ตัวชี้วัด เศรษฐกิจสี ...€¦ ·...

ศนยวจยนโยบายดานเศรษฐกจสเขยวPolicy Research Center on Green Economy

ตดตอโทร 02 224 0147-8แฟกซ 02 224 [email protected]

ตวชวดเศรษฐกจสเขยว

อนณ อรณเรองสวสด

สารบญบทท 1 บทน�า .................................................................................... 7

1.1 ความเปนมาและความสำาคญของgreeneconomy และgreengrowth ..................................................................... 7

1.2 ความสำาคญของgreeneconomyและgreengrowth ในประเทศไทย .............................................................................. 9

1.3 ความสำาคญของตวชวดเศรษฐกจสเขยว (greeneconomyindicators) ..................................................11

บทท 2 ทบทวนตวชวด green economy และ green growth ........................................................................12

2.1 GlobalGreenEconomyIndex(GGEI) โดยบรษทDualCitizens ..........................................................12

2.2 GreeneconomyindicatorsโดยUNEP .................................20

2.3 GreenGrowthIndicatorsโดยOECD .....................................27

2.4 CommonApproachonGreenGrowthIndicators โดยGGKP....................................................................................31

2.5 ตวชวดของWorldBank .............................................................33

2.6 การประเมนผลการดำาเนนงานดานสงแวดลอมของEEA ............35

2.7 CitiesquestionnaireโดยCarbonDisclosureProject ........37

2.8 TheGreenCityIndexโดยEIU ...............................................37

2.9 GreenCityConceptualFrameworkโดยBrilhanteและKlaas(2018) ...............................................................................39

สารบญ (ตอ)2.10ตวชวดเมองสงแวดลอมยงยนโดยกรมสงเสรม

คณภาพสงแวดลอม ......................................................................42

2.11ตวชวดการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวดโดยสศช. ..........44

2.12ตวชวดเมองอตสาหกรรมนเวศโดยกนอ. ....................................45

บทท 3 การออกแบบตวชวดทเหมาะสมกบบรบทของประเทศ ....49

3.1 สรปและเปรยบเทยบตวชวดทไดจากการทบทวน วรรณกรรม .................................................................................49

3.2 การพฒนาตวชวดทใชประเมนระดบการพฒนา ...........................51

3.3 การพฒนาตวชวดในระดบเมอง/จงหวด .......................................63

3.4 ตวอยางการคำานวณตวชวดgreeneconomy ของไทยโดยเปรยบเทยบ ..............................................................65

บทท 4 สรป และขอเสนอแนะ .......................................................... 78

บรรณานกรม ....................................................................................88

สารบญตารางตารางท 1.1 นยามของGreenEconomy

และGreenGrowth ....................................................8ตารางท 2.1 ตวชวดยอยดานความตระหนกของผนำาและ

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ................................... 14ตารางท 2.2 ตวชวดยอยดานประสทธภาพของการ

ผลตในระดบสาขา .......................................................... 16ตารางท 2.3 ตวชวดยอยดานการดำาเนนงานของภาคธรกจ

และการลงทน ................................................................. 17ตารางท 2.4 ตวชวดยอยดานการดำาเนนงานของภาคธรกจ

และการลงทน ................................................................. 18ตารางท 2.5 ตวชวดในMeasuringProgressTowards

andInclusiveGreenEconomy(2012) ................... 21ตารางท 2.6 ตวชวดในGuidanceManualforGreen

EconomyIndicators(2014) ...................................... 24ตารางท 2.7 ตวชวดดานการประเมนผลตภาพของ

ระบบเศรษฐกจจากการใชทรพยากรธรรมชาต ............... 27ตารางท 2.8 ตวชวดดานการประเมนปรมาณทรพยากรธรรมชาต ...... 28ตารางท 2.9 ตวชวดดานการประเมนคณภาพชวตจาก

สภาวะแวดลอม .............................................................. 29ตารางท 2.10 ตวชวดดานการประเมนโอกาสในเชงเศรษฐกจและนโยบาย

ทใชตอบสนอง ................................................................ 30ตารางท 2.11 ตวอยางตวชวดgreengrowthของGGKP .................. 31ตารางท 2.12 ตวอยางตวชวดเพอสงเสรมใหเกดinclusive

greengrowthของWorldBank ................................. 34ตารางท 2.13 ตวอยางตวชวดในรายงานการประเมนผลการ

ดำาเนนงานดานสงแวดลอมของEEA............................... 35ตารางท 2.14 ตวอยางตวชวดTheGreenCityIndex ....................... 38ตารางท 2.15 ตวอยางตวชวดGreenCityConceptual

Framework ................................................................... 40

สารบญตาราง (ตอ)ตารางท 2.16 ตวอยางตวชวดเมองสงแวดลอมยงยนโดยกรม

สงเสรมคณภาพสงแวดลอม ............................................ 42ตารางท 2.17 ตวชวดการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศของกนอ. .... 46ตารางท 3.1 เปรยบเทยบตวชวดทถกพฒนาโดยหนวย

งานระดบสากล ............................................................... 49ตารางท 3.2 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ............. 54ตารางท 3.3 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของ

การใชทรพยากร ............................................................. 57ตารางท 3.4 ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจาก

สภาวะแวดลอม .............................................................. 59ตารางท 3.5 ตวชวดดานความเสยงและโอกาส ................................... 61ตารางท 3.6 ตวชวดดานการใชเครองมอในเชงนโยบาย ...................... 62ตารางท 3.7 ตวชวดในระดบเมอง/จงหวด .......................................... 64ตารางท 3.8 ลำาดบความเขมขนของการปลอยตอGDP

และตอประชากรของไทย(2560) ................................... 67ตารางท 3.9 ลำาดบสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอ

GDPและตอประชากรของไทย(2559) .......................... 69ตารางท 3.10 ลำาดบสดสวนการบรโภคพลงงานขนสดทายตอ

ประชากรของไทย(2560) .............................................. 71ตารางท 3.11 ลำาดบการใชไฟฟาตอประชากรและสดสวนของ

การผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของไทย(2560) .... 73ตารางท 4.1 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตสำาหรบ

ประเทศไทย .................................................................... 79ตารางท 4.2 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใช

ทรพยากรสำาหรบประเทศไทย ........................................ 83ตารางท 4.3 ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะ

แวดลอมสำาหรบประเทศไทย .......................................... 85ตารางท 4.4 ตวชวดดานความเสยงและโอกาสสำาหรบประเทศไทย .... 86ตารางท 4.5 ตวชวดดานการใชเครองมอในเชงนโยบายสำาหรบ

ประเทศไทย .................................................................... 87

สารบญรปภาพภาพท 2.1 กลมตวชวดของGlobalGreenEconomyIndex ...... 13

ภาพท 3.1 ปรมาณการปลอยCO2และความเขมขนของ

การปลอยตอประชากรของไทย ..................................... 66

ภาพท 3.2 สดสวนการปลอยCO2ของทวปเอเชยอาเซยนและไทยตอปรมาณการปลอยCO

2ทวโลก(2560) ...... 67

ภาพท 3.3 ปรมาณและสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอGDPและตอประชากรของไทย ...................... 69

ภาพท 3.4 มลคาและสดสวนของการบรโภคพลงงานขนสดทายตอGDPและตอประชากรของไทย ................................ 71

ภาพท 3.5 ปรมาณการใชไฟฟาตอประชากรและสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของไทย ................ 73

ภาพท 3.6 สดสวนเฉลยการปลอยกาซเรอนกระจกตอประชากรปพ.ศ.2560 .................................................................. 76

ภาพท 3.7 สดสวนปรมาณการใชไฟฟาภาคครวเรอนตอประชากรปพ.ศ.2560 .............................................. 76

ภาพท 3.8 สดสวนปรมาณการใชไฟฟาในภาคทไมใชครวเรอนตอGPPปพ.ศ.2559 ............................. 77

ภาพท 3.9 สดสวนปรมาณนำามนเชอเพลงในภาคอตสาหกรรมตอGPPภาคอตสาหกรรมปพ.ศ.2559 ...................... 77

7ศนยวจยนโยบายดานเศรษฐกจสเขยว

บทท 1 บทน�า

1.1 ความเปนมาและความสาคญของ green economy และ green growth

เศรษฐกจสเขยวหรอgreeneconomyปรากฏขนในปค.ศ.1989ในรายงานเรอง Blueprint for a Green Economy ซงจดทำาโดยกลมนกเศรษฐศาสตรสงแวดลอม(Pearce,MarkandyaandBarbier(1989))เพอเสนอขอคดเหนเกยวกบนยามของการพฒนาอยางยงยนตอรฐบาลของสหราชอาณาจกรแมวาจะมการใชคำาวาgreeneconomyเปนชอของรายงานแตกลบไมมนยามหรอการขยายความคำาดงกลาว ตอมาในป ค.ศ. 2008United Nations Environment Programme (UNEP) ไดรเรมโครงการGreenEconomyInitiativeโดยหนงในผลงานสำาคญคอการเผยแพรรายงานเรองGlobalGreenNewDeal(GGND)ซงจดทำาโดยผเขยนกลมเดยวกนกบ Blueprint for a Green Economy รายงานฉบบนเรยกรองใหรฐบาลจดสรรงบประมาณเพอพฒนาใหแตละสาขาในระบบเศรษฐกจมความเปนมตรตอสงแวดลอมมากขนโดยมวตถประสงคหลกคอฟนฟเศรษฐกจขจดความยากจนลดการปลอยกาซเรอนกระจกและปองกนความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต

ตวชวดเศรษฐกจสเขยวGreen Economy Indicator

อนณ อรณเรองสวสด

8 ศนยวจยนโยบายดานเศรษฐกจสเขยว

ตอมาในปค.ศ.2009UNEPไดยกแนวคดเรองgreeneconomyขนมานำาเสนอในการประชมรฐภาคอนสญญาสหประชาชาตว าด วยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สมยท 15 (COP 15) ทเมองโคเปนเฮเกนประเทศเดนมารกซงสหประชาชาตไดใหการสนบสนนเนองจากเหนวาแนวคดดงกลาวจะชวยใหเกดการเปลยนแปลงในระบบเศรษฐกจและแกไขวกฤตดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดกอนทgreeneconomyจะไดรบความเหนชอบใหถกบรรจอย ในหวขอการประชม The United NationsConferenceonSustainableDevelopment(UNCSD)เรองการสรางเศรษฐกจสเขยวในบรบทของการพฒนาอยางยงยนและการขจดความยากจนทจดขนในปค.ศ.2012จนไดรบการสนบสนนใหจะเปนหนงในกลไกทนำาไปสการเตบโตอยางยงยนซงนนเปนชวงทคำาวาgreeneconomyรวมถงgreengrowthไดรบความสนใจอยางแพรหลายเรมมการศกษาและเผยแพรรายงานทเกยวของ ทงจาก UNEP ไปจนถง Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), World Bank, EuropeanEnvironmentalAgency(EEA)และGlobalGreenGrowthInstitution(GGGI)โดยแตละสำานกใหคำานยามไวในตารางท1.1ดงน

ตารางท 1.1 นยามของGreenEconomyและGreenGrowth

คาศพท นยาม

WorldBank(2012)

GreenGrowth

การเตบโตทางเศรษฐกจไปพรอมกบการใชทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ สรางมลพษและสงผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสดเปนระบบเศรษฐกจทสามารถฟนฟกลบคนส สภาพเดมไดเมอเกดภยพบตทางธรรมชาต ไปจนถงความสามารถในการจดการสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตเพอปองการการเกดหายนะทรายแรงได


คาศพท นยาม

EEA(2012) GreenEconomy

ระบบเศรษฐกจทนโยบานดานสงแวดลอมเศรษฐกจ สงคมและนวตกรรมสงเสรมใหเกดการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ ชวยใหคณภาพชวตของประชากรดขน และปกปองระบบนเวศและทรพยากรธรรมชาตเพอใหสามารถใชชวตบนโลกไดอยางยงยน

UNEP(2014)

GreenEconomy

ระบบเศรษฐกจทช วยยกระดบคณภาพชวตของประชาชนและความเสมอภาคทางสงคมในขณะทสามารถลดความเสยงจากผลกระทบทางส งแวดล อมและความเสอมโทรมทางระบบนเวศได

OECD(2017)

GreenGrowth

การเตบโตและพฒนาเศรษฐกจโดยทระดบของทรพยากรทางธรรมชาตยงเพยงพอทจะทำาใหประชาชนไดมคณภาพชวตทเหมาะสมอยางตอเนอง

ทมา: ผวจย

1.2 ความสาคญของ green economy และ green growth ในประเทศไทย

ประเทศไทยไดใหความสำาคญกบ green economy และ greengrowth เชนเดยวกบประชาคมโลก โดยไดบรรจหลกการของ greeneconomyไวในการกำาหนดทศทางของนโยบายพฒนาประเทศดงตอไปน

1.2.1 ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580)ไดมการบรรจเรองgreeneconomyไวในยทธศาสตรดานการ

สรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม ซงประกอบดวย1)สรางการเตบโตอยางยงยนบนสงคมเศรษฐกจสเขยว2)สรางการเตบโตอยาง

ตารางท 1.1 นยามของGreenEconomyและGreenGrowth(ตอ)


ยงยนบนสงคมเศรษฐกจภาคทะเล3)สรางการเตบโตอยางยงยนบนสงคมทเปนมตรตอสภาพภมอากาศ 4) พฒนาพนทเมอง ชนบท เกษตรกรรมและอตสาหกรรมเชงนเวศมงเนนความเปนเมองทเตบโตอยางตอเนอง5)พฒนาความมนคงนำาพลงงานและเกษตรทเปนมตรตอสงแวดลอมและ6)ยกระดบกระบวนทศนเพอกำาหนดอนาคตประเทศ

1.2.2 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564)

ไดมการบรรจหลกการเรองgreeneconomyในสวนทเกยวของกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตไวในยทธศาสตรท4การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน ยทธศาสตรนมงเนนการรกษาและฟนฟฐานทรพยากรธรรมชาต สรางคณภาพสงแวดลอมทด ลดมลพษ และลดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนและระบบนเวศ ตลอดจนเพมขดความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สวนเรองการเตบโตทางเศรษฐกจอยางยงยนและการเพมประสทธภาพของการผลตถกบรรจไวในยทธศาสตรท3การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยนดงนนเพอใหสอดคลองกบหลกการgreeneconomyควรมการบรณาการระหวาง 2ยทธศาสตร เพอพจารณาประเดนดานสงแวดลอมไปพรอมกบประเดนในดานเศรษฐกจ

1.2.3 แผนขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs)ไดมการบรรจหลกการเรองgreeneconomyไวในเปาหมายท8การ

สงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจทตอเนองครอบคลมและยงยนตลอดจนการจางงานเตมทและมผลตภาพ และประชาชนมงานทเหมาะสม อกทงยงมเปาหมายยอยเรองการพฒนาประสทธภาพในการใชทรพยากรของโลกเพอการบรโภคและการผลตและพยายามทจะตดความเชอมโยง(decouple)ระหวางการเตบโตทางเศรษฐกจและการทำาใหสงแวดลอมเสอมโทรม ซงเปนไปตามกรอบการดำาเนนงาน10ปของแผนการทำางานเพอการบรโภคและการผลตทยงยนโดยมประเทศทพฒนาแลวเปนผนำาในการดำาเนนการดงกลาว


1.3 ความสาคญของตวชวดเศรษฐกจสเขยว (green economy indicators)

เมอgreeneconomyถกกลาวถงอยางแพรหลายและนานาประเทศเรมใหความสำาคญกบการใชกลไกนเพอนำาไปส การพฒนาอยางยงยนรฐบาลจงเรมเผชญหนากบความทาทายในการกำาหนดนโยบายดานgreeneconomyใหเหมาะสมกบบรบทของประเทศดงนนตวชวดและขอมลจงเปนเครองมอสำาคญในการระบสถานะและระดบการพฒนาของประเทศในปจจบน ตลอดจนชวยกระตนใหเกดการตระหนกถงประเดนทนากงวลและควรไดรบการแกไขหรอปองกนอยางเรงดวน อกทงยงใชเปนเครองมอในการระบความเสยงและโอกาสของการพฒนาอยางยงยน และวดระดบผลการดำาเนนงานของนโยบายและการพฒนาของประเทศ

ทงนเชนเดยวกบคำานยามของ green economy ยงไมมกลมของตวชวดgreeneconomyทไดรบการยอมรบรวมกนในระดบสากลสาเหตหนงเปนเพราะแตละประเทศมระดบการพฒนา ความพรอมของขอมลตลอดจนบรบททางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมทตางกน การกำาหนดกลมตวชวดไวชดเดยวเพอใชรวมกนจงเปนเรองยากอยางไรกตามหนวยงานในระดบสากลอาทOECDUNEPGlobalGreenGrowthInstitute(GGGI)EuropeanEnvironmentalAgency(EEA)และWorldBankไดนำาเสนอกลมตวชวดและแนวทางการกำาหนดตวชวดใหแตละประเทศไดนำาไปปรบใชซงรายละเอยดของตวชวดดงกลาวจะถกนำาเสนอในบทตอไป

งานเขยนชนนมวตถประสงคหลกเพอทบทวนตวชวดดานเศรษฐกจสเขยว และการเตบโตสเขยว เพอใหผอานไดทราบถงตวชวดทองคกรในตางประเทศและองคกรระหวางประเทศไดจดทำาขน และนำามาใชเปนแนวทางในการกำาหนดตวชวด


ดานเศรษฐกจสเขยวของไทยในเบองตนอยางไรกดงานเขยนชนนมไดรวบรวมขอมลในทกตวชวดทนำาเสนอ แตจะนำาเสนอตวชวดบางตวเพอเปนตวอยางเทานน สำาหรบการรวบรวมจดทำาขอมลตวชวดของไทยทงหมด จะไดจดทำาในโครงการวจยในโอกาสตอไป

บทท 2 ทบทวนตวชวด green economy และ green growth

ในบทน จะเปนการทบทวนตวชวดทแตละองคกร/หนวยงานไดพฒนาไวประกอบดวย

1)ตวชวดระดบประเทศซงจดทำาโดยบรษทDualCitizens,UNEP,OECD,GGGI,WorldBankและTheEuropeanEnvironmentalAgency(EEA)

2)ตวชระดบจงหวด/เมองซงจดทำาโดยCarbonDisclosureProject(CDP),EconomistIntelligenceUnit(EIU),กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม(สส.)สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(สศช.)และ

3)ตวชวดระดบนคมอตสาหกรรมซงจดทำาโดยการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย(กนอ.)

