Filosofikoi_Topoi κουν κλπ

130
Άρης Κουτούγκος ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ …ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΙ ΑΠΟ ΕΜΠΕΙΡΙΑ, ΛΟΓΙΚΗ, ΚΑΙ…ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ (υπό έκδοση) ΠΑΠΑΖΗΣΗ 2008

Transcript of Filosofikoi_Topoi κουν κλπ

, ,

( ) 2008

A

- . , , , , , .

2

. ;[ . caf ...]

(). ... . , ... ... . , ... . , ; . ... ... . , . ... . !...;;; , ; . ..., ... ... ... . ...; , , (, ...), ... . ... , , ( )... . , , ... , ... . ()... , , ... , . , , , ... ... . ; . ... . , , , , ... . ... . !

3

( ). , ... : , , ... . ... . ... . , ! ( ) . ; , , , ... . ! . , , , , , ; . ... . () , ... . . , , , , , , , . , ... . ... , ; ( ) . ... ... , , , ... , , , !4

,

. . ... . , . , ; ; . , , ! ! ( ... ). . ... . . . , . . ... . . ( ) ... . , ... , . ; . ... . ... . ... , ... . ! . , ( )... ... . , . , , , , , - , , . , ; . 5

( )... . ... . ( )... , , , . , . . ; . , . : , , , . . , . , , - . , , , . ( ) . ; . . , . , , , ... . , ( ... - ). . . ... ;

6

, , ;1 . ( ). . ! , , , , , , , , ., . , , , , , , , , , , 1 : 1) , , 2006, , . , Cogito, , . . .7

, , ! . , .., . , , . , - - , : (.., ), ( ), (!) , , , ! . , , . , , . 8

, . , , . , , , : , , , , . , , , . , . , , , ! , , . ( ) 9

, , , , , . . , , , .., , , , , . , , . ( ) . . ; . , . , , . . , (, ) , . , - - , , ! . . .. ,10

, . , , , , . , , , . . , , . ( 20 ) . , , , , . . . . : ( ) .11

, , , ( ) . , ( ). ; , , . , .., , . , , , , , , , , , : [ () !] ;. : . 12

, . , () . ( ) . . . . , .., . , , . . ; ! ( , ) . , 13

. (!) - , . , . apriori . , , , !2 . - ( ) . . ; ; ; , ; 2 Karl Popper14

, ; (!) . . , , . , , , , , () ( ), , ( ) . , , , (, ) . 15

, , . , , . , , , , . , : , ! ( ) , : , , , , ! , , . , , . , , . , ; 16

. . : , () . , , , . , .3 . , , . 3 . . .17

, , . , ( ) , :4 , , , , . , , -. ( , ) . . . . , , , , 4 (. . . )18

, , . ( ) () , , , -. , : , , ( ) . , . , . , : ) , ) . , . , , apriori (, , , .) 19

, , . , , . () . , .. ( ), , . , , , , , , . . : , , , , , /, , ( ) , , , (/, 20

) ! , , , . : , , , , . - , . , , , , (, ) . ( ) , , , : - -

21

. : , , ;- ; - , ... -, , ... ! -, , ... , .., . - ...

, : ; - , : 22

, ! , , ( , ) . . - : ; . , , , .

23

. ( ;)- ; -A , ... . - ... - , . - , ...

. , , . , , , . , ' , : ; , , , , .

24

. - , . - ... - ... ... ; - , , ... ...

; , , , . , , .., . . , .., ( ) . . 25

. : ( ). . . , , (), (). , : , , . ; , , : , , , , , . : . : , , , . : , , .26

. - . ( ): ; ( , ) - . , ( ). , , . . , , , . . , . , , ( ) . 27

. , . ; . , . , , , . . , , ; , : () , . , () , . ... , : ) , ) . , , 28

. . ( ): ( ) : , - . : ) (, , , ), ) ( ) . ( ) : , (.., ... . . . : 29

, . . , () . , (, ) . () , ( ) . . . : ; ( , ) . , , .., , . 30

. . . - , , : , , .., ... (!). () ; . () . !

31

. : ; , ; ( , . , ) . . . . , .., . , , , . , . , , , 32

.

. ) ( ) .- ; -(!) - , ; - ! -!...;;...

. , , ( ...), , 8 8.15, . . , - , .., , . 33

, , , ! ' : , () , . ; ( ) . .

