greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/aretaki... · Web viewτα...

Π325 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού

αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες

εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας

Γ΄ Γυμνασίου

Τίτλος

laquoΤαξίδι-βαπόρι-ποίημαraquo

Συγγραφή ΜΑΡΙΝΑ ΑΡΕΤΑΚΗ

Εφαρμογή ΜΑΡΙΝΑ ΑΡΕΤΑΚΗ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2014

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ laquoΔημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Αβάθμια και Ββάθμια εκπαίδευσηraquo MIS 296579 (κωδ 5175) - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ στους άξονες προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Ι Ν ΚΑΖΑΖΗΣΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π325 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξηςΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣΥπεύθυνος υπο-ομάδας εργασίας λογοτεχνίας Βασίλης ΒασιλειάδηςΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ http www greeklanguage gr Καραμαούνα 1 ndash Πλατεία Σκρα ΤΚ 55 132 Καλαμαριά ΘεσσαλονίκηΤηλ 2310 459101 Φαξ 2310 459107 e-mail centrekomvosedugr

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΥπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων

MIS 296579 ndash Π325 Πιλοτική εφαρμογή σεναρίωνΓ΄ Γυμνασίου laquoΤαξίδι-βαπόρι-ποίημαraquo

Σελίδα 2 από 54

Α ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος Ταξίδι-Βαπόρι-Ποίημα

Εφαρμογή σεναρίουΜαρίνα Αρετάκη

Δημιουργία σεναρίουΜαρίνα Αρετάκη

Διδακτικό αντικείμενοΝεοελληνική λογοτεχνία

ΤάξηΓ΄ Γυμνασίου

Σχολική μονάδα5ο Γυμνάσιο Χανίων

ΧρονολογίαΑπό 27-02-2014 έως 10-04-2014

Διδακτικήθεματική ενότηταmdash

ΔιαθεματικόΌχι

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμεναmdash

Χρονική διάρκεια11 ώρες

ΧώροςΙ Φυσικός χώρος αίθουσα διδασκαλίας εργαστήριο πληροφορικής




ΙΙ Εικονικός χώρος Wiki

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητήΗ εφαρμογή πραγματοποιήθηκε προς στο τέλος της σχολικής χρονιάς ώστε να έχουν

διδαχθεί οι μαθητές τα βασικά για τον ποιητικό λόγο Για την πραγματοποίηση των

εργασιών απαιτούνται βασικές δεξιότητες στους ΗΥ από τη μεριά των μαθητών και

εξοικείωσή τους με προγράμματα όπως Word PowerPoint κτλ Για τον εκπαιδευτικό

είναι απαραίτητο εκτός από τα βασικά προγράμματα (Word PowerPoint) να γνωρίζει

πώς να δημιουργεί ένα Wiki και πώς να κατευθύνει τους μαθητές στη χρήση του

Προϋποθέσεις υλοποίησης για τη σχολική μονάδα είναι η αξιοποίηση του εργαστηρίου

πληροφορικής και συστήματος προβολής στην αίθουσα διδασκαλίας καθώς και η

πρόσβαση στο διαδίκτυο

Εφαρμογή στην τάξηΤο συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη

Το σενάριο στηρίζεταιΜαρίνα Αρετάκη Ταξίδι-Βαπόρι-Ποίημα Νεοελληνική λογοτεχνία Γ΄ Γυμνασίου

Ιούλιος 2013

Το σενάριο αντλείmdash

Β ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Με αυτήν την εφαρμογή προσπαθήσαμε να μελετήσουμε τον λογοτεχνικό τόπο του

ταξιδιού σε ποιητικά κείμενα και συγκεκριμένα να εξετάσουμε το μοτίβο του ταξιδιού με

πλοίο τις ποικίλες εκδοχές του και τη μεταφορική-συμβολική λειτουργία του μέσα από

την ανάγνωση ενός corpus ποιημάτων Στην Α΄ φάση οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με το

θέμα του σεναρίου και δημιούργησαν ομάδες Η Βacute φάση περιείχε δραστηριότητες

κατανόησης των ποιημάτων διερεύνησης του κεντρικού θεματικού άξονα σύγκρισης και

καταλογογράφησης των ποιημάτων καθώς και έρευνας ερμηνείας και παρουσίασής




τους Η Γacute φάση αποτέλεσε μια προσομοίωση ταξιδιού από κάθε ομάδα κατά την οποία

οι μαθητές κατέθεσαν τις ιδέες τους για την προετοιμασία και το ίδιο το ταξίδι Έτσι

κατά κάποιο τρόπο η ποίηση για τα ταξίδια μετατράπηκε σε ένα ταξίδι με ποίηση

Αξιοποιήθηκε η ομαδοκεντρική διδασκαλία εκπονήθηκαν από τους μαθητές ατομικές και

ομαδικές εργασίες και έγινε δημιουργική χρήση των ΤΠΕ

Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Το σενάριο επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο μοτίβο το οποίο ανήκει στο ευρύτερο θέμα

του ταξιδιού το ταξίδι με πλοίο Μέσω αυτού γίνεται καθαρότερα αντιληπτή η ποικιλία

των λογοτεχνικών τρόπων που χρησιμοποιούν οι ποιητές και η πολυμορφία του

κεντρικού θεματικού άξονα οι διαφορετικές πτυχές που μπορεί να έχει ένας θαλάσσιος

πλους οι ιδιαιτερότητες της μετακίνησης με πλοίο η προσμονή του ταξιδιού η ζωή πάνω

στο βαπόρι η δημιουργία μιας μικρής κοινότητας εν πλω οι συναντήσεις το βαπόρι ως

σύμβολο ποικίλων καταστάσεων και εννοιών κτλ

Η επαφή των μαθητών με αρκετά ομόθεμα ποιήματα διαφορετικών εποχών

τεχνοτροπιών και καλλιτεχνικών τάσεων της νεοελληνικής ποίησης (με την εξαίρεση

ενός ποιήματος του Steacutephane Mallarmeacute) εντάσσεται στο πλαίσιο μιας αναζήτησης ενός

ταξιδιού ενώ με τη βοήθεια των ΤΠΕ οι ίδιοι ασκούνται στην κατάταξη και την

ερμηνευτική προσέγγιση ενός ποιήματος

Ένα από τα κείμενα του σεναρίου που προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε αποτέλεσε

το συμβολικό πεζό ποίημα του ΚΠ Καβάφη laquoΤα Πλοίαraquo το οποίο λειτουργεί και ως

ποίημα ποιητικής αφού laquoποιητική δημιουργία και το ταξίδι με πλοίο ταυτίζονταιraquo

(Κατσιγιάννη 1997 97) Επιχειρήσαμε στην τάξη μια αποκωδικοποίηση του κειμένου

ώστε οι μαθητές να ασκηθούν στον εντοπισμό και την ερμηνεία των συμβόλων Στη

συνέχεια ασκήθηκαν στην ανάγνωση ποιημάτων και στον εντοπισμό μοτίβων ενώ το

γεγονός ότι επέλεξαν οι ίδιοι το ποίημα με το οποίο ασχολήθηκαν στη συνέχεια

ενδυνάμωσε την αυτοπεποίθησή τους laquoστην κατεύθυνση της διαμόρφωσης έκφρασης και




επικοινωνίας των προσωπικών τους ερμηνειών για τα λογοτεχνικά κείμεναraquo

(Αποστολίδου 2012 28)

Με το σενάριο έγινε μια απόπειρα ανακεφαλαίωσης των γνώσεων για την ποίηση

τις οποίες είχαν αποκτήσει οι μαθητές από την αρχή της σχολικής χρονιάς Έγινε

προσπάθεια να είναι λίγες αλλά στοχευμένες οι δραστηριότητες του σεναρίου καθώς και

να δίνεται αρκετός χρόνος στις ομάδες ώστε τα μέλη της να ανταλλάσουν απόψεις και να

συνεργαστούν ουσιαστικά

Δ ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο αξίες πεποιθήσεις πρότυπα στάσεις ζωής

Με τη διδασκαλία του σεναρίου επιδιώχθηκε οι μαθητές και οι μαθήτριες

να συνειδητοποιήσουν ότι το ταξίδι η αναζήτηση και η φυγή είναι ανάγκη του

ανθρώπου η οποία εκφράζεται μέσα από διαφορετικές τέχνες

να διαπιστώσουν τις ιδιαιτερότητες που έχει ένα ταξίδι με πλοίο

να οικειοποιηθούν οι μαθητές την ποίηση να τη θεωρήσουν ως μια laquoαποσκευήraquo

τους για το ταξίδι τους στη ζωή

Γνώσεις για τη λογοτεχνία


να έρθουν σε επαφή οι μαθητές με ποικίλα ομόθεμα ποιητικά κείμενα

να μάθουν να εντοπίζουν το μοτίβο του πλοίου και να διακρίνουν τα πολλαπλά

νοήματα που μπορεί να αποκτήσει ως σύμβολο σε ένα ποιητικό κείμενο

να αντιληφθούν ότι το ταξίδι ως λογοτεχνικός τόπος μπορεί να συμβολίζει και

την ίδια την ποιητική τέχνη




Γραμματισμοί

Με τη διδασκαλία του σεναρίου επιδιώχθηκε οι μαθητές και οι μαθήτριες μετά το τέλος

της διδασκαλίας να μπορούν

να εντοπίζουν ένα συγκεκριμένο ποιητικό σύμβολο και να βρίσκουν πού

παραπέμπει αυτό το σύμβολο κάθε φορά

να μπορέσουν να κατατάσσουν σε θεματικές υποομάδες ποιήματα με κοινό

θεματικό άξονα

να επιστρατεύσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει για την ποίηση για να

μπορέσουν να εμβαθύνουν σε ένα ποίημα

να ερευνούν και να χρησιμοποιούν κριτικά τις πληροφορίες που βρίσκουν κυρίως

στο διαδίκτυο ώστε να δημιουργήσουν ένα συνεκτικό κείμενο παρουσίασης ενός

ποιήματος

να ασκηθούν στη δημιουργική γραφή

Διδακτικές πρακτικές

Το σενάριο επικεντρώθηκε σε μια ορισμένη πτυχή της ευρύτερης θεματικής του ταξιδιού

στη λογοτεχνία τον θαλάσσιο πλου Οι δραστηριότητες είχαν ως στόχο την καλλιέργεια

των δεξιοτήτων εμβάθυνσης συνθετικής σκέψης και ενεργοποίησης της φαντασίας των

μαθητών Ανέπτυξαν επίσης τη συνεργασία αφού οι περισσότερες δραστηριότητες

έπρεπε να πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο των ομάδων Η παρουσία του εκπαιδευτικού

ήταν ανάλογα με την ομάδα και τη δραστηριότητα από διακριτική μέχρι αρκετά

καθοδηγητική

Στόχος επίσης του σεναρίου ήταν οι μαθητές τελειώνοντας το Γυμνάσιο να

αντιληφθούν ότι διαθέτουν κάποιες δεξιότητες για να προσεγγίσουν και να καταλάβουν

καλύτερα ένα ποίημα




Ε ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αφετηρία

Η έλξη των μαθητών προς το ταξίδι η τάση για ομαδική φυγή (ακόμα και από το ίδιο το

σχολείο) η πληθώρα λογοτεχνικών κειμένων με αυτό το θέμα καθώς και η παρουσία του

ποιήματος του Νίκου Καββαδία στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ΄ Τάξης

έδωσε την αφορμή για να δημιουργηθεί αυτό το σενάριο Σε μια ηλικία κατά την οποία η

αναχώρηση από το πατρικό σπίτι είναι πλέον ορατή και η ανάγκη εξερεύνησης του

κόσμου και γνωριμίας με άλλους τόπους και ανθρώπους φανερή το συγκεκριμένο θέμα

θεωρήσαμε ότι θα ελκύσει τους μαθητές Ο απώτερος στόχος ήταν να συνδέσουν οι

μαθητές το ταξίδι στη ζωή το οποίο απλώνεται μπροστά τους με την ποιητική τέχνη και

τη λογοτεχνία γενικότερα

Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο

Τα περισσότερα ποιήματα που χρησιμοποιούνται στο σενάριο βρίσκονται εκτός σχολικών

ανθολογίων Η διδασκαλία αρκετών ποιημάτων στην Γ΄ τάξη επιτρέπει στον

εκπαιδευτικό να πραγματοποιήσει το συγκεκριμένο σενάριο το οποίο συνδέεται χαλαρά

τόσο με την πρώτη ενότητα laquoΣτάσεις ζωής σε ποιητικά κείμεναraquo όσο και με την τρίτη

ενότητα laquoΆνθρωπος και Κοινωνίαraquo

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Στο σενάριο προβλεπόταν η δημιουργία ενός Wiki το οποίο θα περιείχε τα ποιήματα και

τα Φύλλα εργασίας και στο οποίο θα μπορούσαν να εργάζονται οι ομάδες ασύγχρονα

ωστόσο το τελευταίο εντέλει δε συνέβη

Οι δραστηριότητες της Β΄ και Γ΄ φάσης με χρήση των ΤΠΕ έδωσαν στους μαθητές

την ευκαιρία να συνδημιουργήσουν και να δουν τα αποτελέσματα της δουλειάς τους να