2.1 Global Green Economy Index (GGEI) โดยบรษท Dual Citizens

GGEI เปนตวชวดเศรษฐกจสเขยวทถกพฒนาขนตงแตป พ.ศ. 2553โดยบรษทDualCitizensใชเปนมาตรฐานในการวดประเมนผลและเปรยบเทยบระดบการพฒนาดานเศรษฐกจสเขยวในระดบประเทศเพอนำาไปส แนวทางในการออกแบบและดำาเนนนโยบายดานเศรษฐกจสเขยวทเหมาะสมสำาหรบรายงานการประเมนผลการดำาเนนงานดานเศรษฐกจสเขยวตามGGEIฉบบลาสดไดเผยแพรออกมาในปพ.ศ.2559(GGEI2016)มประเทศทถกประเมนทงหมด80ประเทศและเมองอก50เมองจากทวโลกสำาหรบGGEI2016มตวชวดทงหมด32ตวชวดแบงออกเปน4ดาน(ดงภาพท2.1)ดงน


ภาพท 2.1กลมตวชวดของGlobalGreenEconomyIndex

GLOBALGREENECONOMYINDEX

LEADERSHIP&CLIMATECHANGE

EFFICIECYSECTORS

MARKETS&INVESTMENT ENVIRONMENT

HEADOFSTATE

MEDIACOVERAGE

INTERNATIONNALFORUMS

CLIMATECHANGEPERFORMANCE

BUILDINGS

TRANSPORT

ENERGY

TOURISM

RESOURCEEFFICIENCY

RENEWABLEENERGY

INVESTMENT

CLEANTECHINNOVATION

CORPORATESUSTAINABILITY

GREENINVESTMENETFACILITATION

AGRICULTURE

AIRQUALITY

WATER

BIODIVERSITY&HABITAT

FISHERIES

FORESTS

ทมา: Global Green Economy Index 2016

1) ดานความตระหนกของผนาและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Leadership and climate change) เนองจากผนำาทางการเมองของประเทศมบทบาทสำาคญทจะผลกดนและขบเคลอนประเทศเขาส สงคมเศรษฐกจสเขยวกลมตวชวดนจงเนนประเมนความพยายามทาทและผลการดำาเนนงานของผนำาในการสอสารใหประชาชนรบทราบ ตลอดจนการออกนโยบายและการเขารวมในเวทความรวมมอระดบนานาชาตสวนอกดานหนงจะเปนการประเมนระดบการดำาเนนงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของประเทศ ทงน ตวชวดยอยประกอบดวย ผลการดำาเนนงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทาทของประเทศเมอเขารวมเวทในระดบนานาชาต ทศทางของนโยบายระดบประเทศ และสอใหความสำาคญกบประเดนเรองเศรษฐกจสเขยว(ตารางท2.1)


ตารางท 2.1 ตวชวดยอยดานความตระหนกของผนำาและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ตวชวด รปแบบการวด นาหนก คาอธบาย

ผนาของประเทศ

เชงคณภาพ 20% ผนำาประเทศใหการสนบสนนป ระ เ ด น ท เ ก ย ว ข อ ง ก บสงแวดล อม โดยประเมนจากการว เคราะห ผลการคนหาชอผนำาประเทศพรอมกบคำาวา“greeneconomy”ในปทผานมาและนบจำานวนผลการคนหาทสะทอนถงการสนบสนนและไมสนบสนนประเดนดานสงแวดลอม

สอ เชงคณภาพ 10% วเคราะหจากการนำาเสนอของสอเกยวกบการดำาเนนงานด านการพฒนาเศรษฐกจสเขยวของประเทศวาเปนไปทางบวกหรอลบ


ตารางท 2.1 ตวชวดยอยดานความตระหนกของผนำาและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ(ตอ)


การมสวนรวมกบประชาคมโลก

เชงคณภาพ 20% ทาท และบทบาทของผ นำาในเวทระดบโลกเชนการประชมCOP (the Conference ofthePartiestotheUnited Nat ions F rameworkConvention on ClimateChange)โดยประเมนคะแนนจากการถกกลาวถงในเชงบวกห ร อ ล บ ใ น t h e E CONewsletter

ผลการดาเนนงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เชงปรมาณ 50% •ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอประชากร

•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอGDP

•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอปรมาณการใชพลงงานขนตน


2) ดานประสทธภาพของการผลตในระดบสาขา (Efficiency sectors) โดยจะเนนการประเมนในสาขาทเปนรากฐานของระบบเศรษฐกจสเขยว คอภาคขนสงกอสรางทองเทยวและพลงงานโดยจะวดทประสทธภาพการผลตการใชทรพยากรและระดบของการปลอยกาซเรอนกระจก(ตารางท2.2)


ตารางท 2.2 ตวชวดยอยดานประสทธภาพของการผลตในระดบสาขา


การกอสราง เชงปรมาณ 20% จำานวนอาคารพาณชยทไดรบLEEDcertification(LeadershipinEnergyandEnvironmentalDesign)

พลงงาน เชงปรมาณ 20% สดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

การทองเทยว เชงคณภาพ 20% ประเมนการดำาเนนงานของภาครฐ(โดยเฉพาะกระทรวงการทองเทยว)ในการสนบสนนและประชาสมพนธใหมการทองเทยวอยางยงยน

การขนสง เชงปรมาณ 20% ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก

ประสทธภาพของการใชทรพยากร

เชงปรมาณ 20% อตราการรไซเคลขยะและของเสยของทงประเทศ


3) ดานการดาเนนงานของภาคธรกจและการลงทน (Markets and investment)เนองจากการปรบตวเขาสระบบเศรษฐกจสเขยวตองไดรบการขบเคลอนจากทงการลงทนของภาครฐและเอกชน อกทงธรกจควรตองตระหนกถงความสำาคญของการเตบโตอยางยงยนตวชวดยอยจงเกยวกบเรองการลงทนดานพลงงานหมนเวยนและเทคโนโลยสะอาด นโยบายการดำาเนนธรกจอยางยงยนของบรษทและกลไกในการสนบสนนจากภาครฐใหเกดการลงทนทเปนมตรตอสงแวดลอม(greeninvestment)(ตารางท2.3)


ตารางท 2.3 ตวชวดยอยดานการดำาเนนงานของภาคธรกจและการลงทน


การดงดดเงนลงทนดานพลงงานหมนเวยน

เชงปรมาณ 25% (ตวชวดทางออม)แนวโนมการตดตงและเพมศกยภาพในการผลตพลงงานหมนเวยนของประเทศในปค.ศ.2013-2017

นวตกรรมดานเทคโนโลยสะอาด

เชงปรมาณ 25% โดยคำานวณจากสดสวนของบรษททอยในกลมGlobalCleantech100และจำานวนสทธบตรดานเทคโนโลยสะอาด

การดาเนนธรกจอยางยงยน

เชงคณภาพ 25% บรษทรายใหญในประเทศ3อนดบแรก(อางองจากมลคารวมของหลกทรพยตามราคาตลาด)มการดำาเนนธรกจอยางยงยนโดยคำานวณจากผลประเมนในCarbonDisclosureProject(CDP)และการตงเปาหมายทเปนScienceBasedTarget(SBT)



การสงเสรมใหเกดการลงทนทเปนมตรตอสงแวดลอม

เชงคณภาพ 25% ประเมนขอมลบนเวปไซดของหนวยงานภาครฐทเกยวของถงความพยายามสอสารและใหความสำาคญกบการสนบสนนการลงทนทเปนมตรตอสงแวดลอม


4) ดานสงแวดลอม (Environment) โดยประเมนเทยบกบEnvironmental Performance Index (EPI) ซงพฒนาโดยมหาวทยาลยYale และ Columbia รวมกบ TheWorld Economic Forum ทงนจะประเมนใน6สาขายอยคอการเกษตรประมงปาไมคณภาพอากาศทรพยากรนำา/คณภาพนำาและความหลากหลายทางชวภาพและแหลงทอยอาศยของสตว(ตารางท2.4)

ตารางท 2.4ตวชวดยอยดานการดำาเนนงานของภาคธรกจและการลงทน

ตวชวด รปแบบการวด นาหนก

คาอธบาย

การเกษตร เชงปรมาณ 17% ประเมนนโยบายของรฐทเกยวกบการทำาการเกษตรทถกวธและการเพมผลตภาพทางการเกษตร

ตารางท 2.3 ตวชวดยอยดานการดำาเนนงานของภาคธรกจและการลงทน (ตอ)


ตวชวด รปแบบการวด นาหนก

คาอธบาย

คณภาพอากาศ เชงปรมาณ 17% สดสวนของประชากรทมความเสยงดานสขภาพจากมลภาวะทางอากาศ

ทรพยากรนา เชงปรมาณ 17% ประเมนระบบบำาบดนำาเสยของครวเรอนและโรงงานอตสาหกรรม

ความหลากหลายและแหลงทอยอาศยของสตว

เชงปรมาณ 17% ประเมนการปกปองคมครองสตวบกและสตวนำาตลอดจนสตวทถกคกคามและเสยงตอการสญพนธ

การประมง เชงปรมาณ 17% ประเมนวธการทำาประมงทงในเชงรปแบบทใชและปรมาณสตวนำาทจบไดโดยเฉลย

ปาไม เชงปรมาณ 17% พนทปาไมทลดลง


สำาหรบผลการประเมนของประเทศไทยในรายงาน GGEI 2016 โดยภาพรวมประเทศไทยถกจดอยในลำาดบท38จากทงหมด80ประเทศไดผลประเมนระดบการพฒนาดานเศรษฐกจสเขยวอยท49.89คะแนนจากคะแนนเตม 100 คะแนน สวนผลการประเมนในป ค.ศ. 2018 ซงไดเผยแพรบนเวปไซตของGGEIประเทศไทยมผลประเมนอยท55.51คะแนนและถกจดอยในลำาดบท27จากทงหมด80ประเทศ

ตารางท 2.4 ตวชวดยอยดานการดำาเนนงานของภาคธรกจและการลงทน (ตอ)


2.2 Green economy indicators โดย UNEPUNEP ไดนยามเศรษฐกจสเขยววาเปนระบบเศรษฐกจทจะชวย

ยกระดบคณภาพชวตของประชาชนและความเสมอภาคทางสงคม ในขณะทสามารถลดความเสยงจากผลกระทบทางสงแวดลอมและความเสอมโทรมทางระบบนเวศ1ซงจะทำาสำาเรจไดตองมนโยบายการลงทนและการสนบสนนทตรงจด ทำาใหเศรษฐกจเตบโตขนในขณะทการใชทรพยากรและผลกระทบตอสงแวดลอมลดลง

UNEP ไดจดทำารายงานทเกยวของกบตวชวดเศรษฐกจสเขยวออกมาทงหมด 2 ฉบบ ฉบบแรกเผยแพรออกมาในป ค.ศ. 2012 เรอง

Measuring Progress Towards andInclusiveGreenEconomyเปนคมอในการออกแบบตวชวดทใชตดตามผลการดำาเนนงานและความคบหนาของนโยบายทเกยวกบเศรษฐกจสเขยวโดยแบงตวชวดออกเป น 3 ด านคอดานสงแวดลอมดานนโยบายและ

ดานคณภาพชวตและความเสมอภาค(ดงตารางท2.5)

1UNDPdefinesgreeneconomyas“aneconomythatresultsinimprovedhumanwell-beingand

socialequity,whilesignificantlyreducingenvironmentalrisksandecologicalscarcities”P.5, Guidance

Manual for Green Economy Indicators (2014), UNDP


ตารางท 2.5 ตวชวดในMeasuringProgressTowardsand InclusiveGreenEconomy(2012)

ตวอยางของตวชวด

ดานสงแวดลอม

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก•สดสวนของการใชพลงงานหมนเวยนตอการใชพลงงานทงหมด

•สดสวนการใชพลงงานตอประชากร

การบรหารจดการระบบนเวศ

•พนทปาไม•สดสวนของปรมาณนำาใช ทมอย ทงหมดตอปรมาณการใชนำา

•พนทอนรกษทงในนำาและบนบก

การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ

•ผลตภาพจากการใชพลงงาน•ผลตภาพจากการใชทรพยากรแร•ผลตภาพจากการใชนำา•ผลตภาพจากการปลอยCO2

การบรหารจดการขยะและของเสย

•ปรมาณขยะและของเสยทวประเทศ•ปรมาณการรไซเคลขยะและนำาขยะกลบมาใชใหม

•พนทฝงกลบ


ตารางท 2.5 ตวชวดในMeasuringProgressTowardsand InclusiveGreenEconomy(2012)(ตอ)


ดานนโยบาย

การลงทนทเปนมตรตอสงแวดลอม

•สดสวนงบประมาณR&DตอGDP•การลงทนเพอพฒนาสนคาและบรการดานสงแวดลอม(EGS)

การจดสรรงบประมาณของรฐ

•งบประมาณสนบสนนกจกรรมทเกยวของกบการใชฟอสซลและถานหนการเกษตรการใชนำาและประมง

•งบประมาณทใชสรางแรงจงใจ(incentive)ดานการพฒนาและสนบสนนพลงงานหมนเวยน

การตงราคาผลกระทบจากปจจยภายนอก และการแทนคณระบบนเวศ (Payment for Ecosystem Services: PES)

•การตงราคาคารบอน(carbonpricing)•การตงราคาสำาหรบPESและงบประมาณสำาหรบPES2

การจดซอจดจางสเขยว (green procurement)

•สดสวนการจดซอจดจางสเขยวตอการจดซอจดจางทงหมดของภาครฐ

•ผลตภาพจากการใชทรพยากรและการปลอย CO2

ในการดำาเนนงานของภาครฐ

การฝกอาชพทเปนมตรตอสงแวดลอม (green job)

•งบประมาณในการฝกบคลากรในอาชพทเปนมตรตอสงแวดลอม

•จำานวนของบคลากรทไดรบการฝกทกษะในอาชพทเปนมตรตอสงแวดลอม

2

2ทรงธรรมสขสวาง(2557)PaymentforEcosystemServices(PES)ใหนยามในบรบทของไทยวาเปนคาใชจายในการรบบรการจากระบบนเวศคาบรการระบบนเวศสำาหรบEuropeanEnvironmentalAgencyใหคำาจำากดความPESคอการจดสรรเงนคาตอบแทนใหกบชมชนหรอผทดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต เพอเปนหลกประกนความยงยนของการบรการของระบบนเวศ ตวอยางของธรกจ EGS คอ ธรกจดานการบรหารและใชพลงงานอยางมประสทธภาพการผลตพลงงานหมนเวยนการใหบรการดานการตดตงระบบบรหารจดการนำาและการบำาบดนำาเสยธรกจรไซเคลหรอสนคาและบรการอนทชวยปองกนลดหรอไมทำาใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม



ดานคณภาพชวตและความเสมอภาค

การจางงาน •สดสวนแรงงานในระดบปฏบตงานและบรหารจดการ

•รายไดประชาชาต•GiniCoefficient

ผลการดาเนนงานในสาขาสนคาและบรการดานสงแวดลอม (Environmental Goods and Services: EGS)

•GDPของสาขาEGS•การจางงานในสาขาEGS•ผลตภาพจากการใชทรพยากรและการปลอย CO

2

ของสาขาEGS

ความมงคงโดยรวม •มลคาของทรพยากรธรรมชาตทมอย•มลคาของทรพยากรธรรมชาตทเพมขน/ลดลงโดยสทธ•อตราการอานออกเขยนไดของประชากร(Literacyrate)

ดานคณภาพชวตและความเสมอภาค

การเขาถงทรพยากร

•สดสวนประชากรทเขาถงพลงงานสนเปลอง•สดสวนประชากรทเขาถงทรพยากรนำา•สดสวนประชากรทเขาถงบรการในระบบสขาภบาล•สดสวนประชากรทเขาถงบรการดานสขภาพ

สขภาพ •ระดบของสารเคมทเปนอนตรายตอสขภาพในนำาดม•จำานวนผ ปวยทเขารบการรกษาในโรคทเกดจากมลพษทางอากาศ

ทมา: Measuring Progress Towards and Inclusive Green Economy, UNEP

ตารางท 2.5 ตวชวดในMeasuringProgressTowardsand InclusiveGreenEconomy(2012)(ตอ)


สำาหรบฉบบท 2 เผยแพรออกมาในป ค.ศ. 2014 เรอง GuidanceManualforGreenEconomyIndicatorsเปนคมอในการออกแบบตวชวดทใชชวยในการกำาหนดนโยบายในการพฒนาเขาส ระบบเศรษฐกจสเขยวดงนน รปแบบการจดทำาตวชวดจะถกแบงออกเปน 4 ชวง คอ 1) ชวงระบประเดนปญหา 2) กำาหนดรปแบบนโยบาย 3) คาดการณผลกระทบจากนโยบายและ4)ตดตามและประเมนผลของการใชนโยบายโดยมตวอยางของตวชวดในแตละชวงดงตารางท2.6

ตารางท 2.6 ตวชวดในGuidanceManualforGreenEconomyIndicators(2014)

ขนตอน ตวอยางของตวชวด

ตวชวดทใชระบประเดนทตองการแกไข

ระบประเดนปญหาประเมนความเชอมโยงของผลกระทบทงดานสงแวดลอมเศรษฐกจและสงคมโดยอาศยการดแนวโนมของตวชวดวาแยลงหรอไม

