จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 ·...

46
จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ Ethics in Information Technology

Transcript of จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 ·...

Page 1: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

จรยธรรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศEthics in Information Technology

Page 2: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ความหมายของ จรยธรรม (ethics)• หลกศลธรรมจรรยาทก าหนดขนเพอใชเปนแนวทางปฏบตหรอควบคมการใชระบบ

คอมพวเตอรและสารสนเทศ• หลกของความถกตองและความผดทบคคลใชเปนแนวทางในการปฏบต• สรป เปนหลกเกณฑทประชาชนตกลงรวมกนเพอใชเปนแนวทางในการปฏบตรวมกนในสงคม

Page 3: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

จรยธรรมในการใชงานคอมพวเตอร

จรยธรรมเกยวกบการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศ จะกลาวถงใน 4 ประเดน ในลกษณะตวยอวา PAPA• 1.ความเปนสวนตว (Privacy) • 2.ความถกตอง (Accuracy) • 3.ความเปนเจาของ (Property) • 4.การเขาถงขอมล (Data accessibility)

Page 4: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ประเดนของจรยธรรม (PAPA)

จรยธรรม(Ethics)

Page 5: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ความเปนสวนตว (Information Privacy)

•สทธในการควบคมขอมลของตนเองในการเปดเผยใหกบผอน•การละเมดความเปนสวนตว

• เขาไปอาน e-mail , ใชคอมพวเตอรตรวจจบการท างานของพนกงาน, รวบรวมขอมลสวนบคคลสรางเปนฐานขอมลแลวเอาไปขาย

• ท าธรกจผานเวบไซตเพอรวบรวมขอมลไปขาย เชน บรษท doubleclick , enage

• ใชโปรแกรม sniffer วเคราะหการใช internet ตดตามผใชเพอท าการสง e-mail ขายสนคา ท าใหเกด อเมลขยะ (junk mail) ทผรบไมตองการ เรยกวา สแปม

Page 6: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ความถกตอง information accuracy•ความถกตองขนอยกบความถกตองในการบนทกขอมล•ตองมผรบผดชอบในเรองความถกตอง •ตองมการตรวจสอบความถกตองกอนการบนทก•เชน ถาใหลกคาปอนขอมลเอง ตองใหสทธในการเขาไปตรวจสอบความถกตองดวยตนเอง•ขอมลตองมความทนสมยอยเสมอ

Page 7: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ความเปนเจาของ Intellectual Property (IP)• กรรมสทธในการถอครองทรพยสน โดยทรพยสนแบงเปน▫ จบตองได คอมพวเตอร รถยนต▫ จบตองไมไดแตบนทกลงในสอตางๆ ได (ทรพยสนทางปญญา) บท

เพลง โปรแกรมคอมพวเตอร

• ไดรบความคมครองสทธภายใตกฎหมาย▫ ความลบทางการคา เกยวกบสตร กรรมวธการผลต รปแบบสนคา▫ ลขสทธ สทธในการกระท าใดๆ เกยวกบ งานเขยน ดนตร ศลปะ

คมครองในเรองการคดลอกผลงานหรอท าซ า โดยคมครอง 50 ปหลงจากไดแสดงผลงานครงแรก

▫ สทธบตร หนงสอทคมครองเกยวกบสงประดษฐ หรอ ออกแบบผลตภณฑ มอาย 20 ป นบตงแตวนทขอรบสทธ

Page 8: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ความเปนเจาของ Intellectual Property (IP) ตอ

• สทธความเปนเจาของ หมายถง กรรมสทธในการถอครองทรพยสน ทจบตองได หรออาจเปนทรพยสนทางปญญา

• ความเปนเจาของดานเทคโนโลยสารสนเทศ มกจะหมายถงลขสทธซอฟตแวร

ประเภท Software สทธในการใชงาน

software license -ผใชตองซอสทธมา จงจะมสทธใชได

shareware -ผใชสามารถทดลองใชกอนทจะซอ

freeware -ใชงานไดฟร และเผยแพรใหผอนได

Page 9: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

การเขาถงขอมล Data Accessibility

•ก าหนดสทธตามระดบผใชงาน•ปองกนการเขาไปด าเนนการตางๆ กบขอมลของผทไมเกยวของ•ตองมการออกแบบระบบรกษาความปลอดภยในการเขาถงขอมลของผใช

