ed i t o r i a l

4

σΕ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΨΗ

ΤΟΥ ΣΠΑΘΙΟΥ ΤΗΝ ΤΡΟΜΕΡΗ

ΣΕ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΨΗ

ΠΟΥ ΜΕ ΒΙΑ ΜΕΤΡΑΕΙ ΤΗ ΓΗ…

Μπορεί μεν η φωτιά στη Χαλκιδική να έχει σβήσει και λίγοι μονάχα καπνοί να αναδύονται από τα τσουρουφλισμένα χώματά της, εμένα όμως ακόμη κάτι καίγεται μέσα μου, κάτι που κάθε φορά που το σκέφτομαι με πιάνει μια ασυγκράτητη οργή, ξεκι-νώντας από εμένα τον ίδιο ως απλό πολίτη και φτάνοντας μέχρι τον πρωθυπουργό.

Αυτό που συνέβη στην Κασσάνδρα πριν από έναν περίπου μήνα δεν ήταν απλώς μια φωτιά που έκαψε μερικές χιλιάδες στρέμματα δάσους, ούτε επρόκειτο (μόνο) για το σατανικό έργο εμπρηστών και οικοπεδοφάγων, αλλά ήταν κατά τη γνώμη μου ο αντικατοπτρισμός της ελληνικής κοινωνίας, η ταυτότητα του Έλληνα, που καίει τα δάση του για τα λεφτά και δεν θα δίσταζε να πουλήσει οτιδήποτε μπορεί μέσα σ’ αυτή την καημένη Ελλα-δίτσα, αρκεί να «κονομήσει». (Ο Μητσοτάκης δεν πουλούσε βραχονησίδες το ’90 για «εθνικό όφελος»;)

Μα πως μπορούν κάποιοι να δρουν τόσο ανεξέλεγκτα, πως μπορεί «ο βασιλιάς Τουρισμός» να ξεγυμνώνει τεράστιες περι-οχές, απαλλάσσοντας τες από την χλωροπανίδα τους, για να έρθουν διάφοροι νεόπλουτοι «κωλοέλληνες», να χτίσουν βίλες και ξενοδοχεία; Πως μπορούν και βλέπουν περιοχές σαν τη Χαλ-κιδική ως περιουσιακό στοιχείο και κέρδος; Που είναι το κράτος να μορφώσει τους πολίτες του; Όταν τα παιδιά λοξοστρατούν δεν είναι οι γονείς υπεύθυνοι γι’ αυτό;

Κάποτε γύρω στο 1990 στη Χαλκιδική τριγυρνούσαν 13 δασολό-γοι που φρόντιζαν τα δάση του νομού, σήμερα είναι 3, οι οποίοι περιμένουν σε λίγο καιρό να συνταξιοδοτηθούν.

Τα πανάκριβα ελικόπτερα που διαθέτει το ελληνικό «κράτος», αντί να φρουρούν ό,τι πιο πολύτιμο έχουμε, τα δάση μας, παί-ζουν κλέφτες και αστυνόμους με τα τουρκάκια, πρέπει και ο στρατός να δικαιολογεί τα υπέρογκα έξοδά του.

Νερό δεν υπάρχει στη Χαλκιδική, και που να περισσέψει, όταν πρέπει να ποτίζονται τεράστιες εκτάσεις γκαζόν (θέλει και ο Έλληνας να παίξει γκολφ, όχι μόνο μουσάκα, τζατζίκι, and greek salad), όταν υπάρχουν εκατοντάδες πισίνες, και όταν 15 εκατομ-μύρια τόνοι νερού χύνονται στη θάλασσα από το μεταλλείο της T.V.X.

Τα εύφλεκτα δάση της Χαλκιδικής τα άφησαν στο έλεος της φωτιάς, για τα βραδύκαυστα υπάρχει ήδη άλλο σχέδιο εξολό-θρευσής τους, 200 τόνοι χημικών αποβλήτων περιμένουν…

Το φταίξιμο είναι σχεδόν 100% των πολιτικών. Τον απλό κοσμά-κη εύκολα τον διαχειρίζεσαι, και αν εξαιρέσουμε τους άμεσα πληγέντες, όλοι οι υπόλοιποι ξεχνάμε γρήγορα.

Στη βόρειο Χαλκιδική στην περιοχή Σκουριές, η European Gold-fields κατέχει το 65% της «Ελληνικός Χρυσός» και ετοιμάζεται να αρχίσει δραστηριότητες, κάνοντας εξορύξεις για χρυσό και χαλκό, με κέρδη 1 εκατομμύριο δολάρια ημερησίως! Οι εργασί-ες αναμένεται να ξεκινήσουν οριστικά το 2009. Η περιοχή είναι περικυκλωμένη από ένα παρθένο δάσος μοναδικής ομορφιάς. Το ορυχείο βρίσκεται 2 έως 10 χιλιόμετρα από τα χωριά Μ. Πανα-γία, Ιερισσός, Αρναία, Παλαιοχώρι, Στάγειρα κ.α. και η καταστρο-φή από την «βρώμικη» από κάθε πλευράς βιομηχανία χρυσού

που θα υποστεί η όλη περιοχή, είναι ανυπολόγιστη. Η λειψυδρία θα πάρει τεράστιες διαστάσεις και η εναπόθεση των αποβλήτων με τα βαριά μέταλλα στις γύρω του μεταλλείου περιοχές, θα δώσουν τη χαριστική βολή. Το σχέδιο προβλέπει την παράλληλη ανάπτυξη 3 μεταλλείων (Σκουριές, Ολυμπιάδα, Στρατονίκη).

Αυτοί είμαστε λοιπόν, αγαπητοί αναγνώστες. Καταστρέφουμε την γεωγραφία μας, που αποτελεί και τον μοναδικό μας πλούτο. Ποιανού Περικλή και ποιανού Σωκράτη απόγονοι είμαστε; Ούτε οι πιο βάρβαροι των βαρβάρων δεν φέρονται έτσι στη γη που τους φιλοξενεί (υποτίθεται) αιώνες τώρα.

Και οι πολιτικοί μας, τους οποίους έπρεπε τουλάχιστον να εξοστρακίσουμε, μας διαβεβαιώνουν πως όλα πάνε καλά και κάνουν ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό. Ποζάρουν σαν καλλιτέ-χνες μπροστά στον τηλεοπτικό φακό, χωρίς ίχνος ήθους, χωρίς την παραμικρή αγάπη και σεβασμό προς αυτό τον τόπο και τους κατοίκους του. Θα πείτε τώρα πως δεν είναι όλοι το ίδιο, υπάρ-χουν και σωστοί πολιτικοί. Θα διαφωνήσω, αγαπητοί αναγνώ-στες… Οι «σωστοί», απλά δεν γίνονται πολιτικοί…Ένα έθνος αγραμμάτων είμαστε, χωρίς ίχνος αρχαίου ελληνικού πολιτισμού μέσα μας, οι Σουηδοί, οι Γερμανοί, οι Γάλλοι κ.α. είναι περισσότερο Έλληνες από εμάς, στη δική τους παιδεία υπάρ-χουν περισσότερα στοιχεία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας η καθημερινότητά τους περιέχει 100 φορές περισσότερο τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη απ’ ότι η δική μας και φυσικά γνωρίζουν καλύτερα την ελληνική ιστορία από εμάς τους ίδιους.

Πού είναι οι πολιτικοί με όραμα; Να μορφωθεί αυτός ο κόσμος που πουλάει σάντουιτς στο Πευκοχώρι, νοικιάζει δωμάτια στην Καψόχωρα και σερβίρει νοθευμένο ουίσκι στο Πολύχρονο, να μάθει πως δεν έχει αξία αυτό που κάνει, χωρίς να χρειαστεί να καεί πρώτα το δάσος και το σπίτι του για να το καταλάβει.

Ποιός πολιτικός νοιάζεται στ’ αλήθεια για τη χώρα αυτή; Κανένας. Αν επέβαλαν τη θανατική ποινή σε όσους καταστρέφουν την χώρα μας και έπαιρναν μερικά κεφάλια, δημόσια στις πλατείες, τότε ίσως μερικοί το ξανασκεφτόντουσαν. Ποιος πολιτικός έχει σήμερα θάρρος για μεγάλες αποφάσεις; (και δεν αναφέρομαι στη θανατική ποινή, αλλά σε πιο «πολιτισμένα» πράγματα).

Είναι καιρός να ξυπνήσουμε, αρκετή ολυμπιάδα, ποδόσφαιρο και μπάσκετ φάγαμε, φτάνει. Ποιοι επιτέλους είμαστε;

Όταν ο Μπότσαρης πήγε να δανειστεί χρήματα για τον αγώνα του 1821, είχε πει στους υποψήφιους δανειοδότες του πως τα χρήματα θα τους επιστραφούν από το ελληνικό κράτος. «Μα δεν έχετε ελληνικό κράτος» απάντησαν εκείνοι. «Αν δεν έχουμε θα κάνουμε!» απάντησε οργισμένος ο Μπότσαρης.

Ε, φαίνεται πως δεν τα έχουμε καταφέρει ακόμη, αγαπητοί μου φίλοι.

Ως το επόμενο ραντεβού μας, να’ στε όλοι καλά

Υπεύθυνος έκδοσης - Αρχισυντάκτης:

Αλέξης Αλαματίδης

Ειδικός σύμβουλος έκδοσης:

Άγγελος Παμπουκίδης

ΣυνεργάτεςΆννα Ακριτίδου

Θόδωρος ΓιαχουστίδηςΧριστίνα Δεβρελή

Θόδωρος ΕλευθεριάδηςΜπουμπουλίνα Νικάκη

Θεοδώρα ΡούμκουΟδυσσέας Σταυράκης

Συνεργάτες τεύχους:Λευτέρης Ακριτίδης

Δώρα ΓιαννιούΓιάννης Ν. ΓκακίδηςΔάνος ΔανιηλίδηςΜπάμπης Ιμβρίδης

Φώτης ΚουτσαμπάρηςΠασχάλης Μητρακούδης

Ιωάννα ΜπάμπηΕιρήνη Μπούρα

Κώστας ΠοτακίδηςΓιώργος Στάμκος

Τραπεζανίδης ΔημήτρηςΑλέξανδρος Υδάτης

Χορόσκελης Δημήτρης

Παραγωγή: adaction A.E. Διαφήμιση • Μάρκετινγκ • Δημόσιες ΣχέσειςΠλ. Ιπποδρομίου 21, 546 21 Θεσσαλονίκη, τηλ: 2310 256.974-5 φαξ: 2310 243.260email: creative@adaction.gr

Γραφιστική: Γιώργος Παπαδόπουλος, Διευθυντής Δημιουργικού adaction A.E.

Διαφημίσεις: 2310 606.928

Διορθώσεις κειμένων: Δώρα Γιαννιού

Σκίτσα: Δημήτρης Νικολαΐδης

Φιλμ - Εκτύπωση: Φίλιππος, Εκδοτική Βορείου Ελλάδος

Διεύθυνση Περιοδικού: Ευζώνων 7, Άνω Ηλιούπολη, 546 31 Θεσσαλονίκη, ( 2310 606.928, Φαξ: 2310 642.055Hλεκτρονικό ταχυδρομείο: dytikos@the.forthnet.grΔικτυακός τόπος: http://users.forthnet.gr/the/dytikosΤιράζ: 7.000. Διανέμεται δωρεάν σε πάνω από 300 σημεία στην πόλη.

