1

การเขยนสารคด

สารคดทางสอสงพมพมหลายประเภทแตคณลกษณะส าคญทสารคดทกประเภทมรวมกน

คอ ความเปน “สาระบนเทง” กลาวคอ ถาอานดวยเจตนาทมงสาระกจะไดรบความบนเทงหรอความ

เพลดเพลนไปดวย หากจะอานดวยเจตนาทมงความเพลดเพลนกจะไดรบความรตดปลายนวมไปเชนกน

ในบทนจะกลาวถงความหมายของสารคด องคประกอบของสารคด ประเภทของสาคด หลกการและ

ขนตอนการเขยนสารคด และโครงสรางของสารคด รวมทงตวอยางทนาสนใจ

ความหมายของสารคด

ในการจดจ าแนกประเภทของวรรณกรรมทวไป สารคด (feature) ถกจดใหอยในประเภท “เรองท

ไมใชเรองสมมต” (non-fiction) นนหมายความวา เนอหาหรอเนอเรองตองเปนเรองจรง และมขอเทจจรง

เปนองคประกอบส าคญ แตสารคดไมใช “ต ารา” หรอ “แบบเรยน” ดงนน “จนตนาการ” เปนองคประกอบ

ส าคญอกองคประกอบหนงของการเขยนสารคด ซงท าใหสารคดแตกตางจากต าราหรอผลงานทางวชาการ

จนตนาการของผ เขยนจะถกถายทอดผานการจดวางโครงเรอง รปแบบการน าเสนอและการเรยงรอยของ

ภาษา

ถาจะกลาวอยางสนๆ สารคด กคอ ความเรยงทมงน าเสนอขาวสาร ขอมล ความรและขอเทจจรง

พรอมๆ กบความเพลดเพลนและความพงพอใจ ผานการใชภาษาทพถพถน เราใจ คมคายและงดงาม

สารคดทดตองการการน าเสนออยางชาญฉลาดในฐานะผ ร ผ เชยวชาญตวจรง ดวยมมมองและจนตนาการ

ทแปลกใหม

ในดานเนอหา สารคดจะตองมแกนเรองหรอแนวคดและโครงเรองทชดเจนวาตองการ “เลา” เรอง

อะไรและอยางไร ทงนไมจ าเปนทจะตองมองคประกอบความสด ความใหม หรอความเปนปจจบนทนดวน

เทากบขาว แตอาจจะเปนเรองราวทเสรมขาวหรอใหรายละเอยดในแงมมตางๆ ทนาสนใจ ซงไมไดถกหยบ

ยกมาน าเสนอในขาว และอาจเปนเรองทวไปทอยในความสนใจของผคน รวมทงเรองของคนธรรมดาๆ ทอย

ในสถานการณทไมธรรมดา

สวนดานรปแบบการน าเสนอ การเขยนสารคดจะตองใชกลวธและกลเมดตางๆ ในการกระตนให

ผอานเกดความอยากรอยากเหนและอยากตดตามตอไปจนจบ การเรยบเรยงถอยค าและภาษาตองเปนไป

อยางประณต สละสลวย มรายละเอยดทอธบายและขยายความอยางเหมาะสม ไมเยนเยอจนเกนงาม และ

มลลาในการด าเนนเรองทนาสนใจ อนจะท าใหผอานมองเหน “ภาพ” ทมชวตชวา

2

ขอค านงของการเขยนสารคด กคอ

สารคด ไมใช ต ารา แตตองแสดง “ภมปญญา” ของผเขยน

สารคด ไมใชนวนยาย แตตองม “ความเปนนวนยาย”

สารคด ไมไดมงโนมนาวจงใจ แตอานแลวตอง “กนใจ” “โดนใจ” จงจะ “จบใจ”

องคประกอบของสารคด

คณคาของสารคดอยทความเพลดเพลนในการอาน และภายใตความเพลดเพลนนนกแฝงไวดวย

ความร ขอมล และขอเทจจรง ดงนนในการเขยนสารคดอยางสรางสรรค ผ เขยนจ าเปนทจะตองเชอมโยง

และประสารองคประกอบตางๆ เขาดวยกนอยางกลมกลน องคประกอบทน ามาซงคณคาของสารคดนนคอ

เนอหา แงคดมมมอง และภาษา

1. เนอหา

ผ เขยนควรก าหนดวตถประสงคไวใหชดเจนและเตรยมโครงเรองไวใหเรยบรอยและลงตว ตลอดจน

ศกษาหาขอมล รวบรวม และจดล าดบกอนหลงเพอเกดความสมบรณของเนอหา ซงขอมลตางๆ ทน ามาใช

กจะตองมความถกตอง แมนย า รอบดานและไมลาสมย

การสรางคณคาใหแกสารคดจงขนอยกบเนอหาทจะตองกระทบใจหรอสรางความสนใจใหแก

ผอาน เชน การเขยนสารคดกรณเครองบนตกทมผ เสยชวตมากมาย และมผ รอดชวตจ านวนหนงนน ผ เขยน

จะตองแสดงใหผอานมองเหนภาพของเหตการณในเครองบนกอนเกดเหต และตอบสนองความอยากร

อยากเหนของผอานในทกเรองราวทส าคญ เชน เหตการณดงกลาวเรมตนไดอยางไร เมอไร มสงบอกเหต

ใดบางหรอไม และเมอทกคนรบรชะตากรรมทก าลงจะเกดขนมใครท าอะไรกนบาง ชลมนวนวายขนาดไหน

ฯลฯ สงเหลานเปน “ความนาสนใจ” ทสารคดควรตอบสนองแกผอาน

2. แงคดมมมอง

เนอหาของสารคดควรใหแงคด มมมองใหมๆ และโนมนาวใจในทางทสรางสรรค โดยเนนการสราง

จตส านกตอสงคมสวนรวม จตส านกตอความรก ความหวงแหนและหวงใยในธรรมชาต จตส านกในการ

อนรกษวฒนธรรมและความเปนไทย จตส านกของความรกและความเมตตาในเพอนมนษย เชน การเขยน

สารคดเกยวกบธรรมชาตตลอดจนความสมพนธระหวางคนกบคนหรอคนกบสงมชวตอนๆ ผ เขยนควร

สอดแทรกแงคด มมมองหรอปรชญาการใชชวตของตนเองทแสดงออกหรอสะทอนถงจตส านกดงกลาว

3

3. ภาษา

ภาษาทใชในสารคดจะตองมความสละสลวย ถอยค าตางๆ พงถกเรยงรอยดวยความพถพถน โดย

มงเนนใหเกดทง “รสค า” และ “รสความ” หรอเกดความรสกซาบซงกนใจ อยางไรกตาม การค านงถงความ

