BLOCK, PAUL & VAUGHAN, ROBERT - ΠΑΠΥΡΟΣ MASANTA.pdf

7/24/2019 BLOCK, PAUL & VAUGHAN, ROBERT - ΠΑΠΥΡΟΣ MASANTA.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/block-paul-vaughan-robert-masantapdf 1/442



Με πολλή αγάπη,

αφιερώνουμε αυτό το βιβλίο

στις συζύγους μας;

Κόνι Όρκατ Μπλοκ

και Ρουθ Βον



ΙΑ ΤΟΛΥΠΗ ΦΩΤΟΣ έλαμψε στιγμιαία καθώς ο Γαβριήλ

Εμπ άν άναβε τσιγάρο . Μισοκλείνονας τα μάτια του κό-

ντρα στον ήλιο του μεσημ εριού, κοίταξε π έρ α , στο χαμηλό π έ-

τρινο κτίσμα, μέσα στο οποίο, πριν από δυο χιλιετίες, στεγά-

ζονταν τα σιτηρά και οι άλλες προμήθειες για τις τελευταίες

μέρες της πολιορκίας του φρουρίου της Μα σάν τα. Σ ε ένα α π ό

τα ανοίγματα διαγράφονταν οι φιγούρες κάμποσων ανδρών

και γυναικών ήταν τα μέλη της αρχαιολογικής ομάδας, που

τώρ α έκαναν το διάλειμμά του ς, μαζεμένοι στο εσω τερικό μέ-

ρος της πό ρτ ας , εκμεταλλευόμενοι τη δροσιά π ο υ ερχό ταν μέ-

σα από το κτίριο. Ο Εμπάν βρισκόταν πολύ μακριά για να

μπορ εί να διακρίνει κάτι πα ρα πά νω απ ό σκόρ πιες λέξεις . Σ τη

φαντασία του, όμως, τα μέλη της ομάδας ήταν φανατικοί Ζη-

λωτές που συσκέπτον ταν, ψ άχνοντας τρόπ ο να σπ άσο υν τον

κλοιό των ρωμαϊκών στρατευμάτων που πολιορκούσαν το

ορεινό οχυρό τους. Και ακόμ α, φαν ταζ ότα ν τον εαυ τό του Ζη-

λωτή φρουρό, με μια σπάθα περασμένη στον ώμο του αντί



7 4

ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

για το Τζέριχο 941 εννέα χιλιοστώ ν, τον καθιερωμένο οπ λισμό

τω ν ανδρών της ισραηλινής α σφ άλε ιας.

Στην ονειροφαντασία του, η τελική επίθεση είχε αρχίσει, και

σύντομα ο ίδιος, μαζί με κάποιους συναδέλφους του -λάθος,

μαχόμενους Ζηλω τές- , θα καλούνταν να δοξάσουν το εβραϊκό

έθνος με το σπ αθ ί τους.

Ωσ τόσ ο, δε βρισκόταν στον πρ ώτ ο αλλά στον ε ικοστό πρώ -

το αιώνα, θύμισε ο Εμπάν στον εαυ τό του. Δεν υπ ήρχα ν ού τε

Ρωμαίοι στρατιώτες ουτε εξεγερμένοι Ζηλωτές, για να σπά-

σουν την αβ άσ ταχ τη ανία μιας ακόμα απ ό τις ατέλειω τες, καυ-

τές μέρες που περνάει ένας φρουρός αρχαιολογικής ανασκα-

φή ς. Εδώ, στην κοιλάδα της ερήμου, πο υ έζων ε τη Μ ασά ντα,

ο μόνος πρα γματικό ς εχθρός ή ταν ο κουρνιαχτός της σκό νης.

Ο Εμπάν τράβηξε μια τελευταία βαθιά ρουφηξιά από το

τσιγάρο του, το έριξε κάτω και το πά τη σε καλά με την μ πό τα

του, φέρνοντας στο νου την υπό σχεσ η π ου είχε δώσει στη Λί-

βια να το κόψ ει. Τη φα ντά στη κε να τον περιμένει σ το διαμέρι-

σμα το υς, στη Χεβρώ να, και χαμογ έλασε. Λίγες ώρες ακόμα και

θα βρισκόταν σπίτι μα ζί της, κάτω απ ό τα σεντόνια.

Έ ν α σύρσιμο π ου ακού στηκε σε μικρή απ όσ τα ση δεξιά του

τρά βηξ ε την πρ οσο χή του Εμπ άν . Γυρίζοντας το κεφάλι και με

τον ήλιο να τον τυφ λώ νει , είδε τη φιγούρα ενός άνδρα να εμ-

φανίζεται π ίσω α π ό ένα απ ό τα μικρότερα εξωτερικά κτίσμα-

τα του φρουρίου και να πλ ησ ιάζει πρ ος το μέρος του .

«Μοσέ. . .» φώναξε μισοκλείνοντας τα μάτια καθώς προ-

σπαθούσε να διακρίνει αν επρόκειτο για κάποιον από τους

άλλους φρουρο ύς της βάρδιας. «Τι γυρεύ εις εδώ πέρ α, Μ οσέ ;

Νόμιζα ότι ήσουν.. .»

Μια ασημένια λεπίδα έλαμψε αστραπιαία χαρακώνοντας

το λαιμό του. Ο Εμπάν αισθάνθηκε ένα κάψιμο κι ύστερα κάτι

υγρό στο δέρμα του καθώς το αίμα άρχισε να αναβλύζει α π ό

την καρωτίδα του. Άνοιξε το στόμα, αλλά η τραχεία του είχε

καταστραφεί και η κραυγή του βγήκε άναρθρη, καθώς έπε-

φ τε σ τα γόνατα σφίγγοντας τα χέρια γύρω απ ό το λαιμό του.



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ

11

Ο Ισραηλινός φρουρός σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε το θύτη

του εκλιπαρώντας με το βλέμμα του και σχηματίζοντας με τα

χείλη το υ ένα άηχο

γιατί.

Το μόνο π ου διακρινόταν πίσ ω α π ό το σκούρο κάλυμμα π ο υ

κάλυπτε το κεφάλι του άνδρα ήταν τα μάτια του, άγρια και

ακτινοβόλα. Η απά ντησ ή του στην άφ ατη ερώ τηση του Εμπά ν

ήταν ψυχρή σαν το ατσάλι που κρατούσε στο χέρι . Έσκυψε

αμίλητος πά νω απ ό το θύμα του, βύθισε τη λάμα στη ν καρδιά

του και ύστερα κλότσησε το άψυχο σ ώμ α, γυρίζοντάς το ανά-

σκελα πά νω στο χώ μα.

Με τη σηκωμένη γροθιά του, ο δολοφόνος κάλεσε τους άλ-

λους έντεκα κουκουλοφόρους άνδρες με σκούρα ρούχα, που

ξεφύ τρω σαν π ίσω α π ό τα πέτρινα τείχη και τους ογκόλιθους.

Μ ε σινιάλα και χειρονομίες, ο άνδρας διηύθυνε την απ οτρ ό-

πα ια επιχε ίρηση. Ανυπ οψ ίαστα και άοπ λα, τα θύματα υπέκυ-

ψαν στα στιλέτα και στους συρμάτινους βρόγχους της επιτι-

θέμενης ομάδ ας.

Ακόμα και μέσα απ ό τους χοντρούς πέτρινου ς τοίχους μπορού-

σαν να ακούσουν τους φρικιαστικούς ήχους πο υ έρχονταν α π ό

πά νω , τα βογκητά, τις κραυγές και τις επιθανά τιες π ρο σευ χές.

«Γρήγορα», είπε εκείνη. «Δεν πρέπει να τον βρουν».

Ο σύντροφος της έπεσε στα γόνατα κι άρχισε να σκάβει με

ένα κοντό φτυάρι, νιώθοντας στα ρουθούνια του την έντονη

μυρωδιά της φρεσκοσκαμμένης γης.

«Γρήγορα», τον παρ ότρ υνε εκείνη. «Δεν έχουμε καιρό »

«Τελειώνω. Νομίζω πως φτάνω σε ικανό βάθος».

Πήρ ε βαθιά ανά σα κι επ ιτάχ υνε το ρυθμό του.

Και άλλη κραυγή, αυτή τη φορά τόσο κοντά τους , π ου τους

έκανε να τιναχτούν. Και ύστε ρα μια θρηνητική επ ίκλη ση :

ΓινταγκαντάΧ βεγιντγκαντάς σεμέ ραμηά

ΜηεάΧμα ντεέβεράχ κεέρ οντέι



7 4 ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

«Δώσ' το μου», της είπ ε, πετ ώ ντα ς το φτυάρ ι σ την άκρη και

απλώ νοντας τα χέρια προ ς το μέρος της.

«Είναι αρκ ετά βα θιά; Δεν πρ έπ ει να πέσ ει σ ε λάθος χέρια».

«Ό ,τι είναι είναι. Δε ν έχου με άλλο χρόνο».

Γεϊσεμέτ

ραμ,τιά

μεβοράχ λεολάμ ουλεολαμέι αλεμαγιά

Γεϊσεμέτ ραμηά μεβοράχ λεολάμ ουλεολαμέι αλεμαγιά

Οι ήχοι της επιμνημόσυνης προσευχής Καντίς άρχισαν να

σβήν ουν καθώ ς οι φω νές σιγούσ αν η μια μετά την άλλη.

Ο δολοφόνος επιθεωρού σε τα σώ ματα , γυρίζοντάς τα ανάσκε-

λα για να εξετάσει τα π ρό σω π α του ς, όσο η υπ όλο ιπη ομάδα

χτένιζε την περιοχή. Σύν τομα , ένας απ ό τους άνδρες του τον

πλησίασε βιαστικά. «Δεν είναι εδώ», του είπε ανασηκώνοντας

τους ώμους.

«Δε γίνεται , κάπο υ εδώ θα είναι» , του απ άν τησ ε, απ αξιώ -

ντ ας να σηκώ σει τ ο κεφάλι για να τον κοιτάξει. «Εκείνη μου εί-

πε ότι είναι εδώ, και την πιστεύω».

«Κοίτα και μόνος σου . Δε βρήκαμε τίπ οτ α, σ ου λέω».

«Ψά ξατε καλά όλα τα κτίσματα;»

«Φυσικά».

«Ξα ναψ άξτ ε τα». Τον έδιωξε με ένα νεύμα.,«Βρείτε τη γυναί-

κα». Δε ν μπήκ ε στο ν κόπο ού τε καν να πει τ ο όνομά της. Οι άν-

δρες της ομάδας του ήταν άριστα εκπαιδευμένοι, γνώριζαν πο-

λύ καλά π οιον και τι είχαν πά ει να βρουν. «Βρείτε την», επανέλα-

βε, «φροντίστε, όμως, να μην την τραυματίσετε. Εκείνη θα μας

οδηγήσει σ' αυτό».

Στ ο υπ όγειο του πέτρινου κτίσματος, η γυναίκα πα ραμό νευε

στα σκαλιά, ενώ ο άνδρας ξαναγέμισε το λάκκο, πά τη σε καλά

το χώ μα και π έτ α ξε στην άκρη το φ τυάρ ι .




13

«Το φτυ άρ ι», του ψ ιθύρισε, δείχνοντας το σημείο π ο υ το εί-

χε ρίξει.

«Ναι, έχεις δίκιο», απ άν τησ ε εκείνος, συνειδητοπ οιώντα ς ότι

είχε αφήσει έκθετο το μοναδικό πειστήριο του σημείου ταφής.

Το πήρ ε απ ό κά τω και υστέρα έσ τρω σε με το πόδι του το χώ-

μα, εξαφ ανίζο ντας και τα τελευ ταία σημάδια του έργου του.

Η γυναίκα ε ίχε καρφώσει ξανά το βλέμμα της στο επάνω

μέρος της σκάλας, όταν εκείνος την πλησίασε και ακούμπησε

με το χέρι του τον ώ μο της.

«Ώρα να πηγαίνουμε».

«Τι λες ; Είναι ασφ αλ ής;» το ν ρώ τησε με ένα άκρως φο βισμέ-

νο βλέμμα .

«Κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Αν η πόρτα ανοίξει στον Παρά-

δεισο ή στη ν Κόλα ση.. . αυ τό πια είναι στ α χέρια του Θ εού» .

Έξω, οι κραυγές και οι προσευχές είχαν σιγήσει , δίνοντας

τη θέση τους στον απα λό ψ ίθυρο του ανέμου.

Ο α πα λός ψίθυρος του ανέμου έξω απ ό το MD-111 παρείσφρη-

σε στο συνειδητό του. Ανοιξε τα μάτια για να τα μισοκλείσει

αμέσως μετά, αμυνόμενος στην επίθεση του λαμπρού φωτός

που ξεχυνόταν από το παράθυρο του επιβατικού αεροσκά-

φους. Γέρνοντας λίγο το κεφάλι , κοίταξε κάτω την απαστρά-

πτ ου σα επιφάν εια της Μ εσογε ίου .

«Αιδεσιμότατε;»

Ακουγε τη φωνή σαν να ερχόταν από πολύ μακριά, ενώ οι

σκέψ εις του ήτα ν ακόμα δέσμιες σε εκείνο π ο υ μόλις είχε βιώσει.

Αρχαία ερείπια της ερήμου.. . μαυροντυμένοι κουκουλοφόροι

τρομοκράτες. . . ατσάλινες λεπίδες που χαράκωναν το δέρμα.. .

ένας άνδρας και μια γυναίκα έθαβαν το θησαυρό τους στο χώ-

μα. Ή τ α ν όνειρο ή όραμα; Ή μήπ ως ο νους του ανακαλούσε κά-

πο ια μακρινή ανάμνηση, μια σκηνή απ ό ταινία ή βιβλίο;

«Αιδεσιμότατε Φ λάν ερι;» επ έμεινε η γυνα ίκα. «Είστε ο αιδε-

σιμότατος Φλάνερι;»



7 4


Διώχνοντας μακριά την ονειροφαντασία, ο Φλάνερι στρά-

φηκε προς την πηγή της φωνής και είδε μια νεαρή αεροσυνο-

δό να τον κοιτάζει με δυο κατ απ ρά σινα μάτια. Το χρώ μα τ ους

ήταν τόσο εκτυφλωτικό που δεν μπορούσε παρά να οφείλε-

ται σε χρωματιστούς φακούς επα φή ς.

«Ναι», επ ιβεβ αίω σε με ένα βεβιασμένο χαμόγελο.

Του έδω σε ένα χαρ τί. «Ο πιλότο ς παρ έλα βε α υτό εδώ. Είναι

για σας». Μισοκλείνοντας τα μάτια της, με ύφος σχεδόν συνω-

μοτικό, η αεροσυνοδός έγειρε προς το μέρος του, πάνω από

τη διπλανή άδεια θέση. «Πρέπει να είστε σημαντικό πρόσω-

π ο . Δε συμβαίνει συχν ά να καταφθά νουν φα ξ για το κοινό κατά

τη διάρκεια της πτ ήσ ης και, μάλιστα, με απο στο λέα την ισραη-

λινή κυβέρνηση».

«Ευχαριστώ», είπε ο Φλάνερι παίρνοντας στα χέρια του το

διπλωμένο φ α ξ. Παρ ' ότι ήταν σίγουρος ότι η αεροσυνοδός το

είχε ήδη διαβάσ ει , περ ίμενε ωσ ότου βγει απ ό την καμπ ίνα τη ς

πρ ώ της θέσης για να το ξεδιπλώ σει .

Προς Αιδεσιμότατο Μάικλ Φλάνερι

Μόλις προσγειωθείς, πήγαινε κατευθείαν στο γραφείο

του διευθυντή ασφαλείας του αεροδρομίου. Θα σε συνα-

ντήσω εκεί για να φροντίσω να επισπεύσουμε τις διαδικα-

σίες στο τελωνείο. Ανυπομονώ να σε ξαναδώ. Πιστεύω ότι

θα βρεις αυτή την επ ίσκεψη ιδιαζόντως διαφωτιστική.

Πρέστον

Ο Πρέστον Λούκις ήταν καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πα-

νεπιστήμιο του Μπ ραν τάις . Μ ε τον Μάικλ Φλάνερι γνωρίστη-

καν κι έγιναν καλοί φίλοι πρ ιν απ ό μία π ερ ίπ ο υ δεκ αετία, όταν

ο Ιρλανδός ιερέας επισκέφθηκε για ένα εκπαιδευτικό εξάμηνο

το Γο υόλθα μ, για να διδάξει ένα μάθ ημα σχετ ικό με τα χριστια-

νικά έργα τέχνης του Ισραήλ. Έκ το τε , οι δυο του ς είχαν διατη-

ρήσει επαφή, ωστόσο το πιο πρόσφατο ηλεκτρονικό μήνυμα




9

πο υ είχε λάβει ο Μάικλ απ ό τον Πρέστο ν ήταν γεμάτο μυστή-

ριο, σε βαθμό σκανδαλιστικό:

Μά ικλ, έλα στην Ιερουσαλήμ όσο ηιο γρήγορα μπορείς.

Πίστειρέ με, καλέ μου φίλε, αυτό δε θέλεις

να

το χάσεις με

τίποτα στον

κόσμο.

Δεν ε ίναι άρα τάρα για

ερωτήσεις.

Γρά-

ψε μου μόνο τις λεπτομέρειες για τον αριθμό της πτήσης

και την ά ρα άφιξης σου. Τα χρήματα για το σύνολο των

δαπανών σου θα σου επιστραφούν.

Αν ο Πρ έστον είχε σκαρώ σει το μήνυμα με σκο πό να κεντρί-

σει την περιέργεια του παραλήπτη και να εξασφαλίσει τη

συμμετοχή του στο όποιο εγχείρημά του, το είχε πετύχει . Τώ-

ρα, λιγότερο α π ό είκοσι τέσσερ ις ώρες μ ετά, ο Φλάνερι θα μά-

θαινε, επιτέλους, περί τίνος επρόκειτο.

«Η Μα σάντα», μονολόγησε ο ιερέας, σαν σε απά ντησ η. Τι άλ-

λο θα μπο ρού σε να είναι αφ ού , απ ' όσο γνώ ριζε τουλάχιστον, ο

Πρέστον εξακολουθούσε να εργάζεται ως σύμβου λος στην αρ-

χαιολογική ανασ καφ ή η οποία βρισκόταν σε εξέλιξη εκεί.

Πράγμα που μάλλον εξηγεί το όνειρο μου ; συνειδητοποίησε

ξαφνικά ο Φλάν ερι, κουνώντας ασυναίσθητα το κεφάλι. Τι δου-

λειά έχω, όμως, εγώ με τη Μασάντα;

Προσπάθησε να αδειάσει το μυαλό του και να διώξει μα-

κριά όλες εκείνες τις σκέψεις που δεν είχαν πάψει να τον τυ-

ραννούν απ ό την άφ ιξη του μηνύματος και μετά. Σύν τομα θα

έπαιρνε τ ις απ αντή σεις πο υ ήθελε , αυτ ό το ήξερε. Καλύ τερα,

λοιπόν, να αναπλήρωνε τον ύπνο που είχε χάσει λόγω των

ετοιμασιών για το αν απ άν τεχο α υτό ταξίδι .

Έβ αλ ε το φα ξ στην τσ έπ η του σακακιού του, κατέβασε το

σκίαστρο του παραθύρου κι έκλεισε τα μάτια. Για να κάνει τις

αγωνιώδεις σκέψεις του να σιγήσουν, άρχισε να ψιθυρίζει σιω-

πη λά την Προ σευχή του Κυρίου, αρθρώνοντας με τη φω νή της

ψυχή ς του τις λατινικές λέξεις, αργά , τελετουρ γικά, σ αν βουδι-

στικό μάντρα .



7 4


Στη δεύτερη επανάληψη αισθάνθηκε να τον τυλίγει μια

ανεπαίσθητη λάμψη, λες και ο ήλιος ανέτελλε κάπου στο βά-

θος του ορίζοντα μόλις εκείνη τη στιγμή. Η λάμψη άρχισε να

δυναμώνει, για να επικρατήσει , τελικά, στο σκοτάδι της εσώ-

τερης όρασ ής του και να φωτίσει το άγονο τοπίο και τα π έτρ ι-

να ερείπια που τον περιτριγύριζαν. Μια υποψία κίνησης του

α π έσ π α σε την πρ οσο χή και, γυρίζοντας να δει, διέκρινε δυο φι-

γούρες, έναν άνδρα και μια γυναίκα, να απομακρύνονται πια-

σμένοι χέρι χέρι, πλαισιωμένοι α π ό το ανατέλλον φω ς. Και ύστε-

ρα, ένας ψίθυρος σα ν στενα γμός. . . Να 'ταν ο άνεμος, αναρω-

τήθηκε ο Φλάνερι , ή μήπω ς κάπ οια φ ων ή;

«Στον Παράδ εισο ή στην Κό λαση ... τώ ρα π ια είναι στ α χέρια

του Θεο ύ», επα νέλα βε η γυναίκα, στρέφον τας για μια στιγμή

το κεφάλι προς τα πίσω, σαν να απηύθυνε τα λόγια στον ιε-

ρέα που παρακολουθούσε από μακριά.

Ο Φλάνερι δεν μπό ρεσε να διακρίνει αν ο άνδρας α πά ντ ησ ε

κάτι. Αμέσως μετά, όμως, το ζευγάρι αγκαλιάστηκε και ανέ-

πεμψε μια εβραϊκή προσευχή. Έκαναν λίγα ακόμα βήματα

πρ ος τα εμπρ ός κι ύστερα εξαφα νίστηκαν μέσα σε μια έκρηξη

φω τός, καθώς ο ήλιος σηκωνόταν πά νω απ ό τον ορίζοντα.

Παρ' ότι ακίνητος, ο Φλάνερι αισθάνθηκε το σώμα του να

γέρνει προ ς τα μ προ ς, προ ς το σημείο στο οποίο είχε εξα φα -

νιστεί το ζευγάρι . Έ π ει τ α βρέθηκε στην άκρη ενός γκρεμού να

κοιτάζει εκατο ντάδ ες μέτρα κάτω , σε μια κοιλάδα της ερήμου.

Ο ήλιος έλαμπε με μια δίχως προηγούμενο λάμψη και οι ακτί-

νες του ε ισέβαλλαν ορμητικές στην ύπαρξή του, διαπερνώ-

ντας το κεφάλι, το λαιμό, την καρδιά του. Ο άνδρας και η γυ-

ναίκα ήταν άφ αντο ι . .. Δε ν υπήρχε π αρ ά το εκτυφλω τικό, κα-

τάλευκο φω ς. Ξα φν ικά, η οιμωγή χιλιάδων φωνών συντά ραξε

την ύπα ρξή του. Έν ω σε κι εκείνος τη δική του στον επ ιτάφ ιο

θρήνο της Καντίς:

Ενλογψό το όνομα Τον εις ηάντας τους αιώνας.

Ενλογψό το όνομα Του εις ηάντας τους αιώνας.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΘΟΡΥΒΟΣ ΑΠΟ τους έλικες του Μ π ελ Τ ζετ Ρέιντζερ έγι-

νε εκκωφαντικός καθώς το ελικόπτερο βρισκόταν σε

πορεία προσγείωσης. Σκύβοντας από την ανοιχτή πόρτα του

ελικοπτέρο υ, ο Πρέσ τον Λούκις κοίταξε κάτω το κιτρινοκόκκι-

νο χώμα .

«Εδώ είμαστε» , φών αξε π άν ω απ ό τον ώμο του στον Μ άικλ

Φλάνερι, π ου ήταν καθισμένος στη μέση του ελικοπ τέρου , όσο

πιο μακριά γινόταν α π ό τις ανοιχτές π όρ τες .

Ο Φλάνερι, στον οπο ίο η διαδρομή με το ελικόπ τερο είχε προ -

καλέσει εμφανέστατη δυσφορία, του απάντησε με ένα σφιγ-

μένο νεύ μα .

«Πριν απ ό δυο χρόνια, ένα θαμμένο τείχος εντοπίστη κε εδώ

με τη βοήθεια δορυφορικής απεικόνισης». Ο Πρέστον φώναζε

για να ακουστεί μέσα στο θόρυβο. «Οι ειδικοί είναι σχεδόν σί-

γουροι ότι πρό κειται για κά ποιο άγνω στο μέχρι σήμερα τμήμ α

του οχυρού».

«Του παλιού εβραϊκού οχυρού;» ρώτησε ο Φλάνερι.



7 4

7 4ΠΟΛΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

«Ναι».

Ο Πρέστον κοίταξε το φρούριο που είχε εγκαταλειφθεί

α π ό τους Ζηλω τές λ ίγα χρόνια πριν απ ό την τελ ική αντ ιπα-

ράθεση με τους Ρωμαίους και τη μαζική αυτοκτονία των

πρώτων, το έτος 73 της Χριστιανικής ή Κοινής Εποχής. Το

οχυρ ό είχε οικοδομηθεί σε ένα οροπέδιο, εκατόν τριάντα πέ ντε

μέτρα πάνω από την επιφάνεια της Νεκράς Θάλασσας . Με

ρομβοειδή κορυφ ή, το κτίσμα απ λω νότ αν επίμηκες απ ό βορρά

προ ς νότο, εντελώς απομονωμένο απ ό το υπό λοιπο περιβάλ-

λον λόγω των βαθιών χαράδρων πο υ τ ο περ ιτριγύριζα ν.

Όταν ανακαλύφθηκε το τείχος του φρουρίου, η ισραηλινή

Εφορία Αρχαιοτήτων είχε ξεκινήσει μια ενδελεχή έρευνα, χρη-

ματοδοτούμενη κατά το μεγαλύτερο μέρος α π ό το Πα νεπ ιστή-

μιο Μπ ρα ντά ις, στο οποίο ο Πρέστο ν ήταν καθηγητής. Ο ίδιος

είχε κληθεί να πάρει μέρος στην ανασκαφή ύστερα από εισή-

γηση του Ντάνιελ Μαζάρ, μελετητή αρχαιοτήτων στο Εβραϊκό

Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ και ηγετικού στελέχους της ισ-

ραηλινής ερευνητικής ομάδας.

Ο Μ αζ άρ ήταν κάτι σαν μέντορας για τον Πρέστον , ο οπο ίος,

ως τελειόφοιτος του Παν επιστημίου της Ουάσ ινγκτον στο Σ εντ

Λούις, είχε κερδίσει υποτροφία για το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο.

Η μαθητεία του πλά ι στον επιφα νή επιστή μονα και λόγιο ήταν

για εκείνον μια εμπειρία διδακτική και συνάμα συναρπαστική,

πλούσια με την ευρύτερη έννοια του όρου. Ήταν τόσο ικανο-

ποιητική ώστε, μετά την αποφοίτησή του, ο Πρέστον ε ίχε

αποφασίσει να επιστρέψει στις ανασκαφές του Κουμράν για

ακόμα ένα ακαδημαϊκό έτο ς.

Με τον Μαζάρ ήταν φίλοι και συνεργάτες. Μαζί είχαν συγ-

γράψει τη μελέτη Λειτουργική Αρχαιολογία: Τα Μα θήματα του

Κουμράν.

Ο ι

Τάιμς της Νέας Υόρκης

είχαν αναφερθεί στο βι-

βλίο: «Μια εύληπ τη και εκτενής εξέτασ η του α ποκ αλυπ τισμού

στα χειρόγραφ α του Κουμράν. Οι καθηγητές Μ αζ άρ και Αούκις

διαθέτουν αξιοσημείωτη αίσθηση της αναλογίας. Αυτό το βι-

βλίο-θησαυρός δε θα χρησιμεύσει μόνο ως πολύτιμο διδακτικό




19

εργαλείο στα πανεπιστημιακά μαθήματα με θέμα τα Χειρό-

γρα φα της Νεκρός Θά λασ σα ς αλλά και σε αυτά πο υ αφ ορούν

στο Μεταιχμαλωσιακό Ιουδαϊσμό, στον αποκαλυπτισμό και

στη μελέτη της Καινής Διαθήκης».

Για τον Πρέστο ν, η συμμετο χή σε αυτή την ανα σκα φή ήταν

όνειρο ζωής, μια ευκαιρία που, κατά γενική ομολογία, δύσκολα

εμφανιζόταν. Μόλις τριάντα έξι χρόνων, με την προοπτική

μιας πο λλά υπο σχόμεν ης σταδιοδρομίας τόσο στην αρχαιολο-

γία πεδίου όσο και στις πανεπιστημιακές αίθουσες διδασκα-

λίας, ο Πρέστο ν Λούκις ήταν ο ορισμός του ανερχόμενου. Στ ο

όχι και τόσο μακρινό μέλλον ίσως τον περίμενε μια θέση στην

προεδρία του Τμήματος Αρχαιολογίας κάποιου μεγάλου πανε-

πιστημίου ή μια αναγνωρισμένου κύρους υποτροφία.

Ο Πρέστον στερέω σε ένα καπέλο του μπέιζμπολ με το σή-

μα των Κάρντιναλς του Σεντ Λούις πάνω στα καστανόξανθα

μαλλιά του, καθώς το ελικόπτερο π ροσγειω νόταν μέσα σε μια

δίνη σκόνης, έναν κουρνιαχτό που διαλύθηκε γρήγορα όταν ο

πιλότο ς πρ οσγείω σε το σκάφο ς και έσβη σε τη μηχανή. Ο Πρέ-

στον έλυσε τη ζώνη ασφαλείας και βγήκε έξω σκύβοντας λίγο

-π α ρ ' ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν απο λύτω ς απ αρ αίτη το- καθώς

βάδιζε ζωηρά κάτω απ ό τα ρεύματα π ο υ δημιουργούσε η επι-

βραδυνόμενη κίνηση των πτερυγίων. Ευχαρίστησε με ένα νεύ-

μα τον πιλότο και περίμενε τον Μάικλ Φλάνερι, ο οποίος είχε

μόλις κατ εβεί α π ό το ελικόπ τερο κι έδειχνε κά πω ς ζαλισμένο ς.

Ο ιερέας ήταν ψηλός, με λεπτό και σφιχτό σώμα δρομέα,

ένας σαρα νταπ εντάρη ς π ου δε φαινόταν εξοικειωμένος με τις

εναέριες μετακινήσεις . Έσκυψε πολύ περισσότερο απ' όσο

χρειαζόταν για να προστατεύσει το κεφάλι του, κρατώντας

με το ένα χέρι τα πυ κνά , σκούρα καστανά μαλλιά του, σα ν να

ήταν καπέλο πο υ φ οβόταν μην του το πάρ ει ο α έρας.

Όταν ο Φλάνερι έφτασε κοντά του, ο Πρέστον του έδειξε

μια ανοιχτή έκταση κοντά στα ερ είπια του πα λιού οχυρού, ένα

σημείο όπου είχε ανοιχτεί ένας λάκκος διαμέτρου-ίννέα περί-

που μέτρων.



7 4


«Προτού εξετάσ ουμ ε το εύρημά μας στο εργαστήριο, θ έλω

να σου δείξω πο ύ το βρή καμε. Η τοπ οθεσία το κάνει ακόμα π ιο

εκπληκτικό».

«Ακόμα δε μου έχεις πει τι είναι αυτό το τό σο εκπληκτικό»,

ε ίπε ο Φλάνερι , εκφράζοντας πλέον απροκάλυπτα την οίγα-

νάκτησή του για τη συνεχιζόμενη μυστικότητα του Πρέστον.

«Υπομονή, Μάικλ, υπομονή. Όλα στην ώρα τους. Θέλω να

ζήσεις την εμπειρία από την αρχή, όπως εμείς, θέλω να προ-

σπαθήσω να σου μεταφέρω κάτι από το δέος που νιώσαμε

όλοι μας εδώ με την ανακά λυψ η. Σκ έφ τηκ α ότι μια τέτοια εμπ ει-

ρία ίσως σε οδηγήσει να μας βοηθήσεις να ξεδιαλύνουμε το

γρίφο του ».

«Το γρ ίφο

τίνος πράγμα τος

, Πρέστον;» Ο Φλάνερι πίε σε τον

εαυτό του να χαμογελάσει. «Εντάξει, δε μ' αρέσει να βρίσκομαι

στο σκοτάδι, αλλά θα παίξω το παιχνίδι σου». Το βεβιασμένο

χαμόγελο του π λά τυ νε . «Λες και έχω άλλη επιλογή».

Πλησίασαν στην ανασκαφή. Εκεί , γύρω στους δέκα νέους,

άνδρες και γυναίκες, ντυμένοι με πρόχειρα ρούχα, δούλευαν

υπ ό την επ ίβλε ψ η δύο μεγαλύτερων ανδρών με άσ πρ ες εργα-

στηριακές ποδιές και αέρα ακαδημαϊκού. Σε διάφορα σημεία

γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο ήταν ακροβολισμένοι ένο-

πλοι άνδρες της ασφάλειας του ισραηλινού στρατού.

«Όπως βλέπεις , πρόκειται για ανασκαφή σε εξέλιξη», ε ίπε

ο Πρέστον.

«Εδώ δεν είναι που δολοφονήθηκαν οι Γισάρ; Πριν από.. .

πό σο ; Πά νε τρία χρόνια τώρ α;»

«Ναι, λίγο πιο πέρα». Ο Πρέστον του έδειξε προς τα αρι-

στερά. «Η ομάδα τους έκανε έρευνα σε κάποια κτίσματα στη

βορειοδυτική άκρη τω ν ερειπίων».

Ο Φλάνερι κοίταξε μέσα στο λάκκο. «Νόμιζα ότι , μετά την

επίθεση, είχαν σταματήσει όλες οι ανασκαφές στη Μασάντα».

«Σταμ άτη σαν για πε ρίπ ου ένα χρόνο. Με την ένταση να κο-

ρυφώνεται στη Δυτική Όχθη, η κυβέρνηση δεν ήθελε να δε-

σμεύσει επιπλέον στρατό εδώ. Τα πράγματα, όμως, άλλαξαν




15

μετά τα ευρήματα του δορυφό ρου. Και άλλαξαν ακόμα π ερισ-

σότερο όταν ήρθαν στην επιφά νεια νέες πληροφ ορίες σχετικά

με τους τρομοκράτες π ου . . .»

Τον διέκοψε η άφιξη μιας Ισραηλινής αξιωματικού. Η γυ-

ναίκα -ε ίκοσ ι οκτώ, το πολ ύ τριάντα χρόνων, μάντεψ ε ο Πρέ-

στο ν- ήταν απ ίστευ τα όμορφ η, με ψηλά ζυγωματικά, σταρέ-

νια επιδερμίδα, μάτια στο χρώμα της σοκολάτας και εβένινα

μαλλιά, μαζεμένα πίσω και φυλακισμένα μέσα στον στρατιω-

τ ικό μπερέ . Ή τ α ν τόσο ελκυστική πο υ ο Πρέστον αισθάνθηκε

αμήχανα με την αντίδραση του, καθώς ο συνοδός του ήταν

ένας ρωμαιοκαθολικός ιερωμένος. Χαλάρωσε όμως όταν, ρί-

χνοντας μια κλεφτή ματιά στον Φλάνερι, είδε ότι η εμφάνιση

της αξιωματικού είχε κάνει και σε εκείνον την ίδια εντύπωση.

Ίσω ς, βέβαια , σκέφτηκε αμ έσως μετά, η έκπληξ η του ιερέα

οφειλόταν απλώς στο ασυμβίβαστο μιας τέτοιας ομορφιάς

με τη χακ ί φό ρμα και τις βαριές μαύ ρες αρ βύλ ες, μιας γοητείας

παράδοξα τονισμένης από το Ούζι που κρεμόταν στον δεξιό

ώμο της, με την κάννη στραμμένη π ρο ς τα κάτω.

«Υπολοχαγός Σάρα Αράντ», συστήθηκ ε σε άπ τα ιστα αγγλι-

κά η αξιωματικός, απ οφ εύγο ντα ς τον στρατιωτικό χαιρετισμό.

«Είστε ο δρ Πρ έστο ν Λού κις;»

«Μάλιστα», της απάντησε βγάζοντας την ταυτότητα που

είχε εκδώσει για λογαριασμό του η Εφορία Αρχαιοτήτων.

Ο Πρέστον ε ίχε επισκεφθεί αρκετές φορές την ανασκαφή,

οι επ ικεφ αλή ς της φρο υρά ς, όμως, άλλαζ αν διαρκώς, και κάθε

καινούργιος υπ εύθ υνο ς δυσφ ορο ύσε για τη συγκεκριμένη ανά-

θεση όσο και ο προηγούμενος. Από την έκφραση της υπολο-

χαγού συμπ έρα νε ότι ούτε εκείνη αποτελο ύσε εξαίρεση.

«Και αυτός είναι ο αιδεσιμότατος Μάικλ Φλάνερι;» ρώτησε

ξανά , γυρίζοντας π ρο ς τον κληρικό, ο οποίος ένευσε καταφατι-

κά δείχνοντας την πλα στική τα υτότ ητα ασφ αλείας π ου του είχε

δώσει ο Πρέστον στο ελικόπτερο. «Ναι, έχω ειδοποιηθεί για την

άφ ιξή σας, αιδεσιμότατε Φλάνερι». Έκ αν ε μια π α ύσ η και ύστερα

είπ ε διστακτικά: «Είναι κατάλληλη αυτή η προσφ ώνηση;»



22 ΠΟΑ ΜΠΛΟΚ- ΡΟΜΠΕΡΤBON

«Ναι, ναι , μην ανη συχείτε», της απ άν τη σε με ένα χαμόγελο.

«Αν έχετε την καλοσύνη να μας συνοδεύσετε, υπολοχαγέ

Αράντ», ε ίπε ο Πρέστο ν ακολουθώντας κατά γράμμα το πρω -

τόκολλο ασφ αλείας της ανασκ αφ ής, «θα ήθελα να δείξω στον

αιδεσιμότατο Φλάνερι την τοποθεσία της ανακάλυψης».

«Εκεί». Η υπολοχαγός έδειξε ένα μακρόστενο χαντάκι, το

οποίο κατέβαινε με ομαλή κλίση σε βάθος δέκα περίπου μέ-

τρω ν, για να σταμα τήσει σε ένα άνοιγμα στα τείχη.

«Βρήκαν τίποτα καινούργιο;» ρώτησε ο Πρέστον.

Η υπολοχαγός κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Μόνο μερικά

θραύσμα τα α πό σπα σμέν α αγγεία. Αν υπή ρξε κάτι μέσα σ' αυ-

τά , αυτό μάλλον δε θα το μάθουμε π οτέ ».

«Πηγαίνουμε;» είπε ο Πρέστον, κάνοντας νόημα στο φίλο

του να τον ακολο υθή σει, καθώ ς η υπο λοχα γός είχε αρχίσει ήδη

να κατηφορίζει .

Ο Μάικλ Φλάνερι έσκυψε κάτω από το αψιδωτό άνοιγμα στο

πέτρινο τείχος. Η πό ρτα π ου υπήρ χε κά ποτ ε εκεί ε ίχε σαπίσει

α π ό καιρό, τα σημάδια όμως απ ό τους μεντεσέδες στο πέτρ ι-

νο πλ αίσιο ήταν ακόμα ευδιάκριτα. Περνώ ντας το άνοιγμα και

μπαίνοντας σ το θάλαμο, τα μάτια του θόλωσαν λόγω των προ-

βολέων που είχαν στηθεί πάνω σε ένα πτυσσόμενο τρίποδο.

Ό τ α ν η όρασή του άρχισε να προ σαρ μόζετα ι , ε ίδε ότι βρισκό-

ταν σε ένα δωμάτιο γύρ ω στ α είκοσι τετραγω νικά, με δάπεδο

από πατημένο χώμα και τοίχους από σφιχτά τοποθετημέ-

νους ογκόλιθους. Το ταβάνι, λίγα μόλις εκατοστά πάνω από

το κεφάλι του, ήταν ένα κατασκευαστικό θαύμα, καμωμένο

απ ό μακρό στενες, πέτρ ινες πλά κες, π ου διέτρεχαν όλο το πλά-

τος του δωματίου. Το τρίποδο με τους προβολείς ήταν στε-

ρεωμένο σε ένα ρηχό λάκκο με διάμετρο δύο περ ίπ ο υ μέτρων.

Προχωρώντας πιο μέσα, ο Φλάνερι πήρε βαθιά ανάσα και

χαμογέλασε. Ο δροσερός, ξηρός αέρας ήταν διαποτισμένος

α π ό μια χαρακτηριστική, οικεία μυρωδιά, εκείνη την π αρ άδ οξα



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ 17

11

ευχάριστη οσμή του πολυκαιρισμένου. Ήταν το άρωμα των

αιώνων, το προϊόν μιας αυτοδύναμης φυσαλλίδας αέρα, που

είχε παρ αμείνει αδια τάρ ακτη ε π ί δύο χιλιάδες χρόνια.

«Εδώ τον βρήκε η Άζρ α», είπ ε ο Πρέστον , διακόπτο ντας τη

ρέμβη του.

«Η Αζρα;»

Ο φίλος του του έδειξε πρ ος τη μισοσκότεινη άκρη του δω-

ματίου, κάνοντάς τον να συνειδητοποιήσει ότι κάποιος άλλος

βρισκόταν ήδη στο θ άλαμο ότ αν εκείνοι μπ ήκα ν μέσ α. Η μορ-

φή είχε μείνει εκεί , προστατευμένη από το εκτυφλωτικό φως

των προβολέων.

Ακούγοντας το όνομά της, η γυναίκα τούς πλη σίασ ε.

«Να σου συσ τήσ ω την Άζρ α Χαντάτ», είπε ο Πρέστον. «Απο-

τελεί μέλος της ερευνητικής ομάδας εδώ και καιρό, από την

αρχή ακόμα της ανασ καφ ής».

Η Άζρα ήταν μια ώριμη αλλά με νεανική εμφάνιση γυναίκα,

απροσδιόριστης ηλικίας, με πρόσωπο που μάλλον θα χαρα-

κτήριζε κανείς χαραγμένο από τη ζωή παρά ρυτιδιασμένο.

Φορούσε έναν κεφαλόδεσμο από καρό ύφασμα, γεγονός που

υποδήλωνε την παλαιστινιακή καταγωγή της. Αν επρόκειτο

πράγματι για Παλαιστίνια, σκέφτηκε ο Φλάνερι , η παρουσία

της εδώ μετά την αιματοχυσία στην ανασκαφή των Γισάρ

ήταν ένα γεγονός πο υ δεν μπορο ύσε π αρ ά να προκαλέσει έκ-

πληξη. Αυτά, όμως, που τράβηξαν την προσοχή του Φλάνερι

ήταν τα γεμάτα ζέση σκούρα μάτια της. Ένιωσε αμέσως μια

παράξενη οικειότητα μαζί της και του φάνηκε πως διέκρινε

αμοιβαία συναισθ ήματα , ότα ν η γυναίκα στύλ ωσ ε το βλέμμα

της πάνω του. Ήταν σίγουρος ότι ε ίχαν ξανασυναντηθεί και

ετοιμαζόταν να ρωτήσει αν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει

συμβε ί , όταν ο Πρέστον έσπ α σε τη σιωπ ή.

«Άζρα, πες στον αιδεσιμότατο Φλάνερι για το εύρημα».

Με ένα συνεσταλμένο χαμόγελο, η γυναίκα προ χώρ ησε λίγα

βήματα μπροστά και γονάτισε στην άκρη του λάκκου. Έδειξε

στο κέντρο του. «Εκεί βρήκαμε τη λήκυθο», είπε, με προφορά



24 ΠΟΑ ΜΠΑΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

που φανέρωνε την αραβική καταγωγή αλλά και τη βρετανική

καλλιέργειά της. Ήταν εμφανέστατα πολύ μορφωμένη, κατά

πάσα πιθανότητα σε κάποιο αγγλικό πανεπιστήμιο.

Ο Φλάνερι πλησίασε και περιεργάστηκε την κοιλότητα. Υπήρ-

χαν κάποια σημάδια από φτυάρι , αλλά τίποτα που να κατα-

δεικνύει κάποιο σπουδαίο αρχαιολογικό εύρημα. «Λήκυθος, εί-

π α τε ; Και η ανακάλυψ η χρεώνεται σε σας;»

«Η Αζρα παρατήρησε μια μικρή διαφοροποίηση στο επι-

φανειακό στρώμα», προσφ έρθη κε να τον πληροφορήσει ο Πρέ-

στον. «Κάπ οια διαταρ αχή. Έτ σι δεν είναι, Αζ ρα ;» Χωρίς να πε-

ριμένει απάντηση, συνέχισε απευθυνόμενος στον Φλάνερι.

«Εντάξει , είδες πο ύ το βρήκα με. Τι θα έλεγες τώρα να γυρίσου-

με στην Ιερουσαλήμ, να φάμε και να σε συνοδεύσω στο ξενο-

δοχείο σου; Και αύριο πρ ω ί π ρω ί θα πά με στο εργαστήριο να

δεις τι περιείχε α υτή η πε ρίφ ημ η λήκυθος».

«Δεν μπο ρού με να το δούμε τώρ α;»

«Έχεις δουλέψει με την ισραηλινή Εφορία Αρχαιοτήτων,

Μάικλ. Ξέρεις πώς είναι η κατάσταση», είπε ο Πρέστον. «Επι-

μένουν να έχουν τους δικούς τους παρόντες κάθε φορά που

εξετάζουμε το εύρημα. Και σήμερα δεν τους προλαβαίνουμε,

θα έχουν κλείσει ώσπ ου να φτά σου με σ την πό λη».

Ο Φλάνερι ανασήκωσε μοιρολατρικά τους ώμους. «Εντάξει ,

ό,τι πεις».

«Πά με, λοιπόν», είπε ο Πρέστο ν, ειδοποιώντας με ένα νεύμα

την υπολοχαγό Αράντ πως ήταν έτοιμοι για αναχώρηση.

Καθώς ο Φλάνερι τους ακολουθούσε προς την έξοδο του

θαλάμ ου, γύρισε το κεφάλι κι έριξε μια ματιά στο σημείο ό πο υ

είχε ανα σκ αφ εί το εύρημα , ένα αντικείμενο το οπ οίο, κα τά την

πεπ οίθ ησ η το υ Π ρέστον Λούκις , θα άλλαζε άρδην την αντίλη-

ψη των ανθρώ πω ν για τον κόσμο. Η Αζρ α Χαντάτ εξακολου-

θούσε να είναι γονατισμένη σ το χώμα , με τα μάτια κλειστά, σε

στά ση πρ οσε υχή ς. Αξ αφ να , το σκηνικό άλλα ξε , και ο Φλάνερι

είδε έναν άνδρα και μια γυναίκα να θάβουν κάτι σε ένα φρε-

σκοσκαμμένο λάκκο, με ηχητική υπόκρουση τις προσευχές και




11

τις κραυγές των ετοιμοθάνατων. Σαστισμένος, κούνησε το κε-

φάλι για να διώξει το πα ρά ξεν ο ό ραμ α, την εικόνα πο υ είχε δει

για πρ ώ τη φορ ά με τη μορφή ονείρου στο αεροπ λάνο.

Γεννήματα του μυαλού, ανόητες ονειροφαντασίες, αναλογί-

στηκε. Ο εγκέφαλο ς του είχε μάλλον συνδέσει μεταξύ τους δύο

ασύνδετα πρ άγμα τα· την υπό σχεση του Π ρέστον γ ια κάποια

σημαντική ανακάλυψη και την τραγική τρομοκρατική επίθεση

στην ανασκαφή της Μασάντα, πριν από τρία χρόνια, τότε

π ο υ ο Σα ού λ και η Νάντια Γισάρ, μ αζ ί με όλη την αρχαιολογική

ομάδα τους, ε ίχαν πέσει θύματα στυγερής δολοφονίας από

Παλαιστίνιους τρομοκράτες.

Καθώς ο Φλάνερι έκανε να φύγει , η γυναίκα με το όνομα

Λζ ρα σήκ ωσ ε το κεφάλι και τον κοίταξε. Δεν αντάλλ αξα ν ούτε

μια λέξη, ωστόσο ο ιερέας ε ίχε την απόλυτη πεποίθηση πως

ήταν η φωνή της εκείνη που ψιθύρισε μέσα του: Επιτέλους,

ξανασυναντιόμαστε.

Ο Φλάνερι πέρασε το αψιδωτό άνοιγμα για να βρεθεί και

πάλι σ το εκτυφλωτικό φ ω ς του μεσημεριού. Κοίταξε μια τελευ-

ταία φορά τα ερείπια, αλλά στάθηκε αδύνατο να δει την Αζρα.

Η γυναίκα είχε εξαφανιστεί ξανά, επιστρέφοντας στις σκιές,

στο περιθώριο της φωτεινής σφαίρας που έπαλλε στην καρ-

διά του θ αλάμου .



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Ο ΕΠΟΜ ΕΝΟ ΠΡΟ), ο Ρωμα ιοκαθολικός κληρικός και ο κα-

1 θηγητής του Μ πρα ντάις έδειξαν τις ταυτ ότη τές τους σε

τέσσερις οπλισμένους Ισραηλινούς στρατιώτες, στο γραφείο

ελέγχου ενός κοινότοπου, σκοπίμως άνευ σήμανσης κτιρίου,

στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο, στις παρυφές της Ιερουσαλήμ. Ο

ένας απ ό τους φρουρούς ταυ τοπο ίησε τα ονόματά τους, ελέγ-

χοντας τον κατάλογο του , κι ύστερ α του ς έκανε νόημα να προ-

χωρήσουν.

«Οι Κατα κόμβ ες δεν είναι αυτές;» ρώ τησε ο Φλάν ερι, ακολου-

θώ ντας το φίλο του στο διάδρομο. Είχε ακούσει για την ύ π αρ ξη

μιας μυστικής, ασφαλούς εγκατάστασης με αυτό το προσωνύ-

μιο, ένα κέντρο του παν επιστ ημίου για τ ις άκρω ς απ όρ ρητες ,

πολιτικά ευαίσθητες έρευνες.

«Ναι , όπ ω ς ακριβώς το ε ίπες» , επιβεβα ίωσ ε ο Πρ έστον.

«Είχα την εντύ πω ση ότι η εγκατ άστα ση βρισκόταν σε κάπο ια

στρατιωτική βάση».

Ο Πρ έστον χαμογέλασ ε συνωμοτικά. «Α, ναι, έφτ ιαξα ν όντως




11

ένα εργαστήριο σε μια από τις βάσεις, αυτό όμως είναι μάλλον

πρό σχημα π αρ ά οτιδήποτε άλλο. Η πρα γματική δουλειά γίνεται

εδώ».

Άνοιξε μια πό ρτ α σ το τέρμ α του διαδρόμου και έκανε νόημα

στον ιερέα να περ άσει μέσα . Καθώ ς ο Φλάνερι έμπ αινε στη ν αί-

θουσα, το βλέμμα του εντόπισε μια γυναίκα, που έστεκε στην

άλλη άκρη συνομιλώντας χαμηλόφωνα με το φρουρό υπηρε-

σίας. Ό τ α ν η κοπέλα τους είδε, έγνεψε σε χαιρετισμό.

Κατάπληκτος ο Φλάνερι , συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο

για την υπολοχαγό που είχε γνωρίσει την προηγουμένη μέρα

στην ανασκαφ ή της Μα σάν τα. Αυτή τη φορά δεν ήταν ντυμέ-

νη στο χακί αλλά φο ρού σε κάτι εντελώ ς διαφορετικό· ένα π ο-

λύ θηλυκό καλοκαιρινό φόρεμα, με ζωηρόχρωμα λουλούδια

και κολακευτικά ανοιχτό ντεκολτέ.

Η Σά ρα Αράντ δε θύμιζε σε τίπο τα αξιω ματού χο του ισραη-

λινού στρ ατο ύ και, ότα ν ο Φλάν ερι έριξε μια ματιά και είδε την

έκφραση του Πρέστον, βεβαιώθηκε ότι και ο φίλος του έκανε

ακριβώς τις ίδιες σκέψεις.

Υπ ήρ χα ν άλλοι τρεις άνδρες στο δω μάτιο, όλοι συγκεντρω-

μένοι γύρω από έναν κεντρικό πάγκο εργασίας. Με μήκος γύ-

ρω στα τρία μέτρα, το τρ απ έζι ήταν καλυμμένο με ένα εξαίσιο

χρυσο κέντητο γαλά ζιο ύφ ασ μα , όμοιο με τελετουργικό κάλυμ-

μα, το είδος του αντικειμένου π ο υ ο Φλάνερι θα περ ίμενε να δει

σε μια συναγωγή παρά σε αρχαιολογικό εργαστήριο. Το ύφα-

σμα που κάλυπτε τον πάγκο είχε δύο εξογκώματα στα άκρα

το υ. Στ η δεξιά άκρ η, κά λυ π τε κάτι κυλινδρικό, μακρύ όσο και η

πλευρά του τραπεζιού, αλλά με λίγα μόνο εκατοστά ύψος.

Στην αριστερή, ήταν ριγμένο πάνω από ένα αντικείμενο, με

ύψος γύρ ω στα ενενήντα εκατοσ τά.

«Έλα να σε συστήσω και στους υπόλοιπους της παρέας,

Μάικλ», είπε ο Πρέστον, οδηγώντας τον προς έναν κοντό, λε-

πτό άνδρα, σχεδόν φαλακρό, με εξαίρεση λίγες τρίχες στους

κροτάφους του.

«Ο δρ Ντάνιελ Μ αζά ρ. Υπή ρξ ε καθ ηγητής μου στη διάρκεια



7 4

7

4ΠΟΛΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

της θητείας μου εδώ και συνεχίζει να είναι μέντορας, χορηγός

και καλός μου φίλος».

Ο Φλόίνερι άπλω σε το χέρι. «Χαίρομαι πο λύ για

τη

γνωριμία».

«Η χαρ ά είναι όλη δική μου, αιδεσ ιμότα τε».

«Έχετε δουλέψει με τον Γιγκαέλ Γιαντίν, έτσι δεν είναι;» ρώ-

τησ ε ο Φλάνερι .

«Ναι, και είμαι περήφανος γι' αυτό».

«Αν και όχι διεξοδικά, έχω μελετήσει ένα κομμάτι της δου-

λειάς του. Ο άνθρωπος ήταν πραγματική διάνοια. Και πολυ

γενναίος, επίσ ης , για να πολ εμήσ ει με τέτοιον τρό πο στις τάξ εις

της Χα γκανά*».

«Πραγματικά, ένας από τους πατέρες του έθνους μας». Ο

Μ αζά ρ στρ άφ ηκε π ρο ς τον νεότερο άνδρα π ου ήρθε να στα-

θεί δίπλα του. «Να σας συστήσω τον δόκτορα Γιούρι Βιλνάι,

διευθυντή του Διοικητικού Τμήματος του Ινστιτούτου Αρχαιο-

λογίας».

Ο Φλάνερι και ο Βιλνάι έσφιξαν τα χέρια.

«Και από 'δώ ο ραβίνος Νταβίντ

Ιτζίκ , υπουργός Θρησκευ-

μάτων και επικεφ αλή ς του Συμβουλίου Ορθοδοξίας» .

«Α, ραβίνε Ιτζίκ, χαίρομαι πο υ σα ς ξανα βλέπω », είπε ο Φλά-

νερι με ένα χαμόγελο, αντίστοιχο του οποίου δεν κατόρθωσε

να αποσπάσει από τον ηλικιωμένο άνδρα, που απάντησε με

ένα βεβιασμένο νεύμα. Η κάτασπρη, φουντωτή γενειάδα του

ραβίνου και τα εξίσου π υκ νά φ ρύδια του δεν άφ ηνα ν και πο λ-

λά περιθώρ ια εξιχνίασης του ύφ ους του. Ό ,τ ι όμως μπορ ούσε

να αποκρυπ τογραφ ηθεί υποδήλωνε, στην καλύτερη περίπτω -

ση, συγκαταβατική ανοχή. «Με το ραβίνο Ιτζίκ έχουμε συνερ-

γαστεί ξανά στο παρελθόν», εξήγησε ο Φλάνερι , γυρίζοντας

στους άλλους.

* Σ τρατ ιωτ ική οργάνωση , ττου ε ίχε συγκροτηθε ί πρ ιν από την ίδρυση

του Ισραήλ , γ ια κάπο ιους αντ ιστασ ιακή , γ ια κάπο ιους άλλους τρομο-

κρατ ική . ( Σ . τ .Μ . )




11

«Ωρ αία, ω ραία», είττε ο Πρ έστον με μια υπ οψ ία χαμόγελο υ.

«Τότε δε θα επηρε ασ τείς α π ό τη φήμη του ως σκαιου, σκληρά

μαχόμενου πολιτικού και ένθερμου υπερασπιστή της ορθόδο-

ξης πίστης».

«Ούτε κατά διάνοια».

Όσο διαρκούσαν οι συστάσεις, ο Φλάνερι είχε προσέξει ότι

το βλέμμα του φίλου του ταξίδευε συχνά προ ς την υπολο χαγό,

η οπο ία έδειχνε μάλλον να κολακεύεται α π ό την πρ οσ οχή του.

Ανταποκρινόμενη ίσως στην ανείπω τη πρόσκ ληση, η Σά ρα

Αράντ ήρθε να σταθεί κοντά τους. «Χαίρομαι πολύ που σας

ξαναβλέπω, καθηγητά Λούκις. . . αιδεσιμότατε Φλάνερι», είπε

χαιρετώντας τους με μια μικρή κλίση του κεφαλιού.

«Π ιστεύω ότι έχετε ήδη γνω ριστεί με τη Σά ρα Αράν τ», είπ ε

ο δρ Μα ζάρ .

«Ναι , βέβαια», απάντησε ο Φλάνερι , παρατηρώντας ότι ο

Πρέστον δυσκολευόταν να κρατήσει το χαμόγελο του τυπικό.

«Α, ναι . . . φυσικά. . . και πάλι γεια σας», τραύλισε ο Πρέστον

κι αμέσω ς μετά, σα ν να μην μπορούσε να α ντισταθεί στον πει-

ρασμό, πρόσθεσε: «Πολύ ωραιότερη η στολή σας σήμερα, αν

μου επιτρέπεται το σχόλιο».

«Στολή;» αναφώνησε ο Μαζάρ, καθώς κοίταζε χαμογελώ-

ντας την κοπέλα. «Α, ναι , φορούσες στολή χθες, ε ; Σήμερα η

Σά ρα βρίσκεται μαζ ί μας με διαφο ρετική ιδιότητα». .

«Υπη ρετώ σε μια μονάδα εφέδρω ν, και χθες μου επ έτρ εψ αν

να συμπληρώσω τις βάρδιες του μήνα με τη σκοπιά στη Μα-

σάντα», εξήγησε. «Είναι η άλλη δουλειά μου που με φέρνει σή-

μερα εδώ».

«Ναι» , ε ίπε ο Μαζάρ. «Η Σάρα ειδικεύεται στη συντήρηση

αρχαιοτήτων».

«Με τι είδους αποκαταστάσεις ασχολείστε;» ρώτησε ο Πρέ-

στον με ενδιαφέρον .

«Οι αποκαταστάσεις δεν είναι η κύρια φροντίδα μου. Αυτό

π ου μ' ενδιαφέρει είναι η απ ρο κά λυπ τη κατασ τροφ ή των εθνι-

κών μας θ ησαυρώ ν».



7 4

7 4ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

«Η Σάρα υπηρετεί στην ισραηλινή ασφάλεια», τους ε ίπε ο

Μ αζά ρ. « Ο ραβίνος Ιτζίκ κι εγώ χρειάστηκε να παρ ακαλέσ ου-

με αρκετά, τελικά όμως καταφέραμε να εξασφαλίσουμε την

άδεια για τη συμμετοχή της στη ν έρευνά μας». Χαμογέλασε στη

Σά ρ α κι έπ ειτα σ τράφ ηκε ξανά στον Πρ έστον και τον Φλάνερι.

«Ομολογώ ότι είχαμε απώτερο κίνητρο. Η Σάρα, βλέπετε, όχι

μόνο έχει σπουδάσει Εγκληματολογική Αρχαιολογία, αλλά έχει

ειδικευθεί και στα ευρή ματα της Μα σάντα. Σκο πεύο υμε να την

απασχολήσουμε σε πολλά άλλα θέματα εκτός από αυτά της

ασφάλειας» .

«Αυτό το εκλαμβάνω ω ς υπόσχεση» , είπε η Σάρα στον κα-

θηγητή.

«Εγκληματολογική Αρχαιολογία;» τη ρώτησε ο Πρέστον,

αδημονώντας εμφα νώ ς να μάθει περισσότερα.

Ο Μαζάρ, όμως, τον έκοψε με ένα νεύμα. «Αρκετά με τις

αβρότητες», δήλωσε και, με ύφος ανυπόμονου σχολιαρόπαι-

δου, άπλωσε το χέρι και τράβηξε τον Φλάνερι από το μανίκι

του μαύρ ου σα κακιού το υ. «Είναι ώρα για τις πρ αγμ ατικά ση-

μαντικές συστάσεις».

Οι συνάδελφοι του Μ αζά ρ παραμέρισαν, επιτρέπ οντα ς στον

καθηγητή να οδηγήσει το φιλοξενούμενο τους στο τρ απ έζι.

«Η λήκυθος της Μασάντα», ανήγγειλε ο Μαζάρ, καθώς ο

Γιούρι Βιλνάι σήκωνε προ σεκ τικά το κάλυμμα απ ό την αριστε-

ρή πλε υρ ά του πάγκ ου. Μ ε προσοχή, δ ίπλωσε το ύφασμα με-

ρικές φο ρές, απο κα λύπ τον τας τη λήκυθο, αλλά αφήνοντας το

υπόλοιπο τραπέζι σκεπασμένο.

Ο Φλάνερι πλησίασε και ο Πρέστον έφερε ένα κουτί χει-

ρουργικά γάντια για να φορέσο υν α π ό ένα ζευγάρι . Στ ην αρ-

χή, ο Φλά νερι δίσ ταζε να ακο υμπ ήσε ι τη λήκυθο και ακολούθη-

σε τ ις καμπύλες της, κρατώντας τα χέρια του λίγα εκατοστά

πάνω από την επιφάνειά της . Ο Μαζάρ, ωστόσο, τον διαβε-

βαίωσ ε ότι δεν υπή ρχε πρό βλημα , παροτρύνο ντάς τον να προ-

χωρήσει σε λεπτομερειακή εξέταση.

Το δοχείο ήταν κατασκευασμένο από κοκκινοκάστανο πη-




31

λό και το όποιο χρώ μα, πο υ πιθανόν να κοσμούσε κά πο τε την

επιφάνειά του, είχε απ ό καιρό εξαφανιστεί. Το σχήμα του ήταν

βαρελοειδές, το ύψος του γύρω στα εξήντα εκατοστά και η

διάμετρος του στο φα ρδύτερο σημείο τριάντα με τριάντα ένα

εκατοστά. Άνοιγε ελαφρώς στο επάνω μέρος δημιουργώντας

ένα στόμιο με χείλος, διαμέτρου είκοσι πέντε περίπου εκατο-

στών. Ένα επίπεδ ο πώ μα απ ό τον ίδιο κοκκινωπό πηλό ήταν

ακουμπισμένο στο τραπέζι, δίπλα στη λήκυθο.

«Θεσπέσιο», ψιθύρισε ο Φλάνερι , περνώντας την παλάμη

του πάνω σ την καμπύλη επ ιφάνεια όπ ου ήταν χαραγμένη μία

Μενορά, η επτάφωτος λυχνία, και ένα σοφάρ, το πνευστό

από κέρας κριαριού.

«Είναι, πράγματι». Ο Πρέστον ήρθε να σταθεί δίπλα του.

«Πού θα το τοποθετούσες, Μάικλ, αν σου ζητούσαν να το

χρονολογήσεις;»

Γέρνοντας π ιο κοντά , για να εξετά σει καλύτερα το σχέδιο, ο

Φλάνερι παρατήρησε μερικά ψήγματα χρυσής μπογιάς στις

εγκοπ ές πο υ σχημ άτιζαν τις φλόγες της λυχνίας.

«Αρχές με μέσα του πρώτου αιώνα. Είμαι σίγουρος, όμως,

ότι αυτό το γνωρίζετε ήδη, όπως είμαι απόλυτα βέβαιος ότι

το αγγείο δεν είναι ο λόγος για τον οπο ίο με φέρ ατε εδώ. Κάτι

πο υ βρέθηκε στο εσωτερικό του ίσω ς;»

«Έχουμε αφαιρέσει το περιεχόμενο», είπε ο Μαζάρ. «Προ-

τού το κάνουμε, όμως, περ άσ αμε το αντικείμενο απ ό μαγνητικό

τομογράφο. Ορίστε η ανάλυση». Σήκωσε ψηλά μια εκτύπωση

από υπολογιστή.

Η μαγνητική τομογραφία είχε αποδώσει διατέμνουσες όψεις

του εσωτερικού, οι οποίες, ύστερα από συναρμολόγηση, απο-

κάλυπταν με θαυμαστή λεπτομέρεια έναν πάπυρο με σχεδόν

άθικτη επιφάνεια, επιμελώς τυλιγμένο και δεμένο με ένα κομ-

μάτι σκοινί.

Ο Φλάνερι κατένευσε κάθε άλλο παρά έκπληκτος. Οι πά-

ττυρο

πο υ ανακαλύφθη καν στο Κουμράν είχαν βρεθεί σε π αρό-

μο

δοχεία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ωστόσο, το εντυ-



7 4


πωσιακό στοιχείο ήταν η φαινομενικά άψογη κατάσταση του

ευρήματος. Τα περισσότερα από τα Χειρόγραφα της Νεκράς

Θάλασσας δεν ήταν παρά σπαράγματα εγγράφων και απαι-

τούσαν χρονοβόρα και κοπιώδη συναρμολόγηση.

Ο ιερέας χτύπησε την ε ικόνα της τομογραφίας με το δά-

χτυλο του. «Η κατάστασή του υποδηλώνει ηλικία πολύ νεότε-

ρη του πρ ώ του αιώνα».

«Η χρονολόγηση με άνθρακα-14 έδειξε ότι είναι δύο χιλιά-

δων ετών», τον πλη ρο φό ρη σε η Σά ρα Αρ άντ. «Ίδιας ηλικίας με

κάποιες στάχτες από μαγειρική φωτιά, που ανακαλύφθηκαν

στο ν ίδιο θά λαμο».

«Αιδεσιμότατε Φλάνερι», είπε ο Γιούρι Βιλνάι από την απέ-

ναντι μεριά του τραπεζιού, «πιστεύω ότι σας δελεάσαμε αρ-

κετά. Θ α θέλα τε να δείτε το χειρόγραφ ο;»

«Α, μπα , αν δε σας πειρ άζει , λέω να πηγα ίνω τώρα», χαρι-

τολόγησε, προκα λών τας το επιφ υλακ τικό γέλιο της ομήγυρης.

Ο Βιλνάι στράφηκε στον δόκτορα Μαζάρ, ο οποίος του

έκανε νόημα να συνεχίσει . Μ ε τον Πρ έστον Λούκις να βοηθάει

απ ό την αριστερή πλ ευρ ά του τ ρα πεζιο ύ, οι δυο άνδρες τύλι-

ξαν το ύφ ασ μα, ξεκινώντας α π ό το σημείο όπ ου βρισκόταν η

λήκυθος και πηγαίνοντας προοδευτικά στο άλλο άκρο. Καθώς

προχωρούσαν, ο πάπυρος άρχισε να αποκαλύπτεται , προ-

στατευμένος κάτω από ένα φύλλο χοντρού γυαλιού, υπερυ-

ψωμένου κατά μερικά εκατοστά από την επιφάνεια του τρα-

πε ζιού , ώ στε να μην επιβαρύνει το εύρημα.

Ο Φλάνερι κατάλαβε αμέσως ότι δεν επρόκειτο για χαρτί,

υλικό το οπο ίο είχε εφε υρ εθ εί στην Κίνα του δεύτερου αιώνα,

αλλά γ ια πραγματικό πά πυ ρο , κατασκευασμένο από το φυ τό

με την ονομασία κύπειρος ο πάπυρος. Το φυ τό αφθονούσε

στην κοιλάδα του Νείλου και ήταν γνωστό στη βιβλική εποχή

ως τύφη ή, πιο απλά, ψάθα. Μόνο λίγα από τα Χειρόγραφα

της Νεκράς Θά λασ σας ήταν πά πυ ρο ι · στη συντριπτ ική πλε ιο-

νότητά του ς, τα κείμενα είχαν γρ αφ τεί σε δέρατα ζώων.

Κατά πλη κτος , ο Φλάνερι κάρφ ωσε το βλέμμα του στον πά -




11

ττυρο, ο οπο ίος βρισκόταν σε αξιοθ αύμ αστα καλή κ ατά στα ση .

Είχε πλάτος τριάντα περίπου εκατοστών, και το τμήμα που

ήταν ανοιγμένο είχε μήκος ένα μέτρο και τριάντα εκα τοσ τά, με

το υπ όλο ιπο να βρίσκεται ακόμα τυλιγμένο στη δεξιά άκρη του

πά γκο υ. Η επ ιφά νειά του είχε την πα τίνα της αρχαίας σκόνης,

στο χαρακτηριστικό χρώμα της ώχρας. Επρόκειτο, άραγε, ανα-

ρωτήθη κε με δέος ο ιερέας, για εκείνη την ίδια σκόνη πο υ είχαν

σηκώσει πριν από τόσους αιώνες οι Ζηλωτές μάρτυρες της

Μα σάντα στη διάρκεια της ένδοξης απ οκα λυπτική ς μάχης τους

με τους Ρωμα ίους;

Ο Φλάνερι εστίασε στη γραφή, εντυπωσιασμένος από το

πόσο καλοδιατηρημένη ήταν. Αμέσως μετά, όμως, ανοιγόκλει-

σε έκπληκ τος τα μά τια. «Είναι ελληνικά » αναφ ών ησε. Σή κω σε

το κεφάλι και κοίταξε τους υπόλοιπους. «Από τη Μασάντα εί-

ναι το έγγ ραφ ο;»

«Από εκείνο το σημείο που επισκεφθήκαμε χθες το μεσημέ-

ρι», είπ ε ο Π ρέστο ν.

«Δεν είναι, όμω ς, ουτε εβραϊκά ουτε αρα μαϊκά. Παρ άξενο».

«Και γίνεται ακόμα πιο παράξενο», είπε ο Πρέστον. «Κα-

τορθώ σαμε ήδη να μεταφ ράσ ουμ ε αρκ ετό α π ό το κείμενο».

«Θα διαβά σω το πρ ώ το κομμάτι» , δήλωσε ο Μα ζάρ .

Ο Γιούρι Βιλνάι έφερε στον Μαζάρ έναν φάκελο, ο οποίος

περιείχε κάμποσα χαρτιά. Ο καθηγητής πήρε ένα, καθάρισε

το λαιμό του και άρχισε να απ αγγ έλλει :

Διήγησις Δισμά Βαρ-Δισμά , καταγεγραμμένη ιδιοχείρως

κατά έτος τριακοστόν μετά Θάνατον και Ανάστασιν Χριστού,

κατατεθειμένη εις πάλιν Ρζόμην κατ' εντολψ

Παύλου τον Αποστόλου διά Υπηρέτου και Μαρτύρον.

Εγώ , Δισμάς, υιός Δισμά του Γαλιλαίου και άγγελος

Ιησού Χ ριστού κατά βουλήν Πατρός Θεού, εντεταλμένος

υπό Πνεύματος Α γίου, κατατίθημι

διαθήκην ταύτην

χάρι-

τι πιστευσά ντων και πιστεύονταν, κατά βουλήν Αυτού .



7

4 ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

Την κατατεθειμένην μαρτνρίαν ηερί των διδάχων και

πράξεων τον Χριστού προγενεστέρας της Στανρώσεως τον

εκ καταδίκης Ποντίον Πιλάτον, Ρωμαίον επάρχον Ιου-

δαίας, παρέλαβα εκ στόματος αγίων Αποστόλων, αλλά ηε-

ρί της Στανρώσεώς Του φ έρω ιδίαν μαρτυρίαν και έτι π ερί

των όσων διεμείψθησαν έως της Αναλήψεως Τον εις τους

Ουρανούς ίνα καθίσει εκ δεξιών του Πατρός.

Ιδού όσα οι πιστεύσαντες εκλαμβάνουν ως αληθή: ότι

παις εγεννήθη υπό Μαριάμ εκ Ναζαρέτ, εν ης κοιλίαν

Πατήρ ίδιος διά πνεύματος αγίου ενεπιστεύθη τον Υιόν

Του και Βασιλέα της υποσχεθησομένης Βασιλείας των

Ουρανών, ότι τέκνον Μαριάμ, συζύγου Ιωσήφ εξ Οίκου

Δαβίδ, συλληφθέν δι' Ενσαρκώσεως και ά νευ κηλίδος υπό

Θεοτόκου Παρθένου, είναι ο κατά τας ρήσεις προφητών

του Ισραήλ αναμενόμενος Μεσσίας και επί γης Θεός, ότι

εφανερώθη ημίν, τω Περιουσίω λαώ Του, ότι το όνομα

Αυτού Ιησούς εστί...

Ο Μάικλ Φλάνερι αισθανόταν το κεφάλι του να γυρίζει κι

έγειρε μπρο στά ψ άχνοντας στήριγμα στο τρα πέζ ι .

«Είστε καλά, αιδεσιμότατε;» ρώτησε η Σάρα, πηγαίνοντας

γρήγορα κοντά του.

«Ναι». Πήρε μια δυο βαθ ιές ανάσ ες. «Ναι, μια χαρά ». Ο Φλ ά-

νερι κοίταξε τον Πρέστον, έπειτα τον Μαζάρ κι υστέρα τους

υπόλοιπους. «Είναι. . . είναι αληθινό;»

«Έτσι πιστεύουμε», απάντησε ο Πρέστον.

«Ακόμα, βέβαια, δεν είμαστε έτοιμοι για δηλώσεις», είπε ο

Βιλνάι. «Όλοι ξέρουμε τι συνέβη με το υποτιθέμενο Οστεοφυ-

λάκιο του Ιακώβου».

«Ναι, να μας λείπει κι άλλο τέτοιο λάθος», είπε ο Μαζάρ

σκυθρωπός και με σφιγμένα δόντια.

Ο Φλάνερι πρόσεξε το βλέμμα που αντάλλαξαν οι δυο άν-

δρες και θυμήθηκε ότι ο Ντάνιελ Μα ζάρ είχε πισ τοπ οιήσ ει την

αυθεντικότητα του οστεοφυλακίου, ισχυριζόμενος ότι περιεί-




35

χε πράγματι τα οστά του Ιακώβου, του αδελφού του Ιησού,

μόνο και μόνο για να δει τη θεωρία του να αμφισβητείται και,

τελικά, να καταρρίπτεται από τον νεότερο σε ηλικία συνάδελ-

φ ο το υ, τον Γιούρι Βιλνάι. Το επε ισόδ ιο όχι μόνο είχε γίνει αιτία

να ψυχρανθούν οι σχέσεις των δυο καθηγητών, αλλά και είχε

φέρει τον Μαζάρ επικίνδυνα κοντά στο τέλος της ακαδημαϊ-

κής σταδιοδρομίας του.

«Μέχρι στιγμής, όλα τα στοιχεία υποδεικνύουν τη γνησιό-

τητα του εγγράφου», ε ίπε ο Πρέστο ν.

«Αν είναι πρ άγμα τι έτσ ι , ξέρ ετε τι σημαίνει αυ τό . . . σω στά ;»

είπε ο Φλάνερι , που εξακολουθούσε να αισθάνεται δύσπνοια

στη σκέψη και μόνο του ευρήματος πο υ βρ ισκότ αν απλω μένο

μπ ρο στά του. «Αυτή θα μπορ ούσ ε να είναι η μοναδική καταγε-

γραμμένη μαρτυρία κάποιου που είδε τον Ιησού Χριστό εν

ζωή».

«Ίσω ς πρόκειται για το Έγ γρ αφ ο Q* », ε ίπε ο Πρέστο ν.

Όλοι οι παρευρισκόμενοι είχαν γνώση του φημολογούμε-

νου Εγγράφου Q, του εικαζόμενου ευαγγελίου για το οποίο

δεν υπήρχαν άμεσες -ούτε καν έμμεσες- ιστορικές πηγές. Η

ύπαρξή του υποστηριζόταν κυρίως από όσους θεολόγους πί-

στευαν ότι ένα τέτοιο έγγραφο διευκόλυνε κατά πολύ την

αναδόμηση της ανάπτυξης της Καινής Διαθήκης. Ισχυριζόμε-

νοι ότι το Έγγραφο Q ήταν κάτι υπαρκτό, δημιουργούσαν αυ-

τόματα τη γραπτή πηγή στην οποία θεωρητικά ε ίχαν κατα-

φύγει και οι συγγραφείς των τριών συνοπτικών Ευαγγελίων -

ο Ματθαίος, ο Μάρκος και ο Λουκάς. Στον επιστημονικό κό-

σμο,

Η Πηγή Λογίων

προσδιοριζόταν διεθνώς με το γράμμα Q,

απ ό τη γερμανική λέξη Quelle, που σημαίνει πηγή.

«Πράγμα π ου μας φέρνει στο λόγο για τον ο π ο ίο βρίσκεσαι

σήμερα εδώ», συνέχισε ο Πρέστον. «Πρέπει να σου πω ότι η

απ όφ αση ήταν ομόφωνη. Ό λοι συμφ ώνησαν, το υ ραβίνου Ιτζίκ

* Η Πηγή Λογίων

ή

Τα Λόγια του Ιησού.

( Σ . τ .Μ . )



7 4

7


συμπεριλαμβανομένου, όταν πρότεινα να σε συμβουλευθού-

με». Ακο ύμπ ησε το χέρι του στο ν ώμο του φίλου του. «Το ξέρω

ότι είναι πολ ύ νω ρίς για να πε ις οτιδ ήπ οτε, α λλά τι σο υ λέει το

ένστικτο σου , Μ άικλ; Βρήκαμε την Πηγή;»

«Δε θα ήταν εκπλη κτικό;» μουρμούρισε ο ιερωμένος.

Ο Φλάνερι επέτρεψε στη φαντασία του να καλπάσει , στον

εγκέφ αλο το υ να το δεχτεί , να το ευχηθεί , να το ελπίσει π έρ α

από κάθε προσδοκία. Αυτό το εύρημα είχε κάτι μοναδικό -πέ-

ρα από την εντυπωσιακή αμεσότητά του-, κάτι που άγγιζε

βαθιά την ψυχ ή και το πνε ύμ α του. Είχε να νιώσει έτσι α π ό νεα-

ρός ιεροσπ ουδα στής, α π ό τότε ακόμα πο υ ξεκινούσε τη μακρά

πο ρεία π ο υ θα τον αξίωνε να ενδυ θείτο ιερατικό σχήμα και να

κηρύξει αυτό το ίδιο ευαγγέλιο για το οποίο με τέτοια ακαδη-

μαϊκή άνεση κουβέντιαζαν τώρ α.

Αναλογιζόμενος αυτό π ου θα μπορ ούσε να είναι το μεγαλύτε-

ρο εύρημα των αιώνων, ο Φλάνερι σάρωνε με το βλέμμα του

τους ελληνικούς χαρακτήρες, που τόσο προσεκτικά και με τέ-

τοια φροντίδα είχαν εναποτεθ εί πά νω στον πά πυ ρο , αναθεμα-

τίζοντας ταυτόχρονα τον εαυτό του για τη φτ ωχ ή του απόδοσ η

ω ς φοιτητή σ το μάθημα τω ν αρχαίων ελληνικών. Μετακινήθηκε

πρ ος τα αρ ιστερά, εκεί όπ ου ο συγγραφ έας είχε υπογράψει για

πρ ώ τη φ ορά το έγγραφο, π ρο τού ξεκινήσει τη διήγηση του.

«Δισμάς* βαρ-Δισμάς. . . ο γιος του Δισμά του Γαλιλαίου, ο

οποίος θα μπορούσε να είναι. . .» Κούνησε το κεφάλι γεμάτος

δέος και δυσπιστία.

«Ο Καλός Ληστής», είπε ο Πρέστον, ολοκληρώνοντας τη

σκέψη του φίλου του. «Ναι, θα μπορούσε, αν το έγγραφο είναι

γνήσιο».

«Είναι πρ οφ αν ές ότι πρό κειται γι ' αυτόν », είπε ο δρ Μ αζ άρ .

«Πιο κάτω, ο συγγραφέας περιγράφει το θάνατο του πατέρα

του σ το στα υρ ό, εκ δεξιών του Ιησού».

* Και Δυ σμ άς ή Δημ άς . ( Σ . τ .Μ . )




11

«Αν το έγγρα φο είναι γνήσιο», είπ ε ο Φλά νερι, «θα μπ ορο ύ-

σε να αποτελεί τη μοναδική καταγεγραμμένη μαρτυρία για

τον Δισμά, αφ ού το όνομα του Καλο ύ Ληστή έφ τασ ε ω ς εμάς

μόνο μέσω του θρύλου, χωρίς να αναφέρεται πουθενά στα

Ευαγγέλια».

Ο Φλάνερι μετά βίας μπορούσ ε να συλλάβει αυτά π ου έβλε-

πε και άκουγε. Ήταν δυνατόν τούτο το κείμενο να είναι πράγ-

ματι ένα ευαγγέλιο γραμμένο από κάποιον χριστιανό προσήλυ-

το, ο πα τέρ ας του οποίου υ πή ρξε ένας απ ό τους δύο Ιουδαίους

αιχμαλώτους που μοιράστηκαν τη σταύρωση του Χριστού στο

Γολγοθά; Καθώς, όμως, ο Φλάνερι ετοιμαζόταν να επιτρέψει

στον εαυτό του να πιστέψ ει , ε ίδε δίπλα στο όνομα του Δ ισμά

ένα σύμβολο όμοιο με τον αιγυπτιακό σταυρό ανκχ* αλλά πο-

λύ πιο περίπλοκο. Κράτησε την ανάσα του καθώς προσγειω-

νόταν απότομα στην πραγματικότητα.

«Ναι, το προ σέξ αμ ε κι εμείς», είπ ε ο Πρέστο ν όταν κατά λαβε

τι είχε τραβήξει την προ σοχ ή του Φλά νερι. «Δεν έχουμε μπ ορέ-

σει να το εντοπίσο υμε ακόμ α. Μ ήπ ω ς έχεις εσύ καμία ιδέα;»

Ο Φλάνερι απομακρύνθηκε από τον πάπυρο κουνώντας

το κεφάλι . «Δεν πιστεύω ότι έχουμε μπροστά μας το Q ή,

έστω , κάποιο αυθεντικό έγγραφο του πρ ώ του αιώνα. Ό χ ι , αν

τού το εδώ το σύμβολο το σχεδίασε τ ο ίδιο χέρι π ο υ έγρ αψ ε και

το υπ όλο ιπο κείμενο».

«Τι εννοείς;»

«Το σύμβο λο είναι το Via Dei ή κάπο ια πο λύ σ υγγενής ανα-

πα ρά στα σή του» , απά ντησε ο Φλάνερι.

«Via Dei ; Ο Δρόμος του Θε ού ;» ρώτησε ο Πρέστον. «Πρώτη

φορά το βλέπω».

«Υπάρχουν ελάχιστες αναπαραστάσεις του, όχι όμως σε

έγγραφα τόσο παλιά όσο διατείνεται ο συγγραφέας του συ-

γκεκριμένου πως είναι».

* Κα ι σταυ ρός μετά λαβ ής ή θηλωτός σταυρός . ( Σ . τ .Μ . )



7 4

7


«Δεν έχω καν ακούσει για το Via Dei». Ο Πρέσ τον στρά φη κε

προς τους καθηγητές Μαζάρ και Βιλνάι, οι οποίοι ανασήκωσαν

του ς ώ μους, δηλώνοντας με τη σειρά τους ά γνοια.

«Είναι χριστιανικό αλλά όχι ευρέω ς γνω στό», το υς εξή γησε ο

Φλάνερι.

«Και γιατί θέτει υπό αμφισβήτηση τη γνησιότητα του πα-

πύ ρο υ;» θ έλησε να μάθει ο φίλος το υ.

«Το Via Dei αρχίζει να απαντάται σε πολύ μεταγενέστερη

επο χή, απ ό το Μ εσαίωνα και μετά. Σ ίγουρα, πάν τω ς, όχι απ ό

τον πρ ώ το αιώνα».

«Είσαι βέβαιος;»

Ή τ α ν η σειρά του Φλάνερι να ανασηκώσει το υς ώμους. «Ό χι,

αλλά ξέρω πο ύ να ψά ξω για να βεβαιωθώ ».

«Πού;»

«Στο Βατικανό».

Παρά τη σιωπή που υποδέχτηκε το σχόλιο του, ο Φλάνερι

διάβασε την αποδοκιμασία στα βλέμματα των παρευρισκομέ-

νων - α κόμα και μια υπ οψ ία εχθρ ότητα ς σε εκείνο του ραβίνου

Ιτζίκ. Αναμ φίβολα , και μόνο η πα ρου σία ενός εκπ ρο σώ πο υ της

Ρώμης σε τούτη εδώ την αίθουσα απο τελούσ ε π ηγή αντιπαλό-

τητας και αδιαμφισβήτητη απόδειξη της πειθούς του Πρέστον

Λούκις επίσης. Για να μπορέσει ο Πρέστον να πείσει αυτούς

τους Ισραηλινούς ακαδημαϊκούς, θεολόγους και κυβερνητικούς

αξιωματούχους να αναμείξουν στην υπόθεση κάποιον α π ό το

Βατικανό, ο Φλάνερι είχε συμφωνήσει να μην αποκαλύψει τί-

π οτ ε α π ό όσα θα μάθαινε εδώ, είτε στο ευρ ύ κοινό είτε στο υς

ανθρώπους της Καθολικής Εκκλησίας. Και τώρα ερχόταν να

τους προτείνει να ανοίξουν ακόμα περισσότερο μια πόρτα

π ου θα πρ οτιμο ύσα ν να παρα μείνει ολωσδιόλου κλειστή.

Ο Φλάνερι χαμογέλασε στον Ντανιέλ Μαζάρ, τον αρχηγό

της ομάδας, αμέσως μετά όμως στράφηκε στο ραβίνο, γνωρί-

ζοντας ότι διέθετε πολύ μεγαλύτερη επιρροή. Του μίλησε σε

όσο πιο καθησυχαστικό τόνο μπορούσε. «Δε χρειάζεται , βέ-

βαια, να π ω ότι θα διεξάγω τις έρευνές μου στη Ρώμη με άκρα




11

μυστικό τητα. Δεν υφ ίσταται λόγος να ενημερώσω κανέναν για

τους σκοπ ούς μου».

Όταν είδε το ραβίνο να μην εξανίσταται, αλλά να χαμηλώ-

νει απλώς το κεφάλι, ο Φλάνερι κατάλαβε ότι θα του επέτρε-

π αν να συνεχίσει.

Αντιλαμβανόμενος ότι ο φίλος του είχε καταφέρει να επι-

κρατήσ ει , ο Πρέσ τον Λούκις πή ρε το λόγο. «Τότε, αφ ού θα ξα-

ναφύγεις για Ρώμη, πρέπει να βιαστούμε. Υπάρχουν αρκετά

πράγματα που πρέπει να δεις πρώτα εδώ».

«Δείξ' του το άλλο», είπε ο δρ Μ αζ άρ . «Το άλλ ο. . . π ώ ς το εί-

π α τε ; Via Dei» .

«Κι άλλο σύμβολο;» ρώτησε προβληματισμένος ο Φλάνερι.

Μέσ α του πάλευ αν ανάμεικτα συναισθήματα· η δυσπιστία π ου

του γεννούσ αν οι αμφ ιβολίες του για τη γνησ ιότητα το υ εγγρά-

φο υ αλλά και ο ενθουσιασμός, η λαχτάρ α για την απο κρυ πτο -

γράφ ηση του μυστηρίου που κάλυπ τε την προ έλευσή του.

«Ναι, εδώ».

Ο καθηγητής χτύ πη σε με το δάχτυλο του το γυα λί

στη

μέση

περίπου του απλωμένου τμήματος του παπύρου. Εκεί , στρι-

μωγμένο ανάμεσα σε δύο ελληνικές λέξεις, σε μικρότερη εκδο-

χή, υπήρ χε και πάλι το σύμβολο του Δρόμου του Θεο ύ. Ο Φλά -

νερι παρατήρησε ότι το μελάνι ήταν λίγο πιο αχνό από εκείνο

των υπόλοιπων λέξεων. Συγκρίνοντάς το με το μεγαλύτερο

σύμβ ολο, δ ιαπ ίστω σε ότι και εκείνο φα ινόταν γραμμένο με δια-

φορετικό μελάνι από το υπόλοιπο κείμενο. Κοίταξε ξανά το μι-

κρότερο και προ σπ άθ ησ ε να διαβάσει το περιβά λλον κείμενο.

«Τι γράφει εδώ;» ρώτησε, δείχνοντας τις λέξεις που προη-

γούν ταν και έπον ταν του συμβόλο υ του Via De i .

«Ό νομ α είναι» , του απ άντη σε ο Μ αζά ρ, δείχνοντας τη λέξη

στη μια μεριά του συμβόλου. «Σίμων». Και ύστερα την άλλη.

«Ο Κυρηναίος».

Ο Φλάνερι κούνησε γεμά τος δυ σπ ιστία το κεφάλι. «Σίμων ο

Κυρηναίος; Ο ίδιος Σίμων που.. .» Η φωνή του έσβησε, αφού

του ήταν αδύνατο να βάλει σε λόγια τη σκέψ η τ ου.



40

ΠΟΑ ΜΠΑΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

Σ ι γ ή α π λ ώ θ η κ ε σ τ ο δ ω μ ά τ ι ο κ α θ ώ ς ο ρ α β ί ν ο ς Ι τζ ί κ π ρ ο χ ώ -

ρ η σ ε λ ί γα βή ματα ε μπρ ό ς . Κλε ί νο ντας τα μάτ ι α , ο Ε βρ α ί ο ς κλη -

ρ ι κό ς σ ή κω σ ε το δ ε ξ ί το υ χ έ ρ ι κα ι απ ή γ γε ι λ ε α π ό μνή μη ς έ να

χ ω ρ ί ο α π ό τ ο χ ρ ι σ τ ι α ν ικ ό Κ α τ ά Μ ά ρ κ ο ν Ε υ α γ γ έ λ ι ο * :

«Και ήρξαντο ασηάζεσθαι αυτόν. Χαίρε ο βα σιλεύς των

Ιουδαίων • και έτνητον αυτού τψ κεφαλήν καλάμω και ενέ-

ιιτυον αυτω, και τιθέντες τα γόνατα προσεκύνουν αυτω. Και

ότε ενε'ηαιξαν αντώ, εξέδυσαν αυτόν τψ ηορψύραν και ενέ-

δνσαν αυτόν τα ιμάτια τα ίδια, •και εξάγουσ ιν αυτόν ίνα

σταυρωσωσιν α υτόν.

»Και αγγαρεύονοι

τιαράγοντά

τινα Σίμωνα Κυρψαίον,

ερχόμενον απ' αγρού, τον ηατέρα Αλεξάνδρου και Ρούχρου,

ίνα άρη τον σταυρόν

αυτού.

Και

χρέρουσιν αυτόν

επί Γολγο-

θά τόπον, ο έστι μεθερμψευόμενον κρανίου τόπος».

* Η Καινή Διαθή κη , Κατά Μ άρκ ον ΙΕ ' : 18-23 , Η Αγ ία Γραφ ή, Μετά φραο ι

των Ο ' , Έκδοσ ις Αδελφ ό τητας Θεο λόγω ν «Η Ζωή», Αθήνα, 1991 . (Σ . τ . λ ;



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

ΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ συνωστισμένους από προσκυνητές,

π ου βρίσκονταν καθ' οδόν για την Ιερουσαλήμ, τ ο ταξί-

δι του Σίμωνα από την Κυρήνη είχε διαρκέσει αρκετές εβδομά-

δες. Θ α είχε αναβάλει την επίσκ εψ ή του για μετά το Π άσ χα, εί-

χε μάθει όμως ότι οι Ρωμαίοι στρατιώτες της Ιουδαίας ζητού-

σαν επιπλέ ον προ μηθευτές ελαιολάδου, και ήταν αποφ ασισμέ-

νος να φτάσ ει σ την πόλη πρ οτο ύ κλείσουν όλες οι συμφ ων ίες.

Το απομεσήμ ερο στ αμά τησε να ξεκουρ αστεί στη σκιά μιας

συκιάς, έξω από μια μικρή σπηλιά, δίπλα στο δρόμο. Δε σκό-

π ευ ε να μείνει πα ρά λίγα λε π τά , το γρασίδι όμως ήταν μαλακό

και η σκιά δροσερή. Ο ύπν ος τον πή ρε χω ρίς να το κατα λάβει .

Τις ευχά ριστες εικόνες απ ό βάρκες, γαλά ζια νερά και όμορ-

φες γυναίκες έδιωξαν οι στριγκές φωνές των γιων του, του

Αλέξανδρου και του Ρούφου. Στο όνειρο του ήταν ακόμα μι-

κρά αγόρια και μάλωναν για κάποια ασήμαντη, υποτιθέμενη

αδικία. Καθώς οι φωνές τους δυνάμωναν, ο Σίμων γύρισε να

δει τι σκάρ ων αν, ήταν όμως λες και μια ξαφ νική ομίχλη είχε κα-




τεβεί μπροστά στα μάτια του, περιορίζοντας του το οπτικό

πεδ ίο. Και τότε, μια άγνω στη φω νή έσκισε τον αέρ α: «Μακρ ιά,

κλέφτη »

Μ πο ρε ί τα αγόρια του να είχαν τη σκανδαλιά στο αίμα του ς,

κακά παιδιά όμως δεν ήταν. Παρ ' όλ' αυ τά, ήταν σίγουρος π ω ς

η επικριτική, θυμωμένη φω νή απευθ υνό ταν σ τους γιους του.

Ο Σίμω ν έβαλ ε τα δυνατά του για να διακρίνει α ν ήταν ο Αλέ-

ξανδρος ή ο Ρούφος εκείνος π ο υ είπε α πειλη τικά: «Δώσε μας το

πο υγ κί σο υ και δε θα σε πειρά ξουμ ε».

Ο Ρουφος; αναρωτήθηκε ο Σ ίμων, αβέβαιος πια για το αν

οι φω νές στ ο όνειρο ανήκαν στ α παιδιά το υ, ανήμπ ορος να ξε-

χωρίσει ακόμα και αν τις άκουγε στον ύπ νο ή τον ξύπν ιο το υ.

Μισοκοιμισμένος ακόμα, ανασηκώθηκε ακο υμπώ ντας με κόπο

στον αγκώνα το υ και κοίταξε γύρω το υ για να συνειδητοποιή-

σει , αποπροσανατολισμένος από το σκοτάδι και θορυβημέ-

νος, ότι τον είχε πάρει ο ύπνος για ώρες και ο ήλιος είχε ήδη

φτά σει στη δύση του.

«Δεν έχει νόημα να αντιστέκεσαι», συνέχισε ο άνδρας. «Εί-

μα στε τρ εις και είσαι ένας ».

«Αν θες τα λεφτά μου, έλα πά ρ' τα», ήρθε η απά ντησ η.

Εντελώς ξύπνιος πια, ο Σίμων συνειδητοποίησε ότι μια λη-

στεία βρισκόταν σε εξέλιξη στο δρόμο ακριβώς απ ό πά νω του.

Αρπαξε τα πράγματά του, σκαρφάλωσε στο ανάχωμα και ,

στο φ ω ς του φεγγαρ ιού, είδε τρεις ανδρικές φιγούρες να π λευ-

ρίζουν μία τέταρτη. Την ώρα που οι δύο από τους ληστές

άπλωναν τα χέρια τους να αρπάξουν το θύμα τους, ο Σ ίμων

προχώ ρησε γρήγορα προ ς τα μπρος και, πρ οτού πρ ολάβει κά-

ποιος απ' όλους να αντιδράσει , κατέβασε με δύναμη το ραβδί

του στο ν άνδρα π ου βρισκόταν κοντύτερά του , ρίχνοντας τον

παραζαλισμένο στο έδαφος. Ετοιμοπόλεμος, με το ραβδί ανά

χείρας, ο Σίμων έφτασε με ένα σάλτο δίπλα στο θύμα, για να

αντιμετωπίσει τους άλλους δύο ληστές.

«Τώρα είμαστε δύο και δύο», σφύριξε μέσα από τα δόντια

του , με το μαύρο δέρμα του να γυαλίζει στ ο μουντό φ ω ς.




11

Συνειδητοποιώντας ότι είχαν χάσει το πλεονέκτημα, οι λη-

στές τρά βηξαν το σύντροφ ο τους και το έβαλα ν στα πόδια.

«Τρεχάτε, τρεχάτε » φώ ναξε ξ οπ ίσω του ς το παρα λίγο θύ-

μα τους . «Δεν είστε μόνο κλ έφ τες α λλά και δειλοί »

«Σε χτύπ ησ αν ;» ρώ τησε ο Σίμων , όταν οι τρεις άνδρες απ ο-

μακρύνθηκαν.

«Ό χι, και έχω εσέν α να ευχα ριστώ γι ' αυτ ό. Είμαι ο Δισμά ς

βαρ-Δισμάς». Ο ξένος είπε το όνομά του στα εβραϊκά και όχι

στα αραμαϊκά, τη γλώ σσα π ου οι δυο τους χρησιμοποιούσαν

ως εκείνη τη στιγμή .

«Δισμάς, γ ιος του Δισμά», επ ανέλ αβε ο Σ ίμων στ α αραμαϊ-

κά, καθώς περιεργαζό ταν τον άνδρα απέ ναν τί του. Ή τ α ν δύ-

σκολο να διακρίνει λεπτομέρειες στο φως του φεγγαριού,

υπέθετε όμως ότι ο Δισμάς ήταν γύρω στα είκοσι πέντε, λίγα

χρόνια νεότερος από τον ίδιο. Είχε κοντοκουρεμένη καστανή

γενειάδα, μεγάλα, εντυπωσιακά μάτια -παρόλο που το χρώ-

μα τους δεν ήταν ευδιάκρ ιτο- και ανοιχτόκαρδη, καλοσυνά τη

έκφραση. «Να υποθέσω ότι είσαι Εβραίος. Προσκυνητής;»

Ο Δισμάς κατένευσε. «Κι εγώ να υποθέσω ότι δεν είσαι ού-

τε προσκυνητής ούτε Εβραίος».

«Είμαι ο Σίμων ο Κυρηναίος από την επαρχία της Κυρηναϊ-

κής. Έχ ο υμ ε Εβραίου ς εκεί, αλλά όχι, δεν είμαι ομό θρησκο ς».

«Παρ' όλ' αυτά, πηγαίνεις στην Ιερουσαλήμ σε εποχή προ-

σκυνήματος. Το γιατί δεν είναι δουλειά μου, αλλά χαίρομαι π ο υ

βρέθηκες στο δρόμο μου. Και σου είμαι υπό χρεο ς. Θ α μπορού-

σα να κείτομαι στο χαντάκι τώρα, άσχημα δαρμένος -για να

μην αναφέρω τα χειρότερα- και χωρίς ούτε ένα νόμισμα στο

πουγκί μου».

«Γιατί ταξιδεύεις μόνος;» ρώτησε ο Σίμων. «Οι περισσότε-

ροι πρ οσκ υνη τές πηγα ίνουν με τα καραβάνια».

«Τα καραβάνια κοστίζουν ακριβά. Προ τιμώ να ξοδεύω τα λι-

γοσ τά νομίσματά μου σε πιο χρήσιμα πρ άγμ ατα . Εσ ύ; Π ώ ς και

έτσι , π εζ ό ς και μόνος;»

«Όπως κι εσύ , προτιμώ να μη σπαταλάω το κομπόδεμά



7

4


μου, πο υ είναι μάλλον πενιχρό , στην πλ άτ η μιας καμήλας». Ο

Σίμω ν κούνησ ε το ρα βδί το υ. «Τούτο εδώ μου φτ άν ει. Είναι κα-

λή συντροφιά».

Ο Δισμ άς χαμογ έλασε. «Μ πο ρεί να μην είμαι ανθεκτικός σα ν

το ραβδ ί σου , αν και ο ασυμμ άζευ τος ο αδελφός μου ισχυρίζε-

ται ότι είμαι γερός σαν ξύλο. Τολμώ, όμως, να πω ότι σίγουρα

είμαι καλός συζητητής. Κι αφού πηγαίνουμε στο ίδιο μέρος,

γιατί να μην ταξιδέψουμε μαζί ; Όχι μόνο για ασφάλεια αλλά

και για πα ρέ α . Ν ιώθω ότι α π ό ψ ε έκανα ένα ν καινούργιο φίλο».

Ο Δισμάς βαρ-Δισμάς άπλωσε το χέρι του. Με ένα πλατύ

χαμόγελο, ο Σίμων άρπαξε με ζέση το βραχίονα του νέου άν-

δρα, τον έσφιξε σε μια χειρονομία φιλίας και τράβηξαν μαζί

το δρόμο το υς.

Ο Ιωσή φ Κα ϊάφα ς βού τηξε το ψω μί του σε ένα πιά το με ελαιό-

λαδο κι έπειτα ακούμπησε πάνω του ένα κομμάτι κατσικίσιο

τυρί . Έφ α γε μια μπουκιά και την κατέβα σε με νερό. Μ έσα του

ευχό ταν να ήταν κρασί, ήξερε όμως ότι, για να απο λαύ σει αυ-

τού του ε ίδους το ποτό, θα έπρεπε να περιμένει ώσπου να

βγει η ετυμηγορία για τη συγκεκριμένη υπ όθ εση .

Στον Οίκο της Λαξευμένης Πέτρας επικρατούσε το χάος,

καθώς αυτοί που τάσσονταν υπέρ της καταδικαστικής από-

φασης αντιδικούσαν παθιασμένα με όσους υποστήριζαν την

αθώωση. Παρόντα ήταν τα σαράντα επτά από τα εβδομήντα

ένα μέλη της Σανχεντρίν, του Ανώτατου Συνεδρίου και Δικα-

στικού Σώματος των Εβραίων. Ο αριθμός ήταν πολύ μεγαλύ-

τερος απ ό την απ αρ τία των είκοσι τριών μελών π ου απα ιτού-

σε το Μπεθ-Ν τιν, το Δικαστήριο, γ ια να εκδώσει απ όφ ασ η σε

ποινική υπόθεση. Τα μέλη ήταν καθισμένα σε ημικύκλιο ώστε

να μπορ ούν να βλέπο υν ο ένας τον άλλον καθώς εξέθεταν τα

επιχειρήματά τους.

Ο Κα ϊάφ ας δε φαινότα ν να δίνει ιδιαίτερη σημασ ία σ τη δια-

δικασία, η οπ οία εξελ ισσό ταν ομαλά στη ν αρχή, με τα μέλη να




11

εκφρ άζουν τη γνώμη τους κατά σειρά ηλικίας, πρ ώ τα οι νεό-

τεροι κι έπειτα οι μεγαλύτεροι. Τα αίματα, όμως, άρχισαν κά-

ποια στιγμή να ανάβουν, μέχρι που κάθε πρόσχημα ευταξίας

εγκαταλείφθηκε. Ατάραχος ο Καϊάφας, περίμενε να τελειώσει

το ελαφρύ γεύμα του, προτο ύ σηκώ σει τελικά το χέρι . Ω ς αρ-

χιερέας των Σανχεντρίν, έχαιρε της προσοχής και του σεβα-

σμού όλων των μελών, και το σινιάλο το υ έκανε τις κουβέντες

να πάψουν μεμιάς. Όσοι ε ίχαν σηκωθεί και αγόρευαν όρθιοι

ξαναπήραν αμίλητοι τις θέσεις τους.

Ο Καϊάφας σκούπισε τα

χείλη

του με μι α

λινή

π ετσ έτα κι έπει-

τα τη δίπλω σε με επιμέλεια και την ακ ού μπ ησ ε σ την ποδιά του .

«Άκουσα με προσοχή τα επιχειρήματα και των δύο πλευ-

ρών πάνω στο ζήτημα», άρχισε . «Κάποιοι από εσάς ζητάτε

την αθώωση των Ζηλωτών, με το σκεπτικό ότι εξεγείρονται

και εγκληματούν με απ ώ τερ ο σκο πό να β άλ ου ν ένα τέλος στην

καταπ ίεση πο υ υ φίσταται ο λαός μας αττό τη Ρώμη. Ωσ τόσ ο,

σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να π ά ρ ο υμ ε μια δικαστική α πό-

φαση, όχι γ ια να προσδιορίσουμε τα κίνητρα. Ως υποτελείς

της Ρώμης, δεσμευόμαστε από τους νόμους της σε ό,τ ι δεν

αντικρούει τους νόμους του Θεού. Αν, λοιπόν, πράξουμε δια-

φο ρετικά , θα πρ οκα λέσο υμε την οργή όχι μόνο της Ρώμης άλ-

λά και του Κυρίου μας».

Ο Καϊάφας έκανε μια πα ύσ η εντυ πω σιασ μο ύ, κοιτάζοντας

ένα πρ ος ένα τα μέλη του Συνεδρίου, ω σό το υ βεβαιώθηκε ότι

όλα τα βλέμματα ήταν στυλωμένα π ά ν ω το υ.

«Ό τα ν απ οφ ασ ίζετε , υποχρεούστε δ ιά νόμου να εξετάζετε

μόνο τα συναφή δεδομένα. Το ερώτημα μας είναι απλό. Διέ-

πραξε ο κρατούμενος, όπως και οι άλλοι δυο κρατούμενοι πριν

από αυτόν, το αδίκημα για το οποίο δικάζεται; Έχετε ακούσει

και εξετάσει μάρτυρες οι οποίοι ορκίστηκαν ότι το διέπραξε,

και κανένας μέχρι στιγμής δεν έχει αμφισβητήσει ανοιχτά τη

μαρτυρία τους. Με την ιδιότητα του αρχιερέα, λύω τη συνε-

δρίαση και σα ς καλώ σε ψ ηφο φορ ία».

Δύο υπάλληλοι κλήθηκαν να πάρουν τις θέσεις τους κηρύτ-



7

4


τοντας έτσι την έναρξη της ψηφοφορίας στη δίκη του Δισμά

του Γαλιλαίου του Ζηλω τή. Ο Δ ισμάς κατηγορούνταν για συμ-

μετοχή στην οργάνωση των Σικαρίων, μιας μυστικής ομάδας

πο υ χρησιμοπ οιούσε μικρά ξίφη ή sicae για να δολοφονεί όσους

ομοεθνείς Εβραίους θεωρούνταν συνεργάτες των Ρωμαίων.

Παρ' ότι η καταδικαστική απόφαση απαιτούσε είκοσι έξι ψή-

φους, για την αθωωτική αρκούσαν είκοσι πέντε. Ο κατηγο-

ρούμενος διατηρούσε το πλεονέκτη μα γιατί, στην περ ίπτ ω ση

καταδικαστικής απ όφ ασ ης , η ποινή ήταν ο θάνατος.

Οι δικαστές κλήθηκαν να μιλήσουν και έδωσαν με τη σειρά

τους την ετυμηγορία το υς, όπ ω ς όριζε ο νόμος.

«Εγώ, ο Ροζάδιος, υποστήριζα την καταδίκη και εξακολου-

θώ να την υπο στηρ ίζω».

«Εγώ, ο Δούπ ινος, υποσ τήριζα την αθώωση, αλλά τώρα υπο-

στηρ ίζω την καταδίκη».

Τριάντα μέλη ψήφισαν υπέρ της καταδίκης και δεκαεπτά

- υπ έρ της αθώω σης.

Αφού οι ψήφοι καταγράφηκαν στο επίσημο αρχείο, ο Καϊά-

φ ας κήρυξε τον κρατούμενο ένοχο και διέταξε τους υπα λλήλου ς

να υποβάλουν το όνομά του, μαζί με αυτά του Γίστα* και του

Βαρ αββ ά, στον Ρωμαίο έπα ρχο , ο οποίος θα κινούσε, με τη σει-

ρά του, τις διαδικασίες για την εκτέλεσ η της θα νατικής π οινής.

Ο Δισμάς Βαρ-Δισμάς σκαρφάλωσε σε μια μεγάλη πέτρα και

κοίταξε προ ς τα ανατολικά τείχη της πό λης. Η δύση του ηλίου

σηματοδο τούσε την έναρξη του Πά σχα , και οι πισ το ί συνέρρεαν

κατά χιλιάδες στην Ιερουσαλήμ για να περ άσ ου ν εντός των τει-

χών της την πιο ιερή εβδομάδα του έτους. Από εκεί που ήταν

ανεβασμένος, ο Δισμάς βαρ-Δισμάς μπ ορούσ ε να δει εκατοντά-

δες προσκυνητές να συνωστίζονται στη Χρυσή Πύλη. Πολλοί

* Και Γ ιστάς ή Γεστάς . (Σ . τ .Μ. )




11

από αυτούς είχαν μόλις ολοκληρώσει το εξουθενωτικό ταξίδι

τους και τώρα περνούσαν, σαν λαοθάλασσα, την Πύλη της Ιε-

ρουσαλήμ. Ωστόσο, εξίσου πολυάριθμοι ήταν κι εκείνοι που,

εκμεταλλευόμενοι τα τελευταία λεπτά πριν από τη δύση του

ηλίου, συναλλάσσονταν με τους εμπόρους που είχαν στήσει

τους πάγκο υς τους εκτός των τειχών. Τα πάν τα υπήρ χαν εκεί ·

από φαγητό και ποτό μέχρι σάλια προσευχής και περιστέρια

για τις θυσίες των πισ τώ ν στο Ναό.

Ο Δ ισμάς κατέβηκε πηδώ ντας απ ό την πέ τρ α και πλησίασ ε

τον Σίμωνα, που στεκόταν παράμερα, στηριγμένος στο ραβδί

του. «Πάω στοίχημα ότι δεν υπάρχει ούτε ένα κρεβάτι άδειο

σε ολόκληρη την πόλη», είπε. «Έλα μαζί μου απόψε και κανο-

νίζεις τις δου λειές σου αύριο».

«Το μόνο που θα πετύχω θα είναι να αναβάλω το αναπό-

φευκτο», απ άν τησ ε ο Σ ίμω ν, πο υ δεν ενθουσιαζόταν ιδιαίτερα

στην προοπτική να αντιμετωπίσει όλο εκείνο το πλήθος. «Χά-

ρηκα το ταξίδι μας, Δισμά, τώρα όμως πρέπει να κάνω αυτό

για το οπο ίο ήρθα στην Ιερουσαλήμ».

«Ναι, αλλά ο ήλιος έχει σχεδόν βασιλέψει . Τέτ οια ώ ρα απ ο-

κλείεται να βρεις Ρωμαίους με διάθεση να παζαρέψουν τιμές

λαδιού και εμπόρους πρόθυμους να διακόψουν τους εορτα-

σμούς του Πά σχα για να σ' εξυπηρ ετήσου ν».

«Αυτό είναι αλήθ εια, αλλά .. .» Εξακολουθ ώντα ς να δ ιστάζει ,

ο Σίμων κούνησε αβέβαιος το κεφάλι.

«Τόσο ανιαρή είναι, λοιπόν, η πα ρέ α μου π ο υ θέλεις να α πα λ-

λαγείς απ' αυτή μια ώρα αρχύτερα;» Βλέποντας ότι είχε κατα-

φέρει να απ οσ πά σει ένα αχνό χαμόγελο απ ό το συνταξιδιώτη

του, ο Δισμάς εκμεταλλεύτηκε το πλεονέκτημα. «Έλ α στον κή-

πο. Θα νιώσεις σαν στο σπίτι σου μέσα στον ελαιώνα. Και

ίσως δούμε και τον Ραβίνο. Πηγαίνει συχνά εκεί».

«Θα ήθελα πολύ να γνωρίσω το δάσκαλο σου και τους άλ-

λους φίλους σου, αλλά . ..»

«Δεν είναι ακριβώς φίλοι μου. Μάλλον συνοδοιπόρους θα

του ς χαρακτήριζα».




«Α, φαίνεται, λοιπόν, ότι μαζεύεις συνοδοιπόρους όπου κι

αν βρεθείς».

«Ο Ραβίνος είναι υπε ύθυ νο ς γι' αυτό», είπ ε ο Δισ μάς . «Έχει

τον τρόπο να φέρνει κοντά τους ανθρώπους, ακόμα και τους

πιο αταίριαστους».

«Ό π ω ς, ας πούμ ε, έναν Κυρηναίο λαδέμπορο και έναν προ-

σκυνητή από τη Γαλιλαία;»

«Ακριβώς».

«Δεν είμαι θρήσκος, Δισμά.. . δεν έχω ανησυχίες σαν τις δι-

κές σου. Αυτή τη στιγμή, περισσότερο με απασχολεί το πώς

θα ταΐσ ω την οικογένειά μου σε αυ τή τη ζω ή πα ρά το τι θα γί-

νει στ ην ά λλη».

«Και δε σε νοιάζει καθόλου το πώς θα γεμίσεις τη δική σου

κοιλιά; Όλο το απόγευμα γκρίνιαζες ότι πεινάς. Είμαι σίγου-

ρος ότι οι φίλοι μου όλο και κάποιο τσουκάλι θα έχουν στη

φωτιά. Είναι καλοί και απλοί άνθρωποι, ψαράδες και αγρότες

σα ν εσένα».

«Αφού είναι φίλοι σου, τότε θα είναι τιμή μου να τους γνω-

ρίσω». Ο Σίμων χτ ύπ ησ ε τον Δισμά στον ώμο. «Πάμε, λο ιπόν,

να δούμε τον κήπ ο σου».

«Γεθσημανή», είπε ο Δισμάς, κουνώντας με ανυπομονησία

το κεφάλι καθώς οδηγούσε το φίλο του έξω από τον κεντρικό

δρόμο και μέσα στο χωράφι που θα τους έβγαζε στο Όρος

των Ελαιών.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ΠΑΊΝΟΝΤΑς ΣΤΗ ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ , Ο Σ ίμων σταμάτησ ε από -

τομα τον Δισμά τρ αβώ ντας τον α π ό το μανίκι.

«Ο Ραβίνος δεν είναι αυτός;» ρώτησε ο Σίμων δείχνοντας με

το κεφάλι του κάποιους άνδρες καθισμένους γύρω από μια

φω τιά, στην π έρ α άκρη του ελαιώνα.

Ο Δισμάς μπορούσε να ακούσει τη χαλαρή συζήτηση, τα

πειράγματα και τα γέλια, αλλά βρισκόταν αρκετά μακριά για

να διακρίνει τα λόγια. Καθώς κοίταζε, μια φλόγα θέριεψε στη

φωτιά δυναμώνοντας τη λάμψη τόσο ώστε να φωτίσει το

πρ όσ ω πο το υ μοναδικού α π ό τους άνδρες π ου έστεκε όρθιος.

«Ναι , αυτός ε ίναι . . . ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ», απάντησε.

«Οι άλλοι είναι οι μαθητές του».

«Μαθητές;» ρώτησε ο Σ ίμων, ολοφάνερα μπερδεμένος.

«Νόμιζα ότι ήταν σύντροφοι, όχι οπαδοί. Τι ακριβώς είναι αυ-

τός ο Ναζωραίος;»

«Ένας δάσκαλος τον οποίο μερικοί έχουν ανακηρύξει Μεσ-

σία», απάντησε ο Δισμάς, κάπως ουδέτερα, σαν να μετέφερε



7 4


ένα ιστορικό στοιχείο. «Υπ άρχου ν όμως κι αυ τοί π ου τον απο -

καλούν ψευδ οπρ οφ ήτη και βλάσφημο».

«Κι εσύ; Εσύ τι λες ότι είναι;»

Ο Δισμάς το σκέφτηκε για μια στιγμή κι έπειτα απ;άντησε:

«Τον έχω δει να θεραπεύει και να κάνει κάθε λογής θαύματα

και π ισ τε ύω ότι πρό κειται για έναν άνθρ ωπ ο μέσα στον οπο ίο

κατοικε ίτο πνεύμα του Θεού» .

«Και τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που αξιώνει για τον

εαυτό του το πν εύμα του Θεο ύ;» ρώτησε ο Σ ίμων.

«Δεν αξιώνει τί π οτ α τέτοιο , αλλά μιλάει σε όσους θέλουν να

τον ακούσουν για την αγά πη πρ ος τον Θεό και τον πλησίον».

«Πολλοί προφήτες, αληθινοί και ψεύτικοι, έχουν μιλήσει για

αυτά».

Ο Δισμάς χαμογέλασε και σήκωσε το δάχτυλο του. «Ναι,

αλλά κήρυξαν ότι πρέπ ει να αγαπ άμε και τους εχθρούς μας;»

«Να αγαπάμε τους εχθρούς μας;» κάγχασε ο Σίμων. «Ακό-

μα κι εκείνους τους κλέφ τες πο υ σου επ ιτέθηκ αν στο δρόμο;»

«Ειδικά αυ το ύς . Κι αν μας χτυ πή σο υν , εμείς πρ έπ ει να γυρί-

σουμε και το άλλο μάγουλο για να μας χτυπήσουν ξανά. Αυτή

είναι αληθινή αγάπη».

Θ Σίμων γέλασε. «Δε σε είδα να αγαπιέσαι και πολύ μ' αυ-

τούς τους κατσαπλιάδες» .

«Δεν είναι εύκολο να εφαρμόσεις όλα τα διδάγματά του.

Όσοι , όμως, τα ακούν και θέλουν πραγματικά να τα ακολου-

θήσουν βλέπ ου ν τις ζωές τους ν' αλλάζουν για πά ντα» , δήλω-

σε ο Δισ μά ς. « Θ α ήθελες να τον γνωρίσεις;»

«Κάπο ιον π ο υ θέλει ν' αγ απ άω το υς εχθρούς μου;» Ο Σίμω ν

έτριψε τα χέρια του στο στέρνο , σα ν να ήταν βρόμικα, κι έπει-

τα τα άπ?\ωσε μπροστά. «Τούτα τα χέρια έχουν ξεφορτωθεί

πο λλο ύς εχθρ ούς. Κι αν ο Ιησούς με θεωρήσει ανάξιο;»

Ο Δισμάς γέλασε. «Πλούσιο ή φτωχό, ζητιάνο ή κλέφτη,

αμαρτω λό ή Σαδδουκαίο, ο Ιησούς απ ό τη Ν αζαρ έτ θα σε δε-

χτ εί με ανοιχτέ ς αγκ άλες . Λέει ότι οικοδομεί έναν ναό με τις π έ-

τρες που οι χτίστες έχουν πετάξει στο ξεδιάλεγμά τους, και




11

τολμώ να πω πως εσύ κι εγώ είμαστε τέτοιου είδους υλικό.

Έ λ α . . . ε ίμαι σίγουρος ότι θα τον συ μπ αθή σεις».

«.. .Οπότε, τι κάνει ο Ραβίνος; Ταΐζει τις χιλιάδες του κόσμου με

μόνο πέντε καρβέλια ψωμί και δύο ψάρια», έλεγε ένας από

τους μαθητές, καθώς ο Σίμων με τον Δισμά πλησίαζαν στη

φωτιά. «Τώρα, βέβαια, μπορεί μερικοί αυτό να το ονομάζετε

θα ύμα , τα ψ άρια όμως ήταν κέφαλοι». Ο ομιλητής κούνησε το

δάχτυλο του και κοίταξε αποδ οκιμασ τικά. « Πρ οσ έξτε. . . όχι κυ-

πρίνοι αλλά κέφ αλοι, ψάρι τόσο αηδιαστικό π ο υ με το ζόρι θα

έτρωγαν εκατό άνθρωποι ένα». Το σχόλιο του προκάλεσε δυ-

νατά γέλια.

Ο Σίμων είχε φαντα στεί τον Ραβίνο μεγαλύτερο σε ηλικία και

πιο σοβαρό, προς μεγάλη του έκπληξη, όμως, τον είδε να γε-

λάει εξίσου δυνατά με τους υπόλοιπους.

«Εσύ, Ανδρέα», είπε ο Ιησούς, μπαίνοντας στον κύκλο του

φωτός, «έχεις πάντα τέτοια όρεξη που πολύ φοβάμαι πως,

αν το αγόρι είχε ψαρέψει κυπρίνους, θα τους είχες καταβρο-

χθίσει όλους, κι ας ήταν τόσο πολλοί, αφήνοντας τον υπόλοι-

πο κόσμο με άδειο στομάχι».

«Φαίνεται ότι ο Δά σκα λος γνωρίζει τον αδελφ ό μου καλύτε-

ρα απ' όσο γνωρίζει ο ίδιος τον εαυτό του», είπε ένας μεγαλό-

σωμος άνδρας, γελώντας με το καλοπροαίρετο πείραγμα,

όπ ω ς και οι υπόλο ιποι της ομή γυρης.

«Βαρ-Δισμά», φώναξε εκείνη τη στιγμή ο Ιησούς, προσέχο-

ντας τους δυο άνδρες να πλησιάζουν, «χαίρομαι που βρισκό-

μασ τε ξανά . Βλ έπ ω ότι μας έφερ ες κι έναν φίλο σου».

«Δάσκα λε, να σου συσ τήσ ω τον Σίμωνα τον Κυρηναίο», είπ ε

ο Δισμάς κι έπ ειτα στρά φη κε στον Σίμωνα . «Αυτός με την πολ-

λή όρεξη είναι ο Ανδ ρέας, ο αδελφ ός και συνά δελφ ος ψ αρ άς εί-

ναι ο Πέτ ρο ς κι εκείνος ο ψη λός είναι ο Ιωάννης. Οι άλλοι ας συ-

στηθούν μόνοι τους, αν δε βαριούνται. Όπως βλέπεις και μό-

νος σου, φίλε μου, χειρότεροι λέτσοι από τούτους εδώ πέρα



7 4


δεν υπάρχουν». Ο Δισμάς γλύκανε τα λόγια του με ένα χαμό-

γελο.

Πράγματι, σκέφτηκε ο Σίμων, η εμφάνιση τους μόνο περι-

ποιημένη δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί · τα μαλλιά τους

ήταν μακριά και απεριποίητα, οι απλοί, χοντροϋφασμένοι χι-

τών ες τους τριμμένοι, τα λεπ τά σανδάλια τους πο λυφο ρεμένα ,

γεμά τα σ κασίματα και λά σπ ες. Είτε είχαν μόλις γυρίσει α π ό κά-

ποιο μακρύ ταξίδι, κατέληξε μέσα του ο Σίμων, είτε αδιαφο-

ρούσαν εντελώς για την εντύ πω ση π ο υ έδιναν στου ς άλλους.

Ενώ, όμως, οι περισσότεροι άνδρες δε διέφεραν και πολύ

στην εμφάνιση από τους κλέφτες που είχαν πλευρίσει τον Δι-

σμά -ή , ίσως, από τους ασκητές που αυτοαποκαλούνταν

Εσσαίοι και οι οποίοι ζούσαν στην έρημο, στερούμενοι ακόμα

και τα βασ ικά-, ο Δάσ καλο ς τους είχε κάτι διαφορετικό. Ό π ω ς

και των υπολοίπων, έτσι και τα δικά του σημιτικά χαρακτηρι-

στικά είχαν στιλβω θεί απ ό τις ατέλειω τες ώ ρες έκθεσης σ τον

καυτό ήλιο, υπήρχε όμως ένα επιπλέον φως γύρω του, μια

λάμψη πο υ δεν οφειλόταν απλ ώ ς στην ανάκλαση της φ ωτιάς .

Αναμφίβολα, η πη γή αυτού του φω τός ήταν τα μάτια του, π ου

εξέπεμπαν μια παράξενη, μοναδική ζεστασιά. Κοιτάζοντας

τα , ο Σίμω ν αισθάνθηκε μια πρω τόγνω ρη γαλήνη να τον κυρι-

εύει και την πείν α του να ε ξα φα νίζετ αι.

Τραβώντας το βλέμμα του από εκείνα τα βαθιά, αφοπλι-

στικά μάτια, ο Σ ίμων κοίταξε ξανά τους υπό λοιπο υς, παρ ατη-

ρώντας, αυτή τη φο ρά, το κοντόσπαθ ο πο υ κρεμόταν α π ό τη

ζώνη του Πέτρο υ. «Οπλισμένο ς κυκλοφορείς ;»

«Είναι πο λλο ί αυ τοί πο υ θέλουν το κακό του Ραβίνου», εξή-

γησε ο Πέτρος, χτυ πώ ντα ς με το μεγάλο, δυνατό χέρι του -χέ-

ρι ψαρά- τη λαβή του ξίφους. «Όποιος τολμήσει να τον πει-

ράξει θα έχει να κάνει μαζί μου».

«Μα δεν υποτίθεται ότι πρέπει να αγαπάμε τους εχθρούς

μας;» αντέτ αξ ε ο Σίμω ν, θυμούμενος τα λόγια του Δισ μά . «Και

δεν εννοώ να τους α γα πά με μέχρι θα νάτου».

Το αστείο προκάλεσε ένα άμεσο ξέσπασμα γέλιου στην




11

ομήγυρη, και αρκ ετοί α π ό του ς άνδρες έκαναν νόημα στον Σί-

μωνα να πάρει τη θέση του στην ομάδα. Καθώς ο Κυρηναίος

βολευόταν στο χώμα ανάμεσα στον Δισμά και τον Πέτρο, ο

ψαρά ς χτύ πη σε τον Σίμωνα στο μπ ρά τσο και του χαμογέλασε

μελαγχολικά. «Σοφά τα λόγια σου, φίλε. Για μένα, όμως, είναι

πο λύ ευκολότερο να αγα πά ω το υς εχθρούς μου όταν ξέρω ότι

με φοβούνται και λιγάκι».

«Ό π ω ς οι αργυραμοιβοί» , ε ίπε ο Ανδρέας. «Έ π ρε π ε να τους

δεις όταν ο Ραβίνος τους έδιωξε από το Ναό». Μιμήθηκε τον

Ιησού να αναπο δογυρίζει τους πά γκ ου ς και να σαρώνει τ α νο-

μίσματα ρίχνοντάς τα κάτω και φωνάζοντας: «Εδώ είναι ο Οί-

κος του Κυρίου Έ ξ ω Έ ξ ω , βέβηλοι »

Παριστάνοντας τον αργυραμοιβό, ο Ιωάννης πήρε έντρομη

έκφραση γουρλώνοντας τα μάτια κι ανοίγοντας το στόμα. Οι

άλλοι, του Ιησού συμπεριλαμ βανο μένου , γελούσα ν με του ς θεα-

τρινισμούς του Ιωάννη και

του

Ανδρ έα.

«Βαρ-Δισμά, απ όψ ε θα συγκεντρωθούμε για το δείπνο του

Πάσ χα. Ο φίλος σου κι εσύ πρέ πε ι οπω σδή ποτ ε να φ άτ ε μ αζί

μας», τους προσ κάλεσε ο Πέτρος, με τον αέρα ανθρώ που πο υ

είναι συνηθισμένο ς να κάνει κου μάντο.

Ένας λεπτός άνδρας με σοβαρό ύφος, που σκάλιζε αμίλη-

τος τη φωτιά, έχωσε το ξύλο του βαθιά μέσα στις φλόγες και

κεραυνοβόλησε τον Πέτρο με το βλέμμα. «Δεν έχω ετοιμάσει

για επιπλέον άτομα. Δε γίνεται να ξοδέψουμε περισσότερα

χρήματα απ' όσα υπάρχουν στο φτωχό κομπόδε. . .»

«Ο κόσμος δε γυρίζει γύρω απ' τα λεφτά», πήρε το λόγο ο

Ιωάννης. «Μπ ορούμε να δεχτούμε περισσ ότερο υς στ ο τρα πέ-

ζι μας τρώγοντας λιγότερο».

«Ό χι, ο Ιούδας έχει δίκιο», δήλωσε ο Ιησούς, πλη σιάζ ον τας

α π ό π ίσω τον Ιούδα για να ακουμπήσει το χέρι στον ώμο του.

«Ο βαρ-Δισμάς και ο Σίμω ν δε θα μπορέσ ουν να φάν ε μ αζ ί μας».

«Δεν καταλαβαίνω, Δάσκαλε», ε ίπε ο Θωμάς. «Ζητάς από

εμάς να γίνουμε οι αλιείς του κόσμου, κι εσύ ο ίδιος απορρί-

πτ εις αυτο ύς τους δυο καλούς αν θρώ πους;»



54


Ο Ιησούς σήκ ωσ ε το χέρι . «Το λέω σε όλους σ ας . . .»

Ο Σίμων παρατ ήρη σε μια αλλαγή στο ύφ ος του Ιησού -κ ά -

τι πο υ υποδήλωνε σπουδή, ανυπ ομονησία- καθώς έφευγε απ ό

το πλευρό του Ιούδα για να πάει να σταθεί στον κύκλο του

φωτός, στο κέντρο ακριβώς της ομήγυρης.

«Όπως εσε ίς , πιστοί μου μαθητές , με υπηρετήσατε στη

διάρκεια της θνητής μου ζωής, έτσι και ο Δισμάς βαρ-Δισμάς

και ο Σ ίμων ο Κυρηναίος θα με υπηρετήσουν αφού φύγω.

Α πό ψ ε, όμω ς, τους καλεί άλλο καθήκον».

Ο Ιησούς είχε μιλήσει με τόσ η βεβα ιότη τα π ο υ , για μια στιγ-

μή, ο Σίμων έ πια σε τον εα υτό του να θ εωρ εί τη δήλωση δεδο-

μένη. Αμέσω ς μετά, όμω ς, ο συνηθισμένος δύσπιστο ς εαυτός

του βγήκε για άλλη μια φο ρά σ την επιφ άν εια. «Γιατί, Ραβίνε»,

ρώτησε, «λες ότι θα σε υπηρετήσω; Δεν είμαι ούτε της δικής

σου πίσ τη ς ούτε ανήκω στη δική σου φυλή».

«Μα, είσαι της δικής μου πίστης, Σίμων», απάντησε ο Ιη-

σο ύς, α ρχίζοντας να βαδίζει πρ ος τον Κυρηναίο με το ένα χέρι

ακουμπισμένο στο μέρος της καρδιάς. «Και μήπως δεν ανή-

κουμε όλοι μας στη μεγάλη φ υλή τω ν ανθ ρώ πω ν;»

Ό τ α ν ο Σίμω ν σήκω σε το κεφάλι και κοίταξε τον Ιησού, εί-

δε εμβρόντητος ότι ο άνδρας, πο υ όλοι απ οκα λού σαν Δάσ κα-

λο, είχε τώρα μαύρο δέρμα, σαν το δικό του. Κανένας από

τους υπόλοιπους δε φαινόταν να το έχει προσέξει , ε ίτε γιατί

δεν ε ίχαν αντιληφθεί τη μεταμόρφωση είτε επειδή οι δυνά-

μεις του Ραβίνου τούς ήταν γνωστές και πράξεις σαν αυτές

οικείες.

«Δάσκαλε » ανα φώ νησε ο Σ ίμων, π έφ τον τας πρηνηδόν

στο έδαφο ς για να ακουμπ ήσει το μέτω πο του στο χώμ α.

«Σίμων;» ε ίπε ο Δισμάς, κατάπληκτος από τη φαινομενικά

αστραπιαία μεταστροφή του φίλου του. Ήταν δυνατόν, ανα-

ρωτήθηκε, να έχει προσηλυτιστεί μ ' αυτό τον τρόπο, από τη

μια στιγμή στην άλλη;

«Πώς μπορώ να σε υπηρετήσω, Δάσκαλε;» ρώτησε ο Σ ί-

μων με το μέτω πο ακόμα ακουμπ ισμένο στο χώ μα.




55

«Αυτό θα το κα ταλά βεις ότα ν έρθει η ώρα», απ άν τη σε ο Ιη-

σού ς. «Σήκ ω τώ ρα . Ανοιξε τα μάτια σου και θα δεις».

Ο Σίμων κοίταξε προς τα πάνω και ανοιγόκλεισε έκθαμβος

τα μάτια του. Ο άνδρας, που πριν από μια μόλις στιγμή είχε

δέρμα στο χρώμα του εβένου , τώρα είχε μεταμορφ ωθ εί ξανά

στον γνώριμο του ηλιοκαμένο Εβραίο, με το λευκό δέρμα και

τα καστανά μάτια.

«Σωστά είχε μιλήσει ο φίλος μου ο Δισμάς», ψιθύρισε ο Σί-

μων. «Μέσα σου κατ οικείτο πνε ύμα του Θεού».

Ο Δισμάς Βαρ-Δισμάς παρακολουθούσε με υπερηφάνεια και

ζήλια τον Ιησού και τους μαθη τές του να συγκεντρώνον ται γύ-

ρω από τον Σίμωνα τον Κυρηναίο, σαν να καλωσόριζαν τον

άσωτο υιό, τον οποίο τόσο συχνά ανέφερε ο Δάσκαλος στα

κηρύγματά του. Η υπερηφάνειά του ήταν δικαιολογημένη,

αφού εκείνος ήταν που είχε φέρει τούτο το μαύρο πρόβατο

στο κοπάδι τους. Η ζήλια του , ωστόσ ο, π αρ ' ότι η ύπ αρ ξή τη ς

του προκαλούσε δυσά ρεστη έκπλη ξη, ήταν κάτι απ ό το οποίο

δεν μπορούσε να απαλλαγεί , όσο κι αν προσπαθούσε. Ήθελε

να είναι αυτό ς ο άνδρας στη μέση του κύκλου, στη ζεσ τή αγκα-

λιά της ομάδ ας.

Τις σκέψεις του διέκοψε μια φωνή α π ό την πέ ρα άκρη του

κήπου.

«Δισμά βαρ-Δισμά Βοηθήστε με , πα ρα καλ ώ Ψάχνω τον

πρ ωτ ότο κο γιο του Δισμά το υ Γαλιλαίου. Είμαι ο αδελφ ός του

και του φέρ νω νέα »

Αναγνωρίζοντας τη φωνή, ο Δισμάς άρχισε να τρέχει προς

την πη γή της φω νά ζον τας : «Τίβρο Εδώ είμαι »

Θρόισμα ακούστηκε στα χαμόκλαδα, κι ύστερα ένας νεα-

ρός Εβραίος μπήκε στον κύκλο του φωτός. Παρ' ότι λίγο πιο

ψηλός και π ιο μυώδης απ ό τον Δισμά, έμοιαζε πο λυ στον μεγα-

λύτερο αδελφό του. Είχε την ίδια κοντή, καστανή γενειάδα και

τα βία καθηλωτικά, πρά σινα μάτια. Ό π ω ς ο μαθητής Πέτρος,



7 4

7

4ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

έτσι και ο Τίβρος, είχε περα σμέ νο σ τη ζώ νη του ένα κον τόσπα-

θο. Α π ό την ίδια ζών η κρεμ όταν κι ένα σ τιλέτο .

Αν και έμοιαζαν στην όψη, οι δυο αδελφοί διέφεραν αρκε-

τά στην ιδιοσυγκρασία. Ο Δισμάς είχε κληρονομήσει τον ήπιο

χαρακτήρα της μητέρας τους και ήταν άνθρωπος των γραμ-

μάτων, απόδειξη ότι ήξερε να διαβάζει και να γράφει ελληνι-

κά, λατινικά, εβραϊκά και αραμαϊκά. Ο Τίβρος, στα δεκαεννιά

του, τρία χρόνια μικρότερος από τον Δισμά, είχε τη φλογερή

και ευμετάβλητη ιδιοσυγκρασία του πατέρα τους, ήταν πα-

ρορμητικός στις αποφάσεις του κι ακόμα περισσότερο στις

ενέργειές του.

«Δόξα σοι, σε βρήκα » αναφ ώνη σε ο Τίβρος χτυ πώ ντ ας τον

αδελφό του στους ώμους. «Πρέπει να κάνουμε γρήγορα. Ο

πατέρας κινδυνεύει».

«Τι έγινε;»

«Πέσαμε στα χέρια Ρωμαίων στρατιωτών. Εγώ κατάφερα

να ξεφύγ ω, αλλά ο πα τέρ ας μας, ο Γίστας και ο Βαραββά ς συ-

νελήφθησαν».

Τα νέα δεν ξάφνιασαν τον Δισμά. Ή τ α ν γνωστό πω ς ο πα-

τέρας τους είχε από καιρό καταληφθεί από φανατικό εθνικι-

σμό. Μ αζ ί με τον μικρότερο γιο του ακολου θούσα ν τον Βαραβ-

βά, ηγέτη μιας φατρίας Ζηλωτών. Πίστευαν πως όποιος επέ-

βαλλε, ή και αναγνώ ριζε ακόμα , οποιον δήπ οτε άλλο νόμο εκτός

απ ό αυτόν του Θεο ύ των Εβραίων ήταν δωσίλογος και έ πρ επ ε

να τιμωρηθεί. Επρόκειτο για μία κατηγορία η οποία δεν περι-

λάμβανε μόνο τους Ρωμαίους αλλά και όποιους Εβραίους ήταν

ύποπ τοι για συνεργασία μα ζί τους.

«ΤολΚέχουν οι Ρω μαίοι;» ρώ τησ ε ο Δισ μά ς.

«Τον παρέδωσαν για δίκη στους Σανχεντρίν. Μπορείς να

φανταστείς μεγαλύτερη προδοσία απ' αυτή; Εβραίους να δι-

κάζουν Εβραίους για εγκλήματα κατά της Ρώμης;»

«Το φοβό μουν αυτό α π ό καιρό», είπε ο Δισμά ς. «Έ λα , όμω ς,

πάμε να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε», συμπλήρωσε και,

κάνοντας μεταβολή, ξεκίνησαν να φύγουν.




57

«Βαρ-Δισμά», φώναξε ο Ιησούς, και τα δυο αδέλφια στάθη-

καν και γύρισαν να κοιτάξουν. «Δεν μπορείτε να κάνετε τίπο-

τα. Ο π ατέ ρα ς σας πρ έπε ι να παίξει το ρόλο του, να εκπληρώ-

σει την προφητεία, πράγμα που ισχύει ακόμα και για μένα».

«Το ρόλο του; Την προφητεία;» επανέλαβε κοροϊδευτικά ο

Τίβρος, κάνοντας μερικά βήματα προς τον Ραβίνο, με το χέρι

του να ψάχνει ενστικτωδώ ς το στιλέτο του. «Εσύ, ένας ψευδο-

προφήτης που βγάζει το λαό μας από το δρόμο του Θεού,

τολμάς εσ ύ να μας π εις ότι ο π α τέ ρ ας μας έχει ρόλο να π αίξει

στην αίρεσή σο υ;»

«Ο πατέρας σου θα μου αποτίσει φόρο τιμής, και γι ' αυτό

το όνομά του θα μείνει να μνημονεύεται εις τους αιώνας των

αιώνων», είπ ε ο Ιησο ύς.

«Ο πατέρας μου δεν πρόκειται να σου αποτίσει κανέναν

φόρο τιμής Ε ίναι στη φυλα κή περιμένοντας να σταυρ ωθ εί

απ' τα σκυλιά της Ρώμης, γιατί είναι ένας άνθρωπος έντιμος,

με αρχές, που δε σκύβει το κεφάλι σε κανέναν. Και θα πεθάνει

έτσι, έντιμος και με αρχές »

«Έλα , Τίβρο», τον παρ ότρυν ε ο Δισμάς τρα βώντα ς τον α πό

το χιτώνα. «Είπ ες ότι ο π ατ έρ ας μάς χρειάζεται».

Ο Τίβρος ελευθερώθη κε με ένα τίναγμα και κοίταξε τον Ιησού

κραδαίνοντας τη γροθιά του. «Φόρο τιμής; Καλύτερα να τον

δω να πεθαίνει παρά να βλασφημήσει τιμώντας τα μούτρα

σου »

«Πολύ θράσος δεν έχει τούτο το κοκοράκι, Δά σκ αλε ; Α σε με

να του μάθω λίγους τρόπους», ε ίπε ο Πέτρος πιάνοντας το

κοντόσπαθό του.

«Όχι, Πέτρο. Γιατί ακόμα κι ο Τίβρος έχει το ρόλο του στο

μεγάλο μυστήριο». Χαμογελώντας, ο Ιησούς γύρισε την πλάτη

στον οργίλο νεαρό Ζηλωτή και άνοιξε τα χέρια για να οδηγή-

σει, λες, το ποίμν ιο του. «Ε λάτε, είναι ώρ α για το δείπνο μας».

Καθώς οι μαθητές κατευθύνονταν προς ένα παρακείμενο κτί-

ριο, εκεί όπ ου θα μοιράζονταν με τον Ιησού το γεύμ α τη ς αγά-

π ης , ο Σίμων στεκόταν ακινητοποιημένος ανάμεσα σ τους νέους



7 4


συντρ όφο υς του, κο ιτάζοντας αυτόν πο υ τον ε ίχε φέρει στον

κήπ ο να χάνεται στο πυκ νό σκοτάδι.

Ένιωσε ένα χέρι στον ώμο του. Γύρισε και είδε τον Ιησού να

τον κοιτάζει με κατανόηση και συμπόνια.

«Ακολούθησέ τον», του είπε μαλακά. «Η δική μας ώρα δεν

ήρθε ακόμα. Ο φίλος σου, όμω ς, εξακολουθ εί να σε χρ ειάζεται,

να θέλει τη βοήθεια και τη σο φή σ υμβο υλή σου».

Για μια στιγμή, ο Σίμων δείλιασε, έπειτα όμως αισθάνθηκε

να υποτάσσεται στη βούληση του Δασκάλου. «Θα σε ξανα-

δώ;» ρώτησε.

«Πίστεψέ με, από εδώ και μπρος, οι δυο μας θα βαδίζουμε

μαζί», ήρθε η απάντηση.

Αποδεχόμενος τα λόγια με ένα νεύμα, ο Σίμων έκανε μετα-

βολή κι άρχισε να τρέχει μέσα στη νύχτα.



Γ " -̂1"». Λ Λ Λ ' ¥

Ν

FCJDA Α Α Ι Ο Ο

L M - ' A V V A I V /

\J

ΔΙΣΜΑΣ ΚΑΙ Ο ΤΙΒΡΟΣ περίμεναν στον προθάλαμο του

Φρουρ ίου Αντωνία, ελπίζοντας ότι ο έπαρ χος θα τους

δεχόταν για ακρόαση. Είχαν περάσει όλη τη νύχτα πηγαίνο-

ντα ς απ ό τον έναν Εβραίο αξιωμα τούχο στον άλλον για να μά-

θουν, τελικά, ότι ο πατέρας τους είχε ήδη καταδικαστεί από

τους Σανχεντρίν και ότι είχε σταλεί ξανά στους Ρωμαίους για

την εκτέλεσ η της πο ινής.

Ό τ α ν ο υπά λληλος, πο υ είχε αναλάβει να μεταφέρει το αίτημά

τους, επ έσ τρ εψ ε, τους κοίταξε κουνώντας αρνητικά το κεφάλι.

«Η Αυτο ύ Εξοχότητα ο Π όντιος Πιλάτος δε θα σας δεχτεί»,

δήλωσε από τομα . «Πηγαίνετε τώρ α».

«Ίσως δεν κατάλαβε το σκοπό της επίσκεψής μας», είπε ο

Δισμά ς με επ ίπλ ασ τη ψυχραιμία, περιορίζοντας με το χέρι του

τον πολ ύ πιο ε υέξ απ το α δελφό του. «Δεν ήρθαμε να ζητήσου-

με την απελευ θέρ ωσ η του Δισμά του Γαλιλαίου, μόνο την άδεια

του έπαρχο υ να επισκεφθ ούμε τον κρατούμενο πριν απ ό την

εκτέλεσ η της ποινής του».



6

ΠΟΑ ΜΠΛΟΚ- POM ΠΕΡΙ BON

«Φτάσατε σε εντελώς ακατάλληλη στιγμή», είπε δίνοντας

έμφαση στα λόγια του με μια χειρονομία. «Μόλις προσήγαγαν

εκείνον τον άνθ ρω πο, τον Ιησού απ ό τη Να ζαρ έτ, ενώπιον του

έπαρ χου. Ο ι Σανχεντρίν προτείνουν να σταυρω θεί και αυτός».

«Τι ;» άρθρωσε ξέπνοα ο Δισμάς. «Θα σταυρώσουν τον Ιη-

σού; Γιατί; Τι έγκλημα έκανε;»

Ο άνδρας κούνησε το κεφάλι. «Αυτή ακριβώς η ερώτηση

απ ασ χο λεί και την Εξοχότητά Του , αφο ύ αυτό ς ο κακομοίρης

δείχνει μάλλον με άκακο ψευδοπροφήτη, έναν ακόμα από

τους πολλούς που ξεφυτρώνουν σαν τα ζιζάνια σε τούτη την

καταραμένη γη. Παρ' όλ' αυτά, ο Καϊάφας επιμένει να θανα-

τωθ εί, και ο Ηρώ δης Αν τίπα ς τον υπ οστ ηρίζει» .

«Τι δουλειά έχει ο Ηρώδης μ' αυ τή την υπό θεσ η; Κυβερνή-

τη ς της Γα λιλαίας είναι, όχι τη ς Ιουδαίας».

«Ναι, αλλά είναι εδώ για να περάσ ει τις γιορτές του Πά σχα

στην πρω τεύου σα. Κι αφού ο Ιησούς είναι απ ό τη Ναζα ρέτ της

Γαλιλαίας, ο έπαρχος θεώρησε φρόνιμο να τον στείλει στον

Ηρώδη».

«Ώ σ τε ήταν ο Ηρώδης αυτός π ου καταδίκασε. . .»

Ο υπάλληλος χαμογέλασε. «Ο Ηρώδης; Λένε ότι τον τρέμει

τον προ φ ήτ η. Νομίζει π ω ς είναι ο αναστημένος βαπτιστής , στον

αποκεφαλισμό του οποίου ε ίχε συμφωνήσει . Όχι . . . ο Ηρώδης

θέλησε να κρατήσει τα δικά του χέρια καθαρά, ως συνήθως.

Μ ας τον ξανάστειλε εδώ, με την εντολή να υποστηρ ίξουμε την

όπ οια ενέργεια προ τείνου ν οι Σανχεντρίν».

«Και το Συνέδριο προτείνει πάντα ό,τι υποδεικνύει ο Καϊά-

φα ς», μουρμούρισε ο Δισμ άς σφίγγον τας τις γροθιές του .

Ο υπάλληλος ανασήκωσε τους ώμους, έκανε μεταβολή κι

απομακρύνθηκε.

«Δε σε καταλαβα ίνω», ψ ιθύρισε οργισμένος ο Τίβρος. «Ο π α -

τέρας μας καταδικάστηκε σε θάνατο, κι εσένα σε απασχολεί

αυτός ο Ιησούς;»

«Το μόνο του έγκλημα είναι ότι κηρύσ σει τ ο λόγο του Θε ού ».

«Και ο πα τέρ ας;» ρώτησε ο Τίβρος αρπ άζο ντας τον αδελφό




61

του από το μανίκι . «Όσο ο προφήτης σου ήταν όλο λόγια για

το πώς εμείς οι Εβραίοι θα έχουμε καλύτερη ζωή, ο πατέρας

μας εργαζό ταν για να κάνει αυ τή τη ζω ή πρα γματικότητα».

«Ναι, το έργο του Ζηλω τή», ψ ιθύρισε ο Δισμ άς. «Και ήξερε

ανέκαθεν ότι αυτό το έργο θα τον οδηγούσε στο. . . τέλος πά-

ντων, σε τέτοια κατάληξη ».

Βλέποντας ότι ο υπάλληλος ετοιμαζόταν να βγει από τον

προθάλαμο, ο Δισμάς τίναξε το χέρι του για να το ελευθερώ-

σει απ ό τη λαβή του Τίβρου και φώ να ξε: «Σας παρ ακα λώ , μια

ερώτη ση ακόμα » Ό τ α ν ο άνδρας σταμ άτησ ε και γύρισε να

τον κοιτάξει , ο Δισμάς συνέχισε: «Είπατε ότι οι Σανχεντρίν

πρότειναν τη σταύρωση του Ιησού. Αρα, λοιπόν, η τύχη του

δεν έχει αποφασιστεί ακόμα; Μπορεί ο Πόντιος Πιλάτος να

μετατρέψει την ποινή του;»

«Αν βιαστείτε να πάτε στο προαύλιο, θα δείτε και μόνοι

σα ς. Η Αυτ ού Εξο χότητά του σκοπ εύει να επιδείξει τη μεγαλο-

ψυχία του δίνοντας αμνηστία σε έναν από τους κρατουμέ-

νους, σαν δώρο Πάσ χα π ρο ς το λαό σας».

«Σε ποιον;» ρώ τησε ο Τίβρος.

Και πάλι ο άνδρας ανασήκωσε τους ώμους. «Στον Ιησού;

Στον Β αρα ββά; Στ ο φίλο σας τον Δισμά , ίσως; Ο λαός θα δια-

λέξει».

«Πάμε», είπε ο Τίβρος τραβώντας τον αδελφό του απ' το

χέρι. «Πάμε γρήγορα να κάνουμε έκκληση για τον πα τέρ α μας».

Ο Δισμάς και ο Τίβρος ανακατεύτηκαν με ένα πλήθος που σύ-

ντομα ξεπέρασε σε αριθμό τους δυο χιλιάδες ανθρώπους, συ-

νωστισμένους στο Πραιτώριο, το πλακό στρω το προα ύλιο του

Φρουρίου Αντωνία. Τα βλέμματα όλων ήταν καρφωμένα στην

κορυφή της σκάλας, εκεί όπου ο Πόντιος Πιλάτος, ο Ρωμαίος

έπα ρχο ς της Ιουδαίας,

επέβλεπε

καθισμένος στ η

Sella Curulis,

τον ελεφάντινο θρόνο που χρησιμοποιούσαν ως δικαστική

έδρα οι υψηλόβαθ μοι Ρωμαίοι αξιωματο ύχοι. Αν και δεν προερ -



7 4


χόταν απ ό την κάστα των Συγκλητικών, ο Πιλάτος, απόγονος

εκπαιδευτών αλόγων και εμπόρων, στρατιωτών και πραμα-

τευτάδων, είχε καταφέρει να αναρριχηθεί στις τάξεις του

στρα τού κι απ ό εκεί σε α υτές τω ν αυτοκρατορικών κυβερνη-

τικών υπηρεσιών με εφόδια την ευστροφία, την ευφυΐα, τη

σκληρότητα και την εμβρίθειά του στην υψηλή τέχνη και επι-

στή μη της δω ροδοκίας.

«Να τος», είπε ο Δισμάς, δείχνοντας μια φιγούρα περικυ-

κλωμένη από στρατιώτες. Ο κατάδικος είχε μόλις βγει στο

πρ οαύ λιο, και η συνοδεία του τον είχε φέρει να στα θεί μπ ρο στά

στον Πόντιο Πιλάτο. Ακόμα και από απόσταση, οι ματωμένες

πληγές από το μαστίγιο ήταν εμφανείς, το ίδιο και η προσπά-

θεια του κρ ατουμένου να συνεχίσει να στέκετα ι στ α πόδια το υ.

«Α, κοίτα τον. Κοίτα πό σο π ληγω μένος είναι. Τον χτύπ ησ αν ».

«Τον πα τέρα ;»

«Τον Ιησού».

«Μπορείς να μου πεις γιατί νοιάζεσαι τόσο πολύ γι ' αυτό

τον Ναζωρ αίο; Δεν έχεις μέσα σου ούτε μια στάλα αγ άπ ης ου-

τε ίχνος συ μπ όν ιας για το ίδιο σου τ ο αίμα ;»

«Και βέβαια έχω . Το ξέραμ ε, όμως, απ ό καιρό ότι τα πράγμα -

τα θα έφταν αν ως εδώ, και υπεύθυνος γι' αυτό δεν είμαι εγώ».

