GDB part BœΕΡΟΣ Β _ΤΕΛΙΚΟ.doc · Web viewΟ ανάδοχος θα είναι...

Τεκμηρίωση και Οργάνωση Ψηφιακών Χωρικών Δεδομένων – Σχεδιασμός Βάσης Γεωγραφικών Πληροφοριών

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΗΣ

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ

ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΑΔΟΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΟΕΡΓΟ :

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ – ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ :

«ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΥΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

ΜΕΡΟΣ Β

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΜΕΡΟΣ Β: Τεχνικές Προδιαγραφές 1 / 42


1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ..........................................................................................................3

1.1 ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ.............................................................................................................31.2 ΕΜΠΛΕΚΌΜΕΝΟΙ ΦΟΡΕΊΣ.............................................................................................................31.3 ΓΕΝΙΚΉ ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ.......................................................................................................................4

2. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ................................................5

2.1 ΔΕΔΟΜΈΝΑ ΤΩΝ ΕΜΠΛΕΚΌΜΕΝΩΝ ΦΟΡΈΩΝ............................................................................52.2 ΥΠΟΔΟΜΉ ΣΕ ΛΟΓΙΣΜΙΚΌ ΤΩΝ ΕΜΠΛΕΚΌΜΕΝΩΝ ΦΟΡΈΩΝ...................................................62.3 ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΒΆΣΗΣ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ.......................................................................7

3. ΔΕΔΟΜΕΝΑ........................................................................................................................................8

3.1 ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ..........................................................................................................83.2 ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ............................................................................................................93.3 ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΊΑ ΚΑΙ ΚΩΔΙΚΟΠΟΊΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ.....................................................12

4. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ.........13

4.1 ΓΕΝΙΚΆ...........................................................................................................................................134.2 ΚΑΘΟΡΙΣΜΌΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΉΣΕΩΝ ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΏΝ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΌΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΤΗΣ ΒΆΣΗΣ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ...........................................................................................................................144.3 ΛΟΓΙΚΌΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΤΗΣ ΒΆΣΗΣ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ...................................................................174.4 ΦΥΣΙΚΌΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΊΗΣΗ ΤΗΣ ΒΆΣΗΣ..............................................................184.5 ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΈΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΈΝΩΝ ΣΤΗ ΒΆΣΗ.........................................204.6 ΕΞΟΠΛΙΣΜΌΣ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΒΆΣΗΣ....................................................................................22

5. ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ...........................................................................................................................24

5.1 ΑΝΆΓΚΗ ΎΠΑΡΞΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΈΝΩΝ.....................................................................................245.2 ΠΡΌΤΥΠΑ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΈΝΩΝ..............................................................................255.3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΠΡΟΤΎΠΟΥ ISO/TC211-19115...............................................................265.4 ΣΎΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΈΝΩΝ............................................275.5 ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΜΟΝΤΈΛΟΥ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΈΝΩΝ................................................295.6 ΣΎΣΤΑΣΗ ΤΟΥ PROFILE ΤΩΝ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΈΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΑΑΤ.......................................34

6. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΝΑΔΟΧΟΥ – ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ.............................................................................37

6.1 ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ...............................................................................................................376.2 ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ...................................................................................................................386.3 ΛΟΙΠΑ ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ..............................................................................................................386.4 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ...........................................................................................................................416.5 ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ................................................41

7. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ..........................................................................................................................41



1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ1.1 Περιβάλλον του έργου

Σκοπός του παρόντος έργου είναι η ανάπτυξη μιας βάσης γεωγραφικών δεδομένων για την διαχείριση των ψηφιακών χωρικών δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ). Το παρόν έργο αποτελεί τμήμα του συνολικότερου έργου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Οργάνωση και διάχυση ψηφιακών γεωγραφικών πληροφοριών του αγροτικού τομέα». Το παραπάνω έργο εντάσσεται στο Μέτρο 2.4 της Κοινωνίας της Πληροφορίας «Περιφερειακά Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήματα και Καινοτόμες Ενέργειες».

Το έργο «Οργάνωση και διάχυση ψηφιακών γεωγραφικών πληροφοριών του αγροτικού τομέα» έχει σαν σκοπό την ανάπτυξη ενός πληροφοριακού συστήματος για την αποθήκευση και διαχείριση των χωρικών δεδομένων του ΥΠΑΑΤ και τη διάθεση τους σε φορείς και κοινό μέσω του διαδικτύου. Το έργο αυτό θα υλοποιηθεί μέσω 6 ξεχωριστών υποέργων:

Υποέργο 1: «Επιλογή τεχνικού συμβούλου για την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης της υλοποίησης πληροφοριακού συστήματος για την οργάνωση και διάχυση ψηφιακών γεωγραφικών πληροφοριών του αγροτικού τομέα».

Υποέργο 2: «Τεκμηρίωση και οργάνωση ψηφιακών χωρικών δεδομένων-Σχεδιασμός βάσης γεωγραφικών πληροφοριών» (το παρόν έργο).

Υποέργο 3: «Ψηφιοποίηση αναλογικών χωρικών δεδομένων και αναγωγή τους σε κοινό γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς».

Υποέργο 4: «Δημιουργία δικτυακής υποδομής και δημιουργία κόμβου πληροφόρησης στο διαδίκτυο για τη διάθεση των ψηφιακών δεδομένων σε κοινό και φορείς».

Υποέργο 5: «Ανανέωση υφιστάμενου χαρτογραφικού υποβάθρου»

Υποέργο 6: «Ποιοτικός έλεγχος του ανανεωμένου χαρτογραφικού υποβάθρου».

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το παρόν έργο (Υποέργο 2) σχετίζεται άμεσα με τα Υποέργα 3 και 4. Η σχέση μεταξύ των υποέργων 2, 3 και 4 περιγράφεται στην παρούσα προκήρυξη.

1.2 Εμπλεκόμενοι φορείς

Υπάρχουν τρεις φορείς του ΥΠΑΑΤ που παράγουν και διαθέτουν στο κοινό χωρικά δεδομένα:



1. Διεύθυνση Τοπογραφικής 2. Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών & Φυσικού

Περιβάλλοντος 3. Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε)

Η βάση δεδομένων και το πληροφοριακό σύστημα που θα δημιουργηθεί θα διαχειρίζεται τα χωρικά δεδομένα των παραπάνω φορέων. Υπεύθυνος για την υλοποίηση και λειτουργία του έργου είναι η Διεύθυνση Τοπογραφικής.

1.3 Γενική περιγραφή

Σκοπός του παρόντος έργου είναι η προετοιμασία και οργάνωση των χωρικών δεδομένων του ΥΠΑΑΤ για την ένταξη τους σε ένα πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης τους και διάχυσης τους στους πιθανούς χρήστες. Η υλοποίηση του παρόντος έργου περιλαμβάνει την καταγραφή και την τεκμηρίωση (ονοματολογία- κωδικοποίηση-ταξινόμηση) των χωρικών δεδομένων, τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη μιας βάσης γεωγραφικών δεδομένων και την εισαγωγή των δεδομένων στη βάση. Η βάση δεδομένων που θα αναπτυχθεί πρέπει να περιλαμβάνει και να διαχειρίζεται:

Τα χωρικά δεδομένα καθώς και άλλα δεδομένα που συνδέονται μ’ αυτά Τα μεταδεδομένα των χωρικών δεδομένων Πληροφορίες για τα αρχεία που είναι αποθηκευμένα ή προέρχονται τα

χωρικά δεδομένα.Στα παρακάτω ο όρος δεδομένα περιλαμβάνει και τις τρεις παραπάνω κατηγορίες στο βαθμό που δεν γίνεται συγκεκριμένη αναφορά. Η δομή των μεταδεδομένων θα πρέπει να καλύπτει και τα αναλογικά δεδομένα.

Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη της βάσης χωρικών δεδομένων θα περιλαμβάνει τις παρακάτω εργασίες:

Ανάλυση των αναγκών των χρηστών Καταγραφή, κατηγοριοποίηση των δεδομένων Ανάπτυξη σχήματος κωδικοποίησης των δεδομένων Περιγραφή των τοπολογικών σχέσεων μεταξύ των δεδομένων Εννοιολογικό, Λογικό και Φυσικό σχεδιασμό της βάσης Πιλοτική υλοποίηση της βάσης Διόρθωση-βελτίωση της βάσης Τελική υλοποίηση της βάσης Εισαγωγή των δεδομένων στη βάση

Η υλοποίηση του παρόντος έργου (υποέργου 2) συνδέεται και εξαρτάται από την παράλληλη υλοποίηση των υποέργων 3 και 4 (κεφάλαιο 1.1). Στην βάση αυτή θα καταχωρηθούν τα υπάρχοντα ψηφιακά δεδομένα και τα αναλογικά δεδομένα που θα ψηφιοποιηθούν μέσω του Υποέργου 3. Επίσης η βάση δεδομένων θα καλύπτει τις ανάγκες αποθήκευσης των ψηφιακών δεδομένων που θα παράγουν στο μέλλον οι



Υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ. Η ψηφιοποίηση των αναλογικών χωρικών και μη δεδομένων θα γίνει από τον ανάδοχο του υποέργου 3 βάσει των προδιαγραφών της βάσης δεδομένων (ονοματολογία, κωδικοποίηση, είδος δεδομένου κλπ). Ο ανάδοχος του παρόντος έργου θα εισάγει τα ψηφιακά δεδομένα στη βάση τηρώντας τους κανόνες δόμησης της βάσης χωρικών δεδομένων (τοπολογία κλπ). Τα χωρικά δεδομένα που θα αποθηκεύονται στη βάση θα είναι διαθέσιμα στο κοινό μέσω της διαδικτυακής πύλης που θα υλοποιηθεί στο Υποέργο 4. Στα πλαίσια του Υποέργου 4 θα αναπτυχθούν επίσης εργαλεία για την κατά το δυνατόν αυτόματη εισαγωγή δεδομένων στη βάση.

2. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2.1 Δεδομένα των εμπλεκόμενων φορέων

Οι εμπλεκόμενοι στο έργο φορείς διαθέτουν χωρικά δεδομένα σε αναλογική ή ψηφιακή μορφή καθώς και αλφαριθμητικά δεδομένα που συνοδεύουν τα χωρικά δεδομένα (εδαφολογικές μελέτες, πίνακες κλπ). Από τα αναλογικά δεδομένα θα επιλεγούν αυτά που εξυπηρετούν ανάγκες φορέων ή πολιτών και θα ψηφιοποιηθούν στα πλαίσια του Υποέργου 3. Η βάση δεδομένων, που θα υλοποιηθεί από το παρόν έργο, θα πρέπει να διαχειριστεί τα υπάρχοντα ψηφιακά δεδομένα, τα δεδομένα που θα ψηφιοποιηθούν και τα δεδομένα που θα παραχθούν στο μέλλον.

Τα δεδομένα που παράγει και διαθέτει η Διεύθυνση Τοπογραφικής ανήκουν κυρίως σε 3 κατηγορίες:

Φωτογραμμετρικά δεδομένα. Η Διεύθυνση Τοπογραφικής είναι ο μοναδικός φορέας που διαθέτει Α/Φ και Ορθοφωτογραφίες με πανελλαδική κάλυψη. Τα φωτογραμμετρικά δεδομένα περιλαμβάνουν αεροφωτογραφίες, ορθοφωτοχάρτες, Ψηφιακό Μοντέλο Εδάφους, Διαγράμματα πτήσεων καθώς και δεδομένα της φωτογραμμετρικής παραγωγής (στοιχεία προσανατολισμών και αεροτριγωνισμών, φωτοσταθερά κλπ).

Δεδομένα LPIS ( Land Parcel Identification System ). Τα δεδομένα αυτά αφορούν στα αγροτεμάχια που δηλώνονται κάθε χρόνο από τους παραγωγούς στα πλαίσια του ΟΣΔΕ και των Μητρώων καθώς και στις ενότητες ( ilots) που αποτελούν τη βάση της κωδικοποίησης των αγροτεμαχίων στο LPIS.

Αναδασμοί – Διανομές -_Αποτυπώσεις. Τα δεδομένα αφορούν χάρτες αναδασμών και διανομών που συνοδεύονται από κτηματολογικούς πίνακες και λοιπά στοιχεία (γεωδαιτικές μετρήσεις κλπ).

Η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών & Φυσικού Περιβάλλοντος παράγει και διαθέτει τα παρακάτω δεδομένα:

Φωτογραμμετρικά δεδομένα. Τα δεδομένα κυρίως αφορούν ορθοφωτοχάρτες καθώς και ενδιάμεσα δεδομένα της φωτογραμμετρικής παραγωγής (DTM, στοιχεία προσανατολισμών και αεροτριγωνισμών, φωτοσταθερά κλπ).



Δασικοί χάρτες. Τα δεδομένα αφορούν τόσο πρόσφατους δασικούς χάρτες όσο και του 1945.

Εδαφολογικοί χάρτες. Οι εδαφολογικοί χάρτες συνοδεύονται από στοιχεία και φωτογραφίες εδαφοτομών.

Χάρτες βλάστησης και χρήσεων γης. Ειδικοί χάρτες. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν χάρτες εθνικών δρυμών,

αισθητικών δασών, καταφύγιων άγριας ζωής κλπ.

Το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. παράγει κυρίως εδαφολογικούς χάρτες που συνοδεύονται από τις αντίστοιχες εδαφολογικές μελέτες (κείμενα, πίνακες, δορυφορικές εικόνες κλπ).

Για την λειτουργικότητα του πληροφοριακού συστήματος η βάση δεδομένων θα πρέπει να διαχειρίζεται και βοηθητικά χωρικά δεδομένα όπως διοικητικά όρια, τοπωνύμια, διανομή πινακίδων κλπ.

2.2 Υποδομή σε λογισμικό των εμπλεκόμενων φορέων

Οι εμπλεκόμενοι στο παρόν έργο φορείς του ΥΠΑΑΤ διαθέτουν ποικίλο λογισμικό για την παραγωγή, τον έλεγχο και την αποθήκευση των χωρικών δεδομένων. Ο ανάδοχος θα πρέπει να φροντίσει για κατά το δυνατόν συμβατότητα του συστήματος που θα αναπτύξει με το υπάρχον λογισμικό.

Η Διεύθυνση Τοπογραφικής διαθέτει το παρακάτω λογισμικό, συνοδευόμενο από το κατάλληλο εξοπλισμό ,για τις ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας:

Σύστημα διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (DBMS) Oracle 9.2(9i) ASFU Λογισμικό GIS Geomedia Professional v 5,0 Λογισμικό GIS MGE (Intergraph). Λογισμικό Microstation v 8,0 Λογισμικό Bentley Descardes Λογισμικό Imagestation Photogrammetric manager Λογισμικό Imagestation model setup sw Λογισμικό Imagestation Orthophoto

Η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών & Φυσικού Περιβάλλοντος διαθέτει τον παρακάτω λογισμικό συνοδευόμενο από το κατάλληλο εξοπλισμό, για τις ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας:

Λογισμικό GIS ArcInfo (ESRI). Λογισμικό GIS ArcView (ESRI). Λογισμικό GIS AutoCAD Map (Autodesk). Λογισμικό GIS Geomedia (Intergraph). Λογισμικό παραγωγής ορθοφωτογραφιών Imagestation OrthoPro, Image

Station Photogrammetric Manager (Ζ/Ι Imaging - Intergraph). Λογισμικό τηλεπισκόπησης Image Analyst (Ζ/Ι Imaging - Intergraph)



Πλήρες φωτογραμμετρικό λογισμικό σε περιβάλλον Imagestation SSK (Ζ/Ι Imaging - Intergraph).