Τα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τουςΦωτογραφία Εξωφύλλου:Βασίλης Καρκατσέλης

avanti maestro

ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò,áãáðçôïß áíáãíþóôåò,

ãéá óõíäñïìÝòεπικοινωνήστε στο τηλέφωνο:

2310 606.928αποστείλετε:

• για 10 τεύχη 18,00€ • για 5 τεύχη 9,00€

ed i t o r i a l

4

6

τα ξ ί δ ι

8

κόσµο ς

9

κόσµο ς

αλλά τα στοιχεία που έχουμε εμείς στη διάθεσή μας δεν αποδίδουν όλη την πραγματικότητα και σίγουρα υπάρχουν πολλά ακόμα κρούσματα βίας και αυθαιρεσίας που δεν καταφέρνουμε να καταγράψουμε», λέει ο κ. Παπαϊωάν-νου. Ωστόσο, επισημαίνει ότι οι ετήσιες αυτές εκθέσεις έχουν αξία, γιατί επι-τρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων για τη γενική κατάσταση που επικρατεί στον κόσμο: «Εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει την έξαρση της βίας σε πολλές περιοχές του πλανήτη, όπως η Κολομβία, η Τσετσενία, το Ισραήλ και τα Παλαιστινιακά εδάφη. Η χρήση βασανιστηρίων, η θανατική ποινή και οι εξωδικαστικές δολοφονίες δίνουν πολύ συχνά τον τόνο. Κυρίως όμως πρέπει

να τονιστεί ότι μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 στις ΗΠΑ, έχουμε πολλές αρνητικές επιπτώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας πολλές κυβερνήσεις δεν διστάζουν να περιορίσουν τις ατομικές ελευθερίες, κι αυτό είναι μια πολύ αρνητική εξέλιξη».Η κατάσταση στην ΕλλάδαΣύμφωνα με τον πρόεδρο του ελληνικού τμήματος της Δ.Α., ο οποίος βρίσκεται στη θέση αυτή από το 1996, στη χώρα μας «έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την κατεύθυνση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε θεσμικό επίπεδο. Εντούτοις, και σύμφωνα με εκτενή έκθεση που έδωσε πολύ πρό-σφατα στη δημοσιότητα η Δ.Α., είναι πολλά τα κρούσματα αστυνομικής

βίας με θύματα κυρίως μετανάστες, πρόσφυγες και Ρομά, χωρίς συνήθως οι πράξεις αυτές να τιμωρούνται όπως ορίζει ο νόμος». Η οργάνωση καταγρά-φει τα κρούσματα αυτά και αγωνίζεται για τον περιορισμό τους, που είναι ένας από τους κύριους στόχους της από την ίδρυσή της έως σήμερα.Το ελληνικό τμήμα ιδρύθηκε μετά την πτώση της δικτατορίας, στις 27 Ιουνί-ου του 1975. Πρώτα μέλη του έγιναν άνθρωποι που είχαν βοηθηθεί από τη διεθνή οργάνωση στα χρόνια της χού-ντας, καθώς οι καταγγελίες της Διεθνούς Αμνηστίας συνέβαλαν στην ευαισθητο-ποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης και την καταδίκη του καθεστώτος στα μάτια όλου του κόσμου. Η πρώτη Γενική Συνέλευση του Τμήματος έγινε τον Μάρτιο του 1976, ενώ πρώτη πρόεδρος υπήρξε η Αμαλία Φλέμιγκ. Όπως τονίζει ο κ. Παπαϊωάννου, «το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας είναι ενεργό κομμάτι του παγκόσμιου κινήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εξάλλου, ολόκληρη η Διεθνής Αμνηστία δεν είναι παρά μια δυνατή φωνή εκατομμυρίων ανθρώπων που αγωνιούν κι ενώνουν τις προσπάθειές τους με εκείνες όλων των αγωνιστών για τα ανθρώπινα δικαι-ώματα. Άρα, προφανώς με ανεξαρτησία κινούμαστε και αξιολογούμε τη δράση μας στην ελληνική κοινωνία. Είμαστε όμως η Διεθνής Αμνηστία στην Ελλάδα, άρα οι θέσεις της και η δράση της είναι η θέση μας και η δράση μας».Αξίζει να σημειωθεί ότι η Διεθνής Αμνηστία έχει συμβουλευτική σχέση με τα Ηνωμένα Έθνη, την UNESCO, το Συμ-βούλιο της Ευρώπης, τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών και τον Οργανι-σμό Αφρικανικής Ενότητας και ότι έχει τιμηθεί παγκόσμια με το βραβείο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και το Νόμπελ Ειρήνης το 1977. Στην Ελλάδα της απενεμήθη το βραβείο «Αριστοτέ-λης» του Ιδρύματος Ωνάση τo 1987.INFO Διεθνής Αμνηστία:www.amnesty.org (διεθνές τμήμα)www.amnesty.org.gr (ελληνικό τμήμα)

10

Ελλάδα

11

Ελλάδα

Κ έ ν τ ρ α Ξ έ ν ω ν Γ λ ω σ σ ώ ν

1. Ωραιοκάστρου 55, 564 30 Θεσσαλονίκη, Τηλ: 2310 641.673 2. Δηµοκρίτου 17, 564 30 Θεσσαλονίκη, Τηλ/Φαξ: 2310 668.106 Ηλ. ταχυδροµείο: yvezer@hol.gr

CPE (PROFICIENCY) C2Μάϊος 2006Μαυροϊδάκη ΈλεναΤεκίδου Ρεβέκκα ECPE (MICHIGAN PROFICIENCY) C2Μάρτιος 2006Κετικίδου ΕλευθερίαΚωνσταντινίδου ΙωάνναΜαυροϊδάκη ΈλεναΠαπαδοπούλου ΑνεσίαΠαπαδοπούλου ΜαριάνναΤεκίδου Ρεβέκκα CAE (ADVANCED) C1Μάϊος 2006Ανδρεάδης ΓιώργοςΠαντέλης ΣπύροςΒουγιούκας ΑλέξανδροςΒουγιούκα ΕιρήνηΦιτσιώρη ΜαριάνθηΧαψά ΙωάνναΚαββαδίας Σπυρίδων

ΚΠΓ Γ1Μάϊος 2006Ανδρεάδης ΓιώργοςΚρέκη ΜαρίαΝικολάου ΧαράΠορφύρης ΦώτηςΤσιριοπούλου Έλενα ALCE (ADVANCED) C1Ιούνιος 2006Δεσπούδης ΕυστάθιοςΚρέκη ΜαρίαΠαντέλης ΣπύροςΠορφύρης ΦώτηςΤσιριοπούλου ΈλεναΒουγιούκας ΑλέξανδροςΒουγιούκα Ειρήνη ZERTIFICAT DEUTSH (ZD)Κωνσταντινίδου ΙωάνναΡίζου ΜαρίαΤσιριπίδου ΕλένηΚατσικίδης ΑνδρέαςΠαπαγεωργίου Κων/νος

FCE (LOWER) B2Δεκέµβριος 2005 & Μάϊος 2006Βουγιούκα ΕιρήνηΒουγιούκας ΑλέξανδροςΠαντέλης ΣπύροςΚύρµου ΔήµητραΤσάια ΒασιλικήΠαπαδόπουλος ΙωάννηςΤσακάλης Κων/νοςΒερτζώνη ΕλένηΔιάκου ΓραµµατικήΙωαννίδης ΑναστάσιοςΞενιτοπούλου ΑργυρώΤσιριπίδου ΕλένηΦωτιάδης Παναγιώτης ECCE (MICHIGAN LOWER) B2Δεκέµβριος 2005 & Μάϊος 2006Γουρουφίδης ΧρήστοςΚαραστεργίου ΑγγελικήΚύρµου ΔήµητραΠαντέλης ΣπύροςΣαµαλίδου ΔήµητραΣυµεωνίδης Κωνσταντίνος

Τσάια ΒασιλικήΒουγιούκα ΕιρήνηΒουγιούκας ΑλέξανδροςΔιάκου ΓραµµατικήΦωτιάδης ΠαναγιώτηςΙωαννίδης ΑναστάσιοςΚουρουκλίδου ΜαρίαΚουτζάµπαση ΔήµητραΜήτσιος ΝικόλαοςΟυζουνίδης ΘεόδωροςΠαπαδόπουλος ΔηµήτριοςΠαπαδόπουλος ΙωάννηςΠαπαδόπουλος Νικόλαος Παπαπετρίδης ΤηλέµαχοςΠοϊτιατζίδου ΕλισάβετΠοϊριατζίδου ΓεωργίαΠοϊριατζίδου ΜαρίαΡίζου ΜαρίαΤσακάλης ΚωνσταντίνοςΤσιριπίδου ΕλένηΤσουφλίδης ΔηµήτριοςΒερτζώνη ΕλένηΞενιτοπούλου Αργυρώ

PET B1Μάρτιος 2006Φλώρος ΔηµήτρηςΔαφνόπουλος ΓιώργοςΣαµαλίδου Αθηνά Κρέκης ΙωάννηςΦούντα ΚαλλιόπηΚόλκα ΠερσεφόνηΤαµπάκη ΦωτεινήΣαλονικίδης ΒασίληςΚλαυδιανού ΕυανθίαΤζανετάκης ΑλέξανδροςΕλευθερίου ΣταµάτηςΒακάλης ΧρήστοςΤσιπίδου Ολυµπία KET Μάρτιος 2006Μαντσιόπουλος ΔηµήτρηςΑζά ΚωνσταντίναΑµανατίδης ΠαντελήςΑµανατίδης ΧρήστοςΘεοδωρίδης ΣωτήρηςΘεοσίδου Νικολέτα

Κιουτσουκηλία ΕυαγγελίαΚούτλα ΑθανασίαΚυριακού ΠαντελήςΛηµνιού ΜαγδαληνήΛιάκου ΚυριακήΛιόσιος ΝίκοςΜανιού ΈµµαΜηνάς ΕυθύµηςΜήτσα ΦωτεινήΞαντινίδης ΕυστάθιοςΠαπαδόπουλος ΙωάννηςΧαλκιά Γιούλυ YLS (FLYERS)Ασµάνης ΙωάννηςΓεργωλά ΝικολέταΒερβέρης ΣτέλιοςΓιαµουρίδης ΑντώνηςΓραµµατικούδης ΜίλτοςΜουργκά ΙωσηφίναΜπαλτζή ΖωγραφιάΒερβέρης ΧρήστοςΚαγκασίδου ΕλένηΚανέλογλου Χριστίνα

Λάµπρου ΛουκάςΜιγκοτζίδης ΠαναγιώτηςΜπαλταδάκη ΕυαγγελίαΣαββίδης ΠαναγιώτηςΣωπίδου ΑικατερίνηΧρυσικού ΜαρίαΚοντογουλίδης ΕρίκοςΛαζάρου ΣωτηρίαΜεχτερίδου ΆνναΜπιτζένης Κων/νοςΠάγκος ΑθανάσιοςΑβραµίδης ΑρχιµήδηςΑντωνίου ΝικόλαοςΜπάσια ΜαγδαληνήΤσικιτίκου ΜαρίαΑζάς ΜιχάληςΚαµάρης ΓεώργιοςΜπίσµπας Κων/νοςΝτόβα ΠασχαλίναΤορωνίδης Θεόδωρος

�������������������������������������������������������������������������������������������������

16 χρόνια προσφοράς στην ξενόγλωσση εκπαίδευση

135 υποψήφιοιτου Κέντρου Ξένων Γλωσσών µας, έγιναν κάτοχοι, Αναγνωρισµένων Πιστοποιητικών Γλωσσοµάθειας της Αγγλικής Γλώσσας και Γερµανικής Γλώσσας το ακαδηµαϊκό έτος 2005-2006.

Συγχαρητήρια!!!