«Τι υπο νοείς, α δελ φ έ; Ό τ ι η ευθύνη είναι δική μου;»

«Εσύ ήσουν μαζί του», απ άν τησε ο Δισμάς.

Προτού ο Τίβρος προλάβει να αποκριθεί , ο Πιλάτος σηκώ-

θηκε από το θρόνο του και προχώρησε προς το στηθαίο για

να απευθυνθ εί στο λαό. Φορούσε την πορ φυ ρή στόλα του αυ-

τοκρατορικού αξιώ ματο ς, σ αν να ήτα ν κληρονομικό του δικαίω-

μα, και μιλούσε με στόμφο και αυταρχισμό, ύφος που, όμως,

δεν κατάφερνε να κρύψει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός

π ω ς είχε υπ οχρ εωθ εί να ανταλλάξει , εν μέσω εορτών, τ ις ανέ-

σεις του παρα λιακού π αλα τιού του στην Καισάρεια με την πο-

λύβουη Ιερουσαλήμ.

«Αυτός ο άνδρας, αυτός ο Ιησούς, προσήχθη στο δικαστή-

ριο μου», άρχισε ο Πιλάτος, «με την κατηγορία της βλασφη-




11

μίας κατά της εβραϊκής θρησκείας, ζήτημα που δεν εμπίπτει

στη δικαιοδοσία μου, και αυτή της υπόθαλψης επαναστατι-

κού κινήματος με τελικό σκοπό την ανακήρυξή του ως βασι-

λέα, ζήτημα που οπωσδήποτε εμπίπτει . Τον ανέκρινα, όμως,

πρ οσ ω πικ ά και δεν τον θεω ρώ ένοχο».

«Απελευθ έρω σέ τον τότε » φών αξε ο Δισμάς βαρ-Δισμάς.

Κάμποσοι απ ό το πλήθο ς γύρισαν και τον κοίταξαν ολοφά-

νερα δυσαρεστημένοι.

«Ηρέμησε», είπε ο Τίβρος σφίγγοντας τον ώμο του αδελ-

φο ύ του. «Δεν πρ έπ ει να τραβήξουμε την προσοχή».

Ο Δισμάς κατένευσε και πήρε βαθιά ανάσα προσπαθώ-

ντα ς να κατευνάσει το ορμητικό κύμα αγανάκτησης π ου φού -

σκωνε μέσα του.

«Ο Ηρώδης Αν τίπα ς τον ανέκρινε, επίσ ης , χωρ ίς να βρει ενο-

χή, οπότε τον έστειλε και πάλι σε μένα», συνέχισε ο Πιλάτος.

«Αυτή, λοιπόν, είναι η ετυμηγορία μου.. . Δεν έχει διαπράξει

έγκλημα π ο υ να επισύρει τη θανατική ποινή».

«Στα ύρω σέ τον » φώνα ξε κάπ οιος. «Θανά τωσ έ τον » ακού-

στηκε μια άλλη φω νή, η οπο ία παρ έσυ ρε μα ζί της πολλές π ε-

ρισσότερες.

«Γιατί ζητούνε το αίμα του;» ρώ τησε ο Δισμάς , εμβρόντητος

α π ό την τόσ η μοχθηρία.

Ο έπαρχος σήκωσε τα άσπ ρα χέρια του απαιτών τας ησυ-

χία. «Σκοπ εύω να τον παρ αδειγματίσω κι έπ ειτα να τον απε-

λευθερώσω».

«Όχ ι » ακούστηκε εν χορώ το π λήθος.

«Πρέπει να πεθάνει »

«Θα νάτω σέ τον »

«Στα ύρω σέ τον »

Οι φωνές γέμισαν το προαύλιο αντιλαλώντας στα τείχη

του φρουρίου.

Και πάλι ο Πιλάτος σήκωσε τα χέρια. Όταν το πλήθος ηρέ-

μησε αρκετά για να μπορεί να ακουστεί η φωνή του, εξακο-

λούθησε: «Προς τιμήν του εορτασμού της αγίας ημέρας σας,



7 4


θα δώσω αμνη στία σε έναν α π ό του ς δικούς σα ς. Ποιον θέλετε

να αφήσω ελεύθερο;» Έκανε νόημα στους στρατιώτες που

στέκο νταν π ίσ ω το υ κι εκείνοι έφερ αν άλλο υς τρεις άνδρες να

σταθο ύν δίπλα στον Ιησού.

«Να τος » είπ ε ο Τίβρος, δείχνοντας με το κεφάλι πρ ος τον

πα τέρ α το υς, ο οποίος στεκό ταν στη δεξιά άκρη. «Να η ευκαι-

ρία μας». Έκανε τα χέρια του χωνί και φώναξε: «Τον Δισμά

Απ ελευθέ ρω σε τον Δισμά το ν Γαλιλαίο » Στράφ ηκε στον αδελ-

φό του και τον διέταξε : «Φ ών αξε Φώ να ξε το όνομα του πα -

τέρα μας όσο πιο δυν ατά μπορείς».

Ο μεγαλύτερος αδελφός, όμως, δίσταζε λίγο γιατί ένιωθε

την ανάγκη να διαλαλήσει σε όσους βρίσκονταν εκεί ότι ήταν

έτοιμοι να καταδικάσο υν τον άνθρω πο π ο υ είχε τη δύναμη να

σώσει όλη την Ιουδαία, όλο το ανθρώ πινο γένος. Ή τ α ν , όμω ς,

σαν να άκουγε τον Ραβίνο να του λέει ότι ακόμα και τούτη η

στιγμή ήταν γραμμένη στο βιβλίο του Θ εο ύ, ότι είχε έρθει π ια

η ώρα του να ενδυθεί το μανδύα του Υιού και να τιμήσει τον

Πατέρα του.

Έτσι, και προτού καλά καλά συνειδητοποιήσει τι έκανε, ο

Δισμά ς άκουσε τον εαυτό του να φω νάζει , αβέβ αια στην αρχή

κι ύστερ α με αυξανόμενη πεπ οίθ ησ η: «Τον Δισμά Παρά δωσ έ

μας τον Δισμά »

«Τον Δισμά » ε ίπ ε μ αζ ί του κι ο Τίβρο ς, χτ υπ ώ ντ ας επιδοκι-

μαστικά τον αδελφό του στην πλά τη, π ροτού στρα φεί στο υς

άλλους γύρω του. «Σας παρα καλο ύμε, βοηθήστε μας να ζητή-

σουμε την απ ελευθ έρω ση του Δισμά »

Μερικοί ένωσαν πράγματι τ ις φωνές τους με αυτές των

δύο αδελφών, αλλά απ ό ένα άλλο σημείο του προα υλίου άρχι-

σε να ακούγεται όλο και πιο δυνατά το όνομα του Βαραββά,

το οποίο ήταν πιο γνωστό. Η παρ άκληση μετατράπη κε πο λύ

γρήγορα σε μια πανίσχυρη απ αίτησ η, καθώς όλο και περισσό-

τεροι φώναζαν υπέρ του Βαραββά, πνίγοντας έτσι τ ις φωνές

όλων εκείνων που επικαλούνταν την απελευθέρωση των άλ-

λων κρατουμένων.




11

«Τον Διομά » συνέχισαν να κραυγάζουν οι δυο αδελφοί , με

τις φω νές τους κυριολεκτικά θαμμένες κάτ ω απ ό τον αλαλαγμό

για τον Βα ραβ βά.

Γ ια άλλη μια φορά, ο Πιλάτος σήκωσε τα χέρια του παρα-

καλώντας για ησυχία και ευταξία. «Ποιον θέλετε να απελευθε-

ρώσω , τον Βαρα ββά τον Ζηλ ωτ ή ή τον Ιησού τον Με σσία ;»

«Τον Μεσσία; Δεν είναι ο Μεσσίας »

«Τον Βαρ αββ ά » βρυχή θηκε το πλή θος . «Π αρά δω σέ μας

τον Βαραββά »

«Αχόρταγοι ζητιάνοι» , μουρμούρισε ο Πιλάτος , κάνοντας

νόημα στον υπηρέτη που στεκόταν π ίσω του . Ο άνθρωπος

έφερε αμέσως μια μεγάλη ασημένια λεκάνη και , όταν την το-

ποθέτησε μπροστά του, ο Π ιλάτος βύθισε τα χέρ ια του στο

αρωματισμένο νερό , ξεπλένοντας από πάνω του την ευθύνη

για την απ ελευ θέρ ω ση ενός σεσημ ασμένο υ εγκληματία και γ ια

το αίμα ενός αθώ ου ανθρώ που .

Καταλαβαίνοντας πως κάθε προσπάθε ια να απελευθερώ-

σουν τον πατέρα τους ήταν πλέον μάταιη , ο Τ ίβρος και ο Δι-

σμάς ξεκίνησαν να φύγουν, ανοίγοντας δρόμο μέσα στο πλή-

θος , που εξακολουθούσε να μένει στο προαύλιο και να απαι-

τε ί με ολοένα αυξα νόμενο μένος τη στα ύρ ω ση του Ιησού.

«Δεν τον ξέρουν, δεν ξέρουν ποιος είναι . Αυτό είναι σίγου-

ρο» , ε ίπε ο Δ ισμάς , πο υ περ πα το ύσ ε σκυ φτό ς , κατηφορίζο-

ντα ς το δρόμο π ίσ ω α π ό τον αδελ φό του . «Δεν τον έχουν συ-

ναντήσει π οτ έ, ο ύτε τ ον έχουν ακούσει να μιλάει. Αν τον είχαν,

δε θα ζητ ού σα ν το αίμα του ».

«Με αηδιάζε ι ς» , ξ έσπασε ο Τ ίβρος , γυρ ίζοντας απότομα

προς τον αδελφό του. «Ο ίδ ιος μας ο πατέρας θα κρεμαστεί

στ ο ξύλο, κι εσ ύ θρηνείς την τύχη του ψ ευδο μεσσ ία σου».

«Δεν είναι ψευ δομε σσίας» .

«Τι είναι τότε;»

Ο Δισμάς δίστασε γ ια μ ια στ ιγμή , έπε ιτα όμως απάντησε

με ακλόνητη πε πο ίθη ση : «Ο Υιός του Θεο ύ» .

Ο Τ ίβρος σήκωσε το χέρ ι με την παλάμη προς τα εμπρός ,



7 4


δημιουργώντας ένα αόρατο τείχος ανάμεσα τους. «Τους αιρε-

τικούς δε θέλω ούτε καν να τους ακούω», δήλωσε. «Φύγε μα-

κριά μου. Δεν είσαι αδ ελφό ς μου εσ ύ».

Έκανε μεταβολή κι απομακρύνθηκε με μεγάλες δρασκελιές.

«Τίβρο, περίμενε » φώ ναξε ο Δισμάς τρέχοντας π ίσω του.

«Όχι » Ο Τίβρος τον απαξίωσε με ένα νεύμα. «Δε θέλω να

σε ξέρω »



Κ ΕΦΑΑ A IΟ 7

Δ Ι Σ Μ Α Σ Β Α Ρ - Δ Ι Σ Μ Α Σ

περιπλανιόταν άσκ οπα στο υς δρό-

μους, κλωθογυρ ίζοντας σ το μυαλό του τις φρ ικτές εξε-

λίξε ις τω ν τελευταίων ωρώ ν. Μόλις χθες είχε φτά σει σ την Ιερου-

σαλήμ για να γιορτάσει το Πά σχα , με την καρδιά γεμάτη α π ό την

αγαλλίαση του προσκυνητή, προσδοκώντας όλος χαρά και

ανυπομονησία τη στιγμή που θα βρισκόταν να προσκυνάει

πεσμέν ος πρηνηδόν στις πέτρινες πλά κες του Μ εγάλου Ναού.

Είχε κάνει έναν καινούργιο φίλο σ τη διάρκεια του τα ξιδιού του

και, το χθεσινό βράδυ, είχε απολαύσει τη συντροφιά του Ιη-

σού, εκείνου πο υ π ολλο ί ονόμαζαν Υιό του Θεο ύ.

Να όμως που, ύστερα από μια ατέλειωτη νύχτα αγρύ-

πνιας, είχε βρεθεί να γυρίζει ολομόναχος στους κατάμεστους

δρόμους, κουρασμένος, αποθαρρημένος, πεινασμένος, εγκατα-

λειμμένος α π ό τον εξοργισμένο αδελφό του , με τον πα τέ ρα του

να τον χωρίζουν ώρες, ίσως και λεπτά, από το σταυρό και το

δάσκαλο του να καρτερ εί μια μοίρα τόσο φρικτή πο υ φαινόταν

αδιανόητη.




«Δισμά, φίλε μου » ακούστηκε άξ αφ να μια φω νή.

Γυρίζοντας προς την πηγή της, ο Δισμάς είδε ένα σκούρο,

χαμογελαστό πρ όσ ω πο α νάμεσα στο ολοένα αυξανόμενο πλή-

θος του κόσμου, π ου τώ ρα αποχω ρούσε απ ό το Πραιτώριο.

«Σίμων »

Ο Σίμων ο Κυρηναίος άνοιξε δρόμο σπρώχνοντας ανάμεσα

στον κόσ μο, έφτ ασ ε στον Δισ μά , και οι δυο άνδρες χαιρετήθη-

καν σφ ίγγοντας με θέρμη ο ένας το βραχίονα του άλλου.

«Είδες τον πα τέρ α σου;» ρώ τησε ο Σ ίμων.

«Όχι . Όλη νύχτα προσπαθούσαμε , αλλά χωρίς κανένα

αποτέλεσμα» .

«Λυπάμαι. Λυπάμαι ειλικρινά».

«Το έμαθες, Σίμων; Θα σταυρωθεί ο Ιησούς».

«Ναι, το άκ ου σα , αλλά δεν καταλαβα ίνω. Γιατί να θέλουν οι

άνθρ ωπ οι'σου να σκοτώ σου ν έναν δικό του ς άγιο;»

«Δεν τον θεωρο ύν όλοι άγιο», απά ντ ησ ε ο Δ ισμά ς.

«Επειδή δεν τον έχουν δει π ο τ έ ό π ω ς τον είδαμε εμείς».

Την κουβέντα τους διέκοψαν οι φωνές ενός Ρωμαίου στρα-

τιώτ η. «Ακρη Ανοίξτε δρόμο » διέταξε. Δύο ακόμα σ τρατιώ-

τες τον ακολουθο ύσαν, με την τριάδα να σχηματίζει μια σφή-

να πο υ άνοιγε δρόμο ανάμεσα στ ο πλήθ ος.

«Τι τρέχει ;» ρ ώτη σε ο Σ ίμων.

«Μάλλον φέρνουν τους κατάδικους», είπε ο Δισμάς, συνει-

δητοποιώντας ξαφνικά ότι αυτ ή μπ ορεί να ήταν η τελευταία

ευκαιρία να μιλήσει στον π α τέ ρα του. «Πρ έπει να π άμ ε κοντά,

Σίμων».

«Ακολούθησέ με».

Σπρ ώχν οντας γερά με τα μυώδη μπρά τσα τ ου, ο Σ ίμων άρ-

χισε να προχωράει προς το μπροστινό κομμάτι του πλήθους,

που τώ ρα συνω στιζότ αν και στις δυο πλ ευ ρέ ς του δρόμου.

Δυο έφιπποι στρατιώτες οδηγούσαν την πομπή, ιππεύο-

ντας ο ένας δίπλα στον άλλον πά νω στη στενή , π λακόσ τρω τη

οδό, αναγκάζοντας το υς θεατές να κολλήσουν στις προ σόψ εις

των κτιρίων ή να οπισθοχωρήσουν στα κάθετα στενά.




103

«Ακρη Κάντε άκρη » διέταζαν οι στρ ατιώ τες, χτυ πώ ντα ς

για έμφαση τα μαστίγιά τους στον α έρα.

Πίσω απ ό τους έφ ιπ πο υς βάδιζαν έξι πεζικάριοι με περικε-

φα λαίες και θώ ρακες, ακολουθούμενοι α π ό τους τρεις καταδι-

κασμένους. Ο Ιησούς ήταν πρώτος στη σειρά. Προχωρούσε

σέρνοντα ς με δυσκολία το βαρύ , τρα χύ κομμάτι ξύλου π ο υ θα

γινόταν η κάθετη δοκός του στα υρο ύ του . Έν α χοντροκομμένο

ακάνθινο στέμμα είχε π ερ α σ τε ί σφ ιχτά στο κεφάλι του, κι απ ό

το πληγιασμένο δέρμα του ανάβλυζαν ρυάκια αίματος που

κυλούσαν κατακόκκινα στο πρό σω πο το υ. Γύρω απ ό το λαιμό

του ήταν κρεμασμένη μια επιγραφή: Βασιλεύς των Ιουδαίων.

Ο κουρελιασμένος χιτώνας του αποκάλυπτε το χαρακωμένο,

καταματωμένο στέρνο του, και τα πόδια του έτρεμαν α π ό την

κούρασ η. Το πλήθ ος παρ ακο λουθ ούσ ε άφ ων ο. Ακόμα κι εκείνοι

πο υ είχαν ζητήσει με το μεγαλύτερο πάθ ος τη σταύρω σή του,

τώρα ζά ρω ναν απ ό φ ρίκη και πολλ οί είχαν αρχίσει να κλαίνε.

Ο Γίστας ήταν ο επόμενο ς. Χωρίς να έχει χάσει το συνηθισμέ-

νο οργίλο και αλαζονικό ύφος του, κουβαλούσε με ευκολία τη

δική του δοκό, αφού δεν τον είχαν χτυπήσει . Δεν ήταν καθό-

λου συνηθισμένο για τους Ρω μαίους να περνο ύν α π ό βασανι-

στήρια τους μελλοθάνατους, πράγμα που ενίσχυε την πεποί-

θηση του Δισμά ότι ο έπαρχος δεν είχε πρόθεση να εκτελέσει

τον Ιησού, αλλά απ λώ ς να τον παρ αδειγματίσει.

Τον Γίστα ακολο υθούσε ο Δισμ άς ο Γαλιλαίος. Αν και εξίσου

εύρωστος και δυνατός με τον Ζηλωτή σύντροφο του, ο Δι-

σμά ; δεν είχε το ίδιο περιφρ ονητικό ύφ ος. Αν τίθετα, η έκφρα-

ση του φανέρωνε μοιρολατρική υποταγή, καθώς έσερνε τα

βήματά του στο λιθόστρωτο, κουβαλώντας στον ώμο τη δική

του δοκό.

«Πατέρα » φώ ναξε ο βαρ-Δισμάς, ανοίγοντας δρόμο με σπρω-

ξιές για να φτά σει κοντά του .

Ακούγοντας τη φωνή του γιου του, το πρ όσ ω πο του μελλο-

θάνατου φω τίστηκε. Ο Δ ισμάς έψ αξε στο πλήθος με το βλέμ-

μα και, όταν εντόπ ισε τον πρω τότοκο του, χαμογέλασε.



7 4

ΠΟΑ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ BON

«Αγόρι μου » ανα φώ νησ ε ό λος χαρά . «Πόσο χαίρομαι πο υ ο

Θ εός μου έδωσε την ευκαιρία να δω το πρό σω πο σου για τε-

λευταία φορά».

«Προσπαθήσαμε με τον Τίβρο να σε δούμε χθες βράδυ»,

του είπε ο βαρ-Δισμάς, «αλλά δε μας άφησαν».

«Την ένιωθα την πα ρο υσ ία σας », τον διαβεβαίωσε ο πα τέ-

ρας του. Έδειξε με το κεφάλι του μπροστά, τον Ιησού. «Αυτός

δεν είναι ο άνθρω πο ς για τον ο πο ίον μας είχες μιλήσει; Αυτό ς

που αποκαλούσες Μεσσία ;»

«Είναι ο Μεσσίας, ο Υιός του Θεού», απάντησε χωρίς δι-

σταγμό ο βαρ-Δισμάς.

«Τον λυπάμαι . Δεν ε ίναι σωστό να χτυπούν αυτούς που

πρόκειται να σταυρώσουν».

«Πώς είσαι , π ατ έρ α; Διατηρείς δυνατή την πίσ τη σου;»

«Ο Θεός είναι μαζί μου».

«Εναπόθεσε τις ελπίδες σου και στον Ιησού», τον παρότρυ-

νε ο βαρ-Δισμάς. «Ο Θεός δε θα εγκαταλείψει τον ίδιο του το

γιο κι ούτ ε ο γιος του εσένα ».

Ο Γίστας, που προχωρούσε λίγα μόλις βήματα μπροστά,

γύρισε και κοίταξε τον βαρ-Δισμά καγχάζοντας. «Ο γιος του

Θεο ύ, ε ; Γ ια κοίτα τον τώρα. Ο άνθρω πος πο υ αυτοαπο καλεί-

ται βασιλιάς μας δεν μπ ορ εί καν να πάρ ει τ α πό δια του».

Απ ό εκεί κοντά, ο Σ ίμων παρακολουθούσε το δράμα πο υ εκτυ-

k

λισσόταν στο δρόμο ανάμεσα στο Φρούριο Αντωνία και στο

Γολγοθά, αυτόν που μια μέρα θα γινόταν γνωστός ως Via

Dolorosa ή Οδό ς του Μαρτυρίου. Παρ ' ότι η τελευ ταία συγκι-

νητική συζήτηση του βαρ-Δισμά με τον πατέρα του είχε αγγί-

ξει τον Σίμωνα, το μαρτύριο του Ιησού τον είχε επηρεάσει

ακόμα περισσότερο. Έτσι , συναισθανόμενος την οδύνη του, ο

Σίμων διένυσε γρήγορα την απ όστ αση π ου τον χώρ ιζε απ ό τον

Ραβίνο και βρέθηκε κοντά του. Ο Ιησούς του είχε δώσει την

εντολή να φροντίσει τον καινούργιο του φίλο, και ο Σίμων το




103

είχε κάνει , ακολουθ ώντας σα ν σκιά τον Δισμ ά νύχτα και μέρα,

για να του φανερ ωθ εί τελικά πρ ιν απ ό λίγο, με την π ρό φα ση

της τυχαίας συνάντησης. Ο Ιησούς, όμως, του είχε επίσης

υπ οσ χεθ εί ότι οι δυο τους θα βάδιζαν μαζί , και τούτη εδώ φ αι-

νόταν μάλλον η τελευ ταία ευκαιρία για να το κάνουν.

Άξαφνα, ο Ιησούς παραπάτησε κ ι άρχισε να πέφτε ι προς

τα μπρος. Χτύπησε με δύναμη στο έδαφος, ανήμπορος να

ανακόψει την πτ ώ ση το υ, αφ ού τα χέρια του ήταν δεμένα στη

δοκό, η οπο ία γλίστρησε κι ελευθερώθ ηκε για να σκάσει κάτω

με θόρυβο.

«Σήκω » διέταξε ο Ρωμαίος στρατιώτης, πηγαίνοντας γρή-

γορα κοντά στον Ιησού για να τον κλοτσήσει στα πλευρά.

«Προχώρα »

Τρέχοντας ο Σ ίμων, βγήκε απ ό το πλή θος, φ όρτω σε γρήγο-

ρα το τραχύ δοκάρι στον ώμο του κι ύστ ερα άπ λω σε το ελεύ-

θερο χέρι του στον πεσμένο Ιησού. Ο Ιησούς έπιασε το χέρι

του, σηκώθηκε, και τότε ο Σίμων μπόρεσε να δει το πρόσωπο

του, χαρακωμένο α π ό ρυάκια αίματος. Χωρίς να το σκεφ τεί , ο

Σίμων έπιασε το στρίφωμα του χιτώνα του, έσκισε ένα φαρδύ

κομμάτι και σκούπ ισε το αίμα απ ό το πρ όσ ω πο του Ιησού.

Ο Ιησούς τον κοίταξε, κι ο Σίμων ένιωσε το βλέμμα του να

φτάνει ως τα τρίσβαθα της ψυχής του. Κάποτε, όταν ο Σίμων

ήταν ακόμα παιδί, είχε πέσ ει α π ό ένα δέντρο, και η π τώ ση τού

είχε κόψει την ανάσα. Δεν είχε ξεχάσει ποτέ εκείνη τη στιγμή

του πανικού , όταν, πεσ μένο ς στο χώ μα και ξέπ νοο ς, αναρωτιό-

ταν αν θα κατόρθωνε να αναπνεύσει ξανά. Είχε την ίδια αίσθη-

ση τώρα, αυτή του ιλίγγου, της απώλειας του οξυγόνου, της

αποκοπής από την πραγματικότητα. Για μια στιγμή, φαντά-

στηκε ότι κοίταζε μπροστά, πολύ μακριά, στο βάθος των αιώ-

νων, βλέποντας πράγματα που μπορούσε να αντιληφθεί μόνο

σαν αφηρη μένες έννοιες· θαυμ αστές π όλεις και πεδ ία αισχύνης,

ευω χία και λιμό, πό λεμ ο και ειρήνη, θρίαμβο και τραγωδία.

«Τι κάνεις εκεί;» απ αίτ ησ ε να μάθει ένας α π ό του ς Ρ ωμαίους

στρα τιώτες, α πειλώ ντας τον Σίμωνα με το υψωμένο μαστίγιο



7 4


του.

Έκ αν ε νόημα στον μαύρο άνδρα να δώσει π ίσω τη βαριά

δοκό, έπειτα όμως δίστασε, στυλώνοντας αβέβαιος το βλέμμα

του σε εκείνο του Ιησού. Π έρα σα ν κάμ πο σες σ τιγμές και, τελι-

κά, ο στρα τιώτης κούνησε το κεφάλι σαν να πρ οσ πα θο ύσ ε να

συνέλθει και επέτρεψε με μια χειρονομία στον Σίμωνα να συ-

νεχίσει . «Προχώρα και κάνε γρήγορα » βρυχήθηκε τινάζοντας

το μαστίγιο του στον αέρα, σαν να ήθελε να δείξει ότι λίγο

απ είχε α π ό το να το χρησιμοποιήσει .

Ο Σίμων άρχισε να προχωράει δίπλα στον Χριστό, βέβαιος

π ω ς, ό,τι κι αν έμελλε να συμ βεί εκείνη τη μέρα, η δική του ζω ή

είχε αλλάξει για πάντα.

Ή τ α ν λίγα λε π τά μετά το μεσημέρι, και ο ήλιος, καυτός στο με-

σουράνημά του, γυάλιζε πάνω στις φυλλωσιές των δέντρων

του κοντινού ελαιώνα. Οι τρεις κατάδικοι κρέμονταν στους

σταυρούς τους, στην κορυφή του Γολγοθά, ατενίζοντας την

πόλη της Ιερουσαλήμ. Το μεγαλύτερο μέρος του πλήθους είχε

αποχωρήσει αμέσως μόλις ολοκληρώθηκε το θέαμα του καρ-

φώματος, του δεσίματος και της ανύψωσης των καταδίκων

πά νω στους σταυρούς . Δεν υπήρχε π ια τ ίποτα να δουν πέ ρα

α π ό τις τελευτα ίες αγωνιώδεις στιγμές του θανάτου απ ό α σφ υ-

ξία. Και επειδή το κρέμασμα στο σταυρό αφαιρούσε αστρα-

πιαία από τους μελλοθάνατους και τα τελευταία ίχνη της δύ-

ναμής τους, δεν υπήρχε θέαμα ή ακρόαμα πο υ να εξάπτ ει τη

φαντασία, τίποτα, δηλαδή, που να μπορεί να κρατήσει το εν-

διαφέρον τω ν θεατών .

Κάποιοι , ωστόσο, παρέμεναν· οι νοσηρά περίεργοι καθώς

και οι φίλοι και os οικογένειες των καταδίκων. Από τους οπα-

δούς του Ιησού είχαν απομείνει ελάχιστοι, φοβούμενοι οι πε-

ρισσότεροι τη σύλληψ η α π ό τους Ρωμαίους ή το μακελειό π ου

θα μπο ρο ύσε να ξεκινήσει ο όχλος, αν τους αναγνώριζε ως μέ-

λη του στενού κύκλου του Ιησού.

Ανάμεσα σε εκείνους που είχαν μείνει ήταν και μερικοί επι-




10

3

κριτές και αμφ ισβητίες . Έν α ς απ ό αυτού ς πλησ ίασε τον Ιησού

στον κεντρικό σταυρ ό και του φώ να ξε: «Αν είσαι ο γιος Θ εο ύ,

κατέβα απ ό το σταυρό »

«Λένε ότι βοήθησες άλλους. Τον εαυτό σου δεν μπορείς να

τον βοηθήσεις;» τον προκάλεσε ένας δεύτερος.

Σε α υτ ές τις τελευ ταίες σ τιγμές της αγωνίας του , ακόμα και

ο Γίστας, υπέβαλε ξέπνοα αλλά με περισσή περιφρόνηση το

δικό του αίτημ α.

«Ισχυρίζεσαι ότι είσαι ο Μεσσίας; Σώσε, λοιπόν, τον εαυτό

σο υ Και σώ σε και εμάς »

Ο Δισμάς ο Γαλιλαίος, που είχε παραμείνει σιωπηλός από

τη στιγμή πο υ τον ανέβα σαν στον δεξιό σταυρ ό, γύρισε το κε-

φάλι και κοίταξε τον Γίστα. «Δεν έχεις φόβο Θεού;» τον ρώτη-

σε . «Δεχ όμα στε την ίδια τιμωρία με τον Μ εσ σία . Εμείς, όμο3ς, εί-

μαστε ένοχοι για τα εγκλήματά μας, ενώ αυτός αθώος».

Ο βαρ-Δισμάς παρακο λουθο ύσε νιώθοντας την οδύνη του

πατέρα του να του ξεσκίζει την καρδιά και προσευχόταν για

τη σωτηρία του. Τώρα, ακούγοντάς τον να αποκαλεί τον Ιη-

σού Μεσσία, γύρισε και κοίταξε γύρω του τον λιγοστό κόσμο,

ελπίζοντας να δει κάπου τον αδελφό του. Ο Τίβρος, όμως,

ήταν άφ αν τος . Για την ακρ ίβεια, δεν τον είχε δει καθόλου μετ ά

το διαπληκτισμό τ ους , νωρίτερα την ίδια μέρα .

Ο π ατ έρ ας Δισμάς κοίταξε τον πρω τότοκ ο του και κατάφε-

ρε να χαμογελάσει . Μετά, μορφάζοντας, αγωνίστηκε να γυρί-

σει το κεφάλι προ ς τον Ιησού. «Θυμή σου με, Ιησού απ ό τη Να-

ζα ρέ τ, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου», είπ ε μεταμελημένο ς.

Τότ ε, ο Ιησούς κοίταξε τον Δισμά. «Αμήν λέγω σοι, σήμερον

μετ' εμού έση εν τω πα ρα δείσω *».

* Η Καινή Διαθή κη , Κατά Αουκάν , ΚΓ ' : 43 , Η Αγ ία Γραφ ή, Μ ετά φρ ασ ις τω ν

Ο ' , Έκδο σ ις Αδελφ ότητος Θεολόγω ν «Η Ζωή » , Αθήνα , 1991 . ( Σ . τ .Μ . )



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

, ΣΙΜΩΝ ΞΕΚΙΝΗΣΕ το μακρύ ταξίδι του γυρισμού στην

Κυρήνη με τα γεγονότα της Ιερουσαλήμ να βασα νίζουν

ακόμα το μυαλό του. Δε ν τον είχε συνταρά ξει μονάχα το κτη-

νώδες μαστίγωμα, ο εμπαιγμός και η εκτέλεση εκείνου του κα-

λού και αγαθού ανθρ ώπ ου αλλά και η πα ρά ξενη , απόκ οσμη αί-

σθηση που του είχε δημιουργήσει το βλέμμα του Ιησού, ο τρό-

πος που τον είχε κοιτάξει , όταν ανέλαβε να τον ξεκουράσει

από το φορτίο του σταυρού. Στο βλέμμα εκείνο, που δεν πρέ-

πει να κράτησε π άν ω α π ό μια στιγμή, ο Σίμω ν είχε δει αληθινά

θαύμα τα, την ύπ αρ ξη των οποίων τώρα δεν μπορ ούσε καν να

διανοηθεί . Ήταν, άραγε, γραφτό του να δει εκείνο το όραμα;

Και αν ναι, γιατί ; Δεν ανήκε ούτε σ τη φυ λή ούτε σ τη θρησκεία

του Ιησού. Γιατί , λοιπόν, να επηρεαστεί τόσο;

Αναθυμήθηκε τα λόγια του Ραβίνου εκείνο το βράδυ, πλάι

στη φ ω τιά, -«Κα ι μήπ ω ς δεν ανήκουμε όλοι μας στη μεγάλη φυ -

λή των α νθρ ώ πω ν;»- και τη στιγμή πο υ το δέρμα του του είχε

φ αν εί να σκουραίνει ξαφ νικά, να γίνεται μαύρ ο σα ν το δικό του.




103

Θ α μπ ορού σε, βέβα ια, να ήταν απ λώ ς το παιχνίδι της φω τιάς

με το σκοτάδι, των σκιών, πο υ ολοένα και μεγάλωναν καθώς η

νύχτα προχω ρούσ ε στον κήπο της Γεθσημανής.

«Σίμων», ακούστηκε μια φωνή, διακόπτοντας τους στοχα-

σμούς του, στους οποίους είχε βυθιστεί καθώς βάδιζε στον

έρημο δρόμο.

Σταμάτησε και κοίταξε γύρω του, με την ελπίδα να δει το

φίλο του τον Δισμ ά, π ου ίσως είχε βγει να τον ανα ζητή σει .

«Ναι;» φ ώ να ξε, αλλά δεν άκο υσε τίπο τα κι έτσι ανα σήκω σε

του ς ώμου ς και συνέχισε την πο ρεία του στον χωμάτινο δρόμο.

«Σίμων».

Ο Σίμων στράφηκε απότομα, αλλά και πάλι δεν είδε κανέ-

ναν. Αυτή τη φορ ά, όμως, όταν γύρισε ξανά προ ς τα εμπρ ός,

κάπο ιος του έκλεινε το δρόμο. Στη ν αρχή δεν τον αναγνώ ρισε,

έπειτα, όμως, ένιωσε την ανάσα του να κόβεται, συνειδητο-

ποιώντας ότι εμπρός του στεκόταν ο Ιησούς.

«Ό χι, δεν είναι δυνατόν » αναφ ών ησε, για να πέσει αμέσ ως

μετά στα γόνα τα, μου ρμουρίζοντας το όνομα του Ραβίνου.

«Σήκω, Σίμων», είπε ο Ιησούς. «Δε σου είπα ότι θα βαδίσου-

με και πάλι μαζί;»

«Συγχώρεσέ με, Κύριε, για τις αμφιβολίες μου», ψιθύρισε ο

Σίμων με το κεφάλι κα τεβασμ ένο, γεμάτο ς δέος στη σκ έψη ότι

θα τον κοίταζε ξανά .

«Την ώρ α της οδύνης μου, σκο ύπ ισε ς μ' ένα κομμάτι του χι-

τώνα σου το αίμα από το πρόσωπο μου. Κοίταξε τώρα αυτό

το ύφ ασ μα, Σ ίμων».

Σε όλη τη διάρκεια της σταύ ρω σης , ο Σίμων έσφ ιγγε ασυναί-

σθητα στη χούφτα του το ματωμένο κουρέλι , κάτι που συνει-

δητοποίησε πολύ αργότερα. Ήταν ολάκερο βουτηγμένο στο

αίμα, τόσο λεκιασμένο που είχε σκεφτεί να το πετάξει . Κάτι

όμως τον ωθούσε να το φυλ άξει , σαν να μην ήθελε να αποχω -

ριστεί τον Ιησού. Το πρ ω ί το είχε παρα χώ σει στον ταξιδιωτικό

το υ σάκ ο και τώ ρα το ν άνοιξε για να το βγά λει.

«Ξεδίπλωσέ το», είπε ο Ιησούς, «και κοίταξε το σημάδι».



100

ΠΟΑ ΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

Το τετράγωνο κομμάτι του υφάσματος, τριάντα επί τριά-

ντα εκατοστά περίπου, ήταν κοκαλωμένο από το ξεραμένο

αίμα. Ο Σίμων το ξεδίπλωσε προσεκτικά, το κοίταξε κι έπειτα

έστρεψε το απορημένο βλέμμα του στον Ιησού, ο οποίος πε-

ριορίστηκε να χαμο γελάσει . Ο Σίμων ξαν ακοίταξε το πα νί και,

αυτή τη φορά, τα μάτια του άνοιξαν διάπλατα απ ό κατάπλη-

ξη. Το ξερό, καφετί αίμα τώρα κοκκίνιζε και υγραινόταν. Σύ-

ντομα άρχισε να κυλάει στο χώμα, μπροστά στα πόδια του Σί-

μωνα, αφήνο ντας το ύφα σμα κατάλευκο και λαμπ ερό, π ιο λα-

μπ ερό α π ' όσο ήταν ακόμα και τη μέρα πο υ υφά νθηκε.

Το αίμα, όμως, δεν είχε στραγγίσει εντελώς. Μια ποσότη-

τα, που προηγουμένως σχημάτιζε ένα τυχαίο σχέδιο στην

ύφανση, εξακολουθούσε να παραμένει , αυτή τη φορά με τη

μορφή ενός παράξενου, άγνωστου στον Σίμωνα συμβόλου.

Το επάνω μέρος θύμιζε ημισέληνο με τις άκρες της σελήνης

στρα μμένες π ρο ς τα πά νω , τόσο κοντά η μία στην άλλη ώσ τε

σχεδόν να εφάπτονται . Στο κέντρο εκείνου του σεληνιακού

κύκλου υπήρχε ένα πεντάκτινο αστέρι , με τ ις άκρες των δύο

κάτω ακτίνων να συνεχίζουν σαν δέσμες φωτός για να ενω-

θούν με μια οριζόντια γραμμή σχηματίζοντας πυραμίδα. Τη

γραμμή αυτή και τον σεληνιακό κύκλο ένωνε ένας σταυρός σε

σχήμα Τ, παρόμοιος με εκείνον που είχε σύρει ο Ιησούς στο

Γολγοθά.

«Τι . .. τι είναι τού το το θαυμα στό πρ άγ μα ;»

«Το Trevia Dei, οι τρεις μεγάλοι δρόμοι προς τον Θεό, οι

τρεις δρόμοι π ο υ είναι ένας», αποκρίθη κε ο Ιησο ύς. «Το σύμβο-

λο τω ν διαφορετικών οδών πο υ μπορούν να ακολουθήσουν οι

άνθρωποι στην αναζήτησ η του Πατέρα».

«Δεν καταλαβαίνω».

Ο Ιησούς άπλ ω σε το χέρι και άγγιξε τον Σίμων α πρ ώ τα στο

μέτωπο κι έπειτα στην καρδιά. Ο Σίμων ένιωσε κάτι σαν μυρ-

μήγκιασμα και ύστερα βρέθηκε περικυκλωμένος από μια τε-

ράστια τολύπη φωτός. Όλες του οι αισθήσεις είχαν ενεργο-

ποιηθεί · τα χρώματα είχαν γίνει πιο ζωηρά, οι μυρωδιές γλυ-




103

κύτερες, οι ήχοι βαθύτεροι, ακόμα και το σκληρό χώμα κάτω

απ ό τα πόδια του το ένιωθε υπέρο χο.

Εξακολουθώντας να κοιτάζει την εικόνα στο ύφασμα, είδε

το Trevia Dei να μεταμορφώνεται σε τρία ξεχωριστά σύμβο-

λα, τα οποία σηκώθηκαν αργά στον αέρα για να χωριστούν.

Το επάνω σύμβολο συστράφηκε σχηματίζοντας μια ημισέλη-

νο κι ένα άστρ ο. Η πυ ραμ ίδα διπλα σιάστη κε και αναδιπλώθη-

κε σε ένα αστέρι με έξι ακτίνες. Και, τελικά, η κάθετη δοκός

του σταυρο ύ χαμή λωσ ε και σχημά τισε έναν στα υρό με τέσσε-

ρα άκρα.

Αξαφνα, ο Σ ίμων μεταφέρθηκε σε άλλον τόπο και χρόνο

και, μολονότι η πρ ω τόγ νω ρη εμπ ειρία ήταν για εκείνον κάτι το

ασύλληπτο, δεν αισθανόταν ούτε τρομαγμένος ούτε σαστι-

σμένος. Από κάποια απομακρυσμένη σκοπιά ε ίχε βρεθεί να

ατενίζει μια φωτεινή γαλάζια σφαίρα, αιωρούμενη στο μαύρο

κενό, και ήξερε, χωρίς να το κατα νοεί, ότι αυτή η σφ αίρ α ήταν

ο οίκος του ανθρώ πινου γένους.

Μ ε την όρασ ή του να διευρύνεται διαρκώς, ο Σίμω ν αντίκρι-

σε θαυμα στές φ τερω τές μηχανές να σκίζουν σαν άρματα τον

ουρανό, πόλεις κατάφωτες από λάμψεις που δεν τρεμόσβη-

ναν, κτίρια ψηλότερ α κι α π ό τον Πύργο της Βαβ έλ. Είδε, όμως,

και άνδρες και γυναίκες με δέρμα μαύρο σαν το δικό του να

οδηγούνται αλυσοδεμένοι σε δουλεμπορικά πλοία, Εβραίους

να σφαγιάζονται κατά χιλιάδες σε στρα τόπ εδα το υ θανάτου,

εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες κάθε έθνους και φυλής να

δολοφονούνται από τρομερές πολεμικές μηχανές.

Τελικά, έγινε μέρος της εικόνας και αισθάνθηκε τον εαυτό

του να μεταφέρεται μέσα σε έναν περίλαμπρο ναό, διαφορε-

τικό από εκείνους που είχε αντικρίσει ως τότε στη ζωή του.

Ήταν ένας τεράστιος θάλαμος με θολωτή οροφή, τόσο ψηλή

και φαρδιά πο υ ο Σίμων δεν μπόρ εσε π αρ ά να αναρω τηθεί τ ι

την κρατούσ ε και δεν γκρεμιζότ αν στο έδαφ ος.

Οι τοίχοι έμοιαζαν καμωμένοι από ατόφιο χρυσάφι κι ήταν

στολισμένοι με εκπληκ τικά αγάλμα τα και ζωγρ αφ ιές του Θ εού



100


και των αγγέλων του. Παντού υπ ήρχ αν εικόνες του σταυ ρού ,

και πόίνω σε κάθε σταυρό υπήρχε ένας εσταυρωμένος, που

έμοιαζε με τον Ιησού, περισσότερ ο όμως στο πν εύμ α πα ρά στη

μορφή.

Ο ναός ήταν γεμάτος με εκατοντάδες ανθρώπους που

έστεκαν σε ομάδες γύρ ω α πό το ιερό. Οι περισσότεροι φορού-

σαν πολυτελείς πορφυρούς χιτώνες, με εξαίρεση εκείνον που

στεκόταν μπ ρο στά στο θυσιαστήριο, ο οποίος ήταν ντυμένος

στα λευκά. Ο Σίμων άκουσε τον ψίθυρο της προσευχής των

ανδρών και των γυναικών και ένιωσε ένα ανάλαφρο κύμα αέ-

ρα να φέρνει στα ρουθούνια του το άρω μα του θυμιάματος.

Κανένας δε φαινόταν να τον προσέχει έτσι που στεκόταν

με τον λερωμένο ταξιδιωτικό χιτώνα του, μόνος σε έναν από

τους διαδρόμους που οδηγούσαν στο ιερό. Σύντομα, ωστόσο,

ο Σίμων συνειδητοπ οίησε ότι είχε κάνει λάθο ς. Υπ ήρ χε κάπο ιος

π ο υ τον κοίτα ζε, και μάλιστα επ ίμονα - ένας και μοναδικός άν-

δρας σε όλη τη συνάθροιση. Κάπ οιος με πα ρά ξεν α, απ λά , μαύ-

ρα ρούχα κι ένα ακόμα πιο παράξενο, σκληρό, λευκό κολάρο.

Στρ άφ ηκ ε πρ ος το μέρος του και, μόλις τα βλέμμα τά τους συ-

ναντήθηκαν, το χάσμα του χρόνου γεφυρώθηκε και η αμοι-

βαία αναγνώριση έλαμψε στα πρ όσ ω πά τους.

Ο Σίμω ν άπ λω σε το χέρι και είδε τη χειρονομία του να ε πα -

ναλαμβάνεται από τον άνδρα με την τόσο ξεχωριστή απλότη-

τα. Και τότε, τη στιγμή ακριβώς που ο Σίμων έκανε το πρώτο

βήμα πρ ος το μέρος του , η εικόνα άρχισε να ξεθωρ ιάζει. Ο περί-

λα μπ ρο ς, θολω τός, καθεδρικός ναός τυλίχτηκε σε μια μαρμαρυ-

γή, όμοια με αυτή της πάχνης καθώς εξαφανίζεται, και ο ίδιος

βρέθηκε για άλλη μια φο ρά στο δρόμο έξω α π ό την Ιερουσαλήμ.

Ο Σίμω ν κοίταξε το ύφα σμ α στα χέρια του. Το άστρο και η

ημισέληνος - τ ο Άστρο του Δα βίδ - και ο σταυρ ός είχαν ενωθεί

ξανά σχηματίζοντας το αιμάτινο σύμβολο που ο Ιησούς είχε

απο καλέσ ει Trevia Dei .

«Είδες;» ρώ τησε ο Ιησο ύς.

«Ναι, Κύριε», απ άντ ησ ε ο Σίμων. «Δεν ξέρω γιατί ήμουν εγώ




1

03

ο εκλεκτός, αυτό ς πο υ δ ιάλεξες για να αντικρίσει αυ τά τα θαυ-

μασ τά, αλλά τα είδα και δεν πρό κειται να τα ξεχά σω πο τέ» .

«Με τον καιρό θα δεις και θα κατα λάβεις π ερισσ ότερ α, γιατί

το Trevia Dei θα σε διδάξει», το υ είπ ε ο Ιησο ύς. «Είναι το σύμβο -

λο της πορείας του ανθρώπου προς τον Θεό. Σε διάλεξα, Σ ί-

μων, για θεματοφύ λακα αυτο ύ του συμβόλου και θα παρ αμεί-

νεις τέτοιος ω σότο υ κλείσει ο κύκλος σου. Λίγο πριν γίνει αυ τό,

θα πρέ πε ι να βρεις τον επό μενο ά ξιο, κι αυ τός με τη σειρά του

τον επόμενο, και έτσι θα περάσει στις επερχόμενες πενήντα

γενεές . . . ωσότου φ τάσει το πλήρωμ α του χρόνου για να απο -

καλυφθεί».

«Ναι», αποκρίθηκε ο Σίμων κοιτάζοντας ξανά το θαυμαστό

σύμβο λο π άν ω στο ύφ ασ μα . «Θα κάνω ό,τι μου λες, Κύριε μου,

τώρα και πάντα. . .»

Και τότε ο Σίμω ν άκουσε ένα ανεπ αίσθη το θρόισμα του ανέ-

μου και σήκω σε το κεφάλι για να συνειδητοπ οιήσει ότι ήταν και

πάλι μόνος. Για μια στιγμή, νόμισε πως ήταν όλα ένα όνειρο,

έπειτα όμως είδε στα χέρια του το ύφασμα με το Trevia Dei ,

και τα τελευταία ίχνη αμφιβολίας εξανεμίστηκαν. Έ π ε σ ε πρ η-

νηδόν στο χώμα αν απ έμπ οντ ας μια διπλή προσ ευχή · μια προ-

σευχή ευχαριστήρια που είχε επιλεγεί και συνάμα μια παρά-

κληση για να φανεί αντάξιος αυτής της τόσο σπουδαίας κλη-

ρονομιάς.



Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο

9

γ — \ ΑΙΔΕΣΙΜΟΤΑΤΟΣ ΜΑΪΚΛ ΦΛΑΝΕΡΙ στε κό ταν μαζί με τους

υπ όλο ιπο υς στ ο π ίσ ω μέρος του κεντρικού κλίτους και

παρακολουθούσε το μεγαλοπρεπές θέαμα της αρχιερατικής

λειτουργίας. Ήταν μια τελετή σχεδόν τόσο παλιά όσο και η

χριστιανοσύνη, ένα τελετουργικό που ο Φλάνερι είχε παρακο-

λουθήσει πολλές φορές και το οποίο πάντα κατάφερνε να τον

συγκινεί , αφ ού , κάτι τέτοιες στιγμές, ήταν σαν να ζω ντάνευ αν

ακόμα και οι π έτρ ες της Βασιλικής του Αγίου Πέτ ρο υ.

Για τον Φλάνερι δεν ήταν δύσκολο να συνδυάσει τους ντυ-

μένους με πο ρφ ύρ α καρδιναλίους με το αίμα της Εκκ λησίας, το

αίμα του Χριστού. Η πορ φύ ρα τους ήταν το κρασί τη ς Θείας

Μετάληψης.

«Τούτο το ποτήριον η Καινή Διαθήκη εν τω αίματί μου, το

υπέρ υμών εκχυνόμενον*».

* Η Καινή Διαθήκη, Κατά Λουκάν, KB' : 20 . ( Ι .τ .Μ.)




103

Ο καινούργιος λευκοντυμένος πάπας, που δεν είχε κλείσει

ακόμα χρόνο στη ν Αγία Έδ ρα , ήτα ν το Corpus Christi , το Σώ μα

της Εκκλησίας.

«Τούτό εστι το σώμα μου το υπέρ υμών διδόμενον

-

τούτο

πο ιείτε εις την εμήν ανάμνησ ιν*».

Ο Φλάνερι αγωνίστηκε να ακούσει τα λόγια του Αγίου Πα-

τέρα.

«Ω, Εσύ, αναστημένε Χριστέ , πη γή της ζωής, Εσύ π ου μπο-

ρείς να μαλακώσεις ακόμα και τις πιο ανάλγητες καρδιές, να

ξαναδώσεις κουράγιο σ' αυτούς που έχασαν το Δρόμο, Κύριε

και Αυτρωτή του ανθροπτινου γένους, φώτισε και οδήγησε

τους ε ιρηνοποιούς. Ω, Εσύ, καταπατητή του θανάτου, δώσε

δύναμη στου ς νομοθ έτες και τους υπ έρμ αχο υς τη ς ειρήνης, ει-

δικά στους Αγίους Τόπ ου ς, ό πο υ οι ελπίδες για ειρηνική συνύ-

παρξη εξακολουθούν να απειλούνται από τις παραπλανημέ-

νες ψυχές όλων όσοι καταφεύγουν στον καταναγκασμό και

στη βία».

Βία και καταναγκα σμός,

σκέφ τηκε ο Φλάνερι. Οι βόμβες των

τρομοκρατών και τα ισραηλινά πολεμικά ελικόπτερα μπορεί

να διέφεραν μεθοδολογικά από τη βία και τον καταναγκασμό

που είχαν γνωρίσει οι Αγιοι Τόποι πριν από δύο χιλιάδες χρό-

νια, δεν υπήρχε ωστόσο καμία διαφορά ούτε στο μίσος που

έσπερνα ν τέτοιες πρακτικές ούτε στη σφα γή των αθώων, στο

απ οτέλ εσμ α, δηλαδή, των ενεργειών κάπ οιων ανάλγητων καρ-

διών. Και αυτ ό π ου αρρώ σταινε τον Φλάνερι περισσ ότερ ο απ '

όλα ήταν το γεγονός π ω ς τα πιο καταστροφικά απ ό αυ τά τα

γεγονό τα είχαν τη ρίζα τους στη θρησ κευτική μισαλλοδοξία.

Κάποια στιγμή, κι ενώ ο Φλάνερι αναλογιζόταν όλα αυτά,

αισθάνθηκε μια αλλαγή στο κοντινό του π εριβάλλ ον, κάτι σαν

μια τρεμουλιαστή χρυσ αφένια λάμψ η. Στ ην αρχή, το πήρε για

παιχνίδι του φωτός που δημιουργήθηκε από την αλληλεπί-

* Η Κα ινή Δ ιαθήκη , Κατά Αο υκ άν , KB ' : 19 . ( Σ . τ .Μ . )



10

0ΠΟΑΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

δράση των μυριάδων αχτίδων του ήλιου που έφταναν στο

εσω τερικό του ναού α π ό όλες τις κατευθύ νσεις. Κοίταξε γύρ ω

του αναζητώντας την πη γή, αλλά δε βρήκε τίποτα. Ό τ α ν στρά-

φηκε ξανά πρ ος τη λάμψ η, ε ίδε π ω ς δεν υπήρ χε πια. Σ τη θέση

της βρισκόταν ένας άνδρας, ένας γεροδεμένος μαύρος άν-

δρας, ντυμένος με έναν τραχ ύ υφ αντό χιτώνα.

Δεν ήταν πλάσμα της φαντασίας του αλλά ένα ανθρώπινο

ον με σάρκα και οστά, ένας άνδρας που κοίταζε με δέος τον

μεγαλόπρεπο καθεδρικό ναό. Με ένα δέος όχι σαν εκείνο που

ο Φλάνερι είχε δει αναρίθμητες φορές στα πρόσωπα όσων

έκαναν το πρώτο τους προσκύ νημα στο Βατικανό, αλλά όμοιο

με την κατάπληξη κάποιου που έβλεπε πράγματα για τα

οπ οία η εμπ ειρία τη ς μέχρι τότε ζω ής του δεν τον είχε προετο ι-

μάσει . Και ακόμα , υπήρ χε κάτι άλλο πά νω του , κάτι π έρ α α π ό

το απόκοσμο ύφος του. . . μια γαλήνη χωρίς προηγούμενο. Ο

Φλάνερι ένιωσε μια έλξη που ποτέ πριν δεν είχε αισθανθεί για

κανένα άλλο ανθρώ πινο ον, μια παν ίσχυρη συ νάφ εια π ου φαι-

νόταν να πηγά ζει α π ό τα βάθη των ίδιων τους των ψυχώ ν.

Τα βλέμμ ατα το υς συναντήθη καν, και ο Φλάνερι αισθάνθη-

κε κάτι σαν ηλεκτρική εκκένωση . Π αραλίγο να φωνά ξει καθώς

πλησίαζε τον άγνωστο, ο οποίος του έτεινε τώρα το χέρι . Η

χρυσαφένια σφαίρα φωτός εμφανίστηκε ξανά, τόσο λαμπρή

πο υ ο ιερωμένος αναγκάστηκε να πρ οστα τεύσει τα μάτια του

καλύπτοντάς τα. Όταν η ένταση της λάμψης υποχώρησε , ο

άνδρας είχε γίνει άφαντος.

«Τι ;» μουρμούρισε ο Φλάνερι, αρκετά δυνατά όμως για να

ακουστεί .

Οι άλλοι γύρ ω του στρ άφ ηκα ν και τον κοίταξαν, κάποιοι με

περιέργεια, οι περισσότεροι ενοχλημένοι, αφού ο Αγιος Πατέ-

ρας εξακολο υθού σε να μιλάει. Πρ οφ ανώ ς, μόνον ο Φλάνερι εί-

χε δει το αερικό - αν ήταν όντως τέτοιο. Και αν ναι, ποιο θα

μπορούσε να ήταν το νόημα της εμφάνισής του. Τι μπορεί να

ήθελε από εκείνον αυτός ο προσκυνητής με το σκούρο δέρμα

και τον τρα χύ, υφ αντό χ ιτών α;




Κλείνοντας τα μ άτια, ο Φλάνερι αγων ίστηκε να κρατήσει τη

μορφή του αγνώστου στη μνήμη του. Καθώς το έκανε, η τρε-

μάμενη φωνή του Πον τίφικα, τα ίδια του τα λόγια ή ταν σαν να

ανέδιδαν ένα ολόλαμπρο, εκτυφλωτικό φως.

Ενλογψό το Όνομα Τον εις ηάντας τους

αιώνας.

Ευλογψό το Όνομά Τον εις ηάντας τονς αιώνας.

Το πά τω μα της βεράντας της Σάρ α Αράντ, στο διαμέρισμά της

στην Ιερουσαλήμ, ήταν ντυμένο με τα ίδια υπόλευκα και γαλά-

ζια πλακ άκια πο υ κ άλυπ ταν και το δάπεδο του υπόλοιπο υ σπι-

τιού. Επιπλω μένη κανονικά, με ένα καθιστικό α π ό μπ αμ πο ύ και

μια τραπεζαρία από χρώμιο και γυαλί, η βεράντα έδινε την αί-

σθηση της συνέχειας με τα μέσα δωμάτια, ενός χώρου ζωτικού

όσο και οι υπόλοιποι. Πράγματι, με τις συρόμενες μπαλκονό-

πορτες ορθάνοιχτες, όπως εκείνη τη μέρα, η κίνηση ανάμεσα

στο εσω τερικό και το εξωτερικό γινόταν α νεμπό διστα.

Έχο ντα ς δεχτεί μια απρο σδόκητη αλλά πο λύ ευπρό σδεκτη

πρό σκληση σε δείπνο, ο Πρέστον Λούκις στεκόταν κοντά στα

κάγκελα του μπαλκονιού ατενίζοντας την πόλη. Η βραδιά ήταν

ευχάριστη, το αεράκι απαλό και γεμάτο αρώματα.

«Ελπίζω να πεινάς», ακούστηκε π ίσω του η φωνή της Σάρ α.

«Γεννήθηκα πεινασμένος και δεν το ξεπ έρα σα π οτέ » , απ ά-

ντησε ο Πρέσ τον γυρίζοντ ας πρ ος το μέρος της και ακο υμπώ -

ντας τη μέση του στο στηθαίο. Θυμήθηκε ότι ακόμα και την

πρώτη φορά που την είχε δει , ντυμένη στο χακί, είχε βρει τη

Σά ρα π ολύ ελκυστική. Ωστ όσ ο, η γυναίκα π ου είχε εκείνη τη

στιγμή απέναντί του ήταν αναμφισβήτητα γοητευτικότερη.

Τα μαύρα μαλλιά με τ ις γαλαζωπές ανταύγειες , τα αμυγδα-

λωτά μάτια και το σταρένιο δέρμα της αναδεικνύονταν στην

εντέλεια απ ό το κοντό μαύρο σπο ρ φόρ εμα πο υ αγκάλιαζε χα-

λαρά και πολύ κολακευτικά το κορμί της. Ήταν θηλυκή, σέξι ,

εκθαμβωτική.



10

0


Η Σάρα κοκκίνισε ελαφρώς και χαμογέλασε σχεδόν ντρο-

παλά. «Με καρφώνεις».

«Έτσι δεν κάνουν όλοι; Πρέπει να είσαι συνηθισμένη σ' αυ-

τό», απ άν τησ ε ο Πρέστον ξεκινώντας να πάει μέσα.

«Ε, ναι . . . νομίζω ναι. . . ευχαριστώ», του απάντησε ακολου-

θώ ντας τον στην κουζίνα. Η Σά ρα άνοιξε το φούρνο κι έβγαλε

από το γκριλ ένα ταψί με δύο μερίδες καλοψημένα κεμπάπ,

γαρνιρισμένα με λαχα νικά.

«Μμμ, ωραία μυρίζει »

«Αρνίσια κεμπάπ», του εξήγησε σερβίροντάς τα στα πιάτα.

«Θα ασχοληθείς εσ ύ με το κρ ασί μέχρι να φέρ ω εγώ το ρύζι;»

Ο Πρέστον βγήκε ξανά στη βεράντα, άνοιξε το μπουκάλι,

έβαλ ε λίγο κρα σί στο π οτήρι το υ, το ανάδ ευσε και δοκίμασε μια

γουλιά. Ικανοποιημένος, γέμισε τα ποτήρια, τελειώνοντας τη

στιγμή ακριβώς πο υ η Σάρ α έφερνε τα πιάτ α στο τραπ έζι . Της

τράβηξε την καρέκλα να καθίσει κι έπειτα κάθισε απέναντίτης.

Η Σ άρ α σήκωσε το ποτήρι της.

«Λ'χαΐμ».

«Λ' χαΐμ», απάντησε ο Πρέστον κι έπειτα πρόσθεσε: «Και

λά σπ η στα μάτια σου».

«Αά σπ η στα μάτια μου;» του χαμογέλασε ερωτηματικά.

«Έτσ ι λέμε στα μέρη μου».

«Και π ο ύ ακρ ιβώς είναι α υτ ά;»

«Αυτή τη στιγμή, στο Γουόλθαμ της Μασαχουσέτης, στο

πα νεπ ιστήμ ιο. Κατάγομαι , όμως, απ ό το Σεν τ Αούις» .

«Α, ε 'χω πάει εκεί», είπε ενθουσιασμένη. «Κάποτε ο πατέ-

ρας μου είχε δώσει μια ομιλία στο Πα νεπ ιστήμ ιο της πολιτείας

της Ουάσινγκτον».

«Είχε δώσει ο π ατ έρ ας σου διαλέξεις στο Πανεπιστήμιο της

Ουάσινγκτον;»

«Ναι, για τα αρχαιολογικά ευρή ματα στο υς Αγίους Τόπ ους».

«Α, θα πρέ πει να ε ίχα απο φοιτήσει πλέον. Δε θυμάμαι κα-

νέναν ομιλητή Α ράντ».

«Ο πα τέρ ας μου ήταν ο Σαο ύλ Γισάρ».

Ο Πρ έστο ν χαμή λωσ ε το ποτήρι του και την κοίταξε εμβρό-




103

ντητος. «Ο Σ αο ύλ Γισάρ;» κατά φερ ε τελικά να π ει . «Εννοείς ότι

ο Σαού λ Γισάρ ήταν ο πα τέρ ας σου;»

«Τον έχεις α κου στά ;»

«Φυσικά. Ποιος δεν έχει ακουστά τον Σαούλ Γισάρ στο χώ-

ρο μας; Και τη μητέρα σου, επίσης. . . Υποθέτω ότι η Νάντια

ήταν η μητέρα σο υ».

«Ναι».

«Ναι, την είχα παρακο λουθήσει εκείνη τη διάλεξη, ήμουν ακό-

μα πρ οπ τυχια κός στο Π ανεπιστήμ ιο της Ουάσινγκτον. Και εί-

χες έρθει μαζί του; Ήμαστε, δηλαδή, στο ίδιο κτίριο την ίδια

στιγμή;»

Η Σάρα χαμογέλασε. «Και τώρα, μισή υδρόγειο μακριά, ξα-

νασυναντιόμαστε».

«Ναι, αλλά το επίθ ετο σο υ. . .»

«Αράντ είναι το επίθετο του άνδρα μου», του εξήγησε.

«Του άνδρα σ ου . . .»

«Ήταν ταγματάρχης του ισραηλινού στρατού». Η φωνή

της ακούστηκε πιο τρυφερή, πιο θλιμμένη. «Σκοτώθηκε πριν

α π ό δύο χρόνια σ' ένα στρατιω τικό σημείο ελέγχου».

«Λυ. . . λυπάμαι πολύ που το ακούω». Προσπαθώντας να

στρέψει τη συζήτηση αλλού, ο Πρέστον συνέχισε : «Ο Σαούλ

και η Νάντια Γισάρ ήταν απαράμιλλοι στον τομέα τους. Δεν

είναι ν' απ ορ εί κανένας π ο υ ενδ ιαφέρθ ηκες για την αρχαιολο-

γία, μεγαλώνοντας σε τέτοιο εμπνευσμένο περιβάλλον, θέλω

να πω» .

7

«Ναι, εκτός από την έμπνευση, όμως, το συγκεκριμένο πε-

ριβάλλον μού πρ οκα λού σε κάπ οιες φο ρές και δέος. Και ενώ δεν

το κρ ατάω κρυφό , συνήθως δεν ανα φέρ ω ότι ήταν γονείς μου,

απ ό φόβο μήπ ως οι άλλοι απ αιτήσ ουν απ ό μένα περισσ ότερα

απ' όσα είμαι ικανή να δώσω».

«Ο κόσμος έχασε δύο λαμπ ρού ς επιστήμονες ό ταν. . .» Σ τα-

μάτησε, σαν να είχε μόλις συνειδητοποιήσει πόσο οδυνηρό

ήταν το γεγονό ς για τη Σ ά ρα . «Είμαι ηλίθιος και αναίσθητο ς. Οι

γονείς σου σκοτώ θηκαν ότα ν. . .»



100


«Ναι, όταν Παλαιστίνιοι α ντάρτες εξα πέλυ σα ν επίθεση στην

ανασκαφή τους».

«Μιλάμε για την πρώ ιμη ανασκα φή της Μα σάντα , έτσι δεν

είναι;» τη ρώτησε, κι εκείνη κατένευσε κλείνοντας τα μάτια.

«Γι' αυτό και ζήτησες να δουλέψεις εκεί τώρα».

«Συνεχ ίζοντας τη δουλειά το υς, τιμώ τη μνήμη τους», ε ίπ ε,

χαρ ίζοντά ς του ένα αχνό χαμόγελο.

«Και οι γον είς και ο άνδρας σου. . . Δεν έχω λόγια να εκφρά-

σω τη λύ π η μου».

«Για μας εδώ τέτοια πρ άγ μα τα είναι καθημερινή υπό θεση »,

είπε η Σάρα. «Δεν μπορείς να κάνεις τίποτε άλλο από το να

συνεχίσεις».

Ακολούθ ησε μια αμήχανη σιω πή , στη διάρκεια της οπ οίας ο

Πρέσ τον δοκίμασε το κεμ π άπ του. «Καταπ ληκτικό ε ίναι »

«Χαίρομαι που σου αρέσει. Είναι παλιά οικογενειακή συντα-

γή. Δεν εννοώ το κεμπάπ, βέβαια. . . όλοι ξέρουν να φτιάχνουν

κεμπάπ. Ο συνδυασμός βοτάνων και μπαχαρικών είναι. . .»

«.. .που τα κάνει τόσο νόστιμα. Τι έχεις βάλει;»

«Δεν μπορώ να σου πω. Το μυστικό είναι παλιό, τόσο όσο

και .. . ο πά πυ ρο ς της Μ ασάντα» .

«Ω ς Εβραία, τι γνώμη έχεις για τον π ά π υρ ο ;» τη ρώ τησε.

«Τι εννοείς "Εβραία";»

«Θέλ ω να π ω , η ύπα ρξή του δεν απ οτ ελε ί με κάποιον τρό-

πο πρόκληση για τα πιστεύω σου; Το έγγραφο μιλάει γ ια τον

Χριστό κι ωσ τόσο βρέθηκε στη Μ ασά ντα, ένα απ ό τα αγιότε-

ρα μνημεία του εβραϊσμού και εντελώς ασύνδετο -ως τώρα,

τουλάχιστον- με την πρωτοχριστιανική περίοδο».

«Γιατί να αποτελεί πρόκληση για τα πιστεύω μου; Στο κά-

τω κά τω , κι ο Ιησούς δικό μας παιδ ί δεν ήταν;» είπ ε με ένα σύ-

ντομο χαμόγελο. «Ο συσχετισμός της εβραϊκής με την πρωτο-

χριστιανική ιστορία είναι μάλλον αναπόφευκτος. Κι αν θες να

το εξετάσο υμε απ ό αυτή την πλε υρ ά, π ά ω στοίχημα ότι, τελι-

κά, ο πάπυρος μάλλον θα αποτελέσει πρόκληση για τα δικά

σου χριστιανικά πιστεύω».




103

«Τα δικά μου;» επανέλαβε κάπως σαρκαστικά ο Πρέστον.

«Ίσω ς, αν ήμουν καθολικός, όπ ω ς ο καλός πα τέρ ας Φλάνερι .

Εμείς οι προτεστάντες, όμως, είμαστε συνηθισμένοι στις προ-

κλήσεις».

«Ή θε λα να σε ρω τήσω για τον αιδεσιμότατο Φλάνερι», είπ ε

επιφυλακτικά η Σάρα .

«Ναι;»

«Είσαι σίγουρος ότι ήταν σωστή κίνηση να τον φέρεις στην

ομάδα;»

«Τον Μάικλ Φλάνερι; Τον εμπιστεύομαι απόλυτα».

«Ίσως. Μπορεί να αξίζει την εμπιστοσύνη σου, μην ξεχνάς

όμως ότι εκείνος εμπιστεύεται ακόμα περισσότερο.. .» Η Σάρα

στα μάτη σε ψ άχνοντας τις κατάλληλες λέξεις.

«Τον Θ εό του;»

«Ό χι, το Βατικανό και την π α π ική ηγεσία», δήλωσ ε.

«Μας έδωσε το λόγο του να μη μιλήσει για τον πάπυρο,

ώ σπ ου τουλάχιστον να μπορέσο υμε να . . .»

«Εδώ δεν έχουμε ν α κάνουμε με κάπο ιο συνηθισμένο αρχαιο-

λογικό εύρημα, Πρέστον», τον διέκοψε αφήνοντας το πιρούνι

της στο πιά το. «Αν ο πά π υρ ος απ οδειχτεί αυθεντικό χειρόγρα-

φο του πρώτου αιώνα -και ειδικά αν είναι τελικά το έγγραφο

Q - ίσως νιώσει υποχρεω μένος να σπ άσ ει τον όρκο του ώ στε

να παραμείνει π ιστό ς στη ν άλλη, την ανώτερη Αρχή».

«Όχι, όχι ο Μάικλ». Ο Πρέστον έγειρε προς τα μπρος και

ακού μπησ ε κα θησυχαστικά το χέρι της Σάρ α. «Μ πορ ώ να του

εμπ ιστε υθ ώ ακό μα και τη ζω ή μου. . . τις ζωές όλων μας. Και το

μυστικό, επίσης, του παπύρου».

Η Σάρα δεν μπόρεσε να συγκρατήσει έναν αναστεναγμό.

«Ελ πίζ ω να έχεις δίκιο».

«Και τον χρειαζόμαστε», συνέχισε ο Πρέστον. Χτύπησε κα-

θησ υχασ τικά το χέρι της κι έπ ειτα έπ ιασ ε ξανά το πιρούνι του

για να καρφώσει μια ακόμα μπουκιά κρέας. «Είναι ο πιο κα-

τάλληλος για να λύσει τα όποια μυστήρια μας επιφυλάσσει ο

πάπυρος» .



88

ΠΟΑ ΜΓΙΑΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

«Δε με ανησυ χεί τόσο ο αιδεσιμότατος Φλάνερι», είπε η Σά-

ρα, «όσο η ανάμειξη του Βατικανού, σε οποιοδήποτε επίπεδο.

Απ λώ ς, δε θέλω να κινδυνεύσει η ακεραιότητα του εγγράφου».

«Τι εννοείς;» την πα ρό τρυ νε ο Πρ έστον .

«Εννοώ ότι , ενώ θαύμαζα ανέκαθεν το χριστιανισμό σαν

ένα κατ' ουσίαν εβραϊκό κίνημα, δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι

τρ έφ ω τα ίδια αισθ ήμα τα για το Βατικανό. Υπάρχ ει π ιο στενό-

μυαλη οργάνωση στον κόσμο από την Καθολική Εκκλησία;»

Έκανε μια αμυδρή παύση, αφού η ερώτηση ήταν ρητορική,

και συνέχισε: «Το πρωτα ρχικό

κίνητρο τους είναι η υπερ άσ πι-

ση της πίστης, όχι η αναζήτηση της αλήθειας και της γνώσης.

Αν, λοιπόν, ανακαλύψουμε κάτι σ' αυτό το έγγραφο που να

αμφισβητεί καθ' οιονδήποτε τρόπο το δόγμα τους, είμαι σί-

γουρη ότι θα κάνουν τα αδύνατα δυνατά ώσ τε να θέσουν υπ ό

αμφισβήτηση τη γνησιότητά του, να το καταστρέψουν ή -το

πιθανότερο- να το καταχωνιάσουν στα κιτάπια τους μαζί με

όσα άλλα αρχαία έγγραφα αποκλίνουν, έστω και ελάχιστα,

α π ό τη μονολιθική ιδεολογία τους ».

«Δε νομίζω ότι π ρέ π ει ν' ανησ υχούμ ε γι' αυτό », είπε ο Πρέ-

στον. «Γιατί μπορεί η κυβέρνησή σου να προθυμοποιηθεί να

μοιράσει φωτοτυπημένα αντίγραφα του παπύρου, δεν πρό-

κειται ωσ τόσο να παρα χωρή σει π ο τέ την κυριότητά του. Α σε

που, σ' αυτό το ζήτημα, το Βατικανό θα έχει να κάνει πρώτα

μ' εμάς τους Αμερικανούς».

«Εσάς;»

«Ξέχα σες ότι το Π ανεπιστή μιο μου χρηματοδοτεί την ανα-

σκαφ ή της Μασ άντα ; Το Μπ ραν τάις θα μπορεί να ζητήσει το

λόγο σε πε ρίπ τω ση πο υ η ισραηλινή κυβέρνηση π ροσ παθ ήσει

να παρα χωρ ήσει τον π άπ υρ ο στο Βατικανό».

«Μακάρι να έχεις δίκιο», είπε η Σάρα κουνώντας δύσπιστα

το κεφά λι. «Ποτ έ δεν ξέρεις, όμω ς, τι μπο ρεί να συμ βεί όταν η

πολιτική ανακατεύεται με τη θρησκεία. Τι είδους συμφωνίες

μπορεί να προκύψουν. Τέλος πάντων, αυτά καλύτερα ας τα

αφήσουμε στους πολιτικούς και τους παπάδες». Σήκωσε το




103

ποτήρι της και χαμογέλασε. «Πώς το είπες αυτό; Στην υγειά

σου και λάσπη στα μάτια σου».

Ο Πρέστον γέλασε, τσούγκρισε το ποτήρι του στο δικό της

και ήπ ιαν και οι δυο απ ό μια μεγάλη γο υλιά.

«Αρκετά με του ς ιερούς π α π ύρ ο υς και τη θρησκεία», δήλω-

σε η Σά ρα . «Αν ήθελα να μιλήσω για δουλειά α π όψ ε, θα σε είχα

καλέσει στο εργαστήριο».

«Ναι;» είπε ο Πρέστον, κάπως μπερδεμένος στην αρχή.

Μετά, βλέποντας τα μάτια της να λάμπουν καθώς τον πε-

ριεργάζοντα ν, κατά λαβε και κούνησε το κεφά λι. «Ναι», επα νέ-

λαβε ανταποδίδοντας το χαμόγελο. «Ναι, φυσικά».



Ki-ΦΑΑΛΙΟ Ϊ;

f ^ \ ΑΙΔΕΣΙΜΟΤΑΤΟΣ ΣΟΝ ΓΟΥΕΣΤΕΡ σέρβιρε α π ό μια ασημέ-

νια καφετιέρα τον καφέ στα δύο φλιτζάνια κι ύστερα

πρόσθεσε γενναίες ποσότητες ζάχαρης και κρέμας σε εκείνο

του Μάικλ Φλάνερι.

«Α, Μάικλ, αγόρι μου, ξέρω ότι σου αρέσει και λίγος καφές

μα ζί με τη ζάχ αρη και το γάλ α σου», τον π είρ αξ ε.

Ο Φλάνερι έπνιξε ένα χαμόγελο καθώς άπλωνε το χέρι πά-

νω από το τραπέζι για να δεχτεί το φλιτζάνι. «Πόσο καλά με

γνωρίζετε , πάτερ».

«Σε γνώριζα κα λύτερα ό ταν ήσουν ακόμα ένας νεαρός ιερέας,

τότε που, ανυπομονώντας να τα μάθεις όλα, περνούσες και

το τελευταίο δευτερό λεπτο του ελεύθερου χρόνου σου θαμμέ-

νος στη βιβλιοθήκη. Α, Μ άικ λ.. . Ιρλανδοί και οι δυο μας , σε ξένη

χώρα, κάναμε τις ωραιότερες συζητήσεις εκείνο τον καιρό.

Δεν περ νάς , όμως, συχνά απ ό 'δώ π ια, και ο πα λιός σου φίλος

νιώθει μοναξιά».

«Α, ελάτε τώρα, πάτερ. Πώς είναι δυνατό να νιώθετε μό-




103

νος σε τέτοιο μέρος; Περιτριγυρισμένος από τα έργα τόσων

αγίων, α π ό την αύρα τους;»

Ο Γουέστερ ήπιε μια γουλιά από τον καφέ του κι έριξε μια

ματιά γύρω του, στις στοίβες των βιβλίων και των χειρογρά-

φων. Σχεδόν ογδόντα χρόνων πια, είχε περάσει ένα μεγάλο

μέρος της ζωή ς του απ οτρα βηγμέν ος εδώ , με μόνη συντρ οφ ιά

τα έργα τέχνης των αρχείων του Βατικανού, κάποια από τα

οπο ία χρονολογούνταν πριν α π ό τη γέννηση του Χριστού.

«Έχει μια κάπ οια αλήθεια αυτό π ου λες», συμφ ώνη σε με έναν

ελαφρύ αναστεναγμό. «Η σοφία των αιώνων είναι συγκεντρω-

μένη μέσα σε τούτους τους παλιούς τοίχους. Και είναι επίσης

αλήθεια ότι, αν μείνεις εδώ αρκετό καιρό -και μόνον ο καλός Θεός

ξέρει αν εγώ ο ανάξιος πληρ ώ τις προ ϋπο θέσεις για κάτι τέτοιο-,

δε χρειάζεται καν ν' ανοίξεις κάποια από τα εξώφυλλα για να

διαβάσεις τα βιβλία. Ο ι ίδιοι οι άγιοι σου ψιθυρίζουν το κείμενο».

«Σας συνέβη ποτέ αυτό;»

«Α, αγόρι μο υ. Π ώ ς είναι δυνατό να μη μου συ μβ εί σε τέτοιο

μέρος;»

«Όχι, δε μιλάω μεταφορικά. Θέλω να πω, έχετε δει ποτέ

κάτι που να μην μπορείτε να εξηγήσετε; Κάποια μορφή, έναν

άγιο ίσως. . .» Ο Φλάνερι έκοψ ε τη φρ άσ η του στη μέση βλέπο -

ντας τον τρόπο με τον οποίο τον κοίταζε ο ηλικιωμένος ιερω-

μένος. «Το θέμα είναι. . . ξέρετε, είχα ένα.. .»

«Είδες κάτι;»

Ο Φλάνερι ήπιε μια γουλιά καφ έ, απ οφ εύγον τας σκόπ ιμα

την ερώτηση του Γουέστερ.

«Μάικλ, αγόρι μου, είδες κάτι;»

Ο Φλάνερι κατένευσε.

«Και τι μπορεί να ήταν αυτό;»

«Έγινε χθες, στη διάρκεια της αρχιερατικής λειτουργίας, στο

Ναό του Αγίου Π έτρο υ. Μο υ φάνη κε ότι είδα κάτι, κ άπ οιον .. .»

«Κάποιον από τους αγίους ή μήπως την ίδια την Παρθένο

Μαρία;»

«Όχι, όχι , τίποτα τέτοιο. Ήταν ένας συνηθισμένος άνθρω-




103

φλιτζάνι του στο τρα πέ ζι , «πιο συγκεκριμένη απ ό την πρ ώ τη.

Κάποτε, πριν από πολύ καιρό, ε ίδα κάπου αυτό». Ο Φλάνερι

έδειξε στον Γου έστερ το κομμάτι του χαρτιού π ά νω σ το οπ οίο

είχε σχεδιάσει το σύμβο λο πο υ υ πή ρχε στη ν αρχή του Ευαγγε-

λίου του Δισμά βαρ-Δισμά. «Το ξαναείδα πρόσφατα».

Ο Γουέσ τερ κοίταξε το σύμβολο και, για μια στιγμή, ο Φλά -

νερι νόμισε πως είδε μια παράξενη λάμψη στα μάτια του ηλι-

κιωμένου κληρικού. «Πού;»

«Δε θυμάμαι πο ύ το πρω τοείδα». Φ ροντίζοντας να μην ανα-

φέρει τον πάπυρο Μασάντα συνέχισε : «Κάποιος, όμως, στο

Ισραήλ μου το έδειξε π ρ όσ φ ατ α , και τότε θυμήθηκα ότι το είχα

ξαναδεί. Νομίζω ότι ονομάζεται Via Dei».

«Α, Ο Δρόμο ς του Θε ού» , αποκρίθηκε ψ ιθυριστά ο Γουέστερ.

«Το έχετε ακουστά, λοιπόν;»

«Ναι, νομίζω π ω ς ναι».

«Γνωρίζετε κάτι γί αυτό; Υπάρχει κάποια αναφορά στα

αρχεία;»

Ο Γουέστερ έτριψε το πιγούνι του κι ύστερ α κα τένευσ ε. «Για

να δω τι μπ ορώ να βρω ».

Χτυπώντας ανυπόμονα τα δάχτυλά του στο τραπέζι , ο

Φλάνερι παρ ακο λούθ ησε τον ηλικιωμένο άνδρα να απ ομακ ρύ-

νεται. Ο Γουέστερ δεν ήταν πολύ ψηλός, και το μακρύ ράσο

κάλ υπ τε τα πόδια του, δημιουργώντας την εντύ πω ση ότι πε-

τούσε πά νω α πό το μαρμάρινο δάπεδο .

Κοιτάζοντάς τον, ο Φλάνερι έφ ερε κατά νου την πορεία τη ς

μακρόχρονης σχέσης τους. Είχε γνωρίσει τον Ιρλανδό ιερέα

α π ό τις πρ ώ τες κιόλας μέρες της άφ ιξής του στη Ρώμη και είχε

διατηρήσει ε π α φ ή μ αζί του καθ' όλη τη διάρκεια της παρ αμο-

νής του εκεί. Η γνωριμία τους δεν άργησ ε να εξελιχθ εί σε φιλία,

αφού οι δυο τους μοιράζονταν την κοινή ιρλανδική καταγωγή

και κάτι παραπάνω. Κάτι που ο αιδεσιμότατος Γουέστερ είχε

παρ ατηρ ήσει και επισημάνει σ τον Φλάνερι π ολ ύ πριν το κάνει

οποιοσδήποτε άλλος.

«Πρόσεχε, αγόρι μου», είχε πει στον Φλάνερι λίγο καιρό



7

4


μετά τη γνωριμία τους. «Μην αφήσεις την αγάπη σου για το

οινόπνευμα να υποσκελίσει την αγάπη σου για το Αγιο Πνεύ-

μα .. . για τον Κύριό μα ς».

Προσπαθώντας να τον ενθαρρύνει , ο Γουέστερ του είχε

εξομολογηθεί ότι είχε κι εκείνος τους δικούς του δαίμονες να

αντιπα λέψει . Μ ε τις παρα ινέσεις και τη στήριξή του, ο Φλάνε-

ρι είχε καταφέρει να αποφύγει , τελικά, κάτι που θα μπορούσε

να είναι η ολοκληρω τική κα τα στρ οφ ή το υ κα ι, γι' αυ τόν το λό-

γο, θα του ήταν αιωνίως ευγνώμω ν.

Δεν πέρασε πολλή ώρα, κι ο Γουέστερ επέστρεψε κρατώ-

ντας στα χέρια του ένα δερματόδετο χειρόγραφο. Το άνοιξε

πά νω στο τρα πέζι και το έσπ ρω ξε π ρος το μέρος του Φλάνε-

ρι . Εκείνος διαπίστωσε ότι επρόκειτο για ένα ευανάγνωστο,

καθαρογραμμένο κείμενο, όχι πάνω από εκατό χρόνων παλιό.

«Δεν έχει εκδοθεί πο τέ», είπ ε ο Φλάνερι σηκώ νοντας το κε-

φάλι να κοιτάξει τον Γουέστερ.

«Ναι, πρόκειται για ανέκδοτο χειρόγραφο και δεν είναι βι-

βλίο του καθολικισμού, κάθε άλλο μάλιστα. Γράφτηκε - υπ α γο -

ρεύτηκε, κατά τους ισχυρισμούς της συγγρα φέω ς το υ- απ ό τη

διάσημη αποκ ρυφ ίστρια και ιδρύτρια της Θεοσο φικής Εταιρίας

Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκι , ευρύτερα γνωστή ως Μαντάμ

Μπλαβάτσκι . Η Μπλαβάτσκι εργαζόταν πάνω στο συγκεκρι-

μένο κείμενο την επο χή του θ ανάτου της, το 1891».

«Και πώς έφτασε στα χέρια μας;» ρώτησε ο Φλάνερι, αρχί-

ζον τας να γυρίζει τ ις σελίδες και να ρίχνει μ ατιές σ το κείμενο.

«Ποιος ξέρει ;» αΐτάντησε ο Γουέστερ . Οι γωνιές των χειλιών

του ανασηκώθηκαν σε ένα χαμόγελο. «Ίσως μέσω κάποιου

καθολικού κατασκόπου που κατάφερε να παρεισφρήσει στις

τάξεις των Θεοσοφιστών.^Πάντως, κατέληξε εδώ, και τολμώ

να πω ότι πρόκειται για το μοναδικό αντίγραφο, αφού το συ-

γκεκριμένο έργο δε συμπεριλαμβάνεται στους δεκατέσσερις

τόμους των απ άντω ν της».

«Το έχετε διαβάσει ;»

«Α, ναι . Όπως κι εσύ, είχα δει μια δυο φορές το σύμβολο




103

στα νιάτα μου και, όταν έπε σα πά νω σ' αυτό το χειρόγραφο ,

το διάβασα από περιέργεια. Ευτυχώς είναι γραμμένο στα αγ-

γλικά, αν και η γλώ σσ α είναι δυσν όητη σε ορισμένα σ ημεία . Η

μητρική γλώσσα της Μαντάμ Μπλαβάτσκι ήταν τα ρωσικά,

αλλά μετοίκησε στην Αγγλία σε νεαρή ηλικία. Μόνο το τελευ-

ταίο κεφάλαιο αναφ έρεται στο Via Dei».

Ο Γουέσ τερ έγειρε μπρ οσ τά και ξεφ ύλλισ ε το μάλλον ολιγο-

σέλιδο χειρόγραφο ωσότου βρήκε αυτό που έψαχνε. Το από-

σπασμα συμπεριλάμβανε ένα ιδιόχειρο σχέδιο του συμβόλου,

σχεδόν ίδιο με εκείνο πο υ τ ου είχε δείξει ο Φλ άν ερι.

«Αυτό είναι», είπε χτυπώντας με το δάχτυλο το σύμβολο.

«Και δεν το έχω δει να περιγράφεται πουθενά άλλου. Μπορεί

αυτή εδώ να είναι η μόνη καταγεγραμμένη αναφορά και, μάλι-

στα , απ ό μια, κατά γενική ομολογία, αμφισβητούμενη πη γή. Θ α

σε αφήσω, όμως, να βγάλεις τα δικά σου συμπεράσματα. Με

την ησυχία σου», πρόφθεσε, καθώς απομακρυνόταν από το

τρ απ έζι . «Μ πορ είς να μείνεις εδώ. Δε θα σ' ενοχλήσει κανένας».

«Ευχαριστώ».

Ο Φλάνερι πέρασε τις επόμενες λίγες ώρες εντρυφώντας

στο χειρόγραφο, διαβάζοντας πρώτα το τελευταίο κεφάλαιο

για το Via Dei κι ύστερα ξεκινώντας το βιβλίο από την αρχή.

Κόσμος μπαινόβγαινε, εκείνος όμως δεν έβλεπε κανέναν. Οι

πόρτες που ανοιγόκλειναν κάπου μακριά αντιλαλούσαν στην

αίθουσα σαν τύμπανο συμφωνικής ορχήστρας, ο Φλάνερι

όμως δεν τις άκουγε. Η ώρα του βραδινού γεύματος ήρθε και

π έρ α σε , εκείνος όμως δεν ένιωθε ούτε πείνα ούτ ε δίψα· έφτ α-

νε , γ ια άλλη μια φορά , στο απ όσ πα σμ α π ο υ είχε διαβάσει νω-

ρίτερα τη ν ίδια μ έρα .

Η Via Dei, Το Μονοπάτι του Θεού

και,

κατά το

κοινώς

λε-

γόμενο, Ο Δρόμος του Θ εού είναι μία από τις αρχαιότερες

οργανώσεις

του καθολικισμού, η καταγωγή της

οποίας

χά-

νεται στην αρχαία ιστορία. Μερικοί διατείνονται ότι έχει τις

ρίζες της στη θρησκεία των Δρνΐδων και επιβίωσε παρά τον



100


προσηλυτισμό σ το χριστιανισμό. Άλλο ι πάλι υποστηρίζουν

ότι πρόκειται για μία στρατιωτική αδελφότητα των Σταυρο-

φόρων, το δόγμα της οποίας χρησιμοποίησαν ως επιχειρη-

ματολογία για τις μαζικές δολοφονίες

μουσουλμάνων

και

άλλων αλλόθρησκων. Υπάρχουν και αυτοί που τοποθετούν

την καταγωγή της στους συγχρόνους του Χριστού και, συ-

γκεκριμένα , σε κάποιον Γάιο Ε φέσιο, ο οποίος αυ τοχαρα-

κτηριζόταν

πνευματικός απόγονος

του Δισμά, του

επονομα-

ζόμενου Καλού Ληστή που σταυρώθηκε με τον Σωτήρα.

Πολλοί μελετητές αποδίδουν στη Via Dei τα εύστ^μα

για τη διάσωση των βαθύτερων μυστηρ ίων του χριστιανι-

σμού κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, τότε που οι πραγμα-

τικοί πιστοί

σφαγιάζονταν

συστηματικά

από

τους

αιρετικούς

της ίδιας τους της Εκκλησίας. Από την εποχή της Αναγέν-

νησης και μετά, ωστόσο, θεωρείται ότι η Via Dei μετεξελί-

χθηκε σε μια άκρως μυστική οργάνωση, με αποστολή τη

διατίμηση της καθαρότητας του καθολικού δόγματος μέσω

της εξάλειψης ατόμων ή ομάδων που θεωρητικά έθεταν σε

κίνδυνο τη Μητέρα Εκκλησία. Το σύμβολο της Via Dei

-μια πυραμίδα με σταυρό, στεφανωμένη από έναν κύκλο-

θεωρε ίται από μερικούς ότι δέχτηκε την επίδραση των

Ελευθεροτεκτόνων και των Ροδασταυριτών και από άλλους

ότι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και για τις

δύο

αδελφότητες.

Ε ν ώ ο Φ λ ά ν ε ρ ι δ ε ν ε ξ ε π λ ά γ η α ϊ τ ό τ η ν α ν α φ ο ρ ά σ τ η V i a D e i

ω ς μ ε σ α ι ω ν ι κ ή α δ ε λ φ ό τ η τ α , έ μ ε ι ν ε κ υ ρ ι ο λ ε κ τ ι κ ά ε μ β ρ ό ν τ η τ ο ς

α π ό το ν α π ε υ θ ε ί α ς σ υ σ χ ε τ ι σ μ ό π ο υ έ κ α ν ε η Μ π λ α β ά τ σ κ ι

α ν ά μ ε σ α σ τ ο ν φ ε ρ ό μ ε ν ο ω ς ι δ ρ υ τ ή τ η ς ο μ ά δ α ς κ α ι τ ο ν Δ ι σ μ ά ,

τ ο ν Κ α λ ό Λ η σ τ ή , π α τ έ ρ α τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α τ ο υ π ά π υ ρ ο υ τ η ς

Μ α σ ά ν τ α . Υ π ή ρ χ α ν α ρ κ ε τ ο ί μ ε τ ο ό νο μ α Γ ά ιο ς σ τ η ν Κ α ιν ή Δ ια -

θ ή κ η κ α ι , ε ν ώ κ α ν έ ν α ς τ ο υ ς δ ε ν α ν α φ ε ρ ό τ α ν ε π α κ ρ ι β ώ ς ω ς

Γ ά ι ο ς ο Ε φ έ σ ι ο ς , ή ταν ό λο ι το υ ς σ υ νδ ε δ ε μέ νο ι μ ε το ν Από σ το -

λ ο Π α ύ λ ο , ο ο π ο ί ο ς ε ίχ ε π ε ρ ά σ ε ι τ ο μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο μ έ ρ ο ς τ η ς δ ια -

κ ο ν ία ς τ ο υ σ τ η ν Έ φ ε σ ο .




1

03

Ο Φλάνερι εξέτασε το σύμβολο της Via Dei όπως το ε ίχε

αποδώσει η μαντάμ Μπλαβάτσκι , παρατηρώντας τις ομοιό-

τητες και τις ελάχιστες διαφορές με το σύμβολο που είχε δει

στο έγγραφο του Δισμά. Η βασική διαφορο ποίηση στο σχέδιο

της Μπ λαβά τσκι βρισκόταν στην κορυφή, όπο υ η ημισέληνος

με τ ις εφαπτόμενες άκρες ήταν ένας απόλυτα συμμετρικός

κύκλος, και στο πεντάκτινο αστέρι πάνω στην πυραμίδα, το

οπο ίο εδώ έμοιαζε λιγότερο με άσ τρο και περισσ ότε ρο με αδύ-

ναμες αχτίδες φωτός, θυμίζοντας αμυδρά μασονικό σχέδιο. Η

ομοιότητα, πά ντω ς, ήταν α διαμφισβήτητη.

Την ώρα που ο Φλάνερι αντέγραφε με προσοχή το σχέδιο

στο σημειωματάριο του, μια κεφάτη φωνή διέκοψε τους στο-

χασμού ς του. «Εδώ θα περά σεις το βράδυ σ ου;»

«Τι ;» ρώτησε ο Φλάνερι σηκώνοντας το κεφάλι από το χει-

ρόγραφο.

«Είναι δέκα η ώρα», ε ίπε ο Σον Γουέστερ, α πο σπ ώ ντα ς την

προσοχή του Φλάνερι .

«Δέκα; Το βράδυ;»

Ο ηλικιωμένος ιερωμένος γέλ ασ ε. «Ναι, αγόρι μου, δυο ώρ ες

πριν από τα μεσάνυχτα. Κάθισες όλη μέρα εδώ και δεν έχεις

φάει απολύτω ς τίποτα».

«Μάλλον με είχε απο ρρο φή σει η ανάγνωση».

«Έτσι θα το έθετα κι εγώ».

«Γνωρίζετε κάποιο καθολικό πατερικό κείμενο που να επι-

βεβαιών ει ή να διαψεύδει

αυτά που είναι

γραμμένα εδώ ;»

«Ξέχασέ το, αγόρι μου».

«Ορίστε ;»

«Κάποια πράγ ματα καλύτερα να τα ξεχνάμε. Δεν ξέρω πο λ-

λά για τη Via Dei , αυτά π ου γνω ρίζω, όμως, μου λένε να α φή-

σω την υπ όθεσ η σ τη θέση της, δηλαδή στα αρχεία».

«Λρα, υπά ρχο υν συγγράμμ ατα του καθολικισμού σχετικά με

το θέμα».

«Σου είπα και σου έφερα ό,τι ήξερα», είπε ο Γουέστερ, το

βλέμμα του ωσ τόσ ο πρό διδε ότι δεν μιλούσε με ειλικρίνεια.



100


«Δε μου λέτε την αλήθεια, έτσι δεν είναι; Τουλάχιστον, όλη

την αλήθεια».

«Σου μιλάω όπ ω ς θα μίλαγα στο γιο μου, Μάικλ», είπ ε ο ιε-

ρέας με γνήσια πατρική τρυφερότητα. «Ξέχασέ το. Πάψε να

το σκαλ ίζεις».

Στ ο δωμάτιο του , στον ξενώνα του Βα τικανού, ο Μάικλ Φλάνε-

ρι ζέστανε ένα αρτοσκεύασμα στο φούρνο μικροκυμάτων και

το έφα γε ανόρ εχτα, συνοδεύοντάς το με ένα ποτήρι χυμό πορ-

τοκαλιού. Δεν ήταν κανένα σπ ουδα ίο δείπνο, αλλά δεν τον πεί-

ραζε , αφού στην πραγματικότητα δεν πεινούσε. Του ε ίχαν

συ μβ εί τόσο πο λλά τις τελευ ταίες δυο μέρες· το όραμα στη Βα-

σιλική του Αγίου Πέτρ ου, η συζ ήτη σή το υ με τον αιδεσιμότατο

Γουέστερ, η ανακάλυψη του χειρογράφου της Μ πλα βάτσ κι .

Γ ια ένα πράγμα, πάντως, ήταν σίγουρος. Η αδελφότητα

Via Dei ή, τουλάχιστον, το σύμβολο της προηγούνταν χρονο-

λογικά των Σταυροφο ριών. Προηγούνταν ακόμα και όλων των

γνωστών Ευαγγελίων, πράγμα που ο Φλάνερι ε ίχε διαπιστώ-

σει ολοκάθαρα στον πάπυρο Μασάντα. Δεν ήξερε τ ι ήταν το

σύμβο λο, ήξερ ε πά ντω ς τι δεν ήταν- δεν ήταν τό έμβλημα πο υ

είχε δημιουργήσει ένας απολω λώς Σταυρ οφ όρο ς με σκοπ ό να

δικαιολογήσει τη σφαγή των Μουσουλμάνων.

Ό π ο ια μυστική αδελφότητα κι αν αντ ιπροσ ώπ ευε κάποτε

το Via Dei , η αδελφό τητα αυτή εξακολουθούσε να υπά ρχει . Ο

Φλάνερι ήταν σίγουρος γι ' αυτό εξαιτίας μιας λεπτομέρειας

την οποία δεν είχε αναφέρει στον αιδεσιμότατο Γουέσ τερ, ού-

τε καν στους αρ χαιολόγους στο Ισραήλ. Επ ρόκειτο για τις συν-

θήκες κάτω α π ό τις οπ οίες είχε αντικρίσει για πρώ τη φ ορ ά το

σύμβολο. Στα πρώτα χρόνια της παραμονής του στο Βατικα-

νό, τον είχε προσεγγίσει ένας συνάδελφος ιερωμένος προτεί-

νοντας του να γίνει μέλος μιας ομάδας ονόματι Via Dei. Η προ-

σέγγιση είχε γίνει με τέτοια μυ στικότητα π ου , όταν ο Φλάνερι

ζήτησε να μάθει λεπτομέρειες για τη φύση και τις δραστήριο-




103

τητες της οργάνωσης, ε ίχε λάβει την απάντηση πως τίποτα

περισσό τερο δεν ήταν δυνατό να απο καλυφ θεί .

«Πρέπει απλώς να μας έχεις εμπιστοσύνη», του είχε δηλώ-

σει ο ιερέας π ο υ του είχε κάνει την πρ ότ ασ η.

Παρά τη γενικότερη μυστικότητα, ο συνάδελφος του είχε

αφήσει να εννοηθεί ότι η συμμετοχή στη Via Dei εξασφάλιζε

ταχεία αναρρίχηση στην ιεραρχία της Καθολικής Εκκλησίας.

Ήθελε μια υπεύθυνη θέση στο Βατικανό; Φιλοδοξούσε να εν-

δυθεί κάπ οια μέρα την πο ρφ ύρ α; Μ ήπ ω ς ήθελε να γίνει κάπο -

τε καρδινάλιος; Μολονότι η συμμετοχή στην οργάνωση Via Dei

δεν εξασφ άλιζε αυτή καθαυτή την επίτευ ξη τω ν εν λόγω στό-

χων, είχε πει ο στρατολόγος, οπωσδήποτε μεγιστοποιούσε τις

πιθανότητες για την πρα γματοπ οίησή τους.

Ο Φλάνερι ούτε είχε αποδεχτεί την πρόταση ούτε την είχε

απορρίψει , περιμένοντας να δει τι θα γινόταν. Όπως όμως

αποδείχτηκε τελικά, δε συνέβη απολύτως τίποτα. Και η αλή-

θεια ήταν ότι είχε σχεδόν ξεχάσει το όλο πράγμα, μέχρι που

αντίκρισε ξανά το σύμβολο, αυ τή τη φορά σχεδιασμένο πά νω

σε ένα έγγρα φο δύο χιλιάδων ετώ ν.

Τώρα ο Φλάνερι ετοιμαζόταν να πά ει για ύπνο, π ρο σπα θώ -

ντας να βγάλει από το μυαλό του κάθε σκέψη για το σύμβολο

και την οργάνωση Via Dei. Έ π ε σ ε σ το κρεβά τι, στριφογύ ρισε λί-

γο και, τελικά, κατάφερε να αποκοιμηθεί. Ο ύπνος του, ωστό-

σο, ήταν ανήσυχος, γεμάτος εικόνες της Ιερουσαλήμ, του πα-

πύρου και του παράξενου μαύρου άνδρα που είχε εμφανιστεί

μπροστά

του

κατά τη διάρκεια της αρχιερατικής λειτουργίας.

Καθώς το όνειρο εστίαζε στον άνδρα με το χιτώνα, ο Φλάνερι

συνειδητοποίησε ότι η μορφή του άρχισε να μετατρέπεται σε

εκείνη ενός οικείου πρ οσ ώ πο υ, κάπο ιου απ ό το μακρινό παρ ελ-

θόν του. Κατάλαβε, επίσης, ότι μπορεί να είχε να αντικρίσει

εκείνο το πρ όσ ω π ο σχεδόν είκοσι χρόνια, το θυμόταν όμως π ά-

ρα πο λύ καλά.

«Ο αιδεσιμότατος Λεονάρντο Κοντάρντι » ανα φώ νησ ε και

ανακάθισε στο κρεβάτι ξυπνώντας απότομα.



100


Άρθρω σε ξανά το όνομα, ψιθυριστά αυ τή τη φο ρά, καθώς

ανα καλού σε σ τη μνήμη του εκείνον π ο υ του είχε αναφέρει για

πρώτη φορά το Via Dei , τότε που ήταν κι οι δυό τους ιερο-

σπ ουδ ασ τές στη Ρώμη. Στ η διάρκεια των σπουδώ ν τους ήταν

αρκετά κοντά, αλλά είχαν χάσει επ α φ ή μετά την απ οφ οίτησή

τους, οπότε ο Κοντάρντι διορίστηκε σε μια ιεραποστολή στη

Μ έση Ανατολή.

«Έ να είναι σίγουρο», είπ ε ο Φλάνερι σ τον εαυτ ό του καθώς

ξάπλωνε ξανά κι έκλεινε τα μάτια. «Αύριο πρέπει να βρω τον

αιδεσιμότατο Λεονάρντο και να μάθω τι ξέρει για τη Via Dei

και το σύ μβο λο τη ς».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11

ΜΑΪΚΛ ΦΛΑΝΕΡΙ χρε ιάστ ηκ ε δυο εβδομ άδες για να εντο-

πίσει τα ίχνη του Λεονάρ ντο Κο ντάρντι . Την τ ελευ ταία

φορά που είχε ακούσει κάτι για αυτόν ήταν όταν, ως νεαρός

και ενθουσιώδης ιερωμένος, είχε φύγει για να υπηρετήσει σε

κάποιο μοναστήρι στο Ισραήλ. Όπως ανακάλυπτε τώρα ο

Φλάνερι , η Μονή του Δρόμου του Θεού έπαψε τη λειτουργία

της λίγα χρόνια αργότερα, και ο Κοντάρντι μεταφέρθηκε σε

ένα χωριουδάκι στον Αμαζόνιο, στα υψίπεδα του Εκουαδόρ.

Εκεί , ζώντας μαζί με την πρωτόγονη φυλή των Χουαοράνι, ο

ιερέας είχε χάσει π ρώ τα την υγεία του κι έπ ειτα τ η συνα ισθη-

ματική του ισορροπία. Μόλις πριν από τρεις μήνες, τον είχαν

στείλει πίσω στη Ρώμη, στο Ιερατικό Ασυλο Σαν Τζοβάνι. Ο

Κοντάρντι είχε επιστρέψει στην πατρίδα για να πεθά νει .

Όταν ο συνοδός τού άνοιξε την πόρτα του μικρού, ιδιωτι-

κού θαλάμου στο άσυλο, ο Φλάνερι έμεινε εμβρόντητος. Του

ήταν αδύνατο να πιστέψ ει ότι η αποστεω μένη, στοιχειωμένη φι-

γούρα στο κρεβάτι ήταν ο ίδιος άνδρας πο υ κάπ οτε τον νικούσε



100


με τέτο ια ευκολία στ ο χά ντμ πο λ. Μ όνο είκοσι χρόνια είχαν πε -

ράσει α π ό τότε πο υ μελετού σαν, χαλάρωναν και γελούσα ν μα-

ζί . Όπως και ο Φλάνερι, ο Κοντάρντι ήταν σαρανταπεντάρης,

πα ρ' ότι τώρα έδειχνε αρκ ετές δεκαετίες μεγαλύτερος.

«Λεονάρντο», ψιθύρισε ο Φλάνερι, παίρνοντας το κοκαλιά-

ρικο χέρι του παλιού του φίλου στο δικό του, ένα χέρι άνευρο

κι αδύναμο, σαν άψυχο. «Έπρεπε να με είχες ειδοποιήσει για

την επιστροφ ή σου σ τη Ρώμη».

Ο Κοντάρντι γύρισε το κεφάλι και κοίταξε τον επισκέπτη

του, αλλά στα γκρίζα, καταρροϊκά μάτια του δε φάνηκαν ση-

μάδια αναγνώρισης. Με μια εντυπωσιακά δυνατή φωνή είπε

στα αγγλικά: «Φακές».

«Ορίστε;»

«Φ ακές σ ού πα , μόνο αυτό μας δίνουν εδώ μέσα. Φα κές σού-

πα». Η φωνή του ήταν λίγο στριγκή αλλά καθαρή και τα μάτια

του, ανοιγμένα διάπλατα, μαρτυρούσαν κάτι που μπορεί να

ήταν και ενθουσιασμός. Η κά πο τε βαριά ιταλική πρ οφ ορ ά το υ

είχε μαλακώσει αξιοσημείωτα, αναμφίβολα λόγω της μακρο-

χρόνιας επα φ ής με ανθρώ πους όλων των εθνικοτήτων.

«Α, είμαι σίγουρος ότι το μενού έχει μεγαλύτερη ποικιλία.

Ίσ ω ς υπάρχει κάποιος ιατρικός λόγος πο υ. . .»

«Είναι φυλαγμένα από τη βροχή τα πράγματά σου;» τον

διέκοψε ο Κοντάρντι. «Ξέρεις, αυτές οι βροχές είναι τρομερές.

Μερικές φορές, πέφτουν σαν καταρράκτης».

«Ναι, είμαι σίγουρος ότι οι βροχές ήταν τρομερές». Ο Φλά-

νερι χάιδεψ ε τρυ φε ρά το χέρι του ιερωμένου.

«Ο Αγιος Πα τέρ ας έχει θυμώσει μ αζ ί μου».

«Α, έλα τώρ α. Γιατί να σου θυμώ σει;»

Ο Κοντάρντι τον κοίταξε μισοκλείνοντας τα μάτια και του ψι-

θύρισε συνωμοτικά: «Είναι τριακόσιοι είκοσι δύο από δαύτους».

«Τριακόσιοι είκοσι δύο; Να με συγχωρείς, Λεονάρντο, αλλά

δε σε παρακο λουθώ».

«Μα, βέβαια, φακές, φυσικά. Μερικές φορές, βρέχει μέσα

στη σο ύπ α. Και, ξέρεις, όλες οι νοσοκόμες είναι π ρο τεστά ντισ-




σες. Γιατί να έχουν ττροτεοτάντιοσες νοσοκόμες σε καθολικό

άσυλο;»

Ο Φλάνερι αναστέναξε συνειδητοποιώντας ότι η κατάστα-

ση του Κοντάρντι ήταν πο λύ χειρότερη α π ' ό,τι είχε φα ντα στεί.

Έμ εινα ν αμίλητοι για λίγο, κι έπ ειτ α ο Φλάνερι έκανε το σημ είο

του σταυρού πάνω από το φίλο του, ψιθύρισε μια προσευχή

και σηκώθηκε να φύγει.

«Γιατί ήρθες, Μάικλ;» φώναξε ξοπίσω του ο Κοντάρντι , με

εντυπ ωσ ιακή διαύγεια αυτή τη φο ρά.

Ο Φλάνερι έκανε απότομη στροφή προς το μέρος του.

«Ήρθα να σε δω», ε ίπε επιστρέφοντας στο κρεβάτι , ελπίζο-

ντας ότι η συζή τηση δε θα περιστρεφ όταν ξανά γύρω απ ό τις

φακές και τις βροχές. «Έπρεπε να ειδοποιήσεις τους φίλους

σου ότι επέστρεψες στη Ρώμη».

«Αφού τα βλέπεις τα χάλια μου», απάντησε ο Κοντάρντι .

«Δεν ήθελα να γίνω βάρ ος σε κανέναν».

«Η ευκαιρία να βοηθήσεις έναν φίλο κάθε άλλο π α ρ ά βάρος

είναι».

«Να τον βοηθήσεις, ε ; Για π ες μου, Μά ικλ, π ώ ς θα μπο ρού-

σε ς εσύ να βοηθήσεις εμένα;»

«Μπ ορώ να προσευχηθώ μαζί σου».

«Φύλα τις προσευχές σου γι ' αυτούς που δεν έχουν χάσει

την πίστη τους».

«Δεν το εννοείς αυτ ό, Λεονάρ ντο».

Ο Κοντάρντι τον κοίταξε γέρνοντας το κεφάλι στο πλάι.

«Ό χι , κάτι άλλο είνα ι. . . για κάτι άλλο ήρθ ες».

«Γιατί το λες αυτ ό;» ρ ώτησε ο Φλά νερι , νιώθοντας άξα φν α

ενοχές που ταλαιπωρούσε έναν άνθρωπο σε τέτοια κατά-

σταση.

Τα σ τεγνά χείλη του Κοντάρντι σχ ημά τισαν με δυσκολία ένα

χαμόγελο, κι εκείνη τη στιγμή ο Φλάνερι συν ειδητοποίησε πό σο

σκελετωμένος και άρρωστος ήταν ο φίλος του· δεν υπήρχε πε -

ρίπτω ση να φύγει με άλλον τρό πο α π ό τούτο το άσυλο , π αρ ά

μόνο αν ο Κύριος τον καλούσ ε κοντά του .



7

04


Ο ιερέας σήκ ω σε το αττοστεωμένο δάχτυλο του κι έδειξε το

δεξιό μάτι του. «Τόσα χρόνια π ου π έρ ασ α στ η ζούγκλα, έμαθα

ορισμένα πράγματα. Δε βλέπω πια μόνο ό,τι υπάρχει στην

επ ιφά νεια . . . αλλά και βαθ ύτερα . Να ξέρεις, φίλε μου, η αλήθεια

πάντα αποκαλύπτεται» . Έκανε μια παύση μισοκλείνοντας τα

μάτια του , κι έπ ειτ α ρ ώ τησ ε: «Τι συμβ αίνει; Ποιος είναι ο πρ αγ-

ματικός λόγος της επίσ κεψ ής σου;»

Δόξα τω Θεώ, έχει διαύγεια τώρα , σκέφ τηκε ο Φλάνερι. «Ναι,

υπάρχει συγκεκριμένος λόγος», παραδέχτηκε. «Θυμάσαι, Λεο-

νάρντο, όταν ήμαστε ακόμα σπου δασ τές, π ου ε ίχαμε συζητή-

σει για κάποια οργάνωση ονόματι Via Dei ; Νομίζω ότι αυτό

ήταν το σύμβο λο τους».

Ο Κοντάρντι κοίταξε το χαρ τί με το σχέδιο π ου του έδειξε ο

Φλάν ερι , και το ήδη κατάχλομο πρ όσ ω πο του πήρ ε το χρώμα

της στάχτης. Κάλυψε τα μάτια με το μπράτσο του και γύρισε

α π ό την άλλη μεριά. «Ό χι», είπε κουνώντας το κεφάλι κι έπει-

τα συνέχισε με φω νή δυναμωμένη α π ό φό βο και θυμό: «Ό χι

Πάρ ' το Πάρ ' το απ ό δω Δε βλέπ εις τις φλ όγες ; Δε μυ ρίζεις

το θε ιάφι ; Ύ π α γ ε οπ ίσω μου, Σατανά »

«Τι είναι , Λεονάρντο; Τι συμβαίνει ;» Ο Φλάνερι ακούμπησε

καθησυχαστικά το χέρι στο μπράτσο του φίλου του, εκείνος

όμως το έδιωξε με ένα τίναγμα.

«Αδελφέ Αδελφέ » φώναξε ο Κοντάρντι .

Ένας νοσηλευτής μπήκε τρέχοντας στο δωμάτιο.

«Padre?

Che cosa?*»

ρώτησε.

«Diavolo » Ο Κοντάρντι έδειξε με το δάχτυλο τον Φλά νερι, ο

οποίος τον κοίταζε εμβρόντητος. «Chi I'anima mi lacera?**»

μουρμούρισε ο ιερέας, αποστρέφοντας το πρόσωπο του από

* «Π άτ ερ ; Τ ι συμβ αίνε ι ; » (Σ , τ .Μ . )

** «Ποιος την ψυχή μου κομμα τιάζε ι ; » Β .Α . Μ ότ σα ρτ 2 , Ντο ν Τζοβ άνι , Πρά-

ξη I I, Σ κηνή 19 . Λ ιμπ ρέτο : Λορε 'ντζο ντα Πόντε . Με τά φ ρ ασ η : σοπ ράνο

Αλεξάνδρα Καμπουροπουλου , ε κδόσε ις Σ . Ι . Ζαχαρόπουλος , Αθήνα ,

1988 . ( Σ . τ .Μ . )




τους δύο άνδρες και καλύπτοντας ξανά τα μάτια του, σαν να

έβλεπ ε τον Διάβολο μεταμορφωμένο. «Che inferno Che terror »

«Τι συμβαίνει ;» εκλιπαρούσε ο Φλάνερι το φίλο του. «Τι

έκανα;»

«Λυπάμαι , πάντρε, αλλά τον πιάνει μερικές φορ ές και γίνεται

έτσι», είπε ο νοση λευτής σε αγγλικά πο υ, πα ρά τη βαριά προ-

φορά, ήταν απολύτως κατανοητά. Ο νεαρός πλησίασε στο

κρεβάτι βάζον τας το σώμα του ανά μεσα στ ον Φλάνερι και τον

άρρωστο ιερωμένο, ο οποίος τώρα παραληρούσε σε κάποια

ακατανόητη γλώσσα. «Ίσως είναι προτιμότερο να φύγετε. Θα

του δώ σω ένα ηρεμιστικό για να μπορέσει να χαλα ρώ σει».

«Ναι», συμφώνησε ο Φλάνερι. «Θα φύγω».

Η οιμωγή του Κοντάρντι είχε καταλαγιάσει, και το μόνο που

ακουγόταν τώ ρα ήταν οι λυγμοί του . Ο Φλάνερι διέσχισε το δω-

μάτιο, άνοιξε την πό ρτ α και κοίταξε π ίσω του για τελευτα ία φο-

ρά προ τού βγει στο διάδρομο. Είδε το φίλο του να αντιστέκεται

στις πρ οσ πά θειες του νοσοκόμου να τον πείσει να ξα πλώ σει.

Με μια τελευταία έκρηξη ενεργητικότητας, ο Κοντάρντι

ανακάθισε στο κρεβάτι του και φώναξε: «L'anima Η ψυχή Η

ψυ χή είναι αιώνια Είναι το μόνο π ο υ μου έχει απ ομ είνει. Δε θα

παρ αδώ σω την ψυχή μου »

Συνειδητοποιών τας ότι δεν υπή ρχε πε ρίπ τω ση να λάβει άλλη

βοήθεια απ ό τον αιδεσιμότατο Γουέστ ερ στα αρχεία του Βατι-

κανού και μη θέλοντας να αναστατώσει περισσότερο τον Κο-

ντάρντι , ο Φλάνερι συνέχισε μόνος του την έρευνα για τη Via

Dei . Έψαξε σε όσες από τις βιβλιοθήκες του Βατικανού είχε

πρόσβαση κι έπειτα, βγάζοντας το ιερατικό κολάρο του για

να μην τραβάει την προσ οχή , επισκ έφθ ηκε τις βιβλιοθήκες και

τα παλαιοπωλεία της Ρώμης.

* «Τι κόλα ση Τι τρόμο ς » (Σ .τ . Μ . )



7

4


Ή τ α ν έ τ ο ι μ ο ς ν α τ α π α ρ α τ ή σ ε ι , ό τ α ν έ π ε σ ε π ά ν ω σ ε έ ν α

βιβλ ίο με τον τ ί τλο

Μαύρ η Λειτουργία.

Η ιδέα και μόνο τη ς

Μ α ύ ρ η ς Λ ε ι τ ο υ ρ γ ί α ς ή τ α ν τ ό σ ο α π ω θ η τ ι κ ή , τ ό σ ο δ ι α β ο λ ι κ ή ,

π ο υ ο Φ λά νε ρ ι έ ν ι ω σ ε το β ι βλ ίο να το ν κα ί ε ι , ό τα ν το π ή ρ ε σ τα

χέρια του. Πίεσε το ν ε α υ τ ό το υ να το ξ ε φ υ λλ ί σ ε ι κα ι βρ ή κ ε μ ια

α ν α φ ο ρ ά σ τ η V i a D e i :

Η μαρκησία ντε Μοντεσπάν, ερωμένη του Λουδοβίκου

XIV, αναζήτησε τις υπηρεσίες ενός αποσχηματισμένου ιε-

ρέα, φοβούμενη ότι ο Βασιλιάς ενδιαφερόταν για κάποια

άλλη γυναίκα. Χρησιμοποιώντας τη Μοντεσπάν σαν γυμνή

αγία τράπεζα, ο ιερέας επικαλέστηκε τον Σατανά και τους

δαίμονες της λαγνείας και του δόλου , τον Βεελζεβούλ, τον

Ασμοδαίο και

τον Ααταρόθ,

για

να εξασφαλίσουν

στη Μο-

ντεσπάν ό,τι επιθυμούσε. Καθαγίασε τη Μ οντεσπάν ε ισά-

γοντας αντικείμενα στον κόλπο της. Περισσότεροι από δια-

κόσιοι θεατές, συμπεριλαμβανομένων αρκετών μελών της

αφρόκρεμας

της γαλλικής

αριστοκρατίας, παρακολούθησαν

την τελετή, η οποία ολοκληρώθηκε με ένα μεγάλο όργιο.

Μαθαίνοντας για την αίρεση, τα μέλη της Καθολικής

Αδελφότητας Via Dei διεξήγαγαν μυστική δίκη, αποσπώντας

ομολογίες διά του βασανισ^ιού. Οι περισσότεροι αριστοκράτες

καταδικάστηκαν σε εξορία, ωστόσο τριάντα τρεις λαϊκοί εκτε-

λέστηκαν, συμπεριλαμβανομένου του αποσχηματισμένου ιε -

ρέα, ο οποίος παραδόθηκε ζωντανός στην πυρά το 1680.

Ό τ α ν ο Φ λ ά ν ε ρ ι ε π έ σ τ ρ ε ψ ε σ τ ο δ ω μ ά τ ι ο τ ο υ , ε κ ε ί ν ο τ ο β ρ ά -

δ υ , β ρ ή κ ε τ ο τ η λ έ φ ω ν ο τ ο υ ν α χ τ υ π ά ε ι . Έ τ ρ ε ξ ε ν α τ ο π ρ ο λ ά -

β ει κα ι, ό τ α ν α π ά ν τ η σ ε , ά κ ο υ σ ε τ ο ν α ι δ ε σ ι μ ό τ α τ ο Κ ο ν τ ά ρ ν τ ι

ν α τ ο υ λ έ ε ι μ ε δ υ ν α τ ή , κ α θ α ρ ή φ ω ν ή : « Α , Μ ά ι κ λ , ε π έ σ τ ρ ε ψ ε ς .

Ο Λ ε ο νάρ ντο ε ί μα ι » .

« Λ ε ο ν ά ρ ν τ ο Π ώ ς ν ι ώ θ ε ι ς ;»

« Κ α λ ύ τ ε ρ α . Κ α τ ά λ α β ε ς , β έ β α ι α , ό τ ι π ε ρ ν ά ω σ τ ι γ μ έ ς σ ύ γ χ υ -




103

σης, οι οποίες εμφανίζονται όλο και πιο συχνά τώρα τελευ-

ταία. Ελπίζω να δείξεις κατανόηση και να με συγχωρήσεις για

το ξέσπασμά μου τις προάλλες» .

«Δεν υπάρ χει τ ίπ ο τα να συγχωρήσω , φίλε μου», τον διαβε-

βαίωσε ο Φλά νερι .

«Με ρώτ ησες για τη Via Dei».

«Ναι».

«Αναρωτιέμαι αν θα μπορούσες να περάσεις ξανά να με

δεις. Πρ έπ ει να μιλή σο υμ ε. Ν ομίζω ότι είναι σημα ντικό να μιλή-

σουμε».

«Ναι, βέβαια. Έρχομαι αμέσως».

«Όχι τώρα», είπε ο Κοντάρντι . «Είναι αργά. Θα περάσεις

α π ό εξονυχιστική έρ ευνα για να σου επιτρ έψ ουν την είσοδο τέ-

τοια ώρα. Κα λύτερα να τα πο ύμε το πρω ί, μετά το πρόγευμα».

«Εντά ξει. Θ α είμαι εκε ί στις εννιά».

«Αν δε σου κάνει κόπ ο, Μ άικλ, μήπ ω ς θα μπ ορ ού σες να μου

φέρ εις λίγες καρ αμέλ ες λεμόνι;»

Ενθυμούμενος την αδυναμία του φίλου του στις συγκεκρι-

μένες καραμέλες, ο Φλάνερι έβαλε τα γέλια. Τώρα, μάλιστα,

αυτός ήταν ο Κοντάρντι που θυμόταν, ο γεμάτος ζωή, ο ανέ-

μελος και χαρο ύμενο ς φ ίλος το υ.

«Θα σου φέρω τη μεγαλύτερη συσκευασία που θα βρω»,

του υποσχέθηκε.

Σε έναν άλλο χώρο του ασύλου, κάποιος στεκόταν στις σκιές,

κλείνοντας με την παλάμη του το ακουστικό του τηλεφώνου

απ ό το οποίο παρακολου θούσε τη συνομιλία. Ό τ α ν οι δυο άν-

δρες έκλεισαν το τηλέφωνο, ξαναπάτησε το κουμπί για να

πά ρει σήμ α και έκανε ένα τηλεφώ νημα.

«Τα πράγματα για τον αιδεσιμότατο Κοντάρντι δεν είναι

καθόλου καλά. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα του», είπε στο συνομι-

λητή το υ. «Η ώρα για το Μυστήρ ιο του Ευχελαίου».

Έ βα λε ξανά το ακουστικό στη θέση του.



1

00


«Είθε ο Θε ός ν α τον δεχτ εί εν τη βα σιλεία του», ευχήθ ηκε με

επισημότητα καθώς αποσυρόταν ακόμα βαθύτερα στο σκο-

τάδι.

«Εις το όνομα του Πατρός, και του Υιού, και του Αγίου Πνεύμα-

τος. Αμήν».

Ακούγοντας την ευχή, ο αιδεσιμότατος Κοντάρντι άνοιξε τα

μάτια και, στο χαμηλωμένο φως του μικρού θαλάμου, είδε να

στέκεται από πάνω του ένας ρασοφόρος άνδρας με ανεβα-

σμένη την κουκούλα. Έν α χέρι πρό βα λε απ ό το πλο ύσιο μανίκι

του ράσου και δύο οστεώδη δάχτυλα σχημάτισαν το Σημείο

του Σταυρού στον αέρα.

«Ευχέλαιο;» είπε ο Κοντάρντι . «Έφτασε η ώρα μου για το

Ευχέλαιο;»

«Α, αιδεσιμότατε, πώς είναι δυνατό να μη θυμάστε; Η Δεύ-

τερη Σύνοδος του Βατικανού θέσπισε να μη χρησιμοποιούμε

πλ έο ν τον όρο "Ευχέλαιο"», ήρθε η απά ντηση . «Έκτο τε λέμε ότι

χρίουμε τους ασθενείς».

Ο Κοντάρντι δεν μπο ρού σε να δει το πρ όσ ω πο του άνδρα,

κρυμμένο καθώς ήταν στις σκιές της κουκούλας. Ακουγε,

όμως, τη φωνή του, που δεν ήταν παρά ένας ψίθυρος, απα-

λός σ αν το θρόισμα των φ τερώ ν του Αρχάγγελου Γαβριήλ.

Μ ε τα λαδ ωμένα , σκελετικά δάχτυλα του, ο νυχτερινός επ ι-

σκ έπ τη ς του Κοντάρντι τον έχρισε στο μέτωπο και στ α χέρ ια.

«Πάτερ άγιε, ιατρέ των ψυχών και των σωμάτων, ο πέμ-

ψ ας τον μονογενή σ ου υιόν, τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν,

πάσαν νόσον ιώμενον και εκ θανάτου λυτρούμενον.. .»

Ο τελετουργός του μυστηρίου έκανε μια παύση και συνέχι-

σε την ευχή: « . . . ίασε και τον δούλον σου τόνδε εκ της περιε-

χού σης α υτόν σω ματικής και ψυχικής ασθενείας και ζω οπο ίη-

σον αυ τόν διά της χάρ ιτος το υ Χρίστου σου».

Ο τελετουργός απομακρύνθηκε ωσότου χάθηκε στις πυ-

κνές σκιές του δωματίου. Για μια στιγμή, ο αιδεσιμότατος Κο-




103

ντάρντι δεν μπορούσε να πει με σιγουριά αν ο μυστηριώδης

επ ισκ έπ της του εξακολουθούσε να βρίσκεται στο θάλαμο, ού-

τε καν αν είχε πρ αγμ ατικά εμφ ανιστεί .

Μ ήπ ω ς το όλο πράγμα ήταν απ λώς μ ια παρα ίσθηση, ένα

κατάλοιπο, ίσως, της παραληρηματικής κρίσης του;

Ο Κοντάρντι έκλεισε τα μάτια κι έτσι δεν είδε τον δεύτερο

άνδρα πο υ τον πλη σίασ ε και έβαλε το μαξιλάρι στο πρ όσ ω πο

του, πιέζοντάς το με τέτοια δύναμη ώστε να του κόψει την

ανάσα. Όταν κατάλαβε ότι πέθαινε , προσπάθησε να πει μια

γρήγορη προσευχή, του ήταν αδύνατον, όμως, να σχηματίσει

τα λόγια με τα χείλη. Προ σευχό ταν μονάχα στη σκέψ η το υ.

Κύριε Ελέησον. Χριστέ Ελέησον.

Επειδή ο αιδεσιμότατο ς Κοντάρντι δεν αντ ιστάθ ηκε, όλα τε-

λείωσαν πολ ύ γρήγορα. Ο άνδρας π ο υ π ίεζ ε το μαξιλάρι κοίτα-

ξε μέσα α π ό τις σκιές τον άλλον, εκείνον με την κουκούλα.

Αντάλλαξαν νεύματα . Δεν είπαν ούτε λέξη. Δεν υπήρχ ε λόγος.

Οι ερωτήσεις που είχε να θέσει στον Κοντάρντι ο Μάικλ Φλά-

νερι ή ταν πο λλ ές , το ίδιο και οι ελπ ίδες τ ου ότι ο φίλος το υ θα

είχε και το πρ ω ί την ίδια πνευμ ατική διαύγεια π ο υ είχε επ ιδεί-

ξει το προηγούμενο βράδυ, στη διάρκεια του απροσδόκητου

τηλεφωνήματος του. Κουβαλώντας μια σακούλα με τη μεγα-

λύτερη συσκευασία καραμέλες λεμόνι που είχε μπορέσει να

βρει, ο Φλάνερι ανέβηκε ζωηρά τις σκάλες του ασύλου και διέ-

σχισε την αίθουσα υποδοχής με κατεύθυνση τη γραμματεία.

Η νεαρή καλόγρια, πο υ καθόταν πίσ ω α π ό το γραφ είο, σή-

κωσε το κεφάλι και, αναγνωρίζοντας τον Φλάνερι από την

προηγούμενη επίσκεψή του, του απευθύνθηκε στη μητρική

του γλώσσα: «Καλή σας μέρα, αιδεσιμότατε» . Ολοφάνερα ευ-

χαριστημένη που της δινόταν η ευκαιρία να εξασκήσει τα αγ-

γλικά της, συνέχισε : «Ποιον ασθενή θα θέλατε να επισκε-

[ φθ είτε σήμερ α;»

; «Α, καλημέρα και σε σα ς, αδελφ ή. Ονομά ζομαι Μά ικλ Φλά -



7

28


νερι και π έρ α σα να ξαναδώ τον αγα πη τό μου φίλο, τον αιδεσι-

μότατο Λεονάρν το Κοντάρντι».

Ο Φλάνερι παρατήρησε μια μικρή αλλαγή στο ύφος της

αδελφής. «Μισό λεπτό, αιδεσιμότατε. Να ειδοποιήσω τον πα-

τέρα Γκιμέ».

«Τον π ατ έρ α Γκιμέ;»

«Σι.

ΤΟ διευθυντή το υ ασύλου».

«Γιατί θα πρέπει να τον δω;» είπε ο Φλάνερι, που θεωρού-

σε φρόνιμο να περ άσει η επίσκ εψ η του όσο πιο απα ρατή ρητ η

γινόταν. «Δε χρειάστη κε κάτι τέτοιο την προ ηγούμενη φορά».

«Πρέπει να τον φωνάξω», ε ίπε η αδελφή σηκώνοντας το

ακουστικό του τη λεφώ νου.

Ο Φλάνερι ετοιμάστηκε να διαμαρτυρηθεί ξανά, έπειτα

όμως το ξανασκ έφτη κε. Προφ ανώ ς, το επεισόδιο με την κρίση

του Κοντάρντι στη διάρκεια της προηγούμενης επίσκεψής του

είχε γίνει γνωστό. Θα μιλούσε στον αιδεσιμότατο Γκιμέ και θα

του εξη γούσ ε τι ακριβώς είχε συ μβεί .

Ο Φλάνερι διέσχισε το δωμάτιο και κάθισε σε μια α π ό τις πο-

λυθρόνες του χώρου αναμονής. Παίζοντας αφηρημένα με τη

σακούλα π ου κρατούσε σ τα χέρια του, σκέφ τηκε να την ανοί-

ξει και να πάρει μια καρα μέλα. Δεν ήτα ν η αγα πη μένη του γεύ-

ση -ουίσκι ή καφές-, θα έκανε όμως τη δουλειά της. Αντιστά-

θηκε στον πειρασμό. Ή ξ ερ ε ότι ο Κοντάρντι θα του π ρό σφ ερε

οπ ω σδ ήπ οτε μία, οπ ότε ήταν προ τιμότερο να περιμένει .

«Ο αιδεσιμότατος Φλάνερι;»

Ο ιερωμένος που ερχόταν προς το μέρος του ήταν γύρω

στα εξήντα, πολύ αδύνατος, εντελώς φαλακρός, με πεταχτά

αυτιά, αφύσικα μεγάλα για το κεφάλι του.

«Ναι» , ε ίπε ο Μάικλ Φλάνερι καθώς σηκωνόταν από την

καρέκλα. «Αν το θέμα είναι η προηγούμενη επίσκεψή μου, αι-

δεσιμότατε, θα ήθελα να σας εξηγή σω . . .»

«Λυπάμαι» , ε ίπε από τομ α ο Γκιμέ . «Ο πατ έρ ας Κοντάρντι . ..

λυπάμαι πολύ, αλλά πέθανε χθες βράδυ».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12

. ΔΙΣΜΑ Σ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑΣ στ εκό ταν σε έναν α π ό του ς δρό-

μους της Ι ερουσαλήμ , στην Οδό των Υφαντών, καλω-

σορ ίζοντας στην εξώπορτα του σπιτ ιού τους π ιστούς που

έφτ ανα ν στη σύναξ η γ ια να ακούσ ουν το κήρυγμα του Στ έφ α-

νου για τον αναστημένο Χριστό. Στα έξ ι χρόνια που είχαν πε-

ράσει από τη σταύρωση του Ιησού, ο Στέφανος ε ίχε κατορ-

θώσει να οργανώσει την ολοένα αυξανόμενη ομάδα των πι-

στών στο κίνημα που ο ίδιος είχε ονομάσει «Ο Δρόμος», με τον

Δισμά να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πλέον ένθερμους

και μαχητικούς υποστηρικτές του.

Ο Δισμάς γνώριζε τους περ ισσότερους α π ό αυτού ς π ου ε ί-

χαν ήδη καταφθάσει , με ευχαρίστηση , όμως , παρατηρούσε

τώρα τη ν άφ ιξη και ορ ισμένων καινούργιων πρ οσ ώ πω ν. Κάθε

συγκέντρωση ήταν μεγαλύτερη από την προηγούμενη , και

ήξερε ότι και άλλες εκκλησίες που κήρυτταν το μήνυμα του

Χριστού ανθού σαν , όπ ω ς ακριβώ ς και η δική τους .

Ένας μεσόκοπος έμπορος κατηφόρ ισε κουτσαίνοντας το



10

0ΠΟΑΜΠΛΟΚ - ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

δρόμο για να σταματήσει μπρ οστά στο ν Δισμά, προκα λώντα ς

τον γενειοφό ρο νέο άνδρα με το βλέμμα . «Εδώ κηρ ύσσ ουν το ν

ερχομό του Μεσσία;» ε ίπε μισοκλείνοντας με δυσπιστία τα

μάτια.

«Παρακαλώ , πέ ρα σε μέσα να μοιραστείς μ αζί μας το μήνυ-

μα της ελπίδας», του είπε ο Δισ μάς δείχνοντάς του την πό ρτα .

«Είμαι ο Δισ μά ς βαρ-Δ ισμάς».

«Κι εγώ ο Χέρσ ελ ο χα σά πη ς», σ υστήθ ηκε ο άνδρας.

«Είθε το πνεύ μα του Ιησού Χριστού να είναι πάντα μαζί σου,

Χέρσελ».

«Του Ιησού; Για εκείνο τον Γαλιλαίο προφήτη μιλάς, αυτόν

που σταυρώθηκε για βλασφημία;»

«Σταυρώθηκε επειδή έλεγε την αλήθεια», είπε ο Δισμάς.

«Ή τα ν ο Μεσσίας» .

«Πώς μπορεί να ήταν αυτός ο Μεσσίας αφού τώρα είναι

νεκρός;»

«Πέθανε, ναι , αλλά αναστήθηκε από το βασίλειο των νε-

κρών και τώ ρα ζει στον Πα ράδεισο , εκ δεξιών του Πατρ ός».

Ο Χέρσ ελ σήκω σε το χέρι σα ν να ήθελε να ξορκίσει το κακό.

«Α, κύριέ μου, πολύ φοβάμαι τώρα

ότι εσύ είσαι ο

βλάσφημος

για τί κανένας δεν μπ ορ εί να αν ασ τηθ εί χωρ ίς να οικειοποιηθεί

τη δύναμη του Θε ού ».

« Ή χω ρίς να είναι ο ίδιος Θε ός» , απ άν τη σε ο Δισμά ς.

«Λες ότι αναστή θηκε. Είδες με τα μ άτια σου αυ τό το θ αύμ α;»

«Όχι, αλλά πολλοί άλλοι το είδαν. Αν θέλεις να μάθεις πε-

ρισσό τερα, έλα να ακο ύσεις το φίλο μου τον Στέφ αν ο».

Ο χα σά πη ς κούνησε διστακτικά το κεφά λι. «Ναι, νομίζω ότι

θα ήθελα να μάθω περισσ ότερα ».

Ο Δισμάς συνόδευσε τον Χέρσελ στη μεγάλη αίθουσα συ-

γκεντρώσεων και τον σύστησε στους παρευρισκόμενους.

Υπή ρχα ν εκεί γύρ ω στο υς σαρ άντα άνδρες και γυναίκες όλων

των τάξεων , απ ό τσιφλικάδες μέχρι σκλάβους. Στη ν εκκλησια-

στική σύναξη ήταν όλοι ίσοι · πλούσιοι και φτωχοί χαιρέτιζαν

οι μεν του ς δε στο ό νομα του Ιησού κι έπ ειτ α έπ αιρ να ν τις θέ-



ΠΑΠΥΡΟΣ Μ ΑΣΑΝΤΑ

103

σεις τους στους απλούς, ξύλινους πάγκους για να ακούσουν

τον Στέφανο. Ο Δισμάς στάθηκε στο πίσω μέρος για να μπο-

ρεί να υποδέχεται τους αργοπορημένους.

Οι συζητή σεις έπ αψ αν , όταν ο Στέφ αν ος ανέβηκε σε μια μι-

κρή εξέδρα στο μπ ροσ τινό μέρος της αίθουσα ς. Ψηλός άνδρ ας

με γωνιώδη, σχεδόν τραχιά χαρακτηριστικά, ήταν ντυμένος

απ λά , με σανδάλια και κα φέ χιτώνα . Το πιο εντυπ ωσ ιακό στοι-

χείο πάνω του ήταν τα κοντινά μεταξύ τους, σκούρα μάτια

του, που έλαμπαν σαν κατάμαυρα πυρωμένα κάρβουνα. Ο

Στέφ αν ος στεκότα ν ακίνητος πά νω στην εξέδρα, κοιτάζοντας

τη συνάθροιση, αιχμαλωτίζοντας την προσοχή τους. Μόνο

ότα ν η σιω πή έγινε απ όλ υτη , ξεκίνησε να μιλάει.

«Ό τα ν ο Μω υσής ήταν στην έρημο, κοντά στο Ό ρο ς Σ ινά,

είδε μία βάτ ο να φλ έγετα ι, χωρίς ω στόσ ο να καίγεται. Πλησ ία-

σε για να δει καλύτερα εκείνο το απ ίστ ευ το θ έαμα , και άκο υσε

τότε τη φωνή του Κυρίου να αντηχεί : "Λύσαι το υπόδημα εκ

των ποδώ ν σου, ο γαρ τό πο ς, εν ω συ έστηκα ς, γη αγία εστί .

Εγώ ειμί

ο

θεός του πατρ ός σου *"» .

Λέγον τας αυ τό , ο Στέ φ αν ος έβγαλε τα σανδάλια του , και οι

περισσότεροι από το εκκλησίασμα ακολούθησαν το παρά-

δειγμά του.

«Ο Μω υσή ς έλαβε τ ις εντολές απ ό τον Θ εό, εντολές για τη

ζω ή, και τις πα ρο υσ ίασ ε σε μας. Εμείς όμως δεν τις ακολουθή-

σαμε. Αργότερα, ο Ιωσίας οδήγησε τους προγόνους μας στη

γη της επαγ γελία ς και ο Σολο μώ ντας μάς έχτισε έναν ναό».

Ο Στ έφ αν ος σ ήκω σε το χέρι και το κράτησε α κίνητο για μια

στιγμή. Έπειτα, κουνώντας το δάχτυλο του, συνέχισε με μια

φω νή τόσο δυνατή π ου έκανε τα παρ άθ υρα να τρίξουν.

«Ο Ύψιστος, όμως, δεν κατοικεί σε σπίτια που χτίζουν οι

άνθρωποι με τα χέρια τους».

Το πλήθος κρά τησε την ανάσα του , εμβρόντητο απ ό τα λό-

* Η Παλαιά Διαθήκη , Έξοδος , Γ ' : 5 , 6 . (Σ . τ .Μ. )



100


για του, που έμοιαζαν με ευθεία επίθεση κατά του Ναού, του

ιερότερου μνημείου της Ιερουσαλήμ.

«Όπως λέει ο Προφήτης: "Ο ουρανός μοι θρόνος, η δε γη

υπο πόδ ιον τω ν ποδώ ν μου. Ποίον οίκον οικοδομήσετέ μοι; Και

ποίος τόπο ς της καταπαύ σεώ ς μου; Πάντα γαρ ταύ τα εποίη-

σεν η χειρ μου *"».

Μερικοί από τους νεοφερμένους ανακάθισαν ενοχλημένοι

στις θέσεις τους, με ύφος που δήλωνε ότι ήταν έτοιμοι να ση-

κωθούν και να φύγουν, να τρέξουν όσο μακρύτερα μπορού-

σαν από εκείνον το βλάσφημο. Ω στό σο , ο Στέφα νος το υς κρα-

τούσε αιχμά λωτο υς με το πα νίσχυρ ο βλέμμα του και τη σιγου-

ριά της φωνή ς το υ.

«Ξεροκέφαλοι άνθρ ωπ οι Δ ε δώ σατε την καρδιά σα ς στον

Θεό, ούτε ακούσατε το Λόγο Του. Οι προγονοί σας αγωνίστη-

καν να αφανίσουν από προσώπου γης κάθε προφήτη που

έφερνε το μήνυμα της έλευσης του Σωτήρα. Αυτοί εξολόθρευ-

σαν τους π ρο φ ήτ ες, κι εσε ίς τον ίδιο τον Κύριό μας».

Ο Στέφανος σήκωσε το βλέμμα και έδειξε την οροφή. «Κοι-

τάξτε » φώ να ξε. « Βλέπ ω τους ουρανο ύς ανοιχτούς και τον

Υιόν του ανθρ ώπ ου καθεζόμενον εκ δεξιών του Πατρ ός »

Αξαφ να, κάποιος απ ό την μπροστινή σειρά πετά χτηκε πά νω

και, σαν να έδωσε σήμα, τρεις άλλοι από το εκκλησίασμα όρμη-

σαν μπρο στά και άρπα ξαν τον Στέφ ανο . Οι υπόλοιποι έμειναν

να κοιτάζουν τη σκηνή ακίνητοι, σαν μαγεμένοι, νομίζοντας ότι

ήταν προσχεδιασμένο κομμάτι του κηρύγματος του Στέφ αν ου .

Ακόμα και ο Δισμάς καθηλώθηκε, για μια στιγμή, από την

αστραπιαία δράση, στο πρόσωπο ωστόσο του αρχηγού των

τεσσάρων αναγνώρισε τον νεοφερμένο που του είχε συστηθεί

ως Χέρσελ. Τότε, συνειδητοποίησε την αλήθεια. Κάποιοι από

τους εκκλησιαζόμενους δεν είχαν έρθει για να πρ οσευχη θούν αλ-

λά για να βρουν και να αιχμαλωτίσουν τον φλογερό ρήτορα.

* Η Παλαιά Διαθήκη , Ησαΐας , -ΣΤ ' : 1 ,2 . (Σ . τ .Μ. )




«Αφήστε τον » φών αξε ο Δισμάς. Έκαν ε να πάει π ρο ς το μέ-

ρος του, αλλά τον άρπαξαν δυο από τους άνδρες που κάθο-

νταν στους π ίσω π άγκο υς. Έν α ς τρίτος, μικρόσωμος αλλά εξαι-

ρετικά μυώδης, όρμησε από την κεντρική πόρτα και πήγε να

σταθεί μπροστά στον Δισμά κλείνοντάς του το δρόμο. Ήταν

εντελώς καραφ λός, με μεγάλη, γαμψ ή μύτη και φρύδια πο υ ενώ-

νονταν στο κέντρο. Ο Δισμάς αναγνώρισε αμέσως τον Σαούλ,

έναν απ ό τους π ιο ένθερμους διώκτες των οπαδώ ν του Ιησού.

Ο Σαούλ έδειξε τον Δισμά. «Μην ανακατεύεσαι με το νόμο,

βαρ-Δισμά», διέταξε.

«Πού τον π άτ ε;» απ αίτησ ε να μάθει ο Δισμάς.

«Αυτό δεν είναι δική σο υ δουλειά».

Μερικοί από το ακροατήριο, συνειδητοποιώντας επιτέ-

λους τι συν έβαινε, σηκώ θηκαν κι άρχισαν να φω νάζ ουν καθώς

ο Σαού λ και οι άνδρες του έσερναν τον Στέφ αν ο έξω α π ό την

εκκλησία. Με τον Δισμά επικεφαλής, τους ακολούθησαν στο

δρόμο, όπου μια ακόμα μεγαλύτερη ομάδα από άνδρες του

Σαούλ περίμενε για να συνοδεύσει μαζί με τους υπόλοιπους

τον κρ ατούμενο.

Ο Δισμάς και οι χριστιανοί σύντροφοι' του ήταν κατά πολύ

λιγότεροι και, ουσιαστικά, ανίσχυροι. Δεν μπορούσαν, λοιπόν,

να κάνουν τίπο τε άλλο απ ό το να παρακο λουθού ν φοβισμένοι

τους ζωγρητές του Στέφ ανο υ να τον οδηγούν έξω α πό την πό-

λη, στην Κοιλάδα Σιμβρών, και να σταματούν σε ένα ερημικό

σημείο. Εκεί, οι άνδρες του Σα ού λ περικύ κλω σαν τον αιχμάλω-

το τους κι άρχισαν να μαζεύουν μεγάλες πέτρες, ενώ ο αρχη-

γός τους συγκέντρωσε και κράτησε τους μανδύες τους.

Γνωρίζοντας τι επρό κειτο να συμβεί , ο Δισμάς όρμησε π ρο ς

τον Σαο ύλ, προσ πα θώ ντας να σπάσ ει το φράγμα των ανδρών

του. Κόντευε να φτάσει μπροστά, όταν μερικοί από τους άν-

δρες τού επιτέθηκ αν και τον ξυλοκό πησα ν. Έπ ε ιτ α άρ χισαν να

τον σέρνουν στο σημείο όπ ου σ τεκόταν μόνος ο Στέφ αν ος, στο

κέντρο του κύκλου. Ο αρχη γός του ς, όμως, τους διέταξε να τον

απομακρύνουν. Ή τ α ν προφ ανές ότι ο Σαο ύλ εκτελούσε διατα-



100


γές -κατά πάσα πιθανότητα, των Σανχεντρίν- και ότι , γι ' αυ-

τόν ακριβώς το λόγο, δε σκ όπ ευε να κάνει κατάχρησ η εξουσ ίας.

Καθώς τραβούσαν τον Δισμά από τα πόδια και τον έσερ-

ναν παράμερα, ο Σαούλ μπήκε ξανά στον κύκλο των ανδρών

και κούνησε καταφατικά το κεφάλι. Στο σινιάλο του, ένας άν-

δρας π έτ α ξε μια π έτ ρ α στ ο θύμα, κι ένας δεύτερος ακολούθη-

σε αμέσως το παράδειγμά του. Οι υπόλοιποι τους μιμήθηκαν,

κι άρχισαν να χτυ πο ύν τον Στέφαν ο χωρίς σταματημό, ώ σπ ου

το αίμα άρχισε να τρέχει ποτάμι από το κεφάλι και το σώμα

του. Ο Στέφανος λύγισε κι έπεσε στα γόνατα σκύβοντας το

κεφάλι καθώς ο λιθοβολισμός μαινόταν.

« Ιησού, Κύριέ μου, στα χέρια σου παραδίδω το πνεύμα

μου » αν αφώ νησε.

Από τις παρυφές του κύκλου των λιθοβολιστών, ο Δισμάς

κράτησε την ανάσα το υ ακούγοντας τα λόγια του Στέφ αν ου ,

αφ ού ήταν σχεδόν πα νομ οιότυ πα με εκείνα πο υ είχε αρθρώσει

ο Ιησούς στο σταυρό. Η επόμενη φράση του Στέφανου ήταν

ακόμα πιο εκπληκτική. «Κύριε, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι

ποιούσι».

Αυτές ήταν και οι τελευταίες κουβέντες του, γιατί η επόμε-

νη πέ τρ α απο δείχτηκε θανάσιμη.

«Θαυμάσια», ε ίπε ο Σαούλ, δίνοντας πίσω στους άνδρες

τους μανδύες τους. «Επιτελέσατε θεάρεστο έργο εδώ, και αυ-

τό είναι θα υμάσ ιο».

Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, ο Δισμάς βαρ-Δισμάς βρισκό-

ταν πολλ ά χιλιόμετρα μακριά α π ό την Ιερουσαλήμ, καθισμένος

σε έναν πέτρ ινο πά γκο , σε έναν κήπ ο της Εφέσ ου, κοιτάζοντας

το παιχνίδισμα του ήλιου στην καταγάλανη επιφάνεια του Αι-

γαίου Πελάγους. Η θύμηση του θηριώδους λιθοβολισμού του

Στέ φα νο υ τον έκανε να νιώθει κουρασμένος και μεγάλος, πο λύ

μεγαλύτερος α π ό τα σαρά ντα δύο χρόνια του. Η αλήθεια ήταν

π ω ς οι αμέτρητες περιπλα νήσεις του στη διάρκεια αυτώ ν των



ΠΑΠ ΥΡΟ Σ ΜΑΣΑΝΤΑ 103

είκοσι χρόνων π ο υ είχαν περ άσ ει α π ό τη σταύ ρω ση του Ιησού

τον είχαν καταπονήσ ει . Κ ατά ένα μεγάλο ποσ οσ τό, τα ταξίδια

αυτά ήταν αποτέλεσμα των ενεργειών του υπεύθυνου για το

λιθοβολισμό του Στέφανου, αφού σύντομα, ύστερα από εκείνο

το επεισόδιο, ο Σαούλ είχε επιχειρήσει να συλλάβει και τον Δι-

σμά , εξαναγκάζοντας τον να δρα πετεύσει α π ό την Ιερουσαλήμ.

Αργότερα, ο Σαούλ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην έλευση του

Δισμά στην Έφ εσ ο . Αυτή τη φορά, ω στόσο, ο διώκτης του δεν

είχε ενεργήσει με γνώμονα το μίσος αλλά την αγ άπ η.

«Δισμά;»

Ο Δισμάς γύρισε και είδε έναν κοντό, φαλακρό άνδρα με

γαμψή μύτη.

«Α, Παύλο.. . μίλησες με τους ιερείς;»

«Ναι», απάντησε ο Παύλος. «Από εδώ και στο εξής, δε θα

μας επιτρ έπ ετα ι ν α χρησιμοπ οιούμε τη συνα γωγή για τη διδα-

σκαλία μας. Βρήκα, όμως, μια αίθουσα στο Ρωμαϊκό Γυμνάσιο

την οπ οία μπ ορείς να χρησιμοπο ιήσεις».

«Να τη χρησιμοποιήσω ;

Εγώ;»

«Μάλιστα, φίλε μου, εσύ. Το ξέρεις ότι , από τη μεριά μου,

είναι απαραίτητο να συνεχίσω τα ταξίδια και τη διδασκαλία

μου, εσύ όμως πρέπει να μείνεις εδώ και να ολοκληρώσεις το

έργο π ου ξεκινήσαμε. Θ α έχεις τη συντροφιά το υ νεαρού Γάιου

του Εφ έσιου και τη βοήθειά του, φυ σικά , στο βαρύ φ ορτίο της

καθοδήγησης του ποιμνίου μα ς. Θα το κάνεις;»

«Ναι, και βέβαια θα το κάνω», είπ ε ο Δισμ άς.

Ακόμα και τώρα, τη στιγμή που ένιωθε να τον πλημμυρίζει

ένα τεράστιο κύμα αγάπ ης για τον άνδρα πο υ στεκότα ν εμπρός

του, ο Δισμά ς αναρωτιόταν πώ ς ήταν δυνατό να τρέφει τέτοια

συναισθήματα για το δολοφόνο του Στέφανου. Εκείνο τον και-

ρό, αν του έλεγε κανένας ότι ο πιο σκληρός διώκτης των οπα-

δών του Ιησού θα γινόταν, μια μέρα, απόστολος, ο Δισμάς θα

τον απο καλ ούσ ε ψ εύτη . Και αν κανένας ισχυριζόταν ότι ο ίδιος

ο Δισμάς θα συντρόφευε σε μια ιεραποστολική περιήγηση το

φονιά του Στέφανου, θα τον είχε αποκαλέσει τρελό. Ωστόσο,



100


αυτό ακριβώς είχε συμβεί , γιατί ο Παύ λος, ο απόλ υτα αφοσιω-

μένος δούλος του Ιησού Χριστού με τον οπ οίο ο Δισμά ς ταξίδευε

και κήρυττε τώρ α, δεν ήταν άλλος απ ό τον άνθρωπ ο πο υ είχε

οργανώσει το λιθοβολισμό του Στέφανου.