Πλήρες φωτογραμμετρικό λογισμικό σε περιβάλλον Imagestation Clix (Intergraph).

Λογισμικό φωτογραμμετρικής σάρωσης σε περιβάλλον Photoscan PS1 (Intergraph).

Το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. διαθέτει τον παρακάτω λογισμικό συνοδευόμενο από το κατάλληλο εξοπλισμό ,για τις ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας:

Λογισμικό GIS ArcInfo (ESRI). Λογισμικό GIS ArcView (ESRI). Λογισμικό τηλεπισκόπισης Erdas Imaging Λογισμικό τηλεπισκόπισης Image Analysis (ESRI)

Επιπλέον οι παραπάνω φορείς χρησιμοποιούν λογισμικά εφαρμογών γραφείου που χρησιμοποιούν τα διαδεδομένα format doc, xls, pdf, mdb κλπ.

2.3 Περιβάλλον ανάπτυξης βάσης δεδομένων

Η βάση δεδομένων που θα αναπτυχθεί στα πλαίσια του παρόντος έργου θα εγκατασταθεί σε εξυπηρετητή (server) βάσεων δεδομένων της Διεύθυνσης Τοπογραφικής. Η βάση δεδομένων θα αναπτυχθεί σε περιβάλλον DBMS Oracle 9i/10g και Oracle Spatial της Διεύθυνσης Τοπογραφικής Η αποθήκευση των χωρικών δεδομένων θα γίνει σε μορφή native Oracle Spatial ώστε τα δεδομένα να είναι προσβάσιμα από λογισμικά που υποστηρίζουν το παραπάνω format.

Το ήδη εγκατεστημένο Oracle DBMS είναι έκδοσης 9.2 (9i). Η Διεύθυνση Τοπογραφικής προτίθεται στο άμεσο μέλλον να το αναβαθμίσει στην έκδοση Oracle 10g. Στο βαθμό που κατά την διάρκεια υλοποίησης του παρόντος έργου γίνει η αναβάθμιση ο ανάδοχος θα πρέπει να υλοποιήσει τη βάση δεδομένων στην έκδοση 10g. Στα παρακάτω o όρος Oracle 9ι/10g αναφέρεται στην παραπάνω προοπτική και στην υποχρέωση του αναδόχου να αξιοποιήσει την τελευταία έκδοση που θα εγκατασταθεί στην Υπηρεσία Ο ανάδοχος θα πρέπει να λάβει υπόψη κατά τον σχεδιασμό της βάσης δεδομένων τις δυνατότητες του DBMS Oracle 9i/10g και ιδιαίτερα το spatial extension που αφορά τη διαχείριση των χωρικών δεδομένων.

Διευκρινίζεται, ότι όπου στις παρούσες προδιαγραφές αναφέρεται το λογισμικό «ORACLE» (Oracle, Oracle Spatial κ.λ.π.), ο προσφέρων δύναται να προσφέρει λογισμικό άλλης ισοδύναμης σχεσιακής βάσης δεδομένων, που διαθέτει ειδικό module για την διαχείριση γεωγραφικών δεδομένων αλλά και της τοπολογίας αυτών σε ανοικτή μορφή και χωρίς τη χρήση ενδιάμεσου



(middleware), κατ’ εφαρμογή του άρθρου 14, παράγραφος 6 της Οδηγίας 92/50. Επειδή ήδη υπάρχει εγκατεστημένο λογισμικό Oracle Spatial στην Δ/νση

Τοπογραφικής , θα πρέπει το προτεινόμενο από τον προσφέροντα ισοδύναμο

λογισμικό να συνεργάζεται απολύτως με το ήδη υπάρχον λογισμικό Oracle Spatial,

όπου η μη απόλυτη συνεργασία αποτελεί αιτία αποκλεισμού.

3. ΔΕΔΟΜΕΝΑ3.1 Κατηγορίες δεδομένων

Στα πλαίσια του παρόντος υποέργου θα γίνει η «τεκμηρίωση και οργάνωση των ψηφιακών χωρικών δεδομένων και ο σχεδιασμός της βάσης των γεωγραφικών πληροφοριών». Ο σχεδιασμός της βάσης αφορά τη δομή των χωρικών δεδομένων και των μεταδεδομένων. Επίσης αφορά τη δομή των μη χωρικών δεδομένων που συνοδεύουν τα χωρικά δεδομένα καθώς και τη δομή ενοτήτων δεδομένων.

Τα χωρικά δεδομένα που θα διαχειρίζεται το πληροφοριακό σύστημα θα είναι:

Διανυσματικά ( Vector ), όπως δασικοί και εδαφολογικοί χάρτες, διαγράμματα αγροτεμαχίων, ενοτήτων κλπ.

Σημειακά ( Point ), όπως γεωδαιτικά σημεία, φωτοσταθερά κλπ.

Πινακωτά ( Matrix ), όπως ψηφιακά μοντέλα εδάφους (DTM) ή επιφανείας (DSM).

Εικονιστικά με γεωαναφορά ( Raster ), όπως ορθοφωτογραφίες ή σαρωμένοι χάρτες (μη διανυσματικοποιημένοι).

Εικονιστικά χωρίς γεωαναφορά ( Raster ), όπως σαρωμένες αεροφωτογραφίες.

Ο όρος γεωαναφορά αναφέρεται με την αυστηρά γεωμετρική του έννοια, δηλαδή ότι γνωρίζοντας τις συντεταγμένες του πρώτου εικονοστοιχείου και την γεωμετρική ανάλυση γνωρίζουμε και τις συντεταγμένες κάθε άλλου εικονοστοιχείου.

Επιπλέον το σύστημα θα διαχειρίζεται και άλλου είδους δεδομένα που είτε συνοδεύουν χωρικά δεδομένα ή έχουν χωρική αναφορά:

Κείμενα, όπως εδαφολογικές μελέτες, τεχνικές εκθέσεις, περιγραφές κλπ (μορφές doc, txt, pdf κλπ).

Πίνακες, όπως κτηματολογικοί, εδαφολογικοί, μετρήσεων πεδίου κλπ (txt, xls κλπ).

Εικόνες, φωτογραφίες ή σκίτσα, όπως φωτογραφίες εδαφοτομών, σκίτσα φωτοσταθερών κλπ (μορφές tiff, jpg, gif, bmp, dxf, ps. img κλπ).



Πολλά χωρικά δεδομένα έχουν συνάφεια με άλλα ή συνοδεύονται από βοηθητικά δεδομένα. Αυτό δημιουργεί την ανάγκη για τη δημιουργία δομών που θα περιγράφουν ενότητες ομοειδών ή μη δεδομένων. Τέτοιου είδους ενότητες είναι π.χ. ένα φωτογραμμετρικό μπλόκ (αποτελείται από αεροφωτογραφίες, φωτοσταθερά, διαγράμματα πτήσης, αποτελέσματα προσανατολισμών κλπ), μια εδαφολογική μελέτη (αποτελείται από χάρτες, συνοδευτικά κείμενα και πίνακες, φωτογραφίες κλπ) ή ακόμη μια αεροφωτογραφία (αποτελείται από το raster αρχείο, την κάμερα λήψης, τον εσωτερικό και εξωτερικό προσανατολισμό). Μια ενότητα δεδομένων μπορεί να περιλαμβάνει άλλες ενότητες δεδομένων.

Παράλληλα με την ανάπτυξη του συνόλου των γεωγραφικών δεδομένων που θα διαχειρίζονται και διαχέονται από το Πληροφοριακό Σύστημα, η βάση δεδομένων θα περιλαμβάνει και αντίστοιχο Μητρώο Δεδομένων (μεταδεδομένα) για τα δεδομένα που βρίσκονται σε αναλογική μορφή. Προφανώς το Μητρώο Δεδομένων δε θα εμπεριέχει την λογική της γεωγραφικής διαχείρισης των ψηφιακών δεδομένων, αλλά θα αποτελεί μια σημαντική πηγή άντλησης πληροφοριών για αναλογικά δεδομένα.

Παράλληλα, η βάση δεδομένων που θα αναπτυχθεί θα υποστηρίζει και λειτουργίες που σχετίζονται με την γεωγραφική διαχείριση, διάχυση και εποπτεία τόσο των αρχείων από τα οποία προκύπτουν τα παραπάνω δεδομένα (Oracle Spatial) όσο και άλλων που αποτελούν συνοδευτικά δεδομένα (π.χ. αρχεία Microsoft Word).

3.2 Περιγραφή Δεδομένων

Η Διεύθυνση Τοπογραφικής, η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών & Φυσικού Περιβάλλοντος και το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. παράγουν συγκεκριμένα είδη χωρικών δεδομένων. Τα κυριότερα δεδομένα που θα συμπεριληφθούν στο πληροφοριακό σύστημα περιγράφονται παρακάτω.

Α. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΗΣ

1. Αεροφωτογραφίες: Η Διεύθυνση Τοπογραφικής διαθέτει ένα αρχείο με:

38300 περίπου ασπρόμαυρες (πανχρωματικές ) Α/Φ κλίμακας 1:20000 (αρνητικά και εκτυπώσεις)

1600 περίπου ασπρόμαυρες (πανχρωματικές ) Α/Φ κλίμακας 1:20000 (αρνητικά

1700 περίπου έγχρωμες Α/Φ κλίμακας 1:20000 (αρνητικά)

1700 περίπου Α/Φ κλίμακας 1:20000 σε υπέρυθρο φιλμ (αρνητικά )

11700 περίπου ασπρόμαυρες (πανχρωματικές ) Α/Φ κλίμακας 1:40000 (αρνητικά, διαθετικά και εκτυπώσεις)

Κάθε 4-5 χρόνια στο αρχείο αυτό θα προστίθεται περίπου 20000 Α/Φ. Από τις υπάρχουσες Α/Φ διατίθεται σε ψηφιακή μορφή ένα μικρό ποσοστό. Οι νέες Α/Φ θα υπάρχον και σε ψηφιακή μορφή. Για πολλές Α/Φ υπάρχουν τα στοιχεία εσωτερικού και εξωτερικού προσανατολισμού.



2. Δορυφορικές εικόνες: Πρωτογενείς δορυφορικές εικόνες διαφόρων ειδών (πανχρωματικές, πολυφασματικές) και με διάφορες χωρικές αναλύσεις. Επίσης ορθοδιορθωμένες δορυφορικές εικόνες. Η χρήση των δορυφορικών εικόνων προβλέπεται να αυξηθεί λόγω της συνεχούς βελτίωσης της χωρικής ανάλυσης και της καλύτερης ραδιομετρικής ανάλυσης.

3. Ορθοφωτοχάρτες: Ορθοφωτοχάρτες από παγχρωματικές Α/Φ με χωρική ανάλυση 1m που καλύπτουν όλη τη χώρα, πλην ορισμένων αστικών περιοχών. Οι ορθοφωτοχάρτες ακολουθούν τη διανομή ΕΓΣΑ87 1:5000. Τμήμα των ορθοφωτοχαρτών (παραμεθόριες και ορεινές περιοχές) παρήχθη από δορυφορικές εικόνες. Προβλέπεται η ανανέωση τους κάθε 4-5 χρόνια (σχετικό είναι το υποέργο 5). Οι ορθοφωτοχάρτες βρίσκονται σε ψηφιακή και αναλογική μορφή (εκτυπώσεις σε χαρτί και φιλμ).

4. Ψηφιακά Μοντέλα Εδάφους ( DTM ): Ψηφιακό Μοντέλο Εδάφους σε μορφή πινακωτή (Grid-Matrix) με βήμα 20-40m. Τα αρχεία ακολουθούν την διανομή πινακίδων ΕΓΣΑ87 1:5000. Προβλέπεται η ενημέρωση του κάθε 4-5 χρόνια.

5. Διαγράμματα Πτήσης: Τα διαγράμματα πτήσης είναι σε αναλογική μορφή (διαφάνειες) και ακολουθούν τις διανομές χαρτών της ΓΥΣ κλίμακας 1:50000 (για τις Α/Φ κλίμακας 1:20000) και 1:100000 (για τις Α/Φ κλίμακας 1: 40000). Προβλέπεται η σάρωση, η γεωμετρική διόρθωση και η γεωναφορά των υπαρχόντων διαγραμμάτων και η ψηφιοποίηση των κέντρων λήψης των Α/Φ.

6. Στοιχεία Φωτογραμμετρικής επεξεργασίας: Στοιχεία φωτογραμμετρικών μπλοκ (σημεία σύνδεσης, φωτοσταθερά, σημεία ελέγχου, εσωτερικοί και εξωτερικοί προσανατολισμοί κλπ), στοιχεία επίλυσης Αεροτριγωνισμών (ακρίβειες κλπ), πρωτόκολλα βαθμονόμησης φωτογραμμετρικών μηχανών.

7. Χάρτες αναδασμών και διανομών: Οι χάρτες αναδασμών και διανομών αφορούν περιοχές ή ΟΤΑ και ακολουθούν τοπική διανομή πινακίδων. Το σύστημα αναφοράς αυτών είναι συνήθως το HATT, ενώ ορισμένοι εξ αυτών είναι ανεξάρτητοι. Η μεγάλη πλειοψηφία των χαρτών αυτών βρίσκεται σε αναλογική μορφή. Προβλέπεται η σάρωση, γεωμετρική διόρθωση και γεωναφορά όλων των χαρτών Επίσης για σημαντικό αριθμό αναδασμών και διανομών προβλέπεται επιπλέον η ψηφιοποίηση των γεωτεμαχίων. Οι χάρτες αναδασμών και διανομών συνοδεύονται από κτηματολογικούς πίνακες καθώς και πίνακες με συγκεντρωτικά στοιχεία. Επίσης μπορεί να συνοδεύονται από γεωδαιτικές μετρήσεις. Προβλέπεται επίσης η ψηφιοποίηση των κτηματολογικών πινάκων.

8. Χάρτες ενοτήτων ( ilots ): Οι ενότητες αποτελούν τμήματα της επιφάνειας που ορίζονται από φυσικά όρια και έχουν συγκεκριμένη χρήση. Οι ενότητες χρησιμοποιούνται για την κωδικοποίηση των αγροτεμαχίων στα πλαίσια του Εθνικού Πληροφοριακού Συστήματος Αγροτεμαχίων (LPIS). Οι ενότητες βρίσκονται σε ψηφιακή μορφή και καλύπτουν όλη τη χώρα. Προβλέπεται η ενημέρωση τους κάθε 4-5 χρόνια.

9. Αγροτεμάχια-Καλλιέργειες: Πρόκειται για όρια καλλιεργειών που δηλώνονται κάθε χρόνο στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) και στα Μητρώα (Ελαιοκομικό, Αμπελουργικό) Τα αγροτεμάχια του ΟΣΔΕ και των



Μητρώων ευρίσκονται σε ψηφιακή μορφή. Τα αγροτεμάχια των Μητρώων διαχειρίζονται από άλλο σύστημα αλλά θα πρέπει να προβλεφθεί η πιθανή εισαγωγή τους στη παρούσα βάση δεδομένων με κάποια από τα χαρακτηριστικά τους (π.χ. καλλιέργεια, άρδευση κλπ)

10. Γεωδαιτικά σημεία: Πρόκειται για σημεία με γεωδαιτικές συντεταγμένες (τριγωνομετρικά, φωτοσταθερά, σημεία ελέγχου, ορόσημα κλπ) που συνοδεύονται από σκίτσα και φωτογραφίες.

