ATIONES DE ANNO CLIMACTERICO -...

of 20 /20
Q. B. V. m DISSERTATIO ACADEMICA, ΗALLUCIN ATIONES VETERUM DE ANNO" CLIMACTERICO MAGNO EXP OSITURA, QYAM, EX CONSENSU AMPL1SS.FACULT.PHILOSOPH. IN REG. ACAD. UPSALIENSI, Ρ R ΛΕ SI DE VlRO C ELEBE MAG PET RO EKERMAN, Eloqvent. PROFESS Reg. et Ord· PUBLICJE BONORUM CENSURJh MODESTE SUBM1THT JONAS HAGLUND, GEVAL1A - GESTRICIUS. IN AUDIT. GUST AVIANO, DIE XIX. DECEMB. Anni MDCCLX. Η. A. M. S. JU Ρ S A L I M.

Embed Size (px)

Transcript of ATIONES DE ANNO CLIMACTERICO -...

Q. B. V. mDISSERTATIO ACADEMICA,

ALLUCINATIONES VETERUMDE ANNO"

CLIMACTERICOMAGNO

EXPOSITURA,QYAM,

EX CONSENSU AMPL1SS.FACULT.PHILOSOPH.IN REG. ACAD. UPSALIENSI,

R SI DEVlRO CELEBE

MAG PET ROEKERMAN,

Eloqvent. PROFESS Reg. et OrdPUBLICJE BONORUM CENSURJh MODESTE

SUBM1THT

JONAS HAGLUND,GEVAL1A - GESTRICIUS.

IN AUDIT. GUSTAVIANO, DIE XIX. DECEMB.Anni MDCCLX.. A. M. S.

JU S A L I M.

Cowfultijfitno atque AmptiJJ*?noASSESSORl Supremi Dicaileni Kegii,

D:o JACOBO FRIED.PETRE,

PATRONO OPTIMO.

Dorina Tua, Evergeta Magne , in vario fcien-tiarum gcnere folidior parker, atque favorisjucundiffimus fru&us, quem, per continuum illudquadriennium, lxtus percepi, quo, in perhonori-fkam Tuam doni um ego receptus, pignora Tuacariflirna, literarum cultu follicite imbuenda cura-vi, tot tantisque ornarunt me beneficiis, ut pluraa Parencibus indulgentiffimis petere non potuerim.Iniquum prorius fret, omnia & iingula, Tua inme quae exftant, promerita reticere, dum hafccftuaiorum Academicorum primitias, tanquam teffe-ram deditiffimi animi,tibi oblatas, in publicum edo.

Accipe vero opufculum levidenfe eadem grada, qua Mufarum cultores meque femper ample-eris. Supremum ad Numen , nullo non tempore, preces fundam calidiffirnas, fofpes ut Patriae,Conjugi Tux dulciffimx, Liberis Turs cariffimis,ac Clientibus, in feros usque annos, vivas. Efthoc ipfum, quod toto peftore vvet

Qonfultijjhni atque AmplijjniNOMINIS TUI

humiUmits cuhor%JONAS HAGLUN&

a

M/EAME

ANNE CHRISTINE UHRnee de Machey.

MADAME.

Quand tout le monde connoit votre honte & le^foutienty dont plufieurs pauvres peuvent feflauer d' avoir et favori, je ferois la honte defnon fiecle, fi je n'e rendois public toutes les gra-tes & les bicnfaits > dont f ai joui que f aifiuvent re$u de vos mains. Perrnettez donc, jevous fupplie, Madame que ce premier ejfai Aca~demique, quoique foible, fort du moins, un temoi-gnage de ?na veneratiort vf de ce qne je vous dois.Vous m' avez atme comme votre propre fils iff efpere, que vous ?rf en accorderez la continua-tion. Je laie Madame au tout puiffant de vousen recompenfer avec la couronne de felicite jene cejferai dl invoquer le ciel, pour quel vous com-hk Madame, vos enfans, & vos petit-fils detoutes les profperits defiderables. Ce font lesvoeux de celutj qui eft du fond de fin coeur avecrefpecl

MADAME

votre tres bumbletf trs obeihnt Jerviteur 3JONE HAGLUND.

