Familylife Magazine #22

14
e-magazine #22 Σεπτέμβριος 2011 Tο ηλεκτρονικό περιοδικό για το παιδί και τους γονείς 5 είμαι μαμά! 0-2 22 / Σεπτέμβριος 2011 6 / Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης είμαι μαμά! ένθετο με πρακτικές συμβουλές για μέλλουσες μαμάδες και γονείς με μωρά Διάβασμα για δύο… στο ίδιο δωμάτιο Διατροφή… για πρωτάκια Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης Διάβασμα για δύο… στο ίδιο δωμάτιο Διατροφή… για πρωτάκια Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

description

Μάθε παιδί μου γράμματα!!!

Transcript of Familylife Magazine #22

Page 1: Familylife Magazine #22

e-magazine#22

Σεπτέμβριος 2011

Tο ηλεκτρονικό περιοδικό

για το παιδί και τους γονείς

5

είμαι μαμά!0-2

22 / Σεπτέμβριος 2011

6 / Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ:

To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

είμαι μαμά!

ένθετο με πρακτικές συμβουλές για

μέλλουσες μαμάδες και γονείς με μωρά

Διάβασμα για δύο… στο ίδιο δωμάτιο

Διατροφή… για πρωτάκια

Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

Διάβασμα για δύο… στο ίδιο δωμάτιο

Διατροφή… για πρωτάκια

Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

Page 2: Familylife Magazine #22

2 3

Ιδιοκτησία

Εκδόσεις INSAIT

Μιχαλακοπούλου 191 - 11527, Αθήνα

Τηλ.: 210 7473554 / FAX: 211 7701300

e-mail: [email protected]

Διεύθυνση Έκδοσης

Γιάννης Ευφραιμίδης

[email protected]

Αρχισυνταξία

Δήμητρα Μαυρίδου

[email protected]

Σχεδιασμός

Κωνσταντίνα Αρβανίτη

[email protected]

Υπεύθυνη Διαφήμισης

Αλεξία Σταυροπούλου

[email protected]

Σύνταξη

Βασιλική Ξανθού

Editorial

Απαγορεύεται η μερική ή ολική αναδημοσίευση, καθώς και η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο των κειμένων και των φωτογραφιών του εντύπου, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη (Νόμος 2121/1993). Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των

συγγραφέων τους.

e-magazine

#22Σεπτέμβριος 2011

Tο ηλεκτρονικό

περιοδικό

για το παιδί

και τους γονείς

5

είμαι μαμά!0-2

22 / Σεπτέμβριος 2011

6 / Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ:

To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

είμαι μαμά!

ένθετο με πρακτικές

συμβουλές για

μέλλουσες μαμάδες

και γονείς με μωρά

Διάβασμα για δύο… στο ίδιο

δωμάτιο

Διατροφή… για πρωτάκια

Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ:

To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

Διάβασμα για δύο… στο ίδιο

δωμάτιο

Διατροφή… για πρωτάκια

Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ:

To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

ΚΧ_

Μάθε παιδί μου γράμματα!!!Αναμφίβολα για εμάς τους γονείς, το μείζον θέμα δεν είναι οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ αλλά η επιστροφή στα θρανία ή καρεκλάκια (για πιο μικρά παιδιά) στο σχολείο.

Στόχος μας να μάθουν τα παιδιά μας γράμματα και να γίνουν χρήσιμοι στην κοινωνία (;). Το ερώτημα που βασανίζει όλους μας είναι «σε ποια κοινωνία». Αυτό όμως από ότι φαίνεται θα το συζητήσουμε σε ένα επόμενο τεύχος.

Back to school, αυτά που ξέρετε, και άλλα τόσα που δεν γνωρίζετε, αλλά θα πρέπει να μάθετε, φιλοξε-νούνται σε αυτό το τεύχος. Και για τυχόν επιπλέον απορίες, επισκεφτείτε το portal www.familylife.gr με το πολύ μεγάλο αφιέρωμα στο Back to School...

Φυσικά δεν ξεχνάμε και τους μικρότερους φίλους μας που θα περάσουν το χειμώνα στην ζεστασιά του σπιτιού τους.

Καλή σχολική χρονιά σε όλους μας!

περιεχόμενα #22 Σεπτέμβριος 2011

σελ. 5 Είμαι μαμά!σελ. 6 Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης!

σελ. 10 Πηγαίνουμε σχολείο!σελ. 10 Διατροφή…για πρωτάκια

σελ. 12 Ατομικό δελτίο υγείας, για την Α’ δημοτικού

σελ. 14 Μήπως το παιδάκι σας έχει δυσλεξία;

σελ. 16 Φροντίζουμε την υγεία μαςσελ. 16 Όταν οι ψείρες… πάνε σχολείο

σελ. 18 Γονείς εναντίων μικροβίων

σελ. 20 Πρακτικός Οδηγόςσελ. 20 Διάβασμα για δύο… στο ίδιο δωμάτιο

Μόνιμες στήλεςσελ. 24 Διαβάζουμε βιβλία

σελ. 26 Νew entries

Page 3: Familylife Magazine #22

4 5

είμαι μαμά!0-2

22 / Σεπτέμβριος 2011

6 / Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνης

Page 4: Familylife Magazine #22

6 7

Ασβέστιο, σίδηρος, φυλλι-κό οξύ: To «τρίπτυχο» της εγκυμοσύνηςΚατά την κύηση παρατηρείται αύξηση του αριθμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων της

μητέρας, του όγκου του πλάσματος, των μεσοκυττάριων υγρών, καθώς και αύξηση

του βάρους της μήτρας, των μαστών, του εμβρύου, του πλακούντα και του αμνιακού

υγρού. Επομένως μια σταθερή χορήγηση θρεπτικών στοιχείων και θερμίδων είναι

απαραίτητη για την ομαλή αύξηση.

Η επίδραση μιας ήπιας διατροφικής ανεπάρκειας της μητέρας πάνω στο έμβρυο είναι δύσκολο να καθοριστεί, λόγω της ικα-νότητας που έχει η μητέρα να χορηγεί θρεπτικά στοιχεία από τους ιστούς της και την ικανότητα του πλακούντα να προσαρμό-ζεται λειτουργικά σε ένα σχετικά αντίξοο περιβάλλον. Παράλλη-λα, όμως πιστεύεται ότι, η επιτυχημένη κύηση καθορίζεται σε ένα βαθμό από τη διατροφική κατάσταση της μητέρας πριν από τη σύλληψη.

Η εγκυμοσύνη είναι μια ιδιαίτερη κατάσταση η οποία απαιτεί έναν καλά εφοδιασμένο οργανισμό με θρεπτικά συστατικά της τρο-φής τόσο για το έμβρυο όσο και για την εγκυμονούσα. Και φυ-σικά αυτό οφείλει να γίνεται και πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, διότι ένα σώμα με άδειες αποθήκες θρεπτικών συ-στατικών δεν θα καταφέρει ούτε να σιτίσει μια ακόμη ζωούλα επαρκώς αλλά ούτε και να προστατεύσει το ίδιο της το σώμα..

Αυξημένες διατροφικές ανάγκες

Όσο περνάνε τα χρόνια, όλο και περισσότερο βομβαρδιζόμαστε με φάρμακα και συμπληρώματα, και αναρωτιόμαστε αν πρέπει να τα παίρνουμε ή όχι.

Η αλήθεια είναι πως η ιδιαίτερη κατάσταση της εγκυμοσύνης αυ-ξάνει την ανάγκη ορισμένων θρεπτικών συστατικών, ώστε να εξα-σφαλιστεί μια ομαλή εγκυμοσύνη, δηλαδή η παροχή των απαραί-τητων θρεπτικών συστατικών για την ανάπτυξη του εμβρύου αλλά και για την υγεία της μητέρας.

Τα 3 συστατικά που χρειάζεστε

Τα συνηθέστερα θρεπτικά συστατικά τα οποία προτείνουν συ-μπληρωματικά οι γυναικολόγοι είναι το φυλλικό οξύ, ο σίδηρος και το ασβέστιο. Φυσικά, η λήψη συμπληρωμάτων δεν είναι απα-ραίτητη όταν η διατροφή μας είναι πλούσια και ισορροπημένη σε θρεπτικά συστατικά. Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να συμβου-λευόμαστε το γιατρό μας.

Το φυλλικό οξύΤο φυλλικό οξύ είναι συνένζυμο στην σύνθεση του DNA, γι’αυ-τό και οι απαιτήσεις του είναι αυξημένες όταν υπάρχει γρήγο-ρη παραγωγή κυττάρων, όπως συμβαίνει στην εγκυμοσύνη. Το φυλλικό οξύ είναι υψίστης σημασίας για το νευρικό σύστημα, την ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης του εμβρύου. Τα συμπτώματα ανεπάρκειας του φυλλικού οξέος, εί-ναι η μεγαλοβλαστική αναιμία των εγκύων, η γλωσσί¬τιδα, διατα-ραχές της λειτουργίας του γαστρεντερικού συστήματος, καθώς και η μειονεκτική σωματική ανάπτυξη. Πρόσφατες έρευνες, μά-λιστα, υποδηλώνουν ότι πι¬θανόν να συνυπάρχει και διανοητι-κή επιβάρυνση.

