ERASMUS+ KA2 VET - EU R.APP · 2019-06-11 · εργαλεία για την...

ERASMUS+ KA2 VETProject: “R.APP - European Roadmap for Apprenticeship

Effectiveness and Quality Governance”

No. 2018-1-IT01-KA202-006806

R.APP ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

ERASMUS+ KA2 VETProject: “R.APP: European Roadmap for Apprenticeship

Effectiveness and Quality Governance”No. 2018-1-IT01-KA202-006806

R.APP ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

3

Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.Η παρούσα δημοσίευση (ανακοίνωση) δεσμεύει μόνο τον συντάκη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.GR

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΔιαγράμματαΣυμμετοχή ενδιαφερόμενων στην μαθητεία

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝΟ ρόλος του εκπαιδευτή ΕΕΚΣυμμετοχή ΕνδιαφερόμενωνΔημιουργία μόνιμων οδηγιών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης

ΤΑΙΡΙΑΣΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣΚαταπολέμηση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων σε επίπεδο ΕΕΟ ρόλος του δασκάλου ΕΕΚ στην αντιστοίχιση της κατάρτισης και των επαγγελματικών αναγκών

ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΤΕΥΧΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

5

Περιεχόμενα

7

111112

17172123

272729

33

37

Περιεχόμενα

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ


Οι Διδακτικές Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Κατάρτιση των Καθηγητών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) αντιπροσωπεύουν την πρώτη εκροή του Έργου R.APP “European Roadmap for Apprenticeship Effective-ness and Quality Governance”. Ο κύριος στόχος του R.APP είναι να αναπτύξει ένα καινοτόμο μοντέλο για την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα της μαθητείας στην Ευρώπη, εμπλουτίζοντας τις ικανότητες ατόμων που ειδικεύονται σε θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αλλά και σε όσους απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα και που ασχολούνται με το σχεδιασμό και τη διαχείριση της μαθητείας. Το μοντέλο αυτό έχει επίσης τη φιλοδοξία να προτείνει την πιο ελπιδοφόρα προσέγγιση για μια ομαλή μετάβαση από το σχολείο στην εργασία και να δώσει ένα εισιτήριο επιβραβεύοντας τους νέους μαθητές ΕΕΚ.Οι οδηγίες αποτελούν ένα πρακτικό εργαλείο που απευθύνεται στους εκπαιδευτές της ΕΕΚ για το πώς πρέπει να οργανωθεί και να εφαρμοστεί η διδακτική και μαθησιακή διαδικασία όταν απευθύνεται σε μαθητευομένους, να τους υποστηρίξει κατά τη διάρκεια της εμπειρίας μαθητείας ακόμη και σε επίπεδο ΕΕ σε προγράμματα κινητικότητας ή στην καθοδήγηση και παροχή συμβουλών σε θέματα επαγγελματικής κατάρτισης. Οι κατευθυντήριες γραμμές παρέχουν πρακτικές υποδείξεις σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης και σχεδίασης των μαθησιακών διαδικασιών, της σχολικής εκπαίδευσης μέσα στην τάξη και του εργασιακού περιβάλλοντος εκμάθησης. Επίσης οι οδηγίες αυτές υποδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να εξετάζονται τα κίνητρα της ομάδας στόχου (μαθητευόμενοι). Οι κατευθυντήριες γραμμές παρέχουν μια καινοτόμο προσέγγιση στην ΕΕΚ, η οποία δεν βασίζεται στη σχολική εκπαίδευση αλλά βασίζονται στην εμπειρία, τα αποτελέσματα της έρευνας και τη συγκριτική αξιολόγηση και θα μεταφερθούν σε άλλους οργανισμούς και ενδιαφερόμενους σε όλη την Ευρώπη με σκοπό να αυξήσει την ποιότητα, το δυναμικό, την τεχνογνωσία και τις ικανότητες των εκπαιδευτών στη διαδικασία ΕΕΚ που συνδέεται με την επαγγελματική εκπαίδευση.Προκειμένου να παραχθεί η τελική έκδοση των Διδακτικών Κατευθυντήριων Οδηγιών για την εκπαίδευση καθηγητών ΕΕΚ, χρειάστηκε η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του έργου, η οποία βασίστηκε στα αποτελέσματα της Έρευνας που πραγματοποίησε κάθε εταίρος του έργου πριν από την υποβολή της πρότασης. Η μελέτη αφορούσε την τρέχουσα κατάσταση της τέχνης της μαθητείας σε κάθε χώρα-εταίρο, εστιάζοντας:

7


1. Στις κανονιστικές και διοικητικές πτυχές της μαθητείας σε κάθε χώρα εταίρο 2. Στο υπόβαθρο και στις ανάγκες κατάρτισης των εκπαιδευτών της ΕΕΚ που σχετίζονται με την οργάνωση και την εφαρμογή της μαθητείας, όπως εντοπίστηκαν από τους ερευνητές κάθε εταίρου του έργου, 3. Στην επιλογή βέλτιστων πρακτικών σε εθνικό ή σε επίπεδο ΕΕ που θεωρούνται ιδιαίτερα αποτελεσματικές για την εφαρμογή της μαθητείας και την ποιοτική διακυβέρνηση της.

έρευνα επικεντρώθηκε στο ιστορικό και στις εκπαιδευτικές ανάγκες των εκπαιδευτών καθώς επίσης και στις εργασίες προετοιμασίας της τρίτης εκροής του έργου, δηλαδή στο “Εγχειρίδιο για τους ενδο-επιχειρησιακούς καθηγητές”

Ξεκινώντας από τα ευρήματα της έρευνας, οι ανάγκες των εκπαιδευτών, δασκάλων και του προσωπικού της ΕΕΚ διερευνήθηκαν περισσότερο στις ομάδες εστίασης, οι οποίες διεξάχθηκαν στην κάθε χώρα – εταίρο και στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 80 άτομα που ασχολούνται με θέματα σχεδιασμού και διαχείρισης της μαθητείας ΕΕΚ.

8


Τα πορίσματα από την εφαρμογή των εργαστηρίων εφιστούν την προσοχή σε ορισμένες ικανότητες του προσωπικού ΕΕΚ που πρέπει να αποκτηθούν / ενισχυθούν προκειμένου να βελτιωθεί η έννοια της μαθητεία μεταξύ της ΕΕ. Οι ικανότητες αυτές συνδέονται άμεσα με:

• Τις ικανότητες των κινητοποιημένων επιχειρήσεων (ιδίως των ΜΜΕ) να προσλαμβάνουν μαθητευόμενους, παρέχοντας σωστές και σαφείς πληροφορίες σχετικά με το τι συνεπάγεται η πρόσληψη μαθητευομένων (π.χ. φορολογικά πλεονεκτήματα, επαγγελματική προσφορά ανταποκρινόμενη στις ανάγκες της επιχείρησης κ.λπ.)• Τις επικοινωνιακές δεξιότητες οι οποίες θα βελτιώσουν την θέση της μαθητείας επηρεάζοντας θετικά την εικόνα της μεταξύ των επιχειρήσεων και των βασικών ενδιαφερομένων • Τις ικανότητες των υποψήφιων φοιτητών και των κινήτρων τους να ακολουθήσουν μια πορεία μαθητείας βασισμένη στην εργασία• Την αντιμετώπιση της ομάδας στόχου πριν και κατά τη διάρκεια της εμπειρίας της επαγγελματικής εκμάθησης, ιδίως όσον αφορά την παροχή καθοδήγησης υψηλής ποιότητας, τη συνεχή υποστήριξη και την παρακολούθηση των μαθητευομένων• Την ανάλυση των αναγκαίων επαγγελματικών δεξιοτήτων, προκειμένου να εξασφαλιστεί καλύτερη συσχέτιση μεταξύ εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εταιρικών αναγκών• Τις δεξιότητες προγραμματισμού και διαχείρισης της μαθησιακής μαθητείας• Την αξιολόγηση, πιστοποίηση και επικύρωση των ικανοτήτων που απέκτησαν οι μαθητευόμενοι κατά τη διάρκεια της ενδοεπιχειρησιακής τους εμπειρίας, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κινητικότητας της ΕΕ.

Με βάση τα όσα προέκυψαν από τα εργαστήρια, οι Διδακτικές Κατευθυντήριες Γραμμές για την Εκπαίδευση των Εκπαιδευτικών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στοχεύουν στην αναβάθμιση των ικανοτήτων τους, παρέχοντας συμβουλές και κατευθύνοντας την οργάνωση μιας μαθησιακής διαδικασίας που αναβαθμίζει το μαθησιακό περιβάλλον και ενθαρρύνει τα κίνητρα των μαθητευόμενων, προωθώντας την εικόνα της μαθητείας από επιχειρήσεις και βασικούς ενδιαφερόμενους.Για κάθε αρμοδιότητα που διαπιστώθηκε ότι υστερεί ή χρειάζεται ενίσχυση, οι Κατευθυντήριες Γραμμές παρέχουν κάποιες προτάσεις για την κάλυψη της ανάγκης κατάρτισης του Εκπαιδευτή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Οι Κατευθυντήριες Γραμμές αυτές χρειάζονται και ως βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της εκροής του έργου που λέγεται «Κατευθυντήριες γραμμές κατάρτισης για Εκπαιδευτές Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης».

9


ΠΡΟΩΘΗΣΗΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Διαγράμματα

Οι εκπαιδευτές ΕΕΚ πρέπει να έχουν επικοινωνιακές δεξιότητες, οι οποίες θα δημιουργήσουν το θεμελιώδη λίθο στην δημιουργία καλής αλληλεπίδρασης τόσο με τους εργοδότες, όσο και με τις επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, οι εκπαιδευτές πρέπει να υποστηριχθούν και από άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως τα Επιμελητήρια, οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις και οι τομεακές οργανώσεις, προκειμένου να οργανωθούν εκστρατείες ευαισθητοποίησης που απευθύνονται στις επιχειρήσεις, ιδίως στις ΜΜΕ, και να ενημερώνονται για τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα της μαθητείας.Μεταξύ των ειδικών δεξιοτήτων που θεωρούνται απαραίτητες από τους συμμετέχοντες του Focus Group της Ρουμανίας, υπάρχει η χρήση του Infographi-cs ως απλού και άμεσου εργαλείου επικοινωνίας, μέσω του οποίου μπορούν να συνοψιστούν τα χαρακτηριστικά της μαθητείας.Παράλληλα, το Infographics μπορεί να είναι χρήσιμο σε δραστηριότητες καθοδήγησης που απευθύνονται σε φοιτητές και οικογένειες, προκειμένου να προωθούνται οι ευκαιρίες απασχόλησης στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της εκμάθησης.