δημιουργήσουν πολυτροπικά κείμενα να εκφραστούν και τελικά να συνδεθούν με την

ποίηση πιο εύκολα και πιο δημιουργικά




Κατά τις ώρες του εργαστηρίου οι ΤΠΕ χρησιμοποιήθηκαν αφενός ως μέσο για

αναζήτηση ποικίλων πληροφοριών στο διαδίκτυο και αφετέρου για να δημιουργήσουν

πολυτροπικά κείμενα τα οποία οι ομάδες εξέθεσαν στην ολομέλεια

Κείμενα

Λογοτεχνικά κείμενα σχολικών εγχειριδίων

ΚΝΛ Α΄ Γυμνασίου

Νάνος Βαλαωρίτης laquoΜε πλοίοraquoΚΝΛ Γ΄ Γυμνασίου

Νίκος Καββαδίας laquoΚuro S iworaquo

Λογοτεχνικά κείμενα εκτός σχολικών εγχειριδίων

Καββαδίας Νίκος 2009 laquoMal du d eacute part raquo Μαραμπού Αθήνα Άγρα σ 41-42

Καββαδίας Νίκος 2009 laquoAu bord de l rsquo lsquo Aspasia rsquo raquo Μαραμπού Αθήνα Άγρα σ 34

Καββαδίας Νίκος 2009 laquoΓράμμα ενός αρρώστουraquo Μαραμπού Αθήνα Άγρα σ 39

Καρυωτάκης Κώστας laquoΤελευταίο ταξίδιraquo Τα ποιήματα (1913-1928) Επιμ Γ Π

Σαββίδης Αθήνα Νεφέλη σ 111

Ουράνης Κώστας 1993 laquoΈνα καράβι φεύγειraquo Ποιήματα Αθήνα Βιβλιοπωλείον της

laquoΕστίαςraquo ΙΔ Κολλάρου και Σιας ΑΕ σ 99

Ουράνης Κώστας 1993 laquoΤαξίδι στα Κύθηραraquo Ποιήματα Αθήνα Βιβλιοπωλείον της


Ουράνης Κώστας 1993 laquoΠότε θrsquo ανοίξουμε πανιάraquo Ποιήματα Αθήνα Βιβλιοπωλείον

της laquoΕστίαςraquo ΙΔ Κολλάρου και Σιας ΑΕ σ 97

Ουράνης Κώστας laquoΤαορμίναraquo Ποιήματα Αθήνα Βιβλιοπωλείον της laquoΕστίαςraquo ΙΔ

Κολλάρου και Σιας ΑΕ σ 95

Εγγονόπουλος Νίκος 1978 Σύντομος Βιογραφία του Ποιητού Kωνσταντίνου Kαβάφη

(και του καθενός μας ndash άλλωστε)raquo Στην Kοιλάδα με τους Pοδώνες Αθήνα Ίκαρος σ

82-83

Εμπειρίκος Ανδρέας 1980 laquoΔικλείςraquo Ενδοχώρα Αθήνα Άγρα σ 29




Εμπειρίκος Ανδρέας 1980 laquoΣτροφές στροφάλωνraquo Ενδοχώρα Αθήνα Άγρα σ 100-

103

Μπάρας Αλέξανδρος 1983 laquoOceania Ι raquo Άθροισμα Ποίηση 1933-1983 Αθήνα Κέδρος

σ 22-23

Σκαρίμπας Γιάννης 1997 laquoΤο βαπόριraquo Περίπλους τχ 44

Σκαρίμπας Γιάννης 1996 laquoΤο σπασμένο καράβιraquo Στο Άπαντες στίχοι 1936-1970

Αθήνα Κάκτος σ 44

Χατζόπουλος Κώστας 1992 laquoΤα καράβιαraquo Τα ποιήματα Επιμ Γ Βελουδής Αθήνα

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη σ 316-317

Μαλλαρμέ Στεφάν 2009 laquoΘαλασσινή αύραraquo Ανθολογία γαλλικής ποίησης Επιμ

Χριστόφορος Λιοντάκης Μτφρ Άρης Δικταίος Αθήνα Καστανιώτη σ 32

Σαχτούρης Μίλτος 2001 laquoΣτο βαπόριraquo Ποιήματα (1980-1998) Αθήνα Κέδρος 2001

σ 9

Σαχτούρης Μίλτος 2001 laquoΗ επίσκεψηraquo Ποιήματα (1980-1998) Αθήνα Κέδρος 2001

σ 51

Καβάφης Κ Π 1993 laquoΤα πλοίαraquo Kρυμμένα Ποιήματα 1877 - 1923 Eπιμ Γ Π

Σαββίδης Αθήνα Ίκαρος

Ταινίες

Ο Μετανάστης [The Ιmmigrant] Charlie Chaplin [σκηνοθέτης] 1917 (απόσπασμα 0027

ndash 0705)

Το βλέμμα του Οδυσσέα Θεόδωρος Αγγελόπουλος [σκηνοθέτης] 1995 (Η ταινία ξεκινά

(100-400) με την προσπάθεια να φωτογραφηθεί ένα πανέμορφο γαλάζιο καράβι στο

λιμάνι της Θεσσαλονίκης)

Τιτανικός Τζέιμς Κάμερον [σκηνοθέτης] 1997 (φωτογραφία και τρέιλερ)

Η αγάπη έρχεται στο τέλος Βασίλης Κεχαγιάς [σκηνοθέτης] 2013 απόσπασμα

Διδακτική πορείαστάδιαφάσεις

Α΄ φάση (15 ώρα)




1η ώρα

Η Α΄ φάση προέβλεπε τρία στάδια μία σύντομη δραστηριότητα δημιουργική γραφής την

προβολή σύντομων αποσπασμάτων από ταινίες και τη συζήτηση πάνω σε αυτές (Φύλλο

εργασίας 1) Ωστόσο δεν ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί σε μία διδακτική ώρα αφού

έπρεπε να ολοκληρώσουμε τη μελέτη ενός προηγούμενου κειμένου Έτσι την πρώτη

εκείνη ώρα δεν προλαβαίναμε να κάνουμε πολλά πράγματα Αρχικά ζήτησα από τα

παιδιά να χωριστούν σε πέντε ομάδες (για το συγκεκριμένο τμήμα των είκοσι έξι

μαθητών έκρινα ότι θα ήταν καλύτερο να γίνουν πέντε και όχι τέσσερις ομάδες όπως

προέβλεπε το σενάριο γιατί μεγάλες ομάδες των επτά-οκτώ ατόμων δεν θα ήταν

λειτουργικές) Ο χωρισμός αποδείχτηκε αρκετά χρονοβόρος καθώς βρισκόμασταν στη

βιβλιοθήκη και ήδη είχαν καθίσει όπως συνήθως όταν πηγαίνουμε εκεί χωρισμένοι σε έξι

παρέες Η μία έπρεπε να διαλυθεί ή να γίνουν αλλαγές στις υπόλοιπες ομάδες αλλά

κανείς δεν ήταν διαθέσιμος να αλλάξει ομάδα Όταν τελικά χωρίστηκαν το αποτέλεσμα

ήταν να δημιουργηθούν τρεις συνεκτικές ομάδες (μία πολύ δυνατή μία αδύναμη και μία

μέτρια) και δύο που ήταν λιγότερο συνεκτικές Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής οι δύο

λιγότερο συνεκτικές ομάδες είχαν διαφορετικές πορείες η μία προσπάθησε να

λειτουργήσει ομαδικά αλλά η δεύτερη δεν τα κατάφερε Παρrsquo όλα αυτά δεν άλλαξα τη

σύνθεση των ομάδων γιατί έκρινα ότι στο μέσο της σχολικής χρονιάς της Γ΄ τάξης οι

μαθητές θα εργάζονταν καλύτερα με αυτούς που οι ίδιοι είχαν επιλέξει

Στη συνέχεια έγραψα στον πίνακα τις λέξεις laquoβαπόριπλοίοraquo και laquoταξίδιraquo Ζήτησα

από τους μαθητές να γράψουν στίχους οι οποίοι να αναφέρονται σε αυτές τις έννοιες

αλλά να μην χρησιμοποιούν τις ίδιες τις λέξεις Ενώ η δραστηριότητα ήταν ατομική οι

μαθητές ζήτησαν να γίνει από όλη την ομάδα Συμφώνησα αλλά αφενός πλησίαζε το

τέλος της διδακτικής ώρας και αφετέρου κάποιες ομάδες δυσκολεύτηκαν να βρουν ένα

ρυθμό συνεργασίας σε τόσο λίγο χρόνο γιατί δεν είχαν ξαναδουλέψει μαζί Έτσι όταν

χτύπησε το κουδούνι μόνο τρεις ομάδες είχαν ολοκληρώσει κάτι έστω και

περιορισμένης έκτασης




Στα πολύ σύντομα αυτά κείμενα των μαθητών είχε ενδιαφέρον από τη μια η

εμμονή τους στο να γράφουν με ομοιοκαταληξίες (διαφάνηκε εδώ θεωρώ η δυσκολία

τους να δεχτούν τη μοντέρνα ποίηση) και αφετέρου η επίδραση σχετικών τραγουδιών (το

γνωστό laquoΚρουαζιέρα θα σε πάωraquo)

2η ώρα

Η Α΄ φάση ολοκληρώθηκε την επόμενη φορά που είχαμε μάθημα με το συγκεκριμένο

τμήμα Η τάξη συναντήθηκε ξανά στη βιβλιοθήκη στην οποία υπήρχε σύστημα

προβολής και είναι χωρισμένη σε ομάδες Αρχικά έγραψα στον πίνακα τις τρεις λέξεις

laquoβαπόριraquo laquoταξίδιraquo laquoποίημαraquo και εξήγησα ότι οι επόμενες ώρες θα περιστρεφόταν γύρω

από τις λέξεις αυτές και τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ τους Για τον λόγο αυτό

θα μελετούσαμε αρκετά ποιήματα και στο τέλος της ώρας οι μαθητές θα έπαιρναν μια

laquoβαλίτσα ποιημάτωνraquo την οποία θα κρατούσαν μέχρι το τέλος του σεναρίου

Σχολίασα σύντομα τα ποιήματα τα οποία είχαν γράψει οι μαθητές την

προηγούμενη φορά και προσπάθησα να ενεργοποιήσω το Wiki λέγοντάς τους ότι εκεί

θα έβρισκαν όλα τα φύλλα εργασίας και εκεί θα μπορούσαν να ολοκληρώνουν τις

εργασίες τους αν δεν τις προλαβαίναμε στην τάξη Ζήτησα από την ομάδα η οποία δεν

είχε ολοκληρώσει την προηγούμενη δραστηριότητα να ετοιμάσει κάτι και να το

αναρτήσει εκεί Ακόμη υπέδειξα ότι και οι άλλες ομάδες θα μπορούσαν να επεκτείνουν

τα ποιήματά τους εργαζόμενες συνεργατικά εκτός ωρών διδασκαλίας Αυτό δεν έγινε το

Wiki λειτούργησε περισσότερο ως αποθηκευτικός χώρος των εργασιών παρά ως χώρος

συνεργασίας και ανταλλαγής Τα συγκεκριμένα παιδιά δεν είχαν προηγούμενη εμπειρία

από τέτοιου είδους συνεργασία και όσο κι αν προσπαθήσαμε εγώ και μία άλλη

συνάδελφος να το εντάξουμε στο μάθημα τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά

Στη συνέχεια έθεσα την εξής ερώτηση τι είδους ταξίδια κάνουμε και τι περιμένουμε

από ένα ταξίδι Άφησα κάποιο χρόνο στις ομάδες και στη συνέχεια τους έδωσα το λόγο

Ακούστηκαν ιδέες για πολλών ειδών ταξίδια αναψυχής επαγγελματικά μέλιτος αλλά

και ταξίδια με τις αναμνήσεις και ταξίδι προς το θάνατο Οι μαθητές αναφέρθηκαν




περισσότερο στους λόγους για τους οποίους ταξιδεύουμε να μάθουμε να γνωρίσουμε να

διευρύνουμε τους ορίζοντές μας να αποκτήσουμε εμπειρίες Τους ρώτησα γιατί οι ίδιοι

στις εκδρομές τους προτιμούν να ταξιδεύουν με πλοίο και απάντησαν ότι είναι ένας

χώρος που αισθάνονται ελεύθεροι καθώς εκεί μπορούν να υπερβούν τους κανόνες

Τους μοίρασα το Φύλλο εργασίας 1 και αμέσως μετά χωρίς ενδιάμεσα σχόλια

προβλήθηκαν μικρά αποσπάσματα από τέσσερις ταινίες τον Μετανάστη του Τσάρλι

Τσάπλιν (ο μικρόκοσμος ενός πλοίου με μετανάστες που έχουν προορισμό την Αμερική)

την αρχική σκηνή από το Το βλέμμα του Οδυσσέα του Θόδωρου Αγγελόπουλου (κάποιος

αφηγείται στον ήρωα την προσπάθεια να φωτογραφηθεί ένα όμορφο γαλάζιο καράβι στο

λιμάνι της Θεσσαλονίκης) ένα τμήμα από το τρέιλερ του Τιτανικού και τέλος μια σκηνή

από την ελληνική Η αγάπη έρχεται στο τέλος του Βασίλη Κεχαγιά (η συνάντηση και

αμοιβαία έλξη των δύο ηρώων πάνω στο κρουαζιερόπλοιο)

Φυσικά οι μαθητές δεν ήθελαν να διακόψω την προβολή ιδιαίτερα στην τελευταία

ταινία Μέχρι το τέλος της ώρας ακολούθησε συζήτηση στην ολομέλεια πάνω στα

ερωτήματα του Φύλλου εργασίας 1 κυρίως ασχοληθήκαμε με τι είδους ταξίδι κάνουν οι

ήρωες σε κάθε σκηνή και ποια είναι η πιο ποιητική σκηνή (οι μαθητές απάντησαν

γρήγορα ότι είναι η σκηνή με το γαλάζιο καράβι στην ταινία του Αγγελόπουλου και ότι

αυτό που την έκανε ποιητική είναι το χρώμα του πλοίου και το ανέφικτο της

φωτογράφησής του) Σε όλα τα ταξίδια παρατηρήσαμε ότι ο ήρωας είναι πάνω στο πλοίο

