D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne,...

20
D. D. dissertatio academica, De OFFICIO ADMISSIONIS AULICyE APUD VETERES, Quam, SUFFRAGIO AMPLISS. SENATUS PHILOS. IN ILLUSTRI UPSALIENSI ATHEN^O, moderante VIRO CEI.EBERRIMO, Mag. Ρ Ε T R O EKERMAN, Eloqv. PROFESS, Reg. et Ord. PURLIC/E C ENS UR/E SUR ΜΙ T TJ T, johannes segersten, O-GOIHUS. IN AUDIT. GUSTAV* AD D. XII. APRILJS, ANNI MDCCLVIII. Η, A, M. s. UPSALl/f, Excud.L. M. HÖJER, Reg. Acad. Typog.

Transcript of D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne,...

Page 1: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

D. D.dissertatio academica,

De

OFFICIOADMISSIONISAULICyE

APUD VETERES,Quam,

SUFFRAGIO AMPLISS. SENATUS PHILOS.IN ILLUSTRI UPSALIENSI ATHEN^O,

moderanteVIRO CEI.EBERRIMO,

Mag. Ρ Ε T R OEKERMAN,

Eloqv. PROFESS, Reg. et Ord.PURLIC/E C ENS UR/E SUR ΜΙ T TJ T,

johannes segersten,O-GOIHUS.

IN AUDIT. GUSTAV* AD D. XII. APRILJS,ANNI MDCCLVIII.

Η, A, M. s.

UPSALl/f, Excud.L. M. HÖJER, Reg. Acad. Typog.

Page 2: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

KONGL; MAJ:TSTROMAN

GENERAL LIEUTENANT,Samt

RIDDARE af Kongl. Sverds-Orden,Högvälborne HERREN,

OHAERR

STENFLYCHTNÅDIGE HERRE.

Üpmuntrad af den ogemena Nåd och de da-ra vålgerningar, fom min i ftoftet bortgom·

de Fader af Eder Nåde åtnjutit, vågar jag all-draodmjukaft ofverlåmna detta mit Academiikaarbete»

Page 3: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

arbete. Mine tankar vorö mer ån förmätne,och jag fmikrade mig med et aldeles fåfängthopp, om jag trodde, at deifa blad i det ringa-fte förtjänte den lyckan, at for Eder Nådes up-

lyfte ögon framläggas. Mit upfåt år allenaft, at

igenom dem pä något fått få yttra den oup-

horliga djupafte vördnad , med hvilken jag tilmit iidfta framhärdar at vara

EDER HÖGA NÅDES

aldraMwjakafle tjänareJOHANNES SEGERSTEN.

Page 4: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

PROBSTINNANhögareborna eru

CHRISTINA CATHAR-PALMTR A,Min Hhgtärada Kära MODER.

Inga ord åro få utfökta, fom jag ej med nogafte granik-ning borde anvånda, då jag årnar betyga min ödmju-

kafte erkånila emot de oräkneliga huldhets-prof, fom jag,ifrån förfta inträdet i verlden, til denna ftunden af MinKära Moder åtnjutit. Men , då vältalighet icke blif-vit min lott, och då en öfvad hand fordras, til at lifli-gen affkildra et vördnadsfult hjerta; hoppas jag, Min Ka-ra Moder gunftigt tillåter, at jag håldre i tyfthet förmig fjålf underhåller de vördfamma rörelfer, fom MinKära Moders obefkrifveliga ömhet i mit finne upvåckt,ån, igenom et ofulkomligt omtalande , före/fäller demmindre, ån de i fanning åro. Närvarande Snille-prof åren frugt af den möda och koftnad , Min Kära Moderalltid tåkts haiva ofpard för min upfoflran. Tillåt, HuUda Moder , at det åfver» får anfes, fom et litet veder-måle afmin ouphoriiga vördnad och renafte erkånfamhet.Så långe jag leiver, räknar jag for min angenåmafte fkyl-dighet, at anropa Almagten för Min Kära Moders be-ftåndiga välgång; och då förft blifver min önikan upfylld,når Min Kära Moder intet faknar af alt det, fom kangöra Defs Iefnad glad och förnöjfam! Til mit fidßa fram¬härdar jag med barnilig vördnad

Min Hhgtärada Kära MODERS

hdigfte fonJOHANNES SEGERSTEN.

Page 5: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

1.Ν.f.§. I.

itam licet agerent mortales, in fta-tu naturali, perblando sequalitatisnomine fat commemorabilem , fa¬ctum tarnen eit, maiitia eorum indies adcrefcente, nullus ut jufti-tlac concederetur locus, domici-lium exiiteretque concordias nul-lurn. Etenim libido aliis, nulla

de cau/Ia , infukandi animos occupaverat, unde parurnabfuit, quin fecuritas atque fides extremos duceret fpi-ritus, &, quae fplendorem ac decus univerfo conciliarentvivendi a&ionisque theatro, jam fangvine innocentiumfceleribusque atrociffimis vel maderent , vei propemo-durn inundarentur. En! calamitas calamitatis, & dolordoloris* omncm modum longSifime excedens. Cui maiopeftiientiffimo medicina ut opportune adhiberetur, totahsec mortalium brevi invertebatur fcena, ftatusque civilisin locum prioris qui fuccederet, eit adoptatus, Quid?fuccumbenti cuilibet fuccus atque nervi fi reilituerentur& in felicitatls fede cqllocatus, refpiraret tandem, alii

