EPILOGI 5-6 2011

140
ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝΔΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝΔΥΣΗ • ΑΝΑ ΕΤΟΣ 48 ο ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΜΑΪΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 TIMH 5.00 € 9 771105 250003 6 0 ΕΛΛΑΔΑ - ΕΥΡΩΠΗ Η δημιουργική καταστροφή και οι αντοχές της οικονομίας Bankers' Green CSR Health Tech Living values Value &Values

description

Economic & Business Magazine

Transcript of EPILOGI 5-6 2011

Page 1: EPILOGI 5-6 2011

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

Ε ΤΟΣ 48 ο ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΜΑΪΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 T IMH 5.00 €

No

484

ISS

N 1

105

2503

ΕΠΙΛ

ΟΓΗ

ΜΑ

ΪΟΣ

- Ι

ΟΥ

ΝΙΟ

Σ 2

01

1

97

71

10

52

50

00

36

0

ΕΛΛΑΔΑ - ΕΥΡΩΠΗ

Η δημιουργική καταστροφή και οι αντοχές της οικονομίας

Bankers' Green CSR HealthTechLiving values

Value&Values

Page 2: EPILOGI 5-6 2011

ΕΤΑΙΡΕΙΑ:

ΠΑΡΑΛΗΠΤΗΣ: ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ:

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: FAX: E-MAIL:

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ:

Κατηγορία Συνδρομής Ετήσια Διετής

Ιδιώτες - Επιχειρήσεις 88 € 160 €

Τράπεζες - Ασφάλειες - Δημόσιο 125 € 225 €

Φοιτητές(αποστολή φοιτητικής ταυτότητας) 48 € 88 €

* Επίσης: Ν.Π.Δ.Δ. - Οργανισμοί - Πρεσβείες - Βιομηχανικά & Επιχειρηματικά Συγκροτήματα

Συδρομή Εξωτερικού 165 € 275 €

Συνδρομή φοιτητών εξωτερικού(αποστολή φοιτητικής ταυτότητας) 115 € 185 €

Στις τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. 5%

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΕΠΙΛΕΞΤΕ

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΕΠΙΛΕΞΤΕ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ:

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ:ALPHABANK: GR15 0140 1030 1030 0232 0001 786 (ALL MEDIA A.E.)ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ: GR70 0110 0800 0000 0804 7142 701 (ALL MEDIA A.E.)ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: GR70 0172 0110 00 5011 016125 652 (ALL MEDIA A.E.)ΠΡΟΣΟΧΗ! Για να γίνει η πιστωση, παρακαλούμε γράψτε στο παραστατικό της κατάθεσης τον αποστολέα και στείλτε το στο fax: 210 64 24 850.

ΝΑ ΣΤΑΛΕΙ ΕΙΣΠΡΑΚΤΟΡΑΣ (για την περιοχή της Αθήνας)

ΘΑ ΠΕΡΑΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΣΑΣ

ΧΡΕΩΣΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ VISA Αριθμος Κάρτας: ............................................

Ονοματεπώνυμο: .......................................................................................................................

Λήξη: ............................................................... Υπογραφή: .....................................................

ΧΡΕΩΣΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ DINERS Αριθμος Κάρτας: ............................................

Ονοματεπώνυμο: .......................................................................................................................

Λήξη: ............................................................... Υπογραφή: .....................................................

Καποδιστρίου 2 & Λεωφ. Δημοκρατίας 83, 154 51, Νέο Ψυχικότηλ.: 210 64 23 688, fax: 210 64 24 850, [email protected]

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ο & Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο Π Ε Ρ Ι Ο ∆ Ι Κ Ο

Γίνετε συνδροµητής στην ΕΠΙΛΟΓΗ Το πακέτο συνδροµής περιλαµβάνει:

6 διµηνιαίες εκδόσεις ΕΠΙΛΟΓΗ και 5 ετήσιες εκδόσεις. Επιπλέον, παρέχεται 20% έκπτωση στις online βάσεις δεδοµένων του economics.gr

∆είτε πληροφορίες για την ΕΠΙΛΟΓΗ και τις ετήσιες εκδόσεις της ALLMEDIA στο δικτυακό τόπο www.epilogimag.gr

ΜΗΝΑΣ ΕΚ∆ΟΣΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 1ος -2ος

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΤΑΣΕΙΣ© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΜΑΡΤΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 3ος -4ος

ΑΠΡΙΛΙΟΣ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΜΑΪΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 5ος -6ος

ΙΟΥΝΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 7ος -8ος

ΙΟΥΛΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ©- Corporate Value ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Νοµοί της Ελλάδας© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 9ος -10ος

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ του ΧΡΗΜΑΤΟΣ© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 11ος -12ος

∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Hypermotard 796Go Hyper!Η ολοκαίνουρια 796 αποτελεί την νεότερη προσθήκη στην οικογένεια των Hypermotard που αναπροσδιόρισαν την έννοια του να θέτεις τους δικούς σου κανόνες στο δρόμο. Το εξαιρετικά χαμηλό βάρος των 167 κιλών και η απόδοση των 81 hp είναι αποτέλεσμα της υψη-λής τεχνολογίας και του τέλειου σχεδιασμού. Με μία θέση οδήγησης που επιτρέπει απόλυτο έλεγχο, η εξαιρετικά λεπτή και απίστευτα ελαφριά Hypermotard είναι έτοιμη μα κυριαρχήσει σε κάθε εκατοστό της ασφάλτου.

Πληροφορίες: Πλαταιών 4-6 Γκάζι, τηλ.: 210 9248 996

Official Sponsor Developed with

www.helinmoto.gr

ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ DUCATIΘΡΑΚΗ: ΜΑΛΑΜΙΔΗΣ, 1ο χλμ. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ-ΚΟΣΜΙΟΥ, ΚΟΜΟΤΗΝΗ, 25310 33683, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: DUCATI ΜΑΚΙΝΑ, ΚΩΝ/ΝΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ 20, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2310 854472, GMA - ΚΕΧΑΓΙΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ε΄ 28 & ΣΤΡΩΜΝΙΤΣΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2310 928744 ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ: DUCATI STORE, ΠΛΑΤΑΙΩΝ 4-6, ΓΚΑΖΙ, 210 9248 996, ΕΛΛΗΝΜΟΤΟ Α.Ε., ΑΦΩΝ ΜΟΥΡΙΚΗ 50, ΕΛΕΥΣΙΝΑ, 210 5540 640, MOTO ΒΥΝΙΟΣ ΚΑΤ/ΜΑ1, ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 468, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 210 9577 530, ΚΑΤ/ΜΑ2, ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 141, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ, 210 7774 131, ΚΑΤ/ΜΑ3, ΕΛΕΥΘ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 170, ΚΑΛΛΙΘΕΑ, 210 9560 900, FAN_MOTORCYCLES, ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 8, ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ, 210 9955 451, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: ΣΑΡΕΛΛΑΣ, Ν.Ε.Ο. ΑΘΗΝΩΝ-ΠΑΤΡΩΝ 117, ΠΑΤΡΑ, 2610 451052, ΚΥΚΛΑΔΕΣ: ΧΑΧΑΔΑΚΗΣ, ΑΝΔ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ – ΛΑΛΑΚΙΑ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ, ΣΥ-ΡΟΣ, 22810 80340, ΚΡΗΤΗ: ΛΑΖΑΡΟΥ, ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 74, ΧΑΝΙΑ, 28210 91229, ΚΥΠΡΟΣ: MOTOKINISI, ΜΕΓΑΡΩΝ 15, ΛΕΥΚΩΣΙΑ, +357 22 681450

ΑΠΟ

9.990€

c.papaioannou
ADVERT
Page 3: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 4: EPILOGI 5-6 2011

4 ΕΠΙΛΟΓΗ

T E C H V A L U E S | Σ Ε Λ . 9 1 C S R V A L U E S | Σ Ε Λ . 1 1 1G R E E N V A L U E S | Σ Ε Λ . 7 5

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α

08 | Editorial

10 | ΟικΟνΟμiα κoσμΟσ & Ελλaδα Ελληνική οικονομία – Ρεαλισμός και ελλείμματα / Συμβιβάζοντας τα ασυμβίβαστα στην ελληνική οικονομία / Βεβαιότητες και αβεβαιότητες για τα οικονομικά των Ελλήνων / Ευρωπαϊκή Ένωση – Έγκλημα και τιμωρία / Κίνα – Όρια και αντοχές / Ελλάδα/Κοινωνία – Οι ΜΚΟ αφυπνίζουν / Το οικονομικό βαρόμετρο της επικαιρότητας στην Ελλάδα και τον κόσμο. Από το Επιτελείο της «Ε»

26 | ανιχνΕyσΕισ ΠΟλιτικH Οι πολιτικοί της Δραχμής Από τον Χρήστο Κώνστα

28 | ΠΟλιτικH Τα stress tests των πολιτικών Από τον Παναγιώτη Μαυρίδη

30 | ΕυρωΠαϊκη Ενωση Η Angela Merkel και η αναπόφευκτη πραγματικότητα Από τον Νίκο Μπέλλο

32 | CovEr Story Ελλaδα – ΕυρωΠη η δημιουργική καταστροφή και οι αντοχές της οικονομίας Από την Ευαγγελία Παπαϊωάννου

39 | BankErS’ valuE ΟικΟνΟμiα και τρaΠΕζΕσ Ο Trichet και ο διάδοχός του / Τα καμπανάκια κινδύνου

και η τραπεζική ρευστότητα Από το Επιτελείο της «Ε»

42 | ΕλληνικΕσ τραΠΕζΕσ Ο ποιητής των αριθμών Mr. trichet Από τον Χρήστο Κώνστα

49 | BankErS’ CluB Συνέντευξη με τον Χρήστο Αδαμαντιάδη της Chartis Ρωσίας Από την Έλενα Ερμείδου

52 | ΕρΕυνα η πτώση του spread και η άνοδος του χρηματιστηρίου Από το ALBA Graduate Business School

54 | ΘΕματα ΟικΟνΟμια & αξιΕσ Ο Έλληνας, το φιλότιμο που είχε και οι αρχές που αναζητά Από τον Αντώνη Λιβιεράτο

58 | ΕξωστρΕφΕια η ιστορία της ελληνικής εξωστρέφειας ξαναγράφεται Από τον Μάκη Ντόβολο

62 | ΕξαγωγΕσ Συνέντευξη με τον Ανδρέα Μυλωνά της ΚΡΙ-ΚΡΙ Από τον Μάκη Ντόβολο

63 | ΕξαγωγΕσ Συνέντευξη με τον Βασίλειο Κάτσο της Pharmathen Από τον Μάκη Ντόβολο

64 | ανταγωνιστικΟτητα Συνέντευξη με τη Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου Από την Ευαγγελία Παπαϊωάννου

05 | 06.2011

C O V E R S T O R Y | Σ Ε Λ . 3 2 E Ξ Ω Σ Τ Ρ Ε Φ Ε Ι Α | Σ Ε Λ . 5 8

P R E C I O U S L I F E | Σ Ε Λ . 1 3 3

Ν Α Υ Τ Ι Λ Ι Α | Σ Ε Λ . 6 6 BANKERS’ VALUE | ΣΕ Λ . 39

Page 5: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 6: EPILOGI 5-6 2011

6 ΕΠΙΛΟΓΗ

66 | ναυτιλια Το ελληνικό ναυτικό θαύμα Από τον Θανάση Αντωνίου

70 | τΕχνΟλΟγια & ναυτιλιαΘερμικές κάμερες και laser vs πειρατείας Από τον Παναγιώτη Ανδριανέση

75 | GrEEn valuESGrEEn nEWSΣτιγμές της επικαιρότητας που αξίζουν προσοχή Από το Επιτελείο της «Ε»

78 | ΠρασινΕσ ΕΠΕνδυσΕισ Εξαγγελίες και πράξη Από τον Θανάση Αντωνίου

80 | Πρασινη αναΠτυξη Ο δεσμός νερού-τροφής-ενέργειαςΑπό τον Θανάση Αντωνίου

84 | φωτΟΒΟλταϊκα Συνέντευξη με τον Χρήστο Πρωτογερόπουλοτης Phoenix Solar ΕλλάδοςΑπό τον Θανάση Αντωνίου

88 | GrEEn BuSinESS Τα νέα μιας ενεργειακής αγοράς που σέβεται το περιβάλλονΑπό το Επιτελείο της «Ε»

91 | tECH valuES tECH nEWS στις τεχνολογικές λεωφόρους

94 | ΠληρΟφΟρικη Συνέντευξη με τον Δημήτρη Κάφαλη

της Singular LogicΑπό την Εύα Πέτροβα

106 | ΕΠιχΕιρηματικΟτητα Startup dreamΑπό την Αριστοτέλη Γεωργίου

108 | tECH BuSinESS Τα νέα της τεχνολογικής αγοράςΑπό το Επιτελείο της «Ε»

111 | CSR VALUESΠαράθυρο στην κοινωνίαΑπό την Εύα Πέτροβα

116 | CSr Συνέντευξη με την Παγώνα Λίγγου του Ομίλου Italcementi Από το Επιτελείο της «Ε»

118 | Η υπευθυνότητα και οι κοινωνικές δράσεις του ελληνικού επιχειρείνΑπό το Επιτελείο της «Ε»

127 | HEALTH VALUESHEaltH nEWS Ματιές στην επικαιρότητα

130 | BEttEr liFE indEX Οι Έλληνες και η αξία της υγείας Από το Επιτελείο της «Ε»

133 | PrECiouS liFE & livinG valuES

138 | ΕΠΕα ΠτΕρΕΟνταΟ Ανδρέας Ριζόπουλος, ψάχνει, αναδεικνύει και σχολιάζει τα σημεία της εκτροχιασμένης πραγματικότητας!

ΚαποΔιΣΤριοΥ 2 & ΛεΩΦ.ΔΗμοΚραΤιαΣ 83, 154 51 ν. ΨΥχιΚοΤηλ.: 210 64 01 850 Fax: 210 64 24 850 email: [email protected]: www.epilogimag.gr ή www.επιλογη.gr

EκδΟτησχρηστΟσ ΠαΠαϊωαννΟυ

διΕυΘυνση ΕκδΟσησΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

διΕυΘυνση συνταξησΘΩΜΗ ΜΕΛΙΔΟΥ

ΑΝΑΛΥΣΕΙΣΚΩΣΤαΣ ΚαΛΛΩνιαΤΗΣ, χρΗΣΤοΣ ΚΩνΣΤαΣ, ανΤΩνΗΣ ΛιΒιεραΤοΣ, παναΓιΩΤΗΣ μαΥριΔΗΣ

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣπαναΓιΩΤΗΣ ανΔριανεΣΗΣ, ΘαναΣΗΣ ανΤΩνιοΥ, εΛενα ερμειΔοΥ, ΔΗμΗΤρΗΣ ΚορΔεραΣ, ΣιμοΣ ΚοΣμεΤαΤοΣ, χρΗΣΤοΣ ΚΩνΣΤαΣ, νιΚοΣ μπεΛΛοΣ, χαραΛαμποΣ νιΚοποΥΛοΣ, ΓιΩρΓοΣ παπαχαΤΖΗΣ, ανΔρεαΣ

ριΖοποΥΛοΣ, ΚΩΣΤαΣ χαΛΚιαΔαΚΗΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΒαΣιΛΗΣ παπαΔαΚΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣμαρινα παπαΪΩαννοΥ

ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣΦΛΩρα ΛενοΥ, ΛιΤΣα ΦραΓΚοΥ

ART DIRECTORΒαΓΓεΛΗΣ ΦΩΚαΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣαΓΓεΛοΣ ΣΤαΥραΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗTηλ. 210 64 01 852 email: [email protected]

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗTηλ. 210 64 23 688 email: [email protected]

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣTηλ. 210 64 01 850email: [email protected]

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟTηλ. 210 64 01 850 email: [email protected]

ΤΑΧΥΔΙΑΝΟΜΗ: MASS COURIER

ΔΙΑΝΟΜΗ ΠΕΡΙΠΤΕΡΩΝ:εΛΛ. πραΚΤορειο ΔιανομΗΣ Ξ. ΤΥποΥ

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΛΤΑ: 1260

ιδρυτησΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

ιδιΟκτησιαALLMEDIA ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ A.E.

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγω-γή, ολική, μερική ή περιληπτική, κατά παρά-φραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανι-κό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλον, χωρίς πρoηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α

Page 7: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 8: EPILOGI 5-6 2011

8 ΕΠΙΛΟΓΗ

Η πολιτική των «ευχάριστων»

Χρήστος Παπαϊωάννου

από τον εκδότη

Κατά πάγια ελληνική τακτική, όλες οι κυβερνή-σεις αγνοούσαν τις προειδοποιήσεις ότι η πο-λιτική του συνεχούς δανεισμού αποτελούσε

υποθήκευση σε βάρος των επόμενων γενεών. Στήριξή τους, οι ψηφοφόροι, που ακόμα και στις πρόσφατες εκλογές απέδειξαν ότι είναι εθισμένοι στους πολιτι-κούς που υπόσχονται τα ευχάριστα.

Και αν το «λεφτά υπάρχουν» πριν 20 μήνες, αρκού-σε για να επιβεβαιώσει την άποψη αυτή, σήμερα τα πράγματα φαίνεται να είναι διαφορετικά. Διαδηλώ-σεις «αγανακτισμένων» που, σε μεγάλο μέρος τους, αντανακλούν την απογοήτευση της νέας γενιάς, που ανησυχεί και αισθάνεται αδικημένη γιατί επωμίζεται το βάρος της δανεικής ευημερίας των προηγούμενων, δείχνουν ότι υπάρχει τάση απαξίωσης της πολιτικής.

Αξίζει, όμως να επισημάνουμε μία ουσιώδη δια-φορά για το πώς αντιλαμβάνεται ο Έλληνας τον ρό-λο του κράτους, σε σχέση με άλλους προηγμένους λαούς. Στις προηγμένες χώρες ο πολίτης θεωρεί το κράτος υπάλληλό του, ενώ ο Έλληνας το αντιλαμβα-νόταν πάντα ως «Κράτος - δυνάστη». Ο κρατικός το-μέας στη χώρα μας είναι στην ουσία ένα μόρφωμα, τεράστιου μεγέθους, με άγνωστη έκταση ακόμα και για την ίδια του τη διοίκηση. Με αυτόματους, πλέον, μηχανισμούς, ακόμα και στη σημερινή κρίση, κατα-φέρνει να προστατεύει τον εαυτό του, μεταφέροντας τα δεινά στον ιδιωτικό τομέα. Ανίκανο για σοβαρές αποφάσεις, αφού διατηρεί στενούς δεσμούς συμφέ-ροντος με πολύ μεγάλες ομάδες της «πονηρής» κοι-νωνίας μας, προκαλεί αγανάκτηση και απογοήτευση σε όσους νοιάζονται για τον τόπο αυτό.

Τρία παραδείγματα αδράνειας:

1. Σήμερα, που όλοι γνωρίζουν ότι η ατιμωρησία εί-ναι η πηγή δεινών, τίποτε δε γίνεται για να τη βελτίω-

ση του, νοσούντος βαρειά, συστήματος δικαιοσύνης. Το τρίπτυχο πολυνομία - κακονομία - ανομία, διαπι-στώνεται από τις κορυφαίες προσωπικότητες του χώ-ρου, αλλά δεν αρκούν διαπιστώσεις και προτάσεις. Χρειάζεται πολιτική βούληση, για να αλλάξουν τα πράγματα.

2. Στο κεφάλαιο της μείωσης του χρέους: Γιατί καθυ-στερεί η αξιοποίηση της έκτασης στο Ελληνικό; Εκτός από το όφελος από την επένδυση δεν θα υπάρξουν και πολύτιμες θέσεις εργασίας εκεί; Αν θα πουληθεί ή αν θα νοικιαστεί είναι το λιγότερο που ενδιαφέρει. Αλλά ας ξεκινήσουν οι σύννομες διαδικασίες να αξιο-ποιηθεί! Κάθε μέρα που περνά χωρίς αξιοποίησή του είναι απώλεια. Ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για την αδράνεια;

3. Σήμερα η κοινωνία απαιτεί να μειωθεί ο αριθμός των βουλευτών (αν όχι για λόγους ποιότητας, για οι-κονομία) και όμως, η πολιτική βαριακούει. Αν γίνει δημοψήφισμα, θα τολμήσει η κυβέρνηση να θέσει και αυτό το ερώτημα στους πολίτες; Ή το πελατειακό κρά-τος θα ορθώσει και πάλι το ανάστημά του;

Τώρα, ήρθε η ώρα της αλήθειας. Μετά τις οριζόντιες περικοπές μισθών και επιδομάτων, κατάργηση των περιττών θέσεων εργασίας στο Δημόσιο (αμφισβητεί κανείς ότι υπάρχουν;) και διαφάνεια στη λειτουργία όλων των φορέων του. Αυτό που χρειάζεται είναι, όχι μόνο συναίνεση, αλλά και συνευθύνη των πολιτικών δυνάμεων για όλα τα ενδεχόμενα.

Υπάρχουν αρκετοί υπεύθυνοι πολιτικοί στο ελληνικό κοινοβούλιο και με αυτούς πρέπει να προχωρήσει η χώρα. Η απροθυμία λήψης των αναγκαίων αποφάσε-ων θα οδηγήσει σε νέα δεινά τη χώρα και μεγαλύτερα προβλήματα, που οι πολιτικοί των ευχάριστων δεν μπορούν να αποτρέψουν.

Page 9: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 10: EPILOGI 5-6 2011

10 ΕΠΙΛΟΓΗ10 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η ΟΙ ΚΟΝΟΜ Ι Α Μ e τ ρΑ Κ Α Ι σ τ oχΟΙ

Τα πράγματα σ την Ελ-λάδα έχουν φθάσει σε οριακό σημείο. Η Τρόικα έθεσε σε αμφισβήτηση την εκταμίευση των επό-

μενων δόσεων του δανείου των 110 δισ. ευρώ γιατί θεωρεί ότι ο στόχος μείωσης του δημόσιου ελλείμματος κατά 5 δισ. ευρώ στα 17 δισ. το 2011 δεν θα επιτευχθεί με τα μέτρα που πρότεινε η κυβέρνηση. Επίσης έθεσε ως προϋπόθεση για τη χορήγηση νέ-ας βοήθειας την περίοδο 2012-2013 ώστε να αποφευχθεί η στάση πλη-ρωμών, την έγκριση του Μεσοπρό-θεσμου Προγράμματος Προσαρμο-γής το οποίο προβλέπει παρεμβάσεις ύψους 26 δισ. ευρώ για μείωση του ελλείμματος στο 3% του αεπ το 2015. Ζητά αναλυτικό κατάλογο των προς συγχώνευση και κατάργηση φορέων του Δημοσίου ώστε να μειωθεί πε-ραιτέρω η μισθολογική δαπάνη του. Επίσης πιέζει για την άμεση προώθη-ση των αποκρατικοποιήσεων. Η ανα-βολή λύσεων μόνο κόστος μπορεί να έχει. Παράδειγμα, οι εισηγμένες ΔΕΚΟ: αν η αποκρατικοποίηση τους είχε προωθηθεί πέρυσι, τα έσοδα θα ήταν μεγαλύτερα αφού η χρημα-τιστηριακή τους αξία σήμερα είναι 3 δισ. ευρώ χαμηλότερη. Όσον αφορά τις συγχωνεύσεις – καταργήσεις φο-ρέων, χρειάστηκε ένας χρόνος μέχρι να παραδεχθεί η κυβέρνηση ότι αυ-

τές συνεπάγονται καταργήσεις θέσε-ων εργασίας. Ωστόσο, στον καθορι-σμό των στόχων πρέπει να υπάρχει ρεαλισμός και από τις δύο πλευρές. Διαφορετικά η συνεχής απόκλιση από τους στόχους θα τροφοδοτεί τα σενάρια χρεοκοπίας. Παραδείγματος χάριν στον στόχο για το έλλειμμα το 2010 είχε υποεκτιμηθεί η επίπτωση της ύφεσης στα φορολογικά έσοδα και τα έσοδα των ασφαλιστικών τα-μείων. Τώρα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων θα έχουν σημαντικό κό-στος λόγω των αποζημιώσεων και απώλειες ασφαλιστικών εισφορών. Το τελευταίο ισχύει και για τη μείω-ση των δημοσίων υπαλλήλων κατά 150 χιλ. τα επόμενα χρόνια, με το πάγωμα των προσλήψεων, που θα αυξήσει το έλλειμμα του ασφαλιστι-κού τους ταμείου. Οι μειώσεις αμοι-βών στον ιδιωτικό τομέα συνεπάγο-νται μειωμένα έσοδα για τα ασφαλι-στικά ταμεία, τα οποία ήδη πιέζουν τον προϋπολογισμό. Οι αλλαγές θέ-λουν χρόνο για να αποδώσουν και αυτό πρέπει να αντανακλάται στους στόχους που μας θέτει η Τρόικα. Συγ-χρόνως όμως, απαιτείται ρεαλισμός και από την ελληνική πλευρά. Χωρίς γενναίες παρεμβάσεις στον δημόσιο τομέα, αποτέλεσμα δεν θα υπάρξει. Μόνο χρόνος θα κερδίζεται, για την αναβολή της χρεοκοπίας.

Ρεαλισμοσ και eλλειμματα

Αυτό που πρέπει να καταστήσει σαφές η κυβέρνηση και ο πρω-θυπουργός, Γιώργος Πα-πανδρέου, στις διαπραγ-ματεύσεις με την Τρόικα είναι ότι στον καθορισμό των στόχων, ποσοτικών και χρονικών, πρέπει να υπάρχει ρεαλισμός και από τις δύο πλευρές.

ΕΠιΤΕλΕιο «E»

Page 11: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 12: EPILOGI 5-6 2011

12 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ε Λ Λ Α Δ Α σ υ Μ ΒΙ ΒΑ Ζ ΟΝ τΑ σ τΑ Α σ υ Μ ΒΙ ΒΑ σ τΑ

12 ΕΠΙΛΟΓΗ

Η απώλεια μίας δεκα-ετίας ανάπτυξης θα είναι το κόστος της κρίσης αν όλα εξελι-χθούν ομαλά για την

Ελλάδα. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Η Ιαπωνία έχει χάσει ήδη δύο. Στην τελευταία του έκθεση το ΔΝΤ συνι-στά, σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, τη μείωση της φορολογίας για να ενι-σχυθούν οι επενδύσεις και η πλευρά της προσφοράς, αναγνωρίζοντας τα αδιέξοδα στα οποία οδηγεί μια πολι-τική δραστικής λιτότητας, χωρίς την εξισορροπητική δράση μιας υποτί-μησης του νομίσματος. Μείωση της φορολογίας, αλλά άμεσα, προτείνει και η ΝΔ. Πόσο εφικτή όμως είναι για την υπερχρεωμένη Ελλάδα, που πρέπει να έχει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (5% του αεπ) ώστε να εξυπηρετεί το δημόσιο χρέος; Είναι σαν να προσπαθούμε να συμβιβά-σουμε τα ασυμβίβαστα. Η Ελλάδα θα ανακτήσει το επίπεδο ανάπτυξης του 2008 σε μια δεκαετία, εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά. Το τελευταίο όμως είναι που δημιουργεί αμφιβο-λίες. Με τις τράπεζες σε αδυναμία να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία, την ανατίμηση του ευρώ και τις δραστικές περικοπές δημοσί-ων δαπανών, το μακροοικονομικό περιβάλλον είναι εξαιρετικά περιο-ριστικό για μια οικονομία σε κρίση.

Ως προς αυτό έχουμε το παράδειγμα της Ιαπωνίας, που το ΑΕΠ της σήμε-ρα είναι στο επίπεδο των αρχών της δεκαετίας του ’90. Μετά τη διάρρηξη της φούσκας στο χρηματιστήριο και την αγορά ακινήτων (που προήλθε από τη χαλαρή δημοσιονομική και νομισματική πολιτική που ακολουθή-θηκε για να αντισταθμιστούν οι επι-πτώσεις της μεγάλης ανατίμησης του γεν, αποτέλεσμα του Plaza Accord το 1985 με το οποίο προωθήθηκε η υποτίμηση του δολαρίου), η πρόωρη άνοδος των επιτοκίων και η σύσφιξη της δημοσιονομικής πολιτικής στα μέσα της δεκαετίας του ’90, στραγ-γάλισαν την ανάκαμψη εν τη γενέσει της. Μπορεί αυτό να μην έχει μεγάλη σημασία για μια χώρα με υψηλό βιο-τικό επίπεδο όπως η Ιαπωνία, όμως για την Ελλάδα έχει. O μέχρι πρότι-νος επικεφαλής του ΔΝΤ, μπορεί τώ-ρα να είναι σε δυσμένεια εξαιτίας της προσωπικής του περιπέτειας, όμως ήδη από πέρυσι είχε προβλέψει τα αδιέξοδα, λέγοντας ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί αναπτυξιακή βοήθεια για να αντιμετωπίσει την κρίση. Το κλί-μα είναι αρνητικό στην Ευρώπη για κάτι τέτοιο, όμως μια μεγάλη μείωση ή προσωρινός μηδενισμός της εθνι-κής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ, ώστε να ενισχυθούν οι επενδύσεις, θα έδινε ώθηση στην πλευρά της προσφοράς που τόσο ανάγκη έχει η Ελλάδα.

δεν αΡκεI να αποΦYγοΥμε την χΡεοκοπIα

Η ακύρωση, στην ουσία, του Προγράμματος Δημοσίων Eπενδύσεων, βυθίζει την οικονομία σε μεγαλύτερη ύφεση. Η εξασφάλιση δανείων από τον μηχανισμό στήριξης αποτρέπει τη χρεοκοπία, αλλά από μόνη της δεν οδηγεί στην έξοδο από την κρίση. Αυτά δια στόματος του γενικού διευθυντή του ιοΒΕ, Γιάννη Στουρνάρα στην ενημέρωση της Βουλής για την οικονομία.

ΕΠιΤΕλΕιο «E»

Page 13: EPILOGI 5-6 2011

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

pfizer_50_205x280_out.pdf 1 22/03/2011 2:59 µ.µ.

c.papaioannou
ADVERT
Page 14: EPILOGI 5-6 2011

14 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η ΟΙ ΚΟΝΟΜ Ι Α ΒΕ ΒΑ ΙΟ τ Η τ Ε σ Κ Α Ι Α ΒΕ ΒΑ ΙΟ τ Η τ Ε σ

Ηαβεβαιότητα για τις θέσεις εργασίας και τα εισοδήματα που μειώνονται αλλά και τις επιπτώσεις μιας

αναδιάρθρωσης του χρέους, είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό σήμε-ρα. Για την τελευταία, οι διιστάμε-νες απόψεις τροφοδοτούν το κλίμα ανησυχίας. Υπάρχουν εκείνοι που την υποστηρίζουν όπως η Γερμανία και εκείνοι που δεν τη θεωρούν κα-ταστροφική, όπως ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Στον αντίποδα ο κ. Τρισέ, καθώς γνωρίζει ότι τις απώλειες της ΕΚΤ από τα ελ-ληνικά ομόλογα που έχει στην κατο-χή της θα τις επωμιστεί ο Ευρωπαίος φορολογούμενος ενώ θα υποχρεω-θεί να στηρίξει τις αγορές ομολόγων των άλλων αδύναμων κρίκων για να αποτρέψει μια νέα τραπεζική κρίση. Υπάρχουν και άλλοι που τη θεωρούν αναπόφευκτη, όπως ο Eduard Brau, πρώην επιτελικό στέλεχος του ΔΝΤ, μιλώντας στην εκδήλωση του ΙΟΒΕ με θέμα «Κρίση και Διακυβέρνηση». Απέναντι στην αβεβαιότητα για τις εξελίξεις, υπάρχουν και βεβαιότητες, μερικές από τις οποίες περιγράφουν τις αλλαγές που πρέπει να επέλθουν:• Η αναδιάρθρωση δεν θα άλλαζε

σε τίποτα την ατζέντα των μεταρ-ρυθμίσεων ώστε να μειωθούν τα δημόσια ελλείμματα. Αποκλεισμέ-

νοι από τις αγορές για μεγάλο διά-στημα με την τωρινή οργάνωση θα οδεύαμε προς στάση πληρωμών.

• Το καθεστώς απασχόλησης στον δημόσιο τομέα πρέπει να πάψει να είναι πιο ευνοϊκό από του ιδιωτι-κού τομέα, ο οποίος το χρηματοδο-τεί. Παράδειγμα, οι τετράωρες βάρ-διες απασχόλησης νηπιαγωγών.

• Το καθεστώς που συνδέει τις αμοι-βές των βουλευτών με των ανώτα-των δικαστικών πρέπει να αλλάξει. Η πρόσφατη διεκδίκηση αναδρο-μικών από συνταξιούχους βουλευ-τές «δείχνει» ένα σαθρό σύστημα, όπου οι δικαστικοί εξασφάλιζαν αυξήσεις οι οποίες μεταφέρονταν στο πολυπληθές κοινοβούλιο.

• Η λειτουργία όλων των δημόσιων φορέων πρέπει αλλά και μπορεί να αλλάξει. Παράδειγμα η ΕΡΤ που για πρώτη φορά εμφάνισε πλεόνασμα το πρώτο δίμηνο, με μεγάλη μείω-ση των δαπανών.

• Η πρακτική των κυβερνήσεων να μην εφαρμόζουν αναγκαία αλλά με πολιτικό κόστος μέτρα πρέπει να αποτελέσει παρελθόν. Παράδειγμα ο νόμος Αλογοσκούφη για κατάρ-γηση του αφορολόγητου των ελευ-θέρων επαγγελματιών, που και πάλι απορρίφθηκε, με την κυβέρνηση να επιλέγει την έκτακτη εισφορά, τιμω-ρώντας όσους δεν έχουν τη δυνατό-τητα απόκρυψης εισοδημάτων.

απο τα δΥσκολα στα δΥσκολοτεΡα

Η τωρινή περίοδος είναι περίοδος απαισιοδοξίας και αβεβαιότητας για τους Έλληνες. Γιατί τώρα συνειδητοποιούν ότι το 2010 δεν ήταν το δυσκολότερο έτος στην προσπάθεια αλλαγής ενός μοντέλου ανάπτυξης που οδηγεί στη χρεοκοπία, αλλά ότι τα επόμενα θα είναι μάλλον δυσκολότερα.

ΕΠιΤΕλΕιο «E»

Page 15: EPILOGI 5-6 2011

Εξοικονοµούµε Ενέργεια:Η AB, µέσα στην τελευταία διετία (2009 – 2010) λειτούργησε τα

πρώτα της οικολογικά καταστήµατα ΑΒ GREEN BUILDING στον

Άγιο ∆ηµήτριο και AB GREEN STORE στην περιοχή της Σταµάτας,

εγκαινιάζοντας µια νέα εποχή στην κατασκευή των καταστηµάτων

της. Τα «πράσινα» αυτά καταστήµατα µε τα συστήµατα παραγωγής

και διαχείρισης ενέργειας που διαθέτουν, έχουν την δυνατότητα

εξοικονόµησης ενέργειας σε ποσοστό 30% και 40%, αντίστοιχα, σε

σχέση µε τα συµβατικά!

Παράλληλα εξοπλίζουµε τα καταστήµατα µας µε:

Λαµπτήρες χαµηλής κατανάλωσης από το 2005. Εκµεταλλευόµαστε

την απορριπτόµενη θερµότητα των ψυκτικών µηχανηµάτων, την

οποία µετέπειτα χρησιµοποιούµε για τη θέρµανση νερού.

Τοποθετούµε γυάλινα καπάκια σε ψυγεία και καταψύξεις

µειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας. Ενηµερώνουµε όλους µας

τους υπαλλήλους για το πως µπορούν να επηρεάσουν την

κατανάλωση ενέργειας. Προχωράµε σε σταδιακή ενεργειακή

επιθεώρηση των καταστηµάτων, για τον εντοπισµό προβληµάτων

και αντικαθιστούµε το παλαιό τύπου Freon µε καινούριο φιλικότερο

προς το περιβάλλον. Τέλος, έχοντας δεσµευτεί για την µείωση του

ανθρακικού µας αποτυπώµατος* κατά 20% έως το 2020,

προχωράµε σταδιακά στην µείωση των ρύπων που παράγονται από

τις καθηµερινές µας δραστηριότητες και που επιβαρύνουν το

φυσικό περιβάλλον, προκειµένου να επιτύχουµε τον στόχο µας.

Ανακύκλωση: Η ΑΒ πρώτη σε Ελλάδα και Ευρώπη εφαρµόζει το

Σύστηµα Ατοµικής Εναλλακτικής ∆ιαχείρισης Συσκευασιών

προσφέροντας τη δυνατότητα άµεσης ανακύκλωσης 7 υλικών σε 53

καταστήµατα. Ενώ, προχώρησε και στην ανακύκλωση µαγειρικού

λαδιού και λαµπτήρων σε 54 και 52 καταστήµατα αντίστοιχα.

Τέλος προωθούµε την χρήση οικολογικών

επαναχρησιµοποιούµενων τσαντών και φωτο-διασπώµενων

σακουλών, µε στόχο τον περιορισµό της πλαστικής σακούλας.

*Ανθρακικό αποτύπωµα: ο διεθνής αναγνωρισµένος τρόπος µέτρησης εκποµπών ρύπων

των επιχειρήσεων που συµβάλλουν στο φαινόµενο του θερµοκηπίου.

Περισσότερες πληροφορίες για την Εταιρική Κοινωνική µας δράση µπορείτε να βρείτε στο www.ab.gr

Στόχος µας η δηµιουργία των κατάλληλωνπροϋποθέσεων για την εφαρµογή των αρχώνβιώσιµης ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος!

Πλανήτης

Στην ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ η προστασία του περιβάλλοντοςαποτελεί βασική µας προτεραιότητα!

MED

ACO

MM

UN

ICAT

ION

A.E.

PLANET_21x28:Layout 1 11/05/2011 21:15 Page 1

c.papaioannou
ADVERT
Page 16: EPILOGI 5-6 2011

16 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ε υ ρ ω π Α ϊ Κ Η Ε Νω σ Η Δ Η ΜΟσ ΙΟΝΟΜ Ι Κ Η π Ε ΙθΑ ρχ Ι Α

Επέκταση των κυρώσεων και ταχύτερη επιβολή σε όσους παραβιάζουν τους κανόνες της οικονομικής διακυβέρνησης, απαιτεί

η Ευρωβουλή. Οι Ευρωβουλευτές που διαπραγματεύονται με το Συμ-βούλιο ECO-FIN το «πακέτο» των έξι νομοθετημάτων για την οικονο-μική διακυβέρνηση που εγκρίθηκε κατ’ αρχήν από τους «27», θεωρούν ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να πάνε πιο μακριά στο θέμα των κυρώσεων, ώστε να γίνει αποτρεπτική οποια-δήποτε παραβίαση του Συμφώνου Σταθερότητας. Μεταξύ των θεμάτων που θέτει η Ευρωβουλή συγκαταλέ-γονται ο ενισχυμένος ελεγκτικός ρό-λος της Επιτροπής, μία πιο διαφανής διαδικασία λήψης αποφάσεων, νέες κυρώσεις, καθώς και ο περιορισμός του περιθωρίου των κρατών για πολιτικούς ελιγμούς. Οι Ευρωβου-λευτές ζητούν την επιβολή εφάπαξ προστίμου ύψους 0,5% του ΑΕΠ στις χώρες που έχουν παραποιήσει τους λογαριασμούς τους. Η διαδικα-σία ψηφοφορίας με «αντεστραμμέ-νη ειδική πλειοψηφία» θα πρέπει να ισχύει και για την επιβολή αυτού του προστίμου, ακριβώς όπως θα ισχύ-ει και για όλες τις άλλες κυρώσεις. Αντεστραμμένη πλειοψηφία σημαί-νει ότι η πλειοψηφία των χωρών θα μπορεί να ψηφίζει κατά της εφαρμο-

γής ενός προστίμου, προκειμένου να ακυρωθεί. Με την πρόβλεψη αυτή, που έχει περιληφθεί στο Σύμφω-νο για το Ευρώ, είναι αντίθετος ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, καθώς θεωρεί ότι μόνο η αυτοματο-ποίηση των κυρώσεων θα αποτρέψει μια νέα κρίση ελλειμμάτων και χρέ-ους στην ευρωζώνη. Η δεύτερη προ-τεινόμενη αλλαγή προβλέπει ότι οι κυρώσεις θα επιβάλλονται νωρίτερα στις χώρες που αγνοούν τις συστά-σεις για τη διόρθωση των μακροοι-κονομικών ανισορροπιών τους. Μία τοκοφόρος κατάθεση ύψους 0,1% του ΑΕΠ, θα απαιτείται αμέσως μό-λις το Συμβούλιο αποφασίσει ότι ένα κράτος μέλος δεν έλαβε τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα. Η κατ΄αρχήν από-φαση του Συμβουλίου προβλέπει την επιβολή προστίμου μόνο εφόσον το κράτος μέλος αγνοήσει δύο διαδοχι-κές συστάσεις. Η τρίτη αλλαγή προ-βλέπει σε περιπτώσεις εσκεμμένων και σοβαρών μη συμμορφώσεων με τις συστάσεις για τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών, τα πρόστιμα θα μπορούν να αυξη-θούν από 0,1% του ΑΕΠ σε 0,3%. Επίσης, επανερχόμενη στο θέμα του ευρωομολόγου καλεί την Επιτροπή να της υποβάλλει εκθέσεις στο τέλος του έτους για την καθιέρωση ενός συστήματος κοινής έκδοσης ευρω-παϊκών κρατικών ομολόγων.

εγκλημα και τιμωΡια

Πρόστιμα για «ωραιοποίηση» στοιχείων, συντομότερη διαδικασία επιβολής κυρώσεων και υψηλότερες ποινές για τα απείθαρχα μέλη ζητά η Ευρωβουλή.

Από τον νικο μΠΕλλο

Page 17: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 18: EPILOGI 5-6 2011

18 ΕΠΙΛΟΓΗ

Κ Ι ΝΑ Μ Ι σθΟΙ Κ Α Ι π Λ Ηθω ρΙ σ ΜΟσ

Ο πληθυσμός της Κί -νας έφθασε τα 1,34 δισ. ανακοίνωσε πρό-σφατα η στατιστική υπηρεσία της χώρας.

Η Σαγκάη και το Πεκίνο είναι πλέον οι μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου, με πληθυσμό 23 εκατ. και 20 εκατ. αντίστοιχα. Τα μεγέθη αυτά συνο-δεύει και η ραγδαία άνοδος των αριθμών της οικονομίας. Η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος παραγωγός βι-ομηχανικών προϊόντων, με 20% της παγκόσμιας παραγωγής, αφαιρώ-ντας τα πρωτεία από τις ΗΠΑ (19%). Τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα έφθασαν αισίως τα 3,1 τρισ. δολ., (στο μεγαλύτερο μέρος τους τοπο-θετημένα σε δολάρια) τροφοδοτού-μενα από τις αυξανόμενες εξαγωγές της. Και έπεται συνέχεια: το ΔΝΤ εκτιμά ότι θα φθάσουν τα 3,5 τρισ. ως το τέλος του έτους και τα 3,8 τρισ. το 2012, διατηρώντας έτσι την πρώ-τη θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Με τον ρυθμό ανάπτυξης να προ-βλέπεται να διατηρηθεί στο 10% τα επόμενα χρόνια πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η οικονομία της «υπερθερμαίνεται». Το ΔΝΤ όμως εκτιμά ότι είναι πρόωρο να μιλάμε για υπερθέρμανση, καθώς ο πληθω-ρισμός έχει μεν αυξηθεί στο 5% -με καθοριστική την άνοδο των τιμών των τροφίμων, κάτι που αφορά βέ-

βαια την παγκόσμια κοινότητα- η άνοδος των μισθών όμως δεν υπερ-βαίνει την άνοδο της παραγωγικό-τητας. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αν αναλογισθεί κανείς ότι η άνοδος των μισθών φθάνει το 20% σε ορισμένες περιοχές, ιδίως, του εξαγωγικού ΝΑ τμήματος της χώρας, καθώς οι επιχειρήσεις βελτιώνουν τις προσφορές τους για να προσελκύ-σουν εργατικό δυναμικό. Το τελευ-ταίο αποθαρρύνεται από το υψηλό κόστος ζωής στις πόλεις. Η άνοδος του κόστους εργασίας ωστόσο μάλ-λον δεν θα ωθήσει τις επιχειρήσεις να «μεταναστεύσουν» σε φθηνότε-ρες χώρες όπως π.χ. το Βιετνάμ. Και αυτό γιατί οι υποδομές, η υψηλή πα-ραγωγικότητα των Κινέζων αλλά και η ισχυρή εφοδιαστική αλυσίδα που έχει αναπτύξει η χώρα αποτελούν ισχυρά πλεονεκτήματα. Ωστόσο, σηματοδοτούνται αλλαγές. Η υποχώρηση του δολαρίου και ο μετριασμός των μισθολογικών αυ-ξήσεων στην αμερικανική αγορά μειώνουν τα κίνητρα μεταφοράς της παραγωγικής βάσης αμερικανικών επιχειρήσεων στην αυξανόμενου εργατικού κόστους Κίνα, παρά μόνο για την κάλυψη της μεγάλης και ανα-πτυσσόμενης αγοράς της ή για την παραγωγή προϊόντων σταθερού σχε-διασμού σε μεγάλο όγκο, όπως π.χ. τα ηλεκτρονικά.

οΡια και αντοχεσ

οι μισθοί των κινέζων αυξάνονται, καθιστώντας τη χώρα ακριβή σε σχέση με τους γείτονές της. Ωστόσο, οι υποδομές, η υψηλή παραγωγικότητά τους αλλά και η ισχυρή εφοδιαστική αλυσίδα που έχει αναπτύξει αποτελούν ισχυρά πλεονεκτήματα μιας χώρας που σταθερά ενισχύει τη θέση της στο παγκόσμιο σκηνικό.

Από τον νικο μΠΕλλο

Page 19: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 20: EPILOGI 5-6 2011

20 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ε Λ Λ Α Δ Α – ΚΟΙ Νω Ν Ι Α ΟΙ Μ ΚΟ ΑΦυ π Ν Ι Ζ Ου Ν

Η τωρινή κρίση της Ε λ λ ά δ α ς δ ε ν θ α μπορούσε παρά να ε ίναι το καλύτερο παράδειγμα για τους

κινδύνους που απορρέουν για την κοινωνία όταν η λογοδοσία και η αδι-αφάνεια απουσιάζουν από τον δημό-σιο βίο. Η οποία αναπόδραστα συν-δέεται με τη δυσλειτουργία των θε-σμών. Και όταν οι θεσμοί δυσλειτουρ-γούν η οικονομία και η κοινωνία απο-κλείεται να ευημερούν. Οι μόνοι που ευημερούν είναι όσοι επωφελούνται από ένα σύστημα που κυριαρχείται από πελατειακές σχέσεις με το κρά-τος, εξασφαλίζοντας εισοδήματα που αν τα γνώριζε ο φορολογούμενος πο-λίτης που τα χρηματοδοτεί ασφαλώς και δεν θα τα ενέκρινε. Ένα σύστημα που οδήγησε σε συσσώρευση ελλειμ-μάτων και που έστρεψε μεγάλο μέρος των παραγωγικών δυνάμεων της χώ-ρας στην εκμετάλλευση των σχέσεων αυτών. Βέβαια όταν τα ίδια τα πολιτι-κά κόμματα εξουσίας έχουν ήδη δα-νεισθεί από τις τράπεζες με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση των πέ-ντε επόμενων ετών δεν θα περίμενε κανείς μεγαλύτερη υπευθυνότητα στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Η θεμελίωση της ακεραιότητας των θε-σμών, η διαφάνεια και η λογοδοσία, είναι εκ των ουκ άνευ για τη διασφά-λιση της σταθερής πορείας προς ένα

μέλλον που δεν θα επιφυλάσσει κρί-σεις όπως η τωρινή. Ευτυχώς υπάρ-χουν πρωτοβουλίες που εργάζονται σταθερά για τον σκοπό αυτό, όπως η Κίνηση Πολιτών για μια Ανοικτή Κοι-νωνία και η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς. Η διάδοση στην κοινωνία των μηνυ-μάτων και των στόχων τους μπορεί να κινητοποιήσει τον πολίτη ώστε να μετατραπεί από παθητικό και δυσαρε-στημένο παρατηρητή των εξελίξεων σε ενεργό μέλος μιας κοινωνίας που εργάζεται για τη διόρθωση των κα-κώς κείμενων στην Ελλάδα: Από τη βραδύτητα στην απονομή της δικαι-οσύνης, την αδιαφάνεια στα οικονο-μικά των κομμάτων, την παιδεία και όλα όσα συνθέτουν τον δημόσιο βίο και τους θεσμούς του. Στο πρόσφατο συνέδριο που διοργάνωσε η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς με θέμα «Κράτος και διαφθορά, πώς θα χτίσουμε υψηλά επίπεδα ακεραιότητας», ο πρόεδρός της, Κώστας Μπακούρης, περιέγρα-ψε την ελληνική πραγματικότητα: «Η ανοχή στην ανομία και τη διαφθο-ρά είναι παρούσα, ενώ η αναγκαία κοινωνική συνοχή απουσιάζει. Είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει πράξη η πραγματική καθολική εφαρμογή των νόμων και των μεταρρυθμίσεων. Σε διαφορετική περίπτωση η απογοή-τευση των πολιτών θα είναι μεγάλη και θα κινδυνεύσει κάθε προσπάθεια εξόδου από την κρίση».

παΘηματα και μαΘηματα

Σε μια χώρα όπου οι θεσμοί δυσλειτουργούν, όπου η διαφάνεια και η λογοδοσία αποτελούν έννοιες σε μεγάλη ανεπάρκεια, η κινητοποίηση των πολιτών μπορεί να αποτελέσει το δυναμικό έναυσμα για την έξοδο από την κρίση.

ΕΠιΤΕλΕιο «E»

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΚΟΥΡΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ, ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΕΛΛΑΣ

Page 21: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 22: EPILOGI 5-6 2011

22 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΟΙ ΚΟΝΟΜ Ι Α ΒΑ ρΟΜ Ε τ ρΟ

Με ρυθμό 0,5% μειώνονται οι χορηγήσεις δανείων των ελληνικών τραπεζών.

Τον Απρίλιο οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες επέστρεψαν στις τράπεζες 377 εκατ. ευρώ περισσότερα από όσα δανείστηκαν, περιγράφοντας την ει-κόνα της πιστωτικής ασφυξίας στην οικονομία. Τα επιχειρηματικά δάνεια βρίσκονται ακόμα σε θετική περιοχή, αυξάνονται 1,2%, με την υποχώρηση να συνεχίζεται στη βιομηχανία και το εμπόριο, που απορροφούν περίπου το 40% των επιχειρηματικών πιστώσεων, και σημαντική άνοδο στα ναυτι-λιακά δάνεια και προς τον ενεργειακό κλάδο. Μεγάλη είναι η αναδίπλωση των καταναλωτών, με τα καταναλωτικά δάνεια να υποχωρούν 4,9% ενώ για 5ο μήνα υποχωρούν και τα στεγαστικά. Οι εκτιμήσεις της τραπεζικής αγο-ράς μιλούν για μείωση των χορηγήσεων 2% το 2011. Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ θεωρεί ότι η μείωση των χορηγήσεων, απόρροια της αδυναμίας των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία λόγω της μεί-ωσης της ρευστότητας τους και των αυξανόμενων επισφαλειών, είναι ένας από τους βασικούς κινδύνους για την ομαλή εφαρμογή του σταθεροποιητι-κού προγράμματος καθώς θα εγκλωβίσει την οικονομία στην ύφεση.

Oλο και λιγOτερες χορηγHςεις

θα υπάρξει μικρή επιβράδυνση στο 2,1%. Δυναμική η άνοδος για τις αναδυόμενες οικονομίες της Ευρώπης, στην Τουρκία 4,6% μετά το θεαματικό 8% του 2010, στη Ρωσία 4,8% και την Πολωνία 3,8%.

Oι γερμανικές εξαγωγές αυξάνο-νται αλματωδώς, 21% το 1ο τρί-μηνο, ενισχύοντας τις προβλέψεις για μεγαλύτερη από τις προβλέ-ψεις άνοδο του ΑΕΠ φέτος.

Η Κίνα περιορίζει τις τοποθετή-σεις της σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα, κατά 9 δισ. δολάρια τον Μάρτιο στα 1,14 τρισ. Η Ιαπωνία, ο δεύτερος ξένος επενδυτής σε αυτά, με 900 δισ. τις αύξησε κατά 18 δισ. Ωστόσο η Κίνα έχει τρι-πλάσιες τοποθετήσεις σε ομόλογα άλλων φορέων του αμερικανικού δημοσίου, τις οποίες σχεδόν δι-πλασίασε τον ίδιο μήνα.

Όταν η παραγωγική μηχανή δου-λεύει εντατικά: Τη διετία 2008-2010 η ζήτηση αλουμινίου στην κινεζική αγορά αυξήθηκε με ετή-σιο ρυθμό 160%, χαλκού 226%, μολύβδου 175% και ν ικελίου 153%! Το ΔΝΤ εκτιμά ότι οι ρυθ-μοί θα υποχωρήσουν το επόμενο διάστημα καθώς περιορίζονται οι χορηγήσεις δανείων και οι επεν-δύσεις σε υποδομές για να απο-τραπεί η υπερθέρμανση της οικο-νομίας..

