DEO11 B Tomos 3.Meleti Ergasias

Κεφάλαιο 3: Μελέτη εργασίας

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Ομάδα εργασίας: Ε. Αδαμίδης, Σ. Γκαγιαλής, Σ. Δημητριάδης

ΔΕΟ 11, ΕΑΠΔΕΟ11

Τι είναι η μελέτη ή ο σχεδιασμός εργασίαςΤι είναι η μελέτη ή ο σχεδιασμός εργασίας

Ο σχεδιασμός ή η μελέτη εργασίας (work study) είναι ένα σημαντικόκεφάλαιο της οργάνωσης ενός παραγωγικού συστήματος, διότι αφοράδύο πολύ κρίσιμα για τη λειτουργία του συστήματος θέματα:

(α) τη μελέτη της μεθόδου εργασίας (method study) με βάση τηνοποία μετατρέπονται οι εισερχόμενοι στο παραγωγικό σύστημα πόροισε εξερχόμενα από αυτό προϊόντα ή υπηρεσίες και

(β) τη μέτρηση εργασίας (work measurement), με βάση την οποίαπροσδιορίζεται ο απαιτούμενος χρόνος για την εκτέλεση της εργασίαςμε τη μέθοδο, που επιλέχτηκε.

2ΔΕΟ11

Μελέτη εργασίας

Μελέτη μεθόδων Μέτρηση εργασίαςΗ συστηματική καταγραφή και η κριτική εξέταση των υπαρχουσών και των προτεινόμενων μεθόδων εκτέλεσης

εργασίας, με σκοπό την εξέλιξη και την εφαρμογή ευκολότερων και

αποτελεσματικότερων μεθόδων, αλλά και τη μείωση του κόστους.

Η εφαρμογή τεχνικών που έχουν σχεδιαστεί για να προσδιοριστεί ο

χρόνος που χρειάζεται ένας εργάτης με τα απαραίτητα προσόντα για να

εκτελέσει μια συγκεκριμένη εργασία με ένα καθορισμένο επίπεδο απόδοσης.

Ένας γενικός όρος για αυτές τις τεχνικές, συγκεκριμένα για τη μελέτη μεθόδων και τη μέτρηση της εργασίας, οι οποίες χρησιμοποιούνται στην εξέταση της

ανθρώπινης εργασίας σε όλες τις συνθήκες, και που οδηγούν συστηματικά στη θεώρηση όλων των παραγόντων που επηρεάζουν την αποδοτικότητα και την οικονομία των εξεταζόμενων καταστάσεων έτσι ώστε να επιφέρουν βελτιώσεις.

Τι είναι η μελέτη ή ο σχεδιασμός εργασίας (εναλλακτικοί ορισμοί)Τι είναι η μελέτη ή ο σχεδιασμός εργασίας (εναλλακτικοί ορισμοί)

3ΔΕΟ11

Ποιες είναι οι περιβαλλοντι-κές συνθήκες του χώρου εργασίας;

Ποια τεχνολογία είναι διαθέσιμη και πως θα χρησιμοποιηθεί;

Ποια καθήκοντα θα αναλάβει το κάθε άτομο;

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να γίνει η κάθε εργασία;

Πόσο χρόνο χρειάζονται οι εργασίες και πόσα άτομα χρειάζονται;

Πως θα διατηρήσουμε την προσήλωση στην εργασία;

Σε ποια ερωτήματα απαντά ο σχεδιασμός εργασίαςΣε ποια ερωτήματα απαντά ο σχεδιασμός εργασίας

4

4ΔΕΟ11

Ο σχεδιασμός εργασίας

έχει αντίκτυπο στην

ποιότητα του εργασιακού βίου

ποιότητα

ταχύτητα

αξιοπιστία

ευελιξία

κόστος

υγεία και ασφάλεια

Γιατί πρέπει να σχεδιάζεται η εργασίαΓιατί πρέπει να σχεδιάζεται η εργασία

5ΔΕΟ11

Σχεδιασμός θέσεων εργασίας

Εργασία σε ομάδες

Παρακίνηση«Συμπεριφοριακές»

προσεγγίσεις

Ευέλικτη εργασία

Εργονομία

Καταμερισμός εργασίας

«Επιστημονική» διοίκηση

Επιδράσεις στο σχεδιασμό της εργασίαςΕπιδράσεις στο σχεδιασμό της εργασίας

6ΔΕΟ11

Αντικείμενο της μελέτης μεθόδων είναι ο προσδιορισμός του τρόπουεκτέλεσης και της αλληλουχίας των διαφόρων επιμέρους εργασιών, πουσυνιστούν την παραγωγική διαδικασία, έτσι ώστε τηρουμένων τωνυφιστάμενων περιορισμών (φυσικών, οικονομικών κ.λ.π.) να προκύπτειτο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την (οικονομικότερη) λειτουργία τουπαραγωγικού συστήματος. Η μελέτη μεθόδων απαντά στο βασικόερώτημα «πώς» θα παραχθεί ή θα προσφερθεί ένα συγκεκριμένο προϊόνή μία συγκεκριμένη υπηρεσία.

