90

∆ηµήτρης Θεοδωρόπουλος, Αν. Καθηγητής, ΑΠΘ, ∆ιευθυντής φωτογραφίας, GSC,www.theodoropoulos.info

preproduction

Παρουσίαση

Τα κρύσταλλα προέρχονται από την Schott (Γερµα-νία), βασίζονται δε σε σχεδιασµό και κατασκευάζο-νται µε την επίβλεψη της περίφηµης Luma Tech, Inc.USA. Πρώτη µας εµπειρία σε περιβάλλον super-16mm µε το υποδειγµατικό σετ 8-9.5-12-16-25-50mm, to 2011, xρονιά που συµβολίζει το τέλοςκατασκευής κινηµατογραφικών µηχανών λήψης, ενώέµελε να καταργηθεί στη συνέχεια το αρνητικό τηςFuji, µε την Eastman-Kodak να συνεχίζει σήµεραµόνη της. Η συνεργασία µας που αφορούσε τη µι-κρού µήκους ταινία “Το πατάρι”, έµελε να είναι κι ητελευταία µας κινηµατογράφηση µε το προαναφερ-θέν αρνητικό (της Fuji), βραβεύτηκε για την εικόνατης, ενώ η πρώτη µας εµπειρία µε τους Optar-Illumina

ήταν κάτι παραπάνω από θετική, καθώς πράγµατι πα-ρατηρήσαµε µία φοβερή πρόοδο στο περιβάλλοντου συγκεκριµένου format, µε ένα κυριολεκτικά αψε-γάδιαστο σετ, έξοχης ευκρίνειας, πλήρη απουσία γε-ωµετρικής παραµόρφωσης στους ευρυγώνιους, πουχαρακτηριζόταν από µία γοητευτικά θερµή τάσηκοντά στο κλίµα των vintage Cooke-SIII, σε συνδυα-σµό µε το contrast των Zeiss-Super Speeds MkIII.Μετά από την τεράστια σχεδιαστική αλλά και οπτικήεπιτυχία των super-16mm, η Luma-Tech, εµβάθυνεστο σχεδιασµό του ιδεώδους σετ φακών super-35mm το οποίο παρουσιάστηκε προ ετών περιλαµ-βάνοντας τις κλασικές εστιακές αποστάσεις18-25-35-50-85 όλες τύπου High-speed T/1.3, το

Optar-illuminaΠρόκειται για ένα υποδειγµατικό σετ-φακών που κατασκευάζεταιαπό το θρυλικό LOMO optical design Bureau, του St. Petersburg,στη Ρωσία.

91

οποίο ολοκληρώθηκε το 2014, µε την προσθήκη τωνέξοχων (όπως και απαραίτητων) επίσης 14 & 135mmµε το εντυπωσιακό άνοιγµα διαφράγµατος Τ/1.8. Ενολίγοις πρόκειται για ένα πράγµατι ιδεώδες σετ flat-φακών, περιλαµβάνοντας επτά υποδειγµατικές όπωςκαι απαραίτητες εστιακές αποστάσεις, δηµιουργώνταςένα εκλεκτικό οπτικό σύστηµα υψηλής αισθητικής, σεσυνδυασµό µε µία κυριολεκτικά υψίστου επιπέδουκατασκευαστική ποιότητα. Η πρώτη εντύπωση είναι ηστιβαρότητα του εξωτερικού κελύφους, όπως και τοβάρος κάθε φακού, που φανερώνει την ποιότητα τωνκρυστάλλων που περιλαµβάνει. Οι διαβαθµίσειςεστίασης θαυµάσια διατυπωµένες στο εύρος του «βα-ρελιού» (lens-barrel), µε ευκρινέστατη επίστρωση«φωσφοριζέ», όπως και µε ορθά µαλακή αντίσταση.Το ίδιο ισχύει και για το δακτύλιο του διαφράγµατος,ενώ όλες οι διάµετροι είναι 95mm µε την εξαίρεσητου 14mm (114mm). Ας µας επιτραπεί να χαρακτηρί-σουµε το φινίρισµα και την κατασκευαστική αρτιότηταως ένα σχεδιαστικό tour de force, από το οποίο προ-κύπτει µία αυστηρή αισθητική, όπως και η σιγουριάγια τον κάτοχο/χρήστη του εξοπλισµού, για έναοπτικό σύστηµα άρτιο, στιβαρό, µε φοβερές ανοχέςστη γνωστή φθορά από τις αντίξοες συνθήκες των γυ-ρισµάτων.Οι οπτικές επιστρώσεις των κρυστάλλων (front-ele-ment) χαρακτηρίζονται από µία blue-green συνθήκη,που προσδίδει επίσης έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στηναισθητική των flares (όταν προκύπτουν), ενώ προτεί-νονται και εκδοχές του σετ uncoated για διαφορετική