•การตดไมทำาลายปา(พนทปาทลดลงตอป)•ระดบโภชนาการ(กโลแคลอร/วน/คน)•ผลผลตทางการเกษตร(ตนตอเฮกตาร)•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก(ตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทา)

•ปรมาณการบรโภคนำามนตอป

ประเมนผลกระทบของประเดนดงกลาวตอเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมโดยรวม

•รายไดของชมชนทอาศยอยในพนทปา•ปรมาณอปทานนำาใชได(freshwater)ตอป•อายขยเฉลย•ปรมาณการจางงานของสาขาทไดรบผลกระทบ•อณหภมเฉลยทเพมขน•อตราการเกดโรคตอปจากมลพษทางอากาศ



ตวชวดทใชกาหนดแบบนโยบาย

ระบผลทคาดหวง(desiredoutcome)จากการใชนโยบาย

•ลดการตดไมทำาลายปา(พนทปาทลดลงตอป)•เพมความมนคงดานอาหาร (dietary energysupply)(กโลแคลอร/วน/คน)

•เพมผลผลตทางการเกษตร(ตนตอเฮกตาร)•ลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก(ตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทา)

•เพมสดสวนการใชพลงงานหมนเวยน

ระบตวเลอกเชงนโยบายและการวดผล

•จายคาตอบแทนการใหบรการของระบบนเวศ(PES)•จดสรรงบประมาณเพอสนบสนนและสงเสรมการใชปยธรรมชาตและการลงทนเพอเพมประสทธภาพการผลต

•จดสรรงบประมาณเพอสนบสนนใหเกดการทำาประมงอยางถกวธ

•ใชมาตรการสงเสรมการรบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน(feed-intariff)

•จดทำามาตรฐานดานประสทธภาพในการใชพลงงาน

ตวชวดทใชคาดการณผลกระทบจากนโยบาย

ประเมนผลกระทบจากนโยบาย

•ปรมาณการใชนำา/ปรมาณนำาคงเหลอทใชไดตอป•ความเสยงจากการเกดอทกภย/มลคาผลกระทบจากการเกดอทกภย

•รายไดและการจางงานในสาขาทไดรบผลกระทบ•การบรโภคพลงงาน/ตนทนจากนำาเขาพลงงาน•ระดบการบรโภคและการออมของครวเรอน•อตราการเกดโรคจากการมโภชนาการทไมเหมาะสม

ตารางท 2.6 ตวชวดในGuidanceManualforGreenEconomyIndicators(2014)(ตอ)



ประเมนขอดขอเสยเพอใชประกอบการตดสนใจเลอกนโยบาย

•ตนทน/มลคาของพนทปาไมทลดลงตอเฮกตาร•รายไดและการจางงานในสาขาทไดรบผลกระทบเพมขน•ตนทน/มลคาการลงทนเพอผลตพลงงานหมนเวยน•ตนทนของการใชนโยบาย ทงการสนบสนนทางการเงน ตลอดจนการใหแรงจงใจ อบรมใหความรจนเกดการปรบเปลยนพฤตกรรม

ตวชวดทใชตดตามและประเมนผลของการใชนโยบาย

จะคลายคลงกบตวชวดในขอ3เพยงแตเปนการประเมนผลกระทบและตนทนของการใชนโยบายหลงจากทเรมดำาเนนการตามนโยบายไปแลว

ทมา: Guidance Manual for Green Economy Indicators, UNEP

แมวาตวชวดใน UNEP Green indicator 2014 จะแตกตางจากตวชวดทพฒนาโดยองคกรอน ซงมกจะเปนการประเมนสถานะปจจบนของระดบการพฒนาส green economy และระบประเดนทเปนปญหาหรออปสรรคทนาจะทำาใหเกดความลาชาของการพฒนา ในขณะทตวชวดของUNEPGreenindicator2014เปนตวชวดทใชในแตละชวงของการออกแบบนโยบายซงมวตถประสงคของการวดแตกตางกนออกไปในแตละชวง อยางไรกตามตวชวดในชวงท1ยงคงสามารถใชประเมนสถานะหรอระดบการพฒนาเขาสgreeneconomyของประเทศไดและยงสามารถใชเปรยบเทยบไดวาระดบการพฒนาในปจจบนอยในคาเฉลยของโลกหรอไมโดยประเมนเปรยบเทยบกบGDPหรอประชากรเพอคำานงถงความแตกตางของขนาดเศรษฐกจและประชากร

สำาหรบประเทศกำาลงพฒนาทมรายไดอยในระดบกลาง (middleincomecountry)เชนประเทศไทยซงมการพฒนาทางอตสาหกรรมและการขยายตวของความเปนเมองอยางรวดเรวสวนใหญมกจะเจอกบปญหามลพษและตนทนในการดำารงชพทสงขนตวชวดในชวงท1ทเหมาะสมจงมกจะเกยวกบความแออดของประชากรในเมอง มลพษทางนำาและอากาศ ปรมาณการปลอยCO

2การบรโภคไฟฟาและพลงงานความเขมขนของการใชพลงงานใน

ภาคอตสาหกรรมและปรมาณขยะและของเสย

ตารางท 2.6 ตวชวดในGuidanceManualforGreenEconomyIndicators(2014)(ตอ)


2.3 Green Growth Indicators โดย OECDOECD ไดทำาการศกษาและนยามgreengrowthวาเปนการเตบโต

และการพฒนาเศรษฐกจโดยทระดบของทรพยากรทางธรรมชาตยงเพยงพอทจะทำาใหประชาชนมคณภาพชวตทเหมาะสมอยางตอเนอง3ทงนOECDไดจดทำารายงานGreenGrowthIndicatorมาแลวทงสน3ฉบบ(ค.ศ.20102014และ 2017)เพอใชวดและประเมนการพฒนาเขาสgreeneconomyของประเทศสมาชกOECDและกลมG20โดยแตละฉบบมการปรบปรงและขยายขอบเขตตวชวดใหทนสมยและเหมาะสมมากยงขนสำาหรบGreenGrowthIndicators2017ซงเปนฉบบลาสดไดแบงตวชวดออกเปน4กลมดงน

1) การประเมนผลตภาพของระบบเศรษฐกจจากการใชทรพยากรธรรมชาต ประกอบดวยตวชวดทใชประเมนประสทธภาพการใชพลงงานและทรพยากรธรรมชาตในกจกรรมของระบบเศรษฐกจทงการผลตและการบรโภค โดยชดตวชวดนจะสะทอนใหเหนถงการปรบตวเขาสระบบเศรษฐกจทปลอยคารบอนตำาและใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ(ตารางท2.7)

ตารางท 2.7 ตวชวดดานการประเมนผลตภาพของระบบเศรษฐกจจากการใชทรพยากรธรรมชาต

ตวชวด

Carbon productivity

•GDPตอการปลอยCO2จากการใชพลงงาน

•รายไดประชาชาตตอการปลอยCO2จากการใชพลงงาน

Energy productivity

•GDPตอปรมาณการจดหาพลงงานขนตน•ความเขมขนของการใชพลงงานในภาคอตสาหกรรม ขนสงบรการและครวเรอน

•สดสวนการใชพลงงานหมนเวยน

3“Greengrowthmeansfosteringeconomicgrowthanddevelopment,whileensuringthatnatural

assetscontinuetoprovidetheresourcesandenvironmentalservicesonwhichourwell-being

relies”,www.oecd.org/greengrowth/ (สบคนเมอวนท 23 มนาคม พ.ศ. 2562)


ตวชวด

การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ

•รายไดประชาชาตตอการใชวตถดบและทรพยากรธรรมชาตทไมใชพลงงาน

•GDPตอการใชวตถดบและทรพยากรธรรมชาตทไมใชพลงงาน•GDPตอปรมาณขยะและของเสยของแตละสาขาในระบบเศรษฐกจ•ปรมาณขยะและของเสยตอประชากร•Nutrientbalance4ตอพนทเพาะปลก•ผลผลตในสาขาการเกษตรตอปรมาณการใชปยเคม•มลคาเพมในแตละสาขาตอปรมาณการใชนำา5

4ทมา: Green Growth Indicators 20175

2) การประเมนปรมาณทรพยากรธรรมชาตตวชวดกลมนจะสะทอนใหเหนวาทรพยากรธรรมชาตยงอยในสถานะทสมบรณและมความยงยนทงในเชงปรมาณคณภาพและมลคาตลอดจนชวยระบความเสยงจากทรพยากรทลดลงหรอคณภาพของระบบนเวศเสอมโทรมอยางมนยสำาคญ(ตารางท2.8)

ตารางท 2.8 ตวชวดดานการประเมนปรมาณทรพยากรธรรมชาต

ตวชวด

ทรพยากรธรรมชาตทมอย

•มลคาของทรพยากรธรรมชาตทมอย

ทรพยากรหมนเวยน(renewable)

•ปรมาณนำาในแหลงนำาจด(ทงใตดนและบนดน)และอตราการใชนำา

•พนทปาไม•สดสวนของสตวนำาทยงไมเสยงตอการสญพนธ

4คำานวณจากปรมาณสารอาหารทได(ผลผลตจากการเพาะปลกตลอดจนสวนทนำาไปใชทำาเปนอาหารสตว)ลบออก

จากปรมาณธาตอาหารใชในการเพราะปลก(ปยมลสตว)

5คำานวณจากมลคาเพมทงหมดของภาคเศรษฐกจหารดวยปรมาณการใชนำาของภาคเศรษฐกจนน

ตารางท 2.7 ตวชวดดานการประเมนผลตภาพของระบบเศรษฐกจจากการใชทรพยากรธรรมชาต(ตอ)


ตวชวด

ทรพยากรทใชแลวหมดไป (non-renewable)

•ทรพยากรแรทมอย (แรโลหะ แรอตสาหกรรมถานหนและฟอสซล และแรในกลมทหายาก) และอตราการขดเจาะ

ความหลากหลายทางชวภาพและระบบนเวศ

•การใชพนท(landuse)และพนทในเขตอนรกษ•ระดบความเสอมโทรมของหนาดน•แนวโนมของประชากรนกทงทอยในฟารมและในธรรมชาต

•สดสวนของสตวทเสยงตอการสญพนธ•ความอดมสมบรณของสายพนธ(speciesabundance)

ทมา: Green Growth Indicators 2017

3) การประเมนคณภาพชวตจากสภาวะแวดลอม ตวชวดกลมนจะสะทอนใหเหนถงสภาวะปจจบนและความเสยงดานธรรมชาตและสงแวดลอมทอาจจะสงผลตอคณภาพชวตของประชาชน(ตารางท2.9)

ตารางท 2.9 ตวชวดดานการประเมนคณภาพชวตจากสภาวะแวดลอม

ตวชวด

ความเสยงและผลกระทบตอสขภาพจากสภาพแวดลอม

•ความเสยงและตนทนดานสขภาพจากกลมประชากรทมโอกาสไดรบผลกระทบจากมลพษทางอากาศหรอสงแวดลอมทเสอมโทรม

การเขาถงทรพยากรทมคณภาพเหมาะสม

•สดสวนของประชากรทเขาถงระบบบำาบดนำาเสย•สดสวนของประชากรทเขาถงระบบนำาสะอาดทใชดมกนไดอยางตอเนอง


ตารางท 2.8 ตวชวดดานการประเมนปรมาณทรพยากรธรรมชาต(ตอ)


4) การประเมนโอกาสในเชงเศรษฐกจและนโยบายทใชตอบสนอง ตวชวดกลมนจะชวยระบโอกาสทางเศรษฐกจจากการม green growthรวมถงการกำาหนดและตดตามผลของนโยบายทสนบสนนและลดอปสรรคในการเปลยนถายเขาสระบบเศรษฐกจทมการเตบโตอยางยงยน(ตารางท2.10)

ตารางท 2.10ตวชวดดานการประเมนโอกาสในเชงเศรษฐกจและนโยบายทใชตอบสนอง

ตวชวด

เทคโนโลยและนวตกรรม

•สดสวนของงบในการศกษาและพฒนา(R&D)แหลงพลงงานหมนเวยนตองบR&Dดานพลงงาน

•สดสวนของงบ R&D ในเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมตองบR&Dทงหมด

•สดสวนของงบR&DทเกยวกบgreengrowthตองบR&Dทงหมด

•สดสวนของสทธบตรทเกยวของกบสงแวดลอมหรอgreengrowthตอสทธบตรในกลมเดยวกนทมทวโลก

สนคาและบรการดานสงแวดลอม (EGS)

•สดสวนของมลคาเพมในสาขาEGSตอGDP•สดสวนการจางงานในสาขาEGS

เงนลงทนหรอเงนสนบสนนจากตางประเทศ

•สดสวนของเงนสนบสนนหรอเงนลงทนไหลเขาทเกยวของกบgreengrowthตอเงนทไหลเขาทงหมด

การตงราคาตนทนดานสงแวดลอมและการสงผานตนทน

•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอมตอGDP•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอมตอรายไดจากภาษทงหมด

•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอมตอรายไดจากภาษเงนไดสวนบคคล

•สดสวนเงนสนบสนนทเกยวของกบสงแวดลอมตอGDP•สดสวนของตนทนจากการเกบภาษการใชพลงงานตอราคาสนคา



2.4 Common Approach on Green Growth Indicators โดย GGKPTheGreenGrowthKnowledgePlatform(GGKP)เกดจากความ

รวมมอระหวาง Global Green Growth Institute, OECD, UNEP และWorldBankเพอทำาการศกษาวจยและใหคำาปรกษาเกยวกบการระบประเดนทเป นอปสรรคตอการเตบโตของประเทศอยางยงยนและเปนมตรตอสงแวดลอม ตลอดจนแนะนำาแนวทางปฏบตหรอการออกแบบนโยบายเพอแกไขในประเดนดงกลาวในปค.ศ.2013GGKPไดจดทำารายงานเรองMovingtowardsaCommonApproachonGreenGrowth Indicators เพอเปนกรอบพนฐานในการพฒนาตอยอดตวชวดของประเทศในดาน greengrowthและgreeneconomyโดยเนนทความเชอมโยงระหวางเศรษฐกจและสงแวดลอมเปนหลก

กลมตวชวดของGGKPคอนขางคลายคลงกบตวชวดของOECDคอมตวชวดดานปรมาณทรพยากรธรรมชาตผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากรธรรมชาต คณภาพชวตจากสภาวะแวดลอม และโอกาสในเชงเศรษฐกจและนโยบายทใชตอบสนอง แตการจดกลมยอยของตวชวดจะแตกตางกนเลกนอยโดยตวอยางของตวชวดทจะยกขนมาในGGKPสามารถแสดงไดดงตารางท2.11

ตารางท 2.11ตวอยางตวชวดgreengrowthของGGKP

ตวอยางตวชวด

การประเมนปรมาณทรพยากรธรรมชาต

ประชากรสตวนา •สดสวนของประชากรสตวนำาทอยในระดบปลอดภยไมเสยงตอการสญพนธ

ทรพยากรปาไม •พนทปาและความหนาแนนของปา•พนทปาปลกใหมหรอปลกในพนททเคยเปนปามากอน(re/afforestation)

ทรพยากรแรและพลงงาน

•ปรมาณและมลคาของทรพยากรแรและพลงงานทมอย



การประเมนปรมาณทรพยากรธรรมชาต

การใชพนทและความอดมสมบรณของดน

•การใชพนทและพนทในเขตอนรกษ•ระดบความเสอมโทรมของหนาดน•พนททนำาหลกการบรหารจดการการใชพนทอยางยงยนมาใช

ทรพยากรนา •ปรมาณและคณภาพของแหลงนำาทใชแลวไมหมดไป(renewableresource)

ความหลากหลายของระบบนเวศ

•พนททอยภายใตการคมครองสตวปา•พนทปาการเกษตรและการประมงทอยภายใตการบรหารจดการระบบนเวศอยางยงยน

•สตวทมแนวโนมจะสญพนธ•ความอดมสมบรณ ของสายพน ธ ( speciesabundance)

ผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากรธรรมชาต

นวตกรรม •งบในการศกษาและพฒนา(R&D)ดานgreengrowth•สทธบตรทเกยวของกบสงแวดลอมหรอgreengrowth•นวตกรรมทเกยวของกบสงแวดลอม

พลงงาน •GDPตอปรมาณการจดหาพลงงานขนตน(TPES)•สดสวนการบรโภคพลงงานตอประชากร•ผลตภาพจากการใชพลงงาน

แร •GDPตอปรมาณทรพยากรแรในประเทศทใช•ผลตภาพจากการใชทรพยากรแร

คารบอน •GDPตอการปลอยCO2จากการใชพลงงาน

•สดสวนของการใชพลงงานหมนเวยนในการผลตไฟฟา

ทมา: Moving towards a Common Approach on Green Growth Indicators 2013

ตารางท 2.11ตวอยางตวชวดgreengrowthของGGKP(ตอ)


2.5 ตวชวดของ World Bankทางดานธนาคารโลกเปนอกหนงองคกรทใหความสำาคญกบ green

growthและเชอวาinclusivegreengrowthจะนำาประเทศไปสการพฒนาอยางยงยนตลอดจนเปนสงทจำาเปนมประสทธภาพและสามารถทำาไดโดยไดจดทำารายงานเรอง Inclusive Green Growth: the Pathway toSustainableDevelopmentขนในปค.ศ.2012และใหคำานยามInclusiveGreen Growth วาเปนการเตบโตทางเศรษฐกจไปพรอมกบการใชทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ และสรางมลพษและสงผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสดในขณะทมความสามารถในการฟนฟกลบคนสสภาพเดมไดเมอเกดภยพบตทางธรรมชาตตลอดจนบรหารจดการสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตเพอปองการการเกดหายนะทรายแรงได6

แมวารายงานฉบบนจะเนนทประโยชนของ inclusive greengrowth ตลอดจนการออกแบบกลยทธและนโยบายเพอสงเสรมใหเกดinclusive green growth แตยงมสวนทกลาวถงความสำาคญของการพฒนาตวชวดในการประเมนผลการดำาเนนงานของนโยบาย ซงไดแบงกลมของตวชวดออกเปน 3 ดาน คอ 1) ดานสงแวดลอม2)เศรษฐกจและ3)สงคม โดยมตวอยางของตวชวดในแตละดานดงแสดงในตารางท2.12

