Héi ®ång xuÊt b¶n

®μo duy tïng Chñ tÞch Héi ®ång nguyÔn ®øc b×nh Phã Chñ tÞch Héi ®ång Hμ ®¨ng Uû viªn Héi ®ång ®Æng xu©n kú " trÇn träng t©n " NguyÔn duy quý " ®ç nguyªn ph−¬ng " Hoμng minh th¶o " TrÇn nh©m "

Ban chØ ®¹o x©y dùng b¶n th¶o

®Æng xu©n kú song thμnh

nhãm x©y dùng b¶n th¶o tËp 5

®øc v−îng (Chñ biªn) trÇn h¶i phan minh hiÒn

hå chÝ minh toμn tËp

5 1947 - 1949

XuÊt b¶n lÇn thø hai

Nhμ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hμ Néi - 2000

-6 -5

LêI GiíI THIÖU TËP 5

Hå ChÝ Minh Toμn tËp, TËp 5 gåm nh÷ng t¸c phÈm, bμi nãi, bμi viÕt cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõ ®Çu n¨m 1947 ®Õn cuèi n¨m 1949, ph¶n ¸nh s©u s¾c t− t−ëng, ®−êng lèi chiÕn l−îc, s¸ch l−îc cña §¶ng ta vμ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trong giai ®o¹n ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p.

Víi b¶n chÊt x©m l−îc vμ hiÕu chiÕn, kÎ thï ®· l¸o x−îc göi 3 tèi hËu th− trong hai ngμy, ®ßi chóng ta ph¶i h¹ vò khÝ; chóng ®· buéc nh©n d©n ta ph¶i cÇm sóng ®øng lªn b¶o vÖ nÒn ®éc lËp vμ danh dù cña m×nh. C¶ n−íc v©ng theo vμ tin theo lêi kªu gäi cña l·nh tô tèi cao, hïng dòng ®i vμo cuéc kh¸ng chiÕn thÇn th¸nh víi tinh thÇn "c¶m tö cho Tæ quèc quyÕt sinh!".

MÆc dï sóng ®· næ, m¸u ®· ch¶y, nhiÒu nhμ cöa, ®−êng s¸, cÇu cèng, lμng m¹c... ®· bÞ thiªu huû, nh−ng trªn tinh thÇn thiÕt tha víi nh©n ®¹o vμ hoμ b×nh, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· liªn tôc göi hμng chôc bøc th− vμ lêi kªu gäi ®Õn Tæng thèng, Thñ t−íng, Quèc héi, ChÝnh phñ vμ nh©n d©n Ph¸p, thÓ hiÖn ý muèn thμnh thùc hoμ b×nh cña ta, kªu gäi hä h·y chÊm døt chiÕn tranh, lËp l¹i sù giao h¶o gi÷a hai n−íc. Ng−êi viÕt: "Mong quèc d©n Ph¸p hiÓu r»ng chóng t«i kh«ng h»n thï g× d©n téc Ph¸p. Chóng t«i b¾t buéc ph¶i chiÕn ®Êu chèng bän thùc d©n ph¶n ®éng ®ang m−u m« xÎ c¾t Tæ quèc chóng t«i, ®−a chóng t«i vμo vßng n« lÖ vμ gieo r¾c sù chia rÏ gi÷a hai d©n téc Ph¸p vμ ViÖt. Nh−ng chóng t«i kh«ng chiÕn ®Êu chèng l¹i n−íc Ph¸p míi vμ quèc d©n Ph¸p, chóng t«i l¹i cßn muèn hîp t¸c th©n ¸i" (tr.3). Ng−êi nªu cao nguyÖn väng hoμ b×nh vμ th©n thiÖn cña nh©n d©n ta, "mét nÒn hoμ b×nh hîp c«ng lý vμ xøng ®¸ng, thuËn tiÖn cho hai d©n téc". "ChÝnh phñ vμ nh©n d©n Ph¸p chØ cÇn cã mét cö chØ c«ng nhËn ®éc lËp vμ thèng nhÊt cña n−íc ViÖt Nam lμ chÊm døt ®−îc nh÷ng tai biÕn nμy, hoμ

VII

-4 -3

b×nh vμ trËt tù sÏ trë l¹i ngay tøc kh¾c" (tr.12).

Nh−ng bän thùc d©n x©m l−îc ngoan cè, víi bom ®¹n vμ s¾t thÐp trong tay, t−ëng r»ng chØ cÇn vμi tuÇn, vμi th¸ng lμ ®ñ ®Ì bÑp søc chiÕn ®Êu cña nh©n d©n ta nªn chóng ®· cù tuyÖt mäi cuéc gÆp gì vμ dμn xÕp. Nh©n d©n ta kh«ng cã con ®−êng nμo kh¸c lμ ph¶i ®¸nh, "®¸nh cho ®Õn th¾ng lîi hoμn toμn, ®¸nh cho ®Õn ®éc lËp vμ thèng nhÊt thËt sù" (tr.720).

VËn dông b¶n chÊt c¸ch m¹ng vμ khoa häc cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin, kÕt hîp víi truyÒn thèng ®¸nh giÆc, gi÷ n−íc cña cha «ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®Ò ra ®−êng lèi, ph−¬ng ch©m kh¸ng chiÕn linh ho¹t, s¸ng t¹o, phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam. §ã lμ ®−êng lèi toμn d©n kh¸ng chiÕn, toμn diÖn kh¸ng chiÕn víi ph−¬ng ch©m l©u dμi vμ dùa vμo søc m×nh lμ chÝnh.

Ng−êi chØ râ: "§Þch muèn dïng c¸ch ®¸nh mau, th¾ng mau. NÕu chiÕn tranh kÐo dμi, hao binh tæn t−íng, chóng sÏ thÊt b¹i.

VËy ta dïng chiÕn l−îc tr−êng kú kh¸ng chiÕn, ®Ó ph¸t triÓn lùc l−îng, t¨ng thªm kinh nghiÖm...

ThÕ ®Þch nh− löa. ThÕ ta nh− n−íc. N−íc nhÊt ®Þnh th¾ng löa" (tr.151).

§Ó kh¸ng chiÕn toμn d©n, Ng−êi chñ tr−¬ng nhÊt thiÕt ph¶i ®éng viªn vμ tæ chøc toμn d©n: "Mçi c«ng d©n lμ mét chiÕn sÜ. Mçi lμng lμ mét chiÕn hμo" (tr.151). ChiÕn tranh nh©n d©n sÏ ®−a kÎ thï vμo "thiªn la, ®Þa vâng", kh«ng cã sù ph©n biÖt tiÒn tuyÕn, hËu ph−¬ng, tr−íc mÆt, sau l−ng, bÊt cø ë ®©u vμ lóc nμo chóng còng cã thÓ bÞ tiÕn c«ng vμ tiªu diÖt. Ng−êi ph©n tÝch: ®Þch cã tμu bay, tμu bß, tμu thuû; ta cã thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoμ. §Þch ®¸nh ban ngμy, ta l¹i ®¸nh ban ®ªm. Nã dïng vò khÝ tèi t©n th× ta ®¸nh du kÝch. Nã trªn trêi, ta d−íi ®Êt. Nã muèn lμm cho chãng, ta chñ tr−¬ng tr−êng kú. Nã muèn th¾ng nªn ra søc chia rÏ l−¬ng - gi¸o, chia rÏ B¾c - Nam; ta kiªn tr× thùc hiÖn ®¹i ®oμn kÕt.

§ã lμ cuéc kh¸ng chiÕn toμn diÖn, diÔn ra trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Ng−êi nãi: "Nã lÊy vò lùc, ta kh«ng sî. Nã lÊy chÝnh trÞ, ta kh«ng m¾c m−u. Nã lÊy kinh tÕ phong to¶, th× ta lÊy kinh tÕ ta ®¸nh nã. Ta t¨ng gia s¶n xuÊt. Ta lîi h¬n nã lμ nã kh«ng thÓ kÐo dμi ®−îc, mμ ta th× cã thÓ kÐo dμi" (tr.58). Ng−êi viÕt lêi kªu gäi Thi ®ua ¸i quèc: "Mçi ng−êi d©n ViÖt Nam, bÊt kú giμ, trÎ, trai, g¸i; bÊt kú giμu, nghÌo, lín, nhá, ®Òu cÇn ph¶i trë nªn mét chiÕn sÜ tranh ®Êu trªn mÆt trËn: Qu©n sù, Kinh tÕ, ChÝnh trÞ, V¨n ho¸. Thùc hiÖn khÈu hiÖu:

Toμn d©n kh¸ng chiÕn,

Toμn diÖn kh¸ng chiÕn,

... võa kh¸ng chiÕn,

Võa kiÕn quèc" (tr.444 - 445).

Søc m¹nh tæng hîp cña chiÕn tranh nh©n d©n chØ cã thÓ ph¸t huy ®−îc ®Çy ®ñ khi x©y dùng ®−îc mét lùc l−îng vò trang hïng m¹nh cña nh©n d©n. B−íc vμo cuéc kh¸ng chiÕn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh«ng lóc nμo ngõng ch¨m lo x©y dùng qu©n ®éi ta thμnh mét qu©n ®éi anh hïng, b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng. Ng−êi ®Æc biÖt coi träng viÖc gi¸o dôc chÝnh trÞ, t− t−ëng cho c¸n bé vμ chiÕn sÜ, nh¾c nhë hä ph¶i lu«n lu«n n¾m v÷ng nguån gèc, b¶n chÊt, môc tiªu chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi ta: "VÖ quèc qu©n lμ qu©n ®éi cña nh©n d©n, ®Ó b¶o vÖ ®ång bμo, gi÷ g×n Tæ quèc" (tr.115). Ng−êi ®Ò ra cho qu©n ®éi 12 ®iÒu r¨n còng lμ ®Ó lμm sao cho bé ®éi ®−îc "d©n tin, d©n phôc, d©n yªu", xøng ®¸ng víi 6 ch÷ "Trung víi n−íc, hiÕu víi d©n". Ng−êi biÓu d−¬ng tinh thÇn "c¶m tö cho Tæ quèc quyÕt sinh" cña c¸c anh hïng, liÖt sÜ. Ng−êi trao cê quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng cho nh÷ng ®¬n vÞ hoμn thμnh xuÊt s¾c nhiÖm vô; Ng−êi ch¨m lo x©y dùng truyÒn thèng yªu n−íc, kiªn c−êng, dòng c¶m, quyÕt t©m chiÕn ®Êu hy sinh v× ®éc lËp, tù do cña Tæ quèc cho qu©n ®éi ta.

§èi víi c¸n bé chØ huy, Ng−êi yªu cÇu: "mét ng−êi c¸n bé tèt ph¶i cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng. Qu©n sù giái song nÕu kh«ng cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng th× khã thμnh c«ng. Muèn cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng ph¶i cã 5 ®iÒu sau ®©y: TrÝ - TÝn - Nh©n - Dòng - Liªm" (tr.223). Ng−êi yªu cÇu: "§èi víi bé ®éi, chÝnh trÞ viªn ph¶i th©n thiÕt nh− mét ng−êi chÞ, c«ng b×nh nh− mét ng−êi anh, hiÓu biÕt nh− mét ng−êi b¹n" (tr.392). §Æc biÖt, Ng−êi nh¾c nhë c¸n bé vμ chiÕn sÜ ph¶i lu«n lu«n ghi nhí: qu©n ®éi ta tõ nh©n d©n mμ ra, v× nh©n d©n mμ chiÕn ®Êu, "nh©n d©n lμ nÒn t¶ng, lμ cha mÑ cña bé ®éi", v× vËy "Ph¶i lμm sao cho bé ®éi ®−îc d©n tin, d©n phôc, d©n yªu" (tr.393), ®ã lμ nguån gèc cña th¾ng lîi.

Tãm l¹i, cïng víi nh÷ng t− t−ëng chØ ®¹o vÒ chiÕn l−îc, chiÕn thuËt qu©n sù, nh÷ng chØ thÞ cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ x©y dùng lùc l−îng vò trang, vÒ båi d−ìng ý chÝ quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng, vÒ ®¹o ®øc vμ phÈm chÊt cña ng−êi chØ huy, v.v. lμ nh÷ng ch¨m lo cô thÓ, s©u s¾c, thiÕt thùc cña Ng−êi ®èi víi lùc l−îng vò trang nh©n d©n ViÖt Nam, võa trªn c−¬ng vÞ Tæng t− lÖnh tèi cao, võa víi t×nh c¶m cña ng−êi cha th©n yªu.

IX VIII

-2 -1

Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ hiÖn th©n, lμ ngän cê cña ®¹i ®oμn kÕt d©n téc, Ng−êi ®· phÊn ®Êu kh«ng mÖt mái cho sù cñng cè khèi ®oμn kÕt toμn d©n trªn c¬ së liªn minh c«ng n«ng, do giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o, nh»m tËp hîp, ®oμn kÕt mäi tÇng líp, mäi ®¶ng ph¸i, mäi t«n gi¸o, d©n téc... t¹o thμnh l−íi s¾t bao v©y, c« lËp kÎ thï, ph¸ tan chÝnh s¸ch chia rÏ cña chóng, ®Ó ®−a cuéc kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi hoμn toμn. Ng−êi ®· göi nhiÒu th− vμ ®iÖn ®Õn c¸c vÞ gi¸m môc, linh môc ®Ó ®éng viªn tinh thÇn yªu n−íc cña ®ång bμo c«ng gi¸o; Ng−êi còng göi th− ®Õn c¸c «ng lang ®¹o, biÓu d−¬ng c«ng tr¹ng vμ tinh thÇn h¨ng h¸i tham gia kh¸ng chiÕn cña ®ång bμo miÒn nói tØnh Hoμ B×nh. Ng−êi quan t©m gióp ®ì c¸c §¶ng X· héi, §¶ng D©n chñ ®Ó ph¸t huy tèt vai trß cña c¸c tæ chøc nμy trong viÖc ®éng viªn c¸c nh©n sÜ, trÝ thøc, c¸c nhμ c«ng th−¬ng... h¨ng h¸i tham gia kh¸ng chiÕn vμ thùc hiÖn ®¹i ®oμn kÕt. Ng−êi nh¾c nhë: "HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c ®¶ng chØ cã mét ®−êng chÝnh trÞ chung: kiªn quyÕt tr−êng kú kh¸ng chiÕn, ®Ó tranh lÊy thèng nhÊt vμ ®éc lËp cho Tæ quèc..., chØ cã mét chÝnh s¸ch lμ ®¹i ®oμn kÕt" (tr.166).

Kh¸ng chiÕn g¾n liÒn víi kiÕn quèc, ph¸ ho¹i ®i ®«i víi x©y dùng, ®iÒu ®ã nh− Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi, kh«ng cã g× tr¸i nhau mμ cã quan hÖ biÖn chøng víi nhau. Theo t− t−ëng cña Ng−êi: "Kh¸ng chiÕn kh¾p mäi mÆt, kiÕn thiÕt kh¾p mäi mÆt" (tr.59). Nh©n ®Õn th¨m tØnh Thanh Ho¸, nãi vÒ viÖc x©y dùng Thanh Ho¸ thμnh tØnh kiÓu mÉu, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®Ò ra nh÷ng t− t−ëng lín chØ ®¹o c«ng cuéc kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc vÒ mäi mÆt.

VÒ kinh tÕ, Ng−êi ®Ò nghÞ ph¶i ®Èy m¹nh t¨ng gia s¶n xuÊt ®i liÒn víi tiÕt kiÖm. "Lμm cho nhiÒu, tiªu th× Ýt, lμm chãng tiªu chËm, tøc lμ ®ñ". Nhê ®ã mμ "NghÌo trë nªn ®ñ, ®ñ trë nªn giμu, giμu th× giμu thªm" (tr.62).

VÒ v¨n ho¸, Ng−êi ra kú h¹n "trong mét n¨m ph¶i thanh to¸n cho xong n¹n mï ch÷", "ph¶i häc ®¹o ®øc c«ng d©n, phæ th«ng chÝnh trÞ", "®Ó tr¶ lêi cho thÕ giíi biÕt n−íc ta lμ n−íc v¨n minh" (tr.59-60). V¨n ho¸ g¾n liÒn víi x©y dùng ®êi sèng míi. Còng thêi gian nμy, Ng−êi viÕt t¸c phÈm §êi sèng míi, kªu gäi thùc hμnh ®êi sèng míi trong mçi lÜnh vùc, mçi tÇng líp vμ trong tõng con ng−êi. Trong t¸c phÈm nμy, Ng−êi ®· nªu lªn nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n chØ ®¹o viÖc bá cò, lμm míi: "§êi sèng míi kh«ng ph¶i lμ c¸i g× cò còng bá hÕt, kh«ng ph¶i c¸i g× còng lμm míi.

