e-book Κατασκευές που βοηθούν τη μελέτη του φαινομένου...

Ερευνώ – Δημιουργώ - Μαθαίνω

Έκδοση 2013

Κέν

τρο

Δια

Βίο

υ Μ

άθη

ση

ς

για τ

ο Π

εριβ

άλλ

ον

και τη

ν Α

ειφ

ορ

ία

Λιθ

ακιά

Ζακύν

θο

υ.

ISBN978-960-9673-06-8

Η συγγραφική ομάδα αυτού αποτελείται από τα μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λιθακιάς Ζακύνθου αποτελούμενη από τους

Τριαντάφυλλο Διονύσιο, Δάσκαλο, Υπεύθυνο του Κ.Π.Ε. Λιθακιάς Αβούρη Πηνελόπη, Δασκάλα, Αν. Υπεύθυνη του Κ.Π.Ε. Λιθακιάς

Γαρδέλη Δημήτρη, Χημικό, Μέλος της Π.Ο. Δρ. Εμμανουηλίδου Σοφία, Αγγλικών, Μέλος της Π.Ο. Βισβάρδης Αναστάσιος, Ηλεκτρονικός, Μέλος της Π.Ο.

Σεμιτέκος Δημήτριος, Μουσικός, Μέλος της Π.Ο Επιμέλεια κειμένων: Βισβάρδης Αναστάσιος

Σχεδίαση: Σεμιτέκος Δημήτριος

Στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «Κέντρα Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία-Δράσεις Δια Βίου Μάθησης για τους Ενήλικες» μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο – Ε.Κ.Τ.) και εθνικών πόρων, δημιουργήθηκε το παρόν e-book.

www.kpezakyn.gr/

http://www.kpezakyn.gr/

ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΓΗΣ

ΚΙΝΗΣΗ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ

ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ

ΤΣΟΥΝΑΜΙ

ΡΗΓΜΑΤΑ

ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΚΚΕΝΩΣΗΣ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΚΕΛΕΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ

ΕΚΚΡΕΜΕΣ BARTON

www.kpezakyn.gr

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/002_%CE%9A%CE%99%CE%9D%CE%97%CE%A3%CE%97 %CE%9B%CE%99%CE%98%CE%9F%CE%A3%CE%A6%CE%91%CE%99%CE%A1%CE%99%CE%9A%CE%A9%CE%9D %CE%A0%CE%9B%CE%91%CE%9A%CE%A9%CE%9D .pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/003_%CE%A4%CE%91 %CE%97%CE%A6%CE%91%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%95%CE%99%CE%91.pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/004_%CE%A4%CE%A3%CE%9F%CE%A5%CE%9D%CE%91%CE%9C%CE%99.pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/005_%CE%A1%CE%97%CE%93%CE%9C%CE%91%CE%A4%CE%91.pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/006_%CE%A7%CE%91%CE%A1%CE%A4%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97%CE%A3%CE%97.pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/007_%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%99%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%91 %CE%A3%CE%A7%CE%95%CE%94%CE%99%CE%9F%CE%A5 %CE%95%CE%9A%CE%9A%CE%95%CE%9D%CE%A9%CE%A3%CE%97%CE%A3.pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/008_%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%99%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%91 %CE%A3%CE%9A%CE%95%CE%9B%CE%95%CE%A4%CE%9F%CE%A5 %CE%9A%CE%A4%CE%99%CE%A1%CE%99%CE%9F%CE%A5.pdf

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/Project diktyoy/009_%CE%95%CE%9A%CE%9A%CE%A1%CE%95%CE%9C%CE%95%CE%A3 BARTON .pdf

http://www.kpezakyn.gr/

•Anil Chopra K., Δυναμική των κατασκευών. Θεωρία και εφαρμογές στη σεισμική δυναμική, Αθήνα 2012 •Πιτιλάκης Δ. Κυριαζής, Γεωτεχνική Σεισμική Μηχανική, Αθήνα 2012 • Γιολάντα Κινατίδου - Ασημακοπούλου, Δίδυμος σεισμός στη Ζάκυνθο, Αθήνα 2012 • Γιώργος Ζαφειρόπουλος, Σεισμός και επιβίωση, Αθήνα 2008 •Ευθύμιος Λέκκας, Γεωλογία και περιβάλλον, Αθήνα 1998 •Ευθύμιος Λέκκας., Ο ρόλος της Διαπολιτισμικότητας στη διαχείριση Φυσικών Καταστροφών. Διεθνές Συνέδριο "Κρίσεις & Καταστροφές - Ψυχοκοινωνικές Επιπτώσεις", Abs, Αθήνα 2013 •Ευθύμιος Λέκκας, Στέλιος Λόζιος , Γιώργος Δαναμός,Δέσποινα Μίνου-Μινοπούλου Φυσικές καταστροφές. Μάθε και προφυλάξου, Ρόδος 2009 •π-Systems International , Stereostatica εκπαιδευτική έκδοση •Stanford university, qcn sensor http://qcn.stanford.edu

•Earthquakes and Earth Structure •Earthquakes for Kids •This Dynamic Earth (The Story of Plate Tectonics) •ΟΑΣΠ - Σεισμοί και Προστασία •atlaswikigr - Παιχνίδι ρόλων για τον σεισμό •Wikipedia Ελληνικά •Wikipedia Αγγλικά •Σύστημα Καταγραφής και Παρουσίασης Σεισμολογικών Δεδομένων - ΓΕΛ Ακρωτηρίου Χανίων

http://www.protoporia.gr/author_info.php?authors_id=980662










http://www.seismo.unr.edu/ftp/pub/louie/class/100/100-earthquakes.html

http://earthquake.usgs.gov/learn/kids/

http://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/dynamic.html

http://www.oasp.gr/default.asp?l1=3








http://atlaswikigr.wetpaint.com/page/%ce%ad%ce%bd%ce%b1+%cf%80%ce%b1%ce%b9%cf%87%ce%bd%ce%af%ce%b4%ce%b9+%cf%81%cf%8c%ce%bb%cf%89%ce%bd+%ce%b3%ce%b9%ce%b1+%cf%84%ce%bf%ce%bd+%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%83%ce%bc%cf%8c+%cf%83%ce%b5+%cf%83%cf%87%ce%bf%ce%bb%ce%b9%ce%ba%ce%ae+%cf%84%ce%ac%ce%be%ce%b7











http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%a3%ce%b5%ce%b9%cf%83%ce%bc%cf%8c%cf%82

http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%a3%ce%b5%ce%b9%cf%83%ce%bc%cf%8c%cf%82

http://en.wikipedia.org/wiki/Earthquake

http://en.wikipedia.org/wiki/Earthquake

http://lyk-akrot.chan.sch.gr/texnomatheia/index.php






•Berkeley Seismological Laboratory •Bulgarian Academy Of Sciences Department of Seismology •Computer Programs Purdue University •Harvard Seismology •IRIS - Incorporated Research Institutions for Seismology •Nevada Seismological Laboratory - University of Nevada •Quake-Catcher Network •Seismic Eruption Western Washington University •SISMIC Institut d'Estudis Catalans · Universitat de Barcelona •The Pacific Northwest Seismic Network - University of Washington •Εργαστήριο Αντισεισμικής Τεχνολογίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου •Εργαστήριο Σεισμολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών •Τομέας Γεωφυσικής Γεωθερμίας του Πανεπιστημίου Αθηνών •Τομέας Γεωφυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

http://seismo.berkeley.edu/seismo/

http://www.geophys.bas.bg/seismo/index.html

http://bingweb.binghamton.edu/~ajones/

http://www.seismology.harvard.edu/

http://www.iris.edu/hq/




http://www.seismo.unr.edu/




http://qcn.stanford.edu/



http://www.smate.wwu.edu/slibrary/SeismicEruption/main.html

http://sismic.am.ub.es/earthquakes/index.html









http://www.pnsn.org/




http://www.lee.civil.ntua.gr/content_gr/eisagogi.php

http://www.lee.civil.ntua.gr/content_gr/eisagogi.php

http://seismo.geology.upatras.gr/

http://seismo.geology.upatras.gr/

http://www.geophysics.geol.uoa.gr/main_greek.html

http://www.geophysics.geol.uoa.gr/main_greek.html

http://geophysics.geo.auth.gr/

http://geophysics.geo.auth.gr/

•Earthquake Engineering Research Institute •Earthquakenet •Εarthquakeprediction •European-Mediterranean Seismological Centre •International Seismological Centre •IOC Tsunami Information •Istituto Nazionale di Geofisica e Vulcanologia •ORFEUS (Observatories and Research Facilities for European Seismology) •SSA Seismological Society of America •USGS U.S. Geological Survey Earthquake Hazards Program •Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας •Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας •Γεωδυναμικό Ινστιτούτο •Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών •Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόγνωσης και Πρόληψης Σεισμών •Ινστιτούτο Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών •Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών •Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας •Πλανητάριο Ίδρυμα Ευγενίδου