6“greengrowth—thatis,growththatisefficientinitsuseofnaturalresources,cleaninthatit

minimizespollutionandenvironmentalimpacts,andresilientinthatitaccountsfornaturalhazards

andtheroleofenvironmentalmanagementandnaturalcapitalinpreventingphysicaldisasters”,

P. XI, Inclusive Green Growth: the Pathway to Sustainable Development (2012), world bank

Environment

Social Economy


ตารางท 2.12ตวอยางตวชวดเพอสงเสรมใหเกดinclusivegreengrowthของWorldBank



สงแวดลอมดขน •ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกลดลง•คณภาพอากาศและนำาดขน•พนทธรรมชาตไดรบการสงวนหรออนรกษไว

ดานเศรษฐกจ

เรงการพฒนานวตกรรม

•ผลตภาพของการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยเพมขน

•ประชาชนเขาถงไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยไดมากขน

ดานสงคม

เพมความสามารถในการฟนฟกลบคนสสภาพเดมไดเมอเกดภยพบตทางธรรมชาต ความผนผวนของราคาสนคา และวกฤตเศรษฐกจ

•มลคาความสญเสยลดลงจากการลดหรอปองกนความเสยงในการเกดภยพบต(เชนอทกภยวาตภยฯลฯ)

•สดสวนประชาชนทเผชญหนากบความผนผวนของราคานำามน

การสรางงานและลดความยากจน

•สดสวนการจางงานเพมขน•สดส วนของประชากรทสามารถเข าถงระบบโครงสรางพนฐานและบรการของระบบนเวศเพมขน(เชนนำาดมนำาสะอาดระบบสขาภบาลฯลฯ)

ทมา: Inclusive Green Growth: the Pathway to Sustainable Development 2012


2.6 การประเมนผลการดาเนนงานดานสงแวดลอม ของ EEATheEuropeanEnvironmentalAgency(EEA)เปนองคกรททำาการ

ศกษาวจยและพฒนา ทมบทบาทสำาคญในการกำาหนดมาตรฐานและการประเมนดานสงแวดลอมของประเทศในสหภาพยโรปซงประเทศอนๆ จากทวโลกไดนำาเอาผลการศกษาดงกลาวไปใชเปนแนวทางในการกำาหนดมาตรฐานดานสงแวดลอมในประเทศตนเองทงนEEAจะจดทำารายงานการประเมนผลการดำาเนนงานดานสงแวดลอมของประเทศในสหภาพยโรปทกป สำาหรบรายงานในปค.ศ.2018มเปาหมายเพอประเมนผลการดำาเนนงานของประเทศในสหภาพยโรปวามพฒนาการเขาส เปาหมายทกำาหนดไวใน The 7th

Environment Action Programme (7th EAP) มากนอยเพยงใด โดยจะประเมนตามเปาหมายหลก3ดานของthe7thEAPคอ1)ปกปองอนรกษและพฒนาทรพยากรธรรมชาต 2) ขบเคลอนเขาส green economy ทใชทรพยากรอยางมประสทธภาพปลอยคารบอนตำาและ3)ปองกนประชาชนจากความเสยงตอสขภาพและคณภาพชวตทดจากผลกระทบดานสงแวดลอมโดยตวชวดในแตละดานปรากฏในตารางท2.13

ตารางท 2.13ตวอยางตวชวดในรายงานการประเมนผลการดำาเนนงานดานสงแวดลอม


ดานท 1

ปกปอง อนรกษ และพฒนา

ทรพยากรธรรมชาต

•ปรากฏการณeutrophicationของระบบนเวศบนบกซงเปนผลจากมลพษทางอากาศ

•ความสมดลของธาตไนโตรเจนในพนทการเกษตร•การขยายพนทความเปนเมอง•การเปลยนแปลงของพนทปาไม•ประชากรสตวนำาอยในระดบทเหมาะสม•ความชกชมและการกระจายตวของนกและผเสอบางชนด•การคมครองพนธสตวและแหลงทอยอาศย•คณภาพของแหลงนำาผวดน



ดานท 2

ขบเคลอนเขาส green economy ทใชทรพยากรอยาง

มประสทธภาพ ปลอยคารบอนตา

•ผลตภาพของการใชทรพยากร•ปรมาณขยะและของเสย•สดสวนการรไซเคลขยะมลฝอยชมชน•สดสวนการใชนำาจดตอปรมาณนำาทงหมดทมในแหลงนำาจด

•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของทงประเทศ•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคการขนสง•สดสวนของการบรโภคพลงงานหมนเวยน•ประสทธภาพของการใชพลงงาน•ปรมาณการใชพลงงานในภาคครวเรอน•สดสวนการบรโภคเนอสตว(โปรตนจากเนอสตว)•สดสวนของรายไดจากภาษสงแวดลอมและภาษแรงงาน

•การจางงานและมลคาเพมในสาขาสนคาและบรการดานสงแวดลอม(EGS)

•งบทเกยวของการลงทนดานสงแวดลอมและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ดานท 3

ปองกนประชาชนจากความเสยงตอ

สขภาพและคณภาพชวตทดจากผลกระทบ


•คณภาพอากาศและมลพษทางอากาศ•คณภาพนำาใช(bathingwater)•จำานวนประเทศทมแผน/กลยทธดานการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

•มลภาวะทางเสยง•ความเสยงตอการไดรบสารเคมทเปนอนตราย•ยอดขายยากำาจดศตรพชและสตวโดยรวม

ทมา: EEA Environmental Indicator Report 2018

ตารางท 2.13ตวอยางตวชวดในรายงานการประเมนผลการดำาเนนงานดานสงแวดลอม(ตอ)


2.7 Cities questionnaire โดย Carbon disclosure projectCarbondisclosureprojectหรอCDPเปนplatformใหภาคเอกชน

และผบรหารราชการในระดบเมองไดเปดเผยขอมลผลการดำาเนนงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการบรหารจดการทรพยากรใหแกผลงทนและประชาคมโลกไดรบทราบ โดยจะมการประเมนเพอจดกลม ซงแบงออกเปน4กลมคอ1)กลมทเปดเผยขอมล(disclosure)2)กลมทตะหนกถงผลกระทบและความเสยง (awareness) 3) กลมทมนโยบายในการบรหารจดการ(management)และ4)กลมทเปนผนำา(leadership)แมวาCDPจะเปนโครงการภาคสมครใจใหเมองทสนใจเขารวมเปดเผยขอมลและรบการประเมนไดแตในปค.ศ.2018มเมองทเขารวมเปดเผยขอมลกบCDPมากถง323เมองจากทกภมภาคทวโลก

สำาหรบป ค.ศ. 2019 เมองทสนใจสามารถสงขอมลเพอเปดเผยและขอรบการประเมนไดถงวนท 10 กรกฎาคม ค.ศ. 2019 โดยชดคำาถามแบงออกเปน 10 กลม ดงน 1) แผนหรอนโยบายดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการบรหารจดการทรพยากร2)ความเสยงและความออนไหวจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 3) การปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 4) การปลอยกาซเรอนกระจกในระดบเมอง (หรอจงหวด)5) การลดกาซเรอนกระจก 6) โอกาสจากความรวมมอและการเขาถงแหลงเงนทน7)การปลอยกาซเรอนกระจกในเขตยอย (หรออำาเภอ,ตำาบล)8)พลงงาน9)การคมนาคมและ10)ความมนคงของทรพยากรนำา

2.8 The Green City Index โดย EIUEconomistIntelligenceUnit(EIU)รวมกบSiemensไดวจยและ

พฒนาTheGreenCity Indexเพอใชประเมนความยงยนของสงแวดลอมในระดบเมอง หรอ เมองสเขยว ตลอดจนชวยใหผ มสวนไดเสยเขาใจความทาทายในการพฒนาเปนเมองสเขยวในบรบทของตนเอง และสามารถกำาหนดนโยบายท เหมาะสมและม


ประสทธภาพไดในปค.ศ.2012ไดมการนำาTheGreenCityIndexไปใชประเมนเมองจากทวโลกทงหมด120เมองดวยกลมตวชวดหลก8กลมและตวอยางของตวชวดแสดงไดดงตารางท2.14

ตารางท 2.14ตวอยางตวชวดTheGreenCityIndex

กลมตวชวด ตวชวด

การปลอยกาซ CO2

•ปรมาณการปลอยกาซCO2

•ความเขมขนของการปลอยกาซCO2

•นโยบายดานการลดกาซเรอนกระจก

การใชพลงงาน •ปรมาณการใชพลงงาน•ความเขมขนของการใชพลงงาน•ปรมาณการใชพลงงานหมนเวยน•นโยบายดานพลงงานสะอาดและประสทธภาพการใชพลงงาน

สงกอสรางและอาคาร

•ปรมาณการบรโภคพลงงานของภาคครวเรอน•มาตรฐานดานประสทธภาพในการใชพลงงานของอาคาร

•นโยบายดานประสทธภาพในการใชพลงงานของอาคาร

การขนสงและจราจร

•ปรมาณการใชบรการรถขนสงสาธารณะ•เครอขายและความครอบคลมของบรการรถขนสงสาธารณะ

•นโยบายการลดปญหาจราจรตดขด•นโยบายสงเสรมการขนสงทลดผลกระทบตอสงแวดลอม(greentransport)

การใชพนทและของเสย

•ปรมาณขยะมลฝอย•ปรมาณการรไซเคลขยะ•นโยบายลดปรมาณขยะและของเสย•นโยบายเกยวกบการใชพนทอยางยงยน (greenlanduse)



ทรพยากรนา •ปรมาณการบรโภคนำา•ปรมาณนำาสญเสยของระบบจายนำาประปา (waterleakages)

•โครงสรางของระบบบำาบดนำาเสย•นโยบายดานการจดการแหลงนำาและบำาบดนำาอยางมประสทธภาพ

คณภาพอากาศ •ระดบความเขมขนของกาซไนโตรเจนออกไซดในอากาศ(ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร)

•ระดบความเขมขนของกาซซลเฟอรออกไซดในอากาศ(ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร)

•ระดบความเขมขนของอนภาคฝนละอองขนาดเลก(PM10)ในอากาศ(ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร)

•นโยบายการพฒนาคณภาพอากาศ

ดานธรรมาภบาลสงแวดลอม

•นโยบายและแนวทางการจดการสงแวดลอม•แนวทางการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอม•การมสวนรวมของประชาชนในการจดการสงแวดลอม

ทมา: The Green City Index 2012

2.9 Green City Conceptual Framework โดย Brilhante และ Klaas (2018)

ในปค.ศ.2018OrenisBrilhanteและJannesKlaasไดทำาการศกษาเรองGreenCityConceptandaMethodtoMeasureGreenCity Performance over Time Applied to Fifty Cities Globally:Influence of GDP, Population Size and Energy Efficiency โดยมเปาหมายจะพฒนาตวชวดเมองสเขยวทไมซบซอนและสามารถวดผลไดตอเนองในการศกษานมตวชวดทงหมด25ตวชวดถกแบงออกเปน2ดานคอเศรษฐกจเชงสงคมและสงแวดลอมดงตารางท2.15

ตารางท 2.14ตวอยางตวชวดTheGreenCityIndex(ตอ)


ตารางท 2.15ตวอยางตวชวดGreenCityConceptualFramework


เศรษ

ฐกจเ

ชงสง

คม

เศรษฐกจเชงสงคม •จำานวนประชากร•อตราการเตบโตของประชากร•GDPตอประชากร•อายคาดเฉลยของการชากร•GiniCoefficient•อตราการวางงาน•สดสวนของประชากรทเขาถงอนเตอรเนต

สงแว

ดลอม

การใชพลงงานและการปลอยกาซCO

2


•ปรมาณการใชไฟฟา•สดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

พนทสเขยวและการใชพนท •พนทสเขยวตอประชากร•ความหนาแนนของประชากร•สดสวนประชากรทอาศยอยในชมชนแออด

การขนสง •เครอข ายและความครอบคลมของบรการรถขนสงสาธารณะ

•สดสวนของการขนสงแตละรปแบบในวนทำางาน(นบตามจำานวนเทยว)

•สดสวนของถนนสำาหรบรถจกรยาน


กลมตวชวด ตวชวดสง

แวดล

อมขยะและของเสย •ปรมาณขยะและของเสย

•สดสวนปรมาณขยะและของเสยตอประชากร

•สดสวนการรไซเคลขยะ

ทรพยากรนำา •ปรมาณการบรโภคนำาตอประชากร•ปรมาณนำาสญเสยของระบบจายนำาประปา(waterleakages)

•สดสวนของประชากรทเขาถงนำาดมทสะอาด

สขาภบาล •สดสวนของประชากรทเขาถงระบบสขาภบาลทมคณภาพ

•สดสวนของการบำาบดนำาเสยตอปรมาณนำาเสยทงหมด

คณภาพอากาศ •ระดบความเข มข นของอนภาคฝ นละอองขนาดเลก(PM10)

ทมา: Green City Concept and a Method to Measure Green City Performance over Time Applied to Fifty Cities Globally: Influence of GDP, Population Size

and Energy Efficiency 2018

ตารางท 2.15ตวอยางตวชวดGreenCityConceptualFramework(ตอ)


2.10 ตวชวดเมองสงแวดลอมยงยน โดยกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดจดการประเมนเมองสงแวดลอมยงยนมาอยางตอเนองตงแตปพ.ศ.2547โดยมวตถประสงคเพอใหเทศบาลทกระดบไดนำากรอบแนวคดและเกณฑชวดเมองสงแวดลอมยงยนไปใชเปนเครองมอในการกำาหนดทศทางการพฒนาเมอง

ทงนกรอบแนวคดของเมองสงแวดลอมยงยนครอบคลม4มตของการพฒนาคอเมองอยดคนมสขสงแวดลอมยงยนและเทศบาลแหงการเรยนรและการบรหารจดการทดและมตวชวดรวมทงสน34ตวชวดอยางไรกตามกวาครงหนงของตวชวดเมองสงแวดลอมยงยน จะเกยวของกบมตดานสงคมการศกษาสถาบนครอบครวและประเพณวฒนธรรมและภมปญญาทองถนสำาหรบตวชวดทเกยวของกบมตดานเศรษฐกจ เศรษฐกจเชงสงคม และสงแวดลอมมอย16ตวชวดดงตารางท2.16

ตารางท 2.16ตวอยางตวชวดเมองสงแวดลอมยงยนโดยกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

องคประกอบตวชวดทเกยวของกบมตดานเศรษฐกจ

และสงแวดลอม

เมองอยด

เมองมการใชประโยชนทดนอยางเหมาะสม

•การกำาหนดการใชประโยชนทดนใหเปนไปตามบรบทของเมอง

•การพฒนาเมองและชมชนใหเปนไปตามผงเมอง

เมองมโครงสรางพนฐานทไดมาตรฐานสาหรบคนทกกลม

•การพฒนาโครงสรางพนฐานใหครอบคลมและเหมาะสมกบผใชประโยชน




เมองอยด

เมองมความมนคงดานเศรษฐกจ

•การยกระดบคณภาพชวตสำาหรบผมรายไดนอยและผดอยโอกาส

•การนำาหลกเศรษฐกจพอเพยงมาใชในชวตประจำาวน

เมองมความปลอดภย

•การจดการภยพบตและสาธารณภย

คนมสข

คนมสขภาพด •การเสรมสรางสขภาพทดของคนในเมอง•การคมครองสขภาพอนามย

สงแวดลอมยงยน

ทรพยากรธรรมชาตในเมองไดรบการดแลรกษาใหคงไวซงระบบนเวศทด

•การดแลรกษาและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตใหคงไวซงระบบนเวศทด

ของเสยหรอมลพษถกจดการอยางถกตองและเหมาะสม

•การจดการขยะมลฝอยชมชนอยางครบวงจรและเหมาะสม

•การจดการนำาเสย หรอมลพษทางอากาศอยางเหมาะสม

พนทสเขยวและภมทศนเมองไดรบการดแลรกษาอยางเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพแวดลอม

•การอนรกษและพฒนาพนทสเขยวใหเกดประโยชนตอการดำารงชวต

ตารางท 2.16ตวอยางตวชวดเมองสงแวดลอมยงยนโดยกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม(ตอ)




ประชาชนมวถชวตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม

•การสงเสรมการผลต การบรการ และการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม

•การสงเสรมการใชพลงงานและนำาอยางมประสทธภาพ

เทศบาลแหงการเรยนรและการบรหารจดการทด

การมวสยทศนและแผนงานทชดเจน

•การกำาหนดวสยทศนและยทธศาสตรพรอมแปลงไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

นวตกรรมการพฒนาเมอง

•นวตกรรมการพฒนาเมองดานตางๆ

ทมา: กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม

2.11 ตวชวดการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวด โดย สศช.ตงแตปพ.ศ.2556สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต(สศช.)ไดเรมพฒนารวมรวบขอมลและเผยแพรตวชวดการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวดมาอยางตอเนองทกปโดยมวตถประสงคเพอสรางเครองมอวดสถานะการพฒนาของจงหวดและกลมจงหวดทสามารถสะทอนผลการขบเคลอนการพฒนา และใชเปนขอมลประกอบการวเคราะหสำาหรบการวางแผนการพฒนาของจงหวดและกลมจงหวดตอไปในอนาคต

ตวชวดการพฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวดแบงออกเปน4 มต ไดแก 1) การเตบโตทางเศรษฐกจแบบมสวนรวม(Inclusive Growth) 2) การเตบโตทางเศรษฐกจและการเพมขดความสามารถในการแขงขน (Growth&Competitiveness)3)การเตบโตทางเศรษฐกจโดยคำานงถงการอนรกษ ธรรมชาตและ

ตารางท 2.16ตวอยางตวชวดเมองสงแวดลอมยงยนโดยกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม(ตอ)


สงแวดลอม (Green Growth) และ 4) ประสทธภาพในการดำาเนนงานของภาครฐ (Government Efficiency) ทงน สำาหรบมต green growthมตวชวดทงสน6ตวประกอบดวย

1)อตราการเปลยนแปลงของพนทปาไมในจงหวด(รอยละ)2)สดสวนปรมาณขยะทกำาจดถกตองตอปรมาณขยะทเกดขน(รอยละ)3) สดสวนเฉลยการปลอยกาซเรอนกระจก(ตนกาซเรอนกระจกตอคน)4)สดสวนปรมาณการใชไฟฟาภาคครวเรอนตอประชากร(kW-ชวโมง/คน)4)สดสวนปรมาณการใชไฟฟาในภาคทไมใชครวเรอนตอ GPP (kW-

ชวโมง/ลานบาท)5)สดสวนปรมาณนำามนเชอเพลงในภาคอตสาหกรรมตอ GPP ภาค

อตสาหกรรม(ลตร/ลานบาท)2.12 ตวชวดเมองอตสาหกรรมนเวศ โดย กนอ.