Monfieur.

' amiti, que vous fri avez temoigne amm1aujjl mes freres ii mes foeurs penuantfas quatres ;ctunes que vous avez et notre Meritor r rti obljge de ehereher tous les moyens pqffi-hles, de ni en rendre digne, en Vous donnantquelque preuve de mon attachement ii de mareconnoijfance. Vous allez maintenant Monfieur3 mettre au jour une tres helle dijfertation dei annee Ciimaclerique, pour faire voir au publicles friiits, que vous avez cueiUe fur le ParnaJJe.Jq prie le tout pwjfmt qii il fajfe profperer toidvos deeins, i? qii il vous fae jouir des recom-penfes fuivant vos merites ii vos travaux. Ayavt honneur de me dire votre rm _ f y prensautant de part, que tous, ceux qiii 7* intefejfent (tvotre bien Etre., Je fuis

Votre trei bumhle [erviteur,SAMUEL EHRENGREN.

I. . J. C.

. I.

emini til Iiis dubitandi relinquitur fe. cus, quin vteres, in Climaclerum'

p explicanda ratione occupati, a ve**ritate quam maxime aberraverint,Quis enim hallucinationen! eorum

non videat, morois contendentium fe poife, nefcioqua divinatione, futura preedicere, dum hunc velill um annum vicie humame fatalem fore & pericu-lofum diclitare haud verentur? Sic nihil omninoeil, in quo iibi plus indulgeant & blandiantur etjam non ilulti, quam futura prsefagiendo. Etenimiila facultas ad DEum proprie pertinec, quam niiiab eo donatam & infufam poifidebit , mihi crede,nullus. Ut error hic inter omnes, qui hominummentibus altius infederunt, vetuflate propemodumeminet, ita, ne hodie quidem, excutere illum to-tum potuit, aeque decipi facilis ac decipere, naturamortalium: expediet vero,ii quid ego video,ut radi-citiis exilirpetur atque tollatur. Tenella igitur,

A qux

v.

# ) 3 ( $

quas mea eil, Minerva, Hallucinationss veteru?n deanno Climacteric magno, per transennam, ut ajunt,intueri conabitur, tuura, B. L. favoreni vehementerexpetkura certoque iibi pollicitura.

. ILInofFenfo pede progrefiuri, primo explican-

dum erie, unde adpelletur annas Climadericus,quidve, hoc nomine, indicetar: certura enim eil,pr^eunte Salmafio, a) errare vulgus Mathemati-eorum, qui iimaSfcericos annas interpretantur an-nos progreffionis, & fic didos contendant, quod,ex adfcenfionibus planetarum,fecnndum climatis redarn aut obliquum circulum , cognolcacur tem-pus, quo planera (it ad eum locum perventurus.At dubitari nort debet, quin GraeCis fitgradus ich Nam vocatur ipfa fc-ala Gras-ce, - autem iunt gradus fcahe, unde il-lud Heiychii, ^,,, -'^ $), i.e.Climaderes funt gradus fcala*. Vocabulum eandem habet originem eum . Nam a nomine , quod eil inc Iina ti o:, verb um incli-no, derivatur, a quo fcala, quia non redaponitur, ut adfcendatur, fed inclinata, unde & , dicebatur Grseeis ab eadem inclinatione. Quonomine & clivos iidem, ac declivia montium, itemdivergia aquarum, prono lapiu, ex montibus flu-entium, kem fcalas,. nuncuparunt. Varia verofunt Climaderici anni Synonyma. Dicitur enimhebdomadicus, fcalaris, fcanfilis, genethliacus,gradarias, natalkius, fatalis, cricicus, ^ feu

decre-

# ) 3 ( #

decretorius, German. Stufjahr, Svetic. Odetid 7Oder..