προσέγγιση, στη σύγχρονη κλινικά καθαρή εικόναπου προκύπτει από τους ψηφιακούς αισθητήρες.Οι Optar-Illuminas χαρακτηρίζονται ως S-35mm κα-λύπτουν δε ανάλυση 5Κ, στοιχείο που τους τοποθετείσαν µία ορθή επένδυση στο συνεχώς εξελισσόµενοχώρο της ψηφιακής κινηµατογραφίας. Η ευκρίνειάτους όπως απεικονίζεται στο όργανο της Century, κυ-ριολεκτικά ξεπέρασε τις προσδοκίες µας: ιδιαίτεραστα δύο «άκρα» 14 & 135mm (οι νεότερες προσθή-κες στο σετ), η ποιότητα που προκύπτει είναι πραγµα-τικά εκπληκτική! Όλοι οι φακοί χαρακτηρίζονται απόµέγιστη ευκρίνεια 200lpm στο κέντρο και ως τη µίαίντσα περίπου, µε ένα σταδιακό (όπως και αρµονικό-τατο) fall-off προς τα άκρα του full-35mm (.735 x.980). Παντελής απουσία CA (µε µία ελάχιστη «υπο-ψία» στους ευρυγώνιους στα άκρα), ενώ ας υπογραµ-µιστεί πως οι παρατηρήσεις αυτές αφορούν ταπλήρως ανοιχτά διαφράγµατα (Τ/1.8 & 1.3 αντί-στοιχα όπως προαναφέρθηκε). Στο Τ/2, ιδιαίτερα δεστο Τ/2.8 και το fall-off όπως και κάποια internal-flares (στον 25mm), «καθαρίζουν», µε συµπέρασµα(πως στο όργανο τουλάχιστον) πως αυτό είναι και τοιδεώδες διάφραγµα σαν επιλογή καθαρά «τεχνική»,καθώς ο «αληθινός-κόσµος» της κινηµατογράφησης,ξεπερνάει αυτές τις παρατηρήσεις όπως ακόµα και ταaberrations µπορεί να έχουν εικαστικό ενδιαφέρον.Τα δικά µας συµπεράσµατα στην πρωτότυπη κινηµατο-γράφηση είναι πράγµατι εκστατικά, καθώς η αναζή-τησή µας για ένα ιδιαίτερο σετ-φακών για τις ανάγκεςµίας προσεχούς συνεργασίας µας, µας οδήγησε στη

92

συγκεκριµένη επιλογή, αφού δοκιµάσαµε ποικίλουςσυνδυασµούς. Κινηµατογραφήσαµε σε όλες τις πιθα-νές συνθήκες που συναντάει κανείς σε ένα γύρισµα,εξωτερικό ηµερήσιο φυσικό φως, εξωτερικό νυχτε-ρινό available-light, εσωτερικό available-light απο-κλειστικά φωτισµένο µε practicals, όπως και σεσυνδυασµό µε «επαγγελµατικά» LED. Μας απασχό-λησε η ευκρίνεια των φακών σε χαµηλές φωτιστικέςσυνθήκες, η συµπεριφορά τους σε σχέση µε έντοναφωτιστικά στοιχεία στη σύνθεση του κάδρου, η χρω-µατική τους διάθεση, η γεωµετρική παραµόρφωσητων ευρυγώνιων, τέλος δε η εικαστικότητα που προ-κύπτει από τις ποικίλες εστιακές αποστάσεις που προ-σφέρονται.Οι Optar-Illuminas προσφέρουν κάτι τοδιαφορετικό στο χώρο της κινούµενης εικόνας. Τοοπτικό αποτέλεσµα που προκύπτει, προσδίδει µίανανάγλυφη αίσθηση στη σύνθεση του κάδρου, ενώ ηευκρίνειά τους δεν αναιρεί τη φωτογένεια που είναι