clavura

Page 6: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

)2 (

ctavum impetil teRerent, alii quaii calcatia adhiberent,alii frenosj nonnulii parendi vlcem fuiiinerent. Hincinsequaiitatem eiTe derivandam, cujus indivulfum comi-tem jamdiu agit fubordinatlo Illa , legibus Politicis fufful-ta ac definita, per fe patet. Cetera corporis partes ur,prasftantia, capiti non pofTunt non cedere; ita cives di-gnitate & exceüentia exfuperet , fas eil ipfe imperans.Quid enim sequius, naturseque magis congruens > quamut inferiores vultu pariter, ac greiTu, verecundi ad cel·fa Principurn prorepant limina , nec fuo heic teoiere per·fruantur arbitratu, cum facrificia , ut ita dicam, animidevotionis pleniiiimi fint depofituri ? In campos Vete-rum fimul atque exfpatiamur, continuo deprehendimuseos , variis morum conveiiitos adparere fioribus, quos& amor honeili, & urbanitas, & decor ipfe, ornat com-mendatque. Nullus enim vereor dicere, fcripta Hiilo-ricorum locupletiffimum continere penum rerum pulcer-rimarum, in omni vitas genere mirifiee qua; proderunt,& juxta oble&abunr. AÜ3 inter illud tantifper inculcan-dum duximus, quod nulius civium Principem convenien-di gratia adiret, ni prius folettni more admitteretur. Eliid honoris obfequiique apud Veteres, &, prsecipte Ro¬manos, frequentatum» quod oculis tuis, C, L., fubjicerenon dubitavi , mitiorem vero mihi non folum polliceorcenfuram, fed, qu£ noilra ingenii tenuitas, ad rem pra;-fentem in medio proponere valuit , ut foiito favore in-lerpreteris, enixe rogo, contendo.

<§. ILNoilrarum fuiffe partium non quidem diffitemur de

fatione falutandi, fat vetuila , operofius paulo agere,fundamento utpote, cui innitantur Admiffiones noilrseAulicne, inprimis cum hac nihil fere frequentius in Au-ftoribus leäitandis occurrat. Etenlm , prseunte Cice-„rone a) honorabilia funt, qu& videntur levia stque

con·

Page 7: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

) 3 C &5I3>

communia, fallitariy adpeti, decedi, adfurgi, deducl,*'reduci, confuli, qu£e & apud nos , & in aliis civitati-'*bus, ut quaeque optime moreta, ita diligentiflime ob-ufervantur. Idern alibi b): hsec eil nunc vita noftra.Mane falutamus domi bonos viros multos, quimequi-*dem perofficiofe & peramanier obfervant. Ubi faluta-iCtio defluxit, literis me involvo, aut (cribo , aut lego♦"Venlunt etjam qui me audiunt, quafj do&urn homlnem,"quia paulo Tum, quam ipfi, dodlior. Inde corpori ornne"tempus datur. Quod falutatetur & coleretur Silios Ita-licus inier principes civitatis, fine potentia & bne in-vidia, clarifllmus t refert Plinius c). Sic Juvenalis defalutatrice turha d) , item Seneca de atrio clientibus re-ferto, de nomine , Ave, vulgäri & publico tf ignotispromifcuo verbo miüiesque infufurrato, de meritorici perurbem difcurfatione e), unde omnium limina quotidie per·ambulare, per diverfas domos circumfcrre falutationetn,creberrimam movent mentionem: nec reticet Quintilia-nus alias horas vaoum ialutandi laborem, alias daturnicfabulis otium, alias (peélacula, alias convivia, alias tot"genera ludendi , Infanam corporis curam , peregrina·"tionern , rara , calculorum anxias follicitudines , mul-^tas caufTasiibidinum , vinum, & fiagitiofurn omni gene.cCre voluptatum animum, trahere fy* QuemadmodumVlrgilius defcribit domum aftam, foribus fuperbis, maneingentem falutantum undam , totfs iedibus* quse vome-ret #)♦ Concludlmus denique cum Alexandro ab Alexan¬dra: id quidem antlquitus longe praeftantißiraum fult, (uistCnominibus quetnque vénerarl & falutare, faiutantifeusque"reddere falutem. b) A t vero, quod binae exftant Difer-tationes, fub Ampi. Praefide , quarum altera infcribieur tOfflciofum Ave Romanorum , hablta Å. 1745, a Cand.Andr. Joh.Meurling 0-G<; altera de Celebritate Patro-natns atque ClienteU apud Romanos A. 1757. ab Elia

Graar»