a) Diatrib. de annis Climaciericis t ag. r. iiL

Convenit ferme inter omnes, nominari annosClima&ericos, quibus aut mortis periculum cui-quam immineat, aut alius gravior cafus, vixacnevix quidem evitandus. A t vero nullos agnoveruntClima&ericos , praeter leptenarios Sc novenariosannos, quos Graeci ^ Sc msartv.s vo c i tant.Numerus uterque,feptem & novem,decretorii ma-leficique audiunt, ad vitam fuccidendam in unumquaft confiuentes. Ifta autem eile vana difcimusex vaniore Climafcerum fcientia. Perperam eniniab iisdem enneadicos computari [a nono usque admiileftmum & o&avum, Sc hebdomadicos a fepti-mo usque ad unum & milleiimum, hosque annospropter patriarchas Sc imperiorum periodos eo usque extendi, patet. Clima&erum, uti diximusduo funt genera, ), qui numero feptena-rio conftant, veluti 7. 14. 21. 28. 3J. 42. 49. 56. 63.70. 77. 84. Sc &;, qui novenario, ut 9. 18. 27.36. 45. 54. 63. 72. 81. In ^ periculofioresa nonnullis erunt, qui ternis hebdomadibus conftant, 21. 42. 63. 84. fedomnium difiicillimos illoseile ja&itari accepimus, quos complet numerusquadratus, potentiffimus di&us, cujusmodi funt49, Sc 81, quorum alter confiftit ex fepties feptem*alter ex noyies novem.

A 2 . IV.

) 4 I

^Quemadmodum origo vocis &- a Gne

ds, ita a Latinis etjam adhibetur pro gradu, &velat epocha quadam se ta tis humana?, qua tempus um altero periculofius habetur. Audiamus A.Getiium h) > qui ex M.. Varrone refert, periculi vita? fortunarumque hominum, quos ClimafherasChaidad adpellant, graviflimos quosque iieri fepte-nariis. Alibi: Obfervatum in [rnulta hominummemoria expertumque eil in fehioribus plerisqueomnibus, fexagefimum tertium vitas annum cumpericulo & clade aliqua venire, aut corporis morbique gravioris, aut vita? interitus, aut animi x~gritudinis: propterea, qui rerum verborumqueiiliusmodi ftudio tenentur, eum aetatis annum ad-pellant . Subjungitur ibi epiilola Cae-faris Odtavii Auguili ad Cajum nepotem fuum,hane in fententiam: Have, mi Cai, meus ocellusjueundiiiimus: quem femer medius fidius defi-dero, quum a me abes,. fed pneeipue diebus ta-libus, qualis eil hodiernus, oculi mei requiruntmeum Cajum, quem, ubicumque hoc die fuiili,fpero laetum & bene valentcm celebrafTe quartum& fexagefimum natalem meum. Nam, ut vides,

communem feniorum omnium tertium& fexagefimum annum evafimus. Deos autemoro, ut, quantum mihi fupereil temporis, id fal-vis vobis traducere liceat, in ila tu reipublicas fe-liciffimo ccvfyayoc&vrccv H&f (fortiterac viriliter a gentibus vobis &fufcipientibus) ilatio-nem meam c), quemadmodum ad thema fuum,

tan-

# ) r ( #

tanquam ad Sirenios fcopulos, nimium credulus,adhaefcrat Auguftus , il lud vulgando nunimosque argenteos nota {ideris Capricorni,. quo natuserat, percutiendo d). Ab Aul. Gellio ad C. Pliniumnos convertimus, quem, hoc modo, fcribentem Turnus deprehenfuri: ScholaiEfculapii ftata vitx fpatiaa ftellis aeeipi dicit, Ted quantum plurimum tribu-at, incertum eil.. Raraautem dicunt efTe longio*ra tempora, quandoquidem momentis horaruminfignibus, lunse dierumve feptem atque novem,(quas note ac die obfervantur) ingens turba na-fcatur, fcaniili annorum lege occidua, quam Cli-mafteras adpellant, non fere ita genitis LIV., art*dum exccdentibus ).

b) No. Attic. L.IIl.c.io. c) L. XV. c.. d)Svetan. Vit. Augufl. c.4$., ejHior.Nat.L.VIl.c.4^.