•Wiley InterScience - Geophysical Journal International •JGR-Solid Earth •Soil Dynamics and Earthquake Engineering •Natural Hazards •GeoPhysics Explained •Engineering Geology •Physics of the Earth and Planetary Interiors

http://www.eeri.org/site/

http://www.earthquakenet.gr/

http://www.earthquakeprediction.gr/

http://www.emsc-csem.org/index.php?page=home



http://www.isc.ac.uk/

http://www.ioc-tsunami.org/

http://portale.ingv.it/









http://www.orfeus-eu.org/

http://www.seismosoc.org/

http://earthquake.usgs.gov/

http://www.gsrt.gr/

http://www.gsrt.gr/

http://www.gsrt.gr/

http://www.gsrt.gr/

http://www.gscp.gr/ggpp/site/home/ws.csp




http://www.gein.noa.gr/index.html

http://www.gein.noa.gr/index.html

http://www.noa.gr/

http://www.noa.gr/

http://www.noa.gr/

http://www.noa.gr/

http://www.ecpfe.gr/

http://www.ecpfe.gr/

http://www.igme.gr/grmain.htm







http://www.itsak.gr/






http://www.oasp.gr/defaultflash.htm

http://www.oasp.gr/defaultflash.htm

http://www.eugenfound.edu.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=6

http://www.eugenfound.edu.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=6

http://www3.interscience.wiley.com/journal/122314626/grouphome/home.html






http://www.agu.org/journals/jb/



http://www.sciencedirect.com/science?_ob=PublicationURL&_cdi=5771&_auth=y&_acct=C000059656&_version=1&_urlVersion=0&_userid=604493&_pubType=J&md5=54227a370a805953919348e409b896aa

http://www.springerlink.com/content/102967/

http://www.annalsofgeophysics.net/



http://www.elsevier.com/wps/find/journaldescription.cws_home/503330/description#description

http://www.sciencedirect.com/science?_ob=PublicationURL&_cdi=5822&_auth=y&_acct=C000059656&_version=1&_urlVersion=0&_userid=604493&_pubType=J&md5=d8f7a5a21ccb13f9c1f45dba00ce54cb

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ:

«ΤΟ ΣΕΙΣΜΙΚΟ ΤΟΞΟ ΠΟΥ ΜΑΣ… ΕΝΩΝΕΙ»

Κατασκευές που βοηθούν τη μελέτη του φαινομένου σεισμός

Το δίκτυο : «Το σεισμικό τόξο που μας … ενώνει»

σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του , έχει

ορίσει τις παρακάτω θεματικές ενότητες μέσα από τις

οποίες οι συμμετέχουσες σχολικές μονάδες επιλέγουν το

περιβαλλοντικό πρόγραμμα που θα υλοποιήσουν .

Οι ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ του δικτύου είναι οι

εξής:

1) Ο ΣΕΙΣΜΟΣ ΣΑΝ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ:

(Γεωλογική εξέλιξη της γης, κίνηση λιθοσφαιρικών πλακών,

ρήγματα κ.τ.λ.)

2) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ: α) Στο φυσικό περιβάλλον

(Κατολισθήσεις, ρευστοποιήσεις, τσουνάμι κ.τ.λ.)

β) Στο ανθρωπογενές περιβάλλον (κτήρια, κατασκευές,

πολιτισμός κ.τ.λ. )

3) ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ: πριν το σεισμό, κατά τη

διάρκεια του σεισμού και μετά το σεισμό, ανάπτυξη

εθελοντισμού για την αντιμετώπιση του φαινομένου.

Ένας από τους στόχους του δικτύου είναι να γίνει η

προσέγγιση του θέματος του σεισμού διεπιστημονικά μέσα

από τη Μυθολογία, την Ιστορία, τη Λογοτεχνία.

Ανεξάρτητα από την πορεία των υπό υλοποίηση

προγραμμάτων το ΚΠΕ θα σας αναθέτει τη θεωρητική και

πρακτική προσέγγιση θεμάτων που έχουν σχέση με τις

θεματικές ενότητες του δικτύου. Μηνιαίως οι εργασίες των

σχολείων θα συγκεντρώνονται θα αξιολογούνται και θα

αναρτώνται στην ιστοσελίδα του δικτύου.

https://dl.dropboxusercontent.com/u/53445317/diktyo_seismos/index.html



ΘΕΜΑ: « ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΓΗΣ »

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ

Σε αυτή την εργασία το θέμα σας είναι η μελέτη της Γεωλογικής μορφής της Γης. Παρακάτω

σας δίνονται πληροφορίες σχετικές με το θέμα σας. Αναζητήστε από διάφορες πηγές

αντίστοιχο υλικό και ενσωματώστε το στην

εργασία και την κατασκευή που θα κάνει η

ομάδα σας.

Το τράνταγμα, η κίνηση του εδάφους που

οφείλεται στη θραύση πετρωμάτων, είναι το

στιγμιαίο αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας

διαδικασίας συσσώρευσης δυναμικής ενέργειας

σε καταπονούμενες περιοχές της λιθόσφαιρας.

Είναι ένα φυσικό φαινόμενο που μπορεί να

προκαλέσει πολλές απώλειες τόσο σε ανθρώπινο

δυναμικό όσο και σε υλικά αγαθά.

Δομή του εσωτερικού της γης Η Γη αποτελείται από τρία διαφορετικά στρώματα το φλοιό, το μανδύα και τον πυρήνα, που

έχουν συνολικό πάχος 6.370km περίπου Ο φλοιός αποτελεί το στερεό εξωτερικό περίβλημα

της γης. Διακρίνεται σε δύο διαφορετικά είδη, τον ηπειρωτικό και τον ωκεάνιο. Το μέσο

πάχος του ηπειρωτικού είναι περίπου 35km,κάτω όμως από τις μεγάλες οροσειρές μπορεί να

φτάσει τα 60 - 70km. Το μέσο πάχος του ωκεάνιου είναι 7km. Ακολουθεί ο μανδύας, το

αμέσως επόμενο στρώμα και φτάνει μέχρι το βάθος των 2900 km. Η επιφάνεια που χωρίζει το

φλοιό από τον μανδύα, είναι γνωστή με το όνομα Mohorovicic. Κάτω από το μανδύα υπάρχει

ο πυρήνας που φτάνει έως το κέντρο της γης. Ο πυρήνας διακρίνεται σε εξωτερικό

(υγρή/ρευστή κατάσταση) και σε εσωτερικό (στερεή κατάσταση).

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Το νησί της Ζακύνθου δομείται από Αλπικούς και Μεταλπικούς σχηματισμούς. Οι Αλπικοί

ανήκουν στις λεγόμενες ενότητες Ιονίου και Παξών, ενώ οι Μεταλπικοί υπέρκεινται ασύμφωνα.

Η ενότητα των Παξών εμφανίζεται στο δυτικό τμήμα του νησιού .Κυρίαρχη δομή είναι η

ύπαρξη μιας μεγα-αντικλινικής δομής διεύθυνσης ΒΒΔ-ΝΝΑ (όρος Βραχίωνας ).

Η ενότητα του Ιονίου εμφανίζεται στο όρος Σκοπός στα ΝΑ του νησιού και αντιπροσωπεύεται

από ασβεστόλιθους και δολομίτες.

Το κεντρικό τμήμα του νησιού καλύπτεται από Μεταλπικούς σχηματισμούς με σχετικά μικρή

παραμόρφωση.

Η κίνηση του νησιού

Το νησί ..κινείται. Συγκεκριμένα η σύγκλιση των λιθοσφαιρικών πλακών ολισθαίνει ολόκληρο

το νησί σε κατεύθυνση Βορειοδυτικά της αρχικής του θέσης. Παράλληλα, το Δυτικό τμήμα

του νησιού ανυψώνεται καθώς βυθίζεται προς τα Ανατολικά, ενώ ο Σκοπός διαρκώς

ανυψώνεται. Οι μεγάλες ρηγματώσεις είναι εμφανείς στο νησί και το χωρίζουν σε διάφορα

τμήματα με διαφορετική συμπεριφορά το καθένα , όπως φαίνεται

στην παρακάτω εικόνα.

Η δημιουργία μιας μακέτας θα μας βοηθήσει στην κατανόηση της γεωλογικής μορφής της

Γης. Παρακάτω δίνονται οι οδηγίες για την κατασκευή ενός εκπαιδευτικού μοντέλου με το

οποίο μπορείτε να αναπαραστήσετε τη γεωλογική μορφή μιας ολόκληρης περιοχής μέσα

στην τάξη. Στη συγκεκριμένη κατασκευή η περιοχή που έχει επιλεχθεί είναι το νησί της

Ζακύνθου. Αντίστοιχα, εσείς μπορείτε να επιλέξετε την περιοχή – το νομό που βρίσκεται

στο σχολείο σας.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

Η τελική του μορφή θα πρέπει να

προσεγγίζει την κατασκευή στη

Φώτο 1

Η βασική του δομή αποτελείται από

τον κορμό του νησιού που είναι

κατασκευασμένος από φελιζόλ

Φώτο 2 2

1

Δημιουργήστε το περίγραμμα

της περιοχής που επιλέξατε

πάνω στο φελιζόλ και με

προσοχή κόψτε το ώστε να

εμφανιστεί η κάτοψή της

Φώτο 3

3

Προσθέστε επιπλέον κομμάτια

από φελιζόλ κολλημένα με

ξυλόκολλα πάνω στο βασικό

κορμό. Αυτά θα αναπαριστούν

το ανάγλυφο της περιοχής.

Φώτο 4

4

Χρησιμοποιήστε πλαστικό χρώμα

διαφόρων αποχρώσεων για να

κάνετε ποιο ρεαλιστική τη μορφή

των βουνών , των ποταμών και των

πεδιάδων της περιοχής σας.

Φώτο 5

5

Χρωματίστε με έντονα

χρώματα τα ιδιαίτερα

γεωλογικά χαρακτηριστικά

του τόπου σας, όπως

ρήγματα, κατολισθήσεις,

πετρώματα.