C¸i g× cò mμ xÊu, th× ph¶i bá...

C¸i g× cò mμ kh«ng xÊu, nh−ng phiÒn phøc th× ph¶i söa ®æi l¹i cho hîp lý...

C¸i g× cò mμ tèt, th× ph¶i ph¸t triÓn thªm...

C¸i g× míi mμ hay th× ta ph¶i lμm" (tr.94-95).

VÒ hμnh chÝnh, t− ph¸p còng ph¶i ®æi míi. Ng−êi nãi: "ChÝnh phñ Céng hoμ D©n chñ lμ g×? Lμ ®μy tí chung cña d©n, tõ Chñ tÞch toμn quèc ®Õn lμng. D©n lμ chñ th× ChÝnh phñ lμ ®μy tí. Lμm viÖc ngμy nay kh«ng ph¶i lμ ®Ó th¨ng quan, ph¸t tμi" (tr.60). Göi th− cho Héi nghÞ t− ph¸p toμn quèc, Ng−êi nh¾c nhë: "C¸c b¹n lμ nh÷ng ng−êi phô tr¸ch thi hμnh ph¸p luËt. LÏ tÊt nhiªn c¸c b¹n cÇn ph¶i nªu cao c¸i g−¬ng "phông c«ng, thñ ph¸p, chÝ c«ng v« t−" cho nh©n d©n noi theo" (tr.382) .

§Ó l·nh ®¹o sù nghiÖp kh¸ng chiÕn cña toμn d©n ®i tíi th¾ng lîi hoμn toμn, c«ng t¸c x©y dùng ®¶ng lu«n lu«n lμ nhiÖm vô then chèt. "§¶ng vÝ nh− c¸i m¸y ph¸t ®iÖn..., m¸y ph¸t m¹nh th× ®Ìn s¸ng" (tr.551-552). V× vËy, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· kh«ng ngõng ch¨m lo x©y dùng §¶ng ta thμnh mét ®¶ng m¸cxÝt-lªninnÝt ®oμn kÕt, thèng nhÊt, v÷ng m¹nh vÒ chÝnh trÞ, t− t−ëng vμ tæ chøc, ®ång thêi Ng−êi còng kh«ng coi nhÑ båi d−ìng cho c¸n bé, ®¶ng viªn vÒ ph−¬ng ph¸p c«ng t¸c vμ lÒ lèi lμm viÖc. Nh÷ng bøc th− Ng−êi göi c¸c ®ång chÝ B¾c Bé vμ Trung Bé ®Çu n¨m 1947, nhÊt lμ t¸c phÈm "Söa ®æi lèi lμm viÖc" lμ nh÷ng v¨n kiÖn quan träng vÒ x©y dùng ®¶ng. Ng−êi ®· nghiªm kh¾c chØ ra vμ phª ph¸n nh÷ng sai lÇm, khuyÕt ®iÓm cña mét sè c¸n bé, ®¶ng viªn cã h¹i cho sù nghiÖp kh¸ng chiÕn, nh− ®Çu ãc bÌ ph¸i, ®Þa ph−¬ng, hÑp hßi, qu©n phiÖt, v« tæ chøc, v« kû luËt, v.v.. Ng−êi ®Æc biÖt chó träng gi¸o dôc c¸n bé, ®¶ng viªn vÒ t− c¸ch ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, vÒ ph−¬ng ph¸p, c¸ch thøc vËn ®éng quÇn chóng, nhÊt lμ vÒ tinh thÇn tù phª b×nh vμ phª b×nh. Ng−êi chØ râ: "mét §¶ng mμ giÊu giÕm khuyÕt ®iÓm cña m×nh lμ mét §¶ng háng. Mét §¶ng cã gan thõa nhËn khuyÕt ®iÓm cña m×nh, v¹ch râ nh÷ng c¸i ®ã, v× ®©u mμ cã khuyÕt ®iÓm ®ã, xÐt râ hoμn c¶nh sinh ra khuyÕt ®iÓm ®ã, råi t×m kiÕm mäi c¸ch ®Ó söa ch÷a khuyÕt ®iÓm ®ã. Nh− thÕ lμ mét §¶ng tiÕn bé, m¹nh d¹n, ch¾c ch¾n, ch©n chÝnh" (tr. 261).

KÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i, chñ nghÜa yªu n−íc víi chñ nghÜa quèc tÕ, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· khai th¸c, tËn dông mäi kh¶ n¨ng vμ lùc l−îng nh»m t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp to lín ®Ó ®¸nh th¾ng kÎ thï. Ngay tõ nh÷ng ngμy ®Çu kh¸ng chiÕn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· viÕt nhiÒu th− göi ®Õn nh©n d©n Ph¸p tá râ sù hiÓu biÕt vμ t×nh

X XI

0 1

th©n thiÖn gi÷a hai d©n téc, ph©n biÖt râ nh©n d©n Ph¸p yªu chuéng c«ng lý vμ hoμ b×nh víi bän thùc d©n x©m l−îc, ph©n biÖt thùc d©n ph¶n ®éng vμ thùc d©n kh«ng ph¶n ®éng, tøc lμ "nh÷ng ng−êi tμi chÝnh vμ kinh tÕ Ph¸p muèn kinh doanh ë xø ta" (tr.7). Ng−êi còng tranh thñ nh÷ng dÞp tr¶ lêi pháng vÊn cña b¸o chÝ n−íc ngoμi ®Ó nªu cao tÝnh chÊt chÝnh nghÜa vμ kªu gäi sù ®ång t×nh, ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi ®èi víi cuéc kh¸ng chiÕn v× tù do, ®éc lËp cña nh©n d©n ta. Kh¼ng ®Þnh chÝnh s¸ch ngo¹i giao hoμ b×nh vμ th©n thiÖn víi tÊt c¶ c¸c n−íc, Ng−êi tuyªn bè: ViÖt Nam muèn "Lμm b¹n víi tÊt c¶ mäi n−íc d©n chñ vμ kh«ng g©y thï o¸n víi mét ai" (tr.220). "Th¸i ®é n−íc ViÖt Nam ®èi víi nh÷ng n−íc ¸ ch©u lμ mét th¸i ®é anh em, ®èi víi ngò c−êng 1 lμ mét th¸i ®é b¹n bÌ" (tr.136). §Çu n¨m 1948, Ng−êi ®· chñ ®éng ph¸ thÕ bao v©y cña kÎ thï, cö mét ®oμn c¸n bé ngo¹i giao ®Çu tiªn cña ta sang c¸c n−íc Th¸i Lan, MiÕn §iÖn, Trung Hoa, TiÖp Kh¾c ®Ó tuyªn truyÒn vÒ cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng, chÝnh nghÜa cña nh©n d©n ViÖt Nam. Nhê nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i giao kh«ng mÖt mái ®ã, cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ta ®· ®−îc nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi biÕt ®Õn vμ tá th¸i ®é ®ång t×nh, ñng hé sù nghiÖp chÝnh nghÜa cña chóng ta.

* * *

Trªn ®©y lμ nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ t− t−ëng vμ ho¹t ®éng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®−îc ph¶n ¸nh trong TËp 5 cña bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp, tõ 1947 ®Õn 1949. So víi lÇn xuÊt b¶n thø nhÊt, lÇn nμy tËp s¸ch ®· bæ sung h¬n 100 bμi míi s−u tÇm ®−îc, trong ®ã cã h¬n 30 bμi lÇn ®Çu tiªn ®−îc c«ng bè. Chóng t«i còng ®−a vμo phÇn Phô lôc danh môc c¸c s¾c lÖnh do Ng−êi ký tõ 1947 ®Õn 1949 ®Ó b¹n ®äc tiÖn tham kh¶o vμ tra cøu.

MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song do h¹n chÕ vÒ thêi gian vμ n¨ng lùc, ch¾c ch¾n r»ng tËp s¸ch nμy kh«ng tr¸nh khái cßn thiÕu sãt. Chóng t«i mong nhËn ®−îc sù chØ b¶o cña b¹n ®äc gÇn xa.

VIÖN NGHI£N CøU CHñ NGHÜA M¸C - L£NIN Vμ T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH

___________ 1. N¨m n−íc lín lμ Liªn X«, Anh, Mü, Ph¸p vμ Trung Quèc.

LêI K£U GäI §ÇU N¡M MíI (1947)

Hìi toμn thÓ ®ång bμo Nam, Trung, B¾c!

H«m nay mång 1 th¸ng Giªng n¨m 1947, t«i thay mÆt ChÝnh phñ chóc toμn thÓ ®ång bμo, vμ kiÒu bμo ë h¶i ngo¹i,

Chóc c¸c bé ®éi, tù vÖ vμ d©n qu©n,

Chóc c¸c em thanh niªn, phô n÷ vμ c¸c ch¸u thiÕu nhi, n¨m míi, mét n¨m míi ®oμn kÕt, mét n¨m míi kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn, mét n¨m míi th¾ng lîi.

§Õn n¨m nay, thùc d©n Ph¸p c−íp n−íc ta ®· 85 n¨m tr−êng. Trong 85 n¨m sØ nhôc ®ã, ®ång bμo ta cha truyÒn con nèi ®· chÞu biÕt bao nhiªu nçi ®¾ng cay.

Trong 85 n¨m ®ã, thùc d©n Ph¸p lμm chÕt d©n ta Ýt nhÊt còng ®Õn 7, 8 triÖu ng−êi, chÕt v× chóng h·m ®ãi, chÕt v× chóng khñng bè, chÕt v× chóng ®em ®i chiÕn tr−êng. N¨m ngo¸i chØ ë B¾c Bé vμ miÒn B¾c Trung Bé ®· h¬n 2 triÖu ®ång bμo chÕt ®ãi. Ng−êi bÞ chóng lμm chÕt ®· råi, cßn nh÷ng ng−êi sèng th× lÇm than d−íi ¸ch n« lÖ, th©n ngùa m×nh tr©u!

Tõ n¨m nay trë ®i, ®ång bμo ta, con ch¸u Hai Bμ Tr−ng, con ch¸u Lý Th−êng KiÖt, TrÇn H−ng §¹o, Lª Lîi, NguyÔn HuÖ, Nïng TrÝ Cao, cã chÞu ®Ó n−íc non Hång L¹c cho thùc d©n Ph¸p giμy xÐo, cã chÞu ®Ó nßi gièng Rång Tiªn cho thùc d©n Ph¸p giμy ®¹p n÷a kh«ng?

Kh«ng, quyÕt kh«ng!

Chóng ta ®em lùc l−îng cña 20 triÖu ®ång bμo, chèng l¹i mÊy

XII

2 3

v¹n thùc d©n Ph¸p. Chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

Dï ta cÇn ph¶i hy sinh 4 triÖu hay 8 triÖu ng−êi, mμ n−íc ta ®−îc ®éc lËp, d©n ta ®−îc tù do, tæ tiªn ta ®−îc vÎ vang, con ch¸u ta ®−îc h¹nh phóc, còng cßn h¬n chÞu cói ®Çu mμ lμm n« lÖ cho thùc d©n Ph¸p mu«n ®êi.

Hìi toμn thÓ ®ång bμo!

Hìi nam n÷ chiÕn sÜ!

T«i xin thay mÆt toμn quèc göi lêi chμo n¨m míi cho nh©n d©n Ph¸p, lμ b¹n cña nh©n d©n ta.

Hìi toμn thÓ ®ång bμo, toμn thÓ chiÕn sÜ!

N¨m míi chóng ta ph¶i ®em lùc l−îng míi, quyÕt t©m míi ®Ó giμnh lÊy th¾ng lîi míi, ®Ó x©y dùng mét ®êi sèng míi, mét n−íc non míi.

ViÖt Nam ®éc lËp, thèng nhÊt mu«n n¨m!

Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi mu«n n¨m!

Ngμy 1 th¸ng 1 n¨m 1947

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.13-14.

TH¦ GöI CHÝNH PHñ Vμ NH¢N D¢N PH¸P NH¢N DÞP §ÇU N¡M MíI

Nh©n danh ChÝnh phñ vμ quèc d©n ViÖt Nam vμ riªng t«i, t«i chóc ChÝnh phñ vμ quèc d©n Ph¸p, mét n¨m míi tèt ®Ñp.

Mong quèc d©n Ph¸p hiÓu r»ng chóng t«i kh«ng thï h»n g× d©n téc Ph¸p. Chóng t«i b¾t buéc ph¶i chiÕn ®Êu, chèng bän thùc d©n ph¶n ®éng ®ang m−u m« xÎ c¾t Tæ quèc chóng t«i, ®−a chóng t«i vμo vßng n« lÖ vμ gieo r¾c sù chia rÏ gi÷a hai d©n téc Ph¸p vμ ViÖt. Nh−ng chóng t«i kh«ng chiÕn ®Êu chèng n−íc Ph¸p míi vμ quèc d©n Ph¸p, chóng t«i l¹i cßn muèn hîp t¸c th©n ¸i.

ë ViÖt Nam còng nh− ë Ph¸p, cã rÊt nhiÒu ng−êi Ph¸p ®μn «ng vμ ®μn bμ yªu chuéng c«ng lý vμ tù do. Nh÷ng ng−êi ®ã hiÓu vμ bªnh vùc nh÷ng nguyÖn väng cña chóng t«i. Hä míi thËt lμ nh÷ng ng−êi bªnh vùc ®øng ®¾n quyÒn lîi ch©n chÝnh cña n−íc Ph¸p vμ khèi Liªn hiÖp Ph¸p. T«i thμnh thùc c¶m t¹ nh÷ng ng−êi Ph¸p ®ã.

T«i kªu gäi nh©n d©n Ph¸p ®Ó chÊm døt cuéc chiÕn tranh huynh ®Ö t−¬ng tμn vμ n¨m 1947 mang l¹i nÒn hoμ b×nh vμ t×nh h÷u ¸i gi÷a n−íc Ph¸p vμ n−íc ViÖt Nam.

Ngμy 1 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.15.

4 5

§IÖN V¡N GöI VÖ QUèC QU¢N Vμ D¢N QU¢N

Tù VÖ TRUNG, NAM, B¾C

T«i võa nhËn ®−îc lêi chóc tông cña bé ®éi vμ d©n qu©n trong dÞp lÔ Nguyªn ®¸n, t«i rÊt c¶m ®éng. T«i nghiªng m×nh tr−íc sù hy sinh lín lao cña c¸c chiÕn sÜ vÖ quèc qu©n vμ tù vÖ ®· tö trËn ë kh¾p c¸c mÆt trËn trong n¨m võa qua, t«i rÊt lÊy lμm c¶m kÝch nhËn thÊy toμn thÓ bé ®éi vμ d©n qu©n cïng mét chÝ c−¬ng quyÕt kh¸ng chiÕn, cïng mét lßng tinh thμnh ®oμn kÕt vμ thùc hiÖn qu©n d©n nhÊt trÝ.

T«i tin t−ëng vμo d©n qu©n vμ bé ®éi ®Ó b¶o vÖ ®Êt n−íc vμ ®em sù th¾ng lîi cuèi cïng vÒ cho Tæ quèc. Cïng nhau nç lùc kh¸ng chiÕn, chóng ta quyÕt giμnh ®éc lËp vμ thèng nhÊt cho n−íc ViÖt Nam.

Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi!

ViÖt Nam thèng nhÊt, ®éc lËp mu«n n¨m!

Tinh thÇn qu©n d©n nhÊt trÝ mu«n n¨m!

Chμo quyÕt th¾ng Th¸ng 1 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.16.

TH¦ GöI T¦íNG L¥CLÐC

KÝnh göi §¹i t−íng, th©n h÷u,

Ngμi lμ mét ®¹i qu©n nh©n vμ mét nhμ ®¹i ¸i quèc. Ngμi ®· chiÕn th¾ng vμ chiÕn th¾ng anh dòng kÎ x©m l¨ng n−íc ngμi. §ã lμ mét ®iÒu mμ thiªn h¹ - tr−íc hÕt lμ ng−êi ViÖt Nam - rÊt kh©m phôc.