Page 10: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

การเขาถงขอมล Data accessibility

Page 11: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

บญญต 10 ประการ ของการใชอนเตอรเนต

1. ตองไมใชคอมพวเตอรท าราย หรอ ละเมดผอน

2. ตองไมรบกวนการท างานของผอน3. ตองไมสอดแนม แกไข หรอ เปดด

แฟมขอมลของผอน4. ตองไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรม

ขอมลขาวสาร5. ตองไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐาน

ทเปนเทจ

6. ตองไมคดลอกโปรแกรมของผอนทมลขสทธ7. ตองไมละเมดการใชทรพยากรคอมพวเตอร

โดยทตนเองไมมสทธ8. ตองไมน าเอาผลงานของผอนมาเปนของตน9. ตองค านงถงสงทจะเกดขนกบสงคม

ทเกดจากการกระท าของทาน10. ตองใชคอมพวเตอรโดยเคารพกฎระเบยบ

กตกา และมมารยาทอาจารยยน ภวรวรรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 12: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

1. "รปของเรา คลปของเรา ลขสทธของใคร?”

2. “ขากอป ของฝากนกกอป ขอชอกแพรพพ"

3. "เวบทา เวบปรสต …..คณจะตองไมเชอแนๆ…..วาตอไปนตดคกเทานน"

4. "ขาวไมมลขสทธ จรงหรอเปลา?"

5. “กชอบเขานนา ตดตามแฟนคลบ เซฟรปดารา ในไอจ ผดไหม?

6. “ฉนคอเกาหล ซรสตางประเทศ ดทบานอยางเดยว ผดหรอเปลา?”

7. “ภาพขาว รายงานขาวตางประเทศ ท าอยางไรใหถก?

8. “ถายคลปในโรงหนง เอาไวดเอง เอาไปฝากเพอน ผดไหม?”

9. “อยากชวยคนพการเขาถงสอ เอาคลปมาใสซบ ภาษามอ ผดกฎหมายไหม?”

10. ขายซดหนง เปนของมอสอง ส าเนาเกบส ารองเอาไวดกลวแผนเปนรอยท าไดไหม?”

11. “อาจารย นกศกษา ส าเนาขอมล ใชในการศกษา เพอการคนควา วจยผดไหม?”

12. “ใสรหสปองกนละเมดสทธไดไหม?”

Page 13: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง
Page 14: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

จ าไว 3 ขอ “พ.ร.บ.ลขสทธ”

•หลก 3 ประการของการไมละเมดกฎหมายลขสทธ คอหนง... “ขออนญาต”สอง...“ใหเครดต” และสาม...“หามดดแปลง”

•ส าหรบผใชทวไปเนนทสองขอหลง

Page 15: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

http://www.manager.co.th/Daily/ViewNews.aspx?NewsID=9580000088118

Page 16: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

10 ค าถามลขสทธสดฮอตพ.ร.บ. ลขสทธฉบบใหมทมา: กลมประชาสมพนธและวเทศสมพนธ กรมทรพยสนทางปญญา

http://hitech.sanook.com/1398105/

Page 17: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

10 ค าถามลขสทธสดฮอตพ.ร.บ. ลขสทธฉบบใหม

ทมา: กลมประชาสมพนธและวเทศสมพนธ กรมทรพยสนทางปญญาhttp://hitech.sanook.com/1398105/

Page 18: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ลขสทธและบรการดานสารสนเทศIndustrial Property

(ทรพยสนทางอตสาหกรรม)• Inventions (Patents),

Trademarks, Industrial Designs, and Geographic indications

Copyright

(ลขสทธ)• Literary and artistic works such as

novels, poems and plays, films, musical works, artistic works such as drawings, paintings, photographs and sculptures, and architectural designs.

ทมา : ผศ.ดร.อครวทย กาญจนโอภาษศนยทรพยสนทางปญญา มอ.

