπουλος, Γεωργίου Παπανδρέου 4 Ελληνικό: Δουζένη, Ιασωνίδου 47 Ηλιούπολη Α.: Κακαγιάννης Στ., Αρχιμήδους 64 ● Αντωνόπουλος Κ., Μ. Αντύπα 51 ● Ι.Κατσαρός, Σκρα 14 Ηλιούπολη Κ.: Παπαπέτρου Γ., Πλα-τεία 25ης Μαρτίου ● Φ. Καλογεροπούλου, Σοφ. Βενιζέλου 34 Ηράκλειο: (Νέο) Μπάρμπας Η., Λεωφ. Ηρακλείου 425 ● Θεοδοσιοπούλου Αγγ., Πολυτεχνείου 33 & Πράσινου λόφου 12 Ίλιον: Pharma center, Ηλιου 33 Ιλίσια: Χρονοπούλου Ε., Γρηγορίου Αυξεντίου 71 ● Παπασιδέρης – Ρούσσου, Παπαδιαμαντοπούλου 15 ● Παρασκευοπούλου – Κρέκας, Η. Ποταμιάνου 2 Καλλιθέα: Βλασσόπουλος, Ευ-αγγελιστρίας 72 Καματερό: Στ. Ψυχικός, Κ. Παλαμά 50, Γεροβουνό Καρέας: Σ.Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου 15 ● Φρ. Σταματάκη, Λ. Καρέα 74 Κερατσίνι: Χρ. Κωνσταντιανού, Σολομωνίδου 5 Κηφισιά: Α. Αγγελινά, Τατοΐου 113 Κορυδαλ-λός: Ρ.Μουσλιάδου, Τσακάλωφ 32 ● Ντάβος Π., Δ. Διαμαντίδη 34 Κουκάκι: Αικ.Κυρίτση Δημητρακοπούλου 111 ● Δ. Νικολαΐδης, Δημητρακοπούλου 50 Κυψέλη: Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2 Μαρούσι: Ε. Πιτσέλη, Λεωφ. Καποδιστρίου 18 ● Μα-ρία Προβατά, Περικλέους 1 ● Πονίττη Τζινέβρα, Αγ. Κωνσταντίνου 6 Μέγαρα:Κ. Χατζηδημητρίου, 28ης Οκτωβρίου 129 Μελίσσια: Τ. Μπίθωση, Π. Τσαλδάρη 36 ● Σ. Παναγιωτίδης, 17ης Νοεμβρίου 2 Μοσχάτο: Ζαζάνη Αγγ., Στρ. Μακρυγι-άννη 56 Ν. Ηράκλειο: Αυγίδου Μάρθα, Ανατολής 57 ● Κ.Λιάσκα, Μ. Αντύπα 4 Ν. Μάκρη: Δημητροπούλου - Ζαχαράκη, Ν. Πλαστήρα & Σαράφη 19 Ν. Σμύρ-νη: Δ. Μώρου, 2ας Μαϊου 26 ● Γ. Ψάλτης, Ελ. Βενιζέλου 43 ● Μ. Σκιαδαρέση, Ομήρου 5 Νίκαια: Ε. Αδάμον, Κουταΐση 23 ● Κατσίβελας, Παύλου Μελά 4 ● Χρ.Βουγιουκλάκη, Λαοδικείας 33 ● Αν. Ιωνά, Ν. Μπελογιάννη 81 Ν. Ιωνία: Β. Μαυρίδης, Λ. Ηρακλείου 212 ● Σταύρου Αντ. Πάστρα, Χρυσ. Σμύρνης 3 ● Αικ. Ισοπούλου, 28ης Οκτωβρίου ● A. Brosio, Παλαιολόγου 2 & Τενέδου ● Πάστρας Σ., Χρυσ. Σμύρνης 3 ● Γ. Περγαντά, Μεσολογγίου 46 ● Μοσχοβης Χ., Ελ. Βενι-ζέλου 22 ● Κ. Μυλωνά, Λυκούργου 35 Ν. Κόσμος: Ν. Βασιλειάδη, Λυσιμαχίας 24-26 ● Ηλ. Κουτσογιάννης, Αμβρ. Φραντζή 31 ● Π. Κασαρτζιάν, Ευρυδάμαντος 9 Ν. Ψυχικό: Ε.Παπαδοπούλου, Αγ. Γεωργίου 66 ● Σώρη Ελ., 25ης Μαρτίου & Ξάνθου 1 ● Τζ. Ταλαρούγκα – Κατσώλα, Γεωργίου Βλάχου 37 Πατήσια: Π. Σα-λίβερου, Αχαρνών 301 ● Α.Ροκανά, Πατησίων 284 ● A. Παπαδοπούλου, Ζυμπρα-κάκη 66-68 ● Χ.