Ο Παύλος, γνωστός τότε ως Σαούλ, ήταν ένας Φαρισαίος

προορισμένος εκ γενετής για το Ιερατείο

-

είχε την κατάλληλη

καταγωγή, μόρφωση και ιδιοσυγκρασία για το αξίωμα. Αναρ-

ριχώμενος σε α υτόν το στό χο, είχε δεχ τεί να παίξει με προθυ-

μία το ρόλο π ου του ανέθεσαν οι Σανχεντρίν ως υπ ερα σπ ιστή

του ιουδαϊσμού και επιδόθηκε με ζήλο στο διωγμό όσων πί-

στευαν ότι ο Ιησούς ήταν ο Μεσσίας. Ο Παύλος, όμως, είχε

βιώσει μια θαυματουργή πνευματική αφύπνιση καθ' οδόν για

τη Δα μασ κό, ότα ν τον είχε καθηλώσει μία εκτυφ λω τική λά μψ η

και η ίδια η φω νή το υ Ιησού.

Σύντομα, ύστερα απ' αυτό το γεγονός, ο Σαούλ βαπτίστη-

κε με το όνομα Παύλος και γύρισε όλες τις συναγωγές κηρύσ-

σον τας ότι ο Ιησούς ήτα ν ο Υιός του Θ εο ύ. Στ ο τρίτο του ταξί-

δι ο Δισμάς τον ακολούθησε, για να καταλήξουν μαζί , ύστερα

απ ό αρκετές περιπλανήσε ις , στην Έφ εσ ο . Ή τα ν η πόλη πο υ ,

με το ναό της Εφεσίας Αρτέμιδος ως κύριο χαρακτηριστικό

της, αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα παγανιστικά κέ-

ντρα του μεσογειακού κόσμου.

Ό τ α ν ο Παύλος τον πλησ ίασε ακόμα περισσότερο και έβα-

λε το χέρι στον ώμο το υ, ο Δισμ άς αισθάνθηκε όλη την κούρα-

σή του να εξανεμ ίζεται και να αντικαθίσταται α π ό ένα ορμητι-

κό κύμα ενέργειας, σαν τους χυμούς της άνοιξης που ξαναδί-

νουν ζωή σ τα δέντρα.

«Ή μου ν στ' αλήθεια ευλογημένος πο υ σε ε ίχα συνοδοιπόρο

μου», δήλωσε χαμογελώντας ο Παύλος, «γιατί εσύ είδες με τα

μάτια σου τον Ιησού, όσο βρισκόταν ανάμεσά μας, και ο ίδιος

σου ο πα τέρ ας σώ θηκε απ ό αυτόν στο σταυρό. Και ήσουν επί-

σης μάρτυρας των όσων συνέβησαν στην Κοιλάδα Σιμβρών,

εκείνες τις μέρες πο υ βρισκόμουν στ ο σκοτάδι, προ τού μπορ έ-

σω να δω το φ ω ς. Και, ενώ είχες κάθε λόγο να τρέφ εις αισθή-




1

03

ματα μνησικακίας απέν αντι' μου, δεν έχω λάβει α π ό σ ένα π α-

ρά την αγά πη τ ου Κυρίου».

«Κι εγώ ευλογήθηκα, Πα ύλο , για τίείχ α τη χάρη να συναντή-

σω έναν δάσκαλο σαν εσένα», απά ντη σε ο Δ ισμάς.

Ο Παύλος οπισθοχώρη σε δυο τρία βήματα κι ύστερα σταμά-

τησε και είπ ε: «Υπάρχει κάτι πο υ θέλω να κάνεις, αδελφέ μου».

Ο Δισμάς παρα τήρησε μια παρά ξενη σοβαρότητα στο ύφος

του μεγαλύ τερου άνδρα. «Το ξέρεις ότι είμαι π άν τα πρό θυμος

να κάνω ό,τι μου ζητήσεις».

«Δε χρειάζομαι εγώ τις υπηρ εσίες σ ου, Δισμά, αλλά κάποιος

πολύ ανώτερος μου».

«Τι π ρέ π ει να κάνω;»

«Όσο βρίσκεσαι εδώ, στην Έφεσο, πρέπει ν' αρχίσεις να

γράφεις μια διήγηση της ζωής του Κυρίου μας, όπως τη βίω-

σες ο ίδιος».

«Εγώ;» ρώ τησε ο Δισμάς απ οσβολω μένος. «Εγώ δεν μπ ορώ

να γράψ ω όπω ς εσύ. Δεν είμαι πα ρά . . .»

«Είσαι κάπ οιος πο υ βρέθηκε πλ άι στο ν Χριστό, όταν βά διζε

ακόμα πάνω σε τούτη εδώ τη γη. Όσο ωραία και περισπού-

δαστα κι αν ακούγονται τα λόγια μου, είναι τα λόγια κάποιου

που στηρίζει τις πεποιθήσεις του στην πίστη, όχι στη μαρτυ-

ρία. Το δικό σου δώρο, όμως, είναι κάτι πολύ ανώτερο. Αυτό

πρ έπ ει να το μοιραστείς με όλους».

Ο Δισμάς ά ρχισε να διαμαρτύρεται, αλλά ο Παύλος τον στα-

μάτησε σηκώ νοντας το χέρι . «Μην το σκέφ τεσα ι άλλο, α δελφ έ

μου. Ό τ α ν έρθει η ώρ α, ο Κύριος θα καθοδηγήσει το μυα λό και

το χέρι σου». Ο Παύ λος πλη σίασ ε το φίλο του . «Και τώ ρα, πρ έ-

πει να φύγω».

«Καλό δρόμο».

«Συνέχισε, αδελφ έ μου, και έχε πά ντα οδηγό την αγάπ η του

Χριστού».

Έσφιξαν ο ένας το βραχίονα του άλλου κι ύστερα τράβη-

ξα ν χω ριστού ς δρόμους.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13

ΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΚΡΟΑΣΕΩΝ του κυβερνείου και παλατιού

του, ο Ρουφίνος Τάκιτος στεκόταν πίσ ω α πό τον υπ ερυ-

ψωμένο θώκο του αξιώματος του, κοιτάζοντας έξω από το

πα ρά θυρ ο τα πλοία στο λιμάνι, ευχόμενος να επέσ τρ εψ ε στην

πατρίδα του με ένα από αυτά. Στα πενήντα πέντε του, ο κυ-

βερνήτης της επαρχίας της Εφέσου δυσφορούσε στην προο-

πτική να χαραμίσει όλη τη ζωή του σε ένα πόστο τόσο απο-

μακρυσμένο α π ό τη Ρώμη.

Μ ια νέα γυναίκα μ πήκ ε στο δωμάτιο κρατώντας ένα μπου-

κέτο λουλούδια. «Δεν είναι υπέροχη μέρα η σημερινή;» ρώτη-

σε, πηγαίνοντας σε ένα απ ό τα μικρότερα τρα πέ ζια για να τα-

κτοποιήσει τα άνθη σε ένα βάζο. «Και ο κήπος μας είναι τόσο

όμορφο ς »

«Μόνη σου τα έκοψ ες;»

«Ναι».

«Δε σου έχω πει , Μαρκέλα, ν' αφήνεις αυτές τις δουλειές

για τους υπηρέτες; Η σύζυγος του κυβερνήτη δεν επιτρέπε-




103

ται να κοπιάζει για τέτοια πρ άγ μα τα . Είναι θέμα εν τυπώ σεω ν».

«Μα, Ρουφίνε, δε μου είναι κόπος και ούτε το θεωρώ δου-

λειά», είπε η Μαρκέλα. «Μ' ευχαριστεί να περνώ την ώρα μου

στον κήπο ».

Ο κυβερνήτης στράφηκε ξανά στο παράθυρο προσπαθώ-

ντας να κρύψει το θυμό του. Στενόμυαλος και φιλέκδικος άν-

δρας, ο Ρουφίνος Τάκιτος ζήλε υε με πά θο ς τη νέα και όμορφ η

γυναίκα του. Κ άπ οτ ε είχε φτ άσει στο σημείο να τιμωρήσει βά-

ναυ σα έναν στρα τιώτη απ λώ ς και μόνο επειδή την είχε κοιτά-

ξει, χωρίς μάλιστα το βλέμμα εκείνο να είναι στο ελάχιστο

προκλητικό.

Ο Ρουφίνος όχι μόνο ζήλευ ε τη Μ αρκ έλα, αλλά κατά βάθος

τη φο βότ αν , αφ ού , κα τά γενική ομολογία, ήταν κοινωνικά ανώ-

τερή του . Οι οικογενειακές διασυνδέσεις της ήτα ν εκείνες π ο υ

του είχαν χαρίσει την επιτυχ ία στ η διπλωμα τική σταδιοδρομία

του. Ένα μέρος της δυσφορίας του για την παραμονή του

στην Έφ εσ ο είχε στόχο τη Μ αρκέλα, ο Ρουφίνος όμως φρόντι-

ζε να κρατάει τη μνησικακία του υπό έλεγχο αφού, αν ήθελε

να ξαναβρεθ εί π ο τέ στη Ρώ μη, θα χρειαζόταν την υ ποσ τήριξη

της οικογένειάς της.

Η Μαρκέλα βρισκόταν στο τέλος της δεύτερης δεκαετίας

της ζωής της, ήταν δηλαδή σχεδόν τριάντα χρόνια μικρότερη

α π ό τον Ρουφίνο. Ό π ω ς οι περισσ ότερο ι, έτσι και ο δικός τους

γάμος είχε κανονιστεί από τους γονείς τους και, ενώ ο Ρουφί-

νος ήξερε ότι η Μαρκέλα δε θα τον είχε διαλέξει, αν ήταν στο

χέρι της, έπρεπε να της αναγνωρίσει ότι προσπαθούσε, παρ'

όλ' αυτά, να είναι καλή σύζυγος. Τις προσπάθειές της δυσκό-

λευε η μόνιμη βαρυθυμία του, η οποία συχνά υπερχείλιζε κα-

ταλήγο ντας σε β ίαιες εκρήξεις οργής.

«Ορίστε», είπε η Μαρκέλα κάνοντας ένα βήμα πίσω για να

θαυμάσει τη σύνθεσή της. «Δε σου φαίνεται πιο φωτεινό τώ-

ρα το δω μάτιο;»

Ο Ρουφίνος έριξε μια ματιά στα λουλούδια, αλλά δεν είπε

τίπο τα. Έσ τρ εψ ε ξανά το βλέμμα του στο λιμάνι και στα πλο ία.



10

0


«Σε αφή νω με τις σκέψ εις σου», είπ ε η Μαρ κέλα.

Εκείνος περίμενε ώσπου ο ήχος των βημάτων της να σβή-

σει στο διάδρομο. Τότε γύρισε την πλάτη στο παράθυρο και

ήπιε μια γουλιά κρα σί απ ό το κύπελλο πο υ κρατούσε. Φ τύνο-

ντάς την ξανά μέσα, πέ τα ξε το κύπελλο στον τοίχο και φώνα-

ξε αγριεμένος: «Τούκο »

«Μάλιστα, εξοχότατε» , αποκρίθηκε ο αρχιυπηρέτης του

μπαίνοντας στην αίθουσα.

«Φέρ ε μου κρ ασί π ο υ να πίνετα ι, και γρήγορα. Σκ έτο ξίδι εί-

ναι το ύτη η αηδία».

«Μάλιστα, εξοχότατε». Ο Τούκος υποκλίθηκε με δουλοπρέ-

πεια.

«Και στείλε κά ποιον να μαζέψει τού το το χάλι »

Ο Τούκος χτύπησε τα χέρια του, κι αμέσως δύο υπηρέτες

μπή καν βιαστικοί μέσα για να καθαρίσουν. Ο ίδιος βγήκε απ ό

την αίθουσ α για να επιστρ έψ ει σχεδόν αμέσω ς με ένα καθαρό

κύπελλο γεμάτο κρασί. Το πρό τεινε επιφυλα κτικά σ τον Ρουφί-

νο κι ύστερα οπισθοχώρησε αμίλητος, περιμένοντας την ετυ-

μηγορία του.

Ο Ρουφίνος ήπιε μια γουλιά, αλλά δεν αντέδρα σε καθόλου.

Φερ ότα ν λες και το ξέσπ ασ μά του δεν ε ίχε συμβεί πο τέ. Έδει-

ξε ένα πλοίο πο υ σά λπ αρ ε α πό το λιμάνι.

«Σε λίγες μέρες αυτοί θα πατάνε το πόδι τους στη Ρώμη»,

είπε, «ενώ εγώ θα εξακολουθώ να βρίσκομαι σε τούτο το ξε-

χασμένο απ' τους θεούς μέρος».

«Μα, εξοχότατε, ο τόπος ε ίναι πανέμορφος», ε ίπε ο Τού-

κος. «Και η θέση σας πολύ υπεύθυνη. Οι πάντες στην Έφεσο

σα ς σέβονται για τη σο φία και το θάρρος σας».

«Ναι, αυτό είναι αλήθεια», συμφώνησε ο Ρουφίνος. «Λίγοι

θα μπο ρούσα ν να κυβερνήσουν έναν τόσο οπισθοδρομικό λα ό

τόσ ο καλά όσο εγώ».

«Προσωπικά, δε γνωρίζω κανέναν με τέτοιες ικανότητες»,

δήλωσε ο υπηρέτης.

«Για πες μου, Τούκο, έχεις ακούσει γι ' αυτή την καινούργια




θρησκεία τω ν Εβρα ίων; Λένε ότι μερικοί αττό δαύτους λατρ εύουν

τώρα κάποιον πο υ σταυρώ θηκε π ριν από μερικά χρόνια».

«Ναι, έχω ακ ου στά , αλλά δεν πρό κειται μόνο για Εβρα ίους.

Εδώ, στην Έ φ ε σ ο του λάχιστον, υ πάρ χουν και αρκ ετοί εθνικοί

ανάμεσά το υς. Έχ ου ν αρχίσει να αυτοα ποκα λούνται χριστια-

νοί».

«Τι σημαίνει αυτό;»

«Ο άνδρας που σταυρώθηκε ονομαζόταν Ιησούς Χριστός».

«Χριστιανοί, ε;» Ο Ρουφίνος ήπιε άλλη μια γουλιά από το

κρασί του. «Εσύ είσαι χριστιανός, Τούκο;»

«Ό χι, βέβα ια», απο κρίθηκε εμφ ατικά ο υπ ηρ έτης . «Γιατί εν-

διαφ έρεστ ε τόσο γι ' αυ τή τη θρησκεία, εξοχ ότα τε;»

«Γιατί ένας από τους στρατιώτες μας έχει στην κυριολεξία

ερωτευτεί αυτή την παράξενη αίρεση και θέλει να υποβάλει

την πα ραίτη σή του α π ό το Σώ μα. Και όχι ένας οποιοσ δήπο τε

στρατιώτης αλλά ένας από τους αξιωματικούς της προσωπι-

κής μου φρ ουρά ς».

«Στον Μάρ κο αναφ έρεστε;» ρώτησε ο Τούκος.

Ο Ρουφίνος γύρισε και τον κοίταξε έκπ ληκ τος. «Το ξέρεις;»

Ο Τούκος κατένευσε. «Ο Μάρκος μιλάει στους στρατιώτες

γι' αυτό τον Ιησού και τους πα ροτρύ νει να παρακ ολου θούν τις

ομιλίες των χριστιανών ηγετών της Εφέσου, του Παύλου από

την Ταρ σό και κάπ οιου ονόματι Δισμά».

Πιέζοντας τη ράχη της μύτης του, ο Ρουφίνος κούνησε το

κεφάλι. «Αρα, η κατάσταση είναι χειρότερη απ' ό,τι φανταζό-

μουν. Φ ώ να ξέ μου το διοικητή της φρο υράς».

Ο Τούκος αποσύρ θηκε, και ο Ρουφίνος στράφηκ ε ξανά στ ο

παράθυρο. Το πλοίο με προορισμό τη Ρώμη είχε ανοιχτεί τώ-

ρα στη θάλασσα, και βρισκόταν τόσο μακριά που μετά βίας

φαινόταν.

Λίγα λε π τά α ργότερα, βαριά βήματα αντήχησαν στο πλακό -

στρω το . «Κυβερνήτα Τάκ ιτε», ακούσ τηκε μια φω νή.

Καθώς ο Ρουφίνος γύριζε προς την πηγή της, ο λεγάτος, ο

ύπαρχος της λεγεώνας, έφερνε τη γροθιά στο στέρνο του σε



100


χαιρετισμό. Ο Ρουφίνος ανταπέδωσε με ένα άτσαλο σήκωμα

του κυπέλλου του και ρώτησε: «Πες μου, λεγάτε Κάσκο, γνώ-

ριζες ότι ο εκατόν ταρχο ς Μ άρκος Αντώνιος θέλει να υ ποβ άλει

την παρ αίτησή του;»

Ο αξιω ματικό ς με τα ασημένια μαλλιά δεν μπ όρ εσε να κρύ-

ψει την αμηχανία του. «Ναι. Μου έχει μιλήσει ο ίδιος για το

θέμα».

«Και τι του είπες;»

«Νομίζω πως είναι ερωτευμένος με κάποια Εφέσια», απά-

ντησε ο Κάσκος. «Τον συμβούλευσα σχετικά. Του είπα ότι όλοι

οι στρα τιώτες π ου βρίσκονται σε ξένους τόπ ου ς έχουν περιπ έ-

τειες με τις ντό πιες, α λλά πω ς δεν πρ έπ ει ν' αφήσει μια γυναίκα

να του πάρει τα μυαλά». Ο λεγάτος γέλασε. «"Ρίξ' την στο κρε-

βάτι", του είπα , "ο πίτω σέ την, αν το θεωρείς απ αρα ίτητο, αλ-

λά δεν υπάρχει λόγος να παραιτηθείς απ ό τη θέση σ ου"».

«Είσαι ηλίθιος», γάβγισε ο Ρουφίνος.

Το χαμόγελο του αξιω ματικού έ σβη σε για να δώσει τη θέσ η

του σε μια έκφραση θυμού, που γρήγορα αντικαταστάθηκε

α π ό ένα πικραμένο ύφ ος. «Ορίστε , κυβερνήτα;»

«Η επιθυμία του να παραιτηθεί δεν έχει να κάνει με γυναί-

κα. Ο Μάρκος Αντώνιος προσχώρησε σ' αυτή την καινούργια

θρησκεία».

«Τη θρη σκεία πο υ κηρ ύττου ν εκείνοι οι δυο Εβρα ίοι;»

«Τους έχεις ακουστά; Τον Παύλο και τον. . .» Ο Ρουφίνος

αγων ίστηκε να θυ μηθεί το όνομα.

«Τον Δισμά», συμπλήρωσε ο Κάσκος. «Ναι, τους ξέρω».

«Και τι έχεις κάνει γι' αυτό;»

«Έβαλα άνδρες να παρακολουθούν τα κηρύγματά τους με

την εντολή να μου ανα φερθ ούν, αν ακούσ ουν κάτι π ο υ να συ-

νιστά προδοσία».

«Έστε ιλες κατασκόπους ;»

«Μάλιστα, εξοχότατε» .

«Για να μαντέψω, Κάσκο. . . Μήπως ένας από αυτούς ήταν

και ο Μάρκος Αντών ιος;»




103

Ο Κάσκος έμεινε αμίλητος για μια στιγμή, έπειτα όμως κα-

τένευσε.

«Και δεν κατάλα βες ότι αυ το ί οι άνθρωποι τον πήρ αν με το

μέρος τους; Δε ν το π ήρ ες είδηση ότι έγινε δικός του ς;»

Ο Κάσκος ανασήκωσε τους ώμους. «Κατά τη γνώμη μου,

κυβερν ήτα, δεν είναι πα ρ ά μία ακόμα θρησκεία. Τό σες και τό-

σες υ πά ρχο υν. Γιατί να μας βλάψει η συγκεκριμένη;»

«Δεν είναι απλώς "μία ακόμα"», του πέταξε εκνευρισμένος

ο Ρουφίνος. «Είναι μια πολύ επικίνδυνη θρησκεία. Και τώρα ο

Μ άρκος τη διδάσκει στου ς συντρ όφ ους το υ Τι θα κάνεις, αν κι

άλλοι στρ ατιώ τες γίνουν χριστιανοί κι αρχίσουν να πα ρα ιτού-

νται; Θ α τους αφ ήσ εις να φύ γου ν έτσι , με τις ευλογίες σου;»

«Όχι , εξοχότατε» .

«Ελ πίζ ω π ω ς όχι», είπ ε ο Ρουφίνος. Τον έδιωξε με μια χειρο-

νομία. «Πήγαινε και στείλε μου τον Μάρ κο Αντώνιο».

«Αμέσως», είπε ο Κάσκος φέρνοντας ξανά τη γροθιά στο

στήθος.

«Κυβερνήτα», ανήγγειλε ο λεγάτος Κάσκος, «ο εκατόνταρχος

Μά ρκος Αντώνιος περιμένει έξω ».

«Πες του να περ άσει» .

Ο Κάσκος γύρισε προς την πό ρτα , όταν ο Ρουφίνος φώνα-

ξε ξοπ ίσω το υ: «Ό χι , μην του πεις να περ άσ ει . Να τον στείλεις

συνοδεία φρουράς».

Ο Ρουφίνος διέσχισε το δωμάτιο και κάθισε στο θώκο του.

Την επόμενη στιγμή, ο Μάρκος Αντώνιος μπήκε στην αίθουσα

συνοδευόμενος από δύο στρατιώτες. Στάθηκε μπροστά στον

κυβερνήτη και τον χαιρέτισε με επισημότητα. Ο Μάρκος ήταν

λίγο ψηλότερος από τον μέσο Ρωμαίο, με σκούρα σγουρά μαλ-

λιά, γα λάζ ια μάτια και δυνατό , μυώδες σώ μα.

Ο Ρουφίνος δεν αντα πέδω σε το χαιρετισμό π αρ ά ξεκίνησε

αμέσω ς την ανάκριση. «Έμαθα , εκατόνταρχε, ότι α σπ άσ τηκ ες

τη θρησκεία αυ τού του ψευδο προ φήτη , του Ιησού».



100


«Δεν πισ τεύ ω ότι ο Ιησούς ήταν ψευδ οπρ οφή της, εξοχότα-

τε» , απ άντ ησε ο Μάρκος.

«Ναι; Και τι πιστεύεις, δηλαδή, ότι ήταν;»

«Ο Υιός του Θεο ύ».

Ο Ρουφίνος ξέ σ π α σε σ ε γέλια. «Ποιανού θεού; Του Δία ; Του

Αρ η; Γιος της Ε φεσ ίας Αρτέμιδος, ίσω ς;»

«Ο Υιός του ενός αληθινού Θε ού ».

«Του ενός Θ εο ύ; Πώ ς είναι δυνατό να υπάρ χει μονάχα ένας

θεό ς; Και οι θεο ί της Ρώμη ς;»

«Πιστεύω ότι αυτ οί

οι

θεοί είναι ψευδείς», δήλωσε ο Μ άρκος.

Η οργή έβαψε κατακόκκινο το πρόσωπο του Ρουφίνου, και

τα μηνίγγια του άρχισαν να σφ υρο κοπ ούν . «Ψευδείς;» φώ ναξ ε

τόσο δυνατά, πο υ το σάλιο του έφ τασ ε ως το πρ όσω πο του

Μ άρκ ου. «Είσαι βλά σφ ημος » πρ όσ θεσ ε σ τον ίδιο τόνο, για να

γυρίσει αμέσω ς μετά πρ ος την πό ρτ α και να ουρλιάξει : «Λεγά-

τε Κάσκο »

«Μάλιστα, κυβερνήτα», είπε ο Κάσκος καθώς έμπαινε τρέ-

χοντας στο δωμάτιο.

Ο Ρουφίνος έδειξε τον εκατόντα ρχο. «Ρίξε αυ τό τον άνδρα

στα σίδερα κι ετοίμασε ακροαματική διαδικασία. Θα τον δικά-

σω για εθνική προ δοσ ία». Γύρισε και κεραυνοβό λησε με το βλέμ-

μα του τον κρατούμενο. «Με σκοπό να του επιβάλω τη θανα-

τική ποινή».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14

ΜΑΡΚΕΛΑ ΑΚΟΥΜΠΗΣΕ το βάζο με τα λουλούδια σε ένα

τραπέζ ι στο υπνοδωμάτιο της , έκανε πίσω γ ια να τα

θαυμάσει κι έπ ειτ α απ οφ άσ ισε ότι θα έδειχναν καλύτερα πά νω

στο ερμάρι. Είχε μόλις μεταφέρει το βάζο, όταν μία από τις γυ-

ναίκες του υπηρετικού προσωπικού μπήκε στο δωμάτιο .

«Τι λες , Ταμ άρ α; Καλ ύτερα εδώ ή εκεί , στο χαμηλό τρ απ έζι ;»

«Ω, εδώ, αφέντρα μου, οπωσδήποτε εδώ».

Η Μαρκέλα πήγε ως την άλλη άκρη του δωματίου και κοί-

ταξε το βάζο στο ερμάρι , ρ ίχνοντας έπειτα και μια ματιά στο

τραπέζ ι .

«Ναι», είπε με ένα νεύμα. «Ναι, νομίζω ότι έχεις δίκιο». Γύρι-

σε χαμογελώντας προς την υπηρέτριά της , αλλά το χαμόγελο

της έσβησε , όταν πρόσεξε τα δάκρυα στα μάτια της νέας γυ-

ναίκας . «Τ ι ε ίναι , Τα μά ρα ;» ρώτ ησ ε. «Σου συμβα ίνει κάτι ;»

«Αφέντρα μου, σε παρακαλώ, πρέπει να με βοηθήσεις» , ε ί -

π ε η Ταμ άρα μπ ερδεύ οντας α π ό την ταραχ ή τα λόγια της . «Ο

κυβερνήτης Τάκιτος συνέλαβε και φυλάκισε τον Μάρκο».



7 28


«Τον Μ άρκ ο; Εννοείς τον εκατόνταρ χο Μ άρκο Αντώ νιο;»

«Αχ, αφέντρα μου, σε παρακαλώ.. . Το ξέρεις ότι τον αγα-

π ώ .. . και τώρα τρέμει η ψυχή μου γι ' αυτόν».

«Δεν καταλαβαίνω, Ταμάρα. Γιατί να φυλακίσει ο Ρουφίνος

έναν α π ό τους ίδιους του τους αξιωμ ατικούς;»

«Δεν ξέρω», απ άν τησ ε η Ταμά ρα. «Μ ήπω ς μπορείς να μά-

θεις ; Σε παρακαλώ, αφέντρα μου, πήγαινε στον άνδρα σου,

παρ ακά λεσε' τον να δώσει χάρη στον Μ άρκο μου».

«Θα του μιλήσω», υποσχέθηκε η Μαρκέλα αγκαλιάζοντας

την κοπέλα.

Όταν η Μαρκέλα μπήκε στην αίθουσα ακροάσεων, ο Ρουφί-

νος στεκότα ν πάλι στο παρ άθυρ ο.

«Ό λο τη θάλα σσα κοιτάς», του ε ίπε .

«Θα έπρεπε να βρίσκομαι στη Ρώμη», της απάντησε. «Κι

όχι να χάνω τον καιρό μου και να σκ ορ πά ω το ταλ έντο μου σε

τούτο εδώ το θλιβερό μέρος». Γύρισε και την κοίταξε. «Τι θέ-

λεις πάλι;»

«Είναι αλήθεια ότι έθεσες τον εκατόνταρχ ο Μά ρκο Αντώνιο

υπό κράτηση;»

«Είναι».

«Μ πορ ώ να ρω τήσω γιατί ;»

«Δεν μπορείς» , απάντησε αυθόρμητα ο Ρουφίνος, έπειτα

όμως το σκέφτηκε καλύτερα. «Τι σε νοιάζει εσένα;» ρώτησε.

«Κάποια από το προσωπικό μου, η Ταμάρα, τρέφει αισθή-

ματα γι ' αυτ όν και αν ησ υχεί για την ασ φά λειά του».

Ο Ρουφίνος τής χάρισε ένα χωρ ίς θυμηδία χαμόγελο . «Καλά

κάνει και ανησυχεί. Ο φιλαράκος της είναι προδότης, και σκο-

π εύ ω να τον εκτελέσω».

Η Μαρκέλα κράτησε την ανάσα της. «Προδότης; Ο Μάρ-

κος Αντώ νιος; Ό χ ι, αδύνατον »

«Αλήθεια; Και γιατί , παρ ακ αλώ , είναι αδ ύνατον;»

«Τον ξέρω καλά τον Μάρκο. Ο πατέρας του υπηρετούσε




103

στη φρουρ ά του πα τέρ α μου. Ό λ η το υ η οικογένεια ήταν εξαι-

ρετική, αφοσιωμένοι άνθρωποι και πιστοί πολίτες της Ρώμης.

Πώ ς έγινε ο Μ άρκο ς προδ ότης ; Τι έκανε;»

«Για το πώ ς θα πρ έπ ει να ρ ω τήσεις τον ίδιο», είπ ε ο Ρουφί-

νος με ένα απ αξιω τικό νεύμα . «Εγώ, όμως, μπο ρώ να σου π ω

τι έκανε. Έγ ινε . . .» Έκ αν ε μια μικρή π αύ ση κι ύστερ α ά ρθρω σε

τη λέξη τόσο περιφρονητικά σαν να ξεστόμιζε βρισιά: «Χρι-

στιανός».

«Χριστιανός; Τι είναι αυτό;»

«Μερικοί απ' τους Εβραίους που κυκλοφορούν στην πόλη

μιλούν στους εθνικούς για κάποιον αυτοανακηρυχθέντα προ-

φήτη, γνωστό ως Ιησού Χριστό. Έπρεπε να τους ε ίχα σταμα-

τήσει νωρ ίτερα, αλλά ξέρεις ότι πο τέ δε με απ ασ χόλ ησ ε ιδιαί-

τερα τι θεό λατρ εύο υν οι Εφέσιοι , ως τώρα τουλάχιστον».

«Εβραίοι ή χριστιανοί; Μ περ δεύτ ηκα ».

«Πίστεψέ με , αγα πη τή μου, το πρά γμα μπερδεύεται ακόμα

περισσότερο», είπε ο Ρουφίνος με απόλυτα συγκαταβατικό

ύφος. «Οι καινούργιοι ιεροκήρυκες είναι Εβραίοι, οι ίδιοι οι δικοί

τους, όμω ς, δεν τους α ποδέχο νται, αφ ού θ εωρούν αυτό τον Ιη-

σού ψευδοπροφήτη. Παρ' όλ' αυτά, εκείνοι εξακολουθούν να

διακηρύ σσου ν ότι είναι ο Υιός του Θ εού , και ο φίλος σου ο Μ άρ-

κος τούς πιστεύει . Εγκατέλειψε τους Ρωμαίους θεούς -τους

θεούς και το κράτος που ορκίστηκε να υπερασπίσει- γ ια να

αφ οσιω θεί στον ψευ δοπ ροφ ήτη του, τον Ιησού Χριστό».

«Και γι ' αυ τό έβαλ ες να τον συλλ άβο υν; Επειδή α ποδ έχτηκ ε

την καινούργια θρησκεία;»

«Δεν είναι αρ κετό ;»

«Μα, Ρουφίνε, εσύ κατανοείς πολύ καλά τα θρησκευτικά

ζητήματα», ε ίπε η Μαρκέλα πλησιάζοντάς τον και ακουμπώ-

ντας τρυ φερ ά το χέρι της στο μ πρά τσο του. «Από θεούς, άλλο

τίπ οτ α.. . Ο καθένας λατρεύει και κάποιον διαφορετικό, και το

ξέρεις. Έχ εις δείξει ανοχή για όλους τους υπ όλο ιπο υς, γιατ ί όχι

και γι' αυ τόν ; Τι διαφορ ά έχει ένας α κόμ α;»

Ο Ρουφίνος αποτραβήχτηκε. «Όχι , τούτος ε ίναι διάφορε-



100


τικός. Είναι επικίνδυνος». Έτρ ιψ ε το μπρ άτσ ο του σα ν να ήθε-

λε να σβήσει από πάνω του το άγγιγμά της. «Εσύ είσαι πολύ

νέα για να τα θυ μάσα ι, εγώ όμως θυμάμα ι, και πο λύ καλά μά-

λιστα . Πριν α π ό πο λλά χρόν ια, ο Πόντιος Πιλάτος είχε στείλει

τον Ιησού στο σταυρό. Το φυσικό θα ήταν να λήξει εκείτο ζή-

τημα. Ωστόσο, κυκλοφορούν ακόμα άνθρωποι που κηρύσ-

σου ν το όνομά το υ».

«Πόσο επικίνδυνος μπ ορ εί να είναι ένας π εθα μένο ς;»

Ο Ρουφίνος κοίταξε τη γυναίκα του με τα μεγάλα, βαθιά

μάτια του. Της φάνηκε παράξενο, αλλά η Μαρκέλα ήταν σί-

γουρη ότι διέκρινε ίχνη φόβου μέσα τους.

«Εκεί ακριβώς είναι το ζήτημα», της είπε. «Υπάρχουν κά-

ποιοι που ισχυρίζονται ότι δεν είναι νεκρός, ότι τον έχουν δει

μετά τη σταύρ ωση ».

«Σαν φάντα σμα , δηλαδή;»

« 'Οχι. Τα φαντά σμα τα μπορ ώ να τα καταλάβω. Λένε , όμω ς,

ότι τον είδαν να εμφ αν ίζετα ι με σά ρκα και οστά ».

Η Μαρκέλα γέλασε. «Δε φαντάζομαι να πιστεύεις τέτοια

πράγματα, Ρουφίνε »

«Όχι , βέβαια . Πολλοί όμως τα πιστεύουν, συμπεριλαμβα-

νομένου του φίλου σου του εκατόνταρχου. Τόσο παθ ιασμένος

είναι , μάλιστα, που θέλησε να υποβάλει την παραίτησή του

απ ό το Σώ μα για να προσχω ρήσει επίσημα π λέον στις τάξεις

των χριστιανών. Ποιος μου εξασφαλίζει ότι αυτή η τρέλα δεν

είναι μεταδοτική; Κι αν επηρεάσει κι άλλους; Αν αρχίσει να

απλώνεται ανεξέλεγκτη στο στρατό; Καταλαβαίνε ις , φαντά-

ζομαι, τι προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν».

«Κι αν ο Μάρκος αποκηρύξει αυτό τον Ιησού; Θα του δώ-

σεις χάρη τότε ;»

«Να αποκηρύξει τον Ιησού;» Ο Ρουφίνος το σκέφτηκε λίγο

κι έπειτα έκανε ένα βήμα προς τη γυναίκα του και δήλωσε:

«Ναι, αν απ οκη ρύξει τον Ιησού κι αυ τή τη . . . α υτή τη χριστιανι-

κή θρησκεία, τότε θα του χαρ ίσω τη ζω ή. Όχ ι μόνο αυ τό, αλ-

λά θα τον ανταμείψω κιόλας, αφού με την ενέργειά του θα




6

9

103

απο καλύψ ει τι τσαρλα τάνος είναι αυτό ς ο ψ ευδοπρ οφή της».

«Πειράζει να επισ κεφ θώ τον Μάρκο στη φυλα κή;»

«Τι στην ευχή σ' έπιασε τώρα; Γιατί θέλεις κάτι τέτοιο;»

«Τον ξέρω πο λλά χρόνια. Ίσω ς μπο ρέσω να τον πείσ ω vex

αποκηρύξει τον ψευδοπροφήτη του».

Ο Ρουφίνος κατένευσε. «Αφού το θέλεις, εντάξει. Πήγαινε,

να τον δεις».

Το μπουντρούμι ήταν αμυδρά φωτισμένο από τις ισχνές αχτί-

δες του ήλιου που έμπαιναν στο χώρο διασχίζοντας τα μικρά

ανοίγματα στο υς τοίχους. Αν και οι διάσ πα ρτες τρ ύπ ες, σ ε μέ-

γεθος τούβλου, ήταν κάμπ οσ ες, ο αέρας δεν ήταν αρκετός για

να διαλύσει τη δυσωδία, και η Μαρκέλα, που τώρα ακολου-

θούσε έναν από τους φρουρούς, είχε αναγκαστεί να κρατάει

ένα αρωματισμένο μαντίλι στη μύτη της. Με μάτια ορθάνοι-

χτα από έκπληξη, κοίταζε δεξιά κι αριστερά της τα σιδερό-

φρ αχτα κελιά πο υ περ ιστοίχιζαν τον πέτρινο διάδρομο.

Οι κρατούμενοι ήτα ν πλ άσ μα τα κάτισχνα, σε τρισάθλια κα-

τάσταση, άνδρες με μακριά, βρόμικα μαλλιά και γενειάδες γε-

μάτες κόμπους. Μερικοί ήταν ντυμένοι με κουρέλια, δεν ήταν

όμω ς λίγοι εκείνοι π ο υ ήταν εντελώ ς γυμνοί. Κανένα ς δε φάν η-

κε να εντυ πω σιά ζετα ι α π ό το γεγονός ότι μια όμορφη γυναίκα

επ ισκ επ τό τα ν το μπουντρούμι του ς. Εκείνοι οι άνδρες βρίσκο-

νταν πολύ μακριά από την πραγματικότητα για να αντιδρά-

σουν με οποιονδ ήποτε τ ρό πο . Ελάχιστοι μπή καν στον κόπο να

της ρίξουν μια ματιά, ακόμα κι εκείνοι, όμως, την κοίταξαν με

βλέμμα ανέκφραστο και σκοτεινό.

«Είναι ο κρατούμενος στα δεξιά, αφέντρα μου», ανήγγειλε ο

φρουρός.

«Ευχαριστώ», απάντησε η Μαρκέλα. «Μπορείς να πηγαί-

νεις τώρα».

«Μα, κυρά μου, δεν μπορ ώ να σας αφ ήσ ω απ ροσ τάτευτη ».

«Μην ανησυχείς , δεν πα θαίνω τίποτα », επέμεινε η Μαρκέ-



7 34


λα και, όταν είδε ότι ο φρουρός εξακολουθούσε να διστάζει ,

τον διέταξε: «Φύγε».

«Όπως επιθυμείτε». Ο στρατιώτης χαιρέτισε κι έκανε μετα-

βολή.

Όταν απομακρύνθηκε , η Μαρκέλα πλησίασε στο κελ ί του

εκατόνταρχου. Ο Μάρκος εξακολουθούσε να φοράει τον κόκ-

κινο μανδύα του αξιώματος του και ήταν καθισμένος στο πά-

τωμ α, στην πέρ α άκρη του κελιού, με τα γόνατα μαζεμένα σ το

στήθος και την πλάτη ακουμπισμένη στον τοίχο.

«Μάρκο;» τον κάλεσε χαμηλόφω να η Μαρ κέλα.

Ξαφνιασμένος από το άκουσμα γυναικείας φωνής, ο Μάρ-

κος πε τά χτη κε όρθιος και πή γε τρέχον τας στα κά γκελα. «Αφέ-

ντρα Μαρκέλα » αναφώνησε κατάπληκτος. «Τι γυρεύεις εδώ;

Γιατί ήρθες;»

«Για να σου βάλω μυαλό», απά ντη σε χαμογελώντας η Μαρ-

κέλα. «Ο πατέρας σου, Μάρκο, υπηρέτησε επί πολλά χρόνια

τον δικό μου. Γνωρ ιζόμαστε α π ό π αιδιά, έτσι δεν είναι;»

«Φυσικά».

«Και ξέρεις ότι σε νοιάζομαι σαν αδελφό μου».

«Ανέκαθεν είχες γενναιόδωρα αισθήματα ».

«Αφού το πιστεύεις αυτό για μένα, τότε θα ξέρεις επίσης

ότι δε θέλω να σε δω να πεθαίνεις. Και ειδικά για κάτι τόσο

ανόητο όσο το ξελόγιασ μά σο υ με κάπο ιον ξένο θεό».

«Δεν είναι ξένος θεό ς. Ο Ιησούς είναι ο Υιός του ενός α ληθι-

νού Θεού».

«Ποιος είναι ή πο ιος μπ ορ εί να είναι ο Ιησούς δε μ' ενδιαφέ-

ρει. Αυ τό πο υ με νοιάζ ει , όμω ς, Μ άρ κο.. . α υτό πο υ νοιάζει την

Τα μάρ α είναι να μη θυσ ιαστείς για ένα ανόητο πείσ μα , για την

αφοσίωσ ή σου σε κάποιο ασήμαντο πιστεύω ».

«Πώς είναι;» Το βλέμμα του Μάρκου πρόδιδε την ανησυχία

του.

«Η Ταμάρ α; Πώ ς θέλεις να είναι με τον αγαπημένο τη ς π ετα -

μένο σ' ένα τέτοιο μέρος.. .»

«Είπε ότι μ' αγαπάει ;»



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

Ο ΡΩΜΑΪΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ήτα ν ένα ιδιωτικό σχολείο για αγό-

ρια από επτά έως δεκαπέντε ετών. Το κτίριο συμπερι-

λάμβανε ένα παραλληλόγραμμο χώρο άθλησης, που περιβαλ-

λόταν απ ό ένα περιστύλιο, π ίσω απ ό το οποίο εκτείνονταν οι

χώροι διδασκαλίας. Εδώ οι μαθητές διδάσκονταν φυσική αγω-

γή, μουσική, λίγα μαθηματικά και φυσική, κυρίως όμως λογο-

τεχνία, ρητορική και κοινωνική συμπεριφορά.

Συνοδευόμενη από την Ταμάρα, η Μαρκέλα στεκόταν δί-

π λα στο περιστύ λιο και παρ ακολου θούσ ε τον κόσμο πο υ ε ί-

χε αρχίσει να συγκεντρώνεται για να ακούσει το κήρυγμα

του Δισμά.

«Αφέντρα μου, νομίζεις π ω ς είναι. . .» άρχισε να λέει η Ταμά-

ρα. Η Μαρκέλα, όμως, σήκωσε προειδοποιητικά το δάχτυλο

της-

«Θυμήσου, Ταμάρα, απόψε δεν ε ίμαι η αφέντρα σου», της

ψιθύρισε. «Δεν πρ έπ ει να με αναγνωρίσουν ως γυναίκα του κυ-

βερνήτη».



7

34


«Ναι , εντάξ ει . .. Μαρ κέλα», ε ίπε η Ταμά ρα αμήχανα, αφού η

τόση οικειότητα την έφερ νε σ ε δύσκολη θέσ η.

Αντί για τα πολ ύτιμα μετάξια π ο υ συνόδευαν την κοινωνική

της θέση, απ όψ ε η Μ αρκέλα ήταν ντυμένη με ένα απ ό τα φορέ-

ματα της Ταμάρα, έναν απ λό, υφ αντό χιτώνα πο υ έφτανε ως

το γόνατο. Και έτσι όπως είχε καλύψει το κεφάλι της με ένα

γκρίζο σάλι, δε διέφερε στο ελάχιστο από τις υπόλοιπες γυναί-

κες της σύναξης.

Έ να ς άνδρας με ανοιχτόκαρδη έκφρα ση, πε ρίπ ου στην ηλι-

κία της Μαρκέλας, καθόταν σ' ένα τραπέζι , τοποθετημένο

έξω από την αίθουσα συνάντησης, και , όταν είδε τις δυο γυ-

ναίκες να διστάζουν να πλησ ιάσου ν, σηκώθηκε για να τις υπο-

δεχτεί.

«Καλώς ήρθατε στη συγκέντρωσή μας. Είμαι ο Γάιος». Δεν

πή ρε α πά ντη ση κι έτσι συνέχισε. «Δεν υπάρχει λόγος να διστά-

ζετε, κυρίες μου, ούτε να αισθάνεστε άβολα. Το μήνυμα του

Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είναι για όλους. Ελάτε, περάστε να

βρείτε μια άνετη θέση προτού γεμίσει η αίθουσα». Τους έδειξε

την πό ρτα χαμογελώντας. Το χαμόγελο του, ωστόσο, απ έτυχ ε

να μαλακώσει τη γεμάτη σοβαρ ότητα έκφ ρασ ή του.

Γνέφοντας καταφατικά και αποστρέφοντας το βλέμμα, η

Μαρκέλα ξεκίνησε πρώτη, με την Ταμάρα να την ακολουθεί

κατά πόδας. Στην αίθουσα ήταν συγκεντρωμένοι Εβραίοι και

εθνικοί , όλοι Εφέσιοι , άνθρωποι από τις τάξεις των εργατών

αλλά και από εκείνες των πιο ευκατάστατων εμπόρων και

επαγγελματιών. Η Μαρκέλα διάλεξε μια θέση κοντά στον τοί-

χο κι ύστερα κάλυψε με το σάλι της το μεγαλύτερο μέρος του

προσώπου της ώστε να μην αναγνωρίζεται .

Έ π ει τα α π ό λίγα λε π τά , ένας γενειοφόρος μεσήλικος άνδρας

πή γε και στάθ ηκε στο μπ ροστινό μέρος της αίθουσας. Δε χρειά-

στηκε να σηκώσει το χέρι του για να ησυχάσει το κοινό του,

γιατί οι συζητήσεις σίγησαν πάραυτα, και οι συγκεντρωμένοι

έστρ εψ αν την προ σοχή το υς σε εκείνον.

«Είμαι ο Δισμάς βαρ-Δισμάς», άρχισε ο άνδρας. «Ευλογημέ-




76 9

νοι να είστε και ειρηνικοί, με τη χάρη του Θ εο ύ Πα τρό ς και του

Υιού του, Κυρίου ημών Ιησού Χριστού».

Το μεγαλύτερο μέρος του ακροατηρίου αποκρίθηκε στην

ευλογία του Δισμά με «αμήν» και «ωσαννά». Όταν τα μουρ-

μουρητά έπ αψ αν , ο Δισμάς καθήλωσε τους συγκεντρωμένους

με ένα αυστηρό αλλά γεμάτο κατανόηση βλέμμα κι άρχισε να

κηρύττει . «Μην ψεύδεστε, αλλά να λέτε πάντα την αλήθεια,

γιατί είμαστε όλοι τμήματα του ιδίου Σώματος. Όταν οργίζε-

στε, μην αμαρτάνετε παρά απαλλαγείτε από την οργή σας ως

το τέλος της μέρας, για να μη δίνετε λαβή στον Διάβολο να σα ς

νικήσει».

Καθώς μιλούσε, ο Δισμάς τριγύριζε στην αίθουσα, καρφώ-

νοντας με το βλέμμα του τον καθένα χωριστά, σαν να του

απηύθυνε προσωπικά τη συγκεκριμένη εντολή -παραίνεση

μα ζί και κατη γορ ία-, σα ν να είχε την ικανότη τα να διαβάζει τα

πιο σκοτεινά μυστικά τους.

«Μην κλέβετε, αλλά να κερδίζετε τίμια το ψω μί σας . Έτσ ι θα

έχετε να μοιραστείτε κάτι με τους φτωχούς. Όταν μιλάτε, μη

λέτε βλαβερά πράγματα, αλλά λόγια που μόνο καλό θα κά-

νουν σ' αυτο ύς πο υ σα ς ακούν.

»Μην είστε μνησίκακοι, μην κάνετε κακό. Να αγ α π άτ ε και να

είστε καλοί με όλους όσους συναντάτε και να συγχωρείτε ο

ένας τον άλλον, όπ ως ο Θεός σάς συγχώρεσε μέσω του Χριστού.

»Είτε δούλοι είτε αφέντες σε τούτη εδώ τη γη, να θυμάστε

ότι ο πραγματικός άρχων βρίσκεται στους ουρανούς. Σας

αγαπά όλους σας, γι ' αυτό κι εσείς θα πρέπει να αγαπάτε και

να σέβ εσ τε ο ένας τον άλλον».

Ο Δισμάς προχώρησε στο σημείο όπου καθόταν η Μαρκέ-

λα με την Ταμ άρ α. Τις κοίταξε εναλλά ξ και το βλέμμα του στά-

θηκε, τελικά, στη σύζυγο του κυβερνήτη. Η Μαρκέλα προ-

σπάθησε να στραφεί αλλού, αλλά μια τρομερή δύναμη την εί-

χε μαγνητίσει, μια δύναμη π ου έμοιαζε να πη γάζ ει α π ό τα βά-

θη των εντυπω σιακά φω τεινών πρά σινων ματιών του άνδρα.

«Κι αν βρεθείτε σε θέση μεγάλης επιρροής ανάμεσα στους



7 34


ανθρώπους, είτε από δική σας ενε'ργεια είτε μέσω κάποιου

που αγαπάτε, μη διστάσετε να διακηρύξετε από εκεί την αλή-

θεια του Κυρίου μας. Γιατί

όλη

η ισχύς, ακόμα και η κάθε σπ ου -

δαία κοινωνική θέση , όλα εκπορεύο νται α π ό Εκείνον. Ό σ οι αλα-

ζόνες το αρνούνται α υτό θα χάσου ν τη Βασιλεία τω ν Ο υρανώ ν,

ακόμ α κι αν την κερδίσουν εδώ , στη γη».

Ο Δισμάς επέστρεψε στο μπροστινό μέρος της αίθουσας

και συνέχισε το κήρυγμά του. Η Μαρκέλα, όμως, δεν άκουγε

πια. Μια σκέψη είχε κυριεύσει το μυαλό της, η αίσθηση ότι τα

λόγια του Δισμά είχαν μοναδικό στόχο εκείνη, κουβέντες που

τώρ α ένιωθε να αγγίζουν τη ν ίδια της την ψ υχή .

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Δισμάς είπε: «Και, τελι-

κά, πρ οσ ευχη θείτε για μένα, ώ στ ε, όταν μιλάω, ο λόγος μου να

είναι θεόπνευστος και να διακηρύσσω χωρίς φόβο και πάθος

το Ευαγγέλιο».

Ακούστηκ ε ξανά ένα μουρμουρητό απ ό «ωσαννά».

«Ειρήνη, αγάπη και πίστη, με τη βοήθεια του Θεού Πατρός

και του Υιού το υ, Ιησού Χριστού. Ευλογητοί όσοι αγα πά τε τον

Κύριο Ημώ ν Ιησού Χριστό με ατελεύτη τη αγά πη».

Όταν το κήρυγμα ολοκληρώθηκε και το εκκλησίασμα άρχι-

σε να βγαίνει α π ό την αίθου σα, κάποιοι πή γα ν μπρ οσ τά να μι-

λήσουν με τον Δισμά. Η Μαρκέλα, όμως, έμεινε ακίνητη στη

θέση της. Τα λόγια του Δισμά εξακολουθούσαν να αντηχούν

μέσα της παν ίσχυρ α, να τη δονούν με ένα εντελώς απροσδόκη-

το τρόπο, κι ήταν τέτοια η έντασή της που ένιωθε το κεφάλι

της να γυ ρίζει .

Η Ταμά ρα σηκώθ ηκε και κοίταξε ανήσυχη την,κυρά της. «Δε

θα του μιλήσεις για τον Μ άρκο ;»

«Ναι», απάντησε η Μαρκέλα ανοιγοκλείνοντας τα μάτια σε

μια προσπάθεια να επιστρέψει στο παρόν. «Περίμενε, όμως,

μέχρι να φ ύγ ου ν οι άλλοι».

«Εντάξει», συμ φώ νησ ε η Ταμ άρα και ξανακά θισε.

Πέρασαν αρκετά λεπτά ώσπου να χαιρετήσουν όλοι οι πι-

στο ί τον Δισμ ά και να αναχ ωρή σουν. Εν τέλει , ο Δισμ άς μα ζί με




76 9

τον νέο άνδρα, τον Γάιο, ξεκίνησαν να φύγο υν α π ό την αίθου-

σα. Όταν όμως ο πρώτος είδε τις δυο γυναίκες να κάθονται

στο πίσω μέρος, πήγε και στάθηκε μπροστά τους. Από κοντά

έδε ιξε πιο κοντός , πιο πράος , περισσότερο προσηνής . Το

πλατύ, αβίαστο χαμόγελο του φώτιζε τα πράσινα μάτια του

καθώς ρωτ ού σε: «Είστε καλά, κυρίες μου;»

«Όχι, δεν είμαστε καθόλου καλά», απάντησε αυθόρμητα η

Ταμάρα, προσπαθώντας να πνίξει τα δάκρυά της.

«Λυπάμαι π ολ ύ. Μ πο ρώ να κάνω κάτι για να βοηθήσω;»

«Πες του, αφέντρα μου». Η Ταμάρα έκλεισε το στόμα με

την πα λάμ η της , αλλά η πρ οσφ ών ηση τη ς ε ίχε ήδη ξεφύ γει .

«"Αφέντρα μου";» επανέλαβε ο Δισμάς, καθώς ο Γάιος πε-

ριεργαζόταν καχ ύπ οπ τα τις δυο γυναίκες .

Η Μαρκέλα σηκώθηκε και κατέβασε το σάλι της. «Είμαι η

Μαρκέλα, η σύζυγος του κυβερνήτη Τάκιτου. Αυτό, όμως, το

ήξερ ες ήδη, Δισ μά , έτσι δεν είναι;»

Ο Δισμάς έκλινε με σεβασμό το κεφάλι. «Με τιμά η παρου-

σία σου στη συγκέντρ ωσ ή μας».

«Δ-δεν ήρθαμε να σ-σας ακούσουμε», τραύλισε η Ταμάρα,

κρύβοντας το πρόσωπο της στα χέρια της κι αρχίζοντας να

κλαίει σιγανά.

«Ησ ύχα σε, Ταμάρ α, όλα θα πά νε καλά», την παρη γόρησε η

Μ αρκ έλα, χαϊδεύοντας ενθαρρυντικά τον ώμο της .

Ο Δισμά ς έδειχνε μπερδ εμένος. «Αν δεν ήρθατε ν' ακούσ ετε

το κήρυγμά μου, τότ ε γιατί είστε εδώ;»

«Για τον εκατόνταρχο Μάρκο Αντώνιο», του είπ ε η Μαρκέλα .

«Τον Μ άρκ ο; Του συ νέβη κάτι ;» ρώ τησε ο Γάιος. «Μου έκα-

νε εντύπ ω ση π ου δεν τον ε ίδα από ψ ε εδώ».

«Δεν μπο ρού σε να έρθει», είπ ε η Ταμά ρα κοιτάζοντας ξανά

τον Δισμ ά. «Είναι στη φ υλακ ή εξα ιτίας σα ς».

«Εξαιτίας μας;»

«Ο Μ άρκος δηλώνει π λέον χριστιανός», εξήγησε η Μ αρκέλα.

«Αυτό το ξέρουμε», την πληρ οφ όρησε ο Γάιος. «Είναι χριστια-

νός. Ο Δισμάς τον βάπτισε».



7

34


«Αυτό πο υ δεν ξέρ ετε , όμω ς, είναι ότι ο κυβερνήτη ς τον έρι-

ξε στ α σίδερα για την πίσ τη του. Σκο πεύει να τον περά σει απ ό

δίκη και να τον εκτελέσει».

Η έκπληξη του Δισμά φαινόταν γνήσια. «Μα γιατί ; Συνή-

θως η Ρώμη δείχνει ανοχή στις θρησκείες, και το ίδιο συμβαίνει

κι εδώ. Κανένας άρχοντας δεν αναμείχθηκε ποτέ στα θέματα

αυτά, δεν επιχείρησε καν να σταματήσει τους Εφέσιους από

τη λατρεία της Αρτέμιδος».

«Ο Μά ρκος θέλησε να πα ραιτη θεί απ ό το στρατό», εξήγη-

σε η Μ αρκ έλα. «Ο άνδρας μου . . . ο κυβερνήτης, δηλαδή, φο βά-

ται μήπως η ενέργεια του Μάρκου παρακινήσει κι άλλους

στρατιώτες να κάνουν το ίδιο. Θεωρεί τον προσηλυτισμό του

πρ άξ η προδοσ ίας, όχι πίστης».

«Μάλιστα», είπε βλοσυρά ο Δισμάς. «Λυπάμαι. Αυπάμαι ει-

λικρινά. Αν υπάρχει κάτι πο υ μ πο ρώ να κάνω ...»

«Υπάρχει», είπε η Μαρκέλα. «Μπορείς να πας να δεις τον

Μάρκο . Ν α τον πείσε ις να αποκηρύξει α υτό τον Ιησού για τον

οπ οίο μ ιλούσες μόλις τώρ α. Αν δηλώσει ότι δεν είναι χριστιανός,

ο κυβερνήτης θα τον συγχωρήσ ει».

Ο Δισμάς κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Αυτό είναι το μόνο

πο υ δεν μπορώ να κάνω».

«Φυσικά και μπορείς. Πρέπει να το κάνεις, γιατί είναι ο μό-

νος τρόπος να σω θεί ο Μάρκος».

«Ό χι, δεν μπορώ », επα νέλα βε ο Δισμά ς. «Αν ο Μά ρκος απ ο-

κηρύξει τον Χριστό, θα βάλει σε κίνδυνο την ίδια του την ψυχή.

Κι εγώ δε θέλω να έχω τέτο ιο βάρ ος στ η συνείδησή μου».

«Ναι, αλλά θα είσαι υπεύθυνος για το χαμό μιας ζωής, της

ζωής του», ε ίπε η Μαρκέλα. «Πώς θα μπορέσεις να το αντέ-

ξεις αυτό;»

«Η θνητή ύπαρξή μας είναι προσωρινή. Είτε ο Μάρκος πε-

θάνει τώρα είτε σε πενήν τα χρόνια απ ό τώρ α, το α πο τέλεσ μα

θα είναι το ίδιο. Ό π ω ς το σώμ α όλων μας, έτσι και το δικό

του , θα πά ψ ει κάπ οια μέρα να υπάρ χει . Η ψ υχή του, όμως, εί-

ναι αιώνια. Δεν πρ έπ ει να τη θέσει σ ε κίνδυνο».




76 9

«Δε χρειάζεται να είναι αληθινή η δήλωση», του αντιγύρισε

η Μαρκέλα. «Αρκεί να το πει . Το τι πραγματικά πιστεύει θα

παρ αμείνει ανά μεσα σ τον ίδιο και τον Θε ό του ».

«Ο Κύριος, όμως, δεν ακούει μόνο ό,τι βγαίνει από το στό-

μα, αλλά και ό,τι πηγάζει από την καρδιά», απάντησε ο Δι-

σμά ς. «Κι αν ο Μάρ κος ψ ευδομαρτυρή σει για να σώσει το θνη-

τό σαρκίο του, στην πραγμα τικότητα θα αποκηρύξει την αιώ-

νια υπ όσ τασ ή του , δηλαδή την ψυχή, και μαζ ί μ' αυτή τον Θεό

του». Κούνησε με έμφασ η το κεφάλι. «Ό χι, δεν μπο ρώ να κάνω

αυτό που μου ζητάς».

«Ώ στ ε θα τον αφ ήσε τε να πεθάνει έτσι απ λά;» ε ίπε η Ταμά-

ρα , και τα δάκρυα της θλίψης μετ ατρ έπο ντα ν σε δάκρυα οργής.

«Δεν ε ίπα αυτό». Η υ ποψ ία ενός χαμόγελου σχηματίστηκε

στις άκρες των χειλιών του Δισμά καθώς στρ εφό ταν π ρο ς τον

Γάιο. «Δε θα συμβ ου λεύσ ω τον Μ άρκο να θυσιάσει την αιώνια

ψυχή του, ίσως όμως μπορέσω να προσφέρω στον κυβερνή-

τη κάτι πιο ενδιαφέρον απ ό τη ζωή ενός εκα τόνταρχου ».

«Τι, δηλαδή;» ρώ τησε η Μα ρκέλα .

«Μια ανταλλαγή».

«Ανταλλαγή; Τι είδους ανταλλαγή;» Η φωνή της φανέρωνε

την ανυπ ομονη σία τη ς. «Τι είναι αυτά π ου λες;»

«Θα παρουσιαστώ στο δικαστήριο», δήλωσε ο Δισμάς, «και

θα πρ οσ φέρ ω τον εαυτό μου στη θέση του Μ άρκου».

«Ό χι, δεν μπορ είς να το κάνεις αυτό Είναι αυτοκτονία » ανα-

φώνησε ο Γάιος.

Ο Δισμά ς, όμως, του έκανε νόημα να σωπ άσ ει . Η Μα ρκέλα

κοίταξε σαστισμένη τον Δισμά για κάμποση ώρα κι ύστερα

κούνησε αργά το κεφάλι. «Ναι, ο Γάιος έχει δίκιο. Κανένας δεν

απαιτεί κάτι τέτοιο από σένα».

«Πρ έπει , όμως » πετά χτηκ ε η Ταμάρα . «Σε παρ ακαλώ , αφ έ-

ντρα μο υ, ά φ η σ έ τον να κάνει αυ τό π ο υ θ έλει. Είναι η μοναδική

ευκαιρία του Μ άρκου ».

«Δεν είναι σωστό», μουρμούρισε η Μαρκέλα, περισσότερο

σ ν να μονολογούσε.



7

34


Ο Δισ μάς ά π λω σε το χέρι κι έπ ιασ ε το δικό της.

«Θέλω να το κάνω, Μαρκέλα. Πρέπει να το κάνω».

Η Μαρκέλα πρόσεξε ότι της είχε απευθυνθεί με το μικρό

της όνομα, χωρίς να χρησιμοποιήσει τον τίτλο της. Και όσο

παράξενο κι αν ήταν, αυτό την ευχαριστούσε. «Αν το θέλεις

τόσο πολυ, φαντάζομαι πως. . .» ε ίπε στοχαστικά, αβέβαιη για

τις σκέψεις ή τα συναισθήματά της.

«Το θέλω . Για τον Μά ρκ ο και για τον Κύριό μας».

«Για τον Κύριό μας», επανέλαβε η Μαρκέλα, και οι λέξεις εί-

χαν στο στόμα της τη γεύση γλυκού κρασιού.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16

ΡΚΕΤΕΣ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΕΦΕΣΙΟΙ είχαν συνωστιστεί'στο Πραι-

τώριο για να παρακολουθήσουν τη δίκη ενός γιου της

Ρώμης. Ο υπόδικος δεν ήταν μόνο Ρωμαίος πολίτης αλλά και

αξιωματούχος, εκατόνταρχος της προσωπικής φρουράς του

κυβερνήτη. Ο Ρουφίνος Τάκιτος περίμενε καθισμένος στη Sella

Curul is , την έδρα του δικαστή. Η Μαρκέλα καθόταν λίγο πιο

πίσ ω , αρκετά μακριά α π ό το σύζυ γο της.

«Φέ ρτε τον κρατούμενο», διέταξε ο Ρουφ ίνος.

Ένα τύμπανο ήχησε καθώς ο Μάρκος Αντώνιος παρουσια-

ζόταν ενώπιον του δικαστηρίου. Τα χέρια του ήταν δεμένα πι-

σώ πλ ατ α κι είχε περ ασ μέν ο στο λαιμό του ένα μεταλλικό κολά-

ρο, από το οποίο ξεκινούσε ένα μακρύ σκοινί. Την άλλη άκρη

του κρατούσε ο φρουρ ός, πο υ οδηγούσε τον υπόδικο, ακριβώς

όπως θα έκανε και με ένα ζώο.

Ο Μάρκος φο ρούσε την επίσημ η στολή του

-

ο χιτώνας του

είχε το κόκκινο της φωτιάς και ο άψογα γυαλισμένος χάλκινος

θώρακάς του έλαμπε κάτω από τον πρωινό ήλιο. Φυσικά, η



7 34


άψογη αμψίεσή του ήταν αποτέλεσμα σχεδιασμού, αφού ο

Ρουφίνος ήθελε με αυ τό τον τρό πο να τονίσει στους υπ οτε λείς

του ότι ο νόμος δεν έκανε διακρίσεις ανάμεσ α στο υς Εφεσίου ς

και τους Ρωμαίους πο λίτες . Αναμφ ισβήτητα, το τέχνασμα του

είχε αποδώσει καρπούς, αφού δεν ήταν λίγοι εκείνοι που πα-

ρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα το θέαμα. Πώς ήταν

ποτέ δυνατόν ένας τόσο υψηλόβαθμος αξιωματικός να υφί-

σταται τέτοια μεταχείριση;

Ο Τούκος στάθηκε μπροστά στη Sel la Curul is , ξετύλιξε ένα

έγγρ αφ ο κι άρχισε να διαβά ζει, αργά και με στό μφ ο: «Εξοχότα-

τε Σήμερ α προσάγετα ι ενώπ ιον σου ο Μάρκος Αντώνιος, εκα-

τόνταρχος της Ρωμαϊκής Αεγεώνας της Ανατολίας, αιτούμενος

δίκαιη και αμερόληπτη κρίση από το δικαστήριο του Ρουφίνου

Τάκιτο υ, ο οπο ίος, κατ' εντολή του Κλαύδ ιου, αυτοκ ράτορ α της

Ρώμης, είναι ο δίκαιος και κραταιός κυβερνήτης της Εφέσου».

«Για ποιο λόγο αιτείται δίκαιης κρίσης;» ρ ώτη σε ο Ρουφίνος.

«Κατηγορείται για εθνική προ δοσ ία, εξοχό τατε».

«Τι επικαλείσαι, εκατόνταρχε Αντώνιε;»

«Δεν είμαι ένοχος προδοσίας, εξοχότατε, ούτε εναντίον σας

ού τε εναντίον του αυτο κρά τορά μου ού τε εναντίον της Ρώμης».

«Παρ ' όλ' αυ τά , δηλώνεις χριστιανός. Έ τσ ι δεν είναι;»

«Έτσι είναι , εξοχότατε. Ο Κύριος, όμως, λέει : "Αποδότε τα

του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ". Ούτε οι

πράξεις ούτε οι σκέψεις μου στοιχειοθετούν εθνική προδοσία

εναντίον της Ρώμης».

«Αν είναι έτσι , τότε να αποκ ηρύ ξεις αυτ ό τον ψ ευδοπ ροφ ή-

τη, τον Ιησού, εδώ και τώρα, δημόσια», απαίτησε ο Ρουφίνος.

«Αυπάμαι , εξοχότατε, αλλά αυτό δεν μπορώ να το κάνω»,

ε ίπε ο Μά ρκος.

«Αν δεν τον απ οκη ρύξ εις τώ ρα, θα διατάξω να σταυρ ωθ είς,

όπ ω ς ο θεός σου, αυτός ο Ιησούς».

«Εξοχότατε», παρ ενέβ η βιαστικά ο λεγάτος Κάσκο ς, «ο εκα-

τόντα ρχος Μ άρκο ς Αντώ νιος είναι Ρωμαίος πο λίτη ς και, ως τέ-

τοιος, δεν είναι δυνατό να σταυρ ωθ εί».



7

34


δεσμοφύλακας τράβηξε το σπαθί του και ήταν έτοιμος να αυ-

τοκτονήσει, όταν η φω νή του Παύλου αντήχησε μέσα στο σκο-

τάδι: "Μ η βλάψ εις τον εαυ τό σου , είμαστ ε όλοι εδώ "

»0 δεσμοφύλακας γονάτισε μπροστά στον Παύλο και ρώ-

τησ ε: "Τι πρ έπε ι να κάνω για να σωθώ ;" Η απά ντηση του Π αύ-

λου ήταν αυτή που δίνω κι εγώ στο κήρυγμά μου, σε όσους

επιθυμούν να μ' ακούσουν: "Πίστεψε στον Κύριο ημών Ιησού

Χριστό και θα σωθείς" . Έπειτα από αυτό, ο δεσμοφύλακας

πήρε τον Παύλο και τον Σίλα σπίτι του, όπου τους περιέθαλ-

ψε και τους πρόσφερε τροφή. Την επόμενη μέρα, οι Ρωμαίοι

αξιωματικοί τούς α πελευ θέρ ωσ αν και τους δυο».

Ο Δισμάς σώπασε, και έντονα μουρμουρητά ακούστηκαν

από το πλήθος. Κάποιοι είχαν ενθουσιαστεί με την απροσδό-

κητη τρο πή π ο υ είχε πάρ ει η δίκη, κάποιοι άλλοι είχαν συγκινη-

θεί α π ό τη δύναμη τω ν λόγων του Δισμά , όλοι όμως π ερίμεναν

μια βίαιη αντίδραση από μέρους του κυβερνήτη. Προς μεγάλη

τους έκ πλη ξη, ό μως, ο Ρουφίνος περιορίστηκε να γελάσει . «Πες

μου, Δισμά βαρ-Δισμά, περιμένεις τον Θεό σου να στείλει ένα

σεισμό για να απ ελευ θερ ώ σει τον Μάρκο Αντώνιο και τους άλ-

λους κρατούμενούς μου;»

«Όχι , εξοχότατε» , απάντησε ο Δισμάς. «Παρόλο που, αν ο

Θεός ήθελε κάτι τέτοιο, έχει τη δύναμη να το κάνει και καμία

ενέργεια απ ό π λευ ρά ς σ ας δε θα στεκόταν ικανή να τον στα-

ματήσει».

«Μάλιστα», είπε ο Ρουφίνος κουνώντας σκεπτικός το κε-

φάλι του.

«Κυβερ νήτα , θα ήθελα να σας πρ οτείν ω μια ανταλλαγή», εί-

π ε ο Δισμάς πλη σιάζο ντά ς τον ένα βήμα.

Ο Ρουφίνος τον κοίταξε κα χύπ οπ τα. «Περί τίνος πρόκειται;»

«Προσφέρομαι να π άρ ω τη θέση του Μ άρκου», ανήγγειλε ο

Δισμάς.

«Με ποιο σκοπό;»

«Για να βά λω το δικό μου κεφάλι κ άτω α π ό το σπ αθ ί. Αφή-

στ ε εκείνον ελεύθερ ο και εκτε λέσ τε εμέν α».




76 9

Μια συλλογική πνιχτή κραυγή ακούστηκε από το πλήθος

και μια δυνατότερη α π ό τον Γάιο και του ς άλλου ς οπα δο ύς το υ

Δισμά, π ου δεν μπόρ εσαν να συγκρατήσουν τις διαμαρτυρίες

τους.

Ο Ρουφίνος έτριψε το πιγούνι του. «Ενδιαφέρουσα η προ-

σφ ορά σ ου. Αντιλαμβά νεσαι, βέβα ια, ότι ως Εβραίος π ο υ είσαι

δε θα εκτελεστείς με αποκεφ αλισμό. Θ α διατάξω να σε σταυ-

ρώσουν».

«Θα δεχτώ το σταυρό με τη μεγαλύτερη χαρά», δήλωσε ο

Δισμάς.

«Με τη μεγαλύτερη χαρά, ε ;» χλεύασε ο Ρουφίνος. «Να δω

τι χαρ ά θα κάνεις όταν θα πα λεύ εις για ανάσ α, και ο πό νος θα

σου σκίζει τα σωθικά».

«Να υποθέσω, λοιπόν, ότι αποδέχεστε την πρότασή μου,

εξοχότατε;»

«Δέχομαι την προσφορά σου να πεθάνεις στο σταυρό», δή-

λω σε ο Ρουφίνος με ένα χαμόγελο πο υ θύμ ιζε περ ισσότερ ο μορ-

φα σμό . «Φρουροί, συλλ άβετ ε αυτόν το φανατικό. Βάλτε τον στο

ίδιο κελί με τον Μά ρκο Αντώνιο. Θ α έχουμε διπλή εκτέλεση».

Μερικοί από το πλήθος φώναξαν διαμαρτυρόμενοι, άλλοι

κατενθουσιασμένοι. Ό σ ο για τους συντρ όφο υς του Γάιου, εκεί-

νοι χρειάστηκε να προσπαθήσουν σκληρά για να τον συγκρα-

τήσουν καθώς ορμούσε μπροστά φωνάζοντας ότι οι δρόμοι

της Εφέσο υ θα βά φον ταν στο αίμα, αν ο κυβερνήτης δεν ανα-

καλούσε το έδικτόν του. Πίσω α π ό τη Sel la Curul is , η Μ αρκέλα

πετάχτηκε όρθια για να εκλιπαρήσει το σύζυγο της να το ξα-

νασκεφτεί . Ο Ρουφίνος Τάκιτος, όμως, είχε ήδη αποχωρήσει

απ ό το Πραιτώριο με έναν εντυπω σιακό στρόβιλο του π λούσιου

χιτώνα του, υπό τους ήχους των σπαθιών της προσωπικής

φρουράς του.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17

ΠΟ ΕΝΑ ΣΤΕΝΟ ΚΟΝΤΑ στο διαμέρισμα τη ς, η Σάρ α Α ράντ

βγήκε στην κεντρική λεωφό ρο σ τρίβοντα ς το τιμόνι του

μικρού βερα μάν Μ ίνι Κούττερ της με το αρ ιστερ ό χέρι τη ς, κρα-

τώ ντα ς με το δεξί το κινητό της στο αυ τί . Κ αθώ ς το αυτοκινη-

τάκι έμπαινε στην ευθεία και ανέπτυσσε ταχύτητα, η Σάρα

έριξε μια ματιά στον εσωτερικό καθρέφτη και είδε μια σκονι-

σμένη μαύρη Μερσεντές να βγαίνει από το ίδιο στενό και να

την ακολουθεί . Μάλλον σύμπτωση ε/να/, είπ ε στο ν εα υτό τη ς.

Εξακολούθησε, παρ' όλ' αυτά, να έχει το νου της στον καθρέ-

φτη, καθώς πατούσε γκάζι γ ια να απομακρυνθεί από το πα-

λιό, σαρα βαλιασμένο αμάξι π ου είχε κολλήσει πί σ ω της .

Είχε κατεβά σει το δεξί της χέρι για να αλλάξει τα χύτ ητα και

τώ ρα, φέρνοντας ξανά το τηλέφωνο στο αυ τί της, δ ιαπίστω-

σε ότι εξακολουθούσε να καλεί . Ήταν έτοιμη να διακόψει τη

σύνδ εση, όταν άκο υσε τ η γραμμή να ανοίγει.

«Εμπρός;» είπ ε μια λαχανιασμένη φω νή απ ό την άλλη άκρη

της γραμμή ς.




76 9

«Ή μο υν έτοιμη να τα παρα τήσ ω» , ε ίπε η Σά ρα , για να προ-

σθέσει αμέσως μετά, κάπως υπαινικτικά: «Μήπως σε βρίσκω

σε ακατάλληλη στιγμή;»

«Ξυριζόμουν», απά ντη σε ο Πρέστον Αούκις. «Χρησιμοποιώ

ηλεκτρική μηχανή και κάνει πολλή φασαρία. Δεν άκουγα το

τηλέφωνο».

Απ ό το ρυθμό της αναπνο ής του, η Σά ρα σ υμπ έραν ε ότι εί-

χε διανύσει τρέχοντας την απόσταση από το μπάνιο ως το

τηλέφ ων ο της κρεβατο κάμα ρας, σ το μικρό δυάρι π ο υ νοίκιαζε

κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιερουσαλήμ. Τον

φαντάστηκε να στέκεται εκεί , δίπλα στο κομοδίνο, με μια πε-

τσέτ α τυλιγμένη γύρω α π ό τους γοφ ούς το υ και το δέρμα του

να γυαλίζει υγρό απ ό το πρω ινό ντους.

Διώχνοντα ς την εικόνα μακριά και πιέ ζο ντ ας το ν εαυ τό της

να συγκ εντρω θεί στην οδήγηση, τον ρώτη σε: «Θ έλεις να έρθω

α π ό κει να σε πά ρω και να πά με μα ζί στο εργαστήριο; Αν δεν

έχεις καμία καλύτερη πρ ότ ασ η, δηλαδή».

«Με το "καλύτερη π ρό τα ση " εννοείς το λεωφο ρείο; Γιατί μό-

νο αυτ ό έχω ως εναλλακτική. Και για να απ αν τήσ ω σ την ερώ-

τησή σ ου, ναι , θα το ήθελα π ολύ ».

«Από το αμάξι σού τηλεφωνώ. Θα βρίσκομαι εκεί σε δεκα-

πέντε λεπτά. Προλαβαίνεις ;»

«Θα σε περιμένω απέξω», της υποσχέθηκε.

Η Σάρα έκλεισε το κινητό της, το άφησε στην υποδοχή για

τα αναψυκτικά κι έριξε μια ματιά στον εσωτερικό καθρέφτη

της. Η παλιά Μερσεντές εξακολουθούσε να βρίσκεται πίσω

της. Βλέποντας ένα βενζινάδικο λίγα μέτρα μπροστά της, έκο-

ψε ταχύτητα και μπήκε μέσα. Το μαύρο αυτοκίνητο συνέχισε

τη διαδρομή του χωρίς να σταματήσει. Ο οδηγός είχε προση-

λωμένο το βλέμμα του στο δρόμο, ο συνοδηγός, όμως, φαινό-

ταν να παρακ ολου θεί με προ σοχή τις κινήσεις της.

Μήπω ς έχω παρανοήσει εντελώς ; αναρωτήθηκε.

Υπήρχε, βέβαια, και αυτή η πιθανότητα. Η Σάρα, όμως, εί-

χε διδαχτεί με τον σκληρότερο τρόπο την αναγκαιότητα της



7 34


επα γρύ πν ησ ης· ήταν ένα μάθημα π ου είχε εμπεδώσει πια , με-

τά τις τρομοκρατικές επιθέσεις και τις δολοφονίες των γονιών

και του άνδρα της .

Α πό την άλλη, όμως, μήπ ως οι τρομοκράτες δε χτυπο ύσα ν

στις περισσ ότερες π εριπ τώ σεις τυχαία, πετυχαίνοντας τα θύ-

ματ ά το υς σε λάθος μέρη τη λάθος στιγμή; Γιατί αυτο ί οι άνδρες

να την έχουν βάλει -συγ κεκρ ιμένα εκείνη - στο στόχα στρο ;

Η Σάρα ξαναβγήκε στη λεωφόρο. Είχε διανύσει δύο περί-

π ο υ τετρά γων α, ότα ν είδε και πάλ ι το αυτοκίνητο, αυτή τη φο-

ρά παρκαρ ισμένο στη ν άκρη του δρόμου.

Ό τ α ν ο οδηγός της Μερ σεντές έβα λε μπρος και την πλησία-

σε απ ό πίσ ω , η Σά ρα απ οφ άσισ ε να μην περιμένει άλλο. Τρα-

βώντας απότομα χειρόφρενο και κόβοντας όλο το τιμόνι, έκα-

νε επιτόπια στροφή, αναγκάζοντας το Μίνι να στριφογυρίσει

και τα λάστιχά του να στριγκλίσουν στην άσφαλτο. Ύστερα

απ' αυτό, οι διώκτες της άφησαν τα προσχήματα. Ο οδηγός

της μαύρης Μερσεντές έκανε ανάλογη στροφή, διακινδυνεύο-

ντας μετ ωπ ική σύγκρ ουση , και με ηχητική υπόκ ρουση τα κορ-

ναρίσματα και τις φωνές των θυμωμένων οδηγών, επιτάχυνε

για να πρ ολά βει τ ο Μ ίνι.

Η Σά ρα π άτ ησ ε γκάζι πιάνοντας τα εκατό χιλιόμετρα, ταχύ-

τητα αδιανόητη για τις μονίμως μποτιλιαρισμένες λεωφόρους

της Ιερουσαλήμ. Αγνόησε ένα κόκκινο φανάρ ι και, με συνεχόμε-

νες σφ ήνες, προ σπ έρα σε ένα λεωφορ είο, ένα τα ξί και κ άμπ οσα

επιβατικά, ρίχνοντας ματιές στον καθρέφτη της. Ωστόσο, οι

διώκτες της την πλησίαζαν, για άλλη μια φορά, έχοντας κερδί-

σει έδαφο ς στο ανοιχτό κομμάτι του δρόμου. Ή ξ ε ρ ε ότι η Μερ-

σεντές είχε μεγαλύτερη ιπποδύναμη, ήταν, όμως πολύ π ιο δυ-

σκίνητη απ ό το Μίνι. Έ τσ ι, λοιπόν, εντ όπ ισε ένα σημείο στη δια-

σταύρωση που είχε φανεί μπροστά της και, αφού σιγουρεύτη-

κε ότι δεν υπήρχαν πεζοί ή άλλα οχήματα, έκοψε απότομα

δεξιά. Το αυτοκινητάκι της ανταποκρίθηκε άμεσα, εκτελώντας

τη στροφή των ενενήντα μοιρών με ταχύτητα εκατό χιλιομέ-

τρω ν, σχεδόν αθό ρυβα και με μια μόνο μικρή κλίση.




76 9

Καθώς ξεχυνόταν στο στενό, που διέσχιζε μια περιοχή με

παλιές αποθήκες, η Σάρα άκουσε λάστιχα να στριγκλίζουν

στην άσ φ αλτ ο και γύρισε για να δει τη Μερ σεντ ές να στροβιλί-

ζεται μέσα σε ένα σύννεφο κα πνού α π ό καμένο ελαστικό. Μ ε

κάποιο μαγικό τρόπο, ωστόσο, ο οδηγός του μεγαλύτερου αυ-

τοκινήτου κα τάφ ερε να το κρατήσει στη στρο φή και, με τρελά

σπινιαρίσματα, συνέχισε να την ακολουθεί .

Η Σάρ α πά τησ ε ελαφρώ ς το φρένο, έστριψε από τομα αρι-

στερά κι επιτάχυνε, μπαίνοντας στο μικρότερο κάθετο στενό.

Αλλά, τη στιγμή που πατούσε με δύναμη το γκάζι , είδε μπρο-

στ ά της το δρόμο μπλοκα ρισμένο απ ό ένα μεγάλο φορ τηγό. Ο

οδηγός του έκανε εκείνη τη στιγμή επιτόπου μανούβρα ώστε

να φέρει το πί σω μέρος του οχήμα τος στη ν ίδια ευθεία με την

πλατφ όρμα φορτοεκφόρτω σης, πο υ βρισκόταν στην αριστε-

ρή πλευρά του δρόμου. Δύο αυτοκίνητα ήταν σταματημένα

στη δεξιά λωρίδα, περιμένοντας το φορτηγό να ξεφορτώσει

και να φ ύγ ει.

Πα τών τας κόρνα, η Σά ρα μπήκε στην άδεια αριστερή λωρί-

δα για να προσ περ άσει τα ακινητοποιημένα αυτοκίνητα.

«Όχι, σταμάτα » της φώναξε με ένα σινιάλο ένας εργάτης

απ ό την πλατφόρμα.

Καθώς το Μίνι Κούπερ προσ περν ούσ ε τα σταματημένα αυ-

τοκίνητα με κατεύθυνση το μικρό άνοιγμα ανάμ εσα στην π λατ -

φόρμα και στο πίσω μέρος του φορτηγού, ο εργάτης πήδησε

έντρομος στον κάδο απορ ριμμάτων , πο υ βρισκόταν δίπλα το υ,

για να γλιτώσει. Ο οδηγός του φορτηγού, που είχε ακούσει τη

φα σαρ ία και είχε τραβήξει χειρόφρενο, άνοιξε την πό ρτ α του ,

κατέβηκε με ένα σάλτο κάτω κι άρχισε να τρέχει για να γλιτώ-

σει από την αναπόφευκτη πρόσκρουση. Η Σάρα, όμως, ε ίχε

υπολογίσει με ακρίβεια το άνοιγμα, και το Μίνι πέρασε σχεδόν

ξυστά από μέσα. Κόντευε να βγει στον ανοιχτό δρόμο, όταν ο

δεξιός καθρέφτης της πιάστηκε σε μια γωνιά στο πίσω μέρος

του φορτηγού, έσπ ασ ε με ένα δυνατό "κρακ" κι έπ εσ ε κάτω.

Είχε μόλις ελευθερώ σει το αμάξι τη ς, όταν άκο υσε έναν τρο-




μερό κρότο, καθώς η Μ ερσ εντέ ς, πο υ την είχε ακολουθήσει σ το

άνοιγμα, σφήνωσε και έμεινε ακινητοποιημένη μέσα σε έναν

ορυμαγδό από συγκρουόμενες λαμαρίνες . Η Σάρα φρέναρε

απότομα και γύρισε να δει τι είχε απομείνει από το αυτοκίνη-

το, που ήταν σφηνωμένο για τα καλά ανάμεσα στο φορτηγό

και στην πλατφόρμα φορτοεκφόρτωσης. Οι δυο άνδρες που

βρίσκονταν μέσα πάλ ευα ν να ελευθερωθο ύν απ ό τα συντρίμ-

μια. Ή τ α ν αδύνατον, όμως, να ανοίξουν τα παρά θυρ α, καθώς

ο καπνός από τη φλεγόμενη μηχανή άρχιζε να κυκλώνει το

όχημα.

Η Σάρα βγήκε από το αμάξι της και κατευθύνθηκε προς το

μέρος τους, κοιτάζοντάς τους επίμονα, προσπαθώντας να

συγκρατήσει στη μνήμη της την όψη τους· σκούρο δέρμα,

μαύρα μαλλιά, σημιτικά χαρακτηριστικά, που θα μπορούσαν

να ανήκουν είτε σε Παλαιστίνιους είτε σε Ισραηλινούς, και τρό-

μος, απέραντος τρόμος στο βλέμμα τους. Ο καπνός είχε δώ-

σει πλέον τη θέση του στις φλόγες, που τώρα έγλειφαν την

καμπίνα των επιβατών.

Καθώ ς ο πιο κοντός άνδρας, στη θέση του σ υνοδηγού, χτυ-

πο ύσ ε με τη γροθιά του ό,τ ι είχε απομείνει α π ό το π αρ μπ ρίζ ,

πα λεύο ντας ταυτόχρονα να λύσει τη ζώνη ασφ αλείας, ο οδη-

γός σήκωσε ένα μικρό όπλο και σημάδεψε τη Σάρα με ένα

βλέμμα παραίτησης. Η Σάρα αναρωτιόταν αν θα προλάβαινε

να γλιτώσει , πέφτοντας στην άσφαλτο, ωστόσο έμεινε καθη-

λωμένη σ τη θέση τη ς, όταν είδε τον άνδρα να στρέφ ει τη ν κάν-

νη του όπλο υ όχι κατ απ άν ω τη ς αλλά προ ς το δικό του , ανοι-

χτό στόμα. Ο οδηγός έκλεισε σφιχτά τα μάτια και, με τις φλό-

γες να φουντώνουν ολόγυρά του, τράβηξε τη σκανδάλη, και

το κεφάλι του τινάχτηκε απότομα πίσω. Ο σύντροφος του

ούρλιαξε, η κραυγή του, όμως, πνίγηκε στη βίαιη έκρηξη της

Μερσεντές .

Η Σάρα παραλίγο να εκτιναχθεί . Οπισθοχωρώντας προς

το αυτοκίνητο της, κοίταξε τα συντρίμμια για τελευταία φορά

και προσπάθησε να διακρίνει τα γράμματα και τους αριθμούς




76 9

στην μπροστινή, σχεδόν διαλυμένη πινακίδα. Τα πρώτα τρία

στοιχεία ήταν ευανάγνωστα, τα υπόλοιπα όμως είχαν ήδη κα-

τα στρ αφ εί μέσα στην πύρινη κόλαση της έκρηξης.

Απόλυτα ψύχραιμη, μπήκε ξανά στο Μίνι της, έπιασε το κι-

νητό της και κάλεσε την αστυνομία. Χωρίς να δώσει το όνομά

της, ανέφ ερε στ α γρήγορα το σημείο του δυστυχήματο ς και την

κατάσ ταση των θυμάτων. Ύ σ τε ρ α κάλεσε στο γραφ είο της και

μίλησε με την ειδική σε θέματα έρευνας Ρομπέρτα Γκριν, μιαν

από τις συναδέλφους της στην Yechida Mishtartit Meyuchedet,

περισσότερο γνωστή ως ΥΑΜΑΜ, την επίλεκτη μονάδα της

Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας του Ισραήλ. Ζήτησε από τη Ρο-

μπέρτα να βρει πληροφορίες για οποιαδήποτε Μερσεντές με

πινακίδες πο υ άρχιζαν α π ό AL 9 και να μην αναφ έρει το όνομα

Σά ρα Αράντ σε τυχόν ερωτήσεις της ασ τυνομίας.

Καθώ ς έστρ ιβε για να ξα ναβ γεί στον κεντρικό δρόμο, η Σά -

ρα έριξε μια ματιά στο ρολόι του ταμπλό για να δει πόσο είχε

αργήσει . Ήταν απίστευτο, αλλά μόνο δεκατρία λεπτά είχαν

περά σει α πό το τηλεφών ημά της με τον Πρέστον Λούκις . Της

έμεναν λιγότερο από δύο χιλιόμετρα για να διανύσει σε διά-

στημα δύο λεπτών.

Πάτησε γκάζι και βγήκε στην κεντρική, γεμάτη κίνηση αλλά

όχι μποτιλιαρισμένη λεωφ όρο .



Ι / Γ / Κ Λ Λ Λ Ι f ~ X 4 Q

Ο ΜΙΝΙ ΚΟΥΠΕ

Ρ

ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ έξω α π ό την πολυκ ατοικία, και

ο Πρέστον Αούκις προχώρησε προς το μέρος της. Ανοιξε

την πόρτα του συνοδηγού, μπήκε μέσα και άφησε το χαρτο-

φύλακά του μπροστά στα πόδια του. Μετά κοίταξε τη Σάρα

και της χαμογέλασε. «Δεκαπέντε λεπτά ακριβώς. Μου αρέσει

η συνέπεια. . .»

«Στις γυναίκες», συμπ λήρ ω σε για λογαριασμό το υ, με το χα-

μόγελο της να πλαταίνει . «Θα έλεγες "στις γυναίκες", έτσι δεν

είναι;»

«Στου ς πά ντες» , υπ ερα σπ ίστη κε τον εαυτό του ο Πρέστον.

«Αλλά ναι, ειδικά στις γυναίκες. Η εμπειρία μου, που είναι κυ-

ρίως επα γγελμ ατική , μου έχει δείξει ότι οι ομόφ υλές σο υ σπ ά-

νια είναι συ νεπ είς στ α ραν τεβού το υς».

Η Σά ρα γέλα σε. «Διακρίνω ένα ίχνος φαλλοκρ ατισμού ή μου

φαίνεται ;»

«Φαντάζομαι πως έτσι ακούγεται, ε ;»

Καθώς η Σάρα έβαζε μπρος και ξεκινούσαν, ο Πρέστον έριξε




76 9

μια ματιά έξω από το παράθυρο του και είδε τη στραπατσαρι-

σμένη λαμαρίνα στ ο σημείο όπ ου θα έπ ρε π ε να βρίσκεται ο δε-

ξιός καθρέφτης. Έχοντας όλη του την προσοχή στραμμένη στη

Σά ρα , δεν το είχε προσέξει όταν μπή κε. Το μέταλλο προεξείχε σ ε

ακανόνιστες, αιχμηρές γωνιές, σαν απ ό πρό σφ ατ η πρόσκρ ουση.

«Τι έγινε;» Ο Πρέστον έδειξε στα δεξιά του.

«Οι γνω στοί βανδαλισμοί» , απά ντη σε η Σά ρα , ανασηκώνο-

ντας ελαφρώς τους ώμους . «Όλο λέω να πάω να το φτιάξω

και όλο το αμελώ». Άλλα ξε θέμα, στρέφ οντ ας τη συζή τησ η σ το

πρόσφατο εύρημα της Μασάντα. Τα επόμενα δέκα λεπτά της

διαδρομής ως το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο πέρασαν κουβεντιά-

ζοντας οι δυο τους για την κατάσταση του πα πύ ρο υ.

Ό τ α ν έφ τασα ν στην ε ίσοδο του χώρου στάθμευσης, ο Πρέ-

στον παρατήρησε πως ο αριθμός τόσο των οχημάτων της

ασφάλειας όσο και των οπλισμένων φρουρών έξω από το χω-

ρίς σήμανση κτίριο του Εργαστηρίου Αρχαιοτήτω ν είχε αυξη θεί.

Ο φρου ρός στην πύλ η εξέτα σε με ιδιαίτερη προ σοχή τις ταυτό-

τητές του ς, ταυτο ποιώ ντας σχολαστικά τα στοιχεία τους στον

κατάλογο του, π ροτο ύ του ς κάνει, τελικά, νόημα να περά σου ν.

«Πολύ ενισχυμένα τα β λέπ ω τα μέτρα ασφ αλείας» , σχολία-

σε ο Πρέστο ν, καθώς διέσχιζαν με τη Σά ρα το χώρο στάθμευ-

σης με κατεύθ υνση μια κενή θέση κοντά στην είσοδο του εργα-

στηρ ίου. «Ξέρεις αν υπάρ χει κ άπο ιος ιδιαίτερος λόγος;»

«Η επιφυλακή είναι τρόπος ζωής στη χώρα μας», απάντη-

σε η Σά ρ α, καθώς έβγαιναν α π ό το αυτοκ ίνητο και ξεκινούσαν

για την είσοδο.

Είχε μιλήσει ουδέτερα, αλλά ο Πρέστον διέκρινε ανησυχία

στο βλέμμα της. Δε χωρούσε αμφιβολία ότι τα επιπλέον μέ-

τρα ασφαλείας, που ε ίχαν μπει σε εφαρμογή την προηγουμέ-

νη, ήταν κάτι παραπάνω από εμφανή. Η Σάρα δεν ε ίχε προ-

λάβει καλά καλά να τελειώσει τη φρ άσ η της, όταν ένα περ ιπο -

λικό διέσχισε με ταχύτητα το χώρο στάθμευσης με κατεύθυν-

ση το σημείο όπ ου ήταν παρ καρισμένα τα υ πό λοιπ α οχήματα

της ασ τυνομίας.



7 34


«Ναι, τελικά φαίνεται π ω ς η επ ιφυ λα κή έχει αρχίσει να γίνε-

ται παγκ όσμιος τρό πο ς ζωή ς», είπε ο Πρέστον. «Και φ αντάζο-

μαι ότι έτσι θα παρα μείνει ω σότ ου κερδίσουμε τον πό λεμο ενά-

ντια στην τρομοκρατία».

«Πολύ φοβάμα ι ότι οι από γονο ί μας, πενή ντα γενιές ύστερ α

α π ό μα ς, θα εξακολουθούν να την πολεμού ν. Την τρομοκρατία,

εννοώ. Όσο υπάρχουν ακόμα καμικάζι , πρόθυμοι να αυτοκτο-

νήσουν στο όνομα του Θεο ύ του ς, ο πόλεμ ος θα παραμένει χα-

μένος».

Ο Πρέσ τον τής κράτησε την πό ρτ α να περ άσει και την ακο-

λούθησε στο χώρο υπ οδοχής, ω ς το γραφείο ελέγχου.

«Τι προτείνεις, δηλαδή;» είπε ο Πρέστον, χαμηλώνοντας τη

φωνή του, καθώς πλησίαζαν το φρουρό. «Ν' αφήσουμε το

πρ άγμ α στην τύχη του;»

«Ό χι, β έβαια . Αυ τή η μάχη, όμω ς, θυμίζει την π άλ η ενάντια

στο κακό, κάτι που θα υπάρχει πάντα στον κόσμο. Δεν μπο-

ρούμε να το απα λείψ ου με, α υτό όμως δε σημαίνει ότι θα πρέ-

πει να πάψ ου με και να το πο λεμάμε».

Η Σάρα έβαλε την τσάντα της στο μηχάνημα ελέγχου και

έδωσε στο φρουρό ένα χαρτί. «Η κάμερα θα δείξει ένα εννιάρι

Γκλοκ», του είπε. «Αυτή είναι η άδειά μου».

Ο φρουρός εξέτασε το έγγραφο κι έπειτα κοίταξε την οθό-

νη καθώς η τσάντα περνούσε από το σαρωτή. «Πολύ καλά»,

της είπ ε δείχνοντάς της τον ανιχνευτή μετάλλων .

Ο Πρέστον παρακολούθησε τη σκηνή με κατάπληξη -και

με μια δόση θαυμασμού, επίση ς -κ αι , όταν ήρθε η ώρα να ακου-

μπήσει το χαρ τοφ ύλακ ά του σ την κυλιόμενη ταινία, μουρμού-

ρισε ταπεινά: «Το μόνο που θα βρείτε εδώ μέσα είναι ένα σά-

ντουιτς. Και δεν είναι καν

κάσερ*».

Είδε τη Σάρα να προσπαθεί να πνίξει ένα χαμόγελο. Από

την άλλ η, ο φρ ουρ ός δεν έδειχνε να το διασκεδάζει καθόλου κα-

* «Καθαρό» , υπό την εβραϊκή θρησκευτική έννοια . (Σ . τ .Μ. )




76 9

θώς εξέταζε το περιεχόμενο του χαρτοφύλακα, αρχικά μέσω

της οθόνης κι έπειτα με απευθείας έρευνα. Πράγματι, στην

τσάντα δεν υπήρχε παρά μια χάρτινη σακούλα με το μεσημε-

ριανό του Πρ έστο ν και μερικοί φάκελοι με τις σημ ειώσεις του

για την έρευνα.

Περνώντας τον έλεγχο, ο Πρέστον ακολούθησε τη Σάρα

στο διάδρομο. «Δεν ήξερα ότι συνεργάζομαι με τον Τζέιμς

Μ ποντ», ψιθύρισε . « Ή μήπω ς με την Τζέιν Μ πο ντ;»

«Μη λες χαζομάρ ες» . Η Σά ρα χτύ πη σε την τσάντα της. «Το

δικό μου είναι Γκλοκ. Ο Μ π ον τ έχει ένα Γουό λτερ ΡΡΚ».

«Φυσικά. Πώς μου διέφυγε;»

Η Σάρα γέλασε ξανά. «Είμαι αξιωματικός ασφαλείας και

υπολοχαγός του ισραηλινού στρατού. Το ξέχασες;»

«Α, όχι, το θυμάμαι πολ ύ καλά. Η κούκλα με το μπα τλ-ντρες».

«Μπατλ-ντρες ; Και π ο ύ ξέρεις εσ ύ, ένας απ λό ς πολίτη ς,

π ώ ς απο καλ ούμ ε εμείς οι στρα τιωτικο ί τις στολ ές μας;»

«Κι εσύ πού ξέρεις ότι δεν υπηρέτησα.. . Α, ξέχασα, οι άν-

θρω ποι'σου κι εσ ύ γνωρίζετε τα π άν τα για μένα».

«Τα πάν τα όχι, αλλά πάντω ς αρκετά».

«Τότε θα έπ ρ επ ε να ξέρετε ότι στην πατρ ίδα μου παρακ ο-

λουθώ μετά μανίας το Κανάλι Ιστορίας στην τηλεόρασ η. Η κα-

λύτ ερη π ηγ ή για τη στρα τιωτική αργκό».

Διέσχισαν το διάδρομο κι έφτασαν στο εργαστήριο, όπου

ο Πρ έστον ε ίχε αντ ικρίσε ι για πρ ώ τη φορ ά τον π ά π υρ ο του

Δισμά. Ήταν αποθηκευμένος στο μεγάλο, δ ιπλής ασφαλείας

θησαυροφυλάκιο του εργαστηρίου -ένα ογκώδες , ατσάλινο

κουτί , που ήθελε δύο ανθρώπους για να το ανοίξουν- και

έβγαινε από εκε ί μόνο όταν κρινόταν απολύτως απαραίτη-

το. Οι μελετητές μπορούσαν να συνεχίζουν τη δουλειά τους

και χωρίς το πρωτότυπο, χάρη στις ψηφιακές ε ικόνες, οι

οποίες βρίσκονταν αποθηκευμένες στα αρχεία των υπολογι-

στώ ν. Η πρόσ βασ η σε αυτές γ ινόταν με έναν κρυπ τογραφη -

μένο κωδικό, ο οποίος, γ ια επιπλέον ασφάλεια, τροποποιό-

ταν κάθε μέρα.



7 34


Μ παίνο ντας σ το εργαστήριο, βρήκαν τους καθηγητές Ντα-

νιέλ Μαζάρ και Γιούρι Βιλνάι να στέκουν δίπλα σε έναν μακρύ

πάγκο, πάνω στον οποίο φιλοξενούνταν καμία δεκαριά τερ-

ματικά, όλα σε λειτουργία. Οι δύο μελετητές ήταν απορροφη-

μένοι σε μια κατά τα φαινόμενα έντονη συζήτηση αναφορικά

με την ερμηνεία ενός χωρίου α π ό το Ευαγγέλιο του Δισμ ά.

Ο Μ αζά ρ χαιρέτησε με ένα χαμόγελο τον Πρέστον και τη Σά-

ρα και τους έκανε νόημα να πλησιάσουν. Μόλις πήγαν κοντά,

έδειξε μία απ ό τις οθόνες και είπε στον νεότερο συνάδελφο του :

«Να το από σπα σμα ». Διάβασ ε δυνατά το κείμενο από τη φω -

τογραφία του παπύρου, σε ελεύθερη μετάφραση: «Μετά την

ανάσ τασή το υ, εμφανίστηκε πρ ώ τα στον Σίμωνα, ο οποίος βρι-

σκότα ν στο δρόμο για την Κυρήνη, και στον οποίο πα ρέδ ω σε το

σύμβολο, έπ ειτα στον Κηφ ά, έπειτα στο υς δώδεκα και, ύστερα

α π ό αυτού ς, σε πεντακόσ ιους αδελφούς μεμιάς».

«Δεν είναι και πολύ διαφορετικό από το χωρίο στην Προς

Κορινθίους Επιστολήν», είπε ο Βιλνάι σηκώνοντας το κεφάλι

από την οθόνη. Παρέθεσε από μνήμης: «Και ότι ώφθη Κηφά,

είτα τοις δώδεκα- έπ ειτα ώ φθη ε πά νω πεντακ οσίοις αδελφοίς

εφάπαξ*» .

«Είναι εντελώς άλλο πράγμα», επέμεινε ο Μαζάρ.

«Μα δεν προσθέτει παρά ένα όνομα. Τι είναι ένα όνομα;

Ακόμα και στα τέσσερα Ευαγγέλια υπάρχουν ανακολουθίες ως

προς το ποιος συγκεκριμένα είδε τον αναστημένο Χριστό και

πότε ακριβώς». Κούνησε απαξιωτικά το χέρι . «Πρόκειται για

μια άνευ σημασ ίας διαφορά».

«Συ μφ ω νώ με τον Ντάνιελ», είπ ε ο Πρ έστον , έχοντας ακού-

σει αρκετά για να εκφέρει γνώ μη.

«Φυσικά, καθηγητά Αούκις, και συμφωνείτε με το μέντορά

σας», είπε ο Βιλνάι κάπως περιφρονητικά. «Μπορείτε, όμως,

να μου εξηγήσετε πώς το ένα επιπλέον όνομα κάνει αυτό το

* Η Καινή Διαθήκη, Προς Κορινθίους Α' , ΙΕ ' : 5 , 6 . (Σ .τ .Μ. )




76 9

χωρίο τόσο διαφορετικό από το αντίστοιχο στην Προς Κοριν-

θίους Επιστολήν;»

«Για δύο λόγους», απ άν τη σε ο Πρέστο ν. «Ο ένας είναι α υτό

καθαυτό το όνομα. Το γεγονός ότι ο Σίμων, που έχουμε εδώ,

συνά ντησε τον αναστημένο Χρ ιστό στο δρόμο για την Κυρήνη

υποδεικνύει, σχεδόν με βεβαιότητα, ότι πρόκειται για τον ίδιο

Σίμωνα π ο υ βοήθ ησε τον Ιησού να σηκώσ ει το στα υρ ό. Ο δεύ-

τερο ς λόγος είναι το σύμ βολο ».

«Ποιο σύμβολο ;» τον πρ οκά λεσε ο Βιλνάι.

«Αυτό που διερευνά για λογαριασμό μας ο αιδεσιμότατος

Φλάνερι».

«Το Via Dei», είπ ε μια γυνα ικεία φω νή, και ο Πρ έστο ν γύρισ ε

για να διαπιστώσει ότι είχε μόλις μπει στην αίθουσα η Αζρα

Χαντάτ.

«Via Dei , ναι , έτσι το αποκάλεσε». Ο Πρέστον κοίταξε ερω-

τηματικά την Αζρα. «Πώς ξέρετε, όμως, εσείς για το σύμβολο;

Δε ν ήσασ τε εδώ όταν το ανέφ ερε ο αιδεσιμότατος Φλάνερι».

«Είναι ένα πανάρχαιο σύμβολο», απάντησε η Αζρα. «Δεν

αμ φιβ άλ λω ότι έχουν ακούσει κι άλλοι γι' αυτ ό».

«Πώς μπήκατε εδώ; Πώ ς περ άσ ατε α πό την ασφ άλεια;» ρώ-

τησε η Σά ρα .

Η Αζρα σήκωσε το χέρι και της έδειξε κάτι χαρτιά. «Ο κα-

θηγητής Μ αζά ρ μού ζήτη σε να ετοιμάσω μια αναφ ορά , μια πε-

ριγραφή του τι ακριβώς έκανα όταν βρήκα τη λήκυθο», είπε,

χωρίς να απαντήσει ευθέως στην ερώτηση της Σάρ α.

«Ναι. Ζήτη σα πρά γματι την αναφορά», βεβαίωσε ο Μ αζάρ ,

«πα ρ' ότι δεν ήταν απ αρ αίτ ητο να μου τη φ έρ ετε η ίδια εδώ».

«Έχω την απαιτούμενη εξουσιοδότηση», αποκρίθηκε η

Αζρα. Ο τόνος της πρόδινε σιγουριά, όχι επιθετικότητα, σαν

να ήθελε να υπενθυ μίσει στο ν Μα ζάρ ότι , χωρίς την ανακάλυ-

ψη που είχε κάνει εκείνη στη Μασάντα, τ ίποτε από αυτά με

τα οποία ασχολούνταν σήμερα δε θα υπή ρχε.

«Φυ σικά και έχετε», είπε ο Μ αζά ρ. «Δεν υπο νοο ύσα κάτι».

«Με χρειάζεστε άλλο;» ρώτησε η Αζρα, και ο Μαζάρ κού-




νησε το κεφάλι αρνητικά. Η γυναίκα έκανε μεταβολή και βγήκε

απ ό το εργαστήριο κλείνοντας την πό ρτα πί σω της.

«Για να γυρίσουμε στο σύμβολο.. .» είπε ο Βιλνάι, δείχνοντας

την εικόνα στη ν οθόνη. «Κι εγώ γνω ρίζω το Via Dei , αυτό π ο υ

προσπαθώ, όμως, να πω είναι ότι στο εν λόγω χωρίο ο συγ-

γραφέας δε συγκεκριμενοποιεί σε ποιο σύμβολο αναφέρεται .

Έτ σ ι δεν είναι, καθηγητά Λο ύκις;»

Προτού προλάβει ο Πρέστον να απαντήσει , ο Μαζά ρ πήρ ε

το λόγο : «Ίσ ω ς όχι, Γιούρι, αλλά νομ ίζω ότι είναι εύλογο να εικά-

σουμε. . .»

«Να εικάσ ουμε;» τον έκοψ ε ο Βιλνάι. «Είμαστε επιστ ήμο νες,

Ντάνιελ . Δεν επιτρέπ εται να βασίζουμε τα συμ περά σμα τά μας

σε εικασίες».

Οι δυο άνδρες συνέχισα ν να διαφω νούν και, όταν έγινε φ α-

νερό ότι η συ ζήτ ησ η δεν επρ όκειτο να οδηγήσει σε κάτι π αρ α-

γωγικό, ο Πρέστον αποφάσισε να τη στρέψει σε άλλη κατεύ-

θυνση. Π ερίμενε για τη σπ άν ια στιγμή σιωπ ής, και, όταν εκείνη

ήρθε , σχολίασε : «Σκεφτόμουν τα αποσπάσματα των εβραϊ-

κών που βρίσκονται ανάμεσα σε αυτά των αρχαίων ελληνι-

κών. Ξεκίνησ α μια έρευνα προ σπ αθ ώ ντα ς να ανακα λύψω κεί-

μενα που να περιλαμβάνουν και τις δύο γλώσσες, μέχρι στιγ-

μής όμως έχω βρει ελάχιστα».

«Ναι, είναι πολύ ασυνήθιστο», συμφώνησε ο Μαζάρ. «Με

έχει απασχολήσει κι εμένα».

«Στα λόγια μου έρχεσαι», δήλωσε ο νεότερος συνάδελφος

του. «Έχουμε έναν πάπυρο που ανακατεύει εβραϊκά με ελλη-

νικά και φέρει ένα σύμβολο, το οποίο βρίσκουμε να εμφανίζε-

ται για πρ ώ τη φ ορ ά στο Μ εσαίωνα ». Ο Βιλνάι έδειξε με το δά-

χτυλο το στέρνο του Πρέστον. «Αυτό ακριβώς είπε ο ειδήμων

σου από το Βατικανό». Κούνησε εμφατικά το κεφάλι. «Κι ενώ

δεν ισχυρίζομαι ότι πρόκειται για περίπτωση σύγχρονης απά-

της, ε ιλ ικρινά δεν μπορώ να δω πώς αυτός ο πάπυρος θα

μπορούσε να ε ίναι αυθεντικό έγγραφο του πρώτου αιώνα.

Μεσαιωνικό και λίγο μεταγενέστερο, ίσως. . . με συντάκτες τα




7 6 9

μέλη κάποιας αδελφότητας με συγκεκριμένους αντικειμενικούς

σκοπούς και όραμα, αλλά χωρίς πρόσβαση στον πλούτο των

πληροφοριών που έχουμε εμείς στη διάθεση μας. . . όλη αυτή

τη γνώση, την οποία αντλούμε από τα γραπτά του ε ικοστού

πρώτου αιώνα».

«Πιστεύω ότι προτρέχεις» , ε ίπε ο Μ αζά ρ.

«Πιστεύεις ή.. . εικάζεις;» του αντιγύρισε ο Βιλνάι.

«Παραδέχομαι ότι το σύμβολο με προβληματίζει . Ίσως,

όμως, ο αιδεσιμότατος Φλάνερι βρει στοιχεία που να παραπέ-

μπουν στην πρωτοχριστιανική εποχή. Γ ια να μην αναφερθώ

στο θέμα του διαφορετικού μελανιού, το οποίο ίσως σημαίνει

ότι ο πά πυ ρο ς ε ίναι όντως χειρόγραφο του πρ ώ του αιώνα, με

το σύμβολο να προστέθ ηκε αργότερα».

«Και ο συνδ υασμ ός εβραϊκώ ν και ελληνικών;» επ έμε ινε ο Βιλ-

νάι. «Δεν τον βρίσκουμε σε αυθεντικά χειρόγρα φα του πρ ώ του

αιώνα».

«Δε με ξενίζει και τόσο», απάντησε ο Μαζάρ. «Μην ξεχνάς

ότι ο Δισμάς ήταν Εβραίος, και πολλο ί μελετητές π ιστε ύο υν ότι

ο πατέρας του υπήρξε Ζηλωτής . Μπορεί μ ' αυτό τον τρόπο

να ήθελε να απ ευθ υν θεί σε όλους, εθνικούς και Εβρα ίους. Για-

τί , λοιπόν , να μη συμπεριλά βει και εβραϊκά σ το κείμενο του ;»

«Δε γ ίνεται να αποδείξε ις τη γνησιότητα ενός εγγράφου,

Ντάνιελ , χρησιμοποιώντας ως κριτήριο κάτι το οποίο δεν

έχει αποδειχτεί» , αγόρευσε ο Βιλνάι . «Χαρακτηρίζεις τον Δι-

σμά Εβραίο, λες και ε ίμαστε βέβαιοι γ ια την ύπαρξή του. Δεν

υπάρχουν ιστορικά στοιχε ία γ ια τον Δισμά τον πρεσβύτερο

τον Γαλιλαίο. Τον ξέρουμε απλώς ως έναν από τους δύο λη-

στές που σταυρώθηκαν μαζί με τον Χριστό. Το όνομά του το

γνωρίζουμε από την προφορική παράδοση, από το θρύλο.

Ό σ ο γ ια τον Δισμά βαρ -Δισμά.. . έχουμε μονάχα τον πά πυ ρο ,

κι αυτός δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεκμήριο της ίδιας

του της γνησιότητας, χωρίς άλλο μέτρο σύγκρισης ή αποδει-

κτικό στοιχείο».

«Ο πάπυρος υπάρχει , Γ ιούρι , και ο συγγραφέας του μας



7 34


συστήνεται ως Δισμάς βαρ-Δισμάς», είπε ο Μαζάρ. «Έτσι, λοι-

πό ν, και ενώ μπο ρούμε να διαφωνούμε επ ' άπ ειρον για τη γνη-

σιότητα των ισχυρισμών αυτού του κειμένου, δε νομίζω ότι

μπορ ούμε να διαφωνήσο υμε για την ύπα ρξ ή το υ και για το γε-

γονός ότι το έγραψε κάποιος ονόματι Δισμάς βαρ-Δισμάς».

«Κάτι παρόμοιο δεν είχες υποστηρίξει και στην περίπτωση

του οστεοφυλακίου του Ιακώβου;» ρώτησε ο Βιλνάι, ξεπερνώ-

ντας τα όρια του κα υστικού σχολίου.

Ο Πρ έστο ν είδε τα χείλη του Μα ζά ρ να τρέμουν. Ο γηραιό-

τερος μελετητής, ωσ τόσο, δεν έδωσε απ άντη ση. Αν τί γί αυτό ,

έστρ εψ ε ξανά την προ σοχή του στον υπ ολογιστή.

«Συγχώρεσέ με, φίλε μου», είπε ο Βιλνάι, πηγαίνοντας να

στα θεί πλάι στον Μ αζά ρ. «Δεν ήθελα να δείξω ασ έβεια μ' αυ-

τό το εξαιρετικά ατυχές σχόλιο. Προσπαθούσα απλώς να το-

νίσω ότι είναι ζωτικής σημασίας να προσεγγίσουμε με σύνεση

τούτο το πρα γματικά σ υναρ πασ τικό χειρόγραφο».

«Δεν ε ίπε ς ψ έματα για να πρέ πει να σε συγχωρή σω, Γιού-

ρι», απ άν τη σε ο Μα ζά ρ. «Έτσ ι κι αλλιώς, μόνο διά του αντιθε-

τικού συμπερασμού μπορεί να ελπίζει κανένας στην πρόοδο.

Επιπλέο ν, η πιστο πο ίηση επιτυγχάνεται μόνο με την πρόκλη-

ση · υπο χρεο ύμα στε όλοι μας να θέτουμε επ ί τά πη το ς ό,τι θεω-

ρούμε αρμόζον».

Ο Βιλνάι γέλασε και χτύπησε τον Μαζάρ στον ώμο. «Καλά

τα λες, Ντάνιελ. Πολύ καλά».

Ο Πρέσ τον πα ρατή ρησ ε το αμήχανο χαμόγελο π ου αντάλ-

λαξ αν οι δύο άνδρες. Ή τ α ν ολο φάνερο ό τι , ενώ οι δύο μελετη-

τές μοιράζονταν ως ένα βαθμό τον αμοιβαίο σεβασμό, δεν

υπή ρχε τ ίπο τε άλλο πο υ να μπορ ούν ή πο υ να θέλουν να μοι-

ραστούν.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19

1

ΙΑ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΕΞΗΝΤΑ ΛΕΠΤΑ περίπου, η Σάρα Αράντ

δούλεψε στ ο κέντρο τω ν υπολο γιστών, πλάι στον Πρέστον,

με τους δυο πανεπιστημιακούς καθισμένους στα δικά τους

τερματικά, στην άλλη άκρη του πάγκου. Η Σάρα πέρασε την

περισσότερη ώρα της μελετώντας εικόνες διαφορετικών τμη-

μάτων του παπύρου και συγκρίνοντάς τα μεταξύ τους σε μια

πρ οσ πά θεια να διακρίνει σημάδια διαφορετικού γραφικού χα-

ρακτήρα. Ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση ήταν το να καθορίσει

αν τα ελληνικά και τα εβραϊκά χωρία είχαν γραφτεί από το

ίδιο άτομο. Όσο πιο διεξοδικά εξέταζε τη γραφή τόσο περισ-

σότερο βεβαιωνόταν ότι το κείμενο ήταν έργο ενός προσώ-

που. Επιπλέον, κάθε λεπτό που περνούσε ενισχυόταν η πε-

ποίθησή της ότι ο γρα φέα ς ήταν και ο συγγρ αφ έας του π απ ύ-

ρου. Και ενώ κάτι τέτοιο δεν ήταν εύκολο να απ οδ ειχτεί, υπή ρ-

χαν πο λλές ενδείξεις ότι επρό κειτο για το π ρω τό τυ π ο ή, έστω ,

για ένα αντίγραφο της δουλειάς του συγγραφέα, και όχι για

μια μεταγραφή.



7 34


Τη σχεδόν απόλ υτη συγκέντρωση της διέκοψε ο ηχηρός ανα-

στεναγμός του Πρέστον. Φαινόταν βυθισμένος στις σκέψεις

του και δεν ήθελε να τον ενοχλήσει, αλλά, όταν τον άκουσε να

αναστενάζει ξανά, γύρισε και τον ρώτησε: «Συμβαίνει κάτι;»

«Δεν ξέρω». Έδειξε την ε ικόνα του παπύρου στην οθόνη

του υπολογιστή του. «Βλέπω κάτι περίεργο εδώ».

Η Σά ρα χαμογ έλασε. «Ανακαλύπτουμε στον εβραϊκό αρχαιο-

λογικό τόπο της Μασάντα ένα ευαγγέλιο δύο χιλιάδων ετών,

θεωρητικά γραμμένο από το γιο του Καλού Ληστή, ο οποίος

πέθανε στο σταυρό, δίπλα στον Ιησού, κι εσύ μου λες ότι βλέ-

πε ις κάτι περίεργο;»

«Ναι, βέβ αια, σε γενικές γραμ μές, το περίερ γο εδώ είναι δε-

δομένο», είπε ο Πρ έστον με μια υπ οψ ία χαμόγελου. «Συγκεκρι-

μένα, όμως, μιλάω για τις εβραϊκές λέξεις και φράσ εις πο υ βρί-

σκονται διασκορ πισμένες στο κείμενο».

«Δεν το βρίσκω τόσο παρά ξενο», ε ίπε η Σάρ α. «Μ ήπω ς το

ίδιο δε συμβαίνει και σήμε ρα ; Δ εν υπ άρχ ει σ χεδόν ούτε ένα ς άν-

θρωπος στο Ισραήλ που να μη μιλάει και εβραϊκά και αγγλικά.

Πολλοί μιλούν, επίσης, γίντις, και δεν είναι σπάνιο να βρεις και

τις τρεις γλώ σσ ες να μπερδεύο νται σε μία και μόνη φρ άση ».

«Ναι , αυτό το καταλαβαίνω. Μερικές φορές, μ ια λέξη από

ξένη γλώσσα μπορεί να αποδίδει καλύτερα το νόημα αυτού

π ο υ θέλεις να πε ις, όπ ω ς κάνουμε εμείς με το "chutzpah "*. Θ α

εντυπω σιαζόσουν αν ήξερες πό σο συχνά αυτή η λέξη σας εμ-

φανίζεται στις συζητήσεις των Αμερικανών. Τούτο εδώ, όμως,

είναι διαφορετικό».

«Πώς;»

«Καταρχήν, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την ελληνική λέξη

για κάτι κι έπειτα, τρεις προτάσεις μετά, χρησιμοποιεί την

εβραϊκή για το ίδιο πράγμα. Το περίεργο είναι ο φαινομενικά

τυχαίος τρόπ ος στη ν επιλογή τω ν λέξεων».

* Θράσος . ( Σ . τ .Μ . )




7 6 9

«Πιστ εύεις, δηλαδή, ότι αυ τό καταδεικνύει την πλα στ ότ ητ α

του εγγράφου;»

«Όχι , δε θα το πήγαινα τόσο μακριά. Ωστόσο, το βρίσκω

πολύ ενδιαφέρον».

Τη συζή τησή τους διέκοψε το κουδούνισμα του τηλεφών ου

και η από τομη φ ωνή του καθηγητή, π ου σήκωσ ε το ακουσ τικό:

«Γιούρι Βιλνάι, λέγετε». Έμε ινε να ακούσει γ ια μια στιγμή κι ύστε-

ρα είπ ε: «Να ι, τη στέλνω αμέσ ως». Ο Βιλνάι έκλεισε το τηλέφω -

νο και στράφηκε στη Σάρα: «Κάποιος είναι έξω, στη γραμμα-

τεία, και θέλει να σας μιλήσει».

«Σας ε ίπαν ποιος;»

«Η αστυνομία».

Η Σάρα απάντησε στο απορημένο βλέμμα του Πρέστον με

ένα ανασήκωμα των ώμων κι ύστερα ζήτησε συγγνώμη και

πήγε στο χώρο υποδοχής, όπου βρήκε δύο άνδρες να την πε-

ριμένουν στο γραφ είο ελέγχου. Φο ρο ύσα ν πο λιτικά, η εμφάνι-

σή τους, όμως, μαρτυρούσε ξεκάθαρα ότι ήταν αστυνομικοί.

«Η Σάρ α Αράντ;» ρώτησε ο π ιο κοντός απ ό τους δύο άνδρες

όταν η Σάρα πλησίασε. Ήταν μεγαλύτερος σε ηλικία από το

συνάδελφο το υ, και το τσαλακω μένο κοστούμι του σε συνδυα-

σμό με το κουρασμένο ύφος του αποκάλυπταν ότι ήταν βετε-

ράνος σε τέτοιου είδους α πο στο λές.

«Η ίδια. Τι μπο ρώ να κάνω για σ ας ;»

«Αλαν Στάινμπεργκ, ειδικός πράκτορας», συστήθηκε ο άν-

δρας. «Και από 'δώ ο συνάδελφος μου, ειδικός πράκτορας

Μπρους Γκελμπ».

Ο Στάινμπ εργκ έφ ερε το χέρι του μπρο στά και της έδειξε τον

σπα σμένο πλαϊνό καθρέφτη του αυτοκινήτου της. Ή τ α ν άσχη-

μα στραπατσαρισμένος, με το πλαστικό περίβλημά του λιωμέ-

νο, προ φα νώ ς α π ό την έκρηξη. Σίγουρα τον είχαν βρει μέσα σ τα

συντρίμμια της Μ ερσεντές.

«Δικός σα ς είναι;» ρώτη σε ο Στά ινμπ εργ κ.

«Ναι, δικός μου», απ άν τη σε η Σά ρα . «Αλλά είμαι σίγουρη ότι

αυτό το ξέρετε ήδη. Δε ν ελέγξα τε το Μίνι Κούπ ερ μου έξω ;»



7 34


«Παραδέχεστε, λοιπόν, ότι είχατε ανάμειξη στο δυστύχημα

πο υ συνέβη το πρω ί ;»

Η Σάρα αναστέναξε. «Πάω στοίχημα ότι δεν είστε ειδικοί

πράκτορες με απόσπαση στην Τροχαία».

«Όχι, δεν είμαστε της Τροχαίας», απάντησε ο Στάινμπεργκ

χωρίς να ανταπο κριθεί στο χιούμορ της Σά ρα . «Μ άρτυρες ανα-

φέρουν ότι οι δύο άνδρες στο αυτοκίνητο που προσέκρουσε

στ ο φο ρτηγ ό έδειχναν να κυνηγούν ένα πρ άσ ινο Μίνι Κού περ ».

«Βεραμάν», διόρθωσε η Σά ρα . «Η παρα γω γή του συγκεκρι-

μένου χρώ ματος διακόπ ηκε μετά τον πρ ώ το χρόνο κυκλοφο-

ρίας, οπότε υποθέτω ότι υπάρχουν λίγα τέτοια στην Ιερου-

σαλήμ».

«Και ακόμα λιγότερα με σπασμένο τον δεξιό εξωτερικό κα-

θρέφτη», είπ ε ο Γκελμπ, σε τόνο πο λύ ηπιότερο α π ό εκείνον του

συναδέλφου του.

«Ναι , ήμουν πα ρο ύσ α σ το δυσ τύχημα».

«Και σας κυνηγούσαν;» ρώτησε ο Γκελμπ.

«Έτσι φαινόταν».

«Γνωρίζετε το γιατί;»

Η Σάρα ανασήκωσε τους ώμους. «Δεν έχω ιδέα».

«Σίγουρα, όμως, δεσποινίς Αράντ. . .»

«Κυρία», τον διόρθωσε.

«Σίγουρα, κυρία Αράντ, πρέπει να έχετε κάποια ιδέα. Δια-

φορ ετικά, δε θα σας περνο ύσε καν α π ό το μυαλό ότι σας πα -

ρακολου θούσαν » .

«Τους έβλεπα από τον καθρέφτη μου. Δεν ξέρω, είχαν κάτι

ύποπτο. Έκανα μερικές παρακάμψεις, έτσι , δοκιμαστικά, κι

εκείνοι έστριβαν συνέχεια πίσ ω μου. Στα ματ ού σα ν όπ οτε στα-

ματούσα. Στο τέλος, έκανα αναστροφή και πάτησα γκάζι γ ια

να ξεφ ύγ ω , εκείνοι όμως με ακολούθησαν».

«Γιατί δεν καλέσατε την αστυνομία;» ρώτησε ο Σ τάινμπ εργκ.

«Αρκούσε ένα τηλεφώ νημα για να απο φ ευχ θεί ένα δυστύχημα

και για να μη διακινδυνεύσου ν τη ζω ή του ς αθώοι π ολίτ ες».

«Δεν είναι και τόσο εύκολο να χρησιμοποιήσεις το κινητό




76 9

σου όταν σε καταδιώκουν μέσα στα στεν ά. Ό σ ο για το αν ει-

δοπο ίησα την αστυν ομία, το έκανα μόλις μ πό ρεσ α».

«Μετά το δυστύχημα». Ο Στάινμπεργκ έριξε μια ματιά στις

σημειώσεις του. «Ώ στ ε εσείς ήσα στε πο υ κάνατε το πρ ώτ ο τη-

λεφώνημα σχετικά με το δυστύχημα». Σήκωσε ξανά το κεφάλι

και κοίταξε τη Σάρα μισοκλείνοντας τα μάτια. «Χωρίς, ωστόσο,

να δώσ ετε το όνομά σ ας».

Η Σάρα έδειξε το χοντρό μπλοκ του. «Δεν έχω αμφιβολία

ότι γνωρ ίζετε ήδη πολλ ά περισ σότ ερα για μένα, π έρ α α πό το

χρώμα του αυτοκινήτου μου, εννοώ. Ή μήπω ς πρέ πε ι να σας

δείξω την τα υτό τητ ά μου της Αντιτρομο κρατικής;»

Ο Στάινμ περγ κ έμεινε για μια στιγμή αμίλητος, χτ υπ ώ ντα ς

το μπλοκ με το στυλό του. Ό τ α ν μίλησε, η φω νή του φανέρω-

νε βαθιά περιφρόνηση προς όλα τα υπόλοιπα παρακλάδια

των Ειδικών Υπηρεσιών, και ειδικά εκείνων που έθεταν σε κίν-

δυνο τη φήμη του δικού του τομέα. «Ναι, γνωρίζουμε πού ερ-

γάζεστε» .

Η Σάρα αποφάσισε να απευθύνει τα σχόλιά της στο συνά-

δελφο του Στάινμπεργκ, διαισθανόμενη ότι επρόκειτο για τον

πιο καλοπροαίρετο από τους δύο. «Τότε σίγουρα κατανοείτε

για ποιον λόγο δε θέλω να εμφα νίζεται το όνομά μου στου ς κα-

ταλόγους της αστυνομίας ή, ακόμα χειρότερα, στις τοπ ικές ει-

δήσεις. Μέχρι να μάθουμε περ ισσό τερ α γι' αυ τού ς του ς άνδρες,

πισ τεύω π ω ς είναι προτιμότερο να εμφανίζουμε το συ μβάν ω ς

ένα απλό αυτοκινητικό δυστύχημα, το αποτέλεσμα της ανευ-

θυνότητας ενός λάτρη της ταχύτη τας».

«Αν είχατε συνεργαστεί μαζί μας εξαρχής», είπε ο Γκελμπ

σε πιο συμβιβαστικό τόνο, «ίσως τώρα γνωρίζαμε ήδη περισ-

σότερ α γι' αυτού ς τους δυο».

«Αν επικοινων ήσετε με την υπ ηρ εσία μου, θα δ ιαπ ιστώ σετ ε

ότι έχω ήδη ζητήσει από τους αρμόδιους στη ΥΑΜΑΜ να σας

προσφέρουν όποια βοήθεια χρειαστείτε . Έχω όμως πολύ κα-

λούς λόγους -ομολογουμένως και κάποιους π ρο σω πικ ού ς- για

να διατηρήσω τις απ οσ τά σεις μου».



7 34


«Προσωπικούς;» ρώτησε επιφυλακτικά ο Γκελμπ.

«Έχετε ακουστά τους Σαούλ και Νάντια Γισάρ;»

«Φυσικά», απάντησε ο άνδρας. «Σκοτώθηκαν πριν από λί-

γα χρόνια στη Μασάντα, σ' εκείνη την τρομερή τρομοκρατική

επίθεση».

«Ο Σ αο ύλ και η Νάντια Γισάρ ήταν οι γονείς μου», δήλω σε η

Σάρα.

«Δεν το ήξερα. Λυπάμαι πολύ». Ο Γκελμπ δίστασε για μια

στιγμή, έπειτα όμως πρόσθεσε: «Αράντ; Σάρα Αράντ; Ναι, τώ-

ρα θυμάμαι. Ο σύζ υγο ς σας ήταν ο ταγματάρ χης Αριέλ Αράντ.

Σκοτώ θηκε σ ' ένα στρατιω τικό σημείο ελέγχου, σω στά ;» ρώτη-

σε και κοίταξε τη Σάρα να γνέφει καταφατικά. «Μάλιστα. Τώ-

ρα καταλαβαίνω. Έχετε πράγματι τους λόγους σας να αντιμε-

τω π ίζετ ε με τέτοιον τρό πο το σημερινό. . . συμβάν».

«Σας ευχαριστώ». Η έκφραση της Σάρα μαλάκωσε. «Και για

να γίνει η κατάσταση ακόμα πιο περίπλοκη, πρόσφατα μου

ανατέθηκε μια αποστο λή στην ίδια ανασκα φή, σ τη Μ ασά ντα,

εκεί όπου δολοφονήθηκαν οι γονείς μου. Το πιθανότερο είναι,

βέβαια, ότι εκείνη η τρομοκρατική επίθεση και το επεισόδιο με

τη Μ ερσεν τές να μη συνδέονται μετα ξύ του ς, αυτό όμως καλό

θα ήταν να το επιβεβαιώσο υμε μέσω των ερευνών μας». Απ ευ-

θύνθηκε ξανά στον Στάινμπεργκ. «Και τέτοιες έρευνες ξεπερ-

νούν κατά πολ ύ το πεδίο δραστηριοτήτων της τοπ ικής ασ τυ-

νομίας», του ε ίπ ε, μάλλον δηκτικά.

Ο Στάινμπεργκ ήταν έτοιμος να απαντήσει , αλλά ο Γκελμπ

τον έκοψε. «Φαίνεται ότι εδώ υπάρχει ταύτιση συμφερό-

ντων. Προς το παρόν, τουλάχιστον, δεν έχουμε λόγους να

αναφέρουμε το όνομά σας στην επίσημη έκθεσή μας. Έτσι

δεν είναι, Αλαν;» Ο Γκελμπ έριξε μια ματιά στο συνάδελφο

του, ο οποίος κατένευσε βαρύθυμα. «Από τη μεριά μας, θα

σας ε ίμαστε ευγνώμονες, αν μας μεταφέρετε τ ις όποιες πλη-

ροφορίες συλλέξετε σχετικά με τους άνδρες που σας παρα-

κολουθούσαν».

«Να υπ οθ έσω ότι δεν του ς έχετε αναγνωρίσει ακόμ α;»



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ 7 6 9

«Ό ,τ ι χαρτιά μπ ορεί να είχαν πά νω τους καταστράφ ηκαν

στην έκρηξη», εξήγησε ο Γκελμπ. «Και τα θύματα είναι τόσο

άσχημα καμένα που δεν υπάρχουν ελπίδες ταυτοποίησης με

φωτογραφίες σεσημασμένων πρακτόρων. Έχουμε , βέβαια ,

τα οδοντικά μητρώα τους και αυτά του DNA. Αν δεν έρθει κά-

ποιος να τους δηλώσει αγνοούμενους, δεν μπορούμε να έχου-

με μέτρο σύγκρισης».

«Μ πορ εί όμως να υπάρχει ήδη φάκελος», ε ίπε η Σάρ α.

«Από φυλάκιση;» ρώτησε ο Γκελμπ, και η Σάρα κατένευσε.

«Ναι, εντάξει, θα ελέγξουμε τη βάση δεδομένων DNA. Προλά-

βατε να τους δείτε κα λά;»

Η Σά ρα έ πια σε τον εαυτό της να στρέφει το βλέμμα της αλ-

λού, καθώς κουνούσε αρνητικά το κεφάλι και απαντούσε:

«Όχι , φοβάμαι πως όχι» . Τυπικά, η απάντησή της δεν ήταν

ψέμα, αφού δεν είχε προλάβει να τους δει καλά. Ήταν σίγου-

ρη όμως ότι τουλά χιστον τον οδηγό θα μπ ορο ύσε ν α τον ανα-

γνωρίσει με σχετική ευκολία. Ωστόσο, αυτό ήθελε να το κάνει

μέσω της δικής της υπηρεσίας και όχι σε συνεργασία με την

αστυνομία.

«Θα μπορούσατε, ίσως, να έρθετε στο Τμήμα και να ρίξετε

μια ματιά σε μερικές φωτογραφίες;» ρώτησε ο Γκελμπ. «Μπο-

ρεί κάποιο πρόσωπο να σας φανεί οικείο. Και η παραμικρή

πληροφορία θα είναι για μας μεγάλη βοήθεια».

«Ναι , φυσικά. Μήπως όμως αυτό θα μπορούσε να περιμέ-

νει για...»

«Δεν υπάρχει πρόβλημα. Περάστε αργότερα μέσα στη μέ-

ρα», τη διέκοψε στερώ ντα ς της τη ν ευκαιρία να ορίσει κάπ οια

χρονικά μακρινή στιγμή. Της έδω σε την κάρτα του. «Π άρτ ε με

στο κινητό, και θα σας συν αντ ήσω στο Τμήμα».

«Εντάξει» , συμφώ νησε η Σά ρα κοιτάζοντας την κάρτα.

«Κι αν θυμηθείτε τίπο τε άλλο ή αν πα ρα τηρ ήσ ετε κάτι ύπ ο-

πτ ο, πα ρα καλ ώ να με ε ιδοποιήσετε αμέσως».

«Θα το κάνω. Ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον σας». Η

Σάρα χαμογέλασε στον Γκελμπ, χαιρέτησε τον Στάινμπεργκ



7 34


με ένα τυπικό νεύμα, έκανε μεταβολή και κατευθύνθηκε ξανά

πρ ος το εργαστήριο.

Ο ειδικός πράκτορας Μπρους Γκελμπ περίμενε ώσπου η Σά-

ρα να εξαφ ανισ τεί στο βάθος του διαδρόμου κι ύστερα χτύπ η-

σε το συνάδελφο του στον ώμο. «Πάμε να φύγουμε από 'δώ

πέρα, Αλ».

«Με τα μά τια την έτρω γες», σχολίασε με ένα πονηρ ό γελάκι

ο Στάινμπεργκ καθώς έβγαιναν από το κτίριο.

«Ψηλομύτα βρόμα», μουρμούρισε ο Γκελμπ.

«Αλλιώς της μιλούσες, όμως. Έτοιμος ήμουν ν' αρχίσω να

μαζεύω τα σιρόπια».

«Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Ψυχολογική προσέγγιση, αν

έχεις ακουστά», απάντησε ο νεότερος άνδρας.

«Ναι, και αν κρίνω από το στυλ της, μάλλον το έχει ακου-

στ ά κι εκείνη».

«Μ πα . Της ΥΑΜΑΜ είναι. Αυ το ί δεν ξέρου ν απ ό ψυχολογική

προσέγγιση, μόνο από ολοκληρωτική ισοπέδωση».

«Λες να μας κρύβει κάτι;»

«Τους είδε», είπε ξερά ο Γκελμπ. «Δεν υπάρχει περίπτωση

να μην του ς είδε, αλλά δεν πρόκειται να μας το π ει».

«Γι' αυ τό δεν επ έμε ινες να έρθει να κοιτάξει αμ έσω ς τις φω -

τογραφίες της Σ ήμανσ ης;»

«Τι θα κερδίζαμε;»

«Γιατί δεν της ε ίπ ες για το δαχτυλίδι το υ οδηγού ;» ρώ τησ ε ο

Στάινμπεργκ.

«Μ πο ρεί και να το έκανα, αν έδειχνε μεγαλύτερη προ θυμία

να μοιραστεί μαζί μας τις όποιες πληροφορίες. . .» Ο Γκελμπ

κούνησε εμφατικά το κεφάλι. «Όχι, αυτό το στοιχείο θα το

κρατήσουμε για μας. Ασ ' τη να χάνει τον καιρό της κοιτάζοντας

φωτογραφίες σεσημασμένων και ψάχνοντας για Παλαιστί-

νιους τρομο κράτες. Εμείς θα ακολουθήσουμε τα ίχνη του δαχτυ-




76

9

λιδιού». Χτύπησε την τσέπη του σακακιού του μέσα στην

οπ οία βρ ισκόταν το σακουλάκι με το δα χτυλίδι.

«In Nom ine Patris*»,

άρ θρω σε με έναν αέρα μυστηρίου ο με-

γαλύτερος άνδρας.

«Αμήν», δήλωσε ο συνεργά της τ ου με ένα γελάκι. «Πά με τώ-

ρα να την κάνουμε α π ό 'δώ».

Λίγο μετά τις δώδεκα το μεσημέρι, ο Πρ έστον Λούκις συνόδευε

τη Σάρα στο αυτοκίνητο της. Θα περνούσαν το μεσημεριανό

διάλειμμά τους πηγαίνοντας για φαγητό σε ένα εστιατόριο

της περιοχής. Καθώς όμως πλησίαζαν στο Μίνι , η Σάρα τον

σταμά τησε ακ ουμπ ών τας το χέρι της στο μπρ άτσο του.

«Τι είναι;» τη ρώτησε ο Πρέστον.

Του έδειξε με το κεφάλι της στην άλλη άκρη του χώρου

στάθμευσης, και ο Πρέστον γύρισε και είδε τον Γιούρι Βιλνάι,

δίπλα στ ο σπ ορ Αουντι το υ, να κουβεντιάζει έντονα με εκείνη

την Παλαιστίνια α π ό την ανασ καφ ή, την Άζρ α Χ αντάτ.

«Νόμιζα ότι είχε φύγει εδώ και ώρα», είπε ο Πρέστον.

«Κι εγώ».

Εκείνη τη στιγμή, η Αζρα γύρισε το κεφάλι προς το μέρος

τους συνειδητοποιώντας την παρ ουσ ία τους. Βιαστικά τώρα,

είπε κάτι τελευταίο στον Βιλνάι κι έπειτα έκανε μεταβολή και

απομακρύνθη κε με ζωηρό βήμα.

«Για να δούμε τι ήταν αυτό», είπ ε η Σά ρα .

«Είσαι σίγουρη ότι είναι καλή ιδέα να...» άρχισε να λέει ο Πρέ-

στον. Η Σάρα, όμως, ήδη προχωρούσε προς το σημείο όπου

βρισκόταν το Α ουντι .

Ο Βιλνάι έμπαινε στ ο αμάξι του, όταν η Σά ρα τον σταμάτη -

σε φωνάζοντας: «Δόκτορα Βιλνάι, περιμένετε »

Ο άνδρας δίστασ ε για μια στιγμή κι έπ ειτα βγήκε ξανά α π ό

* Ε ις το Ό νο μα του Πατρός . ( Σ . τ .Μ . )



7 34


το αυτοκίνητο και στρ άφ ηκ ε π ρο ς το μέρος τους. Το χαμογελά

του έδειχνε βεβιασμένο, και ήταν ολοφάνερο ότι δεν του άρε-

σε καθόλου η αδιάκριτη παρέμβαση. «Τι συμβαίνει ;» ρώτησε

ανυπόμονα.

«Τι λέγατε με την Αζρ α;» ρ ώτησε η Σά ρα χωρίς π εριστρ οφ ές.

Η ενόχληση του Βιλνάι έγινε απ ρο κά λυπ τη . « Ή τα ν μια ιδιω-

τική συζήτηση, από αυτές που συνηθίζονται ανάμεσα στους

διευθυντές ανασκαφών και τους ερευνητές του αρχαιολογι-

κού πεδίου ».

Ο Πρέσ τον ε ίχε συνηθίσει την αλαζονική συμπ εριφορ ά του

Βιλνάι , αυτό όμως που τον ξάφνιασε, ή μάλλον τον εντυπω-

σίασε , ήταν η απά ντηση της Σ άρα .

«Μ πο ρεί εσείς να είστε ο διευθυντής της αν ασ καφ ής, καθη-

γητά, εγώ όμως είμαι η υπεύθυνη ασφαλείας του όλου εγχει-

ρήματος. Μ' αυτή μου, λοιπόν, την ιδιότητα θα σας ρωτήσω

άλλη μια φορά* τι συ ζη το ύσ ατ ε με την Αζ ρα ;»

Ήταν ολοφάνερο ότι η τόλμη της είχε αποσυντονίσει τον

Βιλνάι, ο οποίος αναστέναξε εγκαταλείποντας την π ρο σπά θεια.

«Προτού η Αζρα Χαντάτ μετατεθεί στη Μασάντα, εργαζόταν

στην ανασκαφή ενός παλιού μοναστηριού στο δρόμο για τα

Σόδομα. Μου ζήτησε, λοιπόν, να επιστρέψει εκεί , κι εγώ έδώ-

σα τη συγκα τάθεσή μου. Υπάρχει κάποιο πρό βλημα α π ό άπ ο-

ψη α σφα λείας ;»

«Ό χι, α ρκεί να με κρατάτ ε ενήμερη για τις όπο ιες α λλαγές»,

του απά ντησε η Σάρ α.

«Αν δε με θέλετε τίποτε άλλο, έχω πολύ γεμάτο πρόγραμ-

μα». Χωρίς να περιμένει απάντηση, ο Βιλνάι μπήκε στο αμάξι

του κι έκλεισε την πόρτα. Έβαλε αμέσως μπρος και διέσχισε

το χώρο στάθμ ευσης με μάλλον υπερβολική ταχ ύτη τα, για να

εξαφ ανισ τεί έπ ειτα έξω , στο δρόμο.

«Πολύ αντιπαθητικός τύπος», ε ίπε η Σάρα πιάνοντας τον

Πρέστον α π ό το μπρά τσο και οδηγώντας τον ξανά στο αυτο-

κίνητο της. «Π οτέ μου δεν μπ όρ εσα να κ ατα λάβ ω γιατί έκαναν

αυτό ν διευθυντή της ανα σκα φή ς και όχι τον δόκτορα Μ αζά ρ».




76 9

«Νο μίζω ότι αυτ ό είναι και το βα σικό σημείο τριβής» , είπ ε ο

Πρ έστον . «Ο Γιούρι έχει τον τίτλο, αλλά ο Ντάνιελ εξακο λουθ εί

να απολαμβάνει μεγαλύτερης φήμης, και μάλιστα σε παγκό-

σμιο επίπεδο».

«Ένας λόγος παραπάνω για να είναι αυτός ο διευθυντής»,

σχολίασε η Σά ρα , καθώς έμπαιναν στο Μίνι Κου περ .

«Συμφωνώ, αλλά μετά το φιάσκο με το οστεοφυλάκιο, η

επιτροπή δέχτηκε πολλές και αποτελεσματικές πιέσεις για να

δώσει τη θέση στον Γιούρι. Στο κάτω κάτω, εκείνος είχε δίκιο

και ο Ντάνιελ άδικο. Γι' αυτό και τον τρώει που εξακολουθού-

με να θεωρο ύμε α υθεν τία τον Ντάνιελ».

Η Σά ρα έβα λε μπρ ος. «Να ι, μάλλον έχεις δίκιο. Τυ πικ ή ανδρι-

κή συμπεριφορά

-

να προσπαθείς να επιβάλεις το κύρος σου

διά της βίας αν τί να το κερ δίζεις με την αξία σου».

Ανοιξε το πορτά κι του κινητού της κι έκανε νόημα στον Π ρέ-

στο ν ότι δε θα αργούσ ε. Ο Πρ έστον πρ όσ εξε ότι χρησιμοποιού-

σε την υπηρεσία ταχείας κλήσης, κι έτσι , την αμέσως επόμενη

στιγμή, η Σά ρα βρισκόταν σε επ α φ ή με τη συνομιλήτριά της.

«Γεια σου, Ρομπέρτα. Η Σάρα είμαι . Θέλω πλήρη έρευνα

για κάποια γυναίκα ονόματι Αζρα Χαντάτ». Έκανε μια παύση

κι ύστερα είπε : «Ναι , αυτή έκανε την ανακάλυψη στη Μασά-

ντα . . . το ξέρω, αλλά θέλω να την ξαναψάξεις» . Έκλε ισε το τη-

λέφωνο και στράφηκε στον Πρέστον. «Σ' αρέσει το κινέζικο;

Ξέρω ένα καταπληκτικό εστιατόριο, μικρό αλλά υπέροχο. Πά-

με, είμαι σίγουρη ότι θα ξ ετρελ αθ είς».

«Γαμώ το», είπ ε ο Πρέστο ν καθώς το αμάξι έφευ γε. «Δε φ τά-

νει που ε ίσαι συνεπέστατη στα ραντεβού σου και οπλισμένη

σαν αστακός, είσαι και αποφασιστική».

«Το βρίσκεις απωθητικό;»

«Όχι , το αντίθετο, μάλιστα. Μ' αρέσει» . Πρόσεξε πώς τον

κοίταζε η Σάρα και χαμογέλασε. «Όχι, δεν ετοιμαζόμουν να

π ω "μου αρέσει αυ τό στις γυνα ίκες". Θ α έλεγα ότι μου αρέσει

σε

αυτή

τη συγκεκριμένη γυναίκα».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20

ΑΙΔΕΣΙΜ ΟΤΑ ΤΟ ΜΑΪΚΑ ΦΛΑΝΕΡΙ ξύπ νησ ε απ ό ένα χτύ-

πη μα στ ην πό ρτα , στο δωμάτιο του , στον Ξενώ να του

Βατικανού. Ήταν σκοτάδι ακόμα, και η φωτεινή ένδειξη στο

ψη φιακ ό ρολόι δίπλ α στο κρεβάτι το υ έδειχνε 4 .37 .

Ποιος στην ευχή είναι τέτοια ώρα; σκέφτηκε νυσταγμένα .

Ακούστη κε και δεύτερο χτύπ ημ α, δυνα τότερο και πιο επίμο-

νο αυ τή τη φο ρά , και κάπ οιος να λέει : «Αιδεσιμότατε Φλ άνερ ι ;»

Αν και η φωνή δεν ήταν παρά ένας ψίθυρος, ο τόνος της

έδινε την αίσθη ση του επε ίγοντ ος .

«Μισό λεπ τό» , απ άν τη σε ο Φλάνερι ανάβοντας το φ ω ς στο

κομοδίνο του.

Έ π ια σ ε τη ρόμπα του, π ου βρ ισκόταν στα πόδια του κρεβα-

τιού, και τη φόρεσε πηγαίνοντας στην πόρτα. Ανοίγοντάς την,

είδε ένα οικείο π ρό σ ω π ο να τον κοιτάζει έντονα. Στη ν αρχή, δεν

ήταν σίγουρος για το πού είχε ξαναδεί το νεαρό, μετά όμως

αναγνώρισε το νοσηλευτή από το θάλαμο του αιδεσ ιμότατου

Λεονάρντο Κοντάρντι . Ολοφάνερα ταραγμένος και νευρικός ,




76 9

ο νεαρός δεν έπ α υε να σαρώνει με το βλέμμα το υ το διάδρομο.

«Πέρασε μέσα», είπε ο Φλάνερι, αντιλαμβανόμενος ότι για

κάποιο λόγο ο επ ισκ έπ τη ς του δεν ήθελε να κάνει την παρ ου-

σία του γνω στή.

«Γκράτσιε».

Ό τ α ν ο νέος άνδρας μπήκ ε στο δωμάτιο, ο Φλάνερι έβγαλε

το κεφάλι του και κοίταξε δεξιά κι αριστερά στο διάδρομο.

Όλες οι άλλες πόρτες ήταν κλειστές , οπότε, λογικά, κανένας

δεν είχε δει το παρα μικρό . Έκ λεισ ε π ρο σεκτ ικά και τη δική του

πόρτα και στράφηκε στον επισκέπτη του. «Είσαι ο νοσηλευ-

τής του αιδεσιμότατου Κοντάρντι».

«Σι. Με λένε Πιέτρο».

«Αν δε σε πε ιρά ζει , Πιέτρο, μ πο ρείς να μου πε ις τι γυρεύ εις

εδώ τέτοια ώρα;»

«Ζητώ συγγνώμη, πάτερ, που σας ενόχλησα μέσα στη νύ-

χτα, αλλά δε θέλω να με δουν». Του πρότεινε ένα μικρό κουτί.

« Ή ταν του

πάντρε

Λεονάρντο, και μου είχε ζητήσει να σας το

δώ σω, αν του συνέβα ινε κάτι . Έχει κι ένα γρά μμα μέσα».

Ο Φλάνερι άνοιξε το κουτί κι έβγαλε το γράμμα, που ήταν

τοποθετημένο πάνω σε ένα δερματόδετο σημειωματάριο. Το

ξεδίπλω σε και διάβασ ε:

Μάικλ,

Αν διαβάζεις αυτές τις γραμμές, σημαίνει ότι έχω αφήσει

τον μάταιο τούτο κόσμο και ότι η αιώνια ψυχή μου βρίσκεται

τώρα στα χέρια του Μεγάλου Κριτή. Σου ζητώ να προσευχη-

θείς για }ΐένα ώστε να δείξει έλεος στην τελική Του Κρίση.

Ο νεαρός τιου βρίσκεται εμπρός σου είναι ο Πιέτρο Σα-

ντορίνι. Μου στάθηκε όσο

κανένας

σε όλη τη διάρκεια της

παραμονής

μου σε τούτο εδώ το μέρος, και στηρίχτηκα σ

αυτή του την

καλοσύνη

για να

βεβαιωθώ

ότι, μειά το

θάνατο

μου, θα παραδώσει στα χέρια σου το ημερολόγιο μου. Το

κάνει

διακινδυνεύοντας

πολλά, γι' αυτό θα σε

παρακαλέσω



7 34


να μην προβείς σε καμ ία ενέργεια που θα μπορούσε να τον

θέσει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ξέρω , Μά ικλ, ότι έχεις εμπλακεί

σε κάποιου είδους ανα-

ζήτηση σχετικά με τη Via Dei. Θα σου ζητούσα να σταματή-

σεις

αμέσως,

ωστόσο,

γνωρίζοντάς

σε

αρκετά καλά,

ξέρω ότι

μια τέτοια παράκληση απλώς θα μεγιστοποιήσει την περιέρ-

γειά σου. Έτσι, αν τελικά αποφασίσεις να συνεχίσεις, σε

εκλιπαρώ, φίλε μου, να είσαι πολύ προσεκτικός γιατί δε δια-

κινδυνεύεις μόνο τη ζωή σον αλλά και την αιώνια ψνχή σον.

Εις το όνομα του Ιησού και Σωτήρα μας,

Λεονάρντο

Ο Φλάνερι σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε τον Πιέτρο. «Ο

πάτερ Κοντάρντι λέει ότι διακινδυνεύεις πολλά μ' αυτό που

κάνεις. Σ ' ευχαριστώ πολύ».