Page 19: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ประเภทของทรพยสนทางปญญาสทธบตร/

อนสทธบตรลขสทธ เครองหมายการคา ความลบทางการคา สงบงชทาง

ภมศาสตรภมปญญาทองถนไทย

ตองยนขอรบการคมครอง

ไมจ าเปนตองยนขอรบการคมครอง(จดแจง)

ตองยนขอรบการคมครอง

ไมจ าเปนตองยนขอรบการคมครอง

ตองยนขอรบการคมครอง

จดแจง

อายการคมครอง20/10 ป

อายการคมครอง ตลอดอายของผสรางสรรค + 50 ปนบจากทผสรางสรรคเสยชวต

ตออายไดทกๆ10 ป

ตราบเทาทยงคงเปนความลบอย

ตลอดไป (หากไมถกระงบการใช

งาน)

ตลอดไป

คมครองการประดษฐ (ผลตภณฑ กรรมวธ และการใช

งาน)

คมครองผลงาน วรรณกรรม จตรกรรม ประตมากรรม ภาพถาย ศลปประยกต

นาฏกรรมโปรแกรมคอมพวเตอร

คมครอง สญลกษณ เครองหมาย ส กลม

ของส ตวอกษร

คมครองขอมลความลบทางการคา เชน สตรการผลต ฐานขอมลลกคา

คมครองผลผลตทมความเกยวโยงกบ

ลกษณะทางภมศาสตร

องคความรของกลมบคคลทองถน

และศลปวฒนธรรม

พนบาน

Page 20: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

สทธในทรพยสนทางปญญา

(Intellectual Property Right, IPR)•เปนสทธแตเพยงผเดยว (Exclusive Right)

ผทรงสทธหรอเจาของมสทธแตเพยงผเดยวในทรพยสนทางปญญานน ผใดตองการน า IP ดงกลาวไปใชประโยชน ตองไดรบอนญาตจากผทรงสทธกอน•มอายการคมครองจ ากดตามกฎหมาย•บงคบสทธไดในประเทศทจดทะเบยน (ยกเวนลขสทธ)

Page 21: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ลขสทธคออะไร• สทธแตผเดยว(Exclusive rights) • คมครองเฉพาะรปแบบของการแสดงออกของความคด (expression of ideas) ไม

คมครองถงตวความคดซงยงไมไดถายทอดปรากฏออกมา• งานลขสทธไมจ าเปนตองมความใหม (novelty) ขอเพยงแตใหเกดจากความคดรเรม

ของตนเอง (original) ไมลอกเลยนแบบใคร• กฎหมายคมครองเจาของลขสทธมใหผอนลอกเลยนแบบหรอท าซ า ตลอดจนหามมใหม

การใชประโยชนจากรปแบบของการแสดงออกของความคดของผสรางสรรคโดยไมไดรบอนญาต• อายการคมครองของลขสทธจงมระยะเวลายาวนานกวาการคมครองการประดษฐ

ภายใตกฎหมายสทธบตร

Page 22: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ลขสทธ (Copyright)• กฎหมายลขสทธมวตถประสงคใหความคมครองปองกนผลประโยชนทงทางเศรษฐกจและ

ทางศลธรรม ซงบคคลพงไดรบจากผลงานสรางสรรคอนเกดจากความนกคดและสตปญญาของตน แตทงนมไดหมายความวากฎหมายลขสทธจะปดกนสาธารณชนทจะใชประโยชนจากผลงานสรางสรรค ในทางตรงกนขามกฎหมายลขสทธมงทจะสรางดลยภาพในการคมครองเจาของลขสทธและการแสวงหาผลประโยชนจากงานสรางสรรคโดยสาธารณะชนหรอบคคลอนในสงคม• ตวอยางการแสดงความเปนเจาของลขสทธ

