BAB 4 SISTEM 3 FASA

19
1. PENJANAAN VOLTAN 3Ø 2. SAMBUNGAN SISTEM 3 FASA 3. BINTANG (Y) & DELTA (Δ) VOLTAN DAN FASA 4. SAMBUNGAN BINTANG (Y) BEBAN 3Ø SEIMBANG ( ) BEBAN 3 Ø TAK SEIMBANG ( ) 5. SAMBUNGAN DELTA (Δ) BEBAN 3Ø SEIMBANG ( ) BEBAN 3 Ø TAK SEIMBANG ( ) 6. PENGIRAAN KUASA SEBENAR (KAEDAH WATTMETER) 7. KAEDAH PENGUJIAN MENGGUNAKAN METER KUASA. BBV 10203 SISTEM 3 FASA (Part 1)

description

BAB 4 SISTEM 3 FASA

Transcript of BAB 4 SISTEM 3 FASA

Page 1: BAB 4 SISTEM 3 FASA

1 . P E N J A N A A N V O L T A N 3 Ø

2 . S A M B U N G A N S I S T E M 3 F A S A

3 . B I N T A N G ( Y ) & D E L T A (Δ )

V O L T A N D A N F A S A

4 . S A M B U N G A N B I N T A N G ( Y )

B E B A N 3 Ø S E I M B A N G ( )

B E B A N 3 Ø T A K S E I M B A N G ( )

5 . S A M B U N G A N D E L T A (Δ )

B E B A N 3 Ø S E I M B A N G ( )

B E B A N 3 Ø T A K S E I M B A N G ( )

6 . P E N G I R A A N K U A S A S E B E N A R ( K A E D A H W A T T M E T E R )

7 . K A E D A H P E N G U J I A N M E N G G U N A K A N M E T E R K U A S A .

BBV 10203 SISTEM 3 FASA (Part 1)

Page 2: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Ulangkaji Sistem 1 Fasa

Rajah menunjukkan 2 gelombang dengan fasa yang berbeza, V1 dan V2

V1 V2

𝑉 𝑡 = 𝑉𝑚 sin(⍵𝑡 + θ)

Persamaan bagi 1 gelombang sinus:

Vm = voltan maksimum (V); ⍵ = frekuensi sudut (radian/saat) t = masa Θ =sudut fasa (darjah atau radian)

Oleh itu, voltan bagi kedua2

𝑉1 = 𝑉𝑚1

2 ∠0°

𝑉2 = 𝑉𝑚2

2 ∠θ°

Persamaan domain masa

Persamaan Domain Frekuensi

𝑉1 𝑡 = 𝑉𝑚 sin(⍵𝑡 + θ)

𝑉2 𝑡 = 𝑉𝑚 sin(⍵𝑡 + θ)

Page 3: BAB 4 SISTEM 3 FASA

…sambungan

Cara melukis rajah pemfasa

𝑉1 = 𝑉𝑚1

2 ∠0°

𝑉2 = 𝑉𝑚2

2 ∠θ°

Persamaan domain frekuesi

θ, sudut fasa

V2

V1

Domain Masa Domain Frekuensi

i(t) = Im sin (⍵t+θ) I = (Im/√2) ∠±θ°

v(t) = Vm sin (⍵t+θ) V = (Vm/√2) ∠±θ°

R (Ω) ZR = R (Ω)

L (H) ZL = jXL = j ⍵L

C (F) ZC = -jXC = (1/j⍵C)

Jadual Penukaran elemen domain masa ke frekuensi

Page 4: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Penjanaan 3 fasa

Binaan penjana 3 fasa

Page 5: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Penjanaan 3 Fasa

Page 6: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Penjanaan 3 Fasa

Page 7: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Penjanaan 3 Fasa

Page 8: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Kepentingan Sistem Penjanaan 3 Fasa

1. Kesemua kuasa elektrik dihasilkan dan dihantar dengan hanya 3 fasa. Sekiranya sistem itu memerluka 1 fasa, 2 fasa, 3 fasa atau lebih banyak, sistem

penjanaan 3 fasa sudah memadai berbanding menggunakan sistem fasa yang berasingan.

2. Memberikan penghantaran yang seragam dan mengurangkan getar (vibration) dalam mesin 3 fasa. Kuasa ketika (instantaneous power) dalam sistem 3 system menjadi tetap (not

pulsating). Menghasilkan daya kilas yang stabil (steady torque) ketika medan magnet

berputar.