. . V.Adducamus vero exemplum, quod in C. Ph-

Secundo f) lgitur: Veronia Pifonis graviterjacebat, ad hane Regulus venit, proximus torofedit: quo die, qua hora, nata eilet, interroga-vit: ubi audivit, componit vultum, intendit ocu-,,los, movet labra, agitat digitos, computat (iide-rum nempe calculos).. Habes, inquit, Clima&e-ricum tempus, Ted evades, quod ut tibi magisliqueat, aruipicem confulam, quem Tum frequen-ter expertus. Nec moras facrificium facit, adfir-mat extra {iderum iigniiicatione congruere (Aftro-logia colle0:a ex ratione Clima&erica). Sic Andro-clas, pro quo vitiofe libri quidam Androdas, Ge-nethliacis vocatur annus fexageiimus tertius: id

A 3 nos

).6 ( #nos edocet Julius Firmicusg): Septem anni, ac no-veni, inquit, per omne vitas tempus multiplicataratione curren tes, naturali quadam Sc latenti ra-tione, variis ho'minern periculorum difcnminibusfemper adftciunt. Unde Sc fexageiimus tertiusannus, quia utriusque numeri fummam parit erexcipit, Androclas adpellatus eil. Novies anni,,,fiunt icxaginta tres. Quia itaque utriusque nume-ri curfus, in hoc anno, ajquata rationc concurrit,grande femper periculi difcrimen imponit, ii enimfepteni Sc noveni anni, qui hebdomatici a Grae-cis, atque enneatici adpellantur, gravia femper ho-minibus indicunt pericula, quid annus faciet fex-agefimus tertius, qui utriusque numeri multipli-catam Sc invicem fibi obligatam periicit fummam?Hac igitur de caufa Androclas ab AEgyptiis dicluseil, quod omnem vitx (qusdam MSS. viri) fub-ilantiam frangat, atque debilitet. Hanc Rigaltiusad Tertuliiani libr. de idolol. f. 303. veram leftionem reftituit & illuflrt, addito Androclaspro Androdas. , Virum enim Grasci vocant v^u,& frangere; Latine virifragum reddit idemRigaltius, annum etjam vocat AntoniusMeniotius defenf. adveriusHadr. Scaurum pag. ig.

f) L . epifi* 20. edit. CatanA. g) Mathef. L.IV. c. /4. Confr. Sahna/, pag.s>7* feq.

. VI.Sequitur,utCenforinum de Die Natali in lucem

adfpellumque proferamus: b) Etil quidam fexage-?jiimum tertium vitas annum periculoililimum ple-rumque

)*(

^rumque eile diciint, ad corpus & animum perti-nentem, ego tarnen caeteris non duco infirmiorem: nani utrurnque quidem fupradium conti-net nurnerum, Ted neutrum quadratum, &, ut eilab utroque non alienus: ita in neutro potcns, necmuks lane, quos vetuilas claro nomine celebrat,hic annus abiumiit. Ariftotelem Stagiritm repe-rit, Ted hnnc ferunt naturalem ftomachi infirmita-tem, crebrasque morbidi corporis offeniiones,adeo virtute animi fuftentaiTe, ut mirum iit ad an-nos 83 eum vi tarn pertulifle. Quare, fan&iffimCerelii, cum illum annum, qui maxime fueratcorpori formidolofus, fine ullo incommodo trans-ieris : ceteros, qui leviores furit, Climaherasminus tibi extimefco. Praefertim cum in te ani-mi pocius, quam, corporis naturam fciam domina-ri, eosque viros, qui tales fuerunt, non prius vitaexceffiiie, quam ad an um illum 83 pervenerint,in quo Plato finem vitas & legitimum eile exifli-mavit. Hoc anno & Diony litis Hei-acleotes, utvita abiret, cibo abilinuit: & contra DiogenesCynicus cibi cruditate in choleram fokitus eil.Eratofthenes quo^ue, ille orbis terrarum menfor,& Xenoera tes Platonicus, veteris Academiae prin-ceps, ad eundera annum vixerunt.. Non paucietjam, per anrmi fpiritum, raoteilis corporis fu-peratis, limitem iitum transgreffi iimt, ut Carne-ades, a quo tertia Academia eil, qux dicitur no-va; vel Cleanthes, qui uno minus centum exple-vit, At Xenophanes Colophonius major annorum

