«H Κλιματική Αλλαγή στην Εκπαίδευση για την Αειφορία: οι 17

στόχοι του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, η εφαρμογή σε τοπικό

επίπεδο και η αξιολόγηση των

Προγραμμάτων για την Αειφορία»

Αλεξάνδρα Τσίγκου, Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΠΕ Δυτικής Αττικής

Επιμορφωτικό πρόγραμμα μικτής μάθησης για την Κλιματική Αλλαγή- 15 Μαρτίου 2017 - 2ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου

Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη Εκπαίδευση για την Αειφορία

Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015 Transforming our world: the 2030 Agenda for

Sustainable Development

17 στόχοι της Ατζέντας για την Αειφόρο Ανάπτυξη -UNESCO

• Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΥΠ.Π.Ε.Θ. για τα Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων ο σχεδιασμός τους μπορεί να συνδέεται με τους 17 στόχους της Ατζέντας για την Αειφόρο Ανάπτυξη (2030 Agenda for Sustainable Development). Δείτε

• α) το απόσπασμα της εγκυκλίου που αναφέρεται σχετικά και

• β) στον ιστότοπο του Περιφερειακού Κέντρου Πληροφόρησης των Ηνωμένων Εθνών συνοπτικά τους στίχους "17 στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης για να αλλάξουμε τον κόσμο μας".

Εφαρμογή σε τοπικό επίπεδο

Αέρας

Αρχαιολογικός χώρος Ελευσίνας Κρήνη Θεαγένους στα Μέγαρα

Γη

Σχολικός κήπος Κομποστοποιητής

Νερό

Βουρκάρι Μεγάρων

Λίμνη Κουμουνδούρου

Παραλία Ασπροπύργου- Ελευσίνας- Βαρέα Μεγάρων- Πόρτο Γερμενό

Φωτιά

Δάσος Κιάφας Πάρνηθα Φαράγγι Γιαννούλας- Κάστρο Φυλής

Αξιολόγηση των Προγραμμάτων για την Αειφορία

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Είναι μια διαδικασία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει όσο πιο συστηματικά και αντικειμενικά γίνεται την καταλληλότητα, την αποτελεσματικότητα μιας δραστηριότητας αλλά και το αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας σε σχέση με τους στόχους της. (λεξικό UNESCO )

Είναι ένα εργαλείο που οδηγεί στη βελτίωση των δραστηριοτήτων ενός έργου σε όλα τα στάδια και εν τέλει στο μελλοντικό προγραμματισμό και στη λήψη αποφάσεων.

Προσδιορίζεται με τρία επίθετα: Αρχική- Διαμορφωτική-Τελική

Είναι εσωτερική διαδικασία, δηλαδή οι ίδιοι οι συμμετέχοντες αξιολογούν και αξιολογούνται.

Η Διαμορφωτική Αξιολόγηση εκφράζει τις θέσεις της ερμηνευτικής και κριτικής παιδαγωγικής, με βασικό σκοπό να διαμορφώσουν τη διδακτική παρέμβαση και μέσα από συνεχείς ανακατασκευές να οδηγηθούν στην οικοδόμηση της επιστημονικής γνώσης.

ΤΙ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ; Αντικείμενο της αξιολόγησης δεν είναι μόνο το τελικό συλλογικό προϊόν, αλλά και οι διαδικασίες που ανέπτυξαν οι ομάδες κατά τη συλλογική τους δράση.

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ; Σαν βάση χρησιμοποιούνται τα κριτήρια που είχαν τεθεί στη φάση του προγραμματισμού και συγκεκριμένα κριτήριο αξιολόγησης πρέπει να είναι οι στόχοι που τέθηκαν και στους δύο τομείς. Η διαδικασία περιλαμβάνει: την ενδο-ομαδική αυτο-αξιολόγηση την αξιολόγηση του έργου όλων των

ομάδων από τις υπόλοιπες και τον εκπαιδευτικό.

ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Απροσδιοριστία τομέων που αξιολογούνται Ασάφεια κριτηρίων

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ; Μέσα από την αυτοαξιολόγηση δεν βελτιώνεται μόνο το επιτελούμενο έργο, αλλά και η μεταγνωστική ικανότητα των μαθητών. Προάγεται η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της υπευθυνότητας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΗΛΩΤΙΚΗΣ-ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΓΝΩΣΗΣ-ΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΩΝ

Αξιολόγηση της Δηλωτικής γνώσης γίνεται με τεστ Α. Κλειστών απαντήσεων Εναλλακτικής απάντησης Πολλαπλής επιλογής Ερωτήσεις σύζευξης Ανοικτών απαντήσεων Ελεύθερης συμπλήρωσης Β. Ανοικτής απάντησης Ερωτήσεις ανάκλησης Πολλαπλής επιλογής Κατηγοριοποιήσεις Ταξινομήσεις Συνεπαγωγές Εννοιολογικούς χάρτες

Αξιολόγηση στάσεων και αξιών είναι δύσκολη γιατί δεν είναι άμεσα εμφανείς. Συνήθως χρησιμοποιούνται ερωτηματολόγια στάσεων και αξιών όπου δηλώνουν αν συμφωνούν ή διαφωνούν και σε ποιο βαθμό (likert). Συμπληρώνουν πριν και μετά την διδακτική παρέμβαση.