Ένα από τα βασικά ζητήματα που επισημάνθηκαν από το προσωπικό ΕΕΚ κατά τη διάρκεια των focus groups είναι ότι οι εταιρείες εξακολουθούν να είναι ελάχιστα ενημερωμένες σχετικά με τις οικονομικές διευκολύνσεις, που σε πολλές χώρες της ΕΕ, προβλέπει η νομοθεσία για εκείνους που συμβάλλουν στη φιλοξενία και την πρόσληψη μαθητευομένων.Η χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων προς τους εργοδότες και άλλων κινήτρων, προβλέπεται όλο και περισσότερο για να παρακινήσει τη συμμετοχή των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στο σύστημα μαθητείας μέχρι να πεισθούν, για τα οικονομικά οφέλη της μαθητείας και τα πλεονεκτήματα της πρόσληψης ενός νεαρού μαθητευομένου.Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό, το προσωπικό ΕΕΚ που ασχολείται με την τοποθέτηση των φοιτητών ΕΕΚ στην αγορά εργασίας, να είναι σε θέση να επικοινωνήσει ξεκάθαρα τα οικονομικά πλεονεκτήματα της απόκτησης μαθητευόμενου.Για να γίνει αυτό, η παροχή απλών γραφημάτων σε εταιρείες μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ευαισθητοποίηση σχετικά με το πώς η μαθητεία μπορεί να είναι κερδοφόρα από πολλές απόψεις. Όπως αποκαλύφθηκε σε μερικές από

11


τις ομάδες εστίασης, η χρήση φιλικών προς το χρήστη λογισμικών ή δωρεάν λογισμικών επιτρέπουν τη σύνταξη γραφημάτων με ελκυστικά γραφικά και σαφή πληροφόρηση σχετικά με τις δυνατότητες που παρέχονται από την εθνική νομοθεσία, προκειμένου να υποστηριχθεί μια ευρύτερη διάδοση της μαθητείας.

Τέτοιου είδους λογισμικά για την σύνταξη γραφημάτων είναι τα εξής:

PowToon

Piktochart

Visme

Lucid Chart

Λεπτομερής πληροφόρηση δεν θεωρείται αναγκαία, δεδομένου ότι οι εκπαιδευτές ΕΕΚ δεν είναι ούτε λογιστές ούτε οικονομικοί σύμβουλοι, μερικές εικόνες που με μια ματιά προβάλλουν τις βασικές νομοθετικές και οικονομικές πτυχές της εθνικής νομοθεσίας για τη μαθητεία, μπορούν να είναι πιο αποτελεσματικές.

Συμμετοχή ενδιαφερόμενων στην μαθητεία

Ένας άλλος βασικός παράγοντας που μπορεί να συμβάλει στην πραγματοποίηση μαθητείας για τις επιχειρήσεις είναι η συνεχής ροή πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων φορέων (π.χ. Επιμελητήρια, Συνδικάτα, Εργοδότες, παροχείς ανθρώπινου δυναμικού), καθένα από τα οποία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην υλοποίηση ενεργειών της αρμοδιότητάς του, αλλά να ενδιαφέρεται επίσης για την σύνδεση δραστηριοτήτων που διεξάγονται από άλλα θέματα.Ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση μέτρων και άλλων υποδείξεων, που θα ήταν επιθυμητό να υιοθετηθούν από τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς:

• Προώθηση αλληλεπίδρασης μεταξύ των εργοδοτών και των ενώσεων των εργαζομένων με τις επαγγελματικές σχολές και τους παρόχους ΕΕΚ προκειμένου να καταστεί δυνατή η εκπόνηση κοινού σχεδίου δράσης για την προώθηση της μαθητείας μεταξύ των επιχειρήσεων.• Συμβολή στη μείωση της γραφειοκρατίας, ειδικά σε τοπικό επίπεδο, υποστηρίζοντας τις εταιρείες να συμμορφώνονται με τις γραφειοκρατικές διατάξεις που συνεπάγεται η μαθητεία.

12


www.powtoon.com

www.piktochart.com

www.visme.co

www.lucidchart.com

• Εκκίνηση ανοιχτής συζήτησης σχετικά με το περιεχόμενο διδασκαλίας των σχολών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, προκειμένου να συντονιστεί η διδακτική προσφορά που βασίζεται στις επαγγελματικές ανάγκες των εταιρειών.• Δημιουργία ενός ειδικού σήματος για τις επιχειρήσεις που συμβάλλουν στη μαθητεία, αυξάνοντας την προβολή τους και την εικόνα τους ως οργανισμοί που δεσμεύονται για την προώθηση της απασχόλησης των νέων.

Όπως διαπιστώθηκε κατά τη διάρκεια των ομάδων εστίασης, θα ήταν επιθυμητή μια ισχυρότερη εμπλοκή των Εμπορικών Επιμελητηρίων και των ενώσεων των εργοδοτών: θα πρέπει να συνεργάζονται με τους θεσμικούς φορείς και τις επαγγελματικές σχολές, ή ακόμη και απευθείας με τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, για να απεικονίζουν επαγγελματικές ευκαιρίες.Θα ήταν πολύ επιθυμητό τα Εμπορικά Επιμελητήρια και οι Εργοδοτικές Ενώσεις να δημιουργήσουν ένα ειδικό γραφείο πληροφοριών για επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να προσλάβουν ή να φιλοξενήσουν μαθητευόμενους, προκειμένου να συμβάλουν στη στήριξη της μαθητείας.Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο οι αρμόδιοι φορείς μπορούν να συμβάλουν σε μια ευρύτερη δέσμευση των επιχειρήσεων σχετικά με τη μαθητεία αναφέρθηκε από τους συμμετέχοντες της ομάδας του εταίρου P6 - APOPSI (EL): τα γραφεία σύνδεσης OAEΔ. Ο ΟΑΕΔ είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού και τα Γραφεία Συνδέσμου Μαθητείας του δημιούργησαν εργαλεία για την αντιστοίχιση των ειδικοτήτων μαθητείας με τις τοπικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Τα γραφεία καριέρας του ΟΑΕΔ δημιούργησαν εξειδικευμένα εργαλεία όπως ερωτηματολόγια για τον εντοπισμό των αναγκών της τοπικής αγοράς εργασίας ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας με την αναδιοργάνωση των ειδικοτήτων και των προγραμμάτων μαθητείας.Η επιτυχία του γραφείου διασύνδεσης όσον αφορά στις δραστηριότητές του, τις «ημέρες καριέρας», τις «ημέρες ελεύθερου χρόνου στα σχολεία» και τις οργανωμένες «επισκέψεις επιχειρήσεων» θα μετρηθεί με ποσοτικοποιημένους δείκτες ανά ακαδημαϊκό έτος. Το πρόγραμμα διπλής μαθητείας του ΟΑΕΔ είναι “εκπαίδευση στο χώρο εργασίας”, στο οποίο οι εκπαιδευόμενοι ΕΕΚ αναγνωρίζουν προβλήματα στο χώρο εργασίας και επιστρέφοντας στο σχολείο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης βρίσκουν απαντήσεις στις ερωτήσεις τους με τους καθηγητές τους και στη συνέχεια επιστρέφουν πίσω στον εργασιακό χώρο. Όλοι συμφώνησαν ότι τα Γραφεία Σύνδεσης Μαθητείας του ΟΑΕΔ είναι καλύτερα εξοπλισμένα για να αναλάβουν αυτό το καθήκον επειδή είναι πιο κοντά στην αγορά

13


εργασίας από οποιοδήποτε άλλο δημόσιο φορέα / ίδρυμα. Ο πρώτος δεσμός με την αγορά εργασίας είναι τα «Πρακτικά Χαρακτηριστικά Κατάρτισης», τα οποία συνδέουν το καθημερινό έργο της εταιρείας με το σχολικό πρόγραμμα σπουδών. Ο δεύτερος είναι οι καθηγητές των σχολείων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και οι τακτικές συναντήσεις τους με τους εκπαιδευτές των εταιρειών. Ο τρίτος είναι η ενεργός συμμετοχή των επιχειρήσεων στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη των πρακτικών προδιαγραφών κατάρτισης και στην προσαρμογή των προγραμμάτων μαθητείας.

Επιπλέον, το προσωπικό ΕΕΚ που συμμετείχε στην ομάδα εστίασης που διοργάνωσε ο εταίρος P2 Reattiva (IT) συμφώνησε ότι “η συνεργασία και επικοινωνία μεταξύ των σχολών επαγγελματικής εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων υποδοχής πρέπει να καλύπτει όλα τα στάδια της μαθητείας αλλά και θέματα για την εξασφάλιση της ποιότητας της μαθητείας. Για τα εμπλεκόμενα μέρη, είναι απαραίτητο να θεσπιστούν διαδικασίες συνεργασίας και να εκπαιδεύονται και οι δύο πλευρές (εκπαιδευτές ΕΕΚ και μέντορες από επιχειρήσεις) για τους ρόλους τους.Πρέπει να προωθηθούν ενεργά βέλτιστες πρακτικές συνεργασίας μεταξύ έμπειρων ατόμων ΕΕΚ και επιχειρήσεων, και ιδίως οι επιχειρήσεις που προσφέρουν υψηλής ποιότητας μαθητεία, πρέπει να προωθηθούν και να βραβευτούν. Αυτό υποδηλώνει ότι η ιδέα της δημιουργίας μίας επωνυμίας για εταιρείες που συμβάλλουν στην φιλοξενία μαθητευόμενων μπορεί να είναι ένα βιώσιμο και αποτελεσματικό μέτρο για να καταστήσει την μαθητεία πιο ελκυστική για τις επιχειρήσεις.Επιπλέον, όπως επισημάνθηκε από τον εταίρο P3 - IHK (DE), η προώθηση της δυνατότητας συμμετοχής (ως ιδρύματα φιλοξενίας ή αποστολής μαθητευόμενων σε άλλες χώρες) σε μια κινητικότητα ΕΕΚ βοηθά να καταστούν ελκυστικότερα τα προγράμματα μαθητείας επαγγελματικής εκπαίδευσης και να παρακινηθούν οι επιχειρήσεις (ιδίως οι ΜΜΕ). Γενικά, οι προοπτικές περαιτέρω κατάρτισης υποστηρίζουν τις εταιρείες στην εύρεση καλών υποψηφίων για τη μαθητεία τους. Όπως φαίνεται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα “Lehrstellenbörse”, που έχει ήδη ξεκινήσει από την IHK, η υποστήριξη από τα Επιμελητήρια είναι απαραίτητη.Τα κίνητρα της επιχείρησης μπορούν να αυξηθούν περιγράφοντας την πολύτιμη δουλειά των σπουδαστών: η εργασία τους δεν είναι μόνο λιγότερο δαπανηρή από τους κανονικούς μισθούς, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει καινοτόμες πτυχές και ως εκ τούτου προσδίδει προστιθέμενη αξία στις προοπτικές της εταιρείας (ανεύρεση νέας ομάδας στόχου). Προκειμένου να δικαιολογηθεί η απασχόληση ενός νέου, οι εκπαιδευτές πρέπει να γνωρίζουν την ευελιξία και τα κίνητρα, καθώς και οικονομικά στοιχεία που φέρνει στην εταιρεία η εν λόγω απασχόληση. Τέτοιου είδους απασχόληση είναι ένας τρόπος να βρεθεί ένας διάδοχος για την εταιρεία που μπορεί να εκπαιδευτεί σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης.