Mét nhμ ¸i quèc träng nh÷ng ng−êi ¸i quèc n−íc kh¸c. Mét ng−êi yªu quª h−¬ng m×nh, träng quª h−¬ng cña kÎ kh¸c. T«i ch¾c r»ng ®ã còng lμ ý kiÕn cña ngμi.

Ngμi muèn n−íc Ph¸p ®éc lËp vμ thèng nhÊt. Chóng t«i còng muèn n−íc ViÖt Nam ®éc lËp vμ thèng nhÊt. Ngμi vμ chóng t«i cïng mét chÝ h−íng.

Lõng danh víi nh÷ng chiÕn c«ng, ngμi l¹i ®i ®¸nh mét d©n téc chØ muèn ®éc lËp, thèng nhÊt quèc gia, vμ mét n−íc chØ muèn hîp t¸c nh− anh em víi n−íc ngμi sao?

Ph¶i ch¨ng ®ã lμ mét c«ng viÖc b¹c bÏo ®au ®ín?

Gi¸ thö ngμi ®¸nh ®−îc chóng t«i ®i n÷a - ®Êy lμ mét ®iÒu viÓn v«ng, v× nÕu ngμi m¹nh vÒ vËt chÊt, th× chóng t«i ®©y, m¹nh vÒ tinh thÇn, víi mét chÝ c−¬ng quyÕt chiÕn ®Êu cho tù do cña chóng t«i - th× nh÷ng th¾ng lîi t¹m thêi kia ch¼ng nh÷ng kh«ng t¨ng thªm mμ l¹i cßn lμm tæn th−¬ng ®Õn uy danh qu©n nh©n vμ t− c¸ch ¸i quèc cña ngμi.

T«i biÕt ngμi c−¬ng trùc, thμnh thùc còng nh− ngμi can ®¶m.

6 7

Ngμi ®· tõng t¸c chiÕn. Cã lÏ ngμi cã thÓ t¹o ®−îc hoμ b×nh, mét nÒn hoμ b×nh hîp c«ng lý vμ xøng ®¸ng, thuËn tiÖn cho hai d©n téc chóng ta, mÆc dÇu trong hoμn c¶nh do kÎ kh¸c g©y ra, mμ vÉn kh«ng døt t×nh h÷u nghÞ.

Chóng t«i ®· nhÊt quyÕt ë trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p, céng t¸c thμnh thùc víi n−íc Ph¸p vμ t«n träng quyÒn lîi kinh tÕ, v¨n hãa Ph¸p trong n−íc chóng t«i. Nh−ng chóng t«i còng nhÊt quyÕt chiÕn ®Êu ®Õn cïng cho ®éc lËp vμ thèng nhÊt quèc gia.

Tuy nhiªn, mét sù hoμ b×nh hîp c«ng lý cßn cã thÓ cøu v·n ®−îc t×nh thÕ. N−íc Ph¸p sÏ kh«ng thu ®−îc mèi lîi g× trong mét cuéc chiÕn tranh thuéc ®Þa.

Th−a §¹i t−íng, th©n h÷u, t«i nãi víi ngμi víi mét tÊm lßng thμnh thùc vμ ®au ®ín. §au ®ín v× tr«ng thÊy bao nhiªu chiÕn sÜ thanh niªn Ph¸p vμ ViÖt ®ang tμn s¸t lÉn nhau. Nh÷ng thanh niªn hy väng cña hai n−íc chóng ta, vμ ®¸ng lÏ ph¶i sèng cïng nhau nh− anh em.

Tr©n träng chóc mõng ngμi trong dÞp ®Çu n¨m.

Ngμy 1 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.17-18.

TR¶ LêI C¸C NHμ B¸O

- Hái: Th−a Chñ tÞch, Bé tr−ëng Mutª sÏ ra gÆp Chñ tÞch kh«ng?

- §¸p: Xin anh em hái Bé tr−ëng Mutª th× râ h¬n. Dï sao, t«i víi Bé tr−ëng lμ b¹n cò. T«i sÏ rÊt hoan nghªnh gÆp ng−êi b¹n t«i.

- Hái: Xin Chñ tÞch cho biÕt ý nghÜa cña cuéc chiÕn tranh nμy?

- §¸p: 1. ViÖt Nam kh«ng chiÕn tranh chèng n−íc Ph¸p vμ d©n Ph¸p v× ta muèn hai d©n téc ViÖt - Ph¸p céng t¸c thËt thμ.

2. Nh−ng tù do ®éc lËp lμ quyÒn trêi cho cña mçi d©n téc. Bän thùc d©n ph¶n ®éng dïng vò lùc ph¸ ho¹i quyÒn thèng nhÊt vμ ®éc lËp cña d©n ta, cho nªn d©n ta ph¶i kh¸ng chiÕn ®Ó gi÷ g×n ®Êt n−íc.

- Hái: Thùc d©n ph¶n ®éng vμ thùc d©n kh«ng ph¶n ®éng kh¸c nhau chç nμo?

- §¸p: Cã nh÷ng ng−êi tμi chÝnh vμ kinh tÕ Ph¸p muèn kinh doanh ë xø ta. Hä hiÓu r»ng muèn kinh doanh sinh lîi, th× ph¶i thËt thμ céng t¸c víi ta. Muèn céng t¸c, th× ph¶i ®Ó ta ®éc lËp vμ thèng nhÊt. §ã lμ h¹ng thùc d©n kh«ng ph¶n ®éng. Cßn nh÷ng bän cø muèn dïng ©m m−u hoÆc vò lùc ®Ó d×m ta xuèng, ®ã lμ thùc d©n ph¶n ®éng.

- Hái: Cuéc kh¸ng chiÕn sÏ kÕt liÔu thÕ nμo?

- §¸p: LÞch sö thÕ giíi vμ lÞch sö n−íc ta tá cho ta biÕt r»ng:

1. HÔ mét d©n téc ®· ®øng lªn kiªn quyÕt tranh ®Êu cho Tæ quèc hä th× kh«ng ai, kh«ng lùc l−îng g× chiÕn th¾ng ®−îc hä. D©n ViÖt Nam muèn hoμ b×nh, nh−ng v× vËn mÖnh cña Tæ quèc, cña gièng nßi, th× sÏ kh¸ng chiÕn ®Õn cïng, kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi.

8 9

2. Chóng ta hiÓu biÕt vμ kÝnh träng d©n téc Ph¸p. NÕu ChÝnh phñ vμ nh©n d©n Ph¸p kh«ng ®Ó bän thùc d©n ph¶n ®éng ph¸ ho¹i hoμ b×nh, ph¸ ho¹i lîi Ých vμ danh dù Ph¸p, ph¸ ho¹i t×nh th©n thiÖn gi÷a hai d©n téc ViÖt - Ph¸p, nÕu ChÝnh phñ Ph¸p dμn xÕp theo c¸ch hoμ b×nh, t«n träng chñ quyÒn cña ta, th× ta vÉn s½n sμng ®μm ph¸n.

3. Mü ®· nhËn Phi LuËt T©n ®éc lËp, Anh ®· høa Ên §é ®éc lËp. Kh«ng lÏ mét n−íc tiÒn tiÕn nh− n−íc Ph¸p, v× bän thùc d©n ph¶n ®éng, mμ cam chÞu tiÕng bÊt nh©n kh«ng c«ng nhËn ViÖt Nam ®éc lËp.

Tr¶ lêi ngμy 2-1-1947. S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.19-20.

TH¦ GöI Bé TR¦ëNG MUT£

KÝnh göi Bé tr−ëng Mutª,

Uû viªn cña ChÝnh phñ Ph¸p,

T«i lÊy lμm vui mõng ®−îc biÕt ngμi tíi Hμ Néi. Xin cã lêi chμo mõng ngμi, v× ngμi võa lμ b¹n cò, võa lμ ®¹i diÖn cho n−íc Ph¸p míi, võa lμ sø gi¶ cña hoμ b×nh.

T«i rÊt mong vμ rÊt sung s−íng ®−îc héi kiÕn víi ngμi l©u mét chót ®Ó tá râ ý muèn thμnh thùc hoμ b×nh vμ céng t¸c cña chóng t«i, vμ ®Ó chuyÓn ®Ö víi ngμi nh÷ng ®Ò nghÞ cña chóng t«i vÒ viÖc lËp l¹i sù giao h¶o gi÷a hai n−íc chóng ta.

T«i mong ®−îc tr¶ lêi, vμ xin göi ngμi lêi chμo th©n ¸i.

Xin ngμi chuyÓn nh÷ng ý nghÜ th©n ¸i cña t«i cho «ng Guýtxtav¬1).

Ngμy 3 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.21.

___________ 1) Guýtxtav¬ (Gustave) lμ con trai Mutª, ng−êi cã quen biÕt víi Chñ

tÞch Hå ChÝ Minh (B.T).

10 11

TH¦ GöI ¤NG Cï HUY CËN

Chó CËn,

§· l©u kh«ng gÆp chó, nhí l¾m.

Nay cã viÖc cÇn. Chó ph¶i vÒ ngay. VÒ ®Õn th× t×m gÆp Nam gÊp.

C«ng viÖc trong ®ã, giao l¹i cho chó Nh©n.

T«i göi lêi th¨m tÊt c¶ ®ång bμo trong Êy.

Chê chó.

Chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng Ngμy 5 th¸ng 1 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

B¶n gèc l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

TH¦ GöI CHÝNH PHñ, QUèC HéI Vμ NH¢N D¢N PH¸P

KÝnh göi ChÝnh phñ, Quèc héi vμ nh©n d©n Ph¸p,

Thay mÆt ChÝnh phñ vμ nh©n d©n ViÖt Nam, t«i trÞnh träng tuyªn bè cïng n−íc Ph¸p r»ng:

1. Nh©n d©n ViÖt Nam kh«ng tranh ®Êu chèng n−íc Ph¸p vμ nh©n d©n Ph¸p. §èi víi n−íc Ph¸p vμ nh©n d©n Ph¸p, nh©n d©n ViÖt Nam vÉn th©n thiÖn, tin cËy vμ kh©m phôc.

2. Nh©n d©n ViÖt Nam thμnh thùc muèn céng t¸c víi nh©n d©n Ph¸p nh− anh em trªn mét c¨n b¶n tÝn nghÜa vμ b×nh ®¼ng.

3. Nh©n d©n ViÖt Nam chØ ®ßi ®éc lËp vμ thèng nhÊt quèc gia trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p, mét khèi liªn hiÖp do sù tù do tho¶ thuËn t¹o nªn.

4. Nh©n d©n ViÖt Nam chØ muèn cã hoμ b×nh, mét nÒn hoμ b×nh thùc sù, ®Ó kiÕn thiÕt quèc gia víi sù céng t¸c cña nh÷ng ng−êi b¹n Ph¸p ch©n chÝnh.

5. Nh©n d©n ViÖt Nam cam kÕt kh«ng nh÷ng t«n träng nh÷ng quyÒn lîi kinh tÕ vμ v¨n ho¸ Ph¸p ë ViÖt Nam, mμ cßn gióp cho nh÷ng quyÒn lîi ®ã ph¸t triÓn thªm ®Ó Ých lîi chung cho c¶ hai n−íc.

6. Nh©n d©n ViÖt Nam ®· bÞ chÝnh s¸ch vò lùc, chÝnh s¸ch x©m l¨ng cña mét vμi ng−êi ®¹i diÖn Ph¸p ë §«ng D−¬ng x« ®Èy vμo mét cuéc chiÕn tranh tù vÖ th¶m khèc. Nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn ®ã t×m mäi

12 13

c¸ch ®Ó chia rÏ d©n téc chóng t«i, c¾t xÐn Tæ quèc chóng t«i, x©m ph¹m chñ quyÒn quèc gia cña chóng t«i, ng¨n c¶n kh«ng cho chóng t«i ®éc lËp vμ ph¸ ho¹i sù hîp t¸c thμnh thùc cña hai d©n téc ViÖt- Ph¸p.

7. Muèn lËp l¹i hoμ b×nh, chØ cÇn:

a) Trë l¹i t×nh tr¹ng tr−íc ngμy 20-11 vμ 17-12-1946, ®×nh chØ ngay vμ ®×nh chØ thùc sù nh÷ng cuéc xung ®ét trong toμn câi ViÖt Nam (Nam Kú, Trung Kú vμ B¾c Kú).

b) Lμm xóc tiÕn ngay c«ng viÖc cña c¸c Uû ban ®· dù ®Þnh ®Æt ra ®Ó thi hμnh T¹m −íc 14-9-19461, c¸c Uû ban nμy ph¶i häp ë Sμi Gßn vμ Hμ Néi, nh−ng kh«ng ë §μ L¹t.

c) TiÕp tôc ngay nh÷ng cuéc ®iÒu ®×nh ë Ph«ngtenn¬bl« ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch vÜnh cöu vÊn ®Ò giao thiÖp gi÷a hai n−íc Ph¸p, ViÖt.

NhiÒu thμnh thÞ, lμng m¹c ®· bÞ tμn ph¸, hμng v¹n ®μn bμ, trÎ con vμ ng−êi giμ c¶ ViÖt Nam ®· bÞ phi ph¸o tμn s¸t. Vμ ®· nhiÒu binh lÝnh trai trÎ Ph¸p vμ ViÖt chÕt hoÆc bÞ th−¬ng.

Bao nhiªu ®æ n¸t ®· chång chÊt lªn nhau, m¸u ch¶y còng ®· nhiÒu.

ChÝnh phñ vμ nh©n d©n Ph¸p chØ cÇn cã mét cö chØ c«ng nhËn ®éc lËp vμ thèng nhÊt cña n−íc ViÖt Nam lμ chÊm døt ®−îc nh÷ng tai biÕn nμy; hoμ b×nh vμ trËt tù sÏ trë l¹i ngay tøc kh¾c. D©n téc ViÖt Nam ®ang chê ®îi cö chØ ®ã.

N−íc Ph¸p míi mu«n n¨m!

N−íc ViÖt Nam ®éc lËp vμ thèng nhÊt mu«n n¨m!

T×nh th©n thiÖn Ph¸p ViÖt mu«n n¨m!

Ngμy 7 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.22-23.

TH¦ KHEN NGîI C¸C CHIÕN SÜ BÞ TH¦¥NG Vμ Sù TËN T¢M CñA C¸C Y SÜ,

KH¸N Hé, CøU TH¦¥NG

Cïng c¸c nam n÷ chiÕn sÜ bÞ th−¬ng ,

T«i tiÕp ®−îc nhiÒu th¬ nam n÷ chiÕn sÜ bÞ th−¬ng, h¨ng h¸i høa víi t«i r»ng: hÔ vÕt th−¬ng khái, th× l¹i xin ra mÆt trËn.

Lßng yªu n−íc, chÝ kiªn quyÕt cña c¸c chiÕn sÜ thËt lμ ®¸ng quý!

C¸c chiÕn sÜ ®· hy sinh m¸u mñ ®Ó gi÷ g×n ®Êt n−íc. Nay ®· bÞ th−¬ng mμ cßn mong mái ra s¸t ®Þch ë trËn tiÒn. C¸c chiÕn sÜ thËt xøng ®¸ng víi Tæ quèc, vμ Tæ quèc sÏ kh«ng bao giê quªn nh÷ng ng−êi con yªu quý nh− thÕ.

T«i thay mÆt ChÝnh phñ hái th¨m vμ chóc anh chÞ em mau lμnh m¹nh.

C¸c anh em thÇy thuèc vμ chÞ em kh¸n hé, cøu th−¬ng,

T«i ®−îc b¸o c¸o r»ng: C¸c thÇy thuèc vμ kh¸n hé ®Òu hÕt lßng s¨n sãc th−¬ng binh mét c¸ch rÊt chu ®¸o. ThÕ lμ c¸c b¹n còng trùc tiÕp tham gia kh¸ng chiÕn cøu quèc.

T«i thay mÆt anh em th−¬ng binh, c¶m ¬n c¸c b¹n, vμ khuyªn c¸c b¹n g¾ng søc.

T«i göi cho tÊt c¶ mäi ng−êi trong nhμ th−¬ng lêi chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng.

Chñ tÞch ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hoμ

Hå CHÝ MINH ViÕt ngμy 8-1-1947. B¶n gèc l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I.

14 15

TH¥ GöI TÆNG B¸O §éC LËP NH¢N MïA XU¢N KH¸NG CHIÕN §ÇU TI£N

N¨m míi thÕ cho n¨m ®· cò.

B¸o "§éc lËp" cña §¶ng D©n chñ2 .