«Μπ ορώ να φύγω τώρ α;» ρώ τησε νευρικά ο νεαρός.

Ο Φλάνερι τον σταμάτησε σηκώνοντας το χέρι . «Μισό λε-

πτό. Περίμενε να ρίξω μια ματιά έξω». Άνοιξε ξανά την πόρτα,

κοίταξε στο διάδρομο και, μη βλέπο ντα ς κανέναν, έκανε νόημα

στον Π ιέτρο να πηγα ίνει. «Γρήγορα, και ο Θεό ς μ αζ ί σου».

Ο Πιέτρο δίστασε για μια στιγμή και, κοιτάζοντάς τον, ο

Φλάνερι είδε δάκρυα να γυα λίζου ν στα μάτια του. «Ξ έρετ ε, αι-

δεσιμότατε, εγώ.. . συμπαθούσα πάρα πολύ τον καημένο τον

πάντρε

Λεονάρντο. Για μένα ήταν σαν.. . σαν αληθινός πατέ-

ρας». Λέγοντας αυτά, ο Πιέτρο έκανε μεταβολή, βγήκε έξω κι

εξαφανίστηκε στο βάθος του διαδρόμου.

Μόνος ξανά στο δωμάτιο του, ο Φλάνερι έβ αλε καφ έ σε μια

μικρή καφετιέρα, η οποία, μαζί με το φούρνο μικροκυμάτων,

συγκαταλεγόταν στις λ ίγες ανέσεις που μπορούσαν να απο-

λαύσουν οι επισκέπτες του Βατικανού. Μόλις ο καφές έγινε,

γέμισε ένα φλιτζάνι και κάθισε στη ν καρέκλα δίπλα στ ο κρεβά-

τι του για να διαβάσει το ημερολόγιο του αιδεσιμότατου Λεο-

νάρντο Κοντάρντι.




76 9

Ανοίγοντας στην πρώτη σελίδα, είδε ότι ο Κοντάρντι είχε

αρχίσει να καταγράφει τις σκέψεις του λίγο μετά τη χειροτο-

νία του και, μάλιστα, στα αγγλικά, προφανώς για εξάσκηση.

Πράγματι, το μεγαλύτερο μέρος του ημερολογίου ήταν γραμ-

μένο σε αυ τή τ ην ξένη για τον Λεονάρντο γλώ σσ α, διανθισμένο

με ελάχιστα ιταλικά και λατινικά. Ήταν κι οι δυο τους νεόφυ-

τοι τότε, και ο Φλάνερι διαπίστωσε ότι το όνομά του αναφε-

ρόταν συχνά στα α πο σπ άσ μα τα εκείνης της περιόδου:

Χθες παίξαμε χάντμηολ με τον αιδεσιμότατο Μάικλ Φλά-

νερι, έναν Ιρλανδό, ο οποίος άφησε το καταπράσινο νησί τον

για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Βατικανό. Σε γενι-

κές γραμμές, τους Ιρλανδούς

δεν

τους

συμπαθά.

Τους βρί-

σκω σοβινιστές και

κραυγαλέους,

και δε χωράει αμφιβολία

ότι και ο αιδεσιμότατος Φλά νερι διαθέτει αυτά τα μάλλον

εκνευρ ιστικά χαρακτηριστικά. Ωστόσο, έχει και πολλά θετι-

κά• είναι ενάρετος, ευφυής, κοινωνικός. Κ αι, το σημαντικό-

τερο όλων, τον κάνω εύκολα αλοιφή στο χάντμηολ

Ο Φλάνερι διάβασε χαμογελώντας την αξιολόγηση του Κο-

ντάρντι κι ύστερα ξεφύλλισε το ημερολόγιο, ώσπου έφτασε

σε ένα απόσπασμα από την εποχή της πρώτης αποστολής

του φίλου το υ στο εξωτερ ικό, τότε π ου είχε διοριστεί στο μο-

ναστήρι της ερήμου, στο Ισραήλ.

Μακάρι να είχε δεχτεί ο Μάικλ την πρόσκλησή μου, για να

μπορεί να υπηρετήσει μαζί μου σε τούτο εδώ το μέρος όπου,

για δύο χιλιάδες χρόνια, εμείς, οι Εργάτες Του Δρόμου ,

μυηθήκαμε στις υπηρεσίες Του. Αλλά, η Via Dei δεν είναι

για τον καθένα, αφού, πράγματι, για να διαφυλάξεις την πί-

στη, πρέπε ι μερικές φορές να αποστασ ιοποιηθείς από αυτή,

να κάνεις πράγματα τα οποία, αν δε συνιστούσαν το μέσον

για την επίτευξη ενός υψηλού σκοπού, θα μπορούσαν να κα-

ταστρέψουν την ίδια σου την ψυχή.



7

34


Ο Φλάνερι αισθάνθη κε ένα κύμα αδρεναλίνης να τον κατα-

κλύζει . Αυτή ήταν η πρώτη αναφορά του Κοντάρντι στη Via

Dei . Π ρο σπ άθ ησ ε να θυμηθ εί εκείνο τον καιρό, τότε π ου ο φί-

λος του είχε προσπαθήσει να τον πείσει να γίνει μέλος του

Δρό μου, της μυστικής οργάνω σης για την οπο ία τόσο λίγα του

είχε ανα φέρ ει . Βα θιά μέσα του ο Φλάνερι είχε μάλλον απορρ ί-

ψει εξαρχής την πιθανότητα να προσχωρήσει στις τάξεις της

Via Dei και, πρ οφ αν ώ ς, οι ηγέτες της οργάνω σης είχαν αναθεω-

ρήσει την αρχική του ς εκτίμηση, α φ ού , τελικά, πο τέ δεν υπήρ-

ξε επίσημη πρόταση. Με τα χρόνια, ο ίδιος είχε ξεχάσει το

συμβάν, ώσπου τα πρόσφατα γεγονότα ξανάφεραν στη ζωή

του τον παλ ιό του φ ίλο και τη Via Dei .

Οι πρώτες χρυσαφένιες δέσμες φωτός είχαν αρχίσει να ξε-

χύνονται στο δωμάτιο, σηματοδοτώντας την αρχή της και-

νούργιας μέρας. Ο Φλάνερι άκουγε πόρτες να ανοιγοκλείνουν

και βήματα στο διάδρομο, καθώς οι άλλοι ένοικοι του Ξενώνα

του Βατικανού έβγαιναν για την πρωινή λειτουργία. Όσο για

τον ίδιο, αφού είπε μια σιωπηλή προσευχή ζητώντας συγχώ-

ρεση για την απουσία του, παρέμεινε απορροφημένος στο

ημερολόγιο.

Εξαιτίας της

σφοδρής επιθυμίας

μου να Τον υπηρετήσω

και

της λαχτάρας μου να γίνω

αποδεκτός

από τους

υπόλοιπους

στη Via Dei, εξακολουθώ να

αναλαμβάνω

κάθε αποστολή

που μου ανατίθεται. Όταν σκέφτομαι ορθολογιστικά, μπο-

ρώ να αντιληφθώ την αναγκαιότητα αυτών των επιχειρήσεων,

όσο τρομερές κι αν φαίνονται με την πρώτη ματιά, αφού,

πράγματι, η ενδυνάμωση της Καθολικής Εκκλησίας είναι ζή-

τημα πρωταρχικής σημασίας. Εξίσου σημαντική, φυσικά, εί-

ναι και η τήρηση των προσχημάτων, αφού η Εκκλησία πρέπει

να προστατευθεί πάση θυσία από τα τυχόν σκάνδαλα που θα

μπορούσαν να γεννήσουν ο ι ενοχές...

Αρχίζω, όμως, να υποψιάζομαι ότι ίσως δε διαθέτω την

ηθική ή συναισθηματική δύναμη που απαιτείται για να συ-



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ 76 9

νεχίσω. Γιατί το να βάφω.με αίμα αθώων τα χέρια μου, όσο

ευγενής κι αν είναι ο σκοπός για τον οποίον αυτοί οι

αθώοι

θυσιάζονται, με αρρωσταίνει ως τα τρίσβαθα της ψυχής μον.

Να μου επέτρεπαν μόνο να αποχωρήσω από τη Via

Dei... Έχω , όμως, δεσμευτεί να υπηρετήσω, και η υπό-

σχεσή μου

θα

με

κρατά

δέσμιο στην αιωνιότητα.

Το πού και πώς θα περάσω αυτή την αιωνιότητα το αφή-

νω στα χέρια του Θεού.

Η δ υ σ φ ο ρ ί α τ ο υ Φ λ ά ν ε ρ ι α υ ξ α ν ό τ α ν μ ε κ ά θ ε φ ρ ά σ η π ο υ

δ ι άβαζε , δ η μ ι ο υ ρ γώντας το υ , σ ε ο ρ ι σ μέ να σ η με ί α , έ να σ υ να ί -

σ θ η μ α π ο υ θ ύ μ ι ζ ε π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ ρ ό μ ο . Α ι σ θ α ν ό τ α ν σ α ν ν α

άκο υ γε τη ν ε ξο μο λό γη σ η το υ φ ί λο υ το υ , κα ι ί σ ως αυ τή ή ταν

και η πρ ό θ ε σ η το υ Κο ντάρ ν τ ι , ό τ αν κανό ν ισ ε να φ τά σ ε ι τ ο η με -

ρ ο λό γ ι ο σ τα χ έ ρ ι α το υ . Σ ο καρ ι σ μέ νο ς , ο Φ λάνε ρ ι ανακάλυ ψε

ό τι τ α α π ο σ π ά σ μ α τ α π ο υ ε ίχ α ν γ ρ α φ τ ε ί , ό τ α ν ο Κ ο ν τ ά ρ ν τι

άφ η σ ε το Ι σ ρ αή λ γ ι α να ε γκατασ ταθ ε ί σ ε μ ι α μ ι κρ ή ε νο ρ ί α σ το

Ε κο υ αδ ό ρ , ε ί χ αν ακό μα π ι ο έ ντο νο ε ξο μο λο γη τ ι κό χ αρ ακτή ρ α .

Τη λένε Πιλάρ. Είναι νοσοκόμα της ιατρικής αποστολής

και, στην

αρχή, δουλεύαμε

μαζί με οδηγό την κοινή αγάπη

μας για τον Θεό, πλημμυρισμένοι από την αγαλλίαση που

φέρνει η προσφορά στο συνάνθρωπο. Για ένα διάστημα, αυ-

τή η σχέση μάς ικανοποιούσε απόλυτα. Ένα βράδυ, όμως,

που εκείνη φρόντιζε τους ασθενείς στην εκκλησία μου, ήρθαν

οι βροχές και μαζί τους οι ισχυροί άνεμοι και οι κεραυνοί -

συνθήκες τόσο άσχημες ώστε να είναι αδύνατο για την Πι-

λάρ να φύγει. Βρεθήκαμε ολομόναχοι στο ιερό, με ένα και

μοναδικό κερί να φωτίζει το χώρο ανάμεσά μας.

Η Πιλάρ μού δόθηκε με όλη την αμόλυντη αθωότητα

της νέας κοπέλας, κι εγώ τη βεβήλωσα παίρνοντάς την μπρο-

στά στην Αγία Τράπεζα. Ξέρω ότι αυτό που έκανα ήταν λά-

θος, αλλά, μάρτυς μου ο Θεός, η κινητήρια δύναμήμου δεν

ήταν η λαγνεία αλλά η αγάπη.



ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ ~ ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

Η σχέση μας συνεχίστηκε για τρεις μήνες, τα πράγματα

όμως

δυσκόλευαν

κάθε μέρα τισυ

περνούσε.

Η

καημένη

η

κοπέλα ήταν διχασμένη ανάμεσα στην αγάπη της για μένα

και στις ενοχές της για την ιδιότητά μου. Με εκλιπαρούσε

να αποποιηθώ το Σχήμα για να την απαλλάξω από το φορ-

τίο των τρομερών

τύψεων

της. Πώς

μπορούσα,

όμως, να της

πω ότι τα δεσμά μου ήταν διπλά; Πώς ήταν δυνατό να της

αποκαλύψω

ότι, εκτός από τους

όρκους

μου προς την Καθο-

λική Εκκλησία, υπήρχαν και οι πολύ τρομερότερες αλυσί-

δες που

με

έδεναν

με τη Via Dei;

Η Πιλάρ δεν μπόρεσε να αντέξει τ ις ενοχές, και ένα πρωί

τη

βρήκαν

νεκρή από υπερβολική δόση

υπνωτικών.

Εια να

μπορέσει να γίνει χριστιανική ταφή, ο γιατρός γνωμάτευσε

επίσημα ότι η υπερβολική δόση οφειλόταν σε

λανθασμένη

εκτίμηση, ωστόσο ήξερε, όπως ήξερα κι εγώ , ότι επρόκειτο

για

αυτοκτονία.

Μόνο η Πιλάρ, ο Θεός κι εγώ

γνωρίζουμε

ότι διέπραξε αυτό το τρομερότατο, ασυγχώρητο αμάρτημα.

Τώρα , αυτό το άμοιρο κορίτσι, η γυναίκα που αγάπησα

πραγματικά, καίγεται στην Κόλαση, θύμα των δικών μου

τρομερών σφαλμάτων. Δεν μπορώ να προσευχηθώ για τη

σωτψία της δικής μου ψυχής, αφού είναι πια άρρηκτα συν-

δεδεμένη

με την αιώνια καταδίκη εκείνης της πολυαγαπη-

μένης μου Πιλάρ.

Μ ε τ ά τ ο θ ά ν α τ ο τ η ς Π ι λ ά ρ , η γ ρ α φ ή τ ο υ Λ ε ο ν ά ρ ν τ ο ά ρ χ ι σ ε

ν α γ ί ν ε τ α ι ό λ ο κ α ι π ι ο α σ υ ν ά ρ τ η τ η , κ ά π ο ι ε ς φ ο ρ έ ς α κ ό μ α κ α ι

ε ν τ ε λ ώ ς α κ α τ ά λ η π τ η , θ υ μ ί ζ ο ν τ α ς σ τ ο ν Φ λ ά ν ε ρ ι τ ο π α ρ α λ ή -

ρ η μ α τ ο υ φ ί λ ο υ τ ο υ σ τ ο ά σ υ λ ο , ε κ ε ί ν ο υ ς τ ο υ ς π α ρ α λ ο γ ι σ μ ο ύ ς

π ε ρ ί β ρ ο χ ώ ν κ αι φ α κ ή ς . Ή τ α ν φ α ν ε ρ ό ό τι οι τ ύ ψ ε ι ς γ ι α τ ο θ ά -

ν α τ ο τ η ς Π ι λ ά ρ ε ίχ α ν π α ί ξ ε ι κ α θ ο ρ ι σ τ ικ ό ρ ό λ ο σ τ η φ θ ί ν ο υ σ α

πο ρ ε ί α τη ς δ ι ανο η τ ι κή ς υ γε ί ας το υ Κο ντάρ ντ ι , ως τη ν τ ε λ ι κή ,

ο λ ο κ λ η ρ ω τ ι κ ή κ α τ α σ τ ρ ο φ ή τ ο υ α π ό τ ο ν ε υ ρ ι κ ό κ λ ο ν ι σμ ό .

Ω σ τ ό σ ο , σ τ ι ς σ ε λ ί δ ε ς π ο υ α π έ μ ε ν α ν υ π ή ρ χ α ν κ α ι κ ά π ο ι α

α π ό λ υ τ α δ ια υ γ ή α π ο σ π ά σ μ α τ α , σ τ α ο π ο ί α ο Κ ο ντ ά ρν τ ι ά φ η ν ε




76 9

να εννοηθεί ότι είχε διαπράξει ασυγχώρητα αμαρτήματα στο

όνομα της Via Dei. Σ ε κάθε πε ρίπ τω ση , δικαιολογούσε τον εαυ-

τό του χρησιμοπ οιώντα ς τη ν ίδια ακριβώς επιχειρηματο λογία.

Παρ' ότι, σε πρώτη

ανάγνωση,

αυτές οι πράξεις μπορεί

να

μοιάζουν με

χρρικεά

ανομήμα τα, η Via Dei απα λείψει την

αμαρτία μέσω των πολύτιμων υπηρεσιών που προσφέρει

στην Εκκλησία.

Υπήρχαν, επίσης, μερικές πολύ ενδιαφέρουσες αναφορές

στη Μασάντα, το αρχαιολογικό μνημείο λίγα μόλις χιλιόμετρα

μακριά απ ό το μοναστήρι της ερήμου, όπο υ είχε υπηρετή σει ο

Κοντάρντι. Δυστ υχώ ς, οι αναφ ορές αυ τές ήταν τόσο αόριστες

που δεν έδιναν καμία απολύτως πληροφορία για την πρό-

σφ ατη ανακάλυψη του π απ ύρ ου του Δισμά ή γ ια το σύμβολο

της Via Dei.

Το ημερολόγιο του Λεονάρντο Κοντάρντι ήταν ένα ανάγνω-

σμα βαθ ιά καταθλιπτικό και, διαβάζο ντάς το, ο Φλάνερι κατα-

κλυζόταν απ ό ολοένα και μεγαλύτερα κύματα συμπ άθειας για

το φίλο του. Τι ήταν πια αυ τή η Via De i ; Πώ ς είχε κατορθώσει

να κατα στρέψ ει με τόσο τραγικό τρόπ ο τον Κοντάρντι ; Τι εν-

νοούσε ο φίλος του όταν έλεγε ότι είχε βάψει τα χέρια του με

αίμα αθώω ν; Αναφ ερότα ν άραγε στη ν Πιλάρ; Και αν ναι, για τί

χρησιμοποιούσε πληθυντικό;

Ό χ ι, οι ενοχές του Κοντάρντι για την Πιλάρ δεν ήταν πα ρά

ένα κύμα στον μανιασμένο ωκεανό των τύψεω ν πο υ είχαν έρ-

θει ως απ οτέλ εσμα των πρ άξ εώ ν του στο όνομα της Via Dei .

Θα μπορούσε να υπάρχει σχέση ανάμεσα σε αυτή την ορ-

γάνωση και στο Ευαγγέλιο του Δισμά; Σίγουρα, το σύμβολο

στον πά π υ ρ ο δεν είχε να κάνει με τη Via Dei , πο υ τό σο είχε τυ-

ραννήσει το μυαλό , τη ζω ή, την ίδια την ψ υχή του αιδεσιμότα-

του Λεονάρντο Κοντάρντι .

Ο Φλάνερι ήταν έτοιμος να κλείσει το ημερολόγιο, όταν οι

σελίδες γύρισαν στο τέλος, εκεί όπου το όνομα της Πιλάρ



7 34


ε μ φ α ν ι ζ ό τ α ν σ τ η ν τ ε λ ε υ τ α ί α ε γ γ ρ α φ ή . Α ρ χ ι σ ε ν α δ ι α β ά ζ ε ι , κ αι

σ ι φ ρ άσ ε ι ς έ γ ι ναν μαχ α ι ρ ι έ ς σ τη ν καρ δ ι ά το υ :

Χρόνια, τόσο πολλά χρόνια, να φαντάζομαι τψ πολυαγα-

πημένη μου Πιλάρ να καίγεται στο πυρ της Κολάσεως...

Τώρα, όμως, όλα ξεκαθάρισαν και, επιτέλους, ξέρω ότι η

αγαπημένη μου δε μοιράζεται την τύχη που με περιμένει.

Με άφησαν να πιστεύω ότι είχε πάρει τψ ίδια της τη

ζωή, λες κα ι θα απαρνιόταν κάτι τόσο πολύ τιμο για έναν

άθλιο σαν εμένα. Αν είχα μάθει για το παιδί μας, θα ήξερα

πόσους περισσότερους λόγους είχε η Πιλάρ για να ζήσει.

Θα είχα δει την αλήθεια πίσω από το θάνατο της και τα χέ-

ρια που

κρύβονταν

πίσω απ'

αυτόν.

Δε

γινόταν,

όμως,

να

με

αφήσουν να μάθω, γιατί ήξεραν ότι θα κινούσα γη και ου-

ρανό για

να

τους

δω

να φλέγονται στην Κόλαση.

Τώρα, δεν μπορώ παρά να προσεύχομαι να έχει βρει η

Πιλάρ την αιώνια παρηγοριά στις αγκάλες του Κυρίου μας,

και η κόρη μας, όπου κι αν είναι, να σκέφτεται καμιά φορά

την άμοιρη μητέρα και τον δυστυχισμένο πατέρα της και να

χαμογελά.

Βλέπω τις φλόγες μπροστά, και είμαι έτοιμος. Ας μεί-

νουν οι δολοφόνοι της Π ιλάρ κρυμμένοι σε τούτη τη ζωή.

Δεν πειράζει. Ο Δρόμος πάνω στον οποίο βαδίζουν θα τους

οδηγήσει στην ίδια πύρινη τιμωρία. Και τότε, ακόμα και

στο ά δυτο της Κολάσεως, η ψυχή μου θα βρει ανάπαυση.

Chi I'anima mi lacerat Chi m'agita le viscere? Che

strazio, ohime, che smania

Che inferno,

che

terror

Κλε ί νο ν τας το η με ρ ο λό γ ι ο και τα μά τ ι α το υ , ο Μ άι κ λ Φ λά νε -

ρι ε π α ν έ λ α β ε σ τ η δ ικ ή τ ο υ γ λ ώ σ σ α τ η ν τ ε λ ι κ ή κ ρ α υ γ ή α γ ω ν ί α ς

τ ο υ Ν τ ο ν Τ ζ ο β ά ν ι τ ο υ Μ ό τ σ α ρ τ , τ η σ τ ι γ μ ή π ο υ τ ο ν κ α τ α β ρ ο -

χ θ ί ζ ει το π υ ρ το υ Αδ η : « Πο ιο ς τη ν ψ υ χ ή μο υ κο μματ ι άζε ι Πο ι ο ς

τα σ πλάχ να μο υ ταρ άζε ι ; Τ ι μαρ τύ ρ ι ο , ω ι μέ , τ ι αγων ί α Τ ι κό -

λασ η , τ ι τρ ό μο ς »




76 9

Συγκλονισμένος από το μαρτύριο του ανθρώπου που κά-

ποτε υπήρξε στενός του φίλος, ξεχειλίζοντας από αγάπη και

συμπ όνια, ο Φλάνερι έπ εσ ε στα γόνατα και ανα φώ νησε: «Ομο-

λογώ στον Παντοδύναμο Θεό, στην ευλογητή Παρθένο Μα-

ρία, στον ευλογητό Αρχάγγελο Μ ιχαήλ, στον ευλογητό Ιωάννη

τον Βαπτιστή, στους Αγίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο

και σε όλους τους αγίους, και σε Εσένα, Σωτήρα, ότι αμάρτη-

σα με τη σκ έψ η, το λόγο και την π ρά ξη . . .»

Χτύπησε το στέρνο του μια, δυο, τρεις φορές απαγγέλλο-

ντας με δυνατή φω νή: « . . .α πό δικό μου σφ άλμ α, α π ό δικό μου

σφάλμα, από το δικό μου φρικτότατο σφάλμα. Εκλιπαρώ,

λοιπόν, την αειπάρθενο Μαρία, τον ευλογητό Αρχάγγελο Μι-

χαήλ, τον ευλογητό Ιωάννη τον Βαπτιστή, τους Αγίους Απο-

στόλους Πέτρο και Παύλο και όλους τους αγίους, και Εσένα,

Σωτήρα μου, να προσευχηθείς στον Κύριο και θεό μας υπέρ

εμού».

Κάνοντας το σταυρό του, ο Φλάνερι επανέλαβε την Προ-

σευχή της Εξομολόγησης, το

Confiteor,

στα λατινικά:

«Confiteor

Deo omnipotent/, beatae Mariae semper virgini, beato Michaeli

archangelo, beato Joanni Baptistae, sanctis Apostolis Petro et

Paulo...»

Αν απ έμπ οντ ας την πρ οσευ χή της μετανοίας, ο Φλάνερι αι-

σθάνθηκε μια ζάλη να τον κυριεύει και, ανοίγοντας τα μάτια,

είδε τους τέσσερις τοίχους του δωματίου του να περιστρέφο-

νται με ταχ ύτη τα , ξανά και ξαν ά.

«Τι είναι αυτό;» φώναξε, κι αμέσως μετά έπεσε ανάσκελα,

ανοίγοντας χέρια και πόδια σε διάσταση, πρ οσ πα θώ ντα ς ανα-

κλαστικά να κρατήσει την ισορροπία του. «Ας σταματήσει

Παρακαλώ, ας πάψ ει » φώ ναξε .

Δείχνοντας έλεος, το δωμάτιο σταμ άτη σε ξαφν ικά να γυρί-

ζει , και ο Φλάνερι έμεινε για λίγο ξαπλωμένος στο πάτωμα,

ανασαίνοντας βαθιά, πολεμώντας τη ναυτία που είχε φέρει

μα ζί της ο ίλιγγος. Με αρ γές αλλά σίγουρ ες κινήσεις, σηκώ θηκε

ξανά επάνω .




Ακο υγε μια χορωδ ία. Δεν ήταν, όμω ς, δυνατό να συμβαίνει

κάτι τέτοιο, γιατί το δωμάτιο του ήταν πολύ μακριά από τα

παρεκκλήσια. Ίσως κάποιος ένοικος του Ξενώνα είχε βάλει

μια κα σέτα ή έναν ψηφ ιακό δίσκο να πα ίζε ι .

Εξετάζοντας ακόμα και αυτή την πιθανότητα, ο Φλάνερι

ήξερε ότι επρόκειτο για κάτι διαφορετικό. Παρ' ότι δεν ήταν

ακριβώς μουσική, ο ήχος ακουγόταν σαν αιθέρια συγχορδία,

μελωδικές οκτάβες σε ένα ευρύ φάσμα υπέροχων φωνών,

α π ό την πιο βαθιά και δυνατή μπ άσ α ω ς τη γλυκύτερη τενόρο

και την ψη λότερη, καθαρότερη σο πρ άνο π ου είχε ακούσει π ο-

τέ του. Ήταν λες και οι μεγαλύτεροι συνθέτες -ο Μπαχ, ο

Μπετόβεν, ο Βιβάλντι- είχαν ενώσει τις δυνάμεις τους, την

ίδια τους τη μεγαλοφυία, δημιουργώντας αυτό το μοναδικό

μουσικό χα λί.

Καθώ ς ο Φλάνερι πα ραδ ιδόταν στη σαγή νη, ένιωσε τη ναυ-

τία του να υπο χω ρεί, την ψυχή του να γαληνεύει και το π νεύ-

μα του να ετοιμάζεται να δεχτεί το όραμα, που άρχισε να

παίρνει μορφή εμπρός του. Γιατί , μαζί με τη μουσική, εμφανί-

στηκε μια θαυμαστή εικόνα, μια απίσ τευ τη σκηνή π ου τον με-

τέφερε πολύ μακριά, πέρα από άχρονες θάλασσες και στε-

ριές, στο βά θος των αιώνω ν.

Ο Φλάνερι βρέθηκε στη Μασάντα, όχι μακριά από το ση-

μείο όπου είχε ανακαλυφθεί ο πάπυρος του Δισμά. Επρόκει-

το, όμως, για μια διαφορετική Μασάντα, εκείνη που υπήρχε

προτού ο άνεμος και ο χρόνος γκρεμίσουν τα κάποτε επιβλη-

τικά τείχη της .

Μπροστά του, έξω από το επιβλητικό φρούριο, λουσμένοι

σε μια ιριδίζουσα αύρα φωτός, έστεκαν δύο άνδρες. Ο ένας

ήταν ο Λεονάρντο Κοντάρντι , όχι όμως ο καταρρακωμένος,

ετοιμοθάνατος ιερέας που είχε δει στο άσυλο. Αυτός ήταν ο

νέο ς, αθλη τικός Κον τάρν τι, με δέρμα σφρ ιγηλό και ηλιοκαμένο,

μάτια που άστρ αφ ταν α πό τη χαρά της ζωής . Δίπλα στον Κο-

ντάρντι στεκ ότα ν ο άνδρας πο υ ο Φλάνερι είχε δει στην αρχιε-

ρατική λειτουργία στον Καθεδρικό Ν αό του Αγίου Πέτ ρο υ.




76 9

«Α, Μάικλ » φώναξε ο Κοντάρντι σηκώνοντας τα χέρια σε

χαιρετισμό. «Έλα. Ε ίμαι με κάποιον που πρέπει οπωσδήποτε

να γνω ρίσεις».

Ο μαύρος άνδρας σήκωσε το κεφάλι να τον κοιτάξει και,

καθώς στύλωνε το βλέμμα πάνω του, ο Φλάνερι αισθάνθηκε

μια ηλεκτρική εκκένωση να συντα ράζει το κορμί του. Δεν ήταν

κάτι δυσά ρεστο, ό πω ς ο πόν ος, αλλά ένα παν ίσχυρο, σαρωτι-

κό συναίσθημα αγάπης και αποδοχής.

Ο Φλάνερι κίνησε να πάει προς το μέρος του, ο άνδρας,

όμως, τον στα μά τησ ε σ ηκώνο ντας το χέρι . «Δεν ήρθε ακόμα η

ώρα», άρθρωσε.

Η συγχορδία, που εξακολουθούσε να ακούγεται σαν υπό-

κρουση, δυνάμωσε σε κρεσέντο, και η φωτεινή αύρα γύρω

από τους δύο άνδρες έγινε το πιο λαμπρό φως που είχε αντι-

κρίσει στη ζω ή του ο Φλ άνερ ι, δυνατό και συνά μα τό σο γλυκό

π ου δε χρειάστη κε καν να χαμηλώσ ει τα μ άτια του .

Και τότε, σε μια στιγμή που έμοιαζε αιώνια, η μουσική και

το φως χάθηκαν, και ο Φλάνερι βρέθηκε ξανά στο δωμάτιο

του, ολομόναχος. Ωστό σο , δεν ήταν πια ξαπλω μένος ανάσκε-

λα αλλά γονατιστός, σε στάση προσευχής, σαν να μην ε ίχε

σταματήσει ούτε λεπτό να αναπέμπει το Confiteor.

«...mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa».

Στα μάτ ησ ε την πρ οσευ χή στη μέση κι έσφ ιξε τα τρεμάμενα

χέρια του.

Τι του είχε συμ βεί; Μ ήπ ω ς είχε βιώσει κάποιου είδους αστρι-

κή προβολή, κάποια εξωσωματική εμπειρία; Ήταν, άραγε, το

έργο μιας υπ έρ το δέον δημιουργικής φα ντα σίας ή είχε πρ άγμα -

τι την ευλογία να δει ένα αληθινό όρα μα; Και αν ήταν το δεύτε-

ρο, ποιος είχε στείλει το όρα μα; Ο Θ εό ς ή ο Εω σφό ρος;

Ο Φλάνερι πάλεψε να κρατήσει στο μυαλό του την εικόνα

του Λεονάρντο Κοντάρντι και του μαύρου άνδρα, εκείνου του

πλέον οικείου αγνώστου.

Οι μορφές τους, όμως, είχαν αρχίσει ήδη να ξεθωριάζουν,

σαν φωτογραφίες που έμειναν πολύ καιρό στον ήλιο. Τώρα



7 34


δεν υπήρχε πα ρά το έρημο τοπίο και τα τείχη της Μ ασά ντα,

για άλλη μια φορά γκρεμισμένα .

«Μασάντα.. .» ψιθύρισε καθώς σηκωνόταν όρθιος.

Ο Μά ικλ Φλάνερι δεν είχε ιδέα π ώ ς να ερμηνεύσει το όραμά

του, ήξερε όμως ότι τον είχε αφήσει με την ακατανίκητη επι-

θυμία να επιστρέψει στους Αγίους Τόπους και να συνεχίσει

την αναζή τησή του.



ΚΕΦΑΛΑ IΟ 21

ΡΟΥΦΙΝΟΣ ΤΑΚΙΤΟΣ ΠΟΖΑΡΕ για το ζωγράφο του. Στε-

κότοίν με το ένα πόδι σε ελαφρά προβολή, το στομάχι

ρουφηγμένο, το στήθος προτεταμένο και το πιγούνι ψηλά, ατε-

νίζοντας με τα μάτια μισόκλειστα κάπου μακριά, στο μέλλον.

Στο ξύλινο ταμπλό του ο ζωγράφος ε ίχε προσθέσει ένα ανύ-

πα ρκτ ο δάφνινο στεφ άνι , μ ια πο ρφ υρ ή πελερ ίνα κι ένα σ π αθ ί

με χρυσ ή λαβ ή .

«Α, αφ έντ η μου, η π αρ ου σία σ ας είναι έξοχ η, καταπ ληκτι-

κή » τον κολάκεψε ο ζωγ ράφ ος. « Ο ύτε ο Καίσαρ δεν έχει τέτοι-

ον αέρα Και τι π όζ α , η δόξα π ροσ ωπ οπο ιημένη »

Ακούγοντας τ ις σκανδαλωδώς δουλοπρεπείς φιλοφρονή-

σεις του καλλιτέχνη, ο Ρουφίνος κορδώθηκε ακόμα περ ισσό τε-

ρο, αν κάτι τέτοιο ήταν δυνατό. Βλέποντας , όμως, τη γυναίκα

του να μπαίνει στο δωμάτιο , εμφανίστηκε μια αδιόρατη έντα-

ση στην έκφρα σή του .

«Μαρκέλα», ε ίπε με σφιγμένα δόντια, προσπαθώντας να μη

χαλάσει την πό ζα . «Σκο πεύω να στείλω αυτό το πορτρέτο στον



ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ ~ ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΟΝ

π α τέ ρ α σο υ. Τι λες κι εσ ύ; Πιστεύ εις ότι θα τον ευχα ριστήσει ;»

Η Μα ρκέλα στάθηκ ε πίσ ω α πό το ζωγράφο καΐ' κοίταξε

πρώτα τη δημιουργία του κι έπειτα το σύζυγο της. «Ναι, πι-

στεύω πως ναι» .

«Αρκετά για να με βοηθήσει να εξασ φ αλίσ ω ένα πό στ ο αντά-

ξιο μου στη Ρώμη;»

«Ναι, γι' αυτό είμαι σίγουρη».

«Ωραία, ωραία. Να ξέρεις, πάντως, ότι υπολογίζω και σε

μια δική σου επ ιστολή , μέσω της οπο ίας θα τον προτ ρέπ εις να

πρ οβ εί στις απ αρ αίτητ ες ενέργειες».

«Σας παρακαλώ, εξοχότατε», είπε ο καλλιτέχνης. «Αν συνε-

χίσετε να μιλάτε , δε θα μπο ρέσω να αποδ ώσ ω τα μέγιστα».

«Άφησέ μας μόνους», διέταξε η Μαρκέλα το ζωγράφο.

«Ορίστε;» είπε ξαφνιασμένος ο άνδρας.

«Φύγε, είπα», επανέλαβε. «Τελειώνεις αργότερα τη δουλειά

σο υ. Θ έλ ω να μιλήσω με τον κυβερνήτη».

«Κάνε όπως σου λέει», διέταξε ο Ρουφίνος, χαλαρώνοντας

την πόζα του και διώχνοντας τον καλλιτέχνη με ένα νεύμα.

«Με πόνεσ αν τα κόκαλά μου απ ' την ορθοστασία. Θ α συνεχί-

σουμε μετά το φαγητό».

«Πολύ καλά, εξοχότατε» , απάντησε ο ζωγράφος, οπισθο-

χωρώντας υποκλινόμενος.

Ο Ρουφίνος πή γε να δει το πο ρτρ έτο , το οποίο είχε ολοκλη-

ρωθεί περίπου κατά το ένα τρίτο. Το μελέτησε για λίγο αβέ-

βαιος, με το κεφάλι γερμένο στο π λά ι.

«Νομίζω ότι έχει αποδώσει αρκετά καλά την έμφυτη δύνα-

μη και την ευφυΐα σου», ε ίπε η Μαρκέλα ακουμπώντας με

θέρμη το χέρι στο μ πρ άτσ ο του άνδρα τη ς.

«Μμμ, ναι, σ' αυτό μπορεί να έχεις δίκιο. Τα μάτια όμως...»

Κούνησε σκεφτικός το κεφάλι κοιτάζοντας τις σκούρες, άψυχες

σφαίρες.

«Δεν έχει τελειώσει ακόμα», τον καθησύχασε η Μαρκέλα.

«Τα μάτια γίνονται πάντα τελευταία. Είναι τα παράθυρα της

ψυχής κάθε μεγάλου ανδρός».




Ο Ρουφίνος αναστέναξε , εκφράζοντας αποδοχή μαζί και

πα ραίτη ση, κι υστέρα στρά φηκ ε στη γυναίκα του. «Για τι πρ άγ-

μα ήθελες να μου μ ιλήσεις;»

«Θέλω να ζητήσω την άδειά σου, Ρουφίνε, για να επισκε-

φθώ τον εκατόνταρχο Μάρκο Αντώνιο και τον άγιο άνθρωπο

με τον οπ οίο μο ιράζεται το κελί του».

«Πάλι;» ρώτησε ξαφνιασμένος ο Ρουφίνος. «Σου το επέτρε-

ψα μια φορά, και τι βγήκε; Απολύτως τίποτα».

«Με τον Μάρκο γνωριζόμαστε α π ό παιδιά», ε ίπε η Μαρκέ-

λα. «Τον έχω σα ν αδελφό μου».

«Το ξέρω ότι τον συμπαθείς. Πρέπει , όμως, να καταλάβεις

ότι τα χέρια μου είναι δεμένα. Πώς θα δείξω στους υποτελείς

μου ότι είμαι δίκαιος άρχοντα ς, αν δώ σω χάρ η σε έναν κατάδι-

κο μόνο και μόνο επειδή είναι Ρωμαίος αξιωμ ατικό ς; Ή , ακόμα

χειρότε ρα, επ ειδή είναι φίλος της γυναίκα ς του κυβερνή τη;»

«Ίσω ς μπ ορέσ ω να τον πε ίσω να ανακαλέσει» , ε ίπε η Μαρ-

κέλα.

«Αυτό το δοκίμασες με μικρή, πισ τεύ ω , επιτυχ ία».

«Ναι, αλλά τώ ρα καταδίκασες και τον Δισμά να πεθάνει μα-

ζί του. Ο Μάρκος πρέπει να καταλάβει ότι ο Δισμάς θυσιάζε-

ται για χάρη του. Είναι μεγάλο κρίμα να πεθάνουν και οι δυο.

Αν καταφέρω να πείσω τον Μάρκο να ανακαλέσει τώρα, θα

αποκαλυφθεί τι τσαρλατάνος είναι ο Δισμάς. Και οι υποτελείς

σου θα διαπ ιστώ σου ν τη δύναμή σο υ, πό σο πιο ισχυρός είσαι,

τελικά, από αυτό τον υποτιθέμενο θεό».

«Αν σε αφ ήσω να πα ς , θα ζητήσεις απ ό τον πα τέρα σου να

με προ τείνει για μια θέση στ η Ρώ μη;» ρώ τησε ο Ρουφίνος. «Και

όχι με κά πο ια συμ βα τική αν αφ ορ ά, έτσι για να κάνεις το καθή-

κον σου ως σύζυγ ος, αλλά με ένα γράμμα α π ' αυτ ά πο υ κάθε

κόρη ξέρει να γράφει, όταν θέλει να μιλήσει στην καρδιά του

πατέρα της».

Η Μαρκέλα κατένευσε. «Ναι, σου υπόσχομαι ότι θα το κάνω».

Ο Ρουφίνος χαμογέλασε κι ύστερα γύρισε απότομα προς

την πό ρτ α. «Τούκο »



7 34


«Μάλιστα, εξοχότατε» , ε ίπε ο αρχιυπηρέτης μπαίνοντας

τρεχάτος στην αίθουσα.

«Ειδοποίησε το λεγάτο Κάσκο ότι , από εδώ και στο εξής, η

σύζυγος μου θα έχει απεριόριστο δικαίωμα επισκέψεων στον

κρατούμενο Μ άρκο Αντώνιο».

«Μάλιστα, κυβερνήτα, θα τον ειδοποιήσω αμέσως», είπε ο

Τούκο ς και βγήκε υποκλινόμενος απ ό το δωμάτιο.

«Ευχαριστώ, Ρουφίνε», ψιθύρισε συνεσ ταλμένα η Μ αρκ έλα.

«Να ξέρεις, πάντως, ότι δεν πρόκειται να βγάλεις τίποτα»,

της είπε ο Ρουφίνος. «Ο Μάρκος είναι πολύ πεισματάρης. Δε

θ' αλλάξει γνώμη. Θ α πεθά νει για τον ψευδομεσσ ία του ».

Ό π ω ς και την προηγούμενη φ ορά, έτσι και τώρα , η Μαρ κέλα

αναγκάστηκε να κρατήσει ένα αρωματισμένο μαντίλι στη μύτη

της για να μετριάσει την ανυπ όφο ρη δυσωδία των ούρων και

των κοπράνων, των ανοιχτών πληγών, του σαπ ισμένου φαγη-

τού και των ακάθαρτων σωμάτων που διαπότιζε τις υγρές,

κακοφωτισμένες, υπόγειες φυλακές.

Δύ ο φρ ουρ οί διέσχισαν μ αζί της το λιθόστρ ωτο , δαιδαλώ-

δες εσω τερικό με τα πο λυά νθ ρω πα κελιά, οδηγώντας την, αυ-

τή τη φορά, σε έναν άλλον, απομακρυσμένο διάδρομο με ένα

και μοναδικό κρατητήριο στο τέρμα το υ. Έν α ς μοναχικός π υρ -

σός τρεμόσ βηνε έ ξω α π ό το κελί με τα σιδερένια κά γκελα, λού-

ζοντάς το με ένα αχνό, γκριζω πό φω ς.

Ό τ α ν έφ τασ αν στην αρχή του διαδρόμου, η Μα ρκέλα έκανε

νόημα στους φρουρούς ότι ήθελε να επισκεφθεί μόνη τους

κρατουμένους. Έχον τας ρητή εντολή να υπα κούσ ουν σε κάθε

επιθυμία της συζύγου του κυβερνήτη, οι άνδρες υποκλίθηκαν

και αποσύρθηκαν αμέσως.

Η Μαρκέλα σταμάτησε ένα δυο μέτρα από την πόρτα του

κελιού, εκτός του οπτικού πεδίου των κρατουμένων, για να

ακούσει τη συζήτησή τους. Αναγνώρισε μεμιάς την επιβλητική

φωνή του Δισμά βαρ-Δισμά να απαγγέλλει κάτι που έμοιαζε




76 9

με πρ οσ ευχή . Ό τ α ν άκου σε τον Μάρκο Αντώνιο να αποκρίνε-

ται με ένα «αμήν», άνοιξε το στόμα να τον φωνάξει, αλλά το

μετάνιωσε την ίδια στιγμή. Κάτι την τραβούσε να μείνει εκεί,

κρυμμένη στις σκιές, και να ακούσει τον Δισμά, που τώρα

έπα ιρνε ξα νά το λόγο.

«Δύο ακόμα σταυρώθηκαν με τον Ιησού, δύο άνδρες τους

οπο ίους οι Ρωμαίοι αποκα λού σαν λησ τές, αλλά πο υ ήταν στην

πραγματικότητα Ζηλωτές, ορκισμένοι να ανακτήσουν την κυ-

ριαρχία των Αγίων Τόπω ν. Ο ένας απ ό τους λη στές ήταν ο Γί-

στα ς, ο άλλος ο Δισμάς».

«Ο Δισμάς . . .» επανέλαβε ο Μάρκος , με ύφος που φανέ-

ρωνε ότι γνώριζε την ιστορία του Καλού Ληστή. «Ο πατέρας

σου».

«Ναι , ο πατέρας μου. Όταν η πομπή έφτασε στον επονο-

μαζόμενο Κρανίου Τόπο , οι στρα τιώτες στα ύρω σαν τον Ιησού

μα ζί με τους δύο ληστ ές, τον έναν στα δεξιά και τον άλλον στ '

αριστερά του. Ο Ιησούς αναφ ώνη σε: "Πά τερ, άφε ς αυτοίς , ου

γαρ οίδασι τι π οιού σι"».

«Αλήθεια είναι αυτό;» ρώτησε ο Μάρκος. «Ζήτησε από τον

Θ εό να συγχωρήσει τ ους ίδιους τους στρ ατιώ τες π ου το ν κάρ-

φω σαν στο σταυρό;»

«Ναι. Τον άκουσα με τα ίδια μου τ' αυτιά να πα ρα κα λεί τον

Πατέρα του να δώσει άφεση αμαρτιών σ' αυτούς που τον

υπ έβα λαν στο μαρτύριο του».

«Όταν έρθει η ώρα μας, θα μπορέσουμε, άραγε, να κάνου-

με το ίδιο;»

«Ναι. Και όχι μόνο για τους στρατιώτες αλλά και για τους

άρχοντες, αυτούς που τους έδωσαν τη διαταγή».

«Τους στρατιώτες μπορ ώ να τους συγχωρήσω , γιατί ήμουν

κάποτε ένας απ' αυτούς και έχω πολλούς φίλους ανάμεσά

τους . Δε νομίζω, όμω ς, ότι έχω τη δύναμη να συγχω ρήσ ω και

τον Ρουφίνο Τάκιτο».

«Π ρέπ ει , όμω ς», επέμεινε ο Δισμ άς, «γιατί μόνο αν η καρδιά

σου ξεχειλίζει από συγχώρεση, θα μπορέσεις να μπεις στον



7 34


Παράδεισο. Μόνο έτσι μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι μαζί

με το σώ μα μ ας δε θα πεθάν ει και η ψυ χή μας».

«Ό χι » φ ώ να ξε η Μ αρ κέλα, βγαίνοντας α π ό τις σκιές και

βαδίζοντας προς τον κύκλο του αχνού φωτός. Μέσα από τα

σιδερένια κάγκελα είδε τους δυο άνδρες να κάθονται στη ν π έ-

ρα γωνιά το υ κελιού.

«Αφέντρα μου » ε ίπε σασ τισμένος ο Μάρκος, καθώς π ετα -

γόταν πά νω για να πάει να την υποδεχτεί . «Δεν το κατάλαβα

ότι ήσου ν εδώ».

«Μην τον ακούς, Μ άρκο», τον ικέτεψ ε.

«Γιατί να μην τον ακούω ; Είναι φίλος μου. Μ ήπ ω ς δεν προ-

σφέρθηκε να πεθάνει στη θέση μου;»

«Ναι, αλλά δε θα πεθάνει για σένα. Θ α πεθάνει με σένα», είπε

η Μ αρκέλα με τη φω νή βραχνή απ ό συγκίνηση. «Και τον θέλει το

θάνατο. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι τον θεωρ εί ευπρ όσδεκτο».

«Δεν τον θεωρώ ευπρόσδ εκτο», ε ίπε ο Δισμάς απ ό εκεί που

στεκόταν , απ ό το πίσ ω μέρος του κελιού. «Ούτε όμως τον φο-

βάμαι, γιατί , μέσω του Κυρίου μου Ιησού Χριστού, έχω πατή-

σει το θάνατο. Τον έχω κατακτή σει».

«Σαν παρανοϊκός μιλάς», ε ίπε η Μαρκέλα, για να στραφεί

αμέσως μετά στον παιδικό της φίλο. «Σε παρακαλώ, Μάρκο,

απ οκ ήρ υξε αυτό ν το χριστιανό θεό. Μόνο έτσι θα σω θείς».

Ο Μάρκος κούνησε αργά το κεφάλι. «Λυπ άμαι, αφέν τρα μου.

Δ ε γίνεται, δεν μπο ρώ να το κάνω».

«Α, μα τι είναι πι α αυ τό με σέν α και τον Ιησού σ ου ; Τι είδους

θεός είναι αυτός που θέλει τους ανθρώπους να πεθαίνουν για

χάρη του ;»

«Εκείνος πέθανε για μας», απάντησε ο Δισμάς. «Για όλους

μας».

«Ό χι » φώ ναξε η Μ αρκέλα. «Δεν πέθ ανε για μένα Κανένας

δε θέλω να πεθάν ει για μένα » Και λέγοντας α υτά , έκανε στρο-

φ ή και χάθηκε τρέχο ντας σ το βάθος το υ διαδρόμου.




76 9

Ωστόσο, η Μαρκέλα δεν μπόρεσε να κρατήσει γ ια πολύ τις

αποστάσεις της. Την αμέσως επόμενη ημέρα, η σύζυγος του

κυβερνήτη της Εφέσου επέστρ εψ ε στη φυλακή, αυτή τη φορά

κουβαλώντας ένα καλάθι με φρούτα.

«Ήρθες, αφέντρα μου», ε ίπε ενθουσιασμένος ο Μάρκος.

«Φοβόμουν ότι δε θα σε ξα νά βλεπ α πο τέ» .

«Ναι, ήρθα». Η Μαρκέλα τού πέρασε το καλάθι μέσα από

τα κάγκελα. «Σας έφερ α φ ρούτα».

«Σύκα » φώναξε ενθουσιασμένος ο Μάρκος τραβώντας το

υφασ μάτινο κάλυμμα. «Καμιά δεκαριά σύκα και πα ρα πά νω Τι

υπέρο χο δώρο, αφ έντρα μου »

«Ένα δώρο που πρέπει να μοιραστούμε με τους υπόλοι-

που ς», ε ίπε ο Δισμάς, πλησιά ζοντα ς στη ν πό ρτα του κελιού.

«Ναι» , συμφ ών ησε ο Μά ρκος, αν και το ύφος του φαν έρω-

νε μια μικρή απογοήτευση. «Ναι, φυσικά, έχεις δίκιο». Πήρε

ένα σύκο απ ό το καλάθι . «Εμείς θα φά με αυτό . Σε πα ρα κα λώ ,

αφέντρα μου, μοίρασε τα υπόλοιπα στους άλλους κρατούμε-

νους».

«Μα , εγώ τα έφερ α για σας», του ε ίπε η Μαρκ έλα, π αίρνο-

ντας ξα νά το καλάθι π ο υ της έδινε ο Μ άρκο ς. «Πρ έπει να κρα-

τήσετε τις δυνάμεις σας. Είναι αρκετά για να τα μοιραστείτε οι

δυο σας, σίγουρα όμως δε φτάνουν ούτε για τους άνδρες στα

κελιά αυτού του διαδρόμου, πόσω μάλλον ολόκληρης της φυ-

λακής».

Ήταν έτοιμη να συνεχίσει τις διαμαρτυρίες, αλλά σώπασε

βλέποντας τον Δισμά να περνάει το χέρι του από τα κάγκελα

και να το ακο υμπ άει στο καλάθι. Έκ λε ισ ε τα μάτια του και είπ ε

μια προσευχή. Έπειτα, τα άνοιξε ξανά και κοίταξε κατάματα

τη Μαρκέλα. Τέτοια ήταν η δύναμη των διεισδυτικών κατα-

πράσινων ματιών του που ένιωσε την ανάσα της να κόβεται.

Τα γόνατά της λύθηκαν, και πιάσ τηκ ε α π ό τα κάγκελα του κε-

λιού για να μην πέσ ει.

«Δώσε από ένα σύκο σε κάθε κρατούμενο», της είπε ο Δι-

σμά ς. «Υπάρ χουν αρκετά για όλους».



7 34


«Κάνεις λάθος», ψέλλισε η Μαρκέλα αβέβαια, διστακτικά.

«Το. . . το καλάθι το γέμισα μόνη μου. Ξέ ρ ω π όσ α έχει μέσα».

«Δώσε απ ό ένα στον κάθε κρατούμενο», επανέλα βε σταθε-

ρά ο Δισμάς .

Η Μαρκέλα προσπάθησε να διαφωνήσει , αλλά διαπίστωσε

ότι οι λέξε ις δεν έβγαιναν α π ό το στόμ α τη ς. Έτ σ ι, α ντί για οτι-

δήπ οτε άλλο, έπια σε τον εαυτό της να συμφω νεί με ένα νεύμα.

Αν και ήταν σίγουρη ότι επρόκειτο για μάταιη προσπάθεια,

έκανε μεταβολή και διέσχισε τον ήσυχο διάδρομο για να βγει

στο ν άλλον, με τα πο λλά κελιά.

Στα μα τώ ντα ς μπρ οστ ά στον καθένα, η Μα ρκέλα πρό τεινε

το καλάθι της, και οι κρατούμενοι, στριμωγμένοι πέντε και έξι

σε κάθε κελί, έτρεχ αν στα κάγκελα απλώ νον τας τα κοκαλιάρι-

κα χέρια τους. Σχεδόν όλοι έφεραν σημάδια βασανισμού και

πολλοί ήταν γυμνοί , χωρίς ωστόσο να ντρέπονται , αφού δεν

είχαν πια συναίσθηση της ανθρώπινης υπόστασής τους. Και

ενώ οι περισσότεροι είχαν χάσει την επαφή με την πραγματι-

κότητα , η Μα ρκέλα διέκρινε ολοκάθαρα την ευγνω μοσύνη και

το δέος στο βλέμμα εκείνων των άμοιρων ψυχ ών καθώς δέχο-

νταν το ευτ ελές , αλλά πολύ τιμο γι' αυ τού ς, δώρο.

Προχω ρούσε α π ό κελί σε κελί σχεδόν χωρίς να σκέ φτ εται ,

μοιράζοντας σύκα στο υς άνδρες, ώ σπ ου και οι πεν ήντα περ ί-

που κρατούμενοι πήραν το μερίδιο τους. Τελικά, βρέθηκε

μπροστά στο φυλάκιο των φρουρών και τότε κοίταξε το κα-

λάθι της για να ανακα λύψ ει ότι εξακολο υθο ύσε ν α έχει μερικά

φρ ού τα. Π ρό σφ ερε, λοιπόν , και στου ς στρ ατιώ τες, και το κα-

λάθι άδειασε μόνο ότα ν είχε πά ρει και ο τελευ ταίο ς φρ ουρ ός.

Η Μ αρκέλα γύ ρισε στο κελί του Μ άρκο υ και τον κοίταξε γε-

μάτη δέος. «Πώ ς είναι δυνατό ; Πώ ς έγινε αυτό ;» τον ρώ τησε.

«Με τη βοήθεια του Θεού», απάντησε για λογαριασμό του

ο Δισμάς, «όλα είναι δυνατά. Σ ' ευχαριστώ για την καλοσύνη

σου».

«Θα ξανάρθεις να μας δεις, αφέντρα μου;» τη ρώτησε ο

Μάρκος.




«Ναι, θα. . .» άρχισε να λέει η Μαρκέλα, έπειτα όμως κούνη-

σε αρνητικά το κεφάλι. «Όχι, δεν μπορώ. Η ποινή θα εκτελε-

στ εί μέσα στη βδομάδα. Δε θέλω να σας δω να πεθ αίνετε».

«Έ λα αύριο», της είπ ε ο Δισ μά ς. «Και φ έρε μου υλικό για να

γράψω».

«Δεν άκουσες τι είπα;» του θύμισε η Μαρκέλα. «Θα εκτελε-

στείτε μέσα στη βδομάδα».

«Αδύνατον», είπ ε ο Δισ μά ς, χωρίς να έχει τα ρα χτεί στο ελά-

χιστο από τη δήλωσή της. «Χρειάζομαι χρόνο για να φέρω σε

πέρας την αποστολή που όρισε για μένα ο Παύλος προτού

φύγει από την Έφεσο, κι ένα τέτοιο έργο είναι αδύνατο να

ολοκληρωθεί μέσα σε μια βδομάδα. Κάποιον τρόπο θα βρεις

να αναβάλεις την εκτέλεση».

«Να την αναβά λω; Εγώ θέλω να τη στα ματή σω Και μπορώ

να τη σταματή σω , αν εσείς οι δυο απ οφ ασ ίσετε να αποκ ηρύ-

ξετε α υτό τον Ιησού »

«Το είδες με τα ίδια σο υ τα μάτια», είπ ε ο Δισ μά ς χαμη λώνο-

ντας το βλέμμα του στο σχεδόν άδειο τώρα καλάθι. «Μ πορ είς

να απο κηρ ύξεις την αλήθεια των όσω ν είδες;»

«Όχι, δεν.. . δεν μπορώ», είπε η Μαρκέλα. «Δεν είναι, όμως,

το ίδιο με ...»

«Τότε καταλαβαίνεις γιατί κι εμείς δεν μπορούμε να αρνη-

θούμε τον Κύριό μας», είπε ο Δισμάς, για να συνεχίσει πιο μα-

λακά : «Θ α βρεις έναν τρό πο να καθυ στερήσεις την εκτέλεση.

Εκείνος μου είπε ότι θα βρεις».

«Θα κάνεις την εκτέλεση μεσοβδόμαδα;» ρώτησε η Μαρκέλα

τον άνδρα της την επομένη , στο τρα πέζι του πρω ινού.

«Γιατί ρωτάς, αφού το ξέρεις;» απάντησε ο Ρουφίνος Τάκι-

τος , κόβον τας με το μαχαίρι του ένα κομμάτι τυρ ί.

«Τότε πολύ φοβάμαι ότι θα κάνεις ένα μεγάλο λάθος».

Ο Ρουφίνος ανα στέναξε . «Τα έχουμε ξαν απ εί αυτά , Μ αρκέ-

λα. Δεν μπ ορ ώ να δώσω χάρη στον παιδικό σου φ ίλο».



7 34


«Δεν εννοούσα αυτό», του απάντησε ήρεμα, σχεδόν αδιά-

φο ρα . «Ομολογώ ότι με τον Μάρκο έχω σηκώσει τα χέρια ψη-

λά. Αν αυτός ο καινούργιος θεός του είναι τόσο υπέροχος

ώστε να θέλει για χάρη του να γυρίσει την πλάτη σε μένα και

στη Ρώμη, εγώ νίπ τω τα ς χείρας μου».

«Μπα;» είπε ο Ρουφίνος ανασηκώνοντας το ένα φρύδι και

άπ λω σε λίγη μαρμελάδα δαμάσκηνο σε ένα κομμάτι ψω μί. «Ομο-

λογώ ότι με ξαφνιάζεις. Νόμιζα ότι ήθελες να γλιτώσει».

«Ήθελα, αλλά όχι πια».

«Τότε γιατ ί να μη γίνει η εκτ έλεσ η μεσοβδ όμαδ α;»

•«Το ήξερες ότι οι χριστιανοί της Εφέσου ετοιμάζουν γιορτή

για το Πά σχα ;»

«Το Πάσχα; Μα νόμιζα ότι χριστιανοί κι Εβραίοι διαφωνούν

στα θρη σκευτικά θέματα».

«Ναι, αλλά οι χριστιανο ί πισ τεύ ου ν ότι ο Ιησούς ανασ τήθηκε

στη διάρκεια της εβδομάδας του Πάσχα, και έτσι οργάνωσαν

τις δικές τους εορτα στικές εκδηλώσεις για την περίστ αση ».

«Ενδιαφέρον», είπε ο Ρουφίνος, δείχνοντας ωστόσο πολύ

μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το τσαμπί με τα σταφύλια που

έπαιρνε εκείνη τη στιγμή απ ό την π ιατέλ α.

«Θα μαζευτεί πολύς κόσμος να παρακολουθήσει τ ις προ-

σευχές την ημέρα του Πάσχα», ε ίπε η Μαρκέλα. «Γί αυτό θα

πρ έπ ει να αναβάλεις την εκτέλεση». Βλέπ οντας το α πορημένο

ύφος του άνδρα της, συνέχισε: «Σκέψου το, Ρουφίνε. Υπάρχει

καλύτερος τρόπος να επιδείξε ις την ισχύ σου πάνω σ' αυτό

τον ψεύτικο θεό από το να διαλέξεις τη μέρα της υποτιθέμε-

νης ανά στα σή ς το υ για να σταυροοσεις τον άγιο άνθ ρω πο του ,

τον Δισμά , και τον προ σήλυ τό του, τον Μ άρκο;»

Ο Ρουφίνος κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Ο Μά ρκος Αντώ-

νιος είναι Ρωμαίος πο λίτης . Ο νόμος απ αγο ρεύει τη σ ταύ ρω σή

του».

«Είχα μείνει με την εν τύ π ω ση ότι ο Μ άρκ ος απ οκ ήρ υξε την

εθνικότητά του. Αν όντως ισχύει αυτό, μπορείς να τον χειρι-

στείς όπως θέλεις».




76

9

«Δε σε καταλαβαίνω . Σ τη ν αρχή ήθελες να δώσω χάρη στον

Μάρκο και τώρα θες να τον σταυ ρώ σω ;»

«Δική του ήταν η επιλογή», είπ ε περιφρ ονητικά η Μα ρκέλα .

«Εγώ του έδ ειξα το δρόμο πρ ος την ελευθ ερία , κι εκείνος διάλε-

ξε το θάνατο. Μ ε τη συμπεριφ ορά του ταπείνω σε την ίδια τη

σύζυγο ενός κυβερνήτη της Ρώμης». Έκανε μια παύση κι έπει-

τα συνέχισε: «Όχι, την ευκαιρία του την είχε. Τώρα πρέπει να

τον χρησιμοποιήσεις για να διατρανώσεις την επιβολή σου

πάνω σ' αυτούς τους. . . τους φανατικούς. Τι καλύτερο για να

πειστεί ο πατέρας μου να μεσολαβήσει ώστε να αποκτήσεις ,

επιτέλο υς, εκείνο το πόσ το στ η Ρώμη;»

Ο Ρουφίνος έτριψε το σαγόνι του. «Ίσως η ιδέα σου είναι,

τελικά, καλή». Σηκώθηκε από το τραπέζι εξακολουθώντας να

κρατάει το τσαμπί με τα σταφύλια. «Εντάξει», δήλωσε τελικά.

«Θα π ω στο λεγάτο Κάσκο να αναβάλει τις εκτελέσεις». Έ βα λε

τα γέλια. «Δε θα είναι κα ταπλη κτικά τ α μούτρα π ου θα κάνουν

οι χριστιανοί βλέποντας τον άγιό τους να σταυρώνεται τη μέ-

ρα της μεγάλης γιορτής τους;»

Καθώς ο Ρουφίνος έβγαινε από το δωμάτιο για να ψάξει

τον Κάσκο, η Μαρκέλα αισθάνθηκε την απόγνωση να την κυ-

ριεύει. Είχε καταφέρει να κερδίσει λίγο χρόνο για λογαριασμό

του Μ άρκου και του Δισ μά , τι είχε πετ ύχει όμω ς; Ν α αναβάλει

απλώς την εκτέλεση για μερικές βδομάδες. Και, ενώ ήταν πε-

πεισμένη ότι κανένας από τους δυο δε θα αποκήρυσσε αυτόν

π ο υ ονό μαζαν Ιησού Χριστό, βαθιά μέσα της η ελπίδα δεν είχε

σβήσει . Σίγουρα δεν τους άξιζε τέτοιος θάνατος και σίγουρα

θα συνειδητοποιούσαν, την τελευταία έστω στιγμή, ότι μπο-

ρούσαν να αρνηθούν αυτό τον Ιησού, να πουν στον Ρουφίνο

ό,τι ήθελε να ακούσει και να γλιτώσουν από τη φρικτή τους

μοίρα.

Τώρα, όμως, η Μαρκέλα φοβόταν ότι τα λόγια της είχαν

σκληρύνει ακόμα περισσότερο την καρδιά του άνδρα της και

π ω ς, ό,τι κι αν έλεγαν ο Μάρκος με τον Δισ μά , δε θα στεκό ταν

ικανό να αποτρέψει τον Ρουφίνο από την εκτέλεση της ποι-



7 34


νής, από τη σταύρωση τους. Είχε αναβάλει , άραγε, το κάλε-

σμ α της μοίρας ή είχε χειροτερέψει τα πρ άγμ ατα , μετατ ρέπ ο-

ντα ς την εκτέλεσ η τους σε δημόσιο θέα μα;

Κούνησε το κεφάλι προσπαθώντας να διώξει τις αποτρό-

πα ιες εικόνες π ου πλημ μύριζαν το μυαλό της. Θ α έβρισκε τρό-

π ο , υπ οσχέθη κε σ τον εαυτό της. Δε θα τους χάριζε μόνο χρόνο

αλλά και την ίδια το υς τη ζω ή.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 22

ΜΑΡΚΕΛΑ ΔΕΝ Η-ΕΡΕ αν ήταν όνειρο ή όραμα αυτό που

την ε ίχε μεταφ έρει μακριά απ ό την κρεβατοκάμ αρά της .

Κα θότα ν μόνη, με τα μ άτια κλειστά , σε βαθ ύ συλλογισμό, ό ταν

αισθάνθηκε την καρέκλα να κ ινείται από κάτω της και να την

ταξ ιδεύε ι π έρ α απ ό τους αγρούς των περ ιχώ ρω ν της Εφέσ ου,

στις όχθες ενός μεγάλου ρυακιού που χυνόταν, εκεί κοντά,

στη θάλασσα. Μια μ ικρή συντροφιά στεκόταν μέσα στο νερό

και την καλωσόριζε με βλέμματα και χειρονομίες , καθώς εκείνη

έπλεε προς το μέρος τους .

Δ ε βρισκόταν πια στη ν καρέκλα της αλλά στη ν παρηγορη τι-

κή αγκα λιά του ς, με το νερό να ανεβαίνει γύ ρω τη ς, καθώ ς εκεί-

νοι ψιθύριζαν ένα μυστικό όνομα, κάτι που δεν μπορούσε να

ακούσει ή να προφ έρει αλλά π ου ένιωθε να αντηχεί βαθιά μέσ α

της . Καθώς βυθιζόταν κάτω από την επιφάνεια του νερού, αι-

σθάνθηκε τον εαυ τό της να εισπνέει βαθιά τη ζω οπο ιό δύναμή

του και να προσ εύχεται στον ανώνυμο Ένα ν , αυτόν που απο-

καλούσαν . . .



7 34


Η Μαρκέλα άνοιξε απότομα τα μάτια της, σφίγγοντας τα

χέρια της στα μπ ρά τσα της καρέκλας. Πά λεψε να πάρει ανά-

σα καθώς κοίταζε ολόγυρα στην κάμαρά της, πρ οσπ αθώ ντας

να βεβαιω θεί ότι βρισκόταν ξανά στο πα λάτ ι . Ένω σε τα χέρια

της και είπε μια σιωπηλή, ευχαριστήρια προσευχή.

Ακούγοντας βήματα να πλησ ιάζουν , η Μαρ κέλα ά φη σε

τα χέρια της να πέσουν στο πλάι , κοκκινίζοντας από ντρο-

πή στη σκέψη πως κάποιος μπορεί να την ε ίχε δε ι να προ-

σεύ χετα ι . Η αντίδρασή της ήταν γελοία, και το ήξερε. Απλώς,

ε ίπε στον εαυτό της ,

αυτό το ανόητο όνειρο μου έκανε εντύ-

πωση. Γ ιατί, ακόμα κι αν κάπ οιος υπ οψ ιαζό τα ν ότι προσ ευ-

χόταν, θα υπ έθετ ε ότι απ ευθυ νότα ν στους θεούς της Ρώμης

και όχι στον έναν Θε ό, σ ε εκείνον π ο υ δεν έλεγε να φύγει α π ό

το μυαλό της , από την τελευταία επίσκεψή της στ ις φυλα-

κές και μετά.

Ό τ α ν είδε την υπη ρέτριά τη ς, την Ταμά ρα, να μπαίνει στο

δωμάτιο, η Μαρκέλα χαλάρωσε τους ώμους της και χαμογέ-

λασε. «Τι συμβαίνει ;» ρώτησε, κάνοντας νόημα στη νέα γυναί-

κα να πλη σιάσει .

«Είναι αλήθεια αυτό που λένε, αφέντρα μου; Ότι ο Μάρκος

και ο Δισμάς θα εκτελεστούν τη μέρα που ο Κύριος μας ανα-

στήθηκ ε εκ νεκρών;»

«Ο Κύριος μα ς;» επ αν έλα βε α πορη μένη η Μ αρκέλα. «Τι συ-

νέβη, Ταμάρα; Προσηλυτίστηκες; Έγινες κι εσύ χριστιανή;»

Η υπηρέτρια χαμήλωσε το βλέμμα και είπε σιγανά: «Ναι».

«Με ξαφνιάζεις. Πώς είναι δυνατό να δέχεσαι τη θρησκεία

πο υ θα γίνει αιτ ία να σταυ ρω θεί ο Μά ρκος;»

«Εγώ. .. π ίσ τεψ α» , ε ίπ ε η Ταμάρα π ροσθ έτοντας με τόλμη:

«Και δεν καταλαβαίνω πώς γίνεται να μην πιστέψεις κι εσύ.

Στο κάτω κάτω, εσύ ήσουν αυτή που είδες το θαύμα με τα

σύκα».

Η Μα ρκέλα κούνησε το κεφάλι. «Ήμο υν ταραγμένη, συγχυ-

σμένη. Είμαι σίγουρη ότι έκανα λάθος στο μέτρη μα. Δεν υπή ρ-

ξε θαύμα».




76 9

«Αφού, κυρά μου, εγώ ήμουν αυ τή π ου σε βοήθη σε να γεμί-

σεις το καλάθι. Είδα ότι δεν υπήρ χαν αρκετά για όλους τους κρα-

τούμενους».

«Λυπάμαι, αλλά δεν μπορώ να το δεχτώ τόσο εύκολα όσο

εσύ . Για να απα ντή σω , όμω ς, στην ερώτη σή σου , ναι , η εκτέλε-

ση αναβλήθηκε. Ορίστηκε για την ημέρα της υποθετικής ανά-

στασης του Ιησού».

«Όχι υποθετικής. Ο Ιησούς αναστήθηκε».

«Πώ ς το ξέρεις;»

«Μου το είπα ν, και το πιστε ύω », αποκ ρίθηκε η Ταμά ρα με

σιγουριά, λες και μόνον η πε πο ίθη σή της αρ κούσε για να καλύ-

ψει τη Μα ρκέλα. «Μου φαίνεται πολύ σκληρό να σταυρω θούν

μια μέρα σα ν α υτή».

«Το ξέρω». Η Μαρκέλα αναστέναξε. «Γί αυτό το διάλεξα κι

εγώ».

«Εσύ ήσουν που το διάλεξες ;» Τα μάτια της Ταμάρα πλημ-

μύρισαν δάκρυα.

«Θα πέθαιναν αύριο, Ταμάρα», είπε η Μαρκέλα βλέποντας

την απογοή τευση στο πρ όσ ω πο της υπηρέτριάς της. « Έπ ρε πε

να το αναβάλω. Ο Δισμάς μού ζήτησε να εξοικονομήσω λίγο

χρόνο για χάρη το υ, κι αυ τό ή ταν το μόνο π ο υ μπό ρεσ α να σκε-

φ τώ για να πεί σω τον άνδρα μου να καθυστερήσει την εκτέλε-

ση. Ήξερα ότι θα του ήταν αδύνατο να αντισταθεί σε μια τέ-

τοια πρόταση».

«Ναι, βέβαια, έχεις δίκιο, αφέντρα μου. Συγχώρεσέ με που

σε αμφισβήτησα».

«Ξέρεις, Ταμάρα, μου είπαν ότι οι πιστοί δε συγκεντρώνο-

νται πια στο Ρωμαϊκό Γυμνάσιο».

«Άλλαξαν σημείο συνάντη σης ότα ν συνελήφ θη ο Δισμάς».

«Ξέρεις πού συναντιούνται τώρα;»

«Ναι , αφέντρα Μαρκέλα. Ξέρω».

«Οα με πας;»

Η Ταμάρα την κοίταξε διστακτικά.

«Απόψε», πρό σθεσ ε η Μα ρκέλα. «Πρ έπει να μου έχεις εμπι-




76

9

την εγγύηση της Ταμά ρα τό τε , αφέντ ρα μου, ε ίσαι ευπρόσδε-

κτη στην εκκλησία μας».

Επρόκειτο για τον ίδιο άνδρα που τις είχε υποδεχτεί στο

Ρωμαϊκό Γυμνάσιο όταν είχαν πάει να ακούσουν τον Δισμά.

Ή τ α ν γύρω στ α τριάντα, με κοντοκουρεμένη καστανή γενειά-

δα και ανοιχτοκάστανα μάτια, π ου απ οκ άλ υπ τα ν την αλήθεια

για το βεβιασμένο χαμόγελο του κατόχου τ ους .

«Είμαι ο Γάιος και θα χορ οσ τατή σω της λειτουργίας απ όψ ε,

στη θέση του Δισμά».

Όταν κάθισαν όλοι στις καρέκλες γύρω από το μαρμάρινο

λουτρ ό, ο Γάιος ξεκίνησε με τη διήγηση της βά πτ ιση ς του Ιησού.

«Λέγεται πως ο Ιησούς έφτασε από τη Γαλιλαία στον Ιορδάνη

πο ταμ ό όπου ζήτησε α π ό τον Ιωάννη να τον βαπ τίσει . "Κύριέ

μου", του είπ ε ο Ιωάννης, "γιατί ζητά ς απ ό εμένα να σε βαπ τί-

σω ; Εγώ θα έπ ρε πε να βαπτισθώ α πό εσένα"» .

Καθώ ς μιλούσε, ο Γάιος πή γε σ την κολυμπ ήθρα και, γονατί-

ζοντας μπρ οστά της, βύθισε τα χέρια του στο νερό. «Ο Ιησούς,

όμω ς, απά ντη σε : "Ας γίνει έτσι τώρ α. Για να εκπληρ ωθ εί το θέ-

λημά Του". Έ τσ ι, ο Ιωάννης β άπ τισε τον Ιησού, και ο Ιησούς ανέ-

βηκε αμέσως α π ό τα νερά , οι Ου ρα νο ί άνοιξαν, το Αγιο Πνεύμ α

κατέβηκε στη γη με τη μορφή περιστεράς και μια φωνή από

τους Ουρανούς ακούστηκε να λέει: "Τούτος είναι ο υιός μου ο

αγαπητός"».

Ένας ανεπαίσθητος συλλογικός αναστεναγμός ακούστηκε,

εκφράζοντας το δέος του ακροατηρίου για το γεγονός ότι ο

θ ε ό ς είχε εμφ ανισ τεί και είχε αποκα λέσει τον Ιησού υιό του.

«Και τώρα », είπε ο Γάιος σηκώ νοντας τ α χέρια κι αφ ήνον τας

το νερό να τρέξει μέσα α π ό τα δάχτυλά του , «καλώ όσους απ ό

εσά ς δεν το έχετε κάνει ήδη, να δώ σετε την ψ υχή σα ς στον Κύ-

ριο, να βαπτισθείτε εις το όνομα του Ιησού Χριστού και να λά-

βετε την αιώνια ευλογία Του».

Οδηγημένη λες απ ό κάπ οια άγνωστη δύναμη, απ ό κάτι πέ-

ρα κι έξω από την αντίληψή της, η Μαρκέλα πλησίασε στην

κολυμπήθρα νιώθοντας να πετάει, όχι να βαδίζει με δική της




βούληση. Καθώς ο Γάιος και οι υπόλοιποι την πλησίαζαν με

ανοιχτές αγκάλες, είδε τον εαυτό της να βυθίζεται στα νερά

ενός μεγάλου, γάργαρου ρυακιού και όχι του τελετουργικού

λουτρού. Τρυφερά χέρια την οδήγησαν μέσα στις ήρεμες, γα-

λάζ ιες δίνες, και η Μ αρκ έλα δεν αισθάνθηκε την υγρ ασία αλλά

μονάχα τη ζεστή αγκαλιά του νερού. Ο Γάιος τύλιξε το ένα

μπράτσο γύρω από τη μέση της κι έβαλε το άλλο πάνω από

το κεφάλι της. Η φωνή του ακουγόταν πνιχτή, σαν από κά-

που μακριά, κι ωστόσο έδινε την αίσθηση της γλυκιάς μουσι-

κής, καθώς ο άνδρας βύθιζε το κεφάλι της κάτω από την επι-

φά νεια του νερού για να το σηκώσ ει αμέσ ως μετά έ ξω .

«Μαρκέλα, σε βαπτίζω στη Βασιλεία των Ουρανών, ε ις το

όνομα του Κυρίου Ημώ ν Ιησού Χριστού».

Η Μαρκέλα ένιωσε ένα παράξενο ρίγος να τη συγκλονίζει

βαθιά μέσα στο στήθος της κι άρχισε να κλαίει , απαλά στην

αρχή κι ύσ τερ α με δυν ατού ς λυγμο ύς, καθώ ς ο Γάιος και οι άλ-

λοι πιστοί τη σήκωναν στην αγκαλιά τους και την έβγαζαν

από την κολυμπήθρα.

Η Μαρκέλα πέρ ασ ε τα επόμενα εξήντα λεπ τά καθισμένη στο

διπλανό δωμάτιο, συντροφιά με τους άλλους πιστούς, ντυμέ-

νη με τον απλ ό λευκό χιτώνα π ο υ τη ς είχαν δώσει να βάλει μέ-

χρι να στεγνώσουν τα ρούχα της. Είχε ξαναβρεί την αυτοκυ-

ριαρχία της και τώρα ένιωθε μια παράξενη γαλήνη, παρ' ότι

δεν ήταν ακόμα α πό λυτ α βέβαιη για το τι ακριβώς ήταν αυ τό

που είχε βιώσει .

«Είναι αλήθ εια ότι πή γες να δεις τον Δισμ ά σ τη φ υλα κή;» τη

ρώ τησε μία α π ό τις γυνα ίκες.

«Ναι», αποκρίθηκε η Μαρκέλα. Ήταν παράξενο αλλά, μέχρι

εκείνη τη στιγμή, δε θυμόταν για ποιο λόγο είχε βρεθεί σ' εκεί-

νο το μέρος μα ζί με όλους εκείνους τους αν θρώ πο υς. «Ναι, μι-

λήσαμε πολλές φορές, και με τον Δισμά και με τον Μάρκο

Αντώνιο».




76

9

«Πώς τα πάνε;»

Η Μαρκέλα κούνησε το κεφάλι. «Το μέρος είναι τρισάθλιο.. .

χειρότερο κι α π ό στάβ λο. Εκείνοι όμω ς αντέχου ν. Τ ουλά χιστον,

μοιράζονται το ίδιο κελί κι έτσι μπορούν να κουβεντιάζουν

ελεύθερα».

«Πες μας για το καλάθι με τα σύκα», της ζήτησε ο Γάιος.

«Τα σύκα; Το μάθατε;»

Η Ταμάρα, που καθόταν δίπλα της, αναδεύτηκε νευρικά

στη θέση της. «Εγώ τους το είπα , αφέν τρα μου».

Η Μαρκέλα ακούμπησε το χέρι της σε εκείνο της Ταμάρα.

«Τώρα είμαστε και οι δυο μας βαπ τισμ ένες , σ ω στ ά; Εδώ δεν εί-

μαι η αφ έντρ α σο υ αλλά η αδελφ ή σου».

«Ναι . .. Μ αρκέλα», συμφώ νησε με ένα χαμόγελο η Ταμάρ α.

Η Μαρκέλα κοίταξε τους άλλους. «Χαίρομαι που η αδελφή

μου σας διηγήθηκε την ιστορία με τα σύκα. Είναι αλήθεια. Το

είδα να συμβαίνει με τα ίδια μου τα μάτια».

«Θέλουμε να την ακούσουμε από σένα», επέμεινε ο Γάιος.

Μ ε υπόκρο υση τα επιφω νήμα τα δέους και αγαλλίασης των

πιστών, η Μαρκέλα διηγήθηκε πώς ένα καλάθι με περίπου δέ-

κα σύκα αποδείχτηκε αρκετό για να ταίσει όλους τους κρα-

τούμενους και τους φρουρούς της φυλακής. Ολοκλήρωσε τη

διήγηση της πληροφορώντας τους ότι ο Δισμάς είχε ξεκινήσει

το έργο πο υ του ε ίχε ανατεθεί α π ό τον Από στολο Παύλο .

«Αρχικά, η εκτέλεση είχε οριστεί για αύριο», τους εξήγησε.

«Ο Δισμάς, όμως, μου ζήτησε να πρ οσ πα θή σω να την αναβά-

λω ώσ τε να μπορ έσει να ολοκληρώσει τη δουλειά του ».

«Και το κατ άφ ερες ;» ρώ τησε ο Γάιος.

«Ναι , αλλά μόνο να την αναβάλω. Έπεισα το σύζυγο μου

να ορίσει την εκτέλεση για την ημέρα του εορ τασμο ύ της Ανά-

στασης του Ιησού. Τον κατάφερα λέγοντάς του ότι μια τέτοια

συγκυρία θα σας αποκαρδίωνε».

Έ ν α ς α π ό τους άνδρες ανασ τένα ξε. «Αυτό είναι το μόνο σί-

γουρο».

«Πώς μπόρεσες να κάνεις κάτι τέτοιο;» ξέσπασε μια γυναί-



7 34


Kcx, με το πρόσωπο κατακόκκινο από θυμό. «Πώς μπόρεσες

ακό μα και να αφ ήσ εις να εννοη θεί ότι είναι καλή ιδέα να σ ταυ -

ρώσει τον Δισμά και τον Μάρκο την ίδια μέρα που εμείς γιορ-

τάζ ουμ ε το θρίαμβο του Κυρίου μας πά νω σ το θ άνατο;»

«Λυπάμαι» , ε ίπε η Μαρκέλα. «Δεν μπορούσα να σκεφτώ

άλλον τρόπο για να πείσω τον άνδρα μου να εξασφαλίσει

στον Δισμά τον επιπλέ ον χρόνο π ου χρειάζεται» .

Η συνομιλήτριά της πήγε να διαμαρτυρηθεί , ο Γάιος όμως

τη σταμάτησε σηκώνοντας το χέρι . «Δεν πρέπει να κατηγο-

ρούμε την αδελφ ή μας επειδή έκανε ό,τι θεώρησε σω στό . Ί σ ω ς

έτσι το θέλει κι ο Θε ός. Υπ άρχει καλύτερος τρόπ ος να δ οξασ τεί

κανένας από το να θυσιαστεί την ημέρα που ο ίδιος ο Ιησούς

Χριστός καταπ άτη σε το θάνατο;»

«Και , μάλιστα, με πανομοιότυπο τρόπο», ε ίπε κάποιος άλ-

λος. «Καρφω μένος στο σταυρ ό Τι δόξα »

Η Μαρκέλα τούς κοίταξε σοκαρισμένη. «Πώς είναι δυνατό

να γιορ τάζ ετε το θάνατο του Δισμ ά και του Μ άρκο υ;»

«Δε γιορτά ζουμε το θάν ατο τους», είπε ο Γάιος. «Έτσι κι αλ-

λιώς, όλοι μια μέρα θα πεθάνουμε. Γιορτάζουμε την είσοδο

τους στη ν αιώνια ζω ή, το γεγονός ότι σύντομα θα βρίσκονται

στον Παράδεισο».

«Ε, λοιπό ν, εγώ δεν είμαι έτοιμη να τους δω να πεθα ίνουν»,

απ άν τησ ε η Μα ρκέλα. «Γί α υτό και κατέστρω σα ένα σχέδιο».

«Σχέδιο; Τι σχέδιο;» ρώτησε ο Γάιος.

«Κάτι πο λύ απ λό. Πρέπει να με βοηθήσετε να πείσο υμε τον

Μάρ κο και τον Δισμ ά να αποκ ηρ ύξο υν δημόσια τον Ιησού».

Ακο ύστη κε μια συλλογική πνιχτή κραυγή. «Δε χρειάζεται να

το εννοούν», βιάστηκε να προσθέσει η Μαρκέλα. «Μόλις αφε-

θούν ελεύθεροι, θα ανακαλέσουν. Πρώτα, όμως, πρέπει να

τους πείσουμε να ζήσουν και, για να γίνει αυτό, το μόνο που

πρ έπε ι ν α κάνουν είναι να δηλώσου ν δημόσια ό,τι θέλει ν' ακού-

σει ο Ρουφ ίνος. Κι ας μην είναι αλήθ εια».

Ο Γάιος την κοίταξε με θλίψη. «Αυτό δε θα μπ ορο ύσα ν π ο-

τέ να το κά νουν».




76 9

«Φυσικά και θα μπορούσαν».

«Όχι, δεν μπορούν. Μόλις βαπτίστηκες στο όνομα του Ιη-

σού, Μαρκέλα. Ειλικρινά, θα είχες το κουράγιο να σταθείς και

να δηλώ σεις δημόσια ότι ο Ιησού ς είναι ψευ δής θεό ς;»

«Ό χι, δε θα το έκανα με δική μου προ αίρεση », πα ρα δέχτη -

κε η Μ αρκέλα . «Τα λόγια, όμω ς, π ο υ λέγονται υ πό την α πε ιλή

του θανά του δε φέρ ουν το βάρος της αλή θειας, και μπ ορ εί κα-

νένας να τα α νακαλέσ ει».

«Ζούμε την κάθε μέρα μας υπό την απειλή του θανάτου»,

αντέτεινε ο Γάιος. «Γί αυ τό πρ έπ ει κάθε μέρα να διατρανώνου-

με την αλήθεια, ακόμα κι αν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη

λάμα ενός σπα θιού, στο χείλος της αβύ σσου ».

Τους διέκοψε μια δυνατή, επιβλητική φωνή: «Ψάχνω τον

Γάιο τον Εφέσιο. Μ ου είπ αν ότι θα τον βρω εδώ».

Το πλήθος παρα μέρισε , αποκ αλύπ τοντας στο άνοιγμα της

πό ρτα ς έναν ψηλό κουκουλοφόρο άνδρα. Ο άγνωστος τράβη-

ξε προς τα πίσ ω την καλύπτρ α του , και αρκετοί α π ό τους πι-

στούς αναφ ώνησ αν: «Δισμά »

«Πώς βγήκες;» φώ ναξε η Μα ρκέλα, καθώς έτρεχε πρ ος τον

άνδρα, ο οποίος φ αινόταν να μην κατανοεί την αντίδρασή το υς.

Και ο Γάιος κίνησε να πάει κοντά του, στα μισά όμως στα-

μάτησε και δήλωσε: «Δεν είσαι ο Δισμάς βαρ-Δισμάς».

Η Μαρκέλα περιεργάστηκε προσεκτικά τον άνδρα και συ-

νειδητο πο ίησε ότι ο Γάιος είχε δίκιο, πα ρ ' ότι η ομοιότη τα τ ου

αγνώστου με τον Δισμά ήταν εκπληκτική.

«Είμαι ο Τίβρος, ο αδελφός του Δισμά». Με καταπράσινα,

διεισδυτικά σαν του αδελφο ύ του μά τια, ο Τίβρος π αρ ατή ρη σε

έναν πρ ος έναν τους πιστο ύς, γ ια να σταμα τήσει , τελικά, στ η

Μαρκέλα.

Ανταποδίδοντας το έντονο βλέμμα του, η Μαρκέλα είχε μια

πα ρά ξενη αίσθηση, σαν αυτή π ου είχε νιώσει κατά τη διάρκεια

της βάπτισης. Ήταν σίγουρη ότι είχε ξανασυναντηθεί με εκεί-

νο τον άνδρα, ίσως στο μακρινό παρελθόν, παρ' ότι η λογική

τη ς της έλεγε ότι δεν ήτα ν έτσ ι.



7 34


«Ο Τίβρος, ναι, βέβαια. Ο αδελφός σου μας έχει μιλήσει με

τα καλύτερα λόγια», είπε ο Γάιος καθώς έσφιγγε το βραχίονα

του επισκέπτη σε χαιρετισμό. «Εμένα ψάχνεις».

Ο Τίβρος πήρε το βλέμμα του από τη Μαρκέλα και στρά-

φηκε στον Γάιο. «Ο αδελφός μου λέει καλά λόγια για μένα;»

ρώτησε κάπως απορημένος. «Παράξενο μου φαίνεται , αφού

εμείς οι δυο διαφων ούμε σ χεδόν στ α πά ντα ».

Ο Γάιος χαμογέλασε. «Κι αυτό μας το έχει πει».

«Ο Δισμά ς μού έγρα ψε στην Ιερουσαλήμ για να μου πει ότι

σκοπεύει να ανταλλάξει τη ζωή του με τη ζωή ενός Ρωμαίου

στρατιώτη. Είναι δυνατό να λέει αλήθεια;»

Ο Γάιος κατένευσε με απόλυτη σοβαρότητα. «Ναι, το επι-

χείρησε ήδη».

«Το επιχείρησε; Δεν καταλαβαίνω. Μπαίνοντας μέσα, σας

άκουσα να σχεδιάζετε πώς θα τον απελευθερώσετε από τη

φυλακή».

«Προ σπά θησε να αλλάξει θέση με τον εκατόνταρχο Μάρκο

Αντώνιο, και ο κυβερνήτης το δέχτηκε αρχικά, έπειτα όμως

υπ αν αχώ ρη σε. Τώ ρα και ο Δισμ άς και ο Ρωμαίος είναι καταδι-

κασμένοι σε θάνατο».

Η έκφραση του Τίβρου σκλήρυνε. «Τουλάχιστον θα πεθάνει

το γουρούνι ο Ρωμαίος».

«Ω, κύριε , π ώ ς μπο ρείτε να ε ίστε τόσο ανάλγητος;» φ ώνα-

ξε η Ταμ άρ α, ανοίγοντας δρόμο ανά μεσα στο υς ά λλους.

Ο Τίβρος την κοίταξε. «Δε φαίνεσαι Ρωμαία», της είπ ε.

«Από την Έ φ εσ ο είμαι» .

«Πώς, λοιπόν, και νοιάζεσαι τόσο για έναν Ρωμαίο και, μά-

λιστα, στρατιώτη;»

«Τον αγαπ ώ», δήλωσε η Ταμάρ α.

«Τον αγ α π άς ;» σ άρ κα σε ο Τίβρο ς. «Δεν ξέρε ις ότι οι Ρωμαίοι

στρατιώτες δεν παντρεύονται ποτέ τ ις γυναίκες των επαρ-

χιών της αυτοκρατορίας; Γί αυτόν δεν είσαι παρά ένας τρό-

π ος να περνάει ευχάρ ιστα την ώρα του».

«Ο Μά ρκος δεν είναι τέτοιος», του αντιγύρισε η Ταμά ρα .




76 9

«Γιατί; Ρωμαίος στρ ατ ιώτ ης δεν είναι κι αυτό ς;»

«Δεν είναι σα ν τους ά λλους », είπ ε ο Γάιος. «Τώρα είναι δικός

μας. Δέχτη κε τον Ιησού ως Κύριο και Θεό του».

«Ακόμα χειρότερα», είπε ο Τίβρος. «Ένας Ρωμαίος που πι-

στεύει σ' έναν ψεύτικο θεό».

«Δε θεωρούμε τον Ιησού ψεύτικο θεό», απάντησε ο Γάιος.

«Ο ύτε εμείς ούτε ο αδελφ ός σου».

«Ο Δισμά ς είναι ανόητος», μουρμούρ ισε ο Τίβρο ς και ανα στέ-

να ξε. «Αλλά δεν πα ύει να είναι και αδελφ ός μόυ, οπ ότ ε, αν μπ ο-

ρεί να γίνει κάτι για να σω θεί, θα ήθελα να τ ο δω να γίνεται».

«Του έχω μιλήσει πολλές φορές», είπε η Μαρκέλα πλησιά-

ζοντας τον Τίβρο. «Πρ οσπ άθη σα να πείσ ω τον Δισμά και τον

Μάρκο να αποκηρύξουν τον Ιησού, ακόμα και χωρίς να το εν-

νοούν. Αρκεί να πουν τα λόγια, και είμαι σχεδόν σίγουρη ότι ο

σύζυ γος μου θα τους απ ελευθερ ώσ ει , αποδεικνύοντας έτσι τη

μεγαλοψυχία του στου ς υπο τελείς του».

Ο Τίβρος φαινόταν μπερδεμένος. «Ο σύζυγ ος σου;»

Το βλέμμα του έκανε τη Μαρκέλα να νιώθει αδύναμη. «Εί-

μαι. . . είμαι η Μ αρ κέλα, σύ ζυγο ς του Ρουφίνου Τάκ ιτου, κυβερ-

νήτη της Εφέσου».

«Ω , μα τα γένια των προ φη τώ ν, όχι μόνο είσαι πα ντρ εμένη

αλλά και γυναίκα του κυβερνήτη;» είπε κοιτάζοντάς τη με τέ-

τοια ένταση π ο υ την ανάγκασε να χαμηλώσ ει το κεφάλι. Ο Τί-

βρος έστρεψ ε το γεμάτο δυσ πιστία βλέμμα του στους υπόλοι-

πους. «Είστε χριστιανοί, είστε Εφέσιοι και , ωστόσο, δέχεστε

στους κόλπους σας Ρωμαίους στρατιώτες και», κούνησε το

χέρι του προς τη Μαρκέλα, «συζύγους κυβερνητών;»

«Είμαστε όλοι εν Χριστώ αδελφ οί», δήλωσε ο Γάιος.

Ο Τίβρος στράφηκε στη Μαρκέλα. «Κι εσύ, μια Ρωμαία, έγι-

νες οπαδός του Ιησού;»

«Ναι» , απάντησε με πεποίθηση η Μαρκέλα, σηκώνοντας

ξανά το κεφάλι να τον κοιτάξει.

«Εντάξει , λοιπόν, φαίνεται ότι θα πρέπει να το συνηθίσω»,

είπε τρίβοντας το πιγούνι του. «Την ώρα που έμπαινα, όμως,



7 34


σε άκ ουσ α να σχεδιάζεις να σώσ εις τον αδελφό μου, και θέλω

να σε διαβεβαιώσω ότι το σχέδιο σου δεν πρόκειται να πετύ-

χει . Δεν υπάρχει περίπτωση να αποκηρύξει ο Δισμάς το θεό

του. Ω ς Εβραίος, δεν υπ οσ τηρ ίζω τη θρησκεία σας, ξέρω όμως

ότι ο Δισμάς είναι άνθρωπος με αρχές. Θα προτιμήσει να πε-

θάνει πα ρ ά να τις προ δώ σει».

«Δεν μπορεί , κάποιος τρόπος θα υπάρχει να τον πείσου-

με» , απ άντ ησ ε η Μα ρκέλα.

«Διατείνεσαι ότι δέχτηκες τον Ιησού ως θεό σου. Αν ήσουν

στ η θέση του αδελφ ού μου, θα τον αρνιόσουν;»

«Όχι».

«Ακόμα κι αν το πλήρ ω νες με τη ζω ή σ ου;»

«Ακόμα κι έτσι», δήλωσε η Μαρκέλα. Κοίταξε τον Τίβρο στα

μάτια και της φάνηκε ότι είδε στ α βάθη τους κάτι πο υ έμο ιαζε

πο λύ με επιδοκιμασία. Η αντίδρασή του της φάνηκε π αρ άξε νη ,

αφ ού μόλις είχε ομολογήσει ότι δε μοιραζόταν τα πι σ τε ύω της.

«Τότε δε θα περίμενες τ ίποτα λιγότερο από τον Δισμά ή

απ ' αυτό ν το χριστιανό εκατόνταρχο . Έτσ ι δεν είναι;»

«Ναι, αυτό είναι αλήθεια», παραδέχτηκε η Μαρκέλα εγκα-

ταλ είπο ντα ς τον αγώνα. «Κι έτσι , όλα έχουν πι α χα θεί».

«Μπορεί και όχι». Ο Τίβρος στράφηκε στον Γάιο και τους

υπόλοιπους. «Ίσως μου επιτρέψετε , με την άδεια πάντα αυ-

τής της μεγαλόψυχης κυρίας, να σας προτείνω το δικό μου

σχέδιο δράσης».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23

ΊΡ> ΚΕΙΝΟ ΤΟ ΒΡΑΔΥ, η Μ αρκ έλα επ έσ τρ εψ ε στ ο κυβερνείο γε-

μάτη αντικρουόμενα συναισθήματα. Μόλις ε ίχε δώσει την

ψυχή της στον Ιησού. Τ ι ακριβώς, όμως, σήμαινε αυτό; Ποτέ

τη ς δεν είχε σκ εφ τε ί σε βάθος το θέμα της θρη σκείας , γ ιατί κα-

νένας από τους Ρωμαίους θεούς δεν είχε κατορθώσει να αγγί-

ξει έτσι την καρδιά της, ούτε οι διάφορες θρησκείες που είχαν

ανα πτ υχθ εί με εκε ίνους ως επίκεντρο . Ό τ α ν πρωτοή ρθε στην

Έ φ ε σ ο , ε ίχε φλερτά ρει λ ίγο με την ιδέα της λατρείας τη ς Αρτέ-

μιδος, τελικά όμως ούτε η θεά του κυνηγιού στάθηκε ικανή να

γεμίσει τ ο κενό. Γιατί, λοιπ όν, τη ν είχαν συγκινήσει τό σο αυ το ί οι

χριστιανοί , τόσο πολ ύ ώστ ε να φτά σει σ το σημείο να βα π τισ θε ί

στην π ίστ η τους ;

Ήξερε τους λόγους . Η ήρεμη δύναμη του Δισμά και του

Μ άρκο υ, η ζεσ τα σιά και η απ οδο χή του Γάιου και τω ν υπόλοι-

πων της ομάδας την είχαν πείσει ότι τα διδάγματα αυτά δεν

ήταν μ ια ακόμα ψ ευδο προ φη τεία α λλά ο πρα γματικός δρόμος

προς τον έναν και μοναδικό, αληθινό Θεό.



7 34


Ω στό σο , πα ρά το ορμητικό ποτά μι των αντιφατικών συναι-

σθημάτω ν πο υ την κα τέκλυ ζε, η Μαρκ έλα δεν είχε μετανιώσει .

Αντίθετα , πίστ ευ ε ακρά δαντα ότι ο προ σηλυ τισμός τη ς στο χρι-

στιανισμό ήταν το πιο σημαντικό και συγκινητικό γεγονός της

μέχρι τώρ α ζωή ς τη ς.

Υπ ήρ χε, όμω ς, και ο Τίβρος, και της ήταν αδύνατο να κατα-

λάβει ή να εξηγήσει τον συναισθηματικό αναβρασμό που την

κυρίευε καθώς τον σκεφτόταν. Έ π ια σ ε τον εαυτό της να συλ-

λογίζεται την κάθε λέξη που είχε εκστομίσει στη συνάθροιση,

να φέρνει την εικόνα του στο μυαλό της ξα νά και ξανά . Τι εννο-

ούσε, άραγε, όταν είπε ότι δεν ήταν μόνο παντρεμένη αλλά

και γυναίκα του κυβερν ήτη;

Ό χ ι μόνο παντρεμένη. . .

Σαν να ε ίχε απογοητευτεί ανακαλύπτοντας ότι ανήκε σε

κάπο ιον άλλον άνδρα. Γιατί να τον ενδιαφέρει αν ήταν δεσμευ-

μένη, γιατί κάτι τέτοιο να έχει αν τίκτυπ ο π ά νω του ;

Η Μαρκέλα, ωστόσο, ήξερε την απάντηση. Ο Τίβρος ε ίχε

ανταπ οκριθεί στην παρο υσία της με τον ίδιο τρόπ ο π ου είχε

ανταποκριθεί κι εκείνη στη δική του.

Έ π ρ ε π ε να πα ρα δεχ τείότι ο βαρ-Δισμάς ο νεότερος είχε κά-

τι που την αναστάτωνε. Ήξερε ότι ένιωθε κάποια έλξη και για

τον μεγαλύτερο αδελφό του , τον Δισμά, αυ τό πο υ την τραβού-

σε, όμως, στον άγιο εκείνον άνθρωπο ήταν τα σοφά λόγια και

το λαμπρ ό πνεύμα του. Απ ό την πρ ώ τη σχεδόν στιγμή πο υ εί-

χε γνωρίσει τον Δισμά τον είχε θεωρήσει δάσκαλο και οδηγό -

τόσο ενά ρετο, μά λιστα, ώ στε να είναι για εκείνη απ ρό σιτος .

Ο Τίβρος ήταν διαφορετικός. Α π έπ νε ε το ίδιο φλογερό π νεύ -

μα αλλά με π ιο γήινο τρό πο . Και, όταν κοίταζε μέσα στ α βαθιά,

καταπρ άσινα μάτια του, αυτό πο υ έ βλεπ ε δεν ήταν ένας δάσκα-

λος αλλά ένας άνδρας, ένας άνδρας που την καθήλωνε με

απ ροκ άλυπ τη δύναμη και πά θος.

Στη σκέψη του Τίβρου μια ζεστασιά απλωνόταν στο κορμί

της και μια περίεργ η αίσθηση την έκανε να ανατριχιάζει . Ή τ α ν

παν τρεμένη , π ο τέ πριν, όμως, δεν είχε νιώσει έτσι .




76 9

Καθώς η Μαρκέλα έμπαινε στον προθάλαμο των διαμερι-

σμάτω ν του άνδρα της, όλα αυ τά τα συναισθήμα τα εξαφανί-

στηκαν ακαριαία. Ένιωσε μια παγωνιά, κάτι που έμοιαζε λίγο

με απέχθεια, όταν είδε τον Ρουφίνο Τάκιτο να κάθεται στην

πολυθρόνα του μελετώντας το σχεδόν ολοκληρωμένο τώρα

πορτρέτο του.

«Πώ ς σου φα ίνετα ι;» τη ρώτησε μόλις την είδε. «Δεν είναι κα-

ταπληκτική η εικόνα μου; Δεν εκφράζει απόλυτα την ίδια μου

την ουσ ία;»

Η Μαρκέλα πλησίασε στον π ίνακα πιέζοντας τον εαυτό

της να χαμογελάσει . Ο καλλιτέχνης ε ίχε σταθεί πολύ ευγενι-

κός με τον κυβερνήτη. Όχι μόνο είχε προσθέσει το δάφνινο

στεφάνι , την πορφυρή πελερίνα και το ξ ίφος με τη χρυσή

λαβή, αλλά ε ίχε αποδώσει , επίσης , έναν πολύ πιο ευπαρου-

σίαστο Ρουφίνο, κατορθώνοντας παράλληλα να κρατήσει

αληθοφανή αρκετά από τα χαρακτηριστ ικά του, ώστε να

μπο ρεί το πορτ ρέτο να χαρακτηρ ιστε ί ρεαλιστ ικό.

Ο ζωγραφισμένος Ρουφίνος Τάκιτος ε ίχε επίπεδο στομά-

χι , φαρδείς ώμους και αρμονικές αναλογίες. Το άσχημο εξό-

γκω μα στη μ ύτη του ε ίχε αφαιρ εθεί , η δύσμο ρφ η ελιά στο πι-

γούνι του δεν υπήρχε και το βλέμμα του, που είχε την τάση

να μη μένει συγκεντρωμένο σε ένα σημείο, ήταν σταθερό και

ατσάλινο.

«Τι ευφυής ζωγράφος » αναφώνησε η Μαρκέλα με απόλυ-

τη ειλικρίνεια.

Ο Ρουφίνος συνέχισε να θαυμάζει τον πίνακα. «Είναι υπέ-

ροχο που ένας ζωγράφος τόσο μακριά από τη Ρώμη έχει την

ικανότητα να με απεικονίζει με τέτο ια α κρίβεια».

«Η απόδοσή του ε ίναι πραγ ματικά . ..» η Μ αρκέλα έψ αξε για

την κατάλληλη λέξη « . . .πρ αγμα τικά μεγαλοφυής».

Ο κυβερνήτης χαμογέλασε σαν ελαφρόμυαλο παιδί . «Ναι,

είμαι πο λυ ευχαριστημένος».

Διαλέγοντας προσεκτικά τα λόγια της, η Μαρκέλα κοίταξε

το σύζυγο της και άρθρωσε μαλακά: «Πες μου, άνδρα μου, η




76 9

«Τι;»

«Οι γονείς μου. Είναι γέροι και άρρωστοι, και έχω να τους

επισκεφ θώ π ολύ καιρό. Ο α νιώσω πολύ άσχημα , αν τους συμ-

βεί κάτι πριν πρ ολά βω να τους δω για τελευταία φορά».

«Ό τα ν υπ ηρετείς σε ξένο τόπ ο, αυτή είναι πάν τα μια πιθα-

νότητα», είπ ε ο Ρουφίνος.

«Ναι, άνδρα μου, το ξέρω». Η Μαρκέλα έριξε μια ματιά στο

πορτρέτο και χαμογέλασε. «Έχω μια ιδέα», είπε καθώς σηκω-

νόταν και πήγαινε να σταθεί δίπλα στο ταμπλό. «Το έφτιαξες

σαν δώρο για τον πα τέρ α μου, σω στά ; Κι αν του το μεταφέρω

η ίδια και του π ω , δίνοντάς του το, ότι θα ήταν πο λύ καλύ τερα

να μας είχε κοντά του, σε μόνιμη βάσ η, στη Ρώμη; Σ' ένα γράμ-

μα θα μπορούσε και να μου το αρνηθεί, αλλά δεν υπάρχει κα-

μία τέτοια περ ίπτ ω ση , αν του μιλήσω α π ό κοντά».

Ο Ρουφίνος κατένευσε, κάπως αβέβαια στην αρχή, αλλά με

ολοένα αυξανόμενη πεπ οίθη ση σ τη σ υνέχεια.

«Ναι, ίσως αυτός είναι ο ένας και μοναδικός τρόπος να τον

κερδίσουμε. Εντάξει , Μ αρκ έλα, θα γίνει όπ ω ς το θες. Θ α π ω να

σου ετοιμάσουν ένα πλοίο για να φύ γεις το πρ ω ί της γιορτής.

Ενώ εδώ θα γίνεται η σταύρωση, εσύ θα βρίσκεσαι στα ανοι-

χτά , στο δρόμο για τη Ρώ μη, για να πα ραδ ώσ εις το δώρο μου

στον πατ έρ α σ ου και να του μεταφ έρεις τα νέα για το πώ ς χει-

ρίστηκα αυτο ύς εδώ τους θρησκόληπ τους φανα τικούς».

«Αφέντρα μου», ε ίπε η Ταμάρα κουνώντας απαλά τη Μαρκέ-

λα για να ξυπ νήσει .

Ανοίγοντας τα μάτια, η Μα ρκέλα πρ οσ πά θη σε να εστιάσει

στη σκιά που έριχνε το φεγγάρι στον τοίχο απέναντι από το

κρεβάτι της, στο δαντελένιο σχήμα της κερασιάς, του ανθισμέ-

νου δέντρου που βρισκόταν έξω ακριβώς από το παράθυρο

της κάμαρά ς της. «Τι . .. τι ώρα είναι;» ρώτη σε νυστα γμένα .

«Ξημερώνει σε λίγο, κυρά μου. Έ φ τ α σ ε η μέρα της Ανάστα-

σης του Κυρίου μας».




Η Μαρκέλα έσπρωξε τα σκεπάσματά της στην άκρη , ανα-

σηκώθηκε και ακο ύμπ ησ ε τα πόδ ια της στο πά τω μα κο ιτάζο-

ντας ολόγυρα το μισοσκότεινο δωμάτιο. «Οι άλλοι κοιμούνται

ακόμα;»

«Ναι».

Η Μαρκέλα κατένευσε και σηκώθηκε. «Βοήθησέ με να ντυ-

θώ».

Οι δυο γυναίκες διέσχιζαν βιαστικά την Οδό των Κουρητών,

με τα σανδάλια τους να αντηχούν απ αλ ά στ ο δροσερό πλακό-

στρωτο . Σε μερ ικά παράθυρα έφεγγαν τα κερ ιά όσων ε ίχαν

ήδη ξυπ νήσ ει , αλλά, ακόμα, το μόνο φω ς π ου υπ ήρχ ε δ ιάχυτο

ήταν η ασημέν ια λάμ ψη του φεγγα ριού .

Η απόσταση μέχρι το καταθλιπτικό , πέτρ ινο μέγαρο των

φυλακών ήταν μ ικρή -μόλις πέντε λεπτά με τα πόδια- και ο ι

δυο γυναίκες έφτ ασ αν γρήγορα. Η Μα ρκέλα τρά βηξ ε την αλυ-

σ ίδα της μ ικρής καμ πά νας , πο υ κρεμόταν απ έξ ω και , μ ια στ ιγ-

μή αργότερα, η πόρτα άνοιξε διάπλατα και ο διοικητής της

φρουράς εμφαν ίστηκε μπροστά τους .

«Αφέντρα μου» , ε ίπε έκπληκτος ο στρατιώτης . «Τ ι γυρεύε-

τε εδώ μια τόσο πρωινή ώρα;»

«Σήμ ερα θα εκτελ εστο ύν οι κρατούμενοι, έτσι δεν είναι ;»

«Ναι, έτσι».

Η Μ αρκέ λα έδε ιξε την Ταμ άρα . «Η υπηρ έτριά μου είναι αρ-

ραβωνιασμένη με τον Μάρκο Αντώνιο , και την έφερα για το

στερ νό α ντίο».

«Τι να πω», αποκρίθηκε ο διοικητής , τρίβοντας την κοντή

γενειάδα του και κοιτάζοντας εναλλάξ τις γυναίκες . «Δε μου

φα ίνεται κατάλλη λη η ώρ α για κάτι τέτοιο».

«Ναι , αλλά πιο μετά θα ε ίναι πλ έον πο λύ αργά. Ή μή πω ς

έχω άδικο;»

«Ό χι , αλλ ά. . . τέτο ια ώρα ; Δεν είναι προ τιμότερο να ξανάρ-

θετε λ ίγο πρ ιν α π ό την εκτέλεση τ ης ποινής ;»




«Δε γίνεται, για τί η συνοδός μου κι εγώ σα λπά ρο υμε σε λί-

γες ώρ ες για Ρώμη. Και ούτε είναι απα ρα ίτητο να ξανάρ θουμε,

αφ ού μου έχει δοθεί απ εριόρ ιστη άδεια να επισ κέπ τομ αι τους

κρατουμένους όποτε το επιθυμώ», του θύμισε η Μαρκέλα.

«Αν θέλεις, όμω ς, να ειδο πο ιήσω τον άνδρα μου και να τον φέ-

ρω εδώ να σου μ ιλήσει .. . ε , τότε, θα πρέ πε ι να σε προειδοποιή-

σω ότι ο κυβερνήτης εκνευρίζεται πολύ άσχημα όταν τον ξυ-

πνούν στη μέση της νύχτας».

«Ό χι, όχι , και βέβαια όχι», είπ ε ο διοικητής π αρ αμ ερίζο ντα ς

για να τις αφήσει να περάσουν. «Έχετε δίκιο, οι διαταγές μου

λένε ότι έχετε απεριόριστη πρόσβαση στις φυλακές, και

οπωσδήποτε σ' αυτό συμπεριλαμβάνεται και η επιλογή της

ώρας». Την κοίταξε μεταμελημένος: «Συγχωρήστε, παρακα-

λώ, την απαράδεκτη συμπεριφορά μου, αφέντρα μου», πρό-

σθεσε. «Απλώς, ξαφνιάστη κα και . ..»

«Δεν υπάρχει λόγος να απολογείσαι», τον καθησύχασε η

Μαρκέλα, περνώντας το κατώφλι για να μπει στο αμυδρά

φω τισμένο εσω τερικό. «Το καθήκον σου έκανες».

Ο στρατιώτης διέσχισε βιαστικά το δωμάτιο. «Μισό λεπτό

να φέρ ω ένα φανάρι και θα σα ς πά ω σ το κελί».

«Θα ενημερώσω τον άνδρα μου για την προθυμία σου»,

φώ ναξε ξοπ ίσω του η Μαρκέλα.

Όταν ο διοικητής επέστρεψε, η Μαρκέλα πήρε το φανάρι

α π ό τα χέρια του λέγοντας: «Είσαι π ολ ύ ευγενικός, αλλά τώ ρα

πια τον ξέρω καλά το δρόμο. Θα ήθελα να μείνει λίγο μόνη η

Ταμ άρ α με τον αρρα βων ιαστικό της».

Αίγα λεπτά αργότερα, η Μαρκέλα οδηγούσε την Ταμάρα

στους διαδρόμους των φυλακών. Καθώς πλησίαζαν εκείνον

του Μάρκου και του Δισμά, η Μαρκέλα σήκωσε το φανάρι

εμπρ ός της και, φτάν οντας μπρο στά σ το κελί, φώ τισε τα δυο

σώματα που κείτονταν κουλουριασμένα πάνω στα άχυρα,

στην πίσ ω άκρη του δω ματίου.

«Μάρκο, εκεί είσαι;» ρώ τησε όσο πιο χαμηλόφωνα μπορ ούσε.

Ο ένας απ ό τους δύο άνδρες αναδεύτηκε κι ύστερ α ανακά-



7 34


θισε μισοκλείνοντας τα μάτια, προ σπ αθ ώ ντα ς να δει μέσα στο

φως που

ξεχυνόταν α π ό τα κάγκελα του κελιού.

«Εδώ είμαι, κυρά μου», είπε ο Μάρκος, καθώς σηκωνόταν

και πλησίαζε στη σιδερόφραχτη πόρτα. Αναγνωρίζοντας τη

γυναίκα δίπλα στη Μαρκέλα, το πρόσωπο του φωτίστηκε με-

μιάς. «Ταμάρα » αναφ ώνη σε όλος χαρά , απλών οντας τα χέρια

και σφ ίγγοντα ς τα δικά της μέσα α π ό τα κάγκελα.

Η Μαρκέλα τους έδωσε μια στιγμή να χαιρετηθούν, κοιτά-

ζοντας νευρικά στο βάθος του σκοτεινού διαδρόμου. Έπειτα

ψιθύρισε: «Πήγαινε να ξυπνήσεις τον Δισμά. Δεν έχουμε λε-

π τό για χάσιμο».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 24

ΡΟΥΦΙΝΟΣ ΤΑΚΙΤΌΣ ΣΤΕΚΟΤΑΝ στο ανοιχτό παράθυρο,

κοιτάζοντας κάτω το ολοένα αυξανόμενο πλήθος πο υ

είχε αρχίσει να συγκεντρώνεται στον περίβολο του παλατιού.

«Πώς σου φαίνονται, λεγάτε Κάσκο;»

«Οι περισσότεροι ήρθαν για το θέαμα, κυβερνήτα, αλλά

υπάρχουν και κάποιοι ανάμεσά τους που προσεύχονται για

την απ ελευθ έρω ση το υ άγιου ανθρώ που το υς και του χριστια-

νού εκατόνταρχου».

Ο Ρουφίνος ήπιε μια γουλιά από το κρασί του και εξακο-

λούθησε να περιερ γάζ εται το πλήθος . «Και τι λένε οι στρατιώ-

τες μας που ένας δικός τους πρόκειται να σταυρωθεί;»

«Σε μερικούς δεν αρ έσει, εξοχότατε, επειδή αισθάνονται ότι η

σταύρω ση ενός Ρωμαίου πολίτη απο τελείπ αρ άβ ασ η του νόμου».

Ο Ρουφίνος έκανε από τομη στρο φή και κατακεραύν ωσε με

το βλέμμα τον ασπ ρομ άλλη διοικητή της λεγεώ νας.

«Με τα λόγια και τις πρ άξ εις το υ, ο Μά ρκος Αντώνιος απ ο-

κήρυξε τα δικαιώματά του ως Ρω μαίου π ολίτη».



7 3

4


«Παρ ' όλ' αυ τά , οι στρ ατιώ τες π ιστ εύο υν ότι η τιμωρία του

θα έπρεπε να είναι λιγότερο επώδυνη».

«Όλο ι οι στρα τιώτες;»

«Ό χι , όχι όλοι».

«Αν ξεσπάσει κάποια αναταραχή στο πλήθος, μπορούμε

να βασιζόμαστε πάν ω τους ; Θα μας προ στατεύσουν;»

«Οι άνδρες είναι αφοσιωμένοι στο καθήκον τους και στο

πρ όσ ω πο σ ας. Οα κάνουν ό,τ ι διατάξετε» .

«Να ι, καλά, έτσι δε λέγα με και για τον Μά ρκο Α ντώνιο;»

«Δεν υπάρχει λόγος να φο βά στ ε, εξοχό τατε», τον διαβεβαίω-

σε ο Κάσκος.

Ο κυβερνή της μισόκλεισε τα μάτια. «Δεν ανήκω στην κατη-

γορία τω ν ανδρών π ο υ φοβο ύνται εύκολα».

«Δεν ήθελα να σας προσβάλω, εξοχότατε. Εξάλλου, η αν-

δρεία του Ρουφίνου Τάκιτου είναι γνω στή σ ε όλους».

Ικανοποιημένος από την απάντηση, ο Ρουφίνος έστρεψε

ξανά την προσοχή του στον όχλο. Μερικοί είχαν αρχίσει να

φω νάζο υν υποσ τηρίζοντα ς ανοιχτά τη σταύ ρω ση, άλλοι ήταν

γονατισμένοι, με τα χέρια σφιχτά δεμένα, σαν να προσεύχο-

νταν για ένα θαύμα. Κάποιοι από τους πιο επιτήδειους Εφέ-

σιους εμπόρους κυκλοφορούσαν στο πλήθος πουλώντας γλυ-

κά, φρ ούτα και πο τά .

«Ο περίβολος είναι μικρός», σκέφτηκε φωναχτά ο Ρουφίνος,

για να στρα φ εί αμέσω ς μετά στον Κάσκο. «Πες στους στρατιώ-

τες να οδηγήσουν τους θεατές στο αμφιθέατρο. Οι στα υρώ σεις

θα γίνουν εκεί». Χαμογέλασε. «Θα είναι η καλύτερη θεατρική

πα ρά στα ση π ου έχουν δει στη ζωή τους αυτοί οι ανόητοι».

«Λαμπρή σκέψη, εξοχότατε», δήλωσε ο Κάσκος. «Και θα εί-

ναι ευκολότερο να ελέγξουμε τον όχλο εκεί».

«Α, ναι , δε σε ρώτησα», είπε σαν να το είχε θυμηθεί μόλις

εκείνη τη στιγμή, «τι έγινε η γυναίκα μου; Έ φ υ γ ε χω ρίς πρ ο-

βλήματα το πρω ί;»

«Μάλιστα, εξοχότατε. Μ ε τη συνοδεία της προ σω πικής της

καμαριέρας, της Ταμάρα, και δύο Εφέσιων υπηρετών».




76 9

Ο Ρουφίνος κατένευσε.

«Ωραία. Πες τώ ρα να φέρ ουν το φορείο μου. Θ α κάνω την

είσοδο μου στο θέατρο με όλες τις τιμές που αρμόζουν στο

αξίωμά μου».

Ο Κάσκος χαιρέτισε στρατιωτικά και βγήκε βιαστικά από

το δωμάτιο.

Ο Ρουφίνος διέσχισε τους δρόμους της Εφέσου πάνω στο φο-

ρείο του λίγο πριν απ ό το μεσουρά νημα του ήλιου. Α π ό τις καυ-

τές αχτίδες του τον προστάτευε ένα τεράστιο παρασόλι με

φτερά, το οποίο κρατούσε από πάνω του ένας Αφρικανός

σκλάβος. Η πο μπ ή των φρουρών πο υ υπ οβά στα ζαν το φορείο

μετέφερε τον κυβερνήτη στο υπαίθριο θέατρο περνώ ντας απ ό

όλα τα κεντρικά σημεία της πόλη ς· π ρώ τα α πό το Δημαρχείο

και τα Λουτρά κι ύστερα, διαμέσου της Οδού των Μαρμάρων,

στην ελληνιστική αγορά, όπου οι τεχνουργοί κατασκεύαζαν

χρυσά και ασημένια αναθήματα για τη θεά Αρτέμιδα. Τελικά,

έφτ ασ αν στο επιβλητικό θέατρο.

Χτισμένο στην πλαγιά του όρους Πίον, το είκοσι πέντε χι-

λιάδων θέσεων θέατρο είχε περίμετρο εκατόν πενήντα τριών

περίπου μέτρων. Το αμφιθέατρο, ή cavea, ήταν χωρισμένο σε

τρεις ζώ νες, η καθεμία α π ό τις οπο ίες είχε είκοσι δύο κερκίδες,

με δώδεκα κλίμακες να χωρ ίζουν την cavea σε τεράστιους σφ η-

νοειδείς τομείς. E i ημικυκλική περιοχή ανάμεσα στην υπερυ-

ψω μένη σκηνή και στις θέσεις είχε διαστάσ εις είκοσι π έν τε επ ί

έντεκα μέτρα. Αυτή καθαυτή η σκηνή, στηριγμένη από είκοσι

έξι στρογγυλές κολόνες και δέκα τετράγωνες, είχε φάρδος εί-

κοσι πέντε και βάθος γύρω στα έξι μέτρα.

Το θέατρο ήταν σχεδόν γεμά το, και οι περισσό τεροι θεα τές

έδειχναν να ανυπομονούν για το θέαμα. Υπήρχαν όμως και

εκείνοι -μια μειοψηφία διασκορπισμένη σε μικρές ομάδες-που

προσεύχονταν στον Μεσσία τους να σώσει τους δύο καταδι-

κασμένους χριστιανούς.



7 34


Πολλοί χαιρέτισαν με ζητωκραυγές τον Ρουφίνο καθώς

έμπαινε στο θέατρο καθισμένος πάνω στο φορείο του, το

οποίο οι φρουρ οί απ όθεσ αν σ το μπροσ τινό μέρος της σκηνής.

Η σταύρ ωσ η θα γινόταν στον ανοιχτό χώρο, ανάμεσα σ τη σκη-

νή και στις κερκίδες. Επειδή ο χώρος αυτ ός ήταν στρωμένος με

μεγάλες πέτρινες πλάκες, οι σταυροί δε θα στηρίζονταν στο

έδαφ ος αλλά σε ειδικά ξύλινα πλα ίσια. Τ α πλα ίσια είχαν ήδη κα-

τασκευαστεί και μεταφερθεί εκεί, και οι σταυροί ήταν ακουμπι-

σμένοι δίπλα τους. Ένα μικρό άγημα στεκόταν πλάι στους

σταυ ρού ς· δύο α π ό τους στρατιώτες κρατούσαν σφυ ριά για να

καρφώσουν τους κρατούμενους στο ξύλο και οι υπόλοιποι

σκοινιά, με τα οπ οία θα σήκω ναν τους σταυ ρού ς στη θέση του ς.

Εκτός από τους στρατιώτες που θα έπαιρναν μέρος στη

σταύρωση, υπήρχαν και πολλοί άλλοι, ντυμένοι με αστραφτε-

ρούς θώρακες και καλογυαλισμένες περικεφαλαίες, που στέ-

κονταν σε παράταξη σχηματίζοντας ένα ημικύκλιο ανάμεσα

στο πλήθος και το σημείο της εκτέλεσης. Έσ τε κα ν πο λύ κοντά

ο ένας στον άλλον, με το αριστερό χέρι διπλωμ ένο π ίσ ω και το

δεξί, π ο υ ήταν εκτεταμένο εμπ ρό ς, κρα τούσε το δόρυ, η λόγχη

του οποίου ήταν στραμμένη προ ς το πλήθ ος.

Το αποτέλεσμα ήταν πολύ εντυπωσιακό, παρ' ότι , κοιτά-

ζοντάς τους, ο Ρουφίνος συνειδητοποίησε ότι οι στρατιώτες

του δεν ξεπερ νού σα ν τους εκα τό, αριθμός καθόλου ικανοποιη-

τικός για να μπορέσει να συγκρατήσει ένα εξαγριωμένο πλή-

θος είκοσι πέν τε χιλιάδων πο λιτώ ν.

Μόλις οι στρατιώ τες ά φη σαν το φο ρείο στη θέση του, ο κυ-

βερνήτης σηκώθηκε και πήγε στην άκρη της σκηνής. Σήκωσε

το χέρι , και οι κουβέντες σταμάτησαν μεμιάς. Ο Ρουφίνος πε-

ρίμενε μια στιγμή ακόμα κι ύστερα φώναξε: «Παρουσιάστε

τους κατάδικους Ας αρχίσει το θέαμα »

Το πλήθος σάλεψε ενθουσιασμένο καθώς οι κρατούμενοι

και η συνοδεία τους έβγαιναν από την πόρτα που άνοιγε στο

μπροστινό μέρος της σκηνής, κάτω ακριβώς από το σημείο

όπο υ στεκόταν ο κυβερνήτης. Παρακολουθώντας με προ σοχή




76 9

το πλήθος, ο Ρουφίνος άκουσε κοροϊδευτικά σχόλια αλλά και

εκφράσεις συμ πάθειας .

«Ε, εσ ύ, άγιε άνθρω πε » φώ να ξε κ άπο ιος. «Σε λίγο θα σταυ -

ρωθείς. Έ φ τ α σ ε, δηλαδή, η ώρα σ ου να γίνεις κι εσύ Θεό ς » Το

ακροατήριο χαιρέτισε το σχόλιο του με τρα νταχ τά γέλια.

«Θα αναστηθείς κι εσύ ύστερα από τρεις μέρες;» φώναξε

ένας άλλος, ενισχύοντας τη θυμηδία. «Αν είναι, πες το μου να

έρθω να παρακολουθήσω την παρά σταση »

«Ω, κοιτάξτε τους», αναφώνησε μια γεμάτη οίκτο φωνή.

«Τους έχουν χτυπ ήσ ει τό σο άσχημα π ου δεν μπορ ούν καλά κα-

λά να π ερπατή σουν »

Και πράγματι, ο θεατής είχε δίκιο αφού, όταν ο Ρουφίνος

κοίταξε πρ ος τα κάτω , είδε τους φρο υρού ς να σέρνουν κυριο-

λεκτικά τους δυο κρατούμενους, που έδειχναν να μην έχουν

τις αισθήσεις τους. Τους τραβούσαν από τους ώμους, και τα

πρόσωπά τους δε φαίνονταν, έτσι όπως έπεφταν προς τα

κάτω. Ο Μάρκος Αντώνιος ήταν ντυμένος με τον κόκκινο μαν-

δύα και το θώρ ακα του αξιώματο ς του. Έν α βουητό ενθουσια-

σμού ακούστηκε, όταν οι στρατιώτες τον μετέφεραν στο ση-

μείο της εκτέλεσης, δίπλα στον έναν σταυρό. Κοιτάζοντάς

τον, ο Ρουφίνος αισθάνθηκε βέβαιος ότι η απόφασή του να

σταυρώσει τον εκατόνταρχο θα ενδυνάμωνε την επιρροή του

στους Εφεσίους.

Ο άλλος κρατούμενος φορο ύσε ένα ακάνθινο στέμ μα , και το

αίμα έτρεχε απ ό το πρ όσ ω πο του ως κάτω, στις πέτρινες πλά-

κες, καθώ ς οι φρο υροί τον οδηγούσαν στην κοινή θέα, στο δυ-

νατό φως του ήλιου. Η εμφάνισή του προκάλεσε μια συλλογική

πνιχτή κραυγή, ακολουθούμενη από ζητωκραυγές επιδοκιμα-

σίας για το υπερθέαμ α πο υ πρό σφ ερε ο κυβερνήτης. Ο Ρουφί-

νος ρίγησε απ ό έξαψ η στην ανταπόκριση του κόσμου, αφ ού το

ακάνθινο στεφάνι ήταν δική του ιδέα, μια πρ ομελετημένη λοιδο-

ρία του κατάδικου αγίου και του επονομα ζόμενου Χριστού.

Οι φρο υρο ί έριξαν τους κατάδικους πρηνηδόν δίπλα σ τους

σταυρούς τους και παραμέρισαν, ώστε τη θέση τους να πά-




ρουν οι στρατιώτες με τα σφυριά. Με τη σειρά τους, εκείνοι

γονάτισαν, γύρισαν τους κατάδικους ανάσκελα πάνω στους

σταυρούς και τοποθέτησαν τα χέρια τους στις οριζόντιες δο-

κούς. Οι κρατούμενοι ήταν τόσο άσχημα χτυπημένοι που τα

γεμά τα αίματα π ρό σω π ά τους δεν αναγνωρίζονταν.

«Περιμένετε » φώναξε ο Ρουφίνος Τάκιτος, σηκώνοντας το

χέρι για να σταματήσει τους στρ ατιώτες πο υ ετοιμάζονταν να

καρφώσουν τους καρπούς των κρατουμένων. Ένευσε στο λε-

γάτο Κάσκο, ο οποίος στεκόταν κάτω από τη σκηνή μαζί με

του ς άνδρες του. «Κάνε το υς κρατουμένους να συνέλθουν »

διέταξε το διοικητή της φρουράς το υ. «Θέλω να απο λαύσ ουν

κι εκείνοι τη διαδικασία».

Ο Κάσκος έκανε νόημα στους φ ρουρούς, πο υ στέκονταν εκεί

κοντά, έχοντας στα π όδια του ς κουβάδες με νερό. Οι στρατιώ-

τες τούς σήκω σαν αμέσ ως , έτρεξαν στους κατάδικους και τους

περιέλουσαν με μια γρήγορη κίνηση. Οι δυο άνδρες κούνησαν

ξαφνιασμένοι το κεφάλι κι επιχείρησαν να μιλήσουν καθώς

ανακτούσαν τις αισθήσεις τους.

Ο Κάσκος ήταν έτοιμος να διατάξει τους στρατιώτες με τα

σφυ ριά να συνεχίσουν, την αμέσως επόμ ενη στιγμή, όμως, σή-

κωσε ψηλά το χέρι και πλησίασε τους σταυρούς για να πε-

ριεργ αστ εί αρχικά τον εκατόν ταρχο κι ύστερ α τον άγιο άνθρω-

πο με το ακάνθινο στεφάνι. Τους κοίταξε για κάμποσο εναλ-

λά ξ κι ύστερα στράφ ηκε σε έναν απ ό τους φρουρού ς και φώ-

να ξε : «Τι είναι αυτ ό; Τι γίνεται εδώ ;»

Απορημένος απ ό την ολοφάνερη σύγχυση πο υ επικρατού-

σε, ο Ρουφίνος κατέβηκε τα σκαλιά που οδηγούσαν στο ση-

μείο της σταύρωσης και πλησίασε τον Κάσκο. «Τι συμβαίνει ;»

απ αίτη σε να μάθει.

Ο Κάσκος έδειξε τους άνδρες που αγωνίζονταν να σηκω-

θούν α π ό τους στα υρο ύς, αντιστεκόμενοι στις λαβές τω ν στρα-

τιωτών. Το νερό είχε ξεπλύνει το αίμα απ ό τα πρό σω πά τους

και, μολονότι είχαν άσχημους μώλωπες, οι άνδρες ήταν τώρα

αναγνωρίσιμοι.




76 9

«Είναι δυο α π ό τους φ ρουρ ούς μου», είπε ο Κά σκος, όσο π ιο

χαμηλόφωνα γινόταν. Το πλήθος είχε καταλάβει, βέβαια, ότι

κάτι δεν πή γαινε καλά, δεν μπο ρού σε να ξέρει όμως τι συνέβαι-

νε. «Υπηρετούσαν στις φυλακές».

«Τι;» ξέ σπ ασε γεμάτο ς οργή και αγαν άκτησ η ο Ρουφίνος. Κοί-

ταξε τους άνδρες στα πόδια του και είδε ότι, πράγματι, δεν

επρόκειτο για τον Μά ρκο Αντώνιο και τον Δισμά. Έ π ει τα , έριξε

μια ματιά τριγύρω και διαπίστω σε ότι το πλήθος μετά βίας συ-

γκρατούσε την ανυπομονησία του. Προσπαθώντας να ελέγξει

το θυμό του , ψιθύρισε με ένταση σ τον Κάσ κο: «Πώ ς έγινε αυτό ;»

Ο Κάσκος στράφη κε σε έναν απ ό τους εκατόνταρχούς του.

«Πού είναι οι τέσσερις φρουροί που έφεραν τους κρατούμε-

νους;»

Μέσα σε κλίμα γενικής κινητοποίησης, ο εκατόνταρχος μί-

λησε με τους στρατιώ τες του και επέσ τρ εψ ε, τελικά, στον Κά-

σκο για να αναγγείλει: «Έ φυ γα ν, λεγάτε »

«Βρείτε τους » φώ ναξ ε ο Κ άσκο ς. «Να τους β ρείτε και να

μου τους φέρ ετε αμέσω ς εδώ »

Τώρα πια οι φήμες οργίαζαν στο αμφιθέατρο. Κάποιοι εί-

χαν αρχίσει να υποψιάζονται τι συνέβαινε, άλλοι πάλι, νομίζο-

ντας ότι επρόκειτο για προσχεδιασμένο δρώμενο, άρχισαν να

φωνάζουν: «Σταυρώστε τους Σταυρώστε τους κρατούμε-

νους » Όσο συνέβαιναν αυτά, οι άνδρες του Κάσκου διασκορ-

πίστηκαν στις κερκίδες ψάχνοντας τους εξαφανισμένους

φρουρο ύς και , σύντομα, άρχισαν να ανακα λύπτο υν κομμάτια

απ ό την εξάρ τυσή τους· μια περικεφ αλαία εδώ, έναν θώρακα

εκεί, έναν μανδύα ή ένα ξίφος πα ρα πέ ρα .

Λίγα λεπτά αργότερα, ο εκατόνταρχος επέστρεψε κι έριξε

στα πόδια του κυβερνήτη κάποια από τα αντικείμενα.

«Έφ υγα ν, εξοχότατε» , ανέφερε, γ ια να στρ αφ εί έπειτα στο

λεγάτο Κάσκο. «Προφανώς, οι άγνωστοι βρήκαν τρόπο να

μπουν στις φυλακές το πρωί. Ελευθέρωσαν τους κατάδικους

και κλείδωσαν δύο α π ό του ς φρουρο ύς σ το κελί τους, τούτους

εδώ, π ου πή ρα ν τη θέση του Δισμά και του Μά ρκου. Οι εισβο-



7 34


λείς άλλαξαν ρούχα με τους φρουρούς και, μόλις ολοκλήρωσαν

την απ οστο λή τους, τρύ πω σα ν στο πλήθος και έβγαλαν τις ρω-

μαϊκές στολές».

«Πρόλαβε κανένας να τους πα ρα τηρ ήσει ; Το υς αναγνώρισε

κάπο ιος;» ρώτησε ο Κάσ κος.

Ο εκατόνταρχος κούνησε αρνητικά το κεφάλι.

«Βρείτε τους», διέταξε ο διοικητής. «Ψ άξτ ε, αν χρειασ τεί, όλα

τα σπ ίτια τη ς πό λη ς, αλλά θέλω να τους βρείτε και να μου τους

φέρ ετε σήμερα »

«Κι αυτ οί οι δυο;» Ο Κάσ κος έδειξε τους άνδρες π ο υ οι στρα -

τιώτ ες εξακολου θούσα ν να κρατούν ακινητοποιημένους στου ς

σταυρούς.

Ο Ρουφίνος κοίταξε βλοσυρά τον Κάσκο κι ύστερα έστρεψε

το βλέμμα στους δύο κακοποιημένους φρουρούς. Τέλος, σή-

κωσε το κεφάλι και κοίταξε το πλήθος που φώναζε με αυξα-

νόμενη αδημονία: «Σταυ ρώ στε τους Στα υρώ στε τους »

«Δώσ' τους την καταραμένη τη σταύρω σή τους » αναθεμά-

τισε με τέτοια ένταση και θυμό π ου σάλια ξέφυ γαν α πό το στό-

μα του .

Ο λεγάτος Κάσκος κοίταξε τον κυβερνήτη του απορημένος,

έπ ειτα όμως χτύπ ησ ε τη γροθιά στο στέρνο και απηύ θυνε στου ς

στρ ατιώ τες του τη διαταγή να προχω ρήσου ν τη διαδικασία.

Ανεβαίνοντας ξα νά στη σκηνή, για να πάρ ει τη θέση του στο

φορείο, ο Ρουφίνος άκουγε το σφυροκό πημα π άν ω στους σ ταυ-

ρούς και τις ενθουσιώδεις ζητω κραυγές το υ πλήθ ους π ο υ έπαιρ-

νε, επιτέλους, αυτό που ζητούσε. Ήξεραν, άραγε, και απλώς

δεν τους ενδιέφερε ότι οι άνδρες π ο υ κ αρφώ νονταν στο σ ταυ ρό

δεν ήταν ο άγιος των χριστιανών και ο εκατόντα ρχος αλλά δυο

άτυχοι Ρωμαίοι φρουροί;

Το μόνο π ο υ ευχόταν τώ ρα ο Ρουφίνος ή ταν να εδραιωθεί,

με τον καιρό, η φήμη πως ο Μάρκος Αντώνιος και ο Δισμάς

βαρ-Δισμάς είχαν πρά γματι σ τα υρ ω θ εί- έτσι ναι , το κύρος του

θα ενισχυότα ν και ο ίδιος θα γινόταν θρύλος. Δ ιαφο ρετικά , αν

η αλήθεια μαθευό ταν, δε θα ήταν καθόλου δύσκολο να γίνει ο




76 9

περίγελος της αυτοκρατορίας, ένας ανόητος κυβερνήτης π ο υ

εξαπατήθηκε από μια συμμορία πονηρών χριστιανών σε μια

ασήμαντη, ξεχασμένη από τους θεούς επαρχία. Και αν αυτή

ήταν η πο ρεία π ου του επ ιφύ λασ σε η μοίρα, θα γινόταν, άρα-

γε , πο τέ ξανά δεκτός στη Ρώμη;

Απέστρεψε το βλέμμα από το θέαμα που κορυφωνόταν

εμπρός του, καθώς οι στρατιώτες ύψωναν τους σταυρούς σε

κάθετη θέση. Ύ σ τε ρ α , κάνοντας νόημα σε έναν απ ό τους βα-

στά ζου ς του, διέταξε : «Πηγαίντε με στο π αλάτ ι» .

Ο Ρουφίνος Τάκιτος ακούμπ ησε π ίσω στη θέση του, έκλει-

σε τα μάτια και φα ντάστη κε τον εαυτό του αλλού, οπου δήπο -

τε αλλού εκτός απ ό την Έφ εσ ο.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 25

ΙΒΡΟΣ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑΣ, ολοκληρωτικά πλέον απαλλαγμέ-

νος από τη στολή του Ρωμαίου στρατιώτη, στεκόταν

έξω α π ό το θέατρο και κοίταζε το πλήθο ς πο υ διαλυόταν. Με-

γάλη σύγχυ ση επ ικρατού σε καθώς ο κόσμος κουβέντιαζε γι' αυ-

τό που είχε μόλις παρακολουθήσει. Μερικοί ευχαριστούσαν με

ιαχές τον Θε ό για τη λύτρω ση το υ Δισμά και του Μ άρκο υ, άλλοι

επ έμ ενα ν το ίδιο κραυγα λέα ότι οι δυο καταδικασμένοι χρ ιστια-

νοί είχαν βρει την τύχη πο υ το υς άξιζε π άν ω στο σταυρό .

«Έλα , Τίβρο, πάμε», είπε αναστατωμένος ο Γάιος τραβώντας

τον από το μανίκι . «Πρέπει να φύγουμε προτού εμφανιστούν

οι στρατιώτες».

«Δε με ξέρουν στην Έφ εσ ο» , απ άντη σε ο Τίβρος. «Δεν υπά ρ-

χει περ ίπτ ω ση να με συνδέσουν με τους φρουρούς».

«Ναι , αλλά μοιάζεις πολύ στον αδελφό σου. Μπορεί να σε

περ άσ ει κανένας για τον Δισμά».

«Σ' α υτ ό δέν έχεις άδικο».

«Έ λα , θα σου δ είξω το δρόμο για την Ιερουσαλήμ ». Ο Γάιος



7 34


«Αν ήξερα ότι θα πετούσες έτσι στα σκουπίδια τη δεύτερη

ευκαιρία σου , δε θα είχα έρθει στην Έ φ εσ ο» .

«Λυ πά μαι, αλλά πρ έπ ει να κάνω το καθήκον μου».

Ο Τίβρος είχε αντιδράσει με ένα οργίλο επιφώνημα και τώρα

μόρφασε, φέρνοντας κατά νου τον ανεξέλεγκτο θυμό του. Η

αλήθεια ήταν ότι θα είχε έρθει στην Έφεσο ανεξάρτητα από το

τι θα απ οφ άσ ιζε να κάνει μετά ο Δισμάς και ανεξάρ τητα α π ό τις

συ νέπ ειες για τον ίδιο. Η κινητήρια δύναμή του δεν ήταν μόνον η

αγ άπ η το υ για τον Δισμά αλλά και οι ενοχές π ο υ ένιωθε επειδή

δεν είχε καταφέρει να σώσει τον πα τέρ α τους. Ή τ α ν αποφ ασι-

σμένος να μην αφήσ ει να συμ βεί το ίδιο και στον αδελφό του .

Οι Ρω μαίοι είναι οι εχθροί, θύμισε ο Τίβρος στον εαυτό το υ,

όχι αυτοί οι χριστιανοί', όσο παραπλανημένοι κι αν είναι.

Παρ ' ότι ο Τίβρος δήλωνε εξοργισμένος με τον αδελφ ό του ,

στην πραγματικότητα τον εκτιμούσε που δεν πρόδιδε τις αρ-

χές του. Ο Δισμάς θεωρούσε π ω ς δεσμευόταν απ ό ένα υψηλό

καθήκον και πως ούτε η ίδια του η οικογένεια δε θα στεκόταν

ικανή να τον πείσει να εγκαταλείψει την απ οσ τολ ή π ου του εί-

χε αναθέσει ο Κύριος του. Τα πρ άγμ ατα δεν ήταν πο λύ διαφο-

ρετικά για τον ίδιο τον Τίβρο αλλά και για τον πατέρα τους.

Μήπως κι εκείνοι δεν είχαν παραμερίσει τα πάντα, όταν ορκί-

στηκαν να παραμείνουν πιστ οί στον αγώνα των Ζηλωτών ; Τό-

τε που έθεσαν ως υψηλότερο στόχο της ζωής τους να απαλ-

λάξουν τους Αγίους Τόπο υς α π ό τη ρωμαϊκή μ άστιγα;

Και εκείνη η γυναίκα, αναρωτήθηκε ο Τίβρος, η Μαρκέλα;

Δεν ήταν μόνο Ρωμαία αλλά και σύζυγος του κυβερνήτη.

Ή τα ν , άρ αγε, οι θρησκευτικές πεποιθή σεις της εξίσου δυνατές

με εκείνες του αδελφού του; Ήταν η πίστη της αυτή που της

είχε δώσει το σθένος να απαρ νηθ εί τους δικούς της ανθρώ πους

και να προσχωρ ήσει στις τάξεις εκείνων των πα ρακ ατιανώ ν;

Αν ο Τίβρος δεν είχε γνωρίσει α π ό κοντά τη Μα ρκέλα , δε θα

πίστευε ότι μια Ρωμαία μπορούσε να έχει τόσο δυνατά πι-

στεύω. Ωστόσο, διακινδυνεύοντας πολλά, ε ίχε συμφωνήσει

να τους βοηθήσει . Πράγματι, η αποστολή τους για τη διάσω-




76 9

ση του Δισμά και του Μάρκου θα είχε ελάχιστες πιθανότητες

επ ιτυχ ίας χωρίς τη βοήθειά της , αφο ύ μόνο χάρ η στη Μ αρκε'λα

είχαν καταφέρει να αποκτήσο υν πρό σβα ση στις φ υλακές.

Πώ ς, όμως, τον είχε εμπ ιστε υτε ί τόσο γρήγορα; αναρωτή-

θηκε ο Τίβρος. Αν είχε κάνει π ίσ ω , αν έχανε κ άπο ια στιγμή τ ο

κουράγιο της και ομολογούσε στον άνδρα της το σχέδιο τους,

πολλές ζωές θα είχαν χαθεί . Ο Τίβρος όμως ένιωθε, από την

πρώτη σχεδόν στιγμή που την αντίκρισε, ότι μπορούσαν να

της έχουν εμπιστοσύνη. Ήταν εκείνη η αλήθεια που είχε δει

στ ο βλέμμα τη ς.. . και κάτι ακόμα , κάτι π ολ ύ πιο ισχυρό και μυ-

στηριώδες· μια αναμφισβήτητη έλξη -ή, μάλλον, μια αδιαμφι-

σβήτητη επαφή- ανάμεσά τους .

«Α, να ο Επαφράς*», είπε ο Γάιος, διακόπτοντας τους συλ-

λογισμούς του Τίβρου. Ο Γάιος έδειξε έναν μεγαλύτερο σε ηλι-

κία άνδρα, καθισμένο σε ένα κολονάκι του δρόμου, στη δια-

σταύ ρω ση πο υ βρισκόταν λίγα μέτρα μ προ στά.

Βλέποντας τον Γάιο και τον Τίβρο, ο Επαφράς σήκωσε το

χέρι για να τους χαιρετήσει κι άρχισε να πλη σιάζ ει πρ ος το μέ-

ρος του ς. Σ ε κάθε ώμο του είχε περα σμέ νο κι α π ό ένα δισάκι.

«Ο Επαφράς, ο εν Χριστώ αδελφός μου», έκανε ο Γάιος τις

συ στ άσ εις. «Και απ ό δω ο Τίβρος βαρ-Δισμάς».

Ο Επαφράς υποκλίθηκε στον νεότερο άνδρα. «Για τις υπη-

ρεσίες που προσέφερες στον Δισμά και στον αγώνα μας, σε

ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου».

Ο Τίβρος κούνησε ανυπό μονα το χέρι . «Δε μοιράζομαι μα ζί

σα ς π α ρά την κοινή αντ ιπάθ ειά μας προ ς τη Ρώμη».

«Παρ' όλ' αυτά, μας βοήθησες να απελευθερώσουμε τον

αδελφό μας τον Δισμά», είπε ο Γάιος. «Γί αυτό και μόνο έχεις

την ευγνωμοσύνη και τις πρ οσ ευχ ές μας».

«Μπορεί εσείς να αποκαλείτε τον Δισμά αδελφό σας, γ ια

* Χριστ ιανός α πό τ ις Κσλο σσές , φ ίλος και συνεργά της του Απ οστ όλο υ Παύ-

λου, δ ιάκονος στη ν εκκλησία των Κολοσσώ ν. (Σ . τ .Μ . )



7 34


μένα όμως είναι πραγματικός αδελφός. ΓΓ αυτό έκανα ό,τι

έκανα».

«Δεν είναι μόνον οι δεσμο ί αίματος π ου αδελφ οπο ιούν τους

ανθρώπους», είπε ο Γάιος με ένα συγκαταβατικό χαμόγελο.

«Όλοι όσοι βαπτίσθηκαν στο όνομα του Ιησού Χρίστου ανή-

κουν στην ίδια οικογένεια. Άρα, ο Δισμάς είναι για μας αδελ-

φό ς, όπ ω ς ακριβώ ς και για σένα».

Ο Τίβρος θέλησε να διαμαρτυρηθεί , μετά όμως το ξανασκέ-

φτηκε. «Φαντάζομαι ότι θα ανησυχώ λιγότερο γνωρίζοντας

ότι ο Δισμ άς βρίσκεται μετα ξύ αδελφώ ν».

«Μη φοβάσα ι» , ε ίπε ο Γάιος. «Θα τον πρ οσέχω ».

«Από την Έφεσο, όσο εκείνος βρίσκεται στη Ρώμη;» είπε ο

Τίβρος εκφράζοντας ανοιχτά τους ενδοιασμούς του.

«Όχ ι» , απ άντ ησ ε ο Γάιος. «Θα είμαι στο πλευρ ό του, α φο ύ

στη Ρώμη πη γαίν ω κι εγώ». Έδ ειξ ε στη διασταύ ρω ση το δρόμο

π ο υ πή γαινε δυτικά. «Κι α π ό εκεί θα πα ς εσ ύ για την Ιερουσα-

λήμ». Έδ ειξ ε το δρόμο πρ ος τα ανατολικά.

«Όταν δεις τον Δισμά στη Ρώμη, πες του. . .» άρχισε ο Τί-

βρος, για να σταμ ατήσ ει α μέσω ς μετά , αφ ού του ήταν αδύνα-

το να βρει λόγια για να εκφρά σει τα συνα ισθήμα τά του.

«Θα τον προσέχω. Πάντα», του υποσχέθηκε ο Γάιος. «Και

θα φρον τίσω να σου μηνύσει στη ν Ιερουσαλήμ».

«Σου είμαι υπόχ ρεος», ε ίπε ο Τίβρος.

«Κι εγώ σε σένα ».

Ο Επαφράς κατέβασε από τους ώμους του τα δισάκια και

τα έτεινε πρ ος το μέρος τους. «Για να σα ς βοηθή σουν στο μα-

κρύ ταξίδι σας, οι εν Χριστώ αδελφοί και αδελφές μας σας

ετοίμασαν αυτά τα δέματα· τυρί, ελιές, σύκα και ξηρούς καρ-

πο ύς . Πά ρτε τα μαζί σα ς, φ άτ ε και απ ολα ύσ τε τα». Έδ ω σε το

ένα δέμα στ ον Τίβρο και το άλλο στο ν Γάιο.

Ο Τίβρος έβαλε τον μπόγο κάτω α π ό την αριστερή του μα-

σχάλη και ευχαρίστησε τον Επαφρά σφίγγοντάς του το χέρι .

Ο Γάιος ακούμπησε το χέρι του πάνω από το δικό τους και,

για μια στιγμή, έμειναν ενωμένοι έτσι, σαν αδελφοί.




76 9

«Ελπίζω να μου επιτρέψεις να πω μια προσευχή για την

ασφ άλειά σου», είπε ο Γάιος, «και για την ασψ άλεια του Δισμά ,

επ ίση ς, και όσω ν ταξιδεύο υν μα ζί του».

Ο Τίβρος θέλησε να διαμαρτυρηθεί , λέγοντας ότι δεν του

χρειαζόταν η προσευχή στο όνομα κάποιου που θεωρούσε

ψευδο προφ ήτη. Ωσ τόσ ο, έχοντας ζυγιάσει το χαρακτήρα τω ν

δύο ανδρών και έχοντας καταλήξει ότι , αν και παραπλανημέ-

νοι, ήταν άνθρωποι με ακερ αιότη τα, πρ οτίμη σε να μην το κά-

νει. Δε ν ήθελε να τους προσ βάλει ο ύτε να τους πλη γώ σει. Έ τσ ι ,

κατένευσε και είπε: «Ναι, μια προσευχή».

«Πάτερ ημών, ο εν τοις Ουρανοίς, οδήγησε αυτό τον καλό

άνθρωπο στο μακρύ ταξίδι της επιστροφής. Βάλε στα πόδια

του μάτια, ώστε να μη σκοντάψουν πουθενά. Γέμισε το στόμα

του τροφ ή και τραγούδι ώσ πο υ να φτάσ ει ασφ αλή ς στον προο-

ρισμό του. Και φύλαγε, επίσης, τους αδελφούς μας, Δισμά

βαρ-Δισμά και Μά ρκο Αντώνιο, και τις αδελ φές μας, Μα ρκέλα

και Ταμάρα. Δώσε τους ούριους ανέμους, καλοτάξιδες θάλασ-

σες και ένα ασ φα λές ταξίδι ως τη Ρώμη. Αυ τά σου ζη τάμε στο

όνομα του Υιού Σο υ και Κυ ρίου ημών Ιησού Χριστο ύ. Αμήν».

Αφαιρώντας σιωπηρά την αναφορά στον Ιησού Χριστό, ο

Τίβρος πρόσθεσε κι εκείνος το «αμήν» του σε αυτή που, κατά

τα λοιπά, ήταν μια προσευχή απολύτως αποδεκτή για έναν

Εβραίο. Έπειτα χαιρέτησε άλλη μια φορά τους δύο χριστια-

νούς και τρά βη ξε το δρόμο για την Ιερουσαλήμ.