Β. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΑΣΩΝ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ1. Ορθοφωτοχάρτες έτους 1945: Ασπρόμαυροι ορθοφωτοχάρτες με χωρική

ανάλυση 1m που έχουν παραχθεί στα πλαίσια των μελετών σύνταξης του Κτηματολογίου. Οι ορθοφωτοχάρτες βρίσκονται σε ψηφιακή και αναλογική μορφή, ακολουθούν τη διανομή ΕΓΣΑ87 1:5000 και καλύπτουν μόνο τις περιοχές που έχει γίνει Κτηματολόγιο. Προβλέπεται η κάλυψη όλης της χώρας στα πλαίσια μελετών του Κτηματολογίου.

2. Δασικοί χάρτες: Οι δασικοί χάρτες έχουν συνταχθεί στα πλαίσια των μελετών σύνταξης του Κτηματολογίου. Είναι ψηφιακής μορφής, ακολουθούν τη διανομή ΕΓΣΑ87 1:5000 και καλύπτουν μόνο τις περιοχές που έχει γίνει Κτηματολόγιο. Προβλέπεται η κάλυψη όλης της χώρας στα πλαίσια μελετών του Κτηματολογίου. Για κάθε περιοχή υπάρχουν χάρτες που απεικονίζουν την κατάσταση το 1945 καθώς και πρόσφατοι (τελευταία δεκαετία). Τα δεδομένα των κυρωμένων δασικών χαρτών αποτελούν τμήμα του Δασολογίου. Ο σχεδιασμός της βάσης δεδομένων στο τμήμα που αφορά τους δασικούς χάρτες θα πρέπει να είναι πλήρως συμβατός με την βάση δεδομένων του Δασολογίου.

3. Θεματικοί χάρτες βλάστησης και χρήσεων γης: Πρόκειται για χάρτες αναλογικής μορφής κλίμακας 1:20000. Καλύπτουν όλη τη χώρα (1700 πινακίδες) και είναι σε σύστημα HATT. Τμήμα των χαρτών έχει ψηφιοποιηθεί και προβλέπεται η ψηφιοποίηση των υπολοίπων και η μετατροπή τους σε ΕΓΣΑ87.

4. Ορθοφωτοχάρτες βλάστησης και χρήσεων γης: Πρόκειται για σύνθεση ορθοφωτογραφιών με τους παραπάνω θεματικούς χάρτες, αναλογικής μορφής και κλίμακας 1:20000. Καλύπτουν όλη τη χώρα (1700 πινακίδες) και είναι σε σύστημα HATT. Προβλέπεται η σάρωση τους, η γεωμετρική τους διόρθωση και γεωαναφορά καθώς και η μετατροπή τους σε ΕΓΣΑ87.

5. Δορυφορικά δεδομένα και χάρτες χρήσεων γης 1:50000 : Πρόκειται για δορυφορικές εικόνες και χάρτες βλάστησης και χρήσεων γης ψηφιακής μορφής που παρήχθησαν από τις παραπάνω δορυφορικές εικόνες.

6. Εδαφολογικοί χάρτες: Οι χάρτες είναι ψηφιακής μορφής κλίμακας 1:50000 και καλύπτουν όλη τη χώρα. Πρόκειται για χάρτες γεωικανότητας, εδαφοτομών, λεκανών απορροής κλπ.



7. Εδαφοτομές: Πρόκειται για 2263 εδαφοτομές σε όλη τη χώρα. Κάθε εδαφοτομή συνοδεύεται από 3 φωτογραφίες αναλογικής μορφής και τιμές 546 χαρακτηριστικών σε ψηφιακή μορφή (SPSS format).

8. Ορεινές λεκάνες απορροής: Χάρτες αναλογικής μορφής σε κλίμακα 1:200000 που καλύπτουν όλη τη χώρα. Προβλέπεται η ψηφιοποίηση τους.

9. Χάρτες καταφύγιων άγριας ζωής: Πρόκειται για περίπου 800 χάρτες αναλογικής μορφής και διαφόρων κλιμάκων. Προβλέπεται η ψηφιοποίηση τους.

10. Διάφοροι θεματικοί χάρτες: Πρόκειται για χάρτες εθνικών δρυμών, αισθητικών δασών και μνημείων φύσης. Προβλέπεται η ψηφιοποίηση τους.

Γ. ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.

Το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. διαθέτει εδαφολογικούς χάρτες διαφόρων ειδών καθώς και εδαφολογικές μελέτες. Οι χάρτες είναι κυρίως αναλογικής μορφής, διαφόρων κλιμάκων και καλύπτουν κτήματα, διαμερίσματα, επαρχίες ή νομούς. Βασικά συστατικά των εδαφολογικών χαρτών είναι οι εδαφοτομές (σημεία) και οι εδαφολογικές χαρτογραφικές μονάδες (πολύγωνα) στις οποίες συναρτώνται οι τιμές διαφόρων χαρακτηριστικών του εδάφους. Με την επιλογή κατάλληλων χαρακτηριστικών δημιουργούνται διάφοροι θεματικοί χάρτες. Προβλέπεται η σάρωση και η γεωαναφορά των παραπάνω χαρτών. Επίσης προβλέπεται η ψηφιοποίηση-διανυσματικοποίηση ικανού αριθμού εδαφολογικών χαρτών και η εισαγωγή τιμών χαρακτηριστικών για κάθε εδαφολογική χαρτογραφική μονάδα. Τα τελευταία χρόνια οι εδαφολογικοί χάρτες δημιουργούνται με λογισμικά GIS και είναι διαθέσιμοι σε ψηφιακή μορφή. Οι εδαφολογικές μελέτες περιλαμβάνουν εκτός των χαρτών, κείμενα και πίνακες. Τα αναλογικής μορφής κείμενα και πίνακες πρόκειται να σαρωθούν. Επίσης το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. διαθέτει δορυφορικές εικόνες (πανχρωματικές και πολυφασματικές) επιλεγμένων περιοχών, προϊόντα διαφόρων δορυφορικών συστημάτων παρατήρησης γης (χαμηλής , μέσης , υψηλής και υπερύψηλης ανάλυσης) διορθωμένες και μη διορθωμένες με ή χωρίς γαιοαναφορά. Τέλος το ΕΘΙΑΓΕ διαθέτει βιβλιοθήκη και άλλου τύπου μελετών (π.χ. Μελέτες Περιβαλλοντικών επιπτώσεων) σε αναλογική μορφή , που συνοδεύονται από αντίστοιχους χάρτες.

Δ. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Πέρα των παραπάνω δεδομένων η βάση γεωγραφικών πληροφοριών θα περιέχει και βοηθητικά χωρικά δεδομένα όπως

1. Διανομές πινακίδων των χρησιμοποιούμενων κλιμάκων.

2. Διοικητικά όρια ΟΤΑ, Δήμων, Νομών, Περιφερειών, Δασαρχείων.

3. Ονόματα οικισμών, χωριών και πόλεων καθώς και τοπωνύμια.

3.3 Ονοματολογία και κωδικοποίηση των δεδομένων



Στις υποχρεώσεις του αναδόχου συμπεριλαμβάνεται η ανάπτυξη ενός συστήματος ονοματολογίας και κωδικοποίησης των δεδομένων. Η ονοματολογία και η κωδικοποίηση αφορούν τις οντότητες και τα χαρακτηριστικά τους. Επίσης το σύστημα θα περιλαμβάνει κανόνες για την ψηφιακή αποθήκευση των δεδομένων (π.χ. ονόματα αρχείων τα οποία θα δηλώνουν κάποια μεταδεδομένα). Το σύστημα αυτό θα αποτελέσει τη βάση για τις ψηφιοποιήσεις που θα γίνουν στα πλαίσια του Υποέργου 3 και θα μπορεί να υιοθετηθεί από του εμπλεκόμενους φορείς στην παραγωγή δεδομένων στο μέλλον ώστε να διευκολυνθεί η εισαγωγή τους στο πληροφοριακό σύστημα. Ο ανάδοχος θα πρέπει να συνεργαστεί με τους υπεύθυνους των παραπάνω φορέων στην ανάπτυξη του συστήματος ονοματολογίας και κωδικοποίησης. Ο ανάδοχος θα υποβάλει την πρόταση του προς έγκριση στην αναθέτουσα αρχή.

4. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

4.1 Γενικά

Ο ανάδοχος του παρόντος έργου θα πρέπει να ακολουθήσει όλες τις διαδικασίες και τους κανόνες που προβλέπονται στον σχεδιασμό και υλοποίηση βάσεων δεδομένων. Η βάση δεδομένων περιλαμβάνει τα χωρικά δεδομένα, τα δεδομένα που συνδέονται με τα χωρικά δεδομένα καθώς και τα μεταδεδομένα τους. Τα μεταδεδομένα θα πρέπει να περιέχουν πληροφορίες και για την αποθήκευση των δεδομένων στο σύστημα αρχείων (file system). Επίσης τα μεταδεδομένα θα αφορούν και αναλογικά δεδομένα (Μητρώο αναλογικών δεδομένων).

Η βάση δεδομένων θα αποτελείται από τρεις επιμέρους βάσεις μία για κάθε εμπλεκόμενο φορέα. Ο σχεδιασμός θα πρέπει να υποστηρίζει την αυτόνομη λειτουργία κάθε επιμέρους βάσης και ταυτόχρονα την ενιαία λειτουργία τους.

Τα βασικά στάδια ανάπτυξης της βάσης δεδομένων με τις διαδικασίες και τους κανόνες που θα πρέπει να ακολουθηθούν είναι.

1. Καθορισμός των απαιτήσεων των χρηστών και εννοιολογικός σχεδιασμός της βάσης δεδομένων.

2. Λογικός σχεδιασμός της βάσης δεδομένων.

3. Φυσικός σχεδιασμός και υλοποίηση της βάσης δεδομένων.

4. Δοκιμαστική εφαρμογή και βελτίωση της βάσης δεδομένων.

5. Εισαγωγή των δεδομένων στη βάση.

6. Παρακολούθηση της λειτουργίας και συντήρηση της Βάσης Δεδομένων.



Ακολουθώντας τις διαδικασίες και τους κανόνες που διέπουν την ανάπτυξη βάσεων δεδομένων ο ανάδοχος θα πρέπει να παραδώσει στο τέλος μια καλά δομημένη, ικανοποιητικά λειτουργική και αποδοτική βάση δεδομένων που:

Θα ικανοποιεί τους αντικειμενικούς στόχους και τις απαιτήσεις οργάνωσης της υπηρεσίας.

Θα εξυπηρετεί διάφορες κατηγορίες χρηστών με διαφορετικά δικαιώματα πρόσβασης.

Θα περιέχει όλα τα απαραίτητα δεδομένα χωρίς επαναλήψεις (εκτός εάν κατ΄ εξαίρεση σχεδιαστεί και αιτιολογηθεί κατάλληλα).

Θα εξυπηρετεί διαφορετικές ‘όψεις’/ ‘εικόνες’ (views) των δεδομένων.

Θα ξεχωρίζει λειτουργίες που συντηρούν τα δεδομένα από αυτές που τα χρησιμοποιούν.

Κάθε στάδιο ανάπτυξης της βάσης δεδομένων θα συνοδεύεται από τεχνική έκθεση (κείμενα, διαγράμματα, πίνακες κλπ) που θα τεκμηριώνει τις προτεινόμενες λύσεις. Κάθε ενδιάμεσο στάδιο θα πρέπει να εγκρίνεται από την αναθέτουσα αρχή. Για τον επιτυχή σχεδιασμό της βάσης ο ανάδοχος θα πρέπει:

Να έχει μια αμφίδρομη επικοινωνία με την υπηρεσία και τους χρήστες της βάσης.

Να ακολουθηθεί μια σπονδυλωτή μεθοδολογία κατά τη διαδικασία μοντελοποίησης των δεδομένων.

Να υιοθετηθεί μια διαδικασία βασισμένη στη φύση των δεδομένων.

Να ενσωματωθούν στα μοντέλα των δεδομένων διαδικασίες σπονδυλωτής δόμησης και ολοκλήρωσης.

Να χρησιμοποιήσει διαγράμματα για την παρουσίαση των μοντέλων των δεδομένων.

Να χρησιμοποιήσει μεθοδολογίες δημιουργίας διαγραμμάτων και μοντελοποίησης βάσης δεδομένων (IDEF1X, Information Engineering ή Chen ERD) καθώς και τη γλώσσα UML.

Να τεκμηριώνει τα διαγράμματα των μοντέλων δεδομένων με κείμενα, πίνακες, επεξηγήσεις κλπ.

Η ανάπτυξη της βάσης δεδομένων έως και το στάδιο του φυσικού σχεδιασμού και υλοποίησης της βάσης θα γίνει με εξοπλισμό που πρέπει να διαθέτει ο ανάδοχος. Ο ανάδοχος θα εγκαταστήσει την βάση σε εξυπηρετητή (server) της Δ/νσης Τοπογραφικής στη φάση της δοκιμαστικής εφαρμογής.

4.2 Καθορισμός των απαιτήσεων των χρηστών και εννοιολογικός σχεδιασμός της βάσης δεδομένων



Στο στάδιο αυτό θα γίνει μια ανάλυση των απαιτήσεων της υπηρεσίας και των εφαρμογών που θα εξυπηρετούν τα δεδομένα για να αποσαφηνισθούν θέματα που αφορούν τον σκοπό για τον οποίο αναπτύσσεται το σύστημα, τους χρήστες και τις απαιτήσεις τους από το σύστημα (π.χ. τύποι εφαρμογών, χρόνος απόκρισης του συστήματος, μορφές επικοινωνίας, κ.λ.π.). Ο ανάδοχος θα πρέπει να μοντελοποιήσει με τη βοήθεια διαγραμμάτων UML τις ανάγκες και απαιτήσεις των χρηστών (Use Cases). Εκτός από το σύστημα ονοματολογίας και κωδικοποίησης των δεδομένων που θα αναπτύξει ο ανάδοχος σ’ αυτή τη φάση, θα πρέπει να οργανώσει και να ταξινομήσει τα γεωγραφικά και μη δεδομένα σε οντότητες (μονάδες ή αντικείμενα) που θα αντιστοιχούν σε δεδομένα με φυσική ή εννοιολογική υπόσταση. Η οργάνωση και η ταξινόμηση των γεωγραφικών δεδομένων σε γεωγραφικές οντότητες θα πρέπει βασισθεί σε κοινά χαρακτηριστικά που περιγράφουν τα αντικείμενα και αφού πρώτα οριστεί ο σκοπός και οι ανάγκες που θα κληθούν να εξυπηρετήσουν στη βάση και στο Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών. Κάθε οντότητα θα περιγράφεται από ένα σύνολο χαρακτηριστικών/ιδιοτήτων που θα εξαρτώνται άμεσα από το σκοπό και τις ανάγκες που θα εξυπηρετούν. Τα χαρακτηριστικά θα ορίζουν τη ταυτότητα της οντότητας και θα περιγράφουν την χωρική της (χωρικά χαρακτηριστικά) όσο και τη θεματική της (περιγραφικά χαρακτηριστικά) διάσταση.