© 2015 Akkharawit Kanjana-Opas

Page 23: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

งานใดบางทกฎหมายลขสทธใหความคมครอง• งานสรางสรรคประเภทวรรณกรรมและศลปกรรม 9 ประเภท

(1) วรรณกรรม เชน หนงสอหรอสงพมพตางๆ สนทรพจน โปรแกรมคอมพวเตอร (software) ฯลฯ(2) นาฏกรรม เชน ทาร า ทาเตน การแสดงโดยวธใบ ฯลฯ(3) ศลปกรรม เชน ภาพเขยน ภาพวาด ภาพถาย รปปน สงปลกสราง เปนตน(4) ดนตรกรรม ไดแก งานเพลงตางๆ ค ารอง ท านอง และการเรยบเรยงเสยงประสาน(5) โสตทศนวสด เชน วดโอเทป (6) ภาพยนตรและเสยงประกอบของภาพยนตร(7) สงบนทกเสยง เชน แผนเสยง เทป แผนซด เปนตน(8) งานแพรเสยงแพรภาพ หมายถงการกระจายเสยงทางวทยกระจายเสยง และการกระจายภาพและ

เสยงทางวทยโทรทศน(9) งานอนใดในแผนกวรรณคด แผนกวทยาศาสตรหรอแผนกศลปะ

Page 24: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

สงใดบางทไมถอเปนงานอนมลขสทธ• การคมครองลขสทธไมครอบคลมถงความคด ขนตอน กรรมวธ ระบบ วธใชหรอวธท างาน แนวความคด

หลกการ การคนพบ หรอทฤษฎทางวทยาศาสตรหรอคณตศาสตร

• ขาวประจ าวนและขอเทจจรงตางๆ ทมลกษณะเปนเพยงขาวสาร ไมใชลกษณะของงานรเรมสรางสรรคในแผนกวรรณคด แผนกวทยาศาสตร หรอแผนกศลปะ

• รฐธรรมนญและกฎหมาย

• ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ ค าสง ค าชแจง และหนงสอโตตอบของกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐหรอของทองถน

• ค าพพากษา ค าสง ค าวนจฉยและรายงานของทางราชการ

• ค าแปลและการรวบรวมสงตางๆ ขางตน ทกระทรวง ทบวง กรมหรอหนวยงานอนใดของรฐหรอของทองถนจดท าขน

• ตวอยางของสงทไมถอเปนงานลขสทธ เชน รายชอของผใชโทรศพท(จาก ก-ฮ)ในสมดโทรศพท ชอทวไป ชอเรอง วลสนๆ ค าขวญ เปนตน

Page 25: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

สทธของเจาของลขสทธ

• กลมของสทธ (bundle of rights) ซงประกอบดวยสทธใหญ

สองประการคอ

• สทธทางเศรษฐกจ (economic rights) และ

• สทธทางศลธรรม (moral rights)

Page 26: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

สทธทางเศรษฐกจ (Economic Rights)

เจาของลขสทธยอมมสทธแตเพยงผเดยวทจะกระท าการแกงานของตนดงตอไปน1.ท าซ า คอการคดลอก เลยนแบบ ท าส าเนา ท าแมพมพ บนทกเสยง บนทกภาพ ไมวาโดยวธใด ในสวน

อนเปนสาระส าคญ ไมวาทงหมด หรอบางสวน และดดแปลงคอการท าซ าโดยเปลยนรปใหม ปรบปรงแกไข เพมเตม หรอจ าลองงานตนฉบบในสวนอนเปนสาระส าคญ ไมวาทงหมดหรอบางสวน

2.เผยแพรตอสาธารณชน คอการน างานสรางสรรคออกเผยแพรท าใหปรากฏตอสาธารณชนโดยวธตางๆ เชนการแสดง การบรรยาย การท าใหปรากฏดวยเสยง ดวยภาพ การกอสราง การจ าหนาย เปนตน

3.ใหเชาตนฉบบหรอส าเนางานโปรแกรมคอมพวเตอร โสตทศนวสด ภาพยนตรและสงบนทกเสยง4.ใหประโยชนอนเกดจากลขสทธแกผอน5.อนญาตใหผอนใชสทธ โดยจะก าหนดเปนเงอนไขหรอไมกได แตเงอนไขทก าหนดจะเปนการจ ากดการ