σε μια καταπράσινη γωνιά γεμάτη πεύκα, έλατα, οξιές, καρυδιές και φουντουκιές. Στα χρόνια του μεσοπολέ-μου ο Γρανίτης ήταν σπουδαίο κέντρο παραθερισμού για όσους βασικά έπασχαν από φυματίωση, αφού η πενικιλίνη δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμη.Επόμενος σταθμός μας το Οχυρό, χωριό αναπόσπα-στα δεμένο με την ιστορία, όπου κάθε χρόνο στις 6 του Απρίλη ή την πρώτη Κυριακή του ίδιου μήνα γίνεται πυρήνας συγκέντρωσης για τις επετειακές εκδηλώσεις και λόγω της αναπαράστασης της μάχης του Λίσε. Σε τούτες εδώ τις ειρηνικές σήμερα κορυφο-γραμμές και τα γαλήνια δάση έγινε μία από τις σκλη-ρότερες μάχες μεταξύ των Ελλήνων και των Γερμανών και Βουλγάρων. Θυμάμαι το βράδυ της ίδιας μέρας, τα λόγια ενός ηλικιωμένου που έζησε την καταστροφή: «Βδομάδες ολάκερες σφυροκοπούσαν τα γερμανικά στρατεύ-ματα. Τα αεροπλάνα βούιζαν πάνω από τις χαράδρες ασταμάτητα, τα καμιόνια γεμάτα φαντάρους αγκομα-

χούσαν στους ανηφορικούς δρόμους. Η φωτιά των ανθρώπων κατάτρωγε για μέρες τις πλαγιές. Ώρες ώρες ήμασταν βέβαιοι ότι μύριζε ανθρώπινη σάρκα. Δεν υπάρχει πια ειρήνη σε αυτόν τον τόπο παιδιά μου, μονάχα ψυχές ανθρώπινες που στοιχειώνουν τα δάση, τις ρεματιές και τα ποτάμια. Οι καλύτεροι Έλληνες χάθηκαν εκεί που σήμερα εσείς κάνετε τουρισμό!».Λίγο παραπέρα, συναντάμε κάποια ακόμη χωριά που η αστυφιλία και το μεταναστευτικό ρεύμα τα οδήγη-σαν σε μαρασμό. Αχλαδιά, Αχλαδομηλιά, Λιβαδάκι, Μικροκλεισούρα, Παγονέρι, Ποταμοί, Πέρασμα και Μικρομηλιά αριθμούν μόλις λίγες εκατοντάδες ψυχές, παλαίμαχους της ζωής και της γης, με αποκλειστική ασχολία τους την καλλιέργεια της πατάτας, το μοναδι-κό αγαθό που ευδοκιμεί σ’ αυτόν τον τόπο. «Τελείωσε, φίλε μου, αυτό ήταν, δεν υπάρχει επιστρο-φή. Τα χωριά μας σε λίγα χρόνια θα έχουν ερημώσει. Οι γερόντοι, αυτοί που παλεύουν ακόμα τη γη, φεύγουν ένας ένας και ουδείς νέος δεν έχει λόγο να μείνει πια

εδώ. Ακόμη κι η μοναξιά παλεύεται, η ανέχεια όμως όχι!». Τέτοιες κουβέντες, παραδομένες στη μοίρα και γεμάτες πίκρα, μας υποδέχτηκαν μαζί με τον αχνιστό καφέ που άφησε ο συμπαθής μαγαζάτορας στο τρα-πέζι, για να συνεχίσει τη συζήτησή του με έναν συγ-χωριανό του: «…Πώς να τα πάμε Στέργιο μ’… Οι τρεις κι ο κούκος έχουμε απομείνει! Παν’ τα καλά τα χρόνια. Είκοσι σπίτια μονάχα καπνίζουν σ’ όλο το χωριό…».Μια διαφορετική εικόνα στα μάτια μας αποτέλεσε η μικρή τεχνητή λίμνη των Λευκογείων, σαν σκηνικό από αλπικό τοπίο, ενώ λίγο πιο κάτω συναντάμε την τεχνητή λίμνη του Νέστου, που ξεπερνά σε μήκος τα 30 χιλιόμετρα και διασχίζεται από μια τεράστια γέφυρα. Μόλις πριν από λίγα χρόνια σ’ αυτό το σημείο κυλούσε ο Νέστος, αλλά το φράγμα Θησαυρού τιθά-σευσε το ποτάμι για τα υπόλοιπα 130 χιλιόμετρα μέχρι τις εκβολές του στο Β. Αιγαίο. Συνεχίζοντας με βορειοανατολική κατεύθυνση, ο δρόμος μάς βγάζει στο τελωνείο της Εξοχής, που

Η τεχνητή λίµνη των Λευκογείων, σαν σκηνικό από αλπικό τοπίο, µοιάζει να συµπράττει µε την γενικότερη ηρεµία και σιωπή της περιοχής.

12

Ελλάδα

πρόσφατα ξεκίνησε τη λειτουργία του και συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, με σκοπό να τονώσει την οικονομία των δύο κρατών. Λίγα χιλιόμετρα πρωτύτερα, κάποια κατά-λοιπα παλαιών εποχών -τσιμεντένια κολωνάκια και σιδερένια φράγματα που χρησίμευαν σαν εμπόδια στη διέ-λευση γερμανικών αρμάτων- στέκουν ακόμη εκεί, καταδικασμένα σήμερα σε αχρηστία, αφού νέες προοπτικές -πολύ διαφορετικές απ’ ό,τι παλιότερα- ανοίγονται για τις δύο χώρες.

Διαµονή / Φαγητό: Ο Βώλακας διαθέτει μια αξιόλογη ξενοδοχειακή υποδομή, που αποτε-λείται από ξενοδοχεία, ξενώνες και ενοικιαζόμενες κατοικίες. Ανάμεσα σ’ αυτά ξεχωρίζουν οι επιπλωμένες κατοικίες «Μαρήλια» (τηλ. 25230/ 23,350, 6945155425). Όλες διαθέ-τουν τζάκι, κουζίνα, υπνοδωμάτια και καθιστικό, ενώ υπάρχει και ένας ζεστός κοινόχρηστος χώρος για τα χειροποίητα πρωινά και για ποτό ή καφέ το βράδυ γύρω από το κεντρικό τζάκι. Για φαγητό, επισκεφθείτε την ταβέρνα «Παράδεισος» στο Γρανίτη, που σερβίρει ξεχωριστές γεύσεις, όπως αγριογούρουνο και ελάφι στη γάστρα.

Τούτα τα σπίτια του Μεσοβουνίου, που επιµένουν να αντιστέκονται στο χρόνο, ντυµένα µε της πέτρας τη ζεστασιά, τις λύπες και τις χαρές µας, όταν κάποτε εδώ χτυπούσε ο παλµός της οικογένειας.

12

Ελλάδα

14

θεσσαλον ί κη

15

θεσσαλον ί κηνέων δημιουργών, να επιτελεί έναν ουσι-αστικό εκπαιδευτικό ρόλο, να είναι μια νεανική κυψέλη ζωής και δημιουργικής συνομιλίας των επισκεπτών του. Αλλά δυστυχώς μόνο για ένα δεκαπενθήμερο, μετά βυθιζόμαστε ξανά στο λήθαργο του ζοφερού καθημερινού τοπίου.

Οι καλές στιγµές του 47ουΑπό τις καλές στιγμές του φεστιβάλ ξεχώρισαν τα αφιερώματα στον Βιμ Βέντερς και στον άγνωστο στους περισ-σότερους Τσέχο δημιουργό Γιαν Σβαν-κμάγιερ. Το έργο του πολυτάλαντου Σβανκμάγιερ που εκτός από τον κινη-ματογράφο ασχολείται με την ποίηση, τη γραφιστική και τη γλυπτική, κινείται σ’ έναν υπερρεαλιστικό, ονειρικό, εφι-αλτικό αλλά και ελκυστικό κόσμο. Στη θεματική του συναντούνται το μαύρο θέατρο της Πράγας με τη ζωγραφική του Αρτσιμπάλντο και με κείμενα των συγ-γραφέων Γκαίτε, Ντε Σαντ, Πόε, Φρόιντ, Λουίς Κάρολ. Κρίμα που μόνο σε φεστι-βάλ μπορεί κανείς να παρακολουθήσει το έργο του. Ό,τι καλύτερο το αφιέρωμα στο βραζιλιάνικο σινεμά με την προβολή 18 αντιπροσωπευτικών ταινιών, μεταξύ αυτών οι «Κεντρικός σταθμός» και «Ξένη Γη» του Βάλτερ Σάλες, «Φυλακές Καραντίρου» του Έκτορ Μπαμπένκο, «Οι δύο γιοι του Φρανσίσκο» του Μπρένο Σιλβέιρα, «Ο άνθρωπος που έκανε φωτοτυπίες» του Ζόρσε Φουτάρντο και «Η πόλη του Θεού» του Φερνάντο Μεϊ-ρέγες. Ενδιαφέρον το αφιέρωμα στον Αφρικανό δημιουργό Αμπντεραμάν Σισακό, που μέσα από τις ταινίες του προσπαθεί να αναδείξει τα διαχρονικά προβλήματα που μαστίζουν την Αφρική. Η τελευταία του ταινία «Μπαμακό», μέσα από ένα λαϊκό δικαστήριο που στήνεται στην αυλή ενός σπιτιού, διερευνά τη συνεχιζόμενη υποταγή της αφρικανικής ηπείρου στις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης. Στο πρόγραμμα «Ματιές στα Βαλκάνια» ξεχώρισαν οι ταινίες: «Σαρά-γιεβο σ’ αγαπώ» της Βόσνιας σκηνοθέ-τιδας Γιασμίλας Ζμπάνιτς βραβευμένη με τη Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο. Η ταινία εξετάζει τις σχέσεις μάνας κόρης και πώς αυτές διαταράσσονται όταν η μητέρα αναγκάζεται να πει στην κόρη το βαρύ μυστικό που κουβαλά σχετικά με τη γέννησή της. «Ήταν ή δεν ήταν», του Ρουμάνου Κορνέλιου Πορομπόιου βραβευμένο με τη Χρυσή Κάμερα στο τελευταίο φεστιβάλ Καννών, και Χρυσό Κύκνο καλύτερης ταινίας και σεναρίου στο φεστιβάλ Κοπεγχάγης. Η ταινία με ιδιαίτερα καυστικό χιούμορ, αναφέρεται σε μια επετειακή τηλεοπτική εκπομπή που εξετάζει αν υπήρξε ή όχι επανάστα-ση σε μια μικρή επαρχιακή πόλη λίγο πριν από την πτώση του Τσαουσέσκου. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η ταινία του Αλβανού Κουιτίμ Τσάσκου «Μαγικό Μάτι», μέσα από τα γεγονότα των τελευ-ταίων ετών στη χώρα, θέτει ζητήματα παραπλάνησης της τηλεοπτικής εικόνας αλλά και τις διαχρονικές αξίες της αντί-στοιχης κινηματογραφικής. Κρίμα που μετά την προβολή οι ερωτήσεις που δέχθηκε ο σκηνοθέτης εξαντλήθηκαν στο γιατί ονομάζει τον ήρωά του με το χριστιανικό όνομα «Πέτρο». Τελικά έχουμε μια μανία με το copyright των ονομάτων. Καλό το αφιέρωμα στον Τούρκο Τσεϊλάν, αλλά γιατί κάθε χρόνο αφιέρωμα σε Τούρκους δημιουργούς, υπάρχουν και άλλοι Βαλκάνιοι, ας τους ανακαλύψουμε. Η ταινία «Ο συνταγμα-

τάρχης μου» του Γάλλου Λοράν Ερμπιέ σε παραγωγή Κώστα Γαβρά, ασχολείται με το ρόλο του γαλλικού στρατού στην Αλγερία κατά την περίοδο του πολέμου για ανεξαρτησία, καθρεπτίζοντας ταυτό-χρονα το ρόλο που παίζουν τα σύγχρονα στρατεύματα κατοχής. Μια και μοναδική ρώσικη ταινία στο φεστιβάλ, αυτή του Πάβελ Λονγκίν «Το νησί». Ελεγεία γύρω από την πίστη και τη λύτρωση με έντονα λυρικά και ποιητικά στοιχεία που προσπαθεί να αγγίξει το σινεμά του Ταρκόφσκι. Το μεξικάνικο «βιολί» του Φρανσίσκο Βάργκας που πήρε το βρα-βείο της βουλής, δείχνει πως η μουσική μπορεί να κατευνάσει ακόμα και τα πιο άγρια ανθρώπινα ένστικτα.