θα εκτελέσει;

θα εκτελεστεί;





ΠΟΙΟΣ; ΤΙ; ΠΟΥ; ΠΟΤΕ; ΓΙΑΤΙ; ΠΩΣ;

ΠΩΣ;

Μελέτη μεθόδωνΜελέτη μεθόδων

7ΔΕΟ11

Κατά τη μελέτη μεθόδων προκύπτουν ορισμένα βασικά ερωτήματα:

• Ο σκοπός εκτέλεσης (τι εκτελείται, γιατί εκτελείται, τι άλλο θα μπορούσε να εκτελείται, τι πρέπει να εκτελείται)

• Η θέση εκτέλεσης (που εκτελείται, γιατί εκτελείται εκεί, που αλλού θα μπορούσε να εκτελείται, που πρέπει να εκτελείται)

• Ο τρόπος εκτέλεσης (πώς εκτελείται, γιατί εκτελείται με αυτόν τον τρόπο, πώς αλλιώς θα μπορούσε να εκτελείται, πώς πρέπει να εκτελείται)

• Ο χρόνος εκτέλεσης (πότε εκτελείται, γιατί εκτελείται τότε, πότε άλλοτε θα μπορούσε να εκτελείται, πότε πρέπει να εκτελείται)

• Το άτομο που εκτελεί (ποιο άτομο εκτελεί, γιατί εκτελεί αυτό, ποιο άλλο θα μπορούσε να εκτελεί, ποιο πρέπει να εκτελεί)


8ΔΕΟ11

Μελέτη μεθόδων – Εισαγωγή νέας μεθόδουΜελέτη μεθόδων – Εισαγωγή νέας μεθόδου

Επιμέρους στάδια (φάσεις) κατά τη μελέτη εισαγωγής μίας νέας μεθόδουσε ένα παραγωγικό σύστημα:

(α) Καθορισμός της εργασίας που πρόκειται να μελετηθεί. Στοστάδιο αυτό καθορίζονται ο στόχος και τα κριτήρια με βάση τα οποία θααξιολογηθεί η νέα μέθοδος και γίνεται μία πρώτη εκτίμηση για το χρόνο,που θα απαιτηθεί.(β) Αποτύπωση/ανάλυση της υπό μελέτη μεθόδου. Στο στάδιο αυτόαναλύονται τα βασικότερα στοιχεία που αφορούν στη νέα μέθοδο(τεχνικές προδιαγραφές προϊόντος, ποσοτικοί και ποιοτικοί περιορισμοίκ.λ.π.).(γ) Αξιολόγηση και ανάπτυξη της νέας μεθόδου. Στο στάδιο αυτόεξετάζονται τυχόν εναλλακτικές δυνατότητες και ακολούθως αφού αυτέςαξιολογηθούν (ως προς την απλότητα εφαρμογής, τη δυνατότηταενδεχόμενης τυποποίησης, την εξάλειψη μη παραγωγικών χρόνων),επιλέγεται/ καθορίζεται η νέα μέθοδος.(δ) Εφαρμογή της νέας μεθόδου και έλεγχος ορθής εφαρμογής σεσχέση με τα όσα έχουν καθοριστεί στο πρώτο στάδιο.

9ΔΕΟ11


Η μελέτη μεθόδων διευκολύνεται σημαντικά αν η ροή της εργασίας στοπαραγωγικό σύστημα αναλυθεί με τη βοήθεια διαγραμμάτων ή άλλωνγραφικών βοηθημάτων.

(α) Διαγράμματα διαδικασίας (flow process charts)– Διαγράμματα σταδίων (block diagram)– Διαγράμματα διαδικασίας με σύμβολα της ASME– Διαγράμματα συναρμολόγησης (assembly chart) ή ‘τι πηγαίνει σε

τι’ διαγράμματα (gozinto chart)

(β) Διαγράμματα δραστηριότητας (activity charts)– ανθρώπου – μηχανής (worker-machine charts)– παράλληλων δραστηριοτήτων

10ΔΕΟ11

Μελέτη μεθόδων – Διαγράμματα διαδικασίαςΜελέτη μεθόδων – Διαγράμματα διαδικασίας

• Διαγράμματα Διαδικασίας (σταδίων, ASME)