εκτός από το Βλέμμα του Οδυσσέα Προσπάθησα να επικεντρωθούμε στον Τιτανικό ως

σύμβολο πράγμα που παρουσίασε δυσκολίες αφού η ταινία ήταν γνωστή στους μαθητές

και όλοι είχαν κάτι να πουν

Στο τέλος της ώρας μοίρασα τη βαλίτσα με τα ποιήματα για να της ρίξουν μια

ματιά κατά τις μέρες που θα μεσολαβούσαν Ζήτησα να διαβάσουν όλοι το κείμενο 20 (το

πεζό ποίημα του ΚΠ Καβάφη) και αν μπορούσαν να δουν και τα υπόλοιπα ποιήματα

της ομάδας τους

Β΄ φάση




3η ώρα

Η επόμενη συνάντηση ήταν στη βιβλιοθήκη και η τάξη ήταν χωρισμένη σε ομάδες

Προσπάθησα για άλλη μια φορά να προπαγανδίσω το Wiki αλλά αφενός υπήρχαν

τεχνικά προβλήματα και αφετέρου οι μαθητές ήταν πολύ ανήσυχοι

Στη συνέχεια τους ρώτησα αν κατάλαβαν κάτι από το κείμενο του ΚΠ Καβάφη

την ανάγνωση του οποίου είχα ζητήσει την προηγούμενη φορά ως ατομική εργασία οι

μαθητές δήλωσαν ότι τους δυσκόλεψε αλλά στην πραγματικότητα ελάχιστοι το είχαν

διαβάσει Έτσι πριν ασχοληθούμε με το Φύλλο εργασίας για το κείμενο του Καβάφη

προσπάθησα να καταλάβω τι είχαν αποκρυπτογραφήσει από το κείμενο Με τις πρώτες

ερωτήσεις κατάλαβα ότι ελάχιστοι μόνο μπορούσαν να πουν λίγα πράγματα Τους

ρώτησα ποια είναι η πιο σημαντική φράση του κειμένου η φράση-κλειδί για να το

προσεγγίσουμε και απάντησαν ότι είναι η πρώτη φράση Τη διαβάσαμε και συζητήσαμε

για αυτό το ταξίδι laquoαπό την Φαντασίαν εις το Χαρτίraquo Τους μίλησα λίγο χωρίς να μπω σε

λεπτομέρειες για την αλληγορία και στη συνέχεια τους διάβασα εγώ το κείμενο

Στη συνέχεια προκειμένου να εξοικονομήσουμε χρόνο ανέθεσα σε κάθε ομάδα να

βρει ένα στοιχείο από το Φύλλο εργασίας (πχ η πρώτη ομάδα να σκεφτεί τι μπορεί να

είναι τα laquoεμπορεύματαraquo που αναφέρει το κείμενο η δεύτερη ομάδα να φανταστεί τι

μπορεί να είναι οι laquoζημίεςraquo κτλ) Δόθηκε λίγος χρόνος στις ομάδες να συζητήσουν Οι

απαντήσεις που άρχισαν να δίνουν ήταν αρκετά καλές αν και λίγοι μαθητές τις

επιχείρησαν Πάντως οι περισσότεροι είχαν κατανοήσει τη βασική ιδέα (η γραφή ως

ταξίδι) και καθώς η ώρα είχε περάσει σταματήσαμε Για την επόμενη φορά ζήτησα από

τα παιδιά ως ατομική εργασία όχι εκείνη που αναγράφεται στο Φύλλο εργασίας Καβάφη

αλλά την ανάγνωση των ποιημάτων της βαλίτσας Ο λόγος ήταν ότι την επόμενη φορά θα

είχαμε στη διάθεσή μας το εργαστήριο και έτσι αποφάσισα να παρακάμψω τη

δραστηριότητα της ανθολόγησης και να προχωρήσουμε στη βασική δραστηριότητα της

Β΄ φάσης δηλαδή τη μελέτη ενός ποιήματος από κάθε ομάδα Έτσι μοίρασα το επόμενο

Φύλλο εργασίας 2 και όρισα έναν μαθητή υπεύθυνο για κάθε ομάδα ο οποίος θα

φρόντιζε να ανεβαίνουν οι εργασίες στο Wiki




4η ώρα

Η τάξη συναντήθηκε στο εργαστήριο χωρισμένη σε ομάδες Με ευχαρίστηση διαπίστωσα

ότι οι περισσότεροι μαθητές είχαν διαβάσει αν όχι όλα τουλάχιστον κάποια ποιήματα

και ότι κάποιοι μαθητές που ήταν τις προηγούμενες ώρες αδιάφοροι αυτή τη φορά είχαν

διάθεση να συμμετέχουν Οι τέσσερις από τις πέντε ομάδες επέλεξαν το ποίημα το οποίο

επρόκειτο να επεξεργαστούν Όλες οι ομάδες επέλεξαν ένα από τα πέντε ποιήματα που

είχαν αναλάβει για ανάγνωση Η πρώτη διάλεξε το ποίημα του Ουράνη laquoΈνα πλοίο

φεύγειraquo η δεύτερη καθυστέρησε λίγο αλλά κατέληξε στο laquoΤαξίδι στα Κύθηραraquo επίσης

του Ουράνη η τρίτη επέλεξε το ποίημα του Εγγονόπουλου για τον Καβάφη η τέταρτη το

laquoΓράμμα ενός αρρώστουraquo του Καββαδία και η πέμπτη του Εμπειρίκου το laquoΣτροφές

στροφάλωνraquo Η προτίμηση στον Ουράνη μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι τα

ποιήματά του φαίνονται περισσότερο οικεία στους μαθητές το ποίημα του Εγγονόπουλου

το επέλεξε η πιο δυνατή ομάδα ενώ η επιλογή του Εμπειρίκου μού προκάλεσε εντύπωση

Όλες οι ομάδες επέλεξαν να παρουσιάσουν την εργασία τους στο PowerPoint Την

πρώτη αυτή ώρα εκτός από την τρίτη ομάδα η οποία δούλεψε χωρίς καμιά καθοδήγηση

οι υπόλοιπες συζήτησαν μαζί μου για το τι θα κάνουν Τους παρέπεμψα στο Φύλλο

εργασίας 2 και στις ιδέες οι οποίες υπάρχουν εκεί ώστε να παρουσιάσουν το ποίημα που

επέλεξαν Έτσι η πρώτη ομάδα άρχισε να ψάχνει τη βιογραφία του Ουράνη η δεύτερη

ομάδα άρχισε αναζητά ερμηνείες για το σύμβολο του laquoταξιδιού στα Κύθηραraquo και έφτασε

και στην κινηματογραφική ταινία (ο Αγγελόπουλος ήταν γνωστός στους μαθητές γιατί

τους είχα δείξει μια σκηνή σε άλλο μάθημα της Λογοτεχνίας) αναφορές στην οποία

συμπεριέλαβε στην παρουσίασή της η τρίτη ομάδα προχώρησε αρκετά την έρευνα και

βρήκε στο διαδίκτυο ένα έγκυρο άρθρο για το ποίημα το οποίο άρχισε να διαβάζει η

τέταρτη ομάδα καθυστέρησε ψάχνοντας μια φωτογραφία του Καββαδία η πέμπτη ομάδα

δεν ήξερε πώς να ξεκινήσει και βοήθησα λέγοντάς τους να ερευνήσουν λίγο το κίνημα

του υπερρεαλισμού

Η εργασία των ομάδων εξελίχθηκε πιο αργά από όσο υπολόγιζα είχε όμως

αποτελέσματα Αυτό που παρατήρησα είναι ότι οι μαθητές προσανατολίστηκαν πρώτα




στις πληροφορίες που μπορούσαν να αντλήσουν από το διαδίκτυο σχετικά με τον ποιητή

και είχαν μια αμηχανία μπροστά στο ποίημα Έτσι ενώ από το σενάριο προβλεπόταν σε

αυτή τη φάση ελάχιστη καθοδήγηση από τη μεριά του εκπαιδευτικού με τις παρεμβάσεις

μου στις ομάδες όποτε αυτές ζητούσαν βοήθεια προσπάθησα να προσανατολίσω την

εργασία των ομάδων προς τη μελέτη του ποιήματος

5η ώρα

Κατά την ώρα αυτή η τάξη συναντήθηκε ξανά στο εργαστήριο και κάθε ομάδα συνέχισε

την εργασία της για τα ποιήματα που επέλεξε Κάποιες ομάδες είχαν λιγότερα μέλη (λόγω

συμμετοχής των μαθητών σε σχολικού αγώνες) δύο ομάδες παρουσίασαν

δυσλειτουργίες ενώ άλλες δύο προχωρούσαν αργά Οι μαθητές ζητούσαν συχνά τη

βοήθειά μου κι ενώ προσπαθούσα να είμαι όσο δυνατόν λιγότερο καθοδηγητική

εντούτοις όποτε έβλεπα να βρίσκονται σε αμηχανία τους πρότεινα κάποιες λύσεις Η

πρώτη ομάδα μετά από παρότρυνσή μου ερεύνησε τον συμβολισμό και ζήτησε τη

βοήθειά μου γιατί έχει απορίες μετά την αναζήτηση στο διαδίκτυο Εξήγησα πολύ απλά

τα βασικά σημεία του ρεύματος και ρώτησα τα μέλη αν κατάλαβαν και αν θα μπορούσαν

να τα επαναλάβουν στην ολομέλεια κατά την παρουσίαση των εργασιών τους Οι

μαθητές απάντησαν θετικά Σε γενικές γραμμές οι εργασίες προχώρησαν αρκετά

ωστόσο όταν χτύπησε το κουδούνι μόνο μία ομάδα η τρίτη είχε ολοκληρώσει σχεδόν

την εργασία της

6η ώρα

Η τάξη συναντήθηκε στο εργαστήριο αλλά η ώρα δεν είναι ολόκληρη καθώς διήρκεσε

μόνο μισή ώρα (το ωρολόγιο πρόγραμμα είχε αλλάξει εκείνη τη μέρα) Έτσι προέτρεψα

τις ομάδες να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους Ο χρόνος ήταν εξαιρετικά σύντομος και

όλοι είχαμε την αίσθηση ότι μόλις εγκαταστάθηκαν οι μαθητές μπροστά στους

υπολογιστές και άνοιξαν τις εργασίες τους χτύπησε το κουδούνι Προέτρεψα τους

μαθητές να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους μέσω του Wiki αλλά κάτι τέτοιο δεν

συνέβη τελικά




7η ώρα

Η τάξη βρίσκεται στη βιβλιοθήκη η οποία διαθέτει σύστημα προβολής Δυστυχώς οι

διδακτικές ώρες ήταν πάλι μειωμένες και δεν προλάβαμε να παρουσιάσουμε όλες τις

εργασίες Μάλιστα η τρίτη ομάδα παρουσίασε πρώτη την εργασία της διότι αισθανόταν

πιο καλά προετοιμασμένη και προκάλεσε αρκετά μεγάλη συζήτηση Έτσι όταν τέλειωσε

η ώρα είχαμε δει τις εργασίες μόνο τριών ομάδων της τρίτης της δεύτερης και της

τέταρτης ενώ η παρουσίαση της δεύτερης διακόπηκε

Πρώτη παρουσίασε η τρίτη ομάδα η οποία αισθανόταν πιο έτοιμη Παρουσίασε με

PowerPoint το ποίημα του Ν Εγγονόπουλου laquoΣύντομος Βιογραφία του Ποιητού

Kωνσταντίνου Kαβάφη (και του καθενός μας ndash άλλωστε)raquo είχε επιλέξει συγκεκριμένους

πίνακες είχε ενσωματώσει το ποίημα του Καβάφη laquoΗ πόλιςraquo είχε βρει τις απαγγελίες

του αρχικού ποιήματος και τέλος αναφέρθηκε στον υπερρεαλισμό Η παρουσίαση

περιείχε υπερσυνδέσμους αλλά δυστυχώς δεν μπορούσαν να ενεργοποιηθούν εκείνη τη

μέρα στην αίθουσα της βιβλιοθήκης

Στο τέλος της παρουσίασης ακολούθησαν κάποιες ερωτήσεις των μαθητών Η πιο

ενδιαφέρουσα απορία ήταν γιατί επέλεξαν τον συγκεκριμένο πίνακα δίπλα στο ποίημα

στη διαφάνεια 3 (πρόκειται για τον πίνακα Κόρη στο παραμύθι μια μορφή σε ένα

παράθυρο εμφανώς γυναικεία) Η ομάδα απάντησε ότι τους φάνηκε πως ο συγκεκριμένος

πίνακας αποδίδει την ατμόσφαιρα του ποιήματος Στο τέλος έκανα ερωτήσεις για να

καταλάβω αν αντέγραψαν πληροφορίες ρώτησα για παράδειγμα τι σημαίνει

laquoπροσωπείοraquo στην ποίηση και τι σημαίνει laquoαλλαγή του γραμματικού προσώπουraquo στη

διαφάνεια 4 Η ομάδα απάντησε με ικανοποιητικό τρόπο

Η συζήτηση η οποία ακολούθησε μετά την πρώτη παρουσίαση είχε σκοπό να

βοηθήσει τους μαθητές να καταλάβουν ποιες πληροφορίες επιλέγουμε να κρατήσουμε

από το πλήθος που έχουμε στη διάθεσή μας καθώς και τον ρόλο τον οποίο έχουν αυτές οι

πληροφορίες στο σύνολο της εργασίας Γενικά η εργασία ήταν πολύ καλή και

αξιολογήθηκε θετικά από τους υπόλοιπους μαθητές Η ομάδα αποτελούνταν από καλές




μαθήτριες και ο ένας αδύναμος μαθητής που ήταν μαζί τους δεν ήταν εντελώς απών από