Παπαδοπούλου, Πατησίων 300 ● Π. Γιαννίτση, Πατησίων 294β ● Ρ. Παπαδοπούλου, Ιππολύτου 18 Παγκράτι: Χρ. Ευσταθίου, Πρατίνου 32 & Στράβωνος ● Ν. Ζαννάκης, Ερατοσθένους 22 Π. Φάληρο: Φ.& Α. Τοπάλογλου, Αλκυόνης 85 ● Μαρίνα Ζωγραφάκη, Αγ. Αλεξάνδρου 49 ● Α. Πορτοκάλης, Αχιλ-λέως 31 ● Ρούλα Καπετανάκη, Αγ. Βαρβάρας 44 ● Μ. Φλυτζάνη, Αγ. Βαρβάρας 98 Παλλήνη: Σ. Πάικα, Έντισον & Ιθάκης 1 Πεντέλη: (Νέα), Νταβαρίνου Ο., Π.Πατρών Γερμανού 1Πειραιάς: Π.Θεοφάνους, Η. Πολυτεχνείου 92 ● Αικ. Πα-ραβαλου, Μ. Χατζηκυριακού 156 ● Άννα Θεοδωράκη, Βασ.Παύλου & Γερμανού 1, Καστέλλα ● Στ. Βραδής, Ηρώων Πολυτεχνείου 28 ● Σταυρούλα Μπαρμπαγιάν-νη, Μητρώου 66 Περισσός: Σ.Βανδώρος, Μηδείας 45 Περιστέρι: Π. Τσέρτου, Β. Αλεξάνδρου 46 ● Μ.Παραμιθέλη, Αγ.Ελευθερίου 4 ● Ν. Λύγδας, Παν. Τσαλδάρη 37 ● Τίγκου Χ., Πελοπίδα 212 Σαλαμίνα: Ε. Τσούτσουρα, Λεωφ. Φανερωμένης 141 Σεπόλια: Κώστας Μιχαηλίδης, Κρέοντος 159 & Ρόδου Σπάτα: Βίδος Κ.,Λ. Σπάτων Χαλάνδρι:Κ. Μπούρα, Λεωφ. Πεντέλης 77 ● Β. Καφίρης, Ολύμπου 92 ● Ν. Χριστάκος, Κολοκοτρώνη 18 ● Ψαθάς Ν., Παπανικολή 40 ● Τζίφα Αντωνία, Αγ. Παρασκευής 77 Χαϊδάρι:Α.Παπαθεοδώρου, Αγ. Στρ. Χαϊδαρίου 46●Θ. Σακό-πουλος, Γ. Παπανδρέου 4 ●Μ. Χαλεπη, Ηρωων. Πολυτεχνείου 27Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο:Γκούντας Χ., Χ. Τρικούπη 18 ● Φιλιππιάδης Χ., Πλατεία Ειρήνης ● Σαντζουκ Σαμίρ, Πλατεία Χατζοπούλου 12 ● Α. Νταλλιάνη, Ι. Σταϊκου & Γρίβα 2 ● Σ. Κακαβουλας, Πλατεία 28ης Οκτωβρίου Αλεξανδρού-πολη: Ευανθία Αθανασιάδου, 14ης Μαΐου 53 ● Γ. Καΐσας, 14ης Μαΐου 88 Αμα-λιάδα:Χ. Σταυλιώτη, Καλαβρύτων 36 Άργος:Ε. Σταύρου, Λάλουκας Αριδαία:Μ.Μάρκου,Σωσανδρα Άστρος: Κ. Καραγιάννης ● Άρτα: Γ.Χήτα, Σκουφά 151 Βέροια:Β. Παπαδοπούλου, Βερμίου 16 Βόλος: Σ. Μετσοβίτου, Ιωλκού 17 ● Κύρ-κου, Ιάσωνος 93 ● Κ.Δρυκάκη, Γκλαβάνη & Αλεξάνδρας 122 ● Α. Καλιακάτση, Ιωλκού 289Α Γιαννιτσά: Μ. Γουτουχίδης, Ε. Βενιζέλου 49 ● Ι.Παπαδοπούλου, Ταγμ. Γεωργούλη 7 Δράμα: Ι Κολλάς, Ιουστινιανού 52 ● Δ.Κάζης, Ερυθρου Σταυρού 4 Έδεσσα:Δ. Πετρίδης, Γ. Πέτσου 2 Ευβοια: Ρουσοδήμος, Αβάντων 34, Ψαχνά Ηγουμενίτσα: Π. Χαρίση, Αγ. Αποστόλων 45 Ηράκλειο Κρήτης: Κ. Κοκόκιος, Λ.Καλοκαιρινού 211 ● Χ.Χαραλαμπάκης, Ελ. Βενιζέλου 99 ● Χαρ. Ορφανουδάκης, Αντ. Καστρινάκη 30Α Θεσσαλονίκη: Τ. Εμινίδου, Αιγαίου 3 (Κα-λαμαριά) ● Α. Σκορδέλη, Μεγ. Αλεξάνδρου 21 ● Χ. Παντζάκη, Κομνηνών 17 ● Μ. Τσιόκα, Λ. Θεσσαλονίκης 68 (Ωραιόκαστρο) ● Α. Ιορδάνου, Παπάφη 142(Κ.