ถกตองของการเลอกใชค าศพท ไวยากรณ และเครองหมายวรรคตอนเทานนนบวายงไมพอ ผ เขยน

จ าเปนตองตระหนกถงการใชภาษาในฐานะทเปนเครองมอใหเกดประสทธภาพทางการสอสาร มากกวาท

จะมงส าแดงแตเพยงความสวยงามหรออวดภมรในเชงวชาการทางภาษาเทานน เพราะวตถประสงคของ

การใชภาษาในหนงสอพมพและนตยสาร คอ การสรางความเขาใจระหวางกนและกน ดงนน ผ เขยนจง

จ าเปนทจะตองเอาใจใสตอการเลอกใชภาษาทสน กระชบ เขาใจงาย เหมาะสมกลมกลน กระชบตอเนอง

สมพนธกนตงแตยอหนาแรกถงยอหนาสดทายมากกวาการใชประโยคยาวๆ ยากๆ ลลาซบซอน และไมลม

วาการใชภาษาทคนสวนใหญไมเขาใจ ถอเปนความลมเหลวอยางหนงของงานเขยนในสอสงพมพ เพราะ

ท าใหผอานหมดความสนใจเสยกอนทจะอานจนจบ

ประเดนของการใชภาษาในทน จงอยทวาจะใชถอยค าอยางไรและเรยบเรยงอยางไรใหอานแลว

เหนภาพทตอเนอง ชวนตดตาม เปนภาพทมชวต เขาใจไดงาย นาสนใจและอานสนก ซงสวนใหญผ เขยน

มกใชโวหารในเชงเปรยบเทยบหรอการใชภาพพจน ดงตวอยาง งานเขยนของ วนชย ตนตวทยาพทกษ ท

เขยนสารคดเรองการโดดรมโดยใชการเปรยบเทยบวาหวใจของการโดดรมคอการเปนซเปอรแทน ความวา

ชวงเวลา 50 วนาทกอนรวมจะกางมนเปนความสขสดยอดจรงๆ เมอผมทะยานออกจาก

เครองบนในความสงระดบ 10,000 ฟต ตวลองลอยไปเหมอนกอนเมฆราวกบนก ผม

รสกเปนตวของตวเองอยางแทจรง เปนอสระ ไรพนธนาการจากแรงดงดดของโลกอกตอไป

มนไมใชการตกลงมาธรรมดา แตผมสามารถแหวกวายอยกลางฟา เลยวซาย เลยวขวา

โบกไมโบกมอใหเพอนทอยในอากาศโบยบนเชนเดยวกน บางครงกพงทะยานสงผานปย

เมฆขาวแลวดงไปสขอบฟาอนเวงวางสดลกหลกตา ตอนเปนเดกผมฝนทจะเหาะได

เหมอนซเปอรแมน และบดนความฝนกเปนจรง มนเปนความมหศจรรยทมเพยงไมกคน

ในโลกจะพงสมผสได

ผ เขยนอาจใชการเปรยบเทยบเพออธบายสงทมความเปน “นามธรรม” ใหเปน “รปธรรม” เชน

ความทกข ซงเปนความรอนรมอยในใจนน อาจเปรยบเปนรปธรรมไดวาคลายกบขอนไมทถกไฟสม ดง

ตวอยางตอนหนง ความวา

4

...ความหฤหรรษของคนวนหวานชนผานคลอยไป นวลฉวเรมระบมตรมทกขเหมอนม

ไฟสมขอน ในเมอรบรวาการรวมหลบนอนระหวางชายหญงไมไดเปนหลกประกนวาจะ

รดหนาไปสวถชวตการครองคอนถกตองตามกฎระเบยบประเพณเสมอไป

โดยสรป องคประกอบทวไปของ “สารคด” มทงเนอหา แงคดมมมอง และภาษา

ประเภทของสารคด

ในทางวชาการ ไดมการจ าแนกประเภทของสารคดแบบกวางๆ ออกได 2 ประเภท คอ สารคดเชง

ขาวและสารคดทวไป

1. สารคดเชงขาว

สารคดเชงขาว (news feature) หมายถง สารคดเกยวกบขาวหรอเหตการณปจจบน เนอหาและ

สาระส าคญของสารคดประเภทน ไดแก ขาวหรอเหตการณส าคญทก าลงอยในความสนใจหรอยงอยใน

ความคดค านงของประชาชน การน าเสนอสารคดเชงขาว อาจจะไมทนตอเหตการณและสถานการณ

เทากบการเสนอขาว แตกตองมความทนเวลาทไมถงกบลาสมย และตองเนนทองคประกอบของอารมณ

ความรสก ความสนใจในฐานะทผ อานและผ เขยนตางกเปนปถชนคนหนงมากกวาการเนนเรองราวหรอ

เหตการณวา ใคร ท าอะไร ทไหน ทเปนองคประกอบของขาว

เรองราวของเดอนตกเปนขาว พาดหวตวเปงหนาหนงของหนงสอพมพ เมอเดอนทงลกแรกคลอด

อายเพยง 3 วนไวทศาลารถในหมบานทตางจงหวดในยามเยน ทงทเพงอมทารกนอยออกจากโรงพยาบาล

เธอท าไปดวยความแคน ประชดสามทหลงเมยนอยจนไมลมหลมตา ขนาดไปคลอดทโรงพยาบาลกยงไม

โผลหนามาเยยม...

