C,H, O,N, P, K, Ca, Mg, S Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo, Cl...Για την κανονική...

Για

την

κανονική

ανάπτυξη

των

φυτών

είναι απαραίτητα

ορισμένα

θρεπτικά

στοιχεία, τα

οποία

προσλαμβάνονται

είτε

από

το

έδαφος

είτε από

την

ατμόσφαιρα.

Τα

μακροστοιχεία

είναι: C,H, O,N,

P, K, Ca, Mg,

S

Τα

μακροστοιχεία

είναι: C,H, O,N,

P, K, Ca, Mg,

S

Ιχνοστοιχεία

ή

μικροστοιχεία

είναι: Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo, Cl


ή

μικροστοιχεία

είναι: Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo, Cl

Τα

στοιχεία

και

των

δύο

κατηγοριών

είναι εξίσου

απαραίτητα. Η

διάκριση

γίνεται

με

βάση

την

απαραίτητη

ποσότητα

για

τα

φυτάΤΕΙ

Καβάλας, Τμήμα

Δασοπονίας

και

Διαχείρισης

Φυσικού

ΠεριβάλλοντοςΕργαστήριο

Εδαφολογίας. Υπεύθυνη

Εργαστηρίου: Δρ

Μάρθα

Λαζαρίδου

‐Αθανασιάδου

Τα

εδάφη

εφοδιάζονται

θρεπτικά

στοιχεία

απόΑποσάθρωση

πετρωμάτωνΑποσύνθεση

οργανικής ουσίας

ΑτμόσφαιραΣυμβιωτική

ή

μη δέσμευση

Εμπλουτισμό με

λιπάσματα

Τα

φυτά


θρεπτικά

στοιχεία

απόΕδαφικό

διάλυμα Προσροφημένα

κολλοειδήΟργανομεταλλικές

ενώσεις

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Άζωτο

Η κύρια

πηγή

του

αζώτου

για

το

έδαφος

είναι

η ατμόσφαιρα.

Στο

έδαφος

υπάρχει

κυρίως

στο

επιφανειακό στρώμα

και

κυμαίνεται

από

0,05 έως

0,4%.

Τα

φυτά

το

προσλαμβάνουν

σε

αμμωνιακή

(ΝΗ4+) ή

νιτρική

μορφή

(ΝΟ3-) μορφή.

Μορφές

αζώτου

στο

έδαφος

Το

άζωτο

βρίσκεται

στο

έδαφος

σε

ανόργανη

και οργανική

μορφή. Το

ανόργανο

άζωτο

ως

ιόντα

νιτρώδη

και

νιτρικά

καθώς

και

ως

μοριακό.ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Αμμωνιοποίηση

του

αζώτου

είναι

η

μετατροπή

του αζώτου

των

οργανικών

ουσιών

σε

απλές

αμμωνιακές

μορφές

(ΝΗ4‐) από

ετερότροφους

μικροοργανισμούς

Βιοχημικές

μεταβολές

του

οργανικού

αζώτου

Νιτροποίηση

του

αζώτου

λέγεται

η

διεργασία

με

την οποία

το

αμμωνιακό

άζωτο

μετατρέπεται

σε

νιτρικό

(ΝΟ3-).

Η

αμμωνία

οξειδώνεται

βιολογικά

σε

δύο

στάδια, από

αυτότροφα

βακτήρια. Στο

πρώτο

στάδιο

από

το

γένος

Nitrosomonas

και

σχηματίζονται

νιτρώδη

και στο

δεύτερο

από

το

γένος

Nitrobacter

οξειδώνει

τα

νιτρώδη

σε

νιτρικά. ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Πρόσληψη

του

αζώτου

από

τα

φυτάΠροσλαμβάνεται

από

τα

φυτά

κυρίως

ως

νιτρικό

ανιόν

(ΝΟ3-) και

λιγότερο

ως

αμμωνιακό

κατιόν

(ΝΗ4+).

Συμπτώματα

έλλειψης

αζώτουΤο

άζωτο

χρησιμοποιείται

από

τα

φυτά

για

τη

σύνθεση

των

πρωτεϊνών

και

είναι

συστατικό

των ενζύμων, νουκλεϊνικών

οξέων

και

χλωροφύλλης.