Τούμπα) ● Μ. Σταματάκου, Βασιλικής Ταβάκη 24 ● Π. Τσακαλίδης, Ολυμπιά-δος 43 (Εύοσμος) ● Α. Καραγιάννη, 17ης Νοέμβρη 23 (Πηλέα) ● Μ.Φελέκη, Αλ. Παπαναστασίου 86 ● Α.Τσαγγάρη, Κορυτσάς 21 & Καραμανλή 16 ● Μάνου Κ., Βαϊντηρίου 1 ● Πάχτα Θ., Αδριανουπόλεως 10 ● Ε.Αργυρίου, Τριανταφυλλίδη 2 (Καλαμαριά)● Σαρδέλης, Φιλίππου 38 (Περαία) ● Κ. Αγγελάκη, Γρ. Λαμπράκη 77 (Α.Τούμπα)Ι. Βασκέδη, Γαμβέτα 135 ●Π. Γάγαλη, Εθν. Αντιστα 7Β (Καλαμαρ.) ●Σ. Δαγτζίδης, Αγ. Σπυρίδωνος (Τριανδρία) ● Ε. Ανδρέου, Διαλέττη 6 ●Δ. Βλαχο-πούλου, Ευζώνων 9 ●Σ. Γεωργιάδης, Καπ. Γκόνη 24 (Καλαμαρ.) ●Δ. Γραμματι-κόπουλος, 25ης Μαρτίου 100 (Χαριλάου) ●Η. Γωγάκος, Γαμβέτα 120 ●Ν. Δανι-λούλης, Τσιμισκή 7 ●Β. Γκιουλέκα, Χριστοβασίλη 8 ● Ε. Καχπάνη, Αλεξάνδρίας 79 ● Σιλλιγνάκης - Σταυρακάκης, Εγνατίας 142 ● Μ. Σιταρίδου, Κωνσταντινίδη 5 (Ηλιούπολη) ● Θ. Μεγαλίδου, Δημ. Γούναρη 56 ● Αντωνία Ραπτούλη, Βας. Γεωργίου 9 ● Ζ. Τσάκα, (Mediteranean Cosmos) 11ο χλμ Εθν. Οδού Θεσ/νίκης – Ν. Μουδιανών ● Λ. Μαλαθονιάδου, Φιλιππουπόλεως (Αμπελόκηποι) ● Σπ. Νικολαΐδης, 25ης Μαρτίου 66 ● Α.Μάρκου, Μ. Αλεξάνδρου 41 (Αμπελόκηποι) ● Δ.Σπανίδης, Εγνατίας 116 ● Χ. Παντελίδης, Πλατεία Δημοκρατίας (Σίνδος) ● Δ.Ταχταλίδου, Γρηγορίου Ε’ 26 ● Α.Γκατζούλη, Τσιμισκή 102 ● Α.Καραπατάκη, Κομνηνών 22 ● Κ.Σένη, Βενιζέλου 2 (Θέρμη) Θήβα: Βεΐζης Σεραφείμ, Μουρίκι Ιωάννινα: Χ. Παπαγεωργίου, Πασχίδη Θωμά 2 ● Β. Θεοδωρακοπούλου, Βλαχλί-δη 7 ● Βέρμπη Αγγ., Ζωσιμάδων 18 ● Κ. Δογορίτης, Κ. Πλατεία ● Παντελίδης Χ., Πλατεία Δημοκρατίας 2, Σίνδος Καβάλα:Θ.Γεωργιάδης, Βενιζέλου 28 Καλαμά-τα:Β.Χαντζός, Κανάρη 21 ● Π. Δημητρόπουλος, Μακεδονίας 18 ● Λ. Μαύρου, Νέδοντος 79 Κάλυμνος: Ν. Πατέλλη, Π. Μαξίμου 15 Καρδίτσα: Κυπαρίσση – Αρκομανη, Ιεζεκιήλ 12 & Άζα ● Χ.