แขงขนโดยไมเปนธรรมไมได

Page 27: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

สทธของเจาของลขสทธสทธในทางศลธรรม (moral rights)หรอธรรมสทธผสรางสรรคมสทธทจะแสดงตนวาเปนผสรางสรรคและหามมใหมการบดเบอน ตดทอน ดดแปลง หรอกระท าการใหเกดความเสยหาย ตอชอเสยงของผสรางสรรค

Page 28: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

อายการคมครองลขสทธ• กฎหมายใหการคมครองลขสทธในงานทวไปตลอดอายของผสรางสรรค และตอไปอก 50

ป หลงจากผสรางสรรคเสยชวต• งานภาพถาย โสตทศนวสด ภาพยนตร สงบนทกเสยง หรองานแพรเสยงแพรภาพ จะม

อายการคมครอง 50 ป นบตงแตวนทสรางสรรค• หากมการน างานออกโฆษณา โดยความยนยอมของเจาของลขสทธ ลขสทธจะมอาย 50 ป

นบตงแตการโฆษณาครงแรก ซงนบในกรณทผสรางสรรคเปนนตบคคล ผสรางสรรคใชนามแฝง หรอกรณของงานภาพถายโสตทศนวสด ภาพยนตร สงบนทกเสยง งานแพรเสยงแพรภาพ งานศลปะประยกต หรองานสรางสรรคโดยการจางหรอตามค าสงของกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานอนใดของรฐ หรอทองถน หรอกรณทผสรางสรรคถงแกความตายกอนทจะไดมการโฆษณานน

Page 29: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

การละเมดลขสทธความหมาย: การทบคคลใดกระท าการใดแกงานลขสทธซงกฎหมายก าหนดวาเปนสทธแตเพยงผเดยว

ของเจาของลขสทธทจะกระท าได โดยไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธกอน แบงออกไดเปน(1) การละเมดลขสทธโดยทางตรง

(1) การท าซ า ดดแปลง(2) การเผยแพรตอสาธารณชนซงในกรณของโสตทศนวสด ภาพยนตร สงบนทกเสยง และโปรแกรมคอมพวเตอร

รวมถง(3) การใหเชาตนฉบบหรอส าเนางานดงกลาวโดยไมไดรบอนญาตดวย

(2) การละเมดลขสทธโดยออม ไดแกการทรหรอมเหตอนควรรอยแลววางานใดไดท าขนโดยละเมดลขสทธของผอน แตยงกระท าการเพอหาก าไรจากงานนน การกระท าดงกลาว ไดแก(1) การขาย มไวเพอขาย เสนอขาย ใหเชา เสนอใหเชา ใหเชาซอ หรอเสนอใหเชาซอ(2) การเผยแพรตอสาธารณชน(3) แจกจายในลกษณะทอาจกอใหเกดความเสยหายแกเจาของลขสทธ(4) การน าเขามาในราชอาณาจกรเพอการใดๆ นอกจากเพอใชเปนการสวนตว

Page 30: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

การอนญาตใหผอนใชสทธและการโอนลขสทธ• การอนญาตใหผอนใชลขสทธ ไมวาจะเปนการท าซ า ดดแปลง เผยแพรตอสาธารณชนหรอ

ใหเชาตนฉบบหรอส าเนางาน โปรแกรมคอมพวเตอร โสตทศนวสด ภาพยนตร และสงบนทกเสยง เปนสทธแตเพยงผเดยวของผสรางสรรค• อาจอนญาตบคคลมากกวาหนงคนใหใชสทธไดในเวลาเดยวกน เวนแตจะมการก าหนดเปน

หนงสอระบเปนขอหามไว• การโอนสทธ เจาของลขสทธอาจโอนลขสทธทงหมดหรอบางสวน โดยอาจมก าหนด

ระยะเวลาหรอไมกได ทงน หากการโอนมใชเปนทางมรดก เจาของลขสทธตองท าเปนหนงสอลงลายมอชอผโอนและผรบโอน และหากในสญญาโอนไมไดก าหนดระยะเวลาโอนไว กจะถอวาการโอนนนมก าหนดระยะเวลา 10 ป

Page 31: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ขอยกเวนการละเมดลขสทธ