14


ΕΝΙΣΧΥΣΗΚΙΝΗΤΡΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ

Ο ρόλος του εκπαιδευτή ΕΕΚ

Οι βασικοί παράγοντες για την αύξηση των κινήτρων των εκπαιδευόμενων να ακολουθήσουν μια πορεία μαθητείας, αποτυπώνονται στην συνέχεια.

Υψηλής ποιότητας καθοδήγηση, υποστήριξη και παρακολούθηση

Ο ρόλος του διαφορετικού εκπαιδευτή ΕΕΚ που εμπλέκεται σε εμπειρίες μάθησης βασισμένες στην εργασία είναι πράγματι καθοριστικός. Παρόλα αυτά, συνήθως είναι “ανεπίσημα” επιφορτισμένοι με καθήκοντα που στοχεύουν στην υποστήριξη των μαθητών σε περιβάλλον επαγγελματικής μάθησης, χωρίς σαφές πλαίσιο ρόλων και ευθυνών.Για παράδειγμα, στις περισσότερες σχολές ΚΕΚ, οι εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτές έχουν καθήκοντα καθοδήγησης, ακόμη και αν δεν έχουν καταρτιστεί κατάλληλα για να παρέχουν αποτελεσματικό επαγγελματικό προσανατολισμό στους σπουδαστές. Θα πρέπει όμως να “αντισταθμίστουν”, όσο καλύτερα γίνεται, οι σχετικές ελλείψεις από μόνες τους.Από την άποψη αυτή, οι επαγγελματίες θα πρέπει να λαμβάνουν τυποποιημένη κατάρτιση για να εξασφαλίσουν την χρήση ενός κοινού πλαισίου ικανοτήτων. Επομένως, θα ήταν χρήσιμο να προσδιοριστούν κοινά πρότυπα κατάρτισης (όχι για κάποιο συγκεκριμένο τομέα) που θα μπορούσαν ενδεχομένως να εφαρμοστούν σε κάθε πλαίσιο και τομέα.

Η ομάδα εργασίας που διοργανώθηκε στη Ρουμανία υπογράμμισε την έλλειψη κατάρτισης και επαγγελματικού προσανατολισμού των σχολείων. Τα εκπαιδευτικά μονοπάτια ΕΕΚ δεν είναι τόσο ελκυστικά για τους νέους και τις οικογένειές τους, θεωρούνται ένα είδος μάθησης για φοιτητές χαμηλής επίδοσης και μια μειονεκτική επιλογή όσον αφορά την απασχολησιμότητα, ειδικά για καλές θέσεις εργασίας.Αυτή η έλλειψη ελκυστικότητας οφείλεται κυρίως στην έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής που επιτυγχάνεται μέσα στο όγδοο έτος του σχολείου, όταν ο μαθητής πρέπει να επιλέξει τον τομέα σπουδών του. Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη από την πλευρά των σχολείων να χρησιμοποιούν εσωτερικά (και, αν χρειαστεί, εξωτερικά) στοιχεία ικανά να προωθήσουν επαγγελματικές διαδρομές κατάρτισης που εγγυώνται ένα καλό επίπεδο απασχολησιμότητας που απαιτείται για να καθοδηγήσει τον εκπαιδευόμενο. Παρόμοιες καταστάσεις είναι

17


η εμπειρία στις άλλες χώρες εταίρους, με εξαίρεση τη Γερμανία.Το, γενικά, χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών, όσον αφορά σε καθήκοντα που έχουν ανατεθεί για την υποστήριξη των μαθητών επαγγελματικής εκπαίδευσης, τόσο στα σχολεία όσο και στους φορείς παροχής κατάρτισης και στις επιχειρήσεις, επισημάνθηκε ως ένα κρίσιμο κενό για την αντιμετώπιση του προφίλ των δασκάλων, των εκπαιδευτών και των μεντόρων θα πρέπει να αναζωογονηθούν και να αναβαθμιστούν μέσω των ενισχυμένων δεσμών μεταξύ της σχολικής μάθησης και της αγοράς εργασίας.Ο καλύτερος καθορισμός των ρόλων και των αρμοδιοτήτων θα επιτρέψει την επίτευξη υψηλότερου επιπέδου δεξιοτήτων μεταξύ των εμπλεκόμενων, ώστε να μπορούν να παρέχουν υψηλότερης ποιότητας καθοδήγηση, υποστήριξη και παρακολούθηση των μαθητευομένων.

Ο Εκπαιδευτικός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης πρέπει να έχει τις ακόλουθες Ικανότητες για να παρακινήσει τον εκπαιδευόμενο / μαθητευόμενο και να επιτύχει ένα καλό αποτέλεσμα:

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣΞεκάθαρη και συνεπής παρουσίαση πληροφοριών ΑκρόασηΈγκαιρη και αποτελεσματική ανατροφοδότησηΥΠΟΜΟΝΗΑνεκτικότητα στα λάθηΕπανάληψη δεδομένων/πληροφοριών όταν θεωρείται αναγκαίο

ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΧΙΟΥΜΟΡΓελάστε όταν κάτι πάει στραβάΠείτε ότι είναι λογικό όταν κάποιος κάνει λάθοςΘυμηθείτε ότι τα λάθη στην εκπαίδευση δεν είναι το τέλος του κόσμου

ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ/ΜΕΝΤΟΡΑΣΑπόλαυσε την βοήθεια που δίνεις σε άλλους ανθρώπους να μάθουνΕιλικρίνειαΤιμιότητα

ΚΑΛΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣΕφαρμογή προτύπων για τις αναμενόμενες συμπεριφορέςΈπαινος για μια επιτυχημένη απόδοσηΠαροχή βοήθειαςΔιάσωση μαθητών προτού αποτύχουν από μόνοι τους

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΟΣΟ μαθητής πρέπει να εμπιστεύεται και να σέβεται τον καθηγητή, ώστε η εκπαίδευση να είναι επιτυχημένηΟ καθηγητής επίσης οφείλει να εμπιστεύεται και να σέβεται τον μαθητή

18


Τα μαθήματα πρέπει να θεωρούνται ως μια συνεχής καθοδήγηση που αποσκοπεί στην βοήθεια των μαθητών να αποκτήσουν δεξιότητες για να αποδίδουν καλύτερα στην εργασία τους και να κατακτήσουν νέα γνωστικά αντικείμενα , έτσι ώστε να παρέχονται μέσα καθοδήγησης που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ρόλων όπως οι παρακάτω:Δάσκαλος (Teacher): Ο διδακτικός ρόλος απαιτεί από τους δασκάλους/μέντορες να κάνουν πίσω και να καταλάβουν ότι ο εκπαιδευόμενος μόλις ξεκινά τη μαθησιακή διαδικασία. Οι εκπαιδευτές/μέντορες πρέπει να είναι σε θέση να θυμούνται πόσο δύσκολη είναι η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων.Οδηγός (Guide): Ως οδηγός, ο μέντορας βοηθά τον εκπαιδευόμενο να κατανοήσει την εργασία και τις εσωτερικές λειτουργίες του οργανισμού.Σύμβουλος (Counselor): Ο ρόλος του συμβούλου απαιτεί από τον δάσκαλο/σύμβουλο να έχει εμπιστοσύνη και ανοικτή σχέση με τον εκπαιδευόμενο. Ο δάσκαλος πρέπει να τονίσει την εμπιστευτικότητα και να δείξει σεβασμό στον εκπαιδευόμενο. Λάβετε υπόψη ότι η ΑΚΡΟΑΣΗ είναι επίσης πολύ σημαντική.Σύμβουλος (Advisor): Αυτός ο ρόλος απαιτεί από τον δάσκαλο/σύμβουλο να βοηθήσει τον ασκούμενο να αναπτύξει επαγγελματικά ενδιαφέροντα και ρεαλιστικούς στόχους σταδιοδρομίας. Ως σύμβουλος, ο μέντορας πρέπει να μιλάει στον εκπαιδευόμενο για το τι πρέπει να μάθει και να σχεδιάσουν μια στρατηγική για να επιτύχει τους στόχους του.Παρακινητής (Motivator): Η κινητοποίηση του εκπαιδευόμενου είναι ο βασικός ρόλος των εκπαιδευτών/μεντόρων. Τα εργαλεία της κινητοποίησης μπορούν να μαθευτούν αλλά συνήθως είναι μια φυσική ενέργεια που αναγκάζει ένα άτομο να είναι θετικό και να επιτύχει. Οι εκπαιδευτές μπορούν να παρακινήσουν τους εκπαιδευόμενους να πετύχουν μέσω της ενθάρρυνσης, της υποστήριξης και των κινήτρων. Μπορούν επίσης να παρακινήσουν τους εκπαιδευόμενους, δείχνοντάς τους εμπιστοσύνη και υποστήριξη.Προπονητής (Coach): Ο σκοπός των προπονητών είναι να προσανατολίσουν τη συμπεριφορά, όχι να επισημάνουν λάθη, να κατηγορήσουν ή να επικρίνουν και να επικεντρωθούν στην προσπάθεια και τη βελτίωση. Η θετική ενίσχυση των ορθών πρακτικών είναι πιο αποτελεσματική από την κριτική.Η επιτυχημένη διδασκαλία/καθοδήγηση παράγει πολλά οφέλη τα οποία περιλαμβάνουν ασφάλεια στην εργασία, ισχυρότερη ομαδική εργασία, βελτιωμένη ποιότητα και ποσότητα εργασίας, χαμηλότερο κύκλο εργασιών και άλλες αποδοτικές εργασιακές συνήθειες.Από την άλλη πλευρά, ο σπουδαστής/ασκούμενος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Πρώτα απ ‘όλα, η διαδικασία προς την αυτονομία του, είναι ένα σημαντικό βήμα, είναι να αποκτήσει κανείς γνώση των αδυναμιών του και των δυνάμεών του και να μάθει ποιες στρατηγικές πρέπει να υιοθετήσει για να ανταποκριθεί καλύτερα στην εκμάθηση. Παράλληλα, δείχνει σε ποιες πτυχές της μάθησης πρέπει να βελτιωθούν ή να αποδώσουν περισσότερη προσοχή. Επιπλέον, η γνώση της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς του έχει θετικό αντίκτυπο στον καλύτερο χειρισμό των συναισθημάτων του, πράγμα που απαιτείται για την αποτελεσματική μάθηση.