Μ πή κε στ ο δεξιό μονοπάτι και, αφ ού προ χώ ρησε λίγο, στρά-

φηκ ε να κοιτάξει στη διασταύρω ση, χωρίς να μπορέσει ωστό-

σο να διακρίνει τον Γάιο και τον Επαφρά. Έτσι, συνέχισε το

δρόμο του αφήνοντας το βλέμμα του να πλα νηθ εί στα γαλά-

ζια νερά που διακρίνονταν πέρα μακριά, στον ορίζοντα. Δεν

μπ ορ ούσ ε, β έβα ια, να δει το πλο ίο, ήξερε όμως ότι βρ ισκόταν

κάπ ου εκεί , με όλα τα πανιά του φουσκ ωμένα στο μεσημερια-

νό αεράκι, να σκίζει τα νερά με τελικό προορισμό τη Ρώμη.

Φα ντάσ τηκε τον αδελφό του να στέκει σ την πλώ ρη και δίπλα

του εκείνη τη γυναίκα, που δεν έλεγε να φύγει από το μυαλό




του . Αναρω τήθηκε α ν η Μ αρκ έλα τον σκεφ τότ αν κι εκείνη και

αν θα την ξανά βλεπε πο τέ .

Μίλια μακριά στη θάλασσα, ένα μικρό καράβι έπλεε γοργά

πρ ος τις ελληνικές ακτέ ς, μεταφ έροντα ς τη σύζυγ ο του κυβερ-

νήτη Ρουφίνου Τάκιτου στη Ρώμη. Όσο για τους άλλους τρεις

επιβάτες, εκείνοι , κατά την αντίληψη τουλάχιστον του πλη-

ρώματος, ανήκαν απλώς στο υπηρετικό της προσωπικό.

Ο Δισμ άς βαρ -Δισμάς δυσκολευό ταν με το ρόλο του υ πηρ έ-

τη. Ενώ θεωρούσε τον εαυτό του δούλο του Ιησού Χριστού,

δεν ήξερε π ώ ς να επιδείξει την πρ έπ ου σα ταπεινότητα ως υπ η-

ρέτης ενός κοινού θνητού, έστω κι αν επρόκειτο για ένα τόσο

σημαντικό πρόσωπο όπως η Μαρκέλα. Έτσι , προσπαθούσε

απλώς να μην το σκέφτεται, όπως καθόταν μόνος του στην

κουπ αστή , ατενίζοντας τον ορίζοντα.

Η Μαρκέλα ήρθε και στάθηκε δίπλα του, διακόπτοντας

τους συλλογισμούς του. «Κοίταξέ τους», ψιθύρισε δείχνοντας

με. το κεφάλι τον Μ άρκο Αντώ νιο και την Ταμά ρα , π ο υ κάθο-

νταν στην πρύμν η, πιασμένοι α π ό το χέρι, πά νω σ ε μια στοίβα

από τυλιγμένα πανιά. «Χαίρομαι πολύ που μπορέσαμε να εξα-

σφα λίσουμε στον Μ άρκο την ελευθερία του. Σημαίνει τόσο πολ-

λά και για του ς δυο τους».

«Ναι» , συμφ ώνη σε ο Δισμάς.

«Ω , τι ανάγωγο α π ό μέρους μου » είπ ε αμ έσω ς μετά η

Μα ρκέλα, συνειδητοποιώντας την πα ρά λειψή της. «Φυσικά, η

ελευθερία είναι ένα εξίσου πολύτιμο αγαθό και για σένα».

«Είναι;» αποκρίθηκε στοχαστικά ο Δισμάς, κοιτάζοντας ξα-

νά τη θά λασσα .

«Δεν εκτιμάς την ελευθερία σου και τα όσα μπορείς να πε-

τύχεις μ' αυτή ν, τώρα π ο υ την έχεις ξανά ;»

«Και βέβ αια την εκτιμώ», είπ ε ο Δισμ άς γυρ ίζοντα ς πρ ος το

μέρος της . «Συγγνώ μη, δε θα ήθελα να με θεωρήσ εις αγνώμο-

να. Σο υ είμαι πρ αγμ ατικά ευγνώμω ν για όσα έκανες, διακινδυ-




76 9

νεύοντας, μά λιστα, τόσο πο λλά προ κειμένου να μας σώ σεις» .

«Τότε γιατ ί αμφ ισβητ είς το αγαθό της ελευθερίας σ ου;»

«Γιατί αναρωτιέμαι αν ήταν πράγματι θέλημα Θεού να

πάω στη Ρώμη», της ομολόγησε. «Κι αν ο Κύριος ήθελε να έρ-

θω αντιμέτωπος με τη μοίρα μου στο σταυρό, ώστε να

εμπ νεύσ ω με το παράδειγμά μου το ποίμνιο της Εφέσο υ;»

«Πάψε να βασανίζεσαι , Δισμά», ε ίπε η Μαρκέλα. «Έκανες

το σωστό».

«Πώ ς μπο ρώ να είμαι σίγουρο ς;»

«Εσύ δε μου μίλησες για εκείνη την αποστολή που σου είχε

αναθέσει ο Π αύ λος ; Δε ν την έχεις ολοκληρώ σει, έτσι δεν είναι;»

«Όχι, όχι ακόμα», παραδέχτηκε ο Δισμάς.

«Είναι τόσο πολλά αυ τά π ου πρ έπει να γίνουν στην υπηρ εσία

του Κυρίου μας... Και ειλικρινά αναρωτιέμαι, Δισμά, ποιος μπο-

ρεί να τον υπηρετήσει καλύτερα από σένα, εσένα, που ο ίδιος

σου ο πα τέρα ς τον συνόδευσε στους Ο υρανούς. Ό χ ι, δεν ήσουν

προορισμένος για έναν τέτοιο θάνατο. Τουλάχιστον όχι τώρα».

«Ελ πίζ ω να έχ εις δίκιο».

«Έχω», ε ίπε με ακλόνητη πεποίθηση η Μαρκέλα. «Στο κά-

τω κάτω, αν δε βρισκόσουν εσύ στο δρόμο μου, τώρα δε θα

ήμουν χριστιανή».

Ο Δισμά ς χαμογέλασε και ακούμ πησ ε το χέρι στον ώμο της.

«Ίσω ς έχεις δίκιο. Ίσ ω ς ο Θεό ς μου μιλάει , αυ τή τη στιγμή, μέ-

σα απ ό σένα».

Η Μαρκέλα ανταπέδωσε το χαμόγελο κι έπειτα άφησε τον

Δισμά με τις σκέψεις του, για να πάει να καθίσει στην πολυ-

θρόνα, που είχε μεταφερθεί ειδικά για εκείνη στο πλοίο και εί-

χε τοπο θετηθ εί στο κατάστρω μα.

Μόνος ξανά στην κουπαστή, ο Δισμάς προσπάθησε να

πείσει τον εαυτό του ότι η Μαρκέλα είχε δίκιο. Ίσως το έργο

του δεν είχε ολοκληρωθεί ακόμα. Σκ έφ τηκ ε την αγά πη π ου εί-

χε δείξει ο αδελφός του διακινδυνεύοντας τη ζωή του για να

σώσει όχι μόνον τον ίδιο αλλά και έναν Ρωμαίο εκατόνταρχο.

Και το είχε κάνει π α ρ ά τ ο γεγονός ότι δεν ήταν χ ριστιανό ς.



7

34


Ο Δισμάς προσευχήθηκε για τον Τίβρο, όχι μόνο για την

ασ φά λεια το υ αλλά και για να μπο ρέσε ι , κάπο ια μέρα, να γνω-

ρίσει τη ζεστή, γεμάτη αγάπη αγκάλη του Ιησού. Και προσευ-

χήθηκε, επίσης, για όλους εκείνους τους καλούς χριστιανούς

της Εφέσο υ πο υ τον είχαν βοηθήσει να αποδράσ ει . Μπ ορ εί να

μην είχε συμφωνήσει με την απόφασή τους να χρησιμοποιή-

σουν βία εναντίον των στρατιωτών -ανθρώπων που έκαναν

απ λώ ς τη δουλειά του ς- , ωσ τόσο δεν αμφ ισβητούσ ε στο ελά-

χιστο τα ανιδιοτελή κίνητρα που κρύβονταν πίσω από την

π ρά ξη του ς. Είχαν διακινδυνεύσει την ίδια τους τη ζω ή για να

τον σώσουν, γνωρίζοντας πως, αν οι ταυτότητές τους απο-

καλύπτονταν, θα αντιμετώπιζαν το μένος του Ρουφίνου, το

τρομερό ξέσπ ασ μα τη ς οργής του.

Μετά την προσευχή, ο Δισμάς πήρε μια τάβλα για να τη

χρησιμοποιήσει σα ν πρόχειρο τρ απ έζι , κάθισε στο κατάστρω-

μα κι έβγαλε τον πάπυρο πάνω στον οποίο ε ίχε αρχίσει να

γράφ ει τη διήγησή το υ:

Για τη

διακονία

μου, εισέπραξα από τα χέρια

των

βασανι-

στών μου τεσσαράκοντα παρά ένα χτυπήματα με τη βέργα.

Με λιθοβόλησαν σχεδόν έως θανάτου και με έριξαν στις φυ-

λακές καταδικάζοντάς με σε σταύρωση. Όργωσα θάλασσες

και στεριές, αντιμετώπισα πλημμύρες και ληστές, κινδύνευ-

σα ακόμα και από δικούς μου ανθρώπους, αυτούς που δεν

έχουν δεχτεί ακόμα τον Κύριό μας.

Και, ωστόσο, μέσα σε όλα αυτά, ο Κύριος μου και Θεός

μου έμεινε δίπλα μου, στέλνοντας έναν άγγελο να με φυλάει

και να μου δείχνει το δρόμο.

Παρακολουθώντας α π ό μικρή από στα ση τον Δισμά να δου-

λεύει , η Μαρκέλα έβλεπε σε κάθε του κίνηση τον αδελφό του,

κι αυ τό μεγάλωνε τη λαχτά ρα της να βρεθ εί κοντά στον Τίβρο.

Πώς μπορούσε να νιώθει έτσι ; μάλωσε τον εαυτό της. Δεν

ήταν μονάχα παντρεμένη αλλά και χριστιανή. Σίγουρα τέτοια




76 9

συναισθήματα για κάποιον άλλον πέρα από το σύζυγο της

ήταν αμαρτωλά στα μάτια του Θεού. Μήπως, όμως, αυτός

ακριβώς ο Θεό ς δεν ήταν π ο υ του ς είχε φέρει κοντά;

Ό σ ο κι αν την απ οπρ οσα νατό λιζε η ένταση των συναισθη-

μάτων της, όσο κι αν την αναστάτωνε, η Μαρκέλα ήξερε ότι

ήταν αδύνατο να βγάλει τον Τίβρο βαρ-Δισμά από το μυαλό

της . Και ήξερ ε, επ ίσ ης , ότι δεν ήθελε να το κάνει.

Κοίταξε ξανά τη θάλα σσα , προ ς την Έ φ εσ ο , με τ ις σκέψεις

της στον Τίβρο, προσευχόμενη για την ασφά λειά του , ευχόμε-

νη να τη σκε φτ ότ αν κι εκείνος όσο τον σκ εφ τότ αν κι αυ τή.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 26

TAN Ο ΑΙΔΕΣ ΙΜ ΟΤ ΑΤΟ ΜΑΪΚΑ ΦΛΑΝΕΡΙ επ έσ τρ εψ ε στην

Ιερουσαλήμ , δεν ε ιδοποίησε αμέσ ως τον Πρέσ τον Λού-

κις και την υπ όλ οιπ η ερ ευνητική ομά δα. Αν τί για αυ τό, έκλεισε

δω μάτιο σε ένα μικρό ξενοδοχείο με μια όμορφη α υλή , γεμ άτ η

αρωματικές λεμονιές και πορτοκαλιές . Σε εκείνη την αυλή είχε

απολαύσει πρ ιν από λ ίγο το γεύμα του, ολοκληρώνοντάς το

με ένα φλιτζάνι δυνατό καφέ, ενισχυμένο με γενναίες δόσεις

κρέμας και ζάχαρης.

Μετά το φαγητό , ο Φλάνερ ι τράβηξε γ ια την Παλιά Πόλη

και, συγκεκριμένα, για τον μουσουλμανικό τομέα, όπου βρισκό-

τα ν ένα α π ό τα αγιότερα μνημεία της χριστιανοσύνης , ο Π ανίε-

ρος Ναός της Αναστάσεως . Περπατώντας , έν ιωθε κάτω από

τα πόδια του τ ις αρχαίες πέτρες , λε ιασμένες από τα εκατομ-

μύρια των προσκυνητών, που δεν ε ίχαν πάψει να επαναλαμ-

βάνουν αυτή τη διαδρομή εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια. Σκε-

φτόταν πως τα πόδια του ίδ ιου του Ιησού ε ίχαν πατήσει σε

τού το το δρόμο, π ω ς είχε κι εκείνος οσ φ ρα νθ είτ ις ίδιες μυρω-




76

9

διές της πολύβουης αγοράς, μυρωδιές από τυρί, ελιές, ξίδι, κα-

τεργασμένο ξύλο, μπ αχαρ ικά, ακόμα κι αυτή την α νεπα ίσθητη

οσμή των ούρω ν.

Ολόγυρά του, οι έμποροι δελέαζαν τουρίστες και προσκυ-

νητές με κεριά σε φαν ταχτ ερά χρ ώμ ατα , αγιασμό α π ό τον Ιορ-

δάνη, ροζάρια και φιαλίδια με χώμα απ ό του ς Αγίους Τό πο υς.

Η μεγάλη εκκλησία ήταν γεμάτη πιστούς, οι περισσότεροι

από τους οποίους κρατούσαν μεγάλες αναμμένες λαμπάδες

πο υ τρεμόπ αιζαν, κάπνιζαν κι έλιωναν στάζοντα ς στο π άτω -

μα. Ο Φλάνερι διέσχισε το πλήθος, που έψαλλε και προσευχό-

ταν, μέχρι που έφτασε στη βάση μιας στενής σκάλας. Ανέβηκε

τα δεκαεννιά σκαλιά της και βγήκε σε ένα παρεκκλήσι κατα-

στόλ ιστο με χρ υσ ές και αρ γυρές κανδήλες κι έναν μεγάλο Βυ ζα-

ντινό Εσταυρω μένο· ήταν ο Δω δέκατος Σταθ μός του Στα υρ ού,

ο Γολγοθάς, ο τόπ ος της σταύρω σης. Καθώς πλησ ίαζε στο μαρ-

μάρινο ιερό, άφη σε το βλέμμα του να στα θεί στις φυσ ικού μεγέ-

θους εικόνες του Εσταυρωμένου, με εκείνη της Παρθένου Μα-

ρίας στ α δεξιά και του Απο στό λου Ιωάννη στ α αριστερά της.

Ο Φλάνερι γονάτισε σε στάση προσευχής κι έβαλε το δά-

χτυλο του σε ένα άνοιγμα στο μάρμαρο, στολισμένο ολόγυρα

με χρυσό και ασήμι . Ή τ α ν το σημείο όπου είχε υψω θεί ο σταυ-

ρός του Ιησού και, ακουμπώντας το, ο ιερέας ένιωσε τη δρο-

σιά της επίπ εδη ς, λε ίας πέ τρ ας , την κορυφή του Γολγοθά.

Ό τ α ν ολοκλήρωσε τις προ σευχές του, επέστρ εψ ε στον κά-

τω ναό και επισκέφθηκε τον Δέκατο Τρίτο σταθμό, την Αγία

Αποκαθήλωση, τη μαρμάρινη πέτρα, εκεί , δηλαδή, όπου το

σώμα του Ιησού είχε πλυθ εί πριν απ ό την ταφ ή. Η πέτρ α ήταν

καλυμμένη με ροδοπέτα λα και γεμά τη λιμνούλες νερού. Πολλοί

προσκυνητές βουτούσαν τα ροζάρια και τους σταυρούς τους

εκεί κι ύστερα έπλεναν τα πρόσωπά τους με το νερό καθώς

προσεύχονταν.

Ο Φλάνερι πρόσεξε τους δύο Ισραηλινούς φρουρούς ασφα-

λείας να περνούν μπροστά από το σημείο, με τα όπλα τους

κρεμασμένα αδιάφορα στον ώμο.




Αφού επισκέφθηκε και τον τελευταίο σταθμό, το Άγιο Κου-

βούκλιο του Π αναγίου Τά φ ου , ο Φλάνερι βγήκε ξανά στο δρό-

μο και, με το πν εύμ α του αναζω ογονημένο, ακολού θησε τη V ia

Dolorosa, την Οδό των Δακρύ ων, ώ σπ ου έφτ ασ ε στο ξενοδο-

χείο του .

Το επόμενο πρωί, ο ιερέας νοίκιασε ένα αυτοκίνητο, βγήκε

στον Αυτοκινητόδρομο 90 και κατευθύνθηκε νότια, παράλληλα

με τη Νεκρά Θά λα σσ α, π ρο ς το οχυρό Εγγαδί. Δεκαοχ τώ χιλιό-

μετρα νότια του Εγγαδί έστριψε προς δυσμάς και ακολούθησε

το δρόμο για άλλα δύο χιλιόμετρα, ώ σπ ου βρέθηκε σε έναν χώ-

ρο στάθμευσης, στους πρόποδες ενός απόκρημνου, άγονου

βουνού.

Βγαίνοντας από το νοικιασμένο Φορντ, σήκωσε το κεφάλι

και κοίταξε το οροπέδιο πάνω στο οποίο ε ίχε χτιστεί το

φρούριο της Μ ασά ντα. Σ την προηγούμενη επίσκεψ ή του ε ίχε

φτάσει στο φρούριο με ελικόπτερο, ο συνηθισμένος, όμως,

τρ όπ ος για να ανεβε ί κανένας ως εκ εί ήταν με το τελεφερ ίκ, το

οποίο είχε την αφετηρία του στο χώρο στάθμευσης. Οι πιο

δραστήριοι επισκέπτες έκαναν την ανάβασή τους μέσω ενός

στενού μονοπατιού που φιδογύριζε στις πλαγιές του βουνού,

αν και εκείνη η δίοδος έμενε συνήθως κλειστή εξαιτίας του κιν-

δύνου απ ό τις κατολισθ ήσεις.

Ο Φλάνερι δεν πήρε ούτε το τελεφερίκ ούτε το μονοπάτι,

πα ρά ε πέ στ ρε ψ ε στο Φορ ντ του και συνέχισε τη διαδρομή του

προς τα Σόδομα. Αρκετά χιλιόμετρα μετά τη Μασάντα, βγήκε

από τον κεντρικό δρόμο στρίβοντας σε έναν στενό χωματό-

δρομο, ο οποίος οδηγούσε σε ένα μικρό οικιστικό συγκρότημα,

κοντά στις όχθες της Νεκράς θ άλ ασ σα ς. Το απλ ό, σχεδόν ου-

δέτερο κυρίως κτίσμα στέγαζ ε τη Μονή του Δρόμου του θ εο ύ ,

το ίδιο μοναστήρι στο οπο ίο είχε υπ ηρ ετήσ ει κά πο τε ο Λεονάρ-

ντο Κοντάρντι. Εγκαταλειμμένη πια εδώ και πολλά χρόνια, η

μονή αποτελούσε για αιώνες τη σταθερή χριστιανική παρου-




76 9

σία στην περιοχή, από την πρωτοχριστιανική ακόμα εποχή.

Τώρα είχε περάσει στα χέρια των αρχαιολόγων και των μελε-

τητών, των επιστημόνων που πάσχιζαν να κατανοήσουν τα

μυστήρια της αλληλένδετης ιστορίας χριστιανών και Εβραίων.

Καθώς πλησίαζε στα κτίσματα, ένας οπλισμένος Ισραηλι-

νός φρουρός του έκανε νόημα να σταματήσει. Ο Φλάνερι δεν

περίμενε ότι ένα τόσο άσημο μνημείο θα φυλασσόταν και απέ-

δωσε την παρουσία φρουράς στις αυξανόμενες πολιτικές εντά-

σεις του τελευταίου δ ιαστήματος. Μ ε την ελπίδα ότι θα αρκού-

σε, έδειξε στο φρουρό την ταυτότητα ασφαλείας, που του είχε

παρ αχω ρηθεί κατά την τελευταία επ ίσκεψή του στο Ισραήλ. C)

φρουρ ός τη μελέτησε προ σεκτικά κι ύστερ α κα τένευσε και άφη-

σε τον Φλάνερι να περ άσ ει .

Καθώς πάρκαρε κοντά στην κύρια είσοδο κι έβγαινε από

το αμάξι , είδε την ομάδα των ερευνητών, που ήταν συγκε-

ντρωμένοι γύρω από ένα τμήμα του εξωτερικού στρώματος

των θεμελίων. Και οι τρεις άνδρες φορούσαν γιάμακα, το πα-

ραδοσιακό εβραϊκό κάλυμμα κεφαλής, ενώ η μόνη γυναίκα

ανάμεσά τους ε ίχε εμφανέστατα παλαιστινιακή περιβολή. Η

γυναίκα πρόσεξε την άφιξή του και , καθώς άφηνε τους υπό-

λοιπους για να πάει προς το μέρος του, ο Φλάνερι την ανα-

γνώρισε μεμιάς.

«Είστε η Α ζρ α, έτσι δεν είναι;»

«Ναι, η Αζρ α Χαντάτ», είπε η γυναίκα χαμηλώνοντας το βλέμ-

μα. «Κι εσείς ο αιδεσιμότατος Μάικλ Φλάνερι από το Βατικανό».

«Ναι», απάντησε ο ιερέας, ξαφνιασμένος που η αρχαιολό-

γος θυμόταν το όνομά του από τη μία και μοναδική, σύντομη

συνάντησή τους. Έδειξε τους ερευνητές. «Εντύπωση μου κά-

νει που οι Ισραηλινοί ενδιαφέρονται για ένα παλιό καθολικό

μοναστήρι».

«Μερικοί πιστεύουν ότι είχε χτιστεί πάνω στα ερείπια ενός

οικιστικού συγκρο τήματος Εσσαίων», εξήγησε η Αζρ α.

«Α, οι Εσσαίοι. Τώρα, μάλιστα, καταλαβαίνω το ενδκκμέρον

τους», είπε ο Φλάνερι. Γνώριζε αρκετά για τη σέκτα εκείνο>ν



7 34


των Εβραίων ασκητών, που είχε γνωρίσει μεγάλες δόξες πριν

από την εποχή του Χριστού και κατά τη διάρκειά της. Η πιο

γνωστή κοινότητα Εσσαίων, το Κουμράν, βρισκόταν στο βορ-

ρά, στην περιοχή της παλαιστινιακής Δυτικής Όχθης. Εκεί εί-

χαν βρεθεί και τα περισσότερα χειρόγραφα της Νεκράς Θά-

λασσας, έγγραφα όμοια με τον πάπυρο του Δισμά, αν και όχι

εξίσου καλοδιατηρημένα.

«Τι σα ς φέρνει στη μονή, αιδεσιμότατε;» ρώτη σε η Αζρ α. «Νό-

μιζα ότι ήσαστε στην Ιερουσαλήμ, ότι δουλεύατε πάνω στον

πάπυρο» .

«Έχω έναν φίλο ο οποίος έζησε εδώ, το τελευταίο διάστη-

μα της λειτουρ γίας του μοναστηριού».

Η Αζρα γύρισε, κοίταξε το κτίριο κι ύστερα έστρεψε ξανά

το βλέμμα της στον ιερέα. «Μεγαλύτερος α πό σα ς;»

«Ό χι, είναι π ερ ίπ ου .. . ήταν, θέλω να π ω , στην ηλικία μου»,

απ άντ ησ ε ο Φλάν ερι . «Πέθανε την περα σμένη εβδομάδα».

«Αναφέρεστε στον αιδεσιμότατο Λεονάρντο Κοντάρντι ;»

Ο Φλάνερι δεν μπόρ εσε να κρύψει την κατ άπ ληξη του. «Πώ ς

το ξέρ ετε ;»

«Έχου με ένα αρχείο με τα ονόματα όλων εκείνων πο υ υπη-

ρέτησαν εδώ τον περασμένο αιώνα. Ο αιδεσιμότατος Κοντάρ-

ντι ήρθε στη μονή στη ν αρχή της δεκαετίας του 1980 και ήταν

περίπου στην ηλικία σας. Μάθαμε για το θάνατο του μόλις

πριν από λίγες μέρες, οπότε πόσο κάνουν ένα κι ένα. . .»

Ο Φλά νερι γ έλα σε . «Το ένα κι ένα είναι απ λή αριθμητική. Αυ-

τό που κάνατε εσείς είναι πραγματική τριγωνομετρία. Τι άλλο

ξέρ ετε γ ί α υτό το μέρος;»

«Πολλοί υποστηρίζουν ότι το μοναστήρι ιδρύθηκε από τον

Ιάκωβο, τον αδελφό του Ιησού, και ότι εξακολούθησε να ανή-

κει χωρίς διακοπή στη χριστιανική Εκκλησία μέχρι τα τέλη της

πρώτης χιλιετίας, όταν οι Μουσουλμάνοι σφαγίασαν τους μο-

ναχο ύς και κα τέλαβ αν το ίδρυμα. Με τη σειρά τους εκδιώχθη-

καν και αυτοί το 1099, από τους Σταυροφόρους. Οι Σταυρο-

φόροι εγκαθίδρυσαν ένα νέο Καθολικό Τάγ μα, το οπο ίο επ έζη -




76

9

σε της μογγολικής, αιγυπτιακής, τουρκικής, γαλλικής και βρε-

τανικής κατοχής, και εξακολο ύθησ ε να υπάρ χει μέχρι την επο -

χή της ίδρυσης του κράτους του Ισραήλ. Η μονή έπαυσε τη

λειτουργία της το 1986 και , υστέρα από διαπραγματεύσεις ,

το Βατικανό επ έσ τρ εψ ε τ α κτίρια και τα εδάφ η στο Ισραήλ».

«Ομολογώ ότι με εντυ πω σιάσ ατε. Μ άθα τε πολλά δουλεύο-

ντας σ ' αυτό τον αρχαιολογικό τόπ ο».

«Τα περισσό τερα τα ξέρ ω α π ό τον άνδρα μου».

«Αρχαιολόγος είναι;»

Η Αζρα κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Όπως και ο φίλος

σας, ο αιδεσιμότατος Κοντάρντι , ο σύζυγος μου υπηρέτησε

εδώ ως μοναχός».

«Μοναχός;» επα νέλα βε έκπληκ τος ο Φλάνερι .

«Αφησε την Εκκλησία προτού παντρευτούμε», εξήγησε η

Αζρ α. «Τούτο το μέρος, όμως, τον συνά ρπ αζε ανέκαθεν και συ-

νέχισε να τον γοητεύει ω ς το θάνα το του», πρ όσ θεσ ε ήρεμα και

σχεδόν ουδέτερα, σ αν να ε ίχε θάψει α π ό καιρό τη θλίψη της.

«Είσαι χριστιανή, Α ζρ α;» ρώ τησε στον ενικό ο Φλά νερι, νιώ-

θοντας την ανάγκη να αφ ήσει κατά μέρος τις τυ πικ ότη τες.

«Είμαι Παλαιστίνια μουσουλμάνα και πολίτης του Ισραήλ».

«Είπες ότι ο άνδρας σου έβρισκε τού το το μέρος συ ναρπ αστι-

κό. Λόγω της σχέσης π ου εικάζεται π ω ς είχε με τους Εσσαίους;»

«Εν μέρει», απ άν τη σε . «Κυρίως, όμω ς, εξαιτίας ενός θρύλου

π ο υ είχε ακούσει στις μέρες του ως μοναχός».

«Θρύλου;»

«Ναι, ότι κάπου εδώ γύρω υπήρχε θαμμένη η μυστική διή-

γηση της ζωής και της διακονίας του Ιησού, μια ιστορία χαμέ-

νη α π ό τις μέρες ακόμα της πτώ ση ς της Ιερουσαλήμ».

Ο Φλάνερι ήθελε να τη ρωτήσει αν αναφερ όταν στο Ευαγγέ-

λιο του Δισμ ά. Σ το κά τω κά τω , η ίδια είχε ανακα λύψει τη λήκυ-

θο στη Μ ασ άν τα, λίγα μόλις χιλιόμετρα μακρ ιά. Συ γκρ ατή θηκ ε,

όμω ς, καθώ ς δεν ήξερε αν η Αζρ α γνώρ ιζε - ή αν είχε τη δικαιο-

δοσία να μά θει- λεπτο μέρειες για το περιεχόμενο και τη σημα-

σία του εγγράφου π ο υ είχε βρεθεί μέσα σε αυτ ή τη λήκυθο.




«Αναφέρθηκες σε κά ποιο μυστικό έγγραφο», της είπε ο Φλά-

νερι, διαλέγοντας προσεκτικά τα λόγια του. «Εννοείς κάτι σαν

τα Χε ιρόγραφα της Νεκράς Θά λασσ ας ;»

«Αναμφίβολα, αυτή η μεγάλη ανακά λυψη στο Κουμράν ανα-

ζωπύρωσε το θρύλο και βοήθησε στην εξάπλωσή του», απά-

ντησ ε η Αζ ρα . «Έγινε κάτι σαν τελετουργία μύηση ς για κάθε δό-

κιμο μοναχό να ξοδεύει αρ κετά α π ό τα χρόνια του στη ν ενεργή

ανα ζήτη ση τω ν χαμένω ν διδαχών του Ιησού. Μερικοί δεν εγκα-

τέλειψαν ποτέ, άλλοι έχασαν το ενδιαφέρον τους και αναχώ-

ρησ αν, είτε για να πά νε σε άλλα μο ναστήρια είτε για να αναζη -

τήσου ν τη ζωή έξ ω α π ό την Εκκλησία, όπ ω ς ο άνδρας μου».

«Πίστεψε ποτέ κανένας ότι υπήρξε πράγματι κάτι τέτοιο;»

«Μερικοί το πίστευαν, μερικοί άλλοι ήταν πεπεισμένοι ότι

δεν υπήρχε στον φυσικό κόσμο, κάτι σαν το Αγιο Δισκοπότη-

ρο των ιπ πο τώ ν του βασ ιλιά Αρθούρου».

«Κι εσύ, Αζρα; Πιστεύεις ότι ένα χαμένο ευαγγέλιο βρίσκε-

ται κρυμμένο κάπ ου εδώ κοντά;» ρώτησε ο Φλά νερι.

«Ανέκαθεν πί στ ευ α ότι η αλήθεια κρύβεται και στου ς δύο κό-

σμους, τον ορατό και τον αόρ ατο».

Είδε την υποψία ενός χαμόγελου να ανθίζει στα χείλη της

Αζ ρα και, πα ρ' ότι αυ τή η γυναίκα δε θα μπορ ούσ ε σε καμία

περίπτωση να θεωρηθεί νέα, ο Φλάνερι δεν μπόρεσε να μην

κάνει τη σύγκριση με εκείνη τη νεαρή γυναίκα, με το πλέον

ανεξιχνίαστο χαμόγελο στο ν κόσμο, τη Μόν α Αίζα .

«Εντάξει, δεκτό», είπε αργόσυρτα ο Φλάνερι, καθώς αναλογι-

ζόταν αυτό πο υ πρα γματικά ήθελε να τη ρωτήσει . «Αναπόφευ-

κτα, όμως, η απάντησή σου με οδηγεί σε μια άλλη ερώτηση, η

οπο ία μπ ορεί επίσης να έχει κά ποια σχέσ η μ' αυτό το μοναστήρι».

«Και η οπο ία είναι;»

«Έχεις ακουστά για κάποια οργάνωση ονόματι Via Dei ;»

Μια σκιά αντικατέστησε το χαμόγελο της Αζρα, και ο Φλά-

νερι την είδε να κοιτάζει βιαστικά γύρω της, σαν να ήθελε να

διαπιστώσει αν τους άκουγε κανένας.

«Πού έμαθες γί αυτούς τους ανθρώπους;»




76 9

«Τότε, ξέρεις για τη Via Dei».

«Τους έχω ακουστά».

«Πες μου ό,τι ξ έρεις».

«Γιατί το ψ άχνεις, αιδεσιμότατε Φλά νερι;»

«Το ζήτημα. . . προέκυψε πρόσφατα», απάντησε, προσέχο-

ντα ς να είναι όσο πι ο αόρ ιστος γινόταν. « Πιστ εύω ότι ο αιδεσι-

μότατο ς Κοντάρντι είχε κάπ οιου είδους ανάμ ειξη με τη V ia Dei».

«Μ ήπω ς η ανάμειξή του σχετίζεται με το θάνατο του;»

«Δεν. .. δεν ξέρω», απ άντ ησ ε ο Φλάνερι , ξαφνιασμένος απ ό

την ερώτηση. Η αλήθεια είναι ότι υποψιαζόταν κάποια σχέση

ανάμ εσα στ ο θάνατο του Λεονάρντο και στη μυστική οργάνωση

τω ν νεανικών τους χρόνων. Ίσ ω ς, πά λι, ήταν ο ίδιος υ πα ίτιος

για το ξαφνικό τέλος του φ ίλου του. Μ ήπ ω ς εκείνος δεν είχε ζω -

ντανέψ ει με τις ερω τήσ εις του το παρελ θόν , εκείνες τις φ ρικτές

αναμνήσεις, που ο ιερέας με την κλονισμένη συναισθηματική

υγεία δεν μπ όρ εσε να α ντέξ ει ;

«Κάτι ξέρεις για τη Via Dei, έτσι δεν είναι;» την πίεσ ε ο Φλά νερι.

«Δεν είμαι σίγουρη ότι μπο ρώ να διαφοροπ οιήσω α υτ ά π ου

ξέρω με αυτά πο υ υποψ ιάζομαι» , απάν τησε η Αζρ α.

«Τι υπ οψ ιάζεσ αι , λοιπόν;»

«Ό τι κάπ οτε το μοναστήρι είχε σχέσ εις με τη Via D ei . . . ίσως

απ ό τα χρόνια ακόμα των Σταυροφ όρω ν».

«Αλλά όχι πριν;» ρώτησε ο Φλάνερι.

«Πριν;»

«Πρ οσπ αθώ να μάθω πό τε δημιουργήθηκε α υτή η οργάνω-

ση. Θ α μπορούσε να υπάρχει πρ ιν απ ό τις Σταυ ροφ ορίες ; Ή

μήπως ήταν οι Σταυροφόροι εκείνοι που την ίδρυσαν ως μυ-

στική αδ ελφό τητα , κάτι σα ν το Τάγμ α των Ναϊτών ;»

«Μπορεί να υπήρχε και πριν από τις Σταυροφορίες» , ε ίπε

κοφτά η Αζρα. «Και μπορεί να είχε κάποια ανάμειξη στη δη-

μιουργία του Τάγμ ατος των Ναϊτών».

«Για πες μου, Αζρα, ήταν ποτέ ο άνδρας σου μέλος της Via

Dei;»

Η γυναίκα κούνησε με έμφα ση το κεφάλι. «Ό χι. Αν ήταν, δε



7 34


θα μπορο ύσε ο ύτε να αφήσει την αδελφότητα ού τε να με πα -

ντρευτεί».

«Ή ξ ερ ε, όμω ς, για τη Vi a Dei, έτσι δεν είναι; Και σου είχε μι-

λήσει γί αυτή».

«Ναι, ήξερε αρκετά ώστε να φύγει τρέχοντας και από τού-

το εδώ το μοναστήρι και α π ό την Εκκλησία».

«Παρ ' όλ' αυ τά , η Μονή του Δρόμου του Θ εο ύ εξακολούθη-

σε να τον συ να ρπ άζει σε όλη του τη ζω ή.. . έτσι δεν είπες;»

«Να τον φο βίζει και συνά μα να τον συναρ πά ζει», αποκρίθη-

κε η Αζρα, σχεδόν ψιθυριστά. «Πόσο συχνά συνδέονται αυτά

τα δυο.. .» Σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε τον Φλάνερι σχεδόν

παρ ακλη τικά. «Δε νομίζεις ότι αρκετά μιλήσαμε γ ί αυτή τη V ia

Dei ; Μπορώ, αν θέλεις, να σε ξεναγήσω στο μοναστήρι». Του

έδειξε την είσοδο προ σκα λώ ντας τον να π ερά σει .

Ο Φλάνερι ήταν πεπεισμένος ότι η Αζρα γνώριζε περισσό-

τερ α, δεν ήθελε όμως να την πιέσ ει , υπο ψιαζ όμενο ς ότι την εί-

χε ήδη φοβίσει με την επιμονή του. Ίσως τον υποπτευόταν

για μέλος της Via Dei, πιστεύοντας ότι είχε έρθει για να διαπι-

στώσει πόσα ήξερε εκείνη και κατά πόσο συνιστούσε απειλή

για την οργάνωση.

Σα ν να είχε διαβάσει τις σκέψ εις του, η Αζ ρα ε ίπ ε: «Επίτρε-

ψέ μου, αιδεσιμότατε Φλάνερι, να εικάσω ότι δεν ανήκεις στη

Via Dei».

«Ό χι, δεν είμαι μέλος», τη διαβεβα ίωσ ε.

«Σε είχαν προσ εγγίσε ι , όμω ς, για να γίνεις. Έτ σι δεν είναι;»

«Πριν α π ό πο λύ, π άρ α πο λύ καιρό. Στ α νιάτα μου».

«Τότε ξέρεις ήδη κάτι για τη Via Dei . Δε θα σε πρ οτρ έψ ω να

σταματήσεις τις έρευνές σου, φαίνεσαι θαρραλέος άνδρας και

οι παραινέσεις μιας ηλικιωμένης σαν εμένα δεν πρόκειται να

σου αλλάξουν γνώμη. Θα σου ζητή σω , ωστόσο , να ε ίσαι π ολύ

προσεκτικός. Μάθε ποιον μπορείς να εμπιστεύεσαι και ποιον

όχι, για τί δε θα είναι καθόλου εύκο λο να κάνεις το διαχωρισμό».

«Γιατί φοβά σαι τόσο π ολ ύ;»

Η Αζρα τον κοίταξε παραξενεμένη. «Τη Via Dei δεν τη φο-




76 9

βάμαι . Τι ε ίμαι, εξάλλου, γ ια να τη φοβηθώ ; Τίπ οτα πα ρα πά -

νω απ ό μια κακομοίρα πο υ ψ άχνει στα χώ μα τα για ό,τι θραύ-

σματα μπορέσει να βρει. Γ ιατί να προσ έξου ν κά ποια τόσ ο. . .

αόρατη σαν εμένα; Αλλά έναν σπουδαίο άν θρω πο της Εκκλη-

σίας όπως είσαι εσύ. . . Το μεγάλο όνομα και η φήμη φέρνουν

μαζί τους και την έκθεση, κάτι που μια μυστική οργάνωση,

όπως η Via Dei , δεν παύει ποτέ να φοβάται . . . κάτι που θα

πρ οσ πα θεί πά ντα να απο φεύγε ι . Μ ε οποιοδήποτε τ ίμημα» .

Ξαφ νικά , οι σκιές έφυ γαν απ ό τα μάτια της και χαμογέλασε.

«Είναι ώρα για την ξενάγησ η π ου σ ου υπο σχέθη κα».

Κάνοντας μεταβολή, του έδειξε πρώτα την είσοδο εμπρός

του ς κι ύστερ α τις δυο μικρότερες πό ρτ ες π ο υ την περιστοίχι-

ζαν , η μία γύρ ω σ τα έξι μέτρα δ εξιά και η άλλη στη ν ίδια α πό -

σταση αριστερά.

«Υπάρχουν τρεις δρόμοι για να εισέλθεις στη Μονή του

Δρόμου του Θεού. Κάνε τη σοφή επιλογή».

Ο Φλάνερι ε ξέτ ασ ε τις τρεις εισόδους. Στ ην αρχή νόμισε ότι

οι πόρτες δεξιά και αριστερά ήταν πανομοιότυπες, έπειτα

όμως διαπίστωσε ότι επρόκειτο για οφθαλμαπάτη και ότι ,

στην πραγματικότητα, η δεξιά πόρτα ήταν κοντύτερη και κά-

π ω ς πιο στενή απ ό την αριστερή. Διάλεξε αμέσω ς, δείχνοντας

με το κεφάλι. «Έκαν α τη σωστή επιλογή;» ρώ τησε, καθώς η Αζρα

τον οδηγούσε στο μονοπατάκι που έβγαζε στη μικρότερη από

τις τρεις.

«Όλες οι επιλογές είναι σωστές», δήλωσε η Αζρα, «είτε η

πό ρτα πο υ διαλέγεις οδη γείστον Παράδεισο ε ίτε στην Κόλαση

είτε.. . στη Via Dei».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 27

ΝΤΑΝΙΕΛ ΜΑΖΑΡ ΗΠΙΕ μια γουλιά α π ό το ν πρ ωινό κα φέ

του μελετώντας ένα τμήμα του πα π ύρ ου το υ Δισμά το

οποίο ε ίχε εκτυπώσει από τον υπολογιστή. Προτιμούσε να

δουλεύει στο χαρτί, όχι μόνο επειδή είχε μάθει την τέχνη του

πολύ προτού οι υπολογιστές την παραγκωνίσουν, αλλά και

γιατί έτσι μπορούσε να σημειώνει παρατηρήσεις στα περιθώ-

ρια και να συνδέει με γραμμές και τόξα τα συναφή τμήματα

του κειμένου.

Όταν ανακαλύφθηκαν τα εβραϊκά κομμάτια του κειμένου,

ο Γιούρι Βιλνάι είχε χρησιμοποιήσει την παρουσία τους για να

αμφισβητήσει τη γνησιότητα του παπύρου. Ενώ τα πρώτα

αντίγραφα της Παλαιάς Διαθήκης ήταν όλα γραμμένα στα

εβραϊκά, οι συγγραφείς της Καινής Διαθήκης, στην πλειονότη-

τά τους, είχαν χρησιμοποιήσει την ελληνική γραφή. Έτσι, κανέ-

να απ ό αυ τά τα κείμενα δεν περιε ίχε εβραϊκά, όπ ω ς συνέβαινε

στην περίπτωση του χειρογράφου του Δισμά.

Παρ' ότι ο Μαζάρ υποστήριζε μετά μανίας την αυθεντικό-




76

9

τητα του παπύρου, ε ίχε κι εκείνος προβληματιστεί από το

συνδυασμό εβραϊκών και ελληνικών. Και ακόμα πιο παράξενο

ήταν το γεγονός ότι η ταυτόχρονη χρ ήση τω ν δύο γλω σσώ ν δεν

ακολουθούσε κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο. Σε κάποια ση-

μεία εμφα νιζό ταν μία και μοναδική εβραϊκή λέξη, και σε κάπ οια

άλλα ολόκληρη πα ρά γρα φο ς ή ταν γραμμένη στ α εβραϊκά.

Καθώς ο Μαζάρ μελετούσε ένα από τα πιο μακροσκελή

εβραϊκά απο σπ άσ μα τα , η συγκέντρωσή του διαταράχτηκε και,

πα ύο ντα ς ουσ ιαστικά να διαβάζει το κείμενο, άρχισε να το βλέ-

πει σαν γενική εικόνα, σαν ένα πολύπ λοκο σύνολο α π ό γραμμα-

τικά σύμβολα. Καθώς το κείμενο μετατρεπόταν σε ένα ενιαίο

σχέδιο, αρκετοί χαρακτήρες άρχισαν να ξεχωρίζουν, όχι τοπο-

θετημένοι ο ένας δίπλα στον άλλον αλλά ανά τακτά διαστήμα-

τα. Ο Μαζάρ μπόρεσε να τους διακρίνει επειδή, καθώς τους

παρ ατηρ ούσ ε ως σύνολο, σχημάτιζαν μια οικεία λέξη, στη γρα-

φή τη ς οπο ίας είχε εξασκηθεί ιδιαίτερα όταν ήταν πα ιδ ί Σχεδόν

αφηρημένα, υπογράμμισε καθένα από τους χαρακτήρες. Από

τα δεξιά προς τα αριστερά -κατεύθυνση στην οποία διαβάζο-

νται τα εβρ αϊκά - ήταν τα γράμματα Μεμ, Ζάιν και Ρες.

Στα αρχαία εβραϊκά δεν υπήρχαν φωνήεντα, κι ούτε ο κα-

θηγητής τα χρειαζόταν για να μεταφρ άσει τη λέξη, την οπο ία

άρθρωσε ψιθυριστά: «Μαζάρ» . Σύμπτωση, ε ίπε στον εαυτό

του. Μετά, όμως, μέτρησε έναν ίσο αριθμό χαρακτήρων, που

προη γούνταν αυ τών των τριών, και υπογράμμισε τα γράμμα-

τα

Ντάλεθ, Νουν, Γιοδ

και

Λάμεντ.

«Ντάνιελ Μαζάρ», είπε μουδιασμένα.

Αργά, προσεκτικά, μέτρησε τα διαστήματα ανάμεσα στο

κάθε γράμ μα και διαπ ίστω σε ότι, πρ άγ μα τι, ήταν ισομερώς κα-

τανεμημένα, σε απ όσ τασ η ακριβώς οκτώ χαρακτήρω ν το ένα

απ ό το άλλο.

«Οκ τώ . . .» Ο Μ αζά ρ κούνησε εμβρόντητος το κεφά λι .

Ανέκαθεν τον συ νά ρπ αζ ε ο εβραϊκός μυστικισμός και ειδικά η

αριθμολογία. Τα γράμματα του εβραϊκού αλφάβητου δεν αντι-

πρ οσ ώ πε υα ν μόνον ήχους, αλλά είχαν και τη δική τους αριθμη-




76 9

σης της Βίβλου ήταν εκείνη του Ελιγιάχου Ριττς*, συναδέλφου

του Μα ζάρ στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο. Τα απο τελέσμα τα της

έρευνα ς του Ριπς είχε συγκεντρ ώσ ει και εκλαϊκεύσει ο δημοσιο-

γράφος Μάικλ Ντρόσνιν στο βιβλίο του Ο Κώδικας της Βί-

βλου**, το οπο ίο είχε εκδοθεί το 199 7 για να γνωρίσει πα γκό-

σμια επιτυχία. Και ενώ αρκετοί άλλοι μελετητές είχαν απομυ-

θοποιήσει την υπόθεση της κωδικοποίησης, υποδεικνύοντας

ότι παρόμοιες προφητείες μπορούσαν να βρεθούν σε όλων

των ειδών τα συγγράμματα, από το Μόμπι Ντικ ως το Πόλε-

μος και Ειρήνη

, ο Μ αζ άρ εξακολουθ ούσε να μαγεύεται απ ό την

ιδέα πως ο Δισμάς βαρ-Δισμάς ίσως είχε διαλέξει τα εβραϊκά

για να περά σει σε κωδικοποιημένη μορφή μηνύματα πο υ θεω-

ρούνταν ακραία για την επο χή τ ου , ή ακόμα και αιρετικά .

Συνειδητοποιώντας ότι ο υπολογιστής ήταν το καλύτερο

εργαλείο για να θέσει υπό δοκιμή την υπόθεσή του, ο Μαζάρ

κάθισε σε ένα από τα τερματικά, κατέβασε ένα αντίγραφο

του πα π ύρ ου , πο υ ε ίχε μετατρ απ εί σε απλό κείμενο - το πλή-

ρες κείμενο του παπύρου με όλα τα αποσπάσματα, ελληνικά

και εβραϊκά. Αφού αντέγραψε το κείμενο σε ένα νέο αρχείο,

έσβησε όλα τα ελληνικά αποσπάσματα, αφήνοντας μόνο τα

εβραϊκά. Μετά φόρτωσε ένα πρόγραμμα ανάλυσης κειμένου,

βασισμένο στον περίπ λοκο μαθηματικό τύ πο π ου είχε επινοή-

σει ο Ελιγιάχου Ριπς.

Χρησιμοποιώντας πρώτα μία κι έπειτα μια δεύτερη ισαπέ-

χουσ α ακολουθία γραμμάτων -ή , αλλιώς ΙΑΓ- ο Μαζάρ έψαξε

το κείμενο για σχηματισμού ς λέξεω ν. Το πρόγρ αμμα συνέκρινε

τις σειρές των γραμμάτων με ένα εβραϊκό λεξικό, αναζητώ-

ντας κοινές λέξεις ή φράσ εις. Αρκετές λέξεις αναγνω ρίστηκαν,

* E l i jahu Rips και R ipson: Εβραίος μαθ ημα τικός, γνω στό ς ως ο «αποκω δι-

κοττοιητής της Βίβλου». (Σ .τ .Μ. )

** Ο Κώδικας της Βίβλου,

Μάικλ Ντρόσνιν . Μετάφραση Βασίλης Αδραχτάς ,

εττιμέλεια Μαρία Αττοστολοττούλου: Ελληνικά Γοάμματα, 1998 . (Σ . τ .Μ. )



7

34


καμία όμως δεν ήταν σημαντική. Ο Μ αζ άρ δοκίμασε διαφορε-

τικές ακολουθίες , ώσπου, περίπου μια ώρα μετά, είδε να εμ-

φανίζεται ένα οικείο όνομα· ήταν το τοπωνύμιο Μασάντα, το

σημείο όπου είχε ανα καλυφ θεί ο πά πυ ρο ς. Χρησιμοποιώντας

το όνομα «Μασάντα» σαν λέξη-κλειδί , ο Μα ζά ρ εφ άρμοσ ε ξα-

νά τις ακολουθίες, δημιουργώντας ένα πλέγμα χαρακτήρων

γύρω από το τοπωνύμιο. Ο υπολογιστής έδινε σήμα κάθε φο-

ρά που το πρόγραμμα εντόπιζε και υπογράμμιζε κάποια λέξη,

που αντιστοιχούσε στη λέξη-κλειδί, κι έπειτα ειδοποιούσε δεύ-

τερη και τρίτη φορά καθώς εντοπίζονταν οι επιπλέον λέξεις.

Σα ν εικόνα π ο υ αναδύεται α π ό την ομίχλη, γεμάτος απο ρία και

δέος, ο Μ αζ άρ είδε να εμφανίζονται γύρ ω απ ό τη λέξη «Μ ασά-

ντα» ολόκληρες αλληλουχίες φράσεων. Χωρίς να χάσει καιρό,

άρ πα ξε το σημειωματάρ ιο του κι άρχισε να μεταφ ράζει τις λέ-

ξεις στ α αγγλικά, ώ σπ ου κατέληξε στις ακόλουθες φ ρά σεις:

Όρος

Εβραίων πατριωτών

Πάπυρος αποκαλνμμένος για λίγο

Επιστρέψει στο

σκοτάδι

Ο καθηγητής κοίταζε εμβρόντητος τις λέξεις εμπρός του.

Για άλλη μια φορά, π ρο σπ άθ ησ ε να πείσει τον εαυτό του ότι

επρό κειτο για σύ μπ τω ση , του ήταν αδύνατον όμως να δει π ώ ς

ένα μήνυμα, τόσο άρρηκτα συνδεδεμένο με τον πά πυ ρο , μπο-

ρούσε να είναι το απο τέλ εσμ α μιας τυχα ίας δ ιάταξης.

Και τ ι σήμαινε ; αναρωτήθηκε. Μ ήπ ω ς ο Δισμάς πρ οέ βλε πε

ότι ο πάπυρος του θα ήταν ορατός για ένα μικρό διάστημα

στη διάρκεια της δικής του ζω ής και θα επέσ τρ εφ ε έπ ειτα στο

σκοτάδι με την ταφή του σ τα χώμ ατα της Μ ασ άντ α; Ενώ κάτι

τέτοιο δεν ήταν απίθανο, ο Μ αζά ρ είχε την περίεργ η αίσθηση

ότι το «αποκαλυμμένος για λίγο» αναφερόταν στο παρόν, και

ότι ο πάπυρος θα εξαφανιζόταν και πάλι σύντομα, αυτή τη

φορά ίσως για πά ντα .

Αποφάσισε να τρέξει ξανά το πρόγραμμα, χρησιμοποιώ-




76 9

ντας το σημείο όπο υ εμ φα νιζότα ν το όνομά του, για να καθο-

ρίσει το σημείο εκκίνησης και την ισαπέχουσα διάταξη των

γραμμάτων. Είχε δει το όνομά του στα εβραϊκά, διατεταγμένο

σε διαστήματα, σε μια ακολουθία οκτώ γραμμάτων. Για να το

συγκρίνει ξανά με τον κώδικα της Τορά, που είχε επινοήσει ο

Ελιγιάχου Ριπς, έδωσε στο πρόγραμμα την εντολή να δημιουρ-

γήσει ένα πλέγμ α γραμμάτω ν γύρ ω α πό το όνομά του, χρησιμο-

ποιώ ντας μια ακολουθία των οκτώ. Καθώ ς το πλέ γμα έπαιρνε

μορφή, λέξεις άρχιζαν και πάλι να υπογραμμίζονται. Ο Μαζάρ

κάρφωσε το βλέμμα στην πρ ώτ η·

ρατσάχ.

Δολοφόνος.

Ο καθηγητής έμεινε να κοιτάζει ακίνητος την οθόνη, ώ σπ ο υ

το πλήρες νόημα του μηνύματος ξεκαθάρισε στο μυαλό του.

Επρόκειτο, άραγε, γ ια προειδοποίηση ή για την πρόβ λεψ η κά-

ποιου γεγονότος π ου δεν μπορού σε να α νατρ απ εί ;

Έφτιαξε ένα κρυπτογραφημένο αντίγραφο του φακέλου

και το επισύ να ψ ε σ ε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρο μείου,

το οποίο και έστειλε στην προσωπική του ηλεκτρονική διεύ-

θυνση. Έπειτα, για να είναι απόλυτα σίγουρος ότι οι πληρο-

φορίες δε θα χάνονταν, αν του συνέβαινε κάτι , συνέδεσε μια

μικρή ψηφ ιακή κάμερα στη USB θύρα του υπολογιστή, πέ ρα σε

το καλώδιο π ίσω απ ό κάποια αντικείμενα π άν ω στο γρα φείο

του, ώστε να μη φαίνεται, κι ύστερα έκρυψε τη διαδικτυακή

κάμερα ανάμεσα στα βιβλία που βρίσκονταν στο ράφι , πάνω

ακριβώς απ ό το τερματικό του .

Έδωσε εντολή εκκίνησης σε ένα πρόγραμμα βιντεοσκόπη-

σης στον υπολογιστή κι έπε ιτα σήκωσε το τηλέφω νο και πλη-

κτρολόγησε έναν αριθμό. Ό τ α ν άρ χισε να καλεί , πίε σε το κου-

μπί της ανοιχτής ακρόασης κι έβαλε ξανά το ακουστικό στη

θέση του.

Ύστερα από δυο τρία κουδουνίσματα, ένας άνδρας απά-

ντησε στην κλήση, με τη φωνή του να αντηχεί κάπως διαφο-

ρετική αλλά ολοκάθαρη μέσα από το μεγάφωνο της ανοιχτής

ακρόασης: «Δε σε περίμενα τόσο νωρίς, Σάρα. Νόμιζα ότι δε

θα ερχόσουν πρ ιν απ ό τις εννιά».



7

34


Ο Μαζάρ απόρησε προς στιγμήν, ε 'πειτα όμως συνειδητο-

ποίησ ε ότι ο Πρέστον Λούκις περίμενε τηλεφώνημα απ ό τη Σά -

ρα Αράν τ.

«Ο Ν τάνιελ είμαι, Πρ έστον», είπ ε λίγο αμήχανα .

«Π, Θεέ μου, Ντάνιελ, με συγχωρείς. Μάλλον θα πρέπει να

προσέχω περισσότερο πώς απαντάω στο τηλέφωνο» , ε ίπε

με ένα γελάκι ο Πρέστον. «Δεν πρ έπε ι να μου ξεφύγο υν π ράγ-

ματα για τα οποία θα μετανιώσω αργότερα».

«Σε πό ση ώ ρα μπο ρείς να είσαι στο εργαστήρ ιο;» ρώτησε ο

Μ αζάρ , απο φεύγο ντας ευθέως τ ις επιπλέο ν αβρότητες .

Ο Πρέσ τον δίστασε για μια στιγμή, αλλά έπειτα απ άν τησ ε:

«Περιμένω τη Σάρα σε καμία ώρα.. . γύρω στις εννιά. Θα κοι-

τά ξω μήπ ως μπο ρεί να έρθει νωρίτερα. Συν έβη κάτι;»

«Δεν είναι το τι συν έβη , αλλ ά το τι πρ όκε ιται να συ μβεί», εί-

π ε ο Μα ζά ρ. «Αν, βέβα ια, είναι σω στή η εκτίμησή μου».

«Σωστή, για τι πράγμα; Πολύ αινιγματικός είσαι, Ντάνιελ,

φίλε μου. Πε ρί τίνος π ρό κειται;»

«Θα με περ νού σες για τρελό, αν σου το έλεγα. Πρέπ ει να το

δεις με τα ίδια σο υ τα μάτια».

«Μ πο ρεί να περιμένει ώ σπ ου να φτά σω εκεί;»

«Περίμενε δύο χιλιάδες χρόνια, φαντάζομαι ότι μπορεί να

περιμένει για καμία ώρα α κόμα».

«Έρχομαι το συντομότερο δυνατό».

Ο Μαζάρ έκλεισε το τηλέφωνο και κάθισε ξανά μπροστά

στον υπολογιστή, χρησιμοποιώντας, αυτή τη φορά, επιπλέον

διαστήματα χαρακτήρων για την ανίχνευση σχηματισμών λέ-

ξεων. Καθώς δούλευε, έδινε μια προφορική περιγραφή του τι

έκανε. Η κοινή λογική, η ορθή σκέψ η, η εκπ αίδ ευσ η και η εμπ ει-

ρία του βροντοφώναζαν ότι ακολουθούσε λάθος δρόμο, οι επι-

πλέον φράσεις , όμως, που εμφανίζονταν επάνω στον πάπυ-

ρο, ενίσχυα ν ολοένα και π ιο π ολ ύ την αρχική του εκτίμηση.

«Πρ όσεχ ε, Ν τάνιελ», είπε στο ν εαυτό του σε μια στιγμή αμ-

φιβολίας. «Θυμήσου το οστεοφυλάκιο. Θυμήσου πώς κατέλη-

ξες να γελοιοποιηθείς».



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ 26Ί

76 9

Και πόσο περισσότερο θα γελοιοποιόταν, αν επέλεγε να

αναλύσει τον π ά π υρ ο χρησιμοποιώντας τον κώδικα της Τορά,

τον οποίο οι περισσότεροι ερευνητές απ έρρ ιπτα ν ως α ποκύη-

μα μιας εξαιρετικά ζωηρής φαντασίας.

Παρ' όλ' αυτά, ο Μαζάρ αισθανόταν την ανάγκη να κατα-

γράψ ει τα ευρήμ ατά το υ, ακόμα και αν έμελλε να χρησ ιμεύσουν

μονάχα σαν πυρομαχικά σ τα χέρια όσων επιζητ ούσ αν να αμφι-

σβητήσουν τη γνησιότητα του χειρογράφου. Ανοιξε το σημειω-

ματάριο του και άρχισε να γράφ ει τα μηνύματα π ο υ είχε ανακα-

λύψει μέχρι στιγμής. Είχε μόλις τελειώσει με το πρώτο, όταν

άκο υσε μια πό ρτ α να βροντάει κά πο υ έξω , στο διάδρομο.

«Ο Πρέστον;» ψιθύρισε, έπειτα όμως κοίταξε το ρολόι του

τοίχου και κούνησε αρνητικά το κεφάλι. Δε ν υπ ήρ χε πε ρίπ τω -

ση να είχε φτά σει τόσο γρήγορα. Εξάλλο υ, ο Πρ έστον πο τέ δε

θα βροντούσε έτσι τις πόρτες.

Κανένας δε θα βροντούσε έτσι τις πόρτες, σκέφτηκε ο Μα-

ζάρ ακο ύγοντας άλλον έναν παρ όμοιο κρότο.

Πετάχτηκε από τη θέση του, έτρεξε ως την πόρτα του ερ-

γαστηρίου, την άνοιξε και κοίταξε στο διάδρομο. Με την άκρη

του ματιού του έπιασε έναν από τους φρουρούς να τρέχει

πρ ος την κεντρική είσοδο, με το όπλο του προτεταμ ένο. Αξαφ -

να, ο άνδρας πυρ οβόλη σε, και η εκπυρσοκρ ότηση φώ τισε, για

μια στιγμή, τον βυθισμένο στις σκιές χώ ρο.

Αυτ ό πο υ είχε ακούσει ο Μ αζ άρ δεν ήταν πό ρτε ς πο υ έκλει-

ναν με πά ταγ ο, αλλά πυροβολισμοί .

Έκλεισε τη δική του πόρτα, την κλείδωσε και κοίταξε ολό-

γυρα στο εργαστήριο, με το μυαλό του να δουλεύει πυρετω-

δώς, ψάχνοντας το πιθανότερο σενάριο. Ή τ α ν παλαιστινιακή

ομάδα επ ίθεσ ης; Γιατί , όμως, οι τρομοκ ράτες να έρθουν εδώ;

Αφο ύ συνήθως χτυπ ούσ αν εκε ί όπου μπορούσαν να εξασφ α-

λίσουν τα περισσότερα θύματα.. . Οι μόνοι που βρίσκονταν

στ ο κτίριο τέτοια ώρ α ήταν ο ίδιος και οι φρο υρ οί.. .

«θ εέ μου » αναφ ώνη σε άξα φν α. «Η πρ οφ ητε ία ε ίναι αλη-

θινή »



7 34


Ο καθηγητής έτρεξε ξανά στον υπολογιστή, όπου εξακολου-

θούσε να εμφανίζεται στην οθόνη ολόκληρο το χειρόγραφο.

Επιπλέον, το πλέγμα των εβραϊκών χαρακτήρων βρισκόταν

στο προσκήνιο, με αρκετές α π ό τις λέξεις υπογραμμισμένες.

Πά τησε το πλήκ τρο εξόδου στο επά νω μέρος του παρ αθύ-

ρου, και ένα μήνυμα εμφανίστηκε για να τον ρωτήσει αν ήθελε

να αποθηκεύσει τις αλλαγές. Επέλεξε το «όχι» και η σελίδα με

τον κώδικα της Τορά εξαφανίστηκε. Ο Μαζάρ έκλεισε το έγ-

γρα φο με το κείμενο του πα π ύρ ου και, αφήνοντας τον υπολο-

γιστή ενεργό, έκλεισε και την οθόνη, έτσι ώστε να δείχνει απε-

νεργοποιημένος. Έπ ει τα , έσκισε μια σελίδα απ ό το σημειωμα-

τάριο του και την παράχωσε στην τσέπη του. Τέλος, έτρεξε

στο θησαυροφυλάκιο , εκε ί όπο υ φυλάσσ ονταν ο πά πυ ρο ς και

η λήκυ θος . Οι δ ιπλ ές κλειδαριές ήθελαν δύο άτομ α για να ανοί-

ξουν. Ο Γιούρι Βιλνάι και ο ίδιος γνώριζαν το συνδυασμό για

τον δεξιό κύλινδρο και ο επικεφαλής της ασφάλειας είχε απο-

στηθίσει εκείνον του αριστερού. Ο Μαζάρ, όμως, ήξερε από

καιρό και τους δύο συνδυασμούς, παρ' ότι αυτό ήταν ένα μυ-

στικό π ου κρατούσε για τον εαυτό του. Δεν ε ίχε πειράξει πο τέ

του το θησαυρο φυλάκιο, τώρα όμως επρόκειτο για κα τάστα-

ση ανάγκης και, μάλιστα, έκτακτης. Έτσι , βάλθηκε να γυρίζει

τους κυλίνδρους στις κατάλληλες θέσεις, πρώτα τον δεξιό κι

έπ ειτ α τον αριστερό. Τελικά , ακούσ τηκε ένα δυνατό «κλικ», κι

ο Μα ζάρ ά ρπ αξ ε το μοχλό και άνοιξε την πόρ τα.

Το θησαυροφυλάκιο θύμιζε περισσότερο μικρή ντουλάπα

και ήταν εξοπλισμένο με κλιματισμό για τη διατήρηση σταθε-

ρής θερμοκρασίας και υγρασίας. Κανονικά, τα ράφια φιλοξε-

νούσαν διάφορα αρχαία χειρόγραφα, όλα όμως είχαν μετα-

φερ θεί σε άλλο σημείο φύλα ξης , όταν έφτασε ο πάπ υρ ος του

Δισμά. Η άδεια λήκυθος ήταν τοποθετημένη σε ένα από τα

χαμηλότερα ράφια, και ο πάπυρος βρισκόταν στο ακριβώς

επ άν ω ράφι , τυλιγμένος σε ύφ ασμ α.

Αφήνοντας τη λήκυθο στη θέση της, ο Μαζάρ σήκωσε στα

γρήγορα τον πάπυρο και , κρατώντας τον στην αγκαλιά του,




26 Ί

τον μετέφερε στον κυρίως χώρο του εργαστηρίου. Με τους

πυροβολισμούς α π έξ ω να αυξάνουν σε συχνότητα, άρχισε να

ψάχνει για μια κατάλληλη κρυψ ώνα . Δεν είχε περ άσ ει μισό λε-

π τό , όταν ο καθηγητής πήγ ε τρέχοντας σ' έναν ψηλό φωρια-

μό, άφ ησε τον πά πυ ρο παρ άμερα και τράβηξε έξω το πιο χα-

μηλό συρτάρι . Έν α αρ κετά μεγάλο κενό υπήρχε κάτω απ ό το

συρτάρι, ανάμεσα σε αυτό και στη βάση του επίπλου, και ο

Μαζάρ γλ ίστρησε τον πάπυρο εκε ί μέσα, τον κατέβασε όσο

πιο χαμηλά μπορούσε κι έπειτα έβαλε ξανά το συρτάρι στη

θέση του.

Αφ ού κλείδωσε το θησαυροφυλάκιο, ο καθηγητής πήγ ε στο

ράφι με τα βιβλία, εκεί όπου είχε κρύψει τη διαδικτυακή κάμε-

ρα. Εξακολουθούσε να μαγνητοσκοπεί στον υπολογιστή, με

την οθόνη κλειστή. Κοιτάζοντας στο φακό της, περιέγραψε

βιαστικά τις τελευταίες εξελίξεις στο κτίριο, καθώς και τα όσα

είχε ανακα λύψει. Είχε σχεδόν τελειώσ ει, όταν ακούστη κε το χτύ-

πημα στην πόρτα. Καθώς ο καθηγητής οπισθοχωρούσε προς

την άλλη άκρη της αίθουσας, εκείνοι που βρίσκονταν απέξω

έσπασαν την κλειδαριά πυροβολώντας την κατ' εξακολούθη-

ση. Η πό ρτ α άνοιξε διάπλ ατα , και τρεις άνδρες όρμησαν μέσα ,

ντυμένοι με σκούρα ρούχα και μαύρες μάσκες.

«Ποιοι είστε;» ρώτησε ο Μαζάρ. «Τι θέλετε;»

«Ανοιξε το θησαυ ροφ υλάκιο » φώ ναξ ε ο ένας στα αρα βικά,

για να επαναλάβει αμέσως μετά τη διαταγή στα αγγλικά.

Βλέποντας ότι ο Μαζάρ παρέμενε ακίνητος, ένας από τους

άλλους δύο είπε: «Αυτόν δεν τον χρειαζόμαστε». Γυρίζοντας

πρ ος τον Ισραηλινό ερευνητή, σήκω σε το πιστόλι του και π ίεσ ε

τη σκανδάλη τρεις φο ρές.

Ο Μαζάρ ένιωσε τις σφαίρες να χτυπούν το στήθος του

και το σώμα του να εκσφενδονίζεται στον τοίχο. Καθώς σω-

ριαζότα ν μουδιασμένος κάτω , η όρασ ή του θόλωσ ε και οι φω-

νές άρχισαν να σβήνουν. Είδε τους μασκοφόρους συγκεντρω-

μένους γύρω α π ό το θησαυροφυλάκιο και τη βαριά πόρτ α να

ανοίγει . Έπειτα, τα πάντα σίγησαν και σκοτείνιασαν.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2,8

ΓΙΟΥΡΙ ΒΙΛΝΑΙ ε ίχε μόλις παρκάρει το αυτοκίνητο του

όταν είδε τρεις μασκοφόρους άνδρες να βγαίνουν τρέ-

χοντας από την κεντρική είσοδο του κτιρίου. Οι δυο κράδαι-

ναν τα όπλα τους , και ο τρίτος κρατούσε κάτι στα χέρια του.

Έπεσε αμέσως κάτω , γ ια να μη φαίνετα ι από τα παράθυρα ,

και περ ίμενε έτσ ι ένα ολόκληρο λεπτό ή και παραπάνω,

ώσπου σηκώθηκε ξανά και κο ίταξε προσεκτικά γύρω του. Οι

άνδρες είχαν εξα φα νιστε ί .

Βγήκε γρήγορα από το αυτοκίνητο, διέσχισε τρέχοντας την

απόσταση ως το κτίριο και , όταν μπήκε μέσα, ε ίδε τον πρώτο

φρουρ ό να κείτεται π ίσ ω α π ό το γραφ είο υποδοχής μέσα σ ε μια

λίμνη αίματος. Το πρόσωπο του είχε σχεδόν διαλυθεί , και δεν

υπήρχε λόγος να ελέγξει το σφυγμό του για να βεβαιωθεί ότι

ήταν νεκρός . Δύ ο ακόμα φρο υροί ήταν πεσμένοι στην αρχή του

διαδρόμου π ο υ οδη γούσε σ το εργασ τήριο. Και εκείνοι νεκροί.

Πλησιάζοντας επιφυλακτικά στο εργαστήριο , ο Β ιλνάι ε ίδε

την κατεστραμμένη πόρτα να κρέμεται από έναν μεντεσέ στο




26Ί

σπα σμένο κούφωμα. Μ πήκ ε προσεκτ ικά στην αίθουσα, έριξε

μια γρήγορη ματιά κι έκανε ασυνα ίσθητα ένα βήμα πίσ ω , ότα ν

συνε ιδητοποίησε αυτό που έβλε πε .

«Ντάνιελ » φώ ναξ ε κι έτρεξε ε κε ίό π ου κειτόταν ο μεγαλύτε-

ρος άνδρας, σωριασμένος κόντρα στον πίσω τοίχο. «Ντάνιελ»,

συνέχισε να επανα λαμβά νει , αναζητώ ντας στο σώμα του Μα-

ζάρ σημεία ζωής.

Ένας τραχύς, πνιχτός ήχος ακούστηκε, καθώς ο Μαζάρ

έπα ιρνε αν άσα και αγω νιζόταν να ανοίξει τα μάτια του .

«Ή ρεμ α», είπ ε ο Βιλνάι, ψάχνο ντας για το κινητό του . «Μην

πρ οσ πα θή σεις να κινηθείς . Θ α καλέσω βοήθεια».

Ο Μ αζ άρ άπ λω σε το χέρι κι άρ π αξ ε το μανίκι του νεότερο υ

άνδρα. «Τ-τους ει-είδες, Γιούρι;» ρώτησε ξέπνοα. «Τ-τρεις. . .

τ-τρεις ήταν».

«Ναι», απάντησε ο Βιλνάι. «Τους είδα».

«Και. . . και οι φ-φρουροί;»

«Νεκροί», απ άν τη σε βαρ ύθ υμα ο Βιλνάι. «Είναι όλοι νεκροί».

Ο Μ αζά ρ έβηξε φτύν οντας αίμα. «Πήραν τον. . .» άρχισε να

λέει ο Γιούρι, έπειτα όμως είδε το ανοιχτό, άδειο θησαυροφυ-

λάκιο και συνειδητοποίησε ότι αυτό που μετέφερε ο τρίτος

άνδρας ήταν η λήκυθος με τον πά π υρ ο μέσα.

Ο Μαζάρ προσπάθησε να μιλήσει , ένας δυνατός βήχας

όμως τον εμπό δισε, κι άλλο αίμα άφρ ισε στο σ τόμα το υ. Ο Βιλ-

νάι προσπάθησε να τον κάνει να σωπάσει , ο Μαζάρ όμως

κούνησε το κεφάλι λέγοντας: «Συ-συγγνώμη. Δεν μπόρεσα να

τους στ αμ ατή σω , αν . . . αν και ήξερα ότι ε-έρχονταν».

«Φυσικά και δεν μπορούσες να. . .» Ο Βιλνάι άφησε τη φρά-

ση του μισοτελειωμένη. «Ήξερες ότι έρχονταν;»

«Ο κω-κώδικας», τραύλισε ο Μαζάρ. «Ο κώδικας είπε ότι

θα γινόταν».

«Τι είναι αυτά που λες, Ντάνιελ; Ποιος κώδικας;» ρώτησε ο

Βιλνάι, ο Μαζάρ όμως είχε ήδη χάσει τις αισθήσεις του. «Ντά-

νιελ, ξύπνα», είπε ο Βιλνάι κουνώντας τον όσο πιο μαλακά

μπορούσε.



260


Τα μάτια του Μ αζά ρ μισάνοιξαν και πρ οσ πά θη σε να μιλήσει .

«Κάτι είπες για έναν κώδικα, Ντάνιελ. Ποιον κώδικα;»

«Σ-στην τσε-τσ έπη μου», κατάφ ερε να αρθρώσει ο Μ αζά ρ.

«Το. . . το χα ρτ ί σ-στην τσ έπ η μου».

Ο Βιλνάι άρχισε να ψάχνει σαν μανιακός τα ρούχα του Μα-

ζάρ, χωρίς να δίνει και μεγάλη σημασία στα βογκητά του πό-

νου π ο υ πρ οκαλο ύσα ν στον πληγωμένο οι απότομοι χειρισμοί

του. Τελικά, βρήκε το σκισμένο φύλλο από το σημειωματάριο

του Μαζάρ και είδε δυο φράσεις γραμμένες στα εβραϊκά και

μεταφρασμένες στα αγγλικά:

Δολοφόνος τον Μαζάρ

Όχι αυτός που φαίνεται

«Τι είναι αυ τό, Ντάνιελ;» ρώ τησε ο Μ αζ άρ .

«Ο κώδικας.. . ο κώδικας του δόκτορα Ρ-ριπς».

«Ο κώδικας της Τορά; Μα αυτό είναι γελοίο», είπε ο Βιλνάι,

ο Μαζάρ όμως τον άρπαξε από το πέτο και τον τράβηξε με

τέτοια δύναμη που παρ αλίγο να καταφέρει να σηκωθ εί.

«Ο πάπυρος του Δισμά. Π-πες στον Πρέστον να χρησιμο-

ποιήσ ει το ν κώδικα. Ξέρει α υτός », ψέλλισε κι έχα σε ξα νά τις αι-

σθήσεις του.

Α πέ ξω ακούγονταν τώρα τα σφυρίγματα των σειρήνων των

περιπολικών και των ασθενοφόρων πο υ πλησίαζαν . Αξα φν α,

ο Βιλνάι θυμήθηκε το κινητό του, που ήταν πεσμένο στο πά-

τωμα, εκεί όπου το ε ίχε πετάξει ασυναίσθητα, έχοντας ξεχά-

σει την υπό σχ εσ ή του να καλέσει σε βοήθεια.

Το έριξε στην τσ έπ η του σακακιού του και χαμήλω σε το βλέμ-

μα στο συνάδελφο του. «Έρχεται βοήθεια», είπε.

Ανα πνέο ντας βαριά, ο Μ αζ άρ εξακ ολουθο ύσε να είναι αναί-

σθητος.

«Με άκο υσ ες, Ν τάνιελ; Το ασθενο φόρ ο είναι εδώ».

Ο Μ αζ άρ δεν αντέδρασε .

Ο Βιλνάι κοίταξε ξανά το χαρτί που έσφιγγε στη χούφτα




26 Ί

του. Βαθιά προβληματισμένος, το δίπλωσε προσεκτικά και το

έβαλε στην τσέπη του. Ρίχνοντας μια ματιά, για να βεβαιωθεί

ότι εξακολουθούσαν να είναι μόνοι, χάιδεψε τρυφερά το μά-

γουλο του Μ αζά ρ κι ύστερα γλίστρησε το χέρι του πά νω στο

πρόσωπο του μεγαλύτερου άνδρα.

Κρατώντας την παλ άμη του πά νω α πό το στόμα του Μ α-

ζάρ, του έκλεισε τη μύτη, κρατώντας τη με δύναμη ανάμεσα

στο ν αντίχειρα και το δείκτη το υ.

Ο Μαζάρ άνοιξε απότομα τα μάτια και κοίταξε τον Βιλνάι

με έκπ ληξ η και απ ορ ία. Π αρ' όλ' αυ τά , δεν αντέδρ ασε, δεν προ -

σπάθησε καν να κουνήσει το κεφάλι . Η αποδοχή χαλάρωσε

την έκφρασή του και, κλείνοντας τα μάτια, άφησε την τελευ-

ταία του πνο ή.

Ο Βιλνάι έπ α ψ ε να ακούει τον ήχο των σειρήνων καθώς τύλι-

γε τα μπρ άτσα του γύρω απ ό το άψυχο σώμα του Ντάνιελ Μα-

ζάρ και άρχιζε να το λικνίζει π έρ α δώθε. Μ ε τα δάκρ υα να τρέ-

χουν ποτάμι απ ό τα μάτια του, ψ ιθύρισε τον επιτάφιο θρήνο:

Γινταγκαντάλ βεγιντγκαντάς σεμέ ραμηά

Μηεάλμα ντεέβεράχ κεέρ οντά

Ο Βιλνάι εξακολουθ ούσε να ψάλλει την Καντίς, όταν ο πρώ -

τος αστυνομικός μπήκε στο εργαστήριο, με το όπλο του προ-

τεταμένο. Πίσω του ακολουθούσαν η Σάρα Αράντ και ο Πρέ-

στον Λούκις , π ου ε ίχε φτάσ ει στο πα νεπιστ ήμιο ανταποκρινό-

μενος στο τηλεφώνημα του Μ αζά ρ.

«Θεέ μου Τι συνέβη;» φώναξε ο Πρέστον τρέχοντας προς

το σημείο όπ ου ο Βιλνάι εξακολου θού σε να κρατάει στη ν αγκα-

λιά του τον νεκρό καθη γητή.

Ο Βιλνάι σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε τριγύρω του έχο-

ντας στο πρ όσ ω πο του μια μάσκα απ όλυ της συντριβής.

«Τρομοκράτες » άρθρωσε, προσπαθώντας να συγκρατήσει

τα δάκρυά του . «Σκότω σαν τον Ντάν ιελ.. . κι έκλεψαν τον πά-

πυρο».



26


Ο αιδεσιμότατος Μάικλ Φλάνερι βγήκε στον κεντρικό δρόμο

που οδηγούσε βόρεια, στην Ιερουσαλήμ. Με τον κουρνιαχτό

της άμμου να στροβιλίζεται γύρω α π ό το αυτοκίνητο, ο Φλά-

νερι έκανε έναν απολογισμό της συνάντησής του με την Λζρα

Χαντάτ στη Μονή του Δρόμου του Θεού. Στη διάρκεια της

επίσκ εψη ς του ε ίχε μάθει πολλά α π ό εκείνη τη συνα ρπα στική

γυναίκα και υποπτευόταν πως υπήρχαν ακόμα περισσότερα

να του αποκαλυφ θούν.

Ε ίχε μόλις περά σει τη Μ ασά ντα, όταν χτύ πη σε το τηλέφ ω-

νο του. Το πή ρε α π ό το ταμπλ ό του αυτοκινήτου και απ άντη-

σε απλά: «Εμπρός».

«Μάικλ, πού είσαι;»

Ο Φλάνερι ανα γνώρισε τη φωνή στην άλλη άκρη της γραμ-

μής καθώς και τον επείγοντα τόνο της. «Πρέστον; Συμβαίνει

κάτι;»

«Πού είσαι;» επαν έλα βε ο φίλος του.

«Στο. . .» Ο Φλάνερι δίστασε, μη θέλοντας να αποκαλύψει

ακόμα τη συνάντησή του με την Αζρα στο μοναστήρι. «Στον

Αυτοκινητόδρομο 90, έξ ω α π ό το Εγγαδί».

«Γιατί πή γες . . . Τέλος πά ντω ν, έλα στο εργαστήριο όσο π ιο

γρήγορα μπορείς».

«Κάτι έγινε. Πες μου».

«Ναι, κάτι έγινε». Ο αναστεναγμός του Πρέστον ήταν ευ-

διάκριτος ακόμα και μέσα στο θόρυβο του δρόμου. «Πρόκειται

για τον Ν τάνιελ: Τον δολοφόνησαν».

«Τον καθηγητή Μα ζά ρ; Θ εέ μου Πώ ς έγινε;»

«Έργο τρομοκρατών, Παλαιστινίων, κατά τα φαινόμενα»,

απά ντησ ε ο Πρέστον. «Ή τα ν στο εργαστήριο, όταν ε ισέβαλαν

τρεις άνδρες και σκό τω σαν το υς φ ρο υρ ούς και τον ίδιο».

Για μια στιγμή, ο Φλάνερι παρέμεινε σιωπηλός, προσευχό-

μενος για τις ψυ χές το υ καθηγητή και των άλλων θυμά των .

«Μ' ακούς, Μάικλ;»

«Ναι», απ άν τη σε ο ιερέας. «Παλαιστίνιοι ήταν;»

«Έτσι πιστεύει η αστυνομία. Και ο Γιούρι Βιλνάι, επ ίση ς. Έ φ τα -




26

Ί

σε τη στιγμή που εκείνοι έφευγαν. Προφανώς έψαχναν για τον

πάπυρο» .

«Μα αφ ού είναι κλειδωμένος σ το . . .»

«Ανοιξαν το θησαυροφυλάκιο», τον έκοψε ο Πρέστον. «Δεν

ξέρω πώ ς, αλλά ήξεραν τους συνδυασμούς. Βρήκαμε την πόρ-

τα ορθάνοιχτη, τον π ά π υρ ο και τη λήκυθο εξαφανισμένα».

Ο Φλάνερι ένιωσε το σφυγμό του να επιταχύνετα ι . «Έρχο-

μαι όσο πιο γρήγορα μπορ ώ».

Την ώρα πο υ έκλεινε το κινητό του και το ακο υμπ ούσ ε ξανά

στο ταμπλό, είδε κάτι σκούρο μπροστά του. Πλησιάζοντας,

διέκρινε δύο οχήματα να του κλείνουν το δρόμο. Το ένα από

αυ τά είχε έναν κινητό, περιστρ εφό μενο φά ρο στην οροφή το υ,

και ένας ένστολος αστυνομικός, που στεκόταν δίπλα του, του

έκανε σήμα να στα ματή σει .

Ο Φλάνερι φρέναρε μπροστά στο μπλόκο, έσβησε τη μηχα-

νή κι έσκυψε να βγάλει τα χαρτιά του αυτοκινήτου από το

ντουλαπάκι. Καθώς ίσιωνε ξανά την πλάτη κι ετοιμαζόταν να

βγει, είδε τον οδηγό του άλλου αυ τοκινήτου να βάζει μπ ρο ς και

να φέρνει το όχημά του πί σω α π ό το δικό του , κλείνοντάς το ν

εντελώς.

«Τι συμβαίνει ;» ρώτησε κατεβάζοντας το παράθυρο του.

Βλέποντας ότι ο αστυνομικός είχε καρφώσει το βλέμμα

στ ο πίσ ω αυτο κίνητο, ο Φλάνερι γύρισε να κοιτάξει , τη στιγμή

π ο υ δύο μασκοφόροι άνδρες έφτανα ν τρέχοντας προ ς το μέ-

ρος του.

Ο ιερέας πρόλαβε να κλείσει το παράθυρο του και να κλει-

δώσει τις πόρτες, είδε όμως ότι ο ένστολος άνδρας είχε σηκώ-

σει το όπ λο του και τον σημάδευε μέσα α π ό το π αρ μπ ρίζ .

«Ξεκλείδωσ ε τις πό ρτες » φώ ναξ ε ο άνδρας. «Ξεκλείδωσ έ

τες, αλλιώς θα σε σκοτώ σω »

Απρ όθυμα , ο Φλάνερι υπά κου σε στη διαταγή. Οι μασκοφό-

ροι άνοιξαν την πόρ τα το υ και τον έσυρ αν έξω .

«Ποιοι είστ ε;» ζή τησ ε να μάθει ο ιερέας. «Τι θέλετ ε;»

«Μη μιλάς», είπε εκείνος με τη στολή, καθώς οι άλλοι δύο



26


έδεναν τα χέρια του Φλάνερι πίσω από την πλάτη του με

πλαστική ταινία. Τον έσυραν μέχρι το μπροστινό αυτοκίνητο

και τον έριξαν στο π ίσ ω κάθισμα. Έν α ς τρίτος μασκοφόρος κα-

θόταν στ ο τιμόνι.

«Κάποιο λάθος κάνετε» , ε ίπε ο Φλάνερι , αψηφώντας την

εντολή να μη μιλήσει.

Τον σταμάτησε ο μεταμφιεσμένος αστυνομικός, που κάθι-

σε δίπλα του και τον χτύ πη σε με δύναμη στο πρό σω πο . Ο ιε-

ρέας ένιωσε τ α αυ τιά του να βο υίζουν και το στόμα το υ να γε-

μίζει αίμα.

«Μη μιλάς, είπα »

Μουδιασμένος ο Φλάνερι , κατένευσ ε. Ο οδηγός π έτ αξ ε κά-

τι στο πίσ ω κά θισμα, και ο ένστολος το έπ ιασ ε· ή ταν μια μαύ-

ρη κουκούλα. Προτού σκεπάσουν εντελώς το πρόσωπο του,

ο Φλάνερι πρ όλα βε να δει το π ίσ ω αυτοκίνητο να ξεκινάει και

να κατευθύνεται με ταχύτητα προς βορρά. Την επόμενη στιγ-

μή, αισθάνθηκε το δικό τους όχημα να κινείται προς τα μπρος

κι ύστερα να κάνει απότομη στροφή για να ακολουθήσει με

εξίσου μεγάλη ταχύτη τα το άλλο.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 29

ΤΙΒΡΟΣ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑΣ σήκωσε το κύπελλο του δίνοντας

σήμα στον ιδιοκτήτη του καπηλειού ότι ήθελε κι άλλο

κρασί . Ο πανδοχέας φώναξε έναν από τους υπαλλήλους του

και, λίγο αργότερα, ο νεαρός ακούμπησε μια γεμάτη κανάτα

στο τρα πέζι π ου βρισκόταν στην πιο σκοτεινή γωνιά του δωμα-

τίου. Καθώ ς το πα ιδί του ξαν αγέμ ιζε το κύπε λλο , ο Τίβρος έριξε

μια ματιά τριγύρω για να βεβαιωθεί ότι ο ίδιος και οι τρεις σύ-

ντροφοι' του εξα κολουθούσ αν να μην τραβ ούν την προ σοχή .

Το πανδοχείο , π ίσω ακριβώς από την Οδό των Υφαντών,

στην εργατική συνοικ ία της Ιερουσαλήμ, ονομαζόταν Ο

Οίκος

των Χιλίων Ευλογιών , ένα μάλλον βαρύ γδου πο όνομα για ένα

ταπ εινό μέρος σα ν εκείνο , απ οτελο ύμεν ο α π ό ένα και μοναδικό

γυμνό δωμάτιο , ασφυκτικά γεμάτο με απλά ξύλινα τραπέζ ια

και χωρίς καμία απολύτως διακόσμηση. Ο καπνός των φτη-

νών κεριών είχε βάψει με φούμο τους κάποτε άσπρους τοί-

χους, όπου διακρίνονταν και λίγα πιο ανοιχτόχρωμα μπαλώ-

ματα, αποτέλεσμα, προφανώς , κάποιων μάλλον αποτυχη-



26


μένων προσπαθειών για καθαρισμό. Στα δέκα δώδεκα τραπέ-

ζια του μαγαζιού ήταν καθισμένοι καμία δεκαριά πελάτες, ένα

ισομερές κράμα εμπόρων, εργατών και λογίων. Οι άνδρες κου-

βέντιαζαν ζωηρά, ανταλλάσσοντας τα τελευταία νέα και τα

κουτσομπολιά της αγοράς.

Ο Τίβρος περίμενε να φύγει ο σερβιτόρος για να συνεχίσει

την κουβέντα του. «Δεν ξέρ ω αν είναι το σωστό», είπ ε χαμηλό-

φωνα.

«Είναι διαταγή των Σανχεντρίν», είπ ε ο μεγαλύ τερος τη ς π α-

ρέας, έναςγκρ ιζογένης ονόματι Κεντάρ. «Αυτούς τους δύο πρέ-

πει να τους εντοπίσουμε και να τους απομακρύνουμε».

«Τις εντολές τις ξέρω », είπε ο Τίβρος, γνωρίζοντας π ολ ύ κα-

λά ότι με τη λέξη «απομάκρυνση» οι Σανχεντρίν εννοούσαν

«φόνο». «Παρ' όλ' αυτά, η συγκεκριμένη αποστολή εξακολου-

θεί να μη μου αρέσ ει».

«Δε συμ φω νείς, δηλαδή, ότι αυτ οί οι δυο άνθρω ποι, με την

παρουσία τους και μόνο, αποτελούν ύβρη για τη θρησκεία

μας;» ρώτησε εκείνος που λεγόταν Μεναχέμ. «Δεν ανήκουν

καν στη φυλή μας και, παρ' όλ' αυτά, θέλουν να μας πείσουν

να εγκαταλείψουμε τον θ ε ό μας».

«Ναι», συμφώ νησ ε ο Σιμρόν, ο τέτα ρτο ς και μικρότερος της

πα ρέα ς . Ή τ α ν επίσης ο πιο αυτάρεσκος από όλους , ντυμένος

με έναν γαλάζιο χιτώνα, διακοσμημένο με χρυσά τελειώματα,

ένα ρούχο πο υ ο Τίβρος πο λύ φ οβότα ν ότι τραβ ούσε ανεπιθύ-

μητα βλέμματα. «Μας αρκεί το πλήγμα που δεχτήκαμε από

τα ίδια μας τα αδέλφια, απ' όσους δέχτηκαν τον Ιησού σαν

Μεσσία», ε ίπε ο Σ ιμρόν. «Βέβαια, αυτούς μπορέσαμε να τους

συγχω ρήσ ουμε, α φ ού ήταν το αίμα μας· η οικογένεια, οι φίλοι ,

οι δικοί μας άνθρωποι.. . Τώρα, όμως, το κίνημα του χριστιανι-

σμού έχει εξαπλωθεί επικίνδυνα, πέρα από τα σύνορά μας.

Αυτοί οι δυο, ο Ρούφος και ο Αλέξ. . .»

Σταμάτησε απότομα, πιάνοντας τα επιτιμητικά βλέμματα

των συντρό φω ν του, γνωρίζοντας ότι δεν έπ ρ επ ε να αρθρώνει

τα ονόματα των μελλοντικών θυμάτων τους. Χαμηλώνοντας




26 Ί

τη φωνή του, συνέχισε: «Αυτοί οι δυο δεν έχουν κάνει περιτο-

μή, είναι ακάθαρτοι και μαύροι σα ν τη νύχ τα. Πώ ς τολμούν να

έρχονται στην Ιερουσαλήμ και να κηρύσσουν το ευαγγέλιο του

ψευδοπροφήτη;»

«Ναι, αλλ ά δεν είναι και τόσ ο εύκολο να σκο τώ σεις κάπ οιον

π ου δε σου έχει κάνει τίπο τα », είπ ε ο Τίβρος. «Πώ ς μπορ είς να

μην το φέ ρεις βαρ έως;»

«Διαφωνώ. Δεν είναι καθόλου δύσκολο να τους σκοτώσου-

με, αν έχουμε κατά νου ότι μ' αυ τή μας την π ρά ξη υπη ρετού -

με τον Θεό και το έθνος μας», επέμεινε ο Κεντάρ.

«Είναι, όμω ς, πρ αγμ ατικά το θέλημα του Θε ού ; Ή μήπ ω ς,

απλώς είναι αυτό που επιδιώκουν οι Σανχεντρίν;» αντέτεινε ο

Τίβρος.

«Οι Σανχεντρίν μιλούν εξ ονόματος του Θεού», είπε ο Κεντάρ.

«Ναι, φαντάζομαι ότι αυτό είναι αλήθεια», συμφώνησε και

ο Τίβρος.

«Θα τολμούσες, παρ' όλ' αυτά, να αψηφήσεις την εντολή

των γερόντων μας;»

Ο Τίβρος κοίταξε τον μεγαλύτερο άνδρα με βλέμμα που

άσ τρα φτε α π ό θυμό. «Αψήφ ησα πο τέ μου τις επιθυμίες του ς;

Θ α εκτελέσω τη διαταγή τους, ακόμα κι αν αμφ ισβητώ τη σο-

φία το υς».

«Τον αδελφό σου σκέφτεσαι ;» ρώτησε ο Μεναχέμ σε ήπιο

τόνο, σαν να επιδίωκε να ηρεμήσει τα πνεύματα ανάμεσα

στου ς δύο ισχυρογνώμονες συντρό φο υς του . «Απ' όσο ξέρω , ο

Δισμάς είναι χριστιανός».

«Έ χω να τον δω και να μάθω νέα το υ χρόνια».

Ο Κεντάρ κοίταξε τον Τίβρο σμίγοντας τα φρύδια. «Του

έσω σες τη ζω ή στην Έφ εσ ο βάζοντας σε κίνδυνο τη δική σου,

και ποιο ήταν το ευχα ριστώ ; Να πά ει σ τη Ρώ μη, όχι για να πο -

λεμήσει το υς Ρ ωμ αίους, αλλά για να διαδώσει αυ τό το αιρετικό

δόγμα».

«Πότε τον είδες τελευταία φορά;» ρώτησε ο Μεναχέμ.

«Πριν α π ό δέκα χρόνια, στην Έ φ εσ ο» .




«Δέκα χρόνια είναι πολύς καιρός. Ίσως έχει συνειδητοποιή-

σει πια το σφάλμα του. Ίσως έχει εγκαταλείψει αυτό τον ψευ-

δοπροφήτη και . . .»

«Αν έτσι πιστεύε ις, τότε δεν ξέρεις καθόλου τον αδελφ ό μου»,

είπε ο Τίβρος. «Δε συμφωνώ με τον Δισμά, πρόκειται όμως για

έναν γενναίο άνδρα, έναν άνθρωπο με αρχές. Αφού δέχτηκε

αυ τό τον Ιησού για Κύριο και Θ εό του , θα παρα μείνει αφο σιω-

μένος μέχρι το τέλος της ζωής του».

«Δε μ' ενοχλεί να σκοτώνω βλάσφημους», είπε ο Σιμρόν,

χαϊδεύον τας το αραιό τρίχωμα π ου έλ πιζ ε ότι κάπο ια μέρα θα

γινόταν γενειάδα. «Δε μ' αρέσει, όμως, καθόλου η ιδέα να πε-

τάξω τα πτώματα στο Ναό. Γ ιατί να βεβηλώσουμε έναν ιερό

τόπ ο με ακάθα ρτα σ ώ ματα ; Γ ιατί να μην τους αφ ήσουμ ε εκεί

που θα πέσουν;»

«Ό χι», είπ ε ο Τίβρος. «Για να υπά ρχει εντολή να το κάνουμε

έτσι, σημαίνει ότι εξυ πη ρε τεί κάποιον ανώ τερο σκο πό . Αν τους

αφήσουμε στον τόπο του εγκλήματος, τότε θα έχουμε δια-

πράξει απλώς φόνο. Πηγαίνοντας, όμως, τα σώματά τους

στο Ναό -όχι στο ιερό εσωτερικό, αλλά στον περίβολο- θα

δώσουμε μια προειδοποίηση σε όλους εκείνους που σκέφτο-

νται να εγκαταλείψ ουν την π ίστ η τους . Επ ιπλέο ν, θα δικαιολο-

γήσουμε και τους φόνους, αφού όλοι γνωρίζουν ότι η ποινή

για τους μη-Εβραίους βέβηλους του Ναού είναι ο θάνατος».

«Τίβρο», είπε ο Κεντάρ , δείχνοντας με το κεφάλι την πόρ τα .

Ο Τίβρος γύρισε και είδε έναν άνδρα με γαλάζιο ζωνάρι και

σαρίκι από τραχύ καφετί ύφασμα, το συμφωνημένο αναγνω-

ριστικό σημάδι τους . Κ αθώ ς ο άνδρας έψαχν ε με το βλέμμα το

χώρο, ο Τίβρος άλλαξε το κύπελλο του κρασιού του με εκείνο

του Κεντάρ, δίνοντας το αναμενόμενο συνθηματικό. Αναγνω-

ρίζοντάς το, ο άνδρας με το σαρίκι πήγ ε στο τρα πέ ζι του ς. «Η

χάρη του Θεο ύ μα ζί σας», ε ίπε .

«Και οι ευλογίες του μ αζ ί σου», απ άν τη σε ο Τίβρος.

Ό ρθ ιος δίπλα στο ν Τίβρο, ο άνδρας έβαλε το χέρι στην του-

νίκα του κι έβγαλε α πό μέσα έναν μικρό πά πυ ρο .




26 Ί

«Εδώ είναι όσα πρέπει να ξέρετε», είπε δίνοντας του τον

κύλινδρο.

«Έκανες το έργο του Θεού», είπε ο Τίβρος, λύνοντας το

κορδόνι με το οπ οίο ήταν δεμένος ο π ά π υ ρο ς.

«Ναι, πισ τεύ ω π ω ς ναι» .

Υπ ήρ χε κάτι στον τόνο της φω νής του άνδρα, μια σιγουριά,

μια αλαζον εία, π ο υ έκανε τον Τίβρο να σηκώσει το κεφάλι και

να τον κοιτάξει. Εκείνος, όμως, του είχε ήδη γυρίσει την πλάτη

και τώρα περν ούσ ε ανάμεσα απ ό τα τραπ έζια με κατεύθυνση

την πόρτα .

«Τι λέει;» ρ ώ τησ ε ο Σιμρόν.

Ο Τίβρος μελέτησε το έγγραφο κουνώντας σοβαρός το κε-

φάλι . «Γράφει πού θα βρούμε αυτούς που ψάχνουμε, σε ποιο

σημείο βρίσκεται το σπίτι σ το οποίο έχουν καταλύσ ει».

«Πότε μπορού με να πά με;» ρώτησε ο Μεναχέμ.

«Τώρα» , απάντησε ο Τ ίβρος , σπρώχνοντας προς τα πίσω

την καρέκλα του για να σηκωθεί. Π έτα ξε ένα νόμισμα στο τρα-

πέ ζι κι ύστ ερα οδήγησε την ομάδα του έξω .

«Πίσω», ψιθύρισε ο Τίβρος σηκώ νοντας το χέρι του .

Όσο πιο αθόρυβα γινόταν, οι τέσσερις άνδρες γλίστρησαν

σε ένα σκοτεινιασμένο κάθετο στενό. Δύο Ρωμαίοι στρατιώ-

τες, με πλήρη πολεμική περιβολή και τα σπαθιά τους να κρέ-

μονται στους γοφούς τους, πέρασαν από τον κεντρικό δρόμο,

με τις φιγού ρες τους να διαγράφονται στις δέσμες φω τός π ο υ

έπεφταν από τα παράθυρα των σπιτ ιών. Ο ένας σχολίασε

κάτι κάνοντας τον άλλο να γελάσει δυνα τά.

Αμίλητος, ο Τίβρος περίμενε ωσότου απομακρύνθηκαν κι

έπ ειτα έκανε σινιάλο στους υπ όλο ιπους να τον ακολουθήσουν

ξανά έξω.

«Είμαστε πολύ κοντά τώρα», είπε, καθώς άρχιζαν να περ-

πατούν στον κυρίως δρόμο.

Γύρω στα ενενήντα μέτρα πιο κάτω, ο Τίβρος έστριψε σε



2

6

0


ένα άλλο στενό, φω τισμένο μονάχα α π ό το ολόγιομο φεγγάρ ι.

Καθώ ς πλη σία ζαν τ ο κτίριο, μια γάτ α νιαούρισε και π ετάχ τηκ ε

μπροστά τους, για να εξαφανιστεί αμέσως μετά στο σκοτάδι.

Οι τέσσερις άνδρες ανα πήδ ησα ν ξα φνιασμένοι.

Ο Κεντάρ γέλασε σιγανά. «Τι γενναίοι Σικάριοι που είμα-

στ ε, να μας τρομάζει μια γάτα »

«Σιω πή », του σφ ύρ ιξε ο Τίβρος δείχνοντας μια σκά λα μπρο-

στά τους. «Φτάσαμε».

«Πώς θα μπούμε;»

«Το μήνυμα έλεγε ότι η πόρτα μένει πάντα ξεμαντάλωτη»,

απάντησε ο Τίβρος.

Φτάνοντας στη βάση της σκάλας, κοίταξε τους άλλους κι

ύστερα τράβηξε το μαχαίρι του και το κράτησε μπροστά, με

τη λεπίδα του να αστράφτει στο φεγγαρόφωτο. «Θάνατος

στους χριστιανούς απίστους » αναφώνησε.

Επανα λαμβάν οντας το σύνθημα, τρά βηξα ν και οι υπόλοιποι

τα στιλέτα τους για να ενώσουν αμέσως μετά τις άκρες τους.

Οι λεπίδες σχημάτισαν σταυρό, το σημείο εκείνο το οποίο κά-

ποτε θα γινόταν το σύμβολο του δόγματος που τώρα επιχει-

ρούσαν να αφ ανίσουν.

Οι τέσσερις άνδρες ανέβηκαν αθόρυβα τα σκαλιά που οδη-

γούσ αν στην π ίσ ω πόρ τα . Ο Τίβρος την άνοιξε σπ ρώ χνοντας,

και η ομάδα μπήκε μέσα. Ένα και μοναδικό φανάρι φώτιζε

αμυδρά τη στενή είσοδο.

«Είναι το δωμάτιο σ το τέρ μα το υ διαδρόμου», ψιθύ ρισε ο Τί-

βρος, και οι τέσσερίς τους προχώρησαν προς τα εκεί .

Είχαν διανύσει τη μισή απ όσ τασ η, όταν η πό ρτα άνοιξε από -

τομα και κάμποσοι οπλισμένοι άνδρες όρμησαν στο διάδρομο.

«Παγίδα » φώ να ξε ο Σιμρόν.

«Οπισθοχώ ρηση » φ ώ ναξ ε κι ο Τίβρος, αλλά ήταν ήδη πο λύ

αργά. Και άλλοι άνδρες εμφανίστηκαν από ένα δωμάτιο που

βρισκόταν πίσω τους, εμποδίζοντας την υποχώρηση. Οι τέσ-

σερις Ζη λω τές βρέθηκαν αιχμαλωτισμένοι στον στενό διάδρο-

μο, με οπ λισμένο υς χριστιανούς να του ς περικυκλώ νουν .




26 Ί

Ανάμεσα σε κραυγές οργής και φόβου, οι χριστιανοί επιτέ-

θηκαν στους Ζηλωτές. Ο Τίβρος μαχαίρωσε έναν από τους

επιτιθέμενο υς και, καθώς ο άνδρας έπ εφ τε , γύρισε το μαχαίρι

στην πληγή για να σιγουρέψει το αποτέλεσμα. Νιώθοντας το

ζεστ ό αίμα του θύματος του να κυλάει απ ό τη λαβή του μαχαι-

ριού στο χέρι του, ο Τίβρος γύρισε να χτυπήσει έναν δεύτερο.

Δίπλ α του , ο Σ ιμρόν έπε φ τε σ τα γόνατα, με μια μεγάλη πληγ ή

να χάσκει στη ν κοιλιά του, κι αμέ σω ς με τά, ο Κεντά ρ και ο Με-

ναχέμ υπ έκυψ αν στο σπ αθ ί των χριστιανών. Καθώς ο Τίβρος

κοίταζε τον Μεναχέμ, ένιωσε κάψιμο και πόνο στο μηρό του

και συνειδητοποίησε ότι κάποιος τον είχε μαχαιρώσει. Προτού

προ λάβει να αντιδράσει , ένας απ ό του ς χριστιανούς τον έριξε

στο πάτωμα και πήδησε πάνω του με το λεπίδι του υψωμένο,

έτοιμο για τη χαρ ιστική βολή.

«Ό χι Μην τον σκοτώσεις »

Η φωνή αντήχησε βροντερή στον στενό διάδρομο και είχε

άμεση επίδραση σ τον άνδρα πο υ ετοιμαζόταν να αποτελειώ-

σει τον Τίβρο, αφού κατέβασε το λεπίδι του αμέσως, χωρίς

ωστόσο να χαλαρώσει τη λαβή του. Ο Τίβρος πρ οσπ άθ ησε να

ελευθερωθεί, στρίβοντας στο πλ άι , προ σπα θώ ντας παράλλη-

λα να δει τον άνθρωπο που του είχε σώσει τη ζωή. Η κίνησή

του, όμως, συναντήθηκε με τη δυνατή κλοτσιά ενός από τους

άλλους άνδρες. Μ ε τη δεύτερ η, το κεφάλι του Τίβρου τινάχτηκε

πρ ος τα πίσ ω και τα πάν τα σκοτείνιασαν.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30

ΤΙΒΡΟΣ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑΣ αγω νιζόταν να ανοίξει τα μάτια του

και να βγει από το σκοτάδι που τον είχε τυλίξει. Αργά,

πολύ αργά, άρχισε ξανά να διακρίνει ήχους, να βλέπει σκιές

και σχή ματα να κινούνται γύρω του. Μ ια φωνή , βαθιά και π α-

ρηγορητική, τον καλούσ ε. «Δισμά ... Είσαι καλά, Δισ μά;»

Ο Τίβρος ένιωσε κάποιον να χτυπάει μαλακά το μάγουλο

του, και άνοιξε με κόπο τα μάτια, για να τα ανοιγοκλείσει αμέ-

σω ς μετά στο δυνατό φω ς του φανα ριού.

«Τι γυρ εύεις εδώ , Δισ μά ;»

Τα σχήματα άρχισαν να παίρνουν μορφή, και ο Τίβρος είδε

ότι ο άγνωστος με τη βαθιά φω νή, που τώρ α έσκυβε α π ό π ά-

νω του, ήταν μεγαλόσωμος και επιβλητικός, με δέρμα μαύρο

σαν τη νύχτα .

«Ο-ο Δ-δισμάς», τρ αύλ ισε ο Τίβρος, «ει-είναι ο αδελ φό ς μου».

Ο μεγαλόσωμος άνδρας έγειρε κοντύτερα, έπιασε το πρό-

σω πο του Τίβρου και το γύρισε για να το περ ιεργα στεί καλύ-

τερα . Έχο ντα ς συνειδητοποιήσει το λάθος του, κατένευσε αρ-



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ 26 Ί

γά, σηκώθηκε και στράφηκε προς τους άλλους. «Φέρτε τον

στο δωμάτιο των συναντήσεων».

Ο Τίβρος ένιωσε δυνατά χέρια να τον αρπάζουν από τους

ώμους και τα πόδια, να τον μεταφέρουν στο βάθος του δια-

δρόμου κι από εκεί σε ένα δωμάτιο. Τον έριξαν σε μια μεγάλη

πολυθρόνα , πο υ βρισκόταν ανάμεσα σ ε άλλα καθίσματα, όλα

στραμμένα προς κάτι που έμοιαζε με αυτοσχέδιο ιερό. Κοιτά-

ζοντας ολόγυρα στο μεγάλο, γυμνό από στολίδια δωμάτιο, ο

Τίβρος συνειδητοποίησε ότι βρισκόταν σε μια μικρότερη εκδο-

χή της

αγάπης -

όπως αποκαλούσαν οι χριστιανοί τα σπίτια

όπου συνάζονταν, σαν αυτό που ε ίχε επισκεφτε ί κάποτε

στην Έφεσο .

Ο μεγαλόσωμος μαύρος άνδρας, εμφανέστατα ο αρχηγός

των χριστιανών, γύρισε μια καρέκλα προς τον Τίβρο και κάθι-

σε προτού του απευθυνθεί . «Είσαι χτυπημένος άσχημα;» τον

ρώτησε, δείχνοντας το σκίσιμο στο μηρό του. Όταν είδε ότι ο

Τίβρος δεν απαντούσε, στράφηκε σε έναν από τους υπόλοι-

πο υς. «Π εριποιήσου το τραύμα του», του ε ίπε .

«Μα είναι Ζηλ ω τής Ή ρ θ ε να μας κάνει κακό».

«Αυτός σκό τω σε τον Ααρώ ν», είπε ένας ά λλος.

«Ναι, αλλά εγώ τον ξέρω. Και είμαι σίγουρος ότι , από εδώ

και μπρ ος, δεν πρ όκειτα ι να μας βλά ψ ει. Είναι αδ ελφ ός του Δι-

σμά, και όλοι γνωρίζουμε πόσο αφοσιωμένος στον Χριστό εί-

ναι αυτό ς ο άγιος άνθ ρω πος. Φ ρον τίστε το τραύ μα του», επα -

νέλαβε, γ ια να στρ αφ εί μετά στον Τίβρο. «Έχουμ ε ξανασυνα-

ντηθεί, Τίβρο».

Ακούγοντας τον αρχηγό να αρθρώνει το όνομά του, ο Τί-

βρος άνοιξε διάπλατα τα μάτια. «Από πού με ξέρεις;»

«Σκέψου, φίλε μου, ψάξε στο παρελθόν και θα θυμηθείς

π ο ύ είχαμε γνωριστεί».

Ένας από τους χριστιανούς έφερε μια λεκάνη νερό, ένα

κομμάτι γάζα και μια αλοιφή από βότανα και, γονατίζοντας

μπροστά στον Τίβρο, άρχισε να περιποιε ίται το τραύμα του.

Ο Τίβρος μόρφασε όταν ο άνδρας άρχισε να καθαρίζει την



2

6


πληγή, αλλά δεν κινήθηκε ούτε φώναξε, κρατώντας την προ-

σοχή του συγκεντρωμένη σε εκείνον που ισχυριζόταν ότι τον

γνώριζε.

«Τώρα θυμάμαι», είπε έπ ειτ α α π ό μια στιγμή ο Τίβρος κου-

νώντας το κεφάλι. Τρεις ολόκληρες δεκαετίες είχαν περάσει ,

πρ άγμ α π ου σήμαινε ότι ο άνδρας θα πλησ ίαζε τώρα τα εξή-

ντα, κι ωστόσο δεν έδειχνε μεγαλύτερος από τα σαράντα εν-

νιά χρόνια του Τίβρου. «Είσαι ο Συμεώ ν, σω στά ; Ή σ ο υ ν με τον

αδελφό μου όταν σταύρωσαν τον Ιησού. Σήκωσες το σταυρό

του».

«Ναι, μόνο π ο υ το όνομά μου είναι Σίμων». Έ φ ερ ε την καρέ-

κλα του λίγο πιο κοντά και κοίταξε τον Τίβρό με προσοχή.

«Γιατί ήρθες απόψε;» ρώτησε τελικά.

Ο Τίβρος αναστέναξε. «Νομίζω ότι ξέρεις», απάντησε. «Πρέ-

πει να σας είχαν ειδοποιήσει ότι ερχόμουν, διαφορετικά δε θα

με περιμένατε».

«Ναι, ξέραμε ότι κάποιος θα ερχόταν», παραδέχτηκε ο Σί-

μων.

Ο Τίβρος ετοιμαζό ταν να ρωτήσει πώ ς το είχαν μάθει , όταν

συνειδητοποίησε ότι ο ένας από τους χριστιανούς ήταν ο άν-

δρας π ο υ του είχε φέρει το μήνυμα στο παν δοχείο.

«Εσύ», είπε στον αγγελιοφόρο. «Εσύ μας πρόδωσες, έτσι

δεν ε ίναι ; Συμμά χησες με τους άπ ιστο υς, με τους βλάσφ ημους

π ου υβρίζουν τον έναν αληθινό Θ εό »

«Ακολουθώντας το ν Υιό Το υ, υ πη ρετο ύμε τον έναν αληθινό

Θεό», ε ίπε με απόλυτη πεποίθηση ο άνδρας.

Ο Τίβρος κούνησε το κεφάλι . Ήξερε από τον αδελφό του

ότι νεοφώτιστοι , όπως αυτοί εδώ, δε γυρνούσαν εύκολα την

πλ άτ η στη νέα τους πίσ τη . Κοιτάζοντας τους υπόλ οιπο υς της

ομάδ ας, ξεχώ ρισε δύο νεότερους μαύρου ς άνδρες, οι οποίοι εί-

χαν εκπληκτική ομοιότητα με τον Σίμωνα. Σ ίγουρα επρόκειτο

για εκείνους π ο υ τον είχαν διατάξει να σκο τώ σει· ήταν ο Ρού-

φο ς και ο Αλέξανδρο ς.

Οι δυο νέοι άνδρες ανταπέδωσαν επιθετικά το επίμονο




26 Ί

βλέμμα του Τίβρου. Ή τ α ν ολοφάνερα εξοργισμένοι, όπ ω ς και

όλοι οι υπόλοιποι στο δω μάτιο, με εξαίρεση τον Σίμω να. Μόνο

εκείνος τον κοίταζε με κάτι π ο υ θύμιζε πραγ ματική συ μπ όνια ,

ακόμα και αγάπη. Ευτυχώς, σκέφτηκε ο Τίβρος, που ο Σίμων

ήταν ο αρχηγός. Χάρη σ ' αυτόν η ζωή του δεν κινδύνευε.

«Ήθελες να σκοτώσεις τους γιους μου, έτσι δεν είναι;» ρώ-

τησ ε ο Σίμων, δείχνοντας του ς δυο νεαρούς.

Έχοντας αντιληφθεί ότι ο Σίμων ανήκε στην κατηγορία αυ-

τών που πιάνουν στον αέρα τα ψέματα, ο Τίβρος απάντησε

χωρίς περ ιστρο φές : «Ναι , ήρθαμε να σκοτώ σουμε τον Ρούφ ο

και τον Αλέξανδρο ».

«Γιατί; Τι κακό σάς έκαναν;»

«Βλασφημούν ενώπιον του Θεού, κι αυτό από μόνο του εί-

ναι αρκετό», απ άν τη σε ο Τίβρος. «Ακόμα χειρότερ α, όμω ς, έρ-

χονται στην πό λη μας -α υτ οί , δυο ξένοι- για να βγάλουν τους

ανθρώ πους μας απ ό το δρόμο του Θεο ύ».

«Μ α, όλοι τον ίδιο Θ εό λα τρεύ ουμ ε», εί πε ο Σίμων . «Πώ ς γί-

νεται να μην το βλέπεις ;»

«Εσείς ακολουθείτε έναν ψευδοπροφήτη, τολμώντας μάλι-

στα να τον ανακη ρύσσετε Υιό του Θ εού».

«Αν ο Ιησούς με τη διδασκαλία το υ μας πρ οτ ρέπ ει να αγα-

πά με τον Θε ό, τότε π ώ ς μπο ρεί να ε ίναι ψευδ οπρ οφή της;»

«Αρκετά » φώναξε ο Τίβρος σηκώνοντας το χέρι . «Το μόνο

π ο υ ξέ ρω είναι ότι ο Θ εό ς είναι Θ εός».

«Τότε, δε διαφωνούμε», απάντησε ο Σίμων.

Ο χριστιανός π ο υ είχε αναλάβει το τραύμ α του Τίβρου ολο-

κλήρωσε το έργο του

-

είχε καθαρίσει την πληγή, την είχε περι-

πο ιηθ εί με αλο ιφή και την είχε δέσ ει.

«Σήκω πάνω για να δούμε αν μπορείς να περπατήσεις . . .»

είπε ο Σίμων.

Ο Τίβρος σηκώθηκε κι έκανε δυο τρία ζωηρά βήματα. Αν

και το πόδι του πονο ύσε, δεν ε ίχε πρό βλημα στο πε ρπ άτ ημ α.

Έ ν α ς άλλος άνδρας μπήκε στ ο δωμάτιο και ανήγγειλε: «Πή-

ραμε τα σώ ματα , Σ ίμων, όπ ω ς διέταξες» .



26


«Τι του ς κάνα τε του ς συντρό φο υς μου;» απ αίτη σε να μάθει

ο Τίβρος. «Τα σώ μα τα π ρέ π ει να δοθούν στις οικογένειές το υς

για την ταφή».

«Εσύ και οι φίλοι σου ετοιμαζόσαστε να σκοτώσετε τους

γιους μου και να τους πε τά ξετ ε στον περίβολο του Ναού. Έ τσ ι

δεν είναι;» είπε ο Σίμων . «Κι έπε ιτα θα τους θ άβα τε στο ν Αγρό

του Κ εραμέω ς, μα ζί με όλους όσους θεωρ είτε ακάθαρτους».

Ο Τίβρος δεν μπο ρο ύσε να το αρνηθεί .

«Μην ανησ υχείς, Τίβρο, εμείς δεν είμαστε τέτοιοι . Τα σώμα-

τα των φίλων σου θα μεταφερθούν σε σημείο όπου να μπο-

ρούν οι Σα νχεν τρίν να τους βρουν».

«Κι εγώ ; Τι θα γίνει με μένα; Ελ πίζ ω να μην περ ιμένεις ότι θα

ακολουθήσω το κίνημά σας επειδή μου έσωσες τη ζωή. Ποτέ

μου δε θα γίνω χριστιανό ς».

«Ωραία».

Ο Τίβρος τον κοίταξε ανασηκώνοντας τα φρύδια. «Με εκ-

πλήσσεις , Σ ίμων».

«Ναι; Γιατί;»

«Δεν ε ίναι αποστολή σου να προσηλυτίσεις τους πάντες

στο χριστιανισμό;»

«Η απ οσ το λή μου είναι να λέω την αλήθεια», αποκρίθηκε ο

Σίμων. «Το αν εσύ θα την αποδεχτείς είναι δικό σου θέμα, δικό

σου και του Θεού. Κι εξάλλου, π ρο ς το πα ρό ν τουλάχιστον, το

προτιμώ να παραμείνεις Ζηλωτής». Χαμογέλασε. «Για την

ακρίβεια, ήρθα στην Ιερουσαλήμ με την ελπίδα να σε βρω,

πα ρ' ότι π ρέ π ει να ομολογήσω ότι δεν περ ίμενα να συ μβ εί κά-

τω α π ό τόσο δραματικές συνθήκες» .

«Εμένα; Για μένα έψαχνες;»

«Θέλω να μου κανονίσεις μια συνάντηση με τους ηγέτες

των Ζηλω τών».

«Και γιατί να θέλεις να έρθεις αντιμέτω πο ς με τους ορ κισμέ-

νους εχθρούς σου;»

«Α, μα δεν είναι εχθροί μου», δήλωσε ο Σίμων. «Προσωπικά

δεν τρ έφ ω πα ρά συναισθήματα αγά πη ς για όλο τον κόσμο».




26 Ί

«Θέλεις να πε ις ότι αγ απ άς του ς Ζη λω τές;»

«Ναι».

«Και όλους τους Εβραίους; Ακόμα κι αυτούς που σταύρω-

σαν τον Κύριό σου;» ρώτησε ο Τίβρος με αυξανόμενη δυσπι-

στία. «Και τους Εφέσιους και τους Ρωμαίους;»

«Σου ε ίπ α, δεν έχω εχθρούς», επανέλα βε ο Σ ίμων . «Θα κα-

νονίσεις μια συνάντηση;»

«Για πο ιον λόγο;»

«Για να τους πω αυ τά π ου μόλις σου ε ίπα», α πά ντη σε ο Σ ί-

μων. «Ό τι δεν είμασ τε εχθροί, ότι λα τρε ύο υμε τον ίδιο Θεό ».

Ο Τίβρος κούνησε το κεφάλι. «Δε θα κανονίσω το θάνατο

σου . Αντίθετα με σέν α, οι Ζηλ ω τές έχου ν εχθρού ς. Θ α σε σκο-

τώσουν».

«Θα το διακινδυνεύσω».

«Όχι», είπε εμφατικά ο Τίβρος. «Δε θα είμαι εγώ ο υπεύθυ-

νος για το θάνα το σου».

Για κάμποση ώρα ο Σίμων κοίταξε αμίλητος τον Τίβρο κι

ύστερα ξέσ πα σε σε γέλια. «Γιατί γελάς;»

«Μα δε βλέ πε ις π όσ ο κωμική είναι η κατ άσ τασ η;» ρ ώτη σε ο

Σίμων. «Πριν από λίγα μόλις λεπτά, ήρθες εδώ αποφασισμέ-

νος να σκοτώ σεις το υς γιους μου κι εμένα, ε πίσ ης , α ν σο υ δινό-

ταν η ευκαιρία. Και τώρα αρνείσαι να μου κανονίσεις τη συνά-

ντηση, επειδή φοβάσαι για τη ζωή μου».

Συνειδητοποιώντα ς το παρ άδο ξο του πρ άγμ ατο ς, ο Τίβρος

χαμογέλασε. «Ναι, καταλαβαίνω τι λες. Ακόμα, όμως, κι αν

προσπαθούσα να κανονίσω τη συνάντηση, είμαι σίγουρος ότι

εκείνοι δε θα ήθελαν καμία επαφή μαζί σου, εκτός από το να

σε σκοτώ σουν, δηλαδή».

«Ο Τίβρος έχει δίκιο», είπ ε ο Αλέξανδρος, π λησ ιάζο ντα ς τον

πατέρα του. «Θα σε σκοτώσουν».

«Είμαι σίγουρος ότι, σαν λογικοί άνθρωποι που είναι, μπο-

ρούν να καθίσουν και να συ ζητή σου ν σε λογική β άση το ζήτη-

μα της λα τρείας».

«Όχι, πατέρα, καλά λέει ο Αλέξανδρος», μπήκε στη μέση ο



2

6


Ρούφ ος. «Σε αντίθεση με σέν α, εμείς σι δυο έχουμε κάμπ οσο υς

μήνες εδώ. Κι έχου με δει την κατά στ ασ η, ο Τίβρο ς έχει δίκιο. Σ ε

ικετεύω, μην επιχειρήσεις τέτοιαν ανοησία. Οι Ζηλωτές δε θέ-

λουν ειρήνη μαζί μας».

«Αληθεύει αυτό, Τίβρο;» ρώτησε ο Σίμων. «Δεν πιστεύετε

ότι η σκέπη του Θεού είναι αρκετά μεγάλη ώστε να προσφέ-

ρει ειρηνικό κατ αφ ύγιο σε όλα τα παιδιά Του ;»

«Τολμάς και μιλάς για παν ανθ ρώ πινο ειρηνικό κατα φύγιο, τη

στιγμή πο υ οι σύντρο φο ί μου κείτονται νεκροί α π ό το χέρι των

δικών σου ;» είπ ε ο Τίβρος. «Είναι πρ ά ξη ειρηνοποιών αυτ ή;»

«Δεν ήρθατε με πρ όθ εση να σκοτώ σετε τους γιους μο υ;»

«Ναι, αλλά.. .» Ο Τίβρος πίεσε τη ράχη της μύτης του. «Μη

με μπερδεύεις».

«Αληθεύει ότι ο Ιησούς μάς έφερε το μήνυμα της ειρήνης, ότι

μας έδωσε την εντολή να γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο. Δε

μας απ αγό ρευσ ε, όμως, να υπερα σπ ιζόμα στε τον εαυτό μας».

Εκείνη τη στιγμή, ένας άνδρας φάνηκε στο άνοιγμα της

πό ρτα ς. Αναγνωρίζοντάς τον, ο Σ ίμων χαμογέλασε π λα τιά και

πή γε να τον χαιρετήσει .

«Λεμουήλ* , φίλε μου Πόσο χαίρομαι πο υ σε βλέπ ω ύστερα

α π ό τόσον καιρό Έ λ α , πέ ρα σε να ξεκουρα στείς . Θέλεις να

φ ας ή να πιεις κάτι ;»

«Ναι, λίγο νερό, πα ρα κα λώ .. . και φα γητό , αν υπάρ χει».

Ο Α λέξανδ ρος έ φ ερ ε ένα λαγήνι με νερό , και ο Λεμο υή λ ήπ ιε

διψασμένα, γέρνοντας τόσο πολύ το κανάτι που το περιεχό-

μενο του έτρ εξε στ η γενειάδα το υ.

Στο μεταξύ , ο Ρούφος επ έστ ρεψ ε στ ο δωμάτιο για να τους

πλη ρο φο ρή σει : « Έχο υμε ψω μί, τυρ ί και λίγο κρασί».

* Το όνομά του σημαίνε ι «αφιερωμένο ς στον Θεό» . Βασιλ ιάς ο οπο ίος δ ιδά-

χτηκε α πό τη μητέρα του το χρησμό πο υ αναφ έρετα ι σ το β ιβλίο των Πα-

ροιμ ιών. Οι Εβραίο ι τον ταυτ ίζου ν με τον Σολομ ών τα, άλλοι με τον Εζεκ ία

και άλλοι με ηγεμόνα αρα βικού κρ άτου ς . (Σ . τ .Μ . )




26 Ί

«Φέρ' τα γρήγορα», είπε ο Σίμων στο γιο του κι ύστερα

στράφ ηκε ξανά στον νεοαφιχθέντα. «Έ λα, Λεμουήλ, έλα να ξε-

κουρα στείς εδώ, στ α μαξιλάρια».

«Ευχαριστώ». Ο Λεμουήλ πέρασε το χέρι στη βρεγμένη γε-

νειάδα του. Καθώς καθόταν ανάμεσα στους άλλους άνδρες,

έριξε μια ματιά τριγύρω και, πρ οσέ χον τας το ν Τίβρο, κράτησε

ξαφνιασμένος την ανάσα του. «Ξέφυγες από τους Ρωμαίους,

Δισμά; Μα, πώς;»

«Αυτός είναι ο Τίβρος, ο αδελφός του Δισμά», εξήγησε ο Σί-

μων. «Γιατί τον ρώ τησες αν ξέφ υγε α π ό τους Ρω μαίους;» πρό-

σθεσ ε με το βλέμμα του να σκοτεινιάζει απ ό ανησ υχία.

«Δεν τα 'μαθ ές; Γνωρίζεις ότι , πρ ιν απ ό κ άμπ οσ α χρόνια, η

Ρωμαϊκή Σύγκλητος είχε ανακηρύξει το χριστιανισμό strana et

illicita , θρησκεία ξένη και παράνομη. Τότε δεν είχαν προβεί σε

συλλή ψεις, τώ ρα όμως χρησιμοποιούν εκείνο το πα λιό έδικτον

σαν πρό φ ασ η για το διωγμό μας. Συγκεκρ ιμένα, ψά χνουν του ς

ηγέτες και τους δασκάλου ς μας, και ο Δισμά ς συγκ αταλέγετα ι

σ' αυτο ύς πο υ θέλουν οπ ωσ δήπ οτε να συλλάβουν».

«Είναι καλά ο αδελφός μου;» ρώτησε ο Τίβρος. «Δεν τον

έπιασαν, έτσι δεν είναι;»

Ο Ρούφος έφερε ένα πιάτο με ψωμοτύρι, και ο Λεμουήλ το

άρ πα ξε με ευγνωμοσύνη απ ό τα χέρια του. Έκ οψ ε ένα κομμά-

τι ψωμί, το παράχωσε με βιασύνη στο στόμα του κι ύστερα

έκανε το ίδιο με το τυρί . Όταν κατάπιε την πρώτη μπουκιά,

απ άν τησ ε: «Δεν έχουν μπορέσει ακόμα να τον βρουν, γιατί τον

βοηθάει κάποια κυρία με επιρροή».

«Μαρκέλα τη λένε;»

Η ερώτηση του Τίβρου ξάφνιασε τόσο τον Λεμουήλ που

έπ αψ ε να μασάει . Ο τα λαιπωρημένος ταξιδιώτης τον κοίταξε

έκπληκτος, έβρεξε το λαρύγγι του με μια γουλιά κρασί και κα-

τέν ευσ ε: «Ναι, η Μ αρκ έλα είναι η κόρη του συγκλητικού Πόρ-

κιου και σύζυγ ος του Ρουφίνου Τάκιτου. Την ξέρ εις;»

«Είχαμε γνω ριστεί την εποχ ή πο υ ο άνδρας της ήταν κυβερ-

νήτης της Εφέσου».



2

6

0


Σ τη διάρκεια των τελευτα ίων δέκα χρόνων, ο Τίβρος έπ ιανε

συχνά τον εαυτό το υ να σκέφτεται την όμορφη νεαρή γυναί-

κα, παρ' ότι ήξερε πως ήταν παντρεμένη και, μάλιστα, με Ρω-

μαίο κυβερνήτη.

«Έχει βοηθήσει πάρα πολύ τους αδελφούς μας στη Ρώμη»,

είπε ο Λεμουήλ. «Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι δε θα μπορέσει να

πρ οσ τα τεύ σει τον Δισμ ά, αν τον βρουν οι Ρωμαίοι».

«Ε, τότε δε θα τον βρουν», δήλωσε ο Σίμων. «Θα πάω στη

Ρώμη και θα τον φυγ αδεύ σω ».

«Ό χι, π ατ έρ α» , είπ ε ο Αλέξανδρος με έκδηλη ανησ υχία. «Εί-

ναι π ολ ύ επικίνδυνα για σένα εκεί».

«Έχει δίκιο», πρόσθεσε ο Ρούφος. «Δε γίνεται να κρυφτείς

ανάμεσα στους Ρωμαίους. Κι αν υποψιαστούν πως είσαι χρι-

στιανός. . .»

Ο Σίμων γέλασε. «Τι , νομίζετε ότι δεν μπορώ να περάσω

για Ρωμαίος;»

«Μιλάω σοβαρά, πατέρα», επέμεινε ο Ρούφος. «Θα ήταν

π ολ ύ επικίνδυνο, για να μην π ω ανόητο».

«Τους αναγνω ρίζω του ς κινδύνους, γιε μου. Ο Δ ισμά ς, ό μως,

δεν είναι μόνο ένας α π ό το υς π ιο σημαν τικούς ηγέτες του κινή-

ματος μας αλλά και πολύ καλός μου φίλος. Τριάντα ολόκληρα

χρόνια τον ξέρω. Πρέπ ει να κάνω ό,τι μπ ορώ για να τον σώσ ω ,

ακόμα κι αν αυ τό σημαίνει να μεταμ φιεσ τώ σε Ρωμαίο σκλάβο».

Ο Ρούφος άρχισε να διαμαρτύρεται, ο Αλέξανδρος όμως

σήκωσε το χέρι και είπε: «Ο πατέρας έχει δίκιο. Αυτό πρέπει

να κάνουμε».

Ο Ρούφος αναστέναξε κι έπειτα κατένευσε. «Εντάξει , λοι-

πόν . Αφ ού είναι έτσι , θα έρθω μαζί σου , πα τέρα ».

«Κι εγώ», πρ όσ θεσ ε ο Αλέξανδρος.

«Όχι. Τρεις μαύροι άνδρες είναι σίγουρο ότι θα τραβήξουν

την προσοχή. Θα είναι ευκολότερο να μπω στην πόλη μόνος

μου. Εκτός αν.. .» Γύρισε και κοίταξε τον Τίβρο. «Θα έρθεις μαζί

μου;» τον ρώτησε. «Λίγοι θ' ασχοληθούν μ' έναν Εβραίο έμπο-

ρο π ο υ ταξιδεύει με το σκλάβο του».




26 Ί

«Εγώ;» είπ ε απο ρημέν ος ο Τίβρος. «Τι λόγο έχω εγώ να π ά ω

στη Ρώμη εκτός απ ό το να σκοτώσ ω Ρωμαίους;»

«Ο Δισ μά ς είναι για μένα εν Χρισ τώ αδ ελφ ός και για σέν α αί-

μα σου».

Ο Τίβρος κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Τον έσωσα μια φο-

ρά και πρ οσ πά θη σα να τον πε ίσω να επιστρέψει στην Ιερου-

σαλήμ . Εκείνος, όμως, διάλεξε τη Ρώμη και την όπ οια τύχ η το ύ

επιφυ λάσ σει εκεί ο Θε ός του».

«Αυτό που κατόρθωσες, εκείνη την ημέρα, ήταν πράγματι

σπουδαίο», είπε ο Σίμων. «Μια πράξη που εμείς οι χριστιανοί

θα θυμόμαστε και θα τιμάμε για πολύ καιρό».

«Και τι καλό βγήκε, αν τον περιμένει τώρα στη Ρώμη η ίδια

μοίρα α π ό την οποία κατάφ ερα κάπ οτε να τον γλιτώσω στην

Έφεσο ;»

«Μεγάλο καλό.. . Δέκα χρόνια θεάρεστου έργου και, με τη

βοήθεια του Θε ού , πολλ ά ακόμα στο μέλλον. Δέ κα χρόνια, στη

διάρκεια των οποίων εκατοντάδες, χιλιάδες ίσως ανθρώπων

άκο υσα ν τον αδελφ ό σου και βρήκαν τη σω τηρία».

Ο Τίβρος συνοφρυώθηκε. «Τη σωτηρία ονειροπόλων, που

πολεμ ούν τη Ρώμη με το φιλί της αγά πη ς και πρ οσπ αθο ύν να

την κατατροπώσουν με μια αγκαλιά».

Ο Σίμων γέλασε. «Κι εσείς οι Ζηλωτές; Αντιμετωπίζετε τις

πολεμικές μηχανές των Ρωμαίων με ξύλινα κοντάρια και πέ-

τρες και αποκαλείτε εμάς αγαθούς;» Κούνησε το κεφάλι.

«Όχι, Τίβρο, στην πραγματικότητα δε διαφέρουμε και πολύ.

Οι δρόμοι π ο υ έχουμε διαλέξει για να απ αλλ αγο ύμε απ ό το ζυ-

γό των Ρωμαίων μπ ορ εί να είναι διαφορ ετικοί , οι π επ οιθ ήσ εις

μας όμως είναι ίδιες. Όλοι πιστεύουμε ότι η Ρώμη και οι θεοί

της, κ άπ οια στιγμή, θα πέ σο υν και π ω ς, ότα ν γίνει αυ τό, η Βα-

σιλεία του ενός και μοναδικού θε ο ύ θα κυριαρχήσει για π άν τα

στον κόσμο».

«Ο αδ ελφό ς μου έκανε την επιλογ ή του και διάλεξε τον δικό

σα ς δρόμο. Δ εν ευθύνομαι εγώ , αν τώ ρα κινδυνεύει ξανά ».

«Είσαι έτοιμος, δηλαδή, να σταθείς ενώπιον του θεού, σαν



2

6


τον Κάιν, και να δηλώσεις ότι δεν είσαι ο φύλακας του αδελ-

φού σου;»

Τα μάτια του Τίβρου άστραψαν. «Με ποιο δικαίωμα μου

απευθ ύνεσαι χρησιμοποιώντας τον Θείο Λόγο;»

«Έ χω το δικαίωμα να είμαι χριστιανός . Για μας του ς δυο, Τί-

βρο, ο Θείος Λόγος είναι κοινός. Οπότε θα σε ρωτήσω ξανά.. .

Είσαι ή όχι ο φ ύλα κα ς του α δελφο ύ σο υ;»

Καθώς ο Τίβρος σκ εφτό ταν τα λόγια του Σίμωνα -κα ι ανα-

ρωτιόταν πώ ς θα ένιωθε αν ο αδελφ ός του πέθα ινε στ α χέρια

των Ρωμαίων- συνειδητοποίησε πως η ε ικόνα που είχε στο

μυαλό του δεν ήταν αυτή του Δισμά αλλά της όμορφης Μαρ-

κέλας. Να τη δει ξανά, έπ ειτ α α π ό τόσ α χρόνια, να ακούσει τη

φω νή της άλλη μια φ ορ ά. . .

Τις σκέψ εις του διέκοψε η διαφωνία πο υ είχε ξεσπ άσ ει ανά-

μεσα στο ν Σίμων α και στους γιους το υ.

«Δεν είναι δυνατό να σοβαρολογείς, πατέρα», έλεγε ο Αλέ-

ξανδρος. «Είσαι στ' αλήθεια έτοιμος να επιτρέψ εις σ ' αυ τό τον

άπ ιστ ο να σε συνοδεύσει στη Ρώμη;»

«Θα το θεωρούσα τιμή μου», απάντησε ο Σ ίμων. «Στην

Έφεσο απέδειξε πόσο χρήσιμος και επινοητικός είναι. Και κα-

νένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αγάπη του για τον

αδελφό του».

«Τι σημασία έχει τι έκανε στην Έφεσο πριν από δέκα χρό-

νια;» ε ίπε σαρκαστικά ο Ρούφος. «Για σκέψου τα αποψινά,

εδώ, στην Ιερουσαλήμ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται ανάμεσά

μας, μόνο και μόνο επειδ ή πρ οσ πά θη σε να δολοφονήσει εμένα

και τον Αλέξανδρ ο».

«Το ξέρω», είπε ο Σίμων. «Ακόμα κι ο Παύλος, όμως, ήταν

διώκτης μας προτού γίνει χριστιανός».

«Ναι, αλλά ο Παύλος προσηλυτίστηκε. Αυτ ός εδώ;» Ο Ρού-

φος κατακεραύνωσε τον Τίβρο με το βλέμμα. «Ποτέ σου δε θα

δεχτείς τον Ιησού, ή κάνω λάθος;» είπε, περισσότερο σαν δή-

λωση παρ ά σαν ερώτηση.

«Όχι , δεν πρόκειται να προσηλυτιστώ», απάντησε ο Τί-




26Ί

βρος και, προτού συνειδητοποιήσει καλά καλά τι έκανε, έπια-

σε τον Σίμωνα από τον ώμο και είπε: «Δεσμεύομαι, όμως, ότι

θα αφοσιωθώ στον κοινό μας σκοπό. Θα μείνω μαζί σου μέ-

χρι να βρούμε τον αδελφό μου και να τον φέρ ουμ ε π ίσ ω στη ν

Ιερουσαλήμ».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 31

ΤΙΒΡΟΣ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑΣ στεκόταν στο ανοιχτό παράθυρο

του μικρού διαμερίσματος , ατενίζοντας το δάσος των

καταρτ ιών πο υ σχ ημά τ ιζαν τα αγκυροβολημένα πλο ία στο λι-

μάνι . Βρ ισκόταν στην παραλιακή πόλη της Σ ιδώνας , όπου ε ί -

χε φτά σει με τον Σ ίμων α γ ια να κανονίσουν το πέρ ασ μά του ς

στη Μ εσόγ ειο , με τελικό προ ορισμ ό τη Ρώμη . Το να βρουν κα-

ράβι , όμως , ε ίχε αποδειχτε ί πολύ δυσκολότερο από όσο περ ί-

μεναν . Ήταν η εποχή των καταιγ ίδων, με ξαφνικούς , ισχυ-

ρούς ανέμους π ου εύκολα θα τσάκιζαν ακόμα και τα μεγαλύτε-

ρα σκαριά , και ελάχιστοι καπ ετάνιοι διακινδύνευαν να βγουν με

τέτο ιες συνθήκες στη θάλα σσα .

Σε διάστημα δύο μηνών μόνο, τρεις πλοίαρχοι είχαν προ-

σφερθεί να τους μεταφέρουν. Φοβούμενος ότι , κάθε μέρα που

περίμεναν , ο κίνδυνος για τον Δισ μά μεγάλωνε στο πο λλα πλ ά-

σιο , ο Σ ίμω ν σάρωνε καθημερινά τις απ οβά θρε ς ψ άχνοντας για

καράβι.

Ο Τ ίβρος ήταν έτο ιμος να γυρίσε ι πλάτη στο παράθυρο ,




26 Ί

όταν είδε τον Σίμωνα να επιστρέψει, όχι , όμως, όπως περίμε-

νε αλλά πα ρέ α με έναν κοντό, φαλακρ ό άνδρα με πυ κνά φρύ-

δια και μεγάλη μύ τη. Την ώρα π ο υ οι δυο άνδρες ανέβα ιναν τη ν

εξωτερική σκάλα, ο Τίβρος διέσχιζε το διαμέρισμα για να τους

ανοίξει την πό ρτ α.

«Έχ ω πο λύ καλά νέα » ε ίπε ο Σ ίμων αντ ί γ ια χαιρετισμό.

«Εξασφαλίσαμε το πέρασμα».

«Τέλεια». Ο Τίβρος περιεργάστηκε δύσπιστα τον ηλικιωμέ-

νο συνοδό του Σίμων α. «Αυτός είναι ο κ απ ετάνιος ;»

Ο φαλακρός άγνωστος έβαλε τα γέλια. «Καπετάνιος, ναι ,

αλλά της ψυχής μου, όπως όλοι μας. Ποτέ μου δεν κράτησα

την τύχη πλο ίου σ τα χέρια μου και είμαι σίγουρος ότι ούτ ε σ το

μέλλον θα το κάνω».

«Είναι φίλος του αδ ελφο ύ σου», εξήγη σε ο Σίμω ν, «ο Παύ λος

απ ό την Ταρσό . Παύλο , να σου συ στήσ ω τον Τίβρο βαρ-Δισμά».

Για λίγο ο Παύλος περιεργάστηκε αμίλητος τον Τίβρο. «Δί-

κιο είχες», είπε τελικά στον Σίμω να . «Είναι ίδιος ο Δισμ άς».

«Δέκα χρόνια έχω να δω τον αδελφό μου», είπε ο Τίβρος.

«Ίσως δε μοιάζουμε πια».

«Ή μου ν μ αζί του το τελευταίο διάστημα και μπορ ώ να σου

πω με βεβαιότητα ότι εξακολουθείτε να είστε φτυστοί», τον

διαβεβαίωσε ο Παύ λος.

«Το πλοίο του Παύλου έφ τασε π ρόσ φα τα α πό την Καισά-

ρεια», εξήγησε ο Σίμων . «Ο αδελφ ός μίλησε για μας στον κ απ ε-

τάνιο, ο οπ οίος συ μφ ών ησε να μας δεχτεί».

Ο Τίβρος χαλάρωσε κάπως και επέτρεψε στον εαυτό του

μια υποψ ία χαμόγελου. «Σ ' ευχαριστούμε πο λύ, Παύλο. Τυχε-

ροί είμαστε που έχεις τόσο καλές σχέσεις με τον καπετάνιο

του σκάφους».

Ο Παύλος γέλασε ξανά με ένα βαθύ, βροντερό γέλιο που

έμοιαζε να βγαίνει από τα βάθη της καρδιάς του. «Το μέσον

μου δεν είναι ο κα πετ άν ιος, α λλά ο λεγά τος Ιούλιος, ένας α ξιω-

ματούχος του Αυτοκρατορικού Συντάγματος, ο επικεφαλής

του αγήματο ς πο υ ταξιδεύει με το πλοίο».



26


«Ρωμαίος αξιωμ ατούχο ς;» ρώ τησε παρ αξενεμέν ος ο Τίβρος.

«Εσύ, ένας Εβραίος, έπιασες φιλίες με Ρωμαίο αξιωματούχο;»

«Δε θα τον χαρακτήριζα φίλο μου», απάντησε ο Παύλος.

«Μάλλον δεσμοφύλακά μου».

«Δεσμοφύλακα; Δεν καταλαβαίνω».

«Το πλοίο μεταφέρει κρατούμενους στη Ρώμη, και τυχαίνει

να είμαι ένας α π ό αυτο ύς».

«Τι έκανες και βρίσκεσαι υπό κράτηση;»

«Κήρυττα την Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού»,

απάντησε ο Παύλος. «Και φαίνεται ότι αναστάτωσα αρκετά

τους Σανχεντρίν ώστε να με επικηρύξουν».

«Ο Παύλος ήταν κρατούμενος στην Καισάρεια τα τελευ-

ταία δύο χρόνια», είπε ο Σίμω ν. «Χρωστάει τη ζω ή του στ ο γε-

γονός ότι είναι Ρωμαίος πολίτης, πράγμα που του έδωσε επί-

σης το δικαίωμα να ζητήσει α πό τον αυτοκράτορα να επ ανε-

ξετάσει την υπ όθ εσή τ ου . Εκ εί τον πηγαίνει ο Ιούλιος».

«Παρ' όλ' αυ τά , ο Ιούλιος σε άφη σε να βγεις στη στερ ιά. Πώ ς

έγινε

αυτό;»

«Του έδωσα το λόγο μου ότι δε θα επιχειρήσω να αποδρά-

σω , κι έτσι μου εξασ φά λισε την άδεια να επισκ εφθ ώ τους φί-

λους μου και να συγκεντρώσω προμήθειες για το ταξίδι».

Στράφηκε στον Σίμωνα και γέλασε ξανά. «Μόνο που οι σημε-

ρινές μου πρ ομ ήθ ειες είναι ολο ζώ νταν ες. Εσείς οι δυο »

Όταν ο Σίμων πλήρωσε τα δέκα δηνάρια των ναύλων τους,

πέντε για τον καθένα, ο καπετάνιος ζήτησε από έναν ναύτη

να συνοδεύσει τους νεοφερμένους στη ν πρ ύμνη , εκεί όπ ου κα-

θόταν ο Παύλος με κάποιους άλλους ταξιδιώτες. Σε αντίθεση

με τον Παύλο, οι υπόλοιποι κρατούμενοι έμεναν αλυσοδεμένοι

στ α αμπά ρια. Ο κα πετάνιος έφ υγε για να επιβλέψει το σήκω-

μα της άγκ υρα ς, κι ο να ύτη ς οδήγησε τον Τίβρο και τον Σ ίμων α

στο πίσ ω μέρος του πλ οίου.

Ο Σίμων κάθισε στον πάγκο, δίπλα στον Παύλο, ενώ ο Τί-



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ 26 Ί

βρος πήγε στην κουπαστή και έμεινε μόνος για να αφουγκρα-

στεί τα τριξίματα και τους βρυχηθμούς του σίδερου, του ξύ-

λου και τω ν σκοινιών, καθώ ς το πλο ίο αναχω ρούσε α π ό το λι-

μάνι. Τα κτίρια της Σιδώ νας ά ρχισ αν να μικραίνουν στον ορίζο-

ντα ώσπ ου εξαφανίστηκαν απ ό το οπτικό του πεδίο . Στ α δε-

ξιά τα αντ ικατέσ τησ αν οι αχανείς εκτάσεις της ερήμου, καθώς

το πλοίο έπλ εε πρ ος βορρά, παρ άλληλα με τ ις ακτές.

Έχοντας μελετήσει γεωγραφία και καταλαβαίνοντας ότι δε

βρίσκονταν στη σ ω στ ή ρότα για Ιταλία, ο Τίβρος π ήγ ε να βρει

τον Σίμων α και τον Πα ύλο. «Γιατί πηγ αίνου με βόρεια, αφ ού για

να φτάσουμε στη Ρώμη θα έπρεπε να κατευθυνόμαστε δυτι-

κά, πρ ος την Κύπ ρο;»

Ο Πα ύλος, ο οπο ίος με τη διδασκαλία του είχε, στην κυριο-

λεξία, σαρώσει τη Μεσόγειο όλα αυτά τα χρόνια, σήκωσε ψη-

λά το δάχτυλο και κούνησε το κεφάλι. «Έχουμε τους ανέμους

κόντρα, όπως ακριβώς πρόβλεψε ο καπετάνιος. Μη χάνεις

την πίστη σου, Τίβρο, και μη φοβάσαι . Σου υποσχέθηκα να

φτάσεις ασφαλής στη Ρώμη και, όταν αυτό γίνει , θα βρεις τον

αδελφό σου γερό και δυνατό, ταγμένο, όπω ς πά ντα , στο έργο

του Κυρίου μας».

Παρ ' ότι η καθ υστέρη ση δεν ευχα ριστού σε ιδιαίτερα τον Τί-

βρο, δέχτηκε την εξήγηση του Παύλου και πρ οσ πά θη σε να μη

φορτώνει τους άλλους με τ ις ανησυχίες του. Έτσι , περνούσε

την περισσότερη ώρα της ημέρας ε ίτε μόνος στην κουπαστή

είτε καθισμένος με τους μεγαλύτερους σε ηλικία συντρόφους

του, φροντίζοντας να μην μπλέκεται στα πόδια του πληρώ-

ματος και αποφεύγοντας όσο ήταν δυνατό τους Ρωμαίους

στρατιώτες. Αυτό που κυριολεκτικά τον συνάρπαζε ήταν να

πα ρα κολ ουθ εί τις φαινομενικά αβ ίασ τες κινήσεις τω ν ναυτώ ν,

καθώς τραβούσαν τα σκοινιά για να ανεβοκατεβάσουν και να

διορθώσουν τα π αν ιά. Το πλοίο, καλά εξοπ λισμένο και με εξαι-

ρετικό πλήρ ωμ α, έσχιζε επιδέξια τα κύματα, αφήνο ντας πίσ ω

του απόνερα, που στροβιλ ίζονταν λαμποκοπώντας στην

επιφάνεια της θάλασσας. Συχνά, τα ακολουθούσαν ιπτάμενα



2

6


ψάρια, κάποια απ ό τα οποία προσγειώνονταν στο κατάστρω-

μα, όπο υ οι να ύτες τ α μ άζ ευα ν και ενίσχυαν έτσι τις μετρημέ-

νες προμή θειές τους σε τρόφ ιμα.

Δυο βδομάδες μετά τον απόπλου από τη Σιδώνα, εξακο-

λουθο ύσαν να ταξιδεύουν παρ άλλη λα με τις ακτ ές της Μικράς

Ασίας, τουλάχιστον όμως τώρα είχαν περάσει το νότιο άκρο

της Μ εσογείου και κατευθύνονταν δυτικά. Η πορ εία τους τους

έφ ερε , κάπ οια στιγμή, στο στενό ανάμ εσα στη ν Κιλικία της Μι-

κράς Ασ ίας και την Κύ πρ ο.

Φόρτωσαν προμήθειες στην Κυρήνεια, στη βόρεια Κύπρο,

και ύστερα σά λπα ρα ν ξανά για να αφήσου ν πίσ ω τους την Κι-

λικία και την Παμφ υλία, πρ οτο ύ φτά σου ν στη Μύ ρα, στον τε-

λικό προ ορισμό τ ου πλ οίου τ ου ς. Εκεί ο λεγάτο ς Ιούλιος βρήκε

ένα άλλο πλο ίο για να μεταφ έρει το άγημα και τους κρατούμε-

νούς του στην Ιταλία.

Το καινούργιο καράβι ήταν κι αυτό εμπορικό, φορτωμένο

με σιτάρι και λάδι. Αν και το πλή ρω μα ήταν έμπειρ ο, το πλο ίο

ταξίδευε αρ γά και με δυσκολία μέσα στη φουσ κοθ αλα σσιά και

με τον άνεμο κόντρα. Με τα πολλά, έφτασαν στην Κρήτη και

έδεσαν στη Λασαία. Έμειναν αρκετά στο λιμάνι, ακόμα και με-

τά την Ημέρα του Εξιλασμού. Έπειτα, τη μέρα που ετοιμάζο-

νταν για αναχώρηση, ο Παύλος ανέβηκε πάνω στον αργάτη

του πλοίου και ζήτησ ε την πρ οσ οχή όσω ν βρίσκονταν στο κα-

τάστρωμα.

Ο Τίβρος στάθηκε να τον παρακολουθήσει συνεπαρμένος.

Παρ' ότι ο Παύλος δεν ήταν παρά ένας ακόμα επιβάτης, είχε

καταφέρει να κερδίσει την προσοχή και το σεβασμό των πά-

ντων , είτε στρατ ιώτε ς ήτα ν αυ τοί είτε να ύτες είτε κρατούμενοι.

«Μείναμε πολύ σε τούτο το μέρος, και καταλαβαίνω την

ανυπομο νησία όλων για αναχώρηση», άρχισε . «Βλέπω , όμως,

ότι, από εδώ και μπρος, το ταξίδι μας θα είναι επικίνδυνο, το

φορ τίο και το σκά φο ς θα υπο στο ύν σοβα ρές ζημ ιές και θα χα-

θούν ανθρώπινες ζωές».