Kªu gäi toμn thÓ d©n ViÖt Nam,

§oμn kÕt vμ th¾t chÆt hμng ngò,

Kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Õn kú cïng,

§Ó gi÷ chñ quyÒn vμ l·nh thæ.

Chê ngμy ®éc lËp ®· thμnh c«ng.

TÕt Êy tha hå bμn víi cç.

Ngμy 8 th¸ng 1 n¨m 1947

B¸o §éc lËp, sè 1024, ngμy 27-11-1974.

LêI K£U GäI NH¢N NGμY TÕT NGUY£N §¸N N¡M 1947

TÕt ®· gÇn ®Õn.

Theo tôc lÖ th−êng, th× ®ång bμo tõ Nam chÝ B¾c, tõ thμnh thÞ ®Õn th«n quª, ai còng s¾m söa ¨n TÕt.

Song TÕt n¨m nay, ph¶i lμ mét TÕt kh¸ng chiÕn. ChiÕn sÜ ë tiÒn ph−¬ng ®ang chÞu ®ãi chÞu rÐt, x«ng pha bom ®¹n, ®em x−¬ng m¸u ®Ó gi÷ g×n Tæ quèc, ®Ó b¶o vÖ cho ®ång bμo hËu ph−¬ng ®−îc an toμn.

§ång bμo c¸c chiÕn khu th× nhμ tan cña mÊt, l−u l¹c, t¶n c−, ¨n ®ãi mÆc rÐt, cùc khæ ®iªu linh.

Tr−íc t×nh tr¹ng ®ã, ®ång bμo c¸c n¬i kh¸c cã nì lßng ¨n TÕt linh ®×nh kh«ng?

Ch¾c lμ kh«ng!

VËy t«i kªu gäi toμn thÓ ®ång bμo:

1. Ph¶i hÕt søc tiÕt kiÖm, ®Ó dμnh tiÒn b¹c, c¬m g¹o, cho cuéc kh¸ng chiÕn l©u dμi.

2. Nh©n dÞp TÕt kh¸ng chiÕn, mäi ng−êi thi nhau ®μo hÇm tró Èn vμ lμm nh÷ng viÖc cÇn kÝp, ®Ó phßng tr−íc bän ®Þch tÊn c«ng.

3. Ra søc thi nhau t¨ng gia s¶n xuÊt.

4. Rñ nhau göi ®å uý l¹o cho chiÕn sÜ ë tiÒn ph−¬ng, cã g× göi nÊy, quμ b¸nh vμ th− tõ, ®Ó tá t×nh th©n ¸i. NhÊt lμ phô n÷, thanh niªn vμ thiÕu nhi, nªn phô tr¸ch tæ chøc viÖc nμy.

16 17

Chóng ta ph¶i lμm sao cho TÕt nμy thËt lμ mét TÕt kh¸ng chiÕn.

Bao giê kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, ®éc lËp thμnh c«ng, chóng ta sÏ cïng nhau ¨n TÕt linh ®×nh.

Ngμy 8 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.24.

CHóC N¡M MíI

Cê ®á sao vμng tung bay tr−íc giã,

TiÕng kÌn kh¸ng chiÕn vang dËy non s«ng.

Toμn d©n kh¸ng chiÕn, toμn diÖn kh¸ng chiÕn,

ChÝ ta ®· quyÕt, lßng ta ®· ®ång.

TiÕn lªn chiÕn sÜ! TiÕn lªn ®ång bμo!

Søc ta ®· m¹nh, ng−êi ta ®· ®«ng.

Tr−êng kú kh¸ng chiÕn, nhÊt ®Þnh th¾ng lîi!

Thèng nhÊt ®éc lËp, nhÊt ®Þnh thμnh c«ng !

N¨m §inh Hîi (1947)

Hå CHÝ MINH

S¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb Sù thËt, Hμ Néi, 1958, t.1, tr. 129.

18 19

LêI K£U GäI CHÝNH PHñ Vμ NH¢N D¢N PH¸P

ChiÕn tranh ®· bïng næ, mét cuéc chiÕn tranh huynh ®Ö t−¬ng tμn do chÝnh s¸ch vâ lùc vμ x©m l−îc cña chñ nghÜa thùc d©n Ph¸p b¾t chóng t«i ph¶i chÞu ®ùng.

¤ng Bé tr−ëng Mutª ®· ®Õn ®iÒu tra. TiÕc thay «ng ®· ch¼ng muèn gÆp t«i. V× thÕ «ng ®· trë vÒ víi mét nhËn ®Þnh sai lÇm vÒ t×nh h×nh ViÖt Nam.

Ng−êi ta ®· vu cho chóng t«i cè ý g©y cuéc chiÕn tranh nμy. §iÒu ®ã hoμn toμn sai sù thùc.

T«i chØ nh¾c l¹i ®©y mét vμi viÖc: ChÝnh phñ míi cña chóng t«i thμnh lËp sau khi t«i ë Ph¸p vÒ, gäi lμ ChÝnh phñ kiÕn quèc cßn ChÝnh phñ tr−íc th× gäi lμ ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn. Uû ban kh¸ng chiÕn toμn quèc ViÖt Nam ®· gi¶i t¸n. Mét ch−¬ng tr×nh kiÕn thiÕt kinh tÕ x©y dùng c¸c miÒn kiÓu mÉu ®· ®−îc ban hμnh. ChÝnh t«i ®· nhiÒu lÇn kªu gäi ChÝnh phñ vμ Quèc héi Ph¸p ®Ó g©y hoμ b×nh vμ tin t−ëng lÉn nhau. Ph¶i ch¨ng ®ã lμ mét cuéc g©y chiÕn?

QuyÕt lμ kh«ng.

Mét mÆt kh¸c, viÖc tiÕp tôc chiÕn sù ë Nam Bé vμ Nam Trung Bé, sù cè t×nh tr× ho·n ph¸i c¸c uû ban ®Ó thi hμnh T¹m −íc, viÖc phong to¶ h¶i c¶ng H¶i Phßng, viÖc chiÕm ®ãng H¶i Phßng vμ L¹ng S¬n, sù tiÕp viÖn qu©n c¶m tö vμ lÝnh lª d−¬ng tíi Hμ Néi vμ §μ N½ng, nh÷ng tèi hËu th− liªn tiÕp, sù tμn s¸t th−êng d©n ë Hμ Néi, ph¶i ch¨ng ®ã lμ nh÷ng b»ng cí chøng tá ý muèn hoμ b×nh cña nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn Ph¸p ë ®Êt nμy?

V¶ l¹i chóng t«i cã nh÷ng tμi liÖu râ rμng mμ chóng t«i rÊt tiÕc kh«ng ®−îc göi «ng Bé tr−ëng Mutª, nh−ng chóng t«i sÏ c«ng bè khi ph¶i lóc. Lóc ®ã nh©n d©n Ph¸p vμ c¶ thÕ giíi sÏ biÕt ai míi chÝnh lμ nh÷ng ng−êi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ cuéc chiÕn tranh nμy.

Chóng t«i muèn g×?

Chóng t«i bao giê còng muèn céng t¸c víi d©n téc Ph¸p nh− anh em, trong hoμ b×nh vμ tin t−ëng lÉn nhau.

Chóng t«i bao giê còng muèn ®éc lËp vμ thèng nhÊt trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p.

Chóng t«i bao giê còng muèn kiÕn thiÕt l¹i n−íc chóng t«i víi sù gióp ®ì cña t− b¶n vμ c¸c nhμ chuyªn m«n Ph¸p ®Ó m−u lîi Ých chung cho c¶ hai d©n téc.

Chóng t«i muèn hoμ b×nh ngay ®Ó m¸u ng−êi Ph¸p vμ ViÖt ngõng ch¶y. Nh÷ng dßng m¸u ®ã chóng t«i ®Òu quý nh− nhau.

Chóng t«i mong ®îi ë ChÝnh phñ vμ nh©n d©n Ph¸p mét cö chØ mang l¹i hoμ b×nh. NÕu kh«ng, chóng t«i b¾t buéc ph¶i chiÕn ®Êu ®Õn cïng ®Ó gi¶i phãng hoμn toμn ®Êt n−íc. N−íc ViÖt Nam cã thÓ bÞ tμn ph¸, nh−ng n−íc ViÖt Nam sÏ l¹i hïng m¹nh h¬n sau cuéc tμn ph¸ ®ã. Cßn n−íc Ph¸p ch¾c ch¾n sÏ mÊt hÕt vμ sÏ biÕn h¼n khái câi ¸ ch©u.

Chóng t«i tha thiÕt mong r»ng d©n téc Ph¸p bao giê còng chiÕn ®Êu cho tù do trªn thÕ giíi, sÏ hÕt søc t×m mäi c¸ch ®Ó tr¸nh mét t×nh tr¹ng kh«ng ph−¬ng cøu ch÷a.

Ngμy 10 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.26-27.

20 21

§IÖN TR¶ LêI MéT NHμ B¸O Mü

1- Hå ChÝ Minh xin göi tíi nh©n d©n Mü vÜ ®¹i t×nh h÷u nghÞ tèt ®Ñp nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam vμ hy väng nh©n d©n Mü sÏ ñng hé ViÖt Nam ®Êu tranh giμnh ®éc lËp.

2- Kh«ng cã liªn l¹c tõ bªn ngoμi. VÉn hy väng nh−ng kh«ng biÕt Mü cã thiÖn ý gióp ViÖt Nam giμnh ®éc lËp hay kh«ng. Cã muèn kªu gäi n−íc Mü, nh−ng ch−a biÕt lμm c¸ch nμo.

3- Cuéc chiÕn sÏ tiÕp diÔn chõng nμo Ph¸p ch−a thõa nhËn nÒn ®éc lËp vμ thèng nhÊt cña n−íc ViÖt Nam.

4- §óng. ChÝnh phñ ViÖt Nam sÏ ë gÇn Hμ Néi.

5- Ph¸p b¾t ®Çu x©m l−îc b»ng cuéc bao v©y H¶i Phßng, ngμy 20-11, sau ®ã lμ nh÷ng vô khiªu khÝch hμng ngμy vμ viÖc t¨ng c−êng c¸c lùc l−îng ®ån tró.

6- ViÖt Nam hy väng Mü sÏ gióp c¸c d©n téc nhá giμnh ®éc lËp nh− Tæng thèng Rud¬ven ®· th−êng nãi.

7- KÓ tõ ngμy 19-12, Ph¸p kh«ng hÒ cã sù nç lùc nμo ®Ó ®μm ph¸n mμ chØ t¨ng qu©n. ThËm chÝ «ng Mutª kh«ng muèn gÆp Hå ChÝ Minh.

8- ViÖt Nam ch−a cã liªn hÖ g× víi c¸c phãng viªn Mü.

9- ViÖc Ph¸p buéc téi qu©n NhËt B¶n ë ViÖt Nam lμ ®Ó tuyªn truyÒn. Kh«ng ph¶i qu©n Trung Quèc, qu©n Anh, qu©n Ph¸p ®· quÐt s¹ch qu©n NhËt khái §«ng D−¬ng. §iÒu ch¾c ch¾n lμ ®éi qu©n lª d−¬ng cña Ph¸p ë ®©y chñ yÕu gåm bän ph¸t xÝt.

10- C¸c phãng viªn Mü cã quèc tÞch Mü sÏ ®−îc ®ãn tiÕp khi hä

®Õn gÆp c¸c nhμ chøc tr¸ch ViÖt Nam.

11- ViÖt Nam thu ®−îc mét m¸y bay cña Ph¸p, nh−ng nã kh«ng tèt l¾m. Hy väng Mü sÏ göi gióp chóng t«i vμi chiÕc.

12- ViÖt Nam muèn gi÷ mèi liªn hÖ víi n−íc Mü.

Tr¶ lêi ngμy 12-1-1947. TiÕng Anh, b¶n gèc l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

22 23

TH¦ GöI C¸C L·NH Tô Vμ NH¢N D¢N C¸C N¦íC

C¸c vÞ l·nh tô vμ toμn thÓ nh©n d©n Trung Hoa, DiÕn §iÖn vμ toμn ¸ §«ng,

Nh©n d©n Ph¸p vμ c¸c thuéc ®Þa Ph¸p,

C¸c nh©n sÜ d©n chñ toμn thÕ giíi,

T«i thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam tr©n träng c¶m ¬n c¸c vÞ ®· lªn tiÕng ñng hé chÝnh nghÜa vμ tá ®ång t×nh víi cuéc kh¸ng chiÕn cña d©n téc ViÖt Nam.

ViÖt Nam chØ muèn hoμ b×nh vμ ®éc lËp, ®Ó céng t¸c th©n thiÖn víi c¸c d©n téc trªn thÕ giíi, tr−íc lμ víi d©n téc anh em ¸ §«ng vμ d©n téc Ph¸p.

ViÖt Nam chØ gi÷ g×n chñ quyÒn, ®éc lËp cña m×nh, chø kh«ng hÒ x©m ph¹m ®Õn ai.

ThÕ mμ thùc d©n Ph¸p bÊt nh©n béi −íc, ®em tÊt c¶ lùc l−îng hung tμn cña chóng, hßng tiªu diÖt n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoμ.

Nh÷ng thμnh thÞ nh− H¶i Phßng, Hμ Néi ®· bÞ thùc d©n Ph¸p ph¸ tan hoang. MÊy ngh×n ®μn bμ, trÎ con ViÖt Nam ®· bÞ tμu bay Ph¸p b¾n chÕt.

ViÖt Nam lμ mét bé phËn trong ®¹i gia ®×nh ch©u ¸. VËn mÖnh ViÖt Nam rÊt mËt thiÕt quan hÖ víi vËn mÖnh c¸c d©n téc ¸ ch©u. Thùc d©n Ph¸p muèn ®Ì bÑp ViÖt Nam, tøc lμ muèn ph¸ ho¹i ®¹i gia ®×nh ¸ ch©u cña chóng ta.

ViÖt Nam lμ mét bé phËn trong nÒn hoμ b×nh chung toμn thÕ giíi. Thùc d©n Ph¸p g©y nªn chiÕn tranh ë ViÖt Nam, tøc lμ ph¸ ho¹i thÕ giíi hoμ b×nh.

VËn mÖnh nh©n d©n Ph¸p vμ c¸c thuéc ®Þa Ph¸p l¹i cμng quan hÖ víi ViÖt Nam. NÕu ®Ó bän thùc d©n kÐo dμi cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam th× ch¼ng nh÷ng nh©n d©n Ph¸p bÞ chÕt ng−êi h¹i cña thªm, mμ ®Þa vÞ n−íc Ph¸p sÏ trë nªn c« ®éc vμ khèi Liªn hiÖp Ph¸p còng kh«ng cßn. Nh©n d©n Angiªri, Tuynidi, Marèc, Ma®ag¸txca, v.v., sÏ tr«ng g−¬ng ViÖt Nam mμ kh«ng ai tin Ph¸p n÷a.

V× Tæ quèc, v× tù do, nh©n d©n ViÖt Nam kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Õn cïng. V× nh©n ®¹o, chÝnh nghÜa, v× hoμ b×nh chung vμ lîi Ých chung, nh©n d©n ViÖt Nam mong c¸c vÞ gióp ®ì mäi ph−¬ng diÖn.

Mét lÇn n÷a t«i xin thay mÆt toμn d©n ViÖt Nam c¶m ¬n c¸c vÞ ®· tá t×nh th©n ¸i.

Ngμy 13 th¸ng 1 n¨m 1947

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.30-31.

24 25

GöI C¸C VÞ L·NH Tô DIÕN §IÖN Vμ ¸ §¤NG

Nh©n dÞp ngμy ®éc lËp cña d©n téc DiÕn §iÖn, thay mÆt d©n téc ViÖt Nam vμ riªng t«i, t«i göi d©n téc DiÕn §iÖn lêi chóc mõng th©n ¸i.

T«i còng nh©n dÞp ®ã göi lêi c¶m ¬n «ng Aung San, c¸c «ng Nªru, B«d¬, Ginn¸t vμ c¸c vÞ l·nh tô d©n téc ch©u ¸ ®· tá c¶m t×nh víi d©n téc ViÖt Nam trong cuéc chiÕn ®Êu gi¶i phãng ®Êt n−íc.