Η έλλειψή του φυλλικού οξέος κατά την διάρκεια της εγκυμοσύ-νης μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες όπως ατελή σχηματισμό του εγκεφάλου, της σπονδυλικής στήλης, καθώς και επίσης και προβλήματα στον πλακούντα.

Η λήψη συμπληρώματος είναι ιδανική όταν ξεκινάει 3 μήνες πριν

Πιστεύεται ότι η επι-

τυχημένη κύηση κα-

θορίζεται σε ένα

βαθμό από τη δια-

τροφική κατάστα-

ση της μητέρας πριν

από τη σύλληψη...

Της Γιώτας Μίαρη, διαιτολόγου-διατροφολόγου

Page 5: Familylife Magazine #22

8 9

τη σύλληψη και κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

Ιδανικές πηγές φυλλικού οξέος αποτελούν το συκώτι, τα πράσι-να φυλλώδη λαχανικά, το σπα-νάκι, το αβοκάντο, τα μαύρα φασόλια, τα τεύτλα, το σέλινο, τα αυγά, τα ψάρια, τα λαχανάκια Βρυξελλών, τα πράσινα λάχανα, το κουνουπίδι, το μα¬ρούλι, τα φασολάκια, ο αρακάς, τα γογ-γύλια (πράσινα), τα καρύδια, τα εσπεριδοειδή, τα πορτοκάλια, ο χυμός από πορτοκάλι, η σόγια, το ψωμί και τα δημητριακά ολι-κής άλεσης, τα καρύδια, το για-ούρτι, η ψητή πατάτα και μπα-νάνες.

Ο σίδηρος Ο σίδηρος (αίμη) συνδυάζεται με μια πρωτείνη (σφαιρίνη) και σχηματίζει την αιμοσφαιρίνη. Επίσης, σχετίζεται με τον μεταβολι-σμό του οργανισμού.

Κατά την εγκυμοσύνη υπάρχει μια αύξηση του αριθμού των ερυ-θρών αιμοσφαιρίων της μητέρας κατά 30%, που απαιτεί περίπου 500 mg σιδήρου, ενώ οι ανάγκες του εμβρύου και του πλακούντα ανέρχονται σε 300 mg. Η απορρόφηση του σιδήρου είναι αυξη-μένη κατά τα 2 τελευταία τρίμηνα της εγκυμοσύνης. Η σιδηροπε-νική αναιμία θεωρείται η συχνότερη διατροφική ανεπάρκεια των εγκύων, γι’αυτό η συμπληρωματική χορήγησή του πολλές φορές είναι απαραίτητη.

Δοσολογία: Συστήνεται η χορήγηση 30-60 mg σιδήρου ημερησί-ως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και τρεις μήνες μετά την εγκυμοσύνη προκειμένου για την αναπλήρωση των αποθη-κών του σώματος.

Φυσικές Πηγές: Iδανικές πηγές σιδήρου αποτελούν το βοδι-νό, το κοτόπουλο, το συκώτι, το ψάρι, τα πορτοκάλια, το κα-κάο, αλεύρι σόγιας, ηλιόσπορος, χαβιάρι, οστρακοειδή, πατάτα, ρύζι, σιτάρι και σιτάλευρο. Η πιο καλά απορροφήσιμη πηγή σιδή-ρου είναι το κόκκινο κρέας, συνεπώς όσες έγκυες είναι αυστηρά χορτοφάγοι καλό θα είναι να συνδυάζουν όσπρια με ρύζι καθώς και λαδερά με ρύζι όπως (φακόρυζο, σπανακόρυζο, λαχανόρυζο, αρακά με ρύζι και άλλα). Για την καλύτερη απορρόφηση του σι-δήρου καλό είναι να αποφεύγουμε την ταυτόχρονη κατανάλωση καφέ, τσαγιού και προϊόντων ασβεστίου, και να προτιμάμε μαζί με

τις τροφές που έχουν σίδηρο να καταναλώνουμε τροφές που πε-ριέχουν βιταμίνη C, όπως φρούτα, φρέσκους χυμούς και λαχανι-κά τα οποία αυξάνουν την απορρόφηση του σιδήρου.

Το ασβέστιοΤο ασβέστιο αντιπροσωπεύει περίπου το 2% του σωματικού μας βάρους. Μας βοηθά να έχουμε γερά οστά και δόντια, ρυθμίζει την καρδιακή λειτουργία, είναι απαραίτητο για την πήξη του αίμα-τος και για την έκκριση ορισμένων ορμονών. Δοσολογία: Η συνι-στώμενη ημερήσια δόση για έναν υγιή ενήλικα είναι 800 mg, ενώ κατά την διάρκεια της κύησης αυξάνεται κατά 400 mg ημερησί-ως. Οι επιπρόσθετες ανάγκες για ασβέστιο είναι απαραίτητες για τα οστά του εμβρύου και συνήθως καλύπτονται με αύξηση στην πρόσληψη του γάλατος. Όταν η πρόσληψη ασβεστίου δεν είναι επαρκής μέσα από την τροφή, τότε η συμπληρωματική χορήγηση είναι απαραίτητη. Πολύ συχνό είναι το φαινόμενο όπου εμφανί-ζονται προβλήματα στα δόντια αλλά και στα οστά της γυναίκας η οποία παρουσιάζει ένδεια των αποθηκών του οργανισμού πριν – κατά τη διάρκεια- και μετά την εγκυμοσύνη. Κατά τη διάρκεια της αύξησης τρία είναι τα σπουδαιότερα συμπτώματα της ανεπάρκει-ας του οργανισμού σε ασβέστιο:

1) Μείωση της αύξησης του ατόμου.

2) Γένεση φτωχής ποιότητας οστών και δοντιών

3) Δυσπλασία των οστών, ραχίτιδα.

Φυσικές πηγές: Ιδανικές πηγές ασβεστίου αποτελούν το γάλα, το γιαούρτι, το κίτρινο τυρί, τα προϊόντα σόγιας, αμύγδαλα, καρύδια, χαβιάρι, ξερά σύκα, ψάρια με μα¬λακά κόκκαλα που τρώγονται, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, παγωτά, μπρόκολο.

Και κάτι ακόμα: H βιταμίνη C είναι απαραίτητη για την καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου, η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου για την σύνθεση της οποί-ας χρειάζεται και η έκθεσή μας στον ήλιο, ο ψευδάργυρος και ο χαλκός διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό των οστών του εμβρύου, καθώς επίσης και οι βιταμίνες του συ-μπλέγματος Β είναι πολύ σημαντικές κατά την διάρκεια της εγκυ-μοσύνης διότι προλαμβάνουν τις αναιμίες στις εγκύους.

Σαφώς ο οργανισμός κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει ανάγκη από επάρκεια θερμιδοπρωτεϊνικής και βιταμινικής κάλυ-ψης, καθώς επίσης και όλων των μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Όταν με την διατροφή η κάλυψη των αναγκών δεν φαίνεται να επαρκεί, τότε η αμέσως επόμενη και αναγκαία λύση είναι η χορή-γηση διατροφικών συμπληρωμάτων.

Page 6: Familylife Magazine #22

10 11

πηγαίνουμε σχολείο

Διατροφή... για πρωτάκια!

Της Χριστιάνας Γ. Παυλίδου D.U., MSc, κλινικής διατροφολόγου-διαιτολόγου, www.pavlidispednut.gr

Κάθε Σεπτέμβριο τα σχολεία γεμίζουν με νέες ευχάριστες φατσού-λες παιδιών τα οποία για πρώτη φορά συναντούν ένα καινούριο πε-ριβάλλον αλλά και άλλα παιδιά της ηλικίας τους. Είναι λοιπόν δύσκο-λο μετά τις συνήθειες του σπιτιού ή του παιδικού σταθμού, να ακο-λουθήσουν και να συνηθίσουν το πρόγραμμα του σχολείου γενικό-τερα. Ακόμη πιο δύσκολο ίσως είναι να μάθουν να τρώνε σωστά μα-κριά από το σπίτι.

Σε κάθε σχολείο λειτουργεί ένα κυλικείο το οποίο εφοδιάζει τα παιδιά με πολλά είδη και ανάλογα το παιδί εάν έχει εκπαιδευτεί σωστά από την οικογένεια μπορεί να επιλέξει να καταναλώσει τα πιο ισορροπη-μένα τρόφιμα. Σίγουρα η απαγόρευση είναι γνωστό ότι δεν βοηθά σε τίποτε, οπότε το καλύτερο είναι να δώσουμε τις σωστές βάσεις στα παιδιά μας πριν τα πάμε σαν «πρωτάκια» στο σχολείο.

«Δεν πίνει το γάλα του το πρωί και δεν θέλει να καταναλώ-σει πρωινό!»