Φώτο 6

6

Πλησιάζετε στην ολοκλήρωση

της κατασκευής σας. Φτιάξτε

ταμπελάκια που θα δίνουν

πληροφορίες για το κάθε

σημείο πάνω στη μακέτα της

περιοχής σας και τοποθετήστε

τα στα κατάλληλα σημεία.

Φώτο 7

7

Η κατασκευή σας πλέον είναι έτοιμη.

Μπορείτε να την τοποθετήσετε σε

κάποιο σημείο μέσα στην τάξη σας και

να ενημερώνετε τους συμμαθητές σας

για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του

τόπου σας.

Φώτο 8 8

Καταγράψτε τα αποτελέσματα της έρευνας σας. Φωτογραφίστε ή βιντεοσκοπήστε την

κατασκευή σας. Στείλτε το υλικό σας στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Λιθακιάς Ζακύνθου ή μέσω mail στο [email protected] .

Οι εργασίες από όλα τα σχολεία που συμμετέχουν στο δίκτυο θα συγκεντρωθούν και

θα αναρτηθούν στις καταχωρήσεις που έχουν δημιουργηθεί για κάθε ένα από αυτά στην

ιστοσελίδα του δικτύου.

mailto:[email protected]



Το δίκτυο : «Το σεισμικό τόξο που μας … ενώνει» σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας

του, έχει ορίσει τις παρακάτω θεματικές ενότητες μέσα από τις οποίες οι συμμετέχουσες σχολικές

μονάδες επιλέγουν το περιβαλλοντικό πρόγραμμα που θα υλοποιήσουν .

Οι ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ του δικτύου είναι οι εξής:

1) Ο ΣΕΙΣΜΟΣ ΣΑΝ ΦΥΣΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: (Γεωλογική εξέλιξη της γης, κίνηση

λιθοσφαιρικών πλακών, ρήγματα κ.τ.λ.)

2) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ: α) Στο φυσικό περιβάλλον (Κατολισθήσεις, ρευστοποιήσεις, τσουνάμι

κ.τ.λ.)

β) Στο ανθρωπογενές περιβάλλον (κτήρια, κατασκευές, πολιτισμός

κ.τ.λ. )

3) ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ: πριν το σεισμό, κατά τη διάρκεια του σεισμού και μετά το

σεισμό, ανάπτυξη εθελοντισμού για την αντιμετώπιση του φαινομένου.

Ένας από τους στόχους του δικτύου

είναι να γίνει η προσέγγιση του θέματος

του σεισμού διεπιστημονικά μέσα από

τη Μυθολογία, την Ιστορία, τη

Λογοτεχνία. Ανεξάρτητα από την πορεία

των υπό υλοποίηση προγραμμάτων το

ΚΠΕ θα σας αναθέτει τη θεωρητική και

πρακτική προσέγγιση θεμάτων που

έχουν σχέση με τις θεματικές ενότητες

του δικτύου. Μηνιαίως οι εργασίες των

σχολείων θα συγκεντρώνονται θα

αξιολογούνται και θα αναρτώνται στην










ΘΕΜΑ: « ΚΙΝΗΣΗ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ »


Το δύσκαμπτο τμήμα που αποτελείται από το στερεό φλοιό και μέρος του

στερεού ανώτερου μανδύα λέγεται λιθόσφαιρα, και έχει πάχος περίπου

80km ενώ το τμήμα που βρίσκεται κάτω από την λιθόσφαιρα ονομάζεται

ασθενόσφαιρα.

Πως γεννιέται ένας σεισμός

Οι λιθοσφαιρικές πλάκες ολισθαίνουν πάνω στο παχύρρευστο μανδυακό υλικό

(ασθενόσφαιρα) πραγματοποιώντας μεταξύ τους κινήσεις . Τα αίτια κίνησής τους συχνά

οφείλονται στις οριζόντιες εφαπτόμενες κινήσεις που ασκούνται στον πυθμένα τους από

τα θερμικά ρεύματα μεταφοράς τα οποία δημιουργούνται στον ασθενοσφαιρικό μανδύα.

Η θεωρία που ερμηνεύει τους σεισμούς και άλλα γεωλογικά φαινόμενα σαν σύνολο,

σχετίζονται με την ενεργή τεκτονική δράση η οποία περιγράφει την κίνηση των

λιθοσφαιρικών πλακών.

Στις περιοχές που αποκλίνουν οι λιθοσφαιρικές πλάκες -μεσοωκεάνιες ράχεις- θερμό

ασθενοσφαιρικό υλικό βγαίνει στην επιφάνεια, ψύχεται, στερεοποιείται, με

αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων λιθοσφαιρικών στρωμάτων κατά μήκος των δύο

πλευρών των ράχεων. Στις περιοχές που ολισθαίνουν οριζόντια η μία πλάκα σε σχέση

με την άλλη, η κίνηση γίνεται κατά μήκος κατακόρυφων ρηγμάτων

μετασχηματισμού. Στην περίπτωση της σύγκλισης των πλακών η πυκνότερη από τις

δύο βυθίζεται κάτω από την άλλη μέχρι να λιώσει η πρώτη μέσα στο θερμό

μανδυακό υλικό με αποτέλεσμα την καταστροφή του λιθοσφαιρικού υλικού.

Η δημιουργία νέου ωκεάνιου φλοιού στις μεσοωκεάνιες ράχεις αντισταθμίζεται με την

καταστροφή αντίστοιχης ποσότητας στις περιοχές σύγκλισης πλακών και έτσι η συνολική

επιφάνεια της Γης παραμένει αμετάβλητη. Η κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών έχει ως

αποτέλεσμα την αργή παραμόρφωση των πετρωμάτων στις παρυφές τους. Αυτό οδηγεί

στην συσσώρευση τεράστιων ποσών δυναμικής ενέργειας(ενέργεια ελαστικής

παραμόρφωσης πετρωμάτων), στα πετρώματα που βρίσκονται κοντά σε αυτές τις περιοχές

με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται μεγάλες τάσεις που συνεχώς αυξάνουν. Όταν οι τάσεις

αυξηθούν τόσο πολύ, ώστε να υπερβούν το όριο αντοχής του λιθοσφαιρικού υλικού στο

σημείο αυτό επέρχεται θραύση. Ταυτόχρονα, πραγματοποιείται απότομη σχετική κίνηση

των δύο τμημάτων που έχουν προκύψει κατά μία επιφάνεια έως ότου ισορροπήσουν σε νέες

θέσεις. Η επιφάνεια αυτή είναι το σεισμικό ρήγμα. Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας

σεισμός.


Η τελική του μορφή θα πρέπει να προσεγγίζει την κατασκευή στη Φώτο 1,

περιλαμβάνοντας φυσικά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής σας.

1

Στην παρούσα πρακτική άσκηση αναζητούμε μια συγκεκριμένη περιοχή του τόπου

μας με ιδιαίτερα γεωλογικά χαρακτηριστικά. Σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε

μια μακέτα της συγκεκριμένης περιοχής ώστε να μπορούμε να μελετήσουμε τα

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μέσα στην τάξη.

Χρησιμοποιώντας φελιζόλ δημιουργήστε την ανάγλυφη μορφή της παραλίας, του

βουνού, της σπηλιάς και οποιουδήποτε χαρακτηριστικού θέλετε να αναδείξετε .

Φώτο 2, 3, 4 3

4

2

7

9

Τοποθετήστε μικροσκοπικά δεντράκια , σπιτάκια , ανθρώπους, για να γίνει ποιο

ρεαλιστική η μορφή της περιοχής Φώτο 5, 6, 7, 8, 9, 10

5

6

7

8

9 10

Η κατασκευή σας κοντεύει να ολοκληρωθεί. Απομένει μόνο να ζωγραφίσετε με τέμπερες ή

με πλαστικό χρώμα τα ιδιαίτερα σημεία της κατασκευής ώστε να γίνει πιο αληθοφανής.

Φώτο 11, 12, 13

11

13

12

Τοποθετήστε την κατασκευή σας σε εμφανές σημείο μέσα στην τάξη σας. Τώρα

μπορείτε να ενημερώνετε όλους όσους ενδιαφέρονται για τα ιδιαίτερα

χαρακτηριστικά της περιοχής σας

Καταγράψτε τα αποτελέσματα της έρευνας σας. Φωτογραφίστε ή

βιντεοσκοπήστε την κατασκευή σας. Στείλτε το υλικό σας στο Κέντρο

Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λιθακιάς Ζακύνθου ή μέσω mail στο

[email protected].

Οι εργασίες από όλα τα σχολεία που συμμετέχουν στο δίκτυο θα

συγκεντρωθούν και θα αναρτηθούν στις καταχωρήσεις που έχουν

δημιουργηθεί για κάθε ένα από αυτά στην ιστοσελίδα του δικτύου.




Το δίκτυο : «Το σεισμικό τόξο που μας … ενώνει» σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του,

έχει ορίσει τις παρακάτω θεματικές ενότητες μέσα από τις οποίες οι συμμετέχουσες σχολικές μονάδες

επιλέγουν το περιβαλλοντικό πρόγραμμα που θα υλοποιήσουν .




2) ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ: α) Στο φυσικό περιβάλλον (Κατολισθήσεις, ρευστοποιήσεις, τσουνάμι κ.τ.λ.)