Page 8: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

$23 ) 4 C $23

Graan Jemt. ubl plurima, hane ad rens, uberiore orationisfilo exponuntur , ne crambem fepius, quod proverbiovetamur, recoquarnus, iis fuperfeclendum duximus. 1(1tarnen verbo fumus monituri falutaticnes fuiiTe vei pubIi'tas, Diis, Regibus, Principibus, Mcecenatibus , Patro-nis ac Dominis exhibitas, ve! privatas , qua; inter fa¬miliäres, do&os pariter, & indodfos, locum obtinebanf,easque tum antelucanas potentiorum, turn tenuiorurnmatutinas , tum fervorum vefpertinas, id quod, non folumteftimonio Laur. Pignorii debemus', fed etjam Suetonii,qui de Sulpic. Galba Ccefare memorire prodit, quod Ii-berti fervique bis die frequentes adeiTent ac mane falve-re, vefpere valere, eidem finguli dicerent i). Haud pau-ca, quae de falutationibus hiice commemorari adfolent,arétiore vinculo adcingere Admiiiiones Veterum Aulicas,nemo non fatebitur. Ad titulum vero Difputationis no-flrae, iignificandum erit, per Officium heic Intelligi to-tum corpus quaft & collegium adparitorum, quo in nu-mero erat officialis, officiojus, aåmiffionalis, aulicus, vo-eabulis fubitantive fumtis , in officiis morari , discurfa-re per officia, apud Senecam &c. eodem jure, ac officiumquseftoris pro qu&Piortjnintfteriumyxominiitris,fervitium^pro (ttvis^fämulitium profamulis, legatio^to legatis, magi¬ftertum pro Magiftris, in foro Jurisconfultorum a-Jiorumque Å), accipi haud infrequens eft: , quibus o-mnibus ac fingulis, maxima au&oritete pollens, praefuit Ma-gifter Aämiffionum. Circa notionem admittendi ex bo-nis Auéloribus haec adferre lubet: admitti in numerum.In domum, in cubicuhim, in interiora sedium; propternotitiam intromitti, introduci, induci, irrumpere nonadmiftus; ante föres ftantem admittere, aditum, acces-fum, januam, audientiam , admiftionem, introitum dare,negare, patefacere, intercludere; in confpeftum admit¬ti , venire, prodire, produci, in confpeåu ad/tare, con-fpe&u privare &c. a) Ca-

Page 9: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

ma? ) s ( &&

α) Ccito Maj. c. i%. b) lamil. IX» ep. 20. c) Lib,III. ep. 7. d) Satyr. V. e) De Brevit. vit. c. 14. Itemde Benefic. L. VI. c. f) Inflit. Qrator♦ Ζ. X//, c. //.£) Georgic. IL v. 461. b) L. II. c. iß. ρ. 4/j. i) Com-ment. de Servis ρ. 254, It. Sveton. de GåIba c. 4. k) Bur-neb. cf Bheod. MarctHus in Suetonium de vita Flav. Ve-Jpafiani c. /4. edit. Burmanntance.

Iii.Viam nobis paraturl compendiariam, Officiales, qui-

bus admittendi provincia , ubi falutantes ventitaverant,effet concredita, fas eil enumeremus priecipuos.i:mo Atrienjes ve 1 Atriariiyerant,quorum opera in airio

curando eilet collocatamecmaie huc adplicaturilludOvidii·:Excipiunt famuh, perque atria, marmore teeta,71c/ dominum ducunt. - - - a)

2:do öyf/hr/V&ofh'i cuilodes vel Janitores, quod januisadfiftébant; quippe adpenfo, ut antiquiius, marculo fö¬res pulfare parunri, deinceps , honoriiicum cenfebatur 5nec a Seneca reticetur ofliarii difficultas, & virga, quaeflet munitus, ut traniitu non admittendos prohiberet,nec nomenculatoris fuperbia , cubicularii fupercilium &durus janitor, qui föres obfideret hocque falutationumpublicum exercerat; ftipem ille pro adrniilione falutaturipoilulabat & vedigalis quafi quoddam genus exigebat ,ne quis limen transiret , nifi pro tranfitu quid doni da-ret b)i cum e contrario, domus fapientis eflet angufta,fine cultu , fine ifrepitu, iine adparatu, nullis quse ob-fervaretur janitoribus, turbam venali failidio digerenti-bus, limenque vacuum, &ah ofliariis liberum. Oflia¬rii vero, ab juvenali, hoc fåle fatyrico perfricantur: c)

Omnia RomβCum pretio. Quid das, ut Cosj'um aliquando fahites ?Ut te refpiciat claufo Vejento labello?

j:tio NomenclatoresFiVQNoinenculatores^osGrsc i vo-B cabaot

Page 10: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

) 6 (rabant ονζμαχλ'ήτοξοίε j his partes erant impofitse nomi¬na faiutantum, & ad dominos invifendos qua demum cun-que in caufia accedentlum , fuggerendi, quippe ob fre-quentes falutationes preniationesque 8c admiiliones nomi-na illis facile exciderunt, etfi non diffitendum ipii No-menclafori, memoria loco, audaciam fuifTe, &, cui no-men non potuerat reddere, impofuifie *)♦ Erant hi No-menclatores , qui principibus viris folcbant adparere,diftingvendi cum a Nornenculatoribus Cenforiis , tumvero ab iis, qui operam fuam locabant Candidatis & mu¬nerum pubiicorum competitoribus ad fuffragia in comi-tiis obtinenda d), qua de re apud Horatium:

Μ fortunatum fpecies , & gratia prteflat,Mercemnr Jervwn > qui dielet nomina, leevuniQui fodiat latus , & cogat träns pondera dextramPorriqere. Hk multum in Fabta valet, ille Velina:Cuilibet bicfafces dabit, eripietque cnruleCuivolety importunus ebur: fräter, pater, addeUt cuique e(l setas, ita quemque facetus adopta e).