19


Για να δώσουμε ένα πρακτικό παράδειγμα, οι μαθητευόμενοι, όταν γνωρίζουν από μόνοι τους τον καλύτερο τρόπο να εργαστούν και τις πτυχές στις οποίες πρέπει να δώσουν προσοχή, δε θα απογοητεύονται με τον ίδιο τρόπο σε περίπτωση αποτυχίας/λάθους, θεωρώντας ότι το λάθος δεν είναι κάτι που υποδηλώνει την αδυναμία των γνώσεών τους, αλλά τις προσπάθειες που έγιναν, αλλά θα το συσχετίζουν με την αυξημένη συνείδηση της προσωπικότητάς τους. Ως εκ τούτου, ο μαθητευόμενος θα μπορεί να μάθει με λιγότερο άγχος και μεγαλύτερο κίνητρο.Οι καθηγητές και οι μαθητευόμενοι μπορούν να αναπτύξουν τη διδασκαλία και τη μάθηση μαζί. Αυτό συμβαίνει όταν και οι δύο είναι αποφασισμένοι να εργαστούν για να επιτύχουν τους στόχους τους. Ο ρόλος του μέντορα είναι να γεφυρώσει τις διαφορές αξίας. Στον πυρήνα βρίσκεται ο σεβασμός που όλοι θέλουμε να λαμβάνουμε ως άτομα και αυτή είναι η αξία που οι μέντορες πρέπει να εκπροσωπήσουν.Ο προγραμματισμός ολόκληρης της μαθησιακής διαδρομής, τόσο των δραστηριοτήτων μέσα στην τάξη όσο και των περιόδων πρακτικής άσκησης στην εταιρία υποδοχής, πρέπει να κοινοποιείται και να εγκρίνεται όχι μόνο από τους δασκάλους και από τους διαχειριστές της εταιρείας υποδοχής, αλλά και από τους εκπαιδευόμενους, που παίρνουν τις γνώσεις και φέρουν άμεσα την ευθύνη της μάθησής τους.Ξεκινώντας από τις ιδιότητες και τους ρόλους του εκπαιδευτή/μέντορα, μετά από μια λεπτομερή ανάλυση, μπορούμε να συνθέσουμε τη συμμετοχή όλων των φορέων, αλλά πρωτίστως ο ρόλος του εκπαιδευόμενου είναι ο πιο κρίσιμος.

20


Συμμετοχή Ενδιαφερόμενων

Μια συνεχής και αποτελεσματική δραστηριότητα δημιουργίας δικτύων είναι ζωτικής σημασίας στην καθοδήγησης, υποστήριξη και παρακολούθηση υψηλής ποιότητας.Τα κέντρα ΕΕΚ πρέπει να έχουν τις εσωτερικές διαδικασίες υιοθέτησης άμεσης σχέσης μεταξύ σχετικών τοπικών φορέων.Ένα κέντρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να θεωρηθεί ως σημείο αναφοράς για πολλούς ενδιαφερόμενους, με την ευθύνη να εναρμονίσει τους διαφορετικούς στόχους και τα συμφέροντά τους.Από την μία πλευρά, έχουμε την κατηγορία που αντιπροσωπεύει ο «άμεσος στόχος», που τοποθετείται από τους μαθητές, συγγενείς, καθηγητές και από την άλλη έχουμε την κατηγορία που αντιπροσωπεύουν οι επιχειρήσεις, τα κέντρα απασχόλησης, οι εργοδότες, Επιμελητήρια, Συνδικαλιστικές οργανώσεις κ.λπ.Από αυτή την άποψη, τα κέντρα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης θα πρέπει να εστιάσουν την προσοχή στην προσφορά ποικίλων θεματολογιών στα μαθήματα κατάρτισης, οι οποίες θα συνδράμουν την γενική ανάπτυξη του προηγούμενου εδαφίου αλλά θα υποστηρίζουν επίσης την ΕΕΚ και το εκπαιδευτικό σύστημα.Τα κέντρα και το προσωπικό επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μπορούν να επωφεληθούν τα πλεονεκτήματα της συνεχιζόμενης αλληλεπίδρασης με τους άλλους ενδιαφερόμενους, με στόχο την ενθάρρυνση των φοιτητών να ακολουθήσουν μια πορεία επαγγελματικής εκμάθησης έτσι ώστε:

• Να αυξηθεί ο αντίκτυπος της επικοινωνιακής του δραστηριότητας με στόχο την προώθηση της μαθητείας σε νέους μαθητές. Πράγματι, ένα κέντρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μπορεί να επωφεληθεί από τη συμμετοχή του, ως σχετικού παράγοντα, στο πλαίσιο δραστηριοτήτων που διεξάγονται από άλλα θέματα, προσεγγίζοντας ένα ευρύτερο κοινό φοιτητών και οικογενειών.• Να ενισχυθεί το ποσοστό επαγγελματικής αποκατάστασης των φοιτητών ως ένας από τους κύριους παράγοντες που παρακινούν τους σπουδαστές και τις οικογένειες να επιλέξουν ένα εκπαιδευτικό μονοπάτι. Η συμμετοχή στο εδαφικό δίκτυο μπορεί να δώσει στο κέντρο ΕΕΚ τη δυνατότητα να συντονίσει καλύτερα την κατάρτιση με τις ανάγκες που είναι χρήσιμες για τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, μπορεί να πραγματοποιήσει ενέργειες που αποσκοπούν στη γνωστοποίηση των σπουδαστών, διευκολύνοντας έτσι την εισαγωγή τους πιο άμεσα και γρήγορα είτε ως εργαζόμενοι είτε ως μαθητές επαγγελματικής κατάρτισης.• Να αυξηθούν οι αρμοδιότητες του προσωπικού ΕΕΚ για την προώθηση, τον προγραμματισμό και την παρακολούθηση της πορείας της μαθητείας. Η δημιουργία ενός δικτύου μπορεί να δώσει την ευκαιρία στο προσωπικό ΕΕΚ να συνεργαστεί με άτομα με διαφορετικές δεξιότητες και ρόλους, εμπλουτίζοντας το εύρος των ικανοτήτων τους, όπως: ικανότητες επικοινωνίας, ανάλυσης επαγγελματικών αναγκών, εργασιακών σχέσεων.

21


Προκειμένου να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη της συμμετοχής σε ένα δίκτυο, είναι σκόπιμο να καθοριστεί κάθε εμπλεκόμενο θέμα για να ορισθούν ρόλοι και δεσμεύσεις.Για ένα κέντρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, οι καθορισμοί πρέπει να γίνουν:

• Για την καλύτερη κατανόηση των εκπαιδευτικών αναγκών, με αναφορά στις τελευταίες καινοτομίες που σημειώθηκαν στο τοπικό οικονομικό/παραγωγικό σύστημα• Για να έρθει σε επαφή με μεγαλύτερο αριθμό εταιρειών• Η κατάρτιση να γίνεται, με βάση μια λεπτομερή ανάλυση των επαγγελματικών αναγκών

Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, θα πρέπει ο καθορισμός των θεμάτων να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

• Κοινοποίηση επιχειρησιακών δεδομένων• Κοινοποίηση των βιογραφικών των μαθητών• Περιοδική πραγματοποίηση συναντήσεων των ομάδων εστίασης/συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης μεταξύ εταίρων, με σκοπό την ανεύρεση εκπαιδευτικών/επαγγελματικών αναγκών• Υλοποίηση σεμιναρίων προώθησης της επαγγελματικής εκπαίδευσης• Πραγματοποίηση περιοδικών τεχνικών συναντήσεων, οι ποίες θα περιλαμβάνουν έναν μεγάλο αριθμό ενδιαφερομένων, στο διπλό σύστημα, επαγγελματικής εκπαίδευσης και μάθησης• Ανάλυση δεδομένων με αναφορά στο οικονομικό πλαίσιο (αναβάθμιση τουλάχιστον κάθε 6 μήνες)• Διαθεσιμότητα επιχειρήσεων για επισκέψεις από το προσωπικό ΕΕΚ, καθώς αυτό αποτελεί έναν άμεσο τρόπο, τα άτομα που εμπλέκονται στην ΕΕΚ να ενημερώνονται για τις εξελίξεις της παραγωγής και της τεχνολογίας

Οι ανωτέρω προτεινόμενες διατάξεις θα πρέπει να αναφέρονται σε μια συμφωνία μεταξύ των θεμάτων του δικτύου, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δίκτυο με πραγματικό αντίκτυπο όσον αφορά την ευρύτερη υιοθέτηση της μαθητείας σε τοπικό επίπεδο.Αυτές οι δεσμεύσεις που προβλέπονται από μια συμφωνία είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, ρεαλιστικές και προσιτές από πλευράς χρόνου και κόστους, επιτρέποντας, αφενός, τη συνάντηση μεταξύ των ενεργών μελών του δικτύου και, αφετέρου, μια κοινή επικοινωνία που απευθύνεται σε εταιρείες και σπουδαστές.

22


Δημιουργία μόνιμων οδηγιών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης

Όπως διαπιστώθηκε κατά τη διάρκεια συζητήσεων των ομάδων εστίασης των εταίρων του έργου, μια καθοδήγηση υψηλής ποιότητας μπορεί να συμβάλει ώστε η μαθητεία να γίνει πιο ελκυστική για τους νέους σπουδαστές και τις οικογένειές τους.Σε αυτό το κεφάλαιο θα επικεντρωθούμε στο πώς να δημιουργήσουμε μια υπηρεσία καθοδήγησης, εσωτερική σε κέντρα ΕΕΚ, για να υλοποιήσουμε δράσεις καθοδήγησης που μπορούν να αυξήσουν αποτελεσματικά τα κίνητρα των μαθητών να επιλέξουν την μαθητεία ως μαθησιακή πορεία τους.Η εσωτερική υπηρεσία καθοδήγησης των φορέων ΕΕΚ έχει διαμορφωθεί ως μια σφαιρική υπηρεσία, ανοιχτή στην επικράτεια με αλληλεπιδράσεις της, όχι μόνο σε δυνητικούς χρήστες υπηρεσιών αλλά και σε άλλους φορείς του τοπικού συστήματος (σχολεία, πανεπιστήμια, άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώσεις εργοδοτών και επιχειρήσεων, κέντρα απασχόλησης και άλλες θεσμικές υπηρεσίες), που μπορούν να είναι εταίροι και χρήστες.Με προσοχή πρέπει να διαμορφωθούν οι υπηρεσίες καθοδήγησης που μπορούν να προσφερθούν σε χρήστες που ενδιαφέρονται για ΕΕΚ. Στην πραγματικότητα, οι υπηρεσίες αυτές μπορούν να διαδραματίσουν θεμελιώδη ρόλο στη διάρθρωση των πολλαπλών σχέσεων μεταξύ του συστήματος ΕΕΚ και των φορέων που εμπλέκονται στον τοπικό οικονομικό παραγωγικό τομέα, αλλά και στις οικογένειες των νέων που εγκαταλείπουν τα σχολικά προγράμματα: φοιτητές πρώτου και δεύτερου κύκλου, φοιτητές σε κίνδυνο εγκατάλειψης του σχολείου, φοιτητές που έχουν ήδη εγκαταλείψει το σχολείο.Οι οδηγίες ΕΕΚ που παρέχονται από τα κέντρα ΕΕΚ πρέπει να θεωρηθούν ούτως ή άλλως ως κάτι που ενσωματώνει και υποστηρίζει τις πραγματικές δραστηριότητες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με σκοπό την πλήρη υλοποίηση ενός διπλού συστήματος που δεν μπορεί να διαχωριστεί από ένα συνεχές και δομημένο σύστημα σχέσεων μεταξύ των φορέων εμπλεγμένος.Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η προτεινόμενη δομή μιας υπηρεσίας καθοδήγησης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, απλοποιημένη σε τρείς βασικές δραστηριότητες, ώστε να είναι δυνατή η εύκολη προσαρμογή στο νομοθετικό πλαίσιο εθνικής / περιφερειακής νομοθεσίας για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση διαφορετικών χωρών.Οι τρείς αυτές δραστηριότητες είναι οι εξής:

1. Επικοινωνία, ενημέρωση και προώθηση στην επικράτεια 2. Φιλοξενία και προκαταρκτική καθοδήγηση 3. Οδηγίες πρώτου επιπέδου

23


24


Δραστηριότητα Περιγραφή της δραστηριότητας και προτεινόμενες ενέργειες

Επικοινωνία, ενημέρωση και προώθηση στην επικράτεια

Μια βασική πτυχή μιας υπηρεσίας προσανατολισμού είναι η πραγματοποίηση δράσεων επικοινωνίας - εσωτερικών και εξωτερικών - που σχετίζονται με την καθοδήγηση με τον κοινό σκοπό να βοηθηθούν οι σπουδαστές και οι οικογένειές τους όταν καλούνται να επιλέξουν μια διαδρομή εκμάθησης

Ενέργειες:Παραγωγή και διάδοση πληροφοριών / διαφημιστικού υλικού σχετικά με τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται από την υπηρεσία προσανατολισμού και τοποθέτησηςπ.χ. φυλλάδια, φυλλάδια, κοινωνικό δίκτυο κ.λπ.

προώθηση και υλοποίηση δραστηριοτήτων προσανατολισμού, ευαισθητοποίησης σχετικά με τη μαθητεία ως βιώσιμη πορεία ΕΕΚ, απευθυνόμενη στους σπουδαστές και τους γονείςπ.χ. "ημέρες πληροφόρησης", εισαγωγές μαθημάτων, εργαστήρια όπου οι νέοι φοιτητές μπορούν να έρθουν σε επαφή με την μεθοδολογία επαγγελματικής εκπαίδευσης

Συμμετοχή σε εκδηλώσεις που διοργανώνονται από θεσμικά όργανα σε εθνικό / περιφερειακό επίπεδο

Φιλοξενία και προκαταρκτική καθοδήγηση

Είναι ουσιαστικά η πρώτη στιγμή κατά την οποία ένας χρήστης έρχεται σε επαφή με τον φορέα ΕΕΚ, προκειμένου να αποκτήσει λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τιν επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.Ο κύριος στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να κατανοηθεί το επίπεδο και τη φύση του αιτήματος, οργανώνοντας ενδεχομένως πιο λεπτομερώς τον χρόνο ανίχνευσης αναγκών (προσανατολισμός πρώτου επιπέδου) και διευκολύνοντας την αυτό-συμβούλευση σχετικά με το πληροφοριακό υλικό.Ενέργειες:Έλεγχος αν ο χρήστης μπορεί να βρει μια κατάλληλη απάντηση μέσα στην υπηρεσία προσανατολισμού και τοποθέτησης στις επιχειρήσεις

Επαρκής ενημέρωση του χρήστη για τις προτεινόμενες υπηρεσίες και να τον βοηθά να εκφράζει τις ανάγκες τουΣε περίπτωση που οι αναγνωρισμένες ανάγκες δεν μπορούν να απαντηθούν από την υπηρεσία προσανατολισμού και τοποθέτησης, ο χρήστης πρέπει να παραπέμπεται σε άλλες τοπικές υπηρεσίες

Οδηγίεςπρώτουεπιπέδου

Ο στόχος είναι να βοηθηθεί ο χρήστης να εστιάσει τις ανάγκες του, τις συμπεριφορές και τις επαγγελματικές του προσδοκίες, προσδιορίζοντας τις δραστηριότητες που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του, παρέχοντας - ξεκινώντας από την ανάλυση των ατομικών αναγκών - μια πρώτη ενημερωτική δράση για την εκπαίδευση και την κατάρτιση και για τα χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας, τις τεχνικές αναζήτησης εργασίας ή τους κανονισμούς που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις και τα ενεργά μέτρα πολιτικής.Ενέργειες:Πραγματοποίηση προσωπικής καθοδήγησης που θα βοηθήσει τον νεαρό φοιτητή να αποσαφηνίσει κάποιες αμφιβολίες ή / και αβεβαιότητες σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτισηSă schimbe cu el o fișă de analiză a nevoilorΣύνταξη μαζί με τον φοιτητή ενός Δελτίου Ανάλυσης ΑναγκώνΣχεδίαση και ενημέρωση του φοιτητή για την "εκπαιδευτική πορεία ΕΕΚ που έχει δημιουργήσει ο Taylor"

25


Δραστηριότητα Περιγραφή της δραστηριότητας και προτεινόμενες ενέργειες

Επικοινωνία, ενημέρωση και προώθηση στην επικράτεια

Μια βασική πτυχή μιας υπηρεσίας προσανατολισμού είναι η πραγματοποίηση δράσεων επικοινωνίας - εσωτερικών και εξωτερικών - που σχετίζονται με την καθοδήγηση με τον κοινό σκοπό να βοηθηθούν οι σπουδαστές και οι οικογένειές τους όταν καλούνται να επιλέξουν μια διαδρομή εκμάθησης

Ενέργειες:Παραγωγή και διάδοση πληροφοριών / διαφημιστικού υλικού σχετικά με τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται από την υπηρεσία προσανατολισμού και τοποθέτησηςπ.χ. φυλλάδια, φυλλάδια, κοινωνικό δίκτυο κ.λπ.

προώθηση και υλοποίηση δραστηριοτήτων προσανατολισμού, ευαισθητοποίησης σχετικά με τη μαθητεία ως βιώσιμη πορεία ΕΕΚ, απευθυνόμενη στους σπουδαστές και τους γονείςπ.χ. "ημέρες πληροφόρησης", εισαγωγές μαθημάτων, εργαστήρια όπου οι νέοι φοιτητές μπορούν να έρθουν σε επαφή με την μεθοδολογία επαγγελματικής εκπαίδευσης

Συμμετοχή σε εκδηλώσεις που διοργανώνονται από θεσμικά όργανα σε εθνικό / περιφερειακό επίπεδο

Φιλοξενία και προκαταρκτική καθοδήγηση

Είναι ουσιαστικά η πρώτη στιγμή κατά την οποία ένας χρήστης έρχεται σε επαφή με τον φορέα ΕΕΚ, προκειμένου να αποκτήσει λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τιν επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.Ο κύριος στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να κατανοηθεί το επίπεδο και τη φύση του αιτήματος, οργανώνοντας ενδεχομένως πιο λεπτομερώς τον χρόνο ανίχνευσης αναγκών (προσανατολισμός πρώτου επιπέδου) και διευκολύνοντας την αυτό-συμβούλευση σχετικά με το πληροφοριακό υλικό.Ενέργειες:Έλεγχος αν ο χρήστης μπορεί να βρει μια κατάλληλη απάντηση μέσα στην υπηρεσία προσανατολισμού και τοποθέτησης στις επιχειρήσεις

Επαρκής ενημέρωση του χρήστη για τις προτεινόμενες υπηρεσίες και να τον βοηθά να εκφράζει τις ανάγκες τουΣε περίπτωση που οι αναγνωρισμένες ανάγκες δεν μπορούν να απαντηθούν από την υπηρεσία προσανατολισμού και τοποθέτησης, ο χρήστης πρέπει να παραπέμπεται σε άλλες τοπικές υπηρεσίες

Οδηγίεςπρώτουεπιπέδου

Ο στόχος είναι να βοηθηθεί ο χρήστης να εστιάσει τις ανάγκες του, τις συμπεριφορές και τις επαγγελματικές του προσδοκίες, προσδιορίζοντας τις δραστηριότητες που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του, παρέχοντας - ξεκινώντας από την ανάλυση των ατομικών αναγκών - μια πρώτη ενημερωτική δράση για την εκπαίδευση και την κατάρτιση και για τα χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας, τις τεχνικές αναζήτησης εργασίας ή τους κανονισμούς που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις και τα ενεργά μέτρα πολιτικής.Ενέργειες:Πραγματοποίηση προσωπικής καθοδήγησης που θα βοηθήσει τον νεαρό φοιτητή να αποσαφηνίσει κάποιες αμφιβολίες ή / και αβεβαιότητες σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτισηSă schimbe cu el o fișă de analiză a nevoilorΣύνταξη μαζί με τον φοιτητή ενός Δελτίου Ανάλυσης ΑναγκώνΣχεδίαση και ενημέρωση του φοιτητή για την "εκπαιδευτική πορεία ΕΕΚ που έχει δημιουργήσει ο Taylor"

ΤΑΙΡΙΑΣΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ

ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

ΤΑΙΡΙΑΣΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

Καταπολέμηση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων σε επίπεδο ΕΕ