Είναι το πιο συχνό που ακούμε από παιδιά 6 ετών ή και μεγαλύτερα. Δεν καταναλώνουν πρωινό και δεν θέλουν γάλα γιατί είτε ζαλίζονται στο σχολικό ή δεν προλαβαίνουν. Μην ξεχνάμε ότι δεν έχουν μά-

θει και σε τόσο σκληρό πρόγραμμα, ιδιαίτερα εάν έχουν μείνει στο σπίτι. Πρέπει με ηρεμία να εξηγήσουμε ότι το πρωινό είναι σημαντι-κό για την διατροφή μας αλλά και ότι είναι απαραίτητο για να μπο-ρούν να παρακολουθήσουν τον δάσκαλο και να είναι καλοί μαθη-τές! Καλό είναι να καταναλώσουμε και εμείς μαζί τους ένα μικρό και γρήγορο πρωινό που προσφέρει θρεπτικά στοιχεία και έτσι σίγου-ρα θα έχουμε θετική ανταπόκριση από τα παιδιά. Εύκολες και γρήγο-ρες λύσεις όπως γάλα με μπισκότα ή γάλα και δημητριακά πρωινού, ή γάλα και 1 τόστ ή λίγο ψωμί με μαρμελάδα και γάλα σίγουρα θα ευ-χαριστήσουν το παιδί. Εάν επιμένει ότι ανακατεύεται το πρωί, μπο-ρείτε να του δώσετε στερεά τροφή όπως π.χ. ένα τόστ ή φρυγανιές ή κράκερ ή μπισκότα και να φροντίσετε να πιει το γάλα του αργότε-ρα μέσα στην ημέρα.

«Στο σχολείο δεν θέλει να τρώει το σάντουιτς που του δίνω, αλλά μόνο αυτό από το κυλικείο»

Ακόμη ένα συχνό φαινόμενο, ιδιαίτερα σε μεγαλύτερα παιδιά αλλά και σε μικρά πρωτάκια. Μπορούμε να κάνουμε συμφωνίες και να βά-λουμε πρόγραμμα. Μπορούμε να συμφωνήσουμε με το μικρό μας

επαναστάτη ότι θα καταναλώσει 4 ημέρες από τις 5 σχολικές το δικό μας σάντουιτς και 1 ημέρα θα μπορεί να κάνει εκείνο την δική του επιλογή, θέτοντας όμως τα όριά μας για διατροφικά ισορροπημέ-νες επιλογές.

«Δεν θέλω φρούτα»

Επίσης, συχνό το φαινόμενο αποφυγής των φρούτων. Η αλήθεια εί-ναι ότι είναι δύσκολο να καταναλωθούν στο σχολείο και ιδιαίτερα φρούτα όπως το μήλο πολλές φορές είναι και επικίνδυνα. Μπορού-με να του προσφέρουμε μπανάνα ή κάποιο χυμό ή να ενημερωθού-με ένα υπάρχουν φρουτοσαλάτες ή κάποια επιλογή φρούτου στο κυ-λικείο. Μην ανησυχείτε όμως, θα μπορεί να καταναλώσει το φρούτο στην διάρκεια της ημέρας. Εξάλλου το πιθανότερο είναι να επιστρέ-ψει το φρούτο μαζί με το παιδί, γιατί απλά… ξέχασε να το φάει όταν έτρεχε στο παιχνίδι με τους νέους φίλους του.

«Άσκηση»

Ενθαρρύνουμε το παιδί να παίζει, να τρέχει και να κάνει παρέα με

άλλα παιδιά της ηλικίας του, προσπαθώντας να το κάνουμε πιο κοι-νωνικό αλλά και ταυτόχρονα να αθλείται.

«Νερό»

Ένα μπουκαλάκι με εμφιαλωμένο νερό, ή ένα μικρό θερμός με νερό από την βρύση ή και ένα ποτηράκι για να το γεμίζει όποτε θέλει από την βρύση του σχολείου είναι μια καλή λύση για να μην ξεχνιέται και δεν ενυδατώνεται.

Πρέπει να του εξηγήσουμε ότι τροφές που είναι πλούσιες σε λιπαρά και ζάχαρη θα πρέπει να καταναλώνονται πιο σπάνια. Θα πρέπει να μην ανταλλάσει το φαγητό που του έχουμε δώσει με κάτι πιο «ελκυ-στικό» από άλλο παιδάκι ώστε και εμείς να ξέρουμε τι έχει φάει αλλά και να μην ξεφεύγει από τις υγιεινές συνήθειες που θέλουμε να ακο-λουθεί. Η αλήθεια είναι ότι το παιδί από τα 6 χρόνια και μετά αρχί-ζει να «απομακρύνεται» από την αγκαλιά μας, γνωρίζει ένα νέο πε-ριβάλλον, το σχολικό, το οποίο του θέτει κανόνες αλλά και γίνεται πιο κοινωνικό.

Εμείς θα πρέπει να είμαστε κοντά του, αποφεύγοντας την απαγόρευ-ση και προτείνοντας πάντα λύσεις.

Page 7: Familylife Magazine #22

12 13

Ατομικόδελτίο υγείας,

για την Α’ δημοτικού

του Γεώργιου Παυλίδη,παιδίατρου-νεογνολόγου, www.pavlidispednut.gr

Τι ελέγχεται... Οι αλλεργίες διερευνώνται εάν είναι εποχιακές π.χ. αλλεργική ρινίτι-δα, επιπεφυκίτιδα ή εάν το παιδί έχει στο ιστορικό του κάποια δερ-ματική αλλεργία ή εάν έχει εμφανίσει εξάνθημα μετά από λήψη φαρ-μάκων.

Επίσης, καταγράφονται οι τυχόν χειρουργικές επεμβάσεις και ερω-τώνται οι γονείς εάν υπάρχει ιστορικό υπερχοληστερολαιμίας, δη-λαδή πρόβλημα υψηλής χοληστερίνης στην οικογένεια. Σε περίπτω-ση θετικής απάντησης από τους γονείς, καλό είναι να συμπεριλη-φθεί, στον προληπτικό αιματολογικό έλεγχο για τυχόν αναιμία, έλ-λειψη σιδήρου κλπ. και έλεγχος χοληστερίνης.

Γίνεται έλεγχος των εμβολίων του παιδιού και εάν υπάρχουν ελ-λείψεις συνιστάται ή ολοκλήρωση όλων των απαραίτητων εμβολια-σμών πριν την εγγραφή στην 1η Δημοτικού.Ερωτάται εάν το παιδί έχει αισθανθεί πόνο στον θώρακα κατά την διάρκεια κάποιας άσκησης ή παρουσιάζει εύκολη κόπωση. ‘Ασχετα με το ιστορικό, είναι υποχρεωτική η προληπτική εξέταση από καρ-

διολόγο με Ηλεκτροκαρδιογράφημα και TRIPLEX καρδιάς γιατί το δελτίο υγείας αναφέρεται και στην δυνατότητα συμμετοχής ή όχι του παιδιού σε αθλοπαιδιές.

Στην αντικειμενική εξέταση του παιδιού περιλαμβάνονται το ύψος και το βάρος ώστε να αξιολογηθεί ή φυσιολογική ή μη εξέλιξη ανά-λογα με την ηλικία του. Ελέγχεται το δέρμα και γίνεται ορθοπεδι-κός έλεγχος για την διαπίστωση σκολίωσης (το παιδί κάνει επίκυψη και εάν διαπιστωθεί ασυμμετρία στις ωμοπλάτες παραπέμπεται για ακτινογραφία σπονδυλικής στήλης και εξέταση από ορθοπεδικό). Σε ανάλογες περιπτώσεις συστήνεται πολλές φορές το κατάλληλο άθλημα (βόλεϊ ή κολύμπι).

Στο πλαίσιο της καρδιολογικής εξέτασης διαπιστώνεται ή τυχόν ύπαρξη φυσήματος ενώ δεν πρέπει να παραλείπεται ποτέ ο έλεγ-χος της αρτηριακής πίεσης.Τα τελευταία χρόνια απαραίτητα στο Ατομικό Δελτίο Υγείας του παιδιού περιλαμβάνεται ή εξέταση του οδοντιάτρου, του οφθαλμία-τρου και του καρδιολόγου.

Το ατομικό δελτίο υγείας, είναι το απαραίτητο δικαιολογητικό που έχει ιδιαίτερα μεγάλη

σημασία, γιατί σχετίζεται με την πρόληψη και την παραπομπή από τον παιδίατρο σε

κάποιο ειδικό, στην περίπτωση που διαπιστώσει κάποιο πρόβλημα.

Πιο συγκεκριμένα, καταγράφονται χρόνια νοσήματα του παιδιού, άσθμα, λοιμώδη

νοσήματα και αλλεργίες.