Προσθήκη

αζώτου

αυξάνει

την

παραγωγή

του

ξύλου.Η έλλειψη του αζώτου εκδηλώνεται

με

μικρότερο

μέγεθος

και

με

κιτρινοπράσινο

μέχρι

κιτρινωπό χρώμα

των

βελονών

και

των

φύλλων, λόγω

της

μικρότερης

περιεκτικότητας

σε

χλωροφύλλη.ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


ΦώσφοροςΒρίσκεται

σε

οργανική

και

ανόργανη

μορφή

στο

έδαφος. Το

ολικό

ποσοστό

του

είναι

μικρό

και φτάνει

μέχρι

0,3 –

0,4%. Τα

δασικά

εδάφη


με

μεγάλες

ποσότητες

φωσφόρου με

την

ανακύκλωση.

Κύρια

πηγή

φωσφόρου

είναι

τα

πρωτογενή

και δευτερογενή

ορυκτά

(απατίτης

κ.α.). Ο οργανικός

Ρ αντιπροσωπεύει το 20-60% του

ολικού

Ρ.

Τα

φυτά

προσλαμβάνουν

το

Ρ

από

το

εδαφικό διάλυμα. Οι

απαιτήσεις

των

δασοπονικών

ειδών

κυμαίνονται

από

3-11 Κg.ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Παράγοντες

που

επηρεάζουν

την

ποσότητα

του οργανικού

Φωσφόρου

στο

έδαφος

είναι:

1) η

ποσότητα

της

οργανικής

ουσίας, 2) η ασβέστωση

του

εδάφους, 3) η

θερμοκρασία

του

εδάφους, 4) ο

ανόργανος

Ρ, 5) η

καλλιέργεια

του εδάφους, 6) η

ενεργότητα

των

ιόντων

υδρογόνου, 7) η μηχανική σύσταση και ο τύπος του

εδάφους, 8) η

αποστράγγιση

του

εδάφους.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Οι

ευεργετικές

επιδράσεις

στα

φυτά

είναι: 1)ευνοεί

την

άνθηση

και

καρποφορία,

2)ευνοεί

την

ωρίμανση

και

αναστέλλει δυσμενείς


της

υπερβολικής

αζωτούχου

λίπανσης, 3)βελτιώνει

την

ποιότητα

των

προϊόντων,

4)ευνοεί

την

ανάπτυξη

των

ριζών, 5)αυξάνει

την

ανθεκτικότητα

στις

ασθένειες.

Οι

ευεργετικές


στα

φυτά

είναι: 1)ευνοεί

την

άνθηση

και

καρποφορία,

2)ευνοεί

την

ωρίμανση

και

αναστέλλει δυσμενείς


της

υπερβολικής

αζωτούχου

λίπανσης, 3)βελτιώνει

την

ποιότητα

των

προϊόντων,

4)ευνοεί

την

ανάπτυξη

των

ριζών, 5)αυξάνει

την

ανθεκτικότητα

στις

ασθένειες.

Ρόλος

του

Ρ

στη

θρέψη

των

φυτών

Η

έλλειψη

Ρ

προκαλεί

εκφυλισμό

των

πλάγιων οφθαλμών, εμφάνιση

ορειχάλκινου

χρώματος

στις

βελόνες

των

πεύκων

και

της

ερυθρελάτης. Στα

δασικά

φυτώρια

είναι

σπάνια.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Το

κάλιο

συντελεί

στην

ευρωστία

των

φυτών, την

ανθεκτικότητά

τους

στις

ασθένειες

και

στην

ανάπτυξη

πλούσιου

ριζικού

συστήματος.

Η αρχική πηγή του Κ στο έδαφος είναι τα πρωτογενή

ορυκτά

όπως

ο

μοσχοβίτης

και

βιοτίτης. Βρίσκεται

σε

ποσοστό

1-2%.

Το

Κ

βοηθάει

στην

αφομοίωση

του

CO2. Η παρουσία

του

αποτελεί

προϋπόθεση

για

την

σύνθεση

διάφορων

οργανικών

ενώσεων.