επιθυµητή. ∆ύσκολα θα χρησιµοποιήσει κανείς φίλ-τρα που θα αναιρέσουν την ιδιαιτερότητα του χαρα-κτήρα τους: απαιτείται ιδιαίτερη έρευνα για µία τέτοιααπόπειρα. Προσωπικές µας προτιµήσεις, για την ευ-κρίνεια, την οπτική ποιότητα, αλλά και τον «χαρα-κτήρα» που προκύπτει από τις εστιακές αποστάσεις,αποτελούν οι 18-35-50mm. Αυτοί οι τρεις φακοί θαµπορούσαν να χρησιµοποιηθούν αποκλειστικά γιαµία ολόκληρη ταινία µεγάλου µήκους. Σαφώς έπεται ο µεσαίος τηλεφακός 85mm, έξοχηςευκρίνειας και καθαρότητας στο διαχωρισµό του επί-σης, ο 25mm ίσως η πιο «χρήσιµη» εστιακή από-σταση, το σηµείο εκκίνησης σαν επιλογή σε πολλέςσυνθήκες γυρίσµατος. Ο 135mm εξαιρετικής οπτικήςποιότητας όπως προαναφέρθηκε, για πιο εξειδικευµέ-νες συνθήκες γυρίσµατος, ενώ αφήσαµε για το τέλοςτο τεχνολογικό επίτευγµα που χαρακτηρίζει τον πλέονευρυγώνιο του σετ τον 14mm: ιδιαίτερος φακός σανεστιακή απόσταση που απαιτεί και συγκεκριµένηοπτική σκηνοθετική προσέγγιση, που ακόµα και«τέρµα-ανοιχτός» έχει έξοχη ευκρίνεια, όπως και συ-µπεριφορά στα flares. To δέος που µας προξένησε ηποιότητά του στην πρώτη του προβολή στο όργανο,ακολούθησε τη γοητεία που µας έδωσε χρησιµοποιώ-ντας τον σε ποικίλες φωτιστικές συνθήκες, όπως καισε συµβατικές ή και ακραίες γωνίες λήψης (plongées& contre-plongées). Πρόκειται πραγµατικά για µίαεστιακή απόσταση που αποζητάει τη δηµιουργικήχρήση, µε µία ελάχιστη και φωτογενή γεωµετρική πα-

93

Το σετ-φακών Optar-Illumina, µας παραχωρήθηκε από τη Luma-Tech, σε συνεργασία µε τους αντιπρο-σώπους της στην Ευρώπη Gear-Cam, µε την ευγενική πρωτοβουλία των κ. Charles Pickel & Erik Gils, γιατις ανάγκες της ταινίας Ιερόσυλοι, σκηνοθεσίας Μάρσας Μακρή. Στην Ελλάδα αντιπροσωπεύονται απότην MC Manios, στο χώρο της οποίας τους αναλύσαµε τεχνικά, µε την υποστήριξη του κ. Γιάννη Μανιούκαι του συνεργάτη του κ. Χάρη Τσιλογιάννη.

ραµόρφωση, που προσδίδει µίαν ιδιαίτερη κινηµατο-γραφική εικαστικότητα στα set-up που εντάσσεται. Σεσυνδυασµό δε µε την «ταχύτητα» που προκύπτει απότο άνοιγµα διαφράγµατός του, θεωρούµε πως έχειµία µοναδικότητα στο χώρο του σύγχρονου κινηµατο-γράφου. Συµπερασµατικά το σετ που προκύπτει απότους επτά Optar-Illumina, αποτελεί µία νέα σηµαντικήπρόταση στο χώρο της κινούµενης εικόνας, που θα

εµποτίσει µε µίαν ιδιαίτερη ταυτότητα την οπτική προ-σέγγιση των αφηγηµατικών πιθανοτήτων στις οποίεςθα ενταχθεί. Σε µία περίοδο προκλητική δηµιουργικάµε απεριόριστες τεχνολογικές υποστηρίξεις και δυνα-τότητες, οι φακοί της Luma-Tech, αποτελούν µία δια-φορετική εκδοχή για την παλέτα ψηφιακήςκινηµατογράφησης. Αποµένει το Roll-Cam, για νααναδειχθούν...

www.lumatechinc.com/S35.html