. - ; - . - ; - , . ! -

, ( ) . ( ) , .., , - . , .34

, , , , , . ( ). , : . , , , ( ) , , . , - , , , . . .- ; - ... , . - , , , ; -, ... - . - , !

. , , ; ()35

; ( ) . , . . , ( ) ; [ ] : ; : ( ) , , , . . , . 36

(), , ().

37

IV. . .- , , ; - ; - . , , . , , . ... - !

, , . , , . , , , . . - - , (1632-1704) , . 38

, .. , , , , . . , . , - . . . - , . , - , , . (1685 - 1753). , 39

, , . , , . (esse est percipi). , , , , , . , , , , . , , , . (1711-1776) . () . , , . . ... .40

: , , , , . . , . ( ) [ , ]. . .- ; - -, . - ... , . - , ... ; -... ...

41

, , , . (, ) (1596-1650) . : . , ; . , , , , , . , , , . ; , , : , , , , 42

. , , . , , , . ; () . . . , . , . . : [], . ( ) ( ) . 43

. , , . , (1633-1677) (Leibniz, 1646-1716). () . ( )5 , - , (causa sive ratio). , , , , . 5 , , , , .44

. ... . ;

. :

(1724-1804) . , , , , . , . , , . ( ) , 45

, . . . . , , , . , . . , . , , . , , . (;) . . , , , , 46

- , , , . . , , ( ) , . .

47

V. . .- , , ... - ; -! - . ; - ;...

. cogito (cogito ergo sum - ). . , , , . cogito , [...] ( , ), (, ) . . ( , ), , , . (;) , 48

. [ , , , , , ] , , , .

. .- , ... (B.Russell). - ! - . ; - ! , . - ... ; - ... .

, , 49

. - , .., , , . ( ) ; () () , .... ( ), , . . , , , , , . : . ....

. .

- ; - ... !50

-... ... ; -; - ... - ; -, ... ! , , , ;

, 20 (. , .), ( ) , , , . , - . , ; () . , . , . 51

, , . , , , . , , , , -, . , -, , - . . .- , ; - . - ... -, ; - , , ; - ... -, ! - ... ...;

52

. , . , : , , , , , , . . 1981: , , , , , - . [ ] . : ; 53

. , , . . , . , , ...

54

( ) , , . ; . . , , , , . ,

55

. , , . (. , ), (). , , , . . : ; , , , , , ; , , , ; , (, ) 56

; Kant . . , - . ( ). , . , , . . () . , , : ; ; , .., 57

; ; ; ; : ( ) ( ) ; . 20 .

58

. : .- . . - , . - ! - , . , . - ! - ... -, , , ; - , . (!) ... .

. . , , . . : , 59

, , . , , . , , , , . -- . , , : ) 30, ) 8, ) ( ) 1 cm. , , , , , . ( ) ( , , ) , , - , , , , . ( ) , 60

, . : , (, [, , ]. : () (), () . 6 .

. -, ! - - , ... ; - , , ... , .

6 (. ).61

, , , . , , , (), . , , , , . , , , : , .., , . , , . ( ) () . - , .., , , . ( ) - , .., 62

, , . , , ... - , , . 7 , , . [ ] , , (, ) ( ) : . (, )8 (. . , .), 7 , , , , ( ) .

8

.63

, . , , .9 ( ) . .

9

, -

. Bayes . .64

. - . - !!;;!; - ; - , . - , , ; -! , ! ; , .., ; -;!;;!; - ! - ! ...;!

. .10 10, () . - : , , , , . (187-200) 65

. , , .., , , .., [, ]; , ; . , . , , , - (!) ... . , .., , ... . , : ... , , . , ; ( ) ;

.66

11 (, ) , , . ( ) 12. , . . 11 , , , ..

12 , .., . . , , . , . : , . ( , ) ( ) , ( ). [ , ] . . , (;) . .67

, , .13 , . , , . . . , , ;- , ; - , : . - ; - ; , .., 1 . , ; -, , , BAR ; - : , . - ... !

13 , . [. . , ]68

-! , ; -! . - , ; - ...! ... - . . : . , ... . , ; . . - ! ... ; - ... . . ... - ...

( ) , : ; , : ; , , , , , .., , .14 14 69

, 50 15 . , , . . , , : , , . . , , . , (paradigms). , , , , , , . .

15 : Thomas Kuhn S.: . -, . . . , , , 1981. 257.70

.

-

( ) . , , , . , .., (;) ( , ). . . . , , , , , , . . . - . 71

- . ( ). - , , , , , , ., . , (Imre Lakatos), (Paul Feyerabend). . , , ( ) . (, ) , . . . . , . , 72

. (, - incommensurability) - (, ) - . . . . .