คนนนฝนตกหนก ทารกนอยนอนอยกลางศาลาทแมจะมหลงคาแตกไมมฝากน ชวตนอยๆ

บรสทธไรเดยงสา นอนอยเพยงล าพงในความมดอนวงเวง คงรองจนไมมเสยงแขงกบเสยงสายฝน ฟารอง

แตไมมใครในหมบานแถบนนจะมาไดยน รงขนมคนพบรางทารกนอยทกลายเปนซากรางไรลมหายใจ ทงท

เกดมาลมตาดโลกไดเพยง 3 วน! ขางกายมตะกราบรรจเสอผา ขวดนม และผาออมครอบครว

5

จากตวอยาง จะเหนวานไมใชการรายงานขาววาเกดอะไรขน ทไหน เมอไร อยางไร แตเปนงาน

เขยนทมองคประกอบของอารมณความรสกอยดวย โดยการใชภาษาทท าใหผอานมองเหนภาพและโศก

สลดไปกบชะตากรรมของเดกนอย ผ เขยน “จงใจ” ขยายความแบบ “ขยความรสก” ของผอานอยางทสด

เชน กลาวถงสามของเดอนหรอพอของเดกวา “หลงเมยนอยจนไมลมหลมตา” อนเปนการย ากบผอานวา

ไมใชแค “หลงธรรมดาๆ” หรอเมอกลาวถงทารก กเนนวาเพงจะ “ลมตาดโลกไดเพยง 3 วน!” ตองถกปลอย

ให “นอนอยเพยงล าพงในความมดอนวงเวง” ซงค าวา “ล าพง” “ความมด” และ “วงเวง” น เปนค าทโหดราย

อยางยงกบ “ชวตนอยๆ ทบรสทธ ไรเดยงสา” สงเหลานคอพลงของค าและภาษาในงานเขยนสารคด ใน

ขณะเดยวกน และตวอยางนแสดงใหเหนอยางชดเจนในบทบาทของสารคดเชงขาว

2. สารคดทวไป

สารคดทวไป (non-news feature) คอ สารคดทไมใชขาว บางคนอาจเรยกวาสารคดเกยวกบ

มนษย สารคดประเภทนไมจ าเปนตองมคณคาทางขาวแฝงอย ไมจ าเปนตองน าเสนอใหทนเวลาอยาง

รวดเรวเทากบสารคดเชงขาว แตจะตองมคณสมบตในการเราความสนใจและเราอารมณเปนส าคญ และ

อาจจะมบางเรองทควรน าเสนอใหเหมาะแกโอกาสและกาลเทศะ

สารคดทวไป แบงออกไดหลายประเภท ดงน

2.1 สารคดบคคล (personal profile) คอ เรองเกยวกบบคคล อาจเปนดวยชวประวต ผลงานท

ส าคญ สภาพความเปนอย วถชวต วธการท างาน อดมการณและประสบการณทนาศกษา

2.2 สารคดโอกาสพเศษ (seasonal stories) คอ สารคดทมเนอหาเกยวกบเทศกาลหรอฤดกาล

ในโอกาสพเศษตางๆ เชน ปรณรงควฒนธรรมไทย ปทองเทยวไทย เทศกาลปใหม สงกรานต เปนตน

2.3 สารคดประวตศาสตร (historical features) คอ สารคดทวาดวยเรองราวเกยวกบความ

เปนมา พฒนาการและประวตศาสตรของเรองใดเรองหนง ภมปญญาไทย ความส าคญของโบราณสถาน

เอกลกษณททรงคณคามาแตโบราณ ฯลฯ

2.4 สารคดจดหมายเหต (archives) เปนเรองของการบนทกเหตการณส าคญทางประวตศาสตร

อาจจะเปนทางราชการหรอกงราชการได

2.5 สารคดความทรงจ า (memory) เปนเรองราวความทรงจ าในอดตทมความส าคญส าหรบ

สงคมทผ เลาไดฟนความหลงใหผ เขยนน ามาเขยนเผยแพร หรออาจจะเขยนเองจากความทรงจ าของตนกได