β) Στο ανθρωπογενές περιβάλλον (κτήρια, κατασκευές, πολιτισμός κ.τ.λ. )

3) ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ: πριν το σεισμό, κατά τη διάρκεια του σεισμού και μετά το σεισμό,

ανάπτυξη εθελοντισμού για την αντιμετώπιση του φαινομένου.






















ΘΕΜΑ: « ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ »


Ηφαιστειογενείς Σεισμοί Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί προηγούνται των

ηφαιστειακών εκρήξεων ή και τις συνοδεύουν. Η αιτία

που τους προκαλεί πιστεύεται ότι είναι η απελευθέρωση

των αερίων του μάγματος, το οποίο τροφοδοτεί τα

ηφαίστεια μέσα από τους πόρους ή τις ρωγμές που

φτάνουν έως και την επιφάνεια της Γης.

Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί είναι κυρίως μικροί σεισμοί, οι οποίοι έχουν την εστία τους σε μεγάλη

απόσταση από το ηφαίστειο αλλά με την πάροδο του χρόνου πλησιάζει συνέχεια προς αυτό με

όλο και μικρότερο βάθος, ενώ ταυτόχρονα γίνονται συχνότεροι. Το μέγεθός τους γενικά

εξαρτάται από την αντίσταση που συναντάει το μάγμα κατά την ανύψωσή του προς την επιφάνεια

της Γης. Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί καλύπτουν το 7% περίπου του συνολικού αριθμού των

σεισμών που πραγματοποιούνται στον πλανήτη μας.

Στις ζώνες σύγκλισης μιας ηπειρωτικής και μιας ωκεάνιας πλάκας διαμορφώνεται στην

επιφάνεια μια σχεδόν σταθερή διάταξη επιμέρους χώρων, με βασικό στοιχείο την τριλογία

"τάφρος-τόξο-οπισθοτάφρος", και βέβαια το ηφαιστειακό τόξο, που όμως η θέση εκδήλωσης

του συναρτάται με την εκάστοτε γωνία υποβύθισης. Καθένας απ' αυτούς τους χώρους αποτελεί

μια ιδιαίτερη μορφολειτουργική δομή στα πλαίσια του συνολικού ορογενετικού τόξου. Κάτι

αντίστοιχο συμβαίνει και στο ελληνικό ορογενετικό τόξο, όπου παρατηρείται μια αλληλουχία

επιμέρους τμημάτων (δομών), προσανατολισμένων παράλληλα προς τη γεωμετρία του. Οι

δομές αυτές, από Νότο (Μεσόγειος) προς Βορρά (Αιγαίο), είναι κατά σειρά οι εξής: Ελληνική

Τάφρος Ελληνικό νησιωτικό τόξο Οπισθοταφρική λεκάνη του Κρητικού πελάγους

Ηφαιστειακό τόξο του νοτίου Αιγαίου

ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΟΞΟΥ

Tο ηφαιστειακό τόξο αποτελείται από διαδοχικά ηφαίστεια (ενεργά και ανενεργά): Σουσάκι,

Μέθανα, Μήλος, Σαντορίνη, Νίσυρος. Η δημιουργία τους οφείλεται στην άνοδο υλικού της

υποβυθιζόμενης Αφρικανικής πλάκας. Κατά την άνοδό του το υλικό αυτό διαπερνά την

Ευρασιατική πλάκα και σχηματίζει τα ηφαίστεια. Όσον αφορά την περιοχή του Β. Αιγαίου,

βασικό της μορφολογικό χαρακτηριστικό είναι η τάφρος του Βορείου Αιγαίου, με βάθος

1.500m περίπου.

Η τάφρος δημιουργείται κατά μήκος της επαφής των δύο πλακών. Πρόκειται για ένα σύστημα

τάφρων , μία σειρά από βαθιές θαλάσσιες λεκάνες από τη Ρόδο έως και την Κεφαλονιά

(γνωστή και ως ελληνική δίαυλος) Το μέγιστο βάθος της εντοπίστηκε νοτιοδυτικά της

Πελοποννήσου στο Ιόνιο πέλαγος (βάθος περίπου 4.500m). Αυτό είναι το βαθύτερο σημείο

της Μεσογείου. Το νησιωτικό τόξο αποτελείται από μία σειρά διαδοχικών νησιών όπως η

Ρόδος, η Κρήτη, τα Κύθηρα και από την Πελοπόννησο. Τοποθετείται παράλληλα ως προς την

τάφρο και σε μικρή απόσταση από αυτήν. Το τόξο αυτό δημιουργείται από την παραμόρφωση

και ανύψωση πετρωμάτων (κυρίως ιζηματογενών) του περιθωρίου της Ευρασιατικής πλάκας και

περιλαμβάνει πολύ παραμορφωμένα πετρώματα της Αλπικής πτύχωσης.


Η δημιουργία μιας μακέτας θα μας βοηθήσει στην κατανόηση της δράσης ενός

ηφαιστείου. Παρακάτω δίνονται οι οδηγίες για την κατασκευή ενός εκπαιδευτικού

μοντέλου με το οποίο μπορείτε να αναπαραστήσετε τη δράση ενός ηφαιστείου μέσα στην

τάξη.

Η τελική του μορφή θα πρέπει να προσεγγίζει την

κατασκευή στη Φώτο 1

1

Η βασική του δομή αποτελείται από τον

κορμό του ηφαιστείου που είναι

κατασκευασμένος από φελιζόλ

Φώτο 2

2

3

4

Κολλήστε με ξυλόκολλα το ηφαίστειο

στη βάση. Βάψτε το με νερομπογιές και

τοποθετήστε ταμπελάκι στο μπροστινό

μέρος. Φώτο 5 , 6 5

6

Προμηθευτείτε φελιζόλ πάχους 10 ή και

περισσοτέρων εκατοστών. Σιγά σιγά

χρησιμοποιώντας με προσοχή ένα πριονάκι

δημιουργήστε την ανάγλυφη μορφή του

ηφαιστείου.

Φώτο 3

Χρησιμοποιήστε ως βάση της κατασκευής ένα

ορθογώνιο κομμάτι από φελιζόλ με υπερυψωμένες

τις άκρες του για να μην χύνεται εξωτερικά της

κατασκευής το υλικό για την προσομοίωση της

έκρηξης. Φώτο 4

Πλησιάζει η στιγμή της δημιουργίας της

έκρηξης…θα χρειαστείτε ένα μακρόστενο

γυάλινο δοκιμαστικό σωλήνα. Δημιουργείστε μια

υποδοχή στο ηφαίστειο ώστε να σφηνώσει μέσα ο

δοκιμαστικός σωλήνας.

Φώτο 7, 8

7

8

9

Για την εξομοίωση της έκρηξης θα χρειαστούμε ένα

μπουκαλάκι ξύδι και ένα σακουλάκι μαγειρική

σόδα.

Φώτο 9

9

Ρίξτε το ξύδι στο σωλήνα έως 5 εκατοστά κάτω

από το στόμιο του.

Κατόπιν προσθέστε μια κουταλιά σόδα μέσα

στο υγρό.

Η χημική αντίδραση που θα δημιουργηθεί

μεταξύ ξυδιού και σόδας θα προκαλέσει την …..

έκρηξη του ηφαιστείου…

Φώτο 10

Ο αφρός της αντίδρασης αναπαριστά

τα αέρια που εκλύονται από το

εσωτερικό ενός ηφαιστείου.

Φώτο 11

10

11




[email protected] .









ΘΕΜΑ: « ΤΣΟΥΝΑΜΙ »


Μια απρόσμενη και απίστευτη καταστροφή συνέβη

μετά το σεισμό των 8.9 Ρίχτερ δυτικά της

Σουμάτρας, 9,2 χιλιόμετρα κάτω από τον πυθμένα

του ωκεανού. Οι δονήσεις καταγράφηκαν ακόμα και στο

Λονδίνο, 8.000 χιλιόμετρα από το επίκεντρο του

σεισμού.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι από το σεισμό

αυτό επηρεάστηκε όλος ο πλανήτης.

Όπως ανακοίνωσε ο διευθυντής του Εθνικού

Ινστιτούτου Γεωφυσικής της Ιταλίας,

επηρεάστηκε ακόμα και η περιστροφή της Γης.

Σε αυτή την εργασία το θέμα σας είναι η μελέτη των τσουνάμι. Παρακάτω σας δίνονται

πληροφορίες για τη δημιουργία τους. Αναζητήστε από διάφορες πηγές αντίστοιχο υλικό

και ενσωματώστε το στην εργασία και την κατασκευή που θα κάνει η ομάδα σας.

Κατά τη διάρκεια του καταστρεπτικού σεισμού εμφανίστηκε απότομα ένα ύψωμα 10

μέτρων και μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων στον πυθμένα του Ινδικού Ωκεανού. Αυτό

κατά τους επιστήμονες απελευθέρωσε ένα εκατομμύριο φορές περισσότερη ενέργεια από

ότι η πυρηνική έκρηξη της Χιροσίμα, ενώ δισεκατομμύρια τόνοι νερού μετακινήθηκαν στο

σεισμό, προκαλώντας ένα τσουνάμι που σάρωσε εννέα χώρες.

Τα κύματα από το τσουνάμι εξαπλώθηκαν κυκλικά στη θάλασσα με ταχύτητα έως και 800

χιλιομέτρων την ώρα. Ο σεισμός εκδηλώθηκε στην περιοχή όπου η τεκτονική πλάκα του

Ινδικού Ωκεανού βυθίζεται κάτω από τη Σουμάτρα, μέρος της ευρασιατικής πλάκας. Και η

Ινδονησία, που αποτελείται από ένα σύμπλεγμα 17.000 νησιών, είναι επιρρεπής στους

σεισμούς γιατί βρίσκεται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών.