ในปพ.ศ.2553การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย(กนอ.)ภายใตวสยทศนทจะสรางเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ(EcoIndustrialEstate฿Networks) ทมดลยภาพและความยงยนทางดานเศรษฐกจ สงคม ชมชนสงแวดลอมและคณภาพชวตเพอสมรรถนะการแขงขนในระดบสากลโดยมเปาหมายสงสดเพอใหอตสาหกรรมอยรวมกบชมชนดวยความผาสกและยงยนไดเรมเผยแพรแนวนโยบายและแนวคดในการพฒนาอตสาหกรรมเชงนเวศ(Eco-Industry Development) ตลอดจนจดทำาขอกำาหนดคณลกษณะมาตรฐานของการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศไว 5 มต คอกายภาพเศรษฐกจสงแวดลอมสงคมและการบรหารจดการโดยมตวชวดทงหมด22ดานนอกจากนกนอ.ยงไดจดทำาเกณฑการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศไว3ระดบไดแกระดบEcoChampionคอนคมอตสาหกรรมทสามารถอยรวมกบชมชนอยางผาสกบนหลกธรรมาภบาลสงแวดลอมระดบEco-Excellencyคอ นคมอตสาหกรรมทสามารถพฒนาและยกระดบคณภาพชวตชมชนและคณภาพสงแวดลอมและระดบEco-WorldClassคอนคมอตสาหกรรมทสามารถเปนผนำาในการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศโดยเปนทพงของชมชนในการพฒนาคณภาพชวตและคณภาพสงแวดลอม


ทงกนอ.ไดดำาเนนการพฒนาเกณฑตวชวดการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศมาอยางตอเนองโดยในป2562กนอ.ไดทบทวนเกณฑระดบEcoChampion เพอใหสะทอนความเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ และสอดคลองกบการพฒนาตอยอดสการเปนEco–ExcellenceและEcoWorldClassทงนตวชวดทงหมด22ตวสามารถแสดงไดดงตารางท2.17

ตารางท 2.17ตวชวดการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศของกนอ.

มต ตวชวดEco

ChampionEco

Excellence

Eco World Class

กายภาพ

1 พนทนคมอตสาหกรรม

2 ระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ

3 อาคารโรงงานในนคมฯ

เศรษฐกจ

4 เศรษฐกจภาคอตสาหกรรม

5 เศรษฐกจชมชน

6 การบรหารจดการทรพยากร



ChampionEco

Excellence

Eco World Class

สงแวดลอม

7 การบรหารจดการทรพยากร

8 การบรหารจดการพลงงาน

9 ระบบการผลตและผลตภณฑ

10 มลภาวะทางนำา

11 การควบคมมลภาวะทางอากาศ

12 กากของเสย

13 มลภาวะทางเสยงกลนฝนควนเหตเดอดรอนรำาคาญ

14 ความปลอดภยและสขภาพ

15 การพงพาเกอกลซงกนและกนของอตสาหกรรม

ตารางท 2.17ตวชวดการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศของกนอ.(ตอ)



ChampionEco

Excellence

Eco World Class

สงคม

16 คณภาพชวตและสงคมของพนกงาน

17 คณภาพชวตและสงคมของชมชนโดยรอบ

การบรหารจดการ

18 การบรหารจดการพนทอยางมสวนรวม

19 การยกระดบการกำากบดแลโรงงาน

20 สงเสรมใหโรงงานเขาสระบบบรหารจดการระดบสากลและระดบประเทศ

21 การรณรงคสงเสรมใหโรงงานประยกตใชนวตกรรม/เครองมอการจดการ/ระบบบรหารจดการใหมๆ

22 การเปดเผยขอมลขาวสารและการจดทำารายงาน

ทมา: การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

ตารางท 2.17ตวชวดการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศของกนอ.(ตอ)


สำาหรบนคมอตสาหกรรมทจะขอรบรองเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศอนดบแรกตองตอบตวชวด(หรอเรยกอกอยางหนงวา“เกณฑเบองตน”)ใหครบทง22ดานโดยลกษณะของคำาตอบคอใชไมใชและไมเกยวของเมอคำาตอบในทง 22 ดาน คอ ใช หรอ ไมเกยวของ นคมอตสาหกรรมจงจะไดประเมนตวชวดสำาหรบแตละระดบในเชงลกตอไปเชนตวชวดท1พนทนคมอตสาหกรรมมพนทสเขยวตามเกณฑทบงคบหรอไม จะเปนเกณฑเบองตนสวนการประเมนในเชงลก คอ มพนทสเขยวมากกวาเกณฑทบงคบรอยละเทาไหรซงคำาตอบแตละตวชวดจะมเกณฑการใหคะแนนและหากไดคะแนนถงเกณฑทกำาหนดกจะไดรบการรบรองเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศระดบEcoChampion,EcoExcellenceและEcoWorldClassตอไป

ในตารางท 2.17 ขางตนแสดงใหเหนวา ตวชวดสำาหรบการประเมนระดบEcoChampion,EcoExcellenceและEcoWorldClassจะมความทบซอนอยบางสะทอนใหเหนถงตวชวดทมความสำาคญสำาหรบการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศในทกระดบซงประกอบดวยดานท17คณภาพชวตและสงคมของชมชนโดยรอบและดานท22การเปดเผยขอมลขาวสารและการจดทำารายงาน

บทท 3 การออกแบบตวชวดทเหมาะสมกบบรบทของประเทศ

3.1 สรปและเปรยบเทยบตวชวดทไดจากการทบทวนวรรณกรรมจากการศกษาและทบทวนตวชวดสำาหรบ green economy และ

green growth ในบททผานมา พบวา โดยสวนใหญ ชดตวชวดทพฒนาในแตละหนวยงานจะครอบคลม4หวขอหลก(ตารางท3.1)คอ1)สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตโดยวดจากจำานวน/ปรมาณคณภาพและความยงยนของทรพยากรธรรมชาตเมอเทยบกบอตราการบรโภค ตลอดจนความอดมสมบรณระบบนเวศ2)ผลตภาพและประสทธภาพจากการใชทรพยากร(พลงงานนำาและธรรมยากรธรรมชาต)ความเขมขนของการปลอยกาซเรอนกระจกและปรมาณของเสย3)คณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะแวดลอม


การเขาถง และคณภาพของทรพยากรและบรการดานสงแวดลอม และ 4)นโยบายของภาครฐในการสงเสรมใหเกดการพฒนาเขาส green economyสวนชดตวชวดของGGEIจะเพมประเดนเรองทาทของผนำาประเทศและการดำาเนนงานของภาคเอกชนเขามาดวย

ตารางท 3.1 เปรยบเทยบตวชวดทถกพฒนาโดยหนวยงานระดบสากล

หวขอEEA GGEI GGKP OECD UNEP WB

(a) (b) (a) (b) (a) (b) (a) (b) (a) (b) (a) (b)

1. สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

2. ผลตภาพ/ประสทธภาพจากการใชทรพยากร

3. คณภาพชวตของประชาชน

4. นโยบายของภาครฐ

5. ทาทของผนาประเทศ และการสนองของสอ

6. การดาเนนงานของภาคเอกชน


สำาหรบตารางท3.1หากมเครองหมายถกในคอลมน(a)หมายถงมชอของดาน/กล มของตวชวดตรงกบหวขอในทางซายมอ และคอลมน (b)หมายถงมตวชวดรายตวทสอดคลองกบหวขอในทางซายมอทงนตารางดงกลาวแสดงใหเหนวาชดตวชวดของทกสำานกจะมการจดกลมสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตแยกออกมาสะทอนใหเหนวาหวขอนเปนประเดนสำาคญของgreengrowthและการพฒนาเขาสgreeneconomyสวนตวชวดดานผลตภาพ/ประสทธภาพจากการใชทรพยากรและคณภาพชวตของประชาชน


แมจะไมแบงกลมออกมาชดเจนในชดตวชวดของบางหนวยงาน แตยงมตวชวดรายตวทสอดคลองกบหวขอดงกลาว สวนนโยบายของภาครฐมเพยงชดตวชวดของGGEI เทานนทไมมตวชวดเกยวของกบประเดนนเลยแตเปนสำานกเดยวทเนนดานทาทของผนำาประเทศและการพาดหวขาวของสอในประเดนทเกยวของกบระดบการพฒนาเขาสgreeneconomyตลอดจนการดำาเนนงานของภาคเอกชนซงอาจจะสะทอนนโยบายของภาครฐไดในระดบหนง

3.2 การพฒนาตวชวดทใชประเมนระดบการพฒนาในการพฒนาตวชวดทเหมาะสมกบบรบทของประเทศควรจะมความ

สอดคลองกบยทธศาสตร แผนการพฒนาประเทศและเปาหมายในระยะยาวเพอใชประเมนผลการดำาเนนงานวาเปนไปตามทศทางทคาดไวหรอไม ตลอดจนใชประเมนความเสยง และโอกาสทกำาลงเผชญเพอนำาไปเปนขอมลในการออกแบบนโยบายในอนาคตทงนในยทธศาสตรชาต20ปและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 มยทธศาสตรและตวชวดทนาจะเกยวของกบการพฒนาเขาสgreeneconomyดงน

• ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2561-2580) ในยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขนมตวชวดดานผลตภาพการผลตของประเทศทงในปจจยการผลตและแรงงานในยทธศาสตรดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม มตวชวดดานความแตกตางของรายไดและการเขาถงบรการภาครฐระหวางกลมประชากร และในยทธศาสตรดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอมมตวชวดดาน(1)พนทสเขยวทเปนมตรกบสงแวดลอม (2) สภาพแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตทเสอมโทรมไดรบการฟนฟ (3) การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม และ (4)ปรมาณกาซเรอนกระจกและมลคาเศรษฐกจฐานชวภาพ

• แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (แผนพฒนาฯ ฉบบท 12) ยทธศาสตรท3การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยนมเปาหมายและตวชวดดาน(1)การเพมผลตภาพการผลตของ


ประเทศและ(2)การพฒนาพนทไปสเมองอตสาหกรรมนเวศยทธศาสตรท4การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยนมเปาหมายและตวชวดดาน(1)รกษาและฟนฟฐานทรพยากรธรรมชาตทงพนทปาและความหลากหลายทางชวภาพ(2)สรางความมนคงดานนำาและบรหารจดการทรพยากรนำาทงนำาผวดนและนำาใตดนใหมประสทธภาพ (3) สรางคณภาพสงแวดลอมทด ลดมลพษ และลดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนและระบบนเวศ(4)เพมประสทธภาพการลดกาซเรอนกระจกและขดความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและ(5)เพมประสทธภาพการบรหารจดการเพอลดความเสยงจากภยพบต ความสญเสยในชวตและทรพยสนทเกดจากสาธารณภยลดลง ยทธศาสตรท 7 การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส มเปาหมายและตวชวดดาน (1) การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสในภาพรวมมเปาหมายเพอลดความเขมการใชพลงงาน (2) การพฒนาดานพลงงาน เพอเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนตอปรมาณการใชพลงงานขนสดทายและลดการพงพากาซธรรมชาตในการผลตไฟฟา ยทธศาสตรท 8 การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจยและนวตกรรม มเปาหมายและตวชวดดานการเพมความเขมแขงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศโดยเพมสดสวนงบประมาณและการลงทนเพอการวจยและพฒนาและยทธศาสตรท9การพฒนาภาคเมองและพนทเศรษฐกจเปาหมายและตวชวดดานพนทฐานเศรษฐกจหลกมระบบการผลตทมประสทธภาพสงและเปนมตรตอสงแวดลอม โดยวดจากคาเฉลยสารอนทรยระเหยงายในพนทอตสาหกรรมหลก

ท งน สามารถสรปในเบ องต นได ว าทงยทธศาสตรชาต 20ป และแผนพฒนาฯฉบบท 12 ครอบคลมประเดนครบทง 3 ดาน คอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ผลตภาพและประสทธภาพจากการใชทรพยากร และคณภาพชวตของประชาชน เพยงแคกระจายตว


อยในหลายยทธศาสตรเทานนดงนนตวชวดgreeneconomyของประเทศไทย อยางนอยควรจะครอบคลมเปาหมายในยทธศาสตรชาต 20 ป และแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ในรายการทกลาวไวขางตนและเพมตวชวดดานการประเมนความเสยงโอกาสและการใชเครองมอในเชงนโยบายเขาไปดวยดงน

3.2.1 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ใชวดความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตเชนปาไมนำาดนฯลฯตลอดจนความหลากหลายของระบบนเวศและพนธสตว และปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก โดยมกลมยอยของตวชวด 6 กลม ตลอดจนมตวอยางตวชวดวธการคำานวณและแหลงขอมลทใชในการคำานวณดงตารางท3.2

ตารางท 3.2 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

กลมตวชวด ตวอยางตวชวด วธการคานวณ และแหลงขอมล


•สดสวนของชนดพนธสตวมกระดกสนหลงในไทยทถกคกคาม=

จำานวนชนดพนธสตวมกระดกสนหลงในไทย

จำานวนชนดพนธสตวมกระดกสนหลงในไทยทถกคกคาม

โดยการคำานวณตวชวดสามารถคำานวณแยกตามกลมของพนธสตว (สตวเลยงลกดวยนม นก สตวเลอยคลานสตวสะเทนนำาสะเทนบกและปลา)เพอใหมความเฉพาะเจาะจงมากขนสามารถนำาไปใชเปนขอมลประกอบการจดทำามาตรการแกไขไดตรงจดแหลงขอมล:สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมขาตและสงแวดลอมปทมขอมลลาสด:2559http://www.onep.go.th/env_data/2016/01_38/

จำานวนชนดพนธสตวมกระดกสนหลงในไทย



ทรพยากรปาไม พนทอนรกษ และพนทปาสงวน

•พนทปาไมของไทยทงหมด(ไร)/พนทอนรกษ(ไร)/พนทเขตรกษาพนธสตวปา(ไร)/พนทเขตรกษาพนธสตวปา(ไร)

•สดสวนพนทปาไม=พนทปาไม

พนททงหมด

•สดสวนของพนทปาอนรกษ= สดสวนของพนทอนรกษ

พนทปาไม

•สดสวนของพนทเขตรกษาพนธสตวปา= พนทเขตรกษาพนธสตวปา


•สดสวนของพนทเขตรกษาพนธสตวปา= พนทปาสงวนแหงชาต


แหลงขอมล:กรมปาไม กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพชปทมขอมลลาสด:2560

อกหนงตวชวดทควรนำามาประเมนในดานทรพยากรปาไมคอพนทปาปลกใหม หรอ ปลกในพนททเคยเปนปามากอน (re/afforestation) ซงจะสะทอนผลการดำาเนนงานของนโยบายทสงเสรมการเพมพนทปาอยางไรกตามปจจบนในประเทศไทยยงไมมการเกบขอมลดงกลาวและเผยแพรอยางเปนระบบ

ตารางท 3.2 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต(ตอ)



ทรพยากรดน ความเสอมโทรมของทรพยากรดน=พนททมสภาพดนเสอมโทรมแหลงขอมล:กรมพฒนาทดนปทมขอมลลาสด:2554(ทวประเทศ)2557(13จงหวดในภาคเหนอและกลาง)มการจดเกบขอมลชดดนประเภทตางๆซงอาจจะสามารถนำามาคำานวณพนทเสอมโทรมไดhttp://www.ldd.go.th/www/lek_web/web.jsp?id=17837

ทรพยากรนา •ปรมาณ ปรมาณนำาบาดาลทกกเกบรวม (ลานลกบาศกเมตร) ปรมาณนำาบาดาลทสามารถนำามาใชได (ลานลกบาศกเมตร) ปรมาณนำากกเกบ(ลานลกบาศกเมตร)

•คณภาพ สดสวนของเกณฑคณภาพนำาแหลงนำาผวดนทอยในเกณฑดและดมาก สดสวนของเกณฑคณภาพนำาทะเลชายฝงทอยในเกณฑดและดมาก

แหลงขอมล(ปทมขอมลลาสด):กรมควบคมมลพษ(2561)กรมทรพยากรนำาบาดาล(2560)กรมชลประทาน(2561)





•ปรมาณของทรพยากรแรทมศกยภาพเปนไปได(ลานตน)

•มลคาของทรพยากรแรทมศกยภาพเปนไปได(ลานลานบาท)

•อตราการขดเจาะแร/เกบเกยวแร=

มลคาการผลตทรพยากรแร

มลคาทรพยากรแรทมศกยภาพเปนไปได

แหลงขอมล(ปทมขอมลลาสด):กรมทรพยากรธรณ(2558)กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร(2560)