πηγαίνουμε σχολείο

Page 8: Familylife Magazine #22

14 15

Ποια είναι τα πρώτα σημάδια που πρέπει να παρατηρή-σετεΣυχνά χαρακτηριστικά πιθανής δυσλεξίας ή μαθησιακής δυσκολίας στη προσχολική ηλικία, νηπιαγωγείο – δημοτικό:Προφορικός λόγος• Το παιδί αργεί να μιλήσει (καμία λέξη μέχρι τα πρώτα του γενέ-θλια – η ομιλία αρχίζει στα 2 και αργότερα)• Δυσκολεύεται να μάθει τραγουδάκια, με ομοιοκαταληξία σε σχέ-ση με τα άλλα παιδιά και δεν καταλαβαίνει παιχνίδια με λέξεις και με γράμματα• Δεν μπορεί να βρει λέξεις που ομοιοκαταληκτούν (πχ φως, τρως, πως) γιατί δεν καταλαβαίνει την έννοια της ομοιοκαταληξίας.• Δεν μπορεί να διηγηθεί μια ιστορία βάζοντας τα γεγονότα στη σειρά• Συχνά παραλείπει συλλαβές ή καταλήξεις, μπερδεύει τη σειρά των γραμμάτων μέσα στη λέξη ή/και μπερδεύει ακουστικά λέξεις που μοιάζουν (πχ. «Ομοίτητα» για «ομοιότητα», «ματητής» για «μα-θητής», «ομοικαταξη» για «ομοιοκατάληξη», «όμως» με «ωμός», «μυκηναϊκός» για «μινωικός»

Οργάνωση / προσανατολισμός / συντονισμός κινήσεων• δυσκολίες συντονισμού πράξεων και οπτικοαουστικού συντονι-σμού (σχοινάκι, τρέξιμο, κλοτσιά μπάλας, δέσιμο κορδονιών, κού-μπωμα κουμπιών, κόψιμο χαρτιού με ψαλίδι)• δυσκολία στις αλληλοδιαδοχικές κινήσεις (ντύσιμο – γδύσιμο)• σύγχυση των εννοιών: πάνω –κάτω, δεξιά – αριστερά, πριν – μετά• δυσκολεύεται να οργάνωση την σχολική του τσάντα ή ακόμα και το δωμάτιο του

πηγαίνουμε σχολείο

• χάνει την αίσθηση του χρόνου και δεν μπορεί να μάθει τη ώρα• χρειάζεται πάρα πολύ χρόνο για να κάνει την δουλειά του σχο-λείου για το σπίτι• Όταν ο γυμναστής ή η δασκάλα χορού αντικρίζει κατά πρόσωπο το παιδί, εκείνο δυσκολεύεται στις αντιγραφές κινήσεων

Γραπτός λόγος• δυσκολεύεται να ζωγραφίσει απλά σχέδια (ένα ανθρωπάκι) ή να φτιάξει διάφορα σχήματα. Αδυναμία να γράψει και τα πιο απλά γράμματα• δεν αντιγράφει σωστά ή αντιγράφει καθρεφτικά• δεν μπορεί να μεταφέρει στο χαρτί τις σκέψεις του• κολλάει τις λέξεις μεταξύ τους, δεν αρχίζει με κεφαλαίο, δεν χρη-σιμοποιεί σημεία στίξης και τόνους. Παραλείπει γράμματα ή/και δεν γράφει πάνω στις γραμμές• πολλά ορθογραφικά λάθη και πολύ συχνά δυσνόητος γραφικός χαρακτήρας• δυσκολεύεται να γραφεί ακόμα και το όνομα του, παρουσιάζοντας καθρεφτική γραφή και μετάθεση παράλειψη γραμμάτων και συλλα-βών• λάθη στην αντιγραφή από τον πίνακα ή από βιβλίο

Αναγνωστική ικανότητα• αργή, κοπιαστική, μηχανική ανάγνωση, χωρίς χρώμα στη φωνή του. Συχνά υπάρχει μεγάλη άρνηση για ανάγνωση• παράληψη λέξεων ή συλλάβων λέξεων• δυσκολία στην κατανόηση κειμένου λόγω αργής και λανθασμέ-νης ανάγνωσης

• ενώ μπορεί ίσως να λέει ένα-ένα τα γράμματα στη λέξη, δεν μπο-ρεί να τα διαβάσει όλα μαζί.

Μνήμη• δυσκολία βραχύχρονης και μακρόχρονης μνήμης. Κάτι που μαθαί-νει σήμερα, το ξεχνάει μέσα σε λίγες ημέρες• δυσκολία οργάνωσης της μνήμης. Τα θυμάται όλα ανακατεμένα (πχ. Λίστες, κανόνες, ημερομηνίες, ονόματα, χώρες, πρωτεύουσες)• δεν συγκροτεί εύκολα σύνθετες πληροφορίες-οδηγίες, και δυσκο-λεύεται να μάθει τους μήνες, τις μέρες, την προπαιδεία, την αλφά-βητο

Προσοχή! Δεν σημαίνει ότι έχουν δυσλεξία όσοι παρουσιάζουν ένα -δυο από τα παραπάνω χαρακτηρίστηκα και θα πρέπει να τονιστεί ότι πολλά παιδιά φέρουν κάποια από τα παραπάνω χαρακτηριστικά σε κάποια φάση της ζωής τους, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητά ότι θα εμφανίσουν αργότερα δυσλεξία. Η ένδειξη δυσλεξίας υπάρ-χει όταν το παιδί παρουσιάζει πολλές από τις παραπάνω δυσκολί-ες σε σοβαρό επίπεδο και επιμένοντας προκαλούν πρόβλημα στη μάθηση. Τέλος το κάθε παιδί με δυσλεξία είναι διαφορετικό από το άλλο, αφού φέρει τον δικό του συνδυασμό των παραπάνω χαρακτη-ριστικών, σε διαφορετική ένταση και σε συνύπαρξη με την δική του μοναδική προσωπικότητα και περιβάλλον ανάπτυξης.

Τι να κάνετε για να ενθαρρύνετε ένα παιδί με δυσλεξία • Να διαβάζετε βιβλία (πχ. παραμύθια ) στο παιδί δείχνοντας με το δάχτυλο τις λέξεις καθώς τις διαβάζετε, να το βάζετε να σας διη-γείται πως πέρασε την μέρα του, να του μαθαίνετε τραγουδάκια με

Μήπως το παιδάκι σαςέχει δυσλεξία;

Της Δήμητρας Μαυρίδου, σε συνεργασία με την Αγγελική Παππά, καθηγήτρια Αγγλικών – Ειδικής Παιδαγωγού, ΒA English Language MEd Inclusion and special educational needs

Πολλά παιδιά έχουν δυσλεξία και δυστυχώς οι γονείς δεν το αντιλαμβάνονται

εγκαίρως, με αποτέλεσμα οι μικροί μαθητές να αντιμετωπίζουν πρόβλημα στα

μαθήματα του σχολείου. Τώρα που η σχολική χρονιά ξεκινάει, έχετε τα μάτια

σας ανοιχτά… Θυμηθείτε ότι ακόμα και αν το παιδάκι σας έχει δυσλεξία, μπορεί

να μάθει όλα τα μαθήματα, ακόμα και τα αγγλικά ή μια άλλη ξένη γλώσσα, χωρίς

να δυσκολευτεί.

ομοιοκαταληξία• να το ενθαρρύνετε να παίζει με παζλ, με παιχνίδια που εξασκούν τις λειτουργίες συντονισμού των λεπτών κινήσεων (ψαλίδι, χαντρού-λες) και άλλα με λέξεις και εικόνες• Να το ενθαρρύνετε ψυχολογικά, αγκαλιάζοντας τη διαφορετικό-τητά του• Να παρατηρείτε το παιδί σας και να κινητοποιείστε όταν διαπιστώ-νετε σημάδια μεγάλου άγχους, θυμού και ματαίωσης• Να μην το συγκρίνετε με τα άλλα παιδιά, να κατανοείτε και να απο-δέχεστε τις δυσκολίες του• Να πιστεύετε στις δυνατότητές του και να επαινείτε τις προσπά-θειές του• Να απευθύνεστε στους ειδικούς και να ενημερώνεστε αναλυτικά για τις δυσκολίες του παιδιού σας, το είδος του ειδικού παιδαγωγι-κού προγράμματος παρέμβασης που θα ακολουθηθεί, και τις μεθό-δους που θα εφαρμοστούν.Επιπλέον θα πρέπει να ακολουθείτε τις οδηγίες των ειδικών για στήριξη του προγράμματος στο σπίτι, συμ-βάλλοντας έτσι σε μια συντονισμένη προσπάθεια εξέλιξης του παι-διού• Να παρέχετε στο παιδί ευκαιρίες για εξωσχολικές δραστηριότη-τες, ώστε το παιδί να ανακαλύψει τα ταλέντα του, βρίσκοντας διεξό-δους επιβράβευσης και χαράς.• Καθώς το παιδί μεγαλώνει, σιγά - σιγά να αποσύρεστε από δίπλα του κατά την διάρκεια της μελέτης και το παιδί να δέχεται την σωστή βοήθεια μόνο από ειδικούς.Σκοπός είναι το παιδί, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, να αυ-τονομηθεί και να μάθει να διαχειρίζεται μόνο του τις υποχρεώσεις του.

Page 9: Familylife Magazine #22

16 17

φροντίζουμε την υγεία μας

Τα σχολεία ξεκίνησαν και οι μικροί μαθητές έχουν ήδη πάρει τις θέσεις τους στα θρανία. Μαζί τους, καμιά φορά, δεν κάθονται μόνον οι συμμαθητές τους, αλλά και κάποια μικρά ζωύφια, οι ψείρες, που προκαλούν φαγούρα στα παιδιά και εκνευρισμό στους γονείς.