เชน การอพยพหนสงคราม การละเลนของเดกไทยในอดต เปนตน

6

2.6 สารคดทองเทยว (travel features) คอ สารคดทมเนอหาสาระเกยวกบการเดนทางทองเทยว

ประสบการณและบนทกในการเดนทาง

2.7 สารคดศลปะและวฒนธรรม (art and culture) คอ สารคดทมเนอหาสาระเกยวกบงาน

ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ พธกรรมตางๆ

2.8 สารคดแนะวธท า (how-to-do features) คอ สารคดทเนนขนตอนกระบวนการในการ

ด าเนนงาน แนะน าวธปฏบตตงแตเรมตนจนจบเพอใหไดแนวปฏบตทพงประสงค เชน การเสนอแนะการ

ท างานแบบลดขนตอน การสอนวธท าขนมหรออาหารบางประเภท การสอนใหผลตสงของจากวสดเหลอใช

ฯลฯ

2.9 สารคดเกยวกบมนษย (human stories) คอ สารคดทน าเสนอเรองราวทวไปทอยในความ

สนใจหรอเปนประโยชนตอกลมคนเฉพาะกลม เชน สารคดทมเนอหาเกยวกบเดกและการพฒนาเดก สาร

คดทมเนอหาเกยวกบสตร ผสงอาย คนพการ คนชายขอบ คนรกสตว ฯลฯ

ทงนจะเหนไดวา ขอบขายเนอหาของสารคดมความกวางไกลและหลากหลาย ครอบคลมแทบทก

เรองราวรอบตว การเลอกเรองทจะเขยนจงไมนาจะใชประเดนปญหา สงส าคญคอตองเปนเรองทผ เขยน

สนใจและมความใฝรในการแสวงหาขอมลและขอเทจจรงเพอน ามาเสนอใหผ อานเกดความสนใจและ

ตดตาม

หลกการและขนตอนการเขยนสารคด

ขนตอนการเขยนสารคดไมแตกตางจากการเขยนความเรยงแบบอนๆ กคอ เรมจากการก าหนด

หวขอและจดมงหมาย การก าหนดและวเคราะหกลมผอานเปาหมาย การก าหนดโครงเรอง การรวบรวม

ขอมล การก าหนดวธการและแนวทางในการน าเสนอเนอหา การลงมอเขยน การทดสอบและปรบปรง

ตนฉบบ

1. การก าหนดหวขอและจดมงหมาย

นกเขยนมอใหมทก าลงเรมงานเขยนสารคดหรองานเขยนสรางสรรคใดๆ กตาม มกประสบปญหา

แบบเดยวกนในเบองตน คอ ไมทราบวาจะเขยนเรองอะไร วธงายๆ วธหนง คอ เรมจากการเขยนเรองใกล

ตวเสยกอน เชน เรองสถานททองเทยว สานสาธารณะ การจดการของตลาด ของดในชมชน โดยพยายาม

สงเกต จดจ า เปดโลกกวางดวยการอานหนงสอ คนควาสออนเทอรเนต

7

ความคดรวบยอด

คณความดของนายบญผอง สรเวชชะพนธ ในการชวยเหลอทหารตางชาตทตกเปนเชลยของญป น ใน

สมยสงครามโลกครงท 2

โครงเรอง

1. ความน าหรอสวนน า: น าเขาสเรองดวยการเทาความถงภาพยนตรเรองหนงทมเนอหาคลายคลงกบ

เรองทก าลงกลาวถง

2. เนอเรอง

2.1 เปดตวคณบญผอง เจาของกจการรถเมลทคนกรงเทพฯ เมอหลายสบปกอนรจกด

2.2 ความเปนมาและจดมงหมายการสรางทางรถไฟสายมรณะ

เมอไดหวขอเรองทสนใจจะเขยนแลว ตองจบประเดนส าคญเพอก าหนดจดมงหมายของการเขยน

ใหชดเจนวา ตองการใหผอานรเรองอะไร อะไรคอ ประเดน สาระส าคญหรอความคดรวบยอดของสารคด

จากนนผ เขยนจงจะสามารถก าหนดหวขอเรองแตกออกมาเปนประเดนยอยตอไปได อนจะท าใหการเขยนม

เปาหมายทแนนอนและไมหลงทาง

2. การก าหนดและวเคราะหกลมผอานเปาหมาย

เปนขนทก าหนดวา ใครคอกลมเปาหมายหลก เปนเดกหรอเยาวชน ระดบชนใดหรอเปนผ ใหญ

พรอมกบวเคราะหไตรตรองวาจะใชภาษาระดบใดเพอจะสอใหผอานเปาหมายเขาใจถงความคดรวบยอด

หรอสาระส าคญของเรองทก าหนดไว เพราะหากเปนสาระส าคญทควรร แตใชภาษาไมเหมาะสมกบวยและ

สตปญญา ความรนนยอมไมเกดประโยชน ในขณะเดยวกนหาใชภาษาทเหมาะสม แตความคดรวบยอด

นนเปนเรองไกลตวและยากเกนกวาวยและสตปญญาของกลมเปาหมายหลกจะรบได สารคดนนกยอมไมม

คณคาในเชงสรางสรรค

3. การก าหนดโครงเรอง

เปนขนทตองวเคราะหและก าหนดขอบขายของเนอหาวา นาจะประกอบดวยประเดนยอยอะไรบาง

เพอใหสอดคลองกบจดมงหมายทวางไวและสอดคลองกบกลมผอานเปาหมาย การเขยนโครงเรองกอนท

จะลงมอเขยนน จะท าใหการเขยนงายขน โดยไมตองเสยเวลาไปกบเรองราวทไมจ าเปน เนองจากสารคด

บางเรองอาจมแงมมทหลากหลาย บางแงมมไมจ าเปนตองเขยนถงเพราะอาจท าใหเรองนนมน าหนกออน

ลงหรอไมนาอาน

ตวอยางโครงเรอง จากสารคด บญผอง สรเวชชะพนธ “หนทใชคนไมหมด”

8

โครงเรองทด คอ แผนทเดนทางส าหรบผ เขยน ในการเฟนหาสงทดมประโยชนเพอใหผอานอาน

ดวยความรนรมยอยางไดทงสาระและอรรถรส

4. การรวบรวมขอมล

เมอไดโครงเรองเปนทเรยบรอยแลว ขนตอนนกเปนการรวบรวมขอมลตามประเดนตางๆ ทวางไว

ในโครงเรอง บางประเดนอาจเปนเรองทผ เขยนไดพบเหนดวยตนเองหรอมประสบการณตรงอยแลว แตบาง

อาจจะตองศกษาคนควาเพมเตม ซงอาจท าได 3 ลกษณะ คอ 1) การเขารวมเวทสมมนาหรอการอภปราย

ทจะท าใหเหน “ภาพกวาง” ของปญหาหลากหลายแงมม 2) การสมภาษณผ เกยวของ อาจหมายถง

ผ รบผดชอบโครงการ หรอผ ไดรบผลกระทบ ซงจะท าใหได “ภาพลก” ของเรองราว และ 3) การลงพนทจรง