Η ολίσθηση βέβαια των πλακών δεν συμβαίνει απότομα, αλλά εξαιρετικά αργά. Οι

ειδικοί υπολογίζουν ότι έγινε μετακίνηση των δύο πλακών 12 μέτρων μέσα σε 1,5

λεπτό. Κύματα δέκα μέτρων σάρωσαν τις ακτές εννέα χωρών και σκότωσαν χιλιάδες

ανθρώπους. Οι ανθρώπινες απώλειες θα ήταν ίσως λιγότερες αν στον Ινδικό Ωκεανό

υπήρχε σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, όπως υπάρχει στον Ειρηνικό.

Το τσουνάμι χρειάστηκε δύο ώρες για να φτάσει στη Σρι Λάνκα, και ο πληθυσμός θα

είχε ίσως το περιθώριο να απομακρυνθεί από τις ακτές. Μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας

το αρχικό τσουνάμι χωρίστηκε στα δύο (ένα προς την ακτή και το άλλο κατευθύνθηκε

προς τον ωκεανό). Στην περίπτωση του σεισμού αυτού τα κύματα με μια ταχύτητα 700

km/h έφτασαν μετά από 2,5 ώρες περίπου στην Ινδία ( διασχίζοντας μια απόσταση

περίπου 1600 km) και στα παράλια της Ανατολικής Αφρικής.


Η δημιουργία μιας μακέτας θα μας βοηθήσει στην κατανόηση της δράσης ενός

τσουνάμι. Παρακάτω δίνονται οι οδηγίες για την κατασκευή ενός

εκπαιδευτικού μοντέλου με το οποίο μπορείτε να αναπαραστήσετε τη δράση

ενός τσουνάμι μέσα στην τάξη.

Η τελική του μορφή θα πρέπει να

προσεγγίζει την κατασκευή στη Φώτο 1

1

Για την αναπαράσταση του ωκεανού και

του πυθμένα θα χρειαστούμε ένα πλαστικό

κεκλιμένο δοχείο (στη συγκεκριμένη

κατασκευή χρησιμοποιήθηκε μια παλιά

θήκη για cd ) Φώτο 2

2

Χρησιμοποιώντας φελιζόλ δημιουργήστε

την ανάγλυφη μορφή της παραλίας.

Φώτο 3

3

Τοποθετήστε μικροσκοπικά

δεντράκια, σπιτάκια , ανθρώπους,

για να γίνει ποιο ρεαλιστική η

μορφή της παραλίας

Φώτο 4

4

Ένα μπουκάλι νερό θα γίνει ο …σεισμός μας. Ένα κομμάτι φελιζόλ θα ανυψώσει την

άκρη του δοχείου μας. Η κατασκευή μπορεί να βαφτεί με πλαστικό χρώμα της επιλογής

σας. Φώτο 5 , 6

5 6

Πλησιάζει η στιγμή της δοκιμής.

Γεμίστε με νερό το πλαστικό δοχείο

έως το ύψος της παραλίας … βάλτε και

μια βαρκούλα και είσαστε έτοιμοι …

Φώτο 7

7

8

9

Για τη δημιουργία του κύματος ενός τσουνάμι χρησιμοποιήστε το μπουκάλι του νερού

όπως φαίνεται στις Φώτο 9 και 10

Αναταράξτε το νερό με το χέρι

σας για να αναπαραστήσετε μια

έντονη θαλασσοταραχή.

Φώτο 8

10

Παρατηρήστε την επίδραση

του κύματος στη στάθμη του

νερού.

Φώτο 11, 12, 13

Το νερό αρχικά υποχωρεί

11 12

13

Στη συνέχεια επιστρέφει με τη

μορφή έντονου κυματισμού

Η στάθμη της επιφάνειας του νερού ανεβαίνει, το νερό

εισχωρεί στο εσωτερικό της στεριάς παρασύροντας τα

πάντα στο πέρασμα του . Φώτο 14, 15, 16, 17, 18, 19

14

15

16

17

18

19




[email protected] .









ΘΕΜΑ: «ΡΗΓΜΑΤΑ»


Σε αυτή την εργασία το θέμα σας είναι η μελέτη των ρηγμάτων. Παρακάτω σας δίνονται

πληροφορίες για τη δημιουργία των ρηγμάτων. Αναζητήστε από διάφορες πηγές αντίστοιχο

υλικό και ενσωματώστε το στην εργασία και στην κατασκευή που θα κάνει η ομάδα σας.

Σεισμός είναι το φυσικό φαινόμενο της δόνησης του εδάφους. Δημιουργείται από φυσικά

αίτια, κατά τη διατάραξη της μηχανικής ισορροπίας των πετρωμάτων που βρίσκονται στο

εσωτερικό της γης.

Όταν το μέτρο των ασκούμενων τάσεων σε ένα πέτρωμα υπερβεί μια ορισμένη τιμή, η

οποία εξαρτάται από τις φυσικές ιδιότητες του πετρώματος, τότε το πέτρωμα παύει να είναι

συνεκτικό και διαχωρίζεται σε δύο τεμάχια μεταξύ των οποίον λαμβάνει χώρα μια απότομη,

σχετική μεταξύ τους κίνηση-ανάπλαση. Η επιφάνεια ως προς την οποία κινούνται τα δύο

τμήματα του πετρώματος καλείται σεισμικό ρήγμα .

Η ερμηνεία του φαινομένου αυτού σύμφωνα με τον Αμερικανό σεισμολόγο Reid(1910)

είναι ότι λόγω των διαφόρων φυσικών αιτιών στο εσωτερικό της γης, τα πετρώματα

βρίσκονται υπό την επίδραση συνεχών τάσεων που συντελούν στην ελαστική παραμόρφωση

τους και τη συσσώρευση μέσα σε αυτά τεραστίων ποσών δυναμικής ενέργειας.

Kατά τη διάρκεια της ολίσθησης αυτής, διαταράσεται η ισορροπία του πετρώματος και η

αποθηκευμένη σε ορισμένο όγκο ελαστική ενέργεια παραμόρφωσης μετατρέπεται σταδιακά σε

κινητική ενέργεια, θέτοντας τη μάζα του πετρώματος σε ταλάντωση που διαδίδεται σε μεγάλες

αποστάσεις μέσα από τους διάφορους γεωλογικούς σχηματισμός σαν σεισμικό κύμα.

Με τη σεισμική δόνηση η συσσωρευμένη δυναμική ενέργεια που υπάρχει μετατρέπεται σε

κυματική. Τα σεισμικά κύματα που δημιουργούνται από το κέντρο του σεισμού ταξιδεύουν προς

την επιφάνεια.


Η δημιουργία μιας μακέτας θα μας βοηθήσει στην κατανόηση της δράσης των ρηγμάτων.

Παρακάτω δίνονται οι οδηγίες για την κατασκευή ενός εκπαιδευτικού μοντέλου με το

οποίο μπορείτε να αναπαραστήσετε τη δράση των ρηγμάτων μέσα στην τάξη.

Η κατασκευή μας θα βασιστεί σε

τρία κομμάτια φελιζόλ ή σε τρία

χαρτόκουτα που η μορφή τους θα

προσεγγίζει αυτήν που φαίνεται στη

Φώτο 1 1

Οι διαστάσεις των πολυπλεύρων να μην ξεπερνούν τους 15 πόντους κατά πλάτος , βάθος

ή ύψος, ώστε να είναι εύχρηστη η κατασκευή Φώτο 2, 3

2 3

Επίσης θα χρειαστείτε 2

κομματάκια φελιζόλ όπως

αυτά φαίνονται στη Φώτο 4

4 Εφόσον η κατασκευή έχει

ολοκληρωθεί τοποθετήστε τα

πολύπλευρα, όπως φαίνονται

στις Φώτο που ακολουθούν,

για να αναπαραστήσετε τις

διάφορες μορφές ρηγμάτων

Ανάστροφο ρήγμα

Φώτο 5 5

Ορθό ρήγμα

Φώτο 6, 7

6 7

Οριζόντιο δεξιόστροφο ρήγμα

Φώτο 8

Οριζόντιο αριστερόστροφο ρήγμα

Φώτο 9

8

9

Το ίδιο αποτέλεσμα

επιτυγχάνεται και με τη

χρήση των τριών

κομματιών

Φώτο 10

10

Τεκτονική τάφρος

Φώτο 11 , 12

11

12

Τεκτονικό κέρας

Φώτο 13

13




[email protected] .


















είναι να γίνει η προσέγγιση του

θέματος του σεισμού διεπιστημονικά

μέσα από τη Μυθολογία, την Ιστορία,

τη Λογοτεχνία. Ανεξάρτητα από την

πορεία των υπό υλοποίηση

προγραμμάτων το ΚΠΕ θα σας

αναθέτει τη θεωρητική και πρακτική

προσέγγιση θεμάτων που έχουν σχέση

με τις θεματικές ενότητες του δικτύου.

Μηνιαίως οι εργασίες των σχολείων θα

συγκεντρώνονται θα αξιολογούνται και

θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του

δικτύου.