τις διεργασίες της ομάδας

Η δεύτερη ομάδα είχε εργαστεί πάνω στο laquoΤαξίδι στα Κύθηραraquo του Ουράνη

Άργησε να συντονιστεί η εργασία ήταν μικρή για τον χρόνο που περάσαμε στο

εργαστήριο όμως γενικά ήταν ευπαρουσίαστη Ενώ έψαξαν αρκετά το θέμα του

συμβολισμού του ταξιδιού στα Κύθηρα εντούτοις έγραψαν μόνο ότι πρόκειται για ταξίδι

στον ανεκπλήρωτο έρωτα Παρακάτω όμως ανέφεραν πιο αναλυτικά τι σημαίνει το

σύμβολο αυτό

Η τέταρτη ομάδα είχε επιλέξει το laquoΓράμμα ενός αρρώστουraquo του Καββαδία Είχε

ενσωματώσει φωτογραφίες του Καββαδία είχε βρει τη μελοποίηση του ποιήματος (το

οποίο δεν άρεσε ιδιαίτερα) και είχε κάνει μια υποτυπώδη παρουσίαση του ίδιου του

ποιήματος Η ομάδα δυσκολεύτηκε να συντονιστεί καθώς κάποια μέλη της δυσκόλευαν

τη συνεργασία Πάντως η παρουσίαση άρεσε πολύ όπως φάνηκε από τις αξιολογήσεις

των άλλων

8η ώρα

Η συνάντηση της τάξης έγινε στη βιβλιοθήκη αλλά ndashγια τρίτη συνεχόμενη φοράndash η

διδακτική ώρα ήταν μειωμένη Είχαν μεσολαβήσει πολλές μέρες (μία αργία και η

τριήμερη εκδρομή των μαθητών) και είχαμε σχεδόν ξεχάσει το σενάριο Παρrsquo όλα αυτά

προλάβαμε να δούμε τις δύο τελευταίες εργασίες της πρώτης και της πέμπτης ομάδας

Η πέμπτη ομάδα η οποία ήταν και η πιο ζωηρή διάλεξε αναπάντεχα το ποίημα του

Εμπειρίκου laquoΣτροφές στροφάλωνraquo Έχασε αρκετό χρόνο μέχρι να συντονιστεί (κάποιοι

μαθητές ψάχνοντας στο διαδίκτυο έπεσαν και σε άλλα κείμενα του Εμπειρίκου όχι τόσο

κατάλληλα για το σχολείο) Βρήκαν την ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου

Ελληνισμού και όταν τους επισήμανα ότι είναι μια έγκυρη ιστοσελίδα για τη Λογοτεχνία

έγραψαν στη διαφάνεια laquoεπίσημη σελίδα για το ποίημαraquo (sic) Βρήκαν επίσης την

απαγγελία του ποιητή και προσπάθησαν να εντοπίσουν το σημείο του δικού τους




αποσπάσματος για να το ακούσουμε αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφεραν Τέλος η εργασία

περιείχε κάποια στοιχεία για τον υπερρεαλισμό

Η πρώτη ομάδα αν και μάλλον αδύναμη παρουσίασε πολύ ήρεμα την εργασία της

πάνω στο ποίημα του Ουράνη laquoΈνα καράβι φεύγειraquo και οι υπόλοιποι μαθητές

συγκεντρώθηκαν και την άκουσαν με προσοχή Η εργασία ήταν απλή αλλά οι μαθήτριες

ήταν χαρούμενες που την είχαν φέρει εις πέρας Επίσης και αυτό είχε ενδιαφέρον η

παρουσίαση είχε αναφορές στον συμβολισμό για τον οποίο έδωσαν αρκετά καλές

εξηγήσεις προφορικά (κάτι που εκτίμησαν οι συμμαθητές τους όπως φάνηκε και από τα

Φύλλα ετεροαξιολόγησης)

Στη συνέχεια δόθηκε χρόνος να συμπληρώσει κάθε μαθητής το Φύλλο

ετεροαξιολόγησης Καθώς είχε περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που

κάναμε μάθημα θυμηθήκαμε γρήγορα και τις προηγούμενες εργασίες (τους έδειξα

γρήγορα τις εργασίες των προηγούμενων ομάδων που είχαν παρουσιάσει) έτσι ώστε να

μπορέσουν να γράψουν τις παρατηρήσεις τους Το έκαναν με αρκετή προσοχή όπως

φάνηκε από τα φύλλα που παρέδωσαν

Δεν υπήρξε ομοφωνία για την καλύτερη παρουσίαση αρκετοί βρήκαν την εργασία

της τρίτης ομάδας ως την πιο ολοκληρωμένη και ολοκληρωμένη




Άλλοι εκτίμησαν την απλότητα και τη σαφήνεια της πρώτης ομάδας (το φύλλο

ετεροαξιολόγησης το οποίο ακολουθεί ανήκει σε έναν μαθητή που ήταν εντελώς

αδιάφορος στο παραδοσιακό μάθημα ενώ κατά τη διάρκεια της εφαρμογής συμμετείχε

όσο μπορούσε)







Αρκετοί θεώρησαν ενδιαφέρουσα και πλούσια σε πληροφορίες την εργασία της τέταρτης

ομάδας




Οι μαθητές συγκράτησαν περισσότερο πληροφορίες για τα κινήματα στα οποία ανήκουν

οι ποιητές και τα συγκεκριμένα ποιήματα (συμβολισμός υπερρεαλισμός)

Συγκράτησαν επίσης κάποιες βιογραφικές πληροφορίες οι οποίες τους έκαναν

εντύπωση ενώ πρόσεξαν ιδιαίτερα όποια πληροφορία είχε σχέση με μελοποίηση




Στο τέλος ζήτησα από τους μαθητές να διαβάσουν ξανά τα ποιήματα της βαλίτσας για

να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην επόμενη δραστηριότητα της Β΄ φάσης η οποία

στο συνταγμένο σενάριο προηγείται αυτής την οποία μόλις είχαμε ολοκληρώσει

9η ώρα

Οι μαθητές κατά την ώρα αυτή βρίσκονταν στην τάξη τους και είχαν διαβάσει τα

ποιήματα της βαλίτσας Τους δόθηκε το Φύλλο εργασίας 3 και η δραστηριότητα της

ανθολόγησης προχώρησε αρκετά γρήγορα Οι ομάδες με αρκετή ευκολία

κατηγοριοποίησαν τα συγκεκριμένα ποιήματα γεγονός το οποίο ίσως οφειλόταν στην

προηγούμενη παρουσίαση των εργασιών Δεν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα την

ολομέλεια αλλά συζήτησα με κάθε ομάδα τις επιλογές της (αφού δεν τέλειωσαν όλες

ταυτόχρονα)







Μόλις τελειώναμε τη συζήτηση με την κάθε ομάδα έδινα στους μαθητές το τελευταίο

Φύλλο εργασίας 4 για τη Γ΄ φάση ώστε να κάνουν μια προεργασία Οι ομάδες δούλεψαν

με όρεξη και ενθουσιασμό για αυτή τη δραστηριότητα

Γ΄ φάση

10η ώρα

Η τάξη βρίσκεται στο εργαστήριο και έχουν μία ώρα στη διάθεσή τους προκειμένου να

ετοιμάσουν το ταξίδι τους Δυστυχώς δεν είχαν κάνει κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία τις

μέρες που μεσολάβησαν και ενώ κάποιες ομάδες δούλεψαν αρμονικά δύο παρουσίασαν

προβλήματα (απουσίες μελών με ρόλο συνεκτικό και κάποια τεμπελιά ή διαφωνίες) Τους

εξήγησα ότι δεν είχαμε άλλο χρόνο στη διάθεσή μας αλλά ότι αν δεν προλάβαιναν θα

μπορούσαν να ολοκληρώσουν τη δραστηριότητα εκτός ωρών διδασκαλίας πράγμα το

οποίο εντέλει συνέβη

Ως ατομική εργασία οι μαθητές ανέλαβαν να επιλέξουν ένα ποίημα της βαλίτσας

για παρουσίαση και μελέτη Αν ήθελαν θα μπορούσαν να αναρτήσουν την εργασία αυτή

στο Wiki ειδάλλως μπορούσαν να την καταθέσουν χειρόγραφη (υπήρξαν και τέτοιες

περιπτώσεις)




11η ώρα

Κατά την ώρα αυτή η τάξη συναντήθηκε στη βιβλιοθήκη η οποία διαθέτει σύστημα

προβολής και οι τέσσερις ομάδες παρουσιάζουν το ταξίδι τους

Η πρώτη ομάδα με το όνομα laquoΚαταιγίδαraquo παρουσίασε το δικό της ταξίδι και την

περιγραφή μιας καταιγίδας1 Στο τέλος της παρουσίασης δήλωσα ότι με συγκίνησε κάτι

από την εργασία Τους ρώτησα τι νομίζουν ότι ήταν αυτό και αρκετοί το κατάλαβαν laquoότι

πήραν μαζί τους την Μαρτινέγκου κυρίαraquo Χάρηκα πολύ γιατί γνώρισαν μέσα από το

μάθημα τη συγγραφέα την αγάπησαν και της πρόσφεραν μια θέση στο ταξίδι τους

H δεύτερη ομάδα είχε εργαστεί εκτός ωρών διδασκαλίας και είχε ολοκληρώσει την

εργασία της αν και στην τελευταία φάση έλειπε συνεχώς ένα μέλος της ομάδας Η ομάδα

είχε ετοιμάσει ένα PowerPoint για το ταξίδι τους με τον laquoΆγιο Γεώργιοraquo και είχε γράψει

ένα ημερολόγιο Εντύπωση έκανε η τελευταία φράση του κειμένου τους laquoΤο καλύτερο

όταν έχεις αποκτήσει μια καινούργια εμπειρία είναι να την αφηγείσαι σε άλλουςhellip raquo2

Η παρουσίαση της τρίτης ομάδας (laquoΤραμουντάναraquo) ήταν η πιο ολοκληρωμένη

Ήταν ευφάνταστη περιείχε λέξεις από το ειδικό ναυτικό λεξιλόγιο (laquoτραμουντάναraquo

laquoόπτηςraquo laquoλαγουδέραraquo) τις οποίες και εξήγησαν στους άλλους μαθητές ενώ διάλεξαν για

καπετάνιο τους ο οποίος laquoοδηγεί σε όλα τα ταξίδια και χαρίζει τόλμη και δύναμηraquo τον

Νίκο Καζαντζάκη Το κείμενο αν και μικρό ήταν πολύ καλό Προσπάθησαν να το

συνοδεύσουν με τη μουσική από τους Πειρατές της Καραϊβικής αλλά τα μηχανήματα μας

πρόδωσαν και δεν μπορούσαμε να ακούσουμε κανένα τραγούδι

Η τέταρτη ομάδα αν και είχε συναντηθεί το προηγούμενο βράδυ για να

ολοκληρώσει την εργασία της είχε ξεχάσει το στικάκι για μεταφορά (το γεγονός ότι δεν

την είχε αναρτήσει στο Wiki για να την δούμε την επόμενη μέρα δείχνει ότι ακόμα και

στο τέλος του σεναρίου το Wiki δεν έχει καταφέρει να γίνει μέρος του μαθήματος)

Πάντως η ημιτελής εργασία της προηγούμενης ώρας3 απέδειξε ότι η ομάδα είχε

1 Βλ στον Φάκελο Τεκμηρίων το αρχείο kataigida_pptm2 Βλ στον Φάκελο Τεκμηρίων το αρχείο agios_georgiospptx3 Βλ όπ το αρχείο pleoumeno1doc




φαντασία (διάλεξε ένα υποβρύχιο και το τραγούδι των Beatles laquoYellow submarineraquo για

συντροφιά ενώ ψάχνει τη χαμένη Ατλαντίδα

Η πέμπτη ομάδα δεν είχε καταφέρει να ολοκληρώσει την εργασία της Κατά την

ώρα στο εργαστήριο πείραζε ο ένας τον άλλον και ενώ είχαν πολλές ιδέες δεν

κατάφερναν να συμφωνήσουν και να τις συνθέσουν Έτσι η εργασία ήταν πολύ σύντομη

καθώς δεν εργάστηκαν εκτός σχολείου Είχαν πάντως έναν πρωτότυπο τίτλο laquoΟ Ρομπέν

των καραβιώνraquo4

Οι ομάδες παρουσίασαν τις εργασίες τους με ενθουσιασμό και εισπράττοντας

χειροκροτήματα Ήταν ένας ωραίος τρόπος για να τελειώσουμε το σενάριο ακόμα και αν

τα κείμενα ήταν σύντομα Μου προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση που οι δύο ομάδες

διάλεξαν ως ποιητή που θα τους συνόδευε στο ταξίδι τους τον Διονύσιο Σολωμό (είχαμε

διδαχθεί τους Ελεύθερους Πολιορκημένους όταν ξεκίνησε το σενάριο) ενώ οι επιλογές

των τραγουδιών ήταν περισσότερο αναμενόμενες

Αξιολόγηση

Αξιολογήθηκαν οι εργασίες των ομάδων από την ολομέλεια (με το Φύλλο

ετεροαξιολόγησης) ενώ οι μαθητές αξιολογήθηκαν ατομικά από τη συμμετοχή τους στη

συζήτηση της Α΄ φάσης από την προετοιμασία που έκαναν για το κείμενο του ΚΠ

Καβάφη από τη συμμετοχή τους κατά την παρουσίαση των άλλων ομάδων από τη

συμβολή τους για την κύρια εργασία της ομάδας τους κατά τη Β΄ φάση και από τη

μικρότερη της Γ΄ φάσης καθώς και από την τελική ατομική τους εργασία

4 Βλ όπ το αρχείο roben_karavionppt




ΣΤ ΦΥΛΛΟΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Η βαλίτσα με τα ποιήματα

