BOÉTHIO,uu.diva-portal.org/smash/get/diva2:1190225/FULLTEXT01.pdf · d; d. mssertatio de...

18
D; D. MS SER T AT IO DE PHILOSOPHIE NOMINE APUD VETERES ROMANOS INVISO. QUAM VENIA AMPL. FAC. PH1L0S, UPS, PR^SIDE Μ,ο.ΌΑΝ. BOÉTHIO, ΕΤΗ. ET POLIT. PROF. REG. ET ORD. P. P. ARON H VE S TMANN US. IN AUDIT. GUST. MAJ. D. XXII JUNII MDCCXC. Η. A. M. S. UPS ALI JE, LITTERIS DIRECT. JOHAN. EDMAN.

Transcript of BOÉTHIO,uu.diva-portal.org/smash/get/diva2:1190225/FULLTEXT01.pdf · d; d. mssertatio de...

D; D.

MS SER T AT IODE

PHILOSOPHIE NOMINEAPUD VETERES ROMANOS

INVISO.

QUAM

VENIA AMPL. FAC. PH1L0S, UPS,

PR^SIDE

Μ,ο.ΌΑΝ.BOÉTHIO,ΕΤΗ. ET POLIT. PROF. REG. ET ORD.

P. P.

ARON HVE S TMANN US.

IN AUDIT. GUST. MAJ. D. XXII JUNII MDCCXC.Η. A. M. S.

UPS ALI JE,LITTERIS DIRECT. JOHAN. EDMAN.

V1R0

MAXIME REVEREJSIDOEccles. Orebr. Pastori et PRvEFOSITO

MERITISSIMOReg. Ord. de Stella Polari MEMBRO

Theologije Doctori CELEBERRIMO

NEC KON

PLURIMUM REVFRENDO ATQUE PR/ECLARISS1MODomino Må GIS TR 0

S'.je R:je M:tis a Sacris Ord.Eccles. Ramsb. Fast, et Pr^pos. VIGI.LANTISSIMO

PATRONiS iE TER ΝUM COLEND1S L

C^uid iit? nefcioj quod piarn atque venerabundam men¬tern ob innumera in me collata benebcia teftificerur*Qiiot quantaque fuerunt animus quidem, non lingua, com-prehendere potefl; qua vero veneratione. femper funtpbfervanda atque colenda non has, quas dico, pagellaa,.fed ünceri illi animi affe£tus documenro fint, quibusad finem usque vitae Vobis addi£tus ero

NOMINUM VESTRORUM.

euitor devotisfimnaARON HJORT,

BRUKS-PATRONEN

HÖGÅDLE

SAMT

HÖGADLA FRUt

1/1ed EDRA Naviη, jag vägat bar,At desfa blad at prydnad gifva.

Men EDER Godhet — ma den blifvayFör denna Frihet, mitt Férfvar!

Mitt Ejerta, fom ERT värde vet)ER βorre offer ville gfora:

ER evigtj evigt fkall tillhöra,Min Vördnad och min Tackfarxhet,.

ARON HJORT,

HÖGÅDLA FRUN

CMM1STIWJL *

MfOM TFödd

MIN HULDASTE MODER!

% ßulle icke kunna förfamma detta tillfälle, att inforAllmänbeten fä betyga den vördnadsfulla tackjdmbet, bvarafmitt bjerta ofverflödar for den båfla Moders möda ocb om-jorg for mitt väl. ·— Otfz närvarande Afbandling kan bosMin Moder underflödja det bopp, jag ville gifva att blifvavärdig all Defs ömhet ocb kårlek, är min ånfkan upfyld.Himlen! [om i min förfla ålder låtit mig undergå det hårdaödet att fakna en Huld Far, late mig fint känna fmärtmaf det fiag, [om endafl fkall iåmna bugkomflen öfrig af enöm, en vördad Mor, få vifl {om jag anfer för den kära/leaf mina jkyldigbeter att med oföränderlig vördnad framlefva

MIN HULDASTE MODERS

JLyiigfte SonARON HJORT.