ΘΕΜΑ: « ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ »


Σε αυτή την εργασία το θέμα σας είναι η μελέτη μιας περιοχής, την οποία θέλουμε να

χαρτογραφήσουμε. Παρακάτω, σας δίνονται πληροφορίες για είδη χαρτών και τη

χρήση αυτών. Αναζητήστε από διάφορες πηγές αντίστοιχο υλικό και ενσωματώστε το

στην εργασία και στην κατασκευή που θα κάνει η ομάδα σας.

Χαρτογραφία είναι η επιστήμη που περιέχει ένα σύνολο προσδιορισμένων μελετών,

τεχνικών ακόμη και καλλιτεχνικών εργασιών, οι οποίες αναφέρονται σε απεικονίσεις, υπό

κλίμακα, της επιφάνειας της Γης για την σύνταξη και έκδοση χαρτών.

Η Χαρτογραφία έχει άμεση σχέση με την επιστήμη της Γεωγραφίας, αφού οι χάρτες είναι

ένα από τα κυριότερα μέσα παρουσίασης και μελέτης των γεωγραφικών δεδομένων.

Η κατασκευή χαρτών είναι μία από τις αρχαιότερες δραστηριότητες του ανθρώπου.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, τα παλιότερα σχέδια που έχουν βρεθεί και που θα

μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως χάρτες χρονολογούνται ακόμα και 30.000 χρόνια πριν.

Έχουν βρεθεί χαραγμένα σε σπηλιές, σε κομμάτια οστράκου ή σε κομμάτια οστών.

Μια σημαντική εξέλιξη στην χαρτογραφία υπήρξε η εμφάνιση της γεωμετρίας. Άλλωστε η

λέξη "γεωμετρία" είχε αρχικά την έννοια της "μέτρησης της γης."

Τα πρώτα δείγματα χαρτών, τα οποία φαίνεται να κατασκευάστηκαν με τη χρήση κάποιων

αρχών γεωμετρίας, προέρχονται από την Βαβυλώνα. Αξιόλογα ευρήματα προέρχονται από

την περιοχή της Αιγύπτου.

Κλάδοι της Χαρτογραφίας

Θεματική Χαρτογραφία

Αναλυτική (ή Μαθηματική Χαρτογραφία)

Ψηφιακή Χαρτογραφία


Η δημιουργία ενός χάρτη βοηθάει στην κατανόηση της χρησιμότητας του. Παρακάτω,

δίνονται οι οδηγίες για την κατασκευή ενός εκπαιδευτικού μοντέλου, με το οποίο μπορείτε

να αναπαραστήσετε την επιλεγμένη περιοχή που θέλετε να χαρτογραφήσετε μέσα στην

τάξη. Στο παράδειγμα μας έχει επιλεχθεί προς χαρτογράφηση το χωριό Λιθακιά στη

Ζάκυνθο.

Για την κατασκευή σας θα χρειαστείτε

βασικά υλικά όπως είναι χαρτί,

χρώματα , κόλλες.

Φώτο 1, 2, 3

1

2 3

Δημιουργήστε το περίγραμμα της περιοχής που επιλέξατε πάνω σε ένα μεγάλο

κομμάτι χαρτί και με προσοχή σχεδιάστε εμφανή σημεία όπως δρόμοι σπίτια κ.τ.λ.

ώστε να πάρει τη μορφή που φαίνεται στη Φώτο 4.

4

Τραβήξτε ψηφιακές φωτογραφίες

από χαρακτηριστικά σημεία,

όπως σπίτια, πλατείες. Εκτυπώστε

και κόψτε τα περιγράμματα των

φωτογραφιών σας.

Φώτο 5

5

Χρησιμοποιήστε πλαστικό χρώμα διαφόρων αποχρώσεων για να κάνετε ποιο

ρεαλιστική τη μορφή των βουνών , τωνποταμών των πεδιάδων ή των δρόμων της

περιοχής σας. Φώτο 6

6

Χρωματίστε με έντονα χρώματα τα ιδιαίτερα

γεωλογικά χαρακτηριστικά του τόπου σας,

και κολλήστε τις φωτογραφίες των σπιτιών

που έχετε τραβήξει.

Φώτο 7, 8, 9.

7

8

9

Πλησιάζετε στην ολοκλήρωση της κατασκευής σας. Αν έχετε μια πυξίδα

καλό θα είναι να δώσετε προσανατολισμό στο χάρτη σας.

Φώτο 10

10

Η κατασκευή σας είναι έτοιμη.

Μπορείτε να την τοποθετήσετε

σε κάποιο σημείο μέσα στην

τάξη σας και να ενημερώνετε

τους συμμαθητές σας για τα

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του

τόπου σας. Φώτο 11

11

Ν

Β




[email protected] .






























δικτύου.












ΘΕΜΑ: «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΚΚΕΝΩΣΗΣ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΣΕΙΣΜΟΥ. »


Οι σεισμογενείς περιοχές της Ελλάδος αποτελούν ουσιαστικά το μεγαλύτερο τμήμα της

χώρας μας. Η ιδιαιτερότητα του γεωφυσικού περιβάλλοντος της Ελλάδος έχει συμβάλλει

στην ανάδειξη διαφορετικών αρχιτεκτονικών προτύπων κατασκευής κτιρίων δημόσιας και

ιδιωτικής χρήσης.

Κοινή συνείδηση αποτελεί πλέον το γεγονός ότι η συνύπαρξη μας με το φυσικό φαινόμενο

του σεισμού έχει οδηγήσει στην ανάδειξη συγκεκριμένων δράσεων και τη διαμόρφωση μιας

συνειδητής στάσης ζωής, κάτι που φυσικά βοηθάει στην καλύτερη αντιμετώπιση του

φαινομένου αυτού.

Ακριβώς αυτό προσπαθούμε να κάνουμε πράξη με τη συγκεκριμένη εργασία.

Η δημιουργία ενός σχεδίου εκκένωσης κτιρίου σε περίπτωση σεισμού είναι απαραίτητη

προϋπόθεση για να γίνει γρήγορη και ασφαλής απομάκρυνση από το εσωτερικό ενός κτιρίου

μετά το σεισμό.

Συνήθως σχέδια εκκένωσης βρίσκουμε στις εισόδους δημόσιων κτιρίων . Σίγουρα όλοι

μας έχουμε ρίξει μια φευγαλέα ματιά σε κάποιο πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου

μας. Εκεί βρίσκεται αναρτημένη μια κάτοψη του σχολείου μας με βελάκια. Αυτά

δείχνουν την κατεύθυνση την οποία πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε μετά από ένα

σεισμό να απομακρυνθούμε από το κτίριο με ασφάλεια και να κατευθυνθούμε σε

επιλεγμένο σημείο.

Τα βασικά μέρη ενός σχεδίου εκκένωσης είναι:

•Η κάτοψη του κτιρίου

•Η ονομασία των χώρων

•Η επισήμανση των ασφαλών σημείων μέσα και έξω από τις αίθουσες

•Η επισήμανση των επισφαλών σημείων μέσα και έξω από τις αίθουσες

•Η επισήμανση των ασφαλών χώρων συγκέντρωσης μετά το σεισμό.

•Η επισήμανση του χώρου ύπαρξης φαρμακευτικού υλικού, πυροσβεστήρων, φακών

κ.τ.λ.

•Η ύπαρξη έντονων ευδιάκριτων βελών κατεύθυνσης προς τους ασφαλείς χώρους.

•Καλό είναι να υπάρχει υποσημείωση που να ορίζει ποιοι θα αποχωρήσουν πρώτοι και

ποιοι θα ακολουθήσουν μετά κατά τη φάση της αποχώρησης.

Κάτι ανάλογο με τα σχέδια εκκένωσης των σχολείων μπορούμε να δημιουργήσουμε και

για την οικία μας. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι το σχέδιο του για να

δημιουργήσουμε την κάτοψη. Αυτό θα είναι και το αντικείμενο της εργασίας, η οποία

ακολουθεί. Βεβαίως ένα σχέδιο εκκένωσης δεν είναι απλά το χαρτί το οποίο φτιάχτηκε

για να κρεμαστεί σε ένα σημείο. Το σχέδιο εκκένωσης πρέπει να ενημερώνεται διαρκώς

για κάθε αλλαγή που ίσως γίνει στο χώρο. Βεβαίως, πρέπει να αφιερώνουμε λίγο χρόνο

στη μελέτη των επισημάνσεων και των βελών κατεύθυνσης , ώστε την κρίσιμη στιγμή,

που θα πρέπει να αποχωρήσουμε με ασφάλεια , να γνωρίζουμε ακριβώς που θα

κατευθυνθούμε.


Η δημιουργία ενός σχεδίου εκκένωσης θα βοηθήσει στην κατανόηση της χρησιμότητας

του. Παρακάτω, δίνονται οι οδηγίες για την κατασκευή ενός εκπαιδευτικού μοντέλου με το

οποίο μπορείτε να αναπαραστήσετε το σχέδιο εκκένωσης μέσα στην τάξη. Στο

παράδειγμα μας έχει επιλεχθεί η δημιουργία σχεδίου εκκένωσης του κτιρίου του Κ.Π.Ε.

Λιθακιάς στη Ζάκυνθο.

Για την κατασκευή θα χρειαστείτε

βασικά υλικά όπως είναι χαρτί,

χρώματα , κόλλες.