1 Κuro Siwo Νίκος Καββαδίας

θα το βρείτε στο Ανθολόγιό μας

2 Τελευταίο ταξίδι Κώστας

Καρυωτάκης

Kαλό ταξίδι αλαργινό καράβι

μου στου απείρου

και στης νυχτός την αγκαλιά με

τα χρυσά σου φώτα

Nα μουν στην πλώρη σου ήθελα

για να κοιτάζω γύρου

σε λιτανεία να περνούν τα

ονείρατα τα πρώτα

H τρικυμία στο πέλαγος και στη

ζωή να παύει

μακριά μαζί σου φεύγοντας πέτρα

να ρίχνω πίσω

να μου λικνίζεις την αιώνια θλίψη

μου καράβι

3 Ἕνα καράβι φεύγει του Κώστα Ουράνη

Ἕνα μεγάλο τετρακάταρτο καράβι

ἀφήνει ἀγάλια τὸ λιμάνι πρὸς τὸ βράδυ

Ἡ νηνεμία τῶν νερῶν καθὼς τὴ σχίζει

μ᾿ ἀντιφεγγίσματα λευκῶν πανιῶν γεμίζει

Εἶν᾿ ἕνα ξενικὸ καράβι στὰ πλευρά του

μὲ κόπο συλλαβίζει ὁ κόσμος τ᾿ ὄνομά του

Ἀπὸ ποιὰ μακρινὰ ἔχει ἔρθει μέρη

καὶ τὸ ποῦ πάει κανένας δὲν τὸ ξέρει

Οὔτ᾿ ἕνα ἄσπρο μαντήλι δὲν τὸ χαιρετάει

τώρα ποὺ ἀπ᾿ τ᾿ ἀκρολίμανο σιγὰ περνάει

Μόνο οἱ γυναῖκες τὸ κοιτᾶν ἀπ᾿ τὰ μπαλκόνια

σὰ ν᾿ ἀπολησμονήθηκαν ἐκεῖ ἀπὸ χρόνια

Ὡστόσο ἀφήνοντας γιὰ πάντα τὸ λιμάνι

ἕνα τεράστιο ψυχρὸ κενὸ ἔχει κάνει

Καὶ τώρα ποὺ στὸ πέλαγο ἀρμενίζει

κι ὁ δειλινὸς ὁ ἥλιος τὸ φωτίζει

-λάμπουν ἀπὸ χρυσάφι τὰ κατάρτια

πορφύρες κυματίζουνε στὰ ξάρτια-

οἱ ἀνθρῶποι ποὺ κοιτᾶν στὴν παραλία

νοιώθουν πιὸ ἄδεια πιὸ στενὴ τὴν πολιτεία

καὶ πιὸ γυμνὴ ὁ καθένας τὴ ζωή του

-σὰν κάτι νὰ τοὺς ἔφυγε μαζί του

4 Ταξίδι στὰ Κύθηρα του Κώστα

Ουράνη

Τ᾿ ὡραῖο καράβι ἕτοιμο στὸ χαρωπὸ

λιμάνι

γιορταστικὰ μὲ γιασεμιὰ καὶ ρόδα

στολισμένο

μὲ τὶς παντιέρες του ἁλαφριὲς στὴν

ἀνοιξιάτικη αὔρα

καὶ τ᾿ Ὄνειρό μας στὸ χρυσὸ πηδάλιο

καθισμένο

μᾶς πῆρε γιὰ τὰ Κύθηρα τὰ θρυλικά

ὅπου μέσα

σὲ δέντρα καὶ λούλουδα καὶ γάργαρα

νερὰ

ὑψώνεται ὁ μαρμάρινος ναὸς γιὰ τὴ

λατρεία

τῆς Ἀφροδίτης - τοῦ ἔρωτα τὴ

θριαμβικὴ θεά

Μὰ τὸ ταξίδι ἦταν μακρὺ κ᾿ ἡ

χειμωνιὰ μᾶς βρῆκε

Οἱ φανταχτερὲς κι ἀνάλαφρες

παντιέρες μουσκευτῆκαν

τὰ χρώματα ξεβάψανε καὶ τ᾿ ἄνθη

ἐμαραθῆκαν

καί κάπου ἀπὸ τοὺς ἄξενους τοὺς

οὐρανούς τὸ πλοῖο

ἀπόμεινε ἀκυβέρνητο στὸ κῦμα τ᾿

ἀφρισμένο




δίχως να ξέρω πού με πας και

δίχως να γυρίσω

μὲ τὸ φτωχό μας Ὄνειρο στὴν πρύμνη

πεθαμένο




5 ΓΡΑΜΜΑ ΕΝΟΣ ΑΡΡΩΣΤΟΥ του Νίκου

Καββαδία

Φίλε μου Αλέξη το λαβα το middotγράμμα σου

και με ρωτάς τι γίνομαι τι κάνω

Μάθε ο γιατρός πως είπε στη μητέρα μου

ότι σε λίγες μέρες θα

πεθάνω

Είναι καιρός όπου έπληξα διαβάζοντας

όλο τα ίδια που έχω εδώ βιβλία

κι όλο εποθούσα κάτι νέο να μάθαινα

που να μου φέρει λίγη

ποικιλία

Κι ήρθεν εχθές το νέο έτσι απροσδόκητα

- σιγά ο γιατρός στο -διάδρομο εμιλούσε

rsquo και τ άκουσα Στην κάμαρα εσκοτείνιαζε

κι ο θόρυβος του δρόμου

εσταματούσε

rsquoΈκλαψα βέβαια κάτω απ την κουβέρτα μου

Λυπήθηκα Για σκέψου τόσο νέος

Κι εγώ για ένα ταξίδι έχω κινήσει

rsquo Να πεις σ όλους τους φίλους χαιρετίσματα

rsquo κι αν τύχει ν απαντήσεις την Ελένη

rsquo - -πως μ ένα φορτηγό πες της μπαρκάρισα

και τώρα πια να μη με περιμένει

Αλήθεια Ο Χάρος ήθελα να ρχότανε

σαν ένας καπετάνιος να με πάρει

χτυπώντας τις βαριές πέτσινες μπότες του

κι ένα μακρύ τσιμπούκι να φουμάρει

rsquo Αλέξη νιώθω τώρα πως σ εκούρασα

rsquo Μπορεί κιόλας να σ έκαμα να

κλάψεις

rsquoΔε θα βρεις βέβαια λόγια για μι

απάντηση

Μα δε θα λάβεις κόπο να μου γράψεις

6 Δικλείς του ΑνδρέαΕμπειρίκου

Όταν μονάζουμε σκεπτόμενοι μελλοντικά ταξείδια

Ένα καράβι κάποτε περνά στην

κάμαρά μας rsquo Και γέρνουμε ν αναπαυθούμε στο

κατάστρωμα Ως που να φθάσουν τα κλαριά των

7 Σύντομος Βιογραφία του KΠοιητού ωνσταντίνου

K ( αβάφη και του καθενός ndash ) μας άλλωστε τ ου Νίκου

Εγγονόπουλου

δεν έχει πλοίο για σε δεν έχει οδό

K KABA H H Φ πόλις

νταλγκαδιασμένος και βαρύς γυρνάει τα στενορρύμια

της πολιτείας της άχαρης που τρώει τα σωθικά του

σ αυτήν εδώ γεννήθηκε σ αυτή θε ν αποθάνη

εδώ πίκρες τον πότισαν

κρουνηδόν

εδώ τον βασανίσαν μόνος του

- -πίστεψε φορές πως τη χαράν ευρήκε σπανίως

κάποτε θέλησε κι αυτός κάπου μακρυά να φύγη

μα εκατέβη στο γιαλό και δεν είχε καράβι




Μαστον εαυτό μου αμέσως υποσχέθηκα

πως θα φανώ σαν πάντοτε

γενναίος

Θυμάσαι που ταξίδια ονειρευόμουνα

κι είχα ένα διαβήτη κι ένα χάρτη

και πάντα για να φύγω ετοιμαζόμουνα

κι όλο η μητέρα μου λεγε

ΤοΜάρτη

Τώρα στο τζάμι ένα καράβι εσκάρωσα

κι ένα τουΜαγκρ στιχάκι έχω σκαλίσει

laquo Τι θλίψη στα ταξίδια raquoκρύβεται άπειρη

ενυπνίων Και λυτρωθούμε από τους κόπους της

ημέρας Στην πρασιά της ανευρέσεως

Σιτοβολώνος που διαλέξανε δυό

κορασίδες Για νάρθουν να με συναντήσουν

8 Με πλοίο του Νάνου

Βαλαωρίτη

Εκ πρώτης όψεως τα μακρινά

θαλασσινά

ταξίδια δε μου πάνε Κι όμως κι

όμως

να που αισθάνομαι κιόλας πολύ

καλύτερα

από την ώρα που βρέθηκα στη

γέφυρα

διάθεση mdashνrsquo ακούσω το τρανζιστοράκι μου

να δω κάτι στην τηλεόρασηmdash να παραστώ

σε καμιά ταινία αν παίζουνε να συμμε-

τάσχω σε λοταρία ή παιχνίδι ομαδικό

να παίξω πιγκ πογκ μπιλιάρδο ή σκουός

μα πάνω απrsquo όλα να κρατήσω ημερολόγιο

των μικροσυμβάντων στο ταξίδι

συναντήσεων ερωτικών και συζητήσεων

με ξένους και συμπατριώτες mdash ώστε

να δημοσιευτούν οι εντυπώσεις μου

σε περιοδικό ή εφημερίδα ή βιβλίο

μόλις πατήσω στην ξηρά

σαν όνειρο που εγέμιζε μαγεία

προ πάντων την αποδημητική

θαυμαστική ψυχή μου

που πιότερο απrsquo των γυναικών

ndashμα βέβαια απrsquo των γυναικώνndash

χαίρεται ndashπόσοndash τις γραμμές

πόχουν τα ωραία πλοία

Το κοίταζα

Μόλις κυάνιζε ο καπνός

στο χαμηλό πλατύ φουγάρο




του πλοίου άλλαξε ριζικά η

διάθεσή μου

και τώρα έχω μεγάλη όρεξη να

παίξω

ξερή με κάποιον ή με κάποιαν να

μιλήσω

να τρέξω απrsquo την καμπίνα στο

κατάστρωμα

ή να χορέψω στο σαλόνι με

γυναίκες

να κρεμαστώ σαν πίθηκος απrsquo τα

κατάρτια

να ξαπλώσω σε μια σεζ λογκ να

βγάλω

φωτογραφίες mdash να κοιταχτώ στον

καθρέφτη

να παρατηρήσω αν στη θάλασσα

που διασχίζουμε

υπάρχουν διάσελα ή κοιλάδες

φάλαινες ή δελφίνια

να εξετάσω με πόσες νόστιμες

συνταξιδιώτισσες

συνυπάρχω εν πλω να πιω μπύρα

κόκα-κόλα

και να φάω ένα βραστό αυγό με

σαλάτα

να πιω έναν καφέ ελληνικό στο

μπαρ

και μια μακαρονάδα στην

τραπεζαρία

να rsquoχω το νου μου για καρχαρίες

και σκυλόψαρα

9 laquoOceaniaraquo του Αλ Μπάρα

Είναι τrsquo ωραίο του όνομα

Επέρασε προχτές απrsquo τα νερά μας

κάποιο υπερωκεάνιο

που βγήκε φέτος απrsquo τα ναυπηγεία

κι ήρτε στη θάλασσά μας

Το γεγονός δεν είναι τόσο σπάνιοmiddot

συνήθισαν καιρό τα βλέμματά μας

στα τόσα που περνούν μεγάλα πλοία

Μα αυτό το εξαίσιο υπερωκεάνιο

που φέτος έχει βγει απrsquo τα ναυπηγεία

σαν όνειρο αργόπλεε τιτάνιο

Κινούσε με νωχέλεια15

την βραδυκίνητή του εντέλεια

Λευκά τα καταστρώματα

Στιλπνός16 και μελανός ο θώρακάς του

Όλο μαζί είχε την ισχύ

μεγάλου ποσειδώνιου δυνάστου

Το κοίταζα

Μόλις κυάνιζε17 ο καπνός

στο χαμηλό πλατύ φουγάροhellip

Μόλις ndashτι μόλιςndash θrsquo άλλαζα

ζωή με κάποιον πίσω του

που ακολουθούσε γλάροhellip




όταν θα μπαίνουμε στα επικίνδυνα

νερά

σε περιοχή με θαλασσοταραχή και

ανεμοστρόβιλους

κι άλλα πολλά που πάνε με μια

ανοιχτόκαρδη

10 Πότε θrsquo ανοίξουμε

πανιά του Κ Ουράνη

Πότε θrsquo ανοίξουμε πανιά για

τα Νησιά του Νότου

πότε το ρου θrsquo ανέβουμε

του ποταμού Αμαζόνα

― Καιρός μας πια να

πάψουμε να βλέπουμε

μπροστά μας

των ίδιων πάντα λιμανιών

τη νυσταγμένη εικόνα

Ας σβήσει η νέα μας ορμή

(σα βήματα στον άμμο

από το κύμα) την παλιάν

ασάλευτη ζωή μας

Σημαία υψώστε την ψυχή

στο πιο αψηλό κατάρτι

δεν είναι αλήθεια ότι

ήρθαμε αργά στην εποχή

μας

11 Η επίσκεψη του Μ Σαχτούρη

Εκείνο τrsquo απόγεμα ξύπνησα με μιαν έντονη επιθυμία να κατέβω στον Πειραιά να επισκεφτώ την

οικογένεια Κ Με την οικογένεια αυτή τα παλιά χρόνια είχαμε πολλές φιλίες Όμως όπως

συμβαίνει συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις σιγά σιγά αραίωσαν οι συναντήσεις μας ώσπου

κατάντησε στο τέλος να μη βλεπόμαστε καθόλου Θα rsquoχαν περάσει πέντεndashέξι χρόνια από την