Κάλιο

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου



έλλειψης

καλίουΗ

έλλειψη

Κ

είναι

συνηθέστερη

σε

ελαφριάς

σύστασης

εδάφη, επειδή

η

απομάκρυνση

του υδατοδιαλυτού

αρχικά

και

του

ανταλλάξιμου

καλίου

είναι

εντονότερη

λόγω

έκπλυσης

και απουσίας

αργίλου.

Δύο

είναι

τα

κύρια

συμπτώματα

έλλειψης

Κ

στα φυτά

1) τα

φυτά

γίνονται

κοντόχοντρα

λόγω

περιορισμού

του

μήκους

του

κορμού

και

2) η μεταβολή

χρώματος

των

φύλλων

που

αρχίζει

από

την

κορυφή.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


ΑσβέστιοΕπηρεάζει

την

αύξηση

μεριστώματος

των

φυτών

και

κυρίως

των

ακρορριζίων, το

σχηματισμό

των κυτταρικών

τοιχωμάτων

και

τη

ρύθμιση

του

ρΗ

του

κυτταροπλάσματος.Η παρουσία

μεγάλης

ποσότητας

Ca στο

έδαφος

παρεμποδίζει

την

πρόσληψη

άλλων

θρεπτικών στοιχείων

του

εδάφους, όπως

του

Mg, K, P, Fe,Μn.


έλλειψης

ασβεστίουΈλλειψη

Ca μπορεί

να

εμφανισθεί: α) σε

πολύ

όξινα

εδάφη, β) σε

νατριωμένα

εδάφη

χωρίς

να

περιέχουν ελεύθερο

CaCo3, γ) σε

αμμώδη

εδάφη, δ) από

αποσαθρωμένα

σερπεντινικά

πετρώμάτων. Ορφνές

κηλίδες

στα

φύλλα, ξεραίνονται

και

τελικά

νεκρώνονται. Φυτά

καχεκτικά.


έλλειψης

ασβεστίουΈλλειψη

Ca μπορεί

να

εμφανισθεί: α) σε

πολύ

όξινα

εδάφη, β) σε

νατριωμένα

εδάφη

χωρίς

να

περιέχουν ελεύθερο

CaCo3, γ) σε

αμμώδη

εδάφη, δ) από

αποσαθρωμένα

σερπεντινικά

πετρώμάτων.Ορφνές

κηλίδες

στα

φύλλα, ξεραίνονται

και

τελικά

νεκρώνονται. Φυτά

καχεκτικά. ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


ΜαγνήσιοΠαίρνει

μέρος

στο

σχηματισμό

του

μορίου

της

Χλωροφύλλης

και

έχει

σχέση

με

το

μεταβολισμό

του

φωσφόρου

και

την ενεργοποίηση

των

ενζύμων

των

φυτών

των

σχετικών

με

το

μεταβολισμό

των

υδατανθράκων.

Πηγές

μαγνησίου

είναι

τα

πρωτογενή

ορυκτά, όπως μαρμαρυγίες, και

τα

δευτερογενή

ορυκτά

αργίλου.


έλλειψης

ΜαγνησίουΈλλειψη

Mg

εμφανίζεται

σε

εδάφη:

Α) αμμώδη, εκπλυμένα, όξιναΒ) όξινα, που

έγιναν

ασβεστώσεις.

Γ) φτωχά

σε

οργανική

ουσία, αλλά

πλούσια

σε

οξείδια

και υδροξείδια

Fe και

Al

Δ) με

μεγάλες

ποσότητες

καλιούχων

λιπασμάτων.Χλώρωση

στις

άκρες

των

βελόνων

ή

ακανόνιστες

στα

πλατύφυλλα.ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Το

θείο

είναι

συστατικό

των

αμινοξέων, των

βιταμινών

και ορισμένων

ελαίων.

Πηγές

του

θείου

στο

έδαφος

είναι: 1) τα

θειικά

ορυκτά, 2) το ατμοσφαιρικό

S 3) το

θείο

της

οργανικής

ουσίας.

Θείο


έλλειψης

θείουΣτα

κωνοφόρα

η

έλλειψη

εκδηλώνεται

με

χλώρωση. Στα

πλατύφυλλα

τα

φύλλα

εμφανίζουν

κιτρινοπράσινο

ή ωχρό

χρώμα.