Φώτο 1, 2, 3

1

2 3

Ανακαλύψτε τα σχέδια κατόψεων του οικήματος στο οποίο κατοικείτε. Αν δεν τα

έχετε , τότε μετρήστε τις διαστάσεις των χώρων του σπιτιού σας ώστε να

δημιουργήσετε σε κλίμακα την κάτοψη του σπιτιού σας. Φώτο 4

4

Σχεδιάστε σε μια κόλλα Α3 ή και

σε μεγαλύτερο χαρτόνι με έντονο

μαύρο μαρκαδόρο το περίγραμμα

των δωματίων και των τοίχων του

σπιτιού σας και ονομάστε τη χρήση

τους .

Φώτο 5

5

Τοποθετήστε (σχεδιάζοντας με άλλο χρώμα) τα έπιπλα, τα αντικείμενα, τα ανοίγματα

από πόρτες και παράθυρα, και ονομάστε τα. Φώτο 6

6

Επιλέξτε στυλό υπογράμμισης , διαφόρων χρωμάτων και υπογραμμίστε τα

διάφορασημεία του σπιτιού βάσει της επικινδυνότητάς τους, χρησιμοποιώντας

παράλληλα το υπόμνημα που έχετε συμπεριλάβει στο σχέδιο, όπως σας δείχνουμε στη

Φώτο 7. Π.χ. ασφαλή σημεία …… επικίνδυνα σημεία ….

7

πάγκος

καρέκλες πόρτα

έξοδος κινδύνου

Ασφαλή σημεία επικίνδυνα σημεία

παράθυρο παράθυρο

τραπέζι

Σχεδιάστε με έντονο χρώμα τη διαδρομή διαφυγής από κάθε δωμάτιο προς ένα

ασφαλές σημείο που βρίσκεται έξω από την οικία σας. Φώτο 8

8

Αφού ολοκληρώσετε τη σχεδίαση , επιλέξτε το κατάλληλο ευδιάκριτο σημείο εισόδου

στο σπίτι σας , ώστε να το αναρτήσετε και να είναι ορατό σε όσους μπαίνουν μέσα

στο σπίτι.

Επιβάλλεται σε κάθε δωμάτιο να υπάρχει ένα αντίγραφο του σχεδίου

εκκένωσης, όπου με έντονο χρώμα θα φαίνεται το δωμάτιο στο οποίο

βρισκόμαστε την εκάστοτε χρονική στιγμή.




[email protected] .






























δικτύου.









ΘΕΜΑ: « ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΚΕΛΕΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΣΕΙΣΜΟΥ. »


Η μελέτη της αντισεισμικής συμπεριφοράς ενός κτιρίου απαιτεί την ανάλυση σεισμικών

παραμέτρων, οι οποίες έχουν ληφθεί υπόψη για τον αντισεισμικό υπολογισμό της

συγκεκριμένης κατασκευής.

Επίσης, είναι απαραίτητη η καταγραφή των μεγεθών που προέκυψαν από τη μελέτη της

ιδιοπεριόδου ταλάντωσης του κτιρίου. Τα αποτελέσματα και οι βλάβες που προκαλεί μια

σεισμική δόνηση στα τεχνικά έργα – κατασκευές εξαρτώνται από διάφορες παραμέτρους όπως

το μέγεθος του σεισμού , το βάθος της εστίας, η θέση του επίκεντρου, η απόσταση της εστίας

από τον τόπο παρατήρησης , το μέσο διάδοσης των σεισμικών κυμάτων , το έδαφος θεμελίωσης

αλλά και από τα ποιοτικά χαρακτηριστικά (τρωτότητα κατασκευής) και τις ιδιότητες των ίδιων

των κατασκευών.

Κτίρια που έχουν βλάβες είτε λόγω παλαιότητας είτε γιατί έχουν πληγεί από προγενέστερους

σεισμούς είναι απαραίτητο να ελεγχθούν για τη στατική τους επάρκεια από μηχανικό. Οι

ιδιοκτήτες οφείλουν να μεριμνήσουν ώστε να γίνει το συντομότερο δυνατό η επισκευή των

βλαβών ή η ενίσχυση του σκελετού όπου αυτό κριθεί απαραίτητο.

Βλάβες που προϋπήρχαν και δεν επιδιορθώθηκαν μπορεί να επιδεινωθούν και να οδηγήσουν

ακόμα και σε κατάρρευση μετά από ισχυρό σεισμό. Για κανένα λόγο δεν πρέπει να γίνονται

επεμβάσεις στο σκελετό (φέροντα οργανισμό) και στα στοιχεία πλήρωσης των κατασκευών ή

προσθήκες και τροποποιήσεις ακόμα και στη χρήση του κτιρίου εάν δεν έχουν εγκριθεί από

μηχανικό.

Δε μπορούμε να προσδιορίσουμε με ακριβή τρόπο την εξάρτηση των σεισμικών βλαβών από

το έδαφος θεμελίωσης, γιατί η εξάρτηση αυτή επηρεάζεται από το είδος της τεχνικής

κατασκευής. Έχει γενικά παρατηρηθεί ότι όταν μια κατασκευή έχει μεγάλο βάρος και

βρίσκεται σε χαλαρό έδαφος ή είναι εύκαμπτη, οι σημαντικότερες βλάβες είναι η ολική κλίση,

μετάθεση ή ανατροπή αυτής. Όταν η κατασκευή είναι δύσκαμπτη και βρίσκεται σε στέρεο

έδαφος, οι βλάβες είναι κατά κύριο λόγο: οριζόντιες μεταθέσεις στο τμήμα της κατασκευής

που τη συνδέει με το έδαφος , καθώς και ρωγμές στο κύριο μέρος της κατασκευής.

Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, δίνεται πλέον η δυνατότητα να δημιουργήσουμε εικονικές

κατασκευές χρησιμοποιώντας όλες τις σύγχρονες αντισεισμικές μεθόδους και εκείνα τα

σύγχρονα υλικά, τα οποία θα δώσουν τη μεγαλύτερη δυνατή αντοχή στο υπό κατασκευή

κτίριο. Πολύ σημαντικό βοήθημα είναι για τους κατασκευαστές η δυνατότητα χρήσης

εξομοιωτή κίνησης, ώστε να φαίνονται οι επιπτώσεις μιας σεισμικής δόνησης πάνω στην

κατασκευή πριν ακόμα αυτή να κατασκευαστεί .


Η δημιουργία διάφορων σκελετών κτιρίων με απλά υλικά θα μας βοηθήσει να μελετήσουμε

τη συμπεριφορά τους κατά τη διάρκεια ενός σεισμού. Παρακάτω, δίνονται οι οδηγίες για

την κατασκευή ενός εκπαιδευτικού μοντέλου με το οποίο μπορείτε να αναπαραστήσετε

σκελετούς κτιρίων μέσα στην τάξη. Στο παράδειγμα μας έχει επιλεχθεί η δημιουργία

τριών διαφορετικών κτιριακών υποδομών.

Για την κατασκευή σας θα χρειαστείτε

βασικά υλικά όπως είναι καλαμάκια,

κολλητική ταινία , σπάγκος.

Φώτο 1, 2, 3

1

2 3

Οι τρεις κατασκευές σας αναπαριστούν σκελετούς ισόγειας κατασκευής με σκεπή, μιας

διώροφης κατασκευής και μιας σύνθετης κατασκευής. Φώτο 4, 5 ,6

4 5

6

Αρχικά σχεδιάζετε την κατασκευή σας σε ένα χαρτί υπό κλίμακα για να μπορέσετε να

υπολογίσετε το μήκος από τα καλαμάκια που θα χρησιμοποιήσετε. Φώτο 7

7

Μετράτε και κόβετε τα καλαμάκια, τα οποία θα χρησιμοποιήσετε, στο κατάλληλο μήκος

χωρίς να υπολογίσετε το κομμάτι που είναι μετά το σπιράλ τμήμα στο καλαμάκι. Φώτο 8

8 20 cm

X

Ενώνετε τα καλαμάκια δημιουργώντας όσα τελάρα ή τρίγωνα χρειάζονται για την

κατασκευή σας. θα χρησιμοποιήσετε το κομμάτι που περισσεύει μετά το σπιράλ

χώρισμα που έχουν τα καλαμάκια. Φώτο 9

9

Τοποθετείτε το κομμάτι που περισσεύει από το σπιράλ τμήμα στο πίσω μέρος από το

επόμενο καλαμάκι.

Τώρα ήρθε η ώρα να συναρμολογήσετε τα τελάρα και τα τρίγωνα που έχετε φτιάξει έτσι

ώστε να λάβει τη τελική μορφή του ο σκελετός της κατασκευής σας. Θα χρησιμοποιήσετε

διαφανή κολλητική ταινία για να κάνετε όλες τις ενώσεις σας. Στις επόμενες Φώτο

φαίνονται διάφορα τμήματα από τις κατασκευές που έχουν ενωθεί μεταξύ τους.

Οι κατασκευές σας είναι πλέον έτοιμες . Η μορφή τους πρέπει

να είναι παρόμοια με τις τρεις Φώτο που ακολουθούν .

Για να δείτε τη συμπεριφορά του κτιρίου κατά τη διάρκεια ενός

σεισμού κρατήστε σταθερή τη βάση και κινείστε με το χέρι σας την

κατασκευή σας προς όποια κατεύθυνση θέλετε όπως φαίνεται στις

παρακάτω Φώτο.




[email protected] .
















ανάπτυξη εθελοντισμού για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Ένας από τους στόχους του δικτύου













δικτύου.









ΘΕΜΑ: «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΣΚΕΥΗΣ ΣΥΖΕΥΓΜΕΝΩΝ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΩΝ ( ΕΚΚΡΕΜΕΣ BARTON ) »


Η συσκευή χρησιμεύει για την επίδειξη φαινομένων συντονισμού κατά την σύζευξη

εξαναγκασμένων ταλαντώσεων.