C¸c d©n téc ch©u ¸ cã ®éc lËp th× nÒn hoμ b×nh thÕ giíi míi thùc hiÖn ®−îc. Mü ®· c«ng nhËn nÒn ®éc lËp cña Phi LuËt T©n. Anh ®· høa ®Ó Ên §é ®−îc ®éc lËp. Hai c−êng quèc Êy ®· thi hμnh ®óng HiÕn ch−¬ng §¹i T©y D−¬ng v× hä ®· ký HiÕn ch−¬ng ®ã. Nh−ng cßn c¸c c−êng quèc kh¸c th× sao?

VËn mÖnh d©n téc ch©u ¸ quan hÖ mËt thiÕt víi vËn mÖnh d©n téc ViÖt Nam. VËn mÖnh c¸c d©n téc thuéc ®Þa Ph¸p còng vËy.

Chóng t«i mong ®−îc tÊt c¶ c¸c d©n téc gióp ®ì. Chóng t«i kiªn quyÕt chiÕn ®Êu kú cho ®Õn khi gi¶i phãng hoμn toμn.

Chóng t«i th¾ng lîi, Êy lμ c¸c b¹n còng th¾ng lîi.

Lêi chμo th©n ¸i Hå CHÝ MINH

TiÕng Ph¸p, b¶n gèc l−u t¹i Côc l−u tr÷ Trung −¬ng §¶ng, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

LêI K£U GäI §åNG BμO PH¸ HO¹I §Ó KH¸NG CHIÕN

Hìi ®ång bμo yªu quý,

V× sao ta ph¶i kh¸ng chiÕn?

V× kh«ng kh¸ng chiÕn, th× Ph¸p sÏ c−íp n−íc ta lÇn n÷a. Chóng sÏ b¾t d©n ta lμm n« lÖ lÇn n÷a.

Chóng sÏ b¾t d©n ta ®i phu ®i lÝnh, nép thuÕ nép s−u. Chóng sÏ giËt hÕt quyÒn tù do ®éc lËp cña ta. Chóng sÏ c−íp hÕt ruéng n−¬ng cña c¶i ta. Chóng sÏ khñng bè chÐm giÕt anh em bμ con ta. Chóng sÏ ®èt ph¸ nhμ cöa ®Òn chïa ta. §ång bμo thö xem Hμ Néi, H¶i Phßng th× râ.

V× ta kh«ng chÞu lμm tr©u ngùa cho Ph¸p, v× ta ph¶i gi÷ g×n non s«ng ®Êt n−íc ta, cho nªn ta ph¶i ®¸nh bän thùc d©n Ph¸p.

§¸nh th× ph¶i ph¸ ho¹i. Ta kh«ng ph¸ th× Ph¸p còng ph¸. NÕu ta kh«ng ph¸ ®−êng ph¸ cèng, lÊp s«ng lÊp ngßi, nÕu ta kh«ng ph¸ nh÷ng nhμ cöa kiªn cè mμ Ph¸p cã thÓ dïng lμm n¬i c¨n cø, th× Ph¸p sÏ ®em tμu thuû xe t¨ng ®Õn ®¸nh ta, vμ chóng sÏ ®èt ph¸ c−íp bãc s¹ch tr¬n. V× vËy, ta ph¶i ph¸ tr−íc, cho Ph¸p kh«ng dïng ®−îc. Dï ta muèn ®Ó cèng, ®Ó ®−êng, ®Ó nhμ mμ dïng, còng kh«ng dïng ®−îc, v× Ph¸p sÏ chiÕm hÕt, ph¸ hÕt.

B©y giê ta ph¶i ph¸ ®i, ®Ó chÆn Ph¸p l¹i, kh«ng cho chóng tiÕn lªn, kh«ng cho chóng lîi dông.

Ta v× n−íc hy sinh, chÞu khæ mét lóc. §Õn ngμy kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, ta sÏ cïng nhau kiÕn thiÕt söa sang l¹i, nμo cã khã g×.

26 27

C¸c chiÕn sÜ ë tr−íc mÆt trËn hy sinh x−¬ng m¸u cho Tæ quèc, hä cßn kh«ng tiÕc. Kh«ng lÏ ®ång bμo ta l¹i tiÕc mét ®o¹n ®−êng, mét c¸i cèng, hoÆc mét ng«i nhμ, mμ ®Ó bän Ph¸p lîi dông, ®Æng ®¸nh Tæ quèc ta.

§ång bμo ®Òu lμ ng−êi ¸i quèc, ch¾c kh«ng ai nì lßng nh− thÕ.

VËy t«i thiÕt tha kªu gäi toμn thÓ ®ång bμo ë ®©y, mäi ng−êi ®Òu ra søc gióp ph¸. Ph¸ cho réng, ph¸ cho s©u, ph¸ sao cho bän Ph¸p kh«ng lîi dông ®−îc. Mét nh¸t cuèc cña ®ång bμo, còng nh− mét viªn ®¹n cña chiÕn sÜ b¾n vμo qu©n ®Þch vËy.

T«i l¹i tr©n träng høa víi ®ång bμo r»ng: kh¸ng chiÕn th¾ng lîi råi, t«i sÏ ra søc cïng ®ång bμo söa sang tu bæ l¹i hÕt. Chóng ta sÏ lμm nh÷ng ®−êng s¸, cÇu cèng khÐo h¬n, nh÷ng nhμ cöa tèt h¬n, vμ xøng ®¸ng mét d©n téc tù do ®éc lËp h¬n.

Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi mu«n n¨m!

ViÖt Nam ®éc lËp mu«n n¨m!

ViÕt ngμy 16-1-1947. B¶n ®¸nh m¸y cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

TH¦ GöI TæNG THèNG N¦íC PH¸P VANHX¡NG ¤RI¤N

KÝnh göi Tæng thèng Vanhx¨ng ¤ri«n,

Thay mÆt ChÝnh phñ vμ nh©n d©n ViÖt Nam vμ riªng t«i, t«i xin nhiÖt liÖt göi ngμi lêi chμo mõng nh©n dÞp ngμi ®−îc bÇu lªn gi÷ chøc Tæng thèng n−íc Ph¸p céng hoμ.

Nh©n dÞp nμy, t«i xin nãi ®Ó ngμi râ lμ d©n téc ViÖt Nam chØ mong ®−îc ®éc lËp vμ thèng nhÊt trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p. T«i rÊt ®au lßng tr«ng thÊy nh÷ng ng−êi ®¸ng lÏ lμ b¹n bÌ anh em víi nhau, mμ nay ph¶i tμn s¸t lÉn nhau.

Chóng ta cã thÓ vμ chóng ta ph¶i ®i tíi hoμ b×nh ®Ó cøu sèng cho bao thanh niªn Ph¸p - ViÖt. BiÕt râ lßng nh©n ¸i vμ ®øc ®é cao c¶ cña ngμi, t«i xin ®Ò nghÞ cïng ngμi lËp l¹i ngay nÒn hoμ b×nh ®Ó tr¸nh cho hai n−íc chóng ta khái bÞ hao ng−êi thiÖt cña, vμ ®Ó g©y l¹i sù céng t¸c vμ t×nh th©n thiÖn gi÷a hai d©n téc chóng ta.

KÝnh chμo th©n ¸i Ngμy 18 th¸ng 1 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.33.

28 29

TH¦ GöI GI¸M MôC L£ H÷U Tõ

Cô Gi¸m môc Lª H÷u Tõ ,

Th−a cô,

§· l©u kh«ng ®−îc gÆp cô t«i nhí l¾m.

Tõ ngμy thùc d©n Ph¸p béi −íc khai hÊn, toμn thÓ ®ång bμo ta ph¶i ®ång t©m nhÊt trÝ, kh¸ng chiÕn cøu quèc. LÇn nμy còng nh− nh÷ng lÇn tr−íc 6-3 vμ 14-9, t«i ch¾c cô ®· lÊy ®Þa vÞ c«ng vμ t−, lμ Cè vÊn cña ChÝnh phñ vμ lμ b¹n th©n cña t«i, mμ gi¶i thÝch vμ kªu gäi ®ång bμo h¨ng h¸i tham gia kh¸ng chiÕn cøu quèc.

V× c«ng viÖc cßn bËn, t«i ch−a cã thÓ gÆp cô ®Ó trùc tiÕp c¶m ¬n cô, t«i xin ph¸i ng−êi th©n tÝn lμ «ng Huúnh thay mÆt t«i ®Õn hái th¨m vμ chóc cô m¹nh khoÎ.

Nhê cô cÇu §øc Chóa ban phóc cho Tæ quèc vμ xin cô nhËn lêi chμo th©n ¸i cña t«i.

Ngμy 23 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

B¶n gèc bøc th− l−u t¹i Côc l−u tr÷ Trung −¬ng §¶ng.

TH¦ CHóC TÕT §åNG BμO Vμ CHIÕN SÜ NAM Bé

Nh©n dÞp Nguyªn ®¸n ©m lÞch, t«i thay mÆt ChÝnh phñ ®Æc biÖt chóc ®ång bμo vμ chiÕn sÜ Nam Bé n¨m míi.

V× quyÒn thèng nhÊt vμ ®éc lËp cña Tæ quèc, ®ång bμo vμ chiÕn sÜ ®· hy sinh chiÕn ®Êu h¬n mét n¨m nay, mμ tõ nay vÉn kiªn quyÕt hy sinh phÊn ®Êu n÷a. Sù trung thμnh dòng c¶m ®ã sÏ ®em Tæ quèc ®Õn th¾ng lîi, vμ sÏ ghi nh÷ng trang vÎ vang trong lÞch sö n−íc nhμ.

V× yªu chuéng hoμ b×nh, v× thËt t©m muèn céng t¸c víi nh©n d©n Ph¸p, ChÝnh phñ ta ®· t×m hÕt c¸ch dμn xÕp víi Ph¸p. Nh−ng bän thùc d©n ph¶n ®éng béi tÝn bÊt nh©n, hßng dïng vò lùc ®Ó c−íp n−íc ta mét lÇn n÷a. Chóng g©y ra cuéc chiÕn tranh toμn quèc ®· h¬n mét th¸ng nay.

V× chñ quyÒn, v× Tæ quèc, toμn d©n ViÖt Nam ®· thÒ kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Õn cïng, kh¸ng chiÕn ®Õn lóc lÊy l¹i ®−îc thèng nhÊt ®éc lËp míi th«i. Chóng ta ®· thÒ thμ chÕt chø kh«ng lμm n« lÖ.

Chóng ta ®· ph¶i tr¶i qua nh÷ng b−íc gay go cùc khæ trong cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn. Nh−ng chóng ta ch¾c r»ng th¾ng lîi cuèi cïng sÏ vÒ ta.

Nh©n v× ë Nam Bé cßn cã mét sè Ýt ng−êi bÞ thùc d©n Ph¸p tuyªn truyÒn lõa g¹t mμ nghÜ lÇm, cho nªn nh©n dÞp nμy t«i muèn thªm mÊy lêi gi¶i thÝch:

30 31

1. Bän thùc d©n nãi: NÕu ba kú thèng nhÊt th× nh÷ng ng−êi ¸i quèc sÏ khñng bè nh÷ng ng−êi hiÖn nay sai lÇm ®i theo Ph¸p.

T«i c¶ quyÕt cam ®oan r»ng ChÝnh phñ vμ ®ång bμo ta sÏ hÕt søc khoan hång ®¹i ®é. Ch¼ng nh÷ng ®Ó cho nh÷ng ng−êi ®ã c¶i qu¸ tu t©m, quay vÒ víi Tæ quèc, mμ l¹i s½n sμng träng dông hä, nÕu nh÷ng ng−êi ®ã cã tμi nghÖ. Mét d©n téc ®· tù c−êng, tù lËp, d©n chñ céng hoμ th× kh«ng lμm nh÷ng viÖc nhá nhen, b¸o thï b¸o o¸n.

2. Bän thùc d©n nãi: NÕu ViÖt Nam thèng nhÊt th× ng−êi Nam sÏ bÞ ng−êi B¾c cai trÞ.

§ã lμ c¸i m−u cña chóng hßng chia rÏ ®ång bμo ta. Ai còng biÕt r»ng: Trong n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoμ, tõ lμng x· ®Õn toμn quèc nh÷ng ng−êi chøc tr¸ch ®Òu do d©n cö ra. D©n tin cËy ai th× ng−êi Êy tróng cö vμ bæn phËn nh÷ng ng−êi tróng cö lμ lμm ®μy tí c«ng céng cho d©n chø kh«ng ph¶i lμm quan ph¸t tμi. Nh− thÕ th× ®ång bμo Nam cã lo g× lμ bÞ ®ång bμo B¾c cai trÞ.

3. Bän thùc d©n l¹i nãi: ChÝnh phñ ta lμ ChÝnh phñ ViÖt Minh3. §ã l¹i lμ mét c©u nãi nhÇm. Trong ChÝnh phñ cã ®ñ nh÷ng ng−êi c¸c ®¶ng ph¸i, nh− §¶ng D©n chñ, §¶ng X· héi4, §¶ng Quèc d©n, §ång minh héi, l¹i cã nh÷ng ng−êi kh«ng thuéc ®¶ng ph¸i nμo. 5 vÞ Bé tr−ëng vμ Thø tr−ëng lμ nh÷ng ng−êi quª qu¸n ë Nam Bé. ThÕ th× sao l¹i nãi lμ ChÝnh phñ ViÖt Minh?

4. Sau hÕt ch−¬ng tr×nh néi chÝnh cña ChÝnh phñ vμ qu©n d©n ta chØ cã 3 ®iÒu mμ th«i:

a) T¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó lμm cho d©n ai còng ®ñ mÆc, ®ñ ¨n.

b) Më mang gi¸o dôc, ®Ó cho ai nÊy còng biÕt ®äc biÕt viÕt.

c) Thùc hμnh d©n chñ ®Ó lμm cho d©n ai còng ®−îc h−ëng quyÒn d©n chñ tù do.

ChÝnh s¸ch ngo¹i giao cña ChÝnh phñ th× chØ cã mét ®iÒu tøc lμ th©n thiÖn víi tÊt c¶ c¸c n−íc d©n chñ trªn thÕ giíi ®Ó gi÷ g×n hoμ b×nh.

Sù thËt lμ rÊt gi¶n ®¬n nh− thÕ, mong ®ång bμo hiÓu râ, chí m¾c lõa bän thùc d©n.

Lêi chμo th©n ¸i Ngμy 24 th¸ng 1 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.34-35.

32 33

GöI CHÝNH PHñ PH¸P §Ò NGHÞ CHÊM DøT CHIÕN TRANH

Lóc nμy lμ lóc n−íc Ph¸p võa ra khái thêi kú t¹m bî, vμ s¾p söa b−íc vμo giai ®o¹n tæ chøc v÷ng bÒn, nç lùc kiÕn thiÕt, t«i xin nh©n danh ChÝnh phñ vμ nh©n d©n ViÖt Nam göi lêi chμo mõng ChÝnh phñ míi cña n−íc Ph¸p.

Thêi kú t¹m bî mμ n−íc Ph¸p võa qua, ®· kÐo dμi nhiÒu qu¸, v× thÕ n−íc Ph¸p ®· kh«ng Ên ®Þnh ®−îc râ rÖt lËp tr−êng cña m×nh trong vÊn ®Ò ViÖt - Ph¸p. §ã lμ nguyªn nh©n s©u xa cña t×nh tr¹ng bi th¶m hiÖn t¹i. T×nh tr¹ng nμy, chóng t«i thiÕt nghÜ nguyªn cí ë sù ®èi lËp gi÷a c¸c nguyÖn väng vμ quyÒn lîi thiÕt thùc cña hai d©n téc chóng ta th× Ýt, mμ ë nh÷ng sù hiÓu nhÇm do Ýt nhiÒu kÎ cè ý g©y ra vμ duy tr× th× nhiÒu. V× vËy chóng t«i tha thiÕt mong r»ng chÝnh s¸ch cña n−íc Ph¸p míi ®èi víi n−íc ViÖt Nam ®−îc Ên ®Þnh râ rμng ngay.

Chóng t«i cÇn trÞnh träng nh¾c l¹i lËp tr−êng tõ x−a ®Õn nay kh«ng thay ®æi cña n−íc ViÖt Nam, cã thÓ tãm t¾t trong hai ®iÓm chÝnh sau ®©y:

1. §éc lËp vμ thèng nhÊt quèc gia trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p.