Περιγραφή ΣύμβολοΛειτουργία Μεταφορά

Καθυστέρηση DΕλεγχος □

Αποθήκευση

Τμήμα Α Τμήμα Β

Τμήμα Δ

Τμήμα Γ

πρώτη ύλη

(ελιά)Αφαίρεση φύλλων κλπ. Πλύσιμο

Θλίψη (λειώσιμο) Μαλακτήρας Διαχωριστήρας

Απόσταση (cm)

Χρόνος (min)

20

30

3 2 2 0 3

Σύμβολο διαδικασίας Περιγραφή διαδικασίας

Σημερινή μέθοδοςΠροτεινόμενη μέθοδος

Περιγραφή:

Τμήμα/Διεύθυνση:

Υπογραφή:

Διάγραμμα διαδικασίας

Ημερομηνία:

(επιμέρους διαδικασία)

...

...

...

...

...

ΣΥΝΟΛΑ

...

...

...

...

11ΔΕΟ11

Eξάρτημα Α1 Εξάρτημα Α2 Εξάρτημα Α3

Α1 με Α2

Συναρμολόγηση (Α1+Α2) με Α5

Συναρμολόγηση

Διάγραμμα διαδικασίας (gozinto) Διαγράμματα δραστηριότηταςΠεριγραφή δραστηριότητας: Περιγραφή δραστηριότητας:

ΧΕΙΡΙΣΤΗΣ Χρόνος (min) MHXANH Χρόνος

(min) ΧΕΙΡΙΣΤΗΣ Χρόνος (min) MHXANH 1 Χρόνος

(min) MHXANH 2 Χρόνος (min)

Ενέργεια 4 Αναμονή 4 Ενέργεια 16 Αναμονή 4 Αναμονή 6

Αναμονή 2 Λειτουργία 8 Λειτουργία 8 Ενέργεια 8 Λειτουργία 8

Αναμονή 2 Αναμονή 2 Αναμονή 4 Λειτουργία 6 Λειτουργία 6 Αναμονή 2

Αναμονή 2 Λειτουργία 8Ενέργεια 6 Ενέργεια 8

Αναμονή 4 Αναμονή 4

Αναμονή 4 Λειτουργία 8 Λειτουργία 8 Αναμονή 2Αναμονή 2 Λειτουργία 8

Ενέργεια 6 Ενέργεια 6

Αναμονή 2 Αναμονή 2

Απασχόληση 70,60% Λειτουργία 64,70% Απασχόληση 88,20% Λειτουργία 64,70% Λειτουργία 70,60%

(α) (β)

Μελέτη μεθόδων – Διαγράμματα διαδικασίας και δραστηριότητας

Μελέτη μεθόδων – Διαγράμματα διαδικασίας και δραστηριότητας

12ΔΕΟ11

Τυπική (πρότυπη) απόδοση είναι ο ρυθμός

παραγωγής εκροών τον οποίο μπορούν να

πετύχουν εργαζόμενοι με τα κατάλληλα προσόντα

χωρίς υπερπροσπάθεια, ως μέσο όρο, κατά τη

διάρκεια μιας εργάσιμης ημέρας, αρκεί να έχουν

κίνητρο να αφιερωθούν στη δουλειά τους.

Μέτρηση εργασίαςΜέτρηση εργασίας

13ΔΕΟ11

Εξειδικευμένος εργαζόμενος θεωρείται κάποιος

που διαθέτει τα απαραίτητα σωματικά

χαρακτηριστικά, δεξιότητες, ευφυΐα, εκπαίδευση

και γνώση για να εκτελέσει την εργασία σε

αποδεκτά επίπεδα ασφάλειας, ποιότητας και

ποσότητας.


14ΔΕΟ11

Οι τυπικοί (πρότυποι) χρόνοι είναι τα δομικά στοιχεία του σχεδιασμού διαδικασιών. Αντιπροσωπεύουν το χρόνο που χρειάζεται ένας εξειδικευμένος εργαζόμενος για να εκτελέσει συγκεκριμένες εργασίες σε καθορισμένα επίπεδα απόδοσης.

βασικός χρόνος + «επιβαρύνσεις» = πρότυπος χρόνος


15ΔΕΟ11

Μια τυπική μονάδα εργασίας, π.χ. 1 τυπικό λεπτό

Ελαφριά εργασία90% εργασία10% ξεκούραση

Μέση εργασία84% εργασία16% ξεκούραση

Βαριά εργασία68% εργασία32% ξεκούραση

Η «πρότυπη» μονάδα εργασίαςΗ «πρότυπη» μονάδα εργασίας

16ΔΕΟ11

Στη μέτρηση εργασίας διακρίνουμε τρεις διαφορετικούς χρόνους για κάθεεργασία:

Βασικός χρόνος (selected time). Το αποτέλεσμα των μετρήσεων οιοποίες γίνονται άμεσα με επιτόπια οπτική παρατήρηση, συνήθως με τηβοήθεια χρονομέτρου. Ορίζεται με τη βοήθεια της σχέσης:

όπου ti, με i=1, 2, …, n είναι οι διαφορετικές τιμές του χρόνου εκτέλεσης της εργασίας,όπως αυτές καταγράφηκαν σε n χρονομετρήσεις της

Κανονικός χρόνος (normal time). Προκύπτει από τον βασικό χρόνο, ανλάβουμε υπόψη μας το ρυθμό εκτέλεσης της εργασίας (r) κατά τη διάρκειατης χρονομέτρησης:

Πρότυπος χρόνος (standard time). Προκύπτει από τον κανονικό χρόνο,αν προσθέσουμε τους μη παραγωγικούς χρόνους που αντιστοιχούν στιςγενικότερες συνθήκες και απαιτήσεις της εργασίας, καθώς και στιςανάγκες των εργαζομένων (συντελεστής λ):


nitN

T i ,...,1,1

rTT

)1( TT17ΔΕ

Ο11

Οι κυριότερες μεθοδολογικές προσεγγίσεις που ακολουθούνται κατά τημέτρηση εργασίας είναι:(α) η χρονομέτρηση με συνεχή παρατήρηση(β) η δειγματοληπτική μελέτη χρόνου(γ) η συνθετική μελέτη χρόνου(δ) η μέτρηση εργασίας με προκαθορισμένους χρόνους

(α) Η χρονομέτρηση με συνεχή παρατήρηση βασίζεται στην απευθείαςμέτρηση των χρόνων εργασίας με τη βοήθεια συνήθως ενός χρονομέτρουή ενός καταμετρητή χρόνου μηχανικού ή ηλεκτρονικού και στησυμπλήρωση ενός σχετικού φύλλου καταγραφής χρόνων.

Για τη χρήση της μεθόδου αυτής απαιτείται προηγουμένως να έχειαναλυθεί η εργασία στα επιμέρους στοιχεία της (υποεργασίες) καθώςεπίσης και να έχει προσδιοριστεί ο απαραίτητος αριθμός παρατηρήσεωνπροκειμένου τα αποτελέσματα να είναι (στατιστικά) αξιόπιστα.


18ΔΕΟ11

• Αποδεικνύεται ότι ο απαιτούμενος αριθμός των κύκλων εργασίας,έστω Ν, στην περίπτωση της χρονομέτρησης με συνεχή παρατήρηση,δίνεται από τη σχέση:

όπου :• k = ο αριθμός των τυπικών αποκλίσεων για συγκεκριμένο επίπεδο

εμπιστοσύνης από πίνακες τιμών της τυπικής κανονικής κατανομής• α = το περιθώριο σφάλματος (ή βαθμός ακριβείας)• n = ο αριθμός των αρχικών παρατηρήσεων• Χi = ο μετρηθείς χρόνος κατά τη στιγμή i

(θεωρούμε ότι ακολουθεί την κανονική κατανομή)

222

2i i

i

n X XkNX


19ΔΕΟ11

Καταμερισμός εργασίας

Εργονομία

Συμπεριφορικές προσεγγίσεις

Παρακίνηση

Ομαδική εργασία

Ελαστική εργασίαΤο προσωπικό θεωρείται πόρος

Το προσωπικό θεωρείται κόστος

Έμφαση στον έλεγχο της διοίκησης

Έμφαση στην αφοσίωση και την εμπλοκή του

προσωπικού

Επιστημονική διοίκηση

Αυτοδιαχειριζόμενη μελέτη μεθόδου

Στρατηγικές προσεγγίσεις στο σχεδιασμό της εργασίαςΣτρατηγικές προσεγγίσεις στο σχεδιασμό της εργασίας

20ΔΕΟ11

Βιβλιογραφία

Παππής Κ., Εισαγωγή στη Διοικητική Επιχειρήσεων και Οργανισμών, Τόμος Β: Διοίκηση Παραγωγής, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1999.

Δημητριάδης, Σ.Γ. και Μιχιώτης, Α.Ν., Διοίκηση Παραγωγικών Συστημάτων: Βασικές Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στη Λήψη Επιχειρηματικών Αποφάσεων, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα, 2007.

Reid, R.D. and Sanders N.R., Operations Management: An Integrated Approach (4th Edition), John Wiley & Sons, New York, 2010.

Slack, N., Chambers, S. και Johnston R., Διοίκηση Παραγωγής Προϊόντων και Υπηρεσιών (5η Αγγλική Έκδοση), Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα, 2010.

21ΔΕΟ11

DEO11 B Tomos 3.Meleti Ergasias

Documents

Transcript of DEO11 B Tomos 3.Meleti Ergasias