Τα 601 τρισ. δολάρια έφθασε η εκτιμώμενη (ονομαστική) αξία των εξωχρηματιστηριακών πα-ραγώγων στα τέλη του 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τρά-πεζας Διεθνών Διακανονισμών, αυξημένη 4% το 2ο εξάμηνο του έτους. Η τρέχουσα αξία τους ωστόσο (που υπολογίζεται με το κόστος αντικατάστασής τους) μειώθηκε 14%, αποτέλεσμα της μείωσης κατά 17% των συμβολαί-ων επιτοκίων και κατά 19% των CDS. Στα θετικά το γεγονός ότι αυξάνεται το ποσοστό των τελευ-ταίων που διακανονίζεται μέσω κεντρικής πλατφόρμας, από 10% τον Ιούνιο του 2010 σε 15% τον Δεκέμβριο, εξέλιξη που δείχνει

Επιβραδύνει η ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Το 1ο τρίμηνο ο ρυθμός ανάπτυξης υποχώρησε στο 1,8% από 3% το 4ο 2010, ωστόσο η κεντρική τράπε-ζα προβλέπει ρυθμό 3% συνολικά για το 2011, καθώς η πρόσφατη επι-βράδυνση οφείλεται σε μειωμένες αμυντικές δαπάνες και κακές καιρικές συνθήκες που μείωσαν τις κατασκευές. Σημειώνεται ότι το 1 στα 5 δολά-ρια που ξοδεύει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση κατευθύνεται στο υπουρ-γείο Άμυνας, το Πεντάγωνο. Σημαντική είναι η ανάκαμψη της βιομηχα-νίας, με ρυθμό 9%, και αύξηση της απασχόλησης κατά 210 χιλ. άτομα το τελευταίο 12μηνο, αν και η άνοδος επιβραδύνει το τελευταίο διάστημα.

Η εισοδηματική ανισότητα αυξάνεται. Στο πλουσιότερο 10% του πληθυ-σμού στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ αναλογεί 9 φορές το εισόδημα του φτωχό-τερου 10%. Η ανισότητα αυξάνεται ακόμα και στις χώρες που παραδοσιακά είχαν χαμηλό δείκτη ανισότητας, όπως η Γερμανία, η Δανία και η Σουηδία.

Χαμηλή ανάπτυξη, 1,6% το 2011, προβλέπει το ΔΝΤ για την Ευρωζώνη. Στη Γερμανία 2,5%, τη Γαλλία 1,6%, την Ιταλία 1,1% και την Ισπανία 0,8%. Ελαφρώς βελτιωμένοι οι αριθμοί για το 2012 με εξαίρεση τη Γερμανία όπου

Page 23: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
EDITORIAL
Page 24: EPILOGI 5-6 2011

24 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΟΙ ΚΟΝΟΜ Ι Α ΒΑ ρΟΜ Ε τ ρΟ

Χρυσό καταφύγιο

Στα ύψη η τιμή του χρυ-σού. Έχει ξεπεράσει τα 1.500 δολάρια η ουγγιά.

Σημαντικά αυξημένη η τιμή του (+30% από πέρυσι), καθώς οι επενδυτές στρέφονται στο πολύ-τιμο μέταλλο, το ύστατο «σκλη-ρό νόμισμα». Η ζήτηση τροφο-δοτείται από εκτιμήσεις ότι η χαλαρή πολιτική της Fed θα οδη-γήσει σε πληθωρισμό και νέα υποχώρηση του δολαρίου. Προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργεί και η άνοδος του πληθωρισμού στις αναδυόμενες οικονομίες , ιδίως της Ασίας, και η μειωμένη εμπιστοσύνη για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας λό-γω της κρίσης δημοσίου χρέους στην Ευρώπη, των απειλών υπο-βάθμισης της Αμερικής και της ανόδου της τιμής του πετρελαί-ου. Σύμφωνα με το World Gold Council, η ζήτηση του πολύτι-μου μετάλλου αυξήθηκε 11% σε όγκο και 40% σε αξία το 1ο τρί-μηνο του 2011.

κάποια πρόοδο προς διαφάνεια σε μια αδιαφανή αγορά.

Σε άνοδο τα δάνεια στην Ευρω-ζώνη, των επιχειρήσεων αυξά-νονται 1%, και των νοικοκυριών 3,4%, με σταθερά αυξανόμενο ρυθμό στα στεγαστικά, 4,4% πλέ-ον, ενώ ο ρυθμός στα καταναλω-τικά γίνεται λιγότερο αρνητικός, -0,6% τον Απρίλιο.

Τα 1,9 δισ. ευρώ φθάνει η υστέ-ρηση των εσόδων το 1ο 4μηνο, τον Απρίλιο ήταν μειωμένα κατά 9%. Η ύφεση, με μείωση της πα-ραγωγής και της κατανάλωσης, έχει μεγαλύτερη επίπτωση στα δημόσια έσοδα από τις προβλέ-ψεις, με συνέπεια το έλλειμμα να αυξηθεί κατά 13,6% ή 860 εκατ. το τετράμηνο. Τα 6,4 δις ευρώ των μέτρων για τη μείωση του δημό-σιου ελλείμματος το 2011 στο 7,5% του αεπ, αναγκαία μεν, στον βαθμό που «αφαιρούν» αγορα-στική δύναμη από την αγορά ανα-μένεται να επιδράσουν αρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα.

Κάτω από τα 200 δισ. οι καταθέ-σεις τον Απρίλιο, με τη διαρροή με ρυθμό 3,2 δισ. ευρώ τον μή-να το 2011 καθώς η ύφεση συνε-πάγεται απόσυρση καταθέσεων για την αντιμετώπιση τρεχουσών αναγκών. To 1o τετράμηνο μειώ-θηκαν κατά 12 δισ., στα 197 δισ. αυξάνοντας τις πιέσεις στη ρευ-στότητα των τραπεζών. Η Τρόικα των δανειστών μας θεωρεί ότι οι συγχωνεύσεις τραπεζών θα δημι-ουργήσουν ισχυρότερα σχήματα και συγχρόνως θα ενισχύσουν την καταθετική εμπιστοσύνη που υπονομεύεται από τη μεγάλη έκ-θεση των ελληνικών τραπεζών σε κρατικό χρέος και τα σενάρια ανα-διάρθρωσής του .

Ένα «κούρεμα» 30% στην αξία των ελληνικών κρατικών ομολό-γων θα εξανέμιζε τα δύο τρίτα του κεφαλαίου των ελληνικών τραπε-ζών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Μιράντας Ξαφά, συμβούλου Επενδύσεων της IJ Partners (και μέλος του εκτελεστικού συμ-βουλίου του ΔΝΤ την περίοδο

2004-09) σε πρόσφατη ημερίδα του ΙΟΒΕ. Οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν 55 δισ. ευρώ κρατικών ομολόγων, τα οποία σχεδόν στο σύνολό τους εμφανίζονται στην ονομαστική τους αξία στους ισο-λογισμούς τους και τα ασφαλιστι-κά ταμεία 26 δισ.

Βουτιά προς μεγαλύτερη ύφεση. -5,5% η ανάπτυξη το 1ο τρίμηνο 2011, μετά από αναθεώρηση του ρυθμού του προηγούμενου τριμή-νου από -6,6% σε -7,4%. Ο επικε-φαλής του ΔΝΤ στην Ελλάδα, Πολ Τόμσεν, προβλέπει μείωση του αεπ 4% το 2011 συνολικά. Μικρή θετική ένδειξη η άνοδος του αεπ σε σε τριμηνιαία βάση κατά 0,2%.

Το χρέος της κεντρικής διοίκησης αυξήθηκε κατά 14,2 δις. ευρώ το 1ο τρίμηνο του έτους στα 354,5 δισ. ευρώ ή 157% του αεπ της χώ-ρας. Εφόσον το δημόσιο έλλειμμα μειωθεί σύμφωνα με τους στό-χους του Μνημονίου η αυξητική πορεία του χρέους θα ανακοπεί το 2013 οπότε και θα προσεγγίσει το 160% του αεπ.

Νέα μείωση της βιομηχανικής παραγωγής, κατά 11% τον Απρί-λιο μετά από μείωση 11% και τον Μάρτιο. Μεγαλύτερη ήταν η συμ-βολή της μείωσης των κλάδων ενδυμάτων (-26%), μη μεταλλικών ορυκτών (-40%), ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (-20%) και πετρελαι-οειδών (-28%). Στην Ευρωζώνη αυξήθηκε 5%, περισσότερο σε Γερμανία (11%), Σλοβακία (7%), Σλοβενία (7%), Γαλλία (3,3%) και Ιταλία (3%).

Με την ανεργία ήδη στο 16,2% όλες οι προβλέψεις που μιλού-σαν για ποσοστό 15% το 2011 και 2012 ανατρέπονται, καθώς η απότομη δημοσιονομική προ-σαρμογή βυθίζει την οικονομία σε μεγαλύτερη ύφεση από εκείνη που προβλεπόταν στο Μνημόνιο. Το 12μηνο ως τον Μάρτιο 2011 χάθηκαν 238 χιλ. θέσεις εργασίας και στις τάξεις των ανέργων προ-στέθηκαν 233 χιλ. άτομα, ανεβά-ζοντας τον αριθμό των ανέργων στις 811 χιλ.

Στο 5% η μείωση των τιμών των ακινήτων το 1ο τρίμηνο, σύμφω-να με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Στα νέα διαμερί-σματα η μείωση είναι ελαφρώς χαμηλότερη, στο 4%.

Σε ελεύθερη πτώση το λιανικό εμπόριο σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου του ΣΕΛΠΕ, Θεό-δωρου Βάρδα. Ο όγκος των λιανι-κών πωλήσεων μειώθηκε σε ετή-σια βάση 18% τον Μάρτιο μετά από μείωση 9% τον Φεβρουάριο.

Page 25: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
ADVERT
Page 26: EPILOGI 5-6 2011

26 ΕΠΙΛΟΓΗ

ανιχνευσεισ Πολιτική /η μία πλευρά του νομίσματος

Οι πολιτικοί της Δραχμής

Page 27: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 27

Οι αγορές θα δώσουν τη λύση για την Ελλάδα και όχι οι κομματικοί στρατοί

Από τον ΧΡΗΣΤΟ ΚΩΝΣΤΑ

Άβουλοι πολιτικά, φοβικοί απέναντι στις ιδέες και τις προκλήσεις των καιρών. Προσπαθούν να διασώσουν την πολιτική τους «καριέρα» και την τσαλακωμένη δημόσια εικόνα τους, αντί να ηγηθούν της απελπισμένης κοινής γνώμης που απαιτεί από τους υπουργούς να λύνουν τα προβλήματα και όχι να οδηγούν τη χώρα στη δραχμή. Πολιτικοί της μιας δραχμής…«Έξυπνοι» υπουργοί, μι-

κ ρ ο ύ δ ι α μ ε τ ρ ή μ α τ ο ς προσπάθησαν να κοροϊ-δέψουν τους ..κουτόφρα-γκους, εξαιρώντας από τις περικοπές αποδοχών

τους κομματικούς τους στρατούς στο δημόσιο. Προφανώς οι ελεγκτές της Τρόϊκας ανακάλυψαν με ευκολία τα κολπάκια των «λίγων» που εκθέ-τουν τη χώρα διεθνώς. Το αποτυχη-μένο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια ελέγ-χου των εξελίξεων και παρέδωσε το τιμόνι στους εταίρους και δανει-στές μας, που θα προσπαθήσουν να εντάξουν το ελληνικό πρόβλημα σε μια συνολική ευρωπαϊκή λύση. Η φράση «αμαρτωλές ελληνικές κυ-βερνήσεις» που διατύπωσε χωρίς δυσκολία –σε γραπτή συνέντευξή του– ο παραδοσιακά φιλέλληνας Γάλλος πολιτικός, Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, αποδίδει με τον καλύτερο τρόπο την εκτίμηση(;) που απολαμβάνει διεθνώς το ελληνικό πολιτικό σύ-στημα στο σύνολό του. Η πολιτική συναίνεση που με τρόπο άκομψο, κυνικό αλλά τόσο αποτελεσματικό

επιβάλουν οι δανειστές μας, οδηγεί με ταχύτητα τις εξελίξεις στην ελλη-νική οικονομία. Κοινή διαπίστωση όλων των ξένων αναλυτών (και δυ-στυχώς αυτές τις μέρες είναι πολλοί) που ασχολούνται με την ελληνική οικονομία είναι η «πολιτική και κοι-νωνική κόπωση» στον τομέα των μεταρρυθμίσεων. Η κυβέρνηση δεν τολμά, τα κόμμα-τα καιροσκοπούν για να μην θίξουν την πελατεία τους και οι πολίτες θεωρούν ότι ο εχθρός του κακού είναι το ….παρελθόν! Να συνεχί-σουμε δηλαδή να έχουμε 500 κρα-τικούς οργανισμούς των οποίων τη λειτουργία ουδείς γνωρίζει –ούτε καν οι εποπτεύοντες υπουργοί- που λειτουργούν απλώς ως …αποθήκες πρώην ανέργων και νυν βολεμένων μισθοδοτούμενων από τον προϋ-πολογισμό. Να συνεχίσει η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ να εισπράττει δάνεια από την …εργοδοσία (δηλαδή από τα χρή-ματα των λογαριασμών μας) για να «ενισχύει τις ανθρώπινες σχέσεις των μελών της…». Να συνεχίσει το Ελληνικό Κράτος να ξοδεύει 30 δισ. ευρώ περισσότερα από όσα ει-

σπράττει και να ικανοποιεί τις ανά-γκες όχι των πολιτών αλλά των βο-λεμένων πελατών του με δανεικά τα οποία πρέπει να είναι και αγύριστα. Είναι λοιπόν αλήθεια; Οι Έλληνες δεν θέλουν την αλλαγή; Θέλουν την επιστροφή στο παρελθόν; Με το Κράτος αφέντη στην οικονομία αλλά σκλάβο των συμφερόντων και των «κοινωνικών» διεκδικήσεων; Θέλουν στ’ αλήθεια οι Έλληνες ένα κράτος που να δανείζεται συνέχεια, να ρίχνει λεφτά στην αγορά με πα-ράλογους μισθούς, παράνομες συ-ντάξεις, ανήθικες επιδοτήσεις, ύπο-πτα φεστιβάλ, προκλητικά πανηγύ-ρια, ενισχύσεις επενδύσεων που ποτέ δεν υλοποιούνται, Πανεπιστή-μια και Σχολές στο πουθενά για την τόνωση των τοπικών αγορών κ.λπ.; Αυτό θεωρούν οι Έλληνες …ανάπτυ-ξη; Τώρα που το Κράτος δεν μπορεί να δανειστεί, γιατί είναι αναξιόπι-στο, η ανάπτυξη αυτή δεν υπάρχει… Η Έλληνες απαιτούν επιστροφή στο παρελθόν, δηλώνουν οι αναλυτές. Κι όμως η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική…

Τo μεγάλο άλμα

Η Ελλάδα για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες θα απελευθερωθεί από τα δεσμά των κρατικοδίαιτων στελεχών.

Ταυτόχρονα, θα αναζητήσει τον αυθεντικό της ρόλο στην παγκόσμια αγορά. Η Ελλάδα οφείλει να δείξει και να αποδείξει ότι εννοεί αυτά που λέει. Το Κράτος πρέπει να μειωθεί. Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων πρέπει να μειωθεί. Δεν είναι δυνατόν το 30% του εργατικού δυναμικού σε μια ευρωπαϊκή χώρα να μισθοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και να στερεί πόρους από την ιδιωτική οικονομία. Το ίδιο ακριβώς απαιτεί και η Τρόϊκα από την Ελληνική κυβέρνηση: Απολύσεις εδώ και τώρα σε όσες ΔΕΚΟ βάζουν λουκέτο ζητώντας μάλιστα και εγγυήσεις από την κυβέρνηση οτι θα παγώσει τις «μεσοβέζικες» λύσεις των μετατάξεων και της εθελουσίας εξόδου. Για το πλεονάζον προσωπικό σε προβληματικές ΔΕΚΟ όπως είναι ο ΟΣΕ αλλά και οι εταιρίες συγκοινωνιών της Αττικής οι ελεγκτές από την ΕΕ το ΔΝΤ και την ΕΚΤ αποφάνθηκαν ότι η λύση των μετατάξεων δεν είναι λύση. Κρίθηκε ως μέτρο αργό και αναποτελεσματικό. Και ως εκ τούτου οι ελεγκτές της Τρόικας ήταν σαφείς στις εντολές τους ζητώντας άμεση μείωση του προσωπικού.

Page 28: EPILOGI 5-6 2011

28 ΕΠΙΛΟΓΗ

ανιχνευσεισ Πολιτική /η άλλη πλευρά του νομίσματος

Τα stress test των πολιτικών

Επισημαίνεται σκοπί-μως και αναπαράγε-ται συστηματικά από τα ΜΜΕ η θεώρηση πως το πολιτικό δυνα-μικό της χώρας είναι

«κατώτερο των περιστάσεων» που απαιτούν οι πολύπλοκοι καιροί. Πως η Ελλάδα δεν διαθέτει ικανούς πολιτικούς για να βγάλουν τη χώ-ρα από την κρίση. Πως το πολιτικό σύστημα της χώρας έχει απαξιω-θεί πλήρως στα μάτια των πολιτών. Πρόκειται προφανώς για εύκολο αφορισμό ο οποίος, ελλείψει κρι-τηρίων αξιολόγησης του πολιτικού προσωπικού, εξώθησε τους «αγανα-κτισμένους» πολίτες να καταλάβουν τις πλατείες, καταδικάζοντας συλλή-βδην τους, κατά τα άλλα δημοκρα-τικά εκλεγμένους, εκπροσώπους του έθνους. Εγκαίρως, ο Θεόδωρος Πάγκαλος τοποθετήθηκε πολιτικά σημειώνοντας ότι: «Κινήματα χω-ρίς ιδεολογία και οργάνωση, δηλα-

δή κινήματα που βασίζονται σε ένα συναίσθημα, σε μια στιγμή οργής, δυο πράγματα μπορούν να προσφέ-ρουν: είτε ενός είδους ανώδυνη και αναποτελεσματική τελικά εκτόνωση, που δεν ενδιαφέρει καν την πολι-τική αυτή καθεαυτή, είτε ανοίγουν τον δρόμο σε οργανωμένες μειοψη-φίες για την κατάληψη της εξουσίας με αντιδημοκρατικές μεθόδους». (Έθνος της Κυριακής, 29.05.2011). Προφανώς, η πρόθεση του Αντιπρο-έδρου της κυβέρνησης δεν ήταν να κρίνει ως αντιδημοκρατική τη συ-μπεριφορά των «αγανακτισμένων» και ως εκ τούτου να προκαλέσει τις δημοκρατικές ευαισθησίες του συγκεντρωμένου πλήθους. Η στό-

Από τον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΥΡΙΔΗ

Η κριτική σήμερα προς τις πολιτικές ηγεσίες πρέπει να γίνεται επί ρεαλιστικής βάσης. Να μην παραγνωρίζει δηλαδή τους περιορισμούς που το χρηματοπιστωτικό σύστημα επιδιώκει να επιβάλλει στη λήψη των πολιτικών αποφάσεων, ούτε να αγνοεί την ύπαρξη ενός ιδιότυπου πλέγματος αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων.

Page 29: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 29

Οι πολιτικοί, οι «τεχνοκράτες» και η ανάγκη για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο

χευση του έμπειρου πολιτικού ήταν διαφορετική. Αφορούσε, μάλλον, στις εύλογες επιφυλάξεις του για τη δημιουργία μιας «κυβέρνησης τεχνοκρατών» – που ζυμώνεται πα-ρασκηνιακά και προωθείται συστη-ματικά – ως «λύση» στο πρόβλημα που υποτίθεται παρήγαγαν και αδυ-νατούν να επιλύσουν «ανίκανοι», «απρόθυμοι» ή επιρρεπείς στο πολι-τικό κόστος, πολιτικοί. Για αυτό και σε άλλο σημείο της συνέντευξής του επισημαίνει πως «...σε καμία περί-πτωση η άσκηση της εξουσίας δεν μπορεί να αφεθεί σε πρόσωπα ή θε-σμούς που δεν έχουν άμεση λαϊκή νομιμοποίηση». Ωστόσο, το ερώτη-μα είναι αν και κατά πόσο η άσκηση της εξουσίας δεν γίνεται ήδη από πρόσωπα ή θεσμούς που δεν έχουν άμεση λαϊκή νομιμοποίηση. Αν και κατά πόσο η πολιτική ηγεσία δεν τελεί ήδη υπό το καθεστώς μια ιδι-ότυπης ομηρίας «οργανωμένων μει-οψηφιών» που ο Θεόδωρος Πάγκα-λος αναφέρει χωρίς να κατονομάζει.

Στην απάντηση των παραπάνω ερωτημάτων συναντά, μάλλον, κα-νείς και το ουσιαστικό αίτιο της κρί-σης πολιτικής ηγεσίας που βιώνει όχι

μόνο η Ελλάδα, αλλά η ανθρωπότη-τα στο σύνολο της. Μιας κρίσης, τα αίτια της οποίας σχετίζονται άμεσα – αν δεν ταυτίζονται – με εκείνα της κρίσης χρέους που μαστίζει τις πε-ρισσότερες οικονομίες της Δύσης, ανατρέπει κοινωνικές βεβαιότητες και κεκτημένα και δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοινωνικό κοκτέιλ που απειλεί να τινάξει στον αέρα τα θε-μέλια των δυτικών κοινωνιών όπως δομήθηκαν μετά τον Δεύτερο Πα-γκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, καλώς ή κακώς, ο κλήρος της διαχείρισης των κρίσεων πέφτει αναγκαστικά στους πολιτικούς. Διότι όσο και αν το σύγ-χρονο star system τους θέλει (κατά το δοκούν) να μοιάζουν με executive manager πολυεθνικών εταιριών (ευ-κολότερα αναλώσιμους όμως καθό-σον η έκθεσή τους στη λαϊκή κριτική είναι μεγαλύτερη και οι οικονομικές τους απολαβές αισθητά μικρότερες), είναι εκείνοι που αντλούν την ισχύ τους από την κοινωνία – τη μόνη ικανή να αντιπαρατεθεί στην οικονο-μική ισχύ των πολυεθνικών εταιριών και των τραπεζικών κολοσσών. Ως εκ τούτου, η κριτική προς τις πολιτικές ηγεσίες οφείλει να επιλαμβάνεται της

απουσίας μυθοποίησης των ηγετών του παρελθόντος και να γίνεται επί ρεαλιστικής βάσης. Να μην παρα-γνωρίζει δηλαδή τους περιορισμούς που το σύγχρονο χρηματοπιστω-τικό σύστημα επιβάλλει στη λήψη των πολιτικών αποφάσεων, ούτε να αγνοεί την ύπαρξη ενός ιδιότυπου πλέγματος αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων που επηρεάζουν –αν δεν καθοδηγούν– την κρίση των πολιτικών ηγεσιών. Συνεπώς, κλειδί στην αξιολόγηση των πολιτικών ηγε-σιών είναι ο βαθμός αυτονόμησης τους από το παραπάνω περιοριστικό πλαίσιο και η ικανότητα να επιτυγ-χάνουν την χρυσή εκείνη ισορροπία που ασαφώς προσδιορίζεται ως δη-μόσιο-κοινωνικό-εθνικό συμφέρον.

Πρόκειται συνεπώς για δουλειά εξαιρετικά δύσκολη, αλλά πάντως κάποιος πρέπει να την κάνει. Και στην παρούσα συγκυρία, ο ρόλος της πολιτικής ηγεσίας είναι κρίσιμος και χρήσιμος για τους πολίτες, υπό την έννοια ότι σε αυτούς λογοδοτεί και απ’ αυτούς αντλεί νομιμοποίηση. Οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη θα συνι-στούσε εκτροπή και κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Η μεγάλη αναγκαιότητα

Για την Ελλάδα η συμπόρευση πολιτικής ηγεσίας και κοινωνίας είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ.

Η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα δεν θα διορθωθεί με την «φυγή» της κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων όπως αξιώνουν οι «αγανακτισμένοι». Ούτε βεβαίως η έλευση των «τεχνοκρατών» που προετοιμάζουν τα ΜΜΕ θα βελτιώσει την καθημερινότητα τους και θα αναστείλει τη διαφαινόμενη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Αν υπάρχει κάποια ελπίδα βελτίωσης της κατάστασης είναι η ενδελεχής αναζήτηση των πραγματικών αιτιών που οδήγησαν στην κρίση και η συντεταγμένη διαμαρτυρία στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος και των δημοκρατικών θεσμών. Τις ώρες που γράφονταν αυτές οι γραμμές η παρουσία χιλιάδων πολιτών στις κεντρικές πλατείες των μεγάλων πόλεων δεν είχε εκτραπεί από το πλαίσιο μιας ειρηνικής διαμαρτυρίας. Και αυτό βοήθησε την ελληνική πολιτική ηγεσία να διαπραγματευτεί από καλύτερη θέση με τους δανειστές μας. Η εξασφάλιση της 5ης δόσης του δανείου πρόσφερε μια ανάσα, καθ' ότι η χώρα ξεπέρασε, προσωρινά, τον κίνδυνο της επίσημης χρεοκοπίας.

Στο διάστημα που ακολουθεί, προσφέρεται η ευκαιρία ουσιαστικού διαλόγου πολιτικής ηγεσίας και κοινωνίας όχι με γνώμονα τη δυνατότητα της χώρας να δανείζεται για να χρηματοδοτεί –και ως εκ τούτου αναχρηματοδοτεί– το χρέος της, αλλά με ορίζοντα τη διαμόρφωση ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου που θα δίνει τη δυνατότητα στην πολιτική ηγεσία να απαιτήσει και εξασφαλίσει ρευστότητα για παραγωγικές επενδύσεις που θα διασφαλίσουν θέσεις εργασίας, θα προάγουν την κοινωνική δικαιοσύνη και συνοχή και τελικά θα καταστήσουν την ελληνική οικονομία ανταγωνιστική και πλεονασματική.

Page 30: EPILOGI 5-6 2011

Έδαφος κερδίζει στο Βερολίνο η άποψη που υποστηρίζει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Η καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ είχε υποσχεθεί πέρυσι στους Γερμανούς

φορολογούμενους ότι θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να μην κληθούν και πάλι να εγγυηθούν για τη διάσωση χωρών της Ευρωζώνης και θέλει να τηρήσει την υπόσχεσή της. Ωστόσο, δεν

είναι καθόλου βέβαιο ότι η αναδιάρθρωση θα απομάκρυνε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

30 ΕΠΙΛΟΓΗ

ανιχνευσεισ Οικονομία - Ευρώπη

Μετά από μεγά-λες «κόντρες» στο εσωτερικό του κυβερνη-τικού συνασπι-σμού, φαίνεται

πως στο Βερολίνο επικρατεί πλέον η άποψη ότι όσο πιο γρήγορα γίνει

η αναδιάρθρωση του χρέους στην Ελλάδα, τόσο μικρότερο κόστος θα έχει για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Πρόκειται για σαφέστατη στροφή των Γερμανών, που προβληματί-ζει έντονα τις Βρυξέλλες, τη Φραν-κφούρτη, αλλά και άλλες ευρωπα-ϊκές πρωτεύουσες. Η επιχειρημα-

Από τον ΝΙΚΟ ΜΠΕΛΛΟ

και η αναπόφευκτη πραγματικότητα

Η ANGELA MERKEL, ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚEΣ ΥΠΟΣΧEΣΕΙΣ…

Page 31: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 31

Tο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και οι απόψεις -που διίστανται- στην Ευρώπη

τολογία που επικράτησε βασίζεται στη βεβαιότητα πως η χώρα μας δεν θα μπορέσει να βγει στις αγορές τη διετία 2012-2013 και συνεπώς θα χρειαστεί και άλλα δάνεια. Για τον λόγο αυτό προτιμούν την αναδι-άρθρωση πριν ο κύριος όγκος του ελληνικού χρέους μεταφερθεί από τους ιδιώτες επενδυτές, μέσω του Μηχανισμού Στήριξης, στα κράτη-μέλη. Η γερμανική επιχειρηματολο-γία περί αναδιάρθρωσης, φαίνεται ότι έχει πείσει τις κυβερνήσεις της Ολλανδίας, της Φινλανδίας και κατά δεύτερο λόγο της Αυστρίας, δηλαδή τις τρεις από τις πέντε χώρες (η έκτη είναι η Γερμανία) με την καλύτερη πιστοληπτική ικανότητα (ΑΑΑ). Οι κυβερνήσεις τους θεωρούν ότι εί-ναι δύσκολο να εγκρίνουν τα κοινο-βούλιά τους νέα βοήθεια προς την Ελλάδα αν οι τράπεζες-επενδυτές σε ελληνικά ομόλογα μείνουν στο απυρόβλητο χωρίς να συμμετάχουν σε αυτή. Οι άλλες δύο, η Γαλλία και το Λουξεμβούργο δεν συμφωνούν προς το παρόν. Θα πρέπει να σημει-ωθεί ότι κατά της αναδιάρθρωσης με απομείωση («κούρεμα») τάσσο-νται οι κεντρικοί τραπεζίτες και των έξι χωρών της ομάδας «ΑΑΑ». Οι Γερμανοί με την επιλογή αυτή ανα-λαμβάνουν ένα πολύ μεγάλο ρίσκο, που είναι η ενδεχόμενη αρνητική αντίδραση των αγορών και η εμφά-νιση ντόμινο, το οποίο θα μπορού-σε να παρασύρει και τους άλλους «αδύναμους κρίκους» της ευρωζώ-νης. Αυτός ήταν άλλωστε και ο βα-σικός κίνδυνος που επικαλούνται ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ο Επίτροπος Όλι Ρεν και o πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρ-μαν Βαν Ρομπέι οι οποίοι αρνούνται την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους με οποιαδήποτε μορφή (επιμήκυνση) στην παρούσα φάση. Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, αυ-τό θα μπορούσε να γίνει το 2013, ώστε να μπορούν να παρουσιάσουν στις αγορές κάποια πρόοδο της ελ-ληνικής οικονομίας. Στην έδρα της Κομισιόν υποστηρίζεται ότι το Βε-

ρολίνο επιβαρύνει το κλίμα σε μια κρίσιμη περίοδο. Ωστόσο, η στάση της Γερμανίας μπορεί να προβλημα-τίζει, αλλά δεν θεωρείται έκπληξη. Τον Μάιο του 2010 η καγκελάριος Μέρκελ απαντώντας σε επικρίσεις βουλευτών των κομμάτων του κυ-βερνητικού συνασπισμού (και μερί-δας του τύπου) που ήταν αντίθετοι με τη διάσωση της Ελλάδας, είχε πει ότι θα κάνει ότι περνάει από χέρι της, ώστε στο μέλλον να μην ξανα-κληθεί ο Γερμανός φορολογούμενος να πληρώσει για τη διάσωση χω-ρών της ευρωζώνης. Φυσικά, οι εξε-λίξεις ήταν ραγδαίες και η Γερμανία υποχρεώθηκε να συνεισφέρει ση-

μαντικά στη διάσωση της Ιρλανδίας (Νοέμβριος) και της Πορτογαλίας (Μάιος). Συνολικά η συνεισφορά της για τη διάσωση των τριών χωρών μπορεί να ξεπεράσει τα 45 δισ. ευ-ρώ, ποσό που θα αυξηθεί σημαντι-κά με το νέο δάνειο που θα λάβει η Ελλάδα. Ωστόσο, το ζητούμενο δεν είναι η αποδοχή ή όχι της αναδι-άρθρωσης του χρέους από τους πι-στωτές, αλλά το τι θα γίνει την επό-μενη μέρα στις αγορές, και ποιές θα είναι οι επιπτώσεις για τους άλλους «αδύναμους κρίκους» της ευρωζώ-νης και όχι μόνο. Τον κίνδυνο αυτό μόνο πολύ πρόσφατα φαίνεται ότι οι Γερμανοί λαμβάνουν υπόψη.

«Θα συμφωνήσουμε όλοι μαζί να σας επιβληθούμε»

Μπορεί ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να δηλώνει ρητά και απερίφραστα ότι μία ενδεχόμενη αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας και ευρύτερα των αδύναμων κρίκων της Ευρωζώνης θα πρέπει να είναι φιλική προς τις αγορές, με άλλα λόγια να έχει συμφωνηθεί και όχι να έχει επιβληθεί. Άλλο όμως οι δηλώσεις και άλλο η πράξη.

Στην ουσία, πρόκειται περί επιβολής δεδομένου ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα έχουν να επιλέξουν μεταξύ της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και της εξαιρετικά επώδυνης γι’ αυτούς απομείωσης («κούρεμα»), όπου θα χάσουν μεγάλο μέρος του κεφαλαίου που επένδυσαν. Άρα στο λογική του μικρότερου κακού θα αποδεχθούν την ήπια αναδιάρθρωση (χωρίς «κούρεμα»). Και αυτό βέβαια δεν θα είναι χωρίς συνέπειες για τις τράπεζες, καθώς θα δεχθεί πιέσεις η ρευστότητά τους, παράγοντας κρίσιμος για τις ελληνικές, ενώ το κύμα νέων υποβαθμίσεων των ευάλωτων δημοσιονομικά χωρών που θα ακολουθούσε θα επιδείνωνε τα προβλήματα για τις τράπεζες της ευρωζώνης. Από την πλευρά του, ο Γιούργκεν Σταρκ, μέλος του εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, προειδοποιεί ότι σε περίπτωση απομείωσης της αξίας των ομολόγων οι συνέπειες για την Ελλάδα και τις τράπεζες της Ευρωζώνης θα είναι τόσο καταστροφικές σε βαθμό που μπροστά τους οι συνέπειες της κατάρρευσης της Lehman Brothers θα ωχριούν. Ο κεντρικός τραπεζίτης της ευρωζώνης, Ζαν Κλοντ Τρισέ, το γνωρίζει πολύ καλά, γι’ αυτό και είναι κάθετα αντίθετος. Ένα κούρεμα των ομολόγων θα μείωνε την αξία των ελληνικών ομολόγων που έχει αγοράσει η ΕΚΤ, για να στηρίξει την αγορά των ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας αλλά και θα καταβαράθρωνε την αξία των ομολόγων που έχει δεχθεί ως εγγύηση από τις ελληνικές τράπεζες για άντληση ρευστότητας. Με το ντόμινο που θα συμπαρέσυρε και τα ομόλογα των υπόλοιπων αδύναμων κρίκων, θα κατέγραφε σημαντικές ζημιές που θα απαιτούσαν την ανακεφαλαιοποίησή της, η οποία θα επιβάρυνε κατά κύριο λόγο τον Γερμανό φορολογούμενο.

Page 32: EPILOGI 5-6 2011

32 ΕΠΙΛΟΓΗ

Page 33: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 33

Σήμερα τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη, πέρα από τα προβλήματα που απορρέουν από την κρίση κρατι-κού χρέους, βρίσκονται αντιμέτωπες με δύο σημαντικά «ελλείμματα». Για την Ελλάδα, το έλλειμμα προσδο-κιών υπονομεύει τις προοπτικές εξόδου από την ύφεση και της ανάκαμψης. Όπως άλλωστε τόνισε πρόσφατα ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, η εμπιστοσύνη είναι το πιο πολύτιμο συστατικό της εδραίωσης της ανάκαμψης. Για την Ευρώπη, το έλλειμμα συνίσταται στην απουσία συνειδητοποίησης ότι, είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο, μια κάποιας μορφής δημοσιονομική ένωση είναι αναπόφευκτη. Για την πρώτη, η αντιμετώπισή του είναι προϋπόθεση για την έξοδο από την ύφεση, για τη δεύτερη προϋπόθεση για την αντι-μετώπιση της κρίσης κρατικού χρέους. Κοινός παρανομαστής για την αντιμετώπιση των ελλειμάτων της Ελ-λάδας και της Ευρώπης είναι μία διαδικασία δημιουργικής καταστροφής στην οποία οι αγκυλώσεις και οι δογματισμοί του παρελθόντος θα δώσουν τη θέση τους στις συνθήκες που οδηγούν στην ανάπτυξη.

ΕΛΛΑΔΑ - ΕΥΡΩΠΗ

Η δημιουργική καταστροφή και οι αντοχές της οικονομίας

Από την ΕυΑΓΓΕλιΑ πΑπΑϊωΑννου

Page 34: EPILOGI 5-6 2011

34 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ελλαδα

Όταν «λείπουν» οι προσδοκίες

Μό ν ι μ ο χ α ρ α -κτηριστικό της Ε λ λάδ α ς τ ων τριών τελευταί-ων δεκαετιών ήταν τέσσερα

βασικά ελλείμματα: Δημοσιονομι-κό, εξωτερικό, ανταγωνιστικότητας και λογοδοσίας και διαφάνειας της δημόσιας διοίκησης. Σε αυτά τώρα, αναπόφευκτα προστέθηκε και ένα πέμπτο, εξίσου βασικό για τις προ-οπτικές της χώρας: το μεγάλο έλ-λειμμα προσδοκιών που διατρέχει το μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας. Καθοριστική για το έλλειμμα προσ-δοκιών - στους επιχειρηματίες, τους εργαζόμενους ως τους νέους στους οποίους είναι διαδεδομένη αντίλη-ψη ότι διέξοδος για επαγγελματική δραστηριοποίηση είναι η αναζήτηση προοπτικής στις αγορές του εξωτε-ρικού- είναι η περιρρέουσα αβεβαι-ότητα που σχετίζεται με τα σενάρια αναδιάρθρωσης και τις δυνατότητες αποπληρωμής του δημοσίου χρέους. Επίσης, το έλλειμμα προσδοκιών τροφοδοτείται από το γεγονός ότι η χώρα βρίσκεται για τρίτο συνεχό-μενο έτος σε βαθιά ύφεση, κάτι που δεν έχει συμβεί σε καμία άλλη ευ-ρωπαϊκή χώρα. Ακόμη και στις δύο άλλες που συντροφεύουν την Ελλά-δα στον Μηχανισμό Στήριξης, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, η κα-τάσταση είναι καλύτερη: η πρώτη θα έχει φέτος οριακά θετική ανάπτυξη και η δεύτερη ύφεση με μείωση του αεπ 2% περίπου τη διετία 2011-2012. Για την Ελλάδα, που σε μια τριετία

έχει χάσει περίπου 10% του αεπ της, ο μεγάλος κίνδυνος είναι να εδραιω-θεί το κλίμα απαισιοδοξίας, οι αρνη-τικές προσδοκίες που εγκλωβίζουν σε ένα καθοδικό σπιράλ. Συνεπώς η σταθεροποίησή τους είναι η άμεση προτεραιότητα. Γι’ αυτή καθοριστική είναι η στάση της κυβέρνησης. Έχει άλλωστε την εμπειρία: Στην κατάρ-ρευση της εμπιστοσύνης των αγο-ρών στις αρχές του 2010 συνέβαλ-λαν τα ατυχή σχόλια μελών της για την Ελλάδα της διαφθοράς και των αδιεξόδων, ασχέτως του ότι αυτά ανταποκρίνονταν στην πραγματικό-τητα. Πώς αποκαθίστανται οι προσ-δοκίες; Όταν όλοι οι δείκτες οικονο-μικού κλίματος, σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο ναδίρ ένα χρόνο μετά την προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μη-χανισμό Στήριξης; Και όταν η Ελλάδα έχει εισέλθει στη φάση «κόπωσης» των μεταρρυθμίσεων, μιας και σημα-ντικά βήματα έχουν γίνει αλλά, όπως τόνισε και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, συχνά η εφαρμογή τους προσκρούει σε διοικητές αδυναμίες και αντιδράσεις;

Πρώτη προϋπόθεση είναι η ειλι-κρινής παρουσίαση, από κυβέρνηση και αντιπολίτευση, των δυνατοτήτων μας για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Δεύτερη, η προώθηση πολι-τικών για έξοδο από την ύφεση.

Όσον αφορά την πρώτη προϋ-πόθεση, μιας και τα σενάρια ανα-διάρθρωσης του ελληνικού χρέους έχουν γίνει πλέον μόνιμο θέμα των εφημερίδων, αυτό που χρειάζεται

είναι η υπεύθυνη παρουσίαση από τα κόμματα εξουσίας των όποιων περιθωρίων ελιγμών υπάρχουν (αν υπάρχουν), και των συνεπειών της επιμήκυνσης ή όποιας άλλης λύ-σης συζητείται για την Ελλάδα, τις τράπεζές της, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τους αποταμιευτές και τις δευτερογενείς επιπτώσεις για την Ελλάδα από τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Πολλές από τις συνέ-πειες ενδεχομένως να είναι προς το παρόν απρόβλεπτες. Όμως η σαφής παρουσίαση όλων των ενδεχόμενων, όσο δυσάρεστα και αν είναι, μόνο θετικά μπορεί να λειτουργήσει. Δια-φορετικά, η δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης θα συνεχίζει να εκφράζεται με μορφές του τύπου των «αγανα-κτισμένων» πολιτών στις πλατείες, χωρίς συγκεκριμένα αιτήματα, παρά μόνον ανεδαφικά όπως η διαγρα-φή του χρέους και η απομάκρυνση της Τρόικας. Πχ.,η απομάκρυνση της Τρόικας, θα σημάνει και αδυναμία καταβολής μισθών στο Δημόσιο ή δραματική μείωσή τους. Όσον αφο-ρά το Μνημόνιο, που έχει δαιμονο-ποιηθεί, ως ένα βαθμό αδίκως, ως υπαίτιο της ύφεσης, όπου υπάρχουν αδυναμίες η κυβέρνηση να διαπραγ-ματευτεί με τους δανειστές μας. Το ηπιότερο πρόγραμμα προσαρμογής της Πορτογαλίας, η οποία βέβαια βρίσκεται σε καλύτερη θέση από την Ελλάδα όσον αφορά το δημόσιο χρέ-ος, 93% του αεπ έναντι 143% της Ελ-λάδας, δείχνει ότι η Τρόικα προχωρά σε πιο ρεαλιστικές προσεγγίσεις,

Page 35: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 35

αναγνωρίζοντας τη σύνδεση απότο-μης δημοσιονομικής προσαρμογής και ύφεσης, όταν δεν συνοδεύεται από υποτίμηση για να τονωθούν οι εξαγωγές. Υπάρχει άλλωστε και το παράδειγμα της Ιρλανδίας, όπου η κυβέρνηση ανέστειλε τη μείωση του κατώτατου μισθού και προχωρά σε μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών για να ενισχύσει την παραγωγική βάση της οικονομίας, διασφαλίζοντας βέβαια ότι αυτά δεν θα αυξή-σουν το δημό-σιο έλλειμμα.

Το τ ε λ ε υ -ταίο μας φέρνει σ τ η δεύτ ε ρη προϋπόθεση, την ταχύτατη εφαρμογή πο-λιτικών για έξοδο από την ύφεση. Για αυτό προαπαιτούμενο είναι η δι-ασφάλιση ότι η κυβέρνηση προχωρά σε βαθύτερες τομές στον δημόσιο τομέα, ώστε να μειωθούν τα δημό-σια ελλείμματα σε όλες τις βαθμίδες. Γιατί ακόμα και αν διαγραφόταν με

κάποιο μαγικό τρόπο ολόκληρο το δημόσιο χρέος, τα ελλείμματα δεί-χνουν αφενός ότι η χώρα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς δανεικά και αφετέρου ότι σε λίγα χρόνια θα το ξαναδημιουργούσε. Επίσης, μιας και το δημόσιο χρέος που τα ελλείμματα τροφοδοτούν, διακρατείται στο με-γαλύτερο μέρος του από κατοίκους του εξωτερικού (κάτι που δρομολο-γήθηκε τη δεκαετία του 1990), η εξυ-

πηρέτησή του αποτελεί μόνιμη πηγή αφαίμαξης εισοδημάτων στο εξωτε-ρικό. Οι οριζόντιες περικοπές μισθών και η αύξηση της φορολογίας έχουν εξαντλήσει τα όρια τους. Δεύτερο προαπαιτούμενο είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος

ώστε σταδιακά να αποκατασταθούν οι επιχειρηματικές προσδοκίες και να γίνουν επενδύσεις στη χώρα, είτε από εγχώριους επενδυτές είτε από το εξωτερικό, με μέτρα των οποίων η υλοποίηση δεν θα καθυστερεί. Η αναγκαία, με κάθε τρόπο, επιτάχυν-ση της απορρόφησης των κεφαλαί-ων του ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε κλάδους υψηλότερης

προστιθέμενης αξίας και εξω-στρεφείς εξαρ-τάται αφενός από έναν πιο αποτελεσματικό κρατικό μηχα-νισμό και αφε-τέρου από τη βελτίωση του επιχε ιρηματ ι -

κού περιβάλλοντας. Διαφορετικά τα κεφάλαια θα παραμένουν αδιάθετα. Η Ελλάδα έχει δυνατότητες: Ο τουρι-σμός, η ναυτιλία, τα τμήματα της βι-ομηχανίας που τροφοδοτούν τις εξα-γωγές και η αγροτική παραγωγή είναι τομείς με προοπτικές.

ΑκoμΑ κΑι Αν διΑγρΑφoΤΑν, με κaποιο μΑ-γικo Τρoπο, ολoκληρο Το δημoσιο χρeοσ, ΤΑ ελλεiμμΑΤΑ δεiχνουν Αφενoσ oΤι η χωρΑ δεν μπορει νΑ λειΤουργησει χωρισ δΑνεικΑ κΑι ΑφεΤε-ρου οΤι σε λιγΑ χρονιΑ θΑ Το ξΑνΑδημιουργουσε.

Page 36: EPILOGI 5-6 2011

36 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ευρωπη

Η επιλογή της Ευρώπης

Η Ελλάδα το 2012 θα χρειαστεί να αντλή-σει από τις αγορές περίπου 27 δισ. ευρώ, επιπλέον των δανείων από τον Μηχανισμό Στήριξης, για να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες. Εφόσον, με τα σημερινά δεδομένα δυνατό-

τητα πρόσβασης στις αγορές δεν υπάρχει, μιας και τα spreads των ελληνικών ομολόγων βρίσκονται στα ύψη, θα προσφύγει και πάλι στον Μηχανισμό, ο οποίος έχει πλέον τη δυνατότητα να αγοράζει κρατικά ομόλογα στην έκδοσή τους. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση που προ-ηγηθεί μια επιμήκυνση του δημοσίου χρέους, η οποία θα μειώσει τους τόκους και τα χρεολύσια, εκτός αν αυτή περιλαμβάνει μια πολύ γενναία παρέμβαση όσον αφορά τον χρόνο αποπληρωμής και επιτόκια δραστικά χαμηλό-τερα, που θα προσεγγίζουν τα γερμανικά. Η εξέλιξη αυ-τή είναι Με νέα δάνεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ, ένα ακόμη μεγαλύτερο τμήμα του ελληνικού χρέους, πέραν των 80 δισ. ευρώ που αποτελούν την ευρωπαϊκή συμβολή στο

πακέτο διάσωσης της χώρας, θα δι-α κ ρ α τ ε ί τ α ι α π ό τον Μηχαν ισμό, θα έ χε ι δηλαδή τις εγγυήσεις των Ευρωπαίων φορο-λογούμενων, στο μεγαλύτερο μέρος τους των Γερμα-νών, των Γάλλων και των Ιταλών. Το υψηλό δημόσ ιο χρέος της Ελλάδας πρέπει να μειωθεί

δραστικά για να είναι βιώσιμο. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι Ευρωπαίοι πιστωτές μας και ορθώς πιέζουν για αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας. Ωστόσο, η εκτίμηση άντλησης από την πηγή αυτή 50 δισ. ευρώ ως το 2015 εί-ναι δύσκολα πραγματοποιήσιμη στο τωρινό περιβάλλον. Αυτός είναι ο λόγος που συζητείται τώρα η παροχή νέων δανείων στην Ελλάδα την περίοδο ως το 2013, οπότε θα μπορεί να ζητήση στήριξη από τον Μόνιμο Μηχανισμό. Στο ίδιο διάστημα οι άλλες δύο χώρες που έχουν εντα-χθεί στον Μηχανισμό, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, θα αντιμετωπίζουν την επιφυλακτικότητα των αγορών, κα-θώς η ρήτρα συλλογικής δράσης που υποχρεωτικά πλέ-ον θα περιλαμβάνουν τα νέα ομόλογα που θα εκδίδονται, συνεπάγεται υψηλότερα επιτόκια δανεισμού και νέα επι-βάρυνση των ήδη βεβαρημένων δημόσιων οικονομικών τους. Η πίεση στον Μηχανισμό για παροχή νέων δανεί-ων με χαμηλότερα επιτόκια και εγγυήσεις των Ευρωπαί-ων φορολογουμένων θα αυξάνεται όπως και το ποσό του

χρέους των χωρών της περιφέρειας που θα αναλαμβάνει. Η προοπτική αυτή φυσικά δεν είναι ευχάριστη για τους Ευρωπαίους. Ήδη το Γερμανικό υπουργείο Οικονομικών ζητά να λάβει μέρος στις διαπραγματεύσεις για τον καθο-ρισμό των όρων και του μεγέθους του Μηχανισμού, με τη σχετική νομοθεσία προς ψήφιση στην ομοσπονδιακή Βουλή το φθινόπωρο. Απροθυμία υπάρχει στη Σλοβακία, η οποία ήδη αρνήθηκε να συνεισφέρει στον προσωρινό μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας. Απροθυμία υπάρχει και στη Φινλανδία, όπου στις πρόσφατες εκλογές αναδείχθη-κε σε ισχυρή δύναμη το ακροδεξιό κόμμα True Fins που αντιτίθενται σε νέα βοήθεια των αδύναμων κρίκων.

Πού θα οδηγούσε όμως μια απροθυμία των μικρό-τερων αλλά υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης χωρών (ΑΑΑ) να στηρίξουν τους αδύναμους κρίκους; Στην ανά-γκη παροχής μεγαλύτερου μέρους των εγγυήσεων από τη Γερμανία και τη Γαλλία, πράγμα που δεν επιθυμούν. Με τη δέσμευση της Γερμανίας και της Γαλλίας να αποτρέ-ψουν τη χρεοκοπία μιας χώρας όπως η Ελλάδα (συνάντη-ση της Ντωβίλ το 2010), μιας και οι συνέπειες θα ήταν κα-ταστροφικές και ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης μεγά-λος (πχ στην Ισπανία όπου η κρίση στην αγορά κατοικιών συνεπάγεται προβλήματα για τις περιφερειακές της τρά-πεζες), υπό την πίεση του επείγοντος οι Ευρωπαίοι ηγέτες τελικά θα συναινέσουν σε νέα δάνεια από τον Μηχανισμό (κάτι που ήδη συζητείται για την Ελλάδα). Το τελικό απο-τέλεσμα θα είναι κάτι ανάλογο με του ευρωομολόγου, το οποίο ευθέως έχει απορριφθεί. Μεγαλύτερο μέρος του χρέους της ευρωπαϊκής περιφέρειας θα έχει την εγγύηση των Ευρωπαίων και θα φέρει χαμηλότερα επιτόκια, μιας και ο στόχος είναι να είναι βιώσιμο. Το ευρωομόλογο θα είχε οδηγήσει στο ίδιο αποτέλεσμα, εφόσον και αυτό θα συνοδευόταν με τους αυστηρούς όρους δημοσιονομικής λιτότητας που συνοδεύουν τα δάνεια του Μηχανισμού. Θα είχε όμως αποτρέψει τους κλυδωνισμούς και τις κα-θυστερήσεις που αυξάνουν το κόστος της κρίσης για τις δημοσιονομικά ευάλωτες χώρες.

Ο αγορά κρατικών ομολόγων από τον Μηχανισμό στην έκδοσή τους αποτέλεσε το πρώτο βήμα προς μια περιορισμένης έκτασης δημοσιονομική ένωση. Καθώς θα αναλαμβάνει μεγαλύτερο τμήμα του χρέους των αδύναμων χωρών θα γίνονται τα επόμενα. Το έλλειμμα για την Ευρώπη συνίσταται στην απουσία συνειδητο-ποίησης ότι de facto εκεί οδηγούμαστε. Εφόσον φυσι-κά η ιδέα της Ευρωπαϊκής ενοποίησης παραμένει ισχυ-ρή. Ο Ζαν Κλοντ Τρισε, της ΕΚΤ, στις σκέψεις του για το μέλλον της Ευρώπης έκανε ήδη λόγο για μια Ευρώπη που θα αποτελεί συνομοσπονδία κρατών με ένα κοινό υπουργείο Οικονομικών της Ευρωζώνης, το οποίο δεν θα διαχειρίζεται κατ΄ανάγκη έναν ομοσπονδιακό προϋ-πολογισμό αλλά που θα μπορεί να παρεμβαίνει απευ-θείας στη διαμόφωση της πολιτικής των χωρών που αποκλίνουν από τους κανόνες της.