3.2.2 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากร ใชวดผลตภาพของระบบเศรษฐกจจากการใชทรพยากรและการปลอยกาซเรอนกระจกเพอสะทอนใหเหนวาการเตบโตของระบบเศรษฐกจนนไมไดเกดจากการเพมกำาลงการผลตหรอทรพยากรทใชในการผลตเทานน แตเปนการเพมผลตภาพทำาใหสดสวนของการเตบโตของระบบเศรษฐกจมมากกวาตนทนจากการใชทรพยากรและมลคาผลกระทบตอสงแวดลอม โดยมกลมยอยของตวชวด5กลมตลอดจนมตวอยางตวชวดวธการคำานวณและแหลงขอมลทใชในการคำานวณดงตารางท3.3



ตารางท 3.3 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากร


กาซเรอนกระจก •ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอGDP(ตนCO2 เทยบ

เทา/ลานบาท)•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอGDPรายสาขา(ตนCO

2เทยบเทา/ลานบาท)

•ปรมาณการปลอยกาซCO2จากการใชพลงงาน(ลานตนCO

2)

•ปรมาณการปลอยกาซCO2จากการใชพลงงานตอGDP

(ตนCO2/ลานบาท)

•ปรมาณการปลอยกาซCO2จากการใชพลงงานตอรายได

ประชาชาต(ตนCO2/ลานบาท)

แหลงขอมล(ปทมขอมลลาสด):สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน(2560) สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม(2556)สำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2561)

พลงงาน •การใชพลงงานขนสดทาย(finalenergyconsumption)ตอประชากร(ktoe/คน)

•ความเขมขนของการใชพลงงาน(EnergyIntensity)(ktoe/พนลานบาท)=การใชพลงงานขนสดทาย

ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

•ความเขมขนของการใชพลงงานรายสาขา(ktoe/พนลานบาท)เชนอตสาหกรรมการผลตการเกษตรฯลฯ

•สดสวนของการใชพลงงานขนสดทายทเปนพลงงานหมนเวยนตอการจดหาพลงงานขนตนทงหมด (TotalPrimaryEnergySupply)

แหลงขอมล (ปทมขอมลลาสด): สำานกงานสถตแหงชาต (2560)สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน(2560)สำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2561)



ไฟฟา •สดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน•ปรมาณการปลอยกาซ CO

2 ตอหนวยการผลตไฟฟา

(กโลกรมCO2/kWh)

แหลงขอมล:การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยการไฟฟานครหลวง

การไฟฟาสวนภมภาคสำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน

ปทมขอมลลาสด:2561

นา •การใชนำาทวประเทศตอ GDP (ลานลกบาศกเมตร/ลานบาท)

•การใชนำาตอGDPรายสาขา(ลานลกบาศกเมตร/ลานบาท)แหลงขอมล:ปจจบนมเพยงขอมลการใชนำาจากการประปานครหลวงและการประปาสวนภมภาคซงยงไมรวมขอมลการใชนำาจากอางเกบนำาอกทงการแบงประเภทผใชนำายงไมไดจำาแนกออกเปนรายสาขาในระบบเศรษฐกจ

ขยะและของเสย •ปรมาณกากของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมตอ GDPสาขาอตสาหกรรมการผลต(ตน/พนลานบาท)

•ปรมาณกากของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมทไดรบการจดการตอปรมาณกากของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมทงหมด

•อตราการเกดขยะมลฝอย(กโลกรม/คน/วน)•ขยะมลฝอยทเกดขน•ขยะมลฝอยทกำาจดไมถกตองแหลงขอมล:กรมควบคมมลพษ

ปทมขอมลลาสด:2560


ตารางท 3.3 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากร(ตอ)


3.2.3 ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะแวดลอม ใชวดผลกระทบทประชาชนจะไดรบจากการขยายตวของระบบเศรษฐกจทไมเปนมตรตอสงแวดลอมสงผลตอเนองใหเกดผลมลพษทางอากาศและทางนำาตอประชาชน โดยมกลมยอยของตวชวด 2 กลม ตลอดจนมตวอยางตวชวดวธการคำานวณและแหลงขอมลทใชในการคำานวณดงตารางท3.4

ตารางท 3.4 ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะแวดลอม


คณภาพอากาศ •จานวนวนทคณภาพอากาศมคาเกนมาตรฐานในแตละป เชนจำานวนวนทคาฝนละอองPM2.5เกนคามาตรฐานในแตละพนท

•จานวนผปวยทเขารบการรกษาในโรคทเกดจากมลพษทางอากาศ เนองจากยงไมมการเกบขอมลสาเหตการปวยจากโรคทเกดจากมลพษทางอากาศในเบองตนอาจจะใชสถตของโรคอนเปนตวแปรแทนเชน

จำานวนผ ปวยนอกทเขารบการรกษาในโรคระบบหายใจ จำานวนผปวยใน (หลกประกนสขภาพถวนหนา และสวสดการรกษาพยาบาลของขาราชการและครอบครว)ทเขารบการรกษาในโรคหลอดลมอกเสบโรคถงลมโปงพองและโรคปอดชนดอดกนแบบเรอรงอนโรคหดโรคหลอดลมเลกโปงพอง โรคฝนสะสมในปอด และโรคอนๆของระบบทางเดนหายใจ

แหลงขอมล(ปทมขอมลลาสด):กรมควบคมมลพษ(2561)ระบบสถตทางการทะเบยนกระทรวงมหาดไทย(2561)สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข(2560)



คณภาพนา และการเขาถงทรพยากรนา

•คณภาพนาประปา ดานกายภาพ ดานเคม และดานแบคทเรย เทยบกบมาตรฐานขององคการอนามยโลก(WorldHealthOrganization:WHO)

•สดสวนของประชากรทเขาถงระบบนาสะอาดทใชดมกนไดอยางตอเนอง โดยจะใชจำานวนประชากรทเขาถงระบบนำาประปาดมได เปนตวแปรแทนในการวดคาประชากรทเขาถงระบบนำาสะอาดทใชดมกนไดอยางตอเนอง

ประชากรทจำานวนประชากรในพนทนำาประปาดมได

ประชากรทงหมด

•สดสวนของประชากรทเขาถงระบบนำาประปาแหลงขอมล:การประปานครหลวงการประปาสวนภมภาคปทมขอมลลาสด:2561


3.2.4 ตวชวดดานความเสยงและโอกาส ใชวดความเสยงของประชากรและระบบเศรษฐกจจากความเสอมโทรมของทรพยากรและภยธรรมชาตตลอดจนใชวดโอกาสทจะไดรบจากการสงเสรมการเตบโตทเปนมตรตอสงแวดลอมโดยมกลมยอยของตวชวด2กลมตลอดจนมตวอยางตวชวดวธการคำานวณและแหลงขอมลทใชในการคำานวณดงตารางท3.5ฃ

ตารางท 3.4 ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะแวดลอม(ตอ)


ตารางท 3.5 ตวชวดดานความเสยงและโอกาส

กลมตวชวด ตวอยางตวชวด

ความเสยงจากความเสอมโทรมของทรพยากรและภยธรรมชาต

•มลคาความเสยหายจากภยธรรมชาต (ดนถลม วาตภยอทกภยความแหงแลงและภยหนาว)

•สดสวนของประชากรทไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาต•งบประมาณของรฐบาลทใชในการบรรเทาเสยหายจากภยธรรมชาต

แหลงขอมล:กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยปทมขอมลลาสด:2559

เมอง/นคมอตสาหกรรมเชงนเวศ

•สดสวนเมองอตสาหกรรมนเวศตอพนทอตสาหกรรมทงหมดสำาหรบประเทศไทยเมองอตสาหกรรมนเวศอาจจะวดไดจากเมองอตสาหกรรมทไดรบการประเมนของกนอ.อยในระดบEcoChampion,EcoExcellenceหรอEcoExcellence

แหลงขอมล:การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยปทมขอมลลาสด:2561


3.2.5 ตวชวดดานการใชเครองมอในเชงนโยบายสะทอนใหเหนวารฐบาลมนโยบายทใหความสำาคญกบการสงเสรมการพฒนาทเปนมตรตอสงแวดลอมและการจดเกบตนทนสงแวดลอม โดยมกลมยอยของตวชวด2 กลม ตลอดจนมตวอยางตวชวด วธการคำานวณ และแหลงขอมลทใชในการคำานวณดงตารางท3.6


ตารางท 3.6 ตวชวดดานการใชเครองมอในเชงนโยบาย


การจดสรรงบประมาณ

•สดสวนงบประมาณทเกยวของกบGreengrowth(เชนการพฒนาและเพมประสทธภาพการใชพลงงาน การบรหารจดการนำา การจดการขยะและสงแวดลอมฯลฯ)ตอGDP

•สดสวนงบประมาณทเกยวของกบGreengrowthตองบประมาณทงหมดทจดสรรในปนน

แหลงขอมล:สำานกงานประมาณปทมขอมลลาสด:2560•สดสวนของงบประมาณในการศกษาและพฒนา (R&D)แหลงพลงงานหมนเวยนตองบ R&D ดานพลงงานทจดสรรในปนน

•สดสวนของงบประมาณ R&D ทเกยวของกบ GreengrowthตองบR&Dทงหมดทจดสรรในปนน

แหลงขอมล:ปจจบนยงไมมขอมล

การตงราคาตนทนดานสงแวดลอม

•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอม (เชนภาษเงนไดปโตรเลยม ภาษนำามน (สรรพสามต) ภาษเทศบาล)ตอGDP

•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอมตอรายไดจากภาษทงหมด

แหลงขอมล:กระทรวงการคลงปทมขอมลลาสด:2560



3.3 การพฒนาตวชวดในระดบเมอง/จงหวดโดยภาพรวมตวชวดในระดบเมอง/จงหวด ยงมความคลายคลงกบ

ตวชวดในระดบประเทศเพยงแตมขอบเขตของการประเมนทแคบกวาอยางไรกตาม จากการทบทวนวรรณกรรมจะเหนไดวา บางตวชวดในระดบประเทศอาจจะไมปรากฏในตวชวดระดบเมอง/จงหวด เชน รายไดจากการเกบภาษเกยวของกบสงแวดลอมสดสวนของงบประมาณในการศกษาและพฒนาเกยวกบแหลงพลงงานหมนเวยน/เทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมสดสวนของเงนสนบสนนหรอเงนลงทนจากตางประเทศทเกยวของกบ green growthและสดสวนของสทธบตรทเกยวของกบสงแวดลอม/greengrowthสวนหนงเปนเพราะหลายเมอง/จงหวดในประเทศแทบจะไมมขอมลเหลานเพราะไมมกจกรรมทางเศรษฐกจหรอสงคมทเกยวของกบประเดนนนเลย

ดงนนตวชวดในระดบเมอง/จงหวดสำาหรบการประเมนใหครอบคลมทกพนทในประเทศควรเปนการประเมนประเดนพนฐานเชนการปลอยกาซเรอนกระจกการใชพลงงานการใชไฟฟาของภาคครวเรอนการบรหารจดการทรพยากรนำาและนำาเสย การบรหารจดการขยะและของเสย ฯลฯ อกทงในแตละกลมตวชวดนอกจากจะประเมนสถานะปจจบนแลวควรมการประเมนนโยบายการดำาเนนงานของพนททเกยวของกบการเปนเมองสเขยวดวยทงนจากประเดนทกลาวขางตน ประกอบกบตวช วดทได จากการทบทวนวรรณกรรมในบททผานมา สามารถจดกลมตวชวดในระดบเมอง/จงหวด ไดดงตารางท3.7


ตารางท 3.7 ตวชวดในระดบเมอง/จงหวด


การปลอยกาซ CO

2


•ความเขมขนของการปลอยกาซCO2

•มนโยบายดานการลดกาซCO2และกาซเรอนกระจก

การใชพลงงาน •ปรมาณการบรโภคพลงงาน/ไฟฟาในภาคครวเรอนและอตสาหกรรม

•ความเขมขนของการใชพลงงาน/ไฟฟา ในภาคครวเรอนและอตสาหกรรม

•สดสวนการใชพลงงานหมนเวยน•มนโยบายดานพลงงานสะอาด และประสทธภาพการใชพลงงาน

พนทสเขยวและการใชพนท

•สดสวนของพนทสเขยว•มนโยบายเมองยงยนหรอเมองคารบอนตำา

ขยะและของเสย •ปรมาณขยะมลฝอย•ปรมาณการรไซเคลขยะ•สดสวนของขยะทถกกำาจดอยางถกตอง•มนโยบายลดปรมาณขยะและของเสย

ทรพยากรนา •ปรมาณการใชนำาประปา•สดสวนของประชากรทเขาถงนำาดมและนำาใชทสะอาด•สดสวนของประชากรในชมชนทมระบบบำาบดนำาเสยตอประชากรทงหมด

•มนโยบายดานการจดการแหลงนำาและบำาบดนำาอยางมประสทธภาพ

คณภาพอากาศ •ระดบความเขมขนของกาซซลเฟอรไดออกไซดในอากาศ(ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร)



คณภาพอากาศ •ระดบความเขมขนของอนภาคฝ นละอองขนาดเลก(PM10)ในอากาศ(ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร)

•มนโยบายการพฒนาคณภาพอากาศ

ความเสยงจากการเสอมโทรมของสภาพแวดลอมและทรพยากร

•มลคาความเสยหายจากภยพบต•มนโยบายเกยวกบการจดการภยพบตและสาธารณภย


3.4 ตวอยางการคานวณตวชวด green economy ของไทยโดยเปรยบเทยบ

ในสวนนจะขอยกตวอยางตวชวดgreeneconomyของประเทศไทยตามตวชวดทเสนอไวในขอ3.2และ3.3อยางไรกดดวยขอจำากดดานขอมลผวจยจะยกตวอยางตวชวดเพยงบางตวโดยใชขอมลทมอยและสามารถเขาถงไดโดยบคคลทวไป ทงน การประเมนจะแบงออกเปน 2 ระดบ คอ ระดบประเทศและระดบจงหวด

3.4.1 ระดบประเทศสำาหรบรายงานฉบบนจะหยบยกการประเมนตวชวดดานการ

เปลยนแปลงสภาพภมอากาศพลงงานและประสทธภาพการใชทรพยากรขนมาเปนตวอยาง เนองจากขอมลเกยวกบตวชวดดงกลาวมการจดทำาในเกอบทกประเทศทวโลกดงนนผลจากการประเมนตามตวชวดจะสามารถนำาไปเปรยบเทยบกบประเทศอนเพอสะทอนใหเหนถงระดบการพฒนาของไทยเทยบกบในภมภาคหรอทวโลก

ตารางท 3.7 ตวชวดในระดบเมอง/จงหวด(ตอ)


1) ปรมาณการปลอย CO2 ความเขมขนของการปลอย CO

2 ตอ

ประชากรและตอGDP

โดยภาพท3.1แสดงปรมาณการปลอยCO2และความเขมขนของการ

ปลอย CO2 ตอประชากรของไทย ระหวางป 2551 – 2560 ซงจดทำาโดย

สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในป 2560ประเทศไทยปลอยCO

2ทงสน258.2ลานตนคดเปนการปลอยCO

2 3.90

ตนตอประชากร(มแนวโนมเพมขนเลกนอยจากป2551และคอนขางคงทในชวงป2557-2560)สวนชดขอมลของGlobalCarbonAtlasแสดงใหเหนวาในป 2560 การปลอย CO

2 ของทวปเอเชย ภมภาคอาเซยน และไทยม

สดสวนเปนรอยละ0.924.17และ46.8ของปรมาณการปลอยCO2ทวโลก

ตามลำาดบ (ภาพท 3.2) หากจดอนดบทกประเทศทวโลก (จากนอยไปมาก)ไทยมสดสวนการปลอยCO

2ตอGDPนอยทสดเปนอนดบท97และมสดสวน

การปลอยCO2ตอประชากรนอยทสดเปนอนดบท134(ตารางท3.8)

ภาพท 3.1 ปรมาณการปลอย CO2 และความเขมขนของการปลอยตอ

ประชากรของไทย

แหลงขอมล: กลมงานตดตามประเมนสถานการณ, สานกงานนโยบายและแผนทรพยากร

ธรรมชาตและสงแวดลอม


ภาพท 3.2 สดสวนการปลอย CO2 ของทวปเอเชย อาเซยน และไทย ตอ

ปรมาณการปลอยCO2ทวโลก(2560)

แหลงขอมล: Global Carbon Atlas

ตารางท 3.8 ลำาดบความเขมขนของการปลอยตอ GDP และตอประชากรของไทย(2560)

ลาดบ ประเทศ CO2 (kg)/

GDP (USD)ลาดบ ประเทศ CO

2 (ton)/

ประชากร

94 Argentina 0.29 131 Chile 4.69

95 Greece 0.29 132 CookIslands

4.72

96 India 0.29 133 Switzerland 4.73

97 Thailand 0.30 134 Thailand 4.79

98 USA 0.31 135 Ukraine 4.80

ทวโลก36พนลานCO2

เอเชย,46.8%อาเซยน,4.17%

ไทย,0.93%


ลาดบ ประเทศ CO2 (kg)/

GDP (USD)ลาดบ ประเทศ CO

2 (ton)/

ประชากร

99 Malaysia 0.31 136 Nauru 4.94

100 Georgia 0.31 137 Venezuela 4.99

Global 0.32 Global 4.79

Asia 0.36 Asia 4.05

ASEAN 0.22 ASEAN 5.44

แหลงขอมล: Global Carbon Atlas

2)ปรมาณการจดหาพลงงานขนตนและสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอGDPและตอประชากร

โดยภาพท3.3แสดงปรมาณการจดหาพลงงานขนตนสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอGDPและตอประชากรของไทยระหวางป2548–2561ซงจดทำาโดยสำานกงานนโยบายและแผนพลงงานในป2561ประเทศไทยมปรมาณการจดหาพลงงานขนตน(TotalPrimaryEnergySupply:TPES)134.2ลานตนนำามนเทยบเทา(Mtoe)มTPESตอGDPเทากบ8.23(มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง)Mtoe/ลานลานบาทและมTPESตอประชากรเทากบ2.02Mtoe/ลานคน ทางดานขอมลจาก International Energy Agency(IEA) ในป2559แสดงใหเหนวาหากจดอนดบทกประเทศทวโลก (จากนอยไปมาก)ไทยมสดสวนTPESตอGDPนอยเปนอนดบท109และมสดสวนTPESตอประชากรนอยเปนอนดบท82(ตารางท3.9)