หรอพนทปฏบตการ ซงจะเปนสวนทท าใหไดภาพชวตทเตมไปดวยอารมณความรสก

ไมวาจะเปนการสมภาษณบคคลทเกยวของหรอการลงพนทเกบขอมลจากสถานการณจรง ผ เขยน

ตองเชอความรสกของตนเองเปนอนดบแรกวาเรองใด “กระทบใจ” มากทสด และใหน าเรองนนมาเปน

ประเดนแรกในการเรมเรอง และผ เขยนตองค านงอยเสมอวาตองพยายามคดสรรขอมลใหม เรองราวใหม

และมมมองใหมๆ มาน าเสนอ

5. การก าหนดวธการและแนวทางในการน าเสนอเนอหา

เปนการคดและวเคราะหวาจะใชวธการและแนวทางการน าเสนอเนอหาตามโครงเรองอยางไร

เพอใหผอานไดรบความร ความเขาใจโดยงายดายและถกตอง บรรลสมดงจดมงหมายทวางไว นอกจากนก

2.3 วรกรรมการชวยเหลอเชลยศกใหรอดพนจากการท ารายของทหารญป น

- การแอบสงเสบยง อาหาร ขาวของเครองใช ยารกษาโรค

- การบอกพกดสะพานแกฝายสมพนธมตร

2.4 การถกลอบยง

2.5 การไดรบเกยรตยศจากประเทศตางๆ ในฐานะผประกอบวรกรรมกลาหาญและเปยมดวย

มนษยธรรมซงคนไทยอาจไมเคยทราบ

3. สวนสรป: เราสามารถเลอกไดวา ตองการใหคนอนจดจ าเราอยางไร

9

ตองค านงตอไปดวยวา เนอหาตอนใดบางทควรมภาพประกอบ ภาพประกอบแบบใดจะแทนความหมายได

ดกวา เนอหาตอนใดทควรใชพรรณนาโวหาร เนอหาตอนใดทตองการค าอธบายและตวอยางประกอบ

และสงทจะชวยในการเขยนไดมากทสกในขนตอนนคอ การอาน ไมวาจะเปนนตยสาร นวนยาย

เรองสน หนงสอพมพ หรอหนงสอทใหสาระความรตางๆ จะชวยท าใหเกดความลนไหลในการน าเสนอ

เรองราวมากขน ไมวาจะเปนแกนเรอง ฉาก ตวละคร และอารมณสะเทอนใจ

6. การลงมอเขยน

เปนขนทผ เขยนตองน าขอมลทมอยมาประสมประสานและเรยงรอยออกมาเปนถอยภาษาทเปนตว

ของตวเอง โดยการใชค าสภาพ ใชภาษาทมศกดของค าอยในระดบเดยวกน ใชส านวนโวหารตามความ

เหมาะสมและใชทาทหรอทวงท านองในการเขยนอยางเปนกลาง เครงขรม ไมตลกขบขนเกนควรหรอเยาะ

เยยเสยดส

ในการสอความออกเปนภาษาเขยนน จะตองพยายามเขยนออกมาใหผอานรสกไดแบบเดยวกบท

ผ เขยนรสก เหนภาพเดยวกบทผ เขยนเหน ซงหมายความวา นกเขยนจะตองจรงใจกบ “สาร” ทน าเสนอ

เพราะถาผ เขยนรสกประทบใจ สนก มความสข ความเศรา พลงของอารมณความรสกนนจะถกถายทอด

ผานการเลาเรองและภาษาทใชไปยงผอาน

7. การทดสอบและปรบปรงตนฉบบ

เปนขนทผ เขยนจะน าตนฉบบมาอานทบทวนหลงจากทเขยนทงไวระยะหนง เพอทดสอบความ

เขาใจวา เมออานแลวไดความตรงกบทตองการสอหรอไม ถาไมเขาใจกตองวเคราะหตอไปวาเปนเพราะ

เหตใด ขอมลสนบสนนนอยเกนไปหรอการเรยบเรยงประโยคยงไมดพอ จากนนจงแกไขปรบปรงใหม ถาจะ

ใหดยงขนควรใหคนอนหรอกลมคนทมลกษณะคลายกบกลมผอานเปาหมายชวยอานแลวตรวจสอบวา

พวกเขาเกดความเขาใจหรอไม และเปนความเขาใจทตรงกบความตองการของเราหรอไม

ชอของสารคด

ชอเรอง เปนสวนทส าคญมากส าหรบงานเขยนทกประเภท เพราะเปนสวนทเชอเชญเรยกรองความ

สนใจจากผอานเปนอนดบแรก

10

วธการหนงในการตงชอเรองสารคด คอ การตอบค าถามตามสตรการเขยนขาว 5W+1H ซงจะ

ครอบคลมประเดนส าคญในทนท โดยเลอกเอาขอหนงขอใดทเหมาะสมสอดคลองกบจดเดนและ

วตถประสงคของสารคดเรองนนมากทสด

ชอเรองทเนน “ใคร” (who) เหมาะกบชอสารคดประเภทบคคล

ชอเรองทเนน “อะไร” (what) เหมาะกบสารคดทเกยวของกบขอเทจจรง การกระท าหรอกจกรรม

เดนๆ

ชอเรองทเนน “ทไหน” (where) เหมาะกบสารคดทองเทยว แนะน าสถานทส าคญ

ชอเรองทเนน “เมอไร” (when) เหมาะกบสารคดประเภทประวตศาสตร การคนพบหรอเรองราวท

เนนเวลาเปนส าคญ

ชอเรองทเนน “ท าไม” (why) เหมาะกบสารคดเชงขาวทพยายามใหขอเทจจรง อธบายเรองราวท

ก าลงเปนปญหาหรอเปนเรองทยงไมกระจางชด

สวนชอเรองทเนน “อยางไร” (how) เหมาะกบสารคดประเภทแนะวธการหรอขนตอนในการให

ความร ความเขาใจทงทางปญญาและในทางปฏบต

นอกจากหลกการตงชอเรองดงกลาวแลว เราสามารถจ าแนกประเภทของชอเรองตามลกษณะท

เหนไดดงน

1. ชอเรองแบบบอกเนอหา (descriptive title) หมายถง ชอเรองทแสดงเรองราวในเนอเรอง

กลาวถงสาระส าคญวาเกยวกบเรองอะไร เมอผอานเหนชอเรองกจะทราบไดทนทวาใจความของเรองอยใน

ความสนใจของตนหรอไม ชอเรองประเภทนมกใชขอความทกระชบ แตไดใจความ เชน นกบรหารกบ

ความเครยด ดนตรในสวน การรกษาผตดเชอเอดส 250 ปแหงกรงรตนโกสนทร เปนตน

2. ชอเรองแบบเลนส านวน (special gimmick title) หมายถง ชอเรองทเจาะจงใชส านวน

แปลกๆ มาน าความสนใจ เชน การใชสภาษต โคลงฉนท กาพย กลอน การเลนส านวน สมผสนอกสมผสใน

ใชภาษา ประชดประชน เยาะเยย ถากถาง ตลกขบขน ชนชม เชน จากรวงเปนเมดพราว...สวฒนธรรมขาว

เดกเอยเดกด ชนใดไมมดนตรกาล ในสนดานเปนคนชอบกลนก ละครลง...ชวตปาสโลกมายา เปนตน

3. ชอเรองแบบคยกบผอาน (direct address title) หมายถง ชอเรองทผ เขยนตองการจะสราง

ความเปนกนเองและความใกลชดกบผอานโดยโยงใหเกดความรสกตงแตเรมตน ชอเรองแบบนคลายกบ

การเขยนความน าแบบคยกบผอาน คอ ผ เขยนจะใชสรรพนาม คณ ผม เขา ฯลฯ เชน ถาคณเปนคนหนงท

อยากผอม...เชญทางน คณจะท าอยางไร ถาเขาไมกลบบาน เราจะอยอยางไร ถาพรงนไมมตนไม เปนตน

11

4. ชอเรองแบบค าถาม (question title) หมายถง ชอเรองทผ เขยนตงค าถามไว เปนชอเรองท

นยมกนคอนขางมาก รองจากชอเรองแบบบอกเนอหา เพราะมกเปนทางออกของผ เขยน เมอนกไมออกวา

ควรจะตงชออยางไรด การตงค าถามมกมประสทธภาพตรงทเราความสนใจ เราความอยากรอยากเหน

ใหแกผ อาน ทงยงมน าหนกของความทาทายและนารกมากกวาขอความธรรมดา ขอส าคญผตงจะตอง

ทราบความตองการของผอานพอๆ กบประเดนส าคญของเรอง เชน เลยงลกอยางไรใหถกวธ ท าอยางไรเมอ

ลกรกทองผก เราจะหลกเลยงการโดนแตะองไดจรงหรอไม

5. ชอเรองแบบชวนฉงน (suspense title) หมายถง ชอเรองทซกซอนสาระส าคญไวใหผอานได

ทราบหลงจากทอานจบแลว ชอเรองแบบนนบวานาสนใจไมนอย เพราะท าใหผอานเกดความกงขา สงสย

สนเทหขนในใจ ในบางโอกาสผตงชอเรองจะผนวกระหวางรปแบบค าถามและขอความกระตนความสนเทห

ไวดวยกนและมการใชเครองหมายตางๆ เชน เครองหมายค าถาม เครองหมายอศเจรย จไขปลา เปนตน

เพอสอความหมายความรสกในดานของความกงขา เชน เขาวาภเกตจะเหมอนพทยา ถา...? เรองทไมเคย

รของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ยงมเรองเลา ณ ทสวนแหงน เปนตน