Κανταρτζή, Κουμουνδούρου 9 ● Κεφαλά, Ιεζεκιήλ & Χαρίτου Κατερίνη: Α.Ζιώγα, Σαρανταπόρου 1 ● Ν. Τριανταφύλλου, Αγ. Λαύρας 2 Κέρκυρα: Χ. Πανδή, Σολωμού 2 ● Η. Μπουζούκη, Στ. Δεσύλλα 16 ● Ν. Μπουζούκης, Σαμάρα 7-9 ● Πολέντα Σταύρου, Δονάτου Δημουλίτσα 20 ● Σ.Κοσκινάς, Ι. Ανδρεάδη 28 ● Σ. Καβαδά, Ευγ. Βουλγάρεως 66 ● Μ. Αργυρού Βαλμά, Λ. Αλεξάνδρας 32Β ● Β. Βασιλείου, ρ. Φιλλύρα 2 ●Χ. Βρεττού, Πλ. Γ. Θεοτόκη 9, ● Ν.Τριβιζάς, Ευγ. Βουλγάρεως 73 ● Μ.Γρίμμα, Πλατεία Θεοτόκη 29 ● Αλεξάκη, Κοντόκαλι Κεφαλλονιά:Β. Κωσταντάτος, Σιτεμπόρων 56 Κιάτο:Φ. Σκαρμούτσου, Εθν. Οδός Αθηνών-Πατρών 20 (Κ. Διμηνιό) ● Π.Δεληγιάννης, Εθν. Αντίστασης 20 Κιλκίς: Δ.Αγαθόπουλου, Αγ. Γεωργίου 5 Κοζάνη:Ε.Λαμπρέτσα, Δημοκρατίας 1 ● Μουσαφειροπούλου, Μεθώνης 1●Ε.Σφηκα, Πλ. Λεσσάνης 16 Κομοτηνή: Σ. Μωΐδου, Φ. Εταιρείας 57 ● Θ. Ιγγλεζοπούλου, Λεωφ. Ηρώων 5 ● Κ. Καλούδη, Ορφέως 28 Κόρινθος: Γ. Μαμαλουκάς, Σωτ. Πυλαρινού 72 ● Α. Κριεμπαρδη, Εθ. Αντιστ 93 Λαμία: Χάδος Λουκάς, Ροζάκη Αγγελή 73 Λάρισα: Γ. Κουτσούκης, 31ης Αυγούστου 10 ● Ν. Παπαγεωργίου, 28ης Οκτωβρίου ● Π. Σταυράκης, Σκοπάδων 7 ● Η. Καμπέλης – Ρ. Κοέν, Αθ. Γαζή 1 ● Κ. Γαλάνη – Β. Σιαμπουρδάνης, Ασκληπιού 38 ● Δ. Βιβοπούλου – Ι. Γατούδης, Αλ. Παναγούλη 21 Λειβαδιά: Σ. Πολυτάρχου, Μποφίδου 4 ● Ε. Μελέτη, Γεωργαντά 26 Λέρος: Εμ. Σιδέρης, Λακκί Λευκάδα: Α. Κολυβάς, Ηρ. Πολυτεχνείου 39 Μεσσηνία: Κ. Θεοδωροπούλου, Καρδαμύλη Μύκονος:Ι. Θεοχάρης, Ανδρόνικου 31 Μυτιλήνη:Μ.Ουζουνέλη, Ερμού 45 ● Φ. Μαυραγάνης, Καβέτσου 5 Νάουσα:Α.Τσιόγκα,Πλ.Καρατάσου 18 Ναύπλιο:Ουρ. Μέλλου, 25ης Μαρτίου 26 Νεράϊδα: Π. Σταυρά-κης, Σκοάδων 7 Ξάνθη: Β. Ιωαννίδης, 40 Εκκλησιών 2 Πάτρα: Γ.