Η ΕΕ αντιμετωπίζει ένα χρόνιο πρόβλημα επαγγελματικών αναντιστοιχιών που επηρεάζει ιδιαίτερα το ποσοστό ανεργίας των νέων.Η αναντιστοιχία επιβεβαιώνεται από την ταυτόχρονη παρουσία τόσο του φαινομένου “υπέρ-προσόντων” (over-qualification) του εργατικού δυναμικού όσο και “υπο-προσόντων” (under-qualification) του, η οποία υπογραμμίζει έντονα το χάσμα μεταξύ επαγγελματικής προσφοράς και ζήτησης.Από τη μια πλευρά, η έλλειψη αποφοίτων συνδέεται με έλλειψη εξειδίκευσης της προσφοράς εργασίας, αλλά από την άλλη, το υψηλό ποσοστό “υπέρ-προσόντων” δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ΜΜΕ (με εξαίρεση εκείνες με υψηλή προστιθέμενη αξία).Επιπροσθέτως, οι εταιρείες διαμαρτύρονται για τις δυσκολίες προσαρμογής στο επιχειρηματικό περιβάλλον, την έλλειψη αυτονομίας, την αδυναμία επίλυσης προβλημάτων και της ομαδικής εργασίας.Σε αυτό το πλαίσιο, είναι εμφανείς οι κίνδυνοι αποκλεισμού εκείνων που δεν είναι αρκετά ικανοί να ανταποκριθούν στα αιτήματα.Υπό αυτή την έννοια, πρέπει να υιοθετήσουμε μια προοπτική δια βίου κατάρτισης, μάθησης και καθοδήγησης. Η καθοδήγηση δεν είναι απλώς μια δραστηριότητα που στοχεύει στην υποστήριξη της επιλογής, αλλά στοχεύει στην κινητοποίηση του ατόμου, στις εμπειρίες ανάπτυξης και προσαρμογής των νέων.Αυτό σημαίνει ότι η κατάρτιση των δεξιοτήτων και η καθοδήγηση (επίσης με αυτο-καθοδήγηση) πρέπει να συνοδεύουν κάθε φάση της πορείας εκμάθησης και της επαγγελματικής ζωής των ατόμων και να αποτελούν μέρος οργανικών προγραμμάτων ενσωμάτωσης και διαλόγου μεταξύ εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και επιχειρήσεων.Για τους εκπαιδευτικούς και τους δασκάλους ΕΕΚ είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τι απαιτεί η αγορά εργασίας και τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες προσλαμβάνουν, επιλέγουν εκπαιδευόμενους, μαθητευόμενους, εργαζόμενους και προβλέπουν σχεδιασμό αναπτυξιακών δράσεων ή / και σταδιοδρομίας.Οι πρωτοβουλίες όπως η πρακτική άσκηση, η επαγγελματική εκπαίδευση, προσφέρουν την ευκαιρία να γνωρίζουν την αγορά εργασίας με την πολυπλοκότητά της και ταυτόχρονα να αναλαμβάνουν μια εμπειρία που χαρακτηρίζεται από μεθοδολογίες της επαγγελματικής εκπαίδευσης και ως εκ τούτου γεμάτη από σημαντικές στιγμές μάθησης. Είναι σημαντικό να υποστηρίζουμε και να αναπτύσσουμε αυτές τις πρωτοβουλίες τόσο από επαγγελματική άποψη, τη διαχείριση της οργανωτικής και μεθοδολογικής φάσης, όσο και σε θεσμικό επίπεδο (π.χ. μπόνους κατάρτισης από εμπειρίες πρακτικής άσκησης).

27


Τέλος, το ζήτημα ανάπτυξης των γενικών δεξιοτήτων των εκπαιδευομένων, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ποικίλες και απρόβλεπτες επαγγελματικές καταστάσεις, παραμένει άλυτο από τα κέντρα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, παρά την επίμονη έρευνα των εταιρειών.Αυτό το γενικό πλαίσιο θα πρέπει να βοηθήσει τους δασκάλους ΕΕΚ να ενισχύσουν τις δεξιότητές τους προκειμένου να διερευνήσουν το επιχειρηματικό πλαίσιο και τις επαγγελματικές ανάγκες πριν η επαγγελματική εκπαίδευση/μάθηση δημιουργήσει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ εκπαιδευτικών προγραμμάτων και επαγγελματικών αναγκών.Ένα καλό στοιχείο που θα βοηθήσει τους εκπαιδευτές ΕΕΚ να σχεδιάσουν μια πορεία επαγγελματικής εκπαίδευσης ευθυγραμμισμένη με τις ανάγκες της αγοράς, παρέχεται από το προσωπικό ΕΕΚ που συμμετέχει στην ομάδα εστίασης του εταίρου IHK:Οι εκπαιδευτές ΕΕΚ πρέπει να λάβουν υπόψη, αφενός, το νομοθετικό πλαίσιο για το τι πρέπει να διδάσκεται και, αφετέρου, τις δυνατότητες για επιπλέον περιεχόμενο που θα επιτύχουν τον τέλειο συνδυασμό δεξιοτήτων.Στη Γερμανία, διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα “πρόσθετων προσόντων” που μπορούν να προστεθούν όταν το επίσημο πρόγραμμα σπουδών δεν περιλαμβάνει δεξιότητες εξαιρετικής σημασίας για τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Αυτά τα “πρόσθετα προσόντα” θα μπορούσαν στη συνέχεια να ληφθούν υπόψη, στην υλοποίηση του προγράμματος εργασίας και να προστεθούν στην επίσημη σύμβαση του τμήματος ή του σχετικού ιδρύματος.Θα ήταν επίσης αναγκαίο:

• να ενημερώσουν ορισμένα προγράμματα σπουδών και να εκπαιδεύσουν το προσωπικό ΕΕΚ (καθηγητές και δασκάλους) σχετικά με τις νέες τάσεις, εξελίξεις και τεχνολογίες ,• να ευθυγραμμιστεί το πρόγραμμα σπουδών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας για να καθοριστεί η συνάφεια της κατάρτισης που οδηγεί σε επιτυχή αποτελέσματα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και μάθησης,• να εναρμονίσουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο της εκπαίδευσης στην τάξη/εργαστήριο με τις ενότητες κατάρτισης που θα συναντήσει ο σπουδαστής στην πρακτική του άσκηση (συνεκτικό πρόγραμμα σπουδών).

Αποδεικνύεται ότι οι καθηγητές ΕΕΚ που προέρχονται από τη βιομηχανία έχουν καλούς δεσμούς με τους εργοδότες και υποστηρίζουν περισσότερο τους εκπαιδευόμενους/ μαθητευόμενους, επομένως πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη συμμετοχή τους στη μαθητεία. Έχοντας περισσότερες επαφές με τους εργοδότες, επωφελούνται από τη βιομηχανία που δημιουργώντας περισσότερες σχέσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και ενεργή συμμετοχή των ενδιαφερομένων στο πρόγραμμα σπουδών. Τους φέρνει επίσης σε επαφή με κέντρα/παρόχους ΕΕΚ για να συζητήσουν ευκαιρίες απασχόλησης και νέες καινοτόμες μεθόδους εργασίας αγοράς, μειώνοντας το χάσμα μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς.Οι καθηγητές ΕΕΚ πρέπει να πραγματοποιούν συναντήσεις και επισκέψεις σε επιχειρήσεις τουλάχιστον δύο φορές το μήνα. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσαν

28


να εξασφαλίσουν μια ισχυρή σχέση με τους μέντορες, να έχουν αξιόπιστη ανατροφοδότηση και να αναφέρουν οποιοδήποτε θέμα, μεταξύ ασκούμενου/μαθητευόμενου και κέντρου/παρόχου ΕΕΚ προκειμένου να το λύσουν γρήγορα.Επιπλέον, οι καθηγητές ΕΕΚ πρέπει να διατηρούν συνεχή διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη όχι μόνο για την προώθηση του συστήματος μαθητείας αλλά και για την ενημέρωσή τους σχετικά με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να αναθεωρούν το πρόγραμμα σπουδών, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να εκτελέσουν τα καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί. Είναι προφανές ότι μόνο η μεγαλύτερη συμμετοχή των καθηγητών ΕΕΚ εξασφαλίζει μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ προγραμμάτων κατάρτισης και επαγγελματικών ικανοτήτων.

Ο ρόλος του δασκάλου ΕΕΚ στην αντιστοίχιση της κατάρτισης και των επαγγελματικών αναγκών

Ο καθηγητής ΕΕΚ πρέπει να γνωρίζει τις εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε σπουδαστή προκειμένου να βρει την καταλληλότερη εταιρεία στην οποία ο σπουδαστής μπορεί να αποκτήσει και να αναπτύξει τις δεξιότητές του.Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος είναι απαραίτητη στενή συνεργασία μεταξύ του καθηγητή και του φοιτητή, τότε πρέπει να δημιουργηθεί μια αποτελεσματική διαδικασία που θα βοηθά τον κοινό σχεδιασμό μιας διαδρομής επαγγελματικής εκπαίδευσης.Ο καθηγητής πρέπει να λαμβάνει υπόψη την επαγγελματική ζήτηση, το μέγεθος και την εσωτερική εργασιακή διαδικασία της εταιρείας. Εάν έχει πραγματοποιηθεί μια σωστή και αποτελεσματική δραστηριότητα δικτύωσης, ο καθηγητής μπορεί να συμμετέχει στη διαδικασία επιλογής και να διαδραματίσει ρόλο «χορηγού εργασίας» για τον σπουδαστή που θα επιλεγεί.Ο καθηγητής πρέπει να λάβει υπόψη ότι η λανθασμένη τοποθέτηση μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες τόσο για τον σπουδαστή όσο και για την εταιρεία, καταστρέφοντας τη σχέση εμπιστοσύνης που δημιουργήθηκε μεταξύ αυτού και των ενδιαφερομένων (μαθητή, επιχείρησης).Τότε, ποια είναι η συνταγή “Καλής Αντιστοίχισης”; Παρακάτω προτείνουμε μερικά βήματα για να καταστήσουμε πιο πιθανό μια καλή αντιστοιχία μεταξύ φοιτητή και εταιρείας:

1. Πραγματοποίηση προκαταρκτικής επιλογής φοιτητών χρησιμοποιώντας γραπτές εξετάσεις και ομαδικές συνεντεύξεις, με σκοπό την ανίχνευση επαγγελματικών και κατάλληλων ικανοτήτων όπως: σχεσιακή, ομαδική εργασία, επίλυση προβλημάτων.Οι δοκιμές πρέπει να είναι διαφορετικές ανάλογα με το είδος της εργασίας που θα ζητηθεί από τον υποψήφιο: για μια εργασία χειροτεχνίας θα πρέπει να δοκιμάζονται δεξιότητες απεικόνισης του χώρου, για εργασία γραφείου οι δεξιότητες σύνταξης και γραφής κ.λπ.

29


Υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα δοκιμαστικών εξετάσεων και τεράστια βιβλιογραφία σχετικά με τον τρόπο κατάλληλης διεξαγωγής τους. Ένας καθηγητής πρέπει να γνωρίζει ούτως ή άλλως ότι μια εξέταση, προκειμένου να θεωρηθεί σχετική, πρέπει να έχει τις ακόλουθες προδιαγραφές:α) ΙΣΧΥΣ: η εξέταση πρέπει να επαληθεύει τα απαιτούμενα χαρακτηριστικάβ) ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ: η εξέταση πρέπει να επαληθεύει ακριβώς ένα χαρακτηριστικό. Εάν επαναληφθεί από τον ίδιο υποψήφιο, η εξέταση θα πρέπει να δώσει παρόμοια αποτελέσματα.γ) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ: Τα αποτελέσματα των εξετάσεων, ακόμα και αν αναφέρονται σε διαφορετικές κλίμακες αξιολόγησης, πρέπει να διατηρούν την ίδια συγκρισιμότητα μεταξύ τους.