Ματιές στην ελληνική παραγωγήΑν και οι σταγόνες χρηματοδότησης από το ΥΠ.ΠΟ. προς το Ελληνικό Κέντρο Κινη-ματογράφου δεν μπορούν να στηρίξουν τον βασικό «οικονομικό παράγοντα», που κινεί τα νήματα της ελληνικής παραγωγής, οι είκοσι περίπου ταινίες το χρόνο, είναι δείγμα παραγωγικής δραστηριότητας. Δυστυχώς λίγες από αυτές όμως έχουν την τύχη να δουν το «φως» της σκοτεινής αίθουσας. Άξια για όλα τα βραβεία η ταινία της Αγγε-λική Αντωνίου «Έντουαρντ», που στο παραπέντε πήρε την πιστοποίηση της ελληνικότητας με παρέμβαση μάλιστα του ίδιου του Υπουργού Πολιτισμού. Και εδώ, το «αφεντικό» του ελληνικού σινεμά η περιβόητη Δήμητρα Αργυρού, μετρώντας με την κορδέλα της, βρήκε λειψή την ελληνικότητα της ταινίας αφού οι διάλογοι στα ελληνικά ήταν λιγότεροι από τα αλβανικά! Η ταινία με βάση μια αληθινή ιστορία, αφηγείται την περίπτωση ενός νεαρού μετανάστη που διαπράττει φόνο στην Ελλάδα, φυλακίζεται για άλλους λόγους στην Αλβανία και μέσα από τις εμπειρίες του στη φυλακή γνωρίζει την αυτογνωσία και τη λύτρωση και αναγνωρίζοντας την ενοχή του επιστρέφει για να παραδοθεί. Πολύ καλή φωτογραφία από τον Γίργκεν Γίργκες συνεργάτη του Βέντερς, έξοχος ο Κοσοβάρος πρωταγωνιστής Εσρέφ Ντουρμίσι, αλλά και τα επιμέρους, μουσική, μοντάζ, σκηνικά κουστούμια και ήχος. Στο «Ώρες κοινής ησυχίας» της Κατερίνα Ευαγγελάκου παρακολου-θούμε τις ιστορίες των κατοίκων πέντε διαφορετικών διαμερισμάτων που ένα καλοκαιρινό βράδυ μένουν ξάγρυπνοι εξαιτίας ενός ενοχλητικού συναγερμού από ένα παρκαρισμένο αυτοκίνητο. Αν και συνηθισμένες οι ιστορίες, το συμ-μαζεμένο σενάριο, οι σωστοί ρυθμοί, οι προσεγμένοι διάλογοι οδηγούν σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Πολύ καλές οι ερμηνείες των: Χρήστου Στέργιογλου, Ερρίκου Λίτση, Αγγελικής Παπαθεμελή, Αλεξίας Καλτσίκη. Για τον παραλογισμό των αντιπαραθέσεων στην Κύπρο μέσα από μια τρυφερή ερωτική ιστορία μιλά ο Κύπριος Πανίκος Χρυσάνθου στην ταινία «Ακάμας». Άνισες οι προσπάθειες των: Γιώργου Σταμπουλόπουλου «Πανδώρα», και Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου «Ο γιος του φύλακα». Από τις καλές στιγμές του ελληνικού σινεμά οι ταινίες που συμμε-τείχαν στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, «Ροζ» του Αλέξανδρου Βούλγαρη και «Η ψυχή στο στόμα» του Γιάννη Οικο-νομίδη.

16

τοπ ι κά ν έα

18

σύγχρονη κο ι νων ί α

19

Σ’ έναν κόσμο όπου οι μισοί άνθρωποι βαριούνται μέχρι θανάτου και οι άλλοι μισοί φοβούνται ακόμη και τη σκιά τους, ο καταναλωτισμός εμφανίζεται ως το τέλειο «ναρκωτικό». Με την αύρα της βαρεμάρας να μας πολιορκεί και με την κατάθλιψη να τρώει τις εσωτερικές μας σάρκες, το «shopping therapy» έγινε το εύκολο καταφύγιό μας – μόνο που δεν μας θεραπεύει αλλά μας οδηγεί στην υπερχρέωση, σε μια ζωή επί πιστώσει. Ζώντας μέσα στην ήρεμη φρίκη της καταναλωτικής (βλαχο-γκλάμουρ) δημοκρατίας, όπου κυριαρχούν οι «δήθεν», οι κουφιοκέφαλοι «Επώνυμοι» με ξασπρισμένα δόντια που χαμο-γελούν μπροστά στο φακό, όπου ευημερούν τα σκυλόψαρα ντυμένα με Prada και Armani, έχουμε μάθει όχι να ζούμε, αλλά να επιβιώνουμε. Ζούμε σε μια εποχή αχαλίνωτου καταναλωτισμού, ανυπόφορου κοινωνικού μιμητισμού και εκκωφαντικής έλλειψης κριτικής σκέψης. Σε μια δημοκρατία του Δεξιο-Αριστερού «μεσαίου χώρου», του «μέσου όρου», της κατατονικής μετριοπάθειας και του παγώματος των συλλογικών παθών. Προπαντός όμως ζούμε κάτω από τη δικτατορία των αγορών. Η αγορά είναι ο νέος δικτάτοράς μας. Τα πάντα γύρω μας καταρρέουν και μόνον η σημαία της ανταγωνιστικότητας παραμένει όρθια. Ανταγωνιστικότητα, αυτή η υπέρτατη αξία της νέας εποχής μας!

ΤΟ SHOPPING ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗΟ τουρμποκαπιταλισμός επελαύνει παντού και ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε Homo Economicus Cretinus. Γι’ αυτό το νέο είδος ανθρώπου, που συνηθίζει να κάνει ανθρωποθυσίες για τα κέρδη, οι υπόλοιποι άνθρωποι είναι απλώς «στατιστικά δείγ-ματα» ή καταναλωτικά τρόπαια που εξαγοράζονται εύκολα. Η ίδια η οικονομία είναι μια φούσκα που συστέλλεται και διαστέλλεται σύμφωνα με τις ματαιοδοξίες και τα

όνειρα των άπληστων καπιταλιστών αυτής της συνομοταξίας! Στους δρόμους των ελληνικών πόλεων το κυρίαρχο είδος είναι οι Νεάντερταλ με γραβάτες, ανθρωπάρια χωρίς συνείδηση, ευαισθησίες και κριτική σκέψη. Άνθρωποι με προκάτ αντιλήψεις που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η επιτυχία και το χρήμα…Κι εμείς, οι «πολλοί», τι κάναμε, εκτός από το να αφεθούμε να υποβιβαστούμε

από πελάτες σε καταναλωτές; Μην έχοντας καταναλωτική συνείδηση, καταντήσαμε «target group», ιδανικοί στόχοι των πολυεθνικών εται-ρειών. Έχουμε υποκύψει στον περίτεχνο διαφη-μιστικό μηχανισμό και στο «Δούρειο Ίππο» του μάρκετινγκ και αντιδρούμε σαν αφηνιασμένα

consuming zombies, που τρέχουν στα εμπορικά κέντρα καταναλώνοντας σχεδόν ό,τι βρουν μπροστά τους. Ξεχνάμε βέβαια πως όλα όσα καταναλώνουμε χωρίς να τα έχουμε πραγματική ανάγκη είναι συνήθως «κλεμμένα» από τα στομάχια των φτωχών.Εκτός των άλλων αυτή η υπερκατανάλωση μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην υπερχρέωση και στην πλαστική εξάρτηση από πιστωτικές κάρτες και δάνεια, καθι-στώντας μας σκλάβους του τραπεζικού συστήματος. Οι τράπεζες κερδοσκοπούν ανελέητα εκμεταλλευόμενες τη ματαιοδοξία μας να αναρριχηθούμε στο Έβερεστ της ευημερίας, να γευτούμε τους «απαγορευμένους καρπούς» του καταναλωτικού μας παραδείσου. Αυτό έχει ως τίμημα την υποθήκευση του μέλλοντός μας και, σε τελική ανάλυση, την περιστολή των ελευθεριών μας. Όπως είχε πει κάποτε ο και Αμερικανός πρόεδρος Τόμας Τζέφερσον: «Τα τραπεζικά ιδρύματα είναι πιο επικίν-δυνα για τις ελευθερίες μας από τους τακτικούς στρατούς»…Τι πρέπει να κάνουμε; Πρέπει επειγόντως να αποκτήσουμε καταναλωτική συνείδη-ση, να «ψηφίζουμε» δηλαδή με τα λεφτά μας. Ναι, πρέπει να γνωρίζουμε πως σε μια αγορά που υποτίθεται πως λειτουργεί σωστά «ψηφίζεις» όντως με τα λεφτά σου. Κάθε αγορά που κάνεις είναι ταυτόχρονα και μια πολιτική επιλογή, με τη διαφορά πως αντί για κόμματα «ψηφίζεις» προϊόντα και εταιρείες που τα παράγουν. Όπως πολύ σωστά λέει και ο ροκ σταρ Bono των U2: «το shopping είναι η νέα πολιτική πράξη».

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ = ΧΡΙΣΤΟΣ + ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΦΡΕΝΙΤΙΔΑ!Κι ερχόμαστε τώρα στα Χριστούγεννα, στο μεγαλύτερο καταναλωτικό πανηγύρι της χρονιάς. Λένε ότι την περίοδο των Χριστουγέννων οι έμποροι κάνουν το 40% του ετήσιου τζίρου τους! Αυτό σημαίνει ότι πλέον τα Χριστούγεννα δεν είναι γιορτή αγάπης, αλλά μια ατέλειωτη γιορτή κατανάλωσης. Με άλλα λόγια, Χριστούγεννα = Χριστός + Καταναλωτική Φρενίτιδα!Τι μπορούμε να κάνουμε όμως απέναντι σ’ αυτή την επιδημία χριστουγεννιάτικης υπερκατανάλωσης που ξεκινά από τα μέσα Νοεμβρίου με το πρόωρο στόλισμα των βιτρινών; Καταρχάς μπορούμε να επιλέξουμε την εθελοντική λιτότητα: να αγοράζουμε λιγότερα περιττά υλικά αγαθά. Να λέμε «No Thanks» σε ό,τι προσπα-θούν να μας πουλήσουν οι κάθε λογής επιτήδειοι. Να λέμε στον εαυτό μας «αυτό

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ

ΑΝΤΙΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

BUY NOTHING CHRISTMAS

«Προτάσεις για χριστουγεννιάτικα δώρα: Στον εχθρό σου, συγνώμη. Σ’ έναν φίλο, την καρδιά σου. Σ’ έναν πελάτη, εξυπηρέτηση. Στον εαυτό σου, σεβασμό».

Όρεν Άρνολντ, συγγραφέας

του Γιώργου Στάμκουstamkos@post.com

Πρέπει επειγόντως να αποκτήσουμε καταναλωτική συνείδηση, να

«ψηφίζουμε» δηλαδή με τα λεφτά μας.