Γενικά

η

έλλειψη

S

δημιουργεί

φυτά

νάνα

με

πολύ

λεπτά κλαδιά

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου



στο

έδαφοςΣίδηρος, μαγγάνιο, χαλκός, ψευδάργυρος, μολυβδαίνιο, βόριο, κοβάλτιο, χλώριο.

Ιχνοστοιχείο Ρόλος Συμπτώματα

έλλειψης

Σίδηρος ενεργοποίηση

ενζύμων, σχηματισμός

χλωροφύλλης Χλώρωση

μεταξύ

νεύρων

ψευδάργυρος Αυξητικές

ορμόνες, αναπαραγωγή, ένζυμα

Σπάνια, κίτρινες

κηλίδες μεταξύ

νεύρων,

παραμόρφωση

φύλλων

μαγγάνιο ενεργοποίηση

ενζύμων, αναπνοή Χλώρωση

μεταξύ

νεύρων

χαλκός Φωτοσύνθεση, συστατικό ενζύμων, χλωροφυλλη

Στα κωνοφόρα θανάτωση άκρων

συστροφή

βελονών

βόριοΚίνηση

υδατανθράκων,

πρόσληψη

νερού

και διαπνοή.

Νέκρωση

επάκριου

βλαστού, μη

σχηματισμός

ανθέων

μολυβδαίνιοΣυστατικό

ενζύμων,

δέσμευση

ατμοσφαιρικού αζώτου

Διανευρωτική

χλώρωση φύλλων

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


1) Πολύ

απαιτητικά: υψηλή

φράξος, ορεινή σφένδαμος, ορεινή

φτελιά, καρυδιά

κ.α.

2) Απαιτητικά: οξιά, γαύρος, λεύκη, λάρικα, ερυθρελάτη, απόδισκος

δρύς, καστανιά, πεδινή

φτελιά

κ.α.

3) Μέτρια

απαιτητικά: υβριδογενής

ελάτη, πλατύφυλλος

δρυς, οστρυά, γαύρος

ανατολικός,

πεδινή

σφένδαμος, φράξος.

4) Ολιγαρκή: τρέμουσα

λεύκη, σημύδα

και

είδη πεύκης.

Κατάταξη

δασοπονικών

ειδών

με

βάση

τις απαιτήσεις

τους

σε

θρεπτικά

συστατικά

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


ΛιπάσματαΛίπασμα

είναι

οποιαδήποτε

ουσία

που

προσθέτεται

στο

έδαφος, δίνει

ένα

ή

περισσότερα

θρεπτικά

στοιχεία

και έχει

σαν

σκοπό

την

αύξηση

των

φυτών.

Οργανικά

λιπάσματα

είναι

τα

υπολείμματα

της

φυτικής και

ζωικής

παραγωγής

τα

οποία

εμπλουτίζουν

το

έδαφος

σε

οργανική

ουσία

που

επιδρά

ευεργετικά

στις

φυσικές του

ιδιότητες.

Ανόργανα

λιπάσματα

δεν

είναι

υπολείμματα

ζωικής

ή φυτικής

παραγωγής, αλλά

απλές

χημικές

ενώσεις

που

παρασκευάζονται

στο

εργοστάσιο

ή

εξορύσσονται

από φυσικά

κοιτάσματα

και

εφοδιάζουν

τα

φυτά

με

θρεπτικά

στοιχεία.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Λιπάσματα

-Οργανικά

λιπάσματα

έχουν

υψηλό

κόστος

και

χρησιμοποιούνται

στους

κήπους και

σε

αποδοτικές

καλλιέργειες.

Στα οργανικά λιπάσματα ανήκουν η κοπριά

και

τα χουμοποιημένα

οργανικά

υπολείμματα.