ตารางท 3.8 ลำาดบความเขมขนของการปลอยตอ GDP และตอประชากรของไทย(2560)(ตอ)


ภาพท 3.3 ปรมาณและสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอGDPและตอประชากรของไทย

แหลงขอมล: EPPO, Thailand

ตารางท 3.9 ลำาดบสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอ GDP และตอประชากรของไทย(2559)

ลาดบ ประเทศ TPES (toe)/ GDP

(thousand USD, 2010)

ลาดบ ประเทศ TPES (toe)/ ประชากร

(คน)

10 Japan 0.07 24 Philippines 0.53

21 Singapore 0.09 48 VietNam 0.87

66 Philippines 0.19 79 BosniaandHerzegovina

1.92

73 SouthKorea 0.22 80 Argentina 1.97


ลาดบ ประเทศ TPES (toe)/ GDP

(thousand USD, 2010)

ลาดบ ประเทศ TPES (toe)/ ประชากร

(คน)

85 Malay 0.26 81 HongKong,China

1.98

95 China 0.31 82 Thailand 2.01

106 SouthAfrica 0.33 83 Croatia 2.03

107 Coted’Ivoire 0.34 84 Chile 2.07

108 Tajikistan 0.34 85 Greece 2.1

109 Thailand 0.34 88 China 2.15

110 India 0.35 104 Malaysia 2.85

111 BosniaandHerzegovina

0.36 111 Japan 3.35

112 Niger 0.36 122 Singapore 4.88

125 Vietnam 0.49 129 Korea 5.51

Global average

0.28 Global average

2.52

แหลงขอมล: International energy agency (IEA)

3)การบรโภคพลงงานขนสดทายสดสวนของการบรโภคพลงงานขนสดทายตอGDPและตอประชากร

โดยภาพท 3.4 แสดงปรมาณการบรโภคพลงงานขนสดทาย สดสวนของการบรโภคพลงงานขนสดทายตอGDPและตอประชากรของไทยระหวางป2548–2561ซงจดทำาโดยสำานกงานนโยบายและแผนพลงงานในป2561ประเทศไทยมการบรโภคพลงงานขนสดทาย88.6Mtoeมสดสวนการบรโภค

ตารางท 3.9 ลำาดบสดสวนของการจดหาพลงงานขนตนตอ GDP และตอประชากรของไทย(2559)(ตอ)


พลงงานขนสดทายตอ GDP เทากบ 5.43 (มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง)Mtoe/ลานลานบาทและมการบรโภคพลงงานขนสดทายตอประชากรเทากบ1.33Mtoe/ลานคน ในสวนของชดขอมลจาก IEA แสดงใหเหนวาหากจดอนดบทกประเทศทวโลก(จากนอยไปมาก)ไทยมสดสวนการบรโภคพลงงานขนสดทายตอประชากรนอยเปนอนดบท86ในป2560(ตารางท3.10)

ภาพท 3.4 มลคาและสดสวนของการบรโภคพลงงานขนสดทายตอ GDPและตอประชากรของไทย


ตารางท 3.10ลำาดบสดสวนการบรโภคพลงงานขนสดทายตอประชากรของไทย(2560)

ลาดบ ประเทศ Final energy consumption (toe)/ประชากร

ลาดบ ประเทศ Final energy consumption

(toe)/ประชากร

83 Uruguay 1.36 15 Philippines 0.31

84 Bulgaria 1.40 50 VietNam 0.69


ลาดบ ประเทศ Final energy consumption (toe)/ประชากร

ลาดบ ประเทศ Final energy consumption

(toe)/ประชากร

85 Argentina 1.41 95 Malaysia 1.79

86 Thailand 1.42 109 Japan 2.32

87 China 1.43 122 Singapore 3.29

88 Chile 1.48 126 Korea 3.49

89 Greece 1.52 Global average

1.69

แหลงขอมล: International energy agency (iea), World Bank

4) ปรมาณการใชไฟฟาตอประชากร และสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

โดยภาพท3.5แสดงปรมาณการใชไฟฟาตอประชากรและสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของไทยระหวางป2548–2561ซงจดทำาโดยสำานกงานนโยบายและแผนพลงงานในป2561ประเทศไทยมมสดสวนการใชไฟฟาตอประชากรเทากบ2,821KWh/คนและมสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนอยทรอยละ 8.7 ในสวนของชดขอมลจาก IEAแสดงใหเหนวาหากจดอนดบทกประเทศทวโลกไทยมสดสวนการใชไฟฟาตอประชากรนอยเปนอนดบท 73และมสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนสงเปนอนดบท94ในป2560(ตารางท3.11)

ตารางท 3.10ลำาดบสดสวนการบรโภคพลงงานขนสดทายตอประชากรของไทย(2560)(ตอ)


ภาพท 3.5ปรมาณและสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของไทย


ตารางท 3.11ลำาดบการใชไฟฟาตอประชากรและสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของไทย(2560)

ลาดบ ประเทศ การใชไฟฟา

(MWh)/ประชากร

ลาดบ ประเทศ สดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

33 Philippines 0.80 56 VietNam 39%

53 VietNam 1.62 76 China 25%

70 Brazil 2.50 79 Philippines 24%

71 Romania 2.69 91 DominicanRepublic

16%

72 Lebanon 2.80 92 India 16%

73 Thailand 2.87 93 Malta 16%

74 Georgia 2.88 94 Thailand 15%

75 Turkmenistan 2.90 95 Australia 15%

76 Turkey 3.11 96 Yemen 15%


ลาดบ ประเทศ การใชไฟฟา

(MWh)/ประชากร

ลาดบ ประเทศ สดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

92 China 4.28 97 Morocco 15%

96 Malaysia 4.66 100 Japan 15%

124 Japan 7.97 102 Malaysia 13%

127 Singapore 9.04 127 Korea 3%

131 Korea 10.62 131 Singapore 2%

Global average

4.40 Global average

2.9%

แหลงขอมล: International energy agency (IEA)

3.4.2 ระดบจงหวดสำาหรบรายงานฉบบน จะหยบยกเอาขอมลจากรายงานตวชวดการ

พฒนาระดบจงหวดและกลมจงหวดทจดทำาโดยสศช.ขนมาแสดงเปนตวอยางเนองจากเปนรายงานทมขอมลรายจงหวดครบถวน เปนตวชวดทใชในการตดตามการพฒนาระดบจงหวดในดานสงแวดลอม โดยคำานวณตวชวดรายจงหวดเพอเปรยบเทยบกบคาเฉลยของขอมล ทงนจะเนนทตวชวดเกยวกบความเขมขนในการปลอยกาซเรอนกระจกการใชไฟฟาและพลงงานเพอใหสอดคลองกบตวอยางของตวชวดในขอ 3.4.1 สำาหรบสดสวนการปลอยกาซเรอนกระจกตอประชากรในแตละจงหวดมคาโดยเฉลยอยท 1.10 ตนตอประชากรโดย3จงหวดทมสดสวนสงทสดตามลำาดบคอพงงาภเกตและกระบและนอยทสดตามลำาดบคออำานาจเจรญแมฮองสอนและหนองบวลำาภ(ภาพท3.6)ในป2560

ตารางท 3.11ลำาดบการใชไฟฟาตอประชากรและสดสวนของการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของไทย(2560)(ตอ)


ในสวนของการใชไฟฟาสดสวนการใชไฟฟาภาคครวเรอนตอประชากรในแตละจงหวดโดยเฉลยอยท493.27KWhตอประชากรโดย3จงหวดทมสดสวนสงทสดตามลำาดบคอภเกตนนทบรและปทมธานและนอยทสดตามลำาดบคอแมฮองสอนอำานาจเจรญและหนองบวลำาภ(ภาพท3.7)ในป2560ทางดานสดสวนการใชไฟฟานอกเหนอจากภาคครวเรอนตอประชากรในแตละจงหวดโดยเฉลยอยท7,554.56KWhตอประชากรโดย3จงหวดทมสดสวนสงทสดตามลำาดบคอสงหบรสมทรสาครและลพบรและนอยทสดตามลำาดบคอประจวบครขนธนราธวาสและอทยธาน(ภาพท3.8)ในป2559


ภาพ

ท 3.

6สด

สวนเ

ฉลยก

ารปล

อยกา

ซเรอ

นกระ

จกตอ

ประช

ากรป

พ.ศ.2

560

พงงา

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

8.00

9.00

10.0

0

สราษฎรธานกระบชลบร

ตรงระยองตราด

สงขลา

11.0

0ตน

กาซเ

รอนก

ระจก

/ประ

ชากร

ยะลาชมพรสตล

สมทรสาครนครศรธรรมราช

ฉะเชงเทราสระบร

สมทรปราการพทลง

จนทบรระนองภเกต

อยธยาปทมธาน

สมทรสงครามนราธวาสนครปฐมนนทบร

ปราจนบรเพชรบร

ประจวบครขนธปตตานลำปางสงหบร

นครราชสมาพษณโลก

ราชบรอดรธานขอนแกนเชยงใหม

นครสวรรคกาญจนบร

ตากลพบร

สพรรณบรอางทอง

นครนายกพจตร

ชยนาทบรรมยลำพน

สโขทยสระแกว

หนองคายกำแพงเพชร

อตรดตถบงกาฬ

แพรมกดาหาร

เลยเชยงราย

เพชรบรณนาน

อบลราชธานอทยธาน

มหาสารคามศรสะเกษ

ชยภมยโสธร

รอยเอดสรนทรพะเยา

สกลนครนครพนมกาฬสนธ

หนองบวลำภแมฮองสอนอำนาจเจรญ

คากล

างขอ

งไทย

คอ 1

.10

ตนกา

ซเรอ

นกระ

จกตอ

ประช

ากร

แหลง

ขอมล

: ราย

งานต

วชวด

การพ

ฒนา

ระดบ

จงหว

ดและ

กลมจ

งหวด

, สศช

. (25

61)

ภาพ

ท 3.

7 สด

สวนป

รมาณ

การใชไ

ฟฟาภ

าคคร

วเรอ

นตอป

ระชา

กรป

พ.ศ.256

0(k

w-ช

วโมง

/คน)

ภเกต

ปทมธานนนทบร

ตาก

สราษฎรธาน

ชลบรระยอง

ตราด

สมทรสาคร

ฉะเชงเทรา

สระบร

สมทรปราการ

จนทบร

อยธยา

สมทรสงคราม

นครปฐม

ปราจนบร

เพชรบร

ประจวบครขนธ

ราชบร

0.00

200.

00

400.

00

600.

00

800.

00

1,00

0.00

1,20

0.00

1,40

0.00

1,60

0.00

1,80

0.00

กระบ

นครนายกเชยงใหม

พงงาอางทองสงหบรสงขลาชมพร

กาญจนบรสพรรณบร

ลพบรลำพน

พษณโลกนครสวรรค

ตรงระนองชยนาท

นครศรธรรมราชนครราชสมา

พจตรอทยธานอตรดตถ

พทลงกำแพงเพชร

สระแกวขอนแกน

สโขทยสตล

หนองคายลำปาง

แพรเพชรบรณ

อดรธานเชยงราย

พะเยาเลย

อบลราชธานยะลา

มหาสารคามบรรมย

นานบงกาฬ

นครพนมรอยเอด

ชยภมสกลนคร

มกดาหารกาฬสนธ

ยโสธรสรนทร

แมฮองสอน

ปตตานนราธวาสศรสะเกษ

หนองบวลำภ

คากล

างขอ

งไทย

คอ

493.

27 k

W-ช

วโมง

ตอปร

ะชาก

ร อำนาจเจรญ

แหลง

ขอมล

: ราย

งานต

วชวด

การพ

ฒนา

ระดบ

จงหว

ดและ

กลมจ

งหวด

, สศช

. (25

61)


ภาพ

ท 3.

8สด

สวนป

รมาณ

การใชไ

ฟฟาในภ

าคทไ

มใชค

รวเรอน

ตอG

PPป

พ.ศ.2

559

ปทมธาน

อางทอง

ขอนแกน

อำนาจเจรญ

จนทบร

ชมพร

สมทรสาครสงหบร

ลพบร

สระบรนครราชสมา

เพชรบรนครนายก

ลำพน

สมทรสงครามอยธยา

สมทรปราการกาญจนบรฉะเชงเทรา

สระแกวนครปฐม

ระนองพจตร

ชยนาทราชบรระยองชลบร

สงขลาภเกต

นนทบรสราษฎรธาน

ตราดสพรรณบร

ลำปางเชยงใหมพษณโลกกาฬสนธ

ตากแพร

มกดาหารเชยงราย

มหาสารคามนครสวรรค

ตรงปราจนบร

ชยภมอดรธานอตรดตถ

เพชรบรณรอยเอดบรรมยสโขทยยโสธรพงงา

อบลราชธาน

พทลงสรนทร

กำแพงเพชร

สตลเลย

หนองบวลำภกระบ

นครศรธรรมราชสกลนครศรสะเกษ

ปตตานพะเยา

หนองคายยะลา

บงกาฬแมฮองสอน

นานนครพนมอทยธานนราธวาส

ประจวบครขนธ

25,0

00.0

0

(kW

-ชวโ

มง/ล

านบา

ท)

คากล

างขอ

งไทย

คอ

7,55

4.56

kW

-ชวโ

มง/ล

านบา

ท

20,0

00.0

0

15,0

00.0

0

10,0

000.

00

5,00

0.00

0.00

แหลง

ขอมล

: ราย

งานต

วชวด

การพ

ฒนา

ระดบ

จงหว

ดและ

กลมจ

งหวด

, สศช

. (25

61)

ภาพ

ท 3.

9สด

สวนป

รมาณ

นำามน

เชอเ

พลงในภ

าคอต

สาหก

รรมต

อGP

Pภา

คอตส

าหกร

รมป

พ.ศ.2

559

หนองบวลำภพษณโลก

พจตรนครสวรรค

ภเกตอทยธาน

ราชบรลำปางตราด

ประจวบครขนธเชยงรายสรนทร

สระแกวชยภม

กาญจนบรพงงาเลย

นครราชสมาสตล

มกดาหารกาฬสนธ

อบลราชธานขอนแกน

กระบสราษฎรธาน

ตากเพชรบร

หนองคายแพร

เชยงใหมเพชรบรณ

ระนองสพรรณบร

สโขทยลพบร

สกลนครอตรดตถอางทองสระบร

สมทรปราการนนทบรชยนาทยโสธร

สงหบรนครศรธรรมราช

จนทบรชมพร

บรรมยปทมธาน

พะเยาศรสะเกษ

สมทรสาครกำแพงเพชร

นครนายกมหาสารคาม

อดรธานสงขลา

นราธวาสนครปฐม

แมฮองสอนตรง

ปราจนบรนครพนม

พทลงรอยเอด

ชลบร บงกาฬอยธยา

ฉะเชงเทราระยอง

สมทรสงครามลำพน

ปตตานอำนาจเจรญ

ยะลานาน

0.00

1,00

0.00

2,00

0.00

3,00

0.00

4,00

0.00

5,00

0.00

6,00

0.00

คากล

างขอ

งไทย

คอ

626.

75 ล

ตร/ล

านบา

ท

(ลตร

/ลาน

บาท)

แหลง

ขอมล

: ราย

งานต

วชวด

การพ

ฒนา

ระดบ

จงหว

ดและ

กลมจ

งหวด

, สศช

. (25

61)


สวนในภาพท3.9แสดงสดสวนปรมาณนำามนเชอเพลงในภาคอตสาหกรรมตอGPPภาคอตสาหกรรมในแตละจงหวดในป2559โดยเฉลยอยท626.75ลตรตอลานบาทโดย3จงหวดทมสดสวนสงทสดตามลำาดบคอหนองบวลำาภพษณโลกและพจตรนอยทสดตามลำาดบคออำานาจเจรญยะลาและนาน

บทท 4 สรป และขอเสนอแนะ

จากนยามของgreengrowthและgreeneconomyของWorldBank, EEA,UNEP และOECD สามารถสรปหลกการสำาคญได 3 ขอ คอเปนการเตบโตของระบบเศรษกจท 1) ใชทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ 2) สงผลกระทบตอสงแวดลอมและระบบนเวศนอย และ 3)ประชาชนมคณภาพชวตและความเปนอยทดซงยทธศาสตรชาต20ป(พ.ศ.2561-2580) และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ.2560-2564)สะทอนใหเหนวาประเทศไดใหความสำาคญกบgreengrowthและgreeneconomyเชนเดยวกนดงนนงานเขยนชนนจงไดเสนอตวชวดทเหมาะสมครอบคลมทง 3 หลกการสำาคญ และมความสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศ สามารถระบความเสยงและโอกาสทประเทศกำาลงเผชญรวมถงสะทอนใหเหนความเขมขนและความหลากหลายของเครองมอเชงนโยบายทถกนำามาใชตลอดจนมความเปนสากลทำาใหสามารถนำาผลจากการประเมนตามตวชวดดงกลาวไปเทยบเคยงดบระดบการพฒนาของประเทศอนได

อยางไรกดตวชวดจะสามารถสะทอนระดบการพฒนาเขาส greeneconomy ของประเทศไดอยางถกตองระบความเสยงและโอกาสไดอยางแมนยำาและนำาไปใชประเมนผลการดำาเนนนโยบายไดอยางมประสทธภาพกตอเมอชดขอมลทนำามาใชมความถกตองและครบถวนและหากขอมลมความละเอยดลงไปถงรายภมภาคหรอจงหวด การใชประโยชนจากตวชวดเพอกำาหนดนโยบายกจะมประสทธภาพมากขนตามไปดวย


รายงานชนนไดนำาเสนอตวชวดสำาหรบประเทศไทยไวดงตอไปน

1. ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต เพอใชวดความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตเชนปาไมนำาดน

ฯลฯตลอดจนความหลากหลายของระบบนเวศและพนธสตวและปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก โดยมกลมยอยของตวชวด 6กลม ดงตอไปน ความหลากหลายทางชวภาพ ทรพยากรปาไม พนทอนรกษ และพนทปาสงวนทรพยากรดนทรพยากรนำาและทรพยากรแรและพลงงานโดยแตละกลมมตวชวดยอยดงแสดงในตารางท4.1

ตารางท 4.1 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตสำาหรบประเทศไทย



•สดสวนของชนดพนธสตวมกระดกสนหลงในไทยทถกคกคาม=

จำานวนชนดพนธสตวมกระดกสนหลงในไทย/จำานวนชนดพนธ

สตวมกระดกสนหลงในไทยทถกคกคาม

โดยการคำานวณตวชวดสามารถคำานวณแยกตามกล มของพนธ สตว (สตวเลยงลกดวยนมนก สตวเลอยคลาน สตวสะเทนนำาสะเทนบกและปลา) เพอใหมความเฉพาะเจาะจงมากขนสามารถนำาไปใชเปนขอมลประกอบการจดทำามาตรการแกไขไดตรงจดแหลงขอมล:สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมขาตและสงแวดลอมปทมขอมลลาสด: 2559 http://www.onep.go.th/env_data/2016/01_38/



ทรพยากรปาไม พนทอนรกษ และพนทปาสงวน

•พนทปาไมของไทยทงหมด (ไร)/ พนทอนรกษ(ไร)/พนทเขตรกษาพนธสตวปา (ไร)/พนทเขตรกษาพนธสตวปา(ไร)

•สดสวนพนทปาไม=พนทปาไม

พนททงหมด

•สดสวนของพนทปาอนรกษ=สดสวนของพนทอนรกษ


•สดสวนของพนทเขตรกษาพนธสตวปา=พนทเขตรกษาพนธสตวปา


•สดสวนของพนทเขตรกษาพนธสตวปา=พนทปาสงวนแหงชาต


แหล งข อมล : กรมป า ไม กรมอทยานแห งชา ตสตวปาและพนธพชปทมขอมลลาสด:2560อกหน งตว ช วดทควรนำามาประเมนในด านทรพยากรปาไมคอพนทปาปลกใหม หรอ ปลกในพนททเคยเปนปามากอน (re/afforestation) ซงจะสะทอนผลการดำาเนนงานของนโยบายทสงเสรมการเพมพนทปาอยางไรกตามปจจบนในประเทศไทยยงไมมการเกบขอมลดงกลาวและเผยแพรอยางเปนระบบ

ตารางท 4.1 ตวชวดดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตสำาหรบประเทศไทย(ตอ)



ทรพยากรดน •ความเสอมโทรมของทรพยากรดน = พนททมสภาพดนเสอมโทรม

แหลงขอมล:กรมพฒนาทดนปทมขอมลลาสด:2554(ทวประเทศ)2557(13จงหวดในภาคเหนอและกลาง)มการจดเกบขอมลชดดนประเภทตางๆ ซงอาจจะสามารถนำามาคำานวณพนทเสอมโทรมได http://www.ldd.go.th/www/lek_web/web.jsp?id=17837

ทรพยากรนา •ปรมาณ ปรมาณนำาบาดาลทกกเกบรวม(ลานลกบาศกเมตร) ปรมาณนำาบาดาลทสามารถนำามาใชได (ลานลกบาศกเมตร) ปรมาณนำากกเกบ(ลานลกบาศกเมตร)

ทรพยากรนา •คณภาพ สดสวนของเกณฑคณภาพนำาแหลงนำาผวดนทอยในเกณฑดและดมาก สดสวนของเกณฑคณภาพนำาทะเลชายฝงทอยในเกณฑดและดมาก

แหล งข อมล (ป ท ม ข อ มลล า สด ) : กรมควบคมมลพษ (2561) กรมทรพยากรนำาบาดาล (2560)กรมชลประทาน(2561)





•ปรมาณของทรพยากรแรทมศกยภาพเปนไปได(ลานตน)

•มลคาของทรพยากรแรทมศกยภาพเปนไปได(ลานลานบาท)

•อตราการขดเจาะแร/เกบเกยวแร=มลคาการผลตทรพยากรแร

มลคาทรพยากรแรทมศกยภาพเปนไปได

แหลงขอมล(ปทมขอมลลาสด):กรมทรพยากรธรณ(2558)กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร(2560)


2. ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากร เพอใชวดผลตภาพของระบบเศรษฐกจจากการใชทรพยากรและการ

ปลอยกาซเรอนกระจก เพอสะทอนใหเหนวาการเตบโตของระบบเศรษฐกจนนไมไดเกดจากการเพมกำาลงการผลตหรอทรพยากรทใชในการผลตเทานนแตเปนการเพมผลตภาพทำาใหสดสวนของการเตบโตของระบบเศรษฐกจมมากกวาตนทนจากการใชทรพยากรและมลคาผลกระทบตอสงแวดลอม โดยมกลมยอยของตวชวด5กลมไดแกกาซเรอนกระจกพลงงานไฟฟานำาขยะและของเสยโดยมตวชวดยอยดงแสดงในตารางท4.2



ตารางท 4.2 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากรสำาหรบประเทศไทย


กาซเรอนกระจก

•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอGDP(ตนCO2เทยบ

เทา/ลานบาท)•ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอGDP รายสาขา (ตนCO

2เทยบเทา/ลานบาท)

•ปรมาณการปลอยกาซCO2จากการใชพลงงาน(ลานตนCO

2)

•ปรมาณการปลอยกาซCO2จากการใชพลงงานตอGDP(ตน

CO2/ลานบาท)

•ปรมาณการปลอยกาซ CO2 จากการใชพลงงานตอรายได

ประชาชาต(ตนCO2/ลานบาท)

แหลงขอมล (ปทมขอมลลาสด): สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน(2560)สำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม(2556)สำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2561)

พลงงาน •การใชพลงงานขนสดทาย (final energy consumption)ตอประชากร(ktoe/คน)

•ความเขมขนของการใชพลงงาน(EnergyIntensity)(ktoe/พนลานบาท)=

การใชพลงงานขนสดทายผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

•ความเขมขนของการใชพลงงานรายสาขา (ktoe/พนลานบาท)เชนอตสาหกรรมการผลตการเกษตรฯลฯ

•สดสวนของการใชพลงงานขนสดทายทเปนพลงงานหมนเวยนตอการจดหาพลงงานขนตนทงหมด(TotalPrimaryEnergySupply)

แหลงขอมล: สำานกงานสถตแหงชาต (2560) สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน (2560) สำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2561)แหลงขอมล (ปทมขอมลลาสด): สำานกงานสถตแหงชาต (2560)สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน (2560)สำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2561)



ไฟฟา •สดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน•ปรมาณการปลอยกาซCO

2ตอหนวยการผลตไฟฟา(กโลกรม

CO2/kWh)

แหลงขอมล: การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย การไฟฟานครหลวงการไฟฟาสวนภมภาคสำานกงานนโยบายและแผนพลงงานปทมขอมลลาสด: 2561

นา •การใชนำาทวประเทศตอGDP(ลานลกบาศกเมตร/ลานบาท)•การใชนำาตอGDPรายสาขา(ลานลกบาศกเมตร/ลานบาท)แหลงขอมล: ปจจบนมเพยงขอมลการใชนำาจากการประปานครหลวงและการประปาสวนภมภาคซงยงไมรวมขอมลการใชนำาจากอางเกบนำาอกทงการแบงประเภทผใชนำายงไมไดจำาแนกออกเปนรายสาขาในระบบเศรษฐกจ

ขยะและของเสย

•ปรมาณกากของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมตอGDPสาขาอตสาหกรรมการผลต(ตน/พนลานบาท)

•ปรมาณกากของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมทไดรบการจดการตอปรมาณกากของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมทงหมด

•อตราการเกดขยะมลฝอย(กโลกรม/คน/วน)•ขยะมลฝอยทเกดขน•ขยะมลฝอยทกำาจดไมถกตองแหลงขอมล:กรมควบคมมลพษปทมขอมลลาสด: 2560


3. ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะแวดลอม ใชวดผลกระทบทประชาชนจะไดรบจากการขยายตวของระบบเศรษฐกจ

ทไมเปนมตรตอสงแวดลอมสงผลตอเนองใหเกดผลมลพษทางอากาศและทางนำาตอประชาชนโดยมกลมยอยของตวชวด2กลมไดแกคณภาพอากาศและคณภาพนำากบการเขาถงทรพยากรนำาซงมรายละเอยดแสดงในตารางท4.3

ตารางท 4.2 ตวชวดดานผลตภาพและความเขมขนของการใชทรพยากรสำาหรบประเทศไทย(ตอ)


ตารางท 4.3 ตวชวดดานคณภาพชวตของประชาชนจากสภาวะแวดลอมสำาหรบประเทศไทย


คณภาพอากาศ •จำานวนวนทคณภาพอากาศมคาเกนมาตรฐานในแตละปเชนจำานวนวนทคาฝนละอองPM2.5เกนคามาตรฐานในแตละพนท

•จำานวนผปวยทเขารบการรกษาในโรคทเกดจากมลพษทางอากาศเนองจากยงไมมการเกบขอมลสาเหตการปวยจากโรคทเกดจากมลพษทางอากาศในเบองตนอาจจะใชสถตของโรคอนเปนตวแปรแทนเชน

จำานวนผปวยนอกทเขารบการรกษาในโรคระบบหายใจ จำานวนผปวยใน (หลกประกนสขภาพถวนหนา และสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและครอบครว) ทเขารบการรกษาในโรคหลอดลมอกเสบถงลมโปงพองและปอดชนดอดกนแบบเรอรงอนโรคหดโรคหลอดลมเลกโปงพองโรคฝนสะสมในปอดและโรคอนๆของระบบทางเดนหายใจ

แหลงขอมล(ปทมขอมลลาสด):กรมควบคมมลพษ(2561)ระบบสถตทางการทะเบยนกระทรวงมหาดไทย (2561)สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข(2560)

คณภาพนา และการเขาถงทรพยากรนา

•คณภาพนำาประปา ดานกายภาพ ดานเคม และดานแบคทเรย เทยบกบมาตรฐานขององคการอนามยโลก(WorldHealthOrganization:WHO)

•สดสวนของประชากรทเขาถงระบบนำาสะอาดทใชดมกนไดอยางตอเนองโดยจะใชจำานวนประชากรทเขาถงระบบนำาประปาดมไดเปนตวแปรแทนในการวดคาประชากรทเขาถงระบบนำาสะอาดทใชดมกนไดอยางตอเนอง

ประชากรทจำานวนประชากรในพนทนำาประปาดมไดประชากรทงหมด

•สดสวนของประชากรทเขาถงระบบนำาประปาแหลงขอมล:การประปานครหลวงการประปาสวนภมภาคปทมขอมลลาสด:2561



4. ตวชวดดานความเสยงและโอกาส ใชวดความเสยงของประชากรและระบบเศรษฐกจจากความเสอมโทรม

ของทรพยากรและภยธรรมชาต ตลอดจนใชวดโอกาสทจะไดรบจากการสงเสรมการเตบโตทเปนมตรตอสงแวดลอมโดยมกลมยอยของตวชวด2กลมไดแก ความเสยงจากความเสอมโทรมของทรพยากรและภยธรรมชาต และเมอง/นคมอตสาหกรรมเชงนเวศโดยมรายละเอยดแสดงในตารางท4.4

ตารางท 4.4ตวชวดดานความเสยงและโอกาสสำาหรบประเทศไทย


ความเสยงจากความเสอมโทรมของทรพยากรและภยธรรมชาต

•มลคาความเสยหายจากภยธรรมชาต (ดนถลม วาตภยอทกภย ความแหงแลง และภยหนาว) สดสวนงบประมาณทเกยวของกบGreengrowthตองบประมาณทงหมดทจดสรรในปนน

•สดสวนของประชากรทไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาต•งบประมาณของรฐบาลทใชในการบรรเทาเสยหายจากภยธรรมชาต

แหลงขอมล:กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยปทมขอมลลาสด:2559

เมอง/นคมอตสาหกรรมเชงนเวศ

•สดสวนเมองอตสาหกรรมนเวศตอพนทอตสาหกรรมทงหมดสำาหรบประเทศไทยเมองอตสาหกรรมนเวศอาจจะวดไดจากเมองอตสาหกรรมทไดรบการประเมนของกนอ.อยในระดบEcoChampion,EcoExcellenceหรอEcoExcellence

แหลงขอมล:การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยปทมขอมลลาสด:2561


5. ตวชวดดานการใชเครองมอในเชงนโยบาย สะทอนใหเหนวารฐบาลมนโยบายทใหความสำาคญกบการสงเสรมการพฒนาทเปนมตรตอสงแวดลอมและการจดเกบตนทนสงแวดลอม โดยมกลมยอยของตวชวด2กลมไดแกการจดสรรงบประมาณและการตงราคาตนทนดานสงแวดลอมดงแสดงตวชวดยอยในตารางท4.5


ตารางท 4.5 ตวชวดดานการใชเครองมอในเชงนโยบายสำาหรบประเทศไทย


การจดสรรงบประมาณ

•สดสวนงบประมาณทเกยวของกบ Green growth (เชนการพฒนาและเพมประสทธภาพการใชพลงงานการบรหารจดการนำาการจดการขยะและสงแวดลอมฯลฯ)ตอGDP

•สดสวนงบประมาณทเกยวของกบGreengrowthตองบประมาณทงหมดทจดสรรในปนน

แหลงขอมล:สำานกงานประมาณปทมขอมลลาสด:2560•สดสวนของงบประมาณในการศกษาและพฒนา (R&D)แหลงพลงงานหมนเวยนตองบR&Dดานพลงงานทจดสรรในปนน

•สดสวนของงบประมาณR&DทเกยวของกบGreengrowth ตองบR&Dทงหมดทจดสรรในปนน

แหลงขอมล:ปจจบนยงไมมขอมล

การตงราคาตนทนดานสงแวดลอม

•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอม(เชนภาษเงนไดปโตรเลยมภาษนำามน (สรรพสามต)ภาษเทศบาล)ตอGDP

•สดสวนรายไดจากภาษทเกยวของกบสงแวดลอมตอรายไดจากภาษทงหมด

แหลงขอมล:กระทรวงการคลงปทมขอมลลาสด:2560


ปจจบนประเทศไทยมขอจำากดทางดานขอมลอยมากโดยเฉพาะอยางยงฐานขอมลทางดานทรพยากร และ สงแวดลอม แมวาอาจจะมขอมลอยบางในกระทรวงทบวงกรมเพอใชในการดำาเนนงานของหนวยงานนนๆ แตยงขาดการจดการอยางเปนระบบ และไมสามารถเขาถงขอมลไดงายโดยเฉพาะหนวยงานภายนอกทมความจำาเปนตองใชขอมลเพอการกำาหนดนโยบายทเกยวของทงทางตรงและทางออมการพฒนาระบบเพอการบรณาการขอมลภาครฐฯ จงมความจำาเปนอยางยงยวดในการประเมนตดตามระดบการพฒนาเขาสเศรษฐกจสเขยวของประเทศไทย อกทงยงเปนฐานขอมลเพอใชในการกำาหนดนโยบายระยะยาวดานเศรษฐกจสเขยวอกดวย


บรรณานกรมOrenisB.andJannesK.,GreenCityConceptandaMethodtoMeasureGreenCity

PerformanceoverTimeAppliedtoFiftyCitiesGlobally:InfluenceofGDP,PopulationSizeandEnergyEfficiency,MDPI,Basel,Switzerland

DualCitizenInc.(2016),The5th edition of the Global Green Economy Index (GGEI)EEA(2018),Environmental Indicator reportEIU(2012),The Green City Index,SiemenAG,Munich,GermanyOECD(2017),Green Growth IndicatorsRyszawskaB.,(2015),Green Economy Indicators,Towardsagreeneconomy,p.31–52The Green Growth Knowledge Platform (2013),Moving towards a Common

Approach on Green Growth IndicatorsUNEP(2014), A Guidance Manual for Green Economy IndicatorsUNEP(2012),Measuring Progress towards an Inclusive Green EconomyWorldBank(2012),Inclusive Green Growth: the Pathway to Sustainable Developmentการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (2562), เอกสารประกอบการสมมนาชแจงขอกำาหนด

คณลกษณะพนฐานตวชวดการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศระดบ Eco Championประจำาป2562

กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม(2562),คมอการประเมนเมองสงแวดลอมยงยนสำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,เปาหมายการพฒนาทยงยน: การจดลาดบ

ความสาคญ 30 เปาประสงคสำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564)สำานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2561-2580)สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต(2561),ตวชวดการพฒนาระดบ

จงหวดและกลมจงหวดแหลงขอมลจากเวปไซต(สบคนเมอ31พฤษภาคม2562)CDP.Cities 2019 Scoring methodology.ไดจาก:https://guidance.cdp.net/en/guidan

ce?cid=11&ctype=theme&idtype=ThemeID&incchild=1&microsite=0&otype=ScoringModule

IEA.Statistics.ไดจาก:https://www.iea.org/statistics/?country=CONGO&year=2016&category=Energy%20supply&indicator=TPESbyPop&mode=map&dataTable=INDICATORS

IEA.IEA Atlas of Energy.ไดจาก:http://energyatlas.iea.org/#!/tellmap/-1118783123/3สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน.ขอมลพลงงาน.ไดจาก:http://www.eppo.go.th/index.

php/th/energy-information/static-energy/static-electricity?orders[publishUp]=publishUp&issearch=1

UnitedNations.Green economy.ไดจาก: https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?menu=1446

GlobalCarbonAtlas.CO2 Emission.ไดจาก:http://www.globalcarbonatlas.org/en/

CO2-emissions

ตัวชี้วัด เศรษฐกิจสี ...€¦ ·...

Documents

Transcript of ตัวชี้วัด เศรษฐกิจสี ...€¦ ·...