2. Προσομοίωση συνέντευξης με τον υποψήφιοΓια να προσομοιωθεί η συνέντευξη που θα πραγματοποιηθεί από την εταιρεία, πρέπει ο καθηγητής να βοηθήσει με πολλούς τρόπους, όπως:a) Να μειώσει το άγχος του υποψηφίου, κάνοντάς τον να νοιώσει αυτοπεποίθησηb) Να τον βοηθήσει να τονίσει τις πραγματικές του ικανότητες (επαγγελματικές και προσωπικές) και να περιγράψει τις επαγγελματικές του προσδοκίες με τον καλύτερο τρόποc) Να ενισχύσει την επίγνωσή του σχετικά με τις πραγματικές ικανότητες και τις δεξιότητές του, και να τον βοηθήσει να εστιαστεί στις απόψεις και τις προσδοκίες του.

3. Κοινοποίηση στην εταιρεία το σχέδιο μάθησης του υποψηφίου, στο οποίο θα αναφέρονται οι εργασίες που θα εκτελεστούν από τους μαθητευόμενους και οι μαθησιακοί στόχοι που πρέπει να κατακτήσει ο μαθητευόμενος.

30


ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ


Η προσαρμογή των μαθησιακών διαδρομών εστιάζει την προσφορά κατάρτισης και τις σχεσιακές λεπτομέρειες στις εκπαιδευτικές ανάγκες των εκπαιδευομένων/ μαθητευομένων, λαμβάνοντας υπόψη τις ατομικές διαφορές μεταξύ των προσωπικών χαρακτηριστικών και των κοινωνικο-πολιτιστικών υπόβαθρων του κάθε ένα.Το κέντρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΚΕΚ) δημιουργεί ένα πρόγραμμα ατομικής κατάρτισης, με σκοπό να εξατομικεύσει την μάθηση και ορίζει τον καθηγητή που θα υποστηρίξει εκμάθηση κατά την υλοποίηση και ανάπτυξη του προγράμματος ατομικής κατάρτισης. Ο καθηγητής επίσης ενθαρρύνει τη συνεχή κυκλοφορία πληροφοριών στο ΚΕΚ για να επιτρέψει την προοδευτική παρακολούθηση και την πιθανή προσαρμογή της πορείας κατάρτισης.Το Πρόγραμμα Ατομικής Κατάρτισης περιλαμβάνει:

- την προσωπική ανάλυση των γνώσεων και δεξιοτήτων που αποκτά ο μαθητευόμενος τόσο σε κέντρα εκμάθησης όσο και σε άτυπα πλαίσια,- την ανίχνευση των ικανοτήτων και των κενών,- περιγραφή των προσδοκιών και στόχων των μαθητών,- τον εντοπισμό ενεργειών που αποσκοπούν στην κάλυψη των κενών, στην ανάπτυξη δυνατοτήτων και στην κατανόηση των ενεργειών αυτών που μπορούν να ενισχύσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ικανότητες του εκπαιδευόμενου στο σχολικό πρόγραμμα σπουδών, κυρίως την ατομική εκπαίδευση και τον τομέα της συγκεκριμένης επαγγελματικής εργασίας στην οποία ο εκπαιδευόμενος θέλει να απασχοληθεί.

Σύμφωνα με την εξέλιξη του σχεδίου κατάρτισης, ο καθηγητής έχει μια πολύ σημαντική αρμοδιότητα όσον αφορά στην αντιμετώπιση του εκπαιδευόμενου και, όταν είναι απαραίτητο, της οικογένειάς του.Το Έργο πρέπει να παραδοθεί στον σπουδαστή και στην οικογένειά του και συνιστάται να φυλάσσεται ως έγγραφο της μαθησιακής του πορείας.Η ανάπτυξη του σχεδίου κατάρτισης απαιτεί συνεργασία εμπειρογνωμόνων από τους επιχειρηματίες, τους κοινωνικούς εταίρους και τους παρόχους ΕΕΚ. Το σχέδιο κατάρτισης προσδιορίζει τις ικανότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση των κύριων εργασιών για κάθε επαγγελματικό προσόν και μαθησιακό περιβάλλον (σχολείο/ επιχείρηση) για κάθε έτος.Ο σχεδιασμός της μαθητείας είναι ένα κρίσιμο βήμα για κάθε εκπαιδευτή.Η ακόλουθη πρόταση από τον εταίρο του έργου P3 IHK πρέπει να ληφθεί υπόψη:“Όταν συντάσσεται ένα σχέδιο εργασίας για τον μαθητή: καθορίζονται ποια ακριβώς είναι τα καθήκοντά του και πώς θα είναι το σχέδιο εργασιών. Ακόμη και αν το γενικό νομικό πλαίσιο είναι σαφές, το προσωπικό σχέδιο εργασίας πρέπει να καταρτιστεί στην αρχή, το οποίο είναι ιδιαίτερα δύσκολο για το νέο προσωπικό. Οι καθηγητές πρέπει να λάβουν υπόψη τις ειδικές πτυχές της παραγωγικής διαδικασίας, τις ανάγκες του άλλου προσωπικού και, κυρίως, τα μαθησιακά αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν στο τέλος των εξετάσεων. Στη Γερμανία, οι καθηγητές είναι υπεύθυνοι για τη διδασκαλία των απαραίτητων

33


στοιχείων για να περάσουν οι μαθητές την τελική εξέταση. Σε περίπτωση που συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορούν να διδαχθούν όλες οι πτυχές της επιχείρησης, μπορεί να ζητήσει από τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις ή τους παρόχους κατάρτισης να βοηθήσουν σε ορισμένες εκπαιδευτικές ενότητες. Θα ήταν προτιμότερο πρώτα να ελεγχθούν οι απαιτήσεις του εκπαιδευτικού σχεδίου, να εξετασθούν οι δυνατότητες του μαθητευόμενου στην συγκεκριμένη εργασία και να βρεθούν ποια κενά θα μπορούσαν να κλείσουν”Μπορούμε να συνοψίσουμε ότι για την υλοποίηση του σχεδίου εκπαίδευσης απαιτείται:

-να ληφθούν υπόψη τα χαρακτηριστικά των νέων (ηλικία, πιθανή σχολική αποτυχία και αβεβαιότητα του «επαγγελματικού σχεδίου») -η μεγιστοποίηση της εκμάθησης από τους μαθητές, διευκόλυνση της παρουσίας τους στην τάξη και κίνητρα και, ταυτόχρονα, ελαχιστοποίηση των δυσκολιών για την εταιρεία τοποθέτησης/ πρακτικής άσκησης.

Η σύστασή μας είναι να στοχεύσουμε σε προσαρμοσμένες και ευέλικτες προσεγγίσεις των αναγκών των ευάλωτων νέων, ανάλογα με την ηλικία των μαθητευόμενων. Όταν απευθυνόμαστε σε μαθητές χαμηλότερου επιπέδου- δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ορισμένα από τα μαθήματά τους πρέπει να περιλαμβάνουν βασικές ενότητες μάθησης γενικής εκπαίδευσης και οριζόντιες δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένων δεξιοτήτων επικοινωνίας, συνεργασίας με άλλους κ.λπ. Υπάρχει γενική συμφωνία ότι τα σχολεία επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να αναβαθμίσουν κάποια προγράμματα σπουδών και να εκπαιδεύσουν τους εκπαιδευτικούς σχετικά με τις νέες τάσεις, εξελίξεις και τεχνολογίες.

34


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΤΕΥΧΘΗΚΑΝ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ

ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ


Όπως αναφέρθηκε στις «Εκπαιδευτικές εκδόσεις υψηλής επίδοσης και μάθησης με βάση την εργασία: 20 κατευθυντήριες αρχές» (Ευρωπαϊκή Επιτροπή - 2016), «οι γενικές αρχές αξιολόγησης, όπως ένας σαφής σκοπός, εγκυρότητα και αξιοπιστία, πρέπει να εφαρμόζονται στη μάθηση στην τάξη, αλλά και στην επαγγελματική εκπαίδευση».Στις διαδρομές επαγγελματικής εκπαίδευσης, η επικύρωση και η αναγνώριση των δεξιοτήτων που επιτυγχάνονται συνεπάγεται ένα «επιπλέον στοιχείο» από εκείνους που εκπαιδεύονται στην τάξη, το οποίο είναι «κοινής εμπιστοσύνης». Η κοινή εμπιστοσύνη αποσκοπεί στην κοινή αναγνώριση της αξιοπιστίας κάθε θέματος, στο οποίο κάθε φοιτητής αξιολογείται για να καθοριστεί το επίπεδο ικανοτήτων που απέκτησε ως άμεση συνέπεια της πορείας του στην επαγγελματική εκπαίδευση.Έτσι, ενώ η εκτίμηση της μάθησης στην τάξη πραγματοποιείται από ένα μόνο θέμα (το κέντρο ΕΕΚ), όταν ασχολείται με τη μαθητεία (και γενικότερα με τις οδούς επαγγελματικής εκπαίδευσης), η αξιολόγηση περιλαμβάνει και τις εταιρείες.Στόχος του προγράμματος R.APP είναι επίσης να ενισχυθούν οι ικανότητες του προσωπικού της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και του καθηγητή μέσα στην επιχείρηση, να αξιολογούν σωστά τα μαθησιακά αποτελέσματα των μαθητευομένων, προκειμένου να ενισχυθεί η «αμοιβαία εμπιστοσύνη» σε επίπεδο ΕΕ και να τεθούν οι βάσεις για τη διεύρυνση της κινητικότητας για επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση με διαφάνεια συστήματα προσόντων που επιτρέπουν τη μεταφορά και συσσώρευση προσόντων και επιτρέπουν στους νέους μαθητευόμενους να αναπτύξουν περαιτέρω τις δεξιότητές τους και να ενισχύσουν τις προοπτικές απασχόλησης.Επιπλέον, όπως δηλώνει η Διακήρυξη του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για τη Μαθητεία (Λουξεμβούργο, 15 Οκτωβρίου 2013), τα μαθησιακά αποτελέσματα στις διαδρομές επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να είναι σύμφωνες με τις συστάσεις του EQAVET: “d) Να διασφαλίζεται ότι τα προσόντα και οι ικανότητες που αποκτήθηκαν και η διαδικασία της μαθητείας είναι υψηλής ποιότητας, σύμφωνα με καθορισμένα πρότυπα μαθησιακών αποτελεσμάτων και διασφάλισης ποιότητας, και σύμφωνα με τη σύσταση για τη θέσπιση ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας της ΕΕΚ και επίσης το πρότυπο μαθητείας πρέπει να αναγνωρίζεται ως ένα πολύτιμο διασυνοριακό εκπαιδευτικό εργαλείο, ανοίγοντας το δρόμο προς την πρόοδο στα πλαίσια των εθνικών προσόντων και την φιλοδοξία για θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης”.Όπως τονίζεται από τις Ομάδες Εστίασης, οι τρέχουσες διαδικασίες για την αξιολόγηση των επιτεύξιμων μαθησιακών στόχων εξακολουθούν να είναι πολύ