อยางไรกด การจ าแนกประเภทของชอเรองดงกลาวขางตนน บางครงกไมอาจแบงแยกไดอยาง

ชดเจนและเดดขาด เพราะในความเปนจรงมนมการผสมผสานกนอย คอ ตงชอเรองแบบค าถามโดยใช

สรรพนามเหมอนคยกบผ อาน หรอใชค าถามแตมวธการเขยนแบบส าบดส านวน ท ง นข นอยกบ

ความสามารถและเจตนาของผ เขยนสารคดและผตงชอเรองเปนส าคญวาจะมกลวธกระตนและดงดดความ

สนใจอยางไร

โครงสรางของสารคด

โครงสรางของการเขยนสารคดมลกษณะคลายกบการเขยนความเรยงทวไปคอ ประกอบดวยความ

น า เนอเรอง และสวนสรป

1. ความน า หรอสวนน า คอ การเปดเรองอนเปนสวนเรมตนของสารคด ความน าจะตองท า

หนาทชกจงและปลกเราความสนใจใหผอานตองการตดตามอานตอไปจนจบเรอง รวมถงการท าหนาทบง

บอกและระบวา สารคดเรองนนเปนเรองเกยวกบอะไร กลาวอกนยหนง กคอ การท าหนาทในการ “ขาย”

สารคดนนเอง สารคดบางเรองตรงกบความสนใจของผอานบางคน บางประเภทอยแลว แตอาจไมอยใน

ความสนใจของคนสวนใหญ การขายใหแกคนสวนใหญหรอดงดดใจใหอานนนนบเปนหนาทโดยตรงของ

ความน า

12

คณรสกเหมอนผมไหม? วาในบรรดาบรพกษตรยไทยทไดรบการยกยองเปน “มหาราช” (the grate) นน

สมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงถกกลาวถงนอยทสด ทงๆทพระมหากรณาธคณของพระองคยงใหญเทยบเคยง

ไดกบสมเดจพระนเรศวรมหาราช คอ ทรงกอบก เอกราชจากเหตการณทกรงศรอยธยาถกพมาตแตกยบเยนเชนกน

