ESBL’s

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

ESBL’s(extended spectrum β-lactamases)

Raadgevend Comité 19/6/2013

Aanleiding

• Resultaten NL studie ESBL producerende E. Coli in rundvlees/kalfsvlees (Consumentenbond i.o.v. Ministerie van Economische Zaken):

210 vleesmonsters positief voor enterobacteriën

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

210 vleesmonsters positief voor enterobacteriën

werden getest op ESBL:

• 180 monsters rundvlees � 13% ESBL+

(waarvan 32 monsters BE vlees � 9% ESBL+)

• 30 monsters kalfsvlees � 40% ESBL+

2

Antimicrobiële resistentie door β-

lactamasen (cfr. definities EFSA-advies 2011)

• β-lactamasen: ESBL’s en AmpC β-lactamasen • ESBL’s:

– In Enterobacteriaceae, vnl. E. coli en Klebsiella pneumoniae

– Geeft resistentie tegen β-lactamantibiotica, incl. penicillines,

2de, 3de en 4de generatie cephalosporines en monobactams

maar meestal niet tegen carbapenems of cephamycines

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

maar meestal niet tegen carbapenems of cephamycines

• AmpC β-lactamasen:

– In Gram – bacteriën, waaronder Enterobacteriaceae (maar

niet in Klebsiella of Salmonella), Pseudomonas en

Actinobacter

– Geeft resistentie tegen penicillines, 2de en 3de generatie

cephalosporines en cephamycins maar meestal niet tegen 4e

generatie cephalosporines en carbapenems

3

AMR: controles en maatregelen FAVV

• ESBL onderzoek in vlees

– Pluimvee sinds 2011

– Vanaf 2de helft 2013 ook gepland bij varkens,

runderen en kalveren

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

runderen en kalveren

– Methodologie ontwikkeld door WIV (NRL)

• Monitoring op AMR bij levende dieren

• Initiatieven voor reductie van antibioticagebruik

4

ESBL onderzoek in pluimveevlees

• Sinds 2011 ESBL (incl. AmpC) onderzoek op

kippenkarkassen (slachthuis) en monsters kippenvlees

met vel (tra en dis)

• Reden: in > 80% pluimveevlees E. coli aanwezig (>

detectielimiet)

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

detectielimiet)

5

ESBL onderzoek in pluimveevlees

• Resultaten:

2011 2012 2013

Aantal monsters getest 289 398 173

Aantal monsters E.coli+

(>10 cfu/g)

273 386 165

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

6

(>10 cfu/g)

Aantal monsters

ESBL/AmpC+

225 205 63

% E.coli ESBL en AmpC +

(t.o.v. totaal aantal

monsters)

77% 51% 37%

% E.coli ESBL en AmpC +

(t.o.v. aantal E. coli +

monsters)

82% 53% 38%

ESBL onderzoek in vlees van

rund/kalf/varken

• Gepland in de 2de helft van 2013:

onderzoek van vleesmonsters in de sectoren

transformatie en distributie van vlees van

rund, kalf en varken

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

rund, kalf en varken

• Analyses tot wanneer in totaal 110 ESBL+

monsters bekomen worden

7

Methodologie E.coli ESBL in vlees

• Analysemethode ontwikkeld bij het WIV (NRL)

• Telling in kippenkarkassen/vlees

��

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

����De methode werd door WIV voorgesteld aan EFSA

in april 2012 tijdens de « Working group on

epidemiological criteria for poultry meat inspection »

• Detectie in 25 g in rund/kalfvlees en

varkensvlees (vanaf de 2de helft 2013)

8

ESBL/AmpC onderzoek vlees:

Europese perspectieven

• Europese beschikking vanaf 01.01.2014

(geharmoniseerde monitoring op AMR)

– In 2015, 2017 en 2019, verplichte Europese

monitoring van 300 vleesmonsters (varken en

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

monitoring van 300 vleesmonsters (varken en

rund) in de detailhandel

– In 2016, 2018 en 2020, verplichte Europese

monitoring van 300 monsters van vleeskippen in

de detailhandel

9

AMR bij levende dieren

• Monitoring op antimicrobiële resistentie

sedert 2011 bij braadkippen, vleesvarkens en

kalveren

– E. Coli

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

– E. Coli

– Enterococcen

• Niet specifiek op ESBL of AmpC

• Harmonisatie op EU niveau vanaf 2014

10

AMR levende dieren

Resultaten 2011-2012

(>2 antimicrobiële middelen)2011

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

(>2 antimicrobiële middelen)

2012

11

Pluimvee VarkensJonge

runderenMestkalveren

E. Coli

Isolaten 320 203 175 181

Resistent tegen minstens 1 getest

antimicrobieel middel95,6% 77,3% 53,1% 89,0%

Multiresistent (>2 antimicrobiële

middelen)88.7% 57,6% 36,0% 76,2%

Multiresistent (>3 antimicrobiële middelen) 85,3% 49,3% 32,0% 72,9%

Enterococcen

Isolaten 338 225 162 160

Resistent tegen minstens 1 getest

antimicrobieel middel94,1% 95,6% 79,6% 90,6%

Multiresistent (>2 antimicrobiële

middelen)65,9% 36,4% 28,4% 54,4%

Multiresistent (>3 antimicrobiële middelen) 41,1% 21,8% 22,2% 35,6%

Initiatieven voor reductie van

antibioticagebruik

• BelVet-Sac (FAGG)

– Monitoring AB gebruik

– 7% reductie totaal antibioticagebruik t.o.v. 2011

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

– 7% reductie totaal antibioticagebruik t.o.v. 2011

• AMCRA

– adviserende rol

– gefinancierd door het FAVV en FAGG (70%) en de

sector

12

Initiatieven voor reductie van

antibioticagebruik

• AMCRA - Resultaten– Gidsen voor bedrijfsgezondheid

– Gidsen voor goed gebruik van antimicrobiële middelen (voor

dierenartsen en veehouders)

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

dierenartsen en veehouders)

– Formularia voor verantwoord gebruik van antimicrobiële middelen

(voor de dierenartsen)

– Adviezen autoregulatie

– Advies gebruik ZnO bij gespeende biggen

– Advies over het opzetten van een datacollectiesysteem voor het

gebruik van antimicrobiële middelen bij dieren

13

Initiatieven voor reductie van

antibioticagebruik

Werkgroep “Strategie Veterinair Antibiotica Beleid”

– Leden: FAGG, FAVV en FOD VVVL

– Doel: uitwerken beleidsvoorstellen om te komen tot een

rationeel en sterk verminderd gebruik van antibiotica in

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

rationeel en sterk verminderd gebruik van antibiotica in

de diergeneeskunde• Centrale registratie van elk veterinair voorschrift of elke verschaffing van

antimicrobiële middelen (cfr. voorstel AMCRA)

benchmarking van bedrijven en dierenartsen

• Heffingen (1,75€ per kg actieve substantie, +50% voor CIA) op de

verkoop van antimicrobiële middelen voor diergeneeskundig gebruik

• Wettelijke basis voor het beoordelen van het voorschrijfgedrag van

dierenartsen

14