η πιεση σΤον μηχΑνι-σμο γιΑ πΑροχη νεων δΑνειων με χΑμηλο-ΤερΑ επιΤοκιΑ κΑι εγγυ-ησεισ Των ευρωπΑιων φορολογουμενων θΑ ΑυξΑνεΤΑι οπωσ κΑι Το ποσο Του χρεουσ Των χωρων Τησ περιφερειΑσ που θΑ ΑνΑλΑμβΑνει.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

24x31_NO FRAMES_HIGHco.pdf 2/1/11 2:58:46 PM

Page 37: EPILOGI 5-6 2011

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

24x31_NO FRAMES_HIGHco.pdf 2/1/11 2:58:46 PM

c.papaioannou
ADVERT
Page 38: EPILOGI 5-6 2011
Page 39: EPILOGI 5-6 2011
Page 40: EPILOGI 5-6 2011

40 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ο Trichet και ο διάδοχός του

Οικονομία /Τράπεζες

Οι πιθανότητες του Ιταλού κεντρικού τραπεζίτη, Μάριο Ντράγκι, να διαδεχθεί τον Ζαν Κλοντ Τρι-σέ στην προεδρία της ΕΚΤ αυξάνονται, καθώς, η καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε πρόσφατα ότι η Γερμανία θα μπορούσε να υποστηρίξει την υποψηφιότητά του.

// Επιτελείο «Ε»

η παραίτηση του Άξελ Βέμπερ από την προεδρία της Bundesbank, καθώς διέβλεπε ότι οι διαφω-νίες που είχε διατυπώσει για το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων των αδύναμων χω-

ρών της Ευρωζώνης από την ΕΚΤ και οι πιο αυστηρές θέσεις του για το πρόγραμμα χορήγησης ρευστότητας στις τράπεζες θα δημιουργούσαν προβλήματα στο διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας της ευρωζώνης, άνοιξε τον δρόμο για τη διαδοχή του Ζαν Κλωντ Τρισέ από τον Μάριο Ντράγκι. Ο κ. Ντράγκι, έχει ήδη τη στήριξη του Γάλλου προέδρου, Νικο-λά Σαρκοζί. Επικεφαλής σήμερα του Financial Stability Board, το οποίο με τη συμμετοχή πλέον των χωρών του G20 σχε-διάζει τη νέα αρχιτεκτονική του παγκόσμιου χρηματοπιστω-τικού συστήματος με ρυθμίσεις που θα αποτρέπουν κρίσεις όπως η πρόσφατη, έχει ισχυρό βιογραφικό στη διαχείριση κρίσεων κάτι που ενισχύει την υποψηφιότητά του. Τη δεκαε-τία του ’90, διατέλεσε υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας και

με δραστικές περικοπές δαπανών, υποτίμηση της λίρας κατά 7% (3,5% με ανατίμηση 3,5% των υπόλοιπων νομισμάτων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών), και ένα ευρύ πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων απέτρεψε την κρίση στα δημόσιο οικονομικά της χώρας του που ήταν σε οριακό σημείο με το έλλειμμα στις αρχές της δεκαετίας στο 11% του ΑΕΠ. To 2002 μεταπήδησε στη Goldman Sachs, όπου κατείχε τη θέση του αντιπροέδρου και το 2006 διαδέχθηκε τον Antonio Fazio στη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ιταλίας, o οποίος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση μετά τον θό-ρυβο που δημιούργησε η παρέμβασή του υπέρ της εξαγοράς της Banca Antonveneta από ιταλική τράπεζα, ενέργειες που υπονόμευσαν το κύρος της Τράπεζας. Με τα προβλήματα της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας να δοκιμάζουν την πολιτική της ΕΚΤ και τις δυνατότητές της να διασφαλίσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ευρωζώνης, η νέα του θέση θα αποτελέσει δοκιμασία για τις ικανότητές του.

40 ΕΠΙΛΟΓΗ

Page 41: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 41

Ο Andrea Enria είναι ο επικεφαλής της Ευ-ρωπαϊκής Αρχής Εποπτείας των τραπεζών, του European Banking Authority. Από το Λονδίνο, όπου είναι η έδρα του ΕΒΑ και αποφασισμένος να διασφαλίσει την εμπιστο-σύνη των επενδυτών στο ευρωπαϊκό τραπεζι-κό σύστημα, θα δημοσιοποιήσει τα αποτελέ-σματα των stress tests των τραπεζών σύντομα.

ΤρAπεζες

Καμπανάκια κινδύνου

Τα stress tests θέτουν αυστηρούς όρους που προ-βλέπονται από την Βασιλεία ΙΙΙ για τα εποπτικά κεφάλαια πρώτης διαβάθμισης, δηλαδή το με-τοχικό κεφάλαιο, αποκλείοντας άλλης μορφής

συμμετοχές που αποδείχθηκε στη διάρκεια της κρίσης ότι δεν απορροφούν ζημίες. Η πρόβλεψη αυτή προκάλεσε τις αντιδράσεις της ομοσπονδίας των γερμανικών τραπεζών, καθώς οι κρατικές περιφερειακές τράπεζες της χώρας έχουν κάνει μεγάλη χρήση τέτοιων μορφών κεφαλαίου, με κίνδυ-νο να εμφανισθούν ευάλωτες στα stress tests. (Οι εκτιμήσεις ανεβάζουν σε 50 δισ. ευρώ το κόστος συμμόρφωσής τους με τους νέους κανόνες.) Προειδοποιεί μάλιστα ότι όσες τράπε-ζες δεν περάσουν με επιτυχία τα τεστ θα πρέπει να λάβουν μέτρα ενίσχυσης των κεφαλαίων τους ως το τέλος του χρό-νου, διαφορετικά η ΕΒΑ θα παρεμβαίνει για να διασφαλίσει ότι γίνονται οι απαραίτητες κινήσεις. Όπως άλλωστε τόνι-σε ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου, Μέρ-βιν Κινγκ, τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής θα πρέπει να αντιμετωπισθούν ως εκτιμήσεις του κατά πόσο μια τράπεζα είναι ευάλωτη σε μια πιθανή κρίση και όχι αυτομάτως στη λογική του pass or fail. Σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοι-

νοβούλιο ανέφερε ότι η μόχλευση των τραπεζών παραμένει υψηλή. Οι επιπτώσεις της θα γίνουν ιδιαίτερα αισθητές αν αυξηθούν τα επιτόκια και αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Προειδο-ποίησε ότι η χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχει παρέλθει και ότι θα απαιτηθούν πολλά χρόνια για να αντιμετωπισθούν οι συνέπειες της. Εξάλλου, το ΔΝΤ στην πρόσφατη έκθεσή του για την Ευρώπη, θεωρεί ότι σημαντικά μέτρα θα πρέπει να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το θέμα των αδύναμων τραπεζών. Επίσης τονίζει ότι μια κρίση εμπιστο-σύνης στην περιφέρεια, θα συνεπαγόταν διάδοση της κρίσης στην Ευρώπη μέσω της έκθεσης των τραπεζών στο χρέος των χωρών αυτών. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, η αμερι-κανική Fed θα υποβάλλει σε τεστ αντοχής τις τράπεζες κάθε χρόνο και εφόσον τα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά θα απαγορεύει τη διανομή μερισμάτων ώστε να ενισχύεται η κεφαλαιακή τους θέση.

Η υποβάθμιση της Ελλάδας μεταφέρεται άμε-σα στις τράπεζες. Με μια νέα υποβάθμιση, οι ελληνικές τράπεζες πιθανόν να χρειαστεί να επιστρέψουν ρευστότητα στο Ευρωσύστημα

καθώς θα βρεθούν ακάλυπτες τιτλοποιήσεις και καλυμμέ-να ομόλογα. Στην περίπτωση αυτή θα απαιτηθούν πρόσθε-τες κρατικές εγγυήσεις, πέραν των 30 δισ. ευρώ που έχουν ήδη αποφασιστεί. Ο Ζαν Κλοντ Τρισέ έχει δηλώσει ότι σε περίπτωση επιμήκυνσης των δανείων της Ελλάδας η ΕΚΤ, που είναι και ο μεγαλύτερος κάτοχος ελληνικών ομολόγων (50 δισ. ευρώ περίπου σε ομόλογα και 150 δισ. ελληνικών τίτλων κάθε είδους ως εγγυήσεις για παροχή ρευστότητας

στις τράπεζες) θα σταματήσει να δέχεται εγγυήσεις του ελ-ληνικού δημοσίου για χορήγηση ρευστότητας στις τράπε-ζες, συνεπώς η εικόνα μπορεί να επιδεινωθεί δραματικά. Όπως τονίζει η συμβολή των τραπεζών-επενδυτών σε ελ-ληνικά ομόλογα πρέπει να είναι εθελοντική, να μην επιβλη-θεί, διότι τότε θα θεωρηθεί πιστωτικό γεγονός με απρόβλε-πτες συνέπειες. Οι τράπεζες έχουν επιστρέψει 12 δισ. ευρώ από τη ρευστότητα που έχουν αντλήσει από την ΕΚΤ, στο πλαίσιο της στρατηγικής απεξάρτησής τους από αυτήν. Σε συνδυασμό με τη μείωση των καταθέσεων, η δυνατότητά τους χρηματοδότησης της οικονομίας περιορίζεται. Αυτό αντανακλά η μείωση των χορηγήσεών τους με ρυθμό 0,4%.

ΤραπεζιΚH ρευςΤOΤηΤα

// Επιτελείο «Ε»

ΕΠΙΛΟΓΗ 41

Page 42: EPILOGI 5-6 2011

42 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ελληνικές τράπεζες

Παρατηρώντας κάποιος το λόγο και τις κινήσεις του Ζαν Κλοντ Τρισέ για τις ελληνικές τράπεζες και την επόμενη μέρα στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα, δεν μπορεί παρά να βρεί σαφή σημεία αναφοράς στο κλίμα που αυτή δημιουργεί με την Οδύσσεια το Ομήρου: «αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾽ ἐπὶ νῆα κατήλθομεν ἠδὲ θάλασσαν /νῆα μὲν ἂρ πάμπρωτον ἐρύσσαμεν εἰς ἅλα δῖαν /ἐν δ᾽ ἱστὸν τιθέμεσθα καὶ ἱστία νηὶ μελαίνῃ / ἐν δὲ τὰ μῆλα λαβόντες ἐβήσαμεν /ἂν δὲ καὶ αὐτοὶ βαίνομεν ἀχνύμενοι θαλερὸν κατὰ δάκρυ χέοντες». Απόσπασμα από τον Όμηρο, Νέκυια (ραψωδία λ της Οδύσσειας). Και η απόδοση στη νέα ελληνική σε μετάφραση του Θανάση Γεωργιάδη: « Ύστερα, αφού στο πλοίο ήρθαμε, στη θάλασσα /πρώτα απ’ όλα ρίξαμε το πλοίο στον θεϊκό τον πόντο /κατόπιν βάλαμε κατάρτι και πανιά στο μαύρο μας πλεούμενο /και παίρνοντας τα πρόβατα σ’ αυτό ανεβήκαμε κι οι ίδιοι· /

θλιμμένοι μπήκαμε, το δάκρυ χύνοντας ποτάμι».

Page 43: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 43

Ο ιαμβικός 15σύλλαβος του Ομήρου, έδωσε πολλούς αιώνες αργότερα, τη σκυτάλη στην αμερικανική μουσική ραπ που με το κοφτό, αυστηρό, ρυθμικό της ύφος περιγράφει δραματικές κατα-στάσεις και περίπλοκες συνθήκες μέσα

στο πλαίσιο μιας ελκυστικά μονότονης μελωδίας η οποία ακριβώς αυτό προσπαθεί να επιτύχει: Μέσα από τη βαρε-τή μονοτονία της μουσικής να επικεντρωθεί ο ακροατής στη σημασία και τα μηνύματα των λόγων του ποιητή. Η ρητορική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας όσον αφο-ρά το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν διαφέρει καθόλου στη μορφή και την τεχνοτροπία από τη μονοτονία του ιαμβικού 15σύλλαβου. Μέχρι χθες, όλοι οι αναλυτές συμ-φωνούσαν ότι στην Ελλάδα δεν ήταν ο τραπεζικός κλάδος που είχε πρόβλημα αλλά η απελπιστική δημοσιονομική κατάσταση του ελληνικού κράτους προκαλούσε ασφυξία στο τραπεζικό σύστημα. Η ανάλυση αυτή ήταν σωστή αλ-λά δεν ισχύει πλέον. Σήμερα το τραπεζικό μας σύστημα επειδή οι διοικήσεις του καθυστερούν στην προσαρμογή του στις νέες συνθήκες, αποτελούν μέρος του προβλήμα-τος και φυσικά αναπόσπαστο μέρος της λύσης.

Από την άλλη πλευρά, στο εξωτερικό, όλοι πλέον ανα-γνωρίζουν ότι το «ελληνικό ζήτημα» ως μέγεθος δεν εί-

ναι σημαντικό. Ως γεγονός όμως, ως πιστωτικό επεισόδιο (credit event) μέσα σε μια μεγάλη οικονομική ζώνη με ισχυρό και σταθερό νόμισμα, η Ελλάδα αποτελεί πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί με υποδειγματική αποτελεσματικό-τητα ώστε να αποθαρρύνει οποιαδήποτε σκέψη ή επιβουλή για επανάληψή του σε κάποια άλλη περιοχή της ευρωζώ-νης. Γι’ αυτό ακριβώς και οι εξελίξεις στο τραπεζικό μας σύστημα θα είναι καταιγιστικές παρά την απροθυμία των μετόχων και των διοικήσεών τους. Το πρόβλημα στο τρα-πεζικό μας σύστημα είναι διπλό. Πρόβλημα ρευστότητας και πρόβλημα κεφαλαιακής επάρκειας. Προφανώς η κατά-σταση δεν είναι ίδια σε κάθε τράπεζα. Υπάρχουν διοικήσεις που πρόλαβαν και ενίσχυσαν τα ίδια κεφάλαιά τους, δια-χειρίσθηκαν με σωφροσύνη τις χορηγήσεις και δεν εκτέθη-καν υπερβολικά στον αλόγιστο υπερδανεισμό.

Τα δεινά της αναβλητικότητας

Η πραγματικότητα όμως στο τραπεζικό σύστημα απαιτεί γρήγορες αποφάσεις. Οι τραπεζικές καταθέσεις εξακολου-θούν να βρίσκονται σε φθίνουσα πορεία, στο πρώτο τε-τράμηνο του 2011 έχουν μειωθεί κατά 12 δισεκατομμύρια ευρώ, και οι διεθνείς αγορές παραμένουν κλειστές για τις τράπεζες. Μοναδική διέξοδος για την άντληση ρευστότητας αποτελεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η πρακτική αυτή

Ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης, Ζαν Κλοντ Τρισέ, θέλει να κλείσει τη θητεία του χω-ρίς νέες κρίσεις. με τη μονοτονία μιας ομηρικής ραψωδίας, ζητώντας από τις τράπεζες να απεξαρτηθούν σταδιακά από τη ρευστότητα που τους παρέχει και απειλώντας ότι σε περί-πτωση αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους θα πάψει να δέχεται από αυτές ως ενέχυρο τα ελληνικά ομόλογα, θέλει να περάσει το μήνυμα ότι μόνο ισχυρότερες θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν τις προσπάθειες αναχαίτισης της κρίσης.

Από τον ΧρHΣΤο ΚΩνΣΤΑ

Ο ποιητής των αριθμών

η ελληνική τραπεζική ραψωδία, οι έμμετρες εντολές του ευρωπαίου κεντρικού τραπεζίτη και η Οδύσσεια των ελληνικών τραπεζών.

Mr. Trichet

Page 44: EPILOGI 5-6 2011

44 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ελληνικές τράπεζες

πρέπει να τερματιστεί και οι τράπεζες πρέπει να προχωρήσουν σε απομό-χλευση (δηλαδή μείωση των χορηγή-σεων) αλλά και πωλήσεις θυγατρικών για την απελευθέρωση ρευστότητας. Η ελληνική οικονομία πρέπει παραμεί-νει ζωντανή στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων. Να προσπαθήσει να πείσει τις αγορές και τους εταίρους της ότι αποτελεί ένα αξιόπιστο γρανάζι στην αγκομαχούσα Ευρωπαϊκή Μηχανή που

για πρώτη φορά στον σύντομο -μόλις 11ετή -βίο της αντιμετωπίζει μια σοβα-ρή και ανατρεπτική χρηματοπιστωτική κρίση. Η εποχή που η Ελλάδα ζούσε μέσα στον δοκιμαστικό σωλήνα της Τρόϊκας και το τραπεζικό μας σύστη-μα αντλούσε «εύκολη» ρευστότητα από την ΕΚΤ μέσω της μη συμβατικής χρηματοδότησης του ευρωσυστήματος που είχε δοθεί για την άμβλυνση των επιπτώσεων της παγκόσμιας χρηματο-πιστωτικής κρίσης, τελείωσε.

Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. Με μια συγχορδία δηλώσεων, ανακοινώ-σεων και παρεμβάσεων η Ευρωπαϊκή

Κεντρική Τράπεζα ξεκαθάριζε ότι μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, έστω και ήπιας μορφής, θα αντιμετω-πιστεί ως πιστωτικό επεισόδιο. Γι’ αυτό και ανακοίνωσε ότι θα παύσει να δέχε-ται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο σε περίπτωση που η χώρα επιλέξει ως λύση στο δημοσιονομικό της πρόβλη-μα την –οποιασδήποτε μορφής- αναδι-άρθρωση του χρέους της.

Η λογική πίσω από αυτή τη στα-θερή και σχεδόν δογματική απόφαση είναι απλή: Οι Ευρωπαίοι έμαθαν από τα λάθη των Αμερικανών. Είναι απο-φασισμένοι να αποφύγουν μία κρίση τύπου Lehman Brothers στην παγκό-σμια αγορά. Ο φόβος της μετάδοσης της κρίσης δεν αφορά μόνο την ευρω-παϊκή περιφέρεια αλλά πλέον απειλεί την οικονομική ανάκαμψη της Ανατο-λικής Ευρώπης. Μια ενδεχόμενη ανα-διάρθρωση του ελληνικού χρέους θα προκαλούσε «πάγωμα» στον δανει-σμό από τις δυτικές τράπεζες προς την «Ανατολή» και θα «χτυπήσει» όλους εκείνους τους επενδυτές, οι οποίοι έχουν επενδύσει πολλά στα ομόλογα, τα νομίσματα και τις μετοχές της περι-οχής, λόγω των μέχρι τώρα ισχυρών ενδείξεων για σημαντική οικονομική βελτίωση στο «ανατολικό-ευρωπα-ϊκό» μπλοκ. Το 76% του τραπεζικού κλάδου στην Ανατολική Ευρώπη ελέγ-χεται από τράπεζες της ευρωπαϊκής δύσης, γεγονός που κάνει την περι-οχή εξαιρετικά ευάλωτη στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης. Ένας νέος γύρος αναταραχών στην περιοχή του ευρώ θα αναγκάσει τράπεζες, όπως η UniCredit, η Erste Group και η Societe Generale, να περιορίσουν τον δανει-σμό που παρέχουν, μεταδίδοντας τον ιό της κρίσης από την ευρωζώνη στο αναπτυσσόμενο ανατολικό μπλοκ της ΕΕ. Το τελευταίο διάστημα ωστόσο, η στάση της μαλακώνει, υπό την πίεση της επιδεινούμενης εικόνας στην Ελ-λαδα, υπό τον όρο ότι οποιαδήποτε επιμήκυνση των ελληνικών ομολόγων δεν θα αποτέλέσει πιστωτικό γεγονός, δηλαδή δεν θα συνεπάγεται πληρωμή των ασφαλίστρων κινδύνου, των CDS.

Στο εξωτερικο, ολοι πλεον αναγνωριζουν οτι το «ελληνικο ζη-τημα» ωΣ μεγεθοΣ δεν ειναι Σημαντικο. ωΣ γε-γονοΣ ομωΣ, ωΣ πιΣτω-τικο επειΣοδιο (credit event), η ελλαδα απο-τελει προβλημα που πρεπει να επιλυθει με υποδειγματικη αποτε-λεΣματικοτητα ωΣτε να αποθαρρυνει οποιαδη-ποτε Σκεψη ή επιβουλη για επαναληψη του Σε καποια αλλη περιοχη τηΣ ευρωζωνηΣ.

Page 45: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 45

Ο ιαμβικός του ζαν Κλοντ Τρισέ Οι ελληνικές τράπεζες, αμέσως μετά την ολοκλήρωση και δημοσιοποίηση των τεστ αντοχής είναι υποχρεωμένες –από ένστι-κτο αυτοσυντήρησης πλέον και όχι από στρατηγική επιλογή– να προχωρήσουν σε πιο επιθετικές κινήσεις προκειμένου να λειτουργούν και να χρηματοδοτούνται χωρίς τα δεκανίκια της ευρωπαϊκής εΚΤ.

Να ξεκινήσουμε όμως με μία απαραίτητη διευκρίνηση. Ο στόχος του Ζαν Κλοντ Τρισέ, του μέχρι τον Οκτώβριο κεντρικού τραπεζίτη της ευρωζώνης, δεν είναι καταπνί-ξει στην πιστωτική ασφυξία το τραπεζικό μας σύστημα.

Στόχος είναι η αυτοδύναμη ανάπτυξη των ελληνικών τραπεζών με τη μικρότερη δυνατή εξάρτηση από εξωγενείς παράγοντες και τη χρη-ματοδότηση της ΕΚΤ. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ανάπτυξη σχε-δίων χρηματοδότησης για τις επιμέρους τράπεζες. Ήδη στο σύνολο της Ευρωζώνης παρατηρείται σημαντική βελτίωση στη λειτουργία των αγορών χρήματος, άρα οι τράπεζες εμπιστεύονται περισσότερο η μία την άλλη και αυτό είναι καλό σημάδι. Η προσφυγή στη χρη-ματοδότηση από την ΕΚΤ στην υπόλοιπη Ευρώπη έχει υποχωρήσει ουσιαστικά. Οι ελληνικές τράπεζες μπορούν και πρέπει να ανακεφα-λαιοποιηθούν. Να ενισχύσουν τα ίδια κεφάλαιά τους και τη διαθέσι-μη ρευστότητα. Πιο συγκεκριμένα, οι κινήσεις αυτές περιλαμβάνουν ουσιαστικές δράσεις για τη μείωση των λειτουργικών εξόδων, με κλείσιμο καταστημάτων, επαναδιαπραγμάτευση ενοικίων, διακοπή εξωτερικών συνεργασιών, επαναδιαπραγμάτευση προμηθειών από μηδενική βάση και μείωση προσωπικού κυρίως μέσω της μη αντι-κατάστασης όσων αποσύρονται είτε λόγω συνταξιοδότησης είτε για άλλο λόγο. Το 2011 η μείωση του αριθμού εργαζομένων στον κλάδο θα ανέλθει στο 3%. Η μείωση του λειτουργικού κόστους, εκτιμάται ότι για το σύνολο της φετινής χρονιάς δεν θα ξεπεράσει το 5%. Για τη βελτίωση της ρευστότητάς τους οι τράπεζες πρέπει να ρευστοποιή-σουν συμμετοχές τους όπως έπραξε για παράδειγμα η Eurobank EFG στην Πολωνία που με την πώληση της Polbank, όχι μόνον ενίσχυ-σε την κεφαλαιακή της βάση, αλλά επίσης απελευθέρωσε ρευστότη-τα ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι η Ελλάδα σήμερα χρειάζεται πολύ λιγότερες αλλά πολύ ισχυρότερες τράπεζες, ικανές να χρηματοδοτήσουν τις προσπάθειες αναχαίτισης της κρίσης.

Page 46: EPILOGI 5-6 2011

46 ΕΠΙΛΟΓΗ

Τράπεζα της Ελλάδος

η πορεία προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας σε κρίσιμη καμπήΗ οικονομία βρίσκεται σε μεταίχμιο, καθώς η προσαρμογή έχει κάνει προόδους, αλλά παραμένει βραδεία σε σχέση με τη δυναμική του χρέους. Χρειάζεται τώρα μια ισχυρή επανεκκίνηση της προσπάθειας, που θα καλύψει γρήγορα τις υστερήσεις και θα δώσει νέα ορμή στη μεταρρυθμιστική πολιτική.

*Ομιλία του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γεωργίου Α. Προβόπουλου, στην Ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων στις 18 Απριλίου 2011

οι βασικές προτεραιότητες για την οικονομική πολιτική είναι:α) Σταθεροποίηση με μέτρα διαρθρωτικής προσαρμογήςΔεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η επίσπευση της ανάκαμ-ψης και η ανάπτυξη αποτελούν τον καθοριστικό παράγοντα της επιτυχίας στα επόμενα χρόνια. Δεν θα υπάρξει όμως ανάκαμψη, αν δεν θεραπευθούν οι βασικές αιτίες που μας οδήγησαν στην κρίση: η γιγάντωση των ελλειμμάτων και των χρεών του Δημοσίου και η σοβαρή υποχώρηση της ανταγωνιστικής θέσης της χώρας. Πρώτο βήμα συνεπώς για την ανάπτυξη είναι η σταθεροποίηση της οικονομίας. Όπως έχει δείξει και η διεθνής εμπειρία, η ύπαρξη μεγάλων δη-μόσιων ελλειμμάτων και χρεών δεν στηρίζει την ανάπτυξη. Αντίθετα, την υπονομεύει.

Επιτάχυνση των αλλαγών στον δημόσιο τομέα

Η σταθεροποίηση έχει εισέλθει στη δεύτερη και δυσκολότε-ρη φάση. Μετά τις οριζόντιες περικοπές στους μισθούς και τις αυξήσεις των φόρων, πρέπει τώρα να στραφεί αποφασι-στικά στις διαρθρωτικές αλλαγές στο δημόσιο τομέα για να μειώσει, σε μόνιμη βάση, δαπάνες που προέρχονται από την αναποτελεσματική του λειτουργία. Περιθώρια στο χώρο αυτό υπάρχουν και είναι μεγάλα. Πρέ-πει ταυτόχρονα να αξιοποιηθούν δύο σημαντικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται σήμερα και οι οποίες μπορούν να απο-τελέσουν καταλύτη για την επανεκκίνηση της μεταρρυθμιστι-κής προσπάθειας.• Πρώτον, το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής

Στρατηγικής δίνει τη δυνατότητα να ακολουθηθεί μια δημοσιονομική πολιτική με σαφείς στόχους, εξειδικευ-μένα μέτρα και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα εφαρ-μογής, αντί για αποσπασματικές παρεμβάσεις και έκτα-κτα μέτρα. Για να έχει το Πλαίσιο τα αναμενόμενα απο-τελέσματα θα πρέπει να εξαλείψει τους παράγοντες που γεννούν ελλείμματα, κυρίως να περικόψει τις δαπάνες.

• Δεύτερον, το Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων και Αξιο-ποίησης της Δημόσιας Περιουσίας μπορεί, αν εφαρμοσθεί

με τόλμη και ταχύτητα, να συμβάλει ουσιαστικά στον περι-ορισμό του χρέους και να ενισχύσει την εισροή ξένων άμε-σων επενδύσεων.

β) Άμβλυνση των συνεπειών της ύφεσης και επίσπευση της ανάκαμψης

Η οικονομική πολιτική πρέπει, χωρίς εκπτώσεις στη δημο-σιονομική προσαρμογή, να επιδιώξει παράλληλα την άμ-βλυνση της ύφεσης και την ταχύτερη δυνατή επαναφορά των ρυθμών μεταβολής του ΑΕΠ σε θετικές τιμές. • Σε πρώτη φάση πρέπει να αποφευχθεί η περαιτέρω επιβά-

ρυνση των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των συντα-ξιούχων που πληρώνουν κανονικά τους φόρους και, αντ’ αυτού, να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυ-γής. Αυτό είναι κρίσιμο και για να ενισχυθεί το αίσθημα δικαιοσύνης και να αυξηθεί ο βαθμός συναίνεσης στο πρό-γραμμα προσαρμογής.

• Ταυτόχρονα, πρέπει να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες για:

> εξοικονόμηση δαπανών με εξάλειψη της σπατάλης, κατάρ-γηση φορέων που δεν προσφέρουν έργο και συγχωνεύ-σεις άλλων,

> ανακατανομή των συνολικών δαπανών με βάση αναπτυξι-ακά και κοινωνικά κριτήρια και βελτίωση της αποτελεσμα-τικότητάς τους.

Έτσι θα είναι εφικτό να στηριχθούν οι πιο ευάλωτες κοινωνι-κές ομάδες, να διευκολυνθεί η κινητικότητα της εργασίας με-ταξύ κλάδων και ειδικοτήτων και να αυξηθεί το μερίδιο των δημόσιων πόρων που διατίθενται για επενδύσεις. • Πρέπει επίσης να επιταχυνθεί η αξιοποίηση των κοινοτι-

κών πόρων που παραμένουν στη διάθεση της χώρας, με χρησιμοποίηση των εργαλείων που προβλέπονται στο νέο αναπτυξιακό νόμο και με πλήρη ενεργοποίηση του ΕΤΕΑΝ.

• Τέλος, πρέπει να προχωρήσει αμέσως η υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μηδενικού ή χαμηλού δη-μοσιονομικού κόστους και άμεσης απόδοσης, όπως είναι Δ

ημ

ιουργικ

ή π

αρουσία

ση

: A

llm

ed

iaC

reati

ve

Page 47: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 47

αυτές που αφορούν την καταπολέμηση της γραφειοκρατί-ας και της διαφθοράς και την εξάλειψη των αγκυλώσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας.

γ) προσέλκυση ξένων επενδύσεωνΚαθώς οι εγχώριοι πόροι που θα μπορούσαν να χρηματοδο-τήσουν την ανάπτυξη είναι στην παρούσα φάση εξαιρετικά περιορισμένοι, πρέπει να ενθαρρυνθεί η εισαγόμενη απο-ταμίευση, να προσελκυστούν δηλαδή ξένες άμεσες επενδύ-σεις. Βεβαίως, οι συνθήκες είναι αντίξοες, καθώς το κλίμα που επικρατεί για την Ελλάδα είναι δυσμενές και οι αβεβαι-ότητες μεγάλες. Μπορούν όμως να υπάρξουν παράπλευρες ωφέλειες από το Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων και βε-βαίως από τα μέτρα βελτίωσης του περιβάλλοντος της επι-χειρηματικής δραστηριότητας που επείγει να υλοποιηθούν. δ) βελτίωση της ανταγωνιστικότητας με επιτάχυνση

των μεταρρυθμίσεωνΗ ανάπτυξη προϋποθέτει ταχεία βελτίωση της ανταγωνιστι-κότητας. Αυτό σημαίνει τη λειτουργία ανταγωνιστικών επι-χειρήσεων που θα προσανατολίζονται στις διεθνείς αγορές. Προϋποθέτει επίσης τη ριζική αλλαγή του κλίματος, με τη δημιουργία περιβάλλοντος που θα ευνοεί την ανάληψη πα-ραγωγικών-επενδυτικών πρωτοβουλιών. Πρέπει τώρα να προχωρήσουν με πολύ ταχύτερο βήμα οι διαρθρωτικές αλ-λαγές στις αγορές και κυρίως οι μεταρρυθμίσεις στο δημό-σιο τομέα – μεταρρυθμίσεις που θα εστιάζονται, πέρα από την ανάκτηση των απωλειών της διεθνούς ανταγωνιστικότη-τας κόστους, στη βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστι-κότητας. Οι βασικές κατευθύνσεις των μεταρρυθμίσεων – αρκετές από τις οποίες έχουν ήδη δρομολογηθεί -- πρέπει να αφο-ρούν:• την ενδυνάμωση του ανταγωνισμού στις αγορές αγαθών

και υπηρεσιών,• την ενίσχυση της ευελιξίας και της κινητικότητας στην

αγορά εργασίας, • τη βελτίωση της απορρόφησης των κοινοτικών πόρων,

την ενθάρρυνση και διευκόλυνση των επενδύσεων και την ενίσχυση του εξαγωγικού προσανατολισμού της οι-κονομίας,

• την αύξηση της αποτελεσματικότητας όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης και την ενθάρρυνση της καινοτομίας και της έρευνας,

την αλλαγή του σημερινού προτύπου παραγωγής και κατα-νάλωσης ενέργειας.ε) αξιοποίηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης Οι κυριότερες πηγές ανάπτυξης είναι: • Οι μεγάλες επενδύσεις στο χώρο της ενέργειας,• Η αναβάθμιση του τουρισμού με προσέλκυση επισκεπτών

υψηλοτέρου εισοδηματικού επιπέδου, ενθάρρυνση της μόνιμης ή εποχικής διαμονής εύπορων συνταξιούχων από άλλες χώρες αλλά και εργαζόμενων ελεύθερων επαγγελ-ματιών, ενθάρρυνση του συνεδριακού τουρισμού, διευκό-λυνση της κρουαζιέρας και προσέλκυση ξένων επισκεπτών και στην ηπειρωτική και ορεινή Ελλάδα.

• Η περαιτέρω ανάπτυξη των υπερπόντιων θαλάσσιων εμπορικών μεταφορών.

• Οι επιδόσεις των κλάδων εκείνων της μεταποίησης που έχουν επιδείξει αξιόλογο εξαγωγικό δυναμισμό, αλλά και πολλών δυναμικών επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους.

• η αξιοποίηση της αγροτικής παραγωγής με μεταποίηση προϊόντων γεωργίας και κτηνοτροφίας.

• Η ανάδειξη της Ελλάδος σε διαμετακομιστικό κόμβο μετα-ξύ άλλων με την αξιοποίηση των λιμένων της, καθώς και η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών τόσο υγείας όσο και εκπαίδευσης σε «καταναλωτές» από την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου. Η ανάπτυ-ξη αυτών των κλάδων μπορεί να αποτρέψει την έξοδο του επιστημονικού δυναμικού από τη χώρα και να ενθαρρύνει ταυτόχρονα την επιστροφή Ελλήνων επιστημόνων από το εξωτερικό.

Βρισκόμαστε σήμερα στην αρχή μιας μεγάλης πορείας ανα-συγκρότησης της οικονομίας με εμπόδια, κινδύνους αλλά και πολλές ευκαιρίες που πρέπει να αξιοποιήσουμε. Για να επιτύχουμε επιβάλλεται κινητοποίηση των πολιτικών και κοι-νωνικών δυνάμεων της χώρας. Η τελική έκβαση θα εξαρτη-θεί από:• τη δική μας συλλογική βούληση και αποφασιστικότητα,• τη διορατικότητα και τον προγραμματισμό με μακροχρόνιο

ορίζοντα,• τον συντονισμένο σχεδιασμό, την εσωτερική συνοχή των

απαιτούμενων ενεργειών, την ταχύτητα στην εφαρμογή τους, και κυρίως τη διαχειριστική επάρκεια.

Όλα αυτά προϋποθέτουν την αμετακίνητη προσήλωση στον τελικό στόχο: να κάνουμε την Ελλάδα μια σύγχρονη ευρω-παϊκή χώρα με οικονομική ευημερία και κοινωνική συνοχή.

Page 48: EPILOGI 5-6 2011

48 ΕΠΙΛΟΓΗ

c.papaioannou
ADVERT
Page 49: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 49

CHARTIS ΡΩΣΙΑΣCHARTIS ΡΩΣΙΑΣ

Χρήστος Αδαµαντιάδης

ΑΞΙΑ ΕΧΕΙ ΑΞΙΑ ΕΧΕΙ

BankersClub …ΝΑ ΜΟΙΡΑΖΕΣΑΙ ΤΙΣ ΓΝΩΣΕΙΣ & ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΟΥ

ΓΝΩ

ΣΗ

• Ε

ΠΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

ΠΤ

ΥΞ

Η •

ΑΞ

ΙΑ •

KN

OW

LED

GE

• IN

VES

TM

EN

T •

DE

VE

LOP

ME

NT

VALU

E

ΓΝ

ΩΣ

Η •

ΕΠ

ΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

Page 50: EPILOGI 5-6 2011

50 ΕΠΙΛΟΓΗ

«εξάγοντας» managersΤον ΧρΗΣΤΟ ΑδΑμΑνΤιΑδΗ τον γνώρισε πριν αρκετά χρόνια η ελληνική ασφαλιστική αγορά από τους ικανούς χειρισμούς του ως διευθύνοντος συμβούλου της Chartis Ελλάδος. Και μπορεί στην εγχώρια αγορά μέχρι πριν μερικά χρόνια να υπήρχε διάχυτη η αντίληψη ότι τα ασφαλιστικά στελέχη που είναι μπροστά από την εποχή τους σπανίζουν, αλλά σήμερα αποδεικνύεται ότι και ικανούς μάνατζερ διαθέτουμε, σε τέτοιον βαθμό μάλιστα που να επιλέγονται ως πρόσωπα-κλειδιά για νέα αναπτυξιακά εγχειρήματα. Αυτό συνέβη και με τον Χρήστο Αδαμαντιάδη, που ανέλαβε τα ηνία της Chartis ρωσίας.

Από την ελενΑ ερμειδου

Το στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης της μητρι-κής πολυεθνικής Chartis (USA) περιλαμβά-νει επενδύσεις σε μοντέλα ταχείας ανάπτυ-ξης σε ορίζοντα πενταετίας. Ο πολυεθνικός όμιλος υλοποιεί τον στρατηγικό του στόχο επενδύοντας σε 10 χώρες όπου χτίζει τις

υποδομές και προχωρεί σε όλες εκείνες τις μικρές και μεγά-λες αλλαγές που θα καταστήσουν το αναπτυξιακό του πλά-νο αποτελεσματικό. Μιλήσαμε με τον Χρήστο Αδαμαντιάδη που έχει αναλάβει τα αναπτυξιακά εγχειρήματα του ομίλου στη ρωσική αγορά. Εκτιμά ότι στη Ρωσία αλλά και ευρύτε-ρα στις μεγάλες αναδυόμενες αγορές (Τουρκία – Κεντρική Ασία) υπάρχουν ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες που «περιμέ-νουν» τους επιχειρηματίες και μεταξύ αυτών το ελληνικό επιχειρείν.

Η Ρωσία είναι ένα από τα 10 αναπτυξιακά εγχειρήματα που επιχειρεί η Chartis κ. Αδαμαντιάδη. Ποια η θέση στον εταιρι-κό σχεδιασμό και ποια είναι βραχυπρόθεσμα τα σχέδιά σας στη συγκεκριμένη αγορά; Στόχος μας είναι να αξιοποιήσου-με τις ευκαιρίες που υπάρχουν σήμερα στις αναδυόμενες αγορές. Επενδύουμε συγκεκριμένα σε 10 χώρες και μπορώ να πω σήμερα ότι η «μεταμόρφωσή» τους ώστε να έχουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα τις καταστήσουν αναπτυξιακές και κερδοφόρες είναι μεγάλη επιχειρηματι-κή πρόκληση. Στη Ρωσία λόγου χάρη η ιδιωτική ασφάλι-ση –με τη μορφή που εμείς την αναγνωρίζουμε στην Ελ-λάδα– είναι ένας εντελώς νέος θεσμός με ζωή περίπου 20 χρόνων! Με βάση αυτό το δεδομένο, ο κύκλος της αγοράς βρίσκεται στα πρώτα στάδια εξέλιξης με τεράστια περιθώ-ρια ανάπτυξης αλλά και έντονα σημάδια επιχειρηματικής ανωριμότητας. Σύμφωνα με στοιχεία του 2009, η Ρωσία κατατάσσεται ανάμεσα στις 15 μεγαλύτερες αγορές (14η μετά την Ολλανδία) στον κλάδο των γενικών ασφαλίσεων, με σχεδόν 12.5 δισ. δολ. ετήσια παραγωγή ασφαλίστρων, ενώ εκτιμάται όταν θα δουν το φως της δημοσιότητας τα επίσημα στοιχεία για την αύξηση που επιτεύχθηκε πέρυσι (2010), αυτή θα βρίσκεται στο 6% περίπου.

Αγορές με προοπτικές λοιπόν. Έτσι, δεν είναι κ. Αδαμαντιά-δη; Πείτε μας όμως πιο συγκεκριμένα, πώς «μεταμορφώ-νετε» τις επιχειρηματικές εργασίες στις ασφαλιστικές που έχετε επενδύσει σε αυτές τις αγορές; Να σας πω. Αλλάζου-με την οργανωτική και απλοποιούμε τη διοικητική δομή, φέρνουμε νέους ανθρώπους, ισχυροποιούμε τα κανάλια διανομής, ενισχύουμε τη διακυβέρνηση, δοκιμάζουμε νέ-ες αγορές και προϊόντα. Είναι λοιπόν μια πολύ ενδιαφέ-ρουσα εμπειρία «μετάλλαξης»! Πρωτεύων στόχος μας στη Ρωσία είναι η οργανική ανάπτυξη με ρυθμό τουλάχιστον διπλάσιο από αυτόν με τον οποίο αναπτύσσεται η αγορά. Ως κατά κύριο λόγο ασφαλιστές επικεντρωμένοι στους μεγάλους και εξειδικευμένους κινδύνους, αυτό που προ-έχει τώρα είναι η ανάπτυξη στον τομέα των προσωπικών ασφαλίσεων, η διαμόρφωση μιας ελκυστικής πλατφόρμας στον τομέα των μικρομεσαίων κινδύνων και η εξέλιξη του direct marketing ως συμπληρωματικού αλλά σημαντικού πυλώνα διανομής.

Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε; Θα έλεγα ότι η κυριότερη έχει να κάνει με την ασφαλιστική αγορά, η οποία είναι ακόμη –όπως σε πολλές αναπτυσσό-μενες χώρες– πολύ «ρηχή» όσον αφορά τον αριθμό και την ποιότητα ικανών στελεχών.

Υπό την εποπτεία σας έχετε και διάφορες άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και της Κεντρικής Ασί-ας. Ποιες θα λέγατε ότι είναι οι πιο σημαντικές; Σαφώς η πιο ενδιαφέρουσα –και η οποία ανήκει στο «γκρουπ των 10» που ανέφερα νωρίτερα – είναι η Τουρκία, στην οποία έχουμε χτίσει μια εξαιρετικά «καλοκουρδισμένη» πα-ραγωγική μηχανή, χωρίς καν να αγγίξουμε τον δύσκολο τομέα των ασφαλειών αυτοκινήτου. Η χώρα κινείται με ιδιαίτερα γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης, αντλεί συνεχώς ολοένα και μεγαλύτερες επενδύσεις από το εσωτερικό και εξωτερικό, επενδύει στις υποδομές, και επεκτείνει συστη-ματικά τη σφαίρα οικονομικής επιρροής στις γειτονικές περιοχές/χώρες. Αρκεί μία βόλτα στην Κωνσταντινού-πολη ή τη Σμύρνη ή τη Μπούρσα για να δει κανείς από

Συνέντευξη - Χρήστος Αδαμαντιάδης // Chartis ρωσίας

Page 51: EPILOGI 5-6 2011

πρώτο χέρι την αυτοπεποίθηση που διαχέεται στην κοινωνία και την επι-χειρηματική κοινότητα. Αν δεν αλλά-ξει κάτι στις επερχόμενες εκλογές, η Τουρκία ως χώρα και ως ασφαλιστι-κή αγορά θα συνεχίσει να είναι στο επίκεντρο των εξελίξεων και βεβαίως της προσοχής της Chartis. Άλλη χώρα που κινείται με αντίστοιχη αυτοπε-ποίθηση –αλλά σε άλλη κατεύθυνση– είναι το Καζακστάν. Και εκεί έχουμε σημαντική παρουσία, με έμφαση στις ασφαλίσεις μεγάλων έργων υποδο-μών και ενέργειας. Από τις λιγότερο ανεπτυγμένες ασφαλιστικά χώρες, ξεχωρίζουν η Ουκρανία, τόσο για τη χαμηλή συμμετοχή των ασφαλειών στο εθνικό προϊόν όσο και για τον μεγάλο πληθυσμό –σημάδια πολύ θε-τικά αν τα δει κανείς στη σωστή και μάλλον μεσοπρόθεσμη βάση– όσο και το Αζερμπαιτζάν, που με σημα-ντ ικά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, βρίσκεται σε ανα-πτυξιακή τροχιά. Γενικά, θα έλεγα ότι όλη η Κεντρική Ασία, μια περιοχή εν πολλοίς άγνωστη στην Ελλάδα, είναι αυτή τη στιγμή μία από τις πιο ενδια-φέρουσες και ταχεία αναπτυσσόμενες περιοχές παγκοσμίως.

Να κλείσουμε τη συζήτησή μας με την αγορά στην οποία βρίσκεστε ενεργά, τη ρωσική. Διακρίνετε σε αυτή έναν «παράδεισο» ασφαλιστικών ευκαι-ριών. Στην πράξη ποια είναι τα περι-θώρια για περαιτέρω διείσδυση των εταιρειών στο μέλλον, και σε ποιους τομείς ασφαλειών; Σε σύγκριση με την ευρωπαϊκή αγορά και τις αντί-στοιχες των αναπτυσσόμενων χωρών «πρώτης ταχύτητας» όπως οι BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα), το πιο σημαντικό σημείο θετικής διαφορο-ποίησης της Ρωσικής αγοράς είναι οι ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης της μεσαίας τάξης. Σύμφωνα με τις τελευταίες δι-αθέσιμες στατιστικές, πάνω από το 70% των νοικοκυριών παρουσιάζουν εισοδήματα μεταξύ 15.000 και 50.000 δολ. ετησίως, με το μέσο ετήσιο εισό-δημα να κινείται συνεχώς αυξανόμενο τα τελευταία χρόνια και να εκτιμάται σήμερα στα 25.000 δολ. Σκεφτείτε ότι ο συνολικός πληθυσμός της χώ-

ρας ξεπερνά τα 140 εκατ. Αργά ή γρήγορα, η έννοια της ιδιωτικής ασφάλισης θα εδραιωθεί σε αυτό το τμήμα του πληθυσμού. Οι προοπτικές λοιπόν για τις προ-σωπικές ασφαλίσεις περιουσίας, υγείας, ζωής κ.λπ. είναι εξαιρετικές. Η μεγάλη πρόκληση για την ασφαλιστική αγορά, γενικά, είναι η ανάπτυξη ενός marketing mix –σχεδιασμός προϊόντων, κανάλια διανομής, προβολή των διαθέσιμων λύσε-ων– που θα επιτρέψει την επιτυχή προσέγγιση της τεράστιας και ευημερούσας κατηγορίας καταναλωτών, κυρίως στις μεγάλες πόλεις. Άλλος τομέας με εξαιρετι-κά μεγάλες προοπτικές είναι ο χώρος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες παραμένουν, μέχρι σήμερα, εν πολλοίς ανασφάλιστες. Και τέλος το direct marketing και το Bancassurance εμφανίζουν μια αξιοσημείωτη δυναμική.

ςτη ρωσία…Λειτουργούν περίπου 650 ασφαλιστικές εταιρίες –υπεράριθμες για το μέγε-θος της αγοράς, αλλά ταυτόχρονα αριθμός που βαίνει σταθερά μειούμενος καθώς μόλις το 2006 ξεπερνούσε τις 900 επιχειρήσεις και στις αρχές της δε-καετίας τις 2000! η αγορά αναπτύσσεται ανισόρροπα:α) Μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι (εξελιγμένοι χρήστες της ασφάλισης ως

μέσο risk management).β) Τεράστια αγορά ασφάλισης αυτοκινήτου με εξωπραγματικά χαμηλά όρια

Αστικής Ευθύνης της τάξης των 10.000–15.000 δολ. κατά ατύχημα αλλά ίσως τα υψηλότερα ασφάλιστρα Ιδίων Ζημιών στον κόσμο – περίπου 1.500 δολ. κατά μέσο όρο!

γ) Στις επιχειρηματικές ασφαλίσεις λειτουργούν πολλά captive σχήματα, ενώ οι μεγαλύτεροι λογαριασμοί τοποθετούνται μέσω των πολυεθνικών brokers.

δ) Στον τομέα της ασφάλισης ιδιωτών, οι μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες έχουν αναπτύξει δίκτυα ασφαλιστικών συμβούλων.

ε) Το bancassurance εμφανίζεται να κερδίζει μερίδια αγοράς, ενώ υψηλό εί-ναι το ποσοστό ασφάλισης οχημάτων μέσω του δικτύου αντιπροσωπειών αυτοκινήτων.

ΕΠΙΛΟΓΗ 51

Page 52: EPILOGI 5-6 2011

52 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ελληνικό Πανεπιστήμιο / Έρευνα

πΤΩςη ΤΟυ SPREAD – αΝΟΔΟς ΤΟυ ΧρηΜαΤιςΤηριΟυ

ςχέση αντιστρόφως ανάλογηΜία σχέση που δημιουργεί επενδυτικές ευκαιρίες

Ο λόγος για τα spread των ελληνικών ομολόγων και την πορεία του Χρηματιστηρίου. Όταν το πρώτο αυξάνε-ται, το δεύτερο, υποχωρεί. Το γιατί συμβαίνει αυτό ερεύνησαν οι φοιτητές του προγράμματος MSc in Finance του ALBA Graduate Business School, Αντώνης Βουκελάτος, Παναγιώτης δρουγκάνης και Αντώνης Κουκλι-νός στο πλαίσιο του μαθήματος Advanced Equity Portfolio Management.

πριν καθιερωθεί η Eυρωζώνη, οι αποδόσεις των ομολόγων εμφάνιζαν μεγάλη διακύμανση, κάτι που εξομαλύνθηκε μετά τη σύγκλιση. Η επταετία 2000 - 2007 ήταν περίοδος εξαιρετικής σταθε-

ρότητας στην αγορά ομολόγων που κατέρρευσε το 2008. Η παγκόσμια οικονομική κρίση «ξεγύμνωσε» τις δημοσιονο-μικές καταστάσεις των κρατών-μελών της ΟΝΕ και τις έθεσε αντιμέτωπες με τις αγορές. Από τον «μαύρο» Σεπτέμβριο του 2008 παρατηρούνται τα πρώτα σημάδια διεύρυνσης και δι-ακύμανσης του spread, περισσότερο των χωρών του «φτω-χού» Νότου και συγκεκριμένα των PIGS (Portugal, Italy, Greece, Spain) από τις διεθνείς αγορές. Εύλογο είναι λοιπόν το γεγονός πως σε περιόδους κρίσης, το spread μεταβάλλε-ται ραγδαία με αποτέλεσμα τη δημιουργία κλίματος ανησυ-χίας, που όπως φαίνεται έχει σαφή αντίκτυπο στο Χρηματι-στήριο. Αντιθέτως, δεν υπάρχουν εμφανή σημάδια επιρροής όταν το spread κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα. Η συσχέτιση (correlation) μεταξύ των αποδόσεων του χρηματιστηρίου και της ποσοστιαίας μεταβολής των περιθωρίων είναι πολύ ασθενής για την περίοδο 2000 -2008 με τιμή -0,2. Για την περίοδο 2008-2010, κατά την οποία το spread εκτινάχτηκε, η συσχέτιση σχεδόν τριπλασιάστηκε με τιμή κοντά στο -0,6. Για να γίνει πιο κατανοητό, η συσχέτιση λαμβάνει τιμές από -1 (τέλεια αρνητική συσχέτιση) έως +1 (τέλεια θετική συσχέ-τιση). Όσο πιο κοντά στο 1 η τιμή, τόσο πιθανότερο είναι οι μεταβλητές να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση.

Στην προσπάθεια να εξερευνήσουμε βαθύτερα αυτή τη σχέση εκτιμήσαμε την ανάλυση παλινδρόμησης του Γενικού Δείκτη (ΓΔ) και της ποσοστιαίας μεταβολής του spread. Για το διάστημα της κρίσης (2008-2010) στη σχέση spread – χρημα-τιστηρίου ο συντελεστής (β) εκτοξεύεται στο -0,12 υποδη-λώνοντας αρκετά μεγάλο αντίκτυπο. Μια άνοδος του spread κατά 10% (π.χ. από 500 σε 550) ωθεί τον ΓΔ σε πτώση της τά-ξεως του 1,2%. Αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη συνεχόμε-νη πτώση του ΓΔ κατά την περίοδο της μεγάλης διακύμανσης των ελληνικών spreads. Αυτή η σχέση φαίνεται να γίνεται πιο ισχυρή όταν αντί του Γενικού Δείκτη χρησιμοποιήσου-με τον Δείκτη Τραπεζών (β = -0.28) ή τον Δείκτη FTASE20 (β = -0.20). Οι τράπεζες παραδοσιακά έχουν μεγάλη έκθεση σε ομόλογα. Στα τέλη του 2010 κατείχαν περίπου 45 δισ. ευρώ σε ελληνικά ομόλογα, ήτοι το 20% του Δημοσίου Χρέους αλ-

λά και στο 10% του ενεργητικού τους, κάτι που εξηγεί την απαξίωση που υφίστανται οι τραπεζικές μετοχές. Ενδεικτι-κά αναφέρονται τα εξής δεδομένα: Εθνική: 19,5 δισ. ευρώ, Alpha bank: 4,2 δισ. ευρώ, Eurobank: 7,8 δισ., Πειραιώς: 8 δισ. ευρώ, ΑΤΕ bank: 3,9 δισ. ευρώ και ΤΤ: 5,3 δισ. ευρώ.

Στη μελέτη μας προσπαθήσαμε να εξερευνήσουμε και άλλες πιθανές σχέσεις μεταξύ διαφορετικών χαρτοφυλακίων και τη συμπεριφορά τους έναντι των μεταβολών του spread. Αντλήσαμε δεδομένα (εβδομαδιαία για τα έτη 2000 – 2008 και ημερήσια κατά τα δύο προηγούμενα) για έξι διαφορετι-κούς συνδυασμούς χαρτοφυλακίων με βάση την κεφαλαιο-ποίησή τους (Μικρής – Μεγάλης) και τον δείκτη τιμής προς κέρδους (P/E Ratio). Η συσχέτιση μεταξύ οποιουδήποτε χαρτοφυλακίου και του spread προσεγγίζει το μηδέν. Δεν υπάρχει, δηλαδή, ουσιαστικά καμία σχέση μεταξύ των δύο. Όταν όμως χρησιμοποιούμε τα δεδομένα των δύο τελευταί-ων ετών βλέπουμε ότι –αν και μικρή- αρχίζει να διαφαίνε-ται μια συσχέτιση μεταξύ τους η οποία φτάνει μέχρι και το -0.26. Από τη στιγμή δηλαδή που το spread ξεπερνά τις 100 μονάδες παρατηρείται μια σχέση με τα πρότυπα χαρτοφυλά-κια. Σχέση η οποία είναι εντονότερη όσο κινούμαστε από τη μικρότερη στη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση και από τον χα-μηλότερο στον υψηλότερο δείκτη τιμής/κέρδους.