2. Céng t¸c th©n thiÖn víi n−íc Ph¸p trªn c¨n b¶n b×nh ®¼ng vμ t«n träng nh÷ng tho¶ hiÖp tù do ký kÕt.

ChÝnh s¸ch "ph¶n béi c¸c tho¶ hiÖp", chÝnh s¸ch "viÖc ®· råi" vμ chÝnh s¸ch vò lùc mμ c¸c nhμ ®¹i diÖn Ph¸p ë §«ng D−¬ng vÉn ¸p dông tõ tr−íc ®Õn nay, ®· bã buéc d©n téc ViÖt Nam ph¶i vâ trang tù vÖ. Tuy nhiªn, chóng t«i vÉn mong −íc

hoμ b×nh, mét nÒn hßa b×nh hîp c«ng lý vμ xøng ®¸ng ®èi víi n−íc Ph¸p còng nh− ®èi víi n−íc ViÖt Nam. Chóng t«i rÊt than tiÕc nh÷ng sù ®æ n¸t chång chÊt vμ nh÷ng dßng m¸u ®· ch¶y.

Chóng t«i mong ChÝnh phñ Ph¸p ®×nh chØ ngay cuéc chiÕn tranh huynh ®Ö t−¬ng tμn nμy vμ tin r»ng dï cã nhiÒu sù khã kh¨n vÉn cã thÓ gi¶i quyÕt c¬n khñng ho¶ng mét c¸ch hoμ b×nh vμ hîp ®¹o c«ng b»ng.

Chóng t«i tin ë t−¬ng lai sù hîp t¸c th©n thiÖn gi÷a hai d©n téc chóng ta, vμ mong ®îi ChÝnh phñ Ph¸p ®¸p l¹i lêi kªu gäi míi nμy.

Ngμy 25 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.36-37.

34 35

§IÖN GöI ¤NG AUNG SAN, PHã CHñ TÞCH CHÝNH PHñ N¦íC DIÕN §IÖN

Chóng t«i hÕt søc c¶m ®éng v× nh÷ng c¶m t×nh cña ngμi ®èi víi d©n téc ViÖt Nam.

Thay mÆt d©n téc vμ ChÝnh phñ ViÖt Nam, vμ riªng t«i, t«i xin nhiÖt liÖt c¶m ¬n ngμi vÒ nh÷ng viÖc ngμi ®· lμm vμ sÏ lμm ®Ó gióp cho sù tranh ®Êu giμnh tù do cña n−íc ViÖt Nam.

T«i xin göi ngμi lêi chμo th©n ¸i.

Ngμy 27 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.38.

TH¦ GöI C¸C CHIÕN SÜ C¶M Tö QU¢N THñ §¤

Cïng c¸c chiÕn sÜ yªu quý Trung ®oμn Thñ ®«,

C¸c em ¨n TÕt thÕ nμo? Vui vÎ l¾m chø? T«i vμ nh©n viªn ChÝnh phñ v× nhí ®Õn c¸c em cho nªn còng kh«ng ai nì ¨n TÕt. Cßn 90 phÇn tr¨m ®ång bμo ë hËu ph−¬ng còng gi¶m bít 90 phÇn tr¨m m©m cç tiÖc tïng, ai còng tiÕt kiÖm ®Ó dù bÞ c«ng cuéc tr−êng kú kh¸ng chiÕn.

C¸c em lμ ®éi c¶m tö. C¸c em c¶m tö ®Ó cho Tæ quèc quyÕt ��2F1). C¸c em lμ ®¹i biÓu c¸i tinh thÇn tù t«n tù lËp cña d©n téc ta mÊy ngh×n n¨m ®Ó l¹i, c¸i tinh thÇn quËt c−êng ®ã ®· kinh qua Hai Bμ Tr−ng, Lý Th−êng KiÖt, TrÇn H−ng §¹o, Lª Lîi, Quang Trung, Phan §×nh Phïng, Hoμng Hoa Th¸m, truyÒn l¹i cho c¸c em. Nay c¸c em gan gãc tiÕp tôc c¸i tinh thÇn bÊt diÖt ®ã, ®Ó truyÒn l¹i cho nßi gièng ViÖt Nam mu«n ®êi vÒ sau.

ChÝ kiªn quyÕt dòng c¶m, c¸c em ®· s½n cã, ®©y t«i chØ nh¾c l¹i mét vμi ®iÒu mμ c¸c em ph¶i nhí lu«n lu«n:

1. Ph¶i hÕt søc kh«n khÐo, nhanh chãng, bÝ mËt, ph¶i biÕt c¸ch ho¸ chØnh vi ����3F2).

2. Ph¶i rót kinh nghiÖm hμng ngμy hμng giê. Ph¶i ®Ò phßng

___________

1) Cã s¸ch xuÊt b¶n sau nh− cuèn: Hå Chñ tÞch víi c¸c lùc l−îng vò trang nh©n d©n, Nxb Qu©n ®éi nh©n d©n, Hμ Néi, 1962, tr.26-27 l¹i in lμ “C¸c em lμ ®éi quyÕt tö. C¸c em quyÕt tö ®Ó cho Tæ quèc quyÕt sinh” (B.T).

2) Ho¸ chØnh vi linh: ®em mét chØnh thÓ chia thμnh nhiÒu bé phËn nhá. ë ®©y nªn hiÓu lμ biÕt ph©n t¸n lùc l−îng mét c¸ch khÐo lÐo (B.T).

36 37

ViÖt gian trinh th¸m.

3. Ph¶i hÕt søc cÈn thËn. Ph¶i lu«n lu«n cã s¸ng kiÕn ®Ó lîi dông thêi c¬.

4. TuyÖt ®èi ®oμn kÕt.

C¸c em h¨ng h¸i tiÕn lªn, lßng Giμ Hå, lßng ChÝnh phñ vμ lßng toμn thÓ ®ång bμo lu«n lu«n ë bªn c¹nh c¸c em.

T«i thay mÆt ChÝnh phñ vμ ®ång bμo göi cho c¸c em lêi chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng.

Ngμy 27 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.39.

§IÖN GöI C¸C VÞ CHÝNH KH¸CH ÊN §é

C¸c «ng Nªru, Phã Chñ tÞch ChÝnh phñ l©m thêi Ên §é, Sara S¨ng®ra B«d¬, Bé tr−ëng Bé C«ng chÝnh Ên §é, Cripalani, Chñ tÞch Quèc héi Ên §é vμ Ginna, l·nh tô §¶ng Håi gi¸o Ên §é4F1).

Chóng t«i rÊt c¶m ®éng v× nh÷ng c¶m t×nh mËt thiÕt cña c¸c ngμi ®èi víi d©n téc ViÖt Nam trong cuéc tranh ®Êu chèng thùc d©n Ph¸p.

Thay mÆt nh©n d©n vμ ChÝnh phñ ViÖt Nam, vμ riªng t«i, t«i xin ch©n thμnh c¶m t¹ c¸c ngμi vÒ nh÷ng viÖc c¸c ngμi ®· lμm vμ sÏ lμm ®Ó gióp chóng t«i. T«i tin ch¾c ch¾n r»ng chóng ta ®ång lßng cè g¾ng, thÕ nμo còng sÏ th¾ng ®−îc chñ nghÜa thùc d©n ph¶n ®éng.

Lêi chμo th©n ¸i Ngμy 27 th¸ng 1 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.40.

___________ 1) Nehru, Sarah Chandra Bose, Kripalani, Jinnah (B.T).

38 39

TH¦ GöI ¤NG Cï HUY CËN

Nhê chó L−u chuyÓn chó CËn, Thø tr−ëng Canh n«ng.

VÒ viÖc t¶n c− ®Õn c¸c ®ån ®iÒn, chó nªn lμm mét kÕ ho¹ch thiÕt thùc thi hμnh ®−îc ngay. Nh− t«i nãi h«m TÕt.

CÇn ph¶i chó ý:

1. C¸ch ph©n phèi ng−êi (ai ®em ¸o ch¨n nÊy).

2. Gióp ®ì lóc ®i ®−êng (tr¹m nghØ, hμnh lý).

3. N¬i nμo bao nhiªu ng−êi.

4. §Õn n¬i th× sao cho cã chç ¨n, chç ë vμ viÖc lμm ngay.

Chó lμm s½n kÕ ho¹ch, ®Õn Héi ®ång ChÝnh phñ ta bμn. ViÖc g× lμm tr−íc ®−îc, chó cø lμm.

§· cã ng−êi ®i c¸c tØnh khai héi víi U.B.H.C vμ c¸c chñ ®ån ®iÒn ch−a ?

Chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng Ngμy 28 th¸ng 1 n¨m 1947

Hå

B¶n gèc l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

GöI ¤NG N£RU, PHã CHñ TÞCH CHÝNH PHñ ÊN §é

Trong ngμy ®¸ng ghi nhí nμy lμ Ngμy §éc lËp cña n−íc Ên §é, chóng t«i xin chung sù h©n hoan víi d©n téc Ên §é, vμ rÊt tin cËy vμo sù th¾ng lîi cña c¸c d©n téc ¸ ch©u trong cuéc tranh ®Êu cho tù do vμ tiÕn bé.

Mong r»ng t×nh th©n thiÖn gi÷a hai d©n téc chóng ta cμng bÒn chÆt ®Ó sím thÊy mét kû nguyªn thÞnh v−îng, h¹nh phóc vμ hoμ b×nh b¾t ®Çu ë ¸ ch©u.

Ngμy 29 th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.41.

40 41

GöI B¸C SÜ Vò §×NH TôNG

Th−a ngμi,

T«i ®−îc b¸o c¸o r»ng: con giai ngμi ®· oanh liÖt hy sinh cho Tæ quèc.

Ngμi biÕt r»ng t«i kh«ng cã gia ®×nh, còng kh«ng cã con c¸i. N−íc ViÖt Nam lμ gia ®×nh cña t«i. TÊt c¶ thanh niªn ViÖt Nam lμ con ch¸u cña t«i. MÊt mét thanh niªn th× h×nh nh− t«i ®øt mét ®o¹n ruét.

Nh−ng ch¸u vμ anh em thanh niªn kh¸c dòng c¶m hy sinh ®Ó gi÷ g×n ®Êt n−íc. ThÕ lμ hä ®· lμm r¹ng rì d©n téc, vÎ vang gièng nßi. Hä chÕt cho Tæ quèc sèng m·i; vËt chÊt hä mÊt nh−ng tinh thÇn hä vÉn lu«n lu«n sèng víi non s«ng ViÖt Nam.

Hä lμ con th¶o cña §øc Chóa, hä ®· thùc hiÖn c¸i khÈu hiÖu: Th−îng ®Õ vμ Tæ quèc. Nh÷ng thanh niªn ®ã lμ d©n téc anh hïng. §ång bμo vμ Tæ quèc sÏ kh«ng bao giê quªn ¬n hä.

Ngμi ®· ®em mãn cña quý b¸u nhÊt lμ con cña m×nh, s½n sμng hiÕn cho Tæ quèc. Tõ ®©y ch¾c ngμi sÏ thªm ra søc gióp viÖc kh¸ng chiÕn ®Ó b¶o vÖ n−íc nhμ th× linh hån ch¸u ë trªn trêi còng b»ng lßng vμ sung s−íng.

T«i thay mÆt ChÝnh phñ c¶m ¬n ngμi, vμ göi ngμi lêi chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng.

Th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

B¶n ®¸nh m¸y cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

LêI TUY£N Bè VÒ VIÖC ¤NG MUT£ VÒ PH¸P

T«i võa ®−îc biÕt Bé tr−ëng Mutª ®· rêi Hμ Néi mμ kh«ng gÆp t«i. ThËt lμ ®¸ng tiÕc, «ng Mutª vμ t«i cã thÓ nãi víi nhau nhiÒu c©u chuyÖn Ých lîi. T«i cã thÓ nh©n danh ChÝnh phñ giao cho «ng Mutª nh÷ng tμi liÖu vÒ cuéc xung ®ét hiÖn t¹i vμ ®Ò nghÞ cïng «ng nh÷ng ph−¬ng s¸ch cã thÓ lμm chÊm døt, nÕu n−íc Ph¸p muèn, cuéc chiÕn tranh huynh ®Ö t−¬ng tμn mμ c¶ hai d©n téc ®Òu kh«ng muèn, vμ cã thÓ nèi l¹i t×nh th©n ¸i gi÷a hai n−íc.

Th¸ng 1 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.42.

42 43

GöI C¸C CHIÕN SÜ VÖ QUèC §OμN, Tù VÖ Vμ D¢N QU¢N TOμN QUèC

Cïng VÖ quèc ®oμn, tù vÖ, d©n qu©n toμn quèc,

C¸c chiÕn sÜ yªu quý!

Tõ 19 th¸ng Ch¹p, thùc d©n Ph¸p ®¸nh óp ta, c¸c anh em lμ nh÷ng ng−êi ®Çu tiªn, lËp tøc ®øng lªn chiÕn ®Êu.

Sau 85 n¨m n−íc ta bÞ chiÕm, c¸c anh em lμ nh÷ng ng−êi ®Çu tiªn ®øng lªn ®¸nh thùc d©n Ph¸p, mét c¸ch nhÊt trÝ, kh¾p B¾c, Trung, Nam.

- VÎ vang thay! C¸i nhiÖm vô cña anh em. ¡n giã n»m s−¬ng, xung phong h·m trËn, c¸c anh em kh«ng qu¶n gian lao. M¸u tr«i löa ch¸y, m−a ®¹n rõng bom, c¸c anh em kh«ng qu¶n nguy hiÓm. C¸c anh em chØ biÕt ®ua nhau giÕt giÆc.

- Oanh liÖt thay! C¸i tr¸ng chÝ cña anh em. Cμng ®¸nh cμng m¹nh, kinh nghiÖm cμng nhiÒu. Khi th¾ng kh«ng kiªu, khi lui kh«ng n¶n! C¸c anh em quyÕt kh¸ng chiÕn cho ®Õn th¾ng lîi.

MÆc kÖ tμu bay, thiÕt gi¸p, c¸c anh cø tiÕn lªn, cø x«ng vμo!

- Anh dòng thay! Lßng quyÕt th¾ng cña anh em. C¸c chiÕn sÜ lμ ®μn con anh hïng cña Tæ quèc. C¸c chiÕn sÜ quyÕt ®em x−¬ng m¸u ®Ó gi÷ v÷ng non n−íc L¹c Hång!

C¸c chiÕn sÜ cø tiÕn lªn!

20 triÖu ®ång bμo ®ang hoan h« anh em vμ quyÕt lμm hËu thuÉn cho anh em.

ChÝnh phñ lu«n lu«n nhí ®Õn anh em.

ChiÕn sÜ anh hïng ViÖt Nam, tiÕn lªn!

Tr−êng kú kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi!

Thèng nhÊt ®éc lËp nhÊt ®Þnh thμnh c«ng.

ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoμ

ViÕt kho¶ng th¸ng 1-1947. B¶n gèc l−u t¹i Trung t©m l−u tr÷ Quèc gia I, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

44 45

TH¦ GöI GI¸M MôC L£ H÷U Tõ

Göi cô Gi¸m môc Lª H÷u Tõ

Th−a cô,

T«i c¶m ¬n th¬ cô ngμy 11-1-47. V× giao th«ng h¬i khã, ®Õn nay míi tr¶ lêi ®−îc, xin cô miÔn thø.

Trong HiÕn ph¸p ta ®· ®Þnh râ: TÝn ng−ìng tù do. NÕu ai lμm sai HiÕn ph¸p, khiªu khÝch c«ng gi¸o th× sÏ bÞ ph¹t.

Ch¾c cô kh«ng bao giê tin r»ng ViÖt Minh chèng ®¹o v× cô thõa biÕt ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh lμ cèt ®oμn kÕt tÊt c¶ ®ång bμo ®Ó lμm cho Tæ quèc ®éc lËp, chø kh«ng ph¶i ®Ó chia rÏ, ph¶n ®èi t«n gi¸o.

Mμ t«i còng kh«ng bao giê nghi r»ng ®ång bμo c«ng gi¸o chèng ViÖt Minh, v× h¬n ai hÕt, ®ång bμo c«ng gi¸o cμng mong cho Tæ quèc ®éc lËp, cho t«n gi¸o ®−îc hoμn toμn tù do; vμ t«i ch¾c ai còng tu©n theo khÈu hiÖu: Phông sù Th−îng ®Õ vμ Tæ quèc.

Nh÷ng sù xÝch mÝch nhá gi÷a mét sè ®ång bμo, tuy lμ ®¸ng tiÕc, v× ®¹o ®øc gi¸o ho¸ ch−a ®−îc phæ cËp, kh«ng thÓ ®éng ch¹m ®Õn sù ®¹i ®oμn kÕt cña chóng ta.