C

# ) B (

C. fuit. Democritum quoque Abderitem, & Ifa*cratem Rhetorem f'ere ad id setatis pervenifle, quoGorgiam Leontinum, quem omnium veterummaxime fenem fuifie, & fupra C. annos habuiileconftat. Quod fi cultoribus fapientias, iive per a*nimi virtutem, iive lege fati, divina obtigit vita,non defpero, quin te quoque diu corpore atqueanimo valenrem longior maneat fene&us.

h) C. /4.

Pergimus vero ipfmApollin. Sidonium contui-turi,qui,in litteris ad Lupum fuum3de morterepenti-na Lampridii,quem,poftHoratianos & Pindaricos cy-gnos, gloria? pennis evolafle fcribit,ha2c enarrat: II-lud fane non folum cufpabile in viro fuit, Ted per-emtorium, quod Mathematicos quondam de vitasfuar fine confuluit,urbium cives Africanarum; qui-bus ut eit regio, iic anirnus ardentior : qui, conftel-latione percun&antis infpeta,pariter annum,[menfem, diemque dixerunt, quos (ut verbo mathe-feos utar) climattericos eilet habiturus: utpotequibus themate oblato, quati fanguinariae genitu-ra? fchema patuiffet. Quia videiicet amici nafcen-tis anno, quemcumque dementem planeticorurniiderum globum in diaftemate Zodiaco profperortus erexerat; hunc in occafu cruentis ignibusinrubefcentes, feu fuper diametro Mercurius afyn-detus, feu fuper tetragono Saturnus retrogradus,feu fuper centro apocatafticus exacerbaffent. Sedde his qualia quoque modo funt, quamquam iint

maxi-

9 ( #

,maxime falfa, ideoque fallenti, ii quid plerusplaniusque cohaeret, licet & ipfe arithmeiicaedeas, & quae tua diligentia, Vertacum, Thraii-blum,Saturninumfoliicitus evolvas,ut qui fempernil nid arcanum celfumque meditere. Interim ad .p.raefens nil conje&urliter geftum, nil per arnba-ges; quandoquidem hunc noftrum temerariumfiitrorum fcifcitatorem, & diu ffuftra tergiverfan-,,tem,tempus&quaiita$ prsedifbe mortis innexuiu).

Meque ex Morero pigebit haec adducere: An-ne qui fe compte de fiept en fept, ou de neuf enneufi, ce nom vient de chelle, ou dgr,parce qu'on monr.e par ce nombre repet,commepar autant de dgrez, pour arriver anne qui,, appelle Climacterique. On croit que cette an-rre eft dangereufe,foit par les maladies & la mrt,011 par d'autres accidens funeftes. Les uns diient,que celle qui eft le plus craindre, eft la foixamte troifime, qui vient du nombre de iept, multi-pli neufi fois: & remarquent que Empereur Au-gufte fe rejouifToit d' avoir paiT cet ge. Les au-tres appellent plus proprement Climaerique, laquatr'e-vingt unime anne, qui rfulte du nom-bre de rteuf redoubl neuf fois. Ce fut cet geque moururent Platon, Diogene le Cynique, De-ny.Heracleotes,Eratofthenes fcavant Geometre,& pluiieurs autres perfonnes iliuftres. Quelques-unsont ru, que la qurirante-deuxirne anne etoitauff fort dangereufe. parce qu' el le eftcompofedunombre de fix,multipli fept fois. k) Jo. BoinuSydignas', cujus injigiatur mentio, ita hane inj rem