Τα αποτελέσματα της έρευνας

Το μοντέλο που χρησιμοποιήσαμε απέδειξε πως υπάρχει αρνητική σχέση μεταξύ των μεταβολών του spread και χρη-ματιστηρίου η οποία όμως ενισχύεται μετά την άνοδο του spread πάνω από τις 100 μονάδες βάσης. Η σχέση αυτή εν-δεχομένως οφείλεται και στο γεγονός ότι εταιρείες που κα-τέχουν μεγάλη βαρύτητα στη δημιουργία των δεικτών κατέ-χουν ομόλογα τα οποία χάνουν την αξία τους, οδηγώντας σε πτώση της τιμής της μετοχής που αντικατοπτρίζει τις προσ-δοκίες των επενδυτών για την εταιρεία. Ένας επενδυτής θα μπορούσε σε συνδυασμό με τις δικές του εκτιμήσεις να καρ-πωθεί μέσω αυτής της αρνητικής σχέσης μεταξύ του spread και κυρίως των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, με με-γάλο ομολογιακό χαρτοφυλάκιο. Εάν επιλέξει τον τραπεζικό κλάδο για παράδειγμα, μια πτώση του spread της τάξεως των 300 μ.β. (από τις 600 στις 300 μ.β.) φαίνεται να οδηγεί την τιμή του τραπεζικού δείκτη σε άνοδο 28%!

Page 53: EPILOGI 5-6 2011

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

210X280_CONFERENCE_AD_MAY-2011.pdf 5/5/2011 12:50:26 µµ

Page 54: EPILOGI 5-6 2011

Οικονομία & Αξίες

Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σει-ρά. ΦΙΛΟΤΙΜΟ είναι η έντονη συ-ναίσθηση της προσωπικής τιμής και της αξιοπρέπειας, η φιλοτιμία, «αν είχε μια στάλα φιλότιμο θα είχε πα-ραιτηθεί». Συνώνυμα: ευθιξία. Αντί-

θετα: αναισθησία, παχυδερμία…. Ρίχνω κάποιον στο φιλότιμο: κεντρίζω την φιλοτιμία. ΦΙΛΟΤΙΜΟΣ είναι

αυτός που έχει έντονο το αίσθημα της τιμής και της προσωπικής αξιοπρέπειας, που θέλει και προσπαθεί να κερδίζει την εκτίμηση των άλλων. Αυτός που κα-ταβάλει ενσυνείδητες προσπάθειες να ανταποκριθεί και να διακριθεί στα καθήκοντά του και να διακριθεί στον τομέα της δραστηριότητάς του. Αυτός που δεν υπολογίζει τα χρήματα προκειμένου να βοηθήσει ή να περιποιηθεί κάποιον. Αυτά για τη σημασία και το

και οι αρχeς που αναζητa

Ο ΕΛΛΗΝΑΣ, τΟ φιΛoτιμΟ πΟυ ΕiχΕ…

Page 55: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 55

Το φιλότιμο ήταν μια παράπλευρη απώλεια στην πορεία προς την ελληνική ευημερία, μια λέξη που σπάνια πλέον αναφέρεται στην καθημερινότητα. Όμως αν η εκποίηση των ηθικών αξιών σημαδεύει τη στάση της κοινωνίας, φυσικό είναι τον Περικλή να διαδέχεται ο Κλέων ο σκυτοτόμος (βυρσοδέψης).

νόημα των λέξεων από τον Γ. Μπαμπινιώτη: Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας σελ.1.910). Ο γράφων κατέ-φυγε στο Λεξικό για να υπενθυμίσει ή και να διδάξει μια ΛΕΞΗ που χαρακτηρίζει το καθημερινό λεξιλόγιο των συμπατριωτών του, η οποία όμως σπανιότατα πλέ-ον απαντάται στα ΜΜΕ και ακόμη σπανιότερα ακού-γεται στην καθημερινότητα του λαού μας. Η (σχεδόν) εξαφάνισή της πληγώνει τους παλαιότερους, αλλά δεν

απασχολεί τους νεότερους. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται λίγο αλλόκοτο να αρχίζει κάποιος μερικές σελίδες για την ελληνική οικονομία, με δυο λέξεις και τη σημασία τους. Όμως, στην προσπάθεια να κατανοήσει κανείς τι συμβαίνει στη χώρα μας, η (περίπου) εξαφάνιση αυτών των λέξεων είναι καίριο ζήτημα. Η οικονομία προβάλ-λεται ως ενιαία επιστήμη, όμως μοιάζει περισσότερο με ένα άθροισμα «θρησκειών», με αρχές η καθεμιά τους,

Από τον ΑΝΤΩΝΗ ΛΙΒΙΕΡΑΤΟ

Οι ρίζες του κακού

Η εκρηκτική περίοδος της ιστορίας µας 1915 –1940 συσσωρεύει στο θυµικό των Ελλή-νων ανεκπλήρωτα, ζωντανά πάθη. Ούτε η πρόθεση ούτε ο χώρος επιτρέπουν αναφορά σε αυτά. Όµως αρκεί στον γράφοντα να σηµειώσει ότι δεν υπήρξε Έλληνας ή Ελληνί-δα, ενήλικες που να µην καταχώνιασαν µέσα τους ανεξόφλητους λογαριασµούς.

Στην περίοδο 1941–1950 το εκρηκτικό και εύφλεκτο αυ-τό υλικό βρίσκει την ευκαιρία να εκραγεί µε µοναδική ένταση και έκταση. Το αποτέλεσµα ήταν ότι στο τέλος της περιόδου υπήρξαν νικητές και ηττηµένοι… Όµως από το 1950 και ύστερα ήταν πλέον σαφές ότι οι συµπατριώτες µας ήθελαν να ξεχάσουν, να αφήσουν πίσω τους εφιάλτες και να αναζητήσουν µια καλή ζωή, όπως την καταλάβαι-νε ο καθένας. Εκείνη την ιστορική στιγµή , αναζητώντας ανακούφιση από τον πόνο, (όλοι είχαν υποφέρει, ακόµη και οι όποιοι θύτες), αρχίζει η εξόρµηση της ελληνικής οικονοµίας. Είναι µια αρχή µε τη βαθιά πίστη ότι «Αύριο όλα θα είναι καλύτερα». Ακόµη και η κάθαρση παραµε-ρίζεται. Υπήρχαν όµως στην περιρρέουσα την οικονοµία ατµόσφαιρα, ακόµη, ζωντανές συνήθειες και αρχές, κατά-λοιπα µιας εποχής όπου περίσσευαν οι αξίες της δουλειάς, και ζούσαν ακόµη, ώριµοι πλέον σε ηλικία καθοδηγητές. Υπήρχαν, ακόµη, ξεκάθαρες στάσεις και απόψεις όπου ορίζονταν «ότι αυτό δεν γίνεται» και υπήρχαν ακόµη πε-ρισσότερες συµφωνίες µε τον «λόγο» και τη «χειραψία», παρά γραπτές. Οι συµβαλλόµενοι σπάνια ξεχνούσαν τι

έχει συµφωνηθεί γιατί αυτό έφερνε ντροπή. Με αυτά τα δεδοµένα η οικονοµία ξεκίνησε ορµητικά, χωρίς να δίνε-ται ιδιαίτερη σηµασία στο αναγκαίο πλέγµα θεσµών και την αναγκαία επιµόρφωση των πολιτικών, έτσι ώστε το απαρχαιωµένο πλέον κράτος να αντικατασταθεί, σταδια-κά, µε ένα νέο µε προσδόκιµο χρόνο ζωής µερικών δεκα-ετιών.

Οι πάντες επεδίωκαν το αποτέλεσµα των προσπαθειών τους «εδώ και τώρα» και εκεί στράβωσαν τα πράγµατα. Βαθµιαία αλλά σταθερά αποκαθηλώνονται οι ελληνικές αξίες, π.χ. το Φιλότιµο και γίνονται αποδεκτά λίγο-λίγο και σιγά-σιγά τα παραστρατήµατα αυτής της «Νέας Οι-κονοµίας», η κορύφωση είναι το σηµερινό πρόβληµα. Οι Έλληνες, ένας λαός υπερήφανος –ενίοτε και ψωροϋπερή-φανος- παρ’ όλα τα κουσούρια τους, για πρώτη φορά ντρέ-πονται γιατί κατάντησαν παγκοσµίως δακτυλοδεικτούµε-νοι. (Ο επί κεφαλής των ρεπουµπλικάνων της Γερουσίας, µπροστά στις κάµερες δηλώνει ότι… « δεν θα επιτρέψουµε οι ΗΠΑ να γίνουν Ελλάδα!»).

Page 56: EPILOGI 5-6 2011

56 ΕΠΙΛΟΓΗ

Οικονομία & Αξίες

με ιερείς ή ιέρειες, ο ι ο π ο ί ο ι ε κ π έ -μπουν χρησμούς όταν ξεφεύγουν α π ό τα τα π ε ι -νά καθήκον τα

διαχείρισης της οι-κονομικής δραστηριότητας του

καθημερινού βίου και προσπαθούν να ερμηνεύσουν το παρελθόν και να προβλέψουν το μέλ-λον. Εξ ου και οι δυσκολίες. Παρ’ όλα αυτά ο γράφων υποκύπτει στον πειρασμό να ερμηνεύσει τα εν Ελλά-δι συμβάντα. Συνοψίζοντας προφητικά, πολλά χρόνια πριν τις στρεβλώσεις της πραγματικής ελληνικής οι-κονομίας, ένας σημαντικός πολιτικός είπε: «πλουτίσα-με τους Έλληνες χωρίς προηγουμένως να τους έχουμε μορφώσει». Η φράση έχει πολλές αναγνώσεις. Ο εξαί-ρ ε τ ο ς α υ τ ό ς Έ λ λ η ν α ς δ ε ν εννοούσε βέ-βαια την εγκύ-κλιο παιδε ία, τ η ν ο π ο ί α πράγματι απο-λαμβάνουν οι πολίτες, έστω κα ι ε ν μ έσ ω συνεχών αναδιοργανώσεων. Εννοούσε την παιδεία και την εξ αυτής γνώση που θα παραλληλίζονταν με τις εντυπωσιακές, νέες κοινωνικές κυρίως και παραγωγι-κές δομές. Εξελίξεις και αλλαγές που πήραν ένα αιώ-να στην Δύση, τις πήδηξαν οι Έλληνες σε μια γενιά. Η ελληνική περίπτωση, παρ’ όλες τις χιλιάδες λέξεις που καταναλώθηκαν, δεν βρήκε ανάμεσα τους εκείνη ή εκείνες τις οικονομικές αναλύσεις, που θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν τι συνέβη και τι συμβαίνει στην πραγ-ματική οικονομία της χώρας. Έτσι δυσεξήγητες ιδιαιτε-ρότητες, δυσκόλεψαν και δυσκολεύουν τη διαμόρφω-ση μιας συγκροτημένης οικονομικής πολιτικής. Οι δυ-σκολίες επαυξάνονται καθώς η οικονομία δεν ξεχωρί-ζεται από την ιστορία και οι Έλληνες καταναλώνουν με-γάλες ποσότητες ιστορίας. Η τρέχουσα, δραματική κρί-ση έχει βαθιές ηθικές ρίζες. Η φράση αυτή θέτει ενώπι-ον της ελληνικής ιθύνουσας τάξης, τώρα πια χωρίς πε-ριθώρια χρόνου, βασικά ερωτήματα. Ας σημειωθεί λοι-πόν κατ’ αρχήν ότι ο γράφων, όταν χρησιμοποιεί τη δι-ατύπωση ιθύνουσα τάξη, δεν εννοεί μόνο τους πλουσι-ότερους πολίτες, όπως συνηθίζεται. Εννοεί εκείνους οι οποίοι από τη θέση τους επηρεάζουν ομάδες πολιτών,

καθοδηγούν ή καθοδήγησαν πολίτες, από τους δασκά-λους έως εκείνους οι οποίοι διαχειρίζονται πλούτο, ιδι-ωτικό ή δημόσιο. Παραποιώντας τον Σεφέρη…. «όπου και αν στραφώ η Ελλάδα με πληγώνει» και με μειώ-νει θα έλεγε κανείς. Όμως υπάρχει ακόμη ελπίδα…. «ο τρώσας και ιάσεται»…. (εκείνος που προκάλεσε το τραύμα αυτός και θα το θεραπεύσει). Δηλαδή; Δεν εί-ναι πρωτόγνωρο μια περίοδος ανάκαμψης να διαδέ-χεται μια περίοδο παρακμής ή έστω ανεμελιάς. Αυτό μπορεί να συμβεί τόσο σε άτομα όσο και σε κοινωνίες και δεν είναι μακρινό παρελθόν η αντικατάσταση μιας περιόδου χρεοκοπίας της Ελλάδας από την ανάκαμψη στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου, όταν οι Έλληνες το θέλησαν, όταν δηλ. συνειδητοποίησαν ότι είναι υπεύθυνοι της τύχης τους, όπως συμβαίνει συχνά στις Δημοκρατίες. Τον γράφοντα διαπερνάει ένα συναίσθημα απώθησης, κάθε φορά που κάποιος ή κά-

ποιοι πολίτε ς κ α τ η γ ο ρ ο ύ ν τ ο κ ρ ά τ ο ς ή την πολιτ ε ία, γ ια το έ να ή το άλλο…. Το κ ρ ά τ ο ς ή η π ολ ι τ ε ία δ ε ν είναι μια αυτό-νομη εξωγήινη

ύπαρξη ή μια αφηρημένη έννοια. Είναι ένα σύνολο πο-λιτών με το οποίο οι διαμαρτυρόμενοι έχουν απ’ ευθεί-ας σχέση. Το κράτος ή η πολιτεία συντίθεται από πολί-τες ξεδιαλεγμένους, καλά ή άσχημα αυτό το ξεχωρίζει τελικά η Ιστορία, συγγενείς ή φίλους ή γνωστούς του κοινωνικού σώματος. Επομένως κάθε κοινωνία έχει το κράτος που της αξίζει. Στις Δημοκρατίες ο Λαός είναι ο υπεύθυνος της τύχης του και αν η εκποίηση των ηθι-κών αξιών σημαδεύει τη στάση της κοινωνίας φυσικό είναι τον Περικλή να διαδέχεται ο Κλέων ο σκυτοτόμος (βυρσοδέψης). Το παράδοξο κρυφτούλι που τελευταία κυριαρχεί στον δημόσιο βίο, στη λειτουργία της κοι-νωνίας, όπου ο καθένας αποκρύπτει τις ευθύνες του πίσω από κάποιον άλλο ή κάποια «υπεύθυνη» ομάδα δεν προμηνύει τίποτα καλό. Κοινοτοπίες; πράγματι κοι-νοτοπίες, αλλά και απλές αναλλοίωτες αλήθειες. Υπάρ-χουν άνθρωποι σε τέτοιες ώρες οι οποίοι θα μπορού-σαν να ηγηθούν μιας εθνικής προσπάθειας…. «αλλά φοβούνται την αλαζονεία των πτωχών και την φιλοχρη-ματία των πλουσίων»… ή κάτι ανάλογο σήμερα. Καιρός είναι οι συμπατριώτες μας να λησμονήσουν τα «λόγια τα μεγάλα» και να κοιταχτούν στον καθρέπτη.

ΤΟ ΠΑΡA∆ΟΞΟ ΚΡΥΦΤΟYΛΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑIΑ ΚΥΡΙΑΡΧΕI ΣΤΟΝ ∆ΗΜOΣΙΟ ΒIΟ, ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓIΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝIΑΣ, OΠΟΥ Ο ΚΑΘEΝΑΣ ΑΠΟΚΡYΠΤΕΙ ΤΙΣ ΕΥΘYΝΕΣ ΤΟΥ ΠIΣΩ ΑΠO ΚAΠΟΙΟΝ AΛΛΟ Ή ΚAΠΟΙΑ «ΥΠEYΘΥΝΗ» ΟΜA∆Α, ∆ΕΝ ΠΡΟΜΗΝYΕΙ ΤIΠΟΤΑ ΚΑΛO.

Page 58: EPILOGI 5-6 2011

58 ΕΠΙΛΟΓΗ

Το σΤοΙχημα Τησ ανακαμψησ

Ο Μαρξ, οι Ρότσιλντ και ο Ντισραέλι

Kαι αν κάποιος δανείζεται χρήμα / ποιος οφείλει να καταβάλει τους τόκους; / Εκείνος που διαθέτει το

χρήμα την ημέρα της λήξης ή κάποιος που δεν το έχει;

… / Οι πατέρες της επό-μενης γενιάς, είπε ο Μαρξ.

… Ένας από τους Ρότσιλντ είπε στον Ντισρα-έλι, ότι τα έθνη είναι ηλίθια

να πληρώνουν τόκους για το δάνειο.

Έzρα Πάουντ, Canto XLVIII*

*Υφαρπαγή και χρήση του κειμένου με πολλή

ελευθεριότητα.

Η ιστορίατης ελληνικής εξωστρέφειας Ξ Α Ν Α Γ Ρ Α Φ Ε Τ Α Ι

Page 59: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 59

Η οικονομική κρίση και οι μεγά-λες δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα δεν οφείλονται μόνο στις γνωστές δημοσιονομι-κές αδυναμίες αλλά και σε προ-βλήματα που σχετίζονται με την

ισχνή εγχώρια παραγωγική βάση, τη χαμηλή αντα-γωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και την αυξανόμενη εξάρτηση από την κατανάλωση εισαγό-μενων προϊόντων. Πρόσφατη μελέτη της Eurobank με τίτλο «Ανταγωνιστικότητα, Εξωτερικό Έλλειμμα και Εξωτερικό Χρέος της Ελληνικής Οικονομίας» υποστηρίζει ότι η υπερκατανάλωση και η απώλεια ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία οδήγησαν σε μεγάλα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και τη συνα-κόλουθη ταχεία άνοδο του εξωτερικού χρέους. Σύμ-φωνα με την ανάλυση, η απώλεια ανταγωνιστικό-τητας οφείλεται σε τέσσερις παράγοντες: (1) την αύ-ξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος σε σχέση με τους εμπορικούς μας εταίρους, (2) την ανατίμηση του ευρώ, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα τρία χρόνια μετά την εισαγωγή του (3) τη χαμηλή διαρ-θρωτική ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομί-ας η οποία μεταφράζεται σε χαμηλό τεχνολογικό πε-ριεχόμενο και χαμηλή ανταγωνιστικότητα ποιότητας των εξαγωγών και (4) την αύξηση των τιμών των μη εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών σε σχέση με τα εμπορεύσιμα, γεγονός που επηρέασε, υπέρ των πρώτων, την κατανομή των παραγωγικών πόρων της χώρας. Όμως τα πρώτα ενθαρρυντικά σημάδια έκα-ναν την εμφάνιση τους το 2010. Οι εξαγωγές έδειξαν σαφή σημάδια ανάκαμψης εξαιτίας της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας και επομένως της ζήτη-σης από το εξωτερικό, της μεγαλύτερης δραστηριο-ποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων στην εξωτερι-κή αγορά προκειμένου να αντισταθμίσουν τη μείω-ση της εγχώριας ζήτησης και της μικρής βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων λόγω της μείωσης κατά 5-6% του σχετικού κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.

Το 2010 οι εξαγωγές (εκτός των πετρελαιοειδών) αυξήθηκαν 8,5%, στα 16,3 δισ. ευρώ, (με τα πετρε-λαιοειδή η αύξηση ανήλθε στο 11%). Το αποτέλεσμα ήταν οι εξαγωγές αγαθών να αντιπροσωπεύουν το 7,1% του ΑΕΠ έναντι 6,2% το 2009, ενώ πέρυσι επι-τεύχθηκε η δεύτερη καλύτερη επίδοση της δεκαετίας σε ποσοστό κάλυψης των εισαγωγών από εξαγωγές (35%, όπως και το 2001), λόγω βέβαια και της σημα-ντικής μείωσης των εισαγωγών λόγω της πτώσης της εγχώριας κατανάλωσης. Η ανοδική πορεία αφορούσε μια διευρυμένη γκάμα προϊόντων που περιλαμβάνει τα παραδοσιακά (με εξαίρεση τα κλωστοϋφαντουργι-κά και τα καπνά) όσο και προϊόντα σε υψηλότερη κλί-μακα βιομηχανικής κατεργασίας.

Η αύξηση των εξαγωγών σε συνδυασμό με τη μεί-ωση των εισαγωγών είχε ως αποτέλεσμα ο εξωτερι-κός τομέας της οικονομίας να συμβάλλει θετικά στον

Η αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου με έμφαση στην εξωστρέφεια τίθεται πλέον ως μία από τις βασι-κές προϋποθέσεις προκειμένου η χώρα να σταθεί ξα-νά στα πόδια της και να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις προκλήσεις του διεθνούς οικονομικού περιβάλλο-ντος τα επόμενα χρόνια.

από τoν μακη νΤοβολο

Page 60: EPILOGI 5-6 2011

60 ΕΠΙΛΟΓΗ

οικονομία

ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ το 2010 (όπως και το 2009, ενώ την τριετία 2006-2008 ήταν αρνητική), μετριά-ζοντας τις αρνητικές συνέπειες από τη βαθιά ύφεση στο εσωτερικό. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε στο 10,4% του ΑΕΠ το 2010 από 11% το 2009 και 14,7% το 2008

Οι μεγάλες προκλήσεις

Η θετική εικόνα συνεχίστηκε και το πρώτο τρίμηνο του 2011 αν και η ισχυρή άνοδος του ευρώ -κατά 9% το 1ο πεντάμηνο έναντι του δολα-ρίου- δημιουργεί προβλήματα στις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή αυξήθηκαν 12% σε ετήσια βάση, ενώ ταυτόχρονα μειώθηκαν οι εισαγωγές κατά 17%. Οι εξαγωγές μειώθηκαν 0,5% τον Μάρτιο, μετά από υψηλές αυξήσεις το προηγούμενο δίμηνο, λόγω και των πολιτικών γεγονότων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογεί-

ου και της Μέσης Ανατολής. Ωστόσο, σε ανοδική πορεία επανήλθαν τον Απρίλιο, με άνοδο 11%. Όπως επιση-μαίνει η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη, συνολικά για το 2011 προβλέπεται άνοδος 8-10% τουλάχι-στον. Η εξέλιξη αυτή θα δώσει σημα-ντική ώθηση στην οικονομία.

Συνεπώς, οι προοπτικές για για το 2011 παραμένουν θετικές λόγω της προβλεπόμενης αύξησης της εξωτερικής ζήτησης και της περαι-τέρω μείωσης του κόστους εργασί-ας που ενισχύει την ανταγωνιστι-κότητα της ελληνικής παραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη και η αύξηση των παραγγε-λιών βιομηχανικών προϊόντων από το εξωτερικό κατά περισσότερο από 50% το 1ο τρίμηνο του 2011. Επίσης στην έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, το 34% των βιομηχανικών επιχειρήσεων αναμένει άνοδο των εξαγωγών το επόμενο τρίμηνο και

μόνο το 12% πτώση, ενώ σημαντική ανάκαμψη αναμένεται στις εξαγωγές προς την ΕΕ και τον υπόλοιπο κό-σμο, με χαμηλότερες εκτιμήσεις για τις βαλκανικές χώρες. Σύμφωνα με την έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, αν λάβουν «σάρκα και οστά» μια σειρά από εξελίξεις που επηρεάζουν θετικά την ανταγωνιστικότητα των ελληνι-κών προϊόντων (ξένες επενδύσεις οι οποίες συνεπάγονται μεταφορά τε-χνολογίας και βελτίωση της παραγω-γικότητας, αξιοποίηση των αλλαγών στο νομικό πλαίσιο της αγοράς εργα-σίας, προώθηση των μεταρρυθμίσε-ων στην αγορά προϊόντων, εφαρμο-γή των μέτρων που περιλαμβάνονται στη στρατηγική προώθησης των εξα-γωγών) σε συνδυασμό με την ανά-καμψη των τουριστικών εισπράξεων και τη μείωση των εισαγωγών λόγω της ύφεσης, τότε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα υποχωρήσει περαιτέρω το 2011, ίσως κάτω του 9% του ΑΕΠ.

ΜΕΤΑΦΟΡEΣ, ΦAΡΜΑ-ΚΑ, ΠΡΟΪOΝΤΑ ΠΕΤΡΕ-ΛΑIΟΥ, ΤΟΥΡΙΣΜOΣ, ΤΡOΦΙΜΑ-ΠΟΤA (ΥΠO ΠΡΟΫΠΟΘEΣΕΙΣ), ΚΛΩ-ΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓIΑ ΚΑΙ ΜEΤΑΛΛΑ/ΟΡΥ-ΧΕIΑ. ΑΥΤΟI ΕIΝΑΙ ΟΙ ΚΛAΔΟΙ ΠAΝΩ ΣΤΟΥΣ ΟΠΟIΟΥΣ ΜΠΟΡΕI ΝΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗΘΕI Η ΠΡΟΣΠAΘΕΙΑ ΑYΞΗ-ΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚHΣ ΕΞΩΣΤΡEΦΕΙΑΣ, ΑΝΑΦEΡΕΙ ΣΕ EΚΘΕΣH ΤΗΣ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚH ΕΠΙΤΡΟΠH.

Page 61: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 61

Μακρύς δρόμοςΠαρά τις θετικές εξελίξεις ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί, ώστε η ελληνική οικονομία να καταστεί εξωστρεφής σε μακροπρόθεσμη βάση, είναι μακρύς.

Όπως αναφέρει μελέτη της Eurobank, για να σταματήσει η ανοδική πορεία του εξωτερικού χρέους πρέπει το εμπορικό ισοζύγιο να δημιουργεί στο μέλλον πλεονάσματα της τάξης του 0,5-1,5% του ΑΕΠ ετησίως, από ελλείμμα-τα της τάξης του 8% σήμερα. Και για να μπορέσει η Ελλάδα να δημιουργήσει τα απαραίτητα πλεονάσματα, πρέπει να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά της κατά περίπου 10-12%. Η προσπάθεια πρέπει να εστιαστεί σε τρεις παράγοντες.• Πρώτον, στην μείωση του κόστους παραγωγής σε σχέση με τους εμπορικούς μας εταίρους μέσω συγκράτησης των

μισθών και των περιθωρίων κέρδους.• Δεύτερον, στην αύξηση της παραγωγικότητας και τη στροφή προς κλάδους υψηλότερης προστιθέμενης αξίας και

εξωστρέφειας. Αυτό προϋποθέτει επενδύσεις σε παραγωγικό εξοπλισμό και νέες τεχνολογίες.• Τρίτον, στη μείωση των σχετικών τιμών (και μισθών) εντός της χώρας του τομέα μη εμπορεύσιμων σε σχέση με

τον τομέα εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, έτσι ώστε να δημιουργηθούν κίνητρα στις εταιρείες και στους εργαζόμενους να μετατοπιστούν στον τομέα των εμπορεύσιμων.

Η μελέτη αναγνωρίζει ότι η πορεία του ευρώ είναι ένας αστάθμητος παράγοντας διότι αν ανατιμηθεί κατά 10% από τα σημερινά του (ήδη υψηλά) επίπεδα, η απαιτούμενη προσπάθεια της χώρας να επαναφέρει την ανταγω-νιστικότητά της στα επίπεδα του 2000 περίπου διπλασιάζεται. Αυτό ισχύει διότι η ανατίμηση πλήττει περισσό-τερο χώρες, όπως η Ελλάδα, οι οποίες δεν διαθέτουν προϊόντα και υπηρεσίες αναγνωρίσιμης ετικέτας.

Οι 20 κυριότερες εξαγωγικές αγορές της Ελλάδας

2010 2005 2001 2010 2005 20012010 2005 2001

Σειρά κατάταξης% συµµετοχή στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγώνΧώρες Αξία (εκατ. €)

1.770,20

1.756,10

1.160,70

1.049,30

858,3

849,3

619,6

618,3

594

387,5

386,8

382,1

321,8

311,9

263,6

247,7

238,7

215

178,3

169,6

12.379

15.963

Γερµανία

Ιταλία

Κύπρος

Βουλγαρία

Τουρκία

Ην. Βασίλειο

Γαλλία

ΗΠΑ

Ρουµανία

Ισπανία

Αλβανία

Ολλανδία

Ρωσία

ΠΓ∆Μ

Σερβία/Μαυροβούνιο/Κόσοβο

Πολωνία

Βέλγιο

Αλγερία

Αίγυπτος

Ην. Αρ. Εµιράτα

Σύνολο εξαγωγών 20 πρώτων

Σύνολο εξαγωγών

1.902,10

1.612,30

816,9

817

754,1

1.062,50

631

736,3

408,9

531,8

348,1

366,7

275,7

327,2

193

146,4

200

40

116,8

209,7

11.665

14.732

1.819,40

1.313,30

570,1

650,2

393,8

896,4

521,5

645,4

397

445,5

376,3

362,5

327,5

461,1

202,9

130,4

170,4

57,5

90,5

93,7

10.138

12.844

11,1%

11,0%

7,3%

6,6%

5,4%

5,3%

3,9%

3,9%

3,7%

2,4%

2,4%

2,4%

2,0%

2,0%

1,7%

1,6%

1,5%

1,3%

1,1%

1,1%

78%

100%

1

2

6

4

11

3

7

5

10

9

12

13

14

8

15

20

16

39

26

24

1

2

5

4

6

3

8

7

10

9

12

11

14

13

17

21

16

46

25

15

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

12,9%

10,9%

5,5%

5,5%

5,1%

7,2%

4,3%

5,0%

2,8%

3,6%

2,4%

2,5%

1,9%

2,2%

1,3%

1,0%

1,4%

0,3%

0,8%

1,4%

79%

100%

14,2%

10,2%

4,4%

5,1%

3,1%

7,0%

4,1%

5,0%

3,1%

3,5%

2,9%

2,8%

2,5%

3,6%

1,6%

1,0%

1,3%

0,4%

0,7%

0,7%

79%

100%

Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ-Επεξεργασία στοιχείων από το ΚΕΕΜ

Page 62: EPILOGI 5-6 2011

62 ΕΠΙΛΟΓΗ

Εξωστρέφεια

Η αξία της καλής φήμηςΗ γεωγραφική εγγύτητα με τις βαλκανικές χώρες σε συνδυασμό με την καλή φήμη που έχουν τα ελληνικά προϊόντα αποτελούν πλεονεκτήματα που αξιοποιεί η Βορειοελλαδίτικη βιομηχανία Κρι-Κρι στο στρατηγικό πλάνο εξωστρέφειάς της, σημειώνει σε συνέντευξή του στην «Ε» ο Ανδρέας Μυλωνάς, διευθυντής εξαγωγών της εταιρίας.

από τoν μακη νΤοβολο

Εμφαση στις ξένες αγορές των Βαλκανίων και όχι μόνο δίνει η Βορειοελ-λαδίτη βιομηχανία παρα-γωγής παγωτού και για-

ουρτιού ΚΡΙ-ΚΡΙ, προσπάθεια που φαίνεται να δικαιώνεται αν κρίνουμε από το γεγονός ότι οι εξαγωγές της εταιρίας από 4 εκατ. ευρώ το 2009 ανήλθαν σε 11 εκατ. ευρώ το 2010, αντιστοιχώντας στο 20% περίπου του συνολικού τζίρου της επιχείρησης. Μιλώντας στην «Ε» ο διευθυντής εξαγωγών της ΚΡΙ-ΚΡΙ, Ανδρέας Μυ-λωνάς, υποστηρίζει ότι «η γεωγραφι-κή εγγύτητα με τις βαλκανικές χώρες σε συνδυασμό με την καλή φήμη που έχουν τα ελληνικά προϊόντα αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα που επιχει-ρούμε να τα εκμεταλλευτούμε ώστε να αυξήσουμε την παρουσία μας στις γει-τονικές αγορές». Αν και τα προϊόντα της εταιρίας θεωρούνται ακριβότερα από εκείνα που προσφέρουν οι ντόπιοι παραγωγοί ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Μυλωνά, «η πολύ καλή σχέση ποιότητας-τιμής μας προσφέρει σημαντικό αντα-γωνιστικό πλεονέκτημα ακόμη απέναντι και σε προϊόντα πολυεθνικών εται-ριών που βρίσκονται στις ίδιες αγορές». Το μεγάλο project της εταιρίας αυτή την περίοδο είναι η Βουλγαρία όπου σύμφωνα με τον κ. Μυλωνά, «η ΚΡΙ-ΚΡΙ ίδρυσε θυγατρική εταιρία ώστε να χειρίζεται η ίδια τη διαδικασία εμπορίας των προϊόντων που παράγει στη χώρα μας και όχι μέσω αντιπροσώπου, ενώ κάτι

ανάλογο συμβαίνει εδώ και 20 χρό-νια στην ΠΓΔΜ». Η εταιρία έχει πα-ρουσία με το ελληνικό παραδοσιακό στραγγιστό γιαούρτι και στις αγορές της Ιταλίας, της Δανίας και της Γερμα-νίας όπου στοχεύει σε εξειδικευμένο αγοραστικό κοινό. Η εταιρία έχει βγει στις ξένες αγορές χωρίς να έχει λάβει ή ζητήσει συνδρομή από κρατικούς φορείς. «Δεν έχουμε ζητήσει βοήθεια από κανέναν. Εξασφαλίσαμε τα απα-ραίτητα κεφάλαια για τις επενδύσεις μας και πορευόμαστε αποκλειστικά με τις δικές μας δυνάμεις», υποστηρί-ζει ο κ. Μυλωνάς.

Η ΚΡΙ-ΚΡΙ ΙΔΡΥΣΕ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΘΥΓΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΩΣΤΕ ΝΑ ΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ Η ΙΔΙΑ ΤΗ ΔΙ-ΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕΣΩ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ, ΕΝΩ ΚΑΤΙ ΑΝΑΛΟΓΟ ΣΥΜ-ΒΑΙΝΕΙ ΕΔΩ ΚΑΙ 20 ΧΡΟ-ΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΓΔΜ.

Α. Μυλωνάς

KΡΙ - ΚΡΙ

Page 63: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 63

ο πρόεδρος και διευθύ-νων σύμβουλος της Pharmathen, Βασίλειος Κάτσος, επισημαίνει ότι: «επενδύουμε στην

έρευνα προκειμένου να προάγουμε την καινοτομία των φαρμακευτικών μας προϊόντων και κατά συνέπεια την ανταγωνιστικότητα μας στις διε-θνείς αγορές. Ιδιαίτερα σε μια τέτοια περίοδο, πιστεύουμε ότι πρέπει να κινηθούμε επιθετικά ώστε όχι μόνο να συνεχίσουμε την αναπτυξιακή μας πορεία, αλλά και να εκμεταλλευτού-με τυχόν ευκαιρίες που θα παρου-σιαστούν. Έτσι το αναπτυξιακό μας πλάνο 2010-2015, περιλαμβάνει επεν-δύσεις συνολικού ύψους 110 εκατ. ευρώ σε έρευνα νέων προϊόντων και υποδομές. Ο όμιλος έχει κατανείμει τις επενδύσεις αυτές με έμφαση την έρευνα αλλά και στην καθετοποίησή μας. Επιπλέον, έχουν προβλεφθεί και σημαντικές επενδύσεις που αφορούν επέκταση η/και ανανέωση των πα-ραγωγικών υποδομών μας». Όπως αναφέρει ο ίδιος, βασικός άξονας της στρατηγικής της εταιρίας είναι η ισχυροποίηση της παρουσίας της στις διεθνείς αγορές με το λανσάρι-σμα νέων προϊόντων και η παράλλη-λη διεύρυνση των μεριδίων αγοράς που κατέχει σε υπάρχοντα προϊόντα. Ταυτόχρονα, στους στρατηγικούς της στόχους εντάσσονται και η διεύρυν-ση της διεθνούς της παρουσίας μέσω συνεργιών ή ακόμα και συμμετοχών/εξαγορών εμπορικών φαρμακευτι-

κών επιχειρήσεων, η ενίσχυση της παρουσίας της στην ελληνική αγορά καθώς και η εκμετάλλευση πιθανών ευκαιριών που θα εμφανιστούν σε αυτή την περίοδο των μεγάλων αλ-λαγών, αλλά επίσης και η περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας της εταιρείας. Σχετικά με τη στάση της Πολιτείας απέναντι στις εξαγωγικές επιχειρήσεις ο κ. Κάτσος σημειώνει ότι, «δυστυχώς συχνά βάζει εμπό-δια ή δημιουργεί δυσκολίες, όπως γ ια παράδειγμα η καθυστέρηση στην επιστροφή του ΦΠΑ, που για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις αποτελεί αγκάθι». Θέτει, μάλιστα ως παρά-δειγμα την αντιμετώπιση που έχει ο κλάδος στον οποίο δραστηριοποιεί-ται η Pharmathen, ο φαρμακευτικός, για τον οποίο πιστεύει ότι μπορεί να γίνει η «σημαία» της ελληνικής εξωστρέφειας. «Παρ’ όλα αυτά», αναφέρει, «η φαρμακευτική βιομη-χανία έχει βρεθεί πολλές φορές στο στόχαστρο της Πολιτείας, η οποία εφαρμόζει περιοριστικά μέτρα περι-στολής των δαπανών για την υγεία. Τα πρόσφατα μέτρα έχουν πιέσει πολύ τις επιχειρήσεις που δραστη-ριοποιούνται κυρίως στην ελληνική αγορά. Επιπλέον το ελληνικό κρά-τος συνεχίζει να οφείλει σημαντικά ποσά στις ελληνικές φαρμακοβιο-μηχανίες, τόσο από την επιστροφή του ΦΠΑ (για τις εξαγωγικές) όπως προανέφερα, όσο και από τα χρέη των νοσοκομείων, αλλά και κονδύ-λια από αναπτυξιακούς νόμους».

Εξωστρέφεια & επιχειρηματική «υγεία»«H στρατηγική που ακολουθούμε πιστά από το 2000, με συνέπεια και συ-νέχεια, βασίστηκε στο τρίπτυχο έρευνα, εξαγωγές, επενδύσεις διότι από νωρίς αντιληφθήκαμε ότι η εξωστρέφεια αποτελεί μονόδρομο για την υγιή και μα-κροπρόθεσμη ανάπτυξη της εταιρίας», υποστηρίζει μιλώντας στην «Ε» ο πρόε-δρος και διευθύνων σύμβουλος της Pharmathen, Βασίλειος Κάτσος.

από τoν μακη νΤοβολο

Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΣΥΧΝΑ ΒΑΖΕΙ ΕΜΠΟΔΙΑ Ή ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ, ΟΠΩΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Η ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ, ΠΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΓΚΑΘΙ.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβου-λος της Pharmathen εκτιμά τέλος ότι «ο ρόλος της Πολιτείας πρέπει να εί-ναι πραγματικά καθοριστικός είτε σε διαθρωτικό ή οργανωτικό επίπεδο, αλλά και πρακτικά όπως για παρά-δειγμα στην ενεργοποίηση των εμπο-ρικών ακολούθων των πρεσβειών μας διεθνώς κ.ά. Αν η περίπτωση της Pharmathen, με σημαντική παρουσία σε περισσότερες από 85 χώρες διε-θνώς, έχει να αποδείξει κάτι είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν. Μπορούν να είναι ανταγωνιστικές, μπορούν να ξεχωρίσουν, μπορούν να πρωταγωνιστήσουν στις διεθνείς αγορές. Αν οι προσπάθειες αυτές ενι-σχυθούν και με την κατάλληλη κρατι-κή υποστήριξη είμαστε σίγουροι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να επιδείξουν ουσιαστική εξωστρέ-φεια και να ενισχύσουν σημαντικά την ελληνική οικονομία».

PHARMATHEN

Β. Κάτσος

Page 64: EPILOGI 5-6 2011

64 ΕΠΙΛΟΓΗ

Η α αδιαφάνεια στις επιχειρηματικές πρακτικές συνέ-βαλλε στην πα-γκόσμια χρηματο-πιστωτική κρίση.

Με την εμπειρία αυτή πόσο καθορι-στική είναι η ορθή εταιρική διακυ-βέρνηση για την οικονομική σταθε-ρότητα και ανάπτυξη; Αποτελεί κοινό τόπο πλέον ότι υγιής οικονομία είναι

η αξιόπιστη οικονομία, η διαφανής οικονομία. Επομένως, η εταιρική διακυβέρνηση συνδέεται άμεσα με την οικονομική σταθερότητα και την ανάπτυξη. Οι αρχές εταιρικής δια-κυβέρνησης δεν είναι τίποτα περισ-σότερο από ένα πλαίσιο κανόνων «καλής εταιρικής συμπεριφοράς» οι οποίοι ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο διοικείται, λειτουργεί και ελέγ-χεται μία επιχείρηση προκειμένου να διαφυλαχθούν τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερόμενων μερών και κατά συνέπεια της ίδιας της επι-χείρησης αλλά και της οικονομίας ως μέρος της οποίας λειτουργεί. Η συμ-μόρφωση των επιχειρήσεων με αυ-τούς τους κανόνες προάγει την απο-τελεσματικότητα και τη διαφάνεια τόσο στις ίδιες όσο και στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας. Γι’ αυτό και στον απόηχο της παγκόσμι-ας χρηματοπιστωτικής κρίσης πολλές δυτικές χώρες λαμβάνουν μέτρα για την αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου που αφορά την εταιρική δι-ακυβέρνηση.

Ο ΣΕΒ με τον Κώδικα Εταιρικής Δια-κυβέρνησης κάλυψε ένα κενό στην ελληνική πραγματικότητα. Οι στόχοι του σε επίπεδο διοίκησης των επιχει-ρήσεων; Ο ΣΕΒ έλαβε την πρωτοβου-λία για τη σύνταξη Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης διότι εντόπισε ένα κρίσιμο κενό στο ελληνικό θεσμικό πλαίσιο, κενό το οποίο δημιουργού-σε ένα ακόμα ανταγωνιστικό μειο-νέκτημα στην ελληνική επιχειρημα-τική δραστηριότητα. Μέχρι σήμερα

η Ελλάδα ήταν το μόνο κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς το δικό του Κώδικα «συμμόρφωσης ή εξή-γησης», ενώ τα θέματα της Εταιρικής Διακυβέρνησης ρυθμίζονταν μόνο μέσω του νόμου. Πλέον, βάσει του Νόμου 3873/2010 όλες οι εισηγμένες καλούνται να υιοθετήσουν Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης. Υπό αυτό το πρίσμα, στόχος της πρωτοβου-λίας του ΣΕΒ είναι να προωθήσου-με στην ελληνική αγορά βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης μέσα από ένα εύχρηστο και ευέλι-κτο εργαλείο. Η απώτερη επιδίωξή μας ωστόσο υπερβαίνει την τυπική συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τη νομοθεσία. Μας ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα η ουσιαστική υιοθέτηση των βέλτιστων πρακτικών από τις επιχει-ρήσεις ως μέσο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Γι’ αυτό το λόγο υλοποι-ούμε μία σειρά ενεργειών όπως η δημιουργία Συμβουλίου Εταιρικής Διακυβέρνησης και η συμμετοχή μας στο European Corporate Governance Network, το οποίο αποτελείται από οργανισμούς που είτε έχουν συντά-ξει εθνικό Κώδικα είτε είναι αρμόδιοι για την εφαρμογή του. Επιτρέψτε μου επίσης να σημειώσω ότι την πρωτο-βουλία του ΣΕΒ έχει επικροτήσει ο κ. Γαβριηλίδης, πρόεδρος της Επιτρο-πής Κεφαλαιαγοράς, και ο κ. Μισέλ Μπαρνιέ, αρμόδιος Επίτροπος για την εσωτερική αγορά και τις υπηρε-σίες, ο οποίος προτείνει την εφαρμο-γή του Κώδικα του ΣΕΒ από τα ελλη-νικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

ανταγωνιστικότητα

Περισσότερη διαφάνειαΗ προώθηση στην ελληνική αγορά βέλτιστων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης μέσα από ένα εύχρηστο και ευέλικτο εργαλείο αποτέλεσε τον κεντρικό πυρήνα της πρόσφατης πρωτοβουλίας του ΣΕΒ για τη σύνταξη του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης. Η «Ε» συζήτησε, με την Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, επιχειρηματία και ταμία – εντεταλμένο μέλος του δ.σ. του ΣΕΒ για θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, για την πρωτοβουλία αυτή και την αξία της στην κατεύθυνση αύ-ξησης της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού επιχειρείν.

συνέντευξη στην ΕΥαΓΓΕλΙα ΠαΠαΙΩαννοΥ

Η ΑΠΩΤΕΡΗ ΕΠΙΔΙΩΞΉ ΜΑΣ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΗΝ ΤΥΠΙΚΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩ-ΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΥΛΟ-ΠΟΙΟΥΜΕ ΜΊΑ ΣΕΙΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΟΠΩΣ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΥΜ-ΒΟΥΛΙΟΥ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΜΑΣ ΣΤΟ EUROPEAN CORPORATE GOVERNANCE NETWORK, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΌ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΕΙΤΕ ΕΧΟΥΝ ΣΥΝΤΑΞΕΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ ΕΙΤΕ ΕΙΝΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ.

Page 65: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 65

Πόσο μπορεί να συμβάλει ο Κώδικας, μεταξύ άλ-λων με την παροχή πληρέστερης πληροφόρησης σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές, στην προσέλκυση επενδύσεων στην ελ-ληνική επιχειρηματική αγορά; Ο Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης ΣΕΒ έχει βασιστεί πάνω στις οδηγί-ες και συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ οι οποί-ες αποτελούν σημείο αναφοράς διεθνώς. Οι αρχές αυτές διαμορφώνουν ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης στη σχέση των μετόχων με τη διοίκηση της εκάστοτε επιχείρησης ενώ ενισχύουν την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητά της, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβαση στις εγχώριες και διεθνείς οργανωμένες αγορές για την προσέλκυση νέων επενδύσεων. Με άλλα λόγια, η εφαρμογή ορθών πρακτικών εταιρι-κής διακυβέρνησης περιορίζει τον επενδυτικό κίν-δυνο για ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές και μειώ-νει το κόστος κεφαλαίου για τις επιχειρήσεις.

Υπάρχει κάποιο άρθρο του Κώδικα που θεωρείται το πιο σημαντικό; Ο Κώδικας αποτελείται από κεφά-λαια τα οποία είναι συμπληρωματικά μεταξύ τους, επομένως δεν θα μπορούσα εύκολα να ξεχωρίσω κάποιο. Μάλιστα είναι διαμορφωμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολα αξιοποιήσιμος τόσο από τις εισηγμένες όσο και από τις μη εισηγμένες εταιρείες, ενώ περιλαμβάνει και σημαντικά βοηθή-ματα όπως η κωδικοποίηση της ισχύουσας νομοθε-σίας, οδηγίες για τη σύνταξη της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης και κατευθύνσεις για το σύστημα εσωτερικού ελέγχου.

Θα λέγατε ότι η εφαρμογή των αρχών της ορθής εταιρικής διακυβέρνησης στον αδιαφανή ακόμα δημόσιο τομέα, θα είχε αποτρέψει την τωρινή κρί-ση στην Ελλάδα; Στο επίκεντρο της εταιρικής διακυ-βέρνησης βρίσκονται έννοιες όπως η διαφάνεια και η λογοδοσία. Καταλαβαίνετε ότι αν οι κανόνες της εταιρικής διακυβέρνησης είχαν υιοθετηθεί από τον δημόσιο τομέα σήμερα θα διαθέταμε υπηρεσίες αξι-όπιστες, αποδοτικές, με μειωμένο κόστος λειτουργί-ας και εργαλεία για τον εντοπισμό και τη διαχείριση κινδύνων. Προπαντός, θα διαθέταμε υπηρεσίες οι οποίες θα εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των εν-διαφερόμενων μερών, δηλαδή του κάθε Έλληνα πο-λίτη. Είναι ξεκάθαρο ότι αν οι δημόσιοι οργανισμοί λειτουργούσαν σύμφωνα με τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης σήμερα θα είχαμε να διαχειριστού-με μία εντελώς διαφορετική κατάσταση.

Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, ταμίας – εντεταλμένο μέλος δ.σ. του ΣΕΒ για θέματα εταιρικής διακυβέρνησης

Page 66: EPILOGI 5-6 2011

66 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ελληνική Ναυτιλία

Page 67: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 67

Η ελληνική ή ελληνόκτητη ναυτιλία κινείται στα διεθνή νερά των σχετικά προβλέψιμων «και-ρικών» φαινομένων. Αντίθετα με την πατρίδα που πελαγοδρομεί, ο εφοπλισμός και τις κρίσεις ξεπερνά και τις μεγάλες κούρσες οδηγεί, με το δικό του τέμπο.

Tο ελληνικό ναυτικό θαύμα

Μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλό-μενο οικονομικό περιβάλλον και απέναντι σε ανερχόμενες δυνά-μεις του θαλάσσιου εμπορίου, η ελληνική ή ελληνόκτητη ναυτι-λία προετοιμάζεται για τις επό-

μενες φάσεις του ανταγωνισμού και εξοπλίζεται με ότι πιο σύγχρονο διαθέτει η ναυπηγική βιομηχανία.. Δεν συμβαίνει το ίδιο και με την πατρίδα αυτού του ναυτικού «θαύματος»: οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν ότι «έχεις πατρίδα όταν έχεις πλοία στη θάλασσα», εμείς οι σύγχρονοι απόγονοί τους έχουμε πλοία αλλά κιν-δυνεύουμε να «χάσουμε» την πατρίδα. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Η ελληνική ή ελλη-νόκτητη ποντοπόρος ναυτιλία δεν έχει επηρεαστεί από την κρίση και ο λόγος είναι ότι εδώ και δεκαετίες είναι πια κομμάτι του διεθνούς εμπορίου. Πράγματι, μόνο μεγάλα διεθνή γεγονότα όπως καταρρεύσεις χρηματιστηρίων και πόλεμοι επηρεάζουν τον κλάδο, ενώ από τα «τοπικά» γεγονότα, ελάχιστα θα μπορού-σαν να την κλονίσουν (π.χ. μια κοινωνική εξέγερση στην Κίνα). Για να γνωρίσουμε καλύτερα τον κλάδο χρειάστηκε να …κατεβούμε στον Πειραιά και να συ-ναντήσουμε έναν επαγγελματία του οποίου η 35χρο-νη εμπειρία είναι πολύτιμη. Ο Γιάννης Παχούλης εί-ναι πρόεδρος της Hellenic Shipbrokers Association και γενικός διευθυντής στην εταιρία ναυλώσεων Megachart Inc. Από το γραφείο του στην Ακτή Μια-ούλη βλέπει καθημερινά το λιμάνι του Πειραιά σε όλο

το μεγαλείο του και η πολύωρη εργασία του γίνεται ασφαλώς πιο ξεκούραστη. «Ανοίγει το μάτι σου εδώ, δεν θα μπορούσα να εργαστώ μέσα σε ένα τυφλό γραφείο», μας λέει χαμογελώντας. Μπήκε στον κλάδο τη δεκαετία του ’70 και έχει ζήσει το σύνολο των κα-θοριστικών για την ελληνική ναυτιλία εξελίξεων που μεσολάβησαν από τότε. «Η ελληνική ναυτιλία είναι μια παγκοσμιοποιημένη αγορά και περνάει ότι περνά-νε όλοι. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, οδήγησε σε έλλειψη εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύ-στημα και πτώση το διεθνές εμπόριο με αποτέλεσμα την πτώση των νέων εργασιών. Τι σημαίνει αυτό; Ότι εμείς, οι ναυλομεσίτες, δεν είχαμε να μεταφέρουμε κάτι… Έτσι επλήγη η ελληνική ναυτιλία. Ο Έλληνας πλοιοκτήτης όμως είχε περάσει παρόμοιες ή και χει-ρότερες κρίσεις στο παρελθόν, όπως η μεγάλη κρίση που ξέσπασε το 1981 και κράτησε μέχρι το 1987. Τότε ήταν καλύτερα προετοιμασμένος από τους άλλους- γι΄ αυτό ζει η ελληνική ναυτιλία», μας είπε ο Γ. Παχού-λης. Η κρίση του 2008, η οποία εμφανίστηκε μετά από μια πενταετία εντυπωσιακής ανάπτυξης (2004- 2008) ξεπεράστηκε σχετικά γρήγορα από την ελληνι-κή ναυτιλία κι αυτό αντανακλάται στο γεγονός ότι οι Έλληνες εφοπλιστές δεν εγκαταλείπουν τη ναυτιλία, συνεχίζουν να στηρίζουν αυτό που έκαναν πάντοτε και το κάνουν καλά. Αντανακλάται επίσης στο γεγονός ότι οι παραδόσεις νέων πλοίων συνεχίζονται κανο-νικά, ενώ αναμένεται να παραδοθούν μερικά ακόμα πλοία το 2012 ή και το 2013.