Για κάθε γεωγραφική οντότητα θα προσδιοριστεί το πιο κατάλληλο γεωμετρικό μοντέλο (σημείο, γραμμή, πολύγωνο, σύνθετες μορφές γεωμετρίας, εικόνα, κ.λ.π.) για την αναπαράσταση της. Επίσης θα πρέπει να ορισθούν οι τοπολογικές σχέσεις πρώτον μεταξύ των αντικειμένων της ίδιας οντότητας (π.χ. δεν πρέπει να υπάρχει επικάλυψη μεταξύ αγροτεμαχίων) ή μεταξύ αντικειμένων διαφορετικών οντοτήτων (π.χ. όρια αγροτεμαχίων δεν πρέπει να τέμνουν όρια ενοτήτων). Δεδομένου ότι κάποια παλαιότερα δεδομένα δεν πληρούν τους τοπολογικούς κανόνες, ο ανάδοχος θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα σε συνεργασία με την υπηρεσία υιοθετώντας κάποιες εξαιρέσεις από τους κανόνες αυτούς.

Για κάθε γεωγραφική οντότητα που θα προσδιοριστεί θα δημιουργηθεί ένα σχεδιάγραμμα/γράφημα με όλα τα χαρακτηριστικά της που θα συνοδεύεται από κείμενο που θα το τεκμηριώνει.

Παράλληλα ο ανάδοχος θα πρέπει να μεριμνήσει ώστε ο σχεδιασμός της βάσης να υποστηρίζει και την γεωγραφική διαχείριση και διάχυση των αρχείων που περιέχουν τα δεδομένα. Η διαχείριση των αρχείων θα πρέπει να βασίζεται στο διαχωρισμό της φυσικής θέσης και υπόστασης, στο δίκτυο, του εκάστοτε αρχείου (physical file) με την λογική/ γεωγραφική απεικόνιση (logical view) του ίδιου αρχείου. Κατά αντιστοιχία, η δυνατότητα διαχείρισης της θέσης αποθήκευσης των αρχείων των δεδομένων θα δύναται να εφαρμοστεί μέσω των λογικών/ γεωγραφικών απεικονίσεων τους, ώστε να είναι δυνατή η εκτέλεση εργασιών όπως αντιγραφή, διαγραφή, επικόλληση και άλλες συνήθεις λειτουργίες επί των λογικών απεικονίσεων (logical view) των αρχείων με γεωγραφικό τρόπο, χωρίς όμως να δημιουργούνται πολλαπλά αντίγραφα των φυσικών αρχείων.



Οι παραπάνω εργασίες συνδέονται με τον εννοιολογικό σχεδιασμό της βάσης. Με τον εννοιολογικό σχεδιασμό επιδιώκεται η πλήρης κατανόηση των δεδομένων που θα περιέχει η βάση, η σημασιολογία τους και οι ενδεχόμενοι περιορισμοί. Ο ανάδοχος θα πρέπει να δημιουργήσει επιμέρους εννοιολογικά μοντέλα δεδομένων για κάθε χρήστη (user view) της βάσης δεδομένων. Τυπικά ως χρήστης εννοείται ένα τμήμα/άτομο της υπηρεσίας που εκτελεί κάποιες συγκεκριμένες εργασίες και που ή θα χρησιμοποιεί απευθείας το σύστημα ή θα έχει ανάγκη τη δημιουργία κάποιων αναφορών(reports) που θα παράγονται από το σύστημα ή θα ζητάει τα αποτελέσματα μιας δοσοληψίας(transaction) που θα υποστηρίζει το σύστημα. Η βάση δεδομένων θα πρέπει να υποστηρίζει τουλάχιστον 4 κατηγορίες χρηστών:

Διαχειριστής της βάσης δεδομένων.

Χρήστης με δυνατότητα τροποποίησης των δεδομένων (editing, delete, update).

Χρήστης με δικαίωμα προσθήκης δεδομένων.

Χρήστης με δικαίωμα επισκόπησης δεδομένων.

Τα δικαιώματα των χρηστών κατηγορίας 2 και 3 θα περιορίζονται στα δεδομένα του φορέα στον οποίο ανήκουν. Αυτό σημαίνει ότι χρήστης της κατηγορίας 2 ή 3 που ανήκει στην Διεύθυνση Τοπογραφικής θα έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει ή να ενημερώσει μόνο το τμήμα των δεδομένων που διαθέτει η συγκεκριμένη Διεύθυνση.

Στα πλαίσια του εννοιολογικού σχεδιασμού θα πρέπει να γίνουν:

Προσδιορισμός του τύπου των κυρίων οντοτήτων (entities).

Προσδιορισμός των σημαντικών τύπων συσχετίσεων (relationships) που υφίστανται μεταξύ των οντοτήτων που έχουν προσδιοριστεί καθώς και ο τύπος πληθικότητας (cardinality) τους (1:1, 1:Μ, Μ:Ν).

Προσδιορισμός των γνωρισμάτων (attributes) των οντοτήτων και των συσχετίσεων.

Προσδιορισμός του πεδίου ορισμού τιμών (Domain) των γνωρισμάτων.

Προσδιορισμός γνωρίσματος/ων ως υποψήφιου/ων κλειδιού/ών (candidate key) και πρωτεύοντος κλειδιού (primary key).

Προσδιορισμός Υπερκλάσεων (Superclass) και Υποκλάσεων (subclass)

Για κάθε γνώρισμα (attribute) μιας οντότητας θα πρέπει να καταγράφονται τα ακόλουθα :

Όνομα και περιγραφή.

Οποιοδήποτε ψευδώνυμο ή συνώνυμο με το οποίο είναι γνωστό.

Τύπος δεδομένων και μέγεθος.



Τιμές των σε περίπτωση που δεν ορίζονται (Default).

Εάν θα πρέπει να ορίζεται πάντα ή μπορεί να είναι κενό (Null).

Εάν είναι σύνθετο, ποια είναι τα επιμέρους απλά γνωρίσματα που το συνθέτουν.

Εάν είναι παραγόμενο, πώς υπολογίζεται.

Εάν μπορεί να έχει πολλαπλές τιμές(multi-valued).

Ο εννοιολογικός σχεδιασμός της βάσης θα ολοκληρωθεί με τη σχεδίαση του Διαγράμματος του Εκτεταμένου μοντέλου Οντοτήτων–Συσχετίσεων (Enhanced Entity-Relationship Diagram ERD). Το Εκτεταμένο Διάγραμμα Οντοτήτων-Συσχετίσεων (ΕΟΣ) και τα σχετικά κείμενα τεκμηρίωσης αποτελούν τη περιγραφή του μοντέλου εννοιολογικού σχεδιασμού που θα πρέπει να επανεξεταστεί με το χρήστη για να επιβεβαιωθεί ότι αντιπροσωπεύει μια ‘αληθινή’ εικόνα των αναγκών του χρήστη, μέσω μιας επαναλαμβανόμενης διαδικασίας εντοπισμού λαθών και διόρθωσής τους.

4.3 Λογικός σχεδιασμός της βάσης δεδομένων

Στο στάδιο αυτό ο ανάδοχος θα απεικονίσει το εννοιολογικό μοντέλο που σχεδίασε σε ένα λογικό μοντέλο λαμβάνοντας υπόψη το σύστημα διαχείρισης της βάσης δεδομένων. Το λογικό μοντέλο θα αποτελέσει την πηγή των πληροφοριών για το φυσικό σχεδιασμό. Ο λογικός σχεδιασμός περιλαμβάνει

Δημιουργία και Επικύρωση(validation) του λογικού μοντέλου, για κάθε ξεχωριστό χρήστη (user view) της υπηρεσίας.

Σύνθεση των επιμέρους λογικών μοντέλων δεδομένων για κάθε ξεχωριστό χρήστη σε ένα συνολικό λογικό μοντέλο της υπηρεσίας.

Στη φάση αυτή το εννοιολογικό μοντέλο θα «καθαριστεί» με την εξάλειψη δομών/δεδομένων που είναι δύσκολο να υλοποιηθούν στο σχεσιο-αντικειμενοστραφή σύστήμα διαχείρισης της Oracle 9i/10g και Oracle Spatial. Στη συνέχεια θα εφαρμοστούν οι κανόνες κανονικοποίησης (normalization) ώστε να προκύψει ένα μοντέλο δεδομένων που είναι σωστό, κατανοητό και χωρίς ασάφειες. Αναλυτικότερα οι εργασίες που πρέπει να γίνουν στο στάδιο αυτό είναι:

Αντιστοίχιση του επιμέρους εννοιολογικού μοντέλου στο επιμέρους λογικό μοντέλο για κάθε χρήστη.

Δημιουργία πινάκων/σχέσεων (tables/relations) από το λογικό μοντέλο δεδομένων.

Επικύρωση(validation) του λογικού μοντέλου χρησιμοποιώντας τους κανόνες κανονικοποίησης(normalization) των πινάκων.

Επικύρωση (validation) του λογικού μοντέλου κατά το πόσο αυτό υποστηρίζει τις απαιτούμενες από τον χρήστη δοσοληψίες.



Σχεδιασμός του τελικού Διαγράμματος του Εκτεταμένου μοντέλου Οντοτήτων–Συσχετίσεων (ΕΟΣ) που αποτελεί την αναπαράσταση του λογικού μοντέλου δεδομένων του χρήστη.

Προσδιορισμός των περιορισμών ακεραιότητας (integrity constraints) των δεδομένων του χρήστη.

Επανεξέταση του λογικού μοντέλου με το χρήστη για επιβεβαίωση της ορθότητας του.

Συγχώνευση των επιμέρους λογικών μοντέλων σε ένα συνολικό λογικό μοντέλο δεδομένων για όλη την υπηρεσία.

Επικύρωση (validation) του συνολικού λογικού μοντέλου χρησιμοποιώντας τους κανόνες κανονικοποίησης και κατά το πόσο αυτό υποστηρίζει τις απαιτούμενες δοσοληψίες.

Καθορισμός πιθανών σημαντικών αλλαγών στο προβλεπόμενο μελλοντικό χρονικό διάστημα και εκτίμηση κατά του πόσο το συνολικό λογικό μοντέλο εξυπηρετεί τις αλλαγές αυτές.

Επανεξέταση του συνολικού λογικού μοντέλου δεδομένων με το σύνολο των χρηστών της υπηρεσίας για επιβεβαίωση της ορθότητας του.

Κατά τον μετασχηματισμό των δομών του εννοιολογικού σχεδιασμού σε μορφές που διαχειρίζονται ευκολότερα από το Σύστημα Διαχείρισης της Βάσης Δεδομένων (DBMS) θα πρέπει να διαγραφούν-αντικατασταθούν μη αποδεκτές συσχετίσεις (Μ:Ν, σύνθετες, αναδρομικές κλπ) καθώς και τα πλειότιμα γνωρίσματα. Στο σχεδιασμό θα πρέπει να εφαρμοστούν οι κανόνες κανονικοποίησης. Κάθε απόκλιση απ’ αυτούς τους κανόνες θα πρέπει να τεκμηριώνεται.

Το αποτέλεσμα του λογικού σχεδιασμού είναι το τελικό Διάγραμμα του Εκτεταμένου μοντέλου Οντοτήτων–Συσχετίσεων που αποτελεί την αναπαράσταση του συνολικού λογικού μοντέλου δεδομένων της υπηρεσίας.

4.4 Φυσικός σχεδιασμός και υλοποίηση της βάσης

Στο στάδιο αυτό θα σχεδιαστούν όλες οι δομές αποθήκευσης των δεδομένων στα αρχεία της βάσης και οι τρόποι ικανοποιητικής προσπέλασης σε αυτά. Κατά τον φυσικό σχεδιασμό η βάση δεδομένων θα προσαρμοστεί στο υπάρχον σύστημα διαχείρισης της βάσης δεδομένων μέσα από μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ φυσικού και λογικού σχεδιασμού με στόχο τη βελτίωση της επίδοσης της βάσης. Η υλοποίηση της βάσης θα γίνει στο σχεσιο-αντικειμενοστραφή σύστημα διαχείρισης της Oracle 9i/10g και Oracle Spatial. Ο ανάδοχος θα παραδώσει τον κώδικα (scripts) στη γλώσσα DBDL του DBMS της Oracle 9i/10g που είναι απαραίτητος για τη δημιουργία του πλήρες σχήματος της βάσης.



Ο φυσικός σχεδιασμός και η υλοποίηση της βάσης δεδομένων πρέπει να περιλαμβάνει:

Μεταφορά του συνολικού λογικού μοντέλου δεδομένων στο DBMS εργασίας με σκοπό τη δημιουργία ενός λειτουργικού σχεσιακού σχήματος Βάσης Δεδομένων.

Σχεδιασμός της φυσικής αναπαράστασης με τον ορισμό του τρόπου οργάνωσης και πρόσβασης των αρχείων για την αποθήκευση των βασικών πινάκων.

Σχεδιασμός των μηχανισμών ασφάλειας της Βάσης Δεδομένων όπως προδιαγράφονται από τους χρήστες.

Παρακολούθηση του λειτουργικού συστήματος και βελτίωση της απόδοσής του με σκοπό τη διόρθωση εσφαλμένων αποφάσεων κατά τη σχεδίαση ή την ενσωμάτωση απαιτούμενων αλλαγών.

Η πρώτη δραστηριότητα του φυσικού σχεδιασμού εμπεριέχει τη μεταφορά των πινάκων που προέκυψαν από το λογικό σχεδιασμό του συνολικού μοντέλου δεδομένων σε μια μορφή που μπορεί να υλοποιηθεί από το DBMS της Oracle 9i/10g. Κάθε πίνακας που προσδιορίζεται στο συνολικό λογικό μοντέλο δεδομένων υλοποιείται στη βάση με τη χρήση των εργαλείων του DBMS της Oracle 9i/10g. Ο σχεδιασμός των πινάκων μαζί με την αιτιολόγηση της προτεινόμενης επιλογής θα πρέπει να τεκμηριωθεί πλήρως σε κατάλληλα έγγραφα.

Ο ανάδοχος θα σχεδιάσει και θα υλοποιήσει στο DBMS εργασίας των περιορισμών που ανταποκρίνονται στις δοσοληψίες των χρηστών στον ‘πραγματικό κόσμο’ (constraint clause, triggers). Οι περιορισμοί, μαζί με την αιτιολόγηση της προτεινόμενης επιλογής σε περίπτωση ύπαρξης εναλλακτικών λύσεων θα πρέπει να τεκμηριωθούν πλήρως σε κατάλληλα έγγραφα.

Ο ανάδοχος θα πρέπει να αναλύσει και να κατανοήσει τις δοσοληψίες που θα εκτελούνται στη βάση ώστε η απόδοση της βάσης να είναι ικανοποιητική. Ο ανάδοχος θα πρέπει να βελτιστοποιήσει την απόδοση της βάσης με:

o την προσθήκη δευτερευόντων δεικτών (secondary indexes).

o την υιοθέτηση ελεγχόμενων πλεονασμών (controlled redundancies).

o την χαλάρωση των κανόνων κανονικοποίησης (denormalization).

Σε κάθε περίπτωση ο ανάδοχος θα πρέπει να τεκμηριώνει και αιτιολογεί τους εισαγόμενους πλεονασμούς και τις περιπτώσεις μη κανονικοποίησης.