Porro iidem Monitores dicebantur, unde Cicero: Ha-,,bes nomenclatorem ? in co quidem fallis & decipis: nam,,ίι nomine adpellari abs te cives tuos , honeftum eft;,,turpe eil eos notiores eiTe fervo tuo, quam tibi: fin„etjam no ris, tarnen per rnonitorem adpe landi funt. Cur9>ante petis» quam infufurraverit ? aut quid cum admoneris,„tarnen quafi tute noris, ira falutas?jO Nec alii fuere Far-toresjquod clam veluti infarciebant nomina falutandorumin aurem dom·ni, id nominis gerentes. Suberat itaque ra-„tio, cur Piinius fat ingenue corifiteatur: alienis pedibus„ambulamus, alienis oculis agnofcimus, aliena memoria„fakjtamus , aliena vivimus opera **).

4:to Cuhicutarii, horum munus fuit dominum in'cubili acle&ulo , ne qua vis ingrueret, partim tueri, partim fo-lemnia admiffionum procurare, quemadmodum neque in-frequens eorum fuit ufus, cum apud perfonas privatas,,tum magiilratus crninentioris fortis» Scru.~

Page 11: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

SS® ) 7 C «SS®

J:to Scrutntores, qui officiofam turbam falufantium ex-cuterent prcetentarentque iinum, exploraturi ferrura nefub vefte haberet quis reconditum. Dignus ert, qui heicaudiatur Suetonius de Tib. Claudio Csefare: Salutatoribusfcrutatores femper adpofuit & quidem omnibus & acer-abiilimos g). Hunc vero morem altius eile repetendum ,edocemurex annalium monumentis. De Alexandro Phe-raeo, cum ad uxorem Theben ex epulis in cubicuium ve-niret, refert ipfe Tullius II. Ojfjic, c. 7, quod praemiferitde ftipatoribus fuis , qui perfcrutarentur arculas mulie-bres, &, ne quid in veilimentis occultaretur telum, ex-quirerent. Ex Juitino L. XXXVIII. c. 1. conrtat fcru··tatorem, regio more, mirtum eiTe ad Mithridatem, re¬gem Ponti, ne ferrum inter fafcias occultarum gereret.Memoratu dignum eil, quod mos irte regius heic dica-turj nec O&avio Augufto Csefari infolitus: etenim , neadmirtum quidem quemquam Senatorurn legere voluit,niii folum & praetentato iinu, etfi loriea ipfe (ubveftemunitus ferroque cin&us prsefederit, decemque valen-tiflimi fenatorii ordinis amici fellam circumrtareni,quemClaudius & port illum Nero obfervavit, Romarn transla-tum, uti plerique opinantur, a GrceciiE tyrannis, quiaulam adituros fcrutari juberent, donec Fl.Vefpafianus con-fuetudinern falutantes ierutandi, abrogaret b) quippe aequa-liter publicabat Principem,cum Claud.CaTarls liberri adrnis-lonem magnorum criminum occafione, dediflent ***), licetab AEIio Spartiano tandem reperitam.De hoc ordine fcrutan-tiffimo,ut verbisutar Ammian. Marcellin.,ita habet Al. abAlexandro L. V. c. 24 : falutantes imperatorum, antequamadmitterentur,interic res Aulici fcrutabantur finumque prae-jentabant, ne quis cum telo efiet: nonnunquam valentiflimifervi, cjtenis religati, pro ortioaditum curtodieban%nenonvocati admitterentur. Nec disparia inHerodiano L. III. le-guntur: neque temerequisquam a Severo mirtus ad illumintroducebatuf, niii prius depofito militari gladio finuqueexcuffo. B 2 6. Ad-

Page 12: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

) 8 C 18X9

djro Admiffionales , feu interiores aulici, tum e gre~ge fervorum, quorum numerus, apud Romanos, orrmem& modum & numerum fuperaffe videtur , tum ex ordi-ne libertoruin, deleåi. Evolvamus Macrobium, ubi dis-ferit de famulitio, cui provincia efTet admlttendi volen-tes dominum convenire i). Sic de Alexandro Severo„habet in vita ejus Lampridius c. 4., quod cum amicis„tam farniliariter vixerit, ut communis ers efTet confes-,/us, ut iret ad convivia eorum, haberet etjam sliqucs„quotidisnos non vocatos, faluraretur vero quafi unus dejjfenatonhus patente veio , & admiffionalibus remotis,,,αυί folis Ls } qui miniilri ad föres fuerant. Nec aiiferSuetonius, dum rnentionem injicit cujusdam ex officio·Admiffionis, nempe Phcebi, Neronis liberti, qui interdi&aaula expelleret falutantem , eumque Morboniam abire ju-beret, h. e,, (judice Schildio aliisque) in malam crucemamandaret, cui formuiae eaclem ineiTet vis ac PJautinae :cape reftim ac fufpendete A). Hifce adjungatur Firmicus:.„fienf, inquit, domus regia? janitores & taie iiiis offici-,,um deputabitur, ut iis in palatio sdmittendi vel falutan-,,di ofåcia credantur l), Nec alios, quam Admiffionales,.deicribere vifus eft garrulus ille, apud Horatium, nugator t