-Ανόργανα

λιπάσματα

Τα

ανόργανα

λιπάσματα

διακρίνονται

σε:

Απλά, περιέχουν

ένα

από

τρία

κύρια

λιπαντικά

στοιχεία Ν,P,K

Σύνθετα,

περιέχουν

δύο

ή

περισσότερα

από

τρία

κύρια λιπαντικά

στοιχεία

Πλήρη, περιέχουν

και

τα

τρία

κύρια

λιπαντικά

στοιχεία

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Λιπάσματα

‐Ανόργανα

λιπάσματα

Αζωτούχα

λιπάσματα,

τα

οποία

χωρίζονται

σε: 1) άνυδρη αμμωνία, 2) θειική

αμμωνία, 3) νιτρικό

αμμώνιο, 4)

ασβεστούχος

νιτρική

αμμωνία, 5) φωσφορική

αμμωνία, 6) νιτρικά

άλατα, 7) ούρια.

φωσφορικά

λιπάσματα

τα

οποία

χωρίζονται

σε: 1) φωσφορικό οξύ, 2) υπερφωσφορικά

λιπάσματα, 3) φωσφοριτές

Τα

καλιούχα

λιπάσματα

βρίσκονται

υπό

μορφή

κοιτασμάτων σε

αποξηραμένες

λίμνες

και

θάλασσες. Είναι

καθαρά

και

χρησιμοποιούνται

στη

γεωργία

και

βιομηχανία. Χωρίζονται: 1) το

χλωριούχο

κάλιο, 2) το

θειικό

κάλιο, 3) το

θειικό

κάλιο

και

μαγνήσιο, 4) το

νιτρικό

κάλιο.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


Γονιμότητα

του

εδάφους

ονομάζεται

η

ικανότητά

του

να

δίνει στα φυτά τα απαραίτητα ανόργανα θρεπτικά συστατικά σε ικανοποιητικές

ποσότητες, ενώ

η

παραγωγικότητα

του

εδάφους

στη

δασοπονία

εκφράζεται

με

την

ποσότητα

και την

αξία

των

προϊόντων

που

παράγονται

σε

μία

χρονική

περίοδο

και

εξαρτάται

από

το

κλίμα, το

νερό

και

το έδαφος.

Οι

τρόποι

εκτίμησης

της

γονιμότητας

είναι:

1) Προσδιορισμός

της

συγκέντρωσης

θρεπτικών

στοιχείων στα

φυτά.


της

συγκέντρωσης

θρεπτικών

στοιχείων στο

έδαφος

και

εκτίμηση

της

δυνατότητας

πρόσληψής

τους


της

αύξησης

των

φυτών

ή

της

αύξησης ορισμένων

τμημάτων

τους.

Γονιμότητα

του

εδάφους

Παράγοντες

που


τη

γονιμότητα

του εδάφους

είναι:

1) η

χημική

σύσταση

του

εδάφους

2) η

ορυκτολογική

σύσταση

του

εδάφους

3) η

ένταση

των

εδαφογενετικών

διεργασιών

4) η

δομή

του

εδάφους

5) άλλοι

παράγοντες, όπως

οι


των φυτών

στο

έδαφος, οι

χημικές

και

φυσιολογικές

αλληλεπιδράσεις

των

στοιχείων

κ.α.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


ΤρόποιΤρόποι

βελτίωσηςβελτίωσης

τηςτης

γονιμότηταςγονιμότητας

τωντων

εδαφώνεδαφών

1) Βελτίωση

της

δομής

με

προσθήκη

οργανικής

ουσίας και

χημικά

ή

μηχανικά

μέσα.

2) Προσθήκη

του

απαιτούμενου

λιπάσματος.

3) Αποστράγγιση

και

προστασία

από

τη

διάβρωση.

4) Διατήρηση

ευνοϊκής

υγρασίας.

5) Βελτίωση

της

μηχανικής

σύστασης.

6) Εμβολιασμός

των

εδαφών

με

βακτήρια

ή

άλλους μικροοργανισμούς

που


τη

γονιμότητα.

7) Χρησιμοποίηση

ποικίλων

φυτών

που προσαρμόζονται

στις

εδαφικές

συνθήκες.

ΤΕΙ



και


Φυσικού




Μάρθα

Λαζαρίδου


C,H, O,N, P, K, Ca, Mg, S Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo, Cl...Για την κανονική...

Documents

Transcript of C,H, O,N, P, K, Ca, Mg, S Fe, Mn, Cu, Zn, B, Mo, Cl...Για την κανονική...