DE

PHILOSOPHIE NOMINEAPUD VETERES ROMANOS

IN VI SO.

Vix actentione magis dignum fefe nobis ofFerrepoteft fpe&acuiiim, quam Romana Gens, va·riaque ilia, quas fubiit, fata. Sive enim causfas, qui-bus Romana creverit resr mente volveris, iive origi«nem imeritus hnjus imperii, fontemque perniciei de-tegere volderis, aptisiimam habebis occaiionem, va«rietatem illam, qua confilia, incepta atque negotiamoftaliuni mutantur, perfpiciendi, atque hisce de«mum rite conilderatis, fcrutator humanarum rerum& cafuum evades follertisiimus. Nos ex Hiftori-ainclytae hujus gentis frufåum qualemcunque repor-taturi5 ne quidem minimas, quae eandem ipe&ant,res iine jucunditate quadam animi perpendere po-tuimus, atque hinc veniam nos facile impetraturosiore fperavimus, quod in re quadam, miinoris quam-vis videri posilt momenti, ad ingenium tarnen mo-resque Romanorum pertinente, brevi commentatio-ne illuftranda, vires qualescunque noftras collocarevoluerimus Eo fcilicet tempore, quo ad fummuntpotentiae atque glorias faftigium pervenisfe videbaturPopulus Roftianus, quo non mediocri artiujn & icien«

Λ tia-

2 De Pbilojopbia Nomine

ciarum cultura confpicuus erat, haud raro hunc i-pfum ingenii politiorem habicum contemtui & dete-ilationi habuisfe deprehenditur. Cicero , quo neefacundia nec feientia potentiorem, ullum veterumRomanorum habemus, in iuis feriptis crebro, quodnoftris moribos cogitandique rationi abfonum vide-tur, & fere ad taedium usque, ad eum recurrere lo-eum fe coa&um habuit, quo fe exeufarei, quod tan-tum temporis & opers in feientiis, qus Phüofophi-x nomine tum venire iolebant, addifeendis & ex-colendis collocasfet. Plura ut taceam loca, in iliiusferiptis, opere prseeipue de Ojficns, occurentia, verbaGap. L Libr. //. hujus operis in teftiroonium ad-ducere fufficiat: Quamquam, inquic, enim Lräri no-flri complures non modo od legendi, fed etiam adferibendi jiudium excitnverwit, tarnen inte? dum ve·reor, ne quibusdam boms Viris Philofophix nomenfit invifum, mirenturque in ea t am um me operxac temporis pofmsfe. Narrat prsterea Cicero in li-bro de Oratore Antonium & Crassum, fuos in e-

Ioquentiae ftudio praedecesfores, quorum uterquePhilofophis indefesfus fuit Cultor, in eo fumroa cu-ra defudasfe, ut Philofophiam vel defpe&ui habuisfeviderentur, vel Philoiophicam fuam peritiam disii-mularent. id enim Crasso praeeipue cordi fuit, utomnes enm inter eos Philofophiae contemtores ha-berent, qui cultu indignam eam omnino reputarent;mens vero fuit Antonii, ut ftudium a fe in Phi-lofophia collocatum adeo disfimularet, ut nunquameandem didicisfe videretur.

$. II.

Apud Veteres Romanos Itivifo. 3

§. n.