Nh− cô ®· nãi trong th¬, t«i ch¾c vÞ Cè vÊn l·o thμnh vμ th©n mÕn cña t«i sÏ hÕt søc gióp, ®Æng triÖt ®Ó hoμn thμnh ®¹i ®oμn kÕt, ®Ó toμn d©n kh«ng ph©n l−¬ng gi¸o, chØ mét t©m lo chèng ngo¹i x©m.

Nhê cô cÇu Chóa ban phóc cho n−íc nhμ, mau ®i ®Õn kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.

Lêi chμo th©n ¸i Ngμy 1 th¸ng 2 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH B¶n gèc bøc th− l−u t¹i Côc l−u tr÷ Trung −¬ng §¶ng.

LêI C¶M ¥N NH¢N D¢N Vμ NGO¹I KIÒU NH¢N DÞP TÕT

Toμn thÓ ®ång bμo,

Trong dÞp TÕt nμy, ®ång bμo tù m×nh tiÕt kiÖm bít ¨n TÕt mμ uý l¹o c¸c chiÕn sÜ rÊt hËu. Th− tõng tËp, cam tõng thóng, b¸nh tõng xe. Cã n¬i c¸c chiÕn sÜ ¨n ®Õn ngμy r»m ch−a hÕt b¸nh. Lßng tèt cña ®ång bμo tá r»ng, chóng ta qu©n d©n nhÊt trÝ, nªn dï gian khæ mÊy, tr−êng kú kh¸ng chiÕn còng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.

T«i thay mÆt c¸c chiÕn sÜ c¶m ¬n toμn thÓ ®ång bμo.

Bμ con Hoa kiÒu vμ Ên kiÒu, Trong lóc gian nan khæ cùc nμy mμ bμ con Hoa kiÒu vμ Ên kiÒu

rÊt h¨ng h¸i ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn cøu quèc cña d©n ViÖt Nam. N¬i th× quyªn tiÒn, n¬i th× cho b¸nh, n¬i th× tÆng cê cho chiÕn sÜ. §ñ thÊy c¶m t×nh cña c¸c d©n téc ¸ §«ng ta cμng ngμy cμng mËt thiÕt.

T«i thay mÆt ChÝnh phñ, bé ®éi vμ nh©n d©n ViÖt Nam tr©n träng c¶m ¬n c¸c b¹n.

C¸c ch¸u thanh niªn, nhi ®ång,

B¸c nhËn ®−îc rÊt nhiÒu th− c¸c ch¸u kh¾p n¬i göi ®Õn, chóc TÕt B¸c, ChÝnh phñ vμ c¸c chiÕn sÜ. Ch¸u nμo còng høa r»ng: n¨m nay sÏ siªng häc, siªng lμm, gióp viÖc kh¸ng chiÕn, t¨ng gia s¶n xuÊt. ThÕ lμ tèt l¾m. B¸c rÊt vui lßng, B¸c khuyªn c¸c ch¸u thªm mét ®iÒu n÷a lμ ch¸u nμo còng ph¶i gióp viÖc b×nh d©n häc vô, lμm cho lμng m×nh nhiÒu ng−êi biÕt ch÷ h¬n n÷a.

46 47

Chê ngμy kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, B¸c ch¸u ta sÏ gÆp nhau vui vÎ. B¸c h«n c¸c ch¸u.

C¸c ®oμn thÓ vμ c¸ nh©n,

T«i nhËn ®−îc rÊt nhiÒu th− c¸c bé ®éi, c¸c ®oμn thÓ vμ c¸c vÞ ®ång bμo yªu mÕn. TiÕc v× bËn viÖc qu¸, kh«ng thÓ tr¶ lêi kh¾p. VËy xin ®ång bμo nguyªn l−îng vμ nhËn lêi c¶m ¬n chung nμy.

Chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng.

Ngμy 9 th¸ng 2 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.46-47.

GöI CHÝNH PHñ CAO MI£N GI¶I PHãNG5F1)

ChÝnh phñ vμ toμn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam nhiÖt liÖt hoan nghªnh viÖc thμnh lËp mét Uû ban gi¶i phãng ViÖt - Miªn - Lμo, môc ®Ých theo ®uæi ®Õn cïng cuéc chiÕn ®Êu chung ®Ó chèng ®Õ quèc vμ thùc d©n Ph¸p.

Thay mÆt cho toμn d©n ViÖt Nam, t«i xin göi Uû ban gi¶i phãng lêi chμo mõng th©n ¸i. T«i xin ch¾c r»ng c¸c d©n téc ta, ®· s½n cã mét tinh thÇn tranh ®Êu cao, l¹i g¾ng ®i tíi mét sù céng t¸c chÆt chÏ, th× th¾ng lîi thÕ nμo còng vÒ ta, vμ chóng ta nhÊt ®Þnh sÏ giμnh ®−îc ®éc lËp.

Ngμy 12 th¸ng 2 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.48.

___________ 1) Chñ tÞch n−íc Cao Miªn gi¶i phãng (Campuchia) göi Chñ tÞch Hå

ChÝ Minh bøc th− b¸o tin mét Uû ban gi¶i phãng ViÖt - Miªn - Lμo ®· ®−îc thμnh lËp vμ kªu gäi sù gióp ®ì cña nh©n d©n ViÖt Nam. Trªn ®©y lμ th− tr¶ lêi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh (B.T).

48 49

TH¦ GöI ¤NG S¸CL¥ PHEN6F1)

§¹i uý S¸cl¬ Phen,

Chóng t«i v« cïng c¶m kÝch v× thiÖn chÝ cña ngμi muèn gióp ViÖt Nam. NÕu nh− ngμi tíi ®©y víi t− c¸ch lμ mét nhμ b¸o Mü cña mét tê b¸o lín th× ngμi cßn cã thÓ lμm ®−îc rÊt nhiÒu viÖc. NÕu Lª Xu©n cã thÓ lμm ®−îc viÖc g× ®ã, th× h·y ®Ó anh ta gióp ngμi.

Göi ngμi vμ tÊt c¶ bÇu b¹n cña chóng t«i nh÷ng lêi chμo th©n ¸i nhÊt.

KÝnh th− Ngμy 15 th¸ng 2 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

TiÕng Anh, b¶n gèc l−u t¹i Côc l−u tr÷ Trung −¬ng §¶ng, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

___________ 1) Charles Fenn (B.T).

TH¦ GöI §åNG BμO T¶N C¦

Cïng ®ång bμo t¶n c−,

Thùc d©n Ph¸p bÊt nh©n béi tÝn, g©y nªn chiÕn tranh, ®èt ph¸, tμn s¸t, lμm cho d©n ta cha l×a con, vî l×a chång, v« cïng thª th¶m.

D©n ta v× ®éc lËp, tù t«n, ph¶i kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn, c¸c ®ång bμo th× hy sinh cöa nhμ, cña c¶i, kiªn quyÕt t¶n c−.

ChÝnh phñ vμ ®ång bμo hËu ph−¬ng, kh«ng thÓ ®Ó c¸c ®ång bμo t¶n c− bÞ l−u ly cùc khæ, cho nªn ®· t×m mäi c¸ch ®Æng s¾p xÕp cho c¸c ®ång bμo cã n¬i ¨n, chç ë, viÖc lμm.

VËy, nhiÖm vô cña ®ång bμo t¶n c− lμ thÕ nμo ?

A- T¶n c− còng lμ kh¸ng chiÕn.

ë tiÒn tuyÕn chiÕn sÜ hy sinh x−¬ng m¸u ®Ó b¶o vÖ non s«ng. ë hËu ph−¬ng, toμn thÓ quèc d©n hy sinh må h«i n−íc m¾t ®Ó gióp viÖc kh¸ng chiÕn.

C¸c ®ång bμo t¶n c− cam chÞu linh ®inh cùc khæ, chø kh«ng chÞu ®éi trêi chung víi qu©n thï. T«i biÕt nhiÒu ®ång bμo tr−íc lóc t¶n c− giao hÕt l−¬ng thùc cho bé ®éi ta cho khái lät vμo tay ®Þch. NhiÒu ng−êi tù ®èt ch¸y nhμ m×nh cho khái ®Ó qu©n ®Þch dïng. ThÕ lμ c¸c ®ång bμo ®· oanh liÖt tham gia kh¸ng chiÕn, mμ nay vÒ sau cø ph¶i tham gia kh¸ng chiÕn.

B- T¶n c− còng ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt.

Nay dêi vμo hËu ph−¬ng, c¸c ®ång bμo mçi ng−êi ph¶i lμm mét viÖc, kh«ng nªn mét ai ¨n rçi ngåi kh«ng.

C¸c anh em trÝ thøc th× ®em häc vÊn cña m×nh gióp vμo viÖc v¨n ho¸ ë th«n quª, hoÆc ra søc tuyªn truyÒn viÖc kh¸ng chiÕn.

50 51

HoÆc gióp søc vμo b×nh d©n häc vô. Chí bá tμi häc cña m×nh.

C¸c ®ång bμo cã vèn th× nªn cïng nhau tæ chøc nh÷ng c«ng nghÖ nhá. Nh− thÕ th× ®· khái ngåi ¨n côt vèn mμ l¹i gióp ®−îc mét sè ®ång bμo lao ®éng t¶n c−. ChÝnh phñ sÏ tËn t©m gióp ®ì.

C¸c anh em c«ng nh©n th× Liªn ®oμn lao ®éng vμ ChÝnh phñ ®· cã kÕ ho¹ch s¾p xÕp c«ng ¨n viÖc lμm cho c¶ mäi ng−êi. Anh em ph¶i lËp tøc ®Õn ®¨ng ký t¹i Liªn ®oμn lao ®éng ®Ó nhËn c«ng viÖc.

Anh em n«ng d©n vμ c¸c líp ®ång bμo kh¸c th× ChÝnh phñ vμ ®ång bμo hËu ph−¬ng ®· cã c¸ch gióp ®ì. Xin mäi ng−êi theo lêi cña c¸c Uû ban t¶n c−, ®i ®Õn n¬i ®· chuÈn bÞ s½n sμng ®Ó mμ lμm ¨n.

Nh− thÕ lμ c¸c ®ång bμo ai lμm nghÒ g×, trong lóc t¶n c− cø lμm nghÒ Êy. Ai còng ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt.

C- VÒ mÆt tinh thÇn.

C¸c ®ång bμo ®· quyÕt chÝ hy sinh v× n−íc, bá hÕt nhμ cöa, cña c¶i mμ t¶n c−. Nay ph¶i gi÷ v÷ng vμ ph¸t triÓn tinh thÇn kiªn quyÕt ®ã.

Khi ®· cã viÖc lμm, th× ph¶i siªng n¨ng vμ tiÕt kiÖm.

¡n ë cïng nhau, ph¶i ®oμn kÕt chÆt chÏ. Ph¶i nhí r»ng: §oμn kÕt lμ søc kh¸ng chiÕn.

Ph¶i gi÷ kû luËt, mçi ng−êi ph¶i tù cho m×nh lμ mét ng−êi chiÕn sÜ, mçi ng−êi ph¶i lμm trßn nhiÖm vô cña m×nh.

T«i vμ ChÝnh phñ kh«ng giê phót nμo kh«ng lo l¾ng ®Õn c¸c ®ång bμo. B©y giê ®ang cùc khæ, th× chóng ta vui chÞu víi nhau. §Õn ngμy kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, ®éc lËp thμnh c«ng, chóng ta sÏ cïng nhau vui s−íng. Con ch¸u L¹c Hång, bao giê còng quËt c−êng, kh«ng bao giê sî khæ.

Lêi chμo th©n ¸i Ngμy 17 th¸ng 2 n¨m 1947

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.49-50.

TH¦ GöI CHÝNH PHñ Vμ NH¢N D¢N PH¸P

Mét lÇn n÷a, t«i xin göi chÝnh phñ vμ nh©n d©n Ph¸p mét lêi kªu gäi cÊp b¸ch.

M¸u Ph¸p vμ m¸u ViÖt ch¶y ®· nhiÒu. NhiÒu thμnh thÞ, lμng m¹c ViÖt Nam ®· bÞ tμn ph¸, nhiÒu doanh nghiÖp Ph¸p ®· bÞ ph¸ s¶n. Cuéc chiÕn tranh cμng kÐo dμi ngμy nμo, th× tang tãc cμng nhiÒu thªm, ®æ n¸t cμng chång chÊt.

Ng−êi ta b¶o r»ng qu©n ®éi Ph¸p chØ dïng ®Ó lËp l¹i hoμ b×nh, trËt tù. §iÒu ®ã sai. Sù thùc lμ ë ®©u kh«ng cã qu©n ®éi Ph¸p th× kh«ng cã xung ®ét, mμ rÊt cã hoμ b×nh, trËt tù.

Mét lÇn n÷a, chóng t«i trÞnh träng tuyªn bè r»ng nh©n d©n ViÖt Nam chØ mong −íc cã ®éc lËp vμ thèng nhÊt trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p; chóng t«i cam kÕt t«n träng quyÒn lîi kinh tÕ vμ v¨n ho¸ Ph¸p ë ViÖt Nam.

N−íc Ph¸p, x−a nay vÉn tranh ®Êu b¶o vÖ cho tù do, cã lÏ nμo l¹i tiÕp tôc chiÕn tranh víi mét n−íc chØ ®ßi nh÷ng quyÒn chÝnh ®¸ng nhÊt cña m×nh vμ chØ muèn céng t¸c víi n−íc Ph¸p. N−íc Ph¸p chØ cÇn nãi mét c©u lμ chiÕn sù ®×nh chØ tøc kh¾c, lμ bao nhiªu sinh mÖnh vμ tμi s¶n ®−îc cøu v·n, lμ t×nh th©n thiÖn vμ lßng tin cËy lÉn nhau l¹i ®−îc phôc håi nh− tr−íc.

NÕu mÆc dÇu lßng ch©n thËt mong muèn hoμ b×nh cña chóng t«i, n−íc Ph¸p nhÊt ®Þnh tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh, n−íc Ph¸p sÏ mÊt hÕt mμ kh«ng thu ®−îc lîi g×, v× lÏ chiÕn tranh chØ ®−a tíi chç g©y c¨m hên thï o¸n gi÷a hai d©n téc chóng ta.

§· h¼n lμ qu©n ®éi Ph¸p cã tμu bay vμ xe t¨ng, nh−ng chÝnh

52 53

nghÜa vÒ phÝa chóng t«i vμ chóng t«i cã mét ý chÝ c−¬ng quyÕt kh¸ng chiÕn ®Õn cïng.

Chóng t«i kh«ng tin r»ng n−íc Ph¸p l¹i muèn tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh tr¸i HiÕn ph¸p, tai h¹i vμ kh«ng vinh dù nμy.

Chóng t«i yªu cÇu ChÝnh phñ Ph¸p tuyªn bè râ rÖt chÝnh s¸ch cña m×nh ®èi víi n−íc ViÖt Nam. Chóng t«i yªu cÇu nh©n d©n Ph¸p tá bμy ý kiÕn vÒ cuéc xung ®ét ®Ém m¸u vμ v« lý nμy.

VÒ phÇn chóng t«i, lËp tr−êng cña chóng t«i rÊt râ rÖt: Chóng t«i muèn ®éc lËp vμ thèng nhÊt trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p; chóng t«i muèn hoμ b×nh, mét nÒn hoμ b×nh hîp c«ng lý lμm vinh dù cho c¶ n−íc Ph¸p vμ n−íc ViÖt Nam.

Ngμy 18 th¸ng 2 n¨m 1947 Hå CHÝ MINH

S¸ch Lêi Hå Chñ tÞch, Nha Th«ng tin ViÖt Nam, 1948, t.1, tr.51-52.

TH¦ GöI ¤NG Vò §×NH HUúNH

Chó Huúnh cïng Chñ tÞch UBHC Ninh B×nh,

1- Tr¶ ®ån ®iÒn cña «ng Ph¹m Lª Bæng l¹i cho «ng Êy.

2- Ng−êi qu¶n lý hiÖn giê, ph¶i tr¶ l¹i s¶n vËt hoa mïa ®Çy ®ñ theo lÖ th−êng. NÕu thiÕu hoÆc h− háng vËt g×, th× theo phÐp luËt mμ xö trÝ. NÕu ng−êi qu¶n lý m−în tªn ng−êi nμo hoÆc ®oμn thÓ nμo mμ lμm quÊy, th× cø theo phÐp luËt mμ trÞ.