Όταν οι ψείρες...πάνε σχολείοΤης Βασιλικής Ξανθού, σε συνεργασία με την κα Τάλια Τσιβιτανίδου- Κάκουρου, παιδίατρο-παιδοδερματολόγο

Τι είναι οι ψείρες;Οι ψείρες είναι παράσιτα που ζουν απομυζώντας αίμα από τον άν-θρωπο. Κατά την απομύζηση αφήνουν τοξίνες στο δέρμα που όταν ευαισθητοποιήσουν το άτομο προκαλούν φαγούρα. Προτιμούν τις θέσεις πίσω από τα αφτιά. Η ψείρα μπορεί να ζήσει μακριά από τον άνθρωπο, στον περιβάλλοντα χώρο, περίπου 1-2 ημέρες.

Τι τρόποι θεραπείας υπάρχουν;Υπάρχουν διάφορα αντιφθειρικά φάρμακα σε σαμπουάν ή και λο-σιόν τα οποία πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με τις αναγραφό-μενες οδηγίες. Μετά τη θεραπεία, τα κατεστραμμένα αβγά της ψεί-ρας από άσπρα γίνονται καφέ, αλλά εξακολουθούν να παραμένουν προσκολλημένα στις τρίχες. Το βρέξιμο των μαλλιών με διάλυμα ξι-διού (1:1 με νερό) και το χτένισμα με λεπτό χτένι βοηθάει στην απο-μάκρυνσή τους. Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια έχει περιγραφεί αντοχή της ψείρας στα αντιφθειρικά φάρμακα. Για αποφυγή αντοχής συνιστάται να μη χρησιμοποιείται το ίδιο αντιφθειρικό στο παιδί στο ίδιο εξάμηνο, αλλά να γίνονται εναλλαγές.Επίσης, συνιστώνται μηχανικοί τρόποι απομάκρυνσης της ψείρας, όπως θερμαινόμενες ή ηλεκτρονικές βούρτσες, ή επάλειψη του τρι-χωτού κεφαλής με διάφορα έλαια που προκαλούν απόφραξη στους αναπνευστήρες της ψείρας και τους πόρους των αβγών, με αποτέλε-σμα να... πεθαίνουν από ασφυξία.

10 συμβουλές για να ξεμπερδέψετε μια και καλή!1. Είναι σημαντικό, παράλληλα με τη θεραπεία, να γίνεται και απολύ-μανση του χώρου.Οι μαξιλαροθήκες, οι πετσέτες, τα σεντόνια, ό,τι δηλαδή έρχεται σε επαφή με τα μαλλιά, πρέπει να πλυθούν με ζεστό νερό. Οι βούρτσες και οι χτένες να μπουν σε λεκάνη με ζεστό νερό. Θερμοκρασία νε-ρού 55oC καταστρέφει την ώριμη ψείρα, τις νύμφες και τα αβγά σε 5 λεπτά. Τονίζεται ότι το στεγνό καθάρισμα (καθαριστήριο) δεν κα-ταστρέφει την ψείρα.

2. Δεδομένου ότι η ώριμη ψείρα επιβιώνει μακριά από τον άνθρω-πο 1-2 ημέρες, τα δε αβγά εκκολάπτονται σε 6-10 μέρες, τα λούτρινα κουκλάκια που έχει μαζί του το παιδί όταν κοιμάται και δεν πλένονται, να απομονώνονται σε πλαστική σακούλα για 12-14 ημέρες.3. Βάλτε ηλεκτρική σκούπα και καθαρίστε το πάτωμα, τους καναπέ-δες, τα έπιπλα. Δεν υπάρχει λόγος να ψεκάσετε με τα κοινά εντομο-κτόνα όλο το σπίτι, γιατί δεν μπορούν να σκοτώσουν τις ψείρες, και επιπλέον είναι επικίνδυνα για την υγεία της οικογένειάς σας αν τα ει-σπνεύσετε.4. Αν έχετε παιδάκι κάτω των 2 ετών, μην κάνετε θεραπεία με τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων. Απλώς απομακρύνετε τις ψεί-ρες με τα χέρια.5. Επίσης, δεν είναι απαραίτητο να κάνει θεραπεία όλη η οικογένεια για προληπτικούς λόγους, αλλά μόνο αν κάποιος εμφανίσει ψείρες. Επίσης, θεραπεία δεν χρειάζεται να κάνουν ούτε τα κατοικίδιά σας.6. Αν κάνετε θεραπεία στο παιδάκι σας, μην χρησιμοποιήσετε παρα-πάνω από 3 φορές το ίδιο φάρμακο. Αν δείτε ότι δεν έχετε αποτέλε-σμα, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε και έναν δερματολόγο.7. Να ελέγχετε το παιδί τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα αν έχει ψείρες και να χτενίζεται με λεπτό χτενάκι. Επειδή η ψείρα απο-φεύγει το φως και κινείται γρήγορα, συχνά είναι δύσκολο να την δού-με. Έτσι, συχνά βλέπουμε μόνο την κόνιδα, δηλαδή τα αβγά της προ-σκολλημένα στην τρίχα. Σημειώνεται ότι τόσο η ψείρα όσο και τα αβγά της για να ζήσουν χρειάζονται τη θερμοκρασία του σώματος. Επομένως, όταν η κόνιδα απέχει περισσότερο από μισό εκατοστό από το δέρμα του κεφαλιού, δεν είναι ζωντανή και δεν χρειάζεται θε-ραπεία. Αναφέρεται ότι δύο στα τρία παιδιά υποβάλλονται σε άσκο-πες θεραπείες.8. Να χρησιμοποιείτε προληπτικά απωθητικά της ψείρας. Είναι αιθέ-ρια έλαια, μπαίνουν στα μαλλιά πίσω από τα αφτιά και δεν αφήνουν την ψείρα να προσκολληθεί στην τρίχα (γλιστράει).9. Να διδάσκετε τα παιδιά σας πώς θα αποφύγουν να κολλήσουν ψείρες.10. Να μην αναμειγνύετε διαφορετικά φάρμακα μεταξύ τους, γιατί υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί αλλεργία.

Page 10: Familylife Magazine #22

18 19

φροντίζουμε την υγεία μας

Γονείς εναντίον μικροβίων Της Χρυσής Δούκα

Δεν χρειάζεται ένας πολεμιστής μικροβίων για να κρατήσει μια οικογένεια καλά προστατευμένη από τις μικροβιακές λοιμώξεις.

Απλά ακολουθηστε αυτά τα 7 σημαντικά βήματα:

1. Πλύσιμο χεριών σε τακτά χρονικά διαστήματα Μάθετε στα παιδιά σας να πλένουν τα χεριά τους πριν από κάθε γεύμα, μετά από κάθε επίσκεψη στην τουαλέτα, μετά από παιχνί-δι με κατοικίδια ζώα και μετά από δραστηριότητες εκτός σπιτιού.

2. Τρίψτε τα χεριά σας σχολαστικάΠλύνετε τα χεριά σας σωστά: είναι απαραίτητο το καλό τρίψιμο των χεριών για 20 δευτερόλεπτα με χλιαρό νερό και σαπούνι για να εξουδετερώσετε τα μικρόβια .

3. Προμηθευτείτε ήπια αντισηπτικά χεριών Έχετε πάντα μαζί σας υγρό η μαντηλάκια χεριών με αντισηπτι-κή δράση όταν επισκέπτεστε παιδικές χάρες, πάρκα και αλλά μέρη που δεν διαθέτουν νιπτήρα. Σιγουρευτείτε ότι απλώνετε σε όλη την παλάμη ακόμα και κάτω από τα νύχια εάν είναι δυνατόν.

4. Καταπολεμήστε τα πιο επικίνδυνα μικρόβια Μετά την προετοιμασία γεύματος με κρεατικά η πουλερικά πλύ-ντε το ξύλο κοπής καθώς και τον πάγκο της κουζίνας με καυ-τό νερό και σαπούνι και ψεκάστε τις επιφάνειες με υγρό απολυ-

Οι 7 καλύτεροι τρόποι εξουδετέρωσης μικροβίων

μαντικό. Τα βακτηρίδια που συνήθως βρίσκονται στα ωμα κρέα-τα (σαλμονέλα , κολοβακτηρίδια, εντεροβακτηρίδια, σταφυλόκοκ-κος) είναι πιο επικίνδυνα από οποιοδήποτε άλλο μικρόβιο που έχετε στο σπίτι σας.

5. Φροντίστε τους μικροτραυματισμούςΚαθαρίστε τις αμυχές και τα κοψίματα με νερό και σαπούνι. Απλώστε μια αντιβακτηριδιακή κρεμά , βαλτέ έναν αδιάβροχο επί-δεσμο και αλλάξτε τον καθημερινά μέχρι να επουλωθεί η πληγή.