^ diffie-

3 (

differit: Tous les anciens ontremarqu le nombrefoixante-trois, qui ed multipli de fept par neuf &de neuf par fept, tire apres foi ordinairement laftn de viellards,& mme l'Empereur Augufte e-crivant fes amis, prenons, dit-il, courage, puisque j'ai echap le foixante & troiftme an. Et iliemble que cela etoit iignifi par lcs anciens, quiavoient confacr fept Apollon & neuf aux -fes. Enumerat deinceps illuftres viros, qui, annotertio & fexageiimo, diem extremum habuerunt&literarum quidem ftudiis clariores, nempe Arifto-telem, Ciceronem, Bernhardum, Bocacium, Erafmum, Lutherum, Melanchthonem, GeorgiumSpalatinum, Silvium, Linacrum, Sturmium &c. )

i) Lib. VIII. Epifi. n. p. 237. k) Dichon. Ar-tic. Anne Climacierique p. 193. /) Republiq. L. IV.chap. 2.

$. VIII.Porro in fcenam producere liceat Andream

Baccium> Medicum Florentinum, arte fua fat per-celebrem, at computationi Clima&ericae nimisaddiffcum; etenim, iimul ac ad feminam primariamvocatus accefferat, medicinarn faciendi ergo, &pulfum arteriae exploraverat vimque febris vehe-mentioris deprehenderat, ftatim de aegrotantis seta-te rogavit, &, cum illa fe 63 annos natam effe in-genue profitebatur, reje&o aegrae brachio, defpe*rabundus exclamat: quamdiu tu in hoc mundo fu-pereife cupis? immo, di&o citius, fubiratus domofe proripuit> id quod teftimonio fuo confirmat

Meno

) " c #Menckenius ?n). Eandem quidem dicam haud im-pingendam putamus Augujto Buchnero, at, quo-usque in oratione fua Panegyrica ad Ele&orem Saxonias, cum Clima&ericum magnum feliciter fu-peraffet, A. 1648, creduiitatis intempeftivas vitiumadmiferit, judicent alii emun&ioris naris. Verumexcerpere lubet ad rem fpe&antia: Qui rationes,inquitjChaldaicas fequuntur,cujusque mortalium vi-tam in quaedam fegmenta feu interftitia,quae gradus& Clima&eras adpellant, (quod asque per eos, at-que per fcaiam, agacur noftra atque adfcendat x-tas, dum rurfus in finem fuum prascipitet) per fe-ptimum quemque, & nonum quemlibet annum de-icribunt. Quos, quanta viciffitudinum varietatenatura rerum infignierit, quod iidem obfervant,nunc nihil attingam: de difcriminibus autem atquepericulis, quibus tum vita atque fortunae noitras,imprimis eo, quem tertius & fexagefimus facit, pa-teant, quas triftes atque ferales canunt praedi&io-nes ? Hunc enim , quia utrumque fatalem nume-rum, quorum ad corpus alterum, ad animum ve-ro alium pertinere volunt, capit & copulat ex fe-pties novem, & novies feptem conflatus, maximumreliquorum terribiiiffimumque pronuntiant ; eaquede re Androdan di&um ZEgyptiis, quod vitx humanas , ut Firmicus loquitur , univerfam debilitetatque infringat fubilantiam. Non difputabo nunccurioiius de lioc propoiito, ac in di&orum folici-te fidem inquiram. Potius omnia, iicutfunt, re-linquam in medio, neque aut vera afferam, aut

