เรื่อง โรคเอสแอลอี 178.pdf · 2013-06-26 ·...

PLUSPLUSCONTIN

UIN

G P

HARM

ACEUTIC

AL E

DUCATIO

N

13วงการยาประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556

หนวยกตการศกษาตอเนองสาหรบผประกอบวชาชพ

เภสชกรรม

วตถประสงค เมอผานการศกษาบทเรยนแลวผเรยนจะสามารถอธบายความรในประเดนตอไปน 1.ระบาดวทยาและกลไกการเกดโรคSLE 2.อาการของโรคและเกณฑการวนจฉยตามอาการและคาแลบ 3.ปจจยสงเสรมและกระตนการเกดอาการ 4.ภาวะแทรกซอนตออวยวะตางๆ 5.การรกษาดวยยาและการเฝาระวงอาการไมพงประสงคของยา 6.การจดการดแลสขภาพดวยตนเองส�าหรบผปวยทเปนโรค

เรอง

โรคเอสแอลอSystemic Lupus Erythematosus (SLE)

รหส 1-000-CPE-062-1305-02

จานวน 1 หนวยกตการศกษาตอเนอง

วนทรบรอง 1 เมษายน 2556

วนทหมดอาย 31 ตลาคม 2556

โดย ผศ.ดร.นตยาวรรณ กลณาวรรณ

คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต

ระบบภมคมกนของรางกายมหนาทตอบสนองตอแอนตเจนทเปนสงแปลกปลอมจากภายนอกทเขาสรางกายเพอก�าจดแอนตเจนนนออกจากรางกาย และกลไกนจะไมตอบสนองตอแอนตเจนของรางกายตนเอง ซงเรยกวาเซลลในระบบภมคมกนอยในภาวะทนตอแอนตเจนของตนเอง(self-tolerance)เมอใดทภาวะself-tolerance หมดไปกจะเกดปฏกรยาภมคมกนกบแอนตเจนของรางกายตนเองเกดauto-immunityซงเปนภาวะผดปกตหากภาวะเชนนเกดขนรนแรงมากพอทจะเกดผลเสยตออวยวะท�าใหรางกายเกดเปนโรคทเรยกวาauto-immunediseaseโรคในกลมนมหลายชนดจ�าแนกตามลกษณะอาการและกลไกทเกดกบอวยวะทมความผดปกต เชนMyastheniagravis, Grave’s disease, Hashimoto’s thyroiditis, Rheumatoidarthritis,Multiplesclerosis,Systemiclupuserythematosus(SLE)

ระบาดวทยาของ SLE SLEเปนโรคแพภมคมกนตนเองชนดหนงสงผลใหเกดการอกเสบของอวยวะหลายระบบเชนขอผวหนงสมองหวใจหลอดเลอดปอดพบมากในหญงมากกวาผชายในชวงอาย12-40ปโดยเฉพาะพบอบตการณสงมากในชวง15-25ปโรคจะคอยๆ ด�าเนนไมสามารถรกษาใหหายขาดได แตควบคมความรนแรงของโรคได โรคจะแสดง

อาการก�าเรบเปนระยะๆ มความรนแรงของโรคในระดบตางๆ ตงแตมอาการผนแดงเลกนอยโอกาสทผปวยจะเสยชวตจากโรคขนอยกบอวยวะส�าคญของรางกายถกท�าลายจนสญเสยหนาทเชนหลอดเลอดตบทสมองไตวายหวใจและปอดอกเสบรนแรงหลอดเลอดตบทหวใจโดยทวไปจ�านวนผปวยรอยละ 85 มอายยนยาวมากกวา 10 ป สาเหตของการเกดโรคไมชดเจน แตพบวามความสมพนธกบหลายปจจยทเกยวของกบการเกดโรค เชน ลกษณะพนธกรรม เชอโรคแสงแดดยาบางชนดมลภาวะจากสงแวดลอม

กลไกการเกด SLE ระบบภมคมกนของรางกายสรางauto-antibodyตอตานสารself-antigenซงเปนสารทเกดจากกลไกการยอยสลายของเซลลในรางกายตามปกต กลไกการตอบสนองทางภมคมกนทกอใหเกดพยาธสภาพของโรคพบวามหลายรปแบบเชน 1. เกดการยดเกาะของสารประกอบเชงซอนทเกดจากปฏกรยาภมคมกนสารประกอบเชงซอนทเกดจากปฏกรยาระหวาง auto-antibodyกบself-antigenไปเกาะตดตามเนอเยอตางๆเชนเนอไต หลอดเลอด หรอขอ ท�าใหเกดการอกเสบบรเวณเนอเยอ ดงกลาว

