erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

16
Τριμηνιαίο Νομικό Επιστημονικό Περιοδικό ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΙ - ΤΕΥΧΟΣ 4 - ΜΑΪΟΣ/ΙΟΥΝΙΟΣ/ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 - ΤΙΜΗ ΤΕΥΧΟΥΣ: 0,50€ «Με επάρκεια και αξιοπιστία λειτουργεί η ελληνική δικαιοσύνη», συνέντευξη του πρ. Εφετών Ι. Χαμηλοθώρη [σελ. 4-5] Ποδόσφαιρο και ΔΣΑ: Το τεκμήριο της αθωότητας δεν επιτάσσει σιωπή σε θέματα ηθικής τάξεως!! [σελ. 14] Το erga omnes καλύπτει το κενό ενημέρωσης των δικηγόρων... εντυπωσιακή εκδήλωση για τον ν.3919/11 [σελ. 6-7] «Μόνο με κόπο και αγάπη συνδυάζεις μητρότητα και δικηγορία» [σελ. 8-9]

description

τριμηνιαίο νομικό επιστημονικό περιοδικό

Transcript of erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

Page 1: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

Τριμηνιαίο Νομικό Επιστημονικό Περιοδικό

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΙ - ΤΕΥΧΟΣ 4 - ΜΑΪΟΣ/ΙΟΥΝΙΟΣ/ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 - ΤΙΜΗ ΤΕΥΧΟΥΣ: 0,50€

«Με επάρκεια και αξιοπιστία λειτουργεί η ελληνική δικαιοσύνη», συνέντευξη του πρ. Εφετών Ι. Χαμηλοθώρη [σελ. 4-5]

Ποδόσφαιρο και ΔΣΑ: Το τεκμήριο της αθωότητας δεν επιτάσσει σιωπή σε θέματα ηθικής τάξεως!! [σελ. 14]

Το erga omnes καλύπτει το κενό ενημέρωσης των δικηγόρων... εντυπωσιακή εκδήλωση για τον ν.3919/11 [σελ. 6-7]

«Μόνο με κόπο και αγάπη συνδυάζεις μητρότητα και δικηγορία» [σελ. 8-9]

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 1 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 2: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

erga 0mnesΤριμηνιαίο Νομικό Επιστημονικό Περιοδικό

Ιδιοκτησία - Στοιχεία Επικοινωνίας:ΒΗΜΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΕRGA OMNESAσκληπιού 42, Αθήνα 11471 τηλ: +30 210 364 7348, fax: +30 210 364 7450, e-mail: [email protected]

facebook group: Erga Omnes (http://www.facebook.com/group.php?gid=54295644524)

Εκδότης - Διευθυντής: Δημήτρης Βερβεσσός, δικηγόροςΑρχισυντάκτης: Ηλίας Σιδέρης, δικηγόρος

Συντακτική Επιτροπή Τεύχους: Αντρέας Τζίμας, Νικόλαος Νάκης, Ανδρέας Τσουροφλής, Βαγγέλης Κεχριώτης, Γιώργος Γκίολμας, Γεράσιμος Γκασούκας, Μανώλης Νικητάκης, Μιχάλης Κωνσταντίνου, Σαράντος Θεοδωρόπουλος.

Σύμβουλος Έκδοσης: Γιάννης Π. ΤριανταφύλλουArt Director: Αντώνης ΧριστόπουλοςΠροεκτύπωση - Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία: ΤΥΠΟ ΦΩΣ ΕΠΕ, Βατατζή 11 & Ιπποκράτους, Αθήνα 114 72 Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους.

Επί του πιεστηρίου

Νέα «Απελευθέρωση»...

Ακόμα δεν έχει μπει σε εφαρμογή ο νέος νόμος 3919/2011 και η Κομισιόν μας βγάζει

«κίτρινη κάρτα» εκφράζοντας «αμφιβολίες για το εάν πραγματικά η ελληνική

κυβέρνηση έχει απελευθερώσει πλήρως το επάγγελμα του δικηγόρου» και ζητά εξηγήσεις

«για τους περιορισμούς στην ελευθερία εγκατάστασης δικηγορικών εταιριών».

Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο κ. Δημήτρης Βερβεσός, μέλος

του Δ.Σ. του ΔΣΑ, δήλωσε: «Πριν στεγνώσει το μελάνι του νόμου 3919/2011 κι ενώ ακόμα

η Κυβέρνηση δεν έχει εκδώσει ως όφειλε κατά νόμο τα εναρμονιστικά προεδρικά

διατάγματα του νόμου και τις εξειδικεύουσες κοινές υπουργικές αποφάσεις, αλλά ούτε

καν τις εγκυκλίους που απαιτούνται για την εφαρμογή των νέων μέτρων που έφερε η

«απελευθέρωση» του νόμου 3919/2011 με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί τεράστια

ερμηνευτικά ζητήματα καθημερινής πράξης στους δικηγόρους (που δεν γνωρίζουν το

παραμικρό για τον τρόπο που πρέπει να συμπεριφέρονται απέναντι στη φορολογούσα Αρχή

και τους εντολείς τους υπό το πρίσμα του νέου νόμου), νέες Σειρήνες προαναγγέλλουν

«χίμαιρες» για το χειμαζόμενο δικηγορικό επάγγελμα. Και αυτό παρότι σήμερα οι

δικηγορικές αμοιβές είναι πλήρως ανταγωνιστικές. Ακόμα δε και υπό το καθεστώς του

«προστατευτικού» προηγούμενου καθεστώτος ήταν πιο φθηνές από τις δικηγορικές

αμοιβές της Λετονίας και της Λιθουανίας, σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής (!!). Η δικηγορία έχει μπει στο απόσπασμα, αντιμετωπίζεται ως σάκος

του μποξ, οι κρατούντες υπογράφουν το ένα επικαιροποιημένο σχέδιο μετά το άλλο,

χωρίς προηγουμένως να υλοποιήσουν το προηγούμενο, και αυτοί που έχουν ταχθεί

να φυλάττουν τις Θερμοπύλες επιδεικνύουν εγκληματική αδράνεια μετατρεπόμενοι

εκούσια ή ακούσια εις άλλους Εφιάλτες στρουνθοκαμηλίζοντες.»

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 2 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 3: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4 3

editorialη συντακτική επιτροπή του erga omnes

Να ‘μαστε πάλι εδώ παρέα!

Τελικά, παρά τα αντίθετα σημεία των καιρών, αποφασίσαμε να επανεκδο-

θούμε, να συνεχίσουμε αυτή τη δεύτερη περίοδο της «παρουσίας» μας. Μας χώρι-σαν από σας και την επικοινωνία μας, λό-γοι αμιγώς οικονομικοί: μετά την αύξηση των τελών διακίνησης των επιστημονικών κλπ εντύπων επί υπουργίας Πρωτόπαππα στο Υπουργείο Τύπου, το ετήσιο κόστος εκτύπωσης και κυρίως διακίνησης του εντύπου και δη σε ένα ολοένα αυξανόμενο αναγνωστικό κοινό έθεσε σε προβλημα-τικότητα την βιωσιμότητα της προσπά-θεια μας.Στο μεταξύ, τη δική μας πρωτοβουλία συ-νέχισαν (ευτυχώς) άλλα έντυπα στο χώρο («Νομικός Φάκελλος», «ΔΙΚΑΙΟΡΑΜΑ»), τα οποία έχοντας προφανώς την σχετι-κή οικονομική δυνατότητα υπερκέρα-σαν τη δική μας ποσοτική εμβέλεια. Πα-ράλληλα κάλυψαν (γιατί να το κρύψου-με) και ποιοτικά το κενό ενημέρωσης και πληροφόρησης που έχουν οι Αθηναίοι δι-κηγόροι για τα καθημερινά δρώμενα του κλάδου μας. Κενό που επιτείνει η δι-ολίσθηση του επίσημου περιοδικού του ΔΣΑ (το «ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ») σε όργανο στείρας προπαγάνδισης του έργου του εκάστοτε Προέδρου ενώ θα έπρεπε να αποτελεί εργαλείο χρηστικό για τον απλό, μαχόμενο ή μη, δικηγό-ρο, που χρειάζεται πρακτικές πληροφορί-ες τις οποίες αδυνατεί να βρει στα επιστη-μονικά περιοδικά αλλά και τις ποικίλες δι-αδικτυακές σελίδες νομικής-δικηγορικής (παρα)πληροφόρησης που έχουν κατα-κλύσει τον χώρο.Δυστυχώς όμως (και το εννοούμε αυτό) αμφότερα τα ανωτέρω περιοδικά ανέ-στειλαν την έκδοση τους για «γνωστούς-άγνωστους» λόγους, με προφανέστερο το ότι προφανώς επιτέλεσαν τον στόχο που είχαν θέσει(!!). Το «ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟ-ΡΟΥ» συνεχίζει, αποτελώντας όμως έντυ-πο άκριτης προβολής του ...έργου και του νέου ΗΓΕΜΟΝΑ της Ακαδημίας 60, με

συνέπεια να υπάρχει πλήρες κενό στο χώρο της έντυπης δικηγορικής ενημέ-ρωσης (για όσους ακόμα είναι λάτρεις ή έστω χρήστες εντύπων μέσων).Η εξέλιξη αυτή μας ώθησε να «ανοίξου-με» εδώ και ένα χρόνο την Περίοδο ΙΙ του Erga Omnes, μια περίοδο κατά την οποία αναζητούμε μια νέα ευκαιρία αλληλεπί-δρασης μαζί σας, με τρεις κύριους κατευ-θυντήριες άξονες:1. Να μην αναπαράγουμε επιστημονι-

κές-νομικές διατριβές ή εργασίες, τις οποίες εύκολα θα αναζητήσει ο σύγ-χρονος ερευνητής του δικαίου στα κυ-κλοφορούντα έγκριτα κλαδικά νομικά περοδικά,

2. Να παρέχουμε χρηστικές πληροφο-ρίες στο δικηγόρο της συμβουλευτι-κής και της παραστασιακής δικηγορίας, στο νέο συνάδελφο, στον έμμισθο και σε όποιον έχει ανάγκη από δικηγορικά νέα και πληροφόρηση, και

3. Να λειτουργούμε και ως έντυπο γνώμης, ώστε να υπάρχει ένας τόπος άρθρωσης άλλου λόγου απέναντι στη στείρα μονομέρεια και τον κατεστημένο λόγο της κάθε λογής εξουσίας, να απο-τελούμε την «αλογόμυγα» κατά τη σω-κρατική εκδοχή που κανείς δε θα μπο-ρεί να ακυρώσει στην πράξη.