B 2 argu-

# ) 12 ( #

argusm vana. Conduntur altiilime faepius cauflaereriim: quas merfas profundius cum veftigand'oprehendere nequeas, multo proclivius fuerit, ne-gare penitus,quam de.natura eariira quicquam ila-tuere. Non raro ecjam in terveni t DEus, ac pro-currentibus fefe opponic cauffis, alicerque diipen-fat eventus, quam fe daturi alias erant. Quae ratio Numinis, ut in arcano agit negotium, iequefubdacit mortalium oculis; iic irequentiffirne con-fundit judicia: ut toties dubitent, quoties exitumfuis concinere cauiis non vident. Quod ii nec ftlperftitiofa habere nec falfa oportet, quae de grada-riis annis, & horum maximo antiquitas prodidit,ac oftra potiilimam partem recepit aetas; hoc fan-ftior nobis folenniorque agi hic dies debet, quopluribus triftiffimisque auguriis atque terroribusaulor & cuftos fectiritatis publica in eo defunfhiseft. Ac ii hunc ipium tam iormidatum alias annum,plenum laetiiiimis gntulationibus & omnis generisielickate expertus iniignem, ii quemquam a tium,eft; ecquod illuftrias Providentia, quod certias &loculenuus divini ravoris in Principem noftrum ca-pere documentum ; aut quando juftius DEO & ca-

: nere immortali laudes, & gratias reddere, quamhodierno die, licebit?

?n) Charlataneria Emitoriim p. 218.'

Sic fas erit obfervare Joh. Frid. Reinhctrdwnde anno Clima&erico tradere, quod multa fecurnducat incommoda ad exemplumAugufti, a mor-

talibus

) *3 C &

talibus potifilmum timeri, ita qaoque corporiPolitico, quando nempe, qui imperii gubernaculatenet, ordin eil fexagefimus tertius, plerumqueexitialem iuiiTe. Provocat ad Longobardoram inItalia irruptionem tempore Benedidi I:mi, poftDiv Petrum fiexagefimi tertii Papx; ad funeilamdefolationem, ilib regimine Valencini II:di, ordinefexagefimi tertii Imperatoris, Occidentali imperioillaca; ad revolutiones denique & tragica exempla,initio Henrici, Francis Regis, inter Gallos fexagefimi tertiin). Haec deniqae ultimo loco adponen-da fentio: In der Artzeney werden gewijfe Jahrbeobachtetet) man d/VStufen Jahre,annos Climafteri-cos, nennet, und /ich auf die flehende und neundteZahl grnden. Man will beobachtet haben, dajsalle flehen Jahr bey dem Menfchen eine mercklicheVernderung, fo wol was die Beschaffenheit feinesLeibes und Qemthes, als feines Zufland und Glkbelanget, vorgehe. Hierzu kommt die alte und vonFythagora hergeleitete Meinung, welche in denZah-len nderbare GeheimnijJejchet, und ihnen verborgene Krfte beyleget. Und weil unterfolchen dievorgedachte liebende und neundte Zahl nicht die ge-ringften, fo ift ?nan auf die Gedancken gerathenydafs wenn fle fleh mit den Jahren desMenfchen verbinden, ihnt alsdenn etwas befonderes an Glck oderUnglck bevorflehe. Vorne?nlich hat man aufdreyfolche Stufen Jahre gejehen, welche man die grojfengenennet, das flehen mal flehende oder neun und vier-zige, das neunmal neundte oder ein und achzig

B 3 e ,

& ) ( &

fil-, und welches vrdas wichtigflegehalten wird,weil es diefe beyde Zahlen verknpfet, und alfo ihrebeiderjeits Krfte vereinbahret, das neunmalJlebende oder drey und fechzigfie. Von Jolchen Stufen-fahren haben utiter andern Henr. Renzovius undLev. Lemniusviel Wefens gemacht,wiefie denn auchvon eingenommenen Leuten auf eine abcrglceubigeWeife pflegen beobachtet zu werden. Hingegen hatBrown mit guten Grnden folche Meinung wieder-legt, und ihre Nichtigkeit zu erweifen getrachtet o).

n) Animadveron. ad Lipfii Folitica p. /#>4.0) Jablonfki Allgemeines Lexic. p.310.