Dijjieiles aditus primos habet. Hand mihi deero:Maneribus Jervos corrumpam: non hodie fiExcInfus fuero, deßflam: tempora quzram :O curram in trivits: deducam, Nil (hie magnoVita labore iédit mortalibits. - - m)

Adrnlifionalis ille apud Graecos audit Tiqwr&yvytus, vel-7;readystv τοις (εομενας τιμήν s%cov , & i ρfa admifSo 7Τξο-eayåyij: Admiffionalibus vero fuiiTe partita admiffionumoffieia , ut alii in aliis caufiis & negotiis ad Principemad-rritterent, inde colligitur, quod apud Herenn. Pbilonemlibro de Legatione ad Cajum, Hornilus dicatur Legatio-num Admiilionalis feu luft των atejaßsw, Cir.Not.TheorL

Mar-

Page 13: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

Mafcilii in Sueton. ρ. ίο7. Nec ibidem filetur de Ad-miffionaiibus , quos proceres privati alerent e libertisfuis, quemadmorlum albatos miniftros, & curfores alba-ro/, more imperantium, fibi adfcifcerent, permiilione ta¬rnen fa&a, ut Capltolinus in Marco docef.

a) Metamorph. L. XIV. b) De Conjlantia fapientisc. /4. c) Satyr. III. *) iSenec.de Benef L. /. c.y. i/) CfrMarcell. Dornt, in Suet. de Claudio c, 23. p. 111.67$. e) L. I,cp. 6. v. 49» j) Orot proMurena c,3.6* **) L. ΧXXIX.er. g) Sueton. vit. Claudii c. 3p. b) Sueton. vit. Flav*Vefpafiani c. ip.edit. Burmänn. ρ 246. ***) Blim Hiß. Ν.L. XXXIII. e. 3. i) Saturn. L. I. c* 7, k) Vit. Flav._ Vejp.c. ia. I) L. VIII c. ιδ. m) L. L Satyr, g.'

§· IV.Catervee huic Admiffionalium in Aulis, thulo lon-

ge fplendidiffimo. prsefuit Admi/fionum Magiβer , teileAmmiano Marcelüno, ubi loquitur de llrficino, cui, utconfiiii rei beüicce praeilantiffimo fruiiraque gravi inju¬ria kceffito, & per Admiffionum Magiiirum, qui moseil honoratior , accito eodem ingreffoque confiitoriusnoffertur purpura a). Idem Admiffionum Magiiler haudraro Magifler κατ & hne ulla adje&ione nuncu-patur & ipium munus, nomen habet, in Caffiodoro, Ma·gifleria Dignitas b). Seite itaque Corippus Lib. III. inlaudem Imp. Juilini II., folennitatem Admiffionum Auü-earum hoc carmine eil perieeutus:

Ut Π tus Princeps folium conjcendit in altum ,

Membraque purpurea praceljus veße locavit,Legatos Avarum juflos intrare MAG ISΊΕΚ,Ante fores primus divime nuntiat aul<e,Orantes fefe veßigia facra videreGlementis domini s quos voce & mente benignusImperat admitti - - - - - -

Neque defunt exempia cum in Xenophontis Cyropcedia,ad

Page 14: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

€» ) ι® (ad aulam Aflyagis Regis olim Admiflionum Magiflnmvixiffe quendam Sacam, qui, quos oporteret, ad Aflya-gem deduceret, non admittendos expellerefj tum , quodArtaxerxiRegiPerfarum,adfuerit quidam Chiliaichus , fe-cundum gradum imperii tenens, fine quo nemo, ut cumRege colloqueretur , admittebatur , nomine Tithrafles,CCorn. Nep. in Conon. c» 3.) tum vero in Flavio Vo-pifco, qui de Acholio, vel redius Accolejo, non folurncommemoratMagiflro admiflionum apud Aurelianum Cae-farem, fed etjam addit Magiftris hifce Admiflionum, folen-ne fuifle in a&a referre confultationes, quse in curia co-ram Principe gravioris ponderis momentique inftitueren-tur c). Addimus Magiflro huic fuifle vicarium , pro renata, adjungendum, quem Proximnm Admiffionum vocavitantea citatus Ammianus , at AdjutoremMagiftrt Caflio-dorus.

a) L XV. b) L· Vi Variar. c) Marceil. Donat.in Amm. MarcelL ρ. 804. & feq.