τελευταία συνάντησή μας Αυτά σκεφτόμουν καθώς ξύπνησα εκείνο τrsquo απόγεμα με την

τυραννική την έντονη κι επίμονη επιθυμία να κατέβω αυτό το ίδιο τrsquo απόγεμα να επισκεφτώ τους

Κ Όταν βγήκα στο δρόμο κατάλαβα πως κάτι ασυνήθιστο μου συνέβαινε Μιrsquo αφάνταστη

γαλήνη μιrsquo αλλόκοτη χαρά με είχε πλημμυρίσει Μrsquo αυτή τη διάθεση μπήκα στο πρώτο ταξί που

βρήκα μπροστά μου και είπα laquoΣτον Πειραιάraquo Ήταν ένα συννεφιασμένο απόγεμα ήτανε

Μάρτης Απrsquo τα παράθυρα τrsquo αυτοκινήτου καθώς προχωρούσαμε κοίταζα τα σύννεφα που κι

αυτά είχαν πάρει κάτι από τη Χάρη κάτι από την ελαφράδα που ένιωθα μέσα μου Σαν φτάσαμε

στον Πειραιά τrsquo αυτοκίνητο κατευθύνθηκε στην προκυμαία Εκεί κατέβηκα μπροστά σrsquo ένα

πελώριο άσπρο πλοίο που σφύριζε κιόλας έβγαζε καπνούς κι ήταν πλημμυρισμένο με κόσμο

Ανέβηκα πάνω και ζήτησα τον καπετάνιο laquoΕντάξειraquo μου είπε χαμογελώντας laquoφεύγετε

επιτέλους τα έξοδά σας είναι κανονισμένα για πάντα και για όποιο μέρος κάθε φορά

βρισκόσαστεraquo laquoΦεύγετε επιτέλουςraquo επανέλαβε Και πραγματικά καθώς έριξα μια ματιά απrsquo το

παράθυρο της καμπίνας είχαμε βγει κιόλας έξω από το λιμάνι του Πειραιά




Μπορούμε ακόμα μια ζωή

να ζήσουμε καινούργια

αντίς να μαραζώνουμε σαν

τον κομμένο δυόσμο

φτάνει να κάνουμε πανιά

σαν τους Θαλασσοπόρους

που μια πατρίδα αφήνοντας

― έβρισκαν έναν κόσμο




12 Στο βαπόρι του Μ Σαχτούρη

Ο αδύνατος ευγενικός κύριος

με το βυσσινί πόδι

φαίνεται πολύ ευτυχισμένος

αντίθετα με το κοριτσάκι

που κλαίει διαρκώς

γιατί η μαμά του δεν του αγοράζει

το μικρό ανεμιστηράκιmiddot

κι εγώ πελιδνός ποιητής

laquoπράσινος ήλιος

τα δέντρα καίνεraquo

κάποτε θα περπατήσω

επί των υδάτων

όπως ο Ιησούς Χριστός

Όμως επί του παρόντος

είμαι πολύ κουρασμένος

13 Mal du deacutepart του Ν

Καββαδία

θα μείνω πάντα ιδανικός κι

ανάξιος εραστής

των μακρυσμένων ταξιδιών

και των γαλάζιων πόντων

και θα πεθάνω μια βραδιά σαν

όλες τις βραδιές

χωρίς να σχίσω τη θολή

γραμμή των οριζόντων

Για το Μαδράς τη Σιγκαπούρ

τrsquo Αλγέρι και το Σφαξ

θrsquo αναχωρούν σαν πάντοτε

περήφανα τα πλοία

κι εγώ σκυφτός σrsquo ένα

γραφείο με χάρτες ναυτικούς

θα κάνω αθροίσεις σε χοντρά

λογιστικά βιβλία

Θα πάψω πια για μακρινά

ταξίδια να μιλώ

οι φίλοι θα νομίζουνε πως τα

`χω πια ξεχάσει

κι η μάνα μου χαρούμενη θα

λέει σrsquo όποιον ρωτά

Ήταν μια λόξα νεανική μα

τrsquo Όνειρο τραγουδάει σα σειρήναndashΤαορμίνα Ταορμίνα Ταορμίναhellip

Ω κάλεσμα γλυκό σαν των πουλιώνε18

σε πρωινές βραγιές το Μάη το μήνα

Κι όλο λέω να φύγω κι όλο λέω

τα πάντα στη ζωή μου να τrsquo αφήσω

να διπλομανταλώσω όλες τις πόρτες

και δίχως καν τα μάτια να γυρίσω

μrsquo άτρεμα τα φτερά ndashνrsquo αποδημήσω19

Πως τρικυμίζει μέσα μου η λαχτάρα

νrsquo αφήσω τη ζωή μου ndashγια να ζήσω

Τα βράδια πλάι στη λάμπα μου σκυμμένος

ξέθωρους χάρτες ναυτικούς κοιτάω

μπροστά μου έχω παμπάλαια βιβλία

που κάθε τόσο τα φυλλομετράω

το δρόμο που θα πάρω μελετάω

Μα τα χρόνια περνάνε κι όλο μένω

πάντα κάτι τυχαίνει ndashκαι δεν πάωhellip

Κι ούτε θα πάω ποτές Η Ταορμίνα

(κι αν υπάρχει) για μένα θε να μείνει

του εξόριστου τrsquo Ονείρου μου η Πατρίδα

σα μια ευτυχία που μουrsquo ναι ταγμένη

και που ότι κι αν συμβεί ndashμε περιμένει

ενώ αν είχα πάει τι θα rsquoχα τώρα




και σας Χαιρετώ

πέρα-για-πέρα

όπως ο Καραγκιόζης

τώρα έχει περάσει

Μα ο εαυτός μου μια βραδιά

εμπρός μου θα υψωθεί

και λόγο ως ένας δικαστής

στυγνός θα μου ζητήσει

κι αυτό το ανάξιο χέρι μου

που τρέμει θα οπλιστεί

θα σημαδέψει κι άφοβα το

φταίχτη θα χτυπήσει

Κι εγώ που τόσο επόθησα μια

μέρα να ταφώ

σε κάποια θάλασσα βαθειά

στις μακρινές Ινδίες

θα `χω ένα θάνατο κοινό και

θλιβερό πολύ

και μια κηδεία σαν των

πολλών ανθρώπων τις

κηδείες

14 Ταορμίνα του Κ Ουράνη

Όλο λέω να φύγω μιαν ημέρα

όλο λέω να πάω στην Ταορμίναhellip

Σε πέλαγο γαλάζιας νοσταλγίας

την άχαρη ζωή μου να γλυκαίνει

15 Στροφές στροφάλων του Λ Εμπειρίκου




Ως υπερωκεάνειον τραγουδάς και πλέχεις

Άσπρο στο σώμα σου και κίτρινο στις τσιμινιέρες

Διότι βαρέθηκες τα βρωμερά νερά των αγκυροβολίων

Εσύ που αγάπησες τις μακρινές σποράδες

Εσύ που σήκωσες τα πιο ψηλά μπαϊράκια

Εσύ που πλέχεις ξέθαρρα στις πιο επικίνδυνες σπηλιάδες

Χαίρε που αφέθηκες να γοητευθής απrsquo τις σειρήνες

Χαίρε που δεν φοβήθηκες ποτέ τις συμπληγάδες

Ω υπερωκεάνειον τραγουδάς και πλέχεις

Στο σέλας της θαλάσσης με τους γλάρους

Κrsquo είμαι σε μια καμπίνα σου όπως εσύ μέσrsquo στην καρδιά μου


Αχούν οι φόρμιγγες της άπλετης χαράς μας

Με τα σφυρίγματα του ανέμου πρύμα-πλώρα

Όπως δεν στέκουν και τα ρίγη

Όπως δεν στέκουν και τα κύματα

Όπως δεν στέκουν κrsquo οι αφροί των βαποριών

Μήτε και τα τραγούδια μας για τις γυναίκες που αγαπάμε

16 Το βαπόρι του Γ Σκαρίμπα

Νάναι ως νάχης φύγει mdash με τους ανέμους mdash καβάλλα

στο άτι της σιγής κι όλα να πάης

και vάv πολλά καράβια πολλή θάλασσα mdash μεγάλα

σύγνεφα πάνω mdash οι άνθρωποι κι ο Μάης

Κι εντός μου εμένα να βρυχιέται mdash όλο να τρέμει mdash

βαρύ ένα βαπόρι και κατόπι

πάλι εσύ κι ο Μάης κι οι ανέμοι

κι έπειτα πάλιν οι ανθρώποι οι ανθρώποι

Και νάναι όλα απ ότι φεύγει mdashκαι δε μένειmdash

σε μια πόλη ακατοίκητη κι εντός μου

ακυβέρνητο όλο να σε πηγαίνει το καράβι

έξω απ την τρικυμία τούτου κόσμου




Με τα πουλιά στα σύρματα των καταρτιών

Με την ηχώ των αναμνήσεων σαν κιανοκιάλια

Που τα κρατώ στα μάτια μου και βλέπω

Να πλησιάζουν τα νησιά και τα πελάγη

Να φεύγουν τα δελφίνια και τα ορτύκια

Κυνηγητές εμείς της γοητείας των ονείρων

Του προορισμού που πάει και πάει μα δεν στέκει

Όπως δεν στέκουν τα χαράματα

17 Θαλασσινή Αύρα του Στεφάν

Μαλαρμέ

Η σάρκα είναι γεμάτη θλίψη

αλίμονο και διάβασα όλα τα βιβλία

Να φύγεις Να φύγεις κάτω εκεί

Νιώθω πως τα πουλιά μεθούν

Σαν βρίσκονται ανάμεσα στον

άγνωστο αφρό και στα ουράνια

Τίποτα ούτε οι κήποι οι παλιοί όπου

18 Τα καράβια του Κ Χατζόπουλου

Και τα μάτια στο θάμπωμα ανοιχτά

και τα μάτια σα σε όραμα χαμένα

και τα μάτια στο θάμπωμα πνιχτά

τα καράβια κοιτάζουνε μακριά

τα καράβια σαν όραμα χαμένα

Μιάν αυγή είχαν αφήσει

19 Σπασμένο καράβι του Γ

Σκαρίμπα

Σπασμένο καράβι να μαι πέρα βαθειάέτσι να μαιμε δίχως κατάρτια με δίχως πανιάνα κοιμάμαι

Να ν αφράτος ο τόπος κι η ακτή νεκρικήγύρω-γύρωμε κουφάρι γυρτό και με πλώρη εκείπου θα γείρω

Να ν η θάλασσα άψυχη και τα ψάρια νεκράέτσι να ναικαι τα βράχια κατάπληχτα και τ αστέρια μακριάνα κοιτάνε

Δίχως χτύπο οι ώρες και οι μέρες θλιβές




στα μάτια καθρεφτίζονται

Δε θα κρατήσουν την καρδιά αυτή

όπου βουτάει στη θάλασσα

Ω νύχτες ούτε το αχνό φως της

λάμπας μου που πέφτει

Πάνω στ άγραφο χαρτί που

ανθίσταται η λευκότης του

Κι ούτε η νέα γυναίκα που το

βρέφος της βυζαίνει

Θα φύγω Πλοίο εσύ που το

κατάρτι σου ζυγιάζεται

Την άγκυρά σου σήκωσε για μια

χώρα εξωτική

Μια πλήξη ερημωμένη απ τις

σκληρές ελπίδες

Πιστεύει ακόμα στο υπέροχο αντίο

των μαντιλιών

Κι ίσως τα κατάρτια σου τις

θύελλες καλώντας

Να είν αυτά που ο άνεμος τα γέρνει

στα χαμένα

Τα ναυάγια δίχως κατάρτια δίχως

τη στεριά

τα πανιά τους σαν όραμα απλωμένα

και μπροστά τους γελούσαν τα νερά

και τριγύρο σκιρτούσανε φτερά

στα πανιά τους στον άνεμο απλωμένα

Και ήταν όνειρο εμπρός

τους το γλαυκό

και ήταν όνειρο που έφευγαν λευκό


μα στα μάκρη τα βρήκε η καταχνιά

με απλωμένα τα βρήκε τα πανιά

και με απλωμένα απόμειναν πανιά

τα καράβια σαν όραμα χαμένα ndash

Χαμένα στην ξένη την

αυγή

στην ασάλευτη ολόγυρα σιγή

μα ασάλευτα απλωμένα

δίχως χάρηκι έτσι κούφιο κι ακίνητο μες σε νύχτες βουβέςτο φεγγάρι

Έτσι να μαι καράβι γκρεμισμένο νεκρόέτσι να μαισ αμμουδιά πεθαμένη και κούφιο νερόνα κοιμάμαι