Στα πλαίσια ανάπτυξης μηχανισμών ασφαλείας για τη βάση δεδομένων ο ανάδοχος θα πρέπει:

Να σχεδιάσει τις απαραίτητες ‘όψεις’ (views) για κάθε χρήστη/λειτουργία.

Να καθορίσει τους κανόνες πρόσβασης των βασικών πινάκων και ‘όψεων’.



Μετά την ολοκλήρωση του σχεδιασμού και την αρχική υλοποίηση της βάσης ο ανάδοχος θα πρέπει να εισάγει αντιπροσωπευτικά δεδομένα όλων των κατηγοριών ώστε να λειτουργήσει η βάση. Ο ανάδοχος θα πρέπει να παρακολουθήσει την λειτουργία του συστήματος και να καταγράψει πιθανά προβλήματα που αφορούν την λειτουργία ή την απόδοση της βάσης δεδομένων. Μετά την διόρθωση των πιθανών προβλημάτων θα γίνει ο έλεγχος της λειτουργικότητας του συστήματος και η αξιολόγησή του από τους σχεδιαστές και τους χρήστες. Η μη ικανοποίηση απαιτήσεων και προδιαγραφών θα οδηγήσει σε αναθεώρηση των αποφάσεων προηγουμένων σταδίων και επανασχεδιασμό του συστήματος για καλύτερη και αποδοτικότερη λειτουργικότητα.

4.5 Εισαγωγή των δεδομένων και μεταδεδομένων στη βάση

Μετά την ολοκλήρωση των βημάτων του φυσικού σχεδιασμού της βάσης δεδομένων που αφορούν την δημιουργία στο DBMS της Oracle 9i/10g των απαραίτητων πινάκων για την υλοποίηση του λογικού μοντέλου, ακολουθεί η εισαγωγή των δεδομένων στους αντίστοιχους πίνακες.

Τα δεδομένα με γεωαναφορά (διανυσματικά, σημειακά, πινακωτά και εικονιστικά) θα εισαχθούν στη βάση. Για τα δεδομένα χωρίς άμεση γεωναφορά (εικονιστικά, κείμενα, σκίτσα κλπ) ο ανάδοχος θα πρέπει να υποβάλει πρόταση για το αν εισαχθούν στη βάση ή αν θα εισαχθεί μόνο η θέση (link) τους στο σύστημα αρχείων (file system).

Η αποθήκευση των γεωγραφικών δεδομένων θα γίνει με τη χρήση του τύπου δεδομένων SDO_GEOMETRY για διανυσματικά δεδομένα, SDO_GEORASTER για ψηφιδωτά (εικόνες) και SDO_TOPO_GEOMETRY για την τοπολογία της Oracle 9i/10g.

Τα δεδομένα που θα πρέπει να εισαχθούν χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες :

Υπάρχοντα ψηφιακά δεδομένα (Τα δεδομένα αυτά είναι μορφής (format) των λογισμικών που χρησιμοποιεί η Υπηρεσία (Κεφάλαιο 2.2)).

Ψηφιοποιημένα δεδομένα (τα αναλογικά δεδομένα που θα ψηφιοποιηθούν στα πλαίσια του Υποέργου 3).

Καθάρισμα δεδομένων

Όσον αφορά τα υπάρχοντα διανυσματικά δεδομένα ο ανάδοχος θα πρέπει, πριν την εισαγωγή τους στους αντίστοιχους πίνακες της Oracle 9i/10g, να εκτελέσει κάποιες βασικές εργασίες ‘καθαρισμού’ (cleaning), που αφορούν κυρίως τη δημιουργία ‘τομών’ (intersections), έλεγχο για ‘ανοικτά’ πολύγωνα και μη ύπαρξη ή ύπαρξη πολλών σημείων ‘ετικέτας’ (label). Επίσης θα πρέπει να ελέγξει την πληρότητα και ορθότητα



των δεδομένων (π.χ. υπάρχουν κωδικοί για όλα τα αντικείμενα και εάν είναι όλοι σωστοί). Προβληματικά δεδομένα θα πρέπει να αποσταλούν στην υπηρεσία για τη διόρθωσή τους.

Εισαγωγή δεδομένων

Ο ανάδοχος θα πρέπει να αναπτύξει, για κάθε διαφορετικό format δεδομένων την κατάλληλη μεθοδολογία για την εισαγωγή τους στην Oracle 9i/10g είτε με τη χρήση του Oracle SQL*Loader, είτε με τη χρήση/ανάπτυξη ειδικού λογισμικού.

Για όλα τα εικονιστικά δεδομένα (τύπος SDO_GEORASTER) που θα εισαχθούν στην Oracle 9i/10g θα πρέπει να υπολογιστούν, ανάλογα με την υφή των δεδομένων, διάφορα επίπεδα ανάλυσης (pyramid levels). Η χρήση ή μη μεθόδων συμπίεσης καθώς και η χρήση χαμηλότερης χωρικής ανάλυσης θα γίνει μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη της Υπηρεσίας.Στην περίπτωση των δορυφορικών εικόνων θα πρέπει οπωσδήποτε να διατηρηθεί η ανάλυση αυτών.

Για όλα τα δεδομένα που θα εισαχθούν στην βάση, απαιτείται και η ταυτόχρονη σύνδεση (link) του κάθε δεδομένου με το/τα αρχείο/α από τα οποία προέκυψε, ώστε να είναι δυνατή η διαχείριση των αρχείων δεδομένων (π.χ ορθοφωτογραφία) και των συνοδευτικών αρχείων (π.χ. Microstation DGN) με γεωγραφικό τρόπο. Υπενθυμίζεται ότι η γεωγραφική διαχείριση αρχείων δεδομένων συνίσταται στην δυνατότητα εφαρμογής λειτουργιών όπως αντιγραφή, επικόλληση, διαγραφή και επισκόπηση αρχείων δεδομένων με χρήση της γεωγραφικής/λογικής απεικόνισης (logical view) του κάθε αρχείου, η οποία θα είναι διαχωρισμένη από την φυσική απεικόνιση (physical view).

Ο ανάδοχος θα πρέπει να εισάγει τα μεταδεδομένα τόσο των ψηφιακών δεδομένων όσο και των αναλογικών δεδομένων.

Έλεγχος ( validation ) συμβατότητας με oracle format

Μετά την εισαγωγή των δεδομένων σε πίνακες Oracle, θα πρέπει να γίνει έλεγχος εάν τα δεδομένα τύπου SDO_GEOMETRY (γεωμετρία) είναι σε έγκυρο format του Oracle Spatial. Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία του Oracle Spatial VALIDATE_WITH_CONTEXT, VALIDATE_LAYER_WITH_ CONTEXT, θα γίνει έλεγχος για τα παρακάτω λάθη :

Εάν μια γεωμετρία περιέχει πολύγωνο που ‘αυτοτέμνεται’ (π.χ. eight-shaped πολύγωνο)

Εάν υπάρχουν πολύγωνα μιας γεωμετρίας που επικαλύπτονται.

Εάν μια γεωμετρία τύπου γραμμής έχει λιγότερα από δύο σημεία.

Εάν υπάρχουν επαναλαμβανόμενα(duplicate) σημεία σε οποιοδήποτε τμήμα (element) μιας γεωμετρίας.

Εάν τα πολύγωνα σε δακτυλίους είναι σωστά προσανατολισμένα (Το εξωτερικό πολύγωνο αντίστροφα της φοράς του ρολογιού, το εσωτερικό με τη φορά του ρολογιού).



Εάν σε πολύγωνα με ‘τρύπες’ (holes), το πολύγωνο της ‘τρύπας’ ακουμπά το εξωτερικό πολύγωνο σε περισσότερα από ένα μοναδικό σημείο.

Για την αποκατάσταση των λαθών μπορεί να χρησιμοποιηθούν οι λειτουργίες του πακέτου λογισμικού SDO_UTIL της Oracle 9i/10g, ή οποιοδήποτε άλλο λογισμικό ή μεθοδολογία που θα εξασφαλίζει τη συμβατότητα με τον τύπο SDO_GEOMETRY.

Έλεγχος τοπολογικών κανόνων

Σαν τελευταίος έλεγχος, θα πρέπει τα γεωγραφικά δεδομένα να ελεγχθούν σε σχέση με τους τοπολογικούς κανόνες που έχουν τεθεί για τη βάση (π.χ. εάν τα όρια ενός αγροτεμαχίου τέμνουν τα όρια των ενοτήτων ή τα όρια μιας εδαφολογικής μονάδας τέμνουν τα όρια ευρύτερης μονάδας). Για δεδομένα που υπάρχουν σοβαρά τοπολογικά λάθη και η διόρθωση τους είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποφασίσει την εισαγωγή τους στη βάση από τον ανάδοχο χωρίς την τήρηση των τοπολογικών κανόνων.

Με την εισαγωγή των δεδομένων ολοκληρώνεται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της βάσης δεδομένων. Θα ακολουθήσει πιλοτική λειτουργία της βάσης ώστε να διαπιστωθούν προβλήματα λειτουργίας και απόδοσης με το σύνολο των δεδομένων εισηγμένων στη βάση. Ο ανάδοχος θα πρέπει να προβεί σε αλλαγές όπου κριθούν απαραίτητες. Ο ανάδοχος θα είναι υπεύθυνος για την λειτουργία και τη συντήρηση της βάσης δεδομένων καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του όλου έργου.

4.6 Εξοπλισμός διαχείρισης της βάσης

Για την εκτέλεση του παρόντος έργου, θα χρησιμοποιηθεί το DBMS του λογισμικού της Oracle 9i/10g που διαθέτει η υπηρεσία. Απαιτείται βαθιά και λεπτομερής γνώση των δυνατοτήτων του λογισμικού γενικά, μεγάλη εμπειρία καθώς και γνώση της χρήσης του αναφερόμενου λογισμικού για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση Γεωγραφικών Βάσεων Δεδομένων με την ενσωμάτωση των δυνατοτήτων που προσφέρει το πακέτο λογισμικού Oracle Spatial.

Για να είναι δυνατή η διαχείριση των δεδομένων της Βάσης (γεωγραφικών ή μη) από μη ειδικούς στη Oracle, απαιτείται η διάθεση από τον ανάδοχο ενός λογισμικού το οποίο θα λειτουργεί σαν ‘κέλυφος’ πάνω στην Oracle. Το λογισμικό αυτό μπορεί είτε να αναπτυχθεί πλήρως από τον ανάδοχο ή είτε να προσφερθεί ένα εμπορικό λογισμικό με την κατάλληλη προσαρμογή στη συγκεκριμένη βάση δεδομένων. Ο ανάδοχος θα πρέπει να προσφέρει δέκα (10) άδειες χρήσης του παραπάνω λογισμικού (4 άδειες για την Δ/νση Τοπογραφικής, 3 άδειες για την Δ/νση Δασών και 3 για το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.).

Το λογισμικό θα πρέπει να ικανοποιεί τουλάχιστον τις παρακάτω προδιαγραφές :



Θα πρέπει να διαχειρίζεται τα δεδομένα της Oracle κατευθείαν στη βάση χρησιμοποιώντας έναν κοινώς αποδεκτό web browser.

Να υποστηρίζει λειτουργία Server-Client.

Να υποστηρίζει πλήρη διόρθωση (editing) και εμφάνιση με δυνατότητα συμβολισμού (display) των δεδομένων Locator, Spatial και Oracle Topology γεωγραφικών δεδομένων, εικόνων GeoRaster καθώς και πίνακες απλών δεδομένων της ORACLE 9i/10g. Χρήση των MAPS/STYLES and THEMES cache που χρησιμοποιούνται από το πακέτο MapViewer του Oracle Application Server 9i/10g.

Να υποστηρίζει τη δυναμική δημιουργία και ενημέρωση των SDO_TOPO_GEOMETRY της ORACLE Spatial.

Να υποστηρίζει ένα πλήρες σετ εργαλείων για διόρθωση πολυγωνικών γεωγραφικών δεδομένων με υποστήριξη της διατήρησης της τοπολογίας τους.

Να υποστηρίζει το τοπολογικό μοντέλο της Oragle 10g.

Να υποστηρίζει την δυναμική τροποποίηση της τοπολογίας αντικειμένων με Oracle 10g SDO_TOPO_GEOMETRY σε επίπεδο client.

Να υποστηρίζει UNDO/REDO για τροποποιήσεις τοπολογίας.

Να υποστηρίζει την τροποποίηση αντικειμένων SDO_TOPO_GEOMETRY λαμβάνοντας υπόψη την υπάρχουσα τοπολογία.

Να υποστηρίζει ιεραρχικά χαρακτηριστικά με πλήρη UNDO/REDO λειτουργικότητα.

Να υποστηρίζει εικόνες σε μορφή Oracle SDO_GEORASTER.

Να τροποποιεί χωρικά, τοπολογικά και περιγραφικά δεδομένων σε connected και disconnected mode

Να υποστηρίζει το Oracle Workspace Manager και το Oracle Label Security

Για να είναι δυνατή η διαχείριση των πρωτογενών αρχείων των δεδομένων που έχουν εισαχθεί στην βάση (γεωγραφικών ή μη) από μη ειδικούς το λογισμικό θα πρέπει να ικανοποιεί τουλάχιστον τις παρακάτω προδιαγραφές όσον αφορά τα αρχεία αυτά:

Να διαχειρίζεται τα πρωτογενή αρχεία των δεδομένων που έχουν εισαχθεί στην ORACLE χρησιμοποιώντας έναν κοινώς αποδεκτό browser (π.χ. Windows Explorer).

Να υποστηρίζει την δυνατότητα αναζήτησης δεδομένων (π.χ DTM, δορυφορικών εικόνων, Α/Φ, ορθοφωτοχαρτών, χαρτών ) με γραφικό τρόπο που θα βασίζεται στην γεωγραφική θέση και τα ίχνη του εκάστοτε προϊόντος ως προς οποιοδήποτε γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς. Η γραφική απεικόνιση των ιχνών των αρχείων θα απεικονίζονται επί χάρτου αναφοράς ώστε να διευκολύνεται ή διαδικασία ανεύρεσης των δεδομένων.

Να υποστηρίζει την δυνατότητα γραφικής παρουσίασης ενοτήτων ομοειδών δεδομένων π.χ. ένα φωτογραμμετρικό μπλόκ



Να υποστηρίζει την συσχέτιση συνοδευτικών αρχείων με τα βασικά αρχεία (π.χ. ορθοφωτογραφία και συνοδευτικό Microstation DGN αρχείο).