§. V.Vidimus, per quos admitterentur ii, qui falutatum

ventitaverant, nunc vifuri quam partem aediuin tenerentnondum admifli, & quo ordine ipfa perageretur admis-fio. Veftibulum erat locus iile ante januam vacuus, in-ter föres, domum & viam medius , ubi dominum do-mus falutaturi, priusquam admitterentur, confiftebant,ab iliaque conflitione & quafi ftabulatione derivat ro E-tymon veftibuli Aulus Geiiius a), etjamfi aliis aliterpiacuiffe non ignoramus, veflibulum contendentibus vela Dea Vefla, cujus in poteflate igniserat, ad focum illicaccendendus, vel quod januam vefliat, diétum. Necnegamus atrium & veflibulum, antiquiflimo tempore , u-num & idem fuifle , at, luxuria & pompa apud Roma¬nos increfcente, non inatrio, fed in area inter viam &domum interje 6ta h. e. veflibulo conftitifle vicem falu-

tan-

Page 15: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

) II Ctantium obituros, re<fie fufpicatur Voiiius b). Ad or-dinem quod adtinet, illum talem fuifie deprehendimus fut Admifiiones efient vel prima, νεί fecund·#, utque es»fent amici vel prum , vel fecundi, eiTent dw/W non fo-lum primi ac fecundi loci, Ted etjam inferioris, proutin Alexandro prodit Lamprldius, eiTet itidem cobors pri¬ma adnnßionis & primum favoris locum tefnens, nomeryfortlta ex ordine, quo acceiTus aditusque cuivis concede-batur: fic, pro dignitate cujusque , tres clafies amico-rum inftitucrat Tib. Nero, prim#i fecund#, terti# , c)%Audiamus Jo. Georg. Grsevium in Dedic, ad Ducem Bur-gundiae A. idpp: nemo neicit, farna id dudum celebran»te, Te in altiilimo hoc rerum humanarum faftigio, intanta Te adorantium Procerum turba, inter prim# ad-nißionis amicos, a teneris annis, habuiiTe praecipuos fa-pientise antiilites & magiitrosj quorum vocibus ac prae-ceptis quotidie Tuae perfonuerint aures, quibus magisoble&abaris, quam modulatifiimis fymphoniacorum can-tibus d); quemadmodum folus eil ille Grsevius, quan-tum mihi qu-idem videre Iicuit, qui de admißionali teße~ra e} meminit, ejusdem forfitan notionis, qua habeba·tur, apud antiquos, tefiera hofpitalis. Salutationes porro& admifiiones veterum etfi non difiiteor permagna fo-lennitate, ne dicam religiofa ceremonia cultas ac fre-quentatas fuifie, fed* ηum propterea fuerint haud fucatce& firmiflimae amicitise indices ac teiles, ideft, de quomerito dubitaveris, quemadmodum anfam dubitandi gra-viorem, nobis fubminifiravit Seneca, ipfe in aula Nero-nis ipfiusque Praeceptor, perdiu verfatus, ejuscemodiclientulorum futilitatem ac fraudes faepifiime expertus:non funt iiti amici, fcribit» qui agmine magno januam"pulfant, qui in primas & fecundas admißionef digerun-"tur» Confuetudo ifia vetus eil regibus regesque ii-"sLulantibus populum amkorum defcribere. Eil proprium"

fuper«

Page 16: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

) Il ( 5»

ijibperbi^magnoseftimare introiium, ac ta&um fu? limi-„nis, pro honore dåre, ut oibio fuo propius adiideas,,>ut gradun prior inträ domum ponas, in qua deinceps„multa funt oftla ? quse receptos quoque exciudunt. Ä-,,pud nos } primi omnium C. Gracchus & mox Livius„Drufus, initituerunt. fegregare turbam fuam , & alios inpfecretum recipere, alios cum pluribus, alios univerfos.„Habuerunt itaque ifti amicos pritnos, habuerunt & fe-9,cundos, nunquani veros. Amicum vocas, cujus difpo-,?nitur falutatio? aut poteit hujus tibi patere fides, qui5,per föres maligne apertas non intrat, fed illabitur ?,,Huic pervenire usque ad diflringendam iibertatem Ii-j,cet, cujus vulgare & publicum verburn & promifcuum„ignotis, Ave, non niii fuo ordine emittitur ? Adquem-„cunque itaque iftorum veneris, quorum falutatio urbern,,concutit, feito, ii animadverteris obfeffos ingenti fre-„quentia vicos, & eommeantium in utramque partem ca-,,tervis itinera compreiTa, tarnen venire te in locum ho-„minibus plenum, amicis vacuum. In peddore amicus,.»non in atrio quaeritur, ilio recipiendus eft, illic reti-„nendus, & in fenfus recondendus /). Nec fine raiionealibi g) hane fibi videtur falntationem carpere, tanquamquscitus gratia fufeepcarn, quia mercede , & reéra ccena,éz fportuia adducebantur fepe CHentes, ut Patronis acdominis fe praeberent mlniilros; hinc vocat illam meri-toriam , fe aliosque inquictantem bene infanientium, fum«tuofam obfervationem 9 fermonem periculofum , amici-tiam capitaiem. Quid, quod tanta vanitate atque oilen-tatione infeclos iegimus Romanos, ut amicorum g reges,quo divitias ja&itarent, fatis caro redimerent pretio b).