«Ανοησίες» , ε ίπε ο καπετάνιος, χτυπώντας τη γροθιά του




26Ί

στο ρέλι . «Έχο υμε ένα γερό σκαρ ί και δυνατο ύς και έμπ ειρου ς

ναύτες. Δε θα αντιμετωπ ίσουμε πρό βλημα».

«Το καλύτερο θα ή ταν να μη φύ γου με, αλλά να ξεχειμωνιά-

σουμε εδώ», συνέχισε ο Παύλος.

Ο Ιούλιος κοίταζε μια τον καπετάνιο και μια τον κρατούμε-

νο του, μη ξέροντας ποιον να πισ τέψ ει .

«Αν είναι να ξεχειμωνιάσουμε κά πο υ, καλύτερ α είναι να π ά -

με στο Φοίνικα, στη νότια πλευρά της Κρήτης», είπε ο καπε-

τάνιος, απευθύ νον τας την πρό τασ ή του σ τον Ιούλιο. «Δε θα εί-

μασ τε ασ φα λείς εδώ όταν ο καιρός γυρίσει . Το λιμάνι του Φοί-

νικα είναι νοτιοδυτικό, θα μας εξασφαλίσει την προστασία

που χρειαζόμαστε» .

Ο Ιούλιος το σκέφ τηκ ε για λίγο κι ύσ τερ α είπ ε: «Εντάξει , ας

σαλπάρουμε για Φοίνικα. Αν ο καιρός χειροτερεύσει , θα ακο-

λουθήσ ουμε τη συμβο υλή του Π αύλ ου και θα γυρίσου με για να

περ άσο υμε το χειμώνα εδώ, στη Λασαία».

Οι ναύτες και οι στρατιώτες συμφώνησαν διά βοής κι έτσι ,

παρά την προειδοποίηση του Παύλου, το μικρό σκαρί άνοιξε

πανιά.

Για το υπόλοιπο του απογεύματος, ένας ζεστός, ούριος άνε-

μος φυ σού σε α π ό τα νότια και , βλέπον τάς τον να εξακολουθεί

να πνέει , ο Τίβρος κατάφερε, τελικά, να πείσει τον εαυτό του

ότι οι δυσοίωνες προβλέψ εις του Π αύλου ήταν απ λώ ς π ροϊόν

της υπερβολικά ζω ηρής φα ντασ ίας του. Μόλις όμως έπεσ ε το

σκοτάδι, ένας δυνατός αέρας σηκώθηκε, φουσκώνοντας τη

θάλασσα και κάνοντας το μικρό καράβι να κλυδωνίζεται σαν

καρυδότσουφλο πά νω στα μεγάλα κύματα.

Συνέχισαν γ ια κάμποσο έτσι ώσπου, πέφτοντας πάνω σε

ένα θεόρατο κύμα, το σκαρί σηκώθηκε ξαφνικά για να γείρει

πρ ος τα δεξιά και να πάρει αμέσω ς μετά απότο μη κλίση πρ ος

τα αριστερά. Το πλοίο έμεινε να κρέμεται εκεί και, για κάμπο-

σα φρικτά, αγωνιώδη λεπτά, ο Τίβρος είχε τη βεβαιότητα ότι




θα αναπ οδογύ ριζε. Η αγωνία κράτησε αρκετά λεπ τά , και έπει-

τα α π ό λίγο, αργά , βασ ανιστικά και με μεγάλο κόπ ο, το καρά-

βι ίσιωσε για να πάρ ει και πά λι κλίση π ρο ς τα δ εξιά.

Με εξαίρεση το πλήρωμα, όλοι οι υπόλοιποι είχαν κατεβεί

στο εσωτερικό. Αλλοι με υπομονή κι άλλοι γεμάτοι αγωνία, πε-

ρίμεναν την καταιγίδα να καταλαγιάσει και το πλοίο να π άψ ει

να κλυδωνίζεται σα ν τρελό, έρμαιο των γιγάντιων κυμάτω ν. Ο

νοτιοανατολικός άνεμος, όμως, δεν έλεγε να κοπάσει κι εξακο-

λουθούσε να πνέει τόσο μανιασμένα που ήταν σχεδόν αδύνα-

το για το πλήρωμα να κουμαντάρει το σκάφος. Το μόνο που

μπορούσαν να κάνουν οι ναύτες ήταν να προσπαθήσουν να

αποφύγουν την ολοκληρωτική καταστροφή, καθώς οι άνεμοι

έσπρωχναν το σκαρί τους μακριά από το Φοίνικα και τις

ακ τές της Κρή της, έξω , στ α άγρια νερά του Ιονίου ανά μεσα σε

Ελλάδα και Ιταλία.

Η θύελλα εξακολούθησε με αμείωτη ένταση για ένα ακόμα

σαρ αντα οκτά ωρ ο, με το μικρό σκα ρί να παρ αδέρνει στο έλεό ς

της. Εγκαταλείποντα ς κάθε πρ οσ πά θεια για πλοήγη ση, οι άν-

δρες του πληρώματος αγωνίζονταν τώρα να κρατήσουν τα

κατάρτια στη θέση τους, στερεώνοντάς τα με σκοινιά που εί-

χαν περάσει γύρω από τη γάστρα του σκάφους και τα ε ίχαν

δέσει στο κατάστρωμα.

Το εσωτερικό του πλοίου θύμιζε πεδίο μάχης. Εκτός απ ό το

τραπ έζι και τους πάγκ ους , π ου ήταν καρφωμένα στο πά τω -

μα, όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα μετακινούνταν ανεξέλεγκτα,

γλ ιστρώντας , χτυπώντας , ακόμα και πετώντας . Οι πόρτες

των ντουλαπιών ανοιγόκλειναν, αδειάζοντας το περιεχόμενο

στο πά τω μα , το οποίο ήταν καλυμμένο απ ό άκρη σε άκρη με

ανοιγμένα σακιά σιτάρι και με σπασμένα πιάτα, κύπελλα και

δοχεία, πο υ έσ πα γα ν σε ακόμα μικρότερα κομμάτια καθώς το

σκάφος κλυδωνιζόταν και χτυπούσε πάνω στα κύματα.

Βλέποντας τις μέρες να περνούν και την καταιγίδα να μην

κο πά ζει , ο Τίβρος και οι υπό λοιποι είχαν αρχίσει να απ ελπ ίζο -

νται , πιστεύοντας ότι δε θα ξανάβλεπαν στεριά. Η ανησυχία




2

6 Ί

τους μεγάλωσε όταν ο καπετάνιος κατέβηκε να ψάξει εθελο-

ντές για να βοηθήσουν στο άδειασμα του αμ παρ ιού, π ου ε ίχε

μπάσει νερά. Παρ' ότι προσπάθησε να δώσει κουράγιο στους

ταλα ιπωρ ημένο υς ε πιβ άτ ες, τ α λόγια του δεν ήταν ικανά να κα-

θησυχάσουν το φόβο τους, και ήταν αρκετοί οι Ρωμαίοι στρα-

τιώτες πο υ τον επέκριναν για την απ όφ ασ ή του να τους οδη-

γήσει σε μια τόσο επικίνδυνη κα τάσ τασ η.

Ο Τίβρος θεώρησε καθήκον του να υπερασπιστεί τον κα-

πετάν ιο. Στο κάτω κάτω , οι περισσότεροι επ ιβάτ ες -ακ όμ α κι

αυτοί που τώρα τον κατέκριναν- ε ίχαν συμφωνήσει με την

απ όφ ασ ή του να σαλ πά ρει γ ια Φοίνικα. Ακόμα κι ο ίδιος το εί-

χε κάνει , σπρωγμένος από την ανυπομονησία του να φτάσει

στον αδελφό του στη Ρώμη, αφήνοντας τον Παύλο μόνο του

να βροντοφωνάζει μάταια τις προειδοποιήσεις του. Γί αυτό

και ο Τίβρος ξαφν ιάστη κε ό ταν είδε πρ ώ το τον Πα ύλο να προ-

σφέρει τη στήριξή του στον καπετάνιο, παίρνοντας το λόγο

για να μιλήσει εκ μέρους του. «Μην εγκαταλείπετε τις ελπίδες

σας, ούτε τον καλό μας καπετάνιο » φώναξε ο Παύλος, προ-

σπαθ ώντας να ακουστεί πά νω απ ό τη βουή των κυμάτων και

το ουρλιαχτό του ανέμου. «Έπρεπε να με είχατε ακούσει , άν-

δρες. Αν δε φεύγαμε απ ό τη Λασ αία, αυ τή τη στιγμή δε θα υπ ο-

φέρ αμε έτσ ι, διακινδυνεύοντας τόσο πολλ ά. Παρ ' όλ' αυ τά , σα ς

ικετεύω να κάνετε κουράγιο και να κρατήσετε ψηλά το ηθικό

σας, αφού δε θα χαθεί ούτε μια ανθρώπινη ζωή, μολονότι το

πλοίο μας θα καταστραφ εί».

«Πώς το ξέρεις;» φώναξε ο Ιούλιος. «Δε φαντάζομαι να πι-

στεύεις ότι θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε από αυτή την

τρομερή καταιγίδα;»

«Το ξέρω, γιατί χτες βράδυ με επισκέφθηκε ο άγγελος του

Κυρίου, στον οποίο ανήκω και τον οπ οίο υ πη ρε τώ , και μου εί-

π ε : "Μη φο βάσ αι , Παύλο Πρέπ ει να βρεθείς ενώπιον του Καί-

σαρ α, κι αυτό θα γίνει. Και ο Θ εό ς, απο δεικνύοντας την αγ άπ η

του προ ς εσένα, θα σου χαρίσει τις ζω ές αυτώ ν πο υ ταξιδεύουν

μα ζί σο υ". Κάντε κουράγιο, λοιπόν, άνδρες, γιατί π ιστ εύ ω στον



2

6


Θεό και είμαι

β έβαιος ότι όλα θα συμ βού ν ακριβώς όπ ω ς εκεί-

νος μου μήνυσε. Θα π ρέ πε ι , όμως, να βγάλουμε το πλοίο μας

στ η στεριά , σε κάπο ιο νησί».

«Οι ζω ές και το πλοίο μας θα σωθ ούν;» ρώ τησε ο Τίβρος.

«Δεν υποσχέθηκα κάτι τέτοιο», απάντησε ο Παύλος, κι

εκείνη τη στιγμή ο Τίβρος είδε κάτι στην έκφρασή του που

έμοιαζε με γέλιο. «Θα βγούμε στη στεριά, με το πλοίο μας να

τσακίζεται στα βράχια και να γίνεται συντρίμμια. Εμείς, όμως,

δε θα χάσ ουμ ε ού τε τρίχα απ ' τα μαλλιά μας».

«Τον πιστεύετε;» ρώτησε ένας Ρωμαίος στρατιώτης κοιτά-

ζοντα ς μια τον Ιούλιο και μια τους υπ όλο ιπο υς. «Π ιστεύε τε ότι

κανένας δεν πρό κειται να πεθ άν ει ;»

«Ξέρ ω ότι ο Παύλο ς είναι άνθρωπ ος του Θεού», απ άν τησ ε

ο Σίμων. «Αφού λέει ότι άγγελος Κυρίου τού υποσχέθηκε ότι

θα επιβιώσ ουμε, τό τε πιστ εύ ω π ω ς έτσι θα γίνει» .

Παρ' ότι οι περισσότερ οι εξακολουθο ύσαν να μην έχουν πει-

στεί , η ένταση της στιγμής χαλάρ ωσ ε αρκ ετά, ώσ τε να μπορέ-

σει ο καπετάνιος να επιστρέψει στα καθήκοντά του και ο λε-

γά το ς Ιούλιος να οργανώσει το υς στρ ατιώ τες του για να ξεκι-

νήσει η άντληση τω ν υδά των.

Όταν, επιτέλους , χάραξε , η καταιγ ίδα εξακολουθούσε να

μαίνεται, αλλά η έντασ ή της είχε μειωθ εί σημα ντικά. Το καρά-

βι έμπ αζ ε ακόμα νερά , και τώρ α όλοι οι επ ιβά τες -τ ο υ Τίβρου

και των κρατουμένων συμπεριλαμβανομένων- βοηθούσαν

τους στρατιώ τες στο δύσκολο έργο τους. Στ ο μετα ξύ, κάμπο-

σοι ναύτες προ σπα θού σαν να επιδιορθώσουν κάποια απ ό τα

μεγαλύτερα σκισίματα στο κουρελιασμένο πα νί τους.

Αξαφνα, κάποιος φώναξε ότι έβλεπε στεριά, και οι πάντες

συγκεντρ ώθ ηκαν σ το κα τάστ ρω μα για να δουν με τα ίδια τους

τα μάτια το πολυπόθητο θέαμα. Αρπάζοντας το δεξί ρέλι , ο

Τίβρος στύλωσε το βλέμμα του και κατάφερε να διακρίνει μέ-

σα α πό τα κύματα μια λεπ τή , σκούρα λωρίδα στεριάς.




2

6 Ί

Κανένας αττό το πλή ρω μα δεν ήξερε π ο ύ βρίσκονταν, ο κα-

πετάνιος όμως διέκρινε κάτι που έμοιαζε με προστατευμένο

όρμο σε ομαλή ακτή και αποφάσισε ότι θα επιχειρούσαν τον

ελλιμενισμό. Κα τεβά ζον τας τις άγκυ ρες, οι να ύτες ά νοιξαν ό,τι

είχε απομείνει α π ό το π α ν ί και τρά βηξα ν για τη στε ριά.

Σπρωγμένο από τον αέρα, το πλοίο έτρεχε με ταχύτητα

προς την ακτή, μια ταχύτητα που ανακόπηκε απότομα, όταν

η καρίνα βρήκε σε μια μεγάλη αμμούδα. Μ ε την πρόσ κρο υση ο

Τίβρος έπεσε με τέτοια δύναμη στο κατάστρωμα, που το

μπ ρά τσο του έλιωσε κυριολεκτικά κάτω απ ό το βάρος του σώ-

ματος το υ. Αν και ο πό νος ήταν φρικτ ός, ο Τίβρο ς δοκίμασε και

είδε ότι μπορούσε να κουνήσει το τραυματισμένο χέρι του,

πρ άγμ α πο υ σήμαινε ότι, ευτυχ ώς , δεν το είχε σπ άσ ει .

Δε ν είχε καλά καλά σηκω θεί ότα ν το π ίσ ω μέρος του π λοίου

άρχισε να σπάει και να διαλύεται από τα βίαια χτυπήματα

των κυμάτω ν.

«Εγκαταλείψτε το πλοίο » φώ ναξε ο κυβερνήτης. «Όλο ι Κο-

λυμ πή στε μέχρι την ακτή »

Μ έσα σ τη γενική αναταραχή, αρκετοί ναύ τες πήδησ αν α πό

το πλάι του βυθιζόμενου πλοίου κι άρχισαν να κολυμπούνε

προς την ακτή, αφήνοντας πίσω στρατιώτες, κρατουμένους

κι επιβάτες.

«Πώς είναι το χέρι σου;» ρώτησε ο Σίμων, γονατίζοντας δί-

πλα στο φίλο του. «Τι λες; Θα μπορέσεις να κολυμπήσεις;»

«Πονάει , αλλά δεν είναι σπασ μένο », απ άν τη σε ο Τίβρος, για

να χαμογελάσει αμέσως μετά με πικρία. «Δεν έχει σημασία,

όμως. Έτ σ ι κι αλλιώς, δεν ξέρ ω κολύμπι».

«Ούτ' εγώ», είπε γελώντας ο Σίμων.

«Τότε όλα τελειώνουν εδώ», δήλωσε ο Τίβρο ς. Σή κω σε το κε-

φάλι και κοίταξε τον Σίμωνα. «Δεν ανήκεις ούτε στη θρησκεία

μου ούτε στο έθνος ούτε σ τη φ υλή μου. Κι όμως, ό ταν ήρθα να

σκοτώσω τους γιους σου, μου έδειξες έλεος - ναι , ακόμα και

αγά πη . Δεν πίσ τευ α ότι θα μπορο ύσα π οτ έ να έχω φίλο έναν

άπ ιστ ο, εσ ύ όμω ς έγινες αδελφ ός μου. Ο Θ εό ς να σε λυπηθεί».



2

6


Ο Σίμων χαμο γέλασε. «Μην καταθέτεις ακόμα τα όπλα . Το

ξέχασες κιόλας; Ο Παύλος είπε ότι κανένας δε θα χαθεί , και

τον πιστεύω ».

«Πώ ς θα επ ιζήσ ου με α φο ύ κανένας μας δεν ξέρει κολύμπ ι;»

«Αν είναι θέλημα το υ, θα βρει έναν τρό πο ».

Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ένα τεράστιο κύμα χτύπησε το

πλοίο από πίσω, γυρίζοντάς το στο πλάι . Ο Σ ίμων άρπαξε

τον Τίβρο, που άδραχνε το ρέλι , καθώς το πλοίο άρχιζε να

αναποδογυρίζει . Το πρώτο κύμα τούς σκέπασε, το επόμενο

άνοιξε το καράβι στα δυο, σπάζοντας σε κομμάτια την κου-

παστή κι ύστερα τους σήκωσε από ίο διαλυμένο κατάστρω-

μα για να τους πετ άξε ι με δύναμη στη θάλα σσα.

Ο Τίβρος βυθίστηκε

στο νερό.

Πα λεύον τας μανιασμένα, ανέ-

βηκε ξανά στην επιφάνεια προσπαθώντας να πάρει ανάσα.

Εξακολουθούσε να κρατάει στα χέρια του το κομμάτι της κου-

πα στ ής απ ό το οποίο ε ίχε πιασ τεί λ ίγο προ τού το πλοίο ανοί-

ξει στ α δυο. Την επό μεν η στιγμή, αισθάνθηκε κάτι να του σφ ίγ-

γει τη μέση και, ότ αν άκο υσε κάπ οιον να βήχει και να π νίγε τα ι,

συνειδη τοπο ίησε ότι ο Σίμω ν εξακολο υθού σε να τον κρα τάει .

«Βάστα γερά » του φ ών αξε ο Τίβρος, τυλίγοντας το ένα πό-

δι το υ γύρ ω απ ό το μαδέρι, κι αμέ σω ς μετά ένα τερ άστ ιο κύμα

τού ς σήκω σε και του ς δυο για να τους βγάλει με τα χύτ ητα κα-

τευθείαν στον αφ ρό της θάλα σσας.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 32

ΠΩ Σ ΕΙΧΕ ΥΠΟ ΣΧΕΘΕΙ ο Παύ λος , δε χάθ ηκε ο ύτε ένας

από τους επιβάτες του άτυχου πλοίου . Όσοι δεν ήξε-

ραν κολύμπι βγήκα ν στ η στε ριά κρατημένοι απ ό όπ οια σα νίδα

ή κομμάτι του ναυαγίου είχε βρεθεί μπροστά τους , όπως ο Τ ί-

βρος και ο Σ ίμων. Μόνοι τους ή σε μικρές ομάδες , ξεβράστη-

καν στην ακτή και σύρθηκαν στην άμμο, παγωμένοι , βρεγμέ-

νοι ως το κόκαλο και εξαντλημένοι, αλλά ζωντανοί και γεμάτοι

ευγνωμοσύνη, γιατί η καταιγίδα είχε κοπάσει και ο ήλιος φαι-

νόταν ξανά μέσα από τα σύννεφα , γ ια πρώτη φορά ύστερα

από δύο ολόκληρες βδομάδες .

Του ς ναυαγ ούς δεν άργη σε να καλωσορίσει μ ια μικρή ομάδα

ιθαγενών ψαράδων, που είχαν κατεβεί στην ακτή για να ρί-

ξουν τ ις πρωτόγονες βάρκες τους στη θάλασσα. Ένας από

τους ναύτες κα ταλάβα ινε τη γλώ σσα το υς κι έτσ ι πλη ροφόρη -

σε και τους υπ όλ οιπ ου ς ότι ε ίχαν βρε θεί στ η νήσο Μ ελίτη * . Ο ι

* Η σημερινή Μάλτα . (Σ .τ .Μ. )



2 9 6

ΠΟΛ ΜΠΛΟΚ- ΡΟΜΠΕΡΤ BON

ιθαγενείς προσφέρθηκαν να ανάψουν μια φωτιά για να στε-

γνώσουν και να ζεσταθούν οι απρόσμενοι επισκέπτες τους,

και όλοι κινητοποιήθηκα ν για να μα ζέψ ου ν ξύλα .

Ο Παύλος εντυπωσίασε τους ντόπιους όταν, μαζεύοντας

ξερά κλαριά κοντά σε έναν θάμνο, ενόχλησε ένα δηλητηριώδες

φίδι , το οποίο ανέβηκε και τυλίχτηκε στο χέρι του. Πιστεύο-

ντας ότι ο άνθρωπος αυτός ήταν κάποιος κατάδικος, που

μπ ορ εί να ε ίχε γλιτώσει α π ό το μένος της θάλασσα ς αλλά τώ-

ρα θα έβρισκε την τιμωρία που του άξιζε με το θανατηφόρο

δάγκωμα του φιδιού, οι ιθαγενείς παρακολουθούσαν με προ-

σοχή, ψιθυρίζοντας μεταξύ τους. Περίμεναν να δουν το χέρι

του Πα ύλου να πρ ήζε τα ι και τον ίδιο να σω ριάζεται στο χώ μα

νεκρός. Ωστόσο, ο Παύλος τίναξε με μια κίνηση το φίδι από

πάνω του και συνέχισε αμέριμνος τη δουλειά του. Ο ναύτης

που εκτελούσε χρέη διερμηνέα εξήγησε στους συνταξιδιώτες

του ότι , ύστερα από αυτό το επεισόδιο, οι ντόπιοι είχαν πει-

σ τε ί ότι ο Παύλος δεν ήταν κατάδικος αλλά Θ εό ς.

Αφ ού οι άνδρες στέγνω σα ν και ξεκουρ άστη καν, οι ιθαγενείς

τούς πήγαν στο κτήμα του κυβερνήτη, του Ρωμαίου αξιωμα-

τούχου Πούβλιου. Ο άρχοντας του νησιού παρέθεσε στους

ναυαγούς λουκούλλειο γεύμα, στο οποίο ήταν καλεσμένοι όλοι,

ακόμα και οι κρατούμενοι. Και η γενναιοδωρία το υ κυβερν ήτη

μεγάλωσε ακόμα περ ισσό τερο όταν ο Πα ύλος και ο Σίμω ν επι-

σκέφθηκαν τον άρρω στο απ ό δυσεντερία και πυ ρετ ό πα τέρ α

του. Οι δύο χριστιανοί προσευχήθηκαν στο προσκέφαλο του

ηλικιωμένου, κι ύστερα ο Παύλος έβαλε το χέρι πάνω του και

διέταξε την αρρώστια να εξαφανιστεί . Ο πατέρας του Πού-

βλιου θε ρα πε ύτη κε, και σύντομ α οι ιθαγενείς άρχισαν να συνω-

στίζονται για να δουν τον ξένο που θεράπευε τις αρρώστιες

και διαφέντευε τα ερπετά.

Ο Σίμων και ο Τίβρος βιάζονταν να συνεχίσουν το ταξίδι

τους, και ο ευγνώμων κυβερνήτης κανόνισε να επιβιβαστούν

σε ένα μικρό εμπορικό πλοίο που είχε προορισμό την Ιταλία.

Το σκάφος δεν ήταν αρκετ ά μεγάλο ώ στε να χωρέσει και του ς




26 Ί

υπό λοιπο υς, η παρ αμο νή τω ν οποίων στο νησί θα διαρκούσε

για άλλους τρεις μήνες. Έτσι , με τις ευλογίες του Παύλου και

τις ευχές του Ιουλίου και του πληρώματος του, ο Σίμων και ο

Τίβρος ξεκίνησα ν μόνοι για τον τελικό πρ οορ ισμό του ς.

Το σιταγωγό διένυσε γρήγορα την από στα ση ως τις Συρα-

κούσες της Σικελίας, όπου οι δυο άνδρες επιβιβάστηκαν σε

ένα άλλο πλοίο, με κατεύθυ νση τ ο Ρήγιο και τη Δικαιαρχ εία, το

λιμάνι νότια του Κόλπου της Νάπολης. Από εκεί περπάτησαν

τα υπόλοιπα διακόσια σαράντα χιλιόμετρα μέχρι τη Ρώμη, με-

ταμφιεσμένοι σε Εβραίο έμπορο και το δούλο του. Και επειδή

είχε σχετική εμπειρία , ο Σίμων διάλεξε να εμφ αν ιστεί ο Τίβρος

ως λαδέμπορος.

Ο Σίμων είχε ξαναπάει στη Ρώμη, ο Τίβρος όμως πήγαινε

για πρ ώ τη φορ ά και , όταν πέρ ασ αν τις πύ λες της, η ζωντάνια

και το μέγεθος της τον άφησαν εμβρόντητο. Οι δυο επισκέ-

πτες ανακατεύτηκαν με το πλήθος που συνωστιζόταν στους

δρόμους και σύντομ α χάθηκαν ανάμ εσα στο υς εμπ όρο υς, το υς

εργάτες, τους πανδοχείς , τους στρατιώτες, τους σκλάβους

και τους ξενομερίτες, που έτρεχαν στις δουλειές τους, χωρίς

να δίνουν σημ ασία σ το διπλανό του ς.

Ο Τίβρος και ο Σίμων έκανα ν το γύρο τη ς Αγορ άς με τα κυ-

βερνητικά κτίρια και τους ναούς της, και ακολούθησαν τον Τί-

βερη, αφήνοντας πίσ ω τους τον Μεγάλο Ιππόδρομο. Αυτό το

τεράστιο, επιβλητικό κτίσμα, μήκους πεντακοσίων πενήντα

μέτρων και πλάτους διακοσίων, είχε υψος τριών ορόφων και

κολόνες που το περιτριγύριζαν σε όλη τη διάμετρο του. Αιω-

ρούμενα, θαρρείς , πά νω α π ό τον ιππόδρο μο, ψηλά στον Πα-

λατίνο Λόφο, βρίσκονταν τα ανάκτορα του Καίσαρα, μεγάλες

τούβλινες κατασκευές με θολωτές στέγες, επενδυμένες εξολο-

κλήρου με απαστράπτον μάρμαρο.

Εξίσου εντυπωσιακός ήταν και ο ναός του Απόλλωνα· το

κυρίως κτίσμα ή ταν καμωμένο α π ό λευκό μάρμα ρο και τα κομ-

ψά περιστύλιά του από κίτρινο. Ο ναός φιλοξενούσε αγάλμα-

τα του Απόλ λω να, τη ς Λητ ούς και της Αρτέμιδος.



2

6


«Λοιπόν, πώς σου φαίνεται ;» ρώτησε ο Σ ίμων δείχνοντας

το ναό.

«Πολύς κόπος, πολλ ή πρ οσ πά θεια και πο λλή ομορφιά, όλα

χαραμισμένα σε ε ιδωλολάτρες θεούς», απά ντη σε ο Τίβρος.

Ο Σίμων γέλα σε. «Να κι ένα θρησκευτικό ζήτημα π άν ω σ το

οποίο συμφωνούμε απόλυ τα» .

«Έχεις ιδέα πού θα βρούμε τον αδελφό μου;» ρώτησε ο Τί-

βρος, πο υ είχε αρχίσει να κουρ άζεται με τη φαινομενικά άσ κο-

π η περιήγηση στην πό λη.

«Ξέρω πού να ψάξουμε και προς τα εκεί πηγαίνουμε τώ-

ρα». Ο Σίμω ν σήκωσ ε το χέρι κι έδειξε στην αντίπ ερα όχθη του

Τίβερη. «Στη συνοικία Τρασ τέβερ ε. Πάμε».

Ο Τίβρος ακολούθησε τον Σίμωνα σε μια πεζ ογέ φυ ρα , πο υ

τους έβγαλε στην απέναντι μεριά του ποταμού, στην πρώτη

κατοικημένη περ ιοχή τ ης δυτικής όχθης. Εκεί το σκηνικό ήταν

διαφορετικό. Δεν υπήρχαν ούτε ειδωλολατρικοί ναοί ούτε οι

επιβλητικές επαύλεις της ρωμαϊκής αριστοκρατίας. Ο Τίβρος

ένιωσε αμέσω ς σαν στ ο σπίτι το υ και είπε στο ν Σίμων α ότι το

Τρ ασ τέβ ερε θα μπορ ούσ ε κάλλιστα να είναι μια απ ό τις γειτο-

νιές της Ιερουσαλήμ.

«Πράγματι», συμφώνησε ο Σίμων. «Με τα χρόνια, πολλοί

Εβραίοι μετοίκησαν στη Ρώμη και όλοι τους εγκαταστάθηκαν

σ' αυτ ή την περιοχή».

Μπαίνοντας στη Βία Πορτουένσις, ο Σίμων άρχισε να κοι-

τάζει δεξιά κι αριστερά. Έδειχνε να ψάχνει για κάτι και συχνά

σταματούσε μπροστά σε σπίτια για να παραμερίσει τα φυλ-

λώματα από τον εξωτερικό τοίχο ή την πύλη τους και να κοι-

τάξει από κάτω.

«Τι ψάχνεις;» τον ρώτησε ο Τίβρος.

«Ένα σημάδι».

«Τι σημάδι;»

«Α, να, σαν αυτό εδώ», είπε ζωηρά ο Σίμων, σπρώχνοντας

στην άκρη τα κλαδιά μιας ανθισμένης πικροδάφν ης για να απ ο-

καλύψει ένα ψάρι, σκαλισμένο σε ένα κολονάκι.




26 Ί

«Ψάρι;» είπ ε απο ρημέν ος ο Τίβρο ς. «Για ψάρι έψαχν ες τόσ η

ώρα;»

«Ο Χριστός μας είναι ο αλιεύς των ανθρώπων». Ο Σίμων

χάιδεψε το σκαλιστό σχήμα. «Μ' αυτό το σημάδι αναγνωρί-

ζουμε ο ένας τον άλλον. Θ α είμασ τε ευπρ όσδ εκτοι εδώ. Έλ α ».

Στη ν εξώπ ορ τα τους υποδέχτηκε ο ιδιοκτήτης του σ πιτιού,

ένας ψηλός σαραντάρης, καλοξυρισμένος, συμφωνά με την

τελευταία συνήθεια που είχε αρχίσει να εξαπλώνεται γοργά

στις τάξεις των χριστιανών. Ο Τίβρος δεν τον αναγνώρισε κι

αισθάνθηκε αμήχανα όταν ο οικοδεσπ ότης τον κοίταξε ενθου-

σιασμένος λέγοντας: «Τίβρο Ή ρ θ ες στη Ρώμη » Ο Τίβρος ήταν

έτοιμος να απαντήσει , ο ξυρισμένος άνδρας, όμως, είχε ήδη

στραφεί στον Σίμωνα και του έλεγε αγκαλιάζοντάς τον: «Πό-

σο μεγάλη τιμή είναι, Σίμων , να σε έχω σ το σπ ίτι μου »

Καθώς ο Τίβρος περιεργαζό ταν πιο π ροσ εκτικά τον οικοδε-

σπ ότη και πρ οσ πα θο ύσ ε να τον φα ντ ασ τεί νεότερο και με γε-

νειάδα, τελικά θυμήθηκε. «Γάιε » είπ ε, ό ταν εκείνος έστ ρεψ ε

ξανά το βλέμμα πρ ος το μέρος του.

«Να, λοιπόν, πο υ με θυμήθηκες».

«Στην Έ φ εσ ο ήσουν πο λύ διαφορετικός».

Ο Γάιος χάιδεψε το λείο πιγούνι του. «Έκοψα τα γένια μου

τη μέρα που πάτησα το πόδι μου στη Ρώμη. Εσύ, όμως, φίλε

μου , είσαι ολόιδιος».

Ο Τίβρος έσμιξε τα φρύ δια. «Ναι, απ λώ ς δέκα χρόνια μεγα-

λύτερος».

«Σαν να μην πέρασε μια μέρα», είπε ο Γάιος κουνώντας με

έμφαση το χέρι . Στράφηκε στον Σίμωνα. «Πόσος καιρός πάει

από την τελευταία σου επίσκεψη; Τρία χρόνια; Θυμάμαι την

ομιλία σου στο σπίτι το υ Ιώση πο υ».

«Πάνε πέν τε χρόνια πια» , απ άντ ησ ε ο Σ ίμων, σηκώνοντας

το βλέμμα για να περιεργαστεί το μεγάλο και πλούσιο δίπα-

το σπ ίτι . «Δε σε θυμάμαι να ζεις σε τέτοια πο λυ τέλ εια . Αν δε

με απ α τά η μνήμη μου, τότε συγκατοικούσ ες με τρεις τέσ σε-

ρις ακόμα , σε κάτι άθλια δωματιάκια πά νω α π ό έναν στά βλο».



260


Ο

Γάιος χαμογέλασε. «Εδώ είμαι περισσό τερο επ ιστά της πα -

ρά ιδιοκτήτης. Πριν α π ό τρία χρόνια, ένας απ ό τους Ρωμαίους

προσήλυτούς μας αποδήμησε ε ις Κύριον και μας άφησε το

σπίτι να το χρησιμοποιούμε για εκκλησία. Περάστε μέσα. Το

σπ ίτι μου - η εκκλησία μ α ς- είναι και δικό σας σπίτι».

Καθώς ο Γάιος τους οδηγούσε α π ό το προ στώ ο στο εσω τε-

ρικό, ο Τίβρος παρ ατή ρησ ε το ψ ηφιδωτό ενός ψαριού στο πά -

τωμα, απόδειξη ότι ο αρχικός ιδιοκτήτης είχε προσηλυτιστεί

στο χριστιανισμό.

Ο Γάιος τους έδειξε όλο το σπίτι κι έπειτα τους πήγε στο

δωμάτιο όπου θα έμεναν ως φιλοξενούμενοι' του. Αφού έκα-

ναν το μπά νιο του ς και φό ρεσ αν καθαρά λινά ρούχα, ο οικοδε-

σπ ότη ς τούς παρέθεσ ε ένα υπέροχο γεύμα. Καθώς έτρωγαν,

ο Τίβρος ρώ τησε για τον Δισμ ά κι έμαθε ότι εξακολο υθού σε να

είναι ελεύθερος χάρη στις προσπάθειες των πιστών, οι οποίοι

εξασφάλιζαν στον Δισμά και στους άλλους χριστιανούς ηγέ-

τες κρησφύγετα, όχι μόνο στην πόλη της Ρώμης αλλά και σε

όλη την περιφ έρε ια τη ς. Εδώ και μια βδομάδα, ο Δισμ άς έλειπ ε

σε αποστολή στις απομακρυσμένες κοινότητες των περιοχών

έξω α π ό το Αρίμινο.

Έ π ε ιτ α , ο Γάιος του ς ανακοίνωσε ότι , όσο εκείνοι έπ αιρνα ν

το μπάνιο τους, αυτό ς είχε μηνύσει στα μέλη της χριστιανικής

κοινότητας της Ρώμης ότι η συγκέντρωση για προσευχή εκεί-

νη τη νύχτα θα γινόταν στο δικό του σπίτι , ώστε να μπορέ-

σουν και οι κουρασμένοι από το ταξίδι καλεσμένοι του να πα-

ρευρεθούν. Πρόσθεσε ότι υπολόγιζε στην παρουσία του Τί-

βρου, αν όχι ως χριστιανού αδελφού, τότε οπωσδήποτε ως

επίτιμου καλεσμένου.

Σ ε λίγο, οι χριστιαν οί άρχ ισαν να συγκεν τρώ νον ται, και ο Τί-

βρος, αφού τους χαιρέτησε όλους ευγενικά, πήγε να καθίσει

μόνος στο πίσω μέρος του μεγάλου δωματίου με τις κολόνες,

που λειτουργούσε ως εκκλησία. Έμεινε εκεί προσπαθώντας

να επιβληθ εί στην ξαφνική παρόρ μησή του να πάρ ει το λόγο

και να απευθυνθεί στους προσήλυτους, βροντοφωνάζοντάς




26 Ί

του ς ότι είχαν γυρίσει την πλά τη στο ν έναν αληθινό Θ εό για να

λατρέψουν έναν ψευδομεσσία. Συγκρατήθηκε, όμως, υπενθυ-

μίζοντας στον εαυτό το υ την καλοσύνη με την οπ οία τον είχαν

αντιμετω πίσει ο Σίμων , ο Πα ύλος και τώρα ο Γάιος.

Καθώς οι πιστοί συνέχιζαν να καταφθάνουν, ο Τίβρος πα-

ρατήρησε κατάπληκτος ότι οι Ρωμαίοι που ε ίχαν προσχωρή-

σει στο χριστιανισμό ήταν περίπου όσοι και οι προσήλυτοι

Εβραίοι . Κατανοούσε, φυσικά, πώς ένας Εβραίος μπορούσε

να πιαστεί στον ιστό του ψευδομεσσιανισμού. Στο κάτω κά-

τω, ο Ιησούς ήταν κι εκείνος Εβραίος. Ωστόσο, το να απορρί-

ψει ένας Ρωμαίος πο λίτης τον πολιτισμό , πο υ τόσο πο λύτιμα

προνόμια και αγαθά τού είχε προσφέρει -και να το κάνει δια-

κινδυνεύοντας να χάσει τα πάντα, αν η ιδεολογική συνάφειά

του αποκαλυπτόταν- προϋπέθετε τέτοια πίστη και θάρρος

π ο υ ο Τίβρος δε φα ντα ζότα ν ότι διέθετε αυτό ς ο λαός.

Όλες αυτές οι σκέψεις, ωστόσο, ξεχάστηκαν όταν μία Ρω-

μαία χριστιανή μπή κε στο χώρο λατρείας. Ή τ α ν γύρω στα σα-

ράντα, και ο γεμάτος αυτοπεποίθηση αέρας της απέπνεε γα-

λήνη, κάτι που έδινε στα όμορφα χαρακτηριστικά της αγγελική

λάμψη.

Αναγνωρίζοντας μεμιάς τη Μαρκέλα, ο Τίβρος πετάχτηκε

α π ό τη θέση του για να πά ει να τη χαιρετή σει , κοντοστάθηκε

όμως περιμένοντας να την καλωσορίσουν οι υπόλοιποι, οι

οποίοι το έκαναν με ιδιαίτερη, όπ ω ς πρ όσ εξε , θέρμη.

Η Μαρκέλα φαινόταν να αντιλαμβάνεται ότι κάποιος την

κοίταζε έντονα και δεν άργησ ε να στρ αφ εί πρ ος το μέρος του

Τίβρου. Για μια στιγμή, τον κοίταξε κάπως αβέβαια, αμέσως

μετά όμως στο βλέμμα της έλαμψε η σιγουριά. Τον πλησίασε

τείνοντάς του το χέρι.

«Τίβρο», είπε ζ εστ ά. «Χαίρομαι πο λύ π ο υ σε ξαν αβλ έπω έπει-

τα α π ό τόσα χρόνια».

«Χρόνια, τα οποία υπήρξαν ιδιαίτερα φιλικά μαζί σου, Μαρ-

κέλα», απάντησε ο Τίβρος, νιώθοντας ένα ελαφρύ τίναγμα τη

στιγμή πο υ το χέρι του ήρθε σε επ α φ ή με το δικό της.



260


«Για δες που προκαλούμε αστραπές » ε ίπε η Μαρκέλα γε-

λώντας.

Σφίγγοντας ακόμα περισσότερο την παλάμη της, ο Τίβρος

αισθάνθηκε την ηλεκτρική εκκένωση να μεγαλώνει και να συ-

νταράζει ολόκληρο το κορμί του. Του έκανε μεγάλη εντύπωση

πο υ, έπε ιτα απ ό τόσα χρόνια , αυτή η γυναίκα εξακολουθούσε

να έχει τέτοια επίδρα ση π άν ω του.

«Ο άνδρας σου;» ρώ τησε ο Τίβρος, προ σπα θώ ντας να κρα-

τήσει τον τόνο της φωνής του ουδέτερο. «Είναι ακόμα στην

Έφεσο ;»

«Όχι, εδώ είναι, στη Ρώμη. Τώρα είναι μέλος της Comitia

Curiata».

Ο Τίβρος κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Δεν ξέρω τι είναι

αυτό».

«Το Πρυτα νείο της Κούριας είναι το σώ μα όπ ου καταλήγουν

οι πρώην αξιωματούχοι όταν αποσύρονται», εξήγησε η Μαρ-

κέλα. «Ο Ρουφίνος δεν έχει καμία ουσιαστική εξουσία τώρα, η

θέση τ ου είναι τιμητική».

«Μάλιστα», ε ίπε ο Τίβρος, πιέζο ντα ς τον εαυτό του να χα-

μογελάσει , αφού τα φτερά του ε ίχαν κοπεί μαθαίνοντας πως

εξακολουθούσε να είναι παντρεμένη.

«Είναι άνδρας μου κατ' όνομα μόνο», είπε η Μαρκέλα, σαν

να είχε διαισθανθεί την απογοήτευση του Τίβρου. «Ο Ρουφί-

νος διασκεδάζει με τις υπη ρέτρ ιες. Το σκέφ τηκα να π άρ ω δια-

ζύγιο. Εδώ, στη Ρώμη, η διαδικασία είναι απλή, το μόνο που

χρειάζεται είναι η κοινή συναίνεση, αλλά το σπίτι μας, τα έπι-

π λ ά μας, σχεδόν όλα τα υ πά ρχο ντά μας είναι προ ίκα μου. Σύμ-

φωνα με το νόμο, όλα αυτά θα περιέλθουν σε μένα, πράγμα

πο υ ο Ρουφίνος γνωρίζει καλά. Δε ν υπ άρ χει , λοιπόν, πε ρίπ τω -

ση να συναινέσει».

«Καταλαβαίνω».

«Όχι», είπε η Μαρκέλα σφίγγοντάς του το χέρι . «Δεν είμαι

σίγουρη ότι καταλαβαίνεις. Δεν είμαι καν σίγουρη ότι καταλα-

βαίνω εγώ. Ή ρ θ α ν φορές πο υ ήμουν έτοιμη να απ οπ οιηθ ώ τα




26 Ί

πά ντα μόνο και μόνο για να απελευ θερω θώ α π ό αυ τό τον άν-

θρωπο».

«Γιατί δεν το έκα νες;»

Η Μαρκέλα ανασήκωσε ανεπαίσθητα τους ώμους, κοιτά-

ζοντας τον Τίβρο βαθιά μέσα στα μάτια. «Ίσως γιατί δεν είχα

πραγματικό κίνητρο.. .» Ως τώρα, ήταν αυ τό πο υ δεν είπ ε, αλ-

λά που ολοκάθαρα υπονοούσε. «Φυσικά», συνέχισε , «κάτω

α π ό τις συγκ εκριμένες σ υνθή κες, ο γάμο ς μου έχει και τα π λεο-

νεκτήματά του. Ο Ρουφίνος ανέκαθεν ε ίχε επαφές με άτομα

κύρους και μια έμφυτη περιέργεια για ό,τι συμβαίνει στο πολι-

τικό πεδ ίο, οπό τε είναι εξαιρετική πη γή πληρ οφ οριών για μας».

«Ίσω ς τότε μ πορείς να με ενημερώσεις για την υπόθ εση του

αδελφού μου», είπε ο Τίβρος. «Έμαθα ότι οι Ρωμαίοι θέλουν να

τον συλλάβου ν».

«Ναι, αλλά , ευτυ χώ ς, έχει κατα φέρει με τη βοήθεια τω ν φί-

λων του να επ ιβιώσ ει».

«Αναμφίβολα βοηθούμενος και από πληροφορίες που ανί-

χνευ σες εσύ », είπε ο Τίβρος. «Μ πο ρείς να με π α ς να τον δω;»

Εκείνη τη στιγμή, φασαρία ακούστηκε στην είσοδο της αί-

θου σας κα ι, ρίχνοντας μια ματιά πρ ος τα εκεί , η Μ αρκ έλα χα-

μογέλασε.

«Δεν υπάρχει λόγος. Ο αδελφός σου είναι εδώ».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 33

ΜΑΡΚΕΛΑ ΒΓΗΚΕ ΑΠΟ το δρ οσερό

νερό,

τυλίχτηκε με μια

ελαφριά ρόμπα και προχώρησε στο διάδρομο που συ-

νέδεε την αίθουσ α τω ν κρύων λουτρ ών με εκείνη των θερμών.

Εκεί έβγαλε τη ρ όμπ α της και στά θηκ ε, για μια στιγμή, στο πά -

νω μέρος των σκαλιών π ου οδηγούσαν στο θερμό λουτρό. Δυ ο

άλλες γυναίκες βρίσκον ταν ήδη μέσα στο νερό .

«Καλημέρα, Μαρκέλα», είπε η μία. «Ήταν αναζωογονητικό

το κρύο λουτρό σο υ;»

«Καλημέρα, Ιουλία». Η Μαρκέλα μπήκε στη γούρνα και το

ζεσ τό νερό τύλιξε το γυμνό σώ μα τη ς σ αν χάδι. «Το κρύο είναι

πάντα αναζωογονητικό, το ζεστό όμως είναι ασύγκριτα πιο

ευχάριστο». Προχώρησε λίγα βήματα και πήγε να σταθεί σε

μια γωνία.

«Η Δομιτία μου έλεγε για τη δεξίωση της Π οπ αία ς Σ αβίνα ς»,

την πλη ροφ όρη σε η Ιουλία. «Ή σο υν κι εσύ εκεί ;»

«Όχι, δεν πήγα». Χαμογέλασε ευγενικά για να κρύψει την

αγανά κτησή της. Δεν είχε καμία όρεξη να ακούσει τα τελευ ταία




26 Ί

κουτσομπολιά για τη σκανδαλώδη ερωμένη του αυτοκρά τορα

Νέρωνα.

«Α, έλα, λοιπόν, πες μας τα νέα», παρακάλεσε η Ιουλία τη

νεότερη φίλη της .

«Δεν έχω πάει σε ωραιότερη και πιο διασκεδαστική δεξίω-

ση » δήλωσε η Δομ ιτία. «Υπ έροχο φ αγη τό, ά φθο νο κρ ασί, οι

λύρ ες να πα ίζο υν διαρκώ ς... και , φυ σικά , χορός όλη τη νύχτα .

Αφήστε που στο τέλος μάς διασκέδασαν δύο όμορφοι νεαροί,

γυμνοί, παρ ακαλώ ».

«Γυμνοί;» ρώτησε η Μα ρκέλα, π ου δεν μπορ ούσε να πιστέ -

ψει στα αυτιά της.

«Εντελώς, αλλά βαμμένοι από την κορυφή μέχρι τα νύχια

με το αίμα από τις κατσίκες, που θυσίασαν οι οικοδεσπότες

στο υς θεούς για το γεύμ α μα ς. Και τι νομ ίζετε πω ς έκανα ν αυ-

τοί οι νεαροί ; Έτρ εχα ν γύρω γύρω στην αίθουσα, αγγίζοντας

τις γυναίκες με λωρίδες απ ό κατσικοτόμαρα».

«Ό λε ς τ ις γυναίκες ;» ρώ τησε η Μα ρκέλα.

«Όχι, όχι όλες. Αγγιζαν μόνο αυτές που ήταν σε ηλικία τε-

κνοπο ίησης, για να αυξή σο υν τη γονιμότητά τους».

«Κι εσένα π ο ύ σε άγγιξαν;» ρώ τησε η Ιουλία.

«Εδώ». Η Δομιτία έβαλε τις παλάμες στα στήθη της, που

βρίσκονταν έξω από το νερό. «Κι εδώ, επίσης», συμπλήρωσε,

βυθίζοντας το ένα χέρι της κάτω από την υδάτινη επιφάνεια.

Οι άλλες γυναίκες δεν μπορούσαν να το δουν, ήξεραν όμως

πού είχε πάει .

«Ω Και δεν ντρ άπ ηκε καμία;»

Η Δομιτία χαμογέλ ασε. «Είχαμε πιει όλες πο λύ κρα σί για να

ντρ απ ούμ ε. Και αφ ού οι νεαρ οί ήταν όμορφοι -κα ι γυ μν οί- νο-

μίζω ότι όλες το χάρηκα ν. Εγώ, π άν τω ς, σίγουρα».

«Δομιτία,

είσαι απαίσιαΐ»

είπε χαζογελώντας η Ιουλία.

«Έπειτα φάγαμε ψητό κατσικίσιο κρέας. Και ύστερα κι

απ' αυτό, εμφανίστηκε ο ίδιος ο Νέρων για να τραγουδήσει

και να πα ίξει κιθάρα. Ή τ α ν πο λύ διασκεδαστικό».

Κου βέντιασα ν λίγο ακόμα π ερ ί ανέμων και υδάτω ν κι ύστε-



2

6


ρα η Δομ ιτία και η Ιουλία απ οχώ ρησ αν. Η Μ αρκέλα έμεινε λίγο

ακόμα στο λουτρό, απο λαμβάνοντας την ησυχία της. Ό τ α ν αι-

σθάνθηκε αρκετά χαλαρωμένη, βγήκε από το νερό, σκουπί-

στηκε και πήγε στη διπλανή αίθουσα των αποδυτηρίων. Εκεί ,

έδεσε το στήθο ς της με μια φαρδιά λωρίδα λεπ τού υφ άσ ματ ος

και φό ρεσε μια πο λύ κοντή, διάφανη κιλότα. Έ π ει τα έβαλε την

τουνίκα της , π ο υ ήταν αμάνικη, αφ ού ήταν Ιούλιος κι έκανε αρ-

κετή ζέστη . Π άνω α π ό την τουνίκα φό ρεσε τη στάλα, μια τόγα

φτιαγμένη από ένα τετράγωνο κομμάτι υφάσματος που τυλι-

γόταν γύρω απ ό το σώμα κι έφτα νε ω ς το έδαφος. Τέλος, έρι-

ξε πάνω της την πάλα, ένα σάλι με τέσσερις άκρες, το οποίο

τύλιξε π άν ω α π ό τον αριστερό ώμο της και κάτω α π ό τον δε-

ξιό. Γλιστρώντας τα πόδια της σε ένα ζευγάρι σανδάλια, τρά-

βηξε μια γωνιά της πάλας πάνω από το κεφάλι της κι έπειτα

βγήκε έξω και κοίταξε προς το σιντριβάνι.

Θα ήταν άραγε εκεί ;

Ή τα ν , πρά γματι Καθόταν στο πέτρινο παγκάκι , όπω ς κά-

θε πρωί, τους τελευταίους τέσσερις μήνες.

Πα ρ' ότι οι πρ ω ινές συν αντή σεις τη ς με τον Τίβρο είχαν γί-

νει πλέον συνήθεια, η καρδιά της εξακολουθούσε να βροντο-

χτυπάε ι κάθε φορά που τον έβλεπε . Όπως έκανε πάντα , η

Μαρκέλα διέσχισε την απόσταση που τους χώριζε τρέχο-

ντας. Ήταν όρθιος, όταν έφτασε κοντά του, και πήρε τα χέ-

ρια της στα δικά του χαμογελώ ντας. «Μαρκέλα», τη χαιρέτη-

σε ο Τίβρος. «Ο ήλιος δεν έχει λόγο να βγει , αφού εσύ φωτί-

ζεις τη μέρα».

«Κι εσύ τη ζωή μου», απάντησε η Μαρκέλα κοκκινίζοντας

καθώ ς χαμήλω νε το βλέμμα.

«Σε παρακαλώ, κάθισε», της είπε ο Τίβρος. «Έχω κάτι να

σου πω ».

Η Μ αρκ έλα σήκω σε το βλέμμα και τον κοίταξε γεμ άτη αδη-

μονία και ενθουσιασμό. «Ακούω», του είπε, εξακολουθώντας

να στέκεται εμπ ρό ς του.

«Το σκέφτηκα πολύ , Μα ρκέλα, και αποφάσισα ότι θέλω να




26 Ί

πάρεις διαζύγιο από τον Ρουφίνο. Θέλω να αφήσεις τη Ρώμη

και να έρθεις μαζί μου στην Ιερουσαλήμ. Θα ήθελα να γίνεις

γυναίκα μου».

Η Μα ρκέλα περίμενε απ ό καιρό την πρ ότα σή του. Π αρ' όλα

αυτά, τώρα που τον άκουγε να αρθρώνει αυτά τα λόγια, της

είχε κοπεί η μιλιά. Πήρε μια γρήγορη, κοφτή ανάσα προτού

απαντήσει . «Πολύ φοβάμαι, Τίβρο, ότι δεν είναι η κατάλληλη

ώρα. Μέχρι στιγμής, ο Νέρων δεν έχει πειράξει τους χριστια-

νούς, οι Ρωμαίοι έχουν να ενοχλήσουν τον αδελφό σου και

τους άλλους ηγέτες μας μήνες. Στο παλάτι, όμως, οι δολοπλο-

κίες οργιάζουν. Ο Ρουφίνος είναι σίγουρος ότι σύντο μα α υτ ές

οι σκευωρίες θα μπουν σε εφαρμογή και ότι η κοινότητα των

χριστιανών θα χρησιμοποιηθεί, σε πολλές π εριπ τώ σεις , ως το

εξιλαστήριο θύμα. Φοβάμαι ότι , με την παραμικρή αφορμή, ο

Νέρων θα πειστεί να κινηθεί εναντίον μας, βάζοντας τις ζωές

όλων -τ ο υ Δισμά συμ περιλαμ βανο μένου - σε κίνδυνο».

«Έν ας λόγος πα ρα πά νω για να έρθεις μ αζί μου. Αν ο Νέρων

αρχίσει τις φασαρίες, τι καλύτερο να βρίσκεσαι ασφαλής μα-

κριά απ ό εδώ;»

«Και τι θ' απ ογίνο υν οι άλλοι; Ο Σίμω ν, ο Πέτρ ος και ο Παύ -

λος; Ο ίδιος σο υ ο αδ ελφ ός; Αν μείνω εδώ με τον Ρουφ ίνο, θα

συλλέγω πληροφορίες και θα μπορώ να τους προειδοποιώ.

Δεν καταλαβαίνεις ότι μπορεί η κατάσταση να εξελιχθεί έτσι ,

ώ στε όλοι οι χριστιανοί τη ς Ρώ μης να εξαρτώ νται α π ό μένα;»

«Κι εγώ εξαρτώμαι από σένα», είπε ο Τίβρος. Χάιδεψε τρυ-

φε ρά το μάγουλο της Μ αρκ έλας, κι εκείνη ρίγησε στο άγγιγμά

του. «Και δεν αντέχω άλλο να ζω ξέροντας ότι είσαι γυναίκα

αυτού του. . . αυτού του ανθρώπου».

Η Μ αρκέλα πή ρε το χέρι του στο δικό της . «Σου το έχω ξα-

ναπεί , Τίβρο, είμαι γυναίκα του μόνο κατ' όνομα. Έχουμε πά-

ψει να ε ίμαστε σύζυγοι -πραγματικοί σύζυγοι , θέλω να πω-

από τότε που ήρθαμε στη Ρώμη». Έδωσε ένα απαλό φιλί στα

δάχτυλά το υ, και τα μάτια της γέμισαν δάκρ υα. «Δεν τον σκέ-

φτομαι καν παρά μόνο ως μέσο για να βοηθώ αυτούς που



2

6

0


αγαπώ. Εσένα σκέφτομαι συνέχεια, σε σένα έρχομαι κάθε μέ-

ρα, όπω ς όλους αυ τού ς τους μήνες π ο υ βρίσκεσαι στη Ρώμη».

«Ό χι», είπ ε ο Τίβρος τρ αβώ ντα ς το χέρι του. «Δεν είναι αρ-

κετό. Σ ε θέ λω όλη δική μου. Σ ε θέλ ω ολόκληρη».

Έκ λεισ ε το χέρι γύ ρω α π ό τον αυχένα τη ς, κι εκείνη ένιωσε

το αίμα να κυλάει γοργά στις φλέ βες της, να παίρνει φω τιά.

«Θέλω να κοιμάμαι δίπλα σου τα βράδια, να σε ξυπνώ τα

πρω ινά και να απ ολαμ βάνω μαζί σου το φω ς του φεγγαριού.

Την πλησίασε, ακούμπησε το μάγουλο του στο δικό της κι άρ-

χισε να της απαγγέλλει ένα απόσπασμα από το Ασμα Ασμά-

των του Σολομώντα:

«Ω,ραιώθησαν διαβήματά σου εν υτιοδήμασί σου,

θύγατερ Ναβά δ' ρυθμο ίμηριων όμοιοι ορμίσκοις,

έργον τεχνίτου».*

Η Μ αρκέλα έκλεισε τα μάτια, νιώθοντας τι,ς λέξεις σ αν χά-

δι , σαν τα χέρια του αγαπημένου της πάνω στο φλογισμένο

κορμί της.

«Και έσονται δη μαστοί σου ως βότρυες της αμπέλου

και οσμή ρινός σου

ως

μήλα

και ο λάρυγξ σου ως

οίνος

ο αγαθός».**

Το κορμί της αναρρίγησε, καθώς τα χείλη του άγγιξαν το

λαιμό της με ένα ανάλαφρο, σαν πούπουλο, φιλί . Ο Τίβρος

τρα βήχτη κε και την κοίταξε βαθιά στ α μά τια. Ανοιξε το στόμα

για να συνεχίσει την απα γγελία του , εκείνη όμως τον σταμ άτη-

σε ακουμπώντας τα δάχτυλά της στα χείλη του, αγγίζοντάς

τα απα λά καθώς του απα ντούσ ε απ ό το Ασμα Ασ μάτων:

* Η Πα λαιά Διαθήκ η , Λσ μα , Ζ ' : 2 . (Σ . τ .Μ . )

* * Ασ μα , Ζ ' : 9 , 1 0 . ( Σ . τ .Μ . )




26 Ί

«Πορενόμενος τω αδέλψιδώ μον εις ευθύτητα,

ικανούμενος χειλέσι μου και οδούσιν.

Εγώ τω αδέλψιδώ μου, και εη εμέ η ετιιοτροψή αυτού». *

«Πρέπει να έρθεις μαζί μου, Μαρκέλα», την ικέτευσε ο Τί-

βρος. «Αν δε θέλεις να το κάνεις αυτό, τότε πρέπει να μου δο-

θείς, για τί ο πόθος κοντεύει να με τρελάνει».

«Δεν μπ ορ ώ , Τίβρο . Είμαι πα ντρ εμέν η κα ι, ω ς χριστιανή, δεν

μπο ρώ να διαπ ρά ξω μοιχεία».

«Ως χριστιανή . . .» ε ίπε ο Τίβρος με ένα βογκητό.

«Τέσσερις μήνες είσαι εδώ. Έγιν ες φίλος με τον Σίμων α, το ν

Πέτρο, τον Παύλο και έχεις τη διδασκαλία του ίδιου σου του

αδελφού για παράδειγμα. Πώς γίνεται να μην έχεις δει ακόμα

την αλήθ εια;»

«Δεν υπά ρχει καμία αλήθεια να δω, εκτός α π ' αυτ ή πο υ βιώ-

νω», δήλωσε ο Τίβρος. «Ομολογώ π ίστ η στο ν έναν και μοναδικό

αληθινό Θεό , τον Δημιουργό των πά ντ ω ν.. . όχι σε κάποιον ψευ-

δομεσσία».

Η Μαρκέλα βούρκωσε και τράβηξε τα χέρια της από τα δι-

κά του. «Ω, Τίβρο», ψιθύρισε. «Σ' αγαπώ, αλλά ώσπου να δεις

το φω ς, φοβάμαι ότι δεν μπ ορεί να υπάρ ξει κάτι π ερισ σό τερο

ανάμεσά μας».

«Ό σ ο μένεις μ' αυ τό τον τύραννο π ο υ έχε ις για άνδρα, έτσι

κι αλλιώς, δεν μπ ορ εί να υπά ρξει τίπ οτ ε ανά μεσά μας», είπ ε ο

Τίβρος, ανίκανος πια να κρύψει την οργή του. «Ίσως θα 'πρε-

π ε να τρέξεις κοντά του τώ ρα , κι όχι να χαρ αμίζεις το πρω ινό

σου μ' έναν Εβραίο σα ν και του λόγου μου. Είμαι σίγουρος ότι ο

άνδρας σου θα έχει ειδήσεις που θα μπορείς να μοιραστείς με

τους χριστιανούς φ ίλους σου».

«Σε παρακαλώ, Τίβρο». Τα δάκρυα της Μαρκέλας άρχισαν

να κυλούν στα μάγουλά της. «Προσπάθησε να καταλάβεις».

* Ασμ α , Ζ ' : 10 , 1 1 . ( Σ . τ .Μ . )



2

6


«Πήγαινε», είπε ο Τίβρος, λίγο π ιο ή πια αυ τή τη φορ ά. «Δεν

π ρέ π ει να σε δουν μα ζί μου».

«Θα έρθεις αύριο;»

«Δεν ξέρω ».

«Ω, Τίβρο, δεν μπορώ να φα ντα στώ τη ζωή μου χωρίς την

αγ άπ η σου. Θ α . . . θα κάνω αυτό πο υ μου ζητάς».

Ο Τίβρος την κοίταξε με δυ σπ ιστία . «Τι, δηλαδή;»

«Θα κάνω αυτό πο υ μου ζήτησες . Θα π λαγιάσω μαζί σου.

Θα διακινδυνεύσω να καταδικάσω την ψυχή μου αιώνια για

χάρη σου».

Ο Τίβρος τύλιξε τα μπ ράτ σα του γύρω της και την τράβηξε

στην αγκαλιά του. Καθώς εκείνη ξεσπούσε σε λυγμούς στον

ώμο του, της φίλησε τα μαλλιά κι έπ ειτ α ανα στέν αξε και κατέ-

βασε τα χέρια του ελευθερώνοντάς την. Ανασηκώνοντας με

το δάχτυλο το πιγούνι της, την κοίταξε στα μάτια, που γυάλι-

ζαν απ ό τα δάκρυα. «Όχ ι» , της ε ίπ ε .

«Όχι ;»

«Θέλω περισσότερο από αυτό το κομμάτι σου που μπορώ

ν' αγγίξω, ν' ακούσω, να δω και να γευτώ. Σε θέλω ολόκληρη.

Θ έλ ω και την ψυ χή σου. Κι αυ τή δεν μπο ρείς να μου τη δώ σεις

αν πιστεύεις πως ό,τι κάνεις μαζί μου είναι λάθος. Πήγαινε.

Μείνε με τον Ρωμαίο άνδρα σου, προστάτευσε τους χριστια-

νούς φίλους σου».

«Ναι, αλλά το να σε χά σω θα ήτα ν. . .»

«Δε θα με χάσ εις», της είπ ε. «Δεν έχω τη δύναμη να φ ύγω ».

Χαμογελώντας μέσα απ' τα δάκρυά της, η Μαρκέλα τού

έσφιξε τα χέρια, για άλλη μια φορά, και ύστερα άρχισε να

απομακρ ύνεται . Ό τ α ν έφτ ασε στην πέρ α άκρη των λουτρών,

κοίταξε πίσω της και τον είδε να στέκει ακόμα εκεί και να την

παρ ακολουθ εί . Χαμογέλασε ξανά, σίγουρη ότι θα ήταν πά ντα

κοντά της, ό πο τε κι αν τον χρειαζ ότα ν.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 34

Α ΚΑΤΑΛΕΥΚΑ ΜΑΡΜΑΡΙΝΑ ΚΤΙΡΙΑ της Ρώμης άστραφταν

στο φως του ολόγιομου φεγγαριού. Σε ένα μικρό καλύβι,

στη φτωχογειτονιά κοντά στον ιππόδρομο, τα κάρβουνα σι-

γοκαίγονταν στο καμίνι . Ο σιδεράς τα κρατούσε επίτηδες

αναμμένα, θέλοντας να εξασφαλίσει τη φωτιά για τη δουλειά

της επόμενης μέρας.

Ένας δυνατός αέρας σηκώθηκε ξαφνικά, ζωντανεύοντας

τις φυλλωσιές των δέντρων και των θάμνων, κάνοντας τις

πόρτες να ανοιγοκλείνουν και τους μεντεσέδες τους να

τρί-

ζουν. Ο άνεμος σάρωσε το καλύβι του σιδερά και άρχισε να

στροβιλίζεται γύρω α π ό το καμίνι. Ο στρόβιλος παρ έσυ ρε μα-

ζί του κομμάτια αναμμένου κάρβουνου, εκτοξεύοντάς τα ψη-

λά, προσθέτοντας πυροτεχνήματα λάμψης στον έναστρο

ουρανό.

Έ να απ ό τα κάρβουνα δεν ακολούθησε τα υπ όλοιπ α. Προ-

σγειώθηκε στον τοίχο της κα λύβας και, μέσα σε λίγα λετιτά, ία

ξερά χόρτα ολόγυρά του ντύθηκαν το δικό τους χρυσα(|>ένιο



2


φω ς. Καθώς φυ σο ύσε με ένταση, ο άνεμος μετέτρεψε τη σπί-

θα σε μικροσκοπική φλόγα, που άρχισε να ανεβαίνει γλείφο-

ντας τον τοίχο της καλύβα ς. Δεν πέρ ασ αν π αρ ά λίγες στιγμές

και το καλύβι είχε ήδη τυλιχτεί στις φλόγες. Οι πύρινες γλώσ-

σες άρ χισαν να απ ειλού ν τα γειτονικά κτίρια.

Αρκ ετοί α π ό το υς γείτονες είχαν ήδη βγει στο δρόμο φω νά-

ζοντας, η φω τιά όμως ήταν πο λύ μεγάλη για να μπορέσουν να

τη σβήσουν. Η πυρκαγιά δυνάμωνε κάθε λεπτό που περνού-

σε, ώσπου μετατράπηκε σε μια πύρινη κόλαση που απλωνό-

ταν από κτίριο σε κτίριο, διέσχιζε δρόμους και περάσματα,

ακόμα και ανοιχτές πλατείες.

Εκατοντάδες χιλιάδες σπίθες μέσα σε σύννεφα καπνού

εκτινάσσονταν ψηλά, κατακλύζοντας τον ουρανό με κόκκινα

αστέρια. Σύντομα, η φωτιά εξαπλώθηκε στις πιο πλούσιες

συνοικίες της πόλη ς, με τις επα ύλε ις να συνδαυλίζουν την αυ-

τοσυντηρούμενη πια πύρινη καταιγίδα. Μια στήλη από φλό-

γες υψωνόταν στον αέρα σκεπάζοντας τα πάντα. Και ο άνε-

μος ανατροφοδοτούσε τη φωτιά, εξακοντίζοντας χιλιάδες

σπ ίθες στο μεγαλύτερο τμήμα της πό λης.

Εξαιτίας της ανυπόφορης ζέστης του Ιουλίου, ο Τίβρος βαρ-

Δισμάς κοιμόταν δίπλα σε ένα ανοιχτό παράθυρο, στο σπίτι

του Γάιου, όταν τον ξύπνησε το τρομερό βουητό. Έτριψε τα

μάτια του για να διώξει τον ύπνο και κοίταξε έξω, για να δια-

πιστώσει εμβρόντητος ότι ένα μεγάλο κομμάτι της πόλης,

ανατολικά του Τίβερη , είχε πα ρα δο θεί στις φ λόγε ς.

«Η Μαρκέλα » ψιθύρισε ξέπνοα αφού, υπολογίζοντας την

απόσταση, συνειδητοποίησε ότι το σπίτι της βρισκόταν ακρι-

βώς στο ν πυ ρή να της φ ω τιάς . Αν δεν είχε ήδη γίνει στά χτη , η

έπα υλή της σύντομα θα παραδ ινόταν στις φ λόγες.

Ο Τίβρος ντύθηκε στ α γρήγορα, βγήκε έξ ω κι άρχισε να τρέ-

χει στους δρόμους με κατεύθυνση το ποτάμι. Διασχίζοντας

όσο πιο γρήγορα μπ ορούσε την πεζ ογ έφυ ρα π ου θα τον έβγα-




26 Ί

ζε στην άλλη όχθη του Τίβερη, προσπέρασε ένα πλήθος αν-

θρώπων που συνωστίζονταν στο αντ ίθετο ρεύμα, προσπα-

θώντας να γλιτώσουν. Πολλοί κούτσαιναν ή πε ρπ ατο ύσ αν με

μεγάλη δυσκολία, καθώς υπέφεραν από φρικτά εγκαύματα,

ενώ τα ρούχα τους ήταν κουρελιασμένα και μ αυρισμένα.

«Φύγε να γλιτώσεις » του φώ ναξε κάποιος.

«Μην π ά τε π ρο ς τα εκεί, κύριε » είπε κ άπ οιος άλλος, κλείνο-

ντάς του απ οφ ασ ιστικά το δρόμο. Τα μά τια του άνδρα, αστρα-

φτερά επάνω στο μαυρισμένο από τον καπνό δέρμα του, κοι-

τούσα ν τον Τίβρο με τρόμο. Πρ οφα νώς, το υ ήταν αδύνατο να

συλλάβει π ώ ς και γιατί να θέλει οποιοσ δήπ οτε να μπει μέσα σε

εκείνη την πύρινη κόλαση. «Μόνο ένας τρελός μπορεί να θέλει

να πάει π ρο ς τα εκεί » επέμεινε ο άγνωστος, αρ πάζ οντα ς τον

Τίβρο απ ό το μπρ άτσο .

Ο Τίβρος ελευθέρωσε το χέρι του τινάζοντάς το, προσπέ-

ρασε τρέχοντας τον ξένο, βγήκε από τη γέφυρα και όρμησε

στην καρδιά της πυρκαγιάς. Ξαφνικά, όμως, σταμάτησε, κοί-

ταξε π ίσω του τη γέφ υρα και άλλαξε πο ρεία, κατευθυνόμενος

τώρα προς την αντίθετη πλευρά. Νομίζοντας ότι είχε έρθει

επιτέλους σ τα συγκαλά του, ο άνδρας πο υ είχε π ροσ πα θήσ ει

να τον προειδοποιήσει του έγνεψε ενθαρρυντικά. Την τελευ-

ταία στιγμή, όμως, ο Τίβρος παρέκαμψε την είσοδο της γέφυ-

ρας και κατέβηκ ε στην όχθη του ποτ αμ ού . Βο ύτηξε ολόκληρος

στο νερό και, αφο ύ διέσχισε το πο τά μι, ανέβηκ ε ξαν ά στο δρό-

μο και συνέχισε να τρέχει προς τη φωτιά, αφήνοντας πίσω

του υδ άτινα ίχνη και τον άνδρα π άν ω στη γέφ υρ α να τον κοι-

τάζει απορημένος, εξακολουθώντας να του γνέφει αδύναμα

να σταμα τήσει .

Καθώς ο Τίβρος έφτανε στο μέτωπο της πυρκαγιάς, σκέ-

φτηκε, με μια δόση αυτοσαρκασμού, πως είχε βαπτιστεί στο

νερό προτού πάρει το βάπτισμα του πυρός. Εν τέλει , κατάφε-

ρε με κάποιον τρόπο να βρει δίοδο ανάμεσα στη φωτιά, η

οποία -όσο οξύμωρο κι αν ήταν- διευκόλυνε την πορεία του

φωτίζοντάς του το δρόμο. Ο Τίβρος εξακολούθησε να ανοίγει



2

6


δρόμους μέσα στην πύρινη κόλαση, κάποιες φορές σκύβοντας

κάτω από τ ις γλώσσες της φωτιάς , άλλες παρακάμπτοντάς

τες κι άλλες πηδών τας α π ό πά νω το υς. Η βρεγμένη τόγα του

τον πρ οσ τά τευ ε α π ό τη θερμότητα, ε ίχε αρχίσει όμως να ανα-

δίνει ατμούς.

Ό π ω ς το φοβό ταν, το σπίτι του Ρουφίνου Τάκιτου είχε πιά-

σει φωτιά, αν και, ευτυχώς, οι φλόγες ακόμα περιορίζονταν

στην οροφ ή.

«Μαρκέλα » φώναξε ορμώντας στην είσοδο. «Μαρκέλα »

«Εδώ » ακούστηκε μια αδύναμη φω νή κάπο υ στο βάθος. «Εδώ

μέσα »

Φέρ νοντ ας ένα κομμάτι της βρεγμένης τόγας του στη μ ύτη,

για να προστατευθεί από τις αναθυμιάσεις , ο Τίβρος έτρεξε

προς την πηγή της γυναικείας φωνής. Αρκετά δοκάρια της

οροφής είχαν σωριαστεί στο πάτωμα και μικρότερα κομμάτια

αναμμένου ξύλου έπεφταν από πάνω σαν πύρινη βροχή. Ο

Τίβρος άνοιξε δρόμο ανάμεσά τους, καταφέρνοντας να φτά-

σει ως την αίθουσα υποδοχής, δίπλα στο αίθριο, που βρισκό-

ταν στο κέντρο του σπ ιτιού.

Μπαίνοντας στο δωμάτιο, είδε ότι ένα μεγάλο μέρος της

στέγης είχε καταρρεύσει και η Μαρκέλα στεκόταν κοντά στα

συντρίμμια παλ εύο ντα ς με μια μεγάλη, φλεγόμενη δοκό.

«Εδώ » φώναξε ο Τίβρος. «Έλα γρήγορα, πρέπει να βγούμε

έξω »

«Δεν μπορώ » φώ ναξε η Μαρκέλα.

«Είσαι παγιδευμένη;» ρώτησε ο Τίβρος. Πηγαίνοντας όμως

κοντά της, είδε πως δεν υπήρχε κάτι που να περιορίζει τις κι-

νήσεις της. «Έλα, Μαρκέλα, η στέγη θα πέσει και θα μας πλα-

κώσει».

Ή τ α ν εκείνη τη στιγμή πο υ ο Τίβρος είδε ένα πόδι να εξέχει

κάτω από το βαρύ δοκάρι. Δεν ήταν ανάγκη να ρωτήσει , ήξε-

ρε ότι ανήκε στον Ρουφίνο Τάκιτο.

Ο Τίβρος αισθάνθηκε ένα κύμα αγαλλίασης να τον πλημμυ-

ρίζει . «Αφ ησέ τον » φώ ναξ ε στη Μ αρκέλα .




26 Ί

«'Οχι, δε γίνετα ι, δεν μπο ρώ »

Πλησ ιάζοντας ακόμα περισσ ότερ ο, ο Τίβρος μπόρ εσε να δει

τον πρώην κυβερνήτη της Εφέσου να κείτεται σχεδόν αναί-

σθητος στα φλεγόμενα συντρίμμια, με το πόδι του παγιδευμέ-

νο κάτω απ ό το βαρ ύ δοκάρι. Ο ηλικιωμένος άνδρας ήταν ζω-

ντανός και φαινόταν να έχει πλήρη συναίσθηση τόσο της κα-

τάσ τασ ής του όσο και της μοίρας π ου τον περίμενε . Κάρφ ωσ ε

το βλέμμα του στον Τίβρο, κοιτάζοντάς τον με ένα κράμα μί-

σους, αποστροφής και αλαζονείας. Ο Τίβρος ήξερε ότι ο Ρου-

φίνος δε θα καταδεχόταν να ζητήσει τη βοήθειά του, ακόμα

και υπό αυτές τις συνθήκες.

«Δεν το βλέπ εις ;» ε ίπε ο Τίβρος, καθώς στρεφ ότα ν προ ς τη

Μαρκέλα. «Ο Θεός σου προσφέρει μια διέξοδο».

Εκείνη κούνησε αρνητικά το κεφ άλι. «Ο θ ε ό ς δε θα 'θελε να

τον αφ ήσ ω να πεθάνει έτσι» .

Ο Τίβρος κοίταξε πρώτα τη Μαρκέλα, έπειτα τον Ρουφίνο

κι ύσ τερα ό,τι είχε απομείνει απ ό τη φλεγόμενη οροφ ή, η οποία

απειλούσε να καταρρεύσει από στιγμή σε στιγμή. Η φευγαλέα

χαρά του εξανεμίστηκε, για να αντικατασταθ εί απ ό αντικρουό-

μενα συναισθήματα λαχτάρας και ενοχής.

«Έχεις δίκιο, Μαρκέλα», είπε τελικά με έναν αναστεναγμό.

«Δεν μπορού με να τον αφ ήσου με να πεθάνει . Έλ α , θα σε βοη-

θήσω».

Εκείνη ακρ ιβώς τ η στιγμή, ένα ακόμα μεγάλο δοκάρι κατέρ-

ρευσε, λίγα μόλις μέτρα μακριά τους. Η Μαρκέλα αναπήδησε

προς τα πίσω, στην αγκαλιά του Τίβρου, κι άρχισε να βήχει ,

πνιγμένη απ ό τον καπνό πο υ τους κύκλωνε.

«Πρ έπει να βιαστούμε», της είπε ο Τίβρος, σκουπ ίζοντας το

πρ όσ ω πο τη ς με τη βρεγμένη τόγα του.

Έπιασαν μαζί το δοκάρι που ε ίχε καταπλακώσει τον Ρου-

φίνο, σηκώνοντάς το τόσο ώστε να μπορεί ο κυβερνήτης να

γλιστρήσει από κάτω. Με έκπληξη διαπίστωσαν πως, παρά

το βάρος του ξύλου π ου τον κρατούσ ε τόση ώρα ακινητοποιη-

μένο, το πόδι του δεν είχε σπ άσ ει . Αν και άσχη μα μωλω πισμέ-



2

6


νος , ο Ρουφίνος μπορούσε να σταθεί στα πόδια του και να

π ε ρ π α τ ή σ ε ι .

«Πάμε » Ο Τ ίβρος άρπαξε τη Μαρκέλα από το χέρ ι και την

τρά βη ξε κ οντά του. Β λέπ ον τά ς τη να διστάζει και να γυρίζει για

να κοιτάξει τον άνδρα της, πρόσθεσε: «Μην ανησυχείς για τον

Ρουφίνο. Μπ ορ εί να πε ρπ ατ ήσ ει , θα βρει τρό πο να γλιτώσει» .

Ο Ρουφίνος στεκόταν ακίνητος , μουδιασμένος ακόμα από την

αναμ έτρησή του με το θάνατο και σαστισμένο ς καθώς έβ λε πε

τη γυναίκα του να τον εγκατα λείπε ι φεύ γοντα ς με κάποιον άλ-

λον. Ένα ακόμα τμήμα της οροφής κατέρρευσε, και ο Ρουφί-

νος συνε ιδητοπ οίησε ότι , αν ήθελε να μείνει ζων τανό ς , έ π ρ επ ε

να φύγει κι εκείνος. Με γρήγορες κινήσεις ακολούθησε τη Μαρ-

κέλα και τον ξένο στο φλ εγόμεν ο σπ ίτι ω ς την έξοδο κι ύσ τερ α

έξω, στο δρόμο.

Όσο βρ ισκόταν παγιδευμένος κάτω από το δοκάρι , ο Ρου-

φίνος είχε την εντύπωση ότι μόνο το δικό του σπίτι καιγόταν,

τώρα όμως διαπίστωνε κατάπληκτος ότι ολόκληρη η Ρώμη

ήταν παραδομένη στ ις φλόγες . Απ ό παν τού ακουγόταν ο βρυ-

χηθμός της πυρκαγιάς , και ο ουρανός έλαμπε πορτοκαλής ,

φ ω τ ε ι ν ό τ ε ρ ο ς και α π ό την πιο φωτεινή μέρα. Στ ο λαμπ ρό φω ς ,

είδε τη γυναίκα του να σφίγγει το χέρι του αγνώστου, του ξέ-

νου π ου της φερό ταν με αν επ ίτρεπ τη ο ικε ιότητα. Ή τ α ν εκε ίνη

τη στιγμή πο υ ο Ρουφίνος αναγνώρισε το διασώ στη τ ους . «Δι-

σμά » φώναξε . «Σε καταδ ίκασα σε θάνατο πρ ιν α π ό πο λλά

χρόνια, και να π ο υ βρέθη κες πάλι μπ ρο στ ά μου». Τον έδειξε με

το δ ά χ τ υ λ ο . « Η ποινή ισχύει ακόμα. Σε συλλαμβάνω και σε

διατά ζω να π αραδ οθείς »

«Δεν είναι ο Δισμάς», ε ίπε η Μαρκέλα στο σύζυγο της .

«Εξάλλου, μην ξεχνάς ότι αυτός ο άνθρωπος μας έσωσε και

το υς δυο».

«Δεν μπορεί να εξαγοράσει με την π ρά ξη τ ου τη ζω ή του»,

ε ίπε αποφασιστικά ο Ρουφίνος , γ ια να στραφεί αμέσως μετά



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ1(>

26 Ί

στον Τίβρο. «Η καταδίκη σου ήταν απο τέλεσμ α δικαστικής α πό -

φασης, πράγμα που μου δίνει το δικαίωμα να σε συλλάβω. Σε

διατάζω να μείνεις εδώ ώσπου να φτάσει κάποιος από την

Πραιτωριανή Φρ ουρά».

«Σο υ είπ α , δεν είναι ο Δισ μά ς, είναι ο .. .»

«Κανένας δεν πρόκειται να φτάσει εδώ», τη διέκοψε ο Τί-

βρος, σαν να μην ήθελε να αποκ αλυ φθ εί η ταυ τότη τά τ ου . «Και

όπ οιος μείνει εδώ θα πεθ άν ει . Αν θέλεις, λοιπόν , να ζήσε ις, σώ-

πα και ακολούθησέ μας».

Εξακολουθ ώντα ς να κρατάει τη Μα ρκέλα α π ό το χέρι , ο Τί-

βρος άρχισε να κατηφορ ίζει στο δρόμο.

«Δισμά » φώ να ξε ο Ρουφίνος. «Γύρνα π ίσω , Δισ μά Σ ε δια-

τά ζω να σταματήσεις »

Εκείνη τη στιγμή, ό,τι είχε απομείνει απ ό τη σκ επ ή του σπ ι-

τιού του Ρουφίνου κατέρρευσε με έναν τρομερό ορυμαγδό, και

φλόγες ξεπηδούσαν από παντού. Ο μπροστινός τοίχος της βί-

λας γκρεμίστηκε, και μια βροχή απ ό σ πίθε ς τύλιξε τον Ρουφίνο.

Ο κυβερνήτης ούρλιαξε από τον πόνο κι ύστερα κοίταξε τη

Μ αρκέλα και τον Τίβρο, π ο υ στέκονταν λίγα μέτρα μακριά το υ,

φω τισμένοι και οι δυο α π ό την πορτοκαλιά λά μψ η της φ λεγό-

μενης πόλης.

«Θα 'ρθεις;» ρώτησε για τελευταία φορά ο Τίβρος τη Μαρ-

κέλα, τραβών τας τη για να φ ύγουν.

Ο θυμός στο βλέμμα του Ρουφίνου αντικαταστάθηκε από

φ όβ ο, καθώς ο ηλικιωμένος Ρωμαίος άρχιζε να σ υνειδη τοπ οιεί

την κρισιμότητα της κατά στασ ής του. Έκ αν ε μερικά επ ιφυλα -

κτικά βήματα, έπειτα όμως άρχισε να τρέχει πίσω από τη γυ-

ναίκα του και το σωτή ρα της φ ω νά ζον τας: «Η ιστορία δεν τε-

λείωσ ε εδώ, Δισμ ά Κι εσύ δεν πρό κειται να μου γλιτώσ εις Θ α

σε κανονίσω αργότερα »



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 35

TAN ΑΔΥΝΑΤΟ ΓΙΑ τον αιδεσιμότατο Μάικλ Φλάνερι να

υπολογίσει την απόσταση που είχαν διανύσει από τη

στιγμή πο υ τον απή γαγαν , νωρίτερα το ίδιο απ όγε υμα , αφ ού

είχαν σταματήσει αρκετές φορές και για μεγάλα χρονικά δια-

στήματα. Σε κάποια από εκείνες τ ις στάσεις , οι απαγωγείς

του είχαν ξεφο ρτω θεί το νοικιασμένο Φορ ντ και το άλλο αυτο-

κίνητο, για να στριμωχτούν έπειτα όλοι μαζί σε ένα αμάξι .

Έ τσ ι , ο Φλάνερι είχε βρεθεί ακινητοποιημένος ανά μεσα σ ε δύο

άνδρες, στο πίσω κάθισμα, ενώ δυο ακόμα άνδρες είχαν στρι-

μωχτεί στο μπροστινό.

Αφησαν το κεφάλι του καλυμμένο με τη μαύρη κουκούλα

και τα χέρια του δεμένα όλο το απ όγ ευμ α και του έδ ωσ αν να

φάει μόνο μία φορά. Ακόμα και τότε, όμως, δεν του έβγαλαν

την κουκούλα, παρά την ανασήκωσαν τόσο όσο χρειαζόταν

για να ακουμπ ήσου ν τα κομματάκια του φρού του και του τυ-

ριού στα χείλη του .

Κόντευε να νυχτώσει πια. Ακόμα και με τα μάτια καλυμμέ-




1

(> I

να, ο Φλάνερι καταλά βαινε ότι σκοτείνιαζε. Δεν είχε όμως ση-

μασ ία. Έ τσ ι κι αλλιώ ς, κανένας δε θα μπο ρο ύσε να τους δει μέ-

σα απ ό τα φιμέ τζάμια του αυτοκινήτου.

Με δεδομένες τις πολλές στροφές και τις συχνές στάσεις

τους, ο Φλάνερι υπ έθε τε ότι δεν είχαν απο μακρυνθ εί πο λύ απ ό

το σημείο της απ αγ ω γής , βόρεια του Εγγαδί, στον Αυτοκινητό-

δρομο 90, και α π ό του ς εξωτερικού ς ήχους μάντευε ότι βρίσκο-

νταν σε κάπ οια πόλη. Το ερώτημα, βέβα ια, ήταν σε π οια.

Κάπ οια στιγμή, καθώς ήταν σταματημένοι , άκουσε τη φω -

νή του μουεζίνη να απαγγέλλει την αντάν, το μουσουλμανικό

κάλεσμα σε προσευχή. Ε ίχαν περάσει , άραγε, στην Παλαιστί-

νη; Ή τ α ν πιθανό να βρίσκονταν στη Νότια Ιερουσαλήμ;

Η ψαλμωδ ία του μουεζίνη απ λω νότ αν σε ολόκληρη την πό-

λη, ενισχυμένη απ ό τα μεγάφω να.

«Αλλάχ-ου-Άκμτιαρ

Ας-άντον αλ-λα

ΙΧάχα ιΧ ΑΧΧάχ

Ας-άντον αλ-λα Ιλάχα ιλ Αλλάχ

Ας-άντου

άννα

Μουχμάνταν Ρασονλονλάχ

Ας-άντου άννα Μουχμάνταν Ρασουλουλάχ

Χάγια λα-σ-σαλέα χ - Χάγια λ α-σ-σαλέαχ

Αλλάχον Ακμηαρ, ΑΧΧάχου Ακμηαρ

Λ α Ιλάχα ιλ Αλλάχ».

Για όσο διαρκούσε η πρόσκληση του μουεζίνη, ο Φλάνερι

έμεινε μόνος στο αυ τοκίνητο και, π αρ ' ότι δεν μπ ορ ού σε να δει

τι έκαναν οι απαγωγείς του, υπέθετε ότι ανταποκρίνονταν

στο κάλεσμα για πρ οσ ευχ ή, γονατισμένοι στη ν άκρη του δρό-

μου. Αν ήταν όντως έτσι , τότε οι άνδρες πρέπει να ήταν Πα-

λαιστίνιοι ή, τουλάχιστον, μουσουλμάνοι.

Συ ζητ ού σα ν σπ άνια και, όταν το έκαναν, μιλούσαν χαμηλό-

φωνα στα αγγλικά. Ο Φλάνερι δεν μπορούσε να καταλήξει αν

χρησιμοποιούσαν τα αγγλικά για να αποκρύψουν την εθνικό-

τητ ά του ς ή για να μπ ορ εί ο κρατούμενος τους να τους κατα-



320


λαβαίνει. Ίσ ω ς δεν ήξεραν ότι καταλάβα ινε λίγα αρα βικά, ό πω ς

και να 'χε, πά ντ ω ς, ο ίδιος δεν είχε καμία πρό θεσ η να του ς το

αποκαλύψει .

Την τελευτα ία φο ρά π ου σ ταμ άτη σε το αυτοκίνητο, όλοι οι

απ αγω γείς βγήκαν έξω , και ο Φλάνερι αισθάνθηκε ένα χέρι στον

ώμο του.

«Βγείτε, παρ ακα λώ , απ ό το αυτοκίνητο», του είπε κάποιος με

προφο ρά τόσο σπ ασ τή, π ου ακουγόταν σχεδόν επιτηδευμένη.

Ο Φλάνερι γλίστρησε πάνω στη θέση και ο άγνωστος τον

βοήθησε να βγει έξω. Δεδομένης της κατάστασης, έπρεπε να

ομολογήσει ότι οι απαγωγείς του του συμπεριφέρονταν πολύ

ευγενικά. Οι άλλοι τρεις άνδρες είχαν ήδη βγει από το αυτοκί-

νητο και όλοι μαζί βάδιζαν τώρα σε έδαφος ελαφρώς ανώμα-

λο, λιθόστρω το κ ατά την εκτίμηση του Φ λάνερ ι.

«Θα κατεβούμε σκαλοπάτια», ε ίπε ο οδηγός του έπειτα

από λίγο. «Προσέχετε».

Ο Φλάνερι άρχισε να κατεβαίνει. Μ άντ εψε π ω ς η σκάλα ήταν

στενή, γιατί ένιωθε τον δεξιό του ώμο να ακουμπά ει στον πέτρ ι-

νο τοίχο και τον αριστερό στον άνδρα πο υ τον κρ ατούσ ε orrro το

μπράτσο. Τα σκαλοπάτια ήταν πέτρινα και, καθώς κατέβαιναν,

ο αέρα ς άρχισε να γίνεται πνιγηρός και υγρός. Διάχυτ η στο π ερι-

βάλλον ήταν μια γνώριμή του οσ μή, αυτ ή του πολυκαιρισμένου,

γεγονός π ου έκανε τον Φλάνερι να βεβαιω θεί ότι είχε βρεθεί σε

αυτόν το χώρο πολλές φορ ές στο πα ρελθόν. Ακόμα και χωρίς να

βλέπ ει, ήξερε ότι βρίσκονταν στις Κατα κόμβες τη ς Ιερουσαλήμ.

Μέτρησε ε ίκοσι τρία σκαλιά ως κάτω. Ύστερα οι απαγω-

γείς του άνοιξαν μια πόρ τα και τον οδήγησαν σε ένα δωμά τιο,

όπου, επιτέλους, του έβγαλαν την κουκούλα και του έλυσαν

τα χέρια. Τρίβοντας τους πονεμένους καρπούς του, ο ιερέας

κοίταξε ολόγυρα στον πέτρινο θάλαμο. Ήταν φωτισμένος με

κεριά που τρεμόσβηναν, και το φως ήταν τόσο αμυδρό που

τα μάτια του Φλάνερι δε χρειάστηκαν παρά λίγες στιγμές για

να προσα ρμοστούν α π ό το σκοτάδι της κουκούλας. Δ ιαπίστω -

σε ότι η εκτίμησή του ήταν σωστή και ότι βρισκόταν πράγματι




στις κα τακόμβες. Τα αρχα ία χριστιανικά χαρά γματα στου ς τοί-

χους αποκάλυπταν την ακριβή τοποθεσία- ήταν οι Κατακόμ-

βες του Όρ ο υς των Ελαιών, οι οπο ίες είχαν ανακα λυφθ εί στα

μέσα της δεκαετίας του 195 0 απ ό τον Φρ αγκισκανό αρχαιολό-

γο αδελφό Μπελαρμίνο Μπαγκάτι .

Οι άνδρες οδήγησαν τον Φλάνερι σε ένα πέ ρα σμ α πο υ συ-

νέδεε τον προθάλα μο με ένα δεύτερο, μικρότερο δωμάτιο. Φ ω -

τισμένη από δαυλούς, αυτή η κρύπτη ήταν πο λύ φω τεινότερη

απ ό την πρώτη .

Ο θάλαμος φιλοξενούσε τρία οστεοφυλάκια, στις ίδιες θέ-

σεις π ο υ κ αταλ άμβα ναν εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια. Ο Φλά νε-

ρι ήξερε ότι το ένα ήταν το πέτρινο φέ ρετρ ο του Σίμω να βαρ-

Ιωνά, του ανθρώπου που έγινε γνωστός ως Απόστολος Πέ-

τρος. Το άλλο, με το σημείο του στα υρο ύ χαραγμένο σε διάφο-

ρα σημεία, είχε την επιγραφή: «Σαλόμ-Σιών, θυγάτηρ του Σί-

μωνος του Ιερέα*». Ν αι, ήταν βέβαιο πω ς είχε ξανα βρεθ εί σ' αυ-

τό ακριβώ ς το σημείο.

Στ ο κέντρο του δωματίου βρισκόταν ένα τρ απ έζι , καλυμμέ-

νο με άσ π ρο λινό ύφα σμ α, και π ίσ ω του ήταν καθισμένοι τρεις

άνδρες με λευκά εκκλησιαστικά άμφια. Φορούσαν μάσκες αλ-

λά όχι τις κουκούλες πο υ χρησιμοπ οιούσα ν οι απ αγω γείς το υ

-

τούτες εδώ θύμιζαν μάσκες καρναβαλιστών. Με κάποιον πα-

ράξενο τρόπο, ο συνδυασμός αυτών των παγανιστικών μα-

σκών με τους σατιρικούς υπαινιγμούς και τα εκκλησιαστικά

άμφ ια δημιουργούσε την εντύ πω ση του βέβηλου, μιας ανεπί-

τρεπτης ιεροσυλίας.

Αυτό, όμως, που τράβηξε πραγματικά την προσοχή του

Φλάνερι ήταν το κεντημένο κατακόκκινο σύμβολο στο μπρο-

στινό μέρος των αμφίων. Ή τ α ν το έμβλημα της Via Dei , παρό-

μοιο αλλά όχι ακριβώ ς ίδιο με εκείνο πο υ είχε δει στον π ά π υ ρ ο

του Δισμά βαρ-Δισμά.

* Η Ασαμω ναία βασ ίλ ισσα Σ αλώ μη Αλεξάνδρα . ( Σ . τ .Μ . )



320


«Καθίστε, πα ρα καλ ώ , αιδεσιμάτατε Φ λάνερι», είπε ο άνδρας

στο μέσον της τριάδα ς, δείχνοντάς του την καρέκλα στη ν άλλη

πλευρά του τραπεζιού. Η φωνή του δεν πρόδιδε θυμό, μονά-

χα επιτηδευμένη φιλικότητα.

«Γνωρίζετε το όνομά μου», είπε ο Φλάνερι, χωρίς ίχνος έκ-

πληξης ,

καθώς έπαιρνε

τη θέση του απ έναν τί τους.

«Φυσικά και το γνωρίζουμε». Έκανε νόημα στους απαγω-

γείς του Φλάνερι να φύγουν και, καθώς εκείνοι έβγαιναν από

το θάλαμο, ο άνδρας στράφηκε και κοίταξε ξανά τον ιερέα.

«Για την ακρίβεια, αιδεσιμάτατε Φλάνερι, γνωρίζουμε τα πά-

ντα γύρω α πό το άτομό σας».

«Αλήθεια;»

«Σε ηλικία δεκα επτά ετών κερδίσατε το χρυσό μετάλλιο στο

αγώνισμα τω ν εκατό μέτρω ν, στου ς Ιρλανδικούς Εθνικούς Αγώ-

νες Στίβου. Ο προπονητής σας, ο παγκοσμίου φήμης Ιρλανδός

δρομέας Ρον Ντιλέινι σας παρότρυνε να ξεκινήσετε προετοιμα-

σία για τους Ολυ μπ ιακο ύς Αγώ νες, ακόμα και τότε όμ ως εσ είς

θέλατε να γίνετε ιερέας».

«Όλα αυτά τα έγραψαν οι εφημερίδες», είπε ο Φλάνερι.

«Δε θα ήταν και τόσο δύσκ ολο να τα βρείτε».

«Και η Μ αίρη Καθλίν Ο'Σά νε σι; Θ α βρίσκαμε και το δικό της

όνομα στις εφημερίδες; Πίστευε ότι θα την παντρευόσαστε,

έτσι δεν είναι; Εσείς, όμως, της ρ αγίσατε τη ν καρδιά ότα ν απο -

φα σίσ ατε να γίνετε κληρικός».

Ο Φλάνερι δεν απ άν τη σε. Επρόκειτο για μία απ ό τις δυσκο-

λότερες περιόδους της ζωής του, και δεν ήθελε να μιλάει γι'

αυτ ό το θέμα, ειδικά με κάποιον π ου τον είχε οδηγήσει ως εκεί

πα ρά τη θέλησή του.

«Έχετε έναν ξάδελφο, τον Σον Ο'Νιλ, που ήταν μέλος του

Ιρλανδικού Επα ναστα τικού Στρα τού», συνέχισε ο άνδρας π ου ,

κατά τα φαινόμενα, ήταν και ο αρχηγός της τριανδρίας. «Σκο-

τώθηκε σε μια αψιμαχία με τους Βρετανούς. Η μητέρα του, η

αδελφή της μητέρας σας, πέθανε από τη στενοχώρια της. Το

περ ιστα τικό στο ίχισε πο λύ ακό μα και στη δική σα ς μητέρα».




1(> I

Ο ύτε α υτή τη φορά απ άντησ ε ο Φλάνερι .

«Μετά, γίνατε ιερέας. Και, μάλιστα, όχι παπάς της ενορίας

αλλά Ιησουίτης, ένας σεβαστός λόγιος, με δεύτερο πτυχίο

στην Αρχαιολογία. Αυτή τη στιγμή, θεωρείστε ο κορυφαίος

θρησκευτικός αρχαιολόγος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας,

ουσιαστικά, ένας από τους επιφανέστερους αρχαιολόγους

του κόσμου». Ο άνδρας έκανε μια παύση, και οι γωνίες των

χειλιών του ανασηκώ θηκαν σε ένα χαμόγελο. «Ή ρθ ε, όμω ς, κά-

πο τε η στιγμή να βρεθείτε αντιμέτω πο ς με το πρό βλημά σα ς. . .

με τον αλκοολισμό».

«Δεν έχω βάλει π οτ ό στο στό μα μου . . .»

«Εδώ και δώδεκα χρόνια, εννέα μήνες, δύο εβδομάδες και

τρεις ημέρες», τον διέκοψε ο ιεροε ξετα στή ς τ ου .

«Εντάξει», συμφώ νησε ο Φλάνερ ι. «Γνωρίζετε ορισμένα πρ άγ-

ματα για μένα. Τώρα θέλω να μάθω κι εγώ ποιοι είστε εσείς».

«Νομίζω ότι το ξέρ ετε ήδη, αιδεσιμότατε Φ λάνερι». Ο άνδρας

έδειξε το έμβλημα πά νω στον λινό μανδύα. «Στο κά τω κά τω, κά-

πο τε επιχειρήσαμε να σα ς στρατολογήσ ουμε. Το θυμάστε αυ-

τό, έτσι δεν είναι;»

«Ναι, το θυμάμαι».

«Χρησιμοποιήσαμε τον αιδεσιμότατο Λεονάρντο Κοντάρντι

ως στρατολόγο. Αλίμονο, όμως, ο Κοντάρντι αποδ είχτηκε.. . π ώ ς

να το θέσ ω χωρίς να γίνω αγενής; Αστα θή ς; Και φοβηθήκαμε ότι

ίσως, διά του συγχρ ωτισμ ού, να κα ταλήγατε κι εσείς έτσι».

« Καταλα βαίνω ».

«Όχι, δε νομίζω ότι καταλαβαίνετε. Αιδεσιμότατε Φλάνερι,

τώρα σας προσφέρουμε μια δεύτερη ευκαιρία να προσχωρή-

σε τε σ τις τάξ εις μ ας. . . να γίνετε μέλος της Via Dei».

«Και για τί να θέλω κάτι τέτο ιο;»

«Ποιοι ακριβώς νομίζετε ότι είμαστε;»

«Μια μυστική οργάνωση, σαν τους Να ΐτες Ιπ πό τες» .

Ο ιεροεξεταστής γέλασε. «Γνωρίζετε το εμβατήριο με το

οπο ίο οι Ναΐτες Ιπ πό τες προ έλαυναν στην ένδοξη Σταυρο(ρο-

ρία τους;»



32

6


Ο Φλά νερι δεν απ άν τη σε κι ο άνδρας άρχισε να τρα γουδά ει:

«Vexilla regisprodeunt

Fulget

cruces mysterium,

(Jua vita mortem pertulit

Et morta vitamprotulit».

«Ο Βρεβιάριος Ύμν ος το υ Βενάντιου Φορτουνάτου», ε ίπε ο

Φλάνερι κι έπ ειτα απή γγειλε τη μετάφ ρασ η στα αγγλικά:

«Ατενίστε τα βασιλικά λάβαρα

Τα λαμπρά του Σταυρ ού μυστήρια

Εκεί όπ ου η ίδια η Ζω ή πνοή ζωής πα ρέδω σε

Και με το θάνατο το υ ο Χριστός το θάν ατο κυρίευσε».

«Για να απα ντή σω σ την ερώ τησή σας , αιδεσιμάτατε Φ λάνε-

ρι, δεν είμαστε η σύγχρονη εκδοχή των Ναϊτών, αν και, πράγ-

ματι, ένα από τα πλέον επιφανή μέλη μας, ο Πέτρος ο Ερημί-

της, κήρυξε πρώτος υπέρ των Σταυροφοριών και θεωρείται

πνευματικός πα τέρ ας των ιδρυτών των Ναϊτών Ιππ οτώ ν. Μ έ-

λη μας έχουν, επίσης, υπηρετήσει στις Λεγεώνες του Κωνστα-

ντίνου και στις στρα τιές του Καρλομάγνου. Υπή ρξα με σύμβου -

λοι της Ιωάννας της Λορένης, ήμαστε εκεί στην κατάληψη της

Κωνσταντινούπολης και στο πλευρό των ιδρυτών του Νέου

Κόσμου, επίσης. Α, ναι, αιδεσιμάτατε Φλάνερι, το κίνημά μας

στελεχώνεται από ένα υψηλόφρον, ιερό τάγμα. Θεμελιωτής

μας είναι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός και παρακαταθήκη του η

πρ οσ τα σία της Εκκλησίας και του ευλογητού ονόματος του».

«Π ιστεύ ετε ότι η V ia Dei ιδρύθηκε απ ό τον Ιησού;»

«Το πιστεύ ω ».

«Έχω κάνει κι εγώ κάποια έρευνα», είπε ο Φλάνερι, «και

γνω ρίζω ότι τα μέλη της Via Dei είχαν αφ ορ ιστεί απ ό τις Εκκλη-

σιαστικές Αρχές. Γιατί να κάνει κάτι τέτοιο η Εκκλησία μας αν,

όπ ω ς λέτε , η οργάνωσή σα ς ιδρύθηκε απ ό τον ίδιο τον Χριστό;»




1(> I

«Έχ ου με κι εμείς τους εχθρο ύς μ ας, ακόμα και μέσα στ ο ίδιο

το Βατικανό».

«Το θεωρείτε αξιοπερίεργο που έχετε εχθρούς; Η Καθολική

Εκκλησία κατηγορείται για την ισπανική Ιερά Εξέταση, για τη

δολοφονία χιλιάδων Εβραίων και Μουσουλμά νων στους μεσαιω-

νικούς χρόνους, για τη σφ αγή α θώω ν στον Ν έο Κόσμο. Αν εξε-

τάσου με το ζήτημα λίγο πιο προ σεκτικ ά, θα δούμε ότι οι ακα-

τονόμαστες αυτές πράξεις υποδαυλίστηκαν από μια μυστική

φα τρία , η οπ οία κά ρπισε και έδρασε μέσα α π ό τους ίδιους τους

κόλπου ς της Εκκλησίας. Μ ήπ ω ς πρόκειται για τη Via Dei ;»

«Μπορεί η Via Dei να εμφανίζεται σκοτεινή, αιδεσιμότατε,

σας διαβεβαιώνω, όμως, ότι πρόκειται απλώς για μια μάσκα

σαν αυτές που φοράμε. Χρησιμοποιούμε τέτοιες μάσκες για

να κρατάμε μακριά τα αδιάκριτα βλέμματα. Τα μέλη μας δεν

είναι απόβλητοι της Εκκλησίας που έφτιαξαν τη δική τους

αδελφ ότητα, διαχωρίζοντας τη θέση τους απ ό το σύνολο. Το

αντίθετο, μάλιστα. Πολλοί από τους πάπες που κάθισαν στο

θρόνο του Αγίου Π έτρο υ υ πή ρξ αν μέλη μας».

«Τι θέλετε από μένα;» ρώτησε ανυπόμονα ο Φλάνερι.

«Σας φέρα με ενώπ ιον αυτού του Σώμα τος για να σας προ-

σφέρουμε μία μεγάλη τιμή. Θα σας ε ισάγουμε, από σήμερα

κιόλας, στις τάξεις μας, χειροτονώντας σας όχι μόνο ως πλή-

ρες μέλος αλλά και μυώντας σας στα βαθύτερα μυστήρια της

Μητέρας Εκκλησίας. Αιδεσιμότατε Φλάνερι, πρόκειται για μυ-

στικά, στην αποκάλυψη των οποίων έχετε αναλώσει όλη τη

μέχρι τώρα ζωή σας. Μυστικά που είναι κτήμα ελάχιστων

εκλεκτώ ν - μιας ελίτ ανθ ρώ πω ν, οι οποίοι αποτ ελο ύν μειοψη-

φία ακόμα και μέσα στη Via Dei . Είμαστε πρόθ υμοι, λοιπό ν, να

σας τα προσφέρουμε όλα αυτά».

«Γί αυ τό με έχετε α πα γάγει ;»

«Δε θα το έθετα έτσ ι . Γί αυ τό σας φέρ αμε εδώ».

«Όλα τα υποψήφια μέλη σας στρατολογούνται από ισλα-

μιστές τρομοκρά τες;» είπ ε δηκτικά ο Φλά νερι. « Ή μόνο εγώ εί-

χα αυ τή την τιμή;»



3 2 6


«Στην παρούσα φάση, έχουμε στα χέρια μας μια ασυνήθι-

στη κα τά στα ση και μια μοναδική ευκαιρία», απά ντη σε ο επικε-

φαλής του Σώματος. «Και, όπως γνωρίζετε, "Η ανάγκη σε κά-

νει να κουρνιάζεις δίπλα στους πιο περίεργους ανθρώπους"*.

Με τα σημερινά δεδομένα, ας πούμε απλά ότι εξυπηρετεί τα

συμφέροντά μας η συμμαχία με κάποιους από αυτούς τους

περ ίεργο υς α νθρ ώπ ους ενάντια στον κοινό εχθρό μας».

Κάτι στον τόνο της φωνής του άνδρα και στον τρόπο που

είχε παρ αθέσει τη φρ άση απ ό την Τρικυμία του Σαίξπηρ φάνη-

κε ακαθό ριστα οικείο στον Φλά νερι, του ήταν αδύνατον όμως

να το εν τοπίσει .

«Και ποιος είναι, άραγε, αυτός ο κοινός εχθρός;» ρώτησε ο

Φλάνερι.

«Προσχωρήστε στις τάξεις μας, αιδεσιμότατε, και όλα τα

μυστικά μας θα σας απο καλυφ θούν».

«Και η παγίδα ;» ρώ τησε ο Φλά νερι. «Δ εν είναι δυνατό να με

θέλετε απλά και μόνο επειδή με θεωρείτε σημαντικό. Κάποια

παγίδα, κάπο ιο αντίτιμο θα πρ έπ ει να υπάρ χει» .

«Α, ναι, το αντίτιμο.. . Αυτό είναι μάλλον απλό, κάτι που, ως

μέλος της Via Dei , θα θέλετε να κάνετε, αφ ού , όταν τα μεγάλα

μυστήρια σας αποκαλυφθούν, θα καταλάβετε ότι αυτό που

ζητάμε είναι απλώς η ολοκλήρωση του έργου του Θεού».

Λέγοντας α υτά τ α λόγια, στράφ ηκε και ένευσε στον άνδρα

στα δεξιά του, ο οποίος άπ λω σε το χέρι κάτω απ ό το τρα πέζ ι

και σήκωσε ένα βαρύ αντικείμενο. Προτού προλάβει να το

ακουμπήσει στην επιφάνεια του τραπεζιού, ο Φλάνερι ανα-

γνώρισε τη λήκυθο π ου είχε βρ εθεί στη Μ ασά ντα.

«Ναι , πρόκε ιται γ ια τον πάπυρο του Δισμά βαρ-Δισμά» ,

συνέχισε ο αρχηγός.

Το χαμόγελο του μετατράπηκε σε ένα γεμάτο σκληρότητα

* Η Τρικυμία,

Γ . Σ α ί ξ πη ρ , Πρά ξη II , Σ κηνή 2 , Μ ετά φ ρ ασ η Ερρ ίκος Μπ ελ ι έ ς ,

Β ' Έκ δο ση , Κε'δρος , 20 00 , Αθή να. (Σ . τ .Μ . )




1(> I

μορφασμό καθώς γύριζε το δοχείο στο πλάι για να αποκαλύ-

ψει ότι ήταν άδειο.

«Είχαμε κάνει τις απα ρα ίτητ ες ενέργειες για να πά ρο υμε στ α

χέρια μας τον πάπυρο, δυστυχώς όμως, καμία φορά, ακόμα

και τα πιο προσεκτικά καταστρωμένα σχέδια των καπετά-

νιων της Via De i ναυαγούν», ε ίπ ε και χαμο γέλασ ε ξα νά, ικανο-

ποιημένος προ φα νώ ς α πό το λογοπαίγνιο του. «Κι έτσι , η πα-

γίδα, όπ ω ς με τόσ η ευφρά δεια το θέσα τε, είναι να μας φ έρ ετε

τον πά πυ ρο του Δισμά» .

«Τι τον χρειά ζεστ ε τον π άπ υρ ο;» ρώτησε ο Φλάνερι. «Μόλις

ολοκληρωθούν οι επιστημονικές έρευνες, οι ιθύνοντες της

Εκκλησίας θα κάνουν τη δική τους εκτίμηση και θα αποφασί-

σουν αν αυτό το έγγραφο θα συμπ εριληφθ εί ή όχι στ α Ιερά Κεί-

μενά μας. Ακόμα όμως κι αν δε συμβεί κάτι τέτοιο, το πλήρες

κείμενο θα δημοσιευτεί, οι Ισραηλινοί επιμένουν σ' αυτό. Οπό-

τε, έτσι κι αλλιώς, μέσα α π ό την Εκκλησία ή έξω α π ό αυ τή, θα

έχετε πρ όσβ ασ η στο πλήρ ες περιεχόμενο του πα πύρ ου» .

«Δεν αρκε ί αυτό », του α ντιγύρισε ο άνδρα ς, και ο τόνος τ ης

φωνής του φανέρωνε για πρώτη φορά ενόχληση. «Είναι το

αρμόζον, ορθόν και ιερόν μας χρέος να διατηρούμε, παντού

και πά ντο τε, τον έλεγχο του πα πύ ρο υ».

Ο Φλάνερι κοίταξε πα ραξ ενεμένο ς τον μασκοφόρο άνδρα, ο

οποίος είχε μόλις χρησιμοποιήσει εκείνη την αρχαΐζουσα έκ-

φρ αση . Ακόμα π ιο πα ρά ξενο ήταν το γεγονός ότι είχε δ ανειστεί

τη φράση του όχι από το καθολικό προσευχολόγιο αλλά από

το Βιβλίο Προσευχής της Αγγλικανικής Εκκλησίας:

Είναι το αρ-

μόζον, ορθόν και ιερόν μας χρέος να καταθέτουμε, παντού και

πάντοτε, τις ευχαριστίες μας σε Σένα, α> Κύριε, άγιε Πατέρα,

Παντοδύναμε και Αιώνιε Θεέ. Ή ο άνδρας ήθελε να υπονοήσει

ότι η επιρροή της Via Dei απλωνόταν και πέρα από τα όρια

της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ή επρόκειτο απλώς για την

αγαπημένη συνήθειά του να διανθίζει το λόγο του με παραθέ-

ματα α πό την πα γκόσ μια, εκκλησιαστική και μη, γραμμ ατεία.

Και πάλι ο Φλάνερι είχε την αίσθηση του οικείου, δεν μπο-



32

6


ρούσ ε να εντοπίσει όμως τι ακριβώς ήταν εκείνο π ου τη δη-

μιουργούσε. Αφήνοντας για την ώρα το ζήτημα στην άκρη,

έγειρε προς τον ιεροεξεταστή του και ρώτησε: «Τι επιθυμεί η

Via Dei ; Να περιέλθει στην κατοχή της ο πάπυρος ή, απλώς,

να εμποδίσει τον υπό λο ιπο κόσμο να μάθει τα μυ στικά του ;»

Ο εκπ ρό σω πο ς αν αστέν αξε . «Εντάξει, αιδεσιμότατε Φλάνε-

ρι , θα σας πω κάτι που δεν έχει αποκαλυφθεί σε κανέναν έξω

α π ό τη Via Dei στ α δύο χιλιάδες χρόνια ύ πα ρξ ής μας».

«Όχι» , ε ίπε ο μασκοφόρος στα αριστερά του, κουνώντας

το κεφάλι.

Ο άλλος άνδρας στα δεξιά δε μίλησε, αλλά προσπάθησε να

συγκρατήσει τον ιεροεξεταστή ακουμπώντας το χέρι στο

μπράτσο του.

«Συγχωρήστε με, αδελφοί μου», είπε ο αρχηγός, κοιτάζο-

ντας έναν έναν τους συντρόφους του. «Οι ιδιόμορφες συνθή-

κες, όμω ς, επιβά λλου ν τη λήψη ιδιόμορφων μέτρων».

Οι δυο άλλοι άνδρες τον κοίταξαν αμίλητοι για κάμποσο κι

έπειτα γύρισαν και στύλωσαν το βλέμμα τους στον Φλάνερι .

Πρώτα ο ένας κι έπειτα ο άλλος κατένευσαν δίνοντας τη συ-

γκατάθεσή τους.

«Αιδεσιμότατε Φλάνερι», ξεκίνησε ο αρχηγός, έχοντας εξα-

σφαλίσει τη συναίνεση των υπολοίπων. «Γνωρίζουμε ότι το έμ-

βλημα, το έμβλημά μας, βρέθηκε στο χειρόγρα φο του Δισμά . Ας

υποθέσουμε, λοιπόν, πως αποφασίζω να σας αποκαλύψω ότι

το σύμβολο τη ς Via Dei δόθηκε στον Δισμά βαρ-Δισμά απ ό τον

ίδιο τον Ιησού Χριστό, την επομένη της Αναστάσεως, ότι ο Ιη-

σούς εμφανίστηκε ενώπιον του Δισμά, όταν ο δεύτερος ανα-

χωρούσε από την Ιερουσαλήμ για την Κυρήνη, και του παρέ-

δωσε το σύ μβολο».

«Το σύμβο λο δόθηκε στο ν Δισμ ά;» ρώ τησε ο Φ λάνερ ι.

«Ναι».

«Αυτό λέει ο θρύλος σας;»

«Δεν είναι θρύλος, κύριε, είναι η αλήθεια » δήλωσε ο αρχη-

γός , και ο τόνος της φω νής το υ έγινε αισθητά π ιο οξύ ς.




1(> I

«Μερικές φορές είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανένας το μύ-

θο απ ό την πραγ ματικότητα», αντέτεινε ο Φ λάνερι .

«Την πραγματικότητα, ναι, την αλήθεια, όχι. Και είμαι βέ-

βαιος, αιδεσιμάτατε Φλάνερι, ότι είστε αρκετά ευφυής για να

διακρίνετε τη διαφορά».

«Ναι , αυτή τη διαφορά την ξέρω. Στην προκειμένη περί-

πτωση, όμως, η αλήθεια δεν αρκεί . Μου ζητάτε να σας βοη-

θήσω να πάρετε στα χέρια σας ένα από τα πιο σημαντικά

χειρόγραφα στην ιστορία του χριστιανισμού, ενώ γνωρίζω

πολύ καλά πως κάτι τέτοιο θα σημάνει τον αποκλεισμό του

ευρύτερου σώμ ατος τω ν χριστ ιανών α π ό το εν λόγω έγγρα-

φο. Γνωρίζοντας ότι εσείς θα αποκλείσετε την πρόσβαση.

Χρειάζομαι κάτι χειροπιαστό, ακόμα και για να αρχίσω να

σκέφτομαι μια τέτοια πιθανότητα. Τι χειροπιαστό έχετε να

μου προσφέρετε ;»

«Το γεγονός ότι ο Δισμάς έγραψε το ευαγγέλιο του πολύ

πριν από τη συγγραφή αυτών του Ματθαίου, του Μάρκου,

του Λουκά, του Ιωάννη, ακόμα και των Επιστολών του Απο-

στόλου Παύλου. Και το ότι ο Δισμάς παρέδωσε τον πάπυρο

στο διάδοχο του, Γάιο τον Εφέσιο, τον μετέπειτα ιδρυτή της

Via Dei . Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Ευαγγέλιο του Δισμά

μάς ανήκει δικαιωματικά. Με κάποιον τρόπο, όμως, ο πάπυ-

ρος χάθηκε, α π ό τα πρ ώ τα κιόλας χρόνια ύπ αρ ξης της αδελ-

φότητάς μας, και μόνο εμείς, έχοντας αυτή την πληροφορία,

δεν πάψαμε να τον αναζητάμε επί δύο χιλιάδες χρόνια, σε

ολόκληρο τον πλαν ήτη».

Παρα κολουθώ ντας την αγόρ ευση, ο Φλάνερι θυμήθηκε ξα φ-

νικά πο ύ είχε ξανακούσει τη φω νή.

«Τι απόδειξη έχουμε;» συνέχισε ο άνδρας. «Μα το ίδιο το

σύμβολο της Via Dei Το θεωρείτε σύμ πτ ω ση ότι ένα χειρόγρα-

φο του πρώτου αιώνα φέρει το σύμβολο που εδώ και δύο χι-

λιετίες απ οτ ελ είτ ο ιερό έμβλημα της οργάνωσής μας; Δεν αρ-

κεί ως απ όδειξη ότι ο Δισμά ς βαρ-Δισμάς είναι ο π ατ έρ ας της

Via Dei, μέσω του διαδόχου του και ιδρυτή μας, του Γάιου του



3

2


Εφ έσιου ; Δ εν αποδεικνύει α υτό ότι το ευαγγέλιο του μα ς ανή-

κει δικαιωματικά και, άρ α, πρ έπ ει να μας επ ιστρ αφ εί;»

«Και θέλετε να σας το επ ιστ ρέ ψ ω εγώ», δήλωσε ο Φλά νερι.

«Έτσι θα επιτελέσ ετε θεό πνευσ το έργο».

«Και ο φόνος του Ντάνιελ Μ αζ άρ ; Κι αυ τό θεόπν ευστο έρ-

γο ήταν;»

Ο άνδρας τον κοίταξε διστακτικός, αγνοώντας προφανώς

ότι ο Φλάνερι γνώ ριζε τι είχε συ μβ εί στο εργαστήρ ιο. Η φω νή

του ήτα ν γεμά τη έντα ση, σχεδόν επιθετική , καθώς δήλωνε: «Ο

καθηγητής δολοφονήθηκε από Παλαιστίνιους τρομοκράτες».

«Ναι, αλλά η λήκυθος βρίσκεται στα χέρια σας».

«Ναι».

«Αν ο δρ Μ αζά ρ δολοφονήθηκε απ ό τρομοκράτες, τότε π ώ ς

έχετε εσείς το αγγείο;» επέμεινε ο Φλάνερι. «Ήταν έργο των

"περίεργων ανθρώ πων" σ τους οποίους αναφ ερθήκατε;»

«Δεν . .. δεν ήταν σχεδιασμένο να γίνει έτσι», απ άν τη σε ο άν-

δρας, με αυξανόμενη δυσφορία. «Το μόνο που θέλαμε ήταν ο

π άπ υρ ος , όχι ο θάνατος κάποιου α νθρώπ ου».

«Αυτοί οι περίεργοι άνθρωποί σας δε σκότωσαν μόνο τον

Ντάνιελ Μαζάρ αλλά και τους Ισραηλινούς φρουρούς. Θέλετε

να μου π είτ ε ότι δεν περ ιμένα τε να συμ βε ί κάτι παρό μοιο ότα ν

τους αναθέτατε την αποστολή; Ή μήπως το ε ίχατε προβλέ-

ψει , αλλά απλώ ς επ ιλέξα τε να νίψετε τας χείρας σας;» Β λέπο-

ντας τον άνδρα απ ένα ντί του να διστάζει , ο Φλάνερι πρόσ θε-

σε: «Όπως έχετε νίψει τας χείρας σας σε τόσα άλλα θέματα

κατά τη διάρκεια της θητείας σας στην Prefettura dei Sacri

Palazzi Apostolici , αιδεσιμότατε Σανγκρεμάνο;»

Ο άνδρας τίναξε ασυναίσθητα το σώ μα του πρ ος τα πίσ ω

-

ο Φλάνερι τον ε ίχε καταλάβει εξαπίνης. Ήταν πράγματι ο αι-

δεσιμότατος Αντόνιο Σανγκρεμάνο, ένας από τους ισχυρότε-

ρους άνδρες στην Εττιμελητεία των Ιερών Αποστολικών Οί-

κων, της υπηρεσίας εκείνης της Ρωμαϊκής Κούριας που είχε

στην ευθύνη της τους παπικούς οίκους και η οποία ήταν κατ'

ουσίαν το Υπουργείο Εξωτερικών του Βατικανού.




1(> I

Ανακτώντας την αυτοκυριαρχία του, ο Σανγκρεμάνο ετοι-

μάστηκε να μιλήσει , τον εμπόδισε, όμως, ο ένας από τους συ-

ντρόφους του.

«Μάικλ, αγόρι μου.. .»

Ο Φλάνερι στράφη κε ξαφνιασμένος στο ν άνδρα π ου καθό-

ταν στα δεξιά του αρχηγού. «Θεέ μου», ε ίπε ξέπνοα, αφου

τώρα αναγνώριζε και αυτό τον ιερωμένο. «Αιδεσιμάτατε Γουέ-

στερ, εσείς;»

Ο Σον Γουέστερ, βιβλιοθηκονόμος και φίλος του Φλάνερι

επί τόσο πολλά χρόνια, αναστέναξε καθώς έβγαζε τη μάσκα

του για να την ακουμπήσει στο τραπέζι . Πέρασε το χέρι στα

μαλλιά του κι υστ έρα κούνησε το κεφάλι του λυ πη μέν α.

«Μάικλ, αγόρι μου», επανέλαβε. «Σαν γιο μου σ' αγαπούσα

όλα αυ τά τα χρόνια, σα ν γιο μου».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 36

ΕΛΕΙΩΣΑΜΕ;» ΡΩΤΗΣΕ ο Γιούρι Βιλνάι, καθώ ς σηκωνόταν

από

την καρέκλα του. Βρισκόταν στο μικρό ακατάστατο γρα-

φείο που του είχε παραχωρηθεί στο μυστικό εργαστήριο αρ-

χαιοτήτων με το κωδικό όνομα «Κατακόμβες», σε ένα από τα

κτίρια του Εβραϊκού Πα νεπιστη μίου τη ς Ιερουσαλήμ. «Θα ήθε-

λα να επισ τρ έψ ω σ πίτι μου τώρ α. Η σημερινή μέρα ήταν το λι-

γότερο.. . επεισοδιακή».

Η Σά ρα Αράντ και ο Πρέστον Λουκις σηκώθηκαν απ ό τον μι-

κρό καναπέ, που ήταν, όπως και όλα τα υπόλοιπα έπιπλα,

στριμωγμένος ανάμεσα σε στοίβες βιβλίων. Η Σάρα έκλεισε το

σημειωματάριο της.

«Ναι , πρέπει να αναστατωθήκατε πολυ» , ε ίπε χτυπώντας

το στυλό της στο εξώφυλλο. «Όλα αυτά τα ε ίπατε και στους

επιθ εω ρη τές, έτσι δεν είναι;»

«Τα πάν τα . Πολυ φο βάμ αι, όμω ς, ότι δεν του ς βοήθησ α ιδιαί-

τερα. Η αλήθεια είναι ότι είδα ελάχιστα τους δράστες, μια μα-

τιά πρό λαβ α μόνο να τους ρίξω».




1(> I

«Πιστεύετε ότι ήταν Παλαιστίνιοι;»

Ο Βιλνάι ανασήκωσε τους ώμους.

«Έτσ ι νόμισα εκείνη τη στιγμή. Αυ τό είπ α και στο υς επιθεω -

ρητές σας ».

«Φορούσαν, όμως, μάσκες. Σωστά;»

«Ναι, αλλά πρόλαβα να δω τον έναν να τη βγάζει όταν

μπήκε στο αυτοκίνητο. Η απόσταση ήταν μεγάλη για να δια-

κρίνω τα χαρακτη ριστικά το υ, αλλά φαινόταν Παλαιστίνιος».

«Εντάξει . Ευχαριστώ, καθηγητά».

Η Σάρα πήγε στην πόρτα, και ο Πρέστον την ακολούθησε

έξω, στο διάδρομο. Ο Βιλνάι, που τους ακολούθησε φορώντας

το σακάκι του, βγήκε κι εκείνος, έκλεισε πίσω του την πόρτα

του γραφ είου και την κλείδωσε.

«Αν χρειαστεί , μπορούμε να σας ενοχλήσουμε στο σπίτι ;»

ρώ τησε η Σά ρα , καθώς ο Βιλνάι έκανε μεταβολή να φύ γει .

«Ναι, όποτε θέλετε, είτε στο σταθερό είτε στο κινητό μου».

Κούνησε το κεφ άλι και μουρ μούρ ισε: «Τρομερή ιστορία, τρομε-

ρή. . . Μ π ορ εί με τον Ντάνιελ να είχαμε τις διαφορ ές μας, αλλά

τον σεβόμο υν όσο κανέναν άλλο στ ο χώρο». Ο Βιλνάι γύρισε κι

άρχισε να προχωράει στο διάδρομο, για να σταματήσει μπρο-

στά στην κλεισμένη με ταινία περιοχή του εργαστηρίου και να

στρίψει μετά σ' έναν άλλο διάδρομο, παρα κάμ πτο ντα ς τον τό-

πο του εγκλήματος.

«Τι λες;» ρώτησε ο Πρέστον τη Σάρα, ακολουθώντας τη σε

μια αίθουσα συσκέψ εων, δυο πό ρτες πα ρα κάτ ω .

«Δε με πείθει».

Μπαίνοντας στο δωμάτιο, η Σάρα έριξε πρώτα μια ματιά

στο βάθος του διαδρόμου προτού κλείσει την πόρτα πίσω της.

Στ ην αίθουσα υ πή ρχε ένα οβάλ τραπ έζι με έξι καρέκλες και ένα

μικρό γρα φείο σ τη γωνία, με τηλέφ ων ο και φ α ξ.

«Νομίζεις ότι λέει ψέματα;» τη ρώτησε ο Πρέστον, καθώς

έπαιρνε τη θέση του στη μια άκρη του τραπεζιού. «Φαινόταν

πραγματικά αναστατωμένος, κάτι που ε ίναι βέβαια απόλυτα

κατανοητό».



326


«Ίσ ω ς δε λέει ψέματ α, αλλά απ λώ ς υπερβάλλει» .

«Για ποιο π ράγ μα;»

«Κα τ' αρχ άς , για το άτι οι δρ άσ τες είναι σώνει και καλά Π α-

λαιστίνιοι», απά ντη σε η Σάρ α.

«Δεν πισ τεύ εις π ω ς είναι Π αλαιστίνιοι ;»

«Αυτό που πιστεύω είναι ότι , στην πραγματικότητα, ο Βιλ-

νάι δεν έχει ιδέα για το αν ήτα ν Παλα ιστίνιοι ή όχι». Η Σά ρα ξε-

φύλλισε το σημειωματάριο της και χτύπησε το δάχτυλο της

σε μια από τις σελίδες. «Θυμάσαι στην αρχή που μας περιέ-

γρα φε το π ώ ς τους ε ίδε στο χώρο στά θμευσ ης;»

«Ναι;»

«Είπε ότι είδε τρεις άνδρες -δύο από αυτούς να οπλοφο-

ρούν- και ότι έπεσε αμέσως κάτω στο κάθισμα του αυτοκινή-

του το υ για να μην τον δουν. Περίμενε να φύγο υν πρ οτο ύ ση-

κωθ εί και πάλ ι».

«Ναι, αλλά είπε, επίσης, ότι ανασηκώθηκε για λίγο, έριξε

μια ματιά και είδε έναν από αυτούς να βγάζει τη μάσκα του.

Δε μου φαίνεται παράλογο».

«Αυτό το ανέφερε αργότερα, όταν τον πίεσα για την εθνι-

κότητα». Χτύπησε νευρικά τα δάχτυλά της στο μπλοκ. «Δεν

ξέρω . . . φαντά ζομαι ότι απ λώ ς. . . δεν το τρώω . Η πρ ώ τη εκδο-

χή της ιστορίας του μου φαίνεται π ιο λογική. Δεν τον κόβω για

τύ π ο π ου θα διακινδύνευε να σηκωθεί α π ό την κρυψώνα του

για να "ρίξει μια ματιά". Αυτή η ιστορία με τη μάσκα.. . δεν ξέ-

ρω, μου φαίνετ αι δικαιολογία, σα ν να το λέει για να στηρίξει τη

θεωρία του πε ρί παλαιστινιακής τα υτότ ητας τω ν δραστών».

«Αρα, τελικά, πισ τεύ εις ότι λέει ψ έματα ».

«Όχι απαραίτητα. Θέλω να πω, οι περισσότεροι Ισραηλι-

νοί θα σκέφτονταν ότι πρόκειται περί Παλαιστινίων, αν έβλε-

παν μασκοφόρους με όπλα κι έπειτα πήγαιναν στο εργαστή-

ριο και το έβρισκαν κόσκινο από τις σφαίρες. Ίσως έκανε το

ίδιο κι ο Γιούρι και ύστερα σκαρφίστηκε, ή ακόμα και φαντά-

στηκε, ότι είχε δει το πρόσωπο του ενός για να δικαιολογήσει

την πρ οκ ατά ληψ ή του όχι μόνο στην αστυνο μία αλλά και στον




1(> I

ίδιο του τον εαυτό». Η Σά ρα έκανε μια π α ύσ η , κούνησε το κε-

φάλι και συνέχισε: «Σκέψου το, Πρέστον. Πόσο εύκολο είναι

να ξεχωρίσεις αν είναι κάποιος Παλαιστίνιος, ειδικά με μια

γρήγορη ματιά και , μάλιστα, από τέτοια απόσταση; Αν ντύ-

σεις με τα ίδια ρούχα Ισραηλινούς Σημίτες και Αραβες και τους

βάλεις σε σειρά, σε διαβεβαιώ νω ότι πολ ύ λίγοι θα μπ ορ έσο υν

να του ς ξεχω ρίσουν».

«Ποιοι άλλοι θα μπ ορ ού σα ν να είναι;»

«Αυτό αναρωτιέμαι κι εγώ». Σήκωσε το δάχτυλο της. «Για

ένα λε π τό . . . θ έλω να ελέγξω κάτι».

Η Σά ρα άνοιξε το κινητό της κι άρχισε να πληκτρο λογεί έναν

αριθμό, πρ οτ ού ολοκληρώσει όμως το έκλεισε ξα νά. «Δεν έχει

σήμα εδώ μέσα».

«Πάρε από το σταθερό». Ο Πρέστον έδειξε το τηλέφωνο

στο γραφειάκι .

«Καλά λες» . Η Σά ρα π ήγ ε στο γραφ είο, σήκωσε το ακουστι-

κό του τηλεφώνου, πληκτρολόγησε έναν αριθμό και περίμενε.

Ύστερα από μερικά κουδουνίσματα, μια φωνή ακούστηκε

στην άλλη άκρη της γραμμής: «Ρομπέρτα Γκριν, λέγετε, παρα-

καλώ».

«Ρομπέρτα, Σάρα εδώ. Είμαι στο εργαστήριο, στο πανεπι-

στήμιο. Αναρωτιόμουν. . .»

«Σάρα ;» τη διέκοψε η άλλη γυναίκα. «Προ σπα θούσ α να σε

βρω».

«Το τηλέφωνο μου δεν πιάνει εδώ μέσα», εξήγησε η Σάρα.

«Τι τρέχει;»

«Για εκείνη τη Μερ σεντ ές πρό κειται».

«Το αμάξι πο υ με κυνηγούσ ε; Βρήκες κάτι α π ό τις πινακ ίδες;»

«Υπάρχουν μόνο τρεις Μερσεντές με πινακίδες που αρχί-

ζουν απ ό "AL 9". Κατά φερ α να κα ταλήξω σ τη μία και έμαθα ότι

είχε κλα πε ί λίγες μόλις ώρες πριν απ ό το δυστύχημα. Υπ άρ χει ,

όμως, και κάτι άλλο».

«Τι;»

«Μισό λεπτό».



3

2

6


Η Σά ρα ά κουσε τη συνάδελφ ο της να ξεφυλλίζει χαρτιά.

«Δυο είναι οι επιθεωρητές που έχουν αναλάβει την υπόθε-

ση», είπε η Ρομπέρτα. «Για να δούμε. . . ο ένας λέγεται Στάιν-

μπ εργκ και ο άλλ ος. . . κά πο υ εδώ είναι το όνομά τ ου . . .»

«Γκελμπ. Μπρους Γκελμπ», ε ίπε η Σάρα.

«Ακριβώς. Πρέπει να ομολογήσω ότι παρέκαμψα λίγο το

πρω τόκολλο και έβαλα έναν φίλο πο υ έχω στη ν αστυνομία να

ρίξει μια ματιά στους φακέλους τους. Η έρευνα απέδωσε κι

έτσι βρήκα ολόκληρο τον αριθμό των πινακίδων πο υ ανήκουν

στη ν κλεμμένη Μ ερσ εντέ ς. Είναι, όμω ς,

και κάτι

ακόμα».

«Τι ;» ρώτησε ανυπόμονα η Σάρα ακούγοντας κι άλλο ανα-

κάτεμα χα ρτιών.

«Να το», είπε τελικά η Ρομπέρτα. «Με συγχωρείς, Σάρα,

αλλά το χαρτομάνι εδώ μέσα είναι τρομερό».

«Τι είναι, Ρομπ έρτα ;» την π ίεσ ε η Σάρ α.

«Ό τα ν ήρθαν και σε βρήκαν, ανέφ εραν κάποιο δαχτυλίδι;»

«Όχι. Τι είδους δαχτυλίδι;»

«Πολύ παράξενο. Βρέθηκε σε ένα

από

τα θύματα, στον

οδηγό της Μερσεντές. Και από αυτό τον αναγνώρισαν. Για να

δούμε.. . ναι, εδώ είναι. Χαβιέ Μουρίγιο, ισπανομαροκινής κα-

ταγωγής».

«Μουσουλμάνος;» ρώτησε η Σάρα.

«Όχι, καθολικός ή. . . τουλάχιστον, υπήρξε κάποτε. Πριν

από δέκα χρόνια είχε μπλεχτεί σε κάποιο σκάνδαλο και τον

αφόρισαν».

«Μ πορ είς να μου περ άσ εις τ ις λεπτο μέρειες με φ αξ ;»

«Ναι, και θα σου στείλω και μια φωτογραφία του δαχτυλι-

διού. Ποιος είναι ο αριθμός του φ α ξ;»

Η Σά ρα είδε ότι το μηχάνημα ήταν συνδεδεμένο με το τηλέφ ω-

νο και ότι δεν είχε δική του γραμμή. Έ δω σε στη Ρομ πέρτα το νού-

μερο κι έπ ειτα τ ης είπ ε: «Σε κλείνω τώρα για να πά ρω το φ αξ».

«Εντάξει. Σο υ το στέλνω α μέσω ς. Τηλεφώνησε' μου, αν χρεια-

στείς τίποτε άλλο».

«Ευχαριστώ, Ρομπέρτα».




1(> I

Η Σάρ α έβαλε το ακουστικό στη θέση του.

«Τι τρέχει ;» ρώτησε ο Πρέστον καθώς σηκωνόταν για να

πάει κοντά της.

«Μ πορ εί και τ ίπο τα . Θ α ξέρο υμε σ' ένα λεπτό ».

Το τηλέφωνο χτύπησε, και η Σάρα πίεσε το πλήκτρο του

φ α ξ. Σ ε λίγο, το χα ρτ ί άρχισε να εμφα νίζεται στο δίσκο τω ν ει-

σερχομένων. Παρακολούθησαν με τον Πρέστον να εμφανίζε-

ται μια φωτογραφία του δαχτυλιδιού σε κοντινή λήψη. Μόλις

το χαρτί βγήκε εντελώς, η Σάρα το άρπαξε και το κράτησε

μπρ οστά τους. Έμο ιαζε π ολύ με δαχτυλίδι αποφ οίτησ ης· ε ίχε

μια μεγάλη μαύρη πέτρα-σφραγίδα στο κέντρο του και σκαλι-

στ ά γράμματα τριγύρω.

«Τι είναι αυτό;» ρώτησε τον Πρέστον, δείχνοντας τη στυλι-

ζαρισμένη επιγρα φή γύρω απ ό τη σφραγίδα.

Ο Πρέστον πήρ ε α π ό τα χέρια της το χαρ τί και, ακολουθώ-

ντας με το δείκτη του τα χαραγμένα γράμματα, πρόφερε: «/η

Nomine Patris».

«Εις το όνομα του Πατρός;» επιχείρησε να μεταφράσει η

Σάρα.

Ο Πρέστον κατένευσε.

«Και η σφραγίδα;» ρώτησε ξανά, δείχνοντας την αναπαρά-

σταση δύο σταυρωμένων κλειδιών, στεφανωμένων από μία

κορόνα.

«Πού το βρήκες αυτό;» τη ρώτησε.

«Γιατί; Τι είναι;»

«Δεν είμαι σίγουρος, πιστεύω , όμως, ότι πρόκειται για τη σφρα-

γίδα του Βατικανού ».

Η Σάρα κοίταξε πιο προσεκτικά και είδε ότι η σφραγίδα

ήταν μια αναπ αρά στα ση της πα πικ ής τιάρ ας· τα κλειδιά συμ-

βόλιζαν αυ τά πο υ έδωσε ο Ιησούς στον Απ όστο λο Πέτρο.

«Ποιος θα είχε πά νω του τέτοιο δαχτυλίδι;» ρώτησ ε η Σάρ α.

«Σίγουρα, πάντως, όχι ένας Παλαιστίνιος», απάντησε ο Πρέ-

στον, δηλώνοντας το πρ οφ ανέ ς. «Υπάρ χει , όμως, κάπο ιος πο υ

μπ ορ εί να ξέρει».



326


«Ο αιδεσιμότατος Φλάνερι».

«Ναι». Ο Πρ έστ ον έριξε μια ματιά στ ο ρολόι του . «Κανονικά ,

θα έπρεπε να έχει φτά σει . Πάνε ώρες π ου του τηλεφώνησα

να του ττω για τον Ν τάνιελ. Για να δω τι έπ α θε και αργ εί έτσι».

Πήρ ε το ακουστικό και σχημάτισε τον αριθμό του κινητού του

Φλάνερι. Περιμένοντας απάντηση, σήκωσε το κεφάλι και κοί-

ταξε τη Σάρα. «Πιστεύεις ότι μπορεί να υπάρχει κάποια σχέ-

ση ανά μεσα στο δαχτυλίδι και στο θάν ατο του Ντάνιελ;»

«Ίσως. Δεν είμαι σίγουρη».

«Ό τα ν μιλούσες σ' αυτ ή τη Ρομπέρτα, Σά ρα , ε ίπες κάτι για

ένα αυτοκίνητο που σε κυνηγούσε. Με τι σχετίζεται αυτό; Με

το δαχτυλίδι ή με την επίθ εση στο εργαστή ριο;»

«Θα σου τα πω όλα μετά», του απάντησε, δείχνοντάς του

με το κεφάλι το τηλέφ ων ο.

Ο Πρέστον ανασήκωσε τους ώμους. «Ακόμα χτυπάει. Ή

δεν έχει σήμα ή δεν απ αν τάει». Περίμενε λίγο ακόμα κι ύσ τερα

κατέβα σε το ακουστικό.

«Πότε του τηλεφώνησ ες πρώ τη φ ορά;»

«Πριν απ ό τρεις , ίσως τέσσερις ώρ ες. Μ ου

είπε ότι

βρισκό-

ταν έξ ω α π ό το Εγγαδί, στον Αυτοκινητόδρομο 90 και ότι επέ -

στρεφε στην Ιερουσαλήμ».

«Δε μ' αρέσει καθόλου αυτό», μουρμούρισε συνοφρυωμένη

η Σάρα. Ξανακάλεσε στο γραφείο της και , όταν απάντησε η

Ρομπέρτα Γκριν, της ε ίπε : «Εγώ είμαι πάλι , η Σάρα. Θέλω να

ψάξεις αμέσως τα ίχνη του αιδεσιμότατου Μάικλ Φλάνερι .

Βρες τι αυτοκίνητο νοίκιασε και ειδοποίησε την αστυνομία

ότι , προτού εξαφανιστεί , βρισκόταν στον Αυτοκινητόδρομο

90, βόρεια του Εγγαδί».

Η Σά ρα έδωσε μερικές ακόμα λεπτο μέρειες στη σ υνάδελφ ο

της κι έπειτα διέκοψε την κλήση. «Έλα», είπε στον Πρέστον,

πηγαίνοντας προς την πόρτα. «Είναι και κάτι άλλο που θέλω

να δοκιμάσω».

Η Σά ρα τον οδήγησε έξω, εκεί όπ ου ήταν παρκ αρισμένο το

Μίνι Κού περ τη ς. Ανοιξε το πορ τ μπ αγκ άζ, έβγαλε έναν μικρό




1(> I

Sony VAIO φορητό υπολογιστή κι έκανε νόημα στον Πρέστον

να μπει στο αυτο κίνητο. Κάθισε κι εκείνη στη θέσ η του οδηγού

και, αφήνο ντας την πόρ τα τ ης ανοιχτή, ενεργοποίησε τον υπο-

λογιστή. Μόλις η σύνδεση πραγματοποιήθηκε, η Σάρα έδωσε

εντολή εκκίνησης σ ε ένα πρό γρα μμα · έδωσε τον κωδικό της και

ύστ ερα άρχισε να πληκτρ ολο γεί μια ακολουθία αριθμών.

«Αυτό που κάνω τώρα δεν το βλέπεις» , ε ίπε στο ν Πρέστον

σχεδόν αδιάφορα.

«Τι εννοείς;»

«Είναι απόρρητα πράγματα αυτά, αλλά είμαι σίγουρη ότι

έχεις ξεχάσ ει κιόλας ότι τα είδες».

«Δεν καταλαβαίνω.. .»

«Δες». Γύρισε τον υπο λογισ τή ώ στε να βλέπ ει κι εκείνος.

«Χάρτης;»

«Εδώ είναι το Εγγαδί». Ακ ού μπ ησ ε τ ο δάχ τυλο τη ς στο χάρ-

τη, δείχνοντας την όαση όπου ο Βασιλιάς Σολομών συνέθεσε

το Ασμ α Ασμά των . «Και εδώ ο Αυτοκινητόδρομος 90».

Έσυρε το δείκτη της σε μια κόκκινη γραμμή, παράλληλη με

την κεντρική αρτηρ ία, και την ακολούθησε μέχρι την επ όμεν η

διακλάδωση. Ό τ α ν κόντευε να βγει απ ό την οθόνη, πά τη σε τα

πλήκτρα με τα βελάκια και μετακίνησε το χάρτη. Η κόκκινη

γραμμή εμφανίστηκε ξανά, φιδογυρίζοντας πότε ανατολικά

και πότε δυτικά, καθώς προχωρούσε βόρεια, προς την Ιερου-

σαλήμ. Ό τ α ν η γραμμή κόπηκε, η Σάρα π άτ ησ ε ένα απ ό τα

πλήκτρα κάμποσες φορές, εστιάζοντας στο σημείο εκείνο.

«Εδώ βρίσκεται ο αιδεσιμότατος Φλάνερι α υτή τ η στιγμή ή,

τουλάχιστον, εδώ βρισκόταν πρ ιν α π ό μία ώρ α. Και η κόκκινη

γραμμή είναι η διαδρομή που ακολούθησε για να φτάσει σε

αυ τό το ση μείο».

Ο Πρέσ τον την κοίταξε εμβρόντητος. «Πώ ς το ξέρεις;»

«Το πώς το ξέρω δεν έχει σημασία, τουλάχιστον αυτή τη

στιγμή. Το θέμα είναι ότι π ρ έπ ει να αν ακαλύ ψο υμε π ο ύ είναι ο

φίλος σου, τι κάνει και γιατί δεν μπορώ να εντοπίσω τα ίχνη

του τα τελευταία εξήντα λεπ τά» .



326


«Που είναι αυτό το μέρος;» ρώτησε ο Πρέστον, χτυπώντας

την οθόνη στο ση μείο όπο υ σ ταμ ατο ύσ ε η κόκκινη γραμμή.

«Ανατολική Ιερουσαλήμ». Του έδωσε τον υπολογιστή. «Και

τώ ρα , κοίταζ ε το χά ρτ η και δίνε μου οδηγίες», είπ ε κλείνοντας

την πό ρτα της και βάζοντα ς μπρ ος τη μηχανή.

Το Μίνι Κούπερ όρμησε έξω από το χώρο στάθμευσης, με

κατεύθυνση την ανατολική περιοχή της πό λης.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 37

ΑΙΔΕΣΙΜΟΤΑΤΟΣ ΜΑΪΚΑ ΦΛΑΝΕΡΙ κοίταζε εμβρόντητος

τον άνδρα πο υ μόλις του είχε δηλώσει δημό σια την π α-

τρική του α γάπ η.

«Εσείς, αιδεσιμάτατε;» μουρμούρισε κουνώντας το κεφάλι.

«Απ' όλους τους ανθρώπους, εσείς, συνένοχος σ' αυτόν το. . .

το φόνο του δόκτορα Μαζάρ κι εκείνων των αθώων Ισραηλι-

νών φρουρών;»

«Αυτό δεν ήταν στα σχέδιά μας», απά ντη σε ο αιδεσιμότατος

Σον Γουέστερ. «Το μόνο που τους ζητήσαμε ήταν να πάρουν

τον πάπυρο. Το αμάρτημα του φόνου βαραίνει τη δική τους

συν είδησ η, όχι τη δική μας».

«Δεν είναι δυνατόν, όμως, να μην ξέρατε τι συμβαίνει συνή-

θως όταν Παλαιστίνιοι επιτίθενται σε Ισραηλινούς».

«Δεν μπορούσε να απο φευχθ εί» , ε ίπε ο Γουέστερ. «Μερικές

φο ρές , για το γενικότερο καλό, αναγκά ζεται κανένας να κατα-

φεύγει σε αποφασιστικές λύσεις» .

«Και ποιο είναι αυτό το γενικότερο καλό; Η κλοπ ή ενός ευαγ-



326


γελίου του Κυρίου μας με σκοπ ό την απ όκρ υψ η του απ ό του ς

πισ το ύς, στους οποίους ανήκει; Εσύ, Σον; Έν ας άνθρω πος της

γνώ σης ; Δε ν καταλ αβαίνεις ότι αυ τό το χειρόγραφ ο, α ν η γνη-

σιότητα του πιστοπ οιηθεί , μπο ρεί να φέρει εκατομμύρια επι-

πλέ ον ανθρ ώπ ους κοντά στον Χριστό;»

«Το γενικότερο καλό είναι η προ στ ασ ία τη ς Καθολικής Εκκλη-

σίας απ ό τους Εβραίους, τους μουσουλμάνους, τους επιστήμο-

νες, τους ανθρωπιστές, τους δημοσιογράφους, τους πολιτι-

κούς και τους κ ριτικούς. .. ναι , ακόμα κι αυ τού ς τους επονομα-

ζόμενους Ευαγγελιστές, που διαστρεβλώνουν και διαστρέ-

φ ου ν τη διδασκαλία τη ς μίας αληθινής Εκκλησίας».

«Μην κατηγορείς του ς Ευα γγελιστές για το ζήλο πο υ επιδει-

κνύουν στη λατρ εία το υ Κυρίου μας», είπε ο Φλά νερι. «Να χαί-

ρεσαι , θα έπ ρ επ ε, π ου μπορού με να τους ονομάζουμε εν Χρι-

στ ώ αδ ελφ ού ς και αδ ελφ ές. Και μην ξεχν άς ότι ο ίδιος ο Ιησούς

ήταν Εβραίος».

«Ήγγικεν η ώρα, Μάικλ, αγόρι μου», δήλωσε ο Γουέστερ.

«Με ποιον τάσσεσαι; Με την Αγία Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία

και τη Via Dei , το όργανο της προ στ ασ ίας της, την αδελφό τη-

τα που ιδρύθηκε και ευλογήθηκε από τον ίδιο τον Ιησού Χρι-

στ ό, ή με τους εχθρο ύς της Εκκλησίας;»

Ο Φλάνερι κούνησε το κεφάλι. «Δε θεωρώ τον εαυτό μου

εχθρό της Εκκλησίας».

«Θα μας οδηγήσεις, τότε, σ' αυτό που δικαιωματικά μας

ανήκει, στον ιερό π ά π υ ρ ο του Δισμά βαρ-Δισμά;»

«Δεν ξέρω πο ύ βρίσκεται».

«Λες ψέματα, αιδεσιμότατε Φλάνερι», είπε ο αρχηγός της

τριανδρίας, κρυμμένος ακόμα πίσ ω α π ό τη μάσκα του. «Υπήρ-

ξες μέλος της ομάδας τους εξαρχής. Είδες τον πάπυρο, τον

άγγιξες, τον μύρισες, τον διάβασες. Δεν το βλέπεις; Έχεις ήδη

κατορθώσει κάτι που γενιές ολόκληρες μελών της οργάνωσής

μας δεν μπό ρεσα ν να πετύ χου ν. Γ ί αυτό ακριβώς σε θεωρού-

με άξιο εισόδου στα υψ ηλότερ α κλιμάκια της Via D ei».

«Ναι, όλα αυ τά τα έκανα», παρ αδέχτηκ ε ο Φλάνερι . «Ο πά -




1(> I

πυρός, όμως, εξακολουθεί να αποτελεί ιδιοκτησία των Ισραη-

λινών. Από την αρχική εξέταση και μετά, δουλεύαμε με αντί-

γραφα, δεν ε ίχαμε πρόσβαση στο πρωτότυπο. Ο πάπυρος

παρέμενε αποθηκευμένος σε ένα θησαυροφυλάκιο μαζί με τη

λήκυθο, κι αν δε βρισκόταν εκεί όταν οι μπράβοι σας εισέβα-

λαν στο εργαστήριο, τότε, πραγματικά, δεν έχω ιδέα που εί-

ναι. Ίσως τον έχουν οι "περίεργοι άνθρωποι' σας" και σας το

κρύβουν».

«Πες μου κάτι , Μά ικλ», πή ρε το λόγο ο Γουέσ τερ. Ακού μπη-

σε τις παλάμες του στο τραπέζι κι έγειρε προς το μέρος του

Φλά νερι. «Από έναν πα λιό φίλο, σαν εσέν α, θέλω και περ ιμένω

ν' ακούσω μόνο την αλήθεια. Αν ήξερες πού βρίσκεται ο πά-

πυ ρο ς -γι α τί αντιλαμβάνομαι ότι δεν ξέρ εις-, αν ήξερες, όμω ς,

θα ήσουν πρόθ υμος να μας το π εις ;»

«Σε καμία περίπτωση», απάντησε αποφασιστικά ο Φλάνερι.