να φτάσουν στα γόνιμα νησιά

Όμως καρδιά μου άκουσε το

τραγούδι των ναυτών

σα νεκρά

τα πανιά τους στα ολόθαμπα νερά

τα μάτια κοιτάζουνε μακρά

τα καράβια σαν όνειρα χαμένα

20 Τα πλοία του Κ Π Καβάφη

Aπό την Φαντασίαν έως εις το Xαρτί

Eίναι δύσκολον πέρασμα είναι

επικίνδυνος θάλασσα H απόστασις

φαίνεται μικρά κατά πρώτην όψιν και

εν τοσούτω πόσον μακρόν ταξίδι είναι

και πόσον επιζήμιον ενίοτε δια τα πλοία

τα οποία το επιχειρούν

H πρώτη ζημία προέρχεται εκ της λίαν

ευθραύστου φύσεως των

μα το οποίον τα επώλει Aι αγοραί της

Φαντασίας έχουν καταστήματα μεγάλα

και πολυτελή αλλ όχι μακροχρονίου

διαρκείας Aι συναλλαγαί των είναι

βραχείαι εκποιούν τα εμπορεύματά

των ταχέως και διαλύουν αμέσως

Eίναι πολύ σπάνιον εν πλοίον

εμπορευμάτων τα οποία μεταφέρουν τα

πλοία Eις τας αγοράς της Φαντασίας τα

πλείστα και τα καλύτερα πράγματα είναι

κατασκευασμένα από λεπτάς υάλους και

κεράμους διαφανείς και με όλην την

προσοχήν του κόσμου πολλά σπάνουν εις

τον δρόμον και πολλά σπάνουν όταν τα

αποβιβάζουν εις την ξηράν Πάσα δε τοιαύτη

ζημία είναι ανεπανόρθωτος διότι είναι έξω

λόγου να γυρίση οπίσω το πλοίον και να

παραλάβη πράγματα ομοιόμορφα Δεν

υπάρχει πιθανότης να ευρεθή το ίδιον

κατάστη-υπερτιμημέναι

Aλλά πάλιν ας είμεθα

ευχαριστημένοι όταν τα πλοία εμβαίνουν εις

τον λιμένα ας είναι και με όλας αυτάς τας

θυσίας Διότι τέλος πάντων με αγρυπνίαν και

πολλήν φροντίδα περιορίζεται ο αριθμός των




επανερχόμενον να εύρη τους αυτούς

εξαγωγείς με τα αυτά είδη

Mία άλλη ζημία προέρχεται εκ

της χωρητικότητος των πλοίων

Aναχωρούν από τους λιμένας των

ευμαρών ηπείρων καταφορτωμένα και

έπειτα όταν ευρεθούν εις την ανοικτήν

θάλασσαν αναγκάζονται να ρίψουν εν

μέρος εκ του φορτίου δια να σώσουν το

όλον Oύτως ώστε ουδέν σχεδόν πλοίον

κατορθώνει να φέρη ακεραίους τους

θησαυρούς όσους παρέλαβε Tα

απορριπτόμενα είναι βεβαίως τα

ολιγοτέρας αξίας είδη αλλά κάποτε

συμβαίνει οι ναύται εν τη μεγάλη των

βία να κάμνουν λάθη και να ρίπτουν

εις την θάλασσαν πολύτιμα

αντικείμενα

Άμα δε τη αφίξει εις τον λευκόν

χάρτινον λιμένα απαιτούνται νέαι

θυσίαι πάλιν Έρχονται οι

αξιωματούχοι του τελωνείου και

εξετάζουν εν είδος και σκέπτονται εάν

πρέπη να επιτρέψουν την εκφόρτωσινmiddot

αρνούνται να αφήσουν εν άλλο είδος να

αποβιβασθήmiddot και εκ τινων πραγματειών

μόνον μικράν ποσότητα παραδέχονται

θραυομένων ή ριπτομένων σκευών κατά την

διάρκειαν του ταξιδίου Eπίσης οι νόμοι του

τόπου και οι τελωνειακοί κανονισμοί είναι

μεν τυραννικοί κατά πολλά αλλ όχι και όλως

αποτρεπτικοί και μέγα μέρος του φορτίου

αποβιβάζεται Oι δε αξιωματούχοι του

τελωνείου δεν είναι αλάνθαστοι και διάφορα

από τα εμποδισμένα είδη περνούν εντός

απατηλών κιβωτίων που γράφουν άλλο από

επάνω και περιέχουν άλλο και εισάγονται

μερικοί καλοί οίνοι δια τα εκλεκτά

συμπόσια

Θλιβερόν θλιβερόν είναι άλλο

πράγμα Eίναι όταν περνούν κάτι πελώρια

πλοία με κοράλλινα κοσμήματα και ιστούς

εξ εβένου με αναπεπταμένας μεγάλας

σημαίας λευκάς και ερυθράς γεμάτα με

θησαυρούς τα οποία ούτε πλησιάζουν καν

εις τον λιμένα είτε διότι όλα τα είδη τα οποία

φέρουν είναι απηγορευμένα είτε διότι δεν

έχει ο λιμήν αρκετόν βάθος δια να τα δεχθή

Kαι εξακολουθούν τον δρόμον των Oύριος

άνεμος πνέει επί των μεταξωτών των ιστίων

ο ήλιος υαλίζει την δόξαν της χρυσής των

πρώρας και απομακρύνονται ηρέμως και

μεγαλοπρεπώς απομακρύνονται δια παντός

από ημάς και από τον στενόχωρον λιμένα




Έχει ο τόπος τους νόμους του Όλα τα

εμπορεύματα δεν έχουν ελευθέραν

είσοδον και αυστηρώς απαγορεύεται το

λαθρεμπόριον H εισαγωγή των οίνων

εμποδίζεται διότι αι ήπειροι από τας

οποίας έρχονται τα πλοία κάμνουν

οίνους και οινοπνεύματα από σταφύλια

τα οποία αναπτύσσει και ωριμάζει

γενναιοτέρα θερμοκρασία Δεν τα

θέλουν διόλου αυτά τα ποτά οι

αξιωματούχοι του τελωνείου Eίναι

πάρα πολύ μεθυστικά Δεν είναι

κατάλληλα διrsquo όλας τα κεφαλάς Eξ

άλλου υπάρχει μία εταιρεία εις τον

τόπον η οποία έχει το μονοπώλιον των

οίνων Kατασκευάζει υγρά έχοντα το

χρώμα του κρασιού και την γεύσιν του

νερού και ημπορείς να πίνης όλην την

ημέραν από αυτά χωρίς να ζαλισθής

διόλου Eίναι εταιρεία παλαιά Xαίρει

μεγάλην υπόληψιν και αι μετοχαί

21 Au bord de l laquo Aspasia raquo του Ν

Καββαδία

μας

Eυτυχώς είναι πολύ σπάνια αυτά τα πλοία

Mόλις δύο τρία βλέπομεν καθ όλον μας τον

βίον Tα λησμονώμεν δε ογρήγορα Όσω

λαμπρά ήτο η οπτασία τόσω ταχεία είναι η

λήθη της Kαι αφού περάσουν μερικά έτη

εάν καμίαν ημέραν - ενώ καθήμεθα αδρανώς

βλέποντες το φως ή ακούοντες την σιωπήν -

τυχαίως επανέλθουν εις την νοεράν μας

ακοήν της είναι πάντοτε στροφαί τινες

ενθουσιώδεις δεν τας αναγνωρίζομεν κατ

αρχάς και τυραννώμεν την μνήμην μας δια

να ενθυμηθώμεν πού ηκούσαμεν αυτάς πριν

Mετά πολλού κόπου εξυπνάται η παλαιά

ανάμνησις και ενθυμώμεθα ότι αι στροφαί

αύται είναι από το άσμα το οποίον έψαλλον

οι ναύται ωραίοι ως ήρωες της Iλιάδος όταν

επερνούσαν τα μεγάλα τα θεσπέσια πλοία

και επροχώρουν πηγαίνοντα - τις ηξεύρει

πού




Ταξίδευες κυνηγημένη από τη μοίρα σου

για την κατάλευκη μα πένθιμη Ελβετία

πάντα στο ντεκ σε μια σεζ-λονγκ

πεσμένη κάτωχρη

απ τη γνωστή και θλιβερότατην αιτία

Πάντοτε ανήσυχα οι δικοί σου σε

τριγύριζαν

μα εσύ κοιτάζοντας τα μάκρη

αδιαφορούσες

σ ότι σου λέγαν πικρογέλαγες γιατί

ένιωθες

πως για τη χώρα του θανάτου

οδοιπορούσες

Κάποια βραδιά που από το Στρόμπολι

περνούσαμε

είπες σε κάποιο γελαστή σε τόνο

αστείου

Πώς μοιάζει τ άρρωστο κορμί μου

καθώς καίγεται

με την κορφή τη φλεγομένη του

ηφαιστείου

Ύστερα σ είδα στη Μαρσίλια σαν

εχάθηκες

μέσα στο θόρυβο χωρίς να στρέψεις




πίσω

Κι εγώ που μόνο την υγρήν έκταση

αγάπησα

λέω πως εσένα θα μπορούσα ν

αγαπήσω

Όλες οι ομάδες θα διαβάσουν laquoΤα πλοίαraquo του ΚΠ Καβάφη (αρ 20)

Η ομάδα 1 θα διαβάσει τα εξής ποιήματα Νίκου Καββαδία laquoΚuro Siworaquo Κ

Καρυωτάκη laquoΤελευταίο ταξίδιraquo Κ Ουράνη laquoΈνα πλοίο φεύγειraquo Κ Χατζόπουλου laquoΤα

καράβιαraquo Γ Σκαρίμπα laquoΤο βαπόριraquo

Η ομάδα 2 θα διαβάσει τα εξής ποιήματα Ν Βαλαωρίτη laquoΜε πλοίοraquo Α Εμπειρίκου

laquoΔικλείςraquo Γ Σκαρίμπα laquoΤο σπασμένο καράβιraquo Κ Ουράνη laquoΤαξίδι στα Κύθηραraquo Μ

Σαχτούρη laquoΗ επίσκεψηraquo

Η ομάδα 3 θα διαβάσει τα εξής ποιήματα Νίκος Καββαδίας laquoAu bord de lrsquo Aspasiaraquo

Αλ Μπάρα laquoOceaniaraquo Α Εμπειρίκος laquoΣτροφές στροφάλωνraquo Ν Εγγονόπουλου

laquoΣύντομος Βιογραφία του Ποιητού Kωνσταντίνου Kαβάφη (και του καθενός μας ndash

άλλωστε)raquo Κ Ουράνη laquoΠότε θrsquo ανοίξουμε πανιάraquo

Η ομάδα 4 θα διαβάσει τα εξής ποιήματα Μ Σαχτούρη laquoΣτο βαπόριraquo Στ Μαλλαρμέ

laquoΘαλασσινή αύραraquo Κ Ουράνη laquoΤαορμίναraquo Νίκος Καββαδία laquoΙδανικός κι ανάξιος

εραστής (mal du deacutepart)raquo Νίκου Καββαδία laquoΓράμμα ενός αρρώστουraquo

Η ομάδα 5 θα διαβάσει τα εξής ποιήματα Νίκου Καββαδία laquoΚuro Siworaquo Α Εμπειρίκου

laquoΔικλείςraquo Α Εμπειρίκος laquoΣτροφές στροφάλωνraquo Κ Ουράνη laquoΠότε θrsquo ανοίξουμε πανιάraquo

Νίκος Καββαδία laquoΙδανικός κι ανάξιος εραστής (mal du deacutepart)raquo




Φύλλο εργασίας 1

Ημερολόγιο Καταστρώματος Μέρα 1η

Είδαμε κάποια αποσπάσματα από ταινίες και εύκολα μπορείτε να συμπεράνετε ότι τις

επόμενες ώρες θα ασχοληθούμε με ταξίδια και μάλιστα ταξίδια με πλοίο

Ας συζητήσουμε πρώτα γιrsquo αυτά που είδαμε

πού βρίσκονται οι ήρωες σε σχέση με το πλοίο σε κάθε σκηνή από αυτές που είδαμε

Τι μπορεί να σημαίνει για τους ήρωες ένα τέτοιο ταξίδι

Ποιες ιδιαιτερότητες έχει ένα ταξίδι με πλοίο

Πάνω στο καράβι δημιουργείται μια lsquoπλωτή κοινωνίαrsquo ποια χαρακτηριστικά έχει

Ο ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ κινηματογραφείται όχι απλώς ως ένα πλοίο αλλά προβάλλεται και

ως σύμβολο Μπορείτε να πείτε τι συμβολίζει

Ποια ήταν η πιο ποιητική σκηνή από αυτές που είδατε Μπορείτε να εντοπίσετε ποιο

ήταν το στοιχείο που την έκανε ποιητική

Ας προετοιμαστούμε τώρα για το δικό μας ταξίδι στην ποίηση Ας χωριστούμε σε ομάδες

θα διαλέξουμε τους lsquoσυνεπιβάτεςrsquo μας και θα δώσουμε μια ονομασία στην ομάδα (θα

μπορούσε να είναι όνομα πλοίου)

Θα πραγματοποιήσουμε το ποιητικό αυτό ταξίδι διαβάζοντας και μελετώντας ποιήματα

σταματώντας σε ποιητικά λιμάνια Έτσι θα εφοδιαστούμε με μια βαλίτσα που θα περιέχει

20 + 1 ποιήματα όμως κάθε ομάδα θα διαβάσει προσεκτικά μόνο λίγα Μπορείτε να δείτε

την τελευταία σελίδα της βαλίτσας των ποιημάτων

Καλό μας ταξίδι




Φύλλο εργασίας ndash Καβάφης

Το ποίημα που είναι κοινό σε όλες τις ομάδες ανήκει στα πεζά ποιήματα του ΚΠ Καβάφη και θα το διαβάσουμε όλοι μαζί

Το κείμενο μιλάει βέβαια για ένα ταξίδι-αλληγορία Σε αυτό το ταξίδι laquoαπό την Φαντασίαν έως εις το χαρτίraquo ας συζητήσουμε τι συμβολίζουν σε τι αντιστοιχούν σε ποιο πράγμα αναφέρεται στην πραγματικότητα ο ποιητής όταν μιλάει για

τα εμπορεύματα

τις ζημίες

Το μέρος του φορτίου που θυσιάζεται

τους αξιωματούχους

την παλιά εταιρεία

Ας απαριθμήσουμε τις δυσκολίες του ταξιδιού αυτού που περιγράφει ο ποιητής

Ας ακούσουμε σε τι κατέληξαν και οι άλλες ομάδες Σημειώστε μεότι σας φαίνεται ότι πλησιάζει πολύ στη δική σας ερμηνεία

Μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για το κείμενο

Προσπαθήστε κι εσείς να γράψετε ένα κείμενο που να αναφέρεται σε ένα ταξίδι με καράβι αλλά να έχει καθαρά