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

14 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤษภาคม 2556

Auto-antibodyทพบมากในโรคSLEเปนauto-antibody

ทจะกระท�าตอself-antigenทเกดจากการสลายตวของนวเคลยส

ของเซลลเนอเยอตางๆ auto-antibody เหลานนไดแก dsDNA

antibody(doublestrandDNAantibody),ssDNAantibody(single

strandDNAantibody),chromatinantibody,histoneantibody

และแอนตบอดทตอตานsolublenuclearfraction(solublenuclear

fractionไดแกSmหรอSmithantigen)การตรวจพบdsDNA

antibodyและSmithantibodyสงใชวนจฉยโรคSLEสวนssDNA

antibodyอาจตรวจพบในโรคอนๆดวยในปรมาณทแตกตางกน

2. เกดปฏกรยาระหวาง lymphocytotoxic antibody

กบ T lymphocyteมlymphocytotoxicantibodyทจ�าเพาะตอ

Tlymphocyteมากกวาlymphocyteชนดอนๆ ดงนนlymphocytotoxic

antibodyจงรบกวนการท�าหนาทของTlymphocyteไดและเมอ

complementรวมอยดวยจะเกดการท�าลายTlymphocyte

นอกจากนสารประกอบเชงซอนทเกดขนจากปฏกรยา

ระหวาง lymphocytotoxic antibody กบ self-antigen ของ T

lymphocyteสามารถหลดไปเกาะตดlymphocyteตวอนๆ จะขด

ขวางการท�าหนาทของlymphocyteตวนนๆ หรออาจหลดไปตด

หลอดเลอดท�าใหหลอดเลอดอกเสบ(vasculitis)หรอถาไปเกาะ

ทไตจะท�าใหไตอกเสบ(nephritis)