a) Nocf- Attic. L. XVI. c. p. b) Lexic* Etymologie.c) Siteton. in Vit. ipfius c. 4S. d) Gr&vian. Prafar.& E-piß. Hamburgi edit. tyoj. p. Et. e) Ibm. p. f. & pi. f) [)jBenefic. L. VI. c. 33. & 34. £) De Brevit. vit. c. 14. b)Eigner * de Servis pt 430. VI,

Page 17: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

sa» ) ü C sa»

!S, VI.Quemadmodum falute publica nihil dulcius nihilque

magis judicabitur necelTarium$ ita fummain eo collocan-da eft opera, ut diu felix fecurusque vivat j in cujus hu-meris, veluti Atlantis, illa tota refidet. Vana eos, fiqui demum iunt, tenet fpes, qui contendere haud vere-cundantur , reipublicae felicitatein, fsepius mutato Princi¬pe , altiores agere radices. At nihil abfurdius. Planta,quse creberrime transfertur in aliumque migrat Iocum,nunquam florefcet. Respublica, nimiuni faepe imperan-tes mutatura, pari ratione ad nulluni felicitatis evehe-tur faitigium. Ε contrario illam judicamus beatiflimam,cujus Principem cani exornant & ruga? j ille enini, qua-tenus prudentiam, virtutibus ceteris conjunäiflimam, ad-amat colitque , ab incurfionibus holtiurn aliisque calami-tatibus publicam rem , ad miraculurn usque, tuebitur.Hinc patebit, quo longiore iucis ufura Principi frui Ii-ceat, eo majora inde non pofle non capere incrementauniverfam patriam. Quid, qu^fo, utilius, quam debi-tus non tantum Principi ut fuus conftet honos, verumetjam exoptata omnibus ac fingulis fua fecuritas? Ve-teres h6ec anirno utique intenderunt, cum föres Princi-pum audséler nimis pulfare , vel, oftio nondum aperto,vi quadam in interlora asdium irrumpere, & illicitum &indeeorum haberent, ita tamen, ut modelte petentibushaud denegaretur aditus· Nec id quidem male. Etenimcum armis ü e popello cuivis fuifiet indultum palatia Princl-pis intrare, infromiflus potuiiTet non ludos tantum im-peranti facere, verum , horreo dicere, intentata forfanjugulo emittere tela. Scis quidem altis de montibus,u£cum Marone loquar, majores csdere umbras $ mirum id-circo obveniet nemini, Principem, pro virili parte, inId incumbere, ut qua imperli forrnam, opes, familiam,jura & vitam denique, tutus fit atque omni prasfidioval-

C latus:

Page 18: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

«s® ) *4 c ©a»latus. Attamen Reges, id quocl hiftoriarum monumentajam pridem planum fecere , exftiterunt, qui tantos iibifumerent fpirltus, ur, mortalitatis & humanae conditionisquaii immemores, iefe divino more coli, honorari at-que falutari jufierint. NotiiTima funt exempla Alexan-dri Magni, Regis Macedonum , Caji Csefaris Caligulai,Diocletiani &c, quemadmodum IlludPerfarumRegibus itafolenne fuit , ut illud πξοσκυνέϊν de Ulis redte adhibea-tur a). Fuere itidem alii, qui neminem In fuum con-fpedtum admitterent: hinc de Sardanapalo apud Jufti-num b) proditur, quod ad illum magna ambitione segreobtinuerit Arbaces, unus e Praefedtis, admitti; hinc At-talus, Aiiae Rex, a Seneca c) traditur falutantes Cilentioac vultu arroganti transüße; hinc Dejocem, MedorumRegem, neminem quia admittebat, cundta per internun-tios transegiiTe legimus, at non fine ftomacho & quereliscivium d); hinc in Verrem graviter invehitur Tulliustum his verbis: omnes adlegationes difficiles, omnes adi-tus arduos, ac potius interclufos videbant Siculi, apudquem non jus , non aequitas , non mifericordia, non cu-jusquam oratio, voluntas, audloritas, pro pretio, non gra-tia valeret, tum vero et jam hac exprobratione: Jaluta-tum veniebant , admiffus eß nemo e), At vero tantaminfaniam imperantium & difficultatem admiflionum ut im-probamus, quia rei publicae noxiam , Principis perfonaIndignam , fanse rationi, facrisque oraculis inimicam, ne¬mo non intelligens rei exiftimator improbandam ducitjita facilitatem admiflionis, tum antiqua, tum vel maxime re-centiora fecula, laudibus ad aftra extollunt meririilimis.Eft hoc ipfurn, quod in Odtavio Augufto prsedicat Sene¬ca /), bonum illum principem adpellando, & bene cuiconvenireti^;w//nomen,quod vidtis nonfolumignove-rit, Ted totam cohortemprimae admiffionis ex adverfariorumcaftris confcripferit. Sic Tit. Fi. Vefpafianum comme-