Σημείωσις ακροτελεύτια: Και σε αυτή τη «νέα» προσπάθεια δεν επιθυμούμε να συνδιαλλαγούμε με πρόσωπα και συστή-ματα που θα θελήσουν (πιθανόν και προ-φανώς επ’ανταλλάγματι) να μας ενισχύ-σουν «συμμετέχοντας» στο εκδοτικό μας έξοδο. Ο ΠΕΙΡΑσμΩΣ είναι υφ’ ημών απορριπτέος. Θα λειτουργήσουμε με οι-κονομικούς πόρους που θα είναι εμφα-νείς: όλα τα μέλη του Βήματος Νομικών «ERGA OMNES» θα δίδουν την ετήσια συνδρομή τους και τα λοιπά έξοδα της έκδοσης θα καλύπτονται από διαφήμιση. Γιατί η γυναίκα του ΚΑΙΣΑΡΑ δεν αρκεί να είναι τίμια πρέπει και να φαίνεται...

Venceremos!!!

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 3 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 4: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

4

υψηλό το αίσθημα ευθύνης των δικαστικών, πρέπει να αξιοποιηθούν όμως και οι τεχνολογικές δυνατότητες

Η συζήτηση περί έγκαιρης λειτουργί-ας της δικαιοσύνης στη χώρα μας

άνοιξε και πάλι με αφορμή την πρόσφα-τη ψήφιση μιας σειράς τροποποιήσε-ων του ΚπολΔ για να επιταχυνθεί η πο-λιτική δίκη. Το θέμα αυτό, που απασχο-λεί το σύνολο του νομικού κόσμου κα-θώς άπτεται της ευνομίας και της σύν-νομης λειτουργίας της κοινωνίας, απο-φασίσαμε να συζητήσουμε θεσμικά με τον αρεοπαγίτη κ. Ιωάννη Χαμηλοθώ-ρη, προϊστάμενο της Τριμελούς Διοίκη-σης του Εφετείου Αθηνών, του μεγαλύ-τερου Εφετείου της χώρας. Ο κ. Χαμη-λοθώρης έχει κατά το παρελθόν διατε-λέσει και προϊστάμενος του Πρωτοδικεί-ου Αθηνών, ενώ είναι συγγραφέας πλει-όνων νομικών συγγραμμάτων.

Ηλίας Σιδέρης: Τελικά, για το Εφετείο Αθη-νών, ισχύουν οι αναφορές περί προβλήμα-τος λειτουργίας, περί καθυστερήσεων στον προσδιορισμό δικασίμου και την καθαρο-γραφή των αποφάσεων; Ιωάννης Χαμηλοθώρης: Δεν παρατηρεί-ται πρόβλημα στο Εφετείο Αθηνών αναφορικά με τον προσδιορισμό δι-κασίμου σε πολιτικές υποθέσεις. Σήμε-ρα στο Εφετείο Αθηνών ορίζεται δικά-σιμος σε χρόνο που δεν υπερβαίνει το έτος, εκτός από τις υποθέσεις των εργα-τικών διαφορών, για τις οποίες η δικάσι-μος φτάνει τους 17 μήνες. Μάλιστα, αν οι εισαγόμενες υποθέσεις έχουν για κάποιο λόγο επείγοντα χαρακτήρα προσδιορίζονται για να δικαστούν και ενωρίτερα. Περαιτέρω δε, γίνεται προσπάθεια με ορθολογικότε-ρη κατανομή των δικαστών στα Τμήμα-τα του Εφετείου να φέρουμε τις δικασί-

μους, κυρίως των εργατικών διαφορών, ενωρίτερα.Πρόβλημα πράγματι υπάρχει στην καθα-ρογραφή των αποφάσεων. Αυτό οφεί-λεται στο γεγονός ότι υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις προσωπικού. Ανεξάρτητα όμως από τις ελλείψεις αυτές, ένας αποτελε-σματικός τρόπος αντιμετώπισης του προ-βλήματος είναι να αξιοποιήσουμε τις δυ-νατότητες της μηχανοργάνωσης στο Εφετείο, όπου ήδη έχουμε δημιουργήσει και ιστοσελίδα την οποία εμπλουτίζουμε συνεχώς. Σκεπτόμαστε να επεκτείνουμε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό την κατα-γραφή των αποφάσεων με ηλεκτρονικό τρόπο από τους δικαστές χειριστές ηλε-κτρονικών υπολογιστών και έτσι να περιο-ρίσουμε δραστικά τη χρονοβόρα διαδικα-σία καθαρογραφής των αποφάσεων από τους υπαλλήλους της γραμματείας.

Ι. Χαμηλοθώρης: με επάρκεια και αξιοπιστία λειτουργεί η ελληνική δικαιοσύνη συνέντευξη στον αρχισυντάκτη μας

κ. Ηλία Γ. Σιδέρη, δικηγόρο.

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 4 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 5: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4

ΗΣ: Μπορούμε επομένως να πούμε ότι η Ελληνική Δικαιοσύνη λειτουργεί...ΙΧ: Αν δούμε γενικότερα τη λειτουργία της δικαιοσύνης στη χώρα μας, νομίζω μπορούμε να πούμε χωρίς δισταγμό ότι η ελληνική δικαιοσύνη, παρά τα όποια προ-βλήματα παρουσίασε στο πρόσφατο πα-ρελθόν και εξακολουθεί ως ένα βαθμό να παρουσιάζει ιδίως ως προς το χρόνο που απονέμεται, εκπληρώνει με επάρκεια και αξιοπιστία την αποστολή της. Αυτό οφείλεται στο υψηλό συναίσθημα ευθύ-νης των ελλήνων δικαστικών λειτουρ-γών, που στην συντριπτική τους πλειοψη-φία εργάζονται αφανώς με συνέπεια και χωρίς να φείδονται κόπου και χρόνου.

ΗΣ: Πόσο θα βοήθησει εν τέλει στην απονο-μή δικαιοσύνης η λειτουργία των νέων Εφε-τείων, δεδομένου ότι δεν θα δημιουργηθούν νέες οργανικές θέσεις; ΙΧ: Είναι κατά τη γνώμη μου λάθος να συνδέεται η βελτίωση της απονομής της δικαιοσύνης με τη δημιουργία συνεχώς νέων οργανικών θέσεων δικαστικών λει-τουργών. Η υπερβολική αύξηση των οργανικών θέσεων των δικαστικών λειτουργών ενέχει τον κίνδυνο υπο-βάθμισης του δικαιοδοτικού έργου. Για να βελτιώσουμε την απονομή της δικαι-

οσύνης πρέπει να προσβλέψουμε κυρίως σε άλλα μέσα (π.χ. εξώδικη επίλυση ορι-σμένων κατηγοριών διαφορών κ.α.). Η ίδρυση νέων εφετείων και γενικότερα νέων δικαστικών υπηρεσιών υπαγορεύ-εται από χωροταξικά κριτήρια και απο-σκοπεί στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Με αυτή την έννοια, εφό-σον γίνεται ορθολογικότερη κατανομή της δικαστηριακής ύλης, εξυπηρετείται μέσω της ίδρυσης νέων δικαστικών υπη-ρεσιών η απονομή της δικαιοσύνης.

ΗΣ: Πως αξιολογείτε τη συνεργασία σας ως προιστάμενος του Εφετείου με την πολιτι-κή ηγεσία; ΙΧ: Η συνεργασία μου ως Πρόεδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Αθηνών, όπως και κάθε προϊ-σταμένου δικαστικής υπηρεσίας, με την πολιτική ηγεσία, δηλαδή με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, αποβλέπει και πρέπει, άλ-λωστε, να αποβλέπει στην υποβοήθη-ση της απρόσκοπτης και αποτελεσματι-κής λειτουργίας των δικαστηρίων (π.χ. με την εξασφάλιση των αναγκαίων μέ-σων κλπ.) Μέσα στο πλαίσιο αυτό η συ-νεργασία μου με το Υπουργείο Δικαιο-σύνης οφείλει να είναι και πράγματι εί-ναι άψογη.

ΗΣ: Ο ν.3904/10 για την επιτάχυνση της δι-καιοσύνης κατά πόσο θα βοηθήσει; Υπάρ-χουν σημεία που επιδέχονται βελτίωσης; ΙΧ: Ο ν.3904/2010 για τον εξορθολογισμό και τη βελτίωση στην απονομή της ποινι-κής δικαιοσύνης είναι πολύ πρόσφατος. Οι τροποποιήσεις και καινοτομίες που ει-σάγει πρέπει να δοκιμαστούν για κάποιο χρόνο στη πράξη ώστε να δούμε ποιες λει-τούργησαν καλά και ποιες επιδέχονται βελτίωση. Είναι, λοιπόν, νωρίς ακόμη για να εκφέρουμε οποιαδήποτε θετική ή αρ-νητική κρίση.

ΗΣ: Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τις ρυθ-μίσεις των προτεινομένων αλλαγών στον ΚπολΔ πχ για θεσμοθέτηση μονομελών πο-λιτικών εφετείων και κατά πόσο θα βοηθή-σει στην λειτουργία τους;ΙΧ: Ακόμη πιο πρόσφατες είναι οι επερ-χόμενες τροποποιήσεις στον ΚΠολΔ. Παρά τις επιφυλάξεις που έχω επανει-λημμένα διατυπώσει για την ίδρυση μο-νομελών εφετείων, θα πρέπει να περιμέ-νουμε και εδώ την εφαρμογή των νεοει-σαγόμενων ρυθμίσεων στην πράξη για να διατυπώσουμε οποιεσδήποτε παρα-τηρήσεις και να καταλήξουμε σε ασφα-λή συμπεράσματα.

5

Κρατικές προμήθειες: το ελληνικό παρόν και το ευρωπαϊκό μέλλον

Μία «παλιά» άλλα ενδιαφέρουσα ιστορία, απασχόλησε και πάλι πρόσφατα την επικαιρότητα, επ’ αφορμή ομιλίας

στη Βουλή του Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Χ. Καστανίδη για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τη διαφάνεια των προ-μηθειών και των συμβάσεων του Δημοσίου, στην οποία ο νυν υπουργός αναφέρθηκε και στην άρνηση του τέως Πρωθυ-πουργού κ. Κ. Σημίτη να προχωρήσει στην συγκρότηση Ανεξάρ-τητης Αρχής για τον έλεγχο των συμβάσεων και των προμηθει-ών του Δημοσίου, επικαλούμενος μάλιστα την αλληλογραφία που είχε με τον πρώην πρωθυπουργό την περίοδο 1996-1997, όταν ο ίδιος ήταν υπουργός Μεταφορών.