Quantumvis a hodiernis alienum fit moribus*Philofophise ftudium, fi idem, ad Antonii, Crassi Ci-CERONisque exemplum, cum agendi perida & rerurnhumanarum experientia conjungere dicerint, fummisin Republica \ iris bonoque Civi minus dignum ju-dicare ·, fuit tarnen tempus, quo omnes EuropeasGentes ea tenuit ignorantiae caligo mentisque inertia,ut praeter arma, excercitationesque bellicas, nihil in-genuo homine dignum, nihil necesfarium putave-rinc. Qui medii, ut vocari folet, aevi hiftoriam oculisperluftraverint, & tum vigentem barbariem, aegrea politioribus temporibus discusiam, noverint, nonforfan mirabuntur, fi homines jus omne in armisponentes, omnemque contendonem animi fugientes,virurn, prascipue fi in illuftriori ioco natus fuerk,qui eruditione & fcientiis inclarescere ftuduerit, utmonilTUofi quid & infoliti judicasfenc; parum enim ab-fuit, quin litteraturs, hac tempeftate adhuc fuper-ftids, ftudium inter artes illiberales habuerint, ho«minum inferioris fortis curse relinquendum, iis ve=ro indignum, qui armis omnia impetrare fe posfecrediderunt. Sed vereor, ne in Romanam Genteminjurius foret, hiftorisque certisfimis monumentiscontradiceret, qui necesfitatem ftudium in Philofophia & litteratura collocatum excufandi vel disfimu-landi, in qua pofiti fuere Illuftrisfimi Roms Viri,quorum mentionem fecimus, ab eadem mentis iner¬tia omniumque litterarum ignorantia, qua medium

A 2 hor-

4 De FhilofophiiC Nomine

horridnm fuit sevurto, derivaret. Non fago & bel¬lica folum virtute inclarefcere ftuduerunt Romani,fed togati pacis quoque artibus eo cum fuccesfu o~peram dederunt, ut, fi vel regnandi fapientiam, ve!legum cognitionem, vel denique eloquentiam, adadimos fie&endos potentem, refpicias, majorem inhis fhidiis magisque communem ardorem vix in ul-la alia gente videre uraquam licuerit. Ipfa Roma-na plebs, rebus maximi momenti fe coram discu-tiendis adfveta, quotidianus ceitis eloquentise, prüden«tia? & fagacitatis certaminum, quae fuffragia populi ca«ptaturi inibant, ad contentionem animi, judicii per-fpicaciam, re&ique guitum inde a juventute for-mabatur; adeo ut, rerum fcientta, confiliorumqueprudenria confpicuus, prsecipue ü facundia firmil in-ftruäus fuerit, ab illa, laude & honoribus fe cumu-landum Pore, h-aud falfo augurari posier. Alias ig>tur causfas, cur Philofophia? Nomen apud antiquosRomanos invifum fuerit quaerendas esie pu-tamus»

§.III.Antea vero, quam ad causfas fufpe&i apud Ro¬

manos Philofophia? predi eruendas properamus, ipfaquseftionis, de qua agendum eft, indoles poftulat,ut fignificationem, quam nomini Philofophiae com-rnuniter fubjunxit Romanus populus., indicemus; nonenim fapientiae ffud'ium, quod vi vocis prsetenditPhilofophia, illi invifum vel minoris habitum fuisfe ,

ea, quae jarn attulirnus, fatis teffari videntur. CumCicero fepius in eo occupattir, ut - demonflret Phi-