6. Σταματήστε τα μικρόβια στην πόρτα Σιγουρευτείτε ότι τα παιδιά σας έχουν κάνει τους απαραιτήτους εμβολιασμούς καθώς επίσης και αυτόν της ετήσιας γρίπης. Ένα παιδί στο σχολειό που έχει εμβολιαστεί κατά της γρίπης έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να μεταφέρει μια λοίμωξη στο σπίτι και να την μεταδώσει στην υπόλοιπη οικογένεια.

7. Κάντε απολύμανση Εάν κάποιο μέλος της οικογένειας είναι άρρωστο , αφιερώστε λίγο χρόνο και καθαρίστε τα πόμολα της πόρτας, τα τηλεχειριστήρια , παιχνίδια και αλλά αντικείμενα που τα παιδιά σας αγγίζουν μέσα στην ημέρα. Χρησιμοποιήστε ένα κατάλληλο καθαριστικό προϊ-όν ή φτιάξτε ένα δικό σας ανακατεύοντας 1 κουταλιά της σούπας χλωρίνη σε 4 κούπες νερό.

Τα πάντα

το παιδί και την οικογένεια! για την εγκυμοσύνη,

τα νέα μαςπολλά και πλούσια δώρα!

Γίνετε τώρα μέλη στο Fun Page του Facebook http://www.facebook.com/familylifegr

για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα μας και να λαμβάνετεμέρος σε διαγωνισμούς, με πολλά και πλούσια δώρα!

Δικτυωθείτε και ενημερωθείτε!Μπείτε στο

Page 11: Familylife Magazine #22

20 21

Διάβασμα για δύο...στο ίδιο δωμάτιο

Της Χρύσας Γεωργάκη, αρχιτέκτονος μηχανικού ΑΠΘ, I-MBA Ο.Π.Α.

πρακτικός οδηγός

Ο φωτισμός

Το πιο σημαντικό στοιχείο στο διάβασμα είναι ο σωστός φωτι-σμός είτε αυτός είναι τεχνητός είτε φυσικός. Ο σωστός προσανα-τολισμός ενός χώρου και των ανοιγμάτων του βοηθά το διάβασμα και την πνευματική εργασία του παιδιού αν είναι νότιο - νοτιοανα-τολικός. Αν και τα βορεινά δωμάτια είναι εκείνα που έχουν σταθε-ρό φωτισμό καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας, είναι πολύ κρύα κατά το χειμώνα και δεν ενδείκνυνται τόσο για χώρους ύπνου αλλά και για πνευματική εργασία, όσο ειδικά τα νοτιοανατολικά. Επίσης εί-ναι σημαντικό να υπάρχει πρόβλεψη σκιασμού σε περιπτώσεις παι-δικών δωματίων-γραφείων όπου ο προσανατολισμός δεν βοηθάει και είναι απαραίτητο, όπως συμβαίνει τις απογευματινές ώρες στα δυτικά δωμάτια.Σημαντικό λοιπόν για ένα υπνοδωμάτιο που χρησιμοποιείται και ως χώρος διαβάσματος είναι να υπάρχουν οι περιμετρικοί κρυ-

Η νέα σχολική χρονιά έχει ξεκινήσει και οι μικροί μαθητές είναι ήδη σε εγρήγορση. Ο χώρος που θα διαβάζουν είναι πολύ σημαντικός και πρέπει να αποτελεί πόλο έλξης, συγκέντρωσης, αλλά και έμπνευσης. Τι γίνεται όταν το ίδιο δωμάτιο θα το μοιραστούν δύο παιδιά; Ακολουθούν μερικές «έξυπνες ιδέες» για να διαμορφώσετε το παιδικό δωμάτιο αναλόγως.

φοί - βοηθητικοί φωτισμοί για τη χαλάρωση το βράδυ, ο κεντρι-κός έντονος φωτισμός για τη λειτουργικότητα του δωματίου ανά πάσα ώρα της μέρας, αλλά και ο μεμονωμένος επιτραπέζιος ή μη, τεχνητός φωτισμός, για το διάβασμα. Σε κάθε περίπτωση ο τεχνη-τός φωτισμός παίζει σημαντικό ρόλο να έχει καθαρότητα, να είναι σε σωστή απόσταση από το επίπεδο που διαβάζει το παιδί και να είναι ελεγχόμενος.

Διάφορες διατάξεις διαβάσματος

1ο παράδειγμαΣύμφωνα με τα παραπάνω, μία δύσκολη διάταξη διαβάσματος θα ήταν η μετωπική τοποθέτηση των γραφείων των δύο παιδιών για-τί από τη μία ο τεχνητός φωτισμός του ενός παιδιού θα "τύφλωνε" το άλλο και από την άλλη αν το ένα παιδί έχει ευνοϊκό φυσικό φω-τισμό το άλλο σίγουρα δεν έχει!

Page 12: Familylife Magazine #22

22 23

πρακτικός οδηγός

2ο παράδειγμαΜία σωστή διάταξη "διαβάσματος" ειδικά για δωμάτια με μη ευνο-ϊκό προσανατολισμό και κακής ποιότητας φυσικού φωτισμού θα ήταν τα δυο παιδιά να διαβάζουν κοιτώντας προς τον τοίχο και ανάμεσα τους να παρεμβάλλονται οι βιβλιοθήκες τους. ...είναι σί-γουρα πιο αποδοτική διάταξη διαβάσματος από το να διαβάζουν το ένα δίπλα ακριβώς στο άλλο, γιατί αναμένεται να ενοχλεί το ένα το άλλο… θα την χαρακτήριζα "φιλήσυχη" λύση. Αυτή η λύση με τα γραφεία βιβλιοθήκες μαζί και τα κρεβάτια χώρια χρειάζεται δωμάτιο μεγάλης χωρητικότητας για να χωρέσουν ελεύ-θερα τα κρεβάτια των παιδιών το ένα δίπλα στο άλλο. Ειδάλλως, σε μικρότερης χωρητικότητας δωμάτια θα επιλέξετε τη διάταξη της κουκέτας η οποία είναι προτιμότερη διότι αφήνει αρ-κετό χώρο κίνησης και εκτόνωσης στο κέντρο του δωματίου.

3ο παράδειγμα Σε μια άλλη περίπτωση διάταξης με ένα άνοιγμα (παράθυρο ή μπαλκονόπορτα) κεντρικά σε έναν τοίχο που έχει ευνοϊκό προ-σανατολισμό και με τον απέναντι τοίχο να φέρει την ντουλάπα, θα μπορούσε το κάθε παιδί να "καταλάβει" τον δικό του τοίχο αριστε-ρά και δεξιά του ανοίγματος, με την ξεχωριστή μονάδα (κρεβά-τι - γραφείο - βιβλιοθήκη) για το καθένα. Αυτή η ιδέα των ξεχωριστών μονάδων μπορεί να εφαρμοστεί σε μέτριας/μεγάλης χωρητικότητας δωμάτιο με πιο ελεύθερη διάταξη μεμονωμένων επίπλων με τα γραφεία κοντά στο άνοιγμα σε σειρά διατεταγμένα ή και αντικριστά αλλά σε απόσταση μεταξύ τους για χώρο κίνησης ή για τοποθέτηση επίπλου π.χ. κάτω από το παράθυ-ρο συνήθως μπαίνει το σώμα του καλοριφέρ. Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί και σε μικρότερης χωρητικότητας δωμάτιο διότι το κρεβάτι - γραφείο - βιβλιοθήκη μπορεί να είναι μία κατασκευή κουκέτας όπου το κρεβάτι είναι τοποθετημένο ψηλά και από κάτω του βρίσκεται το γραφείο με ράφια για βιβλία και παιχνί-δια. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλές συνθέσεις για να πάρετε ανάλογες ιδέες που θα ταιριάζουν στις δικές σας διαστάσεις.

Useful tips για πιο αποδοτικό διάβασμα

Εκτός από τον σωστό φωτισμό ο χώρος του διαβάσματος πρέπει • να έχει σωστή θερμοκρασία κάθε ώρα της ημέρας• να αερίζεται συχνά για να αποφεύγεται η συγκέντρωση υγρασί-ας και οσμών• να είναι βαμμένος με ήσυχα χρώματα στους τοίχους για ηρεμία • να είναι ήσυχος... για καλύτερη συγκέντρωση

Page 13: Familylife Magazine #22

24 25

Τα πρώτα μου μαθηματικά - α΄ τόμοςΕκδοτικός Οίκος: ΠατάκηςΣυγγραφέας: Καραγιάννης Βασίλης

Mια πρώτη γνωριμία με τους αριθμούς της πρώτης δεκάδας 0-10. Παρουσίαση, γρα-φή και αισθητοποίηση αριθμών. Μια πρωτότυπη και μεθοδική εργασία που στοχεύ-ει σε μια ευχάριστη και δημιουργική γνωριμία του παιδιού της προσχολικής και πρω-τοσχολικής ηλικίας με τους αριθμούς της πρώτης δεκάδας. Οι κατάλληλα επιλεγμέ-νες ασκήσεις της ερεθίζουν τη συνδυαστική και αντιληπτική ικανότητα του παιδιού, οξύνουν τη φαντασία του και ενισχύουν τη διάθεσή του για συνεχή και δημιουργική εργασία. Η μεθοδική προσέγγιση, η πρωτότυπη και λειτουργική οργάνωση της ύλης και η υποστήριξή της με εποπτικό υλικό (καρτέλες) την καθιστούν μια άριστη πρό-ταση προς όλους τους ενδιαφερομένους, γονείς και εκπαιδευτικούς, για μια αποτε-λεσματική προετοιμασία του παιδιού στα πρώτα του βήματα για την εισαγωγή του στα μαθηματικά και ειδικότερα στην πρώτη δεκάδα.