morat

Page 19: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

83» ) «5 (murat Suetonius amlcos admifiiTe, ac, dum faiutabafur,& calceaiTe ipfum iefe & amicivifTe g). In Trajano, hocnomine, coliaudando longior eft Plinius, ubi ita illumadloquitur: quod forum > qu® ternpla tam referata 1 nonCapitolium, illaque adoptionis tu® fedes magis publica,"magis omnium: null® obices, nulli contumeliarum gra-"dus : fuperatisque jam mille liminibus , ultra femper a-ttliqua dura & obftantia: magna ante te, magna poft tejuxta te tarnen maxima quies b). In Alexandro refertLarnpridius, quod moderationis tant® fuerit, ut amicosnon folum primi ac fecundi loci, fed etjam inferioris, ®-grotantes viferit; quemadmodum falutabatur admiillona-libus remotis. Miltiadi, inter alias imperatorias virtutes,id tribuit Corn. Nepos, quodfumma humanitate miraqueeflet comitate, quodque nemo tam humili« effet, cuinonad eum aditus pateret i). Audiatur tandem Cicero, quiin epiftola ad Quintum Fratrem, illa regina epiftolarumdifta, has pr®ceptiones & monita interferere haud gra-vabatur: facillimi fint aditus ad te; patebunt aures que-ccrelis omnium; nullius inopia ac folitudo, non modo illo"populari accefTu ac tribunali, fed ne domo quidem & cu»"biculo fit exclufa: tuo toto imperio nihil acerbum fit ,c<nihil crudele, atque omnia plena dementi®, manfuetu-«'dinis, humanitatis k); contra in Antonio obfervat idemTullius, quod iracundus homo commoveretur & ad illumaditus eilet difficilior l)t Sic ad Magiftratum Reip. Tra-jedenfis ipie Gr®vius: facilitatem veftram in omnibus,qui veftram fidem Impiorant, admittendis, in audiendis »omnium querelis , nemo unquam deiideravit: nullius hu*militas, aut folitudo, aut peregrinitas ab ullius veftrumaditu quemquam excludit m). Princeps itaque, omne la-turus pun&um, facilitate ac dementia inclarefcat, quibusΠ minorem navaverit operam, minus profpere in mune-re graviffimo obeundo verfabitur. Etenim cives fimul

atque

Page 20: D.D. academica, De OFFICIO1247585/FULLTEXT01.pdf · arbete. Mine tankarvorömerån förmätne, ochjag fmikrade migmed et aldelesfåfängt hopp,omjagtrodde,atdeifabladidetringa- fteförtjäntedenlyckan,atforEderNådes

atque änimadverterint imperantem animo, fronte; fes*,mone, fuperbiarn fpirare, oculis iram prse fe ferre & a-cerbitatem, oMervari ejus foribus non nifi minas ac hor-rorem, admitti perpaucos, excludi quamplurimosj illo-rum continuo veneratio , pietasquc brevi aut elevabitur,aut plane frigida veluti, reftingvetur· Felicior longe il-le Princeps, cujus in ipfo ore emicat non digne fatis per-celebranda gratia ac innoxia popularitas: feliciifima veroIlla respublica, cujus falus tanto innititur fulcro, cuftodeatque gubernatore libertatls perhumano. Omniurn tunccivium una erit vox, una mens, voluntas una, votaqueeadem ardentiilima, ut dies non nifi feris inicribatur faiiis,qua tam dulce decus ac orbis praefidium , tantum PatriaePatrem, defiderabunt, quippe, illum tametfi Iugeant diumultumque, tarnen elugere fefe nunquam profitebuntur.

a) Nep. Vit. Cononis c. b) L. I. c. 3. e) De Conflant.fap. c4 /J. d) Herodot. L· l. e) Orat. I. in Verv. e. fr. j)DeClement. L. /. c. 10. g) Sueton. ipfius Vit. c. 21. b) Panegyricyc. 46. i) Miltiad.c.6. k) L I. ep. 1, c- 8- l)AdAttic*L%XV.ep. 6% m) Epiß.Gr&vian.p. nr.

i. vir.Officium Admiffionis Aulicse apud veféres in primisque aptrd Ro¬

manos, quoad licuit, intentis contemplati fumus oculis > aulas fere Eu¬ropas omnes qui falutaverit, eas,;admiiIionibus plenas, concurfu civiumfrequentari non, credo, diffitebicur, ubi tarnen obfequii, ac veneratio-nis in Principem, amoris vero in populum plus, quam adulationis &fraudis, fi vel admiffionales, vel admittendos, vel ipfos admittentes Do¬minos Ipeftaveris, deprehendere licet, unde nec miramur antiquorumiitus plurimos c.' g. de gladio deponendo, defuefadtos ceiTaiTe, Mi-raberis tarnen verba, Latinis olim ufurpata, adhuc in Gallico fermonefupereffe, qui ad aulas fere politiores civitatis jus obtinuit J hinc, nuliofiegotio, agnofces ifiasc admeitre, admiffion, admißble, admittatur}ttrni- amitit, apartement, audience publique, privée-,aulique·, chambellan$cmfideni) congratulation) entrée',favori-ite-,gratification)introdu&eur)fiwitre des ceremonies-, office, o$cialyofficiant, officier, oßiere-,ρor-iier, recommendation', révtrence', faluVrifalutationwi/ite, ul·fitér, &e, J?lura de induilria fileo, quia filere jubet tempo¬

ris , qua excludor, angu^3· Dt Q».