3. ปฏกรยาระหวาง auto-antibody ทจ�าเพาะตอเมด

เลอดมauto-antibodyหลายชนดทกระท�าตอเมดเลอดทพบใน

โรคSLEเชนanti-redcellantibody,antiplateletantibodyซง

เมอเกดปฏกรยากบself-antigenทเมดเลอดแดงหรอทเกลดเลอด

จะท�าใหเกดhemolyticanemiaและthrombocytopenia

4. เกด LE cellauto-antibodyชนด7SIgGจ�าเพาะ

ตอDNAของเมดเลอดขาวทถกท�าลายรวมกบcomplementจะ

ท�าใหลกษณะของ DNA เปลยนไปและถก phagocytosis ดวย

neutrophilลกษณะทเกดขนเรยกLEcellซงใชเปนตวชวยในการ

วนจฉยโรคSLEแตอาจตรวจพบในโรคอนดวยเชนrheumatoid

arthritis,scleroderma

อาการส�าคญเมอโรคก�าเรบ

เลอดออกทางปสสาวะเจบทรวงอกไอเปนเลอดปวด

กลามเนอทวรางกายผมรวงขอฝดในตอนเชาคลนไสอาเจยน

ปวดทองปวดขอและขอบวมรางกายออนเพลยปวดศรษะตลอด

เวลา ขาบวม เบออาหาร เปลอกตาบวม เลอดก�าเดาไหลงาย

หายใจไมสะดวกเจบหรอแสบเพดานปากผนขนบอยน�าหนกลด

เกณฑการวนจฉย SLE

เกณฑการวนจฉย SLE ตามAmerican College of

Rheumatology (ACR) ผปวยตองมลกษณะอาการอยางนอย4

ประการจากลกษณะอาการ11ประการตอไปน

1. Malar rash

อาการผนแดงผวเรยบหรอนนบรเวณโหนกแกมทงสอง

ขางมองดคลายปกผเสอ

2. Discoid rash

ลกษณะผนแดงนนหนามสะเกดเมอมอาการจะเกดท

รอยเดม

3. Photosensitivity

ผนแดงเนองจากแพแสงแดดแมโดนแสงแดดปกต

4. Oral ulcers

แผลในปากหรอบรเวณสวนในใกลคอแตไมเจบ

5. Non-erosive arthritis ปวดขอตงแตสองขอขนไป ขอบวม แตกระดกหรอผว

กระดกไมกรอน

6. Pleuritis or pericarditis

เยอหมปอดหรอเยอหมหวใจอกเสบ แสดงออกดวย

อาการเจบบรเวณปอดหรอมเสยงปอดผดปกตหรอตรวจพบคลน

ไฟฟาหวใจผดปกต

7. Renal disorder

มความผดปกตของไต โดยตรวจพบโปรตนในปสสาวะ

> 0.5 ก./วน ตอเนองเปนเวลานานหรอพบโปรตน > 3+พบ

เมดเลอดแดงและฮโมโกลบนในปสสาวะ

8. Neurologic disorder

อาการทางประสาทมอาการชกและมอาการทางจตเวช

แตทงนตองมนใจวาผปวยมไดรบยาทอาจเปนสาเหตของอาการ

ทางจตประสาท

9. Hematologic disorder

ความผดปกตของเมดเลอดเกดhemolyticanemiaและ

ตรวจพบเมดเลอดขาวต�า(<4,000/mm3ตองตรวจอยางนอยสอง

ครง)lymphopenia<1,500/mm3 (ตองตรวจอยางนอยสองครง)

thrombocytopenia(เกลดเลอด<100,000/mm3 และตองไมเกด

จากฤทธยาอน)

10. Immunologic disorder

10.1ตรวจพบความผดปกตของปรมาณauto-

antibodyดงนdsDNAantibodyหรอSmantibody

10.2อาจตรวจพบantiphospholipidantibody

โดยใหตรวจหาIgGหรอIgManticardiolipinantibodyและตรวจ

พบ lupus anticoagulant และตรวจหา antibody ของ syphilis

(treponemalantibodyabsorptiontest)ตอเปนเวลา6เดอนเพอ

คดแยกผลการตรวจทเปนบวกลวง

11. Positive antinuclear antibody

ตรวจพบ antinuclear antibody ตาง ๆ โดย

immunofluorescence ตลอดเวลา ทง ๆ ทผปวยไมไดรบยาท

เหนยวน�าใหเกดlupus

PLUSPLUSCONTIN

UIN

G P

HARM

ACEUTIC

AL E

DUCATIO

N


ลกษณะอาการ SLE ทพบจากการตรวจรางกาย(ขอมลดดแปลง

กอน กรกฎาคม 1995 มาจาก The American College of

Rheumatology)

อาการทตรวจพบ เมอเรมตน (%) เมอเปนโรคนาน (%)

มประวตอาการ

ไมสบายรางกายทวไป

(ไขปวด) 53 77

กระดกและกลามเนอ

ขออกเสบ(Arthritis) 44 63

ปวดขอ(Arthralgia) 77 85

กลามเนออกเสบ(Myositis) 3 3

Raynaudsphenomenon 33 60

อาการทางผวหนง 53 78

เยอเมอกอกเสบ

(Mucousmembranes) 21 52

หลอดเลอดอกเสบ

(Vasculitis) 23 56

ระบบหวใจและปอด

เยอหมปอดอกเสบ

(Pleurisy) 16 30

อาการผดปกตของปอด 7 14

เยอหมหวใจอกเสบ 13 23

กลามเนอหวใจอกเสบ 1 3

หลอดเลอดอดตน 2 6

อาการอนๆ

ความผดปกตทางเดนอาหาร 18 45

การท�างานของไตผดปกต 38 74

เกดอาการโรคไต 5 11

พบโปรตนในปสสาวะ 3 8

อาการทางระบบประสาท 24 54

Cytoidbodies 2 3

Pancreatitis 1 2

Lymphadenopathy 16 32

ปจจยสงเสรมการเกดอาการ SLE

1. Estrogen

Estrogenเพมการสรางauto-antibodiesเหนยวน�า

ใหตอมthymusเลกลงยบยงการท�าหนาทของnaturalkillercellท�าใหกระบวนการ hydroxylation ของ estrone เพม ไดสาร

16-hydroxyestroneและestriol(ซงเปนอนพนธของestrogenท

มฤทธกระตนTlymphocyteมากทสด)

2. การตดเชอ เชน เชอไวรส EBV (Epstein-Barr virus);