Από τoν ΘΑνΑση Αντωνιου

Page 68: EPILOGI 5-6 2011

68 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ελληνική Ναυτιλία

Η νέα εποχή

Το πέρασμα της ναυτιλίας στη σύγχρονη εποχή συνδυάστηκε με δύο γεγονότα: α) την είσοδο των Ελλήνων πλοιοκτητών στις διεθνείς χρηματαγορές και β) την εμφάνιση των νέων τεχνολογιών. Σήμερα περί-που 25 Έλληνες εφοπλιστές έχουν ει-σάγει τις εταιρίες τους στις κεφαλαια-γορές. «Οι κινήσεις αυτές δεν αποτε-λούν ένδειξη ότι η ελληνική ναυτιλία μένει από ρευστό. Σε καμία περίπτω-ση…» σπεύδει να επισημάνει ο πρό-εδρος των Ελλήνων ναυλομεσιτών. «Είναι απλώς ένας μοντέρνος τρόπος χρηματοδότησης και ο Έλληνας πλοι-οκτήτης συνεχίζει να διατηρεί ένα σημαντικό ποσοστό της αξίας των πλοίων που αγοράζονται μέσω της χρηματοδότησης αυτής» μας εξηγεί. Το «κύμα» συνεχίζεται με αμείωτη ένταση: τον Νοέμβριο του 2010 εισή-χθη στο NYSE η Costamare του εκλι-πόντος Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, τον Ιανουάριο εισήχθη στο Nasdaq η Diana Shipping του Συμεών Παλη-ού, ενώ αίτηση έχει καταθέσει για το NYSE η Paragon του Μιχάλη Μπο-δούρογλου. Όσο για την τεχνολογία αυτή άλλαξε εκ βάθρων τον τρόπο διοίκησης των ναυτιλιακών εταιριών, κυρίως τις επικοινωνίες που άλλω-στε αποτελούν το νευραλγικό τομέα της ναυτιλίας στην ξηρά, ενώ έδωσε τη δυνατότητα σε πολλούς Έλληνες εφοπλιστές να μεταφέρουν την έδρα τους στην Ελλάδα. Δεν ήταν όμως μόνο οι χρηματιστηριακές εξελίξεις και οι τηλεπικοινωνίες που χαρα-κτήρισαν την προηγούμενη περίοδο. Ήταν επίσης το μέγεθος των πλοί-ων- στη ναυτιλία είναι γνωστό πως «το μέγεθος μετράει». Ο πρόεδρος των Ελλήνων μεσιτών μας εξηγεί πώς …μεγάλωσαν τα πλοία τα τε-λευταία 10 χρόνια. «Τη δεκαετία του ’70 ένα πλοίο 40.000 τόνων φορτίου θεωρείτο ‘θηρίο’. Τα πλοία τύπου panama ήταν στους 50-55.000 τό-νους. Σήμερα τα supramax, τα πλοία δηλαδή που έχουν δικά τους μέσα φορτοεκφόρτωσης βγαίνουν από τα κινέζικα ναυπηγεία στους 65.000 τό-νους. Τα postpanamax έχουν φτάσει

πλέον τους 90.000 τόνους, ενώ τα cape size, αυτά που δεν μπορούσαν να περάσουν τον κανάλι του Πανα-μά και του Suez και που ήταν κάποτε 130.00 τόνους, σήμερα έχουν φτά-σει τους 200.000 τόνους. Όσο για τα VLOCs (Very Large Ore Carrier) τα οποία έχουν παραγγελθεί κι ορισμέ-να έχουν πέσει στη θάλασσα, είναι πια 380.000 τόνους και μεταφέρουν αποκλειστικά σιδηρομετάλλευμα». Όπως είναι γνωστό, πίσω από την εξέλιξη αυτή, την οποία παρακολου-θούν και οι Έλληνες εφοπλιστές, κι-νητήρια δύναμη είναι η Κίνα η οποία έχει δημιουργήσει δεκάδες σιδηρο-βιομηχανίες μέσα σε μια δεκαετία και χρειάζεται πλέον τεράστιες πο-σότητες πρώτης ύλης. Όπως είναι φυσικό οι σημαντικές αυτές αλλαγές στην παγκόσμια (και την ελληνι-κή…) ναυτιλία, άλλαξαν δραματικά τον κλάδο των ναυλώσεων που θε-ωρείται οικονομικός αιμοδότης του εφοπλισμού. Ο Γιάννης Παχούλης, θεσμικός εκπρόσωπος του κλάδου, είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να μας περιγράψει τις εξελίξεις. «Η παγκόσμια γεωγραφία των φορτίων έχει αλλάξει. Κάποτε υπήρχαν εισα-γωγικές χώρες: η Ινδία λ.χ. αγόραζε ζάχαρη σε μεγάλες ποσότητες από τη Βραζιλία. Όταν διαπίστωσε ότι ήταν οικονομικά ασύμφορο, φύτεψε τεύτλα σε τεράστιες εκχερσωμένες περιοχές και σήμερα η Ινδία είναι εξαγωγική χώρα. Η Ινδία, που δεν αγοράζει πια ζάχαρη, θέλει λίπασμα για τα τεύτλα, εισάγει πλέον λιπά-σματα». Αυτό το διάστημα υπάρχει υπερπροσφορά τονάζ σε σχέση με τη σταθεροποιημένη πλέον ζήτηση. Υπάρχουν μάλιστα κατηγορίες πλοί-ων (π.χ. στα πολύ μεγάλα πλοία για μεταφορά σιδηρομεταλλευμάτων με αρκετά ελληνικά συμφέροντα) που υποφέρουν αυτή τη στιγμή εξαιτίας της απουσίας ναύλων.

Διστακτικές οι τράπεζες

Από το κτίριο της ναυτιλιακής εταιρείας Cardif f συμφερόντων Γιώργου Οικονόμου, το οποίο βρί-σκεται επί της λεωφόρου Κηφισίας

στο Μαρούσι ο Κώστας Παυλόπου-λος, μάνατζερ στο τμήμα Freight & Hire Collection της TMS Dry Ltd (θυγατρική της Cardiff) δεν βλέπει τη θάλασσα όπως οι συνάδελφοί του στον Πειραιά ή τη λεωφόρο Συγγρού. «Όλο και περισσότεροι εφοπλιστές, κάτοχοι σημαντικών ακινήτων στα βόρεια της Αθήνας μεταφέρουν την έδρα τους από το λιμάνι» μας εξήγησε όταν τον συ-ναντήσαμε. Θάλασσα δεν βλέπει ο Κ. Παυλόπουλος, μπορεί όμως και «βλέπει» μέσα από τα ναυλοσύμφω-να με τα οποία ασχολείται εδώ και αρκετά χρόνια τόσο την πορεία των πλοίων της εταιρίας όσο και το κλίμα που επικρατεί στις διεθνείς αγορές. Βρίσκεται στον κλάδο εδώ και μια δεκαπενταετία, νιώθει όμως ακόμα και σήμερα έκπληξη με τις δυνατό-τητες του κλάδου. Αντικείμενο της συζήτησης μας στο ξεκίνημά της, η χρηματοδότηση των Ελλήνων εφο-πλιστών. «Οι ελληνικές τράπεζες δεν στηρίζουν όπως θα έπρεπε τη ναυ-τιλία διότι τη θεωρούν επένδυση με μεγάλο ρίσκο», υποστηρίζει ο Κώ-στας Παυλόπουλος και διευκρινίζει «δεν ισχύει όμως αυτό διότι άλλες τράπεζες που έχουν δανείσει μεγά-λα ποσά στους Έλληνες εφοπλιστές έχουν αποκομίσει κέρδη. Η ναυτιλία πράγματι θεωρείτο δραστηριότητα υψηλού ρίσκου μέχρι που εισήχθη η πρώτη ελληνική εταιρία στο χρημα-τιστήριο της Νέας Υόρκης. Η είσοδος αυτή, μετά από λεπτομερή έλεγχο των αρμόδιων αρχών, απέδειξε ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα και σή-μερα οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν αντλήσει μεγάλα κεφάλαια από τη Wall Street». Σύμφωνα με έρευνα της Petrofin Research η ελληνόκτητη ναυτιλία κατέγραφε το 2010 συνο-λικό δανεισμό ύψους πάνω από 66 δισ. δολάρια, με τα 57 δισ. να έχουν εκταμιευτεί με προσανατολισμό τη ναυπήγηση νέων πλοίων. Οι ελλη-νικές τράπεζες έχουν δανείσει πάνω από 17 δισ. δολάρια στους Έλληνες εφοπλιστές, η μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα, η Εθνική, είναι 5η στη σχε-τική λίστα των τραπεζών που χρημα-

Page 69: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 69

τοδοτούν την ελληνόκτητη ναυτιλία (περίπου 3 δισ. δολάρια), αρκετά μακριά όμως από την πρώτη (Royal Bank of Scotland, 12,5 δισ. δολάρια).

Facts and Figures

Με 3.185 πλοία (χωρητικότητας άνω των 1.000 grt) ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος βρίσκεται για μια ακόμη φορά στην κορυφή της πα-γκόσμιας κατάταξης, με 9% του πα-γκόσμιου στόλου σε αριθμό πλοίων το 2010 και 14% σε χωρητικότητα. Στον ελληνόκτητο στόλο (σε χωρητι-κότητα) αναλογεί το 42% του στόλου της ΕΕ και στον υπό ελληνική σημαία το 22%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, η ελ-ληνόκτητη ναυτιλία ελέγχει το 23% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενο-πλοίων και το 17% του στόλου μετα-φοράς χύδην φορτίων. Η τάση είναι ανοδική αφού το 2010 οι παραγγε-λίες νεότευκτων πλοίων έφθασαν τις 460, από τα οποία 128 είναι δεξα-μενόπλοια (το 20% της παγκόσμιας ναυπηγούμενης χωρητικότητας) και 218 φορτηγά (12%). Ο υπό ελληνική σημαία στόλος (πλοία άνω των 100 grt) μειώθηκε κατά 16 πλοία το 2010 στα 2.096, καθώς διέρρευσαν από το ελληνικό νηολόγιο 14 φορτηγά και 1 δεξαμενόπλοιο. Η τάση υποχώρη-σης συνεχίζεται και το 2011. Από τη ναυτιλία, έναν από τους δυναμικότε-ρους κλάδους της ελληνικής οικονο-μίας, εισέρευσαν στη χώρα 140 δισ. ευρώ την τελευταία δεκαετία, με τον κλάδο βασικό αιμοδότη του ισοζυ-γίου πληρωμών της χώρας. Ωστόσο περίπου το μισό του ποσού αυτού επανεξήχθη στο εξωτερικό, καθώς όπως τονίζει η ΕΕΕ στην Ετήσια Έκ-θεσή της, το κράτος δεν προχώρησε σε επενδύσεις στις αναγκαίες υπο-δομές ώστε να συγκρατήσει μεγα-λύτερο μέρος του ποσού αυτού στη χώρα. Όσον αφορά τις εξελίξεις της ναυτιλιακής αγοράς σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και ό όγκος του πα-γκόσμιου εμπορίου προβλέπεται να αυξηθεί κατά 8% το 2011, οι ναύλοι πιέζονται καθώς εισέρχεται στην αγορά νέα χωρητικότητα.

Ελληνικός εφοπλισμός και Κίνα

Η είσοδος της Κίνας στις διεθνείς ναυτιλιακές αγο-ρές είναι αυτό που μας επεσήμαναν με τη μεγα-λύτερη ένταση όλοι οι συνομιλητές μας. Όχι μόνο στον τομέα των ναυπηγήσεων όπου αυτή τη στιγ-

μή κρατάει τη μερίδα του λέοντος, αλλά και στις μεταφορές, η Κίνα τρέχει και πίσω της ακολουθούν οι υπόλοιποι. «Η Κί-να προσπαθεί να φτιάξει στόλο αλλά δε νομίζω ότι θα μπορέ-σει ποτέ να καλύψει τις ανάγκες της» μας εξήγησε ο Κώστας Παυλόπουλος, Freight & Hire Collection manager, TMS Dry Ltd, και ιστορεί πως κατάφεραν οι Κινέζοι να κυριαρχή-σουν μέσα σε σύντομο διάστημα: «Η ναυπήγηση πλοίων στην Κίνα ήταν η πρώτη τους προσπάθεια σε μια εποχή μάλιστα που η χώρα τους δεν είχε καν ναυπηγεία, τα έφτιαξε όμως και πήρε τις δουλειές. Στη συνέχεια ανέπτυξαν χρηματοδο-τικά προγράμματα –οι τράπεζές τους είναι πλέον πανίσχυρες με τρομερά αποθεματικά- με όρο τη ναυπήγηση πλοίων στην Κίνα ανακυκλώνοντας κατά τον τρόπο αυτό το χρήμα». Αρ-γότερα ήρθαν οι μεγάλες διακρατικές συμφωνίες στην Ευ-ρώπη και αλλού, ενώ η εξαγορά λιμανιών ήταν το επόμενο βήμα τους.

Περιβάλλον: Διαρροές, καύσιμα και έρμα

Η ασφάλεια των μεταφορών και η ποιότητα των καυ-σίμων είναι τα δύο καίρια περιβαλλοντικά προβλή-ματα της ναυτιλίας. Για τα δεύτερα υπάρχει κινη-τικότητα και όπως πληροφορούμαστε Νορβηγοί

ναυπηγοί ετοιμάζουν πλοίο το οποίο θα καίει υγραέριο. Για τα τάνκερ, όπου εντοπίζεται κυρίως το πρόβλημα, οι Έλληνες εφοπλιστές λαμβάνουν μέτρα και αλλάζουν τον στόλο τους με πλοία διπλού κελύφους (double skin), δηλαδή ένα τάνκερ μέσα σε ένα τάνκερ. Ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας είναι η διαχείριση και επεξεργασία θαλασσίου έρματος για την αποφυγή μεταφοράς ζωντανών οργανισμών από μια περιοχή του πλανήτη σε άλλη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών είναι ένα από τα πιο σημα-ντικά θέματα στη σύγχρονη ναυτιλία. Μέχρι τα τέλη του 2011 θα τεθεί σε ισχύ μια νέα διεθνής συμφωνία για τη διαχείριση του έρματος η οποία έχει υπογραφεί ήδη από το 2004.

Page 70: EPILOGI 5-6 2011

70 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ

Από τoν ΠΑνΑΓιωτη ΑΔΡιΑνEση

ΘΕΡΜΙΚEΣ ΚAΜΕΡΕΣ & LASER , ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΠΕΙΡΑΤΕIΑΣ

Με την πειρατεία στα πλοία σε έξαρση στις µέρες µας, οι θερµικές κάµερες αποτελούν τη βέλτιστη λύση σε ένα πρόβληµα για την παγκόσµια ναυτιλία, το οποίο µάλιστα έχει αυξήσει το επισφάλιστρο των ποντοπό-ρων πλοίων. οι θερµικές κάµερες παρέχουν στους χρήστες τους τη δυνατότητα να δουν τα σκιφς (τα µικρά σκάφη, που κατεβαίνουν από τα µητρικά πλοία των πειρατών) από απόσταση 25 χλµ. µακριά και να κλει-δώσουν πάνω σε αυτά παρακολουθώντας αυτόµατα τις όποιες κινήσεις τους. η τεχνολογία λοιπόν στην υπηρεσία της ναυτιλίας για την πρόληψη των περιστατικών πειρατείας.

24hour Day

Ιδρύθηκε το 1984 στον Πει-ραιά και δραστηριοποιή-θηκε εξαρχής στην εμπορία προϊόντων υψηλής τεχνο-λογίας. Μόλις πέντε χρό-νια μετά, έφερε για πρώτη

φορά στην Ελλάδα τη θερμογραφία, αντιπροσωπεύοντας την πρωτοπόρο σουηδική εταιρεία AGEMA (η οποία το 2002 εξαγοράστηκε από την FLIR Systems, τον παγκόσμιο ηγέτη στη σχεδίαση και κατασκευή θερμογρα-φικών καμερών υπερύθρου φά-σματος). Με έδρα, από το 2000, το Χαλάνδρι, η Transam Trading έχει εκτελέσει μέχρι σήμερα, με απόλυτη επιτυχία, πολλές θερμογραφήσεις. Ο Τάσος Αλεξόπουλος είναι η ψυχή της Transam Trading (ιδρυτής και γενικός διευθυντής της) και ο επιχειρηματίας που ουσιαστικά έφερε και ανέπτυξε στην Ελλάδα τη θερμογραφία, συνε-πώς και ο αρμοδιότερος, για να εξη-γήσει τι ακριβώς είναι: «Με δυο λό-για, είναι η πλέον διαδεδομένη, αξι-όπιστη και γρήγορη μέθοδος για την οπτικοποίηση των προβλημάτων και δυσλειτουργιών που εμφανίζονται σε κάθε είδους ηλεκτρολογικές, μη-

χανολογικές, κτηριακές εγκαταστά-σεις και τον έλεγχο –δίχως επέμβα-ση– σε εξοπλισμό, τη διάγνωση των θερμοκρασιακών μεταβολών κ.λπ.». Με εμπειρία άνω των 40 ετών, η FLIR Systems, έχει διαθέσει μέχρι σήμερα πάνω από 100.000 κάμερες παγκοσμίως, διαθέτοντας πλέον των 25.000 θερμικών καμερών τον χρόνο για εφαρμογές που περιλαμβάνουν προληπτική συντήρηση εργοστασί-ων και εγκαταστάσεων, έρευνα και ανάπτυξη, έλεγχο παραγωγής και αυτόματο έλεγχο, τεχνητή όραση (machinevision), διασφάλιση ποιότη-τας κ.ά. Με τη συνεχή εξέλιξη της τε-χνολογίας, οι πρώτες, ογκώδεις θερ-μογραφικές κάμερες, αξίας 125.000 δολαρίων, σήμερα, με πολλές πλέον δυνατότητες, έχουν φτάσει να ζυγί-ζουν μόλις 2 κιλά και να κοστίζουν πολύ πολύ λιγότερα χρήματα. «Αυ-τό» λέει στην «Ε» ο κ. Αλεξόπουλος «μου έδωσε την ιδέα να βάλω τη θερμογραφία στη ναυτιλία, μέσα στο πλοίο, μέσα στο μηχανοστάσιο, για πλήρη μηχανολογικό έλεγχο, ανά-λυση λαδιών κλπ. Σήμερα, μια καλή θερμογραφική κάμερα μπαίνει στη

Ο Τάσος Αλεξόπουλος είναι η ψυχή της Transam Trading (ιδρυ-τής και γενικός διευθυντής της) και ο επιχειρηµατίας που ουσι-αστικά έφερε και ανέπτυξε στην Ελλάδα τη θερµογραφία.

Page 71: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 71

Page 72: EPILOGI 5-6 2011

72 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ναυτιλία

ζώνη του χρήστη, αφού ζυγίζει κάτω από 700 γραμμάρια, και η ευαιθησία της έχει εκτοξευθεί στα ύψη, αποτε-λώντας ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για κάθε πλοίο».

Η FLIR Systems -εισηγμένη στο NASDAQ- είναι μακράν πρωτοπόρος στο είδος της: είναι πλήρως καθε-τοποιημένη και δεν εισάγει τίποτα, παράγει τα πάντα μόνη της. «Και από δική μου παρότρυνση», συνε-χίζει ο κ. Αλεξόπουλος, γνωστός για την αγάπη του για τον χώρο της ναυτιλίας, «η FLIR Systems άρχισε να εστιάζει και στο πεδίο των πλοί-ων, κατανοώντας αμέσως την ανάγκη για ασφαλή ναυσιπλοοία με τη χρή-ση των καμερών θερμογραφίας. Δεν είναι ότι υποκιθιστούν τη χρήση του ραντάρ, αλλά, δρώντας συμπληρω-ματικά, βοηθούν τον καπετάνιο να

έχει τον απόλυτο έλεγχο της περιο-χής γύρω από το πλοίο του – ειδικά τη νύχτα, αφού μετατρέπουν τη νύ-χτα σε μέρα!»

Με έναν εξοπλισμό, ειδικό για να εγκαθίσταται απόλυτη ασφάλεια επά-νω σε πλοία, από 6,5 χλμ. απόσταση βλέπεις ένα zodiac 2 μέτρων! Κι αυ-τό, εξαιτίας της διαφοράς θερμοκρα-σίας του κάθε εικονοστοιχείου, που απεικονίζει τη βάρκα και τους αν-θρώπους. Ο ουρανός θερμικά απα-θανατίζεται με -50 βαθμούς Κελσίου. Η θάλασσα, ανάλογα με την περιοχή, 10, 15, 22 βαθμούς, το zodiac κάτι παραπάνω και ο άνθρωπος κάτι ακό-μη παραπάνω. «Για να καταλάβετε την ευαισθησία αυτής της κάμερας, απαθανατίζει τη διαφορά θερμοκρα-σίας μεταξύ 2 σημείων σε τάξη μεγέ-θους 0,04 του βαθμού Κελσίου!», λέ-

ει χαρακτηριστικά ο κ. Αλεξόπουλος. «Αυτή η διαφορά οπτικοποιείται και το αποτέλεσμα είναι η παραγωγή σε πραγματικό χρόνο οπτικού θερμικού βίντεο. Έτσι είναι σα να βλέπεις βί-ντεο, αλλά με χρώματα που απεικονί-ζουν τις διαφορές θερμοκρασίες. Και σημειώστε πως τα χρώματα τα επιλέ-γει η χρήστης, ανάλογα με το τι τον βολεύει στο μάτι. Π.χ. ένα ναυαγό, που παλεύει στα κύματα με μόνο ένα σωσίβιο, τον βλέπεις σε απόσταση σχεδόν 2 χλμ. από το πλοίο, σε συν-θήκες απόλυτου σκότους! Συνεπώς έχει πιθανότητα να σωθεί! Και υπεν-θυμίζω ότι η τεχνολογία στα ραντάρ δεν σου επιτρέπει να δεις από 0 ως 750 μέτρα, δηλαδή μπορείς να περά-σεις με το καράβι δίπλα από ένα ναυ-αγό και να μην τον δεις! Αλλά και να συλλάβει κάτι το ραντάρ, θα σου δώ-

Οι θερμικές κάμερες της Flir Systems δρουν συμπληρωματικά του ραντάρ, βοηθώντας τους καπετάνιους να έχουν τον απόλυτο έλεγχο της περιοχής γύρω από το πλοίο τους – ειδικά τη νύχτα, αφού μετατρέπουν τη νύχτα σε μέρα!

Page 73: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 73

σει απλώς έναν ήχο – δεν ξέρεις αν είναι ξύλο ή άνθρωπος...».

Στις μέρες μας, με την έξαρση της πειρατείας -πρόβλημα για την παγκόσμια ναυτιλία-, οι θερμικές κάμερες αναδεικνύουν ακόμη πιο έντονα τη χρησιμότητά τους. Το σχε-τικό επασφάλιστρο των ποντοπόρων πλοίων έχει φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα και θα ήταν εξαιρετικά ση-μαντικό να αυξηθούν οι πιθανό-τητες πρόληψης των περιστατικών πειρατείας. Ακούστηκαν πολλά (ως και εγκατάσταση... ηλεκτροφόρων συρματοπλεγμάτων γύρω από κά-θε πλοίο!), αλλά με την απλή τοπο-θέτηση μιας θερμικής κάμερας στο ψηλότερο σημείο του πλοίου, ο χρήστης μπορεί να δει τα σκιφς (τα μικρά σκάφη, που κατεβαίνουν από τα μητρικά πλοία των πειρατών) και

πολύ εγκαίρως να σημάνει συναγερ-μό. Μπορεί να δει το πλοίο ακόμη και από 25 χλμ. απόσταση και να προετοιμαστεί, παρακολουθώντας το αυτόματα. Μόλις η κάμερα αντι-ληφθεί θερμοκρασιακή διαφορά, ειδοποιεί τον χρήστη αμέσως. Μά-λιστα, σήμερα μια θερμική κάμερα μπορεί να «παντρευτεί» με ένα νέο σύστημα λέιζερ, πάρα πολύ δυνατό (με φωτεινότητα που ισοδυναμεί με 500 εκατ. κηρία!), το οποίο μπορεί, σε απόσταση 4-5 χλμ., να καταυγά-σει το στόχο και ουσιαστικά να τον τυφλώσει. Έτσι, π.χ. σε περίπτωση πειρατείας, τα σκιφς χάνουν από τα μάτια τους το πλοίο (το οποίο στο μεταξύ έχει την ευκαιρία και το χρό-νο να αλλάξει πορεία) και γρήγορα οπισθοχωρούν, αφού οι επίδοξοι πειρατές δεν είναι δυνατόν να αντέ-

ξουν το τόσο δυνατό φως! «Το πρω-τοποριακό αυτό λέιζερ», εξηγεί ο κ. Αλεξόπουλος, «είναι μια μικρή συ-σκευή που επκολλάται επάνω στην θερμική κάμερα και, όταν ο χρήστης το επιλέξει, ενεργοποιείται. Είναι πραγματικά ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα της σύγχρονης τεχνολο-γίας, που σύντομα θα αποτελεί ανα-πόσπαστο κομμάτι του εξοπλισμού κάθε πλοίου, που περνά από ιδιαί-τερα επικίνδυνες περιοχές του πλα-νήτη. Έτσι, με τη χρήση αυτού του τόσο δυνατού και αξιόπιστου απο-τρεπτικού εργαλείου, θα μπορεί να ζητά και ο πλοιοκτήτης μείωση των ασφαλίστρων».Η ελληνική ναυτιλία, που έχει ήδη υποφέρει πολύ από τις πειρατείες, έχει ανταποκριθεί και εν-διαφέρεται ζωηρά για το λέιζερ.

InfoΗ Transam Trading έχει εκτελέσει μέχρι σήμερα, με απόλυτη επιτυχία, πολλές θερμογραφήσεις, αποδεικνύο-ντας (και) στην πράξη τη χρησιμότητα της μεθόδου στον προληπτικό έλεγχο ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλι-σμού και κρίσιμων διαδικασιών εργοστασίων, κτηριακών εγκαταστάσεων, υδραυλικών, καθώς και στην ανί-χνευση υγρασίας, στην εύρεση θερμικών γεφυρών, μηχανοστασίων πλοίων διαφόρων τύπων και σε πολλές άλλες περιπτώσεις εφαρμογών, ενώ επίσης έχει συνεργαστεί με πανεπιστήμια και επιστημονικούς φορείς στη διαδικασία τεχνικών και ιατρικών πειραμάτων. Πρόσφατα, οι δραστηριότητες της Transam Trading Co. επεκτά-θηκαν στον τομέα της προληπτικής συντήρησης και τον μη καταστροφικό έλεγχο (NDT), με νέες συνεργασίες. Η εταιρεία δραστηριοποιείται επίσης, πάνω από 10 χρόνια, στον ευαίσθητο χώρο των συστημάτων ασφαλείας, περιμετρικής φύλαξης χώρων και ειδικά φυλασσόμενων περιοχών και αντιπροσωπεύει σημαντικούς διεθνείς οίκους σε τομείς όπως τα συστήματα ανίχνευσης πλαστών εγγραφών, ο έλεγχος πρόσβασης, τα ειδικά οχήματα κ.λπ. Από το 2008 η Transam Trading Co είναι η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που ως πιστοποιημένος εκπαι-δευτικός οργανισμός από το Infrared Training Center (ITC), παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες επαγγελματικής εκπαίδευσης με έμφαση στον ιδιαίτερα προηγμένο και απαιτητικό χώρο της Θερμογράφησης.

Page 74: EPILOGI 5-6 2011

74 ΕΠΙΛΟΓΗ

c.papaioannou
ADVERT
Page 75: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 75

ΔιεισΔυτική ματια σε εναν νεο πρασινο κοσμο!

ΓΝΩ

ΣΗ

• Ε

ΠΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

ΠΤ

ΥΞ

Η •

ΑΞ

ΙΑ •

KN

OW

LED

GE

• IN

VES

TM

EN

T •

DE

VE

LOP

ME

NT

VALU

E

ΓΝ

ΩΣ

Η •

ΕΠ

ΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

Page 76: EPILOGI 5-6 2011

76 ΕΠΙΛΟΓΗ

Στην επικαιρότητα

GreenNewsΣτιγμές της ελληνικής ειδησεογραφίας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διαμόρφωση πολιτικών που μας αφορούν όλους και νομοθεσία που αλλάζει την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Μι α ε τα ι ρ ε ία , η B arcelona Strategic Urban Systems, ένας διακεκριμένος αρχιτέκτονας, ο Χοσέ Αθεμπίγιο και ο κακός μας δαίμονας, η προχειρότητα, ήταν ικανές προϋποθέσεις για να τε-θεί (προσωρινά) εκτός λειτουργί-ας άλλη μια επένδυση που έλα-μπε μέχρι τότε στα χαρτιά και να πεταχτούν στα σκουπίδια αρκετά χρόνια μελετών και πολλά χρή-ματα. Η αξιοποίηση του Ελληνι-κού παραπέμπεται στις ελληνι-κές καλένδες και η «γύμνια» της χώρας απέναντι στην αγριότητα των διεθνών παικτών είναι για μια ακόμα φορά απελπιστική.

Πόσα χρήματα θα χρειαστούν για να «πρασινίσει» ο Αϊ- Στρά-της; Περίπου 9 εκατ. ευρώ εκτιμά το κράτος και αυτά αναμένεται να επενδύσει στο αιγαιοπελαγίτικο νησί προκειμένου να καταστεί το πρώτο μη διασυνδεδεμένο νησί της Ευρώπης με ποσοστό διείσ-δυσης πράσινης ενέργειας που θα φτάσει σταδιακά το 100%. Το σχετικό έργο προκηρύχθηκε (εί-χε ανακοινωθεί το 2009) και την υλοποίησή του αναλαμβάνουν δημόσιοι φορείς όπως η ΔΕΗ, το ΚΑΠΕ και σειρά υπουργείων. Πε-ριλαμβάνει παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας πάνω στο νησί απο-κλειστικά από ΑΠΕ (500KW αιολι-κά και 100KW φ/β), εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια κτίρια με γεωθερμικές αντλίες, υδροπονικά θερμοκήπια και υδρογονοκίνηση σε όλα τα οχήματα του νησιού- ταυτόχρονα θα εγκατασταθεί σταθμός αποθήκευσης υδρογό-νου κι ανεφοδιασμού οχημάτων. Το σχέδιο προβλέπει μέχρι και …πώληση του ρεύματος που θα πε-

ρισσεύει μετά την κάλυψη όλων των αναγκών του νησιού. Λέτε να το δούμε κι αυτό;

Άλλη μια ανανεώσιμη πηγή απέ-κτησε τη θεσμική της εκπροσώ-πηση- η γεωθερμία. Δεκαεπτά επιχειρήσεις συνέστησαν τον Ελληνικό Σύνδεσμο Επιχειρήσε-ων Γεωθερμίας & Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας (ΕΣΕΓΕΠΕ), με σκοπό, όπως αναφέρουν στη σχε-τική δημοσίευση, την ανάπτυξη των εφαρμογών γεωθερμίας στη χώρα μας «ως μια κατ’ εξοχήν ανανεώσιμη πηγή ενέργειας φιλι-κή προς το περιβάλλον, που δεν εξαντλεί φυσικούς πόρους και συμβάλλει στη μέγιστη εξοικο-νόμηση ενέργειας, υπηρετώντας παράλληλα τον στόχο της Πράσι-νης Ανάπτυξης συγκεκριμένα και έμπρακτα». Ο ΕΣΕΓΕΠΕ ξεκίνησε ήδη κύκλο επαφών με σχετικούς φορείς, οργανισμούς και εκπαι-δευτικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ θα οργανώ-σει σεμινάρια και συνέδρια.

Μια κι ο λόγος για τη γεωθερ-μία, να μια είδηση, που αξίζει να προσεχτεί: μεγάλη επιτυχία ση-μείωσε ο διεθνής πλειοδοτικός διαγωνισμός που προκηρύχθηκε από το ελληνικό δημόσιο για τη μίσθωση τεσσάρων προσφερό-μενων προς έρευνα - ανάπτυξη περιοχών. Πρόκειται για περιοχές στις οποίες, σύμφωνα με το ανα-γεννημένο πλέον ΙΓΜΕ, υπάρ-χουν βάσιμες ενδείξεις πλούσιου γεωθερμικού δυναμικού (Δέλτα Νέστου και Έβρου, Σαμοθράκη, Χίος). Συγκεντρώθηκαν συνολικά 18 προσφορές, από έξι εταιρίες ή κοινοπραξίες, το χρηματικό ύψος

των οποίων και για τα 4 πεδία ξεπέρασε τα 350 εκατ. ευρώ. Με-γάλα ονόματα εγχώρια και διεθνή βρίσκονται στη σχετική λίστα. Ελ-ληνική γη: και εδώ έχει αξία!

Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπη-ρεσιών. Τις αποκαλούν ESCOs (energy service companies) και είναι μια νέα επιχειρηματική δρα-στηριότητα στον χώρο της ενέρ-γειας που μπορεί να δημιουργή-σει νέες θέσεις εργασίας, να οδη-γήσει σε μείωση της ενεργειακής σπατάλης στον κτιριακό τομέα και να φέρει χρήμα σε όσους ασχο-ληθούν με σύνεση και προσοχή. Είναι οι Επιχειρήσεις Ενεργεια-κών Υπηρεσιών και η αγορά μέσα στην οποία θα δραστηριοποιη-θούν άνοιξε μόλις. Ήδη αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε δημόσια δι-αβούλευση το σχέδιο νόμου που ρυθμίζει τη συγκεκριμένη αγορά (μητρώο, κώδικας δεοντολογίας, διασφάλιση ποιότητας). Το επεν-δυτικό ρίσκο δεν είναι αμελητέο, οι προκλήσεις όμως είναι για τους τολμηρούς.

Πετρέλαιο ή ΑΠΕ για την Κρήτη; Ευτυχώς η ομάδα εργασίας που σύστησαν οι ΔΕΣΜΗΕ, ΔΕΗ και ΡΑΕ και εξέτασε την οικονομική βιωσιμότητα του έργου διασύν-δεσης της Κρήτης στο ηπειρωτι-κό ηλεκτρικό σύστημα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι πιο συμφέρουσα λύση η διασύνδε-ση σε σχέση με την αυτόνομη ανάπτυξη παραγωγής. Για να καταλαβαινόμαστε: διασύνδεση σημαίνει περαιτέρω ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών, ενώ αυτονομία (λέμε τώρα…) σημαί-νει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο.

Page 77: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 77

c.papaioannou
ADVERT
Page 78: EPILOGI 5-6 2011

78 ΕΠΙΛΟΓΗ

Επενδύσεις

Ο σχεδιασμός επί χάρτου είναι ενθαρρυντικός: δεκάδες εκατομμύρια ευρώ θα «πέσουν» στην άνυδρη ελληνική αγορά για τη χρηματοδότηση επενδύσεων που και θέσεις εργασίας θα δημιουργήσουν και τη χώρα θα σπρώξουν προς την έξοδο από την ύφεση. Η πραγματικότητα όμως είναι περίπλοκη: εγκυμονεί παγίδες, οι καθυστερήσεις είναι ίδιον της ελληνικής πραγματικότητας και η παραμονή της κυβέρνησης στο «παιχνίδι» θα εξαρτηθεί από την ικανότητά της να μεταφέρει τα σχέδια από το χαρτί στην αγορά (περίπτωση Ελληνικού/ Κατάρ).

Η κυβέρνηση πάντως δείχνει να στηρίζει μια προεκλογική της εξαγγελία για την οποία αμφισβητήθηκε και συνεχίζει να αμφισβητείται. Ενάμιση χρόνο και κάτι μετά την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ, οι πολιτικές που συ-

νιστούν «πράσινη ανάπτυξη» κινήθηκαν σε τρεις κατευ-θύνσεις: α) στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου νομο-θετικού πλαισίου για την προστασία του περιβάλλοντος, το οποίο ταυτόχρονα προωθεί την πράσινη ανάπτυξη, β) στη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού πα-κέτου πράσινων δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων μέ-χρι το 2015, ύψους 40 δισ. ευρώ και γ) στη διαμόρφωση πιλοτικών προγραμμάτων για να λειτουργήσει η πολιτεία ως παράδειγμα για αντίστοιχες δράσεις από τον ιδιωτικό τομέα. Η ανακοίνωση του συγκεκριμένου πακέτου πρω-τοβουλιών είχε ανακοινωθεί, πανηγυρικά μάλιστα, το κα-λοκαίρι του 2010 και αμέσως μετά ξεκίνησε η επενδυτική …κούρσα. Κάποιοι περίμεναν ότι θα ήταν ένα εκρηκτικό σπριντ, ίσως ένας δρόμος ημιαντοχής. Δυστυχώς ο ρυθ-μός θυμίζει περισσότερο μαραθώνιο τη στιγμή που οι καιροί ου μενετοί.

Ε Ξ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Η Σ Η Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ Πρώτα και σημαντικότερα τα προγράμματα «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες» και «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» (προϋπολο-γισμός 400 εκατ. ευρώ) τα οποία έχουν ήδη κερδίσει τη θέση τους στην ελληνική τραπεζική αγορά παρά την αρνητική συγκυρία και την απροθυμία των τραπε-ζών να δανείσουν. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουρ-γείου ΠΕΚΑ αποτελούν περίπου το ένα τρίτο του συ-νόλου των δανείων που χορηγούν πλέον οι τράπεζες σε ιδιώτες.

Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Εδώ τρέχει ένα πρόγραμμα και ανα-κοινώθηκε άλλο ένα. Το πρώτο είναι οι «Πράσινες Γειτο-νιές», έργο μετασχηματισμού μεγάλης έκτασης τμημάτων του αστικού χώρου σε περιοχές μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Το έργο, το οποίο σχεδιάζει και συντονί-ζει το ΚΑΠΕ αποτελεί το πιο τεχνολογικά προηγμένο έρ-γο που κατασκευάζεται στη χώρα μας και στην Ευρώπη σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος. Η πρώτη γειτο-νιά που επιλέχθηκε είναι η υποβαθμισμένη Αγία Βαρβά-ρα. Το πρόγραμμα «Βιοκλιματικές Αστικές Αναπλάσεις» ύψους 60 εκατ. ευρώ αφορά σε βιοκλιματικές επεμβά-σεις σε αστικές περιοχές που παρουσιάζουν σημαντικό κλιματικό πρόβλημα και έχει ως κεντρικούς στόχους την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, την επιβράδυνση και την αναστροφή της αστικής κλιματικής μεταβολής και τη βελτίωση των οικονομικών και κοινωνικών παραμέτρων που σχετίζονται με αυτή. Το έργο (πάλι με την επίβλεψη του ΚΑΠΕ) θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΠΠΕΡΑΑ και από το Ταμείο Συνοχής και υπολογίζεται ότι θα χρηματο-δοτηθούν περίπου 10- 12 έργα αξίας 5-6 εκατ. ευρώ το καθένα. Αρκεί, βέβαια, δήμοι που ενδιαφέρονται για την αξιοποίηση των προγραμμάτων να κινηθούν γρήγορα και ουσιαστικά για την ένταξή τους σε αυτά.

Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Μ Ο Σ Στον κλάδο του τουρισμού, απ΄ όπου η χώρα περιμένει ουσιαστική οικονομική ώθηση και αλ-λαγή του κλίματος, τρέχουν ήδη δύο προγράμματα. Το πρόγραμμα «Πράσινος Τουρισμός» με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ χρηματοδοτείται από πόρους του ΕΠΑΝ II και αφορά σε επενδυτικά σχέδια παρεμβάσεων σε υφιστάμε-νες επιχειρήσεις ξενοδοχείων, camping και ενοικιαζομέ-νων δωματίων. Στόχος είναι η μείωση του λειτουργικού κόστους των μονάδων μέσω της εξοικονόμησης ενέργει-

Εξαγγελίες & πράξη

Από τον ΘΑνΑση ΑντωνΙου

Page 79: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 79

ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ Μέσα στο διάστημα που κύλησε από πέρυσι το καλοκαίρι μέχρι φέτος είχαμε μια σειρά σημαντικών αναπτυξιακών εξαγγελιών. Θυμίζουμε μερικές από αυτές: οι «πράσινες» γειτονιές ενεργειακά αυτόνομες σε διάφορα (υποβαθμισμένα) σημεία της πρωτεύουσας, η δημιουργία πράσινων νησιών όπως ο Αϊ Στράτης, η επέκταση των μονάδων βιολογικού καθαρισμού σε μικρές πόλεις, το άνοιγμα της αγοράς των εταιρειών παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (ESCOs). Παράλληλα έχουμε σε εξέλιξη διαγωνισμούς για την αξιοποίηση της γεωθερμίας στην Ελλάδα (οι προσφορές είναι ήδη 350 εκατ. ευρώ) που ενδέχεται όμως να σκοντάψουν στις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών (Μήλος, Νίσυρος).

ας, νερού και της διαχείρισης απορριμμάτων. Ο προϋπο-λογισμός ανά επενδυτικό σχέδιο ανέρχεται σε 15.000–400.000 ευρώ, ενώ η δημόσια χρηματοδότηση ανέρχεται σε ποσοστό 40% του σχεδίου, με προσαύξηση επιπλέον 5% στις περιπτώσεις των μικρών νησιών. Το δεύτερο πρό-γραμμα είναι το «Εναλλακτικός Τουρισμός» με δημόσια δαπάνη που ανέρχεται σε 20 εκατ. ευρώ (συγχρηματοδό-τηση από το ΕΠΤΑ) και εθνικούς πόρους. Το πρόγραμμα στοχεύει στη διαφοροποίηση και τον εμπλουτισμό του ελληνικού τουριστικού προϊόντος με την αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού (καταδύσεις, κανόε – καγιάκ, rafting, ορειβασία, οικοτεχνία, περιπατητικός τουρισμός, οινοτουρισμός, τουρισμός υγείας κ.ά.).

Τ Ρ Α Π Ε Ζ Ι Κ Η Χ Ρ Η Μ Α Τ Ο Δ Ο Τ Η Σ Η Οι άν-θρωποι των τραπεζών που και σε αυτή τη φάση καλού-νται να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο είναι προσγειω-μένοι. Ο Κωνσταντίνος Σταυρίδης, Διευθυντής Μεγάλων Έργων της Εθνικής Τράπεζας είναι η «φωνή της αγοράς», κατά κάποιο τρόπο η φωνή της …λογικής. Στο πρόσφα-το συμπόσιο για την πράσινη ενέργεια στο Megaron Plus,

το στέλεχος της Εθνικής δεν δίστασε να δηλώσει ενώπι-ον ενός πυκνού ακροατηρίου που προσδοκούσε κάτι ενθαρρυντικό ότι «οι όροι των χρηματοδοτήσεων έχουν γίνει πράγματι πιο απαιτητικοί. Δύο ή τρεις τράπεζες δεν μπορούν από μόνες τους να λύσουν τα προβλήματα και ειδικά σε τομείς όπως η ανατροφοδότηση έργων μακράς περιόδου χρειάζονται διεθνείς φορείς, όπως η Ευρωπα-ϊκή Τράπεζα Επενδύσεων». Ο Κ. Σταυρίδης θεωρεί ότι η αγορά δεν λειτουργεί διότι δεν υπάρχουν ισχυρά οικονο-μικά κίνητρα, ενώ και από την πλευρά τους, στην Εθνική Τράπεζα, το ανακοινωθέν ενεργειακό fund έχει καθυστε-ρήσει εξαιτίας της δυσμενούς συγκυρίας. «Η χρηματοδό-τηση έργων στον τομέα της πράσινης οικονομίας δεν έχει σταματήσει» διευκρίνισε απορρίπτοντας έτσι τους ισχυ-ρισμούς ότι οι τράπεζες βάζουν ‘τρικλοποδιά’ στις προ-σπάθειες της κυβέρνησης, έσπευσε όμως να εξηγήσει τη στάση τους: «Δεν θέλουμε υπέρογκα κέρδη όπως ισχυρί-ζονται κάποιοι, προσπαθούμε να επιβιώσουμε μέσα στην ελληνική οικονομία. Δεν ευσταθούν για παράδειγμα οι αποδόσεις των ΑΠΕ που ακούγονται» είπε, στέλνοντας ρί-γη ανησυχίας σε πολλούς ακροατές.

ΑΠΕ

Απόδοση Ενέργειας

Απορρίµµατα

Αναπλάσεις

Υδάτινοι πόροι

Καθυστερήσεις στις αδειοδοτικές διαδικασίες. Απουσία σύγχρονου δικτύου.

Απροθυµία τραπεζών να χρηµατοδοτήσουν, νοµικά κενά, ελλειπής πληροφόρηση κοινού

Αδυναµία εφαρµογής του Χωροταξικού Σχεδιασµού στην Κερατέα.

∆ιακοπή κατασκευαστικών έργων. Καθυστερήσεις σε µελέτες, γκετοποίηση περιοχών.

Ασαφές νοµικό καθεστώς, καθυστερήσεις συµφωνιών µε γειτονικές χώρες.

Νόµος ΑΠΕ & Εθνικό Σχέδιο ∆ράσης για τις ΑΠΕ προς την Ε.Ε. Στόχος: 20% διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό µας σύστηµα µέχρι το 2020. Ενίσχυση της γεωθερµίας.

Πλαίσιο διαταγµάτων και νόµων για εξοικονόµηση ενέργειας και κίνητρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε οικίες και κτίρια. Απελευθέρωση της αγοράς.

Μεγιστοποίηση ανακύκλωσης, κίνητρα που συνδέουν τις ποσότητες των στερεών αποβλήτων µε το κόστος της τελικής διάθεσής τους. Νέα, εθνικά συστήµατα.

Ενεργειακές αναπλάσεις, επιστροφή στο κέντρο της πόλης. Νέα χωροταξικά σε Αθήνα και Θεσ/νίκη. Πράσινες- ενεργειακές γειτονιές και σχολεία.

Ορθολογική και συνετή διαχείριση των υδατικών πόρων. Προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος. ∆ράσεις στον τοµέα νερών µε γειτονικά κράτη.

ΠΕΝΤΕ ΤΟΜΕΙΣ, ΠΕΝΤΕ ΑΓΚΑΘΙΑ

Page 80: EPILOGI 5-6 2011

80 ΕΠΙΛΟΓΗ

Ο δεσμός νερού - τροφής - ενέργειας και όλα όσα μας δίδαξε ήδη το 2011 Μέσα στην παγκόσμια οικονομική κρίση και τη βίαιη «διόρθωση» των αγορών, υπάρχει ένας δεσμός που, αν και αποσταθεροποιείται, μας διαφεύγει της προσο-χής. Ο «Δεσμός νερού- τροφής- ενέργειας» είναι εξίσου σημαντικός με τα δημοσι-ονομικά ελλείμματα και τα επιτόκια. Οι πρόσφατες εξεγέρσεις στον Αραβικό κόσμο και η καταστροφή στην Ιαπωνία το αποδεικνύουν.

Από τον ΘΑνΑση ΑντωνΙου

Πράσινη ανάπτυξη

Δύο ημέρες μετά τον κατασ τρεπτικό σε ι -σ μό σ την Ιαπων ία και το τσουνάμι που έπληξε τη χώρα, το νερό ήταν είδος πο-

λυτελείας: στις πληγείσες περιοχές οι υποδομές υδροδότησης είχαν καταστραφεί ενώ στην υπόλοιπη χώρα, οι πολίτες είχαν «σηκώσει» από τα σούπερ μάρκετ όλα τα απο-θέματα εμφιαλωμένου νερού. Την ίδια περίοδο, ο αραβικός κόσμος ζούσε ένα κύμα ανατροπής μακρό-χρονων πολιτικών δομών, το οποίο πυροδότησε η ξαφνική επισιτιστική κρίση στις χώρες του Μαγκρέμπ κι ένα βίαιο επεισόδιο σε μια λαϊκή αγορά στην Τυνησία. Το καλοκαί-ρι του 2010, οι δασικές πυρκαγιές στη Ρωσία κατέστρεψαν έναν από τους μεγαλύτερους σ ιτοβολώνες του κόσμου. Το συμβάν είχε απο-συντονίσει το παγκόσμιο σύστη-μα εμπορίας δημητριακών και είχε εκτινάξει τις τιμές των ειδών δι-ατροφής. Υπάρχει μια λεπτή κόκ-κινη γραμμή, που συνδέει τελικά όλα αυτά τα γεγονότα και δεν είναι άλλη από τον Δεσμό νερού- τροφί-μων- ενέργειας (Water-Food-Energy Nexus), που κατά τα λεγόμενα των πλέον έγκυρων αναλυτών, θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια. Η δημιουργία του συγκεκριμένου θε-ωρητικού τριγώνου, το οποίο είναι πλέον δημοφιλές στις αναλύσεις των επιστημόνων, είναι υπόθεση των τελευταίων 10-15 χρόνων και οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο έργο ορισμένων σημαντικών πε-ριβαλλοντολόγων, όπως ο Lester

Brown του φημισ μέ νου Ear th Policy Institute, που επιμένουν να συνδέουν την ανάπτυξη με τις δια-τροφικές ανάγκες του ανθρώπου, την επάρκεια νερού και την ενερ-γειακή ασφάλεια.

Από την τυπική λειτουργία στη μελλοντική αναντιστοιχία

Ο Δεσμός νερού- τροφής- ενέρ-γε ιας επιβαρύνεται καθημερινά από μια σειρά παράγοντες που επηρεάζουν ένα, δύο ή και τα τρία μέρη του δεσμού. «Οι επιπλοκές παρατηρούνται από τη στιγμή που ‘προσθέτουμε’ …νερό στην ήδη ακανθώδη σχέση τροφής- ενέρ-γειας» υποστηρίζει ο βρετανικός Guardian σε ανάλυσή του αμέσως μετά τη σύνοδο του Νταβός. Η ασφάλεια των τροφίμων, η ασφά-λεια του νερού και η ενεργειακή

ασφάλεια συνδέονται με μια σειρά εισροών από το εξωτερικό περι-βάλλον και επηρεάζονται από πα-ράγοντες όπως ο υπερπληθυσμός σε ορισμένες περιοχές, οι περιβαλ-λοντικές πιέσεις, οι κυβερνητικές αστοχίες σε παγκόσμιο επίπεδο και, φυσικά, οι οικονομικές ανισό-τητες. Διεθνείς παρατηρητές εκτι-μούν ότι η ανησυχία για τη χρήση νερού προκειμένου να παραχθεί ενέργεια άρχισε να γίνεται μεγάλη από τη στιγμή που η αμερικανική βιομηχανία παραγωγής βιοκαυσί-μων από καλαμπόκι ανήλθε από τα 2 δισ. γαλόνια το χρόνο (περίπου 9 δισ. λίτρα) στα έξι δισ. γαλόνια που είναι σήμερα (27 δισ. λίτρα). Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αφορ-μή (αν και όχι η αιτία) για την επι-σιτιστική κρίση του 2008-9 ήταν η ανάπτυξη των βιοκαυσίμων. Τότε,

Page 81: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 81

Lester Brown*«Οι σοδειές μειώνονται»

Ο γνωστός περιβαλλοντο-λόγος και αναλυτής της β ιο μ η χα ν ία ς τ ρο φίμ ων Lester Brown υποστηρίζει ότι οι ανάγκες της ανθρω-πότητας σε σιτηρά και άλ-λους καρπούς θα αυξάνο-νται συνεχώς τα επόμενα χρόνια. Για να επιτευχθούν τέ τοιε ς ποσότητε ς σ ιτη -ρών, θα πρέπει η ανθρω-πότητα να παράγει συνε-χώς για τα επόμενα χρόνια 10 εκατ. τόνους περισσότε-ρους από χρονιά σε χρο-νιά. Η επίτευξη του στόχου όμως αναμένεται να συνα-ντήσει προβλήματα: πρώτα απ΄ όλα, θα συνεχίσει να αυξάνεται ο παγκόσμιος

πληθυσμός κατά περίπου 80 εκατ. ανθρώπους ετησίως. Ταυτόχρο-να περίπου 3 δισ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αναμένεται να αλλά-ξουν τις διατροφικές τους συνήθειες και να περάσουν από την κατα-νάλωση σιτηρών στην κατανάλωση κρέατος για την παραγωγή του οποίου, όπως είναι γνωστό, απαιτούνται ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες σιτηρών και νερού. Το γεγονός ότι αυξάνεται παγκοσμί-ως η ανάγκη για παραγωγή βιοκαυσίμων από την καλλιέργεια ενερ-γειακών φυτών, έχει σαν αποτέλεσμα όλο και μεγαλύτερα τμήματα παραγωγικής γης να «αποσύρονται» από την παραγωγή σιτηρών.

*Ο Lester Brown είναι πρόεδρος του αμερικανικού Earth Policy Institute και συγγραφέας του βιβλίου «World on the Edge: How to Prevent Environmental and Economic Collapse». Οι θέσεις του προέρχονται από άρθρο στο βρετανικό Ecologist.