συμβολικό χαρακτήρα (πχ να υπονοεί τη σχολική ζωή)Αν αυτό σάς είναι δύσκολο γράψτε μία παράγραφο όπου θα συνοψίζετε όσα είπαμε για το πεζό κείμενο του ΚΠ Καβάφη που μόλις εξετάσαμε





Ας δούμε τώρα τι θα κάνουμε με τα υπόλοιπα ποιήματα που σας έχουν δοθεί

Τώρα που τα έχουμε διαβάσει προσεκτικά θα προχωρήσουμε στην πρώτη δραστηριότητα

που είναι η δημιουργία μιας Ανθολογίας λίγο διαφορετικής από την Ανθολογία του

μαθήματός σας Αυτή η Ανθολογία θα έχει μόνο ένα θέμα (μαντέψτε ποιο)

Πρώτα πρώτα βρίσκουμε ένα τίτλο στην Ανθολογία μας (θα μπορούσε να είναι και ένας

τίτλος από τα ποιήματα αν τον θεωρείτε αντιπροσωπευτικό) Ο ωραιότερος θα

χρησιμοποιηθεί τελικά

Στη συνέχεια διαβάζουμε ξανά προσεχτικά τα ποιήματα της ομάδας μας και τα

τοποθετούμε στις ακόλουθες υποκατηγορίες

Το ανέφικτο ταξίδι

Πάνω στο πλοίο

Το πλοίο ndash σύμβολο

Επιθυμία φυγής

Περίεργα ταξίδια

(αν κάποιο ποίημα κατά τη γνώμη σας δεν εντάσσεται πουθενά μπορείτε να το

εντοπίσετε όπως επίσης και να σχηματίσετε μια διαφορετική υποκατηγορία)

Έτσι στο τέλος της δραστηριότητας στο Wiki της τάξης όπου θα αναρτηθούν τα

αποτελέσματά σας θα έχει σχηματιστεί ο κορμός της Ανθολογίας

Κάθε ομάδα τώρα μπορεί να αποφασίσει πώς η Ανθολογία μας θα γίνει ένα όμορφο και

πλούσιο ηλεκτρονικό βιβλίο





Για κάποια ποιήματα στην Ανθολογία μας θα υπάρχουν περισσότερα στοιχεία Για ποια

Αυτό θα το επιλέξουν οι ομάδες

Έτσι η δεύτερη δραστηριότητά μας θα είναι να επιλέξουμε ποιο ποίημα άρεσε πιο

πολύ στην ομάδα μας Το ποίημα αυτό μπορεί να ανήκει και σε κάποια άλλη ομάδα να

το ακούσαμε και να μας άρεσε πολύ Μπορούμε να το διαλέξουμε αρκεί να μην

υπάρξει lsquoσυνωστισμόςrsquo για ένα ποίημα Αφού το επιλέγουμε λοιπόν (με δημοκρατικές

διαδικασίεςhellip) θα πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα βοηθήσουμε τους αναγνώστες της

Ανθολογίας να το καταλάβουν καλύτερα

Έτσι μπορούμε να αναζητήσουμε στοιχεία από τη βιογραφία του ποιητή (ταξίδευε

άραγε του άρεσαν τα θαλασσινά ταξίδια)

Μπορούμε να ασχοληθούμε με τη μορφή του ποιήματος (μοντέρνο ή παραδοσιακό

στιχουργική κτλ)

Να αναζητήσουμε αν ο ποιητής σχετίζεται με κάποια κίνημα καλλιτεχνικό

Να ασχοληθούμε με το αν το ταξίδι το πλοίο παίρνει συμβολική σημασία και ποια είναι

αυτή

Να συγκρίνουμε το ποίημά μας αν θέλουμε με άλλα ποιήματα (της βαλίτσας μας ή και

όχι)

Αφού θα είναι για μια Ανθολογία θα πρέπει να σκεφτούμε και πώς θα παρουσιάσουμε

αυτά τα στοιχεία γύρω από το ποίημα Επιλέγουμε προγράμματα (Word PowerPoint

και άλλα βέβαια) εικόνες ήκαι μουσικές





Ήρθε η στιγμή να φύγουμε κι εμείς για ένα θαλάσσιο ταξίδι

Εμπρός λοιπόν Διαλέγουμε το πλεούμενό μας (μεγάλο μικρό βάρκα ή υπερωκεάνιο κτλ) του

δίνουμε ένα όνομα και καθορίζουμε την πορεία μας πού πηγαίνουμε και για ποιο σκοπό

ταξιδεύουμε

Συγκεντρώνουμε τα εφόδιά μας παίρνουμε μαζί μας ένα-δυο τραγούδια έναν λογοτεχνικό ήρωα έναν συγγραφέα ή ποιητή κι ένα

ποίημα

Φέρνουμε πίσω από το ταξίδι μας (και το έχουμε γράψει εμείς) ένα ημερολόγιο

καταστρώματος ένα διήγημα ένα ποίημα ένα τραγούδι (διαλέξτε ένα από αυτά)

Περιμένουμε με αγωνία να δούμε και την προετοιμασία του ταξιδιού και τα ενθυμήματα

από το ταξίδι κάθε ομάδας




Φύλλο ετεροαξιολόγησης

Ας ακούσουμε προσεκτικά τις άλλες ομάδες και ας τις αξιολογήσουμε

Έμαθα κάτι για τα ποιήματα που παρουσίασαν οι άλλες ομάδες Το σημειώνω

Ποια παρουσίαση μού άρεσε πιο πολύ και γιατί




Ζ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ

Το σενάριο εφαρμόστηκε σε ένα τμήμα με ανήσυχα και ζωηρά παιδιά σε μια χρονική

στιγμή κατά την οποία το ενδιαφέρον τους για τα μαθήματα είχε μειωθεί Η προοπτική

της τριήμερης εκδρομής η οποία πραγματοποιήθηκε προς το τέλος της εφαρμογής

κινητοποίησε εν μέρει τους μαθητές

Για το τμήμα λειτουργούσε ένα Wiki για τα μαθήματα της Γλώσσας και της

Ιστορίας το οποίο όμως είχε πέσει μάλλον σε αχρηστία τη στιγμή που άρχισε το σενάριο

Μέχρι την ολοκλήρωσή του σεναρίου το Wiki δεν λειτούργησε ως συνεργατικός χώρος

παρά μόνο ως αποθετήριο εργασιών Έτσι η ηλεκτρονική ανθολόγηση δεν προχώρησε

καθόλου

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίσαμε ήταν ο κατακερματισμός

του σεναρίου εξελίχθηκε σε 11 διδακτικές ώρες όμως για διάφορους λόγους περίπου οι

μισές από αυτές τις ώρες ήταν μικρότερες της κανονικής διάρκειας Έτσι οι

δραστηριότητες δεν μπορούσαν να ολοκληρωθούν με ηρεμία και άνεση λαθώς η εργασία

των ομάδων ήταν διακεκομμένη

Ακόμα η πορεία των δραστηριοτήτων προσαρμόστηκε σύμφωνα με τις ώρες κατά

τις οποίες είχαμε στη διάθεσή μας το εργαστήριο Το είχαμε για τρεις διδακτικές ώρες

αλλά αυτές δεν ήταν ολόκληρες Θα ήταν χρήσιμο για το σενάριο να δοθεί λίγο

περισσότερος χρόνος στην Γ΄ φάση αλλά αυτό δεν ήταν δυνατόν

Το γεγονός ότι οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με πολλά και διαφορετικά ποιήματα

χωρίς φόβο και με καλή διάθεση καθώς και το ότι μελέτησαν γνώρισαν και αγάπησαν

μελοποιημένα ποιήματα (χωρίς αυτό να αποτελεί στόχο του σεναρίου) είναι

αποτελέσματα τα οποία συμβάλλουν σε μια θετική αποτίμηση της εφαρμογής




Θ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Κατσιγιάννη Ά 1998 Πτυχές του καβαφικού μοντερνισμού Τα lsquoαποσιωπημέναrsquo πεζά

ποιήματα Στο ΣΥΓΚΡΙΣΗ COMPARAISON 9 92-109

Αποστολίδου Β 2012 Η λογοτεχνία στα νέα περιβάλλοντα των ΤΠΕ κυβερνολογοτεχνία

και e-books ψηφιακές κοινότητες αναγνωστών δημιουργική γραφή και αφήγηση στον

ψηφιακό κόσμο Θεσσαλονίκη Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

(http www greeklanguage gr sites default files digital _ school 312_ apostolidou pdf )

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Για τη μετάφραση του ποιήματος του Μαλλαρμέ βλ και τη μετάφραση του Κ

Κουτσουρέλη httpwwwkoutsourelisgrindex1php

subaction=showfullampid=1154018456amparchive=ampstart_from=ampucat=5amp

Και ίσως η πιο κατάλληλη για τους μαθητές είναι του Α Ζήρα

httpsurrealism9blogspotgr2012024_24html




Το ποίημα laquoOceaniaraquo του Αλέξανδρου Μπάρα




Α Ταυτοτητα

Τίτλος

Εφαρμογή σεναρίου

Δημιουργία σεναρίου

Διδακτικό αντικείμενο

Τάξη

Σχολική μονάδα

Χρονολογία

Διδακτικήθεματική ενότητα

Διαθεματικό

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα

Χρονική διάρκεια

Χώρος

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή

Εφαρμογή στην τάξη

Το σενάριο στηρίζεται

Το σενάριο αντλεί

Β Συντομη περιγραφη περιληψη

Γ Εισαγωγη


Δ Σκεπτικο-στοχοι και συνδυασμος τους





Ε Λεπτομερης παρουσιαση της προτασης

Αφετηρία



Κείμενα


ΣΤ Φυλλοα εργασιας


4 Ταξίδι στὰ Κύθηρα του Κώστα Ουράνη

7 Σύντομος Βιογραφία του Ποιητού Kωνσταντίνου Kαβάφη (και του καθενός μας ndash άλλωστε) του Νίκου Εγγονόπουλου

Σπασμένο καράβι να μαι πέρα βαθειάέτσι να μαι με δίχως κατάρτια με δίχως πανιά να κοιμάμαι Να ν αφράτος ο τόπος κι η ακτή νεκρική γύρω-γύρω με κουφάρι γυρτό και με πλώρη εκεί που θα γείρω Να ν η θάλασσα άψυχη και τα ψάρια νεκρά έτσι να ναικαι τα βράχια κατάπληχτα και τ αστέρια μακριά να κοιτάνε Δίχως χτύπο οι ώρες και οι μέρες θλιβές δίχως χάρη κι έτσι κούφιο κι ακίνητο μες σε νύχτες βουβές το φεγγάρι Έτσι να μαι καράβι γκρεμισμένο νεκρόέτσι να μαι σ αμμουδιά πεθαμένη και κούφιο νερόνα κοιμάμαι

Ζ Αλλες εκδοχες

Η Κριτικη

Θ Βιβλιογραφια

Παραρτημα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ laquoΔημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Αβάθμια και Ββάθμια εκπαίδευσηraquo MIS 296579 (κωδ 5175) - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ στους άξονες προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Ι Ν ΚΑΖΑΖΗΣΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π325 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξηςΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣΥπεύθυνος υπο-ομάδας εργασίας λογοτεχνίας Βασίλης ΒασιλειάδηςΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ http www greeklanguage gr Καραμαούνα 1 ndash Πλατεία Σκρα ΤΚ 55 132 Καλαμαριά ΘεσσαλονίκηΤηλ 2310 459101 Φαξ 2310 459107 e-mail centrekomvosedugr
































Ιούλιος 2013


















Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ





























































ποιήματος

















Αφετηρία






























Κείμενα





















82-83






103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα





























Ιούλιος 2013


















Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ





























































ποιήματος

















Αφετηρία






























Κείμενα





















82-83






103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα






Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ





























































ποιήματος

















Αφετηρία






























Κείμενα





















82-83






103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα





































ποιήματος

















Αφετηρία






























Κείμενα





















82-83






103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα


Αφετηρία






























Κείμενα





















82-83






103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα




Κείμενα





















82-83






103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα


103


σ 22-23









σ 9


σ 51



Ταινίες


ndash 0705)











1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα

1η ώρα


































2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα





2η ώρα




















































Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα



























Β΄ φάση




3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα

3η ώρα































4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα

4η ώρα




































5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα






5η ώρα














6η ώρα











7η ώρα











































των άλλων

8η ώρα














































ομάδας














9η ώρα

















Γ΄ φάση

10η ώρα















11η ώρα








































































μου καράβι

























Ουράνη


λιμάνι






καθισμένο


ὅπου μέσα


νερὰ


λατρεία












ἀφρισμένο







πεθαμένο





Καββαδία





πεθάνω





ποικιλία



















κλάψεις


απάντηση
















κρουνηδόν










γενναίος





ΤοΜάρτη









Βαλαωρίτη


θαλασσινά


όμως


καλύτερα


γέφυρα




















Το κοίταζα









παίξω


μιλήσω




γυναίκες


κατάρτια


βγάλω


καθρέφτη








κόκα-κόλα


σαλάτα


μπαρ























Το κοίταζα










νερά
























μας


















































Καββαδία






































































κηδείες





















































Μαλαρμέ
















Σκαρίμπα




























στα χαμένα


τη στεριά














αυγή











σα νεκρά
















































































συμπόσια









































Καββαδία

μας



















πού














ένιωθες






αστείου






εχάθηκες





πίσω


αγάπησα


αγαπήσω

















































τις ζημίες



















































αυτή


όχι)













ποίημα
















mdash

Η ΚΡΙΤΙΚΗ









καθόλου
























ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ














Τίτλος




Τάξη







Χώρος






Γ Εισαγωγη








Αφετηρία



Κείμενα








Η Κριτικη


Παραρτημα

greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/aretaki... · Web viewτα...

Documents

Transcript of greek-language.grproteas.greek-language.gr/files/document/arxeia/aretaki... · Web viewτα...