Να παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία με τα οποία ο χρήστης θα μπορεί να επιβλέπει τις ιδιαίτερες ιδιότητες (metadata) κάθε προϊόντος όπως: φυσικά χαρακτηριστικά του (μέγεθος, format κ.α), πληροφορίες προσανατολισμών, φυσική θέση των αρχείων στο δίκτυο ή την αποθηκευτική συσκευή, την ημερομηνία εισαγωγής του προϊόντος στο σύστημα διαχείρισης, την αυθεντικότητα του προϊόντος καθώς και το αν του έχουν επιβληθεί αλλαγές, αν είναι έτοιμο προς χρήση (online) ή βρίσκεται εκτός λειτουργίας (offline) και εφόσον είναι offline που βρίσκονται αποθηκευμένα, την πληροφορία γεωαναφοράς, οποιαδήποτε άλλη περιγραφική πληροφορία επιθυμεί ο χρήστης (extended metadata)

Να υποστηρίζει την διαχείριση αρχείων μέσω συνηθισμένων διαδικασιών όπως cut, copy, paste ,delete, δημιουργία folders κ.α., οι οποίες θα χρησιμοποιούνται για την εισαγωγή/ εξαγωγή και οργάνωση των δεδομένων από τον χρήστη ή τον υπεύθυνο του συστήματος

να υποστηρίζει την εμφάνιση εικόνων (raster) με γεωαναφορά και εργαλεία για αυτόματη ή μη ενίσχυση της εικόνας (image enhancement)

Να υποστηρίζει διάφορα format όσον αφορά τα ψηφιδωτά (raster) αρχεία

να υποστηρίζει λειτουργίες zoom in/out, dynamic zoom, window zoom, pan της εμφανιζόμενης εικόνας.

Εργαλεία για την αυτοματοποιημένη εισαγωγή μεγάλου αριθμού αρχείων δεδομένων στην βάση δεδομένων.

Εργαλεία για την γεωγραφική ή περιγραφική αναζήτηση (query) αρχείων.

Ο ανάδοχος θα πρέπει να παραδώσει όλο τον πηγαίο κώδικα που θα γραφτεί για την ανάπτυξη της παραπάνω εφαρμογής είτε πρόκειται για κώδικα προσαρμογής υπαρχόντων λογισμικών είτε για τον κώδικα ανάπτυξης νέου λογισμικού.

5. ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ5.1 Ανάγκη ύπαρξης μεταδεδομένων

Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα έργα γεωπληροφορικής περιλαμβάνουν διεργασίες που κατά ένα ποσοστό της τάξης του 60-70% αφορούν στην συλλογή/ κατασκευή γεωγραφικών δεδομένων αλλά και στην διασφάλιση των παραμέτρων εκείνων που καθιστούν τα προϊόντα αυτά αξιοποιήσιμα, οικονομικά και άμεσα διαθέσιμα. Ειδικότερα σε οργανισμούς, όπως το Υπουργείο, οι οποίοι παράγουν, διαχειρίζονται και διαθέτουν έναν τεράστιο όγκο γεωγραφικών πληροφοριών, οι οποίες αποτελούν την σπονδυλική στήλη της χαρτογραφικής υποδομής της Χώρας, είναι κρίσιμη αν όχι επιβεβλημένη η ανάπτυξη κατάλληλων μηχανισμών που θα διαχειρίζονται και θα διαχέουν τα εν λόγω δεδομένα.



Έχει αποδειχθεί από την παγκόσμια εμπειρία στην ανάπτυξη παρόμοιων συστημάτων ότι τα δεδομένα και ειδικότερα αυτά που περιλαμβάνουν χωρικές πληροφορίες, χαρακτηρίζονται από:

Ανάγκη μεγάλων αποθηκευτικών χώρων. Ποικιλόμορφες και πολυεπίπεδες πληροφορίες για το ίδιο αντικείμενο (π.χ.

χάρτης 1:50000 και διάγραμμα 1:500 για την ίδια περιοχή). Χρονικά δυναμικές αλλαγές των πληροφοριών (τακτικές ενημερώσεις) Σύνθεση πληροφοριών και εξαγωγή νέων. Διαφορετική ποιότητα πληροφοριών (π.χ. γεωμετρική ακρίβεια). Πανσπερμία μορφών (format) δεδομένων.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά των γεωγραφικών δεδομένων καθιστούν, προφανώς, τις διαδικασίες αξιοποίησης και διάθεσής τους πολύπλοκες, δαπανηρές και πολλές φορές αναποτελεσματικές. Για τον λόγο αυτό επινοήθηκε και η πρακτική της κατασκευής δεδομένων/ πληροφοριών που στοχεύουν στην, όσο το δυνατό, ακριβέστερη περιγραφή των κύριων δεδομένων (μεταδεδομένα – metadata) με απώτερο σκοπό την παροχή πληροφοριών σχετικών με τα δεδομένα που αφορούν στην:

Ταυτότητα των δεδομένων (όνομα, κατασκευαστής, γεωγραφική κάλυψη, θεματικές πληροφορίες).

Ποιότητα των δεδομένων (ακρίβεια, πληρότητα). Διάθεση των δεδομένων (διαθεσιμότητα, προσβασιμότητα, format). Χαρακτηριστικά (είδος πληροφορίας, κωδικοποίηση).

Εναλλακτικά, τα συστήματα μεταδεδομένων μπορούν να θεωρηθούν ως ‘ελαφρύτερα’ και πιο ‘ευέλικτα’ επίπεδα γεωπληροφορίας (information layers) μεταξύ του κύριου όγκου δεδομένων και του τελικού χρήστη/γεωυπηρεσίας (geoservices), τα οποία παρέχουν αρχικά, την δυνατότητα εντοπισμού και επιλογής γεωγραφικών πληροφοριών. Ταυτόχρονα τα μεταδεδομένα λειτουργούν και ως μέσο αξιολόγησης των δεδομένων για το αν και κατά πόσο ικανοποιούν τις ανάγκες της εκάστοτε χρήση τους.

5.2 Πρότυπα ανάπτυξης μεταδεδομένων

Πρότυπα μεταδεδομένων αναπτύσσονται και υιοθετούνται με σκοπό την επίτευξη του μέγιστου βαθμού διαλειτουργικότητας καθώς και για την εξασφάλιση αξιοπιστίας στη διάχυση της πληροφορίας. Κάθε πρότυπο μεταδεδομένων χωρικής πληροφορίας αποτελεί ένα σύνολο όρων, ορισμών και τρόπων δόμησης οι οποίοι χρησιμοποιούνται για την κωδικοποίηση, διακίνηση και αναζήτηση δεδομένων µε χωρική αναφορά. Μέχρι στιγμής διάφοροι οργανισμοί, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, έχουν ασχοληθεί µε την σχεδίαση και ανάπτυξη προτύπων μεταδεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή πληροφορίας µε χωρική αναφορά. Μεταξύ αυτών, αναφέρουμε το πρότυπο μεταδεδομένων ISO/TC211 19115 του Διεθνούς



Οργανισμού Πιστοποίησης ISO και το CSDGM (Content Standards for Digital Geospatial Metadata) που αναπτύχθηκε για να καλύψει τις ανάγκες κωδικοποίησης μεταδεδομένων στο πλαίσιο της αμερικάνικης υποδομής γεωγραφικών πληροφοριών Federal Geographic Data Committee (FGDC).

Το πρότυπο ISO/TC211-19115 ορίζει πλήρως ένα ολοκληρωμένο σχήμα για την περιγραφή γεωγραφικής πληροφορίας, ενώ επεκτείνεται και στην κωδικοποίηση χωρικών υπηρεσιών. Παρέχει μεταπληροφορία που αφορά στον κατασκευαστή των δεδομένων, στην ακριβή γεωγραφική περιοχή στην οποία αναφέρονται, στην ιδιότητά τους, στις τυχόν τροποποιήσεις τις οποίες υπέστησαν, ακόμη και σε θέματα σχετικά µε τον διαμοιρασμό τους. Μέσω του προτύπου αυτού ορίζονται οι ακριβείς δομικές ενότητες μεταδεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή χωρικής πληροφορίας, παρατίθεται η δομή τους και δηλώνεται ποιες από αυτές είναι υποχρεωτικές και ποιες προαιρετικές. Επίσης, καθορίζεται το ελάχιστο σύνολο μεταδεδομένων που πρέπει να χαρακτηρίζει κάθε σύνολο γεωδεδομένων, ενώ δίνεται και η δυνατότητα κατάλληλης επέκτασης και προσαρμογής του προτύπου στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε οργανισμού που το χρησιμοποιεί.

Το πρότυπο FGDC-CSDGM αποτελεί ένα ακόμη ολοκληρωμένο πρότυπο μεταδεδομένων στο οποίο προβλέπονται μεταπληροφορίες που έχουν να κάνουν µε το είδος των δεδομένων, τις κατηγορίες των αναγκών που μπορεί να καλύψει η χρησιμοποίηση τους, τον γεωγραφικό χώρο στον οποίο αναφέρονται, καθώς και στις μεθόδους προσπέλασής τους. Κύριος σκοπός του συγκεκριμένου προτύπου είναι η ανάπτυξη διαμοιρασμένων γεωγραφικών υποδομών στις οποίες δεν διατηρούνται τα δεδομένα κεντρικά, αλλά είναι αποθηκευμένα στα σημεία κατασκευής και συντήρησής τους.

Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ειδικότερα παρότι υπάρχουν διάφορες πρωτοβουλίες (π.χ. INSPIRE, EUROGEOGRAPHICS) δεν έχει υιοθετηθεί κάποιο κοινό πρότυπο. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η προσπάθεια της μέγιστης συμβατότητας με το πρότυπο ISO 19115. Στην Ελλάδα υπάρχει μόνο η πρόταση της Επιτροπής για την Εθνική Υποδομή Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ) που αποτελεί ένα υποσύνολο (profile) του ISO 19115. Ο ανάδοχος θα πρέπει να αναπτύξει ένα σύστημα μεταδεδομένων για το ΥΠΑΑΤ που θα είναι συμβατό με το ISO-19115 καθώς και με την πρόταση της ΕΥΓΕΠ και να λάβει υπόψη του τυχόν νέες πρωτοβουλίες (ΕΥΓΕΠ, INSPIRE).

5.3 Περιγραφή του Προτύπου ISO/TC211-19115

Το πρότυπο ISO–19115 έχει ως στόχο την παροχή ενός ολοκληρωμένου σχήματος (δομής) για την περιγραφή ψηφιακών γεωγραφικών δεδομένων και των συσχετιζόμενων γεωγραφικών υπηρεσιών το οποίο να είναι σε θέση να:

Παρέχει στους παραγωγούς δεδομένων τις σωστές πληροφορίες για να περιγράψουν κατάλληλα τα γεωγραφικά τους δεδομένα.



Διευκολύνει την οργάνωση και τη διαχείριση των μεταδεδομένων των γεωγραφικών δεδομένων.

Επιτρέπει στους χρήστες να χρησιμοποιήσουν τα γεωγραφικά δεδομένα µε τον αποδοτικότερο τρόπο γνωρίζοντας τα βασικά χαρακτηριστικά τους.

Διευκολύνει την αναζήτηση, την ανάκτηση και την επαναχρησιµοποίηση των δεδομένων. Οι χρήστες θα είναι σε θέση να εντοπίζουν, να έχουν πρόσβαση, να αξιολογούν, να αγοράζουν και να χρησιμοποιήσουν τα γεωγραφικά δεδομένα.

Επιτρέπει στους χρήστες να γνωρίζουν εάν τα γεωγραφικά δεδομένα είναι χρήσιμα.

Η εφαρμογή των παραπάνω αρχών υλοποιείται με την ανάπτυξη κατάλληλου profile μεταδεδομένων, το οποίο ιδεατά θα μπορούσε να ακολουθηθεί από όλους τους οργανισμούς που σχετίζονται με γεωγραφικά δεδομένα. Κάθε profile οφείλει να ισχύει για το σύνολο των δεδομένων τα οποία θα περιγράφει με χρήση στοιχείων (elements) τα οποία θα διαχωρίζονται σε βασικά στοιχεία και σε πρόσθετα στοιχεία που προσδιορίζονται αποκλειστικά από τις εκάστοτε ανάγκες.

Το ISO–19115 εφαρµόζεται σε γεωγραφικά σύνολα δεδοµένων, σε σειρές συνόλων δεδοµένων καθώς και σε μεμονωμένες γεωγραφικές οντότητες και ιδιότητες οντοτήτων καθορίζοντας:

υποχρεωτικά και υπό όρους χρησιµοποιούµενα «πακέτα» μεταδεδομένων, οντότητες και elements μεταδεδομένων, δηλαδή το ελάχιστο σύνολο που

απαιτείται για να εξυπηρετήσει όλο το εύρος των εφαρμογών μεταδεδομένων αναζήτηση δεδοµένων, καθορισμός δεδοµένων προς χρήση, πρόσβαση, μεταφορά και χρήση

ψηφιακών δεδοµένων. προαιρετικά elements μεταδεδομένων – που επιτρέπουν μια πιο εκτενή

τυποποιημένη περιγραφή των γεωγραφικών δεδοµένων, εάν απαιτείται. μια μέθοδο για επέκταση μεταδεδομένων ώστε να ανταποκρίνονται σε

εξειδικευμένες ανάγκες. Αν και το πρότυπο αυτό εφαρµόζεται σε ψηφιακά γεωγραφικά δεδομένα, οι

αρχές του μπορούν να επεκταθούν και σε πολλές άλλες μορφές γεωγραφικών δεδοµένων όπως οι χάρτες, τα διαγράμματα και τα έγγραφα κειμένου.

5.4 Σύντομη περιγραφή του συστήματος μεταδεδομένων

Στο παρόν υποέργο ο Ανάδοχος καλείται να σχεδιάσει την βάση δεδομένων που θα υποδεχτεί τα δεδομένα και τις εφαρμογές/ υπηρεσίες του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και διάθεσης γεωγραφικών δεδομένων του Υπουργείου, που θα αναπτυχθεί στο υποέργο 4. Είναι προφανές ότι το σύστημα αυτό θα διαθέτει απαραίτητα και κατάλληλο υποσύστημα μεταδεδομένων το οποίο μεταξύ άλλων. θα χρήζει και κατάλληλης υποστήριξης σε ότι αφορά την βάση δεδομένων. Ως εκ τούτου κρίνεται σκόπιμη η σύντομη αναφορά στην αρχιτεκτονική του υποσυστήματος μεταδεδομένων με στόχο την πληρέστερη κατανόηση των προδιαγραφών του.



Το υποσύστημα μεταδεδομένων του Υπουργείου θα υλοποιηθεί σε τρία διαφορετικά και συνεργαζόμενα επίπεδα (layers) λειτουργίας:

Επίπεδο παρουσίασης πληροφοριών. Επίπεδο επεξεργασίας αναζητήσεων. Επίπεδο μεταδεδομένων.

Η αρχιτεκτονική του υποσυστήματος μεταδεδομένων του Υπουργείου θα ακολουθεί την μορφή του συγκεντρωτικού μοντέλου οργάνωσης και διαχείρισης μεταδεδομένων, το οποίο προτείνει την συνεισφορά των μεταδεδομένων από όλες τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες του Υπουργείου (Γενική Δ/νση Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Δ/νση Τοπογραφική) αλλά την διαχείριση τους από μια και μοναδική βάση δεδομένων. Παράλληλα, το συγκεντρωτικό μοντέλο θα εφαρμοστεί και για της διαδικασίες αναζήτησης, διάχυσης και επικαιροποίησης των μεταδεδομένων.

Επίπεδο παρουσίασης πληροφοριώνΤο επίπεδο παρουσίασης πληροφοριών θα αποτελεί την διεπαφή του χρήστη με το υπόλοιπο σύστημα, μέσω του οποίου θα είναι δυνατή η πρόσβαση, ανίχνευση και προσπέλαση των μεταδεδομένων.