σημαντικό μέρος της σύγχρονης καλλιέργειας, ανά τον κόσμο, είχε στραφεί στα ενεργειακά φυτά τα οποία χρησιμοποιούνται στην πα-ραγωγή βιοκαυσίμων. Αυτή η πα-ραγωγή είναι με τη σειρά της ένας περίπλοκος συνδυασμός νερού (για την καλλιέργεια), τροφής (μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων) και ενέργειας (που καταναλώνεται ή παράγεται). Οι εκτιμήσεις για τις επιδράσεις του νερού (αλλά και τις επιδράσεις πάνω στα υδάτινα απο-θέματα) στην παραγωγή ενέργει-ας άρχισαν να πληθαίνουν, συχνά μάλιστα έδιναν διαφορετικά ή και αντικρουόμενα συμπεράσματα. Σε κάθε περίπτωση πάντως η εξασφά-λιση και η διανομή νερού απαιτούν ενέργεια, το νερό στη συνέχεια χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας και την παραγωγή τρο-φής και κάθε αλλαγή σε μια γωνία του τριγώνου, επηρεάζει τις άλλες δύο. Τι μπορεί να περιμένει η αν-θρωπότητα από τις εργασίες συνε-δρίων όπως αυτό του Νταβός, τη στιγμή που η παγκόσμια διακυβέρ-νηση πάσχει, ο ΟΗΕ δεν διαθέτει τα απαιτούμε εργαλεία επιβολής λύσεων και οι σύνοδοι των G-20, αδυνατούν να λάβουν άμεσα μέ-τρα για την ισορροπία του Δεσμού; Ορισμένοι αρθρογράφοι θεωρούν ότι τις λύσεις για την ισορροπία του Δεσμού θα βρουν οι όμορες βιομηχανίες, νερού, τροφίμων και παραγωγής ενέργειας, με στόχο, σε πρώτη φάση, τη βιωσιμότητά τους- απειλούνται κι αυτές άλλωστε από την κλιματική αλλαγή.

GLOBAL RISKS Η ερευνητική εταιρεία Global Risks που ειδικεύεται στην ανίχνευση και ελαχιστοποίηση των κινδύνων στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, σε έκθεσή της θεωρεί ότι η οικονομική ανισότητα πυροδοτεί απρόβλεπτες εξελίξεις. Προειδοποιεί τους ηγέτες των ανεπτυγμένων χωρών ότι το αυξανόμενο επίπεδο ευημερίας στη Δύση (αλλά τώρα πλέον και στις αναδυόμενες οικονομίες) σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού θα πυροδοτήσουν νέα ζήτηση ενέργειας και θεωρεί πως ο «Δεσμός νερού- τροφής- ενέργειας» είναι πλέον εξαιρετικά εύθραυστος..

Page 82: EPILOGI 5-6 2011

82 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Οικολογικές λύσεις με καθαρό κέρδος για όλους. Ουσιαστικές λύσεις Ε Ξ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Η Σ Η Σ Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ , ανοίγουν τον δρόμο για να γίνουν τα Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Α Ν Ο Ι Κ Ο Κ Υ Ρ Ι Α

πηγή περιβαλλοντικού και οικονομικού οφέλους.

Η θεωρία γίνεται πράξη

Ο κτιριακός τομέας σ την Ελλάδα κα-ταναλώνει σημα-ντικές ποσότητες ε νέ ργε ιας , πολύ μεγαλύτερες από

τις αντίστοιχες βόρειων χωρών με μεγαλύτερες ανάγκες θέρμανσης. Οι δράσεις και οι πολιτικές για αύ-ξηση της ενεργειακής αποδοτικό-τητας των κτιρίων είναι no-regret policies και το κόστος της επένδυ-σης για τον ιδιώτη αντισταθμίζεται από την εξοικονόμηση ενέργειας,

η οποία πλέον είναι πολύ ακρι-βή. Εξάλλου, η αύξηση της συμ-μετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και ανάμεσα σε αυτές των φωτοβολταϊκών, αποτελεί δέ-σμευση της χώρας μας στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για αύξηση του ποσοστού τους στο ενεργειακό μίγμα στο 20% ως το 2020 από πε-ρίπου 8% σήμερα. Στο περιβάλλον αυτό καθοριστική είναι η παροχή λύσεων για τον ιδιώτη ώστε αφε-νός να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας της κατοικίας του αλλά Δ

ημ

ιουργικ

ή π

αρουσία

ση

: A

llm

ed

iaC

reati

ve

Η EUroBank EχΕΙ ΔΗΜΙΟΥρΓhΣΕΙ ΜiΑ

ΓΚaΜΑ ΠρωΤΟΠΟρΙΑ-ΚωΝ ΠρΟϊΟΝΤωΝ, ΤΑ ΠρΑΣΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑ-ΤΟΙΚΙΑΣ, ΠΟΥ ΣΤΟχΟ

ΕχΟΥΝ ΝΑ ΑΝΑβΑΘΜΙ-ΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ

ζωΗΣ ΤωΝ ΕλλΗΝΙΚωΝ ΝΟΙΚΟΚΥρΙωΝ, ΚΑΙ βΟ-

ΗΘΟΥΝ ΟλΟΥΣ ΜΑΣ ΝΑ ΕξΟΙΚΟΝΟΜΗΣΟΥΜΕ

ΕΝΕρΓΕΙΑ ΚΑΙ χρΗΜΑΤΑ.

Page 83: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 83

και αφετέρου να προχωρήσει στην παραγωγή ενέργει-ας από φωτοβολταϊκά συστήματα, που θα του αποφέ-ρουν σημαντικό οικονομικό όφελος και ευρύτερα οφέ-λη για το περιβάλλον. Με ισχυρό οικολογικό προσανατολισμό, ο Όμιλος Eurobank, υιοθετεί πράσινες πρωτοβουλίες με απώτε-ρο σκοπό να συμβάλει στην ποιοτική αναβάθμιση των νοικοκυριών, αλλά και του ευρύτερου περιβάλλοντος. Η Eurobank έχει δημιουργήσει μία γκάμα πρωτοπο-ριακών προϊόντων, τα Πράσινα Δάνεια Κατοικίας που στόχο έχουν να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής των ελληνικών νοικοκυριών, και βοηθούν όλους μας να εξοικονομήσουμε ενέργεια και χρήματα.

Πράσινο Δάνειο Κατοικίας Φωτοβολταϊκά

Αξιοποιώντας τα μέτρα της πολιτείας, η οποία ουσιαστι-κά έδωσε σημαντικά οικονομικά και φορολογικά κίνητρα προς τον πολίτη για την εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών Συ-στημάτων στις στέγες ή τις ταράτσες των σπιτιών μας, το Πράσινο Δάνειο Κατοικίας - Φωτοβολταϊκά χρηματοδοτεί, με απλούστατες διαδικασίες, την αγορά και εγκατάσταση οικιακών Φ/Β Συστημάτων. Κατά αυτό τον τρόπο, οι πελά-τες της Eurobank θα παράγουν ενέργεια που θα μεταπω-λούν στη ΔΕΗ προς μια ιδιαίτερα συμφέρουσα τιμή, γεγο-νός που ουσιαστικά μπορεί να τους αποφέρει ετήσιο έσο-δο μέχρι και €7.500. Το έσοδο αυτό αφού υπερκαλύψει (α) την ετήσια αποπληρωμή του σχετικού δανείου (β) τους ετήσιους λογαριασμούς κατανάλωσης της ΔΕΗ, αποφέρει σε κάθε νοικοκυριό ένα σημαντικό και αφορολόγητο ετή-σιο εισόδημα για 25 χρόνια. Σήμερα, το δάνειο αυτό χορηγείται είτε με προσημείωση ακινήτου, είτε με εκχώρηση της Σύμβασης που υπογράφει ο κάτοχος του Φ/Β Συστήματος με τη ΔΕΗ. Το πιο σημαντι-κό όμως είναι ότι η Eurobank, σε συνεργασία με τις μεγα-λύτερες εταιρίες της αγοράς, βοηθάει τον πελάτη εύκολα, γρήγορα και απλά να προχωρήσει και να αξιοποιήσει αυ-τή την επένδυση, αφού ο πελάτης απαλλάσσεται από όλες τις διαδικασίες που χρειάζονται από το πρώτο στάδιο της μελέτης, μέχρι και την τελική υλοποίηση χωρίς κανένα επιπλέον κόστος.

Πράσινο Δάνειο Κατοικίας Εξοικονόμηση Ενέργειας

Η Eurobank χρηματοδοτεί τις παρεμβάσεις που αναβαθ-μίζουν ενεργειακά το σπίτι (όπως: αλλαγή κουφωμάτων, αντικατάσταση λέβητα, ενίσχυση θερμομόνωσης τοίχου κ.ά.), προσφέροντας:

• Κάλυψη έως 100% του κόστους του έργου• Δυνατότητα επιλογής µε ή χωρίς προσηµείωση ακινήτου• Προνοµιακό επιτόκιο σε ευρώ• Ευελιξία στη διάρκεια αποπληρωµής • Παράλληλα, σε συνεργασία µε τις πιο εξειδικευµένες και

αξιόπιστες εταιρίες υλικών ενεργειακής αναβάθμισης της αγοράς, παρέχει και μια ολοκληρωμένη υπηρεσία υποστήριξης που αφορά σε όλη τη διαδικασία, χωρίς κόπο και κόστος για τον πελάτη.

Page 84: EPILOGI 5-6 2011

84 ΕΠΙΛΟΓΗ

Pho

To: θ

ΕωΔΟ

ρΟΣ

ΑΝΑΓ

ΝωΣΤ

ΟΠΟ

ΥλΟ

Σ

Page 85: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 85

Ας ξεκινήσουμε κύριε Πρωτογερόπουλε με την άποψή σας για το σύστημα τιμολόγησης της παραγόμενης ενέργειας, το λεγόμενο «feed in tariff» που ισχύει αυτή τη στιγμή στην Ελλά-δα. Είστε ικανοποιημένος; Το σύστημα αυτό εγγυάται υψηλές τιμές πώλησης του ηλεκτρι-

κού ρεύματος και ενθαρρύνει την ανάπτυξη. Σε όλη την Ευ-ρώπη υπάρχουν πλέον προσαρμογές του συστήματος αυτού με τιμές προς τα κάτω, καθώς το κόστος της τεχνολογίας στον κλάδο των φωτοβολταϊκών μειώνεται και αναμένεται να υποχωρήσει ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια.

Πιστεύετε ότι θα πιάσουμε σύντομα το «grid parity»; Πρέ-πει να ξεκαθαρίσουμε τι εννοούμε «grid parity», διότι υπό κάποιες συνθήκες, σε κάποιες περιοχές μπορεί ή δεν μπορεί να επιτευχθεί η εξισορρόπηση του κόστους μετα-ξύ των ανανεώσιμων πηγών και των συμβατικών ενεργει-ακών πηγών όπως π.χ. των ορυκτών καυσίμων. Για παρά-δειγμα στη Γερμανία όπου υπάρχει μικρή ηλιοφάνεια, το να πετύχουμε το ίδιο κόστος παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και συμβατικά καύσιμα μοιάζει δύσκολος στόχος. Στην Ελλάδα, παρά τη μεγάλη ηλιοφάνεια, το σχετικά μι-κρό επίπεδο ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών και η χαμηλή τιμή της κιλοβατώρας από συμβατικές πηγές δυσκολεύ-ουν την επίτευξη του στόχου. Αντίθετα π.χ. στα ελληνικά νησιά, το υψηλό κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από μα-ζούτ, έχει ήδη οδηγήσει στο «grid parity», είναι δηλαδή ήδη φθηνότερη η ενέργεια από τις ΑΠΕ. Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε το «εξωτερικό» κόστος ή κοινωνικό κό-στος της ενέργειας, όπως π.χ. την υποβάθμιση της υγείας του πληθυσμού και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκύπτουν από συμβατικές πηγές και συχνά δεν λαμβά-νονται υπόψη στους ενεργειακούς υπολογισμούς.

Έχει γίνει μεγάλη συζήτηση για την ανάπτυξη των φωτοβολ-

ταϊκών από αγρότες. Υπάρχουν όμως αρκετά προβλήματα. Η περυσινή νομοθεσία έδωσε προτεραιότητα στην εξέταση των αιτημάτων των αγροτών έναντι των υπόλοιπων επενδυ-τών Φ/Β συστημάτων. Η πράξη δείχνει ότι όλες οι υπόλοιπες επενδύσεις έχουν καθυστέρηση τουλάχιστον 8-10 μηνών, καθότι η Πολιτεία θα εξετάσει τα αιτήματά τους μετά την αποδοχή ή όχι των όρων σύνδεσης που έχουν διατυπωθεί για τους αγρότες, χωρίς υποχρέωση εγγυοδοσίας από μέ-ρους τους! Το χειρότερο είναι ότι οι ίδιοι οι αγρότες φαίνε-ται ότι πήραν το λάθος μήνυμα, ότι δηλαδή οι επενδύσεις τους θα υλοποιηθούν χωρίς ίδια κεφάλαια και ότι τα οικονο-μικά οφέλη θα είναι άμεσα. Τα Φ/Β δεν αποτελούν παράγο-ντα εύκολου πλουτισμού και το όλο κλίμα έχει δημιουργή-σει εμφανή στρέβλωση και καθυστερήσεις στην αγορά, σε μια εποχή κατά την οποία οι επενδύσεις στη χώρα μας θα έπρεπε να υποστηρίζονται χωρίς χρονοτριβή.

Μα, υποτίθεται ότι υπάρχει η πολιτική fast track. Δεν θα έλεγα ότι η συγκεκριμένη πολιτική αφορά τα έργα που σας αναφέρω. Οι διαδικασίες fast track αφορούν σε μεγάλα, ει-δικά και στοχευμένα έργα, από τα οποία προκύπτει ανάπτυ-ξη σε ορισμένους τομείς.

Υπάρχουν όμως μεγάλα έργα που αναμένεται να κινητοποι-ήσουν δυνάμεις, όπως ο φωτοβολταϊκός σταθμός που ανα-κοίνωσε ο Πρωθυπουργός. Είναι μια «σημαία». Τα οφέλη είναι αμφίβολα τόσο για την εταιρεία ηλεκτρισμού όσο και για την Πολιτεία. Αναρωτιέμαι όμως πόσες θέσεις ερ-γασίας εξασφαλίζει μια τέτοια επένδυση. Την ίδια στιγμή υπάρχουν στην Ελλάδα δεκάδες έργα τα οποία εδώ και τέσσερα χρόνια δεν έχουν διεκπεραιωθεί. Πάμε να κάνου-με κάτι πολύ μεγάλο σε μια χώρα που υποφέρει από ύφε-ση, ενώ παράλληλα ζούμε σε περίοδο που επαναπροσδιο-ρίζουμε την έννοια της ανάπτυξης.

Μπορεί ο Χ ρ Η σ τ Ο σ Π ρ ω τ Ο γ Ε ρ Ο Π Ο υ λ Ο σ να είναι ο manager που «τρέχει» με πολύ κα-λές επιδόσεις τη Phoenix Solar Ελλάδος, θυγατρική του γερμανικού Oμίλου Phoenix Solar, διεθνή κατασκευαστή φωτοβολταϊκών σταθμών, εντούτοις αυτό που αποπνέει μία συζήτηση μαζί του είναι η αύρα του ερευνητή επιστήμονα. Διαθέτει εμπειρία περισσότερο από 20 χρόνια σε ερευνητικά έργα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ, την ευρωπαϊκή βιομηχανία και ελληνικά ινστιτούτα, ενώ έχει συμμετάσχει σε τουλάχιστον 60 έργα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης. Ανήκει λοιπόν σε εκεί-νους τους managers της αναπτυσσόμενης αγοράς φωτοβολταϊκών στη χώρα που ξέρουν καλά κάθε πτυχή της. Η «Ε» μίλησε μαζί του για τα σημεία-κλειδιά της, πολλά υποσχόμενης, νέας αγοράς.

Φ ω τ Ο β Ο Λ τ α ϊ κ A

Τα νέα ενεργειακά σύνορα

συνέντευξη στoν ΘΑνaση Αντωνiου

Page 86: EPILOGI 5-6 2011

86 ΕΠΙΛΟΓΗ

Είστε πεπεισμένος ότι οι ΑΠΕ είναι μοχλός της πράσινης ανά-πτυξης; Το ενεργειακό ζήτημα είναι μείζον και οι ενεργειακές ανάγκες σε κάθε χώρα βαίνουν αυξανόμενες. Στην Ελλάδα, θα έχουμε περισσότερες ενεργειακές ανάγκες του χρόνου, και ακόμα περισσότερες σε πέντε χρόνια. Θέλουμε λοιπόν λύση τεχνικά άρτια η οποία να αντιμετωπίζει το ζήτημα σε βάθος χρόνου. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν βασιστούμε στον φυσικό πλούτο της χώρας. Είχαμε π.χ. φυσικό κοίτασμα λιγνίτη στην πατρίδα μας και το αξιοποιήσαμε, και ορθώς, για πάρα πολλά χρόνια για να παράγουμε ενέργεια σε χαμη-λό κόστος. Σήμερα πρέπει να αξιοποιήσουμε τις ΑΠΕ.

Τώρα έχουμε τις ΑΠΕ… Υπάρχουν ώριμες τεχνολογίες όπως π.χ. τα αιολικά, τα φωτοβολταϊκά, τα μικρά υδροη-λεκτρικά και τη βιομάζα όπου μπορούμε να εφαρμόσουμε υβριδικές λύσεις συνδυασμένων τεχνολογιών για να λύ-σουμε το ενεργειακό πρόβλημα βασιζόμενοι και πάλι στο νφυσικό μας πλούτο κι όχι εισάγοντας άλλες μορφές ενέρ-γειας ή επενδύοντας στα πυρηνικά.

Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι αιολικά και φωτοβολταϊκά δεν μπορούν να είναι σταθμοί βάσης για την παροχή ενέργειας. Αυτό είναι εν μέρει ορθό. Σε ένα βαθμό δεν μπορούμε να ρυθμίσουμε τεχνικά πότε επιθυμούμε ενέργεια στο δίκτυο καθώς ο ήλιος και ο άνεμος είναι μεταβλητά φαινόμενα. Η

τεχνική λύση είναι η αποθήκευση ενέργειας. Αναφέρομαι σε κεντρική αποθήκευση σε επίπεδο οικισμών ή μικρών πόλεων. Το μοντέλο είναι απλό: όλες οι διασπαρμένες μο-νάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποθηκεύουν σε ένα σημείο την παραγόμενη ενέργεια κι από εκεί γίνεται η διαχείριση ανάλογα με τις ανάγκες.

Είστε ικανοποιημένος από την πιστοποίηση των εγκαταστά-σεων φωτοβολταϊκών σταθμών; Πρόκειται για ένα μείζον θέμα. Προσπαθούμε εκ των υστέρων να το αντιμετωπίσου-με έχοντας ήδη υλοποιήσει πολλά έργα. Η αλήθεια είναι ότι

δεν έγινε κατανοητή η αξία της πιστοποίησης από την αρχή. Δυστυχώς δεν υπάρχει ο σωστός μηχανισμός για την τεχνι-κή παραλαβή των έργων και αυτό δίνει τη δυνατότητα σε πολλούς εγκαταστάτες να παραδίδουν έργα πρόχειρα και καθόλου άρτια τεχνικά. Τα φωτοβολταϊκά δεν είναι μια τυ-ποποιημένη τεχνολογία. Ο σχεδιασμός και η κατασκευή ενός σταθμού έχει ιδιαιτερότητες και θα πρέπει οι εγκαταστάτες να έχουν υψηλού επιπέδου τεχνογνωσία προκειμένου να σχεδιάζουν και να υλοποιούν Φ/Β σταθμούς. Μόνο με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η μεγάλη διάρκεια ζωής των εγκα-ταστάσεων και η αναμενόμενη ενεργειακή απόδοση.

Συνεργάζεστε με σχετική εταιρεία πιστοποίησης; Ασφαλώς συνεργαζόμαστε και μάλιστα ζητάμε την πιστοποίηση από

συνέντευξη - Χρήστος Πρωτογερόπουλος // Phoenix Solar

Pho

To: θ

ΕωΔΟ

ρΟΣ

ΑΝΑΓ

ΝωΣΤ

ΟΠΟ

ΥλΟ

Σ

Page 87: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 87

τους πελάτες μας τους ίδιους. Θα έπρεπε βέβαια να υπάρ-χει ήδη ο μηχανισμός αυτός και να μην το ζητούν μόνο όσοι πελάτες είναι ενημερωμένοι στο θέμα αυτό. Δεν αντιλαμβά-νομαι επίσης το πώς χρηματοδοτούν οι τράπεζες έργα χωρίς πιστοποίηση ή πως παραλαμβάνουν έργα. Κατά κανόνα οι τράπεζες θεωρούν ότι όλα πάνε καλά όταν το έργο διασυν-δεθεί με το δίκτυο της ΔΕΗ και παράγει ρεύμα. Κατά κανόνα αυτό δεν αποτελεί ικανή συνθήκη υλοποίησης. Οι τράπεζες θα πρέπει να καταλάβουν ότι αναλαμβάνουν ένα τεράστιο ρίσκο διότι τα δάνεια δεν θα αποπληρωθούν αν δεν υπάρχει η προσδοκώμενη παραγωγή ενέργειας.

Τι γνώμη έχετε για το πολυθρύλητο 3ο Ενεργειακό Πακέτο, η ψήφιση του οποίου αναμένεται να αλλάξει τον ενεργεια-κό χάρτη της Ελλάδας; Η ηλεκτρική ενέργεια έχει τρεις πα-ραμέτρους: την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διανομή. Η παραγωγή έχει απελευθερωθεί εδώ και καιρό. Η μεταφορά έχει επίσης απελευθερωθεί αλλά δεν είχαμε είσοδο ιδιωτών διότι το κόστος ανάπτυξης δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι τεράστιο. Η διανομή, αυτό που εμείς βλέπου-με σαν ένα λογαριασμό στα σπίτια μας, ήταν μονοπώλιο της ΔΕΗ. Σιγά σιγά όμως απελευθερώνεται κι αυτή. Δεν είναι κα-κό, αφού ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων θα ανεβάσει την ποιότητα για τους καταναλωτές. Πιθανόν όμως να αυξη-θεί το κόστος για τον καταναλωτή.

Δεν είστε ικανοποιημένος με την ποιότητα; Έχουμε πολλές διακοπές ή αυξομειώσεις στην τάση και τη συχνότητα, έχου-με επίσης προβλήματα στα νησιά. Στο εξωτερικό δεν υπάρ-χουν τέτοια φαινόμενα, εκεί η ποιότητα είναι άριστη. Οι δι-ακοπές μετρώνται σε ορισμένα λεπτά κάθε χρόνο κι όχι σε ώρες όπως στην Ελλάδα. Μπορούμε να το διορθώσουμε

αυτό. Δεν μπορούμε όμως να παραβλέψουμε τον κοινωνικό ρόλο της ΔΕΗ. Αυτή τη στιγμή έχουμε τη φθηνότερη κοστο-λόγηση ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη.

Γνωρίζετε βέβαια ότι αυτό εί-ναι κάτι που υποστηρίζει σθε-ναρά η ΔΕΗ. Είμαστε με δια-φορά η φθηνότερη χώρα, δεν υπάρχει αμφιβολία. Δεν γνω-ρίζω πώς θα ήταν τα πράγμα-τα αν είχε απελευθερωθεί η αγορά. Η απελευθέρωση είναι δίκοπο μαχαίρι: ναι μεν, δη-μιουργεί ανταγωνισμό στην αγορά και φαίνεται πως μέσω αυτού ωφελείται ο τελικός χρήστης, από την άλλη μεριά όμως το συγκεκριμένο μο-ντέλο της ΔΕΗ έχει κρατήσει τόσο χαμηλά τις τιμές που οι ιδιώτες δεν θα μπορέσουν να το ακολουθήσουν. Αν θέλουν να ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ θα οδηγηθούν σε ζημίες. Το να γίνει κανείς πάροχος ηλεκτρι-κής ενέργειας, θέλει πολύ κα-λή γνώστη των τεχνολογιών και σαφή νομοθεσία.

Ελληνικά εργοστάσια φ/β πλαισίων

Αποκατάσταση τοπίου Θερμικοί ηλιακοί σταθμοί

Είναι ένα ζήτημα το αν αυτές οι επεν-δύσεις έχουν πλέον εμπορικό νόημα, το να παράγεις δηλαδή σε ετήσια βάση 60-70MW όταν τα μεγάλα εργοστάσια παράγουν 3GW! Από την άλλη, δεν παράγεται στην Ελλάδα ένα εξειδικευ-μένο προϊόν, το οποίο θα μπορούσε να τους εξασφαλίσει πωλήσεις σε μια niche market αλλά οι κατασκευατές απευθύνονται στην ευρεία αγορά, στην οποία απευθύνονται και οι μεγά-λοι κατασκευαστές. Για να είναι αντα-γωνιστικά τα εργοστάσια της Ελλάδας πρέπει να αυξήσουν την παραγωγή τους και να κάνουν εξαγωγές. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ανταγωνιστικές τι-μές κι αυτό σήμερα δεν γίνεται παρά μόνο αν εξασφαλιστεί επιδότηση, μο-ντέλο που έχει αποτύχει.

Η σύγχρονη τεχνολογία Φ/β συστη-μάτων διασφαλίζει ότι ο χώρος ενός έργου θα παραδοθεί μετά από 30 χρόνια ως είχε. Υπάρχουν τρόποι κατασκευής που ακολουθούν το ανά-γλυφο του οικοπέδου χωρίς χωμα-τουργικές εργασίες παρά μόνο ίσως κάποιον εκβραχισμό- αν απαιτείται. Δεν διαταράσσεται η φυσική ροή των υδάτων της περιοχής και τα υλι-κά του σταθμού είναι πλήρως ανακυ-κλώσιμα. Μπορούμε να υλοποιήσου-με έναν σταθμό χωρίς κανένα συμβι-βασμό στην παραγωγή ενέργειας, με οικολογικό τρόπο, περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και χωρίς επιπλέον κόστος για τον επενδυτή.

Για λειτουργήσουν ορθά και απρό-σκοπτα τα συγκεντρωτικά κάτοπτρα πρέπει στην περιοχή της εγκατάστα-σης να έχουμε πολύ μικρές απώλειες λόγω συννεφιάς η οποία αυξομειώ-νει την παραγωγή και διαταράσσει την ομαλή λειτουργία του στροβί-λου που παράγει ρεύμα. Για να μην σταματήσει η λειτουργία πρέπει ακριβώς τη στιγμή που περνάει το σύννεφο, να τροφοδοτηθεί ο σταθ-μός με φυσικό αέριο. λόγω αυτών των περιορισμών, βιώσιμες εγκα-ταστάσεις αναπτύσσονται προς το παρόν στη Νότια Ισπανία που έχει ελάχιστη νέφωση ετησίως και ορι-σμένες περιοχές των ΗΠΑ.

Ο Χρήστος Πρωτογερόπουλος για τις τεχνολογίες

«ΠΑρΟΤΙ ΟΙ Φ/β ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΥξΑΝΟΝΤΑΙ, ΔΕΝ ΥΠΑρχΕΙ ΕΝΑΣ ΟλΟ-ΚλΗρωΜΕΝΟΣ ΜΗχΑΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟ-ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕχΝΙΚΗ ΠΑρΑλΑβΗ ΤωΝ ΕρΓωΝ ΚΙ ΑΥΤΟ ΔΙΝΕΙ ΤΗ ΔΥ-ΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΟλλΟΥΣ ΕΓΚΑ-ΤΑΣΤΑΤΕΣ ΝΑ ΠΑρΑΔΙΔΟΥΝ ΕρΓΑ ΜΕ ΠρΟ-χΕΙρΟΤΗΤΑ».

Page 88: EPILOGI 5-6 2011

88 ΕΠΙΛΟΓΗ

Νέα της αγοράς

Πράσινη επιχειρηματικότηταΝέα εταιρικά σχήματα και έργα μεγάλου βεληνεκούς, τεχνολογικές εφαρμογές, καινοτομίες και σύγχρονα προϊόντα ενός νέου οικολογικού κόσμου.

Υποβρύχια ηλεκτρική διασύνδεση Ενώ η Ιταλία γιορτάζει την ένωσή της, τα 150 χρόνια από την ίδρυση του σύγχρο-νου κράτους, ο Ιταλικός διαχειριστής του ηλεκτρικού συστήματος μεταφοράς ενέρ-γειας, Terna SpA, γιορτάζει την ένωση του ηπειρωτικού δικτύου με τη Σαρδηνία, που πραγματοποιήθηκε με την τεχνολογία HVDC (High Voltage Direct Current – Συ-νεχές Ρεύμα Υψηλής Τάσης) της ABB και μια υποβρύχια καλωδιακή διασύνδεση που σπάει ρεκόρ. Η Σαρδηνία παράγει υπό κανονικές συνθήκες περισσότερη ενέργεια από αυτή που η ίδια χρειάζεται, ενώ η Ιταλική ηπειρωτική χώρα χρειάζεται να εισά-γει ενέργεια. Δημιουργώντας λοιπόν τον τρόπο μεταφοράς της πλεονάζουσας ενέρ-γειας, η διασύνδεση SA.PE.I ισοδυναμεί με την κατασκευή νέων μονάδων παραγω-γής ενέργειας, χωρίς τα κόστη και τις συνέπειες της ίδιας της κατασκευής. Το έργο είναι εναρμονισμένο με την ενεργειακή στρατηγική της Ιταλίας, ενώ η ιταλική κυ-βέρνηση σχεδιάζει να παράγει το 25% της ενέργειας της χώρας από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το 2020. Με ικανότητα μεταφοράς ισχύος 1.000 megawatt η διασύνδεση SA.PE.I καθιστά δυνατή τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και προς τις δύο κατευθύνσεις ανάμεσα στην Ιταλική ενδοχώρα και το νησί της Σαρδηνίας, σε απόσταση 435 χλμ. Η ηλεκτρική ενέργεια μεταφέρεται μέσω των πιο βαθιά τοποθε-τημένων υποβρυχίων καλωδίων στον κόσμο, 1.640μ. κάτω από την επιφάνεια της Τυρρηνικής θάλασσας. Η ΑΒΒ σχεδίασε και κατασκεύασε τους εξελιγμένους σταθ-μούς μετατροπής υψηλής τάσης σε κάθε άκρο της διασύνδεσης και είναι η τρίτη που έχει υλοποιηθεί από την ΑΒΒ στην Ιταλία.

Motor Oil Άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέρ-γειας με διάρκεια 20 έτη έλαβε από το υπουργείο ΠΕΚΑ η εταιρεία Ηλεκτρο-παραγωγή Σουσακίου, η οποία ελέγ-χεται εξ΄ ολοκλήρου από εταιρείες του Ομίλου Βαρδινογιάννη. Θα προμηθεύ-ει με ηλεκτρικό ρεύμα επιλεγμένους πελάτες, κυρίως εταιρείες, με ανώτατη ισχύ τα 300 MW.

Page 89: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 89

Ecotec 2011 Οι συμμετοχές που ξεχώρισαν Σημαντική ήταν η παρουσία των εταιριών Conergy Ελλάς, SMA Hellas και Scheuten στην έκθεση φωτοβολταϊκών Ecotec που διοργανώθηκε τον περασμένο Απρίλιο. Συγκεκρι-μένα, η Conergy παρουσίασε το σύνολο της γκάμας των υψη-λής Γερμανικής ποιότητας και προδιαγραφών προϊόντων της. Εκατοντάδες επισκεπτών πέρασαν από το περίπτερο της εται-ρείας για να ενημερωθούν και να δουν από κοντά το μεγαλύ-τερο Φ/Β σύστημα της αγοράς και την παγκόσμια καινοτομία για μεγάλα Φ/Β έργα Conergy Complete 700, που παρουσιά-στηκαν για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό.

Από την πλευρά της η Scheuten παρουσίασε τα καινούργια, ειδικά σχεδιασμένα για οικιακές εφαρμογές, πλαίσια Multisol Vitro & Integra καθώς και BIPV solutions. Να σημειωθεί ότι η Scheuten δεσμεύεται να παρέχει τις κορυφαίες τεχνολογικά λύσεις, βασιζόμενη στη Γερμανική ποιότητα κατασκευής και την κορυφαία τεχνογνωσία στο τομέα της υαλουργίας. Τέλος, η ομάδα της SMA Hellas, με την ιδιαίτερα επιτυχημένη συμ-μετοχή της στην 4η διεθνή έκθεση Ecotec, επιβεβαίωσε για άλλη μία φορά την ηγετική θέση της στην Ελλάδα στον τομέα των ηλιακών μετατροπέων, για φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις κάθε ισχύος από kilowatt έως Megawatt. Πέρα από τα πλέον καινοτόμα προϊόντα που εξασφαλίζουν τη μέγιστη απόδοση

των φωτοβολταϊκών συστημάτων και την περαιτέρω μείωση της ειδικής τιμής ισχύος, η SMA Hellas ενημέρωσε τους επι-σκέπτες για τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες SMA Service καθώς και τις αναβαθμισμένες υπηρεσίες εκπαίδευσης SMA Solar Academy που αποτελούν προστιθέμενη αξία και συντελούν στη διασφάλιση της άρτιας λειτουργίας κάθε φωτοβολταϊκoύ συστήματος.

ΕΠΑ Αττικής

Μπορεί η κρίση να έχει περιορίσει την κατανάλωση ενέργειας, για την ΕΠΑ Αττικής όμως, το φυσικό αέριο αποτελεί δυναμική λύση που γνωρί-ζει συνεχώς νέους πελάτες. Η εταιρεία έκλεισε το 2010 με πωλήσεις ύψους 140 εκατ. ευρώ και προ φόρων κέρδη 2,9 εκατ. ευρώ, φιλοδοξεί όμως για το 2011 να αγγίξει τα 190 εκατ. ευρώ πωλήσεις και τα 10 εκατ. ευρώ καθα-ρά κέρδη. Όπως ενημέρωσε η διοίκη-σή της ο όγκος κατανάλωσης φυσικού αερίου παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 17% το πρώτο τρίμηνο του 2011, ενώ τα συμβόλαια παρουσιάζουν αύ-ξηση της τάξης του 16%.

ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΑΜΕΡΙΚΗ! Δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο μια ελληνική επιχείρηση να αγοράζει 10 μικρές ομοειδείς αμερικανικές επιχειρήσεις και να επιχειρεί μέσω του βήματος αυτού να εισέλθει στην αγορά των ΗΠΑ. Αυτό όμως συνέβη με την Τέρνα Ενεργειακή: εξαγόρασε 10 αδειοδοτημένες εταιρείες αιολικών πάρκων στις πολιτείες Αϊντάχο και Όρεγκον δαπανώντας περίπου 250 εκατ. ευρώ. Αποκτά έτσι ισχύ περίπου 180 MW- δεν είναι μεγάλη για τη συγκεκριμένη αγορά, αλλά είναι ένα εντυπωσιακό ξεκίνημα.

Page 90: EPILOGI 5-6 2011

90 ΕΠΙΛΟΓΗ

c.papaioannou
ADVERT
Page 91: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 91ΕΠΙΛΟΓΗ 91

ΓΝΩ

ΣΗ

• Ε

ΠΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

ΠΤ

ΥΞ

Η •

ΑΞ

ΙΑ •

KN

OW

LED

GE

• IN

VES

TM

EN

T •

DE

VE

LOP

ME

NT

VALU

E

ΓΝ

ΩΣ

Η •

ΕΠ

ΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

Page 92: EPILOGI 5-6 2011

92 ΕΠΙΛΟΓΗ

Στην επικαιρότητα

TechNewsH τηλεπικοινωνιακή και τεχνολογική ειδησεογραφία, οι επιχειρηματικές και κρατικές πρωτοβουλίες, οι εξελίξεις και τάσεις που δεν περνούν απαρατήρητες.

EUTELSAT Ένας ακόμη δορυφόρος της Eutelsat στο διάστημα. Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η εκτόξευση του πυραύλου Proton Breeze M της ILS, ο οποίος μετέφερε τον -βάρους 6,1 τόνων- δορυφόρο KA-SAT της Eutelsat Communications. Μετά από πτήση 9 ωρών και 12 λεπτών ο δορυφόρος αποκολλήθηκε από τον πύραυλο και μπήκε σε γεωσύγ-χρονη τροχιά. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη των πάνελ του δορυφόρου, ενώ ο επίγειος σταθμός της εταιρείας στο Rambouillet λαμβάνει σήματα από τα συστήματα τηλεμετρίας του δορυφόρου. Ο KA-SAT, ο οποίος κατασκευάστηκε από την Astrium, για λογαριασμό του Eutelsat, με βάση την πλατφόρμα Eurostar E3000, αντιπροσωπεύ-ει μια νέα γενιά δορυφόρων που διαθέτουν πολλαπλές δέσμες εκπομπής. Ο συνδυα-σμός της εξαιρετικά μεγάλης χωρητικότητας του KA-SAT με την τεχνολογία SurfBeam της ViaSat θα επιτρέψει την παροχή Ίντερνετ σε περισσότερα από ένα εκατομμύρια σπίτια, εξασφαλίζοντας ταχύτητες συγκρίσιμες με εκείνες των δικτύων ADSL.

Cisco Στο πρόσφατο 2011 GSMA Mobile World Congress της Βαρκελώνης, η Cisco ανα-κοίνωσε το MOVE, ένα στρατηγικής σημασίας πλαίσιο με νέες λύσεις, οι οποίες προσφέρουν στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους τη δυνατότητα να διαχειριστούν καλύτερα, να βελτιώσουν και να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον ταχύτατα αυξανόμενο όγκο της διακίνησης δεδομένων μέσω δικτύων κινητής τη-λεφωνίας, ώστε να αυξήσουν τα έσοδά τους. Οι καινοτόμες τεχνολογίες που ανα-κοινώθηκαν στο πλαίσιο των λύσεων Cisco MOVE είναι οι ακόλουθες: το Cisco Mobile Videoscape (που δίνει στους παρόχους κινητής τη δυνατότητα να προσφέ-ρουν στους πελάτες βελτιωμένη εμπειρία mobile video μέσω νέας τεχνολογίας στις πλατφόρμες Cisco ASR 5000 και Cisco Unified Computing System), η Cisco Service Provider Wi-Fi Solution (μία ολοκληρωμένη λύση που δίνει στους τηλεπικοινωνια-κούς παρόχους τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά Wi-Fi για μετα-φορά δεδομένων μέσω δικτύων κινητής) και το Cisco Adaptive Intelligent Routing (που μειώνει το κόστος της διακίνησης δεδομένων μέσω δικτύων κινητής).

Microsoft Περισσότεροι από 100 μαθητές δευ-τεροβάθμιας εκπαίδευσης βρέθηκαν πρόσφατα στα γραφεία της Microsoft Ελλάς για να ανταλλάξουν απόψεις και να μοιραστούν εμπειρίες σχετικά με τη ασφαλή χρήση των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου – μια εκδήλωση που διοργάνωσαν η Microsoft Ελλάς και ο οργανισμός το Χαμόγελο του Παιδιού και πραγματοποιήθηκε με την υποστή-ριξη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πλη-ροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ).

Media-SaturnΚαλύτερο κατάστημα ηλεκτρικών ειδών στην Ελλάδα αναδείχθηκε το Saturn στη Λεωφόρο Συγγρού.

IBMIδρύει στις Βρυξέλλες το Institute for Advanced Security, για την προώθηση της συνεργασίας με οργανισμούς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

SYNECTICSH εταιρία πληροφορικής Synectics κυ-κλοφόρησε στην ελληνική αγορά ένα νέο εργαλείο για τις επιχειρήσεις. Το CFM Prognosis με τις 2 εκδόσεις του, την Smart και τη Business, επιτρέπει στον επιχειρηματία να παρακολουθεί εύκολα και γρήγορα τις ταμειακές ροές .

GLOBO Η Globo, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου ανακοίνωσε πρόσφατα το λανσάρισμα του GO!Enterprise Server. O GO!Enterprise Server απευθύνεται αποκλειστικά σε επιχειρήσεις, επιτρέποντας στους εταιρικούς χρήστες τη δυνατότητα πρόσβασης σε e-mail, contacts, calendar, files and folders κτλ, καθώς και πλήρη διασύνδεση με εσωτερικές επιχειρηματικές εφαρμογές όπως CRM, ERP, Intranet κ.λπ.

Page 93: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 93

creative

CO

DE

K¿ÓÂ ÙËÓ K·ÈÓÔÙÔÌ›· ¶Ú¿ÍË

™Ù›Ï ÙËÓ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÈ΋ ÛÔ˘ ÚfiÙ·ÛË!

$100.0001Ô ‚Ú·‚›Ô

XÔÚËÁÔ›

¢ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙË

¶ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÙÔ

www.miw.gr

E§§HNO-AMEPIKANIKOEM¶OPIKOE¶IME§HTHPIO

MIW AD 210X280 EPILOGH 11-05-11 11:57 ™ÂÏ›‰· 1

c.papaioannou
ADVERT
Page 94: EPILOGI 5-6 2011

94 ΕΠΙΛΟΓΗ

Συνέντευξη - Δημήτρης Κάφαλης // SingularLogic

Sky is the limitΟ Δημήτρης Κάφαλης, ο νέος διευθύνων σύμβουλος της SingularLogic, για την ανάπτυξη της οποίας εργαζόταν από το 2006 από τη θέση του γενικού διευθυντή του Software Division και αργότερα του Chief Operating Officer (COO), σε συνέντευξή του στην «Ε» μιλά για την πορεία της αγοράς πληροφορικής τεχνολο-γίας, τις καινοτομίες, τις κομβικές συνεργασίες και τα σχέδια της επόμενης μέρας στη SingularLogic.

Η SingularLogic είναι από τους μεγαλύτερους ομίλους λογισμικού και ολοκλη-ρωμένων λύσεων πληροφορικής. Πόσο έχει επηρεαστεί ο κλάδος συστημάτων πληροφορικής και η εταιρία σας από την οικονομική κρίση; Είναι μία πολύ δύ-σκολη περίοδος της οικονομίας, με την αγορά να κινείται σε συνθήκες ύφεσης, που επηρεάζουν τόσο τον κλάδο Πληροφορικής όσο και την εταιρία μας. Χαρα-κτηριστικό είναι ότι η πλειοψηφία των οικονομικών αποτελεσμάτων των εταιρι-ών πληροφορικής το 2010, επηρεασμένα από την κρίση και την απουσία έργων πληροφορικής του Δημοσίου, ήταν αρνητικά. Eμείς είμαστε από τις λίγες εταιρίες του κλάδου που για το ίδιο έτος πέτυχε θετικές επιδόσεις στην κερδοφορία και στα μερίδια αγοράς ενώ για το 2011, που οι συνθήκες αναμένονται ακόμη πιο δύσκολες, προσβλέπουμε σε περαιτέρω αύξηση των μεριδίων μας. Η αισιοδοξία μας αυτή πηγάζει από το γεγονός ότι έχουμε δημιουργήσει όλες εκείνες τις συν-θήκες, που πιστεύουμε ότι θα απορροφήσουν τους κραδασμούς που θα υπάρ-ξουν. Η έμφαση που έχουμε δώσει σε επενδύσεις καινοτομίας και σε δημιουρ-γία στρατηγικών συνεργασιών αποδίδουν ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2011.

Πόσο εύκολο είναι σήμερα, με δεδομένη αυτή την κατάσταση, μια μικρομεσαία επιχείρηση με σχετικά μικρό κύκλο εργασιών να «επενδύσει» σε ένα λογισμικό σύ-στημα; Δεν είναι εύκολη απόφαση, με δεδομένο ότι οι επιχειρήσεις αυτές επηρε-άζονται από την έλλειψη ρευστότητας. Παρόλα αυτά ο μέσος Έλληνας επιχειρη-ματίας έχει αντιληφθεί ότι η υιοθέτηση και αποτελεσματική χρήση σύγχρονων τεχνολογιών στην επιχείρησή του αποτελεί μονόδρομο, τόσο για την εξασφά-λιση της βιωσιμότητας όσο και για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Εμείς από την πλευρά μας, για να διευκολύνουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες, προσφέρουμε σε τακτικά χρονικά διαστήματα εκπτώσεις στις άδειες χρήσης νέου λογισμικού, προσφορές αναβάθμισης, εναλλακτικούς τρόπους πληρωμών, χρηματοδοτικές διευκολύνσεις και συμβουλευτικές υπηρε-σίες. Με αυτούς τους τρόπους πιστεύουμε ότι η απόφαση για την επένδυση σε

Από την ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΕΤΡΟΒΑPH

OTO

: θΕΩ

ΔΟΡΟ

Σ ΑΝ

ΑΓΝΩ

ΣΤΟ

ΠΟΥΛ

ΟΣ

Page 95: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 95

Η ΤΕχΝΟΛΟΓiΑ GAlAxy κΑι Οι ΕφΑΡμΟΓEΣ ΤΗΣ, ΑΠΟΤΕΛΟyΝ ΤΗ μΕ-ΓΑΛyΤΕΡΗ ΕΠEΝΔΥΣΗ ΠΟΥ EχΕι ΠΡΑΓμΑΤΟ-ΠΟιΗθΕi ΠΟΤE ΣΤΟ χΩΡΟ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟφΟΡικΗΣ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΠΡΟκΕι-ΤΑι ΓιΑ μιΑ ΤΕχΝΟΛΟ-ΓικΗ ΠΛΑΤφΟΡμΑ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥχθΗκΕ ΑΠΟ ΤΗ SinGulArlOGiC κΑι ΕΝ-ΣΩμΑΤΩΝΕι Ο,Τι ΠιΟ ΣΥΓ-χΡΟΝΟ κΑι ΤΕχΝΟΛΟΓικΑ ΠΡΟΗΓμΕΝΟ ΥΠΑΡχΕι ΣΗ-μΕΡΑ, ΠΑΓκΟΣμιΩΣ.

Page 96: EPILOGI 5-6 2011

96 ΕΠΙΛΟΓΗ

Συνέντευξη - Δημήτρης Κάφαλης // SingularLogic

ένα σύστημα πληροφορικής και οργά-νωσης γίνεται εξαιρετικά συμφέρου-σας. Με τις ενέργειές μας αυτές στηρί-ζουμε τις επιχειρήσεις που για περισ-σότερα από 25 χρόνια αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των πελατών μας και μας τοποθετούν στην πρώτη θέση προτί-μησής τους μεταξύ των επιχειρήσεων πληροφορικής της χώρας μας.

Πρόσφατα επισφραγίστηκε η συ-νεργασία της Singularlogic με τη Vodafone για τη διάθεση των επι-χειρηματικών εφαρμογών moRE (mobileRichEnterprise), απαραίτητο πλέον εργαλείο για τα στελέχη των επι-χειρήσεων, που θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα της επιχεί-ρησης τους και όταν βρίσκονται εκτός γραφείου. Πείτε μας δυο λόγια για την αξιοπιστία και το κόστος των νέων αυτών εφαρμογών. Αξίζει να αναφέ-ρουμε ότι η SingularLogic αποτελεί την πρώτη εταιρία του χώρου που επένδυσε στη σύγκλιση τεχνολογι-ών Πληροφορικής και Επικοινωνιών αφού διέγνωσε έγκαιρα τον πρωτα-γωνιστικό ρόλο ενός νέου τρόπου λειτουργίας, χάρη στον οποίο ο επι-χειρηματίας θα έχει τις ίδιες επιλογές πρόσβασης στην πληροφορία γ ια την επιχείρησή του όπου και αν βρί-σκεται. Έτσι προχωρήσαμε σε στρα-τηγική συνεργασία με τη Vodafone για την από κοινού ανάπτυξη και δι-άθεση επιχειρηματικών εφαρμογών για φορητές συσκευές με την ονομα-σία moRE. Οι εφαρμογές αυτές, που στηρίζονται στο Cloud Computing, διατίθενται ως υπηρεσία με μηνιαία συνδρομή εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο στον χρήστη τη χαμηλό-τερη δυνατή αρχική επένδυση, προ-βλέψιμο και προσιτό μηνιαίο κόστος, δωρεάν αναβάθμιση σε νέες εκδόσεις, ενώ συνεργάζονται με τις πιο δημοφι-λείς διεθνείς πλατφόρμες blackberry, android και windows mobile (6.0 & 6.05) και σύντομα θα υποστηρίζουν επιπλέον πλατφόρμες και συσκευές, όπως iPhone και Tablets. Όσο για την αξιοπιστία τους θεωρείται δεδομένη, αφού οι εφαρμογές moRE αξιοποι-ούν στο έπακρο την τεχνογνωσία της SingularLogic στην ανάπτυξη λογισμι-

κού και την εμπειρία της Vodafone στην ικανοποίηση των mobile επιχει-ρηματικών αναγκών, καθώς και τις διεθνείς εξελίξεις στον τομέα της σύ-γκλισης των τεχνολογιών πληροφορι-κής και τηλεπικοινωνιών.

Το Cloud Computing παρέχει πλέον αποτελεσματικές λύσεις για τις ανάγκες κάθε επιχείρησης σε παγκόσμια κλί-μακα. Η συνεργασία με τη Microsoft στα τρία επίπεδα, υποδομή, πλατφόρ-μα και διάθεση του λογισμικού σαν υπηρεσία μπορούμε να πούμε ότι σηματοδοτεί μια νέα εποχή πληροφο-

ριακών συστημάτων που επικεντρώ-νονται πλέον περισσότερο από ποτέ στο οικονομικό όφελος του πελάτη; Πράγματι το Cloud Computing, στο οποίο η Microsoft διαθέτει σημαντική εμπειρία, σηματοδοτεί μια νέα εποχή στα πληροφοριακά συστήματα αφού αλλάζει τελείως τον τρόπο που παρά-γεται και διατίθεται το λογισμικό. Δια-βλέποντας αυτή την τάση και έχοντας κοινό όραμα με τη Microsoft για το Cloud Computing, προχωρήσαμε τον περασμένο Δεκέμβριο σε στρατηγι-κή συνεργασία στα τρία επίπεδα που προαναφέρατε (υποδομή, πλατφόρμα, διάθεση λογισμικού). Η συνεργασία αυτή προχωρά ήδη με την ανάπτυξη και διάθεση στην αγορά εφαρμογών και υπηρεσιών Cloud Computing. Οι

εφαρμογές που θα διατίθενται ως υπηρεσία μέσω Internet (Software as a Service - SaaS), με μηνιαία συνδρο-μή, επιφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη για τις επιχειρήσεις όπως: στα-θερό και προβλέψιμο μηνιαίο μίσθω-μα, απαλλαγή από το κόστος αγοράς του αρχικού εξοπλισμού, άμεση και χωρίς επιπρόσθετο κόστος υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, πρόσβαση στην πληροφορία της επιχείρησης από οπουδήποτε, καθώς και επικέντρωση της επιχείρησης στο αντικείμενό της και όχι στη διαχείριση των μηχανο-γραφικών της συστημάτων.

Τον Ιανουάριο που μας πέρασε η SingularLogic εγκαινίασε τη νέα τεχνολογία και γενιά εφαρμογών λο-γισμικού Galaxy. Είναι μια φιλόδοξη επένδυση της εταιρίας που αναμφι-σβήτητα φέρνει μια νέα εποχή στο επιχειρηματικό λογισμικό. Πώς αντα-ποκρίθηκε η ελληνική αγορά; Η τεχνο-λογία Galaxy και οι εφαρμογές της, αποτελούν τη μεγαλύτερη επένδυση που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στον χώρο της Πληροφορικής στην Ελλά-δα. Πρόκειται για μία τεχνολογική πλατφόρμα που αναπτύχθηκε από τη SingularLogic και ενσωματώνει ότι πιο σύγχρονο και τεχνολογικά προ-ηγμένο υπάρχει σήμερα, παγκοσμί-ως. Οι πρώτες εφαρμογές μας που βασίζονται σε αυτή την τεχνολογία διαθέτουν λειτουργικότητα που αξιο-ποιεί τη συσσωρευμένη τεχνογνωσία της SingularLogic στον τομέα των ERP εφαρμογών και της εμπορολογιστικής διαχείρισης των επιχειρήσεων, καλύ-πτοντας πλήρως τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των περισσότερων κλάδων δραστηριότητας. Η ιδιαίτερα θερμή αποδοχή της αγοράς μας έχει ενθου-σιάσει, ήδη στους πρώτους μήνες του λανσαρίσματος των εφαρμογών δε-κάδες επιχειρήσεις πανελλαδικά τις έχουν υιοθετήσει και τις χρησιμοποι-ούν στην καθημερινή τους λειτουργία. Η υπεροχή της τεχνολογίας Galaxy έχει πλέον ξεπεράσει τα σύνορα της Ελλάδας και σύμφωνα με όλες τις εν-δείξεις, οι νέες εφαρμογές μας, θα κά-νουν σημαντική διεθνή καριέρα. Ήδη οι θυγατρικές μας σε Κύπρο, Βουλγα-

Η μΕΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ χΩ-ΡΑΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ψΗφιΑκΗ ΕΠΟχΗ ΔΕΝ μΠΟΡΕι ΝΑ ΕΠιΤΕΥχθΕι ΠΑΡΑ μΟΝΟ μΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣιΑ ΔΗ-μΟΣιΟΥ κΑι ΑξιΟΠιΣΤΩΝ φΟΡΕΩΝ ΤΟΥ ιΔιΩΤικΟΥ ΤΟμΕΑ, ικΑΝΩΝ ΝΑ «ΤΡΕ-ξΟΥΝ» μΕΓΑΛΑ ΕΡΓΑ κΑι ΝΑ ΔΕΣμΕΥΤΟΥΝ μΕ ΟΡΟΥΣ ΣΥΓκΕκΡιμΕΝΗΣ ΛΕιΤΟΥΡΓικΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕ-ΣμΑΤικΟΤΗΤΑΣ.

Page 97: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 97

ρία και Ρουμανία έχουν ξεκινήσει τις πρώτες πωλήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του λανσαρίσματος, οι εφαρμογές Galaxy είναι επιδοτούμενες ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις της χώρας μας να αξιοποιήσουν τα μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτή-ματά τους, με μειωμένο κόστος επένδυσης.