3- H«m tr−íc, «ng Bæng cã høa víi t«i: §ån ®iÒn ®ã cã thÓ thu n¹p 500 ®ång bμo t¶n c−. Hái l¹i «ng Êy râ rμng. ThËt cã thÓ hay kh«ng. NÕu qu¶ cã thÓ, th× bao giê ng−êi t¶n c− ®Õn ®−îc.

4- Lμm xong viÖc råi, b¸o c¸o cho t«i biÕt.

5- C«ng t¸c Ban Cøu tÕ (c¸c ®iÒn chñ gióp ®ång bμo t¶n c−) tiÕn bé thÕ nμo ?

Chμo th©n ¸i vμ quyÕt th¾ng Ngμy 19 th¸ng 2 n¨m 1947

Hå CHÝ MINH

TB: Göi lêi th¨m cô Tõ, cô Trùc, cô Trung vμ tÊt c¶ ®ång bμo c«ng gi¸o. Chó Nam mong gÆp cô Ng« Tö H¹.

B¶n ®¸nh m¸y cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh l−u t¹i B¶o tμng Hå ChÝ Minh, b¶n chôp l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.

54 55

BμI NãI CHUYÖN VíI C¸N Bé TØNH THANH HO¸

C¸N Bé

A- C¸n bé lμ g×?

C¸n bé lμ c¸i d©y chuyÒn cña bé m¸y. NÕu d©y chuyÒn kh«ng tèt, kh«ng ch¹y th× ®éng c¬ dï tèt, dï ch¹y toμn bé m¸y còng tª liÖt. C¸n bé lμ nh÷ng ng−êi ®em chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ, cña §oμn thÓ thi hμnh trong nh©n d©n, nÕu c¸n bé dë th× chÝnh s¸ch hay còng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc.

B- VËy c¸n bé ph¶i cã ®øc tÝnh thÕ nμo?

1. M×nh ®èi víi m×nh: §õng tù m·n, tù tóc; nÕu tù m·n, tù tóc th× kh«ng tiÕn bé. Ph¶i t×m häc hái cÇu tiÕn bé. §õng kiªu ng¹o, häc lÊy ®iÒu hay cña ng−êi ta. Ph¶i siªng n¨ng tiÕt kiÖm.

2. §èi víi ®ång chÝ m×nh ph¶i thÕ nμo? Th©n ¸i víi nhau, nh−ng kh«ng che ®Ëy nh÷ng ®iÒu dë. Häc c¸i hay söa ch÷a c¸i dë. Kh«ng nªn tranh giμnh ¶nh h−ëng cña nhau. Kh«ng nªn ghen ghÐt ®è kþ vμ khinh kÎ kh«ng b»ng m×nh. Bá lèi hiÕu danh, hiÕu vÞ. ThÝ dô: mét anh nãi giái, mét anh kh«ng, khi ra quÇn chóng anh nãi kÐm sî anh nãi giái lªn nãi sÏ ®−îc c«ng chóng vç tay hoan nghªnh lÊn ¸t ¶nh h−ëng m×nh ®i, nªn kh«ng cho anh nãi giái lªn nãi.

3. §èi víi c«ng viÖc ph¶i thÕ nμo? Tr−íc hÕt, ph¶i nghÜ cho kü, cã viÖc lμm tr−íc m¾t thμnh c«ng nh−ng thÊt b¹i vÒ sau. Cã viÖc ®Þa ph−¬ng nμy lμm cã lîi nh−ng h¹i cho ®Þa ph−¬ng kh¸c. Nh÷ng c¸i nh− thÕ ph¶i tr¸nh. ThÝ dô: ®èi víi tï binh Ph¸p nÕu m×nh giÕt ®i th× thÊy d©n chóng hoan

nghªnh, nh−ng thÕ giíi sÏ cho m×nh d· man, bÊt lîi ngo¹i giao. Ph¶i cã kÕ ho¹ch b−íc ®Çu lμm thÕ nμo? B−íc thø hai lμm thÕ nμo? B−íc thø ba lμm thÕ nμo? Thμnh c«ng th× thÕ nμo? NÕu thÊt b¹i th× thÕ nμo? Mçi ngμy lóc s¸ng dËy, tù hái m×nh ngμy h«m nay ph¶i lμm g×? Tèi ®i ngñ ph¶i tù hái m×nh ngμy h«m nay ®· lμm g×? Ph¶i cÈn thËn, cÈn thËn kh«ng ph¶i lμ nhót nh¸t do dù.

4. §èi víi nh©n d©n: Ph¶i nhí §oμn thÓ lμm viÖc cho d©n, §oμn thÓ m×nh m¹nh hay yÕu lμ ë d©n. D©n nghe theo lμ m×nh m¹nh. HiÓu nguyÖn väng cña d©n, sù cùc khæ cña d©n. HiÓu t©m lý cña d©n, häc s¸ng kiÕn cña d©n. Nh−ng cã nh÷ng viÖc d©n kh«ng muèn mμ ph¶i lμm nh− t¶n c−, nép thuÕ, nh÷ng viÖc Êy ph¶i gi¶i thÝch cho d©n râ. Ph¶i t«n kÝnh d©n, ph¶i lμm cho d©n tin, ph¶i lμm g−¬ng cho d©n. Muèn cho d©n phôc ph¶i ®−îc d©n tin, muèn cho d©n tin ph¶i thanh khiÕt.

5. §èi víi §oμn thÓ: Tr−íc lóc m×nh vμo §oμn thÓ nμo ph¶i hiÓu râ §oμn thÓ Êy lμ g×? Vμo lμm g×? Mçi ®oμn thÓ ph¶i v× d©n v× n−íc. Khi vμo §oμn thÓ, tù do c¸ nh©n ph¶i bá. Ph¶i tuyÖt ®èi phôc tïng mÖnh lÖnh cña §oμn thÓ. Ph¶i tuyÖt ®èi trung thμnh. Khi b×nh thêi ph¶i hÕt søc lμm viÖc. Khi nguy hiÓm ph¶i hy sinh v× §oμn thÓ. Hy sinh tÝnh m¹ng, lîi quyÒn, gi÷ danh gi¸ cña §oμn thÓ. Muèn gi÷ danh gi¸ cña §oμn thÓ ph¶i gi÷ danh gi¸ m×nh. Kh«ng ®−îc b¸o c¸o l¸o nh−: Lμm thμnh mét viÖc th× phãng ®¹i, thÊt b¹i th× giÊu ®i.

Mét §oμn thÓ m¹nh th× c¸i tèt cμng ngμy cμng ph¸t triÓn, c¸i dë cμng ngμy cμng bít ®i. Mét ®iÒu tèt ph¶i ®−a ra tÊt c¶ mäi ng−êi cïng häc, mét ®iÒu xÊu ph¶i ®−a ra tÊt c¶ mäi ng−êi cïng biÕt mμ tr¸nh.

KH¸NG CHIÕN

Hai hßn ®¸ cïng chäi nhau th× hai hßn cïng vì, hai c¸i trøng

cïng chäi nhau th× hai c¸i cïng vì. Ph¶i mét c¸i cøng, mét c¸i mÒm

56 57

th× khi chäi nhau mét c¸i míi cßn. Nªn hai bªn cïng dïng m−u trÝ.

Ph¸p cã xe t¨ng, ®¹i b¸c, th× ta ph¸ ®−êng. Ph¸p cã m¸y bay th× ta ®μo hÇm.

Ph¸p muèn ®¸nh chíp nho¸ng th× ta kÐo dμi. NhÊt ®Þnh ta th¾ng!

Nãi ngμy 20-2-1947. Tμi liÖu cña Ban nghiªn cøu lÞch sö §¶ng Thanh Ho¸. S¸ch Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, Nxb Sù thËt, Hμ Néi, 1984, t.4, tr.275-277.

Theo s¸ch Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt.

BμI NãI CHUYÖN VíI C¸C §¹I BIÓU TH¢N SÜ TRÝ THøC, PHó HμO

TØNH THANH HO¸

LÇn nμy lμ lÇn ®Çu tiªn t«i ®Õn th¨m Thanh Ho¸, ®−îc c¸c ngμi tíi dù ®«ng ®óc, t«i lÊy lμm h©n h¹nh. Tr−íc t«i tíi th¨m ®ång bμo, sau lμ t«i cã nhiÖm vô b¸o c¸o c«ng viÖc kh¸ng chiÕn. §©y tuy ch−a ph¶i chiÕn tranh, nh−ng ai còng biÕt n−íc ta cã chiÕn tranh, nãi gÇn th× tõ 19-12 n¨m ngo¸i, xa th× tõ 23-9 n¨m kia. Ch¾c ai còng biÕt r»ng ta kh«ng muèn chiÕn tranh, nh−ng Ph¸p muèn g©y chiÕn tranh víi n−íc ta, nªn ta ph¶i ®¸nh.

Tõ Nam chÝ B¾c, tõ giμ tíi trÎ, tõ c¸c d©n téc miÒn xu«i ®Õn miÒn ng−îc, tÊt c¶ c«ng d©n n−íc ViÖt Nam ®Òu ph¶i gãp søc ®¸nh thùc d©n Ph¸p. H¼n ta muèn hoμ b×nh, nh−ng thùc d©n Ph¸p muèn chiÕn tranh th× ta ph¶i ®¸nh ®Õn cïng vμ biÕt c¸ch ®¸nh. Ph¶i tri bØ, tri �û7F1), t×nh h×nh Ph¸p thÕ nμo ta ph¶i biÕt ®Ó ®èi phã.

ë Ph¸p: Kinh tÕ khã kh¨n, ph¶i vay mét triÖu tÊn lóa m× cña Mü; mçi th¸ng thiÕu 1 triÖu tÊn than, nhiÒu nhμ m¸y ®ãng cöa, d©n ®ãi rÐt, chø t×nh h×nh kh«ng s¸ng sña g×.

ChÝnh trÞ: Tõ ngμy nhê §ång minh tho¸i khái ngo¹i x©m, th× còng l«i th«i. Hai n¨m míi cã mét ChÝnh phñ mμ t¶ kÐo vÒ t¶, h÷u kÐo vÒ h÷u. Nh©n d©n Ph¸p th× hä ®èi víi ViÖt Nam thÕ nμo? 56% hoμ b×nh, 34% muèn ®¸nh.

___________ 1) Ph¶i tri bØ, tri kû: Ph¶i biÕt m×nh biÕt ng−êi. ë ®©y nªn hiÓu lμ ph¶i

n¾m v÷ng t×nh h×nh ta, t×nh h×nh ®Þch (B.T).

58 59

Tuy thÕ nh−ng ta kh«ng nªn khinh ®Þch, thùc d©n cßn m¹nh, cßn tμu bay tμu bß, cßn viÖn binh; ta th× thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoμ, ta ®ñ ®Ó th¾ng nã.

Thiªn thêi: Ýt th¸ng n÷a, giêi nãng nùc, Ph¸p kh«ng chÞu næi khÝ hËu, sÏ ng¹i dÇn, tõ Nam chÝ B¾c ®i tíi ®©u chØ cã tro tμn g¹ch vôn, Ph¸p ®¸nh ban ngμy nh−ng ta l¹i ®¸nh ban ®ªm.

§Þa lîi: Ta ë ®Êt ta, Ph¸p kh«ng quen ®−êng ®i.

Nh©n hoμ: Trõ mét sè ViÖt gian, cßn 25 triÖu d©n ta ®Òu muèn tù do.

Cßn d− luËn ë Trung Quèc, Ên §é, Nam D−¬ng, DiÕn §iÖn, T©n Gia Ba, ®Òu cho lμ chÝnh nghÜa, mμ ®Õn Ph¸p còng ®a sè ng¶ vÒ ta.

C¶ ba: Thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoμ ®Òu lîi cho ta. Nh÷ng c¸i lîi cho ta lμ h¹i cho ®Þch, mμ lîi cho ®Þch lμ h¹i cho ta.

§Þch cã tμu bay, tμu bß, tμu thuû nh−ng nã cã chõng nªn nã muèn ®¸nh chíp nho¸ng. SÐt ®¸nh kh«ng tróng, chíp soi kh«ng thÊu th× hÕt c¬n sÊm sÐt lμ yªn.

Nh−ng trong khi sÊm sÐt th× ghª gím l¾m. Nã cã thÓ dïng viÖn binh ®Ó ®¸nh ta. Nã cã thÓ ®¸nh trμn, nh−ng sè viÖn binh ®ã kh«ng thÓ tËp trung vμo mét n¬i cho nªn nã kh«ng lμm g× ®−îc ta. NÕu nã r¶i ra tõ Nam Quan ®Õn Cμ Mau còng ch¼ng lμm g× ®−îc ta, ta cμng dÔ ®¸nh. Nã dïng vò khÝ tèi t©n th× ta ®¸nh du kÝch, nã trªn trêi th× ta d−íi ®Êt. Ta tr−êng kú kh¸ng chiÕn th× ta th¾ng lîi.

§Þch muèn lμm cho chãng, muèn th¾ng nã ta ph¶i toμn diÖn kh¸ng chiÕn, toμn d©n kh¸ng chiÕn. Nã muèn th¾ng, nã chia rÏ ta cho l−¬ng ghÐt gi¸o, gi¸o ghÐt l−¬ng, xui Nam Bé ghÐt B¾c Bé.

B©y giê nã lÊy vò lùc ta kh«ng sî. Nã lÊy chÝnh trÞ, ta kh«ng m¾c m−u. Nã lÊy kinh tÕ phong to¶, th× ta lÊy kinh tÕ ta ®¸nh nã. Ta t¨ng gia s¶n xuÊt. Ta lîi h¬n nã lμ nã kh«ng thÓ kÐo dμi ®−îc, mμ ta th× cã thÓ kÐo dμi.

B©y giê ta ®· biÕt m−u mÑo cña nã. Ta thö xem kinh nghiÖm lóc x−a, tæ tiªn ta, ®øc Lª Lîi, H−ng §¹o trong cuéc chiÕn ®Êu nhiÒu trËn th¾ng, còng nhiÒu trËn b¹i, nh−ng råi ta vÉn th¾ng, v× kiªn gan vμ cã søc ®oμn kÕt. Khi kh¸ng chiÕn rÊt cùc khæ, rÊt gay go, rÊt khã kh¨n, nh−ng sÏ th¾ng lîi.

Tr−íc lóc t«i tíi ®©y, t«i ®· ®−îc th− cô Lª Th−íc nãi vÒ c«ng viÖc kiÕn thiÕt tØnh Thanh Ho¸ thμnh mét tØnh kiÓu mÉu. Trong lóc ®ang ph¸ ho¹i nhμ cöa, ®−êng s¸ mμ l¹i nãi ®Õn kiÕn thiÕt th× cã tr¸i nhau kh«ng? Kh«ng tr¸i nhau, muèn kiÕn thiÕt ph¶i ph¸ ho¹i. Ph¸ ho¹i ®Ó ®Êu tranh th¾ng lîi råi míi kiÕn thiÕt.

Nay t«i xin cã mÊy ý kiÕn, xin cèng hiÕn vÒ viÖc kiÕn thiÕt. Mét tØnh m« ph¹�8F1), ch¼ng nh÷ng m« ph¹m ë mét mÆt mμ ph¶i ë nhiÒu mÆt; kh¸ng chiÕn kh¾p mäi mÆt, kiÕn thiÕt kh¾p mäi mÆt.

TØnh Thanh Ho¸ theo t«i, muèn trë thμnh mét tØnh kiÓu mÉu, nhÊt ®Þnh ®−îc, v× ng−êi ®«ng, ®Êt réng, cña nhiÒu, chØ cßn thiÕu sù ®iÒu khiÓn s¾p ®Æt. Cã ruéng ph¶i cμy cho cã lóa, cã ng−êi nh−ng ph¶i ph©n phèi thÕ nμo.

Nay t«i xin nãi vÒ tõng ngμnh mét:

V¨n ho¸: Kh«ng ph¶i t«i chØ nãi ®iÒu tèt, ®iÒu hay, mμ còng ph¶i nãi sù thùc, nãi thùc hay mÊt lßng.

TØnh Thanh Ho¸ cã tiÕng lμ v¨n vËt, nh−ng nay xÐt sè ng−êi biÕt ch÷ cßn Ýt h¬n sè ng−êi ch−a biÕt ch÷. Ngμy x−a ®i häc biÕt ch÷ nho cßn hμng 10 n¨m míi ®äc ®−îc, chø nay ch÷ què