หลกการ•ตองไมขดตอการแสวงหาประโยชนจากงานอนมลขสทธ•ตองไมกระทบกระเทอนถงสทธอนชอบดวยกฎหมายของเจาของลขสทธเกนสมควร

Page 32: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

มาตรา 32การกระท าอยางใดอยางหนงแกงานอนมลขสทธตามวรรคหนงมใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ ถาไดกระท า

ดงตอไปน(1) วจยหรอศกษางานนน อนมใชการกระท าเพอหาก าไร(2) ใชเพอประโยชนของตนเอง หรอเพอประโยชนของตนเองและบคคลอนในครอบครวหรอญาตสนท(3) ตชม วจารณ หรอแนะน าผลงานโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน(4) เสนอรายงานขาวทางสอมวลชน โดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน(5) ท าซ า ดดแปลง น าออกแสดง หรอท าใหปรากฏ เพอประโยชนในการพจารณาของศาลหรอเจาพนกงานซงมอ านาจตามกฎหมาย หรอในการรายงานผลการพจารณาดงกลาว(6) ท าซ า ดดแปลง น าออกแสดง หรอท าใหปรากฏโดยผสอน เพอประโยชนการสอนของตน อนมใชการกระท าเพอหาก าไร(7) ท าซ า ดดแปลงบางสวนของงาน หรอตดทอนหรอท าบทสรปโดยผสอนหรอสถาบนการศกษา เพอแจกจายหรอจ าหนายแกผเรยนในชนเรยนหรอในสถาบนการศกษา ทงนตองไมเปนการกระท าเพอหาก าไร(8) น างานนนมาใชเปนสวนหนงในการถามและตอบในการสอบ

Page 33: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ขอยกเวนการละเมดลขสทธ• มาตรา ๓๓ การกลาว คด ลอก เลยน หรออางองงานบางตอนตามสมควรจากงานอนมลขสทธตาม

พระราชบญญตน โดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ ถาไดปฏบตตามมาตรา ๓๒ วรรคหนง

• มาตรา ๓๔ การท าซ าโดยบรรณารกษของหองสมดซงงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตน มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธหากการท าซ านนมไดมวตถประสงคเพอหาก าไร และไดปฏบตตามมาตรา ๓๒ วรรคหนง ในกรณดงตอไปน

(๑) การท าซ าเพอใชในหองสมดหรอใหแกหองสมดอน

(๒) การท างานบางตอนตามสมควรใหแกบคคลอนเพอประโยชนในการวจยหรอการศกษา

Page 34: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ขอยกเวนการละเมดลขสทธมาตรา ๓๕ การกระท าแกโปรแกรมคอมพวเตอรอนมลขสทธตามพระราชบญญตน มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ หากไมมวตถประสงคเพอหาก าไร และไดปฏบตตามมาตรา ๓๒ วรรคหนง ในกรณดงตอไปน

(๑) วจยหรอศกษาโปรแกรมคอมพวเตอรนน

(๒) ใชเพอประโยชนของเจาของส าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรนน

(๓) ตชม วจารณ หรอแนะน าผลงานโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในโปรแกรมคอมพวเตอรนน

(๔) เสนอรายงานขาวทางสอสารมวลชนโดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในโปรแกรมคอมพวเตอรนน

Page 35: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ขอยกเวนการละเมดลขสทธมาตรา ๓๕ การกระท าแกโปรแกรมคอมพวเตอรอนมลขสทธตามพระราชบญญตน มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ หากไมมวตถประสงคเพอหาก าไร และไดปฏบตตามมาตรา ๓๒ วรรคหนง ในกรณดงตอไปน

(๕) ท าส าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรในจ านวนทสมควรโดยบคคลผซงไดซอหรอไดรบโปรแกรมนนมาจากบคคลอนโดยถกตอง เพอเกบไวใชประโยชนในการบ ารงรกษาหรอปองกนการสญหาย

(๖) ท าซ า ดดแปลง น าออกแสดง หรอท าใหปรากฏเพอประโยชนในการพจารณาของศาลหรอเจาพนกงานซงมอ านาจตามกฎหมาย หรอในการรายงานผลการพจารณาดงกลาว