Ποιες άλλες επενδύσεις έχετε κάνει το τελευταίο διάστημα; Εκτός από τις επενδύσεις στην τεχνολογία και τις εφαρμογές Galaxy, τις ICT εφαρμογές και τις επενδύσεις σε Cloud Computing, τον τελευταίο χρόνο έχουμε επενδύσει σημα-ντικά στις υπηρεσίες Business Process Outsourcing (BPO). Υπη-ρεσίες που απευθύνονται στους μεγάλους οργανισμούς του ιδι-ωτικού και δημόσιου τομέα και στοχεύουν στη μείωση των εξό-δων πληροφορικής, στην ανακού-φιση της ρευστότητάς τους και στην αναβάθμιση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσι-ών τους ώστε να επικεντρωθούν στις βασικές τους δραστηριό-τητες. Δύο τέτοια μεγάλα έργα outsourcing αποτελούν για μεν τον δημόσιο τομέα η συγκέντρω-ση και μετάδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων που υποστηρί-ζουμε με απόλυτη επιτυχία από το 1981, για δε τον ιδιωτι-κό τομέα ο όμιλος ΥΓΕΙΑ όπου όλη η διαχείριση των πλη-ροφοριακών του συστημάτων γίνεται από την εταιρία μας. Το σύστημα που χρησιμοποιούμε στο ΥΓΕΙΑ ονομάζεται Model Hospital Management System και λειτουργεί ήδη με εντυπωσιακά αποτελέσματα σε 8 νοσοκομεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ένα σύστημα το οποίο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από τον δημόσιο τομέα που το αγνοεί μέ-χρι σήμερα επιδεικτικά.

Την τελευταία δεκαετία πολύς λόγος έχει γίνει για αναδιάρ-θρωση του δημόσιου τομέα μέσω των ψηφιακών τεχνολο-γιών. Αν και βήματα γίνονται, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, έτσι δεν είναι; Εμείς πιστεύουμε ότι σήμερα που οι ανάγκες της Ελλάδας για έργα εκσυγχρονισμού είναι μεγάλες, οι τε-χνολογίες πληροφορικής είναι αυτές που θα παίξουν ουσι-αστικό ρόλο στην κατεύθυνση της ριζικής αναδιάρθρωσης της δημόσιας διοίκησης, έτσι ώστε το κράτος να λειτουρ-γεί υπέρ των πολιτών και όχι προς όφελος των διαδικασι-ών. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε δημιουργήσει και

παρουσιάσει ένα πλαίσιο συγκεκριμένων προτάσεων που βγάζουν τη χώρα από το σημερινό αδιέξοδο και παράλλη-λα αποτελούν φορείς ελπίδας και ανανέωσης. Οι προτά-σεις μας αφορούν μια ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων του δημόσιου τομέα, από τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υγείας μέχρι την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και προϋποθέτουν την αξιοποίηση σύγχρονης και δοκιμασμέ-νης τεχνολογίας, την ανάληψη συνολικής ευθύνης υλοποί-ησης από μια εταιρία, την εμπλοκή έμπειρου ανθρώπινου δυναμικού υψηλής τεχνογνωσίας, τη δέσμευση λειτουργι-κής αποτελεσματικότητας (με συγκεκριμένες μετρικές από-δοσης και αυστηρές συνέπειες μη επίτευξης) και τέλος τη δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης της υλοποίησης και λει-τουργίας μέσω μείωσης κόστους λειτουργίας ή/και αύξη-σης εσόδων, ανάλογα με τον τομέα εφαρμογής. Πιστεύουμε ότι η μετάβαση της χώρας στη νέα ψηφιακή εποχή δεν μπο-ρεί να επιτευχθεί παρά μόνο με τη συνεργασία Δημόσιου και αξιόπιστων φορέων του ιδιωτικού τομέα, ικανών να «τρέξουν» μεγάλα έργα και να δεσμευτούν με όρους συ-γκεκριμένης λειτουργικής αποτελεσματικότητας.

PHO

TO: θ

ΕΩΔΟ

ΡΟΣ

ΑΝΑΓ

ΝΩΣΤ

ΟΠΟ

ΥΛΟ

Σ

Page 98: EPILOGI 5-6 2011

98 ΕΠΙΛΟΓΗ

Τεχνολογία & Καινοτομία

Next top τεχνολογικός προορισμόςM

icro

soft

’s C

loud C

ompu

tin

g

Ο Θανάσης Πολίτης, Professional Development Resource Manager και η Άννα Πά-σιου, Senior Technical Account Manager της Microsoft Hellas, ανήκουν σε εκείνη την ιδιαίτερη ομάδα των στελεχών της ελληνικής αγοράς που δέχεται τις προκλήσεις, συνδιαλέγεται με αυτές και είναι πάντα προσανατολισμένη στην καινοτομία και τις επιχειρηματικές λύσεις που είναι μπροστά από την εποχή τους. Στελέχη δηλαδή, που διακρίνονται από εκείνα τα χαρακτηριστικά με τα οποία είναι διαποτισμένη, στη φι-λοσοφία ανάπτυξης και στη στρατηγική της και η ίδια η εταιρεία, η Microsoft.

Συνέντευξη στoν ΒΑΣiΛη ΜΑΤθoΠΟΥΛΟ

Συναντήσαμε τον Θανάση Πολίτη και την Άννα Πάσιου στα γραφεία της εταιρείας στο Μαρούσι και τους ζητήσαμε να μας μι-λήσουν για την «cloud computing καινοτο-μία» της Microsoft. Έτσι απλά. Όπως απλές αλλά αποτελεσματικές και πάντα «to the

point» είναι οι λύσεις της Microsoft. Έτσι απλά και στο cloud computing. Όπου η Microsoft πρωτοστατεί σηματο-δοτώντας μια νέα γενιά δικτυακής εξ’ αποστάσεως επικοι-νωνίας, τεχνολογικό εργαλείο-αρωγό στην ανάπτυξη του επιχειρείν. Γιατί το cloud computing είναι η επόμενη μέρα στην πληροφορική, επόμενη γενιά μετά τις αρχιτεκτονι-κές mainframe, client-server και 3-tier.

Να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας κ. Πολίτη και κα Πάσιου από το hard core κομμάτι του cloud computing, τις δυνατό-τητες και τη δυναμική που εμπερικλείει, ειδωμένο μάλιστα μέσα από την καινοτόμα πάντα ματιά μίας κορυφαίας εται-ρείας πληροφορικής τεχνολογίας, όπως η Microsoft. Να σας πω. Το cloud computing αποτελεί ένα σύνολο καινοτόμων υπηρεσιών της Microsoft Hellas που έχει τεθεί στην υπη-ρεσία της αποτελεσματικής κάλυψης των αναγκών και της ανάπτυξης των ελληνικών επιχειρήσεων. Η δέσμη αυτή των υπηρεσιών έχει τη δυναμική να μεταβάλλει τις οικονομίες κλίμακας της πληροφορικής δίνοντας στις επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες το πλεονέκτημα να αντα-

ποκριθούν αποτελεσματικά στις διαρκώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών τους. Το cloud computing υπόσχε-ται ελευθερία επιλογών, ενώ μειώνει σημαντικά την πολυ-πλοκότητα των υποδομών πληροφορικής και εφαρμογών. Είναι μονόδρομος τόσο για τη Microsoft, τους συνεργάτες και πελάτες της, αλλά και τους ανταγωνιστές της! Να υπερ-θεματίσω σχετικά, τονίζοντας ότι σε ερευνητικό επίπεδο έχουμε εστιάσει στην ανάπτυξη εφαρμογών και υπηρεσιών που διατίθενται μέσω του cloud computing. Χαρακτηρι-στική είναι η διατύπωση του διευθύνοντα συμβούλου της Microsoft, Steve Βallmer, μία διατύπωση που ενσωματώνει την καρδιά της φιλοσοφίας λειτουργίας και ανάπτυξης της εταιρείας: «all in…» στο cloud, καθώς η Microsoft σκοπεύ-ει να περάσει όλες τις client-server εφαρμογές της σε αυ-τό το μοντέλο τα επόμενα χρόνια. Συνολικά μιλώντας το cloud computing είναι μία συνδρομητική υπηρεσία που παρέχει λογισμικό και υποδομές ως υπηρεσία (software και infrastructure as a service) στους πελάτες της Microsoft χωρίς αυτοί να χρειάζεται να αγοράσουν λογισμικό και να συντηρούν υποδομή με δικό τους data server.

Κοινός τόπος προβληματισμού από την πλευρά των επι-χειρήσεων κατά την επένδυσή τους σε υπηρεσίες cloud computing οι λέξεις αξιοπιστία, διαθεσιμότητα, ασφάλεια. Ποια η απάντηση της Microsoft σε αυτούς τους προβλημα-

Page 99: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 99

Συνέντευξη στoν ΒΑΣiΛη ΜΑΤθoΠΟΥΛΟ

ΤΟ CLOUDΕΧΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟΠΟΥ ΔΟΥΛΕΥΕΤΕ.Αλλά και την έννοια της δύναμης.

Γιατί το Cloud σας δίνει τη δύναμη να σκέφτεστε φιλόδοξα ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησής σας.

Τη δύναμη να εξελίσσεστε ακολουθώντας τις τάσεις της αγοράς αυξομειώνοντας τις υποδομές σας.

Τη δύναμη να κάνετε περισσότερα με λιγότερα.

Τη δύναμη να αναπτύσσετε τις ιδέες σας, περιορίζοντας τα έξοδά σας.

Τη δύναμη να εξοικονομείτε ενέργεια και χώρο.

Τη δύναμη να έχετε τα δεδομένα σας εκεί που τα χρειάζεστε, πάντοτε διαθέσιμα, εντός ή εκτός της επιχείρησής σας.

Τη δύναμη να συμφιλιώνεστε με τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Τη δύναμη της αποτελεσματικής επικοινωνίας προς όφελος της επιχείρησης.

Τη δύναμη να επιχειρείτε με τόλμη και να επενδύετε με σύνεση.

Η δύναμη του Cloud σας προσφέρει τις πιο ολοκληρωμένες διαθέσιμες λύσεις με γνώριμα εργαλεία που είναι επεκτάσιμα, προσβάσιμα, συμβατά και φιλικά σε περισσότερους χρήστες.

Τώρα προσφέρετε στην επιχείρησή σας αυτό ακριβώς που χρειάζεται για να αναπτυχθεί.

Αυτή είναι η δύναμη του Cloud.

ΟΙ ΠΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΝΕΦΟ. ΣΤΗ ΓΗ.Microsoft® Office 365 • Windows Azure™ • Windows Server® Hyper-V®.Μάθετε περισσότερα στο site: www.microsoft.com/hellas/cloud/

c.papaioannou
ADVERT
Page 100: EPILOGI 5-6 2011

100 ΕΠΙΛΟΓΗ

τισμούς; Κοιτάξτε, η Microsoft εγγυ-άται την αξιοπιστία και διαθεσιμότητα 99.9% των πληροφοριακών δεδομέ-νων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάθε επιχείρηση που αξιοποιεί τις υπηρε-σίες cloud computing της Microsoft έχει απρόσκοπτη ροή διαθεσιμότητας πληροφοριών από το ΙΤ στο business κομμάτι. Σημαντικό επίσης είναι να τονίσουμε ότι το πακέτο υπηρεσιών της Microsoft έχει ενσωματωμένη τη δυνατότητα του «disaster recovery». Με άλλα λόγια οποιαδήποτε βλάβη και αν συμβεί στο primary data center της Microsoft υπάρχει πάντα εναλλα-κτικός χώρος και τρόπος παροχής των υπηρεσιών στον πελάτη. Η σουίτα της Microsoft προσφέρει επιπλέον anti-virus και anti-spam υπηρεσίες για τη διασφάλιση των εταιρικών δεδομέ-νων που διακινούνται με τη μέθοδο της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Προκύπτει αβίαστα λοιπόν ότι έχου-

με καλύψει όλες τις παραμέτρους ώστε οι υπηρεσίες που παρέχουμε να είναι απόλυτα αξιόπιστες. Να σας πω όμως σε αυτό το σημείο κάτι ακόμη που έχει ιδιαίτερη αξία: Οι on-line υπηρεσίες της εταιρίας είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να συνάδουν με τα πρότυπα εσωτερικού απορρήτου της Microsoft που δημοσιεύονται σε συγκεκριμένο έγγρα-φο της εταιρίας με στόχο τη συστηματική διασφάλιση της προστασίας απορρήτου και δεδομένων κατά τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη των προϊόντων και των υπηρεσιών της Microsoft.

Υπάρχει η αντίληψη σε ένα μέρος της αγοράς, κ. Πολίτη και κα Πάσιου ότι οι υπηρεσίες cloud computing είναι ελιτίστι-κες και αφορούν μόνο τις οικονομικά εύρωστες επιχειρή-σεις. Πρόκειται για έναν άλλο μύθο; Κάπως έτσι είναι. Γιατί οι υπηρεσίες cloud computing είναι ιδιαίτερα εύκολο αλ-λά και απλό να αξιοποιηθούν από μια μικρή επιχείρηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όσο ανεβαίνουμε στην κλί-μακα των μεγάλων επιχειρήσεων δεν αυξάνεται ανάλογα και η πολυπλοκότητα καθώς εύλογα ανακύπτουν ανάγκες μεγαλύτερης διασποράς των πληροφοριακών δεδομένων. Μπορούμε να βοηθήσουμε την ελληνική επιχείρηση μέσω των υπηρεσιών της Microsoft (συμβουλευτικές υπηρεσί-ες και υπηρεσίες υποστήριξης premier), ώστε να προε-τοιμάσει το περιβάλλον της για μετάπτωση στις υπηρεσίες cloud computing.

Πρακτικά πώς γίνεται αυτό; Mε μικρού εύρους έργα, σε πρώτο στάδιο, κατά τη διάρκεια των οποίων οι υπηρεσίες Microsoft σχεδιάζουν τις αλλαγές που απαιτούνται για να προετοιμαστεί το περιβάλλον για την τελική μετάπτωση. Στην δεύτερη φάση πραγματοποιούνται οι συγκεκριμένες σχεδιαστικές αλλαγές και στην τρίτη φάση πραγματοποι-είται η τελική μετάπτωση, το πέρασμα δηλαδή στο cloud computing.

Εστιάζετε στις μεγάλες επιχειρήσεις στη συγκεκριμένη πε-ρίπτωση, έτσι δεν είναι; Ναι. Αναφέρομαι σε μεγάλες επι-χειρήσεις οι οποίες θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να μπορέσουν να μεταβούν με αρμο-νικό τρόπο στο cloud computing και χωρίς προβλήματα. Στις μικρότερες τώρα επιχειρήσεις, η μετάβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε συντομότερο χρονικό διάστημα και με πολύ μικρότερου μεγέθους προσπάθεια. Να τονίσω ότι κατά τη διάρκεια μετάβασης από την προηγούμενη πληρο-φοριακή κατάσταση κάθε επιχείρησης στο cloud computing οι υπηρεσίες της Microsoft λαμβάνουν υπόψη τα επιχειρη-ματικά δεδομένα, προδιαγραφές, απαιτήσεις και ιδιαιτερό-τητες κάθε επιχείρησης έτσι ώστε να διασφαλίσουν ότι το αποτέλεσμα και ο τρόπος με τον οποίον γίνεται η μετάβαση είναι ομαλός και ελεγχόμενος χωρίς να προκαλεί προβλή-ματα στην εργασιακή καθημερινότητα της εταιρίας.

Θανάσης Πολίτης • Άννα Πάσιου

PHO

TO: θ

ΕΩΔΟ

ΡΟΣ

ΑΝΑΓ

ΝΩΣΤ

ΟΠΟ

ΥΛΟ

Σ

Τεχνολογία & Καινοτομία

Page 101: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 101

Cloud Computing στην πράξηΒιομηχανικός Όμιλος με διεθνή δραστηριότητα βελτιώνει την εσωτερική επικοινωνία και διασύνδεση των Tμημάτων του και μειώνει το τηλεπικοινωνιακό του κόστος κατά 200.000 ευρώ.

Ως όμιλος με διεθνή δραστηριότητα και θυ-γατρικές ή συνδεδεμένες εταιρίες, ορυχεία, εργοστάσια, εγκαταστάσεις και κέντρα διανομής σε 20 χώρες, σε 5 ηπείρους και 1.980 εργαζομένους σε όλο τον κόσμο, η

S&B Βιομηχανικά Ορυκτά έχει ανάγκη από αποδοτικές και αξιόπιστες μεθόδους επικοινωνίας και εσωτερικής δια-σύνδεσης των εταιριών της και των Τμημάτων τους.

Ο Διευθυντής Πληροφορικής του Ομίλου S&B, Αλέξης Αναγνωστόπουλος, θέτει το ζήτημα ως εξής: «Η εταιρεία μας έχει γραφεία σε πολλές χώρες, μερικά από τα οποία είναι σχετικά μικρά, με λίγους εργαζόμενους. Χρειαζόμα-στε όμως και εκεί την καλύτερη τεχνολογία, αλλά χωρίς δυσανάλογη επένδυση σε υποδομή. Mε τις υπηρεσίες Microsoft Office SharePoint Online και Exchange Server Online η διασύνδεση όλων των εργαζομένων ήταν εύκο-λη και απλή ανεξαρτήτως της γεωγραφικής τους θέσης».

Επιθυμία της Διοίκησης του Ομίλου ήταν ο εκσυγχρο-νισμός του τρόπου συνεργασίας των εργαζομένων μεταξύ τους σε οποιοδήποτε Τμήμα κι αν ανήκουν, αλλά και με τους συνεργάτες τους. Η ενθουσιώδης αποδοχή της πιλο-τικής χρήσης της Microsoft Business Productivity Online Standard Suite, ενθαρρύνει τον Όμιλο να ενταχθεί στην επόμενη γενιά υπηρεσιών cloud, το Microsoft Office 365.

Σε μια αρχική πιλοτική εφαρμογή στην Ελλάδα και στην Αμερική για τη διασύνδεση 180 στελεχών, χρησιμο-ποιήθηκαν οι Cloud υπηρεσίες της Microsoft για E-mail, instant messaging, voice over IP και videoconferencing. Η εταιρεία αντικατέστησε τους τοπικούς servers, κρατώ-ντας μόνο ένα data centre στην Αθήνα. Αναφερόμενος στις υψηλές προσδοκίες των στελεχών της διοίκησης που έκαναν χρήση της υπηρεσίας, ο κ. Αναγνωστόπουλος αναφέρει: «Όλοι τους θεωρούν αυτονόητη την εύκολη και ομαλή χρήση των υπηρεσιών που προσφέρει το ΙΤ χωρίς άχρηστες και χρονοβόρες διαδικασίες που απαιτούν π.χ. την εισαγωγή διαφορετικών passwords από τους χρή-στες. Είναι πολύ σημαντικό για εμάς, ως ΙΤ οργανισμό, να παρέχουμε ασφαλείς υπηρεσίες με αυτοματοποιημένο τρόπο, και το πετύχαμε με τη χρήση του συγκεκριμένου

πακέτου υπηρεσιών της Microsoft. Πλέον, παρέχουμε παρόμοια εργαλεία με αυτά που ο καθένας χρησιμοποιεί στο σπίτι του όπως το Facebook, το email και το skype”.

Οι Cloud Υπηρεσίες της Microsoft βοήθησαν την S&B να ανταποκριθεί στις υψηλές προσδοκίες των στελεχών της και να παρέχει το ίδιο επίπεδο λειτουργικότητας χω-ρίς να αναγκάζεται πλέον να συντηρεί τοπικές υποδομές (hardware). Οι εργαζόμενοι σε διαφορετικά σημεία του κόσμου συνεργάζονται ομαλά παρά τις διαφορές ώρας και ωραρίων.

Πλεονεκτήματα:

• Μειωμένες τηλεφωνικές δαπάνες κατά 50% . «Η χρήση του Lync ήδη μας εξοικονόμησε 200.000€ και αυτό θα αυξηθεί όταν η εφαρμογή επεκταθεί σε όλο τον Όμιλο», λέει ο κ. Αναγνωστόπουλος.• Ευκολία επικοινωνίας. «Είναι πολύ εύκολο να εντοπί-

ζεις του συνεργάτες σου πλέον αλλά και οικονομικότε-ρο», προσθέτει. • Υψηλή λειτουργικότητα ανά πάσα στιγμή. «Με τα

Microsoft Premier Services λύσαμε το ζήτημα επικοινω-νίας (point-of-contact) και εξυπηρέτησης προβλημάτων που ανακύπτουν, οποιαδήποτε στιγμή, χωρίς να χρει-άζεται να έχουμε δικό μας υπάλληλο για τις υπηρεσίες αυτές και για τη συντήρηση του συστήματος».• Ευελιξίες κλίμακας. «Οι Υπηρεσίες Cloud της Microsoft

υποστηρίζουν την ανάπτυξη της εταιρείας, με ευέλικτη και αποτελεσματική υποδομή, που επιτρέπει τη γρή-γορη ενσωμάτωση των ανά την υφήλιο εξαγορών του Ομίλου».• Ευκολία χρήσης. Προσφέρει οικείο περιβάλλον που βο-

ηθά τους χρόνους υιοθέτησης του συστήματος από τους χρήστες. Η λογική και η αίσθηση των εργαλείων επικοι-νωνίας, αντικατοπτρίζει τα χαρακτηριστικά των social media που όλοι μας χρησιμοποιούμε στον ελεύθερο χρόνο μας και περιμένουμε πλέον και στο εργασιακό μας περιβάλλον.

CASE STUdY

Page 102: EPILOGI 5-6 2011

102 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΠΑΡΟΥΣίΑΣη

Το datacenter της επόμενης μέραςΑπό τον ΦΩΤη ΙΩΑννΙΔη,

τεχνικό διευθυντή για την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα της Cisco

Page 103: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 103

Ο τρόπος εργασίας αλλάζει και μαζί του αλλάζει και το datacenter

Ας ξεκινήσουμε με μία γενική τοποθέτηση: Από όλες τις τεχνολογίες που προωθούνται αυτή τη στιγμή στην παγκόσμια, αλλά και στην ελληνική αγορά, αυτές που σχετίζονται με το data center έχουν ίσως τη μεγαλύτερη δυναμική. Ο βασικό-τερος λόγος είναι ότι έχουν θετικά αποτελέσματα που γίνονται εύκολα αντιληπτά από την επιχεί-ρηση (μικρότερο κόστος, λιγότερη διαχείριση και πολυπλοκότητα, χαμηλότερη κατανάλωση ενέρ-γειας, κ.λπ.), και τα οποία είναι άμεσα.

Πώς βλέπουν οι ΙΤ managers των επι-χειρήσεων το cloud computing και τις εξελίξεις στο datacenter; Πρόσφατα η Cisco ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της Connected World Report, μίας μελέτης σε παγκόσμιο επίπεδο για τις προσδο-

κίες των εργαζομένων όσον αφορά στην πρόσβαση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εταιρικά δεδομένα, κα-θώς και για τις απόψεις επαγγελματιών από τον κλάδο της Πληροφορικής σχετικά με τις τάσεις αυτές. Η μελέτη, την οποία διεξήγαγε η InsightExpress, εταιρεία ερευνών αγοράς, για λογαριασμό της Cisco, βασίστηκε σε δείγμα 2.600 εργαζομένων και επαγγελματιών από τον χώρο της Πληροφορικής σε μεγάλη γκάμα κλάδων από 13 χώρες. Τα αποτελέσματα της έρευνας έφεραν στο φως μερικές πολύ ενδιαφέρουσες τάσεις.

Βασισμένο σε απαντήσεις επαγγελματιών του κλά-δου της Πληροφορικής, το τελευταίο μέρος της μελέτης αποκαλύπτει ότι οι ομάδες datacenter συνεργάζονται περισσότερο. Η αύξηση του ποσοστού συνεργασίας με-ταξύ των ομάδων είναι το αποτέλεσμα της ενοποίησης της υποδομής datacenter, όπως το unified fabric και το unified computing. Οι ερωτηθέντες προέβλεψαν ότι η τά-ση προς μία αρχιτεκτονική ενοποιημένων datacenter θα έχει ως αποτέλεσμα περισσότερα νέα εκπαιδευτικά προ-γράμματα και πιστοποιήσεις που θα δημιουργήσουν νέ-ους, πολυλειτουργικούς ρόλους και ευκαιρίες εργασίας.

Οι επαγγελματίες από τον κλάδο της Πληροφορικής αξιολογούν το virtualization και το cloud computing ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων του datacenter, ενώ παράλλη-λα εκφράζουν τον σκεπτικισμό τους για την υλοποίηση αυτών των νέων τεχνολογιών. Το IT προσπαθεί επίσης να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των εργαζομένων για φο-ρητή πρόσβαση σε δεδομένα οποιαδήποτε στιγμή, από οποιοδήποτε σημείο και οποιαδήποτε συσκευή, σε συν-δυασμό με την ανάγκη διατήρησης της ασφάλειας και επί-τευξης των επιχειρηματικών στόχων.

Cisco Connected World report5 Τάσεις, Προβλήματα και Προτεραιότητες

1. Τα σημαντικότερα προβλήματα του datacenter: Οι IT managers ανέφεραν ως σημαντικότερες ανησυχίες τα ζητήματα της ασφάλειας, της απόδοσης, της αξιοπιστί-ας και του προϋπολογισμού για συντήρηση και διαχεί-ριση.

2. Οι σημαντικότερες τεχνολογίες και τάσεις: Οι IT managers ανέφεραν τη φορητή πρόσβαση στα δεδομέ-να ως την κυριότερη τάση που θα επηρέαζε περισσό-τερο το datacenter τους. Ακολουθούν το virtualization και το unified data center fabric που ενοποιεί SAN και LAN fabrics.

3. Ο ρόλος του δικτύου: Το 69% των ερωτηθέντων προ-βλέπει ότι το δίκτυο θα παίζει συνεχώς σημαντικότερο ρόλο, λόγω της νευραλγικής του θέσης στο datacenter και της ικανότητάς του να ενοποιεί και να διαχειρίζεται πόρους.

4. Η χρήση του cloud σήμερα: Mόνο ένας στους πέντε ερωτηθέντες ανέφερε ότι χρησιμοποιεί ήδη cloud computing, ενώ ένα επιπλέον 34% σχεδιάζει να ανα-πτύξει cloud.

5. Η υπόσχεση του virtualization: Το 67% των ερωτηθέ-ντων δήλωσε ότι λιγότεροι από τους μισούς servers παραγωγής σήμερα έχουν γίνει virtual. Ενώ οι ερωτη-θέντες προβλέπουν μεγαλύτερα επίπεδα virtualization στο μέλλον, το πρόβλημα εξακολουθεί να είναι η ασφά-λεια, η σταθερότητα του virtual περιβάλλοντος και η δυσκολία καθορισμού και διαχείρισης των λειτουργι-κών διαδικασιών.

Τον περασμένο Οκτώβριο είχε ανακοινωθεί το 1ο μέρος της έρευνας, το οποίο καταδείκνυε ότι οι εργαζόμενοι επι-θυμούν ευέλικτη πρόσβαση σε εταιρικά δεδομένα οποια-δήποτε στιγμή, από οποιοδήποτε σημείο και οποιαδήπο-τε φορητή συσκευή. Τα αποτελέσματα του 2ου μέρους της έρευνας, που ανακοινώθηκαν τον Νοέμβριο του 2010, κα-ταδείκνυαν έλλειψη συνάφειας μεταξύ προσδοκιών των εργαζομένων στις επιχειρήσεις και των πολιτικών που εφαρμόζονται από τα Τμήματα Πληροφορικής.

Το 2011, τα αποτελέσματα του 3ου και τελευταίου μέ-ρους της έρευνας καταδεικνύουν ότι οι IT managers εξε-λίσσουν τις στρατηγικές τους για το datacenter, εκμεταλ-λευόμενοι τις νέες τεχνολογίες και τάσεις, ενώ παράλληλα εργάζονται για να συμπεριλάβουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το βίντεο και τους συνεχώς αυξανόμενους εν κινήσει εργαζόμενους.

Page 104: EPILOGI 5-6 2011

104 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΠΑΡΟΥΣίΑΣη

Η αποθέωση του Outsourcing

Η LAMDA Hellix μέσω των World-Class υποδομών και υπηρεσιών, παρέχει τη δυ-νατότητα σε κάθε οργανισμό με κρίσιμες εφαρμογές πληροφορικής ή/και τηλεπικοι-νωνιών, να αυξήσει την ασφάλεια και τη διαθεσιμότητα των συστημάτων του, να ελα-χιστοποιήσει όλους τους επιμέρους κινδύνους καθώς και να μειώσει τα κόστη του, ενώ παράλληλα διατηρεί την ίδια αυτονομία και ανεξαρτησία που θα είχε όπως και στην περίπτωση ιδιόκτητων υποδομών!

Δη

μιο

υργικ

ή π

αρουσία

ση

: A

llm

ed

iaC

reati

ve

Σήμερα, την εποχή της παγκοσμιο-ποίησης της οικονομίας, η πληρο-φορία αποτελεί αναμφισβήτητα τον συνεκτικό ιστό της. Ανεξάρ-τητα από τη μορφή της (φωνή, δεδομένα, εικόνα) είναι πλέον

απαραίτητο να ανταλλάσσεται ταχύτατα, αδιάλει-πτα, αξιόπιστα και κυρίως με πλήρη ασφάλεια. Η LAMDA Hellix αποτελεί την πρώτη, πιο επιτυχη-μένη και ταυτόχρονα μόνη πιστοποιημένη σύμ-φωνα με το πρότυπο ISO 9001:2008, εταιρεία παροχής ουδέτερων υποδομών αδιάλειπτης λει-τουργίας για τη στέγαση κρίσιμων εφαρμογών πληροφορικής & τηλεπικοινωνιών (Data Center Outsourcing Services Provider) στην ευρύτερη περιοχή μας. Στις ειδικές κτηριακές εγκαταστά-σεις που αναπτύσσει και λειτουργεί, παρέχει outsourcing υπηρεσίες για τη στέγαση Κύριων ή Εναλλακτικών μηχανογραφικών κέντρων (Main ή Disaster Recovery Centers), Κόμβων Τηλεπικοι-νωνιών (Points of Presence, Switching Centers κ.λπ.) μεγάλων δημόσιων ή ιδιωτικών οργανι-σμών και εταιρειών παροχής υπηρεσιών στην Ελλάδα και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

«Η κατάσταση, αυτή την περίοδο, σίγουρα δεν είναι εύκολη. Είναι βέβαιο πως το τοπίο στις τηλεπικοινωνίες δεν είναι ρόδινο, οι πάροχοι αντιμετωπίζουν προβλήματα δανεισμού, όμως επίσης βέβαιο είναι και το ότι, γενικά, διαφαί-

Από τoν ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΑΚΚΟ, διευθύνοντα σύμβουλο της LAMDA Hellix

Page 105: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 105

νονται λύσεις για το μέλλον της χώ-ρας. Μέσα στην παρούσα κατάσταση βλέπω σοβαρότατο περιθώριο εξορ-θολογισμού – και αυτό είναι απολύ-τως ελπιδοφόρο», τονίζει στην «Ε» ο Απόστολος Κάκκος, διευθύνων σύμ-βουλος της LAMDA Hellix, και εξηγεί: «Είναι απαραίτητος ο εξορθολογισμός διαδικασιών και συστημάτων, καθώς και η παραγωγή ανταποδοτικών προϊ-όντων και υπηρεσιών. Εμείς διαθέτου-με ένα πλήρως εξειδικευμένο μοντέλο και είμαστε ανά πάσα στιγμή έτοιμοι, έχουμε αρκετούς πελάτες και από το εξωτερικό και οι υπηρεσίες μας εί-ναι ανταγωνιστικές. Εδικά σήμερα, το outsourcing πάει καλύτερα. Το μοντέ-λο του Pay as you go είναι ένα καλό μοντέλο, το οποίο παρέχει πολύ με-γάλες οικονομίες κλίμακας, χωρίς δέ-σμευση κεφαλαίων. Οδηγεί σε περαι-τέρω μείωση κόστους της λειτουργίας μιας επιχείρησης, οπότε αυτή μπορεί να παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες με

χαμηλότερο κόστος, συνεπώς και να πωλήσει με μειωμένες τιμές, αποκτώ-ντας με τον τρόπο αυτό ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα».

Ο Απόστολος Κάκκος αποτελεί ιδρυτικό μέλος της LAMDA Hellix. Κα-τά τη διάρκεια της καριέρας του τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό κατείχε ανώτατες διοικητικές θέσεις σε εισηγμένες εταιρείες δραστηριο-ποιούμενες στην Πληροφορική, στις Τηλεπικοινωνίες και στις Χρηματοοι-κονομικές Υπηρεσίες. Είναι απόφοι-τος του Φυσικού Τμήματος του Πανε-πιστημίου Αθηνών, κάτοχος MEng in IT από το University College London, κάτοχος MEcon in Industrial Relations & Management από το London School of Economics & Political Science και έχει παρακολουθήσει σημαντι-κό αριθμό executive σεμιναρίων όπως μεταξύ άλλων «Financing the Entrepreneurial Business» στο London Business School.

Η LAMDA Hellix αποτελεί στρα-τηγικό συνεργάτη της IX Europe-Equinix, εισηγμένης στο ΑΙΜ και ενός από τους μεγαλύτερους πα-ρόχους Data Center Outsourcing Services παγκοσμίως καθώς και επί-σημο μέλος του παγκόσμιου δικτύου IXAnywhere. Σε συνεργασία με τo IXAnywhere, είναι σε θέση να παρέχει υπηρεσίες World-Class Data Center Outsourcing στους πελάτες της σε πα-γκόσμια βάση αφού καλύπτει περισ-σότερες από 40 χώρες και 150 Data Centers σε όλο τον κόσμο με μία σύμ-βαση, ένα τιμολόγιο και ένα Service Level Agreement! Η ομάδα λειτουργί-ας και εξυπηρέτησης των πελατών της LAMDA Hellix λειτουργεί σε 24ωρη βάση, απαρτίζεται από ειδικά εκπαι-δευμένους μηχανικούς και παρακο-λουθεί/ελέγχει σε συνεχή βάση τη λει-τουργία και την προληπτική/επεμβα-τική συντήρηση όλων των υποδομών των World-Class Data Centers της.

Page 106: EPILOGI 5-6 2011

106 ΕΠΙΛΟΓΗ

1 5

3

62

4

Startup dreamΧρειάζεται μεγάλο θάρρος και αποφασιστικότητα για να στήσει κανείς μία επιχείρηση. Καταστρώνοντας όμως ένα καλά Δ Ο Μ Η Μ Ε Ν Ο Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο Π Λ Α Ν Ο , προετοιμάζοντας τον εαυ-τό του για τη χειρότερη εξέλιξη (αναμένοντας όμως την καλύτερη), έχοντας Ε Μ Π Ι Σ Τ Ο Σ Υ Ν Η και Δ Η Μ Ι Ο Υ Ρ Γ Ι Κ Ο Τ Η Τ Α σε ό,τι κάνει – από την εξεύρεση χρηματοδότησης μέχρι τη δημιουργία ιστοσελίδας – έχει τη βάση επάνω στην οποία μπορεί να «στήσει» μία ισχυρή, βιώσιμη επιχείρηση, με δυ-νατότητες ανάπτυξης ακόμα και στη σημερινή δύσκολη συγκυρία.

10 + 1 βήματα για ένα επιτυχημένο startup σε απαιτητικούς καιρούς

Δη

μιο

υργικ

ή π

αρουσία

ση

: A

llm

ed

iaC

reati

ve

Είναι γνωστό ότι πάνω από το 50% των μι-κρών επιχειρήσεων αποτυγχάνει κατά το πρώτο έτος, ενώ το 95% κάνει διακοπή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μέσα στα πρώτα πέντε χρόνια. Εάν συνυπολο-γίσουμε και τις αυστηρές περικοπές λόγω

λιγότητας, που σαρώνουν την Ευρώπη και τη συζήτηση για διπλή ύφεση, είναι λογικό να σκεφτούμε ότι πολλοί μελλοντικοί επιχειρηματίες ίσως αισθάνονται άβολα για τη δημιουργία μίας επιχείρησης σε τέτοιες δύσκολες οικο-νομικές συνθήκες. Δεν είναι απαραίτητο όμως, η ύφεση να καταπνίξει την επιχειρηματικότητα. Στην πραγματικό-τητα μπορεί να δημιουργήσει συναρπαστικές ευκαιρίες. Στη συνέχεια σας δίνουμε μερικές χρήσιμες συμβουλές, έτσι ώστε να έχετε την καλύτερη ευκαιρία να επιτύχετε.

Πριν απ’ οτιδήποτε άλλο, κάνετε μία έρευνα αγοράς και εξακριβώστε εάν και κατά πόσο υπάρχει πρόσφορο έδαφος για την ιδέα σας. Στόχος σας θα πρέπει να είναι είτε μία περιοχή της αγοράς στην οποία δεν υπάρχει άλ-λος ηγέτης, ή να διαφοροποιηθείτε από τον ανταγωνι-σμό προσφέροντας κάτι διαφορετικό ή μοναδικό. Εάν δεν υπάρχει ανταγωνισμός στον κλάδο σας, θα πρέπει να αναρωτηθείτε για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό. Μπορεί εί-τε να είναι η τέλεια ευκαιρία για εσάς ή να σημαίνει έλλει-ψη ζήτησης.

Πολύ σημαντικό είναι να προσδιορίσετε σε ποιά κα-τηγορία πελατών απευθύνεστε. Σκεφθείτε τα δημογρα-φικά σας στοιχεία – Πόσων χρονών είναι; Που ζουν και εργάζονται; Τι τους αρέσει, τι δεν τους αρέσει και ποιες είναι οι αξίες τους; Ποια η οικονομική τους κατάσταση; Μία εκτεταμένη έρευνα αγοράς όμως κοστίζει. Γι’ αυτό μπορείτε να σημειώσετε σημαντική πρόοδο χρησιμοποι-ώντας το internet, δημιουργώντας ένα δίκτυο σχέσεων μέσα στον κλάδο σας ή μέσα από ομάδες εστίασης. Μπο-ρείτε ακόμη να χρησιμοποιήσετε την οικογένειά σας και

τους φίλους σας για να αντλήσετε πληροφορίες.Στη συνέχεια θα πρέπει να απαντήσετε στο εξής ερώ-

τημα: Τι είναι εκείνο που θα κάνει τους πελάτες σας να «ανοίξουν το πορτοφόλι τους» και να ξοδέψουν τα χρή-ματά τους; Συχνά οι μικρές επιχειρήσεις αποτυγχάνουν λόγω έλλειψης κεφαλαίων και όχι επειδή δεν είναι κερ-δοφόρες. Για να αποτρέψετε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, κα-ταστρώστε έναν λεπτομερή προϋπολογισμό από το ξεκί-νημα κιόλας της επιχείρησής σας. Σκεφθείτε τις τρέχουσες δαπάνες σας και προβλέψτε, όταν λάβετε τις πρώτες πα-ραγγελίες, την πιθανή ποσότητα αυτών των παραγγελιών και τη διαδικασία υλοποίησής τους, συμπεριλαμβανομέ-νης και της πληρωμής.

Προετοιμαστείτε για το χρονικό διάστημα που με-σολαβεί ανάμεσα στην έναρξη της επιχείρησης και στην εισροή των πρώτων εσόδων. Υπολογίστε περίπου πόσος χρόνος θα χρειαστεί μέχρι να γίνει η επιχείρησή σας κερ-δοφόρα, σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο.

Περιγράψτε σε γενικές γραμμές τόσο το μακροπρόθε-σμο όσο και το βραχυπρόθεσμο πλάνο ανάπτυξης. Διατυ-πώστε τις προσδοκίες σας σχετικά με τον κύκλο εργασι-ών της επιχείρησής σας κατά το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο έτος. Σκεφθείτε πόσους εργαζόμενους θα πρέπει να προσλάβετε στο μέλλον, έτσι ώστε να διευκολύνετε την επιχειρηματική σας ανάπτυξη, καθώς και το πώς θα φτά-σετε σε αυτή, όσον αφορά στη γνώση, τις εγκαταστάσεις και τους προμηθευτές.

Εστιάστε την προσοχή σας σε βιώσιμες επιχειρηματι-κές πρακτικές: Οι «ηθικοί» καταναλωτές είναι σε άνοδο και το να κάνετε την επιχείρησή σας φιλική προς το πε-ριβάλλον δεν είναι πια το μοναδικό σημείο στο οποίο θα πρέπει να επικεντρώνονται οι πωλήσεις σας, αλλά ένα πολύ βασικό στοιχείο ώστε να μειώσετε τις λειτουργικές σας δαπάνες, δίνοντας παράλληλα ώθηση στη φήμη της εταιρείας και κερδίζοντας νέους πελάτες.

Από τoν ΑΡΙΣΤΟΤEΛη ΓΕΩΡΓiΟΥ | Distribution Account Manager (Ελλάδα-Κύπρος-Μάλτα), Cisco

Eπιχειρηματικότητα

Page 107: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 107

7

8

Χρησιμοποιήστε τις παραπάνω πληροφορίες για να καταστρώσετε ένα επιχειρηματικό πλάνο. Θα σας βοηθήσει όχι μόνο στο να παρουσιά-σετε τον εαυτό σας ως υπεύθυνο και έξυπνο επιχειρηματία, αυξάνοντας έτσι τις ευκαιρίες σας να εξασφαλίσε-τε ένα τραπεζικό δάνειο, αλλά και να μάθετε εάν η ιδέα σας είναι οικονο-μικά βιώσιμη και κερδοφόρα.

Σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κε-ντρική Τράπεζα, το 20% περίπου των αιτήσεων των μικρών και με-σαίων επιχειρήσεων για τραπεζικά δάνεια απορρίφθηκαν, ενώ το 83% των τραπεζών διατήρησαν αμετά-βλητα τα πιστωτικά τους πρότυπα . Αν και τα νέα αυτά είναι άσχημα για την επιχειρηματικότητα, υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να χρηματοδο-τήσετε την επιχείρησή σας. Πολλοί κατασκευαστές και προμηθευτές προσφέρουν ειδικές τιμές για μικρές και νέες επιχειρήσεις. Η Cisco, για παράδειγμα, προσφέρει χρηματο-δότηση EasyLease με προνομιακούς όρους για τη σειρά προϊόντων SMB, η οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμ-βάνει τεχνολογία δικτύωσης, VoIP, αποθήκευση δεδομένων και εργα-λεία παρακολούθησης και ασφάλει-

ας. Η χρηματοδότηση δίνει στους νέους επιχειρηματίες τη δυνατότητα να εστιάσουν την προσοχή τους πε-ρισσότερο στους πόρους που χρει-άζονται, παρά σε όσα υπαγορεύει ο προϋπολογισμός. Εκμεταλλευόμενοι τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία μπο-ρείτε να επενδύσετε σε τεχνολογία που δίνει στην επιχείρησή σας τη δυνατότητα να αναπτυχθεί, χωρίς να πρέπει να δαπανήθει το αρχικό κε-φάλαιο. Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώ-ρες, στα τοπικά συμβούλια υπάρχει ένα επιχειρηματικό τμήμα που συμ-βάλλει στην προώθηση της ευημερί-ας των επιχειρήσεων στην περιοχή. Ενώσεις επιχειρήσεων και φορείς, όπως η ΕΣΥΝΕ ή ο ΕΟΜΜΕΧ, έχουν πάντα τη διάθεση να μοιράζονται τις καλύτερες πρακτικές και να ασχο-λούνται με νέες επιχειρήσεις. Τέτοιοι πόροι είναι χρήσιμοι τόσο για την πρόσβαση σε επιχειρηματικές συμ-βουλές όσο και για την τοπική δι-κτύωση. Προσφέρουν πληροφορίες σχετικά με επιχορηγήσεις και χρημα-τοδότηση, που είναι διαθέσιμες σε επιχειρήσεις που πληρούν συγκεκρι-μένα κριτήρια, ή σε περίπτωση που στήνετε μία επιχείρηση, για την ανά-πτυξη φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων και υπηρεσιών.

9

10

11

Ακόμη και για τις μικρότερες επιχειρήσεις, το να γνωρίζετε ποι-οί είστε, τι αντιπροσωπεύετε και να μπορείτε να το εκφράσετε, είναι πρωτεύουσας σημασίας. Θα πρέπει να ξεκινήσετε με ένα λογότυπο και ένα σύντομο μήνυμα το οποίο θα πε-ρικλείει την πρόταση και τις αξίες της επιχείρησής σας.

Η καλή πρώτη εντύπωση, επίσης, κάνει όλη τη διαφορά. Αυτή ενισχύ-εται και από την ικανότητα για αντα-πόκριση και διαθεσιμότητα 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Εκμεταλλευτείτε τη διάδοση της ασύρματης τεχνολο-γίας και τεχνολογίας ενοποιημένων επικοινωνιών σε λογική τιμή, ώστε να είστε σε συνεχή επαφή με τους πελάτες και τους προμηθευτές σας, ανεξάρτητα από το πού βρίσκεστε.

Δώστε προτεραιότητα στην on line παρουσία. Την εποχή του ίντερ-νετ δεν μπορούμε να υποτιμάμε τη σημασία μίας επαγγελματικής και ασφαλούς ιστοσελίδας. Παρ’ όλα αυ-τά, δεν είναι τόσο σημαντικό το να έχετε μία πολύ καλή ιστοσελίδα, εάν οι μελλοντικοί πελάτες δεν μπορούν να σας βρουν. Θα πρέπει, λοιπόν να κοιτάξετε στη Βελτιστοποίηση για τις Μηχανές Αναζήτησης (Search Engine Optimization) και να ορίσετε κάποιες λέξεις-κλειδιά που θα κάνουν ευκο-λότερη την αναζήτηση της ιστοσε-λίδας σας στο Google. Θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι ο μη ολοκληρω-μένος σχεδιασμός μίας ιστοσελίδας μπορεί να έχει περισσότερο αρνη-τική παρά θετική επίδραση. Εάν δεν έχετε τα κεφάλαια για να δημιουργή-σετε ένα ολοληρωμένο site ηλεκτρο-νικού εμπορίου, υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές λύσεις διαθέσιμες. Θα μπορούσατε, για παράδειγμα, να προβάλετε τις επιχειρηματικές σας δραστηριότητες στο e-Bay ή σε κά-ποιο άλλο site. Προσπαθήστε, επί-σης, να ενημερώνετε την ιστοσελίδα σας σε τακτά χρονικά διαστήματα. Θα πρέπει να αντανακλά όλες τις εξε-λίξεις σε καινοτομία, φαντασία και εφεύρεση, που είναι και το μυστικό της μακροπρόθεσμης επιχειρηματι-κής επιτυχίας.

Page 108: EPILOGI 5-6 2011

108 ΕΠΙΛΟΓΗ

Η πληροφορική της επόμενης μέρας

16GB. Διαθέσιμο σε άσπρο, αλλά και

ροζ ή πρασινοκίτρινο (lime green) σε

περιορισμένο αριθμό, το στιλάτο ultra-

slim USB drive ταιριάζει απόλυτα με τα

netbooks και notebooks που διαθέτουν

θύρα USB. Το MICROVAULT STYLE έχει

το μέγεθος ενός κύβου ζάχαρης, πάχος

4,6 χλστ. και ζυγίζει μόλις 4 γραμμάρια.

Το κιτρινοπράσινο LED που βρίσκεται

στο επάνω μέρος του σας βοηθάει να

επιβεβαιώσετε ότι η μεταφορά των αρ-

χείων σας γίνεται με επιτυχία. Το νέο

USB drive διαθέτει επίσης μια υποδοχή

για να το κρεμάσετε στα κλειδιά σας,

στο κινητό σας ή στο MP3 player. Χάρη

στη νέα σχεδίαση χωρίς καπάκι, η μο-

νάδα μπαίνει απευθείας στη θύρα USB

του υπολογιστή σας και εξασφαλίζει

τέλεια εφαρμογή για αξιόπιστη αποθή-

κευση ή μεταφορά δεδομένων.

TechBusinessΔρόμοι της πληροφορίας, της τεχνολογίας, της καινοτομίας. Δρόμοι της εξέλιξης. Ό,τι πολύτιμο έχει να επιδείξει η πληροφοριακή πραγματικότητα στην εποχή μας.

Sony H Η Sony προσφέρει ένα νέο συναρπα-

στικό entry-level μοντέλο, που έρχεται

να προστεθεί στην οικογένεια των μο-

νάδων USB MICROVAULT. Πρόκειται

για το MICROVAULT STYLE, το mini

USB drive που κυκλοφορεί σε διάφορα

χρώματα και είναι αρκετά μικρό ώστε

να το έχετε πάντα μαζί σας. Ιδανικό για

να αποθηκεύετε όλα σας τα έγγραφα,

τις φωτογραφίες ή τα μουσικά σας αρ-

χεία, το MICROVAULT STYLE κυκλοφο-

ρεί σε χωρητικότητες των 4GB, 8GB και

Cosmote Το πρώτο tablet παγκοσμίως με λε ιτουργ ικό σύστημα Android 3.0 (Honeycomb), έφερε αποκλεισ τ ικά η COSMOTE στα τέλη Μαΐου σε όλα τα καταστήματα Cosmote, Γερμανός, OTEshops, και το δίκτυο αντιπροσώ-πων της εταιρείας. Ο εντυπωσιακός σχεδιασμός και τα χαρακτηριστικά του MOTOROLA XOOM, ορίζουν το tablet, όπως πρέπει να είναι: Με δύο βραβεία στη φετινή διεθνή έκθεση τεχνολογίας Consumers Electronic Show 2011 (CES 2011) στο Λας Βέγκας, ως “Best of Show CES” και “Best of Tablet”, είναι ιδανικό είτε για δου-λειά είτε για ψυχαγωγία. Με επεξερ-γαστή διπλού πυρήνα 1GHz Nvidia Tegra 2 και υποσ τήριξη Adobe® Flash® Player 10 προσφέρει ασύγκρι-τη εμπειρία πλοήγησης στο internet

με μεγαλύτερες ταχύτητες, από-λυτη εμπειρία ψυχαγωγίας με πρόσβαση σε αμέτρητες εφαρ-μογές από το Android Market και gaming με απίθανα γραφι-κά. Χάρη στην οθόνη 10.1’’ HD widescreen που διαθέτει μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τις αγαπημένες του ταινίες σε υψη-λή ποιότητα και να αναπαρά-γει βίντεο HD έως και 10 ώρες. Με κάμερα 5MP, ψηφιακό ζουμ και φλας led, δίνει δυνατότητες λήψης βίν τεο ψηλής ανάλυσης και προβολής του σε τηλεόρα-ση μέσω της HDMI υποδοχής. Tο MOTOROLA XOOM μπορεί κανείς να το αποκτήσει και φθηνότε-ρα με σύνδεση στα προγράμματα Cosmote Internet On The Go.

Page 109: EPILOGI 5-6 2011
c.papaioannou
EDITORIAL
Page 110: EPILOGI 5-6 2011

110 ΕΠΙΛΟΓΗ

CSR

CSR

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝΔΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝΔΥΣΗ • ΑΝΑ

Earn 8 PDUs and 7 CPEs

INFORMATION:

6

Page 111: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 111CSR

CSR

ΓΝΩ

ΣΗ

• Ε

ΠΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

ΠΤ

ΥΞ

Η •

ΑΞ

ΙΑ •

KN

OW

LED

GE

• IN

VES

TM

EN

T •

DE

VE

LOP

ME

NT

VALU

E

ΓΝ

ΩΣ

Η •

ΕΠ

ΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

Page 112: EPILOGI 5-6 2011
Page 113: EPILOGI 5-6 2011
Page 114: EPILOGI 5-6 2011
Page 115: EPILOGI 5-6 2011
Page 116: EPILOGI 5-6 2011
Page 117: EPILOGI 5-6 2011
Page 118: EPILOGI 5-6 2011
Page 119: EPILOGI 5-6 2011
Page 120: EPILOGI 5-6 2011

120 ΕΠΙΛΟΓΗ

CSR

CSRΚοινωνική υπευθυνότητα επί τω έργω

«ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΟΛΟΙ»ΣΕ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΔΡΑΣΗ ΠΟΥ ΕΜΕΙΣΘΑ ΕΠΙΛΕΞΟΥΜΕ!Kάθε ατοµική συµµετοχή, θα επιδοτηθεί από ένα συγκεκριµένο ποσό και το σύνολο των χρηµάτων που θα µαζευτούν θα προσφερθούν προς όφελος της Εθελοντικης Δράσης ΑΒ µε το µεγαλύτερο αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία.

ΔΗΛΩΣΕ ΚΙ ΕΣΥΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΡΑ!

ΑΒ Βασιλόπουλος Ευθύνη στην Πράξη Φιλοσοφία της ΑΒ Βασιλόπουλος εί-ναι πως οι εταιρείες έχουν τη δύναμη και την ευθύνη να επιφέρουν θετικές και μόνιμες αλλαγές στον κόσμο! Στο πλαίσιο αυτό η ΑΒ, με αφορμή το Πα-γκόσμιο Έτος Εθελοντισμού (2011) δι-οργάνωσε πρόσφατα σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες των περιοχών που έχει καταστήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα, δράσεις εθελοντισμού. Στόχος των δράσεων αυτών ήταν να δημιουρ-γηθούν δεσμοί με τις τοπικές κοινότη-τες, να αυξηθεί το ομαδικό πνεύμα και να ενισχυθεί η εταιρική κουλτούρα. Στο πλαίσιο αυτό, η πλειοψηφία των εργα-ζομένων της ΑΒ συμμετείχαν εθελοντι-κά στην υλοποίηση δράσεων που αφο-ρούν τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Συγκεκριμένα, οι εθελοντές της ΑΒ ανά κατάστημα ή διεύθυνση ήρθαν σε επα-φή με τοπικούς φορείς, ιδρύματα, γη-ροκομεία, ορφανοτροφεία και ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ιδρύματος βο-ήθησαν στη συλλογή ρούχων, παπου-τσιών, παιχνιδιών, βιβλίων, σχολικών ειδών και τροφίμων. Επίσης, ήρθαν σε επαφή με Δήμους ζητώντας ειδική άδεια για τον καθαρισμό πάρκων και ακτών. Την Κυριακή 29 Μαΐου πραγμα-τοποιήθηκαν πάνω από 120 δράσεις σε όλη την Ελλάδα με τουλάχιστον 3.000 εθελοντές!