Οικολογικές διακοπές για όλο το χρόνο- ΝηπιαγωγείοΕκδοτικός Οίκος: Ψυχογιός Σειρά: Βιβλία για το Νηπιαγωγείο Συγγραφείς: Μερκούριος Αυτζής – Χρυ-σούλα ΜουρατίδουΕικονογράφηση: Κώστας Θεοχάρης

Το βιβλίο Οικολογικές διακοπές για όλο το χρόνο- Νηπιαγωγείο έχει σχεδιαστεί σύμφωνα με τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών και αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση οικολογικών διακοπών, που στόχο έχει να συντροφεύσει ευχάριστα το μαθητή του Νηπιαγωγείου σε όλη τη διάρκεια του χρόνου: τα Σαββατοκύριακα, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και, φυσικά, το καλοκαίρι. Μέσα από διάφορες δραστηριότητες – σπαζο-κεφαλιές, αριθμόλεξα, λαβύρινθους, κρυπτόλεξα, γλωσσικές και μαθημα-τικές ασκήσεις – μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα γράμματα και τους αριθ-μούς, ενώ έρχονται σε επαφή με γλωσσικές και μαθηματικές έννοιες, ανα-πτύσσοντας ταυτόχρονα την οικολογική τους συνείδηση.

Ο τρωικός πόλεμος –οι περιπέτειες του ΟδυσσέαΕκδοτικός Οίκος: Παπαδόπουλος Σειρά: Παιχνίδια με την πρώτη μου μυθολογίαΣυγγραφέας: Φίλιππος ΜανδηλαράςΕικονογράφηση: Ναταλία ΚαπατσούλιαΗλικία: 4+

Πάνω από 25 πρωτότυπες και ευχάριστες προτάσεις για κατασκευές, συνταγές, ομαδικά ή ατομικά παιχνίδια, τα οποία βασίζονται στις περιπέ-τειες των ηρώων της Ιλιάδας και της Οδύσσειας. Μια διαφορετική ματιά στην ελληνική μυθολογία, που θα εξοικειώσει τα παιδιά της προσχολι-κής και πρωτοσχολικής ηλικίας με τους μύθους, εντάσσοντάς τους στο καθημερινό τους παιχνίδι. Το βιβλίο αυτό βασίζεται στην επιτυχημένη σειρά “Η πρώτη μου μυθο-λογία”, με σκληρό εξώφυλλο, του Φίλιππου Μανδηλαρά, με εικόνες της Ναταλίας Καπατσούλια.

Μέσα απ' το τραγούδι. Μαθαίνω μουσική γραφή και ανάγνωση, μέρος Α’Εκδοτικός Οίκος: ΝεφέληΣυγγραφείς: Φανή Μώραλη - Γιώτα Τηγανούρια

Η σειρά απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και μαθητές ωδείων και σχολείων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βα-σικό εγχειρίδιο, αλλά και ως βοήθημα, ενισχύοντας με ευχάριστο τρόπο τη διδασκαλία και εμπλουτίζοντας το ρεπερτόριο. Πρόκειται για μια μέθοδο όπου το μελωδικό και ρυθμικό υλικό εισάγεται σταδιακά μέσα από παιδικά τραγού-δια του ελληνικού και ξένου ρεπερτορίου. Έτσι γεφυρώνεται με πρωτότυπο τρόπο το πέρασμα από το βίωμα στη γνώση, από την πράξη στη θεωρία. Το παιδί τραγουδώντας κατανοεί τον ρυθμό και τα μελωδικά διαστή-ματα και μαθαίνει εύκολα να γράφει, να διαβάζει (solfège) και να ακούει (dictée). Από πολύ νωρίς εισάγεται ο μουσικός διάλογος, η ρυθμική-οργανική συνοδεία, η δομή (μουσικές φράσεις) και η πολυφωνία.

Μάθε τους αριθμούς, μετρώντας ζωάκιαΕκδοτικός Οίκος: ΤετράγωνοΓενική επιμέλεια: Νίκος ΜουρατίδηςΕικονογράφηση: Σοφία ΓαλήΓια παιδιά έως 5 ετών

Στην πιο τρυφερή του ηλικία, το παιδάκι σας έχει πραγματικά ανάγκη από ΠΑΙΧΝΙΔΙ. Τι πιο δημι-ουργικό παιχνίδι απ’ αυτό το πολύ πρωτότυπο ΒΙ-ΒΛΙΟ, που μαθαίνει στα μικρά παιδιά να μετρούν από το 1 μέχρι το 20, βοηθούμενα από πολύ χα-ριτωμένα γαϊδουράκια, ψαράκια, γατάκια, πουλά-κια κι άλλα πολύχρωμα ζωάκια! Αν κάνετε «μά-θημα» στο παιδάκι σας, θα χασμουρηθεί. Αν του μετράτε απ’ το βράδυ ως το πρωί, θα κουραστεί. Αν του πάρετε αριθμομηχανή, θα μπερδευτεί. Μπορείτε όμως να παίζετε μαζί ΜΕΤΡΩΝΤΑΣ ΖΩΑΚΙΑ, που του αρέσουνε πάρα πολύ! Έτσι, θ’ αναγνωρίζει από νωρίς τους αριθμούς, τα χρώ-ματα, τα ζώα, αλλά και βασικές έννοιες. Κι όταν μια μέρα αγαπήσει τη μουσική, τα μαθηματικά, τη φιλοσοφία, τις καλές τέχνες, τις γλώσσες του κό-σμου όλου… εσείς θα ξέρετε ότι είχε το πιο έξυ-πνο βιβλίο για αριθμητάρι!

Ο κύριος Μάνος ΜόνοςΕκδοτικός Οίκος: Κέδρος

Συγγραφέας: Ασπασία ΒασιλάκηΕκπαιδευτικό παραμύθι, από 5 ετών

Ο κύριος Μάνος είναι προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών και έχει αφιερωθεί εντελώς στη δουλειά του. Η ζωή του ανα-τρέπεται όταν χάνει τα δύο πολυτιμότερα γι’ αυτόν πράγματα: τη δουλειά του και τον υπολογιστή του. Έτσι από κύριος Μάνος γί-

νεται σιγά σιγά κύριος Μάνος Μόνος.Μια τρυφερή ιστορία που περιγράφει τη σύγχρονη αποξένωση των ανθρώπων λόγω της εργασίας αλλά και την αγωνία τους να

έρθουν πιο κοντά. Μέσα από το παραμύθι προσεγγίζεται η κοινωνική διάσταση των μαθηματικών. Το βιβλίο περιλαμβάνει παιχνί-δια και δραστηριότητες με τον κύριο Μάνο, για το σχολείο ή το σπίτι.

Hello Kitty, Παίζω με τις λέξεις και τα γράμματα "Θέ-λεις να παίξεις με τις λέξεις και τα γράμματα;Εκδοτικός Οίκος: Μίνωας

Η φίλη σου η Hello Kitty θα σου κάνει παρέα! Ένα διασκεδαστικό βιβλίο με υπέροχα αυτοκόλ-λητα!" Στην ίδια σειρά κυ-κλοφορεί και το βι-βλίο Hello Kitty, Παί-ζω με τους αριθ-μούς " Θ έ -λεις να παίξεις με τους αριθμούς;

Εκπαιδευτικά βιβλία για μικρούς μαθητές

Page 14: Familylife Magazine #22

26 27

κές έρευνες και ελέγχονται για την αποτελεσματικότητα τους και για τη φιλικότητα τους προς το δέρ-μα. Έχουν την ευρωπαϊκή πιστοποίηση NATRUE.Διατίθενται σε φαρμακεία και καταστήματα πώλησης βιολογικών προϊόντων.