18

σύγχρονη κο ι νων ί α

19

το προϊόν δεν το χρειάζομαι. Γιατί να το αγοράσω;» Δεν πρέπει στις αγορές μας να λειτουργούμε παρορμητικά και συναισθηματικά. Αν αγοράζουμε με βάση το συναίσθημα και όχι τη λογική –δηλαδή με βάση τις πραγματικές μας ανάγκες–, τότε υπάρχει κίνδυνος, μετά την αγορά, να αισθανθούμε ένα ακόμη ισχυρότερο συναίσθημα, εκείνο της απογοήτευσης. Γι’ αυτό και η κατάθλιψη ύστερα από αγορές είναι συνηθισμένο φαινόμενο της εποχής μας που πλήττει

ειδικά τις γυναίκες. Καταφεύγοντας παρορμητικά σε μια άχρηστη «αντι-καταθλιπτική» αγορά το αποτέλεσμα είναι η επίταση της θλίψης και η έντονη αίσθηση ότι ο καταναλωτής έπεσε θύμα κάποιας παραπλανητικής διαφήμισης ή κάποιου επιτήδειου πωλητή. Παγιδευ-μένοι σε μια κοινωνία κερδισμένων και χαμένων, όπου επικρατεί η πεποίθηση πως πετυχημένος είναι εκείνος που έχει περισσότερη οικονομική και υλική

ευημερία, αισθανόμαστε, παρά τις πρό-σκαιρες «καταναλωτικές θεραπείες» μας, ολοένα και πιο δυστυχισμένοι…Αν θέλετε λοιπόν να κάνετε την επα-νάστασή σας, τότε δοκιμάστε να μην αγοράζετε τίποτε που δεν σας είναι απολύτως αναγκαίο αυτά τα Χριστού-γεννα. Buy Nothing Christmas. Άλλωστε, όσο πιο πολύ καταναλώνεις τόσο λιγότερο ζεις. Η κατανάλωση προϊόντων δεν μας κάνει καλύτερους, απλώς στιγμιαία χαζοχαρούμενους. Όταν καταναλώνουμε προϊόντα ξεχνάμε, συνήθως ότι τα πραγματικά «προϊόντα» είμαστε εμείς. Εμείς που πουλάμε το χρόνο και τη ζωή μας, για να αποκτήσουμε συνήθως πράγματα που δεν χρειαζόμαστε πραγματικά…

ΑΡΝΗΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΩΝ ΖΩΝΤΑΝΩΝ ΝΕΚΡΩΝΤελειώνοντας θα ήθελα να παροτρύνω τους αγαπητούς μου αναγνώστες να μην είναι τηλεθεατές της ζωής τους, αλλά να

τη ζουν πραγματικά, νοηματοδοτώντας την κάθε στιγμή της. Να αρνηθούν την κουλτούρα των Ζωντανών Νεκρών, των ντοπαρισμένων μικροαστών. Να κλείσουν την τηλεόραση, να σηκωθούν από τον καναπέ τους, να σταματήσουν τη «φραπεργία διαρκείας» και να βγουν στους δρόμους. Να συναντήσουν φίλους, να συζητήσουν για τον κόσμο, να περπατήσουν, να ανοίξουν κανένα ενδιαφέρον βιβλίο, να ακούσουν ποι-οτική μουσική και να διαβάσουν ένα καλό ποίημα. Οι πιο επαναστάτες δεν χρειάζεται να ρίχνουν μολότοφ στους αστυνομικούς. Μπορούν κάλλιστα να πάρουν ένα κομπρεσέρ, να σπάσουν το πεζοδρόμιο και να φυτέψουν ένα δένδρο! Να ανακαταλάβουν τους δρό-μους από τα αυτοκίνητα. Να εκτοξεύ-σουν τούρτες στους ισχυρούς. Όσο για μένα, που κάποιος φίλος με χαρακτήρισε πρόσφατα «τεχνοκράτη του ονείρου», πολύ θα το ήθελα αυτά τα Χριστούγεννα να ρίξω μια αφράτη τούρτα στο ατσαλάκωτο προφίλ του πρώην μικροαστού Θόδωρου Ρου-σόπουλου! Κάτι μου λέει ότι θα του πάει…

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ είναι ο δημιουργός και διευθυντής του περιοδικού ΖΕΝΙΘ και συγγραφέας των βιβλίων ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΓΚΡΙΖΑ ΕΛΛΑΔΑ: Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ», Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΕΣΛΑ,. MIND CONTROL, ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ κ.α. που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΑΓΝΩΣΤΟ.

20

Πολιτιστικές Προτάσεις, Δράσεις & Άλλα Θεάµατα

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

επéµÝëεéá ÉωÜííá Μπܵπç

28

ποδήλατο

Αν κρίνει κανείς από το πώς γιορτάστηκε τα προη-γούμενα χρόνια στην Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Ημέρα χωρίς Αυτοκίνητο (22 Σεπτεμβρίου), η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων των ελληνικών πόλεων την «απόλαυσε» καθηλωμένη μέσα στα Ι.Χ. της. Είναι αυτό δυνατόν; Και βέβαια είναι.

Τρία τινά µπορεί να συµβαίνουν: 1. Ως «ξύπνιοι», πολλοί γνωρίζουν την επέτειο αλλά σκέπτονται ότι όλοι οι υπόλοιποι θα τσιμπήσουν ως κορόιδα και θα αφήσουν το ΙΧ στο σπίτι. Οπότε, σου λέει, οι δρόμοι θα είναι άδειοι, ας το πάρω εγώ. 2. Οι Δήμαρχοι δεν έμαθαν έγκαιρα για το γεγονός ότι 1.000 ευρωπαϊκές πόλεις θα απαγορεύσουν την κυκλοφορία των αυτοκινήτων σε μεγάλα τμήματα του κέντρου τους, δίνοντας στους πολίτες την ευκαιρία να εξερευνήσουν την πόλη τους πεζοί, με ποδήλατο ή με τα μέσα συγκοινωνίας. Δυστυχώς όμως αποδεδειγμέ-να το ξέρουν και μάλιστα το ΥΠΕΧΩΔΕ άλλες χρονιές είχε υποστηρίξει εκδηλώσεις των Δήμων σε δεκάδες ελληνικές πόλεις. Σε κάθε πόλη που ενδιαφέρεται, υπάρχει ευρωπαϊκή βοήθεια και οι Δήμοι, μαζί με τις οικολογικές οργανώσεις, συνδιοργανώνουν ολόκληρη «εβδομάδα κινητικότητας», με κορύφωση την Ημέρα χωρίς αυτοκίνητο. 3. Οι Δήμαρχοι το έμαθαν αλλά αδιαφόρησαν ή εκτί-μησαν ότι δεν είναι δράση που θα τους αποφέρει ψήφους. Έτσι, οργανώνουν φιέστες Β’ διαλογής, όπως ο Δήμος Θεσσαλονίκης, που μοίρασε και πάλι δωρεάν ποδήλατα (μόνο 50 αυτή τη φορά και τα άλλα 600 στους τηλεθεατές των δημοτικών οργάνων προπα-γάνδας TV100 και του FM100) με σπόνσορες τις αυτο-κινητοβιομηχανίες! Α, και κλείνει και την παραλιακή λεωφόρο Νίκης από τις 9 το πρωί ενώ ο ΟΑΣΘ αρκείται στη δωρεάν μετακίνηση από τις 5 το απόγευμα. Χωρίς ενημέρωση και εναλλακτικές λύσεις, ο Δήμαρχος και οι επιτελείς του συμβάλλουν έτσι στο να γιορτάσουν οι Θεσσαλονικείς την ημέρα χωρίς ΙΧ, εγκλωβισμένοι μέσα στο επάρατο μέσο.

Και όμως οι λύσεις -μακρυά από το αδιέξοδο μετρό και την περιβαλλοντοκτόνα υποθαλάσσια- υπάρχουν:• Το τραμ είναι μια πολύ καλή, σχετικά φθηνή και γρή-

γορη πραγματοποιήσιμη λύση. Βέβαια θα σημάνει την μείωση μερικών διαθέσιμων τώρα δρόμων για αυτοκίνητα, όπου θα κυκλοφορεί αποκλειστικά το τραμ και παράλληλα προς αυτό ποδηλατοδρόμοι και πεζόδρομοι.

• Ο προαστιακός σιδηρόδρομος, για τον οποίο υπάρ-

χει έτοιμη γραμμή από το λιμάνι προς όλες τις περιοχές της Μακεδονίας.

• Η θαλάσσια συγκοινωνία ως προέκταση του προα-στιακού σιδηροδρόμου προς τις ακτές του κόλπου και το αεροδρόμιο.

• Η κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης σ΄ όλες τις γειτονιές και όλες τις νεοαναγειρόμενες οικοδομές.

Τα τέσσερα παραπάνω μέτρα είναι σαφές ότι μέσα στα επόμενα πέντε ως δέκα χρόνια μπορούν να δώσουν μια αναπνοή στην πόλη. Ζητάμε πολλά;

Ποδήλατο: υγιεινό, φθηνό, οικολογικό µέσο γρήγορης µεταφοράςΓια όσους έχουν τη σωματική ικανότητα, κάτι που αφορά τη μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού, το ποδήλατο είμαι μια σοβαρή εναλλακτική κυκλοφορι-ακή λύση. Τα ποδήλατα που χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο είναι 800 εκατομμύρια περίπου, δηλαδή σχεδόν διπλά-σια από τα αυτοκίνητα! Κάθε χρόνο κατασκευάζονται 100 εκατομμύρια ποδήλατα και πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, στο Βέλγιο, στη Μ. Βρετανία, στη Γαλλία, στη Δανία, στην Ολλανδία, στη Γερμανία, όπου το ποδή-λατο έχει ισχυρή παρουσία, δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη διάδοσή του. Ειδικά στην Ασία το ποδήλατο είναι το κυρίαρχο μέσο μετακίνησης. Μόνον εκεί, τα ποδήλατα μεταφέρουν περισσότερους ανθρώπους από όσους μεταφέρουν τα αυτοκίνητα στον πλανήτη στο σύνολό του. Στην Κίνα, για παράδειγμα, το 1987, πουλήθηκαν 35 εκ. ποδήλατα, περισσότερα από τα αυτοκίνητα που πουλήθηκαν σε όλο τον κόσμο. Τα ποδήλατα και τα συναφή μέσα που κινούνται με πετάλια, αντιπροσω-πεύουν ακόμη και τα 2/3 των οχημάτων της ώρες αιχμής στις ασιατικές πόλεις και συχνά το διπλάσιο των οχημάτων μεταφοράς εμπορευμάτων. Στο Μπα-γκλαντές τα τρίκυκλα με πετάλια μεταφέρουν περισ-σότερα εμπορεύματα από όσα μεταφέρουν συνολικά τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς. Η διακήρυξη της Κοπεγχάγης, ένα κείμενο που υιοθε-τήθηκε κατά τη γενική συνέλευση των πόλεων χωρίς αυτοκίνητα το 1996, κριτικάρει έντονα το γεγονός ότι «δίνεται πάντοτε προτεραιότητα στο αυτοκίνητο σε σχέση με τους πεζούς και τους ποδηλάτες, των οποίων οι διαδρομές καθορίζονται από την επιθυμία να ελαχιστοποιηθούν οι χρόνοι μετακίνησης της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας. Η μεταχείριση που επι-

φυλάσσεται στο αυτοκίνητο είναι κάτι περισσότερο από αυτό που αντιστοιχεί σε μία μορφή μεταφοράς, με ένα καθεστώς δυσανάλογα μεγαλύτερο από τις ευκαιρίες μετακίνησης που προσφέρει. Είναι απαραί-τητο να ενθαρρύνουμε τρόπους ζωής που εξαρτώνται λιγότερο από τα αυτοκίνητα». Είναι πια πασιφανές ότι η μετακίνηση με αυτοκίνητο μέσα στις πόλεις απειλεί και εμποδίζει τους δύο κατ΄ εξοχήν κοινωνικούς, φιλικούς στο περιβάλλον, οικονο-μικούς και σύγχρονους τρόπους μετακίνησης: τη μετα-κίνηση με τα πόδια και τη μετακίνηση με ποδήλατο.

Όµως το ποδήλατο:• Δεν ρυπαίνει. • Είναι υγιεινό, γιατί με έμμεσο τρόπο επιβάλλει τη

φυσική άσκηση στον αναβάτη. • Είναι το μέσο με το χαμηλότερο κόστος: έρευνες

στην Ολλανδία έδειξαν ότι η εξοικονόμηση πόρων από την ενεργό χρήση του ποδηλάτου υπολογί-ζεται σε περίπου 2,1 δισ. Ευρώ το χρόνο. Αυτός ο υπολογισμός έγινε μόνο σε σχέση με τη χρησιμο-ποίηση του ποδηλάτου ως μέσου μεταφοράς σε αντικατάσταση των δημόσιων μέσων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο περιορισμός του γενικότερου κόστους της μετακίνησης με μηχανοκίνητα μέσα.

• Έχει μικρές απαιτήσεις για πολύτιμο αστικό χώρο, μια και δεν απαιτεί υποδομές ενώ ακόμα και στην περίπτωση των ποδηλατοδρόμων η εξυπηρέτηση του κοινού είναι μεγαλύτερη. Ένας ποδηλατό-δρομος μονής κατεύθυνσης πλάτους 2 μέτρων εξυπηρετεί 5.200 ποδήλατα την ώρα ενώ ένας αυτοκινητόδρομος πλάτους 4 μέτρων μέχρι 2.500 το πολύ αυτοκίνητα την ώρα. Επιπλέον, η μετακίνη-ση με ποδήλατο απαιτεί 5 φορές λιγότερο χώρο.