Ο σχεδιασμός ενός κτιρίου δεν είναι μια απλή υπόθεση. Σε αυτή την εργασία θα

συνδέσουμε τους όρους ταλάντωση – συντονισμός με τη στατική ενός κτιρίου.

Στη Φυσική με τον όρο ταλάντωση χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε παλινδρομική περιοδική

μεταβολή οποιουδήποτε φυσικού μεγέθους γύρω από μία κεντρική τιμή. Με άλλα λόγια,

ταλάντωση είναι η αρμονική μεταβολή μεγέθους, γύρω από μία τιμή και η οποία

επαναλαμβάνεται.

Οι ταλαντώσεις είναι πολλών ειδών, χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η μηχανική

ταλάντωση και η ηλεκτρική ταλάντωση. Στην μηχανική ταλάντωση μεταβάλλεται αρμονικά

η θέση ενός σώματος γύρω από την θέση ισορροπίας του. Παράδειγμα μηχανικής

ταλάντωσης είναι το εκκρεμές, το οποίο όταν αιωρείται, εκτελεί ταλάντωση. Αυτό σημαίνει

πως παλινδρομεί (πηγαινοέρχεται) γύρω από την ίδια συγκεκριμένη θέση. Ένα σύστημα

που εκτελεί ταλάντωση ονομάζεται ταλαντωτής.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AD%CE%B3%CE%B5%CE%B8%CE%BF%CF%82

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BA%CE%BA%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CF%82

Στη φυσική έχουν οριστεί μεγέθη που αφορούν όλες τις ταλαντώσεις.

Περίοδος

Περίοδος ονομάζεται το χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να ολοκληρωθεί μία

επανάληψη του φαινομένου. Συμβολίζεται με Τ και μετριέται σε s (δευτερόλεπτα).

Συχνότητα

Συχνότητα ονομάζεται ο αριθμός των επαναλήψεων που έγιναν στη μονάδα του

χρόνου, δηλαδή ο αριθμός των επαναλήψεων διά του χρονικού διαστήματος στο

οποίο μετρήσαμε.

Συντονισμός στην κυματική καλείται το φαινόμενο της εξαναγκασμένης

ταλάντωσης κατά το οποίο η συχνότητα του διεγέρτη ταυτίζεται με την ιδιοσυχνότητα

του ταλαντωτή.

Κάθε ταλαντωτής μπορεί να ταλαντώνεται σε μία ή περισσότερες συχνότητες. Όταν το

σύστημα διεγείρεται στιγμιαία, τότε αρχίζει η ταλάντωση η οποία συμβαίνει με

συχνότητα, η οποία ταυτίζεται με την ιδιοσυχνότητά του. Όταν η ταλάντωση

είναι εξαναγκασμένη, η συχνότητα της είναι η συχνότητα του διεγέρτη. Όταν η

συχνότητα του διεγέρτη ταυτίζεται με την ιδιοσυχνότητα του ταλαντωτή

έχουμε συντονισμό.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE


http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B5%CF%81%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%BF

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CF%87%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7_%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CF%84%CF%89%CF%83%CE%B7



http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CF%87%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%B5%CE%B3%CE%AD%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A4%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%89%CF%84%CE%AE%CF%82&action=edit&redlink=1

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CF%84%CF%89%CF%83%CE%B7


Κατά το συντονισμό, το σύστημα έχει το μέγιστο δυνατό πλάτος και τη μέγιστη

δυνατή ενέργεια. Αν δεν υπάρχουν αποσβεστικές δυνάμεις, τότε το πλάτος της

ταλάντωσης γίνεται θεωρητικά άπειρο. Έτσι, η ταλάντωση μπορεί να γίνει τόσο έντονη,

ώστε να καταστραφεί ο ταλαντωτής. Αν η προσφορά ενέργειας είναι μεγαλύτερη, τότε

υπάρχει κίνδυνος καταστροφής του ταλαντωτή.

Αν ο ταλαντωτής μας είναι ένα κτίριο, τότε ο κατασκευαστής θα πρέπει να σχεδιάσει

μια δομή ικανή να ταλαντώνεται κατά τη διάρκεια ενός σεισμού αλλά συγχρόνως να

επιτυγχάνει απόσβεση των ταλαντώσεων όταν αυτές πλησιάσουν το κρίσιμο σημείο του

συντονισμού.

Σκοπός μας είναι το σύστημα διεγέρτης ( σεισμός) – ταλαντωτής ( κτίριο ) να μην

αποκτήσει το μέγιστο δυνατό πλάτος που στην ουσία σημαίνει ότι η κίνηση του κτιρίου

θα είναι τόσο έντονη ώστε να οδηγήσει το κτίριο μας σε κατάρρευση.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1


Η κατασκευή ενός εκκρεμούς BARTON θα σας βοηθήσει στην κατανόηση του

φαινομένου του συντονισμού αλλά και στο πώς συμπεριφέρεται ένα κτίριο κατά τη

διάρκεια ενός σεισμού.

Για την κατασκευή ενός εκκρεμούς

BARTON θα χρειαστείτε:

•3 ξύλινα πηχάκια περίπου 50 εκατοστών

μήκους.

•1 ξύλινη βάση περίπου 50 επί 15

εκατοστών.

•3 γυάλινους ή πλαστικούς σβώλους με

τρύπα .

•Πλαστελίνη , σπάγγο

Φώτο 1, 2, 3

1

2 3

Βιδώνετε τα πηχάκια πάνω στη βάση όπως φαίνεται στη Φώτο 4

4

Δένετε στο πάνω μέρος της κατασκευής σας σπάγκο . Φώτο 5

5

Περνάτε το σπάγκο από τη τρύπα του σβώλου και το στερεώνετε με πλαστελίνη . Φώτο 6

6

Δένετε τους 3 σβώλους πάνω στην κατασκευή προσέχοντας να έχουν διαφορετικό μήκος ο

ένας από τον άλλο . Δένετε επίσης και ένα σπάγκο χωρίς σβώλο όπως φαίνεται στη Φώτο 7

7

Η κατασκευή σας είναι έτοιμη και μπορείτε να τη δοκιμάσετε. Αρχίζετε να κάνετε

παλινδρομικές κινήσεις στο σπάγκο που δεν έχει σβώλο, προσπαθώντας να τον τραβάτε

όταν ο επιλεγμένος σβώλος , στον οποίο έχετε συγκεντρώσει το βλέμμα σας, έρχεται

προς το μέρος σας και να τον αφήνετε όταν ο επιλεγμένος σβώλος αρχίζει να

απομακρύνεται. Η διαρκής επανάληψη της παλινδρομικής κίνησης του σπάγκου θα

οδηγήσει τον επιλεγμένο σβώλο στην πραγματοποίηση ταλαντώσεων, οι οποίες σιγά-σιγά

θα αποχτήσουν μέγιστο πλάτος, ενώ οι υπόλοιποι σβώλοι θα παραμένουν σχεδόν

ακίνητοι. Η στιγμή, που θα έχει αποκτηθεί το μέγιστο πλάτος, είναι η στιγμή του

συντονισμού. Εκείνη η στιγμή, αν θεωρήσουμε ότι ο σβώλος είναι ένα κτίριο, είναι

κρίσιμη για τη στατικότητα του κτιρίου. Το κτίριο ταλαντώνεται πάρα πολύ έντονα και τα

δομικά υλικά πλησιάζουν το όριο αντοχής τους με κίνδυνο να είναι πολύ πιθανή η

κατάρρευσή του. Την ίδια στιγμή οι δυο άλλοι σβώλοι ( τους οποίους μπορείτε να τους

αναπαραστήσουμε με δύο άλλα κτίρια διαφορετικού ύψους ) παραμένουν σχεδόν

ακίνητοι. Φώτο 8

8

Επαναλαμβάνετε την παραπάνω διαδικασία προσπαθώντας να κάνετε διαδοχικά και

τους άλλους δύο σβώλους να κάνουν ο καθένας ξεχωριστά ταλαντώσεις φτάνοντας

στο συντονισμό. Φώτο 9 .Τα συμπεράσματα σας από τη χρήση ενός εκκρεμούς

BARTON είναι πάρα πολλά.

Το σίγουρο είναι ότι κάθε σεισμός έχει τη δική του συμπεριφορά και κάθε κτίριο

επίσης συμπεριφέρεται με διαφορετικό τρόπο στα χτυπήματα του Εγκέλαδου. Ένα

πολυώροφο κτίριο είναι εξίσου ασφαλές με ένα ισόγειο κτίσμα εφόσον και τα δύο

αυτά κτίρια μπορούν να αποσβέσουν τις ταλαντώσεις, οι οποίες προκαλούνται από

μία σεισμική δόνηση . Επίσης, ένα ισόγειο κτίσμα είναι εξίσου επικίνδυνο με ένα

πολυώροφο κτίριο εφόσον οι κατασκευαστικές αστοχίες οδηγούν τα κτίρια στην

πραγματοποίηση μεγάλων ταλαντώσεων κατά τη διάρκεια μιας σεισμικής δόνησης.

9




[email protected] .




ISBN978-960-9673-06-8




e-book Κατασκευές που βοηθούν τη μελέτη του φαινομένου...

Documents

Transcript of e-book Κατασκευές που βοηθούν τη μελέτη του φαινομένου...