Αξιολόγηση Διαδικαστικής γνώσης γίνεται με κριτήρια την ορθότητα, την ταχύτητα, την ακρίβεια και τη χρήση των δεξιοτήτων στην κατάλληλη περίσταση.

Ματσαγγούρας, Ηλ. (2001), Στρατηγικές Διδασκαλίας: Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. Αθήνα: Gutenberg

Αντιστοίχιση στόχων- μεθόδων- εργαλείων αξιολόγησης

Στόχοι Μέθοδοι και τεχνικές Αξιολόγηση

Διάκριση φυσικού-ανθρωπογενούς περιβάλλοντος

Αξιολόγηση ανθρώπινων δραστηριοτήτων

Αναζήτηση πηγών πληροφόρησης

Καταγραφή παρατηρήσεων-εξαγωγή συμπερασμάτων

Σύνταξη ερωτηματολογίων και καταλόγων, εκθέσεων και

περιγραφών

Καταγραφή συνεντεύξεων

Συνειδητοποίηση της έννοιας της αειφορίας των

οικοσυστημάτων

Δημοσιοποίηση ενός τοπικού περιβαλλοντικού

προβλήματος

Ανάπτυξη ενδιαφερόντων για οικολογικές παρεμβάσεις

στο άμεσο περιβάλλον τους

Άσκηση επιρροής στη λήψη αποφάσεων

Εργασίες πεδίου

Μελέτη αεροφωτογραφιών

Φωτογραφική αποτύπωση

Φύλλα εργασίας

Ζωγραφική

Θεατρικό παιγνίδι

Ακροστιχίδες

Σταυρόλεξα

Ασκήσεις ταξινόμησης

Ασκήσεις αντιστοίχησης

Σύνταξη κειμένων

Περιβαλλοντικές παρεμβάσεις

Δημοσιοποίηση προβλήματος

Τσίγκου Α. – Γκαμπένης Χ. : «Βουρκάρι: Ένας υδροβιότοπος με ιστορία» 1ο Συν. ΣΠΠΕ, Ισθμός Κορίνθου 2005

ΚΡΙΤΗΡΙΑ Φ Χ Ψ Ω ΚΑ-ΛΙ-ΠΟ ΚΑ-ΛΙ-ΠΟ ΚΑ-ΛΙ-ΠΟ ΚΑ-ΛΙ-ΠΟ

Οργανώθηκα στην ομάδα γρήγορα και χωρίς θόρυβο

Συνεργάστηκα χωρίς φωνές και τσακωμούς

Οι άλλοι κατάλαβαν όσα τους εξήγησα

Έκανα διορθώσεις και συμπληρώσεις στις ιδέες των

άλλων

Έκανα κριτική στις ιδέες των άλλων χωρίς να τους

πληγώσω

Βρήκα πολλές διαφορετικές λύσεις

Ζήτησα βοήθεια από τα άλλα μέλη της ομάδας μου

Βοήθησα τα άλλα μέλη της ομάδας μου

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ- ΕΤΕΡΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

Από το Βιβλίο Δασκάλου Μαθηματικών Ε΄ τάξης Δημοτικού

Η εμπλοκή των μαθητών στην αξιολόγηση της λειτουργικότητας της ομάδας επιτελεί διττό σκοπό: 1.Σηματοδοτεί τη σπουδαιότητα που αποδίδουμε στον ομαδοσυνεργατικό τρόπο μάθησης 2.Εντοπίζει τα προβλήματα λειτουργικότητας και συμβάλλει στην έγκαιρη αντιμετώπισή τους Η σημασία της είναι καθαρά παιδαγωγική. Αναδεικνύει τις προσδοκίες που έχει η ομάδα

από τα μέλη της. Αναδεικνύει τις ευθύνες των τελευταίων έναντι της ομάδας. Συμβάλλει στην καλύτερη επίγνωση του εαυτού μας.

Ματσαγγούρας, Ηλ. κ.ά.(2010), Οδηγός Ερευνητικών Εργασιών

Στο Νηπιαγωγείο

Αξιολογούνται οι δεξιότητες και η αλλαγή στάσης Παρατήρηση από τον εκπαιδευτικό Καταγραφή στο ημερολόγιο σχολικής ζωής Ο ατομικός φάκελος (portfolio) του μαθητή Δημιουργίες του με περιγραφική εξήγηση Διαπροσωπική επικοινωνία Συζήτηση στην ολομέλεια Παιχνίδι Ψυχοκινητικά μέσα Δραματοποίηση Αξιολογικές κρίσεις από τα ίδια τα παιδιά

Α. ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΜΑΘΗΤΗ (PORTFOLIO)

Α. ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΜΑΘΗΤΗ (PORTFOLIO)

Τον διαχειρίζεται ο μαθητής Του δίνει τη δυνατότητα να «παρακολουθεί την πορεία του εαυτού του» Σχηματίζει μια συνολική εικόνα του εαυτού του, εφόσον σε αυτόν το φάκελο

περιέχονται τα «ποιοτικά χαρακτηριστικά» του από τις γνώσεις, τις δραστηριότητες και τις μαθησιακές του εμπειρίες

Μαθητής και εκπαιδευτικός, μελετούν τον φάκελο, Διαπιστώνουν την πρόοδο του παιδιού Αναδιατάσσουν τους μαθησιακούς ή άλλους στόχους Στόχος είναι να βιώσουν οι μαθητές τη διαδικασία και να αποφασίζουν οι ίδιοι συνειδητά, τεκμηριωμένα και ξεκάθαρα, με ποια κριτήρια θα αξιολογηθεί ο ΦΕΜ.