73

. 1. Paul Feyerabend16 Feyerabend "", "", ""

. , Feyerabend Popper, , Feyerabend , . ' , Feyerabend ', '', '' '' . , : 16 * (. )74

, '' ' , ( ). Feyerabend , . ' . , ' . , , . Feyerabend , . ' . , , ' ( ,

), 75

. , , . . Kuhn Feyerabend, '' . ' '' '', '' - , Kuhn Feyerabend. , Feyerabend17, (incommensurable) ' ' . Feyerabend , ( ) , ''" Feyerabend 17 [1962] . 3976

, '' , , . . Devitt18. Feyerabend

. Devitt : (epistemic). Devitt , , , 19. , () . , ( ) 20. 18 [1979] 19 , .32 20 , .3377

21. '' ( ) . , , .22 Devitt ' ' . ( ) . , o ' ( "") . , . , . Devitt 21 , . 36-3722 , Devitt : Ironically enough it is the wholehearted adoption of the just-mentioned epistemic doctrine about observation statements that helps undermine I.T. ( , .33).78

, , , ' ( '') . ( ) , Feyerabend. ( ) . Devitt , (' ) 23. , ; , . ( ) , . , 23 ... (i) this epistemic worry is one we have everywhere, (ii) it has nothing to do with IT and meaning change: we have it even where meanings dont change ( ) ( .49).79

. , , , , . , , . , , , , . , , , , . '', , . ' Devitt, . '' , .24 , '' (' 24 , , 80

) . ( ), . ' , .25 . . , , , '' '' ( '') . , Devitt, , . '' , ( ) . ; Feyerabend , 25 .81

, . . . '' , . , , '' () '' , . '' , '' . Feyerabend , 6, 7 , . Dialogus, Feyerabend26, ' . , , , 26 , , 1983, .107.82

. , v ' , , . , , . , Simplicio . . . , . , , .

, , ( ) . '' '', , , '', , ''. ', , , . ( ) ' . Feyerabend :83

'' , , . . , . "" "" , . ' . "" , , , ."27

:" . " ' "" . E ' . . ."28

, , '' . : 27 , . 109 28 .84

" , . . . Galileo Copernicus . ' Galileo ."29 Feyerabend 7 . 30 ' o : . . Feyerabend ... ! . [ .] 29 , . 117 30 , . 119-13185

. , .., , ( , .). [ , .] . . , , . ( "' ) , , . , . . ( ) . "" 86

"" . ( ), "" . = {1 2, ...} 1 = [ V11, V12, . . . Vl], 2 = [V21, V22 . . . V2], . . ., = [Vt1, V t1. . . V t] . " , 1 . . . , . " ( ) , () ( ) . , 0, , , ( ) - . () "" "" 87

' ( ) "" , ... ( ,, .) , Feyerabend, "", . . ' .

. ' , . , . , ..,88

. . [.., ; .] ' ( ) Lakatos31 (14)* .

Devitt Michael, "Against Incommensurability", Australasian Journal of Philosophy, 57, 1979, . 29 - 50. Feyerabend P., "Explanation, Reduction and Empiricism", Minnesota Studies in the Philosophy of Science, III, 28-97, 1962. , , 1983. ., , , 1983. Moberg Dale, "Are there rival incommensurable theories'.'", Philosophy of Science, 1979, 46, . 244 262.

31 . . [1983], . 111-11989

2. Karl Popper: ( )32 ) . Popper . 1980, 35 , : , , , , : . Popper . . . 32 - Popper 90

. . Popper, : . : . , , . , Popper, , . . Popper . , ... ... ... ... (. 44). ( Popper) , , 91

, , , . , , Popper . Popper , , . Popper. ( ) . Popper . ( Popper) . , , : . , . , 92

. . Popper . Popper , .. , , . . . . . . Popper ... .... ... . .. ... (.136). . Popper : : 93

; (.137). ( ) Popper , . ( ) . . . Popper . , , Popper . , -, , . ( ). Popper . , , , 94

. Popper . Popper. , , .... (.10). , (.17), . , Popper, . Popper . ) I . : 1. Popper .95

2. , . , , , . 3. Popper , , . , Popper Popper, , , . . 11 ( ), Popper Hegel. , ( ) ( ), Hegel, , . Popper , ( 96

- Popper) . Popper, Hegel Hegel , Hegel , , .33 Popper . Popper , . Popper . , Popper . , . . (-) 33 . . , The Relevance of Aristotles Theory of Change to ModernIssues. FILOSOFIA, 198x, pp. xx97

, (. [2]). . , - , Popper (.20, ), . . . . , . Popper , , . Popper , , , (. .305, ., , ). Popper 98

/ , . Popper , , (. 301-303). , , , . Popper , , . Popper . . , , ; Popper, , . ( ).99

, , , , , ( , ); ; Popper, , . , .