. X.Sic, per inftituti rationem quoad licuit, in me

dium venere fvvia fomnia veterum de Anno Cli-ma&erico magno, futilitatem non minus, quarnflexi-loquas conje&uras & fuperftitiones redolentia, uti

Sunt aping tricaque, &fi quid vilius iftis.En! thema, &ichema, & horofcopurn, & orti-viim cardinem, & geneiin, & genituram, & poiitum(iderum, pugionem vere plumbeum nodo ifti Gor-dio, de morte, ultima illa linea rerum, mortisquepun&o> hora, die, menfe, & anno, folvendo mi-nime fuffe&urump). Efto: mortem occubuerit hicvel ille, anno Clima&erico magno, quem tantope-re crepant ja&itantque Genethliaci & Planetarii;efto: periculorum laqueis quaii irreticus jacuerit;efto: segritudine cum animi, tum corporis fue-rit divexatus; nihil tarnen certi &, ut ita loquar,univerfaliter veri, inde concludi poteft, nec aliud

con-

concludendum ipfe voluitTullius ,ceteroquin aufpiciis> monitris, oilentis, vihonibuSjfomnii^addi&iffi-mus, quam ut totam diem jaculans aliquando col-lineet q). Parum itaque abeit, quin iliud heic, celeufmatis loco, ufurpemus: iantummentiunturArologi, quantummtthmtur Afirono-?ni, quare dixiffe non neminem recrdamur: fatiuseil a fexaginta Aftrologis, quam a fexdecim Medi-cisdamnari, & a fexdecim Medicis, quam a fexJurisConfultis. De cetera, pnrcerquam quod invariis fcripturae ditis, & Patrum effatis, Auguftini,;ltet una dies, ut o?nnes obferventur atque Tertul-liani: nihil fcis, Mathematice, ii nefciebas te futurum Chriilianum. Sin iciebas,|hoc quoque fci-re debueras nihil tibi futurum cum ifta profeflione.Ipfa te de periculo fuo inilrueret, quse aliorum Cli-materica praecavit. Non eil tibi pars, nequefors in iila ratione',non potefl regna cadorum fperare, cujus digitus aut radius abutitur caelo; necnon ilatutisRegumPrincipumquevaniifima hujus oc-cupationis explodatur, ad fontes, quos hocin argumento ego confului, digitum intendam.Nempe funt tres differtationes Dofc. Joh. Frid.Mayeri, Hamburgi editae A. 1700., utrumfataRe-ligionis dependeant ab aftris. D. Georg. Paul.Hcnn Betrugs Lexic. p. 272. Ifogsei Carla Seger-fchiold Tom. I. p. 50. 55. & 98. Dol. Blocks Anmrkningar ofver Ailrologiika Prognoiliker, Spdomar och Prophetier p. 6. Diiptat, Upfalicn-

% de Vanitate Aftrologise JdiciariPraefid.Nicol.Celfio, A. 1721. & Aboenfis A. 1745. de AftrolgiaJudiciaria, fub Prseiidio Nicol. Hailelbom.

Sid, PATER, fic 0! nutnerare fiuxa, Nos doce vita fpatiwn, caducis

Mens ut a curis revocata,

Cernat. -

Sveton. loc. cit. edit. Burtnan. q) De Di-vinatione L. II. c. .

er,min Herre, har jag ofta hrt'hvad ,,*,flit kunna utrtta hos unga finnen. Un

dra d intet, om jag, /07// dageligen kan f(egna migaf Eder van/kap och tillfyn, betienar mig af Edraord, och fager, at bagge deffa ycken arojuft de ,fo?n banavageti till Edar lycka. J upvifen nu et vackert Academit arbete, fom handlar om Alderfkiftet,men jag JkuUe n/ka,'at J fielf mttefe Edra dagarfkiftas medfallhet till bg lder. Himlen beframjeEdra affigter, och fr bfrigt lede Eder medfin visdoms rd till det ml} dit Edar dygd fyftar.

Lumen honefti

S. D. G.

Min HERRE,

Johan Jacob pstr,