Motor 3ø

Page 9: BAB 4 SISTEM 3 FASA

…sambungan

3. Menjimatkan kos bahan konduktor berbanding menggunakan sistem 1 fasa.

Kurangnya kuantiti penggunaan konduktor (wayar).

Contoh konduktor : Copper, Aluminium dll. (lebih kecil dan ringan)

4. Kecekapan lebih tinggi

Page 10: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Bagaimana Penjana menjana voltan 3ø

1 fasa = 1 pengalir

3 fasa = 3 pengalir

Pengalir disusun supaya menghasilkann 3 voltan yang sama amplitud dan mempunyai beza fasa 120°

U S R R’

Y B

Y’ B’

VY VB VR

Page 11: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Bagaimana Penjana menjana voltan 3ø

D.g.e pada R berada dalam kedudukan 0 (tiada pemotongan fluks pada RR’) Gegelung BB’ : positif Gegelung YY’ : negatif

Apabila gegelung berputar arah lawan jam, pemotongan fluks menghasilkan d.g.e

Apabila RR’ pada kedudukan 90°, d.g.e mencapai nilai maksimum

Kesemua gegelung berputar, d.g.e pd YY dan BB’ juga terjana dan masing mengekor 120°

U S R R’

Y B

Y’ B’

VY VB VR

Page 12: BAB 4 SISTEM 3 FASA

…sambungan

𝑉𝑅 = 𝑉

𝑅𝑚𝑎𝑥

2 ∠0°

𝑉𝑌 =𝑉

𝑌𝑚𝑎𝑥

2∠-120°

𝑉𝐵 =𝑉

𝐵𝑚𝑎𝑥

2∠120° atau -240°

Persamaan pemfasa: Rajah fasa:

VR

VB

VY

Turutan fasa positif Bagaimana pula turutan fasa negatif?

Page 13: BAB 4 SISTEM 3 FASA

2. Sambungan Bintang dan Delta

69 kV 11 kV

Penjana 3ø Y @ Δ

Pengubah Y @ Δ

Beban Y @ Δ

Rajah sambungan 3 fasa ke beban

Terdapat dua jenis sambungan sistem 3 fasa: a) Sambungan Bintang (‘Y’) b) Sambungan Delta (‘Δ’)

Page 14: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Bintang: Sistem 3 fasa 3 dawai

Bekalan Beban

Talian: R Y B

Rajah Sambungan bintang

Cara sambungan bintang

Page 15: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Bintang: Sistem 3 fasa 4 dawai

Bekalan Beban

Talian: R Y B N

Rajah Sambungan bintang

Cara sambungan bintang

Page 16: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Sambungan Delta

Rajah Sambungan Delta

Cara sambungan litar

Talian: R Y B

Page 17: BAB 4 SISTEM 3 FASA

THREE PHASE QUANTITIES

QUANTITY SYMBOL

Phase current I

Line current IL

Phase voltage V

Line voltage VL

Page 18: BAB 4 SISTEM 3 FASA

Definisi Voltan talian, Arus fasa, Arus Talian dan arus Fasa

1) Voltan talian (Vt) bezaupaya antara talian ke talian: VRY : adalah bezaupaya antara talian R dan Y

VYB : adalah bezaupaya antara talian Y dan B

VBR : adalah bezaupaya antara talian B dan R

2) Voltan fasa (Vf) *mengikut jenis sambungan:

a) sambungan Bintang: Sistem 3 fasa 4 dawai, bezaupaya antara talian dan neutral: VRN ,

VYN, VBN

Sistem 3 fasa 3 dawai, bezaupaya antara talian: VRS, VYS, VBS

b) sambungan Delta, bezaupaya antara fasa beban :

VRY, VYB dan VBR

Page 19: BAB 4 SISTEM 3 FASA

..sambungan

3) Arus talian (It), arus yang mengalir dalam setiap talian

a) sambungan bintang: IY, IR, IB, IN

b) sambungan delta: IY, IR, IB,

4) Arus fasa (If), arus yang mengalir dalam setiap gegelung fasa.

a) sambungan bintang: IY, IR, IB, IN

b) sambungan delta: IRY, IBR, IYB