Οι υπηρεσίες που θα προβλέπονται από το υποσύστημα μεταδεδομένων θα μεταφέρονται στον τελικό χρήστη μέσω ενός internet browser και θα βασίζεται σε τεχνολογίες web services ανοικτής αρχιτεκτονικής (.NET, JSP, PHP …) οι οποίες θα ενεργοποιούνται στο επίπεδο του εξυπηρετητή μεταδεδομένων του Υπουργείου. Τα δεδομένα από τον εξυπηρετητή θα μεταφέρονται και θα απεικονίζονται στο επίπεδο παρουσίασης πληροφοριών με χρήση εγγράφων XML, τα οποία θα υποστηρίζονται, κατά την κρίση του αναδόχου του αντίστοιχου υποέργου, από XSLT κανόνες μετατροπής. Είναι προφανές ότι από την στιγμή που το όλο περιβάλλον θα λειτουργεί σε πλατφόρμα internet browser, θα είναι αναγκαστική και η χρήση της ΗTML.

Επίπεδο επεξεργασίας αναζητήσεωνΤο επίπεδο επεξεργασίας αναζητήσεων εμπεριέχει όλη την κατάλληλη λειτουργικότητα που θα επιτρέπει στο υποσύστημα μεταδεδομένων να επεξεργάζεται τα αιτήματα για πληροφορίες σχετικές με τα γεωγραφικά δεδομένα του Υπουργείου.

Η ανάπτυξη του επιπέδου αυτού θα βασίζεται σε τεχνολογίες client/ server (π.χ. .ΝΕΤ/DCOM, CORBA, EJBs) με τις οποίες θα εξασφαλίζεται η αμφίδρομη επικοινωνία με τα υπόλοιπα λειτουργικά υποσυστήματα. Η υλοποίηση του επιπέδου θα περιλαμβάνει την κατασκευή των υπηρεσιών καταλόγου μεταδεδομένων (Metadata catalogs services) με βάση τις οποίες θα προσφέρεται στους τελικούς χρήστες οι δυνατότητα αναζήτησης, προσπέλασης, εισαγωγής και πιστοποίησης του συνόλου των μεταδεδομένων του συστήματος.

Παράλληλα και λόγω της ειδικής φύσης των γεωγραφικών πληροφοριών, στο επίπεδο αυτό προβλέπεται και η ένταξη κατάλληλων γεωγραφικών υπηρεσιών (geoservices), με βάση την οποία θα είναι δυνατή η ανάλυση μεταδεδομένων με χωρική υπόσταση.



Επιπρόσθετη λειτουργικότητα υπαγόμενη στο επίπεδο επεξεργασίας των αναζητήσεων θα εξασφαλίζει και γενικής φύσης λειτουργίες που θα αφορούν τόσο στην διαχείριση των καταλόγων (χωρικών ή μη) και των ανάλογων υπηρεσιών, όσο και στα συνεργαζόμενα υποσυστήματα ηλεκτρονικών πωλήσεων και διαχείρισης γεωγραφικών δεδομένων.

Επίπεδο μεταδεδομένωνΤο επίπεδο μεταδεδομένων αποτελείται πρακτικά από το σύνολο των βάσεων δεδομένων και το αντίστοιχο σχήμα, επί του οποίου θα αναπτυχθούν τα μεταδεδομένα, σε συνάρτηση προφανώς με το κατάλληλο λογισμικό που θα επιτρέπει την αμφίδρομη επικοινωνία του επιπέδου με τα υποσυστήματα. Είναι ουσιαστικά το επίπεδο για το οποίο καλείται ο Ανάδοχος του παρόντος υποέργου να σχεδιάσει όλα τα κατάλληλα τμήματα της βάσης δεδομένων ώστε να είναι δυνατή η ανάπτυξη του μοντέλου μεταδεδομένων του Υπουργείου (βλ. επόμενα κεφάλαια).

Η αρχιτεκτονική του εν λόγω επιπέδου θα συνεργάζεται με τα υπόλοιπα επίπεδα, ώστε να είναι δυνατή η παροχή μεταδεδομένων στο επίπεδο επεξεργασίας αναζητήσεων και από εκεί στο επίπεδο αναζήτησης με χρήση των τεχνολογιών XML/XLST. Συνάμα το επίπεδο αυτό θα επικοινωνεί και με το υποσύστημα χωρικών δεδομένων του συστήματος, ώστε να είναι δυνατή τόσο η προσπέλαση όσο και η ενημέρωση/ τροποποίηση μεταδεδομένων σε σχέση με τα εκάστοτε χωρικά δεδομένα.

5.5 Ανάπτυξη και εφαρμογή μοντέλου μεταδεδομένων

Στα πλαίσια του υποέργου 2, ο Ανάδοχος καλείται να αναπτύξει όλη την κατάλληλη υποδομή που απαιτείται για την κατασκευή του μοντέλου μεταδεδομένων του Υπουργείου. Προφανώς, οι εργασίες του θα περιοριστούν στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του τμήματος του υποσυστήματος μεταδεδομένων που αφορά στην βάση δεδομένων (Oracle) αλλά και στο μοντέλο των μεταδεδομένων όπως αυτό προκύψει από την καταγραφή και κωδικοποίηση των τόσο των ψηφιακών όσο και των αναλογικών δεδομένων (Μητρώο Αναλογικών Δεδομένων).

Είναι αναμενόμενο ότι η εκ των προτέρων σχεδίαση μοντέλου μεταδεδομένων για το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και διάχυσης γεωγραφικών δεδομένων του Υπουργείου, ενδέχεται να υποστεί αρκετές αλλαγές, προσθήκες ή και βελτιώσεις κατά την πορεία υλοποίησης του. Ως εκ τούτου, κρίνεται επιτακτική, σε κάθε φάση υλοποίησης του έργου, η εφαρμογή ανοικτών προτύπων και τεχνολογιών οι οποίες θα εξασφαλίζουν την επεκτασιμότητα, συντηρησιμότητα και προσαρμοστικότητα του υποσυστήματος μεταδεδομένων σε σχέση τόσο με τα υπόλοιπα υποσυστήματα όσο και με άλλες εθνικές (ΕΥΓΕΠ – Εθνική Υποδομή Γεωγραφικών Πληροφοριών) ή παγκόσμιες πηγές γεωγραφικών δεδομένων.

Η δομή των μεταδεδομένων που καλείται ο Ανάδοχος να σχεδιάσει και να υλοποιήσει στο περιβάλλον του υφιστάμενου συστήματος διαχείρισης βάσεων δεδομένων (Oracle) του Υπουργείου θα αναφέρεται:



στα υπάρχοντα ψηφιακά γεωγραφικά δεδομένα. στα υπάρχοντα γεωγραφικά δεδομένα αναλογικής μορφής. στα μελλοντικά ψηφιακά δεδομένα τα οποία θα προκύψουν από το Υποέργο

3.

Απαιτήσεις μεταδεδομένωνΤα μεταδεδομένα του Υπουργείου θα εφαρμοστούν σε:

ανεξάρτητα σύνολα δεδομένων (independent datasets). συναθροίσεις συνόλων δεδομένων (aggregation of datasets). μεμονωμένες γεωγραφικές οντότητες (geographic features). διάφορες κλάσεις που δημιουργούν γεωγραφικές οντότητες (classes). περιγραφικά δεδομένα γεωγραφικών οντοτήτων (attributes of features).

Κάθε μεταδεδομένο θα αποτελείται από έναν ή και περισσότερους τομείς μεταδεδομένων (Metadata sections, UML Packages) οι οποίοι αντίστοιχα θα περιέχουν μία ή και περισσότερες οντότητες μεταδεδομένων (Metadata entities, UML classes).

Στο σχήμα 5.5_1 απεικονίζεται η βασική λογική που θα εφαρμοστεί στον σχεδιασμό και την υλοποίηση του σχήματος των μεταδεδομένων. Κάθε είδους δεδομένο (DS_DataSet), το οποίο θα περιγραφεί από μεταδεδομένα , θα έχει μία ή περισσότερες συσχετιζόμενες οντότητες μεταδεδομένων ( MD_Metadata). Υπό συνθήκες1, τα μεταδεδομένα θα συσχετίζονται με κάποιο γεωγραφικό χαρακτηριστικό (feature), γνωρίσματα χαρακτηριστικών (feature attribute), είδος χαρακτηριστικού (feature type), είδος ιδιότητας χαρακτηριστικού (feature property type) και συναθροίσεις συνόλων δεδομένων (DS_aggregate). Οι συναθροίσεις συνόλων δεδομένων μπορούν να θεωρηθούν ως μια γενική συσχέτιση (DS_OtherAssociation), ως σειρές συνόλων δεδομένων (DS_Series) ή ως ειδική δραστηριότητα (DS_Initiative).

Πακέτα μεταδεδομένωνΟ εννοιολογικός σχεδιασμός και η υλοποίηση των μεταδεδομένων στην βάση θα βασιστεί σε πακέτα μεταδεδομένων (Μetadata packets), όπως αυτά καθορίζονται στις προδιαγραφές ISO TC/210 91115, τα οποία θα περιέχουν τις κατάλληλες οντότητες μεταδεδομένων (Metadata entities). Κάθε οντότητα μεταδεδομένων θα αναλύεται σε επιμέρους στοιχεία (elements) που προφανώς θα φέρουν τις κατάλληλες πληροφορίες για την περιγραφή των δεδομένων. Τα πακέτα μεταδεδομένων θα πρέπει να αντιστοιχίζονται σε UML οντότητες με τις εξής λογική:

Πακέτα μεταδεδομένων UML packetsΟντότητες μεταδεδομένων UML ClassesΣτοιχεία μεταδεδομένων UML Class attributes

1 Οι συνθήκες αυτές θα προκύψουν από την ανάλυση που θα διεξαγάγει ο Ανάδοχος για τις ιδιότητες και τα ειδικά χαρακτηριστικά των δεδομένων του Υπουργείου



Σχήμα 5.5_1:Η εφαρμογή των μεταδεδομένων



Σχήμα 5.5_2:Πακέτο μεταδεδομένων και συσχέτιση με οντότητες μεταδεδομένων

Η αντιστοιχία των πακέτων μεταδεδομένων με τις οντότητες παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα:



Πακέτο ‘Πληροφορία συνόλου οντοτήτων μεταδεδομένων’ (Metadata Entity Set Information): Το πακέτο αυτό θα αποτελεί πρακτικά την συνάθροιση της πληροφορίας που προέρχεται από τα υπόλοιπα πακέτα.

Πακέτο ‘Πληροφορία Ταυτότητας’ ( Identification Information ): Το πακέτο αυτό θα περιέχει πληροφορίες που ταυτοποιούν το δεδομένο με μοναδικό τρόπο. Θα αποτελεί και αυτό συνάθροιση ορισμένων πακέτων και θα περιέχει και πληροφορίες για τα δεδομένα όπως τόπος προέλευσης, σκοπός, υπεύθυνος επικοινωνίας.

Πακέτο ‘Πληροφορία Περιορισμού Πόρων’ (Constraint Information): Το πακέτο αυτό θα περιέχει πληροφορίες περιορισμούς πρόσβασης των δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία Ποιότητας Δεδομένων’ ( Data Quality Information): Το πακέτο αυτό περιέχει γενικές πληροφορίες που αφορούν στην ποιότητα των δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία Συντήρησης’ ( Maintenance Information): Αυτό το πακέτο θα περιέχει πληροφορίες για τον σκοπό και την συχνότητα επικαιροποίησης.



Πακέτο ‘Πληροφορία Χωρικής Εμφάνισης» ( Spatial representation information ): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την πληροφορία που αφορά τους μηχανισμούς που χρησιμοποιούνται για να αναπαραστήσουν χωρική πληροφορία ενός συνόλου δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία συστήματος αναφοράς’ (Reference system information): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την περιγραφή των χωρικών και των προσωρινών συστημάτων αναφοράς που χρησιμοποιούνται σε ένα σύνολο δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία περιεχομένων’ (Content information): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την πληροφορία που χαρακτηρίζει τον κατάλογο χαρακτηριστικών που χρησιμοποιούνται για ένα σύνολο διανυσματικών δεδομένων ή και πληροφορίας που χαρακτηρίζει τα περιεχόμενα εικονιστικών δεδομένων για ένα σύνολο εικονιστικών δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία Περιγραφικών Περιεχομένων’ (Portayal catalogue information): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την πληροφορία που θα χαρακτηρίζει τα περιγραφικά περιεχόμενα που χρησιμοποιούνται.

Πακέτο ‘Πληροφορία Διανομής’ ( Distribution information ): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την πληροφορία σχετικά με την διάχυση των δεδομένων και τις ενδεχόμενες επιλογές που αφορούν στην απόκτηση δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία Επέκτασης Μεταδεδομένων’ (Metadata extension information): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την πληροφορία σχετικά με τις προσθήκες που ενδέχεται να απαιτηθούν.

Πακέτο ‘Πληροφορία σχήμα εφαρμογής’ ( Application schema information ): Το πακέτο αυτό θα περιέχει την πληροφορία σχετικά με το σχήμα της εφαρμογής που χρησιμοποιείται για να κτιστεί ένα σύνολο δεδομένων.

Πακέτο ‘Πληροφορία Έκτασης’ ( Extent information Datatype ): Το πακέτο αυτό τύπων θα περιγράφει την χωρική και χρονική έκταση της κάθε οντότητας.

Πακέτο ‘Πληροφορία Παραπομπής και Υπεύθυνος Φορέας (Citation and responsible party information): Το πακέτο αυτό θα προσφέρει μία κανονικοποιημένη μέθοδο για παραπομπές και για τον υπεύθυνο φορέα δεδομένων.

5.6 Σύσταση του profile των μεταδεδομένων για το ΥΠΑΑΤ



Σχήμα 5.6_1: Εκτενές μοντέλο μεταδεδομένων



Τόσο οι παρούσες προδιαγραφές όσο και αυτές που προέρχονται από το ISO TC/210 91115, περιγράφουν ένα εκτενές σύνολο μεταδεδομένων (βλ. Σχ. 5.6_1). Η συνήθης πρακτική στην κατασκευή ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης και διάχυσης γεωγραφικών δεδομένων απαιτεί τμήμα αυτού του συνόλου.

Σε οποιαδήποτε όμως περίπτωση το σχήμα και η δομή των μεταδεδομένων, που καλείται ο Ανάδοχος να αναπτύξει για το Υπουργείο, θα πρέπει να είναι σε θέση για όλα τα δεδομένα να αποκρίνεται σε τέσσερις βασικές ερωτήσεις:

"Υπάρχουν δεδομένα που αφορούν το τάδε θέμα ("τι υπάρχει");", "Υπάρχουν δεδομένα στην συγκεκριμένη γεωγραφική θέση ("πού");", "Υπάρχουν δεδομένα της τάδε ημερομηνίας ή περιόδου ("πότε");" "Υπάρχει τρόπος να μάθει κανείς περισσότερες πληροφορίες για τα δεδομένα

ή να μάθει πως μπορεί να τα αποκτήσει ("πως");". “Ποιος προμηθεύει-παράγει τα δεδομένα (“από ποιον“);“

Για τον σκοπό αυτό είναι υποχρεωμένος να σχεδιάσει το profile των μεταδεδομένων με βάση κάποιες ελάχιστες μεταπληροφορίες οι οποίες θα πηγάζουν από τα ακόλουθα βασικά είδη μεταδεδομένων.