Apnä Veteres Romanos Invifc. 5

fofophiam, nihil aliud, quam veras fapientise amä¬rem fpe&are, hoc ipfo indicare videtur, homines,quorum grada fcripfic, dubios foltern haeiisfe: an Phi~lofophia quod nomine polücebatur, id quoque reipfo praeftaret, atque annon fopientia, ex hoc fönte hau-fta, vel nullius ufus, vel perniciofa esiet. Sapientia& rerurn fctentia, quam magni faciebant, & cuiut operam ihidiumque dicarent, aemulabantur Ro¬mani, qui ad honores dignitatesque in Republica ca-pesfendos pergere voluerunt, domeiHcis} & ab ex-teris geniibus non mutilans, adminiculis adquireba-tur, dornefticis exemplis, ad imitandum moventibus,excitabatnr & perficiebatur, nec Philoiophis nomi¬ne appellabatur, donec per freqentiora cum Graxiscommercia Philofophiae nomen una cum fcientiis,quas hoc nomine comple&ebantur Grseci, in Lad umiilatum fuerit. Ante hxc tempora litteris exarata fa-pientise & cognitionis monumenta rara apud Roma¬nos ersnt, & ü vel gentis fata vel orationcs ad po-pulum habitas nonnulli fcripto confignasfent, pGÜ-tices tarnen eloquentise 8c qux reliquae fuerunt, aRomanis in pretio habitae, artes in difciplinae quan-dam formam redigere Sc iicentiiice pertra&are ne¬mo eorum adgresius fuit; ut igitur Philofophiae no¬men Latio cognitum esfe coepit, mos fimul invalu-it, cognitionem omnem e libris Sc particulari eorum,qui libros confcripferunt, inftitutione haun'endain.Philofophiae nomine appellandi. Cognitio vero haeccum a Grsecorum fcriptis Graecisque Magiftris prae-cipue derivanda esfe videbatur, Philofophiam Litte-

A 3 ra-

6 De Vhilojophia Nomine

raturamque Graecam pro fynonymis habuit Roma¬rn Gens, & hanc praecipue fignificationem vocabu-lo Philofophiae fubjungens, nullius vel fufpe&i prc-tii eandem esfe exiftimavit. Non ii fumus, qui ca-usfam iniquae hujus & praejudicatae contra Graeco-rum fapientiam opinionis agendam esfe arbitramur.Quae enim ad noftra tempora fuperfunt GrascanicxPhilofophiae monumenta, ingenii culturam adeo exi-miam teftantur, ut palmam recentioris aevi homini-nibus in multis dubiam reddere videatur gens, quaeeadem inclaruit, & eo magis noftra digna habendaiit veneratione, quo certius conftat, eam nullisfere adjutam ab alia gente petitis adminiculis, ad il-lud artium & fcientiarum failigium proprio marteadicendisfe, quod recentiores populi illius fcriptiseruditi iero attigerunc. Hinc antiquorum Romano¬norum haud pauci inde ab eo tempore, quo cumGnecis comrnercia frequentiora esie cceperunt, eorun-dem Litteratura mirifice dele&abantur. Porgium Ca-tonem: , alios gravisiiroos viros ut taceam, rigidisß-mura illum morum Ceniorem, aetate dudum prove-£lum, Graecas fummo fludio didicisfe litteras, notis«iimum eil. Nihilo tarnen minus non tantum Roma-num vulgus easdem contemfisie compertum eil, ve¬rum quibusdam quoque bonis viris fufpe&um fuis-fe Philofophiae pretium, teile Cicerone, dubitarenon ©osfumus.

§. IV.In causfas vero, cur gens, quam nec iniipien-

tera neque ignorantem judicare posfumus, remper

Apud Vetetes Romanos Invifo. 7

per fe non contemnendam minoris, quam par eft,habuerit, inquiiituri, panem earundem in iuperbanimis, omnibiis ferc gentibus communi, de fe fuis·que rebus, opinione ponendam esfe exiftimamus,Haud infrequentia in vita communi occurrunt exem-pla, quas teftantur homines, qui qualemcunque feien-tiae & iapientise famam dudum attigerunt, aegre ieab aliis erudiri pasfos fuisfe, Sc setate prove£tos,nova, quibus in juventute adiveti non fuerunt,cognitionis fnbfidia, raro quarere & aeftimare potuisfe.Pertinax, quo viros quoque eruditos haud raro cä-ptos deprehendimus, antiquarum opinionum morum·que, qui eorum juventute invaluerunt, amor, eoshaud raro impedit, quo minus novis & pöfterioritempore invencis juila ilatuere queant pretia. Con-fvetudinibus ab avis proavisque derivatis, adeo p!e-rumque inhaerec vulgus, in easdem deferere rel/gio-ni fibi ducat, etjamfi haud disfimulanda incommodafecum ferre videantur, afperneturque novas, quan-tumvis meliores. praeeipue ii ad antiquas mutandascontentio qtiadam animi vel irtfolitum Iaboris genusrequiraturj & tanto magis innovationis impatiens e-rit, quanto certius antiquis ftetisfe & crevisfe ma-jorum fuorum res, iibi perfva<3ere posfit. Imme·ritum fic pretium vetuftas haud raro rebus addit,& turpe plerumque putant homines a junioribuserudiri. Quae privatos homines tenent, & de verisfuis commodis occcecant, praejudicata opinioncs, faci-le in communes & gentilitias convertuntur confve-tudines, fociatoque fic confenfu hominum robur adqui-