Μπαλαφούτη, Ζακύνθου 27-29● Ν. Αθανασοπούλου, Γούναρη 74●Β. Τζουραμάνη, Γεροκωστό-πουλου 26● Α. Καλλιβωκάς, Κορίνθου 204 ● Χ.Μητροπούλου, Γερμανού 96 ● Κ. Καραγεωργόπουλος, Μαίζωνος 57 ● Μ. Αγγελοπούλου, Πανεπιστημίου 148 ● Σάκης Αντ. Μεντές, Κανακάρη 263 Πρέβεζα: Γ. Σολδάτος, Εθν. Αντίστασης 63 Ρέθυμνο: Ν. Καρτάλης, Εθν. Αντιστάεως 63 ● Δ. Φραγκιαδάκης, Ν. Ασκού-τση 2 ● Κ. Κολελης, Εμ. Πορταλιού 25 ● Κ. Βαρδιάμπασης, Αγ. Ανδρέας ● Ε. Καλοειδά, Δημοκρατίας 9 ● Ι. Κούνουπας, Μανιουδάκη 19 ● Μ. Μανωλεσάκη, Κουντουριώτη 17 Ρόδος: Χ. Ευθυμιάδης, Μ. Πετρίδη 65 ● Ε. Γιαννούλη, Δαμα-σκηνού 48 Σαλαμίνα: Ειρ. Μπινιάρη, Λεωφ. Φανερωμένης 19 Σάμος: Ν. Τζάρας, Πινδάρου 4 Σαντορίνη: Θ. Αργυρού, Θήρα Σέρρες: Β. Κορδα, Πλ. Ελευθερίας Σύρος: Μ. Ρούσσος, Πρωτοπαπαδάκη 23 (Ερμούπολη) ● Ελ. Πέτρου. Πρωτοπα-παδάκη 44 ● Ε. Αρμακόλα, Σταματίου Πρωϊου 132 ● Α.Καραμπουλε, Πλ. Ηρώ-ων 11 Τρίκαλα: Κοσμάς Μακρής, Β. Τσιτσάνη 11 ● Λ. Μπέκα, Ασκληπιου 34 ● Στ. Τσίγκα, Γ. Κονδύλη 24 Τρίπολη: Σ.Θεοδοσίου, Εθν. Αντιστασης 40-42 ● Ε. Ρελλία, Τ. Σεχιώτη 25 ● Γ. Καμπυλαύκας, Βλαχοκερασιά (Στάδιο) Αρκαδίας●Η.Πλατανίτης, Πλατεία Νεστάνης ● Μ. Βέμμου, Γρηγορίου Ε’ 9 ● Όλγα Παπαβα-σιλείου – Ζούζουλα, Καλαβρύτων 11Β Φάρσαλα: Ν. Θεοχαρόπουλος, Ιεζεκιήλ 7 ● Χαλκίδα: Α. Παπανικολάου, Κριεζώτου 79●Π. Δημητρίου, Ελευθερίου Βενιζέ-λου 77 Χαλκιδική: Αικ. Δεληγεωργίου, Κασσανδρεία Χανιά:Βασιλομανωλάκης, Ελ. Βενιζέλου 62 ● Ε. Παπαδάκη, Τζανακάκη 44 ● Ε. Σακκά, Δασκαλογιάννη 14Αικ. Πετριτάκη, Πλ. Σ. Βενιζέλου 11Χίος: Σόδη, Απλωταριάς 22 ● Γ. Μαρης, Αλ. Πάχνου 11 ●Γ.Αρχοντάκης, Πλ.Δημ. Αγοράς