แตพดกพดเถอะ ถาท าสถตคนทไปกราบไหวบชาอนสาวรยทาวสรนาร หรอ “คณหญงโม” เชอวาจะมจ านวน

มากกวาคนทไปกราบไหวพระบรมราชานสาวรยพระเจาตากฯ ทงๆ ทวรกรรมของคณหญงโมนน แมแตสมเดจฯ

กรมพระยาด ารงราชานภาพ “พระบดาแหงวชาประวตศาสตรไทย” ยงทรงมขอกงขา

การเขยนความน าน มวธการน าไดหลายประเภท เชนเดยวกบการเขยนบทความทวไป เชน การ

เขยนแบบสรปประเดน แบบบรรยายบรรยากาศ สถานการณหรอสภาพทวไป แบบพรรณนาโดยการ

สอดแทรกอารมณ ความรสกและจนตนาการของผ เขยน แบบอางวาทะส าคญ ค าคมหรอสภาษต แบบตง

ประเดนค าถาม เปนตน

การเลอกทจะเขยนความน าแบบใดนน ไมมสตรส าเรจตายตว วธการทชวยไดกคอการอานสารคด

หลายๆ เรองจากหนงสอพมพและนตยสารทหลากหลายโดยเพงพจารณาเฉพาะความน า วธการนจะท าให

เหนวามแนวทางมากมายในการเรมตนและทส าคญจะเหนวาใจความส าคญของความน าโดยสวนใหญ

มงเนนท “สวนเฉพาะ” (specific part) หรอรายละเอยดบางประการทใหภาพเลกๆมากกวาภาพใหญ

ตวอยางของความน า สารคด ส านกอดตทบางกง โดย ธรภาพ โลหตกล

2. เนอเรอง

เนอเรอง คอ เนอหาอนเปนสาระส าคญทผ เขยนตองการจะบอกเลาแกผอาน โดยทวไปเนอหาและ

โครงสรางของสารคดจะแปรผนไปตามเรองราวทเขยน สอทลงตพมพ ความสนใจของกลมผอานเฉพาะ

เจตนาของผ เขยน และระยะเวลาในการศกษาและคนควา แตสงส าคญในการท าสารคดมคณคา นาเชอถอ

และนาอาน กคอ ความถกตองของขอมล ขาวสาร ความรหรอขอเทจจรง และการจดวางทลงตวของทก

องคประกอบ อกทงในเรองของทวงท านองการเขยน ส านวน โวหารและปจจยสนบสนนอนๆ

องคประกอบส าคญในสวนของเนอเรอง ไดแก ขอเทจจรง ค าพดหรอวาทะส าคญ การบรรยาย

เกรดเรอง ความคดเหนและการวเคราะห

13

คายบางก งตงขนในสมยปลายกรงศรอยธยา แตถกพมาตแตกและถกทงรางไประยะหนง ถงสมย

พระเจาตากฯ โปรดฯ ใหลกเรอส าเภาจนทจงรกภกดตอพระองค เรยกวา “หนวยภกดอาสา” มาเฝาคายไว

ดวยถอวาเปนจดยทธศาสตรส าคญในการปกปองกรงธนบร เมอพระเจาตากฯ ทรงทราบวาพมามาลอมคายน

ไวกน าไพรพลเสดจมาทางเรอแลว โอบลอมทพพมาไว ในขณะทคายบางก งใกลแตกอยรอมรอ บรรดาทหาร

จนหนวยภกดอาสาทราบขาววา พระเจาตากน าทพมาชวยดวยพระองคเองกมก าลงใจตตานพมาจนตองถอย

ทพกลบไป

2.1 ขอเทจจรง (fact) ขอเทจจรงและขอมลเปนองคประกอบส าคญของการเขยนสารคด

และเปนสวนทท าใหสารคดแตกตางจากเรองสมมต ในกรณทผ เขยนมขอมลเปนจ านวนมากทตองการ

“อางถง” หรอสารคดเรองนนจ าเปนตองอาศยขอมลประกอบมาก สงทส าคญทสดกคอ จะตองเรยบรอย

ขอมลและขอเทจจรงตางๆ เขาดวยกนกบเรองราวทงหมดใหพอเหมาะนาอาน หรอมเชนนนกอาจจะตอง

ท า fact box หรอจดขอมลเฉพาะใสกรอบไว โดยแยกออกจากตวเนอเรองอยางเดนชด

2.2 ค าพดหรอวาทะส าคญ (quote) เปนองคประกอบส าคญทท าใหสารคดมสสนและมชวตชวา

ค าพดหรอวาทะทวานควรเปนความรสก ความคดเหนหรอประสบการณของผใหสมภาษณซงเปนแหลงสาร

ปฐมภมหรออาจเปนขอความทคดมาจากแหลงสารทตยภมกได นยส าคญของการ “คด” บางชวงบางตอน

ของการสนทนาหรอขอความส าคญมาใสไวในเครองหมายอญประกาศน กคอ การแสดงใหบคคลเหลานน

เปนคนเลาเรองแทนตวผ เขยน อนจะท าใหผอานไดอรรถรสจากการไดเหนบคลกของผพด ผ ใหสมภาษณ

หรอหลกฐานเชงประจกษอนๆ ดวยตนเอง

พงศาวดารกรงธนบร เลาวาภายหลงเผดจศกพมา สมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงประชมเหลา

ทหารหาญทงไทยและจน แลวมพระบรมราโชวาทตอนหนงวา

“...เนอตอเนอไมเออเฟอเปนเนอกลางปา เนอใชเนอไดเออเฟอเปนเนออาตมา....ญาตพนองกน

ไมเกอกลกนกเหมอนไมใชญาต แตคนทไมใชญาต ถาชวยเหลอกน กเหมอนเปนญาตสนทกน...

สะทอนบทบาทของคนจนทแนบแนนกบคนไทย กระทงกลมกลนเปนหนงเดยวกนมาตราบจน

ปจจบน

14

ถงวนนมขอมลใหมๆ เกยวมหาราชพระองคนในหลายๆ ดาน บางวาพระองคไมไดทรงมพระสตวปลาส

คลาดเคลอนอยางทเรารบรจากวชาประวตศาสตร แตทรงจ าตองหลกเรนพระวรกายไปเนองจากพระราชภารกจ

ก ชาตของพระองคจ าตองใชทงก าลงคนและก าลงทรพย โดยทรงก เงนจากจน การออกขาววาพระองคเสดจ

สวรรคตแลวจงเปนทางออกของปญหาหนสนวธหนง

บางกระแสกวา พระองคมไดทรงสนพระชนมชพโดยถกทบดวยทอนจนทน แตมทหารราชองครกษคน

หนงยอมสละชวตแทน เพอใหพระองคหลบหนไป กอนจะเสดจสวรรคตทนครศรธรรมราช

2.3 การบรรยาย (description) เปนองคประกอบส าคญของการด าเนนเรองตงแตตนจน

จบ สารคดทดจะตองบรรยายโดยการแสดงใหผอานไดเหนในสงทผ เขยนก าลงเหน ไดยนในสงทผ เขยนได

ยน ไดกลนในสงทผ เขยนไดกลน ฯลฯ โดยเปนการใหรายละเอยดเฉพาะมากกวา ทจะเปนขอสรปหรอ

ภาพรวมกวางๆ ดงนนผ เขยนจงควรทจะตองเปนคนชางสงเกต ชางจดจ า มความรก ความร ความเขาใจใน

วถชวตและธรรมชาต และทส าคญทสดจะตองมความสามารถในการใชภาษาเปนอยางด โดยจะตอง

เลอกใช “น าเสยง” (voice) ใหเหมาะกบเนอเรองและบรบทน าเสยงทเลอกใชน ทายทสดกจะกลายเปน

ทวงท านอง (tone) และอารมณ (mood) ของเรอง

2.4 เกรดเรอง (anecdote) คอเรองเลาทอยในบรบทของเนอเรอง ไดแก นทาน ต านาน

มกตลก ฯลฯ อนเปนองคประกอบส าคญทท าใหสารคดมความสนกและเราใจตอการอาน อกทงชวยให

ผอานเขาใจวา ผคนรสกอยางไรหรอมปฏกรยาตอบสนองอยางไร ณ ชวงเวลาทกลาวถง และท าใหเขาใจถง

เงอนไขของมนษย อนเปนภาพเลกๆ ทชวยในการปะตดปะตอใหเหนภาพทใหญขน

ผลใครครวญถงส านกแหงอดตของคนไทย ขณะสญจรรอนแรมสลมน าแมกลอง แลวแวะไปเยยมชม

คายบางกง อ าเภอบางคนท จงหวดสมทรสงคราม ซงมประวตศาสตรเกยวพนกบสมเดจพระเจาตากสนมหาราช

เพราะสงครามไทยกบพมาครงแรกในสมยกรงธนบรเกดขนทน ดวยหลงจากพมาตกรงศรอยธยาแตกในเดอน

เมษายน 2310 แลว ปลายปเดยวกนนนเองกทราบขาวพระเจาตากฯ ตงตวเปนใหญรวบรวมคนไทยลกขนกอบก

เอกราช พระเจาองวะจงสงก าลงพลกวา 3,000 นาย เขามาทางกาญจนบร ผานราชบร ถงบางคนทกเขาลอม

คายบางกงไว

15

ผมมไดสรปวา วรกรรมของคณหญงโม และพระสพรรณกลยา ไมมจรง ผมเพยงแตตงขอสงสยวา ในเรอง

ทขอเทจจรงยงคลมเครอและนกวชาการกยงหาขอสรปไมได แตความเชอของคนไทยล าหนาไปแลว แถมบางทม

นกวชาการเสนอขอมลทไมตรงกบความเชอของตนเองกถงกบขบไลไสสงออกจากพนทภายใน 24 ชวโมง อยางท

อาจารยสายพณ แกวงามประเสรฐผท าวทยานพนธเรอง “การเมองในอนสาวรยทาวสรนาร” ถกชาวโคราชกระท า

มาแลว หรอในกรณทมนกประวตศาสตรเสนอแนวคดวา มความเปนไปไดทพระสพรรณกลยาจะทรงสนพระชนมชพ

ดวยพระโรคชรา กไมคอยมคนสนใจ แตพอมใครคนหนงอวดอางวาชาตปางกอน เขาเปนพระราชโอรสทยงอยใน