Β. ΕΝΑΣ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

Προκαταρκτική ή προγνωστική αξιολόγηση

Διερεύνηση των πρότερων αντιλήψεων των μαθητών. Δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να διερευνήσει τις έννοιες που γνωρίζει ο μαθητής, τις έννοιες που δε γνωρίζει, τις σχέσεις των εννοιών που έχει κατανοήσει καθώς και τις σχέσεις των εννοιών που αγνοεί ή έχει παρανοήσει.

Διαμορφωτική Αξιολόγηση

Η ποιοτική ανάλυση διαδοχικών χαρτών των μαθητών μπορεί να αποδώσει το βαθμό κατανόησης των εννοιών από τους μαθητές καθώς και την εννοιολογική τους αλλαγή

Τελική Αξιολόγηση

Η ποσοτική ανάλυση των χαρτών μπορεί να αποδώσει πληροφορίες χρήσιμες για την τελική αξιολόγηση που αφορά στην επίδοση των μαθητών

Εργαστήριο για ΕΧ στο ΚΠΕ Δραπετσώνας, Μάρτιος 2013

Το προσωπικό ημερολόγιο καταγραφής 1. των ημερομηνιών ολοκλήρωσης των

εργασιών, 2. συμπληρωματικών πληροφοριών για

επισκέψεις σε πηγές πληροφόρησης και για επικοινωνίες και συνεργασίες με καθηγητές, συμμαθητές και άλλα πρόσωπα και

3. κρίσεων, προτάσεων, αποφάσεων, συναισθημάτων και βιωμάτων και αναστοχαστικών τοποθετήσεων για την όλη διαδικασία τις έρευνας.

Η συνέπεια στους προγραμματισμούς, η ποιότητα των πληροφοριών και των σχολίων και η τεκμηρίωση των αναφερόμενων δράσεων στο ημερολόγιο με παραστατικά του ατομικού φακέλου αποτελούν κριτήρια αξιολόγησης της προσωπικής συμβολής των μελών της ομάδας.

Γ. ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Η ΟΜΑΔΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Στο ομαδικό ημερολόγιο καταγράφονται 1. Οι σημαντικές ημερομηνίες 2. Περιγραφικά οι δραστηριότητες, οι

επισκέψεις, οι επικοινωνίες και συνεργασίες με σημαντικά πρόσωπα

3. Κρίσεις, προτάσεις, αποφάσεις, συναισθήματα και βιώματα.

4. Σχέδια, σκίτσα, ζωγραφιές

Μπορεί να είναι ένα μεσαίου μεγέθους χοντρό τετράδιο με λευκές σελίδες. Την ευθύνη την αναλαμβάνει κάθε φορά διαφορετική ομάδα ή η κάθε ομάδα κρατάει το δικό της ημερολόγιο. Το κείμενο μπορεί να είναι πολυτροπικό. Συνιστάται για τις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου.

Δ. ΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Μπορεί να είναι: Επιτραπέζια Λεκτικά παιχνίδια Διαδραστικά παιχνίδια Παιχνίδια γνωριμίας Παιχνίδια ρόλων

http://tinanantsou.blogspot.gr

Γιατί το παιχνίδι; Έχει σαφείς στόχους και αποτελέσματα Είναι εύκολα εφαρμόσιμο Είναι δυνατή η συμμετοχή όλων των μελών της ομάδας Είναι άμεση η εξαγωγή συμπερασμάτων Είναι εργαλείο πρόσφορο και διασκεδαστικό Παρέχει πληροφορίες για κάθε τομέα ανάπτυξης του μαθητή,

γνωστικό, συναισθηματικό, ψυχοκιντητικό

Ε. ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Σκέψεις που λέγονται φωναχτά Καρέκλα των αποκαλύψεων Ημερολόγια Γράμματα Αυτοσχεδιασμοί Φωνές στο κεφάλι Διάδρομος της συνείδησης Περίγραμμα Ρόλου στον τοίχο Αναλογία Αντιστροφή ρόλου Παγωμένη εικόνα

Προσφέρονται για στοχαστική αξιολόγηση και αυτοαξιολόγηση της μάθησης. Εκτιμά την καλλιτεχνική δημιουργία των παιδιών, την αλλαγή στην κατανόηση των αξιών και αντιλήψεών τους, την ανάπτυξη γνώσεων και δεξιοτήτων μέσα από την καθημερινή συλλογική τους εμπειρία.

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!