Dataset title (Υ) Spatial representation type (Π)Dataset reference date (Υ) Reference system (Π)Dataset responsible party (Π) Lineage statement (Π)Geographic location of the dataset (Σ) On line resource (Π)Dataset language (Υ) Metadata file identifier (Π)Dataset character set (Σ) Metadata standard name (Π)Dataset topic category (Υ) Metadata standard version (Π)Scale of the dataset (Π) Metadata language (Σ)Abstract describing the dataset (Υ) Metadata character set (Σ)Dataset format name (Π) Metadata point of contact (Υ)Dataset format version (Π) Metadata time stamp (Υ)

όπου (Υ): Υποχρεωτικό, (Π): Προαιρετικό, (Σ) Υπό συνθήκες χρησιμοποιούμενο

Τα παραπάνω βασικά προτεινόμενα είδη μεταδεδομένων προέρχονται από έξι πακέτα μεταδεδομένων σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής για την ΕΥΓΕΠ.

Πακέτο πληροφοριών για την ταυτότητα των δεδοµένων (MD_DataIdentification, Παράρτηµα Α)

Πακέτο πληροφοριών για την ποιότητα των δεδοµένων (DQ_DataQuality, Παράρτηµα Α)

Πακέτο πληροφοριών για το σύστημα αναφοράς των δεδοµένων (MD_ReferenceSystem, Παράρτημα Α) Πακέτο πληροφοριών για τη διάθεση των δεδοµένων (MD_Distribution,

Παράρτημα Α) Πακέτο πληροφοριών για την έκταση των δεδοµένων



(EX_GeographicBoundingBox, Παράρτηµα Α) Πακέτο πληροφοριών για τον υπεύθυνο φορέα διάθεσης των δεδοµένων

(CI_Citation, Παράρτηµα Α)

6. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΝΑΔΟΧΟΥ – ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ6.1 ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Α. Παραδοτέα της πρώτης φάσης (καταγραφή απαιτήσεων και εννοιολογικός σχεδιασμός)

O ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση τεχνικής έκθεσης όπου θα περιγράφει με ακρίβεια και σαφήνεια :

1. Την ανάλυση της υφής και της δομής όλων των δεδομένων.

2. Την ανάλυση των απαιτήσεων για κάθε χρήστη/λειτουργία και των δοσοληψιών για την εξυπηρέτηση τους.

3. Κείμενα/Πίνακες με την καταγραφή των οντοτήτων, συσχετίσεων, γνωρισμάτων, πεδία τιμών (domains), υποψήφια και πρωτεύοντα κλειδιά.

4. Διαγράμματα ΕΟΣ.

Β. Παραδοτέα της δεύτερης φάσης (λογικός σχεδιασμός)

O ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση τεχνικής έκθεσης όπου θα περιγράφει με ακρίβεια και σαφήνεια :

1. Κείμενα/Πίνακες με την καταγραφή των διαδικασιών μεταφοράς των επιμέρους εννοιολογικών μοντέλων στο επιμέρους λογικό μοντέλου (εξάλειψη συσχετίσεων Μ:Ν, σύνθετων συσχετίσεων, αναδρομικών συσχετίσεων, συσχετίσεων με γνωρίσματα, πλειοτίμων γνωρισμάτων, περιττών συσχετίσεων και επανέλεγχο των συσχετίσεων 1:1).

2. Διαγράμματα ΕΟΣ για κάθε επιμέρους λογικού μοντέλου.

3. Περιγραφή των πινάκων και των κλειδιών που θα δημιουργηθούν.

4. Περιγραφή της διαδικασίας κανονικοποίησης.

5. Περιγραφή της χειροκίνητης επίλυσης των δοσοληψιών και σχεδίαση τους στα διαγράμματα ΕΟΣ.

6. Περιγραφή των περιορισμών ακεραιότητας.

7. Περιγραφή του συνολικού λογικού μοντέλου, των διαδικασιών τυχόν συγχωνεύσεων οντοτήτων/συσχετίσεων, το τελικό ολοκληρωμένο διάγραμμα ΕΟΣ.

Γ. Παραδοτέα τρίτης φάσης (Φυσικός σχεδιασμός και υλοποίηση)



O ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση τεχνικής έκθεσης όπου θα περιγράφει με ακρίβεια και σαφήνεια:

1. Όλα τα scripts για την δημιουργία των πινάκων στο DBMS της Oracle 9i/10g και τυχόν κείμενα/πίνακες που τα συνοδεύουν .

2. Τα αποτελέσματα (κείμενα/πίνακες/αρχεία) των αναλύσεων όλων των δοσοληψιών/ερωτήσεων καθώς και των διαγραμμάτων χρήσης αυτών.

3. Όλα τα scripts για την δημιουργία των ‘όψεων’.

4. Πίνακες των χρηστών με τα δικαιώματά τους στα διάφορα αντικείμενα της βάσης.

5. Ανάλυση των διαδικασιών εισαγωγής δεδομένων στη βάση.

6. Ανάλυση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης της λειτουργίας της Βάσης.

7. Σχέδιο ασφάλειας της Βάσης Δεδομένων.

8. Σε ψηφιακή μορφή ολόκληρο το σχήμα της βάσης.

6.2 ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ

O Ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση τεχνικής έκθεσης όπου θα περιγράφει με ακρίβεια και σαφήνεια την εννοιολογική δομή και συσχέτιση των πακέτων και οντοτήτων μεταδεδομένων η οποία θα καλύπτει το πλήρες φάσμα των αναγκών που επιτάσσει η φύση των δεδομένων.

Επίσης ο Ανάδοχος καλείται:

Να αναπτύξει και να εισάγει τα μεταδεδομένα που αφορούν στα υπάρχοντα ψηφιακά δεδομένα.

Να αναπτύξει και να εισάγει τα μεταδεδομένα που αφορούν στα υπάρχοντα δεδομένα αναλογικής μορφής.

Να εκτελέσει τις κατάλληλες δοκιμές στα μεταδεδομένα ώστε να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση του μοντέλου μεταδεδομένων με τις αρχές του ISO TC/210 19115 (βλ. ISO TC/210 91115, Annex D, Abstract Test Suite)

Να αναπτύξει πιλοτική εφαρμογή όπου να επιδεικνύεται η λειτουργικότητα των μεταδεδομένων.

6.3 ΛΟΙΠΑ ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ

Α. Σύστημα ονοματολογίας και κωδικοποίησης

O ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση τεχνικής έκθεσης όπου θα περιγράφει με ακρίβεια και σαφήνεια τους κανόνες ονοματολογίας και κωδικοποίησης των δεδομένων του Υπουργείου, οι οποίοι θα τηρηθούν κατά την διεξαγωγή τόσο του



συνολικού Έργου όσο και για οποιασδήποτε άλλες ενέργειες σχετικές με τα δεδομένα ακόμα και μετά το πέρας αυτού.

Β. Πρωτόκολλο παραλαβής δεδομένων ( GML - OGC )

Στα πλαίσια της μελέτης των δεδομένων και της υλοποίησης της βάσης δεδομένων, ο Ανάδοχος καλείται να συγκροτήσει και να παραδώσει υπό την μορφή τεχνικής έκθεσης το Πρωτόκολλο Παραλαβής Δεδομένων για το Υπουργείο.

Ο στόχος του Πρωτοκόλλου Παραλαβής Δεδομένων είναι η σύσταση κανόνων που θα περιγράφουν την μορφή, ονοματολογία και κωδικοποίηση των δεδομένων που θα παραδίδονται στο Υπουργείο με σκοπό την ευκολότερη ενσωμάτωσή τους στην βάση δεδομένων αλλά και στο Ολοκληρωμένο Σύστημα.

Το πρωτόκολλο αυτό θα έχει άμεση εφαρμογή στο Υποέργο 3 από το οποίο θα προκύψουν τα ψηφιακά δεδομένα που θα εισαχθούν στο σύστημα από τον Ανάδοχο του παρόντος Υποέργου.

Το πρωτόκολλο παραλαβής δεδομένων θα αποτελείται από κατάλληλη τεχνική έκθεση στην οποία θα περιγράφονται όλοι οι κανόνες ονοματολογίας και κωδικοποίησης που θα συντάξει ο Ανάδοχος και επιπρόσθετα θα καθορίζονται και την μορφή (format) των δεδομένων.

Για τον καθορισμό της μορφής ο Ανάδοχος θα πρέπει να υιοθετήσει τις αρχές του Open GIS Consortium (OGC) που αναφέρονται σε ανοικτά πρότυπα δεδομένων (π.χ. GML) και να λάβει υπ’ όψιν τα χρησιμοποιούμενα λογισμικά της υπηρεσίας.

Γ. Βάση δεδομένων με εισηγμένα όλα τα δεδομένα

Η τελική βάση δεδομένων η οποία θα παραδοθεί μετά το τέλος των εργασιών του Αναδόχου θα έχει ενσωματωμένα όλα τα δεδομένα τα οποία υποχρεούται ο Ανάδοχος να εισάγει (βλ. Κεφ. 4.5).

Δ. Εφαρμογή διαχείρισης της βάσης (10 άδειες χρήσης)

Ο ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση δέκα πλήρων θέσεων εργασίας λογισμικού για την εφαρμογή διαχείρισης της βάσης (βλ. Κεφ. 4.6). Ο ανάδοχος υποχρεούται να παραδώσει και τον πηγαίο κώδικα που γράφτηκε για την ανάπτυξη της εφαρμογής.

Ε. Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές και λοιπό λογισμικό

Για την διαχείριση των στοιχείων , που θα παραδοθούν στα πλαίσια του έργου, ο ανάδοχος υποχρεούται στην παράδοση τριών (3) πλήρων θέσεων εργασίας ηλεκτρονικών υπολογιστών (Η/Υ, Οθόνη, Εκτυπωτής), οι τεχνικές προδιαγραφές των οποίων περιγράφονται παρακάτω.

Προς τούτο ο προσφέρων υποχρεούται επί ποινή αποκλεισμού να περιλάβει:



στην τεχνική του προσφορά , κεφάλαιο με σύντομη περιγραφή των παραπάνω και με ειδική αναφορά στην προβλεπόμενη εκπαίδευση (πρόγραμμα – εκπαιδευτής – θεματολόγιο)

στην οικονομική του προσφορά , κεφάλαιο με το προτεινόμενο κόστος των τριών υπολογιστών

Τα ελάχιστα τεχνικά χαρακτηριστικά των Η/Υ είναι:

o Επεξεργαστής Pentium 4, 3GHz

o 1GB RAM

o Σκληρός δίσκος 200GB

o Κάρτα γραφικών 128ΜΒ

o Κάρτα ήχου ενσωματωμένη στη μητρική πλακέτα

o Οδηγός δισκέτας 1,44’

o DVD RW+/- double layer με λογισμικό εγγραφής

o Οθόνη TFT 19’’ 1280x1024

o Πληκτρολόγιο, οπτικό ποντίκι

o MICROSOFT WINDOWS XP Professional

o Τρία (3) χρόνια εγγύηση

Τα ελάχιστα τεχνικά χαρακτηριστικά των εκτυπωτών είναι:o Τεχνολογία Inkjeto Έγχρωμοςo Ανάλυση 2400χ1200o Μνήμη 8 ΜΒo Θύρες Parallel, USBo Μέγεθος χαρτιού Α3 / Α4o Οδηγοί για MS Windows XP Professionalo Τρία (3) πλήρη σετ κεφαλών εκτύπωσηςo Δύο (2) χρόνια εγγύηση

Σε περίπτωση και λόγω των εξελίξεων στον τομέα της ηλεκτρονικής υφίστανται εξελιγμένα συστήματα – διάδοχοι των παραπάνω-, η προσφορά θα πρέπει ν’ αναφέρεται στα εξελιγμένα συστήματα, όπου τούτο θα πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς στην προσφορά.

Τα παραπάνω συστήματα Η/Υ θα συνοδεύονται από τα απαραίτητα έπιπλα τοποθέτησης και λειτουργίας αυτού.



6.4 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ο ανάδοχος θα πρέπει να καταθέσει πρόγραμμα εκπαίδευσης το οποίο θα πρέπει να καλύπτει όλα τα λειτουργικά υποσυστήματα καθώς και υποσυστήματα υποδομής που απαρτίζουν το έργο αλλά και τη συστηματική εκπαίδευση σε θέματα της βάσης δεδομένων. Ο ανάδοχος πρέπει κατ’ ελάχιστον να προσφέρει 30 ημέρες βασικής εκπαίδευσης στα γραφεία της υπηρεσίας μετά την διαδικασία της προσωρινής παραλαβής. Επίσης θα πρέπει για το υπόλοιπο διάστημα της πιλοτικής εφαρμογής να προσφέρει εκπαίδευση και μεταφορά τεχνογνωσίας με φυσική παρουσία στελεχών του στα γραφεία της υπηρεσίας κατ΄ ελάχιστον 4 συνεχόμενων ωρών ανά εβδομάδα που θα διαρκεί η πιλοτική εφαρμογή

6.5 ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Ο ανάδοχος θα πρέπει, μετά την ανάπτυξη και εγκατάσταση της βάσης δεδομένων και την εισαγωγή των χωρικών πληροφοριών σ’ αυτή, να λειτουργήσει πιλοτικά την βάση δεδομένων για διάρκεια έξι (6) μηνών. Κατά την διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής θα πρέπει να διαπιστωθεί η καλή λειτουργία της βάσης δεδομένων, που είναι προϋπόθεση για την οριστική παραλαβή του έργου. Τυχόν σφάλματα και ελλείψεις θα πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα από τον ανάδοχο. Επίσης η πιλοτική εφαρμογή θα δείξει τυχόν προβλήματα στην ταχύτητα ανάκτησης δεδομένων από τη βάση, τα οποία επίσης θα πρέπει να λυθούν από τον ανάδοχο. Κατά την διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής ο ανάδοχος θα πρέπει να εκπαιδεύσει και να μεταφέρει την τεχνογνωσία στο προσωπικό της αναθέτουσας αρχής.

7. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Στο παρακάτω χρονοδιάγραμμα η διάρκεια κάθε φάσης είναι ενδεικτική, αλλά ο συνολικός χρόνος υλοποίησης του έργου είναι υποχρεωτικός για τον ανάδοχο. Επίσης υποχρεωτική είναι η ολοκλήρωση των φάσεων 1 έως 7 εντός δώδεκα (12) μηνών.

Α/Α Φάσεις 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

1 Καταγραφή

απαιτήσεων

2 Σύστημα

ονοματολογίας -

κωδικοποίησης

3 Εννοιολογικός

σχεδιασμός



4 Λογικός Σχεδιασμός

5 Profile

Μεταδεδομένων

6 Φυσικός σχεδιασμός-

Υλοποίηση

7 Εισαγωγή των

δεδομένων και

μεταδεδομένων

8 Πιλοτική λειτουργία-

Βελτίωση της βάσης

9 Εκπαίδευση

Αθήνα 21-12-2005 Αθήνα 21-12-2005

Οι Συντάξαντες ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ 1. Μαρία Σεχιώτη Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

2. Ειρήνη Κουτσουπίδου

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΣΑΚΑΣ


GDB part BœΕΡΟΣ Β _ΤΕΛΙΚΟ.doc · Web viewΟ ανάδοχος θα είναι...

Documents

Transcript of GDB part BœΕΡΟΣ Β _ΤΕΛΙΚΟ.doc · Web viewΟ ανάδοχος θα είναι...