ΟΙ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΗΜΕΡΑ Ας δούμε λοιπόν με λίγα λόγια τι είναι οι κρατικές προμήθειες, ποιο το ισχύον νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο και ποιες νομο-

θετικές πρωτοβουλίες βρίσκονται σε εξέλιξη σήμερα. Ως κρατι-κές προμήθειες ορίζονται γενικά οι αγορές που πραγματοποι-ούν οι διάφοροι φορείς και υπηρεσίες του Δημοσίου (Υπουργεία, Νοσοκομεία, ΕΛΑΣ κλπ) οι τοπικές αυτοδιοικήσεις και οι ΔΕΚΟ, σύμφωνα με τις ειδικότερες διατάξεις για κάθε περίπτωση. Το βασικό νομικό πλαίσιο είναι ο ν.2286/1995 για τις Προμήθει-ες του Δημοσίου Τομέα που θέτει το γενικό περίγραμμα (ορισμοί, πεδίο εφαρμογής, διαδικασίες συμβάσεων, επιτροπές κλπ.), το Π.Δ.195/1995 που είναι ο Οργανισμός της Γενικής Δ/νσης Κρατι-κών Προμηθειών, το Π.Δ.59/1996 που ρυθμίζει τη σύσταση Γενι-κής Γραμματείας Εμπορείου (ΓΓΕ) στην οποία υπάγεται η προανα-φερθείσα Γεν. Δ/νση και το Π.Δ.118/2007 (αντικατέστησε το π.δ. 394/1996) που είναι ο Κανονισμός Προμηθειών του Δημοσίου. Φορείς υλοποίησης των προμηθειών του δημοσίου είναι (α) η Γενική Διεύθυνση Κρατικών Προμηθειών της ΓΓΕ του ΥΠΑΝ

γράφει ο κ. Γεράσιμος Σ. Γκασούκας,

δικηγόρος -LLM

>>> συνέχεια στη σελ. 6

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 5 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 6: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

6

Η ενημέρωση των δικηγόρων είναι erga omnes δικαίωμα...Εντυπωσιακή σε πλήθος και ενεργό συμμετοχή η εκδήλωση του περιοδικού μας για το νέο καθεστώς στο δικηγορικό επάγγελμα

Νέα δεδομένα έχει δημιουργήσει στην καθημερινότητα των δικηγό-

ρων σε όλη τη χώρα η από 1ης Ιουλίου 2011 εφαρμογή των διατάξεων των νό-μων 3919/2011 και 3943/2011, που αφο-ρούν στην απελευθέρωση του επαγγέλ-ματος του δικηγόρου και επιφέρουν μια σειρά από αλλαγές τόσο σε θέματα λει-τουργίας και άσκησης του επαγγέλματος όσο και σε θέματα οικονομικά και φορο-λογικά.Και ενώ ο χρόνος εφαρμογής του νέου νόμου πλησίαζε, με λύπη οι δικηγόροι της Αθήνας διαπίστωναν ότι σε όλο το κρίσιμο χρονικό διάστημα από την ψή-φιση του νέου νόμου ως και την έναρξη εφαρμογής του, ο Δ.Σ.Α. «απείχε παρα-δειγματικά» του καθήκοντος του για ενημέρωση και πληροφόρηση. Το κενό ανέλαβε να «καλύψει» η εκδοτική μας

ομάδα, διοργανώνοντας ειδική εκδήλω-ση την Πέμπτη 07 Ιουλίου σε κεντρικό ξε-νοδοχείο της Αθήνας. «Ως Βήμα Νομικών «Erga Omnes” αποφασί-σαμε να διοργανώσουμε εμείς μια εκδήλω-ση όχι μόνο ενημέρωσης αλλά και προβλη-ματισμού, αφού κανείς δεν μας ενημέρωνε σε ερωτήματα της καθημερινότητας που μας απασχολούσαν», εξήγησε απευθυνόμενος στους δικηγόρους που είχαν κατακλύσει την μεγάλη αίθουσα του ξενοδοχείου και τον έξω χώρο, ο κ. Ηλίας Σιδέρης, αρχι-συντάκτης του Erga Omnes. Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν οι κύριοι Δημήτρης Βερβεσός, δικηγόρος & σύμ-βουλος του ΔΣΑ, Θεόδωρος Σχινάς, δι-κηγόρος σύμβουλος του ΔΣΑ και μέλος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής και Γιώργος Μπούρας, δικηγόρος & τ. σύμ-βουλος ΔΣΑ. Παρεμβάσεις έκανε ο κ. Πι-

τσιλής, γνώστης των φορολογικών ζητη-μάτων, ενώ την εξαιρετικά ενδιαφέρου-σα συζήτηση συντόνισε ο κ. Κωνσταντί-νος Κουτσελέλος.«Ο σύλλογος μας δυστυχώς είχε αδρανήσει στην ενημέρωση μας, όλοι μας ακούγαμε για εγκυκλίους επί φορολογικών ζητημάτων και υπουργικές αποφάσεις για την παρακράτη-ση φόρου και δεν είχαμε ούτε ένα επίσημο ενημερωτικό δελτίο να συμβουλευτούμε», συνέχισε στον σύντομο χαιρετισμό του ο κ. Σιδέρης. «Ήταν για μένα θέμα τιμής, στήριξα ευθύς εξ’αρχής την πρωτοβουλία και ανέμενα την επιτυχία της. Δικαιωθήκαμε όχι μόνο από το ότι σε μια τόσο μεγάλη αίθουσα είχαμε ορθίους ακόμα και στον προθάλαμο αλλά και από το ότι επιτέλους αναγκάσαμε το σύλλογο να κινηθεί, να σπεύσει να μας προλάβει, να εκδόσει ενη-μερωτικό σημείωμα έστω και με δώδεκα ση-

για την Κεντρική Διοίκηση, με ανώτατη γνωμοδοτική επιτρο-πή προς τον Υπουργό για θέματα διαγωνισμών και εκτέλεσης συμβάσεων την Επιτροπή Κρατικών Προμηθειών (βλ. Κ.Υ.Α. Π1/525/2010), και (β) άλλοι φορείς που προβαίνουν στις προμή-θειές τους ανεξάρτητα από την Κεντρική Διοίκηση και διαθέ-τουν προς αυτό ειδικούς Κανονισμούς Προμηθειών (ΥΕΘΑ, Δή-μοι, Νοσοκομεία, ΔΕΗ κλπ).

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Κάθε χρόνο, περί τον Σεπτέμβριο, η Γενική Διεύθυνση Κρατικών Προμηθειών αποστέλλει στους μη εξαιρούμενους με ειδικές δι-ατάξεις φορείς του Δημοσίου εγκύκλιο για να κοινοποιήσουν τις

ανάγκες τους σε προμήθειες για το επόμενο έτος. Οι προτεινό-μενες προμήθειες εντάσσονται στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμη-θειών (ΕΠΠ), το οποίο εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουρ-γών Οικονομικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Για κάθε προ-μήθεια που έχει ενταχθεί στο ΕΠΠ, προκηρύσσεται διαγωνισμός και ολοκληρώνεται με την υπογραφή δημόσιας σύμβασης. Ανα-λυτικές πληροφορίες δίνονται στο site της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου [www.gge.gr].

Νομοθετικές εξελίξειςΕπιχειρώντας μια θεσμική μεταρρύθμιση στο πεδίο των διαγω-νισμών του Δημοσίου, ο Υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης κ. Μ. Χρυσοχοίδης έχει εκπονήσει Σχέδιο Νόμου με το οποίο

>>> συνέχεια από τη σελ. 5

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 6 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 7: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4 7

μεία πριν το Σαββατοκύριακο (σ.σ. την Παρα-σκευή 01.07) και να οργανώσει εκδήλωση ενη-μέρωσης λίγες μέρες πριν τη δική μας (σ.σ. την Τετάρτη 06.07). Και πάλι όμως όταν οι εκδη-λώσεις γίνονται στο πόδι, έρχονται και τα πα-ράπονα. Ήρθαν π.χ. να μας ενημερώσουν συνάδελφοι από τον δικηγορικό σύλλο-γο Πατρών, αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό αλλά θεωρώ ότι υπάρχουν συνάδελφοι των Αθηνών που και γνώστες είναι και αρμόδιοι να μας απαντήσουν στα ερωτήματα μας», σχολί-ασε ο κ. Δημήτρης Βερβεσός μετά το πέ-ρας της εκδήλωσης. Συνέχισε μάλιστα θυ-μίζοντας ότι στο όλως πρόσφατο παρελ-θόν, όταν άλλοι φορολογικού νόμοι τρο-ποποίησαν άρδην και επί τω χείρω τα δε-δομένα στη δικηγορική καθημερινότητα (π.χ. ΦΠΑ, άρθρο 6 παρ. 9 το ν.3842/2010) ο ΔΣΑ είχε σπεύσει έγκαιρα και είχε επιτύ-χει να εκδοθούν οι διευκρινιστικές εγκύ-

κλιοι ΠΟΛ 1100/2010 και 1208/2010, οι οποίες σε συνδυασμό με αλλεπάλληλες ενημερωτικές εκδηλώσεις που ακολού-θησαν διευκρίνισαν πλήρως το νέο (δυ-σμενές) φορολογικό τοπίο. Αυτό δυστυ-χώς δεν έχει γίνει ούτε και την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, μετά την ισχύ του νόμου 3919/2011!Στις σύντομες εισηγήσεις τους οι ομιλη-τές επιχείρησαν συνοπτική περιγραφή της νέας πραγματικότητας για το νομι-κό επάγγελμα με την κατάργηση των γε-ωγραφικών περιορισμών, το νέο καθε-στώς αμοιβών για παραστάσεις και συμ-βόλαια και τις «νόμιμες αμοιβές» για δι-καστικές και εξώδικες ενέργειες, κάνο-ντας παράλληλα αναφορές και στην ιστο-ρική διαδρομή και τις «συγκρούσεις» με την κυβέρνηση κατά την διαμόρφωση του νέου νομοθετικού πλαισίου.

Στην ενδελεχή πολύωρη συζήτηση που ακολούθησε, ήταν έκδηλη η σύγχυση μεταξύ των δικηγόρων ως προς την νέα κατάσταση που έχει πλέον δημιουρ-γηθεί, ενώ πολλοί των παρισταμένων εξέ-φρασαν την αγωνία τους για την εγκατά-λειψη από την συνδικαλιστική τους ηγε-σία σε απλά, καθημερινά, θέματα όπως π.χ. υποδείγματα εγγράφων συμβάσε-ων. Ήταν πάντως κοινή διαπίστωση όλων, ομιλητών και παρισταμένων, ότι η εκδή-λωση της 7ης Ιουλίου πρέπει να αποτε-λέσει αφετηρία ευρύτερου προβλημα-τισμού αλλά και πίεσης προς τους κυ-βερνητικούς αρμόδιους για την άμεση έκ-δοση διευκρινιστικών υπουργικών απο-φάσεων και εγκυκλίων ώστε να καταστεί εφικτή η βέλτιστη εφαρμογή της και-νούργιας νομοθεσίας.