100

3. THOMAS KUHN Kuhn . , . , , . - , , . , . Kuhn . . 101

(paradigms) , , , , ... . . , , . , . , . , Kuhn . : - . Kuhn , , ( ). (, ) 102

. . , , , . () . Kuhn , normal science, . , . Kuhn Gestalt. , . , , , 103

, , . - . . . . . , . , Kuhn, : ) () ) (). Kuhn , P.K. Feyerabend, . : . , : ( , , ).104

Kuhn . , Kuhn , .

105

[ - ] . , , . , , . , () , , , , . , , ( ;;) . - . , 106

.

1.

- . , , , - . , , ! - , ; - ; - , ! - , - ;!; - , . , . ; , , , ; - , . , - , , 107

, , , , , , , , , , , , . - ; - . - , , , , , , ! - . , , .., , , , , ;!!; - . , . ! - , - . . , . - - , . , , 108

, , . , , , , , , , , , . , .., ! , , ; - ! , , . , . - , ! , , , . , : , ;109

-! - ; - ... - . ...

. - , , , . - ( ) , , . , ( ) . , , , , , , /, , . , , , 34. 34!110

( ) : ; , ; , , ; , , (, ) . , , . : ( , , ). , ( ) ( ), , , , . , () . , , , . 111

(, ) , , , : , , ; , ,35 . , , , , , , . - , , . , , . : ( ), ; , .., ( ) , 35 , , .112

; , , , , , , ;

2.

- , , , ..., . - , . , . , , ; - , , . . , , , , , ... 113

! - . , . - , . , , , , , . . - . , , . , . , , , , , , , , , . , , , . - . , . , , , , , . , , , , , !114

- ; - . , , . . , , , , , , , , , . , ; ... ; - , , , . , ; , (!), , , ! - ! , , , . - , ... - , . , , , , , () .115

, ( ) . - , ; , , ; , , , - ! - . , , , . , . - , . , , , , , , , , ; - . . . , , : ( ), .., , .116

; - . , , , , : , , . , , , , . , , , , , , , . - , , , , , , - , , , - - , ! - , ......; - , , , , , , , . - , . ; 117

, , , , ; - ; , , . , , , , , , , , . - , , , . . , . - , , , . , . , , . - ; - , . , , , 118

, , , , . - . - , . , , , , , , ! , , , . - . , , , , . - , , . . - ... , , . ; ! - , - , , , 119

! - ; - , - , , , - , , , , , ! - ... , , , , , , , , ! - ! , , , , . - , , . , , , , , , , , ., , , . - . , , , ;120

- , . ; , , , . , , , , , , ;! , , , , , ! - . , , , , . - , , , . ; - . , . . , ;121

- , - , - . , (, ) , , - - ! -. , , - , , , , , , , - , . ; , , , , , , - , - ..., ... , . , , , , . , : , , , , 122

, , . ..., , ..., - - ! - . , . . , - . , - ; - ; - , , , , , , , , . , , . - , , , , , , , . - - - . , 123

, . - . , ; - . , , , . , , ... - ... - ... , ... - , ... - ... - ... - , ... : , 1 . , ; - ... ... , ... , ... ... , , ... - ... ... ! -, . - ... , , , , , , , , , ; - ; , , ; 124

, , , , ; - . . . , , , , - , ! , , , , , , , , . , ; - - , , , , . . , , , . - , , - , , , , . 125

- , . , , , , , , ! , , , , , ... , , - - - . ; - ! ; - - ; - ; - , ; - , , ; - , , , - , , . , , , 126

, - , , , . , , . , , , - , , , , - ; - . , . , , , . , , - . ... - . , , , . , . , 127

- , , ... - , . , , . , , , , . , , , . , , , ; - , ! , , , - . , - - !

(, ) , . 128

, , , , . , , . , , , , . . , , , ( ), . () , , , . , , , :129

) Disney Land, ) ) ) ) ) 6 . , , . ( -) ( )

130