พระครรภพระสพรรณกลยา ขณะพระนางตองพระแสงดาบของนนทบเรง กลบมคนเชอเปนวรรคเปนเวร

2.5 ความคดเหน (opinion) เปนองคประกอบส าคญทท าใหการเขยนสารคดแตกตาง

จากการรายงานขาว ความคดเหนทวานควรมาจากแหลงขอมลหรอแหลงสารทหลากหลายแทนทจะเปน

เพยงแคความคดเหนจากสองขวความคด อยางไรกตามในเรองน ผ เขยนกตองศกษาแนวทางและนโยบาย

ของสอดวย เนองจากบรรณาธการของหนงสอพมพหรอนตยสารบางฉบบอาจจะชอบงานเขยนทมความ

คดเหนของตวผ เขยนอยดวย ในขณะทบางฉบบอาจจะไมตองการเชนนน

2.6 การวเคราะห (analysis) เปนองคประกอบส าคญทท าใหสารคดมความนาเชอถอและชวยให

ผอานเขาใจเรองราว ความเปนมา แนวทางความเปนไปได ทางอออก ทางเลอก ผลทอาจเกดขน ฯลฯ ได

อยางถองแทมากขน การวเคราะหทวานอาจมาจากผ ร ผ เชยวชาญในเรองนน จากผลการวจย จากตว

ผ เขยนเองหรอผ ทเกยวของโดยตรง

สวนเนอเรองน เปนสวนทมความยาวมากทสด การล าดบเนอหาใหนาสนใจและนาตดตาม จงเปน

เรองทส าคญมาก เพราะหากไมมเทคนค ลลา ลกเลนและความสามารถในเชงภาษาทเหมาะสมแลว

อาจจะท าใหผอานละทงการอานไปกลางคนได ซงองคประกอบตางๆ เหลานไมไดแยกออกจากกนเปน

นกประวตศาสตรอยาง ดร.สเนตร ชตนธรานนท วเคราะหวาเรองเลาเชงกฤษดาภนหารนน “ตองจรต” คนไทย

มากกวาขอเทจจรงทางประวตศาสตร คนไทยจงตดสนใจอะไรจากอารมณความรสกมากกวาขอเทจจรง แลวผลลพธท

เกดขนจะเปนอยางไร กใหดจากชะตากรรมของ “นายฟก” ในนวนยายเรองเยยมของนกเขยน”ชาต กอบจตต” นนแล

16

สวนๆ แตจะเหลอมซอนและเกยวเนองกน เชน ขอเทจจรงอาจจะปรากฏอยในการบรรยายหรอวเคราะห

ในขณะทการยกค าพดมาอางถงนนการแสดงความคดเหนหรอเลาเรอง เปนตน

3. สวนสรป

สวนสรปหรอสวนจบ หรอบางคนอาจจะเรยกวา “pay-off” เพราะวาเปนสวนทคลายจะเปนรางวล

ใหแกผอานในฐานะทไดตดตามอานมาจนกระทงถงตอนจบ รางวลดงกลาว ไดแก การตอบค าถามส าคญๆ

การใหความกระจางในเรองทคางคา การใหขอคด การตงค าถามเพอใหเกดการคนหาตอไป เปนตน

สวนสรปหรอการปดเรองอนเปนสวนทส าคญน มหลกปฏบตบางประการทน าไปใชได ไดแก การ

ใหขอคดมมบวก ยกตวอยางเชน มผหญงคนหนงทถกขมขนแตทายทสดแลวกใหอภยคนทขมขนตน แต

ส าคญทสดกวาสงอนใดคอการทเธอใหอภยตอจตใจของตนเองทไมคดแคนเคอง หรอการใชสญลกษณ

การใหแงคดสะทอนสจธรรมชวตและการตงค าถาม เปนตน แตจะเปนงานเขยนชนใดกตามตองใชความคด

ใหลกซง ตองมแงมมทงดงาม และท าใหผอานมความรสกวาเรองราวบางอยางยงไมจบตองกลบไปคดตอ

การจบใหนาสนใจมวธการเขยนหลายรปแบบ เชน การจบแบบสรปใจความส าคญ การจบแบบ

คาดไมถงหรอจบแบบหกมม การจบแบบคลคลายประเดนโดยยอนกลบไปสฉากของการเรมเรองและการ

จบแบบตงค าถามเพอใหคดตอ ทวาสงทส าคญทสด คอ ผ เขยนสารคดจะตองไมยอมใหแรงบนดาลใจและ

แรงใจทงหมดของตนเหอดหายไปในตอนจบเพราะจะท าใหงานเขยนขาดพลงและความประทบใจ

บทสรป

การเขยนสารคด คอ การกระท าทางความคดบางอยางกบขอเทจจรง ขอมลหรอความร แลว

ถายทอดเปนภาษาเขยนอยาง “งาย” และ “งาม” ดวยความพถพถน ทงนอาจเรมจากการก าหนด

ดงนน ใครทสญจรไปกราบสกการะพระบรมธาตเมองนครในวนน กจะเหนพระบรมราชานสาวรย

สมเดจพระเจาตากสนมหาราชโดดเดนอยดานหนา รวกบจะเปนหลกฐานยนยนความเชอดงกลาว แตถงแม

ขอมลเกยวกบการเสดจสวรรคตของพระองคจะยงคลมเครอ ทวาสงทชดเจนแจมกระจางตลอดมา คอ วรภาพ

ของพระองค ในฐานะ “มหาราชนกรบ”

ผมพระมหากรณาธคณตอคนไทยเหลอลน อยางทไมมมายาภาพใดจะมาบดบงได

17

จดมงหมายของการเขยนใหชดเจน ก าหนดและวเคราะหกลมผอานเปาหมาย ก าหนดโครงเรอง ก าหนด

วธการและแนวทางในการน าเสนอเนอหา การลงมอเขยน และปรบปรงตนฉบบ สงทส าคญทตองค านงอย

เสมอในระหวางการคดและเขยนสารคด คอ สารคด ไมใชผลงานวชาการ แตตองแสดง “ภมปญญา” ของ

ผ เขยน สารคด ไมใชนวนยาย แตตองม “ความเปนนวนยาย” และสารคด ไมไดมงโนมนาวจงใจ แตอาน

แลวตอง “กนใจ” “โดนใจ” จงจะจบใจ”

รายการอางอง

เกศน จฑาวจตร. (2557). การเขยนเชงสรางสรรคทางสอสงพมพ: Idea ดๆ ไมมวนหมด.

นครปฐม: มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.