(๗) น าโปรแกรมคอมพวเตอรนนมาใชเปนสวนหนงในการถามและตอบในการสอบ

(๘) ดดแปลงโปรแกรมคอมพวเตอรในกรณทจ าเปนแกการใช

(๙) จดท าส าเนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอเกบรกษาไวส าหรบการอางอง หรอคนควาเพอประโยชนของสาธารณชน

Page 36: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

นอกจากน กฎหมายยงมใหถอวาการกระท าตองานอนมลขสทธของบคคลตางๆ ดงตอไปนเปนการละเมดลขสทธ(1) การท าซ าโดยบรรณารกษหองสมด(2) การน าเอางานนาฏกรรม หรอดนตรกรรมออกเผยแพรตอสาธารณชน โดยมไดหาก าไร ไมเกบคาชม

ไมวาทางตรงหรอทางออม ไมไดใหคาตอบแทนแกนกแสดง และมวตถประสงคเพอการสาธารณกศล การศาสนา หรอการสงคมสงเคราะห(3) การวาดเขยน การเขยนระบายส การกอสราง การแกะสลก การพมพภาพ การถายภาพ การถายภาพ

ยนตร การแพรภาพศลปกรรมทตงเปดเผยประจ าอยในทสาธารณะนอกจากงานสถาปตยกรรม(4) การวาดเขยน การเขยนระบายส การแกะลายเสน การปน การแกะสลก การพมพภาพ การถายภาพ

การถายภาพยนตร หรอการแพรภาพงานสถาปตยกรรม(5) การถายภาพ การถายภาพยนตร หรอการแพรภาพงานใดๆ ซงศลปกรรมใดรวมเปนสวนประกอบอย

ดวย

ขอยกเวนการละเมดลขสทธ

Page 37: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

ขอยกเวนการละเมดลขสทธนอกจากน กฎหมายยงมใหถอวาการกระท าตองานอนมลขสทธของบคคลตางๆ ดงตอไปนเปนการละเมด

ลขสทธ(6) การท าซ าบางสวนของงานศลปกรรมโดยผสรางสรรครวม(ในกรณมผสรางสรรคหลายคน) หรอการใชแบบพมพภาพราง แผนผง แบบจ าลอง หรอขอมลทไดจากการศกษาทใชในการท าศลปกรรมเดมโดยมไดท าซ า หรอลอกแบบในสวนอนเปนสาระส าคญ(7) การบรณะสถาปตยกรรมในรปแบบเดม(8) การน าภาพยนตรทอายการคมครองสนสดลงแลวออกเผยแพรตอสาธารณชน มใหถอวาเปนการ

ละเมดลขสทธในวรรณกรรม นาฏกรรม ศลปกรรม ดนตรกรรม โสตทศนวสด สงบนทกเสยง หรองานทใชจดท าภาพยนตรนน(9) การท าซ างานลขสทธทอยในความครอบครองของทางราชการเพอประโยชนในการปฏบตราชการโดย

เจาพนกงานซงมอ านาจตามกฎหมายหรอตามค าสงของเจาพนกงาน ทงนการกระท าทง 9 ประการตองตงอยบนหลกการส าคญ 2 ประการของขอยกเวนการละเมดลขสทธดงไดกลาวมาแลว

Page 38: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

หลกการการพจารณาในการใชงานลขสทธ•ตองไมขดตอการแสวงหาประโยชนจากงานอนมลขสทธ•ตองไมกระทบกระเทอนถงสทธอนชอบดวยกฎหมายของเจาของลขสทธเกนสมควร

Page 39: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

รจกขอตกลงการใชซอฟตแวร End User License Agreement (EULA)

หลายคนทเคยท าการตดตง (install) โปรแกรมคอมพวเตอรดวยตวเอง บอยครงทมกจะละเลยในการสงเกตรายละเอยดบางประการในขณะท าการตดตง – ซงแรกๆ กยอมรบวาไมเคยสนใจเชนกน (ออ) -- หนงในขนตอนแรกๆ กอนทเรา

มกจะเคยชนกบการกด Next / OK. / Yes ....อะไรท านองนไปเรอยๆ เพอใหมนเสรจๆ ไป

คณจะพบวามขนตอนหนงทใหคณไดอานอะไรกไมรเพอใหคณท าการยอมรบโดยกด Accept

ตรงนคณลองกลบไปดใหมกได มนเรยกวา End User License Agreement หรอบางทกยอวา EULA

มนคออะไร??? ส าคญยงไง?