runt,

g De Pbitofophia Nomine

runt, cai legum fcientiarumve au&oritate frtidra re-iidere conaris; publicam vero rem morbo afiiciunt,incurabili fere, nid lentis temporis & calamitatum re-mediis fenfirn diminui posfet» Romana Gens hocnoη minus, quam ceteri populi, laboravit vitio, 6zin antiquis conivetudinibus tanto minus quid mutan-dum vei novum quid illis addendum esfe cenfuit,quanto certius videbat iilis, quas majoribus adfuerunt,fubiidiis crevisfe Romanam Remptiblicam, fumrnum-que potentix & felicitads fadigium attigisfe. Inge¬nio humano conveniens ed, ut quascunque ad nosqnodammodo pertinentes res, pnecipue (i ad potentiampretiumque nodrum augendum quid conferre vide-anttir, ita cum feniu nodri ipiius conjungamus, uteasdem quafi partem nodri condituamus. Sic a pa-rentibus, potentia vel meritis illudribus, nati fibi alienahiec merita honori hand raro vertunt. Sic quoqueCives a reipublioe magnitudine, potentia & fiore (i-bi prctii aliquid accesdsfe putare folent, & ad hane,in fuperbiam facile converfam, opinionem mente fo-vendam eo pronius /eruntur, quo magis demo-cratica fuerit imperii forma. Has propter causiasiuperbia3 iua nnice aedimans aliarum gentium mo¬res & indituta contemnens, Romanis congenita qua-ii videtur. Et qui exteras omnes gePxtes barbarasvocare foiiri fuerunt, non potuerunt non refpuereomnem cum aliis gentibus comparationem, segrequeferre quod dudio, in alterius gentis fapientia addi-fcenda collocato, tacite fateri viderentur cives, quiQrxox Litteratur# operam navabant, praecellentiam

quan-

Jpud Veteres Romanos Invifo. S*

quandam alii popttlo concedendasii esie. in favorem hu-jus fuperbis hauef incommode ρ rotere a accidit, ut Ro¬mana gens, antequam commcreia cum Gnecis frequen-tiora esfe eeeperunt, Litterasquc Greese Romarn illatasfuerunt, fe uc pocentisiimam & celeberrimam aeftimaredudum potuerit, acqoe fufficere iic putaverit admi-nicula ad confervandam Rempublicam, quae ad ean·dem augendam Sc roborandam majoribus fuis admanus fuisfe videbat, nec aliunde conquiiitis egere;turpe preterea cenfens conhteri, fe aliquid deberegonti vidhe & üio imperio fubjedae»

§· V.Qua? de fuperbia Romanorum, Phiiofophiae Sc

iitteris Grecorum inimica, allata funt, eam hominumclasfem preeipue fpe&are videntur, quse, judicio mi¬nus exculto, prejudicatis plerumque opinionibus in-dulget, reeeptisque Sc vetuftate facratis confvetudi-nibus potius, quam rationi paret. Sed hoc quoquehominum genus frequentius apud unamquamque,culta qüantumvis fuerit, gentem invenies, latiusquediffufum, quam par eil; & raro homines etiam per-fpicacioris & excultioris ingenii ab omni partiumftudio, in rebus antea inauditis ad publicos mo¬res quodammodo fpe&antibus dijudicandis, immunemfervare posie mentem, quotidiana teflatur experientia.Superbiae & ambitioni Romanae faventi opinioni, o-dioque contra Grecorum eruditionem preconcepto,pondus deinde accesfit a Romanarum rerum ftatuca tempeftate, qua Litterarum Grecarum ftudium