CMV (cytomegalovirus) เชอแบคทเรย

ผปวยโรค autoimmune จะมภมคมกนเชอโรคต�า

นอกจากนเชอโรคอาจม antigenคลายกบ self-antigen จงอาจ

ท�าใหอาการโรคก�าเรบงายยงขน

3. ไดรบสารเคมจากสงแวดลอมและในขณะท�างาน

เชน hydrazine, tartrazine

TartrazineอาจกระตนการสรางANAและanti-ssDNA

(antibodies against single-stranded DNA) hydrazine ยบยง

เอนไซม(hepaticN-acetyltransferase,glutathione-S-transferase

และcytochromeP450)ทเกยวของกบเมตาบอลสมของauto-

antibodyจงท�าใหปฏกรยาตอบสนองตอauto-antibodyเพมขน

4. แสงแดด เชน ultraviolet light A และ B

แสงแดดกระตนการหลง epidermal และ dermal

cytokinesและantinuclearantibody(ANA)และสงเสรมกระตน

โมเลกลRo,LaและU1-RNP(ribonucleoprotein)ใหปรากฏท

ผวเยอหมเซลลของkeratinocyteจงสงเสรมปฏกรยาauto-antibody

กบself-antigenของkeratinocyte

5. อารมณ ความเครยด ความเจบปวยจากโรคอน

ปจจยเหลานจะสงเสรมความรนแรงของปฏกรยา

ภมคมกนเนองจากความเครยดลดการหลงcorticotropinreleasing

hormone

Drugs ทมความสมพนธตอการเกด Systemic Lupus

Erythematosus

1. ยาทสามารถท�าใหเกด SLE แนนอน

Chlorpromazine,hydralazine,isoniazid,methyldopa,

phenytoin,procainamide

2. ยาทอาจมความสมพนธตอการเกด SLE

Penicillamine,quinidine

3. ยาทยงสงสยวาอาจมสวนท�าใหเกด SLE

Atenolol, captopril, carbamazepine, clonidineHCl,

danazol,diclofenac,disopyramide,ethosuximide,goldsalts,griseofulvin, labetalol HCl, lithium, minoxidil, nitrofurantoin,

sulindac,sulfasalazine,tetracycline

การตรวจทางหองปฏบตการส�าหรบผปวยทสงสยจะเปน SLE

หรอโรคก�าเรบ

1. ตรวจนบเมดเลอด (CBC, complete blood count),

อตราการตกตะกอนของเมดเลอดแดง (ESR, erythrocyte

sedimentation rate)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON


■ คาชดเจนทบงชโรคก�าเรบ (Indicative of active disease) 1) เมดเลอดขาวต�า leukopenia (2,500/mm3- 4,000/mm3)ตรวจ2ครง 2) lymphocyte ต�า lymphopenia (1,500/mm3)ตรวจ2ครง ■ คาทอาจบงชวาโรคก�าเรบ (Possibly indicative of active disease) 1) เกลดเลอดต�าthrombocytopenia(<100,000/mm3)โดยไมมสาเหตจากยาทท�าใหเกดSLE 2) โลหตจางชนดเมดเลอดแดงมขนาดเลกและธาตเหลกต�า(normochromic,normocyticanemia)(สงเกตพบในผปวยมากกวารอยละ40) 3) คาESRมกเพมสงในขณะอาการก�าเรบแตคานเปนคาบงชไมชดเจนนกเกยวกบการก�าเรบของโรค เพราะในขณะทโรคสงบคาESRจะยงคงสงอย 2. ตรวจวเคราะหปสสาวะ (Urinalysis) ■ คาทบงชชดเจนวาโรคลกลามทไต (Indicative of active renal involvement) ตรวจพบredcell,hemoglobin,พบการหลดลอกของเซลลจาก granular, tubular และเซลลจากสวนอน ๆ ของไต พบคาโปรตนในปสสาวะสงตอเนองมากกวา0.5ก./วน(persistentproteinuria>0.5ก./วน)หรอตรวจพบ>/=3+ 3. ตรวจสารเคมตาง ๆ ในเลอด (Chemistry panel) ■ คาBUNและserumcreatinineจะไมสงในระยะแรกของโรคแตจะชวยประเมนสภาพของไต 4. ตรวจหา auto-antibody ทตอตาน nucleus (ANA)ดงน dsDNA antibody, Sm (Smith antigen) antibody, Ro/SSAantibody,La/SSBantibodyและRNP(ribonucleoprotein) antibody ■ anti-nuclearantibody(ANA)สงพบมากรอยละ95ของผปวยSLEในทางปฏบตการรกษาหากตรวจไมพบANAใหเลกสงสยวาผปวยเปนSLE ■ ตรวจหาantibodiesตอDNAและSmและแอนตบอดอนๆเชนanti-Roantibody,anti-Laantibody 5. ถายภาพโดยรงส (Radiologic) ■ ยงไมมความจ�าเปนในรายทเรมเปนโรค SLE แต บางรายอาจจ�าเปนตองX-rayขอและกระดกสนหลง 6. ตรวจเนอของไต (Renal biopsy) ส�าหรบผปวยทสงสยวาจะเกดnephritisเพอดเนอเยอของไตทเสยงตอการเกดend-stagerenaldisease