Ο Γουέστερ ακούμπησε ξανά την πλάτη του στην καρέκλα

του, με το βλέμμα γεμάτο γνήσια θλίψη και οδύνη. «Το φοβό-

μουν αυτό». Κοίταξε τους άλλους δύο. «Κάναμε ό,τι μπορού-

σα με. Δεν πρόκειται να απ οσ πά σο υμε καμία άλλη πληροφορ ία

απ ό τον αιδεσιμότατο Φλάνερι».

Τότε, ο άνδρας στο κέντρο αφαίρεσε τη μάσκα του, επιβε-

βαιώνοντας οριστικά ότι ήταν ο αιδεσιμότατος Αντόνιο Σαν-

γκρεμάνο, ο υποδιευθυντής της Επιμελητείας των Ιερών Απο-

στολικών Οίκων, ένας ισχυρός άνδρας του Βατικανού, γνω στός

για τη συνήθειά του να διανθίζει το λόγο του με π αρ αθ έμα τα.

Ο τρίτος ιεροεξεταστής έβγαλε, επίσης, τη μάσκα του, και

ο Φλάνερι αναγνώρισε στο πρόσωπο του τον Μπόιντ Κερν,

έναν Αμερικανό δικηγόρο, σύμβου λο της Εξ εταστική ς Επιτρο-

πής της Επιμελητείας. Όπως ο Σανγκρεμάνο, έτσι και ο Κερν

κατείχε εξαιρετικά υψηλή θέση στην ιεραρχία της Καθολικής

Εκκλησίας.

Καθώ ς περιερ γαζ ότα ν την τριανδρία απέναντι' του , ο Φλά-

νερι συνειδητοποίησε ξαφνικά κάτι που τον συντάραξε

-

ήταν

ο μόνος άνθρωπος έξω από την οργάνωση της Via Dei που



32

6


μπορούσε να αναγνωρίσει εκείνους τους τρεις άνδρες ως μέ-

λη-κλειδιά μιας αδελφότητας, η οποία, για δύο χιλιάδες χρό-

νια, είχε διαφυλάξει τη μυστικότητά της με κάθε θεμιτό και

αθέμιτο μέσο.

«Δεν πρόκειται να βγω ζωντανός από εδώ μέσα, έτσι δεν

είναι;» είπε ο Φλάνερ ι, χωρίς ίχνος φόβο υ ή ικεσίας στη φω νή

του. Αντίθετα , ο τόνος του υποδ ήλωνε μια ήρεμη αποδο χή τη ς

μοίρας του.

«Λυπάμαι, Μάικλ», απάντησε ο αιδεσιμότατος Γουέστερ.

«Πείτε μου πρ ώ τα ένα πρά γμα . Π όσο ψηλά φτάνει η οργά-

νωσή σας. . . στο Βατικανό, εννοώ».

«Στο Βατικανό;» ρώτησε ο Γου έστερ, δείχνοντας για μια στιγ-

μή μπερδεμένος. «Νομίζεις ότι όλα αυτά γίνονται κατ' εντολήν

του Βατικανού; Τό τε δεν αντιλαμβάνεσαι το νόημα της Via D ei. . .

καθόλου, μάλιστα. Το Βατικανό δεν είναι π α ρά το πρ οκά λυμμα ,

το μέσον. Η Via Dei είναι ο σκο πό ς. Το ά λφ α και το ωμέγα».

«Πες μου, Σον, εσύ θα με σκοτώσεις;»

«Ο αιδεσιμότατο ς Γο υέστ ερ είναι αρκ ετά φορ τισμένος ήδη»,

μπήκε στη μέση ο Σανγκρεμάνο. «Μην τον επιβαρύνεις περισ-

σότερο εκλιπαρ ών τας για τη σωτηρία σου».

«Δεν είχα καμία απ ολ ύτ ω ς πρ όθ εση να κάνω κάτι τέτοιο».

«Αυτό είναι π ρο ς τιμήν σο υ και επιβεβαιών ει την πε πο ίθη σή

μας ότι θα ήσουν πολύτιμος στη Via Dei . Μια εξαιρετική προ-

σθήκη. Είναι η τελε υτα ία σου ευκα ιρία. Θα μας βοηθήσ εις;»

«Ο ποιείς, ποίησον τάχιον*», είπε ο Φλάνερι, χρησιμοποιώ-

ντας τα λόγια που απηύθυνε ο Ιησούς στον Ιούδα όταν του

έδινε την εντολή να τον οδηγήσει σ το θάν ατο.

Ο Σανγκρ εμάνο σ ήκω σε τ ο χέρι και , ενώνοντας τον αντίχει-

ρα με το δείκτη και το μέσο του, σχημά τισε στο ν αέρα το ση-

μείο του στ αυ ρο ύ. «Εις το Όν ο μα του Π ατρό ς, και του Υιού, και

* Κατά Ιωάννην Ευαγγέλ ιον , 13 : 27 . (Σ . τ .Μ. )




1(> I

του Αγίου Πνεύματος. Αμήν», έψαλλε. «Είθε ο Θεός να ελεήσει

την ψυχή σου».

Στράφ ηκε π ρος την πό ρτα πο υ οδηγούσε στον προθάλαμο

και χτύπησε τα χέρια του τρεις φορές. Σε απάντηση, ακού-

στηκ ε ένα και μοναδικό χτ ύπ ημ α, κοφ τό και δυνατό.

Ο Σανγκρεμάνο χτύπησε ξανά κι ύστερα φώναξε: «Ελάτε

μέσα».

Αυτή τη φορά, Οι κρότοι ήταν επαναλαμβανόμενοι, και ο

Φλάνερι συνειδητοποίησε ότι αυτό που αντηχούσε στις κατα-

κόμβες δεν ήταν χτυπήματα χεριών αλλά πυροβολισμοί. Κοί-

ταξε ξανά τον Σανγκρεμάνο και, βλέποντας την έκπληξη και

την ανησυχία ζωγραφισμένες στο πρόσωπο του, κατάλαβε

ότι επρόκειτο για μια μη αναμενόμενη εξέλιξη.

«Αιδεσιμάτατε Φλά νερι, καλυφ θείτε » αντήχησε μια γυναι-

κεία φω νή σε κάποια απ όσ τασ η απ ό το θάλαμο.

Μ ε τη δύναμη και την ευελιξία π ου του είχαν χαρίσει κάπο-

τε τις διακρίσεις του στο στίβο, ο Φλάνερι έπεσε στο πάτωμα

και κύλησε πίσω από το οστεοφυλάκιο της Σαλώμης Αλεξάν-

δρας. Μια σφαίρα χτύπησε στον τοίχο ακριβώς από πάνω

του και, γυρίζον τας π ρο ς τα εκεί , ο Φλάνερι είδε τον Σανγκρ ε-

μάνο να κρατάει ένα ριβόλ βερ και να το κραδαίνει μανιασ μένα.

Έ σ κ υ ψ ε για να απο φύ γει άλλη μια βολή κι ύστερ α είδε τον αι-

δεσιμότατο Γουέστερ να φτάνει με ένα σάλτο μπροστά στον

Σανγκρεμάνο και να παλεύει να του πάρει το όπλο. Ακούστη-

κε ένας υπό κω φο ς κρότος, και το σώμα του Γουέστερ τινάχτη-

κε προς τα πίσω. Ο παλιός φίλος του Φλάνερι σωριάστηκε

στο πάτωμα και το άψυχο χέρι του άνοιξε, ελευθερώνοντας

το μπρ άτσ ο του άλλου άνδρα.

Κάποιος φάνηκε στο άνοιγμα της πόρτας, και ο Σανγκρε-

μάνο πυροβόλησε, αναγκάζοντάς τον να εξαφανιστεί ξανά

για να καλυφθεί . Η επόμενη βολή του βρήκε τον Μπόιντ Κερν

στο στήθο ς και, καθώς η πο ρφ υρ ή κηλίδα του αίματος άρχισε

να απλώ νεται σ τα κα τάλευκα άμφιά του, ο άνδρας έπ εσ ε στ α

γόνατα, με τα χείλη του να σχηματίζουν ένα άηχο γιατί. Κα-



326


ταρρέοντας, βρέθηκε πρηνηδόν στο πέτρινο πάτωμα, με το

ένα χέρι τεντωμένο προς το δολοφόνο του. Ο Σανγκρεμάνο,

όμως, είχε ήδη φύ γει , παίρνοντας μαζ ί του έναν απ ό τους αναμ-

μένους δαυλούς. Εξαφανίστηκε πίσω από τη δεύτερη, μικρό-

τερη πό ρτα στο πίσω μέρος του θαλάμου.

Οι πυροβολισμοί συνεχίστηκαν για αρκετά δευτερόλεπτα

ακόμα. Έ π ε ιτ α , μ ια απόκοσμη σιωπ ή απλώθηκε , που ηχούσε

εκκωφαντική στα α υτιά του Φλάνερι, έτσι ό πω ς καθόταν σκυμ-

μένος πίσ ω α π ό το οστεοφυλάκιο και παρακολουθούσε μια αλ-

λοιωμένη από τις φωτοσκιάσεις φιγούρα να μπαίνει στο θά-

λαμο. Σκεπτό μενο ς ότι ίσως επρόκειτο για κάποιον απ ό το υς

πληρωμένους φονιάδες του Σανγκρεμάνο, κρύφτηκε όσο κα-

λύτερα γινόταν, κουλουριάζοντας το κορμί του σε εμβρυακή

σχεδόν σ τάση .

«Αιδεσιμότατε Φλά νερι, εδώ είστε;»

Ή τ α ν η ίδια φω νή π ο υ τον είχε προειδοποιήσει νω ρίτερα. Ο

Φλάνερι έβγαλε επιφ υλα κτικά το κεφάλι α π ό τη γωνιά του π έ-

τρινου φερέτ ρου για να δει τη Σάρ α Αράντ να προχωράει στο

θάλαμο με τα χέρια προτεταμένα και το πιστόλι σφιχτά κλει-

σμένο στις παλάμες της. Βλέποντας τα δυο σώματα στο πά-

τωμα , η Σά ρα κινήθηκε με προσοχή προς το μέρος τους.

«Είναι νεκροί», είπ ε ο Φλάν ερι κ αθώ ς σηκ ων όταν .

Αντιδρώντας αυθόρμητα, η Σάρα έστρεψε την κάννη του

όπλ ου της προ ς το μέρος του.

«Εγώ είμαι » φώ ναξ ε ο Φλάνερι σηκώνοντας τ α χέρια ψ ηλά.

Με ένα ντροπιασμένο χαμόγελο, η Σάρα κατέβασε το πι-

στόλι . «Υπάρχει άλλος;»

«Ένας ακόμα, αλλά το 'σκάσε από εκεί». Ο Φλάνερι έδειξε

την πίσ ω πό ρτα του θαλάμου.

Με το δαυλό στο χέρι , η Σάρα έσκυψε στο μικρό άνοιγμα

και εξα φα νίστη κε, για να επιστρέψ ει έπ ειτα α π ό ένα μόλις λε-

πτό. «Έφυγε. Αυτή η δίοδος διασχίζει υπόγεια όλη την πόλη

και έχει καμία εκατοστή ακόμα εξόδους». Πήγε στην κύρια εί-

σοδο και φ ώ να ξε: «Εντά ξει , Π ρέστον »




1(> I

Την επόμενη στιγμή, ο Πρέστον Αούκις έμπαινε στο θάλα-

μο. Κρατο ύσε κι εκείνος όπ λο, ένα υ πο πο λυβ όλ ο ΑΚ-47.

«Πού το βρήκες αυτό;» ρώτησε η Σά ρα .

«Το πήρα από έναν φρουρό», απάντησε, καθώς πήγαινε

τρέχοντα ς στο φίλο του. «Είσαι καλά, Μά ικλ;»

«Ναι, ναι» , απ άντ ησε ο Φλάνερι για να στρα φ εί έπειτα στη

Σά ρα . «Πού είναι η αστυν ομία;»

«Εγώ είμαι η αστυνομία», του απάντησε χαμογελώντας η

κοπέλα.

«Μόνη σου είσα ι; Εμένα μου φά νηκε σαν να υπήρ χε ολόκλη-

ρο απ όσ πα σμα εκε ί έξω».

«Πίστεψέ το, Μάικλ», είπε ο Πρέστον. «Η Σάρα είναι στρα-

τιώτη ς, αρχαιολόγος και μυστική πρά κτο ρα ς, όλα σε ένα».

Αμήχανη και πρόθυμη να αλλάξει θέμα, η Σάρα είπε: «Βρή-

καμε τέσσερις Παλαιστίνιους φρουρούς, αιδεσιμάτατε, δύο

έξω από τις κατακόμβες και δύο στον προθάλαμο. Ξέρετε αν

υπήρχαν κι άλλοι εκτός από τους μπράβους, τους δύο νε-

κρούς και εκείνον π ου είπ ατ ε ότι έ φυ γε;»

«Αυτοί δεν είναι Παλαιστίνιοι», απάντησε ο Φλάνερι, δεί-

χνοντας τους νεκρούς.

«Και δεν είμαι σίγουρος ούτε για τους φρουρούς», είπε ο

Πρέστον.

«Τι εννοείς;» ρώτησε η Σάρα.

«Κοίταξα λίγο καλύτερα εκείνον από τον οποίο πήρα το

όπλο. Ευρωπαίος μου φάνηκε, Μεσογειακός, ίσως, και φοράει

το ίδιο δαχτυλίδι με εκείνο π ο υ είδαμε στη φω τογ ρα φία ».

«Τι δαχτυλίδι;» ρώτησε ο Φλάνερι.

Η Σάρα χαμήλωσε το βλέμμα και κοίταξε τους δύο νεκρούς

άνδρες. «Του Βατικανού είναι, σωστά;» ρώτησε, και ο Φλάνερι

κατένευσε. «Και κάποιοι από τους άλλους φορούσαν δαχτυλίδι

με τη σφραγίδα του Βατικανού. Μ πο ρεί να ήθελαν να μας αφ ή-

σουν με την εντύπωση ότι είναι Παλαιστίνιοι. Σίγουρα, όμως,

κανένας τους δεν ήταν Α ραβ ας».

Ο Πρέστον πήγε στο τραπέζι και πέρασε την παλάμη του



326


πά νω α π ό το σύμβολο πο υ κοσμούσε το κέντρο του καλύμμα-

τος . «Είναι ίδιο μ' εκείνο στο ν π άπ υρ ο ».

«Ό χι ακρ ιβώς», είπε η Σά ρα , πλησ ιάζον τας κι εκείνη για να

το περ ιεργ ασ τεί «Αυτό έχει στο επάν ω μέρος έναν κύκλο, σαν

εκείνο του ανκχ, του αιγυπτιακού σταυρού. Το σύμβολο στον

πάπυρο του Δισμά έχει ένα μισοφέγγαρο με τις άκρες του

στραμμένες προς τα πάνω».

«Ακριβώς», είπε ο Φλάνερι. «Είναι το σύμβολο της Via Dei,

μ ιας μυστικής και πολύ επικίνδυνης φατρίας στους κόλπους

της Καθολικής Εκκλησίας. Μόνο που δεν ανήκουν ακριβώς

στην Εκκλησία».

«Ναι, οι Via Dei . Μου το υς είχες αναφ έρει ότα ν πρ ωτ οείδες

τον π άπ υρ ο. Νόμιζα ότι ήταν μεσαιωνική αδελφότητα . Υπά ρ-

χουν α κόμα;»

«Προ φα νώ ς. Διατείνονται ότι είναι πρ οσ τά τες του χριστια-

νισμού και της Εκκλησίας. Ο υπερβάλλων ζήλος τους, όμως,

τους οδήγησε σε ακρότητες, κι αυτές με τη σειρά τους σε σύ-

γκρου ση με του ς δογματικούς, με κατάληξη τον αφο ρισμό το υς,

εδώ και π ά νω α π ό έναν αιώνα. Τώρ α δρουν με ακόμα μεγαλύ-

τερη μυστικότητα, έχοντας προσελκύσει στις τάξεις τους και

μερικά από τα πιο σημαίνοντα πρόσωπα του Βατικανού».

Έδε ιξε τα σώματα στο π άτω μα.

«Τι έκαναν εδώ πέρα;» ρώτησε η Σάρα. «Και τι ήθελαν από

εσας;»

«Προσπαθούσαν να πάρουν στα

χέρια τους

τον πάπυρο

του Δισμά, κάτι που θεωρούν ότι τους ανήκει δικαιωματικά».

«Επομένω ς, το σύμβολο στον π ά π υρ ο σχετίζεται όντως με

αυτό εδώ».

«Έτσι πιστεύουν», της είπε ο Φλάνερι. «Το έμβλημά τους,

όμω ς, όπω ς και η οργάνωσή τ ους δεν είναι πα ρ ά μια διαστρο-

φ ή της αλήθειας».

«Και π οια είναι η αλήθεια;» ρώ τησε ο Πρέσ τον.

«Αυτό, φίλε μου, είναι που πρ οσ πα θώ κι εγώ ν' ανακαλύψω».

«Ποιοι είναι αυτοί;» ρώ τησε η Σά ρα δείχνοντας τους νεκρούς.




1(> I

Για μια στιγμή, ο Φλάνερι σκέφτηκε αν έπρεπε να αποκα-

λύψει όλα όσα γνώριζε, έπειτα όμως αποφάσισε ότι δεν είχε

το δικαίωμα να παρεμποδίσει την έρευνα της αστυνομίας.

«Ναι, του ς γνώ ριζα και τους τρεις. Κα λύτερα α π ' όλους ήξερα

τον αιδεσιμότατο Σον Γουέστερ». Γονάτισε πλάι στ ο σώ μα το υ

βιβλιοθηκονόμου του Βατικανού και προσευχήθηκε για την

ψυχή του ανθρώπ ου πο υ ήταν κάπο τε φίλος του.

«Μπ ορείτε να μας τα πε ίτε στο αυτοκίνητο, καθώς θα επι-

στρέφο υμε στην πόλη», πρό τεινε η Σά ρα , όταν ο Φλάνερι τε-

λείωσε την προσευχή.

Ο ιερωμένος σηκώθηκε και την κοίταξε. «Το ξέρεις ότι μου

έσωσες τη ζωή, Σάρα; Ετοιμάζονταν να με σκοτώσουν όταν

μπήκες μέσα».

«Αυτή είναι η Σάρα μας», είπε ο Πρέστον. «Όπως και όλοι

οι καλοί σωτήρες, καταφτάνει πάντα την κατάλληλη στιγμή.

Το σκηνικό μού θύμισε την ταινία Η επέλαση της ελαφράς τα-

ξιαρχίας».

Ο Φλάνερι γέλασε και συνειδητοποίησε πόσο ωραίο ήταν

που μπορούσε ακόμη να γελάει , δεδομένων των συνθηκών.

«Ναι, έχω δει κι εγώ κάμποσες απ' αυτές τις ηρωικές ταινίες

με τον Τζ ον Γουέιν και το αμερικανικό ιππ ικό . Π είτε μο υ, όμω ς,

πώς με βρήκατε;»

Ο Πρέστον ετοιμάστηκε να του εξηγήσει , αλλά η Σάρα τον

σταμάτησε παίρνοντας το λόγο. «Πρώτα θα ήθελα να μου

απαντήσετε σε κάτι . Έξω από το Εγγαδί σάς απήγαγαν, έτσι

δεν είναι;»

«Πώ ς το ξέρεις;»

«Βρήκα τα ίχνη σας δορυφορικά και βεβαιώθηκα ότι κάτι

δεν πήγαινε καλά, όταν είδα την πορεία που ακολουθήσατε

για να φ τά σε τε εδώ. Μόνο ένας τρελός θα έπα ιρνε με τη θέλη-

σή του α υτό ν το δρόμο».

«Δορυφορικά; Πώ ς το κατά φερες αυτό;»

«Κανονικά πρόκειται για πληρο φορ ία πο υ δε θα έπ ρε π ε να

αποκαλύψω, πιστεύω όμως ότι έχετε το δικαίωμα να ξέρετε .



326


Έχ ετ ε ακόμα την ταυτότη τα π ου σα ς έδωσε ο Πρέστον στην

πρώ τη επίσκεψη σας στη Μασάντα ;»

«Ναι , στην τσ έπ η μου».

«Έχει ενσωματωμένο ένα μικροτσίπ», είπε η Σάρα. «Μ' αυ-

τό τον τρόπο, οι σαρωτές και το προσωπικό ασφαλείας μας

δεν είναι μόνο σε θέση να σα ς αναγν ωρ ίσουν, α λλά και να ακο-

λουθήσουν τα ίχνη σας μέσω του Διεθνούς Δορυφορικού Συ-

στήματος Πλοήγησης».

«Δηλαδή, όλο αυτό τον καιρό, ήξερες και την παραμικρή

κίνησή μου;»

«Α, όχι, μην ανη συ χείτε. Σ υνή θω ς κάτι τέτοια δεν τα ελέγχω ,

και σας διαβεβαιώνω ότι αυτή η διαδικασία απαιτεί ειδική

άδεια πρόσ βα ση ς. Ό τ α ν , όμως, κατάλαβα ότι κάτι δεν πήγαι-

νε καλά, απ οφ άσ ισα να τη χρησιμοποιήσω. Έτσ ι ακολούθησα

τις διαδρομές π ου κάνατε τ ις τελευταίες ώρ ες, ώ σπ ου έχασα

τα ίχνη σας σε ένα σημείο όχι πολύ μακριά από εδώ».

«Πώ ς έγινε αυ τό;» ο Φλάνερι έβγα λε την ταυ τότ ητά του και

την έδειξε στη Σά ρα . «Αφού την είχα π ά νω μου».

«Ο δορυφόρος δεν πιάνει το σήμα απ ό εδώ κάτω, α π ό τις

κατακόμβες. Αφού όμως το ίχνος μάς οδήγησε ως την εξωτε-

ρική είσοδο, δεν ήταν δύσκολο να καταλάβουμε πού βρισκό-

σαστε» .

«Καταπληκτικό», ε ίπε ο Φλάνερι , κοιτάζοντας καλύτερα

την ταυ τότη τά του. «Πραγματικά απίθανο».

Ο Πρέστον χαμογέλασε. «Ναι . Θα μπορούσες να πεις ότι

κάποιος σε πρ όσεχ ε α π ό τον ουρανό».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 38

ΡΩΜΗ ΚΑΙΓΟΤΑΝ επί εννέα μέρες. Τα δύο τρίτα της πό-

λης είχαν καταστραφεί, και μόνο τέσσερα από τα δεκα-

τέσσερα διαμερίσματά της παρέμειναν ανέγγιχτα. Τα τρία κα-

ταστράφηκαν ολοσχερώς, στα άλλα επτά δεν έμειναν παρά

ελάχιστα, ετοιμόρροπα κτίρια. Το παλάτι του Νέρωνα μετα-

μορφώθηκε σε έναν λόφο από τέφρα, και όλοι του οι θησαυ-

ροί χάθηκαν για πά ντα .

Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν στη φωτιά τα σπίτια τους και

όλα τα υπάρχοντά τους. Για ένα διάστημα, οι ταξικές αντιθέ-

σεις έτειναν να εκλείψου ν καθώς ελάχιστα πια διαφοροποιού-

νταν οι πλέον ευκατάστατοι και ισχυροί πολίτες της Ρώμης

α π ό τους πλέο ν ενδεείς και αδύν αμους, αφ ού έμεναν στοιβαγ-

μένοι όλοι μαζί στα πρόχειρα καταλύματα που είχαν στηθεί

βιαστικά στα περίχω ρα της π όλης.

Η Μαρκέλα και ο Ρουφίνος Τάκιτος ήταν πιο τυχεροί από

πολλούς, αφού διέθεταν και δεύτερο σπίτι. Οι γονείς της Μαρ-

κέλας είχαν μια βίλα στην Καμ παν ία, λίγο έξω α π ό τη Ρώμη, την



326


οποία, μετά το θάνατο τους, είχε κληρονομήσει η κόρη τους.

Κυνηγημένη από τη φωτιά, η Μαρκέλα είχε αφήσει απρόθυμα

τον Τίβρο για να συνοδεύσει το σ ύζυγο της στην Κα μπανία, στο

πλα ίσιο μιας άτ υπ ης σ υμφω νίας, βάσει της οποίας ο δεύτερος

δε θα πρα γματ οπο ιούσε τις απ ειλές του εναντίον του π ρώ του ,

του άνδρα π ο υ πίσ τευ ε π ω ς ήταν ο Δισμάς βαρ-Δισμάς.

Προτού ακόμα σβήσουν εντελώς οι φωτιές, είχε αρχίσει να

κυκλοφορεί η φήμη ότι η πυρκαγιά ήταν έργο του Νέρωνα.

Ή τ α ν γνωστό ότι ο αυτοκράτορας επιθυμούσ ε να ξεφ ορτω θεί

τα παραπήγματα της Ρώμης για να ξαναχτίσει την πόλη σε

ακόμα πιο μεγαλόπρεπο ελληνοπρεπές αρχιτεκτονικό ύφος,

και οι φή μες έλεγαν τώ ρα π ω ς είχε χρησιμοποιήσει τον εμπρη -

σμό ως μέσο για την επίτευ ξη τω ν σκοπ ών του. Δυστυ χώ ς για

όλους, όμως, η ελεγχόμενη πυρκαγιά που σχεδίαζε είχε ξεφύ-

γει εκτός ορίων, κατακαίγοντας τα π άν τα . Ακουγόταν άλλη μια

ιστορία, που τον ήθελε να στέκεται στην κορυφή του Παλατι-

νού Λόφου και να παίζει τη λύρα του, παρακολουθώντας τις

φλόγες να κατατρώγουν την πό λη.

Ήταν γεγονός ότι ο Νέρων είχε κατά νου ένα φιλόδοξο

πρόγραμμα ανοικοδόμησης για την πρωτεύουσά του, ήταν,

ωστόσο, μάλλον απίθανο να επιχείρησε να το εφαρμόσει με

έναν τόσο παρ άδο ξο τρ όπ ο. Δε βρισκόταν καν στη Ρώμη όταν

ξέσπασε η φωτιά , αλλά επέστρεψε γρήγορα από το παλάτι

του σ το Αντίο και όλη εκείνη την πρ ώ τη νύ χτα τριγύριζε στη ν

πόλη, χωρίς να περιμένει καν τους προσωπικούς φρουρούς

του να τον συνοδεύσουν. Διηύθυνε τ ις πρ οσ πά θειες κατάσ βε-

σης των πυρκαγιών και βοήθησε προσωπικά στη διάσωση

ορισμένων πολιτών. Παρ' όλ' αυτά, οι φήμες που τον ήθελαν

αρχιτέκτονα της φωτιάς ήταν τόσο επίμονες και ο θυμός του

κόσμου τόσο απρο κάλυ πτος , πο υ μερικοί απ ό τους υποστη-

ρικτές του άρχισαν να φοβο ύνται για την ασ φά λειά το υ - και

τη δική το υς, επ ίση ς.

Ο Ρουφίνος συγκαταλεγόταν ανάμεσα στους πλέον ένθερ-

μους υποστηρικτές του αυτοκράτορα, όχι τόσο επειδή συμ-




φω νού σε με την πολιτική το υ ή εκτιμούσ ε τα καλλιτεχνικά τά-

λαντά το υ, αλλά για τί πίσ τευ ε ότι η δική του επιρρο ή εξαρτιό-

ταν άμεσα από την παραμονή του Νέρωνα στο θρόνο. Υπήρ-

χαν κι άλλοι πο υ μοιράζονταν τις απ όψ εις του Ρουφίνου π άν ω

στο ζήτημα και, εκείνη τη συγκεκριμένη ημέρα, δύο από αυ-

τούς, ο Κάσιος Αβιτος και ο Σενέ κας Φά βιος, είχαν κα ταφτά σει

στην έπαυλη της Καμπανίας να κουβεντιάσουν την κατάστα-

ση. Η Μαρκέλα δεν έπαιρνε μέρος στη συζήτηση, αλλά καθό-

τα ν σε μια γωνιά, αφο σιωμένη σ το κέντημά της.

«Δεν π ισ τε ύω ότι ήταν ο Νέρων», δήλωσε ο Σεν έκα ς. «Είμαι

πεπεισμένος ότι το έκαναν οι Εβραίοι . Ήδη οι έμποροί τους

έχουν κέρδη από την ανοικοδόμηση».

«Δεν ήταν οι Εβραίοι αλλά οι χριστιανο ί», αντέτεινε ο Κάσιος.

«Γιατί το λες αυ τό;»

«Γιατί η θρησκεία τους έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους

πα νάρ χαιου ς θρησ κευτικούς και κοινωνικούς θεσμούς μας κα-

θώς και με τις πρακτικές μας. Πιστεύω ότι οι χριστιανοί είναι

οι ορκισμένοι εχθροί μας. Και μην ξεχνάς ότι ελάχιστοι απ' αυ-

τούς έχασα ν τα σπ ίτια τους».

«Μα, οι χριστιανοί και οι Εβραίοι δεν είναι οι ίδιοι;»

«Καθόλου ίδιοι. Οι Εβραίοι έζησαν ανάμεσά μας επί αιώνες

και, ενώ είναι βρο μεροί και τρισάθλιοι, δεν μπλέκ ου ν τα χν ώτ α

τους με τα δικά μας και δημιουργούν πρ οβλ ήμα τα μονάχα στ α

μέρη τους. Από την άλλη, αυτοί οι νέοι χριστιανοί θέλουν να

μας προσηλυτίσουν στη θρησκεία τους. Και , λυπάμαι που το

λέω, αλλά φαίνεται να πετυχαίνουν το σκοπό τους. Πολλοί

από τους πολίτες μας έχουν ασπαστεί την πίστη τους προδί-

δοντας τη Ρώμη».

«Ναι, αλλά ο αρχηγός της αίρεση ς, αυ τός ο Ιησούς πο υ είχε

στα υρ ω θεί πρ ιν α π ό χρόνια, ήταν επ ίση ς Εβρα ίος. Έτ σ ι δεν εί-

ναι ;» ρώ τησε ο Σενέκ ας.

«Ή τα ν, αλλά οι Εβραίοι τον απ οκήρ υξαν και ζήτησαν το θά-

νατο του», του εξήγησε ο Κάσ ιος. «Ό χι, κανένας δε θα μπορ ούσε

να πε ι ότι οι Εβραίοι και οι χριστιανο ί έχου ν κοινά σ υμφ έρον τα».



326


«Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι πώς εξακολουθούν να

πισ τεύο υν σε κάποιον πο υ έχει πεθάνει» .

«Οι χριστιανοί πιστεύουν ότι αυτός ο Ιησούς αναστήθηκε

εκ νεκρών», είπ ε ο Ρουφίνος, μπαίνοντα ς στη συζήτη ση. «Έτσ ι

δεν είναι, Μαρκέλα;» ρώτησε, για να προσθέσει βιαστικά

στρεφόμενος προς τους συνομιλητές του: «Η γυναίκα μου δεν

είναι χριστιανή, αλλά είχε κάτι πάρε δώσε μ' αυτούς κατά τη

διάρκεια εκείνων των δυσάρ εστων επεισοδίων στην Έ φε σο ».

«Αναστήθηκε εκ νεκρών;» είπε ο Κάσιος κοροϊδευτικά κι

έβαλε τα γέλια μαζί με τον Σενέκα. Ο Ρουφίνος όμως εξακο-

λούθησε να κοιτάζει αγέλαστος τη Μαρκέλα.

«Αυτό είναι το χριστιανικό π ιστ εύ ω », είπ ε. εκείνη χαμηλό-

φω να , χωρ ίς να σηκώσει το κεφάλι απ ό το κέντημά της.

«Λέτε, δηλαδή, ότι οι χριστιανοί λατρ εύου ν ένα φά ντασ μα»,

ε ίπε ο Σενέκας. «Και ούτε καν το φάντασμα ενός από τους

θεούς, αλλά το φά ντα σμα ενός σταυρω μένου Εβραίου;»

«Εσύ τι νομ ίζεις, Μα ρκέλα ; Είναι στοιχειό ο Ιησούς ο Ιουδαίος;»

«Αυτοί πο υ τον είδαν λένε ότι δεν ήταν φάντα σμα αλλά π ω ς

τους παρου σιάστηκ ε με σάρκα και οστά», απά ντησ ε η Μαρκέλα.

Ο Κάσιος γέλασε. «Μιλάτε σαν να πιστεύετε ότι υπήρξαν

όντως άνθρωποι π ου τον αντίκρισαν». Ό τ α ν είδε ότι η Μαρκέ-

λα δεν του απαντούσε, ο Κάσιος κοίταξε τον Ρουφίνο με σχε-

δόν απρ οκάλυπ τη καχυποψία.

«Πολύ

ενημερωμένη τη βρίσκω

τη γυναίκα σου στο χριστιανικό δόγμα. Από τα δυσάρεστα

επεισόδια τα έμαθε όλα αυτά;»

«Ένας παιδικός φίλος της, ο Μά ρκος Αντώνιος, ήταν εκατό-

νταρχος στην πρ οσ ω πικ ή μου φρου ρά όταν ήμουν κυβερνήτης

στην Έφεσο. Έγινε χριστιανός, και η Μαρκέλα, με την άδειά

μου, φυσ ικά, πρ οσ πά θη σε να τον κάνει να δει το λάθος του».

«Εκατόνταρχος και έγινε χριστιανός;» ρώτησε ο Σενέκας.

«Μη μου πε ις ότι εξακολο υθεί να είναι αξιωματού χος μας».

Ο Ρουφίνος κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Ήταν τρομερά

ισχυρογνώμων και αρνήθηκε να δεχτεί την προσφορά μου να

του δώσω χάρη, αν μετανοούσε και απ οκή ρυττε δημόσια α υτό




τον Ιησού. Τελικά, το δικαστήριο μου τον καταδίκασε σε θάνα-

το, αυτός όμως κατόρθωσε να αποδράσει από τις φυλακές.

Τουλάχιστον, δεν εξακολουθεί να ντροπιάζει την Αυτοκρατο-

ρία έχοντας το βαθμό του εκατόνταρχου. Επί πολλά χρόνια,

δεν είχα μάθει τίπ οτ α γ ί αυτό ν, αλλά η γυναίκα μου άκο υσε κά-

ποια στιγμή ότι παντρεύτηκε την Εφέσια πόρνη του και τώρα

ζει ω ς καλλιεργητής σύκω ν στ η Δα λματία».

«Στη Δαλμ ατία;» χλεύασ ε ο Σενέκ ας. «Κα λύτερα να με σκο-

τώσο υν παρ ά να ζήσ ω εκεί» .

Ο Κάσιος κοίταξε όλος περιέργεια τη Μαρκέλα. «Και πώς

τα μάθατε όλα α υτά ;»

«Δεν την καταλαβα ίνεις τη γυναίκα μου». Ο Ρουφίνος π ίεσ ε

τον εαυτ ό του να χαμογελά σει . «Είναι υπερ βολικά ανεκτική και

καλή. Της τα έχω πει χίλιες φο ρές, εκείνη όμως, σε ό,τι αφ ορά

στις φιλίες της , δεν κάνει διακρίσεις ανάμ εσα σε Ρω μαίους, χρι-

στιανούς ή Εβραίους».

«Δεν υπάρχει νόμος που να απαγορεύει τις γνωριμίες με

χριστιανούς», ε ίπ ε η Μαρκ έλα, κρατώ ντας τη φωνή της ήρεμη

και το βλέμμα της χαμηλωμένο.

«Μήπως θα μπορούσες τώρα να μας αφήσεις για λίγο μό-

νους, αγαπητή μου;» ρώτησε ο Ρουφίνος με επίπλαστη τρυ-

φερότητα. «Οι κουβέντες περί θρησκείας και πολιτικής δεν

αρμ όζου ν σε γυναίκες».

«Ό π ω ς επιθυμείς» , απ άντη σε η Μ αρκέλα, καθώς σηκωνό-

ταν. Στάθηκε για μια στιγμή, χαιρέτησε με μια ελαφριά κλίση

του κεφ αλιού της τους τρεις άνδρες κι ύστερ α έκανε μεταβολή

με κατεύθυνση την πό ρτα .

Ο Κάσιος άρχισε να μιλάει , ο Ρουφίνος όμως σήκ ω σε το χέ-

ρι και του έκανε νόημα να περιμένει ώ σπ ο υ να μείνουν μόνοι.

Ένα λεπτό μετά, η Μαρκέλα ήταν καθισμένη σε ένα μικρό δω-

μάτιο στον δεύτερο όροφο. Αίγο μετά την εγκατάστασή της

στην έπαυλ η, ε ίχε ανακαλύψει πω ς το σύστη μα α πό ανοίγμα-



3

2

6


τα που χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά θερμότητας από

το ένα δωμάτιο στο άλλο μετέφερε επίσης και τους ήχους. Το

δωμάτιο πο υ είχε διαλέξει βρισκόταν ακριβώς πά νω α π ό εκεί-

νο όπου ο Ρουφίνος καθόταν με τους καλεσμένους του, και η

συζήτησή τους έφτανε πεντακάθα ρη ως τα αυτιά της .

«Το βρίσκεις σοφό να επιτρέπεις στη γυναίκα σου να συγ-

χρωτίζεται με χριστιανούς;» έλεγε ο Κάσιος, και ο τόνος της

φωνής του υποδήλωνε ανησυχία μαζί και αποδοκιμασία.

«Να της το επιτρέπω;» απάντησε ο Ρουφίνος. «Όχι μόνο

της το επ ιτρ έπ ω , α λλά το ενθαρρύνω κιόλας».

«Μπο ρώ να ρω τήσω γιατ ί;»

«Γιατί εξυ πη ρε τεί τους σκ οπ ού ς μου. Το έχεις πει και μόνος

σου πολλέ ς φορ ές, Κάσ ιε. Πρέπει να γνωρίζουμε τους εχθρούς

μας ή τους πιθανο ύς εχθρούς μας. Λες να μην καταλαβαίνω τι

απειλή αποτελούν αυτοί οι χριστιανοί; Το σημαντικότερο,

όμως, είναι ότι αναγνωρίζω τη χρησιμότητά τους, όπως και

αυτή του να επιτ ρέ πω στη γυναίκα μου να συγχρωτίζεται μαζί

τους, όπ ως το έθεσες. Η Μα ρκέλα μού αναφέρει κατα λεπτ ώς

τις κινήσεις τους».

«Αρα, είναι ο κατάσκοπος σου;» ρώτησε ο Σενέκας.

Ο Ρουφίνος γέλασε. «Χωρίς να το υποψιάζεται. Παραείναι

ντελικάτη για να παίξει ρόλο κατασκόπου. Της αρέσει , όμως,

πολύ να μου μιλάει , κι εγώ την ενθαρρύνω να φλυαρεί για τα

έθιμα και τις ενέργειες των χριστιανών, των Εβραίων και όλων

εκείνων με τους οπ οίους σχετ ίζεται. Εξάλλου, όπ ω ς δεν πα ύει

να επισημαίνει κι εκείνη, δεν υπ άρ χει νόμος π ο υ να α πα γορ εύει

τις φιλίες με χριστιανούς».

«Υπάρχει περ ίπτω ση να π ροση λυτίστηκε . ..»

«Μα τους θεούς, όχι » ε ίπε με απ όλυ τη πεπ οίθ ησ η ο Ρουφί-

νος. «Τη διασ κεδά ζουν οι αλλιώτικοι άν θρ ω πο ι, αυτό είναι όλο.

Ό σ ο γ ια την αφοσίωσ η της Μαρ κέλας στους θεούς μας , αυτή

είναι αδιαμφισβήτητη. Τηρεί με πρ οσή λωσ η όλα τα απα ραίτη-

τα τελετουργικά και τις προσφορές. Είναι πολύ αφοσιωμένη

στον Απόλλωνα και προσεύχεται σ' αυτόν καθημερινά».




1(> I

Ακούγοντας την αναφ ορά σ τον Από λλων α, η Μα ρκέλα χα-

μογέλασε. Ο Ρουφίνος την έπιανε πολύ συχνά να προσεύχε-

ται, και κάθε φο ρά εκείνη του εξη γού σε ότι πρ οσ ευχ ότα ν στο ν

Φω τοδότη Θ εό, γνωρίζοντας ότι ο άνδρας της θα νόμιζε π ω ς

εννοούσε τον Θ εό Ή λιο , δηλαδή τον Απ όλλω να.

«Καλά θα κάνεις να την προσ έχεις», του επέ στη σε την προ-

σοχή ο Κάσιος. «Αυτοί οι χριστιανοί είναι επικίνδυνοι και, να με

συγχωρείς πο υ θα σ' το π ω , η γυναίκα σου φαίνεται ευκολόπι-

στη».

«Έτσι δεν είναι όλες;» απάντησε μισογελώντας ο Ρουφίνος.

«Όλη αυτή η κουβέντα για τους χριστιανούς, όμως, μου έδω-

σε μια ιδέα. Αν καταφέρουμε να πείσου με τους ευυπ όλη πτο υς

πο λίτε ς της Ρώμης ότι οι χριστιανο ί ήταν εκείνοι πο υ ξεκίνησαν

τη φω τιά, η οργή τους για τον Νέρωνα θα ξεθυμάνει».

«Και π ώ ς θα το πετ ύχο υμε αυτό;» ρώ τησε ο Σενέκας.

«Βάζοντας τον Νέρωνα να πει ότι ερεύνησε τα αίτια της

πυρ καγιά ς και ανα κάλυψ ε π ω ς ήταν έργο των χριστιανών. Και

μετά θα τον πείσου με να π ερά σει έναν νόμο π ου να ορίζει ότι

το να είσαι χριστιανός απ οτ ελε ί έγκλημα κα τά των Αρχών».

«Θ α συμφω νήσει με κάτι τέτοιο ο Νέρων;» ρώτη σε ο Κάσιος.

«Θα κάνει οτιδήποτε θεωρήσει πως είναι προς το συμφέ-

ρον του», απ άν τησ ε ο Σέν εκα ς.

«Το συγκεκριμένο είναι, και πολύ μάλιστα.. . Εύκολα θα τον

πείθαμε να το κάνει , φτάνει να βρούμε τρόπο να εξασφαλί-

σουμε μια ακρόα ση», είπ ε ο Ρουφίνος.

«Ίσω ς μπ ορώ να μιλήσω στον Λαέλιο» , πρότεινε ο Σενέκ ας.

«Είναι κι αυτός μουσικός, και ο αυτοκράτορας τον εμπιστεύε-

ται».

«Ωραία, ωραία». Ο Ρουφίνος χαμογέλασε πλατιά. «Πες

στον Λαέλιο ότι πρ έπ ει να πείσει τον Ν έρωνα να ξεκινήσει εκ-

στρατεία κατά των χριστιανών. Πες του ότι αυτοί φταίνε για

την πυ ρκα γιά και για όλα τα δεινά πο υ μας βρήκαν. Πρ έπει να

τους μαζέψουμε, να τους ρίξουμε στις φυλακές και να εκτελέ-

σουμε όλους τους ηγ έτες τους».



32

6


Στο επάνω δωμάτιο, η Μαρκέλα έβγαλε μια αυθόρμητη

πνιχτή κραυγή και κάλυψε αμέσως το στόμα της για να μην

ακουστεί .

«Είσαι σίγουρος ότι θα πετύχει ;» είπε δύσπιστα ο Κάσιος.

«Δεν έχουμε στοιχεία π ο υ να αποδεικνύο υν την ανάμειξη των

χριστιανών, και μην ξεχνάς ότι ο Νέρων τούς έχει αφήσει να

ζουν ελεύθερα ανά μεσά μας. Ίσ ω ς δε θέλει το διωγμό τους».

Ο Ρουφίνος γέλασε. «Όταν ο Νέρων αισθάνθηκε ότι απει-

λείται, δε δίστασε να σκοτώσει την ίδια του τη μητέρα. Και να

δολοφονήσει , επίσης, τη σύζυγο και τον αδελφό του. Αν μπο-

ρέσουμε να τον πείσουμε ότι ο μόνος τρόπος για να διατηρή-

σει το θρόνο του θα είναι να ανακηρύξει παράνομους τους

χριστιανούς, δε θα το σκ εφ τε ί στιγμή».

«Μπορεί», συμφώνησε ο Κάσιος. «Κι αν είμαστε εμείς αυτοί

π ου θα του προσ φέρ ουν διέξοδο α π ό το δίλημμα, τότε θα μας

είναι αιωνίως ευγνώμων». Στράφηκε στον Σενέκα. «Ο Ρουφί-

νος έχει δίκιο. Πρέπει να πας στον Λαέλιο».

«Θα το κάνω αμέσως», ε ίπε ο Σενέκα ς.

Η Μ αρκέλα άκ ουσε κάποιον να σπρώ χνει την καρέκλα του .

Ακολούθησε ήχος βημάτων, καθώς ο Σενέκας κατευθυνόταν

προς την πόρτα.

«Θα σε συνοδεύσω», προσφέρθηκε ο Κάσιος, σπρώχνο-

ντα ς κι εκείνος την κα ρέκλα το υ για να σηκ ωθ εί.

«Σενέκα», φώναξε ξοπίσω του ο Ρουφίνος. «Θα πεις στον

αυ τοκ ρά τορ α ότι η ιδέα ήταν δική μου;»

«Φυσικά».

«Πες του, επίσης, ότι θα του παραδώσω προσωπικά έναν

από τους χριστιανούς ηγέτες, τον Δισμά βαρ-Δισμά. Πιστεύω

π ω ς αυ τό θα αυξήσει την πιθανότητα να πειστεί».

Όταν ο ήχος των βημάτων έσβησε, η Μαρκέλα σηκώθηκε

και πή γε αθ όρυβ α στο δωμάτιο της. Γονά τισε μπ ρο στ ά στο μι-

κρό τραπέζι , που χρησιμοποιούσε ως ιερό, και προσπάθησε

να πνίξει τα δάκρυα που ανάβλυζαν από τα μάτια της. Ενώ

ήξερε ότι οι χριστιανοί αδε λφο ί της δ εν είχαν καμία σχέσ η με




την πυρκ αγιά , γνώριζε επ ίση ς ότι δε θα ήταν καθόλου δύσκο-

λο να πειστούν οι πολίτες της Ρώμης -του Νέρωνα συμπερι-

λαμβανομένου- πως είχαν παίξει κεντρικό ρόλο. Κινδύνευαν

ακόμα περισσότερο, αφού πολλοί από αυτούς ε ίχαν εγκατα-

στα θεί στη συνοικία Τρα στέβερ ε, η οπο ία ε ίχε παραμείνει σ χε-

δόν ανέγγιχτη από τη φωτιά. Αυτό μπορεί να ήταν ευλογία

Θεού, οφειλόταν, όμως, επίσης στο γεγονός ότι ο Τίβερης,

πο υ χώριζε το Τρα στέβερ ε α π ό την υπό λοιπη πό λη, ε ίχε ανα-

κόψει την πορ εία της φωτιάς. Οι γεμάτ ες προκα ταλήψ εις μά-

ζες , ωσ τόσο, μπορ ούσαν εύκολα να πειστο ύν ότι η καλή τύχη

των χριστιανών ήταν από δειξη της ενοχής τους .

Η Μαρκέλα έσφιξε τα χέρια της και κράτησε τα μάτια της

κλειστά, επαναλαμ βάνοντα ς ξανά και ξανά την πρ οσ ευχή του

Κυρίου. «Γενηθήτω το θέλημά σου . Γενηθήτω το θέλημά σου ».

Εκείνο το βράδυ, αφού κοιμήθηκε ο Ρουφίνος, η Μαρκέλα βγή-

κε από την έπαυλη και άρχισε να προχωράει με ζωηρό βήμα

στην Αππία Οδό, ώσπου έφτασε στα περίχωρα της Ρώμης. Ο

αέρα ς απ έπ νε ε έντονα τη μυρωδιά του καμένου ξύλου και της

καπνισμένης πέτρας. Ένα σύννεφο αιθάλης εξακολουθούσε να

σκεπάζει την κατεστραμμένη πόλη, και ομάδες αστέγων είχαν

κατασκηνώσει στο ύπαιθρο καθώς δεν είχαν πού αλλού να

μείνουν.

Μόνο όταν μπήκε στην Οδό Πορτουένσις, άρχισε η Μαρκέ-

λα να βλέπει ξανά ακέραια κτίρια. Έφτασε στο σπίτι του Γάιου,

όπ ου την καλωσόρισαν παρ ά την προχωρημένη ώ ρα. Το οίκη-

μα ήταν σχεδόν γεμάτο, αφού είχε ανοίξει τις πόρτες του σε

πολλο ύς α πό εκείνους πο υ είχαν χάσει τα δικά τους σπ ίτια.

Ανάμεσα στους φιλοξενούμενους ήταν και ο Τίβρος με τον

Δισμά. Η Μαρκέλα ευχαριστήθηκε που είδε τα δυο αδέλφια

μαζί . Αν και η έχθρα πο υ του ς χώ ριζε κ άπ οτε δεν υπ ήρχ ε πια ,

εξακολουθούσαν να επισκιάζο υν τη σχέση το υς τα διαφορετι-

κά πισ τεύω τους .



3

2

6


«Μαρ κέλα Δεν περίμενα να σε δω τόσο σύντομα » ε ίπε ο

Τίβρος πηγαίνοντας βιαστικά προς το μέρος της, όταν την εί-

δε να μπαίνει στη μεγάλη αίθουσα των συναντήσεων. «Είσαι

καλά; Είσαι ασφαλής;»

«Ναι» . Του χαμογέλασε ντροπαλά. «Το σπίτι στην Καμπα-

νία είναι ασφαλές και άνετο».

«Χαίρομαι. Ανησ υχο ύσα για σένα».

«Κι εγώ για σένα», απ άν τη σε εκείνη.

«Καλωσόρισες, Μαρκέλα, χαίρομαι πολύ που σε βλέπω»,

φώ ναξε ο Δισμά ς, καθώς τους πλησ ίαζε α π ό την απέναντι με-

ριά του δωμ ατίου.

Το πρόσωπο του φωτιζόταν από το χαμόγελο του καλω-

σορίσμα τος, ότα ν όμως η Μ αρκέλα τον κοίταξε στα μά τια, εί-

δε να καθρεφτίζονται στα βάθη τους σκέψεις αγωνιώδεις . Ο

Τίβρος κι εκείνη δεν του είχαν μιλήσει ποτέ για τα αισθήματα

που τους έδεναν, δεν υπήρχε όμως αμφιβολία ότι ο Δισμάς

καταλάβαινε πως ήταν ερωτευμένοι. Και ενώ το βλέμμα του

φανέρωνε την επιδοκιμασία του, υποδήλωνε και μια βαθιά

ανησ υχία για τη δυσκολία και την επικινδυνότητα π ο υ πα ρο υ-

σίαζε η κατάστασή τους. Εκείνος δεν ήταν χριστιανός, εκείνη

είχε βαπτισθεί στο όνομα του Ιησού, εκείνος ήταν λαϊκός

Εβραίος, εκείνη αριστοκρ άτισσα Ρωμαία, εκείνος ελεύθερος να

πα ντρ ευτεί , εκείνη η σύ ζυγο ς κάποιου άλλου. Διώχνον τας μα-

κριά αυτές τ ις σκέψεις , η Μαρκέλα ανταπέδωσε το χαιρετι-

σμό του Δισμά .

Ο Δισμάς χαμογέλασε ακόμα πιο π λα τιά. «Τι γυρεύεις εδώ;

Δε ν έχουμε συγκέντρωση απόψ ε» .

Η Μαρκέλα πήρε βαθιά ανάσα, όταν όμως μίλησε, η φωνή

της ακού στηκ ε ήρεμη και σταθ ερή. «Κινδυνεύετε όλοι σα ς, αλ-

λά εσύ, ο Παύλο ς και ο Πέτρος περ ισσότερο α π ' όλους».

«Γιατί;» ρώτησ ε ο Δισμά ς.

«Η πυρκαγιά. Στήνεται μια πλεκτάνη προκειμένου να πεί-

σουν τον αυτοκράτορα να κατηγορήσει

τους

χριστιανούς για

την πυρ καγιά».




1(> I

Ο Γάιος και μερικοί άλλοι πλη σία σα ν για να ακο ύσου ν τα νέα .

«Και γιατί να κατηγορήσει εμάς;» ρώτησε ο Γάιος. «Τι λόγο

θα είχαμε να κατακάψουμε τη Ρώμη; Δεν έχουμε διαφορές με

τον Νέρωνα. Έχ ει δείξει ανοχή απέν αντι στη θρησκεία μας».

«Δε χρειάζεται να υπάρχει λόγος», απάντησε η Μαρκέλα

κουνώντας το κεφ άλι. «Δεν καταλα βαίνετε; Α ν ο Νέρων πει ότι

είμαστε ένοχοι, η ενοχή μας δεν πρόκειται να αμφ ισβητηθεί. Θ α

μας χρησιμοποιήσει ω ς εξιλαστήρ ια θύμα τα για να στρέψει την

οργή των πο λιτών αλλού , μακριά απ ό το άτομό του».

«Ναι, αλλά οι πο λίτες της Ρώμης αποκλείεται να π ιστ έψ ου ν

ένα τόσο χονδροειδές ψέμα», είπε κάποιος από τους υπόλοι-

πο υς της ομήγυρης.

«Δεν έχει σημασία αν θα το πιστέψουν ή όχι», απάντησε η

Μ αρκ έλα. «Το μόνο π ου έχει σημ ασία είναι ότι ο Νέρω ν θα δηλώ-

σει ότι έτσι συ νέβη. Θ α χρησιμοποιήσει το ψέμ α του για να συλ-

λάβει και να εκτελέσει π ρώ τα τους ηγέτες μας κι έπ ειτα όποιον

δηλώνει πίσ τη στον Ιησού. Πρ έπει να φύ γετε. Ό λο ι σ ας».

Ο Δισμάς κούνησε το κεφάλι . «Δεν πάω πουθενά. Το έργο

μου εδώ δεν έχει τελειώσ ει».

«Πρέπει να φύγεις», είπε ο Τίβρος. «Πώς θα ολοκληρώσεις

το έργο σου , αν σε σκοτώ σουν ;»

«Ο αδε λφ ός σο υ έχει δίκιο, φίλε μου», είπ ε ο Γάιος. «Π ρέπ ει

να φύγεις, και αμέσως, μάλιστα». Ένα αμυδρό χαμόγελο σχη-

ματίστηκε σ τα χείλη του . «Και ξέρ ω το τέλειο κρησ φύγ ετο, το

σπίτι το υ Φ ίλιπ πο υ α π ό τη Χα τίβα, σ το δρόμο για το Αρίμινο.

Θ α σ ε δεχτεί με ανοιχτές α γκάλες».

Ο Δισμάς αναστέναξε και κατένευσε. «Εντάξει , θα κάνω

ό,τι μου λες, αλλά μόνο για την ώ ρα».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 39

Ο ΕΠΟΜΕΝΟ ΠΡΩΙ, η Μαρκέλα βρισκόταν στον κήπο της

βίλας στην Κομ πα νία, όταν ένας αξιωματούχο ς της Πραι-

τωριανής Φρουράς κατέφθασε έφιππος. Ο άνδρας έδεσε το

άλογό του σε έναν από τους σιδερένιους κρίκους του φράχτη

κι ύστ ερα χαιρ έτησ ε τη Μ αρκ έλα με μια ελαφ ριά κλίση του κε-

φα λιού το υ, αγγίζοντας με το δεξί του χέρι την καλογυαλισμέ-

νη περικεφαλαία του.

«Καλή σας μέρα, αρχόντισσα Μαρκέλα».

«Καλημέρα και σε σένα, λεγάτε Λούσιε Καλπούρνιε», του

απάντησε .

«Φέρνω νέα στο σύζυ γο σα ς. Είναι μ έσα;»

«Θα τον βρεις στο περιστύ λιο».

Ο Καλπο ύρνιος άγγιξε ξανά το κράνος του και κατευθύνθηκε

πρ ος το σπ ίτι . Μέχρι να εξαφα νιστεί α π ό το οπτικό της πεδίο,

η Μαρ κέλα συνέχισε να ποτίζει την ανθισμένη γλυσίνα. Ύ σ τε ρ α

πή γε τρέχοντας να κρυφ τεί π ίσω α π ό μια α π ό τις κολόνες του

περιστυ λίου, της κλειστής αυλής στο κέντρο της έπα υλη ς.




«Καλά νέα, εξοχότατε. Εντοπίσαμε τον Δισμά βαρ-Δισμά»,

ανήγγειλε ο Ρωμαίος αξ ιωμα τούχο ς.

«Υπέροχα » απ άντ ησ ε ο Ρουφίνος. «Βρίσκεται υ πό κράτηση ;»

«Ό χι α κόμα. Π ερίμενα την άδειά σα ς για να τον συλλ άβω ».

«Φυ σικά και να τον συλ λάβεις Πήγαινε Αυ τή τη στιγμή »

είπε ανυπόμονα ο Ρουφίνος.

«Πολύ καλά, λοιπόν. Πηγαίνω να συγκεντρώσω τους άν-

δρες μου. Θα έχουμε τον εγκληματία στα χέρια μας ως το με-

σημέρι», δήλωσε ο Καλπούρνιος με ένα ζωηρό στρατιωτικό

χαιρετισμό.

Βλέποντας ότι ο στρατιώτης έκανε μεταβολή να φύγει, η

Μαρκέλα έτρεξε ξανά στον κήπο. Δεν είχε περάσει ούτε ένα λε-

π τό απ ό τη στιγμή πο υ ο Καλπούρνιος βγήκε απ ό το προ στώ ο,

και εκείνη φαινόταν και πάλι αφοσιωμένη στη φροντίδα των

λουλουδιών της.

«Με την άδειά σα ς, αρχόν τισσά μου», είπ ε ο άνδρας, καθώ ς

πήγ αινε να λύσει το άλογό το υ.

«Καλό δρόμο», απάντησε η Μαρκέλα.

Λίγο μετά την αναχώρηση του Καλπούρνιου, η Μαρκέλα

πήρε ένα καλάθι γεμάτο λουλούδια και πήγε στο περιστύλιο.

Βρήκε τον άνδρα της καθισμένο σε ένα πέτρινο παγκάκι και

χρειάστηκε να πιέσει πολύ τον εαυτό της για να μην αντιδρά-

σει στο πλα τύ , αυτάρεσ κο χαμόγελο του.

«Ρουφ ίνε, θα λείψ ω για λίγο», του είπ ε.

«Α, ναι ; Και πού θα πας;» ρώτησε αφηρημένα, σαν να είχε

πιο σημαντικά πράγματα στο μυαλό του. «Τα λουτρά έχουν

κατασ τραφ εί απ ό την πυρκαγιά» .

«Θέλω να επισκεφθώ κάτι φίλες που δεν έχω δει από τη

φω τιά και μετά , να βεβαιω θώ ότι είναι καλά. Θα τους π ά ω και

λουλούδια», είπε δείχνοντάς του το καλάθι. «Μόλις τα έκοψα».

«Θα μπορούσες να στείλεις κάποιον από τους υπηρέτες» ,

ε ίπε ο Ρουφίνος, έπε ιτα όμως κα τένευσε και την άφησ ε να φύ -

γει με ένα νεύ μα . «Ναι, εντ άξ ει, πήγα ινε. Κάνε ό,τι θέλεις».

«Ευχαριστώ , άνδρα μου», του είπ ε δήθεν τρυ φ ερά .



320


Αφήνοντας τον Ρουφίνο στις ραδιούργες σκέψεις του, η

Μαρκέλα έκανε μεταβολή κι έφυγε βιαστικά, προτού ο Ρουφί-

νος αλλάξει γνώμη .

«Έφ υγε» , ε ίπε μια φω νή απ ό την άλλη άκρη του περιστυλίου .

«Την είδες να φεύ γει ;» ρώ τησε ο Ρουφ ίνος και σηκώθηκε να

συναντήσει τον Καλπούρνιο, π ου ερχόταν προς το μέρος του.

«Μάλιστα, εξοχότατε» .

«Ακολούθησέ τη. Θα σε οδηγήσει στο ν Δισμά».

Ο Καλπο ύρνιος χαμογέλα σε. «Είχατε δίκιο, εξοχό τατε. Ακου-

σε τη συζ ήτη σή μας και τώ ρα θα πάει να τον ειδοποιήσει».

«Ναι, αλλά φρόντισε να μη σας δει», τόνισε ο Ρουφίνος. «Αν

πά ρε ι μυρωδιά ότι εσύ και οι άνδρες σου την ακο λουθ είτε, δεν

υπά ρχει π ερ ίπ τω ση να σας οδηγήσει σ' εκείνον».

«Θα είμαστε πολύ προσεκτικοί» , υποσχέθηκε ο Καλπούρ-

νιος. «Ο ύτε π ου θα

αντιληφθεί την παρουσία

μας».

Στ ο σπ ίτι του Γάιου, η Μ αρκέλα βρήκε τον Τίβρο και τον Σίμω-

να να κάθονται μόνοι σε ένα μικρό δωμάτιο του ισογείου.

«Ο Δισμάς κινδυνεύει » είπε καθώς πήγαινε τρέχο ντας πρ ος

το μέρος τους .

«Για ποιο λόγο;» ρώ τησε ο Σίμωνας.

«Οι στρ ατιώ τες ξέρο υν ότι κρύβεται και σχεδιάζουν να τον

συλλάβουν».

«Πώς το έμαθαν;»

Η Μ αρκ έλα κούνησε το κεφάλι. «Δεν έχω ιδέα. Το μόνο π ο υ

ξέρω είναι πως ο λεγάτος Λούσιος Καλπούρνιος της Πραιτω-

ριανής Φρο υρά ς είπ ε στον άνδρα μου ότι ανα κάλυ ψα ν το κρη-

σφ ύγετο του Δισμά».

«Μ προ στά σου το ε ίπε αυτό;» ρώτησε ο Τίβρος.

«Όχι. Κουβέντιαζαν στο περιστύλιο, κι εγώ είχα κρυφτεί

πίσω από μια κολόνα. Δεν κατάλαβαν ότι ήμουν εκεί . Ακουσα




τον Καλπο ύρνιο να ζητάει την άδεια του Ρουφ ίνου για να συλ-

λάβει τον Δισμά».

«Πάω στοίχημα ότι δε δυσκολεύτηκε να του τη δώσει. Είναι

απ ίστ ευ το το μίσος π ο υ τρέψει για τον αδελφ ό μου».

«Ανησυχώ πολυ», ε ίπ ε η Μα ρκέλα.

Ο Τίβρος ακο ύμπ ησε καθησυχασ τικά το χέρι στον ώμο τη ς.

«Μη φο βάσ αι . Θ α ειδοποιήσω τον Δισμά».

«Θα έρθω μ αζί σου», δήλωσε η Μαρ κέλα.

«Δε νομίζω ότι θα ήταν σοφ ό κάτι τέτοιο», είπ ε ο Τίβρο ς.

«Θ α έρθω», επέμ εινε εκείνη.

«Κι εγώ», είπ ε ο Σίμων , καθώ ς σηκω νόταν για να σ τα θε ί δί-

π λα σ το φίλο του. «Μ πο ρεί να γέρα σα, αλλά το σώ μα μου εί-

ναι ακόμη δυνατό. Ίσ ω ς μπ ορέσ ω να βοηθήσω, αν αντιμετω-

πίσουμε προβλήματα».

«Εντάξει , εντάξει», συμφώνησε ο Τίβρος. «Δε θα καταφέ-

ρουμε τίπο τα με το να καθόμαστε εδώ και να μιλάμε. Πά με».

Ο λεγάτος Λούσιος Καλπούρνιος στεκόταν πλάι στο άλογό

του, σφίγγοντας τα χαλινάρια, μπροστά από τα απομεινάρια

ενός πέτρινου στά βλου κοντά στη γέφυρ α πο υ οδηγούσε στ η

συνοικία Τραστέβερε. Σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε καθώς

ένας απ ό τους εκατόνταρχούς του ξε πέ ζευ ε για να έρθει τρέ-

χοντας προς το μέρος του.

«Τι συμβαίνει, Οράτιε;»

«Ακολούθησα τη γυναίκα στο σπίτι ενός χριστιανού και, λί-

γα λεπτά αργότερα, ξαναβγήκε, συνοδευόμενη από αυτό τον

Δισμ ά βαρ -Δισμά και κάποιον άλλον, έναν μαύρ ο άνδρα».

«Είσαι σίγουρος ότι ήταν ο Δισμ άς;» ρώ τησε ο Καλπ ούρν ιος

τον εκατόνταρχο, πο υ χρησιμοποιούσε ως κατάσ κοπο .

«Τον έχω δει πολ λές φο ρές. Ο Δισμ άς είναι».

«Πού βρίσκονται τώ ρα;»

«Στη Φλαμίνια Οδό, με κατεύθυνση το Αρίμινο. Αφησα τον

Ιούνιο να του ς παρ ακολο υθεί».



3

2

6


«Ελάτε». Ο Καλπούρνιος κάλεσε τους άλλους εννιά στρα-

τιώτε ς πο υ στέκο νταν δίπλα σ τα άλογά του ς και ήταν έτοιμοι

για αναχ ώρ ηση. «Π ρέπει να κινηθούμε γρήγορα».

Η Μαρκέλα ήταν η πρώτη που άκουσε το ποδοβολητό των

αλόγων. Τράβηξε το μανίκι του Τίβρου και του έκανε νόημα να

κοιτάξει πίσω.

«Πολύ φοβάμαι ότι πρόκειται για Ρωμαίους στρατιώτες»,

ε ίπε ο Σ ίμων κοιτάζοντας πίσ ω , στη Φλαμίνια Οδό.

«Ναι», συμ φώ νη σε ο Τίβρο ς. «Και σίγουρα μας έχουν ήδη δει.

Δεν έχει νόημα να κρυφτούμε. Καλύτερα να προσπαθήσουμε

να τους παραπλανήσουμε, αν μας σταματήσουν».

Όταν οι δώδεκα ιππείς πλησίασαν τους τρεις πεζοπόρους,

η Μ αρκέλα συνειδητοποίησε ότι θα ήταν μάταιο να π ροσπ οιη-

θούν.

«Λεγάτε Λουσιε Καλπουρνιε» , αναφώ νησε, όταν ο αξιωμα-

τούχος ξ επ έζ εψ ε και ήρθε να σταθ εί μπρ οστ ά της. «Τι γυρεύεις

εδώ;»

«Αυτή την ερώτηση ετοιμαζόμουν να σας κάνω κι εγώ, αρ-

χόντισσα », της απ άν τη σε εκείνος με ένα ειρωνικό χαμόγελο.

«Είσαι αναιδής», του είπε θυμωμένα η Μαρκέλα. «Και θα

φροντίσω να ενημερωθεί ο άνδρας μου για τη συμπεριφορά

σου».

«Α, ναι , κυρά μου, αυτό θα γίνει οπ ω σδ ήπ οτ ε, α φο ύ θα σα ς

παραδώσω προσωπικά στον curia lictor», ε ίπε χρησιμοποιώ-

ντας τον επίσημο τίτλο που έφερε ο Ρουφίνος ως μέλος της

Κούρ ιας. «Το τι θα απ οφ ασ ίσε ι να κάνει απ ό εκ εί και μετά είναι

δική του υπόθεση». Στράφηκε στον Τίβρο. «Κι εσύ, Δισμά, θα

εμφανιστείς επιτέλους ενώπιον της δικαιοσύνης, την οποία

τόσο καιρό απέφευγες» .

«Δεν είναι. . .»

«Δε φοβάμαι την επονομαζόμενη δικαιοσύνη σας», διέκοψε

ο Τίβρος τη Μ αρκ έλα, κάνοντάς της νόημα με τα μά τια να μην




1(> I

αποκαλύψει στον Καλπούρνιο ότι ετοιμαζόταν να συλλάβει

λάθος άνθρωπο. «Θα σταθώ ευχαρίστως μπροστά στο Ρω-

μαϊκό Δικαστήριο», συνέχισε. «Γιατί, όταν η αλήθεια γίνει γνω-

στή, είμαι πεπεισμένος ότι θα αφεθώ ελεύθερος».

Η Μαρκέλα συνειδητοποίησε ότι ο Τίβρος χρησιμοποιούσε

τον εαυτό του για να προστατεύσει τον αδελφό του, με την

ελπίδα ότι , όταν η πραγματική ταυτότητά του θα αποκαλυ-

πτό ταν , θα τον άφ ηναν ελεύθερο. Προφ ανώς π ίστε υε ότι , μέ-

χρι να γίνουν όλα αυτά, θα ήταν πια πολύ αργά για να βρουν

οι Ρωμαίοι τον Δισ μά .

«Όχι , μην το κάνεις αυτό», προσπάθησε να τον πείσει η

Μ αρκέλα. «Φο βάμ αίότ ι υπο τιμάς τον κίνδυνο »

«Ελάτε, φίλοι μου», είπε στους συντρόφους του ο Τίβρος.

«Ας δοκιμάσουμ ε τη ρω μαϊκή δικαιοσύνη».

«Όχι», είπε ο Καλπούρνιος, δείχνοντας τον Σίμωνα. «Όχι

αυτόν».

«Τι θα κάνουμε με το σκλά βο;» ρώ τησε ο Ο ρά τιος.

«Πάρτε τον με τον Ιούνιο και οδηγήστε τον στους θάμνους,

έξω απ ό το δρόμο», απ άν τησ ε ο Καλπούρνιος.

Ο Ορ άτιος και ο Ιούνιος κοιτάχτηκαν με απ ορ ία, κι έπ ειτα ο

Οράτιος ρώτησε: «Και μετά;»

Ο Καλπούρνιος χαμογέλασε ψυχρά. «Μετά θα τον σκοτώ-

σετε , φυσικά. Δεν υπάρχει λόγος να φορτώσουμε στο δικα-

στήριο έναν ακόμα κατηγορούμενο».

Με το κεφάλι ψηλά, χωρίς ίχνος φόβου στο βλέμμα του, ο Σί-

μων παρακολουθο ύσε τους στρατιώτες να ιππ εύου ν προς τη

Ρώμη, μεταφέροντας τους κρατούμενούς τους. Η Μαρκέλα

ήταν καθισμένη στο άλογο του Καλπούρνιου και ο Τίβρος ριγ-

μένος μπρούμυτα και δεμένος στη σέλα ενός άλλου αλόγου,

μπροστά απ ό τον αναβ άτη.

Οι δύο στρατιώτες, που είχαν μείνει πίσω, στέκονταν λίγα

μέτρα μακριά του, με τα σπαθιά τους ανά χείρας. Ο ένας, αυ-



326


τός που τον έλεγαν Οράτιο, έκανε νόημα στον κρατούμενο

του να φύγει από το δρόμο και να προχωρήσει στην πυκνή

θαμνώδη έκταση λίγο πιο κάτω. Ο Σίμων υπάκουσε, καθώς

ξεκινούσε όμως, είδε στο βλέμμα των στρατιωτών ένα ίχνος

φόβου. Προφανώς, και παρά το γεγονός ότι υπηρετούσαν

στη ν αυτοκρατορική φρ ουρά , δεν είχε χρεια στεί να σκοτώ σουν

ως εκείνη τη στιγμή άνθρ ωπ ο, τουλάχιστον όχι εξ επ αφ ής .

«Θα το κάνουμε εδώ;» ρώτησε ο Ιούνιος, ακολουθώντας

τον Οράτιο και τον Σίμωνα στη συστά δα.

«Ό χι , λ ίγο π αρ απ έρ α. . . Βλέπεις εκείνο το ξέφω το; Εκεί» . Ο

Οράτιος έσπ ρω ξε τον Σ ίμωνα, πιέζοντα ς την άκρη του σπα -

θιού του στην πλ ά τη το υ. «Προχώ ρα, και γρήγορα »

Διέσχισαν την πυκνή συστάδα των θάμνων και βγήκαν σε

ένα μικρό ξέφω το, ό πο υ ο Σίμων προχώ ρησε ως την απέναντι

άκρη και γύρισε να αντιμετω πίσει του ς εκτε λεστ ές τ ου.

«Δε χρειάζεται να το κάνετε αυτό», είπε με ένα χαμόγελο

γνήσιας κατανόησης και συμπ όνιας. «Μ πορείτε απ λώ ς να φύ-

γετε και. . .»

«Σκάσε » φώναξε ο Οράτιος, κραδαίνοντας απειλητικά το

σπ αθ ί του. «Πέσε στα γόνατα »

Ο Σίμων υπ άκ ου σε και, σηκώνοντας το αριστερό χέρι, άρχισε

να προσεύχετα ι σ τα αραμαϊκά. Ταυτόχρ ονα, έβαλε το δεξί μέσα

στο χιτώνα του. Όταν όμως το έβγαλε δεν κρατούσε κάποιο

κρυμμένο στιλέτο αλλά μονάχα ένα κομμάτι ύφασμα. Το έφερε

στ α χείλη του, το φίλησε κι έπ ειτα συνέχισε την πρ οσ ευχή του.

Οι στρατιώτες κοιτάχτηκαν απορημένοι και ύστερα έστρε-

ψαν το βλέμμα στον γονατισμένο κρατούμενο τους. Ο Ορά-

τιος έκανε ένα βήμα μπρ οστ ά κι έπ ειτα στα μάτη σε από τομα ,

σαν να είχε παγώσει. Έγειρε το κεφάλι στο πλάι, και το βλέμ-

μα του καρφώθηκε σε εκείνο του Σίμωνα. Έμεινε έτσι , ακίνη-

τος , σαν υπν ωτισμ ένος, να ακούει λόγια π ο υ δεν καταλά βαινε.

Και ο Ιούνιος είχε ακινητοποιηθεί , κ ατεβ άζο ντα ς ασυ ναίσθ ητα

το σπ αθ ί του , καθώς προ σπ αθ ού σε να ξεδιαλύνει τι ήταν εκεί-

νο πο υ άκουγε.




1(> I

Άξαφνα, ο Σίμων έβγαλε μια πνιχτή κραυγή κι έσφιξε το

ύφασμα στην κοιλιά του. Αρχισε να πέφτει προς τα μπρος,

μετά όμως ανέκτησε την ισορροπία του και έμεινε γονατισμέ-

νος , απλώνοντας τα χέρια προς τους στρατιώτες . Ήταν γε-

μάτα αίματα, το ίδιο και το ύφασμα, που εξακολουθούσε να

σφίγγει στη μια πα λάμη του. Ακόμα περ ισσότερ ο αίμα, όμω ς,

ανάβλυζε από το σκίσιμο στο μπροστινό μέρος του χιτώνα

του, ένας αιμάτινος κρουνός που έπεφτε σχηματίζοντας μια

κόκκινη λίμνη στ ο χ ώ μα .

Οι εμβρόντητοι στρατιώτες κοίταξαν τα σπαθιά τους και

είδαν ότι οι άκρες τους έσταζαν κι εκείνες αίμα, το αίμα του

κρατούμενού τους.

«Συ-συγ χώ ρεσέ τους, Κύρ ιε. ..» ψέλλισε ο Σίμω ν, καθώς έπ ε-

φ τε σ το πλάι και κυλού σε αν άσ κελα , για να μείνει ακίνητο ς μέ-

σα στη σκουροκόκκινη λίμνη αίματος που εξακολουθούσε να

απλώ νεται ολόγυρά του.

«Τι-τι έγινε;» ρώτησε ο Ιούνιος οπισθοχωρώντας ασυναί-

σθητα. «Δε θυμάμαι. . .» Αφήνοντας τη φράση του ανολοκλή-

ρω τη, κοίταξε ξανά το γεμάτο αίματα σ πα θί του.

«Κάναμε το καθήκον μας», απάντησε ο Οράτιος, κουνώ-

ντας σαστισμένος το κεφάλι.

Πλη σίασε τον Σίμω να, τον σκού ντησε με το πόδι, για να βε-

βαιωθ εί ότι ήταν νεκρός, κι έπ ειτ α π ήγ ε σε έναν απ ό του ς θά-

μνους που περιτριγύριζαν το ξέφωτο και σκούπισε το σπαθί

του στα φύλλα. Ο Ιούνιος ακολούθησε το παράδειγμά του, κι

έπ ειτα οι δυο άνδρες μπ ήκα ν ξανά στη συσ τάδ α και τράβη ξαν

για το δρόμο.

Ο Σίμω ν έμεινε ακίνητος να ακούει το ποδοβολητό τω ν αλό-

γων που απομακρύνονταν. Όταν ο ήχος έσβησε, γύρισε στο

πλάι και σηκώθηκε. Έτριψε την κοιλιά του, επιβεβαιώνοντας

το γεγονός ότι δεν ήταν πλη γω μένο ς. Για την ακρίβεια, ο χιτώ-

νας του δεν ήταν πια σκισμένος και δεν υπήρχε ίχνος αίματος

ούτε πάνω του ούτε στο χώμα. Μόνο στο ύφασμα που κρα-

τούσ ε υπ ήρχ ε μια κηλίδα αίματος. Ο Σίμων το έφερ ε ξανά στα



32

6


χείλη του και το φίλησ ε τρ υφ ερ ά. «Αινών εττικαλέσομαι τον Κυ-

ριον και εκ τω ν εχθρώ ν μου σω θήσ ομα ι*», έψα λλε. «Και ανα πέ-

μπ ω σοι τις ευχα ριστίες μο υ, αμήν».

Ξαναβγαίνοντας στο δρόμο, ο Σίμων κοίταξε προς τα νο-

τιοδυτικά και είδε στ ο βάθ ος της Φλα μινίας Ο δού τον κουρνια-

χτό της σκόνης. Οι τρομαγμένοι στρατιώτες επέστρεφαν όσο

πιο γρήγορα μπο ρού σαν στη Ρώμη. Γυρίζοντας προ ς την αντί-

θετη κατεύθυνση, συνέχισε την πορεία του προς το κοντινό

χωριό, εκεί όπ ου κρυβόταν ο Δισμάς.

* Η Παλαιά Διαθήκη , Ψαλμοί , 17 : 4 . (Σ . τ .Μ. )



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 40

ΥΧΤΟΠΟΥΛΙΑ ΚΙ ΕΝΤΟΜΑ γέμιζα ν τον αέρα με τη μουσική

τους, καθώς ο Σίμων προχω ρού σε αν άμεσα στ α δέντρα

πρ ος το σπιτάκι π ου ε ίχε καταλύσει ο Δισμάς βαρ-Δισμάς. Σε

κάποιο στάβλο, ένας γάιδαρος γκάριζε κι ένα δροσερό ρεύμα

αέρ α έκανε τις φυ λλω σιές να θροΐζουν.

Ο Σ ίμων χτύπ ησ ε την πό ρτα .

«Ποιος είναι;» ακούστηκ ε μια φω νή πνιχτή απ ό μέσ α.

«Ο Σίμων ο Κυρηναίος, φίλο ς. . .»

Προτού τελειώσει τη φράση του, η πόρτα άνοιξε κι ένας

ασπρομάλλης γέρος τον καλωσόρισε με ένα χαμόγελο στραβό

σαν την καμπο ύρα του.

«Ναι, ξέρω πο ιος είσαι», είπ ε ο άνδρας. «Ο Δισμ άς μιλάει συ-

χνά για σένα και, μάλ ιστα, με τα καλύ τερα λόγια. Είμαι ο Φ ίλιπ-

π ος α π ό τη Χατίβα , αν και βλέπ εις π όσ ο μακριά βρίσκομαι α πό

την Ισπανία. Έλα, σε παρακαλώ, πέρασε να ξεκουραστείς . Τι

να σου πρ οσφ έρω ; Φαγητό, π οτό;»

«Και τα δύο θα ήταν ευπρό σδεκτα», α πά ντησ ε ο Σ ίμω ν.



326


«Περίμενε εκεί». Ο Φ ίλιπ πο ς του έδειξε το δωμάτιο αμέσω ς

μετά τον πρ οθά λαμο . «Π άρε εσ ύ αυτ ό το λυχνάρι, εγώ θ' ανά-

ψω άλλο. Μετά θα ξυπνήσω τον Δισμά και θα πάω να φέρω

τυ ρ ί και κρασί».

«Ευχαριστώ».

Η φλόγα του λυχναριού οδήγησε τον Σίμωνα στο δωμάτιο.

Κάθισε στο σοφ ά, π ο υ δεν ήταν πα ρά ένα ξύλινο παραλληλό-

γραμμο πλαίσιο με έξι πόδια, πάνω στο οποίο ε ίχαν τοποθε-

τήσει ένα σκληρό, γεμισμένο με άχυρα μαξιλάρι. Η τοιχογρα-

φία π ίσ ω του ανα πα ριστ ού σε ένα λιβάδι και δέντρα, απεικονί-

ζοντας πιθανότατα το τοπίο έξω οπό το σπίτι ή κάποιο απ ό

εκείνα της ζωή ς του Φίλ ιππ ου στη ρωμαϊκή επαρ χία της Ισπα-

νίας. Το πάτωμα ήταν καλυμμένο με ένα ζωηρόχρωμο μωσαϊ-

κό, διακοσμημένο με στ αφ ύλια , στά χυ α και κανάτια με κρασί.

Δεν πέρασε πολλή ώρα, και ο Δισμάς μπήκε στο δωμάτιο,

δένοντας βιαστικά το ζωνάρι το υ χιτώνα το υ. «Σίμων, φίλε μου,

τι ευχάριστη έκπληξη » είπε χαρούμενα.

«Ίσως δε θα τη βρεις και τόσο ευχάριστη, μόλις μάθεις το

λόγο π ο υ ήρθα».

«Τι είναι; Συνέβη κάτι;»

«Η Μ αρκ έλα άκο υσε ότι οι Ρωμαίοι έμαθαν πο ύ είσαι», του

εξήγησε ο Σίμων. «Ερχόμαστε όλοι μαζί να σε ειδοποιήσουμε,

όταν μας σταμάτησαν οι στρατιώτες, καμία ώρα νότια από

εδώ».

Ο Δισμά ς κοίταξε γύρω το υ, σαν να περίμενε να δει τη Μαρ-

κέλα. «Πού είναι τώρα;»

«Την πή ρα ν οι Ρωμαίοι, και αυ τή και τον Τίβρο. Ξέρ εις πό σο

μοιάζετε . Τον πέρα σα ν για σένα».

«Φαντάζομαι , όμως, ότι τους επεσήμανε το λάθος τους»,

ε ίπ ε ο Δισμά ς, έπειτ α όμως κα τέβασε το κεφάλι σμίγοντας τα

φρύδια. «Όχι, όχι , δεν το έκανε, έτσι δεν είναι; Τη Μαρκέλα,

όμως, θα την πιστέψ ουν» .

«Ο ύτε εκείνη είπ ε κάτι . Σεβ άσ τη κε την επιθυμία του Τίβρου,

και το ίδιο θα έκαν α κι εγώ στ η θέση τη ς. Ο α δελφ ός σο υ ε λπί-




1(> I

ζει ότι θα προλάβεις να φύγεις μέχρι ν' ανακαλύψουν οι Ρω-

μαίοι το λάθ ος τους».

Ο Δισμάς κούνησε αποφασιστικά το κεφάλι . «Το λάθος

τους δεν πρόκειται να τους απασχολήσει . Δεν είναι ανόητοι.

Θα καταλάβουν γιατί ο Τίβρος έκανε ό,τι έκανε. Δεν είμαι,

όμως, διατεθειμένος ν' αφήσω τον αδελφό μου να διακινδυ-

νεύσει τη ζωή του για χάρη μου. Θα πάω στη Ρώμη να ξεκα-

θαρίσω την κα τάσταση ».

Εκείνη τη στιγμή, ο Φίλιππος μπήκε στο δωμάτιο φέρνο-

ντα ς λίγο ψω μί, τυ ρί και κρα σί.

«Και π ώ ς σκοπ εύεις να την ξεκαθαρίσεις ;» ρώ τησε ο Σ ίμων

κόβοντας μια μπουκιά ψωμί.

«Θα τους πω ότι εγώ είμαι αυτός που ψάχνουν και θα επι-

μείνω να αφή σου ν τον Τίβρο ελεύθερο».

«Τι θα τους στα ματήσ ει α π ό το να σας συλλ άβο υν και του ς

δυο; Αυτό δεν έγινε και στην Έ φ εσ ο ;»

Ο Δισ μά ς το σκέ φτ ηκ ε για λίγο. «Το ταξίδι γ ια τη Ρώμη εί-

ναι μακρύ», ε ίπε τελικά. «Θα έχω αρκετό χρόνο στη διάθεσή

μου για να καταστρώσω ένα σχέδιο και να εξασφαλίσω την

απελευθέρωση του Τ ίβρου, προσφέροντας εμένα ως αντάλ-

λαγμα».

«Είσαι σίγουρο ς ότι αυ τό θ έλεις να κάνεις;»

«Απόλυτα».

«Είναι πολλοί αυτοί που κατηγορούν τον Νέρωνα για την

πυ ρκα γιά, κι εκείνος ψάχνει τώρα τρ όπ ο για να στρέψ ει α λλού

την οργή του κόσμου. Θα σε κλείσουν φυλακή, Δισμά. Θα σε

εκτελέσουν».

Ο Δισμάς κατένευσε.

«Αν αυτό είναι το θέλημά Του, ας γίνει έτσι . Δεν μπορώ

όμως ν' αφ ήσ ω τον αδελφό μου να πεθά νει στη θέση μου».

«Ναι, αυτό σ κεφ τόμο υν κι εγώ ότι θα κάνεις», του ε ίπε ο Σί-

μων. «Ασε με να τελειώ σω το φα γη τό μου, και ξεκινάμε μαζί».

«Δεν υπ άρχ ει λόγος να εκτεθείς κι εσύ στο ν κίνδυνο».

«Δε θα υπά ρξει κίνδυνος», τον διαβεβαίω σε ο Σίμων.



326


«Τότε η συντροφιά σου ε ίναι παραπάνω από ευπρόσδε-

κτη. Τελείωσε το φαγητό σου. Έχω κάτι να ετοιμάσω για το

ταξίδι».

Οι δυο άνδρες βάδιζαν για καμία ώρα, κρατώντας τα ραβδιά

που τους ε ίχε δώσει ο Φίλιππος, με τον Δισμά να κουβαλάει

στον ώμο του κι ένα μικρό δισάκι. Οι μεγάλες επ ίπε δε ς πλ άκ ες

της Φλαμινίας Οδού έλαμπαν κάτω από το φως του φεγγα-

ριού. Ό τ α ν οι δυο φίλοι άκου σαν το κελάρυσ μα ενός ρυακιού,

σταμ άτησ αν λίγο να ξεδιψάσο υν.

Κοιτάζοντας γύρω του, ο Σίμων συνειδητοποίησε ότι βρί-

σκον ταν κοντά στο σημείο όπ ου τον είχαν συλλάβει οι Ρωμαίοι

στρατιώτες. Έδειξε ένα μικρό ύψωμα, καλυμμένο με γρασίδι .

«Ας καθίσουμε λιγάκι να πάρουμε μια ανάσα».

«Δεν έχουμε ώρα για ξεκούραση», απάντησε ο Δισμάς.

«Φοβάμα ι ότι δε θα φτά σο υμ ε έγκαιρα για να σώσ ουμε τον Τί-

βρο. Αν είχαμε άλογα ή ένα γρήγορο άρ μα .. .»

«Μην ανησυχείς. Θ α προ λάβουμε. Αλλά, μπορεί και όχι, αν δεν

ανακτήσουμε πρώτα δυνάμεις. Γέροι άνθρωποι είμαστε πια».

Ο Δισμάς κατένευσε αναστενάζοντας. «Ναι . Δεν κατάλαβα

π ώ ς πέρ ασ αν τα χρόνια, τώρα όμω ς είμαι μεγαλύτερος απ ' ό,τι

ήταν ο πα τέρ ας μου όταν πέθα νε».

Ο Σίμω ν έβαλε τα γέλια.

«Γιατί γελάς;» ρώτησε ο Δισμάς, ενώ έκανε να καθίσει κά-

τω, δίπλα στο φίλο του.

«Σκεφτόμουν την πρ ώ τη φορά πο υ συναντηθήκαμε. Πήγαι-

να στην Ιερουσαλήμ να που λήσ ω ελαιόλαδο. Στα μάτ ησ α να ξε-

κου ρα στώ για λίγο στ η σκιά μιας συκ ιάς, αλλά το γρασίδι ήτ αν

μαλακό καινή σκιά δροσερή, και γρήγορα με πήρε ο ύπνος». Ο

Σίμω ν σήκωσε το δάχτυλο του. «Δεν έμελλε, όμω ς, να κοιμηθώ

για πο λύ, αφ ού σύντομ α τα ευχάριστα όνειρά μου τάρ αξα ν δυ-

νατές φωνές».

«Α, ναι, οι κλέφτες», είπε ο Δισμάς.




1(> I

«"Δώσε μας το πο υγ κί σου , και δε θα σε πειρά ξου με", φώ -

ναξ ε ο ένας. Κι εσύ τι απ άν τη σε ς;»

Ο Δισμάς γέλασε. «Τους είπα ότι , αν ήθελαν τα λεφτά μου,

θα έπρ επ ε να προσ παθ ήσου ν να μου τα πάρουν. Ανόητα λό-

για , αν σκε φ τείς ότι ήμουν μόνος εναντίον τριών».

«Εγώ θα τα χαρ ακτ ήριζα μάλλον γενναία».

«Όπως αποδείχτηκε, όμως, δεν ήμουν μόνος. Ευτυχώς για

μένα, εμφανίστηκες από το πουθενά, κραδαίνοντας το ραβδί

σου σα ν τον Γεδεών, οπλισμέν ος με τη δύναμη του Θεο ύ».

«Και μα ζί κατα φέρ αμε να τους διώξουμε», είπε ο Σίμω ν. «Α,

φίλε μου, ήμαστε πο λύ νεότεροι τό τε».

«Ναι. Από εκείνη τη μέρα και μετά, η κοινή μας διαδρομή

ήταν μεγάλη και γεμάτη χαρές. Και κάθε βήμα μας πατούσε

στο δρόμο του Κυρ ίου. . .»

«Κι εσύ τα κατέγραψες όλα αυτά», παρατήρησε ο Σ ίμων.

Βλέποντας το έκπληκτο ύφος του φίλου του, έδειξε το δισάκι

του. «Έναν πάπυρο δεν έχεις εκεί μέσα; Την καταγραφή της

διαδρομής μας;»

«Ξέρ εις για τον π ά π υ ρ ο ; Μ α δεν το έχω πει σ ε κανέναν, ού-

τε είμαι σίγουρος ότι θα καταφέρω, τελικά, να ολοκληρώσω

τη διήγησή μου».

«Το ξέρ ω εδώ και χρόνια», του ε ίπ ε ο Σίμων . «Το ήξερα ακό-

μα και πρ οτ ού αρχίσεις να γρά φεις. Βλέπ εις, ο καθένας μας έχει

επιλεγεί για ένα συγκεκριμένο έργο, και η δική σου εντολή από

τον Θεό είναι να καταγράψεις αυτά που άκουσες, που ε ίδες

και που βίωσες. Πενήντα γενιές από τώρα, άνδρες και γυναί-

κες θα διαβάζουν τα λόγια σου και θα εμπνέονται απ ό α υτά» .

«Σε δύο χιλιάδες χρόνια; Π ιστεύ εις ότι ο ταπ εινός π άπ υρ ος

μου θα επιβιώσει για τόσο πολύ;»

«Ναι» , απ άν τησ ε απ λά ο Σίμων.

«Αν, όπως λες, ο Θεός με διάλεξε για να γράψω όλα αυτά,

αναρωτιέμαι γιατί δεν επέλεξε κάποιον πιο μορφωμένο και

επιδέξιο από μένα». Ο Δισμάς χαμογέλασε θλιμμένα, με αυτο-

σαρκασμό. «Δε χρησιμοποίησα καν μία γλώσσα, παρά αμίρι-



320


ταλαντευόμουν ανάμεσα σε δυο, ανάλογα με το που με οδη-

γούσε το πνεύμα».

Ο Σίμων χαμογέλασε. «Ναι, ανάλογα με το πού σε οδηγού-

σε το

πνεύμα.

Γιατί, π αρ ' ότι το χέρι πο υ κρατάει τη γραφ ίδα

είναι δικό σου, η διάνοια που συνέθεσε το κείμενο καθοδηγεί-

ται από τον Θεό».

«Ναι», συμ φώ νησ ε ο Δισ μά ς, κουνώντας κατ αφ ατικά το κε-

φά λι. «Την έχω νιώσει πολλ ές φο ρές αυ τή τη δύνα μη.. . και έχω

τρομάξει».

«Εμπνέει πράγματι δέος».

Κοιτάζον τας το φω τεινό φεγγάρι να αιωρείται μ έσα σε ένα

πλέ γμα απ ό ά στρ α, ο Δισμάς ένιωσε ένα ρίγος να τον διαπερ-

νά. «Σίμων.. . σου ομολογώ ότι ακόμα και τώρα φοβάμαι. Και

κάθε φορά που το παθαίνω, σπεύδω να θυμίσω στον εαυτό

μου ότι ακόμα και ο Κύριος μας φοβήθηκε. Ακόμα κι Εκείνος

παρακάλεσε τη νύχτα της προδοσίας του να μην πιε ι από το

πικρό ποτήρι του μαρτυρίου».

«Μη φοβάσα ι το μέλλον, Δισμά . Η ώ ρα πο υ ο καθένας μας

θ' αφ ήσει τούτ ο τον κόσμο είναι γραμμένη α π ' τον Θεό ».

«Πώ ς γίνεται, Σίμων , ενώ αν τιμετω πίζεις του ς ίδιους κινδύ-

νους με μένα, να δείχνεις πά ντ α τό σο γαλήνιος. . . να έχεις αυ τή

την αδιανόητη, σχεδόν υπερ άνθ ρω πη ηρεμία;»

«Ίσως οφείλεται σ' αυτό», είπε αινιγματικά ο Σίμων. «Έλα,

θέλω να σου δείξω κάτι π ο υ το κρα τάω μυστικό».

Με ενδιαφέρον, ο Δισμάς παρακολούθησε το φίλο του να

βάζει το χέρι του στο χιτώνα του και να βγάζει ένα μικρό δερ-

μάτινο πουγκί. Ο Σίμων έλυσε τα κορδόνια κι έβγαλε από μέσα

ένα κομμάτι ύφασμα, το οποίο ξεδίπλωσε τρυφερά, με ευλά-

βεια. Το ύφασμα ήταν λευκότερο απ' οτιδήποτε είχε δει ο Δι-

σμάς στη^ζωή του κι έδινε την εντύπωση ότι φωσφόριζε στο

φ ω ς του φεγγαριού. Στο κέντρο του υπήρ χε ένα πα ρά ξενο ση-

μάδι σε έντονο κόκκινο χρώμα.

«Είναι το αίμα του Ιησού», ψιθύρισε ο Σίμων, «το αίμα που

έχυσε στην πορεία π ρο ς το Γολγοθά».




1(> I

«Μα, από τότε , έχουν περάσει περισσότερα από τριάντα

χρόνια», είπε ο Δισμ άς. «Κοίτα πόσ ο φρ έσκο δείχνει »

«Έτσι μένει από τότε που έσκισα το κομμάτι από το στρί-

φωμα του χιτώνα μου και σκούπισα μ' αυτό το μέτωπο του

Κυρίου μας».

«Τότε, πώς και δεν είναι παντού λεκιασμένο; Αντίθετα, είναι

σα ν. . . σα ν κάποιος να σχεδίασε ένα σύμβολο απ ό αίμα». Ο Δι-

σμάς έσκυψε για να δει καλύτερα. «Τι είναι αυτό το παράξενο

έμβλημα;»

«Ο Κύριος μας το ονόμασε Trevia Dei».

«Trevia Dei;»

«Οι Τρεις Δρόμοι πρ ος το ν Θ εό».

Μαγεμένος από την αποκάλυ ψη , ο Δισμάς ίσα που άκουγε

καθώς ο Σίμων του διηγούνταν τη μετά την Ανάστα ση συνά-

ντηση του με τον Ιησού, στο δρόμο για την Κυρήνη. Την προ-

σοχή του είχε απορροφήσει σχεδόν ολοκληρωτικά το σχέδιο

πάνω στο ύφασμα. Κοιτάζοντάς το, ε ίδε εμβρόντητος το ένα

ενιαίο σύμβολο να μετατρέπεται σε τρία διαφορετικά, τα

οπο ία υψώ θηκαν αργά στον αέρα και χώρισαν το ένα απ ό το

άλλο. Αυτό που βρισκόταν στην κορυφή γύρισε σαν τροχός

και σχημά τισε μια ημισέληνο κι ένα αστέρ ι. Η π υρα μίδα διπλα-

σιάστηκε και αναδιπλώθηκε για να σχηματίσει ένα εξάκτινο

άστρο. Τέλος, η εγκάρσια γραμμή του σταυρού χαμήλωσε,

σχηματίζοντας έναν σταυρό με τέσσερα άκρα.

«Τι είναι αυ τό;» ρώ τησε σα στισμέν ος ο Δισμά ς.

Ο Σ ίμων χαμογέλασε , καθώς π ίεζε το ύφα σμα σ το στέρνο

του Δισμά, τοποθετώντας το άλλο χέρι του πάνω από το κε-

φάλι του. «Έχε πίστη στον Κύριο», ψιθύρισε, «και όλα θα σου

αποκαλυφθούν» .

Ο δρόμος και το σκοτεινό δάσος άρχισαν να φω τίζο υν ολο-

ένα και περισσότερο. Η αλλαγή δεν ήταν ούτε σταδιακή αλλά

ούτε και από τομ η. Ή τ α ν λες και ο Δισμ άς είχε απ οκτή σει άξαορ-

να το προνόμιο να αντικρίζει ένα φως που ανέκαθεν υπήρχε

και θα εξακολουθ ούσ ε να υπάρ χει αιώνια, ακόμα και μέσα στο



326


ττιο βαθύ σκοτάδι. Ή τ α ν π ολύ πα ράξ ενο , αλλά το φω ς φαινό-

ταν να αναβλύζει α π ό την καρδιά του Σίμωνα . Και σε αυ τό το

σημείο, πάνω στο στήθος του, σχηματιζόταν τώρα το ίδιο

σύμβολο που υπήρχε και στο ύφασμα.

Πα ρ' ότι τα χείλη του Σ ίμωνα δεν κινήθηκαν, ο Δισ μάς άκου-

σε το φίλο του να αρθρώνει τις λέξ εις: «Trevia Dei». Έ π ει τ α , το

φως εξαφανίστηκε και, για άλλη μια φορά, βρέθηκαν λουσμέ-

νοι απ ό την ασημένια λάμψη το υ φεγγαριού.

«Είσαι έτοιμος να συνεχίσουμε το ταξίδι μας;» ρώτησε ο Σί-

μων το φίλο του .

Ο Δισμά ς ένιωθε αναζωογονημένος τό σο στο σώ μα όσο και

στο πνεύμα. Γύρισε και κοίταξε τον Σίμωνα, γνωρίζοντας ότι

οι δυο τους είχαν ζήσει μια ελάχιστη στιγμή α π ό το άφ ατ ο με-

γαλείο του Θ εού .

«Ναι», του α π ά ντ ησ ε. «Είμαι έτοιμος για όλα».



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 41

ΔΙΣΜΑΣ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑΣ και ο Σίμων ο Κυρηναίος περίμε-

ναν έξω από τη βίλα στην Καμπανία, ωσότου είδαν

τον Ρουφίνο Τάκιτο να φεύγει από την κεντρική ε ίσοδο. Στη

συνέχε ια , αναπέμποντας μ ια προσευχή γ ια να νιώσουν πιο

ασφαλείς , προχώρησαν στο προστώο και φώναξαν δυνατά

το όνομα της Μαρκέλας.

Όπως το έλπιζαν, εμφανίστηκε η ίδια στην πόρτα και όχι

κάποιος από τους υπηρέτες. Έδειχνε πολύ ταραγμένη και

ασυνήθιστα απεριποίητη, κατάφερε όμως να χαμογελάσει

αχνά βλέποντας τον Δισμά. Όταν συνειδητοποίησε ότι ο άν-

δρας που τον συνόδευε ήταν ο Σίμων, έβγαλε μια κραυγή και

άπ λω σε το χέρι να τον αγγίξει.

«Δεν.. . δεν είναι δυνατόν. Αφού.. .»

«Δολοφονήθηκα;» είπε με ένα χαμόγελο ο Σίμων. «Όχι,

Μ αρ κέλα, δεν είμαι φά ντασ μα».

«Μ α, όταν γύρισαν οι στρ ατιώ τες, ο Οράτ ιος και ο Ιούνιος,

ανέφ εραν ότι ήσο υν νεκρός».



3

26


«Από εδώ και μπρ ος, θα πρέ πε ι να τον φω νάζουμε Σιμών ο

Μά γος*» , ε ίπε ο Δισμάς.

«Α, σας παρακαλώ, όχι», είπε ο Σίμων. «Ξέρετε καλά τι

πρ οσ πά θη σε να κάνει ο Σ ίμων ο Μά γος και τι επίπλ ηξ η δέχτη-

κε γ ί αυτό α π ό τον Πέτρο. Ας πο ύμε α πλώ ς ότι οι στρα τιώτες

έκαναν λάθος», ε ίπε χωρίς περα ιτέρω εξηγήσεις .

«Μπορούμε να περάσο υμε ;» ρώτησε ο Δισμάς .

«Φυσικά Συγχωρ ήστε με .. . παρακαλώ». Η Μαρκέλα παρα -

μέρισε για να τους υποδεχτεί κι έπειτα τους συνόδευσε στο

εσωτερικό της έπαυλης. «Είχα στενοχωρηθεί τόσο πολύ,

ήμουν τόσο ταραγμένη», είπε οδηγώντας τους σε ένα μικρό

καθιστικό κοντά στην είσοδο. «Αλλά χαίρομαι όσο δεν μπορεί-

τε να φανταστείτε που είστε και οι δυο καλά». Χαμογέλασε

στον Σίμωνα κι έπειτα στράφηκε στον Δισμά. «Ο Τίβρος δια-

τρέχει μεγάλο κίνδυνο», είπε με φω νή πο υ έτρεμ ε. «Τον πή ρα ν

οι Ρωμα ίοι. Είναι κρατούμ ενος το υ Νέρω να »

«Το ξέρω. Έχ εις τ ίπο τα νεότερα;»

«Τίποτα απο λύτω ς. Θ α μάθω, όμως, μόλις φτ άσ ω στο π α-

λάτι» , απ άν τησ ε η Μαρκ έλα.

Οι δυο άνδρες την κοίταξαν πα ραξ ενεμέν οι.

«Περίμενα να φύγει ο άνδρας μου. Σκοπεύω να πάω στον

Νέρω να και να δηλώσω την πίσ τη μου και τον έρω τά μου, επ ί-

σης. Θ α πεθά νω στο πλευρ ό του Τίβρου».

«Ό χι» , ε ίπε απο φα σιστικά ο Δισμάς. «Δε χρειάζεται να πε-

θάνει κανένας α π ' τους δυο σα ς. Θ α παρα δοθώ ζη τώντα ς την

απελευθέρωση του Τίβρου».

* Αμφ ιλεγόμενη προ σω πικό τητα των ημερών των Απο στόλω ν , κατά πολ-

λούς πρόδρομος του γνωστικ ισμου, ο Σ ίμων ήταν μάγος από τη Σαμά-

ρεια, με εκπληκτικές δυνάμεις και ιδ ιαίτερα εντυπωσιακές ικανότητες.

Σ υμφ ωνά με την εκκλησ ιαστ ική παράδοση , ο Σ ίμων , αφ ού βαπτ ίσθηκε

χριστ ιανός , προσπάθησε να εξαγοράσε ι τη δύναμη του Αγ ίου Πνεύματος

με την οποία ε ίχαν ευλογηθε ί ο ι Απόστολοι . Ο Απόστολος Πέτρος τον

αποκήρυξε γ ι ' αυτή του την πράξη , η οποία έκτοτε θεωρε ίται μεγάλο

αμά ρτη μα και ονομάζεται «σ ιμωνία». (Σ . τ .Μ . )




.Ί<)<)

«Κι αν δεν πε τύ χε ι ;» ρ ώτη σε η Μ αρ κέλα . «Θυμάσ αι τι συνέ-

βη τότε που προσπάθησες να πάρεις τη θέση του Μάρκου

Αντώ νιου; Ο άνδρα ς μου σα ς καταδ ίκασε και του ς δυο».

«Ο άνδρας σου δεν ήταν παρά ένας ασήμαντος κυβερνή-

της. Ο Νέρων είναι αυτοκράτορας και αντιλαμβάνεται πόση

αξία έχει η τήρηση το υ λόγου του. Και δεν πρό κειται να φ αν ώ

τόσο ανόητος ώστε να παρουσιαστώ έτσι ενώπιον του. Θα

στείλω έναν εκπρόσωπο να κανονίσει πρώτα την ανταλλα-

γή». Έριξε μια ματιά στον Σίμωνα, ο οποίος κατένευσε αποδε-

χόμενος την απ οστ ολή .

«Ακόμα κι αν δεχτεί την πρ οσ φο ρά σο υ, όμως, αυτ ό θα ση-

μάνει το θάνατο σου», είπε η Μαρκέλα. «Κι εσύ, Δισμά, είσαι

ανεκτίμητο ς για την Εκκλησία μας».

«Ήρθε η ώρα μου, και είμαι έτοιμος».

Ο Δισμάς άνοιξε το δισάκι του, έβγαλε από μέσα ένα αντι-

κείμενο τυλιγμένο σε ύφασμα και πήγε να το ακουμπήσει σε

ένα τραπέζι κοντά στο παρά θυρο , που λουζόταν από το φ ως

του φεγγαριού. Αφαίρεσε προσεκτικά το ύφασμα, αποκαλύ-

πτοντα ς έναν πά πυ ρο.

Η Μαρκέλα πλησίασε στο τραπέζι . «Τι είναι αυτό;»

«Αυτό, Μαρκέλα, είναι το πεπρωμένο σου. Το δικό σου και

του Τίβρου». Ξε τύ λιξ ε ένα κομμάτι του πα π ύρ ο υ κι έβαλ ε στην

άκρ η του ένα μικρό δοχείο για να το κρατήσει ανοιχτό.

Όταν η Μαρκέλα έσκυψε πιο κοντά, ε ίδε ένα πυκνογραμ-

μένο κείμενο, με του ς ελληνικούς χαρ ακτή ρες πο λύ καθαρού ς,

έντονους και ευανάγνωστους:

ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΔΙΣΜΑΣ ΒΑΡΔΙΣΜΑΣ ΑΝΑΓΕΓΡΑΦΑΜΕΝΗ

ΕΝ ΧΕΙΡΙ ΑΥΓΟΥ ΕΝ ΕΤΕΙ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟΙ ΑΠ Ο ΤΟ Ν ΘΑΝΑΤΟΝ

ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΝ ΗΜ ΟΝΕΥΟΗ ΣΟΜ ΕΝΗ ΕΝ

ΤΗΙ ΠΟΑΕΙ ΡΟΜΑΙ ΥΠ Ο ΤΗΣ ΕΝΤΟ ΛΗΣ ΠΑΥΑΟΥ

ΤΟΥ ΑΠ ΟΣ ΤΟΛΟ Υ ΔΙΑ ΔΟΥΛ ΟΥ ΚΑΙ ΜΑΡΤΎΡΟΥ

«Δισμ ά.. . κα τέγραψ ες την ιστορία, άφ ησ ες τη μαρτυρία σου »



326


αναφώνησε η Μαρκέλα. «Ω, τ ι υπέροχο, τ ι υπέροχο που εί-

ναι »

«Η αποσ τολή α υτή μου ανατέθηκε πο λλά χρόνια πριν, στην

Έφ εσ ο , κι εσύ, Μ αρκέλα , με βοήθησες να κάνω την αρχή προ-

μηθεύοντάς με με γραφική ύλη όταν βρισκόμουν στη φυλακή

του συζύγο υ σο υ. Επιτέλο υς, ολοκλήρωσα πλ έον το έργο μου,

καταγράφοντας τα πάν τα σε τούτον εδώ τον πά πυ ρο . Τώρα

η απο στο λή μου έφ τα σε στο τέλος της, και το μόνο π ο υ μένει

ε ίναι να μεταφερθεί ετούτη η μαρτυρία στους πιστούς της


«Τότε πρέπει να φύγεις» , ε ίπε η Μαρκέλα. «Πρέπει να φύ-

γεις αμέσω ς και να μεταφ έρεις τον π ά π υρ ο ω ς εκεί» .

«Όχι , Μαρκέλα». Ο Δισμάς ακούμπησε τρυφερά το χέρι

της. «Δε θα τον πάω εγώ. Αυτή η δουλειά είναι δική σου και

του Τίβρου».

«Γιατί εμείς ; Ο Τίβρ ος δεν είναι χριστιαν ός, κι εγώ δεν είμαι

Εβραία. Αλλος πρέ πε ι να αναλάβει αυτή την αποσ τολή , κι αυ-

τός ο άλλος

είσαι εσύ».

«Όχι», είπε ο Σίμων ερχόμενος να σταθεί δίπλα της. «Είναι

ζωτικής σημασίας να τον μεταφέρεις εσύ με τον Τίβρο στην


«Μα δεν καταλαβαίνω. Γιατί πρέπει να ε ίμαστε οπωσδή-

ποτε εμείς;»

«Δεν ξέρω», πα ρα δέχτ ηκε ο Σίμων. «Γνωρίζω μόνο ό,τι έχω

δει . Γ ια να αποκαλυφθεί ο πάπυρος στον καιρό της μεγάλης

ανάγκης, πρ έπ ει να τον αναλά βετε εσείς» .

«Μήπως ξέρεις και πώς θα φέρουμε σε πέρας μια τέτοια

απο στολή;» ρώτησε η Μα ρκέλα. «Εγώ είμαι φυλακισμένη στο

ίδιο μου το σπίτι , κι ο Τίβρος σαπίζει στα μπουντρούμια του

Νέρωνα».

«Όταν έρθει η ώρα, θα ξέρετε τι να κάνετε», είπε ο Σίμων.

«Προς το παρόν, το μόνο που έχει σημασία είναι να δεχτείς

την ανάληψη αυτής της σπο υδα ίας απο στολής».

Η Μ αρκέλα π ήρ ε βαθιά ανάσ α και την άφ ησε να βγει α ργά,



ΠΑΠΥΡΟΣ ΜΑΣΑΝΤΑ .Ί<)<)

κουνώντας καταφατικά το κεφάλι . «Θα κάνω αυτό που μου

ζητάς», υποσ χέθηκε. «Δεν ξέρω πώ ς, αλλά θα το κάνω». Απλω -

σε το χέρι προς τον π άπ υρ ο.

«Περίμενε», είπε ο Δισμ άς. « Έχ ω κάτι τελευταίο να κάνω».

Ό ρθιο ς πά νω α πό τον πά πυ ρο , ο Δισμάς έβγαλε το στ ιλέ-

το που έκρυβε στο χιτώνα του. Με το χέρι προτεταμένο πά-

νω από το δοχείο που συγκρατούσε τον πάπυρο, έκοψε τον

καρπό του ακριβώς στο σημείο όπου, πριν από τριάντα χρό-

νια, ένα καρφί ε ίχε τρυπήσει τη σάρκα του Ιησού. Όταν μα-

ζεύτηκε αρκετό αίμα στο δοχείο, ο Δισμάς έδεσε τον καρπό

του με μια λωρίδα υφάσματος. Μετά, χρησιμοποιώντας μια

γραφίδα που έβγαλε από το δισάκι του και το αίμα σαν μελά-

νι, σχεδίασε κάτι στην αρχή του κειμένου.

Η Μαρκέλα στύλωσε το βλέμμα στο παράξενο σχέδιο. «Τι

σύμ βολο είναι αυ τό;»

«Το Trevia Dei», απά ντη σε ο Δ ισμά ς.

«Trevia Dei ;» επ αν έλα βε η Μ αρ κέλα . «Τι σημαίνει ;»

«Ρώτησε τον Σίμωνα. Αυτός είναι ο Φύ λακ ας του Συμβό λου».

Η Μαρκέλα κοίταξε με απορία τον Σίμωνα. «Μιλάει για

τους τρεις δρόμους π ο υ οδηγούν στον Θεό . Ου σιασ τικά, όμως,

για τους πραγματικούς πιστούς σημαίνει ότι και οι τρεις αυτές

οδοί οδηγούν τελικά στον έναν, αληθινό Κύριο».

Καθώς η Μαρκέλα έστρεφε ξανά την προσοχή της στον

πά π υρ ο, ε ίδε ότι ο Δισμάς χρησιμοποιούσε το υπ όλοιπο αίμα

για να συμπληρώσει κάτι , μερικές γραμμές πιο κάτω στο κεί-

μενο.

«Για κάποιον λόγο είχα αφήσει κενό όταν πρωτοέγραψα

εδώ το όνομα του Σίμωνα, και τώρα καταλαβαίνω το γιατί»,

εξήγησε ο Δισμάς. Έδειξε τι είχε κάνει, και η Μαρκέλα είδε ότι

είχε σχεδιάσει μια μικρότερη εκδοχή του συμβόλου Trevia Dei

ανάμεσα στις λέξεις «Σίμων» και «Κυρηναίος».

Όταν τα αιμάτινα σύμβολα στέγνωσαν, η Μαρκέλα τύλιξε

τον π άπ υρ ο, τον κάλυψε με το ύφασ μα και τον μετέφερε στα

ιδιαίτερα διαμερίσματά της. Είχε μόλις επιστρέψει στους φί-



326


λους της, όταν τους ξάφ νιασε όλους η αναπ άντεχη άφ ιξη του

άνδρα της .

«Ρουφίνε » ψ έλλισε η Μ αρκ έλα βλέπ ον τάς τον να μπαίνει

απ ό την πόρ τα.

«Πώς απέδρασες;» ρώτησε ο Ρουφίνος τον Δισμά, αγνοώ-

ντα ς τη γυναίκα του .

«Δεν απέδρασα», του απάντησε ο Δισμάς. «Ποτέ δεν ήμουν

στη φ υλα κή. Ο κρατούμενος του Ν έρωνα είναι ο αδελφός μου».

«Λέει την αλήθεια», είπε η Μ αρκ έλα. «Οι αξιωματούχοι του

Νέρω να συν έλαβ αν τον μικρότερο αδελφό το υ, τον Τίβρο. Και

ήτα ν ο Τίβρος, όχι ο Δ ισμάς , αυτό ς πο υ σου έσωσε τη ζωή στη

φωτιά».

«Ο Τίβρος;» επανέλαβε ο Ρουφίνος τρίβοντας το πιγούνι

του. «Αυτόν συναν τούσες σ τα λου τρά;»

Η Μα ρκέλα κράτησε την ανάσα της, αλλά δεν απ άν τησ ε.

Ο Ρουφίνος σήκωσε το χέρι. «Νομίζεις ότι δεν τα ξέρω,

αγ απ ητή μου; Φαν τάζεσ αι ότι δεν ε ίχα βάλει ανθρώ πους μου

να σε παρακολο υθούν; Το ήξερα εξαρχής ότι έβλ επ ες κάποιον

άλλον άνδρ α».

«Ποτέ δεν υπ ήρ ξα άπ ιστη , Ρουφίνε».

«Αν εννοείς ότι δεν πλάγιασες μαζί του, ναι, το ξέρω κι αυ-

τό», είπ ε απ αξ ιωτ ικά ο Ρουφίνος. Γέλα σε, αν και στο γέλιο του

δεν υπήρχε ίχνος θυμηδίας. «Για να σου πω την αλήθεια,

όμω ς, δε θα μ' ένοιαζε ακόμα κι αν έπ εφ τε ς στο κρεβάτι μα ζί

του. Τώρα πια ,

τέτοιες λεπτομέρειες δεν έχουν

καμία

σημασία

για μένα». Έστρεψε ξανά την προσοχή του στον Δισμά. «Εσύ

είσαι αυτός πο υ κα ταδίκασα σε θάνατο πρ ιν α π ό τόσα χρόνια,

έτσι δεν είναι;»

«Εγώ», απ άν τησ ε ο Δισμά ς.

«Τι θα σε κάνουμε, αυ τή τη φο ρά ; Ή , μήπ ω ς, θα το σκά σεις

πάλ ι και θ' αφ ήσεις τον αδελφό σου να πεθάνει σ τη θέση σ ου;»

«Όχ ι» , ε ίπε α πο φα σιστικά ο Δισμά ς. «Ή ρθ α για να διορθώ-

σω το λάθος. Σκο πε ύω να παραδο θώ στον Νέρωνα με αντάλ-

λαγμα τη ζωή του αδελφ ού μου».




.Ί<)<)

«Τι . .. χριστιανικό » Ο Ρουφίνος χαμ ογέλα σε. «Πολυ καλά,

λοιπόν. Έλ α μαζί μου, κι εγώ θα δώσω στον αυτοκράτορα τις

απαραίτητες διευκρινίσεις».

«Όχι » πε τάχ τηκ ε η Μα ρκέλα. «Θυμήσο υ τι έγινε στην

Έφεσο, Δισμά» .

«Να ι, το θυμάμαι και δε θα έρ θω μ αζ ί σου ».

«Όπως επιθυμείς . Ε ίτε πεθάνεις εσύ ε ίτε ο αδελφός σου,

για μένα δεν έχει διαφορ ά».

«Έχ ω να σο υ προ τείνω μια συμφω νία, Ρουφίνε Τά κιτε» .

«Τι είδους συμφωνία;»

«Πήγαινε στη Ρώμη. Πάρε τον αδελφό μου και φέρ' τον

εδώ, για να σιγουρευτώ ότι είναι ελεύθερος. Όταν βεβαιωθώ

για την ασφ άλειά του, θα σου παρ αδοθώ ».

«Και γιατί να το κάνω α υτό ;»

«Γιατί ο Νέρων θέλει να χρησιμοποιήσει τους χριστιανούς

ως εξιλαστήρια θύματα, κι εγώ είμαι ένας από τους βασικούς

ηγέτες των πισ τώ ν. Είμαι βέβαιος ότι προτιμά εμένα απ ό έναν

ασήμαντο Εβραίο, αυτό που είναι, δηλαδή, ο αδελφός μου. Ο

Τίβρος δεν ομολόγησε π ο τέ του π ίστ η, δεν είναι χριστιανός».

Ο Ρουφίνος τον κοίταξε ξαφ νιασμένο ς. «Δεν είναι ο Τίβρος

χριστιανός;»

«Ό χι, δεν είναι», είπε η Μα ρκέλα. «Π ροσ πάθ ησα πο λύ να τον

φέρω στο δρόμο του Κυρίου, εκείνος όμως αρνείται ν' ανοίξει

τα μάτια και να δει».

«Κι εσύ, αγαπητή μου; Είσαι κι εσύ χριστιανή;»

«Είμαι. Αυ τό , όμω ς, το ήξε ρες ήδη, έτσι δεν είναι;»

«Φυσικά. Ήθελα απλώς να δω αν θα μου έλεγες ψέματα»,

είπε ο Ρουφίνος. «Το ήξερα ανέκαθεν, όμως, ότι είσαι ανίκανη

για κάτι τέτο ιο και γι' αυ τό δε σε είχα ρω τήσ ει. Το αν είσαι ή δεν

είσαι χριστιανή, ωσ τόσ ο, δε με απ ασ χο λεί. Εσένα θα σε κανονί-

σω με τά. Για την ώρα », είπ ε, κοιτάζοντας τον Δισμ ά, «θα δεχτώ

την προ σφ ορά σου. Θ α μηνύσω στις φυ λακές να φέρουν τον Τί-

βρο. Θα σου δώσω ακόμα και την ευκαιρία να αποχαιρετήσεις

τον αδελφό σου πριν σε πά ρω απ ό κοντά του για πά ντα».



326


Δυο ώρες αργότερα, ο Ρουφίνος άνοιγε την εξώπορτα της

έπ αυ λη ς για να δεχτεί το λεγά το Λού σιο Καλπού ρνιο και τρεις

από τους στρατιώτες του. Σέρνοντας πίσω τους τον αλυσο-

δεμένο Τίβρο βαρ-Δισμά, οι στρ ατιώ τες δ ιέσχισαν το εσωτερι-

κό της έπαυλης και οδήγησαν τον κρατούμενο τους στο περι-

στύλιο, εκεί όπου βρισκόταν η Μαρκέλα με τον Δισμά. Μόλις

είδε τον αδελφό του, ο Δισμάς έτρεξε προς το μέρος του, ο

ένας από τους στρατιώτες όμως ήρθε να σταθεί ανάμεσά

τους, εμποδίζοντάς τον.

Ο Καλπούρνιος κοίταξε τα δυο αδέλφια εντυπωσιασμένος

από την ομοιότητα. «Με συγχωρείτε για το λάθος, εξοχότα-

τε», είπε κουνώντας το κεφάλι.

«Το λάθο ς διορθώθηκε», απ άν τησ ε ο Ρ ουφ ίνος. '

«Να π άρ ω τώρ α τον κρατούμενο;» ρώτησε ο Καλπούρνιος

δείχνοντας τον Δισ μά.

«Του υποσχέθηκα να του δώσω την ευκαιρία να μείνει λίγο

με τον αδελ φό του», είπ ε ο Ρουφίνος κι έπ ειτ α κο ίταξε τη Μαρ-

κέλα. «Κι εγώ είμαι απ ' αυ τού ς πο υ κρατούν το λόγο τους».

Μ ε ένα νεύμα του Καλπο ύρνιου, ο ένας απ ό τους στρατιώ-

τες απά λλα ξε τον Τίβρο α π ό τα δεσμά του.

«Απ ολα ύστ ε το», είπε ο Ρουφ ίνος. «Αλλά όχι για πο λύ. Ο Δι-

σμάς έχει ένα ραντεβού με το σταυρό και έχει ήδη αργήσει δέ-

κα χρόνια. Και , γ ια την περίπτωση που του περάσει από το

μυαλό να απ οδ ρά σει , να σας πλ ηρο φο ρή σω ότι και οι δύο έξο-

δοι του σπιτιού φυλάσσονται».

Όταν ο Ρουφίνος μπήκε στο σπίτι και έμειναν επιτέλους

μόνοι, ο Τίβρος αγκάλιασ ε π ρώ τα τον αδελφό του κι έπ ειτα τη

Μαρκέλα. Ξαφνικά, ο Τίβρος ε ίδε τον Σίμωνα που στεκόταν

παράμερα, κοντά σε μια από τις κολόνες, και φώναξε: «Είσαι

ζωντα νός Σ ε νομίζαμε για νεκρό, Σίμω να »

«Όπως μπορείς να δεις και μόνος σου, είμαι μια χαρά». Ο

Σίμων πλησίασε κι έσφιξε το βραχίονα του Τίβρου σε ένδειξη

φιλίας.

Ο Τίβρος στράφηκε ξανά στον αδελφό του. «Δισμά, μου εί-




.Ί<)<)

παν ότι σκοπεύεις να ανταλλάξεις τη ζωή σου με τη δική μου.

Αληθεύει ;»

«Ναι».

«Δε θα σου επ ιτρέψ ω να. . .»

«Δε θα μου επιτρ έψ εις; Είσαι ο μικρότερος αδελφό ς μου, Τί-

βρο. Δεν είσαι σε θ έση να μου επ ιτρ έπ εις ή να μου α παγο ρεύεις

το οτιδήποτε».

«Τότε θα γυρίσω μαζί σου στη Ρώμη και θα πεθάνω στο

πλευρό σου».

«Αφού δεν είσαι χριστιανός».

«Όχι, αλλά είμαι αδελφός σου. Και Εβραίος, επίσης. Πράγ-

μα π ο υ σημαίνει ότι, ό πω ς κι εσ ύ, είμαι εναντίον της Ρώμης».

Ο Δισμά ς ακο ύμπ ησ ε το χέρι του στον ώμο του Τίβρου . «Το

ξέρω ότι το κάνεις από αγάπη, αν όμως μ' αγαπάς αληθινά,

θα ζήσ εις για χάρη μου. Ο φε ίλεις να ζήσε ις, γιατ ί υπά ρχει κά-

τι , μια αποσ τολή π ο υ πρ έπ ει να ολοκληρώσεις» .

«Θα κάνω ό,τι μου ζητήσεις», είπ ε ο Τίβρος, «εκτός απ ό το

να στέκομαι ά πρ αγο ς και να βλ έπ ω του ς Ρωμαίους να σε οδη-

γούν στο θάν ατο».

«Έδωσ α στη Μαρκέλα έναν πά πυ ρο . Οι δυο σας πρέπ ει να

τον πα ραδ ώ σετε σ τους Αποσ τόλου ς, στην Ιερουσαλήμ. Αν δεν

μπορέσετε να τους βρείτε , κρύψτε τον πάπυρο σ' ένα ασφα-

λές σημείο. Δεν πρέπει να πέσει σε χέρια απίστων και να κα-

ταστραφεί» .

«Μα κι εγώ ένας από αυτούς τ ους άπ ιστου ς ε ίμαι, αδ ελφέ.

Πώς είσαι σίγουρος ότι δε θα καταστραφεί από το δικό μου

χέρΦ>

«-έρω ότι

είσαι έντιμος άνθρω πος, Τίβρο, και πω ς θα κρα-

τήσεις το λόγο σου, αν μου υπο σχεθείς να πρ οστ ατεύ σεις τον

πάπυρο». Βλέποντας τον αδελφό του διστακτικό, ο Δισμάς

τον τρά βηξ ε κοντά του και του ψ ιθύρισε στο αυ τί : «Πρ έπει να

το κάνεις, Τίβρο, όχι μόνο για μένα αλλά και για τη Μαρκέλα.

Είναι η μοναδική της ευκαιρία, η μοναδική σας ευκαιρία να εί-

στε μαζί . Αν συνεχίσεις να αρνείσαι, αν αφ ήσεις το πείσ μα σου



326


να κυριαρχή σει σ τη λογική, τι νομίζεις ότι θ' απο γίνει εκείνη; Ή

μήπως θέλεις να έχει την ίδια κατάληξη μ' εμένα; Στο πνεύμα

και στην ψυχή είναι γυναίκα σου, Τίβρο. Είναι καθήκον σου να

την προστατεύσεις» .

Ο Δισμάς φ ίλησε τον αδελφό του σταυρ ω τά κι έπε ιτα τρα-

βήχτηκε αφήνον τάς τον απ ό την αγκαλιά του.

Ο Τίβρος κοίταξε πρώτα τον Δισμά κι έπειτα τη Μαρκέλα

και κατένευσε. «Θα κάνω ό,τι μου ζητάς. Σου δίνω το λόγο

μου». Στ ρά φ ηκ ε στον Σίμων α. «Κι εσ ύ, Σίμων , τι θα κάνεις; Θ α

μας συνοδεύσεις στην Ιερουσαλήμ;»

«Θ α π ά ω στ η Ρώμη με τον Δισμά », ανήγγειλε ο Σίμων .

«Όχι, Σίμων», είπε ο Δισμάς. «Δεν πρέπει να διακινδυνεύ-

σεις για χάρ η μου».

«Δε θα διακινδυνεύσω», απ άν τη σε με σιγουριά ο Σίμων. «Δε

θα με δουν».

«Πώς θα τους κρυφ τείς ;»

«Υπάρχουν τρόποι να κυκλοφορεί κανένας χωρίς να φαίνε-

ται» . Ο Σίμων στράφηκε στη Μαρκέλα. «Δεν παραξενεύτηκες

πο υ ο άνδρας σου δε με πρ όσ εξε ό ταν γύρισε σπίτι ; Ο ύτ ε αυ-

τός ούτε ο Καλπούρ νιος; Δε ν άκουσα τον αξιωματικό να ανα-

φέρεται σε τ ίποτα φαντάσματα».

Εκείνη τη στιγμή , ο Ρουφίνος, ο Καλπο ύρνιος και οι φ ρου ροί

επέστρεψαν στο περιστύλιο . Ο ένας από τους στρατιώτες

κρατούσε τις αλυσίδες το υ Τίβρου και έκανε νόημα στον Δισ μά

να απλώσει τα χέρια για να του τις φορέσει . Ο Δισμάς υπά-

κουσε και οι χειρο πέδ ες έκ λεισαν γύρ ω απ ' τα χέρια το υ.

«Προχώρα», διέταξε ο Καλπούρνιος τον Δισμά. «Θέλω να

φτάσ ουμε στη Ρώμη πριν νυχτώσει» .

Την ώρα π ου ο Καλπούρ νιος έδινε τη διαταγή, ο Σ ίμω ν πή -

γε και στάθηκε ακριβώς μπροστά του, κρύβοντας τον Δισμά.

Ο αξιωματούχος, όμω ς, δεν το πρ όσ εξε και εξακολούθησε να

κοιτάζει τον κρατούμενο του σα ν να μην υπ ήρ χε κανένας ανά-

μεσά τους. Ο Σίμων τον προσπέρασε κι ύστερα γύρισε , έριξε

μια ματιά στου ς φίλους το υ και χαμογέλ ασε.




.Ί<)<)

«Δε θα με δουν», επ αν έλα βε και, πρ άγ μα τι, ο Καλπ ούρ νιος,

ο Ρουφ ίνος και οι στρ ατιώ τες ο ύτε τον είδαν ούτ ε άκο υσα ν τα

λεγόμενά του.

Καθώς οι στρατιώ τες οδηγούσαν τον Δισμά - μ ε τον Σίμωνα

να ακολουθεί- μέσα από την έπαυλη και από εκεί στο προ-

στώο, έξω από το οποίο περίμενε ολόκληρο το άγημα των

εφίππων που είχε έρθει από τη Ρώμη, ο Ρουφίνος έκανε νόη-

μα στον Καλπούρνιο. «Μείνε λίγο, σε παρακαλώ, και κράτησε

έναν απ ό τους στρα τιώτες σου», ε ίπ ε στον αξιωματικό.

«Όπως διατάξετε , εξοχότατε» , απάντησε ο Καλπούρνιος ,

για να στραφεί αμέσως μετά σε έναν από τους άνδρες του.

«Δαρείε, εσύ μένεις εδώ. Στείλε τον κρατούμενο με τους υπό-

λοιπ ου ς. Οι δυο μας θα ξεκινήσουμε σ ε λίγο».

Ό τ α ν ο Καλπουρνιος και ο Δαρείος επέστρεψ αν στο π ερι-

στύλιο, ο Ρουφίνος έδειξε τον Τίβρο και διέταξε: «Φέρτε τον

μέσα».

«Μα υ ποσ χέθηκες να τον αφ ήσεις ελεύθερο » φ ών αξε η

Μα ρκέλα βλέπο ντας τους Ρωμαίους να πλησ ιάζουν .

Ο Δαρείος άρπαξε τον Τίβρο από το μπράτσο και , όταν

εκείνος προ σπ άθ ησ ε να ελευθερωθεί , ο Καλπούρνιος τον χτύ-

πη σε στο πρ όσ ω πο με τη λαβή του σπαθιού του, αφήνοντάς

τον μισολιπόθυμο . Κρατώ ντας τον ο ένας απ ό τη μια και ο άλ-

λος απ ό την άλλη, τον έσυραν στο εσω τερικό του σπ ιτιού.

Η Μαρκέλα έτρεξε πίσω από τους στρατιώτες που μετέ-

φ ερ αν τον Τίβρο στο ίδιο δωμάτιο όπ ου ο Δισμά ς της είχε πα -

ραδώ σει, πριν απ ό λίγη ώρα, τον πά π υρ ο. Ευτυχώς, ε ίχε προ-

λάβει να τον κρύψει, καθώς έμπαινε όμως μέσα, είδε έντρομη

ότι το στιλέτο του Δισμά εξακολουθούσε να βρίσκεται ακου-

μπισμέν ο στο τρα π έζι , δίπλα στ ο δοχείο όπ ου είχε συλλέξει το

αίμα του. Φοβούμενη μήπως ο Ρουφίνος δει το ματωμένο μα-

χαίρι κι αρχίσει τις ερω τήσε ις, πή γε και στάθηκε μπ ρο στά του,

κρύβοντάς το απ ό την κοινή θέα.

«Κρατήστε τον», είπε ο Ρουφίνος μπαίνοντας στο δωμάτιο

για να κατευθυ νθεί βιαστικά σε ένα μεγάλο ερμάρι.



326


Ο Τίβρος, παραζαλισμένος ακόμα από το δυνατό χτύπημα

του Καλπούρνιου, κούνησε το κεφάλι προσπαθώντας να συ-

νέλθει καθώς πάλευε αδύναμα να ελευθερωθεί από τη λαβή

τω ν δύο ανδρών.

«Σου έσωσε τη ζωή, Ρουφίνε. Υποσχέθηκες να τον αφ ήσεις

ελεύθερο», ικέτεψε η Μαρκέλα.

«Θα σε βόλευε αυτό, ε ; Έτσι θα μπορούσες να το σκάσεις

μα ζί του . Ε , λοιπό ν, αγ απ ητ ή μου, αυτό δεν πρό κειται να συμ-

βεί». Ανοιξε το ερμάρι κι έβγαλε α π ό μ έσα μια σπ άθ α.

«Τι θα κάνεις;» τον ρώ τησ ε έντρομη .

«Αυτό π ο υ θα έπ ρ επ ε να έχω κάνει εδώ και καιρό. Θα σκο-

τώ σω τον εραστή σου».

Κρατώντας ψηλά το σπαθί , ο Ρουφίνος προσπέρασε τη

Μαρκέλα. Εκείνη, απεγνωσμένη, άπλωσε κι άρπαξε το στιλέ-

το του Δισμά . Ο Ρουφίνος έπια σε τ ην κίνηση με την άκρη το υ

ματιού του, γύρισε προς το μέρος της και, την επόμενη στιγ-

μή, βρέθηκε με την άκρη του στιλέτου της Μ αρκέλας να απ έ-

χει εκατοστά απ ό το στήθος του .

Ο Ρουφίνος κοίταξε τη λεπίδα και μετά τη γυναίκα του κι

έβαλε τα γέλια. «Αντε, λοιπόν», είπε χαμηλώνοντας το σπαθί

του . «Μα χαίρω σέ μ ε, χτ ύ π α με στην καρδιά. Αυ τό δε σα ς διδά-

σκει ο Ιησούς σα ς να κά νετε;»

Τρέμοντας ολόκληρη, η Μαρκέλα κοίταξε πρώτα το σύζυγο

της κι έπε ιτα τον άνδρα που αγα πο ύσε να κρέμεται αναίσθητος

στα χέρια των Ρωμαίων. Προ σπά θησ ε να μιλήσει, να φ ων άξει ,

αλλά ήχος δε βγήκε α π ό τα χείλη της. Τα μάτια της γέμισαν δά-

κρυα καθώς το στιλέτο γλιστρούσε α π ό τα δά χτυλά της.

«Όπως το φανταζόμουν» , ε ίπε ο Ρουφίνος χτυπώντας το

χέρι της με τη λαβή του σπαθιού του, κάνοντας το στιλέτο να

στριφογυρίσει με κρότο στο πά τω μα .

«Δε μου χρησιμεύεις σε τίποτα πια, γυναίκα. Δεν είσαι σύ-

ζυγο ς μου».

Ο Ρουφίνος έσφιξε τα δόντια, τράβηξε πίσω το σπαθί κι

ετοιμάστηκε να βυθίσει τη λάμα του στο στήθος της Μαρκέ-




λας . Αξα φνα , όμως, έχασε την ισορροπία του κι άρχισε να πα -

ραπατάει προς τα μπρος, με τα μάτια ορθάνοιχτα από τον

πανικό. Ανοιξε το στόμα να μιλήσει , αλλά το μόνο που βγήκε

από τα χείλη του ήταν ένα αιμάτινο ρυάκι. Ο Ρουφίνος έπεσε

στα γόνατα μπρο στά σ τη Μαρκέλα κι άρ πα ξε με το αριστερό

του χέρι τη στόλα της καθώς σωριαζόταν πρηνηδόν στο π ά-

τωμα , με ένα στιλέτο καρφωμένο στην πλά τη του.

Σηκώνο ντας το βλέμμα, η Μ αρκέλα είδε τη μορφή του άνδρα

πο υ μόλις είχε μπει τρέχοντας στο δωμάτιο. Ή τ α ν ο Γάιος ο Εφέ-

σιος κι έδειχνε εμβρόντητος από την ίδια του την πράξη, έτσι

όπ ω ς στεκόταν παγωμέν ος, τρίβοντας τα ματωμένα χέρια του.

Ο Καλπ ούρνιος είχε ήδη αφή σει τον Τίβρο και πλ ησ ίαζ ε τον

Γάιο κραδαίνοντας το σπ α θ ί του. «Κάθαρμα » είπ ε. «Σκότω-

σες τον curia lictorl»

Ο Τίβρος κρεμόταν άνευρα στ α χέρια του Δαρείου, ξαφ νικά,

όμως, τινάχτηκε κι έσπρωξε το στρατιώτη πετώντας τον στο

πάτω μα. Πηδώντας προ ς τα μπρος , άρπαξ ε τη σπ άθα π ου εί-

χε πέσει από το χέρι του Ρουφίνου και, σχηματίζοντας στον

αέρα ένα μεγάλο τόξο, την κατέβασε στο μηρό του Καλπουρ-

νιου, λίγο πιο κάτω απ ό εκ εί π ου τελείωνε η πα νο πλ ία του.

Ξαφ νιασμένο ς απ ό την επίθεση , ο Καλπούρνιος σήκωσε το

σπαθί του, ο Τίβρος όμως τον πρόλαβε. Εμβρόντητος, ο Ρω-

μαίος αξιω ματ ικός είδε το ατσά λι να ασ τρ άφ τει για μια και μό-

νο στιγμή, πρ ιν ο Τίβρος βυθίσει την άκρη της λάμα ς στη βάση

του λαιμού του, στο μόνο ακ άλ υπ το α π ό τον μεταλλικό θώρα-

κά του σημείο. Ο Τίβρος είχε ευστοχίσει, και ο Καλπούρνιος

δεν πρό λαβε πα ρά να τον χτυπ ήσει αδύναμα με τη λαβή του

σπα θιού το υ. Την επόμεν η στιγμή, ο Ρωμαίος σωριαζόταν στο

π άτ ω μα , και ο μόνος ήχος π ο υ ακουγό ταν πια στο χώρο ήταν

αυτός του επιθανάτιου ρόγχου του.

Προτού ακόμα ο Καλπούρνίος ακινητοποιηθεί στο πάτω-

μα, ο Τίβρος είχε γυρίσει προς τον άλλο Ρωμαίο που έβγαινε

τρέχοντα ς α π ό το δωμάτιο. Ο Τίβρος κυνήγησε τον Δαρ είο ως

έξω , μέχρι να τον δει να εξαφ αν ίζετα ι σ το βάθο ς του δρόμου.




Επιστρέφ οντα ς βιαστικά στο δωμάτιο, ο Τίβρος έτρεξε στη

Μαρκέλα κι εκείνη έπεσε στην αγκαλιά του κλαίγοντας σπα-

ρακτικά. Καθώς το σώ μα της τραντα ζόταν απ ό τους λυγμούς,

ο Τίβρος αισθάνθηκε κάτι να λύνεται μέσ α στην ψυχή τη ς αλλά

και στη δική του. Ή τ α ν λες και η απ όσ τα ση ανάμεσά του ς ε ίχε

εκμηδενιστεί , σα ν να ήταν η πρ ώ τη φ ορά π ο υ συναν τιόνταν κι

αγκα λιάζονταν. Και τό τε, ο Τίβρος συνειδητοπ οίησε ότι οι δυο

τους δε θα χώριζαν π ο τέ ξανά, ούτε σε αυ τή τη ζωή ούτε και

στην επόμενη.

Πέρασαν μερικές στιγμές, και ύστερα ο Τίβρος κοίταξε τον

Γάιο, π ο υ είχε αρχίσει να συνέρχεται. « Ή τα ν πολ ύ γενναίο αυ-

τό που έκανες».

«Τον. . . τον σκότωσα», μουρμούρισε ο Γάιος στυλώνοντας

το βλέμμα στο άψ υχο σώμ α του Ρουφίνου.

«Μας έσωσ ες τη ζωή . Στα μάτια του Θεού -και λατρεύουμε

κι οι δυο μας πια τον ίδιο Θεό- έπραξες το σωστό». Ο Τίβρος

έκανε μια π α ύσ η κι ύστερ α πρόσ θεσ ε: «Τώρα, όμως, πρ έπ ει να

φύγουμε, πριν ο στρατιώτης φωνάξει τους άλλους».

Με τον Γάιο να τους ακολουθεί , ο Τίβρος και η Μαρκέλα

εγκατέλειψαν την έπαυλη, φεύγοντας μακριά από τον τόπο

του εγκλήματος.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 42

Ο ΠΡΩΙ, ΜΕΤΑ τη διάσωση του αιδεσιμστατου Φλάνερι

αττά τις κατα κόμβες στο όρος τω ν Ελαίων, η Σά ρα Αράντ

συναντήθηκε με τον ιερωμένο και τον Πρέστον Λουκις στο ερ-

γασ τήρ ιο αρχαιοτή των . Το κτίριο είχε κλείσει μετ ά την επιδρο-

μή, η Σάρα όμως δεν ε ίχε πρόβλημα πρόσβασης χάρη στην

ιδιότητά της ως ειδικής πράκτορος της ΥΑΜΑΜ, της επίλεκτης

μονάδας της ισραηλινής Αντιτρομοκρατικής Υ πη ρεσ ίας.

Η Σά ρα διέσχιζε με τους συνοδούς της το διάδρομο κατευθυ-

νόμενη προς το εργαστήριο όπου είχε δολοφονηθεί ο Ντάνιελ

Μαζάρ, βλέποντας όμως τον επικεφαλής της αστυνομικής δύ-

ναμης π ου ερευνο ύσε τ ο κτίριο, κοντοστάθηκε να του μιλήσει.

«Υπαστυνόμε Λέφκοβιτς», είπε διαβάζοντας το καρτελάκι

στο πουκάμισο του άνδρα, «θα μπορούσαμε να δούμε τη βι-

ντεοταινία της κάμερας ασφαλείας;»

Ο Λέφ κοβ ιτς κούνησε αρνητικά το κεφάλι . «Λυπ άμαι , π ρά-

κτορα Αρά ντ, αλλά δεν υπάρ χει κασέτα ».

«Δε γίνεται να μην υπ άρ χει. Το εργαστήριο παρ ακολο υθείται



326


από κάμερα ασφαλείας. Καθ' όλη τη διάρκεια του εικοσιτε-

τραώρου».

«Ναι, αλλά δε βρήκαμε κασέτα στο μηχάνημα. Προφανώς,

ο υπεύ θυν ος ξέχ ασ ε να τη βάλει».

«Μάλιστα», είπε η Σάρα. «Μπορούμε να μείνουμε λίγο μό-

νοι στο εργαστήριο οι τρεις μας; Και μην ανησυχείτε, θα ακο-

λουθήσουμε κατά γράμμα το πρω τόκολλο».

Ο υπαστυνόμος την κοίταξε καχύποπτα, τελικά όμω ς

απ οφ άσ ισε ότι δε θα ήταν σοφ ή κίνηση να πάει κόντρα σε ένα

μέλος της ΥΑΜΑΜ. «Ναι, βέβαια, με την προϋπόθεση ότι θα

πάρετε τα απαραίτητα μέτρα», ε ίπε δείχνοντάς της το τρα-

πέζι έξω από την πόρτα του εργαστηρίου, πάνω στο οποίο

στοιβάζονταν χειρουργικά γάντια, χάρτινα καλύμματα για τα

παπούτσια και άλλα παρόμοια αντικείμενα, απαραίτητα στις

έρευνες της Σ ήμαν σης.

Ο Λέφ κοβιτς πήγ ε ως την πό ρτα του εργαστηρίου, κοίταξε

μέσα, για να βεβαιωθεί ότι δεν υπήρχε έρευνα σε εξέλιξη, κι

έπειτα στράφηκε στη Σάρα. «Θα είμαι στην υποδοχή, αν με

χρειαστείτε» . Έκα νε μεταβολή και απομακρύ νθηκε.

«Τι κάνουμε πρώτα;» ρώτησε ο Πρέστον, που είχε φορέσει

τα καλύμματα των πα πο υτ σιώ ν και τώρα έβα ζε τα γάντια.

«Βρίσκουμε τον πά πυ ρο » , απά ντησε η Σάρα .

«Π ιστεύ ω ότι εξακολ ουθ εί να βρίσκεται κάπ ου εδώ», είπε ο

Φλάνερι φορ ώντας κι εκείνος τον πρ οστα τευτικό εξοπλισμό .

«Γιατί το λέτε αυ τό;»

«Τα μέλη της Via Dei είχαν πληροφ ορίες ότι ο π άπ υρ ο ς φυ-

λασσόταν στο εργαστήριο, το μόνο που μπόρεσαν να βρουν,

όμως, ήταν η άδεια λήκυθος. Για κάποιο λόγο, ο πά π υρ ος τους

διέφυγε».

«Σύντομα θα μάθουμε το γιατί» , ε ίπε η Σάρα μπαίνοντας

πρώτη στο εργαστήριο.

Η πόρτα του θησαυροφυλακίου είχε μείνει ανοιχτή, όπως

ακριβώς ήταν όταν βρέθηκε το σώμα του Μ αζά ρ. Η Σάρ α εξέ-

τασε προσεκτικά το εσωτερικό και ύστερα στράφηκε ξανά




.Ί<)<)

στο υς δυο άνδρες κουνώντας το κεφά λι. «Εντελώς άδειο. Και δεν

υπάρχει π ερίπ τω ση να μην είδαν τον

πάπυρο,

αν ήτα ν μέσα».

«Μ πο ρεί να σου ε ίπαν ψ έματα», ε ίπε ο Πρέστον στον Φλά-

νερι. «Ίσ ω ς τον είχαν στην κατο χή τους και α π λώ ς σε δοκίμα-

ζαν , θέλοντας να δουν αν θα ήσουν πρόθ υμος να του ς τον πα -

ραδώσεις».

«Ό χι, δε νομίζω. Αν είχαν τον πά πυ ρο , δε θα έμπαιναν σ τον

κόπ ο να με απαγάγουν . Κι ουτε θα μου πρότεινα ν να γίνω μέλος».

«Συμφωνώ», ε ίπε η Σάρα καθώς απομακρυνόταν από το

θησαυροφυλάκιο. «Μόνο μία εξήγηση μένει . Κάποιος που είχε

πρόσβαση στο θησαυροφυλάκιο τον έβγαλε από εκεί πριν

από την επιδρομή».

«Ποιος θα μπορ ούσ ε να είναι α υτό ς;»

«Κατ' αρχάς, εγώ». Η Σάρα χαμογέλασε. «Ως υπεύθυνη

ασφαλείας αυτής της έρευνας, ε ίχα πρόσβαση σε έναν από

τους δύο συνδυασμούς». Βλέποντας το απορημένο ύφος

τους , πρόσ θεσε : «Μην ανησυχείτε , δεν πή ρα εγώ τον πά π υ-

ρο. Έν α πα ράδειγμα έδω σα. Εγώ ήξερα τον έναν συνδυασμό.

Ο άλλος είναι καταχωρισμένος στον σχετικό φάκελο στο

Αρχηγείο κι ίσως κάποιος βρήκε τον τρόπο να τον μάθει από

εκεί . Οι καθηγητές Μαζάρ και Βιλνάι είχαν αποστηθίσει τον

δεύτερο συνδυασμό».

«Ίσως ανάγκασαν τον Ντάνιελ να ανοίξει το θησαυροφυ-

λάκιο», πρ ότεινε ο Πρέσ τον.

«Ίσω ς, αλλά γιατί να τον σκοτώσο υν μετά;» σκ έφτηκε φω-

ναχτά η Σά ρα . «Θέλω να πω , όταν ε ίδαν ότι ο π άπ υρ ος έλει-

π ε , το λογικό δε θα ήταν να πρ οσ πα θήσ ουν να χρησιμοποιή-

σουν τον καθηγητή για να μάθουν πο ύ βρίσκ εται; Μ ε τον ίδιο

τρό πο πο υ χρησιμοποίησαν εσάς, αιδεσιμάτατε;»

«Μ πορ εί ο Ντάνιελ να τον έκρυψε», είπε ο Φλάνερι. «Αν κατά-

λαβ ε έγκαιρα ότι το εργαστήριο δεχόταν επίθεσ η, ίσως σκέφτη-

κε ότι το θησαυρ οφυλάκιο δεν ήταν η ασφ αλέστερη κρυψώνα».

«Πού είναι τότε; Τόσες φορές έψαξαν οι άνθρωποί μας το

εργαστήριο».



326


Η Σ άρ α έκανε μια βόλτα στο δωμάτιο, πρ οσ έχον τας να μην

πατάει σε σημεία που ίσως χρησίμευαν στη Σήμανση για τη

συλλογή αποδεικτικών στοιχείων. Σταμάτησε σε ένα μικρό

εντοιχισμένο ντουλάπι, σε μια από τις γωνίες του δωματίου,

και το άνοιξε. Σε ένα από τα ράφια ήταν τοποθετημένη η συ-

σκευή του βίντεο, και η Σάρα την έβαλε σε λειτουργία για να

δοκιμάσει μετά το πλήκ τρο εξαγωγή ς της κασέτας. Το π άτ ησ ε

κάμποσες φορές και , όταν βεβαιώθηκε ότι η συσκευή ήταν

άδεια, γύρισε π ρο ς το μέρος των ανδρών.

«Κάτι περίεργο συμβαίνει εδώ», μουρμούρισε. «Αυτό το βί-

ντεο λαμβάνει εικόνα από εκείνη την κάμερα». Η Σάρα έδειξε

την κάμερα ασφαλείας πάνω από την πόρτα. «Ο υπαστυνό-

μος Λέφ κοβ ιτς είπ ε ότι κάποιος πρ έπ ει να ξέχα σε να βάλει κα-

σέ τα , αλλά κάτι τέτοιο συνήθω ς δε γίνεται. Η κ αταγ ραφ ή γίνε-

ται αυτόματα, σε μία και μοναδική κασέτα. Το βίντεο είναι

πρ ογρ αμμ ατισμ ένο να σβήνει ό,τι είναι γραμμένο κάθε έξι ώ ρες

και να εγγράφει σ το κενό διάστημα το επόμ ενο εξάω ρο . Πρό-

κειται για ένα απλό και συνήθως αποτελεσματικό σύστημα».

«Εκτός αν κάποιος γνωρίζει πού βρίσκεται η συσκευή του

βίντεο», είπε ο Πρ έστον .

«Ακριβώς. Οι δολοφόνοι του δόκτορα Μαζάρ πρέπει να

ήξεραν για το σύστη μα και να πήρα ν φεύγον τας την κασέτα».

Ο Φλάνερι δεν άκουγε τη συζ ήτη σή τους παρ ά εξ έτα ζε κά-

τι π ου το υ ε ίχε τραβήξει την προ σοχή . Τους φώ ναξε να π άνε

κοντά του και είπε στη Σάρα: «Όταν μας έδειχνες την κάμερα

ασ φα λείας , κ οίταξα σε λάθος μεριά και είδα ετούτη την κάμε-

ρα. Είναι κι αυτή συνδεδεμένη με το ίδιο βίντεο;»

Η Σάρα κοίταξε τη μικρή διαδικτυακή κάμερα που ήταν

στριμωγμένη ανάμεσα στα βιβλία, στο ράφι πάνω από ένα

τερματικό . «Ό χι, δεν είναι μέρος του συστή μα τος ασφ αλεία ς».