04. Εμβόλ-i-a για χρήστες i-phoneH εφαρμογή “Εμβόλ-i-α” εξασφαλίζει ότι κάποιος γονέας θα θυμηθεί εγκαίρως τα εμβόλια του παιδιού του και ότι θα έχει την πληροφόρηση που απαιτεί σχετικά με αυτά. Η εφαρμογή βασίζεται σε όσα συ-νιστά το ισχύον Ελληνικό Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (2008) και παρουσιάζει αναλυτικά όλα τα υποχρεωτικά και συνιστώμενα εμβόλια. Με βάση τα συνιστώμενα χρονοδιαγράμματα από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, η εφαρμογή αποστέλλει στον γονέα-χρήστη ειδοποιήσεις (Notifications) που του υπενθυμίζουν σε κατάλληλο χρόνο τα εμβόλια που πρέπει να κάνει το μωρό ή το παιδί του, έτσι ώστε να μπορεί να προγραμματίζει έγκαιρα τα ραντεβού με τον παιδίατρο για την πραγματοποίη-ση των εμβολιασμών. Η εφαρμογή απαντά σε βασικές ερωτήσεις των γονέων όπως: πώς λειτουργούν τα εμβόλια, τι επιτυγχάνουμε με αυτά, ποιές και πόσο συχνές είναι οι δυνητικές παρενέργειες, τι είναι τα πολυδύναμα εμβόλια, πως συντηρούνται τα εμβόλια, ποιές είναι οι αντενδείξεις του εμβολιασμού κ.α. Περιέχει επίσης σημαντικές πληροφορίες ανά εμβόλιο όπως γενικά στοιχεία, εμπορικά ονόματα, ηλικίες και δόσεις εμβολιασμού, αιτιολόγηση εμβολιασμού και στοιχεία για τις ασθένειες που αντιμε-τωπίζει κάθε εμβόλιο, πιθανές παρενέργειες του εμβολίου και αντιμετώπιση τους κ.α.Είναι ένα ολοκλη-ρωμένο εργαλείο για τον πολυάσχολο γονιό που θέλει όμως να είναι καλά ενημερωμένος. Φτιαγμέ-νη από ελληνική εταιρεία και Έλληνες γονείς, είναι η μοναδική σχετική εφαρμογή για i-phone με βάση τα ελληνικά δεδομένα.Η εφαρμογή είναι διαθέσiμη στο App Store στην τιμή των 2,99 ευρώ και είναι ήδη αρκετές μέρες στο top των Paid Medical Applications. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο site http://www.anadelta.gr/embolia/Welcome.html και στην σελίδα Anadelta Apps στο Facebook.

05. Lunchbox για το σχολείο Είναι τα lunchboxes της Goodbyn (www.goodbyn.com) και είναι πολύ βολικά για τα παιδιά στο σχο-λείο, στο νηπιαγωγείο, ή στον παιδικό σταθμό. Στο εξωτερικό έχουν κάνει θραύση και τα χρησιμοποι-ούν μικροί και μεγάλοι. Κάθε lunch box είναι από ανακυκλώσιμο υλικό, πλένεται στο πλυντήριο πιάτων, έχει μέσα παγουρίνο και ένα σετ με αυτοκόλλητα για να φτιάξει το κάθε παιδί το δικό του. Βγαίνει σε 2 μεγέθη (με 5 θήκες και με 3 θήκες) και σε πολλά χρώματα. Για περισσότερες πληροφορίες http://minime.gr/minime-product/lunchbox-original

06. Cajoline για ρούχα και ντουλάπεςΓυρίσαμε με χαρά στους ρυθμούς της πραγματικής ζωής και ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε το φθι-

νόπωρο. Ας ξεκινήσουμε με το σπίτι μας! Θα σας βοηθήσω να συγυρίσουμε τις ντουλάπες, να μα-ζέψουμε τα καλοκαιρινά ρούχα και να τα αποθηκεύσουμε μέχρι το επόμενο καλοκαίρι, πάντα με την απαλότητα και το άρωμα του Cajoline. Το συμπυκνωμένο μαλακτικό Cajoline Tiare Flowers & Red Fruits σας βοηθά να διατηρήσετε το άρωμα καλοκαιριού και το φθινόπωρο! Εμπιστευτείτε το και τυλίξ-τε τα ρούχα σας με το υπέροχο άρωμα της γαρδένιας και των φρεσκοκομμένων άγριων βατόμουρων σε έναν εκλεκτικό συνδυασμό. Επιπλέον, πριν τακτοποιήσετε τα φρεσκοπλυμένα ρούχα, που δε χρει-άζεστε πια –πετσέτες, παρεό, σεντόνια- τοποθετείστε ανάμεσά τους, φακελάκια φρεσκάδας Cajoline Tiare Flower & Red Friends. Τα φακελάκια φρεσκάδας Cajoline περιέχουν πέρλες φρεσκάδας, που σταδιακά απελευθερώνουν ένα φίνο άρωμα! Κλείνοντας τα συρτάρια και τις ντουλάπες, κλείνετε μαζί τους και το μοναδικό άρωμά μου, που θα συνεχίσει τη δράση του για ...6 εβδομάδες!

01. Μοναδικά χειροποίητα κάδρα για παιδικά δωμάτια.Η δημιουργός των pitsispopis Γεωργία Οικονομάκου σπούδασε Αρχιτεκτονική εσωτερικών χώ-ρων και Διακόσμηση. Με αφορμή την γέννηση του γιου της , ξεκίνησε να ασχολείται με την κα-τασκευή διακοσμητικών για το δωμάτιο του, θέλοντας να ξεφύγει από τα καθιερωμένα διακο-σμητικα του εμπορίου.Τα pitsispopis είναι καδράκια από κόντρα πλακέ ,δημιουργημένα με την τεχνική του collage. Χρησιμοποιούνται χαρτιά σε διάφορα μοτίβα και χρωματισμούς ,προσεκτικά επιλεγμένα και κομμένα στο χέρι, ταπετσαρίες και μη τοξικές υδατοδιαλυτές κόλλες. Το ξύλο είναι πιστοποιη-μένο στην κλάση Ε1 που αφορά την εκπομπή φορμαλδεΰδης. Η διάσταση τους είναι 25x25x1,2 εκ. Όλα τα καδράκια παράγονται σε περιορισμένη έκδοση (το σχέδιο και οι χρωματισμοί πα-ραμένουν πάντα τα ίδια, αλλά τα μοτίβα των χαρτιών διαφοροποιούνται, χωρίς να αλλοιώνουν το τελικό αποτέλεσμα) και έτσι κανένα καδράκι δεν μοιάζει με το άλλο.Φτιαγμένα με πολύ αγάπη ,είναι μια όμορφη πρόταση για την διακόσμηση του παιδικού δωμα-τίου. Μπορούν να κρεμαστούν στον τοίχο ή απλά να τοποθετηθούν σε ένα ράφι. Δείτε όλα τα σχέδια στο www.pitsispopis.gr και στο www.facebook.com/pitsispopis

02. Σύστημα Μετακίνησης TRIO LIVING, από την Chicco (καρότσι, porte-bebe & κάθισμα αυτοκινήτου) 0m+Περιλαμβάνει:• Καρότσι Living που αντιστρέφεται και τοποθετείται με 2 τρόπους είτε κοιτάζοντας τους γο-νείς, είτε κοιτάζοντας μπροστά.• Porte-Bebe εγκεκριμένο για τη μεταφορά παιδιών με αυτοκίνητο σε συνδυασμό με το Trio Car Kit (χρήσιμο αξεσουάρ για τη μεταφορά porte-bebe με αυτοκίνητο)• Κάθισμα αυτοκινήτου Auto Fix Fast (η βάση περιλαμβάνεται) εγκεκριμένο για τη μεταφορά παιδιών ομάδας 0+ (από τη γέννηση έως 13 κιλά).• εύκολη τοποθέτηση του porte-bebe και του καθίσματος αυτοκινήτου στον σκελετό του κα-ροτσιού, μόνο με μια κίνηση, χάρη στο αποκλειστικό σύστημα Clik Clak• έξτρα μαλακό μαξιλαράκι που αφαιρείται όταν το παιδί μεγαλώσει, και έτσι το κάθισμα ακο-λουθεί την ανάπτυξη του παιδιού• Kουκούλα χειμερινή/καλοκαιρινή• Ποδόσακο• καλάθι μικροαντικειμένων• κουκούλα βροχής• τσάντα αλλαξιέρα• κλειστό καταλαμβάνει πολύ μικρό χώροΗ βάση του καθίσματος αυτοκινήτου Auto Fix περιλαμβάνεται στο σύστημα μετακίνησης.

03. Λάδι περιποίησης για μωρά, από τη Weleda Μέσω της αφής το μωρό σας ξεκινά να γνωρίσει τον κόσμο και μαθαίνει κάτι και για το ίδιο με κάθε άγγιγμα στο δερματάκι του. Το τρυφερό αίσθημα της επαφής είναι σημαντικό, καθώς ενι-σχύει την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας. Ένα απαλό μασάζ βοηθά το παιδί σας να γνωρίσει το σώμα του και να νιώσει καλά μέσα σε αυτό. Το Λάδι περιποίησης καλέντουλας για μωρά, προστατεύει το ευαίσθητο δέρμα του μωρού με απόλυτα φυσικό τρόπο. Ενδείκνυται ιδιαίτε-ρα για το μασάζ του μωρού ενώ η καλέντουλα και το χαμομήλι περιποιούνται απαλά και δρουν ηρεμιστικά και καταπραϋντικά στην επιδερμίδα. Κατάλληλο ακόμη και για περιποίηση στην πε-ριοχή της πάνας. Τα προϊόντα για μωρά και για παιδιά της Weleda, υποβάλλονται σε λεπτομερείς δερματολογι-

0201 03 04 05 06