การสงเกตอาการแทรกซอนใน SLE 1. เกลดเลอดต�า (Thrombocytopenia) มจ�าเลอดทวรางกายปนสมวงรอบๆขอเทาเลอดออก

งายพบเลอดในอจจาระเลอดก�าเดาไหลงาย ภาวะเกลดเลอดต�าทไมแสดงลกษณะภายนอกใหปรากฏ เชนไมมจ�าเลอดแตเรมมmucosalbleeding(เลอดก�าเดาไหลประจ�าเดอนมามากผดปกตตรวจพบเมดเลอดแดงในปสสาวะ) 2. โรคหลอดเลอดหวใจ (Coronary artery disease) หลอดเลอดหวใจอดตนเจบแนนหนาอกหายใจไมสะดวกออกก�าลงกายไดนอย 3. หลอดเลอดด�าอดตน (Venous thrombosis) เกดอาการขนบรเวณทมการอดตนเชนทขามอาการบวมปวดกดเจบและรอน เหนเสนเลอดด�าชดเจนปวดมากขนเมอยนหรอเดนนานๆ 4. Strokeภาวะขาดเลอดอยางเฉยบพลนถาเกดทสมองอาจท�าใหเปนอมพาตมอาการทางสมองเกดทตาอาจท�าใหตาบอด 5. Seizuresเกดการชกไดงาย 6. Pulmonary hypertensionความดนในปอดสงมอาการเหนอยงายแนนหนาอกหมามดจะเปนลมบวมตามขาและตาตม 7. Pulmonary disease ปอดอกเสบ (pneumonitis), ปอดแฟบ(shrinkinglung) 8. Pancreatitisปวดทองบรเวณลนปปวดหลงคลนไสอาเจยน 9. Nephritis ไตอกเสบ 10. Osteonecrosis เซลลกระดกตายกระดกพรน หลงโกงปวดกระดกต�าแหนงทรบน�าหนกปวดบวมขอทอกเสบ 11. Antiphospholipid antibody syndromeเกดvascularthrombosisในอวยวะนนๆ ปวดปวดกลามเนอเปนแผลบรเวณขาแทงบตรเปนตน

แนวทางการรกษาดวยยา ขนตอนการเลอกใชยาอยางเหมาะสมจะยดตามความรนแรงของโรคและคาแลบทเกยวของ

การรกษาอาการไมรนแรง (Mild SLE) ผปวยจะมอาการปวดขอปวดกลามเนอออนเพลยมแผลในชองปากและผวหนงอกเสบเลกนอยมไขต�าๆคาแลบผดปกตเลกนอยปวดศรษะอาการปวดขอและกลามเนอจะเปนอาการน�าทพบบอยทสดส�าหรบSLEในระยะตน

การรกษาดวยยา 1. อาจท�าใหเกด proteinuria และ edema ไตวาย และภาวะเยอหมสมองอกเสบชนดasepticmeningitis 2.Antimalarials(chloroquine,hydroxychloroquine) ใชเมอผปวยไมตอบสนองตอ NSAIDs นอกจากบรรเทาปวดยากลมนชวยลดอาการอกเสบของผวหนงไดดเนองจากมฤทธกดภมคมกน ตานการอกเสบ และกนแดดไดดวย และมรายงานวา