δημιουργεί την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, μια ανε-ξάρτητη, νομοθετικά κατοχυρωμένη, διοικητική αρχή, η οποία θα συγκεντρώσει τις αρμοδιότητες που μέχρι σήμερα ήταν δι-άσπαρτες σε διάφορα υπουργεία και φορείς, θα αναλάβει το έργο της παρακολούθησης, κωδικοποίησης και απλούστευ-σης του υφιστάμενου νομικού πλαισίου και θα έχει την πρω-ταρχική ευθύνη για τη χάραξη και παρακολούθηση της εθνι-κής στρατηγικής στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων. Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιχειρεί να υιοθετήσει τις πε-ρισσότερες από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σύσταση ανεξάρτητης αρχής, η οποία θα λειτουργεί με την ελά-χιστη δυνατή δημοσιονομική επιβάρυνση. Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία συνιστά παράλληλα και δέσμευση της χώρας μας,

η οποία απορρέει από τους όρους του Μνημονίου. Ως σήμερα έχει ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση και εκκρεμεί η τελι-κή διαμόρφωση του κειμένου.Επίσης προγραμματίζεται από το ΥΠΑΝ η δημιουργία ενός κε-ντρικού ηλεκτρονικού μητρώου δημοσίων προμηθειών, με σχετική ιστοσελίδα που θα ονομάζεται «Agora». Σκοπός είναι η συλλογή, επεξεργασία και δημοσίευση όλων των στοιχείων που αφορούν τις προμήθειες και η σύνδεση με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για την αποτελεσματική παρακολούθηση των προϋπολογισμών των φορέων του Δημοσίου. Το σύστημα θα τεθεί πιλοτικά σε εφαρμογή υπό τον συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου.

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 7 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 8: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

Η σκληρή καθημερινότητα μιας γυναίκας δικηγόρου που αποφασίζει να γίνει ΚΑΙ μητέρα...

Μόνο με κόπο και αγάπη συνδυάζεις μητρότητα και δικηγορία συνέντευξη

στον κ. Δημήτρη Βαλάση, δικηγόρο

Συνάντησα την Κωνσταντίνα Τρομπούκη τυχαία, καποιο πρωινό στο Υποθηκοφυλα-

κείο Αθηνών. Νέα δικηγόρος, μέλος του ΔΣΑ από το 2003, παντρεμένη και μητέρα ενός παι-διού, διατηρεί γραφείο στην Αθήνα και ασκεί ελεύθερη δικηγορία, μία από τις χιλιάδες συ-ναδέλφους που καλούνται να συνδυάσουν τις αντίξοες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματός μας με τις υποχρεώσεις της μητρότητας χω-ρίς καν τη στοιχειώδη βοήθεια κάποιου φορέα.

Δημήτρης Βαλάσης: Κωνσταντίνα, κατ’αρ-χήν ευχαριστούμε για το χρόνο σου. Πόσο δύσκολο είναι αλήθεια να είσαι νέα μητέρα και δικηγόρος;Κωνσταντίνα Τρομπούκη: Μητρότητα και δικηγορία συνδυάζονται μόνο με πολύ κόπο και αγάπη. Είναι κοινώς αποδεκτό, ότι οι συνθήκες άσκησης της δικηγορί-ας είναι ιδιαίτερα δύσκολες και δυστυχώς ακόμα πιο δύσκολες για μία νέα μητέρα που επιλέγει ή αναγκάζεται να επιστρέ-ψει στα εργασιακά της καθήκοντα, διό-τι η Πολιτεία ουδεμία στήριξη της παρέχει τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και κατά το δύσκολο χρονικό διάστη-μα που ακολουθεί.

ΔΒ: Σε βοήθησε τουλάχιστον ο Σύλλογος ή το Ταμείο μας μετά τη γέννηση του παιδιού;ΚΤ: Λυπάμαι πράγματι γι’αυτό αλλά ου-δέποτε με στήριξαν, ούτε ο Δικηγορικός Σύλλογος ούτε το Ταμείο Προνοίας Δικη-γόρων. Είναι αληθές ότι το Τ.Π.Δ.Α. χορη-γεί επίδομα κύησης και λοχείας στις γυ-ναίκες δικηγόρους που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, το οποίο ανέρχεται στο «υπέ-ρογκο» ποσό των τετρακοσίων εβδομή-ντα Ευρώ. Επίσης, καταβάλλεται από το Ταμείο το ποσό των οκτακοσίων ογδόντα Ευρώ ως βοήθημα τοκετού, χωρίς ασφα-

λώς να λαμβάνεται υπόψη, ότι τα έξοδα τοκετού ενδεχομένως να ανέρχονται στις εννέα χιλιάδες Ευρώ.Πέραν των ανωτέρω, με εξέπληξε το γε-γονός, ότι το Ταμείο Προνοίας Δικηγό-ρων Αθηνών χορηγεί επίδομα για την πα-ραμονή παιδιών ασφαλισμένων σε βρε-φονηπιακούς σταθμούς, αλλά δικαιού-χοι του επιδόματος είναι γυναίκες ασφα-λισμένες που έχουν παιδιά ηλικίας από ενός μέχρι πέντε ετών. Διερωτώμαι, λοι-πόν, βρέφος θεωρείται ένα παιδάκι ενός έτους και πάνω; Αναγκάστηκα, καθώς επέλεξα να ασκώ δικηγορία, να στείλω το παιδί μου στην ευαίσθητη ηλικία των επτά μηνών σε ιδι-ωτικό βρεφικό σταθμό, επιβαρυνόμενη με ένα σημαντικό μηνιαίο ποσό, το δε Τα-μείο Πρόνοιας αρνήθηκε να μου καταβά-λει το επίδομα με την αιτιολογία ότι «ο κα-νονισμός περίθαλψης δεν το επιτρέπει».

ΔΒ: Πώς νοιώθεις που άλλες μητέρες εργα-ζόμενες στον ιδιωτικό και στο δημόσιο το-μέα απολαμβάνουν αυτονόητες παροχές (άδειες, επιδόματα) προκειμένου να διευκο-λυνθούν ειδικά στα απαιτητικά πρώτα χρό-νια της ζωής του παιδιού;ΚΤ: Νιώθω τεράστια αδικία και απογο-ήτευση. Οι γυναίκες δικηγόροι εργάζο-νται το ίδιο και περισσότερο σκληρά από τις περισσότερες εργαζόμενες, και πολ-λές φορές χωρίς ωράριο και με τεράστια ανασφάλεια, και δεν έχουν τουλάχιστον τα ίδια στοιχειώδη δικαιώματα και παρο-χές που οι μητέρες υπάλληλοι, δικαίως, απολαμβάνουν.

ΔΒ: Ποιά είναι τα πράγματα στον τρόπο που ασκείται η δικηγορία σήμερα που ενοχλούν μια νέα μητέρα δικηγόρο;

ΚΤ: Ο ίδιος ο τρόπος άσκησης της δικηγο-ρίας αναμφίβολα ενοχλεί περισσότερο απ’ όλα. Θεωρώ ότι η δικηγορία που ασκεί-ται ιδιαίτερα από νέους δικηγόρους ταυ-τίζεται με τις ακόλουθες λέξεις: άσκο-πη κούραση, σωματική και ψυχική τα-λαιπωρία, έλλειψη ελεύθερου χρόνου, εξάντληση, μειωμένες αποδοχές, εκ-μετάλλευση, υποτίμηση της εργασίας κλπ. Ως επακόλουθο, η δικηγορία γίνεται ακόμα πιο δύσκολη για μία νέα μητέρα, η επιστροφή στο σπίτι δε σημαίνει πάντα ανάπαυση και ψυχική ηρεμία, αφενός μεν το παιδί «απαιτεί» την πλήρη και απόλυτη αφοσίωσή σου, αφετέρου δε οι επαγγελ-ματικές εκκρεμότητες αναμένουν λύση...

8

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 8 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 9: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ΔΒ: Υπάρχουν πράγματα που δε μπορείς να κάνεις λόγω του παιδιού σου;ΚΤ: Δεν είναι το παιδί που δεσμεύει, εί-ναι η δικηγορία. Θα σας δώσω ένα πα-ράδειγμα: το Σαβατοκύριακο που μας πέ-ρασε έπρεπε να δουλέψω και στο σπίτι για να τελειώσω υποχρεώσεις που είχαν συσ-σωρευτεί μέσα στη βδομάδα, έτσι δεν κα-τάφερα να αφιερώσω λίγο χρόνο στην οι-κογένειά μου, έστω για έναν περίπατο.

ΔΒ: Άρα πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να μι-λήσει μια νέα μητέρα δικηγόρος και για δεύ-τερο παιδί;ΚΤ: Υπό τις παρούσες επαγγελματικές συνθήκες και δεδομένης της έλλειψης στοιχειώδους στήριξης από κάποιο φο-ρέα, η απόκτηση δεύτερου παιδιού είναι εξαιρετικά δύσκολη, πρέπει να σκεφτού-με διπλά και τριπλά αν θα μπορούσαμε με αυτά τα δεδομένα να ανταποκριθούμε.

ΔΒ: Τι πιστεύεις ότι θα μπορούσε να κάνει ο Σύλλογος ή η Πολιτεία για να βοηθήσει τις μητέρες δικηγόρους;ΚΤ: Ακόμα και απλές, πρακτικές, λύσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη μητέ-ρα δικηγόρο. Για παράδειγμα, η ίδρυση και λειτουργία παιδικών και βρεφονη-

πιακών σταθμών από το Σύλλογο ή το ΤΠΔΑ κοντά στα δικαστήρια, η πλήρης επιδότηση των διδάκτρων των βρεφο-νηπιακών σταθμών, η χορήγηση αδει-ών και επιδομάτων τουλάχιστον ανά-λογων με των υπόλοιπων εργαζομέ-νων στον ιδιωτικό ή στο δημόσιο τομέα. Αλλά και πιο απλές λύσεις, όπως η προ-τεραιότητα των εγκύων και των λεχώ-νων στην εκδίκαση των υποθέσεών τους ώστε να μην χάνουν ολόκληρη την ημέ-ρα και να αποθαρρύνονται να εργαστούν με άμεση συνέπεια την περαιτέρω μείω-ση των εισοδημάτων τους, ή η κατοχύ-ρωση χορήγησης αναβολής εφόσον η δικηγόρος του εντολέα βρίσκεται στους τελευταίους δύο μήνες πριν ή τρεις μή-νες μετά τον τοκετό.