BNP Paribas «Ο Πολιτισμός μέσα του» Την τελευταία τριετία η τράπεζα BNP Paribas είναι ένας ση-

μαντικός χορηγός του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μου-

σείου. Η σταθερή σχέση υποστήριξης που έχει αναπτυχθεί

μεταξύ της BNP Paribas και του Βυζαντινού & Χριστιανικού

Μουσείου αφορά κυρίως στα προγράμματα που αναπτύσ-

σει το Ίδρυμα BNP Paribas, τα οποία υλοποιούνται σε διά-

φορους τομείς ενδιαφέροντος όπως είναι ο πολιτισμός, η

εκπαίδευση, η αλληλεγγύη, η υγεία και το περιβάλλον.

Το Ίδρυμα BNP Paribas είναι επίσης γνωστό για τις δράσεις

που σχετίζονται με τη συντήρηση και την αναπαλαίωση

έργων τέχνης σε μουσεία όλου του κόσμου. Αξίζει να ση-

μειωθεί ότι έως σήμερα έχουν τύχει αυτής της φροντίδας

περισσότερα από 200 έργα ή σύνολα έργων. Από τις πιο

πρόσφατες συμβολές της BNP Paribas Hellas και του Ιδρύ-

ματος BNP Paribas στη στήριξη τέτοιων δράσεων είναι και

η συνεργασία τους με το Βυζαντινό Μουσείο στη συντήρη-

ση και ανάδειξη των 10 τοιχογραφιών του 15ου αιώνα, που

ανακαλύφθηκαν το 1953, στην εκκλησία της Παναγίας της

Οδηγήτριας, στη Λευκάδα, και εκτίθενται πλέον μόνιμα στο

Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Φωτό: Veronique Magnes/ Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο

Page 121: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 121

Η εταιρία NIKAS, σε συνέχεια της συμμετοχής της στο πρό-γραμμα Πολιτικής Εκπτώσεων του ΟΑΕΔ, ανακοίνωσε την έναρξη της παροχής έκπτωσης προς τους εγγεγραμμένους ανέργους. Η πρώτη και παλαιότερη ελληνική εταιρία αλλαντι-κών, ανταποκρινόμενη άμεσα και με συνέπεια στην αρχική της δέσμευση, προχωρά σε έκπτωση κατά 21% στις γαλοπούλες NIKAS, βραστή και καπνιστή και κατά 33% στην πάριζα NIKAS. Η έκπτωση παρέχεται με τη μορφή κουπονιών για την αγορά 250 γραμμαρίων αλλαντικού από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ

«Σκλαβενίτης», «Βερόπουλος» και «My Market». Οι δικαιούχοι μπορούν να βρουν τα εκπτωτικά κουπόνια στις ειδικά διαμορ-φωμένες κουπονοθήκες των σούπερ μάρκετ, ακριβώς δίπλα από τα προϊόντα NIKAS. Επιπλέον, έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν από την έκπτωση στα αλλαντικά NIKAS, επιδει-κνύοντας την κάρτα ανεργίας τους στο ταμείο, μέχρι εξαντλή-σεως των σχετικών εκπτωτικών κουπονιών.Η εταιρία NIKAS, αντιλαμβανόμενη τη σημερινή, δύσκολη οικονομική πραγματι-κότητα, στέκεται υπεύθυνα δίπλα στους καταναλωτές.

Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση Στηρίζει την επιστημονική έρευναΤα αποτελέσματα 21 επιστημονικών μελετών ετήσιας διάρκει-ας που εκπονήθηκαν το 2010 με αποκλειστική χρηματοδότη-ση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση παρουσιά-στηκαν πρόσφατα στο «Παλλάς Αθηνά» στο Κεφαλάρι, έδρα του Ιδρύματος, παρουσία πλήθους εκπροσώπων της ελληνι-κής ερευνητικής κοινότητας. Οι 21 μελέτες που επελέγησαν προς χρηματοδότηση το 2010, από ένα σύνολο 604 προτά-σεων που υπεβλήθησαν, εντάσσονται στο ετήσιο πρόγραμμα ενίσχυσης της επιστημονικής έρευνας στην Ελλάδα που υλο-ποιεί με συνέπεια το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση από το 2008. Το πρόγραμμα φέρει τον τίτλο «Επιστημονικές Μελέτες» και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμέ-νων στους τομείς των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστη-μών, των φυσικών επιστημών και των επιστημών της ζωής. Ο επικεφαλής της Επιστημονικής Επιτροπής και μέλος του Εκτε-λεστικού Συμβουλίου του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, καθηγητής Κώστας Γαβρόγλου, αναφερόμενος στις προοπτικές της πρωτοβουλίας του Ιδρύματος, σημείωσε ότι: «Η μέχρι σήμερα ανταπόκριση της επιστημονικής κοινότητας στο πρόγραμμα του Ιδρύματος και τα αποτελέσματα των με-

λετών, μάς προτρέπουν να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για την περαιτέρω εξέλιξή του και την καθιέρωσή του ως ετή-σιου θεσμού στήριξης της έρευνας στη χώρα μας».

Στα τέσσερα χρόνια υλοποίησης του προγράμματος (2008-2011) υπεβλήθησαν περισσότερες από 2.600 προτάσεις που άμεσα ή άμεσα εμπλέκουν 11.000 επιστήμονες, αριθ-μοί αποκαλυπτικοί της δυναμικής του προγράμματος αλλά και της ανάγκης της ερευνητικής κοινότητας για προσβα-σιμότητα σε χρηματοδοτικούς πόρους. Τα αποτελέσματα των 21 Επιστημονικών Μελετών του 2010, το σχετικό ντο-κιμαντέρ, οι επιστημονικές μελέτες που χρηματοδοτήθη-καν για το 2011, καθώς και η νέα δημόσια πρόσκληση για χρηματοδότηση μελετών για το έτος 2012, είναι διαθέσι-μα μέσω της ιστοσελίδας του Ιδρύματος στη διεύθυνση: http://www.latsis-foundation.org.

NIKAS Υπεύθυνα κοντά στους καταναλωτές

Page 122: EPILOGI 5-6 2011

122 ΕΠΙΛΟΓΗ

συνέντΕυξη Βρασίδασ ΖάΒρασ // τράΠΕζα ΠΕ++++

CSR

CSR Κοινωνική υπευθυνότητα επί τω έργω

Διοργανώσεις κύρους που συμβάλουν στη διεθνή προβολή και ανάδειξη της Πελοποννήσου, ενδυνα-μώνουν το τουριστικό της προφίλ και την καθιερώνουν σε διεθνή τουριστικό προορισμό, στηρίζονται συστηματικά και με συνέπεια από την Club Hotel Casino Loutraki. Στα πλαίσια των αρχών Ε Τ Α Ι -Ρ Ι Κ Η Σ Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Η Σ Ε Υ Θ Υ Ν Η Σ , και ως επιχείρηση η οποία δραστηριοποιείται στην ελ-ληνική περιφέρεια, η C L U B H O T E L C A S I N O L O U T R A K I σταθερά συμμετέχει ως Μ Ε Γ Α -Λ Ο Σ Χ Ο Ρ Η Γ Ο Σ στα διεθνή γεγονότα της Πελοποννήσου. Με τη στήριξή της πραγματοποιούνται το Διεθνές Ράλλυ Ακρόπολις του WRC, το Φεστιβάλ Ναυπλίου, το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλα-μάτας και οι Μουσικές Βραδιές Πανσελήνου στους αρχαιολογικούς χώρους της Κορινθίας.

Συνεπής συμμετοχή σε εκδηλώσεις – θεσμούς που αναδεικνύουν την Πελοπόννησο

Δη

μιο

υργικ

ή π

αρουσία

ση

: A

llm

ed

iaC

reati

ve

διεθνές ράλλυ Ακρόπολις WRC 2011 Ένα γεγονός το οποίο ταυτίζει το Λουτράκι με το κύρος αθλητικών διοργανώσεων παγκόσμιας εμβέ-λειας είναι το Διεθνές Ράλλυ Ακρό-πολις του WRC, το «Ράλλυ των Θεών» όπως ονομάστηκε η διοργά-νωση του 2011. Με τη στήριξη της Club Hotel Casino Loutraki ως Με-γάλου Χορηγού, η διεξαγωγή του συναρπαστικότερου μηχανοκίνητου αγώνα στην περιοχή προσφέρει σε χιλιάδες επισκέπτες του Λουτρακί-ου, των Αγ. Θεοδώρων και της Κο-ρινθίας τη δυνατότητα να ζήσουν ένα μοναδικό υπερθέαμα δράσης. Ταυτόχρονα δημιουργεί μια επι-πλέον ευκαιρία για την παγκόσμια προβολή της Ελλάδας και του Λου-τρακίου. Από τις 12 Ιουνίου έως και τον τερ-ματισμό του αγώνα στις 19 Ιουνίου 2011, η Club Hotel Casino Loutraki υποδέχεται στις εγκαταστάσεις της: το κέντρο του αγώνα, το γραφείο τύπου, τις εργοστασιακές ομάδες, την Οργανωτική Επιτροπή και τους εκπροσώπους της Παγκόσμιας Ομο-σπονδίας Αυτοκινήτων (FIA).

Το Διεθνές Ράλλυ Ακρόπολις 2011 αποτελεί τον 6ο γύρο του WRC 2011 με οργανωτή την ΕΛΠΑ και τε-λεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού–Τουρισμού και του Ελ-ληνικού Οργανισμού Τουρισμού.

CSR

CSR

Club Hotel Casino Loutraki

Page 123: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 123

διεθνές φεστιβάλ χορού καλαμάτας Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλα-μάτας καταλαμβάνει ξεχωριστή θέ-ση μεταξύ των αναγνωρισμένων και διεθνώς καταξιωμένων πολιτιστικών γεγονότων της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο, στην Καλαμάτα συγκε-ντρώνονται κορυφαίοι καλλιτέχνες και σχήματα από όλο τον κόσμο για να παρουσιάσουν τις νέες τους δημι-ουργίες. Το κοινό του Φεστιβάλ έχει τη μοναδική ευκαιρία να απολαύσει διάσημους χορευτές και καλλιτέχνες και ταυτόχρονα να ενημερωθεί για τις νέες, σύγχρονες τάσεις της χο-ρευτικής έκφρασης και τέχνης. Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, αποτελεί θεσμό που συμβάλει ουσι-αστικά στην πολιτιστική ανάπτυξη και την προβολή, τόσο της Καλαμά-τας, όσο και όλης της Πελοποννή-σου. Για 10η χρονιά Μεγάλος Χορη-γός της διοργάνωσης είναι η Club Hotel Casino Loutraki.

φεστιβάλ ναυπλίου Ένα από τα σημαντικότερα μουσικά γεγονότα της Ελλάδας, το Φεστιβάλ Ναυπλίου στηρίζει, επί σειρά ετών, ως Μέγας Χορηγός η Club Hotel Casino Loutraki, συμβάλλοντας στην προώθηση και διεύρυνση της φήμης του θεσμού. Κάθε χρόνο, στην πλατεία Αγίου Γεωργίου, στο Βουλευτικό, στο Μπούρτζι και στο Παλαμήδι, κάτοικοι και επισκέπτες της πόλης απολαμβάνουν μοναδικές συναυλίες κλασσικού ρεπερτορίου από φημισμένα συγκροτήματα,μουσικής δωματίου της Ευρώπης. Το 2011 αποτελεί έτος ορόσημο για το Φεστιβάλ Ναυπλίου καθώς συμπίπτει με την επέτειο 20 χρόνων δι-εξαγωγής του στην περιοχή του Ναυπλίου.

Page 124: EPILOGI 5-6 2011

124 ΕΠΙΛΟΓΗ

συνέντΕυξη Βρασίδασ ΖάΒρασ // τράΠΕζα ΠΕ++++

CSR

CSR Κοινωνική υπευθυνότητα επί τω έργωCSR

CSR

Για την Club Hotel Casino Loutraki ο πολιτισμός αποτελεί μέτρο ποιότη-τας για την ανάπτυξη κάθε τόπου και κάθε κοινωνίας. Στο πλαίσιο αυτό η εταιρεία στηρίζει πολιτιστικές εκδη-λώσεις υψηλής ποιότητας και αισθη-τικής οι οποίες αναδεικνύουν την πρωταγωνιστική θέση της Κορινθίας στον χάρτη του μνημειακού πολιτι-σμού της χώρας μας και δημιουρ-γούν νέους πολιτιστικούς θεσμούς, υψηλού επιπέδου, στην Πελοπόννη-σο. Από το 2007, οι «Μουσικές Βρα-διές Πανσελήνου» με τη συμβολή της Club Hotel Casino Loutraki ως Μεγάλου Χορηγού, προσφέρουν σε κατοίκους και επισκέπτες του Νομού Κορινθίας την ευκαιρία να απολαύ-σουν στους αρχαιολογικούς χώρους της Κορινθίας, υπό το φως της κα-λοκαιρινής πανσελήνου, μοναδικές συναυλίες κλασικής μουσικής από φημισμένα Αυστριακά σύνολα. Με την πανσέληνο της 15ης Ιουλίου και της 13ης Αυγούστου 2011, για 5η συνεχόμενη χρονιά, οι «Μουσικές Βραδιές Πανσελήνου» ανανεώνουν το ραντεβού τους στους αρχαιολο-γικούς χώρους της Κορινθίας (στον Ναό Οκταβίας - Αρχαία Κόρινθο στην Αρχαία Νεμέα και στην Αρχαία Σικυώνα - Αρχαιολογικό Μουσείο Σικυώνας). Οι Μουσικές Βραδιές Πανσελήνου τελούν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού-Τουρι-σμού και υποστηρίζονται από την Πρεσβεία της Αυστρίας στην Ελλάδα. Διοργανωτές των εκδηλώσεων είναι: η ΛΖ’ Εφορεία Κλασσικών και Προϊ-στορικών Αρχαιοτήτων Κορινθίας, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, η Περι-φερειακή Ενότητα Κορινθίας και οι Δήμοι Νεμέας και Σικυωνίων.

μουσικές βραδιές πανσελήνου στους Αρχαιολογικούς χώρους της κορινθίας

see more through your smart phone

www.clubhotelloutraki.gr –Τηλ. + 30 -27440 60300 Fax +30- 27440 60400

Με την ευγενική υποστήριξη της Αυστριακής Πρεσβείας

c.papaioannou
EDITORIAL
Page 125: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 125

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣΠΛΗΡΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ 223 ΣΕΛΙΔΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ

Για την παράδοση των αντιτύπων, μπορείτε να επικοινωνήσετε με:

τον (την) κύριο (κυρια) .................................................................. στο τηλέφωνο ...............................................

ΕΤΑΙΡΕΙΑ:

ΠΑΡΑΛΗΠΤΗΣ:

ΙΔΙΟΤΗΤΑ:

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: FAX:

E-MAIL:

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:

ΥΠΟΓΡΑΦΗ:

ΕΤΑΙΡΕΙΑ:

ΠΑΡΑΛΗΠΤΗΣ: ΙΔΙΟΤΗΤΑ

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: FAX: E-MAIL:

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ:

Επιθυμούμε την εγγραφή συνδρομής στο περιοδικό ΕΠΙΛΟΓΗ και να παραλάβουμε (από τα γραφεία σας) ως δώρο το cd: ΝΟΜΟΙ.

Ετήσια συνδρομή € 88 (ιδιώτες, επιχειρήσεις), €125 (Τράπεζες, Ασφάλειες, Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Οργανισμοί)

Το cd διατίθεται προς 35€ *

ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ:Για 5 αντίτυπα, έκπτωση 10%Για 10 αντίτυπα, έκπτωση 20%Για περισσότερα από 10 αντίτυπα, έκπτωση 25%

* συν έξοδα αποστολής

Επιθυμούμε την αγορά αντιπύπων του cd: ΝΟΜΟΙ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 100 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΙΡΑ, ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ, ΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ

Δείκτες Ευημερίαςτων νομών - περιφερειών

Αναλυτικοί Πίνακεςμε στοιχεία για νομούς και περιφέρειες

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 100 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΙΡΑ, ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ,

ΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ

Για την παραγγελία σας τηλεφωνείστε: 210 640 1850 ή στείλτε το παρακάτω κουπόνι στο fax: 210 642 4850

c.papaioannou
ADVERT
Page 126: EPILOGI 5-6 2011

126 ΕΠΙΛΟΓΗ

Σχεδιασµός και παραγωγή κάθε είδους εντύπου. ∆ηµιουργία καταχωρίσεων για έντυπα και internet.

∆ηµιουργία banner και pop-up windows. Παραγωγή πολυσέλιδων εντύπων και business cards.

Μελέτη και σχεδιασµός εταιρικής ταυτότητας /εφαρµογές, σχεδιασµός και κατα-σκευή συσκευασίας, σχεδιασµός και παραγωγή εταιρικού περιοδικού - newsletter.

Σχεδιασµός και παραγωγή Εταιρικού Απολογισµού - Μετατροπή σε ηλεκτρονική έκδοση.

Για περισσότερες πληροφορίες: τηλ. 210 6401850, e-mail: [email protected]

AllmediaCreativeΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ - ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΤΥΠΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Page 127: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 127

ΓΝΩ

ΣΗ

• Ε

ΠΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

ΠΤ

ΥΞ

Η •

ΑΞ

ΙΑ •

KN

OW

LED

GE

• IN

VES

TM

EN

T •

DE

VE

LOP

ME

NT

VALU

E

ΓΝ

ΩΣ

Η •

ΕΠ

ΕΝ

∆Υ

ΣΗ

• Α

ΝΑ

Page 128: EPILOGI 5-6 2011

128 ΕΠΙΛΟΓΗ

HealthNewsΟι εξελίξεις, οι πρωτοβουλίες και η στρατηγική μιας αγοράς που λειτουργεί πάντα στην αιχμή της επόμενης μέρας στην υγεία.

Η πρόοδος της ιατρικής αυξάνει το προσδόκιμο ζωής με αποτέλεσμα με τις τρέχουσες τάσεις οι δαπάνες να δι-πλασιασθούν ή και να τριπλασιασθούν ως το 2050. Το στοίχημα για τις κυβερ-νήσεις του ανεπτυγμένου κόσμου εί-ναι να κινηθούν προς την κατεύθυνση εξορθολογισμού και αποτελεσματικό-τητας στην παροχή των συγκεκριμέ-νων υπηρεσιών ώστε να μην επιβα-ρυνθούν υπέρμετρα τα δημόσια οικο-νομικά. Σήμερα στις χώρες του ΟΟΣΑ μόνον το 4% του πληθυσμού είναι άνω των 80 ετών (4,3%στην Ελλάδα) και το ποσοστό προβλέπεται να αυξηθεί στο 10% ως το 2050. Στην Ιαπωνία προβλέ-πεται να φθάσει το 17% και τη Γερμα-νία το 15%. Στην Ελλάδα οι εκτιμήσεις της ΕΛ.ΣΤΑΤ. ανεβάζουν το ποσοστό στο 11% . Οι γυναίκες θα εξακολου-θήσουν να είναι μακροβιότερες με 6% του πληθυσμού έναντι του ανδρικού πληθυσμού με 5%. Τα άτομα άνω των 65 ετών θα αυξηθούν από 20% σε 32%. Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις τόσο για τις φαρμακευτικές εταιρείες με την άνο-δο της κατανάλωσης των φαρμάκων

για ασθένειες μακροχρόνιας φύσης αλλά και εκείνων που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής όσο και για τα ασφαλι-στικά συστήματα που παρέχουν στις ανεπτυγμένες χώρες και υπηρεσίες φροντίδας κατ΄ οίκον. Για την Ελλάδα η τωρινή δαπάνη του 1,4% του αεπ προβλέπεται να αυξηθεί σε 3,3%. Ση-μαντική για την παροχή αυτού του εί-δους της φροντίδας είναι η επάρκεια κατάλληλων νοσηλευτών. Σύμφωνα με ειδική μελέτη του ΟΟΣΑ, οι κυβερνή-σεις θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να αναβαθμιστεί το επάγγελμα, με θέσπι-ση ορίων αμοιβών και όρων εργασίας, μιας και σήμερα είναι χαμηλά αμειβό-μενοι και συνήθως με μερική απασχό-ληση, ώστε να υπάρξει προσφορά. Ο ΟΟΣΑ θεωρεί σημαντική για την κάλυ-ψη της μελλοντικής ζήτησης τη συμβο-λή των μεταναστών, ήδη στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Αυστρία ένας στους δύο απασχολούμενος στην παροχή υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας είναι αλλοδαπός από τρίτες χώρες ενώ το 70% των απασχολούμενων στην κατ’ οίκο φροντίδα στην Ελλάδα εί-ναι αλλοδαποί. Ανάλογα υψηλά είναι

τα ποσοστά στη Γαλλία, την Ιταλία και χαμηλότερα στις υπόλοιπες χώρες. Σή-μερα το 70% εκείνων που χρειάζονται μακροχρόνια ιατρική φροντίδα λαμβά-νει τις υπηρεσίες αυτές στο σπίτι του, όμως το υπόλοιπο 30% που νοσηλεύ-εται στα νοσοκομεία και λοιπά ιδρύ-ματα απορροφά το 62% της συνολικής σχετικής δαπάνης, οπότε και εδώ στην Ελλάδα απαιτείται εξορθολογισμός για την αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων που διατίθενται.

Μεγάλη αναμένεται ότι θα είναι η άνοδος των δαπανών μακροχρόνιας ιατρικής φροντίδας για την τρίτη ηλικία τα επόμενα χρόνια, λόγω της σταθερά αυξανόμενης γήρανσης του πληθυσμού.

Όλο και ψηλότεραΤρίτη ηλικία & δαπάνη υγείας

Ολοκληρώθηκε πρόσφατα η εξαγορά της ελληνικής εταιρίας Specifar από την αμερικανική Watson Pharmaceuticals Inc. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, η Watson απέκτησε τη Specifar καταβάλλοντας 400 εκατ. ευρώ, σε μια από τις μεγαλύτερες συναλλαγές στον κλάδο των φαρμακευτικών στην Ευρώπη. Οι πρώην μέτοχοι της Specifar θα λάβουν επίσης ποσοστό επί των μικτών κερδών για τις πωλήσεις της esomeprazole των πέντε πρώτων ετών, με ανώτατο όριο των 40 εκατ. ευρώ. Ο Όμιλος Specifar έχει την έδρα του στην Ελλάδα και απασχολεί 460 εργαζομένους, και θεωρείται μία πολυεθνική κυρίως εξαγωγική φαρμακευτική εταιρία με γραφεία σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, της οποίας οι ετήσιες πωλήσεις για το 2010 ανήλθαν σε 85 εκατ. ευρώ. Δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη γενο-σήμων φαρμάκων και την εκχώρηση αδειών χρήσης τους σε μεγάλες, πολυεθνικές εταιρείες γενοσήμων. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2011, είχε εξασφαλίσει περισσότερες από 600 άδειες κυκλοφορίας στην Ευρώπη, Νότια Αφρική, Καναδά, Μέση Ανατολή και Ασία. Σήμερα, έχει 10 προϊό-ντα υπό ανάπτυξη ενώ συνεργάζεται με περισσότερες από 200 εταιρείες σε 36 χώρες, κυρίως στην Ευρώπη.

Mατιές στην επικαιρότητα

Page 129: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 129

c.papaioannou
ADVERT
Page 130: EPILOGI 5-6 2011

130 ΕΠΙΛΟΓΗ

Better Life Index

Οι Έλληνες και η αξία της υγείαςΟι Έλληνες αποδίδουν χαμηλότερη σημασία στον παράγοντα υγεία από ότι οι πολίτες άλλων χωρών, προ-τάσσοντας σε σημασία την ασφάλεια και τις συνθήκες στέγασης.

Μέχρι πρότινος η ευημερία μιας χώ-ρας, το τελικό αποτέλεσμα των προσπαθειών της, μετριόταν με το μέγεθος του αεπ της ανά κάτοικο. Μια πλούσια χώρα ήταν εκείνη με το υψηλότερο κατά κεφαλή αεπ το

οποίο, με μια προέκταση, ερμηνευόταν ως δείκτης ευ-ημερίας. Ωστόσο, υπάρχουν περισσότερα στη ζωή από τους αριθμούς και ο ΟΟΣΑ προσπαθεί να τα αναδείξει με έναν Δείκτη Καλύτερης Ζωής, ο οποίος λαμβάνει υπόψη παράγοντες που θεωρούν σημαντικούς οι άνθρωποι και τους οποίους ιεραρχούν αναλόγως της σημασίας που τους αποδίδουν. Παράγοντες όπως η ικανοποίηση από τη ζωή, η υγεία, η ισορροπία μεταξύ εργασίας και ελεύ-θερου χρόνου, η ασφάλεια, το περιβάλλον, η ποιότητα διακυβέρνησης, η αίσθηση της κοινότητας, η εργασία, η εκπαίδευση κ.λπ. Οι δείκτες για την Ελλάδα αναδεικνύ-ουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Οι Έλληνες αποδίδουν χαμηλότερη σημασία στον παράγοντα υγεία από ότι οι πολίτες άλλων χωρών, προτάσσοντας σε σημασία την ασφάλεια και τις συνθήκες στέγασης. Με διαβάθμιση από 0 έως 10, ο δείκτης για την Ελλάδα είναι 7, πολύ χαμηλό-τερος από άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, ιδίως του Βορρά, του Καναδά, της Αυστραλίας, των ΗΠΑ και άλλων. Ίσως γι αυτό και ανέχτηκαν επί σειρά ετών τις μεγάλες ανεπάρ-κειες του δημόσιου συστήματος υγείας που μόλις πρό-σφατα βελτιώνεται. Παρόλα αυτά το προσδόκιμο ζωής στη γέννηση των 80 ετών δείχνει ότι κρατάμε καλά. Στην ερώτηση «πώς κρίνετε την υγεία γενικά;», το 76 % των

Ελλήνων απάντησαν ότι τη θεωρούν καλή, ποσοστό πο-λύ υψηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ 69%. Παρόλο που η ερώτηση αυτή έχει μεγάλο βαθμό υποκειμενικότη-τας, οι απαντήσεις αποτελούν έναν καλό δείκτη πρόβλε-ψης για τις μελλοντικές δαπάνες υγείας. Ωστόσο και παρά τη σημαντική πρόοδο στην υγεία του πληθυσμού, ο δι-εθνής οργανισμός κρούει το κώδωνα κινδύνου: το 40% του πληθυσμού καπνίζει, χωρίς τάση μείωσης, με μέσο όρο στον ΟΟΣΑ 23%. Όσον αφορά τις δαπάνες υγείας, στην Ελλάδα αναλογούν στο 9,7% του αεπ, ελαφρά υψηλότερο ποσοστό από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ 9%. Έχει όμως ένα από τα χαμηλό-τερα ποσοστά δημόσιας δαπάνης, μόλις το 60% των συ-νολικών δαπανών υγείας αφορά δημόσια δαπάνη ενώ ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι 73%. Χαρακτηριστικό των προβλημάτων του συστήματος υγείας στην Ελλάδα είναι η υπερπληθώρα ιατρικού προσωπικού και η έλλειψη νο-σηλευτικού. Οι 6 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους και οι μόνο 3,4 νοσηλευτές δείχνουν τον ανορθολογισμό του συστή-ματος. Το αποτέλεσμα είναι μεγάλο τμήμα του πληθυ-σμού να στρέφεται στον ιδιωτικό τομέα όπου η επάρκεια νοσηλευτών επιτρέπει την καλύτερη παροχή φροντίδας. Σημειώνεται ότι στις χώρες του ΟΟΣΑ η αναλογία είναι 3 γιατροί ανά 1000 κατοίκους και 9 νοσηλευτές αντίστοι-χα. Όσον αφορά την ικανοποίηση από τη ζωή, το 43% των Ελλήνων δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη ζωή τους, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 59% του ΟΟΣΑ. Με τα τωρινά προβλήματα της χώρας, εύλογο είναι το συμπέρα-σμα ότι το ποσοστό θα έχει υποχωρήσει.

Επιτελείο

Page 131: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 131

Page 132: EPILOGI 5-6 2011

132 ΕΠΙΛΟΓΗ

c.papaioannou
ADVERT
Page 133: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 133ΕπιμeλΕια yλης μαριαλένα μαντζαβίνου - [email protected]

Page 134: EPILOGI 5-6 2011

134 ΕΠΙΛΟΓΗ

Αποδράσεις με στυλ και απαράμιλλοι προορισμοί για μυημένους στα σπορ αλλά και ερασιτέχνες!

Precious Life & Living Values

Precious Life & Living Values

de la cremeCreme

ΣΤΙΒΟΣ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΣΚΙ Mόλις μερικά χιλιόμετρα από το ξενοδοχείο Porto elounda στην Κρήτη για αξέχαστες εμπειρίες απόδρασης από την καθημερινότητα. Χρησιμοποιώντας για σκάφος έλξης Ski Nautique 200, την τελευταία λέξη του design και της τεχνολογίας στον χώρο του σκι, δίνεται η ευκαιρία σε σκιέρ επίπεδου να συνδυάσουν την προπόνηση στο σλάλομ με τις διακοπές τους στο Porto elounda. Για τους λιγότερους μυημένους στο σκι το Porto elounda συνεργάζεται με έμπειρους προπονητές, πρόθυμους να τους μυήσουν στα μυστικά μιας θαλάσσιας απόδρασης 259 μέτρων πάντα με την «υπογραφή» των ξεχωριστών υπηρεσιών που προσφέρει το Porto elounda.

www.portoelounda.com

c.papaioannou
EDITORIAL
Page 135: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 135

ΕΥ ΖΗΝ Business Vitality™ Καλή υγεία, ευκαιρίες για δράση και ψυχαγωγία, ευεξία! Είναι όλα όσα χρειάζεται το ανθρώπινο δυναμικό κάθε επιχείρησης για να εργαστεί με αναπτυξιακό πάθος. η ΕΥ ΖηΝ, μετά από είκοσι χρόνια επιτυχημένης δραστηριότητας, είναι αναμφισβήτητα ένας αξιόπιστος και στρατηγικός συνεργάτης για κάθε επιχείρηση με δέσμευση για την επίτευξη αποτελεσμάτων που μεγιστοποιούν την επένδυση κάθε επιχειρηματία. μάλιστα, η ΕΥ ΖηΝ Business Vitality™ έχει αναπτύξει εξειδικευμένες υπηρεσίες για να καλύψει τις ανάγκες τεσσάρων ζωτικών τμημάτων κάθε εταιρίας: α)Τμήμα ανθρώπινου Δυναμικού (HR), β) Διοικητικό τμήμα (Διευθυντικά ςτελέχη & VIP), γ) Τμήμα Marketing & πωλήσεων (Sales & Marketing) και δ) Τμήμα Εταιρικής Επικοινωνίας & Δημόσιων ςχέσεων (CSR & PR).

www.ezj.gr

MILIAS CAMPS η οργάνωση και πραγματοποίηση εξορμήσεων και multi-activity camps που περιλαμβάνουν δραστηριότητες όπως το σκι, η ορειβασία, το mountain bike, η αναρρίχηση, η τοξοβολία, το καγιάκ, το ράφτινγκ και άλλα, με άλλα λόγια σπορ στη φύση είναι υπηρεσίες που προσφέρει η MILIAS CAMPS, υπηρεσίες που εγγυώνται μοναδικές εμπειρίες απόδρασης. Το 2005, η MILIAS CAMPS απέκτησε τη 2005, η MILIAS CAMPS απέκτησε τη δική της βάση στις βόρειες πλαγιές του παρνασσού, το MILIAS CAMPS VILLAGe. Όμορφα σπιτάκια από ξύλο και πέτρα το καθένα με το δικό του τζάκι σε ένα κτήμα 24 στρεμμάτων, πισίνα, πίστα για mountain bike και downhill, τεχνητός τοίχος αναρρίχησης, πεδίο τοξοβολίας, μονοπάτια που ξεκινούν μέσα από το κτήμα για να καταλήξουν σε βυζαντινό μοναστήρι, ευχάριστες αίθουσες για φαγητό, προβολές και παιχνίδι κάνουν το συγκρότημα αυτό ιδανικό για παιδικές αλλά και ενήλικες ομάδες που θέλουν να ζήσουν μερικές μέρες στο βουνό. Να γνωρίσουν γραφικά χωριά, να κινηθούν με 4Χ4 σε δύσβατους χωματόδρομους, να εξερευνήσουν κάποια από τα 2-3 πανέμορφα σπήλαια της περιοχής, να κάνουν ποδήλατο ή απλά να χαλαρώσουν στο τζάκι, να επισκεφτούν τα αξιοθέατα της περιοχής και να δοκιμάσουν μερικές από τις ντόπιες σπεσιαλιτέ.

www.miliascamps.gr

c.papaioannou
EDITORIAL
c.papaioannou
EDITORIAL
Page 136: EPILOGI 5-6 2011

136 ΕΠΙΛΟΓΗ136 ΕΠΙΛΟΓΗ

Precious Life & Living Values

Precious Life & Living Values

ΣΤΟΝ OCEANOOceanos restaurant by Club Hotel Casino LoutrakiΗ μαγεία του ηλιοβασιλέματος συναντά γεύσεις με χρώμα και άρωμα θαλασσινό.ΘΕΑ

Μια ανάσα από το κέντρο της Αθήνας, στο υψηλότε-ρο µπαλκόνι του συγκροτήµατος Club Hotel Casino Loutraki, βρίσκεται το Oceanos restaurant. Ένα από τα καλύτερα εστιατόρια στην Ελλάδα. Ένα τραπέζι … «θά-λασσα» µε πανοραµική θέα στον Κορινθιακό κόλπο, µα-γικό ηλιοβασίλεµα, marine περιβάλλον και γεύσεις µε χρώµα και άρωµα θάλασσας. Στο Oceanos µπορείτε να απολαύσετε θαλασσινή κουζίνα υψηλής ποιότητας αλλά και εξαιρετική πολυνησιακή. Το µενού εµπλουτίζεται κάθε µήνα µε θεµατικές, γευστικές ενότητες, ενώ κάθε Κυριακή µεσηµέρι η ατµόσφαιρα µεταµορφώνεται και κυριαρχεί η αυθεντική ελληνική παράδοση µε θαλασσι-νούς µεζέδες για ρακή και ούζο.

c.papaioannou
EDITORIAL
Page 137: EPILOGI 5-6 2011

ΕΠΙΛΟΓΗ 137

ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑΣMultistrada 1200 S Pikes Peak Special Edition by DucattiΗ αγωνιστική κληρονομιά μίας πολυχρηστικής μοτοσυκλέτας.Η ΓΟΗΤΕΙΑ

Πάνε περίπου εκατό χρόνια από την πρώτη ανάβαση στο Pikes peak, µια κορυ-φή των Rocky Mountains στο Colorado των ΗΠΑ. Μια ανάβαση που ξεκινά από τα 2.862 µέτρα και καταλήγει στα σύννεφα των 4.300 µέτρων! Η Ducati πέρυσι συµµετείχε µε τη νέα Multistrada 1200 S και οδηγό τον Greg Tracy. Απλά έκα-νε τον καλύτερο χρόνο. Έτσι, θέλοντας να γιορτάσει τη νίκη του Greg, παρου-σιάζει µια Multistrada σε περιορισµένη έκδοση µε κωδικό Multistrada 1200 S Pikes Peak Special Edition. Μια έκδοση που υπογραµµίζει την αγωνιστική κλη-ρονοµιά που υπάρχει βαθιά χαραγµένη σε κάθε Ducati αλλά και γιορτάζει την µεγάλη εµπορική της επιτυχία που οφείλεται στην πρωτοποριακή της σύλληψη ως πολυχρηστική µοτοσυκλέτα. Η Pikes Peak S.E. έχει σαν βάση την έκδοση MTS 1200S Sport και είναι βαµµένη στα χρώµατα της Ducati Corse µε τελικό εξάτµι-σης Carbon της Termignoni που καλύπτει τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές και «ζε-λατίνα» - number plate επίσης από Carbon. Διαθέτει άλλες σέλλες αναβάτη–συ-νεπιβάτη µε τη χαρακτηριστική κόκκινη ραφή, µπροστινό φτερό Carbon, µαύρη βαφή για την ποδιά του κινητήρα αλλά και τις βάσεις των µαρσπιέ του συνεπιβά-τη, κόκκινη ρίγα στους τροχούς αλλά και για πρώτη φορά, κόκκινο πλαίσιο. Οι πρώτες µοτοσυκλέτες Pikes Peak κυκλοφορούν ήδη ανάµεσα µας.

c.papaioannou
EDITORIAL
Page 138: EPILOGI 5-6 2011

138 ΕΠΙΛΟΓΗ

ΕΠΕΑπτερΟεντα

ρεστα. Βέβαια, όπως ξέρετε, όλα τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν σύστημα αυτόματου κλειδώματος και είναι βέβαιο ότι αυτό δεν σχε-διάστηκε για την Αθήνα. Στο επι-χειρηματικό κέντρο του Λονδίνου πριν 15 χρόνια μια γυναίκα τραυ-ματίστηκε σοβαρά από κλέφτη που αφαίρεσε το κολιέ της ενώ εκείνη οδηγούσε όταν το αυτοκί-νητο είχε σταματήσει στα φανάρια.Όποιον ρωτήσετε είναι βέβαιο ότι θα χρεώσει αυτές τις αλλαγές στους αλλοδαπούς που βρίσκο-νται, νόμιμα ή παράνομα, στη χώρα. Μερικοί μπορεί και να απο-δώσουν την κατάσταση στην οικο-νομική ανέχεια μεγάλου μέρους του πληθυσμού αν και όσοι έχουν το θλιβερό προνόμιο της μεγάλης ηλικίας θα σας βεβαιώσουν ότι η ανέχεια ήταν ίδια και χειρότερη στα χρόνια μετά τον πόλεμο.Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μετα-ξύ των αλλοδαπών αλλά και των γηγενών που βρίσκονται σε άθλια οικονομική κατάσταση περιλαμ-βάνονται άτομα που, είτε είναι παραβατικά στοιχεία, είτε έχουν διαφορετικούς κώδικες αξιολόγη-σης της ζωής και της κοινωνικής συμβίωσης. Αυτό είναι δεδομένο. Ακόμα και αν μεταφερθούν όλοι οι εν δυνάμει παραβατικοί αλλού πάντα θα υπάρχουν τα προβλήμα-τα. Εκτός αν...Τι εννοώ; Η ύπαρξη παραβατικών στοιχείων και η γκετοποίηση κά-ποιων περιοχών δεν έγινε σε μια

μέρα. Οι παραβατικοί δεν εξαπλώ-θηκαν απλώς αριθμητικά με την έλευση άλλων απελπισμένων. Όλα έγιναν με την απόλυτη όχι ανοχή αλλά συνενοχή των κυβερνήσεων και χάρη στην απόλυτη αδιαφορία των οργάνων της Πολιτείας. Μη μου πείτε ότι δεν έχετε δει ποτέ π.χ. να γίνεται συναλλαγή ναρκω-τικών και οι αστυνομικοί απλώς να παρακολουθούν. Ε, πηγαίνετε στην οδό Τοσίτσα.Φοβούμαι ότι θα υπάρξουν και χειρότερα όσο κάποιοι ‘ηγέτες’ εξακολουθούν τις ηλίθιες (η ηπι-ότερη λέξη που μπόρεσα να βρω) δηλώσεις του τύπου «η αστυνο-μία έδειξε αυτοσυγκράτηση». Όχι κ. Παπουτσή. Από την αστυνομία, αλλά και από το Κράτος γενικό-τερα, δεν προσδοκούμε αυτοσυ-γκράτηση αλλά επαγγελματισμό. Από την κορυφή ως τα νύχια. Και αυτό σημαίνει ότι κάποιες δεκάδες μη επαγγελματιών θα έπρεπε να είχαν αποβληθεί από την αστυνο-μία τους τελευταίους δέκα μήνες, αλλά και τα τελευταία δεκάδες χρόνια. Και κάποιος υπουργός θα έπρεπε να είχε παραιτηθεί. Για να μη πω ότι αυτός που θα έπρεπε να είχε παραιτηθεί είναι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός γιατί αυτός «αίρει τας αμαρτίας της κυβερνήσεως».Το πρόβλημα δεν είναι η ραγδαία αύξηση των παράνομων μετανα-στών αλλά η συνεχιζόμενη επέ-κταση των επιπτώσεων από την αβελτηρία της Κυβέρνησης.

σκνιπεσ

Θα ταλαντευτώ για λίγο στα όρια της πολιτικής ορθότητας με κά-ποιες συγκρίσεις για κάποια από τα συμβαίνοντα στην Αθήνα, την Πάτρα αλλά και άλλες μεγάλες πόλεις τα τελευταία χρόνια.Κατά τη διάρκεια της ζωής μου –και δεν είμαι δα και αιωνόβιος- έχω προλάβει τα καλοκαίρια να κοιμόμαστε στη βεράντα ή έστω σε κάποιο μπαλκόνι. Οι πόρτες των σπιτιών ήσαν συνήθως είτε ορθάνοιχτες είτε απλώς ξεκλεί-δωτες δεδομένου ότι τα παιδιά της οικογένειας μπαινόβγαιναν συνέχεια στο σπίτι.Η κοινωνία δεν ήταν βέβαια αθώα. Υπήρχαν οι ‘μπουγαδο-κλέφτες’ και κυκλοφορούσαν στα πολυσύχναστα λεωφορεία οι ‘λα-χανάδες’. Ακόμα έχω στη μνήμη μου έναν ξάδερφο που γύρισε

σπίτι μαχαιρωμένος.Στις περισσότερες γειτονιές μπο-ρούσες να κυκλοφορήσεις όλο το 24άωρο σχεδόν χωρίς συνέπειες, με εξαίρεση κάποιες περιοχές κο-ντά σε στέκια παρανόμων.Σήμερα επίσης είναι στατιστικά βέβαιο ότι αν κάποιος κυκλοφο-ρεί σε ορισμένες περιοχές, ιδι-αίτερα αργά το βράδυ, ή νωρίς το πρωί, θα πέσει θύμα κάποιας επίθεσης.Ακόμα και τη δεκαετία του 1980 κυκλοφορούσα με το αυτοκίνη-το στους δρόμους κάτω από την Αχαρνών και συχνά το είχα αφή-σει ξεκλείδωτο για λίγη ώρα χω-ρίς συνέπειες.Σήμερα όταν οδηγείς πρέπει να έχεις κλειδωμένο το αυτοκίνη-το και κλειστά τα τζάμια για να αποφύγεις άκρως πιθανά δυσά-

Από τον ΑνΔρEΑ ριζOΠΟΥΛΟ[email protected]

Ανοχύρωτες πόλεις

Οδυνηρές μνήμεςcΣχετική με το κυρίως θέμα είναι εντυπωσιακή δήλωση ενός θεολόγου που φωτογρα-

φίστηκε με φόντο σημαίες. «Ακόμα και στον Εθνικό Κήπο μετά τις 8.30 το βράδυ που δύει ο ήλιος φοβόμαστε να πάμε». Αυτός κατέθεσε το λήρο του, ο δημοσιογράφος δεν του είπε τίποτα και ο επιμελητής των κειμένων (υπάρχουν άραγε ακόμα rewriters;) δεν σκέφθηκε ότι ο Εθνικός Κήπος κλείνει πάντα μισή ώρα πριν τη δύση του ηλίου.

Με αφορμή τον περιορισμό του Στρος Καν στη Νέα Υόρκη, θυμήθηκα το ρεκόρ βασανισμού με κράτηση κατ’ οίκον. Αυτό έγινε όταν η χούντα έθεσε σε περιορισμό οικονομικό παράγοντα στον τόπο της δηλωμένης κατοικίας του. Εκεί όμως ζούσε η σε διάσταση σύζυγός του.

cΗ Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε ότι εξετάζεται η καθιέρωση εγγυημένων επιτα-γών. Σωστά λένε ότι στην Ελλάδα είμαστε πάντα χρόνια πίσω. Στην υπόλοιπη Ευρώπη καταργούνται σταδιακά οι πληρωμές με επιταγές από ιδιώτες. Και φυσικά εκεί δεν υπάρχουν μεταχρονολογημένες επιταγές.

Η περίπτωση του Ζισκάρ Ντ’ Εστέν επιβεβαιώνει τη ρήση του Λόρδου Πάλμερστον: «Δεν έχουμε αιώνιους συμμάχους και δεν έχουμε αέναους εχθρούς. Τα συμφέροντά μας είναι αιώνια και αέναα.»

cΜε την ευκαιρία της απογραφής αναγκάστηκα να μάθω το εμβαδόν της κουζίνας μου. Έμαθα επίσης ότι αν απαντήσεις σε ποια προάστια των Αθηνών ζούσες τα προηγούμε-να χρόνια αυτό δεν σημειώνεται γιατί μία είναι η Αθήνα.

Οι οδυνηρές μνήμες με βασανίζουν. Λοιπόν στο τέλος του 1999 είχα θέσει ένα (ακόμα αναπάντητο) ερώτημα στην τότε Κυβέρνη-ση. Αναφερόταν με κομψό τρόπο στη χρήση κρατικών μέσων μεταφοράς από μέλη των οικογενειών αξιωματούχων.Κάποιοι τότε δεν κατάλαβαν ότι αναφερό-μουν στο θλιβερό γεγονός της πτήσης του Φάλκον.Οι μνήμες γύρισαν όταν διάβασα ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου πήρε στο κυβερνητικό Gulfstream στην Ουάσιγκτον τον γιο του. Και ανατρίχιασα για το τι μπορεί να (ξανά)συμβεί κάποια στιγμή.

Page 139: EPILOGI 5-6 2011

ΕΤΑΙΡΕΙΑ:

ΠΑΡΑΛΗΠΤΗΣ: ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ:

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: FAX: E-MAIL:

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ:

Κατηγορία Συνδρομής Ετήσια Διετής

Ιδιώτες - Επιχειρήσεις 88 € 160 €

Τράπεζες - Ασφάλειες - Δημόσιο 125 € 225 €

Φοιτητές(αποστολή φοιτητικής ταυτότητας) 48 € 88 €

* Επίσης: Ν.Π.Δ.Δ. - Οργανισμοί - Πρεσβείες - Βιομηχανικά & Επιχειρηματικά Συγκροτήματα

Συδρομή Εξωτερικού 165 € 275 €

Συνδρομή φοιτητών εξωτερικού(αποστολή φοιτητικής ταυτότητας) 115 € 185 €

Στις τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. 5%

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΕΠΙΛΕΞΤΕ

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΕΠΙΛΕΞΤΕ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ:

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ:ALPHABANK: GR15 0140 1030 1030 0232 0001 786 (ALL MEDIA A.E.)ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ: GR70 0110 0800 0000 0804 7142 701 (ALL MEDIA A.E.)ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: GR70 0172 0110 00 5011 016125 652 (ALL MEDIA A.E.)ΠΡΟΣΟΧΗ! Για να γίνει η πιστωση, παρακαλούμε γράψτε στο παραστατικό της κατάθεσης τον αποστολέα και στείλτε το στο fax: 210 64 24 850.

ΝΑ ΣΤΑΛΕΙ ΕΙΣΠΡΑΚΤΟΡΑΣ (για την περιοχή της Αθήνας)

ΘΑ ΠΕΡΑΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΣΑΣ

ΧΡΕΩΣΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ VISA Αριθμος Κάρτας: ............................................

Ονοματεπώνυμο: .......................................................................................................................

Λήξη: ............................................................... Υπογραφή: .....................................................

ΧΡΕΩΣΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ DINERS Αριθμος Κάρτας: ............................................

Ονοματεπώνυμο: .......................................................................................................................

Λήξη: ............................................................... Υπογραφή: .....................................................

Καποδιστρίου 2 & Λεωφ. Δημοκρατίας 83, 154 51, Νέο Ψυχικότηλ.: 210 64 23 688, fax: 210 64 24 850, [email protected]

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ο & Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο Π Ε Ρ Ι Ο ∆ Ι Κ Ο

Γίνετε συνδροµητής στην ΕΠΙΛΟΓΗ Το πακέτο συνδροµής περιλαµβάνει:

6 διµηνιαίες εκδόσεις ΕΠΙΛΟΓΗ και 5 ετήσιες εκδόσεις. Επιπλέον, παρέχεται 20% έκπτωση στις online βάσεις δεδοµένων του economics.gr

∆είτε πληροφορίες για την ΕΠΙΛΟΓΗ και τις ετήσιες εκδόσεις της ALLMEDIA στο δικτυακό τόπο www.epilogimag.gr

ΜΗΝΑΣ ΕΚ∆ΟΣΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 1ος -2ος

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΤΑΣΕΙΣ© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΜΑΡΤΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 3ος -4ος

ΑΠΡΙΛΙΟΣ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΜΑΪΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 5ος -6ος

ΙΟΥΝΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 7ος -8ος

ΙΟΥΛΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ©- Corporate Value ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Νοµοί της Ελλάδας© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 9ος -10ος

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ του ΧΡΗΜΑΤΟΣ© ΕΤΗΣΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΕΠΙΛΟΓΗ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ, 11ος -12ος

∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Hypermotard 796Go Hyper!Η ολοκαίνουρια 796 αποτελεί την νεότερη προσθήκη στην οικογένεια των Hypermotard που αναπροσδιόρισαν την έννοια του να θέτεις τους δικούς σου κανόνες στο δρόμο. Το εξαιρετικά χαμηλό βάρος των 167 κιλών και η απόδοση των 81 hp είναι αποτέλεσμα της υψη-λής τεχνολογίας και του τέλειου σχεδιασμού. Με μία θέση οδήγησης που επιτρέπει απόλυτο έλεγχο, η εξαιρετικά λεπτή και απίστευτα ελαφριά Hypermotard είναι έτοιμη μα κυριαρχήσει σε κάθε εκατοστό της ασφάλτου.

Πληροφορίες: Πλαταιών 4-6 Γκάζι, τηλ.: 210 9248 996

Official Sponsor Developed with

www.helinmoto.gr

ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ DUCATIΘΡΑΚΗ: ΜΑΛΑΜΙΔΗΣ, 1ο χλμ. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ-ΚΟΣΜΙΟΥ, ΚΟΜΟΤΗΝΗ, 25310 33683, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: DUCATI ΜΑΚΙΝΑ, ΚΩΝ/ΝΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ 20, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2310 854472, GMA - ΚΕΧΑΓΙΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ε΄ 28 & ΣΤΡΩΜΝΙΤΣΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2310 928744 ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ: DUCATI STORE, ΠΛΑΤΑΙΩΝ 4-6, ΓΚΑΖΙ, 210 9248 996, ΕΛΛΗΝΜΟΤΟ Α.Ε., ΑΦΩΝ ΜΟΥΡΙΚΗ 50, ΕΛΕΥΣΙΝΑ, 210 5540 640, MOTO ΒΥΝΙΟΣ ΚΑΤ/ΜΑ1, ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 468, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 210 9577 530, ΚΑΤ/ΜΑ2, ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 141, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ, 210 7774 131, ΚΑΤ/ΜΑ3, ΕΛΕΥΘ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 170, ΚΑΛΛΙΘΕΑ, 210 9560 900, FAN_MOTORCYCLES, ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 8, ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ, 210 9955 451, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: ΣΑΡΕΛΛΑΣ, Ν.Ε.Ο. ΑΘΗΝΩΝ-ΠΑΤΡΩΝ 117, ΠΑΤΡΑ, 2610 451052, ΚΥΚΛΑΔΕΣ: ΧΑΧΑΔΑΚΗΣ, ΑΝΔ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ – ΛΑΛΑΚΙΑ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ, ΣΥ-ΡΟΣ, 22810 80340, ΚΡΗΤΗ: ΛΑΖΑΡΟΥ, ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 74, ΧΑΝΙΑ, 28210 91229, ΚΥΠΡΟΣ: MOTOKINISI, ΜΕΓΑΡΩΝ 15, ΛΕΥΚΩΣΙΑ, +357 22 681450

ΑΠΟ

9.990€

c.papaioannou
ADVERT
Page 140: EPILOGI 5-6 2011

ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑΠΤΥΞΗ • ΑΞΙΑ • KNOWLEDGE • INVES

TMENT • DEVELOPMENT VALUE ΓΝΩΣΗ • ΕΠΕΝ∆ΥΣΗ • ΑΝΑ

Ε ΤΟΣ 48 ο ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΜΑΪΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 T IMH 5.00 €

No

484

ISS

N 1

105

2503

ΕΠΙΛ

ΟΓΗ

ΜΑ

ΪΟΣ

- Ι

ΟΥ

ΝΙΟ

Σ 2

01

1

97

71

10

52

50

00

36

0

ΕΛΛΑΔΑ - ΕΥΡΩΠΗ

Η δημιουργική καταστροφή και οι αντοχές της οικονομίας

Bankers' Green CSR HealthTechLiving values

Value&Values

c.papaioannou
ADVERT