PLUSPLUSCONTIN

UIN

G P

HARM

ACEUTIC

AL E

DUCATIO

N


ไมเกน1กรมเปนเวลา1ชวโมง)เดอนละครงตดตอกน6เดอนจากนนเพอควบคมโรคใหยาcyclophosphamideทก3เดอนเปนเวลา2ปส�าหรบprednisoloneจะตองคอยๆลดขนาดลงโดยใชเวลา 6 เดอน จนกระทงใหไดขนาดยาต�าสด เชน 5-7.5 มก./วนcyclophosphamideอาจท�าใหเกดhemorrhagiccystitisซงการใหยาตองใหคกบสารน�าในปรมาณมากหรอใหรวมกบMESNAการใหยาระบบนเช อวามผลดกบการปองกนไต หรอหลงจากใหยาcyclophosphamideควบคมอาการใหสงบในชวงแรก(6เดอน)หลงจากนนควบคมโรคดวยazathioprine2-2.5มก./กก./วนเปนเวลา2ป 2.หรอเรมรกษาดวยสเตยรอยดIV3วนตดตอกนทกเดอนและรบประทานcyclophosphamide(2มก./กก./วน)หรอazathioprine 3. หรอใชยา oral prednisolone รวมกบรบประทานยาcyclophosphamideและazathioprine 4. หรออาจใชกระบวนการ plasmapheresis หรอใชยาcyclosporineและmycophenolatemofetil การท�าลายอวยวะยงคงปรากฏแมวาโรคจะสงบลงในระยะสนๆการใชยารวมกน2-3ตวพบวาอบตการณESRลดลงแตยงไมมรายงานสรปวาการใชยา2-3ชนดจะท�าใหผปวยรอดชวตสงกวาการใชสเตยรอยดชนดเดยว

การดแลสขภาพเมอเปน SLE 1.ใชยาตามแพทยสง 2.อยาหยดยาเองเพราะยาจะชวยควบคมใหโรคสงบ 3.ดแลรางกายสขอนามยความสะอาดเพอปองกนการตดเชอหลกเลยงการเขาไปอยในทแออด 4. ใชครมกนแดดทาผวเมอจะออกนอกบาน พยายาม หลกเลยงแสงแดดจา 5. ระวงการใชยาทอาจกระตนการเกดโรคหรอสารเคมทท�าใหโรคก�าเรบ 6. ถายงควบคมโรคยงไมสงบ ไมควรตงครรภ จงตองคมก�าเนดโดยใชยาทไมมestrogenหรอมนอยทสดหรอใชถงยางอนามยไมควรใสหวงเพราะจะท�าใหระคายเคองมดลกเกดการอกเสบตดเชองาย 7.ออกก�าลงแบบแอโรบกเบาๆเชนเดนวายน�า 8.ควบคมน�าหนก 9.หลกเลยงอาหารไขมน 10.ไปพบแพทยทนททสงเกตพบอาการก�าเรบ 11.ผอนคลายจตใจ

ยามฤทธตานการเกาะกลมของเกลดเลอดและลดคอเลสเตอรอล ขนาดยาทใชhydroxychloroquineครงละ200มก.วนละ2ครงเชา-เยนเปนเวลา3เดอนจากนนลดลงเหลอวนละ200มก.(ขนาดยาไมเกน6มก./กก./วน) การเฝาระวงยานจะมผลตอมานตาผปวยควรไดรบการตรวจสายตาทก6 เดอนนอกจากนยาอาจท�าใหเกดอาการคลนไสคนผวคล�าปวดกลามเนอการใชยาเปนเวลานานเมอหยดยาผปวยอาจมอาการก�าเรบ และในรายทผปวยดอยาใหใช quinacrine รวมกบhydroxychloroquineหรอdapsoneรวมกบthalidomide 3. ผปวยทไมตอบสนองตอยาทกลาวมา ตองรกษาดวย สเตยรอยดขนาดต�าๆ เชนprednisolone0.3-0.5มก./กก./วนเปนเวลา4-6สปดาหหลงจากนนคอยๆลดขนาดยาลงตามล�าดบ 4.ส�าหรบรอยอกเสบทผวหนงใหทาครมสเตยรอยด

การรกษาอาการรนแรงปานกลาง(Moderate SLE) ลกษณะอาการ ไดแก ไขสง, toxaemia, ผวหนงและเยอเมอกอกเสบรนแรงแพแสงแดดตรวจพบความผดปกตของจ�านวนแอนตบอดมากปอดอกเสบเยอหมหวใจอกเสบระดบกลางไตเรมอกเสบโลหตจางเนองจากตกเลอดและเกลดเลอดต�า