Εδώ τελείωσε η κουβέντα μας. Η Κωνσταντίνα είχε να συνεχίσει τη δια-δρομή της στην Ευελπίδων και στις δύο το μεσημέρι θα έπρεπε να προλάβει να εί-ναι στο σπίτι της για να παραλάβει το παι-δί της από την νταντά που έχει εξ’ανάγκης προσλάβει. Η σκληρή καθημερινότητα μιας γυναίκας δικηγόρου που αποφασίζει να γίνει ΚΑΙ μητέρα...

Πολίτες Β’ κατηγορίας οι έμμισθες δικηγόροι - μητέρες

Σε αντίθεση με τα όσα απολαμβάνουν μετά τον τοκετό οι εργαζόμενες στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, οι μητέρες δικηγόροι που απασχολούνται με καθεστώς έμμισθης εντολής με πάγια αντιμισθία στερούνται βασικών δικαιωμάτων για την προστασία της μητρότητας.

Οι εργαζόμενες στο δημόσιο τομέα μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας δι-καιούνται αδείας συνολικής διάρκειας 9 μηνών με αποδοχές, σύμφωνα με το άρθρο 53 του Ν. 3528/2007, ή μειωμένο ωράριο κατά 2 ώρες ημερησίως εφόσον έχει τέκνα έως δύο ετών και κατά μία ώρα εφόσον τα τέκνα του είναι από δύο έως τεσσάρων ετών. Η πιο πάνω άδεια προσαυξάνεται εφόσον ο γονέας είναι άγαμος ή χήρος ή διαζευγμένος ή έχει αναπηρία 67% και άνω. Επίσης δικαιού-νται άδεια 2 ετών, άνευ αποδοχών, εφό-σον πρόκειται για την ανατροφή παιδιού έως και 6 ετών.

Παρόμοιες παροχές ισχύουν και στον ιδιωτικό τομέα όπου οι μητέρες εργα-ζόμενες απολαμβάνουν του δικαιώμα-τος είτε να προσέρχονται αργότερα είτε να αποχωρούν νωρίτερα κατά μία ώρα από την εργασία τους κάθε ημέρα για τις ανά-γκες θηλασμού και ανατροφής του τέ-κνου, για χρονικό διάστημα 30 μηνών από τη λήξη της άδειας τοκετού, είτε να έχουν μειωμένο κατά δύο ώρες ωράριο για τους πρώτους 12 μήνες και κατά μία ώρα για 6 επιπλέον μήνες, είτε να λάβουν ισόχρο-νη συνεχόμενη άδεια, με πλήρεις αποδο-χές από τον ΟΑΕΔ. Δικαιούνται επίσης και επιπλέον άδειας συνολικής διάρκειας 3,5

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4 9

>>> συνέχεια στη σελ. 10

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 9 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 10: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

10

μηνών μέχρις ότου το παιδί συμπληρώ-σει την ηλικία των 3 ετών για την ανα-τροφή του καθώς και ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών μετά τη λήξη της κατά τα ανωτέρω άδειας ή μειωμένου ωραρίου για το θη-λασμό και την ανατροφή του τέκνου.Οι μητέρες έμμισθοι δικηγόροι όμως στερούνται όλων των πιο πάνω στοιχειωδών δικαιώμάτων, αν και τις περισσότερες φορές έχουν του-λάχιστον ίσο ή και μεγαλύτερο φόρ-το εργασίας από τις άλλες υπαλλή-λους του εντολέα τους καθώς πέρα από το χειρισμό των καθημερινών νο-μικών υποθέσεων πρέπει να μελετή-

σουν και τις δικαστηριακές υποθέσεις παράλληλα ετοιμαζόμενες και παριστά-μενες στα δικαστήρια χωρίς τους περι-ορισμούς του καθημερινού ή εβδομαδι-αίου ωραρίου.Άραγε τι κάνει η ηγεσία του ΔΣΑ και των ΔΣ όλης της χώρας απέναντι σε αυτήν την καταφανέστατη και προκλη-τική αδικία προς τις μητέρες δικηγό-ρους; Το να μοιράζουν γνωμοδοτήσεις – ευχολόγια για τήρηση της αρχής της ισότητας ευελπιστώντας ότι οι εργο-δότες θα χορηγήσουν τις ίδιες παροχές και στις μητέρες δικηγόρους, όταν μά-λιστα το Ταμείο Προνοίας δεν χορηγεί κανένα επίδομα για τις μητέρες πλην

του επιδόματος τοκετού, είναι τουλάχι-στον ουτοπικό. Όπως και είναι μάλλον υπεκφυγή το να παραπέμπουν στις συνταγματικά κατοχυρωμένες γενι-κές αρχές της προστασίας της μητρό-τητας προκειμένου να φιλοτιμηθούν οι εντολείς. Μήπως έφτασε η ώρα ο πρό-εδρος του ΔΣΑ να παρέμβει, ζητώντας να κατοχυρωθεί και νομοθετικά το (αυτονόητο) δικαίωμα των εργαζομέ-νων μητέρων δικηγόρων να μεγαλώ-σουν τα παιδιά τους, τουλάχιστον με τις ίδιες συνθήκες που το κάνουν και οι άλλες εργαζόμενες μητέρες;

Ασφαλιστική αγορά την απ-ασφάλιση θα ακολουθήσει η έκρηξη;Έκπληκτη, διευθύντρια υλικών ζη-

μιών μεγάλης ασφαλιστικής εται-ρείας άκουγε στο ξεκίνημα της καριέρας της, στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, γη-ραιό συνάδελφό της προφητικά να της λέει: «Σε λίγα χρόνια οι ασφαλιστικές, που ξε-περνούν σήμερα τις έξι σελίδες δε θα ξεπερ-νούν τη μία σελίδα». Σήμερα, με την είσοδο της Τράπεζας της Ελλάδος στον εποπτι-κό έλεγχο των ασφαλιστικών εταιρειών, η ίδια βλέπει ξεκάθαρα το σενάριο μιας αγοράς με πέντε ασφαλιστικές –ούτε καν έξι- περισσότερο πιθανό από ποτέ. Σήμερα, τρεις τουλάχιστον από αυτές, πολυεθνικές, έχουν παγκοσμίως τερά-στιες ζημιές, ενώ τουλάχιστον τέσσερις ασφαλιστικές ήδη πληρώνουν παράνο-μα με επιταγές μεταχρονολογημένες και κάποιες φορές με επιταγές τρίτων. Επι-πλέον, μετά το κλείσιμο του ομίλου Ψω-μιάδη έχει καταρρεύσει η αγορά Ζωής, καθώς και οι μικτές ασφάλειες, συνεπι-

κουρούσης και της οικονομικής κρίσης. Φυσιολογική(;) επωδός και η οικονομι-κή δυστοκία του Επικουρικού Κεφαλαί-ου, το οποίο λίαν συντόμως μέσα στο καλοκαίρι θα δίδει πλέον ημερομηνία πληρωμής για το ...2013(!!). Και όσο και αυτό αντέξει. Απο κει και πέρα, εάν κά-ποιος καταθέσει π.χ. στο Ειρηνοδικείο Αμαρουσίου θα λαμβάνει δικάσιμο για το 2015 η οποία, με μία αναβολή, θα φτάνει το 2020(!!). Για ποσά 500 € (!!). Δεν συ-ζητούμε καν την περίπτωση εν συνεχεία και όταν βγει απόφαση να θελήσει να κά-νει έφεση, διότι ήδη το Πολυμελές Πρω-τοδικείο Αθηνών ορίζει δικάσιμους για το 2014... Δεν προξενεί λοιπόν απορία το ότι οι ασφαλιστικές πιέζουν αφενός να μην πληρώνουν τα μικρά ποσά, αφετέρου δε ζητούν από τους πραγματογνώμο-νες να πετσοκόβουν τα προτεινόμε-να ποσά. Όπως διηγείτο συνάδελφος

ασφαλιστικής (η οποία έκλεισε…) «στους πραγματογνώμονες ασκούνταν απί-στευτες πιέσεις να μη συμφωνούν τις ζημιές αλλιώς δε θα πληρωθούν και σε μας να δικάζουμε με πραγματογνωμο-σύνες που δίπλα στο συμφωνεί προστί-θετο ένα δε, ώστε στο δικαστήριο να εμ-φανίζεται ένα δε συμφωνεί». Σε αυτό ας προστεθεί και ότι π.χ. είναι σχεδόν απί-θανο να βρεις γραμμή στο τηλεφωνικό κέντρο μεγάλης κρατικής ασφαλιστικής για να καλέσεις πραγματογνώμονα ή σε άλλες ασφαλιστικές να κλείσεις ραντε-βού για ημερομηνία πληρωμής.Το πρόβλημα έλυνε προσωρινά η αντί-δραση των καταναλωτών οι οποίοι απευ-θύνονταν είτε σε εξειδικευμένα γραφεία νομικής προστασίας είτε σε συνεργεία που αγοράζανε τις ζημιές, τις «φούσκω-ναν» καταλλήλως και τις διεκδικούσαν από τις εταιρείες. Αμφότεροι πλέον υφί-στανται τον ανηλεή πόλεμο των ασφαλι-

Πολίτες Β’ κατηγορίας οι έμμισθες δικηγόροι - μητέρες

γράφει ο κ. Αντρέας Τζήμας,

δικηγόρος

>>> συνέχεια από τη σελ. 5

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 10 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 11: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4 11

στικών εταιρειών, ένεκα της οικονομικής κρίσης, ο οποίος λαμβάνει ακόμα και τη μορφή απειλών προς συναδέλφους. Οξύ-μωρο βέβαια, αλλά την ίδια ώρα οι εται-ρείες συνεχίζουν το «ντάντεμα» στους πράκτορες, παρότι οι ίδιοι τους κατονο-μάζουν ως τη μεγαλύτερη αιτία της κρί-

σης, και έρχονται παρακλητικά σε συ-ναδέλφους να προσθαφαιρέσουν ΦΠΑ με έξοδα ή να μην πληρώσουν αναβο-λές, κλήσεις κλπ.Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνη-ση έχει προετοιμάσει νομοσχέδιο με το οποίο, δια της προσαρμογής στην κοι-

νοτική νομοθεσία, επιδιώκει όχι απλώς να εφαρμόσει μία σειρά μέτρων για τον ασφαλιστικό κλάδο αλλά κυρίως να σώ-σει το «πολύπαθο» Επικουρικό.Ανάμεσα στα μέτρα που προτείνονται, σε γενικές γραμμές, είναι και τα παρακάτω:

Ο σύλλογος έχει αντιδράσει σε όλα αυτά όμως κανείς δεν αναρωτάται πως μπορεί το Επικουρικό να καλύπτει τις ζημιές όταν έχουν κλείσει όλες οι πη-γές χρηματοδότησης. Μάλιστα, παρό-τι το Επικουρικό επισήμως ισχυρίζεται ότι τα ανασφάλιστα αυτοκίνητα δε ξε-περνούν τα 400.000, ανεπισήμως στε-λέχη του ισχυρίζονται ότι ξεπερνούν τα 1.200.000 οχήματα επί συνόλου

6.000.000, δηλαδή 20%(!!) περίπου.Θα μπορούσαμε να προτείνουμε αρκε-τές λύσεις, θα ήταν όμως άλλες λαθεμέ-νες και άλλες ανέφικτες υπό τις παρού-σες συνθήκες. Αυτό το απλό και «γενι-κό», για καλύτερους δρόμους, πιο προ-σεκτικούς οδηγούς, λιγότερους ανα-σφάλιστους (τι πιο εύκολο και το πιο εφικτό;) και πιο νοικοκυρεμένες ασφα-λιστικές (πρώην ιδιοκτήτης μεγάλης

ασφαλιστικής, που εξακολουθεί να ενερ-γοποιείται -φευ- στον χώρο, διέθετε ένα από τα 5 μεγαλύτερα Ελληνικά σκάφη!!) θα αρκούσε ώστε να μην υπήρχε καν πρόβλημα, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνει πράξη και δε θα μείνει στα λόγια. Αλλιώς η ασφαλιστική αγορά θα εξα-κολουθεί να θυμίζει τον Πουσκιν: «θα ήταν πάρα πολύ αστείο εάν δεν ήταν τόσο πολύ τραγικό».