37


γενικές και δεν θεωρούνται ακόμη αξιόπιστες ώστε να επιτρέπουν την αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ των φορέων ΕΕΚ και των επιχειρήσεων.Το προσωπικό ΕΕΚ που συμμετείχε στην ομάδα εστίασης της Μάλτας συμφώνησε ότι “Το εγχειρίδιο δεν είναι αρκετό για να αξιολογηθούν οι ικανότητες που αποκτούν οι εκπαιδευόμενοι κατά τη διάρκεια της μαθητείας τους. Οι καθηγητές ΕΕΚ πρέπει να ενθαρρύνουν τη συνεχή επικοινωνία και να συμμετέχουν συναντήσεις με τους μέντορες των επιχειρήσεων, πρέπει να εξηγήσουν στους συμβούλους πώς λειτουργεί το εγχειρίδιο, πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι εργασίες των μαθητών σχετίζονται με τα μαθησιακά αποτελέσματα”.Το προσωπικό στη Ρουμανία αναφέρει μια κατάσταση στην οποία η αξιολόγηση των δεξιοτήτων εξακολουθεί να παρουσιάζει καθυστέρηση, καθώς «δεν υπάρχει υποχρεωτικό έγγραφο αναφοράς, εκτός από το απουσιολόγιο. Τα ιδρύματα κατάρτισης συνήθως χρησιμοποιούν πρόσθετες αναφορές στο μητρώο και τη δική τους μεθοδολογία παρακολούθησης και αξιολόγησης, αλλά είναι μέθοδοι και εργαλεία που δημιούργησαν από μόνοι τούς. Αυτό δεν επιτρέπει την τυποποίηση για την αναγνώριση κοινών αξιόπιστων δεξιοτήτων “.Οι Ιταλοί Καθηγητές ΕΕΚ μπορούν να βασίζονται σε πιο τυποποιημένες διαδικασίες και εργαλεία αξιολόγησης, όπως αυτά που υποδεικνύει το Υπουργείο Παιδείας, Πανεπιστημίου και Έρευνας στο Επίσημο Έγγραφο“ATTIVITA’ DI AL-TERNANZA SCUOLA LAVORO - GUIDA OPERATIVA PER LA SCUOLA” (διδακτικές δραστηριότητες επαγγελματικής εκπαίδευσης - Λειτουργικός οδηγός για κέντρα επαγγελματικής εκπαίδευσης), σύμφωνα με τις διατάξεις του ECVET.Μεταξύ των συστάσεων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια των ομάδων εστίασης, το προσωπικό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης που παρακολούθησε την συνάντηση της ομάδας του εταίρου- P2 Reattiva (IT) έδωσε μια πολύ σχετική ένδειξη για την αξιολόγηση, αναφέροντας ότι “ένας καλός τρόπος για να διασφαλιστεί η αμερόληπτη αξιολόγηση θα ήταν ένας εξεταστικός πίνακας αποτελούμενος από εκπαιδευτικούς, εκπαιδευτές και εκπροσώπους εταιρειών που δεν συμμετέχουν στην εκπαίδευση του μαθητευομένου. Αν και η τελευταία εξέταση της εκμάθησης αξίζει περισσότερο προσοχή, δεν πρέπει να παραμεληθούν άλλες μορφές αξιολόγησης. Η συνεχής παρακολούθηση και η ανατροφοδότηση των επιδόσεων και της επικοινωνίας των μαθητευομένων που εκτελούνται από κοινού από τους εκπαιδευτικούς και τους συμβούλους των επιχειρήσεων είναι εξίσου σημαντική για την παροχή έγκαιρων παρεμβάσεων όταν προκύψουν προβλήματα πριν από τη διαδικασία πιστοποίησης. Έτσι, οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί συνιστούν έναν ισορροπημένο συνδυασμό αθροιστικής, διαμόρφωσης και ενδιάμεσης αξιολόγησης, καθώς και εξωτερικής και αυτοαξιολόγησης. Ο συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων και διαδικασιών αξιολόγησης έχει ιδιαίτερη σημασία για τη διασφάλιση της ποιότητας και της συνάφειας των διαδικασιών πιστοποίησης. “Η αξιολόγηση στο χώρο εργασίας συνεπάγεται στενή συνεργασία μεταξύ των καθηγητών ΕΕΚ και καθηγητών μέσα στις επιχειρήσεις.Οι καθηγητές ΕΕΚ έχουν την ευθύνη να αναφέρουν στον καθηγητή της επιχείρησης τις μεθοδολογίες και τα εργαλεία αξιολόγησης που απαιτούνται για την επικύρωση και την αναγνώριση των δεξιοτήτων που απέκτησε ο μαθητευόμενος.Με αυτή την έννοια, ο καθηγητής ΕΕΚ έχει το ρόλο εποπτείας της συνολικής

38


διαδικασίας αναγνώρισης και επικύρωσης δεξιοτήτων, παρακολούθησης του έργου της εταιρείας και του καθηγητή της επιχείρησης.Συνιστάται ότι ο καθηγητής ΕΕΚ και οι συνάδελφοί του θα πρέπει να αντλήσουν την απαραίτητη τεκμηρίωση για την αξιολόγηση των μαθητών, όπως κάποιο έγγραφο επικοινωνίας, το πρόγραμμα σπουδών και τα έντυπα αξιολόγησης.Οι δύο καθηγητές πρέπει να ορίσουν τα καθήκοντα που θα πρέπει να εκτελέσει ο καθένας στη διαδικασία αξιολόγησης για να εντοπιστεί η συμπεριφορά και η σχέσεις του μαθητή μέσω της καθημερινής παρατήρησης, αξιολόγησης των μαθησιακών επιτευγμάτων και της χρήσης εργαλείων για την επαλήθευση των στόχων που κατακτήθηκαν κατά την εκπαίδευση, όπως ειδικές εξετάσεις / εργασία σε συγκεκριμένο έργο.Η φάση αξιολόγησης πρέπει να γίνει με επίκεντρο τις διαδικασίες και τα αποτελέσματα μάθησης.Η αξιολόγηση διαδικασιών μπορεί να γίνει με την παρατήρηση του μαθητή κατά την εκτέλεση δραστηριοτήτων που ορίστηκαν σε κάποιο ατομικό του έργο / σχέδιο κατάρτισης. Η αξιολόγηση της διαδικασίας μπορεί να είναι χρήσιμη στο ΚΕΚ για τον καθορισμό των μαθησιακών αποτελεσμάτων με τη στήριξη ενός δικτύου παρατήρησης. Συγκεκριμένα, ως παράδειγμα, μεταξύ των χρήσιμων στοιχείων που ο καθηγητής της εταιρείας θα μπορούσε να εντοπίσει, προσδιορίζουμε:

• Τυπικότητα,• Το ενδιαφέρον για τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν,• Δέσμευση, • Επικοινωνία / ευγένεια προς τους επιχειρηματίες που έρχονται σε επαφή,• Διαθεσιμότητα να ακούσουν και να μάθουν, διαλλακτικότητα, να αλλάζουν τις απόψεις τους, να εργάζονται σε ομάδες,• Δυνατότητα ανάλυσης και κρίσης, λήψης πρωτοβουλιών, υπευθυνότητα και αυτονομία κατά την εκτέλεση των καθηκόντων που τους έχουν ανατεθεί• Αίσθηση ευθύνης στη διαχείριση του εξοπλισμού και των μηχανημάτων της εταιρείας.

Προκειμένου η αξιολόγηση να είναι αντικειμενική και σχετική, είναι σημαντικό να γίνεται αντιληπτό από τον μαθητευόμενο ότι η αξιολόγηση είναι απαραίτητη για την εκπαίδευσή του. Ταυτόχρονα, οι δύο καθηγητές (ΕΕΚ και In-Company) πρέπει να κατασταλάξουν σε μια κοινή γραμμή συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αξιολόγησης, η οποία κάνει τον μαθητευόμενο να νιώθει άνετα, επιτρέποντας μια σωστή αξιολόγηση και ταυτόχρονα μια ήρεμη αυτοαξιολόγηση.Η αξιολόγηση πρέπει να είναι κυρίως μια στιγμή προβληματισμού για το τι έχει γίνει και πώς μπορεί να βελτιωθεί στο μέλλον.Θα ήταν καλό να ενθαρρύνεται και να επαινείται ο εκπαιδευόμενος όταν κάνει καλή δουλειά. Σε όλους αρέσουν σχόλια όπως “Ωραία δουλειά”, “Καλή δουλειά”, ή “Καλά έκανες”.Όταν ανακεφαλαιώσετε τις εργασίες της πρακτικής άσκησης, ξεκινήστε με ότι πήγε καλά πριν πείτε τι πήγε στραβά.Ξεκινήστε με μια φιλοφρόνηση, μετά κάντε την κριτική και στη συνέχεια κλείστε με ένα άλλο σχόλιο για την καλή δουλειά του εκπαιδευόμενου. Αυτός είναι ένας τρόπος να πούμε ότι πρέπει να βελτιώσουν ένα μέρος της δουλειάς τους, να

39


επικεντρωθούν και να συνεχίσουν. Αυτό παίρνει την προσοχή από την κριτική και ανακοινώνει ότι ο εκπαιδευόμενος κάνει καλό έργο, αλλά ότι έχει περισσότερα να μάθει.Πάντοτε να είστε καθοδηγητές. Η παροχή βοήθειας κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης προσφέρεται για την υποστήριξη του εκπαιδευόμενου για να τους βοηθήσει να πετύχουν. Δείχνει ότι οι καθηγητές και οι εκπαιδευόμενοι είναι μια ομάδα που δουλεύει μαζί. Κάντε ερωτήσεις για να δείτε πού μπορείτε να βοηθήσετε και αναθεωρήστε. Η αξιολόγηση, και τα αποτελέσματά της, πρέπει να γίνει γνωστή στον εκπαιδευόμενο και πρέπει να οδηγήσει σε μια ανασκόπηση ή/και επαναδιαμόρφωση του σχεδίου πορείας, αν χρειαστεί.

40


42

INFORMATION TECHNOLOGY, CONSULTING & TRAINING SERVICES

PROJECT PARTNER

E.N.F.A.P. Marche (Ancona, IT)www.enfapmarche.it

IHK-Projektgesellschaft mbH (Frankfurt Oder, DE)www.ihk-projekt.de

Hermes Corporation, (Gzira, MT)www.hermesjobs.com

SVAP - Federation Of Attica And Piraeus Industries, (Piraeus, EL) www.svap.gr

REATTIVA – Regione Europa Attiva (Campobasso, IT)www.reattiva.eu

Asociatia European Academy (Bucharest, RO)www.europeanacademy.ro

Apopsi S.A., (Piraeus, EL)www.apopsi.gr

ERASMUS+ KA2 VET - EU R.APP · 2019-06-11 · εργαλεία για την...

Documents

Transcript of ERASMUS+ KA2 VET - EU R.APP · 2019-06-11 · εργαλεία για την...