B in

ίο De Tbiloßphitf Nomine

inter prinii ordinis Cives frequentius esfe ccepit. Hicenim (latus causias, apparenti faltem rationis fpecieornatas, viris quoque bonis & de publica falute (ol-licicis praebere videbatur, cur rnoribus pernicioiama Graecis mutuatam eruditionem fuipicarentur. Mo¬res fcilicet Romani ab antiqua fimpliritate du demdefle&ere coeperunt: ipoliis vi£tarum gentium ditataRoma in luxuriam &, quae eam comitari folent, vi-tia praeeeps ruere videbatur, quae Reipublicae mo-ribusque ruinam portendere haud falfo judicabanccordati viri \ & eam propter caufam verebantur, nea Graecis derivanda, fapientiae nomen praetenfura, e-ruditio latius latiusque ierpenti veneno novas adde-ret vires. Artes (altem a Graecis in Latitim illatasnova avaritiae & luxuriae fomenta fecum tulisfe procerto habebanr; praeterea quoque iata & veiligiaGraecarum Civitätum, Athenienfis praeeipue Reipu-bliese, inelytae illius feientiarum artiumque iedis, ter-rebant, nec res, quae Graecis in perniciem ruentibusremoram facere potis non fuit, populo de futuris fuisiatis follicito in magno habenda videbatur pretio.Humanae Res in eum interdum incidisfe videntur(lamm, ut probi quoque viri, fed qui debica follici-tudine res, quae fe comitari folent, feparare, veram-que earum indolem penitus perferutari nequeunt,ad eam mente fovendam proni ferantur iententiam,quam recentiori tempore Cel. Rousseau novo robo-re augere annifus eil, quando ingenii eukuram, feientiasartesque ad illam fpeflantes, inter inimica humanogeneri inventa poiuit. Aliis judicandum relinqui*

mus>

Apuä Veteres Romanos lnvifo. is

mus, quid in paradoxa hac fententia veritati contra-rium iit, nobis iufficiat indicasfe, plures fuisie Roma¬nos, qui in eadem juftas conceptae contra Philofophi-am iufpicionis causfas quaefiverunt. Nec haec apud aliasinfreqeens efl: gentes, praejudicata opinio. Haud itaprideni nos de causfis in pejus ruentium Patriae rerumeruditnrus quidam, maximam illarum partem in cre-fcente hodierno tempore litterarum, quae elegantio-res dici folent, amore ponere videtur.

$. vi.Praeconceptam hane, contra Graecorum fapien-

tiam, fufpicionem aequitatis fpecie induere praetereainter Romanos videbantur plurima, quae vel in i-piis e Graecia adventantibus artium Do&oribus, velin doefrinae artiumque quas tradebant, indole aplebe quoque facile confpicienda vitia, apparebant.Neminem enim fugit, quantum commendationis re¬bus accedit ab hominum indole, qui easdem pro-ponunt, fru&uque, quem ipii a rebus a fe laudatispereepisfe videntur. A morum candore & fimpli-citate, quae doörinam femper ornare, tantumque pon¬deris eidem addere fölet, haud parum abfuisfe vi¬dentur non pauci Graecorum, qui Philofophiae pro·fitendae gratia Romarn advenerant. Viros ab Athe-nienfibus Romarn delegatos, ut de gravisfimis nego-tiis faluteque Graeciae, Romanae jamdudum ditionis,coram Senatu populoque Romano, publico nomine a-gerent, non erubuisfe legimus, fe in publicum fpeåacu-lum dare populo utperitiaeinfophifticadifputandi &per-rorandi arte, ad quam, poftquam mores degenerare