Οι πράκτορες θα εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους με επιταγές δύο μηνών το 2012 και ενός μήνα το 2013, αντί των έξι ως οκτώ μηνών που είναι σήμερα το σύνηθες.

«αυτό θα οδηγήσει τα περισσότε-ρα πρακτορεία σε κλείσιμο»

Απαραίτητο στοιχείο της προ-δικασίας θα είναι πλέον η πραγ-ματογνωμοσύνη από ανεξάρτητο φορέα και η πληρωμή εντός μηνός της ζημιάς με βάρος απόδειξης της ασφαλιστικής για τυχόν άρνηση

«μετρο σαφώς ευνοϊκό για τους καταναλωτές»

Οι εταιρείες θα πρέπει πλέ-ον να αυξήσουν τα αποθεματι-κά τους, ενώ θα αυξηθεί και το πο-σοστό κάλυψης

«Λέγεται ότι το σύνολο των ασφαλιστικών αδυνατεί να κα-

λύψει τα ως άνω»

Όσον αφορά το Επικουρικό, θα υπάρχει απαλλαγή μέχρι 500€

για ζημίες τρίτων και κάλυψη μέχρι του ποσού των 100.000€.

«Αυτό θα οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευ-ση της ασφαλιστικής αγοράς καθώς και σε φαινόμενα αυτοδικίας, αφού καθέ-νας μας μπορεί να εμπλακεί σε τροχαίο

και παρότι ασφαλισμένος … θα είναι ανασφάλιστος»

Επισήμανση: Τις μεταχρονολογημένες επιταγές τις εισπράττουμε πάντα γράφοντας στην απόδειξη «μετ΄επιφυλάξεως πληρωμής της υπ΄αριθμ….επιταγής», άλλως εάν κλείσει η ασφαλιστική δεν αποζημιωνόμαστε από το Επικουρικό Κεφάλαιο!!

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 11 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 12: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

12

Στα δύο ή τα πέντε χρόνια η παραγραφή των αξιώσεων υπαλλήλων Δημοσίου και ΝΠΔΔ;

Η ελληνική παραφροσύνη, τώρα και διεθνής...

Ένα από τα ζητήματα του οποίου η νομική αντιμετώπιση απασχολεί την Ελληνική Δικαιοσύνη επί μακρόν, αλλά χω-

ρίς τελική έκβαση μέχρι σήμερα, είναι αυτό της συνταγματικό-τητας η μη της διάταξης του άρθρου 90 παρ. 3 του ν. 2362/1995, η οποία αντικατέστησε την προγενέστερη αυτή του άρθρου 48 παρ.3 ν.δ./τος 496/1974, με την οποία θεσπίζεται διετής πα-ραγραφή των αξιώσεων των επί σχέσει δημοσίου ή ιδιωτι-κού δικαίου υπαλλήλων του Δημοσίου κατ’αυτού από καθυ-στερούμενες αποδοχές ή άλλης πάσης φύσεως απολαβές ή αποζημιώσεις.Πρόκειται για ζήτημα ιδιαίτερου νομικού αλλά και κοινωνικού ενδιαφέροντος και τούτο διότι η οριστική επ’αυτού δικαστική κρίση όχι μόνο θα δώσει τέλος στις σχετικές νομολογιακές αντι-θέσεις αλλά και θα καθορίσει αποφασιστικά τη μοίρα πολλών συμπολιτών μας, δημοσίων υπαλλήλων, των οποίων οι οικείες αξιώσεις εκκρεμούν ήδη ενώπιον των Ελληνικών Δικαστηρίων ή πρόκειται να εισαχθούν σε αυτά.Παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες, η συνταγματικότητα της ανωτέρω διάταξης δεν είχε αμφισβητηθεί πειστικά, μέχρι την έκδοση της υπ’αριθμ. 3428/2006 απόφασης του ΣΤ’ Τμήματος του Σ.Τ.Ε. η οποία έκρινε ότι η ανωτέρω ρύθμι-ση αντίκειται τόσο στο άρθρο 4 παρ.1 του Συντάγματος, όσο και στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρω-παϊκής Συμβάσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δεδομέ-

νου ότι περιορίζει τα περιουσιακά δικαιώματα ειδικά των υπαλ-λήλων των ν.π.δ.δ. χωρίς αυτό να δικαιολογείται από λόγους δημόσιας ωφέλειας και συνεπώς δεν είναι εφαρμοστέα. Λόγω δε αντιθέτου νομολογίας του Αρείου Πάγου (ΑΠ 1447/2002, 1139/2003) παρέπεμψε το ζήτημα προς επίλυση στην Ολομέ-λεια του Δικαστηρίου.

Υπέρ της «πενταετίας» η ολομέλεια του Σ.Τ.Ε.Η Ολομέλεια του ΣΤΕ, με την υπ’αριθμ. 3654/2008 απόφασή της έκρινε ότι η θέσπιση ειδικής βραχυπρόθεσμης διετούς παραγραφής εις βάρος των υπαλλήλων των ν.π.δ.δ. με την οποία περιορίζεται το δικαίωμά τους να διεκδικήσουν αναδρο-μικά ποσά, λόγω καθυστερούμενων αποδοχών ή άλλων απο-λαυών ή αποζημιώσεως εξ αδικαιολογήτου πλουτισμού αντί-κειται στο άρθρο 4 παρ.1 του Συντάγματος, διότι είναι μικρό-τερος και από εκείνον (πενταετής) που ισχύει για τους ιδιωτι-κούς υπαλλήλους (άρθρ 250 αριθ. 6 και 17 ΑΚ) και από εκείνους (ομοίως πενταετής) που προβλέπεται αφενός μεν από την πα-ράγραφο 1 του ίδιου ως άνω άρθρου 48 αφετέρου δε από το άρ-θρο 44 του ν.δ/τος 496/1974. Κρίθηκε επίσης ότι η διάκριση αυτή δε δικαιολογείται από την ανάγκη προστασίας της πε-ριουσίας των ν.π.δ.δ., εφόσον αφορά μόνο τις προαναφερθεί-σες αξιώσεις των υπαλλήλων των ν.π.δ.δ., ενώ για όλες τις άλ-λες αξιώσεις κατά των εν λόγω νομικών προσώπων η παραγρα-

γράφει ο κ. Μανώλης Νικητάκης,δικηγόρος

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 12 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 13: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4 13

φή είναι πενταετής. Το γεγονός δε ότι οι επί σχέσει δημοσίου δι-καίου υπάλληλοι των ν.π.δ.δ. διέπονται από διαφορετικό καθε-στώς εν σχέσει με τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, δεν δικαιολογεί την εις βάρος τους ανωτέρω διαφοροποίηση του χρόνου παραγραφής.Μετά ταύτα, και λόγω της αντίθετης νομολογίας του Α.Π., η Ολομέλεια ανέβαλε την έκδοση οριστικής απόφασης και παρέπεμψε το ζήτημα στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 100 παρ. 1 περ.ε’ του Συντάγματος και το άρθρο 48 παρ. 2 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 345/1976 (ΦΕΚ Α’ 141) Κώδικα περί του Ανωτάτου Ειδικού Δικα-στηρίου, προς άρση της αμφισβητήσεως.

Α.Ε.Δ.: «Δεν αντίκειται στο Σύνταγμα η διετία»Το Α.Ε.Δ. με την υπ’αριθμ. 9/2009 απόφασή του έκρινε ότι η ανωτέρω αμφισβήτηση έπρεπε να αρθεί με την υιοθέτηση των κριθέντων από τον Άρειο Πάγο (Αντίθετη μειοψηφία) κατά τα οποία η διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.Δ/τος 496/1974, που θεσπίζει διετή παραγραφή για τις αξιώσεις των υπαλ-λήλων των ΝΠΔΔ από καθυστερούμενες αποδοχές ή απολα-βές οποιασδήποτε φύσης ή αποζημιώσεις από αδικαιολόγη-το πλουτισμό που ορίζονται και οφείλονται απ’ευθείας από το νόμο, δεν αντίκειται στην κατά το άρθρο 4 παρ.1 του Συντάγ-ματος αρχή της ισότητος.Όμως αμέσως μετά την έκδοση της ανωτέρω απόφασης, η οποία φάνηκε να επιλύει οριστικά το ζήτημα σε εθνικό επίπε-δο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ε.Δ.Δ.Α.-Υπόθεση Ζουμπουλίδη κατά Ελλάδος), έκρινε ότι για τον προβλεπόμενο από το άρθρο 90 παρ.3 του ν.2362/1995 περι-ορισμό της αξίωσης των απαιτήσεων κατά του Δημοσίου (απο-δοχές ή άλλες κάθε φύσεως απολαβές υπαλλήλων του Δημο-σίου) σε μια διετία, έναντι των απαιτήσεων του Δημοσίου κατά άλλων προσώπων, όπου κατά το άρθρο 86 του ως άνω νόμου προβλέπονται προθεσμίες παραγραφής που κυμαίνονται μετα-ξύ πέντε και είκοσι ετών δεν υπάρχει κάποιος λόγος που να δι-καιολογεί επαρκώς την εφαρμογή διετούς παραγραφής, μόνο δε το δημοσιονομικό συμφέρον του Δημοσίου δεν μπορεί να αφομοιωθεί συλλήβδην σε ένα γενικότερο δημόσιο συμφέρον.Με βάση το ανωτέρω σκεπτικό το Δικαστήριο έκρινε ότι η εφαρμογή από τα εθνικά δικαστήρια ειδικών διατάξεων, που παρέσχαν προνόμια στο Δημόσιο όπως αυτή που θεσπίζει τη δι-ετή παραγραφή, έβλαψε το δικαίωμα του προσφεύγοντα στο σεβασμό της περιουσίας του και διατάραξε τη δίκαιη ισορ-ροπία που πρέπει να τηρείται μεταξύ της προστασίας της περιουσίας και τις απαιτήσεις του δημοσίου συμφέροντος και τελικά αποφάνθηκε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 1 του 1ου Πρωτοκόλλου.