Page 40: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

•Digital Footprint ทกรองรอยมความหมายแลวค าวา “Digital Footprint” มนมความหมายรวมถงพฤตกรรมอยางไรบาง?รองรองหลกฐานเกยวกบตวเราทงหมดทอยบนเครอขายอนเทอรเนตซงรองรอยเหลานนเกดจากการใชงานอนเทอรเนตของเราเองไมวาจะเปนโซเชยลเนตเวรคอยาง facebook, twitter, instagram หรอการกรอกขอมลสวนตวบนเวปไซคตางๆ เชน check-in ตามสถานทตางๆ การโพสรปหรอตงสเตตส เหลานลวนแตเปนขอมลทท าใหคนอนรวาเราท าอะไรอยทไหนและสามารถคนดยอนหลงไดเหมอนกรณนางงามทกลาวไปขางตนhttp://www.thaisecurityawareness.com/infographic/howweleaveourdigitalfootprints/

Page 41: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง
Page 42: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

•การใชงานเบราวเซอรแบบไมระบตวตน (Private / Incognito)

ทองเวบในโหมดสวนตวสวนตว!!

Page 43: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

สรป เบราเซอรและความเปนสวนตวถาคณเลอกทจะปกปองความเปนสวนตวของคณในเบราวเซอร เบราวเซอรจะคลายกบการรกษาความ

ปลอดภยในชวตประจ าวน เชน : การลอคประตและตดตงสญญาณเตอนจะชวยปองกนคณจากขโมย

ในการรกษาความปลอดภยเบราวเซอรจะชวยปกปองคณจากมลแวร (ซอฟแวรทเปนอนตรายตอคอมพวเตอร), ฟชชง(การปลอมแปลงอเมลหรอเวบไซดรปแบบหนง)และการโจมตทางออนไลนอน ๆ จะชวยใหการเรยกดขอมลของคณเปนสวนตวมากขน

นอกจากนน เบราวเซอรสามารถสรางไดอาร ความเปนสวนตว" หรอโหมด "ไมระบตวตน" ทจะถกจดเกบไวบนคอมพวเตอรของคณ: ประวตในเวบไซตทคณคกกทสงไปยงเบราวเซอรของคณและไฟลใด ๆ ทคณสง เบราวเซอรจะจ ารหสผานหรอขอมลในแบบฟอรมของคณและเกบไวบนคอมพวเตอร ทจะไมปรากฎขอมลใดใดเมอคณเขาใชงาน

Page 44: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

เอกสารอางอง

• ความรลขสทธ:ลขสทธคออะไร กรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชย พ.ศ. 2547

• คมอการใชงานลขสทธทเปนธรรม กรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชย

• ลขสทธและบรการดานสารสนเทศ, ผศ.ดร.อครวทย กาญจนโอภาษ ศนยทรพยสนทางปญญา มหาวทยาลยสงขลานครนทร

• บญญต 10 ประการ ของการใชอนเตอรเนต, อาจารยยน ภวรวรรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

• 12 ขอทชาวเนตควรรเกยวกบพรบ.ลขสทธ, http://www.posttoday.com/social/think/380364,เฟซบก Time Chuastapanasiri

• กลมประชาสมพนธและวเทศสมพนธ กรมทรพยสนทางปญญา,

http://hitech.sanook.com/1398105/

• กฎหมายลขสทธใหม,

http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1438661619

• พระราชบญญตลขสทธ ฉบบท 2 และ 3 ป 2558,

http://www.manager.co.th/Daily/ViewNews.aspx?NewsID=9580000088118

Page 45: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง

การเปนพลเมองดจทลทด

ทมา: common sense

Page 46: จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี ... · 2020-04-13 · •ความเป็นเจ้าของด้านเทคโนโลยีสารสนเทศมักจะหมายถึง