B 2 cce-

12 De Pbilofophia Nomine

cceperimt, fle&ebarurGraecorum Philofophia,laudes obti-nerent. Sic Carneadesjam pro virtute dimicavic, jam adomne illlus precium toliendum vana iua & ibphidi-ca eloqüentia coram Romano Populo abufus ed. Fie«ri hinc non ρ . tuit, quin cordati omnes Cives eru»ditionem, ad vanam adeo gloriolam captandam uni-ce dire&am, abhorrerent, nec (ine causfa hos fapien-tiae Do&ores eodem haberent loco, ac Hidriones re»liquosqne luxuria fervos, quos Romani e Graecia arces»fere folebant Prsterea cum raro evenit, ut extraapparentem rerum faciem aliquid videant homines& paucisiimi Judicium cohibere fciant, usque dumrem ipfam intime perfcrutati fuernnt, in commu-nem Romanus populus facile incidebat fententiam,cujus causia injuditiae reos fe ipfos habere non po-cuerunt, quam publice Marius, apud Sallustium dehello Jugurtb^ his verbis profesfased: neque litteras Gr<z-cas didici: parttm placebat eas difcere; quippe ad virtu-tern Dobioribus nihil profuerunt. At illa multo o·ptima Reipublica doäus Jum\ hoftes ferire^ prsefi-dta agitare, nihil mettlere, nifi turpem famam\ hie-meni & ceßatem juxta pati, humi requiefcere; eo¬dem tempore inopiam, if lahorem tolerare, His egopraceptis milites hortahor: neque illos arte colam,?ne opulenter; neque glorjam meam lahorem illormnfaciam. Hoc eft utile, hoc civile imperium. — —Sordtdum me, & incultis moribus ajunt; quia pa-rum feite convivium exorno, neque hiftrionem ullum,neque ρIuris pretii coquum, quam villicum habeο;am mihi lubet confiteri

§. VII,

Apud Veteres Romanos Lnvtfo. 13

§■ VII.Inimicum Romanorum in Philofophiam animum

provenisfe quoque putamus a coniveta in democraticisCivitatibusaffe&ionum humanarum indole,ubi Cives adaemulationem fuos inter aequales converii, segre pa-tiuntur atque invidenti oculo refpiciunt omnia, quae,ad aequalitatem hane turbandam fubiidia quodammo»do porrigere, fufpicari posfunt. Eruditionis & fapi-entiae adminicula e Fhilofophia Graecaque litteratura,paucisiimi adhuc Romani tempore, quo vixit Cice¬ro, quaerere potuertint, hinc verebatur magna eo»rum pars, ne his iludiis inftructi praecellentiae cujus-dam laudes iibi adquirendi occaiionem haberent,quam iibi ipfis denegatam esfe videbatj atque eve-nire posfe metuebat, ne palmam iibi in hono-ribus & muneribus ambiendis eriperent. Mariusanimum, ab hoc invidiae 8z foipicionis affe&u non o-nmino vacuum, oratione, cujus mentionem nuperinjecimus, prodere videtur. Pra-terea cum nemomortaliom impune fe ab aliis falfa veritatis fpeciedecipi patiatur, ficri non pntuir, quin vulgus quo¬que Romanus ad hdem illis denegandam proniorevaderet, quos novis &, ad fpeciem fallacem rebusetiam pesiimis induendarn, praecipue dire&is artibus,hoc enirn commune erat de Grcecorum fapientia Ju¬dicium, inilruöos esfe, fufpicabatur. Atque hinc De¬magogis Suis, Graece inftrudtis fcientiam fuam,ePhilofo-

phioe hauiiam fönte, disfimulandi. & privata ftii-- dia publice diffitendi necesfitatem injungebat.

C