• Είναι το πιο γρήγορο μέσο στην πόλη, γι’ αυτό και αρκετές εταιρείες ταχυμεταφοράς το χρησιμοποι-ούν σε πόλεις σαν τη Ν. Υόρκη, την Κολωνία, το Λονδίνο ή τα… Σκόπια! Μετρήσεις έχουν δείξει ότι αν οι μετακινήσεις μέχρι 5 χιλιόμετρα μέσα στις πόλεις γίνονταν με ποδήλατο ή με τα πόδια, η κυκλοφορία θα μειωνόταν περίπου στο μισό.

Αντίστοιχες μετρήσεις έχουν γίνει και στην Ελλάδα, ενώ κάποιοι Δήμοι έχουν προχωρήσει σε «δανειστικές ποδηλατοθήκες». Χρειάζεται όμως μια πιο αποφασι-στική πολιτική στήριξης.

Ημέρα των πόλεων γεμάτων με αυτοκίνητα!

Σχόλιο: Λευτέρης Ακριτίδης

28

ποδήλατο

32

κ ι νηµατογράφος

33

κ ι νηµατογράφος

Η εστίαση σε ένα θέμα με τις σημαντικές πτυχές που το απαρτίζουν και η αποφυγή εμπλοκής στα παρελ-κυόμενα είναι δύο βασικά ζητούμενα και στο σινεμά. Η απλότητα και η αποφυγή «ακαδημαϊσμών» είναι βασικά ζητούμενα στο ελληνικό σινεμά. Ξεχώρισα τις: «Eduart» της Αγγελικής Αντωνίου, «Ο Γιος του Φύλακα» του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, «Η Ψυχή

στο Στόμα» του Γιάννη Οικονομίδη, «Ώρες Κοινής Ησυχίας» της Κατερίνας Ευαγγελάκου, «Στα Όρια» του Σάββα Καρύδα.

Από τις Μέρες Ανεξαρτησίας δεν κατάφερα να δω αρκετές. Μου άρεσε το «Βιολί» του μεξικανού Φρα-ντζίσκο Βάργκας και το «Νησί» του ρώσου,Πάβελ Λουνγκίν.

Από τον βραζιλιάνικο κινηματογράφο είδα αρκετές ενδιαφέρουσες ταινίες: «Ξερές Ζωές» του Νέλσωνα Περέιρα ντος Σάντος, «Ξένη Γη» των Βάλτερ Σάλες - Ντανιέλα Τόμας, «Ο «Άνθρωπος που έκανε Φωτο-τυπίες» του Ζόρσε Φουτάρντο, «Σινεμά Ασπιρίνες και Όρνεα» του Μαρτσέλο Γκόμεζ.

Από τον κινέζικο κινηματογράφο ξεχώρισα το «Μουσι-κό Κουτί» του Τσεν Γιφέι και το «Δρόμος» του Φανξιάν Τσι-Λου.

Ενδιαφέρον είχαν και κάποιες ταινίες απ’ τα Βαλκάνια όπως το «Μαγικό Μάτι» του Κουτζίμ Κασκού και η «Εξέγερση του Λ» του Κίραν Κολάρωφ.

Ενδιαφέρουσες οι παρουσίες των ταινιών του Βιμ Βέντερς και του Γιαν Σβανκμάγερ . Τον πρώτο τον ξέραμε και τον γνωρίσαμε καλύτερα και για τον δεύ-τερο μας δόθηκε η ευκαιρία να τον γνωρίσουμε, γιατί από διανομή… Πάντως, ο Βέντερς κυριάρχησε όχι μόνο δια των ταινιών του αλλά κυρίως δια της γεμάτης ζωντάνια και διάθεσης παρουσίας του.Ενδιαφέρουσες και οι συναντήσεις masterclass που πραγματοποιήθηκαν από Βέντερς και Σάλες.

Οπωσδήποτε μου έχουν διαφύγει κάποιες αξιόλογες ταινίες, για τους λόγους που προανέφερα, αλλά ωστόσο μπορώ να πω ναι μεν δεν είδα την μεγάλη ταινία, είδα όμως αρκετές ενδιαφέρουσες. Προσωπι-κά, όμως, θα προτιμούσα κάτι μικρότερο, στο οποίο θα είχα την εποπτεία και την ευχέρεια να διαλέξω και να δω καλύτερα πράγματα και δεν θα χανόμουν στους δαιδαλώδεις διαδρόμους της συσσωρευμένης ποσό-τητας. Έτσι έπεσε η αυλαία του Φεστιβάλ κινηματο-γράφου της Θεσσαλονίκης - χωροταξικά κυρίως - γιατί κατά τα άλλα, ας μην το συζητάμε. Εν κατακλείδι, καλό είναι το φεστιβάλ, αλλά γίνεται περισσότερο φασαρία απ’ ότι του αξίζει ή δικαιολογείται.

34

απόψε ι ς

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΑΥΤΟΧΘΟΝΙΑΣ

Τα τελευταία χρόνια, ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τα Βαλκάνια, το φάντασμα της αυτο-χθονίας. Οι περισσότεροι βαλκανικοί λαοί (και φυσικά και οι Έλληνες) προσπαθούν να αποδεί-ξουν απεγνωσμένα ότι δεν ήρθαν από αλλού, αλλά ότι ήταν από πάντα εδώ, επιχειρώντας έτσι μια παράδοξη φυλετική και εθνική αναβάθμιση. Οι Κροάτες, θέλοντας να διαφοροποιηθούν από τους υπόλοιπους Σλάβους, υποστηρίζουν ότι κατάγονται από τους Κέλτες και τους Γότθους, που εγκαταστάθηκαν πριν από πολλούς αιώνες στην περιοχή τους, και ότι στην ουσία είναι εκσλαβισμένοι Γερμανοί. Οι Σέρβοι υποστηρίζουν όχι μόνον ότι είναι αυτόχθονες αλλά και ότι απο-τελούν το λαό-μήτρα της ινδοευρωπαϊκής φυλής. Οι Αλβανοί, στηριζόμενοι σε επτακόσιες περίπου αγνώστου προελεύσεως λέξεις της γλώσσας τους, θεωρούν τους εαυτούς τους απόγονους των αρχαίων Ιλλυριών, ενός λαού που θεωρείται τόσο αρχαίος όσο και οι Έλληνες. Οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ αποποιούνται το σλαβικό παρελθόν και την πολυ-φυλετική τους σύνθεση, και υποστηρίζουν σθενα-ρά ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων. Οι Βούλγαροι απορρίπτουν τη σλαβομογγολική καταγωγή τους και ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Θρακών, διεκδικώντας έτσι την πολι-τιστική κληρονομιά αυτού του πανάρχαιου φύλου. Οι Τούρκοι δεν ικανοποιούνται πλέον από το μύθο που λέει ότι κατάγονται από διακόσια λιοντάρια που ήρθαν από το Τουράν, και προωθούν την εξωφρενική θεωρία ότι οι Χετταίοι και οι υπόλοι-ποι μικρασιατικοί λαοί ήταν «πρώιμοι Τούρκοι». Οι Ρουμάνοι είναι πεπεισμένοι ότι κατάγονται από τους αρχαίους Δάκες, παραβλέποντας τις οφθαλμοφανείς σλαβικές επιρροές τους καθώς και τις διάφορες επιδρομές ουραλοαλταϊκών φυλών που δέχθηκε η χώρα τους. Τέλος, οι Έλληνες, απορρίπτοντας τη θεωρία της ινδοευρωπαϊκής καταγωγής τους, τοποθετούν την προέλευση και τις ρίζες τους στους αυτόχθονες (;) Πελασγούς. Επειδή το θέμα αυτό είναι ευρύ για να αναλυθεί εδώ στην ολότητά του, θα περιοριστούμε στη διερεύνηση της ελληνικής εκδοχής του φαινομέ-νου. Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των οπαδών της αυτοχθονίας των Ελλήνων είναι η απόρριψη της θεωρίας περί της ινδοευρωπαϊκής καταγωγής τους. Αν υπήρξαν πράγματι οι Ινδοευρωπαίοι, λένε, γιατί δεν άφησαν κανένα ίχνος της ύπαρξης και του πολιτισμού τους; Αυτό όμως αποτελεί μια ηθελημένη διαστρέβλωση των γεγονότων: με τον όρο «Ινδοευρωπαίοι» οι δημιουργοί της θεωρίας δεν εννοούν κάποιον συγκεκριμένο χρονικά και γεωγραφικά λαό, αλλά κάποιο αρχέγονο φύλο από το οποίο προήλθαν οι μεταγενέστεροι ευρω-παϊκοί και ινδικοί λαοί. Απόδειξη αυτού θεωρούν το γεγονός ότι οι γλώσσες όλων αυτών των λαών έχουν πολλές κοινές ρίζες, πράγμα που αποτελεί ισχυρή ένδειξη κοινής καταγωγής. Είναι αλήθεια όμως ότι κοινά γλωσσικά στοιχεία μιας τόσο μεγά-λης ομάδας λαών δεν σημαίνουν απαραιτήτως και κοινή καταγωγή. Η αυθαίρετη αυτή ομαδοποίηση συγκεντρώνει λαούς εντελώς διαφορετικούς, κατά τα άλλα, μεταξύ τους: Ινδούς, Αρμένιους, Έλληνες, Ίβηρες, Γερμανούς κλπ. Εξάλλου, είναι συχνό ιστορικό φαινόμενο οι πολιτιστικές και γλωσσικές ανταλλαγές μεταξύ των λαών που έρχονται σε επαφή μεταξύ τους. Δεδομένου ότι οι μισές και

παραπάνω λέξεις πολλών ευρωπαϊκών λαών είναι ελληνικές, δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι είναι και ελληνικής καταγωγής. Το ερώτημα όμως στο οποίο καταλήγουμε εδώ είναι το εξής: ακόμη κι αν οι Ινδοευρωπαίοι όντως δεν υπήρξαν ποτέ ή αν οι Έλληνες δεν είναι Ινδοευρωπαίοι, αυτό σημαίνει αυτομάτως ότι είναι και αυτόχθονες;Ένα άλλο επιχείρημα των οπαδών της αυτό-χθονης καταγωγής μας είναι και το περίφημο εύρημα του ανθρωπολόγου Άρη Πουλιανού, το κρανίο του επονομαζόμενου «αρχανθρώπου των Πετραλώνων», ηλικίας (σύμφωνα με τον Πουλιανό) 700.000-1.000.000 ετών. Εδώ όμως πρόκειται για ένα ταυτολογικό επιχείρημα διότι, 1) ποιες αποδείξεις υπάρχουν ότι ο αρχάνθρωπος ζούσε πάντα εδώ και ότι δεν ήρθε από κάποιον άλλο γεωγραφικό χώρο και 2) αν ο αρχάνθρωπος ήταν όντως γηγενής, αυτό αποδεικνύει ότι και οι επόμενες φυλές που έζησαν στον ελλαδικό χώρο ήταν απαραιτήτως γηγενείς; Απ΄ ό,τι ξέρουμε, στον γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας έζησε μια πλειάδα διαφορετικών φύλων (αρχαίοι Κρήτες, Κάρες, Λέλεγες, Πελασγοί, Αχαιοί, Αιολείς, Ίωνες, Δωριείς, Μακεδόνες), οι οποίοι θα ήταν παράδοξο να ήταν όλοι αυτόχθονες. Τα σύνορα των εθνικών κρατών στην Ευρώπη άρχισαν να διαμορφώνονται μόλις τους δύο τελευταίους αιώνες. Όσο πιο πίσω πάμε στο χρόνο τόσο περισσότερο ισχύει ο κανόνας των αδιάκοπων και μαζικών μεταναστεύσεων των λαών. Γιατί θα πρέπει η Ελλάδα να αποτέλεσε εξαί-ρεση σε αυτόν τον κανόνα; Εξάλλου, αν δεχθούμε τη θέση των οπαδών της αυτοχθονίας, ότι δηλαδή καταγόμαστε από τους πρωτοέλληνες Πελασγούς, τι έχει απομείνει από εκείνο το προγονικό φύλο ύστερα από τέσσερις χιλιάδες χρόνια διαρκών επιμειξιών;Προσωπικά, πιστεύω ότι αυτή η υστερική εμμονή ορισμένων Νεοελλήνων να αποδείξουν ότι ήμασταν εδώ από καταβολής κόσμου απο-τελεί απόδειξη ανεξήγητου επαρχιωτισμού και συμπλέγματος κατωτερότητας, παρόμοιων με εκείνα των Βαλκάνιων γειτόνων μας. Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας ήταν, είναι, και θα είναι μια κορυφαία στιγμή του ανθρώπινου πνεύματος, γεγονός αποδεκτό από την πλειονότητα των πολι-τισμένων λαών του πλανήτη. Το αν δημιουργήθηκε από λαούς αυτόχθονες ή μετανάστες είναι ένα δευτερεύον και ήσσονος σημασίας θέμα, που δεν αφαιρεί αλλά ούτε και προσθέτει τίποτα στο θαύμα και στο μεγαλείο του. Εξάλλου, ανεξαρτήτως κατα-γωγής, μαζί με τους Ινδούς και τους Κινέζους, είμα-στε οι παλαιότεροι ιστορικά καταγεγραμμένοι λαοί του πλανήτη κι αυτό και μόνον πρέπει να μας είναι αρκετό. Γιατί, λοιπόν, αυτή η ανεξήγητη και μυστη-ριώδης εμμονή μας να αποδείξουμε ότι ήμασταν από πάντα εδώ;Δημήτρης Χορόσκελης