Παραμερίζοντας τα βιβλία για να κοιτάξει καλύτερα, ακολού-

θησε το καλώδιο, που ξεκινούσε από την κάμερα στο ράφι,

περνο ύσε π ίσω α π ό το τερματικό και κατέληγε μέσα στην υπο-

δοχή της θύρας USB του υπολογιστή, στη μονάδα που ήταν




τοπο θετημένη σ το πά τω μα . «Αυτός ο υπολο γιστής ε ίναι ανοι-

χτός», ε ίπε κάνοντας ξαφνιασμένη ένα βήμα πίσ ω .

«Δεν μπορεί», είπε ο Πρέστον. «Όλοι οι υπολογιστές είναι

κλειστοί».

«Αυτός όχι». Η Σάρα περιεργάστηκε την οθόνη. «Κάποιος

έκλεισε την οθόνη, αφή νοντα ς τη μονάδα ανοιχτή».

Πίεσε το κου μπ ί της οθόνης. Στα τικό ς ηλεκτρισμός ακούστη-

κε κι υστέρα η πρ οσ τα σία οθόνης άρχισε να κάνει αργά την εμ-

φά νισή της. Η Σ άρ α κούνησε το ποντίκι και το σπειροειδές σχή-

μα εξαφανίστηκε αποκαλύπτοντας την επιφάνεια εργασίας.

«Κάποιος φόρ τωσ ε ένα πρόγραμμα βιντεοσκόπησ ης με διαδι-

κτυακή κάμερα. Είναι ακόμα μέσα, αλλά ο χρόνος πρέπει να

τελείω σε και η λειτουργία του να τερ ματίστη κε».

Χρησιμοποιώντας τον κέρσορα, η Σάρα πάτησε το κουμπί

για να πάει στην αρχή της εγγραφής κι έπειτα το κουμπί της

προβολής.

Στη ν αρχή, το μόνο π ο υ φ αινόταν ήταν δυο χέρια σε κοντινή

λήψη. Έπειτα, τα χέρια άρχισαν να απομακρύνονται , ώσπου

εμφανίστηκε η εικόνα του Ντάνιελ Μαζάρ να στερεώνει την

κάμερα στο ρά φι.

«Σάρα », είπε ο Γιούρι Βιλνάι α π ό την πό ρτ α το υ εργαστη ρίου.

«Χαίρομαι που με κάλεσες. Προσπάθησα να έρθω όσο πιο

γρήγορα γινόταν, αλλά με καθυστέρησαν αυτοί οι ανόητοι

έξω. Δε με άφηναν να περ άσ ω . Προφ ανώ ς, εσύ έχεις τον τρό-

πο σου με την αστυνομία».

«Ναι, τον έχω», ε ίπε η Σά ρα . «Παρακα λώ, περ άσ τε μέσα».

«Ο πάπυρος. . . τον βρήκατε;» ρώτησε με μάλλον απροκά-

λυπτη αγωνία.

«Πώς το ξέρατε ότι έλειπε;»

«Ή τα ν το πρ ώ το πράγμα π ου κοίταξα όταν μπήκα εδώ μέ-

σα και βρήκα τον δύστυχο τον Ντάνιελ νεκρό».

«Θέλετε να πείτε ότι κοιτάξατε στο θησαυροφυλάκιο;»



326


«Φυσικά. Δεν τον ε ίδα, όμως, οπότε υπέθεσα ότι θα ήταν

στη λήκυθο. Αυτή πρέπει να κουβαλούσαν οι φονιάδες του

Ντάνιελ φεύγοντας».

«Ποιον τρόπο υποθέσατε ότι χρησιμοποίησαν για να την

πάρο υν;» τον πίεσε η Σά ρα . «Θέλω να πω , το θησαυροφυλά-

κιο ήταν κλειδωμένο, σ ω στ ά;»

«Ναι , φαντάζομαι πως ναι . Ίσως ανάγκασαν τον Ντάνιελ

να το ανοίξει».

«Εκείνος, όμως, ήξερε μόνο τον έναν συνδυασμό».

Ο Βιλνάι έσκασε ένα σχεδόν συνεσταλμένο χαμόγελο. «Πι-

στ εύ ω ότι , αν υπή ρχε ανάγκη , ο Ντάνιελ θα μπο ρού σε ν' ανοί-

ξει χω ρίς δυσκολία το θησα υροφ υλάκιο».

«Όπως κι εσείς , άλλωστε», ε ίπε στεγνά η Σάρα. «Αφήστε

το, όμως, αυτό. Γ ια να απαντήσω στην πρώτη σας ερώτηση,

όχι , δε βρήκαμε τον π ά π υ ρ ο . Βρήκαμε, όμω ς, κάτι άλλο».

«Αλήθεια; Τι άλλο μπορεί να έχει σημασία εκτός από τον

πάπυρο;» Ο Βιλνάι κοίταξε τον Πρέστον και τον Φλάνερι, που

τον παρ ακολο υθούσ αν αμίλητοι.

«Ίσως θα θέλετε να ρίξετε μια ματιά σ' αυτό», είπε η Σάρα

πηγαίνοντας στο τερματικό. Πάτησε το ποντίκι δίνοντας εντο-

λή επανεκκίνησης του βίντεο που είχε καταγράψει ο Ντάνιελ

Μαζάρ.

«Τι είναι αυτό; Τι συμβαίνει;» ρώτησε ο Βιλνάι, βλέποντας

στην οθόνη την εικόνα του Μ αζ άρ να στερεώνει την κά μερα.

«Απλώ ς, δείτε το», του απά ντη σε η Σά ρα .

Ο Βιλνάι σωριάστηκε βαρύς σε μια καρέκλα μπροστά στο

τερματικό. Στην οθόνη ο Μαζάρ είχε αρχίσει να μιλάει , με τη

φωνή του να ξεχύνεται κάπως αλλοιωμένη από το ηχείο του

υπολογιστή.

Η εγγραφ ή ξεκινούσε με το τηλεφώ νημα, στο οποίο ο Μα-

ζάρ ζητούσ ε α π ό τον Πρέστον να πάει όσο πιο γρήγορα γινό-

ταν στο εργαστήριο . Ό τ α ν ο Πρέστον τον ρώτησε τι είχε συμ-

βεί, ο Μ αζά ρ είχε απα ντή σει : «Δεν

είναι το τι συνέβη αλλά το τι

πρόκειται να συμβεί. Αν, βέβαια είναι σωστή η εκτίμησή μου».




.Ί<)<)

«Σωστή , για τι πράγμα ; Πολύ αινιγματικός είσαι, Ντάνιελ,

φίλε μου. Περί τίνος πρόκειται;»

«Θα με περνούσες για τρελό, αν σου το έλεγα. Π ρέπει να το

δεις με τα ίδια σου τα μάτια».

«Μπορεί να περιμένει μέχρι να φτάσω εκεί;»

«Περίμενε δυο χιλιάδες χρόνια, φαντάζομαι ότι μπορεί να

περιμένει για καμία ώρα ακόμα».

Μετά το τηλεφώνημα, ο Μαζάρ συνέχισε τη δουλειά του

στον υπολογιστή, δίνοντας ταυτόχρονα μια προφορική κατά-

θεση: «Χρησιμοποιώ αντίγραφο του παπύρου, αφού είναι

απαραίτητο να δουλέψω με υπομνηματισμό ώστε να αναδεί-

ξω τον κώδικα».

«Τον κώδικα; Ποιον κώδικα;» ρώ τησ ε ο Βιλνάι.

«Σσσς», είπε η Σάρα. «Μη μιλάτε».

«Αρκετοίγνωρίζουν τη δουλειά του συναδέλφ ου μου δόκτο-

ρα Ελιγιάχου Ριπς, του παγκοσμίου φήμης ειδικού στην Ομαδι-

κή Θεωρία, του πεδίου εκείνου των Μαθηματικών που αποτε-

λεί τη βάση της Κβαντικής Φυσικής. Ο δρ Ριπς ανακάλυψε έναν

κρυμμένο κώδικα στην Τορά, μέσω του οποίου φαίνεται ότι

αποκαλύπτονται λεπτομέρειες γεγονότων που συνέβησαν χι-

λιάδες χρόνια μετά τη συγγραφ ή των Ιερών Κειμένων.

»Ακούγεται απίθανο, αλλά βρήκα ακριβώς έναν τέτοιο κώ-

δικα ενσωματωμένο στα εβραϊκά εδάφια του παπύρου του Δι-

σμά. Ένα α πό αυτά λέει ότι ο πάπυρος θα μείνει θαμμένος στο

"όρος των Εβραίων πατριωτώ ν" ωσότου έρθει η στιγμή να

αποκαλυφθεί. Η ημερομηνία αυτής της αποκάλυψης, σύμφω-

να με το εβραϊκό ημερολόγιο> συμπίπτει με τη μέρα κατά την

οποία ανακαλύφθηκε ο πάπυρος στη Μασά ντα. Ακόμα εκπλη-

κτικότερη είναι η αναφ ορά η οποία υπάρχει στο κρυπτογρα-

φημένο μήνυμα για την τύχη του παπύρου. Μέσω του κώδικα,

ο συγγραφ έας αποκαλύπτει ότι πολλοί είναι αυτοί που θα θε-

λήσουν να θέσουν στην κατοχή τους τον πάπυρο και ότι, σύ-

ντομα, μετά την ανακά λυψη του, ανθρώπινα χέρια θα τον αρ-

πάξουν για να τον ρίξουν ξανά στο σκοτάδι. Το διάστημα που



326


θα μεσολαβήσει ανάμεσα στην ανακάλυψη του παπύρου και

στην εκ νέου εξαφά νιση του δίνεται

σε

ημέρες, και αποκαλύ-

πτει ότι η κλοπή

θα πρα γματοπ οιηθεί σήμερα».

Ο Μ αζά ρ κοίταζε τώρα κα τευθείαν στο φα κό της κάμερας.

«Δε γνωρίζω αν αυτά τα μηνύματα είναι προειδοποιήσεις ή

πραγμα τικές προβλέψεις, παίρνοντας, όμω ς, ως δεδομένο ότι

πρόκειται για προειδοποίηση, σκοπεύω να μετακινήσω τον

πάπυρο από τη συνηθισμένη του θέση».

Ο Γιούρι Βιλνάι κοίταζε σα ν υπν ωτισμ ένος την οθόνη, όπ ου

τώρα η κατάθεση του Μαζάρ διακοπτόταν από έναν ισχυρό

κρότο, ο οποίος γρήγορα πολλαπλασιάστηκε αποδίδοντας

έναν πο λύ συγκεκριμένο ήχο, αυτό ν των επ αναλαμβα νόμενω ν

πυροβολισμών. Ο Βιλνάι

είδε

τον καθηγητή να φεύγει τρέχο-

ντας από το τερματικό, άκουσε την πόρτα του εργαστηρίου

να ανοιγοκλείνει κι ύσ τερα τον Μ αζ άρ να αν αφ ω νεί εμβρόντη-

τος : «Θεέ μου, η προφητεία είναι αληθινή »

Καθώς η προβολή βρισκόταν σε εξέλιξη, ο Βιλνάι είδε τον

Μαζάρ να κατευθύνεται προς το θησαυροφυλάκιο, το οποίο

βρισκόταν εκτός πεδίου λήψης, και σύντομα να εμφανίζεται

ξανά, κρατώντας αυτή τη φορά τον πάπυρο. Ο καθηγητής

μόλις που φαινόταν στην άκρη της οθόνης να βγάζει ένα από

τα συρτάρια του φωριαμού, να βάζει τον πάπυρο στο κενό

και να τοπ οθ ετεί ξανά το συρτάρι στη θέση το υ.

Ο Βιλνάι γύρισε απότομα προς το ντουλάπι . Το συρτάρι

βρισκόταν στο πά τω μα και τ ίπο τα δε φαινό ταν μέσα .

«Συνεχίστε να παρακολουθείτε», του είπε η Σάρα δείχνο-

ντα ς την οθόνη.

Ο Βιλνάι άρχισε να τρέμει , ότα ν ο Μ αζ άρ είπ ε, κοιτάζοντα ς

απ ευθείας στην κάμερα: «Φοβάμαι ότι αυτά θα είναι τα τελευ-

ταία λόγια μου πάνω στη γη. Φροντίστε τον πάπυρο. Υπερα-

σπίστε τον με τη ζωή σας. Ν αι, είναι τόσο σημαντικό».

Την επόμενη στιγμή, οι οπλοφόροι όρμησαν στο δωμάτιο

και τα τελευταία λεπτά της ζωής του Μαζάρ αποτυπώθηκαν

στην οθόνη, καθώς οι εισβολείς τον πυρ οβο λούσ αν εξ επ α φ ή ς,




.Ί<)<)

άνοιγαν το θησαυροφυλάκιο, έπαιρναν τη λήκυθο κι έβγαιναν

τρέχοντας έξω.

Εξακολουθώντας να τρέμει , ο Βιλνάι σηκώθηκε και οπισθο-

χώρησε αργά από τον υπολογιστή. «Ο Ντάνιελ . . . β ιντεοσκό-

π ησ ε τον ίδιο του το θάνατο», ε ίπε με σπ ασ μέν η φω νή.

«Περιμένετε», είπε η Σάρα. «Υπάρχουν κι άλλα».

«Ό χι, κλείσ' το. Δε θέλω να δω τίποτ ' άλλο».

«Είστε σίγουρος;»

«Εγώ.. . δεν. . . σε παρακαλώ.. .» Ο Βιλνάι σωριάστηκε σε μια

καρέκλα και κάλυψε το πρόσωπο με τα χέρια του. «Σε παρα-

καλώ», εκλιπαρούσε πνιχτά. «Κλείσ' το».

Η Σάρα διέκοψε την προβολή. «Γιατί , δόκτορα Βιλνάι;» τον

ρώ τησε, για να συνεχίσει όταν κ ατάλα βε ότι δεν επρ όκειτο να

πάρει απάντηση: «Καταλαβαίνετε ότι αυτό το βίντεο δείχνει

τα πά ντ α, έτσι δεν είναι; Ό ,τ ι είπ ατ ε οι δυο σα ς. . . ό,τι του κά-

νατε. . . το πώς κλέψατε μετά την κασέτα της κάμερας ασφα-

λείας για να καλύψ ετε το έγκλημά σας».

Ο Βιλνάι πα ρέμ ενε αμίλητος. «Γιατί τον σκ οτώ σα τε;»

«Δεν είχα καμία σχέση με την επιδρομή», ψέλλισε ο Βιλνάι

κοιτάζοντας τη Σάρα με μάτια διάπλατα από τρόμο. «Θέλω

να το ξέρετε αυτό, όλοι σας. Σας ορκίζομαι, δεν είχα καμία

απο λύτω ς σχέση» .

«Ναι, αλλά τον σκοτώ σατε», ε ίπ ε ο Πρέστον πλησ ιάζοντά ς

τον.

Ο Βιλνάι κατένευσε, και τα δάκρυα έτρεχαν τώρα ποτάμι

στ α μάγουλά το υ. «Ναι, ναι , τον σκότω σα».

«Σας ρ ωτώ άλλη μια φορά . Γ ιατί;» τον πίε σε η Σάρ α.

«Θα πέθαινε έτσι κι αλλιώς. Τα τραύματα του ήταν τρομε-

ρά. Α π ό μια κλωσ τή κρεμόταν».

«Ναι, αλλά αυ τή ήτα ν η κλωσ τή της ζωής του», είπε ο Φλά -

νερι. «Δεν είχατε κανένα δικαίωμα να πα ρα στ ήσ ετε τον Θεό».

«Δεν καταλαβαίνετε, ούτε εσείς ούτε κανένας άλλος», είπε

ο Βιλνάι. «Ο Ντάνιελ ήταν αυτός που έκανε το λάθος με το

οστεοφυλάκιο του Ιακώβου. Το ανακήρυξε γνήσιο. Ήταν πολύ



326


απ ρόσ εκτος στη ν ερευνά του. Εγώ απ έδειξα το λάθος του, αλ-

λά τι κέρδισα; Μήπως μου το αναγνώρισε κανένας; Το αντίθε-

το, μάλιστα. Ό λοι ε ίδαν την πρ άξ η μου σαν πισώ πλ ατ ο μαχαί-

ρωμα συναδέλφου. Και ο Ντάνιελ, παρά το σφάλμα του, εξα-

κολουθούσε να χαίρει μεγάλου σεβασμού στον επιστημονικό

κύκλο, να απολα μβάνει μια αναγνώριση, πο υ εγώ δεν είχα π ο-

τέ την τύχη να γνωρίσω».

«Γί αυτό τον σκο τώ σατε;» ρώ τησε εμβρόντητος ο Πρέστον.

«Ό τα ν μου είπ ε για τον κώδικα της Τορά .. . δεν άντεχ α σ την

ιδέα ότι εκείνος θα έπαιρνε όλα τα εύσημα. Και μετά θάνατον,

μάλιστα. Θα έμενα για πάντα στη σκιά του. Όχι , καλύτερα

εκείνος να σώ πα ινε κι εγώ να συν έχιζα το έργο του».

«Δόκτορα Γιούρι Βιλνάι, συλλαμβάνεστε για το φόνο του

δόκτορα Ντάνιελ Μαζάρ», ανήγγειλε επίσημα η Σάρα.

«Δε.. . δε θα αντισταθώ», ψέλλισε αδύναμα ο Βιλνάι.

«Ίσως διευκολύνετε τη θέση σας, αν επιστρέψετε τον πά-

πυρο» , πρόσθεσε η Σάρ α.

Ο Βιλνάι σήκωσε το κεφάλι και την κοίταξε έκπληκτος. «Τι

εννοείτε;»

«Τον πά πυ ρο », είπ ε ο Πρέστον. «Τι τον κά νατε;» .

«Τίποτα δεν τον έκανα. Δεν ήταν μέσα στο ντο υλά πι;»

Η Σά ρα κούνησε αρνητικά το κεφά λι. «Δεν ήταν εκεί».

«Τότε πρ έπ ει να τον πή ρα ν οι τρομοκρά τες».

«Όχι», του είπε. «Από το βίντεο είναι ολοφάνερο ότι έφυ-

γαν χωρίς αυτόν. Κ άπο ιος γύρισε στο δω μάτιο και τον έβγαλε

α π ό το φωριαμό μετά το τέλος της εγγραφής».

«Σα ς ορκίζομαι, δεν ξέρω π ο ύ είναι ο πά πυ ρο ς», διαμαρτυ-

ρήθηκε ο Βιλνάι.

«Γιατί να σας πιστέψ ουμ ε;» ρώτησε ο Πρέστον.

«Μόλις ομολόγησα ότι διέπ ρα ξα φόνο. Θ α ομολογούσα φ ό-

νο και θα έλεγα ψ έμα τα για μια κλοπή ;»

«Σας έχω ικανό όχι μόνο γί αυτό αλλά και για οτιδήποτε»,

ε ίπε ο Πρέστον με φω νή γεμάτη περιφρόν ηση.

«Αυτό θα το δούμε μετά», δήλωσε η Σά ρα . «Τώρα είναι ώρ α




.Ί<)<)

ο καθηγητής να κάνει μια βόλτα ως το Αρχηγείο της αστυνο-

μίας και ν' αρχίσει να συνηθ ίζει το περ ιβάλλο ν».

Δυο ώρες αργότερα, μια γυναίκα πληκτρολόγησε έναν αριθμό

στο κινητό της . Ό τ α ν της απάν τησα ν απ ό την άλλη άκρη της

γραμμής, είπε: «Αιδεσιμάτατε Φλάνερι, εδώ Αζρα Χαντάτ. Γυ-

ρεύεις το Ευαγγέλιο του Δισμά, έτσι δεν είναι;»

«Αζρ α;» είπ ε ο Φλά νερι. «Ποιος σου είπ ε ότι λείπ ει ;»

«Αναζη τάς τον π ά π υ ρ ο , έτσι δεν είναι;»

«Ναι, ναι, τον ψ άχνο υμε όλοι».

«Έχ ω μερικές πληροφορίες π ου μπορεί να φανούν χρήσιμες».

«Τι εννοείς;» ρώτησε ο Φλάνερ ι. «Ξέρεις π ού βρίσκεται;»

«Έ λα να με βρεις στις τέσσερ ις και μισή το από γευμ α», είπ ε

η Αζρα αντίγΓ απάντηση. «Οι πληροφορίες μου, όμως, ε ίναι

μόνο για σένα. Μ η φέρ εις κανέναν άλλο μ αζί σου και μην ανα-

φερθείς στη συνά ντησή μας».

«Πού θα βρεθούμε;»

«Στην ανασκαφή της Μασάντα», του απάντησε. «Αλλά

πρ έπ ει να έρθεις μόνος».

Έγινε μια μικρή παύση, κι έπειτα ο Φλάνερι είπε: «Θα έρ-

θω. Μόνος».

Η Αζρα διέκοψε την κλήση κι έπειτα σηκώθηκε και προχώ-

ρησε ως τη γωνία, στο τρα πέζι πο υ βρισκόταν σε ένα απ ό τα

κελιά του πάλαι ποτέ μοναστηριού του Δρόμου του Θεού.

Απλωμένος εκεί πάνω κειτόταν ένας μεγάλος πάπυρος. Με

ιδιαίτερη προσοχή, η Αζρα άρχισε να τυλίγει ξανά το Ευαγγέ-

λιο του Δισμά βαρ-Δισμά .



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 43

ΜΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΣΜΑ ΒΑΡ-ΔΙΣΜΑ πονούσε από την πολύωρη

ορθοστασία επ άν ω στο κρύο, πέτρινο πά τω μα. Πριν ακό-

μα χαράξει, τον είχαν σύρει α π ό το κελί του σ ε μια μεγάλη αίθου-

σα υποδοχής, στο ανάκτορο, όπου είχε συναντήσει τον Πέτρο,

τον Παύλο και δεκάδες άλλων χριστιανών που είχαν συλληφθεί

και συγκεντρωθεί εκεί για την ομαδική δίκη. Κατήγορος ήταν ο

ίδιος ο Νέρων, ο οποίος εκτελούσε, επίσ ης, χρέη δικαστή.

Ο Νέρων δε θύμιζε στ ο ελάχιστο δημόσιο κατήγορο ούτε δι-

καστή ούτε καν αυτοκράτορα. Ήταν ντυμένος με τα φαντα-

χτερά ρούχα ενός γελωτοποιού κι είχε τα μαλλιά του βαμμένα

και αρω ματισμ ένα και τα μάγουλά του τονισμένα με κοκκινάδι.

«Ξέρετ ε πό σε ς ανθρώπινες ζωές χάθηκαν εξαιτίας της προ-

δοτικής πράξης σας;» ρωτούσε ο Νέρων, βηματίζοντας πάνω

κάτω, μπροστά στους κατηγορούμενους. «Ξέρετε πόσες οικο-

γένειες έμειναν άσ τεγες εξαιτίας της σατα νικότητά ς σα ς; Ξέρε-

τε πόσα πανέμορφα αγάλματα και έργα τέχνης καταστράφη-

καν εξαιτίας του φ ρικτού εγκλήματος σα ς. . . χριστιανοί;»




.Ί<)<)

Ο Νέρων πρ όφ ερε αρ γόσυρτα την τελευταία λέξη με τη με-

γαλύτερη π εριφρό νηση , σα ν να μιλούσε για κάτι ακάθαρ το.

«Εσύ ε ίσαι ο Πέτρος;» ρώτησε σταματώντας μπροστά σε

έναν ηλικιωμένο, κάτισχνο άνδρα με κατσαρή μαύρη γενειάδα

και φρύδ ια τόσο λεπ τά π ο υ να είναι σχεδόν αόρ ατα .

Ο Πέτρ ος κο ίταξε κατάμα τα τον Νέρωνα. «Ναι, εγώ είμαι ο

Πέτρος».

Εμφανώς σαστισμένος από το ευθύ, άφοβο βλέμμα του

κρατουμένου, ο Νέρων σήκωσε το χέρι του κι εξέτασε τα νύ-

χια του, πο υ γυάλιζαν πο ρφ υρ ά α π ό το βερνίκι. Χωρίς να ξα-

νακοιτάξει τον Πέτρο , συνέχισε την ανάκρισή το υ.

«Και κήρυττες για εκείνο τον Ιησού; Είναι πεθαμένος ή όχι;

Κι αν είναι, γιατ ί λατ ρεύ ετε έναν νεκρό θεό;»

«Είχε πεθ άν ει , ωστό σο ζει» , δήλωσε ο Πέτρ ος.

Ο Νέρων γέλ ασ ε. «Ναι, άκο υσα ότι ισχυρ ίζεστε πω ς ανα-

στήθηκε εκ νεκρών. Το πιστεύετε στ' αλήθεια αυτό;»

«Είδα ο ίδιος το αν αστ ημέν ο σώ μα του».

«Το είδες, ε ;» χλεύ ασ ε ο Νέρων στρ έφο ντα ς ξα νά το βλέμμα

στον υπ όδικο. «Θ έλω να μου π εις κάτι . Αν σου δινόταν η δυνα-

τότητα να σώσεις τη ζωή σου αποκηρύσσοντας αυτό τον

ψευδ οπρ οφή τη, θα το έκανες;»

«Όχι» .

, «Θυμήσου ότι διατηρώ απόλυτη εξουσία πάνω στη ζωή

και στο θά νατο. Θ έλεις, δηλαδή, να π εθά νεις;»

«Ο θάνατος δεν έχει εξουσία πάνω σε όσους δέχτηκαν τον

Ιησού», απ άν τησ ε ο Πέτρο ς.

«Πολύ θαρραλέα δήλωση. Θα μετανιώσεις, όμως, για την

ανδρεία σου όταν νιώσεις τα καρφιά να βυθίζονται σ τη σ άρκα

σου».

Προχωρώ ντας πιο κά τω στη σειρά, ο Νέρων στάθηκε μπρο-

στά σε αρκετούς άλλους υπόδικους, προσφέροντάς τους την

ευκαιρία να σώσο υν τη ζωή τους αποπ οιούμενοι δημόσια τον

Ιησού. Κανένας δε δέχτηκε την πρ οσ φο ρά του .

«Δεν καταλαβαίνω», είπε o αυτοκράτορας στον τελευταίο



326


στη σειρά. «Είχα την καλή προαίρεση να χαρίσω τη ζωή σε

όσους α π ό εσ άς απο κηρ ύξετε τον Θ εό σας και κανένας δε δέ-

χτηκε. Γιατί;»

«Γιατί η πρ οσ φ ορ ά σ ου μ πο ρεί να σώσει τα κορμιά αλλά όχι

τις ψυχές μας», απάντησε ο κρατούμενος. «Κι ενώ η επίγεια

ζωή είναι προσωρινή, η ψυχή είναι αιώνια».

«Και είσαι ο...»

«Ο Δισμάς βαρ-Δισμάς».

«Ναι , έχω ακούσει γ ια σένα. Ο πατέρας σου πέθανε στο

σταυρό μαζί με τον Ιησού, έτσι δεν είναι;»

«Έτσι».

«Ε, τότε, κατά μάνα κατά κύρη», είπε ο Νέρων γελώντας

ικανοποιημένος με το ευφυολόγημά του. «Δώσε μου τη λύρα,

Κουίντο».

Άπλωσε το χέρι προς έναν έντονα φτιασιδωμένο και εξαι-

ρετικά θηλυπρεπή νεαρό, ο οποίος του έδωσε το μουσικό όρ-

γανο.

«Τι όμορφο αγόρι που είσαι», του είπε με θαυμασμό ο Νέ-

ρω ν, για να γυρίσει αμέσ ω ς μετά στου ς υπό δικους: «Και τώ ρα ,

θα πα ίξω και θα τραγουδήσω για σας».

«Φυλαγμένοι α π ' των ανέμων τους στεναγμούς

Βλέ πετ ε τ ις μοναχικές σας ώρ ες να π ετο ύν

Κολόνες με κισσό ψηλώ νουν ως του ς ουρα νούς

Ανάμεσα σ' αγάλματα δικά μου, π ου ένα γύρο αφθονούν.

Πέτρες γεμάτες το στρ ατί

Στρέψτε το βήμα σας εκεί

Έρ γο δικό σα ς το φρ ικτό μαρτύριο

Σα ς έφ ερε εδώ, σ' αυ τό το δικαστήριο».

Αργότερα το ίδιο πρωί, ο Τίβρος και η Μαρκέλα επέστρεψαν

στην έπαυλη της Καμπανίας για να πάρουν τον κρυμμένο πά-




.Ί<)<)

πυ ρο και να ετοιμάσουν τα π ρά γμα τα για το ταξίδι του ς στην Ιε-

ρουσαλήμ. Αφ ού σιγουρεύτηκαν ότι τα νεκρά σώ ματα του Ρου-

φίνου και του Καλπούρνιου είχαν μεταφερ θεί κατά τη διάρκεια

της νύχτας και ότι δεν υπήρχα ν στρατιώ τες πο υθεν ά στ η βίλα, ο

Τίβρος οδήγησε τη Μαρκέλα στο εσωτερικό του άδειου πλέον

σπ ιτιού, του εγκαταλειμμένου ακόμα και α π ό τους υπ ηρ έτες.

«Μην πάρεις πολλά», είπε ο Τίβρος, όταν η Μαρκέλα άρχι-

σε να μαζεύει τα πράγματά της. «Το ταξίδι είναι μακρύ και το

περισσό τερο θα το κάνουμε π εζοί» .

«Με συγχωρείς», είπε η Μαρκέλα αφήνοντας κατά μέρος

μερικά ρούχα. «Έ χω συνηθίσει να ταξιδ εύω με μεταφο ρικό μέ-

σο και με τους υπ ηρ έτες μου».

Ο Τίβρος γέλα σε. «Οι μέρες σο υ ως κόρη της ρω μαϊκής αρι-

στοκρατίας τελείωσαν οριστικά. Ελπίζω να μη σου λείψουν

πολύ».

«Καθόλου δε θα μου λείψουν», υποσχέθηκε η Μαρκέλα.

«Θα χαρώ ν' αφ ήσ ω τη Ρώμη πίσω μου». Ανα στένα ξε . «Και θα

χαρώ , επίση ς, να φύ γω α πό το ύτο εδώ το μέρος».

«Υπάρχει κάτι τελευταίο που θέλω να κάνω πριν φύγουμε

α π ό τη Ρώμη», είπε ο Τίβρος.

«Ξέρω». Η Μαρκέλα ακούμπησε το χέρι της στο μπράτσο

του. «Θέλεις να σώσεις τον Δισμά. Ναι, αλλά, Τίβρο, καταζη-

τούμαστε κι οι δυο μας για φόνο. Και μόνο που γυρίσαμε εδώ,

βάλαμε τις ζω ές μας σε μεγάλο κίνδυνο. Μ ην ξεχνάς , εξ άλλο υ,

ότι τον Δισμά τον έχουν στις φυλακές του Νέρωνα. Δεν έχω

πρόσβαση εκεί , όπως είχα στις φυλακές του Ρουφίνου, στην

Έφεσο» .

«Ναι, βέβαια, το ξέρω ότι έχεις δίκιο. Παρ' όλ' αυτά, αισθά-

νομαι σ αν να τον προδίδω ».

«Το αντίθετο». Η Μαρκέλα έδειξε τον πάπυρο. «Ο αδελφός

σου σου α νέθεσε μια αποσ τολή , η σημασία της οπ οίας είναι για

εκείνο μεγαλύτερη και απ ό την ίδια του τη ζω ή. Αν καταφ έρουμε

να πά με τον πά π υρ ο σ την Ιερουσαλήμ, όχι μόνο δε θα έχεις προ-

δώσει τον Δισμά, αλλά θα έχεις επιτελέσ ει το έργο του».



326


«Μακάρι να είναι έτσι». Ο Τίβρος πέρασε τα δισάκια τους

στον ώμο. «Είσαι έτοιμη;»

Η Μα ρκέλα έβαλε τον π ά πυ ρο μέσα σε ένα μικρότερο σάκο

και πέρασε το λουρί του πάνω από το κεφάλι της . Ύστερα

έριξε μια τελε υτα ία μα τιά στο δωμάτιο. Η έπ αυ λη ανήκε αρχι-

κά στ ου ς γονείς της και, ω ς κορίτσι, η Μ αρ κέλ α είχε πε ρά σει σε

αυτ ή πο λλές ευτυχισμένες στιγμές. Αυ τές τ ις εικόνες πρ οσ πά -

θησε να φυλακίσει στη μνήμη της και όχι τις τρομερές σκηνές

των τελευταίων ημερών. «Ναι», απάντησε κουνώντας το κε-

φάλι. «Είμαι έτοιμη».

Καθώς διέσχιζαν ξανά την έπαυλη με κατεύθυνση την έξο-

δο, ο Τίβρος άκουσε βήματα στο πρ οστώ ο. Τράβη ξε τη Μαρκέ-

λα σε ένα μικρό, σκοτεινό δωμάτιο και της έκανε νόημα να μη

μιλήσει . Μετά ακούμπησε τους ταξιδιωτικούς σάκους στο πά-

τω μα , έβγαλε το στιλέτο του και πλ ησ ίασ ε στην πό ρτ α. Κοίτα-

ξε στο διάδρομο περιμένοντας να δει Ρωμαίους στρατιώτες.

Ίσ ω ς είχαν επιστρ έψ ει για να συνεχίσουν τις έρευνες.

Ένας άνδρας εμφανίστηκε στην είσοδο, και ο Τίβρος έκανε

αμέσ ως π ίσω για να καλυφθεί , συνειδητοποιώντας ταυτόχρο-

να το πρ όσ ω πο π ου είχε δει . Βάζοντας το στιλέτο στο θηκάρι

του , βγήκε α π ό το δωματιάκι και φ ώ να ξε: «Γάιε »

Ξαφ νιασ μένο ς ο άνδρα ς, έδειξε έτοιμος να το βάλει στα πό -

δια, έπειτα όμως έγειρε το κεφάλι στο πλάι και στύλωσε το

βλέμμα στο ν άνδρα πο υ σ τεκό ταν στο διάδρομο. «Τίβρο;»

«Νόμιζα ότι είχες φύγει για την πατρίδα».

«Ναι, έτσι σκόπευα να κάνω», είπε ο Γάιος, πλησιάζοντας

τον Τίβρο και τη Μαρκέλα, που είχε βγει στο μεταξύ από το

δωμάτι^. «Αποφάσισα, όμως, πρώ τα να πρ οσπ αθ ήσω να δω

τον Δισμά σ τη φυλα κή πριν οι Ρωμαίοι ανακαλύψ ουν τα πτ ώ -

ματα και η κατά στασ η γίνει ακόμα πιο περίπλοκη». Μ ε εμφα-

νή ταραχή, έδειξε προς το δωμάτιο όπου το προηγούμενο

βράδ υ είχε σκοτώσει τον Ρουφίνο Τάκιτο.

«Τα πή ρα ν τα σώ ματα», τον διαβεβαίωσε ο Τίβρος. «Ο στρα-

τιώτης που κατάφερε να ξεφύγει πρέπει να γύρισε αργότερα




.Ί<)<)

με συνοδεία άλλων στρατιωτών και μετέφερε τα σώματα των

συντρό φω ν του στη Ρώμη».

«Είδες τον Δισμ ά;» ρώ τησε με αγωνία η Μ αρ κέλα .

Ο Γάιος κατένευσε. «Λίγα χρυσά νομίσματα στους φρου-

ρούς της νυχτερινής βάρδιας, και οι πόρτες της φυλακής άνοι-

ξαν διάπλατα».

«Πώς είναι;»

«Δυνατός. . . και αποφασισμένος. Είναι έτοιμος να υπακού-

σει στο θέλη μα το υ Κ υρίου , ό,τι κι αν σχεδιάζει γι' αυτόν ».

«Προσωπικά, περισσότερο με απασχολούν τα σχέδια του

Νέρωνα», σχολίασε ο Τίβρος.

«Αυτά θα τα μάθουμε σύντομα. Η δίκη γίνεται σήμερα».

«Τότε πώ ς και δεν είσαι εκεί;»

«Γίνεται κεκλεισμένων των θυρών. Προεδρεύει ο ίδιος ο

Νέρων».

«Υπάρχει τίποτα που να μπορούμε να κάνουμε;» ρώτησε η

Μαρκέλα.

«Αυτή τη στιγμή, όχι», απάντησε ο Γάιος. «Μόλις κοπάσει

λίγο ο θόρυ βος, ύσ τερα α π ό μερικές μέρες, ίσως ο Νέρων πει-

σθ είν α δείξει επιείκεια. Το συνηθίζει να βγάζει καταδικαστικές

αποφάσεις κι έπειτα να παραχωρεί αμνηστία, με την προϋ-

πόθεση, φυσικά, ότι κάποιος θα προσφέρει ένα σεβαστό πο-

σό για να την εξαγοράσει . Σίγουρα, πάντως, η κοινότητά μας

είναι σε θέση να μαζέψ ει α ρκ ετά για να δελεάσει ακ όμα και αυ-

τοκράτορα».

«Γιατί ήρθες εδώ;» τον ρώτησε ο Τίβρος. «Εμάς έψα χνες;»

«Ε, ναι», α πά ντ ησ ε λίγο αβ έβα ια ο Τίβρο ς. «Και κάτι άλλο».

«Τι;» τον πίε σε ο Τίβρος.

«Ο Δισμάς αναφέρθηκε σε κάποιον πάπυρο. Ε ίπε ότι σας

ζήτησε να τον μεταφέρετε στην Ιερουσαλήμ».

Ο Τίβρος έριξε μια ματιά στη Μ αρκ έλα, αβ έβαιο ς για το πό-

σα μπορούσε να απο καλύψει .

«Έχετε τον πάπυρο του Δισμά, έτσι δεν ε ίναι ;» ρώτησε ο

Γάιος.




Ο Τίβρος κούνησε καταφατικά το κεφάλι . «Κι εσύ ήρθες

εδώ για να τον πά ρεις» .

«Μα, ναι , βέβαια», παραδέχτηκε ο Γάιος , δείχνοντας λίγο

ξαφνιασμένος από τον κατηγορητικό τόνο στη φωνή του Τ ί-

βρου. «Σκέφτηκα ότι κάτι μπορεί να είχε συμβεί , αφού χωρι-

στήκαμε. Αν, ας πούμε, σας είχαν συλλάβει ο ι στρατιώτες . . . ή

αν είχε γίνει το χειρό τερο ; Αν εξά ρτη τα α π ό το τι μέλλει να συμ -

βεί σε μας , το Ευαγγέλ ιο του Δισμά π ρέπ ει να πρ οσ τα τευ θεί

πάση θυσία» .

«Θα π ροσ τατε υθεί» , τον διαβεβαίω σε ο Τ ίβρος .

«Τότε πρέπει να τον πάμε στη Ρώμη. Οι χριστιανοί θα θέ-

λουν να δια βάσ ουν τι ..»

«Θα τον πά με σ την Ιερουσαλήμ» .

«Βέβαια, αφού έτσι θέλει ο Δισμάς, έτσι πρέπει να γίνει .

Πρώτα, όμως , πρέπει να φτιάξουμε αντίγραφα. Οα κρύψου-

με το πρ ω τό τυ πο , και σε λ ίγες μέρες θα μπορ έσετ ε να π άρ ετ ε

το πρώτο αντ ίγραφο κα ι να το παραδώσετε στους Αποστό-

λους της Ιερουσαλήμ».

«Δε θα δώσουμε αντίγραφο αλλά τον ίδιο τον πάπυρο», ε ί-

π ε α πο φα σιστ ικά ο Τ ίβρος δε ίχνοντας το σακ ίδιο π ου ε ίχε π ε-

ρασμένο στο λαιμό της η Μαρκέλα. «Και δε θα ξεκινήσουμε σε

λίγες μέρες αλλά τώρα αμέσως».

«Μα αυτό είναι σκέτη τρέλα».

«Το υποσχ έθηκα στον αδελφό μου» .

«Το

ταξίδι είναι

πολύ επικ ίνδυνο . Ο πάπυρος θα μπορούσε

να χα θε ί για πά ντ α . Και είμαι σίγουρος ότι ο Δισ μά ς δε θα ήθε-

λε κάτι τέτοιο».

«Εκείνος είπε ότι έτσι πρέπει να γίνει ;» ρώτησε η Μαρκέλα.

«Δική του ήτα ν η ιδέα;»

Ο Γάιος δίστα σε για μια στιγμή, έπ ειτ α όμω ς χαμ ογέ λασ ε κι

άρχισε να κουνάει καταφατικά το κεφάλι . «Ναι , ναι , έτσι το

θέλε ι . Όταν του πρότεινα αυτή την εναλλακτική , μου ε ίπε να

βιαστώ και να έρθω να σας βρω για να σας ανακοινώσω τη

νέα απόφασή του» .




.Ί<)<)

Η έκφραση του Τίβρου σκλήρυνε, τα μάτια του άστραψαν

αττό θυμό. «Το ψέ μα δεν αρμόζει σ το υς χριστιανο ύς». Στρά([)η-

κε στη Μ αρκ έλα. «Πά με, έχουμε μεγάλο ταξίδι μπ ρο στά μας».

«Όχι, μην το κάνετε » αναφώνησε ο Γάιος και συνέχισε να

διαμαρ τύρεται, καθώς ο Τίβρος έμπαινε ξ ανά στ ο δωμάτιο για

να πάρει τα δισάκια τους:

Όταν έγινε φανερό ότι ο Τίβρος δε σκόπευε να υποχωρή-

σει , ο Γάιος είπ ε: «Αφού είστε απο φα σισμένο ι να φ ύγ ετε , αφή-

στε με τουλά χιστον π ρώ τα να τον δω. Ο ίδιος ο Δισμ άς μού μί-

λη σε για τον π ά π υ ρ ο . Αρ α, είμαι σίγουρος ότι δε θα έχει αντίρ-

ρηση να του ρίξω μια ματιά».

Απηύθυνε την έκκλησή του στη Μαρκέλα, η οποία, βλέπο-

ντας στα μάτια του την αληθινή λαχτάρα, στράφηκε τελικά

στον Τίβρο και είπε : «Για λίγα λεπ τά ».

Ο Τίβρος έκανε να διαμαρτυρηθεί , έπειτα όμως αναστένα-

ξε και κατένευσε.

Πήγαν όλοι μαζί στο καλά φωτισμένο αίθριο, όπου η Μαρ-

κέλα ξετύ λιξε τον καλυμμένο με ύφ ασ μα π ά π υρ ο και τον ακού-

μπησε σε ένα μαρμάρινο τραπέζι . Ανοιξε καλά τον πάπυρο,

και ο Γάιος έσκ υψ ε α π ό π άν ω κι άρχισε να διαβάζει ακολουθώ-

ντας με το δάχτυλο του τις γραμμές. Διά βα ζε σ ιωπ ηλά , σχημα-

τίζοντα ς άηχα τις λέξε ις, καθώ ς σάρω νε με βιασύνη το κείμενο,

σαν να προσπαθούσε να απομνημονεύσει όσο περισσότερα

κομμάτια του μπορ ούσε.

«Ήρθε η ώρα», ε ίπε ο Τίβρος, ύστερα από περίπου δέκα

λεπ τά . «Δεν ε ίμαστε ασφαλείς εδώ, πρ έπε ι να πηγαίνουμε».

Αρχισε να τυλίγει τον πάπυρο.

«Μισό λεπ τό . Υπάρχει κάτι πο υ δεν καταλαβαίνω». Ο Γάιος

έδειξε το κόκκινο σύμβολο που είχε σχεδιάσει ο Δισμάς στην

αρχή του κειμένου. «Τι σημαίνει α υτό ;»

«Ο Δισμάς τ ο ονόμασε Trevia Dei», του εξήγησε η Μα ρκέλα.

«Οι τρεις δρόμοι πρ ος τον Θε ό; Δ εν καταλαβαίνω ».

«Ού τ' εμείς», του πέ τα ξε απ ότο μα ο Τίβρος, τυλίγοντας τον

π ά π υρ ο και τοπο θετώ ντας α π ό πάν ω το προ στατευτικό ucfxx-



47

0


σμάτινο κάλυμμα. «Βγάλε τον αδελφό μου απ' τη φυλακή για

να σο υ το εξη γήσ ει ο ίδιος».

«Πήγαινε στον Σίμωνα », είπ ε στο ν Γάιο η Μ αρκ έλα. «Ο ίδιος

ο Κύριος τον έχρισε Φύ λακα το υ Συμβόλου». Έ βα λε τον πά π υ-

ρο στ ο σακίδιο της και το πέρ α σε στον ώμο τη ς.

«Και τώρα π ρέπ ει να πηγαίνουμε», ε ίπε ο Τίβρος.

Ξεκίν ησ ε να φύ γει , ο Γάιος όμως του έκλεισε το δρόμο. «Θ α

σου το ζητή σω άλλη μια φορά», ε ίπ ε . «Δώσε μου τον πά πυ ρο ,

Τίβρο. Σου υπόσχομαι ότι οι άνθρωποι' μας θα τον φυλάξουν

ως κόρη οφθαλμού».

Ο Τίβρος πρ όσ εξ ε ότι ο Γάιος είχε ακο υμπ ισμένο το δεξ ί χέρι

του στη λαβή του στιλέτου του. Για λίγο, κράτησε το βλέμμα

του στυλω μένο στο όπλ ο κι έπ ειτα κοίταξε κατάματ α τον Γάιο.

«Τόσο απελπισμένος νιώθεις που είσαι έτοιμος να βεβηλώσεις

το Ευαγγέλιο του Δισμά με το αίμα του ίδιου του αδελφο ύ το υ;

Και αυτής της καλής χριστιανής;» πρόσθεσε δείχνοντας τη

Μαρκέλα.

Η Μ αρ κέλα ά π λω σε το χέρι και άγγιξε τρυ φ ερά το χέρι του

Γάιου. «Ας μη χυθεί χριστιανικό αίμα, Γάιε, ούτε από τα χέρια

του Νέρωνα ούτε από τα δικά μας». Νιώθοντας τη λαβή του

Γάιου να χαλαρώνει πάνω στο στιλέτο, τράβηξε το χέρι της.

«Γύρνα στη Ρώμη», του είπε με ένα ζεστό, ανυπόκριτο χαμό-

γελο. «Φοβάμαι ότι ο Δισμάς θα σε χρειαστεί σήμερα. Και μην

ανησ υχείς για τον πά π υ ρ ο . Ο Δισμ άς τον έχει ήδη δει σε όρα-

μα να βρίσκεται ασφαλισμένος στην Ιερουσαλήμ».

Πήρε το χέρι του Τίβρου και μαζί βάδισαν ως έξω, αφήνο-

ντας τον Γάιο τον Εφέσιο να τους παρ ακολο υθεί απ ό την ε ίσο-

δο της έπα υλη ς.

Ήταν αργά το πρωί, όταν ο Τίβρος και η Μαρκέλα μπήκαν

στην Αππία Οδό, που θα τους οδηγούσε από τη Ρώμη στην

Κάπουα. Από εκεί θα συνέχιζαν το ταξίδι τους με πλοίο για

την Ελλάδα κι έπ ειτα για τις περιο χές σ τα ανα τολικά της. Πολ-




.Ί<)<)

λοί άλλοι πορ εύο ντα ν πρ ος τη ν ίδια κατεύθυ νση, και δεν ήταν

δύσκολο για τον Τίβρο να μαντέψει ότι επρόκειτο κυρίως για

χριστιανούς πο υ εγκ ατέλειπα ν τη Ρώμη για να γλιτώσο υν απ ό

τους φρενήρεις διωγμούς του Νέρω να.

Ο Τίβρος συναισθανόταν τους φόβους της Μαρκέλας κι

ένιωθε την ανάγκη να την αγκαλιάσει και να τη διαβεβαιώσει

ότι θα έμενε πά ντ α δίπλα της για να την προσ τατεύ ει . Το π ί-

στευε πραγματικά ότι μπορούσε, κάτω από οποιεσδήποτε

συνθ ήκες και σε σχεδόν όλες τις πε ρισ τά σεις . Το μόνο π ο υ δεν

μπο ρού σε να κάνει ήταν να τη φυ λάξει α π ό το ρωμαϊκό στρα-

τό, αν η από δρασ ή τους ανα καλυπ τόταν .

Αξ αφ να , ο Τίβρος αισθάνθηκε πο λύ μικρός κι ασή μαν τος, κι

αυτό το συναίσθημα πολλαπλα σιάστηκε όταν έφτα σαν στην

κορυφ ή ενός μικρού υψώ ματο ς και βρέθηκαν να ατενίζουν το

θέαμα εμπρός τους.

«Θεέ μου » ε ίπε η Μαρκέλα καλύπτοντας το στόμα της με

την παλάμ η.

Ακόμα κι ο Τίβρος είχε μείνει εμβρόντητος στη θέα των

σταυρών που απλώνονταν κατά μήκος του δρόμου, και από

τις δυο πλ ευρ ές του, φ τάνοντα ς ως εκεί πο υ έφ τανε το μάτι.

Για μια στιγμή, νόμισε πως πάνω τους ήταν κρεμασμένα τα

σώ ματα όλων των χριστιανών π ου ο Νέρων είχε ορκιστεί να

εκτελέσει. Οι σταυροί, όμως, ήταν άδειοι και ο Τίβρος θυμήθη-

κε ότι έστεκα ν εκεί σιω πη λοί μάρ τυρες τω ν έξι χιλιάδων σκλά-

βων, τους οποίους ο Σπάρτακος είχε οδηγήσει σε μια εξέγερ-

ση που πνίγικε στο αίμα, πριν από σχεδόν εκατόν πενήντα

χρόνια.

Το γεγονός ότι οι στα υρ οί ήταν άδειοι δε βοήθη σε τον Τίβρο

να απαλλαγεί από την τρομερή αποστροφή του, ένα συναί-

σθημα πο υ συ ντάρα ξε όλο του το κορμί. Απ έστ ρεψ ε το βλέμ-

μα, έκλεισε τα μάτια κι έσφιξε τη Μαρκέλα στην αγκαλιά του.

Στάθηκαν έτσι για κάμποσο, μαζεύοντας το κουράγιο τους, κι

έπειτα συνέχισαν το ταξίδι τους προχωρώντας στη σκιά των

εσταυρωμένων.



470


Είκοσι τέσσερις ώρες μετά το πέρασμα του Τίβρου και της

Μαρκέλας δίπλα από τους σταυρούς της Αππίας Οδού, οι

τριακόσιοι από αυτούς δεν ήταν πλέον άδειοι . Ο αυτοκράτο-

ρας τους είχε επιτάξει , και τώρα έφεραν τα βασανισμένα σώ-

ματα των χριστιανών π ου υπέμ εναν το τελευταίο, φρικτό μαρ-

τύριο τους .

Ο μόνος πο υ έλειπε ήταν ο Παύλος απ ό την Ταρσό. Ω ς Ρω-

μαίος πολίτης, ε ίχε απαλλαγεί από τη φρίκη της σταύρωσης,

αν και όχι από εκείνη της θανατικής ποινής. Τον αποκεφάλι-

σαν, προτού ακόμα οι σύντροφοι' του μαρτυρήσουν στους

σταυρούς .

Καθώς οι στρατιώτες έδεναν τα χέρια του στο σταυρό και

κάρφωναν τους καρπο ύς και τους αστραγάλου ς του πά νω στο

ξύλο, ο Δισμάς αναλογίστηκε ότι είχε αποφύγει τη σταύρωση

στην Έφ ε σ ο και τώρα είχε έρθει η στιγμή για να ξεπληρ ώσ ει το

χρέος του. Π ήρε κουράγιο α π ό τη χαρ ά πο υ είχε δει στο βλέμμα

του Παύλου τη στιγμή που ο Απόστολος, αντιμέτωπος με το

δήμιό του, ετοιμαζό ταν να στα θεί ενώπ ιον του Κυρίου του.

Σε κάθε σφυρ οκόπ ημα του στρατιώτη, ο Δισμάς έσφιγγε τα

δόντια, αποφασισμένος να μη φωνάξει . Όταν δεν μπορούσε

πια να αντέξει τον πόνο, έκλεισε τα μάτια και προσευχήθηκε

πρ ώ τα στον Ιησού κι έπ ειτα στον δικό του πα τέρ α, στον οποίο

ο Χριστός είχε υπ οσ χεθ εί μια θέση στον Πα ράδεισο. Ένιω σε κά-

τι σαν χάδι στο μέτω πο το υ, και ο οξύς πό νος καταλάγιασε κα-

θώς τα χέρια και τα πό δια του άρ χισαν να μουδιάζουν.

Ό τ α ν τα χειρότερα είχαν περ άσει , ο Δισμάς άνοιξε τα μάτια

και κοίταξε το σταυρό δίπλα του. Ο γέρος και άρρωστος Από-

στολος Π έτρος είχε μεταφερ θεί ως εκεί α π ό δύο στρα τιώτες και

ετοιμα ζόταν να αντιμετωπ ίσει την ίδια μοίρα με τον Δισμά .

Βλέποντας τον Πέτρο να διαμαρτύρεται στους στρατιώ-

τες, ο Δισμ άς θυμήθηκε ότι τη νύχτ α πο υ ο Ιησούς σ υνελή φθ η,

ο Απόστολος τον ε ίχε αρνηθεί τρεις φορές. Ήταν, άραγε, πι-

θανό τώρα π ου ο Πέτρος αντιμετώ πιζε π αρό μοια τύχη να ε ί-

χε χάσει τη ν πίσ τη το υ και να αρνιόταν τον Κύριο για να σώ σει




.Ί<)<)

τη ζωή του; Η ψυχή του Δισμά, όμως, γέμισε υπερηφ άνεια για

τον πνευματικό καθοδηγητή του όταν άκουσε για ποιον λόγο

διαμαρτυρόταν.

«Ό χι » φών αξε ο Πέτρο ς. «Δεν είμαι άξιος να πε θά νω όπ ω ς

πέθ ανε ο Κύριος μου. Σα ς παρ ακ αλώ , σας ικετεύω, όταν με βά-

λετε στο σταυρό, κρεμάστε με ανάποδα».

«Ανάποδα;» επανέλαβε γελώντας ένας από τους στρατιώ-

τε ς. «Αυτός ο γερο-ξεμω ραμ ένος θέλει να κοιτάει το χώμα » εί-

π ε σ τον άλλον στρα τιώτη δίπλα του. «Ας μην τον απ ογοητεύ-

σουμε».

Ο Δισμάς απ έστρ εψ ε το βλέμμα, θεωρώντας το για κάποιον

λόγο απ ρε π ές να παρακολουθήσει τον έσχατο εξευτελισμό του

φίλου ι<αι δασκάλου του. Όταν οι στρατιώτες τελείωσαν τη

δουλειά τους και προχώρη σαν στον επόμενο σταυρ ό, ο Δισμάς

γύρισε και κοίταξε τον Πέτρ ο. Τα πό δια του ηλικιωμένου άνδρα

ήταν ορθάνοιχτα, με τους αστραγάλους καρφωμένους στην

οριζόντια δοκό του σταυ ρού , και τα χέρια του μαζεμένα πά νω

από το κεφάλι του, καρφωμένα από τους καρπούς στη βάση

της κά θετης δοκού.

«Πέτρο. . .» ε ίπε αδύναμα ο Δισμάς, προσπαθώντας να πά-

ρει ανάσα.

Ο ηλικιωμένος άνδρας άνοιξε τα μάτια, του χαμογέλασε και

κατ άφ ερε να το υ γνέψ ει, όταν όμως άνοιξε τα χείλη για να μι-

λήσει, λέξεις δεν ακούστηκαν. Ανοιγοκλείνοντας τα μάτια για

να διώξει τον ιδρώτα που έτρεχε ποτάμι στο πρόσωπο του, ο

Δισμάς προ σπ άθ ησ ε να καταλάβει τι έλεγε ο Π έτρος.

«Ευλογητός ο Κύριος», άρθρ ωσε ψ ιθυριστά ο Πέτρ ος. Και με-

τά , τα βλέφα ρά του σφ άλισαν κι η τελευταία αν άσα του βγήκε

σα ν ψίθυρος απ ό τα χείλη του. Το μαρτύριο του είχε τελειώσ ει.

Ο Δισμάς ήξερε ότι ο δικός του θάνατος δε θα ερχόταν τό-

σο γρήγορα .

Στρ έφ ον τας τις σκέψ εις του στο μαρτύριο του Ιησού και του

δικού του πατέρα, επίσης, ο Δισμάς αισθάνθηκε το σώμα του

να μουδιάζει και να παγώνει. Ακουγε τους άλλους να ουρλιά-



470


ζουν απεγνωσμένα στο σταυρό κι ένιωθε την παρουσία όλων

αυτών που είχαν συγκεντρωθεί στο δρόμο και περίμεναν θρη-

νώντα ς το τέλος του μαρ τυρίου συγγενών και φίλων. Υπ ήρχ αν,

βέβαια, και εκείνοι που δεν έδειχναν την ίδια συμπαράσταση

στα θύματα, εκείνοι που κοίταζαν με νοσηρή ικανοποίηση,

απολαμβάνοντας το θέαμα. Κάποιοι άλλοι, οι απλώς περίεργοι,

παρακολουθούσαν αποστασιοποιημένοι, τόσο ασυγκίνητοι σαν

να έβλεπα ν ένα σμάρι πουλιών φω λιασμένων σ τα δέντρα.

Όταν ο Δισμάς ξανακοίταξε κάτω, ε ίδε αρκετούς από την

οικογένεια των πιστ ώ ν της Ρώμης να προ σπ αθ ούν να πείσο υν

τον Γάιο τον Εφέσιο να μην πλησιάσει. Είχαν δίκιο να ανησυ-

χούν γιατί , εκείνη τη στιγμή, ένας στρατιώτης τούς πλεύρισε

κατηγορώντας τους για χριστιανούς. Συνειδητοποιώντας τον

κίνδυνο που διέτρεχαν, ο Γάιος ίσιωσε την πλάτη του και είπε

στο στρατιώτη ότι δεν είχαν καμία σχέση με την αίρεση. Οι

υπόλοιποι έσ πε υσ αν να συμφω νήσουν διά βοής. Το ψέμα λύ-

πη σε τον Δισμά , αλλά συγχώρησ ε την αδυναμία του ς, στέλνο-

ντάς τους μια σιω πη ρή ευλογία.

Ο στρατιώ της διέταξε την ομάδα να διαλυθεί πά ρα υτ α, αν

δεν ήθελε να αντ ιμετω πίσ ει την ίδια μοίρα με του ς κατάδ ικους

και, καθώς ο Γάιος έκανε μετα βολή για να οδηγήσει του ς αδελ-

φούς του μακριά, γύρισε κι έριξε μια τελευταία ματιά στον Δι-

σμά. Εκείνος κούνησε το κεφάλι και του χαμογέλασε από το

σταυρό σαν να του έλεγε : Η πορεία μου πά νω στη γη τελείω-

σε. Τώρα είναι η σειρά σου να οδηγήσεις το ποίμνιο μας προς

το αιώνιο φω ς.

«Στο σκοτάδι θα τους οδηγήσει, γιατί του είναι αδύνατο να

αντιληφθεί τα πράγματα όπως εσύ», ακούστηκε μια φωνή. Ο

Δισμάς κοίταξε κάτω, προς τη βάση του σταυρού, και είδε τον

Σίμωνα τον Κυρηναίο να στέκει σ την άκρη του δρόμου. Π ροφ α-

νώς, κανένας άλλος δεν μπορούσε να τον ακούσει ή να τον δει,

γιατί κάμποσοι Ρωμαίοι στρατιώτες πέρ ασ αν α πό μπρο στά του

αρκετές φορές χωρίς να του δώ σουν την παρ αμικρή σημα σία.

Η έκφ ρασ η του Σίμων α δήλωνε αγά π η και όχι οίκτο, ελπίδα




.Ί<)<)

και όχι φρ ίκη. Πα ρ' ότι δεν άρθρω νε τα Λόγια του , ο Δισ μά ς τα

ένιωθε να βρον τοχτυ πο ύν στ ο μυαλό και στην καρδιά του. Τέ-

τοια επικοινωνία τίπ οτ α δεν ήταν ικανό να την εμπο δίσει , ού-

τε καν η φθορά της σά ρκας, σ κέφτη κε ο Δισμάς, κλείνοντας τα

μάτια για να αφο υγκρα στεί .

«Ενώ οι δρόμοι προς τον Θεό είναι πολλοί και κατ' ουσίαν

ένας, ο Γάιος βλέπει μονάχα τον δικό του, αρνούμενος να α νοίξει

τα μάτια του στους υπόλοιπους. Ο Via Dei -ο ένας δρόμος προς

τον Θεό- τους περιλαμβάνει όλους και οδηγεί στη σωτηρία, αν

όμως χρησιμοποιηθεί ως όπλο, φέρνει την καταστροφή.

»Θα γίνει όπως προφήτευσε ο Κύριος. Οι διδαχές του θα

διαστραφούν; ω σότου οι πολλοί δρόμοι, που είναι κατ' ουσίαν

ένας, γίνουν ο μοναδικός, αυτός που ακυρώ νει κάθε άλλον.

Συμβαίνει ήδη, όπως είναι γραμμένο και όπως πρέπει να γίνει».

«Μα πρέπει να τους σταματήσεις» , τον ικέτεψε ο Δισμάς.

«Πήγαινε στον Γάιο και τους υπόλοιπους. Δείξε τους το σφάλ-

μα τους».

«Δεν

υπάρχει σφ άλμα. Όπω ς ο Κύριος εξήγγειλε:

Ό

έχων

ώτα ακουέτω . Μη φοβάσαι, όμως, φίλε μου. Το αληθινό μή-

νυμα θα υπάρχει πάντα και θα είναι πάντα έτοιμο ν'ακουστεί

Και, με το πλήρω μα του χρόνου, θα αποκαλυφθεί σε ολόκληρο

τον κόσμο. Εσύ το έπραξες αυτό, με το ίδιο σου το χέρι. Κι έτσι,

αδελφέ μου, το μαρτύριο σου σύντομα θα λάβει τέλος και θα

βρεθείς ο' έναν τόπο πολύ πιο όμορφ ο απ 'αυτόν. Θα γυρίσεις

σπίτι σου, στην αγκαλιά του Κυρίου.

Ο Δισμάς πρόσεξε τώρα ότι ο Σίμων δεν ήταν μόνος. Ένας

άνδρας με ασυνή θιστη μαύρη περιβο λή και κάπ οιου είδους λευ-

κό κολάρο στο λαιμό στεκόταν στο π λευρ ό του . Αυτός ο άνδρας

με τα παράξενα ρούχα κοιτούσε γεμάτος φρίκη και συντριβή,

μάρτυρας στο εντυπωσ ιακό θέαμα της μαζικής σταύρω σης.

Ο Δισμάς στράφηκε στον Σ ίμωνα, προσπαθώντας να κα-

ταλάβει ποιος ήταν ο ξένος. Καθώς, όμως, ο θάνατος πλησία-

ζε, συνειδητοποίησε ότι δε χρειαζόταν πια βοήθεια. Είχε αρχί-

σει να παίρνει τις απαν τήσ εις πο υ ζ ητο ύσ ε, όχι μόνο σε το ύτο



470


το μυστήρ ιο αλλά και σε κάθε ερώτημα π ο υ τον είχε ταλανίσει

στη μακρά πορεία της διακονίας του. Κοιτάζοντας για τελευ-

ταία φορ ά στο βάθος της Α π π ία ς Οδ ού, οι απ οσ τάσ εις συρρι-

κνώθηκαν, και ο Δισμάς είδε πέρα από τον ορίζοντα, εκεί

όπ ου τα ξίδευαν ο Τίβρος με τη Μ αρκέλα, κι ακόμα πα ρα πέ ρα ,

στ α ίδια τα τείχη της Ιερουσαλήμ .

Ταξίδεψε όχι μόνο στην απόσταση αλλά και στο χρόνο. Είδε

τους Αποστόλους των ημερών του αλλά και τους ηγέτες της

Εκκλησίας π ο υ δεν είχαν ακόμα γεννηθεί. Γεγονότα απ ό το μέλ-

λον, το παρόν και το παρελθόν πέρ ασα ν με ταχύτητα μπροσ τά

από τα μάτια της ψυχής του, και ο Δισμάς κατάλαβε ότι ο άν-

δρας με τα μαύρα ρούχα και το λευκό κολάρο ζούσε σε αυτό

τον πο λύ μακρινό μελλοντικό τόπ ο και χρόνο'κι ότι δεν του ήτα ν

π ια ξένος αλλά ένας πο λύ αγα πη τός και ευπρό σδεκτος φίλος.

Οι εικόνες άρχισαν να ξεθω ριάζουν, καθώς το φω ς γινόταν

όλο και πιο εκτυφλωτικό. Οι λεπτομέρειες άρχισαν να γίνονται

δυσδιάκριτες , καθώς η ύπαρξη του Δισμά μετατρεπόταν σε

φω τεινό σώ μα και λουζό ταν απ ό μία λάμψ η πο υ αντιλαμβανό-

ταν με όλες του τις αισθήσεις. Η τελευ ταία επ ίγεια εικόνα π ου

μπόρεσε να αναγνωρίσει ήταν εκείνη ενός φρουρίου πάνω σε

ένα οροπέδιο της ερήμου. Η Μασάντα; Γιατί η Μ ασάντα; ανα-

ρωτήθηκε. Κι εκεί, κάτω από τα τείχη του φρουρίου, είδε να

κείτονται τα σώματα των νεκρών, με τις ακροτελεύτιες προ-

σευχ ές τους να εξακολουθούν να ανα πέμπ οντα ι στον ουρανό:

Γινταγκαντάλ βεγιντγκαντάς σεμέραμτιά

Μτιεάλμα ντεέβεράχ κεερ οντέι.

Και εκεί, στη μέση όλου εκείνου του ολέθρου και της κατα-

στροφής, στεκόταν ο άνδρας με τα μαύρα, κρατώντας στην

αγκαλιά του τον π ά π υρ ο του Δισμά .

Ναι,

σκέφτη κε αν αστενάζο ντας ο Δισμάς, καθώς συνειδητο-

ποίησε τι συνέβαινε.

Τελείωσε. Και έτσι αρχίζουν όλα.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ 44

ΑΙΔΕΣΙΜΟΤΑΤΟΣ ΜΑΪΚΑ ΦΛΑΝΕΡΙ τινάχτηκε στην καρέ-

κλα του, ξυπνώντας από την ίδια του την κίνηση, και ,

κοιτάζοντας γύρω του, συνειδητοποίησε ότι εξακολουθούσε

να βρίσκεται στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. Σκέφτηκε ότι

τον είχε πάρει ο ύπνος χωρίς να το καταλάβει και στράφηκε

να δει την ώρα στ ο ρολόι του κομοδίνου το υ. Μ όνο λίγα λ επ τά

είχαν πε ρά σε ι . Του έμενε ακόμα αρκετός χρόνος για να φ τάσει

έγκαιρα στο ραντεβού του με την Αζρ α Χαντάτ στη Μ ασά ντα.

Έκανε να σηκωθεί, αλλά ένιωσε αδυναμία και ίλιγγο. Μια ει-

κόνα εμφανίστηκε στο μυαλό του, η ανάμνηση ενός ονείρου.

Το Πάθος του Κυρίου; αναρωτήθηκε ο ιερέας, καθώς στο μυα-

λό του σχηματιζόταν η φευγαλέα εικόνα ενός εσταυρωμένου.

Αλλά όχι, δεν ήταν ο Χριστός σ το Γολγοθά, για τί υπ ήρ χα ν δεκά-

δες, εκατοντάδες μάρτυρες καθηλωμένοι πάνω στους σταυ-

ρούς, σε μια ατέλειωτη σειρά στα υρώ ν πο υ χανότα ν στον ορί-

ζοντα. Και ένας από τους εσταυρωμένους τον κοίταξε από

ψηλά.



470


Ο Φλάνερι ανοιγόκλεισε τα μάτια προσπαθώντας να ξεδια-

λύνει την ανάμνηση, μη θέλοντας να αντισταθεί στο όραμά

του, όποιο κι αν ήταν αυτό. Πήρε μερικές βαθιές ανάσες κι

ύστερα σηκώθηκε και πή γε στο ερμάρι. Έρ ιξε στην τσέ π η του

τα κλειδιά του αυτοκινήτου π ο υ είχε νοικιάσει το α πό γευ μα κι

ύστερα ά πλ ω σε το χέρι να πιάσει την ταυτ ότητ α π ου του ε ίχε

παρ αχω ρήσει η ισραηλινή ασφ άλεια. Δ ίστα σε, όμως, κι άφησ ε

το χέρι του να αιωρείται πάνω από το κομμάτι του πλαστι-

κού, που τόσο καίριο ρόλο είχε παίξει στη διάσωσή του από

τις κατακόμβες του Όρ ο υς των Ελαιών.

Κάπ οια εσω τερική δύναμη τον πρ όσ τα ζε να μην την πάρ ει .

Ωσ τόσ ο, πείθο ντας τον εαυ τό του ότι επρόκειτο για ένα ψευ-

δές, και συνεπώς ασήμαντο, δίλημμα, ο Φλάνερι ολοκλήρωσε,

τελικά, την κίνηση αρπάζοντας την ταυτότητα από την ξύλι-

νη επιφάνεια. Ετοιμαζόταν να τη ρίξει στην τσέπη του, αι-

σθάνθηκε όμως το χέρι του να ακινητοποιείται στη θέση του.

Αμέσως μετά, ένιωσε ένα παράξενο μούδιασμα στα δάχτυλά

του και μία και μοναδική λέξη να αναδίδεται από τα βάθη της

ύπαρξή ς του : Πίστη.

Μ ε τη λέξη να επαναλαμβά νεται μέσα του σαν βουδιστικό

μάντρα, είδε το χέρι του να μετακινείται ξανά στο ερμάρι και

τα δάχτυλά του να ανοίγουν για να αφ ήσο υν την τα υτότ ητα .

Έμεινε κάμποσο να την κοιτάζει , ακούγοντας τον εαυτό του

να ψιθυρ ίζει : «Γενηθήτω το θέλημά Σ ου».

Ο Μά ικλ Φλάνερ ι έκανε αμέ σω ς μεταβολή και βγήκε βιαστι-

κά από το δωμάτιο, με αρχικό προορισμό το αυτοκίνητο του

και τελικό τη Μ ασ άν τα.

Μια τολύ πη φ ω τός έλαμψ ε στιγμιαία καθώς ο Γαβριήλ Εμπά ν

άνα βε τσιγάρο. Μ ισοκλείνονας τα μάτια του κόντρα στο ν ήλιο

του μεσημεριού, κοίταξε πέρα, στο χαμηλό πέτρινο κτίσμα,

μέσα στο οπο ίο, πριν απ ό δύο χιλιετίες , στεγάζο νταν τ α σιτη-

ρά και οι άλλες προμήθειες για τις τελευταίες μέρες της πο-




.Ί<)<)

λιορκίας του φρουρίου τη ς Μ ασ άν τα. Σ ε ένα αττό τα ανοίγμα-

τα διαγράφονταν οι φιγούρες κάμποσων ανδρών και γυναι-

κών ήταν τα μέλη της αρχαιολογικής ομάδας, που τώρα έκα-

ναν το διάλειμμά τους, μαζεμένοι στο εσωτερικό μέρος της

πόρτας, εκμεταλλευόμενοι τη δροσιά που ερχόταν μέσα από

το κτίριο. Ο Εμπάν βρισκόταν πολυ μακριά για να μπορεί να

διακρίνει κάτι παραπάνω από σκόρπιες λέξεις . Στη φαντασία

του, όμω ς, τα μέλη της ομάδας ήταν φανα τικοί Ζηλω τές πο υ

συσκέπτονταν, ψάχνοντας τρόπο να σπάσουν τον κλοιό των

ρωμαϊκών στρατευ μάτω ν π ο υ πο λιορκούσαν το ορεινό οχυρό

τους. Και ακόμα, φα ντα ζότα ν τον εαυτό του Ζηλω τή φ ρουρό,

με μια σπάθα περασμένη στον ώμο του αντί γ ια το Τζέριχο

941 εννέα χιλιοστών, τον καθιερωμένο οπλισμό των ανδρών

της ισραηλινής ασφάλειας.

Στ ην ονειροφ αντα σία το υ, η τελική επίθεσ η είχε αρχίσει, και

σύντομα ο ίδιος, μαζί με κάποιους συναδέλφους του -λάθος,

μαχόμενους Ζηλ ω τές- , θα καλούνταν να δοξάσουν το εβραϊκό

έθνος με το σπ α θί το υς.

Ωσ τόσ ο, δε βρισκόταν στον πρώ το αλλά στον ε ικοστό πρώ-

το αιώνα, θύμισε ο Εμπάν στον εαυτό του. Δεν υπ ήρχα ν ούτε

Ρωμαίοι στρατιώτες ούτε εξεγερμένοι Ζηλωτές, για να σπά-

σουν την αβά στα χτη ανία μιας ακόμα απ ό τις ατέλειω τες, καυ-

τές μέρες που περνάει ένας φρουρός αρχαιολογικής ανασκα-

φής. Εδώ, στην κοιλάδα της ερήμου, που έζωνε τη Μασάντα,

ο μόνος πρ αγμ ατικό ς εχθρός ή ταν ο κουρνιαχτός της σκόνης.

Ο Εμπάν τράβηξε μια τελευταία βαθιά ρΟυφηξιά από το

τσιγάρο του, το έριξε κάτω και το πάτησε καλά με την μπότα

του, φέρνοντας στο νου την υπόσχεση που είχε δώσει στη Λί-

βια να το κόψει. Τη φ αντά στη κε να τον περιμένει σ το διαμέρι-

σμά τους , στη Χεβρών α, και χαμογ έλασε. Αίγες ώρ ες ακόμα και

θα βρισκόταν σπίτι μα ζί της, κ άτω απ ό τα σεντόνια.

Έ ν α σύρσιμο π ου ακούστηκε σε μικρή απ όσ τα ση δεξιά του

τρά βηξε την προ σοχ ή του Εμπά ν. Γυρίζοντας το κεφάλι και με

τον ήλιο να τον τυ φλ ώ νει, είδε τη φιγού ρα ενός άνδρα vex εμ-



470


φανίζεται π ίσω απ ό ένα απ ό τα μικρότερα εξωτερικά κτίσμα-

τα του φρο υρίου και να πλ ησ ιάζει π ρο ς το μέρος του,

«Μοσέ. . .» φώναξε μισοκλείνοντας τα μάτια καθώς προ-

σπαθούσε να διακρίνει αν επρόκειτο για κάποιον από τους

άλλους φρουρούς της βάρδιας. «Τι γυρεύεις εδώ πέρα, Μοσέ;

Νόμιζα ότι ήσουν.. .»

Μια ασημένια λεπίδα έλαμψε αστραπιαία χαρακώνοντας

το λαιμό του. Ο Εμπάν αισθάνθηκε ένα κάψιμο κι ύστερα κάτι

υγρό στο δέρμα του καθώς το αίμα άρχισε να αναβλύζει α π ό

την καρωτίδα του. Άνοιξε το στόμα, αλλά η τραχεία του είχε

καταστραφεί και η κραυγή του βγήκε άναρθρη, καθώς έπε-

φτ ε στα γόνατα σφ ίγγοντας τα χέρια γύρ ω απ ό το λαιμό του.

Ο Ισραηλινός φρουρός σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε το θύτη

του εκλιπαρώντας με το βλέμμα του και σχηματίζοντας με τα

χείλη του ένα άηχο γιατί.

Το μόνο π ου διακρινόταν π ίσω απ ό το σκούρο κάλυμμα π ου

κάλυπτε το κεφάλι του άνδρα ήταν τα μάτια του, άγρια και

ακτινοβόλα. Η απ άντη σή του στην άφ ατη ερώτηση του Εμπά ν

ήταν ψυχρή σαν το ατσάλι που κρατούσε στο χέρι . Έσκυψε

αμίλητος π άν ω α π ό το θύμα του, βύθισε τη λάμα στη ν καρδιά

του και ύστερα κλότσησε το άψυχο σώμα, γυρίζοντάς το ανά-

σκελα πά νω στο χώμα.

Μ ε τη σηκωμένη γροθιά του , ο δολοφόνος κάλεσε το υς άλ-

λους έντεκα κουκουλοφόρους άνδρες με σκούρα ρούχα, που

ξεφύ τρω σα ν πίσ ω α πό τα πέτρ ινα τείχη και τους ογκόλιθους.

Μ ε σινιάλα και χειρονομίες, ο άνδρας διηύθυνε την α πο τρό -

πα ια επιχε ίρηση. Ανυπ οψ ίαστα και άοπ λα, τα θύματα υπέκυ-

ψαν στα στιλέτα και στους συρμάτινους βρόγχους της επιτι-

θέμενης ομάδα ς.

Ο δολοφόνος επιθεωρούσε τα σώματα, γυρίζοντάς τα ανά-

σκελα για να εξετάσει τα πρόσωπά τους, όσο η υπόλοιπη

ομάδα χτένιζε την περιοχή. Σύντομα, ένας από τους άνδρες

του τον πλησίασε βιαστικά. «Δεν είναι εδώ», του είπε αναση-

κώνοντας τους ώμους.




.Ί<)<)

«Δε γίνεται , κάπου εδώ θα είναι» , του απάντησε, απαξιώ-

ντα ς να σηκώ σει το κεφ άλι για να τον κο ιτάξει. «Εκείνη μου εί-

πε ότι είναι εδώ, και την πιστεύω».

«Κοίτα και μόνος σου . Δε βρήκαμε τίπ οτ α, σου λέω».

«Ψάξατε καλά όλα τα κτίσματα;»

«Φυσικά».

«Ξα να ψ άξτ ε τα». Τον έδιωξε με ένα νεύμα. «Βρείτε τη γυναί-

κα». Δε ν μπ ήκε σ τον κόπ ο ούτε καν να πει το όνομά της. Οι άν-

δρες της ομάδας του ήταν άριστα εκπα ιδευμένοι, γνώριζαν πο-

λύ καλά π οιον και τι είχαν πάει να βρουν. «Βρείτε την», επανέλα -

βε, «φροντίστε, όμω ς, να μην την τραυ μα τίσετε. Εκείνη θα μας

οδηγήσει σ' αυτό».

Ένα ρίγος φόβου -εκείνο που νιώθει κανείς μπροστά στο θά-

να το - διαπέρα σε το σώμα του αιδεσιμότατου Μ άικλ Φ λάνερι ,

κατά φερ ε όμως να το διώξει καθώς έπα ιρνε τη στρο φή για να

μπει στο χώρο στάθ μευσης. Ο ιερωμένος πάρ καρε το αυτοκί-

νητο του κοντά στο βαγόνι του τελεφερίκ, που μετέφερε του-

ρίστες κι εργάτ ες στην κορυφή του βουνού, στο οροπέδιο π ά-

νω στο οποίο ήταν θεμελιωμένο το φρούριο της Μ ασά ντα.

Το βαγόνι ήτα ν ακινητοπο ιημένο κι έρημο και, π αρ ' ότι εκεί-

νη τη μέρα ο χώ ρος ήταν κλειστός για το κοινό, ο Φλάνερι ήξε-

ρε ότι κανονικά θα έπ ρ επ ε να υπά ρχει κάπο ιος υπά λληλο ς για

να μεταφέρει τους εργάτες και το πρ οσω πικό ασφ αλείας.

«Κα λησπ έρα » φ ώ να ξε. «Είναι κανένας εδώ; Παρ ακαλώ

Πρ έπει ν' ανεβ ώ πά νω Είναι κανένας εδώ;» Η μόνη απά ντη ση

ήταν η ηχώ της φωνής του, που ε πέσ τρεφ ε χτυπώ ντας στην

απότομη πλαγιά .

Ο Φλάνερι π ήγ ε ω ς το ταμείο των εισιτηρίων για το τελεφ ε-

ρίκ. Ο μισοτελειωμένος καφές κάποιου ύπαλλήλου ήταν ακου-

μπισμένος στον πάγ κο, και ο Φλάνερι έβαλε το χέρι μέσα απ ό

το ημικυκλικό άνοιγμα του παραθύρου κι έπιασε το φλιτζάνι.

Ήταν κρύο.



326


Κοίταξε μέσα από το παράθυρο, στο μικρό γραφείο, αλλά

δεν είδε κανέναν. Το ελα φρ ύ α εράκι αν ακά τευε τις σελίδες ενός

περιοδικού, που βρισκόταν σε ένα από τα γραφεία, κι έκανε το

κορδόνι απ ό τα στόρια να χτυπ άει ρυθμικά πά νω στο πε ρβά ζι .

«Είναι κανένας εδώ;» φώναξε ξανά, σκύβοντας πιο κοντά

στο παράθ υρο του ταμείου.

Συμπεραίνοντας ότι οι εργαζόμενοι στο φρούριο είχαν

σχολάσ ει και επ ιστρ έψ ει σ τα σπ ίτια τους, , ο Φλάνερ ι άρχισε

να σκέφ τεται το ενδεχόμενο της επιστρ οφ ής το υ στην Ιερου-

σαλήμ. Η αλήθεια, όμως, ήταν ότι ο τρόπος με τον οποίο η

Αζ ρα Χα ντάτ τον είχε καλέσει εκεί του είχε εξάψ ει την περ ιέρ-

γεια. Ο ιερωμένος κοίταξε πρώτα προς το αυτοκίνητο του κι

έπειτα ψηλά, στο οροπέδιο. Αποδεχόμενος την κατάσταση

με ένα κούνημα του κεφαλιού, ξεκίνησε για το ίδιο μονοπάτι

όπου είχαν βαδίσει και οι Εβραίοι Ζηλωτές πριν από δύο χι-

λιάδες χρόνια, όταν κατέλαβαν τη Μασάντα, στην τελευταία

τους ηρωική αν τίσταση .

Καθώς ο Φλάνερι ανέβαινε το απόκρημνο δρομάκι που θα

τον έβγαζε στο φρούριο της Μα σάν τα, εκατόν είκοσι πε ρίπ ου

μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, αισθάνθηκε

να τον πλημμυρίζει ένα σθεναρό, ορμητικό κύμα συναισθημά-

των και αναμνήσεων ο αιδεσιμότατος Λεονάρντο Κοντάρντι ,

η Via Dei , το Ευαγγέλιο του Δισμά με το παράξενο σύμβολο

του , ο τραγικός θάνατος του Ν τάνιελ Μ αζ άρ .

Στα ματώ ντα ς στ α μισά για να πάρει ανάσ α, ο Φλάνερι κά-

θισε σε έναν επίπεδο βράχο ακουμπώντας για στήριγμα σε

μια ακόμα μεγαλύτερ η π έτρ α. Έκ λεισ ε τα μάτια και είδε τις ει-

κόνες όλων εκείνων των ανθρώπων και των γεγονότων που

είχε φέρει κατά νου στη διάρκεια της ανά βασ ής του . Στη ν αρ-

χή, έμοιαζε με ονειροπόλη ση, σιγά σιγά όμως το βίωμα ά λλαξε

μορφ ή, μετασχη ματίστη κε σε κάτι πο λύ π ιο αληθινό και συνά-

μα πρωτόφαντο.

Ο Φλάνερι έστεκε μόνος σε έναν άγνωστο τόπο. Όχι, όχι

μόνος, γιατί μπορ ούσ ε να δει κι άλλους γύρω το υ, ανθ ρώ πο υς




.Ί<)<)

με αρχαϊκά ρούχα, ένα μεγάλο πλήθος το οποίο συνωστιζό-

ταν σε κάτι πο υ έμοιαζε με δρόμο της αρχα ιότητα ς, καμωμένο

από ανθρώπινα χέρια. Άκουγε γυναίκες να θρηνούν, άνδρες

να κραυγάζουν από πόνο. Αισθάνθηκε μια παρουσία δίπλα

του και, όταν γύρισε να δει ποιος ήταν, βρέθηκε αντ ιμέτω πο ς

με έναν σωματώδη μαύρο άνδρα, ντυμένο με τραχύ, υφαντό

χιτώνα.

«Εσύ», μουρμούρισε ο Φλάνερι. «Ήσουν στη Βασιλική του

Αγίου Πέτρου».

Ο ηλικιωμένος άνδρας περιορίστηκε να κουνήσει καταφα-

τικά το κεφάλι και να σηκώσει το ένα χέρι , παροτρύνοντας

τον Φλάνερι να κοιτάξει πίσ ω του.

Γυρίζοντας, ο Φλάνερι είδε κάποιον πο υ φο ρούσε πα νοπ λία

Ρωμαίου στρατιώτη να στέκει δίπλα στο δρόμο, με το χέρι

ακουμπισμένο στη λαβή του ξίφου ς του. Έ π ειτ α , ο Φλάνερι σή-

κωσε το βλέμμα κι έβγαλε μια πνιχτή κραυγή. Λίγα μόλις μέτρα

πά νω απ ό το κεφάλι του , ένας άνδρας κρεμόταν σταυ ρωμένος,

με καρφιά σ τα χέρια και τα πό δια του . Για μια στιγμή, ο Φλάνερι

σκέφτηκε ότι ήταν ο Σωτήρας του, έπειτα όμως κοίταξε κατά

μήκος του δρόμου και συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχαν μόνο

τρεις σταυροί -τρεις εσταυρωμένοι- αλλά δεκάδες, εκατοντά-

δες ίσως.

«Μεγαλοδύναμε Θεέ » φώναξε αποστρέφοντας το βλέμμα.

«Τι είναι αυτό;»

Το όραμα, ε ίπε στον εαυτό του. Βλέπω πάλι το όραμα.

Αγω νίστηκε να ξυπ νή σει , διερωτώμενος αν και αυ τή τη φο-

ρά θα βρισκόταν στο δω μάτιο του ξενοδοχείου του .

«Πίστη», ήρθε η απάντηση, κι ένιωσε το χέρι του μαύρου

άνδρα στον ώμο του . «Κοίταξέ τον με πίστη ».

Ο Φλάνερι σήκωσε ξανά τη ματιά του στον ετοιμοθάνατο και,

όταν τα βλέμματά τους διασταυρώθηκαν, έγινε φανερό πως οι

δυο τους μοιράζονταν πολλά - ελπίδα, αναγνώριση, αγά πη.

«Δισμά βαρ-Δισμά.. .» ψιθύρισε ο Φλάνερι, κλείνοντας τα

μάτια, ανήμ πορ ος να παρ ακολου θήσει το φρικτό μαρτύριο.



47

0


Ο αέρας δυνάμωσε, το όραμα ξεθώριασε και, όταν ο Φλά-

νερι άνοιξε ξανά τα μάτια, βρισκόταν και πάλι στο μονοπάτι

προς το φρούριο της Μασάντα. Σηκώθηκε αργά και κοίταξε

γύρω του για τυχόν ίχνη του μαύρου άνδρα ή του δρόμου με

τους σταυρούς.

Κάπου μακριά ακούστηκε το κρώξιμο μιας κουρούνας.

Εννιά χρόνια είχαν περάσει από τότε που ο Τίβρος βαρ-Δι-

σμάς και η Μαρκέλα εγκατέλειψαν τη Ρώμη. Είχαν παντρευτεί

καθ' οδόν, στην Έφεσο, εκεί όπου συναντήθηκαν για πρώτη

φορά. Τους είχε πάρει πολύ περισσότερο από όσο υπολόγι-

ζαν για να εξασφ αλίσου ν ασφ αλές πέρ ασ μα στην Ιερουσαλήμ

και, όταν τελικά έφ τα σα ν στην πόλη , αντιμετώπ ισαν μια τόσο

χαοτική κατάσταση, που στάθηκε αδύνατο να εκπληρώσουν

την υπόσχ εσή τους στον Δισμά.

Μ ε τους Ρωμα ίους να ασκούν όλο και μεγαλύτερ ες πιέ σε ις,

η κατά στασ η για τους χριστιανούς ε ίχε χειροτερέψει . Θεω ρώ-

ντας τους συνεργάτες των Ρωμαίων, οι Ζηλωτές είχαν αυξή-

σει τις επιθέσεις τους, δολοφονώντας πολλούς από τους ηγέ-

τες τους και αναγκάζοντας την πλειοψηφία των πιστών να

εγκαταλείψει την Ιουδαία. Χωρίς κατεστημένη ηγεσία και με

ελάχιστα μέσα άμυνας ενάντια σε Ρωμαίους και Ζηλωτές, οι

χριστιανοί είχαν βρ εθ είσ ε τραγικό αδιέξοδο. Έτ σ ι, ο Τίβρος θεώ-

ρησε σοφό να καθυστερήσει την παράδ οση του πα πύ ρο υ του

αδελφού του.

Η κατάσταση στην Ιερουσαλήμ έγινε αφόρητη ακόμα και

για τους Εβραίους, όταν ο Τίτος Φλάβιος Βεσπασιανός έθεσε

υπ ό πολιορκία την πό λη. Έ τσ ι , ο Τίβρος και η Μα ρκέλα ενώθη-

καν με τους εκατοντάδες Εβραίους οπαδούς του Ζηλωτή ηγέ-

τη και αρχιερέα Ελεάζαρ μπεν-Γιαΐρ και τους ακολούθησαν

στην έρημο, με τελικό προορισμό το φρούριο της Μασάντα.

Ανάμεσα στα ελάχιστα πράγματα που μπόρεσαν να πάρουν

μα ζί του ς ήταν το Ευαγγέλιο του Δισ μά.




.Ί<)<)

Τρία χρόνια μετά την π τώ ση της Ιερουσαλήμ, οι Εβραίοι της

Μασάντα κρατούσαν ακόμα το φρούριο, έχοντας αναχαιτίσει

μια δύναμη δεκαπ έντε χιλιάδων Ρωμαίων στρ ατιω τώ ν υπ ό τις

διαταγές του Φλάβιου Σίλβα, κυβερνήτη της Ιουδαίας. Η πο-

λιορκία του Σίλβα είχε διαρκέσει δύο χρόνια, και οι Ρωμαίοι δεν

είχαν καταφέρει να πλησιάσ ουν το οροπέδιο και να σπ άσ ου ν

την αντίσταση των Ζηλωτώ ν. Παρ' όλ' αυ τά, ο Σ ίλβας ε ίχε π ε-

ράσει εκείνους τους ατέλειωτους μήνες κατασκευάζοντας μια

χωμά τινη ρά μπ α, μια δίοδο π ου είχε φέρει τους Ρωμαίους αρ-

κετά κοντά για να μπορο ύν να εξαπ ολύ σο υν την τελική επίθε-

σή τους. Στη διάρκεια της προηγούμενης νύχτας, οι δυνάμεις

του είχαν, τελικά, κατορθώσει να βάλουν φωτιά στις ξύλινες

στέγες του φρουρίου και η πυρκαγιά εξακολούθησε να μαίνε-

ται για ώρες πρ οτο ύ σβή σει τελικά μόνη της.

Λίγο μετά την ανατολή, με ένα πυκνό σύννεφο καπνού να

καλύπτει το φρούριο, ο Τίβρος στεκόταν σε ένα απ ό τα π ρο-

καλύμματα κοιτάζοντας κάτω, τους καλυμμένους με φύλλα

σιδήρου πύργους που είχαν τοποθετηθεί έξω από τα τείχη

κατά τη διάρκεια της πολιορκίας. Π ροστατευμένοι στο εσ ωτε-

ρικό αυτών των πύργων, οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν βαλλί-

στρες για να εκτοξεύουν μεγάλες πέ τρ ες μέσα στο φρούριο. Ο

ασταμάτητος κρότος από τον καταιγισμό των πέτρινων πυ-

ρών, π ου χτυ πο ύσ αν στα φρά γματα , είχε αποκαρδιώσει τους

αμυνόμενους, οι οποίοι ήξεραν -ειδικά ύστερ α α π ό την τελευ-

ταία εμπρηστική επίθεση- ότι η μοίρα τους ήταν πλέον προ-

διαγεγραμμένη.

«Τίβρο», φώναξε κάποιος και ο Τίβρος στράφηκε προς την

πηγή της φωνής για να δει τον Ελεάζαρ να σκαρφαλώνει τη

σκάλα πο υ οδηγούσε στο προκά λυμμα.

«Έλα », του ε ίπε ο Τίβρος απ λών οντα ς το χέρι για να βοηθή-

σει τον μεγαλύτερο άνδρα να κα τεβεί απ ό τη σκάλα και να π α-

τήσει στον προμαχώνα.

Ο Ελεάζαρ έτριψε τα χέρια του, έστρωσε τα ρούχα του κι

ύστερα πή γε ω ς την άκρη να κοιτάξει το στρατόπ εδο

T W

Ρ

Ο



470


μαίων, το οποίο στη διάρκεια των τόσων χρόνων πολιορκίας

είχε πάρει διαστάσεις μικρής πόλης.

«Έφ τα σε η ώρα μας» , είπε ο αρχιερέας. «Χτες βράδυ βρέ-

θηκαν αρκετά κοντά για να μας βάλουν φωτιά. Μέχρι αύριο,

θα έχουν φτ άσ ει μέχρι έξω α π ό τα τείχη μας».

Ο Ελεάζαρ δεν είχε προλάβει να τελειώσει τη φράση του,

όταν μια μεγάλη πέτρα εκτινάχτηκε με ταχύτητα από έναν

κατα πέλτη γ ια να πέσε ι π άν ω σε ένα απ ό τα καμένα τμήματα

του φρ ουρ ίου, δίνοντάς του τη χαριστική βολή. Σ τα α υτιά του

Τίβρου έφτασαν οι κραυγές φόβου και αγωνίας που ακολού-

θησαν την επ ίθεση .

«Υπάρχει τρό πο ς να ενισχύσου με τ α τείχη και να αναχαιτί-

σουμε την προέλα σή το υς;» ρώτησε ο Τίβρος.

Ο Ελεάζαρ κούνησε αρνητικά το κεφάλι. «Δεν έχουμε άλλα

υλικά ούτε χρόνο. Συγκάλεσα συνέλευση, Τίβρο».

«Των ηγετών ;»

«Όλων των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών που

βρίσκονται εδώ μέσα, αφού αυτό αφορά τους πάντες».

«Κατάλα βα», ε ίπε ο Τίβρος σκυ θρω πός.

Μισή ώρα αργότερα, με τον καταιγισμό των αυτοσχέδιων

πυρών να συνεχίζεται, ο Ελεάζαρ σηκώθηκε να μιλήσει στους

οπαδούς του, που ε ίχαν συγκεντρωθεί στο μεγάλο κεντρικό

προαύλιο του φρουρίου.

«Πριν α π ό πο λύ καιρό, γενναιόψυχοι φίλοι μου, πή ρα με την

απόφαση να μη γ ίνουμε ποτέ υπηρέτες ούτε των Ρωμαίων

ού τε κανενός άλλο υ, ει μη μόνον το υ Θ εο ύ, το υ μοναδικού αλη-

θινού και επάξιου Κυρίου του ανθρώπινου γένους. Έφτασε η

ώρα να αποδείξουμε έμπρακτα την ισχύ των πεποιθήσεών

μας. Είναι πλέον φανερό ότι η Μασάντα θα πέσει σε λιγότερο

από είκοσι τέσσερις οδρες. Παρ' ότι, όμως, είναι σχεδόν βέβαιο

ότι οι Ρωμαίοι θα αλώ σο υν τα τείχη μας, δεν είναι απ αρ αίτ ητ ο

να αλώσο υν και το πν εύμ α μας».

Κάποιοι από το ακροατήριο συναίνεσαν διά βοής,

κάποιοι άλ-

λοι ζήτησα ν απ ό τον Ελεάζαρ να εξηγήσει τι έπ ρ επ ε να κάνουν.




.Ί<)<)

«Κατ' αρχάς , ας κα τασ τρέψ ουμ ε τα αντικείμενα και τα χρή-

ματά μας και ας βάλουμε φωτιά σε ό,τι απόμεινε από το

φρούριο, ώστε οι Ρωμαίοι να μην μπορέσουν να οικειοποιη-

θούν τα ελάχιστα επίγεια υπάρχοντά μας. Ας μην καταστρέ-

ψουμε, όμως, τις προμήθειές μας, γιατί αυτές θα χρησιμεύ-

σουν ως απόδειξη του ότι δεν υποκύψαμε από έλλειψη τρο-

φή ς, αλλά, αντίθετα, προτιμήσα με να πεθάν ουμε π αρ ά να υπο-

δουλωθούμε».

Έκανε μια παύση και κοίταξε ολόγυρα στο χώρο, αποτυ-

πώνοντας στη μνήμη του τις μορφές των χιλίων παρευρισκο-

μένων. «Και, τελικά, έμπιστοι φίλοι μου, ας διαλέξουμε πράγ-

ματι το θάνατο α π ό το δικό μας χέρι . Ας μην αφ ήσ ουμ ε ρωμαϊ-

κό σπ α θί να βεβηλώ σει τ ούτ ο τον ιερό τό π ο με εβραϊκό αίμα».

«Μα, η αυτοκτονία είναι αμάρτημα. Έτσι δεν είναι;» φώνα-

ξε κάποιος.

«Και, μάλιστα, το ακροτελεύτιο», είπε κάποιος άλλος, «αφού

δεν έχεις την ευκαιρία να ζητή σεις συγχ ώρ εση α π ό τον Θεό ».

«Είναι αμάρτημα», παραδέχτηκε ο Ελεάζαρ. «Βρήκα, όμως,

έναν τρό πο με τον οποίο το αμάρτημα αυτ ό θα βαρύνει μονά-

χα έναν απ ό εμάς. Θ α επ ιλεγούν δέκα για να θανατώσο υν τους

υπό λοιπ ου ς. Αυ τοί οι δέκα θα τραβήξο υν κλήρο για να βγάλουν

εκείνον πο υ θα θανατώ σει του ς εννιά, αφήνοντας το αμάρτη-

μα της αυτοκ τονίας να βαρα ίνει μόνο του ς δικούς του ώ μους».

«Ναι, έτσι πρέπει να γίνει», φώναξε ένας άνδρας, κι οι υπό-

λοιποι άρχισαν να δηλώνουν την ομοφω νία του ς, ω σότου ολό-

κληρη η σύν αξη ε ξέφ ρα σε διά βοής τη συναινεσή της.

«Πό τε θα το κάνουμε;» ρώ τησε κάπο ιος.

«Σε λίγα λεπ τά », απ άν τησ ε ο Ελεάζαρ. «Αναζήτησα ήδη εθε-

λοντές στις τάξεις των γενναίων πολεμιστών μας και από αυ-

τούς επέλεξα τους δέκα που θα γίνουν το όργανο της δόξας

μας. Ας χρησιμοποιήσουμε το χρόνο π ου απομένει για να απ ο-

χαιρετίσουμε τους αγαπημ ένους μας και να ανα πέμψ ουμε προ-

σευχές ευλογώντας τον Κύριο».

Ο Ελεάζαρ κάλεσε τους δέκα εκτελεστές αναγγέλλοντας



470


ένα ένα τα ονόματά του ς. Κα θώς εκείνοι τραβο ύσα ν τα σπ αθ ιά

τους και πήγαιναν να σταθούν π ίσω απ ό τον αρχηγό τους, σ το

κέντρο του προαυλίου, κάποιοι άλλοι έφυγαν για να βάλουν

φωτιά στα απομεινάρια του φρουρίου. Οι υπόλοιποι σχημάτι-

σαν μικρές ομάδες, ανταλλάσσοντας φιλιά και αγκαλιές, ψάλ-

λοντας και υμνώντας τη δόξα του Θ εού .

Καθώ ς οι εκτελεσ τές ξεκινούσαν το τρομερό έργο τους, ο Τί-

βρος και η Μαρκέλα ξεγλίστρησαν από τη σύναξη, όχι για να

απ οφ ύγο υν το θάνατο αλλά γιατί είχαν τη δική τους απο στολ ή

να ολοκληρώσουν. Γνωρίζοντας, εδώ και πολλές εβδομάδες,

ότι δεν υπ ήρ χε ελπ ίδα δ ιαφυ γής, είχαν ήδη ετοιμάσει το σχέδιο

τους. Ε ίχαν τοποθετήσει τον πάπυρο του Δισμά μέσα σε ένα

πήλινο δοχείο, γεμίζοντας το κενό διάστημα με άχυρο, και εί-

χαν σφραγίσει το πώ μα με κερί για να προσ τατεύσ ουν το έγ-

γραφ ο απ ό τη φθορά του χρόνου.

Πήρα ν τη λήκυθο απ ό το κατάλυμά τους και τη μετέφερα ν

σε ένα θάλαμο πο υ είχαν εντοπίσει σ τα έγκατα του φρουρίου.

Ο Τίβρος ε ίχε πάρει μαζί του και φτυάρι , αφού έπρεπε να

σκάψ ει μια τρ ύπ α α ρκετά μεγάλη για να χωρέσει το δοχείο.

Ακόμα και μέσα από τους πέτρινους τοίχους, μπορούσαν

να ακούσουν τους φρικιαστικούς ήχους που έρχονταν από πά -

νω, τα βογκη τά, τις κραυγές και τις επιθαν άτιες πρ οσ ευχές .

«Γρήγορα», είπ ε η Μ αρ κέλα . «Δεν πρ έπ ει να τον βρουν».

Ο Τίβρος έπεσε στα γόνατα κι άρχισε να σκάβει με ένα κο-

ντό φτυάρι, νιώθοντας στα ρουθούνια του την έντονη μυρω-

διά της φρεσκοσκαμμένης γης.

«Γρήγορα», τον παρ ότρ υν ε η Μ αρκ έλα. «Δεν έχουμε καιρό »

«Τελειώνω. Νομίζω πως φτάνω σε ικανό βάθος».

Πήρε βαθ ιά ανά σα κι επιτά χυν ε το ρυθμό του .

Και άλλη κραυγή, αυτή τη φορά τόσο κοντά τους, πο υ το υς

έκανε να τιναχτούν. Και ύστερα μια θρηνητική επίκλ ησ η:

Γινταγκαντάλ βεγιντγκαντάς σεμέ ραμηά

Μηεάλμα ντεέβεράχ κεέρ οντέι




.Ί<)<)

«Δώσ' το μου», της είπε ο Τίβρος, πετ ώ ντ ας το φτυάρ ι στην

άκρη και απλών οντα ς τα χέρια πρ ος το μέρος της.

«Είναι αρκετά βαθιά; Δ εν πρ έπ ει ν α πέ σει σε λάθος χέρια».

«Ό ,τι είναι είναι. Δ εν έχουμε άλλο χρόνο».

Γεϊσεμέτ ραμηά μεβοράχ

Χεολάμ

ουλεολαμέι αλεμαγιά

Γεϊσεμέτ ραμηά μεβοράχ

Χεολάμ

ουλεολαμέι αλεμαγιά

Επάνω οι ήχοι της επιμνημόσυνης προσευχής Καντίς άρχι-

σα ν να σβήνουν, καθώς οι φω νές σιγούσα ν η μια μετά την άλλη.

Η Μα ρκέλα παρα μόνευε στα σκαλιά, ενώ ο Τίβρος ξαναγέ-

μισε το λάκκο, πάτ ησ ε καλά το χώμα και πέτ αξ ε σ την άκρη το

φτυάρι .

«Το φτυάρ ι», του ψ ιθύρισε, δείχνοντας το σημείο πο υ το εί-

χε ρίξει.

«Ναι, έχεις δίκιο», απάντησε εκείνος, συνειδητοποιώντας ότι

είχε αφήσει έκθετο το μοναδικό πειστήριο του σημείου ταφής.

Το πήρ ε α πό κάτω και ύστερα έστρω σε με το πόδι του το χώ-

μα, εξαφα νίζοντ ας και τα τελευτ αία σημάδια του έργου του .

Η Μαρκέλα είχε καρφώσει ξανά το βλέμμα της στο επάνω

μέρος της σκάλ ας, όταν ο Τίβρος την πλη σίασ ε και ακο ύμπ ησ ε

με το χέρι του τον ώμο τη ς.

«Ώ ρα να πηγαίνουμε».

«Τι λες; Είναι ασ φα λής ;» τον ρώτησ ε με ένα άκρως φοβισμέ-

νο βλέμμα.

«Κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Αν η πόρτα ανοίξει στον Παρά-

δεισο ή στην Κ όλα ση.. . α υτό π ια είναι στ α χέρια του Θεο ύ».

Έξω, οι κραυγές και οι προσευχές είχαν σιγήσει, δίνοντας

τη θέση τους στον απα λό ψίθυρο του ανέμου.

Όταν ο Τίβρος και η Μαρκέλα ανέβηκαν ξανά στο προαύ-

λιο, είδαν ότι οι εκτελ έσε ις είχαν ολοκληρ ωθ εί, με το υς δέκα δή-

μιους να κείτονται κι εκείνοι νεκροί από το χέρι του ενός, που

είχε κληρωθεί για να σηκώσ ει το κρίμα. Το θέαμα ήταν απ οτρό -

παιο, ωστόσο δεν ένιωσαν φρίκη, αφού υπήρχε κάτι γαλήνιο,



4

7

0


σχεδόν ποιητικό, στον τρό πο π ο υ εκείνοι οι Ισραηλινοί πατριώ-

τες κείτονταν ενωμένοι στον τελευταίο εναγκαλισμό.

Του Τίβρου του φάνηκε πως άκουσε φωνές από το εσωτε-

ρικό του φρουρίου και υπέθεσε πως επρόκειτο για κάποιους

λίγους π ο υ είχαν δειλιάσει και είχαν τρέξει να κρ υφ τού ν όσο οι

εκτελέσεις συνεχίζονταν. Η τύχη τους θα ήταν αβέβαιη μετά

την επέλαση των Ρωμαίων. Ίσως, πάλι , μερικοί κατόρθωναν

να επιζήσουν για να διηγηθούν τα ένδοξα και συνάμα φρικτά

γεγονότα εκείνης της ημέρας.

Για μια στιγμή, ο Τίβρος σ κέφ τηκ ε να πά ει μα ζί του ς, όχι για

να σωθεί εκείνος αλλά για χάρη της γυναίκας του, την οποία

αγα πο ύσ ε με όλη τη δύναμη της ψυχή ς του. Η Μα ρκέλα πρέ-

πει να συναισθάνθηκε τις σκέψεις του, γιατί τον φίλησε στο

μάγουλο και του ψιθύρισε: «Άφησέ τους ν' ακολουθήσουν το

δρόμο τους, τον δικό μας τον έχουμε διαλέξει από καιρό. Κα-

νείς δε θα μας αναγκάσει να χωρ ίσουμε».

Έτ σι , διέσχισαν μαζί το σιωπη λό προαύλιο, προσπ ερνώντα ς

σώματα γονιών και παιδιών, πολεμιστών και ιερέων, για να

βγουν από τις πύλες του κάστρου της Μασάντα και να βαδί-

σο υν ως το χείλος του γκρεμού τη ς. Κ οίταξαν κάτω , τις ρωμαϊ-

κές στρα τιές , πο υ πρ οετοίμα ζαν ήδη την τελική επίθεσή τους.

Ο Τίβρος και η Μαρκέλα προσευχήθηκαν μαζί , φωναχτά,

πρώτα στον δικό του Θεό κι έπειτα στον δικό της, συνειδητο-

ποιώντας ότι επρόκειτο για τον ίδιο Θεό, χριστιανό ή Εβραίο.

Με ένα τελευταίο εναγκαλισμό έκαναν ένα βήμα μπροστά και

πήδ ησα ν στο κενό.



ΚΕΦ ΑΛΑΙΟ 45

' Γ * ΝΑ ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜ Α, κράμα κακού π ροαισθή μα-

τος και ενθουσιασμού, κυρίευσε τον αιδεσιμότατο Μάικλ

Φλάνερι καθώς πλησ ίαζε στη ν κορυφή της Μ ασά ντα και βάδι-

ζε πρ ος το φρούριο. Ο ήλιος βυθ ιζόταν γοργά στον ορίζοντα.

Παρ' όλ' αυτά η πιθανότητα να παγιδε υτεί στην κορυφή του

βουνού α π ό το σκοτάδι και να μην μπ ορ εί να κα τεβ εί στο αυ-

τοκίνητο του δεν τον ανη συχο ύσε στο ελάχιστο.

Στα ερείπια η σιωπή ήταν απόκοσμη. Ο Φλάνερι συνειδη-

τοποίησε αμέσως το λόγο, μόλις πλησίασε στο κτίσμα όπου

είχε ανακαλυφθεί ο πάπυρος και ε ίδε το πρώτο πτώμα. Ο

άνδρας φο ρούσ ε τη στολή φρουρ ού ασ φα λείας και το καρτε-

λάκι που ήταν καρφιτσωμένο στο καταματωμένο πουκάμισο

του έγραφε: «Γαβριήλ Εμπάν». Ο άτυχος φρουρός κειτόταν

ανάσκελα, με μια βαθιά μαχαιριά στο λαιμό του και τα μάτια

ορθάνοιχτα.

Πολεμώντας την παρό ρμηση να το βάλει στα π όδια, ο Φλά-

νερι συνέχισε προς το κτίριο. Στην είσοδο έπεσε πάνω σε έξι



470


ακόμα π τώ μα τα , γυναίκες και άνδρες, ντυμένους με τα πρ όχει-

ρα ρούχα της ομάδας ανασκαφής. Κάποιοι είχαν παρόμοιες

χαρακιές στο λαιμό, άλλοι έφεραν πολλαπλές μαχαιριές στο

θώρακα και στο πρόσωπο.

Μια τρομερή ναυτία κατέλαβε τον Φλάνερι και χρειάστηκε

να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να μην αδειάσει επιτό-

που το περιεχόμενο του στομαχιού του. Στηρίχτηκε στο κού-

φωμα της πόρτας, πιέζοντας τον εαυτό του να αναπνέει αρ-

γά και σταθερά όσο σκεφτόταν τι έπρεπε να κάνει . Όταν θυ-

μήθηκε το κινητό του, το έβγαλε α π ό την τσ έπ η και το άνοιξε,

για να διαπιστώ σει με απ όγν ω ση ότι δεν είχε σ ήμα.

Παρ' ότι ήξερε ότι έπρεπε να τρέξει πίσω στο αμάξι του

και να καλέσει βοήθεια, κάτι τον έσπρωχνε να ελέγξει το εσω-

τερικό του κτιρίου. Προχώρησε μέσα και κατέβηκε αργά τις

σκάλες προς το θάλαμο όπου είχε ανακαλυφθεί η λήκυθος.

Μπαίνοντας στο δωμάτιο, διαπίστωσε ότι υπήρχε αρκετό

φ ω ς, χάρη στο υς δυο μικρούς φεγ γίτες πο υ είχαν ανοιχτεί στο

επ άν ω μέρος τω ν τοίχων.

Ο λάκκος στο σημείο όπο υ είχε βρεθεί η λήκυθος ήταν αρκετά

μεγαλύτερος τώρα και υπήρχε κάτι σκούρο στον πυθμένα του.

Πλησιάζοντας, ο Φλάνερι είδε το σώμα ενός απ ό το υς διευθυντές

της αρχαιολογικής ομάδας πο υ είχε γνωρίσει κατά την προηγού-

μενη επίσ κεψ ή του. Απ ' ό,τι φαινόταν, ο άνδρας είχε π ροσ πα θή-

σει να κρυφτεί, οι δολοφόνοι του, όμως, τον είχαν ανακαλύψει.

Αντίθετα με τα άλλα θύμα τα, α υτόν τον είχαν πυρο βολήσει.

Κοιτάζοντας ολόγυρα, ο Φλάνερι είδε ότι οι τοίχοι ήταν γε-

μάτοι μουσουλμανικά σύμβολα και συνθήματα, γραμμένα με

σπρέι . Πήγε κοντά και βεβαιώθηκε ότι η μπογιά ήταν ακόμα

νωπή . Τα αραβικά του ήταν αρκετά καλά για να μπο ρεί να με-

ταφράσει :

Ένας είναι ο Θ εός, ο Αλλάχ

Το Ισραήλ είναι ο σπόρος τον Διαβόλου

Θάνατος στους Εβραίους




.Ί<)<)

Εξακολουθούσε να έχει το βλέμμα καρφω μένο στις φρ άσ εις

όταν μια απ αλ ή φω νή άρθρ ωσ ε: «Via Dei».

Ο Φλάνερι γύρισε απότομα και είδε την Λζρα Χαντάτ να

στέκει στη βάση της σκάλας. «Μην απατάσαι από τα φαινό-

μενα», είπε δείχνοντας τα συνθήματα. «Δεν το έκαναν Παλαι-

στίνιοι . Αυ τό είναι έργο της Via Dei . Ήρ θ α ν για τον π άπ υρ ο» .

«Πάντως, σίγουρα φαίνεται σαν τρομοκρατική επίθεση»,

ε ίπε ο Φλάνερι , κοιτάζοντας με καχυποψία την παραδοσιακή

μουσουλμανική αμφίεση της γυναίκας και τη μαντίλα στο κε-

φάλι τη ς. «Τι σε κάνει να υπ οπ τεύ εσ αι τη Via De i ; Και για τί να

έρθουν στη Μα σάντα γ ια τον πά πυ ρο ;»

«Επειδή ήξεραν ότι τον είχα. Ήξεραν ότι θα τον έφερνα

εδώ».

«Εσύ;» Ο Φ λάνερι την κοίταξε ολότελα σασ τισμένος. «Έχεις

τον πά πυρ ο;»

«Τον πή ρα α πό εκε ί πο υ τον έκρυψε ο δρ Μ αζά ρ, α πό το

φωριαμό».

«Και π ώ ς το ήξερες;» απ αίτ ησ ε ο Φλάνερι να μάθει. «Υποτί-

θεται ότι αυτό ήταν επτασφράγιστο μυστικό».

«Υπάρχο υν τρόποι να μάθεις χωρίς να σου π ουν».

«Ακόμα κι αν το 'ξέρε ς, το εργαστήρ ιο φρο υρείται νυχθημε-

ρόν. Κάποιος θα σε σταματούσε, αν επιχειρούσες να μπεις».

«Υπάρχουν τρόποι να βαδίσεις χωρίς να γίνεις ορατός»,

απάντησε, εξίσου αινιγματικά.

«Δεν. . . δεν καταλαβαίνω». Ο Φλάνερι πέρασε το χέρι του

μέσα από τα μαλλιά του. «Θέλω να πω, γιατί να φέρεις τον

πά πυ ρο εδώ;»

«Για να τον δώ σω στη V ia D ei».

«Τι ;» είπε εμβρόντητος ο Φλάνερι. «Να τους τον παραδώ-

σεις, έτσι απλά; Γιατί;»

«Γνωρίζω τη Via Dei πολύ περισσότερο καιρό και πολύ κα-

λύτερα απ' όσο θα μπορούσες ποτέ σου να φανταστείς» ,

απάντησε. «Ήξερα ότι δε θα εγκατέλειπαν την αποστολή

του ς και ότι ο φόνος του Ντάνιελ Μ αζ άρ ήταν μόνο η αρχή».



4

70


«Μα τ ις προάλλες -σ τ ις κα τακόμβες- δύο απ ό τους αρχη-

γού ς τους σκοτώθη καν κι ο τρίτος τρά πη κε σε φυγή ».

«Μην απατάσαι από τα φαινόμενα», επανέλαβε η Αζρα.

«Υπάρχουν πο λλο ί άλλοι για να αντικαταστήσου ν αυτο ύς πο υ

πέφτουν. Και ο Σανγκρεμάνο είναι πολύ πιο επικίνδυνος ως

φυγάς παρά όταν κρύβεται στις σκιές του Βατικανού».

«Γνωρίζεις τον αιδεσιμότατο Σανγκρ εμάνο;»

«Γνωρίζω τη Via Dei. Ορισμένα πρ άγμ ατα , όμως, δεν μπό-

ρεσα ούτε εγώ να τα υπολογίσω. Ήρθα εδώ γιατί ήξερα ότι ,

έχοντας απο τύχει να κλέψει τον π άπ υρ ο απ ό το εργαστήριο,

ο Σανγκρεμάνο θα έστελνε τους άνδρες του να δουν αν είχε

επιστραφεί στη Μασάντα. Και ήταν ώρα να πάψουν οι σκο-

τωμοί. Αλλά έφ τα σα π ολ ύ αργά». Γύρισε το κεφάλι και κοίταξε

τους νεκρούς. «Δεν μπόρεσα να αποτρέψω το θάνατο τους

και, μολονότι παρ έδω σα τον π ά π υρ ο με τη θέλησή μου, πο λύ

φοβάμαι ότι οι φόνοι δε θα σταματήσουν εδώ».

«Γιατί τους τον έδωσες;» απαίτησε να μάθει , υψώνοντας

οργισμένος τη φωνή του. «Δεν είχες κανένα δικαίωμα. Ο πά-

πυ ρο ς δε σου ανήκει».

«Εγώ τον βρήκα, λίγα μέτρα απ ό εδώ πο υ σ τεκόμαστε τώρα».

«Επειδή στάθηκες αρκετά τυχερή να πέ σεις πά νω σε. . .»

«Δεν ήταν τυχαίο», είπε σηκώνοντας το χέρι για να τον

σταμα τήσει . « Ή ξε ρα πο ύ ήταν θαμμένος και, μάλιστα, το ήξε-

ρα εδώ και πολλά χρόνια. Ήρθα στη Μασάντα κι έγινα μέλος

της αρχαιολογικής ομάδας ακριβώς για να πέσω πάνω του,

όπ ω ς το έθεσες» .

«Χρόνια;» είπ ε ο Φλά νερι, χωρίς να μπ ορ εί να πισ τέψ ει αυ-

τό που άκουγε. «Πώς ήταν δυνατό να ξέρεις;»

«Μου είχε α ποκα λυφθ εί» .

«Από ποιον;»

«Από το Φύλακα ».

Ο Φλάνερι κούνησε το κεφάλι συγχυ σμένο ς. «Να με συγχω-

ρείς, Αζ ρα , τώρ α όμως λες ανο ησίες».

«θυμά σαι το σύμβολο στον πά πυ ρο του Δισμά;»




.Ί<)<)

«Ναι, το Via D ei».

«Όχι, αιδεσιμάτατε Φλάνερι. Όχι το Via Dei».

«Ναι, το ξέρω ότι υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις ποικί-

λες αναπ αρ ασ τά σεις τ ου , αλλά είναι μηδαμινές».

«Το Trevia Dei . . . Το σύμβο λο π ου σχεδίασε με το ίδιο του το

αίμα ο Δισμ άς βαρ-Δισμάς στο ν π ά π υ ρ ο είναι το Trevia Dei».

«Αίμα.. .» είπε ο Φλάνερι, φέρνοντας κατά νου το σχέδιο

επάνω στον πάπυρο. «Ναι, με αίμα έμοιαζε. Τι είναι , όμως, το

Trevia Dei;»

«Το αυθεντικό σύμβολο. Στ ο π έρα σμα των αιώνων, το σύμ-

βολο υπέ στ η παρ αφ θορ ά, ό πω ς ακριβώς διεφθάρησαν και οι

οπ αδο ί του Δισμά».

«Μα ο αιδεσιμότατος Σανγκρ εμάνο είπ ε ότι ο ίδιος ο Ιησούς

τούς έδωσε το σύμβολο».

«Το αυθεντικό σύμβολο Trevia Dei αποκαλύφθηκε στο Φύ-

λακα α π ό τον I ησού και. . .»

«Δεύτερη φορά πο υ τον αναφ έρεις . Μου επιτ ρέπ εις να ρω-

τήσ ω ποιο ς, ή μάλλον τι , είναι ο Φύ λακ ας;»

«Ο πρώτος Φύλακας του Συμβόλου ήταν ο Σίμων ο Κυρη-

ναίος, ο οποίος το αποκάλυψε στον Δισμά βαρ-Δισμά. Η Via

Dei έχει τις ρίζες της σ το διάδοχο του Δισ μά , τον Γάιο τον Εφέ-

σιο, αλλά α υτό ς έμαθε για το Trevia Dei απ ό δεύτερο χέρι . Μ ε

το πέρα σμ α τω ν αιώνων, η οργάνωση πο υ ίδρυσε αναγκάστη-

κε να περά σει στην παρανο μία, το ίδιο το σύμβολο πα ρεφ θά-

ρη και το αληθινό του νόημα χ άθη κε».

«Και πώς τα ξέρεις εσύ όλα αυτά;»

«Δεν έχουμε πολύ καιρό», είπε η Αζρα, κάνοντας μεταβολή

κι αρχίζοντας να ανεβαίνει τη σκάλα. «Έλα μαζί μου».

Την ακολούθησε έξω, στο οροπέδιο, μακριά από το κτίριο

και τα πτώματα. Καθώς βάδιζαν προς το ηλιοβασίλεμα, εκεί-

νη εξακολούθησε να μιλάει. «Με τον καιρό, αιδεσιμάτατε Φλά-

νερι, θα μάθεις όλη την ιστορία· πώς ο Ιησούς φανερώθηκε

στον Σίμωνα μετά τη Σταύρωση, πώς ένα κομμάτι ι 'κρασμα,

βουτηγμένο στο αίμα του Κυρίου, κα τέληξε να φέρει το σύμβο-



470


λο Trevia Dei , πώς ο Σωτήρας μας έχρισε τον Σίμωνα Φύλακα

του Συμ βόλ ου και του αν έθεσε την προ στα σία του, όχι μόνο για

όσα χρόνια θα ζούσε αλλά και για πενή ντα γενιές μετά».

Ο Φλάνερι στ αμ άτη σε α πό τομ α. «Δεν έχει καμία λογική αυ-

τό π ου μου λες . Ο ύτ ε αυτό , ούτε τα υπόλο ιπα».

«Σκέψ ου όλα όσα είδες κι έκανες», τον πα ρό τρυ νε. «Το σύμ-

βολο. . . εκείνο στον πά π υρ ο. Α π ό τι στοιχεία απο τελείται ;»

Ο Φλάνερι έκλεισε τα μάτια και έφερε κατά νου την εικόνα

που τόσο συχνά του φανέρωνε η εσώτερη όρασή του. «Από

μια πυ ρα μίδ α.. . έναν στ αυ ρό .. . μία ημισέληνο και ένα αστέρι».

«Trevia Dei», είπε αργά. «Οι τρεις μεγάλοι δρόμοι προς τον

Θεό. Η πυραμίδα διπλασιασμένη. . . το Άστρο του Δαβίδ. Ο

Στα υρ ός τη ς δικής σου πίσ τη ς. Η ημισέληνος και το άστ ρο το υ

δικού μου Ισλάμ».

«Ανοησίες » είπε ο Φλάνερι ανοίγοντας τα μάτια. «Κανένα

από αυτά τα σύμβολα δεν υπήρχαν πριν από δύο χιλιάδες

χρόνια. Και από τις τρεις θρησκείες υπήρχε μόνον ο ιουδαϊ-

σμός - ακόμα κι έτσι , όμω ς, δεν υιοθέτησε το Άστ ρο του Δαβίδ

παρά αιώνες μετά. Και το Ισλάμ; Εκατοντάδες χρόνια πριν

απ ό τη γέννηση του Μ ωά μεθ; Αδύνατον».

«Όλα είναι δυνατά γί αυτόν που δημιούργησε το σύμπαν

και το χρόνο . Αυ τό είναι το μεγάλο μυ στήρ ιο του Trev ia Dei, το

οποίο δε μιλάει μόνο για τους τρεις δρόμους αλλά και για το

συγκερασμό τους σε έναν, σε αυτόν που οδηγεί στην αληθινή

πα τρίδ α όλων μας, στη ν αγκαλιά του Κυρίου».

«Trevia Dei . . .» ψιθύρισε ο Φλάνερι, κουνώντας ασυναίσθη-

τα το κεφά λι. «Via De i , ο ένας δρόμος πρ ος τον Θεό ».

Η Αζρ α χαμογέλασε. «Το πα ρα πο ίησα ν Το άλλαξα ν εντε-

λώς » ε ίπε ξαφνικά, με φωνή που πρόδιδε έναν τρομερό όσο

και αναπάντεχο θυμό. «Ναι, Μάικλ, τώρα καταλαβαίνεις. Και

θα κατ αλά βεις πο λλά α κόμα με τον καιρό».

Ο Φλάνερι ένιωσε ένα ζεστό συναίσθημα αποδοχής να τον

τυλίγει ακούγοντας την Αζ ρα να του απ ευθ ύνετα ι , γ ια π ρώ τη

φορά, με το μικρό του όνομα.




.Ί<)<)

«Και τώ ρα , Μάικλ, ήρθε η ώρ α. Οι Φύ λα κες περιμένουν».

«Φύλακες; Μα ανέφερες μόνο έναν».

«Μέχρι σήμερα ήταν σαρά ντα εννιά. Ό τ α ν ο Σίμων έφτ ασ ε

στο τέλος των ημερών του, βρήκε κάποιον αντάξιο του ανε-

κτίμητου θησαυρού. Αυτός ο θησαυρός παραδόθηκε από γε-

νιά σε γενιά, με κάθε Φύλακα να χρίζει το διάδοχο του. Έτσι

εξακολούθησε να γίνεται για αιώνες, μέσα από το Μεσαίωνα

και την Αναγέννηση, μέσα από μάστιγες και πολέμους, κι από

το Ολοκαύτωμα, επίσης. Ο κάθε Φύλακας ε ίχε το ρόλο του,

τη δική του ξεχωριστή αποστολή. Ένας βρέθηκε στο πλευρό

του πάπα Λέοντα του Μεγάλου, στις πύλες της Ρώμης, και

αντιμετώπ ισε μαζί του τον Αττίλα, γνωστό στου ς χριστιανούς

ως «Η Μάστιγα του θεού» . Αλλος παραστάθηκε στον Μωά-

μεθ, όταν ο προφήτης παρέλαβε το φως του Αλλάχ και την

ημισέληνο με το άστρο. Πιο πρ όσ φα τα , ένας Φύλα κας βρέθη-

κε στο Νέο Κόσμο και βοήθησε στην ίδρυση ενός κράτους βα-

σισμένου στην ανεξιθρησκία και την ανοχή, κάτι ανήκουστο

στην υφήλιο μέχρι τότε».

Η Αζ ρα ξεκίνησε και πά λι να βαδ ίζει, και ο Φλά νερι τη ν ακο-

λούθησε ακόμα μακρύτερα από τα ερείπια. Αξαφνα συνειδη-

τοποίησε με κατάπληξη κάτι που του φάνηκε πολύ απλό και

πά ρα π ολ ύ οικείο.

«θεέ μου » είπε έμπλεος δέους και τρόμου. «Είσαι μία από

αυ τού ς, έτσι δεν είναι; Μία α π ό τους Φύλα κες του Συμβό λου».

Η Αζρ α του απά ντησ ε με ένα χαμόγελο.

«Γιατί, όμω ς, μου τα λες όλ' αυ τά ;» ρώ τησε ο Φλά νερ ι. «Για-

τί μου απ οκ αλύ πτεις το μυστικό τώρ α;»

«Το μυ στικ ό.. . και το θη σαυρ ό».

Η Αζρα σήκωσε το χέρι κι έβγαλε από το λαιμό της μια λε-

πτή ασημένια αλυσίδα. Πάνω της κρεμόταν μια ασημένια θή-

κη, μεγαλύτερη α π ό τα περ ισσό τερ α μενταγιόν του είδους και

περίτεχνα σκαλισμένη, με γεωμετρικά σχέδια και αμπελό(|>υλ-

λα π ο υ κύκλωναν την κεντρική πα ρά στ ασ η, το σύμβολο Trevi .i

Dei . Την έτεινε πρ ος το μέρος του.




«Αυτό το δοχείο ήταν δώρο του Μ ωά μεθ στο Φ ύλα κά του,

ο οποίος επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τον προσηλυτισμό του.

Περιέχει το δώρο πο υ είχε δεχτεί ο Σ ίμων, ο πρώ τος Φύλα κας

του Συμβόλου».

Η Αζρα άνοιξε προσεκτικά τη θήκη και με απερίγραπτη

στοργή έβγαλε από μέσα και ξεδίπλωσε ένα κομμάτι εκτυ-

φλωτικά λευκού υφάσματος , πάνω στο οποίο άστραφτε κα-

τακόκκινο το σύμβολο Trevia Dei. «Αυτό», ψιθύρισε, «είναι το

αίμα του Χριστού».

«Sanguis Christi»,

επανέλαβε με δέος ο Φλάνερι. «Πώς γίνε-

ται, όμω ς, να δείχνει τό σο φρ έσκο ;»

«Γιατί είναι το αίμα του Χριστού », είπ ε και πά λι η Α ζρ α , εξη-

γώντας τα πάντα με εκείνη τη δήλωση.

Η γυναίκα πέ ρα σε την αλυσίδα με το μενταγιόν πά νω α π ό

το κεφάλι του Φλάνερι κι ύστερα του έδωσε το ύφασμα. «Δώ-

ρο», του είπε. «Απ ό τον προηγούμενο Φ ύλα κα στο ν επόμενο».

«Τι ;» άρθρωσε πνιχτά ο Φλάνερι, στυλώνοντας το βλέμμα

στο ύφ ασμα πο υ κρατούσε, νιώθοντας τη ζεστασιά του να κυ-

λάει στις φ λέβ ες του και να πλημμυρίζει την ψυχή του. «Μ α.. .

μα δεν είμαι αντάξιος».

«Έφτασε η ώρα μου. Πρέπει να φύγω. Για την ακρίβεια, ο

μόνος λόγος πο υ π ερίμενα ήταν για να φτ άσ εις εσύ».

«Μα π ώ ς το ξέρεις ότι εγώ είμαι ο κα τάλληλος;»

«Δεν καταλαβαίνεις , Μάικλ; Ανέκαθεν ήσουν ο Φύλακας.

Θα είσαι πάντα ο Φύλακας».

Η Α ζρα άρχισε να βαδίζει προσ περ νώ ντας τον.

«Περίμενε » φώ ναξ ε ξ οπ ίσω τη ς. «Είναι πολλά αυ τά π ου

θέλω να μάθω, και π ρ έπ ει να μου τα π εις».

«Έχε πίστη στο Trevia Dei και στον Θεό, και θα μάθεις όσα

πρέπει να αποκαλυφθούν» .

«Ναι» , ε ίπε ο Φλάνερι , αποδεχόμενος την αποστολή του,

αντιλαμβανόμενος ότι όλες οι απαντήσεις κρύβονταν στον

Θεό.

«Η δοκιμασία σου έχει αρχίσει», είπ ε η Αζ ρα γυρ ίζοντας για




.Ί<)<)

να στα θεί απέν αντι 'του. «Ξέρ ω ότι θα υπη ρετήσ εις πιστ ά τον

Θεό, αλλά θα πρέπει να προσέχεις πολύ, Μάικλ, γ ιατί η Via

Dei θ' αρχίσει τώρα να σε καταδιώκει. Και δε θα είναι η μόνη.

Μη σκεφτείς, όμως, ότι οι πάντες είναι εχθροί σου. Υπάρχουν

κι αυτο ί, ακόμα και μέσα σ τη Via De i , π ου , ότα ν δουν την αλή-

θεια, θα αναγνωρ ίσουν το φ ω ς της».

«Ο πάπ υρ ος , όμως. . . έχουν τον πά πυρ ο» , ε ίπ ε ο Φλάνερι.

«Πώς θα τον πά ρω π ίσω ; Ή μήπω ς χάθηκε γ ια π άντα ;»

«Μονάχα χαρ τί έχουν. Η αλήθεια του Ευαγγελίου του Δ ισμά

υφίσταται. Και δεν είναι χαμένη, αλλά σε αναμονή. Όλα θα ξε-

καθαρίσουν με τον καιρό. Ω ς τό τε, θα είμασ τε κοντά σου ».

«Θα είστε ;»

«Οι Φύλακες που προηγήθηκαν και αυτοί που θα ακολου-

θήσουν. Πάντα, θα είμαστε πάντα εκεί . Κοίταξε με τα πραγ-

ματικά σου μάτια και θα δεις. Ακουσε με την καρδιά σου, και

τα πάν τα θα σου αποκαλυφθούν» .

Η Αζρα έβαλε το ένα χέρι της στο μέτωπο του και το άλλο

πάνω από την καρδιά του. Κοιτάζοντάς τη στα μάτια, ο Φλά-

νερι είδε τα μάτια τω ν άλλων, όλων εκείνων π ο υ προηγήθη καν,

ως τον Πρώτο Φύλακα, ώς το δικό του σκούρο, διεισδυτικό

βλέμμα. Κι έπειτα, άξαφνα, δυο άλλα μάτια τον κοίταξαν. Το

βλέμμα ήταν τόσο φω τεινό, τόσο πλήρ ες νοήματος κι η έντασή

του τέτοια πο υ μετά βίας μπορούσ ε να το αν τιμετω πίσει .

Ο Φλάνερι αισθάνθηκε να σηκώνεται α π ό το έδαφο ς και να

αιωρείται. Επιστρατεύοντας όλες του τις δυνάμεις, αγωνίστη-

κε να δει τον κόσμο γύρ ω το υ.

« θ α είμαστε πά ντα μα ζί σου, ακόμα και ως το τέλος του κό-

σμου», είπε η Αζ ρα βαδίζοντας πρ ος εκείνο το ίδιο σημείο όπ ου ,

δύο χιλιάδες χρόνια πριν , η Μα ρκέλ α και ο Τίβρος είχαν ρίξει τα

σώ ματά τους στο κενό.

Ο Φλάνερι παρακολουθούσε άναυδος την 'Αζρα να βαδίζει

πρ ος τον γκρεμό. Ή θ ελ ε να τρέξει πίσ ω της, να την απο τρέψει

από αυτό που ήταν έτοιμη να κάνει, δεν όριζε, όμως, το κορμί

του. Παρ' όλα αυτά, έμεινε ακινητοποιημένος να την κοιτάζει




να προχωρεί χωρίς δισταγμό στην άκρη του βαράθρου και πέ-

ρα απ ό αυτό.

Ή τ α ν απ ίστευτο , αλλά δεν είχε πέσει στον γκρεμό. Αντίθετα,

συνέχισε να πορεύεται πά νω α πό την άβυσσ ο, προ ς έναν κύκλο

ανδρών και γυναικών πο υ την περίμεναν με ανοιχτές αγκάλες.

Κάπ οια εσώ τερη αίσθηση έσπ ρω ξε τον Φλάνερι να κοιτάξει

στα δεξιά του και είδε κάποιον να κείτεται δίπλα του. Ή τ α ν το

σώ μα της Α ζρα Χαντάντ, με το λαιμό μαχαιρωμένο, το θώρακα

γεμάτο από τις σφαίρες της ομάδας κρούσης της Via Dei , η

οποία, όταν εφόρμησε στη Μασ άντα, ε ίχε αρπά ξει τον π ά π υ-

ρο του Δισμά α π ό τα χέρια της.

Στρέφοντας ξανά το βλέμμα πάνω α πό την άβυσσο, ο Φλά-

νερι είδε έναν ψηλό μαύρο άνδρα να απομακρύν εται απ ό τον κύ-

κλο των υπο λοίπω ν, για να πλησιάσει την Αζ ρα , να την αγκαλιά-

σει και να τη φέρνει στην ομάδα. Ο Φλάνερι αναγνώρισε στο

πρ όσ ω πο του το πνε ύμα πο υ τον είχε επισκεφθ εί μήνες νωρίτε-

ρα, στη διάρκεια της αρχιερατικής λειτουργίας και, αργότερα,

όταν είχε γίνει μάρτυρας της μαζικής σταύρωσης. Ήξερε τώρα

ότι επρό κειτο για τον Σίμω να τον Κυρηναίο. Και εκεί, δίπλα στο ν

Σίμω να, ήταν ο ηλικιωμένος άνδρας που ο Φλάνερι είχε δει σταυ-

ρωμένο στην Αππία Οδό, ο Δισμάς βαρ-Δισμάς, το ευαγγέλιο

του οπ οίου είχε φέρει τον Φλάνερι στο δρόμο της ανα ζήτησ ης.

Καθώ ς οι υπόλοιποι Φ ύλα κες έκλειναν τον κύκλο τους γύ ρω

α π ό την Αζρ α και τον Σίμωνα , τα σώ ματά τους έγιναν πιο αχνά,

πιο αιθέρια, ωσ ότου τελικά εξαφα νίστηκαν .

Ο Μά ικλ Φλάν ερι , ο νέος Φύλα κα ς του Trevia Dei , απ έμεινε

μόνος κρατώντας το ύφασμα με το αίμα του Ιησού, νιώθο-

ντας ακόμα το άγγιγμα του Κυρίου του στο μέτω πο και στην

καρδιά τ ου .

«Πατέρα », προσευχή θηκε. «Δώσε μου τη δύναμη να εκπλη-

ρώσω τη σπουδαία αποστολή που μου ανέθεσες» .



ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Τ Ω

ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ

Α ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ της διήγησης του Δισμά βαρ-Δισμά τα

οποία εμφανίζονται στα αγγλικά στο παρόν βιβλίο δεν

προέρχονται από επίσημη μετάφραση. Παραχωρήθηκαν στους

συγγραφείς από έναν θεολόγο και μελετητή του πανεπιστη-

μ ίου Σέτον Χολ , ο οποίος δ ιατηρεί πρόσβαση στον πάπυρο

που ανακαλύφθηκε στη λήκυθο της Μασάντα και ο οποίος

επιθ υμε ί να παραμείνε ι ανώνυμος .

Οι μελετητές της Βίβλου, ο ι οποίοι εργάζονται πάνω στη

μετάφ ραση του χε ιρογράφου του Δ ισμά , έδωσαν τη συγκατά-

θεσή τους στους συγγραφείς να δημοσιεύσουν το ε ισαγωγικό

χωρίο στα ελληνικά και τα εβραϊκά, όπως αυτά εμφανίζονται

στο πρω τό τυ π ο . Η επίσημ η μετά φρ ασ η δε θα ε ίναι δ ιαθέσ ιμη

ωσότου οι μεταφραστικές εργασίες ολοκληρωθούν, οπότε και

θα δη μοσ ιευθε ίτο πλή ρες κε ίμενο .

Η διήγηση του Δισμ ά βα ρ-Δισμά, όπ ω ς βρέθηκε στη λήκυθο

τη ς Μασ άν τα :

ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΔΙΣΜΑΣ ΒΑΡΔΙΣΜΑΣ ΑΝΑΓΕΓΡΑΦΑΜΕΝΗ

ΕΝ ΧΕΙΡΙ ΑΥΓΟ Υ ΕΝ ΕΤΕΙ ΤΡΙΑΚΟ ΣΤΟΙ ΑΠ Ο ΤΟ Ν ΘΑΝ ΑΤΟΝ

ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΝΗ ΜΟ ΝΕΥΟΗ ΣΟΜ ΕΝΗ ΕΝ

ΤΗΙ ΠΟΛΕΙ ΡΟΜΑΙ ΥΠ Ο ΤΗ Σ ΕΝΤΟ ΛΗΣ ΠΑΥΛΟΥ

ΤΟΥ ΑΠ Ο ΣΤΟ ΛΟ Υ ΔΙΑ ΔΟΥΛ ΟΥ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΟΥ



470


ΕΓΟ ΔΙΣΜΑΣ ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΔΙΣΜΑΣ ΓΑΑΙΛΗΟΥ ΚΑΙ ΑΓΓΕΛΟΣ ΙΗΣΟΥ

ΧΡΙΣΤΟΥ ΥΠΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΟΕΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΔΙΑ ΘΕΛΗΜΑΤΟΣ

ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΕΝΤΑΥΘΑ ΠΡΟΤΙΟΗΜΙΔΙΑΟΗΚΗ ΠΙΣΤΕΥΟΝΤΟΥ-

ΣΙ ΚΑΙ ΠΙΣΤΕΥΣ ΟΝ ΤΕΣΙ ΚΑΤΑ ΒΟΥΛ Η Ν ΑΥΤΟΥ

ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ Ο ΕΓΟ ΔΕΔΩΚΑ ΠΑΝΤΩΝ Α ΙΗΣΟΥΣ ΤΕΤΕΛΕΥΤΗΚΕ

ΚΑΙ ΕΠΑΙΔΕΥΣΕ ΠΡΟ ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ ΑΥΓΟΥ ΥΠΟ ΠΟΝΤΙΟΥ ΠΙΛΑΤΟΥ

ΗΓΗ ΜΟ ΝΤΙΣ ΡΟΜΑΝΟ ΥΙΟΥΔΑ1ΑΣ ΥΠΕΡΔ ΕΔΟ ΤΑΙ ΕΚ ΤΗΝ ΣΤΟΜΑ -

ΤΩΝ ΑΠΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΑΥΤΩΝ ΠΡΟΣ ΕΜΕ ΑΛΛΑ ΠΕΡΙ ΣΤΑΥΡΟ-

ΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ ΦΕΡΩ ΜΑΡΊΓΥΡΠΟΝ ΙΔΙΟΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥ-

ΘΗΣΕΩΝ ΜΕΧΡΙ ΑΝΑΒΕΒΗΚΕ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΙΟΝ ΠΡΟΣ ΔΕΞΙΑΙ

ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΠΑΓΚΡΑΤΟΥ

ΤΑΥΤΑ ΕΣΤΙΝ Α ΟΙ ΠΙΣΤΕΥΟΝΤΕΣ ΑΠΟΜΑΡΤΥΡΟΝΤΑΙ ΑΛΗΘΗ

ΟΤΙ ΠΑΙΣ ΕΤΕΧΘΗ ΜΑΡΙΑΜ ΝΑΖΑΡΕΘ ΕΝ Η Σ ΥΣΤΕΡΑ ΚΥΡΙΟΣ ΑΥΤΟ Σ

ΥΠΟ ΔΥΝΑΜΕΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΡΑΔΕΔΗΚΕ ΥΙΟΝ ΕΙΝΑΙ

ΒΑΣΙΛΕΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕ ΙΑΣ ΥΠΕΣΧΗΜΕΝΗΣ ΟΥΡΑΝΙΗΣ ΟΤΙ ΠΑΙΣ

ΜΑΡΙΑΜ ΓΑΜΕΤΙΔΟΣ ΙΩ ΣΗ Φ ΕΞ ΟΙΚΟ Υ ΔΑΥΙΔ ΤΗ Σ ΑΝΕΥ ΜΙΑΣΜ ΑΤΟΣ

ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΕΜΑΝΤΕΥΕΤΑΙ ΥΠΟ ΤΩΝ ΠΡΩΦΗΤΩΝ

ΙΣΡΑΕΛ ΣΩΤΗΡ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟΝ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕΤΑ ΗΜΩΝ ΠΑΙΔΩΝ

ΑΥΤΟΥ ΤΗ Σ ΔΙΑΘΗ ΚΗΣ ΟΤΙ ΟΝΟΜ Α ΑΥΤΟΥ ΙΗΣΟΥΣ

ΚΑΙ ΟΤΕ ΙΗΣΟΥΣ ΠΑΡΑΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΣ ΓΑΛΙΛΑΙΑΣ ΕΠΙ ΤΟΝ

ΙΟΡΔΑΝΗ Ν ΠΡ ΟΣ ΙΩΑΝΝΗ Ν ΘΟ ΡΥΒΗ ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΘΗΝΑΙ ΙΩΑΝΝ ΗΣ

ΛΕΓΩΝ Δ ΙΔΑΣΚΑΛΕ ΔΙΟΤΙ ΕΡΩΤΑΣ ΕΜΕ ΒΑΠΤΙΖΕΙΝ Ο ΤΕ ΕΓΩ ΧΡΕΙΑΝ

ΕΧΩ ΥΠΟ ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΑΝΘΡΩ ΠΟΥ ΒΑΠΤΙΣΘΗΝΑΙ ΣΕ ΔΙΑΘΗΝΗ ΠΙΣΤΕΩΣ

ΚΑΙ ΑΠ ΟΚ ΡΙΘΕΙΣ Ο ΙΗΣ ΟΥ Σ ΕΙΠΕΝ ΑΥ ΤΩ ΙΑΦ ΕΣ ΑΡΤΙ ΟΥ ΤΩ Σ ΔΙΑ-

ΘΗΚΗ ΠΙΣΤΕΩΣ ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΟΤΕ ΙΗΣΟΥΣ ΑΝΕΒΗ ΕΚΤΟΥΥΔΑΤΟΣ

ΚΑΙ ΙΔΟΥ ΗΝΕΩΙ ΧΟ ΗΣ ΑΝ ΟΙ ΟΥΡΑΝΟΙ ΚΑΙ Ο ΘΕ Ο Σ ΕΥΔΟ ΚΗΣ Ε

ΚΑΙ ΠΕΡΙΗΓΕΝ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΠΑΝΤΑΣ ΤΑΣ ΚΩΜΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΑ

ΔΙΔΑΣΚΩΝ

ΕΝ

ΤΑΙΣ.ΣΥΝΑΓΩΓ ΑΙΣ ΚΑΙ ΚΗΡΥ ΣΣΩ Ν ΤΟ ΕΥΑΓΓΗΛΙΟΝ Τ Η Σ

ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΣΥΝ ΜΑ ΘΗ ΤΑΙΣ ΟΙ Ε ΙΣ Ι Σ ΙΜ Ω Ν Ο ΛΕΓΟ Μ ΕΝΟ Σ ΠΕΤΡΟ Σ

ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΑΣ Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΑΥΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΤΟΥ ΖΕΒΕΔΑΙΟΥ ΚΑΙ

ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΑΥΤΟΥ ΦΙΛ ΙΠΠΟΣ ΚΑΙ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ

ΘΩΜΑΣ ΚΑΙ ΜΑΤΘΑΙΟΣ Ο ΤΕΛΩΝΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΤΟΥ ΑΛΦΑΙΟΥ

ΚΑΙ ΟΑΔΔΑΙΟΣ ΣΙΜΩΝ Ο ΚΑΝΑΝΑΙΟΣ ΚΑΙ ΙΟΥΔΑΣ Ο ΙΣΚΑΡΙΩΤΗ

ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΥΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ




.Ί<)<)

l ae f fo s na i?n ova r® ja π r r a - fa i m ·?Π3 i s?» rn sa bx

noaan na a r rn s r w

-iters'?

rb v mm rf n nrv m itnpV ορ·η

jtatrn η κ i n i-nsart n t r v b nrran Ίβ κ·? "ρ νπ ρε ? rrn 131

rm sa s i j a W a -a aâ by nt rK êm π

1

?» ηκ c? a i s n iaa» ra

1

?

âa a m naaan v iaan r ra a

12

n a T i m so

ja Sp -a ΠΗΓΜ D^Tjja aa o-ot in maô - i&aa n a n p « n

-naon rrriiTt f

-15 DJ?

1

?

noaan T ia a i rnfca ΓΗ κ"τρ v n son

ΜΕΤΑ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΠΡΟΔΕΔΕΤΕΤΑΙ ΠΑΝΤΕΣ ΟΙ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΙ ΕΖΕΤΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΑΝ ΕΙΣ ΤΟ

ΘΑΝΑΤΩΣΑΙ

ΕΝ

ΤΗΙΑΥΤΗΙΩΡΑΙΒΑΡΑΒΒΑΣ Ο ΖΕΑΩΤΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΘΗ-

ΣΕΤΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟΝ ΚΑΙ ΑΥΤΩΣ ΚΗΣΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΣΜΑΣ Ο

ΠΑΤΗΡ ΕΜΟΥ

ΚΑΤΑ ΕΟΡΤΗΝ ΕΙΩΘΕΙ Ο ΗΓΕΜΩΝ ΑΠΟΛΥΕΙΝ ΕΝΑ ΔΕΣΜΙΟΝ

ΚΑΙ ΠΙΛΑΤΟΣ ΠΡΟΣΕΚΑΛΕΣΕ ΤΟΝ ΟΧΛΟΝ ΕΡΩΤΑΝ ON ΗΘΕΛΟΝ

ΠΑΡΕΔΟΘΗ ΠΡΟΣ ΣΕΑΥΤΟΙΣ Ο ΟΧΛΟΣ ΠΡΟΣΕΚΑΛΕΣΕ ΒΑΡΡΑΒΑΣ

ΚΑΣΙ ΚΑΤΑ NOON ΑΥΤΩΝ ΒΑΡΡΑΒΑΣ ΑΦΕΙΤΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΔΕΣΜΙΟΙ

ΚΗΣΤΑΣ ΔΙΣΜΑΣ ΚΑΙ ΙΗΣΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΥΝΤΑΙ

ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΙΣΜΑΣ ΠΑΤΗΡ ΕΜΟΥ

ΠΡΟΣΕΚΑΛΕΣΕ ΙΗΣΟΥΝ ΜΝΗ ΜΟΝ ΕΥΕΙΝ Σ ΕΑΥΤΟΝ ΟΤΑΝ ΕΛΘΗΙ

ΕΝ ΤΩΙ ΠΑΡΑΔΕΙΣΩΙ ΚΑΙ Θ ΝΗ ΣΚ Ώ Ν ΕΝ ΤΩΙ ΣΤΑΥΡΩΙ ΨΥΧ ΤΟΥ ΠΑ-

ΤΡΟΥ ΕΜΟΥ ΕΣΩΘ Η

ΟΤΕ ΙΗΣ Ο ΥΣ ΣΤΟΥΡΟΥΤΑΙ ΚΑΙ ΕΤΕΘΗ ΕΝ ΤΩΙ ΜΝΗ ΜΕΙΩΙ ΑΥΤΟΥ

ΗΓΕΡΘΗ ΕΚ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΑΠ Ο ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩ Σ ΑΥΤΟΥ ΕΦΑΝΗ

ΠΡΩΤΟΝ ΣΙΜΩΝΙ ΕΝ ΤΩΙ ΟΔΩΙ ΚΥΡΑΝΑΙΩΙ ΚΑΙ ΩΙ ΤΟΝ ΣΥΜΒΟ-

ΛΟΝ ΔΕΔΩΚΕ ΤΟΤΕ ΚΕΦΩΙ ΤΟΤΕ ΤΩΙ ΔΩΔΕΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΤΩΝ

ΤΟ ΙΣ ΑΔΕΛΦ ΟΙΣ ΠΕΝΤΑΚΟ ΣΙΟΙΣ ΑΥΤΟΘΕ

ΔΙΑ ΚΗΡΥΞΕΩΕ ΕΜ ΟΥ ΑΠΟΔΕΔΕΓΜΑΙ ΥΠΟ ΤΩ Ν ΒΑΣΑΝΙΖΩΝΤΩΝ

ΕΜΕ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΠΑΡΑ ΜΙΑΝ ΤΩΝ ΙΜΑΣΘΛΙΩΝ ΕΛΙΘΣΘΗΝ

ΣΧΕΔΟΝ ΠΡΟ Σ ΘΑΝΑΤΟΝ ΚΑΙ ΕΝ ΦΥΛΑΚΑΙΣ ΑΠΕΙΔΟΜ ΕΝΟΣ ΠΡΟ Σ

ΤΗ Ν ΣΤΑΥΡΩ ΣΙΝ ΕΝ ΕΠΟΡΕΥΘ ΗΝ ΕΝ ΤΩΙ ΠΕΛΑΓΩΙ ΕΚΙΝΔΥΝΕΥΣΙ:



47

0


ΤΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΥΣ Ο ΔΟ ΥΡΟ ΥΣ ΚΑΘΑΠΕΡ ΤΟ Ν ΛΑΟΝ ΕΜΟ Ν ΟΙ

ΜΗ ΕΛΑΒΟΝ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΑΥΤΩΝ

ΚΑΙ ΤΟΙ ΔΙΑ ΠΑΝΤΩΝ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΘΕΟΣ ΕΜΟΥ ΠΕΦΥΛΑΚΕ ΕΜΕ

ΚΑΙ ΕΠΕΜ ΠΣΕ ΤΟ Ν ΑΓΓΕΛΟΝ Ε ΠΙΣΚΟ ΠΕ ΙΝ ΕΜΕ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΤΑΙ

ΤΗΝ ΟΔΟΝ

BLOCK, PAUL & VAUGHAN, ROBERT - ΠΑΠΥΡΟΣ MASANTA.pdf

Documents

Transcript of BLOCK, PAUL & VAUGHAN, ROBERT - ΠΑΠΥΡΟΣ MASANTA.pdf