Σ.Τ.Ε.: Η Διετής παραγραφή αντίκειται στην Συνταγματική ισότηταΜετά από αυτά, η Ολομέλεια του Σ.Τ.Ε. με την υπ’αριθμ. 953/2011 απόφασή της επέμεινε στη μέχρι τότε νομολογία του Δικαστηρίου, κρίνοντας ότι η διετής παραγραφή αντίκειται στο άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος (περί ισότητος) διότι είναι

μικρότερος από το χρόνο παραγραφής που προβλέπεται (πεντα-ετής) αφενός μεν από την παρ. 1 του ίδιου ως άνω άρθρου 90 του ν.2362/1995 για όλες τις άλλες χρηματικές αξιώσεις κατά του Δη-μοσίου, αφετέρου δε από το άρθρο 86 παρ. 2 του εν λόγω νόμου για τις χρηματικές αξιώσεις του Δημοσίου κατά τρίτων. Η θέσπι-ση δε της ανωτέρω βραχυπρόθεσμης παραγραφής δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από την ανάγκη της ταχείας εκκαθαρίσε-ως των αξιώσεων των υπάλληλων του Δημοσίου κατ’αυτού που αφορούν αποδοχές ή άλλες απολαυές ή αποζημιώσεις, και της τηρήσεως της δημοσιονομικής τάξεως με την αποφυγή ανατρο-πής των δεδομένων, κατ’εκτίμηση τω οποίων έχει καταρτισθεί ο κρατικός προϋπολογισμός. Και τούτο διότι η ανωτέρω βρα-χυπρόθεσμη παραγραφή έχει θεσπισθεί μόνον για τις απαι-τήσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου κατ’αυτού, που αφο-ρούν σε αποδοχές ή άλλες κάθε φύσεως απολαυές αυτών ή απο-ζημιώσεις, ενώ για όλες τις άλλες απαιτήσεις κατά του Δημοσί-ου ο χρόνος παραγραφής είναι πενταετής, αν και των απαιτήσε-ων αυτών ενδείκνυται η ταχεία εκκαθάριση. Εξάλλου, η θέσπιση της ανωτέρω διετούς παραγραφής δεν δικαιολογείται ούτε από τη φύση της εννόμου σχέσεως, που συνδέει το Δημόσιο με τους υπαλλήλους του, εφόσον οι χρηματικές αξιώσεις του Δημοσίου κατ’αυτών δεν υπόκεινται στην ίδια βραχεία παραγραφή.Ενόψει των ανωτέρω η Ολομέλεια του Σ.Τ.Ε. έκρινε ότι η διά-ταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 90 του ν.2362/1995 δεν θα έπρεπε να εφαρμοσθεί ως αντισυνταγματική και ως εκ τούτου, ανίσχυρη, με συνέπεια οι απαιτήσεις των υπαλλήλων του Δημο-σίου από καθυστερούμενες αποδοχές ή απολαυές οποιασδή-ποτε φύσεως, ή αποζημιώσεις λόγω παράνομης πράξεως ή πα-ραλείψεως της Διοικήσεως ή από αδικαιολόγητο πλουτισμό να υπόκεινται στην προβλεπόμενη από την παράγραφο 1 του ίδιου άρθρου 90 και ισχύουσα για όλες τις άλλες χρηματικές αξιώσεις κατά του δημοσίου πενταετή παραγραφή.

Ολομέλεια Σ.Τ.Ε.: εκ νέου αναβολή και παραπομπή στο Α.Ε.Δ. Κρίνοντας αυτά η ανωτέρω υπ’αριθμ. 953/2011 απόφαση της Ολομέλειας του Σ.Τ.Ε. ανέβαλε την έκδοση οριστικής απόφα-σης επί της κρινομένης υποθέσεως και παρέπεμψε το ζήτη-μα στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, δεδομένης και της αντί-θετης νομολογίας του Αρείου Πάγου (Α.Π. 588/2007, 145, 250, 363/2006). Ήδη σήμερα αναμένεται η κρίση του Α.Ε.Δ. Η άποψή μας επί του θέματος δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η Ελληνική Δικαιοσύνη να επιλύσει πειστικά, με σαφήνεια, οριστικά και αμετάκλητα ένα θέμα που όχι μόνο διχάζει τα Ανώτατα Δικαστήρια της χώρας αλλά ταυτόχρονα ταλανίζει ένα μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας, οι οποίοι εδώ και πολλά χρόνια - και μάλιστα στο σημερινό δύσκολο οικονομικό και κοι-νωνικό περιβάλλον- βρίσκονται εν αμφιβολία ως προς την τύχη των ενδίκων αξιώσεών τους. Ιδίως όμως συνεχίζει να εκθέτει τη χώρα στα Διεθνή Δικαστήρια όχι μόνο ως προς το κύρος της απονομής Δικαιοσύνης (όποιο της έχει απομείνει εκεί) αλλά και ως προς τις αποζημιώσεις που καλείται να πληρώνει το Δη-μόσιο Ταμείο μετά την έκδοση αλλεπάλληλων καταδικαστικών αποφάσεων του ΕΔΔΑ.

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 13 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 14: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

14

Ποδόσφαιρο και ΔΣΑ

Το τεκμήριο της αθωότητας δεν επιτάσσει σιωπή σε θέματα ηθικής τάξεως!!Στημένοι αγώνες και Στιμένες ιδέες...Με αφορμή όσα διαδραματίζονται στα πολιτικά και δικηγορικά δρώμενα του ΔΣΑ ως επακόλουθο της υπόθεσης «στη-μένοι ποδοσφαιρικοί αγώνες» και της εμπλοκής του ονόματος του νυν Α’ Αντι-προέδρου του ΔΣΑ κ. Αθανασίου Κανελ-λόπουλου, ο σύμβουλος του ΔΣΑ κ. Δη-μήτρης Κ. Βερβεσός, επ’αφορμή του ότι επί μακρό χρόνο συνηπήρξαν και συνερ-γάστηκαν συνδικαλιστικά, αναφέρει σε ανακοίνωση του τα παρακάτω: «...Καταρχήν θλίβομαι για όσα πληροφορού-μαι όπως και καθένας σας φαντάζομαι. Θεω-ρώ ότι όλοι είναι αθώοι μέχρι την τελεσίδικη δικαστική τους κρίση. Απεύχομαι να υπάρχουν έστω και ψήγματα αληθείας σε όσα καταγγέλ-λονται. Όμως ο/η κατηγορούμενος/η σε μια τέτοια υπόθεση, όταν μάλιστα τυχαίνει να εί-ναι και θεσμικά εκπρόσωπος των δικηγορών, οφείλει ηθικά προπάντων απέναντι στον εαυτό του, μετά απέναντι στους Αθηναίους δικηγό-ρους, αλλά -τέλος- απέναντι και στην παράτα-ξη υπό τη σημαία της οποίας εξελέγη, να προ-βεί σε εκείνες τις ενέργειες που άγουν στην (αυτό)κάθαρση και την αναίμακτη λύση του

ζητήματος που έχει ανακύψει. Γιατί, ΣΤΗ ΔΗ-ΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΔΙΕΞΟΔΑ.»

Η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός...Και ενώ το θέμα θα έπρεπε να αποτελεί ηθική προτεραιότητα για το ΔΣ του ΔΣΑ, για μια για μία ακόμα φορά ο Πρόεδρος και τα λοιπά μέλη του ΔΣ αρνήθηκαν να το συζητήσουν, παραπέμποντας το στις καλένδες και προκαλώντας τη συμβολική αποχώρηση του κ. Βερβεσού από την τε-λευταία συνεδρίαση του ΔΣ. «Προφανώς υπήρχαν σοβαρότερα θέματα να συζητήθουν, όμως ας μην μεμφόμεθα άλλους για την απαξίωση του επαγγέλματός μας, όταν εμείς στρουθοκαμηλίζουμε για ζητήματα που άπτονται της αξιοπρέπειάς μας και της εικό-νας μας προς τα έξω», μας δήλωσε ο κ. Βερ-βεσός ο οποίος εξέδωσε και την ακόλου-θη ανακοίνωση:

«Αγαπητές/οί συνάδελφοι,Ανέμενα στη σημερινή Ημερήσια Διάταξη από την αυξημένη ευαισθησία που διέπει, ως ει-κάζω, τόσο τον Πρόεδρο όσο και τα μέλη του Δ.Σ. για ζητήματα ηθικής τάξεως, να τεθεί προς συζήτηση ως θέμα αυτό που αφορά την

εμπλοκή του Α’ Αντιπροέδρου του ΔΣΑ, (ανε-ξαρτήτως ποινικών ευθυνών και με δεδομένο για όλους μας το τεκμήριο αθωότητος) στην πρόσφατη υπόθεση που απασχολεί την ελλη-νική κοινή γνώμη και την ελληνική δικαιοσύ-νη αναφορικά με τα κακώς κείμενα στο ελλη-νικό ποδόσφαιρο.Στο βαθμό που κάτι τέτοιο δεν έχει λάβει χώρα, για να μη θεωρηθεί ότι κι εγώ με τη σιω-πή μου συναινώ στην αποσιώπηση του θέμα-τος και την οιονεί θέση του στο αρχείο των ζη-τημάτων που απασχολούν το Σύλλογο, σας δη-λώνω ότι αποχωρώ συμβολικά από τη σημερι-νή συνεδρίαση του Δ.Σ. για να μη νομιμοποι-ήσω με την παρουσία μου πρακτικές που δεν με εκφράζουν.Ζητώ να έρθει προς συζήτηση το θέμα αυτό και όπως ζήτησε ο ίδιος ο Α’ Αντιπρόεδρος με την αυξημένη ευαισθησία που τον διέπει όταν δήλωσε ότι άφησε την αντιμετώπιση του ζη-τήματός του στην κρίση του ΔΣ, ας αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες που αναλογούν και να μην αρκείται εις τη σιωπή διότι αυτή δεν είναι πά-ντα χρυσός.