การรกษาดวยยา 1. รบประทานprednisolone1มก./กก./วนรวมดวยยา กลมantimalarialควรใหprednisoloneจนกระทงโรคสงบปกตจะใชเวลาประมาณ6สปดาหหลงจากนนใหคอยๆลดขนาดลงอยางชาๆซงใชเวลาประมาณ 6-12 เดอน ในผปวยทมอาการรนแรงจะรกษาแบบpulsetherapyดวยmethylprednisolone(15มก./กก.ขนาดสงสด1กรม)โดยฉดเขาหลอดเลอดด�าเปนเวลา1ชวโมงจ�านวน3-5วนตดตอกนเพอควบคมอาการหลงจากนนจงใหprednisoloneโดยการรบประทาน ผปวยควรไดรบแคลเซยม1,000มก./วนเสรมและวตามนด800ยนต/วนและalendronate70มก./สปดาหเพอปองกนกระดกพรนเนองจากการใชprednisoloneเปนเวลานานผปวยสวนใหญไมจ�าเปนตองใชสเตยรอยดนานเกน6เดอนอาจใชantimalarialควบคมโรคและใชNSAIDsเปนครงคราวเมอมอาการปวด การรกษาอาการรนแรง (Severe SLE) อาการของโรคคกคามตอการเสยชวต เชน มไตอกเสบกระจายเปนบรเวณกวางมazotemiaความดนโลหตสงมอาการทางสมอง ชก สบสน หมดสต หลอดเลอดอกเสบและถกท�าลาย เกดperipheralgangreneเลอดออกในกระเพาะอาหาร

การรกษาดวยยา 1. high-dosedaily oral prednisolone (40-60มก./วน)รวมกบcyclophosphamidepulsesIV(ขนาดยา0.75ก./ม.2สงสด

เอกสารอางอง

DipiroJT,TalbertRL,YeegC,MatzkegR,WellsBgandPosey

LM.Pharmacotherapy. A Pathophysiologic Approach. ed8th,USA:Mcgraw

Hill(2011).

LockshinDM.SystemicLupusErythematosus(SLE).Best Practice

of Medicine.October2002.http://merck.micromedex.com/index.asp?page=bpm_

brief&article_id=BPM01RH11AccessedAugust13,2005.

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON


D.รกษาดวยcyclophosphamideIVเดอนละ1ครงตดตอ กน6เดอนและ1ครงทก3เดอนเปนเวลา1ป E. เยอหมหวใจอกเสบระดบกลางไตอกเสบเปนบรเวณกวาง

6. ขอใดไมเกยวของกบการเฝาระวงอาการไมพงประสงคของยา cyclophosphamide A.คลนไสอาเจยน B.Hemorrhagiccystitis C.ใหสารน�าในปรมาณมากกอนและหลงการใหยา D.ระดบออกซเจนในเลอด E.ตรวจเมดเลอด 7. ยาใดทอาจถกเลอกใชรกษา lupus nephritis ในชวงตนของการใหยา (induction of treatment) A.CyclophosphamideIV B.Azathioprine C.MethylprednisoloneIV D.AและC E.AและB

8. ยาใดทเหมาะส�าหรบรกษา lupus nephritis ในชวง maintenance A.CyclophosphamideIV B.Azathioprine C.MethylprednisoloneIV D.AและB E.AและC 9. ขอใดไมถกตองกบค�าแนะน�าทผปวยหญงไทยค อาย 35 ป ทเปน SLE ควรไดรบในการดแลสขภาพเพอปองกนโรคก�าเรบ A.หลกเลยงทแออดทเสยงตอการตดเชอ B.รบประทานยาตามแพทยสงอยางเครงครด C.คมก�าเนดดวยยาเมดคมก�าเนดทมestrogenในปรมาณ สง D.คมก�าเนดดวยยาเมดคมก�าเนดทมestrogenปรมาณต�า หรอคนอนสวมถงยางอนามย E.การใชยาอนนอกเหนอจากยาทแพทยสงอาจท�าให อาการlupusก�าเรบได

10. ขอใดคอ monitoring parameter เมอผปวยอาย 45 ป ตองใชยา hydroxychloroquine เปนระยะเวลามากกวา 1 ป A.AST,ALT B.CBC C.Creatinine D.ตรวจสายตาทก6-12เดอน E.มวลกระดก

1. ขอใดไมถกตองเกยวกบโรค SLE A. เกณฑการวนจฉยถกก�าหนดโดยAmericanCollegeof Rheumatology B.ผวหนงแพแสงแดดมผนแดงบรเวณโหนกแกมทงสองขาง มองคลายปกผเสอ C.ระยะแรกของการเกดโรคผปวยทกรายมอาการไตวาย D.โรคSLEมกพบในผหญงวยรนมากกวาผชาย E. เกดการอกเสบเนองจากปฏกรยาแพภมคมกนตนเอง พรอมกนหลายอวยวะ