Φ Α Ρ Μ Α Κ Ε Ι Α ( 3 6 2 )

62 Holistic Life

Το Κάν’ το κι ας Φοβάσαι θεωρείται ένα από τα κλασι-κότερα βιβλία αυτοβοήθειας που έχουν γραφτεί ποτέ. Η Dr. Susan Jeffers βοήθησε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο να ξεπεράσουν τους φόβους τους, να βοηθήσουν τις σχέσεις τους και να κάνουν ένα βήμα μπροστά στη ζωή με αυτοπεποίθηση και αγάπη.Εκτός από συγγραφέας πολλών διεθνών best seller (Feel the Fear and Do It Anyway, Embracing Uncertainty, I’m Okay, You’re a Brat!, End The Struggle And Dance With Life), η Dr. Susan Jeffers ήταν από τις πλέον δημοφιλείς καλεσμένες σε διαλέξεις, συνέδρια καθώς και τηλεοπτι-κές εκπομπές.Οι απλές, εφαρμόσιμες και αποτελεσματικές τεχνικές που προτείνει, σε συνδυασμό με τα ενθαρρυντικά και εμψυχωτικά μηνύματα του βιβλίου, που παρακινούν τον αναγνώστη να κάνει τα απαραίτητα βήματα για να αλλάξει τη ζωή του.Εκδόσεις Διόπτρα: Tηλ. : 210 3805228 – dioptra.gr

Ένα συστατικό της διάσημης Μεσογει-ακής διατροφής - που περιλαμβάνει

πολλά φρέσκα φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ψάρι – είναι τόσο ισχυρό που - από μόνο του - μπορεί να μειώσει τις πιθανό-τητες να προσβληθείτε από καρκίνο. Ερευνητές ανακάλυψαν ότι η χρήση πε-ρισσότερων ακόρεστων λιπαρών όπως το ελαιόλαδο στις σαλάτες αλλά και σε άλλα φαγητά, είναι ικανή να μειώσει τον κίνδυνο να προσβληθεί κάποιος από καρκίνο κατά 12%. Η μακρόχρονη αυτή μελέτη που συμπε-ριλάμβανε 25.623 συμμετέχοντες στην Ελλάδα, ανακάλυψε μία άμεση σύνδεση μεταξύ της χρήσης του ελαιόλαδου και του κινδύνου του καρκίνου. Αυτοί που χρησιμοποιούσαν περισσότερο ελαιό-λαδο μείωσαν τον κίνδυνο και τα οφέλη παρατηρήθηκαν περισσότερο στις γυ-ναίκες.

[Καρκίνος]

To ελαιόλαδο μειώνει τον κίνδυνο κατά

Πηγή: Br J Cancer

12%

Holistic Life 63