Δημήτριος Κ. Βερβεσός, σύμβουλος ΔΣΑ «

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 14 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 15: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

ERGA OMNES / ΤΕΥΧΟΣ 4 15

Απίστευτα απίστευτοι...

Ψηφίστηκαν οι τροποποιήσεις του ΚπολΔ σε μια ακόμα προσπάθεια «επιτάχυνσης», της

πολιτικής δίκης αυτή τη φορά. Τι νομίζετε όμως ότι εννοούν οι «απίστευτοι» τύποι που νομοθετούν ερήμην των πραγματικών προβλημάτων και της ανάγκης επιτάχυνσης απονομής της Ελληνικής Δι-καιοσύνης, χωρίς να έχουν περάσει έστω και απ’ έξω από τη Σχολή Ευελπίδων;(μπορεί να περνούν έξω από τη Βάρη, από την Κυψέλη αποκλείεται)

Ι) Μπορούσαν να προβούν σε μερική κατάρ-γηση των Πολυμελών Πρωτοβάθμιων Δικαστηρί-ων, εκεί που παρουσιάζεται η βασική καθυστέ-ρηση, να θεσμοθετήσουν μονομελείς συνθέσεις και να προτάξουν τις ειδικές διαδικασίες εξευ-ρίσκοντας έτσι περισσότερες συνθέσεις. Όχι!! Αντ’αυτών κατάργησαν τα τριμελή Εφετεία ή τα αντικατέστησαν με μονομελή(!!!). Στον β’ βαθμό κρίσης όμως δεν παρουσιάζε-ται ως σήμερα σημαντική καθυστέρηση, επιπλέ-ον στο επίπεδο αυτό «μαζεύονται» και τα (δυστυ-χώς συν το χρόνω όλο και περισσότερα) όποια

λάθη α’ βάθμιων δικαστικών αποφάσεων. Πλέον, η ανασφάλεια της πιθανότητας λαθεμένων κρί-σεων θα επεκταθεί και στο β’ βαθμό, χωρίς μά-λιστα να υπάρχει δυνατότητα άλλων βαθμών ΟΥ-ΣΙΑΣΤΙΚΗΣ και ουχί ΑΝΑΙΡΕΤΙΚΗΣ κρίσης της υπόθεσης!!!

ΙΙ) Και ως να μην ήταν αυτό αρκετό, οι «απί-στευτοι φωστήρες» επέβαλλαν και την καταβολή δικαστικού ενσήμου και στην αναγνωριστική αγω-γή είτε αρχήθεν είτε μετά από μετατροπή της από καταψηφιστική, χωρίς καμμιά εξαίρεση σε ευαί-σθητες κατηγορίες (π.χ. εργατικές, θανατηφόρα αυτοκινητιστικά - εργατικά ατυχήματα κλπ), το-ποθετούμενοι «ταξικά» και αδιάλλακτα υπέρ των ισχυρών διαδίκων, στην πλέον ανάλγητη παρέμ-βαση στην Πολιτική Δικονομία ever!!!ΙΙΙ) Τέλος, αντί να καταργήσουν την απαράδε-κτη διάταξη του άρθρου 205 ΚΠολΔ σύμφωνα με την οποία ευθύνεται αλληλέγγυα και εις ολόκλη-ρον και ο δικηγόρος για την κατάθεση ΠΡΟΦΑ-ΝΩΣ(Sic???) ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων του/των εντολέως(-έων), αύξησαν το σχετικό πρόστι-μο από 150-880€ σε 500-1500€ (!!!).

Μην την τρέχετε άλλο την επιτάχυνση. Δεν θα προλαβαίνουμε να δικάζουμε αδέλφια. Θα χρειαζόμαστε ΔΙΑΚΤΙΝΙΣΗ...

Ασκούμενοι ή ορντινάντσες;;

Η φιλοσοφία και πρόνοια του πρόσφα-του νόμου Καστανίδη είναι θετική:

οι δικηγόροι να μπορούν να κάνουν την άσκηση τους και στα δικαστήρια, θε-σμός που έπρεπε να έχει καθιερωθεί εδώ και χρόνια. Στην Ελλάδα όμως η φιλοσο-φία πόρρω απέχει της πρακτικής, η δε πρόνοια μένει ρήμα κενό υπαρχούσης της εύνοιας. Όσο για την σάρκα, αυτή εί-ναι εδώ και χρόνια ασθενής...Ας το πιάσουμε από το τέλος: της σαρ-κός (δηλ. της οικονομικής κατάστασης της Ελληνικής Δικαιοσύνης) ασθενούσης εδώ και χρόνια, καλείται σε μια ακόμα πε-ρίπτωση το ΕΣΠΑ να καλύψει τα ακάλυ-πτα, τρέχοντα κόστη αντί για την ανάπτυ-

ξη υποδομών. Έτσι, ο θεσμός είναι «ορι-σμένης χρονικής διάρκειας», με εφά-παξ χρηματοδότηση για έξι εξάμη-να. Μετά δε τη λήξη του προγράμματος, ζήσε Μάη μου...(;;) Έστω κι έτσι όμως, είναι ένα θετικό βήμα, μια πρόνοια για τους νέους δικηγόρους. Ή μήπως δεν είναι, αν δεν εμφιλοχωρεί και η εύνοια; Θα είναι εξαιρετικά ενδια-φέρον να δούμε την καθημερινότητα των δικαστηριακώς ασκουμένων, υπάρ-χει πρόθεση να συνεισφέρουν στη διαδι-κασία απονομής της δικαιοσύνης ασκού-μενοι μαζί με τους δικαστές ή θα μετα-βληθούν σε «ορντινάντσες πολυτε-λείας»; Αρκεί να σκεφτούμε την ένδεια γραμματειακού προσωπικού στα δικα-στήρια των μεγάλων πόλεων (ήδη το Δι-οικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών ζητεί την τοποθέτηση τριάντα ασκουμένων δικη-γόρων για ένα (1) εξάμηνο στη Γραμμα-τεία του Δικαστηρίου!!) για να κατανο-ήσουμε το μέγεθος της «εύνοιας» που κατά περιπτώσεις θα συναντήσουμε...

fast food, fast track, fast justice?

Θέμα συζητήσεων, όχι μόνο ανά-μεσα σε συναδέλφους αλλά -δυ-

στυχώς πλέον- και ανάμεσα στους πο-λίτες, είναι η αργή απονομή δικαιο-σύνης. Να όμως που μερικές φορές υπάρχει και η αντίθετη όψη. Με την 1037/2011 απόφαση του Μονο-μελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, έγινε δεκτή σχετική αγωγή των ΕΛΤΑ, κρίνο-ντας ότι η σχετική απεργία του Πανελ-λήνιου Συλλόγου Οδηγών - Τεχνιτών ΕΛΤΑ είναι καταχρηστική. Δείτε τώρα πόσο γρήγορα μπορεί να λειτουργήσει η Ελληνική Δικαιοσύνη:- Η σχετική αγωγή κατατέθηκε στις

30.05.2011- Η εκδίκαση προσδιορίστηκε για την

30.05.2011 και ώρα 15:00- Η επίδοση στον αντίδικο έγινε στις

13:10 της 30.05.2011, «εμπροθέ-σμως», μάλιστα ο Πρόεδρος Υπη-ρεσίας της 30.05 έκρινε ότι επαρκεί προθεσμία μίας ώρας για την προε-τοιμασία του δικηγόρου του σωμα-τείου και όρισε ως περιθώριο για επί-δοση τις 14.00(!!)

- Η απόφαση εξεδόθη επίσης αυθη-μερόν (30.05), άγνωστο όμως ποιά ώρα (!!)

«ΜΙΚΡΕΣ» ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ:- Η απόφαση απέρριψε σιγή τις ενστά-

σεις του εναγομένου σωματείου.- Το δικαστήριο δεν θεώρησε σκόπι-

μο, παρά τον κατεπείγοντα χαρακτή-ρα της διαφοράς, να περιλάβει διά-ταξη που να επιτρέπει την επίδοση της απόφασης σε εξαιρέσιμες ημέ-ρες και ώρες(!!!)

Μπροστά στην ταχύτητα αυτή, όλα τα άλλα συγχωρούνται.

Σαράντος Θεοδωρόπουλος, δικηγόρος

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 15 31/07/2011 4:49 ΜΜ

Page 16: erga omnes [περιοδος ΙΙ - τεύχος 4]

Στο διαδίκτυο, η κοινότητα του erga

omnes δημιουργεί ήδη ομάδα στο

facebook [facebook group: Erga Omnes

(http://www.facebook.com/group.

php?gid=54295644524)], ενώ στους

επόμενους μήνες θα ανακοινωθούν νέες

διαδικτυακές πρωτοβουλίες επικοινωνίας.

Η λειτουργία της κοινότητας μας

στηρίζεται στην «αναγνώριση» από

όλους της erga omnes υποχρέωσης μας να

ανταλλάσουμε ιδέες, γνώμες, απόψεις,

υποστήριξη σε θέματα που αφορούν τη

νομική κοινότητα. Η πρώτη «προσφορά»

μας, διαθέσιμη μέσω facebook ή e-mail,

είναι μια σειρά από προσχέδια συμβάσεων

που απαιτούνται πλέον από την εφαρμογή

του ν.3919/2011. Η επόμενη προσφορά

θέλουμε και μπορεί να είναι η δική σας.

Σας περιμένουμε...

In legal terminology, erga omnes rights or obligations are owed toward all. For instance a property right is an erga omnes entitlement, and therefore enforceable against anybody infringing that right. An erga omnes right (a statutory right) can here be distinguished from a right based on contract, which is only enforceable against the contracting party.

Στη νομική ορολογία, erga omnes δικαιώματα ή υποχρεώσεις οφείλονται προς όλους. Για παράδειγμα, ένα δικαίωμα ιδιοκτησίας είναι erga omnes δικαίωμα, και ως εκ τούτου εκτελεστό εναντίον του οποιουδήποτε το παραβιάζει. Ένα erga omnes δικαίωμα (δικαίωμα εκ του νόμου) μπορεί εδώ να διαχωρίζεται από ένα δικαίωμα που βασίζεται σε σύμβαση, η οποία είναι εκτελεστή μόνο έναντι του συμβαλλόμενου μέρους.erga 0mnes

Το Βήμα Νομικών Erga Omnes εκδίδεται κάθε τρίμηνο και μπορείτε να το βρίσκετε στους χώρους των Δικαστηρίων Αθηνών, στα γραφεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και σε επιλεγμένα σημεία νομικού ενδιαφέροντος στην Αθήνα.

ERGA OMNES 07-2011_fin.indd 16 31/07/2011 4:49 ΜΜ