ΕΙΣΑΙ «ΟΥΦΟ» ΚΑΙ «ΣΕ» ΑΡΕΣΕΙΠόσες φορές έχω πει «ύπαγε οπίσω μου Σαντάνα» και ο Σαντάνα έπαιξε υπέροχα αγχολυτικά σόλα πίσω απ’ την πλάτη μου! Άλλες τόσες όμως τίποτα δεν έγινε και τα ίδια πράγματα με τσίγκλιζαν συνεχώς. Ασταμάτητα. Έτσι έγινε τελευταία και όπου σταθώ και όπου βρεθώ ακούω τις ίδιες βλακείες. Το θέμα; Η Θεσσαλονίκη, αυτή η υπέροχη «ερωτική πόλη». Η συμπρωτεύουσα, η συμβασιλεύουσα, πρωτεύουσα των Βαλκανίων. Έσκασα. Άνθρωπος είμαι, ρε παιδιά, μην παίζετε με την πίεσή μου. Η Θεσσαλονίκη έτσι, η Θεσσαλονίκη αλλιώς, Θεσσαλονίκη γιουβέτσι, κοκορέτσι, κοτέτσι…Και ποιοι τα λένε όλα αυτά; Άλλος απ’ τη Γραβιά, άλλος από τις Σέρρες, άλλος απ’την Κοζάνη, απ’ το Παλαιο-φάρσαλο, απ’ την Ξεχασμένη, απ’ τη Γη του Πυρός… Κι αν πας να πεις μια κουβέντα, εσύ που μεγάλωσες στις λάσπες της Καλαμαριάς και στα βράχια της Ακρό-πολης, που κουνήθηκες μαζί της στους σεισμούς, που την καψουρεύτηκες κι αυτή γίνεται όλο και πιο χαζο-γκόμενα, σε κοιτάνε στραβά. Μην γκρινιάζεις λέει, μην είσαι απαισιόδοξος. Πού να ξέρουν πως απαισιόδοξος είναι ο καλά πληροφορημένος αισιόδοξος…Ποια Θεσσαλονίκη, ρε; Καλά που είναι βρόμικος ο Θερμαϊκός και δεν μπορεί να κοιταχτεί στον καθρέ-φτη. Αυτή η πρωτεύουσα του κιτς και των «δήδεν», με τους πιο κομπλεξικούς κατοίκους της Ελλάδας. Σας αρέσει ε; Γουστάρετε τις σπατουλαρισμένες χαζογκόμενες που φυτρώνουν σαν μανιτάρια; Που σέρνουν τη δυστυχία τους από καφέ σε καφέ αυτής της απέραντης φραπεδούπολης, ψάχνοντας για κανέναν σαλιάρη καυλιάγκουρα, ψευτοσοφιστικέ δανειονεόπλουτο.Ποια Θεσσαλονίκη, ρε; Αυτή με τα λαμπάκια που ανά-βουν τα Χριστούγεννα στην Τσιμισκή; Μη μασάτε, τα ίδια ανάβουν και το Πάσχα. Ή μήπως των παοκτζίδων και των αρειανών που σκοτώνονται στο ξύλο; Που το παίζουν βασιλικότεροι του βασιλέως γιατί κατέβηκαν απ’ τα γύρω βουνά. Παοκτζής είμαι, με αρειανούς μεγάλωσα, με τις «γριές» στις ίδιες αλάνες παίζαμε ποδόσφαιρο, στην αγκαλιά αυτής της πόλης. Θα τους κάνω πλάκα, μπορεί και να μαλώσω, αλλά δεν θα πλακωθώ και με τα αδέλφια μου. Ξυπνήστε, πάντε μια βόλτα στην Τσιμισκή και ανοίξτε τα μάτια σας. Ξινοί σαν να ’χουμε φάει λεμόνια είμαστε. Η συννεφιά αντα-νακλά στα πρόσωπά μας και τανάπαλιν.Αλλά ξέρω, δεν φταίμε εμείς. Φταίει το κράτος των Αθηνών. Ο Κόκκαλης, οι υπουργοί και οι πρωθυ-πουργοί. Ξέρω, άλλοι φταίνε πάντα, εμείς είμαστε στη γωνία και τρώμε τα λεμόνια μας. Και της κοντής της «βούρτσας» οι τρίχες τής φταίνε.Τα σκοτάδια αυτής της πόλης λυσσομανάνε και τσακίζουν ό,τι ωραίο και δημιουργικό. Κι εμείς βαυ-καλιζόμαστε με τη «γιορτή των ΑΓΓΕΛΩΝ», ή των «ΑΓΕΛΩΝ»… Με το Σάκη Κουβά και τη Χέστηνα Δανδή. Άλλη μια εβδομάδα μπορώ να λέω γι’ αυτά. Τι νόημα έχει όμως; Αφήστε με καλύτερα να αναπολώ άλλη Θεσσαλονίκη. Τη Θεσσαλονίκη του Τζότζου. Του Σίμου του δικηγόρου. Τον ΠΑΟΚ του Κούδα, τον ΑΡΗ του Γκάλη, τον Ηρακλή του Χατζηπαναγή. Του Σκαμπαρδώνη, του Καβαδία, του Τσιτσάνη, του Χιώτη, του Ζαμπέτα. Του Άσιμου, του Σιδηρόπουλου, του Λαχά. Του Μητρέτζη, του Ζάικου, του Αγάθωνα, του Καμπουρέλη. Του Μηλιώκα, του Λευτέρη του Καφε-τζίδη, του Χάρυ Κλυν.Όταν μπέσα, φιλότιμο, ανθρωπιά ήταν συνώνυμα αυτής της πόλης.Δημήτρης ΤραπεζανίδηςΠόντιος

36

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇβ ι βλ ί ο

37

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇβ ι βλ ί ο

«Προσωπικό ηµερολόγιο ανεκδοτολόγιο /Έτος 1687+19%

ΦΠΑ=2007»

Ένα παραμυθένιο 2007 εύχονται οι εκδόσεις IANOS με το ημερο-

λόγιο «..του μύθου τα γυρίσματα», όπου θα βρείτε αποσπάσματα

από ιστορίες σύγχρονες ή παλιότερες απ’ όλο τον κόσμο αλλά και

γνωστά παραμύθια και μύθους που άντεξαν στο χρόνο και ακόμα

διαδίδονται από γενιά σε γενιά. Οι ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησαν

το «Προσωπικό ημερολόγιο ανεκδοτολόγιο /Έτος 1687+19%

ΦΠΑ=2007» με ανέκδοτα, άρθρα, αστείες ιστορίες, στατιστικά, τα

οποία συνέλεξε ο Γιάννης Σερβετάς, γνωστός από την τηλεοπτική

εκπομπή ΑΜΑΝ του ΑΝΤ1 και την καθημερινή του εκπομπή στο

Ράδιο Θεσσαλονίκη.

«Σουέλ» της Ιωάννας Καρυστιάνη, εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ.

Ο πρωταγωνιστής του καινούργιου μυθιστορήματος της Καρυ-

στιάνη είναι δώδεκα χρόνια μακριά από την οικογένειά του,

μακριά από τη στεριά, αφού σπίτι του είναι πλέον το Athos III. Εκεί

αναμετριέται με τις μνήμες του, παρακολουθώντας τη σιωπηλή

πορεία του με συντροφιά το σουέλ, το βουβό κυματισμό του

ωκεανού.

«Θεσσαλονίκη. Πόλη των φαντασµάτων» του Mark Mazower, εκδ.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ.

Η μετάφραση αυτής της μελέτης στα ελληνικά αναμενόταν από

πολλούς, αφού η έκδοσή της στα Αγγλικά σημείωσε μεγάλη

επιτυχία. Πρόκειται για τη νεότερη ιστορία της Θεσσαλονίκης

των τελευταίων πεντακοσίων χρόνων, κατά τα οποία η πόλη

αναδείχθηκε πρώτα ως οθωμανική και αργότερα ως ελληνική

μητρόπολη.

«Η µατωµένη εκστρατεία» του Στίβεν Πρέσσφιλντ, εκδ. ΠΑΤΑΚΗ.

Ένα βιβλίο που διαβάζεται απνευστί, μια κατάδυση στην ίδια τη

φύση και την παθολογία του πολέμου, με όχημα και οδηγό τον

τελευταίο των ανθρώπων, τον απλό στρατιώτη, την ελπίδα και

την απελπισία του, απέναντι σ’ αυτό που ονομάζουμε ιστορική

αναγκαιότητα και συγκυρία.

«Bob Dylan. Τραγούδια 1962-2001» σε µετάφραση του Γιώργου

– Ίκαρου Μπαµπασάκη, εκδ. IANOS.

Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο, που περιλαμβάνει τους στίχους

του μεγάλου τραγουδοποιού από το 1962 μέχρι το 2001 και θα

ολοκληρωθεί σε δύο τόμους. Ο δεύτερος τόμος θα κυκλοφορήσει

την άνοιξη του 2007. Ακόμη περιέχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό,

καθώς και επίμετρο του μεταφραστή.

«Το καλαντάρι» του Παντελή Θαλασσινού, εκδ. ΙΑΝΟS.

Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου δίσκου του Θαλασσινού «Το

Καλαντάρι», κυκλοφορεί και το ομώνυμο βιβλίο του. Περιλαμβάνει

τους στίχους των τραγουδιών από τον Ηλία Κατσούλη, τις παρ-

τιτούρες από τον Παντελή Θαλασσινό, μια ανθολογία κειμένων

από γνωστούς λογοτέχνες και 12 έργα ζωγραφικής της Γιούλας

Ροζάκου.

ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΗΒΑΓΓΕΛΗΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΙΔΗΣ

ΜΙΚΡΟΣ ΙΑΝΟΣΤο θεατρικό αφήγημα, που φέρει τον τίτλο «Μεταμφίεση» ανήκει στη σειρά «Μικρός Ιανός» και έχει σκηνοθετηθεί για θεατρι-κές παραστάσεις. Πρόκειται για ένα μονό-λογο, όπου σκιαγραφείται ο χαρακτήρας μιας νοσοκόμας, μέσα από τις αφηγήσεις των προσωπικών της βιωμάτων. Η αίσθη-ση της μοναξιάς, της απόγνωσης, του τυχαίου και της ανατροπής κυριαρχούν στις προσωπικές εξομολογήσεις της.Ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης γεννήθηκε στις Σέρρες. Σπούδασε στη Νομική Σχολή της Αθήνας και στη Δραματική Σχολή

Βεάκη. Έχει συγγράψει τα βιβλία «ο φιλοξενούμενος και «Οι τέσσερις τοίχοι», για το οποίο τιμήθηκε με το γαλλικό βραβείο Laure Bataillon, ως το καλύτερο ξένο βιβλίο, με την καλύτερη μετάφραση. Το 2006 κυκλοφόρησε το πρωτότυπο και ενδιαφέρον βιβλίο του «Φυσικές Ιστορίες» από τις εκδό-σεις «Το Ροδακιό».

ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ, ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣΟΡΧΑΝ ΠΑΜΟΥΚ

ΕΚΔ. ΩΚΕΑΝΙΔΑΤο έτος 2006 ήταν η τυχερή χρονιά για τον Τούρκο συγγραφέα Ορχάν Παμούκ. Απέσπασε το Νόμπελ Λογοτεχνίας από τη Σουηδική Ακαδημία. Το παρόν βιβλίο, που φέρει τον τίτλο: «Ιστανμπούλ-Πόλη και αναμνήσεις» έχει κερδίσει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού και διανύει ήδη την 29η χιλιάδα. Πρωταγωνιστές της συγκεκριμένης έκδοσης είναι ο ίδιος ο συγγραφέας και η γενέθλια πόλη του. Ως συλλέκτης αναμνήσεων από την παιδική του ηλικία μέχρι σήμερα υφαίνει το πορτρέτο της Κωνσταντινού-πολης, αναδεικνύοντας την πολύπλευρη φυσιογνωμία της. Παρουσιάζει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της πόλης μέσα από προσωπικές

καταγραφές. Αποτυπώνει τα αξιοθέ-ατα, τις ενδιαφέρουσες γειτονιές της Πόλης, με τα λιθόστρωτα σοκάκια και τα μνημεία της. Στην πολυσέλιδη έκδοση ο συγγραφέας αναφέρει και ιστορικά γεγονότα, που στιγμάτισαν την Κωνσταντινούπολη. Αφηγείται την πορεία της μέσα στο χρόνο, το μεγαλείο της, την παρακμή της, τη μελλοντική ανάκαμψή της.Η προσωπική του διαδρομή, που έχει τη μορφή ημερολογιακών σημειώσεων, αποκτά μυθιστορη-ματική δομή. Τα κείμενα κινούνται στα όρια της αυτοβιογραφίας από τα παιδικά του χρόνια έως τα χρόνια της ενηλικίωσής του. Δίνει στον ανα-γνώστη τον παλμό της κοινωνικής,

οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής ζωής στην Πόλη. Στην έκδοση εντάσσονται και πολλές ασπρόμαυρες φωτογραφίες από το προσωπικό του αρχείο.Ο συγγραφέας αφιέρωσε το βιβλίο στη μνήμη του πατέρα του. Τη μετά-φραση επιμελήθηκε η Στέλλα Βρετού.Ο Ορχάν Παμούκ γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1952. Έχει σπουδάσει Αρχιτεκτονική και Δημοσιογραφία. Συνέγραψε τα ακόλουθα μυθιστορήματα: «Τζεβντέτ-Μπέης και Υιοί», το οποίο βραβεύτηκε στο διαγωνισμό μυθιστορήματος των εκδόσεων Μιλλιέτ, «Το σπίτι της σιωπής», που τιμήθηκε με το γαλλικό βραβείο Prix de la decouverte Europeenne», «Το Λευκό Κάστρο», «Το Μαύρο Βιβλίο», «Η Καινούργια ζωή», «Με λένε Κόκκινο». Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.Ι.Μ.

36

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇβ ι βλ ί ο

37

ÂÉÂËÉÏ ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇβ ι βλ ί ο

Ι. Μ.ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΣΤΗΘΑΤΟΣ

ΕΚΔ. ΖΗΤΡΟΣ «Περί ψυχής» καλείται το 10ο βιβλίο της σειράς «Βυζαντι-νοί Συγγραφείς» του εκδοτικού οίκου Ζήτρος. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα πραγματεία του μοναχού και θεο-λόγου Νικήτα Στηθάτου, που αναφέρεται στην άϋλη και άφθαρτη ουσία της ψυχής. Μαθητής και δόκιμος μοναχός του Συμεών του Νέου Θεολόγου, υπήρξε γνώστης των γραφών και της προγενέστερης θεολογικής γραμματείας, καθώς και βιογράφος του δασκάλου του.Στο κείμενο, με το ανθρωπολογικό περιεχόμενο, εντάσσο-νται οι απόψεις του για τη δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου. Παρουσιάζονται οι «δυνάμεις που συνέβαλαν στη δημιουργία της ψυχής», προβάλλονται οι αρετές της, τα γνωρίσματα, οι ιδιότητές της, καθώς και η πορεία της μετά το θάνατο. Ο θεολόγος Νικήτας Στηθάτος αναφέρεται επίσης στον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται η τελείωση του ανθρώπου και κατ’ επέκταση η θέωση, με την ασκητική καλλιέργεια της ψυχής.

Το προλογικό σημείωμα της έκδοσης ανέλαβε ο Βασίλης Κατσαρός, Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, την εισαγωγή και τα ερμηνευτικά σχόλια ο Ιωάννης Πλεξίδας και τη μετάφραση ο φιλόλογος Νικόλαος Καλομπάτσος. Ο Νικήτας Στηθάτος, ως εκφραστής της μυστικής πατερικής παράδοσης, υποστήριζε ότι η άφθαρτη ουσία της ψυχής αποτελεί την ενεργειακή δύναμη κάθε έμβιου όντος.Ο ησυχαστής έζησε τον 11ο αιώνα (1014-1090 μ.Χ.). Έγινε μοναχός σε ηλικία 30 ετών. Τα περισσότερα έργα του δεν έχουν μεταφραστεί στη νέα ελληνική γλώσσα και είναι άγνωστα στο ευρύτερο κοινό. Την έκδοση συμπληρώνουν εκτενείς σημειώσεις και ένα ευρετήριο εννοιών και ονομάτων.Ιωάννα Μπάμπη

ΛΑΚΩΝΙΣΜΟΙΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΡΟΣΚΕΛΗΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣΑπό την Εκδοτική Θεσσαλονίκης κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του συγγραφέα-εκπαιδευτικού, Δημητρίου Χορόσκελη, με τον τίτλο: «Λακωνισμοί». Οι απόψεις που καταθέτει ο συγγραφέας για διάφορα ζητήματα, όπως για το σύμπαν, το Θεό, τη θρησκεία, τη μεταφυσική, τον άνθρωπο, τη γνώση, τον έρωτα, την κοινωνία, την πολιτική, την οικονομία την τέχνη, τη λογοτεχνία, το θάνατο διακρίνονται από έντονο ρεαλισμό. Τα λακωνικά «αποφθέγματά» του σύντομα αλλά περιεκτικά κερδίζουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ο συγγραφέας διεισδύει στο βάθος των πραγμάτων, χρησιμοποιώντας επιχειρήματα και ιστορικά παραδείγματα. Στις ουσιαστικές επισημάνσεις του, εκφράζει εύστοχα τις κρίσεις του και με φιλοσοφική διάθεση προκαλεί το δημιουργικό στοχασμό. Άλλωστε «το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν». Ο ίδιος γράφει σχετικά: «οι αφορισμοί και τα αποφθέγματα απευθύνονται αποκλειστικά σε αναγνώστες με ιδι-αίτερα γερή κράση. Ενδέχεται να προκαλέσουν «οξύ σύνδρομο κριτικής σκέψης συνοδευόμενο από αιφνίδια απώλεια χρόνιας νάρκωσης». Το αποτέλεσμα θα είναι η ξαφνική αφύπνιση του αναγνώστη και η ολοκλη-ρωτική κατάρρευση κάθε βεβαιότητας για τη Ζωή και τον Κόσμο…». Ο Δημήτρης Χορόσκελης είναι συγγραφέας των βιβλίων: «Ίχνη-Αποκαθή-λωση», «Curriculum Vitae», «Ασκήσεις Μιθριδατισμού», «Ο Δοκιμαστής», «Ταξίδι στο Όνειρο», «Μανιφέστο», «Για να τελειώνουμε με όλα».

ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ Γ’ΜΑΝΩΛΗ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣΌπως και στα προηγούμενα 2 βιβλία του με μαντινάδες, ο συγγραφέας δίνει και πάλι το στίγμα της ποιητι-κής του σκέψης με έναν τρόπο παι-χνιδιάρικο, ερωτικό. Σχολιάζοντας διάφορα θέματα όπως τον έρωτα, την εργασία, την καθημερινότητα, τον άνθρωπο γενικά, παίρνουμε μια γεύση της κρητικής ποίησης στις μαντινάδες, που τόσο διαδεδομένες είναι στο λαό της Κρήτης. Πολλές είναι οι αλήθειες που αναπηδούν μέσα στους στίχους του συγγρα-φέα, προκαλώντας άλλες φορές το θαυμασμό, ενώ κάποιες άλλες ο αναγνώστης θα προβληματιστεί έντονα. Οι μαντινάδες του Μανώλη

Μπαρμπουνάκη δεν είναι απλώς ένα βιβλίο με ποιήματα, αλλά η αναβίωση μιας μακρόχρονης παράδοσης στη Κρήτη, που έχει ωστόσο βρει πολλούς φίλους σε ολόκληρη την Ελλάδα.Η καλοσύνη τις ψυχέςψηλά τις ανεβάζεικι ο μίζεςρος ο άνθρωποςμεσ’ το ζουμί του βράζει.

ΙΗΣΟΥΣ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ UNIVERSITY STUDIO PRESSΣτις αρχές του μηνός Δεκεμβρίου το βιβλίο παρουσιάστηκε στο βιβλιοπωλείο-πολυχώρο «Μαλλιάρης-Παιδεία-Ανατόλια». Είναι εμπλουτισμένη επανέκδοση ενός άλλου βιβλίου, που εκδόθηκε το 1993 με τον τίτλο «Ποίηση στα Λόγια του Ιησού». Είναι σημαντικά βελτιωμένο, με έγχρωμες φωτογραφίες, πίνακες, χάρτες και πρόσφατη βιβλιογραφία. Ο τίτλος άλλαξε, δίνοντας έμφαση περισσότερο στον Ποιητή παρά στα Λόγια. Το ότι ο Ιησούς ήταν ποιητής αναγνωρίστηκε από έγκριτους ερευνητές και τονίστηκε στο παρελθόν από εξέχοντες λογοτέχνες, όπως τον Όσκαρ Ουάϊλντ, το Μαξ Γιάκομπ, τον Χαλίλ Γκιμπράν κ.ά.Στην παρούσα έκδοση προβάλλεται ο από Ναζαρέτ Ιησούς, ως ποιητής, ως άριστος τεχνίτης του προφορικού λόγου (μια και ο ίδιος τίποτε δεν έγραψε), γιατί έτσι συνήθως δίδασκε. Μάλιστα, ενάλλασσε με αξιοθαύμαστο ισορροπημένο τρόπο, τον πεζό λόγο με τον ποιητικό, και απ’ τον ποιητικό περνούσε στον πεζό, ακολουθώντας και μιμούμενος το παράδειγμα των αρχαίων Εβραίων προφητών. Μ’ αυτόν τον τρόπο, η ποιητική του διδαχή γινόταν πιο ευχάριστη στα αυτιά των ακροατών του αλλά και πιο ευμνημόνευτη, αφού είναι γνωστό, ότι ο ποιητικός λόγος όντας βραχύλογος και ρυθμικός, απομνημονεύεται ευκολότερα από τον πεζό. Το κύριο γνώρισμα του ποιητικού λόγου του Ιησού, είναι ο παραλληλισμός των μελών. Ο παραλληλισμός των μελών, είναι βασικό γνώρισμα του εβραϊκού ποιητικού λόγου και εμφανίζεται στα γνωστά ποιητικά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης (Ψαλμοί, Παροιμίες, Ιώβ). Ποίηση, βέβαια, υπάρχει σε όλες τις μορφές εκφοράς του λόγου του Ιησού και ιδίως στις παραβο-λές του. Αλλά ποίηση, πολύ ποίηση, ανακαλύπτει κανείς στον τρόπο και στη στάση ζωής του Ιησού. Η απλότητα, η ταπεινοφροσύνη, η αγάπη του για τα πετεινά του ουρανού, για τα κρίνα του αγρού, για τα παιδιά, τις γυναίκες και τους καταφρονημένους, είχε κάτι το βαθύτατα ποιητικό.

38

κόµ ι κ