2. ขอใดถกตองเกยวกบปจจยสงเสรมการก�าเรบของโรค SLE A.สารกนแดดอาจท�าใหโรคก�าเรบ B.สารสเตยรอยดอาจท�าใหโรคก�าเรบ C.ยาคมก�าเนดทมprogesteroneเพยงอยางเดยวอาจท�าให โรคก�าเรบ D.ยาคมก�าเนดทมสวนประกอบของestrogen E. ยาบรรเทาปวดทมใชสเตยรอยด

3. ขอใดไมถกตองเกยวกบความผดปกตของคาแลบในผไดรบการวนจฉยวาเปน SLE A.ANA>1:80 B.dsantibodyเพมขน C.เมดเลอดขาวลดลง D.Blymphocytestimulatingfactorลดลง E.AntiSmantibodyเพมขน 4. ขอใดไมถกตองเกยวกบ mild SLE A.ใชNSAIDsเพอบรรเทาอาการปวดขอและกลามเนอ B.ใชhydroxychloroquineถาผปวยไมตอบสนองตอNSIADs C.การใชhydroxychloroquineจะชวยบรรเทารอยโรคอกเสบ ทผดปกตทางผวหนงดวย D.ใชprednisoloneขนาด60มก./วน E.ผปวยจะมอาการปวดขอ ปวดกลามเนอ ออนเพลย ไขต�าๆผวแพแสง 5. ขอใดไมถกตองเกยวกบ moderate SLE A.ปวดกลามเนอปอดอกเสบเยอหมหวใจอกเสบระดบกลาง ไตเรมอกเสบ B.รกษาดวยprednisoloneขนาด60มก./วนเมอคมอาการ ไดแลวใหคอยๆลดprednisoloneลงอยางชาใชเวลา ไมนอยกวา6เดอน C.รกษาดวย prednisolone ขนาด 60 มก./วน รวมกบ hydroxychloroquineประมาณ6สปดาหเมอคมอาการ ไดแลวใหคอยๆลดprednisoloneลงอยางชาใชเวลา ไมนอยกวา6เดอน

PLUSPLUSCONTIN

UIN

G P

HARM

ACEUTIC

AL E

DUCATIO

N


เรอง ..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

...........................................................................

ชดท ________

ใหขดเครองหมาย หรอ หนาขอทถกตองทสดเพยงคำตอบเดยว✓ ✗

ชอ............................................................................นามสกล................................................................................อาย....................ป...........

ร.พ.รฐบาล ร.พ.เอกชน รานขายยา อนๆ.............................................................................ทอยเลขท...............................

หม....................ซอย..........................................อาคาร.............................................................ชนท.............................................................

แขวง/ตำบล...........................................................เขต/อำเภอ....................................................จงหวด.........................................................

รหสไปรษณย...............โทรศพท..........................โทรสาร...............................มอถอ.................................E-mail...........................................

เลขทใบประกอบวชาชพ

CONTINUING PHARMACEUTICAL EDUCATION

ภก. ภญ.

สำหรบเจาหนาท

ภ

¡ Ã Ð ´ Ò É ¤ Ó µ Í º

บรษท สรรพสาร จำกด (ศนยขอมล CPE) ภายใน 3 เดอน71/17 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กทม. 10700 Tel. 0-2435-2345 ตอ 110 FAX 0-2884-7299

โปรด!! สงกระดาษคำตอบของทานมาท

ขอเสนอแนะในการจดทำ CPE PLUS .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

(พบตามรอยน)

(พบตามรอยน)

PLUSPLUS

รหส

(กระดาษคำตอบสามารถถายเอกสารได)ผทเคยรวมตอบคำถามกบแบบทดสอบนแลว ไมตองสงซำ

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

โรคเอสแอลอSystemic Lupus Erythematosus (SLE)

1-000-CPE-062-1305-02

ฉบบประจำ�เดอนพฤษภ�คม 2556

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

CPE

เรื่อง โรคเอสแอลอี 178.pdf · 2013-06-26 ·...

Documents

Transcript of เรื่อง โรคเอสแอลอี 178.pdf · 2013-06-26 ·...